ИПС "Әділет"

Ескерту. Күші жойылды – ҚР Үкіметінің 27.12.2018 № 895 қаулысымен.

Қазақстан Республикасының Үкіметі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:

1. "Тиісті үлгідегі білім беру ұйымдары қызметінің үлгілік қағидаларын, оның ішінде балаларға арналған қосымша білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдары қызметінің үлгілік қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2013 жылғы 17 мамырдағы № 499 қаулысына (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2013 ж., № 33, 501-құжат) мынадай өзгерістер енгізілсін:

1-тармақта:

2), 3), 4), 5), 6) тармақшалар мынадай редакцияда жазылсын:

"2) Орта білім беру ұйымдары (бастауыш, негізгі орта және жалпы орта) қызметінiң үлгілік қағидалары;

3) Техникалық және кәсіптік білімнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдары қызметінің үлгілік қағидалары;

4) Орта білімнен кейінгі білімнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдары қызметінің үлгілік қағидалары;

5) Жоғары білімнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдары қызметінің үлгілік қағидалары;

6) Жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білімнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдары қызметінің үлгілік қағидалары;";

9) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:

"9) Жетiм балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларға арналған бiлiм беру ұйымдары қызметiнiң үлгілік қағидалары;";

көрсетілген қаулымен бекітілген Мектепке дейiнгi ұйымдар қызметiнiң үлгілік қағидалары осы қаулыға 1-қосымшаға сәйкес жаңа редакцияда жазылсын;

көрсетілген қаулымен бекітілген Жалпы білім беру ұйымдары (бастауыш, негізгі орта және жалпы орта) қызметінің үлгілік қағидалары осы қаулыға 2-қосымшаға сәйкес жаңа редакцияда жазылсын;

көрсетілген қаулымен бекітілген Техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдары қызметінің үлгілік қағидалары осы қаулыға 3-қосымшаға сәйкес жаңа редакцияда жазылсын;

көрсетілген қаулымен бекітілген Орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдары қызметінің үлгілік қағидалары осы қаулыға 4-қосымшаға сәйкес жаңа редакцияда жазылсын;

көрсетілген қаулымен бекітілген Жоғары білім беру ұйымдары қызметінің үлгілік қағидалары осы қаулыға 5-қосымшаға сәйкес жаңа редакцияда жазылсын;

көрсетілген қаулымен бекітілген Жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымдары қызметінің үлгілік қағидалары осы қаулыға 6-қосымшаға сәйкес жаңа редакцияда жазылсын;

көрсетілген қаулымен бекітілген Мамандандырылған білім беру ұйымдары қызметінің үлгілік қағидалары осы қаулыға 7-қосымшаға сәйкес жаңа редакцияда жазылсын;

көрсетілген қаулымен бекітілген Арнайы білім беру ұйымдары қызметінің үлгілік қағидалары осы қаулыға 8-қосымшаға сәйкес жаңа редакцияда жазылсын;

көрсетілген қаулымен бекітілген Жетім балалар мен ата-анасының (заңды өкілдерінің) қамқорлығынсыз қалған балаларға арналған білім беру ұйымдары қызметінің үлгілік қағидаларында:

тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"Жетiм балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларға арналған бiлiм беру ұйымдары қызметiнiң үлгілік қағидалары";

4-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"4. Білім беру ұйымы заңды тұлға болып табылады, оның оқшауланған мүлкі, өз атауы жазылған мөрі мен мөртаңбалары, белгіленген үлгідегі бланкілері, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес банкте шоты болады.

Білім беру ұйымы тәрбие бағдарламасын тәрбиеленушілердің психикалық-физиологиялық ерекшеліктеріне, жетім балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балалардың денсаулығын сақтау, құқықтары мен мүдделерін қорғау талаптарына сәйкес дербес әзірлейді.

Білім беру ұйымы оқушылардың бойында тамақтану мәдениетін қалыптастыру, оның ішінде теңгерімді пайдалы тамақтануды және табиғи және жас өнімдерді тұтынуды насихаттау арқылы қалыптастыру жөнінде жұмыстар жүргізеді.";

9-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"9. Білім беру ұйымдарының қызметін бақылау "Неке (ерлі-зайыптылық) және отбасы туралы" 2011 жылғы 26 желтоқсандағы Қазақстан Республикасының Кодексіне, 2015 жылғы 29 қазандағы Қазақстан Республикасының Кәсіпкерлік кодексіне, Қазақстан Республикасының "Білім туралы" 2007 жылғы 27 шілдедегі, "Қазақстан Республикасындағы баланың құқықтары туралы" 2002 жылғы 8 тамыздағы заңдарына, халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады.";

13-тармақтың бірінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:

"13. Жалпы білім беретін мектептердегі оқу-тәрбие процесі орта білім беру ұйымдары қызметінің (бастауыш, негізгі орта, жалпы орта) үлгiлік қағидаларына сәйкес жүзеге асырылады.";

көрсетілген қаулымен бекітілген Балаларға арналған қосымша білім беру ұйымдары қызметінің үлгілік қағидалары осы қаулыға 9-қосымшаға сәйкес жаңа редакцияда жазылсын;

көрсетілген қаулымен бекітілген Ересектерге арналған қосымша білім беру ұйымдары қызметінің үлгілік қағидаларында:

1-бөлімнің тақырыбына орыс тілінде өзгеріс енгізілді, қазақ тіліндегі мәтін өзгермейді;

2, 3-тармақтар мынадай редакцияда жазылсын:

"2. Ересектерге арналған қосымша білім беруді білім беру ұйымдары, сондай-ақ қосымша білім беру бағдарламаларын іске асыратын құрылымдық бөлімшелері бар заңды тұлғалар (бұдан әрі – білім беру ұйымдары) жүзеге асырады.

3. Білім беру ұйымдары өз қызметін Қазақстан Республикасының Конституциясына, 2015 жылғы 23 қарашадағы Қазақстан Республикасының Еңбек кодексіне (бұдан әрі – Еңбек кодексі), Қазақстан Республикасының "Білім туралы" 2007 жылғы 27 шілдедегі, "Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы" 2015 жылғы 18 қарашадағы заңдарына, Қазақстан Республикасының білім беру қызметін регламенттейтін өзге де нормативтік құқықтық актілеріне, сондай-ақ осы Үлгілік қағидаларға және оның негізінде әзірленген білім беру ұйымының жарғысына сәйкес жүзеге асырады.";

4-тармақтың 1) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:

"1) технологиялар мен өндірісте болып жатқан өзгерістерге байланысты оларға қойылатын талаптардың тұрақты артуын ескере отырып жұмысшылардың, қызметшілердің, мамандардың біліктілігін арттыру және қайта даярлау;";

10-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"10. Кадрлардың біліктілігін арттыру және қайта даярлау кәсіпорындармен (бірлестіктермен), ұйымдармен, жұмыспен қамту органдарымен, сондай-ақ басқа да заңды және жеке тұлғалармен жасалатын шарттар негізінде жүзеге асырылады.";

17-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"17. Ересектерге арналған қосымша білім беру бюджет қаражаты есебінен де, ақылы негізде де жүзеге асырылуы мүмкін.

Ақылы негіздегі оқу құнын білім беру ұйымы айқындайды.

Медициналық және фармацевтикалық қызметкерлердің қосымша білім алуы бюджет қаражаты есебінен аккредитациялық органдардың тізіліміне енгізілген аккредитациялық органдарда институционалдық аккредитациядан өткен оқыту ұйымдарында жүзеге асырылады.";

19-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"19. Біліктілікті арттырудан және қайта даярлаудан өтіп жатқан қызметкерлер Еңбек кодексінде, ұжымдық, еңбек шарттарында көзделген кепілдіктерді пайдаланады.";

24-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"24. Ересектерге арналған қосымша білім беру ұйымының басшысы:

1) ересектерге арналған қосымша білім беру ұйымының білім алушылары мен қызметкерлерінің құқықтары мен бостандықтарын бұзғаны;

2) өзінің құзыретіне жатқызылған функцияларды орындамағаны;

3) ересектерге арналған қосымша білім беру ұйымының білім алушылары мен қызметкерлерінің оқу процесі кезіндегі өмірі мен денсаулығы;

4) қаржы-шаруашылық қызметтің жай-күйі, оның ішінде материалдық және ақша қаражатын нысаналы пайдаланбағаны;

5) нормативтік құқықтық актілерде және еңбек шартының талаптарында көзделген өзге де талаптарды бұзғаны үшін Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен жауапты болады.".

2. Осы қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледі.

Қазақстан Республикасының
Премьер-Министрі

Б. Сағынтаев

	Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2017 жылғы 7 сәуірдегі № 181 қаулысына 1-қосымша
	Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2013 жылғы 17 мамырдағы № 499 қаулысымен бекітілген

Мектепке дейiнгi ұйымдар қызметiнiң үлгілік қағидалары

1. Жалпы ережелер

1. Мектепке дейінгі ұйымдар қызметiнiң үлгілік қағидалары (бұдан әрi – Қағидалар) "Бiлiм туралы" 2007 жылғы 27 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңына (бұдан әрі – "Білім туралы" Заң) сәйкес әзiрленген. Қағидалар "Назарбаев зияткерлік мектептері" дербес білім беру ұйымдарының мектепке дейінгі ұйымдарын қоспағанда, меншік нысаны мен ведомстволық бағыныстылығына қарамастан мектепке дейінгі білім беру ұйымдары (бұдан әрі – мектепке дейінгі ұйымдар) қызметінiң тәртiбiн айқындайды.

2. Мектепке дейінгі ұйымдар меншік нысаны бойынша мемлекеттік және жекеменшік болып табылады.

3. Мектепке дейінгі ұйымдардың негізгі міндеттері:

1) балалардың өмірін және денсаулығын қорғау;

2) тәрбиеленушілердің, оның ішінде ерекше білім беру қажеттілігі және жеке мүмкіндіктері бар тәрбиеленушілердің дене, зияткерлік және жеке тұлғалық дамуын қамтамасыз ететін оңтайлы жағдайлар жасау;

3) сапалы мектепалды даярлықты қамтамасыз ету;

4) баланың толыққанды дамуын қамтамасыз ету үшін отбасымен өзара іс-қимыл жасау;

5) ата-аналарға балаларды тәрбиелеу, оқыту, дамыту және денсаулығын қорғау бойынша консультативтік және әдістемелік көмек көрсету болып табылады.

4. Мектепке дейінгі білім беру ұйымдарының негізгі құрылымдық бірлігі мектеп жасына дейінгі тәрбиеленушілер тобы болып табылады. Топтар жас ерекшелігі бір немесе жас ерекшелігі әртүрлі қағидаты бойынша жасақталады.

Мектепке дейінгі ұйымдар топтарының толымдылығы Қазақстан Республикасының халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы нормативтік құқықтық актілерге сәйкес жүзеге асырылады.

5. Топтар тәрбиеленушілердің болу уақыты бойынша бөлінеді және мынадай режимде жұмыс істейді:

1) толық күн болу;

2) жарты күн болу;

3) тәулік бойы болу.

6. Мектепке дейінгі ұйымдар өз қызметінде Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының заңдарын, осы Қағидалар мен мектепке дейінгі ұйымдар жарғысын және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілерін басшылыққа алады.

7. Мектепке дейiнгi ұйымдар бiр жастан бастап мектеп жасына дейiн жеткенше тәрбиеленушілерді тәрбиелеу, оқыту, дамуындағы ауытқуды түзету және әлеуметтік бейімдеу, дамыту және медициналық бақылау, сондай-ақ қарау, бағу және сауықтыру бойынша мемлекеттік білім беру тапсырысын, мемлекет қаржыландыратын қызмет көрсету көлемін, оның ішінде балаларға инклюзивті білім беруді іске асыру үшін орындауды қамтамасыз етеді.

8. Балаларды мектепке дейінгі ұйымдарға қабылдау Қазақстан Республикасының білім саласындағы уәкілетті органы бекіткен мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту саласындағы мемлекеттік көрсетілетін қызмет стандарттарына сәйкес жүзеге асырылады.

Балаларды тұрақты немесе уақытша орналасуға қабылдау онда бос орынның болуына қарай жыл бойы жүргізіледі.

Елді мекеннің ішінде бір мектепке дейінгі ұйымнан басқасына орын алмастыру жас топтары сәйкес келген жағдайда, ата-аналардың және мектепке дейінгі ұйым басшыларының келісімімен жүзеге асырылады.

9. Мектепке дейінгі ұйымдар өз қызметін мынадай кезеңдер бойынша ұйымдастырады:

1) 1 маусым мен 31 тамыз аралығында – жазғы сауықтыру кезеңі;

2) мектепалды даярлық сыныптарындағы оқу процесі ағымдағы жылғы 1 қыркүйек пен келесі жылғы 25 мамыр аралығында жүзеге асырылады. Оқу жылы ішінде каникулдар белгіленеді;

3) 1 қыркүйекте 6 (7) жасқа толған балалар мектепке дейінгі ұйымнан жыл сайын 1 тамызға дейін босатылады;

4) балаларды бір жас тобынан басқасына ауыстыру ағымдағы жылғы 1-31 тамыз аралығында жүзеге асырылады.

10. Мектепке дейінгі ұйымдарда баланың орны мынадай:

1) баланың ауырып, медициналық, санаторийлік-курорттық және өзге де ұйымдарда емделген, сауықтырылған (көрсетілімі бойынша анықтама ұсынған жағдайда);

2) ата-анасының біреуіне немесе баланың өзге де заңды өкіліне еңбек демалысы берілген және бала жаз маусымында екі айға дейінгі мерзімде сауықтырылған (жазбаша өтінішті ұсынған жағдайда) жағдайларда сақталады.

11. Басшы баланы мектепке дейінгі ұйымдардан мынадай:

1) баланы ұстау үшін ай сайынғы төлемақы уақтылы төленбеген (төлемақыны белгіленген мерзімнен күнтізбелік 15 күннен астам кешіктіру);

2) бала бір айдан астам дәлелсіз себеппен және әкімшілікке ескертпей келмеген;

3) дәрігерлік консультациялық комиссия анықтамасының негізінде баланың келуiне кедергi болатын медициналық қарсы көрсетілімдер болған жағдайларда шығарады.

12. Ата-аналардан немесе заңды өкілдерден алынатын ай сайынғы төлемақы мөлшері:

1) мемлекеттік коммуналдық қазыналық кәсіпорындар ұйымдық-құқықтық нысанында құрылған мемлекеттік мектепке дейiнгi ұйымдарда баланың жасына қарамастан тамақтануға кететін шығынның 100 пайызын құрайды;

2) мүмкіндігі шектеулі балаларға арналған санаторийлік балабақшаларда, мектепке дейінгі ұйымдарда балаларды күтіп-бағу тегін негізде ұсынылады;

3) мемлекеттік білім беру тапсырысы орналастырылғандарды қоспағанда, жекеменшік мектепке дейінгі ұйымдарда мектепке дейінгі ұйымның құрылтайшысы белгілейді.

13. Ведомстволық бағыныстылығына қарамастан, білім беру ұйымдары, оның ішінде жаңадан құрылғандары, сондай-ақ мемлекеттік мектепке дейінгі ұйымдардың басшылары және педагог қызметкерлері Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен аттестаттаудан өтеді.

2. Мектепке дейiнгі ұйым қызметінің тәртібi

14. Мектепке дейінгі ұйымды құрылтайшы құрады және ол Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен әділет органдарында тіркеледі. Тіркелгеннен кейін мектепке дейінгі білім беру ұйымы өз қызметінің басталғаны туралы орналасқан орны бойынша құзыретіне сәйкес білім беру саласындағы уәкілетті органды хабардар етеді.

15. Мектепке дейінгі ұйым қызметін тоқтатқан кезде орналасқан жері бойынша құзыретіне сәйкес білім беру саласындағы уәкілетті органды қызметінің тоқтатылғаны туралы хабардар етеді.

16. Қызметінің басталғаны немесе тоқтатылғаны туралы хабарлама жіберу рұқсаттар мен хабарламалардың мемлекеттік ақпараттық жүйесін және рұқсаттар мен хабарламалардың мемлекеттік электрондық тізілімін пайдалану арқылы электрондық нысанда жүзеге асырылады.

17. Мектепке дейінгі ұйымдар "Білім туралы" Заңның 41-бабы мен осы Қағидалар негізінде өз жарғысын әзірлейді.

18. Мектепке дейінгі ұйымдар:

1) өз жарғысында белгіленген функциялардың орындалуын;

2) балалардың өмірі мен денсаулығын қорғауды;

3) мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың үлгілік оқу бағдарламаларының толық көлемде іске асырылуын;

4) педагогикалық процесті ұйымдастыруда қолданылатын нысандардың, әдістердің және құралдардың балалардың жас, психикалық-физиологиялық ерекшелiктерiне, қабілеттеріне, қызығушылықтары мен қажеттілiктеріне сәйкестігін қамтамасыз етеді.

19. Мемлекеттік мектепке дейінгі ұйымдардағы штат саны мемлекеттік білім беру ұйымдары қызметкерлерінің үлгі штаттарына сәйкес белгіленеді.

20. Білімі және біліктілігінің тиісті деңгейі туралы мемлекеттік үлгідегі құжаттармен расталған, тиісті бейіні бойынша арнайы педагогикалық немесе кәсіптік білімі бар адамдар педагогтік қызметпен айналысуға жіберіледі.

Мектепке дейінгі ұйымдардағы жұмысқа:

1) медициналық қарсы көрсетілімі бар;

2) психиатриялық және (немесе) наркологиялық диспансерде есепте тұрған адамдар;

3) Қазақстан Республикасының Еңбек кодексінде көзделген шектеулер негізінде жіберілмейді.

21. Мектепке дейінгі ұйымдар алғашқы медициналық-санитариялық көмек көрсетудің аумақтық медициналық ұйымдарымен бірлесіп балаларды ағымдық медициналық бақылауды, иммундауды және профилактикалық тексерулер ұйымдастыруды қамтамасыз етеді, оны мектепке дейінгі ұйымның штатына кіретін медициналық қызметкерлер жүзеге асырады. Мектепке дейінгі ұйымдардың педагогикалық қызметкерлері Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен жыл сайын тегін медициналық тексеруден өтеді.

22. Мектепке дейінгі ұйымдар балаларды теңгерімді тамақтандыруды қамтамасыз етеді. Балаларды тамақтандыру жас ерекшеліктерін, жұмыс режимін ескере отырып жүргізіледі, оның жиілігі Қазақстан Республикасының халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы нормативтік құқықтық актілеріне және жарғыға сәйкес айқындалады.

Мектепке дейінгі ұйымдар тәрбиеленушілерінің тамақтану мәдениетін қалыптастыруды, оның ішінде пайдалы теңгерімді тамақтануды әрі табиғи және жаңа піскен өнімдерді тұтынуды насихаттау арқылы қамтамасыз етеді.

23. Мектепке дейінгі ұйымдар мектепке дейінгі ұйым басшысы белгілеген тәртіппен білім беру, сауықтыру сипатындағы қосымша ақылы қызметтер көрсетеді. Ақылы қызметтер көрсетуден түскен қаражат мамандарға еңбекақы төлеуге, құралдар сатып алуға, тиісті дамытушы орта құруға бағытталады.

24. Отбасы мен баланы әлеуметтiк-педагогикалық қолдау мақсатында мектепке дейінгі тәрбиемен және оқытумен қамтылмаған балалардың ата-аналары үшін мектепке дейiнгi ұйымдарда консультациялық пункттер құрылады.

25. Мектепке дейiнгi ұйымдарды басқару дара басшылық және алқалық басқару қағидаттарында құрылады. Алқалық басқару нысандары педагогикалық, қамқоршылық кеңестер болып табылады.

26. Мектепке дейінгi ұйымды тiкелей басқаруды басшы жүзеге асырады. Мектепке дейінгі ұйым басшысы:

1) мектепке дейінгі ұйымның атынан әрекет етеді, барлық мемлекеттік және жекеменшік ұйымдарда оның атынан өкілдік етеді;

2) қаражатқа иелік етуші болып табылады, шарттар жасасады, сенімхаттар береді, банктерде есептік және басқа да шоттар ашады;

3) өз құзыреті шегінде мектепке дейінгі ұйымдар қызметкерлері орындауға міндетті бұйрықтар мен өкімдер шығарады, жаза қолданады;

4) кадрларды іріктеу мен орналастыруды жүзеге асырады, Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасына сәйкес қызметкерлерді жұмысқа қабылдау және жұмыстан шығару құқығын пайдаланады;

5) мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың мемлекеттiк жалпыға мiндеттi стандартының талаптарына, Қазақстан Республикасының халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы нормативтік құқықтық актілеріне сәйкес мектепке дейінгі ұйымдағы оқыту-тәрбиелеу процесін жүзеге асыру үшін жағдайлар жасайды;

6) балалардың мүдделерін, отбасы қажеттіліктерін қанағаттандыруға бағытталған қосымша көрсетілетін қызметтерді ұйымдастырады;

7) баланы мектепке дейінгі ұйымға қабылдаған кезде ата-анасын немесе заңды өкілдерін жарғымен, қабылдау тәртібі мен оқыту-тәрбиелеу процесін және медициналық қызмет көрсетуді ұйымдастыру тәртібін регламенттейтін құжаттармен таныстырады, ата-аналармен немесе заңды өкілдермен шарт жасасады;

8) мектепке дейінгі ұйымға бекітілген мүліктің сақталуын және тиімді пайдаланылуын қамтамасыз етеді.

27. Мектепке дейінгі ұйымның басшысы Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес:

1) тәрбиеленушілердің, қызметкерлердің құқықтары мен бостандықтарын бұзғаны;

2) өзінің құзыретіне жатқызылған функцияларды орындамағаны;

3) мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың мемлекеттік жалпыға міндетті стандартының талаптарын бұзғаны;

4) тәрбиеленушілер мен қызметкерлердің оқу-тәрбие процесі кезіндегі өмірі мен денсаулығы;

5) қаржы-шаруашылық қызметінің жай-күйі, оның ішінде материалдық және ақшалай қаражатты нысаналы пайдаланбағаны үшін;

6) нормативтік құқықтық актілерде және еңбек шартының талаптарында көзделген талаптардың өзге де бұзылғаны үшін жауапты болады.

28. Мектепке дейінгі ұйымдар қызметкерлерінің құқықтары мен міндеттері мектепке дейінгі ұйым дербес әзірлейтін ішкі тәртіп қағидаларында және қызметкерлердің лауазымдық нұсқаулықтарында нақтыланады. Бұл ретте көрсетілген актілерде тіркелетін құқықтар мен міндеттер Қазақстан Республикасының Конституциясына, "Білім туралы" Заңға, өзге де заңнамалық актілер мен мектепке дейінгі ұйым жарғысына қайшы келмеуі тиіс.

29. Мектепке дейінгі ұйым мен ата-аналар немесе заңды өкілдер арасындағы өзара қарым-қатынас баланы мектепке дейінгі ұйымға қабылдаған кезде жасалатын шартпен реттеледі.

Шартта баланың мектепке дейінгі ұйымға бару режимі, тамақтану жиілігі, қосымша білім беру, сауықтыру қызметтерін көрсету деңгейі және ұсыну мерзімі, мектепке дейінгі ұйымда баланы күтіп-бағу ақысының мөлшері, қосымша ақылы қызметтер және өзге де жағдайлар айқындалады.

3. Мектепке дейінгі ұйымдағы оқыту-тәрбиелеу процесі

30. Оқыту-тәрбиелеу процесінің негізгі қатысушылары балалар, ата-аналар немесе заңды өкілдер, педагог қызметкерлер болып табылады.

Мектепке дейінгі ұйымдағы оқыту-тәрбиелеу процесі мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың мемлекеттік жалпыға міндетті стандарты негізінде әзірленген бағдарламаларға және оқу жоспарларына сәйкес жүзеге асырылады, сондай-ақ мектепке дейінгі ұйымның жарғысымен айқындалады.

Мектепке дейінгі ұйымдардың педагогтері тиімді оқыту-тәрбиелеу процесін қамтамасыз ету мақсатында баламалы авторлық бағдарламаларды дербес таңдайды және қолданады, мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың мемлекеттік жалпыға міндетті стандартын сақтау шартымен тәрбиелеудің, оқытудың және сауықтырудың жаңа технологияларын енгізеді.

31. Мектепке дейінгі ұйым тәрбиеленушісінің, ата-аналары мен қызметкерлерінің қарым-қатынасы оқыту-тәрбиелеу процесіне қатысушылардың өзара сыйластығы және жеке ерекшеліктеріне сәйкес тәрбиеленушіге даму еркіндігін ұсынуды ескере отырып, ынтымақтастық негізде құрылады.

	Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2017 жылғы 7 сәуірдегі № 181 қаулысына 2-қосымша
	Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2013 жылғы 17 мамырдағы № 499 қаулысымен бекітілген

Орта білім беру (бастауыш, негізгі орта және жалпы орта) ұйымдары қызметінiң үлгілік қағидалары

1. Жалпы ережелер

1. Осы Орта білім беру ұйымдары (бастауыш, негізгі орта және жалпы орта) қызметінiң үлгілік қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) "Білім туралы" 2007 жылғы 27 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес әзірленді және "Назарбаев зияткерлік мектептері" дербес білім беру ұйымдарын қоспағанда, олардың меншік нысаны мен ведомстволық бағыныстылығына қарамастан бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білімнің жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын ұйымдар (бұдан әрі – білім беру ұйымдары) қызметінің тәртібін айқындайды.

2. Білім беру ұйымдарының негізгі міндеттері:

1) білікті жеке тұлғаны қалыптастыруға және дамытуға бағытталған білім беру бағдарламаларын меңгеру арқылы оқушылардың функционалдық сауаттылығын дамыту үшін жағдайлар жасау;

2) білім алушылардың тиісті мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандартында көзделген базистік ғылыми негіздерді алуын қамтамасыз ету;

3) жеке тұлғаның шығармашылық, рухани және дене бітімі мүмкiндіктерін дамыту, адамгершілік пен салауатты өмір салтының берік негіздерін қалыптастыру;

4) азаматтық пен патриотизмге, өз Отаны – Қазақстан Республикасына деген сүйіспеншілікке, мемлекеттiк рәміздерді және мемлекеттік тілді құрметтеуге, халық дәстүрлерін қадірлеуге, Конституцияға және қоғамға қайшы келетін кез келген көріністерге төзбеушілікке тәрбиелеу;

5) белсенді азаматтық ұстанымы бар жеке тұлғаны тәрбиелеу, республиканың қоғамдық-саяси, экономикалық және мәдени өміріне араласу қажеттілігін, жеке тұлғаның өз құқықтары мен міндеттеріне саналы көзқарасын қалыптастыру;

6) отандық және әлемдік мәдениет жетістіктеріне баулу, қазақ халқы мен Қазақстан Республикасында тұратын басқа да ұлттардың тарихын, әдет-ғұрпы мен дәстүрлерін зерделеу.

3. Білім беру ұйымдары өз қызметін Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасына сәйкес берілген лицензияның негізінде жүзеге асырады.

4. Лицензиялау рұқсаттар мен хабарламалардың мемлекеттік ақпараттық жүйесі және рұқсаттар мен хабарламалардың мемлекеттік электрондық тізілімі пайдаланыла отырып, электрондық нысанда жүзеге асырылады.

5. Жеке тұлғаның қажеттіліктері мен мүмкіндіктерін ескере отырып, білім беретін оқу бағдарламаларының мазмұнына, білім берудің әрбір деңгейін алуға қол жеткізу жағдайларының жасалуына қарай оқыту күндізгі, сырттай, кешкі, экстернат және ерекше білім беру қажеттілігі бар адамдар (балалар) үшін қашықтықтан оқыту нысандарында жүзеге асырылады.

6. Мемлекет инклюзивті білім беру мақсаттарын іске асыра отырып, білім берудің барлық деңгейлерінде ерекше білім беру қажеттілігі бар азаматтарға олардың білім алуына, дамуындағы ауытқуды түзетуіне және әлеуметтік бейімделуіне арнайы жағдайлар жасауды қамтамасыз етеді.

7. Денсаулық жағдайы бойынша ұзақ уақыт білім беру ұйымдарына бара алмайтын азаматтар үшін үйде немесе стационарлық көмек көрсететін, сондай-ақ қалпына келтіріп емдеу және медициналық оңалту ұйымдарында тегін жеке оқыту ұйымдастырылады.

8. Ақылы білім беру қызметтерін іске асыратын мемлекеттiк емес білім беру ұйымдарында білім алушының, оның ата-анасының немесе өзге де заңды өкілдерінің өзара қарым-қатынастары оқу мерзімін, оқу үшін төлем мөлшерін, өзге де жағдайларды айқындайтын шартпен реттеледі

9. Он алты жасқа дейінгі балаларды білім беретін мемлекеттік ұйымдардан шығаруға құқыққа қарсы әрекеттер жасағаны, білім беру ұйымдарының жарғысын өрескел және бірнеше рет бұзғаны үшін білім беру ұйымын мемлекеттік басқару органының шешімі бойынша ерекше жағдайларда рұқсат етіледі.

Жетім балаларды және ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларды шығару туралы шешім қорғаншылық және қамқоршылық ұйымдарының келісімімен қабылданады.

Мемлекеттік білім беру ұйымдарынан шығарылған балалардың жалпы орта білім алуы түзеу мекемелері жанындағы жалпы білім беретін мектепте, кешкі және жекеменшік мектепте немесе экстернат нысанында жалғасады.

10. Қызметкер мен білім беру ұйымының еңбек қатынастары Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасымен реттеледі.

2. Білім беру ұйымдары қызметінің тәртібі

11. Оқушылар, педагог қызметкерлер, оқушылардың ата-аналары немесе олардың өзге де заңды өкілдері білім беру процесінің субъектілері болып табылады.

12. Қорытынды аттестаттаудан өткен білім алушыларға білім туралы мемлекеттік үлгідегі құжаттарды негізгі орта, жалпы орта білімнің жалпы білім беретін оқу бағдарламалары бойынша білім беру қызметімен айналысуға лицензиясы бар және мемлекеттік аттестатаудан өткен білім беру ұйымдары береді.

Білім туралы мемлекеттік үлгідегі құжаттарды толтыруға қойылатын талаптарды білім беру саласындағы уәкілетті орган айқындайды.

13. Педагогтік қызметпен айналысуға тиісті бейіні бойынша арнайы педагогикалық немесе кәсіптік білімі бар адамдар жіберіледі

Білім беру ұйымдарындағы жұмысқа:

1) медициналық қарсы көрсетілімі бар;

2) психиатриялық және (немесе) наркологиялық диспансерде есепте тұратын адамдар;

3) Қазақстан Республикасының Еңбек кодексінде көзделген шектеулер негізінде жіберілмейді.

14. Нормативтік оқу жүктемесі белгіленбеген білім беру ұйымдары қызметкерлерінің жұмыс уақытының ұзақтығы Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасына сәйкес белгіленеді.

3. Білім беру процесі

15. Білім беру ұйымдары білім беру процесін орта білім беру деңгейлерінің: бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білім беру оқу бағдарламаларына сәйкес жүзеге асырады.

16. Бастауыш білім берудің жалпы білім беретін оқу бағдарламалары баланың жеке басын қалыптастыруға, оның жеке қабілеттерін, оқу ісіндегі оң талпынысы мен алғырлығын: негізгі мектептің білім беру бағдарламаларын кейіннен меңгеру үшін оқудың, жазудың, есептеудің, тілдік қатынастың, шығармашылық тұрғыдан өзін-өзі көрсетудің, мінез-құлық мәдениетінің берік дағдыларын дамытуға бағытталған.

17. Негізгі орта білім берудің жалпы білім беретін оқу бағдарламалары білім алушылардың ғылым жүйесінің базалық негіздерін меңгеруге, олардың бойында тұлғааралық және этносаралық қатынастың жоғары мәдениетін қалыптастыруға, жеке адамның өзін-өзі билеуіне және кәсіптік бағдарлануына бағытталады.

Жалпы білім беретін оқу бағдарламасы білім алушылардың бейін алды даярлығын қамтиды.

Әрбір пәннің мазмұнын зерделеу негізгі орта білім беру деңгейінде аяқталады.

18. Жалпы орта білім берудің жалпы білім беретін оқу бағдарламалары бейіндік оқытуды енгізе отырып саралау, интеграциялау және білім беру мазмұнын кәсіптік бағдарлау негізінде әзірленеді

19. Білім алушылардың ата-аналарының немесе өзге де заңды өкiлдерінiң мүдделерiн ескере отырып және жергiлiктi білім берудi басқару органдарымен келісу бойынша білім беру ұйымдарында инклюзивті сыныптар (бір сыныпта ерекше білім беру қажеттілігі бар екі баладан артық оқытылмауы тиіс) және (немесе) бұзушылық түрлері бойынша арнайы сыныптар ашылуы мүмкiн.

Инклюзивтік сыныптарда оқитын ерекше білім беру қажеттілігі бар балалар психологиялық-медициналық-педагогикалық консультацияның қорытындысы мен ұсынымдары бойынша жалпы білім берудің оқу бағдарламасы немесе жеке бағдарлама бойынша білім алуы мүмкін.

Инклюзивтік және (немесе) арнайы сыныптарда оқитын ерекше білім беру қажеттілігі бар балалар үшін түзету сабақтарын арнайы педагогтер (дефектолог, олигофренопедагог, сурдопедагог, тифлопедагог, логопед және басқалар) жүзеге асырады.

20. Білім беру ұйымдарындағы оқу және тәрбие процесі оқу жұмыс бағдарламаларына және оқу жұмыс жоспарларына сәйкес жүзеге асырылады.

21. Білім беру ұйымдарында қосымша білімнің білім беретін оқу бағдарламалары іске асырылады.

22. Білім беру ұйымдарында білім беру процесін ұйымдастыру оқу жоспарының негізінде құрылады, жылдық күнтізбелік жұмыс оқу кестесімен және сабақтар кестесімен регламенттеледі.

23. Білім беру ұйымдары оқу жоспарының вариативтік компонентінің сағаттарын мектептен тыс жерде (мәдениет, спорт мекемелерінде, әскери объектілерде, зерттеу зертханаларында, өнеркәсіптік кәсіпорындарда және т.б.) өткізуге құқылы.

24. Білім алушылардың, тәрбиеленушілердің оқу жүктемесі, сабақ режимі мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттары, санитариялық қағидалар, оқу жоспарлары мен денсаулық сақтау және білім беру органдарының ұсынымдары негізінде әзірленген білім беру ұйымдары бекітетін ережелермен айқындалады.

25. Білім беру ұйымдарында балалар мен жасөспірімдерді медициналық қамтамасыз ету ұйымдастырылады.

Білім беру ұйымдарындағы медициналық пункттердің ең шағын үй-жайлары медициналық қызметкердің кабинеті мен ем-шара кабинетін қамтиды.

26. Білім беру ұйымындағы сабақтар кестесін оның басшысы не оны алмастыратын тұлға бекітеді.

27. Сабақ кестесінде оқу сабақтарының күнделікті саны, ұзақтығы және реті көрсетіледі.

Білім беру ұйымдарындағы сабақ кестесі білім алушылар мен тәрбиеленушілердің тамақтануы мен белсенді демалуы үшін ұзақтығы жеткілікті үзілістерді көздейді.

28. Білім беру ұйымдары білім алушылардың бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білімнің жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын меңгеруін бақылау мақсатында оқушылардың үлгерімін ағымдағы бақылауды және білім алушыларды аралық аттестаттауды жүзеге асырады.

29. Білім беру ұйымдары білім алушылардың үлгеріміне ағымдағы бақылауды жүзеге асыру және оларға аралық аттестаттау жүргізу нысандарын, тәртібін және мерзімділігін таңдауда дербес болады.

30. Білім беру ұйымдары өздерінің жарғыларында айқындалатын оқыту нысандарын, құралдарын және әдістерін дербес таңдайды.

31. Меншік нысандарына қарамастан барлық білім беру ұйымдары білім алушылардың мемлекеттік тіл ретінде қазақ тілін білуін, сондай-ақ білім берудің тиісті деңгейінің мемлекеттік жалпыға міндетті стандартына сәйкес орыс тілін және шет тілдерінің біреуін оқып-үйренуін қамтамасыз етеді.

