"Газбен жабдықтау жүйелерінің қауіпсіздігіне қойылатын талаптар" техникалық регламентін бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2009 жылғы 6 наурыздағы N 259 қаулысы. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2017 жылғы 30 қаңтардағы № 29 қаулысымен.

Ескерту. Күші жойылды – ҚР Үкіметінің 30.01.2017 № 29 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

"Техникалық реттеу туралы" Қазақстан Республикасының 2004 жылғы 9 қарашадағы Заңын іске асыру мақсатында Қазақстан Республикасының Үкіметі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:

1. Қоса беріліп отырған "Газбен жабдықтау жүйелерінің қауіпсіздігіне қойылатын талаптар" техникалық регламенті бекітілсін.

2. Осы қаулы алғаш рет ресми жарияланған күнінен бастап алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының
Премьер-Министрі	К. Мәсімов

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2009 жылғы 6 наурыздағы N 259 қаулысымен бекітілген

"Газбен жабдықтау жүйелерінің қауіпсіздігіне қойылатын талаптар" техникалық регламенті
1. Қолданылу саласы

1. Осы "Газбен жабдықтау жүйелерінің қауіпсіздігіне қойылатын талаптар" техникалық регламенті (бұдан әрі - Техникалық регламент) "Қауіпті өндірістік объектілердегі өнеркәсіптік қауіпсіздік туралы" Қазақстан Республикасының 2002 жылғы 3 сәуірдегі Заңына сәйкес әзірленді.

2. Техникалық регламенттің талаптары мынадай газбен жабдықтау жүйелеріне:

1) кент аралықтарды қоса алғанда, елді мекендердің сыртқы газ құбырларына;

2) газбен жабдықтау жүйелерінің сыртқы (алаңішілік) газ құбырларына және газ жабдығына (техникалық құрылғылар);

3) редуцирлеу және компримирлеу, тазарту, құрғату, жылыту блоктарын және сығу компрессорлық станцияларын қоса алғанда, жылу электр станцияларын газбен жабдықтау жүйелерінің сыртқы газ құбырлары мен газ жабдығына (техникалық құрылғылар), оның ішінде газ турбиналық және бу-газ қондырғыларына, газды дайындау пункттеріне 1,6 МПа-дан астам газ қысымы бар газ құбырларына;

4) газ реттеуіш пункттерге, газды реттеуіш блокты және шкафты газды реттеуіш пункттерге;

5) газ құбырлардағы ғимараттар мен құрылыстарға қолданылады.

3. Осы Техникалық регламенттің әрекетімен қамтылатын өнімнің түрлері және Қазақстан Республикасы Сыртқы экономикалық қызметінің тауар номенклатурасының жіктеуіші бойынша олардың кодтары (бұдан әрі - СЭҚ ТН) осы Техникалық регламентке 1-қосымшада көрсетілген.

4. Техникалық реттеу объектілері болып оларға қатысты белгіленетін осы Техникалық регламенттің қойылатын талаптары мыналар болып табылады:

1) 1-санатты жоғары қысымды газ құбырлары (0,6-дан астам 1,2 дейінгі МПа-ны қоса алғанда);

2) 2-санатты жоғары қысымды газ құбырлары (0,3-тен астам 0,6 дейінгі МПа);

3) орташа қысымды газ құбырлары (0,005-тен астам 0,3 дейінгі МПа);

4) төмен қысымды газ құбырлары - 0,005-ке дейінгі МПа-ны қоса алғанда.

5. Техникалық реттеу объектілерін бірдейлендіру осы Техникалық регламентке 2-қосымшада берілген.

6. Осы Техникалық регламент:

1) автомобильді, газ толтырғыш, компрессорлық станцияларға;

2) металлургиялық өндірістердің технологиялық (алаңішілік) газ құбырлары мен газ жабдықтарына;

3) магистралды газ құбырлары мен 1,2 МПа-дан жоғары газ қысымы бар газ құбырларына-бұрғыштарына;

4) шикізат ретінде табиғи газды пайдаланатын химиялық, мұнай-химиялық, мұнай өндіретін, мұнайды қайта өңдейтін және газды қайта өңдейтін өндірістердің технологиялық (алаңішілік) газ құбырлары мен газ жабдығына;

5) газ өндіретін өндірістердің технологиялық (алаңішілік) газ құбырларына және газ жабдығына;

6) сұйылтылған көмірсутекті газдарды (пропан-бутан) сақтау, тасымалдау және пайдалану объектілеріне;

7) газ пайдаланатын жылжымалы қондырғыларға, сондай-ақ автомобильді, темір жол көлігінің, ұшу аппараттарының, өзен және теңіз кемелерінің газ жабдығына;

8) әскери мақсаттағы арнайы газ және газ пайдаланатын қондырғыларға;

9) эксперименталды газ құбырлары мен газ жабдығының тәжірибелік үлгілеріне;

10) газ-ауа қоспаларының жарылыс энергиясын пайдаланатын немесе қорғау газдарын алуға арналған қондырғыларға;

11) тамақ дайындау немесе зертханалық мақсаттар үшін газды пайдаланатын өндірістік, әкімшілік, қоғамдық және тұрмыстық ғимараттардың ішкі газ құбырлары мен газ жабдықтарына;

12) орнатылған жабдықтың жиынтық жылу қуаты кемінде 100 кВт болған кездегі өндірістік мақсаттар және (немесе) қызметтер көрсету үшін жылу энергиясын шығарусыз әкімшілік, қоғамдық және тұрмыстық ғимараттардың дербес жылыту мен ыстық сумен жабдықтау жүйелеріне қолданылмайды.

2. Терминдер мен анықтамалар

7. Осы Техникалық регламентте "Қауіпті өндірістік объектілердегі өнеркәсіптік қауіпсіздік туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес терминдер мен анықтамалар, сондай-ақ мынадай терминдер қолданылады:

1) алаңішілік газ құбыры - кәсіпорынның өндірістік аумағы ішінде тұрған өнеркәсіптік тұтынушыға газ беруді қамтамасыз ететін таратқыш газ құбырының учаскесі;

2) таратқыш газ құбыры - газбен жабдықтау көзінен газ құбыры-енгізгіштерге дейін газды тұтынушыларға газ беруді қамтамасыз ететін газ тарату торабының газ құбыры;

3) газбен жабдықтау жүйесі - газ құбырлары, газ толтыру станциялары, газ толтыру пункттері, топтық резервуар қондырғылары, газ баллонды қондырғылар, газ құбырларымен жұмыс істейтін құрылыстар, электр-химиялық тот басудан қорғау құралдары, өнеркәсіптік және ауыл шаруашылығы кәсіпорындары, қазандықтардың, тұрмыстық қызмет көрсету кәсіпорындары ғимараттарының, қоғамдық ғимараттар мен тұрғын үйлердің газ жабдығы;

4) енгізбе газ құбыры - ғимарат қабырғасы арқылы футлярға салынған газ құбырын қоса алғанда, ғимаратқа енгізбеде сырттан орнатылған ажырату құрылғысынан бастап (ол ғимарат сыртында орнатылған кезде) ішкі газ құбырына дейінгі газ құбыры учаскесі;

5) газ тарату тораптары - газды қабылдау (беру) пунктінен бастап тұтынушыға дейін газды беруді қамтамасыз ететін қалалық, кент аралық, кенттік, ауылдық, көшелік, аула газ құбырлары;

6) газ құбыры - енгізбе-тарату газ құбырына қосылған жерден бастап ғимаратқа енгізбедегі ажырату құрылғысына дейінгі немесе ғимаратқа енгізу кезінде жерастымен жүргізілген футляр алдындағы газ құбыры;

7) газды пайдалану қондырғылары - отын ретінде газды пайдаланатын қазандықтар, өндірістік пештер мен басқа да құрылғылар;

8) газ реттеуіш пункті - газ қысымын төмендетуге және газ тарату тораптарында оны берілген деңгейде ұстап тұруға арналған технологиялық құрылғы;

9) газ реттеуіш блокты пункті - газ қысымын төмендету үшін және газ тарату тораптарында оны берілген деңгейде ұстап тұруға арналған тасымалдауға жарамды блокпен орындалған толық зауыттық дайындықтағы технологиялық құрылғы;

10) газды тасымалдау - газ тасымалдау жүйесімен газды қабылдау, өткізу және беру;

11) газбен жабдықтау жүйелерін консервациялау - консервациялаудан алу кезінде одан әрі пайдалану үшін оның жұмыс қабілеттілігін қамтамасыз ете отырып, газ құбырын пайдалануды уақытша тоқтату;

12) газбен жабдықтау жүйелерін жою - газ құбыры жүйелерін пайдалануды тоқтату, оларды бөлшектеу және табиғи ортаны қалпына келтіру;

13) газ тарату станциясы - қысымның төмендеуін қамтамасыз ететін магистралды газ құбырының бұрғыш газ құбырында монтаждалатын құрылыс;

14) газ тарату ұйымы - меншігінде немесе өзге де заңды негіздерде олардағы қолда бар газ тарату тораптарын, құрылыстарды дамытумен және пайдаланумен айналысатын, қызметтің осы түрі бойынша қолда бар лицензия негізінде бұл тораптар арқылы газды тасымалдау бойынша қызметтер көрсететін ұйым;

15) газды тасымалдау ұйымы - меншігінде немесе өзге де заңды негіздерде оларда магистралды газ құбырлары мен бұрғыш газ құбырлары, құрылыстары бар, қызметтің осы түрі бойынша қолда бар лицензия негізінде бұл лицензия арқылы газды тасымалдау бойынша қызметтер көрсететін ұйым;

16) жерасты газ құбыры - жер бетінің деңгейінен төмен жерге салынған, сондай-ақ жер беті бойынша үйіндідегі (үймедегі) сыртқы газ құбыры;

17) Жер үстіндегі газ құбыры - тіректерде, эстакадаларда немесе ғимараттар мен құрылыс конструкциялары бойынша, сондай-ақ жер бетімен топырақ үймесіз жер бетінде салынған сыртқы газ құбыры;

18) қосылыс деталдары (фитингтер) - газ құбырының бағытын өзгертуге, тармақтарды жалғастыруға, учаскелерді қосуға арналған газ құбырының элементтері;

19) кент аралық газ құбыры - кент аумағынан тыс салынған газ тарату құбыры;

20) сыртқы газ құбыры - енгізбе газ құбыры алдындағы ажырату құрылғысына немесе ғимаратқа енгізу кезінде жерастымен жүргізілген футлярға дейінгі ғимараттардан тыс салынған жерасты және жер үсті газ құрылғы;

21) шкафты газ реттеуіш пункті - газ қысымын төмендетуге және газ тарату тораптарда оны берілген деңгейде ұстап тұруға арналған шкаф түріндегі технологиялық құрылғы;

22) ішкі газ құбыры - газ құбыры-енгізбеден (ажырату құрылғысы ғимарат ішінде орнатылған кезде) бастап немесе енгізбе газ құбырынан бастап ғимарат ішінде орналасқан газ пайдаланатын жабдықты қосу орнына дейінгі газ құбырының учаскесі.

3. Газбен жабдықтау жүйелерін пайдалануға рұқсат беру

8. Қазақстан Республикасының газбен жабдықтау жүйелерін пайдалануға рұқсат беру " Техникалық реттеу туралы " 2004 жылғы 9 қарашадағы және " Қауіпті өндірістік объектілердегі өнеркәсіптік қауіпсіздік туралы " 2002 жылғы 3 сәуірдегі Заңдарына сәйкес жүргізіледі.

9. Газбен жабдықтау жүйелерінің объектілері үшін материалдарды, техникалық құрылғыларды жеткізу кезінде оларды мемлекет пен дайындаушының атауын, рұқсат берілетін пайдалану мерзімін, қолдану шарттарын көрсете отырып, мемлекеттік және орыс тілдеріндегі ақпаратпен қамтамасыз ету көзделеді.

