"Ауыл шаруашылығы кооперациясы туралы" Қазақстан Республикасы Заңының жобасы туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2014 жылғы 31 желтоқсандағы № 1430 қаулысы

Қазақстан Республикасының Үкiметi ҚАУЛЫ ЕТЕДI:
«Ауыл шаруашылығы кооперациясы туралы» Қазақстан Республикасы Заңының жобасы Қазақстан Республикасының Парламенті Мәжілісінің қарауына енгізiлсiн.

Қазақстан Республикасының
Премьер-Министрі К. Мәсімов

Жоба

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ЗАҢЫ Ауыл шаруашылығы кооперациясы туралы 1-тарау. Жалпы ережелер

1-бап. Осы Заңмен реттелетін қатынастар

Осы Заң Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексіне сәйкес ауыл шаруашылығы кооперативтерінің және олардың тексеру одақтарының (қауымдастықтарының) құқықтық ережесін, қатысушыларының құқықтары мен міндеттерін, олардың құрылу, қызметі, қайта ұйымдастырылу және таратылу тәртібін айқындайды.

2-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативі ұғымы

1. Ауыл шаруашылығы кооперативі (бұдан әрі – кооператив) – табыс алу, кооператив қатысушыларының тауарларға, жұмыстарға және көрсетілетін қызметтерге (қызмет көрсетуге) деген қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін, сондай-ақ кооператив жарғысына сәйкес өзге де мақсаттарда жеке және (немесе) заңды тұлғалар өндірістік кооперативтің ұйымдық-құқықтық нысанында құрған ұйым.
2. Егер кооперативтің құрылтай құжаттарында оның белгілі бір мерзімге немесе белгілі бір мақсатқа қол жеткізу үшін құрылатыны көзделмесе, кооператив белгіленбеген мерзімге құрылған болып есептеледі.
3. Кооператив заңды тұлға болып табылады.
4. Кооператив өзінің міндеттемелері бойынша өзіне тиесілі барлық мүлікпен жауап береді.
5. Егер құрылтай құжаттарында өзгеше көзделмесе, кооператив қатысушылары оның міндеттемелері бойынша жауап бермейді және өздері енгізген салым құны шегінде кооператив қызметімен байланысты шығындар тәуекелін көтереді.
6. Кооперативтің жарғылық капиталға салымдарын толық енгізбеген мүшелері оның міндеттемелері бойынша әрбір қатысушының енгізбеген салымы бөлігінің құны шегінде ортақ жауаптылықта болады.
7. Кооператив өз қатысушыларының міндеттемелері бойынша жауап бермейді.

3-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативін құрудың және оның
қызметінің негізгі қағидаттары

Кооператив мынадай:
1) кооперативке қатысудың еріктілігі және осы Заңның талаптарына сай келетін адамдардың кооперативке кіру мүмкіндігі;
2) өзара көмек және кооператив қатысушылары үшін экономикалық пайданы қамтамасыз ету;
3) кооператив қатысушыларының тең құқылығына негізделген демократиялық басқару: бір қатысушы – бір дауыс;
4) кооперативтің өз қатысушыларына өзіндік құны бойынша тауарларды, жұмыстарды және көрсетілетін қызметтерді сатуы;
5) өз қатысушылары үшін кооператив қызметінің айқындылығы қағидаттарында құрылады және өз қызметін жүзеге асырады.

4-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативінің фирмалық атауы

1. Кооперативтің кооператив атауын, оның ішінде «өндірістік ауыл шаруашылығы кооперативі» деген сөздерді немесе «ӨАШК» деген аббревиатураны қамтуға тиіс фирмалық атауы болады.
Кооператив фирмалық атаудың қысқарған нысанын және оның шет тілдердегі баламаларын пайдалануға да құқылы.

5-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативінің орналасқан жері
мен мекенжайы

1. Кооперативтің орналасқан жері деп оның тұрақты жұмыс істейтін органының орналасқан жері танылады.
2. Кооператив орналасқан жерiн ауыстырған кезде кооператив бұл туралы қажеттi өзгерiстердi Бизнес-сәйкестендiру нөмiрлерiнiң ұлттық тiзiлiмiне енгiзу үшiн кооперативтің нақты мекенжайы бойынша заңды тұлғаларды мемлекеттiк тiркеудi жүзеге асыратын органды хабардар етуге мiндеттi.

6-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативінің құқық
қабілеттілігі

1. Кооператив коммерциялық ұйым болып табылады, азаматтық құқықтары болады және Қазақстан Республикасының заңнамасымен тыйым салынбаған қызметтің кез келген түрін жүзеге асыруға қажетті, оның қызметімен байланысты міндеттерді атқарады.
2. Кооператив тізбесі заңнамалық актілерінде айқындалатын жекелеген қызмет түрлерімен лицензия негізінде ғана айналыса алады.

7-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативінің филиалдары мен
өкілдіктері

1. Кооператив өзі орналасқан жерден тыс жерлерде Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексінің 43-бабына сәйкес филиалдар құруға және өкілдіктер ашуға құқылы.
2. Кооперативтің филиалдарын құру және өкілдіктерін ашу туралы шешімді, егер кооператив жарғысында мұндай шешімдерді оның қатысушыларының жалпы жиналысы қабылдайтыны көзделмесе, кооперативтің атқарушы органы қабылдайды.

8-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативінің қатысушылары

1. Кооператив құрылтайшылары, сондай-ақ ол құрылғаннан кейін кооператив мүлкінен үлеске құқық алған адамдар оның қатысушылары болып табылады.
2. Мекеме, егер заңнамалық актілерде өзгеше көзделмесе, өзінің меншік иесінің рұқсатымен кооперативке қатысушы бола алады.

9-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативі қатысушыларының саны

Кооператив қатысушыларының саны үштен кем болмауға тиіс.
Егер қатысушыларының шығуы нәтижесінде олардың саны ең төменгі саннан аз болса, қатысушылар алты ай ішінде жаңа қатысушыларды қабылдауға және кооперативті сақтап қалуға құқылы. Алты ай өткен соң көрсетілген талаптарды орындамаған кезде кооператив мүдделі тараптардың талап-арызы бойынша жоюға жатады не өз атауынан «ауыл шаруашылығы» деген сөздерді, сондай-ақ осындай сөздер мен сөз тіркестерінен туындайтын сөздерді алып тастауға немесе құрылтай құжаттарына өзгерістер енгізу жолымен «ӨАШК» деген аббревиатураны «ӨК» деген аббревиатураға ауыстыруға міндетті.

10-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативі қатысушыларының
құқықтары

1. Кооператив қатысушылары:
1) осы Заңда және кооперативтің жарғысында көзделген тәртіппен кооператив істерін басқаруға қатысуға;
2) кооперативтің жарғысында көзделген тәртіппен кооперативтің қызметі туралы ақпарат алуға, оның бухгалтерлік және өзге де құжаттамасымен танысуға;
3) осы Заңға, кооперативтің құрылтай құжаттарына және оның жалпы жиналысының шешімдеріне сәйкес кооперативтің қызметінен табыс алуға;
4) кооператив таратылған жағдайда кредиторлармен есеп айырысқаннан кейін қалған мүліктің бір бөлігінің құнын немесе кооперативке барлық қатысушылардың келісімі бойынша осы мүліктің бір бөлігін заттай алуға;
5) осы Заңда көзделген тәртіппен өз үлесін иеліктен шығару жолымен кооперативке қатысуын тоқтатуға;
6) осы Заңда және (немесе) кооператив жарғысында көзделген олардың құқықтарын бұзған кооператив органдарының шешімдеріне сот тәртібімен дау айтуға;
7) кооператив қатысушыларының жалпы жиналысының шешімдеріне сәйкес кооперативтің тауарларын, жұмыстарын, көрсетілетін қызметтерін өзіндік құны бойынша сатып алуға;
8) жарғыға және кооператив қатысушыларының жалпы жиналысының шешімдеріне сәйкес кооперативтік төлемдер алуға құқылы.
2. Кооператив қатысушыларының Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген басқа да құқықтары болуы мүмкін.

11-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативі қатысушыларының
міндеттері

1. Кооператив қатысушылары:
1) құрылтай шартының талаптарын сақтауға;
2) құрылтай құжаттарында көзделген тәртіппен, мөлшерде және мерзімде кооперативтің жарғылық капиталына салымдар салуға;
3) кооператив коммерциялық құпия деп жариялаған мәліметтерді жария етпеуге;
4) кооператив қатысушыларының тізілімін жүргізген жағдайда, осы Заңның 17-бабы 2-тармағының 2) тармақшасында көзделген мәліметтердің өзгергені туралы атқарушы органды, сондай-ақ тіркеушіні жазбаша хабардар етуге;
5) кооперативтің органдарына олармен мәмілелер жасау туралы шешім қабылдау үшін жеткілікті өзінің қаржылық жағдайы туралы дәйекті ақпаратты ұсынуға міндетті.
2. Кооператив қатысушылары кооперативтің құрылтай құжаттарында, осы Заңда және Қазақстан Республикасының өзге де заңнамалық актiлерiнде көзделген басқа да міндеттерді мойнына алуы мүмкін.

12-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативтерінің тексеру
одақтары (қауымдастықтары)

1. Ауыл шаруашылығы кооперативтерінің тексеру одағы (қауымдастығы) (бұдан әрі – тексеру одағы) – коммерциялық емес ұйымдар нысанында құрылған және оған кіретін кооперативтердің қаржы-шаруашылық қызметінің ішкі аудитін жүргізуді, осы қызметті үйлестіруді, кооперативтердің мүліктік мүдделерін білдіруді және қорғауды, тексеру одағының мүшелеріне ішкі аудитке жанама қызметтер көрсетуді, сондай-ақ осы Заңда көзделген өзге де қызметті жүзеге асыратын ауыл шаруашылығы кооперативтерінің одағы.
2. Тексеру одағы оның құрылтайшылары болып табылатын кемінде 10 кооперативтің бастамасы бойынша құрылады. Осы Заңда белгіленген кооперативтердің – тексеру одағы мүшелерінің саны азайған жағдайда, тексеру одағы алты ай ішінде жаңа мүшелер қабылдауға және тексеру одағын сақтап қалуға құқылы. Алты ай өткен соң көрсетілген талаптарды орындамаған кезде тексеру одағы таратылуға жатады.
3. Кооператив міндетті түрде өзінің таңдауы бойынша тексеру одақтарының біріне кіреді. Өзгеше жағдайда кооператив соттың шешімі бойынша не мүдделі тараптардың талаптары бойынша 6 (алты) айдан аспайтын мерзімде таратылуға жатады. Тексеру одағынан шыққан кооператив 30 күн ішінде басқа тексеру одағында өзінің мүшелігін ресімдеуге міндетті. Кооперативтің бір уақытта бірден артық тексеру одағына мүше болуға құқығы жоқ.
4. Тексеру одағы өз қызметін осы Заңға, жарғыға және құрылтай шартына сәйкес жүзеге асырады. Тексеру одағы мүшелерінің жалпы жиналысы және тексеру одағы мүшелерінің жалпы жиналысы сайлайтын оның байқаушы кеңесі тексеру одағын басқарудың жоғары органы болып табылады. Тексеру одағының байқаушы кеңесі еңбек шарты негізінде жалдайтын тексеру одағының атқарушы директоры тексеру одағының атқарушы органы болып табылады. Аудитордың біліктілік куәлігі бар адам ғана тексеру одағының атқарушы директоры бола алады.
5. Тексеру одағы тексеру одағының қағидаларына сәйкес ішкі аудитті жүзеге асырады.
6. Тексеру одағының қаржылық қызметі оның құрылтай құжаттарына сәйкес тексеру одағын алқалы басқару органы бекіткен кірістер және шығыстар сметасы негізінде жүзеге асырылады. Ішкі аудитті жүзеге асыруға және ішкі аудитке жанама қызметтерді көрсетуге жұмсалған тексеру одағының шығыстары мүшелік жарналар есебінен өтеледі, оның мөлшері көрсетілген смета немесе Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасына сәйкес өзге көздер негізінде белгіленеді.
7. Тексеру одағы ішкі аудит нәтижелері бойынша жазбаша нысанда ішкі аудит қорытындысын жасайды, ол кооператив мүшелеріне және кооперативтің бухгалтерлік есептілігін өзге де пайдаланушыларға арналған және тексеру одағының кооперативтің бухгалтерлік есептілігінің дұрыстығы, кооперативтің бухгалтерлік есептілікті жүргізу тәртібінің Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкестігі, кооперативті басқарушы органдардың жарғы мен Қазақстан Республикасы заңнамасының ережелерін сақтауы туралы белгіленген нысанда білдірген пікірін, сондай-ақ кооперативтің, кооперативтер одағының қаржы-шаруашылық қызметінің нәтижесін нашарлатуға әкеп соғуы мүмкін анықталған бұзушылықтар немесе олардың дәрменсіздігі (банкроттығы) туралы деректерді қамтитын ресми құжат болып табылады.
8. Ішкі аудит қорытындысының нысаны, мазмұны, оған қол қою тәртібі және ұсыну тәртібі тексеру одағының қағидаларында айқындалады.
9. Тексеру одағының байқаушы кеңесі мүшелері санының кемінде 50 пайызын кооперативтердің – осы одақ мүшелерінің байқаушы кеңестерінің төрағалары құрауға тиіс.
10. Тексеру одағының атауы «ауыл шаруашылығы кооперативтерінің тексеру одағы» деген сөздерді қамтуға тиіс.

2-тарау. Ауыл шаруашылығы кооперативін құру

13-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативін құру рәсімі

1. Кооперативті құру оның құрылтайшыларының құрылтай шартын жасасуынан (осы Заңның 14-бабы) басталады және кооперативті заңды тұлға ретінде мемлекеттік тіркеуден өткізумен (осы Заңның 18-бабы) аяқталады.
2. Кооперативті құру рәсімі ол аяқталғанға дейін:
1) бір жыл ішінде, ал егер құрылтай шартында басқа мерзім белгіленсе, осы мерзім ішінде, құрылтай шарты жасалған күннен бастап кооперативті мемлекеттік тіркеу туралы тиісті өтініш берілмеген жағдайда;
2) егер кооперативті мемлекеттік тіркеуден бас тартуға сот тәртібімен белгіленген мерзімде шағым жасалмаса не шағым жасалып, бірақ шағым қабылданбаған жағдайда тоқтатылады.
3. Осы баптың 2-тармағында көрсетілген жағдайларда кооперативті құру рәсімі ол аяқталғанға дейін тоқтатылған кезде:
1) жарғылық капиталды қалыптастыру үшін ақша, бағалы қағаздар, заттар, зияткерлік қызмет нәтижелеріне құқықты қоса алғанда, мүліктік құқықтарын және өзге де мүлігін салған кооперативтің құрылтайшылары оларды дереу қайтаруды талап етуге құқылы;
2) осы Заңның негізінде жасалған сенімгерлік басқару туралы шарт оның тараптары арасында өзгеше келісім болмаған жағдайда тоқтатылады және осындай шарт бойынша берілген мүлік қайтарылуға тиіс.
4. Кооператив құру рәсімі ол аяқталғанға дейін тоқтатылған кезде (осы баптың 2-тармағы), егер құрылтайшылар жаңа құрылтай шартын жасасса, кооперативті құруға болады. Бұл ретте мемлекеттік тіркеуден бас тартуға себеп болған мән-жайлар ескерілуге тиіс.

14-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативінің құрылтай шарты

1. Кооператив құрылтай шарты негізінде құрылады.
2. Кооперативтің құрылтай шартында мыналар:
1) кооперативті құру туралы шешім, оның фирмалық атауы және орналасқан жері;
2) кооператив құрылтайшыларының атауы, орналасқан жері, бизнес-сәйкестендіру нөмiрлерi (егер құрылтайшы заңды тұлға болса) немесе тегі, аты, әкесінің аты (бар болса), тұрғылықты жері мен жеке сәйкестендіру нөмiрi (егер құрылтайшы жеке тұлға болса) көрсетілген кооператив құрылтайшыларының тізбесі;
3) кооперативті құру тәртібі; оның құрылуына байланысты құрылтайшылардың міндеттері, сондай-ақ құрылтайшылардың кооперативті құру жөніндегі қызметті жүзеге асыруының өзге де шарттары; көрсетілген адамдардың, сондай-ақ кооперативті құру мен тіркеу барысында құрылатын кооперативтің мүдделерін білдіруге уәкілеттік берілетін басқа да адамдардың өкілеттігін айқындау;
4) кооператив жарғылық капиталының мөлшері;
5) кооперативтің жарғылық капиталына әрбір құрылтайшының ақша салымының құрамы, мөлшері мен мерзімдері туралы немесе заттай нысанда немесе мүліктік құқықтар түрінде салынған салымның ақшалай бағалануы туралы мәліметтер; кооперативтің жарғылық капиталына қосымша салымдар салу туралы шешім қабылдаудың тәртібі, сондай-ақ кооперативтің жарғылық капиталына салымдарды уақтылы салмаудың салдарлары;
6) құрылтайшының кооператив мүлкіндегі үлесін айқындау; кооператив қатысушылары үлестерінің ауысу тәртібі;
7) кооператив жарғысын бекіту;
8) кооперативтің таза кірісін бөлу тәртібі қамтылуға тиіс.
Құрылтайшылардың шешімі бойынша құрылтай шартына кооперативті құруға және оның қызметіне қатысты осы Заңға және басқа да заңнамалық актілерге қайшы келмейтін өзге де шарттар енгізілуі мүмкін.
3. Кооперативтің құрылтай шартында оның қызметінің мәні мен мақсаты көзделуі мүмкін.
4. Егер құрылтай шартында өзгеше көзделмесе, кооперативтің құрылтай шарты коммерциялық құпия болып табылатын құжаттар құрамына кіреді, мемлекеттік және өзге де ресми органдарға, сондай-ақ үшінші жаққа кооператив органдарының шешімімен ғана не заңнамалық актілерде белгіленген жағдайларда ұсынылуы тиіс.
Мемлекеттік тіркеу кезінде тіркеуші органға құрылтай шартын ұсыну талап етілмейді.
5. Құрылтай шартының талаптары осы шартқа қол қойған құрылтайшылар үшін, сондай-ақ кооператив құрылып, тіркелгеннен кейін оған кірген жаңа қатысушылар үшін міндетті болып табылады.

15-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативінің құрылтай шартын
жасау тәртібі мен оның нысаны

1. Кооперативтің құрылтай шарты әрбір құрылтайшының немесе оның уәкілетті өкілінің шартқа қол қоюы арқылы жасалады.
2. Кооперативтің құрылтай шарты жазбаша нысанда жасалады.
3. Шартқа кооперативтің барлық құрылтайшылары қол қояды.
Құрылтайшылар өкілдерінің кооперативті құруға және құрылтай шартына қол қоюға құқық беретін тиісті өкілеттігі болуға тиіс.
Құрылтайшылар қатарына кіретін заңды тұлғаларды олардың тиісті заңды тұлға атынан сенімхатсыз әрекет етуге құқылы басшылары білдіруі мүмкін.
4. Шартқа қол қоюдан бас тарту кооперативке кіруден бас тартуды білдіреді. Шартқа қол қоймаған адамдарды оның құрылтайшыларының тізбесінде көрсетуге болмайды.
Шартқа ескертпелер жасай отырып қол қоюға жол берілмейді. Кооперативтің жекелеген қатысушылары мәртебесінің ерекшеліктері барлық құрылтайшылар қол қойған шарттың мәтінінде көрсетілуге тиіс.
5. Құрылтай шарты нотариалды куәландыруға жатады.
6. Құрылтай шартына қол қойған құрылтайшылар кооператив мемлекеттік тіркеуден өткен соң кооперативтің қатысушылары болады.

16-бап. Тiзiлiмiн жүргiзудi тiркеушi жүзеге асыратын ауыл
шаруашылығы кооперативінің құрылу және қызмет ету
ерекшелiктерi

1. Кооператив бағалы қағаздарды ұстаушылар тiзiлiмдерiнiң жүйесiн жүргiзу жөнiндегi қызметтi жүзеге асыратын бағалы қағаздар нарығының кәсiби қатысушысымен (тiркеушiмен) кооператив қатысушыларының тiзiлiмiн жүргiзуге шарт жасасуға құқылы.
Құрылтай шартының қолданысы кооператив қатысушыларының тiзiлiмi қалыптастырылған күннен бастап тоқтатылады. Кооператив қатысушыларының тiзiлiмiнен алынған үзiнді-көшiрме қатысушылар тiзiлiмiн жүргiзудi тiркеушi жүзеге асыратын кооперативтің жарғылық капиталындағы үлеске құқықты растайтын құжат болып табылады.
Акционерлiк қоғам оның қатысушыларының тiзiлiмiн жүргiзудi тiркеушi жүзеге асыратын кооператив болып қайта құрылған жағдайда құрылтай шарты жасалмайды.
2. Акционерлiк қоғамнан қайта құрылған кооперативтің жарғысына қайта құру туралы шешім қабылдаған акционерлердiң жалпы жиналысы уәкiлеттiк берген адам қол қояды.
Акционерлiк қоғамнан қайта құрылған кооперативтiң жарғысына өзгерiстер мен толықтырулар енгiзу туралы шешiм осы Заңның 47-бабында белгiленген тәртiппен кооператив қатысушыларының жалпы жиналысында қабылданады.

17-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативінің жарғысы

1. Кооператив жарғысы кооперативтің заңды тұлға ретіндегі құқықтық мәртебесін айқындайтын құжат болып табылады.
2. Кооператив жарғысында мыналар:
1) кооперативтің фирмалық атауы, орналасқан жері мен мекенжайы;
2) олардың атауы, орналасқан жерi, бизнес-сәйкестендіру нөмірлері (eгep құрылтайшы заңды тұлға болса) немесе тегі, аты, әкесінің аты (бар болса), тұрғылықты жерi және жеке сәйкестендіру нөмірі (eгep құрылтайшы жеке тұлға болса) көрсетiлген кооператив қатысушыларының тiзбесi (кооператив қатысушыларының тiзiлiмiн жүргiзудi тiркеушi жүзеге асыратын кооперативті қоспағанда);
3) кооперативтің жарғылық капиталының мөлшері туралы мәліметтер;
4) кооператив органдарын құру тәртібі мен олардың құзыреті;
5) кооперативті қайта ұйымдастыру және оның қызметін тоқтату шарттары;
6) кооперативтiң таза кiрiсiн бөлудiң тәртiбi;
7) кооперативтік төлемдерді бөлу тәртібі;
8) кооператив қатысушыларына және үлестерді сатып алушыларға кооперативтің қызметі туралы ақпаратты ұсыну тәртібі және мерзімі;
9) кооперативтің қызметі туралы ақпаратты жариялау үшін пайдаланылатын бұқаралық ақпарат құралының атауы;
10) кооператив қатысушыларының құқықтары мен міндеттері қамтылуға тиіс.
Жарғыда Қазақстан Республикасының заңнамасына қайшы келмейтін басқа ережелер де қамтылуы мүмкін.
Кооперативтің жарғысында оның қызметінің мәні мен мақсаттары көзделуі мүмкін.
3. Жарғыны құрылтайшылардың жалпы жиналысы бірауыздан бекітуі және оған барлық құрылтайшылар немесе олардың уәкілетті өкілдері қол қоюы тиіс.
4. Кооператив өз қызметін мазмұнын Қазақстан Республикасының Әділет министрлігі айқындайтын Ауыл шаруашылығы кооперативінің үлгілік жарғысы негізінде жүзеге асыруға құқылы.
5. Кооперативтің жарғысын өзгерту осы Заңның 47-бабының нормаларына сәйкес қабылданатын жалпы жиналыстың шешімі бойынша жүзеге асырылады.

18-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативін мемлекеттік тіркеу

1. Кооператив мемлекеттік тіркеуден өткен сәттен бастап құрылған болып есептеледі.
2. Кооперативті мемлекеттік тіркеуді әділет органдары заңды тұлғаларды мемлекеттік тіркеу және филиалдар мен өкілдіктерді есептік тіркеу туралы Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалатын тәртіппен жүзеге асырады.
3. Мемлекеттiк тiркеу деректерi, оның iшiнде кооперативтің фирмалық атауы, жарғылық капиталының мөлшерi, кооператив құрылтайшыларының құрамы мен атқарушы органдары, оның орналасқан жерi туралы мәлiметтер бизнес-сәйкестендіру нөмірлерінің ұлттық тізіліміне енгізіледі.

19-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативін құрумен байланысты
міндеттемелер бойынша жауапкершілік

Кооперативтің құрылтайшылары кооперативті құрумен байланысты және оны мемлекеттік тіркеуге дейін туындаған міндеттемелер бойынша, егер бұл ретте құрылтайшылардың кооператив мүдделері үшін іс-әрекет жасағаны дәлелденсе, ортақ жауапкершілікте болады. Көрсетілген адамдардың іс-әрекеттері кооператив қатысушыларының жалпы жиналысында кейіннен мақұлданған жағдайда кооператив мұндай міндеттемелер бойынша жауап береді.

