Табиғи монополиялар субъектілерінің қызметін реттеудің бірыңғай қағидаттары мен қағидалары туралы келісімге қол қою туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2010 жылғы 30 қарашадағы № 1305 Қаулысы

Қазақстан Республикасының Үкіметі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:
1. Қоса беріліп отырған Табиғи монополиялар субъектілерінің қызметін реттеудің бірыңғай қағидаттары мен қағидалары туралы келісімнің жобасы мақұлдансын.
2. Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің бірінші орынбасары Өмірзақ Естайұлы Шөкеевке қағидаттық сипаты жоқ өзгерістер мен толықтырулар енгізуге рұқсат бере отырып, Қазақстан Республикасы Үкіметінің атынан Табиғи монополиялар субъектілерінің қызметін реттеудің бірыңғай қағидаттары мен қағидалары туралы келісімге қол қоюға өкілеттік берілсін.
3. Осы қаулы қол қойылған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының
Премьер-Министрі К. Мәсімов

Қазақстан Республикасы
Үкіметінің
2010 жылғы 30 қарашадағы
№ 1305 қаулысымен
мақұлданған

жоба

Табиғи монополиялар субъектілерінің қызметін реттеудің
бірыңғай қағидаттары мен қағидалары туралы
КЕЛІСІМ

Бұдан әрі Тараптар деп аталатын Беларусь Республикасының, Қазақстан Республикасы мен Ресей Федерациясының үкіметтері,
1995 жылғы 6 қаңтардағы Ресей Федерациясы мен Беларусь Республикасының арасындағы Кеден одағы туралы келісімді, 1995 жылғы 20 қаңтардағы Кеден одағы туралы келісімді, 1999 жылғы 26 ақпандағы Кеден одағы және Бірыңғай экономикалық кеңістік туралы шартты, 2000 жылғы 10 қазандағы Еуразиялық экономикалық қоғамдастық құру туралы шартты негізге ала отырып,
бірыңғай қағидаттар мен қағидалардың негізінде табиғи монополиялар субъектілерінің қызметін реттеудің келісілген саясатын жүзеге асыруға ұмтыла отырып,
мына төмендегілер туралы келісті:

1-бөлім
Жалпы ережелер 1-бап
Келісімнің мақсаты

Осы Келісімнің мақсаты Тараптардың мемлекеттерінде табиғи монополиялар субъектілерінің қызметін реттеудің бірыңғай қағидаттары мен жалпы қағидаларын қалыптастыру мен белгілеу үшін, табиғи монополиялар субъектілері іске асыратын қызметтердің қолжетімділігін, Тараптардың мемлекеттерінде табиғи монополиялар субъектілерінің жұмыс істеу және даму тиімділігін қамтамасыз ететін тұтынушылар, табиғи монополиялар субъектілері мен қоғам мүдделерінің теңгерімін қамтамасыз ету және олардың негізінде Тараптардың табиғи монополиялар субъектілерінің қызметін реттеу саласындағы ұлттық заңнамасын үйлестіру үшін құқықтық негіздерді жасау болып табылады.

2-бап
Келісімде пайдаланылатын терминдердің анықтамасы

Осы Келісімнің мақсаты үшін мынадай негізгі терминдер пайдаланылады:
а) ішкі нарық - табиғи монополиялар субъектілерінің қызметтері
айналымда болатын Тараптар мемлекетінің нарығы;
б) табиғи монополиялар субъектілерінің қызметтеріне қол
жеткізу - Тараптың бір мемлекетінің табиғи монополиялар субъектілерінің табиғи монополиялар субъектілеріне жататын өз қызметтерін Тараптың кез келген басқа мемлекетінің тұтынушыларына осындай қызмет техникалық мүмкіндік болған кезде Тараптың бірінші мемлекетінің тұтынушыларына ұсынылатыннан кем болмайтын жағдайда, сондай-ақ салалық (секторалдық) келісімдерде айқындалатын салыстырмалы экономикалық жағдайларда көрсетуі;
в) табиғи монополия - қызметтердің белгілі бір түрін жүргізу мен ұсынудың технологиялық ерекшеліктеріне орай қызметтердің осы түріне сұранысты қанағаттандыру үшін бәсекелестік жағдай жасау мүмкін болмайтын немесе экономикалық жағынан тиімсіз болатын қызметтер нарығының жай-күйі;
г) ұлттық заңнама - Тараптар мемлекеттерінің табиғи монополиялар салаларына қатысты заңнамасы;
д) ұлттық органдар - табиғи монополиялар субъектілерінің қызметін реттеуді және (немесе) бақылауды жүзеге асыратын Тарап мемлекетінің органдары;
е) қызметтер көрсету - азаматтық айналым объектісі болып табылатын қызметтерді көрсету (ұсыну), тауарларды өндіру (өткізу);
ж) тұтынушы - табиғи монополия субъектілері көрсететін қызметтерді пайдаланатын немесе пайдалануға ниеттенген азаматтық құқығы бар субъект (жеке немесе заңды тұлға);
з) секторалдық (салалық) келісімдер - осы Келісімнің 1-қосымшасында көрсетілген табиғи монополиялар салаларына қатысты Тараптардың екіжақты келісімдерін қоса алғанда, Тараптар мемлекеттерінің келісімдері;
и) табиғи монополиялар саласы - тұтынушы табиғи монополиялар субъектілерінің қызметін сатып ала алатын, табиғи монополияға заңды түрде жатқызылған қызметтердің айналым саласы;
к) табиғи монополия субъектісі - Тараптардың ұлттық заңнамасында белгіленген табиғи монополиялар салаларында қызметтер көрсететін шаруашылық жүргізуші субъект;
л) шаруашылық жүргізуші субъект - шаруашылық қызметін өз атынан жүзеге асыратын заңды немесе жеке тұлға.

