"Психикалық бұзылушылықтардан зардап шегетін адамдарды мәжбүрлеп емдеу жүргізу үшін беру туралы конвенцияны ратификациялау туралы" Қазақстан Республикасы Заңының жобасы туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2013 жылғы 3 қыркүйектегі № 907 қаулысы

Қазақстан Республикасының Үкіметі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:
«Психикалық бұзылушылықтардан зардап шегетін адамдарды мәжбүрлеп емдеу жүргізу үшін беру туралы конвенцияны ратификациялау туралы» Қазақстан Республикасы Заңының жобасы Қазақстан Республикасының Парламенті Мәжілісінің қарауына енгізілсін.

Қазақстан Республикасының
Премьер-Министрі С.Ахметов

Жоба

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ЗАҢЫ Психикалық бұзылушылықтардан зардап шегетін адамдарды мәжбүрлеп емдеу жүргізу үшін беру туралы конвенцияны ратификациялау туралы

1997 жылғы 28 наурызда Мәскеуде жасалған Психикалық бұзылушылықтардан зардап шегетін адамдарды мәжбүрлеп емдеу жүргізу үшін беру туралы конвенция ратификациялансын.

Қазақстан Республикасының
Президенті

Психикалық бұзылушылықтардан зардап шегетін адамдарды мәжбүрлеп емдеу жүргізу үшін беру туралы конвенция

Бұдан әрi Уағдаласушы Тараптар деп аталатын Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығына қатысушы-мемлекеттер
мемлекеттiк егемендiк қағидатын негізге ала отырып және өзара құрмет пен ынтымақтастық негізінде,
мемлекеттердің құқықтық ынтымақтастығы мәжбүрлі емделудегі адамдарды қоғамдағы қалыпты өмірге қайтаруға ықпал етуге тиіс екендігін басшылыққа ала отырып,
олар тұрақты тұратын мемлекетте мәжбүрлеп емдеуді жүргізу БҰҰ-ның қағидаттары мен стандарттарына сәйкес көрсетілген мақсатқа неғұрлым тиімді қол жеткізуге ықпал ететінін мойындай отырып,
төмендегiлер туралы уағдаласты:

1-бап

Уағдаласушы Тараптардың әрқайсысының есі дұрыс емес күйде қоғамға қауіпті әрекет жасаған, өздеріне қатысты екінші Уағдаласушы Тараптың аумағында медициналық сипаттағы мәжбүрлеу шараларын қолдану туралы сот шешімі бар азаматтары осы Уағдаласушы Тараптардың өзара келісуі бойынша өздері азаматтары болып табылатын немесе аумағында тұрақты тұратын (егер азаматтығы жоқ адамдар болса) мемлекетке мәжбүрлеп емдеуден өткізу үшін беріледі.

2-бап

Егер:
а) медициналық сипаттағы мәжбүрлеу шараларын қолдану туралы сот шешімі заңды күшіне енсе;
б) мәжбүрлеп емдеуге жіберілген адам Уағдаласушы екі Тараптың да заңнамасы бойынша қылмыстық жаза қолданылатын әрекет жасаса;
в) Уағдаласушы екі Тараптың да заңнамасымен медициналық сипаттағы ұқсас шаралар көзделсе;
г) қабылдаушы Уағдаласушы Тарапта қажетті емдеуді және тиісті қауіпсіздік шараларын қамтамасыз ету мүмкіндігі бар болса;
д) науқастың келісімі, ал өз ойын еркін білдіруге қабілетсіз болған жағдайда – оның заңды өкілінің келісімі алынған болса, адамды мәжбүрлеп емдеуден өткізу үшін беру жүзеге асырылады.

3-бап

Адамдарды мәжбүрлеп емдеуден өткізу үшін беру сот шешімі шығарылған Уағдаласушы Тараптың да, адам азаматы болып табылатын немесе аумағында тұрақты тұратын Уағдаласушы Тараптың да өтініші бойынша жүзеге асырылады.
Құзыретті органның басшысы немесе оның орынбасары Уағдаласушы Тараптардың атынан өтініш беретін өкілетті адам болып табылады.
Мәжбүрлеп емдеуге жататын адам, оның заңды өкілі, сондай-ақ жақын туыстары кез-келген Уағдаласушы Тараптың құзыретті органдарына өзінің беруге мүдделі екендігі туралы өтінішін жіберуге құқылы.

