ИПС "Әділет"

"Төлемдер және төлем жүйелері туралы" 2016 жылғы 26 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңы 42-бабының 6-1-тармағына сәйкес Қазақстан Республикасының Үкіметі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:

1. Қоса беріліп отырған Мемлекеттік бюджет қаражаты және (немесе) Мемлекеттік әлеуметтік сақтандыру қорының қаражаты есебінен электрондық ақша түрінде аударылатын жәрдемақылар мен әлеуметтік төлемдерді есепке жатқызу, есепке алу мен пайдалану, сондай-ақ атаулы әлеуметтік көмектің пайдаланылуын мониторингтеу қағидалары мен ерекшеліктері (бұдан әрі – Қағидалар) бекітілсін.

2. Қазақстан Республикасының Сауда және интеграция министрлігі Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкімен келісу бойынша:

1) Қазақстан Республикасының Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігімен бірлесіп, 2022 жылғы 1 қаңтарға дейінгі мерзімде жәрдемақылар мен әлеуметтік төлемдерді электрондық ақша түрінде әлеуметтік әмияндарға кезең-кезеңмен аудару жөніндегі жоспарды (бұдан әрі – жоспар) бекітсін;

2) 2022 жылғы 1 шілдеге дейінгі мерзімде Қағидалардың талаптарына сәйкес электрондық әмияндардың толық техникалық әзірлігін қамтамасыз етсін.

3. Қазақстан Республикасының Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігі жоспарға сәйкес және техникалық және ұйымдастырушылық әзірлікке қарай жәрдемақылар мен әлеуметтік төлемдерді электрондық ақша түрінде әлеуметтік әмияндарға кезең-кезеңімен аудару жөнінде шаралар қабылдасын.

4. Осы қаулы қол қойылған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі және ресми жариялануға тиіс.

Қазақстан Республикасының
Премьер-Министрі

А. Мамин

Қазақстан Республикасы
Үкiметінің
2021 жылғы 8 қыркүйектегі
№ 619 қаулысымен
бекітілген

Мемлекеттік бюджет қаражаты және (немесе) Мемлекеттік әлеуметтік сақтандыру қорының қаражаты есебінен рондық ақша түрінде аударылатын жәрдемақылар мен әлеуметтік төлемдерді есепке жатқызу, есепке алу мен пайдалану, сондай-ақ атаулы әлеуметтік көмектің пайдаланылуын мониторингтеу қағидалары мен ерекшеліктерін бекіту туралы

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Осы Мемлекеттік бюджет қаражаты және (немесе) Мемлекеттік әлеуметтік сақтандыру қорының қаражаты есебінен электрондық ақша түрінде аударылатын жәрдемақылар мен әлеуметтік төлемдерді есепке жатқызу, есепке алу мен пайдалану, сондай-ақ атаулы әлеуметтік көмектің пайдаланылуын мониторингтеу қағидалары мен ерекшеліктері (бұдан әрі – Қағидалар) "Төлемдер және төлем жүйелері туралы" Қазақстан Республикасының Заңы (бұдан әрі – Заң) 42-бабының 6-1-тармағына сәйкес әзірленді және мемлекеттік бюджет қаражаты және (немесе) Мемлекеттік әлеуметтік сақтандыру қорының қаражаты есебінен электрондық ақша түрінде аударылатын жәрдемақылар және әлеуметтік төлемдерді есепке жатқызу, есепке алу мен пайдалану, сондай-ақ атаулы әлеуметтік көмектің пайдаланылуын мониторингтеу қағидалары мен ерекшеліктерін айқындайды.

2. Осы Қағидаларда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:

1) әлеуметтік әмиян – жеке тұлғаның электрондық ақшаны есепке алуға және сақтауға арналған, оларға билік етуді қамтамасыз ететін электрондық әмияны (әлеуметтік әмиянды оған мемлекеттік бюджеттен және (немесе) Мемлекеттік әлеуметтік сақтандыру қорынан электрондық ақша түрінде төленетін жәрдемақылар мен әлеуметтік төлемдерді есептеу және оларды өтеу немесе олармен операцияларды жүзеге асыру кезінде одан электрондық ақшаны есептен шығару үшін лездік төлемдер жүйесінің операторы ашады);

