Шанхай ынтымақтастық ұйымына мүше мемлекеттердің үкіметтері арасындағы халықаралық ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету саласындағы ынтымақтастық туралы келісімге қол қою туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2009 жылғы 12 маусымдағы N 902 Қаулысы

Қазақстан Республикасының Үкіметі Қ АУЛЫ ЕТЕДІ:
1. Қоса беріліп отырған Шанхай ынтымақтастық ұйымына мүше мемлекеттердің үкіметтері арасындағы халықаралық ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету саласындағы ынтымақтастық туралы келісімнің жобасы мақұлдансын.
2. Қазақстан Республикасының Сыртқы істер министрі Марат Мұханбетқазыұлы Тәжинге қағидаттық сипаты жоқ өзгерістер мен толықтырулар енгізуге рұқсат бере отырып, Қазақстан Республикасының Үкіметі атынан Шанхай ынтымақтастық ұйымына мүше мемлекеттердің үкіметтері арасындағы халықаралық ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету саласындағы ынтымақтастық туралы келісімге қол қоюға өкілеттік берілсін.
3. Осы қаулы қол қойылған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының
Премьер-Министрі К. Мәсімов

Жоба

Қазақстан Республикасы
Үкіметінің
2009 жылғы 12 маусымдағы
N 902 қаулысымен
мақұлданған

Шанхай ынтымақтастық ұйымына мүше мемлекеттердің
үкіметтері арасындағы халықаралық ақпараттық
қауіпсіздікті қамтамасыз ету саласындағы
ынтымақтастық туралы келісім

Бұдан әрі Тараптар деп аталатын, Шанхай ынтымақтастық ұйымына (ШЫҰ) мүше мемлекеттердің үкіметтері,
жаһандық ақпараттық кеңістікті қалыптастыратын ең жаңа ақпараттық-коммуникациялық технологиялар мен құралдарды дамыту мен енгізудегі айтарлықтай прогресті атап өте отырып,
азаматтық та, әскери де салаларда қолдануға болатын осындай технологиялар мен құралдарды халықаралық тұрақтылық пен қауіпсіздікті қамтамасыз ету міндеттеріне сәйкес келмейтін мақсаттарда пайдалану мүмкіндіктеріне байланысты қауіптерге алаңдаушылық білдіре отырып,
халықаралық қауіпсіздік жүйесінің түйінді элементтерінің бірі ретінде халықаралық ақпараттық қауіпсіздікке маңызды мән бере отырып,
халықаралық ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету мәселелерінде Тараптардың сенімдерін одан әрі тереңдету мен өзара іс-қимылын дамыту қауырт қажеттілік болып табылатынына және олардың мүдделеріне жауап беретініне сенімді бола отырып,
сондай-ақ, адам мен азаматтың құқықтары мен негізгі бостандықтарын қамтамасыз етудегі ақпараттық қауіпсіздіктің маңызды рөлін назарға ала отырып,
БҰҰ Бас Ассамблеясының "Халықаралық қауіпсіздік тұрғысынан ақпараттандыру мен телекоммуникация саласындағы жетістіктер" атты қарарының ұсынымдарын ескере отырып,
халықаралық ақпараттық қауіпсіздікке қауіпті шектеуге, Тараптардың ақпараттық қауіпсіздік мүдделерін қамтамасыз етуге және бейбітшілік, ынтымақтастық пен үйлесімділік тән болатын халықаралық ақпараттық орта құруға ұмтыла отырып,
халықаралық ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету саласындағы Тараптар ынтымақтастығының құқықтық және ұйымдық негіздерін жасауға ниет ете отырып,
төмендегілер туралы келісті:

1-бап. Терминдер мен ұғымдар

Осы Келісімді орындау шеңберінде Тараптардың өзара іс-қимыл жасау мақсаты үшін осы Келісімнің ажырамас бөлігі болып табылатын 1-қосымшаға сәйкес Халықаралық ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету саласындағы негізгі терминдер мен ұғымдардың тізбесі пайдаланылады.
Осы терминдер мен ұғымдар тізбесінің мазмұны Тараптардың келісімі бойынша қажетіне қарай толықтырылуы, нақтылануы және жаңартылуы мүмкін.

2-бап. Халықаралық ақпараттық қауіпсіздікті
қамтамасыз ету саласындағы негізгі қауіптер

Тараптар осы Келісімге сәйкес ынтымақтастықты іске асыра отырып, халықаралық ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету саласындағы мынадай негізгі қауіптердің болуын негізге алады:
1. Ақпараттық қаруды әзірлеу және қолдану, ақпараттық соғысты дайындау және жүргізу.
2. Ақпараттық терроризм.
3. Ақпараттық қылмыс.
4. Ақпараттық кеңістіктегі үстем жағдайды басқа мемлекеттердің мүдделері мен қауіпсіздігіне залал келтіретіндей пайдалану.
5. Басқа мемлекеттердің қоғамдық-саяси және әлеуметтік-экономикалық жүйелеріне, рухани, адамгершілік және мәдени орталарына залал келтіретін ақпаратты тарату.
6. Ғаламдық және ұлттық ақпараттық инфрақұрылымдардың қауіпсіз, тұрақты жұмыс істеуіне табиғи және/немесе техногендік сипаттағы қауіптер.
Санамаланған негізгі қауіптердің мәнін Тараптардың келісілген түсінуі осы Келісімнің ажырамас бөлігі болып табылатын 2-қосымшаға сәйкес Халықаралық ақпараттық қауіпсіздік саласындағы қауіп түрлерінің, олардың көздері мен белгілерінің тізбесінде келтірілген.
Бұл Тізбенің мазмұны Тараптардың келісімі бойынша қажетіне қарай толықтырылуы, нақтылануы және жаңартылуы мүмкін.

