"Цифрлық Қазақстан" мемлекеттік бағдарламасын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2017 жылғы 12 желтоқсандағы № 827 қаулысы. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2022 жылғы 17 мамырдағы № 311 қаулысымен

      Ескерту. Күші жойылды - ҚР Үкіметінің 17.05.2022 № 311 қаулысымен.

      Қазақстан Республикасының Үкіметі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:

      1. Қоса беріліп отырған "Цифрлық Қазақстан" мемлекеттік бағдарламасы (бұдан әрі – Бағдарлама) бекітілсін.

      2. Қазақстан Республикасының Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрлігі "Қазақстан Республикасындағы Мемлекеттік жоспарлау жүйесін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2017 жылғы 29 қарашадағы № 790 қаулысында белгіленген тәртіппен және мерзімдерде Бағдарламаның орындалу барысы туралы ақпаратты Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігіне берсін.

      Ескерту. 2-тармаққа өзгеріс енгізілді – ҚР Үкіметінің 20.12.2019 № 949 қаулысымен.

      3. Орталық және жергілікті атқарушы органдар, сондай-ақ Қазақстан Республикасының Президентіне тікелей бағынатын және есеп беретін мемлекеттік органдар Бағдарламаны іске асыру жөнінде шаралар қабылдасын.

      4. Осы қаулының орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрлігіне жүктелсін.

      Ескерту. 4-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Үкіметінің 20.12.2019 № 949 қаулысымен.

      5. Осы қаулы қол қойылған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.

      Қазақстан Республикасының
Премьер-Министрі
Б. Сағынтаев

  Қазақстан Республикасы
Үкіметінің
2017 жылғы 12 желтоқсандағы
№ 827 қаулысымен
бекітілген

"Цифрлық Қазақстан" мемлекеттік бағдарламасы

      Ескерту. Бағдарламаға өзгеріс енгізілді – ҚР Үкіметінің 20.12.2019 № 949 қаулысымен.

      1. Бағдарламаның Паспорты

      2. Кіріспе

      2.1. Түйіндеме............................................................................................................5

      2.2. Цифрландырудың жаһандық трендтері және халықаралық тәжірибе..........6

      3. Ағымдағы жағдайды талдау...............................................................................10

      3.1. Экономика салаларындағы цифрлық түрлендірулер....................................12

      3.2. Мемлекеттік органдардың қызметін цифрландыру......................................19

      3.3. Цифрлық инфрақұрылымды дамыту..............................................................21

      3.4. Адами капиталды дамыту................................................................................24

      3.5. Инновациялық экожүйе...................................................................................24

      4. Бағдарламаның мақсаттары, міндеттері, нысаналы индикаторлары және оны іске асыру нәтижелерінің көрсеткіштері.............................................................................................28

      5. Бағдарламаның негізгі бағыттары, қойылған мақсаттарға қол жеткізу жолдары және тиісті шаралар................................................................................................................................37

      5.1. Экономика салаларын цифрландыру.............................................................37

      5.2 Цифрлық мемлекетке көшу.............................................................................47

      5.3. Цифрлық жібек жолын іске асыру.................................................................53

      5.4. Адами капиталды дамыту...........................................................................56

      5.5. Инновациялық экожүйені құру..................................................................57

      5.6 Басқару жүйесі..............................................................................................61

      6. Қажетті ресурстар...........................................................................................63

      Глоссарий.............................................................................................................65

1. Бағдарламаның Паспорты

Бағдарламаның атауы

"Цифрлық Қазақстан" мемлекеттік бағдарламасы

Әзірлеу үшін негіз

Қазақстан Республикасы Президентінің 2017 жылғы 31 қаңтардағы "Қазақстанның үшінші жаңғыруы: жаһандық бәсекеге қабілеттілік" атты Жолдауы

Бағдарламаны әзірлеуге жауапты мемлекеттік орган

Қазақстан Республикасының Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрлігі

Бағдарламаны іске асыруға жауапты мемлекеттік органдар мен ұйымдар
 

Орталық және жергілікті атқарушы органдар, Қазақстан Республикасының Президентіне тікелей бағынатын және есеп беретін мемлекеттік органдар, квазимемлекеттік сектор субъектілері

Бағдарламаның мақсаты

Орта мерзімді перспективада республика экономикасының даму қарқынын жеделдету және цифрлық технологияларды пайдалану есебінен халықтың өмір сүру сапасын жақсарту, сондай-ақ ұзақ мерзімді перспективада Қазақстанның экономикасын болашақтың цифрлық экономикасын құруды қамтамасыз ететін түбегейлі жаңа даму траекториясына көшіруге жағдай жасау.

Бағдарламаның міндеттері

1. Өнеркәсіпті және электр энергетикасын цифландыру:
2. Көлікті және логистиканы цифрландыру.
3. Ауыл шаруашылығын цифрландыру.
4. Электрондық сауданы дамыту.
5. Қаржы технологияларын және қолма-қол ақшасыз төлемдерді дамыту.
6. Мемлекет – азаматтарға.
7. Мемлекет – бизнеске.
8. Мемлекеттік органдардың ішкі қызметін цифрландыру.
9. "Ақылды" қалалар.
10. Байланыс желілерін және АКТ инфрақұрылымын кеңейту.
11. АКТ саласындағы ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету.
12. Орта, техникалық, кәсіби, жоғары білім беруде цифрлық сауаттылықты арттыру.
13. Халықтың цифрлық сауаттылығын арттыру (даярлау, қайта даярлау).
14. Инновациялық даму алаңдарын қолдау.
15. Технологиялық кәсіпкерлікті, стартап мәдениетті және ҒЗТКЖ-ны дамыту.
16. "Венчурлік" қаржыландыруды тарту.
17. Инновацияға сұраныс қалыптастыру.

Іске асыру мерзімі

2018-2022 жылдар

Нысаналы индикаторлар

2022 жылы "Тау-кен өндіру өнеркәсібі және карьерлерді игеру" секциясы бойынша еңбек өнімділігінің өсуі" – 38,9%.
2022 жылы "Көлік және қоймалау" секциясы бойынша еңбек өнімділігінің өсуі – 21,2%.
"2022 жылы "Ауыл, орман және балық шаруашылығы" секциясы бойынша еңбек өнімділігінің өсуі – 82,0%.
2022 жылы "Өңдеу өнеркәсібі" секциясы бойынша еңбек өнімділігінің өсуі – 49,8%.
2022 жылы бөлшек сауданың жалпы көлеміндегі электрондық сауданың үлесі – 2,6%.
2022 жылы цифрландыру есебінен құрылған жұмыс орындарының өсуі - 300 мың адам.
2022 жылы мемлекеттік көрсетілетін қызметтердің жалпы көлемінен электрондық түрде алынған мемлекеттік қызметтердің үлесі – 80%.
2022 жылы интернет желісін пайдаланушылардың үлесі – 82,3%.
2022 жылы халықтың цифрлық сауаттылық деңгейі – 83%.
2022 жылы ДЭФ ЖБИ рейтингінде "Инновациялық компаниялардың өсуі" индикаторы бойынша жақсару – 104 орын.
2022 жылы стартаптарға тартылған инвестициялар көлемі – 67 млрд.теңге.
2022 жылы ақпараттық-коммуникациялық технологияларды дамыту индексі – 30 орын.

Қаржыландыру көздері мен көлемі

2018 – 2022 жылдары Бағдарламаны іске асыруға 108 683 142 мың теңге*1 көлемінде бюджет қаражаты, оның ішінде:
2018 жылы – 20 103 128 мың теңге*,
2019 жылы – 15 791 384 мың теңге*,
2020 жылы – 32 691 920 мың теңге*,
2021 жылы – 20 923 618 мың теңге*,
2022 жылы – 19 173 092 мың теңге*,
сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңнамасында тыйым салынбаған басқа да қаржыландыру көздерінен қаражат жұмсалатын болады.

      2. Кіріспе

      2.1. Түйіндеме

      "Цифрлық Қазақстан" мемлекеттік бағдарламасының (бұдан әрі – Бағдарлама) мақсаттары орта мерзімді перспективада Қазақстан Республикасы экономикасының даму қарқынын жеделдету және цифрлық технологияларды пайдалану есебінен халықтың өмір сүру сапасын жақсарту, сондай-ақ ұзақ мерзімді перспективада Қазақстанның экономикасын болашақтың цифрлық экономикасын құруды қамтамасыз ететін түбегейлі жаңа даму траекториясына көшіруге жағдай жасау болып табылады.

      Осы мақсатқа қол жеткізу дамудың екі бағыты бойынша жүруді білдіреді:

      "Қазіргі экономиканы цифрландыру" - нақты сектордағы нақты жобалардан тұратын прагматикалық бастауды қамтамасыз ету, экономиканың қазіргі салаларын, мемлекеттік құрылымдарды цифрландыру және оларды технологиялық қайта жабдықтау жобаларын іске қосу және цифрлық инфрақұрылымды дамыту.

      "Болашақтың цифрлық индустриясын құру" - адами капиталды дамыту деңгейін көтеру, инновациялық даму институттарын құру және жалпы алғанда, цифрлық экожүйені қарқынды дамыту есебінен ұзақ мерзімді орнықтылықты қамтамасыз ету, елдің цифрлық трансформациялауды іске қосу.

      2018-2022 жылдар кезеңінде іске асырылатын Бағдарлама еліміздің флагмандық салаларын технологиялық жаңғыртуға қосымша серпін беруді қамтамасыз етеді және еңбек өнімділігінің ауқымды және ұзақ мерзімді өсуіне жағдай жасайды.

      Бағдарламаны іске асырудың бес негізгі бағыты:

      1. "Экономика салаларын цифрландыру" - еңбек өнімділігін арттыруға және капиталдандырудың өсуіне алып келетін озық технологиялар мен мүмкіндіктерді пайдалана отырып, Қазақстан Республикасы экономикасының дәстүрлі салаларын түрлендіру бағыты.

      2. "Цифрлық мемлекетке көшу" - қажеттіліктерін күні бұрын біліп халық пен бизнеске қызмет көрсету инфрақұрылымы ретінде мемлекеттің функцияларын түрлендіру бағыты.

      3. "Цифрлық Жібек жолын іске асыру" - ішкі контур үшін де, Қазақстан Республикасының транзиттік әлеуетін іске асыру үшін деректерді берудің, сақтаудың және өңдеудің жылдамдығы жоғары және қорғалған инфрақұрылымын дамыту бағыты.

      4. "Адами капиталды дамыту" - жаңа жағдайға - білім экономикасына көшуді қамтамасыз ету үшін креативті қоғам деп аталатынды құруды қамтитын түрлендіру бағыты.

      5. "Инновациялық экожүйені құру" - бизнес, ғылыми сала және мемлекет арасындағы орнықты көлденең байланыстармен технологиялық кәсіпкерлік пен инновацияны дамыту үшін жағдай жасау бағыты. Мемлекет инновацияларды өндіріске шығаруға, бейімдеуге және енгізуге қабілетті экожүйе катализаторы ретінде әрекет етеді.

      Көрсетілген бес бағыттың шеңберінде 17 бастама мен 100-ден астам іс-шара қалыптастырылды, оларды іске асырудан түсетін қайтарылымды алдағы жылдардың ішінде айқын көруге болады, сондай-ақ болашақ экономикасының жаңа саласы ретінде цифрлық секторды қалыптастыруға негіз болатын іс-шаралардың негізгі нәтижесін келесі онжылдықтан байқауға болады.

      Бағдарламаны іске асыру республикалық бюджет қаражатынан 109 млрд. теңге көлемінде қаржыландыру тартуды болжайды. Сондай-ақ квазимемлекеттік сектор субъектілерінің 169 млрд. теңгеден астам қаражатын тарту күтілуде.

      Бағдарламаны іске асыру бенефициарлары Қазақстан Республикасының барлық халқы, бизнес және мемлекеттік органдары болады, өйткені ол өмірдің барлық салаларына әсер етеді және мемлекеттің әрбір азаматы мен тұрғынының өмір сүру деңгейін арттыруға бағытталған. Бағдарлама жұмыспен қамту құрылымында елеулі өзгерістерге әкеледі - атап айтқанда, 2022 жылға қарай цифрландыру есебінен 300 жұмыс орны құрылады.

      Қазақстан экономикасын цифрландырудың қазіргі орташа деңгейі бүгінгі күні кедергі болмайды, бірақ дамуға сапалы серпіліс жасау мүмкіндік, бұл елімізді әлемдік аренада бірінші орынға шығаруға мүмкіндік береді. Ол үшін осы Бағдарламада сипатталған бес бағыт бойынша және оған қосымшада аталған іс-шаралар шеңберінде шаралар кешенін және жүйелі жұмыстар қабылдау болжанады. Іс-шаралар тізбесі жаңартылып отырады.


      2.2. Цифрландырудың жаһандық трендтері және халықаралық тәжірибе

      Бүгінгі күні Интернет экономикасы дамушы елдерде жылына 25%-ға дейінгі қарқынмен өсіп келеді, бұл ретте экономиканың бірде бір саласы мұндай қарқынға тіпті жақындай да алмайды. Барлық жаһандық деректердің 90%-ы бар-жоғы соңғы екі жылдың ішінде жасалды. Қазірдің өзінде интернетке 35 миллиард құрылғы қосылған және деректермен алмасуды жүзеге асырады, бұл цифр әлемдегі тұрғындардың жалпы санынан бес есе артық. Бірақ, сонымен бірге Үкімет пен корпорация жыл сайын кең таралған жаңа құбылыс - кибершабуылдарға қарсы іс-қимыл жасауға жарты триллионға жуық АҚШ долларын жұмсайды.

      Цифрландыруға күш салу адами капитал белсенді түрде дамитын - болашақтың білімі мен дағдылары ерте жастан бастап тәрбиеленетін, автоматтандыру және басқа да жаңа технологиялар есебінен бизнес жұмысының тиімділігі мен жылдамдығы артатын, ал азаматтардың өз мемлекеттерімен диалогы қарапайым әрі ашық болатын жаңа қоғамды құруға әкеледі. Цифрлық рефолюция біздің көз алдымызда өтуде.

      Бұл өзгерістер соңғы жылдары түрлі салаларда қолданылатын көптеген технологиялық инновациялардың енгізілуімен туындады. Өндіріс және қосымша құнды алу тәсілдері түбегейлі өзгеруде, адамдардың білімі мен еңбек дағдыларына жаңа талаптар пайда болуда. Өнеркәсіптік заттар интернеті икемді және ақылды өндірістің мүмкіндіктерін пайдалана отырып, өндірістік салалардың болашағын қалыптастырады, өнімділіктің революциялық өсуін қамтамасыз етеді. Жасанды интеллект қаржы қызметтері мен медицина сияқты консервативтік салаларда да енгізілуде. 3D басып шығару технологиясы бүгінгі күннің өзінде авиация, логистика, биомедицина және автомобиль өнеркәсібі секілді салалардың трансформациялануына ықпал етеді. Блокчейннің жаһандық ақша жүйесін трансформациялауға барлық алғышарттары бар. Үлкен деректер және байланыстың жаппай қолжетімділігі жаһандық ауқымда қарқынды түрде таратылатын факторлардың бірі болып табылады, олардың негізінде "бірлесіп тұтыну экономикасы" құрылады. "Физикалық активтер болмаған жағдайда бірлесіп тұтыну" сегментінің көшбасшылары капиталдандыру мөлшері бойынша теңгерімінде көптеген миллиард физикалық активтері бар дәстүрлі компаниялардың құнынан асып түседі.

      Бұл өзгерістер түбегейлі болып табылады және бұрынғыдай ондаған жылдар бойы емес, санаулы жылдар ішінде, тіпті санаулы айлар ішінде болады. Бірақ бұл тек бастамасы ғана, ал әлем өзгерістердің негізгі бөлігін әлі де бастан кешеді. Өзгерістердің қарқыны өсуде, алайда осы өзгерістердің бір бөлігі болу әлі де кеш емес.

      Бүгінде цифрландыру процесі әлемдегі барлық елдерге әсер етеді. Сонымен қатар әрбір ел цифрлық дамудың басымдықтарын өзі айқындайды. Әлемдегі 15-тен астам мемлекет қазіргі уақытта ұлттық цифрландыру бағдарламаларын іске асыруда. Қытай, Сингапур, Жаңа Зеландия, Оңтүстік Корея және Дания ұлттық экономикаларды цифрландыру бойынша алдыңғы қатардағы елдер болып табылады. Қытай өзінің "интернет плюс" бағдарламасында цифрлық индустрияны дәстүрлімен біріктіреді, Канада Торонтода АКТ-хабын жасады, Сингапур драйвері АКТ болып табылатын "ақылды экономиканы" қалыптастырады, Оңтүстік Корея "Креативті экономика" бағдарламасында адами капиталды, кәсіпкерлікті дамытуға және АКТ саласындағы жетістіктерді таратуға бағдарланады, ал Дания мемлекеттік секторды цифрландыруға баса назар аударуда.

      Осы елдерде мемлекет бағдарламаны іске қосу мен іске асыруда маңызды рөл атқарады, бұл ретте табысқа жету "цифрлық жекешелендіру" деп аталатын жеке ойыншылардың қатысуына байланысты. Бүгінде біз мемлекеттің экономикалық жүйенің қатысушыларын цифрлық болашаққа саналы түрде итермелеуі сияқты көптеген мысалдарды байқаймыз. Мемлекет басымдықтар ретінде анықталған "тиімсіздіктерді" жабу үшін өзінің "тендерін" жариялайды. Ойыншылар өздерінің "бидтерін", жобаларды ықтимал іске асыруға пилоттық тұжырымдамаларын және тәсілдерді ұсынады. Мемлекет ұсыныстарды бағалап, пилоттық жобалар конкурсының қорытындысы бойынша жеңімпазды таңдайды. Жеңімпаз, әдетте, тікелей мемлекеттік субсидияларды алмайды, бірақ өз жобасын "толық негізде" іске асыру құқығын алады (осы немесе басқа бағытта, сол немесе басқа салада, сол немесе басқа өңірде). Мемлекет нормативтік база саласында негізгі стейкхолдерлермен (өңірлік билік және т.б.) синхрондауды және кооперациялауды қолдау көрсетуді, сондай-ақ "цифрландырылатын" салаларға ынталандыру жасауды қамтамасыз етеді. Сондай-ақ жеңімпаздардың консорциумын таңдауы мүмкін, бұл оны іске асыру кезінде тәуекелдерін азайтуға мүмкіндік береді, сонымен бірге 2-3 ойыншы арасындағы бәсекелестікті қолдайды.

      Цифрлық жекешелендіру тәсілінің ең жарқын мысалы - Сингапур. Осылайша, 2014 жылы мемлекет Smart Nation тұжырымдамасын әзірлеуді бастамашылық етіп, оны нақтылау және іске асыру үшін бизнес және сарапшылар қауымдастығын ынтымақтасуға шақырды. Smart Nation – мемлекеттің азаматтардың күнделікті өміріне цифрландыруды енгізу арқылы өмір сүру сапасын жақсарту жөніндегі бастамасы. Мемлекет Smart Nation шеңберінде бастамаларды іске асыру үшін бірінші кезектегі міндеттердің бірқатарын шешу үшін бастапқы сұрауды қалыптастырды. Мәселен, бастапқыда айқындалған негізгі бастамалардың бірі "ақылды қаланы" құру үшін ұлттық сенсорлық желіні дамыту болып табылады. Техникалық шешім әзірлеуге мердігер таңдау үшін мемлекет әрбір міндет бойынша тендер ұйымдастырады.

      Тендерге қатысу брифингтің талаптарына жауап беретін барлық қатысушылар үшін ашық: осылайша, мемлекет тек ірі бизнеске ғана емес, сондай-ақ шағын және орта бизнеске де назар аударады. 2015-2016 жылдары келісімшарттардың жартысынан астамы шағын және орта бизнеспен жасалғанын атап өту қажет.

      Мемлекет елімізде нақты технологияларды жедел дамыту есебінен "цифрлық серпілісті" де қамтамасыз ете алады. Мұндай жағдайларда мемлекет инвестицияларға жұмсалатын қаражаттың ұзақ мерзімді қайтарылымына, бәсекелестік жағдайға, трендтерге жүргізілген бағалауға сүйене отырып, қаржыландырудың негізгі, ең перспективті бағыттарын айқындайтын инвестор рөлін қабылдайды, сондай-ақ табыстың білім беру және кадрларды қайта даярлау сияқты іргелі шарттарына қаржы жұмсайды.

      Оңтүстік Кореяда басты компаниялар мемлекеттің белсенді ұстанымы кезінде өздері дербес серпінді цифрлық технологияларға инвестиция жасайды. Мәселен, елдегі ең ірі телеком операторларының бірі - SKT - жасанды интеллект технологияларына және "заттар интернетіне" 4 миллиард АҚШ долларынан астам инвестиция салуға ниет білдірді. Оператор жаңа технологияларды дамытуда серіктестіктің қажет екенін атап өтеді, сондай-ақ дәл шешімдерді әзірлеу үшін жергілікті стартаптарды тартуды жоспарлайды.

      Тағы бір жаһандық тренд – "мемлекеттің өзін-өзі цифрландыруы", яғни мемлекет пен мемлекеттік компаниялардың операцияларын цифрландыру. Өзін-өзі цифрландыру - бұл экономикадағы құндылықтарды құруды, әл-ауқаттың артуын, бизнесте және тұрмыс деңгейінде лайықты орынға ие болуға бағытталған кез-келген мемлекеттің іске асыруы керек міндет.

      Мемлекет деңгейінде өзін-өзі цифрландырудың екі негізгі бағыты бар:

      - Мемлекеттік басқаруды цифрландыру: цифрлық құжат айналымы, digital by default және digital first қағидаттары, тиімсіз процестерді қайта қарау. Бұл логикада өзін-өзі цифрландыру сервистердің барлық спектрін қамтиды: мемлекеттік құрылымдардың ішкі өзара іс-қимылы - G2G, азаматтармен өзара іс-қимылы - G2C, бизнеспен өзара іс-қимыл - G2B.

      - Квазимемлекеттік сектор субъектілерін цифрландыру, әсіресе, мемлекет әлі де бұрынғыдай, экономикадағы жұмыс орындарының көпшілігіне сол немесе басқа нысанда жауап беретін және сол себепті еңбек өнімділігінің өсуі үшін жауап беретін Қазақстан сияқты елдер үшін өзекті болып табылады. Осындай компаниялар үшін көбінесе дәстүрлі бәсекелестік нарықтық механизмдері жұмыс істемейтіндіктен, цифрлық трансформациялауды іске асырумен байланысты өлшенетін ТНК әзірленіп, белгіленеді (индустрия 4.0 технологияларын енгізу және құнды сәйкес құру жаңа өнімнен түсетін түсімнің %, қызметкерлерді оқыту және қайта даярлау).

      Мысалы, Дания мемлекеттік органдарды цифрландыруды белсенді ивестициялайды. Қазіргі уақытта әрбір азаматтың және әрбір бизнестің жеке кабинеті бар, ол арқылы нақты уақыт режимінде мемлекеттік органдармен тілдесу жүреді. 2015 жылдан бастап барлық азамат мемлекеттік органдармен тек интернет арқылы тілдесуге міндетті (Данияда үй шаруашылығының 95%-ның интернетке қолжетімділігі бар), әр азамат цифрлық паспортқа (digital ID) ие), ал барлық мемлекеттік органдар мен муниципалитеттер бірыңғай кабинет арқылы барлық ведомствомен өзара іс-қимыл жасауға мүмкіндік беретін бірыңғай желімен байланыстырылған. Бизнес коммуникациядан басқа интернет арқылы барлық операцияларды орындауға, үзінділерді алуға, салықтарды төлеуге және есептерді жіберуге мүмкіндігі бар (электрондық түрде құжаттарды жіберу және қабылдау қағаз түрінде жіберген 5 күнмен салыстырғанда 5 минутқа созылады). Мұндай жүйе жыл сайын бюджеттің 10-20%-ын үнемдеуге мүмкіндік береді.

      Осы өзгерістердің барлығы ұзақ мерзімді экономикалық және әлеуметтік салдарларға ие. Жаһандық ауқымда жедел қарқынмен таралып жатқан "Бірлесіп тұтыну экономикасы" сияқты құбылыс әрбір тұтынушыға тікелей әсер етіп қана қоймай, бірақ жалпы елге жанама әсер етеді. Бұл өзін-өзі жұмыспен қамтыған азаматтар үшін шешім болып табылады, ол кәсіпкерлік қызметті жүргізуге ынталандырып, экономикалық белсенділіктің өсуіне ықпал етеді. Бұл тренд жаңа активтер мен тұтыну заттары жеке шығындарды қысқарту мақсатында бірлесіп пайдаланғаннан кейін одан әрі қарай дамитын болады.

      Жұмыспен қамту құрылымы мен нысаны айтарлықтай өзгеретіндігі қазірдің өзінде белгілі. Технологияларды дамыту трансшекаралық қашықтан жұмыспен қамтуды дамытуға ықпал етеді, бұл көші-қон кедергілеріне тап болмайды.


      3. Ағымдағы жағдайды талдау

      Әлемдік экономикалық дағдарыстар алдымызға жаңа сын-тегеуріндерді қойып, мемлекеттік саясаттың халықты қажетті әлеуметтік қорғаумен қамтамасыз етуге бағдарлануы салдарынан мемлекеттің экономикаға көбінше қатысуына әкелуде. Мемлекеттің жоғары белсенділігінің кері әсері – халық пен бизнестің тәуекелдер мен қазіргі заманның сын-тегеуріндері жағдайларында экономикалық агенттер ретінде өз мінез-құлқын өзгерту қажеттілігіне дайын болмауы. Дегенмен, көз алдымызда болып жатқан цифрлық революция Қазақстанға цифрландыруды мемлекеттік саясат ретінде өзінің даму жоспарына енгізу қажет екендігіне әкелуде.

      БҰҰ аясында есептелетін АКТ дамуының негізгі әлемдік рейтингінде – ICT Development Index, – Қазақстан 2015 жылдан бері өзінің жағдайын өзгертпей, 2016 жылы 175-тің ішінен 52-орын алды. Бағдарламаны және өзге де стратегиялық бағыттарды іске асыру нәтижесінде еліміз рейтингте 2022 жылға қарай 30-шы, 2025 жылға қарай – 25-ші, 2050 жылға қарай – 15-ші орынға дейін көтеріледі.

      Сондай-ақ Қазақстан цифрландырудың қазіргі деңгейі тұрғысынан The Boston Consulting Group халықаралық консалтингтік компанияның e-intensity рейтингінде де қуып жетуші ел болып отыр. Қуып жету мәртебесін еңсеру үшін Бағдарламада әлемдегі мемлекеттердің күн тәртібінде тұрған цифрландырудың барлық бағыттары бойынша революциялық, серпілісті іс-шаралардың болуы талап етіледі.

      Бұл бағыттар экономиканың дәстүрлі салаларының цифрлық трансформациялануын, адами капиталдың дамуын, мемлекеттік органдар қызметінің цифрландырылуын, цифрлық инфрақұрылымның дамуын, сондай-ақ цифрлық технологиялар аясында кәсіпкерлік экожүйені дамыту саласында серпілісті қамтиды, нәтижесінде экономиканың нақты секторында өндіріс модельдерін өзгерту және қосылған құнды құру.

      Сонымен бірге Қазақстан "нөлден" бастамайды. 90-шы жылдары үдемелі индустриялық-инновациялық дамыту жөніндегі мемлекеттік бағдарлама, "Болашақ" халықаралық білім беру бағдарламасы бастау алды, 2005 жылы "электрондық үкіметтің" қалыптасуы басталды. Сондай-ақ Қазақстанда инновациялық экожүйенің бірқатар элементтері құрылды, Алатау "ИТП" АЭА, "Назарбаев университеті" АҚБ жұмыс істеуде, Astana hub халықаралық технопаркі іске қосылуда. Еліміздегі ересектердің ¾ цифрлық сауаттылықтың базалық деңгейіне ие, ¾ астамында интернетке қолжетімділік бар. Бұл Бағдарламаны іске асыруда біздің басты назарымызда болатындай айтарлықтай база.

      2013 жылы бекітілген "Ақпаратты Қазақстан-2020" мемлекеттік бағдарламасы ақпараттық қоғамға көшу үшін жағдай жасаудағы қадамдардың бірі болды. Еліміздің экономикасын цифрлық трансформациялаудың іргетасы ретінде аталған бағдарлама мына факторлардың дамуына: ақпараттық қоғамға көшуге, мемлекеттік басқаруды жетілдіруге, "ашық және мобильді үкімет" институттарын құруға, ақпараттық инфрақұрылымның тек корпоративтік құрылымдарға ғана емес, сондай-ақ ел азаматтарына қолжетімділігін арттыруға септігін тигізді. "Ақпаратты Қазақстан-2020" мемлекеттік бағдарламасы іске асырылған үш жылдың нәтижесі бойынша қазірдің өзінде 70% іс-шара орындалып, нысаналы индикаторлар 40% артығымен орындалды. Алайда АТ жаһандық ауқымда қарқынды түрде дамуы өз ережелеріне мәжбүрлеп, адекватты және уақтылы реакция талап етеді. Сондықтан Қазақстан үшін келесі қадам – ұлттық экономиканың, білім берудің, денсаулық сақтаудың негізгі салаларын, сондай-ақ мемлекеттің қоғаммен және бизнеспен өзара іс-қимыл жасау салаларын түрлендіру процесіне дер кезінде бастамашылық ету.

      Мемлекет басшысы 2017 жылғы 31 қаңтардағы Қазақстан халқына жолдауында цифрландыру арқауы болып табылатын Үшінші жаңғыру туралы, цифрлық технологияны қолдану арқылы құрылатын жаңа индустрияларды өркендету қажеттілігін, және "коммуникацияның дамуы мен оптикалық-талшықты инфрақұрылымға жаппай қолжетімділікті қамтамасыз ету керек. Цифрлық индустрияны дамыту басқа барлық салаларға серпін береді" деп жариялады. Мемлекет басшысының 2017 жылғы 31 қаңтардағы Қазақстан халқына жолдауын іске асыру жөніндегі Жалпыұлттық жоспарда мемлекеттің Үшінші жаңғыруын іске асыру мақсаттарына қол жеткізудің критерийі айқындалды – Қазақстан 2050 жылға қарай әлемдегі ең алдыңғы қатарлы 30 мемлекеттің қатарына қосылады. Ол үшін экономиканың жылдық орташа өсу қарқыны 4,5-5% деңгейде болуға тиіс. Өсудің жаңа моделінде негізгі драйвері ЖІӨ 70%-ға өсуін, халықтың жұмыспен қамтылуын, экспортты ұлғайтуды және инвестицияларды тартуды қамтамасыз етуге қабілетті экономика секторлары болуы тиіс. Осыған байланысты, Үшінші жаңғырудың алдыңғы қатарында тұратын басым бағыттар бекАТілді. Өсімнің қалған 30% қысқа мерзімді перспективада әлеуметтік салаларды (денсаулық сақтау, білім беру, жұмыспен қамту) және АКТ салаларын қамтамасыз ету болжануда.

      Еліміздің Президенті Үшінші жаңғырудың бесінші басымдығында киберқылмыспен, діни экстремизммен және терроризммен күрестің өзектілігін белгіледі. Мемлекет басшысы өз Жолдауында Үкімет пен Ұлттық қауіпсіздік комитетіне мақсаты ақпараттандыру және байланыс саласында қоғам мен мемлекеттің ақпараттық қауіпсіздігін қамтамасыз ету, сондай-ақ азаматтардың ақпараттық-коммуникациялық инфрақұрылымды пайдалануы кезінде олардың жеке өміріне қолсұқпаушылықты қорғау болып табылатын "Қазақстанның киберқалқаны" тұжырымдамасын әзірлеу жөнінде тапсырма берді.

      Демек, аталған Бағдарламада қойылған батыл мақсаттарға қол жеткізу және оған қол жеткізуге қажетті өзгерістерді іске асыру үшін дайындық және барлық қажетті алғышарттар бар.


      3.1. Экономика салаларындағы цифрлық түрлендірулер

      Жаңа цифрлық революция бүгінгі өндіру тәсілдерін, жеткізу тізбектері мен қосылған құнды құру тізбегін өзгертеді. Өнеркәсіптің цифрлық трансформациялану драйвері бірі болып табылатын Индустрия 4.0 қосымша құндылық физикалық объектілердің, процестердің, цифрлық технологиялардың бірігуінің есебінен қамтамасыз етілетін өндірісті ұйымдастыру тұжырымдамасы болып табылады, бұл ретте нақты уақыт режимінде физикалық процестердің мониторингі жүзеге асырылады, орталықсыздандырылған шешімдер қабылданады, сондай-ақ машиналардың өзара және адамдармен іс-қимылы жүреді. Барлық физикалық объектілердің толассыз цифрландырылуы және олардың бірігуі жаппай өндірістен жаппай даралануға көшуге негіз жасайды, өндірістің икемділігі артады, жаңа өнімді игеру уақыты қысқарады, өз кезегінде олар жаңа бизнес-модельдерді іске асыруға және клиенттермен дараланған жұмыс тәсілдерін қолдануға мүмкіндік береді. Осының барлығы өнеркәсіп кәсіпорындарының тиімділігі мен бәсекеге қабілеттілігін айтарлықтай дәрежеде арттырады.

      Өндіру, өңдеу өнеркәсібі және электр энергетикасы

      Жер қойнауын пайдалану қазіргі таңда Қазақстан экономикасының нақты секторының негізін құрайды. Алайда, осы күнге дейін өңдеу өнеркәсіп секторы жоғары деңгейде жеткілікті дамымаған. Электр энергетикасы халық пен өңдірістің қажеттіліктерін қамтамасыз етеді, бірақ технологиялық және ресурс үнемдеу деңгейіне көшуді талап етуде.

      Қазақстан минералдық ресурстарының қоры бойынша әлемдегі көшбасшылар қатарында кіреді. Еліміздегі шикізат қоры барланған мырыш, вольфрам, барит қорлары бойынша әлемде бірінші орында, уран, күміс, қорғасын және хромит бойынша – екінші, алтын бойынша – алтыншы, мұнай бойынша – он екінші, табиғи газ қоры бойынша он төртінші орында тұр.

      2015 жылы минералдық ресурстарға жалпы әлемдік бағаның төмендеуіне байланысты, тау-кен өндіру өнеркәсібінде өндіріс көлемі 2,5%-ға төмендеді, мұнай өндіру 1,7%-ға, көмір және лигнит өндіру 7,2%-ға, сондай-ақ темір кенін өндіру 22%-ға қысқарды. 2016 жылы тау-кен саласында өндіріс көлемінің құлдырауы 2,7%-ды құрады. Дегенмен, ұзақ мерзімді перспективада мұнай және тау-кен секторлары қазақстандық экономикасының жұмыс істеуі үшін маңызды мәнін сақтайды. Бұл ретте жер қойнауын пайдалануда еңбек өнімділігі өндірістің технологиялық жабдықталуы сияқты төмен деңгейде қалып отыр.

      Тау-кен өндіру және өңдеу өнеркәсіптерінде Индустрия 4.0 тұжырымдамасына сәйкес жаңа технологиялық деңгейге көшу маңызды тренд болып табылады.

      Қазіргі уақытта Қазақстанның тау-кен өнеркәсібі әлемдік көшбасшылармен салыстырғанда технологиялық жабдықталуы жағынан жеткіліксіз күйде, тұтастай алғанда, ол төмен еңбек өнімділігі мен бәсекеге қабілеттілікке әкеледі. Еліміздегі кен орындарының бір бөлігі (21%) заманауи жабдықтар мен деректерді берудің дамыған желілерімен жабдықталғанына қарамастан, кен орындарының айтарлықтай бөлігі жаңғыртуды қажет етеді. Осылайша, кен орындарының 56% желілердің болмауымен немесе олардың жеткілікті түрде дамымауымен сипатталады, кен орындарының 23% жабдықтарын толық ауыстыруды талап етеді.

      Өндіру өнеркәсібінің цифрлық құрамдас бөлігін дамытудың елеулі тежегіш факторларының арасында қаржы ресурстарының шектелуі, салада да, АТ да гибридті мамандануы бар білікті кадрлардың жетіспеушілігі, цифрландыруды енгізуден экономикалық пайданың жеткіліксіз түсінуі, сондай-ақ инфрақұрылымның шектелуі болып табылады.

      Өңдеу өнеркәсібі – дамуы Қазақстанның орнықты дамуының маңызды шарттарының бірі болып табылатын экономика саласы. Өңдеу салалары жоғары технологиялық қызметтерге сұранысты қалыптастырады, инженерлік құзыреттерді және сапалы жұмыс орындарын жасайды. Бұл ретте технологиялық даму бөлігінде өңдеу өнеркәсібі кәсіпорындарының 80%-дан астамы автоматтандырылудың және цифрлық технологиялардың енуінің төмен дәрежесімен сипатталады. Осылайша, мысалы, қазіргі уақытта мұнай өңдеуде МӨЗ жөндеу жұмыстарына жыл сайынғы жоспарлы тоқтатулар пайдаланылады, бұл жөндеу процестерінің оңтайландырылмауын және құрылғыға қызмет көрсетпеуін дәлелдейді, тиісінше толығымен шығындардың ұлғаюын әкеп соқтырады.

      Желінің барлық элементтері мен қатысушылары арасындағы тиімді ақпарат алмасуды, ірі іркілістерден, табиғи катаклизмнен, сыртқы қатерлерден қорғауды және өзін-өзі қалпына келтіруді қамтамасыз ету мақсатында түрлі Smart технологияларды енгізу энергетикадағы негізгі әлемдік тренд болып табылады.

      Қоршаған ортаны қорғау саласы жедел, шынайы және толық ақпаратты қажет етеді. Осыған орай автоматтандыру мәселелерінің маңызды стратегиялық мәні бар, өйткені бұдан әрі қоршаған ортаны қорғау саласындағы қызмет нәтижелері тек материалдық базаның жай-күйінен, персоналдың біліктілігінен ғана емес, сондай-ақ барлық экологиялық ақпаратты ұсынудың дұрыстығы мен жеделдігінен де құралатын болады.

      Көлік және логистика

      Сапалы көлік және логистика инфрақұрылымы аумақтың байланыстылығын арттыру және тауарларды белгіленген жерге дейін жеткізуге үстеме шығыстарды төмендету есебінен экономиканың дамуына қуатты серпін береді.

      Байланыс желілері инфрақұрылымының дамуынан барынша әсерді алу үшін көлік қатынастарының барлық түрлерін дамыту және оның құнын арзандату есебінен де, жүктерді қайта жіберу және жеткізу инфрақұрылымын дамыту есебінен де аумақтың көлік байланыстылығын қатар дамыту талап етіледі. Қазіргі уақытта Қазақстанның темір жол желісі жоғары дамығанмен, автомобиль жолдары желісі жеткілікті дамымаған, әуе тасымалдау құны тым қымбат. Еуропа-Азия мультимодальдық трансконтинеттік жүктерді тасымалдау дамуда, бірақ мұнда да үлкен өсу әлеуеті бар. Теңіз және өзен тасымалдарының кішігірім көлемі бар, мұнда да ашылмаған өсу әлеуеті бар.

      Экономиканың көлік саласындағы проблемаларды шешуде әлемдік тәжірибені мысалға алар болсақ, АҚШ-та осы мақсат үшін зияткерлік көлік жүйесі бойынша алғашқы стандарттарды өткен ғасырдың 90-жылдарының ортасында әзірледі. 2002-2012 жылдар кезеңінде АҚШ-та ұлттық зияткерлік көлік жүйесі бағдарламасы іске асырылған болатын. Жапонияда зияткерлік көлік жүйесін құруға ғылыми зерттеулерден бастап өткен ғасырдың 70-жылдарының бірінші жартысында кірісті, олар кейінірек жалпыұлттық әл-ауқатты артыру үшін әлеуметтік-бағытталған бағдарлама түрінде рәсімделген. Қытайда 2007 жылы "Қытайдың зияткерлік көлік жүйесін дамыту стратегиясы" қабылданды. зияткерлік көлік жүйесіне сервистерді әзірлеу мен енгізуге арналған тиісті тапсырмалар Қытай экономикасын дамытудың бесжылдық жоспарларында көрсетіледі.

      Осылайша, көлік-логистика саласының одан әрі өсуін қамтамасыз ету үшін көлік құралдарын басқару арқылы транзиттік әлеуетті арттыруды, ақпаратты жедел өңдеу және оңтайлы әрі ұтымды шешімдерді және басқарушылық ықпалдарды әзірлеу арқылы көліктегі қауіпсіздікті күшейтуді қамтамасыз ететін көлік жүйесін енгізуді қарастыру талап етіледі.

      Шетел мемлекеттерінің тәжірибесі көрсеткендей, жүк ағымының өсуіне әуе жүк тасымалдау, сондай-ақ мультимодальдық тасымалдауларды дамыту процесінде "E-freight" халықаралық стандартты қолдана отырып, қағаз құжат айналымын оңтайландыру есебінен қол жеткізуге болады.

      Сала проблемалары бірнеше өлшемдерге байланысты және ішкі және сыртқы контурларға қатысты:

      - транзиттік және импорттық жүктерді бақылаудың төмендігі;

      - шешім қабылдау үшін тасымалдардың барлық түрін мониторингтеу, талдау және болжау мүмкіндігінің болмауы;

      - логистика инфрақұрылымының нашар дамуы.

      Жоғарыда аталған проблемалар транзиттік әлеуетті пайдаланбауға, сондай-ақ ішкі өндірістің дамуында кедергілерге әкеледі.

      Ауыл шаруашылығы

      Ауыл шаруашылығы – азық-түлік және экономикалық қауіпсіздікті, сондай-ақ әсіресе ауылдық жерлерде мемлекеттің еңбек әлеуетін қамтамасыз ететін Қазақстан экономикасының маңызды салаларының бірі. 2016 жылғы деректер бойынша ауыл, орман және балық шаруашылығының ЖҚҚ мемлекеттің ЖІӨ 4,6% құрады, салада еліміздегі жұмыс істейтін халықтың 18% қамтылған.

      Ауыл шаруашылығы өнімдерінің (қызметтерінің) жалпы шығарылымы 2016 жылы жалпы республика бойынша 3 684,4 млрд. теңгені құрады, бұл 2015 жылғы дәрежеге қарағанда 5,4%-ға жоғары. 2016 жылы егін шаруашылығы өнімдері өндірісінің өсуі 7,5% және мал шаруашылығы өнімдерінің - 2,8% құрады. Дегенмен, ауыл шаруашылығы өсудің іске асырылмағын әлеуетіне ие сала болып қала беруде.

      Ауыл шарушылығының жалпы өнімінің оң динамикасына қарамастан, жалпы өндіріс көлемі тұтыну мен халық табысының өсу қарқынынан артта қалуда, ал еңбек өнімділігінің және өнімнің бәсекеге қабілеттілігінің төмен деңгейде сақталуы өнім шығаруды өсіруге мүмкіндік бермейді, бұл ішкі тұтынуда импорттың жоғары үлесін негіздейді. Қазақстанның ДСҰ-ға кіруімен сыртқы нарықтарда бәсекеге қабілеттілікті арттыруға талаптар да күшейтілді.

      АҚШ, Канада және Австралия сияқты дамыған елдердің тәжірибесі көрсеткендей, цифрлық технологиялар осы дәстүрлі саланы түбегейлі өзгертеді. Заманауи геоақпараттық жүйелер мен IoT қоса алғанда, түрлі қайнар көздерден алынатын үлкен деректер топырақтың азып-тозуынсыз әрі ресурстарды ұтымды пайдаланумен жоғары өнімді алуға мүмкіндік береді. Өнеркәсіптік заттар интернеті қашықтықтан басқара отырып, автоматтандырылған фермаларды құруға мүмкіндік береді. Дамыған логистика жүйесі мен электрондық сауда ауыл шаруашылығы өнімдерінің сапасын сақтай отырып, тіпті оларды шағын фермерлік шаруашылықтарға да соңғы тұтынушыға дейін жеткізудің өзіндік құнын төмендетуге мүмкіндік береді. Бұл ұлт денсаулығын сақтау тұрғысынан да, экспорттық әлеуетті іске асыру тұрғысынан да экологиялық таза өнімді өндіруді сақтау мен дамытудың маңызды факторы болып табылады.

      Қазіргі уақытта Қазақстан Республикасының ауыл шаруашылығында цифрлық технологияларды қолданатын ауыл шаруашылығы өндірушілерінің үлесі көп емес, бұл өнімділіктің өсуін және шығыстардың қысқаруын шектейді. Бұдан басқа, ауыл шаруашылығына арналған жерлер не мақсаты бойынша пайдаланылмайды, не тиімсіз пайдаланылады, және бұл оны үлкен аумақ, халықтың тығыз орналаспағандығы және жерлердің жай-күйі мен пайдалануды мониторингтеудің қажетті инфрақұрылымының болмауы салдарынан қысқа және ұзақ мерзімді перспективада талдау мен болжаумен бақылауға қиын.

      Балық шаруашылығы кіріс көзі, экономикалық өсімге, тұрғындардың жұмыспен қамтылуын қамтамасыз етуге, балық өнімінің экспортын арттыруға, басқа да әлеуетті мүмкіндіктер арналған мен биологиялық алуантүрліліктің жаңартылатын қайнар көзі ретіндегі база түрінде үлкен маңызға ие. Балықты бақылаусыз заңсыз аулау және оның көлеңкелі айналымы балық қорларының жойылуына және азық-түлік өнімнің дефицитіне әкеліп соқтыруы мүмкін, балықтың көлеңкелі айналымын анықтау қажеттілігі туындауда.

      Цифрлық технологиялардың көмегімен ауыл шаруашылығында түрлендірудің үлкен әлеуеті бар, және цифрландырудың ауқымды бағдарламасы жағдайында ауыл шаруышылығы дамудың сапалы жаңа деңгейіне шығуға және ел экономикасының драйвері болуға қабілетті. Ауыл шаруашылығын цифрландыру бағдарламасының іске асырылатын іс-шаралардың негізгі бағыттары шығымдылық пен еңбек өнімділігінің артуы, еліміздің азық-түлік қауіпсіздігін сақтау болып табылады.

      Электрондық сауда

      Сауда – Қазақстанда экономикалық өсудің маңызды драйвері. Көтерме және бөлшек сауда үлесі; автомобильдер мен мотоциклдерді жөндеу Қазақстанның ЖІӨ-де 2016 жылы 16,8% құрады, ал оның ЖІӨ үлесі соңғы екі онжылдықтың кейбір жылдары 2 пайыздық пунктті құрады. Бұл ретте электрондық сауданың үлесі бүгінгі таңда бөлшек сауданың салыстырмалы түрде кішігірім бөлігін құрайды – 2016 жылы 1%.

      Сонымен қатар, осы уақытта дамыған және дамушы елдерде электрондық сауда қарқынды дамуда, оның оң әсері бизнес саласына ғана емес, тұтастай алғанда, елдегі халықтың өмір сүру сапасына да таралады. Атап айтқанда, электрондық коммерцияның арқасында, мысалы халықаралық саудаға тартылу есебінен халық төмен бағалармен көптеген тауарларға қол жеткізе алады. Бизнеске ықпал ету тұрғысынан қарағанда, электрондық коммерцияның өсіп келе жатқан танымалдылығы осы салада өз бизнесін ашуға ниет білдірген адамдар санының өсуіне әкелетіндігін атап кету керек.

      Алдағы 10 жылда бірқатар сапалы өзгерістер есебінен электрондық сауданың тартымдылығы өседі деп болжануда. Солардың ішінде – жеткізудің жаңа тәсілдерін қолдану, клиенттік талдауды кеңінен пайдалану, тауарлардың ассортиментін кеңейту және мобильді коммерцияның танымалдылығының өсуі есебінен жеткізу тиімділігінің артуы.

      Сонымен қатар, электрондық сауданы дамыту үшін құндылықты құру тізбегінің барлық кезеңдеріндегі бірқатар кедергілерді де ескеру қажет.

      Мысалы, клиенттерді тарту кезеңінде шектеуші фактор - электрондық сауданы және ойыншыларды жеткіліксіз ілгерілету, электрондық сауда теледидар мен сыртқы жарнамада жарнамаланбайды, бұл да жаңа тұтынушыларды тартуға мүмкіндік бермейді.

      Электрондық тұғырнамаға қол жеткізуді ұйымдастыру кезінде электрондық сауда индустриясының ойыншыларында АТ-жүйелерінің жиі техникалық істен шығуы орын алады. Бұл ретте кеңінен таралған проблемалардың бірі оларды мобильді құрылғылардан пайдалану үшін жүйенің барлық жерден бейімделу қабілетсіздігі болып қала беруде.

      Бұдан басқа, Қазақстанда индустрияны дамыту үшін қажет ерекше құзыреттері бар мамандардың, мысалы, интернет-маркетологтар мен контент бойынша мамандардардың жетіспеушілігі сезіледі.

      Тауарларды жинақтау, тиеу және жеткізу көлік және логистика инфрақұрылымы дамуының жеткіліксіз деңгейімен қиындатылады, өз кезегінде бұл қымбат әрі ұзақ логистика себебіне айналады.

      Жоғарыда аталған қиындықтардың барлығына онлайн тұтыну мәдениетінің төмендігі, азаматтардың ақпараттандырылуының төмен деңгейі, ШОБ үшін заемдық қаржыландырудың қол жетімсіздігі және капиталдың жоғары құнына себепші болатын қолайсыз экономикалық жағдаят қосылады.

      Электрондық коммерция аясын құқықтық реттеу саласында да басты проблемалар да бар. Оларға электрондық сауда компаниясының экспортын шектейтін күрделі кедендік рәсімдер, салықтық жеңілдіктердің, және мемлекет тарапынан басқа да пәрменді ынталандырудың болмауы, шетелдік компаниялардың, оның ішінде кроссшекаралық сауданың дамуы үшін шектеулер және сауданың ауқымды көлеңкелі айналымы жатады.

      Қаржы секторы

      Қаржы секторы экономиканың маңызды элементі болып табылады, оның жай-күйіне болып жатқан өзгерістердің жылдамдығы мен сапасы тәуелді. Қазіргі уақытта электрондық төлемдер мен электрондық сауда қаржы секторының ажырамас бөлігі болып отыр. Қаржы саласы клиенттермен өзара іс-қимыл жасау үшін инновациялық технологиялар мен цифрлық сервистерді енгізу мен қолдануда дәстүрлі түрде көшбасшы болып табылады. Барлық дерлік банктер қызметтерін қашықтық арналар арқылы ұсынады. Банктердің 70% жеке тұлғаларға сервистерін интернет және мобильдік банкинг арқылы көрсетеді, банктердің 55% өз қызметтерін мобильдік қосымша негізінде ұсынады. 2015 жылмен салыстырғанда, 2016 жылы интернет және мобильдік банкингті пайдаланумен жеке тұлғалардың төлемдер көлемі 2,6 есе өсті. Инвесторлар үшін брокерлермен клиенттің электрондық цифрлық қолтаңбасы негізінде сауда операцияларын жүргізуді және жеке кабинет арқылы электрондық қызметтерді көрсетуді қоса алғанда, электрондық қызметтерді көрсету тәртібі оңтайландырылды. Бұл нарыққа өңірлік инвесторлардың қол жеткізуін жеңілдетіп, инвесторларға әлемнің кез келген нүктесінен қазақстандық қор нарығында қаржы құралдарымен сауданы жүзеге асыруға мүмкіндік берді.

      Қаржы қатынастарын одан әрі цифрландыруға саланың тиімді реттеуінің, қаржы секторының мемлекеттік ақпараттық жүйелермен және деректер базасымен тиімді тетіктің және электрондық өзара қарым-қатынастардың жүйеленген стандарттарының, клиенттерді қашықтан сәйкестендірудің әмбебап тетігінің болмауы, сондай-ақ халықтың қаржылық сауаттылығының жеткіліксіз деңгейі кедергілер болуда.

      Халықты формалды қаржы жүйесіне тарту маңызды элемент болып табылады. Қаржылық, атап айтқанда, төлем қызметінің қолжетімділігін арттыру үшін банктен тыс экожүйелер дамуда – электрондық ақшалар жүйелері, ұялы байланыс операторларымен абоненттік шоттан тауарлар мен қызметтерге төлеу жөнінде шешімдер енгізілуде. Бұл ретте бұл шешімдер халықтың жаппай қолдануын шектейтін қызметтерді жеткізушінің экожүйесімен шектелген. Мобильдік төлемдердің ең көп дамуының мысалы Швеция және Кения болып табылады, тәсілдердегі айырмашылыққа қарамастан – банктік және банктен тыс тұғырнамалар.

      Ұлыбритания, Швеция, Австрия, Сингапур, Корея, Австралия сияқты елдердің тәжірибесі көрсеткендей, халықты институтаралық қашықтан сәйкестендіруді қамтамасыз ету үшін технологиялық тұғырнамаларды құру, қаржы секторында ашық тұғырнамаларды енгізу, қаржы секторында қызмет көрсету деңгейінің сапалы өсу мақсатында қаржы институттары, клиенттер мен мемлекеттік органдар арасында өзара іс-қимыл мен коммуникацияның біріктірілген цифрлық ортасын құру цифрландырудың ғаламдық трендіне сәйкес келеді, саланы түрлендіреді және қаржы және басқа да қызметтерді жаппай алуды қамтамасыз ету үшін алғышарттарды жасайды.

      Заманауи технологиялық трендтер қаржы қызмет көрсету парадигмасын түбегейлі өзгертеді – жаңа салалар мен бағыттар, бизнес-модельдер пайда болады, қаржы қызметтерінің құны төмендейді, сондай-ақ салаға тән тәуекелдер біркелкі етеді.

      АКТ саласын дамыту

      АТ нарығының құрылымында үш ірі сегментті бөліп көрсету қажет: жабдық, лицензиялық бағдарламалық қамтылым және АТ саласындағы қызметтер.

      IDC агенттігінің деректері бойынша Қазақстан Республикасындағы АТ нарығының көлемі 2014 жылы 2.0 млрд. АҚШ долларына қарағанда, 2015 жылы 1 687 млн. АҚШ долларын құрады. Жабдық сегментінің үлесі 81,2% немесе 1369 млн. АҚШ долларына бағаланады, лицензиялық бағдарламалық қамтылымның үлесі 7,5% немесе 126,8 млн. АҚШ доллары, АТ-қызметтер үлесі 11,3% немесе 190,5 млн. АҚШ доллары.

      2016 жыл ішінде еліміздің АТ-нарығының көлемі 1307,4 млн. АҚШ долларын құрады. Жабдық үлесі 84,3% немесе 1101,8 млн. АҚШ долларын, лицензиялық БҚ үлесі 4,7% немесе 62,1 млн. АҚШ долларын, АТ-қызметтер үлесі 11,0% немесе 143, 5 млн. АҚШ долларын құрады. Салыстыру үшін, Англия және Франция сияқты елдерде АТ қызметтердің үлесі 2016 жылы тиісінше 46,5% және 43,7% құрады. Шығыс-еуропалық мемлекеттерде, мысалы, Польшада және Чехияда АТ нарықтың жалпы көлемінде АТ-қызметтер үлесі тиісінше 32,6% және 34,9% құрады. Ресейде АТ-қызметтер үлесі 23,8% құрады. Сонымен қатар, мемлекеттің жалпы қосылған құнына кіретін жергілікті қамту көлемі мардымсыз, негізінен АТ-қызметтер есебінен қалыптасады және сараптамалық бағалаулар бойынша АТ-қызметтердің үлесінің 30 % аспайды.

      Бұл деректер АТ-дағы инвестициялар тиімділігінің төмендігін, киберқауіпсіздік деңгейінің төмендігін және жергілікті қамтуды ілгерілету шараларын қабылдау қажеттілігін көрсетеді.

      "Қазақстандық ІТ-компаниялар қауымдастығы" ЗТҚ деректері бойынша 2016 жылы елімізде ақпараттық технологиялар саласында қызметін жүзеге асыратын 2560 компания тіркелген. Бұл компаниялар әртүрлі қызмет түрлерін жүзеге асырады, олардың ішінде 770 компания бағдарламалық қамтылымды әзірлеумен айналысады. Осы компаниялардың ішінде іске асыратын АТ жобаларда жергілікті камтудың жоғары үлесін (100%) қамтамасыз ететін АТ компаниялар да бар.

      Әлемдік тәжірибе көрсетіп отырғандай, АТ компанияларын дамыту үшін жағдай жасауды және стартаптарды қолдаудың толық циклын қалыптастыруды технопарктар қамтамасыз етеді. Алайда, еліміздегі қолданыстағы технопарктер құрылған даму институттарының ақпараттық технологиялар сегментінде жұмыс тиімділігінің төмен болуы салдарынан тиісті түрде дамымай отыр. Қазақстанда Венчурлік қаржыландыру институты да тиісті түрде дамыған жоқ.

      Технологиялық даму, еліміздің киберқауіпсіздігін қамтамасыз ету шарттары ақпараттық технологиялар секторындағы қосымша құнның өсуіне және сенім білдірілген бағдарламалық қамтылыммен жұмысқа бағдарланған жұмыс істейтін қолданыстағы отандық АТ-компанияларды толық қолдау болып табылатынын атап өту қажет. Бір уақытта, даму шарттары – бүкіл әлемнен технологиялық кәсіпкерлерді өзара тиімді шарттарды тарта отырып, стартап бағыттарын қалыптастыру және дамыту.


      3.2. Мемлекеттік органдардың қызметін цифрландыру

      Осы бағдарламамен мемлекеттік органдардың қызметтерін цифрландыру бойынша өршіл мақсаттар қойылды. Осы мақсаттарды іске асыру үшін бейінделген заңнама, бизнесті, білім мен ғылымды қолдау шаралары, бизнесті жүргізу рәсімдерін жеңілдету, мемлекетпен өзара әрекеттесу кезінде транзакциялық шығындарды қысқарту түрінде қолдау инфрақұрылымы жасалынатын болады. Сонымен қатар, мемлекет еңбек өнімділігіне уақытты барынша босату мен экономикалық белсенді мінез-құлықты ынталандыру үшін өз азаматтарының қызмет алудағы қажеттіліктерін болжап қояды.