4. Жобалау кезіндегі қауіпсіздік талаптары

10. Газбен жабдықтау жүйелерін жобалау кезінде қоршаған ортаны қорғау, өрт қауіпсіздігін қамтамасыз ету және техногендік төтенше жағдайлардың пайда болуының алдын алу жөніндегі іс-шаралар көзделеді.

11. Ерекше жағдайлары бар аумақтарда орналасқан газбен жабдықтау жүйелерін жобалау жергілікті жер бедерімен, топырақтың геологиялық құрылымымен, гидрогеологиялық режиммен, аумақты дайындаумен, климаттық және сейсмикалық жағдайлармен, сондай-ақ басқа да әсерлермен және олардың уақыт ішінде өзгеру мүмкіндігімен байланысты олардың газ құбырына әсер етуінің болуы және маңызын ескере отырып, жүзеге асырылады.

12. Қабылданған жобалық шешімдермен үздіксіз және қауіпсіз газбен жабдықтау әрі газды тұтынушыларды жедел ажырату мүмкіндігі қамтамасыз етіледі.

13. Газбен жабдықтау жүйелері үшін жобалық құжаттама даму перспективасында газ тұтыну теңгерімінің есебін және оларды жүргізу инженерлік іздестіру бағдарламасында белгіленген инженерлік іздестіру нәтижелерін, түрлерін, құрамын, көлемі мен әдістерін ескере отырып, газ құбырларының гидравликалық есебін қамтитын әзірленген схема негізінде орындалады.

14. Жобалау апаттар қауіпі мен тәуекел деңгейін талдау нәтижелерін, олармен байланысты төтенше жағдайларды және адамдарға, газбен жабдықтау жүйелерін пайдалану, консервациялау және жою кезінде материалдық объектілер мен қоршаған ортаға өзге де қолайсыз әсер етулерді ескере отырып, жүзеге асырылады.

15. Газбен жабдықтау жүйелерін пайдаланудың қатерін талдау кезінде, жобалық құжаттамада олардың негізінде бұл апаттардың салдарын төмендету және апаттардың өршу мүмкіндігін барынша азайту үшін шаралар көзделетін апаттардың ықтимал сценарийлері мен штаттан тыс жағдайлар көзделеді.

16. Жобалық құжаттамада:

1) мүмкіндігінше газбен тұтынушыларды жедел ажырату бойынша;

2) апаттарды жою үшін жағдайлар жасау бойынша;

3) газды тасымалдау үдерістеріне бөгде тұлғалардың заңсыз араласу мүмкіндігін болдырмау бойынша;

4) газбен жабдықтау жүйелерінің сақталуын қамтамасыз ету бойынша ұйымдастырушылық және техникалық шешімдер көзделеді.

17. Газ құбырларын жобалау кезінде беріктілік пен орнықтылыққа арналған есеп орындалады, оның мақсаты газ құбырларында рұқсат етілмейтін кернеу мен деформациялардың пайда болу мүмкіндігін болдырмау болып табылады. Газ құбырлардың беріктілік пен орнықтылыққа арналған есебі газ құбырлардың түтіктері қабырғаларының және қосу деталдарының қалыңдығын, тіректер немесе кронштейндер арасындағы арақашықтықты айқындайды және жұмыс істеп тұрған газ құбырларына түсетін жүктеме шамасын, уақытын және бағытын ескере отырып, жүргізіледі, оларға мыналар жатады:

1) құбырлар мен оқшаулағышы бар қосылыс деталдарының, құбыр арматурасының меншікті салмағы;

2) газдың салмағы;

3) табиғи сипаттағы жүктемелер (сейсмикалық, топырақ әсерлері, температуралық ауытқулар, жел және қар жүктемелері);

4) техногендік сипаттағы жүктемелер (аумақты дайындау т.б.);

5) топырақтың ерекше жағдайлары ескерілген жүктемелер (отырма, ісінді, ұйықтопырақ және т.б.).

18. Жобалық құжаттамада газ құбырларын пайдалану үдерісінде тұтастылық пен тұмшаланудың бұзылуына әкелуі мүмкін газ құбырларын тот басуға қарсы қорғау жөнінде және деформациялардың алдын алу жөнінде іс-шаралар көзделеді.

19. Қауіпсіз пайдалануды қамтамасыз ету үшін газ құбырлары тиек және реттегіш арматурамен, сақтандырғыш құрылғылармен, қорғау, автоматтандыру, блоктау және өлшеу құралдарымен жабдықталады.

20. Құбыр арматурасының саны, орнату орны мен түрі газбен жабдықтау жүйелерін қауіпсіз пайдалануды қамтамасыз етуді, оларға қызмет көрсету мен жөндеу қолайлылығын ескере отырып, жобалау сатысында айқындалады.

21. Газ құбырларында құбыр арматурасының тұмшалануы В сыныбынан пайдаланатын қондырғы шілтерлері алдында - А сыныбынан төмен емес сынып таңдалады.

22. Газбен жабдықтау жүйелерін салуға арналған (кеңейту, қайта жаңғырту, техникалық қайта жарақтандыру) жобалық құжаттамаларында осы Техникалық регламенттің талаптарына сәйкес келетін құбырлар мен қосылыс деталдары, материалдар, техникалық құрылғылар, технологиялық құрылғылар мен жабдықтар қолданылады.

23. Техникалық құрылғыларды, материалдарды, құбырлар мен қосылыс деталдары, қорғау жабындыларын, газ құбырларын төсеу түрлерін таңдау газдың температурасы мен қысым шамасын, гидрогеологиялық деректерді, табиғи жағдайларды, техногендік әсерлерді ескере отырып, жүзеге асырылады.

24. Полиэтиленді газ құбырларын салу үшін газды тасымалдауға арналған арнайы мақсаттағы құбырлар қолданылады.

25. Газ құбырларын төсеу түрлері мен тәсілдері, газ құбырларынан бастап жанама инженерлік коммуникацияларға, ғимараттарға, құрылыстарға, табиғи және жасанды бөгеттерге дейін көлденеңі және тігі бойынша арақашықтығы, газды қауіпсіз тасымалдау қамтамасыз етілетіндей түрде (газ құбырындағы қысымды, құрылыс тығыздығын, қауіпті өндірістік объектінің жауаптылығын ескере отырып) көзделеді.

26. Сыртқы газ құбырлары мен көпірлер арасындағы көлденеңі бойынша арақашықтық осы Техникалық регламентке 3-қосымшаға сәйкес қабылданады.

27. Газ тарату тораптарының жобалық құжаттамасында сыртқы газ құбырларының жерасты төсемі басымдылықпен көзделуі керек, Жер үсті төсемінің негіздемесі болуы тиіс.

28. Газ құбырларының жерасты төсемі кезінде төсем, беріктік қоры мен тасымалданатын газ түрі шарттары бойынша бұл құбырларды қолдануға болмайтын жағдайларды қоспағанда, полимерлік материалдан жасалған құбырларды көздеуі қажет.

29. Газ құбырларын тоннельдерде, коллекторлар мен арналарда төсеуге рұқсат берілмейді. Бұған автомобиль және темір жолдар астына төселетін болат газ құбырлары жатпайды.

30. Газ құбырларының жерасты төсеуші газ құбырының немесе футлярдың жоғарысына дейін кемінде 0,8 м тереңдікте жүзеге асыру керек. Көлік және ауыл шаруашылығы машиналарының қозғалысы көзделмеген жерлерде болат газ құбырларын төсеу кемінде 0,6 м тереңдікте жүзеге асырылады.

31. Дірілді жүктемесі бар немесе сейсмикалық аудандарда орналасқан жер үсті газ құбырлары үшін олардың орын ауыстыруын қамтамасыз ететін және тіректерден газ құбырларының лақтырылып тасталуын болдырмайтын бекітуді көздеу керек.

32. Жер үсті газ құбырларын жанбайтын материалдардан жасалған тіректерде, эстакадаларда, өтпе жолдарда төсеу керек.

33. Жер үсті газ құбырлары жоғары вольтты электр тарату желілерімен қиылысу кезінде электр сымдарының олар үзілген жағдайда газ құбырларына құлауын болдырмайтын қорғау құрылғыларымен жабдықталады.

34. Жерасты болат газ құбырларын жобалауға арналған техникалық тапсырмада оны электрлі химиялық тот басудан қорғау жөніндегі бөлім қосылады.

35. Бөгеттер арқылы өтпелі жолдарда қиылысатын құрылыстың сақталуын қамтамасыз ететін орсыз төсеу тәсілдерін қолдану қажет.

36. Автомобиль жолдары, трамвай мен темір жолдар астындағы газ құбырын (футлярын) төсеу тереңдігі кемінде мынадай болуы тиіс:

1) жұмысты ашық тәсілмен жүргізген кезде - 1 м;

2) жұмысты басу немесе еңкейтіп-бұрып бұрғылау және қалқанды өткізу әдісімен жүргізген кезде - 1,5 м;

3) жұмысты тесу әдісімен жүргізген кезде - 2,5 м.

37. Су асты өтпе жолдардағы газ құбырлары қиылысатын су бөгеттерінің түбіне тереңдетіліп төселеді. Қалқып шығу есептерінің нәтижелері бойынша қажет болғанда газ құбырының балласт жасауы көзделеді.

38. Газ құбырлары су бөгеттерімен қиылысқан кезде:

1) жерасты төсеу тәсілі кезінде - орлардың шайылып кетуін болдырмау бойынша іс-шара;

2) жерасты төсемі үшін - мүжілу құбылыстарына ұшырайтын учаскелерден тыс газ құбырларының тіректерін орналастыру көзделеді.

39. Сыртқы газ құбырларын:

1) жерге кіретін және одан шығатын жерлерде;

2) жерасты коммуникациялық коллекторларымен және әртүрлі

мақсаттағы арналармен қиылысатын жерлерде;

3) газ құдықтарының қабырғасы арқылы өтетін жерлерде;

4) I-IV санаттағы автомобиль жолдары, темір жолдар мен трамвай жолдары астындағы өтетін жерлерде;

5) ғимарат қабырғасы арқылы енгізілетін газ құбырларының өтетін жерлерінде;

6) жерасты полиэтилен-болат алынбалы қосылыстарында;

7) полиэтилен газ құбырлары мұнай құбырларымен қиылысқан кезде футляр ішінде төсеу қажет.

40. Футлярлық бір ұшында, еңістің жоғарғы нүктесінде (құдықтар қабырғаларының қиылысу жерлерін және жерге кіретін және шығатын жерлерді қоспағанда) қорғау құрылғысына шығатын және газдың шығуын айқындауға арналған бақылау түтігін орнату көзделеді.

41. Жүргіншілер мен автомобиль көпірлері бойынша жанбайтын материалдардан салынған жіксіз немесе физикалық әдістермен зауыттық дәнекерлеу қосылыстардың бақылаудан 100 % өткен электрлі дәнекерленген құбырларынан жасалған 0,6 МПа-ға дейін қысыммен газ құбырларын төсеуге рұқсат етіледі. Жүргіншілер мен автомобиль көпірлері бойынша жанатын материалдан салынған газ құбырларын төсеуге рұқсат етілмейді.

42. Барлық санаттардағы газ құбырларын:

1) балалар мекемелері, ауруханалар, мектептер, санаторийлер ғимараттарының;

2) адамдар көп келетін (50 адамнан астам) әкімшілік және тұрмыстық ғимараттардың қабырғалары бойынша және жабындарының үстіне транзиттік төсеуге рұқсат етілмейді.

43. Сыртқы газ құбырларында бекіткіш құбырлы арматураны орнатуды:

1) жеке тұрған немесе қоршаған ғимараттардың алдында;

2) сыртқы газ пайдалану құрылғысының алдында;

3) газ реттеуіш пункттердің, газ реттеуіш блокты пункттердің, шкафты газ реттеуіш пункттердің алдында;

4) газ құбырларымен сақиналанған газ реттеуіш пункттерінің шығар жерінде шығуда;

5) газ құбырларынан бастап кенттерге, жекелеген шағын аудандарға, кварталдарға, тұрғын үйлер топтарына тармақтамаларына;

6) су бөгеттерін екі немесе одан астам желілермен қиған кезде;

7) жалпы торап темір жолдарымен және I және II санаттардағы автомобиль жолдарымен қиылысқан кезде қарастыру қажет.