4-бап

Өтініш жазбаша нысанда жасалады. Оған:
а) берілетін адамның жеке басын куәландыратын құжаттың көшірмесі;
б) адамға медициналық сипаттағы мәжбүрлеу шараларын қолдану туралы сот шешімінің және оның заңды күшіне енгені туралы құжаттың куәландырылған көшірмелері;
в) сот-психиатриялық сараптама актісінің куәландырылған көшірмесі;
г) емдеу түрін өзгерту нысанасына арналған психиатриялық куәландыру актісінің куәландырылған көшірмесі;
д) ДЕСК анықтамасы;
е) адамға айып тағу негізге алынған қылмыстық заң баптарының мәтіні;
ж) науқастың немесе оның заңды өкілінің өзі азаматы болып табылатын немесе аумағында тұрақты тұратын жері бар мемлекетке мәжбүрлеп емдеу жүргізу үшін беруге жазбаша келісімі;
з) егер бар болса, жақын туыстарының өтініші;
и) науқастың азаматтығы туралы, оның тұрақты және уақытша тұратын жері туралы куәландыратын құжаттар;
к) науқастың туыстары туралы мәліметтер;
л) егер Уағдаласушы Тараптар қажет деп тапса, басқа да құжаттар мен мәліметтер;
м) өтініштің және оған қоса берілетін құжаттардың расталған аудармасы қоса беріледі.

5-бап

Келісу (бас тарту) және адамды беру немесе қабылдау туралы шешімді өтініш алынған күннен бастап 40 күннен кешіктірмей құзыретті органның басшысы қабылдайды және екінші Уағдаласушы Тараптың құзыретті органының басшысына жіберіледі.
Қабылданған шешім туралы өзіне қатысты өтініш жолданған адамға немесе оның заңды өкіліне жазбаша нысанда хабарланады.

6-бап

Уағдаласушы Тараптардың құзыретті органдары осы Конвенцияның мәселелері бойынша бір-бірімен тікелей қатынасады.
Әрбір Уағдаласушы Тарап өз құзыретті органының атауын депозитарийге хабарлайды.

7-бап

Адамды беру орны, уақыты және тәртібі Уағдаласушы екі Тараптың да құзыретті органдары арасындағы уағдаластық бойынша анықталады.
Тасымалдау науқастың жай-күйіне теріс әсер етпеуі, қашып кетуіне немесе қандай да болсын қауіпті әрекет жасауына әкеп соқпауы ескеріле отырып, беру жүзеге асырылады.

8-бап

Әрбір Уағдаласушы Тарап осы Конвенцияға сәйкес үшінші Уағдаласушы Тарапқа берілетін адамдарды өз аумағы бойынша транзиттік тасымалдауға рұқсат етеді. Мұндай тасымалдауға адам азаматы болып табылатын мемлекеттің өтініші бойынша рұқсат етіледі.

9-бап

Адамды бергенге дейін туындаған, оны беруге байланысты шығыстарды олар туындаған Уағдаласушы Тарап көтереді. Адамды беруге байланысты кейінгі, соның ішінде оны транзиттік тасымалдау бойынша шығыстарды адамды мәжбүрлеп емдеу жүргізу үшін қабылдаған Уағдаласушы Тарап көтереді.

10-бап

Берілген адамға қатысты сот шешімін қайта қарауға шешім шығарған Уағдаласушы Тарап қана құқылы.
Мәжбүрлеп емдеуге жіберілген адам осы баптың 3-бөлігінде көзделген жағдайларды қоспағанда, ол есі дұрыс емес деп танылған нақ сол әрекетіне қатысты оны емдеу жүргізу үшін қабылдаған Уағдаласушы Тарапта қылмыстық жауаптылыққа қайтадан тартылмайды.
Егер мәжбүрлеп емдеу жүргізу үшін адамды бергеннен кейін сот шешімінің ол шығарылған Уағдаласушы Тарапта күші жойылса және жаңа тергеу немесе сот талқылауы көзделсе, бұл туралы шешімнің көшірмесі, қылмыстық істің материалдары және басқа да қажетті құжаттар осы Уағдаласушы Тараптың заңнамасы бойынша оны жауаптылыққа тарту туралы мәселені шешу үшін адамды қабылдаған Уағдаласушы Тарапқа жіберіледі.
Сот шешімі өзгертілген жағдайда ол шығарылған Уағдаласушы Тарап бұл туралы адамды мәжбүрлеп емдеу үшін қабылдаған Уағдаласушы Тарапты дереу хабардар етеді.
Мәжбүрлеп емдеудегі адамның психикалық жай-күйінің өзгеруін ескере отырып, дәрігерлік комиссияның қорытындысы бойынша медициналық сипаттағы мәжбүрлеу шараларын жою немесе өзгерту қажет болған жағдайда медициналық сипаттағы мәжбүрлеу шараларын жою немесе өзгерту туралы тиісті шешімді адамды мәжбүрлеп емдеу жүргізу үшін берген Уағдаласушы Тараптың соты немесе мәжбүрлеп емдеу жүргізу орны бойынша Уағдаласушы Тараптың соты қабылдауға құқылы. Қабылданған шешім туралы екінші Уағдаласушы Тарапқа жазбаша түрде хабарланады.