      Электрондық үкімет

      Мемлекет ақпараттандырудың алдыңғы кезеңінде мемлекеттік қызметтерді көрсетуге тікелей немесе жанама түрде араласатын мемлекеттік органдардың базалық инфрақұрылымы мен ақпараттық жүйелері түрінде Қазақстан Республикасының "Электрондық Үкіметін" құрды.

      2017 жылдың шілдесінде 740-тан астам қызмет пен сервис электрондық нысанға көшірілді, 83 мобильдік қызмет іске асырылды. 2015 жылы веб-порталда электрондық нысанда көрсетілген мемлекеттік қызметтердің саны 36 миллионнан асты, 2016 жылы – шамамен 40 миллион. 2017 жылдың қыркүйегінде тіркелген бірегей пайдаланушылардың саны 6,6 миллион адамнан асты.

      2017 жылғы қазан айындағы жағдай бойынша елімізде 349 халыққа қызмет көрсету орталығы жұмыс істейді. 2013 жылы "электрондық үкіметтің" Call-орталық базасында тегін 1414 телефон нөмірімен Бірыңғай байланыс орталығы құрылды. Бірыңғай байланыс орталығына күн сайын азаматтардан кемінде 14 мың арыз-шағымд келіп түседі, жыл сайын арыз-шағымдардың жалпы санының орташа 15% артуы болжануда. Бұл операторларға үлкен жүктеме түседі, өз кезегінде бұл қоңырау шалу мәселелеріне әкеліп, қызметтердің сапасын төмендетеді. Қоңыраулардың көбі бір үлгідегі өтініштерді қамтиды, оларды автоматты өңдеу немесе өз-өзіне қызмет көрсету режиміне аударуға болар еді.

      Электрондық үкіметтің веб-порталында Ашық үкімет алаңы құрылды. 2017 жылғы қазандағы жағдай бойынша "ашық деректер" порталында 2 376 деректер жиынтығы орналыстырылды, 17 132 нормативтік құқықтық актілер жобалары мен заң жобаларының тұжырымдамалары талқыланды, 14 928 бюджеттік құжат жарияланды.

      Қол жеткізген нәтижелерге қарамастан, ашықтық, клиенттерге бағдарлану, белсенділіктің деңгейінің жеткіліксіз болуына байланысты өзекті проблемалар болып қалуда. Осылайша, мысалы, мемлекеттік органдар өзекті және талап етілген ашық деректер түріндегі қосымша құнды құру үшін пайдаланылуы мүмкін ақпаратты әлі де болса лажсыздан ашуда.

      Мемлекеттік органдардың бейіндік қызметі автоматтандырылуда, алайда әлі де ақпараттандырумен толыққанды қамтылмаған қызмет салалары бар. Жаңа технологиялардың пайда болуы қазіргі кезде іске асырылған қызметтерге қарағанда жоғары сапалы қызметтерді ұсынуға мүмкіндік береді. Мысалы, үлкен деректер технологиясын пайдалану халықтың қажеттіліктерді талдауда түбегейлі басқа көзқарасқа, салдарынан қызмет көрсету сапасының артуына әкелуі мүмкін.

      Қазақстанның әлемнің дамыған елдерінің топ-30 кірудің сөзсіз шарттары ЖІӨ дамыған елдердің деңгейіне дейін өсуі ғана емес, сондай-ақ әлеуметтік-экономикалық дамуда айырмашылықты енсеру болып табылады, атап айтқанда, денсаулық сақтау жүйесінің көрсеткіштерін жақсартуда прогреске қол жеткізу, және тиісінше, халықтың денсаулығының, өмір сүру ұзақтығы мен сапасының жоғарғы деңгейін қолдау.

      Денсаулық сақтаудағы цифрлық технологиялар проблемалардың негізгі блоктарын шешуге көмектесе алады: медициналық көмектің қол жетімділігі мен сапасы, сондай-ақ аурулардың алдын алу мәселелері.

      Денсаулық сақтау еңбекке қабілетті және экономикалық белсенді жасты сақтауды қоса алғанда, мемлекет халқының өмір сүру ұзақтығы мен сапасына тікелей ісер етеді. Денсаулық сақтауды цифрландыру медициналық қателіктердің санын төмендетуге, қызмет көрсетудің сапасы мен жылдамдығын, сондай-ақ басқарушылық шешімдерді қабылдау сапасын арттыруға мүмкіндік береді.

      Қазіргі кезде дамыған елдерде іске асырылатын мемлекеттік жобалар азаматтардың денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы мәліметтерді жинау, өңдеу және деректермен алмасуды қамтамасыз ететін ұлттық деңгейдегі архитектураның тұтастығын қалыптастыруға бағытталған. Негізгі мақсаттары – әрбір адамның денсаулығын мониторингтеу мүмкіндігімен бірыңғай ақпараттық ортаны алу, тұтастай алғанда, денсаулық сақтау жүйесінің тиімділігін арттыру, медициналық көмектің сапасы мен қолжетімділігін арттыру, медициналық қателіктердің санын азайту, ортасында емделуші мен оның денсаулығы туралы ақпарат тұратын жүйені құру.

      2004 жылы Қазақстанда Ұлттық телемедициналық желі құрылды. 2016 жылдың соңына қарай ол 204 денсаулық сақтау объектісін біріктірді, оның көмегімен аудандық деңгейдегі медициналық ұйымдардың (144 аудандық және қалалық ауруханалар) қызметкерлері облыстық және республикалық аураханалар мен орталықтардағы әріптестерінен кеңестер ала алады. 2016 жылы 28 060 телемедициналық кеңес өткізілді, әсіресе, кардиология бойынша – 4 674 сеанс, пульмонология бойынша – 3 666 сеанс, неврология бойынша – 2 720 сеанс неғұрлым сұранысқа ие болды. 2004 жылдан бастап 2016 жылдар аралығында медициналық ұйымдардың емделушілері барлығы 133 мыңнан астам телемедициналық кеңес алды.

      Алайда, денсаулық сақтау жүйесінде әлі де цифрландырумен қамтылмаған және тиімділікті арттырудың заманауи мүмкіндіктерін пайдаланбайтын үлкен көлемді салалар бар.

      Сондай-ақ, норма шығарушылық процесте де проблемалар бар, оның ішінде бірыңғай ақпараттық кеңістіктің болмауы; құқықтық мониторингті жүргізу қолмен жүзеге асырылатын мониторинг пен норма шығарушылық процесі арасындағы байланыстың үзілуі; НҚА әзірлеу алдында талдау жүргізу үшін құралдардың болмауына орай айқын және бірыңғай ақпараттық кеңістікте жұмыс істейтін ақпараттық жүйелерді одан әрі жетілдіру қажеттілігі бар.

      "Ақылды" қалалар

      Қазіргі әлем қалалық инфрақұрылымға жоғары талаптар қоюда. Ірі қалаларда көлік логистикасы, техникалық және әлеуметтік қалалық инфрақұрылым, қала ортасының сапасы, қаланың дамуын басқару тиімділігі, қаладағы халық санының көбеюін ескере отырып, қоғамдық, іскерлік және тұрғын кеңістігін дамыту проблемалары бар.

      2012 жылдан бастап Астана қаласында "Тіршілік қызметін кешенді қамтамасыз ету жүйесі" жобасы іске асырылуда, оның шеңберінде бейнебақылау жүйелерін дамыту, бұзушылықтарды фото-бейне тіркеуді енгізу, деректерді өңдеу орталығын, жедел басқару орталығын және зияткерлік байланыс орталығын құру сегменттері жұмыс істеуде. "Smart мектеп" (88 мектептің 19-ы қосылды), "Smart көше жарығы", "Smart емхана" (10 емхананың 2-уі қосылды) бағыттары бойынша бастамалар іске асырылуда. Алматы қаласында бұзушылықты фото-бейне тіркеу жүйесі енгізілді, ал 2015 жылы "Оңай" қоғамдық көлікте электрондық билет беру жүйесі іске қосылды.


      3.3. Цифрлық инфрақұрылымды дамыту

      Ақпараттық-коммуникациялық инфрақұрылым

      Бүгінгі күні ақпараттық-технологиялық инфрақұрылым экономикалық дамудың маңызды элементі болып қалыптасуда. Заманауи қолжетімді телекоммуникациялық инфрақұрылымсыз Қазақстанның әлемдік экономикалық және ақпараттық кеңістікте орнығуы мүмкін емес. АКТ қолжетімділігі цифрлық экономиканы құрудың іргетасы болып табылады.

      Интернетке кең жолақты қолжетімділік дамыған АКТ инфрақұрылымының негізгі құрауышы болып табылады. Кеңжолақты қолжетімділік FTTх, ADSL сияқты сымды технологиялармен және 3G, 4G және спутниктік байланыс сияқты сымсыз технологиялармен қамтамасыз етіледі. Халықты және бизнесті интернет желісіне кеңжолақты қолжетімділікпен қамтамасыз ету үшін Қазақстан Республикасының қалаларында және облыстарында телекоммуникациялық инфрақұрылым құрылды; алайда, бүгінгі күнге ол ауыл тұрғындарының қажеттіліктерін қанағаттандырмайды. Цифрлық теңсіздікті төмендету мақсатында ауылдық елді мекендерді кеңжолақты қолжетімділік желілерімен сапалырақ және толайым қамтамасыз ету қажет.

      Көптеген елдердің үкіметтері интернетке кеңжолақты байланысты өз даму бағдарламаларының негізгі элементі ретінде қарастырады. Еуропалық Одақ "EU 2020" стратегиясына енген "Цифрлық күн тәртібі" негізгі бастамасын іске асыруда, онда интернетке жоғарыжылдамдықты қолжетімділік инфрақұрылымы Еуропалық Одақтың заманауи экономикасының негізі ретінде белгіленген. АҚШ ауыл тұрғындарының оптикалық-талшықты инфрақұрылымға қолжетімділігін кеңейту бойынша жобаларды федералдық бюджеттен қаржыландыруда. Канада "Цифрлық Канада 150" стратегиясы шеңберінде - ауылдық және шалғайдағы ауылдық пунктердегі 280 мыңға жуық үй шаруашылықтары үшін жоғары жылдамдықты интернеттің қызметтерін кеңейтуді инвестициялауда.

      Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігінің Статистика комитетінің ақпараты бойынша 2014 жылы 6-74 жас аралығында интернет желісін (мобильдікті қоса алғанда) пайдаланушылардың үлесі 63,9%, 2015 жылы – 72,9%, 2016 жылы - 76,8% құрады. Халықты 4G желілерімен қамту 2015 жылы 65,5%, 2016 жылы 69% құрды.

      Ауылдық елді мекендерде "цифрлық алшақтық" байқалуда - деректерді жеткізу желілерін дамудағы артта қалушылық. 2014 жылдың қорытындылары бойынша қалалық интернет желісі пайдаланушыларының тығыздығы 72,6 %, ауылдық елді мекендерде 52,7%, 2015 жылы – 76,4% және 68,3%, 2016 жылы тиісінше 81,3% және 70,9% құрды. Өңірлердің ақпараттық теңсіздіктен арылуы еліміздің географиялық өлшемімен, бір бөлігі алыс шалғайда және қиын қолжетімді жерлерде орналасқан 6600 астам ауылдық елді мекеннің болуымен күрделенеді. Әлемдік тәжірибеде бұл мәселе:

      - ел халқының ақпаратқа, соның ішінде мемлекеттік көрсетілетін қызметтерге, отандық хабар таратудың ақпараттық қорларына тең құқықты қолжетімділігі мүмкіндігі;

      - халықтың, бизнестің және мемлекеттің артып келе жатқан ақпараттық қажеттіліктерін озық түрде қанағаттандыруды ұсынатын жерсеріктік байланыс пен хабар таратуды дамыту арқылы шешіледі.

      Жалпы жеткізу қабілеті 2160 МГц құрайтын "KazSat 2" және "KazSat3" ғарыштық байланыс желілері іске қосылды. 16 байланыс операторлары жер станцияларының 7000 бірлігі арқылы жерсеріктік және ұялы байланыс қызметтерін көрсетеді. "OTAU TV" спутниктік телерадио хабарын таратудың ұлттық желісінің деректеріне сүйенсек 2015 жылдың қорытындысы бойынша цифрлық телерадио хабарларын тарату абоненттерінің жалпы саны 1 млн. асты. 2017 жылғы шілдедегі жай-күй бойынша ел халқының 77 % цифрлық жер үсті телерадио хабарларын таратумен қамтамасыз ететін 356 радиотеледидар станциялары енгізілді.

      2019 жылы ХЭО-ның Дүниежүзілік радиобайланыс конференциясында (ДРК-19) 5G жаңа буында мобильді байланыстың стандарттарын қабылдау күтілуде. ХЭО қабылданған стандарттарына байланысты уәкілетті орган тарапынан Қазақстан Республикасының аумағында 5G технологиясын енгізу бойынша тиісті жұмыс атқарылатын болады.

      АКТ саласындағы ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету

      Қазақстанның информатика мен телекоммуникациялардың әлемдік жүйесіне қосылуы қазірдің өзінде мемлекеттік басқаруда, бизнесте, өнеркәсіптік объектілерді басқару жүйелерінде ақпараттық-коммуникациялық инфрақұрылым объектілерінің дүркінді өсуіне әкелді, азаматтардың дербес деректерін өңдейтін операторлармен АКТ қызметтерін көрсету салаларын кеңейтті.

      Соңғы жылдары мемлекеттік ақпараттық жүйелерге, сонымен қатар, банк және өнеркәсіп секторларына да бағытталған ақпараттық қауіпсіздікке төнген қатерлердің күрт өсуі орын алуда. ЕМС компаниясының "Global Data Protection Index" талдамалық есебінің деректері бойынша 2012 жылдан бастап дүние жүзі бойынша жоғалтылған деректер көлемдері 400%-ға өсті. Жоғалған деректердің жалпы көлемі шамамен 2,36 терабайтты құрады. Барлық әлем бойынша жоспардан тыс тоқтап қалулар және деректерді жоғалту жыл сайын ұйымдарға 1,45 млрд. АҚШ доллардан астам сомаға келеді. Халықаралық электрбайланысы одағының Жаһандық киберқауіпсіздік индексіне сәйкес 2017 жылы Қазақстан 193 мемлекеттің ішінен 83 орынға ие болды, яғни, рейтингтің төмен деңгейінде орналасты. Осы индекс құқықтық ортаның даму деңгейін, техникалық алғышарттарды, ұйымдастырушылық шараларды, құзыреттердің дамуы мен мемлекет ішіндегі және сыртындағы кооперацияны ескереді.

      Кеңжолақты қолжетімділік желілерінің дамуымен, ақпараттық-коммуникациялық инфрақұрылымдағы түрлендірулермен, шаруашылық жүргізуші субъектілердің "онлайн" ортаға көшумен және өнеркәсіпте, энергетикада, банк қызметінде және АКТ-қызметтер саласында технологиялық процестерді автоматтандырумен қатар ақпараттық кеңістік пен байланыс инфрақұрылымының қауіпсіздігін қамтамасыз етудің ойластырылған және бірізді саясатын жүргізу қажет.

      АКТ қолдану саласында Қазақстан экономикасын цифрландыру процестерінің тиімділігіне әсер ететін қауіпсіздіктің негізгі проблемалары мен қатерлері, оларды еңсеру шаралары "Қазақстанның киберқалқаны" киберқауіпсіздік тұжырымдамасында көрсетілді және ақпараттың тұтастығын, құпиялылығын, қолжетімділігін және оны өңдеу кезінде пайдаланушыларды сәйкестендіруді қамтамасыз етудің сенімді технологияларын қолдануды көздейді.

      Қазақстан Республикасы экономикасын цифрландыру жөннідегі іс-шараларды тиімді іске асыру ақпараттық-коммуникациялық инфрақұрылымның бірлігін, тұрақтылығын және қауіпсіздігін, деректердің сақталуын және негізінде АКТ қолдануға негізделген шешімдер жатқан процестерге азаматтардың сенімін қамтамасыз ету кезінде ғана қамтамасыз етілетін болады.


      3.4. Адами капиталды дамыту

      Цифрлық экономика халықта оның жемістерін пайдалануға мүмкіндік беретін цифрлық дағдылардың болуын талап етеді. Бұл ретте, қазіргі кезде халықтың компьютерлік (цифрлық) сауаттылығының деңгейі 76,2% құрайды, және алдағы жылдарда оның өсуі қажет. Қазіргі сәтте Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі бірқатар бастамаларды енгізуде:

      1) 3-4 сыныптарда оқуда және күнделікті өмірде ақпараттық технологияларды тиімді пайдалану үшін заманауи ақпараттық технологиялармен жұмыс істеудің жалпы базалық білімдерін қалыптастыратын "Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар" пәні енгізілді;

      2) робототехника шеңберінде бағдарламалаудың жалпы негіздеріне үйрететін робототехника бойынша 372 үйірме жұмыс істеуде.

      Сонымен қатар, жас ұрпаққа жаңа талаптарды ескере отырып, креативті ойлау мен техникалық дағдыларын дамыту арқылы орта білімнің мазмұнын қайта қарау қажеттілігі туындап отыр.

      Техникалық және кәсіби, жоғары, жоғары оқу орнынан кейінгі білімде Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің деректері бойынша:

      1) 3 (үш) мамандық базасында студенттерде таңдаған мамандық шеңберінде іс жүзінде АКТ пайдаланудың базалық білімдерін қалыптастыратын "Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар" пәні енгізілді;

      2) техникалық және кәсіби, жоғары, жоғары оқу орнынан кейінгі білімде білім беру бағдарламалары үшін негізгі база болатын кәсіби стандарттар әзірленуде.

      Сонымен қатар, бүгінгі күні 2014-2016 жылдар кезеңiнде АКТ мамандықтары бойынша мамандарды дайындауға 14,5 мың бiлiм беру гранты бөлінген, ал осы кезеңге шығару 94 мың адамды құрды.     

      Бұл ретте, мемлекеттің экономикасында АКТ мамандықтары бойынша таңдалған кәсіпте кәсіби білімге, ептілікке және дағдыларға ие мамандардың жетіспеушілігі байқалып отыр.

      Цифрландыру еңбек нарығында қамтылған мамандықтар құрамына қойылатын өндірістік талаптардың қолданыстағы жүйесінен айтарлықтай озып отыр. Еңбек нарығы мен білім беру жүйесі арасында жедел байланыстың болмауы бір мезгілде талап етілмеген кадрларды даярлауға және "өлмелі" мамандықтар бойынша кадрлардың босауына әкелуі мүмкін. Білім берудің барлық деңгейінің мазмұнын барлық мамандардың цифрлық дағдыларын дамыту арқылы толығымен қайта қарау қажет.


      3.5. Инновациялық экожүйе

      Бүгінгі күнгі шындық өзгерістердің шексіз айналымын білдіреді, және олардың қарқынды жүріп жатқаны соншалықты, жаңа жағдайларға уақытында бейімделу өте маңызды. Ұзақ мерзімді перспективада жүйені үдеуге мәжбүрлейтін жүйенің өзінде іргелі өзгерістер болған кезде ғана табыс болуы мүмкін. Дәл осындай прогрестің шынайы қозғалтқыштарына (адами капиталмен қатар) стартаптар жатады – жаңару және даму құралы, және экономиканың тек физикалық өлшеуінің (ЖІӨ өсуі) ғана емес, қоғамдық сананың өзгеруі, кәсіпкерліктің жаңа мәдениетінің пайда болуы.

      Осындай мәдениетті құру үшін технологиялық кәсіпкерлер қабаты пайда болады. Әрбір табысты кәсіпкердің артында одан сәл кем табысты жүздеген, ал олардың артында – жаңа өнімдер мен қызметтерді енгізуге тырысатын, оның өзі экономика үшін оң әсерге ие мыңдаған ұсақ кәсіпкерлер тұратындығын түсіну маңызды. Балалар кәсіпкер болуды және стартаптарды жасауды армандайтын, өз идеяларымен Қазақстанды ішінен өзгертетін жағдайға қол жеткізу қажет.

      Стартаптардың тиімді жұмыс істейтін экожүйесі – Қазақстан үшін озат ақылдардың "тартылу нүктесі" болу және АКТ саласында, сондай-ақ басқа салаларда да прогресивті идеялардың генераторы болу мүмкіндігі. Қазақстанда осындай стартап индустрияны құру – оңай мақсат емес, бірақ оны іске асырудағы азғантай кешеуілдеудің өзі елдің дамуын жылдарға кейінге қалдыруға қабілетті. Сондықтан дәл қазір ұзақ мерзімді өзгерістерді қосу үшін негізді қалау өте маңызды, стартаптар экожүйесін дамытуға шаралар осыған бағытталған.

      Дамыған стартап-ортасының негізгі элементтері: технологиялық кәсіпкерлер – инновациялық идеялардың негізгі көзі болатын дарындар; "ақылды" қаржыландырумен айналысатын кәсіби инвесторлар; тиімді экожүйе – кәсіпкерлердің дамуын қолдайтын инфрақұрылым болып табылады.

      Қазақстанда стартап-ортасын дамыту бағдарламасын іске асыру кезінде дамудың осы кезеңінде индустрия үшін ерекше бір қатар қиындықтарды назарға алмау мүмкін емес. Солардың ішіндегі ең маңыздысы – кәсіпкерлердің сыни массасының және венчурлік қаржыландырудың болмауы.

      Мәселен, басқа елдермен салыстырғанда, Қазақстанда технологиялық стартаптар өте аз. 2015 жылға қолда бар деректер бойынша Қазақстанда бар жоғы шамамен 200 стартаптар есептелді, Ресейде олардың саны 3800, ал Израильде – 6000 құрды. ҒЗТКЖ бөлінетін шығындардың төмен деңгейі (ЖІӨ-нен 0,2%, Израильдегі – 4,1% қарсы) болашақта да осындай жағдайдың сақталу тәуекелділігі туралы куәландырады.

      Қазақстанда стартап-ортасы ерекшеліктерінің бірі 20 мың АҚШ долларынан 100 мың АҚШ долларына дейін жыл сайынғы гранттарды ұсынатын, негізінен Технологиялық дамудың ұлттық агенттігі мен Techgarden дербес кластерлік қоры есебінен стартаптарды қаржыландырудың мемлекеттік сипаты болып табылады. Сонымен қатар, кәсіби венчурлық инвесторлардың қолдауы жоқ немесе аз.

      Стартаптардың тірі экожүйесін құру – оңжылдықтарға есептелген міндет. Бұл ретте жаһандық мақсат - стартаптардың орасан зор санын "топтамалық" шығару үшін жағдайлар жасауда. Осы кезде мемлекет өзгерістер катализаторының рөлін атқаруы мүмкін.

      Технологиялық кәсіпкерлердің тап ретінде болуы қажетті жағдай екендігін түсіне отырып, Израильдің көптеген ЖОО техникалық факультеттерде кәсіпкерліктің міндетті курсын ұсынады. Сондай-ақ техникалық жобаларға "тапсырыс беру" жүйесі де дамығын, мұнда тапсырыс берушілер – ірі жергілікті және халықаралық компаниялар, ал орындаушылар студенттер болып табылады. Әрдайым шақырылған табысты кәсіпкерлермен лекциялар және шеберлік кластары өткізіліп тұрады.

      Қысқа мерзімді перспективада қазақстандық кәсіпкерлердің сыни массасын құру мүмкін емес болғандықтан, халықаралық тәжірибені қарастыру қажет. Жалпы, дамыған экожүйесі бар елдер шетелдік кәсіпкерлер мен технологиялық мамандарында стартаптардың жергілікті экожүйесін дамыту үшін қажетті ерекше ноу-хау көзін көреді. Олардың тәжірибесі, сонымен қатар кәсіпкерлікті, басқаруды зерттеу және әзірлеу технологиялары – шетелдік мамандар бөлісуге дайын барлық атқарымдар стартаптардың жергілікті экожүйесін қалыптастыруды жеделдетуге көмектесуі мүмкін. Бұдан бөлек, олар экожүйенің өзінің, сондай-ақ оның әрбір қатысушысының болашақта бәсекелестік ерекшелігі болуы мүмкін мәдениеттер мен білімдердің әртүрлілігін қамтамасыз етеді.

      Сингапур мысалы орынды, мұнда жақсы ЖОО болған кезде дарындарға қажеттілік ұсыныстардан асып түсті. Қысқа мерзімді кезеңде шешім: шетелдік ғалымдар үшін ғылыми зерттеулерді қолдау мен қаржыландыру, Сингапурға көшумен көмек, қолайлы көші-қон ережелерін енгізу сияқты ынталандыруларды құру болды. Ұзақ мерзімді перспективада шәкіртақылық бағдарламалар құрылды, ғылыми зерттеулерді қолдау қорын құру мақсатында Дьюк университеті және "ГлаксоСмитКляйнмен" серіктестік орнатылды. Бүгінгі таңда Сингапурда әлемнің түпкір-түпкірінен шамамен алты мыңдай ғалымдар тұрып, жұмыс істеуде, стартап индустрияда қамтылғандардың шамамен 52% шетелдіктер болып табылады.

      Технологиялық кәсіпкерлерді тартуда өзінің тиімділігін арнайы визалық қолдау бағдарламалары да дәлелдеді. Атап айтқанда, ірі компаниялар мен стартаптарда жоғары білікті техникалық кәсіпкерлердің тапшылығын қысқарту үшін құрылған Ұлыбританияның "Техникалық нация" визалық бағдарламасы техникалық мамандарға виза беру жүйесін жеңілдетті. Сонымен, 2014 жылы Tech City UK үкіметтік ұйымы тарапынан ЕО азаматтары болып табылмайтын, бірақ Ұлыбритания үшін басым салаларда – АТ және ақпараттық қауіпсіздік, қаржылар және т.б. бірегей тәжірибе мен құзыреттерге ие мамандар үшін жылына 200-ден астам жұмыс британдық визаларын беру құқығы берілді. Бірге жұмыс істейтін технологиялық мамандарға визаға топтық өтініштерді беруге рұқсат етілді. Мұндай тәжірибе шетелдік техникалық мамандар мен кәсіпкерлерді тарту үшін "Астана Хаб" технопаркін құру кезінде де қолданылуы мүмкін.

      Қазіргі таңда Қазақстанда венчурлық қаржыландыру институты әлсіз дамыған, Қазақстан Республикасының аумағында венчурлік қаржыландыруға ие болған АКТ саласында ірі стартаптар жоқ, кәсіпкерлік бастама әлсіз және стартаптарды қолдау үшін қолданыстағы инфрақұрылым тиісті дамымаған. Қаржылық және реттеушілік шектеулер, сонымен қатар бастапқы кәсіпкер үшін жоғарғы тәуекелділік орын алуда. Кәсіпкерлік қызмет пен стартаптар құру оқушылар мен студенттер арасында төмен насихатталады, бизнес инкубаторлар саны өте аз, елімізде олардың саны бар жоғы 20 шақты, дәл осы кезде цифрландырудың көшбасшыларының бірі, Қытайда олардың саны шамамен 400. Халықтың басым бөлігі жалдамалы жұмысшы болудан гөрі өз бизнесін ашуды артық көреді. Венчурлық саланы құру тұрғысынан Израильдің тәжірибесі қызықты, ол мемлекет венчурлық қаржыландырудың қызмет ету негізін құруда анықтаушы буын бола алатындығын көрсетеді. Бірлесіп инвестициялау қоры (қорлардың қоры) құрылды, оның құрылып отырған қорларға шетелдік қордың мажоритарлық салымы мен жергілікті қаржы институттарының инвестициялары жағдайында бағытталған инвестициялардың жалпы сомасынан 40% дейін инвестицияларына мандаты болды. Қордың әрбір басқарушы компаниясы мемлекеттік акцияларды бастапқы құн (ең төмен пайыз қосылады) бойынша сатып алуға оларға колл-опцияларға ие болды, бұл қосымша ынталандыруды, басқаша айтқанда "арзан" ақшаларды жасады. Шараның нәтижесі Израильдің венчурлық саласын құру болды: құрылған қордың басқаруымен мемлекеттік инвестициялардың 100 млн. АҚШ долларға ондаған жылдардан кейін 5 млрд. АҚШ долларға айналды.

      Аустралияда 2015 жылдың желтоқсанында инновациялар мен ғылымды қолдау үшін ғылыми әлеуеттің білімдер мен инвестицияларды адами капиталға өндіру процесінің, мемлекеттік шикізаттық даму моделінен әртараптандырылған инновациялық экономикаға көшуінің артуына бағытталған "National Innovation and Science Agenda" бағдарламасы қабылданды. Шаралардың бірі стартаптар үшін капитал өсіміне салықтың төмендеуі, сондай-ақ инновациялық қызметпен айналысатын компаниялар үшін жылына 200 мың АҚШ долларынан аспайтын пайдаға 20 %-дық салықтық жеңілдіктер болды. Бағдарламаны іске асыру үшін барлығы 840 млн. АҚШ доллары бөлінді, соның ішінде, жоғарғы және орта оқу орындары оқушыларының компьютерлік сауаттылығын арттыруға, АКТ саласында мамандарды кәсіби даярлауға, ЖОО ғылыми-зерттеу қызметіне, Стартаптар қолдау қорын құруға және аустралиялық стартаптардың Кремний алқабына және басқа да технологиялық хабтарға қолжетімділікті қамтамасыз етуге.

      Стартаптарды нысаналы мемлекеттік қолдау тиімді болуы мүмкін, алайда, негізгі назар жүйелік шараларға сақталуда: қазақстандық және шетелдік кәсіпкерлерді тарту, инвесторларды қолдау, нормативтік-құқықтық база дамуының инфрақұрылымдық объектілерін дамытуды қолдау, сондай-ақ сұранысты ынталандыру және шағын компаниялар үшін оған қолжетімділікті қамтамасыз ету.


      4. Бағдарламаның мақсаттары, міндеттері, нысаналы индикаторлары және оны іске асыру нәтижелерінің көрсеткіштері

      Бағдарламаның мақсаты: орта мерзімді перспективада Қазақстан Республикасы экономикасының даму қарқынын жеделдету және цифрлық технологияларды пайдалану есебінен халықтың өмір сүру сапасын жақсарту, сондай-ақ ұзақ мерзімді перспективада Қазақстанның экономикасын болашақтың цифрлық экономикасын құруды қамтамасыз ететін түбегейлі жаңа даму траекториясына көшіруге жағдай жасау болып табылады.


Нысаналы индикатор

Жауапты орындаушы

Ақпарат көзі

Өлш бірлігі

Оның ішінде жылдар бойынша

2016/2017

2018

2019

2020

2021

2022

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

1. "Тау-кен өндіру өнеркәсібі және карьерлерді игеру" секциясы бойынша еңбек өнімділігінің өсуі (2016 жылға қарай)

ИИДМ, ЭМ

Статистикалық деректер

%

-

8,8

15,5

22,7

30,4

38,9

2. "Көлік және қоймалау" секциясы бойынша еңбек өнімділігінің өсуі (2016 жылға қарай)

ИИДМ

Статистикалық деректер

%

-

3,7

6,5

10,7

16

21,2

3. "Ауыл, орман және балық шаруашылығы" секциясы бойынша еңбек өнімділігінің өсуі (2016 жылға қарағанда)

АШМ

Статистикалық деректер

%

-

9,4

29,4

44,8

62,4

82,0

4. "Өңдеу өнеркәсібі" секциясы бойынша еңбек өнімділігінің өсуі (2016 жылға қарай)

ИИДМ, МЭ, АШМ

Статистикалық деректер


-

10,5

20,5

30,3

39,8

49,8

5. Бөлшек сауда көлеміндегі электрондық сауданың үлесі

СИМ

Статистикалық деректер

%

1

1,4

1,7

2

2,3

2,6

6. Цифрландыру есебінен құрылған жұмыс орындарының өсуі
 

ЦДИАӨМ, "Зерде" холдингі" АҚ (келісім бойынша)

ЦДИАӨМ деректері

мың адам

-

-

50

100

200

300

7. Мемлекеттік қызметтердің жалпы көлемінен, электронды түрде алынған мемлекеттік қызметтер үлесі

ЦДИАӨМ

ЦДИАӨМ деректері

%

25

30

40

50

60

80

8. Интернет желісін пайдаланушылардың үлесі

ЦДИАӨМ,

байланыс операторлары (келісім бойынша)

Статистикалық деректер

%

77

78

81,6

81,8

82

82,3

9. Халықтың цифрлық сауаттылығының деңгейі

ЖАО, ЦДИАӨМ, мүдделі МО

Статистикалық деректері

%

-

77

78,5

80

81,5

83

10. ДЭФ ЖБИ рейтингінде "Инновациялық компаниялардың өсуі" индикаторы бойынша жақсару

ЦДИАӨМ, "QazTech Ventu

res" АҚ (келісім бойынша)

Дүние

жүзілік экономикалық форум сайты

Рейтингтегі орын

-

103

107

106

105

104

11. Стартаптарға тартылған инвестициялардың көлемі

ЦДИАӨМ, ҰЭМ

ЦДИАӨМ, ҰЭМ деректері

млрд. тенге

-

-

4,8
 

15,2
 

35,9
 

67,0

12. Ақпараттық-коммуникациялық технологияларды дамыту индексі

ЦДИАӨМ

БҰҰ сайты

Рейтингтегі орын

52

49

44

39

34

30

      1-бағыт. Экономика салаларын цифрландыру

      1-міндет. Өнеркәсіпті және электр энергетикасын цифрландыру


Нәтижелер көрсеткіштері

Жауапты орындаушы

Ақпарат көзі

Өлш бірлігі

Оның ішінде жылдар бойынша

2016/2017

2018

2019

2020

2021

2022

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

1.Көмірсутектер саласындағы уәкілетті органның ақпараттық жүйесіндегі жер қойнауын пайдаланушылардың жобалық құжаттарының үлесі

ЭМ

ЭМ-нің деректері

%

-

-

-

25

50

100

2.Цифрлық технологияларды пайдаланатын ірі және шағын кәсіпорындардың үлесі

ИИДМ

ИИДМ -нің деректері, статистикалық деректер

%

-

-

3

5

7

11

3. IIoT шешімдерді (Индустриялық заттар интернетін –мұнайды онлайн есепке алудың бақылау құралдарын) пайдаланатын және мұнай мен газ саласындағы уәкілетті органның ақпараттық жүйесімен интеграцияланған мұнай-газ компанияларының үлесі

ЭМ

ЭМ-нің деректері

%

-

-

-

30

95

95

4. Орталықтандырылған аварияға қарсы автоматика жүйесіне (ОААЖ) қосылған, энергия жүйесі орнықтылығының бұзылуын болдырмайтын оқшау автоматика (ОББОА) жинақтарының үлесі

ЭМ, "KEGOC" АҚ (келісім бойынша)

"KEGOC" АҚ-ның ресми деректері

%

-

-

-

25

75

100

      2-міндет. Көлікті және логистиканы цифрландыру


Нәтижелер көрсеткіштері

Жауапты орындаушы

Ақпарат көзі

Өлш бірлігі

Оның ішінде жылдар бойынша

2016/2017

2018

2019

2020

2021

2022

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

1. Контейнерлермен тасымалданатын жүктерді транзиттік тасымалдаудың жылдық көлемі

ИИДМ

ИИДМ-нің деректері

мың ЖФЭ

104

536

1243

1108

1362

1498

2. Цифрлық технология-ларды пайда-ланатын рес-публикалық маңызы бар автомобиль жолдарының үлесі

ИИДМ

ИИДМ -нің деректері

%

0,4

0,85

22,8

40

80

100

      3-міндет. Ауыл шаруашылығын цифрландыру


Нәтижелер көрсеткіштері

Жауапты орындаушы

Ақпарат көзі

Өлш бірлігі

Оның ішінде жылдар бойынша

2016/2017

2018

2019

2020

2021

2022

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

1. Азық-түлік тауарлар экспорты көлемінің өсуі (2017 жылға)

АШМ

АШМ деректері

%

-

-

27

44

61

69

      4-міндет. Электрондық сауданы дамыту


Нәтижелер көрсеткіштері

Жауапты орындаушы

Ақпарат көзі

Өлш бірлігі

Оның ішінде жылдар бойынша

2016/2017

2018

2019

2020

2021

2022

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

1. Бөлшек саудада онлайн-тапсырыстар санының өсуі (2016 жылға қарағанда)

СИМ

Статистикалық деректер, "Қазпошта" АҚ-ның деректері

%

-

56

95

144

205

281

      5-міндет. Қаржылық технологиялар мен қолма-қол ақшасыз төлемдерді дамыту


Нәтижелер көрсеткіштері

Жауапты орындаушы

Ақпарат көзі

Өлш бірлігі

Оның ішінде жылдар бойынша

2016/2017

2018

2019

2020

2021

2022

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

1. Цифрлық технологиялар арқылы қолма-қол ақшасыз төлемдердің өсуі (2019 жылға қарай)

ҰБ (келісім бойынша)

ҰБ-тің деректері

%

-

-

-

18

27

35

      2-бағыт. Цифрлық мемлекетке көшу

      1-міндет. Мемлекет-азаматтарға

Нәтижелер көрсеткіштері

Жауапты орындаушы

Ақпарат көзі

Өлш бірлігі

Оның ішінде жылдар бойынша

2016/2017

2018

2019

2020

2021

2022

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

1. Өз бетімен алынған электрондық қызметтердің сапасына халықтың қанағаттану деңгейі

ЦДИАӨМ

ЦДИАӨМ -нің деректері

%

-

80

81

82

83

84

      2-міндет. Мемлекет-бизнеске


Нәтижелер көрсеткіштері

Жауапты орындаушы

Ақпарат көзі

Өлш бірлігі

Оның ішінде жылдар бойынша

2016/2017

2018

2019

2020

2021

2022

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

1. "Салық салу" индикаторы бойынша Doing Busi-ness рейтингісіндегі позиция

ҚМ

Дүниежүзілік банктің сайты

Рейтингтегі орын

50
 

55
 

45
 

40
 

40
 

35

2. Жеке кəсіпкерлік субъектілерін мемлекеттік қолдау шараларын ұсыну тәртібін автоматтандыру арқылы қамтуды ұлғайту

ҰЭМ

ҰЭМ-нің, АШМ-нің, ИИДМ -нің деректері

Мың субъект

-

145

150

200

250

300

      3-міндет. Мемлекеттік органдардың ішкі қызметін цифрландыру

Нәтижелер көрсеткіштері

Жауапты орындаушы

Ақпарат көзі

Өлш бірлігі

Оның ішінде жылдар бойынша

2016

2018

2019

2020

2021

2022

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

1.Электрондық үкіметтің даму индексі

ИДМ

БҰҰ-ның сайты

позиция

33

30

-

28

-

25

      4-міндет. "Ақылды" қалалар

Нәтижелер көрсеткіштері

Жауапты орындаушы

Ақпарат көзі

Өлш бірлігі

Оның ішінде жылдар бойынша

2016

2018

2019

2020

2021

2022

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

1."Ақылды" қалалардың жаһандық рейтингісіне енген Қазақстан қалаларының саны

ЖАО

ЖАО-ның деректері

ед.

-

1

2

3

4

5

      3-бағыт. Цифрлық Жібек жолын іске асыру

      1-міндет. Байланыс желілерін және АКТ инфрақұрылымын қамтуды кеңейту

Нәтижелер көрсеткіштері

Жауапты орындаушы

Ақпарат көзі

Өлш бірлігі

Оның ішінде жылдар бойынша

2016/2017

2018

2019

2020

2021

2022

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

1. Интернетке кең жолақты қол жетімділігі бар үй желілерінің ену деңгейі

ЦДИАӨМ, байланыс операторлары (келісім бойынша)

Статистикалық деректер

%

78

79

84

84,2

84,5

84,8

      2-міндет. АКТ саласындағы ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету


Нәтижелер көрсеткіштері

Жауапты орындаушы

Ақпарат көзі

Өлш бірлігі

Оның ішінде жылдар бойынша

2016/2017

2018

2019

2020

2021

2022

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

1. Қазақстан Республикасы киберқауіпсіздігінің жаһандық индексі деңгейін жоғарылату

ЦДИАӨМ

Халықаралық электр байланысы одағының "Жаһандық киберқауіпсіздік индексі және киберамандық профильдері" есебі, ресми интернет-ресурс

%

0,352

0,380

0,780

0,790

0,800

0,810

      4-бағыт. Адами капиталды дамыту

      1-міндет. Бастауыш және орта білім беруде цифрлық сауаттылықты арттыру


Нәтижелер көрсеткіштері

Жауапты орындаушы

Ақпарат көзі

Өлш бірлігі

Оның ішінде жылдар бойынша

2016/2017

2018

2019

2020

2021

2022

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

1. Бастауыш мектепте бағдарламалау негіздерін оқыған оқушылар үлесі

БҒМ

БҒМ-нің деректері

%

-

-

24

48

73

100

2.Базалық АКТ құзыретімен шығарылған мамандар санының өсуі

БҒМ

БҒМ-нің деректері

мың адам

250

260

270

280

290

300

3. АКТ саласындағы шығарылған мамандардың саны (жыл сайын)

БҒМ

БҒМ-нің деректері

мың адам

17

18

20

22

25

30

      2-міндет. Тұрғындардың цифрлық сауаттылығын арттыру (даярлау, қайта даярлау)

Нәтижелер көрсеткіштері

Жауапты орындаушы

Ақпарат көзі

Өлш бірлігі

Оның ішінде жылдар бойынша

2016/2017

2018

2019

2020

2021

2022

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

1. Цифрлық сауаттылыққа үйретілген кәсіби қызметкерлердің үлесі

ЦДИАӨМ

ЦДИАӨМ деректері

%

-

0,22

0,44

0,66

0,88

1,1

      5-бағыт. Инновациялық экожүйені құру

      1-міндет. Инновациялық даму алаңдарын қолдау

Нәтижелер көрсеткіштері

Жауапты орындаушы

Ақпарат көзі

Өлш бірлігі

Оның ішінде жылдар бойынша

2016/2017

2018

2019

2020

2021

2022

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

1.Қазақстанның технопарктармен, инкубаторлармен және акселераторлармен қолдау көрсетілетін стартап компанияларының саны

"ЦДИАӨМ, "Astana Hub" халықаралық IT-стартаптар технопаркі" КҚ (келісім бойынша), ИТП ДКҚ (келісім бойынша), "Зерде" холдингі" АҚ (келісім бойынша), "QazTech Ventures" АҚ (келісім бойынша), АХҚО (келісім бойынша)"

ЦДИАӨМ-нің деректері

дана

-

200

300

500

800

1000

      2-міндет. Технологиялық кәсіпкерлікті, стартап мәдениетін және ҒЗТКЖ-ны дамыту

Нәтижелер көрсеткіштері

Жауапты орындаушы

Ақпарат көзі

Өлш бірлігі

Оның ішінде жылдар бойынша

2016/2017

2018

2019

2020

2021

2022

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

1. АКТ саласында ұлттық өтініш берушілерге (ҚР резидент компанияларға/жеке тұлғаларға) берілген патенттер санының өсуі

ЦДИАӨМ

ҚР Әділетмині "Ұлттық зияткерлік меншік институты" РМК-нің ресми

интернет-ресурсы

бірл.

-

-

33

53

73

93

2."Astana Hub" технопаркінде акселерациялау үшін таңдалған жобалардың саны

"Зерде" холдингі" АҚ

ЦДИАӨМ -нің деректері

бірл.

-

33
 

90
 

150
 

220
 

298

      3-міндет. "Венчурлік" қаржыландыруды тарту

Нәтижелер көрсеткіштері

Жауапты орындаушы

Ақпарат көзі

Өлш бірлігі

Оның ішінде жылдар бойынша

2016/2017

2018

2019

2020

2021

2022

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

1."Венчурлік капиталдың қолжетімділігі" индикаторы бойынша ҒЭҚ ЖЭҚ рейтингісінде жақсарту

ЦДИАӨМ

Дүниежүзілік экономикалық форумның сайты

позиция

102

100

95

90

85

80

      4-міндет. Инновацияға сұраныс қалыптастыру

Нәтижелер көрсеткіштері

Жауапты орындаушы

Ақпарат көзі

Өлш бірлігі

Оның ішінде жылдар бойынша

2016/2017

2018

2019

2020

2021

2022

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

1.Жалпы АT нарығындағы дамыған елдермен салыстырмалы түрдегі АК көрсетілетін қызметтерінің үлесі

ЦДИАӨМ

IDC-дің ресми деректері

%

-

15,6

19,7

23,8

27,9

32,4

2. АТ қызметтеріндегі жергілікті қамту үлесі

ЦДИАӨМ, "Зерде" холдингі" АҚ (келісім бойынша), ОМО

ИИДМ, Қаржымині, ЭМ деректері

%

-

26,8

60

65

67,5

70


      5. Бағдарламаның негізгі бағыттары, қойылған мақсаттарға қол жеткізу жолдары және тиісті шаралар

      Бағдарлама – инновациялық экономиканы құру, 2050 жылға қарай 30 дамыған елдің қатарына кіру және қоғам мен өндірісті қазіргі заманғы технологиялық әлемнен тысқары қалмайтындай жаңарту секілді негізгі өршіл мақсаттарға қол жеткізу үшін іске асыруға қажетті бір-бірімен байланысты шаралар кешенін іске асыруды болжамдайды. Осы мақсатқа қол жеткізу бүкіл қоғамың бірігуі мен жұмылдырылуын және қысқа уақыт аралығында серпіліс жасауды талап етеді.

      АКТ саласындағы жаңа технологиялардың, инновациялық әдістер мен құралдардың тұрақты түрде пайда болуын ескере отырып, қажет болған жағдайда, Бағдарлама шеңберінде қосымша бастамалар іске асырылатын болады.


      5.1. Экономика салаларын цифрландыру

      Бұл бағытты табысты іске асыру 2025 жылға қарай мынадай жетістіктердің болуын білдіреді:

      1. Басым салалардың әрқайсысында еңбек өнімділігінің деңгейін әлемнің алдыңғы 30 елінің деңгейіне дейін көтеру.

      2. Басым салалардағы бәсекеге қабілетті экспорттық өндіріс.

      3. ҚР ірі компанияларын капиталдандырудың принципиалды түрде жаңа деңгейге шығуы.

      4. Жергілікті дамыған электрондық сауда.

      5. Көлеңкелі экономиканың үлесін әлемнің алдыңғы 30 елімен теңдес деңгейге дейін төмендету.

      Цифрлық технологияларды жаппай енгізу, өнімділіктің өсуін қамтамасыз ету, олардың бәсекеге қабілеттілігін, соның ішінде халықаралық нарықтағы бәсекеге қабілеттілігін арттыру жолымен дәстүрлі базалық салаларды дамытуға серпін береді. Осылайша, цифрландыру нәтижесінде шикізат саласында да, агоөнеркәсіптік кешенде де сыртқы нарықтарға отандық экспорттың өсуі қамтамасыз етілетін болады, бұл өз кезегінде ірі өндірістік компанияларды капиталдандырудың өсуіне әкеледі. Сонымен қатар, өнімділіктің өсуі үшін Бағдарлама өнеркәсіптің базалық салаларын технологиялық қайта жарақтандыру жөнінде шаралар кешенін іске асыруды көздейді, онда Индустрия 4.0 элементтері қолданылатын болады.

      "Тау-кен металлургиялық кешенінің ірі компанияларының цифрландыру жобаларын іске асыру" шеңберінде Интернет арқылы байланысқан объектілер желісі, оның ішінде енгізілген жүйелерден түсетін деректерді жинауға және алмастыруға қабілетті бергіштер (датчиктер) іске қосылады.

      Бағдарламада Индустрия 4.0 жобаларын іске асыру аясындағы жабдықтарға қойылатын арнайы талаптар Индустриалды-инновациялық даму мемлекеттік бағдарламасының талаптармен үйлестірілетін болады.

      "Қоршаған орта мен табиғи ресурстар мониторингісінің бірыңғай мемлекеттік жүйесін" құру саяси және құқықтық аспектіде: тұрақты дамудың ұлттық стратегиясында іске асыруға және экологиялық апатты алдын алуға ықпал етуге; қоршаған орта мен табиғи ресурстарды қорғау саласында жариялық пен қоғамды демократияландыруды іске асыруға ықпал етуге; елдің қалың топтарына экологиялық ақпараттық ресурстарға қол жеткізу үшін қажетті жағдайларды жасауға; экология проблемалары бойынша халықтың қоғамдық пікірінің мониторингін іске асыруға мүмкіндік береді. Экономикалық аспектіде – табиғи ресурстарды пайдаланудың, қоғамдық өндірістің тиімділігін арттыруға; халықтың өмір сүруінің әлеуметтік-экономикалық жағдайларын жақсартуға мүмкіндік береді. Әлеуметтік аспектіде – денсаулықты жақсартуға және халықтың өмір сүру ұзақтығын арттыруға; халықтың экологиялық мәдениеті мен экологиялық білімін арттыруға жағдайлар жасауға мүмкіндік береді.

      Ұзақ мерзімді перспективада шаралардың табысты енгізілуі электрондық сауданың, АКТ және қаржы секторының, сондай-ақ "жаңа экономика" салаларының рөлін арттыра отырып, экономиканың құрылымының біртіндеп өзгеруіне алып келеді.

      Өнеркәсіпті және электр энергетикасын цифрландыру

      Цифрландыру Қазақстан үшін маңызды экономикалық секторды дамытуда серпіліс жасауға ауқымды мүмкіндіктер беретін болады.

      Тау-кен өнеркәсібі: Қазақстандағы тау-кен өнеркәсібінің 2022 жылға қарай көрінісі дербес техниканы қолдану және басым түрде үлкен деректерді талдау негізінде шешімдер қабылдау жүйесі арқылы өнімділігі жоғары индустрияның қалыптасуын болжамдайды. Құн құрудың барлық тізбегі бойынша деректерді көрімдеуге, сценарийлік моделдеуді жүргізуге және олардың негізінде шешімдерді қабылдауға мүмкіндік беретін сенсорлар, датчиктер және озық талдамалық құралдар енгізілетін болады. Бұдан басқа, автономдық техниканы енгізу, негізгі өндірістік процестерді автоматты режимде реттеу адамның қатысуын барынша азайтуға және өндірістің қауіпсіздік деңгейін көтеруге мүмкіндік береді.

      Цифрлық кенішін енгізу кен өндіруді цифрландыру саласындағы негізгі жоба болып табылады. Цифрлық шешімдер өнімділікті, сондай-ақ пайдаланылатын техника мен жабдықтардың қауіпсіздігін және техникалық қызмет көрсетуін жақсартуға мүмкіндік беретін болады .

      Өнеркәсіпті цифрландыруды ынталандыру үшін жағдай жасау өндірістік процестерді бақылауды жақсарту, шығынды азайту, өнімнің өзіндік құнын төмендету, еңбек өнімділігін арттыру, өндірістің тиімділігі мен қауіпсіздігін арттыру және т.б. арқылы оның бәсекеге қабілеттілігін көтеруге мүмкіндік береді.

      Мұнай-газ саласы

      Бағдарлама Қазақстанның ірі тау-кен өндіруші компанияларында зияткерлік кен орны технологиясын енгізуді қамтиды. Деректерді талдау мен оларды беру жылдамдығын арттыратын жаңа құралдардың пайда болуы шешім қабылдаудағы икемділікті және еңбек өнімділігін айтарлықтай арттыруға мүмкіндік береді. Бұдан басқа жаңа технологиялар анағұрлым сапалы және толық ақпарат алудың арқасында барлау және өндіру шығындарын азайтуға мүмкіндік береді, бұл өз кезегінде қорларды, өндіру және өңдеуді басқарудың тиімділігін арттыратын болады.

      Сонымен қатар ашықтықты қамтамасыз ету және көлеңкелі айналым деңгейін төмендету үшін есепке алудың бақылау аспаптарын пайдаланумен тауарлық мұнай өндіру есебін жүргізуге арналған жүйе енгізілетін болады.

      Тұрғындар үшін әлеуметтік газды тарату саласын жақсарту және ашықтықты қамтамасыз ету үшін Бағдарламада міндетті есептілік пен теңгерімді болжамдау негізінде деректерді статистикалық талдау үшін сұйытылған мұнай газын жеткізу, қадағалау және айналымы бойынша ақпаратты жинауға арналған іс-шара, сонымен қатар әлеуметтік газды сатып алу бойынша онлайн-сауданың автоматтандырылған алаңдарымен бірігу жоспарланған.

      Көмірсутек шикізаты бойынша жер қойнауын пайдалану құқығын ұсыну үдерістерінің тиімділігі мен ашықтығын қамтамасыз ету мақсатында жер қойнауын пайдалану құқығын ұсынуға онлайн аукцион өткізуге және шарттар мен оларға қосымшаларға өзгерістерді онлайн енгізу үшін арналған қолданыстағы автоматтандырылған кіріктіру жүйесін өңдеу бойынша іс-шара іске асырылады.

      Ел ішінде үздіксіз отын жеткізуді қамтамасыз ету үшін бағдарлама шеңберінде жөндеу қызметін жаңғырту өткізілетін болады және бақылау жүйелерімен жабдықтандыру, жабдықты ауыстыру және техникалық қызмет көрсету мен жөндеудің автоматтандырылған бақылау жүйесін енгізу арқылы ҚР мұнай өңдеу зауыттарында ұлғайтылған жөндеу аралық кезеңіне көшу жоспарланып отыр.

      Өндіру және өңдеу секторлары

      Тау-кен-металлургия өнеркәсібі саласының жүйе құраушы кәсіпорындары өндірістік процестерді, кәсіпорын ресурстарын жоспарлауды басқару жүйелерін, персоналды және техниканы позициялау, енгізілген уран өндіру жобасының мысалы негізінде "ақылды кеніштердің" іске асырылуын, үлкен деректерді талдауды және т.б. жобаларды енгізу бойынша жобаларды іске асыратын болады.

      Еңбек өнімділігін және өндірістің зиянсыздығын арттыру мақсатында өндірісті қайта құрылымдау және жаңғырту жалғастырылатын болады. Бұл бағыт өндірістік процестерді бақылауды жақсарту, шығындарды қысқарту, өнімнің өзіндік құнын төмендету, еңбек өнімділігін арттыру, өндірістің тиімділігі мен қауіпсіздігін арттыру және т.б. есебінен цифрландырудың бәсекеге қабілеттілігін арттыру мақсатында өнеркәсіпті цифрландыруды ынталандыру үшін (Индустрия 4.0 элементтерін енгізу) жағдай жасауды көздейді. Индустрия 4.0-дің негізгі элементтеріне, аддитивті технологиялар, коллаборативті роботтар, өзін өзі оңтайландыру жабдықтары, пилотсыз көлік құралдары, предиктивті техникалық қызмет көрсету, машиналық оқыту және жасанды интеллект, бұлыңғыр технологиялар, цифрлық және виртуалды инжиниринг, зияткерлік жоспарлау және өндірісті бақылау, өндіріс процестерін басқарудың ақпараттық жүйелерімен интеграциялау, өнеркәсіптік интернет, жүйелердің жай-күйіне мониторинг жүргізу, толықтырылған және виртуалды шындық және т.б. жатады.

      Өнеркәсіпті цифрландыру үшін өз технологиялары мен құзыреттерін дамытуға, индустриялық және инновациялық экожүйелердің қатысушылары арасындағы үйлестіруді қамтамасыз ету, тосқауылдарды жою, цифрлық технологияларды кеңінен тарату және тиісті ынталандыру шараларын әзірлеуге назар аударылатын болады.

      Өндіріс және тау-кен өнеркәсібі салаларында цифрлық зауыттарды құру бойынша пилоттық жобаларды іске асыру жоспарланып отыр, мұнда Индустрия 4.0 технологиясы енгізіледі және де олар цифрлық технологияларды өндіріске енгізудің тиімділігін көрсететін болады.

      Қауіпті учаскелерде жұмыс істейтін персоналдың қауіпсіздігін арттыру мақсатында нормативтік актілерді өзгерту, бақылау жүйесін енгізу, апаттар туралы хабарлау, персоналды орналастыру мен іздестіру бойынша мәселелер, сондай-ақ цифрлық технологияларды пайдаланумен байланысты басқа да шешімдер пысықталатын болады.

      Электр энергетикасы

      Электр энергетикасы саласының нысаналы жай-күйі энергетикалық жүйенің одан әрі зияткерлендіруімен (Smart Grid) сипатталады. Зияткерлік энергетикалық жүйесі орнықты, бейімді, экономикалық тиімді, сенімді және қауіпсіз электрмен жабдықтауды қамтамасыз ету мақсатында өзінің барлық қатысушыларының іс-әрекетін басқару қабілетіне ие болады.

      Зияткерлік энергетика жүйесін құру және оның тиімді жұмыс істеу міндеті электр энергетикасының барлық қатысушыларын қозғайды: генерациялау, беру, бөлу, өткізу, тұтыну және жүйелік операциялық әрекеті. Осыған байланысты, бірыңғай техникалық саясатқа сәйкес таратушы желілер мен электр станцияларын бір зияткерлік энергетикалық жүйесіне интеграциялау үшін жағдай жасауға мүмкіндік беретін жаңа жабдықтарды қолдана отырып, кешенді жаңғырту жүргізу қажет. Тұтынылатын және өндірілген энергияны толық есепке алудың Smart metering деп аталатын жүйесін енгізу, бұдан әрі үлкен деректерді (big data) автоматтандырылған түрде өңдеу жүктемені басқаруды жүйеге келтіруге (demand response), соның ішінде түпкілікті тұтынушылар үшін тарифтік саясатты жетілдіру есебінен жүйелендіруге мүмкіндік береді.

