Иондаушы сәулелену әсеріне ұшыраған адамдардың қаны мен тіндерін алу, пайдалану ережесін бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2009 жылғы 15 желтоқсандағы № 2134 Қаулысы. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2015 жылғы 27 сәуірдегі № 349 қаулысымен

Ескерту. Күші жойылды - ҚР Үкіметінің 27.04.2015 № 349 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

«Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы» Қазақстан Республикасының 2009 жылғы 18 қыркүйектегі Кодексін іске асыру мақсатында Қазақстан Республикасының Үкіметі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:
1. Қоса беріліп отырған Иондаушы сәулелену әсеріне ұшыраған адамдардың қаны мен тіндерін алу, сақтау, пайдалану ережесі бекітілсін.
2. Осы қаулы алғаш рет ресми жарияланғаннан кейін қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының
Премьер-Министрі К. Мәсімов

Қазақстан Республикасы
Үкіметінің
2009 жылғы 15 желтоқсандағы
№ 2134 қаулысымен
бекітілген

Иондаушы сәулелену әсеріне ұшыраған адамдардың қаны мен
тіндерін алу, сақтау және пайдалану ережесі

1. Жалпы ережелер

1. Осы Иондаушы сәулелену әсеріне ұшыраған адамдардың қаны мен тіндерін aлу, сақтау және пайдалану ережесі (бұдан әрі - Ереже) иондаушы сәулелену әсеріне ұшыраған адамдардың қаны мен тіндерін (бұдан әрі - биологиялық материал) алу, сақтау және пайдалану тәртібін айқындайды.
2. Иондаушы сәулелену әсеріне ұшыраған адамдардың биологиялық материалын алуды, сақтауды және пайдалануды денсаулық сақтау ұйымдары жүзеге асырады.
3. Иондаушы сәулелену әсеріне ұшыраған адамдардың биологиялық материалын алу мынадай:
радиациялық аварияны жою кезінде белгіленген мөлшерден артық сәуле алған адамдардан;
иондаушы сәулелендіру көздерінен қызметшілер үшін радиациялық қауіпсіздік нормаларында белгіленген шектен артық сәуленің әсерлі мөлшерін алған және осы сәуле алумен байланысты ауруы бар адамдардан;
1949 — 1965 жылдар кезеңінде әуедегі және жердегі ядролық жарылыстар өткізу кезінде радиоактивті заттармен ластанған аумақтарда тұрған, жұмыс істеген немесе қызметін (оның ішінде мерзімді) өткерген адамдардан;
1966 — 1990 жылдар кезеңінде жер асты ядролық жарылыстарын жүргізу кезінде радиоактивті заттармен ластанған аумақтарда тұрған, жұмыс істеген немесе қызметін (оның ішінде мерзімді) өткерген адамдардан;
сәулеленуге ұшыраған адамдардың балалары мен барлық кейінгі ұрпақтарынан алынады.

2. Иондаушы сәулелену әсеріне ұшыраған адамдардан биологиялық
материал алу

4. Иондаушы сәулелену әсеріне ұшыраған адамдардан биологиялық материал алу ерікті түрде хабардар етілген келісімі болғанда, алдыңғы үш ай ішінде қан препараттарын құю және рентгендік зерттеулер жүргізілмеген жағдайда жүзеге асырылады.
5. Биологиялық материал алуды емдік-диагностикалық манипуляциялар жүргізу (биопсиялық материалды алу, онкологиялық аурулар бойынша операция жасау) кезінде денсаулық сақтау ұйымдарының мамандары жүргізеді.
6. Қан пробиркаға бөтен биологиялык материалдардың түсуін болдырмайтын талаптарға сәйкес көктамырдан алынады.
7. Биологиялық материалды алу кезінде оны таңбалау жүргізіледі.
8. Биологиялық материалды алу кезінде ілеспе құжаттар толтырылады, оларда мынадай ақпарат болады: зерттелуші адам паспортының деректері, тұрғылықты жері, биологиялық материал алынған күн, денсаулық жағдайы туралы мәліметтер, жақын туыстары туралы ақпарат.
9. Биологиялық материал үлгілерін сақтау орнына дейін тасымалдау Цельсий бойынша +4-тен +6 градусқа дейінгі температуралық режим сақтала отырып жүзеге асырылады.