20-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативі қатысушыларының
құрамындағы өзгеріс

1. Қатысушылардың жалпы жиналысының шешіміне сәйкес, сондай-ақ осы Заңның, кооператив жарғысының және құрылтай шартының талаптарын сақтай отырып жүргізілген кооперативтің жаңа мүшесін қабылдау құрылтай шартына қосылу туралы шартпен ресімделеді. Қосылу туралы шартқа кооператив органының уәкілетті басшысы мен қосылған қатысушы қол қояды.
Қосылу туралы шарт құрылтай шартының ажырамас бөлігі болып табылады, ол қосылу туралы шарттың талаптарынан туындайтын бөлігінде өзгертілген болып есептеледі. Құрылтай шартына қосылу туралы шарт нотариалды куәландыруға жатады.
Жаңа қатысушы кооперативтің құрылтай шартына және оның жарғысына, осы құжаттардағы қосылу туралы шарттың талаптарынан туындайтын өзгерістер ескеріле отырып, қосылған болып есептеледі.
2. Қатысушылар тiзiлiмiн жүргiзудi тiркеушi жүзеге асыратын кооперативке жаңа қатысушыны қабылдау кооператив қатысушыларының тiзiлiмiне жазба енгiзу арқылы ресiмделеді.
3. Шығып кеткен қатысушының үлесін сатып алу нәтижесінде немесе үлес ауысуының өзге негіздері бойынша кооператив қатысушысы болған адам үлеске құқық өзіне ауысқан сәттен бастап кооперативтің құрылтай шарты мен жарғысына қосылған болып есептеледі.

3-тарау. Ауыл шаруашылығы кооперативинің жарғылық капиталы

21-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативінің жарғылық
капиталын құру

1. Кооперативтің жарғылық капиталы құрылтайшылардың (қатысушылардың) салымдарын біріктіру жолымен құралады.
2. Жарғылық капиталының ең төменгі мөлшері жүз теңгеден кем болмауға тиіс шағын кәсіпкерлік субъектісі болып табылатын кооперативті қоспағанда, жарғылық капиталдың бастапқы мөлшері құрылтайшылардың (қатысушылардың) салымдарының сомасына тең және кооперативті мемлекеттік тіркеу үшін құжаттар ұсынылған күнге жүз айлық есептік көрсеткіш мөлшеріне баламалы сомадан аз болмауы тиіс.
3. Кооперативтің жарғылық капиталына салым ақша, бағалы қағаздар, заттар, мүліктік құқықтар, оның ішінде жер пайдалану құқығы мен зияткерлік қызмет нәтижелеріне құқық және өзге де мүлік болуы мүмкін.
Салымды жеке мүліктік емес құқықтар және өзге де материалдық емес игіліктер түрінде енгізуге жол берілмейді.
4. Құрылтайшылардың (қатысушылардың) жарғылық капиталға заттай нысандағы немесе мүліктік құқықтар түріндегі салымдар барлық құрылтайшылардың (қатысушылардың) келісімі бойынша немесе кооператив қатысушыларының жалпы жиналысының шешімі бойынша ақшалай нысанда бағаланады. Егер мұндай салымның құны жиырма мың айлық есептік көрсеткіш мөлшеріне баламалы сомадан асып түсетін болса, оның бағасын тәуелсіз сарапшы растауға тиіс.
5. Кооперативке салым ретінде мүлікті пайдалану құқығы берілген жағдайларда бұл салымның мөлшері құрылтай құжаттарында көрсетілген бүкіл мерзімге есептелген пайдалану ақысымен айқындалады.
Пайдалану құқығы кооперативтің жарғылық капиталына салым болып табылатын мүлікті жалпы жиналыстың келісімінсіз мерзімінен бұрын алуға жол берілмейді.
Егер құрылтай құжаттарында өзгеше көзделмесе, кооперативке пайдалануға берілген мүліктің кездейсоқ құрып кету немесе бүліну қаупі мүліктің меншік иесіне жүктеледі.
6. Егер құрылтай шартында өзгеше көзделмесе, әрбір қатысушы салымының жарғылық капиталдың жалпы сомасына қатынасы қатысушының жарғылық капиталдағы үлесі болып табылады.
Кооперативке жаңа қатысушылардың қабылдануына немесе кооперативтен бұрынғы қатысушылардың бірінің шығуына байланысты жарғылық капиталдың мөлшерін қандай да бір өзгерту қабылдану немесе шығу сәтінде қатысушылардың жарғылық капиталдағы үлестерін тиісінше қайта есептеуге әкеп соғады.
7. Құқығы (оның iшiнде шартты жер үлесiне құқығы) кооперативтің жарғылық капиталына салым ретiнде берiлген жер учаскесiн нақтылы бөлiп шығару Қазақстан Республикасының жер заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады.

22-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативінің жарғылық
капиталын құру мерзімдері

1. Жалпы жиналыстың шешімімен белгіленген мерзімде барлық қатысушылар кооперативтің жарғылық капиталына салымды толық енгізуге тиіс. Мұндай мерзім кооперативті мемлекеттік тіркеген күннен бастап бір жылдан аспауға тиіс.
2. Кооператив қатысушысы белгіленген мерзімде үлес енгізу жөніндегі міндетін орындамаған кезде кооператив қатысушы енгізбеген үлестің бөлігін өз капиталының (өзінің таза активтерінің) есебінен енгізуге не жарғылық капиталды оның енгізілген бөлігіне дейін азайтуды жүргізуге тиіс.
Өз үлесін мерзімінде енгізбеген қатысушы кооперативке залалдың орнын толтыруға, сондай-ақ, егер кооперативтің құрылтай шартында немесе жарғысында өзгеше көзделмесе, Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексінің 353-бабына сәйкес кооперативке тұрақсыздық айыбын төлеуге міндетті.
3. Кооперативтің жалпы жиналысының шешімі бойынша қатысушы белгіленген мерзімде енгізбеген үлес немесе оның бір бөлігі осы Заңның 29-бабының 1-тармағында немесе кооперативтің құрылтай құжаттарында көзделген тәртіппен қалған қатысушылар арасында бөлінуі мүмкін не үшінші тұлғаларға сатып алу үшін ұсынылуы мүмкін.
Салымның енгізілмеген бөлігін осы баптың 1-тармағында белгіленген мерзімде сату мүмкін болмаған кезде кооперативтің жарғылық капиталы осы сомаға азайтылады және соған сәйкес қатысушылардың жарғылық капиталдағы үлестері өзгертіледі.
4. Егер қатысушының салымы біршама уақыттан кейін ғана пайдаланылуы мүмкін мүлікті құрайтын болса, мұндай салым жалпы жиналыстың шешімі бойынша қатысушыдан салымның сипаты, оның ақшалай бағасы мен енгізу мерзімі көрсетілген, нотариалды куәландырылған борыш міндеттемесін алған күннен бастап енгізілген деп танылуы мүмкін. Мұндай мерзім үш жылдан аспайды.
5. Өз үлесін толық енгізген кооператив қатысушысы кооперативтен өзінің кооператив қатысушысы екендігін куәландыратын куәлік алуға құқылы.
6. Кооператив құрылғанға дейін ақша енгізу арқылы оның жарғылық капиталын төлеу үшін, кооперативтің құрылтайшылары құрылтай шартында тиісті қаражатты аудару үшін құрылтайшылар арасынан банкте өз атына жинақтау шотын ашатын құрылтайшыны көрсете алады.
Кооператив құрылып, ол екінші деңгейлі банкте өз шотын ашқаннан кейін атына жинақтау шоты ашылған құрылтайшы осы шоттан кооператив шотына ақша аударуды 5 (бес) жұмыс күн ішінде жүзеге асыруға міндетті. Құрылтайшы ақша аудару жөніндегі міндетін уақтылы орындамаған кезде ол, егер осындай кешіктірудің өзгедей зардаптарын құрылтайшылар айқындамаған болса, кооперативке жинақтау шотында ұсталған сомадан Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексінің 353-бабында белгіленген мөлшерде тұрақсыздық айыбын төлеуге тиіс.
7. Егер кооперативтің жарғысында оның құрылтайшылары кооперативтің жарғылық капиталына салымдар есебіне ақша емес, өзге мүлік енгізуі көзделсе, кооператив құрылтайшылары құрылтай шартында тиісті мүлік кооператив құрылғанға дейінгі және құрылғаннан кейінгі кезеңге сенімгерлік басқаруға берілуге тиіс құрылтайшының біреуін немесе үшінші тарапты көрсете алады.
8. Сенімгерлік басқару туралы шартта:
1) сенімгер басқарушының барлық құрылтайшылардың мүдделері үшін, ал кооператив құрылғаннан кейін кооператив мүдделері үшін тиісті мүлікті басқаруды жүзеге асыру міндетті;
2) кооперативке ол құрылған сәттен бастап, пайдасына шарт жасалған және сенімгерлік басқаруға берілген мүлік осы сәттен бастап меншігіне ауысатын адамның құқықтарын беру көзделуге тиіс.

23-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативінің жарғылық
капиталын тексеру

1. Кооперативті мемлекеттік тіркеу (немесе қайта тіркеу) кезінде жарғылық капитал және оның меншікті капиталымен арақатынасы тексерілмейді.
2. Кооперативтің жарғылық капиталын тексеру:
1) кез келген қатысушының талап етуі бойынша тәуелсіз сарапшымен жүргізілуі мүмкін. Сараптамаға мүдделі қатысушы ақы төлейді;
2) сот шешімі бойынша;
3) әрбір қаржы жылының қорытындылары бойынша - қаржы есептері бойынша жүргізілуі мүмкін.
3. Кооператив мәлімдеген жарғылық капитал нақты жарғылық капиталдан асып кеткен кезде кооператив қатысушылары кредит берушілер алдында жарғылық капиталдың меншікті капиталынан асып кеткен сомада кооперативтің борыштары бойынша субсидиарлы түрде ортақ жауапты болады.

24-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативінің жарғылық
капиталын ұлғайту

1. Кооперативтің жарғылық капиталын ұлғайтуға оны толық төлегеннен кейін жол беріледі.
2. Кооперативтің жарғылық капиталын ұлғайту:
1) кооперативтің барлық қатысушылары жүргізетін қосымша пропорционалды салымдар;
2) жарғылық капитал мөлшерін кооперативтің меншікті капиталы есебінен, оның ішінде өзінің резервтік капиталының есебінен ұлғайту;
3) қалған барлық қатысушылар келіскен жағдайда бір немесе бірнеше қатысушының қосымша салымдар салуы;
4) кооператив құрамына осы Заңның 20-бабында көзделген жаңа қатысушыларды қабылдау арқылы жүзеге асырылуы мүмкін.
3. Жарғылық капитал мөлшері осы баптың 2-тармағының 1) және 2) тармақшаларында көзделген тәртіппен ұлғайтылған кезде қатысушылар үлестерінің мөлшері өзгермейді.
4. Жарғылық капитал осы баптың 2-тармағының 3) және 4) тармақшаларында көзделген кооператив қатысушыларының бірінің не жаңадан қабылданатын қатысушысының қосымша салым салуы арқылы ұлғайтылған кезде мұндай салымның мөлшері кооперативтің жарғылық капиталына олардың осының алдындағы салымының мөлшерін және барлық қатысушылардың жарғылық капиталдағы үлестерін қайта есептеу қажеттігі ескеріле отырып белгіленеді.
Шешім барлық қатысушылардың жалпы келісімімен қабылданады.
5. Кооператив жалпы жиналыстың жарғылық капиталды ұлғайту туралы шешім қабылдаған күнінен бастап үш айдың ішінде жарғылық капиталдың ұлғайтылғандығы туралы өзін мемлекеттік тіркеуді жүзеге асырған органға хабарлауға міндетті. Хабарлаған сәтке қарай жарғылық капитал ұлғайтылатын соманың кемінде жартысына тең сомада салымдар енгізілуге тиіс.
Егер кооператив өзін мемлекеттік тіркеуді жүзеге асырған органға хабарламаса, жарғылық капитал ұлғайтылмаған болып танылады.
6. Жарғылық капитал ұлғайтылмай қалған жағдайда қатысушының немесе өз салымын салған, кооперативке кіруге ниет білдірген үшінші тұлға кооперативтен Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексінің 353-бабына сәйкес не залалдарды, оның ішінде, салым ретінде салынған мүлікті пайдалану мүмкін болмауы салдарынан жіберіп алынған пайдасын өтеп, салымды қайтаруды және тұрақсыздық айыбын төлеуді талап етуге құқылы.

25-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативінің жарғылық
капиталын азайту

1. Кооперативтің жарғылық капиталын азайту кооперативтің барлық қатысушылары салымдарының мөлшерін пропорционалды мөлшерде азайту не жекелеген қатысушылардың үлестерін толық немесе ішінара өтеу арқылы жүзеге асыра алады.
2. Қатысушы үлесін өтеу арқылы жарғылық капитал азайтылған кезде қалған қатысушылардың үлестері соған мөлшерлес өзгереді.
3. Кооператив қатысушыларының жалпы жиналысы жарғылық капиталды азайту туралы шешім қабылдаған сәттен бастап кооператив бұл шешім туралы шешім қабылданған соң туындайтын міндеттемелер бойынша кредит берушілерге хабарлауға міндетті.
4. Кооператив қатысушыларының жалпы жиналысы жарғылық капиталды азайту туралы шешім қабылдаған күннен бастап екі ай мерзім ішінде кооператив өзінің барлық кредит берушілеріне жарғылық капиталдың азайтылғаны туралы жазбаша хабарлама жіберуге не заңды тұлғалар туралы мәліметтер жарияланатын ресми басылымда тиісті хабарландыру беруге міндетті. Кооперативтің кредит берушілері хабарлама алған немесе хабарландыру жарияланған күннен бастап бір ай мерзімде кооперативтен қосымша кепілдіктерді не кооперативтің тиісті міндеттемелерді мерзімінен бұрын тоқтатуын немесе орындауын және залалдардың орнын толтыруды талап етуге құқылы. Талаптар кооперативке жазбаша нысанда жіберіледі, ал олардың көшірмелері кооперативті мемлекеттік тіркеуді жүзеге асырған органға ұсынылуы мүмкін.
5. Кооперативтің жарғылық капиталын азайтуды кооперативті мемлекеттік тіркеуді жүзеге асырған орган кооперативке талаптар мәлімдеу үшін кредит берушілерге ұсынылған мерзім аяқталған соң тіркейді. Егер кооперативті мемлекеттік тіркеуді жүзеге асырған органға кредит берушілер талаптарының көшірмелері түссе, жарғылық капиталды азайтуды кооператив осы талаптардың орындалғандығы туралы дәлелдерді ұсынған не мәлімдеген кредит берушілердің кооперативтің жарғылық капиталын азайуды тіркеуге қарсылықтары болмаған кезде тіркеледі.
6. Егер кооператив қатысушыларының жалпы жиналысы жарғылық капиталды азайту туралы шешім қабылдаған күннен бастап алты ай ішінде кооператив қайта тіркеу туралы өтініш бермесе не қажетті дәлелдер ұсынбаса жарғылық капитал азайтылмаған болып есептеледі. Бұл жағдайда жарғылық капиталды азайту осы баптың талаптарын сақтай отырып, кооператив қатысушыларының жалпы жиналысының жаңа шешімі бойынша ғана жүргізілуі мүмкін.
7. Осы бапта белгіленген тәртіпті бұза отырып, жарғылық капиталды азайту мүдделі адамдардың өтініші бойынша сот шешімімен кооперативтің таратылуына негіз болып табылады.
8. Кооператив жарғылық капиталдың азайтылуына байланысты жарғылық капиталдың жаңа мөлшерінен асатын таза активтердің бір бөлігі шегінде ғана өз қатысушыларына төлемдер жасауға құқылы. Төлемдер жарғылық капиталдың азайтылуына байланысты қайта мемлекеттік тіркеуден кейін кооператив жарғысында немесе жалпы жиналыстың жарғылық капиталды азайту туралы шешімінде белгіленген мерзімде, бірақ мемлекеттік тіркеу сәтінен бастап үш айдан кешіктірмей жасалады.
Төлемдер кооператив қатысушылары үлестерінің мөлшеріне сәйкес жасалады.
9. Жарғылық капиталды азайту осы Заңның 22-бабы 3-тармағының екінші бөлігінде көзделген жағдайды қоспағанда, қатысушылардың өз салымдарын құрылтай құжаттарында мәлімделген жарғылық капиталдың толық мөлшеріне дейін салғаннан кейін ғана жүзеге асырылуы мүмкін.

26-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативі қатысушыларының
үлестері

1. Барлық қатысушылардың жарғылық капиталдағы үлестері және тиісінше олардың кооператив мүлкінің құнындағы үлестері (мүліктегі үлес), егер құрылтай құжаттарында өзгеше көзделмесе, олардың жарғылық капиталдағы салымдарына пропорционалды болады.
Үлес мөлшері осы Заңның 21-бабының 6-тармағында көзделген тәртіппен айқындалады. Қатысушылардың тым болмағанда біреуінің жарғылық капиталдағы салымының қандай да бір өзгеруі (ұлғаюы немесе азаюы) кооперативтің барлық қатысушылары үлестерінің мөлшерін тиісті түрде қайта есептеуге әкеледі.
2. Кез келген негіз бойынша үлеске деген құқықтан айрылу қатысушының кооперативтен шығуына әкеп соғады. Осы Заңда белгіленген тәртіппен үлес сатып алу үлесті сатып алушының кооператив қатысушыларының құрамына кіргендігін білдіреді.
3. Кооперативтің құрылтай құжаттарымен кооперативтің бір қатысушысына тиесілі болатын үлестің ең көп мөлшері шектелуі мүмкін. Мұндай шектеу белгілі бір қатысушыға қатысты белгіленбеуі мүмкін. Құрылтай құжаттарында сол сияқты кооператив қатысушылары үлестерінің ара қатынасын өзгерту мүмкіндігі шектелуі мүмкін.
4. Кооператив мүлкіне қатысушының үлесіне құқық заттық емес, міндеттемелік сипатта болады.

27-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативі қатысушысының
кооператив мүлкіндегі өз үлесіне билік етуі

1. Қатысушының кооператив мүлкіндегі үлесі салым төленіп қойылған бөлігінде ғана салым толық төленгенге дейін иеліктен алынуы немесе кепілге берілуі мүмкін.
2. Кооператив қатысушысы өз таңдауы бойынша сол кооперативтің бір немесе бірнеше қатысушысына кооператив мүлкіндегі өз үлесін немесе оның бір бөлігін сатуға немесе өзге де тәсілмен беруге құқылы. Кооператив қатысушысы кооперативке басқа қатысушы алдындағы өз міндеттемесін қамтамасыз ету үшін үлесін кепілге беруге құқылы. Бұл мәмілелерді жасауға кооперативтің немесе басқа да қатысушылардың келісімі талап етілмейді. Алайда, егер кооперативтің құрылтай құжаттарында осы Заңның 26-бабының 3-тармағында көрсетілген шарттар көзделсе, бұл шарттар үлесті басқаға беру кезінде сақталуға тиіс.
Шығатын қатысушының кооператив мүлкіндегi (жарғылық капиталындағы) үлесіне немесе оның бір бөлігіне құқығын иелiктен шығару (басқаға беру) шартының тарапы жеке тұлға болып табылатын жағдайда, жеке тұлға қолының түпнұсқалығы нотариалды куәландыруға жатады.
3. Кооператив мүлкіндегі үлес кепілін тіркеу Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады. Тіркеуші кооператив қатысушыларының тізілімін жүргізген жағдайда кооператив мүлкіндегі үлес кепілін тіркеу осы Заңның және (немесе) кооператив жарғысының талаптарын сақтаған кезде тіркеушінің ішкі құжаттарына сәйкес жүзеге асырылады.

28-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативі қатысушысының үлесін
үшінші тұлғаға иеліктен шығарып беру мүмкіндігі

1. Егер құрылтай құжаттарында өзгеше көзделмесе, кооператив қатысушысының өз үлесін (оның бір бөлігін) үшінші тұлғаларға иеліктен шығарып беруіне немесе қатысушының үшінші тұлға алдындағы міндеттемесін қамтамасыз ету үшін үлесті (үлестің бір бөлігін) кепілге беруіне жол беріледі.
2. Кооперативтің құрылтай құжаттарында үлесті үшінші тұлғаға сатуға тек белгілі бір шарттар сақталғанда ғана жол берілетіндігі көзделуі мүмкін.
3. Осы бапта белгіленген шектеулер мемлекетке немесе мемлекеттік заңды тұлғаға тиесілі үлесті сату жағдайларына, егер мұндай сату «Мемлекеттік мүлік туралы» Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес үлесті саудада сату арқылы жүзеге асырылса, қолданылмайды. Алайда мұндай сату кезінде кооперативтің басқа қатысушысының (басқа қатысушыларының) осы Заңның 29-бабында көзделген үлесті сатып алуға басым құқығы сақталады.

29-бап. Иеліктен шығарылатын үлесті сатып алуға басым
құқық

1. Кооператив қатысушылары заңнамалық актілерде көзделген жағдайларды қоспағанда, қатысушылардың бірі үлесін сатқан кезде оны немесе оның бір бөлігін сатып алу кезінде үшінші тұлғалардың алдында артықшылықты пайдаланады. Мұндай құқықты әрбір қатысушы пайдалана алады. Егер сатып алудағы басым құқықты пайдалануды қалайтын қатысушылар бірнеше болса және құрылтай құжаттарында немесе кооператив қатысушыларының өзге келісімінде өзгеше көзделмесе, үлесті (оның бір бөлігін) сатып алудағы басым құқықты қатысушылар жарғылық капиталдағы өз үлестерінің мөлшеріне пропорционалды жүзеге асырады.
2. Өз үлесін немесе оның бір бөлігін үшінші тұлғаға сатқысы келген кооператив қатысушысы өзінің ниеті туралы кооперативтің атқарушы органына сатудың болжамды бағасын көрсетіп, жазбаша хабарлауға міндетті.
3. Кооператив қатысушысынан үлесті сату ұсынысы туралы хабарлама алған кезден бастап атқарушы орган жеті күн ішінде бұл туралы кооперативтің барлық қатысушыларына хабарлайды. Сатып алуда басым құқықты жүзеге асыруды қалайтын кооператив қатысушысы сатуға ұсынылған үлесті толық немесе оның белгілі бір бөлігін сатып алу ниетін көрсете отырып, бұл туралы кооперативтің атқарушы органын жеті күндік мерзімде хабардар етуге тиіс.
4. Егер келіп түскен ұсыныстардың жиынтық шамасы сатылатын үлестің мөлшерінен аспаса, қатысушының әрқайсысы оның өзінің хабарламасында көрсеткен бөлігін сатып алады. Егер үлесті иеліктен шыаруға дейін кооператив қатысушыларынан қосымша ұсыныстар түспесе, үлестің қалған бөлігі үшінші тұлғаға иеліктен шығарылып берілуі мүмкін.
5. Егер кооперативтің атқарушы органына үлестің сатуға ұсынылғаны туралы хабарлама жіберілген күннен бастап бір ай ішінде оны немесе оның бір бөлігін кооператив қатысушылары басым құқықты жүзеге асыру тәртібімен сатып алмаса, үлесті сатуға ұсынған қатысушы үлесті (үлестің сатып алынбаған бөлігін) хабарламада көрсетілген бағадан төмен емес баға бойынша үшінші тұлғаға сатуға құқылы.
6. Егер үлес хабарламада көрсетілген бағадан неғұрлым төмен баға бойынша үшінші тұлғаға иеліктен шығарылып берілсе, үлесті сатып алу-сату туралы шарт жарамсыз деп танылуы мүмкін. Қатысушылардың үлестің немесе оның бір бөлігінің іс жүзіндегі сату бағасын ескеріп, үлесті сатып алудағы басым құқықты жүзеге асыру рәсімін қайталауға құқығы бар.
7. Үлесті немесе оның бір бөлігін сатып алудағы басым құқық бұзылып сатылған жағдайда кооперативтің кез келген қатысушысы үш ай ішінде сот тәртібімен сатып алушының құқықтары мен міндеттерін өзіне ауыстыруды талап ете алады.
8. Иеліктен шығарылған үлесті сатып алудағы басым құқық үлесті сатудың кез келген тәсілі кезінде, оның ішінде сауда-саттық кезінде жүзеге асырылады.
9. Үлесті сатып алудағы басым құқықты басқаға беруге жол берілмейді.
10. Иеліктен айырылған үлесті немесе оның бір бөлігін кооператив қатысушысы (қатысушылары) сатып алған жағдайда оның (олардың) кооперативтің жарғылық капиталындағы үлесі тиісінше ұлғаяды.
11. Осы баптың нормалары үлесті айырбас шарты бойынша иеліктен шығарған кезде де қолданылады.
12. Үлесті немесе оның бір бөлігін үшінші тұлғаға сатқан кезде кооператив қатысушылары сатып алудағы басым құқықты пайдалануды қаламаған жағдайда, сатып алудағы басым құқықты осы баптың 2, 5-9 және 11-тармақтарын ескере отырып, кооперативтің өзі пайдалана алады.

30-бап. Басқа қатысушылар үлесті сатып алудан бас тартқан
кезде ауыл шаруашылығы кооперативі қатысушысының
үлесін сату

1. Кооперативтің құрылтай құжаттарында кооператив қатысушысының өз үлесін үшінші тұлғаларға сатуына тыйым салу немесе шек қою көзделуі мүмкін (мысалы, үлесті кооперативтің басқа қатысушыларына не үшінші тұлғалардың шектеулі тобына ғана сату). Бұл жағдайда сату осындай тыйым салуды немесе шектеулерді сақтай отырып жүргізілуі тиіс.
Қатысушылар тiзiлiмiн жүргiзудi тiркеушi жүзеге асыратын кооперативтің жарғылық капиталына қатысу үлесін қатысушының сату тәртiбi кооперативтiң жарғысында белгіленеді.
2. Үлесті сату сатушыға байланысты емес мән-жайлар бойынша осы баптың 1-тармағында көзделген тыйым салуларды немесе шектеулерді сақтай отырып жүргізу мүмкін болмаған жағдайда, үлесін сатқысы келетін кооператив қатысушысы осы үлесті сатып алуын немесе оны үшінші тұлғаға сатуға рұқсат етуін талап ете отырып кооперативке жүгінуге құқылы.
Осы нұсқалардың бірін таңдау кооператив қатысушыларының жалпы жиналысында жүргізіледі.
3. Үлесті кооператив сатып алған жағдайда үлес бағасы тараптардың келісімінде белгіленеді, келісімге қол жеткізілмеген кезде сот белгілейді.
4. Кооператив үлесті үшінші тұлғаға сатуға келіскен кезде кооператив қатысушыларына осы Заңның 29-бабында көзделген үлесті сатып алудағы басым құқығы сақталады.