      Энергия тиімділігін арттыру және энергия шығынын азайту мақсатында өнеркәсіпте энергия тұтынуды басқарудың зияткерлік жүйелері, энергия үнемдеу технологияларын енгізу ынталандырылатын болады. Бұл тұтынушының энергия жүйесімен өзара әрекеттесуін қамтамасыз етеді, атап айтқанда, тарифтерді таңдауға, өзінің электр энергиясын тұтынуын басқаруға, желіге меншікті жаңартылатын энергия көздерімен электр энергиясын өндіруге және электр энергиясын сатуға мүмкіндік береді.

      Атап айтқанда, Ұлттық электр желісінде Қазақстанның Бірыңғай электр энергетикалық жүйесінің тиімділігін арттыру және жұмыс істеу сенімділігін қамтамасыз ету жөніндегі бастамаларды іске асыру жоспарланып отыр, бұл желі арқылы электр энергиясын беруді арттыруға, іргелес энергетикалық жүйелермен жұмыс істеу кезінде электр энергиясы қуатының теңгерімсіздіктерін азайтуға, желідегі технологиялық ақаулар кезіндегі тұтынушыларды айырудың санын қысқартуға мүмкіндік береді.

      Синхрондалған вектор өлшемдеріне негізделген қолданылуы жоспарланып отырылған бейімді басқару технологиялары нақты уақыт режиміндегі процестерді визуализациялау мен бақылау мүмкіндігін береді. Бұл энергетика жүйесінің төзімділік қорының мониторингін жүргізуге, ЭБЖ өткізгіштік қабілетін барынша пайдалану есебінен энергетика жүйесінің жабдығын тиімді пайдалануға, жүйенің жай-күйінің ағымдағы параметрлері бойынша электр энергиясы желісін басқарудың жаңа алгоритмдерін жасауға, онлайн режимде энергетика жүйесінің жағдайын бағалауға мүмкіндік береді.

      Сонымен қатар, цифрландыру процесі табиғи монополиялар субъектілеріне әсер ететін болады.

      Көлікті және логистиканы цифрландыру

      Секторды цифрландыруды шешуге арналған негізгі міндет – транзиттік жүктерді тасымалдау көлемін ұлғайту. Транзиттегі уақытты қысқарту Қытайдан Қазақстан арқылы Еуропаға, Түркияға және Иранға барлық бағыттар бойынша темiр жол секторында транзитті жүк тасымалының көлемiн едәуiр арттырады деп күтiлуде.Негізгі әсер электрондық құжат айналымына, оның ішінде әуе тасымалы саласында көшу есебінен, сондай-ақ зияткерлік көліктік жүйені енгізу арқасында алынатын болады, бұл Қазақстанның өңірлері мен халықаралық байланыс арасында сапалы және қауіпсіз жол инфрақұрылымын қамтамасыз ету есебінен автокөлікпен жүк тасымалының көлемін арттыруға мүмкіндік береді. Зияткерлік көлік жүйесі бейнебақылау, жол қозғалысын басқаруды, жүргізушілерге ауа райы жағдайлары туралы ескертуді және көлік қызметтеріне электрондық төлем қызметтерін біріктіреді.

      Көлік құралдарын, инфрақұрылымды, пайдаланушыларды және ақпараттық технологияларды жүйелі біріктіру үшін ЗКЖ әзірленеді, ол кезең-кезеңмен енгізудің кіші құрамдауыштарынан, соның ішінде автожолдарды пайдаланғаны үшін қаражат жинауды автоматтандыру үшін техникалық құралдар кешенінен, негізгі автомобильдік көліктік дәліздерде орнатылатын көлік құралдарын тоқтатпай өлшеудің қарқынды жүйесінен, жол қозғалысын басқару жүйесінен тұрады. Бұның барлығы жүргізушіге жолдағы жағдай туралы хабарлауға, климаттық жағдайларды талдау және болжау жүйесін құруға, бейне мониторинг жүйесін пайдалануға және ЖҚЕ бұзуды анықтауға мүмкіндік береді және оның ішінде Қазақстан аумағы арқылы кедергісіз транзитті қамтамассыз ету.

      Бірқатар басқа елдерде ЗКЖ енгізу тәжірибесі жол-көлік оқиғаларының салдарынан зардап шеккендердің санын 30%-ға азайту және жолдарды күтіп ұстауға жұмсалатын шығындарды 15%-ға төмендету үрдісін көрсетті. Бұдан басқа ЗКЖ-ні енгізу ақылы учаскелерден түскен ақы есебінен автожолдарды ұстау бөлігінде республикалық бюджетке жүктемені азайтуға мүмкіндік береді, 1 жылға дейін жолдарды жөндеудің аралық уақытын және транзит ағынын ұлғайтады.

      Мультимодальды жүк тасымалы сегментінде көрсетілетін қызметтердің сапасын жақсартудың негізгі шарты кедергісіз көлік ортасын құратын цифрлық технологияларды енгізуге негізделген жүк теміржол дәліздерінің техникалық және операциялық өзара іс-қимылын дамыту болып табылады.

      Бағдарлама сондай-ақ автожолдарды пайдаланудың тиімділігін арттыру, теміржол көлігінің тиімділігін ұлғайту, жолаушылар мен жүк тасымалдарының болжамын жақсарту бойынша бірқатар шараларды қамтиды.

      Ауыл шаруашылығын цифрландыру

      Елдің ауылшаруашылық саласын одан әрі дамыту мақсатында осы процеске барлық қатысы бар уәкілетті ұйымдарды қоса отырып, ауылшаруашылық өнімдерінің қадағалануын автоматтандыруға бағытталған бірқатар іс-шараларды іске асыру жоспарлануда, бұл агроөнеркәсіптік өнімдердің бүкіл тіршілік циклін және өндірісі мен шығуының сандық және сапалық есебін жүргізуге және қадағалауға мүмкіндік береді. Қадағалау жүйесінің іске асырылуы салаға инвестиция тарту мен экспорттық өнімдер желісін кеңейтуге және ауыл шаруашылығы өнімдері мен терең өңдеу өнімдерін жеткізу географиясына тікелей әсер етеді. Қадағалау жүйесімен толық бақылауды енгізу ауыл шаруашылығы өнімдерінің сапа стандарттарын жақсартуға мүмкіндік береді, ол қазақстандық өнімдердің сыртқы нарықтардағы тартымдылығы мен бәсекеге қабілеттілігіне мультипликативті әсер етеді.

      "Нақты егін шаруашылығы" енгізу үшін бірқатар фермерлік шаруашылықтарда "нақты егін шаруашылығы" элементтерін, соның ішінде метеорологиялық станцияларды қолданумен қоса пайдалану арқылы пилоттық жоба жүзеге асырылады. Пилоттық жобаның қорытындысы бойынша "нақты фермерлік шаруашылықты" кеңінен қолданудың экономикалық тиімділігі анықталады.

      Қазақстан Республикасының барлық өңірлерінде нақты егін шаруашылығы элементтерін дамыту және енгізу сектордағы қызметті оңайлату, өнімділікті арттыру және еңбек өнімділігін жоғарылату үшін көзделеді. Өндіруші нақты уақыттағы егістік, ылғалдың, қоректік заттардың, азоттың, калийдің, фосфордың, зиянкестердің, ықтимал жауын-шашынның жағдайы туралы келіп түскен деректер ауқымының негізінде шешім қабылдауға мүмкіндік алады. Бұл ретте нақты егіншілік элементтерінь енгізу жаңа ауылшаруашылық техникасын сатып алу, агротехнологияларды орындау және фермерлер даярлығына қарай кешенді жүзеге асырылатын болады.

      Сондай-ақ табиғи ресурстарды, соның ішінде балық және балық өнімдерінің айналымын, жануарлар әлемі қорғау, өсімін молайту және пайдалануды бақылауды, ерекше қорғалатын табиғи аумақтардың мониторингісін, су қорын пайдалану және қорғау, суды пайдалану және су шаруашылығы құрылыстарын қадағалау саласында есепке алуды автоматтандыру іс-шара да қарастырылған. Бұл іс-шара балық өнімінің браконьерлігі мен көлеңкелі айналымын, орман ресурстарын заңсыз кесуді азайтуға және кейіннен мүлде жоюға, табиғи ресурстармен байланысты кәсіпкерлік қызметпен айналысатын ұйымдар мен кәсіпорындар қызметі туралы ақпаратты жинауға және уақтылы өңдеуге мүмкіндік береді.

      Су ресурстарын бақылау Қазақстан экономикасының барлық секторлары үшін су ресурстарын және сумен қамтамасыз етудің ерекше маңыздылығына байланысты аса маңызды.

      Қазақстанның АӨК-де жаңа мемлекеттік ақпараттық жүйелерді құрумен және қолданыстағыны дамытумен қатар, ауыл шаруашылығы құрылымдарының өздерінде автоматтандырылған жүйелерін құру және енгізу бойынша талап міндетті және маңызды болып табылады. Әлемдегі жетекші аграрлық елдердің тәжірибесі бұл тәсілдің сөзсіз мысалы болып табылады. ауылшаруашылық өндірістегі және қайта өңдеудегі барлық көптеген процестерге арналған АТ шешімдерінің көпшілігі тікелей және негізінен бизнесті жүргізу тиімділігіне, еңбек өнімділігін, арттыруға, шағын фермерлік шаруашылықтан ірі агро құрылымдарға дейін агроөнеркәсіптің табыстылығын және түбінде бәсекеге қабілеттілігін арттыруға әсер етеді.

      Осыған байланысты АШМ-де АТ қоғамдастық және агроқұрылымдар үшін агробизнеске арналған талап етілетін және тиімді автоматтандырылған жүйелерді ауқымды енгізу бойынша айқын және есептелетін қағидатын, сондай-ақ ауыл шаруашылығы өндірісіндегі автоматтандырылған жүйелердің озық тәжірибелерін қолдануды ынталандыру механизмдерін құратын болады.

      Отандық ауылшаруашылық өнімдерінің және оны қайта өңдеу өнімдерінің бәсекеге қабілеттілігін арттыру ішкі нарықта да, экспорттық нарықтарда да отандық өнімдерді алға жылжыту және оларды ұстап тұру қажеттілігімен тығыз байланысты.

      Осы міндеттерді шешу шеңберінде ағроөнеркәсіп өнімдерін өткізуді дамыту үшін фермерлер, көтерме бөлу орталықтарының, сауда желілерінің, базарлардың және тұрақты азық-түлік қорларының арасында электрондық саудаға арналған платформа жүзеге асырылатын болады.

      Қазақстан Республикасының мемлекеттік геодезиялық қамтамасыз ету жүйесін жаңғырту заманауи спутниктік және ақпараттық технологияларды ескере отырып, мемлекеттік геодезиялық және гравиметрлік желілерді дамытуды көздейді.

      Электрондық сауданы дамыту

      Бағдарлама жалпы алғанда елдегі Интернет-сауданы дамыту үшін қолданыстағы кедергілерді жоюға, сондай-ақ жергілікті ойыншылардың бәсекеге қабілеттілігін арттыруға бағытталған ауқымды шаралар кешенін іске асыруды көздейді. Ұсынылатын шаралар электрондық сауданы реттеу, электрондық төлемдері қабылдауды көбейту, халықтың және кәсіпкерлердің цифрлық және қаржылық сауаттылығын арттыру, электрондық сауданы жылжыту, инфрақұрылымды және логистиканы дамыту және саланы қамтиды.

      Реттеу шеңберінде электрондық саудадағы тұтынушылардың құқықтарын қорғау, соның ішінде тиісті органдарға өтініштерін берудің тиімді қашықтықтық құралдарын жақсарту, сатушының есебінен тауарларды қайтару мүмкіндігі, электрондық сауда нарығы қатысушыларының бірыңғай тізілімін енгізуді қамтитын және халық пен қатысушылардың сенім деңгейін арттыруға бағытталған, сондай-ақ бизнесті онлайн саудаға көшіруді ынталандыру бойынша мәселелер регламенттелетін болады.

      Электрондық сауданы (Е-commerce және Fulfillment) жүргізуде сервистік қолдау орталықтарын құруды қоса алғанда, тікелей және жанама шараларды қамтыған қолдау инфрақұрылымын құру сондай-ақ басымдық болады.

      Электрондық сауданы дамытуды және таратуды жеделдетуге бағытталған "Инновациялық технологиялар паркі" арнайы экономикалық аймағын құрудың мақсаттарына сәйкес келетін қызмет (жұмыстар, қызмет көрстеу) түрлері бойынша өзі өндіріп шығаратын тауарлар тізбесін кеңейту мәселелері пысықталатын болады.

      Жеңілдікті қаржыландыруға қолжетімді болуға жәрдемдесу, электрондық сауда саласының ойыншылары үшін салықтың кейбір түрлерін азайту немесе алып тастау сондай-ақ кәсіпкерлердің бәсекеге қабілеттілігін арттырады және бизнесті онлайн жүргізуге ынталандырады.

      Электрондық төлемдерді қабылдауды арттыру аясында халықаралық тәжірибені ескере отырып, мобильдік төлемдерді жүзеге асырудың оңайлатылған механизмін енгізуді, кәсіпкерлерге қолма-қол ақшасыз төлемдерді жүзеге асыруды ынталандыруды дамыту, электрондық шот-фактураларды пайдалануға толық көшуді қамтамасыз ету мәселелері пысықталатын болады.

      Қаржылық технологияларды және қолма-қол ақшасыз төлемдерді дамыту

      Қазақстандағы цифрлық қаржылық саланың 2022 жылға қарай көрінісі төлем қызметтері нарығының дамыған инфрақұрылымымен тиімді жұмыс істейтін қаржы саласында негізгі рөлді иемденетін белсенді қаржылық қоғамдастықтың қалыптасуын көздейді.

      Қаржы секторы бөлінген тізілімдер, жаңа қаржылық құралдарды ұсыну, мемлекеттік ақпараттық жүйелермен ықпалдастыру арқылы рәсімдерді оңайлату әрі жеделдету сияқты технологияларды пайдалану арқылы өзгертілетін болады. Мәселен, қаржылық қоғамдастықтың алдын ала белсенділігі ашық технологияларды ("Open API") іске асыруды және онлайн ортада алаяқтық деңгейін төмендету, жаңа қызметтер мен өнімдерді енгізу, клиенттік тәжірибені жақсарту, қаржы жүйесінің тұрақтылығын арттыру үшін реттегіштің (ҰБ) қолдауымен жалпы банктердің, инфрақұрылымдық компаниялардың және қаржылық технологиялар саласынан компаниялардың бір бірімен белсенді ынтымақтастығын жүзеге асыруды көздейді. Белсенді қаржылық секторды дамытудың мақсаттарына жету үшін клиентке бағдарланған өнімдер мен қызметтерді дамытуға, қаржылық және қаржылық емес қызметтерді (ритэйл, қаржылық консалтинг және тағы басқа) экожүйелерді қалыптастыруға бағытталған инновациялық ұйымдарды дамыту мен құруына арналған шаралар қабылданатын болады.

      Цифрлық қызметтерді, соның ішінде мемлекеттік, әлеуметтік және коммерциялық қызметтердің қауіпсіздігін қамтамасыз ету, оңайлату және дамыту үшін қашықтан сәйкестендіру, соның ішінде тәуекелге бағытталған тәсілдеме қағидаларынан шығып, түрлі биометриялық көрсеткіштерге негізделген сәйкестендіру моделін құру ұсынылады. Модель мемлекеттік және коммерциялық компаниялардың дерекқорларын пайдалану арқылы клиенттерді сәйкестендіруді және мемлекеттік органдар, коммерциялық компаниялар, сондай-ақ әлеуметтік салада (білім беру, денсаулық сақтау, халық санағы және т.б.) қызметтерді алуды көздейді.

      Цифрлық сәйкестендіру тетігін енгізу іргелі негізді инфрақұрылым болады. Бұл қаржылық институттар, клиенттер, мемлекеттік органдар мен ұйымдар арасындағы өзара іс-қимыл және коммуникация үшін әмбебап цифрлық ортаны құруға мүмкіндік береді. Бұл қаржылық, мемлекеттік және басқа қызметтердің деңгейін және тиімділігін сапалы түрде арттырады.

      Сақтандыру ұйымдары сақтандыру оқиғасы, зиянды бағалау, шарттың талаптарын өзгерту қажеттілігі (сатудан кейінгі қызмет көрсету) туындаған кезде сақтанушы (пайда алушы) мен сақтандырушы арасында электрондық ақпарат алмасу, электрондық түрде сақтандыру шартын жасасу мүмкіндігімен онлайн қызметтерді көрсету үшін, сондай-ақ сақтандыру жөніндегі бірыңғай дерекқорда электрондық шартты сақтау және клиенттің сақтандыру шартына тәулік бойы қолжетімділігі үшін жағдайлар жасалынатын болады.

      Қаржы ұйымдарының, мемлекеттік органдардың, азаматтар мен кәсіпкерлердің электрондық өзара іс-қимыл тетіктері мен стандарттарын енгізу, 2022 жылға қарай "қағазсыз", ашық және транзакциялардың қауіпсіздігін қамтамасыз ететін және транзакциялық шығындарды төмендететін бәсекеге қабілеттілігі жоғары қаржы секторын құруға мүмкіндік береді.

      Қаржы секторы төлемдерді тез, қарапайым және сенімді жүргізе алуға, контрагенттерді тексере алуға, бизнесті дамытуға арналған қаржылық құралдарға қолжетімділік алуға, мемлекет тарапынан қолдау көрсету құралдарына қолжетімділік алуына мүмкін болатындай электрондық сауданы дамытуға үшін және инновациялық экожүйені құрудың бастамаларын іске асыруға арналған құралдарды ұсынады.

      Шот-фактураларды, сонымен қатар шарттық қарым-қатынас бойынша өзге құжаттарды қағазсыз ұсыну үшін инфрақұрылымды салумен қатар, банкаралық есеп айырысу жүйесін жаңғырту және нақты уақыт режимінде банкаралық аударымдарды жүзеге асыру мүмкіндігі қажет, бұл ШОБ операциялық шығындарын азайтып, B2B нарығына қатысушыларының қолма қол ақшасыз есеп айырысу құралдарына сенімін арттыруға мүмкіндік берер еді, сондай-ақ тұлғалар (жеке және заңды) арасындағы тікелей есеп айырысуды дамытатын болады.

      Қолма қол ақшасыз айналымды ынталандыру бойынша шаралар кешенін әзірлеу мен іске асыруға айрықша көңіл бөлінетін болады. ШОБ өкілдері үшін қаржылық және қаржылық емес қолдау шаралары іске асырылады, ірі халықаралық төлем жүйелерімен, банктермен және нарықтың басқа да қатысушыларымен бірлесіп халықтың қаржылық сауаттылығын арттыру бойынша іс-шаралар өткізілетін болады.

      АКТ саласын дамыту

      АКТ саласын дамыту экономиканың барлық секторларын цифрландырудың негізгі құрамдас бөлігі болып табылады. Елдің цифрлық күн тәртібін табысты іске асыру үшін Бағдарламаға АКТ саласын қолдауға бағытталған бірқатар шаралар кіреді.

      Халықарлық сарапшылардың бағалары бойынша 2007 жылдан бастап 2011 жылға дейінгі әлемдік экономикалық дағдарыс кезінде басқа салаларда құлдырау болған уақытта, Экономикалық даму және ынтымақтастық елдерінде әлемдік экономикаға өз үлесін қоса отырып, АКТ саласындағы жұмысшылар саны арта түсті.

      Осы саланың ерекшелігі АТ ұлтық экономиканың басқа салалары үшін нәтижелерге және экономикалық оң көрсеткіштерге қол жеткізуге өз үлесін қоса отырып, қазіргі бизнестің маңызды бөлігін құрайды.

      Екінші жағынан, ақпараттық технологияларды енгізу киберқауіпсіздікті қамтамасыз ету бойынша шаралар қабылдауды талап етеді.

      АКТ саласын дамытудың негізгі бағыты АКТ қызмет көрсету үлесінің өсуін қамтамасыз ету болып табылады, себебі тек осы көз ғана АКТ саласындағы жергілікті қамту үлесінің өсуін және ақпараттық-коммуникациялық технологиялар саласындағы отандық шағын және орта кәсіпорындарды қолдауды қамтамасыз ете алады.

      Киберқауіпсіздікті қамтамасыз ету шараларының бірі сенімді бағдарламалық қамтылым мен Қазақстан Республикасының электрондық өнеркәсібі өнімдерінің ұлттық тізілімін қалыптастыру болып табылады, оларды пайдалану елдің ақпараттық инфрақұрылымын құру және дамыту кезінде басымдық болады.

      АКТ саласының бәсекеге қабілетті сала ретінде қалыптастыру үшін мемлекеттің күш-жігері осы саладағы кәсіпкерліктің оңтайлы экожүйесін құруға бағытталатын болады.

      Бұл экономиканың басым және басқа да АТ сұранысты ынталандыру, ақпараттық технологиялар тауарлары мен қызметтерінің экспортық жолындағы кедергілерді жою, сондай-ақ бірқатар білікті отандық АКТ компанияларды қалыптастыру мен дамыту. АТ саланы дамыту жөнінде жол картасы әзірленіп, бекітілетін болады.

      Экожүйені қалыптастыруға сондай-ақ отандық АT-компаниялардың венчурлық қаржыландыруға қолжетімділігін ынталандыру, келешегі бар отандық инновациялық технологияларды дамыту және коммерциализацияландыруға гранттар беру, салықтық және басқа да артықшылықтар жатады.


      5.2 Цифрлық мемлекетке көшу

      Цифрлық мемлекет

      Цифрлық трансформациялану деректер негізіндегі проактивті деп аталатын қызметті қоса алғанда, жаңа бизнес-моделдердің туындауына әкеп соғады. Провайдер өз клиенттері туралы неғұрлым көп білсе, олар соғұрлым клиенттер қажеттіліктеріне барынша сәйкес келетін және клиенттердің өздері де білмейтін қажеттіліктерден асып түсетін қызметтерді ұсына отыра, одан әрі дербестелген ұсыныстарды жасауы мүмкін. Бұл транзакциялар талдауын ескере отырып, белгілі бір қызметте қажеттілікті болжамдап, азаматтар мен кәсіпкерлерге қызметтер ұсынуға мүмкіндік береді.

      Қызметтерді көрсету тәсілдерін және мемлекеттің азаматтар және бизнеспен өзара іс-қимыл етуін трансформациялау үшін негізгі бағыт ашық архитектура қағидаттарына (OpenAPI) өту болады, оның жанында коммерциялық секторы бар кооперацияның сапалы жаңа деңгейі құрылатын болады. Бұл цифрлық инфрақұрылымға шоғырланып, мемлекеттік қызметтерді көрсету жөніндегі "соңғы милді" үкіметтік емес және бизнес-қауымдастығына беріп, ресурстарды тиімді пайдалануға мүмкіндік береді. Бұл ретте мемлекеттік емес ақпараттық ресурстар азаматтар мен кәсіпкерлер бастамашылық ететін және мемлекеттік көрсетілетін қызметтер ала алатын жекелеген өзіндік экожүйелерге мемлекеттік қызметтерді біріктіріп, фронт-енд болып табылатын болады.

      Мемлекет-азаматтарға

      Азамат емес, мемлекет, азаматтардың қажеттіліктерін түсініп, мекемелерге олардың баруы қажеттілігінсіз мемлекеттік қызметтер көрсету үшін олармен байланысатын, басқарудың моделі іске асырылатын болады.

      Бұл ретте, кез келген уақытта, кез келген орында және кез келген құрылғыда (байланыс орталығы, веб-портал, зиаткерлік мессенджерлер, мобильді қосымшалар, SMS-хабарламалар) ақпарат пен қызметтердің қолжетімділігін қамтамасыз етуге бағытталған бірыңғай "фронт-офисті" құру жолымен, омниканальді қызмет көрсету моделін іске асыру үшін бүгінде шашыраңқы ақпараттық жүйелер мен арналарды біріктіру жоспарлануда.

      Аталған модельге көшу азаматтарға бір арнадан (портал, мобильді қосымша или байланыс орталығы) қызметті бастауға және оны басқа арнада (мысалы, қол қою халыққа қызмет көрсету орталықтарында болады) аяқтауға мүмкіндік береді.

      Барлық процестерді (G2C, G2B, G2G) жетілдіру үшін бірінші кезектегі негізгі қағидат "paper-free" форматы – қағаз құжат айналымын жою, "бір өтініш" қағидатына ауысу бойынша өзара іс-қимылды іске асыру болады. Тиісінше, ақпарат қағаз жеткізгіштерде ұсынылатын процестерді болдырмау үшін процестерді талдау, өмірлік жағдайларды сипаттау және ақпараттық жүйелерді біріктіру бойынша жүйелі түрде жұмыс жүргізілетін болады.

      Егер, Gartner әдіснамасына сәйкес "электрондық үкімет" дамуының бастапқы кезеңдерінде тиімділіктің негізгі көрсеткіші көрсетілген электрондық қызметтер саны болса, онда тиімділіктің жаңа көрсеткіштері көрсетілген қызметтер санының төмендеуі және онлайн түрде "жапсарсыз" көрсетілетін өмірлік жағдайлар санының өсімі болады. Осылайша, аталған шараларды таяу арада іске асыру 20 млн. астам анықтамаларды толығымен алып тастауға мүмкіндік береді.

      Қазіргі қоғамда кеңістікті деректер туралы цифрлық ақпарат мемлекеттік басқарудың стратегиялық ресурсына айналды және оның орнықты әлеуметтік-экономикалық дамуына арналған кілт болды. Елімізде әртүрлі кәсіпорындардың өндірістік қызметі нәтижесінде алынған деректердің ауқымды көлемі жинақталды. Алайда үлкен көлем мен жинақталған жиынтықтың құрылымдалмауы ақпараттық тосқауылды туындатады, ал кейде ақпаратпен алмасу және осы ақпарат негізіндегі басқару процестеріне кедергі жасайды. Жергілікті жер туралы ақпаратқа қойылатын нарықтың жаңа талаптары, ақпараттық технологиялардың дамуы жаңа шешімдер іздеуге байлнысты. Қалыптасқан жағдайдан шығу жолы электрондық түрдегі кеңістікті деректерге тұтынушылардың қол жетімділігін және олардың тиімді пайдаланылуын қамтамасыз ететін жағдайлар жасау болмақ.

      Кеңістіктік деректерді бірдейлендіру, дамыту және қолдау мақсатында мемлекеттік геодезиялық қамтамасыз ету жүйесі өзекті күйде жаңартылып, бірыңғай координаттар жүйесі құрылады, бірыңғай нысандар мен деректер құрылымдары бойынша ашық пайдалану карталары орнатылады.

      Оқшауланған кадастрларды бір ақпараттық кеңістікке интеграциялау бойынша жұмыс жүргізілетін болады, осылайша, жаңадан пайда болған әрбір объект, үй болсын немесе жол болсын, мемлекеттік көрсетілетін қызметтер рәсімдерін өту кезінде олар картада оны жаңартып, көрсететін болады. Енгізу нәтижесінде жер қатынастары, архитектура, құрылыс, экология, геология, тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық және ауыл шаруашылығы саласында халыққа көрсетілетін қызметтер қолжетімділігі мен сапасы артады, сондай-ақ карталарды жаңартуға кететін шығындар азаяды.

      Өзіне қызмет көрсету мүмкіндігін кеңейтумен, мемлекеттік қызмет көрсетуді жоспарлау және кейіннен тек қана электрондық нысанда көрсетуді қарастыратын "Digital by default" қағидатын іске асыру негізгі іс-шара болып табылатын болады.

      Халықты жұмыспен қамту процестерін тиімді басқару үшін еңбек нарығы туралы талдамалық және статистикалық ақпаратты біріктіретін бірыңғай тұғырнама құрылатын болады. Бұдан басқа, еңбек заңнамасының шарттарын сақтау ашықтығын қамтамасыз ету және олардың бұзылуының превентивтік түрде болдырмау, сондай-ақ еңбек қатынастарын ресмилендіру мақсатында әлеуметтік жәрдемақылар мен зейнетақы аударымдары және тағы басқа бойынша төлемдерді және т.б. тіркей отырып, еңбек қатынастарын жасасуға арналған цифрлық тұғырнама мен жағдайлар жасалынатын болады.

      Белсенді азаматтық ұстанымды білдіруде жердемдесу және халықпен кері байланысты құру мақсатында "Ашық Үкімет" және "Ашық Парламент" қағидаттарын одан әрі дамыту жөніндегі іс-шаралар іске асырылатын болады. Тиісінше, "ашық бюджеттер" – бюджет қаражаттарын пайдалануға қоғамдық бақылау орнату тетігі; "ашық НҚА" - одан әрі жария талқылаулар үшін нормативтік құқықтық актілердің және заң жобаларының тұжырымдамалары жарияланған жобалары; "ашық деректер" – мемлекеттік құпияларға, персоналды деректерге және Қазақстан Республикасының Заңдарында көрсетілген басқа да деректерге жатпайтын, коммерциялық пайдалануға арналған жария қолжетімділіктегі деректер.

      Нормативтік құқықтық актілердің электрондық сүйемелденуінің жүйесін қалыптастыру заң шығарушылықтың ықтималды сапалы процесін, қоғамға және айрықша бизнес қоғамдастыққа нормашығармашылық процеске тікелей қатысу мүмкіндігіне ие болатын барынша ашық және көпшілікке қолжетімді тетікті қамтамасыз етуге мүмкіндік беретін болады. Көрсетілген шаралар қабылданатын заңнамалық бастамалардың ашықтығы есебінен билік органдарына сенім білдіру деңгейін арттыруға және бизнесті жүргізу үшін қолайлы ортаны қалыптастыруға ықпал ететін болады.

      Бағдарлама шеңберінде виртуалды мұражайлар желісін құру және барлық музейлік қорларды, концерттердің, пьесалардың жазбаларын, материалдық және материалдық емес тарихи және мәдени мұраның маңызды элементтерін электронды форматқа аудару жоспарлануда. Ақпаратқа қол жеткізуді
жаңа бірыңғай электрондық порталын құру арқылы қамтамасыз етуге болады, ол еліміздің мәдени өмірін бір танымал ресурсқа аударуға мүмкіндік береді. Бұл Қазақстанның әлемдік кеңістіктегі мәдениеті мен өнерін алға жылжытудың және оны кең танымал ету мүмкіндіктерінің ең қолжетімді форматы.

      Мемлекет-бизнеске

      Мемлекет пен бизнестің өзара іс-қимылын цифрландыру кәсіпкерлердің транзакциялық шығындарын төмендетуге, мемлекеттік органдар мен ұйымдар тарапынан қабылданатын шешімдердің ашықтығын арттыруға бағытталған.

      Іс-шаралар кәсіпкерлерді "жапсарсыз" қызметтермен қамтамасыз етуге және бизнеске арналған "бірыңғай терезе" – халыққа қызмет көрсету орталықтарын құру тәжірибесіне ұқсас қағидатын іске асыру инфрақұрылымын құруға бағытталады.

      Аталған бастама негізгі болады және шағын, орта бизнесті қаржылық және қаржылық емес қолдау шараларының ашықтығын және оңайлатуды қамтамасыз етуді, сондай-ақ заңды тұлғаларға басқа да мемлекеттік қызметтерді көрсетуді көздейді. Бұдан басқа әлемдік тәжірибені, атап айтқанда "SMEs Go Digital" сингапурлық бағдарламаны ескере отырып, шағын және орта бизнес үшін кәсіпкерлерге бірыңғай тұғырнамада бухгалтерия, адамдар ресурстарын басқару, қаржылық талдау және басқалары секілді түрлі АТ-сервистерге қолжетімділік ұйымдастырылады.

      Келесі маңызды бағыт ол табысты іске асырылғанда, салықтық және кедендік әкімшілендіру сапасы артатын шаралар кешені болып табылады.

      Импорттық және экспорттық операцияларды жүзеге асыру кезінде шығындарды төмендету шаралары, импортталатын тауарлардың сапасын бақылау тиімділігін арттыру жөніндегі шаралар Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2017 жылғы 26-тамыздағы Жарлығымен бекітілген "Қазақстан Республикасының 2018-2022 жылдарға арналған Ұлттық экспорттық стратегиясы" Бағдарламасы аясында жүзеге асырылатындығын атап өткен жөн.

      Бірыңғай ақпараттық ортаны енгізу және электрондық шот-фактурларды берумен бірге, платформа құра отырып өндірілетін және импортталатын тауарлардың таңбалануын жүргізу жосықсыз бәсекелестіктің алдын алу, шектеу және жолын кесуге, сатып алынатын тауарлардың сапасы мен бағасының кепілдігін, тауардың түпұсқалығын растауды, тауарлардың, оның ішінде контрафактілік тауарларды заңсыз әкелуге, өндірісіне және айналымына қарсы тұруға бағытталған экожүйені құруға мүмкіндік береді.

      Мемлекеттік органдардың ішкі қызметін цифрландыру

      Мемлекеттік органдар қызметінің тиімділігі кадрлық, бухгалтерлік есепке алу, бюджеттік жоспарлау, мемлекеттік сатып алуды жоспарлау және орындау, басқа мемлекеттік органдармен хат алмасу және сол сияқты күн сайынғы қарбалас операцияларды орындаумен байланысты процестерді автоматтандыру деңгейіне тәуелді. Мемлекеттік органдардың өзара тиімді іс-қимылы және "paperfree" қағидатын сақтау мақсатында одан әрі цифрлық қойманы дамытумен, бұлыңғыр есептеу қағидаттарына құрылған бизнес-процестерді басқару жүйесін дамыту көзделеді. Осындай үлгілік міндеттерді, басым түрде ақпараттандырудың сервистік моделі бойынша автоматтандыру жұмыстары жалғасатын болады.

      Мемлекеттік деңгейде шешімдерді қабылдау процестерін жақсарту үшін үлкен деректер негізінде зияткерлік талдау және болжамдау жүйесін дамыту бойынша жұмыстардың кешені жүргізілетін болады.

      Әлемдік тәжірибе көрсеткендей, әлемнің 40-тан астам үкіметі және Fortune тізіміндегі 500 компанияның 60%-ы инновациялар үшін архитектуралық тәсілді пайдаланады. Мемлекеттік орган архитектурасы мемлекеттік органдардың қызметін трансформациялауды және автоматтандырыуды жүргізудің ұзақ мерзімді (5 жыл) стратегиясын қалыптастыруға бағытталатын болады. Архитектураны әзірлеу шеңберінде ИТ-жобаларды автоматтандыру мен қаржыландырудың басымдықтары айқындалатын болады. Бұл ретте, мемлекет пен қоғамның өзара іс-қимылының анағұрлым қолайы сценарийлерін әзірлеу мақсатында жария талқылау арқылы үкіметтік емес ұйымдар мен азаматтарды тарту болжамдалуда.

      "Yellow pages" қағидатын сақтау мақсатында мемлекеттік органдардың қызметін автоматтандырудың негізгі қағидаты қолданыста бар және жаңадан құрылатын ақпараттық жүйелер жеке компаниялармен іске асырылатын әртүрлі сервистер мен қосымшалар үшін АРІ ұсынатын микросервистік архитектураны іске асыру болады.

      "Қоршаған орта мен табиғи ресурстар мониторингінің бірыңғай мемлекеттік жүйесін" құру саяси және құқықтық аспектіде: ұлттық стратегияда тұрақты даму мен экологиялық апаттын алдын алуды іске асыруға көмектесуге; қоршаған орта мен табиғи ресурстарды қорғау саласында жариялық және қоғамды демократияландыру үдерістерін іске асыруға көмектесуге; қалың бұқара топтарының экологиялық ақпараттық ресурстарға қол жеткізуі үшін қажет шарттар құруға; экология мәселелері бойынша тұрғындардың қоғамдық пікірінің мониторингін іске асыруға мүмкіндік береді. Экономикалық аспектіде – табиғи ресурстарды пайдалану, қоғамдық өндіріс тиімділігін көтеру, тұрғындар өмірінің әлеуметтік-экономикалық жағдайларын жақсарту. Әлеуметтік аспектіде – тұрғындардың денсаулығын жақсарту және өмір ұзақтығын көтеру; тұрғындардың экологиялық мәдениетін және экологиялық білімін көтеру үшін жағдайлар жасау.

      Денсаулық сақтауды цифрландыру деректердің бірыңғай қоймасының тұғырнамасын енгізумен және мобильдік денсаулық сақтауды дамытумен, саланы одан әрі цифрландыруды, сонымен қатар студенттерді оқыту, диагнозды қою және емдеу жоспарларын басқарудың процестеріне толықтырылған шынайлықтың озық технологияларын, машиналық оқыту және жасанды зияткерлікті енгізуді болжамдайды.

      Денсаулық сақтаудың біріктірілген платформасы медициналық жүйелердің бір-бірімен және сыртқы жүйелермен икемді өзара іс-қимыл ету мүмкіндігін, тасығыш құрылғылармен, коммерциялық компаниялармен құрылатын мобильдік қосымшалардың бірігумен түпкілікті пайдаланушыларға арналған қосымшалар экожүйесін құру мүмкіндігін, сондай-ақ еліміздің әрбір азаматына арналған электрондық денсаулық төлқұжатын енгізуді болжамдайды.

      Өңірлік медициналық ақпараттық жүйелерді кезең-кезеңмен енгізу жолымен "тірі деректер" бірыңғай деректер қоймасы құрылатын болады. Жинақталған деректер кейіннен Big data технологиясының қолданысымен медициналық статистика, талдауды және тиісті шешімдерді қабылдау үшін пайдаланылатын болады. Бұл қағазсыз денсаулық сақтауға көшуді, көрсетілетін көмекті оңтайландыру мен тиімділігін арттыруға, әртүрлі деңгейлер мен медициналық ұйымдар арасындағы сабақтастықты қамтамасыз етуге мүмкіндік береді. Көмекті көрсету процесіндегі емделушіні қоса алғанда, барлық қатысушылар үшін негізгі медициналық ақпаратқа қорғалған қолжетімділік қамтамасыз етілетін болады. Дербестелген хабарламалар мен ескертулер арқылы, соның ішінде мобильді технологиялар көмегімен, халықты өз денсаулығын сақтауы және салауатты өмір салтын қалыптастыру процесіне тартылуы қамтамасыз етілетін болады.

      Медициналық ақпараттың орталық хабы рөлінде бола отырып, электрондық денсаулық паспорттары пациенттер мен медициналық қызметкерлерді де, денсаулық сақтауды басқару және қаржыландыру органдарын да уақтылы және анық ақпаратпен қамтамасыз етеді.

      Әлеуметтік медициналық сақтандыру қорының ақпараттық жүйелерін электрондық денсаулық паспортымен интеграциялау қаражаттарды пайдалану негізділігі мен тиімділігін арттыруға, медициналық көмек сапасын арттыру үшін қаржылай ынталандырудың жаңа тетіктерін енгізуге жағдай жасайды.

      Сайлау жүйесінің транспаренттігін арттыру үшін Бағдарламаны іске асыру шеңберінде цифрландыру бойынша іс-шаралар көзделген, олар халықтың есебін жүргізетін мемлекеттік органдар, сайлау комиссиялары және жергілікті атқару органдары интеграцияланатын сайлаушылар тізімін қалыптастыратын және өзекті ететін тиімді жүйе құруға мүмкіндік береді. Жүйенің архитектурасы сайлау іс-шараларын жүргізу кезінде сайлаушыларды электрондық түрде тіркеу үшін мемлекеттіккөрсетілетін қызметтерді әзірлеуге, сондай-ақ жалпы электрондық сайлау жүйесін одан әрі жаңғыртуға қызмет ететін болады.

      Әлеуметтік-экономикалық жағдайдың жедел мониторингін жүргізу мақсатында орталық мемлекеттік органдар, сондай-ақ жергілікті атқарушы органдар деңгейінде ұсыну үшін ақпаратты көрсетуге мүмкіндік беретін бірыңғай аналитикалық платформа енгізілетін болады

      Сенімді құқықтық ортаны және азаматтардың құқықтары мен бостандықтарын, заңды тұлғалар мен мемлекеттің мүдделерін қатаң қорғауды қамтамасыз ету үшін осы бағытты біртұтас, жаһандық цифрландыруды талап етеді. Осы жұмыс шеңберінде 5 байланысқан компоненттерден тұратын "электронды іс" енгізіледі: азаматтардың электрондық өтініштері, субъектілер мен тексеру объектілерінің бірыңғай тіркелімі, әкімшілік іс жүргізудің бірыңғай тізілімі, электрондық қылмыстық іс және талдау орталығы.

      Сонымен қатар құқық қорғау органдарын одан әрі цифрландыру шеңберінде қағазсыз құжат айналымына көшу жалғасады, олардың қызметінің тиімділігін арттыру үшін ақпараттық-аналитикалық жүйелер енгізілетін болады.

      Келесі бағыт әскери ұйымдардың құрылымдары мен мемлекеттің қоғамдық қауіпсіздігінің басқару жүйелері үшін геоақпараттық негіз болатын арнайы мақсаттық геоақпараттық платформаны құру болып табылады.

      "Ақылды" қалалар

      "Smart city" бастамасы – азаматтарға олардың инфрақұрылымын жетілдіру есебінен қолайлы қалаларды құру үшін шарттарды іске асыру.

      Стратегиялық бағыт - қаланың орнықты дамуын қамтамасыз ету және нақты уақыт режимінде контекстік ақпаратты талдау және технологияларды енгізу арқылы тұрғындар мен туристер үшін қолайлы жағдай жасау үшін қала қызметтері мен жеке бастамалардың ресурстары өзара әрекеттесетін және ынтымақтасатын урбандалған аумақты құру.

      Бастамалардың тиімділігін арттыру және шығынды оңтайландыру үшін, қызмет интеграторы IoT технологияларын, Open API, жасанды интеллект және басқаларды пайдалана отырып, жобалардың тізімін ұсынатын стандартты ЖАО архитектурасын әзірлейді. Бұл тәсіл тұрғынға және күнделікті қажеттіліктеріне көліктік инфрақұрылым, қауіпсіздік, әлеуметтік, денсаулық сақтау және басқа салаларда назар аударады. Құжат Қазақстанның барлық қалаларында Smart City бағдарламасын іске асыру үшін қажетті шешімдерді анықтайтын болады, облыстың басымдықтары бойынша оқшаулау үшін әр түрлі факторларға байланысты жобалар ұсынылған.

      Бұл жобаларды іске асыру бенчмаркинг, яғни әлемдік қауымдастықта, сондай-ақ Қазақстан Республикасында жүзеге асырылатын озық тәжірибені пайдалану арқылы жүзеге асырылатын болады. "Сollaborative innovation" принципін іске асыру негізгі болып табылады - мемлекеттік органдар мен жеке ұйымдар арасындағы өзара әрекеттесу форматы, онда жаңа жетілдірілген шешімдер, тәсілдер мен НҚА-да қажетті өзгерістер жасалатын болады.

      Smart city тұжырымдамасын іске асыру шеңберінде тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық инфрақұрылымын және жылу, су бөлу жүйелерін автоматтандыру бойынша шаралар көзделген.


      5.3. Цифрлық Жібек жолын іске асыру

      2022 жылға қарай дамудың келесі асуларына қол жеткен кезде, бағыт табысты іске асырылды деп есептеуге болады:

      1. Қазақстанның барлық халқын сапалы, үздіксіз және 4G-мобильді байланыспен қамту.

      2. Жеке тұлғалар мен компаниялардың деректерді берудің жаһандық желілеріне мүлтіксіз, жаппай және жылдамдығы жоғары қол жеткізуі.

      3. Тұтастай, мемлекет деңгейінде және жеке алғанда әрбір пайдаланушы деңгейінде құзыретті кадрлар мен заманауи жабдықтармен қамтамасыз етілген жұмыс жасайтын және дамитын киберқауіпсіздік жүйесі.

      Жақын арадағы келешекте Цифрлық Жібек жолын іске асыру бірнеше іс-шара қамтылған екі бастаманы болжамдайды – бұл байланыс желілерін қамтуды кеңейту және киберқауіпсіздікті күшейту.

      Байланыс желілерін және АКТ инфрақұрылымын кеңейту

      Байланыс желілерін қамтуды кеңейту контурды қорғау және ақпараттық қауіпсіздік оқыс оқиғаларын алдын алумен кеңжолақты деректерді берудің жаһандық желілеріне қолжетімді инфрақұрылымын дамыту мәселелерін қамтиды. Деректерді берудің қолжетімділігі, тұрақтылығы және қауіпсіздігі аталған Бағдарламаның және ақпараттық технологиялар мен цифраландыру мәселелерімен байланысты басқа да бағдарламалардың барлық бастамалары үшін қажетті техникалық негіз болып табылады.

      Бастама байланыстың спутниктік жүйесін жаңғыртуды, байланыстың тіпті ауылдық елді мекендерге дейін талшықты-оптикалық байланыс желілерін дамытуды, транзитті потенциалды арттыруды және цифрлық телерадио хабарларын кеңейтуді қамтиды.

      ТОБЖ, сондай-ақ спутниктік технологиялар базасында Қазақстан Республикасының ауылдық елді мекендеріне кеңжолақты және қолжетімді интернетке қол жеткізуді қамтамасыз ету маңызды бірінші кезектегі міндет болып табылады. Бұл мақсаттар үшін басым жобалардың бірін іске асыру - мемлекеттік-жекешелік әріптестік схемасы бойынша 1 200-ден астам ауылдық елді мекенде талшықты-оптикалық байланыс желілерін салу жоспарлануда. Қазақстан Республикасының ауылдық елді мекендерін ТОБЖ қамту мемлекеттік органдар мен бюджеттік ұйымдарды заманауи жылдамдығы жоғары байланыс қызметтерімен қамтамасыз етеді, 2,1 млн. Астам адам жылдамдығы жоғары Интернет желісіне қосылудың техникалық мүмкіндігіне ие болады.

      Бағдарлама шеңберінде Қазақстан Республикасының барлық аудан орталықтарында жаңа ұрпақтың мобильдік инфрақұрылымын (4G желілерін, ал болашақта 5G де) дамыту жоспарлануда. 4G-стандарт мобильдік интернетке кеңжолақты қолжетімділікті және тиісті деректерді беру жылдамдығын арттыруды болжамдайды.

      Интернет қолжетімділігін кеңейту үлкен деректер технологиясын дамыту шамасына қарай байланыс операторлары үшін одан әрі тартымды болуы мүмкін. Қосылған пайдаланушылардан деректер ауқымдарын жинау және талдау басқалардың арасында пайдаланушылардың (жеке тұлғалардың, сондай-ақ компаниялардың) артықшылық беру және мүмкіндіктерін, сондай-ақ нарықтық динамиканы, абоненттің өмірлік циклын және сыртқы жағдайлар әсерін толық түсінуге мүмкіндік береді.

      Алайда, үлкен деректер технологиясының дамуында күш-жігердің үйлестіру, қиысу және бірыңғай бағыты өте маңызды. Сондықтан үлкен деректер дамуында жеке тұлғалар, сондай-ақ корпоративтік сектор туралы деректердің ірі көлемі бар мемлекет маңызды рөлге ие. Мемлекет күш-жігерінің нығайтуы мен дамуына үлкен деректер талдауының технологиялық орталығын құру – бірыңғай деректерді "жинау орны" және ұлттық, мемлекеттік ақпараттық ресурстарының сенімді жұмыс істеуін, сақталуын, бүтіндігін, оның ішінде қолданыстағы бастамалар негізінде қамтамасыз ету жәрдемдесетін болады.

      Мобильдік байланыстың базалық станцияларының, мемлекеттік органдар, ұлттық компаниялар мен жеке ұйымдардың мұқтажына арналған спутниктік байланыс арналарының жұмысын, сондай-ақ еліміздің барлық аумағындағы телевизиялық хабар таратуды байланыстың екі спутнигінен тұратын "KazSat-2" және "KazSat-3" "KazSat" ғарыштық байланыс жүйесі қамтамасыз етеді. "KazSat-2" аппаратын пайдалану мерзімі 2023 жылы өтетіндіктен, осы мерзімге қарай "KazSat-2R" ғарыштық байланыс жүйесін пайдалануға енгізу жөніндегі жұмыстар аяқталатын болады.

      Елдің транзиттік әлеуетін арттыру мақсатында Бағдарлама шеңберінде Ресей, Қытай және Орталық Азия бағыттарында телекоммуникациялық трафикті қамтамасыз ете алатын заманауи, өнімді және ауқымды көлік инфрақұрылымын құру арқылы көрші елдердің байланыс операторларымен көпжақты серіктестік дамитын болады.

      АКТ саласындағы ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету

      Аталған Бағдарлама шеңберінде киберқауіпсіздікті күшейту Қазақстан Республикасының ақпараттық жүйелерінің бұзылуға тұрақтылығын арттыруды, АКТ саласындағы контурды қорғауды және техникалық құралдардан бастап және азаматтар мен компаниялардың жалпы қолжетімді желілерінде қауіпсіз тәртіп мәдениетін жасау ақпараттық қауіпсіздікті арттыруды болжамдайды.

      Бастама ақпараттық қауіпсіздіктің жедел орталықтарын және ақпараттық қауіпсіздіктің оқыс оқиғаларына ден қою қызметтерін құруды, сондай-ақ зерттеу зертханаларын және деректерді өңдеу орталығын қалыптастыруды қамтиды. Институционалдық қолдау ретінде заңнамаға өзгерістер енгізіліп, киберқауіпсіздіктің стандарттары айқындалды.

      Осы саладағы мемлекеттің инфрақұрылымдық күш-жігерін Қазақстан Республикасы ақпараттық қауіпсіздігінің ұлттық үйлестіру орталығын құру ретінде рәсімделетін болады. Орталықтың негізгі функциялары ақпараттандыру объектілерінің ақпараттық қауіпсіздігін қамтамасыз ету және арттыру, сондай-ақ негізінде ақпараттандыру объектілерінің ақпараттық қауіпсіздік жағдайын кешенді мониторингтеу жататын басқарушылық шешімдерді қабылдау үшін бірыңғай тұғырнаманы құру болып табылады.

      Интернеттің қазақстандық сегментінде ақпараттық қауіпсіздіктің оқыс оқиғаларына ден қою мәселелері бойынша үйлестіруге ерекше назар аударылатын болады, бұл Халықаралық электр байланыс одағының киберқауіпсіздік индексінде Қазақстан Республикасының позициясын арттырады.

      Мемлекет киберқауіпсіздік проблемаларын іргелі және қолданбалы зерттеудің ынтымақтастығы мақсатында зиянды қодты зерттеу зертханаларын, ақпараттық қауіпсіздік құралдарын және ақпараттық қауіпсіздік талаптарына сәйкес болуына сынақ жүргізу үшін сынақ зертханасын құруға материалдық және ұйымдық қолдау көрсетеді.

      Бағдарлама инновациялық экономиканы құру, 2050 жылға қарай 30 дамыған елдің қатарына кіру және заманауи технологиялық әлемнен сырт қалмайтындай қоғам мен өндірісті түрлендіру сияқты негізгі өршіл мақсаттарға қол жеткізу үшін іске асырылуы талап етілетін өзара байланысты шаралардың кешенін іске асыруды көздейді. Осы мақсатқа қол жеткізу бүкіл қоғамның бірігуін және жұмылдырылуын, қысқа мерзім ішінде серпіліс жасауды талап етеді.

      Киберқауіпсіздік тұжырымдамасын ("Қазақстан киберқалқаны") іске асыру жөніндегі іс-шаралар жоспарын орындау шеңберінде ақпараттық қауіпсіздік мәселелері де пысықталатын болады.

      АКТ саласында жаңа технологиялардың, инновациялық әдістер мен құралдардың үнемі пайда болуын ескере отырып, қажет болған жағдайда, Бағдарлама шеңберінде қосымша бастамалар іске асырылады.


      5.4. Адами капиталды дамыту

      Кадрлар біліктілігі саласында Бағдарламада қойылған мақсаттарға қол жеткізу үшін білім беру жүйесі ең үздік әлемдік тәжірибелерге сәйкес толығымен жаңартылатын болады. Жаңа білім беру деректер мен формулаларды жаттап алуға емес, ең алдымен ақпаратты талдау дағдылары мен креативті ойлаудың дамуына екпін қойып, цифрлық экономиканың қажеттіліктеріне жауап беретін болады.

      Орта,техникалық және кәсіптік, жоғары білім беруде цифрлық сауаттылықты арттыру

      Орта білім беруде жас ұрпақтың бойында шығармашылық қабілеттер мен сыни ойлауды дамыту мақсатында 2-ші сыныптан бастап "Бағдарламалау негіздері" пәні қадам бойынша енгізілетін болады. Сондай-ақ, 5-11 сыныптардың бағдарламалары, ең алдымен STEM-элементтердің (робототехника, виртуалды шындық, 3D-принтинг және басқалары) қосылуын ескере отырып, бағдарламалау тілдерін қайта қарау бөлігінде өзектендірілетін болады.

      Дарынды жастарды дамыту және қолдау мақсатында робототехника мен бағдарламалау бойынша тұрақты хакатондар, олимпиадалар мен конкурстар, сондай-ақ түрлі үйірмелер жүргізілетін болады.

      Бұл ретте жетілдіру және жаңа білімді игеру үшін жаңа цифрлық технологиялар бойынша тұрақты негізде мұғалімдердің біліктіліктерін арттыру қамтамасыз етілетін болады.

      Техникалық және кәсіптік білім беру саласында студенттердің ресурстар мен білімдерге қолжетімділігін арттыру бойынша орта білім берудегі сияқты шаралар (оның ішінде хакатондар, олимпиадалар, конкурстар және оларға дайындық инфрақұрылымы) жүргізілетін болады.

      Сондай-ақ, кәсіби стандарттар мен еңбек нарығының талаптары негізінде үлгілік оқу жоспарлары мен бағдарламалары өзектендірілетін болады. Жаңа үлгілік оқу жоспарлары мен бағдарламалары кодтау дағдыларын дамытуды есепке ала отырып, жобалау, әкімшіліктендіру және тестілеу саласында білімдері бар мамандарды дайындауға бағытталатын болады.

      Сонымен қатар, техникалық және кәсіптік білімі бар мамандарды базалық цифрлық дағдыларға үйрету мақсатында "Информатика" пәні енгізілетін болады.

      Қосымша АКТ қолдану жөнінде құзыреттер қарастырылған білім беру бағдарламалары бойынша оқытушылар үшін біліктілікті арттыру курстары жүргізілетін болады.

      Жоғары, жоғары оқу орнынан кейінгі білім саласында да кәсіби стандарттар мен еңбек нарығының талаптары негізінде барлық мамандықтар бойынша "Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар" пәнін енгізуді ескере отырып, үлгілік оқу жоспарлары мен бағдарламалары өзектендірілетін болады.

      Өндірісті талап етілген мамандармен қамтамасыз ету мақсатында АКТ саласындағы мамандықтар бойынша білім беру бағдарламаларының мазмұны қайта қарастырылатын болады.

      Индустрия мен білім беруді жақындастыру үшін еліміздің ЖОО оқу процесіне бюджеттен тыс қаражаттар есебінен еліміздің ЖОО базасында құзыреттілік орталықтарын ашу арқылы кәсіпорындар өкілдері тартылатын болады. Сонымен қоса, экономика салаларының АКТ жобаларының аясында кәсіпорындарда студенттерге арналған курстар өткізілетін ЖОО АКТ кафедралары ашылатын болады.

      Халықтың цифрлық сауаттылығын арттыру (даярлау, қайта даярлау)

      Кадрларды қайта даярлау саласында жергілікті атқарушы органдар тұрақты негізде халықты, оның ішінде жұмыссыздарды талап етілген цифрлық дағдыларға оқытуды, қайта оқытуды жүргізетін болады. Сондай-ақ осы іс-шара орта және шағын бизнес өкілдерін қамтиды.

      Қажетті дағдыларды алуға тілек білдірушілер үшін білім беру мүмкіндіктерін кеңейту мақсатында ашық білім берудің ұлттық платформасы құрылады, ол ең алдымен, талап етілген инженерлік-техникалық бағыттар бойынша базалық дайындықты қамтамасыз ететін онлайн курстарды ұсынады, оған қазақстандық университеттерінің үздік профессорларының және өндіріс өкілдерінің үлкен ұжымдары тартылады.

      Сонымен бірге, өмір бойы оқу тұжырымдамасын қолдана отырып, кәсіпорындар мамандықтардың коммуникативтік және техникалық дағдыларын күшейту арқылы мамандарға арналған корпоративтік оқытуды өткізетін болады.

      Жалпы алғанда, Бағдарлама бәсекеге қабілетті мамандарды дайындау үшін оқу орындары мен кәсіпкерлер арасында өзара әрекеттесуді күшейтуге мүмкіндіктер ашатын болады.


      5.5. Инновациялық экожүйені құру

      2022 жылға қарай бұл бағытты табысты іске асуы мынаны білдіреді:

      1. Қазақстанда бастамашылық жасалған технологиялық-стартап жобалар санын және олардың капиталдандыру жиынтығын көбейту.

      2. Қазақстанда жылдам өсетін экожүйе қажеттіліктерін қамтамасыз ететін венчурлік капиталдың жеке меншік кәсіби саласының болуы.

      3. Қазақстандық стартаптардың халықаралық аренадағы "сәттілік тарихы", оның ішінде "экзиттер".

      Ұзақ мерзімді перспективада мақсаттар Қазақстанда "алпауыт" және жоғары капиталдандыруы бар кішігірім компанияларды құру, сондай-ақ технологиялық кәсіпкерлік мәдениетін қалыптастыру үшін барлық жағдайды жасау болып табылады. Ол үшін қажетті институционалдық жағдайлар, сондай-ақ инновациялық қызметті ынталандыру шаралары, венчурлік қаржыландыру, технологиялық кәсіпкерлікті құру және дамыту шаралары жасалатын болады.

      Жоспарланған инновациялық экожүйе экономиканың секторларын қайта құру драйвері болады. Өз кезегінде, ШОБ, өнеркәсіп кәсіпорындары, квазимемлекеттік сектор және мемлекет инновациялық қызметті қалыптастыру мен қолдаудың толық циклін алу үшін құрылған инновацияларға сұраныс тудырады.

