Өрт қауіпсіздігі саласындағы қатерлерді бағалау жөніндегі есептемелерді жүргізу қағидасын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2011 жылғы 3 мамырдағы № 479 Қаулысы. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2015 жылғы 2 сәуірдегі № 173 қаулысымен

Ескерту. Күші жойылды - ҚР Үкіметінің 02.04.2015 № 173 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

«Өрт қауіпсіздігі туралы» Қазақстан Республикасының 1996 жылғы 22 қарашадағы Заңына сәйкес Қазақстан Республикасының Үкіметі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:
1. Қоса беріліп отырған Өрт қауіпсіздігі саласындағы қатерлерді бағалау жөніндегі есептемелерді жүргізу қағидасы бекітілсін.
2. Осы қаулы алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының
Премьер-Министрі К. Мәсімов

Қазақстан Республикасы
Үкіметінің
2011 жылғы 3 мамырдағы
№ 479 қаулысымен
бекітілген

Өрт қауіпсіздігі саласындағы қатерлерді бағалау жөніндегі есептемелерді жүргізу қағидасы

1. Осы Өрт қауіпсіздігі саласындағы қатерлерді бағалау жөніндегі есептемелерді жүргізу қағидасы (бұдан әрі - Қағида) «Өрт қауіпсіздігі туралы» Қазақстан Республикасының 1996 жылғы 22 қарашадағы Заңына сәйкес әзірленген және өрт қатерлерінің шамаларын айқындау тәртібін анықтайды.
2. Қағидада мынадай терминдер қолданылады:
1) жеке өрт қатері (өрт кезінде адам өлімінің қатері) - өрттің қауіпті факторларының әсер етуі нәтижесінде жекелеген адам өлімі ыктималдығының сандық сипаттамасы;
2) өрт қатері - өрт қауіптілігінің және адамдар мен материалдық құндылықтар үшін оның зардаптарының таралу ықтималдығының сандық сипаттамасы;
3) өндірістік объектілер - өнеркәсіптік және ауыл шаруашылығы мақсатындағы объектілер, оның ішінде қоймалар, инженерлік және көлік инфрақұрылымы (теміржол, автомобиль, ішкі су, теңіз, әуе және магистральдық құбыр көлігі), байланыс объектілері;
4) әлеуметтік өрт қатері (өрт кезінде адамдардың жаппай өлімінің қатері) - өрттің қауіпті факторларының әсер етуі нәтижесінде он және одан астам адам өлімі ықтималдығының сандық сипаттамасы.
5) қоныстану аймағы - тұрғын үй қорын, қоғамдық ғимараттар мен құрылыстарды, сондай-ақ жекелеген коммуналдық объектілерді орналастыруға арналған өндірістік объекті аумағының бөлігі.
3. Өрт қатерлерінің есептік шамаларын айқындау:
1) ғимараттардың өрт қауіптілігін талдау;
2) өрт қауіпті жағдайлардың туындау жиілігін анықтау;
3) өрттің әр түрлі өршу сценарийлері үшін оның қауіпті факторларының алаңдарын салу;
4) өрттің қауіпті факторларының оның әр түрлі өршу сценарийлері үшін адамдарға әсер ету зардаптарын бағалау;
5) ғимараттардың өрт қауіпсіздігін қамтамасыз ету жүйелерінің болуы негізінде жүзеге асырылады.
4. Өрт қатерлерінің мәндерін есептеу үшін Қазақстан Республикасының аумағында қолдану үшін рұқсат етілген мемлекеттік, мемлекет аралық, халықаралық стандарттардың техникалық регламенттері, белгіленген тәртіппен бекітілген өрт қауіпсіздігі саласындағы нормативтік құжаттар қолданылады.
5. Ғимараттағы адамға өрттің қауіпті факторларының әсер ету жиілігі қоғамдық ғимараттар үшін жеке өрт қатерінің сандық мәні болып табылады.
6. Өрттің қауіпті факторларының әсер ету жиілігі ғимараттағы адамдардың өмірі мен денсаулығы үшін едәуір қауіптілігімен сипатталатын өрт қауіпті жағдай үшін анықталады.
7. Қоғамдық ғимараттар үшін жеке өрт қатерінің есептік шамасы мынадай көрсеткіштер қолданыла отырып айқындалады:
1) ғимаратта жыл бойы өрттің туындау жиілігі;
2) автоматты өрт сөндіру қондырғыларының тиімді іске қосылу ықтималдығы;