31-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативі қатысушысының үлесін
сатып алу салдары

1. Кооператив осы Заңда көзделген тәртіппен қатысушы үлесін сатып алғаннан кейін, сондай-ақ кооператив тараптардың келісімі бойынша қатысушының үлесін сатып алғаннан кейін, кооператив басқа қатысушыларға жалпы жиналыстың шешімімен белгіленген баға бойынша осы үлесті сатып алуды ұсынуға міндетті.
2. Үлесті сатып алуға бірнеше қатысушы ниет білдірген жағдайда үлес олардың арасында кооперативтің жарғылық капиталындағы өз үлестерінің мөлшеріне пропорционалды бөлінеді.
Қатысушы сатып алған үлес мөлшері сатып алғанға дейін осы қатысушыға тиесілі үлес мөлшеріне қосылады. Бұл ретте кооперативтің бір қатысушысына тиесілі болуы мүмкін үлес мөлшерін шектеу мүмкіндігі туралы осы Заңның 26-бабы 3-тармағының нормалары сақталады.
3. Шығып кеткен қатысушыдан кооператив сатып алған үлесті қатысушылар сатып алғысы келмеген кезде үлес жарғылық капиталды тиісінше азайту және кооператив қатысушыларының жарғылық капиталдағы үлестерін қайта есептеу арқылы өтеледі.
4. Кооператив жалпы жиналыстың шешімі бойынша осы баптың 3-тармағында көзделген үлесті өтеудің орнына бұл үлесті кооператив атынан үшінші тұлғаға сатуға құқылы.
5. Кооперативтің шығып кеткен қатысушысының кооперативке ауысқан үлесіне барлық жағдайда ол өтелгенге не басқа қатысушыға немесе үшінші тұлғаға сатылғанға дейін дивидендтер есептелмейді.

32-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативі қатысушысынан үлесті
мәжбүрлеп сатып алу

1. Кооператив қатысушысы кооперативке немесе оның қатысушыларына зиян келтірген кезде олар зиян келтірушіден зиянды өтеуді талап етуге құқылы.
2. Елеулі түрде зиян келтірілген кезде кооператив зиянды өтеу туралы талаптан басқа және зиян келтірген кінәлі қатысушының үлесін кооперативтің мәжбүрлеп сатып алуы туралы мәселе қоюдан басқа, сондай-ақ оның қатысушылар құрамынан шығуын талап етуге де құқылы.
3. Үлесті мәжбүрлеп сатып алу сот тәртібімен жүргізіледі. Кооператив қатысушысынан үлесті мәжбүрлеп сатып алу халықаралық стандарттар негізінде бағалау қызметі саласындағы мемлекеттік реттеуді жүзеге асыратын уәкілетті орган белгілеген талаптарға жауап беретін тәуелсіз бағалаушы белгілеген нарық бағасы бойынша жүзеге асырылады.

33-бап Ауыл шаруашылығы кооперативінің жарғылық
капиталындағы үлестің мұрагерлік бойынша ауысуы

Егер кооперативтің құрылтай құжаттарында өзгеше көзделмесе, кооператив қатысушысының үлесі оның мұрагерлеріне ауысады. Үлестің мұрагерлерге ауысуы және оны бірнеше мұрагерлер арасында бөлу Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексіне сәйкес жүргізіледі.

34-бап. Заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы кооперативінің
жарғылық капиталындағы үлеске қатысты құқықтық
мұрагерлігі

1. Заңды тұлға бірігу, қосылу немесе қайта құрылу нысанында қайта ұйымдастырылған жағдайда кооперативтің жарғылық капиталындағы оның үлесі қайта ұйымдастырылған заңды тұлғаның құқықтық мұрагеріне ауысады.
2. Егер қайта ұйымдастыру заңды тұлғаны бөлу немесе жаңа заңды тұлғаның құрамынан (жаңа заңды тұлғалардың) бөліп шығару болып табылса, қайта ұйымдастырылған заңды тұлғаның үлесі бөлу оның құқықтық мұрагерлеріне балансына сәйкес ауысады.
3. Жалпы жиналыс осы баптың 2-тармағында көзделген заңды тұлғаның құқықтық мұрагерлеріне үлестің ауысуына келіспеген кезде кооператив үлесті осы Заңның 32-бабында көзделген тәртіппен сатып алуға міндетті.

35-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативі қатысушысының
үлесінен оның кредиторларының өндіріп алуы

1. Кооператив қатысушысының кредиторлары сот шешімінің негізінде мәжбүрлі түрде осындай қатысушының кооператив мүлкіндегі үлесінен немесе үлесінің бір бөлігінен өндіріп алуды талап етуге құқылы.
2. Үлеске (үлестің бір бөлігіне) қатысты кепіл ұстаушы құқығы жоқ оны өндіріп алатын кредитор кооперативке борышкерден үлесті (үлестің бір бөлігін) мәжбүрлеп сатып алатыны және сатып алудан түскен сомадан борышты өтеуін талап ететіні туралы мәлімдейді. Үлесті (үлестің бір бөлігін) сатып алуды кооператив немесе оның қатысушылары үлесі сатып алынатын қатысушы бұған келіскен кезде тараптар белгілейтін баға бойынша жүзеге асырады.
3. Кооператив және үлесі өндіріп алынатын қатысушы келіскен кезде мұндай үлес (үлестің бір бөлігі) үшінші тұлғаға сатылуы мүмкін.
4. Егер кредитордың талабы мәлімденген күннен бастап үш ай ішінде кооператив немесе оның қатысушылары, немесе үшінші тұлғалар үлесті (оның бір бөлігін) сатып алмаса және талапты қанағаттандыруды жүргізбесе, кредитор үлесті (оның бір бөлігін) Қазақстан Республикасының азаматтық іс жүргізу заңнамасында көзделген тәртіппен көпшілік сауда-саттықта сатуды талап етуге құқылы. Бұл жағдайда кооперативтің басқа қатысушыларының осы Заңның 29-бабында көзделген үлесті сатып алудағы басым құқығы сақталады.
5. Үлесті сатудан түскен ақшадан оны бағалауға, сатуды ұйымдастыру мен өткізуге және үлестен өндіріп алуды талап еткен кредитордың талаптарын қанағаттандыруға жұмсалатын шығыстар өтеледі. Қалған ақша, егер ол бар болса, үлесі (үлесінің бір бөлігі) сатылған адамға беріледі.

4-тарау. Ауыл шаруашылығы кооперативінің мүлкі

36-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативінің мүлкін
қалыптастыру

1. Кооператив мүлкі оның құрылтайшыларының (қатысушыларының) салымдары, кооператив алған табыстар, сондай-ақ заңнамада тыйым салынбаған өзге де көздер есебінен қалыптастырылады.
2. Заңнамалық актілерде немесе кооперативтің құрылтай құжаттарында резервтік капитал және басқа да қорлар құру көзделуі мүмкін.
3. Кооператив мүлкі оның балансында есепке алынады.

37-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативі мүлкіне қосымша
жарналар

1. Егер кооператив жарғысында өзгеше көзделмесе, қатысушылардың жалпы жиналысы қатысушылардың кооператив мүлкіне қосымша жарналар енгізуі туралы шешім қабылдай алады. Шешім кооперативтің барлық қатысушыларының төрттен үшінің көпшілік дауысымен қабылданады. Мұндай шешімді жақтап дауыс бермеген қатысушылар (оның ішінде жиналыста болмағандар, дауыс беруге қатыспағандар немесе дауыс беруден қалыс қалғандар) өз үлестерін қосымша жарналар енгізуді жақтап дауыс берген қатысушылардың сатып алуын талап етуге құқылы. Қосымша жарналарды жақтап дауыс берген қатысушылар осы үлестерді кооперативтің жарғылық капиталындағы өз үлестеріне пропорционалды мөлшерде осы Заңның нормаларына сәйкес айқындалатын баға бойынша сатып алады.
Қосымша жарналар өздерінің үлестерін сатып алу туралы талапты мәлімдеген қатысушылармен есеп айырысу аяқталған соң ғана енгізіледі.
2. Қатысушылардың кооператив мүлкіне қосымша жарналар енгізу тәртібі мен мерзімі, сондай-ақ оны енгізу мерзімін өткізіп алғаны үшін жауапкершілік осы Заңның 22-бабының нормаларына сәйкес айқындалады.
3. Қатысушылардың кооператив мүлкіне қосымша жарналары оның жарғылық капиталының және кооператив қатысушылары үлестерінің мөлшерін өзгертпейді.

38-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативі қатысушыларына
кооперативтік төлемдер

1. Кооперативтік төлемдер – кооператив қатысушыларына кооператив жарғысында белгіленген тәртіппен олардың кооперативтің шаруашылық қызметіндегі (кооперативке тауарлар беруге, жұмыстарды орындауға және (немесе) кооперативке қызмет көрсетуге) қатысуына пропорционалды төленетін, кооператив табысының бір бөлігі.
2. Кооперативтік төлемдерді бөлу туралы шешім кооператив қатысушыларының кооперативтің тиісті жылдағы қызметінің нәтижелерін бекітуге арнаған жалпы жиналысының шешімі қабылданғанға дейін қабылданады.

39-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативінің таза табысын оның
қатысушылары арасында бөлу

1. Кооператив қатысушылары арасында кооперативтің бір жыл ішіндегі өз қызметінің нәтижелері бойынша алған таза табысын бөлу кооператив қатысушыларының кооперативтің тиісті жылдағы қызметінің нәтижелерін бекітуге арналған кезекті жиналысының шешіміне сәйкес жүргізіледі.
Таза табысты бөлу кооператив жарғысында белгіленген тәртіппен жүзеге асырылады.
Жалпы жиналыс таза табысты немесе оның бір бөлігін кооператив қатысушылары арасында бөлуден алып тастау туралы шешім қабылдауға құқылы.
2. Таза табысты төлеуді кооператив жалпы жиналыс таза табысты бөлу туралы шешім қабылдаған күннен бастап бір ай ішінде ақшалай нысанда жүргізуге тиіс.
3. Кооперативтің барлық жарғылық капиталы толық төленгенге дейін табысты қатысушылар арасында бөлуге кооператив құқылы емес.

5-тарау. Ауыл шаруашылығы кооперативін басқару

40-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативінің органдары және
лауазымды адамдары

1. Мыналар кооперативтің органдары болып табылады:
1) кооперативтің жоғары органы – оның қатысушыларының жалпы жиналысы (жалпы жиналыс);
2) кооперативтің атқарушы органы (алқалы немесе жеке-дара);
3) байқаушы кеңес.
2. Кооперативтің атқарушы органының мүшелері немесе кооперативтің атқарушы органының функцияларын жеке-дара атқаратын адам, сондай-ақ байқаушы кеңестің мүшелері кооперативтің лауазымды адамдары болып табылады.
3. Қазақстан Республикасының оңалту және банкроттық туралы заңнамалық актісінде белгіленген тәртіппен кооператив банкрот деп танылған немесе оңалту рәсімі қолданылған және уақытша не банкроттықты немесе оңалтуды басқарушы тағайындалған жағдайларда, оны басқару жөніндегі барлық өкілеттіктер тиісінше уақытша не банкроттықты немесе оңалтуды басқарушыға өтеді.
4. Кооператив жарғысында көзделген жағдайда байқаушы кеңес құрылуы мүмкін.
5. Кооператив органдарының құзыреті, сондай-ақ олардың шешім қабылдау немесе кооператив атынан әрекет ету тәртібі осы Заңда, Қазақстан Республикасының басқа да заңнамалық актілерінде және кооператив жарғысында айқындалады.

41-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативінің жалпы жиналысы

1. Кооперативтің жоғары органы (жалпы жиналыс) қатысушылардың кезекті немесе кезектен тыс жалпы жиналысы ретінде шақырылады.
2. Кооперативтің барлық қатысушыларының жалпы жиналысқа қатысуға, күн тәртібіндегі мәселелерді талқылауға қатысуға және шешімдер қабылдау кезінде дауыс беруге құқығы бар.
Кооператив қатысушыларының көрсетілген құқықтарын шектейтін кооператив жарғысының және кез келген басқа құжаттардың, шешімдердің ережелері жарамсыз.
3. Кооператив қатысушысы жалпы жиналысқа жеке өзі немесе өкілі арқылы қатыса алады.
Сенімгердің өзі тиісінше кооперативтің атқарушы органының мүшесі немесе бақылау органының мүшесі болып табылатын жағдайларды қоспағанда, атқарушы орган мүшелерінің және бақылау органдары қатысушыларының жалпы жиналыста кооператив қатысушыларының өкілдері ретінде әрекет етуге құқылы емес.
Кооператив қатысушысы жеке тұлғаның өкілі ретінде сенімхат негізінде өзге адамдар әрекет етуге құқылы. Өкілдің жалпы жиналысқа қатысуына жеке тұлғаның сенімхаты Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексінің 167-бабында көзделген нысанда берілуі не нотариалды куәландырылуы тиіс.
Кооператив қатысушысы заңды тұлғаның өкілі ретінде оның басшысы сенімхатсыз не өзге өкіл сенімхат негізінде қатысуға құқылы. Өкілдің жалпы жиналысқа қатысуына заңды тұлғаның сенімхаты Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексінің 167-бабында көзделген нысанда берілуі тиіс.
4. Егер қатысушы мен сенімгер басқарушы арасындағы шартта өзгеше көрсетілмесе немесе мүлікті сенімгерлік басқаруды құру туралы заңнамалық актілерде өзгеше көзделмесе, қатысушы үлесін сенімгерлік басқару құрылған жағдайда жалпы жиналыста оның өкілі ретінде қатысушы атынан сенімгер басқарушы әрекет етуге құқылы. Қатысушы мүдделерін білдіру тәртібіне қойылатын талаптар мүлікті сенімгерлік басқару туралы заңнамада белгіленеді.
5. Кооперативтің әрбір қатысушысы жалпы жиналыста дауыс беру кезінде, оның жарғылық капиталдағы үлес мөлшеріне қарамастан, бір дауысқа ие болады.
6. Кооперативтің атқарушы органының кооператив қатысушысы болып табылмайтын мүшелері, егер кооператив жарғысында өзгеше көзделмесе, жалпы жиналысқа кеңесші дауыс құқығымен қатыса алады.

42-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативі қатысушыларының
жалпы жиналысының құзыреті

1. Кооператив қатысушыларының жалпы жиналысының құзыреті осы Заңға сәйкес кооператив жарғысында айқындалады.
2. Кооператив қатысушыларының жалпы жиналысының ерекше құзыретіне:
1) кооперативтің жарғылық капиталы мөлшерін, орналасқан жері мен фирмалық атауын өзгертуді қоса алғанда, оның жарғысын өзгерту немесе кооперативтің жаңа редакциядағы жарғысын бекіту;
2) кооперативтің атқарушы органын құру және оның өкілеттіктерін мерзімінен бұрын тоқтату, сондай-ақ кооперативті немесе оның мүлкін сенімгерлік басқаруға беру туралы шешім қабылдау және осылай берудің шарттарын айқындау;
3) кооперативтің байқаушы кеңесін сайлау және олардың өкілеттіктерін мерзімінен бұрын тоқтату;
4) жылдық қаржылық есептілікті бекіту және таза табысты бөлу;
5) бекітілуі кооперативтің жарғысында кооперативтің өзге органдарының құзыретіне жатқызылған құжаттардан басқа, кооперативтің ішкі қызметін реттейтін ішкі қағидаларды, оларды қабылдау рәсімін және басқа құжаттарды бекіту;
6) кооперативтің өзге шаруашылық кооперативтерге, сондай-ақ коммерциялық емес ұйымдарға қатысуы туралы шешім;
7) кооперативті қайта ұйымдастыру немесе тарату туралы шешім;
8) тарату комиссиясын тағайындау және тарату баланстарын бекіту;
9) кооператив қатысушысынан үлесті осы Заңның 32-бабына сәйкес мәжбүрлеп сатып алу туралы шешім;
10) кооперативтің бүкіл мүлкінің кепілі туралы шешім;
11) кооператив мүлкіне қосымша жарналарды осы Заңның 37-бабына сәйкес енгізу туралы шешім;
12) кооператив қатысушыларына және үлестерді сатып алушыларға кооперативтің қызметі туралы ақпаратты берудің тәртібін және мерзімдерін бекіту;
13) кооперативке жаңа қатысушы қабылдау туралы шешім жатады.
3. Осы Заңда жалпы жиналыстың ерекше құзыретіне жатқызылған мәселелермен қатар кооператив жарғысында оның құзыретіне басқа да мәселелер жатқызылуы мүмкін.
Егер кооператив жарғысында өзгеше белгіленбесе, жалпы жиналыс өзінің ерекше құзыретіне жатпайтын өкілеттіктерді кооперативтің атқарушы органына немесе байқаушы кеңесіне беруге құқылы.
4. Кооператив қатысушыларының жалпы жиналысы, өзінің құзыреті кооператив жарғысында қалай белгіленгеніне қарамастан, кооператив қызметіне байланысты кез келген мәселені қарауына алуға құқылы.
5. Қатысушылардың жалпы жиналысы, егер кооперативтің жарғысында өзгеше белгіленбесе, кооперативтің ішкі қызметіне қатысты мәселелер бойынша кооперативтің өзге органдарының кез келген шешімінің күшін жоюға құқылы.

43-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативі қатысушыларының
кезекті жалпы жиналысы

1. Кооператив қатысушыларының кезекті жалпы жиналысын кооперативтің атқарушы органы кооператив жарғысында белгіленген мерзімде, бірақ жылына кемінде бір рет шақырады.
2. Кооперативтің жылдық қаржылық есептілігін бекітуге арналған жиналыс есепті қаржы жылы аяқталғаннан кейін үш айдан кешіктірілмей өткізілуге тиіс.

44-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативі қатысушыларының
кезектен тыс жалпы жиналысы

1. Кооператив қатысушыларының кезектен тыс (төтенше) жалпы жиналысы осы Заңда, кооператив жарғысында көзделген жағдайларда, сондай-ақ кооператив мүдделері осындай жиналысты шақыруды талап ететін кез келген өзге де жағдайларда шақырылады.
2. Кооператив қатысушыларының кезектен тыс жалпы жиналысы кооперативтің атқарушы органының өз бастамасы бойынша, ал кооперативтің байқаушы кеңесін құрған жағдайда – кооперативтің байқаушы кеңесінің талап етуі не жиынтығында жалпы дауыс санының оннан бірінен астамын иеленетін кооператив қатысушыларының бастамасы бойынша шақырылады.
Егер байқаушы кеңестің немесе кооператив қатысушыларының талап етуіне қарамастан атқарушы орган кезектен тыс жалпы жиналысты шақырмаса, оны кооперативтің байқаушы кеңесі немесе жиынтығында дауыс санының оннан бірінен астамын иеленетін кооператив қатысушылары дербес шақыра алады.
3. Таратылу процесінде тұрған кооператив қатысушыларының кезектен тыс жалпы жиналысын тарату комиссиясы (таратушы) да шақыра алады.

45-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативі қатысушыларының
жалпы жиналысын шақыру тәртібі

1. Кооператив қатысушыларының жалпы жиналысын шақыратын орган немесе адам (адамдар) жиналыс ашылғанға дейін он күннен кешіктірмей, кооперативтің атқарушы органы жүргізетін қатысушылардың тізілімінде көрсетілген мекенжай бойынша кооперативтің әрбір қатысушысына оның өткізілетіні туралы жазбаша хабарлауға міндетті.
Хабарламада жиналыс өтетін уақыт пен орын, сондай-ақ ұсынылатын күн тәртібі көрсетілуге тиіс.
Кооператив қатысушыларға бұқаралық ақпарат құралдары арқылы қосымша хабарлауға құқылы.
2. Жүз және одан да көп қатысушысы бар акционерлік қоғамнан қайта құрылған кооператив қатысушыларының жалпы жиналысын шақыратын орган немесе адам (адамдар) кооператив қатысушыларының жиналысы ашылғанға дейін он бес күннен кешіктірмей, оны өткiзу туралы хабардар етуге мiндеттi. Жүз және одан да көп қатысушысы бар кооператив қатысушыларының жалпы жиналысын өткізу туралы хабарлама кооперативтің жарғысында көрсетілген бұқаралық ақпарат құралында жариялануға тиiс.
Қатысушылар саны жүзден аз, қатысушылар тiзiлiмiн жүргiзудi тiркеудi жүзеге асыратын кооператив қатысушыларының жалпы жиналысын шақыратын орган немесе адам (адамдар) жиналыс ашылғанға дейін он бес күннен кешіктірмей кооператив қатысушыларының тiзiлiмiнде көрсетiлген мекенжай бойынша кооперативтің әрбiр қатысушысына оның өткізілетіні туралы жазбаша хабарлауға міндетті.
3. Кооперативтің кез келген қатысушысы жалпы жиналыстың күн тәртібі бойынша ол ашылғанға дейін он күннен кешіктірмей өз ұсыныстарын енгізуге құқылы. Осы мерзім ішінде жиынтығында жалпы дауыс санының жиырмадан бірінен астамын иеленетін кооператив қатысушылары өздері айқындаған мәселелерді жалпы жиналыстың күн тәртібіне енгізуді талап етуге құқылы. Бұл талапты орындау жалпы жиналысты шақырған орган немесе адам (адамдар) үшін міндетті.
Егер кооператив қатысушыларының ұсыныс жасауы немесе талап етуі бойынша жалпы жиналыстың бастапқы күн тәртібіне өзгерістер енгізілсе, жиналысты шақырған орган немесе (адам) адамдар жиналыс ашылғанға дейін бес күннен кешіктірмей, осы баптың 1-тармағының бірінші бөлігінде көрсетілген әдіспен кооперативтің әрбір қатысушысына бұл өзгерістер туралы хабарлауға міндетті.
4. Кооператив қатысушыларының жалпы жиналысын шақырушы орган немесе адам (адамдар) түскен ұсыныстарды қарап, жиналыс ашылғанға дейін жеті күннен кешіктірмей оларды кооператив қатысушыларының жалпы жиналысының күн тәртібіне енгізу немесе одан бас тарту туралы шешім қабылдауға міндетті. Кооператив қатысушыларының жалпы жиналысын шақырушы орган немесе адам (адамдар) ұсыныстар қабылданған жағдайда кооператив қатысушыларының жалпы жиналысы ашылғанға дейін бес күннен кешіктірмей күн тәртібіне енгізілген өзгерістер туралы кооператив қатысушыларына хабарлауға, сондай-ақ жалпы жиналыстың күн тәртібіне өзгерістер немесе толықтырулар енгізу жөніндегі ұсыныстар қабылданбаған жағдайда өтініш берушіге бас тарту туралы дәлелді жауап беруге міндетті.
Егер ұсыныстарды жалпы жиналыстың күн тәртібіне енгізуден бас тарту және ол бойынша қабылданған шешім өтініш берушінің құқықтары мен заңды мүдделерін бұзса, ол мұндай шешімге осы Заңның 49-бабында көзделген тәртіппен шағымдануға құқылы.
Жалпы жиналыстың күн тәртібіне «әр түрлі», «өзге де», «басқа» және осыларға ұқсас тұжырымдауларды қоса алғанда, жалпылама ұғымдағы мәселелерді енгізуге тыйым салынады.
5. Кооператив қатысушыларының жалпы жиналысын шақырушы орган немесе адам (адамдар) кооператив қатысушысының жиналыстың ашылуына дейін он күннен кешіктірмей жіберілген талабы бойынша оған жазбаша түрде және жиналыстың ашылу күніне дейін жеті күннен кешіктірмей күн тәртібінің барлық мәселелері жөніндегі шешімдердің жобаларын, талқылануы күн тәртібіне енгізілген құжаттардың көшірмелерін, сондай-ақ кооператив жарғысында не кооперативтің ішкі қызметін реттейтін құжаттарда көзделген басқа да мәліметтерді жіберуге міндетті.
Өткен бөлікте көрсетілген құжаттар мен мәліметтер, сондай-ақ есепті кезеңге арналған қаржылық есептілік және (немесе) аудиторлық ұйымның есебi жалпы жиналыс өткізілетіні туралы хабарланған кезден бастап, бірақ жиналыс ашылғанға дейін он бес күннен кешіктірмей кооперативтің атқарушы органының үй-жайында еркін танысу үшін кооперативтің барлық қатысушыларына ұсынылуы тиіс. Бұл ретте кооператив қатысушыларына танысу үшін берілген құжаттардан тегін көшірмелер түсіріп алу мүмкіндігі берілуге тиіс.
Өткен үш жылдың қаржылық есептіліктері және (немесе) олар бойынша қорытындылар және (немесе) аудиторлық ұйымның есебi кооперативтің атқарушы органында сақталуы тиіс және кез келген уақытта кооперативтің кез келген қатысушысына танысу үшін беріледі. Кооператив қатысушыларының талап етуі бойынша оларға көрсетілген құжаттардан куәландырылған көшірмелер беріледі.
6. Қатысушылары жетіден аз кооператив жарғысында осы бапта және осы Заңның 46-бабының 5-тармағында көрсетілген мерзімдерден өзге мерзімдер көзделуі мүмкін.