32. Меншік нысандарына қарамастан барлық білім беру ұйымдары білім алушылардың тамақтану мәдениетін қалыптастыруды, оның ішінде үйлестірілген пайдалы тамақтану және табиғи, жаңа піскен өнімдерді тұтынуды насихаттау арқылы қамтамасыз етеді.

33. Педагог қызметкер жыл сайынғы медициналық тексеруден, сондай-ақ бес жылда кемінде бір рет аттестаттаудан өтеді.

Орта білім беру ұйымдарын мемлекеттік аттестаттауды ведомстволық бағыныстылығына қарамастан мемлекеттік білім беруді басқару органдары өздерінің құзыретіне сәйкес жоспарлы тәртіппен бес жылда бір рет өткізеді.

4. Білім беру ұйымдарын басқару

34. Білім беру ұйымдары өз қызметінде Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасының заңдарын, осы Қағидаларды және білім беру ұйымының жарғысын басшылыққа алады.

Білім беру ұйымын тікелей басқаруды оның басшысы жүзеге асырады.

35. Білім беру ұйымының басшысы Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен қамқоршылық кеңестің келісімімен қызметке тағайындалады және қызметтен босатылады.

36. Білім беру ұйымының басшысы:

1) білім беру ұйымы білім алушыларының, тәрбиеленушілерінің, қызметкерлерінің құқықтары мен бостандықтарын бұзғаны;

2) өзінің құзыретіне жатқызылған функцияларды орындамағаны;

3) мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандартының талаптарын бұзғаны;

4) білім беру ұйымы білім алушыларының және тәрбиеленушілерінің, қызметкерлерінің оқу-тәрбие процесі кезіндегі өмірі мен денсаулығы;

5) қаржы-шаруашылық қызметтің жай-күйі, оның ішінде материалдық және ақша қаражатын нысаналы пайдаланбағаны;

6) нормативтік құқықтық актілерде және еңбек шартының талаптарында көзделген талаптарды өзге де бұзғаны үшін жауапты болады.

37. Білім беру ұйымдарында алқалы басқару органдары құрылады.

	Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2017 жылғы 7 сәуірдегі № 181 қаулысына 3-қосымша
	Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2013 жылғы 17 мамырдағы № 499 қаулысымен бекітілген

Техникалық және кәсіптік бiлiмнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдары қызметінің үлгілік қағидалары

1. Жалпы ережелер

1. Осы Техникалық және кәсіптік бiлiмнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдары қызметінің үлгілік қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) "Білім туралы" 2007 жылғы 27 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңына (бұдан әрі – "Білім туралы" Заң) сәйкес әзірленді және меншік нысаны мен ведомстволық бағыныстылығына қарамастан, техникалық және кәсіптік бiлiм берудің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдары (бұдан әрі – техникалық және кәсіптік бiлiм беру ұйымы) қызметінің тәртібін айқындайды.

2. Техникалық және кәсіптік бiлiм негізгі орта және (немесе) жалпы орта білім беру базасында училищелерде, колледждер мен жоғары колледждерде алынады.

3. Техникалық және кәсіптік бiлiм беру ұйымдарының алдында мынадай мiндеттер тұр:

1) ұлттық және жалпы адамзаттық құндылықтар, ғылым мен практика жетістіктері негізінде тұлғаны қалыптастыруға, дамытуға және кәсіби шыңдауға бағытталған сапалы білім алу үшін қажетті жағдайлар жасау;

2) білім алушылармен кәсіби бағдарлау жұмыстарын қамтамасыз ету;

3) теориялық оқыту, өндірісте оқыту және еңбек нарығының қажеттіліктері арасындағы өзара байланысты қамтамасыз ететін және әркімге білімге негізделген өзінің жеке әлеуетін қоғамда барынша пайдалануға көмектесетін оқыту жүйесін дамыту;

4) кәсіптік білім берудің қоғам мен еңбек нарығының өзгеріп отыратын қажеттіліктеріне уақытында бейімделуіне ықпал ететін оқытудың жаңа технологияларын ендіру және тиімді пайдалану;

5) техникалық және кәсіптік бiлiм беру жөніндегі білім беру бағдарламалары мен өндірісті ықпалдастыру.

4. Техникалық және кәсіптік бiлiм беру ұйымдары өз қызметiн Қазақстан Республикасының Конституциясына, Қазақстан Республикасының заңдарына, осы Қағидаларға және олардың негізінде әзірленген білім беру ұйымдарының жарғыларына сәйкес жүзеге асырады.

5. Техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдары бір немесе бірнеше білім беру бағдарламаларын іске асыратын және білім алушыларға білім мен тәрбие беруді қамтамасыз ететін заңды тұлғалар болып табылады.

2. Техникалық және кәсіптік бiлiмнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдары қызметінің тәртібі

6. Техникалық және кәсіптік бiлiм беру ұйымдары "Білім туралы" Заңда, осы Қағидалар мен техникалық және кәсіптік білімнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдары жарғыларында белгіленген шекте оқу-тәрбие процесін ұйымдастыруда, кадрларды іріктеу мен орналастыруда, оқу-әдістемелік, қаржы-шаруашылық қызметін ұйымдастыруда дербес болады.

7. Ведомстволық бағыныстылығына және меншік нысандарына қарамастан, кәсіптік және техникалық білімнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдары өз қызметін Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасына сәйкес берілген лицензияның негізінде жүзеге асырады.

8. Лицензиялау рұқсаттар мен хабарламалардың мемлекеттік ақпараттық жүйесі және рұқсаттар мен хабарламалардың мемлекеттік электрондық тізілімі пайдаланыла отырып, электрондық нысанда жүзеге асырылады.

9. Оқу-тәрбие процесін ұйымдастырудың негізі техникалық және кәсіптік білімнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдары жүзеге асыратын оқу-тәрбие жұмысын жоспарлау мен есепке алу болып табылады.

10. Оқу-тәрбие жұмысын жоспарлау оқу жоспарлары мен бағдарламаларының толық көлемде уақтылы және сапалы орындалуын қамтамасыз етуі тиіс.

Техникалық және кәсіптік білімнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында оқу-тәрбие жұмысын жоспарлау оқу жылына арналып бекітілген оқу-тәрбие процесінің кестесі мен теориялық және практикалық сабақтардың бекітілген кестесі негізінде жүзеге асырылады.

Техникалық және кәсіптік білімнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында оқу-тәрбие жұмысының есебі теориялық және өндірістік оқытуды есепке алу журналдарын және оқу сағаттарында оқу бағдарламаларының орындалуын есепке алу табельдерін жүргізу арқылы жүзеге асырылады.

11. Оқу жұмыс жоспарлары мен оқу жұмыс бағдарламаларын тиісті үлгілік оқу жоспарлары мен үлгілік оқу бағдарламаларының негізінде техникалық және кәсіптік бiлiм берудің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдары әзірлейді.

Үлгілік оқу жоспарлары мен үлгілік оқу бағдарламалары техникалық және кәсіптік білімнің мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандартының талаптарына сәйкес әзірленеді.

12. Жеке адамның қажеттіліктері мен мүмкіндіктері ескеріле отырып, білім беру бағдарламаларының мазмұнына, техникалық және кәсіптік бiлiм беру ұйымдарында білім алуға қолжетімділік жағдайларының жасалуына қарай оқыту мынадай нысандарда жүзеге асырылады: күндізгі, кешкі және сырттай бөлім (сырттай, кешкі нысанда білім алу рұқсат етілмейтін жекелеген кәсіптер мен мамандықтардан басқа).

Әскери мамандықтар бойынша үлгілік білім беру бағдарламаларын білім беру саласындағы уәкілетті органмен келісу бойынша тиісті мемлекеттік органның басшысы бекітеді.

13. Техникалық және кәсіптік бiлiм беру ұйымдарына оқуға қабылдау тәртібі Техникалық және кәсіптік бiлiмнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын бiлiм беру ұйымдарына оқуға қабылдаудың үлгілік қағидаларына сәйкес белгіленеді.

14. Білім алушыларды ауыстыру тәртібі білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен Білім беру ұйымдарының түрлері бойынша білім алушыларды ауыстыру және қабылдау қағидаларына сәйкес жүзеге асырылады.

15. Техникалық және кәсіптік бiлiмнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында білім алушыларға академиялық демалыстар беру білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен Білім беру ұйымдарында білім алушыларға академиялық демалыстар беру қағидаларына сәйкес жүзеге асырылады.

16. Білім алушылардың үлгерімін ағымдағы бақылау, аралық және қорытынды аттестаттау білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен білім алушылардың үлгеріміне ағымдағы бақылау, аралық және қорытынды аттестаттау өткізу қағидаларына сәйкес жүзеге асырылады.

17. Техникалық және кәсіптік бiлiмнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарындағы тіл саясаты Қазақстан Республикасының Конституциясына және "Қазақстан Республикасындағы тілдер туралы" 1997 жылғы 11 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес жүзеге асырылады.

18. Техникалық және кәсіптік бiлiмнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында меншік нысандарына және ведомстволық бағыныстылығына қарамастан оқу жылы оқу процесінің кестесіне сәйкес басталады және аяқталады.

Білім алушыларға толық оқу жылы ішінде кемінде екі рет, жылына жалпы ұзақтығы 11 аптадан көп емес, оның ішінде қысқы мерзімде 2 аптадан кем емес демалыстар белгіленеді.

Техникалық және кәсіптік бiлiмнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында сабақ кестесі оқу процесінің кестесіне және жұмыс оқу жоспарларына сәйкес жасалaды.

Аудиториялық сабақтардың барлық түрлері үшін 5 минуттық үзіліспен ұзақтығы 45 минут академиялық сағат белгіленеді, 2 академиялық сағаттан кейін 10 минуттық үзiлiспен қосарланған сабақтарға рұқсат беріледі.

Білім алушылардың тамақтануы және белсенді демалуы үшін 2 қосарланған сабақтан кейін ұзақтығы кемінде 15 минут үзіліс көзделеді.

Техникалық және кәсіптік бiлiмнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдары меншік нысандарына және ведомстволық бағыныстылығына қарамастан білім алушылардың тамақтану мәдениетін, оның ішінде теңгерімді дұрыс тамақтануды насихаттау арқылы қалыптастыруды қамтамасыз етеді.

19. Оқытудың кредиттік технологиясы бойынша оқу процесін ұйымдастыру білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен Оқытудың кредиттік технологиясы бойынша оқу процесін ұйымдастыру қағидаларына сәйкес жүзеге асырылады.

20. Техникалық және кәсіптік білімнің бiлiм беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында оқу сабақтары сабақтар, дәрістер, семинарлар, практикалық сабақтар, зертханалық, бақылау және өзіндік жұмыстар, консультациялар, әңгімелесулер, факультативтік сабақтар, курстық және дипломдық жобалар (курстық және дипломдық жұмыстар) және практикалар түрінде өткізіледі.

21. Техникалық және кәсіптік бiлiмнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарының білім беру процесінің қатысушылары білім алушылар, педагог қызметкерлер, ата-аналар немесе кәмелетке толмаған білім алушылардың өзге де заңды өкілдері болып табылады.

22. Техникалық және кәсіптік бiлiмнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында бiлiм алушыларға студенттер, кадеттер, курсанттар, тыңдаушылар жатады.

23. Техникалық және кәсіптік бiлiмнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарындағы педагог қызметкерлерге техникалық және кәсіптік бiлiмнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында білім алушыларды оқытуға және тәрбиелеуге байланысты білім беру қызметімен айналысатын адамдар жатады.

24. Техникалық және кәсіптік бiлiмнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарындағы педагог қызметкерлердің саны мен педагог қызметкерлер лауазымдарының тізбесі білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен мемлекеттік білім беру ұйымдары қызметкерлерінің үлгі штаттарының және педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген адамдардың тізбесі негізінде айқындалады.

25. Меншік нысандары мен ведомстволық бағыныстылығына қарамастан техникалық және кәсіптік бiлiмнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарының педагог қызметкерлері лауазымдарын алмастыру Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен жүзеге асырылады.

26. Техникалық және кәсіптік бiлiмнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында мамандықтар бойынша кадрлар даярлау бейініне байланысты оқу-тәрбие процесін басқару үшін мамандықтар (кәсіптер) топтары, оқыту нысаны мен тілдері бойынша бөлімдер және басқа да құрылымдық бөлімшелер құрылады.

27. Бөлімшеге басшылықты техникалық және кәсіптік бiлiмнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарының басшысы тағайындайтын меңгеруші жүзеге асырады.

Бөлімше меңгерушісі:

1) бөлімшедегі оқу және тәрбие жұмысын ұйымдастыруды және тікелей басқаруды;

2) оқу жоспарлары мен бағдарламаларының орындалуын;

3) білім алушылар үлгерімінің есебін ұйымдастыруды;

4) білім алушылардың тәртібін бақылауды;

5) курстық және дипломдық жобалау кезеңінде білім алушылардың жұмысын бақылауды;

6) стипендиялық комиссияның (күндізгі нысан) жұмысына қатысуды;

7) бөлімше бойынша жұмысты есепке алуды және есеп беруді қамтамасыз етеді.

28. Техникалық және кәсіптік бiлiмнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында (күндізгі, сырттай, кешкі) бөлімшелер кадрлар даярлау кезінде бір немесе бірнеше мамандықтар бойынша құрылады.

29. Білім алушылардың кәсіптік практикасы және оларды өндiрiстiк оқыту оқу-өндiрiстiк шеберханаларда, зертханаларда, полигондарда, білім беру ұйымдарының оқу шаруашылықтарында, сондай-ақ тиісті бейіндегі өндірісте және ұйымдарда жүзеге асырылады.

Өндірістік оқыту мен кәсіптік практиканың оқу бағдарламаларына сәйкес оқу-өндiрiстiк жұмыстарды орындау, оның ішінде өнімдер (тауарлар, жұмыстар және қызметтер көрсету) шығаруды ұйымдастыруды көздейді.

Білім алушыларды өндiрiстiк оқыту оқу-өндiрiстiк шеберханаларда, зертханаларда, полигондарда, білім беру ұйымдарының оқу шаруашылықтарында жүзеге асырылады.

Білім алушылардың кәсіптік практикасы оқу-өндiрiстiк шеберханаларда, зертханаларда, полигондарда, білім беру ұйымдарының оқу шаруашылықтарында шарттар негізінде жұмыс берушілер ұсынатын үйрету орындарында жүзеге асырылады.

Техникалық және кәсіптік бiлiмнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдары оқу-өндiрiстiк шеберханаларда, оқу шаруашылықтарында және оқыту полигондарында шығарылатын өз өндірісінің өнімдерін сатады.

30. Кәсіптік практиканы ұйымдастыру және өткізу үшін білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен Кәсіптік практиканы өткізу мен ұйымдастыру және практика базасы ретінде ұйымдарды айқындау қағидаларының негізінде жүзеге асырылады.

31. Оқу-өндірістік шеберханалар, оқу шаруашылықтары, оқу полигондары – мамандықтар бойынша кадрларды даярлау бейініне байланысты жалпыға міндетті мемлекеттік білім беру стандарттарының талаптарына сәйкес өндірістік оқыту мен кәсіптік практиканың оқу бағдарламаларының мазмұнын іске асыруды қамтамасыз ету мақсатында құрылатын кәсіптік білім беру ұйымдарының құрылымдық бөлімшелері.

Оқу-өндірістік шеберханалар:

1) теориялық оқытуды өндірістік еңбекпен үйлестіруді;

2) білім алушылардың оқу жоспары мен бағдарламаларына сәйкес кәсіптік дағдылар алуын;

3) өнім шығаруды ұйымдастыруды, шеберханалар үшін құрал-саймандар мен құрылғыларды, кабинеттер мен зертханалар үшін көрнекі құралдар мен аспаптар жасауды, сондай-ақ жабдықтарды, машиналар мен тетіктерді жөндеуді;

4) кәсіпорындарға, ұйымдарға және халыққа ақылы қызмет көрсетуді қамтамасыз ететін оқу және өндірістік база болып табылады.

Оқу шаруашылықтарында өсімдік шаруашылығы және мал шаруашылығы технологиялары бойынша (оқу шаруашылығының алқаптары мен фермаларында) әртүрлі зертханалық-практикалық сабақтар мен ауыл шаруашылығы жұмыстарының түрлері өткізіледі.

Оқу полигондарында автомобильдерді, тракторларды, әртүрлі өзі жүретін машиналарды жүргізу, әртүрлі жабдықтар мен тетіктерге қызмет көрсету және пайдалану бойынша оқыту жүргізіледі.

32. Оқу шеберханаларында, оқу шаруашылықтарында оқу-өндірістік жұмыстарды орындау бойынша тізбені, мазмұны мен талаптарды кадрлар даярлау жүзеге асырылатын жұмыс берушілермен келісу бойынша тікелей техникалық және кәсіптік бiлiмнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдары айқындайды.

33. Техникалық және кәсіптік бiлiмнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында басқару Қазақстан Республикасының заңнамасына, осы Қағидаларға және оқу орнының жарғысына сәйкес жүзеге асырылады.

34. Техникалық және кәсіптік бiлiмнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарының басшысы Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

2) өзінің құзыретіне жатқызылған функцияларды орындамағаны;

3) мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандартының талаптарын бұзғаны;

4) білім беру ұйымы білім алушыларының, тәрбиеленушілері мен қызметкерлерінің оқу-тәрбие процесі кезіндегі өмірі мен денсаулығы;

5) қаржы-шаруашылық қызметінің жай-күйі, оның ішінде материалдық және ақша қаражатын нысаналы пайдаланбағаны;

6) нормативтік құқықтық актілерде және еңбек шартының талаптарында көзделген өзге де талаптарды бұзғаны үшін жауапты болады.

35. Ведомстволық бағыныстылығына қарамастан білім беру ұйымдарын мемлекеттік аттестаттауды өз құзыреттеріне сәйкес мемлекеттік білім беруді басқару органдары жоспарлы түрде бес жылда бір рет өткізеді.

Техникалық және кәсіптік білімнің, орта білімнен кейінгі, жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білімнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдары үшін мемлекеттік аттестаттау мамандықтар бойынша жүзеге асырылады.

Аккредиттеу органдарының, аккредиттелген білім беру ұйымдары мен білім беру бағдарламаларының тізіліміне енгізілген аккредиттеу органдарында институционалдық және мамандандырылған аккредиттеуден өткен білім беру ұйымдары аккредиттеу мерзіміне, бірақ 5 жылдан аспайтын мерзімге аккредиттелген білім беру бағдарламалары (мамандықтар) бойынша мемлекеттік аттестаттау рәсімінен босатылады.

Медициналық және фармацевтикалық білім беру ұйымдарын мемлекеттік аттестаттауды денсаулық сақтау саласындағы уәкілетті орган жүзеге асырады.

Техникалық және кәсіптік білімнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын жаңадан құрылған білім беру ұйымдарында бірінші мемлекеттік аттестаттау мамандардың алғашқы бітірген жылынан кешіктірілмей өткізіледі.

36. Техникалық және кәсiптiк білімнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарының педагог қызметкерлері Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiппен жыл сайын тегiн медициналық зерттеп-қараудан өтеді.

37. Білім алушыларды оқыту мен тәрбиелеу сапасын, оқытушылардың педагогикалық шеберлігін арттыру және әдістемелік жұмысты жетілдіру мақсатында техникалық және кәсіптік бiлiмнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында алқалы басқару органдары құрылады.

Техникалық және кәсіптік бiлiмнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарын алқалы басқару нысандары педагогикалық, оқу-әдістемелік, қамқоршылық кеңестер болып табылады.

Техникалық және кәсіптік бiлiмнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарының алқалы органдарының қызметі Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен айқындалады.

38. Кітапхана қорының болуы толық оқу кезеңінде білім алушылар контингентіне қарай үлгілік оқу жоспарларына, техникалық және кәсіптік білімнің білім беру бағдарламаларына сәйкес қалыптастырылады.

39. Жеке адамның қажеттіліктері мен мүмкіндіктері ескеріле отырып, білім беру бағдарламаларының мазмұнына, техникалық және кәсіптік бiлiмнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында білім алуға қолжетімділік жағдайларының жасалуына қарай оқыту күндізгі, кешкі, сырттай, экстернат және ерекше білім берілуіне қажеттілігі бар адамдар (балалар) үшін қашықтықтан оқыту нысанында жүзеге асырылады.

	Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2017 жылғы 7 сәуірдегі № 181 қаулысына 4-қосымша
	Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2013 жылғы 17 мамырдағы № 499 қаулысымен бекітілген

Орта білімнен кейінгі білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдары қызметінің үлгілік қағидалары

1. Жалпы ережелер

1. Осы Орта білімнен кейінгі білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдары қызметінің үлгілік қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) "Білім туралы" 2007 жылғы 27 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес әзірленді және меншiк нысанына қарамастан орта білімнен кейінгі білімнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдары (бұдан әрі – орта білімнен кейінгі білім беру ұйымы) қызметінің тәртібін айқындайды.

2. Орта білімнен кейінгі білім беру бағдарламалары білікті жұмысшы кадрларды, орта буын және орта (жалпы орта немесе техникалық және кәсіптік) білімі бар азаматтар арасынан қолданбалы бакалавр мамандарын даярлауға бағытталған.

3. Орта білімнен кейінгі бiлiм беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарының алдында мынадай мiндеттер тұр:

2) білім алушылардың кәсіби бағдарлануын қамтамасыз ету;

3) жалпы оқыту, жұмыс орнында оқыту және еңбек нарығының қажеттіліктері арасындағы өзара байланысты қамтамасыз ететін және әрбір адамға білімге негізделген өзінің жеке әлеуетін қоғамда барынша пайдалануға көмек беретін өмір бойы оқыту жүйесін дамыту;

4) білім алушылардың дұрыс тамақтану мәдениетін, оның ішінде теңгерімді дұрыс тамақтануды насихаттау арқылы қалыптастыру.

4. Орта білімнен кейінгі бiлiм беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдары өз қызметін Қазақстан Республикасының Конституциясына, Қазақстан Республикасының заңдарына, сондай-ақ осы Қағидаларға және олардың негізінде әзірленген білім беру ұйымдарының жарғыларына сәйкес жүзеге асырады.

5. Ведомстволық бағыныстылығына және меншік нысандарына қарамастан, орта білімнен кейінгі білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдары өз қызметін Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасына сәйкес берілген лицензияның негізінде жүзеге асырады.

2. Орта білімнен кейінгі білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдары қызметінің тәртібі

6. Орта білімнен кейінгі білім беру бағдарламалары күндізгі нысан бойынша оқитын тиісті контингент болған жағдайда негізгі түрі колледж, жоғары колледж болып табылатын білім беру ұйымдарында іске асырылады.

7. Орта білімнен кейінгі бiлiм беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдары Қазақстан Республикасының заңнамасында, осы Қағидалар мен орта білімнен кейінгі білім беру ұйымының жарғысында белгіленген шектерде оқу және тәрбие процестерін жүзеге асыруда, кадрларды іріктеу мен орналастыруда, оқу-әдістемелік, қаржылық-шаруашылық және өзге де қызметте дербес болады.

8. Оқу және тәрбие процесін ұйымдастырудың негізі орта білімнен кейінгі білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдары жүзеге асыратын оқу, оқу-әдістемелік және тәрбие жұмысын жоспарлау мен есепке алу болып табылады.

9. Орта білімнен кейінгі бiлiм беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарындағы оқу және тәрбие жұмысын жоспарлау оқу жылына арналған оқу-тәрбие процесінің кестесі мен теориялық және практикалық сабақтардың кестесін бекіту арқылы жүзеге асырылады.

Оқу-тәрбие процесінің кестесі мен оқу сабақтарының кестесін орта білімнен кейінгі білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымының басшысы бекітеді.

Білім беру ұйымдарындағы оқу және тәрбие жұмысының есебі теориялық және өндірістік оқытуды есепке алу журналдарын және оқу бағдарламаларының оқу сағаттарында орындалуын есепке алу табельдерін жүргізу арқылы жүзеге асырылады.

10. Оқу жұмыс жоспарлары мен оқу жұмыс бағдарламаларын тиісті үлгілік оқу жоспарлары мен үлгілік оқу бағдарламаларының негізінде орта білімнен кейінгі бiлiм беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдары әзірлейді және олар жұмыс берушілермен келісіледі.

Үлгілік оқу жоспарлары мен үлгілік оқу бағдарламалары тиісті білім деңгейлері бойынша мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандартының талаптарына сәйкес әзірленеді.

11. Жеке адамның қажеттіліктері мен мүмкіндіктері ескеріле отырып, білім беру бағдарламаларының мазмұнына, орта білімнен кейінгі білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында білім алуға қолжетімділік жағдайларының жасалуына байланысты оқыту күндізгі, кешкі, сырттай оқу, экстернат және ерекше білім берілуіне қажеттілігі бар адамдар (балалар) үшін қашықтықтан оқыту нысанында жүзеге асырылады.

12. Орта білімнен кейінгі ұйымдарға оқуға қабылдау тәртібі Орта білімнен кейінгі бiлiм беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарына оқуға қабылдаудың үлгі қағидаларына сәйкес белгіленеді.

13. Білім алушыларды ауыстыру тәртібі Қазақстан Республикасының білім беру саласындағы уәкілетті органы бекіткен Білім беру ұйымдарының түрлері бойынша білім алушыларды ауыстыру және олардың оқуын қалпына келтіру қағидаларына сәйкес жүзеге асырылады.

14. Орта білімнен кейінгі бiлiм беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында білім алушыларға академиялық демалыстар беру Қазақстан Республикасының білім беру саласындағы уәкілетті органы бекіткен Білім беру ұйымдарында білім алушыларға академиялық демалыстар беру қағидаларына сәйкес жүзеге асырылады.

15. Орта білімнен кейінгі бiлiм беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарындағы тіл саясаты Қазақстан Республикасының Конституциясына және "Қазақстан Республикасындағы тілдер туралы" 1997 жылғы 11 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес жүзеге асырылады.

16. Меншік нысандары мен ведомстволық бағыныстылығына қарамастан орта білімнен кейінгі білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында оқу жылы 1 қыркүйекте басталады және оқу процесінің кестесіне сәйкес аяқталады.

Білім алушыларға толық оқу жылы ішінде кемінде екі рет, жылына жалпы ұзақтығы 11 аптадан көп емес, оның ішінде қысқы мерзімде кемінде 2 апта демалыс белгіленеді.

Орта білімнен кейінгі бiлiм беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында сабақ кестесі оқу процесінің кестесіне және оқу жоспарларына сәйкес жасалaды.

Аудиториялық сабақтардың барлық түрлері үшін 5 минуттық үзіліспен ұзақтығы 45 минут академиялық сағат белгіленеді, 10 минуттық үзiлiспен қосарланған сабақтарға рұқсат етіледі.

17. Орта білімнен кейінгі білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында оқу сабақтары сабақтар, дәрістер, семинарлар, практикалық сабақтар, зертханалық, бақылау және өзіндік жұмыстар, консультациялар, әңгімелесулер, факультативтік сабақтар, курстық және дипломдық жобалар, жұмыстар және оқу сабақтарының басқа да нысандары түрінде өткізіледі.

18. Орта білімнен кейінгі білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарының білім беру процесіне қатысушылар білім алушылар мен ата-аналар, педагог қызметкерлер мен кәмелетке толмаған білім алушылардың заңды өкілдері болып табылады.

19. Орта білімнен кейінгі білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында бiлiм алушыларға студенттер, курсанттар, тыңдаушылар жатады.

20. Орта білімнен кейінгі білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарындағы педагог қызметкерлерге техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында оқытумен және тәрбиелеумен байланысты білім беру қызметімен айналысатын адамдар жатады.

21. Орта білімнен кейінгі бiлiм беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарындағы педагог қызметкерлердің саны мен педагог қызметкерлер лауазымдарының тізбесі Қазақстан Республикасының білім беру саласындағы уәкілетті органы бекіткен мемлекеттік білім беру ұйымдары қызметкерлерінің үлгі штаттары және педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген адамдар лауазымдарының тізбесі негізінде айқындалады.

22. Меншік нысандары мен ведомстволық бағыныстылығына қарамастан орта білімнен кейінгі бiлiм беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарының педагог қызметкерлері лауазымдарын алмастыру Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен жүзеге асырылады.

23. Мамандықтар бойынша кадрлар даярлау бейініне қарай оқу-тәрбие процесін басқару үшін орта білімнен кейінгі бiлiм беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында, қажет болған жағдайда одан тыс жерлерде мамандықтар (кәсіптер) топтары бойынша бөлімшелер және басқа да құрылымдық бөлімшелер құрылады.

Бөлімшелер (күндізгі, сырттай, кешкі) бір немесе бірнеше ұқсас мамандықтар мен кәсіптер бойынша кадрлар даярлау кезінде құрылады.

24. Бөлімшеге басшылықты орта білімнен кейінгі білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымының басшысы тағайындайтын меңгеруші жүзеге асырады.

Бөлімше меңгерушісі:

1) бөлімшедегі оқу және тәрбие жұмысын ұйымдастыруды және тікелей басқаруды;

2) оқу жоспарлары мен бағдарламаларының орындалуын;

3) білім алушылар үлгерімінің есебін ұйымдастыруды;

4) білім алушылардың тәртібін бақылауды;

5) курстық және дипломдық жобалау кезеңінде білім алушылардың жұмысын бақылауды;

6) стипендиялық комиссияның (күндізгі нысан) жұмысына қатысуды;

7) бөлімше бойынша жұмысты есепке алуды және есеп беруді қамтамасыз етеді.

25. Орта білімнен кейінгі білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында (күндізгі, сырттай, кешкі) бөлімшелер кадрлар даярлау кезінде бір немесе бірнеше мамандықтар бойынша құрылады.

26. Кәсіптік практиканы өткізу үшін орта білімнен кейінгі білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдары шарттық негізде (Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігінің білім беру ұйымдарынан басқа) практиканың базасы ретінде ұйымдарды айқындайды, олармен келісілген практиканы өткізудің оқу бағдарламалары мен күнтізбелік кестелерді бекітеді.

27. Оқу-өндірістік шеберханалар, оқу шаруашылықтары, оқу полигондары – мамандықтар бойынша кадрлар даярлау бейініне қарай мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарының талаптарына сәйкес өндірістік оқыту мен кәсіптік практиканың оқу бағдарламаларының мазмұнын іске асыруды қамтамасыз ету мақсатында құрылатын кәсіптік білім беру ұйымдарының құрылымдық бөлімшелері.

Оқу-өндірістік шеберханалар:

1) теориялық оқытуды өндірістік еңбекпен үйлестіруді;

2) білім алушылардың оқу жоспарлары мен бағдарламаларына сәйкес кәсіптік дағдылар алуын;

Оқу шаруашылықтарында өсімдік шаруашылығы мен мал шаруашылығы (оқу шаруашылығының алқаптары мен фермаларында) технологиялары бойынша зертханалық-практикалық сабақтар мен ауыл шаруашылығы жұмыстарының алуан түрлері өткізіледі.

Оқу полигондарында автомобильдерді, тракторларды, әртүрлі өзі жүретін машиналарды жүргізу; әртүрлі жабдықтар және тетіктермен қызмет көрсету және оларды пайдалану бойынша оқыту жүргізіледі.

28. Оқу шеберханаларында, оқу шаруашылықтарында оқу-өндірістік жұмыстарды орындау жөніндегі тізбені, мазмұны мен талаптарды кадрлар даярлау жүзеге асырылатын жұмыс берушілермен келісу бойынша тікелей орта білімнен кейінгі білім беру бағдарламаларын іске асыратын бiлiм беру ұйымдары айқындайды.

29. Кәсіптік практика мен өндірістік оқыту оқу-өндірістік шеберханаларда, зертханаларда, полигондарда, білім беру ұйымдарының оқу шаруашылықтарында, сондай-ақ тікелей тиісті бейіндегі өндірісте және ұйымдарда жүзеге асырылады.

Өндірістік оқыту мен кәсіптік практиканың оқу бағдарламаларына сәйкес оқу-өндірістік жұмыстарды орындау, оның ішінде өнімдер (тауарлар, жұмыстар, қызметтер көрсету) шығаруды көздейді.

Білім алушыларды өндірістік оқыту оқу-өндірістік шеберханаларда, зертханаларда, полигондарда, білім беру ұйымдарының оқу шаруашылықтарында жүзеге асырылады.

Білім алушылардың кәсіптік практикасы оқу-өндірістік шеберханаларда, зертханаларда, полигондарда, білім беру ұйымдарының оқу шаруашылықтарында шарттар негізінде жұмыс берушілер ұсынатын үйрету орындарында жүзеге асырылады.

Орта білімнен кейінгі білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдары оқу-өндірістік шеберханаларда, оқу шаруашылықтарында және оқыту полигондарында шығарылатын өз өндірісінің өнімдерін сатады.

30. Орта білімнен кейінгі бiлiм беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында басқару Қазақстан Республикасының заңнамасына, осы Қағидаларға және оқу орнының жарғысына сәйкес дара басшылық пен алқалылық қағидаттарында жүзеге асырылады.

31. Орта білімнен кейінгі бiлiм беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымының басшысы Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен:

2) өзінің құзыретіне жатқызылған функцияларды орындамағаны;

3) мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандартының талаптарын бұзғаны;

32. Орта білімнен кейінгі бiлiм беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымының басшысы Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен қызметке тағайындалады және қызметтен босатылады.

33. Орта білімнен кейінгі білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарының педагог қызметкерлері Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен жыл сайын тегін медициналық зерттеп-қараудан өтеді.

Орта білімнен кейінгі білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында жұмыс істеуге:

1) медициналық қарсы көрсетілімі бар;

2) психиатриялық және (немесе) наркологиялық диспансерде есепте тұрған адамдар;

3) Қазақстан Республикасының Еңбек кодексінде көзделген шектеулер негізінде жіберілмейді.

34. Білім алушыларды оқыту мен тәрбиелеу сапасын, оқытушылардың педагогикалық шеберлігін арттыру және әдістемелік жұмысты жетілдіру мақсатында орта білімнен кейінгі бiлiм беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында алқалық басқару органдары құрылады.

35. Оқытудың кредиттік технологиясы бойынша оқу процесін ұйымдастыру білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен Оқытудың кредиттік технологиясы бойынша оқу процесін ұйымдастыру қағидаларына сәйкес жүзеге асырылады.

36. Ведомстволық бағыныстылығына қарамастан орта білімнен кейінгі білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарын мемлекеттік аттестаттауды өз құзыреттеріне сәйкес мемлекеттік білім беруді басқару органдары жоспарлы түрде бес жылда бір рет өткізеді.

Орта білімнен кейінгі білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдары үшін мемлекеттік аттестаттау мамандықтар бойынша жүзеге асырылады.

Орта білімнен кейінгі білім беру бағдарламаларын іске асыратын, жаңадан құрылған білім беру ұйымдарында бірінші мемлекеттік аттестаттау мамандардың алғашқы бітірген жылынан кешіктірілмей өткізіледі.

37. Кітапхана қорының болуы толық оқу кезеңінде білім алушылар контингентіне қарай үлгілік оқу жоспарларына, орта білімнен кейінгі білім беру бағдарламаларына сәйкес қалыптастырылады.

	Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2017 жылғы 7 сәуірдегі № 181 қаулысына 5-қосымша
	Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2013 жылғы 17 мамырдағы № 499 қаулысымен бекітілген

Жоғары білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдары қызметінің үлгілік қағидалары

1. Жалпы ережелер

1. Осы Жоғары білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдары қызметінің үлгілік қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) "Бiлiм туралы" 2007 жылғы 27 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңына (бұдан әрі – "Білім туралы" Заң) сәйкес әзірленді және меншік нысаны мен ведомстволық бағыныстылығына қарамастан Қазақстан Республикасының жоғары білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдары қызметінің тәртібін айқындайды.