      Елде инновациялық экожүйені құрудың маңызды нәтижесі Қазақстанда шыққан технологиялардың үлесін арттыру болады.

      Инновациялық даму алаңдарын қолдау

      Бұл бастама бойынша негізгі серпінді іс-шара цифрлық экономика салаларын қолдау және дамыту бойынша іс-шаралар іске асырылатын ИТ - стартаптардың халықаралық технопаркін (Astana hub) іске қосу болып табылатын болады. Бұл үшін Astana hub-ты бүкіл Қазақстан мен ТМД-дан, сондай-ақ басқа елдерден де инновациялық қызметті тарту орнына айналдыруға қажетті реттеуіш жағдайлар ұйымдастырылады. Astana hub Израиль, Калифорния, Сингапур және Берлин сияқты халықаралық IT кластерлер жүйесіне енетін болады, және өзінің резиденттерін халықаралық нарыққа шығару үшін көпір болады.

      Бұдан басқа, бастама инновациялық дамудың қолданыстағы инфрақұрылымы – Қазақстан Республикасының инкубаторлары мен акселераторларының сапасын жақсартуды, сондай-ақ заңнаманы бейімдеуді, оның ішінде стартаптар үшін қаржылық және салық жеңілдіктерін құруды және зияткерлік меншікті қорғауды жетілдіруді көздейді.

      Технологиялық кәсіпкерлікті және стартап-мәдениет пен ҒЗТКЖ-ны дамыту

      Барлық табысты инновациялық экожүйелер әлем үшін ашық және адами капитал үшін бәсекелеседі. Бағдарлама шеңберінде Қазақстанға технологиялық кәсіпкерлерді, ғалымдарды және басқа да білікті мамандарды тарту үшін қолайлы жағдайлар жасалатын болады.

      Шетелдік кәсіпкерлер мен технологиялық мамандар – жергілікті стартаптардың экожүйесін дамыту үшін қажетті өзіне тән ноу-хаудың көзі болып табылады. Олардың тәжірибесі, сондай-ақ зерттеу мен әзірлеме, кәсіпкерлік, басқару технологиялары – шетелдік мамандар бөлісуге қабілетті барлық жетістіктері - стартаптардың жергілікті экожүйесін қалыптастыруды жеделдетуге көмектесе алады. Бұдан басқа олар мәдениет пен білімнің алуан түрлілігін қамтамасыз етеді, болашақта экожүйенің және де оның әрбір қатысушының бәсекелік басымдығы бола алар еді.

      Шетелдік мамандарды және ғалымдарды тарту міндеті, бірінші кезекте, олардың жұмыс істеуі мен тұруына, қауіпсіздігіне және бәсекеге қабілетті сыйақыларына қолайлы жағдай жасауды талап етеді. Ұзақ мерзімді жоспарда мұндай мамандарға өздерінің әзірлемелерін нақты пайдалану, елдің цифрлық экономикасын құруға қатысудың нәтижелілігінің куәліктері ұсынылатын болады.

      Осыған байланысты e-residence (электрондық резиденттік) ұғымын енгізу мүмкіндігі қарастырылады, ол белгілі бір себептермен Қазақстан Республикасының резиденттігінен бас тартқан шетелдіктер үшін Қазақстан аумағында бизнесті жүргізуге мүмкіндік береді.

      Шетелдік зияткерлік капиталды тартумен қатар, Қазақстандағы ғылыми-зерттеу қызметінің сапалы жаңа деңгейге шығуы қамтамасыз етілетін болады. Ол үшін Қазақстан Республикасы ұйымдарының ғылыми-зерттеу қызметін ынталандыру тетіктерін әзірлеу, кәсіпкерлік мектептерін ашу, сондай-ақ ірі халықаралық IT-компанияларды өздерінің зерттеу орталықтарын ашуға тарту ұсынылады. Инновациялық қызмет іргелі және қолданбалы ғылымсыз мүмкін емес.

      ҒЗТКЖ-ны дамыту үшін еліміздегі стартаптар және жетекші ЖОО арасында өзара әрекеттесу қамтамасыз етілетін болады. Осы мақсатта Үкімет жетекші ЖОО-мен бірлесіп стартап командалар алатын мақсатты ғылыми гранттарға тапсырыстарды белгілейді.

      Бұдан басқа, мемлекет трансұлттық компаниялардың өз өнімдерін әзірлеуді шектеуді, сондай-ақ Қазақстан аумағында серпінді технологияларды сынақтан өткізуді ынталандыру үшін барлық жағдайларды қамтамасыз етеді. Ол үшін технологиялық әзірлемелер бағытының қысқаша тізімі анықталатын болады және өз елдеріндегі қолданыстағы заңнаманы бұзу тәуекелінсіз әлемнің кез келген компаниясына бақыланатын ортада оларды тестілеуге заңнамалық мүмкіндік беріледі. Бұл механизм негізінен қаржылық технологияларда қолданылады, алайда оны басқа салаларға да таратуға болады.

      Сонымен қатар осы бастаманың негізгі мақсаты - Қазақстан Республикасындағы инновациялық қызметті тегістей тарату. Бұқаралық ақпарат құралдарын қолдаудан басқа табысты технологиялық кәсіпкерлер тарапынан стартаптарға арналған тәлімгерлік бағдарламалары және жетекші ЖОО студенттерін кәсіпкерлік негіздеріне оқыту (Израиль мысалында) сияқты мақсатты механизмдер іске қосылатын болады. Бұл тәжірибені сонымен қатар тым ертерек кезеңге - мектепте де қолдануға болады.

      Венчурлік қаржыландыруды тарту

      Инновацияларды дамыту тағы бір қажетті шартты – венчурлік капиталдың мемлекеттік емес кәсіптік секторын құруды талап етеді. Венчурлік саланың дамуы стартап-компанияларды қаржыландыру үшін заңнамалық базаны бейімдеуді, оның ішінде жеке инвесторлардың қызметі реттейтін, венчурлік инвестициялар туралы Заңның жобасын әзірлеуді талап етеді.

      Жеке венчурлік инвестицияларды дамыту және реттеумен қатар, Қазақстанға кәсіби венчурлік қорларды тарту бойынша шараларды әзірлеу және ендіру талап етіледі. Венчурлік қорларды үйлестіру және қолдау үшін "AstanaHub" технопаркі базасында бірлесіп инвестициялау қорын құру, ол бастапқы кезеңде жеке инвесторлар үшін тәуекелдердің төмендеуін қамтамасыз етеді. Кейіннен, Израильдің тәжірибесіне сәйкес бұл қордың рөлі азайып, жеке секторға жол ашады.

      Сонымен қатар, мемлекеттік инвестициялар қайтарылатын және ақылы негізде жүзеге асырылады, ал венчурлық индустрия - бұл салынған 10 жобаның 1-2 -де табыс әкелуі мүмкін тәуекелділігі жоғары индустрия болып табылады. Сондықтан бірлескен инвестициялық қор коммерциялық емес ұйым түрінде квазимемлекеттік және жеке секторлар есебінен құрылады. Коммерциялық емес ұйымның мәртебесі ұйымға инвестицияланған қаражатты мақсатты пайдалануды қадағалауға мүмкіндік береді, алайда әрбір нақты инвестициялар бойынша кірістілікті талап етпей, тек инвестициялық портфельдің көрсеткіштерін тұтастай бағалайды.

      Кәсіби қаржы ұйымдарынан басқа венчурлік қаржыландырумен Қазақстандағы ірі корпорациялар өздерінің корпоративтік венчурлік қорларын ұйымдастыру арқылы айналыса алады. Бұл тәжірибе көптеген жаһандық телекоммуникация операторларына, технологиялық компаниялар мен екінші деңгейдегі банктерге тән. Мемлекет бірлескен инвестициялар немесе басқа ынталандыру шаралары арқылы мұндай қорларды құруға жәрдемдесуі мүмкін.

      Инновацияға деген сұранысты қалыптастыру

      Жоспарланған инновациялық экожүйе экономика секторларының түрлендірудің драйвері болады. Өз кезегінде ШОБ, өнеркәсіп кәсіпорындар, квазимемлекеттік сектор және мемлекет инновациялық қызметті қалыптастыру мен қолдаудың толық циклін алу үшін құрылатын инновацияларға сұранысты тудырады.

      Инновациялық даму шеңберінде бірлескен кәсіпкерлік (корпоративтік инновациялар және суперкластерлер) үшін жағдайлар жасалады, олардың шеңберінде жаңа өндірістерді құруға мүмкіндік беретін басым технологиялар анықталатын болады. Басым технологиялар үшін қолайлы нормативтік-құқықтық орта қалыптастырылады және корпорациялар, оның ішінде трансұлттық компаниялар тартылады. Сондай-ақ басқа халықаралық инновациялық кластерлермен, оның ішінде ЕАЭО/ШЫҰ елдерінен және басқа елдермен серіктестік қатынастар орнатылады. Қазақстан бірлескен R&D қызметті жүзеге асыру үшін EUREKA қатысушы елдерімен ынтымақтастық орнатуы тиіс.

      Корпоративтік инновацияларды дамыту мақсатында оқытулар мен семинарлар өткізу арқылы корпоративтік инновацияларды енгізуді қолдау үшін корпорациялардың басым тізбесі айқындалады. Осы корпорациялармен инновациялық процестерді жаңа деңгейге шығару үшін, оның ішінде корпоративтік венчурлік қорлар, стартаптармен (коллаборативті инновациялармен) ынтымақтастық және т.б. арқылы түрлі мүмкіндіктер талқыланады.

      Сондай-ақ ірі компаниялардың инновациялық қызметін қолдауға және танымал етуге ерекше назар аударылатын болады. Бұл үшін инновациялық процесте мемлекет ірі жеке және ұлттық компанияларды тартады:

      1. Ірі компаниялардың айналасында инновациялық экожүйелерді құру үшін инновациялық жобаларды ("коллаборативтік инновациялар") іске асыруға стартаптармен байланыс орнатуда жәрдемдесу.

      2. Бейінді қызметте цифрлық технологияларды енгізу үшін ынталандырма құру.

      Жоғарыда аталған іс-шараларды іске асыру ел халқының өмір сүру сапасын арттыру бойынша Бағдарлама мақсатына қол жеткізуде өз үлесін қосады.


      5.6. Басқару жүйесі

      "Цифрлық Қазақстан" бағдарламасын іске асыру бастапқы бес қағидатты сақтауды білдіреді.

      1-қағидат – "флагмандық салаларды цифрландыру". Бағдарламадан туындайтын негізгі және едәуір жылдам макроэкономикалық әсер экономиканың қолданыстағы салаларын цифрлық трансформациялауды іске асырумен байланысты орын алатын болады. Осы мәнмәтінде жаңа технологиялар енгізу есебінен, сонымен қатар қазіргі бизнес процестерді ілеспе бейімдеу есебінен қол жеткізілетін еңбек өнімділігінің ауқымды өсуі салаларды цифрландырудың негізгі міндеті болып табылады.

      2-қағидат – "аттап жүру". Қазақстан Республикасы келесі күнгі инновацияның пайдасына тексерілген шешімдерді елеңдеместен нақты ең жетік технологияларды енгізу бағытын ұстанады.

      3-қағидат – "икемді болу". Бағдарламаға өзгерістер енгізу кезінде қазіргі мемлекеттік жоспарлау жүйесінде қарастырылған жағдайларда, agile-тәсілі қолданылуы мүмкін.

      4-қағидат – "бизнеспен серіктестік". Бағдарламаны тиімді іске асыру жеке сектордың белсенді рөлінсіз мүмкін емес. Жеке сала күшімен шешілуі қисынды болып табылатын арнайы проблемаларды (тиімсіздік салаларының) шешу үшін мемлекет ірі бизнестерді де, және ШОБ де тартатын болады. Тиімді өзара іс-қимылды іске асыру үшін экономика субъектілерінің мемлекетпен табысты ынтымақтасуы үшін оларға уәждемеге қатыстыру және құру құралдарын нақтылау қажет. Осыған байланысты, цифрлық жобаларға инвестицияларды тарту үшін ерекше жағдайлар құрылатын болады, яғни кәсіпорындарды цифрлық транформациялау үшін шығындарды барынша төмендету жасалады.

      5-қағидат – "реттеуді бейімдеу". Бағдарламаны іске асыру нәтижесінде реттеулер мен стандарттарды өзгертуді талап ететін түрлі мәселелер туындайды (мысалы, "үлкен деректер" немесе IoT стандарттарын пайдалану мәселелері). Мемлекет қарқынды даму шарттарын құру, оның ішінде цифрлық дамудың ұқсас сатысындағы елдермен салыстырғандағы жағдайларды жасау үшін айрықша үдемелі заңнаманы қабылдау бойынша дербес бастама жасайды.

      Өзгерістердің үзіліссіз болуына кепілдік беру үшін Қазақстан Республикасы Президентінің жанында цифрландыруды енгізу мәселелері жөніндегі комиссия құрылатын болады, ол Бағдарламаны іске асырудың мақсаттарына қол жеткізу үшін іс-шараларға мониторинг, бағалау және түзету жүргізуге арналған. Іс-шаралар Кеден одағы елдері – Ресей Федерациясының және Беларусь Республикасының ұқсас бастамаларымен синхрондалатын болады. Бұдан басқа, Бағдарламаны, бастамаларды орындауды және мақсаттарға қол жеткізуді қамтамасыз ету үшін цифрлық түрлендіруді басқаруға қажетті құрылым құрылатын болады.

      Үкімет деңгейінде CDO позициясы, мемлекеттік органдарда олардың жетекшілік етілетін саладағы цифрландыруға жауапты CDO басшылығымен цифрландырудың офистер құрылды. АКТ саласына жауапты уәкілетті органның жанында мемлекеттік органдарды цифрландыру офистеріне қажетті әдістемелік және консультациялық қолдау ұсынуға және цифрландыру бағытында мемлекеттік органдар мен бағыттар арасында, сол сияқты мемлекеттік органдар мен бизнес-қоғамдастық, АТ-компаниялар, технопарктер, ЖОО мен ғылыми салалар арасында да бастамаларды үйлестіруді қамтамасыз етуге арналған цифрландырудың жобалық офисі құрылатын болады.

      Бағдарламаны іске асыру және 4.0 Индустриясына өтудің жаһандық мақсаттарына қол жеткізу үшін ойлау стилін, басқару және жұмысты ұйымдастыру стилін өзгерту қажет. Заманауи жылдам өзгеруші әлем басқарудың қатаң иерархиясымен, әрекеттердегі қатал бақылаумен және есептілікпен басқару процестерін, өзіне тән артық төрешілдік етілген әкімшілік-командалық жүйелерге ескіргендігін білдіреді. Нұсқаулықты орындай алу емес, ал іс жүзіндегі мақсаттарды көру және оларды белгілеген мерзімде және қоршаған әлемнің жедел өзгерістері жағдайында сапалардың белгіленген критерийлері бойынша қол жеткізу сыни талап болып танылады. Бұл үшін қысқа мерзімді перспективада қол жеткізілетін мақсаттармен орындауға икемді жобаларды және бастамаларды қоса алғанда, басқарудың түрлі тәсілдерін саналы түрде енгізу қажет. Басқарудың икемді, басқаша айтқанда бейімді әдістері нәтижелерді жедел жеткізумен және өзгеріп жатқан жағдайлар аясында жедел бейімделумен қысқа мерзімді мақсаттар негізінде жоспарлауға мүмкіндік береді. Олар нақты мақсатқа қол жеткізуге жұмыс жасап жатқан уақытша командалардың (колларборацияның) өзара іс-қимылының желілік иерархиялы емес құрылымдарын құру қабілеттілігін талап етеді. Мұндай құрылымдар артық төрешілдік аппаратты құрмауға және адамдарға қызықты және өршіл міндеттерді орындауға мүмкіндік бере отырып, орнына жиналған тәжірибе мен білім ала отырып, оларды қажетті жұмыстарды орындау үшін белгіленген құзыреттерімен тартуға мүмкіндік береді.

      Тиісінше, "Зерде" холдингі" АҚ-ның базасындағы цифрландырудың жобалық офисі басқарудың икемді, бейімді тәсілдерін енгізудің драйвері болады және одан әрі мемлекеттік органдардың басқа да құрылымдарын тарта отырып, оларды мемлекеттік органдардың цифрландыру офистеріне таратады.

      Орта және ұзақ мерзімді мақсаттарға қол жеткізу үшін апробациялау жүргізіледі және болашақты модельдеу негізінде құрылған басқару стильдері енгізіледі. Атап айтқанда, тұрақты негізде өзгерістерді стратегиялық жоспарлау, болжау және осы өзгерістерді іске асыру жөніндегі жол карталарын әзірлеудің форсайт-сессиялары пайдаланылатын болады.


      6. Қажетті ресурстар

      Цифрлық бастамаларды іске асыру елдің одан әрі экономикалық өсуі үшін бірқатар іс-шаралардағы маңызды буын болады. Бағдарламада қосымша құн құрудың және экономикадағы шығындарды қысқартудың едәуір әлеуеттілік бар, бұл өз тарапынан 2025 жылға таяғанда елдің ЖІӨ өсу қарқынын жылына 4,5-5% деңгейге жеткізуге мүмкіндік береді, сонымен бірге 1,6%-2,2%, яғни үштен бір бөлігі тек қана цифрландыруға қатысты болады. Бұл сценарий мемлекеттік деңгейде де, сол сияқты жеке салалар мен компаниялар деңгейінде де өзгерістерге келетін тұтастай тәсілді, максималды тартымдық пен қосымша инвестицияларды қарастырады. Бұл ретте, Бағдарламадағы мемлекеттің үйлестіруші және бағыттаушы қатысуы тек инвестициядан келетін тікелей қайтарымға қол жеткізуге ғана емес, сондай-ақ цифрландырудан бастап білім беру сапасын жақсартыға, өмір сүру сапасын өсіруге, инвестициялық және бизнес орталықтарды дамытуға ұзақ мерзімді әсерлерді қамтамасыз етуге шартталған.

      Инвестициялардан келетін тікелей әсер

      Бағдарламаны іске асыру үшін республикалық бюджеттен 109 млрд. теңге бөлу болжануда, сонымен қатар квазимемлекеттік сектор субъектілерінің 169 млрд. теңге қаражатын тарту күтілуде. Алдын ала есептеу бойынша экономиканы цифрландырудан келетін тікелей әсер 2025 жылға қарай 1,7 – 2,2 трлн. теңгеге қосымша құнды қалыптастыруға мүмкіндік береді, осылайша 2025 жылға қарай жеке инвестицияларды ескере отырып, инвестициялардың жалпы көлеміне қарағанда инвестициядан 4,8 – 6,4 есе қайтарылымды қамтамасыз етеді.

      Цифрландыру барлық секторларға ықпалын тигізеді және Қазақстан Республикасы экономикасының құрылымдарын тұтастай алғанда шикізаттық емес салалардың әлеуеттін түрлендіру және ашу, стартап-белсенділікті ынталандыру және "жаңа салаларды" ашу арқылы өзгертуге әкеледі. Бұл ретте түрлі салалардағы цифрлық технологиялардың ықпал ету дәрежесі біркелкі болмайды – құнды құрудың ең үлкен әлеуеті Қазақстан экономикасының дәстүрлі салалары, оның ішінде шикізат секторы шеңберінде болжануда, бірақ сонымен қатар электрондық саудада, АТ-саласында және қаржы индустриясында құн құрудың принципшіл түрдегі жаңа мүмкіндіктері ашылуда.

      ЖІӨ-нің көзқарасы бойынша айрықша маңызды әсерлер мынадай 12 негізгі жобаларға келеді:

      1) IT-стартаптардың халықаралық технопаркін құру (Astana hub);

      2) 4.0 Өнеркәсіптік индустриясының технологияларын енгізу, оның ішінде "Зияткерлік кен орны" жобасын іске асыру, модельдік зауыттарды құру;

      3) "paper free" қағидатын енгізу;

      4) зияткерлік көлік жүйесін құру;

      5) электрондық сауданы дамыту;

      6) ШОБ арналған цифрлық тұғырнаманы (бір терезе) құру;

      7) көлеңкелі айналымды төмендету үшін тауарларды таңбалаудың ақпараттық жүйесін дамыту;

      8) қолма-қол ақшасыз төлемдерді дамыту бойынша шаралар кешенін іске асыру;

      9) ашық тұғырнамаларды (Open API), Big Data және Жасанды зияткерлікті дамыту;

      10) телекоммуникациялық инфрақұрылымдарды дамыту, оның ішінде кең жолақты қолжеткізуді жүргізу;

      11) кедендік және салықтық әкімшілендіруді жетілдіру және электрондық декларациялауға көшу;

      12) Smart City жобаларын іске асыру.

      Сапалы әсер

      Экономикалық әсерге қол жеткізуден және бәсекеге қабілеттілікті өсіруден басқа цифрландыру халықтың өмір сүру сапасын жақсартуға бағытталған әлеуметтік салаларға оң ықпалын тигізеді – Бағдарламаның негізгі мақсаттарының бірі. Бұндай бастамалар қысқа мерзімді келешекте инвестициялардан тікелей қайтарылымды болжамайды, бірақ олар Бағдарламаның ұзақ мерзімді табысты болуына және елдің дамуына (мысалы, білім беруді дамыту) маңызды, сондай-ақ, мемлекет рөлінің квинтэссенциясы (денсаулық сақтауды, электрондық үкіметті, "ақылды қалаларды" дамыту) ретінде қажет.

      Осындай бастамалардан келетін жиынтық әсер кейінге қалдыру сипаттамасына ие және тек жылдар өте толығымен белгілі болады. 2022 жылға қарай білім берудің, денсаулық сақтаудың және инвестициялық орталардың сапалы дамуынан әсердің басталуы күтілуде. Бұл әсер Бағдарламаны іске асыру аясында елеусіз, бірақ ұзақ мерзімді перспективада әлемнің топ-30 дамыған елдерімен әлеуметтік-экономикалық дамуда алшақтықты айтарлықтай қысқартуға мүмкіндік береді.

      Сонымен қатар, Қазақстанның БҰҰ АКТ даму индексіндегі 30 алдыңғы қатарлы елдердің құрамына кіруі Бағдарламаны іске асырудың маңызды нәтижесі болады.

      Бұдан да кең ауқымда цифрландыру бағдарламасын сәтті енгізу елді алғашқы бейнелері енді білініп келе жатқан ғылыми-техникалық және әлеуметтік дамудың келесі тегеуріндеріне дайындайды.


      Глоссарий


ИТП АКҚ


"Инновациялық технологиялар паркі" автономды кластерлік қор;

АӨК


агроөнеркәсіптік кешен;

Блокчейн

-

қандай бір деректерді және (немесе) қандай бір бизнес желісіне қатысушылар жасаған әрекеттерді хронологиялық тәртіппен электрондық нысанда жүргізу;

Бид

-

сатып алушы валютаны, бағалы қағаздарды, активтерді сатып алуға келіскен сұраныс бағасы, сатып алушының ең жоғары бағасы;

ЖІӨ

-

жалпы ішкі өнім;

ТОБЖ


талшықты-оптикалық байланыс желілері;

ДЭФ ЖБИ


Дүниежүзілік экономическалық форумның жаһандық бәсекегеқабілеттілік индексі;

МО

-

мемлекеттік органдар;

ЖКО


жол-көлік оқиғасы;

АКТ

-

ақпараттық-коммуникациялық технологиялар;

АТ

-

ақпараттық технологиялар;

ИКЖ

-

интеллектуалды көлік жүйесі;

ЭЖЖ

-

электр жеткізу желілері

"Astana Hub" халықаралық IT-стартаптар технопаркі" КҚ

-

"Astana Hub" халықаралық IT-стартаптар технопаркі" корпоративтік қоры;

АКМ

-

Қазақстан Республикасы Ақпарат және коммуникациялар министрлігі;

ЦДИАӨМ

-

Қазақстан Республикасының Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрлігі;

БҒМ

-

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі;

ИДМ

-

Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрлігі;

ИИДМ

-

Қазақстан Республикасының Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрлігі;

ҰЭМ

-

Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі;

ШОБ

-

шағын және орта бизнес;

ХЭО


Халықаралық электр байланысы одағы;

АШМ

-

Қазақстан Республикасының Ауыл шаруашылығы министрлігі
 

Қаржымині

-

Қазақстан Республикасының Қаржы министрлігі

СИМ

-

Қазақстан Республикасының Сауда және интеграция министрлігі

ЖАО

-

жергілікті атқарушы органдар;

ЭМ

-

Қазақстан Республикасы Энергетика министрлігі;

ҰБ


Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі;

ҒЗТКЖ


ғылыми-зерттеу және тәжірибелік-конструкторлық жұмыстар;

НҚА


нормативтік құқықтық актілер;

МӨЗ


мұнай өңдеу зауыты;

БҰҰ


Біріккен Ұлттар Ұйымы;

ЗТБ


заңды тұлғалар бірлестігі;

ЖЖЕ


жол жүру ережелері;

ҚР

-

Қазақстан Республикасы;

АҚШ

-

Америка Құрама Штаттары;

Экономикалық агенттер

-

экономикалық игіліктерді өндіруге, үйлестіруге, алмасуға және тұтынуға қатысушы экономикалық қатынастардың субъектілері;

ОМО


орталық мемлекеттік органдар

Цифрландыру

-

бизнес үлгілерді құру және/немесе өзгерту және құндылық тудыратын жаңа кірістерді және мүмкіндіктерді алу үшін цифрлық технологияларды қолдану;

Экономиканы цифрлық трансформациялау

-

жекелеген цифрлық түрлендірулерде, сондай-ақ тиімді цифрлық инфрақұрылымдарды қалыптастыру есебінен экономика құрылымын өзгертуде қорытындылаушы экономиканы басқару үлгісін өзгерту, солардың нәтижесінде жаңа технологиялық және экономикалық құрылысқа өту жүзеге асырылады, сондай-ақ экономиканың жаңа салаларын құру жүзеге асады;

Цифрлық экономика

-

өндірісті оңтайландыру, бөлу, алмастыру, қолдану және мемлекеттің әлеуметтік-экономикалық даму деңгейін арттыру мақсатында электрондық технологияларды, электрондық инфрақұрылымды және қызметтерді, үлкен көлемді деректерді талдау технологиясын пайдалау кезінде қалыптасатын қоғамдық қатынастардың жиынтығы;

Цифрлық тұғырнама

-

екі немесе одан да көп түрлі цифрлық өзара іс-қимыл субъектілерінің кешенді цифрлық процестерін қамтамасыз ететін алаң;

Цифрлық экожүйе

-

өзара тиімді мақсаттарға (коммерциялық табыстар, инновациялар немесе ортақ қызығушылықтар сияқты) қол жеткізу үшін стандартталған цифрлық тұғырнамаларды қолданатын цифрлық экожүйенің өзара байланысты субъектілерінің және объектілерінің топтары;

Цифрлық технологиялар


белгілі бірізділікпен және белгілі жиілікпен кодты импульстарды жазуға арналған электрондық есептегіш аппаратураны пайдаланатын технологиялар ;

3D-принтерлер

-

цифрлық 3D-моделі бойынша физикалық объектіні қабаттап құру әдісін пайдаланатын шеткері құрылғы;

ADSL


asymmetric digital subscriber line — асимметриялы цифрлы абоненттік желі;

API


application programming interface;

В2В


Business to Business;

CDO


chief digital officer – бас цифрлық офицер;

G2B


Government-to-Business;

G2C


Government-to-Citizen;

G2G


Government-to-Government;

Fulfillment

-

сатып алушының тапсырысты ресімдеуі сәтінен бастап және оның сатып алынған затты қолына алуы сәтіне дейінгі операциялардың кешені;

FTTх


fiber to the x —X нүктесіне дейінгі оптикалық талшық;

IDC

-

International Data Corporation — халықаралық зерттеу және консалтинг компаниясы;

ICT

-

information and communications technology;

IoT

-

Internet of Things;

STEM

-

Science, technology, engineering, and mathematics.



  Мемлекеттік бағдарлама жобасына қосымша
______________________________
№____________________________

"Цифрлық Қазақстан" мемлекеттік бағдарламасын іске асыру жөніндегі іс-шаралар жоспары

      Ескерту. Жоспар жаңа редакцияда – ҚР Үкіметінің 20.12.2019 № 949 қаулысымен; өзгеріс енгізілді - ҚР Үкіметінің 01.10.2020 № 630 қаулысымен.

Р/с №

Атауы

Өлшем бірлігі

Аяқтау нысаны

Орындау мерзімі

Орындауға жауаптылар

Оның ішінде жылдар бойынша

Қаржыландыру көздері

Бюджеттік бағдарламаның коды және атауы

2018

2019

2020

2021

2022

Барлығы

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

Нысаналы индикаторлар

1

"Тау-кен өндіру өнеркәсібі және карьерлерді игеру" секциясы бойынша еңбек өнімділігінің өсуі (2016 жылға қарағанда)

%



ИИДМ, ЭМ

8,8

15,5

22,7

30,4

38,9




2

"Көлік және қоймалау" секциясы бойынша еңбек өнімділігінің өсуі (2016 жылға қарағанда)

%



ИИДМ

3,7

6,5

10,7

16,0

21,2




3

"Ауыл, орман және балық шаруашылығы" секциясы бойынша еңбек өнімділігінің өсуі (2016 жылға қарағанда)

%



АШМ

9,4

29,4

44,8

62,4

82,0




4

"Өңдеу өнеркәсібі" секциясы бойынша еңбек өнімділігінің өсуі (2016 жылға қарағанда)

%



ИИДМ, ЭМ, АШМ

10,5

20,5

30,3

39,8

49,8




5

Бөлшек сауданың жалпы көлеміндегі электрондық сауданың үлесі

%



СИМ

1,4

1,7

2

2,3

2,6




6

Цифрландыру есебінен құрылған жұмыс орындарының өсуі

мың адам



ЦДИАӨМ, "Зерде" холдингі" АҚ (келісу бойынша)

-

50

100

200

300




7

Мемлекеттік қызметтердің жалпы көлеміндегі электронды түрде алынған мемлекеттік қызметтердің үлесі

%



ЦДИАӨМ

30

40

50

60

80




8

Интернет желісін пайдаланушылардың үлесі

%



ЦДИАӨМ, байланыс операторлары (келісу бойынша)

78

81,6

81,8

82

82,3




9

Халықтың цифрлық сауаттылығының деңгейі

%



ЖАО, ЦДИАӨМ, мүдделі МО

77

78,5

80

81,5

83




10

ДЭФ ЖБИ рейтингінде "Инновациялық компаниялардың өсуі" индикаторы бойынша жақсару

рейтингтегі орны



ЦДИАӨМ, "QazTech Ventures" АҚ (келісу бойынша)

103

107

106

105

104




11

Стартаптарға тартылған инвестициялардың көлемі

млрд. теңге



ЦДИАӨМ, ҰЭМ

4,8

15,2

35,9

67,0




12

Ақпараттық- коммуникациялық технологияларды дамыту индексі

рейтингтегі орны



ЦДИАӨМ

49

44

39

34

30




І бағыт. Экономика салаларын цифрландыру

1-міндет. Өнеркәсіпті және электр энергетикасын цифрландыру

Көрсеткіштер

1

Көмірсутектер саласындағы уәкілетті органның ақпараттық жүйесіндегі жер қойнауын пайдаланушылардың жобалық құжаттарының үлесі

%



ЭМ

-

-

25

50

100




2

IIoT шешімдерді (Индустриялық заттар интернетін – мұнайды онлайн есепке алудың бақылау құралдарын) пайдаланатын және мұнай мен газ саласындағы уәкілетті органның ақпараттық жүйесімен интеграцияланған мұнай-газ компанияларының үлесі

%



ЭМ

-

-

30

95

95




3

Цифрлық технологияларды пайдаланатын ірі және орта кәсіпорындар үлесі

%



ИИДМ

-

3

5

7

11




4

Орталықтандырылған аварияға қарсы автоматика жүйесіне (ОААЖ) қосылған, энергия жүйесі орнықтылығының бұзылуын болдырмайтын оқшау автоматика (ОББОА) жинақтарының үлесі

%



ЭМ, "KEGOC" АҚ (келісу бойынша)

-

-

25

75

100




Іс-шаралар

1

Шикi мұнайды және газ конденсатын есепке алудың ақпараттық жүйесін құру және енгізу

мың теңге

есептік ақпарат

2022 жылғы желтоқсан

ЭМ

-

 -

ИҰ әзірлеу нәтижелері бойынша


РБ, бюджеттен тыс қаражат

жаңа бюджеттік бағдарлама

2

"Қазақстан Республикасының жер қойнауын пайдаланудың жүйесі" бірыңғай ақпараттық жүйесін дамыту – көмірсутектер бойынша жер қойнауын пайдалану құқығын беруге арналған онлайн аукционы

мың теңге

есептік ақпарат

2022 жылғы желтоқсан

ЭМ

 -

ИҰ әзірлеу нәтижелері бойынша


РБ, бюджеттен тыс қаражат

жаңа бюджеттік бағдарлама

3

"Интеллектуалды кен орны" жобасын енгізу


есептік ақпарат

2020 жылғы желтоқсан

"ҚазМұнайГаз" ҰК" АҚ (келісу бойынша)

"ҚазМұнайГаз" ҰК" АҚ жеке қаражаты

-

-


жеке қаражат


4

"Цифрлық кеніш" жобасын енгізу


есептік ақпарат

2020 жылғы желтоқсан

"Қазатомөнеркәсіп" ҰАК" АҚ (келісу бойынша)

"Қазатомөнеркәсіп" ҰАК" АҚ жеке қаражаты 

-

-


жеке қаражат


5

Модельдік цифрлық фабрикалар құру

мың теңге

есептік ақпарат

жыл сайын- желтоқсан

ИИДМ, "QazIndustry" ҚИЭО" АҚ (келісу бойынша), "ИТП" ДКҚ (келісу бойынша), жеке компаниялар (келісу бойынша)

283 282

жаңғырту жоспарларының нәтижелері бойынша кәсіпорындардың жеке қаражаты

283 282

РБ және кәсіпорындардың жеке қаражаты

090 "Өнеркәсіп салаларының дамуына жәрдемдесу және өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету" 107 "Экономиканың басым секторларын дамыту саласындағы ақпараттық- талдамалық және консультациялық қызметтер"

6

ҚР МӨЗ-дегі күрделі жөндеу кезеңіне көшу (жабдықты жөндеу және техникалық қызмет көрсету жүйесін автоматтандыруды қоса алғанда)


есептік ақпарат

2019 жылғы желтоқсан

"ҚазМұнайГаз" ҰК" АҚ (келісу бойынша)

"ҚазМұнайГаз" ҰК" АҚ жеке қаражат

-

-

-


жеке қаражат


7

Қазақстанның Біртұтас электр энергетикалық жүйесінің режимдерін басқаруды автоматтандыру


есептік ақпарат

2021 жылғы желтоқсан

"KEGOC" АҚ (келісу бойынша), ЭМ

"KEGOC" АҚ жеке қаражаты

-


жеке қаражат


8

Өндірісте қауіпсіздікті арттыру үшін цифрлық технологияларды пайдалану бөлігінде НҚА-ға өзгерістер мен толықтырулар енгізу


НҚА

2018 жылы желтоқсан

ИДМ, "Атамекен" ҚР ҰКП (келісу бойынша)

қаржыландыру талап етілмейді






қаржыландыру талап етілмейді


9

Өнеркәсіптік заттар интернетін дамытуға құқықтық жағдай жасау


НҚА

2018 жылғы маусым

АКМ, ҰЭМ, ИДМ, Қорғанысмині, ҚАӨМ, Қаржымині, ҰҚК (келісу бойынша)

қаржыландыру талап етілмейді

-


қаржыландыру талап етілмейді


10

Тау-кен металлургия кешенінің ірі компанияларының цифрлық технологияларды енгізуі


есептік ақпарат

2022 жылғы желтоқсан

тау-кен металлургиякешенінің ірі кәсіпорындары (келісу бойынша), ИИДМ, ЦДИАӨМ

жеке қаражат


жеке қаражат


2-міндет. Көлікті және логистиканы цифрландыру

Көрсеткіштер

5

Контейнерлермен тасымалданатын тауарлардың транзиттік тасымалдарының жыл сайынғы көлемі

мың ЖФЭ



ИИДМ

536

1243

1108

1362

1498




6

Цифрлық технологияларды пайдаланатын республикалық маңызы бар көлік жолдарының үлесі

%



ИИДМ

0,85

22,8

40

80

100




Іс-шаралар

11

Мультимодальдық көлік тасымалы жүйесін құру


есептік ақпарат

2018 жылғы желтоқсан

"Қазақстан темір жолы" ҰК" АҚ (келісу бойынша), ИДМ

"Қазақстан темір жолы" ҰК" АҚ жеке қаражаты

-

-

-

-


жеке қаражат


12

"Магистраль" АБЖ енгізу


есептік ақпарат

2020 жылғы желтоқсан

"Қазақстан темір жолы" ҰК" АҚ (келісу бойынша), ИИДМ

"Қазақстан темір жолы" ҰК" АҚ жеке қаражаты

-

-


жеке қаражат


13

Интеллектуалды көлік жүйесін құру және енгізу

мың теңге

есептік ақпарат

2021 жылғы желтоқсан

ИИДМ, "Зерде" холдингі" АҚ (келісу бойынша)

3 749 000, оның ішінде: 2 071 302 мың теңге – РБ есебінен, 1 677 697,9 мың теңге – сыртқы қарыздар есебінен

тұжырымдаманы әзірлеу нәтижелері бойынша 

-

3 749 000

РБ, бюджеттен тыс қаражат (МЖӘ)

003 "Республикалық деңгейде автомобиль жолдарын дамыту" бағдарламасы, 016 "Республикалық бюджеттен сыртқы қарыздардың қоса қаржыландырудың есебінен" кіші бағдарламасы

14

Цифрлық технологияларды пайдалана отырып, жол активтерін басқару жүйесін енгізу

мың теңге

есептік ақпарат

2021 жылғы желтоқсан

ИИДМ, "Зерде" холдингі" АҚ (келісу бойынша)

149 236

сыртқы қарыздар есебінен 

-

149 236

ХҚИ

003 "Республикалық деңгейде автомобиль жолдарын дамыту" бағдарламасы, 004 "Сыртқы қарыздардың есебінен" кіші бағдарламасы

3-міндет. Ауыл шаруашылығын цифрландыру

Көрсеткіш

7

Азық-түлік тауарлары экспорты көлемінің өсуі (2017 жылға қарағанда)

%



АШМ

-

27

44

61

69




Іс-шаралар

15

Ауыл шаруашылығы өнімін қадағалау жүйесін енгізу

мың теңге 

есептік ақпарат

2020 жылғы желтоқсан

АШМ, СИМ

-

-

181 669

-

-

181 669

РБ

104 "Ақпараттық жүйелердің жұмыс істеуін қамтамасыз ету және мемлекеттік органды ақпараттық-техникалық қамтамасыз ету" бағдарламасы

16

Бірқатар фермерлік шаруашылықтарда метеорологиялық станцияларды пайдалануды қоса алғанда, "нақты егін шаруашылығы" элементтерін енгізу


есептік ақпарат

2018 жылғы желтоқсан

АШМ, Агротехнологиялық хаб (келісу бойынша)

Агротехнологиялық хабтың жеке қаражаты есебінен, жеке инвестициялар

-

-

-

-


жеке қаражат, жеке инвестициялар


4-міндет. Электрондық сауданы дамыту

Көрсеткіш

8

Бөлшек саудада онлайн-тапсырыстар санының артуы (2016 жылға қарағанда)

%



СИМ

56

95

144

205

281




Іс-шаралар

17

АӨК-де электрондық сауданы енгізу


есептік ақпарат

2020 жылғы желтоқсан

АШМ, СИМ, "Зерде" холдингі" АҚ (келісу бойынша)

қаржыландыру талап етілмейді

-

-


қаржыландыру талап етілмейді


18

Электрондық сауданы жүргізуде сервистік қолдау көрсету


есептік ақпарат

2021 жылғы желтоқсан

СИМ, "Қазпошта" АҚ (келісу бойынша), Қаржымині, "Атамекен" ҚР ҰКП (келісу бойынша)

ТЭН әзірлеу нәтижелері бойынша

 -


РБ, "Қазпошта" АҚ-ның жеке қаражаты

жаңа бюджеттік бағдарлама

19

Пошта жөнелтімдерін жеткізу уақытын қысқарту үшін пошта инфрақұрылымын дамыту


есептік ақпарат

жыл сайын- желтоқсан

"Қазпошта" АҚ (келісу бойынша)

жеке қаражат


жеке қаражат


20

Электрондық сауда мәселелері туралы заңнаманы жетілдіру


НҚА

2018 жылғы наурыз

ҰЭМ, АКМ, Қаржымині, АШМ, "Атамекен" ҚР ҰКП (келісу бойынша), "Қазпошта" АҚ (келісу бойынша), "Зерде" холдингі" АҚ (келісу бойынша)

қаржыландыру талап етілмейді

 -


қаржыландыру талап етілмейді


5-міндет. Қаржылық технологиялар мен қолма-қол ақшасыз төлемдері дамыту

Көрсеткіш

9

Цифрлық технологиялар арқылы қолма-қол ақшасыз төлемдердің өсуі (2019 жылға)

%



ҰБ (келісу бойынша)

-

-

18

27

35




Іс-шаралар

21

Тұлғаны қашықтан сәйкестендіруді енгізу


есептік ақпарат

2020 жылғы желтоқсан

ҰБ (келісу бойынша), ЦДИАӨМ, Қаржымині, "Қазақстанның қаржыгерлер қауымдастығы" ЗТБ (келісу бойынша), ЕДБ (келісу бойынша)

жеке қаражат 

-

-


жеке қаражат


22

Қаржылық индустрияда (Open API) ашық платформаларды құру бөлігінде реттеуді енгізу


БЖТЕ

2020 жылғы желтоқсан

ҰБ (келісу бойынша), "Қазақстанның қаржыгерлер қауымдастығы" ЗТБ (келісу бойынша), ЕДБ (келісу бойынша)

қаржыландыру талап етілмейді 

 -

-


қаржыландыру талап етілмейді


23

Электрондық құжат алмасу стандарттарын әзірлеу, электронды келісімшарттардың (оның ішінде сақтандыру полистерін) заңдылығын нығайту


есептік ақпарат

2019 жылғы желтоқсан

ҰБ (келісу бойынша), сақтандыру ұйымдары (келісу бойынша)

жеке қаражат

-

-

-


жеке қаражат


24

Қолма-қол ақшасыз төлемдерді дамыту және ақша айналымын қысқарту жөніндегі шараларды әзірлеу


есептік ақпарат

2019 жылғы желтоқсан

ҰБ (келісу бойынша), ҰЭМ, Қаржымині, "Қазақстанның қаржыгерлер қауымдастығы" ЗТБ (келісу бойынша), ЕДБ (келісу бойынша)

қаржыландыру талап етілмейді

-

 -


қаржыландыру талап етілмейді


25

Төлемдерді нақты уақыт режимінде қолдауға ықпал ететін банкаралық есептер жүйесін жаңғырту және оның негізінде мобильдік төлемдерді енгізу


есептік ақпарат

2021 жылғы желтоқсан

ҰБ (келісу бойынша), "Қазақстанның қаржыгерлер қауымдастығы" ЗТБ (келісу бойынша), ЕДБ (келісу бойынша)

қаржыландыру талап етілмейді


қаржыландыру талап етілмейді


26

Электрондық ақша жүйесінің интероперабельділік алаңын енгізу


есептік ақпарат

2019 жылғы желтоқсан

ҰБ (келісу бойынша), электрондық ақша жүйесінің операторлары (келісу бойынша)

қаржыландыру талап етілмейді

-

-

-


қаржыландыру талап етілмейді


27

Мобильдік төлемдерді және мобильді үкіметті дамыту мақсатында азаматтарды қолма-қол ақшасыз ортаға көшіру үшін электрондық үкіметтің инфрақұрылымымен біріктірілген төлем құралдарын енгізу


есептік ақпарат

2018 жылғы желтоқсан

"Қазпошта" АҚ (келісу бойынша)

"Қазпошта" АҚ жеке қаражаты

 -

-

-

-


жеке қаражат


IІ бағыт. Цифрлық мемлекетке көшу

1-міндет. Мемлекет – азаматтарға

Көрсеткіш

10

Тұрғындар өздері алған электрондық көрсетілетінқызметтердің сапасына олардың қанағаттану деңгейі

%



ЦДИАӨМ

80

81

82

83

84




Іс-шаралар

28

Электрондық үкіметтің құрамдас бөліктерін дамыту (ЭҮП, ХҚКО БАЖ, ЕЛ, mgov)


есептік ақпарат

2021 жылғы желтоқсан

ЦДИАӨМ, "Зерде" холдингі" АҚ (келісу бойынша), "ҰАТ" АҚ (келісу бойынша), "Азаматтарға арналған үкімет" МК" КеАҚ (келісу бойынша), ЖАО, ОМО

-

ЖАТ әзірлеу нәтижелері бойынша

-


РБ


29

Электрондық еңбек биржасын дамыту ("Еңбек нарығы" жүйелерін, Enbek.kz порталын, жекеше жұмысқа орналастыру агенттіктері және онлайн интернет алаңдарын шоғырландыру)


есептік ақпарат

2021 жылғы желтоқсан

Еңбекмині, "ЕРДО" АҚ (келісу бойынша), жеке компаниял ар (келісу бойынша)

тұжырымдаманы әзірлеу нәтижелері бойынша

-


бюджеттен тыс қаражат (МЖӘ)


30

Әлеуметтік-еңбек салалары жүйелерін енгізу және дамыту


есептік ақпарат

2021 жылғы желтоқсан

Еңбекмині, ЖАО, "ЕРДО" АҚ (келісу бойынша), "Азаматтарға арналған үкімет" МК" КеАҚ (келісу бойынша), мүдделі МО

ТЭН әзірлеу нәтижелері бойынша

-


РБ

жаңа бюджеттік бағдарлама

31

Жұмысшы профилін жүргізу және еңбек шарттарын есепке алу жүйесін құру


есептік ақпарат

2021 жылғы желтоқсан

Еңбекмині

тұжырымдаманы әзірлеу нәтижелері бойынша


бюджеттен тыс қаражат (МЖӘ)


32

Ақпараттық жүйелерді (МЖК ААЖ, ЖМТ МД) шоғырландыру арқылы Бірыңғай мемлекеттік жылжымайтын мүлік кадастрының ақпараттық жүйесін құру және енгізу


есептік ақпарат

2021 жылғы желтоқсан

"Азаматтар ға арналған үкімет" МК" КеАҚ (келісу бойынша), Әділетмині, ЦДИАӨМ, АШМ, "Зерде" холдингі" АҚ (келісу бойынша), "ҰАТ" АҚ (келісу бойынша), ЖАО

"Азаматтарға арналған үкімет" МК" КеАҚ-ның жеке қаражаты


жеке қаражат


33

Мемлекеттік дерекқорға ЕДБ қол жетімділігін қамтамасыз ету


есептік ақпарат

2018-2019 жылдардағы желтоқсан

ЦДИАӨМ, БП (келісу бойынша), Қаржымині, ҰБ (келісу бойынша), "Қазақстанның қаржыгерлер қауымдастығы" ЗТБ (келісу бойынша), ЕДБ (келісу бойынша)

қаржыландыру талап етілмейді

-


қаржыландыру талап етілмейді


34

Электрондық үкімет порталы ұсынатын жасанды интеллект (Chat-bot) қызметі негізіндегі виртуалды консультантты енгізу


есептік ақпарат

2019 жылғы желтоқсан

АКМ, "ҰАТ" АҚ (келісу бойынша), "Азаматтарға арналған үкімет" МК" КеАҚ (келісу бойынша), мүдделі МО

"ҰАТ" АҚ жеке қаражаты

-

-

-


жеке қаражат


35

Ақпараттандыру және денсаулық сақтау ақпараттық жүйелерінің интероперабельдігін қамтамасыз ету платформасын енгізу

мың теңге

есептік ақпарат

2018 жылғы желтоқсан

ДСМ, ЖАО, "РЭДСО" РМК (келісу бойынша)

2 542 000

-

-

-

-

2 542 000

ХҚИ


36

Мобильді денсаулық сақтау элементтерін енгізу (mHealth), оның ішінде: "қашықтағы консультациялар"


есептік ақпарат

2020 жылғы желтоқсан

ДСМ, ЖАО, "РЭДСО" РМК (келісу бойынша), "ДМБҰО" РМК (келісу бойынша), "МӘСҚ" КеАҚ (келісу бойынша)

жеке қаражат (бюджеттен тыс қаражат)

-

-


жеке қаражат


37

Денсаулық сақтау саласында жасанды интеллект технологиясын енгізу


есептік ақпарат

жыл сайын- желтоқсан

ДСМ, ЖАО, жеке компаниялар (келісу бойынша), "РЭДСО" РМК (келісу бойынша)

жеке қаражат (бюджеттен тыс қаражат)


жеке қаражат


38

Медициналық ақпараттық жүйелерді енгізу


есептік ақпарат

жыл сайын- желтоқсан

ДСМ, ЖАО, "РЭДСО" РМК (келісу бойынша), медициналық ұйымдар (келісу бойынша)

медициналық ұйымдардың жеке қаражаты


жеке қаражат


2-міндет. Мемлекет – бизнеске

Көрсеткіштер

11

"Салық салу" индикаторы бойынша Doing Business рейтингіндегі позиция

рейтингтегі орны



Қаржымині

55

45

40

40

35




12

Жеке кәсіпкерлік субъектілерін мемлекеттік қолдау шараларымен, оларды ұсыну тәртібін автоматтандыру арқылы қамтуды ұлғайту

мың субъект



ҰЭМ

145

150

200

250

300




Іс-шаралар

39

ШОБ субъектілерін мемлекеттік қолдау шаралары бойынша "бір терезені" іске асыру


есептік ақпарат

2018 жылғы желтоқсан

ҰЭМ, ИИДМ, АШМ, "Атамекен" ҚР ҰКП (келісу бойынша), "Қазақтелеком" АҚ (келісу бойынша), "Бәйтерек" ҰБХ" АҚ (келісу бойынша), "ҚазАгро" ҰБХ" АҚ (келісу бойынша), "Зерде" холдингі" АҚ (келісу бойынша)

қаржыландыру талап етілмейді

-

-

-

-


қаржыландыру талап етілмейді


40

ШОБ үшін ашық цифрлық платформаны құру және енгізу


есептік ақпарат

2018 жылғы желтоқсан

"Қазақтелеком" АҚ (келісу бойынша), ҰЭМ, "Атамекен" ҚР ҰКП (келісу бойынша), "Зерде" холдингі" АҚ (келісу бойынша)

Қазақтелеком" АҚ жеке қаражаты

-

-

-

-


жеке қаражат


41

ШОБ үшін бизнес-жобаларды цифрландырудың АТ қызметтерінің негізгі пакетін және модельдерін құру және ұсыну


есептік ақпарат

2021 жылғы желтоқсан

"Атамекен" ҚР ҰКП (келісу бойынша), ҰЭМ, ЦДИАӨМ, "Қазақтелеком" АҚ (келісу бойынша), "Зерде" холдингі" АҚ (келісу бойынша)

қаржыландыру талап етілмейді

-


қаржыландыру талап етілмейді


42

Blockchain технологиясын қолданып, ҚҚС әкімшілендіру


есептік ақпарат

2021 жылғы желтоқсан

Қаржымині, "ИТП" ДКҚ (келісу бойынша)

ХҚИ

 -


ХҚИ


43

Тауарларды таңбалау мен қадағалаудың ақпараттық жүйесін құру және енгізу

мың теңге

есептік ақпарат

жыл сайын 2019-2022 жылдар

СИМ, ИИДМ, Әділетмині, Қаржымині, АШМ, ДСМ, ЦДИАӨМ, ҰЭМ, "Зерде" холдингі" АҚ (келісу бойынша), "Атамекен" ҚР ҰКП (келісу бойынша)

85 936

88 566

тауарларды таңбалау және бақылау бірыңғай операторының жеке қаражаты есебінен

174 502 

РБ, тауарларды таңбалау және бақылау бірыңғай операторының жеке қаражаты

 001 "Бюджеттік жоспарлауды, орындалуын және мемлекеттік бюджеттің атқарылуын бақылауды қамтамасыз ету және экономикалық және қаржылық қылмыстар мен құқық бұзушылықтарға қарсы іс-қимыл жөніндегі қызметтер" бюджеттік бағдарламасы, 104 "Ақпараттық жүйелердің жұмыс істеуін қамтамасыз ету және мемлекеттік органды ақпараттық-техникалық қамтамасыз ету" кіші бағдарламасы, 159 "Өзге де қызметтер мен жұмыстарға ақы төлеу" ерекшелігі

44

Тауарлар қозғалысына өтпелі мониторинг жүргізуді автоматтандыру


есептік ақпарат

2018 жылғы желтоқсан

Қаржымині

ХҚИ

-

-

-

-


ХҚИ


3-міндет. Мемлекеттік органдардың ішкі қызметін цифрландыру

Көрсеткіш

13

Электрондық үкіметті дамыту индексі

рейтингтегі орны



ЦДИАӨМ

30

-

28

-

25




Іс-шаралар

45

"Электрондық азаматтық істерге" көшу және электрондық сот отырысы залын құру

мың теңге

есептік ақпарат

2020 жылғы желтоқсан

ЖС (келісу бойынша)

 -

1 381 880

 -

 -

1 381 880

РБ

001 "Сот органдарының азаматтардың және ұйымдардың құқықтарын, бостандықтары мен заңды мүдделерін сотта қорғауды қамтамасыз етуі"

46

Электрондық қылмыстық және әкімшілік істерге көшу және электрондық отырысы сот залын құру

мың теңге

есептік ақпарат

2021 жылғы желтоқсан

ЖС (келісу бойынша)

 -

 -

 -

1 161 887

 -

1 161 887

РБ

001 "Сот органдарының азаматтардың және ұйымдардың құқықтарын, бостандықтары мен заңды мүдделерін сотта қорғауды қамтамасыз етуі"

47

"Учаскелік инспектор" дерекқоры" ақпараттық жүйесін құру


есептік ақпарат

2021-2022 жылғы желтоқсан

ІІМ

 -

ИҰ әзірлеу нәтижелері бойынша


РБ

076 "Қоғамдық тәртіпті сақтау және қоғамдық қауіпсіздікті қамтамасыз ету" бағдарламасы

48

"Тергеуші" автоматтандырылған ақпараттық жүйесін құру


есептік ақпарат

2021-2022 жылғы желтоқсан

ІІМ

 -

 -

ИҰ әзірлеу нәтижелері бойынша


РБ

076 "Қоғамдық тәртіпті сақтау және қоғамдық қауіпсіздікті қамтамасыз ету" бағдарламасы

49

Арнайы мақсаттағы геоақпараттық алаңды құру және енгізу

мың теңге

есептік ақпарат

2021 жылғы желтоқсан

Қорғанысмині

6 500

 -

ТЭН әзірлеу нәтижелері бойынша

6 500

РБ

047 "Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің жауынгерлік, жұмылдыру дайындығын қамтамасыз ету" бағдарламасы

50

"Электрондық іс" ("Электрондық қылмыстық іс", "Әкімшілік іс жүргізудің бірыңғай тізілімі", "Тексеру субъектілері мен объектілерінің бірыңғай тізілімі", "Талдамалық орталық" және "Электрондық өтініштер") жобасын іске асыру және енгізу


есептік ақпарат

2021 жылғы желтоқсан

БП (келісу бойынша), мүдделі МО, ЖАО

-

ТЭН, ЖАТ әзірлеу нәтижелері бойынша

-


РБ

015 "Құқықтық статистикалық ақпаратпен қамтамасыз етудің жедел жүйесін құру"

51

Әртүрлі дереккөздердің дерекқорларын біріктіру арқылы салық жинауды ұлғайту

мыңтеңге

есептік ақпарат

2020 жылғы желтоқсан

Қаржымині

113 683

136 461

342 604

 -

 -

592 748

РБ, ХҚИ

072 "Салық әкімшілігі жүйесін реформалау" бағдарламасы, 434 "Ақпараттық жүйелерді құру, енгізу және дамыту" ерекшелігі, 016 "Республикалық бюджеттен сыртқы заемдарды бірлесе қаржыландыру есебінен" кіші бағдарламасы, 004 "Шетелдік қарыздарға байланысты" кіші бағдарламасы

52

Жергілікті өзін-өзі басқарудың дербес бюджетін енгізу шеңберінде қазынашылықтың ақпараттық жүйелерін жаңғырту және дамыту


есептік ақпарат

2020 жылғы желтоқсан

Қаржымині

қаржыландыру талап етілмейді

-

-


қаржыландыру талап етілмейді


53

Автоматтандырылған электрондық мемлекеттік сатып алуды дамыту

мың теңге

өнеркәсіптік пайдалануға беру актісі

2020 жылғы желтоқсан

Қаржымині

160 449

мемлекеттік сатып алу саласындағы бірыңғай оператордың жеке қаражаты есебінен

-

-

160 449

РБ, мемлекеттік сатып алу саласындағы бірыңғай оператордың жеке қаражаты

030 "Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігінің ақпараттық жүйелерін құру және дамыту", 101 "Электрондық мемлекеттік сатып алу" автоматтандырылған интеграцияланған ақпараттық жүйесін әзірлеу"

54

Мемлекеттік жоспарлаудың (Бюджеттік жоспарлау) ақпараттық жүйесін дамыту

мың теңге

өнеркәсіптік пайдалануға беру актісі

2021 жылғы желтоқсан

Қаржымині

 -

 -

444 689

488 034

932 723

РБ

030 "Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігінің ақпараттық жүйелерін құру және дамыту", 103 "МЖАЖ дамыту"

55

Стандартты шешімдерді (IaaS, PaaS, SaaS) қоса алғанда, "Электрондық үкімет" АК-платформасын дамыту


есептік ақпарат

2018 жылғы желтоқсан

"ҰАТ" АҚ (келісу бойынша)

ҰАТ" АҚ жеке қаражаты

 -

 -

 -


жеке қаражат


56

"Ұлттық кеңістіктік деректер инфрақұрылымы" жобасын құру


есептік ақпарат

2022 жылғы желтоқсан

ЦДИАӨМ

Ескертпе: 2023 жылы "ҰКДИ" пайдалануға беру

ИҰ әзірлеу нәтижелері бойынша


РБ

007 "Топографиялық-геодезиялық және картографиялық өнімдерді және олардың сақталуын қамтамасыз ету", "Кеңістіктік деректердің ұлттық инфрақұрылымын құру және енгізу" жаңа кіші бағдарламасы

57

Қазақстан Республикасы Президентінің және Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің аппараттары үшін Қазақстанды интерактивті цифрландыру панельдерін құру және енгізу


инфопанельдер

2018 жылғы желтоқсан

ҰЭМ, АКМ, "Зерде" холдингі" АҚ (келісу бойынша)

ЖАТ әзірлеу нәтижелері бойынша

-

-

-

-


РБ

жаңа бюджеттік бағдарлама

58

"Электронды құжаттардың бірыңғай архиві" ақпараттық жүйесін құру және енгізу

мың теңге

есептік ақпарат

2020 жылғы желтоқсан

МСМ

500 815

479 297

604 813

 -

 -

1 584 925

РБ

033 "Мәдениет және өнер саласындағы бәсекелестікті жоғарылату, қазақстандық мәдени мұраны сақтау, зерделеу мен насихаттау және мұрағат ісінің іске асырылу тиімділігін арттыру" бағдарламасы, 012 кіші бағдарлама

59

"Қазақстан Республикасы ұлттық минералдық ресурстар банкі" ақпараттық жүйесін құру және енгізу


есептік ақпарат

2021 жылғы шілде

ЭГТРМ, "Казгеология" АҚ (келісу бойынша)

"Казгеология" АҚ-ның жеке қаражаты

-


жеке қаражат


60

Авиажолаушылар туралы деректерді жинау бойынша автоматтандырылған жүйені құру және енгізу


есептік ақпарат

2020 жылғы желтоқсан

ИИДМ, барлық авиатасымалдаушылар (келісу бойынша)

тұжырымдаманы әзірлеу нәтижелері бойынша

-

-


бюджеттен тыс қаражат (МЖӘ)


61

"Дипломатиялық қызметтің бірыңғай ақпараттық жүйесін" құру және енгізу


есептік ақпарат

2022 жылғы желтоқсан

СІМ

ИҰ әзірлеу нәтижелері бойынша


РБ

001 "Сыртқы саяси қызметті үйлестіру жөніндегі қызметтер" бағдарламасы 104 кіші бағдарламасы

62

Мемлекеттік органдардағы бұлтты құжат айналымына көшу


есептік ақпарат

2021 жылғы желтоқсан

ЦДИАӨМ, ОМО, ЖАО, "ҰАТ" АҚ (келісу бойынша)

-

ТТ әзірлеу нәтижелері бойынша

-


РБ, жеке қаражат

003 "Электрондық үкіметті", инфокоммуникациялық инфрақұрылымды және ақпараттық қауіпсіздікті дамыту"

63

Қазақстан ғылымының бірыңғай ақпараттық жүйесін құру және енгізу

мың теңге

есептік ақпарат

2021 жылғы желтоқсан

БҒМ

-

-

235 720

-

-

235 720

РБ

001 "Білім мен ғылым саласында мемлекеттік саясатты қалыптастыру және жүзеге асыру"

64

Білім беруді басқару жүйесін құру және енгізу

мың теңге

есептік ақпарат

2021 жылғы желтоқсан

БҒМ

-

-

523 687

-

-

523 687

РБ

001 "Білім мен ғылым саласында мемлекеттік саясатты қалыптастыру және жүзеге асыру"

65

"E - Заңнама" АЖ құру және енгізу

мың теңге

есептік ақпарат

2021 жылғы желтоқсан

Әділетмині, ОМО, ЖАО

 -

63 828

 100 605

100 605 

265 038

РБ

104 "Ақпараттық жүйелердің жұмыс жасауын қамтамасыз ету және мемлекеттік органды ақпараттық-техникалық қамтамасыз ету"

66

Мәдениет объектілерін цифрландыру бойынша бастамаларды іске асыру


есептік ақпарат

2021 жылғы желтоқсан

МСМ

тұжырымдаманы әзірлеу нәтижелері бойынша

-


бюджеттен тыс қаражат (МЖӘ)


67

Қоршаған орта мен табиғи ресурстар мониторингінің бірыңғай мемлекеттік жүйесін құру және енгізу

мың теңге

есептік ақпарат

2022 жылғы желтоқсан

ЭГТРМ

-

-

ИҰ әзірлеу нәтижесі бойынша


РБ

жаңа бюджеттік бағдарлама

4-міндет. "Ақылды" қалалар

Көрсеткіш

14

"Ақылды" қалалардың жаһандық рейтингтерінің біріне енген Қазақстан қалаларының саны

бірл.