3-бап. Ынтымақтастықтың негізгі бағыттары

Осы Келісімнің 2-бабында баяндалған қауіптерді ескере отырып, Тараптар, олардың уәкілетті өкілдері және осы Келісімнің 5-бабына сәйкес айқындалатын ұлттық құзыретті органдар халықаралық ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету саласында мынадай негізгі бағыттар бойынша ынтымақтастықты жүзеге асырады:
1. Халықаралық ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету саласында бірлескен қажетті шараларды айқындау, келісу және жүзеге асыру.
2. Мониторинг және осы саладағы пайда болған қауіптерге бірлесіп ден қою жүйесін құру.
3. Қорғаныс қабілеттілігіне, ұлттық және қоғамдық қауіпсіздікке қауіп төндіретін ақпараттық қаруды тарату мен қолдануды шектеу саласындағы халықаралық құқық нормаларын дамыту жөнінде бірлескен шараларды әзірлеу.
4. Ақпараттық-коммуникациялық технологияларды терроризм мақсатында пайдалану қауіптеріне қарсы іс-қимыл.
5. Ақпараттық қылмысқа қарсы іс-қимыл.
6. Ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету саласында осы Келісімнің мақсаттары үшін қажетті сараптамалар, зерттеулер және бағалаулар жүргізу.
7. Интернеттің ғаламдық желісін басқарудың қауіпсіз, тұрақты қызметін және интернационалдандыруды қамтамасыз етуге жәрдемдесу.
8. Аса маңызды ұлттық құрылымдардың ақпараттық қауіпсіздігін қамтамасыз ету.
9. Халықаралық ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз етуге жәрдемдесетін бірлескен сенім шараларын әзірлеу және жүзеге асыру.
10 Трансшекаралық ақпарат алмасу кезінде электрондық цифрлық қолтаңбаны пайдалану мен ақпаратты қорғау мүмкіндіктерін іске асыру жөніндегі келісілген саясатты және ұйымдастыру-техникалық рәсімдерді әзірлеу және жүзеге асыру.
11. Ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету мәселелері бойынша ұлттық заңнама туралы ақпарат алмасу.
12. Халықаралық ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз етудегі Тараптар ынтымақтастығының халықаралық-құқықтық базасын және практикалық тетіктерін жетілдіру.
13. Осы Келісімді іске асыру мақсатында ұлттық құзыретті органдардың өзара іс-қимыл жасауы үшін жағдайлар жасау.
14. Халықаралық ұйымдар мен форумдар шеңберінде халықаралық ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету проблемалары жөніндегі ұстанымдарды үйлестіру.
15. Ақпараттық қауіпсіздік саласында тәжірибе алмасу, мамандар даярлау, Тараптардың уәкілетті өкілдері мен сарапшыларының жұмыс бабындағы кездесулерін, семинарлары мен басқа да форумдарын өткізу.
16. Осы Бапта санамаланған негізгі бағыттар бойынша ынтымақтастықты жүзеге асыруға байланысты мәселелер бойынша ақпарат алмасу.
Тараптар немесе ұлттық құзыретті органдар өзара уағдаластық бойынша ынтымақтастықтың басқа да бағыттарын айқындауы мүмкін.

4-бап. Ынтымақтастықтың жалпы принциптері

1. Осы Келісім шеңберіндегі ынтымақтастықты және халықаралық ақпараттық кеңістіктегі өзінің қызметін Тараптар мұндай қызмет әлеуметтік және экономикалық дамуға жәрдемдесетіндей және халықаралық тұрақтылық пен қауіпсіздікті қолдау міндеттеріне лайық болатындай, даулар мен жанжалдарды бейбіт жолмен реттеу, күш қолданбау, ішкі істерге араласпау, адамның құқықтары мен негізгі бостандықтарын құрметтеу принциптерін қоса алғанда, халықаралық құқықтың жалпыға бірдей принциптері мен нормаларына, сондай-ақ өңірлік ынтымақтастық пен ұлттық ақпараттық ресурстарға араласпау принциптеріне сәйкес болатындай түрде жүзеге асырады.
2. Осы Келісім шеңберіндегі Тараптардың қызметі әрбір Тараптың ақпаратты іздеу, алу және тарату құқығымен сәйкес болуға тиіс, мұндай құқық ұлттық және қоғамдық қауіпсіздік мүдделерін қорғау мақсатында заңнамамен шектелуі мүмкін екендігі ескерілуге тиіс.
3. Әрбір Тарап өзінің ұлттық ақпараттық ресурстарын және аса маңызды құрылымдарын заңға қайшы келетін пайдаланудан және санкцияланбаған араласудан, оның ішінде оларға ақпараттық шабуыл жасаудан қорғауға тең құқықты болады.
Әрбір Тарап басқа Тарапқа қатысты осыған ұқсас әрекет жүргізбейді және жоғарыда көрсетілген құқықты іске асыруда басқа Тараптарға жәрдем көрсететін болады.

5-бап. Ынтымақтастықтың негізгі нысандары
және тетіктері

1. Осы Келісім күшіне енген күнінен бастап алпыс күн ішінде Тараптар Депозитарий арқылы осы Келісімді іске асыруға жауапты ұлттық құзыретті органдар және ынтымақтастықтың нақты бағыттары бойынша тікелей ақпарат алмасу арналары туралы өзара деректер алмасады.
2. Осы Келісімді орындау, ақпарат алмасу, ақпараттық қауіпсіздікке төнетін қауіптерді талдау және бірлесіп бағалау барысын қарау, сондай-ақ мұндай қауіптерге ден қоюдың бірлескен шараларын айқындау, келісу және үйлестіру мақсатында Тараптар тұрақты негізде Тараптардың уәкілетті өкілдерінің және ұлттық құзыретті органдардың консультацияларын (бұдан әрі - консультация) өткізіп тұрады.
Кезекті консультациялар Тараптардың келісімі бойынша, әдеттегідей, жарты жылда бір рет ШЫҰ Хатшылығында немесе Тараптардың бірінің шақыруымен оның мемлекетінің аумағында өткізіледі.
Тараптардың кез келгені өткізу уақыты мен орнын, сондай-ақ кейіннен барлық Тараптармен және ШЫҰ Хатшылығымен келісу үшін күн тәртібін ұсына отырып, кезектен тыс консультациялар өткізуге бастамашылық ете алады.
3. Осы Келісімде көзделген ынтымақтастықтың нақты бағыттары бойынша практикалық өзара іс-қимылды Тараптар Келісімді іске асыруға жауапты ұлттық құзыретті органдар желісі бойынша жүзеге асыра алады.
4. Нақты бағыттар бойынша ынтымақтастықтың құқықтық және ұйымдық негіздерін жасау мақсатында ұлттық құзыретті органдар ведомствоаралық сипаттағы тиісті шарттар жасаса алады.