2. Жоғары білім жоғары оқу орындарының мынадай түрлерінде: ұлттық зерттеу университеттерінде, ұлттық жоғары оқу орындарында, зерттеу университеттерінде, университеттерде, академияларда, институттарда және оларға теңестірілген ұйымдарда (консерватория, жоғары мектеп, жоғары училище) алынады.

3. Жоғары оқу орындарының негізгі міндеті – ғылым мен практиканың жетістіктері негізінде тұлғаның кәсіби қалыптасуы мен дамуына бағытталған білім беру бағдарламаларын меңгеру үшін қажетті жағдайларды жасау арқылы жоғары білімі бар кадрларды даярлау.

4. Жоғары оқу орны (бұдан әрі – ЖОО) өз қызметін Қазақстан Республикасының Конституциясына, "Білім туралы", "Ғылым туралы", "Ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызметті коммерцияландыру туралы" Қазақстан Республикасының заңдарына, білім беру және ғылыми қызметті регламенттейтін өзге де нормативтік құқықтық актілерге, сондай-ақ осы Қағидалар мен олардың негізінде әзірленген ЖОО жарғысына сәйкес жүзеге асырады.

Әскери, арнаулы оқу орындары (бұдан әрі – ӘАОО) өз қызметін тиісті уәкілетті мемлекеттік органдардың басшылары бекітетін нормативтік құқықтық актілердің ерекшеліктерін ескере отырып жүзеге асырады.

2. Жоғары білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдары қызметінің тәртібі

2.1. ЖОО-ны басқару

5. ЖОО-ны басқару Қазақстан Республикасының заңнамасына, осы Қағидаларға және жоғары білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымының жарғысына сәйкес алқалы басқару қағидаттарында жүзеге асырылады.

ӘАОО-ны басқару Қазақстан Республикасының заңнамасына, ӘАОО қызметінің қағидаларына және жоғары білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымының жарғысына сәйкес жүзеге асырылады.

6. Корпоративтік басқару қағидаттары ӘАОО-ны қоспағанда, ЖОО-да байқау және (немесе) директорлар кеңесін құру арқылы іске асырылады.

Алқалы басқару қағидаттары ЖОО-да қамқоршылық, ғылыми, оқу-әдістемелік, ғылыми (ғылыми-техникалық) кеңестер құру арқылы іске асырылады. Корпоративтік және алқалы басқару органдарының қызметі Қазақстан Республикасының заңнамасымен және (немесе) жоғары білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымының ішкі ережелерімен регламенттеледі.

Шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорын нысанында құрылған ЖОО-да заңнамада айқындалатын тәртіппен байқау кеңестері құрылады.

7. ЖОО қызметін тиімді басқарудың негізгі құралы стратегиялық жоспарлау болып табылады.

8. ЖОО-лар ұйымдастыру-құқықтық нысанына және меншік нысанына қарай заңнамаға сәйкес өздерінің даму стратегияларын және (немесе) даму бағдарламаларын және (немесе) даму жоспарларын әзірлейді.

9. ЖОО қызметін тікелей басқаруды Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасына сәйкес қызметке тағайындалатын (сайланатын) және қызметтен босатылатын ЖОО ректоры (басшысы) жүзеге асырады.

Шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорын нысанында құрылған ЖОО-да байқау кеңестері:

тиісті саланың уәкілетті органы бұрын байқау кеңесіне қарауға ұсынған адамдардың арасынан ЖОО ректоры лауазымына тағайындау үшін осы байқау кеңесі таңдап алған бірнеше кандидатураны тиісті саланың уәкілетті органына енгізу;

тиісті саланың уәкілетті органының ЖОО ректорымен еңбек шартын бұзу туралы ұсынысымен келісу не тиісті саланың уәкілетті органының ЖОО ректорымен еңбек шартын бұзу туралы оның шешімін негізді деп тану туралы ұсынысымен келісу арқылы ЖОО-ның ректорын тағайындау және онымен еңбек шартын бұзу мәселелері бойынша тиісті саланың уәкілетті органының ұсыныстарына келісім береді.

10. ЖОО ректорының (басшысының) орынбасарлары – проректорлары (басшының орынбасарлары) болады.

11. Білім және ғылым саласындағы уәкілетті органның ведомстволық бағынысты мемлекеттік жоғары оқу орны ЖОО проректорының бос лауазымына орналасу үшін үміткерлерді іріктеуді ұйымдастырады.

Білім және ғылым саласындағы уәкілетті орган Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен ведомстволық бағынысты мемлекеттік ЖОО проректорын ЖОО ректорының ұсынысы бойынша тағайындайды және босатады.

12. Проректорлардың (басшының орынбасарлары) саны мен лауазымдық өкілеттілігін білім және ғылым саласындағы уәкілетті орган белгілеген ұсынылатын проректорлар санының нормативіне және олардың қызмет бағыттарына сәйкес ЖОО өз бетінше белгілейді.

13. ЖОО ректоры (басшысы) ЖОО атынан сенімхатсыз әрекет етеді, барлық органдарда оның мүдделерін білдіреді, заңнамада белгіленген тәртіппен ЖОО мүлкін басқарады, шарттар жасайды, сенімхаттар береді, банк шоттарын ашады және өзге де мәмілелер жасайды, барлық қызметкерлер, оқытушылар үшін міндетті бұйрықтар мен өкімдер шығарады.

14. ЖОО ректоры (басшысы) алқалы басқару қағидаттарында жоғары оқу орнын басқаруды жүзеге асырады, білім алушылардың даярлық сапасын, жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білімнің мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандартының (бұдан әрі – МЖМБС), қаржылық тәртіптің, шарт талаптарында көзделген ЖОО қызметкерлерінің еңбек құқықтары мен білім алушылар құқықтарының сақталуын қамтамасыз етеді.

ЖОО ректоры (басшысы) ЖОО-ның шаруашылық жүргізу құқығындағы немесе жеке меншігіндегі мүліктің және басқа да материалдық құндылықтардың есепке алынуы мен есептілігін, сақталуын жүзеге асырады.

15. Мемлекеттік ЖОО ректоры Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен үш жылда бір рет аттестаттаудан өтеді.

Жекеменшік ЖОО ректоры оның өкілеттіктері шеңберін, тағайындалу (сайлау) және лауазымнан босатылу тәртібін айқындайтын құрылтайшылардың жалпы жиналысына тікелей есеп береді.

16. Мемлекеттік ЖОО ректорлары жыл сайын академиялық қызмет нәтижелері бойынша – ғылыми кеңестің, стратегиялық даму және даму жоспары бойынша – байқау кеңестерінің немесе директорлар кеңесінің алдында есеп береді.

Мемлекеттік ЖОО қаржылық есебі алдын ала байқау кеңесінде бекітіледі.

17. ЖОО-ның адами ресурстарын басқару оның кадрлық саясатына сәйкес жүзеге асырылады, ол рекрутингті, кадрларды даярлау және біліктіліктерін арттыруды қамтитын адами ресурстарды дамыту қағидаттарына негізделеді

18. ЖОО-ға жұмысқа қабылдау кезінде қызметкерлер кандидатуралары білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен педагог қызметкерлер және оларға теңестірілген адамдар лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамалары (бұдан әрі – лауазымдардың біліктілік сипаттамалары) талаптарына сәйкес келуі тиіс.

ӘАОО-да профессор-оқытушылар құрамының лауазымына кандидатуралар жұмысқа қабылдау кезінде тиісті уәкілетті мемлекеттік орган бекіткен әскери, арнаулы оқу орындарындағы азаматтық қызметшілер лауазымдарын қоспағанда, педагог қызметкерлер мен оларға теңестірілген адамдар лауазымдарының біліктілік сипаттамаларына сәйкес келулері тиіс.

19. ЖОО өз құрылымын дербес қалыптастырады және оны ғылыми кеңестің шешімімен бекітеді. Бұл ретте құрылымдық бөлімшелер ЖОО қызметінің барлық бағыттары мен түрлерін қамтуы тиіс.

ӘАОО құрылымын тиісті уәкілетті мемлекеттік орган айқындайды.

20. ЖОО құрамына тізбесі мен атауларын ЖОО дербес айқындайтын әртүрлі құрылымдық бөлімшелер: факультеттер, институттар, кафедралар, департаменттер және тағы басқалар кіруі мүмкін.

21. ЖОО құрылымдық бөлімшелер туралы ережелерді өз бетінше әзірлейді және бекітеді, онда олардың қызметінің негізгі бағыттары, ЖОО-ны басқарудың ұйымдық құрылымында құрылымдық бөлімшеге оның мәртебесін әкімшілік-құқықтық бекіту бойынша талаптар айқындалады.

22. Басшылар, мамандар және басқа да қызметкерлер лауазымдарының бекітілген біліктілік сипаттамаларына сәйкес қызметкерлердің лауазымдық нұсқаулықтарын ЖОО дербес әзірлейді және бекітеді, онда олардың лауазымға тағайындалу және лауазымнан босатылу тәртібі, құқықтары, міндеттері, өкілеттіктері мен жауапкершіліктері айқындалады.

23. Кафедраның профессор-оқытушылар құрамын лауазымға тағайындау білім беру саласындағы уәкілетті органның бұйрығымен бекітілген Жоғары оқу орындарының профессор-оқытушылар құрамы мен ғылыми қызметкерлерін лауазымдарға конкурстық тағайындау қағидаларына сәйкес жүзеге асырылады.

ӘАОО-ның профессор-оқытушылар құрамын лауазымға тағайындау тәртібін тиісті уәкілетті мемлекеттік органдар айқындайды.

24. Штаттық кестені ЖОО дербес айқындайды және оны жыл сайын ректор (басшы) бекітеді. ӘАОО-да штаттық кестені тиісті уәкілетті мемлекеттік орган айқындайды.

2.2. ЖОО-ның білім беру қызметі

25. ЖОО-ның білім беру қызметі академиялық саясат негізінде жүзеге асырылады, ол білім беру қызметін жоспарлау мен басқару және студентке бағдарланған оқытуды іске асыруға және білім сапасын арттыруға бағытталған оқу процесін тиімді ұйымдастыру бойынша шаралар, қағидалар және рәсімдер жүйесін білдіреді.

26. Академиялық саясат ЖОО-ның алдында тұрған басымдықтар мен міндеттерді ескере отырып, білім саласындағы қолданыстағы заңнама негізінде әзірленеді.

Академиялық саясаттың құрылымы мен бағыттарын ЖОО дербес айқындайды.

27. ЖОО-ға білім алушыларды қабылдау Қазақстан Республикасы Үкіметінің қаулысымен бекітілген Жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білімнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарына оқуға қабылдаудың үлгілік қағидаларына сәйкес конкурстық негізде жүзеге асырылады.

ӘАОО-ға білім алушыларды қабылдау тиісті деңгейдің білім беру бағдарламаларын іске асыратын Әскери, арнаулы оқу орындарына оқуға қабылдаудың қағидаларына сәйкес жүзеге асырылады.

28. ЖОО-да жоғары білімі бар кадрлар даярлау мазмұны мен оқыту мерзімдері бойынша әртүрлі білім беру бағдарламалары бойынша оқытудың күндізгі, кешкі, сырттай нысандарында және экстернат нысанында жүзеге асырылады.

29. Оқу процесін тиімді ұйымдастыру, білім беру қызметіне тартылған материалдық активтер мен ресурстарды ұтымды пайдалану үшін институттарда және оларға теңестірілген ЖОО-да (консерваторияларда, жоғары мектепте, жоғары училищеде) күндізгі оқу нысаны бойынша бірінші бітірушілерден кейінгі білім алушылардың ең аз контингенті кемінде 960 адамға арналған материалдық-техникалық базасы болуы тиіс. Ерекшелікті күндізгі оқу нысаны бойынша білім алушылардың саны мемлекеттік тапсырыспен айқындалатын әскери және құқық қорғау органдарының ЖОО-лары құрайды.

30. Білім алушылардың келтірілген контингенті оқытудың күндізгі, кешкі және сырттай нысаны бойынша олардың санына байланысты айқындалады. Күндізгі оқу нысанының студенттері – 1,0, кешкі оқу нысаны – 0,5 және сырттай оқу нысаны – 0,25 коэффициентпен есептеледі.

ӘАОО үшін білім алушылардың сандық құрамының арақатынасын тиісті уәкілетті мемлекеттік орган айқындайды.

31. ЖОО-да оқу жылы 1 қыркүйекте басталады және академиялық күнтізбеге сәйкес аяқталады. ӘАОО-дағы оқу жылының басталу және аяқталу мерзімін тиісті уәкілетті мемлекеттік органдар айқындайды.

32. ЖОО-ның оқу-әдістемелік жұмысы білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен Оқу-әдістемелік және ғылыми-әдістемелік жұмысты ұйымдастыру және жүзеге асыру қағидаларына сәйкес ұйымдастырылады.

ӘАОО-ның оқу-әдістемелік жұмысы тиісті уәкілетті мемлекеттік орган бекіткен Әскери, арнайы оқу орындарында оқу процесін, оқу-әдістемелік және ғылыми-әдістемелік қызметті ұйымдастыру және жүзеге асыру қағидаларына сәйкес ұйымдастырылады.

33. ЖОО-ның білім беру қызметі оқыту нәтижесі мен құзыреттілік негізгі рөл ойнайтын және білім алушылар үшін білім беру процесінің басты қорытындысы болып табылатын студентке бағытталған тәсілдің негізінде кредиттік оқыту технологиясы бойынша жүзеге асырылады.

ӘАОО-ның білім беру қызметі тиісті уәкілетті мемлекеттік орган бекіткен Әскери, арнаулы оқу орындары қызметінің қағидаларына сәйкес жүзеге асырылады.

34. Білім беру қызметінің сапасын арттыру мақсатында ЖОО еуропалық жоғары білім кеңістігіндегі (ESG) стандарттар мен жоғары білім сапасын қамтамасыз ету нұсқаулығына негізделген сапаны іштей қамтамасыз етудің жүйесін құрады, ол мыналарды қамтиды:

1) сапаны қамтамасыз ету саласындағы саясат;

2) бағдарламаларды әзірлеу мен бекіту;

3) студентке бағдарланған оқыту, сабақ беру және бағалау;

4) білім алушыларды қабылдау, олардың үлгерімі, тану және сертификаттау;

5) оқытушылар құрамы;

6) оқу ресурстары және студенттерді қолдау жүйесі;

7) ақпаратты басқару;

8) жұртшылықты хабардар ету;

9) тұрақты мониторинг және бағдарламаларды мерзімді бағалау;

10) сыртқы мерзімді сапаны қамтамасыз ету.

35. Білім беру сапасын қамтамасыз етудің ішкі жүйесі мынадай негізгі қағидаттарға негізделеді:

1) ұсынылатын білім беру қызметтерінің сапасын қамтамасыз ету;

2) сапаны қамтамасыз ету жоғары білім беру жүйесінің, оқу орындарының, білім беру бағдарламалары мен білім алушылардың алуан түрлілігіне сәйкес келеді;

3) сапаны қамтамасыз ету сапа мәдениетін дамытуды қолдайды;

4) сапаны қамтамасыз ету білім алушылардың, барлық басқа да мүдделі тараптар мен қоғамның қажеттілігі мен үмітін ескереді;

5) сапаны қамтамасыз ету студенттің оқудағы, сондай-ақ жазбаша жұмыстарды (бақылау, курстық, эссе, дипломдық, диссертациялық) орындау кезіндегі адалдығын көрсететін академиялық адалдыққа негізделеді.

36. Академиялық адалдық оқыту процесінің негізгі қағидаты болып табылады. Плагиатты болдырмау үшін білім алушылардың жазбаша жұмыстарының барлық түрлері (бақылау, эссе, курстық, дипломдық, диссертациялық) антиплагиат бағдарламасы пайдаланылып тексерістен өтеді. Тексеру тәртібі мен рәсімін ЖОО өз бетінше айқындайды.

37. Оқу процесін ұйымдастыру академиялық күнтізбе, оқу сабақтарының кестесі және білім беру бағдарламалары негізінде жүзеге асырылады.

38. Қазақстан Республикасы Үкіметінің қаулысымен бекітілген Білім берудің тиісті деңгейлерінің мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарына, үлгілік оқу жоспарларына сәйкес, сондай-ақ кәсіптік стандарттар негізінде ЖОО білім беру бағдарламаларын дербес әзірлейді.

ӘАОО-да оқу процесін ұйымдастыру тиісті уәкілетті мемлекеттік орган бекіткен Әскери, арнаулы оқу орындарында оқу процесін, оқу-әдістемелік және ғылыми-әдістемелік қызметті ұйымдастыру және жүзеге асыру қағидаларына және Әскери, арнаулы оқу орындарында білім беру технологияларын пайдалана отырып оқу процесін ұйымдастыру қағидаларына сәйкес жүзеге асырылады.

39. Профессор-оқытушылар құрамының орташа жылдық педагогикалық (оқу) жүктемесін жұмыс уақытының жылдық нормасының шегінде оқу жұмысының жалпы көлемі мен профессор-оқытушылар құрамының белгіленген штатына байланысты ЖОО дербес белгілейді және ғылыми кеңестің шешімі негізінде ЖОО ректоры бекітеді.

40. ЖОО-да оқу жұмысының мынадай негізгі түрлері белгіленеді: дәрістер, семинарлар, практикалық, студиялық және зертханалық сабақтар, консультациялар, бақылау жұмыстары, коллоквиумдар, білім алушының өзіндік жұмысы, оқытушының жетекшілігімен білім алушының өзіндік жұмысы, кәсіптік практика, курстық жұмыс (жоба), дипломдық жұмыс (жоба), эксперименттік жұмыс, білім алушылардың оқу жетістіктерін бақылаудың түрлі нысандары (емтихан, жазбаша жұмыстарды қорғау) және тағы басқалар.

Бұл ретте сабақ түрлерін, сондай-ақ дәрістер мен семинарлар, практикалық, студиялық және зертханалық сабақтар арасындағы сағат көлемінің арақатынасын ЖОО дербес айқындайды.

41. ЖОО оқытушыларының ғылыми-педагогикалық қызметі құрылымдық бөлімшенің басшысы бекітетін оқу жылына арналған оқытушының жеке жұмыс жоспары негізінде жүзеге асырылады.

42. Дәрістерді ғылым докторы немесе ғылым кандидаты ғылыми дәрежесі, философия докторы (PhD) немесе бейіні бойынша доктор дәрежесі, ғылыми атақтары (қауымдастырылған профессор (доцент), профессор), сондай-ақ магистр академиялық дәрежесі және (немесе) кемінде 3 жыл ғылыми-педагогикалық өтілі бар аға оқытушылар оқиды.

Дәрістерді оқуға және (немесе) басқа оқу сабақтарының түрлерін өткізуге ғылыми қызметкерлер, еңбегі сіңген мәдениет, өнер, спорт қайраткерлері, шығармашылық одақтардың мүшелері немесе мамандық бейіні бойынша кемінде 3 жыл практикалық жұмыс өтілі бар тәжірибелі мамандар да тартылуы мүмкін.

43. Оқу жұмысының басқа түрлері атқарып отырған лауазымына қарамастан барлық оқытушылардың педагогикалық жүктемесіне кіруі мүмкін.

44. Оқу жұмысы аудиториялық (дәрістер, семинарлар, практикалық, студиялық, зертханалық сабақтар, консультациялар, емтихандар, жазбаша жұмыстар) және оқу жұмысының барлық қалған түрлері жататын аудиториядан тыс деп бөлінеді.

45. Білім алушылардың жоғары білім беру бағдарламаларын меңгеруі үшін барынша қолайлы жағдайлар жасай отырып, ЖОО оқыту нысандарын, әдістері мен құралдарын дербес айқындайды.

46. ЖОО оқытушысы оқу жоспарлары мен оқу бағдарламаларының (силлабус) талаптарын сақтау шартымен оқу сабақтарын ұйымдастыру және өткізу тәсілдері мен нысандарын, оқыту әдістерін таңдау еркіндігіне ие.

47. Жоғары білімнің білім беру бағдарламалары пәндердің үш циклын қамтиды: жалпы білім беретін пәндер циклы (ЖББП), базалық пәндер циклы (БЗП) және бейіндеуші пәндер циклы (БП), сондай-ақ қосымша оқыту түрлері (мамандық бойынша кәсіптік практика, дене шынықтыру және т.б.), аралық және қорытынды аттестаттау.

48. Пәндердің әр циклы тізбесі мен мазмұны үлгілік оқу жоспарларында және үлгілік оқу бағдарламаларында айқындалатын міндетті компонент пәндерінен, сондай-ақ таңдау бойынша компонент пәндерінен, ӘАОО-да тізбесі мен мазмұны оқу жұмыс жоспарларында және оқу жұмыс бағдарламаларында (силлабус) айқындалатын ЖОО-компоненті пәндерінен тұрады.

49. Оқыту барлық оқыту нысандары үшін бірыңғай білім беру бағдарламалары негізінде жүзеге асырылады.

Даму мүмкіндіктері шектеулі, оның ішінде мүгедектігі бар адамдар үшін олардың ерекше білім берілуіне қажеттілігі ескеріле отырып, оқуына арнайы жағдайлар жасалады.

50. ЖОО білім беру бағдарламаларында оқытудың дуальды жүйесінің элементтері, оқытудың инновациялық, оның ішінде қашықтықтан оқыту технологиялары, сондай-ақ үш тілде оқыту іске асырылуы мүмкін.

51. Техникалық және кәсіптік (орта кәсіптік), орта білімнен кейінгі немесе жоғары білімі бар тұлғалар үшін ЖОО-да оқу процесі жеделдетілген оқу мерзімімен қысқартылған білім беру бағдарламалары бойынша ұйымдастырылады.

52. Жоғары білім базасындағы білім беру бағдарламалары тек кәсіби даярлықты көздейді және базалық пәндер мен бейіндеуші пәндерді, оқытудың қосымша түрлерін, аралық және қорытынды аттестаттауды қамтиды.

53. Қысқартылған білім беру бағдарламалары бойынша оқу мерзімін білім алушылардың пререквизиттеріне байланысты ЖОО дербес айқындайды.

Бұл жағдайда көлемдерінің жеткіліктігі және білім беру бағдарламасының сабақтастығы шартымен кредиттерді қайта есептеу және бұрын игерілген пәндерді есепке алу жүзеге асырылады. Оқыту бағыты мен мерзімі транскриптте (дипломға қосымшалар) көрсетілген пәндер пререквизиттері ескеріле отырып айқындалады.

54. Білім алушылардың кәсіптік практикасы, эксперименттік жұмысы және оларды қорытынды аттестаттау жоғары білімнің мемлекеттік жалпыға міндетті стандарттарының талаптарына сәйкес академиялық күнтізбеге сәйкес жүргізіледі.

Кәсіптік практика мамандарды даярлау бейініне сәйкес келетін ұйымдарда жүргізіледі және оқыту процесінде алынған білімдерді бекітуге, практикалық дағдыларды алуға және озық тәжірибені игеруге бағытталған.

55. Кәсіптік практиканың түрлері, мерзімдері мен мазмұны оқу жұмыс жоспарларымен және оқу жұмыс бағдарламаларымен айқындалады.

Кәсіптік практиканың барлық түрлері бойынша бағдарламаларды әзірлеу мен бекітуді ЖОО білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен Кәсіптік практиканы ұйымдастыру және өткізу қағидаларына және Практика базалары ретінде ұйымдарды айқындау қағидаларына сәйкес дербес айқындайды.

ӘАОО-да кәсіптік практика мен тағылымдаманың барлық түрлері бойынша бағдарламаларды әзірлеу және бекіту тәртібі тиісті уәкілетті мемлекеттік орган бекіткен Әскери, арнаулы оқу орындары білім алушыларының кәсіптік практикасы мен тағылымдамасын ұйымдастыру және өткізу қағидаларында айқындалады.

56. Білім алушылардың оқу жетістіктерін бағалау білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен Білім алушылардың үлгерімін ағымдағы бақылау, аралық және қорытынды аттестаттаудан өткізу қағидаларына сәйкес жүзеге асырылады. ЖОО-лар білім алушылардың ағымдағы және межелік үлгерімін бақылау және аралық аттестаттаудан өткізу нысандарын, тәртібі мен мерзімділігін дербес айқындайды.

ӘАОО-да білім алушылардың үлгерімін ағымдағы және межелік бақылау, аралық және қорытынды аттестаттаудан өткізу нысандары, тәртібі мен мерзімділігі тиісті уәкілетті мемлекеттік орган бекіткен Әскери, арнайы оқу орындары білім алушыларының үлгерімін ағымдағы бақылау, аралық және қорытынды аттестаттаудан өткізу қағидаларында айқындалады.

57. Білім алушыларды оқу пәндеріне тіркеу, меңгерілген кредиттерді есепке алу, аралық және қорытынды аттестаттауды ұйымдастыру және білім алушылардың оқу жетістіктерінің бүкіл тарихын жүргізу үшін ЖОО-да тіркеу офисі құрылады.

58. Тіркеу офисінің құрылымы мен жұмыс тәртібін ЖОО дербес айқындайды.

59. Тіркеу офисі мынадай негізгі функцияларды атқарады:

1) оқу пәндеріне тіркеу қағидаларын әзірлейді;

2) білім алушыларды оқу пәндеріне тіркеуді жүргізеді;

3) академиялық топтар мен лектерді қалыптастырады;

4) білім алушылардың жеке оқу жоспарларын белгіленген тәртіппен тіркейді;

5) білім алушыларды аралық және қорытынды аттестаттауды ұйымдастырады және өткізеді;

6) білім алушылардың академиялық рейтингін есептеуді жүзеге асырады;

7) оқытудың барлық кезеңі ішінде және бүкіл оқыту кезеңінде білім алушылардың игерген кредиттерін есепке алуды жүргізеді;

8) білім алушылардың транскриптін жазып береді.

60. Қызмет түрлеріне сәйкес, сондай-ақ білім мен ғылымды кіріктіруді қамтамасыз ету мақсатында ЖОО-да мамандандырылған зертханалар және (немесе) ғылыми, ғылыми-зерттеу, ғылыми-өндірістік бөлімшелер, конструкторлық бюролар, дайындық бөлімдері (факультет, орталық), өндірістік және әлеуметтік инфрақұрылымдардың объектілері, жатақханалар, клиникалық базалар, оқу-тәжірибелік шаруашылықтар, практиканың оқу базалары, оқу театрлары мен концерт залдары, көркем-шығармашылық шеберханалар, дене шынықтыру-спорт клубтары және басқа да құрылымдық бөлімшелер болуы мүмкін.

Оқу сабақтарын өткізу, кәсіптік практиканың әртүрлі түрлерін ұйымдастыру және өткізу, курстық жұмыстар (жобалар), дипломдық жұмыстар (жобалар) дайындау мақсатында ЖОО жұмыс берушілермен бірлесіп, өзінің бейініне сәйкес келетін кәсіпорындар мен ұйымдарда оқу бөлімшелерін (филиалдарын) ұйымдастыра алады.

61. ЖОО-ның тәрбие қызметі оқу процесінің құрамдас бөлігі болып табылады және патриотизм, азаматтылық, интернационализм, жоғары мораль және адамгершілік, конфессияаралық толеранттылықтың құқықтық мәдениетін, сондай-ақ білім алушылардың жан-жақты қызығушылықтары мен қабілеттерін дамытуға бағытталған.

62. Тәрбие қызметі білім алушылар мен профессор-оқытушылар құрамының адами қадір-қасиетін өзара құрметтеу негізінде жүзеге асырылады.

Жоғары оқу орындарында тәрбие жұмысы қазақстандық бірегейлік пен бірлік, "Мәңгілік ел" жалпыұлттық патриоттық идеясының рухани-адамгершілік құндылықтары, салауатты өмір салты мәдениетін қалыптастыру негізінде жүзеге асырылады.

63. ЖОО-ның тәрбие қызметі тәрбие жұмысы бойынша кешенді жоспар негізінде жүзеге асырылады.

64. ЖОО-ның тәрбие жұмысы:

1) білім алушылардың бойында өз бетінше және білікті түрде шешімдер қабылдау мен іске асыру икемділіктерін қалыптастыруды;

2) білім алушылардың бойында патриотизм, азаматтылық, интернационализм, жоғары мораль мен адамгершілікті қалыптастыруды;

3) білім алушыларды салауатты өмір салтына, қоғамдық іс-шараларға белсенді қатысуға ынталандыруды;

4) кафедра бейіні бойынша білім алушылардың ой-өрісін кеңейтуге, таңдаған мамандығына құндылық қатынасты қалыптастыруға ықпал ететін тақырыптық іс-шаралар өткізуді;

5) жастарға құқықтық білім беруге және құқықтық нигилизмнің алдын алуға бағытталған іс-шаралар өткізуді қамтиды.

ӘАОО-да тәрбие жұмысы тиісті уәкілетті мемлекеттік орган бекіткен Әскери, арнаулы оқу орындары қызметінің қағидаларында айқындалған қосымша жұмыс түрлерін қамтиды.

65. ЖОО-ның тәрбие процесі білім алушылардың бойында сыбайлас жемқорлық көріністеріне "мүлдем төзбеушілікті", сыбайлас жемқорлыққа қарсы мінез-құлық көзқарасын қалыптастыруға бағытталған шараларды көздеуі тиіс.

2.3. ЖОО-ның ғылыми-зерттеу қызметі

66. ЖОО-ның ғылыми-зерттеу қызметін оқытушылар мен ғылыми қызметкерлер жүзеге асырады.

Профессор-оқытушылар құрамы ғылыми-зерттеу жұмысын негізгі жұмыс уақытында оқытушының жеке жұмыс жоспарына сәйкес өз қызметінің міндетті құрамдас бөлігі ретінде орындайды.

67. ЖОО-дағы ғылыми-зерттеу жұмысы (бұдан әрі – ҒЗЖ) қызмет түрлеріне сәйкес:

1) іргелі, қолданбалы, іздеу (бастамашылық), ғылыми-зерттеу, тәжірибелік-конструкторлық, оның ішінде инновациялық бағыттар бойынша жұмыстар жүргізуді;

2) тапсырыс, бөгде ұйымдармен жасалған шарт бойынша ғылыми зерттеулерді жүзеге асыруды;

3) өз ғылыми мектептерін қалыптастыру мен дамытуды, ЖОО профессор-оқытушылар құрамының зерттеу жұмысына тартылуын;

4) студенттердің, магистранттардың және докторанттардың ғылыми-зерттеу жұмысын ұйымдастыруды, зерттеу жұмысына білім алушылардың барлық санаттарын белсенді түрде тартуды;

5) ғылыми-педагогикалық қызметкерлер мен білім алушылардың ғылыми зерттеулері мен шығармашылық қызметі арқылы жаңа білімдерді алуды;

6) жоғары білімді дамытудың теориялық және әдіснамалық негіздерін зерттеу мен әзірлеуді;

7) оқытудың инновациялық технологияларын әзірлеуді және ЖОО оқу процесіне енгізуді;

8) ғылыми зерттеулер нәтижелерін оқу процесіне және өндіріске енгізуді;

9) зерттеу қызметінің инновациялық инфрақұрылымын қалыптастыруды, ғылыми әзірлемелерді коммерцияландырудың тетігін құруды және ендіруді;

10) зерттеушілер мен әзірлеушілердің зияткерлік меншігі мен авторлық құқықтарын қорғауды;

11) ғылыми зерттеулер мен әзірлемелердің қаржылық көздерін, оның ішінде мемлекеттік-жекешелік әріптестік, халықаралық ынтымақтастық және кәсіпорындар мен ұйымдардың қаражаты негізінде кеңейтуді қамтиды.

68. Қызмет түрлеріне байланысты ЖОО-ның ғылыми қызметі мамандар даярлау процесінің қажетті құрамдас бөлігі болып табылады. Оқу және ғылыми процестер бірлігі:

1) білім алушыларды Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген бюджеттік және бюджеттен тыс қаржыландыру көздері есебінен орындалатын ғылыми-зерттеу және жобалау-конструкторлық жұмыстарға қатысуға тарту;

2) ЖОО-ның ғылыми және ғылыми-өндірістік бөлімшелері, кәсіпорындар мен ұйымдар базасында білім алушылардың белсенді оқу жұмысының әртүрлі нысандарын, кәсіптік практика, курстық және дипломдық жобалауды жүргізу есебінен қамтамасыз етіледі.

69. ҒЗЖ орындау нәтижелері бойынша күнтізбелік жоспарда көзделген аралық және қорытынды есептер жасалады. Есептер дұрыс деректер негізінде, орындаушылар ұсынатын ҒЗЖ нәтижелері бойынша жасалады.

70. Жоғары оқу орындары қызметінің басым бағыты білім беру қызметімен қатар, ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыру болып табылады.

71. ЖОО халықаралық ынтымақтастығы Қазақстан Республикасының заңнамасы және Қазақстан Республикасының халықаралық шарттары негізінде жүзеге асырылады.

ЖОО-лар шетелдік білім беру, ғылыми және мәдени ұйымдармен, халықаралық ұйымдармен және қорлармен тікелей байланыстарды дербес орнатады, ынтымақтастық туралы екі жақты және көп жақты шарттар жасасады, білім алушылармен, педагогикалық және ғылыми қызметкерлермен халықаралық алмасу бағдарламаларына қатысады, білім беру саласындағы халықаралық үкіметтік емес ұйымдарға (қауымдастықтарға) мүше болады.

72. ӘАОО халықаралық шарттар мен келісімшарттарға сәйкес шетелдік азаматтар қатарынан мамандар даярлауды жүзеге асыруға құқылы.

3. ЖОО қызметін ақпараттық және материалдық-техникалық қамтамасыз ету

73. ЖОО-ның ақпараттық ресурстармен қамтамасыз етілуі білім беру қызметін жүзеге асырудың міндетті шарты болып табылады.

74. Кітапхана қоры ақпараттық ресурстардың құрамдас бөлігі болып табылады және оқу, оқу-әдістемелік және ғылыми әдебиетті, сондай-ақ нормативтік құқықтық актілерді қамтиды.

ЖОО-лар оқу жоспарларының барлық пәндері бойынша білім алушыларды оқу, оқу-әдістемелік әдебиетпен қамтамасыз етеді.

Жоғары білімнің білім беру бағдарламаларын іске асыру білім алушылардың электронды кітапханаларда орналастырылатын халықаралық дереккөздерді қоса алғанда, кітапхана қорына, компьютерлік технологияларға, оқу-әдістемелік және ғылыми әдебиетке, оқу, ғылыми, ақпараттық деректер базасына еркін қол жеткізуімен қамтамасыз етіледі.

75. ЖОО-ларда web-сайтты, ақпараттық-білім беру порталын, оқытудың кредиттік технологиясын қамтамасыз етудің автоматтандырылған жүйесін, ЖОО-ның жергілікті желілерінде орналасқан ақпараттық-білім беру ресурстарының жиынтығын және кең жолақты әрі жоғары жылдамдықты интернетке қосылған тармақталған компьютерлік желіні қамтитын жоғары технологиялық ақпараттық-білім беру ортасы құрылады.

76. Тиісті дәрісханалық және зертханалық базалардың, оқу кабинеттерінің, өндірістік шеберханалардың, полигондардың, спорт залдарының және оның қызметін қамтамасыз ететін және оған меншік, шаруашылық жүргізу немесе жедел басқару құқығында тиесілі басқа да орынжайлардың болуы ЖОО қызметінің міндетті шарты болып табылады.

77. ЖОО-ның оқыту нысандары бойынша екі ауысымнан аспайтын оқу сабақтарын жүргізу үшін қажетті дәрісханалық қоры болады.

78. Білім беру мақсаттары мен міндеттеріне қол жеткізу үшін ЖОО-ның әртүрлі техникалық ресурстары: зертханалық жабдықтары, қондырғылары, тетіктері, стендтері, өлшеу құралдары, оқу және зерттеу мақсаттарында пайдаланылатын макеттері және бұйымдардың модельдері, эксперименттік үлгілері, материалдары, компьютерлік және өзге де есептеу техникасы, бағдарламалық құралдары болады.

79. ЖОО-ның білім алушылар контингентіне және білім беру қызметіне қарай айқындалатын білім алу үшін қажетті жағдайлармен қамтамасыз ететін қаржылық ресурстары болады.

