"Мүдделік қолдау туралы" Қазақстан Республикасы Заңының жобасы туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2009 жылғы 30 желтоқсандағы № 2246 Қаулысы

Ескерту. Заңның жобасы ҚР Парламентінің Мәжілісінен кері қайтарып алынды - ҚР Үкіметінің 2012.06.30 N 898 Қаулысымен.

Қазақстан Республикасының Үкіметі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:
«Мүдделік қолдау туралы» Қазақстан Республикасы Заңының жобасы Қазақстан Республикасының Парламенті Мәжілісінің қарауына енгізілсін.

Қазақстан Республикасының
Премьер-Министрі К. Мәсімов

жоба

Қазақстан Республикасының Заңы Мүдделік қолдау қызметі туралы

Осы Заң мүдделік қолдау қызметін жүзеге асыруға байланысты қоғамдық қатынастарды реттейді.

I тарау. Жалпы ережелер

1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негізгі ұғымдар

Осы Заңда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:
1) мүдделік қолдау қызметі - Қазақстан Республикасының Парламентінде жүзеге асырылатын заң жобалау жұмысына қатысу процесінде өз мүдделерін білдіру және жылжыту жөніндегі қызмет (мүдделік қолдау);
2) мүдделік қолдау қызметі субъектілері - уәкілетті органда мемлекеттік тіркеуден өткен, оннан кем емес заңды тұлғаларды біріктіретін Қазақстан Республикасы заңды тұлғаларының мемлекеттік емес бірлестіктері (қоғамдар, қауымдастықтар);
3) мүдделік қолдау қызметін жүзеге асыру нысаны - заң жобаларын қарау кезінде заң шығарушы органдармен мүдделік қолдау қызметі субъектілерінің өзара іс-қимыл тәсілі;
4) заң жобасын көпшілік талқылау - пікірлермен алмасу болжанатын көпшілік іс-шараларда (дөңгелек үстелдер, семинарлар, конференциялар, кеңестер) заң жобасын талқылау;
5) мүдделік қолдау қызметі субъектілерін мемлекеттік тіркеу - уәкілетті органның мүдделік қолдау қызметін жүзеге асыруға үміткер ұйымдардың осы Заңның талаптарына сәйкестігін тексеру рәсімі;
6) уәкілетті орган - мүдделік қолдау қызметін мемлекеттік реттеуді жүзеге асыратын мемлекеттік орган.

2-бап. Мүдделік қолдау туралы заңнама

Қазақстан Республикасының мүдделік қолдау туралы заңнамасы Қазақстан Республикасының Конституциясына негізделеді, осы Заңнан және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілерінен тұрады.

3-бап. Осы Заңның қолданылу саласы

1. Осы Заң Қазақстан Республикасының Парламентінде мүдделік қызметке қолданылады.
Мүдделік қолдау қызметін өзге де мемлекеттік органдарда жүзеге асыруға жол берілмейді.
2. Мүдделік қолдау қызметін:
1) мемлекеттік органдарды ұйымдастыру мен олардың қызметінің конституциялық негіздері және мемлекеттік қызмет;
2) мемлекеттің қорғанысы мен қауіпсіздігін қамтамасыз ету;
3) Қазақстан Республикасының аумақтық тұтастығы мен мемлекеттік құрылыс нысанын қамтамасыз ету;
4) құқық қорғау қызметі және әскери қызмет;
5) сот құрылысы және сот ісін жүргізу;
6) Қазақстан Республикасының әкімшілік-аумақтық құрылысы;
7) бюджеттік және бюджетаралық қатынастар;
8) халықаралық қатынастар;
9) азаматтар мен заңды тұлғалардың салық міндеттемелерін орындауын қамтамасыз ету;
10) экологиялық қауіпсіздік саласында қоғамдық қатынастарды реттейтін заң жобаларына қатысты жүзеге асыруға тыйым салынады.

4-бап. Мүдделік қолдау қызметін жүзеге асыру принциптері

Мүдделік қолдау қызметі:
1) заңдылық;
2) Қазақстан Республикасының адамның және азаматтың құқықтары мен бостандықтарын сақтау;
3) мүдделік қолдау көрсетілетін заңдар жобаларының қоғам мен мемлекеттің қажеттілігіне және мүдделеріне сәйкес келуі;
4) мүдделік қолдау қызметі субъектілері туралы, сондай-ақ мүдделік қолдау қызметі туралы ақпараттың жариялылығы, толықтығы және шынайылығы принциптерінде жүзеге асырылады.