2) бизнес-әмиян – заңды тұлғаның, дара кәсіпкердің немесе жеке практикамен айналысатын жеке тұлғаның, сондай-ақ электрондық ақшамен операцияларды жүзеге асыру үшін лездік төлемдер жүйесінің операторы ашқан бірыңғай жиынтық төлемдерді төлеушілердің электрондық әмияны;

3) бірыңғай жиынтық төлемдерді төлеушілер (бұдан әрі – бірыңғай жиынтық төлемдерді төлеушілер) – кәсіпкерлік қызметті дара кәсіпкер ретінде тіркелмей жүзеге асыратын, "Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы" Қазақстан Республикасы Кодексінің 774-бабында белгіленген шарттарға сәйкес келетін жеке тұлғалар;

4) орталықтандырылған әмиян – жәрдемақыларды және әлеуметтік төлемдерді жүзеге асыруға арналған (пайдаланылатын) электрондық ақша сомаларын есепке жатқызу және одан есептен шығару мақсатында уәкілетті орган немесе уәкілетті ұйым үшін лездік төлемдер жүйесінің операторы ашқан электрондық әмиян;

5) уәкілетті ұйым – "Азаматтарға арналған үкімет" мемлекеттік корпорациясы атынан жәрдемақыларды және әлеуметтік төлемдерді төлеуді жүзеге асыратын ұйым;

6) электрондық ақша жүйесіне қатысушылар – осы Қағидалар шеңберінде жәрдемақылар мен әлеуметтік төлемдерді есепке жатқызу, есепке алу және пайдалану мәселелері бойынша өзара іс-қимылды жүзеге асыратын жеке және заңды тұлғалар, екінші деңгейдегі банктер, Ұлттық пошта операторы, уәкілетті ұйым, мемлекеттік органдар және өзге де субъектілер.

Осы Қағидаларда пайдаланылатын өзге ұғымдар мен анықтамалар Заңға сәйкес қолданылады.

3. Осы Қағидалар шеңберінде мыналар танылады:

1) электрондық ақша жүйесі ретінде – лездік төлемдер жүйесі;

2) электрондық ақша жүйесінің операторы ретінде – электрондық ақшаны пайдалана отырып, лездік төлемдер жүйесі шеңберінде операцияларды жүзеге асыру кезінде қалыптастырылатын ақпаратты жинауды, өңдеуді және беруді қоса алғанда, лездік төлемдер жүйесінің жұмыс істеуін қамтамасыз ететін лездік төлемдер жүйесінің операторы (бұдан әрі – лездік төлемдер жүйесінің операторы);

3) агент ретінде (бұдан әрі – агент) – лездік төлемдер жүйесінің қатысушылары болып табылатын және тараптардың құқықтары мен міндеттері, электрондық ақшаны сатып алу жөніндегі тәртіп пен талаптар айқындалатын лездік төлемдер жүйесінің операторымен жасалған шарт негізінде меншік иелерінен – жеке және заңды тұлғалардан электрондық ақшаны кейіннен Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі (бұдан әрі – Ұлттық Банк) өтейтін сатып алу жөніндегі қызметті жүзеге асыратын банк, Ұлттық пошта операторы.

4. Ұлттық Банк мемлекеттік бюджеттен және (немесе) Мемлекеттік әлеуметтік сақтандыру қорының (бұдан әрі – Қор) қаражатынан төленетін жәрдемақылар және әлеуметтік төлемдер үшін электрондық ақшаның (бұдан әрі – электрондық ақша) эмитенті болып табылады.

5. Бизнес-әмияндарды лездік төлемдер жүйесінің операторы барлық дара кәсіпкерлер, жеке практикамен айналысатын адамдар, бірыңғай жиынтық төлемдерді төлеушілер және Қазақстан Республикасының резиденттері болып табылатын заңды тұлғалар үшін әділет және Мемлекеттік кірістер органдары ұсынатын ақпарат негізінде автоматты түрде ашады.

6. Лездік төлемдер жүйесінде әлеуметтік әмиянды ашуды лездік төлемдер жүйесінің операторы уәкілетті ұйым ұсынатын азаматтың жеке сәйкестендіру нөмірі, оның тегі, аты және әкесінің аты (бар болса), туған күні және ұялы байланыстың абоненттік нөмірі (бар болса) туралы ақпаратты қамтитын тізім негізінде жүзеге асырады, бұл ретте, әлеуметтік көмек алуға өтініш берген кезде азаматтың деректерді беруге келісімін алу міндетті шарт болып табылады.