80. Қаржылық ресурстар көздеріне бюджет қаражаты, оның ішінде білім беру және ғылыми гранттардан алынған қаражат, ақылы негізде білім беру қызметінен, оқу-әдістемелік, ғылыми, тәжірибелік-конструкторлық, эксперименттік және баспа өнімдерін сатудан түсетін қаражат, демеушілік көмек және Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасында тыйым салынбаған қызметтің басқа да түрлерін жүзеге асырудан алынған өзге де қаражат көздері жатады.

	Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2017 жылғы 7 сәуірдегі № 181 қаулысына 6-қосымша
	Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2013 жылғы 17 мамырдағы № 499 қаулысымен бекітілген

Жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдары қызметінің үлгілік қағидалары

1. Жалпы ережелер

1. Осы Жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдары қызметінің үлгілік қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) "Бiлiм туралы" 2007 жылғы 27 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес әзірленді және меншік нысаны мен ведомстволық бағыныстылығына қарамастан Қазақстан Республикасының жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдары қызметінің тәртібін айқындайды.

2. Жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім жоғары оқу орындарының мынадай түрлерінде: ұлттық зерттеу университеттерінде, ұлттық жоғары оқу орындарында, зерттеу университеттерінде, университеттерде, академияларда алынады.

3. Жоғары оқу орындарының негізгі міндеті – ғылым мен практиканың жетістіктері негізінде тұлғаның кәсіби қалыптасуы мен дамуына бағытталған білім беру бағдарламаларын меңгеру үшін қажетті жағдайларды жасау арқылы жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білімі бар кадрларды даярлау.

2. Жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдары қызметінің тәртібі

2.1. ЖОО-ны басқару

5. ЖОО-ны басқару Қазақстан Республикасының заңнамасына, осы Қағидаларға және жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымының жарғысына сәйкес алқалы басқару қағидаттарында жүзеге асырылады.

ӘАОО басқару Қазақстан Республикасының заңнамасына, ӘАОО қызметінің қағидаларына және жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымының жарғысына сәйкес жүзеге асырылады.

6. Корпоративтік басқару қағидаттары ӘАОО қоспағанда, ЖОО-да байқау немесе қамқоршылық кеңестерін, немесе директорлар кеңесін құру арқылы іске асырылады.

Алқалы басқару қағидаттары ЖОО-да ғылыми, оқу-әдістемелік, ғылыми (ғылыми-техникалық) кеңестер құру арқылы іске асырылады. Корпоративтік және алқалық басқару органдарының қызметі Қазақстан Республикасының заңнамасымен және (немесе) жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымының ішкі ережелерімен регламенттеледі.

7. ЖОО қызметін тиімді басқарудың негізгі құралы стратегиялық жоспарлау болып табылады.

8. ЖОО ұйымдастыру-құқықтық нысанына және меншік нысанына қарай заңнамаға сәйкес өздерінің даму стратегияларын және (немесе) даму бағдарламаларын және (немесе) даму жоспарларын әзірлейді.

9. ЖОО-ның қызметін тікелей басқаруды Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасына сәйкес қызметке тағайындалатын (сайланатын) және қызметтен босатылатын ЖОО ректоры (басшысы) жүзеге асырады.

Шаруашылық жүргізу құқығындағы мемлекеттік кәсіпорын нысанында құрылған ЖОО-да байқау кеңестері:

10. ЖОО ректорының (басшысының) орынбасарлары – проректорлары (басшының орынбасарлары) болады.

Білім және ғылым саласындағы уәкілетті орган Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен ведомстволық бағынысты мемлекеттік ЖОО-ның проректорын ЖОО ректорының ұсынысы бойынша тағайындайды және босатады.

14. ЖОО ректоры (басшы) алқалы басқару қағидаттарында жоғары оқу орнын басқаруды жүзеге асырады, білім алушылардың даярлық сапасын, жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білімнің мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандартының (бұдан әрі – МЖМБС), қаржылық тәртіптің, шарт талаптарында көзделген ЖОО қызметкерлерінің еңбек құқықтары мен білім алушылар құқықтарының сақталуын қамтамасыз етеді.

Жекеменшік ЖОО ректоры оның өкілеттіктері шеңберін, тағайындалу (сайлану) және лауазымнан босатылу тәртібін айқындайтын құрылтайшылардың жалпы жиналысына тікелей есеп береді.

Мемлекеттік ЖОО қаржылық есебі алдын ала байқау кеңесінде бекітіледі.

ӘАОО құрылымын тиісті уәкілетті мемлекеттік орган айқындайды.

2.2. ЖОО-ның білім беру қызметі

Академиялық саясаттың құрылымы мен бағыттарын ЖОО дербес айқындайды.

28. ЖОО-да жоғары білімі бар кадрлар даярлау мазмұны мен оқыту мерзімдері бойынша әртүрлі білім беру бағдарламалары бойынша оқытудың күндізгі, кешкі, сырттай, қашықтықтан оқыту нысандарында және экстернат нысанында жүзеге асырылады.

29. ЖОО-да жоғары оқу орнынан кейінгі білімі бар кадрлар даярлау мазмұны мен оқыту мерзімдері бойынша әртүрлі білім беру бағдарламалары бойынша күндізгі нысанда жүзеге асырылады.

30. ЖОО-да оқу жылы 1 қыркүйектен басталады және академиялық күнтізбеге сәйкес аяқталады. ӘАОО-дағы оқу жылының басталу және аяқталу мерзімін тиісті уәкілетті мемлекеттік органдар айқындайды.

31. ЖОО-ның оқу-әдістемелік жұмысы білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен Оқу-әдістемелік және ғылыми-әдістемелік жұмысты ұйымдастыру және жүзеге асыру қағидаларына сәйкес ұйымдастырылады.

ӘАОО-ның оқу-әдістемелік жұмысы тиісті уәкілетті мемлекеттік орган бекіткен Әскери, арнаулы оқу орындарында оқу процесін, оқу-әдістемелік және ғылыми-әдістемелік қызметті ұйымдастыру және жүзеге асыру қағидаларына сәйкес ұйымдастырылады.

32. ЖОО-ның білім беру қызметі оқыту нәтижесі мен құзыреттілік негізгі рөл ойнайтын және білім алушылар үшін білім беру процесінің басты қорытындысы болып табылатын студентке бағытталған тәсілдің негізінде кредиттік оқыту технологиясы бойынша жүзеге асырылады.

ӘАОО-ның білім беру қызметі тиісті уәкілетті мемлекеттік орган бекіткен әскери, арнаулы оқу орындары қызметінің қағидаларына сәйкес жүзеге асырылады.

33. Білім беру қызметінің сапасын арттыру мақсатында ЖОО еуропалық жоғары білім кеңістігіндегі (ESG) стандарттар мен жоғары білім сапасын қамтамасыз ету нұсқаулығына негізделген сапаны іштей қамтамасыз етудің жүйесін құрады, ол мыналарды қамтиды:

1) сапаны қамтамасыз ету саласындағы саясат;

2) бағдарламаларды әзірлеу мен бекіту;

3) студентке бағдарланған оқыту, сабақ беру және бағалау;

4) студенттерді қабылдау, олардың үлгерімі, тану және сертификаттау;

5) оқытушылар құрамы;

6) оқу ресурстары және студенттерді қолдау жүйесі;

7) ақпаратты басқару;

8) жұртшылықты хабардар ету;

9) тұрақты мониторинг және бағдарламаларды мерзімді бағалау;

10) сыртқы мерзімді сапаны қамтамасыз ету.

34. Білім беру сапасын қамтамасыз етудің ішкі жүйесі мынадай негізгі қағидаттарға негізделеді:

1) ұсынылатын білім беру қызметтерінің сапасын қамтамасыз ету;

2) сапаны қамтамасыз ету жоғары білім беру жүйесінің, оқу орындарының, білім беру бағдарламалары мен студенттердің алуан түрлілігіне сәйкес келеді;

3) сапаны қамтамасыз ету сапа мәдениетін дамытуды қолдайды;

4) сапаны қамтамасыз ету студенттердің, барлық басқа да мүдделі тараптар мен қоғамның қажеттілігі мен үмітін ескереді;

5) сапаны қамтамасыз ету студенттің оқудағы, сондай-ақ жазбаша жұмыстарды (бақылау, курстық, эссе, дипломдық, диссертациялық) орындау барысындағы адалдығын көрсететін академиялық адалдыққа негізделеді.

35. Академиялық адалдық оқыту процесінің негізгі қағидаты болып табылады. Плагиатты болдырмау үшін ӘАОО-ны қоспағанда, білім алушылардың жазбаша жұмыстарының барлық түрі (бақылау, эссе, курстық, дипломдық, диссертациялық) антиплагиат бағдарламасын қолдана отырып тексерістен өтеді. Тексеру тәртібі мен рәсімін жоғары оқу орны дербес айқындайды.

36. Оқу процесін ұйымдастыру академиялық күнтізбе, оқу сабақтарының кестесі және білім беру бағдарламалары негізінде жүзеге асырылады.

37. Білім берудің тиісті деңгейлерінің мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарына, үлгілік оқу жоспарларына сәйкес, сондай-ақ кәсіптік стандарттар негізінде ЖОО білім беру бағдарламаларын дербес әзірлейді.

38. Профессор-оқытушылар құрамының орташа жылдық педагогикалық (оқу) жүктемесін жұмыс уақытының жылдық нормасының шегінде оқу жұмысының жалпы көлемі мен профессор-оқытушылар құрамының бекітілген штатына байланысты ЖОО дербес белгілейді және ғылыми кеңестің шешімі негізінде ЖОО ректоры бекітеді.

39. ЖОО-да оқу жұмысының мынадай негізгі түрлері белгіленеді: дәрістер, семинарлар, практикалық, студиялық және зертханалық сабақтар, консультациялар, бақылау жұмыстары, коллоквиумдар, білім алушының өзіндік жұмысы, оқытушының жетекшілігімен білім алушының өзіндік жұмысы, кәсіптік практика, ғылыми тағылымдама, курстық жұмыс (жоба), дипломдық жұмыс (жоба), эксперименттік жұмыс, білім алушылардың оқу жетістіктерін әртүрлі нысанда бақылау (емтихан, жазбаша жұмыстарды қорғау) және басқалар.

40. ЖОО оқытушыларының ғылыми-педагогикалық қызметі құрылымдық бөлімшенің басшысы бекіткен оқу жылына арналған оқытушының жеке жұмыс жоспары негізінде жүзеге асырылады.

41. Дәрістерді ғылым докторы немесе ғылым кандидаты ғылыми дәрежесі, философия докторы (PhD) немесе бейіні бойынша доктор дәрежесі, ғылыми атақтары (қауымдастырылған профессор (доцент), профессор), сондай-ақ магистр академиялық дәрежесі немесе кемінде 3 жыл ғылыми-педагогикалық өтілі бар аға оқытушылар оқиды.

42. ӘАОО-ны қоспағанда, магистранттар мен докторанттардың ғылыми-зерттеу және эксперименттік-зерттеу жұмысына, магистрлік диссертацияларға (жобаларға) және докторлық диссертацияларға жетекшілікті ғылым докторы және ғылым кандидаты ғылыми дәрежесі және (немесе) философия докторы (PhD) және бейіні бойынша доктор дәрежесі, ғылыми атақтары (қауымдастырылған профессор (доцент) бар және ғылыми зерттеулермен белсенді айналысатын оқытушылар және (немесе) ғылыми дәрежесі, білім алушының мамандығына сәйкес келетін бейін бойынша ғылыми жарияланымдары бар ғылыми қызметкерлер мен практик-мамандар жүзеге асырады.

47. Жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білімнің білім беру бағдарламалары пәндердің үш циклын қамтиды: жалпы білім беретін пәндер циклы (ЖББП), базалық пәндер циклы (БЗП) және бейіндеуші пәндер циклы (БП), сондай-ақ қосымша оқыту түрлері (мамандық бойынша кәсіптік практика, дене шынықтыру және т.б.), аралық және қорытынды аттестаттау.

48. Пәндердің әр циклы тізбесі мен мазмұны үлгілік оқу жоспарларында және үлгілік оқу бағдарламаларында айқындалатын міндетті компонент пәндерінен, сондай-ақ таңдау бойынша компонент пәндерінен, ӘАОО-да тізбесі мен мазмұны оқу жұмыс жоспарларында және оқу жұмыс бағдарламаларында айқындалатын ЖОО компоненті пәндерінен тұрады.

49. Оқыту барлық оқыту нысандары үшін бірыңғай білім беру бағдарламалары негізінде жүзеге асырылады.

Даму мүмкіндіктері шектеулі, оның ішінде мүгедектігі бар адамдар үшін олардың жеке қажеттілігі ескеріле отырып оқуына арнайы жағдайлар жасалады.

50. ЖОО білім беру бағдарламаларында оқытудың дуальды жүйесінің элементтері, оқытудың инновациялық, оның ішінде қашықтықтан оқыту технологиялары, сондай-ақ үш тілде білім беру іске асырылуы мүмкін.

Бұл жағдайда көлемдерінің жеткіліктігі және білім беру бағдарламасының сабақтастығы шартымен кредиттерді қайта есептеу және бұрын игерілген пәндерді есепке алу жүзеге асырылады. Оқу бағыты мен мерзімі транскриптте (дипломға қосымшалар) көрсетілген пәндердің пререквизиттері ескеріле отырып айқындалады.

54. Білім алушылардың кәсіптік практикасы, эксперименттік жұмысы және оларды қорытынды аттестаттау жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білімнің мемлекеттік жалпыға міндетті стандарттарының талаптарына сәйкес академиялық күнтізбеге сәйкес жүргізіледі.

Кәсіптік практиканың барлық түрлері бойынша бағдарламаларды әзірлеу мен бекітуді ЖОО білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен Кәсіптік практиканы ұйымдастыру және өткізу қағидаларына және Практика базалары ретінде ұйымды айқындау қағидаларына сәйкес дербес айқындайды.

ӘАОО-да кәсіптік практика мен тағылымдаманың барлық түрлері бойынша бағдарламаларды әзірлеу және бекіту тәртібі тиісті уәкілетті мемлекеттік орган бекіткен Әскери, арнайы оқу орындары білім алушыларының кәсіптік практикасы мен тағылымдамасын ұйымдастыру және өткізу қағидаларында айқындалады.

57 Білім алушыларды оқу пәндеріне тіркеу, меңгерілген кредиттерді есепке алу, аралық және қорытынды аттестаттауды ұйымдастыру және білім алушылардың оқу жетістіктерінің бүкіл тарихын жүргізу үшін ЖОО-да тіркеу офисі құрылады.

ӘАОО-да білім алушыларды оқу пәндеріне тіркеу, меңгерілген кредиттерді есепке алу, аралық және қорытынды аттестаттауды ұйымдастыру және білім алушылардың оқу жетістіктерінің бүкіл тарихын жүргізу үшін білім сапасын мониторингілеу және бақылау (бағалау) бөлімшесі құрылады.

58. Тіркеу офисінің құрылымы мен жұмыс тәртібін ЖОО дербес айқындайды.

59. Тіркеу офисі (білім сапасын мониторингілеу және бақылау (бағалау) бөлімшесі) мынадай негізгі функцияларды атқарады:

1) оқу пәндеріне тіркеу қағидаларын әзірлейді;

2) білім алушыларды оқу пәндеріне тіркеуді жүргізеді;

3) академиялық топтар мен лектерді қалыптастырады;

4) білім алушылардың жеке оқу жоспарларын белгіленген тәртіппен тіркейді;

5) білім алушыларды аралық және қорытынды аттестаттауды ұйымдастырады және өткізеді;

6) білім алушылардың академиялық рейтингін есептеуді жүзеге асырады;

8) білім алушылардың транскриптін жазып береді.

60. Қызмет түрлеріне сәйкес, сондай-ақ білім мен ғылымды кіріктіруді қамтамасыз ету мақсатында ЖОО-да мамандандырылған зертханалар және (немесе) ғылыми, ғылыми-зерттеу, ғылыми-өндірістік бөлімшелер, конструкторлық бюролар, дайындық бөлімдері (факультет, орталық), өндірістік және әлеуметтік инфрақұрылымдардың объектілері, жатақханалар, клиникалық базалар, оқу-тәжірибелік шаруашылықтар, практиканың оқу базалары, оқу театрлары және концерт залдары, көркем-шығармашылық шеберханалар, дене шынықтыру-спорт клубтары және басқа да құрылымдық бөлімшелер болуы мүмкін.

Оқу сабақтарын өткізу, кәсіптік практиканың әр түрлерін ұйымдастыру және өткізу, курстық жұмыстар (жобалар), дипломдық жұмыстар (жобалар) дайындау мақсатында ЖОО жұмыс берушілермен бірлесіп өзінің бейініне сәйкес келетін кәсіпорындар мен ұйымдарда оқу бөлімшелерін (филиалдарын) ұйымдастыра алады.

Жоғары оқу орындарында тәрбие жұмысы қазақстандық бірегейлік пен бірлік, "Мәңгілік ел" жалпыұлттық патриоттық идеясының рухани-адамгершілік құндылықтары, салауатты өмір салтының мәдениетін қалыптастыру негізінде жүзеге асырылады.

63. ЖОО-ның тәрбие қызметі тәрбие жұмысы бойынша кешенді жоспар негізінде жүзеге асырылады.

64. ЖОО-ның тәрбие жұмысы:

1) білім алушылардың бойында өз бетінше және білікті түрде шешімдер қабылдау мен іске асыру икемділіктерін қалыптастыру;

2) білім алушылардың бойында патриотизм, азаматтылық, интернационализм, жоғары мораль мен адамгершілікті қалыптастыру;

3) білім алушыларды салауатты өмір салтына, қоғамдық іс-шараларға белсенді қатысуға ынталандыру;

4) кафедра бейіні бойынша білім алушылардың ой-өрісін кеңейтуге, таңдаған мамандығына құндылық қатынасты қалыптастыруға ықпал ететін тақырыптық іс-шаралар өткізу;

5) жастарға құқықтық білім беруге және құқықтық нигилизмнің алдын алуға бағытталған іс-шараларды өткізу;

2.3. ЖОО-ның ғылыми-зерттеу қызметі

66. ЖОО-ның ғылыми-зерттеу қызметін оқытушылар мен ғылыми қызметкерлер жүзеге асырады.

67. ЖОО-дағы ғылыми-зерттеу жұмыс (бұдан әрі – ҒЗЖ) қызмет түрлеріне сәйкес:

1) іргелі, қолданбалы, іздеу (бастамашылық), ғылыми-зерттеу, тәжірибелік-конструкторлық жұмыстар, оның ішінде инновациялық бағыттар бойынша жұмыстар жүргізуді;

2) тапсырыс бойынша, бөгде ұйымдармен жасалған шарттар бойынша ғылыми зерттеулерді жүзеге асыруды;

3) өз ғылыми мектептерін қалыптастыруды және дамытуды, профессор-оқытушылар құрамын зерттеу жұмысына белсенді тартуды;

6) жоғары білімді дамытудың теориялық және әдіснамалық негіздерін зерттеуді және әзірлеуді;

7) оқытудың инновациялық технологияларын әзірлеуді және ЖОО оқу процесіне енгізуді;

8) ғылыми зерттеулер нәтижелерін оқу процесіне және өндіріске енгізуді;

9) ӘАОО қоспағанда, зерттеу қызметінің инновациялық инфрақұрылымын қалыптастыруды, ғылыми әзірлемелерді коммерцияландырудың тетігін құруды және ендіруді;

10) зерттеушілер мен әзірлеушілердің зияткерлік меншігі мен авторлық құқықтарын қорғауды;

ӘАОО-лар шетелдік ұйымдармен ынтымақтастық туралы екі жақты және көп жақты шарттар жасасады, білім алушылармен, педагогикалық және ғылыми қызметкерлермен халықаралық алмасу бағдарламаларына қатысады, тиісті уәкілетті мемлекеттік органмен келісу бойынша білім беру саласындағы халықаралық үкіметтік емес ұйымдарға (қауымдастықтарға) мүше болады.

3. ЖОО қызметін ақпараттық және материалдық-техникалық қамтамасыз ету

Жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білімнің білім беру бағдарламаларын іске асыру білім алушылардың электронды кітапханаларда орналастырылатын халықаралық дереккөздерді қоса алғанда, кітапхана қорына, компьютерлік технологияларға, оқу-әдістемелік және ғылыми әдебиетке, оқу, ғылыми, ақпараттық деректер базасына еркін қол жеткізуімен қамтамасыз етіледі.

	Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2017 жылғы 7 сәуірдегі № 181 қаулысына 7-қосымша
	Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2013 жылғы 17 мамырдағы № 499 қаулысымен бекітілген

Мамандандырылған білім беру ұйымдары қызметінің үлгілік қағидалары

1. Жалпы ережелер

1. Осы Мамандандырылған білім беру ұйымдары қызметінің үлгілік қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) "Білім туралы" 2007 жылғы 27 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес (бұдан әрі – "Білім туралы" Заң) әзірленді және меншік нысаны мен ведомстволық бағыныстылығына қарамастан олардың қызмет тәртібін айқындайды.

2. Мамандандырылған білім беру ұйымдары дарынды балалардың ғылым, мәдениет, өнер, хореография, спорт, алғашқы әскери дайындық негіздерін терең меңгеруіне бағытталған мамандандырылған жалпы білім беретін оқу бағдарламалары бойынша элитарлық білім беруді іске асырады.

3. Мамандандырылған білім беру ұйымы өз қызметін Қазақстан Республикасының Конституциясына, Қазақстан Республикасының заңдарына, сондай-ақ осы Қағидаларға және олардың негізінде әзірленген жарғыға сәйкес жүзеге асырады. Жарғыны мамандандырылған білім беру ұйымы әзірлейді.

4. Мамандандырылған білім беру ұйымдарының негізгі мақсаты – серпінді даму ортасына өзін-өзі бейімдеуге дайын бәсекеге қабілетті адамды және дарынды балалардың функционалдық сауаттылығын дамыту үшін жағдайларды қамтамасыз ету.

5. Мамандандырылған білім беру ұйымдарының міндеттері:

1) элитарлық білім беруді іске асыру;

2) елдің зияткерлік әлеуетін сақтау және дамыта түсу;

3) дарынды балаларды дербес оқытуды және білім алушылардың мамандандырылған жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын сапалы меңгеруін қамтамасыз ету;

4) дарынды балалардың өзіндік, жобалық және зерттеушілік қызмет дағдыларын жетілдіру;

5) ұлттық мақтаныш, азаматтық қадір-қасиет, Отанына, өз халқына деген сүйіспеншілік сезімі бар азамат пен патриоттың әлеуметтік белсенді тұлғасын қалыптастыру.

6. Мамандандырылған білім беру ұйымының мынадай бағыттары бар: жаратылыстану-математикалық, қоғамдық-гуманитарлық, экономикалық, технологиялық, музыкалық, хореографиялық, көркемдік-эстетикалық, әскери, спорттық.

7. Мамандандырылған білім беру ұйымы білім берудің жаңа мазмұнын іздеуді, әзірлеуді, оны ендіру нысандары мен әдістерін, эксперименттік білім беру бағдарламалары мен оқу жоспарларын сынамалауды ұйымдастыратын шығармашылық зертхана болып табылады.

2. Мамандандырылған білім беру ұйымдары қызметінің тәртібі

8. Мамандандырылған білім беру ұйымдарын құру Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен жүзеге асырылады.

9. Мамандандырылған жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдары меншік нысаны мен ведомстволық бағыныстылығына қарамастан, өз қызметін Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасына сәйкес берілген лицензияның негізінде жүзеге асырады.

10. Лицензиялау рұқсаттар мен хабарламалардың мемлекеттік ақпараттық жүйесін және рұқсаттар мен хабарламалардың мемлекеттік электрондық тізілімі пайдаланыла отырып электрондық нысанда жүзеге асырылады.

11. Мамандандырылған білім беру ұйымы дербес заңды тұлға болып табылады, Қазақстан Республикасының Мемлекеттік елтаңбасы бейнеленген және өз атауы жазылған мөрі, ағымдағы шоты және Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген басқа да шоттары болады.

12. Мамандандырылған білім беру ұйымдарының қызметін жүзеге асыру үшін жоғары білікті кадрлардың, қажетті материалдық-техникалық базаның және білім беру процесін тиісті оқу-әдістемелік қамтамасыз ету және ғылыми сүйемелдеу болуы қажет. Ерекше білім берілуіне қажеттілігі бар балаларды оқыту үшін олардың жеке қажеттіліктерін ескере отырып, қажетті жағдайлар жасалады.

13. Ведомстволық бағыныстылығына қарамастан мамандандырылған білім беру ұйымдарын мемлекеттік аттестаттауды мемлекеттік білім беруді басқару органдары өздерінің құзыретіне сәйкес жоспарлы түрде бес жылда бір рет өткізеді.

14. Мамандандырылған білім беру ұйымындағы білім беру процесін ұйымдастыру білім беру саласындағы уәкілетті орган бекітетін мамандандырылған білім беру ұйымдарына арналған үлгілік оқу жоспарлары негізінде әзірленген оқу жұмыс жоспарлары бойынша жүзеге асырылады.

15. Оқу жұмыс жоспары мен мамандандырылған жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын әзірлеуді мамандандырылған білім беру ұйымы дербес жүзеге асырады.

16. Мамандандырылған білім беру ұйымдары жарғыларында айқындалатын оқытудың нысандарын, құралдары мен әдістерін өз бетінше таңдайды.

17. Мамандандырылған білім беру ұйымы білім алушылардың сұраныстарына және кадрлық әлеуеттің мүмкіндіктеріне сәйкес ішкі бейіндеуші пәндер, сондай-ақ қолданбалы курстар мен факультативтердің білім салаларын айқындайды.

18. Мамандандырылған білім беру ұйымдарының әр деңгейдегі сынып-комплектілері мен сыныптардағы білім алушылар саны тиісті жағдайлар болғанда қалыптастырылады.

19. Мемлекеттік (орыс тілінде оқытатын сыныптар үшін) және орыс (қазақ тілінде оқытатын сыныптар үшін) тілдерін, ақпараттық-есептеу техникасы негіздерін, ритмиканы, хореографияны, музыканы, дене тәрбиесін, технологияны, көркемдік пәндерін оқыту, сондай-ақ бейінді пәндерден зертханалық, практикалық жұмыстар жүргізу кезінде сыныптар 2 топқа, шетел тілдерін және пәндерді шетел тілінде оқыту кезінде 3 топқа бөлінді.

20. Жалпы орта білім деңгейінде таңдау бойынша (тереңдетілген деңгей) пәндерді ағылшын тілінде оқыту кезінде сыныптар 2-3 шағын топқа бөлінеді.

21. Сыныптарды қосымша бөлу, икемді вариативті кесте жүйесі, деңгейлік бөлу, консультациялар мен таңдау бойынша пәндер жүйесі арқылы жалпы орта білім беру деңгейінде бейінді саралауды жүзеге асыру мамандандырылған білім беру ұйымының толық күн режимінде жұмыс істеуін талап етеді.

22. Білім алушылардың оқу-тәрбие қызметін тиімді ұйымдастыру үшін 10 сынып-комплектіге психологтың бір ставкасы есебінен психологиялық қызмет құрылады, сынып-комплектілер санын ұлғайту кезінде психолог ставкасының саны тиісті жылға көзделген жалақы қорының есебінен және соның шегінде арттырылады.

23. Мамандандырылған білім беру ұйымдарындағы сабақ кестесінде білім алушылар мен тәрбиеленушілердің тамақтануы және белсенді демалуы үшін ұзақтығы жеткілікті үзіліс көзделуі тиіс.

24. Мамандандырылған жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдары меншік нысаны мен ведомстволық бағыныстылығына қарамастан білім алушылар мен тәрбиеленушілердің бойында тамақтану мәдениетін қалыптастыруды, соның ішінде үйлестірілген пайдалы тамақтану және табиғи, жаңа піскен өнімдерді тұтынуды насихаттау арқылы қамтамасыз етеді.

3. Басқару және кадрлық қамтамасыз ету

25. Мамандандырылған білім беру ұйымын басқару Қазақстан Республикасының заңнамасына, осы Қағидаларға, мамандандырылған білім беру ұйымының жарғысына және құрылтай құжаттарына сәйкес жүзеге асырылады.

26. Мамандандырылған білім беру ұйымын алқалы басқару нысандары педагогикалық кеңес, оқу-әдістемелік кеңес, қамқоршылық кеңес және т.б. болып табылады.

27. Тікелей басшылықты қамқоршылық кеңестің келісімімен Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен тағайындалатын басшы жүзеге асырады.

28. Мамандандырылған білім беру ұйымының басшысы Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен:

2) өзінің құзыретіне жатқызылған функцияларды орындамағаны;

3) мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандартының талаптарын бұзғаны;

5) қаржы-шаруашылық қызметтің жай-күйі, оның ішінде материалдық және ақша қаражаттарын нысаналы пайдаланбағаны;

29. Мамандандырылған білім беру ұйымының басшысы Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен аттестаттаудан өтеді.

30. Мамандандырылған білім беру ұйымын материалдық-техникалық және кадрлық қамтамасыз етуді, ондағы оқу-тәрбие процесін ұйымдастыру мәселелері бойынша шарттық негізде өзінің қызмет бағытына сәйкес жоғары оқу орындарымен және ғылыми мекемелермен өзара іс-қимыл жасайды.

31. Мамандандырылған білім беру ұйымдары қызметкерлерінің құқықтары мен міндеттері "Білім туралы" Заңда, жарғыда, Ішкі тәртіп қағидаларында және лауазымдық нұсқаулықтарда айқындалады.

32. Мамандандырылған білім беру ұйымдарын қаржыландыру Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен жүзеге асырылады.

33. Мамандандырылған білім беру ұйымының қызметін қаржыландыру:

1) мемлекеттік – жергілікті және республикалық бюджет қаражаты;

2) заңды және жеке тұлғалардың ерікті жарналары;

3) Қазақстан Республикасының заңнамасына қайшы келмейтін ақылы білім беру қызметтерін көрсетуден және қызметтің басқа да түрлерінен түскен қаражат есебінен жүзеге асырылады.

34. Мамандандырылған білім беру ұйымы халықаралық қызметке білім беру саласындағы уәкілетті органның желісі бойынша, сондай-ақ бюджеттен тыс қаражат есебінен өз бастамасы бойынша қатысады.

35. Мамандандырылған білім беру ұйымы оқыту, тағылымдамадан өту, тәжірибе алмасу, семинарлар, конференциялар, олимпиадалар жұмыстарына қатысу және т.б. бойынша халықаралық қызметті жүзеге асырады.

36. Мамандандырылған білім беру ұйымын қайта құру және тарату Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен жүзеге асырылады.

	Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2017 жылғы 7 сәуірдегі № 181 қаулысына 8-қосымша
	Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2013 жылғы 17 мамырдағы № 499 қаулысымен бекітілген

Арнайы білім беру ұйымдары қызметінің үлгілік қағидалары

1. Жалпы ережелер

1. Осы Арнайы білiм беру ұйымдары қызметiнiң үлгiлік қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) "Білім туралы" 2007 жылғы 27 шілдедегі (бұдан әрі – "Білім туралы" Заң) және "Кемтар балаларды әлеуметтiк және медициналық-педагогикалық түзеу арқылы қолдау туралы" 2002 жылғы 11 шілдедегі Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес әзiрленді және меншiк нысаны мен ведомстволық бағыныстылығына қарамастан арнайы бiлiм беру ұйымдары қызметiнiң тәртiбiн айқындайды.

2. Арнайы білім беру ұйымдары өз қызметінде Қазақстан Республикасының Конституциясын, "Білім туралы" Қазақстан Республикасының Заңын, осы Қағидаларды, өзге де нормативтік құқықтық актілерді басшылыққа алады.

Мемлекет ерекше білім берілуіне қажеттіліктері бар адамдарға олардың білім алуы, дамуындағы ауытқуды түзетуі және әлеуметтік бейімделуі үшін арнайы жағдайларды қамтамасыз етеді.

3. Арнайы білім беру ұйымдарына:

1) мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандартына сәйкес мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту, бастауыш, негізгі орта, жалпы орта білімнің жалпы білім беретін оқу бағдарламаларының негізінде әзірленген арнайы оқу бағдарламаларын, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білімнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдары;

2) арнайы түзету жеке, топтық және шағын топтық дамытушы, диагностикалық бағдарламаларды іске асыратын ұйымдар;

3) әлеуметтік және медициналық-педагогикалық қолдау үшін көрсеткіштерді белгілеу, арнайы білім беру бағдарламаларының үлгісін айқындау және білім беру ұйымына жіберу мақсатында мүмкіндіктері шектеулі балалардың психологиялық-дене дамуындағы бұзылыстарды диагностикалауды жүзеге асыратын ұйымдар (психологиялық-медициналық-педагогикалық консультациялар) жатады.

4. Арнайы бiлiм беру ұйымдары жалпы бiлiм беру ұйымымен негiзгі мiндеттердi шеше отырып, бiр мезгiлде жоғалтқан функцияларды қалпына келтiруге, бастапқы және қайталама ауытқуды түзетуге, сақталған талдауыштардың функцияларын дамытуға бағытталған бейіндік функцияларды орындайды.

2. Арнайы білім беру ұйымдары қызметінің тәртібі

5. Арнайы білім беру ұйымы дербес заңды тұлға болып табылады және Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен құрылады.

6. Ведомстволық бағыныстылығына қарамастан арнайы білім беру ұйымдарын мемлекеттік аттестаттауды мемлекеттік білім беруді басқару органдары өздерінің құзыретіне сәйкес жоспарлы түрде бес жылда бір рет өткізеді.

7. Зияты сақталған оқушылар оқитын орта білім берудің арнайы ұйымдарындағы сыныптарда білім беру қызметін бейіні бойынша педагогикалық білімі бар пән мұғалімдері жүзеге асырады.

Зияткерлік жеткіліксіздігі бар оқушылар оқитын сыныптарда білім беру қызметін арнайы педагогикалық білімі бар мұғалімдер жүзеге асырады.

Түзету компонентінің барлық сабақтарын белгіленген тәртіппен аттестаттаудан өтетін арнайы педагогикалық білімі бар педагогтер өткізеді.

8. Арнайы білім беру ұйымдары қызметкерлерінің құқықтары мен міндеттері "Білім туралы" Заңда, жарғыда, Ішкі тәртіп қағидаларында және қызметтік нұсқаулықтарда айқындалады.

3. Оқу-тәрбие процесін ұйымдастыру

9. Арнайы білім беру ұйымдарының (топтардың) білім беру қызметі білім беру саласындағы уәкілетті орган бекіткен арнайы білім беру ұйымдарына арналған үлгілік арнайы оқу бағдарламалары мен үлгілік оқу жоспарлары негізінде іске асырылады.

10. Үлгілік арнайы оқу бағдарламалары мен жоспарлары негізінде әрбір ұйымда арнайы білім беру ұйымдары жұмысының ерекшелігін, сондай-ақ психологиялық-медициналық-педагогикалық консультациялардың ұсынымдарын ескере отырып анықталатын білім алушылар мен тәрбиеленушілердің даму ерекшеліктерін ескере отырып, жұмыс жоспарлары мен бағдарламалары әзірленеді. Оқу, жеке жұмыс жоспарлары мен бағдарламалары педагогикалық кеңесте қаралады және оларды білім беруді басқару органымен келісу бойынша ұйымның басшысы бекітеді.

11. Білім беру процесін ұйымдастыру оқу жоспары мен арнайы оқу бағдарламаларына сәйкес жүзеге асырылады және жылдық күнтізбелік оқу жоспарымен және сабақ кестесімен регламенттеледі.

Білім алушының қажеттіліктері мен мүмкіндіктерін ескере отырып, арнайы және жалпы білім беретін оқу бағдарламалары арнайы (түзету) ұйымдары мен орта білім беру ұйымдарында қашықтан оқыту, сондай-ақ облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың жергілікті атқарушы органы берген рұқсатпен экстернат нысанында меңгерілуі мүмкін.

Білім алудың әртүрлі нысандарын үйлестіруге жол беріледі.