46-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативі қатысушыларының
жалпы жиналысын өткізу тәртібі

1. Кооператив қатысушыларының жалпы жиналысының регламенті осы Заңға, кооператив жарғысына, кооперативтің ішкі қызметін реттейтін қағидаларға және өзге де құжаттарға сәйкес не тікелей жалпы жиналыспен айқындалады.
2. Жалпы жиналыс ашылар алдында келген кооператив қатысушыларын және олардың өкілдерін тіркеу жүргізіледі. Қатысушылардың өкілдері осы Заңның 41-бабының 3 және 4-тармақтарында көзделген тиісті өкілеттіктерін көрсетуге тиіс. Тіркелмеген қатысушы (қатысушының өкілі) кворумды айқындау кезінде есепке алынбайды және оның дауыс беруге қатысуға құқығы жоқ.
3. Кооператив қатысушыларының жалпы жиналысы келген қатысушылар мен олардың өкілдерін тіркеу деректері тиісті кворум бар деп болжауға жеткілікті негіз берген жағдайда, жарияланған уақытта ашылады.
Кооперативтің барлық қатысушылары немесе олардың өкілдері тіркеліп болған, жиналыстың ашылу уақытының өзгертілгендігі туралы хабардар етілген және оған қарсылық болмаған жағдайды қоспағанда, жиналысты жарияланған уақыттан ерте ашуға болмайды.
4. Егер жиналысқа қатысып отырған немесе оған өкілдік алған қатысушылар жиынтығында жалпы дауыс санының жартысынан астамын иеленсе, кооператив қатысушыларының жалпы жиналысы заңды, ал кворум шарттары сақталған болып танылады. Күн тәртібіне енгізілген мәселе жөніндегі шешім дауыстың басым көпшілігімен немесе бірауыздан қабылдануға тиіс жағдайларда, егер қатысып отырған немесе оған ұсынылған кооператив қатысушылары жиынтығында жалпы дауыс санының үштен екісінен астамын иеленсе, онда жиналыс шешім қабылдауға құқылы.
5. Кворум болмаған жағдайда кооператив қатысушыларының жалпы жиналысы бірінші шақырылған күннен бастап он бес күннен кешіктірілмей қайта шақырылады. Жалпы жиналысты қайта шақырған кезде осы Заңның 45-бабында белгіленген нормалар сақталуға тиіс.
Қайта шақырылған жиналыс кооператив қатысушыларының жиналысқа қатысып отырған немесе оған өкілдік алған қатысушылары иеленген дауыс санына қарамастан заңды болып табылады. Егер жиналысқа қатысып отырған немесе оған өкілдік алған қатысушылар жиынтығында жалпы дауыс санының жартысынан кемін иеленсе, онда мұндай жиналыс дауыстың басым көпшілігін немесе бірауыздан берілуін қажет етпейтін мәселелер бойынша ғана шешімдер қабылдауға құқылы.
6. Кооператив қатысушыларының жалпы жиналысын атқарушы органның бірінші басшысы немесе оның міндетін атқарушы адам ашады. Байқаушы кеңес немесе кооператив қатысушылары (осы Заңның 44-бабының 2-тармағы) шақырған жалпы жиналысты тиісінше байқаушы кеңестің төрағасы немесе оның міндетін атқарушы адам (адамдар) не жалпы жиналысты шақырған кооператив қатысушыларының бірі ашады.
Тарату комиссиясы (таратушы) шақырған жалпы жиналысты тарату комиссиясының төрағасы (таратушы) немесе оны алмастырушы адам ашады.
7. Жалпы жиналысты ашатын адам жалпы жиналыстың төрағалық етушісі мен хатшысының сайлауын өткізеді. Егер кооператив жарғысында өзгеше көзделмесе, жалпы жиналыстың төрағалық етушісі мен хатшысын сайлау жөніндегі мәселе бойынша дауыс беру кезінде жиналыстың әрбір қатысушысының бір дауысы болады (жарғылық капиталдағы үлесіне қарамастан), ал шешім қатысушылар санының қарапайым көпшілік дауысымен қабылданады.
Жиналысқа қатысып отырған кооперативтің барлық қатысушылары атқарушы органға кіретін жағдайларды қоспағанда, кооперативтің атқарушы органының мүшелері жалпы жиналыста төрағалық ете алмайды.
8. Жалпы жиналыстың хатшысы жалпы жиналыстың хаттамасын жүргізуге жауап береді.
Хаттамаға жалпы жиналыстың төрағалық етушісі және хатшысы қол қояды.
Барлық жалпы жиналыстардың хаттамалары кооперативтің атқарушы органында сақталатын және кез келген уақытта кооперативтің кез келген қатысушысына танысу үшін берілуге тиіс хаттамалар кітабына тігіледі. Кооператив қатысушыларының талап етуі бойынша оларға хаттамалар кітабынан куәландырылған үзінді-көшірмелер беріледі.
9. Күн тәртібіне енгізілген мәселелерді талқылау басталғанға дейін жалпы жиналыс кворумды атап өтуге міндетті. Бұл талапты сақтамау кворумның бар екендігі анықталғанға дейін жалпы жиналыс қабылдаған барлық шешімдердің жарамсыз болып шығуына әкеп соғады.
Осы Заңның 42-бабы 2-тармағының 1), 4), 7), 9), 10) және 13) тармақшаларында көрсетілген мәселелер бойынша дауыс беру кезінде, сондай-ақ кооператив жарғысында немесе оның ішкі қызметін реттейтін қағидаларда және өзге құжаттарда көзделген өзге жағдайларда тікелей дауыс беру алдында кворумды тағы да атап өтуі қажет.

47-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативі қатысушыларының
жалпы жиналысының шешімдер қабылдау тәртібі

1. Кооператив қатысушыларының жалпы жиналысы осы Заңның 45-бабының 1 және 2-тармақтарына сәйкес қатысушыларға хабарланған күн тәртібінің мәселелері бойынша ғана шешім қабылдауға құқылы. Бұл ретте жалпы жиналыстың күн тәртібіне енгізілуін осы Заңның 45-бабының 2-тармағына сәйкес кооператив қатысушылары талап еткен мәселелер, егер жиналысты шақырушы орган немесе адамдар көрсетілген тармақтың екінші бөлігінде көзделген міндеттерді орындамаса да, күн тәртібіне енгізілген болып саналады.
2. Осы Заңның 42-бабы 2-тармағының 1), 7), 9). 10) және 13) тармақшаларында көрсетілген мәселелер бойынша, сондай-ақ кооперативтің жарғысында айқындалған басқа да мәселелер бойынша шешімдер, егер кооператив жарғысы олардың қабылдануы үшін сан жағынан көпшілік дауысты немесе бірауыздан дауыс беруді талап етпесе, жиналысқа қатысып отырған және оған өкілдік алған кооператив қатысушылары дауысының төрттен үш бөлігінің басым көпшілік даусымен қабылданады.
Осы Заңның 42-бабы 2-тармағының 9) тармақшасы бойынша шешім қабылданған кезде үлесі мәжбүрлеу тәртібімен сатып алынатын қатысушы дауыс беруге қатыспайды және оған тиесілі дауыс саны есептеу кезінде ескерілмейді.
Егер кооператив жарғысы шешімдер қабылдау үшін сан жағынан көпшілік дауысты немесе бірауыздан дауыс беруді талап етпесе, қалған шешімдер кооператив қатысушыларының жалпы жиналысына қатысушылар мен оған ұсынылғандардың қарапайым көпшілік даусымен қабылданады.
Кооператив қатысушыларының дауыстары тең болған жағдайда шешім қабылданбаған болып саналады.
Егер кооператив қатысушыларының саны 100-ден асқан жағдайда дауыстарды санауды есеп комиссиясы жүзеге асырады.
3. Егер кооперативтің жарғысында немесе кооперативтің ішкі қызметін реттейтін қағидаларда және өзге құжаттарда жасырын дауыс беру көзделмесе, кооператив қатысушыларының жалпы жиналысының шешімдері ашық дауыс беру арқылы қабылданады.
Жалпы жиналыстың шешімдері дауыстың жалпы санының кемінде бестен бір бөлігіне ие кооператив қатысушылары жасырын дауыс беруді талап еткен жағдайда жасырын дауыс беру арқылы қабылдануға тиіс.
Жасырын дауыс беру кезінде оны өткізу рәсімі дауыстардың дәлме-дәл есептелуін және дауыс беру нәтижелерінің шынайылығын қамтамасыз етуге тиіс.

48-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативі қатысушыларының
жалпы жиналысын сырттай өткізу

1. Кооператив жарғысында көзделген жағдайларда және жиынтығында дауыстардың жалпы санының төрттен үш бөлігінен астамын иеленген кооператив қатысушыларының тікелей келісім беруімен жалпы жиналыс хат, факсимильдік немесе электрондық хабарлар алмасу не барлық қатысушыларға қол жетімді және жіберілетін әрі қабылданатын хабарлардың теңтүпнұсқалығын қамтамасыз ететін өзге байланыс құралдарын пайдалану арқылы сырттай сұрау салу арқылы өткізілуі мүмкін. Сырттай өткізілетін жалпы жиналыстың осы Заңның 42-бабы 2-тармағының 1), 7) – 10) тармақшаларында көрсетілген мәселелер бойынша шешімдер қабылдауға құқығы жоқ.
2. Кооператив қатысушыларының жалпы жиналысын сырттай өткізу кезінде осы Заңның 46-бабының 2, 3, 5 – 7 және 9-тармақтары мен47-бабының 3-тармағы, сондай-ақ 45-бабы 1-3-тармақтарының ережелері оларда көзделген мерзімдер бөлігінде қолданылмайды.
3. Кооператив қатысушыларының сырттай жалпы жиналысы ұсынылып отырған күн тәртібі мен оған енгізілген мәселелер бойынша шешімдер жобаларын барлық қатысушыларға хабарлауды, дауыс беру басталғанға дейін олардың әрқайсысына барлық қажетті құжаттармен танысу, күн тәртібі бойынша ұсыныстар енгізу және оған белгілі бір мәселелерді енгізуді талап ету мүмкіндігін, сондай-ақ дауыс беру басталғанға дейін өзгертілген күн тәртібін және жекелеген мәселелер бойынша басқа қатысушылардың пікірлерін (сөздерін) барлық қатысушыларға хабарлауды қамтамасыз ететін рәсім бойынша өткізілуге тиіс.

49-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативі органдарының
шешімдерін даулау

Осы Заңмен, кооператив жарғысымен немесе кооперативтің ішкі қызметін реттейтін қағидалармен және өзге құжаттармен белгіленген жалпы жиналысты өткізу мен шешімдер қабылдаудың тәртібін бұза отырып қабылданған кооператив қатысушыларының жалпы жиналысының шешімін, сол сияқты жалпы жиналыстың осы Заңға не кооператив жарғысына қайшы келетін шешімін, оның ішінде кооператив қатысушысының құқықтарын бұзатын шешімін, дауыс беруге қатыспаған немесе дау туғызған шешімге қарсы дауыс берген кооператив қатысушысының арызы бойынша сот толық немесе ішінара жарамыз деп тануы мүмкін. Мұндай арыз кооператив қатысушысының қабылданған шешім туралы білген немесе білуге тиіс болған күннен бастап алты ай ішінде, ал егер ол шешім қабылдаған жалпы жиналысқа қатысса, онда жалпы жиналыстың бұл шешімді қабылдаған күнінен бастап алты ай ішінде берілуі мүмкін.
Кооперативтің өзге де органдарының шешімдерін даулау осы баптың бірінші бөлігінде көзделген тәртіп пен мерзімдерде жүзеге асырылады.

50-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативінің атқарушы органы

1. Егер кооператив жарғысында кооперативтің алқалы атқарушы органын (дирекция, басқарма және т.с.с.) құру көзделмесе, кооперативтің қызметіне ағымдағы басшылықты және оның ісін жүргізуді жеке-дара атқарушы орган (директор, басқарушы) жүзеге асырады.
Атқарушы органның алқалылығымен тікелей байланысты адамдарды қоспағанда, атқарушы орган мүшелері туралы осы Заңның ережелері жеке-дара атқарушы органға қолданылады.
2. Атқарушы органның мүшесі өз міндеттерін орындау кезінде кооператив мүддесі үшін адал және ақылға қонымды іс-әрекет етуге тиіс.
3. Атқарушы органның мүшелерін белгіленген, бірақ бес жылдан аспайтын мерзімге жалпы жиналыс сайлайды.
4. Кооперативтің атқарушы органының мүшесі ретінде тек жеке тұлға ғана әрекет ете алады, ол кооператив мүшесі болмауы да мүмкін.

51-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативінің атқарушы
органының құзыреті

1. Кооперативтің атқарушы органының құзыретіне осы Заңда, кооперативтің жарғысында немесе жалпы жиналыс қабылдаған қағидалар және өзге де құжаттарда айқындалған жалпы жиналыстың немесе байқаушы органдардың құзыретіне жатпайтын кооператив қызметін қамтамасыз етудің барлық мәселелері жатады.
Кооперативтің атқарушы органының құзыретіне сонымен қатар жалпы жиналыстың ерекше құзыретіне жатпайтын, осы Заңның 42-бабының 3-тармағына сәйкес атқарушы органға берілген оның өкілеттіктері де жатады.
2. Кооператив үшінші тұлғамен қатынастарда кооперативтің атқарушы органының өкілеттіктеріне белгілеген шектеулеріне сілтеме жасауға құқылы емес. Алайда кооператив, егер мәміле жасасу кезінде үшінші тұлғаның мұндай шектеулер туралы білгенін дәлелдесе, өзінің атқарушы органының белгіленген шектеулерді бұза отырып, үшінші тұлғамен жасаған мәмілесінің заңдылығын даулауға құқылы.
3. Кооперативтің атқарушы органының мүшелері кооперативке кез келген қатысушының талап етуі бойынша олардың кооперативке келтірген зияндарын өтеу бойынша жауапкершілікке тартылуы мүмкін. Бұл ретте олар бірлесіп жүзеге асырған кооперативті тиісінше басқармаудан туындаған зияндар үшін ортақ жауапкершілікте болады.
4. Кооперативтің атқарушы органы мүшелерінің кооперативті басқаруды тиісінше жүзеге асырмауынан туындаған кооперативтің дәрменсіздігі (банкроттығы) салдарынан үшінші тұлғалар шеккен зияндар үшін кооперативтің атқарушы органының мүшелері осы тұлғалар алдында кооперативпен бірге ортақ субсидиарлық жауапкершілікке тартылуы мүмкін.

52-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативінің жеке-дара
атқарушы органы

1. Кооперативтің жеке-дара атқарушы органы (директор, басқарушы директор және сол секілді):
1) кооперативтің атынан сенімхатсыз әрекет етеді;
2) кооператив мүддесін білдіру құқығына сенімхаттар, оның ішінде қайта сенім білдіру құқығымен сенімхаттар береді;
3) кооператив қызметкерлеріне қатысты оларды лауазымға тағайындау туралы, оларды басқа жұмысқа ауыстыру және жұмыстан босату туралы бұйрықтар шығарады, еңбекақы төлеу жүйесін айқындайды, лауазымдық жалақылар және дербес үстемақылар мөлшерін белгілейді, сыйлықақы беру мәселелерін шешеді, көтермелеу шараларын қабылдайды және тәртіптік жаза қолданады;
4) осы Заңмен немесе кооператив жарғысымен қатысушылардың жалпы жиналысының немесе байқаушы органдардың құзыретіне жатқызылмаған өзге де өкілеттіктерді, сондай-ақ осы Заңның 42-бабының 3-тармағына сәйкес кооператив қатысушыларының жалпы жиналысымен оған берілген өкілеттіктерді жүзеге асырады.
2. Кооперативтің жеке-дара атқарушы органы қызметінің және оның шешімдер қабылдау тәртібі кооператив жарғысымен, сондай-ақ қатысушылардың жалпы жиналысында қабылданған қағидалармен және өзге де құжаттармен айқындалады.
3. Егер кооператив жарғысына сәйкес оның істерін жүргізу алқалы атқарушы органға біріктірілмеген екі немесе бірнеше директорға (басқарушы және сол секілді) тапсырылса, онда мұндай директорлардың (басқарушы және сол секілді) әрқайсысы кооператив атынан сенімхатсыз әрекет етуге құқылы. Мұндай директорларға (басқарушы және сол секілділерге) осы баптың ережелері қолданылады.

53-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативінің алқалы атқарушы
органы

1. Егер кооперативтің жарғысында алқалы атқарушы орган (дирекция, басқарма және сол секілді) құру көзделген болса, мұндай органды, егер заңнамалық актілерде немесе кооперативтің жарғысында өзгеше белгіленбесе, саны жеті қатысушыдан аспайтын кооператив қатысушыларының жалпы жиналысы сайлайды.
2. Кооперативтің алқалы атқарушы органының басшысын, егер кооператив жарғысында оны алқалы органның өзі сайлайтыны көзделмесе, кооперативтің жалпы жиналысы сайлайды.
3. Кооперативтің алқалы атқарушы органының басшысы осы органның жұмыс істеуін қамтамасыз етеді және оның отырыстарын басқарады. Ол осы Заңның 52-бабы 1-тармағының 1)-3) тармақшаларына сәйкес кооперативтің жеке-дара атқарушы органына тиесілі құқықтарды иеленеді.
4. Кооперативтің алқалы атқарушы органы қызметінің және оның шешімдер қабылдау тәртібі кооперативтің жарғысында, сондай-ақ қатысушылардың жалпы жиналысы қабылдаған қағидалар мен өзге де құжаттарда айқындалады.

54-бап. Атқарушы орган мен ауыл шаруашылығы кооперативі
мүшелері мүдделерінің қақтығысы

1. Кооперативтің атқарушы органының мүшелеріне:
1) жалпы жиналыстың келісімінсіз кооперативпен одан мүліктік пайда алуға бағытталған мәмілелер (сыйға тарту, қарыз, тегін пайдалану, сатып алу-сату шарттарын және басқаларды қоса алғанда) жасасуға;
2) кооперативтің үшінші тұлғалармен жасаған мәмілелері үшін кооперативтің өзінен де, үшінші тұлғалардан да комиссиялық сыйақы алуға;
3) үшінші тұлғалардың кооперативпен арасындағы қатынастарында олардың атынан немесе мүдделері үшін әрекет жасауға;
4) кооперативтің қызметімен бәсекелесетін кәсіпкерлік қызметті жүзеге асыруға тыйым салынады.
Кооперативтің жарғысында оның атқарушы органының мүшелері үшін басқа да тыйым салулар көзделуі мүмкін.
2. Осы баптың 1-тармағының 1)-3) тармақшаларында көзделген шектеулер кооперативтің атқарушы органы мүшелерінің зайыбына да, барлық тікелей өзінен тарайтын және ата-тегі бойынша туыстарына да, сондай-ақ туған аға-інілері мен апа-сіңлілеріне де қолданылады. Осы шектеулер қолданылатын кооперативтің атқарушы органы мүшелерінің үлестес адамдарының қосымша тізбесі кооператив жарғысында көзделуі мүмкін.
3. Кооперативтің кез келген қатысушысы атқарушы орган мүшелерінің немесе олардың осы баптың 2-тармағында көрсетілген туған-туыстарының осы баптың 1-тармағында көзделген тыйым салуларды бұзуынан кооперативке келтірген зиянды кооперативке өтеуін сотта талап етуге құқылы.

55-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативін немесе оның мүлкін
сенімгерлік басқаруға беру

Кооператив немесе оның мүлкі, егер кооперативтің жарғысында өзгеше көзделмесе, сенімгерлік басқаруға берілуі мүмкін.

56-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативінің байқаушы кеңесі

1. Байқаушы кеңес кооперативтің атқарушы органының қызметін бақылауды жүзеге асырады.
2. Кооперативтің байқаушы кеңесінің мүшелерін белгіленген, бірақ бес жылдан аспайтын мерзімге жалпы жиналыс сайлайды.
3. Байқаушы кеңестің мүшесі ретінде тек жеке тұлға ғана әрекет ете алады. Ол бір мезгілде кооперативтің атқарушы органының мүшесі бола алмайды.
4. Кооперативтің байқаушы кеңесі қызметінің және оның шешімдер қабылдау тәртібі кооперативтің жарғысында, сондай-ақ жалпы жиналыс қабылдаған қағидалар мен өзге де құжаттарда айқындалады.
Байқаушы кеңесте дауыс беру кезінде кеңестің әр мүшесі бір дауысқа ие болады.
5. Кооперативтің байқаушы кеңесі өзінің атқарушы органының қызметін бақылауды тиісінше жүзеге асырмауы салдарынан кооперативке және үшінші тұлғаларға келтірілген зиян үшін байқаушы кеңестің мүшелері осы Заңда көзделген нормаларға сәйкес жауап береді.

57-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативінің ішкі аудиті

Кооператив қызметінің олардың бухгалтерлік есептілігінің анықтығы, бухгалтерлік есепті жүргізу тәртібінің Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкестігі, олардың Қазақстан Республикасының заңнамасын және кооператив жарғысының ережелерін сақтауы, кооперативтерді құру және олардың қызмет ету қағидаттарының сақталуы тұрғысынан, кооперативтің қаржы-шаруашылық қызмет нәтижелерінің нашарлауына немесе дәрменсіздікке (банкроттыққа) әкелген бұзушылықтарды анықтау тұрғысынан ішкі аудитті кооперативтердің тексеру одағы (қауымдастығы) жүзеге асырады.
Тексеру одағы (қауымдастығы) анықталған бұзушылықтар мен кемшіліктерді жою туралы нұсқама беруге және олардың орындалуын бақылауды жүзеге асыруға құқылы.

58-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативіндегі сыртқы аудит

1. Заңнамалық актілерде кәсіпкерлік қызметтің жекелеген түрлерін жүзеге асыратын кооперативтер үшін жылдық қаржылық есептілікке міндетті түрде аудит жүргізу белгіленуі мүмкін.
2. Кез келген кооператив қатысушысы Қазақстан Республикасының аудиторлық қызмет туралы заңнамасына сәйкес қаржылық есептілікке өз есебінен аудит жүргізуді талап етуге құқылы.
3. Егер аудит міндетті болған кезде не оны жүргізуді кооператив қатысушысы талап еткен кезде кооперативтің атқарушы органы кооперативтің жылдық қаржылық есептілігіне аудит жүргізуден жалтарса, аудит кез келген мүдделі адамның не кооператив қатысушысының өтініші бойынша қабылданған сот шешімімен белгіленуі мүмкін.

59-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативінің ақпарат беруі

1. Кооперативтің атқарушы органы сотта корпоративтік дау бойынша іс қозғалғаны туралы кооперативке барлық қатысушыларды хабардар етуге міндетті.
2. Кооператив қатысушыларына сотта корпоративтік дау бойынша іс қозғалғаны туралы ақпарат кооператив қатысушыларының жалпы жиналысының шешімінде көзделген тәртіппен (егер құрылтай құжаттарында өзгеше көзделмесе), кооператив соттың тиісті хабарламасын немесе корпоративтік дау бойынша азаматтық іс бойынша шақыруды алған күннен бастап жеті жұмыс күнінен кешіктірілмей берілуге тиіс.

6-тарау. Ауыл шаруашылығы кооперативін қайта ұйымдастыру және тарату

60-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативін қайта ұйымдастыру

1. Кооперативті қайта ұйымдастыру (қосу, біріктіру, бөлу, бөліп шығару, қайта құру) кооператив қатысушыларының жалпы жиналысының шешімі бойынша ерікті түрде жүзеге асырылуы мүмкін.
Үлесті иеліктен шығару немесе кооператив қатысушылары құрамының өзге де өзгерісі кооперативті қайта ұйымдастыру болып табылмайды.
2. Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінде белгіленген жағдайларда кооперативті бөлу немесе оның құрамынан бір немесе бірнеше кооперативті бөліп шығару нысанында кооперативті қайта ұйымдастыру уәкілетті мемлекеттік органдардың шешімі бойынша немесе соттың шешімі бойынша жүзеге асырылады.
3. Заңнамалық актілерде белгіленген жағдайларда қосу немесе біріктіру нысанында кооперативті қайта ұйымдастыру уәкілетті мемлекеттік органдардың келісімімен ғана жүзеге асырылуы мүмкін.
4. Егер заңнамалық актілерде немесе қайта ұйымдастыру туралы шешімде өзгеше көзделмесе, қайта ұйымдастырылған кооперативтің мүлкі оны мемлекеттік тіркеу кезіндегі оның құқықтық мұрагеріне ауысады.