3. Иондаушы сәулелену әсеріне ұшыраған адамдардың биологиялық
материалын сақтау және пайдалану

10. Биологиялық материал денсаулық сақтау ұйымында сақталады.
11. Сақтауға түскен биологиялық материалға код беріледі, ол өзіне мынадай ақпаратты қамтиды: зерттелуші адам паспортының деректері, тұрғылықты жері, биологиялық материалдың түрі, биологиялық материал алынған күн.
12. Қан үлгілерін және тіндердің үлгілері салынған балауыз блоктарды сақтау Цельций бойынша +5-тен +22 градусқа дейінгі температуралық режим сақталынатын жеке үй-жайларда жүзеге асырылады.
13. Қан үлгілері мұздатудың және жасушалық материалды сақтаудың автоматтандырылған жүйесінде сұйық азотта не Цельсий бойынша -135-тен -196 градусқа дейінгі температуралық режим сақталынатын тоңазытқыш қондырғыларда сақталады.
14. Әрбір қан үлгісі арнайы сыйымдылықтарда - криопробиркаларда немесе криофлакондарда сақталады.
15. Сақтауға арналған сыйымдылықтар азоттың деңгейін және оның толу уақытын бақылауға мүмкіндік беретін автоматты дабыл жүйесімен жабдықталуы тиіс.
16. Биологиялық материал үлгілерін сақтауға арналған арнайы жабдықты күтуді аталған жабдықпен жұмыс істеуге рұқсаты бар персонал жүзеге асырады.
17. Биологиялық материалды сақтау кезінде температуралық режим тұрақты бақыланады.
18. Электр жабдығы жарамды және бақыланатын режимде (үздіксіз, резервтік қоректендірумен қамтамасыз етілген) болуы тиіс.
19. Биологиялық, материалды және жабдықты сақтауға арналған үй-жайға қойылатын талаптар қолданыстағы санитариялық-эпидемиологиялық талаптарға сәйкес болуы тиіс.
20. Биологиялық материал туралы мәліметтер биологиялық материалды сақтауды жүзеге асыратын денсаулық сақтау ұйымының базасында құрылатын электронды дерекқорға енгізілуі тиіс.
21. Биологиялық материалдың электронды дерекқоры иондаушы сәулелену әсеріне ұшыраған адамдардың биологиялық материалының тіркелімі түрінде ресімделеді.
22. Иондаушы сәулелену әсеріне ұшыраған адамдардың биологиялық материалын ғылыми мақсаттарда ғылыми ұйымдар немесе ғылыми қызметті жүзеге асыратын зерттеушілер пайдаланады.
23. Биологиялық материалды алу үшін биологиялық материалды сақтауды жүзеге асыратын денсаулық сақтау ұйымына мынадай құжаттарды ұсыну кажет:
биологиялық материал үлгісінің мөлшері және зерттеу мерзімі керсетілген етініш;
этика мәселелері жөніндегі жергілікті комиссияның қорытындысы.
24. Биологиялық материалды зерттеу үшін беру туралы шешімді биологиялық материалды сақтауды жүзеге асыратын денсаулық сақтау ұйымының басшысы қабылдайды.
25. Зерттеу аяқталғаннан кейін зерттеу жүргізген ғылыми ұйым немесе зерттеуші биологиялық материалды берген ұйымның басшысына:
зерттеу үдерісінде пайдаланылмаған биологиялық материалдың үлгілерін;
биологиялық материалдың әрбір үлгісін зерттеу туралы есепті ұсынады.
26. Биологиялық материалды сақтауды жүзеге асыратын денсаулық сақтау ұйымы зерттеу жүргізген ғылыми ұйымның немесе зерттеушінің келісімімен зерттеу туралы есептер нәтижелерін пайдалана алады, не үшінші тұлғаға бере алады.

Об утверждении Правил забора, хранения, использования крови и тканей лиц, подвергшихся воздействию ионизирующего излучения

Постановление Правительства Республики Казахстан от 15 декабря 2009 года № 2134. Утратило силу постановлением Правительства Республики Казахстан от 27 апреля 2015 года № 349

Сноска. Утратило силу постановлением Правительства РК от 27.04.2015 № 349 (вводится в действие со дня его первого официального опубликования).

В соответствии с Кодексом Республики Казахстан от 18 сентября 2009 года «О здоровье народа и системе здравоохранения» Правительство Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:
1. Утвердить прилагаемые Правила забора, хранения, использования крови и тканей лиц, подвергшихся воздействию ионизирующего излучения.
2. Настоящее постановление вводится в действие после первого официального опубликования.