3-бап
Келісімнің қолданылу саласы

1. Осы Келісім Тараптар арасындағы саудаға әсер ететін және осы
Келісімге 1-қосымшада көрсетілген Тараптар мемлекеттерінің табиғи
монополиялар субъектілері, тұтынушылары, атқарушы билік органдары мен
жергілікті өзін-өзі басқару органдары қатысатын қарым-қатынастарға
қолданылады.
2. Осы Келісімді табиғи монополиялардың нақты салаларында
қолданудың ерекшеліктері, оның ішінде табиғи монополиялар субъектілеріне қатысты Бірыңғай экономикалық кеңістікті қалыптастырудың кезеңділігі тиісті секторалдық (салалық) келісімдерде айқындалады.
3. Тараптардың мемлекеттерінде табиғи монополиялар салаларына осы Келісімге 2-қосымшада көрсетілген табиғи монополия салалары да жатады.
Осы Келісімге 2-қосымшада көрсетілген табиғи монополиялар салаларына қатысты ұлттық заңнаманың талаптары қолданылады.
4. Табиғи монополиялар салаларына жатқызылатын табиғи монополиялар субъектілері қызметтерінің тізбесін Тараптардың ұлттық заңнамасы белгілейді.
5. Тараптар осы Келісімге 1 және 2-қосымшаларда көрсетілген табиғи монополиялар салаларының үйлесімділігіне оларды қысқарту және өтпелі кезеңді секторалдық (салалық) келісімдерде айқындау мүмкіндігі арқылы ұмтылады.
6. Тараптардың мемлекеттерінде табиғи монополиялар салаларын
кеңейту:
1) егер Тараптың мемлекеті Тараптың өзге мемлекетінде табиғи монополия саласы болып табылатын және осы Келісімнің 1 немесе 2-қосымшаларында келтірілген саланы табиғи монополиялар саласына жатқызуға ниет білдірген жағдайда, ұлттық заңнамаға сәйкес;
2) егер Тараптардың мемлекеті табиғи монополиялар саласына осы Келісімнің 1 және 2-қосымшаларында көрсетілмеген саланы табиғи монополиялардың өзге саласына жатқызуға ниет білдірген жағдайда, Тарап мемлекеті Кеден одағының комиссиясына тиісінше өтініш бергеннен кейін Кеден одағы комиссиясының шешімі бойынша жүзеге асырылады.
7. Осы Келісім Тараптардың қолданыстағы екіжақты келісімдерімен реттелген қарым-қатынастарға қолданылмайды. Тараптардың жаңадан жасалатын секторалдық (салалық) келісімдері осы Келісімге қайшы келе алмайды.
8. Тараптардың Бәсекелестіктің бірыңғай қағидаттары мен қағидалары туралы келісімі табиғи монополиялар субъектілеріне осы Келісімнің ережелеріне және Тараптардың табиғи монополиялар салаларына қатысты ұлттық заңнамасына қайшы келмейтін бөлігінде қолданылады.
9. Газды тасымалдау саласы баға белгілеу мен тарифтік саясат негіздерін қоса алғанда, газды тасымалдау жүйелері арқылы газды тасымалдау саласындағы табиғи монополиялар қызметтеріне қол жеткізу қағидалары туралы келісіммен реттеледі.

2-бөлім
Табиғи монополиялар субъектілерінің қызметін реттеу 4-бап
Табиғи монополиялар субъектілерінің қызметін реттеудің ортақ қағидаттары

Осы Келісімнің 1 және 2-қосымшаларында көрсетілген табиғи монополиялар салаларындағы табиғи монополиялар субъектілерінің қызметін реттеу және (немесе) бақылау кезінде Тараптар басшылыққа алатын қағидаттар:
1) көрсетілетін қызметтердің қолжетімділігі мен тұтынушылар үшін олардың сапасының тиісті деңгейін, табиғи монополиялар субъектілерінің ТИІМДІ жұмыс істеуі мен дамуын қамтамасыз ететін Тараптар мемлекеттерінің тұтынушылары мен табиғи монополиялар субъектілері мүдделерінің теңгерімін сақтау;
2) табиғи монополиялар салаларын осы салаларда бәсекелестікті дамыту үшін жағдайлар жасау есебінен кейіннен қысқартуға бағытталған реттеу тиімділігін арттыру;
3) табиғи монополиялар субъектілерін олардың қызметінің салалық ерекшеліктерін, ауқымдарын ескере отырып икемді тарифтік (бағалық) реттеуді, нарықтық конъюнктураны, орта мерзімді (ұзақ мерзімді) макроэкономикалық және салалық болжамдарды, сондай-ақ осы субъектілерді тарифтік (бағалық) реттеу шараларын, оның ішінде тұтынушының (тұтынушылар топтарының) Тараптардың мемлекетіне тиесілілік қағидаты бойынша белгілене алмайтын сараланған тариф белгілеу мүмкіндігін қолдану;
4) тиісті ішкі нарықты талдау негізінде, осы нарық табиғи монополия жағдайында тұрғандығы белгілі болған жағдайда, реттеуді енгізу;
5) ішкі нарықтарға қол жеткізу кедергілерін, оның ішінде табиғи
монополиялар субъектілерінің қызметтеріне қол жеткізуді қамтамасыз ету жолымен азайту;
6) қабылданатын шешімдердің тәуелсіздігін, сабақтастығын, ашықтығын, объективтілігі мен анықтығын қамтамасыз ететін табиғи монополиялар субъектілерінің қызметін реттеу рәсімдерін қолдану;
7) Тараптардың ұлттық заңнамасына сәйкес айқындалған техникалық мүмкіндік болған кезде реттеудің қолданылуына қатысты табиғи монополиялар субъектілерінің тұтынушылармен қызметтер көрсетуге шарттар жасасуының міндеттілігі;
8) табиғи монополиялар субъектілерінің қызметтеріне қол жеткізу
қағидаларын табиғи монополиялар субъектілерінің сақтауын қамтамасыз ету;
9) реттеудің нақты табиғи монополия субъектісіне бағытталуы;
10) реттеу қолданылатын табиғи монополиялар салаларындағы
қызметтердің сапасына белгіленетін тарифтердің (бағалардың) сәйкестігін қамтамасыз ету;
11) тұтынушылардың мүдделерін, оның ішінде реттеліп көрсетілетін қызметтер бойынша тарифтерді (бағаларды) қолдануға байланысты табиғи монополиялар субъектілерінің эр түрлі бұзушылықтардан қорғау;
12) табиғи монополиялар субъектілеріне шығасыларды қысқарту, жаңа технологияларды енгізу, инвестицияларды пайдаланудың тиімділігін арттыру пайдалы болған кезде экономикалық жағдайлар жасау болып табылады.

5-бап
Табиғи монополиялар субъектілерінің қызметін реттеудің
түрлері мен әдістері

