"Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығына қатысушы мемлекеттердің еңбекші-мигранттары мен олардың отбасы мүшелерінің құқықтық мәртебесі туралы конвенцияға қол қою туралы" Қазақстан Республикасының Президенті Жарлығының жобасы туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2007 жылғы 19 қарашадағы N 1101 Қаулысы

Қазақстан Республикасының Үкіметі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:
"Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығына қатысушы мемлекеттердің еңбекші-мигранттары мен олардың отбасы мүшелерінің құқықтық мәртебесі туралы конвенцияға қол қою туралы" Қазақстан Республикасының Президенті Жарлығының жобасы Қазақстан Республикасы Президентінің қарауына енгізілсін.

Қазақстан Республикасының
Премьер-Министрі

Қазақстан Республикасы Президентінің Жарлығы Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығына қатысушы мемлекеттердің еңбекші-мигранттары мен олардың отбасы мүшелерінің құқықтық мәртебесі туралы конвенцияға қол қою туралы

1. Қоса беріліп отырған Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығына қатысушы мемлекеттердің еңбекші-мигранттары мен олардың отбасы мүшелерінің құқықтық мәртебесі туралы конвенцияның жобасы мақұлдансын.
2. Қазақстан Республикасының Премьер-Министрі Кәрім Қажымқанұлы Мәсімов Қазақстан Республикасының атынан Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығына қатысушы мемлекеттердің еңбекші-мигранттары мен олардың отбасы мүшелерінің құқықтық мәртебесі туралы конвенцияға қол қойсын.
3. Осы Жарлық қол қойылған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының
Президенті

Қазақстан Республикасы
Президентінің 2007 жылғы
N Жарлығымен
МАҚҰЛДАНҒАН

Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығына қатысушы
мемлекеттердің еңбекші-мигранттары мен олардың отбасы
мүшелерінің құқықтық мәртебесі туралы
КОНВЕНЦИЯСЫНЫҢ ЖОБАСЫ

Бұдан әрі Тараптар деп аталатын Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығына қатысушы мемлекеттер,
еңбекші-мигранттар мен олардың отбасы мүшелерінің реттелген құқықтық жағдайын қамтамасыз ету үшін жағдай туғызуға және еңбекші-мигранттар мен қабылдаушы Тарап азаматтарына қатысты өмір сүру және жұмыс жағдайларына байланысты барлық тұрғыдан теңдік принципін қамтамасыз етуге ұмтыла отырып,
Тараптардың аумақтарында өздерінің ұлттық мүддесіне негізделген, жұмыс күшінің жүріп тұруына қолайлы жағдайлар туғызу қажеттігін ұғына отырып,
көші-қон ағындары көлемінің, бағыттары мен құрамының Тараптардың әлеуметтік - экономикалық даму мүдделеріне сәйкестігіне қол жеткізу арқылы, оларды пайдалану тиімділігін арттыру мақсатында,
Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығын даму мүдделеріне, Біріккен Ұлттар Ұйымы мен Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығының адам құқықтары мен еңбекші-мигранттардың құқықтарын қорғау саласындағы негіз қалаушы құжаттарын ұстануына орай,
мыналар туралы келісті:

I бөлім
Қолданылу аясы және анықтамалар 1-бап

Осы Конвенция мақсаты үшін төменде келтірілген терминдердің мынадай мағыналары бар:
еңбекші-мигрант - реттелген құқықтық мәртебесі бар және өзі азаматы болып табылмайтын және тұрақты тұрмайтын басқа Тараптың аумағында заңды негізде ақы төленетін еңбек қызметімен айналысатын, Тараптардың біреуінің аумағында тұрақты тұратын, бір Тараптың азаматы болып табылатын, сондай-ақ азаматтығы жоқ адам;
шекара маңындағы еңбекші - бір Тараптың шекараға жақын аумағында жұмыс істейтін және күн сайын немесе ең болмағанда, аптасына бір реттен сиретпей өзі қайта оралатын, басқа Тараптың шекараға жақын аумағындағы өзінің тұрақты тұратын жерін сақтайтын еңбекші-мигрант;
маусымдық еңбекші - өзінің сипаты бойынша жұмысы маусымдық жағдайларға байланысты және жылдың белгілі бір кезеңі ішінде орындалатын еңбекші-мигрант;
жұмыс беруші (жалға алушы) - еңбекші мигранттарға қабылдаушы Тараптың заңнамасында көзделген шарттармен және тәртіппен жұмыс беретін заңды немесе жеке тұлға;
еңбекші-мигранттың отбасы мүшесі - еңбекші-мигрантпен некеде тұрған, сондай-ақ оның асырауындағы балалары мен қабылдаушы Тараптың заңнамасына сәйкес отбасы мүшелері деп танылатын басқа да адамдар;
тұрақты тұру Тарабы - еңбекші-мигрант аумағында тұрақты тұратын және ақы төленетін еңбек қызметін жүзеге асыру үшін басқа Тараптың аумағына аумағынан кететін мемлекет;
транзит мемлекеті - еңбекші-мигрант қабылдаушы Тарапқа немесе қабылдаушы Тараптан тұрақты тұру Тарабына бара жатқанда өтетін мемлекет;
қабылдаушы мемлекет (еңбекке орналастыру Тарабы) - аумағында еңбекші-мигрант ақы төленетін еңбек қызметін жүзеге асыратын мемлекет;
құзыретті органдар - Тараптардың осы Конвенцияның орындалуына байланысты мәселелер құзіретіне енетін мемлекеттік билік органдары;
еңбек жағдайлары - адамның еңбек қызметі жүзеге асырылатын, еңбек процесінде оның денсаулығы мен еңбек ету қабілетіне әсер ететін, еңбек процесі мен өндірістік орта факторларының жиынтығы, сондай-ақ қабылдаушы Тарап заңнамасына сәйкес белгіленген жұмыс уақыты мен демалыс уақытының ұзақтығы, ақылы демалыс берудің тәртібі, еңбекақы төлеу және басқа да еңбек жағдайлары;
еңбекті қорғау - құқықтық, әлеуметтік-экономикалық, ұйымдастыру-техникалық, санитарлық-эпидемиологиялық, емдеу-алдын алу, оңалту және қабылдаушы Тарап заңнамасына сәйкес белгіленген өзге де іс-шаралар мен құралдарды қамтитын, еңбек қызметі процесінде еңбекші-мигранттардың өмірі мен денсаулығының қауіпсіздігін қамтамасыз ету жүйесі;
реттелген құқықтық мәртебе - қабылдаушы Тарап заңнамасына сәйкес оның аумағында болу және ақы төленетін еңбек қызметін жүзеге асыру;
көші-қон циклі - тұрақты тұру Тарабынан шығу, транзит, қабылдаушы Тарапқа келу, онда болу және ақы төленетін еңбек қызметін жүзеге асыру, сондай-ақ тұрақты тұру Тарабына қайтуды қамтитын уақыт кезеңі.