Премьер-Министр
Республики Казахстан К. Масимов

Утверждены
постановлением Правительства
Республики Казахстан
от 15 декабря 2009 года № 2134

Правила
забора, хранения, использования крови и тканей лиц,
подвергшихся воздействию ионизирующего излучения

1. Общие положения

1. Настоящие Правила забора, хранения, использования крови и тканей лиц, подвергшихся воздействию ионизирующего излучения (далее - Правила) определяют порядок забора, хранения, использования крови и тканей (далее - биологический материал) лиц, подвергшихся воздействию ионизирующего излучения.
2. Забор, хранение и использование биологического материала лиц, подвергшихся воздействию ионизирующего излучения, осуществляется организациями здравоохранения.
3. Забор биологического материала лиц, подвергшихся воздействию ионизирующего излучения, производится у лиц:
получивших дозу облучения выше допустимой при ликвидации радиационной аварии;
получивших эффективную дозу облучения от источников ионизирующих излучений, превышающую дозовый предел, установленный нормами радиационной безопасности для персонала и имеющих заболевания, причинно связанные с этим облучением;
проживавших, работавших или проходивших службу (в том числе срочную) на территориях, подвергшихся загрязнению радиоактивными веществами, в период проведения воздушных и наземных ядерных взрывов в период с 1949 по 1965 годы;
проживавших, работавших или проходивших службу (в том числе срочную) на территориях, подвергшихся загрязнению радиоактивными веществами, в период проведения подземных ядерных взрывов в период с 1966 по 1990 годы;
дети и все последующие поколения лиц, подвергшихся облучению.

2. Забор биологического материала у лиц, подвергшихся
воздействию ионизирующего излучения

4. Забор биологического материала у лиц, подвергшихся воздействию ионизирующего излучения, осуществляется при наличии добровольного информированного согласия, при отсутствии в течение предшествующих трех месяцев переливаний препаратов крови и рентгенологических исследований.
5. Забор биологического материала производится специалистами организаций здравоохранения при проведении лечебно-диагностических манипуляций (взятие биопсийного материала, оперативные вмешательства по поводу онкологических заболеваний).
6. Забор крови осуществляется из вены в соответствии с установленными требованиями, исключающими попадание в пробирку инородных биологических материалов.
7. При заборе биологического материала производится его маркировка.
8. При заборе биологического материала заполняются сопроводительные документы, содержащие следующую информацию: паспортные данные, место проживания исследуемого лица, дата взятия биологического материала, сведения о состоянии здоровья, информация о близких родственниках.
9. Транспортировка образцов биологического материала до места хранения, осуществляется с соблюдением температурного режима от + 4 до + 6 градусов по Цельсию.

3. Хранение и использование биологического материала лиц,
подвергшихся воздействию ионизирующего излучения

10. Хранение биологического материала осуществляется в организации здравоохранения.
11. Биологическому материалу, поступающему на хранение, присваивается код, который включает в себя следующую информацию: паспортные данные, место постоянного проживания исследуемого лица, вид биологического материала, дата взятия биологического материала.
12. Хранение образцов крови и парафиновых блоков, содержащих образцы тканей, осуществляется в раздельных помещениях с соблюдением температурного режима в помещении от + 5 до + 22 градусов по Цельсию.
13. Образцы крови хранятся в автоматизированной системе замораживания и хранения клеточного материала в жидком азоте, либо в холодильных установках глубокой заморозки с соблюдением температурного режима в камере от - 135 до - 196 градусов по Цельсию.
14. Каждый из образцов крови хранится в специальных емкостях - криопробирках или криофлаконах.
15. Емкости для хранения должны быть снабжены автоматической системой сигнализации, позволяющей контролировать уровень азота и время его пополнения.
16. Обслуживание специального оборудования для хранения образцов биологического материала осуществляется персоналом, имеющим допуск к работе на данном оборудовании.
17. При хранении биологического материала проводится постоянный контроль температурного режима.
18. Электрооборудование должно находиться в исправном и контролируемом режиме (обеспечено бесперебойным, резервным питанием).
19. Требования к помещению для хранения биологического материала и оборудованию должны соответствовать действующим санитарно-эпидемиологическим требованиям.
20. Сведения о биологическом материале подлежат внесению в электронную базу данных, создаваемую на базе организации здравоохранения, осуществляющей хранение биологического материала.
21. Электронная база данных биологического материала оформляется в виде регистра биологического материала лиц, подвергшихся воздействию ионизирующих излучений.
22. Биологический материал лиц, подвергшихся воздействию ионизирующего излучения, используется в научных целях научными организациями или исследователями, осуществляющими научную деятельность.
23. Для получения биологического материала необходимо предоставить в организацию здравоохранения, осуществляющую хранение биологического материала, следующие документы:
заявление с указанием размера образца биологического материала и сроков исследования;
заключение комиссии по вопросам этики.
24. Решение о выдаче биологического материала для исследований принимается руководителем организации здравоохранения, осуществляющей хранение биологического материала.
25. После завершения исследования научная организация или
исследователь, проводившие исследование, предоставляют руководителю
организации, выдавшей биологический материал:
неиспользованные в процессе исследования образцы биологического материала;
отчет об исследовании каждого образца биологического материала.
26. С согласия научной организации или исследователя проводившего исследование, организация здравоохранения, осуществляющая хранение биологического материала, может использовать результаты отчета об исследованиях, либо передавать их третьему лицу.