1. Тараптардың мемлекеттері Тараптар мемлекеттерінің табиғи
монополиялар субъектілерінің қызметін реттеудің түрлерін (нысандарын,
тәсілдерін, әдістерін, құралдарын) осы Келісімде белгіленген табиғи
монополияларды реттеудің ортақ қағидаттары мен қағидалары негізінде
қолданады.
2. Табиғи монополиялар субъектілерінің қызметін реттеуді жүзеге асыру кезінде реттеудің мынадай түрлері (нысандары, тәсілдері, әдістері, құралдары):
1) тарифтік (бағалық) реттеу;
2) осы Келісіммен белгіленген реттеу түрлері;
3) Тараптар мемлекеттерінің ұлттық заңнамасында белгіленген реттеудің өзге де түрлері қолданылады.
3. Табиғи монополиялар субъектілерінің қызметтеріне қосылу/бірігу құнын белгілеуді қоса алғанда, табиғи монополиялар субъектілерінің қызметтерін тарифтік (бағалық) реттеу:
1) ұлттық органның табиғи монополиялар субъектілеріне реттеліп
көрсетілетін қызметтерге тарифтерді (бағаларды), оның ішінде олардың шекті деңгейлерін ұлттық орган бекіткен әдіснаманың (формуланың) және оны қолдану қағидаларының негізінде, сондай-ақ табиғи монополиялар
субъектілерінің белгіленген тарифтерді (бағаларды) қолдануына ұлттық
органның тиісті бақылауын белгілеуі (бекітуі);
2) ұлттық органның табиғи монополия субъектісі тарифтерді (бағаларды) белгілейтін және қолданатын әдіснаманы және оны қолдану қағидаларын, сондай-ақ табиғи монополиялар субъектілерінің тарифтерді (бағаларды) белгілеуі мен қолдануы үшін ұлттық органның бақылауына белгілеуі (бекітуі) жолымен жүзеге асырылуы мүмкін.
4. Тарифтік (бағалық) реттеуді жүзеге асыру кезінде Тараптардың ұлттық органдары, оның ішінде Тараптардың ұлттық заңнамасына сәйкес тарифтік (бағалық) реттеудің мынадай әдістерін немесе олардың тіркестерін қолдануға:
1) экономикалық негізделген шығындардың әдісі;
2) индекстеу әдісі;
3) инвестициялық капитал табыстылығының әдісі;
4) табиғи монополиялар субъектілері қызметінің тиімділігін
салыстырмалы талдау әдісі.
5. Тарифтерді (бағаларды) реттеу кезінде:
1) реттелетін қызметті жүзеге асыруға байланысты экономикалық
негізделген шығындарды табиғи монополиялар субъектілеріне өтеу;
2) экономикалық негізделген пайданы алу;
3) табиғи монополиялар субъектілерін шығыстарды төмендетуге ынталандыру;
4) көрсетілетін қызметтердің сенімділігі мен сапасын ескере отырып, табиғи монополиялар субъектілерінің тарифтерін қалыптастыру ескеріледі.
6. Тарифтерді (бағаларды) белгілеу кезінде:
1) табиғи монополиялардың Тараптар мемлекеттерінің аумағында жұмыс істеу ерекшеліктері, оның ішінде техникалық талаптар мен регламенттердің ерекшеліктері;
2) мемлекеттік демеу қаржы және мемлекеттік қолдаудың басқа да
шаралары;
3) нарық конъюнктурасы, оның ішінде нарықтың реттелмейтін
сегменттеріндегі бағалар деңгейі;
4) аумақтардың даму жоспарлары;
5) мемлекеттік салық, бюджет, экологиялық және әлеуметтік саясат;
6) энергия тиімділігі және экологиялық аспектілер бойынша іс-шаралар ескерілуі мүмкін.
7. Табиғи монополия субъектісінің қызметтеріне тарифтерді (бағаларды) реттеу кезінде табиғи монополия субъектісінің шығындарын қалыптастыру кезінде табиғи монополиялар субъектілерінің реттеліп көрсетілетін қызметтерінің түрлері бойынша шығындарды, оның ішінде инвестицияларды, сондай-ақ кірістерді, қолданыстағы активтерді бөлектеп есепке алуды жүзеге асыру көзделеді.
8. Табиғи монополия субъектісінің қызметіне тарифтерді, (бағаларды) реттеу реттеудің ұзақ мерзімді өлшемдерінің негізінде жүзеге асырылуы мүмкін, оларға оның ішінде реттеліп көрсетілетін қызметтердің сенімділігі мен сапасының деңгейі, тиісті қызметтерді жеткізуге байланысты шығындардың өзгеру серпіні, табыстылық нормасы, инвестицияланған капиталды қайтару мерзімі және өзге де өлшемдер жатуы мүмкін.
Табиғи монополия субъектісінің қызметтеріне тарифтерді, (бағаларды) реттеудің мақсаттары үшін табиғи монополиялар субъектілері қызметінің тиімділігіне салыстырмалы талдау әдісін пайдалана отырып, алынған реттеудің ұзақ мерзімді өлшемдері де пайдаланылуы мүмкін.
9. Осы баптың ережелерін табиғи монополиялардың нақты салаларында қолданудың ерекшеліктері тиісті секторалдық (салалық) келісімдерде анықталуы мүмкін.
Секторалдық (салалық) келісімдерде Тараптар оларға қатысты тарифтерді (бағаларды) қалыптастыру мен қолдану әдістерін (тәсілдерін, әдістемелерін) Тараптар келісудің арнайы рәсімдерінің қолданылуы мүмкін табиғи монополиялар субъектілері қызметтерінің тізбесін және (немесе) табиғи монополиялар субъектілерінің тізбесін белгілеуге құқылы.

6-бап
Табиғи монополиялар субъектілерінің қызметтеріне
қол жеткізуді қамтамасыз ету қағидалары

1. Тараптар өздерінің ұлттық заңнамаларында табиғи монополиялар
субъектілерінің қызметтеріне қол жеткізуді қамтамасыз ететін реттеу
қағидаларын, осы Келісімнің 2-бабында айқындалғандай, жазып қоюға
міндеттенеді.
Тараптардың әрқайсысының ұлттық органдары осы Тарап мемлекетінің табиғи монополиялар субъектілерінің қызметтерін тұтынушыларға қатысты табиғи монополиялар субъектілерінің қызметтеріне қол жеткізуді қамтамасыз ету қағидаларының сақталуы үшін бақылауды және оларға қосылу (қосылу/пайдалану) талаптарын қамтамасыз етеді.
2. Тараптардың мемлекеттері табиғи монополиялар субъектілерінің
қызметтерін тұтынушыларға қатысты табиғи монополиялар субъектілерінің
қызметтеріне қол жеткізуді қамтамасыз ету қағидалары:
1) шарттардың елеулі талаптарын, сондай-ақ оларды жасасу және
орындау тәртібін;
2) техникалық мүмкіндіктердің болуын айқындау тәртібін;
3) табиғи монополиялар субъектілерінің көрсететін қызметтері, іске асырудың мүмкін болатын көлемдері, олардың құны, оларға қол жеткізу, осындай қызметтерді көрсетудің техникалық және технологиялық мүмкіндіктері туралы ақпаратты ұсыну тәртібін;
4) мүдделі тұлғалардың табиғи монополиялар субъектілері қызметтерінің және (немесе) оларға қол жеткізу айналымы жағдайын салыстыру мүмкіндігін қамтамасыз етуге мүмкіндік беретін ашық ақпаратты алу жағдайларын;
5) коммерциялық құпияны құрай алмайтын ақпараттың тізбесін;
6) табиғи монополиялар субъектілерінің қызметтеріне қол жеткізу
мәселелері бойынша шағымдарды, арыздарды қарау мен дауларды реттеу
тәртібін қамтиды.
3. Табиғи монополиялардың нақты салаларындағы осы баптың ережелерін қолдану ерекшеліктері, транзит мәселесін қоса алғанда, тиісті секторалдық (салалық) келісімдерде айқындалады.
4. Тараптардың кез келгенінің мемлекеттері табиғи монополиялар субъектілерінің олардың қызметтеріне Тараптар мемлекеттері тұтынушыларының қол жеткізуіне сараланған талаптарды (салалық (секторалдық) келісімдерде айқындалатын табиғи монополияның әр бір жеке саласының ерекшелігін ескере отырып) қолдануына әр Тараптың ұлттық заңнамасы сақталған жағдайда, егер осындай талаптар тұтынушылардың Тараптардың кез келгенінің мемлекетіне тиесілілігі қағидаты бойынша қолданылмаса, жол беріледі.
5. Тараптардың ұлттық заңнамасы осы баптың 4-тармағының ережелеріне залал келтірместен, Тараптар мемлекеттерінің тұтынушыларына қатысты Тараптардың кез келгенінің мемлекетіне тұтынушылардың тиесілілігін негізге ала отырып, табиғи монополиялардың қызметтеріне қол жеткізудің сараланған
талаптарын белгілейтін нормаларды қамтымауға тиіс.