II тарау. Мүдделік қолдау қызметі

5-бап. Мүдделік қолдау қызметін жүзеге асыру

1. Мүдделік қолдау қызметі Қазақстан Республикасының Парламентінде:
мүдделік қолдау қызметінің субъектілері өкілдерінің заңдардың жобаларын қарау бойынша Қазақстан Республикасы Парламентінің жұмыс топтарының жұмысына, соның ішінде заң жобасын өзге де көпшілік талқылауларға қатысуы;
заңдардың жобаларына сараптамалық қорытындыларды ұсыну нысанында жүзеге асырылады.
2. Мүдделік қолдау қызметі субъектілерінің Қазақстан Республикасы Парламентінің депутаттарымен байланыстары мүдделік қолдау қызметін жүзеге асыру нысандарына сәйкес жүзеге асырылады.
3. Мүдделік қолдау көрсетілетін мүдделер ашық мәлімделуге тиіс, бұл ретте осы мүдделерді заңнамалық тұрғыда қамтамасыз ету қажеттігі тиісті негіздемелермен расталады.
Мүдделік қолдау қызметі субъектілері ұсынған мүдделік қолдау көрсетілетін мүдделер бойынша негіздемелер, сондай-ақ олар және заң жобалары бойынша әр түрлі қорытындылар ұсынымдық сипатқа ие.
4. Мүдделік қолдау қызметін осы Заңда көзделмеген нысандарда жүзеге асыруға тыйым салынады.
Мүдделік қолдау қызметін уәкілетті органда мемлекеттік тіркеуден өтпеген субъектілердің жүзеге асыруына жол берілмейді.
5. Мүдделік қолдау қызметі субъектілерінің заңдардың жобаларын қарауға қатысуы Қазақстан Республикасының Парламентінде заңдардың жобаларын қараудың белгіленген тәртібіне сәйкес жүзеге асырылады.

6-бап. Мүдделік қолдау қызметі субъектілерінің құқықтары
мен міндеттері

1. Мүдделік қолдау қызметі субъектілері:
1) осы Заңның 3-бабы 2-тармағында көрсетілген қоғамдық қатынастарды реттейтін заңдардың жобаларын қоспағанда, заңдардың жобаларын қарауға қатысуға;
2) Қазақстан Республикасының Парламенті қарайтын заңдардың жобалары бойынша ұсыныстар енгізуге;
3) қаралатын заңдардың жобаларына қорытындылар ұсынуға;
4) Қазақстан Республикасы Парламентінің қарауында жатқан заңдардың жобалары туралы ақпарат алуға;
5) бұқаралық ақпарат құралдарында мүдделік қолдау көрсетілетін заңдардың жобалары бойынша сөз сөйлеуге құқылы.
2. Мүдделік қолдау қызметі субъектілері:
1) уәкілетті органға өз қызметі туралы жыл сайынғы есепті ұсынуға;
2) мүдделік қолдау көрсетілетін мүдделердің сипаты туралы шынайы ақпарат ұсынуға;
3) Қазақстан Республикасының Парламентінде заңдардың жобаларын қараудың белгіленген тәртібін сақтауға;
4) уәкілетті органға өз ұйымының ұйымдық-құқықтық нысаны және құрамы өзгергені туралы дереу хабарлауға міндетті.