44. Әртүрлі мақсаттағы газдалмаған ғимараттардың қабырғалары арқылы газ құбырларын транзиттік төсеу учаскелерінде бекіткіш құбырлы арматураны орнатуға рұқсат етілмейді.

45. Суы мол топырақтарда газ құбырларын төсеу кезінде газ құбырының жүзбелігін болдырмауды қамтамасыз ететін газ құбырына балласт жасау (топырақпен, жүктермен, анкерлермен және с.с) көзделеді.

46. Көшкінді және мүжілуге ұшырайтын учаскелерде газ құбырын:

1) көшкіннің сырғанау жазығынан (көшкінді учаскелер үшін);

2) болжанатын шайылу шекарасынан (мүжілуге ұшырайтын учаскелер үшін) төмендігі кемінде 0,5 м тереңдікте төселеді.

47. Газды реттеуіш пункттерді:

1) жеке тұратындай;

2) газ жүргізілген өндірістік ғимараттарға, қазандықтарға және қоғамдық ғимараттарға жапсарлас, өндірістік мақсаттағы үй-жайлар жағынан;

3) бір қабатты, газ жүргізілген, өндірістік ғимараттарда және қазандықтарда (жертөле және іргелік қабаттарда орналасқан үй-жайлардан басқа) салынатындай;

4) өнеркәсіптік кәсіпорындардың аумағында қалқа астында ашық қоршалған алаңдарда ғимараттан тыс орналастыру қажет.

48. Блокты газ реттеуіш пункттерді жеке тұратындай орналастыру қажет.

49. Шкафты газ реттеуіш пункттерді:

1) жеке тұратын тіректерде;

2) кіретін қысымы 0,6 МПа-дан жоғары шкафты газ реттеуіш пункттерін қоспағанда, оларға газ жүргізуге арналған ғимараттардың сыртқы қабырғаларында орналастыру қажет.

50. Газ реттеуіш пункттерді газ пайдаланылатын қондырғылар орнатылатын үй-жайларда немесе олармен ашық ойықтармен біріктірілген жанама үй-жайларда орналастыруға рұқсат етіледі. Газ реттеуіш пункттерге ену кезіндегі газ қысымы 0,6 МПа-дан аспауы тиіс.

51. Газ реттеуіш пункттерді жарылыс-өрт және өрт қауіптілігі бойынша А және Б санаттарындағы үй-жайларда орналастыруға жол берілмейді.

52. Газ реттеуіш пункттерде, блокты газ реттеуіш пункттерде, шкафты газ реттеуіш пункттерде мынадай техникалық құрылғыларды:

1) сүзгіні;

2) сақтандырғыш бекіткіш клапанын;

3) газ қысымын реттеуішті;

4) сақтандырғыш лақтырғыш клапанды;

5) құбырлы бекіткіш арматураны;

6) бақылау-өлшеу құралдарын;

7) үрлеу және лақтыру құбырларын;

8) онда тізбектесе орналасқан екі ажыратқыш құрылғылары бар айналма құбырды (байпасты) немесе редуциялаудың резервті желісін орнату көзделуі тиіс.

53. Үрлейтін құбырларды:

1) енгізбе газ құбырында - бірінші ажыратқыш құрылғыдан кейін;

2) байпаста (айналма газ құбырында) - екі ажыратқыш құрылғы арасында;

3) алдын ала тексеру мен жөндеуді жүргізу үшін ажыратылатын техникалық құрылғылары бар газ құбырлары учаскесінде көздеу қажет.

54. Сақтандырғыш лақтырғыш клапандарда лақтыратын құбырларды көздеу қажет.

55. Газ реттеуіш пункттерге, блокты газ реттеуіш пункттерге және шкафты газ реттеуіш пункттерге жобалық қүжаттамада найзағайдан сақтау, жерге қосу, желдеткіш құрылғылары көзделеді.

56. Ішкі газ құбырларындағы газ қысымы дайындаушы белгілейтін параметрлерге сәйкес, осы Техникалық регламентке 4-қосымшада келтірілген мәндерден жоғары емес газ пайдаланушы қондырғылардың тұрақты жұмысын қамтамасыз етеді.

57. Ішкі газ құбырларын:

1) жарылыс-өрт және өрт қауіптілігі бойынша А және Б санаттарына жататын үй-жайларда;

2) үй-жайлардың жарылу қауіпі бар аймақтарында;

3) жертөле, іргелік қабаттарда және технологиялық жер үңгірлерде (төсеу технологиялық үдеріспен шарттасқан жағдайларды қоспағанда);

4) жарылыс қауіпті және жанатын материалдардың қойма үй-жайларында;

5) кіші станция және таратқыш құрылғылар үй-жайларында;

6) желдеткіш камералар, шахталар, арналар арқылы;

7) лифттердің шахталары және баспалдақ торлары, қоқыс жинағыш үй-жайлар, түтін жолдары арқылы;

8) газ құбыры материалының тот басуын туғызатын агрессивті заттардың газ құбырына әсер етуі мүмкін болатын үй-жайлар арқылы;

9) газ құбырлары жанатын ыстық өнімдер астында қалуы немесе қыздырылған немесе балқытылған металдармен жанасуы мүмкін жерлерде төсеуді қарастыруға жол берілмейді.

5. Құрылыс, қайта жаңғырту, кеңейту және техникалық қайта жарақтандыру кезіндегі қауіпсіздік талаптары

58. Газбен жабдықтау жүйелерінің объектілерін салуды Қазақстан Республикасының " Қазақстан Республикасындағы сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі туралы " 2001 жылғы 16 шілдедегі және " Қауіпті өндірістік объектілердегі өнеркәсіптік қауіпсіздік туралы " заңдарына сәйкес орындау қажет.

59. Жобалық құжаттамалық талаптарынан ауытқуды:

1) жобалау ұйымымен;

2) пайдалануға беру ұйымымен келісу қажет.

60. Құрылыс салу сатысында:

1) жобалық құжаттамада көзделген техникалық шешімдерді;

2) жабдықты, техникалық құрылғыларды, газбен жабдықтау жүйелеріне арналған құбыр мен қосылыс деталдарын дайындаушылардың пайдалануға беру құжаттамасының талаптарын;

3) жұмыстарды жүргізу жобасына сәйкес құрылыс жұмыстарын жүргізу технологияларын сақтауды қамтамасыз ету қажет.

61. Газ құбырларын төсеу кезінде:

1) газ құбырының үстіңгі беттерінің, оқшаулағыш жабындарының және қосылыстарының сақталуы;

2) газ құбырының ор түбіне тығыз жатқызылуы;

3) газ құбырының жобалық жағдайы қамтамасыз етіледі.

6. Пайдалану кезіндегі қауіпсіздік талаптары

62. Сыртқы газ құбырларын және құрылыстарын қауіпсіз пайдалануды қамтамасыз ету мақсатында оларды газбен жабдықтау жүйесін пайдаланатын ұйым мынадай қауіпсіздік талаптарын орындайды:

1) газ иісінің қарқындылығын (жітілігін) 3-4 балл шегінде газ тарату торабының соңғы нүктелерінде (тұтынушыда) газды тасымалдау ұйымымен қамтамасыз етеді;

2) бақылау пунктері, сынамаларды таңдау кезеңділігі, сондай-ақ газ иісінің қарқындылығын газ тарату ұйымдары айқындайды;

3) газ тарату станциясынан шығудағы газ қысымы мен сапасының шамасы жобада айқындалған атаулы деңгейде ұсталады;

4) газ тарату ұйымдары тұтынушыдағы газдың нормативті қысымын қамтамасыз етеді, қажет болғанда газ тарату станциясынан кейін газ қысымының телеметрикалық бақылауын жүзеге асырады;

5) газ құбырларында орнатылған бекіткіш арматура мен компенсаторлар жыл сайын техникалық қызмет көрсетуге және қажет болғанда - жөндеуге түседі.

63. Жер үсті газ құбырларын пайдалануға беретін ұйымдар мыналарға:

1) газдың шығуына;

2) газ құбырларының тіректер шегінен асып кетуіне;

3) газ құбыр дірілінің, жапырылуының, рұқсат етілмейтін иілуінің, тіректердің отыруының, майысуы мен зақымдануының болуына;

4) сөндіру құрылғыларының және оқшаулағыш ернемекті

қосылыстардың, электр өткізгіштердің, бекіткіштер мен газ құбырлардың

бояуының түсуінен қорғайтын құралдардың ақаулығына;

5) автокөлік жүретін жерлердің өтпе жолдарында электр химиялық қорғау құрылғылардың және ауқымды белгілердің сақталуына мониторинг жүргізу және оларды уақтылы жоюы керек.

64. Жерасты газ құбырларын пайдалануға беру ұйымдары мыналарға:

1) газ құбырының трассасында газдың шығуына;

2) қабырғалардағы көрсеткіштердің, құрылыстардағы бағдарлардың бүлінуіне;

3) электр химиялық қорғау жұмысындағы ақаулыққа мониторинг жүргізуі және уақытылы жоюы қажет.

65. Жерасты мен жер үсті газ құбырларын пайдалануға беру ұйымдары мыналарды:

1) топырақ жағдайларына мониторинг жүргізуі (топырақтың көтерілуін, отыруын, көшкіндерді, құлауы мен мүжілуін, газ құбырының су тасқынымен немесе жаңбыр суларымен шайылуын анықтау);

2) газ құбырларының зақымданулардан сақталуын қарастыратын құрылыс жұмыстарын жүргізу жағдайларын бақылауы қажет.

66. Жерасты газ құбырларының трассаларын аралап шығу кезеңділігі олардың техникалық жағдайларына, электр қорғау қондырғылардың болуы мен тиімділігіне, газ құбырының қысымы, топырақ ұйықтығы, отыруына және ісіну деңгейі бойынша санатына, тау жұмыстарына, ауданның сейсмикалығына, жердің сипаты мен ондағы құрылыс салыну тығыздығына, жылдың мезгіліне және басқа да факторларға байланысты, бірақ осы Техникалық регламенттің 5-қосымшасында келтірілген кезеңдіктен жиі емес белгіленуі қажет.

67. Газ таратушы ұйымдар газ құбыры трассасында құрылыстардың газдануы немесе газдың шығуы байқалған жағдайларда:

1) апаттық диспетчерлік қызметтерге жедел түрде хабарлауы;

2) газдалуы және ашық отты, электр құралдарын пайдалануға жол бермеу және үй-жайлардың ауасын тазарту қажеттігі туралы айналадағы адамдарға ескерту жөнінде шаралар қабылдауы;

3) приборлармен тексеруді және газдалған жертөлелерді, іргелік және бірінші қабаттардағы ғимараттардың, құдықтар мен жерасты құрылыстар (коммуникациялар) камераларының ауасын тазартуды ұйымдастыруы қажет.

68. Газ құбыры транзитпен төселген аумақтағы ұйымның басшылары

аралап көру, газ құбырына техникалық қызмет көрсету және жөндеу, апаттық жағдайларды оқшаулау мен жою үшін газ таратушы ұйым персоналының кіре алуын қамтамасыз етуі қажет.

69. Газбен жабдықтау жүйелерін қауіпсіз пайдалану мақсатында

ғимараттардың иелері:

1) инженерлік коммуникациялардың енгізбелері мен шығыстарын

тұмшалауды қамтамасыз етуі;

2) жертөлелерді олардың тұрақты желдету мүмкіндігін қамтамасыз ету жағдайында ұстауы қажет.