12. Арнайы білім беру ұйымдарының педагогтері қажет болған жағдайда ата-аналарға (заңды өкiлдерге) каникул кезінде балаларға арналған түзету сабақтарын ұйымдастыру мәселелері бойынша консультациялар өткізеді.

13. Әлеуметтiк-тұрмыстық бағдар бойынша факультативтiк сабақтар өткiзу кезiнде сынып екi топқа бөлiнедi.

Қоғамдық пайдалы өнімді еңбекті ұйымдастыру кезiнде сыныптар 5-сыныптан бастап оқушылардың еңбекке даярлығы бейiндерiн ескере отырып топтарға бөлінеді.

Кәсіби-еңбекке оқыту жөнiндегi сабақтар үшін сыныптар бесінші сыныптан бастап, ал ақыл-ойы кенжелеп қалған балалар үшiн төртінші сыныптан бастап екi топқа бөлiнедi.

Топтарды еңбек түрлерi бойынша жинақтау білім алушылардың психикалық-дене бітімі жағдайы мен мүмкiндiктерi ескеріле отырып, дәрiгердiң ұсынымдары негiзiнде жүзеге асырылады.

14. Сабақ кестесiн арнайы білім беру ұйымының әкімшілігі әзірлейді және бекiтедi.

15. Сабақ кестесінде оқу және жеке түзету сабақтарының күнделiкті саны, ұзақтығы мен бірізділігі көрсетiледі.

Сабақтардың ұзақтығы белгіленген нормаларға сәйкес болады және сағат 8-ден ерте басталмайды.

16. Оқу-тәрбие процесi баланы психологиялық-медициналық-педагогикалық және клиникалық зерделеу деректерiне негiзделген саралау және жекешіл тәсіл қағидаттарының негiзiнде жүзеге асырылады.

Балалардың сөйлеуiнiң, назарының, жұмысқа қабiлетiнiң ерекшелiктерiн, олардың даму серпiнiн, білім алушылардың нақты бiлiмдерiн, олардың оқу материалын меңгеруiнiң мүмкiндiктерi мен ерекшелiктерiн анықтауды жүйелi зерделеу оқушының даму перспективасын айқындау және түзету жұмысының құралдарын таңдау үшiн жүргiзiледi.

17. Оқу аптасының ұзақтығын тиiстi бiлiм берудi басқару органымен келiсу бойынша педагогтік кеңес белгiлейдi және ол жарғыда бекiтiледi.

18. Дамуындағы ауытқуларды еңсеру мақсатында арнайы ұйымдағы оқушылар (тәрбиеленушілер) үшін (логопедтің, олигофренопедагогтің, тифлопедагогтің және сурдопедагогтің) топтық және жеке түзету сабақтары жүргiзiледi.

19. Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың, бастауыш, негізгі орта, жалпы орта білімнің жалпы білім беретін оқу бағдарламалары, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру бағдарламалары негізінде әзірленген арнайы оқу бағдарламаларын іске асыратын арнайы білім беру ұйымының педагогикалық кеңесі мемлекеттiк жалпыға мiндеттi бiлiм беру стандарттары шеңберiнде оқуда қиындық көретiн білім алушыларға, сол сияқты неғұрлым қабiлеттi білім алушыларға арналған жеке оқу бағдарламалары мен оқу жоспарларын бекiтедi.

20. Мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандартына сәйкес мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту, бастауыш, негізгі орта, жалпы орта білімнің жалпы білім беретін оқу бағдарламалары, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру бағдарламалары негізінде әзірленген арнайы оқу бағдарламаларын іске асыратын арнайы білім беру ұйымдарында еңбекке оқыту жұмысшы кадрларға қажеттілікке бағдарланған өңірлік және жергілікті жағдайларға қарай және жеке еңбек қызметiне тәрбиеленушiнi даярлауды қамтитын еңбек бейiнiн таңдау негiзiнде тәрбиеленушiлердің психикалық-дене бітімі дамуының жеке ерекшелiктерiн, денсаулығын, мүмкiндiктерiн, сондай-ақ олардың ата-аналарының (заңды өкiлдерiнiң) мүдделерін ескере отырып жүзеге асырылады.

21. Арнайы білім беру ұйымдарына балалар психологиялық-медициналық-педагогикалық консультацияның (бұдан әрi – ПМПК) қорытындысы бойынша ата-аналарының (заңды өкiлдерінің) келiсiмiмен ғана жiберіледі.

Арнайы мектепке дейінгі және арнайы (түзету) білім беру ұйымдарының арнайы (түзету) сыныбына (тобына) оқушылар (тәрбиеленушілер) ПМПК қорытындысы негізінде ата-аналарының (заңды өкiлдерінің) келiсiмiмен арнайы білім беру ұйымында бір жыл оқыған және тәрбиеленгеннен кейін ғана жiберіледі.

Кемiстiк құрылымы күрделі тәрбиеленушiлерге арналған сыныптар (топтар) арнайы білім беру ұйымында бiлiм беру процесi жағдайында психологиялық-медициналық-педагогтік бақылау барысында осындай тәрбиеленушiлердiң айқындалуына қарай жинақталады.

22. Тәрбиеленушiнi арнайы білім беру ұйымынан басқа бiлiм беру ұйымына ауыстыруды бiлiм берудi басқару органдары ПМПК қорытындысы негiзiнде ата-аналардың немесе өзге де заңды өкiлдердiң келiсiмiмен жүзеге асырады.

23. Оқу бағдарламаларын меңгеру кезiнде ерекше жетiстiктерге қол жеткізген бастауыш, негізгі орта, жалпы орта білімнің жалпы білім беретін оқу бағдарламалары негізінде әзірленген арнайы оқу бағдарламаларын іске асыратын арнайы білім беру ұйымдарының бітірушілеріне үздiк білімі туралы құжаттар берiледi.

Зияткерлік бұзылыстары бар бітірушілерге ұйымның осы түрi үшін белгіленген үлгiдегi куәлiк беріледі.

24. Арнайы білім беру ұйымының персоналын жинақтау тәртiбi оның жарғысымен және тиiстi нормативтiк құқықтық актілермен регламенттеледі.

25. Арнайы білім беру ұйымдарының педагог қызметкерлері үшiн нормативтiк оқу жүктемесi:

бастауыш, негiзгі және жалпы орта білім беру деңгейлерінде аптасына – 18 сағатты, тәрбиешiлер үшiн 25 сағатты құрайды;

мектепке дейінгі ұйымдарда және мектепалды сыныптарда – аптасына 24 сағатты құрайды.

Педагогтер үшін ағымдағы жылы белгiленген оқу жүктемесiнiң көлемін әкiмшiлiктiң бастамасы бойынша осы жылдың аяғына дейiн азайтуға болмайды.

26. Арнайы білім беру ұйымында медициналық қамтамасыз етудi Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес арнайы ұйымның әкiмшiлiгiмен бiрлесе отырып, тәрбиеленушiлердiң денсаулығын сақтауға және олардың психикалық-дене бітімі жағдайын нығайтуға, диспансерлеуге, профилактикалық iс-шаралар өткiзуге жауап беретiн және санитариялық-гигиеналық және эпидемияға қарсы режимдi, дене тәрбиесi мен шынығуды, тамақтандыруды, оның iшiнде диеталық тамақтандыруды ұйымдастыруды бақылайтын штаттағы медицина қызметкерлерi жүзеге асырады.

27. Медицина қызметкерлерi педагогтерге тәрбиеленушiлердің денсаулығы мен даму ерекшелiктерiн ескере отырып оларға жекешіл және саралау тәсiлін қолдануда көмек көрсетедi, медициналық-педагогтік түзеу, еңбекке баулудың бейiнiн таңдау, кәсiби бағдар беру, жұмысқа орналастыру бойынша, ата-аналарға (заңды өкiлдерге) аурудың алдын алу мақсатында үйдегi жағдайда қорғау режимiн сақтау қажеттiлігі туралы ұсынымдар бередi.

28. Арнайы білім беру ұйымдарында дәрi-дәрмекпен және физиотерапевтiк емдеу, климаттық емдеу және шынықтыру, емдiк дене шынықтыру, массаж бен психотерапия жүргiзiледi.

29. Арнайы білім беру ұйымын басқару Қазақстан Республикасының заңнамасына, осы Қағидаларға және оқу орнының жарғысына сәйкес жүзеге асырылады.

Алқалы басқару нысандары педагогикалық кеңес, қамқоршылық кеңес, әдістемелік кеңес және басқалар болып табылады.

Арнайы білім беру ұйымын тiкелей басқаруды Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiлеген тәртiппен қызметке тағайындалатын және қызметтен босатылатын басшы жүзеге асырады.

30. Арнайы білім беру ұйымының басшысы өз жұмысында Қазақстан Республикасының заңнамасын және нормативтiк құқықтық актілерді басшылыққа алады.

Ұйымның кеңестерi мен басшы арасындағы өкiлеттіктердiң аражігін ажырату бiлiм беру ұйымының жарғысымен айқындалады.

31. Арнайы білім беру ұйымының басшысы Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен аттестаттаудан өтеді.

32. Арнайы білім беру ұйымдары оқу-тәрбие процесiн, кадрларды таңдау мен орналастыруды, ғылыми, қаржы-шаруашылық және өзге де қызметті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген нормалар шегiнде дербес жүзеге асырады.

33. Арнайы білім беру ұйымдары қызметкерлерiнiң құқықтары, мiндеттерi, әлеуметтiк кепiлдiктерi "Бiлiм туралы" Заңда және өзге де нормативтiк құқықтық актілерде айқындалады.

34. Арнайы білім беру ұйымдарын қаржыландыру Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен жүзеге асырылады.

35. Арнайы білім беру ұйымдары жергiлiктi жағдайларға қарай қосалқы шаруашылық, оқу-тәжiрибе учаскесін және оқу-өндiрiстiк шеберханалар құра алады.

36. Арнайы білім беру ұйымдарын құру, қайта ұйымдастыру және тарату Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады.

	Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2017 жылғы 7 сәуірдегі № 181 қаулысына 9-қосымша
	Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2013 жылғы 17 мамырдағы № 499 қаулысымен бекітілген

Балаларға арналған қосымша білім беру ұйымдары қызметінің үлгілік қағидалары

1. Жалпы ережелер

1. Осы Балаларға арналған қосымша білім беру ұйымдары қызметінің үлгілік қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) "Білім туралы" 2007 жылғы 27 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңына (бұдан әрі – "Білім туралы" Заң) сәйкес әзірленді, меншік нысаны мен ведомстволық бағыныстылығына қарамастан қосымша білім беру ұйымдары қызметінің тәртібін айқындайды және Қазақстан Республикасы азаматтарының балаларға арналған қосымша білім алу құқықтарын тегін және шарттық негізде қамтамасыз етуге бағытталған.

2. Балаларға арналған қосымша білімнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдары (бұдан әрі – балаларға арналған қосымша білім беру ұйымы) өз қызметінде білім беру саласындағы заңнаманы, осы Қағидаларды, балаларға арналған қосымша білім беру ұйымының жарғысын, халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы Қазақстан Республикасының заңнамасын, сондай-ақ өзге де нормативтік құқықтық актілерді басшылыққа алады.

3. Балаларға арналған қосымша білім беру ұйымдарында жеке тұлғаның, қоғам мен мемлекеттің мүддесі үшін білім алушылардың білім алу және мәдени қажеттіліктерін жан-жақты қанағаттандыру мақсатында қосымша білім беру бағдарламалары іске асырылады.

4. Мемлекет балалар үшін балаларға арналған қосымша білім беру ұйымдарының білім беру қызметтерінің қолжетімділігін қамтамасыз етеді, сондай-ақ ерекше білім берілуіне қажеттіліктері бар балалар үшін олардың қосымша білім алуы үшін арнайы жағдайларды қамтамасыз етеді.

5. Балаларға арналған қосымша білім беру ұйымының негізгі міндеттері:

1) жалпы адамзаттық құндылықтар негізінде жеке тұлғаны қалыптастыруға, дамытуға және кәсіби шыңдауға бағытталған сапалы қосымша білім алу үшін қажетті жағдайлар жасау;

2) жеке тұлғаның зияткерлік, шығармашылық, дене бітімі мүмкіндіктерін дамыту, олардың қабілеттерін іске асыру;

3) адамгершілік, салауатты өмір салты, экологиялық мәдениет негіздерін қалыптастыру;

4) азаматтылық пен отансүйгіштікке, өз Отанына деген сүйіспеншілікке, мемлекеттік рәміздер мен мемлекеттік тілді, халықтың дәстүрлерін құрметтеуге тәрбиелеу;

5) бос уақытты мазмұнды етіп ұйымдастыру.

6. Балаларға арналған қосымша білімнің білім беру бағдарламалары орта білім беру ұйымдарында іске асырылады.

2. Балаларға арналған қосымша білім беру ұйымдары қызметінің тәртібі

7. Балаларға арналған қосымша білім беру ұйымын Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жеке және заңды тұлғалар (құрылтайшылар) құрады.

8. Балаларға арналған қосымша білім беру ұйымы Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген шекте оқу-тәрбие процесін жүзеге асыруда, кадрларды іріктеу мен орналастыруда, ғылыми, қаржы-шаруашылық және өзге де қызметтерде дербес болады.

9. Балаларға арналған қосымша білім беру ұйымы балалардың сұраныстарын, отбасының, білім беру ұйымдарының, қоғамдық (оның ішінде балалар мен жасөспірімдер) ұйымдардың қажеттіліктерін, өңірдің әлеуметтік-экономикалық даму ерекшеліктерін, ұлттық-мәдени дәстүрлерді ескере отырып, қосымша білімнің білім беру бағдарламаларын дербес әзірлейді.

10. Балаларға арналған қосымша білім беру ұйымдарының білім беру қызметін педагогтер, әдіскерлер, педагог-ұйымдастырушылар және оларға теңестірілген адамдар (бұдан әрі – педагог қызметкерлер), тиісті бейіндегі мамандар жүзеге асырады.

11. Балаларға арналған қосымша білім беру ұйымының басшы кадрларының және педагог қызметкерлерінің, сондай-ақ тиісті бейіндегі мамандарының біліктілігін арттыру бес жылда кемінде бір рет жүзеге асырылады.

12. Балаларға арналған қосымша білім беру ұйымын басқару "Білім туралы" Заңның 44-бабына, "Қазақстан Республикасындағы бала құқықтары туралы" Қазақстан Республикасының Заңына, осы Қағидаларға, балаларға арналған қосымша білім беру ұйымының жарғысына, сондай-ақ өзге де нормативтік құқықтық актілерге сәйкес жүзеге асырылады.

13. Балаларға арналған қосымша білім беру ұйымын алқалы басқару нысандары педагогикалық кеңес, қамқоршылық кеңес, әдістемелік кеңес және басқа да нысандар болып табылады. Балаларға арналған қосымша білім беру ұйымын тікелей басқаруды басшы жүзеге асырады.

14. Балаларға арналған қосымша білім беру ұйымдарының басшылары мен педагог қызметкерлерін аттестаттау "Білім туралы" Заңға сәйкес жүзеге асырылады.

15. Балаларға арналған қосымша білім беру ұйымдарын мемлекеттік аттестаттауды өз құзыреттеріне сәйкес мемлекеттік білім беруді басқару органдары жоспарлы түрде бес жылда бір рет өткізеді.

Жаңадан құрылған балаларға арналған қосымша білім беру ұйымдарында бірінші мемлекеттік аттестаттау үш жылдан кейін өткізіледі.

16. Балаларға арналған қосымша білім беру ұйымының материалдық-техникалық базасын құру және дамыту құрылтайшының қаражаты, сондай-ақ ақылы негізде көрсетілетін қызметтерден түскен кірістер, Қазақстан Республикасының заңнамасында тыйым салынбаған өзге де көздер есебінен жүзеге асырылады.

17. Балаларға арналған қосымша білім беру ұйымы Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасы шеңберінде ақылы негізде білім беру қызметтерін және өзге де қызметтерді ұсынады, осы қызметтен алынған кірістерге дербес иелік етеді.

18. Балаларға арналған қосымша білім беру ұйымы Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалған тәртіппен мүлікке иелік етеді және оны пайдаланады. Балаларға арналған мемлекеттік қосымша білім беру ұйымының мүлкі ұйымның негізгі міндеттеріне қайшы келетін мақсаттарда пайдаланылмауға тиіс.

19. Қосымша білімнің білім беру бағдарламасын іске асыру кезіндегі оқу-тәрбие процесі балаларға арналған қосымша білім беру ұйымының қызығушылықтар бойынша бірлестіктерінде (клуб, студия, ансамбль, топ, үйірме, театр және басқа) (бұдан әрі – бірлестіктер) жүзеге асырылады.

20. Балаларға арналған қосымша білім беру ұйымдарында балалардың қызметі қызығушылықтары бойынша бірыңғай жастағы және түрлі жастағы бірлестіктерде жүзеге асырылады. Қызығушылықтары бойынша бірлестіктерді қалыптастыру балалардың ерікті таңдауына негізделеді.

21. Әр бала бірнеше бірлестіктерде шұғылдануды таңдауға, оларды ауыстыруға құқылы.

22. Қызығушылықтар бойынша бірлестік қызметінің мазмұнын оқу жоспарлары мен қосымша білімнің білім беру бағдарламаларын ескере отырып қосымша білім беру педагогі айқындайды.

23. Сабақтар бір тақырыптық бағыттағы қосымша білімнің білім беру бағдарламалары немесе кешенді, кіріктірілген бағдарламалар бойынша өткізіледі, барлық оқу жылына да, сол сияқты одан қысқа мерзімге де ұйымдастырылады.

24. Балаларға арналған қосымша білім беру ұйымы шарт бойынша және (немесе) ұйымдармен, кәсіпорындармен бірлесіп, балалардың бейіндік дайындығын жүргізеді. Біліктілік емтихандарын тапсырған білім алушыларға бағалар қойылады және (немесе) бейіні бойынша (көркемдік, музыкалық және өнер мектептері) біліктілік беру туралы куәлік беріледі.

25. Балаларға арналған қосымша білім беру ұйымдарында білім беру процесі тәрбиеленушілердің денсаулық жағдайы ескеріле отырып жүзеге асырылады.

26. Балаларға арналған қосымша білім беру ұйымында әдістемелік жұмыс, оқытудың жаңа технологияларын әзірлеу және ендіру, педагог қызметкерлердің, сондай-ақ тиісті бейіндегі мамандардың біліктілігін арттыру жүзеге асырылады.

27. Балаларға арналған қосымша білім беру ұйымында әдістемелік, әлеуметтік-педагогикалық және психологиялық қызметтер құрылады.

28. Балаларға арналған қосымша білім беру ұйымында жарғыларға және осы Қағидаларға сәйкес қызмет ететін балалардың қоғамдық бірлестіктері мен ұйымдары құрылады.

29. Балаларға арналған қосымша білім беру ұйымы балалармен жұмысты барлық күнтізбелік жыл бойына ұйымдастырады. Демалыс уақытында қажеттілігіне қарай белгіленген тәртіппен клубтар, лагерьлер және туристік базалар ашылады, өз базасында немесе балалардың тұрғылықты орны бойынша лагерьлерде (қала сыртында немесе күндізгі болу) балалардың тұрақты және (немесе) ауыспалы құрамымен түрлі топтар құрылады, шеберлік сағаттары өткізіледі.

30. Балаларға арналған қосымша білім беру ұйымдары орта білім беру ұйымдарымен бірлесіп, сабақ уақытында және сабақтан тыс уақытта жалпы білім беру пәндері мен қосымша білім беру бойынша сабақтар мен біріктірілген сабақтар өткізеді.

31. Көпшілік іс-шаралар өткізу кезінде бірлестіктер жұмысына балалардың ата-аналары немесе өзге де заңды өкілдері қатыса алады.

32. Балаларға арналған қосымша білім беру ұйымы балаларды қабылдау кезінде ата-аналарды немесе өзге де заңды өкілдерді оқу-тәрбие процесінің жүргізілуімен және мазмұнымен, жарғымен таныстыруды қамтамасыз етеді.

33. Қызметкер мен балаларға арналған қосымша білім беру ұйымының еңбек қатынастары Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасымен реттеледі.

34. Балаларға арналған қосымша білім беру ұйымына жұмысқа:

1) медициналық қарсы көрсетілімі бар;

2) психиатриялық және (немесе) наркологиялық диспансерде есепте тұрған адамдар;

3) Қазақстан Республикасының Еңбек кодексінде көзделген шектеулер негізінде жіберілмейді.

35. Балаларға арналған қосымша білім беру ұйымы басшысының жауапкершілігі Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен айқындалған.

35. Балаларға арналған қосымша білім беру ұйымы білім беру саласындағы уәкілетті органмен келісу бойынша шетелдік және халықаралық білім беру ұйымдарымен, қорлармен байланыстар орнатады, халықаралық бағдарламаларға қатысады, білім беру, мәдениет, спорт және туризм саласындағы халықаралық үкіметтік емес ұйымдарға (қауымдастықтарға) кіреді, Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен ынтымақтастық туралы шарттар жасасады.

Сноска. Утратило силу постановлением Правительства РК от 27.12.2018 № 895.

Правительство Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:

1. Внести в постановление Правительства Республики Казахстан от 17 мая 2013 года № 499 "Об утверждении Типовых правил деятельности организаций образования соответствующих типов, в том числе Типовых правил организаций образования, реализующих дополнительные образовательные программы для детей" (САПП Республики Казахстан, 2013 г., № 33, ст. 501) следующие изменения:

в пункте 1:

подпункты 2), 3), 4), 5), 6) изложить в следующей редакции:

"2) Типовые правила деятельности организаций среднего образования (начального, основного среднего и общего среднего);

3) Типовые правила деятельности организаций образования, реализующих образовательные программы технического и профессионального образования;

4) Типовые правила деятельности организаций образования, реализующих образовательные программы послесреднего образования;

5) Типовые правила деятельности организаций образования, реализующих образовательные программы высшего образования;

6) Типовые правила деятельности организаций образования, реализующих образовательные программы высшего и послевузовского образования;";

подпункт 9) изложить в следующей редакции:

"9) Типовые правила деятельности организаций образования для детей-сирот и детей, оставшихся без попечения родителей;";

Типовые правила деятельности дошкольных организаций, утвержденные указанным постановлением, изложить в новой редакции согласно приложению 1 к настоящему постановлению;

Типовые правила деятельности общеобразовательных организаций (начального, основного среднего и общего среднего), утвержденные указанным постановлением, изложить в новой редакции согласно приложению 2 к настоящему постановлению;

Типовые правила деятельности организаций технического и профессионального образования, утвержденные указанным постановлением, изложить в новой редакции согласно приложению 3 к настоящему постановлению;

Типовые правила деятельности организаций послесреднего образования, утвержденные указанным постановлением, изложить в новой редакции согласно приложению 4 к настоящему постановлению;

Типовые правила деятельности организаций высшего образования, утвержденные указанным постановлением, изложить в новой редакции согласно приложению 5 к настоящему постановлению;

Типовые правила деятельности организаций высшего и послевузовского образования, утвержденные указанным постановлением, изложить в новой редакции согласно приложению 6 к настоящему постановлению;

Типовые правила деятельности специализированных организаций образования, утвержденные указанным постановлением, изложить в новой редакции согласно приложению 7 к настоящему постановлению;

Типовые правила деятельности специальных организаций образования, утвержденные указанным постановлением, изложить в новой редакции согласно приложению 8 к настоящему постановлению;

в Типовых правилах деятельности организаций образования для детей-сирот и детей, оставшихся без попечения родителей (законных представителей), утвержденных указанным постановлением:

заголовок изложить в следующей редакции:

"Типовые правила деятельности организаций образования для детей-сирот и детей, оставшихся без попечения родителей";

пункт 4 изложить в следующей редакции:

"4. Организация образования является юридическим лицом, имеет обособленное имущество, печать и штампы со своим наименованием, бланки установленного образца, а также в соответствии с законодательством Республики Казахстан - счет в банке.

Организация образования самостоятельно разрабатывает воспитательную программу в соответствии с психофизиологическими особенностями воспитанников, требованиями охраны здоровья, защиты прав и интересов детей-сирот и детей, оставшихся без попечения родителей.

Организация образования проводит работы по формированию у учащихся культуры питания, в том числе посредством пропаганды сбалансированного здорового питания и потребления натуральных и свежих продуктов.";

пункт 9 изложить в следующей редакции:

"9. Контроль за деятельностью организаций образования осуществляется в соответствии с Кодексом Республики Казахстан от 26 декабря 2011 года "О браке (супружестве) и семье", Предпринимательским кодексом Республики Казахстан от 29 октября 2015 года, законами Республики Казахстан от 27 июля 2007 года "Об образовании", от 8 августа 2002 года "О правах ребенка в Республике Казахстан", законодательством Республики Казахстан в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения.";

часть первую пункта 13 изложить в следующей редакции:

"13. Учебно-воспитательный процесс в общеобразовательных школах осуществляется согласно Типовым правилам деятельности организаций среднего образования (начального, основного среднего, общего среднего).";

Типовые правила деятельности организаций дополнительного образования для детей, утвержденные указанным постановлением, изложить в новой редакции согласно приложению 9 к настоящему постановлению;

в Типовые правила деятельности организаций дополнительного образования для взрослых, утвержденных указанным постановлением:

заголовок раздела 1 изложить в следующей редакции, текст на казахском языке не меняется:

"1. Общие положения";

пункты 2, 3 изложить в следующей редакции:

"2. Дополнительное образование для взрослых осуществляется организациями образования, а также юридическими лицами, имеющими структурные подразделения, реализующие дополнительные образовательные программы (далее – организации образования).

3. Организации образования осуществляют свою деятельность в соответствии с Конституцией Республики Казахстан, Трудовым кодексом Республики Казахстан от 23 ноября 2015 года (далее – Трудовой кодекс), законами Республики Казахстан от 27 июля 2007 года "Об образовании", от 18 ноября 2015 года "О противодействии коррупции", иными нормативными правовыми актами Республики Казахстан, регламентирующими образовательную деятельность, а также настоящими Типовыми правилами и разработанным на их основе уставом организации образования.";

подпункт 1) пункта 4 изложить в следующей редакции:

"1) повышение квалификации и переподготовка рабочих, служащих, специалистов с учетом постоянного повышения предъявляемых к ним требований в связи с изменениями, происходящими в технологиях и производстве;";

пункт 10 изложить в следующей редакции:

"10. Повышение квалификации и переподготовка кадров осуществляются на основе договоров, заключаемых с предприятиями (объединениями), организациями, органами занятости, а также другими юридическими и физическими лицами.";

пункт 17 изложить в следующей редакции:

"17. Дополнительное образование для взрослых может осуществляться как за счет бюджетных средств, так и на платной основе.

Стоимость обучения на платной основе определяется организацией образования.

Дополнительное образование медицинских и фармацевтических работников за счет бюджетных средств осуществляется в обучающих организациях, прошедших институциональную аккредитацию в аккредитационных органах, внесенных в реестр аккредитационных органов.";

пункт 19 изложить в следующей редакции:

"19. Работники, проходящие повышение квалификации и переподготовку, пользуются гарантиями, предусмотренными Трудовым кодексом, коллективным, трудовым договорами.";

пункт 24 изложить в следующей редакции:

"24. Руководитель организации дополнительного образования для взрослых в порядке, установленном законами Республики Казахстан, несет ответственность за:

1) нарушение прав и свобод обучающихся и работников организации дополнительного образования для взрослых;

2) невыполнение функций, отнесенных к его компетенции;

3) жизнь и здоровье обучающихся и работников организации дополнительного образования для взрослых во время образовательного процесса;

4) состояние финансово-хозяйственной деятельности, в том числе нецелевое использование материальных и денежных средств;

5) иные нарушения требований, предусмотренных в нормативных правовых актах и условиях трудового договора.".

2. Настоящее постановление вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Премьер-Министр
Республики Казахстан

Б. Сагинтаев

	Приложение 1 к постановлению Правительства Республики Казахстан от 7 апреля 2017 года № 181
	Утверждены постановлением Правительства Республики Казахстан от 17 мая 2013 года № 499

Типовые правила
деятельности дошкольных организаций

1. Общие положения

1. Типовые правила деятельности дошкольных организаций (далее – Правила) разработаны в соответствии с Законом Республики Казахстан от 27 июля 2007 года "Об образовании" (далее - Закон "Об образовании"). Правила определяют порядок деятельности дошкольных организаций образования (далее – дошкольные организации), независимо от форм собственности и ведомственной подчиненности, за исключением дошкольных организации Автономной организации образования "Назарбаев Интеллектуальные школы".

2. Дошкольные организации по форме собственности являются государственными и частными.

3. Основными задачами дошкольных организаций являются:

1) охрана жизни и здоровья детей;

2) создание оптимальных условий, обеспечивающих физическое, интеллектуальное и личностное развитие воспитанников, в том числе для воспитанников с особыми образовательными потребностями и индивидуальными возможностями;

3) обеспечение качественной предшкольной подготовки;

4) взаимодействие с семьей для обеспечения полноценного развития ребенка;

5) оказание консультативной и методической помощи родителям по вопросам воспитания, обучения, развития детей и охраны здоровья.

4. Основной структурной единицей дошкольной организации является группа воспитанников дошкольного возраста. Группы комплектуются по одновозрастному или разновозрастному принципу.

Наполняемость групп дошкольной организации осуществляется в соответствии с нормативными правовыми актами в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения Республики Казахстан.

5. Группы различаются по времени пребывания воспитанников и функционируют в режиме:

1) полного пребывания;

2) неполного пребывания;

3) круглосуточного пребывания.

6. Дошкольные организации в своей деятельности руководствуются Конституцией Республики Казахстан, законами Республики Казахстан, настоящими Правилами, уставом дошкольной организации и другими нормативными правовыми актами Республики Казахстан.

7. Дошкольные организации обеспечивают выполнение государственного образовательного заказа, финансируемого государством объема услуг по воспитанию, обучению, коррекции нарушения развития и социальной адаптации, развитию и медицинскому наблюдению, а также присмотру, уходу и оздоровлению воспитанников, в том числе для реализации инклюзивного образования для детей в возрасте от одного года до достижения школьного возраста.

8. Прием детей в дошкольные организации осуществляется в соответствии со стандартами государственных услуг в сфере дошкольного воспитания и обучения, утвержденными уполномоченным органом в области образования Республики Казахстан.

Прием детей на постоянное или временное пребывание ведется в течение года при наличии в них свободных мест.

Обмен местами из одной дошкольной организации в другую внутри населенного пункта осуществляется при согласовании родителей и руководителей дошкольной организации при соответствии возрастной группе.

9. Дошкольная организация организует свою деятельность по следующим периодам:

1) с 1 июня по 31 августа – летний оздоровительный период;

2) в классах предшкольной подготовки учебный процесс осуществляется с 1 сентября текущего года по 25 мая следующего года. В течение учебного года устанавливаются каникулы;

3) дети, которым на 1 сентября исполнится 6 (7) лет, выпускаются из дошкольной организации до 1 августа ежегодно;

4) перевод детей из одной возрастной группы в другую осуществляется c 1 по 31 августа текущего года.

10. За ребенком сохраняется место в дошкольной организации в случаях:

1) болезни, лечения, оздоровления ребенка в медицинских, санаторно-курортных и иных организациях (при предоставлении справки по показанию);

2) предоставления одному из родителей или иному законному представителю ребенка трудового отпуска и оздоровления ребенка в летний период сроком до двух месяцев (при предоставлении письменного заявления).

11. Отчисление детей из дошкольных организаций производится руководителем в случаях:

1) несвоевременной ежемесячной оплаты за содержание ребенка (задержка в оплате более 15 календарных дней от установленного срока оплаты);

2) пропуска ребенком более одного месяца без уважительных причин и предупреждения администрации;

3) наличия медицинских противопоказаний, препятствующих его пребыванию на основании справки врачебной консультационной комиссии.

12. Размер ежемесячной оплаты, взимаемой с родителей или законных представителей:

1) в государственных дошкольных организациях, созданных в организационно-правовой форме коммунальных государственных казенных предприятий, составляет 100 процентов затрат на питание независимо от возраста;

2) в санаторных детских садах, дошкольных организациях для детей с ограниченными возможностями содержание детей предоставляется на бесплатной основе;

3) в частных дошкольных организациях устанавливается учредителем дошкольной организации, за исключением тех, в которых размещен государственный образовательный заказ.

13. Дошкольные организации независимо от ведомственной подчиненности, в том числе вновь созданные, а также руководители государственной дошкольной организации и педагогические работники проходят аттестацию в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.

2. Порядок деятельности дошкольной организации

14. Дошкольная организация создается учредителем и регистрируется в органах юстиции в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан. После регистрации дошкольная организация уведомляет о начале деятельности уполномоченный орган в области образования в соответствии с компетенцией по месту нахождения.

15. При прекращении деятельности дошкольная организация образования уведомляет о прекращении деятельности уполномоченный орган в области образования в соответствии с компетенцией по месту нахождения.

16. Направление уведомлений о начале или прекращении деятельности осуществляется в электронной форме с использованием государственной информационной системы разрешений и уведомлений и государственного электронного реестра разрешений и уведомлений.

17. Дошкольные организации разрабатывают на основе статьи 41 Закона "Об образовании" и настоящих Правил свой устав.

18. Дошкольные организации обеспечивают:

1) выполнение функций, определенных его уставом;

2) охрану жизни и здоровья детей;

3) реализацию в полном объеме типовых учебных программ дошкольного воспитания и обучения;

4) соответствие применяемых форм, методов и средств организации педагогического процесса возрастным, психофизиологическим особенностям, способностям, интересам и потребностям детей.

19. В государственных дошкольных организациях штатная численность устанавливается согласно типовым штатам работников государственных организаций образования.

20. К занятию педагогической деятельностью допускаются лица, имеющие специальное педагогическое или профессиональное образование по соответствующим профилям, подтверждаемое документами государственного образца о соответствующем уровне образования и квалификации.

К работе в дошкольных организациях не допускаются лица:

1) имеющие медицинские противопоказания;

2) состоящие на учете в психиатрическом и (или) наркологическом диспансере;

3) на основании ограничений, предусмотренных Трудовым кодексом Республики Казахстан.

21. Дошкольные организации обеспечивают детей текущим медицинским наблюдением, иммунизацией и организацией профилактических осмотров совместно с территориальными медицинскими организациями первичной медико-санитарной помощи, которые осуществляются медицинскими работниками, входящими в штат дошкольной организации. Педагогические работники дошкольных организаций проходят ежегодно бесплатное медицинское обследование в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.

22. Дошкольные организации обеспечивают сбалансированное питание детей. Питание детей проводится с учетом возрастных особенностей, режима работы, кратность его определяется в соответствии с нормативными правовыми актами в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения Республики Казахстан и уставом.

Дошкольные организации обеспечивают формирование у воспитанников культуры питания, в том числе посредством пропаганды сбалансированного здорового питания и потребления натуральных и свежих продуктов.

23. Дошкольные организации оказывают в порядке, установленном руководителем дошкольной организации, дополнительные платные услуги образовательного, оздоровительного характера. Поступившие средства от платных услуг направляются на начисление заработной платы специалистам, приобретение инструментария, создание соответствующей развивающей среды.

24. В целях социально-педагогической поддержки семьи и ребенка для родителей, дети которых не охвачены дошкольным воспитанием и обучением, создаются консультационные пункты в дошкольных организациях.

25. Управление дошкольными организациями строится на принципах единоначалия и коллегиального управления. Формами коллегиального управления являются советы: педагогический, попечительский.

26. Непосредственное управление дошкольной организацией осуществляет руководитель. Руководитель дошкольной организации:

1) действует от имени дошкольной организации, представляет ее во всех государственных и частных организациях;

2) является распорядителем средств, заключает договора, выдает доверенности, открывает в банках расчетные и другие счета;

3) в пределах своей компетенции издает приказы и распоряжения, обязательные к исполнению работниками дошкольной организации, налагает взыскания;

4) осуществляет подбор и расстановку кадров, пользуется правом приема и увольнения работников в соответствии с действующим законодательством Республики Казахстан;

5) создает условия для осуществления учебно-воспитательного процесса в дошкольной организации в соответствии с требованиями государственного общеобязательного стандарта образования дошкольного воспитания и обучения, нормативными правовыми актами в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения Республики Казахстан;

6) организует дополнительные услуги, направленные на удовлетворение интересов детей, потребностей семьи;

7) при приеме ребенка в дошкольную организацию знакомит родителей или законных представителей с уставом, документами, регламентирующими порядок приема и организации учебно-воспитательного процесса и медицинского обслуживания, заключает договор c родителями или законными представителями;

8) обеспечивает сохранность и эффективное использование закрепленного за дошкольной организацией имущества.