61-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативін біріктіру, қосу

1. Екі немесе бірнеше кооперативті біріктіру осы кооперативтердің мүлкін толық біріктіру арқылы жүзеге асырылады. Біріктіру нәтижесінде жаңа кооператив пайда болады. Жаңа кооперативтің құрамына кірген кооперативтер өз қызметін тоқтатады. Бұл ретте біріктіруге қатысатын кооперативтердің әрқайсысының барлық құқықтары мен міндеттері табыстау актісіне сәйкес пайда болатын кооперативке ауысады.
2. Бір немесе бірнеше кооперативтің басқа кооперативке қосылуы қосылатын кооперативтердің мүлкін қосып алатын кооперативтің мүлкіне қосу арқылы жүзеге асырылады. Бұл ретте қосылатын кооперативтер өз қызметін тоқтатады, ал олардың барлық құқықтары мен міндеттері табыстау актісіне сәйкес жарғысына қайта ұйымдастыруға байланысты өзгерістер енгізілетін қосып алатын кооперативке ауысады.
3. Біріктіруге, қосылуға қатысатын кооперативтердің атқарушы органдары бірігу, қосылу туралы шарттардың жобаларын дайындайды және бірігу, қосылу туралы мәселені әрбір кооператив қатысушыларының жалпы жиналысының қарауына және бірігу, қосылу туралы шартты бекітуіне енгізеді.
Бірігу, қосылу туралы шарттың келісілген мәтініне кооперативтердің осыған уәкілетті атқарушы органдары қол қояды.
Бірігу, қосылу туралы шартта бірігуге, қосылуға қатысатын әрбір кооперативтің фирмалық атауы, орналасқан жері мен мекенжайы туралы мәліметтер, олардың балансының негізгі деректері қамтылуға, сондай-ақ біріктіру, қосылудың тәртібі мен жағдайлары көзделуге тиіс.
4. Біріктіруге, қосылуға қатысатын кооперативтердің әрқайсысы оның қатысушыларының жалпы жиналысы бірігу, қосылу туралы шешім қабылдаған күннен бастап екі айлық мерзімде өзінің барлық кредиторларына бірігу, қосылу туралы жазбаша хабарлама жіберуге және бұқаралық ақпарат құралдарында тиісті хабарландыру беруге міндетті. Хабарламаға (хабарландыруға) бірігуге, қосылуға қатысатын басқа кооперативтер туралы осы баптың 3-тармағында көрсетілген мәліметтер қоса беріледі.
Кооперативтің кредиторлары хабарлама алған немесе хабарландыру жарияланған күннен бастап екі айлық мерзімде кооперативтен қосымша кепілдіктерді не кооперативтің тиісті міндеттемелерді мерзімінен бұрын тоқтатуын немесе орындауын және зияндарды өтеуін талап етуге құқылы. Талаптар кооперативке жазбаша нысанда жіберіледі, ал олардың көшірмелері кооперативті мемлекеттік тіркеуді жүзеге асырған органға берілуі мүмкін.
5. Бірігуге, қосылуға қатысатын кооперативтің әрқайсысы оның қатысушыларының жалпы жиналысы бірігу, қосылу туралы шешім қабылдаған кезден бастап шешім қабылданғаннан кейін пайда болатын міндеттемелер бойынша кредиторларына бұл шешім туралы хабарлауға міндетті.
Кооперативтердің бірігуі, қосылуы туралы шарттың негізінде бірігетін, қосылатын кооперативтердің қатысушылары құрылтай шартын әзірлейді және құрылтай жиналысында оған қол қояды, ал біріккен кезде жаңадан құрылып жатқан кооперативтің жарғысын бекітеді және кооперативтің атқарушы және өзге де органдарын сайлайды.

62-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативін бөлу, бөліп шығару

1. Кооперативті бөлу осы кооперативтің мүлкін жаңадан пайда болатын екі немесе бірнеше кооператив арасында бөлу арқылы жүзеге асырылады. Бұл ретте бөлінетін кооперативтің құқықтары мен міндеттері бөлу балансына сәйкес жаңадан пайда болатын кооперативтерге ауысады.
2. Кооперативтен бір немесе бірнеше кооперативті бөліп шығару кооператив мүлкінің бір бөлігін бөліп шығарып, оны жаңадан пайда болатын бір немесе бірнеше кооперативке беру арқылы жүзеге асырылады. Бұл ретте қайта ұйымдастырылатын кооперативтің құқықтары мен міндеттерінің бір бөлігі бөлу балансына сәйкес жаңадан пайда болатын кооперативтерге ауысады.
3. Қайта ұйымдастырылатын кооперативтің атқарушы органы бөлу, бөліп шығару жоспары мен жаңадан пайда болатын кооперативтер жарғыларының жобаларын дайындайды және қатысушыларының жалпы жиналысының қарауына кооперативті бөлу, бөліп шығару туралы, бөлу, бөліп шығару жоспарын, жаңадан пайда болатын кооперативтердің жарғылары мен бөлу балансын бекіту туралы, сондай-ақ жаңадан пайда болатын кооперативтердің атқарушы және өзге де органдарын сайлау туралы мәселелерді енгізеді.
4. Егер кооперативтің жарғысында өзгеше көзделмесе, оны бөлу, бөліп шығару кезінде әрбір қатысушы жаңадан пайда болатын әрбір кооперативтің жарғылық капиталынан қайта ұйымдастырылатын кооперативтің жарғылық капиталындағы өз үлесіне тең үлес алуға құқылы.
5. Кооператив оның қатысушыларының жалпы жиналысы бөлу, бөліп шығару туралы шешім қабылдаған кезден бастап бұл шешім туралы кредиторларына шешім қабылданғаннан кейін пайда болатын міндеттемелер бойынша хабарлауға міндетті.
6. Кооператив оның қатысушыларының жалпы жиналысы бөлу, бөліп шығару туралы шешім қабылдаған күннен бастап екі айлық мерзімде өзінің барлық кредиторларына бөлу, бөліп шығару туралы жазбаша хабарлама жіберуге және бұқаралық ақпарат құралдарына тиісті хабарландыру жариялауға міндетті. Хабарламаға (хабарландыруға) бөлу балансы, сондай-ақ жаңадан пайда болатын әрбір кооперативтің фирмалық атауы, орналасқан жері мен мекенжайы туралы мәліметтер қоса беріледі.
7. Қайта ұйымдастырылатын кооперативтің кредиторлары хабарлама алған (хабарландыру жарияланған) күннен бастап екі айлық мерзімде кооперативтің тиісті міндеттемелерді мерзімінен бұрын тоқтатуын немесе орындауын және зияндарды өтеуін талап етуге құқылы. Талаптар кооперативке жазбаша нысанда жіберіледі, ал олардың көшірмелері кооперативті мемлекеттік тіркеуді жүзеге асырған органға берілуі мүмкін.
8. Кооперативті бөлу, бөліп шығару нәтижесінде пайда болған кооперативтер жаңа кооперативтер мемлекеттік тіркелген кезден бастап бір жыл бойы оның міндеттемелері бойынша ортақ жауапкершілікте болады.

63-бап. Уәкілетті мемлекеттік органның немесе соттың ауыл
шаруашылығы кооперативін мәжбүрлеп бөлу, бөліп
шығару туралы шешімін орындамаудың салдары

1. Егер соттың шешімі бойынша мәжбүрлеп қайта ұйымдастыру кезінде бөлуді, бөліп шығаруды жүргізуге уәкілетті кооперативтің атқарушы органдары соттың шешімінде белгіленген мерзімде кооперативті бөлуді, бөліп шығаруды жүзеге асырмаса, сот кооперативтің мүлкіне сенімгер басқарушы тағайындайды және оған қайта ұйымдастырылатын кооператив мүлкінің есебінен осы кооперативті бөлуді, бөліп шығаруды жүзеге асыруды тапсырады.
2. Сенімгер басқарушы тағайындалған кезден бастап кооперативті басқару жөніндегі өкілеттік соған ауысады.
3. Сенімгер басқарушы сотта кооператив атынан әрекет етеді, бөлу балансын жасайды және оны бөлу, бөліп шығару нәтижесінде пайда болатын кооперативтердің құрылтай құжаттарымен бірге соттың бекітуіне береді. Соттың көрсетілген құжаттарды бекітуі жаңадан пайда болатын кооперативтерді мемлекеттік тіркеу үшін негіз болып табылады.

64-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативін қайта құру

1. Кооператив табыстау актісіне сәйкес қайта құрылатын кооперативтің барлық құқықтары мен міндеттері соған ауысатын шаруашылық серіктестігі, акционерлік қоғам немесе өндірістік кооператив болып қайта құрылуға құқылы.
2. Қайта құрылатын кооперативтің атқарушы органы қайта құру тәртібі мен жағдайларын айқындайтын қайта құру жоспары мен жаңадан пайда болатын заңды тұлға жарғысының жобасын дайындайды және кооперативті қайта құру, қайта құрудың жоспары мен жарғыны бекітуге, сондай-ақ жаңадан пайда болатын серіктестіктің, акционерлік қоғамның атқарушы және өзге органдарын сайлау туралы мәселелерді қатысушылардың жалпы жиналысының шешіміне шығарады.
3. Кооперативті қайта құру нәтижесінде құрылған акционерлік қоғам қоғамның акцияларын тек қана кооператив қатысушылары арасында орналастырады (өткізеді). Қайта құрылған кооперативтің қатысушыларына берілетін акциялардың саны әрбір қатысушы үлесінің баланстық құнының қайта ұйымдастырылатын кооперативтің меншікті капиталының жалпы мөлшеріне арақатынасы негізінде айқындалады.
4. Құрылатын акционерлік қоғамның жарғылық капиталы оған табыстау актісіне сәйкес берілген активтер мен міндеттемелер арасындағы айырмаға тең болады және «Акционерлік қоғамдар туралы» Қазақстан Республикасы Заңының 10-бабында белгіленген талаптарға сәйкес келуге тиіс.

65-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативін қайта ұйымдастыруға
дауыс бермеген қатысушылардың үлестерін сатып алу

1. Кооператив қатысушыларының жалпы жиналысы кооперативті қайта ұйымдастыру туралы мәселені шешкен кезде оған қатыспаған не мұндай шешімге қарсы дауыс берген кооператив қатысушылары өз үлестерін кооперативтің қайта ұйымдастырылуына дауыс берген қатысушылардың сатып алуын талап етуге құқылы.
2. Үлесті сатып алу тиісті талап мәлімделген күннен бастап бір ай ішінде жүзеге асырылуға тиіс. Үлесті кооперативтің қайта ұйымдастырылуына дауыс берген қатысушылар, егер олардың сатып алу туралы талапты мәлімдеген қатысушының үлесін толық сатып алуды қамтамасыз ететін келісімінде өзгеше белгіленбесе, кооперативтің жарғылық капиталындағы өз үлестеріне пропорционалды бөліктерде сатып алады. Үлестің сатып алынатын бағасы осы Заңның 30-бабының нормаларына сәйкес белгіленеді.
3. Үлесті сатып алу туралы талапты мәлімдейтін кооператив қатысушысы мұндай талаптың көшірмесін осы Заңның 66-бабына сәйкес мемлекеттік тіркеуді жүзеге асыратын органға жіберуге құқылы. Үлесті сатып алу туралы талаптың көшірмесі көрсетілген мемлекеттік органға келіп түскен жағдайда тіркеу өтініш берушінің үлесті сатып алу дәлелдемелерін ұсынған немесе талапты мәлімдеген қатысушының тіркеуге қарсылығы болмаған жағдайда ғана жүргізіледі.

66-бап. Қайта ұйымдастыру нәтижесінде пайда болатын
кооперативті мемлекеттік тіркеу

1. Қайта ұйымдастыру нәтижесінде пайда болатын кооперативті мемлекеттік тіркеу Қазақстан Республикасының заңды тұлғаларды мемлекеттік тіркеу және филиалдар мен өкілдіктерді есептік тіркеу туралы заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады.
2. Қайта ұйымдастыру нәтижесінде пайда болатын кооперативті мемлекеттік тіркеуді заңды тұлғаларды мемлекеттік тіркеуді жүзеге асыратын мемлекеттік орган осы Заңның 61-бабының 4-тармағында және62-бабының 7-тармағында көзделген қайта ұйымдастыруға қатысатын кооперативтерге қойылатын талаптарды мәлімдеу үшін кредиторларға берілген мерзім өткеннен кейін жүргізеді. Егер заңды тұлғаларды мемлекеттік тіркеуді жүзеге асыратын органға кооперативтерді қайта ұйымдастыруға қатысатын кредиторлар талаптарының көшірмелері келіп түссе, жаңадан пайда болатын кооператив бұл талаптардың орындалуының не оларды мәлімдеген кредиторлардың қайта ұйымдастыруға қарсылықтары жоқ екендігінің дәлелдемелерін ұсынған жағдайда тіркеледі.
3. Егер кооперативті қайта ұйымдастыруға қатысатын соңғы қатысушылардың жалпы жиналысы қайта ұйымдастыру туралы шешім қабылдаған күннен бастап бір жыл ішінде мемлекеттік тіркеу туралы өтініш берілмесе не осы баптың 2-тармағында көрсетілген қажетті дәлелдемелер ұсынылмаса қайта ұйымдастыру жүргізілмеді деп есептеледі.

67-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативін тарату

1. Кооператив оның қатысушыларының жалпы жиналысының шешімі бойынша таратылуы мүмкін.
2. Сот шешімі бойынша кооператив:
1) банкроттық;
2) заңды тұлғаны құру кезінде жойылмайтын сипатқа ие заңнаманы бұзушылыққа жол берілуіне байланысты оның тіркелуі жарамсыз деп танылған;
3) заңды тұлға орналасқан жері немесе нақты мекенжайы бойынша болмаған, сондай-ақ оларсыз заңды тұлға бір жыл ішінде жұмыс істей алмайтын құрылтайшылар (қатысушылар) және лауазымды адамдар болмаған;
4) қызметін заңнаманы өрескел бұза отырып:
заңды тұлғаның жарғылық мақсаттарына қайшы келетін қызметтерді жүйелі түрде жүзеге асырған;
қызметті тиісті лицензиясыз не заңнамалық актілермен тыйым салынған қызметтерді жүзеге асырған;
5) осы Заңда белгіленген ауыл шаруашылығы кооперативі қатысушыларының ең аз санын азайтқан;
6) ауыл шаруашылығы кооперативінің алты ай ішінде ауыл шаруашылығы кооперативтерінің тексеру одақтарына (қауымдастықтарына) кірмеуі;
7) заңнамалық актілерде көзделген басқа да жағдайларда таратылуы мүмкін.
3. Егер заңнамалық актілерде өзгеше көзделмесе, осы баптың екінші тармағында көрсетілген негіздер бойынша кооперативті тарату туралы талапты сотқа мүдделі адамдар беруі мүмкін.
4. Соттың кооперативті тарату туралы шешімімен таратуды жүзеге асыру жөніндегі міндеттер кооперативтің өзіне; кооперативтің уәкілетті органына; оның құрылтай құжаттарымен кооперативті таратуға уәкілетті органға не сот тағайындаған өзге органға (адамға) жүктелуі мүмкін.

68-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативінің қызметін тоқтату

1. Осы Заңның 60, 67-баптарында көзделген негіздерден басқа кооперативтің қызметін тоқтатуға:
1) жарғылық капиталды азайтқанда оның мөлшері осы Заңның 21-бабының 2-тармағында көзделген ең төменгі мөлшерден азаюы;
2) қатысушылардың осы Заңның 22-бабының 1-тармағында белгіленген мерзімде кооперативтің жарғылық капиталын құрмауы негіз болып табылады.
2. Жарғылық капиталды азайту нәтижесінде оның мөлшері осы Заңның 21-бабының 2-тармағында көзделген ең төменгі мөлшерден аз болып қалған жағдайда, сондай-ақ қатысушылар осы Заңның 22-бабының 2-тармағында белгіленген мерзімде кооперативтің жарғылық капиталын құрмаса, қатысушылар бір жыл ішінде жарғылық капиталға тиісті қосымша салымдар енгізуі қажет. Бұлай болмаған жағдайда кооператив мүдделі адамдардың өтініші бойынша сот шешімімен таратылуға жатады.

69-бап. Осы Заңды қолданысқа енгізу тәртібі

1. Осы Заң алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.
2. Осы Заң қолданысқа енгізілген кезден бастап:
1) «Қазақстан Республикасындағы селолық тұтыну кооперациясы туралы» 1999 жылғы 21 шілдедегі Қазақстан Республикасы Заңының (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 1999 ж., № 21, 770-құжат; 2006 ж., № 8, 45-құжат; 2007 ж., № 9, 67-құжат; 2012 ж., № 8, 64-құжат; № 21-22, 124-құжат; 2014 ж., № 10, 52-құжат);
2) «Ауылшаруашылық серіктестіктері және олардың қауымдастықтары (одақтары) туралы» 2000 жылғы 25 желтоқсандағы Қазақстан Республикасы Заңының (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 2000 ж., № 23, 413-құжат; 2006 ж., № 8, 45-құжат; 2007 ж., № 9, 67-құжат; 2011 ж., № 6, 49-құжат; 2014 ж., № 10, 52-құжат);
3) «Су пайдаланушылардың селолық тұтыну кооперативі туралы» 2003 жылғы 8 сәуірдегі Қазақстан Республикасы Заңының (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 2003 ж., № 6, 35-құжат; 2006 ж., № 1, 5-құжат; 2010 ж., № 5, 23-құжат; 2011 ж., № 6, 49-құжат; 2014 ж., № 2, 10-құжат; 2014 ж., № 10, 52-құжат) күші жойылды деп танылсын.
3. Ауылдық тұтыну кооперативтері, су пайдаланушылардың ауылдық тұтыну кооперативтері, ауыл шаруашылығы серіктестіктері осы Заң күшіне енген кезден бастап 1 (бір) жыл ішінде Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасына сәйкес өзге ұйымдық-құқықтық нысандарға қайта тіркеу және қайта ұйымдастыру рәсімін өтуге міндетті.

Қазақстан Республикасының
Президенті

О проекте Закона Республики Казахстан "О сельскохозяйственной кооперации"

Постановление Правительства Республики Казахстан от 31 декабря 2014 года № 1430

Правительство Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:
внести на рассмотрение Мажилиса Парламента Республики Казахстан проект Закона Республики Казахстан «О сельскохозяйственной кооперации».

Премьер-Министр
Республики Казахстан К. Масимов

Проект

Закон Республики Казахстан

О сельскохозяйственной кооперации Глава 1. Общие положения

Статья 1. Отношения, регулируемые настоящим Законом

Настоящий Закон определяет в соответствии с Гражданским кодексом Республики Казахстан правовое положение, права и обязанности участников, порядок создания, деятельности, реорганизации и ликвидации сельскохозяйственных кооперативов и их ревизионных союзов (ассоциаций).

Статья 2. Понятие сельскохозяйственного кооператива

1. Сельскохозяйственный кооператив (далее – кооператив) – организация, созданная физическими и (или) юридическими лицами в организационно-правовой форме производственного кооператива для извлечения дохода, удовлетворения потребностей участников кооператива в товарах, работах и услугах (обслуживания), а также иных целей в соответствии с уставом кооператива.
2. Кооператив считается созданным на неопределенный срок, если учредительными документами кооператива не предусмотрено, что он создается на определенный срок или для достижения определенной цели.
3. Кооператив является юридическим лицом.
4. Кооператив отвечает по своим обязательствам всем принадлежащим ему имуществом.
5. Участники кооператива не отвечают по его обязательствам и несут риск убытков, связанных с деятельностью кооператива, в пределах стоимости внесенных ими вкладов, в случае, если иное не предусмотрено учредительными документами.
6. Участники кооператива, не полностью внесшие вклады в уставный капитал, несут солидарную ответственность по его обязательствам в пределах стоимости невнесенной части вклада каждого из участников.
7. Кооператив не отвечает по обязательствам своих участников.

Статья 3. Основные принципы создания и деятельности
сельскохозяйственного кооператива

Кооператив создается и осуществляет свою деятельность на принципах:
1) добровольности участия в кооперативе и возможности вступления в кооператив лиц, соответствующих требованиям настоящего Закона;
2) взаимопомощи и обеспечения экономической выгоды для участников кооператива;
3) демократичного управления, основанного на равноправии участников кооператива: один участник - один голос;
4) реализации кооперативом товаров, работ и услуг своим участникам по себестоимости;
5) прозрачности деятельности кооператива для его участников.

Статья 4. Фирменное наименование сельскохозяйственного
кооператива

Кооператив имеет фирменное наименование, которое должно содержать наименование кооператива, в том числе слова «производственный сельскохозяйственный кооператив» или аббревиатуру «ПСК».
Кооператив вправе также использовать сокращенную форму фирменного наименования и его эквиваленты на иностранных языках.

Статья 5. Место нахождения и адрес сельскохозяйственного
кооператива

1. Местом нахождения кооператива признается место нахождения его постоянно действующего органа.
2. При перемене кооперативом места нахождения кооператив обязан известить об этом орган, осуществляющий государственную регистрацию юридических лиц по фактическому адресу кооператива, для внесения необходимых изменений в национальный реестр бизнес-идентификационных номеров.

Статья 6. Правоспособность сельскохозяйственного
кооператива

1. Кооператив является коммерческой организацией, имеет гражданские права и несет связанные с его деятельностью обязанности, необходимые для осуществления любых видов деятельности, не запрещенных законодательством Республики Казахстан.
2. Отдельными видами деятельности, перечень которых определяется законодательными актами, кооператив может заниматься только на основании лицензии.

Статья 7. Филиалы и представительства
сельскохозяйственного кооператива

1. Вне места своего нахождения кооператив вправе создавать филиалы и открывать представительства в соответствии со статьей 43 Гражданского кодекса Республики Казахстан.
2. Решения о создании филиалов и открытии представительств кооператива принимаются исполнительным органом кооператива, если уставом кооператива не предусмотрено, что такие решения принимаются общим собранием его участников.

Статья 8. Участники сельскохозяйственного кооператива

1. Участниками кооператива являются его учредители, а также лица, получившие право на долю в имуществе кооператива после его создания.
2. Учреждение может быть участником кооператива с разрешения своего собственника, если иное не предусмотрено законодательными актами.

Статья 9. Число участников сельскохозяйственного
кооператива

Число участников кооператива должно быть не менее трех.
Если в результате выбытия участников их число станет меньше минимального числа, участники вправе в течение шести месяцев принять новых участников и сохранить кооператив. При невыполнении указанных требований по истечении шести месяцев кооператив подлежит ликвидации по иску заинтересованных сторон либо обязан исключить из своего наименования слово «сельскохозяйственный», а также слова производные от таких слов и словосочетаний или заменить аббревиатуру «ПСК» на «ПК» путем внесения изменений в учредительные документы.

Статья 10. Права участников сельскохозяйственного
кооператива

1. Участники кооператива вправе:
1) участвовать в управлении делами кооператива в порядке, предусмотренном настоящим Законом и уставом кооператива;
2) получать информацию о деятельности кооператива и знакомиться с его бухгалтерской и иной документацией в порядке, предусмотренном уставом кооператива;
3) получать доход от деятельности кооператива в соответствии с настоящим Законом, учредительными документами кооператива и решениями его общего собрания;
4) получить в случае ликвидации кооператива стоимость части имущества, оставшегося после расчетов с кредиторами, или, по соглашению всех участников кооператива, часть этого имущества в натуре;
5) прекратить участие в кооперативе путем отчуждения своей доли в порядке, предусмотренном настоящим Законом;
6) оспаривать в судебном порядке решения органов кооператива, нарушающие их права, предусмотренные настоящим Законом и (или) уставом кооператива;
7) приобретать товары, работы и услуги кооператива по себестоимости в соответствии с решениями общего собрания участников кооператива;
8) получать кооперативные выплаты в соответствии с уставом и решениями общего собрания участников кооператива.
2. Участники кооператива могут иметь и другие права, предусмотренные законодательством Республики Казахстан.

Статья 11. Обязанности участников сельскохозяйственного
кооператива

1. Участники кооператива обязаны:
1) соблюдать требования учредительного договора;
2) вносить вклады в уставный капитал кооператива в порядке, размерах и в сроки, предусмотренные учредительными документами;
3) не разглашать сведения, которые кооперативом объявлены коммерческой тайной;
4) письменно извещать исполнительный орган, а также регистратора в случае ведения реестра участников кооператива об изменении сведений, предусмотренных подпунктом 2) пункта 2 статьи 17 настоящего Закона;
5) представлять в органы кооператива достоверную информацию о своем финансовом состоянии, достаточную для принятия решений о заключении с ним сделок.
2. Участники кооператива могут нести и другие обязанности, предусмотренные учредительными документами кооператива, настоящим Законом и иными законодательными актами Республики Казахстан.

Статья 12. Ревизионные союзы (ассоциации)
сельскохозяйственных кооперативов

1. Ревизионный союз (ассоциация) сельскохозяйственных кооперативов (далее – ревизионный союз) – союз сельскохозяйственных кооперативов, созданный в форме некоммерческой организации и осуществляющий внутренний аудит финансово-хозяйственной деятельности входящих в него кооперативов, координацию этой деятельности, представление и защиту имущественных интересов кооперативов, оказание членам ревизионного союза сопутствующих внутреннему аудиту услуг, а также иную деятельность, предусмотренную настоящим Законом.
2. Ревизионный союз создается по инициативе не менее чем 10 кооперативов, являющихся его учредителями. В случае уменьшения установленного настоящим Законом количества кооперативов - членов ревизионного союза, ревизионный союз вправе в течение шести месяцев принять новых членов и сохранить ревизионный союз. При невыполнении указанных требований по истечении шести месяцев ревизионный союз подлежит ликвидации.
3. Кооператив в обязательном порядке входит в один из ревизионных союзов по своему выбору. В ином случае кооператив подлежит ликвидации по решению суда либо требованию заинтересованных сторон в срок, не превышающий 6 (шести) месяцев. Вышедший из ревизионного союза кооператив обязан в течение 30 дней оформить свое членство в другом ревизионном союзе. Кооператив не вправе одновременно являться членом более чем одного ревизионного союза.
4. Ревизионный союз осуществляет свою деятельность в соответствии с настоящим Законом, уставом и учредительным договором. Высшими органами управления ревизионным союзом являются общее собрание членов ревизионного союза и избираемый общим собранием членов ревизионного союза его наблюдательный совет. Исполнительным органом ревизионного союза является исполнительный директор ревизионного союза, нанимаемый наблюдательным советом ревизионного союза на основе трудового договора. Исполнительным директором ревизионного союза может быть только лицо, имеющее квалификационное свидетельство аудитора.
5. Ревизионный союз осуществляет внутренний аудит в соответствии с правилами ревизионного союза.
6. Финансовая деятельность ревизионного союза осуществляется на основе сметы доходов и расходов, утверждаемой коллегиальным органом управления ревизионным союзом в соответствии с его учредительными документами. Расходы ревизионного союза на осуществление внутренного аудита и оказание сопутствующих внутреннему аудиту услуг возмещаются за счет членских взносов, размер которых устанавливается на основе указанной сметы или иных источников в соответствии с действующим законодательством Республики Казахстан.
7. Ревизионный союз по результатам внутреннего аудита составляет в письменной форме заключение внутреннего аудита, которое является официальным документом, предназначенным для членов кооператива и иных пользователей бухгалтерской отчетности кооператива и содержащим выраженное в установленной форме мнение ревизионного союза о достоверности бухгалтерской отчетности кооператива, соответствии порядка ведения кооперативом бухгалтерского учета законодательству Республики Казахстан, соблюдении органами управления кооперативом положений устава и законодательства Республики Казахстан, а также данные о выявленных нарушениях, которые могут повлечь за собой ухудшение результатов финансово-хозяйственной деятельности кооператива, союза кооперативов или их несостоятельность (банкротство).
8. Форма, содержание, порядок подписания и представления заключения внутреннего аудита определяются правилами ревизионного союза.
9. Не менее чем 50 процентов числа членов наблюдательного совета ревизионного союза должны составлять председатели наблюдательных советов кооперативов – членов данного союза.
10. Наименование ревизионного союза должно содержать слова «ревизионный союз сельскохозяйственных кооперативов».