2-бап

Осы Конвенция жынысына, нәсіліне, тіліне, дініне немесе сеніміне, саяси немесе өзге де көзқарасына, ұлттық, этникалық немесе әлеуметтік тегіне, Тарап азаматтығына, жасына, экономикалық, мүліктік, отбасы жағдайына немесе басқа да белгілеріне қарамастан, қабылдаушы Тарап аумағында заңды негізде жүрген барлық еңбекші-мигранттар мен олардың отбасы мүшелеріне қолданылады.
Осы Конвенция еңбекші-мигранттар мен олардың отбасы мүшелері көші-қонының барлық циклі бойында қалыптасатын қатынастарды реттейді.

3-бап

Осы Конвенция:
Тараптардың халықаралық Ұйымдарға жіберілген немесе халықаралық ұйымдар, мекемелер немесе Тараптардың кез келгені өзінің аумағында ресми функцияларды орындау үшін жалдаған, мәртебесі халықаралық құқық нормаларымен немесе Тараптар қатысушысы болып табылатын тиісті халықаралық шарттармен реттелетін адамдарына;
жіберілген немесе Тараптардың біреуі өз аумағынан тыс жердегі даму немесе ынтымақтастық бағдарламаларын жүзеге асыруға қатысуға жалдаған, жіберу рұқсаты мен мәртебесі қабылдаушы Тараптың тиісті халықаралық шарттарына сәйкес реттелетін және осы халықаралық шарттарға сәйкес еңбекші-мигранттар деп есептелмейтін адамдарға;
бір Тараптың азаматтары бола тұрып, осы басқа Тараптың аумағында филиалдары (өкілдіктері) бар ұйымның атынан және соның мүддесі үшін басқа Тараптың аумағында жұмыс атқарып жүрген адамдарға;
егер қабылдаушы Тарап заңнамасында және ол қатысушы болып табылатын халықаралық шарттарда өзгеше көзделмесе, кәсіпкерлік қызметпен айналысатын адамдарға;
қабылдаушы Тарап аумағында өздеріне босқын мәртебесін немесе баспана беру туралы қолдаухат беріп жүрген адамдарда;
қабылдаушы Тарап аумағында босқын мәртебесін немесе баспана алған адамдарға;
қабылдаушы Тараптың тіркелген діни ұйымдарында діни қызметпен айналысып жүрген діни қызметкерлерге;
теңізшілерге;
оқушыларға, стажерлар мен студенттерге;
қабылдаушы Тарап аумағында шетелдік фирмалар өкілдіктерінің немесе бұқаралық ақпарат құралдарының қызметкерлері ретінде тіркелген адамдарға;
реттелген құқықтық мәртебесі жоқ адамдарға қолданылмайды.

4-бап

1. Кез келген Тарап өзінің заңнамасына сәйкес еңбекші-мигранттар үшін:
осы Тарап мүддесі үшін жал бойынша жұмыс санаттарына, кәсіп немесе қызмет түріне;
ұлттық еңбек рыногын қорғауды жүзеге асыру мақсатында ақылы еңбек қызметіне қол жеткізуге және бос жұмыс орындарына тұруға өз азаматтарының басымдықты құқығын қамтамасыз етуге қатысты;
қабылдаушы Тарап азаматтары сияқты шарттармен кәсіптік білім алуға қатысты шектеулер белгілей алады.
2. ұлттық қауіпсіздікті, қоғамдық тәртіпті, халықтың денсаулығы мен адамгершілігін қамтамасыз ету мақсатында немесе басқа адамдардың құқықтары мен бостандықтарын қорғау үшін еңбекші-мигранттар мен олардың отбасы мүшелерінің құқықтары тараптардың заңнамасына сәйкес шектеуге жатқызылуы мүмкін.
3. Тарап осы бапта көзделген шектеулердің қабылданғаны туралы осы шектеулер қабылданған күннен бастап 45 күннің ішінде депозитарийді хабардар етеді.

5-бап

Осы Конвенция еңбекші-мигранттар мен олардың отбасы мүшелерін қабылдаушы Тараптың, транзит мемлекетінің заңнамасын сақтау және осы мемлекеттер халқының мәдениеті мен салт-дәстүрін сыйлау міндеттерінен босатпайды.

II бөлім
Еңбекші-мигранттар мен олардың отбасы мүшелерінің
негізгі құқықтары 6-бап

Еңбекші-мигранттар мен олардың отбасы мүшелерінің қабылдаушы Тарап аумағына келуге, жүріп-тұруға және заңнамада және/немесе халықаралық шарттарда белгіленген тәртіппен кетуге құқығы бар.