11-бап

Осы Конвенцияның ережелері Конвенция күшіне енгенге дейін мәжбүрлеп емдеуге жіберілген адамдарға да қатысты қолданылады.

12-бап

Осы Конвенция Уағдаласушы Тараптардың келісуімен басқа мемлекеттердің қосылуы үшін ашық.
Қосылған Тараптар үшін Конвенция депозитарий осындай қосылуға келісуі туралы соңғы хабарламаны алғаннан кейінгі отызыншы күні күшіне енеді.

13-бап

Осы Конвенция оған қол қойған күннен бастап күшіне енеді. Заңнамасы оның күшіне енуі үшін қажетті мемлекетішілік рәсімдердің орындалуын талап ететін Уағдаласушы Тараптар үшін - тиісті хабарламаны депозитарийге тапсырған күнінен бастап күшіне енеді. Уағдаласушы Тараптар осындай рәсімдерді орындау қажеттігі туралы осы Конвенцияға қол қойған кезден бастап үш ай ішінде депозитарийге хабарлайды.
Конвенция бес жыл мерзімге жасалады. Бұл мерзім аяқталғаннан кейін Конвенцияның қолданысы келесі бес жылдық кезеңге автоматты түрде ұзартылады.

14-бап

Әрбір Уағдаласушы Тарап депозитарийге бұл туралы жазбаша хабарлама жібере отырып, осы Конвенциядан шыға алады. Конвенция осы Уағдаласушы Тарап үшін депозитарий шығу туралы хабарламаны алғаннан кейін үш ай өткен соң күшін жояды.
1997 жылғы 28 наурызда Мәскеу қаласында орыс тілінде бір төлнұсқа данада жасалды. Төлнұсқа дана Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығының Атқарушы Хатшылығында сақталады, ол осы Конвенцияға қол қойған әрбір мемлекетке оның расталған көшірмесін жібереді.

Әзербайжан Республикасы үшін Молдова Республикасы үшін

Армения Республикасы үшін Ресей Федерациясы үшін

Беларусь Республикасы үшін Тәжікстан Республикасы үшін

Грузия үшін Түркіменстан үшін

Қазақстан Республикасы үшін Өзбекстан Республикасы үшін

Қырғыз Республикасы үшін Украина үшін
ескертпемен

Психикалық бұзылушылықтардан зардап шегетін адамдарды мәжбүрлеп емдеу жүргізу үшін беру туралы конвенцияға
Украинаның ескертпесі

10-баптың 3-бөлігінде «бұл туралы шешімнін көшірмесі,» деген сөздерден кейін «психикалық бұзылушылықтан зардап шегетін адам болмағанда ықтимал барлық тергеу және өзге де іс жүргізу іс-қимылдарын орындағаннан кейін» деген сөздермен толықтырылсын.

Украина Президенті Л.Д.Кучма

1997 жылғы 28 наурызда Мәскеу қаласында қол қойылған Психикалық бұзылушылықтардан зардап шегетін адамдарды мәжбүрлеп емдеу жүргізу үшін беру туралы конвенцияның қазақ және орыс тілдеріндегі мәтіндерінің түпнұсқалық дәлме-дәлдігін растаймын.

Қазақстан Республикасы
Бас прокуратурасының
Халықаралық ынтымақтастық
Департаменті бастығының м.а. Ә.Нұрбеков

О проекте Закона Республики Казахстан "О ратификации Конвенции о передаче лиц, страдающих психическими расстройствами, для проведения принудительного лечения"

Постановление Правительства Республики Казахстан от 3 сентября 2013 года № 907

Правительство Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:
внести на рассмотрение Мажилиса Парламента Республики Казахстан проект Закона Республики Казахстан «О ратификации Конвенции о передаче лиц, страдающих психическими расстройствами, для проведения принудительного лечения».

Премьер-Министр
Республики Казахстан С. Ахметов

Проект

ЗАКОН РЕСПУБЛИКИ КАЗАХСТАН О ратификации Конвенции о передаче лиц, страдающих психическими
расстройствами, для проведения принудительного лечения

Ратифицировать Конвенцию о передаче лиц, страдающих психическими расстройствами, для проведения принудительного лечения, совершенную в Москве 28 марта 1997 года.