Глава 2. Создание сельскохозяйственного кооператива

Статья 13. Процедура создания сельскохозяйственного
кооператива

1. Создание кооператива начинается с заключения его учредителями учредительного договора (статья 14 настоящего Закона) и завершается государственной регистрацией кооператива в качестве юридического лица (статья 18 настоящего Закона).
2. Процедура создания кооператива прекращается до ее завершения:
1) в случае, когда в течение года, а если учредительным договором установлен иной срок, то в течение такого срока, со дня заключения учредительного договора не подано надлежащее заявление о государственной регистрации кооператива;
2) в случае отказа в государственной регистрации кооператива, если не был обжалован отказ в судебном порядке в установленный срок либо был обжалован, но жалоба была отклонена.
3. При прекращении процедуры создания кооператива до ее завершения, в случаях, указанных в пункте 2 настоящей статьи:
1) учредители кооператива, внесшие деньги, ценные бумаги, вещи, имущественные права, включая право на результаты интеллектуальной деятельности, и иное имущество для формирования уставного капитала, вправе потребовать их немедленного возврата;
2) договор о доверительном управлении, заключенный на основании настоящего Закона, при отсутствии между его сторонами иного соглашения прекращается и имущество, переданное по такому договору, подлежит возврату.
4. При прекращении процедуры создания кооператива до ее завершения (пункт 2 настоящей статьи) создание кооператива возможно, если учредителями будет заключен новый учредительный договор. При этом должны быть учтены обстоятельства, по которым было отказано в государственной регистрации.

Статья 14. Учредительный договор сельскохозяйственного
кооператива

1. Кооператив создается на основе учредительного договора.
2. Учредительный договор кооператива должен содержать:
1) решение о создании кооператива, его фирменное наименование и место нахождения;
2) перечень учредителей кооператива с указанием их наименования, места нахождения, бизнес-идентификационных номеров (если учредителем является юридическое лицо) или фамилии, имени, отчества (при наличии), места жительства и индивидуального идентификационного номера (если учредителем является физическое лицо);
3) порядок учреждения кооператива; обязанности учредителей, связанные с его учреждением, а также иные условия осуществления учредителями деятельности по созданию кооператива; определение полномочий указанных лиц, а также других лиц, которые уполномочиваются представлять интересы учреждаемого кооператива в процессе его создания и регистрации;
4) размер уставного капитала кооператива;
5) сведения о составе, размере и сроках внесения денежного вклада каждого учредителя в уставный капитал кооператива или денежной оценке вклада в натуральной форме или в виде имущественных прав; порядок принятия решения о внесении дополнительных вкладов в уставный капитал кооператива, а также последствия несвоевременного внесения вкладов в уставный капитал кооператива;
6) определение доли учредителя в имуществе кооператива; порядок перехода долей участников кооператива;
7) утверждение устава кооператива;
8) порядок распределения чистого дохода кооператива.
В учредительный договор по решению учредителей могут быть включены и другие условия, касающиеся создания кооператива и его деятельности, не противоречащие настоящему Закону и другим законодательным актам.
3. В учредительном договоре кооператива могут быть предусмотрены предмет и цели его деятельности.
4. Учредительный договор кооператива входит в состав документов, представляющих собой коммерческую тайну, если иное не предусмотрено учредительным договором и подлежит предъявлению государственным и иным официальным органам, а также третьим лицам только по решению органов кооператива либо в случаях, установленных законодательными актами.
Представления учредительного договора в регистрирующий орган при государственной регистрации не требуется.
5. Условия учредительного договора являются обязательными для учредителей, подписавших этот договор, а также новых участников, вступивших в кооператив после его учреждения и регистрации.

Статья 15. Порядок заключения учредительного договора
сельскохозяйственного кооператива и его форма

1. Учредительный договор кооператива заключается путем подписания договора каждым учредителем или его уполномоченным представителем.
2. Учредительный договор кооператива заключается в письменной форме.
3. Договор подписывается всеми учредителями кооператива.
Представители учредителей должны иметь соответствующие полномочия, дающие право на учреждение кооператива и подписание учредительного договора.
Входящие в число учредителей юридические лица могут быть представлены их руководителями, правомочными действовать от имени соответствующего юридического лица без доверенности.
4. Отказ от подписания договора означает отказ войти в кооператив. Лица, не подписавшие договор, не могут значиться в перечне его учредителей.
Не допускается подписание договора с оговорками. Особенности статуса отдельных участников кооператива должны быть зафиксированы в тексте договора, подписанного всеми учредителями.
5. Учредительный договор подлежит нотариальному удостоверению
6. Учредители, подписавшие учредительный договор, после государственной регистрации кооператива становятся участниками кооператива.

Статья 16. Особенности создания и деятельности
сельскохозяйственного кооператива, ведение
реестра которого осуществляется регистратором

1. Кооператив вправе заключить с профессиональным участником рынка ценных бумаг, осуществляющим деятельность по ведению системы реестров держателей ценных бумаг (регистратором), договор на ведение реестра участников кооператива.
Действие учредительного договора прекращается со дня формирования реестра участников кооператива. Документом, подтверждающим право на долю в уставном капитале кооператива, ведение реестра участников которого осуществляется регистратором, является выписка из реестра участников кооператива.
В случае преобразования акционерного общества в кооператив, ведение реестра участников которого будет осуществляться регистратором, учредительный договор не заключается.
2. Устав кооператива, преобразованного из акционерного общества, подписывается лицом, уполномоченным общим собранием акционеров, принявшим решение о преобразовании.
Решение о внесении изменений и дополнений в устав кооператива, преобразованного из акционерного общества, принимается общим собранием участников кооператива в порядке, установленном статьей 47 настоящего Закона.

Статья 17. Устав сельскохозяйственного кооператива

1. Устав кооператива является документом, определяющим правовой статус кооператива как юридического лица.
2. Устав кооператива должен содержать:
1) фирменное наименование, место нахождения и адрес кооператива;
2) перечень участников кооператива (за исключением кооператива, ведение реестра участников кооператива которого осуществляется регистратором) с указанием их наименования, места нахождения, бизнес-идентификационных номеров (если учредителем является юридическое лицо) или фамилии, имени, отчества (при наличии), места жительства и индивидуального идентификационного номера (если учредителем является физическое лицо);
3) сведения о размере уставного капитала кооператива;
4) порядок формирования и компетенцию органов кооператива;
5) условия реорганизации и прекращения деятельности кооператива;
6) порядок распределения чистого дохода кооператива;
7) порядок распределения кооперативных выплат;
8) порядок и сроки представления участникам кооператива и приобретателям долей информации о деятельности кооператива;
9) наименование средства массовой информации, используемого для публикации информации о деятельности кооператива;
10) права и обязанности участников кооператива.
В уставе могут содержаться и другие положения, не противоречащие законодательству Республики Казахстан.
В уставе кооператива могут быть предусмотрены предмет и цели его деятельности.
3. Устав должен быть утвержден общим собранием учредителей единогласно и подписан всеми учредителями или их уполномоченными представителями.
4. Кооператив вправе осуществлять свою деятельность на основе типового устава сельскохозяйственного кооператива, содержание которого определяется Министерством юстиции Республики Казахстан.
5. Изменение устава кооператива осуществляется по решению общего собрания, принимаемому в соответствии с нормами статьи 47 настоящего Закона.

Статья 18. Государственная регистрация
сельскохозяйственного кооператива

1. Кооператив считается созданным с момента его государственной регистрации.
2. Государственная регистрация кооператива осуществляется органами юстиции в порядке, определяемом законодательством Республики Казахстан о государственной регистрации юридических лиц и учетной регистрации филиалов и представительств.
3. Данные государственной регистрации, в том числе сведения о фирменном наименовании, размере уставного капитала, составе учредителей и исполнительных органах кооператива, его месте нахождения, включаются в национальный реестр бизнес-идентификационных номеров.

Статья 19. Ответственность по обязательствам, связанным с
созданием сельскохозяйственного кооператива

Учредители кооператива несут солидарную ответственность по обязательствам, связанным с созданием кооператива и возникшим до его государственной регистрации, если будет доказано, что при этом учредители действовали в интересах кооператива. Кооператив несет ответственность по таким обязательствам в случае последующего одобрения действий указанных лиц общим собранием участников кооператива.

Статья 20. Изменение в составе участников
сельскохозяйственного кооператива

1. Прием в кооператив нового участника, произведенный в соответствии с решением общего собрания участников, а также соблюдением требований настоящего Закона, устава кооператива и учредительного договора, оформляется договором о присоединении к учредительному договору. Договор о присоединении подписывается уполномоченным руководителем органа кооператива и вступившим участником.
Договор о присоединении является неотъемлемой частью учредительного договора, который считается измененным в той части, в какой это вытекает из условий договора о присоединении. Договор о присоединении к учредительному договору подлежит нотариальному удостоверению.
Новый участник считается присоединившимся к учредительному договору кооператива и его уставу с учетом изменений в этих документах, которые вытекают из условий договора о присоединении.
2. Прием нового участника в кооператив, ведение реестра участников которого осуществляется регистратором, оформляется путем внесения записи в реестр участников кооператива.
3. Лицо, ставшее участником кооператива вследствие покупки доли выбывшего участника или по иным основаниям перехода доли, считается присоединившимся к учредительному договору и уставу кооператива с момента перехода права на долю.

Глава 3. Уставный капитал сельскохозяйственного кооператива

Статья 21. Образование уставного капитала
сельскохозяйственного кооператива

1. Уставный капитал кооператива образуется путем объединения вкладов учредителей (участников).
2. Первоначальный размер уставного капитала равен сумме вкладов учредителей (участников) и не может быть менее суммы, эквивалентной ста размерам месячного расчетного показателя на дату представления документов для государственной регистрации кооператива, за исключением кооператива, являющегося субъектом малого предпринимательства, размер минимального уставного капитала которого не может быть менее ста тенге.
3. Вкладом в уставный капитал кооператива могут быть деньги, ценные бумаги, вещи, имущественные права, в том числе право землепользования и право на результаты интеллектуальной деятельности и иное имущество.
Не допускается внесение вклада в виде личных неимущественных прав и иных нематериальных благ.
4. Вклады учредителей (участников) в уставный капитал в натуральной форме или в виде имущественных прав оцениваются в денежной форме по соглашению всех учредителей (участников) или решению общего собрания участников кооператива. Если стоимость такого вклада превышает сумму, эквивалентную двадцати тысячам размеров месячного расчетного показателя, ее оценка должна быть подтверждена независимым экспертом.
5. В случаях, когда в качестве вклада кооперативу передается право пользования имуществом, размер этого вклада определяется платой за пользование, исчисленной за весь срок, указанный в учредительных документах.
Без согласия общего собрания досрочное изъятие имущества, право пользования которым служит вкладом в уставный капитал кооператива, не допускается.
Если иное не предусмотрено учредительными документами, риск случайной гибели или повреждения имущества, переданного в пользование кооперативу, возлагается на собственника имущества.
6. Если иное не предусмотрено учредительным договором, отношение вклада каждого участника к общей сумме уставного капитала является долей участника в уставном капитале.
Всякое изменение размера уставного капитала, связанное с принятием в кооператив новых участников или выбытием из кооператива кого-либо из прежних участников, влечет соответствующий перерасчет долей участников в уставном капитале на момент принятия или выбытия.
7. Выдел земельного участка в натуре, право на который передано в качестве вклада в уставный капитал кооператива (в том числе право на условную земельную долю), осуществляется в соответствии с земельным законодательством Республики Казахстан.

Статья 22. Сроки образования уставного капитала
сельскохозяйственного кооператива

1. В срок, установленный решением общего собрания, все участники должны полностью внести вклад в уставный капитал кооператива. Такой срок не должен превышать одного года со дня государственной регистрации кооператива.
2. При невыполнении участником кооператива обязанности по внесению доли в установленный срок кооператив должен внести не внесенную участником часть доли за счет собственного капитала (своих чистых активов) либо произвести уменьшение уставного капитала до его внесенной части.
Участник, не внесший в срок свою долю, обязан возместить кооперативу убытки, а также, если иное не предусмотрено учредительным договором или уставом кооператива, уплатить кооперативу неустойку в соответствии со статьей 353 Гражданского кодекса Республики Казахстан.
3. По решению общего собрания кооператива доля или ее часть, не внесенная участником в установленный срок, может быть распределена между остальными участниками в порядке, предусмотренном пунктом 1 статьи 29 настоящего Закона или учредительными документами кооператива, либо предложена для приобретения третьим лицам.
При невозможности продажи невнесенной части вклада в срок, установленный пунктом 1 настоящей статьи, на эту сумму уменьшается уставный капитал кооператива и соразмерно изменяются доли участников в уставном капитале.
4. Если вклад участника составляет имущество, которое может быть использовано лишь через некоторое время, такой вклад по решению общего собрания может признаваться внесенным со дня получения от участника нотариально удостоверенного долгового обязательства, где указаны характер вклада, его денежная оценка и сроки внесения. Такой срок не может превышать трех лет.
5. Участник кооператива, полностью внесший свой вклад, вправе получить от кооператива свидетельство, удостоверяющее его участие в кооперативе.
6. Для оплаты до создания кооператива его уставного капитала путем внесения денег, учредители кооператива могут в учредительном договоре указать того из учредителей, который должен открыть на свое имя накопительный счет в банке для перечисления на этот счет соответствующих средств.
После создания кооператива и открытия им собственного счета в банке второго уровня учредитель, на имя которого открыт накопительный счет, обязан в течение 5 (пяти) рабочих дней осуществить перечисление денег с этого счета на счет кооператива. При несвоевременном выполнении учредителем обязанности по перечислению денег он должен уплатить кооперативу неустойку с суммы, задержанной на накопительном счете, в размере, установленном статьей 353 Гражданского кодекса Республики Казахстан, если учредителями не определены иные последствия такой просрочки.
7. Если уставом кооператива предусмотрено внесение его учредителями в счет вкладов в уставный капитал кооператива не денег, а иного имущества, учредители кооператива могут в учредительном договоре указать того из учредителей или то третье лицо, которому соответствующее имущество должно быть передано в доверительное управление на период до и после создания кооператива.
8. В договоре о доверительном управлении должны быть предусмотрены:
1) обязанность доверительного управляющего осуществлять управление соответствующим имуществом в интересах всех учредителей, а после создания кооператива - в интересах кооператива;
2) наделение кооператива с момента его создания правами лица, в пользу которого заключен договор и к которому с этого момента переходит в собственность переданное в доверительное управление имущество.

Статья 23. Проверка уставного капитала
сельскохозяйственного кооператива

1. Уставный капитал и его соотношение с собственным капиталом при государственной регистрации (или перерегистрации) кооператива не проверяются.
2. Проверка уставного капитала кооператива может производиться:
1) независимым экспертом по требованию любого из участников (экспертиза оплачивается заинтересованным участником);
2) по решению суда;
3) по итогам каждого финансового года - по финансовой отчетности.
3. При превышении заявленного уставного капитала кооператива над фактическим уставным капиталом участники кооператива субсидиарно несут перед кредиторами солидарную ответственность по долгам кооператива в сумме, превышающей уставный капитал над собственным капиталом.

Статья 24. Увеличение уставного капитала
сельскохозяйственного кооператива

1. Увеличение уставного капитала кооператива допускается после его полной оплаты.
2. Увеличение уставного капитала кооператива может осуществляться путем:
1) дополнительных пропорциональных вкладов, производимых всеми участниками кооператива;
2) увеличения размера уставного капитала за счет собственного капитала кооператива, в том числе за счет его резервного капитала;
3) внесения одним или несколькими участниками дополнительных вкладов при согласии на это всех остальных участников;
4) принятия в состав кооператива новых участников, предусмотренного статьей 20 настоящего Закона.
3. При увеличении размера уставного капитала в порядке, предусмотренном подпунктами 1) и 2) пункта 2 настоящей статьи, размеры долей участников не изменяются.
4. При увеличении уставного капитала путем внесения дополнительного вклада кем-либо из участников кооператива либо вновь принимаемым участником, указанном в подпунктах 3) и 4) пункта 2 настоящей статьи, размер такого вклада определяется с учетом размера их предыдущего вклада в уставный капитал кооператива и необходимостью перерасчета долей всех участников в уставном капитале.
Решение принимается по общему согласию всех участников.
5. Кооператив обязан известить орган, осуществивший его государственную регистрацию, об увеличении уставного капитала в течение трех месяцев со дня принятия общим собранием решения об увеличении уставного капитала. К моменту извещения должны быть внесены вклады на сумму не менее половины суммы, на которую увеличивается уставный капитал.
Если кооператив не известит орган, осуществивший его государственную регистрацию, увеличение уставного капитала признается несостоявшимся.
6. В случае, если увеличение уставного капитала не состоялось, участники или третье лицо, намеревавшееся вступить в кооператив, внесшее свой вклад, вправе требовать от кооператива возврата вклада и уплаты неустойки в соответствии со статьей 353 Гражданского кодекса Республики Казахстан либо с возмещением убытков, в том числе упущенной выгоды, вследствие невозможности использовать внесенное в качестве вклада имущество.

Статья 25. Уменьшение уставного капитала
сельскохозяйственного кооператива

1. Уменьшение уставного капитала кооператива может осуществляться путем пропорционального уменьшения размера вкладов всех участников кооператива либо полного или частичного погашения долей отдельных участников.
2. При уменьшении уставного капитала путем погашения доли участника, доли остальных участников соразмерно изменяются.
3. С момента принятия общим собранием участников кооператива решения об уменьшении уставного капитала кооператив обязан сообщить об этом решении кредиторам по обязательствам, возникающим после принятия решения.
4. В двухмесячный срок со дня принятия общим собранием участников кооператива решения об уменьшении уставного капитала кооператив обязан направить всем своим кредиторам письменные уведомления об уменьшении уставного капитала либо поместить соответствующее объявление в официальном издании, в котором публикуются сведения о юридических лицах. Кредиторы кооператива вправе в месячный срок со дня получения уведомления или публикации объявления потребовать от кооператива дополнительных гарантий либо досрочного прекращения или исполнения кооперативом соответствующих обязательств и возмещения убытков. Требования направляются кооперативу в письменной форме, а их копии могут быть представлены в орган, осуществивший государственную регистрацию кооператива.
5. Уменьшение уставного капитала кооператива регистрируется органом, осуществившим государственную регистрацию кооператива, по истечении срока, предоставленного кредиторам для заявления требований к кооперативу. Если в орган, осуществивший государственную регистрацию кооператива, поступили копии требований его кредиторов, уменьшение уставного капитала регистрируется при условии представления кооперативом доказательств исполнения этих требований либо отсутствия у заявивших их кредиторов возражений против регистрации уменьшения уставного капитала кооператива.
6. Если в течение шести месяцев со дня принятия общим собранием участников кооператива решения об уменьшении уставного капитала кооперативом не будет подано заявление о перерегистрации либо не будут представлены необходимые доказательства, уменьшение уставного капитала считается несостоявшимся. В этом случае уменьшение уставного капитала может быть произведено только по новому решению общего собрания участников кооператива с соблюдением требований настоящей статьи.
7. Уменьшение уставного капитала при нарушении установленного настоящей статьей порядка является основанием ликвидации кооператива по решению суда по заявлению заинтересованных лиц.
8. Кооператив вправе производить своим участникам выплаты в связи с уменьшением уставного капитала только в пределах части чистых активов, превышающей новый размер уставного капитала. Выплаты производятся после государственной перерегистрации в связи с уменьшением уставного капитала в срок, установленный уставом кооператива или решением общего собрания об уменьшении уставного капитала, но не позднее трех месяцев с момента государственной регистрации.
Выплаты производятся соответственно размеру долей участников кооператива.
9. Уменьшение уставного капитала может быть осуществлено лишь после внесения участниками своих вкладов до полного размера уставного капитала, заявленного в учредительных документах, за исключением случая, предусмотренного частью второй пункта 3 статьи 22 настоящего Закона.

Статья 26. Доли участников сельскохозяйственного
кооператива

1. Доли всех участников в уставном капитале и соответственно их доли в стоимости имущества кооператива (доля в имуществе) пропорциональны их вкладам в уставный капитал, если иное не предусмотрено учредительными документами.
Размер доли определяется в порядке, предусмотренном пунктом 6 статьи 21 настоящего Закона. Всякое изменение (увеличение или уменьшение) вклада в уставный капитал хотя бы одного из участников ведет к соответствующему перерасчету размера долей всех участников кооператива.
2. Утрата права на долю по любым основаниям влечет выбытие участника из кооператива. Приобретение доли в порядке, установленном настоящим Законом, означает вступление приобретателя доли в число участников кооператива.
3. Учредительными документами кооператива может быть ограничен максимальный размер доли, которая может принадлежать одному участнику кооператива. Такое ограничение не может быть установлено в отношении определенного участника. Равным образом учредительными документами может быть ограничена возможность изменения соотношения долей участников кооператива.
4. Право на долю участника в имуществе кооператива носит не вещный, а обязательственный характер.

Статья 27. Распоряжение участником сельскохозяйственного
кооператива своей долей в имуществе кооператива

1. Доля участника в имуществе кооператива может быть отчуждена или заложена до полной оплаты вклада лишь в той части, в которой вклад уже оплачен.
2. Участник кооператива вправе продать или иным способом уступить свою долю в имуществе кооператива или ее часть одному или нескольким участникам данного кооператива по своему выбору. Участник кооператива вправе заложить долю в обеспечение своего обязательства перед другим участником кооператива. Согласия кооператива или других участников на совершение этих сделок не требуется. Однако если учредительными документами кооператива предусмотрены условия, указанные в пункте 3 статьи 26 настоящего Закона, эти условия при уступке доли должны быть соблюдены.
В случае, когда стороной договора отчуждения (уступки) права выбывающего участника на долю в имуществе (уставном капитале) кооператива или ее части является физическое лицо, то подлинность подписи физического лица подлежит нотариальному засвидетельствованию.
3. Регистрация залога доли в имуществе кооператива осуществляется в соответствии с законодательством Республики Казахстан. В случае ведения реестра участников кооператива регистратором, регистрация залога доли в имуществе кооператива осуществляется в соответствии с внутренними документами регистратора при соблюдении требований настоящего Закона и (или) устава кооператива.

Статья 28. Возможность отчуждения доли участника
сельскохозяйственного кооператива третьему
лицу

1. Отчуждение участником кооператива своей доли (ее части) третьим лицам или залог доли (части доли) в обеспечение обязательства участника перед третьим лицом допускаются, если иное не предусмотрено учредительными документами.
2. Учредительными документами кооператива может быть предусмотрено, что продажа доли третьему лицу допустима лишь с соблюдением определенных условий.
3. Ограничения, установленные настоящей статьей, не распространяются на случаи продажи доли, принадлежащей государству или государственному юридическому лицу, если такая продажа осуществляется в соответствии с Законом Республики Казахстан «О государственном имуществе» путем продажи доли на торгах. При такой продаже, однако, сохраняется право другого участника (других участников) кооператива на преимущественное право покупки доли, предусмотренное статьей 29 настоящего Закона.

Статья 29. Преимущественное право покупки отчуждаемой доли

1. Участники кооператива пользуются преимущественным перед третьими лицами правом покупки доли участника или ее части при ее продаже кем-либо из участников, за исключением случаев, предусмотренных законодательными актами. Таким правом может воспользоваться каждый участник. Если участников, желающих воспользоваться преимущественным правом покупки, несколько, и учредительными документами или иным соглашением участников кооператива не предусмотрено иное, преимущественное право покупки доли (ее части) осуществляется участниками пропорционально размерам их долей в уставном капитале.
2. Участник кооператива, желающий продать свою долю или ее часть третьему лицу, обязан письменно известить о своем намерении исполнительный орган кооператива с указанием предполагаемой цены продажи.
3. В течение семи дней с момента получения от участника кооператива извещения о предложении доли к продаже исполнительный орган извещает об этом всех участников кооператива. Участник кооператива, желающий осуществить преимущественное право покупки, должен в семидневный срок уведомить об этом исполнительный орган кооператива, указав при этом, что намерен приобрести предлагаемую к продаже долю полностью или в определенной части.
4. Если совокупная величина поступивших предложений не превышает размера продаваемой доли, каждый из участников приобретает ту ее часть, которую он указал в своем уведомлении. Оставшаяся часть доли может быть отчуждена третьему лицу, если до такого отчуждения не поступит дополнительных предложений от участников кооператива.
5. Если в течение месяца со дня направления исполнительному органу кооператива извещения о предложении доли к продаже, она или ее часть не будут выкуплены участниками кооператива в порядке осуществления преимущественного права, участник, предложивший долю к продаже, вправе продать долю (невыкупленную часть доли) третьему лицу по цене не ниже той, какая была указана в извещении.
6. Если доля будет отчуждена третьему лицу по более низкой цене нежели та, которая была указана в извещении, договор о купле-продаже доли может быть признан недействительным. Участники имеют право повторить процедуру реализации преимущественного права покупки доли с учетом фактической продажной цены доли или ее части.
7. При продаже доли или ее части с нарушением преимущественного права покупки любой участник кооператива может в течение трех месяцев потребовать в судебном порядке перевода на него прав и обязанностей покупателя.
8. Преимущественное право покупки отчуждаемой доли осуществляется при любом способе продажи доли, в том числе на торгах.
9. Уступка преимущественного права покупки доли не допускается.
10. В случае приобретения отчуждаемой доли или ее части участником (участниками) кооператива, его (их) доля в уставном капитале кооператива соответственно увеличивается.
11. Нормы настоящей статьи применяются также при отчуждении доли по договору мены.
12. При нежелании участников кооператива воспользоваться преимущественным правом покупки доли или ее части при ее продаже третьему лицу, преимущественным правом покупки с учетом пунктов 2, 5-9 и 11 настоящей статьи может воспользоваться сам кооператив.