7-бап
Ұлттық органдар

1. Тараптардың мемлекеттерінде табиғи монополиялар субъектілерінің қызметін Тараптар мемлекеттерінің ұлттық заңнамасына сәйкес реттеу және (немесе) бақылау жөнінде өкілеттілік берілген ұлттық органдар жұмыс істейді.
2. Ұлттық органдар өз қызметін ұлттық заңнамаға сәйкес осы Келісімде, Тараптардың секторалдық (салалық) келісімдерінде және Тараптардың өзге де халықаралық келісімдерінде айқындалған бірыңғай қағидаттар мен қағидаларда жүзеге асырады.
3. Ұлттық органдардың функцияларына:
1) табиғи монополия субъектілерінің қызметтерін тарифтік (бағалық) реттеу;
2) табиғи монополиялар субъектілерінің қызметтеріне қол жеткізуді реттеу, оның ішінде ұлттық заңнамада көзделген жағдайларда, табиғи монополиялар субъектілерінің қызметтеріне қосылу (бірігу) үшін төлемдер (бағалар, тарифтер, алымдар) белгілеу;
3) табиғи монополиялар субъектілерінің қызметтерін тұтынушылардың мүдделерін қорғау;
4) реттелетін тарифтерді (бағаларды) белгілеу және қолдану мәселелері бойынша шағымдарды, арыздарды қарау, дауларды реттеу, сондай-ақ табиғи монополиялар субъектілерінің қызметтеріне қол жеткізу;
5) табиғи монополиялар субъектілерінің инвестициялық бағдарламаларды қарау, бекіту немесе келісу және олардың іске асырылуын бақылау;
6) Тараптардың ұлттық заңнамасын көзделген ақпаратты коммерциялық құпияға жатқызу жөніндегі шектеулерді табиғи монополиялар субъектілерінің сақтауын қамтамасыз ету;
7) табиғи монополиялар субъектілерінің қызметін бақылауды, оның
ішінде тексерулер жүргізу жолымен және өзге (мониторинг, талдау, сараптама) нысандарында жүзеге асыру;
8) ұлттық заңнамада көзделген өзге де функциялар жатады.

8-бап
Келісімді іске асыру

1. Осы Келісімді іске асыру ұлттық органдарға жүктеледі.
2. Тараптар бірін-бірі және Кеден одағының комиссиясын өзінің ұлттық органдарын тағайындау және толық атауы туралы осы Келісім күшіне енген күннен бастап 30 күннен кешіктірмейтін мерзімде хабардар етеді.
3. Бірыңғай экономикалық кеңістікті кезең-кезеңімен қалыптастыру мақсатында Кеден одағының комиссиясы мына функцияларды орындайды:
1) Бірыңғай экономикалық кеңістікті (секторалдық (салалық) бөліністе) қалыптастырудың кезең-кезеңдік жоспарына ұсыныстар дайындайды, оның ішінде Бірыңғай экономикалық кеңістікті қалыптастырудың кезең-кезеңдік жоспарын іске асыру мониторингін жүргізу өлшемдері мен тәртібі бойынша ұсыныстар жасайды;
2) табиғи монополиялар салаларына қатысты ұлттық органдардың шешімдерін үйлестіру (әзірлеу және іске асыру) тәсілдерін талдайды және ұсынады;
3) Тараптар мемлекеттеріндегі тиісті жыл сайынғы есептер мен баяндамаларды дайындау арқылы табиғи монополияларды реттеу жүйесі мен тәжірибесіне салыстырмалы талдау жүргізеді;
4) экологиялық аспектілерге, энергия тиімділігіне қатысты реттеудің үйлесімділігіне ықпал етеді;
5) секторалдық (салалық) келісімдерде көзделген өзге де функцияларды жүзеге асырады.
4. Келісімнің осы бабында көрсетілген, жүргізілген жұмыстың
нәтижелерін Кеден одағының комиссиясы Тараптардың ұлттық органдарымен
келісім бойынша Мемлекетаралық кеңестің қарауына ұсынады.
5. Тараптардың табиғи монополиялар субъектілерінің қызметін реттеу саласындағы ұлттық заңнамасының үйлесімділігі мақсатында Кеден одағының жоғарғы органы - Кеден одағы комиссиясының ұсынысы бойынша Еуразиялық экономикалық қоғамдастықтың мемлекетаралық кеңесі Тараптардың қандай нормативтік құқықтық актілері осы салада жақындатуға жататындығын және осы салада заңнаманың үйлесімділігі бойынша тиісті шараларды жүзеге асырудың сабақтастығын айқындайды.
6. Кеден одағының комиссиясына осы Келісімнің орындалуын бақылау бойынша өкілеттіктер беріледі.

3-бөлім
Қорытынды ережелер 9-бап
Дауларды шешу

Осы Келісімнің ережелерін қолдануға немесе талқылауға байланысты даулар Тараптардың арасындағы консультациялар мен келіссөздер арқылы, оның ішінде Кеден одағы комиссиясының қатысуымен шешіледі, ал осындай консультациялар немесе келіссөздер басталғаннан бері алты ай ішінде келісімге қол жеткізілмеген жағдайда, мүдделі Тараптардың кез келгені Еуразиялық экономикалық қоғамдастықтың Сотына береді.
Еуразиялық экономикалық қоғамдастықтың Сотына жүгінген Тарап басқа мүдделі Тараптарды өтініш берген сәттен бастап 30 күннен кешіктірмей бұл туралы хабардар етуге тиіс.

10-бап
Келісімге өзгерістер енгізу

Тараптардың уағдаласуы бойынша осы Келісімге хаттамамен ресімделетін өзгерістер енгізілуі мүмкін.

11-бап
Келісімді үшінші елдерге қатысты қолдану

Осы Келісімдегі ештеңе Келісімнің Тарабын осы келісімнен туындайтын қағидаларды және/немесе артықшылықтарды осы Келісімнің қатысушысы болып табылмайтын үшінші елдерге немесе осындай үшінші елдердің шаруашылық жүргізуші субъектілеріне қолдануға міндеттейтін ретінде түсіндірілмеуге тиіс.