70. Газбен жабдықтау жүйелерін қауіпсіз пайдалану мақсатында иелері немесе коммуникациялық қызметтер болаттан жасалған жер асты газ құбырларын техникалық тексеру кезінде мыналарды:

1) газ құбырларының тұмшалануын;

2) пісірілген жапсарлардың сапасын;

3) тот басу қауіптілігіне бейімділікті;

4) құбырлардың қорғаныс жабындыларының және металының жай-күйін тексеруі қажет.

71. Газ реттеуіш пунктердің, газ реттеуіш блокты пунктердің, шкафты газ реттеуіш пунктерінің жабдығын қауіпсіз пайдалануды ұйымдастыру мақсатында техникалық қызметті жүзеге асыратын персонал мынадай:

1) тұрмыстық тұтынушылар үшін қалалардың және елді мекендердің газ реттеуіш пунктерінде реттеуіштердің белгіленген баптау өлшемдерін ұстап тұру;

2) реттеуіштен кейін атаулы жұмыс қысымның тиісті мөлшерде артқан кезде сақтандырғыш лақтыру қақпақтарынан газдың шығуын қамтамасыз ету;

3) газды реттеуіш пунктерінен шығу кезінде газ қысымның 10 % аса ауытқуын болдырмау қауіпсіздік талаптарын орындауды қамтамасыз етуі қажет.

72. Қауіпсіз пайдалануды ұйымдастыру мақсатында газды пайдаланушы қондырғыларды нормативтік құжаттарда көзделген жағдайларда, газды беруді тоқтататын технологиялық қорғау жүйесімен жабдықтау қажет.

73. Газды пайдаланушы қондырғыларды қауіпсіз пайдалануды ұйымдастыру мақсатында оларды іске қосқанға дейін мыналармен:

1) қызмет көрсететін персоналмен;

2) ақаусыз газ жабдығымен және автоматтандыру жүйелерімен;

3) ақаусыз өнеркәсіптік желдету жүйелерімен қамтамасыз ету қажет.

74. Газбен жабдықтау жүйелерін қауіпсіз пайдалану үшін пайдалануға беру ұйымдары мыналарды:

1) автоматтандыру приборлары мен құралдарын;

2) газ құбырларында және газ пайдаланушы қондырғыларда орнатылған блоктау мен сигнализацияны;

3) жарылыс қаупі бар аймақтарда және үй-жайларда электр шынжырлардың қауіпсіз коммутациялау режимін қамтамасыз ететін жарылыстан қорғалған электр жабдықты өндірістік бақылаумен, қызмет көрсетумен, ағымдағы және күрделі жөндеумен қамтамасыз етуі қажет.

75. Газбен жабдықтау жүйелерінің технологиялық үдеріспен басқарудың автоматтандырылған жүйесі автоматтандырылған қызмет көрсету аймақтары бойынша ақпараттардың дұрыстығы мен сенімді алынуын қамтамасыз етуі қажет.

76. Газды пайдаланушы қондырғыларды пайдаланудың қауіпсіз үдерісін қамтамасыз ету үшін қолданатын автоматика мыналарды:

1) газды пайдаланушы қондырғыны ажыратқан немесе ақауы бар кезде, қол режимімен оған газ беруді блоктау мүмкіндігін;

2) қызмет көрсету персоналының осы үдеріске қатысу мүмкіндігін жоққа шығара отырып, автоматты режимде газды пайдаланушы жабдықты пайдалану үдерісін қамтамасыз етуі қажет.

77. Газды тарату ұйымдары мыналарды:

1) газ құбырларын салу кезеңінде де, сол сияқты техникалық қызмет көрсету, ағымдағы және күрделі жөндеу жүргізу кезінде де техникалық іс-шаралардың орындалуын бақылауды;

2) газ құбырларына зиянды әсер ететін және олардың деформациясын тудыратын жүргізілетін және жоспарланған тау-кен жұмыстары туралы мәліметтерді зерделеуді және талдауды;

3) тау-кен өндірістерімен, жоспарлау ұйымдарымен тау-кен әзірлемелерінің зиянды әсерінен пайдаланылатын газ құбырларын қорғау шараларын, сондай-ақ жерасты коммуникациялары мен ғимараттарына газдың енуінің алдын алу жөніндегі іс-шараларды бірлесіп әзірлеуді қамтамасыз етуі қажет.

78. Әлсіз ұйықты, әлсіз ісінетін топырақтарда, жатып қалған үйінді топырақта, сейсмикалығы 6 баллға дейінгі (жер үсті газ құбырлары үшін) және 7 баллға дейінгі (жерасты үшін) аудандарда орналасқан газды тарату ұйымдары мынадай:

1) аралап көруді жүзеге асыру;

2) құбыр мен футляр арасындағы саңылауларға, сондай-ақ компенсатор кернеуінің жай-күйіне бақылау жүргізу;

3) газ құбырының орнынан суды бұру бойынша іс-шараларды көздеу, трассаның сумен толуы мен батпақтануына жол бермеу;

4) құдықтардың, ғимараттардың іргелік және жертөле қабаттарының газдалуына тексеру жүргізу;

5) жауын-шашынмен немесе ұйықтармен пайда болған құдықтардың, құрылыстардың деформациясын, сондай-ақ оларда судың болуын қадағалау қауіпсіздік талаптарын орындауы қажет.

79. Дайындау аумағында орналасқан газды тарату ұйымдарында апатсыз жұмысты қамтамасыз ету үшін мыналарды:

1) тау-кен өндіру кәсіпорындарының жобасы мен іс-шараларына сәйкес газ құбырларын қорғаудың ұйымдастырушылық-техникалық мәселелерін шешуді;

2) газ құбырларының трассасы бойынша тау-кен жұмыстарының жоспарларын талдауды және газ құбырларына дайындау жұмыстарының әсерін жоққа шығаратын немесе азайтатын іс-шаралардың орындалуын бақылауды;

3) жер бетінің өзгеруін бақылау нәтижелері бойынша маркшейдерлік қызметтер ұсынған мәліметтерді жинау, тау-кен өндіру кәсіпорындарымен бірлесіп, жобалау ұйымына ұсыну үшін газ құбырларын дайындау кестесін жасауды;

4) тау-кен кәсіпорындарының маркшейдерлік қызметтерімен және жобалау ұйымдарымен бірлесіп, тау-кен әзірлемелерінің зиянды әсерінен пайдаланылатын газ құбырларын қорғау шараларын, сондай-ақ жер асты коммуникациялары мен ғимараттарға газ кіруінің алдын алу жөніндегі іс-шараларды әзірлеуді;

5) газ құбырларын салуға, жөндеуге және пайдалануға бақылауды көздеу қажет.

80. Газды тарату ұйымдары таулы аудандарда апатсыз жұмысты қамтамасыз ету үшін мыналарды:

1) газ құбырларын сел ағынынан, тау су тасқынынан, қар көшкінінен, жер көшкіні құбылыстарынан, топырақтың құлауынан қорғаудың ұйымдастырушылық-техникалық мәселелерін шешуді;

2) газ құбырының трассасына қолайсыз әсерлерді болжау бойынша деректерді жинауды және жобалау ұйымымен бірлесіп, олардың газ құбырына әсер етуінің алдын алу бойынша іс-шараларды әзірлеуді;

3) газ құбырлары орларын шайылудан қорғау үшін қарастырылған құрылыстардың сақталуына, ордың көшіндісінің жылжуына, сондай-ақ газ құбырының өзіне тұрақты бақылауды жүзеге асыруды көздеу қажет.

81. Газды тарату ұйымдары мыналарды:

1) болаттан жасалған жерасты газ құбырларының қорғау жабындыларын жөндеу жөніндегі шараларды уақтылы қабылдауы;

2) тот басу қауіпті аймақтардың пайда болуының себептерін белгілеуі қажет.

82. Сыртқы (жер үсті) және ішкі газ құбырлары құрылыс ауданындағы және ішкі жұмыстар үшін сыртқы ауаның есептелген температурасына сәйкес келетін температура кезінде сыртқы жұмыстарға арналған бояудың екі қабатымен (бояу, эмаль) сары түске боялуы қажет.

83. Болаттан жасалған жерасты газ құбырларының трассалары газ құбырын тауып алуды қамтамасыз ететін белгілі бір үлгідегі айыру белгілерімен белгіленуі қажет.

7. Консервациялау және жою кезіндегі қауіпсіздік талаптары

84. Газды тарату ұйымдары газбен жабдықтау жүйелерінің жекелеген учаскелерін пайдаланудан шығарған кезде тұтынушыларға газды үздіксіз беруді және объектіні консервациялау және жою жөніндегі жұмыстарды қауіпсіз жүргізуді қамтамасыз ететін іс-шараларды көздеуі қажет.

85. Газбен жабдықтау жүйелерін консервациялау және жою жөніндегі жұмыстарды қауіпсіз ұйымдастыру мақсатында газды тарату ұйымдары мынадай:

1) жұмыстарды жобалық құжаттамалар негізінде жүргізу;

2) жұмыс жүргізілетін аймақта жарылыс қауіпті қоспалардың қалыптасуын болдырмау жөніндегі шараларды көздеу талаптарын орындауы қажет.

8. Сәйкестік презумпциясы

86. Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес бекітілген, үйлестірілген стандарттардың талаптарына сәйкес дайындалған және қолданылатын газбен жабдықтау жүйелері осы Техникалық регламенттің талаптарына сәйкес деп есептеледі.

87. Газбен жабдықтау жүйелері, егер олардың талаптары осы Техникалық регламенттің талаптарынан төмен болмаған жағдайда стандарттау жөніндегі өзге де нормативтік құжаттар бойынша дайындалуы мүмкін.

9. Сәйкестікті растау

88. Газбен жабдықтау жүйелерінің сәйкестігін растау Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жүргізіледі.

10. Техникалық регламентті қолданысқа енгізу мерзімдері мен шарттары

89. Осы Техникалық регламент алғаш рет ресми жарияланған күнінен бастап алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі.

90. Осы Техникалық регламент қолданысқа енгізілген сәттен бастап Қазақстан Республикасының аумағында қолданыстағы нормативтік актілер оларды техникалық регламентпен сәйкес келтіргенге дейін техникалық регламентке қайшы келмейтін бөлігінде қолданылады.

"Газбен жабдықтау жүйелерінің қауіпсіздігіне қойылатын талаптар" техникалық регламентіне 1-қосымша

Атауы	СЭҚ ТН коды
1. Қара металдардан жасалған сығылған немесе сұйытылған газға арналған ыдыстар, оның ішінде: 1.1. жіксіз 1.2. өзгелері, сыйымдылығы 1 000 л және одан астам 2. Қара металдардан жасалған (шойын құймасынан басқа) жіксіз құбырлар, түтікшелер және қуыс денелер 2.1. сыртқы диаметрі 168,3 мм аспайтын	7311 00 7311 00 100 0 7311 00 990 2 0 7304 7304 10 100

"Газбен жабдықтау жүйелерінің қауіпсіздігіне қойылатын талаптар" техникалық регламентіне 2-қосымша

Техникалық реттеу объектілерін бірдейлендіру

1. Осы Техникалық регламентті қолдану мақсаттары үшін техникалық реттеу объектілері - газбен жабдықтау жүйелері "Экономикалық қызмет түрлерінің жалпы жіктеуіші" Қазақстан Республикасы Энергетика, индустрия және сауда министрлігі Стандарттау, метрология және сертификаттау комитетінің 1999 жылғы 5 шілдедегі N 11 Жалпы жіктеуішіне сәйкес бірдейлендіріледі.

Кесте

Техникалық реттеу объектісінің атауы	Жіктеуіш атауы	коды
1. Газ түріндегі отынды өндіру және тарату: құбырлар жүйесі арқылы газ түріндегі отынды тасымалдау, тарату және беру	"Экономикалық қызмет түрлерінің жалпы жіктеуіші" Қазақстан Республикасы Энергетика, индустрия және сауда министрлігі Стандарттау, метрология және сертификаттау комитетінің 1999 жылғы 5 шілдедегі N 11 Жалпы жіктеуіші	40.20

2. Осы Техникалық регламентті қолдану мақсаттары үшін техникалық реттеу объектілері - газбен жабдықтау жүйелері "Қауіпті өндірістік объектілердегі өнеркәсіптік қауіпсіздік туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес қауіпті өндірістік объектілерге қатыстылығы белгілері бойынша бірдейлендіріледі.