ЖАО

1

2

3

4

5




Іс-шаралар

68

"Smart Astana" компоненттерін "Smart Astana" тұжырымдамасына сәйкес іске асыру


есептік ақпарат

2018-2022 жылдардағы желтоқсан

Нұр-Сұлтан қаласының әкімдігі

тұжырымдаманы әзірлеу нәтижелері бойынша


ЖБ


69

"Smart Almaty" компоненттерін "Smart Almaty" тұжырымдамасына сәйкес іске асыру


есептік ақпарат

2018-2022 жылдардағы желтоқсан

Алматы қаласының әкімдігі

тұжырымдаманы әзірлеу нәтижелері бойынша


ЖБ


70

"Smart Shymkent" компоненттерін "Smart Shymkent" тұжырымдамасына сәйкес іске асыру


есептік ақпарат

2018-2022 жылдардағы желтоқсан

Шымкент қаласының әкімдігі

тұжырымдаманы әзірлеу нәтижелері бойынша


ЖБ


71

"Smart Aktobe" компоненттерін "Smart Aktobe" тұжырымдамасына сәйкес іске асыру


есептік ақпарат

2018-2022 жылдардағы желтоқсан

Ақтөбе облысының әкімдігі

тұжырымдаманы әзірлеу нәтижелері бойынша


ЖБ


72

"Smart Karaganda" компоненттерін "Smart Karaganda" тұжырымдамасына сәйкес іске асыру


есептік ақпарат

2018-2022 жылдарда желтоқсан

Қарағанды облысының әкімдігі

тұжырымдаманы әзірлеу нәтижелері бойынша


ЖБ


73

Шағын қалалардың жедел басқару орталықтарын құру


есептік ақпарат

2021-2022 жылдарда желтоқсан

ІІМ, ЖАО

 -

 -

ТЭН түзету нәтижелері бойынша


РБ

076 "Қоғамдық тәртіпті қорғау және қоғамдық қауіпсіздікті қамтамасыз ету" бағдарламасы

74

Әкімдіктер мен ПИК-тің тұрғындармен өзара іс-қимыл кезінде құрылыс сайттарын (жаңа пошталық кодтары бар QR-коды) пайдалануы


есептік ақпарат

жыл сайын- желтоқсан

ЖАО, "Қазпошта" АҚ (келісу бойынша)

қаржыландыру талап етілмейді


қаржыландыру талап етілмейді


ІIІ бағыт. Цифрлық Жібек жолын іске асыру

1-міндет. Байланыс желілерінің және АКТ инфрақұрылымының қамтуын кеңейту

Көрсеткіш

15

Интернетке кеңжолақты қол жеткізудің үй желілерінің ену деңгейі

%



ЦДИАӨМ, байланыс операторлары (келісу бойынша)

79

84

84,2

84,5

84,8




Іс-шаралар

75

ҚР ауылдық елді мекендеріне кеңжолақты интернетке қолжетімділікті қамтамасыз ету

елді мекендер

есептік ақпарат

2018- 2021 жылдардағы желтоқсан

ЦДИАӨМ, "Қазақтелеком" АҚ (келісу бойынша), "Транстелеком" АҚ және "Silk Net Com" ЖШС құрамындағы консорциум (келісу бойынша)

56

685

509

 -

 -

1 250

РБ, жеке қаражат

120 "Мемлекеттік-жекешелік әріптестік жобалары бойынша мемлекеттік міндеттемелерді орындау" бағдарламасы

76

"KazSat-2" ғарыштық аппаратын жоспарлы ауыстыру үшін "KazSat-2R" ғарыштық байланыс жүйесін құру және іске қосу

мың теңге

есептік ақпарат

2022 жылғы желтоқсан

ЦДИАӨМ

ескертпе: 2024 жылы "KazSat-2R" ҒБЖ-ны пайдалануға беру

15 000 000

15 000 000

15 000 000

45 000 000

РБ

012 "KazSat-2R" ғарыштық байланыс жүйесін құруға және пайдалануға беруге "Республикалық ғарыштық байланыс орталығы" АҚ жарғылық капиталын ұлғайту" бағдарламасы

77

Цифрлық эфирлік телерадиохабарларын тарату желісінің салу

мың теңге

есептік ақпарат

2020 жылғы желтоқсан

АҚДМ, "Қазтелерадио" АҚ (келісу бойынша)

3 617 138

ҚЭН түзету нәтижелері бойынша

-

-

3 617 138

РБ

жаңа бюджеттік бағдарлама

2-міндет. АКТ саласындағы ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету

Көрсеткіш

16

Қазақстан Республикасы киберқауіпсіздігінің жаһандық индексі деңгейін жоғарылату

индекс



ЦДИАӨМ

0,380

0,780

0,790

0,800

0,810




Іс-шаралар

78

Үлкен деректерді талдау үшін технологиялық орталық құру


есептік ақпарат

2021 жылғы желтоқсан

ЦДИАӨМ, "ҰАТ" АҚ (келісу бойынша)

-

ХҚИ

-


ХҚИ


79

Зиянды кодты зерттеу зертханаларын жабдықтау

мың теңге

есептік ақпарат

2020 жылғы желтоқсан

ҰҚК (келісу бойынша), "МТҚ" АҚ" (келісу бойынша)

30 111

7 055

7 055

 -

44 221

РБ

001 "Ұлттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету"

80

Ақпараттық қауіпсіздік құралдарын зерттеу зертханаларын жабдықтау

мың теңге

есептік ақпарат

2020 жылғы шілде

ҰҚК (келісу бойынша), "МТҚ" РМК (келісу бойынша)

743 885

293 478

 -

 -

1 037 363

РБ

001 "Ұлттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету"

81

Ақпараттық қауіпсіздік саласында сынақ зертханаларын жабдықтау

мың теңге

есептік ақпарат

2020 жылғы желтоқсан

ҰҚК (келісу бойынша), "МТҚ" АҚ" (келісу бойынша)

61 491

61 491

61 491



184 473

РБ

001 "Ұлттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету"

82

Интернеттің қазақстандық сегментінің АҚ-ны қамтамасыз ету мониторингі, "электрондық үкіметтің" ақпараттандыру объектілерінің, сондай-ақ ақпараттық-коммуникациялық инфрақұрылымның аса маңызды объектілерінің қауіпсіз жұмыс істеуі және оларды қорғау, АҚ-ны қамтамасыз ету жөніндегі бірлескен іс-шараларды Қазақстан Республикасында белгіленген тәртіппен жүргізе отырып, АҚ инциденттеріне ден қою мәселелері бойынша салааралық үйлестіруді жүзеге асыру

мың теңге

есептік ақпарат

жыл сайын- желтоқсан

ҰҚК (келісу бойынша), "МТҚ" АҚ" (келісу бойынша)

182 096

309 933

993 547

993 547

993 547

3 472 670

РБ

001 "Ұлттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету"

83

Ұлттық ақпараттық қауіпсіздікті үйлестіру орталығын құру

мың теңге

есептік ақпарат

2020 жылғы желтоқсан

ҰҚК (келісу бойынша), ЦДИАӨМ

6 571 511

12 751 732

9 600 000

28 923 243

РБ

001 "Ұлттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету"

84

Ақпараттық қауіпсіздіктің ұлттық стандарттарын әзірлеу және қабылдау

мың теңге

бекітілген стандарттар

2019 жылғы желтоқсан

СИМ, ЦДИАӨМ, мүдделі МО, "Атамекен" ҚР ҰКП (келісу бойынша)

80 158

78 943

 -

 -

159 101

РБ

061 "Техникалық реттеу және метрология саласындағы қызметтер" бағдарламасы

IV бағыт. Адами капиталды дамыту

1-міндет. Орта, техникалық және кәсіптік, жоғары білімдегі цифрлық сауаттылықты арттыру

Көрсеткіш

17

Бастауыш мектепте бағдарламалау негіздерін оқыған оқушылар үлесі

%



БҒМ

-

24

48

73

100




18

Базалық АКТ құзыреті бар шығарылған түлектер санының өсуі

мың адам



БҒМ

260

270

280

290

300




19

 АКТ саласындағы шығарылған мамандардың саны (жыл сайын)

мың адам



БҒМ

18

20

22

25

30




Іс-шаралар

85

Бастауыш білім беруде 1 – 4-сыныптарда бағдарламалау негіздерін енгізу":
2018 – 2019 оқу жылында – 3-сыныптарда,
2019 – 2020 оқу жылында – 4-сыныптарда,
2020 – 2021 оқу жылында – 1-сыныптарда,
2021 – 2022 оқу жылында – 2-сыныптарда


есептік ақпарат

жыл сайын- маусым

БҒМ

ББ-да қарастырылған қаражат шеңберінде


ЖБ


86

STEM элементтерін (робототехника, виртуалды шындықты, 3D принтинг және басқаларды) ескере отырып, бағдарламалау тілдерін қайта қарау арқылы орта білім беру бағдарламаларын өзектілендіру (5-11-сыныптар)


өзектендірілген оқу бағдарламасы

жыл сайын- маусым

БҒМ, "Атамекен" ҚР ҰКП (келісу бойынша), ЦДИАӨМ

қаржыландыру талап етілмейді


қаржыландыру талап етілмейді


87

Жетекші мамандықтар, оның ішінде: заманауи трендтерді ескере отырып, АКТ бойынша білім беру бағдарламаларын өзектілендіру


есептік ақпарат

жыл сайын- маусым

БҒМ, ЖОО-лар (келісу бойынша), ЦДИАӨМ

ЖОО жеке қаражаты (бюджеттен тыс қаражат)


ЖОО жеке қаражаты (бюджеттен тыс қаражат)


88

Кәсіпорындағы ЖОО-ның АКТ филиалдарын ашу


есептік ақпарат

жыл сайын - желтоқсан

БҒМ, ЖОО-лар (келісу бойынша), кәсіпорындар (келісу бойынша)

ЖОО жеке қаражаты (бюджеттен тыс қаражат)


ЖОО жеке қаражаты (бюджеттен тыс қаражат)


89

ЖОО және/немесе кәсіпорындар базасында практикалық және зертханалық сабақтарды өткізу арқылы білім беру процесіне өндірістік АКТ мамандарын тарту


есептік ақпарат

жыл сайын- желтоқсан

ЖОО (келісу бойынша), БҒМ, "ІТКҚҚ" ЗТҚ (келісу бойынша), "ҰТҚ" ЗТҚ (келісу бойынша)

қаржыландыру талап етілмейді


қаржыландыру талап етілмейді


90

Студенттердің цифрлық дағдыларын арттыру мақсатында Қазақстан Республикасының жоғары оқу орындарының базасында құзыреттілік орталықтарын ашу


есептік ақпарат

жыл сайын - желтоқсан

ЖОО-лар (келісу бойынша), БҒМ, ЦДИАӨМ

кәсіпорындардың жеке қаражаты (бюджеттен тыс қаражат)


кәсіпорындардың жеке қаражаты (бюджеттен тыс қаражат)


91

Қолданыстағы инфрақұрылым негізінде Өнеркәсіптік автоматтандыру және цифрландыру институтын құру


есептік ақпарат

2018 жылғы маусым

БҒМ, АКМ, ИДМ, мүдделі органдар мен ұйымдар (келісу бойынша)

тұжырымдама әзірлеу нәтижелері бойынша

-

-

-

-


бюджеттен тыс қаражат (МЖӘ)


92

Astana IT University дамыту (Киберқауіпсіздік және IoT бойынша ғылыми-практикалық зертхананың ашылуы мен дамуы)


есептік ақпарат

жыл сайын- маусым

ЦДИАӨМ, БҒМ, "Astana IT University" ЖШС (келісу бойынша), ННББҚ ҚҚ, (келісу бойынша), "Зерде" холдингі" АҚ (келісу бойынша)

 -

 -

құжаттаманы әзірлеу нәтижелері бойынша


РБ

жаңа бюджеттік бағдарлама

2-міндет. Халықтың цифрлық сауаттылығын арттыру (даярлау, қайта даярлау)

Көрсеткіш

20

Цифрлық сауаттылыққа оқытудан өткен кәсіпқой кадрлар үлесі

%



ЦДИАӨМ

0,22

0,44

0,66

0,88

1,1




Іс-шаралар

93

Халыққа базалық цифрлық дағдыларды оқыту, кадрларды қайта даярлау курстарын өткізу


есептік ақпарат

жыл сайын- желтоқсан

ЖАО, ЦДИАӨМ, "Қазпошта" АҚ (келісу бойынша), "Азаматтарға арналған үкімет" МК" КеАҚ (келісу бойынша), мүдделі МО, "Astana IT University" ЖШС (келісу бойынша)

жергілікті бюджет есебінен


ЖБ


94

ШОБ өкілдері үшін негізгі және практикалық цифрлық дағдыларды оқыту курстарын өткізу


есептік ақпарат

жыл сайын- желтоқсан

ҰЭМ, ЦДИАӨМ, "Атамекен" ҚР ҰКП (келісу бойынша)

-

200 000

322 500

322 500

322 500

1 167 500

РБ

087 бағдарламасы

95

Ашық білімнің ұлттық платформасын құру


есептік ақпарат

2020 жылғы желтоқсан

БҒМ, "Қазақстан Республикасының жоғары оқу орындарының қауымдастығы" ЗТБ (келісу бойынша), "Назарбаев Университеті" ДБҰ (келісу бойынша)

ЖАТ әзірлеу нәтижелері бойынша

-

-


РБ

103 "Жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру саласындағы қамтамасыз ету әдіснамасы"

96

Цифрлық академия

мың теңге

есептік ақпарат

2018 жылғы желтоқсан

МҚІА (келісу бойынша), "ҚР Президенті жанындағы Мемлекеттік басқару академиясы" РМҚК (келісу бойынша)

622 904

-

-

-

-

622 904

РБ

001 "Мемлекеттік қызмет саласындағы бірыңғай мемлекеттік саясатты қалыптастыру және іске асыру"

97

АКТ саласындағы кәсіптік стандарттарды бекіту


есептік ақпарат

жыл сайын- желтоқсан

"Атамекен" ҚР ҰКП (келісу бойынша), ЦДИАӨМ, Еңбекмині, "ІТКҚҚ" ЗТҚ (келісу бойынша), "ҰТҚ" ЗТҚ (келісу бойынша), мүдделі МО

қаржыландыру талап етілмейді


қаржыландыру талап етілмейді


98

Цифрлық дағдыларды игеруге қойылатын талаптарды ескере отырып, экономика салаларының кәсіптік стандарттарын әзірлеуге қатысу


есептік ақпарат

жыл сайын- желтоқсан

ЦДИАӨМ, Еңбекмині, "Атамекен" ҚР ҰКП (келісу бойынша), ҚР қауымдастықтары (келісу бойынша), "Зерде" холдингі" АҚ (келісу бойынша), мүдделі МО

қаржыландыру талап етілмейді


қаржыландыру талап етілмейді


V бағыт. Инновациялық экожүйені құру

1-міндет. Инновациялық даму алаңдарын қолдау

Көрсеткіш

21

Технопарктердің, инкубаторлар мен акселераторлардың қолдауымен іске қосылған стартап компаниялар саны

бірл.



ЦДИАӨМ, ҰЭМ, "Astana Hub" халықаралық IT-стартаптар технопаркі" КҚ (келісу бойынша), "ИТП" ДКҚ (келісу бойынша), "Зерде" холдингі" АҚ (келісу бойынша), "QazTech Ventures" АҚ (келісу бойынша), АХҚО (келісу бойынша)

200

300

500

800

1000




Іс-шаралар

99

Халықаралық IT-стартаптар технопаркін құру (Astana hub)


есептік ақпарат

2018 жылғы ақпан

"Зерде" холдингі" АҚ (келісу бойынша), АХҚО (келісу бойынша)

"Зерде" холдингі" АҚ жеке қаражаты

-

-

-

-


жеке қаражат


100

ҚР-да қолданыстағы акселератормен инкубаторларды дамыту

 мың теңге

есептік ақпарат

жыл сайын- желтоқсан

ЦДИАӨМ, ҰЭМ, "Зерде" холдингі" АҚ (келісу бойынша), "Astana Hub" халықаралық IT-стартаптар технопаркі" КҚ (келісу бойынша), "QazTech Ventures" АҚ (келісу бойынша), "ИТП" ДКҚ (келісу бойынша), АХҚО (келісу бойынша)

-

1 320 600

2 891 660

2 857 045

2 857 045

9 926 350

РБ

205 "Қазақстан Республикасының инновациялық дамуын қамтамасыз ету" бағдарламасы, 103 "Астана Хаб" IT-стартаптардың халықаралық технопаркі базасында инновациялық экожүйе құру" кіші бағдарламасы

101

ЭЫДҰ елдерінің тәжірибесін ескере отырып, ІТ шешімдерін патенттеу мәселелері бойынша зияткерлік меншік саласындағы заңнаманы жетілдіру жөнінде ұсыныстар әзірлеу


НҚА

2018 жылғы желтоқсан

Әділетмині, АКМ

қаржыландыру талап етілмейді

-

-

-

-


қаржыландыру талап етілмейді


102

Astana нub негізінде "Индустрия 4.0" платформасын құру


есептік ақпарат

2019 жылғы желтоқсан

"Зерде" холдингі" АҚ (келісу бойынша), АХҚО (келісу бойынша), "QazIndustry" ҚИЭО" АҚ (келісу бойынша)

"Зерде" холдингі" АҚ жеке қаражаты

 -

 -


жеке қаражат


103

"Өндіру 4.0" өндіруші секторындағы инновациялық өзара іс-қимыл


есептік ақпарат

2021 жылғы желтоқсан

ИИДМ, БҒМ, тау-кен өндірісінің компаниялары (келісу бойынша), "ТМКҚ" ЗТБ (келісу бойынша)

қаржыландыру талап етілмейді

 -


қаржыландыру талап етілмейді


104

Құрылыс саласын цифрландыру үшін BIM + зертханасын құру және оның жұмыс істеуі


есептік ақпарат

2019 жылғы наурыз

ИИДМ, "ИТП" ДКҚ (келісу бойынша)

"ИТП" ДКҚ жеке қаражаты

-

-

-


жеке қаражат


2-міндет. Технологиялық кәсіпкерлікті, стартап мәдениетті және ҒЗТҚЖ-ны дамыту

Көрсеткіштер

22

АКТ саласында ұлттық өтініш берушілерге (ҚР резидент компанияларға/жеке тұлғаларға) берілген патенттер санының өсуі

бірл.



ЦДИАӨМ

-

33

53

73

93




23

"Astana Hub" технопаркінде жеделдету бағдарламасынан өткен стартаптардың саны

бірл.



ЦДИАӨМ

33

90

150

220

298




Іс-шаралар

105

ҚР-ға халықаралық техникалық кәсіпкерлерді, ғалымдар мен білікті мамандарды тартуға қолайлы жағдайлар жасау (оның ішінде визалық процесті жеңілдету, тұрғын үй жағдайын қолдау және т.б.)


есептік ақпарат

жыл сайын- желтоқсан

"Зерде" холдингі" АҚ (келісу бойынша)

қаржыландыру талап етілмейді


қаржыландыру талап етілмейді


106

Қолданыстағы мемлекеттік қолдау шаралары шеңберінде ұлттық деңгейде стартаптар үшін тәлімгерлік бағдарламаларды әзірлеу


есептік ақпарат

жыл сайын- желтоқсан

ЦДИАӨМ, ҰЭМ, "Astana Hub" халықаралық IT-стартаптар технопаркі" КҚ (келісу бойынша), АХҚО (келісу бойынша)

қаржыландыру талап етілмейді


қаржыландыру талап етілмейді


107

АТ-компанияларды ілгерілету бойынша коммуникациялық алаңды ұйымдастыру


есептік ақпарат

жыл сайын- желтоқсан

"Зерде" холдингі" АҚ (келісу бойынша)

"Зерде" холдингі" АҚ жеке қаражаты


жеке қаражат


108

Инновациялық қызметті танымал ету (БАҚ-та промо-клиптер орналастыру, интернет-ресурстар, әлеуметтік желілер, бизнес-форумдарды ұйымдастыру, көрмелер және т.б.).


есептік ақпарат

жыл сайын- желтоқсан

ЦДИАӨМ

қаржыландыру талап етілмейді


қаржыландыру талап етілмейді


109

Халықаралық АКТ-компаниялардың R&D орталықтарын ашу


есептік ақпарат

жыл сайын- желтоқсан

"Astana Hub" халықаралық IT-стартаптар технопаркі" КҚ (келісу бойынша)

қаржыландыру талап етілмейді


қаржыландыру талап етілмейді


110

ҚР-дағы R&D ұйымдардың қызметіне қолайлы жағдайлар жасау


есептік ақпарат

жыл сайын-желтоқсан

ЦДИАӨМ, БҒМ

қаржыландыру талап етілмейді


қаржыландыру талап етілмейді


111

Білім беру ұйымдарында "Кәсіпкерлік негіздері" курсын енгізу


есептік ақпарат

жыл сайын-желтоқсан

БҒМ

қаржыландыру талап етілмейді


қаржыландыру талап етілмейді


112

E-Residence жобасын жасау және енгізу


есептік ақпарат

2021 жылғы желтоқсан

СІМ, АХҚО, ЦДИАӨМ, ҰЭМ, Қаржымині, ІІМ, Еңбекмині, ҰҚК (келісу бойынша), "Зерде" холдингі" АҚ (келісу бойынша), "ҰАТ" АҚ (келісу бойынша), "Атамекен" ҚР ҰКП (келісу бойынша)

тұжырымдама әзірлеу нәтижелері бойынша


бюджеттен тыс қаражат (МЖӘ)


113

Халықаралық инновациялық кластерлермен әріптестікті іске асыру


есептік ақпарат

жыл сайын- желтоқсан

ЦДИАӨМ, СІМ, "Зерде" холдингі" АҚ (келісу бойынша), "ИТД" ДКҚ (келісу бойынша) "Astana Hub" халықаралық IT-стартаптар технопаркі" КҚ (келісу бойынша)

қаржыландыру талап етілмейді


қаржыландыру талап етілмейді


3-міндет. "Венчурлік" қаржыландыруды тарту

Көрсеткіш

24

"Венчурлік капиталдың қолжетімділігі" индикаторы бойынша ДЭФ ЖБИ рейтингін жақсару

рейтингтегі орны



ЦДИАӨМ

100

95

90

85

80




Іс-шаралар

114

Инновациялық жобаларды тәуекелді қаржыландыру үшін заңнамалық базаны қалыптастыру


НҚА

жыл сайын- желтоқсан

ЦДИАӨМ, ҰЭМ, Қаржымині, "QazTechVentures" АҚ (келісу бойынша)

қаржыландыру талап етілмейді


қаржыландыру талап етілмейді


115

Венчурлік қорлар қызметінің статистикалық есебін жетілдіру


НҚА

2021 жылғы желтоқсан

ЦДИАӨМ, ҰБ (келісу бойынша), ҰЭМ, Қаржымині, "QazTech Ventures" АҚ (келісу бойынша)

қаржыландыру талап етілмейді

-


қаржыландыру талап етілмейді


116

Венчурлік қорларды құруға көмек көрсету


есептік ақпарат

жыл сайын- желтоқсан

ЦДИАӨМ, ҰЭМ, "QazTech Ventures" АҚ (келісу бойынша), "Astana Hub" халықаралық IT-стартаптар технопаркі" КҚ (келісу бойынша), "ИТП" ДКҚ (келісу бойынша), "Ғылым қоры" АҚ (келісу бойынша), "Астана Innovations" АҚ (келісу бойынша), "Зерде" холдингі" АҚ (келісу бойынша), "Самұрық -Қазына" ҰӘҚ" АҚ (келісу бойынша), "Бәйтерек" ҰБХ" АҚ (келісу бойынша)

жеке қаражат (бюджеттен тыс қаражат)


жеке қаражат


117

"Astana Hub" технопаркі аясында бірлесіп қаржыландыру қорын құру


есептік ақпарат

2018 жылғы желтоқсан

АКМ, ҰЭМ, ИДМ, "Зерде" холдингі" АҚ (келісу бойынша), "Самұрық -Қазына" ҰӘҚ" АҚ (келісу бойынша), "Бәйтерек" ҰБХ" АҚ (келісу бойынша)

жеке қаражат (бюджеттен тыс қаражат)

-

-

-

-


жеке қаражат


4-міндет. Инновацияға сұраныстың қалыптасуы

Көрсеткіштер

25

АТ-нарығының жалпы көлеміндегі АТ-қызметтерінің үлесі (дамыған елдермен салыстырмалы түрде)

%



ЦДИАӨМ

15,6

19,7

23,8

27,9

32,4




26

АТ қызметтеріндегі жергілікті қамту үлесі

%



ЦДИАӨМ, "Зерде" холдингі" АҚ (келісу бойынша), ОМО

26,8

60

65

67,5

70




Іс-шаралар

118

Мемлекеттік және корпоративтік инновацияларды дамыту үшін қолайлы жағдайлар жасау


есептік ақпарат

жыл сайын- желтоқсан

ЦДИАӨМ, "Astana Hub" халықаралық IT-стартаптар технопаркі" КҚ (келісу бойынша)

қаржыландыру талап етілмейді


қаржыландыру талап етілмейді


119

Кәсіпорындар үшін Индустрия 4.0 технологияларын енгізуге қаржылық, фискалдық және басқа стимулдар жасау


НҚА

2018 жылғы желтоқсан

ИДМ, АКМ, Қаржымині, ҰЭМ, "Бәйтерек" ҰБХ" АҚ (келісу бойынша), "Атамекен" ҚР ҰКП (келісу бойынша)

қаржыландыру талап етілмейді

-

-

-

-


қаржыландыру талап етілмейді


120

Экономика салаларын цифрландыру жобалары бойынша инновациялық гранттар беру

мың теңге

есептік ақпарат

жыл сайын-желтоқсан

ЦДИАӨМ, "QazIndustry" ҚИЭО" АҚ (келісу бойынша)

602 933

бұрын бөлінген қаражат шегінде

602 933

РБ

205 "Қазақстан Республикасының инновациялық дамуын қамтамасыз ету" бағдарламасы

121

Технологиялар трансферті жүйесін дамыту


есептік ақпарат

жыл сайын- желтоқсан

ЦДИАӨМ, "QazIndustry" ҚИЭО" АҚ (келісу бойынша)

205 бюджеттік бағдарламасы бойынша көзделген қаражат шегінде


РБ

205 "Қазақстан Республикасының инновациялық дамуын қамтамасыз ету"

122

Компаниялардың инновациялық қызметін қолдау (collaborative innovation)


есептік ақпарат

жыл сайын- желтоқсан

ЦДИАӨМ

қаржыландыру талап етілмейді


қаржыландыру талап етілмейді


123

Қазақстан Республикасының сенім білдірілген бағдарламалық қамтылымы мен электрондық өнеркәсіп өнімінің ұлттық тізілімін қалыптастыру


НҚА

2018 жылғы наурыз

ҚАӨМ, "ІТКҚҚ" ЗТҚ (келісу бойынша)

қаржыландыру талап етілмейді

 -

 -


қаржыландыру талап етілмейді


124

АКТ саласындағы жергілікті қамтуды дамытуға жүйелі түрде мониторинг және талдау жүргізу


есептік ақпарат

жыл сайын- желтоқсан

ИИДМ, ЦДИАӨМ

қаржыландыру талап етілмейді


қаржыландыру талап етілмейді


125

АТ-индустриясын дамыту бойынша жол картасын әзірлеу және қабылдау


НҚА

2018 жылғы наурыз

АКМ, ОМО, "Зерде" ходингі" АҚ (келісу бойынша), "Атамекен" ҚР ҰКП (келісу бойынша), "ІТКҚҚ" ЗТҚ (келісу бойынша)

қаржыландыру талап етілмейді

 -

 -

 -


қаржыландыру талап етілмейді



      Ескертпе: аббревиатуралардың толық жазылуы:

      АБЖ – автоматтандырылған басқару жүйесі

      АҚДМ – Қазақстан Республикасының Ақпарат және қоғамдық даму министрлігі

      "Атамекен" ҚР ҰКП – "Атамекен" Қазақстан Республикасының ұлттық кәсіпкерлер палатасы

      АХҚО – "Астана" халықаралық қаржы орталығы

      Әділетмині – Қазақстан Республикасының Әділет министрлігі

      "Бәйтерек" ҰБХ" АҚ – "Бәйтерек" ұлттық басқарушы холдингі" акционерлік қоғамы

      ББ – бюджеттік бағдарлама

      БЖТЕ – бағдарламалық жасақтамаға қойылатын талаптар

      БП – Қазақстан Республикасының Бас прокуратурасы

      "ДМБҰО" РМК – Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің "Дәрілік заттарды, медициналық мақсаттағы бұйымдарды және медицина техникасын сараптау ұлттық орталығы" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорны

      ДСМ – Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігі

      ЕДБ – екінші деңгейдегі банктер

      ЕЛ – "Е–лицензиялау" мемлекеттік деректер базасы" ақпараттық жүйесі

      "ЕРДО" АҚ – "Еңбек ресурстарын дамыту орталығы" акционерлік қоғамы

      ЖАТ – жобалауға арналған тапсырма

      ЖМТ МД – "Жылжымайтын мүлік тіркелімі" мемлекеттік дерекқоры

      ЖОО – жоғары оқу орны

      ЖС – Қазақстан Республикасының Жоғарғы Соты

      ЖФБ – жиырма футтық эквивалент

      ЖШС – жауапкершілігі шектеулі серіктестік

      ИҰ – инвестициялық ұсыныс

      "ИТП" ДКҚ – "Инновациялық технологиялар паркі" дербес кластерлік қоры

      "ҚазАгро" ҰБХ" АҚ – "ҚазАгро" ұлттық басқарушы холдингі" акционерлік қоғамы

      "Қазатомөнеркәсіп" ҰАК" АҚ – "Қазатомөнеркәсіп" ұлттық атом компаниясы" акционерлік қоғамы

      "ҚазМұнайГаз" ҰК" АҚ – "ҚазМұнайГаз" ұлттық компаниясы" акционерлік қоғамы

      ҚАӨМ – Қазақстан Республикасы Қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрлігі

      Қаржымині – Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігі

      "Қазақстан Республикасы Президентінің жанындағы Мемлекеттік басқару академиясы" РМҚК – "Қазақстан Республикасы Президентінің жанындағы Мемлекеттік басқару академиясы" республикалық мемлекеттік қазыналық кәсіпорны

      КеАҚ – коммерциялық емес акционерлік қоғам

      Қорғанысмині – Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігі

      ҚЭН – қаржы–экономикалық негіздеме

      "МӘСҚ" КеАҚ – "Әлеуметтік медициналық сақтандыру қоры" коммерциялық емес акционерлік қоғамы

      МЖК ААЖ – "Мемлекеттік жер кадастры" автоматтандырылған ақпараттық жүйесі

      МЖӘ – мемлекеттік–жекешелік әріптестік

      МК – мемлекеттік корпорация

      МҚІА – Қазақстан Республикасының Мемлекеттік қызмет істері агенттігі

      МСМ – Қазақстан Республикасы Мәдениет және спорт министрлігі

      "МТҚ" АҚ" – "Мемлекеттік техникалық қызмет" акционерлік қоғамы

      "Назарбаев Университеті" ДБҰ – "Назарбаев Университеті" дербес білім беру ұйымы

      ННББҚ ҚҚ – "Нұрсұлтан Назарбаевтың білім беру қоры" қоғамдық қоры

      "РЭДСО" РМК – Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің "Республикалық электрондық денсаулық сақтау орталығы" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорны

      "Самұрық-Қазына" ҰӘҚ" АҚ – "Самұрық – Қазына" ұлттық әл ауқат қоры" акционерлік қоғамы

      СІМ – Қазақстан Республикасының Сыртқы істер министрлігі

      ТҚЖҚ– техникалық қолдау көрсету және жөндеуді қамтамасыз ету

      "ТМКҚ" ЗТБ – "Тау–кен өндіруші және тау–кен металлургиялық кәсіпорындардың республикалық қауымдастығы" заңды тұлғалар бірлестігі

      ТТ – техникалық тапсырма

      ТЭН – техникалық–экономикалық негіздеме

      "ҰАТ" АҚ – "Ұлттық ақпараттық технологиялар" акционерлік қоғамы

      ҰКДИ – ұлттық кеңістіктік деректер инфрақұрылымы

      ҰҚК – Қазақстан Республикасының Ұлттық қауіпсіздік комитеті

      "ҰТҚ" ЗТҚ – "Қазақстанның Ұлттық телекоммуникациялық қауымдастығы" заңды тұлғалардың бірлестігі

      ХҚКО БАЖ –Халыққа қызмет көрсету орталықтарына арналған біріктірілген ақпараттық жүйе

      ХҚИ – халықаралық қаржы институттары

      ІІМ – Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігі

      ЭГТРМ – Қазақстан Республикасы Экология, геология жəне табиғи ресурстар министрлігі

      ЭЫДҰ – Экономикалық ынтымақтастық және даму ұйымы

      ЭҮП – "Электрондық үкімет" порталы

      BIM – building information modeling

      IaaS – Infrastructure as a Service

      "ІТКҚҚ" ЗТБ – "ІТ компаниялардың қазақстандық қауымдастығы" заңды тұлғалардың бірлестігі

      "КEGOC" АҚ – "Kazakhstan Electricity Grid Operating Company" акционерлік қоғамы

      mgov – мобильді үкімет

      PaaS – Platform as a Service

      QR-code – Quick Response Code

      "QazIndustry" ҚИЭО" АҚ – "QazIndustry" Қазақстандық индустрия және экспорт орталығы" акционерлік қоғамы

      R&D – Research and Development

      SaaS – Software as a Service

      STEM – S – science, T – technology, E – engineering, M – mathematics

Об утверждении Государственной программы "Цифровой Казахстан"

Постановление Правительства Республики Казахстан от 12 декабря 2017 года № 827. Утратило силу постановлением Правительства Республики Казахстан от 17 мая 2022 года № 311.

      Сноска. Утратило силу постановлением Правительства РК от 17.05.2022 № 311.

      Правительство Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:

      1. Утвердить прилагаемую Государственную программу "Цифровой Казахстан" (далее – Программа).

      2. Министерству цифрового развития, инноваций и аэрокосмической промышленности Республики Казахстан представлять в Министерство национальной экономики Республики Казахстан информацию о ходе исполнения Программы в порядке и сроки, установленные постановлением Правительства Республики Казахстан от 29 ноября 2017 года № 790 "Об утверждении Системы государственного планирования в Республике Казахстан".

      Сноска. Пункт 2 с изменением, внесенным постановлением Правительства РК от 20.12.2019 № 949.

      3. Центральным и местным исполнительным органам, а также государственным органам, непосредственно подчиненным и подотчетным Президенту Республики Казахстан, принять меры по реализации Программы.

      4. Контроль за исполнением настоящего постановления возложить на Министерство цифрового развития, инноваций и аэрокосмической промышленности Республики Казахстан.

      Сноска. Пункт 4 в редакции постановления Правительства РК от 20.12.2019 № 949.

      5. Настоящее постановление вводится в действие со дня его подписания.

      Премьер-Министр
Республики Казахстан
Б. Сагинтаев

  УТВЕРЖДЕНА
постановлением Правительства
Республики Казахстан
от 12 декабря 2017 года № 827

Государственная Программа "Цифровой Казахстан"

      Сноска. Государственная Программа с изменениями, внесенными постановлением Правительства РК от 20.12.2019 № 949.

      1. Паспорт Программы

      2. Введение

      2.1. Резюме

      2.2. Глобальные тренды цифровизации и международный опыт

      3. Анализ текущей ситуации

      3.1. Цифровые преобразования в отраслях экономики

      3.2. Цифровизация деятельности государственных органов

      3.3. Развитие цифровой инфраструктуры

      3.4. Развитие человеческого капитала

      3.5. Инновационная экосистема

      4. Цели, задачи, целевые индикаторы и показатели результатов реализации Программы

      5. Основные направления, пути достижения поставленных целей Программы и соответствующие меры

      5.1. Цифровизация отраслей экономики     

      5.2. Переход на цифровое государство

      5.3. Реализация цифрового шелкового пути

      5.4. Развитие человеческого капитала

      5.5. Создание инновационной экосистемы

      5.6. Система управления

      6. Необходимые ресурсы

      Глоссарий

1.Паспорт Программы

Наименование Программы

Государственная программа "Цифровой Казахстан"

Основание для разработки

Послание Президента Республики Казахстан "Третья модернизация Казахстана: глобальная конкурентоспособность" от 31 января 2017 года

Государственный орган, ответственный за разработку Программы

Министерство цифрового развития, инноваций и аэрокосмической промышленности Республики Казахстан

Государственные органы и организации, ответственные за реализацию Программы

Центральные и местные исполнительные органы, государственные органы, непосредственно подчиненные и подотчетные Президенту Республики Казахстан, субъекты квазигосударственного сектора

Цель Программы

Ускорение темпов развития экономики республики и улучшение качества жизни населения за счет использования цифровых технологий в среднесрочной перспективе, а также создание условий для перехода экономики Казахстана на принципиально новую траекторию развития, обеспечивающую создание цифровой экономики будущего в долгосрочной перспективе

Задачи Программы

1. Цифровизация промышленности и электроэнергетики.
2. Цифровизация транспорта и логистики.
3. Цифровизация сельского хозяйства.
4. Развитие электронной торговли.
5. Развитие финансовых технологий и безналичных платежей.
6. Государство – гражданам.
7. Государство – бизнесу.
8. Цифровизация внутренней деятельности государственных органов.
9. "Умные" города.
10. Расширение покрытия сетей связи и ИКТ инфраструктуры.
11. Обеспечение информационной безопасности в сфере ИКТ.
12. Повышение цифровой грамотности в среднем, техническом и профессиональном, высшем образовании.
13. Повышение цифровой грамотности населения (подготовка, переподготовка).
14. Поддержка площадок инновационного развития.
15. Развитие технологического предпринимательства, стартап культуры и НИОКР.
16. Привлечение "венчурного" финансирования.
17. Формирование спроса на инновации.

Сроки реализации

2018-2022 годы

Целевые индикаторы

Рост производительности труда по секции "Горнодобывающая промышленность и разработка карьеров" в 2022 году - 38,9%.
Рост производительности труда по секции "Транспорт и складирование" в 2022 году - 21,2%.
Рост производительности труда по секции "Сельское, лесное и рыбное хозяйство" в 2022 году - 82,0%.
Рост производительности труда по секции "Обрабатывающая промышленность" в 2022 году - 49,8%.
Доля электронной торговли в общем объеме розничной торговли в 2022 году - 2,6%.
Рост созданных рабочих мест за счет цифровизации в 2022 году - 300 тыс. человек.
Доля государственных услуг, полученных в электронном виде, от общего объема государственных услуг в 2022 году - 80%.
Доля пользователей сети интернет в 2022 году - 82,3%.
Уровень цифровой грамотности населения в 2022 году - 83%.
Улучшение в рейтинге ГИК ВЭФ по индикатору "Рост инновационных компаний" в 2022 году - 104 место.
Объем привлеченных инвестиций в стартапы в 2022 году - 67 млрд. тенге.
Индекс развития информационно-коммуникационных технологий в 2022 году - 30 место.

Источники и объемы финансирования

На реализацию Программы в 2018 - 2022 годах будут направлены средства бюджета в размере 108 683 142 тыс. тенге*1, в том числе:
2018 год - 20 103 128 тыс. тенге*
2019 год - 15 791 384 тыс. тенге*
2020 год - 32 691 920 тыс. тенге*
2021 год - 20 923 618 тыс. тенге*
2022 год - 19 173 092 тыс. тенге*,
а также средства из других источников финансирования, не запрещенных законодательством Республики Казахстан.

2. Введение

2.1. Резюме

      Целями государственной программы "Цифровой Казахстан" (далее – Программа) являются ускорение темпов развития экономики Республики Казахстан и улучшение качества жизни населения за счет использования цифровых технологий в среднесрочной перспективе, а также создание условий для перехода экономики Казахстана на принципиально новую траекторию развития, обеспечивающую создание цифровой экономики будущего в долгосрочной перспективе.

      Достижение данной цели подразумевает движение по двум векторам развития:

      "Цифровизация существующей экономики" - обеспечение прагматичного старта, состоящего из конкретных проектов в реальном секторе, запуск проектов по цифровизации и технологическому перевооружению существующих отраслей экономики, государственных структур и развитие цифровой инфраструктуры.

      "Создание цифровой индустрии будущего" - обеспечение долгосрочной устойчивости, запуск цифровой трансформации страны за счет повышения уровня развития человеческого капитала, построения институтов инновационного развития и, в целом, прогрессивного развития цифровой экосистемы.

      Программа, которая будет реализована в период 2018-2022 годы, обеспечит дополнительный импульс для технологической модернизации флагманских отраслей страны и сформирует условия для масштабного и долгосрочного роста производительности труда.

      Пять основных направлений реализации Программы:

      1. "Цифровизация отраслей экономики" – направление преобразования традиционных отраслей экономики Республики Казахстан с использованием прорывных технологий и возможностей, которые повысят производительность труда и приведут к росту капитализации.

      2. "Переход на цифровое государство" – направление преобразования функций государства как инфраструктуры предоставления услуг населению и бизнесу, предвосхищая его потребности.

      3. "Реализация цифрового Шелкового пути" – направление развития высокоскоростной и защищенной инфраструктуры передачи, хранения и обработки данных.

      4. "Развитие человеческого капитала" - направление преобразований, охватывающее создание так называемого креативного общества для обеспечения перехода к новым реалиям - экономике знаний.

      5. "Создание инновационной экосистемы" - направление создания условий для развития технологического предпринимательства и инноваций с устойчивыми горизонтальными связями между бизнесом, научной сферой и государством. Государство выступит в роли катализатора экосистемы, способного генерировать, адаптировать и внедрять в производство инновации.

      В рамках указанных пяти направлений сформированы 17 инициатив и более 100 мероприятий, возврат от реализации которых можно увидеть уже в ближайшие годы в явной форме, а также мероприятий, которые формируют основы формирования цифрового сектора как новой отрасли экономики будущего, основной результат от которых придется на следующие десятилетия.

      Реализация Программы предполагает привлечение финансирования в объеме 109 млрд. тенге из средств республиканского бюджета. Также ожидается привлечение более 169 млрд. тенге средств субъектов квазигосударственного сектора.

      Бенефициарами реализации Программы станут все население, бизнес и государственные органы Республики Казахстан, так как она затрагивает все сферы жизнедеятельности и нацелена на повышение уровня жизни каждого жителя государства. Программа приведет к существенным сдвигам в структуре занятости – в частности, к 2022 году будет создано 300 тысяч рабочих мест за счет цифровизации.

      Текущий средний уровень цифровизации экономики Казахстана сегодня - не барьер, а возможность совершить качественный рывок в развитии, который позволит стране выйти на передовые позиции на мировой арене. Для этого предполагается принятие комплекса мер и системной работы по пяти направлениям, описанным в данной Программе и в рамках мероприятий, приведенных в приложении к ней. Перечень мероприятий будет актуализироваться.

      _______________________

      1 Суммы будут уточняться в соответствии с бюджетом на соответствующий финансовый год.


2.2. Глобальные тренды цифровизации и международный опыт

      Сегодня Интернет экономика растет с темпами до 25% в год в развивающихся странах, при этом ни один сектор экономики не может даже приблизиться к таким темпам. 90% всех глобальных данных были созданы всего за 2 последних года. Уже 35 млрд. устройств подключены к интернету и осуществляют обмен данными - эта цифра в пять раз превышает общую численность населения мира. Но, вместе с этим Правительства и корпорации тратят почти полтриллиона долларов США ежегодно на противодействие новому, получившему широкое распространение явлению – кибератакам.

      Усилия по цифровизации приводят к созданию нового общества, где активно развивается человеческий капитал – знания и навыки будущего воспитываются с самых юных лет, повышаются эффективность и скорость работы бизнеса за счет автоматизации и других новых технологий, а диалог граждан со своими государствами становится простым и открытым. Цифровая революция происходит у нас на глазах.

      Эти изменения вызваны внедрением за последние годы множества технологических инноваций, применяемых в разных отраслях. Кардинальным образом меняются способы производства и получения добавленной стоимости, появляются новые требования к образованию и трудовым навыкам людей. Промышленный интернет вещей формирует будущее производственных отраслей, используя возможности гибкого и умного производства, обеспечивает революционный рост производительности. Искусственный интеллект внедряется, в том числе, в консервативных отраслях, таких как финансовые услуги и медицина. Технология 3D-печати уже сегодня способствует трансформации таких отраслей, как авиация, логистика, биомедицина и автомобильная промышленность. Блокчейн имеет все предпосылки совершить глобальную трансформацию денежной системы. Большие данные и повсеместная доступность связи являются одними из факторов, на основе которых строится "экономика совместного потребления", распространяющаяся в глобальных масштабах ускоренными темпами. Компании-лидеры сегмента "совместного потребления при отсутствии физических активов" по размерам капитализации превышают стоимость традиционных компаний с многомиллиардными физическими активами на балансе.

      Эти перемены радикальны и происходят за считанные годы и даже месяцы, а не десятилетия, как раньше. Но это только начало, и миру еще предстоит пережить основную массу перемен. Темп изменений нарастает, но еще не поздно быть частью этих изменений.

      Процесс цифровизации сегодня затрагивает практически все страны мира. В то же время, каждая страна сама определяет приоритеты цифрового развития. Более 15 стран мира реализуют на текущий момент национальные программы цифровизации. Передовыми странами по цифровизации национальных экономик являются Китай, Сингапур, Новая Зеландия, Южная Корея и Дания. Китай в своей программе "интернет плюс" интегрирует цифровые индустрии с традиционными, Канада создает ИКТ-хаб в Торонто, Сингапур формирует "Умную экономику", драйвером которой становится ИКТ, Южная Корея в программе "Креативная экономика" ориентируется на развитие человеческого капитала, предпринимательство и распространение достижений ИКТ, а Дания фокусируется на цифровизации госсектора.

      В этих странах государство играет ключевую роль в запуске и реализации программы, при этом успех зависит от вовлечения частных игроков - то, что называется "цифровая приватизация". Сегодня мы наблюдаем все больше примеров, когда государства осознанно подталкивают участников экономической системы к цифровому будущему. Государство объявляет своего рода "тендер" на закрытие тех или иных "неэффективностей", идентифицированных как приоритетные. Игроки представляют свои "биды", концепции пилотов и подходы к возможной реализации проектов. Государство квалифицирует предложения и выбирает победителя по итогам конкурса пилотных проектов. Победитель, как правило, не получает прямых государственных субсидий, но получает право реализовать свой проект "под ключ" (по тому или иному направлению, в той или иной отрасли, в том или ином регионе). Государство обеспечивает поддержку в области нормативной базы, синхронизацию и кооперацию с ключевыми стейкхолдерами (региональные власти и др.), а также создание стимулов для "цифровизируемых" отраслей. Также возможен выбор консорциума победителей, который позволяет снижать риски при реализации, в то же время, поддерживая конкуренцию между 2-3 игроками.

      Наиболее ярким примером подхода цифровой приватизации является Сингапур. Так, в 2014 г. государство инициировало разработку концепции Smart Nation и пригласило бизнес и экспертное сообщество к сотрудничеству для ее уточнения и реализации. Smart Nation – инициатива государства по повышению качества жизни посредством внедрения цифровизации в повседневную жизнь граждан. Государство сформировало исходный запрос на решение целого ряда задач, которые были определены как первостепенные для запуска основных инициатив в рамках Smart Nation. Так, одна из ключевых инициатив, определенных изначально, - развитие национальной сенсорной сети для построения "умного города". Под каждую из задач государство организовывает тендер для выбора подрядчика на разработку технического решения. Участие в тендере открыто для всех участников, отвечающих требованиям брифинга: таким образом, государство обеспечивает фокус не только на крупный бизнес, но и на привлечение малого и среднего бизнеса. Примечательно, что в 2015-2016 гг. более половины контрактов были подписаны с малым и средним бизнесом.

      Государство может обеспечить "цифровой скачок" в стране за счет ускоренного развития конкретных технологий. В таких случаях государство принимает на себя роль инвестора, определяющего ключевые, наиболее перспективные направления финансирования, исходя из оценки долгосрочного возврата на инвестиции, конкурентной позиции, трендов, а также вкладывается в фундаментальные условия успеха, такие как образование и переквалификация кадров.

      В Южной Корее при активной позиции государства опорные компании начинают самостоятельно осуществлять инвестиции в прорывные цифровые технологии. Так, один из крупнейших телеком-операторов страны - SKT - обозначил намерения инвестировать в технологии искусственного интеллекта и "интернета вещей" более 4 млрд. долларов США. Оператор отмечает необходимость партнерств в развитии новых технологий, а также планирует привлечение местных стартапов для разработки точечных решений.

      Еще один глобальный тренд – "самоцифровизация государства", т.е. цифровизация операций государства и государственных компаний. Самоцифровизация - задача, которую необходимо реализовать любому государству, нацеленному на максимизацию создания стоимости в экономике, рост благосостояния, достойное место в рейтингах ведения бизнеса и уровня жизни.

      У самоцифровизации на уровне страны существует два ключевых направления:

      - Цифровизация государственного управления: цифровой документооборот, принципы digital by default и digital first, пересмотр неэффективных процессов. В этой логике самоцифровизация охватывает весь спектр сервисов: внутреннее взаимодействие госструктур – G2G, взаимодействие с гражданами – G2C, взаимодействие с бизнесом – G2B.

      - Цифровизация субъектов квазигосударственного сектора, что особенно актуально для таких стран, как Казахстан, где государство по-прежнему в той или иной форме отвечает за большинство рабочих мест в экономике, а значит и за рост производительности труда. Поскольку зачастую традиционные конкурентные рыночные механизмы для таких компаний не работают, разрабатываются и устанавливаются измеримые КПЭ, связанные с реализацией цифровой трансформации (внедрение технологий индустрии 4.0 и соответствующее создание стоимости, % выручки от новых продуктов, обучение и переквалификация персонала).

      Так, Дания активно инвестирует в цифровизацию госорганов. В настоящее время каждый гражданин и каждый бизнес имеют личный кабинет, с помощью которого происходит общение с госорганами в режиме реального времени. С 2015 г. все граждане обязаны общаться с госорганами только через интернет (в Дании 95% домохозяйств имеют доступ в интернет), каждый гражданин имеет цифровой паспорт (digital ID), а все госорганы и муниципалитеты связаны в единую сеть, что позволяет взаимодействовать со всеми ведомствами с помощью единого личного кабинета. Бизнес, кроме коммуникации, имеет возможность осуществлять все операции через интернет, получать выписки, оплачивать налоги и отправлять отчеты (в электронном виде отправка и получение документов занимает 5 минут в сравнении с 5-ю днями при отправке в бумажном виде). Подобная система позволяет ежегодно экономить 10-20% бюджета.

      Все эти изменения имеют долгосрочные экономические и социальные последствия. Такое явление, как "экономика совместного потребления", распространяющаяся в глобальных масштабах ускоренными темпами, оказывает не только прямое влияние на каждого потребителя, но и косвенное влияние на страну в целом. Она является решением для самозанятых граждан, мотивирует к ведению предпринимательской деятельности и способствует росту экономической активности. Данный тренд получит дальнейшее развитие по мере того, как новые активы и предметы потребления будут использоваться совместно в целях сокращения индивидуальных издержек.

      Уже сегодня ясно, что структура и форма занятости будут существенно и стремительно меняться. Развитие технологий будет способствовать трансграничной удаленной занятости, которой не страшны миграционные барьеры.

3. Анализ текущей ситуации

      Мировые экономические кризисы ставят новые вызовы и приводят к большему участию государства в экономике вследствие ориентированности государственной политики на обеспечение необходимой социальной защиты населения. Побочным следствием высокой активности государства становится неготовность населения и бизнеса к рискам и необходимости изменять свое поведение как экономических агентов в условиях современных вызовов. Тем не менее, происходящая перед нашими глазами цифровая революция приводит к тому, что Казахстану необходимо включить цифровизацию как государственную политику в планы своего развития.

      В ключевом мировом рейтинге развития ИКТ, рассчитываемом под эгидой ООН – ICT Development Index, – Казахстан в 2016 году занимал 52-ю строчку из 175-ти, не изменив своего положения с 2015 года. В результате реализации Программы и других стратегических направлений страна поднимется в рейтинге до 30-го места к 2022 году, 25-го места к 2025 году и до 15-го места к 2050 году.

      Казахстан также является догоняющей страной и в рейтинге e-intensity международной консалтинговой компании The Boston Consulting Group с точки зрения текущего уровня цифровизации. Для преодоления догоняющего статуса в Программе требуется наличие революционных, прорывных мероприятий по всем направлениям цифровизации, стоящим на повестке стран мира.

      Эти направления включают цифровую трансформацию традиционных отраслей экономики, развитие человеческого капитала, цифровизацию деятельности госорганов, развитие цифровой инфраструктуры, а также прорыв в области развития экосистемы предпринимательства в сфере цифровых технологий и, как следствие, изменение моделей производства и создания добавленной стоимости в реальном секторе экономики.