Статья 30. Продажа доли участника сельскохозяйственного
кооператива при отказе других участников от
покупки доли

1. Учредительными документами кооператива могут быть предусмотрены запрещение или ограничение продажи участником кооператива своей доли третьим лицам (например, продажа доли только другим участникам кооператива либо ограниченному кругу третьих лиц). Продажа в этом случае должна производиться с соблюдением таких запрещений или ограничений.
Порядок продажи участником доли участия в уставном капитале кооператива, ведение реестров участников которого осуществляется регистратором, устанавливается уставом кооператива.
2. В случае, когда продажа доли по обстоятельствам, не зависящим от продавца, не может быть произведена с соблюдением запрещений или ограничений, предусмотренных пунктом 1 настоящей статьи, участник кооператива, желающий продать долю, вправе обратиться к кооперативу с требованием выкупить эту долю или разрешить ее продажу третьему лицу.
Выбор одного из этих вариантов производится общим собранием участников кооператива.
3. При выкупе доли кооперативом цена доли определяется соглашением сторон, а при недостижении соглашения - судом.
4. При согласии кооператива на продажу доли третьему лицу участники кооператива сохраняют преимущественное право покупки доли, предусмотренное статьей 29 настоящего Закона.

Статья 31. Последствия выкупа сельскохозяйственным
кооперативом доли участника

1. После выкупа кооперативом доли участника в порядке, предусмотренном настоящим Законом, а также после выкупа кооперативом доли участника по соглашению сторон кооператив обязан предложить другим участникам приобрести эту долю по цене, определенной решением общего собрания.
2. В случае, когда намерение приобрести долю выражают несколько участников, доля делится между ними пропорционально размеру их долей в уставном капитале кооператива.
Размер доли, выкупленной участником, добавляется к тому размеру доли, которая принадлежала данному участнику до выкупа. При этом соблюдается норма пункта 3 статьи 26 настоящего Закона о возможном ограничении размера доли, которая может принадлежать одному участнику кооператива.
3. При нежелании участников приобрести долю, выкупленную кооперативом у выбывшего участника, доля погашается с соответствующим уменьшением уставного капитала и перерасчетом долей в уставном капитале участников кооператива.
4. Кооператив по решению общего собрания вправе вместо погашения доли, предусмотренного пунктом 3 настоящей статьи, продать эту долю от имени кооператива третьему лицу.
5. Во всех случаях на долю выбывшего участника кооператива, перешедшую к кооперативу, до ее погашения либо продажи другому участнику или третьему лицу дивиденды не начисляются.

Статья 32. Принудительный выкуп доли у участника
сельскохозяйственного кооператива

1. При причинении участником кооператива вреда кооперативу или его участникам, они вправе требовать от причинителя возмещения вреда.
2. При причинении существенного вреда кооператив помимо требования о возмещении вреда и постановки вопроса о принудительном выкупе кооперативом доли виновного участника, причинившего вред, вправе также требовать выбытия его из числа участников.
3. Принудительный выкуп доли производится в судебном порядке. Принудительный выкуп доли у участника кооператива осуществляется по рыночной цене, определенной независимым оценщиком, отвечающим требованиям, установленным уполномоченным органом, осуществляющим государственное регулирование в области оценочной деятельности на основании международных стандартов.

Статья 33. Переход доли в уставном капитале
сельскохозяйственного кооператива по наследству

Доля участника кооператива переходит к его наследникам, если иное не предусмотрено учредительными документами кооператива. Переход доли наследникам и ее раздел между несколькими наследниками производятся в соответствии с Гражданским кодексом Республики Казахстан.

Статья 34. Правопреемство юридических лиц в отношении доли
в уставном капитале сельскохозяйственного
кооператива

1. В случае реорганизации юридического лица в форме слияния, присоединения или преобразования, его доля в уставном капитале кооператива переходит к правопреемнику реорганизованного юридического лица.
2. Если реорганизация заключается в разделении юридического лица или выделении из его состава нового юридического лица (новых юридических лиц), доля реорганизованного юридического лица переходит к его правопреемникам в соответствии с разделительным балансом.
3. При несогласии общего собрания на переход доли к правопреемникам юридического лица, указанным в пункте 2 настоящей статьи, кооператив обязан выкупить долю в порядке, предусмотренном статьей 32 настоящего Закона.

Статья 35. Обращение взыскания на долю участника
сельскохозяйственного кооператива его
кредиторами

1. Кредиторы участника кооператива вправе требовать в принудительном порядке на основании решения суда обращения взыскания на долю или на часть доли такого участника в имуществе кооператива.
2. Кредитор, обращающий взыскание на долю (часть доли), в отношении которой он не имеет прав залогодержателя, заявляет кооперативу требование о принудительном выкупе доли (части доли) у должника и погашении долга из вырученных от выкупа сумм. Выкуп доли (части доли) осуществляется кооперативом или его участниками по цене, определяемой сторонами, при согласии на это участника, чья доля выкупается.
3. При согласии кооператива и участника, на долю которого обращается взыскание, такая доля (часть доли) может быть продана третьему лицу.
4. В случае, если в течение трех месяцев со дня заявления требования кредитора кооператив или его участники, или третьи лица не выкупят долю (ее часть) и не произведут удовлетворение требования, кредитор вправе потребовать продажи доли (ее части) с публичных торгов в порядке, предусмотренном гражданским процессуальным законодательством Республики Казахстан. Остальные участники кооператива сохраняют при этом преимущественное право покупки доли, предусмотренное статьей 29 настоящего Закона.
5. Из денег, вырученных от продажи доли, погашаются расходы на ее оценку, организацию и проведение продажи и удовлетворение требования кредитора, обратившего взыскание на долю. Остаток денег, если он имеется, передается лицу, чья доля (часть доли) продана.

Глава 4. Имущество сельскохозяйственного кооператива

Статья 36. Формирование имущества сельскохозяйственного
кооператива

1. Имущество кооператива формируется за счет вкладов его учредителей (участников), доходов, полученных кооперативом, а также иных источников, не запрещенных законодательством.
2. Законодательными актами или учредительными документами кооператива может быть предусмотрено образование резервного капитала и других фондов.
3. Имущество кооператива учитывается на его балансе.

Статья 37. Дополнительные взносы в имущество
сельскохозяйственного кооператива

1. Если уставом кооператива не предусмотрено иное, общее собрание участников может принять решение о внесении участниками дополнительных взносов в имущество кооператива. Решение принимается большинством в три четверти голосов всех участников кооператива. Участники, не голосовавшие за такое решение (в том числе отсутствовавшие на собрании, не участвовавшие в голосовании или воздержавшиеся), вправе потребовать выкупа их долей участниками, голосовавшими за внесение дополнительных взносов. Участники, голосовавшие за дополнительные взносы, выкупают эти доли пропорционально своим долям в уставном капитале кооператива по цене, определяемой в соответствии с нормами настоящего Закона.
Дополнительные взносы вносятся только по окончании расчетов с участниками, заявившими требование о выкупе их долей.
2. Порядок и сроки внесения дополнительных взносов участников в имущество кооператива, а также ответственность за просрочку их внесения определяются в соответствии с нормами статьи 22 настоящего Закона.
3. Дополнительные взносы участников в имущество кооператива не изменяют размер его уставного капитала и долей участников кооператива.

Статья 38. Кооперативные выплаты участникам
сельскохозяйственного кооператива

1. Кооперативные выплаты - часть дохода кооператива, выплачиваемая участникам кооператива пропорционально их участию в хозяйственной деятельности кооператива (поставке товаров в кооператив, выполнению работ и (или) оказанию услуг кооперативу) в порядке, установленном уставом кооператива.
2. Решение о распределении кооперативных выплат принимается до принятия решения общего собрания участников кооператива, посвященного утверждению результатов деятельности кооператива за соответствующий год.

Статья 39. Распределение чистого дохода
сельскохозяйственного кооператива между его
участниками

1. Распределение между участниками кооператива чистого дохода, полученного кооперативом по результатам его деятельности за год, производится в соответствии с решением очередного общего собрания участников кооператива, посвященного утверждению результатов деятельности кооператива за соответствующий год.
Распределение чистого дохода осуществляется в порядке, установленном уставом кооператива.
Общее собрание вправе принять решение об исключении чистого дохода или его части из распределения между участниками кооператива.
2. Выплата чистого дохода должна быть произведена кооперативом в денежной форме в течение месяца со дня принятия общим собранием решения о распределении чистого дохода.
3. Кооператив не вправе распределять доход между участниками до полной оплаты всего уставного капитала кооператива.

Глава 5. Управление сельскохозяйственным кооперативом

Статья 40. Органы и должностные лица сельскохозяйственного
кооператива

1. Органами кооператива являются:
1) высший орган кооператива – общее собрание его участников (общее собрание);
2) исполнительный орган кооператива (коллегиальный или единоличный);
3) наблюдательный совет.
2. Должностными лицами кооператива являются члены исполнительного органа кооператива или лицо, единолично исполняющее функции исполнительного органа кооператива, а также члены наблюдательного совета.
3. В случаях признания кооператива банкротом или применения реабилитационной процедуры и назначения временного либо банкротного или реабилитационного управляющего в порядке, установленном законодательным актом Республики Казахстан о реабилитации и банкротстве, все полномочия по управлению им переходят соответственно к временному либо банкротному или реабилитационному управляющему.
4. В случаях, предусмотренных уставом кооператива, может быть создан наблюдательный совет.
5. Компетенция органов кооператива, а также порядок принятия ими решения или выступления от имени кооператива определяются настоящим Законом, другими законодательными актами Республики Казахстан и уставом кооператива.

Статья 41. Общее собрание сельскохозяйственного
кооператива

1. Высший орган кооператива (общее собрание) созывается в качестве очередного или внеочередного общего собрания участников.
2. Все участники кооператива имеют право присутствовать на общем собрании, принимать участие в обсуждении вопросов повестки дня и голосовать при принятии решений.
Положения устава кооператива и любых других документов, решений, ограничивающие указанные права участников кооператива, недействительны.
3. Участник кооператива может участвовать в общем собрании лично или через представителя.
В качестве представителей участников кооператива на общем собрании не вправе выступать члены исполнительного органа и участники контролирующих органов, за исключением случаев, когда доверитель сам является соответственно членом исполнительного органа или членом контролирующего органа кооператива.
В качестве представителя участника кооператива – физического лица вправе выступать иные лица на основании доверенности. Доверенность физического лица на участие представителя в общем собрании должна быть дана в форме, предусмотренной статьей 167 Гражданского кодекса Республики Казахстан, либо нотариально удостоверена.
В качестве представителя участника кооператива – юридического лица вправе участвовать его руководитель без доверенности либо иной представитель на основании доверенности. Доверенность юридического лица на участие представителя в общем собрании должна быть дана в форме, предусмотренной статьей 167 Гражданского кодекса Республики Казахстан.
4. В случае учреждения доверительного управления долей участника в качестве его представителя на общем собрании вправе выступать от имени участника доверительный управляющий, если иное не оговорено договором между участником и доверительным управляющим или не предусмотрено законодательными актами об учреждении доверительного управления имуществом. Требования к порядку представления интересов участника определяются законодательством о доверительном управлении имуществом.
5. Каждый участник кооператива при голосовании на общем собрании имеет один голос, независимо от размера его доли в уставном капитале.
6. Члены исполнительного органа кооператива, не являющиеся участниками кооператива, могут участвовать в общем собрании с правом совещательного голоса, если иное не предусмотрено уставом кооператива.

Статья 42. Компетенция общего собрания участников
сельскохозяйственного кооператива

1. Компетенция общего собрания участников кооператива определяется уставом кооператива в соответствии с настоящим Законом.
2. К исключительной компетенции общего собрания участников кооператива относятся:
1) изменение устава кооператива, включая изменение размера его уставного капитала, места нахождения и фирменного наименования, или утверждение устава кооператива в новой редакции;
2) образование исполнительного органа кооператива и досрочное прекращение его полномочий, а также принятие решения о передаче кооператива или его имущества в доверительное управление и определение условий такой передачи;
3) избрание и досрочное прекращение полномочий наблюдательного совета кооператива;
4) утверждение годовой финансовой отчетности и распределение чистого дохода;
5) утверждение внутренних правил, процедуры их принятия и других документов, регулирующих внутреннюю деятельность кооператива, кроме документов, утверждение которых уставом кооператива отнесено к компетенции иных органов кооператива;
6) решение об участии кооператива в иных хозяйственных кооперативах, а также в некоммерческих организациях;
7) решение о реорганизации или ликвидации кооператива;
8) назначение ликвидационной комиссии и утверждение ликвидационных балансов;
9) решение о принудительном выкупе доли у участника кооператива в соответствии со статьей 32 настоящего Закона;
10) решение о залоге всего имущества кооператива;
11) решение о внесении дополнительных взносов в имущество кооператива в соответствии со статьей 37 настоящего Закона;
12) утверждение порядка и сроков представления участникам кооператива и приобретателям долей информации о деятельности кооператива;
13) решение о принятии в кооператив нового участника.
3. Наряду с вопросами, отнесенными настоящим Законом к исключительной компетенции общего собрания, уставом кооператива к его компетенции могут быть отнесены и другие вопросы.
Общее собрание вправе, если иное не установлено уставом кооператива, делегировать полномочия, не относящиеся к его исключительной компетенции, исполнительному органу или наблюдательному совету кооператива.
4. Общее собрание участников кооператива, независимо от того, как определена его компетенция в уставе кооператива, вправе принять к рассмотрению любой вопрос, связанный с деятельностью кооператива.
5. Общее собрание участников вправе отменить любое решение иных органов кооператива по вопросам, относящимся к внутренней деятельности кооператива, если иное не определено уставом кооператива.

Статья 43. Очередное общее собрание участников
сельскохозяйственного кооператива

1. Очередное общее собрание участников кооператива созывается исполнительным органом кооператива в сроки, установленные уставом кооператива, но не реже одного раза в год.
2. Собрание, посвященное утверждению годовой финансовой отчетности кооператива, должно быть проведено не позднее трех месяцев после окончания отчетного финансового года.

Статья 44. Внеочередное общее собрание участников
сельскохозяйственного кооператива

1. Внеочередное (чрезвычайное) общее собрание участников кооператива созывается в случаях, предусмотренных настоящим Законом, уставом кооператива, а также в любых иных случаях, когда созыва такого собрания требуют интересы кооператива.
2. Внеочередное общее собрание участников кооператива созывается исполнительным органом кооператива по собственной инициативе, а в случаях создания наблюдательного органа – также по требованию наблюдательного совета кооператива либо инициативе участников кооператива, обладающих в совокупности более чем одной десятой от общего количества голосов.
Если, несмотря на требования наблюдательного совета или участников кооператива, исполнительный орган не созывает внеочередное общее собрание, оно может быть созвано наблюдательным советом или участниками кооператива, обладающими в совокупности более чем одной десятой от общего количества голосов, самостоятельно.
3. Внеочередное общее собрание участников кооператива, находящегося в процессе ликвидации, может также созываться ликвидационной комиссией (ликвидатором).

Статья 45. Порядок созыва общего собрания участников
сельскохозяйственного кооператива

1. Орган или лицо (лица), созывающие общее собрание участников кооператива, обязаны не позднее чем за десять дней до дня открытия собрания письменно известить о его проведении каждого участника кооператива по адресу, указанному в реестре участников, который ведется исполнительным органом кооператива.
В извещении должны быть указаны время и место проведения собрания, а также предлагаемая повестка дня.
Кооператив вправе дополнительно информировать участников через средства массовой информации.
2. Орган или лицо (лица), созывающие общее собрание участников кооператива, преобразованного из акционерного общества, с числом участников сто и более обязаны за пятнадцать дней до дня открытия собрания известить о его проведении участников кооператива. Извещение о проведении общего собрания участников кооператива с числом участников сто и более должно быть опубликовано в средстве массовой информации, указанном в уставе кооператива.
Орган или лицо (лица), созывающие общее собрание участников кооператива, ведение реестра участников которого осуществляется регистратором, с числом участников менее ста обязаны за пятнадцать дней до дня открытия собрания письменно известить о его проведении каждого участника кооператива по адресу, указанному в реестре участников кооператива.
3. Любой участник кооператива вправе вносить свои предложения по повестке дня общего собрания не позднее чем за десять дней до его открытия. В течение этого же срока участники кооператива, обладающие в совокупности более чем одной двадцатой от общего количества голосов, вправе потребовать включения определенных ими вопросов в повестку дня общего собрания. Выполнение этого требования обязательно для органа или лица (лиц), созывающих общее собрание.
Если по предложению или требованию участников кооператива в первоначальную повестку дня общего собрания вносятся изменения, орган или лицо (лица), созывающие общее собрание, обязаны не позднее чем за пять дней до открытия собрания известить каждого участника кооператива об этих изменениях способом, указанным в части первой пункта 1 настоящей статьи.
4. Орган или лицо (лица), созывающие общее собрание участников кооператива, обязаны рассмотреть поступившие предложения и принять решение о включении или отказе во включении их в повестку дня общего собрания участников кооператива не позднее чем за семь дней до дня открытия собрания. Орган или лицо (лица), созывающие общее собрание участников кооператива, в случаях принятия предложений обязаны сообщить о внесении изменений в повестку дня участникам кооператива, а также отклонения предложений по внесению изменений или дополнений в повестку дня общего собрания дать заявителю мотивированный ответ об отказе не позднее чем за пять дней до открытия общего собрания участников кооператива.
В случае, если отказ во включении предложений в повестку дня общего собрания и принятое по нему решение нарушают права и законные интересы заявителя, он вправе обжаловать такое решение в порядке, предусмотренном статьей 49 настоящего Закона.
Запрещается включение в повестку дня общего собрания вопросов с широким пониманием, включая «разное», «иное», «другие» и аналогичные им формулировки.
5. Орган или лицо (лица), созывающие общее собрание участников кооператива, обязаны по требованию участника кооператива, направленному им не позднее чем за десять дней до открытия собрания, направить ему в письменном виде и не позднее чем за семь дней до открытия собрания проекты решений по всем вопросам повестки дня, копии документов, обсуждение которых включено в повестку дня, а также другие сведения, предусмотренные уставом кооператива либо документами, регулирующими внутреннюю деятельность кооператива.
Указанные в предыдущей части документы и сведения, а также финансовая отчетность, заключение по ним и (или) отчет аудиторской организации за отчетный период должны представляться всем участникам кооператива для свободного ознакомления в помещении исполнительного органа кооператива с момента извещения о проведении общего собрания, но не менее чем за десять дней до открытия собрания. При этом участникам кооператива должна быть предоставлена возможность бесплатно снимать копии с представляемых для ознакомления документов.
Финансовые отчетности, заключение по ним и (или) отчет аудиторской организации за три предыдущих года должны храниться исполнительным органом кооператива и в любое время представляться для ознакомления любому участнику кооператива. По требованию участников кооператива им выдаются удостоверенные выписки из указанных документов.
6. Уставом кооператива, имеющего менее семи участников, могут быть предусмотрены иные сроки, чем те, которые указаны в настоящей статье и пункте 5 статьи 46 настоящего Закона.

Статья 46. Порядок проведения общего собрания участников
сельскохозяйственного кооператива

1. Регламент общего собрания участников кооператива определяется в соответствии с настоящим Законом, уставом кооператива, правилами и иными документами, регулирующими внутреннюю деятельность кооператива, либо непосредственно общим собранием.
2. Перед открытием общего собрания проводится регистрация прибывших участников кооператива и их представителей. Представители участников должны предъявить надлежащие полномочия, указанные в пунктах 3 и 4 статьи 41 настоящего Закона. Незарегистрировавшийся участник (представитель участника) не учитывается при определении кворума и не вправе принимать участие в голосовании.
3. Общее собрание участников кооператива открывается в объявленное время при условии, что данные регистрации прибывших участников и их представителей дают достаточные основания предполагать наличие надлежащего кворума.
Собрание не может быть открыто ранее объявленного времени, за исключением случая, когда все участники кооператива или их представители уже зарегистрированы, уведомлены и не возражают против изменения времени открытия собрания.
4. Общее собрание участников кооператива признается правомочным, а условия кворума соблюденными, если присутствующие или представленные на нем участники обладают в совокупности более чем половиной от общего числа голосов. В случаях, когда решение по вопросу, включенному в повестку дня, должно приниматься квалифицированным большинством голосов или единогласно, собрание правомочно принимать решение, если присутствующие или представленные на нем участники кооператива обладают в совокупности более чем двумя третями от общего числа голосов.
5. В случае отсутствия кворума общее собрание участников кооператива созывается повторно не позднее пятнадцати дней со дня первого созыва. При повторном созыве общего собрания должны быть соблюдены нормы, установленные статьей 45 настоящего Закона.
Собрание, созванное повторно, является правомочным, независимо от числа голосов, которым обладают присутствующие или представленные на собрании участники кооператива. Если присутствующие или представленные на нем участники обладают в совокупности менее чем половиной от общего числа голосов, то такое собрание вправе принимать решения лишь по вопросам, не требующим квалифицированного большинства голосов или единогласия.
6. Общее собрание участников кооператива открывает первый руководитель исполнительного органа или тот, кто исполняет его обязанности. Общее собрание, созванное наблюдательным советом или участниками кооператива (пункт 2 статьи 44 настоящего Закона), открывает соответственно председатель наблюдательного совета или лицо (лица), исполняющее его обязанности, либо один из участников кооператива, созвавших общее собрание.
Общее собрание, созванное ликвидационной комиссией (ликвидатором), открывает председатель ликвидационной комиссии (ликвидатор) или лицо, его заменяющее.
7. Лицо, открывающее общее собрание, проводит выборы председательствующего и секретаря общего собрания. Если уставом кооператива не предусмотрено иное, при голосовании по вопросу об избрании председательствующего и секретаря общего собрания каждый участник собрания имеет один голос (независимо от доли в уставном капитале), а решение принимается простым большинством голосов от числа присутствующих.
Члены исполнительного органа кооператива не могут председательствовать на общем собрании, за исключением случаев, когда все присутствующие на собрании участники кооператива входят в исполнительный орган.
8. Секретарь общего собрания отвечает за ведение протокола общего собрания.
Протокол подписывается председательствующим и секретарем общего собрания.
Протоколы всех общих собраний подшиваются в книгу протоколов, которая хранится исполнительным органом кооператива и должна в любое время представляться для ознакомления любому участнику кооператива. По требованию участников кооператива им выдаются удостоверенные выписки из книги протоколов.
9. До начала обсуждения вопросов, включенных в повестку дня, общее собрание обязано констатировать кворум. Несоблюдение этого требования влечет недействительность всех решений, принятых общим собранием до того, как будет установлено, что кворум имеется.
При голосовании по вопросам, указанным в подпунктах 1), 4), 7), 9), 10) и 13) пункта 2 статьи 42 настоящего Закона, а также в иных случаях, предусмотренных уставом кооператива или правилами и иными документами, регулирующими его внутреннюю деятельность, необходимо вновь констатировать кворум непосредственно перед голосованием.

Статья 47. Порядок принятия решений общим собранием
участников сельскохозяйственного кооператива

1. Общее собрание участников кооператива вправе принимать решения только по вопросам повестки, сообщенным участникам в соответствии с пунктами 1 и 2 статьи 45 настоящего Закона. При этом вопросы, включения которых в повестку общего собрания потребовали участники кооператива в соответствии с пунктом 2 статьи 45 настоящего Закона, считаются включенными в повестку даже в случае, если орган или лица, созывающие собрание, не исполнили обязанности, предусмотренные частью второй указанного пункта.
2. Решения по вопросам, указанным в подпунктах 1),7), 9), 10) и 13) пункта 2 статьи 42 настоящего Закона, а также по другим, определенным в уставе кооператива, принимаются квалифицированным большинством в три четверти голосов присутствующих и представленных на собрании участников кооператива, если устав кооператива не требует для их принятия большего числа голосов или единогласия.
При принятии решения по подпункту 9) пункта 2 статьи 42 настоящего Закона участник, чья доля выкупается в принудительном порядке, в голосовании не участвует и число принадлежащих ему голосов в подсчете не учитывается.
Остальные решения принимаются простым большинством голосов присутствующих и представленных на общем собрании участников кооператива, если устав кооператива не требует для их принятия большего количества голосов или единогласия.
При равенстве голосов участников кооператива решение считается не принятым.
В случаях, если количество участников кооператива превышает 100, подсчет голосов осуществляется счетной комиссией.
3. Решения общего собрания участников кооператива принимаются открытым голосованием, если уставом кооператива или правилами и иными документами, регулирующими внутреннюю деятельность кооператива, не предусмотрено тайное голосование.
Решения общего собрания должны приниматься тайным голосованием также в случаях, когда этого требуют участники кооператива, обладающие не менее одной пятой от общего числа голосов.
При тайном голосовании процедура его проведения должна обеспечивать точный подсчет голосов и достоверность результатов голосования.