7-бап. Мүдделік қолдау қызметі субъектілерін мемлекеттік
тіркеу

1. Мүдделік қолдау қызметі субъектілерін мемлекеттік тіркеу мүдделік қолдау қызметін жүзеге асыруға үміткер ұйымдардың осы Заңның талаптарына сәйкестігін белгілеу, сондай-ақ осындай субъектілер туралы ақпараттың қол жетімділігін қамтамасыз ету мақсатында жүзеге асырылады.
Мүдделік қолдау қызметі субъектілерін мемлекеттік тіркеу ережесін Қазақстан Республикасының Үкіметі бекітеді.
Мемлекеттік тіркеуден өткен мүдделік қолдау қызметі субъектілеріне уәкілетті орган айқындайтын нысан бойынша мемлекеттік тіркеу туралы куәлік беріледі.
Мемлекеттік тіркеу туралы куәлік мерзімсіз болып табылады.
2. Мемлекеттік тіркеуден өткен мүдделік қолдау қызметі субъектілері туралы мәліметтер мүдделік қолдау қызметі субъектілерінің тізіліміне енгізіледі.
3. Мемлекеттік тіркеуге оннан кем емес заңды тұлғаларды біріктіретін Қазақстан Республикасы заңды тұлғаларының мемлекеттік емес бірлестіктері (қауымдастықтар, одақтар) жатады.
Мүдделік қолдау қызметі субъектілерін мемлекеттік тіркеу қажетті құжаттарды қоса бере отырып, өтініш берілген күннен бастап он жұмыс күнінен кешіктірмей жүргізілуге тиіс.
4. Мүдделік қолдау қызметін жүзеге асыруға үміткер ұйымдардың осы баптың 3-тармағы бірінші бөлігіне сәйкес келмейтіндігі анықталған жағдайда мемлекеттік тіркеуден бас тартылады.
5. Мемлекеттік тіркеу туралы куәлікті қайтарып алуға:
1) мүдделік қолдау қызметі субъектілерін қайта ұйымдастыру немесе тарату;
2) мемлекеттік тіркеуге ұсынылған құжаттарда дұрыс емес немесе бұрмаланған деректердің табылуы;
3) Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасын өзге де бұзушылықтар негіз болып табылады.

8-бап. Мүдделік қолдау қызметі субъектілерінің мүдделік
қолдау қызметін жүзеге асыру үшін Қазақстан
Республикасының Парламентіне кіруі

1. Қазақстан Республикасының Парламентінде мүдделік қолдау қызметін жүзеге асыруға барлық талап етілетін жағдайларда ұсынылуға тиіс мемлекеттік тіркеу туралы куәлік негіз болып табылады.
2. Мемлекеттік тіркеу туралы куәлік алған мүдделік қолдау қызметі субъектілері осы Заңның 3-бабы 2-тармағында көзделген жағдайларды қоспағанда, Қазақстан Республикасы Парламентінің қарауында жатқан барлық заңдардың жобалары бойынша мүдделік қолдау қызметін жүзеге асыруға құқылы.

9-бап. Уәкілетті органның құзыреті

1. Уәкілетті орган:
1) мүдделік қолдау қызметі субъектілерін мемлекеттік тіркеуді;
2) мүдделік қолдау қызметі субъектілерінің тізілімін жүргізуді;
3) мүдделік қолдау қызметі субъектілерін мемлекеттік тіркеу ережесін әзірлеуді;
4) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес өзге де функцияларды жүзеге асырады.
2. Уәкілетті орган Қазақстан Республикасының Парламентіне мүдделік қолдау қызметі субъектілерінің тізіліміне енген мүдделік қолдау қызметі субъектілері туралы мәліметтерді бес жұмыс күнінен кешіктірмей жолдайды.

10-бап. Мүдделік қолдау қызметі субъектілерінің есебі

1. Мүдделік қолдау қызметі субъектілері жыл қорытындысы бойынша уәкілетті органға мерзімді баспа басылымдарында және интернет-ресурстарда жариялау үшін өз қызметі туралы есептер береді.
Мүдделік қолдау қызметі туралы жыл сайынғы есепті беру мерзімін, сондай-ақ есеп нысанын уәкілетті орган белгілейді.
2. Мүдделік қолдау қызметі субъектілерінің есептері мынадай мәліметтерді қамтуға тиіс:
1) мүдделік қолдау қызметі субъектілері туралы;
2) мүдделік қолдау қызметі субъектілерінің мүдделік қолдау көрсетілетін мүдделері туралы;
3) мүдделік қолдаудың нәтижелері туралы.

III тарау. Қорытынды ережелер

11-бап. Мүдделік қолдау туралы заңнаманы бұзғаны үшін
жауапкершілік

Мүдделік қолдау туралы заңнаманы бұзу Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жауапкершілікке әкеп соқтырады.

12-бап. Осы Заңды қолданысқа енгізу тәртібі

Осы Заң алғаш ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының
Президенті

О проекте Закона Республики Казахстан "О лоббировании"

Постановление Правительства Республики Казахстан от 30 декабря 2009 года № 2246

Сноска. Проект Закона отозван из Мажилиса Парламента РК постановлением Правительства РК от 30.06.2012 № 898.

Правительство Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:
внести на рассмотрение Мажилиса Парламента Республики Казахстан проект Закона Республики Казахстан "О лоббировании".