6-бап. Ақпаратты қорғау

1. Егер мұндай ақпаратты ашу ұлттық мүдделерге нұқсан келтіретін болса, осы Келісім ынтымақтастық шеңберінде Тараптарға ақпарат беру жөнінде міндеттемелер жүктемейді және ынтымақтастық шеңберінде ақпарат беру үшін негіз болып табылмайды
2. Осы Келісімге сәйкес ынтымақтастық шеңберінде Тараптардың ұлттық заңнамасына сәйкес мемлекеттік құпияға жататын ақпарат алмасуды Тараптар жүзеге асырмайды. Осы Келісімді орындау мақсаты үшін нақты жағдайларда қажетті деп саналуы мүмкін осыған ұқсас ақпаратты беру және онымен жұмыс істеу тәртібі Тараптардың арасындағы тиісті шарттардың негізінде және талаптары бойынша реттеледі.
3. Тараптар осы Келісімнің шеңберіндегі ынтымақтастық барысында берілетін немесе жасалатын, Тараптардың кез келгенінің ұлттық заңнамасы бойынша мемлекеттік құпияға жатпайтын, оған қол жеткізу және оны тарату Тараптардың кез келгенінің ұлттық заңнамасына және/немесе тиісті нормативтік актілеріне сәйкес шектелген ақпаратты тиісінше қорғауды қамтамасыз етеді.
Мұндай ақпаратты қорғау алушы Тараптың ұлттық заңнамасына және/немесе тиісті нормативтік құқықтық актілеріне сәйкес жүзеге асырылады. Бұл ақпараттың бастапқы дереккөзі болып табылатын Тараптың жазбаша келісімінсіз мұндай ақпарат ашылмайды және берілмейді.
Мұндай ақпарат Тараптардың ұлттық заңнамасына және/немесе тиісті нормативтік актілеріне сәйкес тиісінше белгіленеді.

7-бап. Қаржыландыру

Осы Келісімді орындау жөніндегі тиісті іс-шараларға өз өкілдері мен сарапшыларының қатысуы жөніндегі шығыстарды Тараптар дербес көтереді.
Осы Келісімді орындауға байланысты басқа шығыстар бойынша Тараптар әрбір жекелеген жағдайда ұлттық заңнамаға сәйкес қаржыландырудың өзге тәртібін келісе алады.

8-бап. Басқа халықаралық шарттарға қатысы

Осы Келісім Тараптардың әрқайсысының оның мемлекеті қатысушысы болып табылатын басқа халықаралық шарттар бойынша құқықтары мен міндеттемелерін қозғамайды.

9-бап. Дауларды шешу

Осы Келісімнің ережелерін түсіндіруге немесе қолдануға байланысты туындауы мүмкін даулы мәселелерді Тараптар консультациялар және келіссөздер арқылы шешеді.

10-бап. Жұмыс тілдері

Осы Келісім шеңберіндегі ынтымақтастықты жүзеге асыру кезінде орыс және қытай тілдері жұмыс тілдері болып табылады.

11-бап. Депозитарий

ШЫҰ Хатшылығы осы Келісімнің Депозитарийі болып табылады.
Осы Келісімнің түпнұсқа данасы Депозитарийде сақталады, ол оған қол қойылған күнінен бастап он бес күн ішінде Тараптарға оның куәландырылған көшірмелерін жібереді.

12-бап. Қорытынды ережелер

1. Осы Келісім белгіленбеген мерзімге жасалады және осы Келісімнің күшіне енуі үшін қажетті мемлекетішілік рәсімдерді Тараптардың орындағаны туралы жазбаша нысандағы төртінші хабарламаны Депозитарий алған күнінен бастап отызыншы күні күшіне енеді. Мемлекетішілік рәсімдерді кеш орындаған Тарап үшін осы Келісім оның тиісті хабарламасын Депозитарий алған күнінен бастап отызыншы күні күшіне енеді.
2. Өзара келісім бойынша Тараптар Келісімге жеке хаттамамен ресімделетін толықтырулар мен өзгерістер ұсына алады.
3. Осы Келісім қандай да бір мемлекеттерге және ұйымдарға қарсы бағытталмаған және ол күшіне енгеннен кейін Депозитарийге қосылу туралы құжат беру жолымен осы Келісімнің мақсаттары мен принциптерін бөлісетін кез келген мемлекеттің оған қосылуы үшін ашық. Осы Келісім қосылған мемлекет үшін оған қол қойған және оған қосылған мемлекеттердің мұндай қосылуға келісетіні туралы соңғы жазбаша хабарламаны Депозитарий алған күнінен бастап отыз күн өткен соң күшіне енеді.
4. Тараптардың әрқайсысы болжамды шығу күнінен кем дегенде тоқсан күн бұрын Депозитарийге осы Келісімнен шығатыны туралы жазбаша хабарлама жіберу арқылы одан шыға алады. Тараптың Келісімнен шығу туралы хабарламасын алған күнінен бастап отыз күн ішінде Депозитарий бұл ниет туралы басқа Тараптарға хабарлайды.
5. Осы Келісімнің қолданылуы тоқтатылған жағдайда, Тараптар ақпаратты қорғау жөніндегі міндеттемелерді, Келісім шеңберінде жүзеге асырылатын және Келісімнің қолданылуы тоқтатылған сәтке аяқталмаған, бұрын келісілген бірлескен жұмыстарды, жобаларды және басқа да іс-шараларды толық орындау шараларын қабылдайды.
2009 жылғы "___" ______ ____________қаласында орыс және қытай
тілдерінде бір түпнұсқа данада жасалды, әрі екі мәтіннің де бірдей күші бар.