7-бап

Еңбекші-мигранттар қабылдаушы Тарап аумағында, заңнамаға сәйкес осы Тараптың азаматтарына:
қауіпсіз еңбек жағдайларына;
қосымша ақы мен оларға құқығы бар адамдарға арналған өтемақы алуды қоса, теңдей мәнді жұмысы үшін теңдей сыйақыға;
қайтарымсыз негізде тұрғын үйді пайдалануға;
жалпы білім алуға, кәсіптік даярлауға, қайта даярлауға және біліктілігін арттыруға;
қабылдаушы Тарап заңнамасына сәйкес, зейнетақыдан басқа, әлеуметтік қамсыздандыруға (әлеуметтік сақтандыруға);
қабылдаушы Тарап заңнамасына сәйкес өндірістегі жазатайым оқиғалар мен кәсіптік аурулардан міндетті әлеуметтік сақтандыруға;
өндірістегі жазатайым оқиғалар немесе кәсіптік аурулар салдарынан өмірі мен денсаулығына келтірілген зиян өтеміне;
еңбекші-мигрантқа тәуелсіз мән-жайлар бойынша еңбек қызметінен айрылған жағдайда, осы Конвенцияның 4-бабында көзделген шектеулерді ескере отырып, басқа ақылы еңбек қызметіне қол жеткізуге берілетін құқықтарды пайдаланады.

8-бап

1. Еңбекші-мигранттар мен олардың отбасы мүшелері халықаралық құқықтық актілер мен қабылдаушы Тарап заңнамасына сәйкес мынадай негізгі құқықтарды:
өмір сүру;
бостандық және жеке басының ісіне қол сұқпау;
некеге тұру;
заң мен сот алдындағы теңдік;
жеке және отбасы өміріне заңсыз араласудан қорғау;
тұрғын жайға қол сұқпауға заңсыз тиісуден қорғау;
жеке хат жазысулар мен басқа да байланыс құпиясын қорғау;
ар-намыс, ождан және іскерлік беделін қорғау;
заңды негізде тиесілі жеке меншігін қорғау;
мәдени өмірге қол жеткізуге және оған қатысу;
қабылдаушы Тарап заңнамасына сәйкес, зейнетақыдан басқа, әлеуметтік қамсыздандыру (әлеуметтік сақтандыруға);
жедел медициналық көмек алу құқығын пайдаланады.
2. Тараптар еңбекші-мигранттар мен олардың отбасы мүшелеріне қабылдаушы Тарап заңнамасына сәйкес сөз бостандығына, діни наным, өз пікірін білдіру, қауымдастықтар, қоғамдық ұйымдар құру және кәсіптік одақтарға кіру құқықтарын іске асыруға кепілдік береді.
3. Әрбір еңбекші-мигранттар мен олардың отбасы мүшелері кез келген Тараптың заңнамасына және халықаралық шарттарына сәйкес өзінің осы Тараптар аумағындағы құқықтық субъектілігінің танылуына құқығы бар.

9-бап

Тараптар еңбекші-мигранттар мен олардың отбасы мүшелеріне қатысты құлдық, кез келген басқа да мәжбүрлі жай-күйге, мәжбүрлі еңбекке, қинау, адамның ар-намысы мен ожданын қатыгездікпен және кемсітушілікпен қарау немесе жазалау жағдайларына жол бермейді.

10-бап

1. Тараптар өздерінің заңнамалары шеңберінде еңбекші-мигранттар отбасыларының бірігуіне жәрдемдеседі.
2. Еңбекші мигрант (шекара маңындағы еңбекшіні немесе маусымдық еңбекшіні қоспағанда), тұрғын жайдың санитарлық нормаларына және өзге де талаптарға сай келетін баспанасы, сондай-ақ өзін және асырауындағы отбасы мүшелерін қабылдаушы Тараптың көмегіне жүгінбей, оның заңнамасына сәйкес асырауға мүмкіндік беретін табысы болған жағдайда, бірге тұру үшін өз отбасы мүшелерін шақыртуға құқығы бар.

11-бап

Еңбекші-мигранттардың және олардың отбасы мүшелерінің жеке мүлкін, сондай-ақ өндірістік емес мақсаттағы және еңбек қызметіне арналған тауарларды әкелуі және әкетуі кезінде Тараптардың халықаралық келісімдері мен қабылдаушы Тараптың заңнамасы қолданылады.

12-бап

Еңбекші-мигранттар осы Конвенцияға сәйкес халықаралық шарттар мен оның заңнамасына сәйкес қабылдаушы Тараптың валютасымен және шетелдік валютамен еңбек қызметіне ақы ретінде төленген ақшалай қаражатты қабылдаушы Тараптан аударуға және тасымалдауға құқылы.

13-бап

Еңбекші-мигранттар мен олардың отбасы мүшелері Тараптардың құзыретті органдарынан:
олардың осы Конвенциядан туындайтын құқықтары мен бостандықтарының іске асырылуы тәртібіне;
олардың елде болуы және ақы төленетін еңбек қызметін жүзеге асыруы шарттарына, сондай-ақ қабылдаушы Тараптың немесе транзит мемлекетінің заңнамасынан және халықаралық шарттарынан туындайтын құқықтары мен міндеттеріне қатысты ақпаратты тегін алуға құқығы бар.

