"Ғарыш қызметi туралы" Қазақстан Республикасы Заңының жобасы туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2006 жылғы 28 желтоқсандағы N 1297 Қаулысы

Ескерту. Заңның жобасы Қазақстан Республикасы Парламентiнің Мәжілісінен кері қайтарып алынды - ҚР Үкіметінің 2009.04.29. N 597 Қаулысымен.

Қазақстан Республикасының Үкiметi ҚАУЛЫ ЕТЕДI :
"Ғарыш қызметi туралы" Қазақстан Республикасы Заңының жобасы Қазақстан Республикасының Парламентi Мәжiлiсiнiң қарауына енгiзiлсiн.

Қазақстан Республикасының
Премьер-Министрi

Жоба

Ғарыш қызметi туралы
Қазақстан Республикасының Заңы

Осы Заң Қазақстан Республикасының әлеуметтiк-экономикалық және ғылыми-техникалық дамуы, ұлттық қауiпсiздiгi мен қорғанысын қамтамасыз ету, халықаралық ынтымақтастығын кеңейту мақсатында жүзеге асырылатын ғарыш қызметi саласындағы қоғамдық қатынастарды реттейдi және ғарыш қызметiн ұйымдастыру мен жүзеге асырудың негiзгi принциптерiн айқындайды.

1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негiзгi ұғымдар

Осы Заңда мынадай негiзгi ұғымдар пайдаланылады:
1) ғарыш қызметi - ғылыми-зерттеу және тәжiрибе-конструкторлық жұмыстар жүргізудi, ғарыштық мақсаттағы арнаулы аспаптар мен жабдықтарды, зымыран-ғарыш техникасы мен технологияларын өндiрудi, пайдалануды, жөндеудi және қайта жаңғыртуды қоса алғанда, ғарыш объектiлерi мен жер үстi ғарыш инфрақұрылым объектiлерiн құруға және/немесе пайдалануға байланысты ғарыш кеңiстiгін пайдалану жөнiндегi қызмет;
2) ғарыш объектiсi - ғарыш кеңiстiгiнде пайдалануға арналған аппарат, техникалық құрылғы;
3) ғарыш айлағы - шығару құралдарын/ғарыш объектiлерiн iске қосуды/ұшыруды дайындауға және жүзеге асыруға арналған жер учаскелерiмен бiрге құрылыстар және техникалық құралдар кешенi;
4) Қазақстан Республикасының ғарышкерi - ғарышкерлер даярлау жөнiндегi мамандандырылған мекемеде арнаулы даярлықтан өткен және тиiстi құжат алған және/немесе ғарыш бағдарламаларын орындау мақсатында ғарыштық ұшуға қатысқан Қазақстан Республикасының азаматы;
5) жер үстi ғарыш инфрақұрылымы - техникалық және технологиялық жүйелерiмен және жабдықтарымен қоса, жер үстi құрылыстары, ғарыш қызметiн жүзеге асыру кезiнде тiкелей пайдаланылатын Қазақстан Республикасы аумағының учаскелерi;
6) зымыран-тасығыштардан бөлiнiп шыққан бөлiктерiнiң құлау аудандары - зымыран-тасығыштардан бөлiнiп шыққан бөлiктерiн қабылдау үшiн пайдаланылатын аумақтың учаскелерi;
7) шығаратын құралдар - ғарыш объектiлерiн ғарыш кеңiстiгiне шығаруға арналған зымыран-тасығыштар, айдау блоктары, авиациялық зымырандық-ғарыштық жүйелер;
8) уәкiлетті орган - ғарыш қызметi саласындағы басқару мен реттеудi жүзеге асыратын мемлекеттiк орган;
9) ғарыш қызметiнiң қатысушылары - осы Заңға сәйкес Қазақстан Республикасының аумағында ғарыш қызметiн жүзеге асыратын жеке, заңды тұлғалар.

2-бап. Қазақстан Республикасының ғарыш қызметi туралы заңнамасы

1. Қазақстан Республикасының ғарыш қызметi туралы заңнамасы Қазақстан Республикасының Конституциясына негiзделедi және осы Заң мен ғарыш қызметi саласындағы қатынастарды реттейтiн Қазақстан Республикасының өзге де нормативтiк құқықтық актiлерiнен тұрады.
2. Егер Қазақстан Республикасы бекiткен халықаралық шартта осы Заңдағы бардан өзгеше ережелер белгіленсе, онда халықаралық шарттың ережесi қолданылады.

3-бап. Ғарыш қызметiнiң мақсаттары

Ғарыш қызметiнiң мақсаттары мыналар болып табылады:
1) ғарыш техникасы мен технологияларын ұтымды және тиiмдi пайдалану арқылы Қазақстанның экономикалық дамуына, республика халқының әл-ауқатын арттыруға жәрдемдесу;
2) Қазақстан Республикасының ғылыми-техникалық және зияткерлiк әлеуетiн нығайту, Жер және ғарыш туралы ғылымды дамыту;
3) Қазақстан Республикасының қорғанысын нығайтуға және ұлттық қауiпсiздiгiн қамтамасыз етуге жәрдемдесу;
4) дүниежүзілік экономикалық байланыстар жүйесiне одан әрi интеграциялану және халықаралық қауiпсiздiктi қамтамасыз ету мүдделерiне орай Қазақстан Республикасының халықаралық ынтымақтастығын дамыту.