Қазақстан Республикасының
Үкіметі үшін

Қытай Халық Республикасының
Үкіметі үшін

Қырғыз Республикасының
Үкіметі үшін

Ресей Федерациясының
Үкіметі үшін

Тәжікстан Республикасының
Үкіметі үшін

Өзбекстан Республикасының
Үкіметі үшін

Шанхай ынтымақтастық ұйымына мүше
мемлекеттердің үкіметтері арасындағы
халықаралық ақпараттық қауіпсіздікті
қамтамасыз ету саласындағы ынтымақтастық
туралы келісімге
1-қосымша

Халықаралық ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз
ету саласындағы негізгі терминдер мен ұғымдардың
тізбесі

Ақпараттық қауіпсіздік - тұлғаның, қоғам мен мемлекеттің және олардың мүдделерінің ақпараттық кеңістіктегі қауіптерден, ыдыратушылық және өзге де келеңсіз әсерлерден қорғалу жағдайы.
Ақпараттық соғыс - ақпараттық жүйелерге, процестер мен ресурстарға, аса маңызды және басқа да құрылымдарға залал келтіру, саяси, экономикалық және әлеуметтік жүйелерге нұқсан келтіру, қоғам мен мемлекетті тұрақсыздандыру үшін халық арасында жаппай психологиялық өңдеу жүргізу, сондай-ақ мемлекетті тайталасушы тараптың мүдделеріне сай шешім қабылдауға мәжбүрлеу мақсатында ақпараттық кеңістіктегі екі және одан да көп мемлекеттер арасындағы тайталас.
Ақпараттық инфрақұрылым - ақпаратты қалыптастырудың, түзудің, қайта түзудің, берудің, пайдалану мен сақтаудың техникалық құралдары мен жүйелерінің жиынтығы.
Ақпараттық қару - ақпараттық соғыс жүргізу мақсатында қолданылатын ақпараттық технологиялар, құралдар және әдістер.
Ақпараттық қылмыс - ақпараттық кеңістікте заңға қайшы келетін мақсаттарда ақпараттық ресурстарды пайдалану және/немесе оларға әсер ету.
Ақпараттық кеңістік - ақпаратты қалыптастыруға, түзуге, қайта түзуге, беруге, пайдалануға, сақтауға байланысты, оның ішінде жеке және қоғамдық санаға, ақпараттық инфрақұрлымға және ақпараттың өзіне әсер ететін қызмет саласы.
Ақпараттық ресурстар - ақпараттық инфрақұрылым, сондай-ақ ақпараттың өзі және оның ағымдары.
Ақпараттық терроризм - ақпарттық кеңістікте терроризм мақсатында ақпараттық ресурстарды пайдалану және/немесе оларға әсер ету.
Аса маңызды құрылымдар - оларға әсер ету тұлғаның, қоғамның және мемлекеттің қауіпсіздігін қоса алғанда, тікелей ұлттық қауіпсіздікті қозғайтын салдарларға әкеп соғуы мүмкін мемлекеттің объектілері, жүйелері мен институттары.
Халықаралық ақпараттық қауіпсіздік - ақпарттық кеңістікте әлемдік тұрақтылықты бұзуды және мемлекеттер мен әлемдік қоғамдастықтың қауіпсіздігіне қауіп тудыруды болдырмайтын халықаралық қатынастар жағдайы.
Ақпараттық ресурстарды заңсыз пайдалану - ақпараттық ресурстарды тиісті құқықсыз немесе белгіленген ережелерді, ұлттық заңнаманы немесе халықаралық құқық нормаларын бұза отырып пайдалану.
Ақпараттық ресурстарға санкциясыз араласу - ақпаратты қалыптастыру, түзу, өңдеу, қайта түзу, беру, пайдалану және сақтау процестеріне заңсыз ықпал ету.
Ақпараттық қауіпсіздікке қауіп төнуі - ақпараттық кеңістікте тұлғаға, қоғамға, мемлекетке және олардың мүдделеріне қауіп туғызатын факторлар.

Шанхай ынтымақтастық ұйымына мүше
мемлекеттердің үкіметтері арасындағы
халықаралық ақпараттық қауіпсіздікті
қамтамасыз ету саласындағы ынтымақтастық
туралы келісімге
2-қосымша

Халықаралық ақпараттық қауіпсіздік саласындағы қауіп
түрлерінің, олардың көздері мен белгілерінің тізбесі