12-бап
Келісімнің күшіне ену, Келісімге қосылу және одан шығу тәртібі

Осы Келісімнің күшіне ену, оған қосылу және одан шығу тәртібі 2007 жылғы 6 қазандағы Кеден одағының шарттық-құқықтық базасын қалыптастыруға бағытталған халықаралық шарттардың күшіне ену, олардан шығу және оларға қосылу тәртібі туралы хаттамамен анықталады.

_________ қаласында 20__ жылғы "___" ______ орыс тілінде бір түпнұсқада жасалды.
Осы Келісімнің түпнұсқа данасы оның депозитарийі болып табылатын Еуразиялық экономикалық қоғамдастықтың Интеграциялық комитетінде сақталады.
Түпнұсқа данасының көшірмелерін Еуразиялық экономикалық қоғамдастықтың Интеграциялық комитеті куәландырады және әрбір тарапқа жолдайды.

Беларусь Қазақстан Ресей
Республикасының Республикасының Федерациясының
Үкіметі үшін Үкіметі үшін Үкіметі үшін

Табиғи монополиялар субъектілерінің
қызметтерін реттеудің бірыңғай қағидаттары
мен қағидалары туралы келісімге
№ 1 қосымша

Тараптар мемлекеттеріндегі табиғи монополиялар салалары

	Беларусь Республикасы	Қазақстан Республикасы	Ресей Федерациясы
1	магистралдық мұнай құбыржолдары арқылы мұнайды және мұнай өнімдерін тасымалдау	магистралдық мұнай құбыржолдары арқылы мұнайды және (немесе) мұнай өнімдерін тасымалдау жөніндегі қызметтер	магистралдық мұнай құбыржолдары арқылы мұнайды және мұнай өнімдерін тасымалдау
2	электр энергиясын беру және тарату	электр энергиясын беру және (немесе) тарату жөніндегі қызметтер	электр энергиясын беру жөніндегі қызметтер
3		электр энергиясын желіге босатуды техникалық диспетчерлеу және тұтыну жөніндегі қызметтер электр энергиясын өндіруді - тұтынуды теңгерімдеуді ұйымдастыру жөніндегі қызметтер	электр энергетикасын жедел-диспетчерлік басқару жөніндегі қызметтер

Табиғи монополиялар субъектілерінің
қызметтерін реттеудің бірыңғай қағидаттары
мен қағидалары туралы келісімге
№ 2 қосымша

Тараптар мемлекеттеріндегі табиғи монополиялар салалары

	Беларусь Республикасы	Қазақстан Республикасы	Ресей Федерациясы
1	газды магистралдық және таратушы құбыржолдары арқылы тасымалдау	газды немесе газ конденсатын сақтау, магистралдық және (немесе) таратушы құбыржолдары арқылы тасымалдау жөніндегі қызметтер; газ таратушы қондырғыларды және олармен байланысты газ таратушы газ құбыржолдарын пайдалану жөніндегі қызметтер	газды құбыржолдары арқылы тасымалдау
2	көліктік терминалдардың, әуежайлардың қызметтері қатынас трассаларындағы қызмет көрсету және пайдалану, әуе қозғалысын басқару	аэронавигация қызметтері порттардың, әуежайлардың қызметтері	көліктік терминалдардың, порттардың және әуежайлардың қызметтері
3	жалпы пайдаланудағы электр және почта байланысының қызметтері	телекоммуникациялардың әмбебап қызметтерін қоспағанда, қызметтердің осы түрлерін ұсынудың технологиялық мүмкін еместігі не экономикалық мақсатсыздығы себепті нақты байланыс операторының болмауы жағдайындағы телекоммуникациялардың қызметтері кабельдік арнаны және телекоммуникациялардың желілерін жалпы пайдаланудағы телекоммуникациялар желілеріне қосумен технологиялық байланысты өзге негізгі құралдарды мүліктік жалдауға (жалға) беру немесе пайдалану жөніндегі қызметтер почта байланысының жалпы қол жетімді қызметтері	жалпы қол жетімді электр байланысының және жалпы қол жетімді почта байланысының қызметтері
4	жылу энергиясын беру және тарату қызметтері	жылу энергиясын өндіру, беру, тарату және (немесе) жылу энергиясымен жабдықтау жөніндегі қызметтер	жылу энергиясын беру жөніндегі қызметтер
5	орталықтандырылған сумен жабдықтау және суды бұру	су шаруашылығы және (немесе) кәріз жүйелерінің қызметтері
6			ішкі су жолдарының инфрақұрылымдарын пайдалану жөніндегі қызметтер
7		концессияның шарттары бойынша темір жол көлігінің объектілері бар теміржол жолдарының қызметтері
8		Кірме жолдардың қызметтері

О подписании Соглашения о единых принципах и правилах регулирования деятельности субъектов естественных монополий

Постановление Правительства Республики Казахстан от 30 ноября 2010 года № 1305

Правительство Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:
1. Одобрить прилагаемый проект Соглашения о единых принципах и правилах регулирования деятельности субъектов естественных монополий.
2. Уполномочить Первого заместителя Премьер-Министра Республики Казахстан Шукеева Умирзака Естаевича подписать от имени Правительства Республики Казахстан Соглашение о единых принципах и правилах регулирования деятельности субъектов естественных монополий, разрешив вносить изменения и дополнения, не имеющие принципиального характера.
3. Настоящее постановление вводится в действие со дня подписания.

Премьер-Министр
Республики Казахстан К. Масимов

Одобрен
постановлением Правительства
Республики Казахстан
от 30 ноября 2010 года № 1305

проект

СОГЛАШЕНИЕ
о единых принципах и правилах регулирования деятельности
субъектов естественных монополий

Правительства Республики Беларусь, Республики Казахстан и Российской Федерации, именуемые в дальнейшем Сторонами,
основываясь на Соглашении о таможенном союзе между Российской Федерацией и Республикой Беларусь от 6 января 1995 г., Соглашении о таможенном союзе от 20 января 1995 г., Договоре о таможенном союзе и Едином экономическом пространстве от 26 февраля 1999 г., Договоре об учреждении Евразийского экономического сообщества от 10 октября 2000 г.,
стремясь осуществлять согласованную политику регулирования деятельности субъектов естественных монополий на основе единых принципов и правил,
согласились о нижеследующем:

Раздел 1
Общие положения

Статья 1
Цель Соглашения

Целью настоящего Соглашения является создание правовых основ для формирования и установления единых принципов и общих правил регулирования деятельности субъектов естественных монополий государств Сторон для обеспечения баланса интересов потребителей, субъектов естественных монополий и общества, обеспечивающих доступность услуг, реализуемых субъектами естественных монополий, эффективность функционирования и развития субъектов естественных монополий в государствах Сторон, и гармонизации на их основе национального законодательства Сторон в области регулирования деятельности субъектов естественных монополий.