4-бап. Ғарыш қызметi саласындағы мемлекеттiк саясаттың негiзгi принциптерi

1. Ғарыш қызметi саласындағы мемлекеттiк саясаттың негiзгi принциптерi мыналар болып табылады:
1) ғарыш қызметiн жүзеге асыру кезiнде ұлттық қауiпсiздiк пен қорғанысты қамтамасыз етудi қоса алғанда, ұлттық мүдделердi сақтау;
2) ғарыш қызметiн дамытудың басым бағыттарын қолдау;
3) ғарыш қызметiн экономикалық ынталандыру;
4) ғарыш қызметi саласындағы жобаларға мiндеттi мемлекеттiк сараптама жасау;
5) техникалық реттеу саласындағы қауiпсiздiк, экологиялық қауiпсiздiк талаптарын сақтау және халықтың санитарлық-эпидемиологиялық салауаттығын қамтамасыз ету;
6) ғарыш қызметi саласындағы халықаралық құқықтың жалпыға бiрдей танылған принциптерi мен нормаларына адал болу.
2. Ғарыш қызметi Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген мемлекеттiк құпияларды, коммерциялық және өзге де заңмен қорғалатын құпияны, сондай-ақ зияткерлiк меншiк құқықтарын қорғау жөнiндегi талаптарды сақтай отырып жүзеге асырылады.

5-бап. Қазақстан Республикасы Yкiметiнiң құзыретi

Қазақстан Республикасының Үкiметi:
1) ғарыш қызметi саласындағы мемлекеттiк саясатты және оны жүзеге асыру жөнiндегі шараларды әзiрлейдi;
2) ғарыш қызметiн дамытудың мемлекеттiк бағдарламаларын әзiрлейдi;
3) Қазақстан Республикасының ғарыш қызметi саласындағы халықаралық ынтымақтастық мәселелерiн үйлестiредi;
4) Қазақстан Республикасының мүдделерiне орай Қазақстан Республикасының аумағынан, сондай-ақ оның аумағынан тыс жерлерде шығару құралдарын/ғарыш объектiлерiн iске қосуды/ұшыруды Қазақстан Республикасының заңды тұлғалары жүзеге асырған жағдайда уәкiлеттi органның ұсынысы бойынша ол туралы шешiмдi қабылдайды;
5) Қазақстан Республикасының аумағынан шетел мемлекеттерiнiң шығару құралдарын/ғарыш объектiлерiн iске қосуды/ұшыруды келiседi;
6) шетелдiк заңды тұлғалардың Қазақстан Республикасының ғарыштық жер үстi инфрақұрылымын пайдалану мәселелерi жөнiнде шешiм қабылдайды.

6-бап. Уәкiлетті органның құзыреті

1. Уәкiлеттi орган:
1) ғарыш қызметi саласындағы мемлекеттiк саясатты iске асыруды қамтамасыз етедi;
2) ғылыми-зерттеу және тәжiрибе-конструкторлық жұмыс жүргiзудi қоса алғанда, ғарыш қызметi саласындағы бағдарламалар мен жобаларды iске асыруды қамтамасыз етедi;
3) Қазақстан Республикасының Yкiметiне ғарыш қызметiн дамытудың басым бағыттары бойынша, сондай-ақ ғарыш қызметi саласындағы мемлекеттiк тапсырысты қалыптастыру жөнiндегi ұсыныстарды әзiрлейдi және енгiзедi;
4) ғарыш қызметiн лицензиялауды жүзеге асырады;
5) өз құзыретi шегiнде ғарыш қызметi саласындағы бақылауды жүзеге асырады;
6) ғарыш қызметi саласындағы жобаларға салалық сараптама жасауды жүзеге асырады;
7) ғарыш объектiлерiн тiркеудi жүзеге асырады;
8) ғарыш қызметi үшiн кадрларды даярлау, мамандарды қайта даярлау және бiлiктiлiгiн арттыру жөнiндегi ұсыныстарды әзiрлейдi;
9) ғарыш қызметi саласындағы нормативтiк құқықтық актiлер мен халықаралық шарттардың жобаларын әзiрлейдi;
10) өз құзыретi шегiнде ғарыш қызметi саласындағы халықаралық ынтымақтастықты жүзеге асырады.
2. Қорғаныс және ұлттық қауiпсiздiк мүдделерiне орай жүзеге асырылатын ғарыш қызметi саласындағы жобалар қорғаныс және ұлттық қауiпсiздiк саласындағы уәкiлеттi органмен бiрлесе отырып iске асырылады.

7-бап. Ғарыш қызметi саласындағы жобаларға салалық сараптама жасау

1. Ғарыш қызметi саласындағы барлық жобаларға салалық сараптама жасалуға тиiс.
2. Ғарыш қызметi саласындағы жобаға салалық сараптама жасау кезiнде оның Қазақстан Республикасының ғарыш қызметi саласындағы заңнамасына сәйкестiгiне, сондай-ақ ғылыми-техникалық деңгейi мен жобаның қауiпсiздiгiне бағалау жүргiзiледi.
3. Салалық сараптама жасау нәтижелерi бойынша оң қорытынды ғарыш қызметi саласындағы жобаларды iске асырудың қажеттi шарты болып табылады.
4. Салалық сараптама жасау мақсатында уәкiлеттi органның өз құзыретi шегiнде жеке және заңды тұлғалар iшiнен, оның iшiнде шетел мемлекеттерiнен мамандарды, консультанттар мен сарапшыларды тартуға құқығы бар.
5. Ғарыш қызметi саласындағы жобалар салалық сараптама жасау кезiнде қорғаныс саласындағы уәкiлеттi органмен келiсiлуге тиiс.