      Вместе с этим Казахстан не начинает "с нуля". В 90-е годы стартовала государственная программа по форсированному индустриально-инновационному развитию, инициирована программа международного образования "Болашак", в 2005 году начато формирование "электронного правительства". Также в Казахстане уже создан ряд элементов инновационной экосистемы, функционирует СЭЗ "ПИТ "Алатау", АОО "Назарбаев университет", запускается международный технопарк Astana hub. 3/4 взрослого населения нашей страны имеет базовый уровень цифровой грамотности, более 3/4 – имеют доступ в интернет. Это значительная база, от которой мы можем отталкиваться в реализации Программы.

      Одним из шагов к созданию условий для перехода к информационному обществу стала Государственная программа "Информационный Казахстан-2020", утвержденная в 2013 году. В качестве фундамента для цифровой трансформации экономики страны данная программа способствовала развитию следующих факторов: перехода к информационному обществу, совершенствованию государственного управления, созданию институтов "открытого и мобильного правительства", росту доступности информационной инфраструктуры не только для корпоративных структур, но и для граждан страны. По результатам трех лет реализации Государственной программы "Информационный Казахстан-2020" уже исполнено 70% мероприятий, на 40% перевыполнены целевые индикаторы. Однако стремительное развитие ИТ в глобальных масштабах диктует свои правила и требует адекватной и своевременной реакции. Поэтому следующий шаг для Казахстана – вовремя инициировать процесс преобразования ключевых отраслей национальной экономики, образования, здравоохранения, а также сферы взаимодействия государства c обществом и бизнесом.

      Глава государства в Послании народу Казахстана от 31 января 2017 года объявил о Третьей модернизации, стержнем которой является цифровизация, отметил необходимость культивирования новых индустрий, создаваемых с применением цифровых технологий, и что "важно обеспечить развитие коммуникаций, повсеместный доступ к оптоволоконной инфраструктуре. Развитие цифровой индустрии обеспечит импульс всем другим отраслям". В Общенациональном плане по реализации Послания Президента народу Казахстана от 31 января 2017 года был определен критерий достижения целей реализации Третьей модернизации страны - Казахстан войдет в число 30 развитых государств мира к 2050 году. Для этого среднегодовые темпы роста экономики должны быть на уровне 4,5-5%. Ключевыми драйверами в новой модели роста должны стать сектора экономики, которые способны обеспечить 70% роста ВВП, увеличение занятости населения, экспорта и привлечения инвестиций. В соответствии с этим утверждены приоритетные направления, находящиеся в авангарде Третьей модернизации. Остальные 30% роста предполагается обеспечивать социальными отраслями (здравоохранение, образование, занятость) и отраслью ИКТ в краткосрочной перспективе.

      В пятом приоритете Третьей модернизации Президент страны обозначил актуальность борьбы с киберпреступностью, религиозным экстремизмом и терроризмом. В Послании Главы государства сделано поручение Правительству и Комитету национальной безопасности разработать концепцию "Киберщит Казахстана", целью которой является обеспечение информационной безопасности общества и государства в сфере информатизации и связи, а также защиты неприкосновенности частной жизни граждан при использовании ими информационно-коммуникационной инфраструктуры.

      Следовательно, есть готовность и все необходимые предпосылки для достижения амбициозной цели, поставленной в данной Программе, и реализации необходимых для ее достижения изменений.

3.1. Цифровые преобразования в отраслях экономики

      Новая цифровая революция изменяет сегодняшние способы производства, цепочки поставок и цепочки создания добавленной стоимости. Индустрия 4.0, один из драйверов цифровой трансформации промышленности, представляет собой концепцию организации производства, где дополнительная ценность обеспечивается за счет интеграции физических объектов, процессов и цифровых технологий, при которой в режиме реального времени осуществляется мониторинг физических процессов, принимаются децентрализованные решения, а также происходит взаимодействие машин между собой и людьми. Сквозная цифровизация всех физических активов и их интеграция создают основу для перехода от массового производства к массовой индивидуализации, повышается гибкость производства, сокращается время освоения новой продукции, что позволяет реализовывать новые бизнес-модели и применять индивидуализированный подход работы с клиентами. Все это в значительной степени повышает эффективность и конкурентоспособность предприятий промышленности.

      Добывающая, обрабатывающая промышленность и электроэнергетика

      Недропользование на текущий момент составляет основу реального сектора экономики Казахстана. Однако до сих пор недостаточно развит сектор обрабатывающей промышленности высокого передела. Электроэнергетика обеспечивает потребности населения и производства, но требует перехода на более технологичный и ресурсосберегающий уровень.

      Казахстан входит в число мировых лидеров по запасам минеральных ресурсов. Сырьевая база страны занимает первое место в мире по разведанным запасам цинка, вольфрама, барита, второе — по урану, серебру, свинцу и хромитам, шестое — по золоту, двенадцатое – по нефти, и четырнадцатое место по запасам природного газа.

      В 2015 году в целом из-за падения мировых цен на минеральные ресурсы произошло снижение объемов производства в горнодобывающей промышленности на 2,5%, сокращение добычи нефти на 1,7 %, угля и лигнита – на 7,2 %, железной руды – на 22%. В 2016 году падение объема производства горнодобывающей отрасли составило 2,7%. Тем не менее, в долгосрочной перспективе нефтяной и горнодобывающий секторы сохраняют важное значение для функционирования казахстанской экономики. При этом производительность труда в недропользовании остается на невысоком уровне, как и технологическая оснащенность производства.

      В горнодобывающей и обрабатывающей промышленности ключевым трендом является переход на новый технологический уровень в соответствии с концепцией Индустрии 4.0.

      В настоящее время горнорудная промышленность Казахстана имеет недостаточную, по сравнению с мировыми лидерами, технологическую оснащенность, что в целом, приводит к невысокой производительности труда и конкурентоспособности. Несмотря на то, что часть месторождений в стране оснащена современным оборудованием и развитыми сетями передачи данных (21%), существенная часть месторождений нуждается в модернизации. Так 56% месторождений характеризуется отсутствием сетей либо недостаточным их развитием, 23% месторождений требуют полной замены оборудования.

      Среди наиболее значимых сдерживающих факторов развития цифровой составляющей добывающей промышленности являются ограниченность финансовых ресурсов, нехватка квалифицированных кадров, имеющих гибридную специализацию – как в отрасли, так и в ИТ, недостаточное понимание экономических выгод от внедрения цифровизации, а также ограничения инфраструктуры.

      Обрабатывающая промышленность – отрасль экономики, развитие которой является одним из важнейших условий устойчивого развития Казахстана. Обрабатывающие отрасли формируют спрос на высокотехнологические услуги, создают инженерные компетенции и качественные рабочие места. При этом в части технологического развития более 80% предприятий обрабатывающей промышленности характеризуется невысокой степенью автоматизации и проникновением цифровых технологий. Так, к примеру, в нефтепереработке на текущий момент используются ежегодные плановые остановки НПЗ на ремонты, что свидетельствует о неоптимизированных процессах ремонта и обслуживания оборудования и соответственно влечет увеличение затрат в целом.

      Основным мировым трендом в энергетике является внедрение различных Smart технологий с целью обеспечения эффективного информационного обмена между всеми элементами и участниками сети, защиты и самовосстановления от крупных сбоев, природных катаклизмов, внешних угроз.

      Сфера охраны окружающей среды нуждается в оперативной, достоверной и полноценной информации. В связи с этим вопросы автоматизации имеют важное стратегическое значение, так как в дальнейшем результаты деятельности в области охраны окружающей среды будут складываться не только от состояния материальной базы, квалификации персонала, но и от достоверности и оперативности представления всей экологической информации.

      Транспорт и логистика

      Качественная транспортная и логистическая инфраструктура дает мощный толчок развитию экономики за счет повышения связности территории и снижения накладных расходов на доставку товаров до места назначения.

      Для получения максимального эффекта от развития инфраструктуры сетей связи требуется параллельно развивать транспортную связность территории как за счет развития всех видов транспортного сообщения и удешевления его стоимости, так и за счет развития инфраструктуры пересылки и доставки грузов. В настоящее время Казахстан имеет высокоразвитую сеть железнодорожных путей, однако недостаточно развитую сеть автомобильных дорог и избыточно дорогостоящие авиаперевозки. Развиваются мультимодальные трансконтинентальные перевозки грузов Европа-Азия, но и здесь есть большой потенциал роста. Есть небольшой объем морских и речных перевозок, в которых также есть нераскрытый потенциал роста.

      Что касается примеров мирового опыта в решении проблем транспортной отрасли экономики, то в США для этой цели разработали первые стандарты по интеллектуальной транспортной системе в середине 90-х годов прошлого столетия. В период с 2002 по 2012 годы в США была реализована программа национальной интеллектуальной транспортной системы. В Японии к созданию интеллектуальной транспортной системы приступили в первой половине 70-х годов прошлого столетия с научных исследований, которые в дальнейшем были оформлены в виде социально-ориентированной программы для повышения общенационального благосостояния. В Китае в 2007 году принята "Стратегия развития интеллектуальной транспортной системы Китая". Соответствующие задания на разработку и внедрение сервисов интеллектуальной транспортной системы отражаются в пятилетних планах развития экономики Китая.

      Таким образом, для обеспечения дальнейшего роста транспортно-логистической отрасли требуется внедрение транспортной системы, которая бы содействовала увеличению транзитного потенциала путем управления транспортными средствами, усилению безопасности на транспорте путем оперативной обработки информации и выработки оптимальных и рациональных решений и управляющих воздействий.

      Опыт зарубежных стран демонстрирует, что увеличения грузопотока можно достичь, в том числе за счет оптимизации бумажного документооборота, применяя международный стандарт "E-freight", в процессе грузовых авиаперевозок, а также развития мультимодальных перевозок.

      Проблемы отрасли лежат в нескольких измерениях и касаются внутреннего и внешнего контуров:

      - низкий контроль транзитных и импортных грузов;

      - отсутствие возможности мониторинга, анализа и прогнозирования всех видов перевозок для принятия решений;

      - слаборазвитая логистическая инфраструктура.

      Вышеперечисленные проблемы приводят как к неиспользованию транзитного потенциала, так и созданию барьеров к развитию внутреннего производства.

      Сельское хозяйство

      Сельское хозяйство – одна из ключевых отраслей экономики Казахстана, обеспечивающая продовольственную и экономическую безопасность, а также трудовой потенциал страны, особенно в сельской местности. По данным за 2016 год ВДС сельского, лесного и рыбного хозяйств составил 4,6% от ВВП страны, в отрасли занято 18% работающего населения страны.

      Валовой выпуск продукции (услуг) сельского хозяйства в 2016 году в целом по республике составил 3 684,4 млрд. тенге, что выше уровня 2015 года на 5,4%. За 2016 год рост производства продукции растениеводства составил 7,5% и продукции животноводства - на 2,8%. Тем не менее, сельское хозяйство остается отраслью с нереализованным потенциалом роста.

      Несмотря на положительную динамику валового выпуска сельского хозяйства, объем производства в целом отстает от темпов роста потребления и доходов населения, а сохранение производительности труда и конкурентоспособности продукции на низком уровне не позволяет нарастить выпуск, что обуславливает высокую долю импорта во внутреннем потреблении. Со вступлением Казахстана во Всемирную торговую организацию усилились и требования к повышению конкурентоспособности на внешних рынках.

      Как показывает опыт развитых стран, таких как США, Канада, Австралия, цифровые технологии кардинально меняют эту традиционную отрасль. Современные геоинформационные системы и большие данные, получаемые из различных источников, включая IoT, способствуют получению высоких урожаев без истощения почвы, причем с рациональным использованием ресурсов. Промышленный интернет вещей позволяет создавать автоматизированные фермы с удаленным управлением. Развитая система логистики и электронная торговля позволяют снизить себестоимость доставки сельхозпродукции до конечного потребителя даже небольшим фермерским хозяйствам с сохранением его качества. Это является важным фактором сохранения и развития производства экологически чистой продукции как с точки зрения сохранения здоровья нации, так и с точки зрения реализации экспортного потенциала.

      На сегодняшний день в сельском хозяйстве Республики Казахстан доля сельхозпроизводителей, применяющих цифровые технологии, незначительна, что ограничивает рост производительности и сокращения расходов. Кроме того, сельскохозяйственные земли либо не используются по назначению, либо используются неэффективно, и это сложно контролировать вследствие большой территории, невысокой плотности населения и отсутствия необходимой инфраструктуры мониторинга состояния и использования земель с анализом и прогнозированием в краткосрочной и долгосрочной перспективе.

      Рыбное хозяйство имеет большое значение в качестве источника доходов, базы для экономического роста, обеспечения занятости населения, повышения экспорта рыбной продукции, других потенциальных возможностей и как возобновляемый источник биологического разнообразия. Неконтролируемый нелегальный вылов и теневой оборот рыбной продукции могут привести к исчезновению рыбных ресурсов и дефициту продовольственной продукции, возникает необходимость выявления теневого оборота рыбы.

      Существует большой потенциал преобразований в сельском хозяйстве с помощью цифровых технологий, и в условиях полномасштабной программы цифровизации сельское хозяйство способно выйти на качественно новый уровень развития и стать драйвером экономики страны. Основными направлениями реализуемых мероприятий программы цифровизации сельского хозяйства являются повышение урожайности и производительности труда, сохранение продовольственной безопасности страны.

      Электронная торговля

      Торговля – важнейший драйвер экономического роста в Казахстане. Доля оптовой и розничной торговли; ремонт автомобилей и мотоциклов в ВВП Казахстана за 2016 год составил 16,8%, а ее вклад в ВВП в отдельные годы последних двух десятилетий составлял 2 процентных пункта. При этом доля электронной торговли сегодня составляет относительно малую часть розничного оборота - 1% в 2016 году.

      В то же время, в развитых и развивающихся странах стремительно развивается электронная торговля, ее позитивное воздействие распространяется не только на сферу бизнеса, но и на качество жизни населения в стране в целом. В частности, благодаря электронной коммерции население получает доступ к большему количеству товаров по более низким ценам, к примеру, за счет вовлечения в международную торговлю. С точки зрения влияния на бизнес стоит отметить, что растущая популярность электронной коммерции приводит к увеличению числа людей, желающих открыть собственный бизнес в этой сфере.

      Предполагается, что в ближайшие 10 лет привлекательность электронной торговли возрастет за счет ряда качественных изменений. Среди них – повышение эффективности доставки, в том числе за счет использования новых способов доставки, широкого использования клиентской аналитики, расширения ассортимента товаров и роста популярности мобильной коммерции.

      В то же время, необходимо учитывать ряд барьеров для развития электронной торговли, присутствующих на всех этапах цепочки создания ценности.

      Так, на этапе привлечения клиентов ограничивающим фактором является недостаточное продвижение электронной торговли и игроков, электронная торговля не рекламируется на телевидении и в наружной рекламе, что также не позволяет привлечь новых потребителей.

      При организации доступа к электронной платформе происходят частые технические сбои ИТ-систем у игроков индустрии электронной торговли. При этом в качестве одной из наиболее распространенных проблем остается неспособность повсеместной адаптации систем для пользования ими с мобильных устройств.

      Помимо этого, в Казахстане ощущается недостаток специалистов со специфическими компетенциями, необходимыми для развития индустрии, например, интернет-маркетологов и специалистов по контенту.

      Комплектация, отгрузка и доставка товара осложняются недостаточным уровнем развития транспортной и логистической инфраструктуры, что становится причиной дорогой и долгой логистики.

      Ко всем вышеперечисленным сложностям добавляются низкая культура потребления онлайн, низкий уровень информированности граждан, слабая доступность заемного финансирования для МСБ и неблагоприятная экономическая конъюнктура, обуславливающая высокую стоимость капитала.

      Существуют также ключевые проблемы в области правового регулирования сферы электронной коммерции. К ним относятся сложные таможенные процедуры, ограничивающие экспорт компаний электронной торговли, отсутствие налоговых льгот, и других действенных стимулов со стороны государства, ограничения для развития иностранных компаний, в том числе кроссграничной торговли и большой теневой оборот торговли.

      Финансовый сектор

      Финансовый сектор является важным элементом экономики, и от его состояния зависят скорость и качество протекающих изменений. В настоящее время неотъемлемой частью финансового сектора стали электронные платежи и электронная торговля. Финансовая отрасль традиционно выступает лидером во внедрении и применении инновационных технологий и цифровых сервисов для взаимодействия с клиентами. Практически все банки предоставляют услуги посредством дистанционных каналов. 70% банков оказывают сервисы физическим лицам посредством интернет и мобильного банкинга, 55% банков предоставляют свои услуги на базе мобильных приложений. Объем платежей физических лиц с использованием интернет и мобильного банкинга в 2016 году по сравнению с 2015 годом увеличился в 2,6 раза. Для инвесторов был упрощен порядок оказания электронных услуг брокерами, включая проведение торговых операций на основании электронной цифровой подписи клиента и оказание электронных услуг через личный кабинет. Это упростило доступ на рынок региональных инвесторов и позволило инвесторам осуществлять торговлю финансовыми инструментами на казахстанском фондовом рынке из любой точки мира.

      Препятствиями к дальнейшей цифровизации финансовых отношений являются отсутствие эффективного регулирования, унифицированных стандартов электронного взаимодействия финансового сектора с государственными информационными системами и базами данных, универсального механизма удаленной идентификации клиентов, а также недостаточный уровень финансовой грамотности населения.

      Важным элементом является вовлечение населения в формальную финансовую систему. Для повышения доступности финансовых, в частности, платежных услуг развиваются внебанковские экосистемы – системы электронных денег, операторами мобильной связи внедряются решения по оплате товаров и услуг с абонентского счета. При этом данные решения ограничены экосистемой поставщика услуг, что ограничивает массовое применение населением. Примером наибольшего развития мобильных платежей являются Швеция и Кения, несмотря на разницу в подходах – банковские и небанковские платформы.

      Опыт таких стран как Великобритания, Швеция, Австрия, Сингапур, Корея, Австралия демонстрирует, что создание технологических платформ для обеспечения межинституциональной удаленной идентификации населения, внедрение открытых платформ в финансовом секторе, построение интегрированной цифровой среды взаимодействия и коммуникаций между финансовыми институтами, клиентами и государственными органами позволяют качественно улучшить уровень сервисов в финансовом секторе. Все это соответствует глобальному тренду цифровизации, трансформирует отрасль и создает предпосылки для обеспечения повсеместного получения финансовых и других услуг.

      Современные технологические тренды кардинально изменяют парадигму оказания финансовых услуг – рождаются новые сферы и направления, бизнес-модели, снижается стоимость финансовых услуг, а также нивелируются риски, присущие отрасли.

      Развитие ИКТ отрасли

      В структуре рынка ИТ следует выделить три крупных сегмента: оборудование, лицензионное программное обеспечение и услуги в сфере ИТ.

      По данным Агентства IDC объем ИТ рынка Республики Казахстан в 2015 году составил 1 687 млн. долларов США против 2.0 млрд. долларов США в 2014 году. Доля сегмента оборудования оценивается в 81,2% или 1 369 млн. долларов США, доля лицензионного программного обеспечения в 7,5% или 126,8 млн. долларов США, доля ИТ услуг в 11,3% или 190,5 млн. долларов США.

      За 2016 год объем ИТ рынка страны составил 1 307,4 млн. долларов США Доля оборудования составила 84,3% или 1 101,8 млн. долларов США, доля лицензионного программного обеспечения 4,7% или 62,1 млн. долларов США, доля ИТ услуг 11,0% или 143,5 млн. долларов США. Для сравнения в таких странах как Англия и Франция доля ИТ услуг в 2016 году составила 46,5% и 43,7% соответственно. В восточно-европейских странах, например, в Польше и Чехии доля ИТ услуг в общем объеме ИТ рынка составила 32,6% и 34,9% соответственно. В России доля ИТ услуг составила 23,8%. В то же время объем местного содержания, входящий в валовую добавленную стоимость страны, весьма незначителен, в основном образуется за счет ИТ услуг и по экспертным оценкам не превышает 30% от доли ИТ услуг.

      Эти данные показывают на низкую эффективность инвестиций в ИТ, низкий уровень кибербезопасности и необходимость принятия мер по продвижению местного содержания.

      По данным ОЮЛ "Казахстанская ассоциация IT компаний" на 2016 год в стране зарегистрированы 2 560 компаний, осуществляющих деятельность в сфере информационных технологий. Эти компании осуществляют разные виды деятельности, и из них 770 компаний занимаются разработкой программного обеспечения. Среди этих компаний имеются ИТ компании, обеспечивающие высокую долю местного содержания (до 100%) в реализуемых ими ИТ проектах.

      Мировой опыт показывает, что создание условий для развития ИТ компаний и формирование полного цикла поддержки стартапов обеспечиваются технопарками. Однако действующие в стране технопарки не получили должного развития, в том числе по причине низкой эффективности работы в сегменте информационных технологий, созданных институтов развития. Институт венчурного финансирования в Казахстане также не получил должного развития.

      Необходимо отметить, что условиями технологического развития, обеспечения кибербезопасности страны являются полноценная поддержка действующих отечественных ИТ-компаний, работающих на рост добавленной стоимости в секторе информационных технологий, и ориентир на работу с доверенным программным обеспечением. Одновременно, условиями развития являются формирование и развитие стартапного направления с привлечением на взаимовыгодных условиях технологических предпринимателей со всего мира.

3.2. Цифровизация деятельности государственных органов

      Данной программой поставлены амбициозные цели по цифровизации деятельности госорганов. Для реализации этих целей будет создана инфраструктура поддержки в виде адаптированного законодательства, мер поддержки бизнеса, образования и науки, упрощения процедур ведения бизнеса, сокращения транзакционных издержек при взаимодействии с государством. Более того, государство будет предвосхищать потребности своих граждан в получении услуг, максимально высвобождая время для производительного труда и стимулирования экономически активного поведения.

      Электронное правительство

      На предыдущем этапе информатизации государство создало "Электронное Правительство" Республики Казахстан в виде базовой инфраструктуры и информационных систем государственных органов, прямо или косвенно задействованных в оказании государственных услуг.

      На июль 2017 года в электронную форму переведено более 740 услуг и сервисов, реализованы 83 мобильные услуги. В 2015 году объем оказанных государственных услуг в электронной форме на веб-портале составил более 36 миллионов, в 2016 году – около 40 миллионов. На сентябрь 2017 года количество зарегистрированных уникальных пользователей достигло более 6,6 миллионов человек.

      По состоянию на октябрь 2017 года в стране функционирует 349 центров обслуживания населения. В 2013 году на базе Call-центра "электронного правительства" был создан Единый контакт-центр с бесплатным номером телефона 1414. В Единый контакт-центр ежедневно поступает не менее 14 тысяч обращений от граждан, с прогнозируемым ростом в среднем на 15% от общего количества обращений ежегодно. Это создает большую нагрузку на операторов, приводит к проблемам с дозвоном и снижает качество услуг. Большое количество звонков содержит однотипные обращения, их можно было бы перевести в режим автоматической обработки или самообслуживания.

      На веб-портале электронного правительства создана площадка Открытого правительства. По состоянию на октябрь 2017 года на портале "открытых данных" размещены 2 376 наборов данных, обсуждены 17 132 проекта нормативных правовых актов и концепций законопроектов, опубликованы 14 928 бюджетных документов.

      Несмотря на достигнутые результаты, остаются актуальными проблемы, связанные с недостаточным уровнем открытости, клиентоориентированности и проактивности. Так, например, государственные органы неохотно раскрывают информацию, которая может быть использована для создания добавочной стоимости в виде актуальных и востребованных открытых данных.

      Профильная деятельность государственных органов автоматизируется - однако, до сих пор есть сферы деятельности, недостаточно охваченные информатизацией. Появление новых технологий дает возможность предоставлять услуги более высокого качества, чем те, которые реализованы на текущий момент. Например, использование технологий больших данных может привести к принципиально новому подходу к анализу потребностей населения, и, как следствие, повышению качества обслуживания.

      Непременными условиями вхождения Казахстана в топ-30 развитых стран мира являются не только рост ВВП до уровня развитых стран, но и преодоление разрыва в социально-экономическом развитии, в частности, достижение прогресса в улучшении показателей системы здравоохранения, и, соответственно, поддержание высокого уровня здоровья, продолжительности и качества жизни населения.

      Цифровые технологии в здравоохранении могут помочь решить основные блоки проблем: доступность и качество медицинской помощи, а также вопросы профилактики заболеваний.

      Здравоохранение напрямую влияет на длительность и качество жизни населения страны, включая сохранение возраста трудоспособности и экономической активности. Цифровизация здравоохранения позволяет снизить количество медицинских ошибок, повысить качество и скорость обслуживания, а также качество принятия управленческих решений.

      В настоящее время государственные проекты, реализуемые в развитых странах, ориентированы на формирование целостной архитектуры национального уровня, обеспечивающей сбор, обработку и обмен данными о здоровье граждан и системе здравоохранения. Основные цели – получение единой информационной среды с возможностью мониторинга здоровья каждого человека, повышения эффективности системы здравоохранения в целом, повышение качества и доступности медицинской помощи, снижение количества медицинских ошибок, построения системы, в центре которой находятся пациент и информация о его здоровье.

      В 2004 году в Казахстане была создана Национальная телемедицинская сеть. К концу 2016 года она объединила 204 объекта здравоохранения, с ее помощью сотрудники медицинских организаций районного уровня (144 районных и городских больниц) могут получить консультации коллег из областных и республиканских больниц и центров. За 2016 год проведено 28 060 телемедицинских консультаций, наиболее востребованы консультации по кардиологии – 4 674 сеансов, пульмонологии – 3 666 сеансов, неврологии – 2 720 сеансов. Всего за период с 2004 по 2016 годы пациенты медицинских организаций получили более 133 тыс. телемедицинских консультаций.

      Однако система здравоохранения все еще имеет достаточно большие сферы, неохваченные цифровизацией и не использующие современные возможности увеличения эффективности.

      Также существуют проблемы в нормотворческом процессе, в том числе отсутствует единое информационное пространство; недостаточная прозрачность и разрыв связи между мониторингом и процессом нормотворчества, где ведение правового мониторинга осуществляется вручную; отсутствуют инструменты для проведения анализа перед разработкой НПА, в связи с чем существует необходимость дальнейшего совершенствования информационных систем, которые будут прозрачными и работать в едином информационном пространстве.

      "Умные" города

      Современный мир предъявляет высокие требования к городской инфраструктуре. В крупных городах существуют проблемы транспортной логистики, технической и социальной городской инфраструктуры, качества городской среды, эффективности управления развитием города, развития городского общественного, делового и жилого пространства с учетом увеличивающегося населения города.

      С 2012 года в городе Астане реализуется проект "Система комплексного обеспечения жизнедеятельности", в рамках которого функционируют сегменты развития систем видеонаблюдения, внедрения фото-видео фиксации нарушений, создания центра обработки данных, центра оперативного управления и интеллектуального контакт-центра. Реализуются инициативы по направлениям "Smart школа" (подключены 19 школ из 88), "Smart уличное освещение", "Smart поликлиника" (подключены 2 поликлиники из 10). В городе Алматы внедрена система фото-видео фиксации нарушений, а в 2015 году запущена система электронного билетирования в общественном транспорте - "Оңай".

3.3. Развитие цифровой инфраструктуры

      Информационно-коммуникационная инфраструктура

      Сегодня информационно-телекоммуникационная инфраструктура становится важнейшим элементом экономического развития. Без современной доступной телекоммуникационной инфраструктуры невозможно закрепление Казахстана в мировом экономическом и информационном пространстве. Доступность ИКТ является фундаментом для построения цифровой экономики.

      Основной составляющей развитой ИКТ инфраструктуры является широкополосный доступ в Интернет. Широкополосный доступ обеспечивается проводными технологиями, такие как FTTх, ADSL и беспроводными технологиями 3G, 4G и спутниковой связью. Для обеспечения населения и бизнеса широкополосным доступом к сети интернет в городах и областях Республики Казахстан создана телекоммуникационная инфраструктура; однако на сегодняшний день она не удовлетворяет потребностям сельских жителей. В целях снижения цифрового неравенства необходимо более качественно и всеохватно обеспечить сетями широкополосного доступа сельские населенные пункты.

      Правительства многих стран мира рассматривают широкополосный доступ в интернет как ключевой элемент своих программ развития. Европейский союз реализует инициативу "Цифровая повестка дня", входящую в стратегию "EU 2020", где инфраструктура высокоскоростного доступа в интернет обозначена как основа современной экономики Европейского Союза. США финансирует из федерального бюджета проекты по расширению доступа сельского населения к оптоволоконной инфраструктуре. Канада в стратегии "Цифровая Канада 150" - инвестирует в расширение услуг высокоскоростного интернета для 280 тыс. домохозяйств в сельских и отдаленных населенных пунктах.

      По информации Комитета по статистике Министерства национальной экономики Республики Казахстан, в 2014 году доля пользователей сети интернет (включая мобильный) в возрасте 6-74 лет составляет 63,9%, за 2015 год – 72,9%, за 2016 год – 76,8%. Покрытие сетями 4G в 2015 году составило 65,5% населения, в 2016 году – 69%.

      В сельской местности наблюдается "цифровой разрыв" - отставание в развитии сети передач данных. Плотность городских пользователей сети интернет по итогам 2014 года составила 72,6%, в сельских населенных пунктах – 52,7%; в 2015 году – 76,4% и 68,3%; в 2016 году – 81,3% и 70,9% соответственно. Преодоление информационного неравенства регионов осложняется размерами страны, наличием более 6 600 сельских населенных пунктов, часть которых расположена в удаленных и труднодоступных местностях. В мировом опыте эта проблема решается развитием спутниковой связи и вещания, которые предоставляют:

      - возможность равноправного доступа населения страны к информации, в том числе к государственным услугам, информационным ресурсам отечественного телевещания;

      - опережающее удовлетворение растущих информационных потребностей населения, бизнеса и государства.

      Запущены космические системы связи "KazSat 2" и "KazSat 3" с общей пропускной способностью 2 160 МГц. 16 операторов связи через 7 000 земных станций предоставляют услуги спутниковой и сотовой связи. По данным национальной сети спутникового телерадиовещания "OTAU TV" по итогам 2015 года общее количество абонентов цифрового телерадиовещания превысило 1 млн. По состоянию на июль 2017 года внедрено 356 радиотелевизионных станций, обеспечивающих 77% населения страны цифровым наземным телевещанием.

      В 2019 году на Всемирной конференции радиосвязи (ВКР-19) МСЭ ожидается принятие стандартов нового поколения мобильной связи 5G. В зависимости от принятых стандартов МСЭ уполномоченным органом будет проводиться соответствующая работа по внедрению технологий 5G на территории Республики Казахстан.

      Обеспечение информационной безопасности в сфере ИКТ

      Включение Казахстана в мировую систему информатики и телекоммуникаций уже повлекло многократное увеличение объектов информационно-коммуникационной инфраструктуры в государственном управлении, бизнесе, системах управления промышленными объектами, расширило сферы оказания услуг ИКТ операторами, обрабатывающими персональные данные граждан.

      В последние годы происходит резкий рост угроз информационной безопасности, направленных как на государственные информационные системы, так и на банковский и промышленный сектора. По данным аналитического отчета "Global Data Protection Index" компании EMC объемы потерянных данных по всему миру с 2012 года выросли на 400%. Общий объем потерянных данных составил в среднем 2,36 терабайт. Внеплановые простои и потери данных обходятся организациям по всему миру ежегодно более чем в 1,45 млрд. долларов США. Согласно Глобальному индексу кибербезопасности Международного союза электросвязи в 2017 году Казахстан занял 83 место из 193 стран, то есть находится на низком уровне рейтинга. Данный индекс учитывает уровень развития правовой среды, технические предпосылки, организационные меры, развитие компетенций и кооперацию внутри и вне страны.

      Одновременно с развитием сетей широкополосного доступа, преобразованиями в информационно-коммуникационной инфраструктуре, переводом бизнес-процессов хозяйствующих субъектов в "онлайн" среду и автоматизацией технологических процессов в промышленности, энергетике, банковской деятельности и сфере ИКТ-услуг необходимо одновременно проводить продуманную и последовательную политику обеспечения безопасности информационного пространства и инфраструктуры связи.

      Основные проблемы и угрозы безопасности в сфере использования ИКТ, влияющие на эффективность процессов цифровизации экономики Казахстана, меры по их преодолению нашли отражение в Концепции кибербезопасности "Киберщит Казахстана" и предусматривают использование доверенных технологий обеспечения целостности, конфиденциальности, доступности информации и аутентификации пользователей при ее обработке.

      Эффективная реализация мероприятий по цифровизации экономики Республики Казахстан будет обеспечена только при обеспечении единства, устойчивости и безопасности информационно-коммуникационной инфраструктуры, сохранности данных и доверии граждан к процессам, в основе которых лежат решения, основанные на использовании ИКТ.

3.4. Развитие человеческого капитала

      Цифровая экономика требует наличия у населения цифровых навыков, позволяющих пользоваться ее плодами. При этом в настоящее время уровень компьютерной (цифровой) грамотности населения составляет 76,2%, и необходим его рост в ближайшие годы. На текущий момент Министерство образования и науки Республики Казахстан уже внедряет ряд инициатив:

      1) в 3-4 классах внедрен предмет "Информационно-коммуникационные технологии", формирующий общие базовые знания работы с современными информационными технологиями для их эффективного использования в учебе и повседневной жизни;

      2) функционируют 372 кружка по робототехнике, обучающих общим основам программирования в рамках робототехники.

      Вместе с тем, принимая во внимание новые требования к молодому поколению, назревает необходимость в пересмотре содержания среднего образования через развитие креативного мышления и технических навыков.

      В техническом и профессиональном, высшем, послевузовском образовании по данным Министерства образования и науки Республики Казахстан:

      1) на базе 3 (трех) специальностей внедрен предмет "Информационно-коммуникационные технологии", формирующий у студентов базовые знания использования ИКТ на практике в рамках выбранной профессии;

      2) разрабатываются профессиональные стандарты, которые станут основной базой для образовательных программ технического и профессионального, высшего, послевузовского образования.

      Также на сегодняшний день за период 2014-2016 годов на подготовку специалистов по специальностям ИКТ было выделено 14,5 тысяч образовательных грантов, а выпуск за этот же период составил 94 тысячи человек.

      При этом на сегодняшний день в экономике страны наблюдается дефицит в специалистах по специальностям ИКТ, имеющих профессиональные знания, умения и навыки в выбранной профессии.

      Цифровизация значительно опережает существующую систему требований производства к составу профессий, занятых на рынке труда. Отсутствие оперативной связи между рынком труда и системой образования может привести одновременно к подготовке уже не востребованных кадров и высвобождению кадров по "умирающим" профессиям. Необходимо полностью пересмотреть содержание всех уровней образования через развитие цифровых навыков всех специалистов.

3.5. Инновационная экосистема

      Реальность сегодня представляет собой бесконечный водоворот перемен, причем они происходят настолько стремительно, что очень важно вовремя приспособиться к новым условиям. Успех в долгосрочной перспективе возможен лишь тогда, когда происходят фундаментальные изменения в самой системе, заставляющие эту систему прогрессировать. Именно к таким истинным двигателям прогресса (наряду с человеческим капиталом) относятся стартапы – инструмент обновления и развития, причем не столько экономики в ее физическом измерении (рост ВВП), сколько трансформации общественного сознания, зарождения новой культуры технического предпринимательства.

      Для создания такой культуры появится прослойка технологических предпринимателей. Важно понимать, что за каждым успешным предпринимателем стоит еще сотня чуть менее успешных, а за ними - тысяча мелких предпринимателей, стремящихся к внедрению новых продуктов и услуг, что само по себе является положительным эффектом для экономики. Необходимо достичь такого состояния, когда дети будут мечтать стать предпринимателями и создавать стартапы, своими идеями изменяя Казахстан изнутри.

      Эффективно функционирующая экосистема стартапов – это шанс для Казахстана стать "точкой притяжения" лучших умов и генератором прогрессивных идей как в области ИКТ, так и других отраслях. Это задача не из легких, но даже самое малое промедление в ее реализации способно отложить развитие страны на годы. Именно поэтому сейчас так важно заложить основу для запуска долгосрочных изменений, на что и направлены мероприятия по развитию экосистемы стартапов.

      Ключевыми элементами развитой стартап-среды являются: технологические предприниматели таланты, которые выступают основным источником инновационных идей; профессиональные инвесторы, занимающиеся "умным" финансированием; эффективная экосистема - инфраструктура, поддерживающая развитие предпринимателей.

      При реализации программы развития стартап-среды в Казахстане нельзя не принимать во внимание ряд имеющихся сложностей, специфичных для индустрии на данном этапе развития. Самым важным из них является отсутствие критической массы предпринимателей и венчурного финансирования.

      Так, по сравнению с другими странами в Казахстане крайне мало технологических стартапов. По имеющимся данным на 2015 год Казахстан насчитывал всего около 200 стартапов, в то время как в России их число составляло 3 800, а в Израиле 6 000. Низкий уровень расходов на НИОКР (0,2% от ВВП против 4,1% в Израиле) свидетельствует о риске сохранения такой ситуации в будущем.

      Одной из специфических особенностей стартап-среды в Казахстане является преимущественно государственный характер финансирования стартапов в основном за счет средств Национального агентства технологического развития и автономного кластерного фонда Techgarden, предоставляющего ежегодные гранты от 20 тыс. долларов США до 100 тыс. долларов США. В то же время поддержка профессиональных венчурных инвесторов отсутствует или незначительна.

      Создание живой экосистемы стартапов – задача на десятилетия. При этом глобальная цель - в создании условий для "серийного" выпуска огромного числа стартапов. В то же время государство может играть роль катализатора изменений.

      Понимая, что необходимое условие - это наличие технологических предпринимателей как класса, многие ВУЗы Израиля предлагают обязательный курс предпринимательства на технических факультетах. Также развита система "заказов" на технологические проекты, где заказчиками выступают крупные местные и международные компании, а исполнителями студенты. Проводятся регулярно лекции и мастер-классы с приглашенными успешными предпринимателями.

      Поскольку создать критическую массу казахстанских предпринимателей в краткосрочной перспективе не представляется возможным, необходимо рассмотреть международный опыт. В целом страны с развитой экосистемой видят в иностранных предпринимателях и технологических специалистах источник специфического ноу-хау, необходимого для развития локальной экосистемы стартапов. Их опыт, а также технологии исследования и разработок, предпринимательства, управления все наработки, которыми способны поделиться иностранные специалисты, могут помочь ускорить формирование локальной экосистемы стартапов. Помимо этого, они обеспечивают разнообразие культур и знаний, что в будущем может стать конкурентным преимуществом как самой экосистемы, так и каждого ее участника.

      Показателен пример Сингапура, где при наличии хороших ВУЗов потребность в талантах все равно превышала предложение. Решением в краткосрочном периоде стало создание стимулов, таких как поддержка научных исследований и финансирование для зарубежных ученых, помощь с переездом в Сингапур, введение благоприятных миграционных правил. В долгосрочной перспективе были созданы cтипендиальные программы, налажено партнерство с Университетом Дьюка и "Глаксосмитклайн" в целях создания фонда поддержки научных исследований. Сегодня в Сингапуре живут и работают около шести тысяч ученых со всего мира, приблизительно 52% занятых в стартап-индустрии являются иностранцами.

      Свою эффективность в привлечении технологических предпринимателей доказали и специальные программы визовой поддержки. В частности, визовая программа "Техническая нация" Великобритании, созданная для сокращения дефицита высококвалифицированных технических предпринимателей в крупных компаниях и стартапах значительно упростила систему выдачи виз техническим специалистам. Так, в 2014 году правительственной организации Tech City UK было предоставлено право выдачи более 200 рабочих британских виз в год для специалистов, не являющихся гражданами ЕС, однако обладающими уникальным опытом и компетенциями в приоритетных для Великобритании областях – ИТ и информационная безопасность, финансы и др. Технологическим специалистам, работающим вместе, было разрешено подавать групповые заявления на визу. Такой опыт может быть использован и при создании технопарка "Астана Хаб" для привлечения иностранных технических специалистов и предпринимателей.

      На данный момент в Казахстане слабо развит институт венчурного финансирования, нет крупных стартапов в сфере ИКТ, получивших венчурное финансирование на территории Республики Казахстан, слабая предпринимательская инициатива, недостаточно развиты инфраструктуры поддержки стартапов. Существуют финансовые и регуляторные ограничения, а также высокие риски для начинающих предпринимателей. Предпринимательская деятельность и создание стартапов слабо пропагандируются среди школьников и студентов, а число бизнес-инкубаторов очень ограничено, всего в стране их около 20, в то время как у одного из лидеров цифровизации, Китая, их около 400. Основная масса населения отдает предпочтение открытию собственного бизнеса, нежели занятость в качестве наемного работника. С точки зрения создания венчурной отрасли интересен опыт Израиля, который показывает, что государство может стать определяющим звеном в создании основ деятельности венчурного финансирования. Был создан фонд соинвестирования (фонд фондов), который имел мандат на инвестиции в создаваемые фонды до 40% от общей суммы направленных инвестиций при условиях мажоритарного вложения зарубежного фонда и инвестиций местных финансовых институтов. Каждая управляющая компания фонда имела колл-опцион на государственные акции для их выкупа по первоначальной стоимости (плюс минимальный процент), что создавало дополнительную мотивацию и по сути "дешевые" деньги. Результатом меры стало по сути создание венчурной отрасли Израиля: 100 млн. долларов США государственных инвестиций превратились в 5 млрд. долларов США под управлением созданных фондов через десятилетие.

      В Австралии в декабре 2015 года для поддержки инноваций и науки принята программа "National Innovation and Science Agenda", направленная на повышение научного потенциала в процесс генерирования знаний, инвестиций в человеческий капитал, переход страны от сырьевой модели развития к диверсифицированной инновационной экономике. Одними из мер стали снижение налога на прирост капитала для стартапов, а также 20%-ные налоговые льготы на доход, не превышающий 200 тысяч долларов США в год, для компаний, занимающихся инновационной деятельностью. Всего на реализацию программы выделили 840 млн. долларов США, в том числе на повышение компьютерной грамотности учащихся высших и средних учебных заведений, профессиональную подготовку специалистов в области ИКТ, научно-исследовательскую деятельность в ВУЗах, создание Фонда поддержки стартапов и обеспечение доступа австралийских стартапов в Кремниевую долину и другие технологические хабы.

      Целевая господдержка стартапов может быть эффективной, однако основной фокус при этом сохраняется на системных мерах: привлечении казахстанских и зарубежных предпринимателей, поддержке инвесторов, поддержке развития инфраструктурных объектов развитии нормативно-правовой базы, а также стимулировании спроса и обеспечении доступа к нему для малых компаний.

4. Цели, задачи, целевые индикаторы и показатели результатов реализации Программы

      Цель Программы: ускорение темпов развития экономики Республики Казахстан и улучшение качества жизни населения за счет использования цифровых технологий в среднесрочной перспективе, а также создание условий для перехода экономики Казахстана на принципиально новую траекторию развития, обеспечивающую создание цифровой экономики будущего в долгосрочной перспективе.

Целевой индикатор

Ответственный исполнитель

Источник информации

Ед. измерения

в том числе по годам

2016/2017

2018

2019

2020

2021

2022

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

1. Рост производительности труда по секции "Горнодобывающая промышленность и разработка карьеров" (к 2016 году)

МИИР, МЭ

Статистические данные

%

-

8,8

15,5

22,7

30,4

38,9

2. Рост производительности труда по секции "Транспорт и складирование" (к 2016 году)

МИИР

Статистические данные

%

-

3,7

6,5

10,7

16

21,2

3. Рост производительности труда по секции "Сельское, лесное и рыбное хозяйство" (к 2016 году)

МСХ

Статистические данные

%

-

9,4

29,4

44,8

62,4

82,0

4. Рост производительности труда по секции "Обрабатывающая промышленность" (к 2016 году)

МИИР, МЭ, МСХ

Статистические данные


-

10,5

20,5

30,3

39,8

49,8

5. Доля электронной торговли в общем объеме розничной торговли

МТИ

Статистические данные

%

1

1,4

1,7

2

2,3

2,6

6. Рост созданных рабочих мест за счет цифровизации

МЦРИАП, АО "Холдинг "Зерде" (по согласованию)

Данные МЦРИАП

тыс. человек

-

-

50

100

200

300

7. Доля государственных услуг, полученных в электронном виде, от общего объема государственных услуг

МЦРИАП

Данные МИК

%

25

30

40

50

60

80

8. Доля пользователей сети Интернет

МЦРИАП, операторы связи (по согласованию)

Статистические данные

%

77

78

81,6

81,8

82

82,3

9. Уровень цифровой грамотности населения

МИО, МЦРИАП, заинтересованные ГО

Статистические данные

%

-

77

78,5

80

81,5

83

10. Улучшение в рейтинге ГИК ВЭФ по индикатору "Рост инновационных компаний"

МЦРИАП, АО "QazTech Ventures" (по согласованию)

Сайт Всемирного экономического форума

место в рейтинге

-

103

107

106

105

104

11. Объем привлеченн ых инвестиций в стартапы

МЦРИАП, МНЭ

Данные МЦРИАП, МНЭ

млрд. тенге

-

-

4,8

15,2

35,9

67,0

12. Индекс развития информационно-коммуникационных технологий

МЦРИАП

Сайт ООН

Место в рейтинге

52

49

44

39

34

30

      Направление 1. Цифровизация отраслей экономики

      Задача 1. Цифровизация промышленности и электроэнергетики

Показатели результатов

Ответственный исполнитель

Источник информации

Ед. измерения

в том числе по годам

2016/2017

2018

2019

2020

2021

2022

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

1. Доля проектных документов недропользователей в информационной системе уполномоченного органа в области углеводородов

МЭ

Данные МЭ

%

-

-

-

25

50

100

2.Доля крупных и средних предприятий, использующих цифровые технологии

МИИР

Данные МИИР, статистические данные

%

-

-

3

5

7

11

3. Доля нефтегазовых компаний, использующих IIoT решения (Индустриальный Интернет вещей - контрольных приборов учета онлайн нефти) - и интегрированные с информационной системой уполномоченного органа в области нефти и газа

МЭ

Данные МЭ

%

-

-

-

30

95

95

4. Доля комплектов локальных автоматик предотвращения нарушения устойчивости энергосистемы (ЛАПНУ), подключенных к централизованной системе противоаварийной автоматики (ЦСПА)

МЭ, АО "KEGOC" (по согласованию)

Официальные данные АО "KEGOC"

%

-

-

-

25

75

100

      Задача 2. Цифровизация транспорта и логистики

Показатели результатов

Ответственный исполнитель

Источник информации

Ед. измерения

в том числе по годам

2016/2017

2018

2019

2020

2021

2022

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

1. Годовой объем транзитных перевозок грузов, перевозимых контейнерами

МИИР

Данные МИИР

тыс. ДФЭ

104

536

1243

1108

1362

1498

2. Доля автомобильных дорог республиканского значения, где используются цифровые технологии

МИИР

Данные МИИР

%

0,4

0,85

22,8

40

80

100

      Задача 3. Цифровизация сельского хозяйства

Показатели результатов

Ответственный исполнитель

Источник информации

Ед. измерения

в том числе по годам

2016/2017

2018

2019

2020

2021

2022

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

1. Рост объема экспорта продовольственных товаров (к 2017 году)

МСХ

Данные МСХ

%

-

-

27

44

61

69

      Задача 4. Развитие электронной торговли

Показатели результатов

Ответственный исполнитель

Источник информации

Ед. измерения

в том числе по годам

2016/2017

2018

2019

2020

2021

2022

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

1. Рост количества онлайн заказов в розничной торговле (к 2016 году)

МТИ

Статистические данные, данные АО "Казпочта"

%

-

56

95

144

205

281

      Задача 5. Развитие финансовых технологий и безналичных платежей

Показатели результатов

Ответственный исполнитель

Источник информации

Ед. измерения

в том числе по годам

2016/2017

2018

2019

2020

2021

2022

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

1. Рост безналичных платежей посредством цифровых технологий (к 2019 году)

НБ (по согласованию)

Данные НБ

%

-

-

-

18

27

35

      Направление 2. Переход на цифровое государство

      Задача 1. Государство – гражданам

Показатели результатов

Ответственный исполнитель

Источник информации

Ед. измерения

в том числе по годам

2016/2017

2018

2019

2020

2021

2022

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

1.Уровень удовлетворенности населения качеством самостоятельно полученных электронных услуг

МЦРИАП

Данные МЦРИАП

%

-

80

81

82

83

84

      Задача 2. Государство – бизнесу

Показатели результатов

Ответственный исполнитель

Источник информации

Ед. измерения

в том числе по годам

2016/2017

2018

2019

2020

2021

2022

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

1. Позиции в рейтинге Doing Business по индикатору "Налогообложение"

МФ

Сайт Всемирного банка

Место в рейтинге

50

55

45

40

40

35

2. Повышение охвата субъектов частного предпринимательства мерами государственной поддержки за счет автоматизации порядка их предоставления

МНЭ

Данные МНЭ, МСХ, МИИР

Тыс. субъектов

-

145

150

200

250

300

      Задача 3. Цифровизация внутренней деятельности государственных органов

Показатели результатов

Ответственный исполнитель

Источник информации

Ед. измерения

в том числе по годам

2016

2018

2019

2020

2021

2022

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

1. Индекс развития электронного правительства

МИК

Сайт ООН

позиция

33

30

-

28

-

25

      Задача 4. "Умные" города

Показатели результатов

Ответственный исполнитель

Источник информации

Ед. измерения

в том числе по годам

2016/2017

2018

2019

2020

2021

2022

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

1. Количество городов Казахстана, вошедших в один из глобальных рейтингов "умных" городов

МИО

Данные МИО

ед.

-

1

2

3

4

5

      Направление 3. Реализация цифрового Шелкового пути

      Задача 1. Расширение покрытия сетей связи и ИКТ инфраструктуры

Показатели результатов

Ответственный исполнитель

Источник информации

Ед. измерения

в том числе по годам

2016/2017

2018

2019

2020

2021

2022

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

1. Уровень проникновения домашних сетей широкополосного доступа в Интернет

МЦРИАП, операторы связи (по согласованию)

Статистические данные

%

78

79

84

84,2

84,5

84,8

      Задача 2. Обеспечение информационной безопасности в сфере ИКТ

Показатели результатов

Ответственный исполнитель

Источник информации

Ед. измерения

в том числе по годам

2016/2017

2018

2019

2020

2021

2022

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

1. Повышение уровня глобального индекса кибербезопасности Республики Казахстан

МЦРИАП

Отчет "Глобальный индекс кибербезопасности и профили по киберблагополучию" Международного союза электросвязи, официальный интернет ресурс

%

0,352

0,380

0,780

0,790

0,800

0,810

      Направление 4. Развитие человеческого капитала

      Задача 1. Повышение цифровой грамотности в среднем, техническом и профессиональном, высшем образовании

Показатели результатов

Ответственный исполнитель

Источник информации

Ед. измерения

в том числе по годам

2016/2017

2018

2019

2020

2021

2022

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

1. Доля обученных основам программирования в начальной школе

МОН

Данные МОН

%

-

-

24

48

73

100

2. Рост количества выпущенных специалистов с базовыми ИКТ компетенциями

МОН

Данные МОН

тыс. человек

250

260

270

280

290

300

3. Количество выпущенных ИКТ специалистов (ежегодно)

МОН

Данные МОН

тыс. человек

17

18

20

22

25

30

      Задача 2. Повышение цифровой грамотности населения (подготовка, переподготовка)

Показатели результатов

Ответственный исполнитель

Источник информации

Ед. измерения

в том числе по годам

2016/2017

2018

2019

2020

2021

2022

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

1. Доля профессиональных кадров, прошедших обучение цифровой грамотности

МЦРИАП

Данные МЦРИАП

%

-

0,22

0,44

0,66

0,88

1,1

      Направление 5. Создание инновационной экосистемы

      Задача 1. Поддержка площадок инновационного развития

Показатели результатов

Ответственный исполнитель

Источник информации

Ед. измерения

в том числе по годам

2016/2017

2018

2019

2020

2021

2022

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

1. Количество стартап компаний, поддерживаемых технопарками инкубаторами и акселераторами

МЦРИАП, КФ "Международный технопарк IT-стартапов "Astana Hub" (по согласованию), АКФ ПИТ (по согласованию), АО "Холдинг "Зерде" (по согласованию),
АО "QazTech Ventures" (по согласованию), МФЦА (по согласованию)

Данные МЦРИАП

Ед.

-

200

300

500

800

1000

      Задача 2. Развитие технологического предпринимательства, стартап культуры и НИОКР

Показатели результатов

Ответственный исполнитель

Источник информации

Ед. измерения

в том числе по годам

2016/2017

2018

2019

2020

2021

2022

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

1. Рост количества выданных патентов национальным заявителям (компаниям/физическим лицам-резидентам РК) в сфере ИКТ

МЦРИАП

Официальный интернет-ресурс РГП "Национальный институт интеллектуальной собственности" МЮ РК

ед.

-

-

33

53

73

93

2. Рост количества стартапов, прошедших программу акселерации, в технопарке "Astana Hub" 

МЦРИАП, АО "Холдинг "Зерде" (по согласованию),

Данные МЦРИАП

Ед.

-

33

90

150

220

298

      Задача 3. Привлечение "венчурного" финансирования

Показатели результатов

Ответственный исполнитель

Источник информации

Ед. измерения

в том числе по годам

2016/2017

2018

2019

2020

2021

2022

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

1. Улучшение в рейтинге ГИК ВЭФ по индикатору "Доступность венчурного капитала"

МЦРИАП

Сайт Всемирного экономического форума

позиция

102

100

95

90

85

80

      Задача 4. Формирование спроса на инновации

Показатели результатов

Ответственный исполнитель

Источник информации

Ед. измерения

в том числе по годам

2016/2017

2018

2019

2020

2021

2022

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

1. Доля ИТ услуг в общем объеме ИТ рынка в сопоставимых с развитыми странами цифрах

МЦРИАП

Официальные данные IDC

%

-

15,6

19,7

23,8

27,9

32,4

2. Доля местного содержания в ИТ услугах

МЦРИАП, АО "Холдинг "Зерде" (по согласованию), ЦГО

Данные МИИР, МФ, МЭ

%

-

26,8

60

65

67,5

70

5. Основные направления, пути достижения поставленных целей Программы и соответствующие меры

      Программа предполагает реализацию комплекса взаимосвязанных мер, которые необходимо реализовать для достижения ключевой амбициозной цели - создания инновационной экономики, вхождения в 30 развитых стран к 2050 году и преобразования общества и производства таким образом, чтобы не остаться за бортом современного технологического мира. Достижение этой цели требует консолидации и мобилизации всего общества, совершения прорыва в короткий промежуток времени.

      С учетом постоянного появления новых технологий, инновационных методов и инструментов в сфере ИКТ, в случае необходимости, в рамках Программы будут реализованы дополнительные инициативы.

5.1. Цифровизация отраслей экономики

      Успешная реализация данного направления к 2022 году будет означать наличие следующих достижений:

      1. Повышение уровня производительности труда до уровня ТОП-30 стран мира в каждой из приоритетных отраслей.

      2. Конкурентоспособные экспортные производства в приоритетных отраслях.

      3. Выход капитализации крупнейших компаний Республики Казахстан на принципиально новый уровень.

      4. Развитая местная электронная торговля.

      5. Снижение доли теневой экономики до уровня, сопоставимого с ТОП-30 странами мира.

      Повсеместное внедрение цифровых технологий придаст импульс развитию традиционных базовых отраслей путем обеспечения роста производительности, повышения их конкурентоспособности, в том числе на международном рынке. Таким образом, в результате цифровизации будет обеспечен рост отечественного экспорта на внешние рынки как в сырьевых отраслях, так и агропромышленном комплексе, что, в свою очередь, приведет к росту капитализации крупнейших производственных компаний. Также для роста производительности Программа предусматривает реализацию комплекса мер по технологическому перевооружению базовых отраслей промышленности, где будут применяться элементы Индустрии 4.0.

      В рамках мероприятия "Реализация проектов цифровизации крупными компаниями горно-металлургического комплекса" будет реализована сеть связанных через интернет объектов, в том числе датчиков, способных собирать и обмениваться данными, поступающими со встроенных систем.

      Специфические требования к оборудованию в рамках реализации проектов Индустрии 4.0 в Программе будут синхронизованы с требованиями в Государственной программе индустриально-инновационного развития.

      В долгосрочной перспективе успешное внедрение мер приведет к постепенному изменению структуры экономики, с усилением роли электронной торговли, ИКТ и финансового секторов, а также отраслей "новой экономики".

      Цифровизация промышленности и электроэнергетики

      Цифровизация предоставляет обширные возможности для рывка в развитии ключевого для Казахстана сектора экономики.

      Горнодобывающая промышленность

      Видение горнодобывающей промышленности в Казахстане к 2022 году предполагает становление высокопроизводительной индустрии с широким применением автономной техники и системой принятия решений преимущественно на основе анализа больших данных. По всей цепочке создания стоимости будут внедряться сенсоры, датчики и передовые аналитические инструменты, позволяющие визуализировать данные, проводить сценарное моделирование и принимать на их основе решения. Кроме того, внедрение автономной техники, регулирование основных производственных процессов в автоматическом режиме позволит минимизировать участие человека и повысит уровень безопасности производства.

      Основным проектом в области цифровизации добычи руды является внедрение цифрового рудника. Цифровые решения позволят улучшить производительность, а также безопасность и техническое обслуживание используемой техники и оборудования.

      Создание условий для стимулирования цифровизации промышленности позволит повысить ее конкурентоспособность за счет улучшения контроля производственных процессов, сокращения потерь, снижения себестоимости продукции, увеличения производительности труда, повышения эффективности и безопасности производства и другое.