27. Руководитель дошкольной организации согласно законам Республики Казахстан несет ответственность за:

1) нарушение прав и свобод воспитанников, сотрудников;

2) невыполнение функций, отнесенных к его компетенции;

3) нарушение требований государственного общеобязательного стандарта дошкольного воспитания и обучения;

4) охрану жизни и здоровья воспитанников и сотрудников во время учебно-воспитательного процесса;

5) состояние финансово-хозяйственной деятельности, в том числе нецелевое использование материальных и денежных средств;

6) иные нарушения требований, предусмотренных в нормативных правовых актах и условиях трудового договора.

28. Права и обязанности работников дошкольных организаций конкретизируются в правилах внутреннего распорядка и должностных инструкциях работников, разрабатываемых дошкольной организацией самостоятельно. При этом права и обязанности, фиксируемые в указанных актах, не должны противоречить Конституции Республики Казахстан, Закону Республики Казахстан "Об образовании", иным законодательным актам и уставу дошкольной организации.

29. Взаимоотношения между дошкольной организацией и родителями или законными представителями регулируются договором, который заключается при зачислении ребенка в дошкольную организацию.

В договоре определяются режим посещения ребенком дошкольной организации, кратность питания, уровень и сроки предоставления дополнительных образовательных, оздоровительных услуг, размер оплаты за содержание ребенка в дошкольной организации, дополнительные платные услуги и иные условия.

3. Учебно-воспитательный процесс в дошкольной организации

30. Основными участниками учебно-воспитательного процесса являются дети, родители или законные представители, педагогические работники.

Учебно-воспитательный процесс в дошкольной организации осуществляется в соответствии с программами и учебными планами, разработанными на основе государственного общеобязательного стандарта дошкольного воспитания и обучения, а также определяется уставом дошкольной организации.

Педагоги дошкольных организаций в целях обеспечения эффективного учебно-воспитательного процесса самостоятельно выбирают и применяют альтернативные авторские программы, вводят новые технологии воспитания, обучения и оздоровления при условии соблюдения государственного общеобязательного стандарта дошкольного воспитания и обучения.

31. Отношения воспитанника, родителей и персонала дошкольной организации строятся на основе сотрудничества, взаимного уважения участников учебно-воспитательного процесса и с учетом предоставления воспитаннику свободы развития в соответствии с индивидуальными особенностями.

	Приложение 2 к постановлению Правительства Республики Казахстан от 7 апреля 2017 года № 181
	Утверждены постановлением Правительства Республики Казахстан от 17 мая 2013 года № 499

Типовые правила
деятельности организаций среднего образования (начального, основного среднего и общего среднего)

1. Общие положения

1. Настоящие Типовые правила деятельности организаций среднего образования (начального, основного среднего и общего среднего) (далее – Правила) разработаны в соответствии с Законом Республики Казахстан от 27 июля 2007 года "Об образовании" и определяют порядок деятельности организаций, реализующих общеобразовательные учебные программы начального, основного среднего и общего среднего образования (далее – организации образования), независимо от форм их собственности и ведомственной подчиненности, за исключением автономной организации образования "Назарбаев Интеллектуальные школы".

2. Основными задачами организаций образования являются:

1) создание условий для развития функциональной грамотности учащихся через освоение образовательных программ, направленных на формирование и развитие компетентной личности;

2) обеспечение получения обучающимися базисных основ наук, предусмотренных соответствующим государственным общеобязательным стандартом образования;

3) развитие творческих, духовных и физических возможностей личности, формирование прочных основ нравственности и здорового образа жизни;

4) воспитание гражданственности и патриотизма, любви к своей Родине - Республике Казахстан, уважения к государственным символам и государственному языку, почитания народных традиций, нетерпимости к любым антиконституционным и антиобщественным проявлениям;

5) воспитание личности с активной гражданской позицией, формирование потребностей участвовать в общественно-политической, экономической и культурной жизни республики, осознанного отношения личности к своим правам и обязанностям;

6) приобщение к достижениям отечественной и мировой культуры, изучение истории, обычаев и традиций казахского народа и других национальностей, проживающих в Республике Казахстан.

3. Организации образования осуществляют свою деятельность на основании лицензии, выданной в соответствии с действующим законодательством Республики Казахстан.

4. Лицензирование осуществляется в электронной форме с использованием государственной информационной системы разрешений и уведомлений и государственного электронного реестра разрешений и уведомлений.

5. В зависимости от содержания образовательных программ с учетом потребностей и возможностей личности, создания условий доступности получения каждого уровня образования обучение осуществляется в форме очного, вечернего, заочного, экстерната и дистанционной форме обучения для лиц (детей) с особыми образовательными потребностями.

6. Государство, реализуя цели инклюзивного образования, обеспечивает гражданам с особыми образовательными потребностями специальные условия для получения ими образования, коррекции нарушения развития и социальной адаптации на всех уровнях образования.

7. Для граждан, которые по состоянию здоровья в течение длительного времени не могут посещать организации образования, организуется индивидуальное бесплатное обучение на дому или в организациях, оказывающих стационарную помощь, а также восстановительное лечение и медицинскую реабилитацию.

8. В негосударственных организациях образования, реализующих платные образовательные услуги, взаимоотношения обучающегося, его родителей или иных законных представителей регулируются договором, определяющим сроки обучения, размер платы за обучение, иные условия.

9. Исключение из государственных организаций образования детей до шестнадцатилетнего возраста допускается в исключительных случаях по решению органа государственного управления организацией образования за совершение противоправных действий, грубое и неоднократное нарушение устава организации образования.

Решение об исключении детей-сирот и детей, оставшихся без попечения родителей, принимается с согласия органов опеки и попечительства.

Получение общего среднего образования исключенных из государственных организаций образования детей продолжается в общеобразовательной школе при исправительном учреждении, вечерней и частной школе или в форме экстерната.

10. Трудовые отношения работника и организации образования регулируются трудовым законодательством Республики Казахстан.

2. Порядок деятельности организаций образования

11. Субъектами образовательного процесса являются учащиеся, педагогические работники, родители учащихся или иные их законные представители.

12. Документы об образовании государственного образца выдают обучающимся, прошедшим итоговую аттестацию, организации образования, имеющие лицензию на занятие образовательной деятельностью по общеобразовательным учебным программам основного среднего, общего среднего образования и прошедшие государственную аттестацию.

Требования к заполнению документов об образовании государственного образца определяются уполномоченным органом в области образования.

13. К занятию педагогической деятельностью допускаются лица, имеющие специальное педагогическое или профессиональное образование по соответствующим профилям.

К работе в организациях образования не допускаются лица:

1) имеющие медицинские противопоказания;

2) состоящие на учете в психиатрическом и (или) наркологическом диспансере;

3) на основании ограничений, предусмотренных Трудовым кодексом Республики Казахстан.

14. Продолжительность рабочего времени работников организаций образования, для которых не установлена нормативная учебная нагрузка, устанавливается в соответствии с трудовым законодательством Республики Казахстан.

3. Образовательный процесс

15. Организации образования осуществляют образовательный процесс в соответствии с общеобразовательными учебными программами уровней среднего образования: начального, основного среднего и общего среднего.

16. Общеобразовательные учебные программы начального образования направлены на формирование личности ребенка, развитие его индивидуальных способностей, положительной мотивации и умений в учебной деятельности: прочных навыков чтения, письма, счета, опыта языкового общения, творческой самореализации, культуры поведения для последующего освоения образовательных программ основной школы.

17. Общеобразовательные учебные программы основного среднего образования направлены на освоение обучающимися базисных основ системы наук, формирование у них высокой культуры межличностного и межэтнического общения, самоопределение личности и профессиональную ориентацию.

Общеобразовательная учебная программа включает предпрофильную подготовку обучающихся.

Изучение содержания каждого предмета завершается на уровне основного среднего образования.

18. Общеобразовательные учебные программы общего среднего образования разрабатываются на основе дифференциации, интеграции и профессиональной ориентации содержания образования с введением профильного обучения.

19. С учетом интересов родителей или иных законных представителей обучающихся и по согласованию с местными органами управления образования в организациях образования могут открываться инклюзивные классы (в одном классе могут обучаться не более двух детей с особыми образовательными потребностями) (или) специальные классы по видам нарушений.

Дети с особыми образовательными потребностями, обучающиеся в инклюзивных классах по заключению и рекомендациям психолого-медико-педагогической консультации, могут обучаться по общеобразовательной учебной или индивидуальной программе.

Для детей с особыми образовательными потребностями, обучающихся в инклюзивных и (или) специальных классах, проводятся коррекционные занятия специальными педагогами (олигофренопедагог, сурдопедагог, тифлопедагог, логопед).

20. Учебный и воспитательный процесс в организациях образования осуществляется в соответствии с рабочими учебными программами и рабочими учебными планами.

21. В организациях образования реализуются образовательные учебные программы дополнительного образования.

22. Организация образовательного процесса в организациях образования строится на основе учебного плана, регламентируется годовым календарным учебным графиком работы и расписанием занятий.

23. Организации образования имеют право на проведение часов вариативного компонента учебного плана вне школы (учреждениях культуры, спортивных сооружениях, военных объектах, исследовательских лабораториях, промышленных предприятиях и т.д).

24. Учебная нагрузка, режим занятий обучающихся, воспитанников определяются утверждаемыми организациями образования положениями, подготовленными на основе государственных общеобязательных стандартов образования, санитарных правил, учебных планов и рекомендаций органов здравоохранения и образования.

25. В организациях образования организуется медицинское обеспечение детей и подростков.

Минимальный набор помещений медицинского пункта организаций образования включает кабинет медработника и процедурный кабинет.

26. Расписание занятий в организации образования утверждается ее руководителем либо лицом, его заменяющим.

27. В расписании занятий указываются ежедневное количество, продолжительность и последовательность учебных занятий.

Расписание занятий в организациях образования предусматривает перерыв достаточной продолжительности для питания и активного отдыха обучающихся и воспитанников.

28. В целях контроля за освоением обучающимися общеобразовательных учебных программ начального, основного среднего и общего среднего образования организации образования осуществляют текущий контроль успеваемости учащихся и промежуточную аттестацию обучающихся.

29. Организации образования самостоятельны в выборе форм, порядка и периодичности осуществления текущего контроля успеваемости и проведения промежуточной аттестации обучающихся.

30. Организации образования самостоятельны в выборе форм, средств и методов обучения, определяемых их уставами.

31. Все организации образования, независимо от форм собственности, обеспечивают знание обучающимися казахского языка как государственного, а также изучение русского и одного из иностранных языков в соответствии с государственным общеобязательным стандартом соответствующего уровня образования.

32. Все организации образования, вне зависимости от форм собственности, обеспечивают формирование у обучающихся культуры питания, в том числе посредством пропаганды сбалансированного здорового питания и потребления натуральных и свежих продуктов.

33. Педагогический работник проходит ежегодный медицинский осмотр, а также не реже одного раза в пять лет аттестацию.

Государственная аттестация организаций среднего образования независимо от ведомственной подчиненности проводится один раз в пять лет в плановом порядке государственными органами управления образованием в соответствии с их компетенцией.

4. Управление организациями образования

34. Организации образования в своей деятельности руководствуются Конституцией Республики Казахстан, законами Республики Казахстан, настоящими Правилами и уставом организации образования.

Непосредственное управление организацией образования осуществляет ее руководитель.

35. Руководитель организации образования назначается на должность и освобождается от должности в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан, по согласованию с попечительским советом.

36. Руководитель организации образования несет ответственность за:

1) нарушение прав и свобод обучающихся, воспитанников, работников организации образования;

2) невыполнение функций, отнесенных к его компетенции;

3) нарушение требований государственного общеобязательного стандарта образования;

4) жизнь и здоровье обучающихся, воспитанников и работников организаций образования во время учебно-воспитательного процесса;

6) иные нарушения требований, предусмотренных в нормативных правовых актах и условиях трудового договора.

37. В организациях образования создаются коллегиальные органы управления.

	Приложение 3 к постановлению Правительства Республики Казахстан от 7 апреля2017 года № 181
	Утверждены постановлением Правительства Республики Казахстан от 17 мая 2013 года № 499

Типовые правила
деятельности организаций образования, реализующих образовательные программы технического и профессионального образования

1. Общие положения

1. Настоящие Типовые правила деятельности организаций образования, реализующих образовательные программы технического и профессионального образования, (далее – Правила) разработаны в соответствии с Законом Республики Казахстан от 27 июля 2007 года "Об образовании" (далее – Закон "Об образовании") и определяют порядок деятельности организаций образования, реализующих образовательные программы технического и профессионального образования (далее – организация технического и профессионального образования), независимо от форм собственности и ведомственной подчиненности.

2. Техническое и профессиональное образование приобретается в училищах, колледжах и высших колледжах на базе основного среднего и (или) общего среднего образования.

3. Перед организациями технического и профессионального образования стоят следующие задачи:

1) создание необходимых условий для получения качественного образования, направленных на формирование, развитие и профессиональное становление личности на основе национальных и общечеловеческих ценностей, достижений науки и практики;

2) обеспечение профессиональной ориентационной работы с обучающимися;

3) развитие систем обучения, обеспечивающих взаимосвязь между теоретическим обучением, обучением на производстве и потребностями рынка труда, и помогающих каждому максимально использовать свой личный потенциал в обществе, основанный на знаниях;

4) внедрение и эффективное использование новых технологий обучения, способствующих своевременной адаптации профессионального образования к изменяющимся потребностям общества и рынка труда;

5) интеграция образовательных программ по техническому и профессиональному образованию и производства.

4. Организации технического и профессионального образования осуществляют свою деятельность в соответствии с Конституцией Республики Казахстан, законами Республики Казахстан, настоящими Правилами и разработанными на их основе уставами организаций образования.

5. Организациями технического и профессионального образования являются юридические лица, которые реализуют одну или несколько образовательных программ и обеспечивают образование и воспитание обучающихся.

2. Порядок деятельности организаций образования, реализующих образовательные программы технического и профессионального образования

6. Организации технического и профессионального образования самостоятельны в организации учебно-воспитательного процесса, подборе и расстановке кадров, учебно-методической, финансово-хозяйственной деятельности в пределах, установленных Законом "Об образовании", настоящими Правилами и уставами организаций образования, реализующих образовательные программы технического и профессионального образования.

7. Организации образования, независимо от ведомственной подчиненности и форм собственности, реализующие образовательные программы технического и профессионального образования, осуществляют свою деятельность на основании лицензии, выданной в соответствии с действующим законодательством Республики Казахстан.

8. Лицензирование осуществляется в электронной форме с использованием государственной информационной системы разрешений и уведомлений и государственного электронного реестра разрешений и уведомлений.

9. Основой организации учебно-воспитательного процесса являются планирование и учет учебно-воспитательной работы, осуществляемой организацией образования, реализующей образовательные программы технического и профессионального образования.

10. Планирование учебно-воспитательной работы должно обеспечить своевременное и качественное выполнение учебных планов и программ в полном объеме.

Планирование учебно-воспитательной работы в организациях образования, реализующих образовательные программы технического и профессионального образования, осуществляется на основе утвержденного графика учебно-воспитательного процесса на учебный год и расписания теоретических и практических занятий.

Учет учебно-воспитательной работы в организациях образования, реализующих образовательные программы технического и профессионального образования, осуществляется путем ведения журналов учета теоретического и производственного обучения и табелей учета выполнения учебных программ в учебных часах.

11. Рабочие учебные планы и рабочие учебные программы разрабатываются организациями, реализующими образовательные программы технического и профессионального образования, на основе соответствующих типовых учебных планов и типовых учебных программ.

Типовые учебные планы и типовые учебные программы разрабатываются в соответствии с требованиями государственного общеобязательного стандарта образования технического и профессионального образования.

12. В зависимости от содержания образовательных программ с учетом потребностей и возможностей личности, создания условий доступности получения образования в организациях технического и профессионального образования обучение осуществляется в следующих формах: очное, вечернее, заочное отделение (кроме отдельных квалификаций специальностей, получение которых в заочной, вечерней форме не допускается).

Типовые образовательные программы по военным специальностям утверждаются руководителем соответствующего государственного органа по согласованию с уполномоченным органом в области образования.

13. Порядок приема на обучение в организации образования технического и профессионального образования устанавливается в соответствии с Типовыми правилами приема на обучение в организации образования, реализующие образовательные программы технического и профессионального образования.

14. Порядок перевода обучающихся осуществляется в соответствии с Правилами перевода и восстановления обучающихся по типам организаций образования, утвержденными уполномоченным органом в области образования.

15. Предоставление академических отпусков обучающимся в организациях образования, реализующих образовательные программы технического и профессионального образования, осуществляется в соответствии с Правилами предоставления академических отпусков обучающимися в организациях образования, утвержденными уполномоченным органом в области образования.

16. Текущий контроль успеваемости, промежуточная и итоговая аттестация обучающихся осуществляются в соответствии с Типовыми правилами проведения текущего контроля успеваемости, промежуточной и итоговой аттестации обучающихся, утвержденными уполномоченным органом в области образования.

17. Языковая политика в организациях образования, реализующих образовательные программы технического и профессионального образования, осуществляется в соответствии с Конституцией Республики Казахстан и Законом Республики Казахстан от 11 июля 1997 года "О языках в Республике Казахстан".

18. В организациях образования, реализующих образовательные программы технического и профессионального образования, независимо от форм собственности и ведомственной подчиненности, учебный год начинается и заканчивается согласно графику учебного процесса.

Не менее двух раз в течение полного учебного года для обучающихся устанавливаются каникулы общей продолжительностью не более 11 недель в год, в том числе в зимний период – не менее 2 недель.

Расписание занятий в организациях, реализующих образовательные программы технического и профессионального образования, составляется в соответствии с графиком учебного процесса и рабочими учебными планами.

Для всех видов аудиторных занятий устанавливается академический час продолжительностью 45 минут с перерывом 5 минут, допускаются спаренные занятия с перерывом 10 минут после 2-х академических часов.

Для питания и активного отдыха обучающихся после 2-х спаренных занятий предусматривается перерыв длительностью не менее 15 минут.

Организации образования, реализующие образовательные программы технического и профессионального образования, независимо от форм собственности и ведомственной подчиненности, обеспечивают формирование у обучающихся культуры питания, в том числе посредством пропаганды сбалансированного здорового питания.

19. Организация учебного процесса по кредитной технологии обучения осуществляется в соответствии с Правилами организации учебного процесса по кредитной технологии обучения, утвержденными уполномоченным органом в области образования.

20. В организациях образования, реализующих образовательные программы технического и профессионального образования, учебные занятия проводятся в виде уроков, лекций, семинаров, практических занятий, лабораторных, контрольных и самостоятельных работ, консультаций, бесед, факультативных занятий, курсовых и дипломных проектов (курсовых и дипломных работ) и практик.

21. Участниками образовательного процесса организаций образования, реализующих образовательные программы технического и профессионального образования, являются обучающиеся, педагогические работники, родители или иные законные представители несовершеннолетних обучающихся.

22. К обучающимся в организациях образования, реализующих образовательные программы технического и профессионального образования, относятся студенты, кадеты, курсанты, слушатели.

23. К педагогическим работникам в организациях образования, реализующих образовательные программы технического и профессионального образования, относятся лица, занимающиеся образовательной деятельностью, связанной с обучением и воспитанием обучающихся в организациях образования, реализующих образовательные программы технического и профессионального образования.

24. Количество педагогических работников и перечень должностей педагогических работников в организациях образования, реализующих образовательные программы технического и профессионального образования, определяется на основе типовых штатов работников государственных организаций образования и перечня должностей педагогических работников и приравненных к ним лиц, утвержденных уполномоченным органом в области образования.

25. Замещение должностей педагогических работников организаций образования, реализующих образовательные программы технического и профессионального образования, независимо от форм собственности и ведомственной подчиненности, осуществляется в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.

26. Для управления учебно-воспитательным процессом в зависимости от профиля подготовки кадров по специальностям в организациях образования, реализующих образовательные программы технического и профессионального образования, создаются отделения по группам специальностей (профессий), форме и языкам обучения и другие структурные подразделения.

27. Руководство отделением осуществляется заведующим, назначаемым руководителем организации образования, реализующей образовательные программы технического и профессионального образования.

Заведующий отделением обеспечивает:

1) организацию и непосредственное руководство учебной и воспитательной работой на отделении;

2) выполнение учебных планов и программ;

3) организацию учета успеваемости обучающихся;

4) контроль за дисциплиной обучающихся;

5) контроль за работой обучающихся в период курсового и дипломного проектирования;

6) участие в работе стипендиальной комиссии (очная форма);

7) учет работы по отделению и представление отчетности.

28. Отделения в организациях образования, реализующих образовательные программы технического и профессионального образования, (очное, заочное, вечернее) создаются при подготовке кадров по одной или нескольким специальностям.

29. Профессиональная практика и производственное обучение обучающихся осуществляются в учебно-производственных мастерских, лабораториях, на полигонах, в учебных хозяйствах организаций образования, а также непосредственно на производстве и в организациях соответствующего профиля.

Выполнение учебно-производственных работ в соответствии с учебными программами производственного обучения и профессиональной практики, в том числе, предусматривает организацию выпуска продукции (товаров, работ и услуг).

Производственное обучение обучающихся осуществляется в учебно-производственных мастерских, лабораториях, на полигонах, в учебных хозяйствах организаций образования.

Профессиональная практика обучающихся осуществляется в учебно-производственных мастерских, лабораториях, на полигонах, в учебных хозяйствах организаций образования, на ученических местах, предоставляемых работодателями на основе договоров.

Организации образования, реализующие образовательные программы технического и профессионального образования, реализуют продукцию собственного производства, выпускаемую в учебно-производственных мастерских, учебных хозяйствах и на учебных полигонах.

30. Организация и проведение профессиональной практики осуществляются на основе Правил организации и проведения профессиональной практики и Правил определения организаций в качестве баз практики, утвержденных уполномоченным органом в области образования.

31. Учебно-производственные мастерские, учебные хозяйства, учебные полигоны – структурные подразделения организаций профессионального образования, создаваемые в целях обеспечения реализации содержания учебных программ производственного обучения и профессиональной практики в соответствии с требованиями государственных общеобязательных стандартов образования в зависимости от профиля подготовки кадров по специальностям.

Учебные производственные мастерские являются учебной и производственной базой, обеспечивающей:

1) сочетание теоретического обучения с производственным трудом;

2) получение обучающимися профессиональных навыков в соответствии с учебными планами и программами;

3) организацию выпуска продукции, изготовление инструментов и приспособлений для мастерских, наглядных пособий и приборов для кабинетов и лабораторий, а также ремонт оборудования, машин и механизмов;

4) оказание платных услуг предприятиям, организациям и населению.

В учебных хозяйствах проводятся различные виды лабораторно-практических занятий и сельскохозяйственных работ по технологии растениеводства и животноводства (на полях и фермах учебного хозяйства).

На учебных полигонах проводится обучение по вождению автомобилей, тракторов, различных самоходных машин, обслуживанию и эксплуатации различного оборудования и механизмов.

32. Перечень, содержание и требования по выполнению учебно-производственных работ в учебных мастерских, учебных хозяйствах определяются непосредственно организацией образования, реализующей образовательные программы технического и профессионального образования, по согласованию с работодателями, для которых осуществляется подготовка кадров.

33. Управление в организациях образования, реализующих образовательные программы технического и профессионального образования, осуществляется в соответствии с законодательством Республики Казахстан, настоящими Правилами и уставом учебного заведения.

34. Руководитель организации образования, реализующей образовательные программы технического и профессионального образования, в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан, несет ответственность за:

1) нарушение прав и свобод обучающихся, воспитанников, работников организации образования;

2) невыполнение функций, отнесенных к его компетенции;

3) нарушение требований государственного общеобязательного стандарта образования;

6) иные нарушения требований, предусмотренных в нормативных правовых актах и условиях трудового договора.

35. Государственная аттестация организаций образования независимо от ведомственной подчиненности проводится один раз в пять лет в плановом порядке государственными органами управления образованием в соответствии с их компетенцией.

Для организаций образования, реализующих образовательные программы технического и профессионального образования, послесреднего, высшего и послевузовского образования, государственная аттестация осуществляется по специальностям.

Организации образования, прошедшие институциональную и специализированную аккредитацию в аккредитационных органах, внесенных в реестр аккредитационных органов, аккредитованных организаций образования и образовательных программ, освобождаются от процедуры государственной аттестации по аккредитованным образовательным программам (специальностям) на срок аккредитации, но не более 5 лет.

Государственная аттестация организаций медицинского и фармацевтического образования осуществляется уполномоченным органом в области здравоохранения.

Первая государственная аттестация проводится во вновь созданных организациях образования, реализующих образовательные программы технического и профессионального образования, не позже года первого выпуска специалистов.

36. Педагогические работники организаций образования, реализующих образовательные программы технического и профессионального образования, ежегодно проходят бесплатные медицинские обследования в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.

37. В целях повышения качества обучения и воспитания обучающихся, педагогического мастерства преподавателей и совершенствования методической работы в организациях образования, реализующих образовательные программы технического и профессионального образования, создаются коллегиальные органы управления.

Формами коллегиального управления организацией образования, реализующей образовательные программы технического и профессионального образования, являются педагогический, учебно-методический, попечительские советы.

Деятельность коллегиальных органов организаций образования, реализующих образовательные программы технического и профессионального образования, определяется в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.

38. Наличие фонда библиотеки формируется по отношению к контингенту обучающихся на полный период обучения в соответствии с типовыми учебными планами, образовательными программами технического и профессионального образования.

39. В зависимости от содержания образовательных программ с учетом потребностей и возможностей личности, создания условий доступности получения образования в организациях образования, реализующих образовательные программы технического и профессионального образования, обучение осуществляется в форме очного, вечернего, заочного, экстерната и дистанционной форме обучения для лиц (детей) с особыми образовательными потребностями.

	Приложение 4 к постановлению Правительства Республики Казахстан от 7 апреля 2017 года № 181
	Утверждены постановлением Правительства Республики Казахстан от 17 мая 2013 года № 499

Типовые правила
деятельности организаций образования, реализующих образовательные программы послесреднего образования

1. Общие положения

1. Настоящие Типовые правила деятельности организаций образования, реализующих образовательные программы послесреднего образования, (далее - Правила) разработаны в соответствии с Законом Республики Казахстан от 27 июля 2007 года "Об образовании" и определяют порядок деятельности организаций образования, реализующих образовательные программы послесреднего образования (далее – организация послесреднего образования), независимо от форм собственности.

2. Образовательные программы послесреднего образования направлены на подготовку квалифицированных рабочих кадров, специалистов среднего звена и прикладного бакалавра из числа граждан, имеющих среднее (общее среднее или техническое и профессиональное) образование.

3. Перед организациями образования, реализующими образовательные программы послесреднего образования, стоят следующие задачи:

2) обеспечение профессиональной ориентации обучающихся;

3) развитие систем обучения в течение жизни, обеспечивающих взаимосвязь между общим обучением, обучением по месту работы и потребностями рынка труда и помогающих каждому максимально использовать свой личный потенциал в обществе, основанном на знаниях;

4) формирование у обучающихся культуры питания, в том числе посредством пропаганды сбалансированного здорового питания.

4. Организации образования, реализующие образовательные программы послесреднего образования, осуществляют свою деятельность в соответствии с Конституцией Республики Казахстан, законами Республики Казахстан, а также настоящими Правилами и разработанными на их основе уставами организаций образования.

5. Организации образования, реализующие образовательные программы послесреднего образования, независимо от ведомственной подчиненности и форм собственности, осуществляют свою деятельность на основании лицензии, выданной в соответствии с действующим законодательством Республики Казахстан.

2. Порядок деятельности организаций образования, реализующих образовательные программы послесреднего образования

6. Образовательные программы послесреднего образования реализуются в организациях образования при наличии соответствующего контингента обучающихся по очной форме, основным видом которых являются колледж, высший колледж.

7. Организации образования, реализующие образовательные программы послесреднего образования, самостоятельны в осуществлении учебного и воспитательного процесса, подборе и расстановке кадров, учебно-методической, финансово-хозяйственной и иной деятельности в пределах, установленных законодательством Республики Казахстан, настоящими Правилами и уставами организации послесреднего образования.

8. Основой организации учебного и воспитательного процесса являются планирование и учет учебной, учебно-методической и воспитательной работы, осуществляемой организацией образования, реализующей образовательные программы послесреднего образования.

9. Планирование учебной и воспитательной работы в организациях образования, реализующих образовательные программы послесреднего образования, осуществляется путем утверждения графика учебно-воспитательного процесса на учебный год и расписания теоретических и практических занятий.

График учебно-воспитательного процесса и расписание учебных занятий утверждаются руководителем организации образования, реализующей образовательные программы послесреднего образования.

Учет учебной и воспитательной работы в организациях образования осуществляется путем ведения журналов учета теоретического и производственного обучения и табелей учета выполнения учебных программ в учебных часах.

10. Рабочие учебные планы и рабочие учебные программы разрабатываются организациями образования, реализующими образовательные программы послесреднего образования, на основе соответствующих типовых учебных планов и типовых учебных программ и согласовываются с работодателями.

Типовые учебные планы и типовые учебные программы разрабатываются в соответствии с требованиями государственного общеобязательного стандарта образования по соответствующему уровню образования.

11. В зависимости от содержания образовательных программ с учетом потребностей и возможностей личности, создания условий доступности получения образования в организациях образования, реализующих образовательные программы послесреднего образования, обучение осуществляется в форме очного, вечернего, заочного, экстерната и дистанционной форме обучения для лиц (детей) с особыми образовательными потребностями.

12. Порядок приема на обучение в организации послесреднего образования устанавливается в соответствии с Типовыми правилами приема на обучение в организации образования, реализующие образовательные программы послесреднего образования.

13. Порядок перевода обучающихся осуществляется в соответствии с Правилами перевода и восстановления обучающихся по типам организаций образования, утвержденными уполномоченным органом в области образования Республики Казахстан.

14. Предоставление академических отпусков обучающимся в организациях образования, реализующих образовательные программы послесреднего образования, осуществляется в соответствии с Правилами предоставления академических отпусков обучающимся в организациях образования, утвержденными уполномоченным органом в области образования Республики Казахстан.

15. Языковая политика в организациях образования, реализующих образовательные программы послесреднего образования, осуществляется в соответствии с Конституцией Республики Казахстан и Законом Республики Казахстан от 11 июля 1997 года "О языках в Республике Казахстан".

16. В организациях образования, реализующих образовательные программы послесреднего образования, независимо от форм собственности и ведомственной подчиненности, учебный год начинается 1 сентября и заканчивается согласно графику учебного процесса.

Расписание занятий в организациях образования, реализующих образовательные программы послесреднего образования, составляется в соответствии с графиком учебного процесса и учебными планами.

Для всех видов аудиторных занятий устанавливается академический час продолжительностью 45 минут с перерывом 5 минут, допускаются спаренные занятия с перерывом 10 минут.

17. В организациях образования, реализующих образовательные программы послесреднего образования, учебные занятия проводятся в виде уроков, лекций, семинаров, практических занятий, лабораторных, контрольных и самостоятельных работ, консультаций, бесед, факультативных занятий, курсовых и дипломных проектов, работ и других форм учебных занятий.

18. Участниками образовательного процесса организаций образования, реализующих образовательные программы послесреднего образования, являются обучающиеся и родители, педагогические работники и законные представители несовершеннолетних обучающихся.

19. К обучающимся в организациях образования, реализующих образовательные программы послесреднего образования, относятся студенты, курсанты, слушатели.

20. К педагогическим работникам в организациях образования, реализующих образовательные программы послесреднего образования, относятся лица, занимающиеся образовательной деятельностью, связанной с обучением и воспитанием обучающихся в организациях образования, реализующих образовательные программы технического и профессионального, послесреднего образования.

21. Количество педагогических работников и перечень должностей педагогических работников в организациях образования, реализующих образовательные программы послесреднего образования, определяются на основе типовых штатов работников государственных организаций образования и перечня должностей педагогических работников и приравненных к ним лиц, утвержденных уполномоченным органом в области образования Республики Казахстан.

22. Замещение должностей педагогических работников организаций образования, реализующих образовательные программы послесреднего образования, независимо от форм собственности и ведомственной подчиненности, осуществляется в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.

23 Для управления учебно-воспитательным процессом в зависимости от профиля подготовки кадров по специальностям в организациях образования, реализующих образовательные программы послесреднего образования, при необходимости за ее пределами создаются отделения по группам специальностей (профессий) и другие структурные подразделения.

Отделения (очное, заочное, вечернее) создаются при подготовке кадров по одной или нескольким родственным специальностям и профессиям.

24. Руководство отделением осуществляется заведующим, назначаемым руководителем организации образования, реализующей образовательные программы послесреднего образования.

Заведующий отделением обеспечивает:

1) организацию и непосредственное руководство учебной и воспитательной работой на отделении;

2) выполнение учебных планов и программ;

3) организацию учета успеваемости обучающихся;

4) контроль за дисциплиной обучающихся;

5) контроль за работой обучающихся в период курсового и дипломного проектирования;

6) участие в работе стипендиальной комиссии (очная форма);

7) учет работы по отделению и представление отчетности.

25. Отделения в организациях образования, реализующих образовательные программы послесреднего образования, (очное, заочное, вечернее) создаются при подготовке кадров по одной или нескольким специальностям.

26. Для проведения профессиональной практики организации образования, реализующие образовательные программы послесреднего образования, на договорной основе (кроме организации образования Министерства обороны Республики Казахстан) определяют организации в качестве баз практик, утверждают согласованные с ними учебные программы и календарные графики прохождения практики.

27. Учебно-производственные мастерские, учебные хозяйства, учебные полигоны – структурные подразделения организаций профессионального образования, создаваемые в целях обеспечения реализации содержания учебных программ производственного обучения и профессиональной практики в соответствии с требованиями государственных общеобязательных стандартов образования в зависимости от профиля подготовки кадров по специальностям.

Учебные производственные мастерские являются учебной и производственной базой, обеспечивающей:

1) сочетание теоретического обучения с производственным трудом;

2) получение обучающимися профессиональных навыков в соответствии с учебными планами и программами;

4) оказание платных услуг предприятиям, организациям и населению.

28. Перечень, содержание и требования по выполнению учебно-производственных работ в учебных мастерских, учебных хозяйствах определяются непосредственно организацией образования, реализующей образовательные программы послесреднего образования, по согласованию с работодателями, для которых осуществляется подготовка кадров.

Организации образования, реализующие образовательные программы послесреднего образования, реализуют продукцию собственного производства, выпускаемую в учебно-производственных мастерских, учебных хозяйствах и на учебных полигонах.

30. Управление в организациях образования, реализующих образовательные программы послесреднего образования, осуществляется в соответствии с законодательством Республики Казахстан, настоящими Правилами и уставом учебного заведения на принципах единоначалия и коллегиальности.

31. Руководитель организации образования, реализующей образовательные программы послесреднего образования, в порядке, установленном законами Республики Казахстан, несет ответственность за:

1) нарушение прав и свобод обучающихся, воспитанников, работников организации образования;

2) невыполнение функций, отнесенных к его компетенции;

3) нарушение требований государственного общеобязательного стандарта образования;

6) иные нарушения требований, предусмотренных в нормативных правовых актах и условиях трудового договора.

32. Руководитель организации образования, реализующей образовательные программы послесреднего образования, назначается и освобождается от должности в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.

33. Педагогические работники организации образования, реализующей образовательные программы послесреднего образования, проходят ежегодно бесплатные медицинские обследования в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.

К работе в организациях образования, реализующих образовательные программы послесреднего образования, не допускаются лица:

1) имеющие медицинские противопоказания;

2) состоящие на учете в психиатрическом и (или) наркологическом диспансере;

3) на основании ограничений, предусмотренных Трудовым кодексом Республики Казахстан.