Статья 2
Определение терминов, используемых в Соглашении

Для целей настоящего Соглашения используются следующие основные термины:
а) внутренний рынок - рынок государства Стороны, на котором обращаются услуги субъектов естественных монополий;
б) доступ к услугам субъектов естественных монополий - оказание субъектами естественных монополий одного государства Стороны своих услуг, относящихся к сфере естественных монополий, потребителям любого другого государства Стороны на условиях не менее благоприятных, чем те, на которых предоставляется аналогичная услуга потребителям первого государства Стороны при наличии технической возможности, а также при сопоставимых экономических условиях, определяемых в отраслевых (секторальных) соглашениях;
в) естественная монополия - состояние рынка услуг, при котором создание конкурентных условий для удовлетворения спроса на определенный вид услуг невозможно или экономически нецелесообразно в силу технологических особенностей производства и предоставления данного вида услуг;
г) национальное законодательство - законодательство государств Сторон, касающееся сфер естественных монополий;
д) национальные органы - органы государства Стороны, осуществляющие регулирование и (или) контроль за деятельностью субъектов естественных монополий;
е) оказание услуг - оказание (предоставление) услуг, производство (реализация) товаров, являющихся объектом гражданского оборота;
ж) потребитель - субъект гражданского права (физическое или юридическое лицо), пользующийся или намеревающийся пользоваться оказываемыми субъектами естественных монополий услугами;
и) секторальные (отраслевые) соглашения - соглашения государств Сторон, включая двусторонние соглашения Сторон, касающиеся сфер естественных монополий, указанных в Приложении 1 к настоящему Соглашению;
з) сфера естественных монополий - сфера обращения услуги, законодательно отнесенная к естественной монополии, в которой потребитель может приобрести услуги субъектов естественных монополий;
к) субъект естественной монополии - хозяйствующий субъект, оказывающий услуги в сферах естественных монополий, установленных национальным законодательством Сторон;
л) хозяйствующий субъект - юридическое или физическое лицо, осуществляющее хозяйственную деятельность от своего имени.

Статья 3
Сфера применения Соглашения

1. Настоящее Соглашение распространяется на отношения с участием субъектов естественных монополий, потребителей, органов исполнительной власти и органов местного самоуправления государств Сторон в сферах естественных монополий, оказывающих влияние на торговлю между Сторонами и указанных в Приложении 1 к настоящему Соглашению.
2. Особенности применения настоящего Соглашения в конкретных сферах естественных монополий определяются в соответствующих секторальных (отраслевых) соглашениях, в том числе этапность формирования Единого экономического пространства в отношении субъектов естественных монополий.
3. К сферам естественных монополий в государствах Сторон относятся также сферы естественных монополий, указанные в Приложении 2 к настоящему Соглашению.
В отношении сфер естественных монополий, указанных в Приложении 2 к настоящему Соглашению, применяются требования национального законодательства.
4. Перечень услуг субъектов естественных монополий, относимых к сферам естественных монополий, устанавливается национальным законодательством Сторон.
5. Стороны стремятся к гармонизации сфер естественных монополий, указанных в Приложениях 1 и 2 к настоящему Соглашению, путем их сокращения и с возможным определением переходного периода в секторальных (отраслевых) соглашениях.
6. Расширение сфер естественных монополий в государствах Сторон осуществляется:
1) в соответствии с национальным законодательством, в случае если государство Стороны намерено отнести к сфере естественных монополий сферу, которая является сферой естественной монополии в ином государстве Стороны и приведена в Приложениях 1 или 2 к настоящему Соглашению;
2) по решению Комиссии таможенного союза, в случае если к сфере естественных монополий государство Стороны намерено отнести иную сферу естественных монополий, не указанную в Приложениях 1 и 2 к настоящему Соглашению, после соответствующего обращения государства Стороны в Комиссию таможенного союза.
7. Настоящее Соглашение не распространяется на отношения, урегулированные действующими двухсторонними соглашениями Сторон. Вновь заключаемые секторальные (отраслевые) соглашения Сторон не могут противоречить настоящему Соглашению.
8. Соглашение Сторон о единых принципах и правилах конкуренции применяется к субъектам естественных монополий в той части, в которой оно не противоречит положениям настоящего Соглашения и национальному законодательству Сторон, касающемуся сфер естественных монополий.
9. Сфера транспортировки газа регулируется Соглашением о правилах доступа к услугам естественных монополий в сфере транспортировки газа по газотранспортным системам, включая основы ценообразования и тарифной политики.

Раздел 2
Регулирование деятельности субъектов
естественных монополий

Статья 4
Общие принципы регулирования деятельности
субъектов естественных монополий

Принципами, которыми руководствуются Стороны при регулировании и (или) контроле за деятельностью субъектов естественных монополий в сферах естественных монополий, указанных в Приложениях 1 и 2 к настоящему Соглашению, являются:
1) соблюдение баланса интересов потребителей и субъектов естественных монополий государств Сторон, обеспечивающего доступность оказываемых услуг и надлежащий уровень их качества для потребителей, эффективное функционирование и развитие субъектов естественных монополий;
2) повышение эффективности регулирования, направленного на сокращение в последующем сфер естественных монополий за счет создания условий для развития конкуренции в этих сферах;
3) применение гибкого тарифного (ценового) регулирования субъектов естественных монополий с учетом отраслевых особенностей, масштабов их деятельности, рыночной конъюнктуры, среднесрочных (долгосрочных) макроэкономических и отраслевых прогнозов, а также мер тарифного (ценового) регулирования этих субъектов, в том числе возможности установления дифференцированного тарифа, который не может быть установлен по принципу принадлежности потребителя (групп потребителей) к государству Сторон;
4) введение регулирования в случаях, когда на основании анализа соответствующего внутреннего рынка установлено, что этот рынок находится в состоянии естественной монополии;
5) снижение барьеров доступа на внутренние рынки, в том числе путем обеспечения доступа к услугам субъектов естественных монополий;
6) применение процедур регулирования деятельности субъектов естественных монополий, обеспечивающих независимость принимаемых решений, преемственность, открытость, объективность и прозрачность;
7) обязательность заключения субъектами естественных монополий договоров с потребителями на оказание услуг, в отношении которых применяется регулирование, при наличии технической возможности, определенной в соответствии с национальным законодательством Сторон;
8) обеспечение соблюдения субъектами естественных монополий правил доступа к услугам субъектов естественных монополий;
9) направленность регулирования на конкретный субъект естественной монополии;
10) обеспечение соответствия устанавливаемых тарифов (цен) качеству услуг в сферах естественных монополий, на которые распространяется регулирование;
11) защита интересов потребителей, в том числе от различных нарушений субъектами естественных монополий, связанных с применением тарифов (цен) по регулируемым услугам;
12) создание экономических условий, при которых субъектам естественных монополий выгодно сокращать издержки, внедрять новые технологии, повышать эффективность использования инвестиций.