14-бап

1. Еңбекші-мигранттар мен олардың отбасы мүшелері, осы Тараптың халықаралық шарттары мен заңнамасында көзделген негіздер бойынша болмаса, қабылдаушы Тараптан қуыла алмайды.
Тараптар, бұл ретте қабылдаушы Тараптың заңнамасында көзделген негізде және тәртіппен әрекет ететін құзыретті органды қоспағанда, жеке басын куәландыратын құжаттарды және еңбекші-мигранттың және оның отбасы мүшелерінің елге кіруіне, елде болуына және/немесе ақы төленетін еңбек қызметін атқаруына құқық беретін құжаттарды тәркілей алмайтынына кепілдік береді.
Аталған құжаттардың құзыретті органдардың санкциясы бойынша тәркіленуі осындай тәркілеуді растайтын ресми құжаттың берілген жағдайда жүзеге асырылады. Төлқұжатты немесе еңбекші-мигранттың және/немесе оның отбасы мүшелерінің жеке басын куәландыратын өзге құжатты, еңбекші мигранттың және оның отбасы мүшелерінің елге кіруіне, елде болуына және/немесе ақы төленетін еңбек қызметін атқаруына құқық беретін құжаттарды жоюға не бүлдіруге жол берілмейді.

15-бап

1. Еңбекші-мигранттардың отбасы мүшелері қабылдаушы Тарапта оның азаматтары секілді жалпы білім алу, кәсіби даярлау және қайта даярлау құқықтарын пайдаланады.
2. Тараптар еңбекші-мигранттардың отбасы мүшелерінің қабылдаушы Тараптың тілін үйрену бағдарламаларының ұйымдастырылуына жәрдемдеседі және ана тілін оқуына кедергі жасамайды.

III бөлім
Шекара маңындағы және маусымдық еңбекшілерге және олардың
отбасы мүшелеріне қолданылатын ережелер 16-бап

1. Шекара маңындағы еңбекшілер осы Конвенцияда көзделген құқықтарды, осы Конвенцияның 10-бабында белгіленген құқықтарды қоспағанда және 4-бабында көзделген шектеулерді ескере отырып, өздеріне қабылдаушы Тарапта болуға және ақы төленетін еңбек қызметін атқаруға байланысты берілуі мүмкін құқықтарды пайдаланады.
2. Шекара маңындағы еңбекшілер үшін жұмысқа орналасудың және шекарадан өтудің жеңілдетілген тәртібі мәселесін Тараптар екіжақты халықаралық шарттар негізінде шешеді.

17-бап

1. Маусымдық еңбекшілер осы Конвенцияда көзделген құқықтарды қабылдайтын Тарапта осы Конвенцияның 4-бабында көрсетілген шектеулерді ескере отырып жылдың нақты бір бөлігі ішінде пайдаланады.
2. Маусымдық еңбекшілерді жұмысқа орналастырудың жеңілдетілген тәртібі мәселесі халықаралық шарттар негізінде шешіледі.

IV бөлім
Еңбекші-мигранттардың және олардың отбасы
мүшелерінің құқықтарын қамтамасыз ету жөніндегі ынтымақтастық 18-бап

Тараптар еңбекші-мигранттарды тарту және Тараптардың аумақтарында олардың еңбегін пайдалану, сондай-ақ олардың елде болуына және ақы төленетін еңбек қызметін жүзеге асыруына рұқсаттың мерзімі аяқталғаннан кейін еңбекші-мигранттар мен олардың отбасы мүшелерін олардың тұрақты тұратын Тарап аумағына қайтару саласында ынтымақтасады.

19-бап

Тараптардың құзыретті органдары еңбекші-мигранттардың табысы мен мүлкіне қосарланған салық салынуына жол бермеу үшін Тараптар қатысушысы болып табылатын халықаралық шарттардың ережелерін қолданады.

20-бап

Еңбекші-мигранттар мен олардың отбасы мүшелерін зейнетақымен қамсыздандыру мәселелері тұрақты тұратын Тараптың заңнамасымен және Тараптардың халықаралық шарттарымен реттеледі.

21-бап

Тараптар осы Конвенцияға қол қойылған күннен кейін үш ай мерзімнен кешіктірмей оны жүзеге асыру жүктелетін құзыретті органдарды белгілейді және бұл туралы депозитарийді хабардар етеді.

22-бап

Тараптар уақытында, оның ішінде депозитарий арқылы да, еңбек, халықты жұмыспен қамту және еңбек көші-қоны саласындағы заңнамадағы, елге кіру, елде болу, орын ауыстыру және кету ережелеріндегі өзгерістер, еңбекші-мигранттардың өмір сүру жағдайлары және ақы төленетін еңбек қызметін жүзеге асырудың тәртібі мен ұлттық еңбек рыногының жай-күйі туралы ақпарат алмасады.

23-бап

Еңбекші-мигрант немесе оның отбасының мүшесі қайтыс болған жағдайда Тараптардың құзыретті органдары:
Еңбекші-мигранттың немесе оның отбасы мүшесінің қайтыс болу фактісі туралы дипломатиялық өкілдіктерді немесе тұрақты тұратын Тараптың консулдық мекемелерін хабардар етеді, оларға қайтыс болу фактісі бойынша қажетті мәліметтер береді;
жұмыс берушінің (жалдаушының) қайтыс болған еңбекші-мигранттың мәйітін және мүлкін тұрақты тұратын Тарапқа жеткізуді жүзеге асыруына, сондай-ақ жұмыс берушінің (жалдаушының) қайтыс болған қызметкерге және оның отбасы мүшелеріне қатысты қаржылық міндеттемелерін орындауына жәрдемдеседі.

V бөлім
Қорытынды ережелер 24-бап

1. Осы Конвенцияда еш нәрсе тиісті Тараптың заңнамасымен және халықаралық құқықтың негізін қалаушы принциптері мен нормаларымен мойындалатын және кепілдік берілетін, адамның негізгі құқықтары мен бостандықтарының шектелуі немесе кемсітілуі ретінде түсіндіріле алмайды.
2. Еңбекші-мигранттардың және олардың отбасы мүшелерінің құқықтары мен бостандықтарына қатысты осы Конвенцияда белгіленген шектесулер, олар көзделгеннен басқа мақсаттарға қолданылмауға тиіс.