34. В целях повышения качества обучения и воспитания обучающихся, педагогического мастерства преподавателей и совершенствования методической работы в организациях образования, реализующих образовательные программы послесреднего образования, создаются коллегиальные органы управления.

35. Организация учебного процесса по кредитной технологии обучения осуществляется в соответствии с Правилами организации учебного процесса по кредитной технологии обучения, утвержденными уполномоченным органом в области образования.

36. Государственная аттестация организаций образования, реализующих образовательные программы послесреднего образования, независимо от ведомственной подчиненности проводится один раз в пять лет в плановом порядке государственными органами управления образованием в соответствии с их компетенцией.

Для организаций образования, реализующих образовательные программы послесреднего образования, государственная аттестация осуществляется по специальностям.

Организации образования, реализующие образовательные программы послесреднего образования, прошедшие институциональную и специализированную аккредитацию в аккредитационных органах, внесенных в реестр аккредитационных органов, аккредитованных организаций образования и образовательных программ, освобождаются от процедуры государственной аттестации по аккредитованным образовательным программам (специальностям) на срок аккредитации, но не более 5 лет.

Первая государственная аттестация проводится во вновь созданных организациях образования, реализующих образовательные программы послесреднего образования, не позже года первого выпуска специалистов.

37. Наличие фонда библиотек формируется по отношению к контингенту обучающихся на полный период обучения в соответствии с типовыми учебными планами, образовательными программами послесреднего образования.

	Приложение 5 к постановлению Правительства Республики Казахстан от 7 апреля 2017 года № 181
	Утверждены постановлением Правительства Республики Казахстан от 17 мая 2013 года № 499

Типовые правила дятельности организаций образования, реализующих образовательные программы высшего образования

1. Общие положения

1. Настоящие Типовые правила деятельности организаций образования, реализующих образовательные программы высшего образования, (далее - Правила) разработаны в соответствии с Законом Республики Казахстан от 27 июля 2007 года "Об образовании" (далее - Закон "Об образовании") и определяют порядок деятельности организаций образования, реализующих образовательные программы высшего образования, независимо от форм собственности и ведомственной подчиненности.

2. Высшее образование приобретается в высших учебных заведениях следующих видов: национальных исследовательских университетах, национальных высших учебных заведениях, исследовательских университетах, университетах, академиях, институтах и приравненных к ним организациях (консерватория, высшая школа, высшее училище).

3. Основная задача высших учебных заведений – подготовка кадров с высшим образованием путем создания необходимых условий для освоения образовательных программ, направленных на профессиональное становление и развитие личности на основе достижений науки и практики.

4. Высшее учебное заведение (далее – вуз) осуществляет свою деятельность в соответствии с Конституцией Республики Казахстан, законами Республики Казахстан "Об образовании", "О науке", "О коммерциализации научной и (или) научно-технической деятельности" и иными нормативными правовыми актами Республики Казахстан, регламентирующими образовательную и научную деятельность, а также настоящими Правилами и разработанным на их основе уставом вуза.

Военные, специальные учебные заведения (далее – ВСУЗ) осуществляют свою деятельность с учетом особенностей нормативных правовых актов, утверждаемых руководителями соответствующих уполномоченных государственных органов.

2. Порядок деятельности организаций образования, реализующих образовательные программы высшего образования

2.1. Управление вузом

5. Управление вузом осуществляется в соответствии с законодательством Республики Казахстан, настоящими Правилами и уставом организации образования, реализующей образовательные программы высшего образования на принципах коллегиальности.

Управление ВСУЗом осуществляется в соответствии с законодательством Республики Казахстан, Правилами деятельности ВСУЗ и уставом организации образования, реализующей образовательные программы высшего образования.

6. Принципы корпоративного управления реализуются путем создания в вузах наблюдательного и (или) совета директоров, за исключением ВСУЗ.

Принципы коллегиального управления реализуются путем создания в вузах попечительского, ученого, учебно-методического, научного (научно-технического) советов. Деятельность органов корпоративного и коллегиального управления регламентируется законодательством Республики Казахстан и (или) внутренними положениями организаций образования, реализующих образовательные программы высшего образования.

В вузах, образованных в форме государственного предприятия на праве хозяйственного ведения, в порядке, определяемом законодательством, создаются наблюдательные советы.

7. Основным инструментом эффективного управления деятельностью вуза является стратегическое планирование.

8. Вузы в зависимости от организационно-правовой формы и формы собственности в соответствии с законодательством разрабатывают свои стратегии развития и (или) программы развития и (или) планы развития.

9. Непосредственное руководство деятельностью вуза осуществляет ректор (начальник) вуза, назначаемый (избираемый) на должность и освобождаемый от должности в соответствии с действующим законодательством Республики Казахстан.

В вузах, образованных в форме государственного предприятия на праве хозяйственного ведения, наблюдательные советы согласовывают предложения уполномоченного органа соответствующей отрасли по вопросам назначения ректора вуза и расторжения трудового договора с ним путем:

внесения уполномоченному органу соответствующей отрасли нескольких кандидатур на назначение на должность ректора вуза, выбранных этим наблюдательным советом из числа лиц, ранее предложенных уполномоченным органом соответствующей отрасли на рассмотрение наблюдательному совету;

согласования предложения уполномоченного органа соответствующей отрасли о расторжении трудового договора с ректором вуза либо согласования предложения уполномоченного органа соответствующей отрасли о признании обоснованным его решения о расторжении трудового договора с ректором вуза.

10. Ректор вуза (начальник) имеет заместителей – проректоров (заместителей начальника).

11. Подведомственный государственный вуз уполномоченного органа в сфере образования и науки организует отбор кандидатов на занятие вакантной должности проректора вуза.

Уполномоченный орган в сфере образования и науки назначает и освобождает проректора подведомственного государственного вуза по представлению ректора вуза в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.

12. Количество и должностные полномочия проректоров (заместителей начальника) устанавливаются вузом самостоятельно в соответствии с рекомендуемым нормативом численности проректоров и направлений их деятельности, установленных уполномоченным органом в области образования и науки.

13. Ректор вуза (начальник) без доверенности действует от имени вуза, представляет его интересы во всех органах, в установленном законодательством порядке распоряжается имуществом вуза, заключает договоры, выдает доверенности, открывает банковские счета и совершает иные сделки, издает приказы и распоряжения, обязательные для всех сотрудников, преподавателей.

14. Ректор вуза (начальник) осуществляет руководство высшим учебным заведением на принципах коллегиальности, обеспечивает качество подготовки обучающихся, соблюдение государственного общеобязательного стандарта высшего образования (далее – ГОСО), финансовой дисциплины, трудовых прав работников вуза и прав обучающихся, предусмотренных условиями договора.

Ректор вуза (начальник) осуществляет учет и отчетность, сохранность имущества и других материальных ценностей, находящихся на праве хозяйственного ведения или в частной собственности вуза.

15. Ректор государственного вуза один раз в три года проходит аттестацию в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.

Ректор частного вуза подотчетен непосредственно общему собранию учредителей, который определяет круг его полномочий, порядок назначения (избрания) и освобождения от должности.

16. Ректора государственных вузов ежегодно отчитываются по результатам академической деятельности перед ученым советом, по стратегическому плану и плану развития - перед наблюдательным советом или советом директоров.

Финансовый отчет государственных вузов предварительно утверждается наблюдательным советом.

17. Управление человеческими ресурсами вуза осуществляется его кадровой политикой, которая основывается на принципах развития человеческих ресурсов, включающих рекрутинг, подготовку и повышение квалификации кадров.

18. Кандидатуры работников при приеме на работу в вуз должны соответствовать требованиям типовых квалификационных характеристик должностей педагогических работников и приравненных к ним лиц, утвержденных уполномоченным органом в области образования (далее - квалификационные характеристики должностей).

В ВСУЗах кандидатуры на должности профессорско-преподавательского состава при приеме на работу должны соответствовать квалификационным характеристикам должностей педагогических работников и приравненных к ним лиц в военных, специальных учебных заведениях, за исключением должностей гражданских служащих, утвержденных соответствующим уполномоченным государственным органом.

19. Вуз самостоятельно формирует свою структуру и утверждает ее решением ученого совета. При этом структурные подразделения должны охватывать все направления и виды деятельности вуза.

Структура ВСУЗов определяется соответствующим уполномоченным государственным органом.

20. В состав вуза могут входить различные структурные подразделения: факультеты, кафедры, департаменты и другие, перечень и названия которых определяются вузом самостоятельно.

21. Вуз самостоятельно разрабатывает и утверждает положения о структурных подразделениях, в которых определяются основные направления их деятельности, требования по административно-правовому закреплению за структурным подразделением его статуса в организационной структуре управления вузом.

22. В соответствии с утвержденными квалификационными характеристиками должностей руководителей, специалистов и других сотрудников вуз самостоятельно разрабатывает и утверждает должностные инструкции работников, в которых определяются порядок их назначения и освобождения от должности, права, обязанности, полномочия и ответственность.

23. Назначение на должности профессорско-преподавательского состава кафедр осуществляется в соответствии с Правилами конкурсного замещения должностей профессорско-преподавательского состава и научных работников высших учебных заведений, утвержденными приказом уполномоченного органа в области образования.

Порядок назначения на должности профессорско-преподавательского состава ВСУЗов определяется соответствующими уполномоченными государственными органами.

24. Штатное расписание определяется вузом самостоятельно и ежегодно утверждается его ректором (начальником). В ВСУЗах штатное расписание определяется соответствующим уполномоченным государственным органом.

2.2. Образовательная деятельность вуза

25. Образовательная деятельность вуза осуществляется на основе его академической политики, которая представляет собой систему мер, правил и процедур по планированию и управлению образовательной деятельностью и эффективной организации учебного процесса, направленных на реализацию студентоориентированного обучения и повышение качества образования.

26. Академическая политика разрабатывается на основе действующего законодательства в области образования с учетом приоритетов и задач, стоящих перед вузом.

Структура и направления академической политики определяются вузом самостоятельно.

27. Прием обучающихся в вузы осуществляется на конкурсной основе в соответствии с Типовыми правилами приема на обучение в организации образования, реализующие образовательные программы высшего образования, утвержденными постановлением Правительства Республики Казахстан.

Прием обучающихся в ВСУЗы осуществляется в соответствии с Правилами приема на обучение в военные, специальные учебные заведения, реализующие образовательные программы соответствующего уровня.

28. В вузах подготовка кадров с высшим образованием осуществляется по различным по содержанию и срокам обучения образовательным программам по очной, вечерней, заочной формам обучения и в форме экстерната.

29. Для эффективной организации учебного процесса, рационального использования материальных активов и ресурсов, вовлеченных в образовательную деятельность, минимальный контингент обучающихся по очной форме обучения в институтах и приравненных к ним вузах (консерваториях, высшей школе, высшем училище) после первого выпуска должен иметь материально-техническую базу на 960 человек. Исключение составляют вузы военных и правоохранительных органов, где численность обучающихся по очной форме обучения определяется государственным заказом.

30. Приведенный контингент обучающихся определяется исходя из их количества по очной, вечерней и заочной формам обучения. Студенты очной формы обучения учитываются с коэффициентом 1,0, вечерней формы обучения – 0,5 и заочной формы обучения – 0,25.

Соотношение количественного состава контингента обучающихся для ВСУЗов определяется соответствующим уполномоченным государственным органом.

31. Учебный год в высших учебных заведениях начинается 1 сентября и заканчивается согласно академическому календарю. Сроки начала и завершения учебного года в ВСУЗах определяются соответствующими уполномоченными государственными органами.

32. Учебно-методическая работа вуза организовывается в соответствии с Правилами организации и осуществления учебно-методической и научно-методической работы, утвержденными уполномоченным органом в области образования.

Учебно-методическая работа ВСУЗа организовывается в соответствии с Правилами организации и осуществления учебного процесса, учебно-методической и научно-методической деятельности в военных, специальных учебных заведениях, утвержденными соответствующим уполномоченным государственным органом.

33. Образовательная деятельность вузов осуществляется по кредитной технологии обучения на основе студентоориентированного подхода, в котором результаты обучения и компетенции играют основную роль и становятся главным итогом образовательного процесса для студента.

Образовательная деятельность ВСУЗов осуществляется в соответствии с Правилами деятельности военных, специальных учебных заведений, утвержденными соответствующим уполномоченным государственным органом.

34. В целях повышения качества образовательной деятельности вуз создает систему внутреннего обеспечения качества, основанную на стандартах и руководствах для обеспечения качества высшего образования в европейском пространстве высшего образования (ESG), которая включает:

1) политику в области обеспечения качества;

2) разработку и утверждение программ;

3) студентоориентированное обучение, преподавание и оценку;

4) прием студентов, успеваемость, признание и сертификацию;

5) преподавательский состав;

6) учебные ресурсы и систему поддержки студентов;

7) управление информацией;

8) информирование общественности;

9) постоянный мониторинг и периодическую оценку программ;

10) периодическое внешнее обеспечение качества.

35. Система внутреннего обеспечения качества образования базируется на следующих ключевых принципах:

1) обеспечение качества предоставляемых образовательных услуг;

2) обеспечение качества соответствует разнообразию систем высшего образования, учебных заведений, образовательных программ и студентов;

3) обеспечение качества поддерживает развитие культуры качества;

4) обеспечение качества учитывает потребности и ожидания студентов, всех других заинтересованных сторон и общества;

5) обеспечение качества основывается на академической честности, выражающей честность студента в обучении и при выполнении письменных работ (контрольных, курсовых, эссе, дипломных, диссертационных).

36. Академическая честность выступает основным принципом процесса обучения. Во избежание плагиата все виды письменных работ (контрольные, эссе, курсовые, дипломные, диссертационные) обучающихся проходят проверку с использованием программы антиплагиата. Порядок и процедура проверки определяются вузом самостоятельно.

37. Организация учебного процесса осуществляется на основе академического календаря, расписания учебных занятий и образовательных программ.

38. Образовательные программы разрабатываются вузом самостоятельно в соответствии с государственными общеобязательными стандартами образования соответствующих уровней образования, утвержденными постановлением Правительства Республики Казахстан, типовыми учебными планами, а также на основании профессиональных стандартов.

Организация учебного процесса в ВСУЗах осуществляется в соответствии с Правилами организации и осуществления учебного процесса, учебно-методической и научно-методической деятельности в военных, специальных учебных заведениях и Правилами организации учебного процесса с применением образовательных технологий в военных, специальных учебных заведениях, утвержденными соответствующим уполномоченным государственным органом.

39. Среднегодовая педагогическая (учебная) нагрузка профессорско-преподавательского состава устанавливается вузом самостоятельно, исходя из общего объема учебной работы и установленного штата профессорско-преподавательского состава, в пределах годовой нормы рабочего времени и утверждается ректором вуза на основании решения ученого совета.

40. В вузах устанавливаются следующие основные виды учебной работы: лекции, семинары, практические, студийные и лабораторные занятия, консультации, контрольные работы, коллоквиумы, самостоятельная работа студента, самостоятельная работа студента под руководством преподавателя, профессиональная практика, курсовая работа (проект), дипломная работа (проект), экспериментальная работа, различные формы контроля учебных достижений обучающихся (экзамены, защита письменных видов работ) и другие.

При этом виды занятий, а также соотношение объема часов между лекциями и семинарами, практическими, студийными и лабораторными занятиями определяются вузом самостоятельно.

41. Научно-педагогическая деятельность преподавателей вуза осуществляется на основе индивидуального плана работы преподавателя, утверждаемого руководителем структурного подразделения на учебный год.

42. Лекции читают преподаватели, имеющие ученую степень доктора наук или кандидата наук, степень доктора философии (PhD) или доктора по профилю, ученые звания (ассоциированный профессор (доцент), профессор), а также с академической степенью магистра и (или) старшие преподаватели, имеющие научно-педагогический стаж не менее 3 лет.

К чтению лекций и (или) проведению других видов учебных занятий также могут привлекаться научные работники, заслуженные деятели культуры, искусства, спорта, члены творческих союзов или опытные специалисты, имеющие стаж практической работы по профилю специальности не менее 3 лет.

43. Другие виды учебной работы могут включаться в педагогическую нагрузку всех преподавателей независимо от занимаемой должности.

44. Учебная работа подразделяется на аудиторную (лекции, семинары, практические, студийные, лабораторные занятия, консультации, экзамены, защита письменных работ) и внеаудиторную, к которой относятся все остальные ее виды.

45. Вуз самостоятельно определяет формы, методы и средства обучения, создавая максимально благоприятные условия для освоения студентами образовательных программ высшего образования.

46. Преподаватель вуза имеет свободу выбора способов и форм организации и проведения учебных занятий, методов обучения при условии соблюдения требований учебных планов и учебных программ (силлабус).

47. Образовательные программы высшего образования включают три цикла дисциплин: цикл общеобразовательных дисциплин (ООД), цикл базовых дисциплин (БД) и цикл профилирующих дисциплин (ПД), а также дополнительные виды обучения (профессиональную практику по специальности, физическую культуру и другие), промежуточную и итоговую аттестации.

48. Каждый цикл дисциплин состоит из дисциплин обязательного компонента, перечень и содержание которых определяются типовыми учебными планами и типовыми учебными программами, а также из дисциплин компонента по выбору, в ВСУЗах - вузовского компонента, перечень и содержание которых определяются рабочими учебными планами и рабочими учебными программами.

49. Обучение осуществляется на основе образовательных программ, единых для всех форм обучения.

Для лиц с ограниченными возможностями развития, в том числе имеющих инвалидность, создаются специальные условия для обучения с учетом их особых образовательных потребностей.

50. В образовательных программах вузов могут реализовываться элементы дуальной системы, инновационных, в том числе дистанционных, технологий обучения, а также обучение на трех языках.

51. Для лиц, имеющих техническое и профессиональное (среднее профессиональное), послесреднее или высшее образование, учебный процесс в вузе организовывается по сокращенным образовательным программам с ускоренным сроком обучения.

52. Образовательные программы на базе высшего образования предусматривают только профессиональную подготовку и включают циклы базовых и профилирующих дисциплин, дополнительные виды обучения и промежуточные и итоговую аттестации.

53. Сроки обучения по сокращенным образовательным программам определяются вузом самостоятельно в зависимости от пререквизитов студентов.

В данном случае осуществляются перезачет кредитов и учет ранее освоенных дисциплин при условии достаточности их объема и преемственности образовательной программы. Траектория и срок обучения определяются с учетом пререквизитов дисциплин, указанных в транскрипте (приложении к диплому).

54. Профессиональная практика, экспериментальная работа и итоговая аттестация обучающихся проводятся согласно академическому календарю в соответствии с требованиями государственных общеобязательных стандартов высшего образования.

Профессиональная практика проводится в организациях, соответствующих профилю подготовки специалистов и направлена на закрепление знаний, полученных в процессе обучения, приобретение практических навыков и освоение передового опыта.

55. Виды, сроки и содержание профессиональной практики определяются рабочими учебными планами и рабочими учебными программами.

Порядок разработки и утверждения программы по всем видам профессиональной практики определяется вузом самостоятельно согласно Правилам организации и проведения профессиональной практики и Правилам определения организации в качестве баз практики, утвержденным уполномоченным органом в области образования.

Порядок разработки и утверждения программы по всем видам профессиональной практики и стажировки в ВСУЗах определяется Правилами организации и прохождения профессиональной практики и стажировки обучающимися военных, специальных учебных заведений, утвержденными соответствующим уполномоченным государственным органом.

56. Оценка учебных достижений обучающихся осуществляется в соответствии с Правилами проведения текущего контроля успеваемости, промежуточной и итоговой аттестации обучающихся, утвержденными уполномоченным органом в области образования. Вузы самостоятельно определяют формы, порядок и периодичность проведения текущего и рубежного контроля успеваемости и промежуточной аттестации студентов.

Форма, порядок и периодичность проведения текущего и рубежного контроля успеваемости, промежуточной и итоговой аттестации обучающихся в ВСУЗах определяются Правилами проведения текущего контроля успеваемости, промежуточной и итоговой аттестации обучающихся военных, специальных учебных заведений, утвержденными соответствующим уполномоченным государственным органом.

57. Для осуществления регистрации студентов на учебные дисциплины, учета освоенных кредитов, организации промежуточной и итоговой аттестации и ведения всей истории учебных достижений студентов в вузе создается офис регистратора.

58. Структура и порядок работы офис регистратора определяются вузом самостоятельно.

59. Офис регистратора выполняет следующие основные функции:

1) разрабатывает правила регистрации на учебные дисциплины;

2) проводит регистрацию студентов на учебные дисциплины;

3) формирует академические группы и потоки;

4) регистрирует в установленном порядке индивидуальные учебные планы студентов;

5) организует и проводит промежуточную и итоговую аттестацию студентов;

6) осуществляет расчет академического рейтинга студентов;

7) ведет учет освоенных кредитов студентов в течение всего периода обучения и за весь период обучения;

8) выписывает транскрипт студентов.

60. Вуз в соответствии с видами деятельности, а также в целях обеспечения интеграции образования и науки может иметь специализированные лаборатории и (или) научные, научно-исследовательские, научно-производственные подразделения, конструкторские бюро, подготовительное отделение (факультет, центр), объекты производственной и социальной инфраструктуры, общежития, клинические базы, учебно-опытные хозяйства, учебные базы практик, учебные театры и концертные залы, художественно-творческие мастерские, физкультурно-спортивные клубы и другие структурные подразделения.

С целью проведения учебных занятий, организации и проведения различных видов профессиональных практик, подготовки курсовых работ (проектов), дипломных работ (проектов) вуз может организовывать учебные подразделения (филиалы) на предприятиях и организациях, соответствующих ее профилю, совместно с работодателями.

61. Воспитательная деятельность вузов является составной частью образовательного процесса и направлена на формирование патриотизма, гражданственности, интернационализма, высокой морали и нравственности, правовой культуры межконфессиональной толерантности, а также на развитие разносторонних интересов и способностей обучающихся.

62. Воспитательная деятельность осуществляется на основе взаимного уважения человеческого достоинства студентов и профессорско-преподавательского состава.

Проведение воспитательной работы в вузах осуществляется на основе ценностей казахстанской идентичности и единства, духовно-нравственных ценностей общенациональной патриотической идеи "Мәңгілік ел", формирования культуры здорового образа жизни.

63. Воспитательная деятельность вуза осуществляется на основе комплексного плана по воспитательной работе.

64. Воспитательная работа вуза включает:

1) формирование у обучающихся умений самостоятельно и компетентно принимать и реализовывать решения;

2) формирование у студентов чувства патриотизма, гражданственности, интернационализма, высокой морали и нравственности;

3) формирование у студентов мотивации к здоровому образу жизни, активному участию в общественных мероприятиях;

4) проведение тематических мероприятий по профилю кафедры, способствующих расширению кругозора студентов, формированию ценностного отношения к выбранной специальности;

5) проведение мероприятий, направленных на правовое просвещение молодежи и профилактику правового нигилизма.

В ВСУЗах воспитательная работа включает дополнительные виды работ, определяемые Правилами деятельности военных, специальных учебных заведений, утвержденными соответствующим уполномоченным государственным органом.

65. Воспитательный процесс вуза должен предусматривать меры, направленные на формирование у студентов "нулевой терпимости" к коррупционным проявлениям, мировоззрения антикоррупционного поведения.

2.3. Научно-исследовательская деятельность вуза

66. Научно-исследовательская деятельность вуза осуществляется преподавателями и научными сотрудниками.

Профессорско-преподавательский состав выполняет научно-исследовательскую работу, как обязательную составляющую своей деятельности, в основное рабочее время в соответствии с индивидуальным планом работы преподавателя.

67. Научно-исследовательская работа (далее - НИР) в вузах в соответствии с их видами деятельности включает:

1) проведение фундаментальных, прикладных, поисковых (инициативных) научно-исследовательских, опытно-конструкторских работ, в том числе по инновационным направлениям;

2) осуществление научных исследований по заказу, договору со сторонними организациями;

3) формирование и развитие собственных научных школ, вовлеченность профессорско-преподавательского состава вуза к исследовательской деятельности;

4) организация научно-исследовательской работы студентов, магистрантов и докторантов, активное привлечение к исследовательской деятельности всех категорий обучающихся;

5) получение новых знаний посредством научных исследований и творческой деятельности научно-педагогических работников и обучающихся;

6) исследования и разработку теоретических и методологических основ развития высшего образования;

7) разработку и внедрение инновационных технологий обучения в учебный процесс вуза;

8) внедрение результатов научных исследований в учебный процесс и производство;

9) формирование инновационной инфраструктуры исследовательской деятельности, создание и внедрение механизма коммерциализации научных разработок;

10) защиту интеллектуальной собственности и авторских прав исследователей и разработчиков;

11) расширение финансовых источников научных исследований и разработок, в том числе на основе государственно-частного партнерства, международного сотрудничества и средств предприятий, организаций.

68. Научная деятельность вуза в зависимости от вида деятельности является непременной составной частью процесса подготовки специалистов. Единство учебного и научного процессов обеспечивается за счет:

1) привлечения обучающихся к участию в научно-исследовательских и проектно-конструкторских работах, выполняемых за счет выделенных бюджетных и внебюджетных источников финансирования, предусмотренных законодательством Республики Казахстан;

2) проведения на базе научных и научно-производственных подразделений вуза, предприятий и организаций разнообразных форм активной учебной работы обучающихся, профессиональной практики, курсового и дипломного проектирования.

69. По результатам выполнения НИР составляются промежуточный и заключительный отчеты, предусмотренные календарным планом. Отчеты составляются на основе достоверных данных, по результатам НИР предоставляемых их исполнителями.

70. Приоритетным направлением деятельности высших учебных заведений является коммерциализация результатов научной и (или) научно-технической деятельности, наряду с образовательной деятельностью.

71. Международное сотрудничество вузов осуществляется на основе законодательства Республики Казахстан и международных договоров Республики Казахстан.

Вузы самостоятельно устанавливают прямые связи с зарубежными организациями образования, науки и культуры, международными организациями и фондами, заключают двусторонние и многосторонние договоры о сотрудничестве, участвуют в международных программах обмена студентами, педагогическими и научными работниками, вступают в международные неправительственные организации (ассоциации) в области образования.

72. ВСУЗы имеют право в соответствии с международными договорами и контрактами осуществлять подготовку специалистов из числа иностранных граждан.

3. Информационное и материально-техническое обеспечение деятельности вуза

73. Обеспеченность вуза информационными ресурсами является обязательным условием осуществления образовательной деятельности.

74. Библиотечный фонд является составной частью информационных ресурсов и включает учебную, учебно-методическую и научную литературу, а также нормативные правовые акты.

Вузы обеспечивают обучающихся учебной и учебно-методической литературой по всем учебным дисциплинам учебного плана

Реализация образовательных программ высшего образования должна обеспечиваться свободным доступом обучающихся к библиотечным фондам, компьютерным технологиям, учебно-методической и научной литературе, учебной, научной, информационной базам данных, включая международные источники, размещаемые в электронных библиотеках.

75. В вузе создается высокотехнологичная информационно-образовательная среда, включающая web-сайт, информационно-образовательный портал, автоматизированную систему обеспечения кредитной технологии обучения, совокупность информационно-образовательных ресурсов, размещенных в локальных сетях вуза, и разветвленную компьютерную сеть с широкополосным и высокоскоростным доступом в интернет.

76. Обязательным условием в деятельности вуза является наличие соответствующей аудиторной и лабораторной базы, учебных кабинетов, производственных мастерских, полигонов, спортивных залов и других помещений, обеспечивающих его деятельность и принадлежащих ему на праве собственности, хозяйственного ведения или оперативного управления.

77. Вуз располагает аудиторным фондом, необходимым для проведения учебных занятий по формам обучения не более чем в две смены.

78. Для достижения образовательных целей и задач вуз располагает различными видами технических ресурсов: лабораторное оборудование, установки, механизмы, стенды, средства измерения, макеты и модели изделий, применяемые в учебных и исследовательских целях, экспериментальные образцы, материалы, компьютерная и иная вычислительная техника, программные средства.

79. Вуз располагает финансовыми ресурсами, обеспечивающими условия для получения образования, определяемыми исходя из контингента обучающихся и образовательной деятельности.

80. Источниками финансовых ресурсов выступают бюджетные средства, в том числе полученные от образовательных и научных грантов, средства, поступающие от образовательных услуг на платной основе, продажи учебно-методической, научной, опытно-конструкторской, экспериментальной и издательской продукции, спонсорская помощь и иные источники, полученные от осуществления других видов деятельности, не запрещенных действующим законодательством Республики Казахстан.

	Приложение 6 к постановлению Правительства Республики Казахстан от 7 апреля 2017 года № 181
	Утверждены постановлением Правительства Республики Казахстан от 17 мая 2013 года № 499

Типовые правила деятельности организаций образования, реализующих образовательные программы высшего и послевузовского образования

1. Общие положения

1. Настоящие Типовые правила деятельности организаций образования, реализующих образовательные программы высшего и послевузовского образования, (далее - Правила) разработаны в соответствии с Законом Республики Казахстан от 27 июля 2007 года "Об образовании" (далее – Закон "Об образовании") и определяют порядок деятельности организаций образования, реализующих образовательные программы высшего и послевузовского образования, независимо от форм собственности и ведомственной подчиненности.

2. Высшее и послевузовское образование приобретается в высших учебных заведениях следующих видов: национальных исследовательских университетах, национальных высших учебных заведениях, исследовательских университетах, университетах, академиях.

3. Основная задача высших учебных заведений – подготовка кадров с высшим и послевузовским образованием путем создания необходимых условий для освоения образовательных программ, направленных на профессиональное становление и развитие личности на основе достижений науки и практики.

4. Высшее учебное заведение (далее - вуз) осуществляет свою деятельность в соответствии с Конституцией Республики Казахстан, законами Республики Казахстан "Об образовании", "О науке", "О коммерциализации научной и (или) научно-технической деятельности" и иными нормативными правовыми актами Республики Казахстан, регламентирующими образовательную и научную деятельность, а также настоящими Правилами и разработанным на их основе уставом вуза.

Военные, специальные учебные заведения (далее - ВСУЗ) осуществляют свою деятельность с учетом особенностей нормативных правовых актов, утверждаемых руководителями соответствующих уполномоченных государственных органов.

2. Порядок деятельности организаций образования, реализующих образовательные программы высшего и послевузовского образования

2.1. Управление вузом

5. Управление вузом осуществляется в соответствии с законодательством Республики Казахстан, настоящими Правилами и уставом организации образования, реализующей образовательные программы высшего и послевузовского образования на принципах коллегиальности.

6. Принципы корпоративного управления реализуются путем создания в вузах наблюдательного или попечительского советов или совета директоров, за исключением ВСУЗ.

Принципы коллегиального управления реализуются путем создания в вузах ученого, учебно-методического, научного (научно-технического) советов. Деятельность органов корпоративного и коллегиального управления регламентируется законодательством Республики Казахстан и (или) внутренними положениями организаций образования, реализующих образовательные программы высшего и послевузовского образования.

7. Основным инструментом эффективного управления деятельностью вуза является стратегическое планирование.

10. Ректор вуза (начальник) имеет заместителей – проректоров (заместителей начальника).

14. Ректор вуза (начальник) осуществляет руководство высшим учебным заведением на принципах коллегиальности, обеспечивает качество подготовки обучающихся, соблюдение государственного общеобязательного стандарта высшего и послевузовского образования (далее – ГОСО), финансовой дисциплины, трудовых прав работников вуза и прав обучающихся, предусмотренных условиями договора.

Финансовый отчет государственных вузов предварительно утверждается наблюдательным советом.

18. Кандидатуры работников при приеме на работу в вуз должны соответствовать требованиям типовых квалификационных характеристик должностей педагогических работников и приравненных к ним лиц, утвержденных уполномоченным органом в области образования (далее – квалификационные характеристики должностей).

Структура ВСУЗов определяется соответствующим уполномоченным государственным органом.

2.2. Образовательная деятельность вуза

Структура и направления академической политики определяются вузом самостоятельно.

27. Прием обучающихся в вузы осуществляется на конкурсной основе в соответствии с Типовыми правилами приема на обучение в организации образования, реализующие образовательные программы высшего и послевузовского образования, утвержденными постановлением Правительства Республики Казахстан.

29. В вузах подготовка кадров с послевузовским образованием осуществляется по различным по содержанию и срокам обучения образовательным программам по очной форме.

30. Учебный год в высших учебных заведениях начинается 1 сентября и заканчивается согласно академическому календарю. Сроки начала и завершения учебного года в ВСУЗах определяются соответствующими уполномоченными государственными органами.

31. Учебно-методическая работа вуза организовывается в соответствии с Правилами организации и осуществления учебно-методической и научно-методической работы, утвержденными уполномоченным органом в области образования.

32. Образовательная деятельность вузов осуществляется по кредитной технологии обучения на основе студентоориентированного подхода, в котором результаты обучения и компетенции играют основную роль и становятся главным итогом образовательного процесса для обучающегося.

33. В целях повышения качества образовательной деятельности вуз создает систему внутреннего обеспечения качества, основанную на стандартах и руководствах для обеспечения качества высшего и послевузовского образования в европейском пространстве высшего образования (ESG), которая включает:

1) политику в области обеспечения качества;

2) разработку и утверждение программ;

3) студентоориентированное обучение, преподавание и оценку;

4) прием обучающихся, успеваемость, признание и сертификацию;

5) преподавательский состав;

6) учебные ресурсы и систему поддержки обучающихся;

7) управление информацией;

8) информирование общественности;

9) постоянный мониторинг и периодическую оценку программ;

10) периодическое внешнее обеспечение качества.

34. Система внутреннего обеспечения качества образования базируется на следующих ключевых принципах:

1) обеспечение качества предоставляемых образовательных услуг;

3) обеспечение качества поддерживает развитие культуры качества;

35. Академическая честность выступает основным принципом процесса обучения. Во избежание плагиата все виды письменных работ (контрольные, эссе, курсовые, дипломные, диссертационные) обучающихся проходят проверку с использованием программы антиплагиата, за исключением ВСУЗ. Порядок и процедура проверки определяются вузом самостоятельно.

36. Организация учебного процесса осуществляется на основе академического календаря, расписания учебных занятий и образовательных программ.

37. Образовательные программы разрабатываются вузом самостоятельно в соответствии с ГОСО, типовыми учебными планами, а также на основании профессиональных стандартов.

38. Среднегодовая педагогическая (учебная) нагрузка профессорско-преподавательского состава устанавливается вузом самостоятельно, исходя из общего объема учебной работы и установленного штата профессорско–преподавательского состава, в пределах годовой нормы рабочего времени и утверждается ректором вуза на основании решения ученого совета.

39. В вузах устанавливаются следующие основные виды учебной работы: лекции, семинары, практические, студийные и лабораторные занятия, консультации, контрольные работы, коллоквиумы, самостоятельная работа обучающихся, самостоятельная работа обучающихся под руководством преподавателя, профессиональная практика, курсовая работа (проект), дипломная работа (проект), экспериментальная работа, различные формы контроля учебных достижений обучающихся (экзамены, защита письменных видов работ) и другие.

40. Научно-педагогическая деятельность преподавателей вуза осуществляется на основе индивидуального плана работы преподавателя, утверждаемого руководителем структурного подразделения на учебный год.

41. Лекции читают преподаватели, имеющие ученую степень доктора наук или кандидата наук, степень доктора философии (PhD) или доктора по профилю, ученые звания (ассоциированный профессор (доцент), профессор), а также с академической степенью магистра соответствующих наук или старшие преподаватели, имеющие научно-педагогический стаж не менее 3 лет.

42. Руководство научно-исследовательской и экспериментально-исследовательской работой магистрантов и докторантов, магистерскими диссертациями (проектами) и докторскими диссертациями осуществляют преподаватели, имеющие ученую степень доктора наук и кандидата наук и (или) степень доктора философии (PhD) и доктора по профилю, ученые звания (ассоциированный профессор (доцент), профессор) и активно занимающиеся научными исследованиями, и (или) научные работники и специалисты-практики, имеющие ученую степень, научные публикации по профилю, соответствующей специальности обучающегося, за исключением ВСУЗ.