8-бап. Ғарыш объектiлерi

1. Ғарыш кеңiстiгiне ұшырылатын Қазақстан Республикасының ғарыш объектiлерiнiң олардың Қазақстан Республикасына тиесiлi екендiгiн куәландыратын таңбасы болуы тиiс және Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес тiркелуге жатады.
2. Қазақстан Республикасы өзiне тiркелген ғарыш объектiлерiнiң Қазақстан Республикасының аумағында және олардың одан тыс жерлерде, сондай-ақ ғарыш кеңiстiгiнде болуы кезiнде оларға юрисдикциясын сақтайды.
3. Егер, ғарыш объектiсiн ғарыш қызметiне қатысушылар басқа мемлекеттердiң ұйымдарымен немесе халықаралық ұйымдармен бiрлесе отырып құрған және/немесе ұшырған жағдайда оны тiркеу мәселесi жасасылған халықаралық шарттарға сәйкес шешiледi.
4. Ғарыш объектiлерiн ұшыру және олардың құралдарын Қазақстан Республикасының әуе кеңiстiгiне шығару Қазақстан Республикасының әуе кеңiстiгiн пайдалану туралы заңнамасының талаптарына сәйкес жүзеге асырылады.

9-бап. Ғарыш қызметi саласындағы жобаларды қаржыландыру

1. Ғарыш қызметi саласындағы жобаларды iске асыру мемлекеттiк және салалық (секторлық) бағдарламалар шеңберiнде жүзеге асырылады.
2. Ғарыш қызметi саласындағы жобаларды қаржыландыру бюджет қаражаттары және Қазақстан Республикасының заңнамасында тыйым салынбаған өзге де көздер есебiнен жүзеге асырылады.

10-бап. Ғарыш қызметiнiң қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету

1. Қазақстан Республикасындағы ғарыш қызметi Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген қауiпсiздiк талаптары сақтала отырып, оның iшiнде қоршаған ортаға және халық денсаулығының жай-күйiне әсер ететiн шектi жол берiлетiн нормалар ескерiле отырып жүзеге асырылады.
2. Ғарыш қызметiнiң қатысушылары техникалық реттеу, қоршаған ортаны қорғау және халықтың санитарлық-эпидемиологиялық салауаттылығы саласындағы заңнаманың талаптарын сақтауға мiндеттi.
3. Ғарыш қызметi саласындағы жобалар Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес мiндеттi мемлекеттiк экологиялық және санитарлық-эпидемиологиялық сараптама жасауға жатады.
4. Шетел мемлекетiнiң ғарыш объектiсi оны ғарыш кеңiстiгiне шығару немесе Жерге оралуы процесiнде Қазақстан Республикасының уәкiлеттi органының, сондай-ақ әуе кеңiстiгiн пайдалану, қорғаныс, төтенше жағдайлар, қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкiлеттi органдарының осындай ұшудың уақыты, орны, траекториясы және өзге де жағдайлары туралы алдын ала хабарламасы болған жағдайда Қазақстан Республикасының әуе кеңiстiгi арқылы ұшуды жүзеге асыруы мүмкiн.
5. Ғарыш қызметiн жүзеге асыру процесiнде келтiрiлген залал үшiн жауапкершiлiк және осыған байланысты туындаған талаптарды реттеу мәселелерi халықаралық шарттардың нормаларына және Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес шешiледi.
6. Ғарыш объектiлерiн ұшыруларды жүзеге асыратын ғарыш қызметiнiң қатысушылары ұшыруға дейiн 7 тәулiктен кешiктiрмей уәкiлеттi органды, сондай-ақ әуе кеңiстiгiн пайдалану, қорғаныс, төтенше жағдайлар, қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкiлеттi органдарды және тиiстi жергiлiктi атқарушы органдарды ғарыштық объектiнi ұшырудың уақыты мен ықтимал тәуекелдердiң сипаты туралы жазбаша хабарландырады.
Хабарламада: ғарыш объектiсiнiң атауы, оның орбитасының параметрлерi, ұшыру орны, шығару құралдарының атауы, шығару құралдарын іске қосу азимуты, зымыран отынының компоненттерi және айдау блогы мен ғарыш объектiлерiндегi шығару құралдары сатыларындағы олардың мөлшерi, олардың сатыларындағы зымыран отыны компоненттерi қалдықтарының кепiлдiк берiлетiн мөлшерi, зымыран-тасығыштардан бөлiнiп шығатын бөлiктерiнiң құлау аудандары, күнi (негiзгi және резервтiк) және ғарыш объектiсiн ұшырудың есепке алынатын уақыты көрсетiледi.
Ғарыш объектiсiн ұшыру күнi өзгерген немесе ұшыруды резервтiк күнге ауыстырған кезде ғарыш қызметiнiң қатысушылары бұл туралы уәкiлеттi органдарға, осы тармақта көрсетiлгендердi, ұшырудың жаңа күнiне дейiн 24 сағаттан кешiктiрмей хабарлайды.
7. Ғарыш қызметiнiң қатысушылары ғарыш объектiсiнiң жүргiзiлген ұшырылуынан кейiн осы баптың 7-тармағында көрсетiлген уәкiлеттi органдарға ұшыру фактiсi туралы, шығару құралдарын iске қосу кезiнде авария болған жағдайда - авария фактiсi туралы, оның ықтимал зардаптары және авария зардаптарын бағалау мен жою жөнiндегi қолданылатын шаралар туралы жазбаша хабарлайды.
8. Уәкiлеттi орган осы баптың 7 және 8-тармақтарында көрсетiлген хабарламаны алған кезде тиiстi ақпаратты Қазақстан Республикасының Үкiметiне жiбередi (авария болған жағдайда ақпарат жедел байланыс арналары бойынша дереу жiберiледi).
9. Ғарыш қызметiнiң қатысушылары ғарыш объектiсiн ұшыру жүргiзiлгеннен кейiнгi он күн мерзiмде қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкiлеттi органға мынадай ақпаратты: Қазақстан Республикасы аумағында орналасқан зымыран-тасығыштардан бөлiнiп шыққан бөлiктердiң құлау аудандарындағы зымыран-тасығыштардан бөлiнiп шығатын бөлiктердiң құлау нүктелерiнiң координаттарын, зымыран отыны компоненттерiнiң төгiлуi және аумақты детокцикациялау мен бабына келтiру бойынша жүргiзiлген жұмыстар туралы мәлiметтердi жiбередi.
10. Табиғи ресурстарды, қоршаған ортаға ластайтын шығарындыларды және тастауларды пайдалануды жүзеге асыру, өндiрiс қалдықтарын орналастыру және ғарыш қызметi процесiнде қолдану үшiн ғарыш қызметiнiң қатысушылары Қазақстан Республикасының заңнамасымен белгiленген тәртiппен берiлетiн табиғатты пайдалануға арналған рұқсатты алады.
11. Ғарыш қызметi нәтижесiнде ластанған зымыран-тасығыштардан бөлiнiп шыққан бөлiктердiң құлау аудандарының аумақтары, сондай-ақ зымыранды iске қосу кезiндегi авария нәтижесiнде ластануға ұшыраған аудандар қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкiлеттi органдармен және жергілiктi атқарушы органдармен келiсiм бойынша жер ресурстарын басқару саласындағы уәкiлеттi орган белгiлеген тәртiппен тазартылуға және бапталуға жатады.
12. Ғарыш қызметiнiң қатысушылары ғарыш қызметiн жүзеге асыру кезiндегi тәуекелдердi сақтандыру шаралары бойынша қажеттi шараларды қолданады.