Статья 5
Виды и методы регулирования деятельности
субъектов естественных монополий

1. Государства Сторон применяют виды (формы, способы, методы, инструменты) регулирования деятельности субъектов естественных монополий государств Сторон на основе общих принципов и правил регулирования естественных монополий, установленных настоящим Соглашением.
2. При осуществлении регулирования деятельности субъектов естественных монополий применяются следующие виды (формы, методы, способы, инструменты) регулирования:
1) тарифное (ценовое) регулирование;
2) виды регулирования, установленные настоящим Соглашением;
3) иные виды регулирования, установленные национальным законодательством Сторон.
3. Тарифное (ценовое) регулирование услуг субъектов естественных монополий, включая установление стоимости подключения/присоединения к услугам субъектов естественных монополий, может осуществляться путем:
1) установления (утверждения) национальным органом субъектам естественных монополий тарифов (цен) на регулируемые услуги, в том числе их предельных уровней на основе утвержденной национальным органом методологии (формулы) и правил ее применения, а также соответствующего контроля национальным органом за применением установленных тарифов (цен) субъектами естественных монополий;
2) установления (утверждения) национальным органом методологии и правил ее применения, в соответствии с которыми субъект естественной монополии устанавливает и применяет тарифы (цены), а также контроля национальным органом за установлением и применением тарифов (цен) субъектами естественных монополий.
4. При осуществлении тарифного (ценового) регулирования, национальные органы Сторон вправе применять в том числе следующие методы тарифного (ценового) регулирования или их сочетания в соответствии с национальным законодательством Сторон:
1) метод экономически обоснованных затрат;
2) метод индексации;
3) метод доходности инвестиционного капитала;
4) метод сравнительного анализа эффективности деятельности субъектов естественных монополий.
5. При регулировании тарифов (цен) учитываются:
1) возмещение субъектам естественных монополий экономически обоснованных затрат, связанных с осуществлением регулируемой деятельности;
2) получение экономически обоснованной прибыли;
3) стимулирование субъектов естественных монополий к снижению расходов;
4) формирование тарифов субъектов естественных монополий с учетом надежности и качества оказываемых услуг.
6. При установлении тарифов (цен) могут учитываться:
1) особенности функционирования естественных монополий на территории государств Сторон, в том числе особенности технических требований и регламентов;
2) государственные дотации и другие меры государственной поддержки;
3) конъюнктура рынка, в том числе уровень цен на нерегулируемых сегментах рынка;
4) планы развития территорий;
5) государственная налоговая, бюджетная, экологическая и социальная политика;
6) мероприятия по энергоэффективности и экологические аспекты.
7. При регулировании тарифов (цен) на услуги субъекта естественной монополии предусматривается, что при формировании затрат субъекта естественной монополии осуществляется раздельный учет расходов, в том числе инвестиций, а также доходов, задействованных активов, по видам регулируемых услуг субъектов естественных монополий.
8. Регулирование тарифов (цен) на услуги субъекта естественной монополии может осуществляться на основе долгосрочных параметров регулирования, к которым в том числе могут относиться уровень надежности и качества регулируемых услуг, динамика изменения расходов, связанных с поставками соответствующих услуг, норма доходности, сроки возврата инвестированного капитала и иные параметры.
Для целей регулирования тарифов (цен) на услуги субъекта естественной монополии могут применяться и долгосрочные параметры регулирования, полученные с использованием метода сравнительного анализа эффективности деятельности субъектов естественных монополий.
9. Особенности применения положений настоящей статьи в конкретных сферах естественных монополий могут определяться в соответствующих секторальных (отраслевых) соглашениях.
В секторальных (отраслевых) соглашениях Стороны вправе установить перечень услуг субъектов естественных монополий и (или) перечень субъектов естественных монополий, в отношении которых могут быть применены специальные процедуры согласования Сторонами методов (подходов, методик) формирования и применения тарифов (цен).

Статья 6
Правила обеспечения доступа к услугам
субъектов естественных монополий

1. Стороны обязуются зафиксировать в своих национальных законодательствах правила регулирования, обеспечивающие доступ к услугам субъектов естественных монополий, как он определен в статье 2 настоящего Соглашения.
Национальные органы каждой из Сторон обеспечивают контроль за соблюдением правил обеспечения доступа к услугам субъектов естественных монополий по отношению к потребителям услуг субъектов естественных монополий государства этой Стороны и условий подключения (присоединения/использования) к ним.
2. Правила обеспечения доступа к услугам субъектов естественных монополий по отношению к потребителям услуг субъектов естественных монополий государств Сторон включают в себя:
1) существенные условия договоров, а также порядка их заключения и исполнения;
2) порядок определения наличия технических возможностей;
3) порядок предоставления информации об оказываемых субъектами естественных монополий услугах, их стоимости, доступа к ним, возможных объемах реализации, технических и технологических возможностях оказания таких услуг;
4) условия получения открытой информации, позволяющей обеспечить возможность сопоставления заинтересованными лицами условий обращения услуг субъектов естественных монополий и (или) доступа к ним;
5) перечень информации, которая не может составлять коммерческую тайну;
6) порядок рассмотрения жалоб, заявлений и урегулирования споров по вопросам доступа к услугам субъектов естественных монополий.
3. Особенности применения положений настоящей статьи в конкретных сферах естественных монополий, включая вопросы транзита, определяются в соответствующих секторальных (отраслевых) соглашениях.
4. Допускается применение субъектами естественных монополий государств любой из Сторон дифференцированных условий доступа к их услугам потребителей государств Сторон (с учетом специфики каждой отдельной сферы естественной монополии, определяемой в отраслевых (секторальных) соглашениях), если такие условия не применяются по принципу принадлежности потребителей к государству любой из Сторон, при условии соблюдения национального законодательства каждой Стороны.
5. Без ущерба положениям пункта 4 настоящей статьи национальное законодательство Сторон не должно содержать норм, устанавливающих в отношений потребителей государств Сторон дифференцированные условия доступа к услугам естественных монополий, исходя из принадлежности потребителей к государству любой из Сторон.

Статья 7
Национальные органы

1. В государствах Сторон функционируют национальные органы, наделенные полномочиями по регулированию и (или) контролю за деятельностью субъектов естественных монополий в соответствии с национальным законодательством государств Сторон.
2. Национальные органы осуществляют свою деятельность в соответствии с национальным законодательством Сторон исходя из единых принципов и правил, определенных настоящим Соглашением, секторальными (отраслевыми) соглашениями Сторон и иными международными договорами государств Сторон.
3. К функциям национальных органов относятся:
1) тарифное (ценовое) регулирование услуг субъектов естественных монополии;
2) регулирование доступа к услугам субъектов естественных монополий, в том числе установление платы (цен, тарифов, сборов) за подключение (присоединение) к услугам субъектов естественных монополий, в случаях предусмотренных национальным законодательством;
3) защита интересов потребителей услуг субъектов естественных монополий;
4) рассмотрение жалоб, заявлений, урегулирование споров по вопросам установления и применения регулируемых тарифов (цен), а также доступа к услугам субъектов естественных монополий;
5) рассмотрение, утверждение или согласование инвестиционных программ субъектов естественных монополий и контроль за их реализацией;
6) обеспечение соблюдения субъектами естественных монополий ограничений, предусмотренных национальным законодательством Сторон по отнесению информации к коммерческой тайне;
7) осуществление контроля за деятельностью субъектов естественных монополий, в том числе путем проведения проверок и в иных формах (мониторинг, анализ, экспертиза);
8) иные функции, предусмотренные национальным законодательством.