1. Ақпараттық қаруды әзірлеу және қолдану, ақпараттық соғысқа дайындалу және оны жүргізу
Қауіптердің шығу көзі мемлекеттердің аса маңызды құрылымдары үшін тікелей қауіп төндіретін ақпараттық қаруды жасау және дамыту болып табылады, бұл қайтадан жанталаса қарулануға алып келуі мүмкін және халықаралық ақпараттық қауіпсіздік саласына басты қауіп төндіреді.
Мыналар оның белгілері болып табылады: ақпараттық соғысқа дайындалу әзірлеу және оны жүргізу, сондай-ақ тасымалдау, коммуникациялар және қорғаныс объектілерінің әуе, зымыранға қарсы және басқа да түрлерін басқару жүйелеріне әсер ету мақсатында ақпараттық қаруды қолдану, соның нәтижесінде мемлекет басқыншының алдында қорғаныс қабілетін жоғалтады және өзін өзі қорғаудың заңды құқығын пайдалана алмайды; ақпараттық инфрақұрылымдар объектілерінің жұмыс істеуін бұзу, соның нәтижесінде мемлекеттерде басқару және шешімдер қабылдау жүйесі істен шығады, аса маңызды құрылымдарға ыдыратушылық әсер ету.
2. Ақпараттық терроризм
Терроризмдік қызметке қатысы бар, өздерінің заңсыз іс-қимылдарын ақпараттық ресурстар арқылы немесе соларға қатысты жүзеге асыратын террорлық ұйымдар мен тұлғалар қауіп көзі болып табылады.
Мыналар оның белгілері болып табылады: террорлық қызметті жүзеге асыру және өз қатарларына жаңа жақтастар тарту үшін террорлық ұйымдардың ақпараттық желілерді пайдалануы; ақпараттық ресурстарға қоғамдық тәртіпті бұзуға әкеп соғатын ыдыратушылық әсер ету; бұқаралық ақпарат беру арналарын бақылау немесе оқшаулау, терроризмді насихаттау, қоғамда үрей мен дүрбелең ахуалын қалыптастыру үшін Интернетті немесе басқа да ақпараттық желілерді пайдалану, сондай-ақ ақпараттық ресурстарға басқа да теріс ықпал ету.
3. Ақпараттық қылмыс
Ақпараттық ресурстарды заңсыз пайдалануды немесе қылмыстық мақсатта мұндай ресурстарға санкциясыз араласуды жүзеге асыратын тұлғалар немесе ұйымдар қауіп көзі болып табылады.
Мыналар оның белгілері болып табылады: ақпараттың тұтастығын, қол жетімділігін және құпиялылығын бұзу үшін ақпараттық жүйеге кіру; компьютерлік вирустарды және басқа да зиян келтіретін бағдарламаларды қасақана дайындау және өзге де; DOS-шабуыл (dіеnіаl оf sеrvісе) және өзге де теріс әсер етуді жүзеге асыру; ақпараттық ресурстарға залал келтіру; азаматтардың ақпараттық саладағы заңды құқықтары мен бостандықтарын, оның ішінде зияткерлік меншік және жеке өмірге қол сұғылмаушылық құқығын бұзу; алаяқтық, ұрлық, бопсалау, контрабанда, есірткінің заңсыз саудасы, балалар порнографиясын тарату және т.б. секілді қылмыстар жасау үшін ақпараттық ресурстар мен әдістерді пайдалану.
4. Ақпараттық кеңістіктегі үстем жағдайды басқа елдердің мүдделері мен қауіпсіздігіне нұқсан келтіріп пайдалану
Түрлі мемлекеттердегі ақпараттық технологияларды дамытудағы әркелкілік пен дамыған және дамушы елдердің арасындағы "цифрлық алшақтықты" арттыруға деген ағымдағы үрдіс қауіп кезі болып табылады. Ақпараттық технологияларды дамытуда артықшылығы бар бірқатар мемлекеттер өзге елдердің дамуын және ақпараттық технологияларға қол жетімділікті қасақана шектейді, бұл ақпараттық мүмкіндіктері жеткіліксіз мемлекеттер үшін айтарлықтай қауіптің туындауына алып келеді.
Мыналар оның белгілері болып табылады: бағдарламалық қамтамасыз ету және ақпараттық инфрақұрылымдар жабдықтарының өндірісін монополияландыру, мемлекеттердің дамуына кедергі келтіретін және бұл елдердің неғұрлым дамыған мемлекеттерге тәуелділігін арттыратын халықаралық ақпараттық-технологиялық ынтымақтастыққа олардың қатысуын шектеу. Бұл елдердің ақпараттық ресурстарына және/немесе аса маңызды құрылымдарына бақылау жасау және ықпал ету үшін басқа елдерге жеткізілетін бағдарламалық қамтамасыз ету мен жабдыққа жасырын мүмкіндіктер мен функцияларды орнату. Мемлекеттердің мүдделері мен қауіпсіздігіне залал келтіре отырып, ақпараттық технологиялар мен өнімдер нарығын бақылау және монополияландыру.
5. Басқа мемлекеттердің қоғамдық-саяси және әлеуметтік-экономикалық жүйелеріне, рухани, адамгершілік және мәдени ортасына нұқсан келтіретін ақпарат тарату
Басқа мемлекеттердің қоғамдық-саяси және әлеуметтік-экономикалық жүйелеріне, рухани, адамгершілік және мәдени ортасына нұқсан келтіретін ақпарат тарату үшін ақпараттық инфрақұрылымды пайдаланатын мемлекеттер, ұйымдар, адамдар тобы немесе жеке адам қауіп көзі болып табылады.
Оның белгілері электрондық (радио және телевизия) және өзге де бұқаралық ақпарат құралдарында, Интернетте және басқа да ақпарат алмасу желілерінде:
мемлекеттегі саяси жүйе, қоғамдық құрылыс, ішкі және сыртқы саясат, маңызды саяси және қоғамдық процестер, оның халқының рухани, адамгершілік және мәдени құндылықтары туралы түсінікті бұрмалайтын;
терроризм, сепаратизм және экстремизм идеясын насихаттайтын;
ұлтаралық, нәсіларалық және конфессияаралық өшпенділікті тұтататын ақпараттың пайда болуы және таралымға шығарылуы болып табылады.
6. Жаһандық және ұлттық ақпараттық инфрақұрылымдардың қауіпсіз, тұрақты жұмыс істеуіне табиғи және/немесе техногенді сипаттағы қауіптер
Аяқ астынан немесе ұзақ процесс нәтижесінде пайда болатын мемлекеттің ақпараттық ресурстарына ауқымды қиратқыш әсер етуге қабілетті табиғи апаттар және басқа да қауіпті табиғи құбылыстар, сондай-ақ техногенді сипаттағы апаттар қауіп көзі болып табылады.
Мыналар оның белгілері болып табылады: ақпараттық инфрақұрылым объектілері жұмысының бұзылуы және соның салдарынан нәтижелері мемлекет пен қоғамның қауіпсіздігін тікелей қозғайтын аса маңызды құрылымдарды, басқарудың және шешім қабылдаудың мемлекеттік жүйелерін тұрақсыздандыру.

О подписании Соглашения между правительствами государств-членов Шанхайской организации сотрудничества о сотрудничестве в области обеспечения международной информационной безопасности

Постановление Правительства Республики Казахстан от 12 июня 2009 года № 902

Правительство Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ :
1. Одобрить прилагаемый проект Соглашения между правительствами государств-членов Шанхайской организации сотрудничества о сотрудничестве в области обеспечения международной информационной безопасности.
2. Уполномочить Министра иностранных дел Республики Казахстан Тажина Марата Муханбетказиевича подписать от имени Правительства Республики Казахстан Соглашение между правительствами государств-членов Шанхайской организации сотрудничества о сотрудничестве в области обеспечения международной информационной безопасности, разрешив вносить изменения и дополнения, не имеющие принципиального характера.
3. Настоящее постановление вводится в действие со дня подписания.