3. Сыртқы және ішкі газ құбырлары мына көрсеткіштер бойынша бірдейлендіріледі:

1) 1-санатты жоғары қысымды газ құбырлары (0,6-дан астам 1,2 дейінгі МПа-ны қоса алғанда);

2) 2-санатты жоғары қысымды газ құбырлары (0,3-тен астам 0,6 дейінгі МПа);

3) орташа қысымды газ құбырлары (0,005-тен астам 0,3 дейінгі МПа);

4) төмен қысымды газ құбырлары - 0,005-ке дейінгі МПа-ны қоса алғанда.

"Газбен жабдықтау жүйелерінің қауіпсіздігіне қойылатын талаптар" техникалық регламентіне 3-қосымша

Сыртқы газ құбырлары мен көпірлер арасындағы ара қашықтық

Су бөгеттері	Көпірдің түрі	Газ құбырларын төсеу кезінде газ құбыры мен көпір арасындағы көлденеңі бойынша ара қашықтық, кемінде, м
		Көпірден жоғары				Көпірден төмен
		су үсті газ құбырынан, диаметрі, мм		су үсті газ құбырынан, диаметрі, мм		су үсті газ құбырынан	су үсті газ құбырынан
		300 және одан кем	300 және одан жоғары	300 және одан кем	300 және одан жоғары	Барлық диаметрлер
Суда төселетін, мұз қататын	Барлық түрі	75	125	75	125	50	50
Суда төселетін, мұз қатпайтын	Сол сияқты	50	50	50	50	50	50
Суда төселмейтін, мұз қататын	Көп аралық	75	125	75	125	50	50
Суда төселмейтін, мұз қатпайтын	Сол сияқты	20	20	20	20	20	20
Суда төселмейтін, газ құбырлары үшін қысымдары:	Бір немесе екі аралықты
төменгі		2	2	20	20	2	10
орта және жоғары		5	5	20	20	5	20

Ескертпе: ара қашықтықтар көпірдің шығып тұрған конструкцияларынан бастап көрсетілген

"Газбен жабдықтау жүйелерінің қауіпсіздігіне қойылатын талаптар" техникалық регламентіне 4-қосымша

Ішкі газ құбырларындағы қысымдардың шамалары

Р/с N	Газ тұтынушылар	Газ қысымы, МПа
1.	Газ қысымы шамасы өндірістік талаптармен шарттасқан өндірістік ғимараттар	1,2
2.	Өзге өндірістік ғимараттары	0,6
3.	Қазандықтар: өндірістік кәсіпорындардың аумағында жеке тұрған	1,2
	бұл да сондай, елді мекендер аумағында	0,6
	өндірістік ғимараттарға жапсарлас, ішіне және шатырында	0,6
	қоғамдық, әкімшілік және тұрмыстық ғимараттардағы жапсарлас, ішіне және шатырында	0,3
	тұрғын үй ғимараттарына жапсарлас, ішіне және шатырында	0,005

"Газбен жабдықтау жүйелерінің қауіпсіздігіне қойылатын талаптар" техникалық регламентіне 5-қосымша

Трассаның өту орнына байланысты жерасты газ құбырларының трассаларын айналып өту кезеңділігі

р/с N	Газ құбырлары	Елді мекендердің құрылыс салынған бөлігіндегі төменгі қысым	Елді мекендердің құрылыс салынған бөлігіндегі жоғары және орташа қысым	Елді мекендердің, сондай-ақ кент аралық құрылыс салынған бөлігіндегі барлық қысымдар
Қысымы 1,2 МПа-ға дейінгі газ құбырлары
1.	Жаңадан салынған газ құбырлары	Тікелей пайдалануға берген күні немесе келесі күні
2.	40 жылға дейін апатсыз және оқыс жағдайларсыз пайдаланылатын болат газ құбырлары	Газ тарату ұйымының техникалық басшысы белгілейді, бірақ жиілігі:
		Айына 1 рет	Айына 2 рет	Жыл сайын приборлық тексерген кезде 6 айда 1 рет немесе оны өткізусіз 2 айда 1 рет
2.1.	50 жылға дейін апатсыз және қолайсыз жағдайларсыз пайдаланылатын полиэтилен газ құбырлары	3 айда 1 рет	3 айда 1 рет	6 айда 1 рет
3.	Полиэтилен құбырларын созу әдісімен қайта жаңғыртылған немесе синтетикалық мата шлангісімен қалпына келтірілген болат газ құбырлары	Газ тарату ұйымының техникалық жетекшісі бекітеді, бірақ мыналардан жиі емес:
		3 айда 1 рет	3 айда 1 рет	Кемінде 6 айда 1 реттен жиі емес
4.	Шашыраңқы ток көздерінің әсер ету аймағында, агрессиялық тот басуы жоғары топырақта пайдаланылатын және ең аз электрлік әлеуетпен қорғалмаған болат газ құбырлары	Аптасына 1 рет	Аптасына 2 рет	2 аптада 1 рет
5.	Қорғау жабынының жойылмаған ақауларымен болат газ құбырлары	Аптасына 1 рет	Аптасына 2 рет	2 аптада 1 рет
6.	Электр әлеуеттердің оң және белгімен ауысатын мәндерімен болат газ құбырлары	Күн сайын	Күн сайын	Аптасына 2 рет
7.	Қанағаттанарлықсыз техникалық жағдайдағы, ауыстыруға жататын газ құбырлары	Күн сайын	Күн сайын	Аптасына 2 рет
8.	Отырма топыраққа төселген газ құбырлары	Аптасына 1 рет	Аптасына 2 рет	2 аптада 1 рет
9.	Газ шығуы уақытша тоқтатылған (бинт, бандаж) газ құбырлары	Жөндеу жүргізгенге дейін күн сайын
10.	Құрылыс жұмыстары жүргізілетін жерден 15 м аймақтағы газ құбырлары	Газ құбырының бұзылу қаупін жойғанға дейін күн сайын
11.	Су бөгеттері мен сайлар арқылы өтетін жерлердегі газ құбырларының жағалау учаскелері	Су тасқыны кезеңінде күн сайын
12.	Диагностиканың оң нәтижелері кезінде 40 жылдан кейін де пайдаланылатын болат газ құбырлары	Айына 1 рет	Айына 2 рет	Жыл сайын приборлық тексерген кезде 6 айда 1 рет немесе оны өткізусіз 2 айда 1 рет
13.	Диагностиканың оң нәтижелері кезінде 50 жылдан кейін де пайдаланылатын полиэтилен газ құбырлары	3 айда 1 рет	3 айда 1 рет	6 айда 1 рет
14.	Диагностиканың теріс нәтижелері кезінде қайта төсеу немесе қайта жаңғыртуға ұсынылған 40 жылдан кейінгі болат газ құбырлары	Күн сайын	Күн сайын	Аптасына 2 рет
15.	Диагностиканың теріс нәтижелері кезінде қайта төсеу немесе қайта жаңғыртуға ұсынылған 50 жылдан кейінгі полиэтилен газ құбырлары	Күн сайын	Күн сайын	Аптасына 2 рет
Қысымы 1,2 МПа-дан жоғары газ құбырлары
16.	Жылу электр станциялары шегіндегі болат газ құбырлары	Айына 2 рет
17.	Жоғарыда айтылған жағдайларда жылу электр станциялары шегіндегі болат газ құбырлары	Күн сайын

Об утверждении Технического регламента "Требования к безопасности систем газоснабжения"

Постановление Правительства Республики Казахстан от 6 марта 2009 года № 259. Утратило силу постановлением Правительства Республики Казахстан от 30 января 2017 года № 29

Сноска. Утратило силу постановлением Правительства РК от 30.01.2017 № 29 (вводится в действие со дня его первого официального опубликования).

В целях реализации Закона Республики Казахстан от 9 ноября 2004 года "О техническом регулировании" Правительство Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:

1. Утвердить прилагаемый Технический регламент "Требования к безопасности систем газоснабжения".

2. Настоящее постановление вводится в действие по истечении шести месяцев со дня первого официального опубликования.

Премьер-Министр
Республики Казахстан	К. Масимов

Утвержден постановлением Правительства Республики Казахстан от 6 марта 2009 года № 259

Технический регламент
"Требования к безопасности систем газоснабжения"
1. Область применения

1. Настоящий Технический регламент "Требования к безопасности систем газоснабжения" (далее - Технический регламент) разработан в соответствии с Законом Республики Казахстан от 3 апреля 2002 года "О промышленной безопасности на опасных производственных объектах".

2. Требования Технического регламента распространяются на следующие системы газоснабжения:

1) наружные газопроводы поселений, включая межпоселковые;

2) наружные (внутриплощадочные) газопроводы и газовое оборудование (технические устройства) систем газоснабжения;

3) наружные газопроводы и газовое оборудование (технические устройства) систем газоснабжения тепловых электрических станций, в том числе газопроводы с давлением газа свыше 1,6 МПа к газотурбинным и парогазовым установкам, пунктам подготовки газа, включая блоки редуцирования и компримирования, очистки, осушки, подогрева и дожимные компрессорные станции;

4) газорегуляторные пункты, газорегуляторные пункты блочные и шкафные газорегуляторные пункты;

5) здания и сооружения на газопроводах.

3. Виды продукции, подпадающие под действие настоящего Технического регламента, и их коды по классификатору Товарной номенклатуры внешнеэкономической деятельности Республики Казахстан (далее - ТН ВЭД) указаны в приложении 1 к настоящему Техническому регламенту.

4. Объектами технического регулирования, по отношению к которым устанавливаются требования настоящего Технического регламента, являются:

1) газопроводы высокого давления 1 категории (свыше 0,6 до 1,2 МПа включительно);

2) газопроводы высокого давления 2 категории (свыше 0,3 до 0,6 МПа);

3) газопроводы среднего давления (свыше 0,005 до 0,3 МПа);

4) газопроводы низкого давления - до 0,005 МПа включительно.

5. Идентификация объектов технического регулирования представлена в приложении 2 к настоящему Техническому регламенту.

6. Настоящий Технический регламент не распространяется на:

1) автомобильные, газонаполнительные, компрессорные станции;

2) технологические (внутриплощадочные) газопроводы и газовое оборудование металлургических производств;

3) магистральные газопроводы и газопроводы-отводы с давлением газа свыше 1,2 МПа;

4) технологические (внутриплощадочные) газопроводы и газовое оборудование химических, нефтехимических, нефтедобывающих, нефтеперерабатывающих и газоперерабатывающих производств, использующих природный газ в качестве сырья;

5) технологические (внутриплощадочные) газопроводы и газовое оборудование газодобывающих производств;

6) объекты хранения, транспортировки и использования сжиженных углеводородных газов (пропан-бутан);

7) передвижные газоиспользующие установки, а также газовое оборудование автомобильного, железнодорожного транспорта, летательных аппаратов, речных и морских судов;

8) специальное газовое и газоиспользующие установки военного назначения;

9) экспериментальные газопроводы и опытные образцы газового оборудования;

10) установки, использующие энергию взрыва газовоздушных смесей или предназначенные для получения защитных газов;

11) внутренние газопроводы и газовое оборудование производственных, административных, общественных и бытовых зданий, где газ используется для пищеприготовления или лабораторных целей;

12) системы автономного отопления и горячего водоснабжения административных, общественных и бытовых зданий с котлами и теплогенераторами, без выработки тепловой энергии для производственных целей и (или) предоставления услуг при суммарной тепловой мощности установленного оборудования менее 100 кВт.