Премьер-Министр
Республики Казахстан К. Масимов

проект

Закон Республики Казахстан О лоббировании

Настоящий Закон регулирует общественные отношения, связанные с осуществлением лоббистской деятельности.

Глава I. Общие положения

Статья 1. Основные понятия, используемые в настоящем
Законе
В настоящем Законе используются следующие основные понятия:
1) лоббистская деятельность - деятельность по представлению и продвижению своих интересов в процессе участия в законотворческой работе, осуществляемая в Парламенте Республики Казахстан (лоббирование);
2) субъекты лоббистской деятельности - негосударственные объединения юридических лиц (союзы, ассоциации) Республики Казахстан, объединяющие не менее десяти юридических лиц, прошедшие государственную регистрацию в уполномоченном органе;
3) форма осуществления лоббистской деятельности - способ
взаимодействия субъектов лоббистской деятельности с законодательным
органом при рассмотрении проектов законов;
4) публичные обсуждения проекта закона - обсуждение проекта закона на публичных мероприятиях, предполагающих обмен мнениями (круглые столы, семинары, конференции, совещания);
5) государственная регистрация субъектов лоббистской деятельности - процедура проверки уполномоченным органом соответствия организаций, претендующих на осуществление лоббистской деятельности, требованиям настоящего Закона.
6) уполномоченный орган - государственный орган, осуществляющий государственное регулирование лоббистской деятельности.

Статья 2. Законодательство о лоббировании
Законодательство Республики Казахстан о лоббировании основывается на Конституции Республики Казахстан, состоит из настоящего Закона и иных нормативных правовых актов Республики Казахстан.

Статья 3. Сфера действия настоящего Закона
1. Настоящий Закон распространяется на лоббистскую деятельность в Парламенте Республики Казахстан.
Не допускается осуществление лоббистской деятельности в иных государственных органах.
2. Запрещается осуществлять лоббистскую деятельность в отношении проектов законов, которые регулируют общественные отношения в сфере:
1) конституционных основ организации и деятельности государственных органов, и государственной службы;
2) обеспечения обороны и безопасности государства;
3) обеспечения территориальной целостности и формы государственного устройства Республики Казахстан;
4) правоохранительной деятельности и воинской службы;
5) судоустройства и судопроизводства;
6) административно-территориального устройства Республики Казахстан;
7) бюджетных и межбюджетных отношений;
8) международных отношений;
9) обеспечения исполнения налоговых обязательств граждан и юридических лиц;
10) экологической безопасности.

Статья 4. Принципы осуществления лоббистской деятельности
Лоббистская деятельность осуществляется на принципах:
1) законности;
2) соблюдения прав и свобод человека и гражданина Республики Казахстан;
3) соответствия лоббируемых проектов законов потребностям и интересам общества и государства;
4) гласности, полноты и достоверности информации о субъектах лоббистской деятельности, а также о лоббистской деятельности.

Глава II. Лоббистская деятельность

Статья 5. Осуществление лоббистской деятельности
1. Лоббистская деятельность осуществляется в Парламенте Республики Казахстан в форме:
участия представителей субъектов лоббистской деятельности в работе рабочих групп Парламента Республики Казахстан по рассмотрению проектов законов, в том числе в иных публичных обсуждениях проекта закона;
представления экспертных заключений на проекты законов.
2. Контакты субъектов лоббистской деятельности с депутатами Парламента Республики Казахстан осуществляются в соответствии с формами осуществления лоббистской деятельности.
3. Лоббируемые интересы подлежат открытому заявлению, при этом необходимость законодательного обеспечения данных интересов подтверждается соответствующими обоснованиями.
Представленные субъектами лоббистской деятельности обоснования по лоббируемым интересам, а также различного рода заключения по ним и проектам законов носят рекомендательный характер.
4. Запрещается осуществлять лоббистскую деятельность в формах, не предусмотренных настоящим Законом.
Не допускается осуществление лоббистской деятельности субъектами не прошедшими государственную регистрацию в уполномоченном органе.
5. Участие субъектов лоббистской деятельности в рассмотрении проектов законов осуществляется в соответствии с установленным порядком рассмотрения проектов законов в Парламенте Республики Казахстан.