11-бап. Қоршаған ортаның мониторингi және ғарыш қызметiнiң әсерiне ұшыраған өңiрлердегi халық денсаулығының жай-күйiн бақылау

1. Қоршаған ортаның және ғарыш қызметi процесiндегi табиғи ресурстардың мемлекеттiк мониторингiн Қоршаған орта мен табиғи ресурстар мониторингiнiң бiрыңғай мемлекеттiк жүйесi шеңберiнде қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкiлеттi мемлекеттiк орган жүзеге асырады.
2. Ғарыш қызметiнiң қатысушылары Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiппен өндiрiстiк экологиялық бақылауды және қоршаған ортаның мониторингiн жүзеге асыруға мiндеттi.
3. Қоршаған ортаны және ғарыш қызметi процесiнде халықтың денсаулығын қорғау саласындағы мемлекеттiк бақылауды қоршаған ортаны қорғау және денсаулық caқтау саласындағы уәкiлетті органдар жүзеге асырады.
4. Қазақстан Республикасының аумағында ғарыш қызметiн жүзеге асыруға байланысты қоршаған ортаны қорғау және төтенше жағдайлар саласындағы ақпараттар ашық ақпараттар болып табылады.

12-бап. Ғарыш қызметi саласындағы бақылау

1. Ғарыш қызметi саласындағы бақылауды уәкiлеттi орган және Қазақстан Республикасының басқа мемлекеттiк органдары Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес өздерiнiң құзыретi шегiнде жүзеге асырады.
2. Ғарыш қызметiне қатысушылардың қызметiн тексеру осы Заңға, Қазақстан Республикасының дара кәсiпкерлiк туралы заңнамасына және Қазақстан Республикасының өзге заңдарына сәйкес жүзеге асырылады.
3. Ғарыш қызметiне қатысушылардың қызметiн тексеру мынадай түрлерге бөлiнедi:
1) жоспарлы - мемлекеттiк органның тексеру жоспарына сәйкес екi жылда бiр реттен жиi емес;
2) iрiктелген - жеке және заңды тұлғалардың өтiнiштерiне байланысты ғарыш қызметiне қатысушылар қызметiнiң жекелеген мәселелерi бойынша, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңдары талаптарының бұзылуын бақылау және қадағалау функцияларының орындалуы шеңберiнде мемлекеттiк орган анықтаған жағдайда.
4. Тексеру мемлекеттiк органның тексерудi тағайындау туралы актiсiнiң негiзiнде жүргізiледi.
5. Тексеру жүргiзу мерзiмi күнтiзбелiк отыз күннен аспауға тиiс, арнайы зерттеулер, сынаулар, сараптамалар жасауды жүргiзу қажет болатын ерекше жағдайларда, сондай-ақ мемлекеттiк орган басшысының (немесе оның орнын алмастыратын адамның) елеулi көлемде болатын көлемдi тексеруiне байланысты тексерулер жүргiзу мерзiмi ұзартылуы мүмкiн, бiрақ күнтiзбелiк отыз күннен аспайды, бұл туралы тексерудi ұзарту туралы қосымша актiмен ресiмделедi.
6. Тексерудi жүзеге асырушы мемлекеттiк органның лауазымды адамының тексеру нәтижелерi бойынша тексерудiң нәтижесi туралы акт жасалады.
7. Тексеру нәтижесiнде анықталған бұзушылықтар бойынша ғарыш қызметiнiң қатысушысы тексерудi жүргiзген мемлекеттiк органның басшысымен келiсiлген анықталған бұзушылықтарды жою жөнiнде қабылданатын шаралар туралы мерзiмiн көрсете отырып, қарсылықтар болмаған жағдайда үш күндiк мерзiмде ақпараттар ұсынуға мiндеттi.
8. Тексеру нәтижесiнде анықталған кемшiлiктер жойылмаған жағдайда, ғарыш қызметiнiң қатысушылары Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жауаптылықта болады.