Статья 48. Заочное проведение общего собрания участников
сельскохозяйственного кооператива

1. В случаях, предусмотренных уставом кооператива, и с прямо выраженного согласия участников кооператива, обладающих в совокупности более чем тремя четвертями от общего числа голосов, общее собрание может быть проведено заочно опросным путем посредством обмена письмами, факсимильными или электронными сообщениями либо с использованием иных средств связи, доступных всем участникам и обеспечивающих аутентичность передаваемых и принимаемых сообщений. Заочное общее собрание не вправе принимать решения по вопросам, указанным в подпунктах 1),7)-10) пункта 2 статьи 42 настоящего Закона.
2. При заочном проведении общего собрания участников кооператива не применяются пункты 2, 3, 5-7 и 9 статьи 46 и пункт 3 статьи 47, а также положения пунктов 1-3 статьи 45 настоящего Закона в части предусмотренных ими сроков.
3. Заочное общее собрание участников кооператива должно проводиться по процедуре, обеспечивающей сообщение всем участникам предлагаемой повестки дня и проектов решений по включенным в нее вопросам, возможность для каждого из них ознакомиться до начала голосования со всеми необходимыми документами, выдвигать предложения по повестке дня и требовать включения в нее определенных вопросов, а также сообщение всем участникам до начала голосования измененной повестки дня и мнений (выступлений) других участников по обсуждаемым вопросам.

Статья 49. Оспаривание решений органов
сельскохозяйственного кооператива

Решение общего собрания участников кооператива, принятое с нарушением порядка проведения общего собрания и принятия решений, установленного настоящим Законом, уставом кооператива или правилами и иными документами, регулирующими внутреннюю деятельность кооператива, равно как и решение общего собрания, противоречащее настоящему Закону либо уставу кооператива, в том числе решение, нарушающее права участника кооператива, может быть признано судом недействительным полностью или частично по заявлению участника кооператива, не принимавшего участия в голосовании или голосовавшего против оспариваемого решения. Такое заявление может быть подано в течение шести месяцев со дня, когда участник кооператива узнал или должен был узнать о состоявшемся решении, а если он участвовал в общем собрании, принявшем решение, то в течение шести месяцев со дня принятия этого решения общим собранием.
Оспаривание решений иных органов кооператива осуществляется в порядке и сроки, которые предусмотрены частью первой настоящей статьи.

Статья 50. Исполнительный орган сельскохозяйственного
кооператива

1. Если уставом кооператива не предусмотрено образование коллегиального исполнительного органа кооператива (дирекции, правления и т.п.), текущее руководство деятельностью кооператива и ведение его дел осуществляет единоличный исполнительный орган (директор, управляющий).
Положения настоящего Закона о членах исполнительного органа, за исключением тех, которые непосредственно связаны с коллегиальностью исполнительного органа, применяются к единоличному исполнительному органу.
2. При выполнении своих обязанностей член исполнительного органа должен действовать в интересах кооператива добросовестно и разумно.
3. Члены исполнительного органа избираются общим собранием на установленный срок, но не более пяти лет.
4. В качестве члена исполнительного органа кооператива может выступать только физическое лицо, которое может и не быть участником кооператива.

Статья 51. Компетенция исполнительного органа
сельскохозяйственного кооператива

1. К компетенции исполнительного органа кооператива относятся все вопросы обеспечения деятельности кооператива, не относящиеся к компетенции общего собрания или наблюдательных органов, определенные настоящим Законом, уставом кооператива или правилами и иными документами, принятыми общим собранием.
К компетенции исполнительного органа кооператива относятся также полномочия общего собрания, не относящиеся к его исключительной компетенции, переданные исполнительному органу в соответствии с пунктом 3 статьи 42 настоящего Закона.
2. В отношениях с третьими лицами кооператив не вправе ссылаться на установленные им ограничения полномочий исполнительного органа кооператива. Однако кооператив вправе оспаривать действительность сделки, совершенной его исполнительным органом с третьим лицом, с нарушением установленных ограничений, если докажет, что в момент заключения сделки третье лицо знало о таких ограничениях.
3. Члены исполнительного органа кооператива могут быть привлечены к ответственности по требованию любого из участников кооператива по возмещению убытков, причиненных ими кооперативу. При этом они отвечают солидарно за убытки, вызванные совместным осуществлением ими ненадлежащего управления кооперативом.
4. Члены исполнительного органа кооператива могут быть солидарно привлечены к субсидиарной с кооперативом ответственности перед третьими лицами за убытки, которые эти лица понесли вследствие несостоятельности (банкротства) кооператива, вызванной ненадлежащим осуществлением членами исполнительного органа управления кооперативом.

Статья 52. Единоличный исполнительный орган
сельскохозяйственного кооператива

1. Единоличный исполнительный орган кооператива (директор, управляющий и тому подобный):
1) без доверенности действует от имени кооператива;
2) выдает доверенности на право представлять кооператив, в том числе доверенности с правом передоверия;
3) в отношении работников кооператива издает приказы о назначении их на должность, их переводе и увольнении, определяет системы оплаты труда, устанавливает размеры должностных окладов и персональных надбавок, решает вопросы премирования, принимает меры поощрения и налагает дисциплинарные взыскания;
4) осуществляет иные полномочия, не отнесенные настоящим Законом или уставом кооператива к компетенции общего собрания участников или наблюдательных органов, а также переданные ему общим собранием участников кооператива, в соответствии с пунктом 3 статьи 42 настоящего Закона.
2. Порядок деятельности единоличного исполнительного органа кооператива и принятия им решений определяется уставом кооператива, а также правилами и иными документами, принятыми общим собранием участников.
3. Если в соответствии с уставом кооператива ведение его дел поручено одновременно двум или нескольким директорам (управляющим и тому подобным), не объединенным в коллегиальный исполнительный орган, то каждый из таких директоров (управляющий и тому подобный) вправе без доверенности действовать от имени кооператива. К таким директорам (управляющим и тому подобным) применяются положения настоящей статьи.

Статья 53. Коллегиальный исполнительный орган
сельскохозяйственного кооператива

1. Если уставом кооператива предусмотрено образование коллегиального исполнительного органа (дирекции, правления и тому подобного), такой орган избирается общим собранием участников кооператива в количестве не более семи участников, если иное не установлено законодательными актами или уставом кооператива.
2. Руководитель коллегиального исполнительного органа кооператива избирается общим собранием кооператива, если уставом кооператива не предусмотрено его избрание самим коллегиальным органом.
3. Руководитель коллегиального исполнительного органа кооператива обеспечивает функционирование этого органа и руководит его заседаниями. Он обладает правами, которые в соответствии с подпунктами 1)-3) пункта 1 статьи 52 настоящего Закона принадлежат единоличному исполнительному органу кооператива.
4. Порядок деятельности коллегиального исполнительного органа кооператива и принятия им решений определяется уставом кооператива, а также правилами и иными документами, принятыми общим собранием участников.

Статья 54. Конфликт интересов членов исполнительного
органа и сельскохозяйственного кооператива

1. Членам исполнительного органа кооператива запрещается:
1) без согласия общего собрания заключать с кооперативом сделки, направленные на получение от него имущественных выгод (включая договоры дарения, займа, безвозмездного пользования, купли-продажи и другие);
2) получать комиссионное вознаграждение как от самого кооператива, так и от третьих лиц за сделки, заключенные кооперативом с третьими лицами;
3) выступать от имени или в интересах третьих лиц в их отношениях с кооперативом;
4) осуществлять предпринимательскую деятельность, конкурирующую с деятельностью кооператива.
Уставом кооператива могут предусматриваться и другие запреты для членов его исполнительного органа.
2. Ограничения, предусмотренные подпунктами 1)-3) пункта 1 настоящей статьи, распространяются также на супруга, всех прямых нисходящих и восходящих родственников, а также родных братьев и сестер членов исполнительного органа кооператива. Уставом кооператива может быть предусмотрен дополнительный перечень аффилированных лиц членов исполнительного органа кооператива, на которых распространяются данные ограничения.
3. Любой участник кооператива вправе требовать в суде возмещения кооперативу членами исполнительного органа убытков, причиненных кооперативу нарушением ими или их родственниками, указанными в пункте 2 настоящей статьи, запретов, предусмотренных пунктом 1 настоящей статьи.

Статья 55. Передача сельскохозяйственного кооператива или
его имущества в доверительное управление

Кооператив или его имущество могут быть переданы в доверительное управление, если иное не предусмотрено уставом кооператива.

Статья 56. Наблюдательный совет сельскохозяйственного
кооператива

1. Наблюдательный совет осуществляет контроль за деятельностью исполнительного органа кооператива.
2. Члены наблюдательного совета кооператива избираются общим собранием на установленный срок, но не более пяти лет.
3. В качестве члена наблюдательного совета может выступать только физическое лицо. Оно не может быть одновременно членом исполнительного органа кооператива.
4. Порядок деятельности наблюдательного совета кооператива и принятия им решений определяется уставом кооператива, а также правилами и иными документами, принятыми общим собранием.
При голосовании в наблюдательном совете каждый член совета имеет один голос.
5. За убытки, причиненные кооперативу и третьим лицам вследствие ненадлежащего осуществления наблюдательным советом кооператива контроля за деятельностью его исполнительного органа, члены наблюдательного совета несут ответственность в соответствии с нормами, предусмотренными настоящим Законом.

Статья 57. Внутренний аудит сельскохозяйственного
кооператива

Внутренний аудит деятельности кооператива на предмет оценки достоверности их бухгалтерской отчетности, соответствия порядка ведения бухгалтерского учета законодательству Республики Казахстан, соблюдения ими законодательства Республики Казахстан и положений устава кооператива, соблюдения принципов создания и деятельности кооперативов, на предмет выявления нарушений, ведущих к ухудшению результатов финансово-хозяйственной деятельности или несостоятельности (банкротству) кооператива, фактов ущемления интересов участников кооператива осуществляется ревизионным союзом (ассоциацией) кооперативов.
Ревизионный союз (ассоциация) вправе выдавать предписания об устранении выявленных нарушений и недостатков и осуществлять контроль за их исполнением.

Статья 58. Внешний аудит в сельскохозяйственном
кооперативе

1. Законодательными актами может быть установлено обязательное проведение аудита годовой финансовой отчетности для кооперативов, осуществляющих отдельные виды предпринимательской деятельности.
2. Любой участник кооператива вправе требовать проведения за свой счет аудита финансовой отчетности кооператива в соответствии с законодательством Республики Казахстан об аудиторской деятельности.
3. Если исполнительный орган кооператива уклоняется от проведения аудита финансовой отчетности кооператива, когда аудит обязателен либо когда его проведения требует участник кооператива, аудит может быть назначен решением суда, принятым по заявлению любого заинтересованного лица либо участника кооператива.

Статья 59. Представление информации сельскохозяйственным
кооперативом

1. Исполнительный орган кооператива обязан информировать всех участников кооператива о возбуждении в суде дела по корпоративному спору.
2. Информация о возбуждении в суде дела по корпоративному спору должна быть представлена участникам кооператива в порядке, предусмотренном решением общего собрания участников кооператива (если иное не предусмотрено учредительными документами), не позднее семи рабочих дней с даты получения кооперативом соответствующего судебного извещения или вызова по гражданскому делу по корпоративному спору.

Глава 6. Реорганизация и ликвидация сельскохозяйственного
кооператива

Статья 60. Реорганизация сельскохозяйственного кооператива

1. Реорганизация кооператива (слияние, присоединение, разделение, выделение, преобразование) может быть осуществлена добровольно по решению общего собрания участников кооператива.
Отчуждение доли или иное изменение состава участников кооператива не являются реорганизацией кооператива.
2. В случаях, установленных законодательными актами Республики Казахстан, реорганизация кооператива в форме его разделения или выделения из его состава одного или нескольких кооперативов осуществляется по решению уполномоченных государственных органов или решению суда.
3. В случаях, установленных законодательными актами, реорганизация кооператива в форме слияния или присоединения может быть осуществлена лишь с согласия уполномоченных государственных органов.
4. Имущество реорганизованного кооператива переходит к его правопреемнику в момент его государственной регистрации, если иное не предусмотрено законодательными актами или решением о реорганизации.

Статья 61. Слияние, присоединение сельскохозяйственного
кооператива

1. Слияние двух или нескольких кооперативов осуществляется путем полного объединения имущества этих кооперативов. В результате слияния возникает новый кооператив. Кооперативы, вошедшие в состав нового, прекращают свою деятельность. При этом все права и обязанности каждого из участвующих в слиянии кооперативов переходят к вновь возникшему кооперативу в соответствии с передаточным актом.
2. Присоединение одного или нескольких кооперативов к другому кооперативу осуществляется путем включения имущества присоединяемых кооперативов в имущество присоединяющего кооператива. При этом присоединяемые кооперативы прекращают свою деятельность, а все их права и обязанности переходят в соответствии с передаточным актом к присоединяющему кооперативу, в устав которого вносятся связанные с реорганизацией изменения.
3. Исполнительные органы кооперативов, участвующих в слиянии, присоединении, готовят проекты договора о слиянии, присоединении и выносят на рассмотрение общего собрания участников каждого кооператива вопросы о слиянии, присоединении и утверждении договора о слиянии, присоединении.
Согласованный текст договора о слиянии, присоединении подписывается уполномоченными на то исполнительными органами кооперативов.
Договор о слиянии, присоединении должен содержать сведения о фирменном наименовании, месте нахождения и адресе каждого из участвующих в слиянии, присоединении кооперативов, основные данные их балансов, а также предусматривать порядок и условия слияния, присоединения.
4. Каждый из участвующих в слиянии, присоединении кооперативов обязан в двухмесячный срок со дня принятия общим собранием его участников решения о слиянии, присоединении направить всем своим кредиторам письменные уведомления о слиянии, присоединении и поместить соответствующее объявление в средствах массовой информации. К уведомлению (объявлению) прилагаются сведения о других участвующих в слиянии, присоединении кооперативах, указанные в пункте 3 настоящей статьи.
Кредиторы кооператива вправе в двухмесячный срок со дня получения уведомления или публикации объявления потребовать от кооператива дополнительных гарантий либо досрочного прекращения или исполнения кооперативом соответствующих обязательств и возмещения убытков. Требования направляются кооперативу в письменной форме, а их копии могут быть представлены в орган, осуществивший государственную регистрацию кооператива.
5. Каждый из участвующих в слиянии, присоединении кооперативов обязан с момента принятия общим собранием его участников решения о слиянии, присоединении сообщать об этом решении кредиторам по обязательствам, возникающим после принятия решения.
На основании договора о слиянии, присоединении кооперативов участники сливающихся, соединяющихся кооперативов разрабатывают и подписывают на учредительном собрании учредительный договор, а при слиянии также утверждают устав вновь образуемого кооператива и избирают исполнительные и иные органы кооператива.

Статья 62. Разделение, выделение сельскохозяйственного
кооператива

1. Разделение кооператива осуществляется путем разделения имущества этого кооператива между двумя или несколькими вновь возникающими. При этом права и обязанности разделяемого кооператива переходят к вновь возникающим кооперативам в соответствии с разделительным балансом.
2. Выделение из кооператива одного или нескольких кооперативов осуществляется путем выделения части имущества кооператива и передачи ее одному или нескольким вновь возникающим кооперативам. При этом часть прав и обязанностей реорганизуемого кооператива переходит к вновь возникающим кооперативам в соответствии с разделительным балансом.
3. Исполнительный орган реорганизуемого кооператива готовит план разделения, выделения и проекты уставов вновь возникающих кооперативов и выносит на рассмотрение общего собрания участников вопросы о разделении, выделении кооператива, утверждении плана разделения, выделения уставов вновь возникающих кооперативов и разделительного баланса, а также избрании исполнительных и иных органов вновь возникающих кооперативов.
4. Если уставом кооператива не предусмотрено иное, при его разделении, выделении каждый участник вправе получить долю в уставном капитале каждого из вновь возникающих кооперативов, равную его доле в уставном капитале реорганизуемого кооператива.
5. Кооператив обязан с момента принятия общим собранием его участников решения о разделении, выделении сообщать об этом решении кредиторам по обязательствам, возникающим после принятия решения.
6. Кооператив обязан в двухмесячный срок со дня принятия общим собранием его участников решения о разделении, выделении направить всем своим кредиторам письменные уведомления о разделении, выделении и поместить соответствующее объявление в средствах массовой информации. К уведомлению (объявлению) прилагаются разделительный баланс, а также сведения о фирменном наименовании, месте нахождения и адресе каждого из вновь возникающих кооперативов.
7. Кредиторы реорганизуемого кооператива вправе в двухмесячный срок со дня получения уведомления (публикации объявления) потребовать от кооператива досрочного прекращения или исполнения кооперативом соответствующих обязательств и возмещения убытков. Требования направляются кооперативу в письменной форме, а их копии могут быть представлены в орган, осуществивший государственную регистрацию кооператива.
8. Кооперативы, возникшие в результате разделения, выделения кооператива, несут солидарную ответственность по его обязательствам в течение года с момента государственной регистрации новых кооперативов.

Статья 63. Последствия невыполнения решения
уполномоченного государственного органа или
суда о принудительном разделении, выделении
сельскохозяйственного кооператива

1. Если исполнительные органы кооператива, уполномоченные на проведение разделения, выделения при принудительной реорганизации по решению суда, не осуществят разделение, выделение кооператива в срок, определенный в решении суда, суд назначает доверительного управляющего имуществом кооператива и поручает ему осуществить разделение, выделение этого кооператива за счет имущества реорганизуемого кооператива.
2. С момента назначения доверительного управляющего к нему переходят полномочия по управлению кооператива.
3. Доверительный управляющий выступает от имени кооператива в суде, составляет разделительный баланс и передает его на утверждение суда вместе с учредительными документами кооперативов, возникающих в результате разделения, выделения. Утверждение судом указанных документов является основанием для государственной регистрации вновь возникающих кооперативов.

Статья 64. Преобразование сельскохозяйственного
кооператива

1. Кооператив вправе преобразоваться в хозяйственное товарищество, акционерное общество, к которому переходят все права и обязанности преобразуемого кооператива в соответствии с передаточным актом.
2. Исполнительный орган преобразуемого кооператива готовит план преобразования, определяющий порядок и условия преобразования, и проект устава вновь возникающего юридического лица и выносит на решение общего собрания участников вопросы о преобразовании кооператива, утверждении плана преобразования и устава, а также избрании исполнительных и иных органов вновь возникающего товарищества, акционерного общества.
3. Акционерное общество, созданное в результате преобразования кооператива, размещает (реализует) акции общества только среди участников кооператива. Количество акций, передаваемое участникам преобразованного кооператива, определяется исходя из соотношения балансовой стоимости доли каждого участника к общему размеру собственного капитала реорганизуемого кооператива.
4. Уставный капитал создаваемого акционерного общества равен разнице между активами и обязательствами, переданными ему в соответствии с передаточным актом, и должен соответствовать требованиям, установленным статьей 10 Закона Республики Казахстан «Об акционерных обществах».

Статья 65. Выкуп долей у участников, не голосовавших за
реорганизацию сельскохозяйственного кооператива

1. Участники кооператива, не присутствовавшие на общем собрании участников при решении им вопроса о реорганизации кооператива либо голосовавшие против такого решения, вправе требовать выкупа своих долей участниками, голосовавшими за реорганизацию кооператива.
2. Выкуп доли должен быть осуществлен в течение месяца со дня заявления соответствующего требования. Доля выкупается участниками, голосовавшими за реорганизацию кооператива, в частях, пропорциональных их долям в уставном капитале кооператива, если иное не установлено их соглашением, обеспечивающим полный выкуп доли участника, заявившего требование о выкупе. Цена, по которой выкупается доля, определяется в соответствии с нормами статьи 30 настоящего Закона.
3. Участник кооператива, заявляющий требование о выкупе доли, вправе направить копию такого требования в орган, осуществляющий государственную регистрацию в соответствии со статьей 66 настоящего Закона. В случае поступления копии требования о выкупе доли в указанный государственной орган, регистрация производится лишь при условии представления заявителем доказательств состоявшегося выкупа доли или отсутствия у участника, заявившего требование, возражений против регистрации.

Статья 66. Государственная регистрация кооператива,
возникающего в результате реорганизации

1. Государственная регистрация кооператива, возникающего в результате реорганизации, осуществляется в соответствии с законодательством Республики Казахстан о государственной регистрации юридических лиц и учетной регистрации филиалов и представительств.
2. Государственная регистрация кооператива, возникающего в результате реорганизации, производится органом, осуществляющим государственную регистрацию юридических лиц, по истечении срока, предоставленного кредиторам для заявления требований к участвующим в реорганизации кооперативам, предусмотренного пунктом 4 статьи 61 и пунктом 7 статьи 62 настоящего Закона. Если в орган, осуществляющий государственную регистрацию юридических лиц, поступили копии требований кредиторов, участвующих в реорганизации кооперативов, вновь возникающий кооператив регистрируется при условии представления доказательств исполнения этих требований либо отсутствия у заявивших их кредиторов возражений против реорганизации.
3. Если в течение года со дня, когда общим собранием участников последнего из участвующих в реорганизации кооперативов было принято решение о реорганизации, заявление о государственной регистрации не будет подано либо не будут представлены необходимые доказательства, указанные в пункте 2 настоящей статьи, реорганизация считается несостоявшейся.

Статья 67. Ликвидация сельскохозяйственного кооператива

1. Кооператив может быть ликвидирован по решению общего собрания его участников.
2. По решению суда кооператив может быть ликвидирован в случаях:
1) банкротства;
2) признания недействительной регистрации юридического лица в связи с допущенными при его создании нарушениями законодательства, которые носят неустранимый характер;
3) отсутствия юридического лица по месту нахождения или фактическому адресу, а также учредителей (участников) и должностных лиц, без которых юридическое лицо не может функционировать, в течение одного года;
4) осуществления деятельности с грубым нарушением законодательства:
систематического осуществления деятельности, противоречащей уставным целям юридического лица;
осуществления деятельности без надлежащей лицензии либо деятельности, запрещенной законодательными актами;
5) уменьшения установленного настоящим Законом минимального количества участников сельскохозяйственного кооператива;
6) невступления сельскохозяйственного кооператива в ревизионный союз (ассоциацию) сельскохозяйственных кооперативов в течение шести месяцев;
7) других, предусмотренных законодательными актами.
3. Требование о ликвидации кооператива по основаниям, указанным в пункте втором настоящей статьи, может быть предъявлено в суд заинтересованными лицами, если законодательными актами не предусмотрено иное.
4. Решением суда о ликвидации кооператива обязанности по осуществлению ликвидации могут быть возложены на сам кооператив; уполномоченный кооперативом орган; орган, уполномоченный на ликвидацию кооператива его учредительными документами, либо иной орган (лицо), назначенный судом.

Статья 68. Прекращение деятельности сельскохозяйственного
кооператива

1. Основаниями для прекращения деятельности кооператива, помимо оснований, указанных в статьях 60, 67 настоящего Закона, являются:
1) уменьшение уставного капитала, при котором его размер станет меньше минимального размера, предусмотренного пунктом 2 статьи 21 настоящего Закона;
2) если участники не образуют в сроки, установленные пунктом 1 статьи 22 настоящего Закона, уставный капитал кооператива.
2. В случаях, когда в результате уменьшения уставного капитала его размер станет меньше минимального размера, предусмотренного пунктом 2 статьи 21 настоящего Закона, а также если участники не образуют в сроки, установленные пунктом 2 статьи 22 настоящего Закона, уставный капитал кооператива, то участники должны в течение одного года внести соответственные дополнительные вклады в уставный капитал. В ином случае кооператив подлежит ликвидации по решению суда по заявлению заинтересованных лиц.

Статья 69. Порядок введения в действие настоящего Закона

1. Настоящий Закон вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.
2. С момента введения в действие настоящего Закона признать утратившими силу:
1) Закон Республики Казахстан от 21 июля 1999 года «О сельской потребительской кооперации в Республике Казахстан» (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 1999 г., № 21, ст. 770; 2006 г., № 8, ст. 45; 2007 г., № 9, ст. 67; 2012 г., № 8, ст. 64; № 21-22, ст. 124; 2014 г., № 10, ст. 52);
2) Закон Республики Казахстан от 25 декабря 2000 года «О сельскохозяйственных товариществах и их ассоциациях (союзах)» (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 2000 г., № 23, ст. 413; 2006 г., № 8, ст. 45; 2007 г., № 9, ст. 67; 2011 г., № 6, ст. 49; 2014 г., № 10, ст. 52);
3) Закон Республики Казахстан от 8 апреля 2003 года «О сельском потребительском кооперативе водопользователей» (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 2003 г., № 6, ст. 35; 2006 г., № 1, ст. 5; 2010 г., № 5, ст. 23; 2011 г., № 6, ст. 49; 2014 г., № 2, ст. 10; 2014 г., № 10, ст. 52).
3. Сельские потребительские кооперативы, сельские потребительские кооперативы водопользователей, сельскохозяйственные товарищества обязаны пройти процедуру перерегистрации и реорганизации в иные организационно-правовые формы в соответствии с действующим законодательством Республики Казахстан в течение 1 (одного) года с момента вступления в силу настоящего Закона.

Президент
Республики Казахстан