Президент
Республики Казахстан

КОНВЕНЦИЯ
о передаче лиц, страдающих психическими расстройствами, для
проведения принудительного лечения

Официально
заверенный
текст

КОНВЕНЦИЯ
о передаче лиц, страдающих психическими расстройствами, для
проведения принудительного лечения

Государства-участники Содружества Независимых Государств, именуемые далее Договаривающимися Сторонами,
исходя из принципа государственного суверенитета и на основе взаимного уважения и сотрудничества,
руководствуясь тем, что правовое сотрудничество государств должно способствовать возвращению лиц, находящихся на принудительном лечении, к нормальной жизни в обществе,
признавая, что проведение принудительного лечения в государстве их постоянного проживания способствовало бы более эффективному достижению указанной цели в соответствии с принципами и стандартами ООН,

договорились о нижеследующем:

Статья 1

Граждане каждой из Договаривающихся Сторон, совершившие общественно опасные деяния в состоянии невменяемости, в отношении которых имеется решение суда о применении к ним принудительных мер медицинского характера на территории другой Договаривающейся Стороны, по взаимному согласию этих Договаривающихся Сторон передаются для прохождения принудительного лечения в то государство, гражданами которого они являются или на территории которого постоянно проживают (если являются лицами без гражданства).

Статья 2

Передача лица для прохождения принудительного лечения осуществляется, если:
а) решение суда о применении принудительных мер медицинского характера вступило в законную силу;
б) лицо, направленное на принудительное лечение, совершило деяние, являющееся уголовно наказуемым по законодательству обеих Договаривающихся Сторон;
в) законодательством обеих Договаривающихся Сторон предусмотрены аналогичные меры медицинского характера;
г) у принимающей Договаривающейся Стороны имеется возможность обеспечить необходимое лечение и соответствующие меры безопасности;
д) получено согласие больного, а в случае его неспособности к свободному волеизъявлению - согласие его законного представителя.

Статья 3

Передача лиц для проведения принудительного лечения осуществляется по обращению как Договаривающейся Стороны, судом которой вынесено решение, так и Договаривающейся Стороны, гражданином которой лицо является или на территории которой постоянно проживает.
Полномочным лицом, выступающим с обращением от имени Договаривающихся Сторон, является руководитель компетентного органа или его заместитель.
Лицо, подлежащее принудительному лечению, его законный представитель, а также близкие родственники вправе направить в компетентные органы любой из Договаривающихся Сторон заявление о своей заинтересованности в передаче.

Статья 4

Обращение составляется в письменной форме. К нему прилагаются:
а) копия документа, удостоверяющего личность передаваемого;
б) удостоверенные копии решения суда о применении к лицу принудительных мер медицинского характера и документа о вступлении его в законную силу;
в) удостоверенная копия акта судебно-психиатрической экспертизы;
г) удостоверенная копия акта психиатрического освидетельствования на предмет изменения вида лечения;
д) справка ВТЭК;
е) текст статей уголовного закона, на основании которых лицу предъявлялось обвинение;
ж) письменное согласие больного или его законного представителя на передачу для прохождения принудительного лечения в государство, гражданином которого он является или на территории которого имеет постоянное место жительства;
з) заявление близких родственников, если такое имеется;
и) документы, свидетельствующие о гражданстве больного, его постоянном и временном месте жительства;
к) сведения о родственниках больного;
л) другие документы и сведения, если это сочтут необходимым Договаривающиеся Стороны;
м) заверенный перевод обращения и прилагаемых к нему документов.

Статья 5

Решение о согласии (отказе) и передаче или принятии лица принимается руководителем компетентного органа не позднее 40 дней со дня получения обращения и направляется руководителю компетентного органа другой Договаривающейся Стороны.
О принятом решении в письменной форме сообщается лицу, в отношении которого послано обращение, или его законному представителю.

Статья 6

По вопросам настоящей Конвенции компетентные органы Договаривающихся Сторон сносятся друг с другом непосредственно.
Каждая Договаривающаяся Сторона сообщает депозитарию наименование своего компетентного органа.

Статья 7

Место, время и порядок передачи лица определяются по договоренности между компетентными органами обеих Договаривающихся Сторон.
Передача осуществляется с учетом того, чтобы транспортировка не отразилась отрицательно на состоянии больного, не привела к побегу или совершению какого-либо опасного деяния.

Статья 8

Каждая Договаривающаяся Сторона разрешает транзитную перевозку по своей территории лиц, передаваемых в соответствии с настоящей Конвенцией, третьей Договаривающейся Стороне. Такая перевозка разрешается по просьбе государства, гражданином которого лицо является.