Премьер-Министр
Республики Казахстан К. Масимов

Проект

Одобрено
постановлением Правительства
Республики Казахстан
от 12 июня 2009 года № 902

СОГЛАШЕНИЕ
между правительствами государств-членов
Шанхайской организации сотрудничества
о сотрудничестве в области обеспечения
международной информационной безопасности

Правительства государств-членов Шанхайской организации сотрудничества (ШОС), далее именуемые Стороны,
отмечая значительный прогресс в развитии и внедрении новейших информационно-коммуникационных технологий и средств, формирующих глобальное информационное пространство,
выражая озабоченность угрозами, связанными с возможностями использования таких технологий и средств в целях, не совместимых с задачами обеспечения международной стабильности и безопасности, применительно как к гражданской, так и к военной сферам,
придавая важное значение международной информационной безопасности как одному из ключевых элементов системы международной безопасности,
будучи убежденными в том, что дальнейшее углубление доверия и развитие взаимодействия Сторон в вопросах обеспечения международной информационной безопасности является настоятельной необходимостью и отвечает их интересам,
принимая также во внимание важную роль информационной безопасности в обеспечении прав и основных свобод человека и гражданина,
учитывая рекомендации резолюций Генеральной Ассамблеи ООН "Достижения в сфере информатизации и телекоммуникаций в контексте международной безопасности",
стремясь ограничить угрозы международной информационной безопасности, обеспечить интересы информационной безопасности Сторон и создать международную информационную среду, для которой характерны мир, сотрудничество и гармония,
желая создать правовые и организационные основы сотрудничества Сторон в области обеспечения международной информационной безопасности,
согласились о нижеследующем:

Статья 1. Термины и понятия

Для целей взаимодействия Сторон в рамках выполнения настоящего Соглашения будет использоваться Перечень основных терминов и понятий в области обеспечения международной информационной безопасности согласно приложению 1 к настоящему Соглашению, являющемуся его неотъемлемой частью.
Содержание данного перечня терминов и понятий может по мере необходимости дополняться, уточняться и обновляться по согласованию Сторон.

Статья 2. Основные угрозы в области обеспечения
международной информационной безопасности

Реализуя сотрудничество в соответствии с настоящим Соглашением Стороны исходят из наличия следующих основных угроз в области обеспечения международной информационной безопасности:
1. Разработка и применение информационного оружия, подготовка и ведение информационной войны.
2. Информационный терроризм.
3. Информационная преступность.
4. Использование доминирующего положения в информационном пространстве в ущерб интересам и безопасности других государств.
5. Распространение информации, наносящей вред общественно-политической и социально-экономической системам, духовной, нравственной и культурной среде других государств.
6. Угрозы безопасному, стабильному функционированию глобальных и национальных информационных инфраструктур, имеющие природный и/или техногенный характер.
Согласованное понимание Сторонами существа перечисленных основных угроз приведено в Перечне видов угроз в области международной информационной безопасности, их источников и признаков, согласно приложению 2 к настоящему Соглашению, являющемуся его неотъемлемой частью.
Содержание данного Перечня может по мере необходимости дополняться, уточняться и обновляться по согласованию Сторон.

Статья 3. Основные направления сотрудничества

С учетом угроз, изложенных в Статье 2 настоящего Соглашения, Стороны, их уполномоченные представители, а также национальные компетентные органы, которые определяются в соответствии со Статьей 5 настоящего Соглашения, осуществляют сотрудничество в области обеспечения международной информационной безопасности по следующим основным направлениям:
1. Определение, согласование и осуществление необходимых совместных мер в области обеспечения международной информационной безопасности.
2. Создание системы мониторинга и совместного реагирования на возникающие в данной области угрозы.
3. Выработка совместных мер по развитию норм международного права в области ограничения распространения и применения информационного оружия, создающего угрозы обороноспособности, национальной и общественной безопасности.
4. Противодействие угрозам использования информационно-коммуникационных технологий в террористических целях.
5. Противодействие информационной преступности.
6. Проведение необходимых для целей настоящего Соглашения экспертиз, исследований и оценок в области обеспечения информационной безопасности.
7. Содействие обеспечению безопасного, стабильного функционирования и интернационализации управления глобальной сетью Интернет.
8. Обеспечение информационной безопасности национальных критически важных структур.
9. Разработка и осуществление совместных мер доверия, способствующих обеспечению международной информационной безопасности.
10. Разработка и осуществление согласованной политики и организационно-технических процедур по реализации возможностей использования электронной цифровой подписи и защиты информации при трансграничном информационном обмене.
11. Обмен информацией о национальном законодательстве по вопросам обеспечения информационной безопасности.
12. Совершенствование международно-правовой базы и практических механизмов сотрудничества Сторон в обеспечении международной информационной безопасности.
13. Создание условий для взаимодействия национальных компетентных органов в целях реализации настоящего Соглашения.
14. Координация позиций в рамках международных организаций и форумов по проблемам обеспечения международной информационной безопасности.
15. Обмен опытом, подготовка специалистов, проведение рабочих встреч, конференций, семинаров и других форумов уполномоченных представителей и экспертов Сторон в области информационной безопасности.
16. Обмен информацией по вопросам, связанным с осуществлением сотрудничества по перечисленным в настоящей Статье основным направлениям.
Стороны или национальные компетентные органы могут по взаимной договоренности определять другие направления сотрудничества.

Статья 4. Общие принципы сотрудничества

1. Стороны осуществляют сотрудничество и свою деятельность в международном информационном пространстве в рамках настоящего Соглашения таким образом, чтобы такая деятельность способствовала социальному и экономическому развитию и была совместимой с задачами поддержания международной стабильности и безопасности, соответствовала общепризнанным принципам и нормам международного права, включая принципы мирного урегулирования споров и конфликтов, неприменения силы, невмешательства во внутренние дела, уважения прав и основных свобод человека, а также принципам регионального сотрудничества и невмешательства в национальные информационные ресурсы.
2. Деятельность Сторон в рамках настоящего Соглашения должна быть совместимой с правом каждой Стороны искать, получать и распространять информацию, с учетом того, что такое право может быть ограничено законодательством в целях защиты интересов национальной и общественной безопасности.
3. Каждая Сторона имеет равное право на защиту своих национальных информационных ресурсов и критически важных структур от неправомерного использования и несанкционированного вмешательства, в том числе от информационных атак на них.
Каждая Сторона не будет проводить по отношению к другой Стороне подобных действий, и будет оказывать содействие другим Сторонам в реализации вышеуказанного права.