2. Термины и определения

7. В настоящем Техническом регламенте применяются термины и определения в соответствии с Законом Республики Казахстан "О промышленной безопасности на опасных производственных объектах", а также следующие термины:

1) внутриплощадочный газопровод - участок распределительного газопровода, обеспечивающий подачу газа к промышленному потребителю, находящийся внутри производственной территории предприятия;

2) распределительный газопровод - газопровод газораспределительной сети, обеспечивающий подачу газа от источника газоснабжения до газопроводов-вводов к потребителям газа;

3) система газоснабжения - газопроводы, газонаполнительные станции, газонаполнительные пункты, групповые резервуарные установки, газобаллонные установки, сооружения на газопроводах, средства защиты от электрохимической коррозии, газовое оборудование зданий промышленных и сельскохозяйственных предприятий, котельных, предприятий бытового обслуживания, общественных зданий и жилых домов;

4) вводной газопровод - участок газопровода от установленного снаружи отключающего устройства на вводе в здание (при его установке снаружи здания) до внутреннего газопровода, включая газопровод, проложенный в футляре через стену здания;

5) газораспределительные сети - городские, межпоселковые, поселковые, сельские, уличные, дворовые газопроводы, обеспечивающие подачу газа от пункта приема (передачи) газа до потребителя;

6) газопровод-ввод — газопровод от места присоединения к распределительному газопроводу до отключающего устройства на вводе в здание или перед футляром при вводе в здание в подземном исполнении;

7) газоиспользующие установки - котлы, производственные печи и другие устройства, использующие газ в качестве топлива;

8) газорегуляторный пункт - технологическое устройство, предназначенное для снижения давления газа и поддержания его на заданных уровнях в газораспределительных сетях;

9) газорегуляторный пункт блочный - технологическое устройство полной заводской готовности в транспортабельном блочном исполнении, предназначенное для снижения давления газа и поддержания его на заданных уровнях в газораспределительных сетях;

10) транспортировка газа - прием, перемещение и передача газа по газотранспортной системе;

11) консервация систем газоснабжения - временное прекращение эксплуатации газопровода с обеспечением его работоспособности для дальнейшей эксплуатации при расконсервации;

12) ликвидация систем газоснабжения - прекращение эксплуатации систем газопроводов, их демонтаж и восстановление естественной природной среды;

13) газораспределительная станция - сооружение, монтируемое на газопроводе-отводе магистрального газопровода, обеспечивающее понижение давления;

14) газораспределительная организация - организация, занятая развитием и эксплуатацией газораспределительных сетей, сооружений на них, имеющихся в собственности или на иных законных основаниях, оказывающая услуги по транспортировке газа по этим сетям на основании имеющейся лицензии на данный вид деятельности;

15) газотранспортная организация - организация, имеющая в собственности или на иных законных основаниях магистральные газопроводы и газопроводы-отводы, сооружения на них, оказывающая услуги по транспортировке газа по этим газопроводам на основании имеющейся лицензии на данный вид деятельности;

16) подземный газопровод - наружный газопровод, проложенный в земле, ниже уровня поверхности земли, а также по поверхности земли в насыпи (обваловании);

17) надземный газопровод - наружный газопровод, проложенный над поверхностью земли на опорах, эстакадах или по конструкции зданий и сооружений, а также по поверхности земли без обвалования;

18) соединительные детали (фитинги) - элементы газопровода, предназначенные для изменения его направления, присоединения ответвлений, соединения участков;

19) межпоселковый газопровод - распределительный газопровод, проложенный вне территории поселений;

20) наружный газопровод - подземный и надземный газопровод, проложенный вне зданий, до отключающего устройства перед вводным газопроводом или до футляра, при вводе в здание в подземном исполнении;

21) шкафной газорегуляторный пункт - технологическое устройство в шкафном исполнении, предназначенное для снижения давления газа и поддержания его на заданных уровнях в газораспределительных сетях;

22) внутренний газопровод - участок газопровода от газопровода-ввода (при установке отключающего устройства внутри здания) или от вводного газопровода до места подключения расположенного внутри здания газоиспользующих установок.

3. Допуск к эксплуатации систем газоснабжения

8. Допуск к эксплуатации систем газоснабжения производится в соответствии с законами Республики Казахстан от 9 ноября 2004 года "О техническом регулировании" и "О промышленной безопасности на опасных производственных объектах".

9. При поставке материалов, технических устройств для объектов систем газоснабжения, предусматривается их сопровождение информацией на государственном и русском языках, с указанием наименования страны и изготовителя, допустимого срока эксплуатации, условий применения.

4. Требования безопасности при проектировании

10. При проектировании систем газоснабжения предусматриваются мероприятия по охране окружающей среды, обеспечению пожарной безопасности и предупреждению возникновения техногенных чрезвычайных ситуаций.

11. Проектирование систем газоснабжения, расположенных на территориях с особыми условиями, осуществляется с учетом наличия и значений их воздействий на газопровод, связанных с рельефом местности, геологическим строением грунта, гидрогеологическим режимом, подработкой территории, климатическими и сейсмическими условиями, а также с другими воздействиями и возможностью их изменения во времени.

12. Принятыми проектными решениями обеспечиваются бесперебойное и безопасное газоснабжение и возможность оперативного отключения потребителей газа.

13. Проектная документация для систем газоснабжения выполняется на основании разработанных схем, включающих расчет балансов газопотребления на перспективу развития и гидравлический расчет газопроводов, с учетом результатов инженерных изысканий, виды, состав, объемы и методы, проведения которых устанавливаются в программе инженерных изысканий.

14. Проектирование осуществляется с учетом результатов анализа степени опасности и риска аварий, связанных с ними чрезвычайных ситуаций и иных неблагоприятных воздействий на людей, материальные объекты и окружающую среду при эксплуатации, консервации и ликвидации систем газоснабжения.

15. При анализе риска эксплуатации систем газоснабжения в проектной документации рассматриваются возможные сценарии аварий и нештатных ситуаций, на основании которых предусматриваются меры для снижения последствия этих аварий или минимизации возможности развития аварий.

16. В проектной документации предусматриваются организационные и технические решения:

1) по возможности оперативного отключения потребителей газа;

2) по созданию условий для локализации аварий;

3) по исключению возможности несанкционированного вмешательства посторонних лиц в процессы транспортировки газа;

4) по обеспечению сохранности систем газоснабжения.

17. При проектировании газопроводов выполняется расчет на прочность и устойчивость, целью которого является исключение возможности возникновения в газопроводах недопустимых напряжений и деформаций. Расчет газопроводов на прочность и устойчивость определяет толщину стенок труб газопроводов и соединительных деталей, расстояние между опорами или кронштейнами и производится с учетом величины, времени и направления, действующих на газопровод нагрузок, к которым относятся:

1) собственная масса труб и соединительных деталей с изоляцией,

трубопроводной арматуры;

2) масса газа;

3) нагрузки природного характера (сейсмические, грунтовые воздействия, температурные перепады, ветровые и снеговые нагрузки);

4) нагрузки техногенного характера (подработка территорий и т.п.);

5) нагрузки, обусловленные особыми грунтовыми условиями (просадочные, набухающие, пучинистые грунты и т.п.).

18. В проектной документации предусматриваются мероприятия по противокоррозионной защите и по предотвращению деформаций газопроводов, которые могут привести к нарушению целостности и герметичности в процессе их эксплуатации.

19. Для обеспечения безопасной эксплуатации газопроводы оснащаются запорной и регулирующей арматурой, предохранительными устройствами, средствами защиты, автоматизации, блокировок и измерения.

20. Количество, места размещения и вид трубопроводной арматуры определяются на стадии проектирования с учетом обеспечения безопасной эксплуатации систем газоснабжения, удобства их обслуживания и ремонта.

21. Герметичность трубопроводной арматуры на газопроводах выбирается не ниже класса В, а перед горелками газоиспользующей установки - не ниже класса А.

22. В проектной документации на строительство (расширение, реконструкцию, техническое перевооружение) систем газоснабжения применяются трубы и соединительные детали, материалы, технические устройства, технологические устройства и оборудования, соответствующие требованиям настоящего Технического регламента.

23. Выбор технических устройств, материалов, труб и соединительных деталей, защитных покрытий, вида прокладки газопроводов осуществляется с учетом величин давления и температуры газа, гидрогеологических данных, природных условий, техногенных воздействий.

24. Для строительства полиэтиленовых газопроводов применяются трубы, специально предназначенные для транспортировки газа.

25. Вид и способ прокладки газопроводов, расстояния по горизонтали и вертикали от газопроводов до сопутствующих инженерных коммуникаций, зданий, сооружений, естественных и искусственных преград, предусматриваются (с учетом давления в газопроводе, плотности застройки, ответственности опасного производственного объекта) таким образом, чтобы обеспечить безопасную транспортировку газа.

26. Расстояния по горизонтали между наружными газопроводами и мостами принимаются в соответствии с приложением 3 к настоящему Техническому регламенту.

27. В проектной документации газораспределительных сетей следует предусматривать преимущественно подземную прокладку наружных газопроводов. Надземная прокладка должна быть обоснована.

28. При подземной прокладке газопроводов следует предусматривать трубы из полимерных материалов, за исключением случаев, когда по условиям прокладки, запасу прочности и виду транспортируемого газа эти трубы применить нельзя.

29. Прокладка газопроводов в тоннелях, коллекторах и каналах не допускается. Исключение составляют стальные газопроводы, прокладываемые под автомобильными и железными дорогами.

30. Подземную прокладку газопроводов следует осуществлять на глубине не менее 0,8 м до верха газопровода или футляра. В местах, где не предусматривается движение транспорта и сельскохозяйственных машин прокладка стальных газопроводов осуществляется на глубине не менее 0,6 м.

31. Для надземных газопроводов при наличии вибрационных нагрузок или расположенных в сейсмических районах следует предусматривать крепления, обеспечивающие их перемещение и не допускающие сброса газопровода с опор.

32. Надземные газопроводы следует прокладывать на опорах, эстакадах, переходах, выполненных из негорючих материалов.

33. Надземные газопроводы при пересечении высоковольтных линий электропередачи снабжаются защитными устройствами, предотвращающими падение на газопровод электропроводов в случае их обрыва.

34. В техническое задание на проектирование подземного стального газопровода включается раздел по его защите от электрохимической коррозии.

35. На переходах через преграды следует использовать преимущественно бестраншейные способы прокладки, обеспечивающие сохранность пересекаемого сооружения.

36. Глубина прокладки газопровода (футляра) под автомобильными дорогами, трамвайными и железнодорожными путями выдерживается не менее:

1) при производстве работ открытым способом - 1 м;

2) при производстве работ методом продавливания или наклонно-направленного бурения и щитовой проходки - 1,5 м;

3) при производстве работ методом прокола - 2,5 м.

37. Газопроводы на подводных переходах прокладываются с заглублением в дно пересекаемых водных преград. По результатам расчетов на всплытие, при необходимости, предусматривается балластировка газопровода.

38. При пересечении газопроводами водных преград предусматриваются:

1) мероприятия по предотвращению размыва траншей - при подземном способе прокладки;

2) размещение опор газопроводов за пределами участков, подверженных эрозионным явлениям - для надземной прокладки.

39. Наружные газопроводы следует прокладывать в футляре:

1) в местах входа и выхода из земли;

2) в местах пересечения с подземными коммуникационными коллекторами и каналами различного назначения;

3) в местах прохода через стенки газовых колодцев;

4) в местах прохода под автомобильными дорогами I-IV категорий, железнодорожными и трамвайными путями;

5) в местах прохода вводных газопроводов через стену здания;

6) на подземных разъемных соединениях полиэтилен-сталь;

7) при пересечении полиэтиленовых газопроводов с нефтепроводами.

40. На одном конце футляра, в верхней точке уклона (за исключением мест пересечения стенок колодцев и мест входа и выхода из земли) предусматривается установка контрольной трубки, выходящей под защитное устройство и предназначенной для определения утечек газа.