13-бап. Ғарыш қызметiн жүзеге асыру кезiндегi уақиғаны тергеу

1. Ғарыш қызметiн жүзеге асыру кезiнде болған авариялар мен апаттар Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес тергелуге жатады.
2. Авариялар мен апаттар зардаптарының себептерiн тергеу және бағалау үшiн үкiмет комиссиясы құрылуы мүмкiн.

14-бап. Ғарыш қызметi саласындағы мамандарды аттестаттау

1. Ғарыш қызметi саласындағы мамандарды аттестаттау олардың атқарып отырған лауазымдары талаптарының кәсiптiк деңгейiне сәйкестiгiн анықтау мақсатында жүргiзiледi.
2. Уәкiлеттi орган мамандарға тұрақты аттестаттау өткiзiлуге тиiстi ғарыш қызметi саласындағы мамандықтар мен лауазымдардың номенклатурасын, сондай-ақ мүдделi мемлекеттiк органдармен келiсiм бойынша аттестаттауды өткiзу тәртiбiн айқындайды.

15-бап. Қазақстан Республикасы ғарышкерiнiң құқықтық жағдайы

1. Қазақстан Республикасының ғарышкерлерiн даярлауды мемлекет қаржыландырады.
2. Қазақстан Республикасының ғарышкерлерiн даярлау тәртiбiн уәкiлеттi орган айқындайды.
3. Қазақстан Республикасы ғарышкерлерiнiң ғарышқа ұшуға дайындығы және оны орындауы тараптар мiндеттемелерi айқындалатын ғарыш қызметiнiң тиiстi қатысушысымен (ғарыштық ұшу жүзеге асырылған жағдайда ұшу-ғарыштық сынауларды және/немесе ғылыми зерттеулер мен эксперименттердi жүргiзетiн мемлекеттiк тапсырысшы) жасасылған келiсiм-шарт негiзiнде жүзеге асырылады.
4. Қазақстан Республикасының ғарышкерiнiң денсаулығына орбитаға шығуы кезiнде ғарыш айлағының старттық позициясында, ғарыштық ұшуды орындау немесе жерге оралуы кезеңiнде болған авариялар нәтижесiнде зиян келтiрiлген (қайтыс болған) жағдайда Қазақстан Республикасының ғарышкерiне (оның мұрагерiне) келiсiм-шартта белгiленген мөлшерде тиiстi бiржолғы ақшалай төлем төленедi.
5. Қазақстан Республикасының ғарышкерiн зейнетақымен қамтамасыз ету Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады.

16-бап. Ғарыш қызметi саласындағы халықаралық ынтымақтастықты жүзеге асыру

1. Қазақстан Республикасы басқа мемлекеттермен және халықаралық ұйымдармен ғарыш қызметi саласында тең құқықты, өзара тиiмдi ынтымақтастықты жүзеге асырады.
2. Ғарыш қызметi саласындағы халықаралық ынтымақтастықты уәкiлеттi орган және ғарыш қызметiне қатысушылар Қазақстан Республикасының заңнамасы және Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарына сәйкес жүзеге асырады.

17-бап. Ғарыш қызметi саласындағы заңнаманы бұзғаны үшiн жауаптылық

Қазақстан Республикасының ғарыш қызметi саласындағы заңнамасын бұзушылық Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жауаптылыққа әкеп соғады.

Қазақстан Республикасының
Президентi

О проекте Закона Республики Казахстан "О космической деятельности"

Постановление Правительства Республики Казахстан от 28 декабря 2006 года N 1297

Сноска. Проект Закона отозван из Мажилиса Парламента РК постановлением Правительства РК от 29.04.2009 N 597 .

Правительство Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ :
внести на рассмотрение Мажилиса Парламента Республики Казахстан проект Закона Республики Казахстан "О космической деятельности".

Исполняющий обязанности
Премьер-Министра
Республики Казахстан

О проекте Закона Республики Казахстан
"О космической деятельности"

Правительство Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ :
внести на рассмотрение Мажилиса Парламента Республики Казахстан проект Закона Республики Казахстан "О космической деятельности".

Премьер-Министр
Республики Казахстан

Проект

Закон Республики Казахстан
о космической деятельности

Настоящий Закон регулирует общественные отношения в области космической деятельности, осуществляемой в целях социально-экономического и научно-технического развития, обеспечения национальной безопасности и обороны, расширения международного сотрудничества Республики Казахстан, и определяет основные принципы организации и осуществления космической деятельности.