Статья 5. Основные формы и механизмы сотрудничества

1. В течение шестидесяти дней с даты вступления настоящего Соглашения в силу Стороны взаимно обменяются через Депозитария данными о национальных компетентных органах, ответственных за реализацию настоящего Соглашения, и каналах прямого обмена информацией по конкретным направлениям сотрудничества.
2. С целью рассмотрения хода выполнения настоящего Соглашения, обмена информацией, анализа и совместной оценки возникающих угроз информационной безопасности, а также определения, согласования и координации совместных мер реагирования на такие угрозы, Стороны будут проводить на регулярной основе консультации уполномоченных представителей Сторон и национальных компетентных органов (далее - консультации).
Очередные консультации будут проводиться по согласованию Сторон, как правило, раз в полугодие в Секретариате ШОС или на территории государства одной из Сторон по ее приглашению.
Любая из Сторон может инициировать проведение внеочередных консультаций, предлагая время и место, а также повестку дня для последующего согласования со всеми Сторонами и Секретариатом ШОС.
3. Практическое взаимодействие по конкретным направлениям сотрудничества, предусмотренным настоящим Соглашением, Стороны могут осуществлять по линии национальных компетентных органов, ответственных за реализацию Соглашения.
4. В целях создания правовых и организационных основ сотрудничества по конкретным направлениям национальные компетентные органы могут заключать соответствующие договоры межведомственного характера.

Статья 6. Защита информации

1. Настоящее Соглашение не налагает на Стороны обязательств по предоставлению информации в рамках сотрудничества и не является основанием для передачи информации в рамках сотрудничества, если раскрытие такой информации может нанести ущерб национальным интересам.
2. В рамках сотрудничества в соответствии с настоящим Соглашением Стороны не осуществляют обмен информацией, которая согласно национальному законодательству любой из Сторон относится к государственной тайне и/или государственным секретам. Порядок передачи и обращения с подобной информацией, которая в конкретных случаях может считаться необходимой для целей исполнения настоящего Соглашения, регулируется на основании и на условиях соответствующих договоров между Сторонами.
3. Стороны обеспечивают надлежащую защиту передаваемой или создаваемой в ходе сотрудничества в рамках настоящего Соглашения информации, не относящейся по национальному законодательству любой из Сторон к государственной тайне и/или государственным секретам, доступ к которой и распространение которой ограничены в соответствии с национальным законодательством и/или соответствующими нормативными актами любой из Сторон.
Защита такой информации осуществляется в соответствии с национальным законодательством и/или соответствующими нормативными актами получающей Стороны. Такая информация не раскрывается и не передается без письменного согласия Стороны - первичного источника этой информации.
Такая информация должным образом обозначается в соответствии с национальным законодательством и/или соответствующими нормативными актами Сторон.

Статья 7. Финансирование

Стороны самостоятельно несут расходы по участию их представителей и экспертов в соответствующих мероприятиях по исполнению настоящего Соглашения.
По прочим расходам, связанным с исполнением настоящего Соглашения, Стороны в каждом отдельном случае могут согласовывать иной порядок финансирования в соответствии с национальным законодательством.

Статья 8. Отношение к другим международным договорам

Настоящее Соглашение не затрагивает прав и обязательств каждой из Сторон по другим международным договорам, участником которых является ее государство.

Статья 9. Разрешение споров

Стороны решают спорные вопросы, которые могут возникнуть в связи с толкованием или применением положений настоящего Соглашения, путем консультаций и переговоров.

Статья 10. Рабочие языки

Рабочими языками при осуществлении сотрудничества в рамках настоящего Соглашения являются русский и китайский языки.

Статья 11. Депозитарий

Депозитарием настоящего Соглашения является Секретариат ШОС.
Подлинный экземпляр настоящего Соглашения хранится у Депозитария, который в течение пятнадцати дней, начиная с даты его подписания, направит Сторонам его заверенные копии.

Статья 12. Заключительные положения

1. Настоящее Соглашение заключается на неопределенный срок и вступает в силу на тридцатый день с даты получения Депозитарием четвертого уведомления в письменной форме о выполнении Сторонами внутригосударственных процедур, необходимых для вступления в силу настоящего Соглашения. Для Стороны, выполнившей внутригосударственные процедуры позднее, настоящее Соглашение вступает в силу на тридцатый день с даты получения Депозитарием ее соответствующего уведомления.
2. По взаимному согласию Стороны могут предлагать дополнения и изменения в Соглашение, которые оформляются отдельным протоколом.
3. Настоящее Соглашение не направлено против каких-либо государств и организаций и после его вступления в силу открыто для присоединения любого государства, разделяющего цели и принципы настоящего Соглашения, путем передачи Депозитарию документа о присоединении. Для присоединившегося государства настоящее Соглашение вступает в силу по истечении тридцати дней с даты получения Депозитарием последнего уведомления о согласии подписавших его и присоединившихся к нему государств на такое присоединение.
4. Каждая из Сторон может выйти из настоящего Соглашения, направив Депозитарию письменное уведомление об этом не менее чем за девяносто дней до предполагаемой даты выхода. Депозитарий извещает о данном намерении другие Стороны в течение тридцати дней с даты получения им уведомления Стороны о выходе из Соглашения.
5. В случае прекращения действия настоящего Соглашения Стороны принимают меры к полному выполнению обязательств по защите информации, а также ранее согласованных совместных работ, проектов и иных мероприятий, осуществляемых в рамках Соглашения и не завершенных к моменту прекращения действия Соглашения.

Совершено в городе _______ ______ 2009 года в одном подлинном экземпляре на русском и китайском языках, причем оба текста имеют одинаковую силу.

За Правительство
Республики Казахстан

За Правительство
Китайской Народной Республики

За Правительство
Кыргызской Республики

За Правительство
Российской Федерации

За Правительство
Республики Таджикистан

За Правительство
Республики Узбекистан

Приложение 1
к Соглашению
между правительствами государств-членов
Шанхайской организации сотрудничества
о сотрудничестве в области обеспечения
международной информационной безопасности

Перечень
основных терминов и понятий
в области обеспечения международной информационной безопасности