41. По пешеходным и автомобильным мостам, построенным из негорючих материалов, допускается прокладка газопроводов давлением до 0,6 МПа из бесшовных или электросварных труб, прошедших 100 % контроль заводских сварных соединений физическими методами. Прокладка газопроводов по пешеходным и автомобильным мостам, построенным из горючих материалов, не допускается.

42. Не допускается транзитная прокладка газопроводов всех категорий по стенам и над кровлями:

1) зданий детских учреждений, больниц, школ, санаториев;

2) административных и бытовых зданий с массовым (более 50 человек) пребыванием людей.

43. Установку запорной трубопроводной арматуры на наружных газопроводах следует предусматривать:

1) перед отдельно стоящими или блокированными зданиями;

2) перед наружной газоиспользующей установкой;

3) перед газорегуляторными пунктами, газорегуляторными пунктами блочными, шкафными газорегуляторными пунктами;

4) на выходе из газорегуляторных пунктов, закольцованных газопроводами;

5) на ответвлениях от газопроводов к поселениям, отдельным микрорайонам, кварталам, группам жилых домов;

6) при пересечении водных преград двумя и более нитками;

7) при пересечении железных дорог общей сети и автомобильных дорог I и II категорий.

44. Не допускается установка запорной трубопроводной арматуры на участках транзитной прокладки газопроводов по стенам негазифицируемых зданий различного назначения.

45. При прокладке газопроводов в водонасыщенных грунтах предусматривается балластировка газопровода (грунтом, пригрузами, анкерами и т.п.), обеспечивающая отрицательную плавучесть газопровода.

46. На оползневых и подверженных эрозии участках газопровод прокладывают на глубине не менее, чем на 0,5 м ниже:

1) плоскости скольжения оползня (для оползневых участков);

2) границы прогнозируемого размыва (для участков, подверженных эрозии).

47. Газорегуляторные пункты следует размещать:

1) отдельно стоящими;

2) пристроенными к газифицируемым производственным зданиям, котельным и общественным зданиям, со стороны помещений производственного назначения;

3) встроенными в одноэтажные, газифицируемые, производственные здания и котельные (кроме помещений, расположенных в подвальных и цокольных этажах);

4) вне зданий на открытых огражденных площадках под навесом на территории промышленных предприятий.

48. Газорегуляторные пункты блочные следует размещать только отдельно стоящими.

49. Шкафные газорегуляторные пункты следует размещать:

1) на отдельно стоящих опорах;

2) на наружных стенах зданий, для газификации которых они предназначены, за исключением шкафных газорегуляторных пунктов с входным давлением свыше 0,6 МПа.

50. Газорегуляторные пункты разрешается размещать в помещениях, где устанавливается газоиспользующие установки или в смежных помещениях, соединенных с ними открытым проемом. Давление газа на входе в газорегуляторные пункты не должно превышать 0,6 МПа.

51. Не допускается размещать газорегуляторные пункты в помещениях категорий А и Б по взрывопожарной и пожарной опасности.

52. В газорегуляторных пунктах, газорегуляторных пунктах блочных и шкафных газорегуляторных пунктах следует предусматривать установку следующих технических устройств:

1) фильтра;

2) предохранительного запорного клапана;

3) регулятора давления газа;

4) предохранительного сбросного клапана;

5) трубопроводной запорной арматуры;

6) контрольно-измерительных приборов;

7) продувочных и сбросных трубопроводов;

8) обводного газопровода (байпаса) с двумя последовательно расположенными отключающими устройствами на нем или резервной линии редуцирования.

53. Продувочные трубопроводы следует предусматривать:

1) на вводном газопроводе - после первого отключающего устройства;

2) на байпасе (обводном газопроводе) - между двумя отключающими устройствами;

3) на участках газопровода с техническими устройствами, отключаемыми для производства профилактического осмотра и ремонта.

54. На предохранительных сбросных клапанах следует предусматривать сбросные трубопроводы.

55. В проектной документации на газорегуляторные пункты, газорегуляторные пункты блочные и шкафные газорегуляторные пункты предусматриваются устройства молниезащиты, заземления, вентиляции.

56. Давление газа во внутренних газопроводах обеспечивает устойчивую работу газоиспользующих установок, согласно параметрам, устанавливаемым изготовителем, но не выше значений, приведенных в приложении 4 к настоящему Техническому регламенту.

57. Не допускается предусматривать прокладку внутренних газопроводов:

1) в помещениях, относящихся по взрывопожарной и пожарной опасности к категориям А и Б;

2) во взрывоопасных зонах помещений;

3) в подвальных, цокольных этажах и технологическом подполье (за исключением случаев, когда прокладка обусловлена технологическим процессом);

4) в складских помещениях взрывоопасных и горючих материалов;

5) в помещениях подстанций и распределительных устройств;

6) через вентиляционные камеры, шахты, каналы;

7) через шахты лифтов и лестничные клетки, помещения мусоросборников, дымоходы;

8) через помещения, в которых возможно воздействие на газопровод агрессивных веществ, вызывающих коррозию материала газопровода;

9) в местах, где газопроводы могут омываться горячими продуктами сгорания или соприкасаться с нагретым или расплавленным металлом.

5. Требования безопасности при строительстве, реконструкции,
расширении и техническом перевооружении

58. Строительство объектов систем газоснабжения следует выполнять в соответствии с законами Республики Казахстан от 16 июля 2001 года "Об архитектурной, градостроительной и строительной деятельности в Республике Казахстан" и "О промышленной безопасности на опасных производственных объектах".

59. Отступления от требований проектной документации следует согласовывать:

1) с проектной организацией;

2) с эксплуатационной организацией.

60. На стадии строительства следует обеспечивать соблюдение:

1) технических решений, предусмотренных проектной документацией;

2) требований эксплуатационной документации изготовителей оборудования, технических устройств, труб и соединительных деталей для систем газоснабжения;

3) технологии производства строительных работ согласно проекту производства работ.

61. При укладке газопроводов обеспечиваются:

1) сохранность поверхности трубы газопровода, изоляционных покрытий и соединений;

2) плотное прилегание газопровода к дну траншеи;

3) проектное положение газопровода.

6. Требования безопасности при эксплуатации

62. С целью обеспечения безопасной эксплуатации наружных газопроводов и сооружений, организацией, эксплуатирующей системы газоснабжения, выполняются следующие требования безопасности:

1) интенсивность запаха газа (одоризация) обеспечивается газотранспортной организацией в конечных точках газораспределительной сети (у потребителя) в пределах 3 - 4 баллов;

2) пункты контроля, периодичность отбора проб, а также интенсивность запаха газа определяются газораспределительными организациями;

3) величина давления и качество газа на выходе из газораспределительной станции поддерживаются на уровне номинальных, определенных проектом;

4) газораспределительные организации обеспечивают нормативное давление газа у потребителя, при необходимости осуществляя телеметрический контроль давления газа после газораспределительной станции;

5) установленные на газопроводах запорная арматура и компенсаторы подвергаются ежегодному техническому обслуживанию и при необходимости - ремонту.

63. Организациям, эксплуатирующим надземные газопроводы, следует проводить мониторинг и своевременно устранять:

1) утечки газа;

2) перемещения газопроводов за пределы опор;

3) наличие вибрации, сплющивания, недопустимого прогиба газопровода, просадки, изгиба и повреждения опор;

4) неисправности отключающих устройств и изолирующих фланцевых соединений, средств защиты от падения электропроводов, креплений и окраски газопроводов;

5) сохранность устройств электрохимической защиты и габаритных знаков на переходах в местах проезда автотранспорта.

64. Организациям, эксплуатирующим подземные газопроводы, следует проводить мониторинг и своевременно устранять:

1) утечки газа на трассе газопровода;

2) повреждения настенных указателей, ориентиров сооружений;

3) неисправности в работе электрохимической защиты.

65. Организациям, эксплуатирующим подземные и надземные газопроводы, следует:

1) проводить мониторинг грунтовых условий (выявлять пучения, просадки, оползни, обрушения и эрозии грунта, размывы газопровода паводковыми или дождевыми водами);

2) контролировать условия производства строительных работ, предусматривающие сохранность газопровода от повреждений.

66. Периодичность обхода трасс подземных газопроводов следует устанавливать в зависимости от их технического состояния, наличия и эффективности электрозащитных установок, категории газопровода по давлению, пучинистости, просадочности и степени набухания грунтов, горных подработок, сейсмичности района, характера местности и плотности ее застройки, времени года и других факторов, но не реже периодичности, приведенной в приложении 5 настоящего Технического регламента.

67. Газораспределительным организациям, в случае обнаружения загазованности сооружений на трассе газопровода или утечки газа следует:

1) немедленно известить аварийно-диспетчерскую службу;

2) принять меры по предупреждению окружающих людей (жильцов дома, прохожих) о загазованности и недопустимости применения открытого огня, пользования электроприборами и необходимости проветривания помещений;

3) организовать проверку приборами и проветривание загазованных подвалов, цокольных и первых этажей зданий, колодцев и камер подземных сооружений (коммуникаций).

68. Руководителям организации, по территории которой газопровод проложен транзитом, следует обеспечивать доступ персонала газораспределительной организации для проведения обхода, технического обслуживания и ремонта газопровода, локализации и ликвидации аварийных ситуаций.

69. В целях безопасной эксплуатации систем газоснабжения владельцам зданий следует:

1) обеспечить герметизацию вводов и выпусков инженерных коммуникаций;

2) содержать подвалы в состоянии, обеспечивающем возможность их постоянного проветривания.

70. В целях безопасной эксплуатации систем газоснабжения владельцам или коммунальным службам при техническом обследовании подземных стальных газопроводов следует проверять:

1) герметичность трубопроводов;

2) качество сварных стыков;

3) подверженность коррозионной опасности;

4) состояние защитного покрытия и металла труб.

71. С целью организации безопасной эксплуатации оборудования газорегуляторных пунктов, газорегуляторных пунктов блочных, шкафных газорегуляторных пунктов персоналу, осуществляющему техническое обслуживание, следует обеспечивать выполнение следующих требований безопасности:

1) поддерживать установленные параметры настройки регуляторов в газорегуляторных пунктах городов и населенных пунктов для бытовых потребителей;

2) обеспечивать сброс газа из предохранительных сбросных клапанов при соответствующем превышении номинального рабочего давления после регулятора;

3) не допускать колебаний давления газа более 10 % на выходе из газорегуляторных пунктов.

72. С целью организации безопасной эксплуатации газоиспользующие установки следует оснащать системой технологических защит, прекращающих подачу газа в случаях, предусмотренных в нормативных документах.

73. С целью организации безопасной эксплуатации газоиспользующих установок до включения их в работу следует обеспечивать:

1) обслуживающим персоналом;

2) исправными газовым оборудованием и системами автоматизации;

3) исправными промышленными вентиляционными системами.

74. Для безопасной эксплуатации систем газоснабжения, эксплуатационной организации следует обеспечивать производственный контроль, обслуживание, текущий и капитальный ремонт:

1) приборов и средств автоматизации;

2) блокировок и сигнализации, установленных на газопроводах и

газоиспользующих установках;

3) взрывозащищенного электрооборудования, обеспечивающего режим безопасной коммутации электроцепей во взрывоопасных зонах и помещениях.

75. Автоматизированной системой управления технологическим процессом систем газоснабжения следует обеспечивать достоверность и надежность получения информации по автоматизированным зонам обслуживания.

76. Для обеспечения безопасного процесса эксплуатации газоиспользующих установок применяемой автоматикой следует обеспечивать:

1) возможность блокировки подачи газа на газоиспользующую установку в ручном режиме при ее отключении или неисправности;

2) процесс эксплуатации газоиспользующей установки в автоматическом режиме, исключая возможность вмешательства в этот процесс обслуживающего персонала.