Лездік төлемдер жүйесінің операторы дербес деректер және оларды қорғау туралы заңнамада көзделген тәртіппен және талаптарды сақтай отырып, ақпаратты жинауды, өңдеуді және қорғауды қамтамасыз етеді.

7. Әлеуметтік әмиянға қол жеткізу және оны іске қосу Заңның 42-бабының 5-тармағында көзделген тәртіппен электрондық ақша иесін сәйкестендіру (бірінші рет пайдаланған кезде бір рет жүргізіледі) шартымен жүзеге асырылады.

8. Бизнес-әмиянға қол жеткізу және оны іске қосу электрондық ақша иесін электрондық цифрлық қолтаңба арқылы (заңды тұлғалар мен дара кәсіпкерлер үшін) сәйкестендіру (бірінші рет пайдаланған кезде бір рет жүргізіледі) немесе қашықтан сәйкестендіру (бірыңғай жиынтық төлемдерді төлеушілер үшін) шартымен, сондай-ақ "Қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабына сәйкес бизнес-әмиян иесін тексеру аяқталғаннан кейін жүзеге асырылады.

9. Осы Қағидалардың 5 және 6-тармақтарында көзделген әлеуметтік және бизнес-әмияндар иелерін белсендіру және сәйкестендіру Ұлттық банкпен келісім бойынша лездік төлемдер жүйесінің операторы бекітетін лездік төлемдер жүйесінің жұмыс істеу қағидаларымен айқындалады.

10. Электрондық ақша жүйесіне қатысушылардың қатынастары, электрондық ақшаны пайдалану және өтеу Ұлттық Банк бекітетін электрондық ақшаны шығару тәртібімен, лездік төлемдер жүйесінің жұмыс істеу қағидаларымен және лездік төлемдер жүйесінің операторымен жасалған шартпен реттеледі.

Лездік төлемдер жүйесінің операторы мен қатысушы арасында жасалған шарт жария шарт болып табылады және қатысушыға лездік төлемдер жүйесіне қолжетімділік беру, төлемдер мен аударымдарды жүзеге асыру тәртібі, комиссияларды төлеу, тараптардың құқықтары мен міндеттері, жеке тұлғаларға электрондық ақшаны өткізу тәртібі мен шарттары мәселелерін және тараптар айқындайтын басқа да мәселелерді реттейді. Шарттың нысанын Ұлттық Банкпен келісім бойынша лездік төлемдер жүйесінің операторы айқындайды.

11. Агенттер екінші деңгейдегі банк лездік төлемдер жүйесіне қатысқан жағдайда олармен операцияларды жүзеге асыру үшін электрондық әмияндарды олардың иелерінің бастамасы бойынша өз жүйелеріне бекітуді жүзеге асырады. Бекіту агенттерге, лездік төлемдер жүйесінің операторына қашықтан қызмет көрсету сервистері немесе жалпыға қолжетімді мемлекеттік сервистер арқылы жүзеге асырылады.

12. Дара кәсіпкер, бірыңғай жиынтық төлемдерді төлеуші немесе жеке практикамен айналысатын адам болып табылатын жеке тұлғаның әлеуметтік әмияны және бизнес-әмияны болған жағдайларды қоспағанда, бір адамның электрондық ақша жүйесінде бір мезгілде екі немесе одан да көп электрондық әмияндары болмайды.

13. Уәкілетті ұйым Ұлттық Банктен электрондық ақшаны кейіннен жеке тұлғаларға өткізу үшін оларды лездік төлемдер жүйесінің операторымен жасалған шарт негізінде сатып алу жөніндегі қызметті жүзеге асырады.

14. Лездік төлем жүйесінің операторы қашықтан қол жеткізу жүйесін құруды, техникалық қолдауды және электрондық ақша иелеріне электрондық әмияндарға қол жеткізуді қамтамасыз етеді.

2-тарау. Мемлекеттік бюджет қаражаты және (немесе) Мемлекеттік әлеуметтік сақтандыру қорының қаражаты есебінен электрондық ақша түрінде аударылатын жәрдемақыларды және әлеуметтік төлемдерді есепке жатқызу тәртібі мен ерекшеліктері

15. Жәрдемақылар және әлеуметтік төлемдер электрондық ақша түрінде төленеді және Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасына сәйкес әлеуметтік әмияндарға есептеледі.