25-бап

Осы Конвенцияның Тараптар жасасқан өзге халықаралық шарттардан туындайтын құқықтар мен міндеттемелерге қатысы жоқ.

26-бап

Осы Конвенция ережелерінің іске асырылуы барысы туралы мәселелер Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығына қатысушы мемлекеттердің Еңбек, көші-қон және халықты әлеуметтік қорғау жөніндегі консультативтік кеңесінің отырыстарында қаралады.

27-бап

Осы Конвенцияны қолдану және түсіндірумен байланысты туындайтын даулы мәселелер мүдделі Тараптардың консультациялары мен келіссөздері арқылы шешіледі.

28-бап

Осы Конвенция оған қол қойған Тараптардың, оның күшіне енуіне қажетті мемлекетішілік рәсімдерді орындағаны туралы үшінші хабарламаны депозитарийге сақтауға тапсырған күнінен бастап күшіне енеді. Қажетті мемлекетішілік рәсімдерді кейінірек орындаған Тараптар үшін Конвенция тиісті құжаттар депозитарийге тапсырылған күннен бастап күшіне енеді.

29-бап

Осы Конвенцияға Тараптардың келісімімен осы Конвенцияның 28-бабында көзделген тәртіппен күшіне енетін, жеке хаттамамен ресімделетін өзгерістер мен толықтырулар енгізілуі мүмкін.

30-бап

Тараптардың әрқайсысы, осы Конвенция қолданылған уақытта туындаған міндеттемелерді реттеп, ол жөнінде депозитарийге шығу күніне дейін 12 айдан кешіктірмей жазбаша хабарлама жолдап, Конвенциядан шыға алады.

31-бап

Осы Конвенция Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығына қатысушы басқа мемлекеттердің депозитарийге осындай қосылу туралы құжаттар тапсыру жолымен қосылуы үшін ашық.
Қосылған мемлекет үшін Конвенция осындай қосылу туралы депозитарий хабарлама алған күнінен бастап күшіне енеді.

32-бап

Осы Конвенция күшіне енген сәттен бастап бес жыл ішінде қолданылады. Бұл мерзімнің аяқталғаннан кейін егер Тараптар басқа шешім қабылдамаса, осы Конвенция кезекті бес жылдық мерзімге автоматты түрде ұзартылады.
жылы қаласында орыс тіліндегі бір данада жасалды. Түпнұсқа данасы Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығының Атқарушы комитетінде сақталады, ол осы Конвенцияға қол қойған мемлекеттердің әрқайсысына оның куәландырылған көшірмесін жібереді.

Әзірбайжан Республикасы үшін Молдова Республикасы үшін
Армения Республикасы үшін Ресей Федерациясы үшін
Беларусь Республикасы үшін Тәжікстан Республикасы үшін
Грузия үшін Түрікменстан үшін
Қазақстан Республикасы үшін Өзбекстан Республикасы үшін
Қырғыз Республикасы үшін Украина үшін

О проекте Указа Президента Республики Казахстан "О подписании Конвенции о правовом статусе трудящихся-мигрантов и членов их семей государств-участников Содружества Независимых Государств"

Постановление Правительства Республики Казахстан от 19 ноября 2007 года N 1101

Правительство Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ :
внести на рассмотрение Президента Республики Казахстан проект Указа Президента Республики Казахстан "О подписании проекта Конвенции о правовом статусе трудящихся-мигрантов и членов их семей государств-участников Содружества Независимых Государств".

Премьер-Министр
Республики Казахстан

О подписании Конвенции о правовом статусе трудящихся-мигрантов и членов
их семей государств-участников Содружества Независимых Государств

ПОСТАНОВЛЯЮ :
1. Одобрить прилагаемый проект Конвенции о правовом статусе трудящихся-мигрантов и членов их семей государств-участников Содружества Независимых Государств.
2. Премьер-Министру Республики Казахстан Масимову Кариму Кажимкановичу подписать от имени Республики Казахстан Конвенцию о правовом статусе трудящихся-мигрантов и членов их семей государств-участников Содружества Независимых Государств.
3. Настоящий Указ вводится в действие со дня подписания.

Президент
Республики Казахстан

ОДОБРЕН
Указом Президента
Республики Казахстан
от "__" ________ 2007 года N__

ПРОЕКТ КОНВЕНЦИИ
о правовом статусе трудящихся-мигрантов и членов
их семей государств-участников Содружества Независимых Государств

Государства-участники Содружества Независимых Государств, именуемые в дальнейшем Сторонами,
стремясь создать условия для обеспечения урегулированного правового положения трудящихся-мигрантов и членов их семей и обеспечить принцип равного обращения в отношении трудящихся-мигрантов и граждан принимающей Стороны во всем, что связано с условиями жизни и работы,
сознавая необходимость создания благоприятных условий для перемещения рабочей силы по территориям Сторон, основываясь на их национальных интересах,
в целях повышения эффективности использования миграционных потоков путем достижения соответствия их объемов, направлений и состава интересам социально-экономического развития Сторон,
исходя из интересов развития Содружества Независимых Государств, приверженности основополагающим документам Организации Объединенных Наций и Содружества Независимых Государств в области прав человека и защиты прав трудящихся-мигрантов,

согласились о нижеследующем :

РАЗДЕЛ I
Сфера применения и определения

Статья 1

Для целей настоящей Конвенции приводимые ниже термины имеют следующие значения:

трудящийся-мигрант - лицо, являющееся гражданином одной из Сторон, а также лицо без гражданства, постоянно проживающее на территории одной Стороны, имеющее урегулированный правовой статус и на законном основании занимающееся оплачиваемой трудовой деятельностью на территории другой Стороны, гражданином которой оно не является и в которой постоянно не проживает;

приграничный трудящийся - трудящийся-мигрант, который работает на приграничной территории одной Стороны и сохраняет свое постоянное местожительство на приграничной территории другой Стороны, куда он возвращается каждый день или, по крайней мере, не реже одного раза в неделю;

сезонный трудящийся - трудящийся-мигрант, работа которого по своему характеру связана с сезонными условиями и выполняется в течение определенного периода года;

работодатель (наниматель) - юридическое или физическое лицо, которое предоставляет работу трудящимся-мигрантам на условиях и в порядке, предусмотренных законодательством принимающей Стороны;

член семьи трудящегося-мигранта - лицо, состоящее в браке с трудящимся-мигрантом, а также находящиеся на иждивении дети и другие лица, которые признаются членами семьи в соответствии с законодательством принимающей Стороны;

Сторона постоянного проживания - государство, на территории которого трудящийся-мигрант проживает постоянно и с территории которого въезжает на территорию другой Стороны для осуществления оплачиваемой трудовой деятельности;

государство транзита - государство, через которое трудящийся-мигрант проезжает при следовании в принимающую Сторону или из принимающей Стороны в Сторону постоянного проживания;

принимающая Сторона (Сторона трудоустройства) - государство, на территории которого трудящийся-мигрант осуществляет оплачиваемую трудовую деятельность;

компетентные органы - органы государственной власти Сторон, в компетенцию которых входят вопросы, связанные с выполнением настоящей Конвенции;

условия труда - совокупность факторов трудового процесса и производственной среды, в которой осуществляется трудовая деятельность человека, оказывающих влияние на его здоровье и работоспособность в процессе труда, а также установленные в соответствии с законодательством принимающей Стороны продолжительность рабочего времени и времени отдыха, порядок предоставления оплачиваемых отпусков, оплата труда и другие условия труда;

охрана труда - система обеспечения безопасности жизни и здоровья трудящихся-мигрантов в процессе трудовой деятельности, включающая в себя правовые, социально-экономические, организационно-технические, санитарно-гигиенические, лечебно-профилактические, реабилитационные и иные мероприятия и средства, установленные в соответствии с законодательством принимающей Стороны;

урегулированный правовой статус - пребывание и осуществление оплачиваемой трудовой деятельности на территории принимающей Стороны в соответствии с ее законодательством;

цикл миграции - период времени, включающий выезд из Стороны постоянного проживания, транзит, въезд в принимающую Сторону, пребывание и осуществление оплачиваемой трудовой деятельности в принимающей Стороне, а также возвращение в Сторону постоянного проживания.

Статья 2

Действие настоящей Конвенции распространяется на всех трудящихся-мигрантов и членов их семей, находящихся на территории принимающей Стороны на законных основаниях, независимо от пола, расы, языка, вероисповедания или убеждений, политических или иных взглядов, национального, этнического или социального происхождения, гражданства Сторон, возраста, экономического, имущественного, семейного положения или любого другого признака.
Настоящая Конвенция регулирует отношения, складывающиеся в течение всего цикла миграции трудящихся-мигрантов и членов их семей.

Статья 3

Действие настоящей Конвенции не распространяется на:
лиц Сторон, направленных в международные организации или нанятых международными организациями, учреждениями или какой-либо из Сторон для выполнения вне ее территории официальных функций, статус которых регулируется нормами, международного права или соответствующими международными договорами, участницами которых являются Стороны;
лиц, направленных или нанятых одной из Сторон для участия вне ее территории в осуществлении программ развития либо сотрудничества, допуск и статус которых регулируется соответствующими международными договорами с принимающей Стороной и которые в соответствии с этими международными договорами не считаются трудящимися-мигрантами;
лиц, которые, будучи гражданами одной Стороны, выполняют работу на территории другой Стороны от имени и в интересах организации, имеющей филиалы (представительства) на территории этой другой Стороны;
лиц, занимающихся предпринимательской деятельностью, если иное не предусмотрено законодательством принимающей Стороны и международными договорами, участницей которых она является;
лиц, ходатайствующих о предоставлении им статуса беженца или убежища на территории принимающей Стороны;
лиц, получивших статус беженца или убежище на территории принимающей Стороны;
священнослужителей, занимающихся религиозной деятельностью в официально зарегистрированных религиозных организациях принимающей Стороны;
моряков;
учащихся, стажеров и студентов;
лиц, аккредитованных на территории принимающей Стороны в качестве сотрудников представительств иностранных фирм или средств массовой информации;
лиц, не обладающих урегулированным правовым статусом.

Статья 4

1. Любая из Сторон в соответствии со своим законодательством может устанавливать для трудящихся-мигрантов ограничения в отношении:
категорий работ по найму, рода занятий или деятельности в интересах этой Стороны;
доступа к оплачиваемой трудовой деятельности в целях осуществления защиты национального рынка труда и обеспечения приоритетного права своих граждан на занятие вакантных мест;
получения профессионального образования на тех же условиях, что и граждане принимающей Стороны.
2. Права трудящихся-мигрантов и членов их семей могут подлежать ограничениям, предусмотренным законодательством Сторон, в интересах обеспечения национальной безопасности, общественного порядка, здоровья и нравственности населения или для защиты прав и свобод других лиц.
3. Сторона информирует депозитарий о принятии предусмотренных настоящей статьей ограничений для трудящихся-мигрантов в течение 45 дней с даты принятия этих ограничений.