77. Газораспределительным организациям следует обеспечивать:

1) контроль выполнения технических мероприятий, как в период строительства, так и при проведении технического обслуживания, текущего и капитального ремонта газопроводов;

2) изучение и анализ сведений о проводимых и планируемых горных подработках, оказывающих вредное влияние на газопроводы и вызывающих их деформацию;

3) разработку совместно с горными производствами, проектными организациями мер защиты эксплуатируемых газопроводов от вредного влияния горных разработок, а также мероприятий по предупреждению проникновения газа в подземные коммуникации и здания.

78. Газораспределительные организации, расположенные в слабопучинистых, слабонабухающих грунтах, слежавшихся насыпных грунтах, районах с сейсмичностью до 6 баллов (для надземных газопроводов) и до 7 баллов (для подземных), следует выполнять следующие требования безопасности:

1) осуществлять обход;

2) вести наблюдение за зазором между трубопроводом и футлярами, а также за состоянием напряжения компенсаторов;

3) предусматривать мероприятия по отводу воды от траншеи газопровода, не допускать обводнения и заболачивания трассы;

4) производить проверку на загазованность колодцев, цокольных и подвальных этажей зданий;

5) следить за деформациями колодцев, сооружений, вызванными осадками или выпучиванием, а также за наличием в них воды.

79. Для обеспечения безаварийной работы в газораспределительных организациях, расположенных на подрабатываемой территории, следует предусматривать:

1) решения организационно-технических вопросов защиты газопроводов в соответствии с проектом и мероприятиями горнодобывающих предприятий;

2) анализ планов горных работ по трассе газопроводов и контроль выполнения мероприятий, исключающих или уменьшающих влияние подработок на газопроводы;

3) сбор данных, представленных маркшейдерскими службами по результатам наблюдений за деформацией земной поверхности, составление совместно с горнодобывающими предприятиями графика подработки газопроводов для представления в проектную организацию;

4) разработку совместно с маркшейдерскими службами горнодобывающих предприятий и проектными организациями мер защиты эксплуатируемых газопроводов от вредного влияния горных разработок, а также мероприятий по предупреждению проникновения газа в подземные коммуникации и здания;

5) контроль за строительством, ремонтом и эксплуатацией газопроводов.

80. Газораспределительным организациям в горных районах для обеспечения безаварийной работы следует предусматривать:

1) решение организационно-технических вопросов защиты газопровода от селевых потоков, горных паводков, снежных лавин, оползневых явлений, обрушения грунта;

2) сбор данных по прогнозированию неблагоприятных воздействий на трассу газопровода и разработка совместно с проектной организацией мероприятий по предупреждению их воздействия на газопровод;

3) осуществление постоянного контроля за сохранностью сооружений, предусмотренных для защиты траншеи газопроводов от размыва, за сползанием засыпки траншеи, а также самого газопровода.

81. Газораспределительным организациям следует:

1) своевременно принимать меры по ремонту защитных покрытий подземных стальных газопроводов;

2) устанавливать причины возникновения коррозионноопасных зон.

82. Наружные (надземные) и внутренние газопроводы следует окрашивать в желтый цвет двумя слоями краски (лака, эмали), предназначенной соответственно для наружных работ при температурах, соответствующих расчетной температуре наружного воздуха в районе строительства, и для внутренних работ.

83. Трассы стальных подземных газопроводов следует обозначать опознавательными знаками определенного образца, обеспечивающими обнаружение газопровода.

7. Требования безопасности при консервации и ликвидации

84. Газораспределительным организациям при выводе из эксплуатации отдельных участков систем газоснабжения следует предусматривать мероприятия, обеспечивающие бесперебойное обеспечение подачи газа потребителям и безопасное проведение работ по консервации и ликвидации объекта.

85. С целью безопасной организации работ по консервации и ликвидации систем газоснабжения газораспределительным организациям следует выполнять следующие требования:

1) работы производить на основании проектной документации;

2) предусматривать меры по предотвращению образования

взрывоопасных смесей в зоне производства работ.

8. Презумпция соответствия

86. Системы газоснабжения, изготовленные и применяемые в соответствии с требованиями гармонизированных стандартов, утвержденных в соответствии с законодательством Республики Казахстан, считаются соответствующими требованиям настоящего Технического регламента.

87. Системы газоснабжения могут быть изготовлены по иным нормативным документам по стандартизации при условии, если их требования не ниже требований настоящего Технического регламента.

9. Подтверждение соответствия

88. Подтверждение соответствия систем газоснабжения производится в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

10. Сроки и условия введения в действие Технического регламента

89. Настоящий Технический регламент вводится в действие по истечении шести месяцев со дня первого официального опубликования.

90. С момента введения в действие настоящего Технического регламента нормативные акты, действующие на территории Республики Казахстан, до приведения их в соответствии с Техническим регламентом применяются в части, не противоречащей Техническому регламенту.

Приложение 1 к Техническому регламенту "Требования к безопасности систем газоснабжения"

Перечень
видов продукции, подпадающей под действие
Технического регламента

Наименование	Код ТН ВЭД
1	2
1. Емкости для сжатого или сжиженного газа, из черных металлов 1.1. бесшовные 1.2. прочие, вместимостью 1000 л или более 2. Трубы, трубки и профили полые, бесшовные, из черных металлов (кроме чугунного литья) 2.1. наружные диаметром не более 168,3 мм	7311 00 7311 00 100 0 7311 00 990 0 7304 7304 10 100

Приложение 2 к Техническому регламенту "Требования к безопасности систем газоснабжения"

Идентификация объектов технического регулирования

1. Объекты технического регулирования - системы газоснабжения для целей применения настоящего Технического регламента идентифицируются в соответствии с Общим классификатором Комитета по стандартизации, метрологии и сертификации Министерства энергетики, индустрии и торговли Республики Казахстан от 5 июля 1999 года № 11 "Общий классификатор видов экономической деятельности" согласно таблице:

Таблица

Наименование объекта технического регулирования	Наименование классификатора	код
Производство и распреде- ление газообразного топлива: транспортировка, распределение и подача газообразного топлива через систему трубопроводов	Общий классификатор Комитета по стандартизации, метрологии и сертификации Министерства энергетики, индустрии и торговли Республики Казахстан от 05 июля 1999 года № 11 "Общий классификатор видов экономической деятельности"	40.20

2. Объекты технического регулирования - системы газоснабжения для целей применения настоящего Технического регламента идентифицируются по признакам отнесения к опасным производственным объектам согласно Закону Республики Казахстан "О промышленной безопасности опасных производственных объектов".

3. Наружные и внутренние газопроводы идентифицируются по

следующим показателям:

1) газопроводы высокого давления 1 категории (свыше 0,6 до 1,2 МПа включительно);

2) газопроводы высокого давления 2 категории (свыше 0,3 до 0,6 МПа);

3) газопроводы среднего давления (свыше 0,005 до 0,3 МПа);

4) газопроводы низкого давления - до 0,005 МПа включительно.

Приложение 3 к Техническому регламенту "Требования к безопасности систем газоснабжения"

Расстояния между наружными газопроводами и мостами

Водные преграды	Тип моста	Расстояние по горизонтали между газопроводом и мостом при прокладке газопровода, не менее, м
		выше моста				ниже моста
		от надводного газопровода диаметром, мм		от подводного газопровода диаметром, мм		от надвод- ного газо- провода	от подвод- ного газо- провода
		300 и ме- нее	свыше 300	300 и ме- нее	свыше 300	всех диаметров
Судоходные замерзающие	Всех типов	75	125	75	125	50	50
Судоходные незамерзающие	То же	50	50	50	50	50	50
Несудоходные замерзающие	Много- пролет- ные	75	125	75	125	50	50
Несудоходные незамерзающие	То же	20	20	20	20	20	20
Несудоходные для газопроводов давления:	Одно- и двухпро- летные
низкого		2	2	20	20	2	10
среднего и высокого		5	5	20	20	5	20

Примечание: Расстояния указаны от выступающих конструкций моста.

Приложение 4 к Техническому регламенту "Требования к безопасности систем газоснабжения"

Величины давлений газа во внутренних газопроводах

№ п/п	Потребители газа	Давление газа, МПа
1.	Производственные здания, в которых величина давления газа обусловлена требованиями производства	1,2
2.	Производственные здания прочие	0,6
3.	Котельные: отдельно стоящие на территории производственных предприятий	1,2
	то же на территории поселений	0,6
	пристроенные, встроенные и крышные производственных зданий	0,6
	пристроенные, встроенные и крышные общественных, административных и бытовых зданий	0,3
	пристроенные, встроенные и крышные жилых зданий	0,005

Приложение 5 к Техническому регламенту "Требования к безопасности систем газоснабжения"

Периодичность обхода трасс подземных газопроводов
в зависимости от места прохождения трассы

№ п.п.	Газопроводы	Низкого давления в застроен- ной части поселений	Высокого и среднего давления в застроенной части поселений	Всех давлений в незастроенной части поселений, а также межпоселковые
1	2	3	4	5
Газопроводы давлением до 1,2 МПа
1.	Вновь построенные газопроводы	Непосредственно в день ввода в эксплуатацию и на следующий день
2.	Стальные газопроводы, эксплуатируемые до 40 лет при отсутствии аварий и инцидентов	Устанавливается техническим руководителем газораспределительной организации, но не реже:
		1 раз в мес	2 раза в мес	1 раз в 6 мес при ежегодном приборном обследовании или 1 раз в 2 мес без его проведения
2.1	Полиэтиленовые газопроводы, эксплуатируемые до 50 лет при отсутствии аварий и инцидентов	1 раз в 3 мес	1 раз в 3 мес	1 раз в 6 мес
3.	Стальные газопроводы после реконструкции методом протяжки полиэтиленовых труб или восстановленные синтетическим тканевым шлангом	Устанавливается техническим руководителем газораспределительной организации, но не реже:
		1 раз в 3 мес	1 раз в 3 мес	Не реже 1 раз в 6 мес
4.	Стальные газопроводы, эксплуатируемые в зоне действия источников блуждающих токов, в грунте с высокой коррозионной агрессивностью и необеспеченные минимальным защитным электрическим потенциалом	1 раз в неделю	2 раза в неделю	1 раз в 2 недели
5.	Стальные газопроводы с неустраненными дефектами защитных покрытий	1 раз в неделю	2 раза в неделю	1 раз в 2 недели
6.	Стальные газопроводы с положительными и знакопеременными значениями электрических потенциалов	Ежедневно	Ежедневно	2 раза в неделю
7.	Газопроводы в неудовлетворительном техническом состоянии, подлежащие замене	Ежедневно	Ежедневно	2 раза в неделю
8.	Газопроводы, проложенные в просадочных грунтах	1 раз в неделю	2 раза в неделю	1 раз в 2 недели
9.	Газопроводы с временно устраненной утечкой газа (бинт, бандаж)	Ежедневно до проведения ремонта
10.	Газопроводы в зоне 15 м от места производства строительных работ	Ежедневно до устранения угрозы повреждения газопровода
11.	Береговые участки газопроводов в местах переходов через водные преграды и овраги	Ежедневно в период паводка
12.	Стальные газопроводы, эксплуатируемые после 40 лет при положительных результатах диагностики	1 раз в мес	2 раза в мес	1 раз в 6 мес при ежегодном приборном обследовании или 1 раз в 2 мес без его проведения
13.	Полиэтиленовые газопро- воды, эксплуатируемые после 50 лет при положительных результа- тах диагностики	1 раз в 3 мес	1 раз в 3 мес	1 раз в 6 мес
14.	Стальные газопроводы после 40 лет при отрицательных результа- тах диагностики, назначенные на перекладку или реконструкцию	Ежедневно	Ежедневно	2 раза в неделю
15.	Полиэтиленовые газопроводы после 50 лет при отрицательных результатах диагностики, назначенные на перекладку	Ежедневно	Ежедневно	2 раза в неделю
Газопроводы давлением свыше 1,2 МПа
16.	Стальные газопроводы в пределах тепловых электрических станций	2 раза в мес
17.	Стальные газопроводы в пределах тепловых электрических станций в оговоренных выше случаях	Ежедневно