Статья 1 . Основные понятия, используемые в настоящем Законе

В настоящем Законе используются следующие основные понятия:

1) космическая деятельность - деятельность по использованию космического пространства, связанная с созданием и/или эксплуатацией космических объектов и объектов наземной космической инфраструктуры, включая проведение научно-исследовательских и опытно-конструкторских работ, производство, эксплуатацию, ремонт и модернизацию специальных приборов и оборудования космического назначения, ракетно-космической техники и технологий;

2) космический объект - аппарат, техническое устройство, предназначенные для использования в космическом пространстве;

3) космодром - комплекс сооружений и технических средств с занимаемыми земельными участками, предназначенных для подготовки и осуществления пусков/запусков средств выведения/космических объектов;
4) космонавт Республики Казахстан - гражданин Республики Казахстан, прошедший специальную подготовку в специализированном учреждении по подготовке космонавтов и получивший соответствующий документ и/или принявший участие в космическом полете с целью выполнения космических программ;

5) наземная космическая инфраструктура - наземные сооружения с их техническими и технологическими системами и оборудованием, участки территории Республики Казахстан, непосредственно используемые при осуществлении космической деятельности;

6) районы падения отделяющихся частей ракет-носителей - участки территории, используемые для приема отделяющихся частей ракет-носителей;

7) средства выведения - ракеты-носители, разгонные блоки, авиационные ракетно-космические системы, предназначенные для выведения космических объектов в космическое пространство;

8) уполномоченный орган - государственный орган, осуществляющий управление и регулирование в области космической деятельности;

9) участники космической деятельности - физические, юридические лица, осуществляющие космическую деятельность на территории Республики Казахстан в соответствии с настоящим Законом.

Статья 2 . Законодательство Республики Казахстан о космической деятельности

1. Законодательство Республики Казахстан о космической деятельности основывается на Конституции Республики Казахстан и состоит из настоящего Закона и иных нормативных правовых актов Республики Казахстан, регулирующих отношения в области космической деятельности.
2. Если международным договором, ратифицированным Республикой Казахстан, установлены иные правила, чем те, которые содержатся в настоящем Законе, то применяются положения международного договора.

Статья 3 . Цели космической деятельности

Целями космической деятельности являются:
1) содействие экономическому развитию Казахстана, повышению благосостояния населения республики путем рационального и эффективного использования космической техники и технологий;
2) укрепление научно-технического и интеллектуального потенциала Республики Казахстан, развитие науки о Земле и космосе;
3) содействие укреплению обороны и обеспечению национальной безопасности Республики Казахстан;
4) развитие международного сотрудничества Республики Казахстан в интересах дальнейшей интеграции в систему мировых экономических связей и обеспечения международной безопасности.

Статья 4 . Основные принципы государственной политики в области космической
деятельности

1. Основными принципами государственной политики в области космической деятельности являются:
1) соблюдение национальных интересов, включая обеспечение национальной безопасности и обороны, при осуществлении космической деятельности;
2) поддержка приоритетных направлений развития космической деятельности;
3) экономическое стимулирование космической деятельности;
4) обязательная государственная экспертиза проектов в области космической деятельности;
5) соблюдение требований безопасности в области технического регулирования, экологической безопасности и обеспечения санитарно-эпидемиологического благополучия населения;
6) приверженность общепризнанным принципам и нормам международного права в области космической деятельности.
2. Космическая деятельность осуществляется с соблюдением установленных законодательством Республики Казахстан требований по защите государственных секретов, коммерческой и иной охраняемой законом тайны, а также прав интеллектуальной собственности.

Статья 5 . Компетенция Правительства Республики Казахстан

Правительство Республики Казахстан:
1) разрабатывает государственную политику в области космической деятельности и меры по ее осуществлению;
2) разрабатывает государственные программы развития космической деятельности;
3) координирует вопросы международного сотрудничества Республики Казахстан в области космической деятельности;
4) принимает по представлению уполномоченного органа решение о пусках/запусках средств выведения/космических объектов в интересах Республики Казахстан с территории Республики Казахстан, а также за ее пределами в случае их осуществления юридическими лицами Республики Казахстан;
5) согласовывает пуски/запуски средств выведения/космических объектов иностранных государств с территории Республики Казахстан;
6) принимает решение по вопросам использования наземной космической инфраструктуры Республики Казахстан иностранными юридическими лицами.

Статья 6 . Компетенция уполномоченного органа

1. Уполномоченный орган:
1) обеспечивает реализацию государственной политики в области космической деятельности;
2) обеспечивает реализацию программ и проектов в области космической деятельности, включая проведение научно-исследовательских и опытно-конструкторских работ;
3) разрабатывает и вносит в Правительство Республики Казахстан предложения по приоритетным направлениям развития космической деятельности, а также по формированию государственного заказа в области космической деятельности;
4) осуществляет лицензирование космической деятельности;
5) осуществляет контроль в области космической деятельности в пределах своей компетенции;
6) осуществляет отраслевую экспертизу проектов в области космической деятельности;
7) осуществляет регистрацию космических объектов;
8) разрабатывает предложения по подготовке кадров, переподготовке и повышению квалификации специалистов для космической деятельности;
9) разрабатывает проекты нормативных правовых актов и международных договоров в области космической деятельности;
10) осуществляет международное сотрудничество в области космической деятельности в пределах своей компетенции.
2. Проекты в области космической деятельности, осуществляемые в интересах обороны и национальной безопасности, реализуются совместно с уполномоченными органами в области обороны и национальной безопасности.