3) ғимаратта адамдардың болу ықтималдығы;
4) адамдарды көшіру ықтималдығы;
5) өрт кезінде адамдарды қауіпсіз көшіруді қамтамасыз етуге бағытталған өрттен қорғау жүйесінің тиімді жұмыс істеу ықтималдығы.
8. Өндірістік объектілер үшін өрт қатерінің есептік шамалары объектінің өрт қауіптілігінің және адамдар үшін оның зардаптарының таралу ықтималдығының сандық өлшемі болып табылады.
Өрттің қауіпті факторларының әсер етуі нәтижесінде адамдар өлімінің қатері өндірістік объектінің өрт қауіптілігінің ықтималдығының сандық өлшемі болып табылады, оның ішінде:
1) объект жұмыскері өлімінің қатері;
2) объект маңындағы қоныстану аймағындағы адамдар өлімінің қатері.
9. Объектіде өрттің қауіпті факторларының әсер етуі нәтижесінде адамдар өлімінің қатері жеке және әлеуметтік өрт қатерлерінің сандық мәндерімен сипатталады.
10. Өндірістік объектілер үшін жеке және әлеуметтік өрт қатерлері мәндерінің есебі ғимараттарда және объект аумағында, сондай-ақ объект маңындағы қоныстану аймағында жүргізіледі.
11. Өндірістік объектінің жұмыскерлері үшін жеке өрт қатері объектінің белгілі бір жұмыскерінің жыл бойында өрттің қауіпті факторларымен зақымдану жиілігімен бағаланады.
Объектінің аумағы секторларға бөлінеді. Объектінің секторлары мен жұмыскерлері нөмірленеді.
Жұмыскердің нөмірі жұмыскер лауазымының атауын, оның санатын және өрт қауіпсіздігін бағалау үшін қажетті оның кәсіби қызметі бойынша өзге де ерекшеліктерін анықтайды. Объект жұмыскері үшін оны едәуір қауіпті кәсіптің бір санатына жатқыза отырып, жеке қатер есебін жүргізуге рұқсат етіледі.
12. Өндірістік объект жүмыскерінің жеке өрт қатері жұмыскер объект аумағында және ғимараттарында болған кездегі жеке өрт қатері шамаларының жиынтығы ретінде айқындалады.
13. Объект жұмыскері үшін ол объект аумағында болған кезде жеке өрт қатерінің есептік шамасы мынадай көрсеткіштер қолданыла отырып айқындалады:
1) өрт қауіпті жағдайлардың өршу сценарийлерінің саны;
2) оқиғаға себеп болған белгілі бір аварияға сай келетін өрт қауіпті жағдайлардың өршу спенарийінің таралу нәтижесінде белгілі бір аумақтың нүктесінде адамның зақымдануының шартты ықтималдығы;
3) өрт қауіпті жағдайлардың өршу сценарийінің жыл бойында таралу жиілігі;
4) жұмыскердің объект аумағының белгілі бір секторында болу ықтималдығы.
14. Жұмыскер объект ғимаратында болған кезде ол үшін жеке өрт қатерінің есептік шамасы мынадай көрсеткіштер қолданыла отырып айқындалады:
1) ғимаратта өрттің туындау сценарийлерінің саны;
2) өрттің белгілі бір сценарийінін жыл бойында таралу жиілігі;
3) белгілі бір өрт сценарийінің таралу кезінде үй-жайда адам болған кезде оның зақымдануының шартты ықтималдығы;
4) үй-жайда жұмыскердің болу ықтималдығы;
5) ғимараттағы, құрылыстағы және құрылымдағы үй-жайлардың саны.
15. Объект үшін әлеуеттік өрт қатері 10 және одан астам адамның өліміне әкелетін оқиғалардың туындау жиілігіне тең етіп қабылданады.
Объект маңындағы қоныстану аймағындағы адамдар үшін әлеуметтік қатер мынадай көрсеткіштер қолданыла отырып анықталады:
1) өрт қауіпті жағдайлардың (өрттердің) өршу сценарийлерінің саны;
2) өрттің, жарылыстың қауіпті факторларының әсер етуі белгілі бір сценарийдің таралу нәтижесінде объектінің маңындағы қоныстану аймағында қаза тапқан адамдардың орташа саны;
3) объектіге іргелес орналасқан аумақ бөлінген секторлардың саны;
4) белгілі бір сценарийдің таралу кезінде сектордағы адамның қауіпті факторлармен зақымдануының шартты ықтималдығы;
5) сектордағы адамдардың орташа саны.