Статья 5

Настоящая Конвенция не освобождает трудящихся-мигрантов и членов их семей от обязанностей соблюдать законодательство принимающей Стороны, государства транзита и уважать культуру и традиции населения этих государств.

РАЗДЕЛ II
Основные права трудящихся-мигрантов и членов их семей

Статья 6

Трудящиеся-мигранты и члены их семей имеют право въезда на территорию принимающей Стороны, пребывания, перемещения и выезда в порядке, установленном ее законодательством и/или международными договорами.

Статья 7

Трудящиеся-мигранты пользуются на территории принимающей Стороны правами, которые в соответствии с законодательством предоставляются гражданам этой Стороны на:
безопасные условия труда;
равное вознаграждение за равнозначную работу, включая получение доплат и компенсаций для лиц, имеющих на них право;
пользование жильем на возмездной основе;
получение общего образования, профессиональной подготовки, переподготовки и повышения квалификации;
социальное обеспечение (социальное страхование), кроме пенсионного, в соответствии с законодательством принимающей Стороны;
обязательное социальное страхование от несчастных случаев на производстве и профессиональных заболеваний в соответствии с законодательством принимающей Стороны;
возмещение вреда, причиненного жизни и здоровью в результате несчастного случая на производстве или профессионального заболевания;
доступ к другой оплачиваемой трудовой деятельности в случае ее потери по не зависящим от трудящегося-мигранта обстоятельствам, с учетом ограничений, предусмотренных статьей 4 настоящей Конвенции.

Статья 8

1. Трудящиеся-мигранты и члены их семей в соответствии с международными правовыми актами и законодательством принимающей Стороны пользуются следующими основными правами:
на жизнь;
на свободу и личную неприкосновенность;
на вступление в брак;
на равенство перед законом и судом;
на защиту от незаконного вмешательства в личную или семейную жизнь;
на защиту от незаконного посягательства на неприкосновенность жилища;
на защиту тайны личной переписки или других форм связи;
на защиту чести, достоинства и деловой репутации;
на защиту принадлежащей на законных основаниях частной собственности;
на доступ к культурной жизни и участие в ней;
на социальное обеспечение (социальное страхование), кроме пенсионного, в соответствии с законодательством принимающей Стороны;
на получение скорой медицинской помощи.
2. Стороны гарантируют трудящимся-мигрантам и членам их семей реализацию права на свободу слова, вероисповедания, выражения своего мнения, создание ассоциаций, общественных организаций и вступление в профессиональные союзы в соответствии с законодательством принимающей Стороны.
3. Каждый трудящийся-мигрант и член его семьи имеет право на признание его правосубъектности на территории любой из Сторон в соответствии с законодательством и международными договорами этой Стороны.

Статья 9

Стороны не допускают случаев рабства, любого другого подневольного состояния, принудительного труда, пыток, жестокого и унижающего честь и достоинство человека обращения или наказаний в отношении трудящихся-мигрантов и членов их семей.

Статья 10

1. Стороны в рамках своего законодательства содействуют воссоединению семей трудящихся-мигрантов.
2. Трудящийся-мигрант (за исключением приграничного трудящегося или сезонного трудящегося) имеет право пригласить для совместного проживания членов своей семьи при условии, что он имеет жилье, отвечающее санитарным нормам жилой площади и иным требованиям, предъявляемым к жилым помещениям, а также доход, позволяющий содержать себя и членов своей семьи, находящихся на иждивении, не прибегая к помощи принимающей Стороны в соответствии с ее законодательством.

Статья 11

При ввозе и вывозе трудящимися-мигрантами и членами их семей личного имущества, а также товаров как непроизводственного назначения, так и предназначенных для трудовой деятельности, применяются международные договоры Сторон и законодательство принимающей Стороны.

Статья 12

Трудящиеся-мигранты имеют право переводить и перевозить из принимающей Стороны денежные средства, полученные в качестве оплаты трудовой деятельности в соответствии с настоящей Конвенцией, в валюте принимающей Стороны и в иностранной валюте в соответствии с международными договорами и ее законодательством.

Статья 13

Трудящиеся-мигранты и члены их семей имеют право на безвозмездное получение от компетентных органов Сторон информации, касающейся:
порядка реализации их прав и свобод, вытекающих из настоящей Конвенции;
условий их пребывания и осуществления оплачиваемой трудовой деятельности, а также прав и обязанностей, вытекающих из законодательства и международных договоров принимающей Стороны или государства транзита.

Статья 14

1. Трудящиеся-мигранты и члены их семей не могут быть выдворены из принимающей Стороны иначе как по основаниям, предусмотренным международными договорами и законодательством этой Стороны.
2. Стороны гарантируют, что никто, кроме компетентного органа, действующего при этом на основании и в порядке, предусмотренном законодательством принимающей Стороны, не может изъять документы, удостоверяющие личность, и документы, дающие право на въезд, пребывание и/или осуществление оплачиваемой трудовой деятельности трудящимся-мигрантом и членами его семьи.
Изъятие, санкционированное компетентными органами, указанных документов осуществляется при условии выдачи официального документа, подтверждающего такое изъятие. Не допускается уничтожение или порча паспорта или иного документа, удостоверяющего личность трудящегося-мигранта и/или членов его семьи, и документов, дающих право на въезд, пребывание и/или осуществление оплачиваемой трудовой деятельности трудящимся-мигрантом и членами его семьи.

Статья 15

1. Члены семей трудящихся-мигрантов пользуются в принимающей Стороне такими же правами, как и ее граждане, на общее образование, профессиональную подготовку и переподготовку.
2. Стороны содействуют организации программ изучения членами семей трудящихся-мигрантов языка принимающей Стороны и не препятствуют изучению родного языка.