Статья 7 . Отраслевая экспертиза проектов в области космической деятельности

1. Отраслевой экспертизе подлежат все проекты в области космической деятельности.
2. При проведении отраслевой экспертизы проекта в области космической деятельности производится оценка его соответствия законодательству Республики Казахстан в области космической деятельности, а также научно-технического уровня и безопасности проекта.
3. Положительное заключение по результатам отраслевой экспертизы является необходимым условием реализации проектов в области космической деятельности.
4. В целях проведения отраслевой экспертизы уполномоченный орган имеет право в пределах своей компетенции привлекать специалистов, консультантов и экспертов из числа физических и юридических лиц, в том числе иностранных государств.
5. При проведении отраслевой экспертизы проекты в области космической деятельности подлежат согласованию с уполномоченным органом в области обороны.

Статья 8 . Космические объекты

1. Космические объекты Республики Казахстан, запускаемые в космическое пространство, должны иметь маркировку, удостоверяющую их принадлежность Республике Казахстан, и подлежат регистрации в соответствии с законодательством Республики Казахстан.
2. Республика Казахстан сохраняет юрисдикцию над зарегистрированными в ней космическими объектами во время их нахождения на и вне пределов территории Республики Казахстан, а также в космическом пространстве.
3. В случае, если космический объект создается и/или запускается участниками космической деятельности совместно с организациями других государств или международными организациями, то вопрос его регистрации решается в соответствии с заключенными международными договорами.
4. Полет космических объектов и средств их выведения в воздушном пространстве Республики Казахстан осуществляется в соответствии с требованиями законодательства Республики Казахстан об использовании воздушного пространства.

Статья 9 . Финансирование проектов в области космической деятельности

1. Реализация проектов в области космической деятельности осуществляется в рамках государственных и отраслевых (секторальных) программ.
2. Финансирование проектов в области космической деятельности осуществляется за счет бюджетных средств и иных источников, не запрещенных законодательством Республики Казахстан.

Статья 10 . Обеспечение безопасности космической деятельности

1. Космическая деятельность в Республике Казахстан осуществляется с соблюдением требований безопасности, установленных законодательством Республики Казахстан, в том числе с учетом предельно допустимых норм воздействия на окружающую среду и состояние здоровья населения.
2. Участники космической деятельности обязаны соблюдать требования законодательства в области технического регулирования, охраны окружающей среды и санитарно-эпидемиологического благополучия населения.
3. Проекты в области космической деятельности подлежат обязательной государственной экологической и санитарно-эпидемиологической экспертизе в соответствии с законодательством Республики Казахстан.
4. Космический объект иностранного государства может осуществлять пролет через воздушное пространство Республики Казахстан в процессе его выведения в космическое пространство или возвращения на Землю при условии предварительного уведомления уполномоченного органа, а также уполномоченных органов Республики Казахстан в области использования воздушного пространства, обороны, чрезвычайных ситуаций, охраны окружающей среды о времени, месте, траектории и иных условиях такого пролета.
5. Вопросы ответственности за ущерб, причиненный в процессе осуществления космической деятельности, и урегулирования возникающих в связи с этим претензий разрешаются в соответствии с нормами международных договоров и законодательства Республики Казахстан.
6. Участники космической деятельности, осуществляющие запуски космических объектов, не позднее чем за 7 суток до запуска письменно уведомляют уполномоченный орган, а также уполномоченные органы в области использования воздушного пространства, обороны, чрезвычайных ситуаций, охраны окружающей среды и соответствующие местные исполнительные органы о времени запуска космического объекта и характере возможных рисков.
В уведомлении указываются: наименование космического объекта, параметры его орбиты, место запуска, наименование средства выведения, азимут пуска средства выведения, компоненты ракетного топлива и их количество в ступенях средства выведения, разгонном блоке и космических объектах, количество гарантийных остатков компонентов ракетного топлива в ступенях, районы падения отделяющихся частей ракет-носителей, дата (основная и резервная), расчетное время запуска космического объекта.
При изменении даты запуска космического объекта или переходе на резервную дату запуска участники космической деятельности уведомляют об этом уполномоченные органы, указанные в настоящем пункте, не позднее чем за 24 часа до новой даты запуска.
7. Участники космической деятельности в течение суток после произведенного запуска космического объекта письменно уведомляют уполномоченные органы, указанные в пункте 7 настоящей статьи, о факте запуска, а в случае аварии при пуске средства выведения - о факте аварии, ее возможных последствиях и принимаемых мерах по оценке и ликвидации последствий аварии.
8. Уполномоченный орган при получении уведомлений, указанных в пунктах 7 и 8 настоящей статьи, направляет соответствующую информацию в Правительство Республики Казахстан (в случае аварии информация направляется незамедлительно по оперативным каналам связи).
9. Участники космической деятельности в десятидневный срок после произведенного запуска космического объекта направляют в уполномоченный орган в области охраны окружающей среды следующую информацию:
координаты точек падения отделяющихся частей ракеты-носителя в районах падения отделяющихся частей ракет-носителей, расположенных на территории Республики Казахстан, сведения о проливах компонентов ракетного топлива и проведенных работах по детоксикации и рекультивации территорий.
10. Для осуществления пользования природными ресурсами, выбросов и сбросов загрязняющих веществ в окружающую среду, размещения отходов производства и потребления в процессе космической деятельности участники космической деятельности получают разрешение на природопользование, выдаваемое в установленном законодательством Республики Казахстан порядке.
11. Загрязненные в результате космической деятельности территории районов падения отделяющихся частей ракет-носителей, а также районы, подвергшиеся загрязнению в результате аварий при пусках ракет, подлежат очистке и рекультивации в порядке, устанавливаемом уполномоченным органом в области управления земельными ресурсами по согласованию с уполномоченным органом в области охраны окружающей среды и местными исполнительными органами.
12. Участники космической деятельности принимают необходимые меры по страхованию рисков при осуществлении космической деятельности.