Об утверждении Правил проведения расчетов по оценке рисков в области пожарной безопасности

Постановление Правительства Республики Казахстан от 3 мая 2011 года № 479. Утратило силу постановлением Правительства Республики Казахстан от 2 апреля 2015 года № 173

Сноска. Утратило силу постановлением Правительства РК от 02.04.2015 № 173 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

В соответствии с Законом Республики Казахстан от 22 ноября 1996 года "О пожарной безопасности" Правительство Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:
1. Утвердить прилагаемые Правила проведения расчетов по оценке рисков в области пожарной безопасности.
2. Настоящее постановление вводится в действие по истечении десяти календарных дней после первого официального опубликования.

Премьер-Министр
Республики Казахстан К. Масимов

Утверждены
постановлением Правительства
Республики Казахстан
от 3 мая 2011 года № 479

Правила
проведения расчетов по оценке рисков
в области пожарной безопасности

1. Настоящие Правила проведения расчетов по оценке рисков в области пожарной безопасности (далее - Правила) разработаны в соответствии с Законом Республики Казахстан от 22 ноября 1996 года "О пожарной безопасности" и определяют порядок определения величин пожарных рисков.
2. В Правилах применяются следующие термины:
1) индивидуальный пожарный риск (риск гибели человека при пожаре) - количественная характеристика возможности гибели отдельного человека в результате воздействия опасных факторов пожара;
2) пожарный риск - количественная характеристика возможности реализации пожарной опасности и ее последствий для людей и материальных ценностей;
3) производственные объекты - объекты промышленного и сельскохозяйственного назначения, в том числе склады, объекты инженерной и транспортной инфраструктуры (железнодорожного, автомобильного, внутренне водного, морского, воздушного и магистрального трубопроводного транспорта), связи;
4) социальный пожарный риск (риск групповой гибели людей при пожаре) - количественная характеристика возможности гибели десяти и более человек в результате воздействия опасных факторов пожара;
5) селитебная зона - часть территории производственного объекта, которая предназначена для размещения жилищного фонда, общественных зданий и сооружений, а также отдельных коммунальных объектов.
3. Определение расчетных величин пожарных рисков осуществляется на основании:
1) анализа пожарной опасности зданий;
2) определения частоты реализации пожароопасных ситуаций;
3) построения полей опасных факторов пожара для различных сценариев его развития;
4) оценки последствий воздействия опасных факторов пожара на людей для различных сценариев его развития;
5) наличия систем обеспечения пожарной безопасности зданий.
4. Для расчета значений пожарных рисков применяются технические регламенты государственных, межгосударственных, международных стандартов, разрешенных для применения на территории Республики Казахстан, нормативные документы в области пожарной безопасности, утвержденные в установленном порядке.
5. Численным выражением индивидуального пожарного риска для общественных зданий является частота воздействия опасных факторов пожара на человека, находящегося в здании.
6. Частота воздействия опасных факторов пожара определяется для пожароопасной ситуации, которая характеризуется наибольшей опасностью для жизни и здоровья людей, находящихся в здании.
7. Расчетная величина индивидуального пожарного риска для общественных зданий определяется с использованием следующих показателей:
1) частота возникновения пожара в здании в течение года;
2) вероятность эффективного срабатывания установок автоматического пожаротушения;
3) вероятность присутствия людей в здании;
4) вероятность эвакуации людей;
5) вероятность эффективной работы системы противопожарной защиты, направленной на обеспечение безопасной эвакуации людей при пожаре.
8. Расчетные величины пожарного риска для производственных объектов являются количественной мерой возможности реализации пожарной опасности объекта и ее последствий для людей.
Количественной мерой возможности реализации пожарной опасности производственного объекта является риск гибели людей в результате воздействия опасных факторов пожара, в том числе:
1) риск гибели работника объекта;
2) риск гибели людей, находящихся в селитебной зоне вблизи объекта.
9. Риск гибели людей в результате воздействия опасных факторов пожара на объекте характеризуется числовыми значениями индивидуального и социального пожарных рисков.
10. Расчет значений индивидуального и социального пожарных рисков для производственных объектов проводится в зданиях и на территории объекта, а также в селитебной зоне вблизи объекта.
11. Индивидуальный пожарный риск для работников производственного объекта оценивается частотой поражения определенного работника объекта опасными факторами пожара в течение года.
Территория объекта разбивается на сектора. Сектора и работники объекта, нумеруются.
Номер работника, определяет наименование должности работника, его категорию и другие особенности его профессиональной деятельности, необходимые для оценки пожарной безопасности. Допускается проводить расчет индивидуального риска для работника объекта, отнеся его к одной категории наиболее опасной профессии.
12. Индивидуальный пожарный риск работника производственного объекта определяется как сумма величин индивидуального пожарного риска при нахождении работника на территории и в зданиях объекта.
13. Расчетная величина индивидуального пожарного риска для работника объекта при его нахождении на территории объекта определяется с использованием следующих показателей:
1) число сценариев развития пожароопасных ситуаций;
2) условная вероятность поражения человека в определенной точке территории в результате реализации сценария развития пожароопасных ситуаций, отвечающего определенному инициирующему аварию событию;
3) частота реализации в течение года сценария развития пожароопасных ситуаций;
4) вероятность присутствия работника в определенном секторе территории объекта.
14. Расчетная величина индивидуального пожарного риска для работника при его нахождении в здании объекта определяется с использованием следующих показателей:
1) число сценариев возникновения пожара в здании;
2) частота реализации в течение года определенного сценария пожара;
3) условная вероятность поражения человека при его нахождении в помещении при реализации определенного сценария пожара;
4) вероятность присутствия работника в помещении;
5) число помещений в здании, сооружении и строении.
15. Для объекта социальный пожарный риск принимается равным частоте возникновения событий, ведущих к гибели 10 и более человек.
Для людей, находящихся в селитебной зоне вблизи объекта, социальный риск определяется с использованием следующих показателей:
1) число сценариев развития пожароопасных ситуаций (пожаров);
2) среднее число погибших людей в селитебной зоне вблизи объекта в результате реализации определенного сценария воздействия опасных факторов пожара, взрыва;
3) количество секторов, на которые разделена территория, прилегающая к объекту;
4) условная вероятность поражения человека, находящегося в секторе, опасными факторами при реализации определенного сценария;
5) среднее число людей, находящихся в секторе.