Статья 9

Связанные с передачей лица расходы, возникшие до его передачи, несут Договаривающиеся Стороны, у которых они возникли. Последующие расходы, связанные с передачей лица, в том числе по его транзитной перевозке, несет Договаривающаяся Сторона, принявшая лицо для проведения принудительного лечения.

Статья 10

Пересматривать решение суда в отношении переданного лица правомочна только Договаривающаяся Сторона вынесения решения.
Лицо, направленное на принудительное лечение, не может быть вновь привлечено к уголовной ответственности в Договаривающейся Стороне, принявшей его для прохождения лечения, за то же деяние, в отношении которого оно было признано невменяемым, за исключением случаев, предусмотренных частью 3 настоящей статьи.
Если после передачи лица для проведения принудительного лечения решение суда в Договаривающейся Стороне, где оно было вынесено, отменено и предусмотрено новое расследование или судебное разбирательство, копия решения об этом, материалы уголовного дела и другие необходимые документы направляются Договаривающейся Стороне, принявшей лицо, для решения вопроса о привлечении его к ответственности по законодательству этой Договаривающейся Стороны.
В случае изменения решения суда Договаривающаяся Сторона, в которой оно было вынесено, незамедлительно информирует об этом Договаривающуюся Сторону, принявшую лицо для принудительного лечения.
По заключению врачебной комиссии в случае необходимости отмены или изменения принудительных мер медицинского характера с учетом изменения психического состояния лица, находящегося на принудительном лечении, соответствующее решение об отмене или изменении принудительных мер медицинского характера вправе принять суд Договаривающейся Стороны, передавшей лицо для прохождения принудительного лечения, или суд Договаривающейся Стороны по месту прохождения принудительного лечения. О принятом решении письменно извещается другая Договаривающаяся Сторона.

Статья 11

Положения настоящей Конвенции применяются также в отношении лиц, направленных на принудительное лечение до вступления Конвенции в силу.

Статья 12

Настоящая Конвенция открыта для присоединения к ней других государств с согласия Договаривающихся Сторон.
Для присоединившихся Сторон Конвенция вступает в силу на тридцатый день после получения депозитарием последнего сообщения о согласии на такое присоединение.

Статья 13

Настоящая Конвенция вступает в силу со дня ее подписания. Для Договаривающихся Сторон, законодательство которых требует выполнения внутригосударственных процедур, необходимых для ее вступления в силу, - со дня сдачи соответствующего уведомления депозитарию. О необходимости выполнения таких процедур Договаривающиеся Стороны в течение трех месяцев с момента подписания настоящей Конвенции извещают депозитария.
Конвенция заключается сроком на пять лет. По истечении этого срока действие Конвенции автоматически продлевается на следующий пятилетний период.

Статья 14

Каждая Договаривающаяся Сторона может выйти из настоящей Конвенции, направив об этом письменное уведомление депозитарию. Конвенция для этой Договаривающейся Стороны утрачивает силу по истечении трех месяцев после получения депозитарием уведомления о выходе.

Совершено в городе Москве 28 марта 1997 года в одном подлинном экземпляре на русском языке. Подлинный экземпляр хранится в Исполнительном Секретариате Содружества Независимых Государств, который направит каждому государству, подписавшему настоящую Конвенцию, ее заверенную копию.

За Азербайджанскую Республику За Республику Молдова

За Республику Армения За Российскую Федерацию

За Республику Беларусь За Республику Таджикистан

За Грузию За Туркменистан

За Республику Казахстан За Республику Узбекистан

За Кыргызскую Республику За Украину

ОГОВОРКА УКРАИНЫ

к Конвенции о передаче лиц, страдающих психическими расстройствами, для проведения принудительного лечения.

"В ч.3 статьи 10 после слов "и другие необходимые документы" дополнить: "после выполнения всех следственных и иных процессуальных действий, возможных в отсутствие лица, страдающего психическим расстройством".

Президент Украины Л.Д.Кучма

Настоящим удостоверяю, что прилагаемый текст является аутентичной копией Конвенции о передаче лиц, страдающих психическими расстройствами, для проведения принудительного лечения, принятой на заседании Совета глав государств Содружества Независимых Государств, которое состоялось 28 марта 1997 года в городе Москве. Подлинный экземпляр вышеупомянутой Конвенции хранится в Исполнительном Секретариате Содружества Независимых Государств.

Заместитель
Исполнительного секретаря
Содружества Независимых государств А.Кадыров