Статья 11 . Мониторинг и контроль окружающей среды и состояния здоровья
населения в регионах, подверженных воздействию
космической деятельности

1. Государственный мониторинг окружающей среды и природных ресурсов в процессе космической деятельности осуществляется уполномоченным государственным органом в области охраны окружающей среды в рамках Единой государственной системы мониторинга окружающей среды и природных ресурсов.
2. Участники космической деятельности обязаны осуществлять производственный экологический контроль и мониторинг окружающей среды в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.
3. Государственный контроль в области охраны окружающей среды и здоровья населения в процессе космической деятельности осуществляется уполномоченными органами в области охраны окружающей среды и здравоохранения.
4. Информация в области охраны окружающей среды и чрезвычайных ситуаций в связи с осуществлением космической деятельности на территории Республики Казахстан является открытой.

Статья 12 . Контроль в области космической деятельности

1. Контроль в области космической деятельности осуществляется уполномоченным органом и другими государственными органами Республики Казахстан в пределах их компетенции в соответствии с законодательством Республики Казахстан.
2. Проверка деятельности участников космической деятельности осуществляется в соответствии с настоящим Законом, законодательством Республики Казахстан о частном предпринимательстве и иными законами Республики Казахстан.
3. Проверки деятельности участников космической деятельности подразделяются на следующие виды:
1) плановая - не чаще одного раза в два года в соответствии с планами проверок государственного органа;
2) выборочная - по отдельным вопросам деятельности участников космической деятельности в связи с обращениями физических и юридических лиц, а также в случае выявления государственным органом в рамках выполнения контрольных и надзорных функций нарушений требований законов Республики Казахстан.
4. Проверка производится на основании акта о назначении проверки государственным органом.
5. Срок проведения проверки не должен превышать тридцать календарных дней, в исключительных случаях при необходимости проведения специальных исследований, испытаний, экспертиз, а также в связи со значительным объемом проверки руководителем государственного органа (либо лицом, его замещающим) срок проведения проверки может быть продлен, но не более чем на тридцать календарных дней, о чем оформляется дополнительный акт о продлении проверки.
6. По результатам проверки должностным лицом государственного органа, осуществляющим проверку, составляется акт о результатах проверки.
7. По выявленным в результате проверки нарушениям участник космической деятельности обязан в трехдневный срок при отсутствии возражений предоставить информацию о мерах, которые будут приняты по устранению выявленных нарушений, с указанием сроков, которые согласовываются с руководителем государственного органа, проводившего проверку.
8. В случае неустранения выявленных в результате проверки нарушении участники космической деятельности несут ответственность в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

Статья 13 . Расследование происшествий при осуществлении
космической деятельности

1. Аварии и катастрофы, произошедшие при осуществлении космической деятельности, подлежат расследованию в соответствии с законодательством Республики Казахстан.
2. Для расследования причин и оценки последствий аварий и катастроф могут создаваться правительственные комиссии.

Статья 14 . Аттестация специалистов в области космической деятельности

1. Аттестация специалистов в области космической деятельности проводится с целью определения соответствия их профессионального уровня требованиям занимаемых должностей.
2. Уполномоченный орган определяет номенклатуру специальностей и должностей в области космической деятельности, по которым должна проводиться регулярная аттестация специалистов, а также порядок проведения аттестации по согласованию с заинтересованными государственными органами.

Статья 15 . Правовое положение космонавта Республики Казахстан

1. Государство финансирует подготовку космонавтов Республики Казахстан.
2. Порядок подготовки космонавтов Республики Казахстан определяется уполномоченным органом.
3. Подготовка и выполнение космического полета космонавтом Республики Казахстан осуществляются на основе контракта, заключаемого с соответствующим участником космической деятельности (государственным заказчиком проведения летно-космических испытаний и/или научных исследований и экспериментов в случае осуществления космического полета), в котором определяются обязательства сторон.
4. В случае нанесения вреда здоровью (гибели) космонавта Республики Казахстан в результате аварии на стартовой позиции космодрома, при выведении на орбиту, в период выполнения космического полета или возвращения на Землю космонавту Республики Казахстан (его наследникам) выплачивается соответствующая единовременная денежная выплата в размере, устанавливаемом в контракте.
5. Пенсионное обеспечение космонавта Республики Казахстан осуществляется в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

Статья 16 . Осуществление международного сотрудничества в области
космической деятельности

1. Республика Казахстан осуществляет равноправное взаимовыгодное сотрудничество с другими государствами и международными организациями в области космической деятельности.
2. Международное сотрудничество в области космической деятельности осуществляют уполномоченный орган и участники космической деятельности в соответствии с законодательством Республики Казахстан и международными договорами Республики Казахстан.

Статья 17 . Ответственность за нарушение законодательства в области
космической деятельности

Нарушение законодательства Республики Казахстан в области космической деятельности влечет ответственность в соответствии с законами Республики Казахстан.

Президент
Республики Казахстан