      Нефтегазовая отрасль

      Программа включает внедрение технологии интеллектуального месторождения в крупных добывающих компаниях Казахстана. Появление новых инструментов анализа данных и повышение скорости их передачи позволят значительно повысить гибкость в принятии решений и производительность труда. Кроме того, новые технологии позволят снизить затраты на разведку и добычу благодаря получению более качественной и полной информации, что, в свою очередь, повысит эффективность управления запасами, добычей и переработкой.

      Также для обеспечения прозрачности и снижения уровня теневого оборота будет внедрена система для учета добычи товарной нефти с применением контрольных приборов учета.

      Для улучшения и обеспечения прозрачности в сфере распределения социального газа для населения в Программе запланировано мероприятие по развитию системы, предназначенной для сбора информации по поставкам, отслеживанию и обороту сжиженного нефтяного газа для статистического анализа данных на основе обязательной отчетности и прогнозирования баланса, с интеграцией с автоматизированными площадками онлайн-торгов по закупу социального газа.

      В целях обеспечения эффективности и прозрачности процессов предоставления права недропользования по углеводородному сырью, будет реализовано мероприятие по доработке действующей интегрированной информационной системы, предназначенной для проведения онлайн аукциона на предоставление права недропользования и онлайн внесения изменений в контракты и дополнения к ним.

      Для обеспечения бесперебойной поставки топлива внутри страны в рамках программы будут проведены модернизация ремонтной деятельности и переход на увеличенный межремонтный период на НПЗ РК путем оснащения системами контроля, замены оборудования и внедрения автоматизированной системы управления техническим обслуживанием и ремонтом.

      Добывающие и обрабатывающие сектора

      Системообразующими предприятиями горно-металлургической отрасли будут реализованы проекты по внедрению систем управления производственными процессами, планированием ресурсов предприятия, позиционирования персонала и техники, реализации "умных рудников" на примере внедренного проекта по добыче урана, анализа больших данных и другое.

      Будут продолжены реструктуризация и модернизация производств с целью повышения производительности труда и экологичности производства. Данное направление предполагает создание условий для стимулирования цифровизации промышленности (внедрение элементов Индустрии 4.0) с целью повышения ее конкурентоспособности за счет улучшения контроля производственных процессов, сокращения потерь, снижения себестоимости продукции, увеличения производительности труда, повышения эффективности и безопасности производства и другое. К основным элементам Индустрии 4.0 относятся, аддитивные технологии, коллаборативные роботы, самооптимизируемое оборудование, беспилотные транспортные средства, предиктивное техническое обслуживание, машинное обучение и искусственный интеллект, облачные технологии, цифровой и виртуальный инжиниринг, интеллектуальное планирование и контроль производства, интеграция информационных систем управления производственными процессами, промышленный интернет, мониторинг состояния систем, дополненная и виртуальная реальность и т.д.

      Для цифровизации промышленности акцент будет сделан на развитие собственных технологий и компетенций, обеспечение координации между участниками индустриально-инновационной экосистемы, снятие барьеров, популяризацию цифровых технологий и выработку соответствующих стимулирующих мер.

      Планируется реализация пилотных проектов по созданию модельных цифровых фабрик в обрабатывающей и горнодобывающей промышленности, где будут внедрены технологии Индустрии 4.0, которые будут служить демонстрацией эффективности внедрения цифровых технологий в производстве.

      С целью повышения безопасности персонала, работающего на опасных участках, будут проработаны вопросы по изменению нормативных актов, внедрению систем наблюдения, оповещения об авариях, позиционирования и поиска персонала, а также других решений, предполагающих использование цифровых технологий.

      Электроэнергетика

      Целевое состояние электроэнергетической отрасли характеризуется дальнейшей интеллектуализацией энергетических систем (Smart Grid). Интеллектуальная энергосистема будет иметь способность управлять поведением всех своих участников с целью обеспечения устойчивого, адаптивного, экономически эффективного, надежного и безопасного электроснабжения.

      Задача построения и эффективного функционирования интеллектуальной энергосистемы затрагивает всех участников электроэнергетической отрасли: генерацию, передачу, распределение, сбыт, потребление и системное оперирование. В этой связи, в соответствии с единой технической политикой, необходимо проведение комплексной модернизации с применением нового оборудования, позволяющего создать условия для интеграции распределительных сетей и электрических станций в интеллектуальную энергосистему. Внедрение полного учета потребляемой и производимой энергий, так называемой системы Smart metering, и в дальнейшем автоматическая обработка больших данных (big data) позволят систематизировать управление нагрузкой (demand response), в том числе за счет совершенствования тарифной политики для конечных потребителей.

      В целях повышения энергоэффективности и снижения энергопотерь будет стимулировано внедрение интеллектуальных систем управления энергопотреблением, технологий энергосбережения среди промышленности. Это позволит обеспечить взаимодействие потребителя с энергосистемой, в частности иметь возможность выбирать тарифы, управлять собственным потреблением электроэнергии, вырабатывать электроэнергию в сеть собственными возобновляемыми источниками энергии и продавать электроэнергию.

      В частности, в Национальной электрической сети планируется реализовать инициативы по повышению эффективности и обеспечению надежности функционирования Единой энергетической системы Казахстана, что позволит увеличить передачу электроэнергии по сети, снизить дисбалансы мощности при работе со смежными энергосистемами, снизить количество отключений потребителей при технологических нарушениях в сети.

      Планируемые к применению технологии адаптивного управления, основанные на синхронизированных векторных измерениях, предоставят возможность визуализации и управления процессов в режиме реального времени. Это позволит проводить мониторинг запасов устойчивости энергосистемы, эффективно использовать оборудование энергосистемы за счет максимального использования пропускной способности ЛЭП, создать новые алгоритмы управления электроэнергетической сети по текущим параметрам состояния системы, оценить состояние энергосистемы в режиме онлайн.

      Цифровизация транспорта и логистики

      Основная задача, которую призвана решить цифровизация сектора, – увеличение объема транзитных грузоперевозок. Ожидается, что сокращение времени на транзите позволит существенно увеличить объем транзитных грузоперевозок в железнодорожном секторе по всем направлениям из Китая через Казахстан – в Европу, Турцию и Иран. Основной эффект будет получен как за счет перехода на электронный документооборот, в том числе в области авиаперевозок, так и благодаря внедрению интеллектуальной транспортной системы, которая позволит увеличить объем автогрузоперевозок за счет обеспечения качественной и безопасной дорожной инфраструктуры между регионами Казахстана и международном сообщении. Интеллектуальная транспортная система объединит функции видеонаблюдения, управления дорожным движением, оповещения водителей о погодных условиях и электронной оплаты транспортных услуг.

      Для системной интеграции транспортных средств, инфраструктуры, пользователей и информационных технологий будет разработана ИТС, состоящая из подкомпонентов с их поэтапным внедрением, в том числе комплекс технических средств для автоматизации сбора средств пользования автодорогами, системы безостановочного динамического взвешивания транспортных средств, устанавливаемых на основных автомобильных транспортных коридорах, системы управления дорожным движением. Все это дает возможность информировать водителей о ситуации на дорогах, создавать системы анализа и прогнозирования климатических условий, использовать системы видео-мониторинга и выявлять нарушения ПДД в том числе обеспечивать беспрепятственный транзит по территории Казахстана.

      Опыт внедрения ИТС в ряде других стран показывает тенденцию снижения числа пострадавших в результате ДТП на 30% и сокращения затрат на содержание дорог на 15%. Помимо этого, внедрение ИТС позволит уменьшить нагрузку на республиканский бюджет в части содержания автомобильных дорог за счет сборов с платных участков, увеличить межремонтные сроки дорог на 1 год и увеличить транзитный поток.

      В сегменте мультимодальных грузовых перевозок базовым условием повышения качества оказываемых услуг станет развитие технической и эксплуатационной интероперабельности грузовых железнодорожных коридоров, базирующееся на реализации цифровых технологий, создающих безбарьерную транспортную среду.

      Программа также включает ряд мер по повышению эффективности эксплуатации автодорог, увеличению эффективности ж/д транспорта, улучшению прогнозирования пассажиро- и грузопотоков.

      Цифровизация сельского хозяйства

      В целях дальнейшего развития сельскохозяйственной отрасли страны планируется реализация ряда мероприятий, направленных на автоматизацию прослеживаемости сельскохозяйственной продукции с включением в процесс всех задействованных уполномоченных организаций, что позволит количественно-качественный учет и проследить весь жизненный цикл производства и происхождения агропромышленной продукции. Реализация системы прослеживаемости окажет прямое влияние на привлечение инвестиций в отрасль и расширение, как линейки экспортной продукции, так и географии поставок видов сельскохозяйственной продукции и продуктов глубокой переработки. Внедрение полного мониторинга при системе прослеживаемости позволит также повысит стандарты качества сельскохозяйственной продукции, что мультипликативно влияет на привлекательность и конкурентоспособность казахстанской продукции на внешних рынках.

      Для внедрения "точного земледелия" будет проведен пилотный проект в ряде фермерских хозяйств с использованием элементов "точного земледелия", включая применение метеорологических станций. По итогам пилотного проекта будет определена экономическая эффективность широкого применения "точного земледелия".

      Развитие и внедрение элементов точного земледелия по всем регионам Республики Казахстан предполагаются для упрощения деятельности, повышения урожайности и производительности труда в секторе. Производитель получит возможность принимать решение на основании массива данных, поступающего в режиме реального времени, о состоянии посевов, влаги, питательных элементов, азота, калия, фосфора, вредителей, вероятности осадков. При этом внедрение элементов точного земледелия будет осуществляться в комплексе с приобретением новой сельхозтехники, выполнением агротехнологий и по мере готовности фермеров.

      Также предусмотрены мероприятия по автоматизации мониторинга за природными ресурсами, в том числе оборотом рыбы и рыбной продукции, охраны, воспроизводства и использования животного мира, мониторинга особо охраняемых природных территорий, учета в области использования и охраны водного фонда, водопользования и надзором водохозяйственных сооружений. Данное мероприятие позволит уменьшить, а впоследствии и искоренить браконьерство и теневой оборот рыбной продукции, незаконную вырубку лесных ресурсов, сбор и своевременную обработку информации о деятельности организаций и предприятий занимающихся предпринимательской деятельностью связанной с природными ресурсами. Мониторинг за водными ресурсами особенно важен в связи с особой значимостью водных ресурсов и водообеспечения для всех секторов экономики Казахстана.

      Наряду с созданием новых и развитием действующих государственных информационных систем в АПК Казахстана, обязательным и важным является условие по созданию и внедрению автоматизированных систем в самих сельхозформированиях. Опыт всех ведущих аграрных стран мира является бесспорным примером такого подхода. Множество ИТ решений для всех многочисленных процессов в сельскохозяйственном производстве и переработке напрямую и в основной степени влияют на эффективность ведения бизнеса, повышения производительности труда, рентабельности и в конечном счете конкурентоспособности агропредприятий, от мелкого фермерского хозяйства до крупных агроформирований.

      В связи с чем, МСХ будет выстроен прозрачный и просчитанный принцип для ИТ сообщества и агроформирований по масштабному внедрению востребованных и эффективных автоматизированных систем для агробизнеса, а также выработаны механизмы стимулирования применения лучших практик автоматизированных систем в сельскохозяйственном производстве.

      Повышение конкурентоспособности отечественной сельскохозяйственной продукции и продуктов его переработки тесно связано с необходимостью продвижения и позиционирования отечественной продукции как на внутреннем рынке так и экспортные рынки.

      В рамках решения этих вызовов для развития сбыта агропромышленной продукции будет реализована платформа для электронной торговли между фермерами, оптово-распределительными центрами, торговыми сетями, рынками и стабилизационными продовольственными фондами.

      Развитие электронной торговли

      Программа предполагает реализацию широкого комплекса мер, направленных на устранение существующих в стране барьеров для развития Интернет-торговли в целом, а также на увеличение конкурентоспособности местных игроков. Предлагаемые меры лежат в области регулирования электронной торговли, повышения приема электронных платежей, повышения цифровой и финансовой грамотности населения и предпринимателей, продвижения электронной торговли, развития инфраструктуры и логистики и так далее.

      В рамках регулирования будут регламентированы вопросы по повышению защиты прав потребителей в электронной торговле, включающие эффективные дистанционные инструменты подачи обращений в соответствующие органы, возможность возврата товара за счет торговца, внедрение единого реестра участников рынка электронной торговли и другие, направленные на повышение уровня доверия населения и участников, а также по стимулированию перехода бизнеса в онлайн-торговлю.

      Приоритетом станет также создание инфраструктуры поддержки, включающей в себя прямые и косвенные меры, в том числе создание центров сервисной поддержки в ведении электронной торговли (Е-commerce и Fulfillment).

      Будут проработаны вопросы по расширению перечня товаров собственного производства (работ, услуг) по видам деятельности, соответствующим целям создания специальной экономической зоны "Парк инновационных технологий", направленной на ускоренное развитие и распространение электронной торговли.

      Содействие доступу к льготному финансированию, снижение или исключение некоторых видов налогов для игроков сферы электронной торговли также повысят конкурентоспособность предпринимателей и будут стимулировать ведение бизнеса онлайн.

      В рамках повышения приема электронных платежей будут проработаны вопросы по стимулированию внедрения упрощенного механизма осуществления мобильных платежей c учетом международного опыта, разработке системы стимулов для предпринимателей по проведению безналичных платежей, обеспечению полного перехода на использование электронной счет-фактуры.

      Развитие финансовых технологий и безналичных платежей

      Видение цифровой финансовой отрасли в Казахстане к 2022 году предполагает становление проактивного финансового сообщества, играющего ключевую роль в эффективно функционирующей финансовой отрасли с развитой инфраструктурой рынка платежных услуг.

      Финансовый сектор будет трансформирован с использованием технологий, таких как распределенные реестры, предложение новых финансовых инструментов, упрощение и ускорение процедур за счет интеграции с государственными информационными системами. Так, проактивность финансового сообщества предполагает реализацию открытых технологий ("Open API") и в целом активное сотрудничество банков, инфраструктурных компаний и компаний из сферы финансовых технологий друг с другом при поддержке регулятора (НБ) для снижения уровня мошенничества в онлайн среде, внедрения новых услуг и продуктов, улучшения клиентского опыта, повышения устойчивости финансовой системы. Для достижения целей по развитию проактивного финансового сектора будут приняты меры, направленные на развитие и появление инновационных организаций, сфокусированных на разработку клиентоориентированных продуктов и услуг, построение экосистем как в части финансовых, так и нефинансовых услуг (ритэйл, финансовый консалтинг и так далее).

      Для обеспечения безопасности, упрощения и развития цифровых услуг, в том числе государственных, социальных и коммерческих, предполагается построить модель удаленной идентификации, в том числе основанной на различных биометрических показателях, исходя из принципов рискориентированного подхода. Модель предполагает идентификацию клиентов с использованием базы данных государственных и коммерческих компаний, а также получение сервиса государственными органами, коммерческими компаниями и в социальной сфере (образование, здравоохранение, перепись населения и другие).

      Внедрение цифрового идентификационного механизма станет основополагающей инфраструктурой. Это позволит построить универсальную цифровую среду для взаимодействия и коммуникаций между финансовыми институтами, клиентами, государственными органами и организациями. Это качественно повысит уровень и эффективность оказания финансовых, государственных и других услуг.

      Будут созданы условия для оказания страховыми организациями онлайн-услуг с возможностью заключения договоров страхования в электронной форме, электронного обмена информацией между страхователем (выгодоприобретателем) и страховщиком при наступлении страхового случая, оценке ущерба, необходимости изменения условий договора (постпродажное обслуживание), а также хранения электронного договора в единой базе данных по страхованию и круглосуточного доступа клиента к договору страхования.

      Внедрение механизмов и стандартов по электронному взаимодействию финансовых организаций, государственных органов, граждан и предпринимателей позволит к 2022 году построить "безбумажный", открытый и высококонкурентный финансовый сектор, обеспечивающий безопасность проведения транзакций и снижение транзакционных издержек.

      Финансовый сектор предоставит инструменты для развития электронной торговли и реализации инициатив создания инновационной экосистемы так, чтобы можно было быстро, просто и надежно проводить платежи, проверять контрагентов, получать доступ к финансовым инструментам для развития бизнеса, к инструментам поддержки со стороны государства.

      Вкупе с построением инфраструктуры для безбумажного выставления счетов-фактур, а также иных документов по договорным отношениям, необходимы модернизация системы межбанковских расчетов и возможность осуществления межбанковских переводов в режиме реального времени, что позволило бы снизить транзакционные издержки МСБ, повысить доверие участников В2В-рынка к инструментам безналичных расчетов, а также развивать прямые расчеты между лицами (физическими и юридическими).

      Особое значение будет уделено разработке и реализации комплекса мер по стимулированию безналичного оборота. Будут реализованы меры поддержки финансового и нефинансового характера для представителей МСБ, проведение мероприятий совместно с крупнейшими международными платежными системами, банками и другими участниками рынка по повышению финансовой грамотности населения.

      Развитие ИКТ отрасли

      Развитие ИКТ отрасли является ключевой составляющей цифровизации всех секторов экономики. Для обеспечения успешной реализации цифровой повестки страны Программа включает ряд мероприятий, направленных на поддержку ИКТ отрасли.

      По оценкам международных экспертов во время всемирного экономического кризиса с 2007 по 2011 годы, когда в других отраслях происходила стагнация, количество рабочих мест в отрасли ИКТ в странах Организации экономического развития и сотрудничества росло, внося вклад в мировую экономику.

      Особенностью отрасли является то, что ИТ составляют важнейшую часть современного бизнеса, внося свой вклад в достижение результатов и положительных экономических показателей для других отраслей национальной экономики.

      С другой стороны, внедрение информационных технологий требует принятия эффективных мер по обеспечению кибербезопасности.

      Ключевым направлением развития отрасли ИКТ является обеспечение роста доли услуг в области информационных технологий, так как именно этот источник может обеспечить рост доли местного содержания в отрасли ИКТ и поддержку отечественных малых и средних предприятий в сфере ИКТ.

      Одной из мер обеспечения кибербезопасности является формирование национального реестра доверенного программного обеспечения и продукции электронной промышленности Республики Казахстан, использование которых станет приоритетным при формировании и развитии информационной инфраструктуры страны.

      Для формирования конкурентоспособной отрасли ИКТ усилия государства будут направлены на создание благоприятной экосистемы предпринимательства в этой отрасли.

      Это стимулирование спроса на ИТ в приоритетных и других отраслях экономики, снятие барьеров на пути экспорта товаров и услуг информационных технологий, а также формирование и развитие ряда квалифицированных отечественных ИКТ компаний. Будет разработана и утверждена Дорожная карта по развитию ИТ отрасли.

      К формированию экосистемы также относятся стимулирование доступа отечественных ИТ-компаний к венчурному финансированию, предоставление грантов на развитие и коммерциализацию перспективных отечественных инновационных технологий, налоговые и другие преференции.

5.2. Переход на цифровое государство

      Цифровое государство

      Цифровая трансформация приводит к возникновению новых бизнес-моделей, включая так называемое проактивное обслуживание на основе данных. Чем больше провайдеры услуг знают о своих клиентах, тем более персонализированные предложения они могут создавать, предоставляя услуги, которые будут максимально соответствовать потребностям клиентов и даже предвосхищать потребности, о которых сами клиенты могут еще не знать. Это позволит предоставлять услуги гражданам и предпринимателям, предугадывая потребность в той или иной услуге, исходя из анализа транзакций.

      Ключевым направлением для трансформации подходов оказания услуг и взаимодействия государства с гражданами и бизнесом станет переход к принципам открытой архитектуры (Open API), при котором будет выстраиваться качественно новый уровень кооперации с коммерческим сектором. Это позволит эффективно использовать ресурсы, концентрируясь на цифровой инфраструктуре, отдавая "последнюю милю" по оказанию государственных услуг неправительственному и бизнес-сообществу. При этом негосударственные информационные ресурсы будут являться фронт-ендом, интегрируя государственные услуги в собственные экосистемы, на которых граждане и предприниматели смогут инициировать и получать государственные услуги.

      Государство-гражданам

      Будет реализована модель управления, когда не гражданин обращается в госорганы за услугами, а государство, понимая потребности граждан, связывается с ними для оказания государственных услуг без необходимости физического посещения учреждений.

      При этом планируется интеграция разрозненных на сегодня информационных систем и каналов коммуникаций для реализации модели омниканального обслуживания путем создания единого "фронт-офиса", направленного на обеспечение доступности информации и услуг в любое время, в любом месте и на любом устройстве (контакт-центр, веб-портал, интеллектуальные мессенджеры, мобильные приложения, SMS-сообщения).

      Переход к данной модели позволит гражданам начать услугу с одного канала (портал, мобильное приложение или контакт-центр) и завершить в другом канале (например, подписание будет в центре обслуживания населения).

      Первоочередным ключевым принципом для совершенствования всех процессов (G2C, G2B, G2G) станет реализация взаимодействия по формату "paper-free" – исключение бумажного документооборота, переход к принципу "одного заявления". Соответственно, для исключения процессов, при которых информация представляется на бумажных носителях, будет проводиться системная работа по анализу процессов, описанию жизненных ситуаций и интеграции информационных систем.

      Если, согласно методологии Gartner, на ранних стадиях развития "электронного правительства" ключевым показателем эффективности было количество оказанных электронных услуг, то новыми показателями эффективности станут снижение количества государственных услуг и рост количества жизненных ситуаций, которые оказываются "бесшовно" в онлайн виде. Так, по первичным подсчетам, реализация данных мер в ближайшее время позволит полностью исключить более чем 20 млн. справок.

      В современном обществе цифровая информация о пространственных данных превратилась в важный стратегический ресурс государственного управления и стала ключом его устойчивого социально-экономического развития. В стране накоплен большой объем данных, полученных в результате производственной деятельности различных предприятий. Однако большой объем и не структурированность накопленной совокупности данных создают информационный барьер, а иногда препятствуют процессам обмена информацией и управлению на основе этой информации. Новые требования рынка, предъявляемые к информации о местности, и развитие информационных технологий обуславливают необходимость поиска новых решений. Выход из сложившейся ситуации видится в создании условий, обеспечивающих доступ потребителей к пространственным данным в электронном виде и их эффективное использование.

      В целях унификации, развития и поддержания пространственных данных в актуальном состоянии будет модернизирована система государственного геодезического обеспечения, установлена единая система координат, созданы карты открытого пользования по единым форматам и структурам данных.

      Будет проведена работа по интеграции разрозненных кадастров в одно информационное пространство, обеспечена автоматизация процедур таким образом, что каждый вновь появившийся объект, будь то дом или дорога, при прохождении процедур государственных услуг будут появляться на карте, обновляя ее. В результате внедрения повысятся доступность и качество оказываемых населению услуг в сфере земельных отношений, архитектуры, строительства, природопользования и охраны окружающей среды, геологии, жилищно-коммунального и сельского хозяйства.

      Ключевым мероприятием будет являться реализация принципа "Digital by default", предусматривающего планирование и последующее оказание государственных услуг исключительно в электронной форме, с расширением возможности самообслуживания.

      Для эффективного управления процессами обеспечения населения занятостью будет создана единая платформа, агрегирующая аналитическую и статистическую информацию о рынке труда. Кроме того, в целях повышения прозрачности соблюдения условий трудового законодательства и недопущения их нарушения в превентивном виде, а также формализации трудовых отношений будут созданы условия и цифровая платформа для заключения трудовых отношений с фиксацией выплат по социальным пособиям и пенсионным отчислениям и так далее.

      В целях содействия выражению активной гражданской позиции и построения обратной связи от населения будут реализованы мероприятия по дальнейшему развитию принципов "Открытого Правительства" и "Открытого Парламента". Соответственно, будут разработаны "открытые бюджеты" - механизм общественного контроля за расходованием бюджетных средств; "открытые НПА" - опубликованные проекты нормативных правовых актов и концепций законопроектов для дальнейших публичных обсуждений; "открытые данные" - данные в публичном доступе для коммерческого использования, не относящиеся к государственным секретам, персональным данным и другим, указанным в законах Республики Казахстан.

      Формирование систем электронного сопровождения нормативно-правовых актов позволит обеспечить более качественный процесс законотворчества, максимально прозрачный и общедоступный механизм, позволяющий общественности и, в особенности, бизнес-сообществу иметь возможность непосредственного участия в нормотворческом процессе. Указанные меры будут способствовать повышению уровня доверия к органам власти и формированию благоприятного климата для ведения бизнеса за счет открытости принимаемых законодательных инициатив.

      В рамках Программы планируется создать сеть виртуальных музеев и перевести в электронный формат все музейные фонды, записи концертов, спектаклей значимые элементы материального и нематериально историко-культурного наследия. Доступ к информации может быть обеспечен путем создания нового Единого электронного портала, который позволит сфокусировать культурную жизнь страны на одном популярном ресурсе. Это самый доступный формат для продвижения культуры и искусства Казахстана в мировое пространство и возможности сделать широко узнаваемыми их.

      Государство-бизнесу

      Цифровизация взаимодействия государства и бизнеса направлена на снижение транзакционных издержек предпринимателей, повышение прозрачности принимаемых государственными органами и организациями решений.

      Мероприятия будут направлены на обеспечение предпринимателей "бесшовными" услугами и создание инфраструктуры для реализации принципа "единого окна" для бизнеса - по аналогии с опытом создания центров обслуживания населения.

      Данная инициатива станет ключевой и предполагает обеспечение прозрачности и упрощение мер финансовой и нефинансовой поддержки малого среднего бизнеса, а также оказания других государственных услуг юридическим лицам. Кроме того, с учетом мирового опыта, в частности, сингапурской программы "SMEs Go Digital", на единой платформе для малого и среднего бизнеса предпринимателям будет организован доступ к различным ИТ-сервисам, таким, как бухгалтерия, управление человеческими ресурсами, финансовый анализ и прочее.

      Следующим значимым направлением является реализация комплекса мер, при успешности которых повысится качество налогового и таможенного администрирования.

      Следует отметить, что меры по снижению издержек при осуществлении импортно-экспортных операций, повышению эффективности контроля качества импортируемых товаров будут реализованы в рамках Программы "Национальная экспортная стратегия Республики Казахстан" на 2018 – 2022 годы, утвержденной Постановлением Правительства Республики Казахстан от 26 августа 2017 года № 511.

      Внедрение единой информационной среды и проведение маркировки производимых и импортируемых товаров совместно с построением платформы по выставлению электронных счетов-фактур позволят создать экосистему, направленную на обеспечение предупреждения, ограничения и пресечения недобросовестной конкуренции; гарантии качества и цены приобретаемых товаров, подтверждение подлинности товаров, противодействие незаконному ввозу, производству и обороту товаров, в том числе контрафактных.

      Цифровизация внутренней деятельности государственных органов

      Эффективность деятельности государственных органов зависит от уровня автоматизации процессов, связанных с выполнением ежедневных рутинных операций, таких как кадровый, бухгалтерский учет, бюджетное планирование, планирование и исполнение государственных закупок, переписка с другими государственными органами и так далее. В целях эффективного взаимодействия государственных органов и соблюдения принципов “paper free” предполагается развитие системы управления бизнес-процессами, построенной на принципах облачного вычисления с дальнейшим развитием в цифровое хранилище. Будет продолжена работа по автоматизации подобных типовых задач преимущественно по сервисной модели информатизации.

      Для улучшения процессов принятия решений на государственном уровне будет проведен комплекс работ по развитию системы интеллектуального анализа и прогнозирования на основе больших данных.

      Как показывает мировой опыт, более 40 правительств мира и 60% компаний из списка Fortune 500 используют архитектурный подход для инноваций. Архитектура государственного органа будет направлена на формирование долгосрочной (5 лет) стратегии проведения трансформации и автоматизации деятельности государственных органов. В рамках разработки архитектуры будут определены приоритеты автоматизации и финансирования ИТ-проектов. При этом предполагается вовлечение неправительственных организаций и граждан посредством публичного обсуждения с целью выработки наиболее предпочтительных сценариев взаимодействия государства и общества.

      В целях соблюдения принципа "yellow pages" ключевым принципом автоматизации деятельности госорганов станет реализация микросервисной архитектуры, когда существующие и вновь создаваемые информационные системы будут предоставлять API для различных сервисов и приложений, реализуемых частными компаниями.

      Создание "Единой государственной системы мониторинга окружающей среды и природных ресурсов" позволит в политическом и правовом аспекте: способствовать реализации на национальной стратегии устойчивого развития и предотвращению экологической катастрофы; способствовать реализации процессов гласности и демократизации общества в области охраны окружающей среды и природных ресурсов; создать необходимые условия для доступа широких слоев населения к экологическим информационным ресурсам; реализовать мониторинг общественного мнения населения по проблемам экологии. В экономическом аспекте - повысить эффективность использования природных ресурсов, общественного производства, улучшение социально-экономических условий жизни населения. В социальном аспекте - улучшить здоровье и повысить продолжительность жизни населения; создать условия для повышения экологической культуры и экологического образования населения.

      Цифровизация здравоохранения предполагает как дальнейшую информатизацию отрасли с внедрением платформы интероперабельности и развитием мобильного здравоохранения, так и внедрение прорывных технологий дополненной реальности, машинного обучения и искусственного интеллекта в процессы обучения студентов, постановки диагноза и управления планами лечения.

      Интеграционная платформа здравоохранения предполагает возможность гибкого взаимодействия медицинских систем друг с другом и внешними системами, возможность создания экосистемы приложений для конечных пользователей с интеграцией с носимыми устройствами, мобильными приложениями, создаваемыми коммерческими компаниями, а также внедрение электронного паспорта здоровья для каждого гражданина страны.

      Поэтапно будет создано единое хранилище данных с "живыми данными" путем внедрения региональных медицинских информационных систем. В последующем собранные данные будут использоваться для медицинской статистики, аналитики и принятия соответствующих решений с применением технологии Big data. Это позволит осуществить переход к безбумажному здравоохранению, оптимизации и повышению эффективности оказываемой помощи, обеспечению преемственности оказываемой помощи между разными уровнями и медицинскими организациями. Будет обеспечен защищенный доступ к ключевой медицинской информации для всех участников процесса оказания помощи, включая самого пациента. Посредством персонализированных уведомлений и предупреждений, в том числе с помощью мобильных технологий, будет обеспечено вовлечение населения в процесс охраны собственного здоровья и формирование здорового образа жизни.

      Выступая в роли центрального хаба медицинской информации, электронные паспорта здоровья обеспечат своевременной и достоверной информацией как пациентов и медицинских работников, так и органы управления и финансирования здравоохранения.

      Интеграция информационных систем Фонда социального медицинского страхования с электронным паспортом здоровья позволит повысить обоснованность и эффективность расходования средств, внедрить новые механизмы финансового стимулирования для повышения качества медицинской помощи.

      Для повышения транспарентности избирательной системы в рамках реализации Программы предусмотрены мероприятия по цифровизации, которые обеспечат создание эффективной системы формирования и актуализации списков избирателей, в которую будут интегрированы центральные государственные органы, ведущие учет населения, избирательные комиссии и местные исполнительные органы. Архитектура системы послужит основой для электронной регистрации избирателей в период проведения выборных мероприятий, разработки государственных услуг, а также дальнейшей модернизации электронной избирательной системы в целом.

      В целях оперативного мониторинга социально-экономической обстановки будет внедрена единая аналитическая платформа, позволяющая отражать информацию для представления на уровне центральных государственных органов, а также местных исполнительных органов. 

      Для обеспечения надежной правовой среды и неукоснительной защиты прав и свобод граждан, интересов юридических лиц и государства требуется целостная, глобальная цифровизация данного направления. В рамках данной работы будет внедрено "электронное дело", состоящее из 5 связанных компонентов: электронные обращения граждан, единый реестр субъектов и объектов проверок, единый реестр административных производств, электронное уголовное дело, аналитический центр.

      Кроме того, в рамках дальнейшей цифровизации правоохранительных органов будет продолжен переход на безбумажный документооборот, а также внедрены информационно-аналитические системы, направленные на повышение эффективности их деятельности.

      Следующим направлением является создание геоинформационной платформы специального назначения, которая станет геоинформационной основой для систем управления структур военной организации и общественной безопасности государства.

      "Умные" города

      Инициатива "Smart city" – это реализация условий для создания городов удобных для граждан за счет совершенствования их инфраструктуры.

      Стратегическое направление – создание урбанизированной территории, в которой ресурсы городских служб и частные инициативы взаимодействуют и сотрудничают для обеспечения устойчивого развития города и создания благоприятных условий для жителей и туристов посредством внедряемых технологий и анализа контекстной информации в режиме реального времени.

      Для повышения эффективности от реализации инициатив и оптимизации расходов сервисным интегратором будет разработана типовая архитектура МИО, в которой представлен перечень проектов с использованием технологий IoT, Open API, искусственного интеллекта и других. Подход ставит во главу угла жителя и его ежедневные потребности в сферах транспортной инфраструктуры, обеспечения безопасностью, социальной, здравоохранения и других. Документ будет определять обязательные решения, необходимые для реализации Smart city по всем городам Казахстана, для локализации под приоритеты региона предложены проекты в зависимости от различных факторов.

      Реализация данных проектов будет осуществляться, используя бенчмаркинг, то есть с использованием лучших практик, как мирового сообщества, так и реализованных в Республике Казахстан. Основным станет реализация принципа "collaborative innovation" - формат взаимодействия государственных органов с частными организациями, при котором будут итеративно вырабатываться новые усовершенствованные решения, подходы и необходимые изменения в НПА.

      В рамках реализации концепции Smart city будут предусмотрены мероприятия по автоматизации инфраструктуры жилищно-коммунального хозяйства и систем тепло-, водоснабжения и водоотведения.

5.3. Реализация цифрового Шелкового пути

      Реализацию направления можно будет считать успешным, если к 2022 году будут достигнуты следующие вехи развития:

      1. Качественное, непрерывное покрытие 4G-мобильной связью населения Казахстана.

      2. Повсеместный и высокоскоростной доступ частных лиц и компаний к глобальным сетям передачи данных.

      3. Работающая и развивающаяся система кибербезопасности на уровне страны в целом и каждого пользователя в частности, обеспеченная компетентными кадрами и современным оборудованием.

      Реализация Цифрового шелкового пути в ближайшей перспективе предполагает две инициативы, включающие в себя ряд мероприятий - это расширение покрытия сетей связи и усиление кибербезопасности.

      Расширение покрытия сетей связи и ИКТ инфраструктуры

      Расширение покрытия сетей связи охватывает вопросы развития инфраструктуры широкополосного доступа к глобальным сетям передачи данных с защитой контура и предупреждением инцидентов информационной безопасности. Доступность, стабильность и безопасность передачи данных являются необходимой технологической основой для всех инициатив данной Программы и других программ, связанных с вопросами информационных технологий и цифровизации.

      Инициатива включает в себя модернизацию спутниковой системы связи, развитие волоконно-оптических линий связи вплоть до сельских населенных пунктов, повышение транзитного потенциала и сети цифрового телерадиовещания.

      Насущной первоочередной задачей является обеспечение широкополосного и доступного доступа к интернету в сельских населенных пунктах Республики Казахстан на базе ВОЛС, а также спутниковых технологий. Для этих целей планируется к реализации один из приоритетных проектов - строительство волоконно-оптических линий связи в более 1 200 сельских населенных пунктах по схеме государственно-частного партнерства. Покрытие ВОЛС сельских населенных пунктов Республики Казахстан обеспечит современными высокоскоростными услугами связи государственные органы и бюджетные учреждения, более 2,1 млн. человек будут иметь техническую возможность подключения к высокоскоростной сети Интернет.

      В рамках программы также планируется развитие мобильной инфраструктуры нового поколения (сетей 4G, а в будущем и 5G) во всех районных центрах Республики Казахстан. 4G-стандарт предполагает широкополосный доступ к мобильному интернету и соответствующее увеличение скорости передачи данных.

      Расширение доступа к интернет может стать более привлекательным для операторов связи по мере развития технологии больших данных. Сбор и анализ массивов данных от подключенных пользователей позволит, среди прочего, детально понимать предпочтения и возможности пользователей (как частных лиц, так и компаний) а также рыночную динамику, жизненный цикл абонента и влияние внешних условий.

      Однако в развитии технологии больших данных критично важны координация, совмещение и единое направление усилий. Поэтому важную роль в развитии больших данных играет государство, которое располагает крупнейшим объемом данных как о частных лицах, так и корпоративном секторе. Консолидации и развитию усилий государства будет способствовать создание технологического центра анализа больших данных – единого "места сбора" данных и обеспечения надежного функционирования, хранения, сохранности национальных и государственных информационных ресурсов, в том числе на основе уже существующих инициатив.

      Работу базовых станций мобильной связи, спутниковых каналов связи для нужд государственных органов, национальных компаний и частных организаций, а также телевизионное вещание на территории всей страны обеспечивает космическая система связи "KazSat", состоящая из двух спутников связи "KazSat-2" и "KazSat-3". Так как срок эксплуатации аппарата "KazSat-2" истекает в 2023 году, к этому сроку будут завершены работы по вводу в эксплуатацию космической системы связи "KazSat-2R".

      В целях повышения транзитного потенциала страны, в рамках Программы будет развиваться многостороннее партнерство с операторами связи соседних государств с созданием современной, производительной и масштабируемой транспортной инфраструктуры, способной обеспечить телекоммуникационный трафик в направлениях России, Китая и Центральной Азии.

      Обеспечение информационной безопасности в сфере ИКТ

      Усиление кибербезопасности в рамках данной Программы предполагает повышение отказоустойчивости информационных систем Республики Казахстан, защиту контура в области ИКТ и общее повышение информационной безопасности, начиная от технических средств и завершая созданием культуры безопасного поведения граждан и компаний в сетях общего доступа.

      Инициатива включает в себя создание оперативных центров информационной безопасности и служб реагирования на инциденты информационной безопасности, а также формирование исследовательских лабораторий и центра обработки данных. В качестве институциональной поддержки будут внесены изменения в законодательство и определены стандарты кибербезопасности.

      Инфраструктурные усилия государства в этой области будут оформлены в виде создания Национального координационного центра информационной безопасности Республики Казахстан. Основными функциями центра являются обеспечение и повышение информационной безопасности объектов информатизации, а также создание единой платформы для принятия управленческих решений, в основе которых будет лежать комплексный мониторинг состояния информационной безопасности объектов информатизации.

      Особое внимание будет уделено координации по вопросам реагирования на инциденты информационной безопасности в казахстанском сегменте Интернета, что повысит позиции Республики Казахстан в индексе кибербезопасности Международного союза электросвязи.

      В целях сотрудничества фундаментального и прикладного изучения проблем кибербезопасности государство будет оказывать материальную и организационную поддержку по созданию лабораторий по исследованию вредоносного кода, средств информационной безопасности и испытательной лаборатории для проведения испытаний на соответствие требованиям информационной безопасности.

      Программа предполагает реализацию комплекса взаимосвязанных мер, которые требуется реализовать для достижения ключевой амбициозной цели - создания инновационной экономики, вхождения в 30 развитых стран к 2050 году и преобразования общества и производства таким образом, чтобы не остаться за бортом современного технологического мира. Достижение этой цели требует консолидации и мобилизации всего общества, совершения прорыва в короткий промежуток времени.

      В рамках исполнения Плана мероприятий по реализации Концепции кибербезопасности ("Киберщит Казахстана") будут также прорабатываться вопросы по информационной безопасности.

      С учетом постоянного появления новых технологий, инновационных методов и инструментов в сфере ИКТ, в случае необходимости, в рамках Программы будут реализованы дополнительные инициативы.

5.4. Развитие человеческого капитала

      Для достижения заданных целей Программы в области квалификации кадров будет полностью обновлена система образования в соответствии с лучшими мировыми практиками. Новое образование будет отвечать потребностям цифровой экономики с акцентом, прежде всего, на навыки в анализе информации и развитие креативности мышления, нежели на заучивании фактов и формул.

      Повышение цифровой грамотности в среднем, техническом и профессиональном, высшем образовании

      В среднем образовании в целях развития у молодого поколения творческих способностей и критического мышления будет поэтапно введен предмет "Основы программирования", начиная со 2-го класса. Также будут актуализированы программы (5-11-го классов), в первую очередь, в части пересмотра языков программирования с учетом включения STEM-элементов (робототехника, виртуальная реальность, 3D-принтинг и другие).

      В целях развития и поддержки талантливой молодежи будут проводиться регулярные хакатоны, олимпиады и конкурсы, а также различные кружки по робототехнике и программированию.

      При этом на постоянной основе будет обеспечено повышение квалификации учителей по новым цифровым технологиям для совершенствования и освоения новых знаний.

      В сфере технического и профессионального образования будут проводиться те же мероприятия по увеличению доступа студентов к ресурсам и знаниям, что и для среднего образования (в том числе хакатоны, олимпиады, конкурсы и инфраструктура подготовки к ним).

      Кроме того, будут актуализированы типовые учебные планы и программы на основе профессиональных стандартов и требований рынка труда. Новые типовые учебные планы и программы будут направлены на подготовку специалистов, владеющих знаниями в области проектирования, администрирования и тестирования, с учетом развития навыков кодирования.

      Вместе с тем, в целях обучения базовым цифровым навыкам специалистов с техническим и профессиональным образованием будет введен предмет "Информатика".

      Дополнительно будут проводиться курсы повышения квалификации для преподавателей по образовательным программам, в которых предусмотрены компетенции по использованию ИКТ.

      В сфере высшего, послевузовского образования будут также актуализированы типовые учебные планы и программы на основе профессиональных стандартов и требований рынка труда с учетом введения дисциплины "Информационно-коммуникационные технологии" по всем специальностям.

      В целях обеспечения производства востребованными специалистами будет пересмотрено содержание образовательных программ по специальностям в области ИКТ.

      Для сближения индустрии и образования в учебный процесс ВУЗов страны за счет внебюджетных средств будут привлекаться представители предприятий с помощью открытия центров компетенций на базе ВУЗов страны. Помимо этого откроются ИКТ кафедры ВУЗов на предприятиях, где будут проводиться курсы для студентов в рамках ИКТ-проектов отраслей экономики.

      Повышение цифровой грамотности населения (подготовка, переподготовка)

      В сфере переподготовки кадров местные исполнительные органы на постоянной основе будут проводить обучение и переобучение населения, в том числе безработных, востребованным цифровым навыкам. Также данное мероприятие охватит представителей малого и среднего бизнеса.

      C целью расширения образовательных возможностей для всех желающих получить необходимые навыки будет создана национальная платформа открытого образования, которая будет предоставлять онлайн курсы, в первую очередь, обеспечивающие базовую подготовку по востребованным инженерно-техническим направлениям, с привлечением к их созданию больших коллективов лучших профессоров казахстанских университетов и представителей производства.

      Вместе с тем, применяя концепцию обучения в течение всей жизни, предприятия будут проводить корпоративное обучение для специалистов, усиливая коммуникативные и технические навыки профессии.

      В целом, Программа будет открывать возможности для усиления взаимодействия между учебными заведениями и предпринимателями для подготовки конкурентоспособных специалистов.

5.5. Создание инновационной экосистемы

      Успешная реализация данного направления к 2022 году будет означать:

      1. Увеличение на порядок количества технологических стартап-проектов, инициированных в Казахстане, и их совокупной капитализации.

      2. Наличие в Казахстане частной профессиональной отрасли венчурного капитала, обеспечивающей нужды быстрорастущей экосистемы.

      3. "Истории успеха" казахстанских стартапов на международной арене, в том числе "экзиты".

      В более долгосрочной перспективе целями являются создание всех условий для появления в Казахстане "единорогов" и менее крупных компаний с высокой капитализацией, а также формирование культуры технологического предпринимательства. Для этого будут созданы как необходимые институциональные условия, так и меры стимулирования инновационной деятельности, венчурного финансирования, создания и развития технологического предпринимательства.

      Инновационная экосистема будет создана как на основе существующих технопарков, венчурных фондов, научно-исследовательских институтов и ВУЗов, так и на базе создаваемого технопарка "Astana hub". Эта среда призвана создать условия для притяжения идей, технологий, цифровых решений и талантливых специалистов со всего мира, а также активного привлечения граждан Республики Казахстан, которые занимаются ИТ-проектами за границей.

      Важным последствием создания в стране инновационной экосистемы станет увеличение доли технологий казахстанского происхождения.

      Поддержка площадок инновационного развития

      Основным прорывным мероприятием по данной инициативе будет являться запуск международного технопарка ИТ-стартапов (Astana hub), в котором будут реализованы меры поддержки и развития отраслей цифровой экономики. Для этого будут организованы регуляторные условия, необходимые для превращения Astana hub в точку притяжения инновационной деятельности как из всего Казахстана и СНГ в целом, так и из других стран. Astana hub будет встроен в систему международных ИТ-кластеров, таких как Израиль, Калифорния, Сингапур и Берлин и станет мостом для выхода своих резидентов на международные рынки.

      Помимо этого, инициатива предполагает повышение качества существующей инфраструктуры инновационного развития – инкубаторов и акселераторов Республики Казахстан, а также адаптацию законодательства, в том числе создание финансовых и налоговых преференций для стартапов и совершенствование вопросов защиты интеллектуальной собственности.

      Развитие технологического предпринимательства, стартап культуры и НИОКР

      Все успешные инновационные экосистемы открыты миру и конкурируют за человеческий капитал. В рамках Программы будут созданы благоприятные условия для привлечения в Казахстан технологических предпринимателей, ученых и других квалифицированных специалистов.

      Иностранные предприниматели и технологические специалисты – источник специфического ноу-хау, необходимого для развития локальной экосистемы стартапов. Их опыт, а также технологии исследования и разработок, предпринимательства, управления все наработки, которыми способны поделиться иностранные специалисты - могут помочь ускорить формирование локальной экосистемы стартапов. Помимо этого, они обеспечивают разнообразие культур и знаний, что в будущем может стать конкурентным преимуществом как самой экосистемы, так и каждого ее участника.

      Задача привлечения иностранных специалистов и ученых требует, в первую очередь, обеспечения максимально благоприятных условий для их работы и проживания, безопасности и конкурентоспособной оплаты труда. В более долгосрочном плане таким специалистам будут предоставлены свидетельства реального использования их разработок, результативности их участия в создании цифровой экономики страны.

      В этой связи будет проработана возможность внедрения понятия e-residence (электронное резидентство) – возможность для иностранцев вести бизнес деятельность на территории Казахстана, которые по той или иной причине отказались приобретать резидентство Республики Казахстан.

      Параллельно с привлечением иностранного интеллектуального капитала будет обеспечен вывод на качественно другой уровень научно-исследовательской деятельности в Казахстане. Для этого предлагается разработать механизмы стимулирования научно-исследовательской деятельности организаций Республики Казахстан, открыть школы предпринимательства, а также привлекать крупные международные ИТ компании открывать свои исследовательские центры. Инновационная деятельность невозможна без фундаментальной и прикладной науки.

      Для развития НИОКР будет налажено взаимодействие между стартапами и ведущими ВУЗами страны. Для этого Правительство определит задания под целевые научные гранты, которые могут получать стартап команды совместно с ведущими ВУЗами.

      Помимо этого, государство обеспечит все условия для стимулирования транснациональных компаний локализовать разработку своих продуктов, а также тестирование прорывных технологий на территории Казахстана. Для этого будет определен короткий список направлений технологических разработок и предоставлена законодательная возможность любой компании мира тестировать их в контролируемой среде, без рисков нарушения действующего законодательства в своих странах. Данный механизм в основном используется в финансовых технологиях, но его можно распространить на другие отрасли.

      Кроме этого, основной задачей данной инициативы является повсеместная популяризация инновационной деятельности в Республике Казахстан. Помимо масс-медийной поддержки будут задействованы и более целевые механизмы – такие, как программы наставничества для стартапов со стороны успешных технологических предпринимателей и обучение студентов ведущих ВУЗов основам предпринимательства (на примере Израиля). Подобную практику можно также распространить на более ранний этап – в школе.

      Привлечение венчурного финансирования

      Развитие инноваций требует создания еще одного необходимого условия - негосударственной профессиональной отрасли венчурного капитала. Развитие венчурной отрасли потребует адаптации законодательной базы для финансирования стартап-компаний, в т. ч. разработки проекта Закона о венчурных инвестициях, регулирующего, в том числе, деятельность индивидуальных инвесторов.

      Параллельно с развитием и регулированием индивидуального венчурного инвестирования потребуются разработка и внедрение мер по привлечению в Казахстан профессиональных венчурных фондов. Для координации и поддержки венчурных фондов на базе технопарка "Astana Hub" будет отработан вопрос создания фонда соинвестирования, который на первоначальной стадии обеспечит снижение рисков для частных инвесторов. Впоследствии в соответствии с опытом Израиля, роль данного фонда будет уменьшаться, уступая место частному сектору.

      Вместе с тем государственные инвестиции осуществляются на возвратной и платной основе, венчурная индустрия же это высокорискованная отрасль, подразумевающая успех в среднем в 1-2 проектах из вложенных 10. Поэтому фонд соинвестирования будет создан за счет средств квазигосударственного и частного секторов в виде некоммерческой организации. Статус некоммерческой организации позволяет отслеживать целевое использование средств, вложенных в организацию, при этом не требует отдачи от каждой конкретной инвестиции, оценивая лишь показатели инвестиционного портфеля в целом.

      Помимо профессиональных финансовых организаций венчурным финансированием могут заниматься крупные корпорации Казахстана, организовывая собственные корпоративные венчурные фонды. Подобная практика присуща многим глобальным телеком операторам, технологическим компаниям и банкам второго уровня. Государство может содействовать созданию подобных фондов через соинвестирование либо другие стимулирующие меры.

      Формирование спроса на инновации

      Планируемая инновационная экосистема станет драйвером преобразований секторов экономики. В свою очередь МСБ, промышленные предприятия, квазигосударственный сектор и государство создадут спрос на создаваемые инновации, чтобы получить полный цикл генерации и поддержки инновационной деятельности.

      В рамках инновационного развития будут созданы условия для совместного предпринимательства (корпоративные инновации и суперкластеры), в рамках которой будут определены приоритетные технологии, позволяющие создать новые индустрии. Для приоритетных технологий будет создана благоприятная нормативно-правовая среда и привлечены корпорации, в том числе транснациональные. Также будут реализованы партнерства с другими международными инновационными кластерами, в том числе из стран ЕАЭС / ШОС и другими. Казахстан наладит взаимодействие со странами участниками EUREKA для реализации совместной R&D деятельности.

      В целях развития корпоративных инноваций будет определен приоритетный перечень корпораций для поддержки внедрения корпоративных инноваций через проведение обучения и семинаров. С этими корпорациями будут обсуждены различные возможности выведения их инновационных процессов на новый уровень, в том числе через корпоративные венчурные фонды, сотрудничество со стартапами (коллаборативные инновации) и т.д.

      Также особое внимание будет уделено поддержке и популяризации инновационной деятельности крупных компаний. Для этого государство будет вовлекать крупные частные и национальные компании в процесс инноваций через:

      1. Содействие в установлении связей со стартапами для реализации инновационных проектов ("коллаборативные инновации") для создания инновационных экосистем вокруг крупных компаний.

      2. Создание стимулов для внедрения цифровых технологий в профильной деятельности.

      Реализация вышеуказанных мероприятий внесет свою лепту в достижение цели Программы по повышению качества жизни населения страны.

5.6. Система управления

      Реализация Программы "Цифровой Казахстан" подразумевает следование пяти базовым принципам.

      Принцип 1 – "цифровизация флагманских отраслей". Основной и наиболее быстрый макроэкономический эффект от Программы произойдет в связи с реализацией цифровой трансформации существующих отраслей экономики. В данном контексте основной задачей цифровизации отраслей является масштабный рост производительности труда, достижимый как за счет внедрения новых технологий, так и за счет сопутствующей адаптации существующих бизнес процессов.

      Принцип 2 - "идти перешагивая". Республика Казахстан возьмет курс на внедрение именно самых совершенных технологий, не опасаясь игнорировать проверенные решения в пользу инноваций послезавтрашнего дня.

      Принцип 3 – "быть гибким". При внесении изменений в Программу, в случаях, предусмотренных действующей системой государственного планирования, может применяться agile-подход.

      Принцип 4 – "партнерство с бизнесом". Эффективная реализация Программы невозможна без активной роли частного сектора. Государство будет вовлекать как крупный бизнес, так и МСБ для решения специфических проблем (областей неэффективности), которые логично решать усилиями частного сектора. Для реализации эффективного взаимодействия необходимо уточнить инструменты вовлечения и создания мотивации для экономических субъектов, чтобы они плодотворно сотрудничали с государством. В этой связи будут созданы особые условия для привлечения инвестиций в цифровые проекты, то есть максимальное снижение издержек для цифровой трансформации предприятий.

      Принцип 5 – "адаптация регулирования". В результате реализации Программы появятся различные вопросы, которые потребуют изменения регулирования и стандартов (например, вопросы использования "больших данных" или стандарты IoT). Государство проявит собственную инициативу по принятию наиболее прогрессивного законодательства, чтобы создать условия для рывка, в том числе по сравнению со странами, находящимися на схожем этапе цифрового развития.

      Для гарантии непрерывности изменений при Президенте Республики Казахстан будет создана комиссия по вопросам внедрения цифровизации, которая призвана производить мониторинг, оценку и корректировку мероприятий для достижения цели реализации Программы. Мероприятия будут синхронизированы с аналогичными инициативами стран Таможенного союза - Российской Федерацией и Республикой Беларусь. Кроме того, для обеспечения исполнения Программы, инициатив и достижения целей будет создана необходимая структура управления цифровыми преобразованиями.

      На уровне Правительства создана позиция CDO, в государственных органах созданы офисы цифровизации под руководством CDO, ответственные за цифровизацию в курируемой ими отрасли. При уполномоченном органе, ответственном за сферу ИКТ, будет создан проектный офис цифровизации, призванный предоставлять необходимую методологическую и консультационную поддержку офисам цифровизации государственных органов и обеспечивать гармонизацию инициатив в направлении цифровизации как между государственными органами и направлениями, так и между государственными органами и бизнес-сообществом, ИТ-компаниями, технопарками, ВУЗами и научной сферой.

      Для реализации Программы и достижения глобальных целей перехода к Индустрии 4.0 необходимо изменить стиль мышления, стиль управления и организации работ. Современный быстроизменяющийся мир делает устаревшими процессы управления, свойственные избыточно бюрократизированным административно-командным системам, с жесткой иерархией управления, строгим контролем и подотчетностью в действиях. Критическим становится не умение выполнять инструкцию, а видеть реальные цели и достигать их в заданный срок и заданными критериями качества в условиях быстрых изменений окружающего мира. Для этого необходимо осознанное внедрение различных способов управления, включая гибкие, для выполнения проектов и инициатив с достижимыми целями в краткосрочной перспективе. Гибкие, иначе адаптивные, методы управления позволяют планировать на основе краткосрочных целей с быстрой поставкой результатов и быстрой адаптацией под изменяющиеся условия. Они требуют умения выстраивать сетевые неиерархичные структуры взаимодействия (коллаборации) временных команд, работающих над достижением конкретной цели. Такие структуры позволяют не создавать избыточный бюрократический аппарат и привлекать людей с заданными компетенциями для исполнения необходимых работ, позволяя им выполнять интересные и амбициозные задачи, взамен получая накопленный опыт и знания.

      Соответственно, проектный офис цифровизации на базе АО "Холдинг "Зерде" будет драйвером внедрения гибких адаптивных методов управления и транслировать их в офисы цифровизации государственных органов с дальнейшим вовлечением других структур государственных органов.

      Для достижения средне- и долгосрочных целей будут проходить апробацию и внедряться стили управления, построенные на основе моделирования будущего. В частности, на постоянной основе будут использоваться форсайт-сессии стратегического планирования, прогнозирования изменений и разработки дорожных карт по реализации этих изменений.

6. Необходимые ресурсы

      Реализация цифровых инициатив станет важным звеном в ряде мероприятий для дальнейшего экономического роста страны. Программа имеет значительный потенциал создания добавленной стоимости и сокращения издержек в экономике, что позволит достичь темпов роста ВВП страны на уровне 4,5-5% в год на горизонте с 2025 года, причем 1,6%-2,2%, то есть около трети, придется исключительно на цифровизацию. Этот сценарий предусматривает целостный подход к изменениям, максимальное вовлечение и дополнительные инвестиции как на уровне государства, так и на уровне отдельных отраслей и компаний. При этом координирующее и направляющее участие государства в Программе обусловлено ее акцентом не только на достижение прямого возврата от инвестиций, но и на обеспечение долгосрочных эффектов от цифровизации на улучшение качества образования, рост качества жизни, развитие инвестиционной и бизнес-среды.

      Прямой эффект от инвестиций

      Реализация Программы предполагает 109 млрд. тенге из республиканского бюджета, также ожидается привлечение 169 млрд. тенге средств субъектов квазигосударственного сектора. По предварительным подсчетам прямой эффект от цифровизации экономики к 2025 году позволит создать добавочную стоимость на 1,7 - 2,2 трлн. тенге, таким образом обеспечив возврат от инвестиций в 4,8 - 6,4 раза к 2025 году к общим объемам инвестиций с учетом частных инвестиций.

      Цифровизация имеет влияние на все сектора и приведет к изменению структуры экономики Республики Казахстан в целом путем диверсификации и раскрытия потенциала не сырьевых отраслей, стимулирования стартап-активности и открытия "новых отраслей". При этом степень влияния цифровых технологий в разных отраслях неоднородна - наибольший потенциал создания стоимости предполагается в рамках традиционных отраслей экономики Казахстана, в том числе сырьевого сектора, но также открываются принципиально новые возможности создания стоимости в электронной торговле, ИТ-секторе и финансовой индустрии.