РАЗДЕЛ III
Положения, применяемые к приграничным и сезонным трудящимся
и членам их семей

Статья 16

1. Приграничные трудящиеся пользуются правами, предусмотренными настоящей Конвенцией, которые могут предоставляться им в соответствии с пребыванием и осуществлением оплачиваемой трудовой деятельности в принимающей Стороне, за исключением прав, определенных в статье 10, и с учетом ограничений, предусмотренных статьей 4 настоящей Конвенции.
2. Вопросы упрощенного порядка трудоустройства и пересечения государственной границы для приграничных трудящихся решаются Сторонами на основе двусторонних международных договоров.

Статья 17

1. Сезонные трудящиеся пользуются правами, предусмотренными настоящей Конвенцией, в принимающей Стороне в течение определенной части года с учетом ограничений, указанных в статье 4 настоящей Конвенции.
2. Вопросы упрощенного порядка трудоустройства сезонных трудящихся решаются Сторонами на основе международных договоров.

РАЗДЕЛ IV
Сотрудничество Сторон по обеспечению прав трудящихся-мигрантов
и членов их семей

Статья 18

Стороны сотрудничают в области привлечения трудящихся-мигрантов и использования их труда на территориях Сторон, а также возвращения трудящихся-мигрантов и членов их семей на территорию Стороны их постоянного проживания после истечения срока разрешения на их пребывание и осуществления ими оплачиваемой трудовой деятельности.

Статья 19

Компетентные органы Сторон во избежание двойного налогообложения в отношении налогов на доходы и имущество трудящихся-мигрантов руководствуются положениями международных договоров, участницами которых являются Стороны.

Статья 20

Вопросы пенсионного обеспечения трудящихся-мигрантов и членов их семей регулируются законодательством Стороны постоянного проживания и международными договорами Сторон.

Статья 21

Стороны не позднее чем в трехмесячный срок с даты подписания настоящей Конвенции определяют компетентные органы, на которые будет возложена ее реализация, и информируют об этом депозитарий.

Статья 22

Стороны своевременно обмениваются информацией, в том числе через депозитарий, об изменениях в законодательстве в области труда, занятости населения и трудовой миграции, правилах въезда, пребывания, перемещения и выезда, об условиях жизни и порядке осуществления оплачиваемой трудовой деятельности трудящимися-мигрантами и о состоянии национальных рынков труда.

Статья 23

В случае смерти трудящегося-мигранта или члена его семьи компетентные органы Сторон:
информируют о факте смерти трудящегося-мигранта или члена его семьи дипломатические представительства или консульские учреждения Стороны постоянного проживания, предоставляют им необходимые сведения по факту смерти;
содействуют осуществлению работодателем (нанимателем) перевозки тела и личного имущества умершего трудящегося-мигранта в Сторону постоянного проживания, а также выполнению работодателем (нанимателем) его финансовых обязательств в отношении умершего работника и членов его семьи.

РАЗДЕЛ V
Заключительные положения

Статья 24

1. Ничто в настоящей Конвенции не может истолковываться как ограничение или ущемление основных прав и свобод человека, которые признаются и гарантируются законодательством соответствующей Стороны и основополагающими принципами и нормами международного права.
2. Ограничения, установленные настоящей Конвенцией в отношении прав и свобод трудящихся-мигрантов и членов их семей, не должны применяться для иных целей, кроме тех, для которых они предусмотрены.

Статья 25

Настоящая Конвенция не затрагивает прав и обязательств Сторон, вытекающих из заключенных ими других международных договоров.

Статья 26

Вопросы о ходе реализации положений настоящей Конвенции рассматриваются на заседаниях Консультативного Совета по труду, миграции и социальной защите населения государств-участников Содружества Независимых Государств.

Статья 27

Спорные вопросы, связанные с применением или толкованием настоящей Конвенции, разрешаются путем консультаций и переговоров заинтересованных Сторон.

Статья 28

Настоящая Конвенция вступает в силу с даты сдачи на хранение депозитарию третьего уведомления о выполнении подписавшими ее Сторонами внутригосударственных процедур, необходимых для ее вступления в силу. Для Сторон, выполнивших необходимые внутригосударственные процедуры позднее, Конвенция вступает в силу с даты сдачи соответствующих документов депозитарию.

Статья 29

В настоящую Конвенцию могут быть внесены изменения и дополнения с согласия Сторон, которые оформляются отдельным протоколом, вступающим в силу в порядке, предусмотренном статьей 28 настоящей Конвенции.

Статья 30

Каждая Сторона может выйти из настоящей Конвенции, направив письменное уведомление об этом депозитарию не позднее чем за 12 месяцев до даты выхода, урегулировав обязательства, возникшие во время действия настоящей Конвенции.

Статья 31

Настоящая Конвенция открыта для присоединения других государств-участников Содружества Независимых Государств путем передачи депозитарию документов о таком присоединении.
Для присоединившегося государства Конвенция вступает в силу с даты получения депозитарием уведомления о таком присоединении.

Статья 32

Настоящая Конвенция действует в течение пяти лет с даты вступления в силу. По истечении этого срока настоящая Конвенция автоматически продлевается каждый раз на очередной пятилетний период, если Стороны не примут иного решения.

Совершено в городе __________ "__" _________ _____ года в одном экземпляре на русском языке. Подлинный экземпляр хранится в Исполнительном комитете Содружества Независимых Государств, который направит каждому государству, подписавшему настоящую Конвенцию, ее заверенную копию.

За Азербайджанскую Республику За Республику Молдова

За Республику Армения За Российскую Федерацию

За Республику Беларусь За Республику Таджикистан

За Грузию За Туркменистан

За Республику Казахстан За Республику Узбекистан

За Кыргызскую Республику За Украину