44. Учебная работа подразделяется на аудиторную (лекции, семинары, практические, студийные, лабораторные занятия, консультации, экзамены, защита письменных работ и другие) и внеаудиторную, к которой относятся все остальные ее виды.

45. Вуз самостоятельно определяет формы, методы и средства обучения, создавая максимально благоприятные условия для освоения обучающимися образовательных программ высшего и послевузовского образования.

47. Образовательные программы высшего и послевузовского образования включают три цикла дисциплин: цикл общеобразовательных дисциплин (ООД), цикл базовых дисциплин (БД) и цикл профилирующих дисциплин (ПД), а также дополнительные виды обучения (профессиональную практику по специальности, физическую культуру и другие), промежуточную и итоговую аттестации.

48. Каждый цикл дисциплин состоит из дисциплин обязательного компонента, перечень и содержание которых определяются типовыми учебными планами и типовыми учебными программами, а также из дисциплин компонента по выбору, в ВСУЗах – вузовского компонента, перечень и содержание которых определяются рабочими учебными планами и рабочими учебными программами.

49. Обучение осуществляется на основе образовательных программ, единых для всех форм обучения.

52. Образовательные программы на базе высшего и послевузовского образования предусматривают только профессиональную подготовку и включают циклы базовых и профилирующих дисциплин, дополнительные виды обучения и промежуточные и итоговую аттестации.

53. Сроки обучения по сокращенным образовательным программам определяются вузом самостоятельно в зависимости от пререквизитов обучающихся.

Профессиональная практика проводится в соответствующих организациях и направлена на закрепление знаний, полученных в процессе обучения, приобретение практических навыков и освоение передового опыта.

57. Для осуществления регистрации обучающихся на учебные дисциплины, учета освоенных кредитов, организации промежуточной и итоговой аттестации и ведения всей истории учебных достижений обучающихся в вузе создается офис регистратора.

В ВСУЗах для осуществления регистрации на учебные дисциплины, учета освоенных кредитов, организации промежуточной и итоговой аттестации и ведения всей истории учебных достижений обучающихся создается подразделение мониторинга и контроля (оценки) качества образования.

58. Структура и порядок работы офис регистратора определяются вузом самостоятельно.

59. Офис регистратора (подразделения(е) мониторинга и контроля (оценки) качества образования) выполняет следующие основные функции:

1) разрабатывает правила регистрации на учебные дисциплины;

2) проводит регистрацию обучающихся на учебные дисциплины;

3) формирует академические группы и потоки;

4) регистрирует в установленном порядке индивидуальные учебные планы обучающихся;

5) организует и проводит промежуточную и итоговую аттестацию обучающихся;

6) осуществляет расчет академического рейтинга обучающихся;

7) ведет учет освоенных кредитов обучающихся в течение всего периода обучения и за весь период обучения;

8) выписывает транскрипт обучающихся.

62. Воспитательная деятельность осуществляется на основе взаимного уважения человеческого достоинства обучающихся и профессорско-преподавательского состава.

63. Воспитательная деятельность вуза осуществляется на основе комплексного плана по воспитательной работе.

64. Воспитательная работа вуза включает:

1) формирование у обучающихся умений самостоятельно и компетентно принимать и реализовывать решения;

2) формирование у обучающихся чувства патриотизма, гражданственности, интернационализма, высокой морали и нравственности;

3) формирование у обучающихся мотивации к здоровому образу жизни, активному участию в общественных мероприятиях;

4) проведение тематических мероприятий по профилю кафедры, способствующих расширению кругозора обучающихся, формированию ценностного отношения к выбранной специальности;

65. Воспитательный процесс вуза должен предусматривать меры, направленные на формирование у обучающихся "нулевой терпимости" к коррупционным проявлениям, мировоззрения антикоррупционного поведения.

2.3. Научно-исследовательская деятельность вуза

66. Научно-исследовательская деятельность вуза осуществляется преподавателями и научными сотрудниками.

67. Научно-исследовательская работа (далее – НИР) в вузах в соответствии с их видами деятельности включает:

2) осуществление научных исследований по заказу, договору со сторонними организациями;

6) исследования и разработку теоретических и методологических основ развития высшего и послевузовского образования;

7) разработку и внедрение инновационных технологий обучения в учебный процесс вуза;

8) внедрение результатов научных исследований в учебный процесс и производство;

9) формирование инновационной инфраструктуры исследовательской деятельности, создание и внедрение механизма коммерциализации научных разработок, за исключением ВСУЗов;

10) защиту интеллектуальной собственности и авторских прав исследователей и разработчиков;

Вузы самостоятельно устанавливают прямые связи с зарубежными организациями образования, науки и культуры, международными организациями и фондами, заключают двусторонние и многосторонние договоры о сотрудничестве, участвуют в международных программах обмена обучающимися, педагогическими и научными работниками, вступают в международные неправительственные организации (ассоциации) в области образования.

ВСУЗы заключают двухсторонние и многосторонние договоры о сотрудничестве с зарубежными организациями, участвуют в международных программах обмена обучающимися, педагогическими и научными работниками, вступают в международные неправительственные организации (ассоциации) в области образования по согласованию с соответствующим уполномоченным государственным органом.

3. Информационное и материально-техническое обеспечение деятельности вуза

74. Библиотечный фонд является составной частью информационных ресурсов и включает учебную, учебно-методическую и научную литературу, а также законодательные и нормативные правовые акты.

Вузы обеспечивают обучающихся учебной и учебно-методической литературой по общеобразовательным базовым и профилирующим дисциплинам обязательного компонента, предусмотренным в типовых учебных планах.

Реализация образовательных программ высшего и послевузовского образования должна обеспечиваться свободным доступом обучающихся к библиотечным фондам, компьютерным технологиям, учебно-методической и научной литературе, учебной, научной, информационной базам данных, включая международные источники, размещаемые в электронных библиотеках.

	Приложение 7 к постановлению Правительства Республики Казахстан от 7 апреля 2017 года № 181
	Утверждены постановлением Правительства Республики Казахстан от 17 мая 2013 года № 499

Типовые правила деятельности специализированных организаций образования

1. Общие положения

1. Настоящие Типовые правила деятельности специализированных организаций образования (далее – Правила) разработаны в соответствии с Законом Республики Казахстан от 27 июля 2007 года "Об образовании" (далее – Закон "Об образовании") и определяют порядок их деятельности, независимо от форм их собственности и ведомственной подчиненности.

2. Специализированная организация образования реализует элитарное образование по специализированным общеобразовательным учебным программам, направленным на углубленное освоение одаренными детьми основ наук, культуры, искусства, хореографии, спорта, начальной военной подготовки.

3. Специализированная организация образования осуществляет свою деятельность в соответствии с Конституцией Республики Казахстан, законами Республики Казахстан, а также настоящими Правилами и разработанным на их основе уставом. Устав разрабатывается специализированной организацией образования.

4. Основная цель специализированных организаций образования – обеспечение условий для развития конкурентоспособной личности и функциональной грамотности одаренных детей, готовых самоактуализироваться в динамично развивающейся среде.

5. Задачи специализированных организаций образования:

1) реализация элитарного образования;

2) сохранение и приумножение интеллектуального потенциала страны;

3) обеспечение индивидуализированного характера обучения одаренных детей и качественного усвоения обучающимися специализированных общеобразовательных учебных программ;

4) совершенствование навыков самостоятельной, проектной и исследовательской деятельности одаренных детей;

5) формирование социально активной личности гражданина и патриота, обладающей чувством национальной гордости, гражданского достоинства, любви к Отечеству, своему народу.

6. Специализированная организация образования имеет следущие направления: естественно-математическое, общественно-гуманитарное, экономическое, технологическое, музыкальное, хореографическое, художественно-эстетическое, военное, спортивное.

7. Специализированная организация образования является творческой лабораторией, организующей поиск, разработку нового содержания образования, форм и методов по его внедрению, апробации экспериментальных образовательных программ и учебных планов.

2. Порядок деятельности специализированных организаций образования

8. Создание специализированных организаций образования осуществляется в установленном законодательством Республики Казахстан порядке.

9. Организации образования, реализующие специализированные общеобразовательные учебные программы, независимо от ведомственной подчиненности и форм собственности, осуществляют свою деятельность на основании лицензии, выданной в соответствии с действующим законодательством Республики Казахстан.

10. Лицензирование осуществляется в электронной форме с использованием государственной информационной системы разрешений и уведомлений и государственного электронного реестра разрешений и уведомлений.

11. Специализированная организация образования является самостоятельным юридическим лицом, имеет печать с изображением Государственного герба Республики Казахстан и своим наименованием, текущий счет и другие, установленные законодательством Республики Казахстан, счета.

12. Для осуществления деятельности специализированных организаций образования необходимо наличие высококвалифицированных кадров, необходимой материально-технической базы и соответствующего учебно-методического обеспечения и научного сопровождения образовательного процесса. Для обучения детей с особыми образовательными потребностями создаются необходимые условия с учетом их индивидуальных потребностей.

13. Государственная аттестация специализированных организаций образования независимо от ведомственной подчиненности проводится один раз в пять лет в плановом порядке государственными органами управления образованием в соответствии с их компетенцией.

14. Организация образовательного процесса в специализированной организации образования осуществляется по рабочим учебным планам, разработанным на основе типовых учебных планов для специализированных организаций образования, утверждаемых уполномоченным органом в области образования.

15. Разработку рабочего учебного плана и специализированных общеобразовательных учебных программ специализированная организация образования осуществляет самостоятельно.

16. Специализированные организации образования самостоятельны в выборе форм, средств и методов обучения, определяемых их уставами.

17. Специализированная организация образования определяет области знаний внутри профилирующих предметов, а также прикладных курсов и факультативов в соответствии с запросами обучающихся и возможностями кадрового потенциала.

18. Количество классов-комплектов специализированных организаций образования на каждом уровне и обучающихся в классах формируется при наличии соответствующих условий.

19. При изучении государственного (для классов с русским языком обучения) и русского (для классов с казахским языком обучения) языков, основ информационно-вычислительной техники, ритмики, хореографии, музыки, физической культуры, технологии, художественных дисциплин, а также проведении лабораторных, практических работ по профильным предметам классы делятся на 2 группы, при изучении иностранных языков и предметов на иностранном языке – на 3 группы.

20. На уровне общего среднего образования при изучении предметов по выбору (углубленный уровень) на иностранном языке классы делятся на 2-3 подгруппы.

21. Осуществление профильной дифференциации на уровне общего среднего образования через систему дополнительного деления классов, гибкого вариативного расписания, системы уровневого деления, консультаций и предметов по выбору требует работы специализированной организации образования в режиме полного дня.

22. Для эффективной организации учебно-воспитательной деятельности обучающихся создается психологическая служба из расчета одной ставки психолога на 10 класс-комплектов, при увеличении количества класс-комплектов количество ставок психолога увеличивается за счет и в пределах предусмотренного на соответствующий год фонда заработной платы.

23. Расписание занятий в специализированных организациях образования должно предусматривать перерыв достаточной продолжительности для питания и активного отдыха обучающихся и воспитанников.

24. Организации образования, независимо от ведомственной подчиненности и форм собственности, реализующие специализированные общеобразовательные учебные программы, обеспечивают формирование у обучающихся и воспитанников культуры питания, в том числе посредством пропаганды сбалансированного здорового питания и потребления натуральных и свежих продуктов.

3. Управление и кадровое обеспечение

25. Управление специализированной организацией образования осуществляется в соответствии с законодательством Республики Казахстан, настоящими Правилами, уставом и учредительными документами специализированной организации образования.

26. Формами коллегиального управления специализированной организации образования являются педагогический совет, учебно-методический совет, попечительский совет и другие.

27. Непосредственное руководство осуществляет руководитель, назначаемый в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан, по согласованию с попечительским советом.

28. Руководитель специализированной организации образования в порядке, установленном законами Республики Казахстан, несет ответственность за:

1) нарушение прав и свобод обучающихся, воспитанников, работников организации образования;

2) невыполнение функций, отнесенных к его компетенции;

3) нарушение требований государственного общеобязательного стандарта образования;

6) иные нарушения требований, предусмотренных в нормативных правовых актах и условиях трудового договора.

29. Руководитель специализированной организации образования проходит аттестацию в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.

30. По вопросам организации материально-технического и кадрового обеспечения, учебно-воспитательного процесса специализированная организация образования на договорной основе взаимодействует с соответствующими ее направлению деятельности высшими учебными заведениями и научными учреждениями.

31. Права и обязанности работников специализированных организаций образования определяются Законом "Об образовании", уставом, Правилами внутреннего распорядка и должностными инструкциями.

32. Финансирование специализированных организаций образования осуществляется в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.

33. Финансирование деятельности специализированной организации образования осуществляется за счет:

1) средств государственного бюджета - местного и республиканского;

2) добровольных взносов юридических и физических лиц;

3) средств, полученных от оказания платных образовательных услуг и других видов деятельности, не противоречащих законодательству Республики Казахстан.

34. Специализированная организация образования участвует в международной деятельности по линии уполномоченного органа в области образования, а также по собственной инициативе за счет внебюджетных средств.

35. Специализированная организация образования осуществляет международную деятельность по обучению, стажировке, обмену опытом, участию в работе семинаров, конференций, олимпиад и других мероприятий.

36. Реорганизация и ликвидация специализированной организации образования осуществляются в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.

	Приложение 8 к постановлению Правительства Республики Казахстан от 7 апреля 2017 года № 181
	Утверждены постановлением Правительства Республики Казахстан от 17 мая 2013 года № 499

Типовые правила
деятельности специальных организаций образования

1. Общие положения

1. Настоящие Типовые правила деятельности специальных организаций образования (далее – Правила) разработаны в соответствии с законами Республики Казахстан от 27 июля 2007 года "Об образовании" (далее – Закон "Об образовании"), от 11 июля 2002 года "О социальной и медико-педагогической коррекционной поддержке детей с ограниченными возможностями" и определяют порядок деятельности специальных организаций образования, независимо от форм собственности.

2. Специальные организации образования в своей деятельности руководствуются Конституцией Республики Казахстан, Законом "Об образовании", настоящими Правилами, иными нормативными правовыми актами.

Государство обеспечивает лицам с особыми образовательными потребностями специальные условия для получения ими образования, коррекции нарушения развития и социальной адаптации.

3. К специальным организациям образования относятся:

1) организации образования, реализующие специальные учебные программы, разработанные на основе общеобразовательных учебных программ дошкольного воспитания и обучения, начального, основного среднего, общего среднего образования, образовательных программ технического и профессионального, послесреднего образования в соответствии с государственным общеобязательным стандартом образования;

2) организации, реализующие специальные коррекционные индивидуальные, групповые и подгрупповые развивающие, диагностические программы;

3) организации (психолого-медико-педагогические консультации), осуществляющие диагностику нарушений психофизического развития детей с ограниченными возможностями с целью установления показаний для социальной и медико-педагогической поддержки, определения типа специальных образовательных учебных программ и направления в организации образования.

4. Специальные организации образования, решая основные с общеобразовательной организацией задачи, одновременно выполняют специфические, направленные на восстановление утраченных функций, коррекцию первичных и вторичных нарушений, развитие функций сохранных анализаторов.

2. Порядок деятельности специальных организаций образования

5. Специальная организация образования является самостоятельным юридическим лицом и создается в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.

6. Государственная аттестация специальных организаций образования независимо от ведомственной подчиненности проводится один раз в пять лет в плановом порядке государственными органами управления образования в соответствии с их компетенцией.

7. В классах специальных организаций среднего образования, где обучаются учащиеся, имеющие сохранный интеллект, образовательную деятельность осуществляют педагоги, имеющие педагогическое образование по профилю.

В классах, где обучаются учащиеся, имеющие интеллектуальную недостаточность, образовательную деятельность осуществляют учителя, имеющие специальное педагогическое образование.

Все занятия коррекционного компонента проводят педагоги, имеющие специальное педагогическое образование, которые проходят аттестацию в установленном порядке.

8. Права и обязанности работников специальных организаций образования определяются Законом Республики Казахстан "Об образовании", уставом, Правилами внутреннего распорядка и должностными инструкциями.

3. Организация учебно-воспитательного процесса

9. Образовательная деятельность специальных организаций образования (групп) осуществляется на основе типовых специальных учебных программ и типовых учебных планов для специальных организаций образования, утвержденных уполномоченным органом в области образования.

10. На основе типовых специальных учебных программ и учебных планов в каждой организации разрабатываются рабочие планы и программы с учетом специфики работы специальной организации образования, а также особенностей развития обучающихся и воспитанников, определяемые с учетом рекомендаций психолого-медико-педагогических консультаций. Рабочие учебные, индивидуальные планы и программы рассматриваются на педагогическом совете и утверждаются руководителем организации по согласованию с органом управления образования.

11. Организация образовательного процесса осуществляется согласно учебному плану, специальным учебным программам и регламентируется годовым календарным учебным планом и расписанием занятий.

С учетом потребностей и возможностей обучающегося специальные и общеобразовательные учебные программы могут осваиваться в специальных (коррекционных) организациях и организациях среднего образования в форме дистанционного обучения, а также экстерната с разрешения, выданного местным исполнительным органом области, города республиканского значения, столицы.

Допускается сочетание различных форм получения образования.

12. Педагогами специальных организаций образования при необходимости проводятся консультации для родителей (законных представителей) по вопросам организации коррекционных занятий для детей во время каникул.

13. При проведении факультативных занятий по социально-бытовой ориентировке класс делится на две группы.

При организации общественно полезного производительного труда, начиная с 5 класса, класс делится на группы с учетом профилей трудовой подготовки учащихся.

Для занятий по профессионально-трудовому обучению с пятого класса, а для умственно отсталых детей с четвертого класса, обучающиеся делятся на две группы.

Комплектование групп по видам труда осуществляется на основании рекомендаций врача с учетом психофизического состояния и возможностей учащихся.

14. Расписание занятий разрабатывается и утверждается администрацией специальной организации образования.

15. В расписании уроков и занятий указываются ежедневное количество, продолжительность и последовательность учебных и индивидуальных коррекционных занятий.

Продолжительность занятий и уроков соответствует установленным нормам и начинается не ранее 8 часов.

16. Учебно-воспитательный процесс осуществляется на основе принципов дифференцированного и индивидуального подхода, обусловленного данными психолого-медико-педагогического и клинического изучения ребенка.

Систематическое изучение особенностей речи, внимания, работоспособности детей, динамики их развития, выявления фактических знаний учащихся, возможностей и особенностей усвоения ими учебного материала проводится для определения перспективы развития учащегося и выбора средств коррекционной работы.

17. Продолжительность учебной недели устанавливается педагогическим советом по согласованию с соответствующим органом управления образованием и закрепляется в уставе.

18. В целях преодоления имеющихся отклонений в развитии для учащихся (воспитанников) в специальной организации проводятся групповые и индивидуальные коррекционные занятия (логопеда, олигофренопедагога, тифлопедагога и сурдопедагога).

19. Педагогический совет специальной организации образования, реализующей специальные учебные программы, разработанные на основе общеобразовательных учебных программ дошкольного воспитания и обучения, начального, основного среднего, общего среднего образования, образовательных программ технического и профессионального, послесреднего образования, утверждает индивидуальные программы обучения и учебные планы как для учащихся, имеющих трудности в обучении, так и для наиболее способных детей в рамках государственных общеобязательных стандартов образования.

20. Трудовое обучение в специальной организации образования, реализующей специальные учебные программы, разработанные на основе общеобразовательных учебных программ дошкольного воспитания и обучения, начального, основного среднего, общего среднего образования, образовательных программ технического и профессионального, послесреднего образования в соответствии с государственным общеобязательным стандартом образования, осуществляется исходя из региональных, местных условий, ориентированных на потребность в рабочих кадрах, и с учетом индивидуальных особенностей психофизического развития, здоровья, возможностей воспитанников, а также интересов их родителей (законных представителей) на основе выбора профиля труда, включающего в себя подготовку воспитанника для индивидуальной трудовой деятельности.

21. Направление детей в специальные организации образования осуществляется только с согласия родителей (законных представителей) и по заключению психолого-медико-педагогической консультации (далее — ПМПК).

В специальный (коррекционный) класс (группу) специальной дошкольной и специальной (коррекционной) организации образования учащиеся (воспитанники) переводятся с согласия родителей (законных представителей) на основании заключения ПМПК только после первого года обучения и воспитания в специальной организации образования.

Классы (группы) для воспитанников со сложной структурой дефекта комплектуются в специальной организации образования по мере выявления таких воспитанников в ходе психолого-медико-педагогического наблюдения в условиях образовательного процесса.

22. Перевод воспитанника из специальной организации образования в другую организацию образования осуществляется органами управления образования на основании заключения ПМПК с согласия родителей или иных законных представителей ребенка.

23. Выпускникам специальных организаций образования, реализующих специальные учебные программы, разработанные на основе общеобразовательных учебных программ начального, основного среднего, общего среднего образования, достигшим особых успехов при освоении учебных программ, выдаются документы об образовании с отличием.

Выпускникам, имеющим интеллектуальные нарушения, выдается свидетельство установленного образца для этого вида организации.

24. Порядок комплектования персонала специальной организации образования регламентируется ее уставом и соответствующими нормативными правовыми актами.

25. Нормативная учебная нагрузка для педагогических работников специальных организаций образования:

начального, основного и общего среднего уровней образования составляет 18 часов в неделю, для воспитателей – 25 часов;

дошкольных организаций и предшкольных классов составляет 24 часа в неделю.

Для педагогов установленный за текущий год объем учебной нагрузки не может быть уменьшен до конца этого года по инициативе администрации.

26. Медицинское обеспечение в специальной организации образования в соответствии с законодательством Республики Казахстан осуществляют штатные медицинские работники, которые совместно с администрацией специальной организации отвечают за охрану здоровья воспитанников и укрепление их психофизического состояния, диспансеризацию, проведение профилактических мероприятий и контролируют соблюдение санитарно-гигиенического и противоэпидемического режима, организацию физического воспитания и закаливания, питания, в том числе диетического.

27. Медицинские работники оказывают помощь педагогам в организации индивидуального и дифференцированного подхода к воспитанникам с учетом здоровья и особенностей их развития, дают рекомендации по медико-педагогической коррекции, подбору профиля трудового обучения, профессиональной ориентации, трудоустройству, родителям (законным представителям) о необходимости соблюдения охранительного режима в домашних условиях в целях профилактики заболеваний.

28. В специальных организациях образования проводятся медикаментозное и физиотерапевтическое лечение, климатолечение и закаливание, лечебная физическая культура, массаж и психотерапия.

29. Управление специальной организацией образования осуществляется в соответствии с законодательством Республики Казахстан, настоящими Правилами и уставом учебного заведения.

Формами коллегиального управления являются педагогический совет, попечительский совет, методический совет и другие.

Непосредственное управление специальной организацией образования осуществляет руководитель, назначаемый на должность и освобождаемый от должности в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.

30. Руководитель специальной организации образования в своей работе руководствуется законодательством Республики Казахстан и нормативными правовыми актами.

Разграничение полномочий между советами организации и руководителем определяется уставом организации образования.

31. Руководитель специальной организации образования проходит аттестацию в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.

32. Специальные организации образования самостоятельны в осуществлении учебно-воспитательного процесса, подборе и расстановке кадров, научной, финансово-хозяйственной и иной деятельности в пределах норм, установленных законодательством Республики Казахстан.

33. Права, обязанности, социальные гарантии работников специальных организаций образования определяются Законом "Об образовании" и иными нормативными правовыми актами.

34. Финансирование специальных организаций образования осуществляется в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.

35. Специальные организации образования в зависимости от местных условий могут создавать подсобное хозяйство, учебно-опытный участок, учебно-производственные мастерские.

36. Создание, реорганизация и ликвидация специальной организации образования осуществляются в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

	Приложение 9 к постановлению Правительства Республики Казахстан от 7 апреля 2017 года № 181
	Утверждены постановлением Правительства Республики Казахстан от 17 мая 2013 года № 499

Типовые правила
деятельности организаций дополнительного образования для детей

1. Общие положения

1. Настоящие Типовые правила деятельности организаций дополнительного образования для детей (далее – Правила) разработаны в соответствии с Законом Республики Казахстан от 27 июля 2007 года "Об образовании" (далее – Закон "Об образовании"), определяют порядок деятельности организаций дополнительного образования, независимо от форм собственности и ведомственной подчиненности, и направлены на обеспечение прав граждан Республики Казахстан на дополнительное образование для детей на бесплатной и договорной основе.

2. Организации образования, реализующие образовательные программы дополнительного образования для детей (далее – организация дополнительного образования для детей), в своей деятельности руководствуются законодательством в сфере образования, настоящими Правилами, уставом организации дополнительного образования для детей, законодательством Республики Казахстан в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения, а также иными нормативными правовыми актами.

3. В организациях дополнительного образования для детей реализуются образовательные программы дополнительного образования в целях всестороннего удовлетворения образовательных и культурных потребностей обучающихся в интересах личности, общества и государства.

4. Государство для детей обеспечивает доступность образовательных услуг организаций дополнительного образования для детей, а также для детей с особыми образовательными потребностями обеспечивает специальные условия для получения ими дополнительного образования.

5. Основные задачи организации дополнительного образования для детей:

1) создание условий для получения качественного дополнительного образования, направленного на формирование, развитие и профессиональное становление личности на основе общечеловеческих ценностей;

2) развитие интеллектуальных, творческих, физических возможностей личности, реализация их способностей;

3) формирование основ нравственности, здорового образа жизни, экологической культуры;

4) воспитание гражданственности и патриотизма, любви к своей Родине, уважения к государственным символам и государственному языку, народным традициям;

5) организация содержательного досуга.

6. Образовательные программы дополнительного образования для детей реализуются в организациях среднего образования.

2. Порядок деятельности организаций дополнительного образования для детей

7. Организация дополнительного образования для детей создается физическими и юридическими лицами (учредителями) в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

8. Организация дополнительного образования для детей самостоятельна в осуществлении учебно-воспитательного процесса, подборе и расстановке кадров, научной, финансово-хозяйственной и иной деятельности в пределах, установленных законодательством Республики Казахстан.

9. Организация дополнительного образования для детей самостоятельно разрабатывает образовательные программы дополнительного образования с учетом запросов детей, потребностей семьи, организаций образования, общественных организаций (в том числе детских и юношеских), особенностей социально-экономического развития региона, национально-культурных традиций.

10. Образовательная деятельность в организациях дополнительного образования для детей осуществляется педагогами, методистами, педагогами-организаторами и лицами, приравненными к ним (далее – педагогические работники), специалистами соответствующего профиля.

11. Повышение квалификации руководящих кадров и педагогических работников, также специалистов соответствующего профиля государственной организации дополнительного образования для детей осуществляется не реже одного раза в пять лет.

12. Управление организацией дополнительного образования для детей осуществляется в соответствии со статьей 44 Закона "Об образовании", Законом Республики Казахстан "О правах ребенка в Республике Казахстан", настоящими Правилами, уставом организации дополнительного образования для детей, а также иными нормативными правовыми актами.

13. Формами коллегиального управления организацией дополнительного образования для детей являются педагогический совет, попечительский совет, методический совет и другие формы. Непосредственное руководство организацией дополнительного образования для детей осуществляет руководитель.

14. Аттестация руководителей и педагогических работников организаций дополнительного образования для детей осуществляется согласно Закону "Об образовании".

15. Государственная аттестация организаций дополнительного образования для детей независимо от ведомственной подчиненности проводится один раз в пять лет в плановом порядке государственными органами управления образованием в соответствии с их компетенцией.

Первая государственная аттестация проводится во вновь созданных организациях дополнительного образования через три года.

16. Создание и развитие материально-технической базы организации дополнительного образования для детей осуществляются за счет средств учредителя, а также доходов от услуг, оказываемых на платной основе, иных источников, не запрещенных законодательством Республики Казахстан.

17. Организация дополнительного образования для детей предоставляет на платной основе образовательные и иные услуги, распоряжается доходами от этой деятельности самостоятельно в рамках действующего законодательства Республики Казахстан.

18. Организация дополнительного образования для детей владеет и пользуется имуществом в порядке, определенном законодательством Республики Казахстан. Имущество государственной организации дополнительного образования для детей не подлежит использованию в целях, противоречащих основным задачам организации.

19. Учебно-воспитательный процесс при реализации образовательной программы дополнительного образования осуществляется в объединениях (клуб, студия, ансамбль, группа, кружок, театр и другие) по интересам (далее – объединения) организации дополнительного образования для детей.

20. Деятельность детей в организациях дополнительного образования для детей осуществляется в одновозрастных и разновозрастных объединениях по интересам. Формирование объединений по интересам основано на добровольном выборе детей.

21. Каждый ребенок имеет право выбора заниматься в нескольких объединениях, менять их.

22. Содержание деятельности объединения по интересам определяется педагогом дополнительного образования для детей с учетом учебных планов и образовательных программ дополнительного образования.

23. Занятия проводятся по образовательным программам дополнительного образования одной тематической направленности или комплексным, интегрированным программам, организуются как на весь учебный год, так и на более короткие сроки.

24. Организация дополнительного образования для детей по договору и (или) совместно с организациями, предприятиями проводит профильную подготовку детей. Обучающимся, сдавшим квалификационные экзамены, выставляются оценки и (или) выдается свидетельство о присвоении квалификации по профилю (художественные, музыкальные и школы искусств).

25. Образовательный процесс в организациях дополнительного образования для детей осуществляется с учетом состояния здоровья воспитанников.

26. В организации дополнительного образования для детей осуществляются методическая работа, разработка и внедрение новых технологий обучения, повышение квалификации педагогических работников, также специалистов соответствующего профиля.

27. В организации дополнительного образования для детей создаются методическая, социально-педагогическая и психологическая службы.

28. В организации дополнительного образования для детей создаются детские общественные объединения и организации, действующие в соответствии с уставами и настоящими Правилами.

29. Организация дополнительного образования для детей организует работу с детьми в течение календарного года. В каникулярное время по необходимости открываются в установленном порядке клубы, лагеря и туристические базы, создаются различные группы с постоянным и (или) переменным составом детей в лагерях (загородных или с дневным пребыванием) на своей базе или по месту жительства детей, проводятся мастер-классы.

30. Организации дополнительного образования для детей совместно с организациями среднего образования проводят в урочное и внеурочное время занятия и интегрированные уроки по общеобразовательным дисциплинам и дополнительному образованию.

31. В работе объединений при проведении массовых мероприятий могут участвовать родители или иные законные представители детей.

32. При приеме детей организация дополнительного образования для детей обеспечивает ознакомление родителей или иных законных представителей детей с порядком проведения и содержанием учебно-воспитательного процесса и уставом.

33. Трудовые отношения работника и организации дополнительного образования для детей регулируются трудовым законодательством Республики Казахстан.

34. К работе в организациях дополнительного образования для детей не допускаются лица:

1) имеющие медицинские противопоказания;

2) состоящие на учете в психиатрическом и (или) наркологическом диспансере;

3) на основании ограничений, предусмотренных Трудовым кодексом Республики Казахстан.

35. Ответственность руководителя организации дополнительного образования для детей определена порядком, установленным законами Республики Казахстан.

36. Организация дополнительного образования для детей по согласованию с уполномоченным органом в области образования устанавливает связи с зарубежными и международными организациями образования, фондами, участвует в международных программах, вступает в международные неправительственные организации (ассоциации) в области образования, культуры, спорта и туризма, заключает договоры о сотрудничестве в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.

Мектепке дейiнгi ұйымдар қызметiнiң үлгілік қағидалары

1. Жалпы ережелер

2. Мектепке дейiнгі ұйым қызметінің тәртібi

3. Мектепке дейінгі ұйымдағы оқыту-тәрбиелеу процесі

Орта білім беру (бастауыш, негізгі орта және жалпы орта) ұйымдары қызметінiң үлгілік қағидалары

1. Жалпы ережелер

2. Білім беру ұйымдары қызметінің тәртібі

3. Білім беру процесі

4. Білім беру ұйымдарын басқару

Техникалық және кәсіптік бiлiмнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдары қызметінің үлгілік қағидалары

1. Жалпы ережелер

2. Техникалық және кәсіптік бiлiмнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдары қызметінің тәртібі

Орта білімнен кейінгі білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдары қызметінің үлгілік қағидалары

1. Жалпы ережелер

2. Орта білімнен кейінгі білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдары қызметінің тәртібі

Жоғары білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдары қызметінің үлгілік қағидалары

1. Жалпы ережелер

2. Жоғары білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдары қызметінің тәртібі

2.1. ЖОО-ны басқару

2.2. ЖОО-ның білім беру қызметі

2.3. ЖОО-ның ғылыми-зерттеу қызметі

3. ЖОО қызметін ақпараттық және материалдық-техникалық қамтамасыз ету

Жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдары қызметінің үлгілік қағидалары

1. Жалпы ережелер

2. Жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдары қызметінің тәртібі

2.1. ЖОО-ны басқару

2.2. ЖОО-ның білім беру қызметі

2.3. ЖОО-ның ғылыми-зерттеу қызметі

3. ЖОО қызметін ақпараттық және материалдық-техникалық қамтамасыз ету

Мамандандырылған білім беру ұйымдары қызметінің үлгілік қағидалары

1. Жалпы ережелер

2. Мамандандырылған білім беру ұйымдары қызметінің тәртібі

3. Басқару және кадрлық қамтамасыз ету

Арнайы білім беру ұйымдары қызметінің үлгілік қағидалары

1. Жалпы ережелер

2. Арнайы білім беру ұйымдары қызметінің тәртібі

3. Оқу-тәрбие процесін ұйымдастыру

Балаларға арналған қосымша білім беру ұйымдары қызметінің үлгілік қағидалары

1. Жалпы ережелер

2. Балаларға арналған қосымша білім беру ұйымдары қызметінің тәртібі

Типовые правила деятельности дошкольных организаций

1. Общие положения

2. Порядок деятельности дошкольной организации

3. Учебно-воспитательный процесс в дошкольной организации

Типовые правиладеятельности организаций среднего образования (начального, основного среднего и общего среднего)

1. Общие положения

2. Порядок деятельности организаций образования

3. Образовательный процесс

4. Управление организациями образования

Типовые правила деятельности организаций образования, реализующих образовательные программы технического и профессионального образования

1. Общие положения

2. Порядок деятельности организаций образования, реализующих образовательные программы технического и профессионального образования

Типовые правила деятельности организаций образования, реализующих образовательные программы послесреднего образования

1. Общие положения

2. Порядок деятельности организаций образования, реализующих образовательные программы послесреднего образования

Типовые правила дятельности организаций образования, реализующих образовательные программы высшего образования

1. Общие положения

2. Порядок деятельности организаций образования, реализующих образовательные программы высшего образования

2.1. Управление вузом

2.2. Образовательная деятельность вуза

2.3. Научно-исследовательская деятельность вуза

3. Информационное и материально-техническое обеспечение деятельности вуза

Типовые правила деятельности организаций образования, реализующих образовательные программы высшего и послевузовского образования

1. Общие положения

2. Порядок деятельности организаций образования, реализующих образовательные программы высшего и послевузовского образования

2.1. Управление вузом

2.2. Образовательная деятельность вуза

2.3. Научно-исследовательская деятельность вуза

3. Информационное и материально-техническое обеспечение деятельности вуза

Типовые правила деятельности специализированных организаций образования

1. Общие положения

2. Порядок деятельности специализированных организаций образования

3. Управление и кадровое обеспечение

Типовые правила деятельности специальных организаций образования

1. Общие положения

2. Порядок деятельности специальных организаций образования

3. Организация учебно-воспитательного процесса

Типовые правиладеятельности организаций дополнительного образования для детей

1. Общие положения

2. Порядок деятельности организаций дополнительного образования для детей

Типовые правила
деятельности дошкольных организаций

Типовые правила
деятельности организаций среднего образования (начального, основного среднего и общего среднего)

Типовые правила
деятельности организаций образования, реализующих образовательные программы технического и профессионального образования

Типовые правила
деятельности организаций образования, реализующих образовательные программы послесреднего образования

Типовые правила
деятельности специальных организаций образования

Типовые правила
деятельности организаций дополнительного образования для детей