      Наиболее значимые эффекты с точки зрения ВВП придутся на 12 ключевых проектов:

      1) создание международного технопарка IT-стартапов (Astana hub);

      2) внедрение технологий Индустрии 4.0, в том числе реализация проектов "Интеллектуальное месторождение", создание модельных фабрик;

      3) внедрение принципа "paper-free";

      4) создание интеллектуальной транспортной системы;

      5) развитие электронной торговли;

      6) создание цифровой платформы для МСБ (единое окно);

      7) развитие информационной системы маркировки товаров для сокращения теневого оборота;

      8) реализация комплекса мер по развитию безналичных платежей;

      9) развитие открытых платформ (Open API), Big Data и искусственный интеллект;

      10) развитие телекоммуникационной инфраструктуры, в том числе проведение широкополосного доступа;

      11) совершенствование таможенного и налогового администрирования и переход на электронное декларирование;

      12) реализация проектов Smart City.

      Качественный эффект

      Помимо достижения экономического эффекта и роста конкурентоспособности, цифровизация окажет положительное влияние на социальные сферы, нацеленные на улучшение качества жизни населения, одну из ключевых целей Программы. Такие инициативы не предполагают прямого возврата от инвестиций в краткосрочной перспективе, но они важны для долгосрочного успеха Программы и развития страны (например, развитие образования), а также необходимы как квинтэссенция роли государства (развитие здравоохранения, электронного правительства, "умных городов").

      Совокупный эффект от таких инициатив имеет отложенный характер и будет очевиден в полной мере только спустя годы. К 2022 году ожидается начало эффекта от качественного развития образования, здравоохранения и инвестиционной среды. Этот эффект незначителен на горизонте реализации Программы, но в долгосрочной перспективе позволит существенно сократить разрыв в социально-экономическом развитии с топ-30 развитыми странами мира.

      Важным результатом реализации Программы также станет ускорение вхождения Казахстана в 30-ку в индексе развития ИКТ ООН.

      На еще более длинных горизонтах успешное внедрение программы цифровизации подготовит страну к следующим вызовам научно-технического и социального развития, которые еще только обретают первые очертания.

Глоссарий

АКФ ПИТ


автономный кластерный фонд "Парк инновационных технологий";

АПК


агропромышленный комплекс;

Блокчейн

-

ведение в электронной форме в хронологическом порядке единого публичного учета каких-либо данных и (или) совершенных действий всеми участниками какой-либо бизнес сети;

Бид 


цена спроса, наивысшая цена покупателя, по которой он согласен купить валюту, ценные бумаги, активы;

ВВП

-

валовой внутренний продукт;

ВОЛС


волоконно-оптические линии связи;

ГИК ВЭФ


глобальный индекс конкурентоспособности Всемирного экономического форума;

ГО

-

государственные органы;

ДТП


дорожно-транспортное происшествие;

ИКТ

-

информационно-коммуникационные технологии;

ИТ

-

информационные технологии;

ИТС


интеллектуальная транспортная система;

ЛЭП


линия электропередач;

КФ "Международный технопарк IT-стартапов "Astana Hub"

-

Корпоративный фонд "Международный технопарк IT-стартапов "Astana Hub";

МИК

-

Министерство информации и коммуникаций Республики Казахстан;

МЦРИАП

-

Министерство цифрового развития, инноваций и аэрокосмической промышленности Республики Казахстан;

МОН

-

Министерство образования Республики Казахстан;

МИР

-

Министерство по инвестициям и развитию Республики Казахстан;

МИИР

-

Министерство индустрии и инфраструктурного развития Республики Казахстан;

МНЭ

-

Министерство национальной экономики Республики Казахстан;

МСБ


малый и средний бизнес;

МСЭ


Международный союз электросвязи;

МСХ


Министерство сельского хозяйства Республики Казахстан;

МФ

-

Министерство финансов Республики Казахстан;

МТИ

-

Министерство торговли и интеграции Республики Казахстан;

МИО

-

местные исполнительные органы;

МЭ

-

Министерство энергетики Республики Казахстан;

НБ


Национальный Банк Республики Казахстан;

НИОКР


научно-исследовательские и опытно-конструкторские работы;

НПА


нормативные правовые акты;

НПЗ


нефтеперерабатывающий завод;

ООН


Организация Объединенных Наций;

ОЮЛ


объединение юридических лиц;

ПДД


правила дорожного движения;

РК

-

Республика Казахстан;

США

-

Соединенные Штаты Америки;

Экономические агенты

-

субъекты экономических отношений, участвующие в производстве, распределении, обмене и потреблении экономических благ;

ЦГО


центральные государственные органы;

Цифровизация

-

применение цифровых технологий для создания и/или изменения бизнес-модели и получения новых доходов и возможностей, генерирующих ценность;

Цифровая трансформация экономики

-

изменение модели управления экономикой, заключающееся в отдельных цифровых преобразованиях, а также изменении структуры экономики за счет формирования эффективных цифровых инфраструктур, в результате которых осуществляется переход на новый технологический и экономический уклад, а также происходит создание новых отраслей экономики;

Цифровая экономика

-

совокупность общественных отношений, складывающихся при использовании электронных технологий, электронной инфраструктуры и услуг, технологий анализа больших объемов данных и прогнозирования в целях оптимизации производства, распределения, обмена, потребления и повышения уровня социально-экономического развития государств;

Цифровая платформа

-

площадка, обеспечивающая комплекс цифровых процессов взаимодействия двух или более различных субъектов цифрового взаимодействия;

Цифровая экосистема

-

взаимозависимая группа субъектов и объектов цифровой экосистемы, которые используют стандартизованные цифровые платформы для достижения взаимовыгодных целей (таких как коммерческая прибыль, инновации или общие интересы);

Цифровые технологии


технологии, использующие электронно-вычислительную аппаратуру для записи кодовых импульсов в определенной последовательности и с определенной частотой;

3D-принтеры

-

периферийное устройство, использующее метод послойного создания физического объекта по цифровой 3D-модели;

ADSL


asymmetric digital subscriber line — асимметричная цифровая абонентская линия;

API


application programming interface;

В2В


Business to Business;

CDO


chief digital officer - главный цифровой офицер;

G2B


Government-to-Business;

G2C


Government-to-Citizen;

G2G


Government-to-Government;

Fulfillment

-

комплекс операций с момента оформления заказа покупателем и до момента получения им покупки;

FTTх


fiber to the x — оптическое волокно до точки X;

IDC

-

International Data Corporation — международная исследовательская и консалтинговая компания;

ICT


information and communications technology;

IoT


Internet of Things;

STEM


Science, technology, engineering, and mathematics.

  Приложение
к Государственной программе
"Цифровой Казахстан"

План мероприятий по реализации Государственной программы "Цифровой Казахстан"

      Сноска. План в редакции постановления Правительства РК от 20.12.2019 № 949; с изменениями, внесенными постановлением Правительства РК от 01.10.2020 № 630.

№ п.п Наименование Единица измерения Форма завершения Сроки исполнения Ответственные за исполнение В том числе по годам Источники финансирования Код и наименование бюджетной программы
2018 2019 2020 2021 2022 Всего
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14
Целевые индикаторы

1

Рост производительности труда по секции "Горнодобывающая промышленность и разработка карьеров" (к 2016 году)

%



МИИР, МЭ

8,8

15,5

22,7

30,4

38,9




2

Рост производительности труда по секции "Транспорт и складирование" (к 2016 году)

%



МИИР

3,7

6,5

10,7

16,0

21,2




3

Рост производительности труда по секции "Сельское, лесное и рыбное хозяйство" (к 2016 году)

%



МСХ

9,4

29,4

44,8

62,4

82,0




4

Рост производительности труда по секции "Обрабатывающая промышленность" (к 2016 году)

%



МИИР, МЭ, МСХ

10,5

20,5

30,3

39,8

49,8




5

Доля электронной торговли в общем объеме розничной торговли

%



МТИ

1,4

1,7

2

2,3

2,6




6

Рост созданных рабочих мест за счет цифровизации

тыс. чел.



МЦРИАП, АО "Холдинг "Зерде" (по согласованию)

-

50

100

200

300




7

Доля государственных услуг, полученных в электронном виде, от общего объема государственных услуг

%



МЦРИАП

30

40

50

60

80




8

Доля пользователей сети Интернет

%



МЦРИАП, операторы связи (по согласованию)

78

81,6

81,8

82

82,3




9

Уровень цифровой грамотности населения

%



МИО, МЦРИАП, заинтересованные ГО

77

78,5

80

81,5

83




10

Улучшение в рейтинге ГИК ВЭФ по индикатору "Рост инновационных компаний"

место в рейтинге



МЦРИАП, АО "QazTech Ventures" (по согласованию)

103

107

106

105

104




11

Объем привлеченных инвестиций в стартапы

млрд. тенге



МЦРИАП, МНЭ

-

4,8

15,2

35,9

67,0




12

Индекс развития информационно-коммуникационных технологий

место в рейтинге



МЦРИАП

49

44

39

34

30




I направление. Цифровизация отраслей экономики
Задача 1. Цифровизация промышленности и электроэнергетики
Показатели

1

Доля проектных документов недропользователей в информационной системе уполномоченного органа в области углеводородов

%



МЭ

-

-

25

50

100




2

Доля нефтегазовых компаний, использующих IIoT решения (Индустриальный Интернет вещей - контрольных приборов учета онлайн нефти) - и интегрированные с информационной системой уполномоченного органа в области нефти и газа

%



МЭ

-

-

30

95

95




3

Доля крупных и средних предприятий, использующих цифровые технологии

%



МИИР

-

3

5

7

11




4

Доля комплектов локальных автоматик предотвращения нарушения устойчивости энергосистемы (ЛАПНУ), подключенных к Централизованной системе противоаварийной автоматики (ЦСПА)

%



МЭ, АО "KEGOC" (по согласованию)

-

-

25

75

100




Мероприятия

1

Создание и внедрение информационной системы учета сырой нефти и газового конденсата

тыс. тенге

отчетная информация

декабрь 2022 года

МЭ

-

-

по результатам разработки ИП


РБ, внебюджетные средства

новая бюджетная программа

2

Развитие системы "Единая государственная система управления недропользованием Республики Казахстан" - онлайн аукцион на предоставление права недропользования по углеводородам

тыс. тенге

отчетная информация

декабрь 2022 года

МЭ

-

-

по результатам разработки ИП


РБ, внебюджетные средства

новая бюджетная программа

3

Внедрение проекта "Интеллектуальное месторождение"


отчетная информация

декабрь 2020 года

АО НК "КазМунайГаз" (по согласованию)

собственные средства АО НК "КазМунайГаз"

-

-


собственные средства


4

Внедрение проекта "Цифровой рудник"


отчетная информация

декабрь 2020 года

АО "НАК "Казатомпром" (по согласованию)

собственные средства АО "НАК "Казатомпром"

-

-


собственные средства


5

Создание модельных цифровых фабрик

тыс. тенге

отчетная информация

декабрь -ежегодно

МИИР, АО "КЦИЭ "QazIndustry" (по согласованию), АКФ ПИТ (по согласованию), частные компании (по согласованию)

283 282

собственные средства предприятий по результатам планов модернизации

283 282

РБ и собственные средства предприятий

090 "Содействие развитию отраслей промышленности и обеспечение промышленной безопасности"
107 "Информационно-аналитические и консультационные услуги в области развития приоритетных секторов экономики"

6

Переход на увеличенный межремонтный период на НПЗ РК (в том числе автоматизация системы ТОРО)


отчетная информация

декабрь 2019 года

АО НК "КазМунайГаз" (по согласованию)

собственные средства АО НК "КазМунайГаз"

-

-

-


собственные средства


7

Автоматизация управления режимами Единой Электроэнергетической Системы Казахстана


отчетная информация

декабрь 2021 года

АО "KEGOC" (по согласованию), МЭ

собственные средства АО "KEGOC"

-


собственные средства


8

Внесение изменений и дополнений в НПА в части применения цифровых технологий для повышения безопасности на производстве


НПА

декабрь 2018 года

МИР, НПП РК "Атамекен" (по согласованию)

финансирование не требуется

-

-

-

-


финансирование не требуется


9

Создание правовых условий для развития промышленного интернета вещей


НПА

июнь 2018 года

МИК, МНЭ, МИР, МО, МОАП, МФ, КНБ (по согласованию)

финансирование не требуется

-

-

-

-


финансирование не требуется


10

Внедрение цифровых технологий крупными компаниями горно-металлургического комплекса


отчетная информация

декабрь 2022 года

крупные предприятия горно-металлургического комплекса (по согласованию), МИИР, МЦРИАП

собственные средства


собственные средства


Задача 2. Цифровизация транспорта и логистики
Показатели

5

Годовой объем транзитных перевозок грузов, перевозимых контейнерами

тыс ДФЭ



МИИР

536

1243

1108

1362

1498




6

Доля автомобильных дорог республиканского значения, где используются цифровые технологии

%



МИИР

0,85

22,8

40

80

100




Мероприятия

11

Создание системы мультимодальных перевозок


отчетная информация

декабрь 2018 года

АО "НК "Қазақстан темір жолы" (по согласованию), МИР

собственные средства АО "НК "Қазақстан темір жолы"

-

-

-

-


собственные средства


12

Внедрение АСУ "Магистраль"


отчетная информация

декабрь 2020 года

АО "НК "Қазақстан темір жолы" (по согласованию), МИИР

собственные средства АО "НК "Қазақстан темір жолы"

-

-


собственные средства


13

Создание и внедрение интеллектуальной транспортной системы

тыс. тенге

отчетная информация

декабрь 2021 года

МИИР, АО "Холдинг "Зерде" (по согласованию)

3 749 000, в том числе: 2 071 302 тыс. тенге - за счет РБ, 1 677 697,9 тыс. тенге - за счет внешних займов

по результатам разработки концепции

-

3 749 000

РБ, внебюджетные средства (ГЧП)

программа 003 "Развитие автомобильных дорог на республиканском уровне", подпрограмма 016 "За счет софинансирования внешних займов из республиканского бюджета", подпрограмма 004 "За счет внешних займов"

14

Внедрение системы по управлению дорожными активами с применением цифровых технологий

тыс. тенге

отчетная информация

декабрь 2021 года

МИИР, АО "Холдинг "Зерде" (по согласованию)

149 236

за счет внешних займов

-

149 236

МФИ

программа 003 "Развитие автомобильных дорог на республиканском уровне", подпрограмма 004 "За счет внешних займов"

Задача 3. Цифровизация сельского хозяйства
Показатель

7

Рост объема экспорта продовольственных товаров (к 2017 году)

%



МСХ

-

27

44

61

69




Мероприятия

15

Внедрение системы прослеживаемости сельскохозяйственной продукции

тыс. тенге

отчетная информация

декабрь 2020 года

МСХ, МТИ

-

-

181 669

-

-

181 669

РБ

программа 104 "Обеспечение функционирования информационных систем и информационно-техническое обеспечение государственного органа"

16

Внедрение элементов "точного земледелия" в ряде фермерских хозяйств, включая применение метеорологических станций


отчетная информация

декабрь 2018 года

МСХ, Агротехнологический Хаб (по согласованию)

За счет собственных средств Агротехнологического Хаба, частные инвестиции

-

-

-

-


собственные средства, частные инвестиции


Задача 4. Развитие электронной торговли
Показатель

8

Рост количества онлайн заказов в розничной торговле (к 2016 году)

%



МТИ

56

95

144

205

281




Мероприятия

17

Внедрение электронной торговли в АПК


отчетная информация

декабрь 2020 года

МСХ, МТИ, АО "Холдинг "Зерде" (по согласованию)

финансирование не требуется

-

-


финансирование не требуется


18

Оказание сервисной поддержки в ведении электронной торговли


отчетная информация

декабрь 2021 года

МТИ, АО "Казпочта" (по согласованию), МФ, НПП РК "Атамекен" (по согласованию)

по результатамразработки ТЭО

-


РБ, собственные средства АО "Казпочта"

новая бюджетная программа

19

Развитие почтовой инфраструктуры для сокращения сроков доставки почтовых отправлений


отчетная информация

декабрь -ежегодно

АО "Казпочта" (по согласованию)

собственные средства


собственные средства


20

Совершенствование законодательства по вопросам электронной торговли


НПА

март 2018 года

МНЭ, МИК, МФ, МСХ, НПП РК "Атамекен" (по согласованию), АО "Казпочта" (по согласованию), АО "Холдинг "Зерде" (по согласованию)

финансирование не требуется

-

-

-

-


финансирование не требуется


Задача 5. Развитие финансовых технологий и безналичных платежей
Показатель

9

Рост безналичных платежей посредством цифровых технологий (к 2019 году)

%



НБ (по согласованию)

-

-

18

27

35




Мероприятия

21

Внедрение удаленной идентификации личности


отчетная информация

декабрь 2020 года

НБ (по согласованию), МЦРИАП, МФ, ОЮЛ "Ассоциация финансистов Казахстана" (по согласованию), БВУ (по согласованию)

собственные средства

-

-


собственные средства


22

Внедрение регулирования в части создания открытых платформ (Open API) в финансовой отрасли


СТПО

декабрь 2020 года

НБ (по согласованию), ОЮЛ "Ассоциация финансистов Казахстана" (по согласованию), БВУ (по согласованию)

финансирование не требуется

-

-


финансирование не требуется


23

Разработка стандарта электронного обмена документацией, закрепление легитимности электронных договоров (в т.ч. страховых полисов)


отчетная информация

декабрь 2019 года

НБ (по согласованию), страховые организации (по согласованию)

собственные средства

-

-

-


собственные средства


24

Разработка мер по развитию безналичных платежей и снижению наличного оборота


отчетная информация

декабрь 2019 года

НБ (по согласованию), МНЭ, МФ, ОЮЛ "Ассоциация финансистов Казахстана" (по согласованию), БВУ (по согласованию)

финансирование не требуется

-

-

-


финансирование не требуется


25

Модернизация системы межбанковских расчетов, способствующая поддержке платежей в режиме реального времени и внедрение на ее базе мобильных платежей


отчетная информация

декабрь 2021 года

НБ (по согласованию), ОЮЛ "Ассоциация финансистов Казахстана" (по согласованию), БВУ (по согласованию)

финансирование не требуется

-


финансирование не требуется


26

Разработка мер по обеспечению интероперабельности систем электронных денег


отчетная информация

декабрь 2019 года

НБ (по согласованию), операторы систем электронных денег (по согласованию)

финансирование не требуется

-

-

-


финансирование не требуется


27

Внедрение платежного инструмента, интегрированного с инфраструктурой электронного правительства, для перевода граждан в безналичную среду с целью продвижения мобильных платежей и мобильного правительства


отчетная информация

декабрь 2018 года

АО "Казпочта" (по согласованию)

собственные средства АО "Казпочта"

-

-

-

-


собственные средства


II Направление. Переход на цифровое Государство
Задача 1. Государство - гражданам
Показатель

10

Уровень удовлетворенности населения качеством самостоятельно полученных электронных услуг

%



МЦРИАП

80

81

82

83

84




Мероприятия

28

Развитие компонентов Электронного Правительства (ПЭП, ИИС ЦОН, ЕЛ, mgov)


отчетная информация

декабрь 2021 года

МЦРИАП, АО "Холдинг "Зерде" (по согласованию), АО "НИТ" (по согласованию), НАО "ГК "Правительство для граждан" (по согласованию), МИО, ЦГО

-

по результатам разработки ЗНП

-


РБ


29

Развитие электронной биржи труда (консолидация систем ИС "Рынок труда", портал Enbek.kz, частные агентства занятости и онлайн интернет площадки)


отчетная информация

декабрь 2021 года

МТСЗН, АО "ЦРТР" (по согласованию), частные компании (по согласованию)

по результатам разработки концепции

-


внебюджетные средства (ГЧП)


30

Развитие и внедрение систем социально-трудовой сферы


отчетная информация

декабрь 2021 года

МТСЗН, МИО, АО "ЦРТР" (по согласованию), НАО "ГК "Правительство для граждан" (по согласованию), заинтересованные ГО

по результатам разработки ТЭО

-


РБ

новая бюджетная программа

31

Создание и внедрение системы ведения профилей работника и учета трудовых договоров


отчетная информация

декабрь 2021 года

МТСЗН

по результатам разработки концепции

-


внебюджетные средства (ГЧП)


32

Создание и внедрение информационной системы Единого государственного кадастра недвижимости путем консолидации информационных систем (АИС ГЗК, ГБД РН)


отчетная информация

декабрь 2021 года

НАО "ГК "Правительство для граждан" (по согласованию), МЮ, МЦРИАП, МСХ, АО "Холдинг "Зерде" (по согласованию), АО "НИТ" (по согласованию), МИО

собственные средства НАО "ГК "Правительство для граждан"

-


собственные средства


33

Обеспечение доступа БВУ к государственным базам данных


отчетная информация

декабрь 2018-2019 года

МЦРИАП, ГП (по согласованию), МФ, НБ (по согласованию), ОЮЛ "Ассоциация финансистов Казахстана" (по согласованию), БВУ (по согласованию)

финансирование не требуется

-

-

-


финансирование не требуется


34

Внедрение виртуального консультанта на основе искусственного интеллекта (Chat-bot) услуг, предоставляемых порталом Электронного Правительства


отчетная информация

декабрь 2019 года

МИК, АО "НИТ" (по согласованию), НАО "ГК "Правительство для граждан" (по согласованию), заинтересованные ГО

собственные средства АО "НИТ"

-

-

-


собственные средства


35

Внедрение платформы для информатизации и обеспечения интероперабельности информационных систем здравоохранения

тыс.тенге

отчетная информация

декабрь 2018 года

МЗ, МИО, РГП "РЦЭЗ" (по согласованию)

2 542 000

-

-

-

-

2 542 000

МФИ


36

Внедрение элементов мобильного здравоохранения (mHealth), в т.ч. "удаленные консультации"


отчетная информация

декабрь 2020 года

МЗ, МИО, РГП "РЦЭЗ" (по согласованию), РГП "НЦЭЛС" (по согласованию), НАО "ФСМС" (по согласованию)

собственные средства (внебюджетные средства)

-

-


собственные средства


37

Внедрение технологий искусственного интеллекта в сфере здравоохранения


отчетная информация

декабрь - ежегодно

МЗ, МИО, частные компании (по согласованию), РГП "РЦЭЗ" (по согласованию)

собственные средства (внебюджетные средства)


собственные средства


38

Внедрение медицинских информационных систем


отчетная информация

декабрь - ежегодно

МЗ, МИО, РГП "РЦЭЗ" (по согласованию), медицинские организации (по согласованию)

собственные средства медицинских организаций


собственные средства


Задача 2. Государство - бизнесу
Показатели

11

Позиции в рейтинге Doing Business по индикатору "Налогообложение"

место в рейтинге



МФ

55

45

40

40

35




12

Повышение охвата субъектов частного предпринимательства мерами государственной поддержки за счет автоматизации порядка их предоставления

тыс. субъектов



МНЭ

145

150

200

250

300




Мероприятия

39

Реализация "единого окна" по мерам господдержки МСБ


отчетная информация

декабрь 2018 года

МНЭ, МИИР, МСХ, НПП РК "Атамекен" (по согласованию), АО "Казахтелеком" (по согласованию), АО "НУХ "Байтерек" (по согласованию), АО "НУХ "КазАгро" (по согласованию), АО "Холдинг "Зерде" (по согласованию)

финансирование не требуется

-

-

-

-


финансирование не требуется


40

Создание и внедрение открытой цифровой платформы для МСБ


отчетная информация

декабрь 2018 года

АО "Казахтелеком" (по согласованию), МНЭ, НПП РК "Атамекен" (по согласованию), АО "Холдинг "Зерде" (по согласованию)

собственные средства АО "Казахтелеком"

-

-

-

-


собственные средства


41

Создание и предоставление базового пакета ИТ услуг и моделей цифровизации бизнес проектов для МСБ


отчетная информация

декабрь 2021 года

НПП РК "Атамекен" (по согласованию), МНЭ, МЦРИАП, АО "Казахтелеком" (по согласованию), АО "Холдинг "Зерде" (по согласованию)

финансирование не требуется

-


финансирование не требуется


42

Администрирование НДС с применением технологии blockchain


отчетная информация

декабрь 2021 года

МФ, АКФ ПИТ (по согласованию)

МФИ

-


МФИ


43

Создание и внедрение информационной системы маркировки и прослеживаемости товаров

тыс. тенге

отчетная информация

ежегодно 2019-2022 годы

МТИ, МИИР, МЮ, МФ, МСХ, МЗ, МЦРИАП, МНЭ, АО "Холдинг "Зерде" (по согласованию), НПП РК "Атамекен" (по согласованию)

85 936

88 566

за счет собственных средств Единого оператора маркировки и прослеживаемости товаров

174 502

РБ, собственные средства Единого оператора маркировки и прослеживаемости товаров

001 бюджетная программа "Услуги по обеспечению бюджетного планирования, исполнения и контроля за исполнением государственного бюджета и противодействию экономическим и финансовым преступлениям и правонарушениям", 104 подпрограмма "Обеспечение функционирования информационных систем и информационно-техническое обеспечение государственного органа", 159 специфика "Оплата прочих услуг и работ"

44

Автоматизация сквозного мониторинга движения товаров


отчетная информация

декабрь 2018 года

МФ

МФИ

-

-

-

-


МФИ


Задача 3. Цифровизация внутренней деятельности госорганов
Показатель

13

Индекс развития электронного правительства

место в рейтинге



МЦРИАП

30

-

28

-

25

-



Мероприятия

45

Переход к "электронным гражданским делам" и создание электронного зала судебного заседания

тыс. тенге

отчетная информация

декабрь 2020 года

ВС (по согласованию)

-

-

1 381 880

-

-

1 381 880

РБ

001 "Обеспечение судебными органами судебной защиты прав, свобод и законных интересов граждан и организаций"

46

Переход к электронным уголовным и административным делам и создание электронного зала судебного заседания

тыс. тенге

отчетная информация

декабрь 2021 года

ВС (по согласованию)

-

-

-

1 161 887

-

1 161 887

РБ

001 "Обеспечение судебными органами судебной защиты прав, свобод и законных интересов граждан и организаций"

47

Создание информационной системы "База данных "Участковый"


отчетная информация

декабрь 2021 -2022 года

МВД

-

-

по результатам разработки ИП


РБ

программа 076 "Охрана общественного порядка и обеспечение общественной безопасности"

48

Создание автоматизированной информационной системы "Следователь"


отчетная информация

декабрь 2021 - 2022 года

МВД

-

-

по результатам разработки ИП


РБ

программа 076 "Охрана общественного порядка и обеспечение общественной безопасности"

49

Создание и внедрение геоинформационной платформы специального назначения

тыс. тенге

отчетная информация

декабрь 2021 года

МО

6 500

-

по результатам разработки ТЭО

-

6 500

РБ

программа 047 "Обеспечение боевой, мобилизационной готовности Вооруженных Сил Республики Казахстан"

50

Создание и внедрение проекта "Электронное дело" ("Электронное уголовное дело", "Единый реестр административных производств", "Единый реестр субъектов и объектов проверок", "Аналитический центр" и "Электронные обращения")


отчетная информация

декабрь 2021 года

ГП (по согласованию), заинтересованные ГО, МИО

-

по результатам разработки ТЭО, ЗНП

-


РБ

015 "Создание оперативной системы обеспечения правовой статистической информацией"

51

Повышение собираемости налогов путем интеграции баз данных различных источников

тыс.тенге

отчетная информация

декабрь 2020 года

МФ

113 683

136 461

342 604

-

-

592 748

РБ, МФИ

программа 072 "Реформирование системы налогового администрирования", специфика 434 "Создание, внедрение и развитие информационных систем", подпрограмма 016 "За счет софинансирования внешних займов из республиканского бюджета", подпрограмма 004 "За счет внешних займов"

52

Модернизация и развитие информационных систем казначейства в рамках внедрения самостоятельного бюджета местного самоуправления


отчетная информация

декабрь 2020 года

МФ

финансирование не требуется

-

-


финансирование не требуется


53

Развитие автоматизированных электронных государственных закупок

тыс. тенге

акт ввода в промышленную эксплуатацию

декабрь 2020 года

МФ

160 449

за счет собственных средств единого оператора в сфере государственных закупок

-

-

160 449

РБ, собственные средства единого оператора в сфере государственных закупок

030 "Создание и развитие информационных систем Министерства финансов Республики Казахстан", подпрограмма 101 "Развитие автоматизированной интегрированной информационной системы "Электронные государственные закупки"

54

Развитие информационной системы государственного планирования (Бюджетное планирование)

тыс. тенге

акт ввода в промышленную эксплуатацию

декабрь 2021 года

МФ

-

-

444 689

488 034

-

932 723

РБ

030 "Создание и развитие информационных систем Министерства финансов Республики Казахстан", подпрограмма 103 "Развитие ИСГП"

55

Развитие ИК-платформы "Электронного правительства", включая стандартные решения (IaaS, PaaS, SaaS)


отчетная информация

декабрь 2018 года

АО "НИТ" (по согласованию)

собственные средства АО "НИТ"

-

-

-

-


собственные средства


56

Создание проекта "Национальная инфраструктура пространственных данных"


отчетная информация

декабрь 2022 года

МЦРИАП

примечание: ввод в эксплуатацию "НИПД" в 2023 году

по результатам разработки ИП


РБ

007 "Обеспечение топографо-геодезической и картографической продукцией и ее хранение", новая подпрограмма "Создание и внедрение Национальной инфраструктуры пространственных данных"

57

Создание и внедрение интерактивной панели цифровизации Казахстана для аппаратов Президента Республики Казахстан и Премьер-Министра Республики Казахстан


инфопанели

декабрь 2018 года

МНЭ, МИК, АО "Холдинг "Зерде" (по согласованию)

по результатам разработки ЗНП

-

-

-

-


РБ

новая бюджетная программа

58

Создание и внедрение информационной системы "Единый архив электронных документов"

тыс. тенге

отчетная информация

декабрь 2020 года

МКС

500 815

479 297

604 813

-

-

1 584 925

РБ

программа 033 "Повышение конкурентоспособности сферы культуры и искусства, сохранение, изучение и популяризация казахстанского культурного наследия и повышение эффективности реализации архивного дела", подпрограмма 012

59

Создание и внедрение информационной системы "Национальный банк данных минеральных ресурсов Республики Казахстан"


отчетная информация

июль 2021 года

МЭГПР, АО "Казгеология" (по согласованию)

собственные средства АО "Казгеология"

-


собственные средства


60

Создание и внедрение автоматизированной системы по сбору данных об авиапассажирах


отчетная информация

декабрь 2020 года

МИИР, все авиаперевозчики (по согласованию)

по результатам разработки концепции

-

-


внебюджетные средства (ГЧП)


61

Создание и внедрение "Единой информационной системы дипломатической службы"


отчетная информация

декабрь 2022 года

МИД

по результатам разработки ИП


РБ

001 "Услуги по координации внешнеполитической деятельности" подпрограмма 104

62

Переход на облачный документооборот в государственных органах


отчетная информация

декабрь 2021 года

МЦРИАП, ЦГО, МИО, АО "НИТ" (по согласованию)

-

по результатам разработки ТЗ

-


РБ, собственные средства

003 "Развитие "электронного правительства, инфокоммуникационной инфраструктуры и информационной безопасности"

63

Создание и внедрение единой информационной системы науки Казахстана

тыс. тенге

отчетная информация

декабрь 2021 года

МОН

-

-

235 720

-

-

235 720

РБ

001 "Формирование и реализация государственной политики в области образования и науки"

64

Создание и внедрение системы управления образования

тыс. тенге

отчетная информация

декабрь 2021 года

МОН

-

-

523 687

-

-

523 687

РБ

001 "Формирование и реализация государственной политики в области образования и науки"

65

Создание и внедрение ИС "Е - законодательство"

тыс. тенге

отчетная информация

декабрь 2021 года

МЮ, ЦГО, МИО

-

63 828

100 605

100 605

-

265 038

РБ

104 "Обеспечение функционирования информационных систем и информационно-техническое обеспечение государственного органа"

66

Реализация инициатив по цифровизации объектов культуры


отчетная информация

декабрь 2021 года

МКС

по результатам разработки концепции

-


внебюджетные средства (ГЧП)


67

Создание и внедрение единой государственной системы мониторинга окружающей среды и природных ресурсов

тыс. тенге

отчетная информация

декабрь 2022 года

МЭГПР

-

-

по результатам разработки ИП


РБ

новая бюджетная программа

Задача 4. "Умные" города
Показатель

14

Количество городов Казахстана, вошедших в один из глобальныхрейтингов "умных" городов

ед.



МИО

1

2

3

4

5




Мероприятия

68

Реализация компонентов "Smart Astana" согласно концепции "Smart Astana"


отчетная информация

декабрь 2018-2022 года

акимат города Нур-Султан

по результатам разработки концепции


МБ


69

Реализация компонентов "Smart Almaty" согласно концепции "Smart Almaty"


отчетная информация

декабрь 2018-2022 года

акимат города Алматы

по результатам разработки концепции


МБ


70

Реализация компонентов "Smart Shymkent" согласно концепции "Smart Shymkent"


отчетная информация

декабрь 2018-2022 года

акимат города Шымкент

по результатам разработки концепции


МБ


71

Реализация компонентов "Smart Aktobe" согласно концепции "Smart Aktobe"


отчетная информация

декабрь 2018-2022 года

акимат Актюбинской области

по результатам разработки концепции


МБ


72

Реализация компонентов "Smart Karaganda" согласно концепции "Smart Karaganda"


отчетная информация

декабрь 2018-2022 года

акимат Карагандинской области

по результатам разработки концепции


МБ


73

Создание центров оперативного управления малых городов


отчетная информация

декабрь 2021-2022 года

МВД, МИО

-

-

по результатам корректировки ТЭО


РБ

программа 076 "Охрана общественного порядка и обеспечение общественной безопасности"

74

Использование сайтов строений (QR-code с новыми почтовыми индексами) акиматами и КСК при взаимодействии с населением


отчетная информация

декабрь - ежегодно

МИО, АО "Казпочта" (по согласова нию)

финансирование не требуется


финансирование не требуется


III Направление. Реализация цифрового Шелкового пути
Задача 1. Расширение покрытия сетей связи и ИКТ инфраструктуры
Показатель

15

Уровень проникновения домашних сетей широкополосного доступа в Интернет

%



МЦР ИАП, операторы связи (по согл асованию)

79

84

84,2

84,5

84,8




Мероприятия

75

Обеспечение широкополосным доступом к интернет сельские населенные пункты РК

населенные пункты

отчетная информация

декабрь 2018-2021 года

МЦРИАП, АО "Казахтелеком" (по согласованию), консорциум в составе АО "Транстелеком" и ТОО "SilkNetCom" (по согласованию)

56

685

509

-

-

1 250

РБ, собственные средства

программа 120 "Выполнение государственных обязательств по проектам государственно-частного партнерства".

76

Создание и ввод в эксплуатацию космической системы связи "KazSat-2R" для плановой замены космического аппарата "KazSat-2"

тыс. тенге

отчетная информация

декабрь 2022 года

МЦРИАП

примечание: ввод в эксплуатацию КСС "KazSat-2R" в 2024 году

15 000 000

15 000 000

15 000 000

45 000 000

РБ

программа 012 "Увеличение уставного капитала АО "Республиканский центр космической связи" на создание и ввод в эксплуатацию космической системы связи "KazSat-2R"

77

Строительство сети цифрового эфирного телерадиовещания

тыс. тенге

отчетная информация

декабрь 2020 года

МИОР, АО "Казтелерадио" (по согласованию)

3 617 138

по результатам корректировки ФЭО

-

-

3 617 138

РБ

новая бюджетная программа

Задача 2. Обеспечение информационной безопасности в сфере ИКТ
Показатель

16

Повышение уровня глобального индекса кибербезопасности Республики Казахстан

индекс



МЦРИАП

0,380

0,780

0,790

0,800

0,810




Мероприятия

78

Создание технологического центра для анализа больших данных


отчетная информация

декабрь 2021 года

МЦРИАП, АО "НИТ" (по согласованию)

-

МФИ

-


МФИ


79

Оснащение лаборатории по исследованию вредоносного кода

тыс. тенге

отчетная информация

декабрь 2020 года

КНБ (по согласованию), АО "ГТС" (по согласованию)

30 111

7 055

7 055

-

-

44 221

РБ

001 "Обеспечение национальной безопасности"

80

Оснащение лаборатории исследований средств информационной безопасности

тыс. тенге

отчетная информация

июль 2020 года

КНБ (по согласованию), РГП "ГТС" (по согласованию)

743 885

293 478

-

-

-

1 037 363

РБ

001 "Обеспечение национальной безопасности"

81

Оснащение испытательной лаборатории в сфере информационной безопасности

тыс. тенге

отчетная информация

декабрь 2020 года

КНБ (по согласованию), АО "ГТС" (по согласованию)

61 491

61 491

61 491

-

-

184 473

РБ

001 "Обеспечение национальной безопасности"

82

Осуществление межотраслевой координации по вопросам мониторинга обеспечения ИБ, защиты и безопасного функционирования объектов информатизации "электронного правительства" казахстанского сегмента Интернета, а также критически важных объектов информационно-коммуникационной инфраструктуры, реагирования на инциденты ИБ с проведением совместных мероприятий по обеспечению ИБ в порядке, определяемом законодательством Республики Казахстан

тыс. тенге

отчетная информация

декабрь - ежегодно

КНБ (по согласованию), АО "ГТС" (по согласованию)

182 096

309 933

993 547

993 547

993 547

3 472 670

РБ

001 "Обеспечение национальной безопасности"

83

Создание Национального координационного центра информационной безопасности

тыс. тенге

отчетная информация

декабрь 2020 года

КНБ (по согласованию), МЦРИАП

6 571 511

12 751 732

9 600 000

-

-

28 923 243

РБ

001 "Обеспечение национальной безопасности"

84

Разработка и принятие национальных стандартов по информационной безопасности

тыс. тенге

утвержденные стандарты

декабрь 2019 года

МТИ, МЦРИАП, заинтересованные ГО, НПП РК "Атамекен" (по согласованию)

80 158

78 943

-

-

-

159 101

РБ

061 "Услуги в сфере технического регулирования и метрологии"

IV Направление. Развитие человеческого капитала
Задача 1. Повышение цифровой грамотности в среднем, техническом и профессиональном, высшем образовании
Показатели

17

Доля обученных основам программирования в начальной школе

%



МОН

-

24

48

73

100




18

Рост количества выпущенных специалистов с базовыми ИКТ компетенциями

тыс. чел.



МОН

260

270

280

290

300




19

Количество выпущенных ИКТ специалистов (ежегодно)

тыс. чел.



МОН

18

20

22

25

30




Мероприятия

85

Включение основ программирования в начальном образовании с 1 по 4 классы:
2018-2019 учебный год - 3 классы,
2019-2020 учебный год - 4 классы,
2020-2021 учебный год - в 1классы,
2021-2022 учебный год - 2 классы


отчетная информация

июнь - ежегодно

МОН

в рамках средств, предусмотренных БП


МБ


86

Актуализация программ среднего образования (5-11 классы) путем пересмотра языков программирования, с учетом включения STEM-элементов (робототехника, виртуальная реальность, 3D-принтинг и другие)


актуализированная учебная программа

июнь - ежегодно

МОН, НПП РК "Атамекен" (по согласованию), МЦРИАП

финансирование не требуется


финансирование не требуется


87

Актуализация образовательных программ по ведущим специальностям, в т.ч. ИКТ с учетом современных трендов


отчетная информация

июнь - ежегодно

МОН, ВУЗы (по согласованию), МЦРИАП

собственные средства ВУЗов (внебюджетные средства)


собственные средства ВУЗов (внебюджетные средства)

-

88

Открытие филиалов ИКТ кафедр ВУЗов на предприятиях


отчетная информация

декабрь - ежегодно

МОН, ВУЗы (по согласованию), предприятия (по согласованию)

собственные средства ВУЗов (внебюджетные средства)


собственные средства ВУЗов (внебюджетные средства)


89

Привлечение производственных ИКТ специалистов в учебный образовательный процесс путем проведения практических и лабораторных занятий на базе ВУЗов и/или предприятий


отчетная информация

декабрь - ежегодно

ВУЗы (по согласованию), МОН, ОЮЛ "КАІТК" (по согласованию), ОЮЛ "НТА" (по согласованию)

финансирование не требуется


финансирование не требуется


90

Открытие центров компетенций на базе ВУЗов РК для повышения цифровых навыков студентов


отчетная информация

декабрь - ежегодно

ВУЗы (по согласованию), МОН, МЦРИАП

собственные средства предприятий (внебюджетные средства)


собственные средства предприятий (внебюджетные средства)


91

Создание Института промышленной автоматизации и цифровизации на базе существующей инфраструктуры


отчетная информация

июнь 2018 года

МОН, МИК, МИР, заинтересованные органы и организации (по согласованию)

по результатам разработки концепции

-

-

-

-


внебюджетные средства (ГЧП)


92

Развитие Astana IT University (открытие и развитие научно-практических лабораторий по кибербезопасности и IoT)


отчетная информация

июнь - ежегодно

МЦРИАП, МОН, ТОО "Astana IT University" (по согласованию), ОФ ФОНН (по согласованию), АО "Холдинг "Зерде" (по согласованию)

-

-

по результатам разработки документации


РБ

новая бюджетная программа

Задача 2. Повышение цифровой грамотности населения (подготовка, переподготовка)
Показатели

20

Доля профессиональных кадров, прошедших обучение цифровой грамотности

%



МЦРИАП

0,22

0,44

0,66

0,88

1,1




Мероприятия

93

Проведение обучающих курсов базовым цифровым навыкам для населения, переподготовке кадров


отчетная информация

декабрь - ежегодно

МИО, МЦРИАП, АО "Казпочта" (по согласованию), НАО "ГК "Правительство для граждан" (по согласованию), заинтересованные ГО, ТОО "Astana IT University" (по согласованию)

За счет местного бюджета


МБ


94

Проведение обучающих курсов базовым и практическим цифровым навыкам для представителей МСБ

тыс. тенге

отчетная информация

декабрь - ежегодно

МНЭ, МЦРИАП, НПП РК "Атамекен" (по согласованию)

-

200 000

322 500

322 500

322 500

1 167 500

РБ

программа 087

95

Создание национальной платформы открытого образования


отчетная информация

декабрь 2020 года

МОН, ОЮЛ "Ассоциация ВУЗов РК" (по согласованию), АОО "Назарбаев Университет" (по согласованию)

по результатам разработки ЗНП

-

-


РБ

103 "Методология обеспечения в сфере высшего и послевузовского образования"

96

Цифровая академия

тыс.тенге

отчетная информация

декабрь 2018 года

АДГС (по согласованию), РГКП "Академия государственного управления при Президенте РК" (по согласованию)

622 904

-

-

-

-

622 904

РБ

001 "Формирование и реализация единой государственной политики в сфере государственной службы"

97

Утверждение профессиональных стандартов в области ИКТ


отчетная информация

декабрь - ежегодно

НПП РК "Атамекен" (по согласованию), МЦРИАП, МТСЗН РК, ОЮЛ "КАІТК" (по согласованию), ОЮЛ "НТА" (по согласованию), заинтересованные ГО

финансирование не требуется


финансирование не требуется


98

Участие в разработке профессиональных стандартов отраслей экономики с учетом требований к владению цифровыми навыками


отчетная информация

декабрь - ежегодно

МЦРИАП, МТСЗН РК, НПП РК "Атамекен" (по согласованию), ассоциации РК (по согласованию), АО "Холдинг "Зерде" (по согласованию), заинтересованные ГО

финансирование не требуется


финансирование не требуется


V Направление. Создание инновационной экосистемы
Задача 1. Поддержка площадок инновационного развития
Показатель

21

Количество стартап компаний, поддерживаемых технопарками, инкубаторами и акселераторами

ед.



МЦРИАП, МНЭ, КФ "Международный технопарк IT-стартапов "Astana Hub" (по согласованию), АКФ ПИТ (по согласованию), АО "Холдинг "Зерде" (по согласованию), АО "QazTech Ventures" (по согласованию), МФЦА (по согласованию)

200

300

500

800

1000




Мероприятия

99

Создание международного технопарка IT-стартапов (Astana hub)


отчетная информация

февраль 2018 года

АО "Холдинг "Зерде" (по согласованию), МФЦА (по согласованию)

собственные средства АО "Холдинг "Зерде"

-

-

-

-


собственные средства


100

Развитие существующих в РК акселераторов и инкубаторов

тыс. тенге

отчетная информация

декабрь - ежегодно

МЦРИАП, МНЭ, АО "Холдинг "Зерде" (по согласованию), КФ "Международный технопарк IT-стартапов "Astana Hub" (по согласованию), АО "QazTech Ventures" (по согласованию), АКФ ПИТ (по согласованию), МФЦА (по согласованию)

-

1 320 600

2 891 660

2 857 045

2 857 045

9 926 350

РБ

программа 205 "Обеспечение инновационного развития Республики Казахстан", подпрограмма
103 "Создание инновационной экосистемы на базе Международного технопарка IT-стартапов "Астана Хаб"

101

Выработка предложений по совершенствованию законодательства в сфере интеллектуальной собственности по вопросам патентования IT-решений с учетом опыта стран ОЭСР


НПА

декабрь 2018 года

МЮ, МИК

финансирование не требуется

-

-

-

-


финансирование не требуется


102

Создание платформы "Индустрия 4.0" на базе Astana hub


отчетная информация

декабрь 2019 года

АО "Холдинг "Зерде" (по согласованию), МФЦА (по согласованию), АО "КЦИЭ "QazIndustry" (по согласованию)

собственные средства АО "Холдинг "Зерде"

-

-

-


собственные средства


103

Инновационное взаимодействие в добывающем секторе "Добыча 4.0"


отчетная информация

декабрь 2021 года

МИИР, МОН, горнодобывающие компании (по согласованию), ОЮЛ "АГМП" (по согласованию)

финансирование не требуется

-


финансирование не требуется


104

Создание и функционирование лаборатории BIM+ для цифровизации строительной отрасли


отчетная информация

март 2019 года

МИИР, АКФ ПИТ (по согласованию)

собственные средства АКФ ПИТ

-

-

-


собственные средства


Задача 2. Развитие технологического предпринимательства, стартап культуры и НИОКР
Показатели

22

Рост количества выданных патентов национальным заявителям (компаниям/физическим лицам-резидентам РК) в сфере ИКТ

ед.



МЦРИАП

-

33

53

73

93




23

Рост количества стартапов, прошедших программу акселерации, в технопарке "Astana Hub"

ед.



МЦРИАП

33

90

150

220

298




Мероприятия

105

Создание благоприятных условий для привлечения международных технических предпринимателей, ученых и квалифицированных специалистов в РК (в т.ч. облегчение визового процесса, поддержка с жилищными условиями и т.д.)


отчетная информация

декабрь - ежегодно

АО "Холдинг "Зерде" (по согласованию)

финансирование не требуется


финансирование не требуется


106

Развитие программ наставничества для стартапов на национальном уровне в рамках существующих мер государственной поддержки


отчетная информация

декабрь - ежегодно

МЦРИАП, МНЭ, КФ "Международный технопарк IT-стартапов "Astana Hub" (по согласованию), МФЦА (по согласованию)

финансирование не требуется


финансирование не требуется


107

Организация коммуникационной площадки по вопросам продвижения ИТ компаний


отчетная информация

декабрь - ежегодно

АО "Холдинг "Зерде" (по согласованию)

собственные средства АО "Холдинг "Зерде"


собственные средства


108

Популяризация инновационной деятельности (размещение промо-роликов в СМИ, интернет-ресурсах, социальных сетях, организация деловых форумов, выставок и т.д.)


отчетная информация

декабрь - ежегодно

МЦРИАП

финансирование не требуется


финансирование не требуется


109

Открытие R&D центров международных ИКТ компаний


отчетная информация

декабрь - ежегодно

КФ "Международный технопарк IT-стартапов "Astana Hub" (по согласованию)

финансирование не требуется


финансирование не требуется


110

Создание благоприятных условий для деятельности R&D организаций РК


отчетная информация

декабрь - ежегодно

МЦРИАП, МОН

финансирование не требуется


финансирование не требуется


111

Внедрение курса "Основы предпринимательства" в организациях образования


отчетная информация

декабрь - ежегодно

МОН

финансирование не требуется


финансирование не требуется


112

Создание и внедрение проекта e-Residence


отчетная информация

декабрь 2021 года

МИД, МФЦА, МЦРИАП, МНЭ, МФ, МВД, МТСЗН, КНБ РК (по согласованию), АО "Холдинг Зерде" (по согласованию), АО "НИТ" (по согласованию), НПП РК "Атамекен" (по согласованию)

по результатам разработки концепции

-


внебюджетные средства (ГЧП)


113

Реализация партнерства с международными инновационными кластерами


отчетная информация

декабрь - ежегодно

МЦРИАП, МИД, АО "Холдинг "Зерде" (по согласованию), АКФ ПИТ (по согласованию), КФ "Международный технопарк IT-стартапов "Astana Hub" (по согласованию)

финансирование не требуется


финансирование не требуется


Задача 3. Привлечение "венчурного" финансирования
Показатель

24

Улучшение в рейтинге ГИК ВЭФ по индикатору "Доступность венчурного капитала"

место в рейтинге



МЦРИАП

100

95

90

85

80




Мероприятия

114

Формирование законодательной базы для рискового финансирования инновационных проектов


НПА

декабрь - ежегодно

МЦРИАП, МНЭ, МФ, АО "QazTech Ventures" (по согласованию)

финансирование не требуется


финансирование не требуется


115

Совершенствование статистического учета деятельности венчурных фондов


НПА

декабрь 2021 года

МЦРИАП, НБ (по согласованию), МНЭ, МФ, АО "QazTech Ventures" (по согласованию)

финансирование не требуется

-


финансирование не требуется


116

Содействие созданию венчурных фондов


отчетная информация

декабрь - ежегодно

МЦРИАП, МНЭ, АО "QazTech Ventures" (по согласованию), КФ "Международный технопарк IT-стартапов "Astana Hub" (по согласованию), АКФ ПИТ (по согласованию), АО "Фонд науки" (по согласованию), АО "Астана Innovations" (по согласованию), АО "Холдинг "Зерде" (по согласованию), АО "ФНБ "Самрук-Казына" (по согласованию), АО "НУХ "Байтерек" (по согласованию)

собственные средства (внебюджетные средства)


собственные средства


117

Создание фонда соинвестирования в рамках хехнопарка "Astana Hub"


отчетная информация

декабрь 2018 года

МИК, МНЭ, МИР, АО "Холдинг "Зерде" (по согласованию), АО "ФНБ "Самрук-Казына" (по согласованию), АО "НУХ Байтерек" (по согласованию)

собственные средства (внебюджетные средства)

-

-

-

-


собственные средства


Задача 4. Формирование спроса на инновации
Показатели

25

Доля ИТ услуг в общем объеме ИТ рынка (в сопоставимых с развитыми странами цифрах)

%



МЦРИАП

15,6

19,7

23,8

27,9

32,4




26

Доля местного содержания в ИТ услугах

%



МЦРИАП, АО "Холдинг "Зерде" (по согласованию), ЦГО

26,8

60

65

67,5

70




Мероприятия

118

Создание благоприятных условий для развития государственных и корпоративных инноваций


отчетная информация

декабрь - ежегодно

МЦРИАП, КФ "Международный технопарк IT-стартапов "Astana Hub" (по согласованию)

финансирование не требуется


финансирование не требуется


119

Создание финансовых, фискальных и иных стимулов для предприятий к внедрению технологий Индустрии 4.0


НПА

декабрь 2018 года

МИР, МИК, МФ, МНЭ, АО "НУХ Байтерек" (по согласованию), НПП РК "Атамекен" (по согласованию)

финансирование не требуется

-

-

-

-


финансирование не требуется


120

Предоставление инновационных грантов по проектам цифровизации отраслей экономики

тыс.тенге

отчетная информация

декабрь - ежегодно

МЦРИАП, АО "КЦИЭ "QazIndustry" (по согласованию)

602 933

в пределах ранее выделенных средств

602 933

РБ

205 "Обеспечение инновационного развития Республики Казахстан"

121

Развитие системы трансферта технологий


отчетная информация

декабрь - ежегодно

МЦРИАП, АО "КЦИЭ "QazIndustry" (по согласованию)

в пределах средств, предусмотренных по бюджетной программе 205


РБ

205 "Обеспечение инновационного развития Республики Казахстан"

122

Поддержка инновационной деятельности компаний (collaborative innovation)


отчетная информация

декабрь - ежегодно

МЦРИАП

финансирование не требуется


финансирование не требуется


123

Формирование национального реестра доверенного программного обеспечения и продукции электронной промышленности Республики Казахстан


НПА

март 2018 года

МОАП, ОЮЛ "КАІТК" (по согласованию)

финансирование не требуется

-

-

-

-


финансирование не требуется


124

Проведение на регулярной основе мониторинга и анализа развития местного содержания в области ИКТ


отчетная информация

декабрь - ежегодно

МИИР, МЦРИАП

финансирование не требуется


финансирование не требуется


125

Разработка и принятие дорожной карты по развитию ИТ отрасли


НПА

март 2018 года

МИК, ЦГО, АО "Холдинг "Зерде" (по согласованию), НПП РК "Атамекен" (по согласованию), ОЮЛ "КАІТК" (по согласованию)

финансирование не требуется

-

-

-

-


финансирование не требуется


      Примечание: расшифровка аббревиатур:

      АСУ - автоматическая система управления

      МИОР - Министерство информации и общественного развития Республики Казахстан

      НПП РК "Атамекен" - национальная палата предпринимателей Республики Казахстана "Атамекен"

      МФЦА - международный финансовый центр "Астана"

      МЮ - Министерство юстиции Республики Казахстан

      АО "НУХ "Байтерек" - акционерное общество "Национальный управляющий холдинг "Байтерек"

      БП - бюджетная программа

      СТПО - спецификация требований к программному обеспечению

      ГП - Генеральная прокуратура Республики Казахстан

      РГП "НЦЭЛС" - Республиканское государственное предприятие на праве хозяйственного ведения "Национальный центр экспертизы лекарственных средств и медицинских изделий" Комитета контроля качества и безопасности товаров и услуг

      МЗ - Министерство здравоохранения Республики Казахстан

      БВУ - банки второго уровня

      ЕЛ - государственная база данных "Е-лицензирование"

      АО "ЦРТР" - АО "Центр развития трудовых ресурсов"

      ЗНП - задание на проектирование

      ГБД РН - государственная база данных "Регистр недвижимости"

      ВУЗ - высшее учебное заведение

      ВС - Верховный суд Республики Казахстан

      ДФЭ - двадцатифутовый эквивалент

      ТОО - товаришество с ограниченной ответственностью

      ИП - инвестиционное предложение

      АКФ "ПИТ" - автономный кластерный фонд "Парк инновационных технологий"

      АО "НУХ "КазАгро" - акционерное общество "Национальный управляющий холдинг "КазАгро"

      АО "НАК "Казатомпром" - акционерное общество "Национальная атомная компания "Казатомпром"

      АО "НК "КазМунайГаз" - акционерное общество "национальная компания "КазМунайГаз"

      МОАП - Министерство оборонной и аэрокосмической промышленности Республики Казахстан

      МФ - Министерство финансов Республики Казахстан

      РГКП "Академия государственного управления при Президенте Республики Казахстан" - Республиканское государственное казенное предприятие "Академия государственного управления при Президенте Республики Казахстан"

      НАО - некоммерческое акционерное общество

      МО - Министерство обороны Республики Казахстан

      ФЭО - финансово-экономическое обоснование

      НАО "ФСМС" - некоммерческое акционерное общество "Фонд социального медицинского страхования"

      АИС ГЗК - автоматизированная информационная система государственного земельного кадастра

      ГЧП - государственно-частное партнерство

      ГК - государственная корпорация

      АДГС - Агентство Республики Kазахстан по делам государственной службы

      МКС - Министерство культуры и спорта Республики Казахстан

      АО "ГТС" – акционерное общество "Государственная техническая служба"

      АОО "Назарбаев Университет" - автономная организация образования "Назарбаев Университет"

      ОФ ФОНН - общественный фонд "Фонд образования Нурсултана Назарбаева"

      РГП "РЦЭЗ" - Республиканское государственное предприятие на праве хозяйственного ведения "Республиканский центр электронного здравоохранения" Министерства здравоохранения Республики Казахстан

      АО "ФНБ "Самрук-Казына" - акционерное общество "Фонд национального благосостояния "Самрук-Казына"

      МИД - Министерство иностранных дел Республики Казахстан

      ТОРО - техническое обслуживание и ремонтное обеспечение

      ОЮЛ "АГМП" - объединение юридических лиц "Республиканская ассоциация горнодобывающих и горно-металлургических предприятий"

      ТЗ - техническое задание

      ТЭО - технико-экономическое обоснование

      АО "НИТ" - акционерное общество "Национальные информационные технологии"

      НИПД - Национальной инфраструктуры пространственных данных

      КНБ - Комитет национальной безопасности Республики Казахстан

      ОЮЛ "НТА" - объединение юридических лиц "Национальная телекоммуникационная ассоциация Казахстана"

      ИИС ЦОН - интегрированная информационная система для центров обслуживания населения

      МФИ - международные финансовые институты

      МВД - Министерство внутрених дел Республики Казахстан

      МЭГПР - Министерство экологии, геологии и природных ресурсов Республики Казахстан

      ОЭСР - организация экономического сотрудничества и развития

      ПЭП - портал "Электронного правительства"

      BIM - building information modeling

      IaaS - Infrastructure as a Service

      ОЮЛ "КАІТК" - объеденение юридических лиц "Казахстанская ассоциация ИТ-компании"

      АО "КEGOC" - акционерное общество "Kazakhstan Electricity Grid Operating Company"

      mgov - мобильное правительство

      PaaS - Platform as a Service

      QR-code - Quick Response Code

      АО "КЦИЭ "QazIndustry" - акционерное общество "Казахстанский центр индустрии и экспорта "QazIndustry"

      R&D - Research and Development

      SaaS - Software as a Service

      STEM - S - science, T - technology, E - engineering, M - mathematics