Статья 8
Реализация Соглашения

1. Реализация настоящего Соглашения возлагается на национальные органы.
2. Стороны информируют друг друга и Комиссию таможенного союза о назначении и полном наименовании своих национальных органов не позднее 30 дней с даты вступления в силу настоящего Соглашения.
3. В целях поэтапного формирования Единого экономического пространства Комиссия таможенного союза выполняет следующие функции:
1) готовит предложения к поэтапному плану формирования Единого экономического пространства (в секторальном (отраслевом) разрезе) в отношении сфер естественных монополий, в том числе формирует предложения по критериям и порядку проведения мониторинга реализации поэтапного плана формирования Единого экономического пространства;
2) анализирует и предлагает способы координации (разработки и реализации) решений национальных органов, касающихся сфер естественных монополий;
3) проводит сравнительный анализ системы и практики регулирования естественных монополий в государствах Сторон с подготовкой соответствующих ежегодных отчетов и докладов;
4) содействует гармонизации регулирования в сферах естественных монополий в отношении экологических аспектов, энергоэффективности;
5) осуществляет иные функции, предусмотренные секторальными (отраслевыми) соглашениями.
4. Результаты проводимой работы, указанной в настоящей статье Соглашения, Комиссия таможенного союза по согласованию с национальными органами Сторон представляет на рассмотрение Межгосударственного совета.
5. В целях гармонизации национального законодательства Сторон в области регулирования деятельности субъектов естественных монополий высший орган таможенного союза - Межгосударственный совет Евразийского экономического сообщества по представлению Комиссии таможенного союза, устанавливает, какие нормативные правовые акты Сторон в данной области подлежат сближению, и определяет последовательность осуществления соответствующих мер по гармонизации законодательства в этой сфере.
6. Комиссия таможенного союза наделяется полномочиями по контролю за исполнением настоящего Соглашения.

Раздел 3
Заключительные положения

Статья 9
Разрешение споров

Споры, связанные с применением или толкованием положений настоящего Соглашения, разрешаются путем консультаций и переговоров между Сторонами, в том числе с участием Комиссии таможенного союза, а в случае недостижения согласия в течение шести месяцев с начала таких консультаций или переговоров передаются любой из заинтересованных Сторон в Суд Евразийского экономического сообщества.
Сторона, обратившаяся в Суд Евразийского экономического сообщества, должна уведомить об этом другие заинтересованные Стороны в срок не позднее 30 дней с момента обращения.

Статья 10
Внесение изменений в Соглашение

По договоренности Сторон в настоящее Соглашение могут быть внесены изменения, которые оформляются протоколом.

Статья 11
Применение Соглашения в отношении третьих стран

Ничто в настоящем Соглашении не должно быть истолковано как обязывающее Сторону Соглашения распространять правила и/или преимущества, вытекающие из настоящего Соглашения, на третьи государства, не являющиеся участником настоящего Соглашения, или хозяйствующие субъекты таких третьих государств.

Статья 12
Порядок вступления в силу Соглашения, присоединение
к Соглашению и выхода из него

Порядок вступления настоящего Соглашения в силу, присоединения к нему и выхода из него определяется Протоколом о порядке вступления в силу международных договоров, направленных на формирование договорно-правовой базы таможенного союза, выхода из них и присоединения к ним от 6 октября 2007 года.
Совершено в г. ___________ "__" __________ 20 г. в одном подлинном экземпляре на русском языке.
Подлинный экземпляр настоящего Соглашения хранится в Интеграционном Комитете Евразийского экономического сообщества, который является его депозитарием.
Копии подлинного экземпляра заверяются Интеграционным Комитетом Евразийского экономического сообщества и направляются каждой Стороне.

За За За
Правительство Правительство Правительство
Республики Республики Российской
Беларусь Казахстан Федерации

Приложение № 1
к Соглашению о единых принципах и
правилах регулирования деятельности
субъектов естественных монополий

Сферы естественных монополий в государствах Сторон

	Республика Беларусь	Республика Казахстан	Российская Федерация
1	транспортировка нефти и нефтепродуктов по магистральным нефтепроводам	услуги по транспортировке нефти и (или) нефтепродуктов по магистральным нефтепроводам	транспортировка нефти и нефтепродуктов по магистральным нефтепроводам
2	передача и распределение электрической энергии	услуги по передаче и (или) распределению электрической энергии	услуги по передаче электрической энергии
3		услуги по технической диспетчеризации отпуска в сеть и потребления электрической энергии услуги по организации балансирования производства - потребления электрической энергии	услуги по оперативно-диспетчерскому управлению в электроэнергетике
4	услуги оказываемые коммуникациями железнодорожного транспорта, обеспечивающими движение транспорта общего пользования, управление движением поездов, железнодорожные перевозки	услуги магистральных железнодорожных сетей	железнодорожные перевозки

Приложение № 2
к Соглашению о единых принципах и
правилах регулирования деятельности
субъектов естественных монополий

Сферы естественных монополий в государствах Сторон

	Республика Беларусь	Республика Казахстан	Российская Федерация
1.	транспортировка газа по магистральным и распределительным трубопроводам	услуги по хранению, транспортировке газа или газового конденсата по магистральным и (или) распределительным трубопроводам, эксплуатации газораспределительных установок и связанных с ними газораспределительных газопроводов	транспортировка газа по трубопроводам
2	услуги транспортных терминалов, аэропортов обслуживание и эксплуатация воздушных трасс сообщения, управление воздушным движением	услуги аэронавигации услуги портов, аэропортов	услуги в транспортных терминалах, портах и аэропортах
3	услуги электрической и почтовой связи общего пользования	услуги телекоммуникаций при условии отсутствия конкурентного оператора связи по причине технологической невозможности либо экономической нецелесообразности предоставления данных видов услуг, за исключением универсальных услуг телекоммуникаций услуги по предоставлению в имущественный найм (аренду) или пользование кабельной канализации и иных основных средств, технологически связанных с присоединением сетей телекоммуникаций к сети телекоммуникаций общего пользования общедоступные услуги почтовой связи	услуги общедоступной электросвязи и общедоступной почтовой связи
4	передача и распределение тепловой энергии	услуги по производству, передаче, распределению и (или) снабжению тепловой энергией	услуги по передаче тепловой энергии
5	централизованное водоснабжение и водоотведение	услуги водохозяйственной и (или) канализационной систем
6			услуги по использованию инфраструктуры внутренних водных путей
7		услуги железнодорожных путей с объектами железнодорожного транспорта по договорам концессии
8		услуги подъездных путей