Статья 6. Права и обязанности субъектов лоббистской
деятельности
1. Субъекты лоббистской деятельности в праве:
1) участвовать в рассмотрении проектов законов, за исключением проектов законов, регулирующих общественные отношения, указанные в пункте 2 статьи 3 настоящего Закона;
2) вносить предложения по рассматриваемым Парламентом Республики Казахстан проектам законов;
3) представлять заключения на рассматриваемые проекты законов;
4) получать информацию о находящихся на рассмотрении Парламента Республики Казахстан проектах законов;
5) выступать в средствах массовой информации по лоббируемым проектам законов.
2. Субъекты лоббистской деятельности обязаны:
1) представлять ежегодный отчет о своей деятельности в уполномоченный орган;
2) представлять достоверную информацию о характере лоббируемых интересов;
3) соблюдать установленный порядок рассмотрения проектов законов в Парламенте Республики Казахстан;
4) незамедлительно сообщать в уполномоченный орган об изменении организационно-правовой формы и состава своей организации.

Статья 7. Государственная регистрация субъектов
лоббистской деятельности
1. Государственная регистрация субъектов лоббистской деятельности осуществляется в целях установления соответствия организаций, претендующих на осуществление лоббистской деятельности, требованиям настоящего Закона, а также обеспечения доступности информации о таких субъектах.
Правила государственной регистрации субъектов лоббистской деятельности утверждаются Правительством Республики Казахстан.
Субъектам лоббистской деятельности, прошедшим государственную регистрацию выдается свидетельство о государственной регистрации по форме, определяемой уполномоченным органом.
Свидетельство о государственной регистрации является бессрочным.
2. Сведения о субъектах лоббистской деятельности, прошедших государственную регистрацию вносятся в реестр субъектов лоббистской деятельности.
3. Государственной регистрации подлежат негосударственные объединения юридических лиц (ассоциации, союзы) Республики Казахстан, объединяющих не менее десяти юридических лиц.
Государственная регистрация субъектов лоббистской деятельности должна быть произведена не позднее десяти рабочих дней со дня подачи заявления с приложением необходимых документов.
4. В случае установления несоответствия организаций, претендующих на осуществление лоббистской деятельности части первой пункта 3 настоящей статьи, в государственной регистрации отказывается.
5) Основанием для отзыва свидетельства о государственной регистрации является:
1) реорганизация или ликвидация субъектов лоббистской деятельности;
2) обнаружение недостоверных или искаженных данных в документах, представленных на государственную регистрацию;
3) иные нарушения действующего законодательства Республики Казахстан.

Статья 8. Доступ субъектов лоббистской деятельности в
Парламент Республики Казахстан для осуществления
лоббистской деятельности
1. Основанием для осуществления лоббистской деятельности в Парламенте Республики Казахстан является свидетельство о государственной регистрации, которое подлежит предъявлению во всех случаях истребования.
2. Субъекты лоббистской деятельности, получившие свидетельство о государственной регистрации, вправе осуществлять лоббистскую деятельность по всем проектам законов, находящихся на рассмотрении Парламента Республики Казахстан, за исключением случаев предусмотренных пунктом 2 статьи 3 настоящего Закона.

Статья 9. Компетенция уполномоченного органа
1. Уполномоченный орган осуществляет:
1) государственную регистрацию субъектов лоббистской деятельности;
2) ведение реестра субъектов лоббистской деятельности;
3) разработка правил государственной регистрации субъектов лоббистской деятельности;
4) иные функции в соответствии с законодательством Республики Казахстан.
2. Уполномоченный орган не позднее пяти рабочих дней направляет в Парламент Республики Казахстан сведения о субъектах лоббистской деятельности, внесенных в реестр субъектов лоббистской деятельности.

Статья 10. Отчет субъектов лоббистской деятельности
1. Субъекты лоббистской деятельности, по итогам года представляют в уполномоченный орган отчеты о своей деятельности для опубликования в периодических печатных изданиях и интернет-ресурсах.
Срок представления ежегодного отчета о лоббистской деятельности, а также форма отчета устанавливается уполномоченным органом.
2. Отчеты субъектов лоббистской деятельности должны содержать следующие сведения:
1) о субъекте лоббистской деятельности;
2) о лоббируемых интересах субъектов лоббистской деятельности;
3) о результатах лоббирования.

Глава III. Заключительные положения

Статья 11. Ответственность за нарушение законодательства о
лоббировании

Нарушение законодательства о лоббировании влечет ответственность в соответствии с законами Республики Казахстан.

Статья 12. Порядок введения в действие настоящего Закона
Настоящий Закон вводится в действие со дня первого официального опубликования.

Президент
Республики Казахстан