Информационная безопасность - состояние защищенности личности, общества и государства и их интересов от угроз, деструктивных и иных негативных воздействий в информационном пространстве.
Информационная война - противоборство между двумя или более государствами в информационном пространстве с целью нанесения ущерба информационным системам, процессам и ресурсам, критически важным и другим структурам, подрыва политической, экономической и социальной систем, массированной психологической обработки населения для дестабилизации общества и государства, а также принуждения государства к принятию решений в интересах противоборствующей стороны.
Информационная инфраструктура - совокупность технических средств и систем формирования, создания, преобразования, передачи, использования и хранения информации.
Информационное оружие - информационные технологии, средства и методы, применяемые в целях ведения информационной войны.
Информационная преступность - использование информационных ресурсов и/или воздействие на них в информационном пространстве в противоправных целях.
Информационное пространство - сфера деятельности, связанная с формированием, созданием, преобразованием, передачей, использованием, хранением информации, оказывающая воздействие, в том числе на индивидуальное и общественное сознание, информационную инфраструктуру и собственно информацию.
Информационные ресурсы - информационная инфраструктура, а также собственно информация и ее потоки.
Информационный терроризм - использование информационных ресурсов и/или воздействие на них в информационном пространстве в террористических целях.
Критически важные структуры - объекты, системы и институты государства, воздействие на которые может иметь последствия, прямо затрагивающие национальную безопасность, включая безопасность личности, общества и государства.
Международная информационная безопасность - состояние международных отношений, исключающее нарушение мировой стабильности и создание угрозы безопасности государств и мирового сообщества в информационном пространстве.
Неправомерное использование информационных ресурсов - использование информационных ресурсов без соответствующих прав или с нарушением установленных правил, национального законодательства или норм международного права.
Несанкционированное вмешательство в информационные ресурсы - неправомерное воздействие на процессы формирования, создания, обработки, преобразования, передачи, использования, хранения информации.
Угроза информационной безопасности - факторы, создающие опасность личности, обществу, государству и их интересам в информационном пространстве.

Приложение 2
к Соглашению
между правительствами государств-членов
Шанхайской организации сотрудничества
о сотрудничестве в области обеспечения
международной информационной безопасности

Перечень
видов угроз в области международной информационной
безопасности, их источников и признаков

1. Разработка и применение информационного оружия, подготовка и ведение информационной войны.
Источником угрозы является создание и развитие информационного оружия, представляющего непосредственную угрозу для критически важных структур государств, что может привести к новой гонке вооружений и представляет главную угрозу в области международной информационной безопасности.
Ее признаками являются: применение информационного оружия в целях подготовки и ведения информационной войны, а также воздействия на системы транспортировки, коммуникаций и управления воздушными, противоракетными и другими видами объектов обороны, в результате чего государство утрачивает способность обороняться перед лицом агрессора и не может воспользоваться законным правом самозащиты; нарушение функционирования объектов информационной инфраструктуры, в результате чего парализуются системы управления и принятия решений в государствах, деструктивное воздействие на критически важные структуры.
2. Информационный терроризм.
Источником угрозы являются террористические организации и лица, причастные к террористической деятельности, осуществляющие свои противоправные действия посредством или в отношении информационных ресурсов.
Ее признаками являются: использование информационных сетей террористическими организациями для осуществления террористической деятельности и привлечения в свои ряды новых сторонников; деструктивное воздействие на информационные ресурсы, приводящие к нарушению общественного порядка; контролирование или блокирование каналов передачи массовой информации; использование Интернета или других информационных сетей для пропаганды терроризма, создания атмосферы страха и паники в обществе, а также иные негативные воздействия на информационные ресурсы.
3. Информационная преступность.
Источником угрозы являются лица или организации, осуществляющие неправомерное использование информационных ресурсов или несанкционированное вмешательство в такие ресурсы в преступных целях.
Ее признаками являются: проникновение в информационные системы для нарушения целостности, доступности и конфиденциальности информации; умышленное изготовление и распространение компьютерных вирусов и других вредоносных программ; осуществление DOS-атак (denial of service) и иных негативных воздействий; причинение ущерба информационным ресурсам; нарушение законных прав и свобод граждан в информационной сфере, в том числе права интеллектуальной собственности и неприкосновенности частной жизни; использование информационных ресурсов и методов для совершения таких преступлений, как мошенничество, хищение, вымогательство, контрабанда, незаконная торговля наркотиками, распространение детской порнографии и т.д.
4. Использование доминирующего положения в информационном пространстве в ущерб интересам и безопасности других стран.
Источником угрозы является неравномерность в развитии информационных технологий в различных государствах и существующая тенденция к увеличению "цифрового разрыва" между развитыми и развивающимися странами. Некоторые государства, имеющие преимущества в развитии информационных технологий, умышленно ограничивают развитие прочих стран и получение доступа к информационным технологиям, что приводит к возникновению серьезной опасности для государств с недостаточными информационными возможностями.
Ее признаками являются: монополизация производства программного обеспечения и оборудования информационных инфраструктур, ограничение участия государств в международном информационно-технологическом сотрудничестве, препятствующее их развитию и увеличивающее зависимость этих стран от более развитых государств. Встраивание скрытых возможностей и функций в программное обеспечение и оборудование, поставляемые в другие страны, для контроля и влияния на информационные ресурсы и/или критически важные структуры этих стран. Контроль и монополизация рынка информационных технологий и продуктов в ущерб интересам и безопасности государств.
5. Распространение информации, наносящей вред общественно-политической и социально-экономической системам, духовной, нравственной и культурной среде других государств .
Источником угрозы являются государства, организации, группа лиц или частное лицо использующие информационную инфраструктуру для распространения информации, наносящей вред общественно-политической и социально-экономической системам, духовной, нравственной и культурной среде других государств.
Ее признаками являются появление и тиражирование в электронных (радио и телевидение) и прочих средствах массовой информации, в Интернете и других сетях информационного обмена информации:
искажающей представление о политической системе, общественном строе, внешней и внутренней политике, важных политических и общественных процессах в государстве, духовных, нравственных и культурных ценностях его населения;
пропагандирующей идеи терроризма, сепаратизма и экстремизма;
разжигающей межнациональную, межрасовую и межконфессиональную вражду.
6. Угрозы безопасному, стабильному функционированию глобальных и национальных информационных инфраструктур, имеющие природный и/или техногенный характер.
Источниками угроз являются стихийные бедствия и другие опасные природные явления, а также катастрофы техногенного характера, возникающие внезапно или в результате длительного процесса, способные оказать масштабное разрушительное воздействие на информационные ресурсы государства.
Ее признаками являются: нарушение функционирования объектов информационной инфраструктуры и, как следствие, дестабилизация критически важных структур, государственных систем управления и принятия решений, результаты которой прямо затрагивают безопасность государства и общества.