16. Жәрдемақыларды және әлеуметтік төлемдерді есептеу үшін қажеттілікті қалыптастыру, әлеуметтік-еңбек саласындағы уәкілетті ұйымның, уәкілетті органның және Қордың өзара іс-қимылы, сондай-ақ осы Қағидаларда көзделмеген артық немесе қате есептелген әлеуметтік төлемдерді қайтару мәселелері, сондай-ақ жәрдемақыларды, әлеуметтік төлемдерді жүзеге асыру үшін қаражат көздері Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрінің 2015 жылғы 5 мамырдағы № 319 бұйрығымен бекітілген (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 11507 болып тіркелген) Балалы отбасыларға берілетін мемлекеттік жәрдемақыларды тағайындау және төлеу қағидаларында, Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрінің 2015 жылғы 3 маусымдағы № 445 бұйрығымен бекітілген (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 11745 болып тіркелген) Арнаулы мемлекеттік жәрдемақы тағайындау және төлеу қағидаларында, Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2020 жылғы 8 маусымдағы № 217 бұйрығымен бекітілген (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 20838 болып тіркелген) Әлеуметтік төлемдердің мөлшерлерін есептеу (айқындау), Мемлекеттік әлеуметтік сақтандыру қорынан төленетін әлеуметтік төлемдерді тағайындау, қайта есептеу, тоқтата тұру, қайта бастау, тоқтату және жүзеге асыру қағидаларында айқындалады.

17. Уәкілетті ұйым жәрдемақылар мен әлеуметтік төлемдерді есептеу үшін мемлекеттік бюджеттен және (немесе) қордан ақша алғаннан кейін оларды төлем кестесіне сәйкес Ұлттық Банктің шотына аударылған ақшаның номиналдық құнына тең Ұлттық Банкке электрондық ақшаны шығаруға өтініш (бұдан әрі – электрондық ақшаны шығаруға өтініш) ретінде әрекет ететін төлем тапсырмасы арқылы аударады, тапсырма ретінде әрекет ететін алушылардың тізімін қалыптастырады және оны жәрдемақылар мен әлеуметтік төлемдерді электрондық ақшамен аудару үшін лездік төлемдер жүйесінің операторына жібереді.

18. Ұлттық Банк шығарған электрондық ақша Ұлттық Банктің шотына ақша түскеннен және Ұлттық Банк электрондық ақшаны шығаруға өтініш алғаннан кейінгі келесі жұмыс күнінен кешіктірілмей орталықтандырылған әмиянға аударылады.

19. Орталықтандырылған әмиянға ақша түскеннен кейін лездік төлемдер жүйесінің операторы 1 (бір) жұмыс күні ішінде оларды әлеуметтік әмияндарға аударуды жүзеге асырады.

20. Әлеуметтік әмиянға уәкілетті ұйымнан алынған тізімге сәйкес лездік төлемдер жүйесінің операторы оған аударатын электрондық ақшадағы жәрдемақылар мен әлеуметтік төлемдердің сомалары ғана есептеледі.

21. Әлеуметтік әмияндағы электрондық ақшаны пайдалану осы Қағидалардың 5-тармағында айқындалған тәртіппен жүзеге асырылатын электрондық әмиянды іске қосқаннан және оны белгілі бір агентке бекіткеннен кейін ғана жүзеге асырылады. Агентке тіркелу жәрдемақы және әлеуметтік төлем алуға өтініш берген сәтте немесе осы Қағидалардың 11-тармағында көрсетілген сервистер арқылы әлеуметтік әмиянды іске қосқан сәтте мүмкін болады.

22. Лездік төлемдер жүйесінің операторы уәкілетті ұйымнан алынған тізімге сәйкес алушылардың әлеуметтік әмияндарына агенттердің тіркелуіне сәйкес агенттер бөлінісінде есептелетін ақша сомасын айқындайды және күн сайын Ұлттық Банк пен агенттерге сомалар мен агенттер бөлінісінде ақпарат және (немесе) нұсқаулар жібереді.

23. Ұлттық Банк лездік төлемдер жүйесінің операторы берген ақпаратты және (немесе) нұсқауды алған сәттен бастап 2 (екі) жұмыс күні ішінде агенттердің – екінші деңгейдегі банктердің немесе Ұлттық почта операторының корреспонденттік (ағымдағы) шоттарына ақша аударуды жүзеге асырады.

24. Ақшаны алғаннан кейін агенттерде Ұлттық Банк алдында Ұлттық Банк аударған ақша сомасы мөлшерінде міндеттемелер туындайды.

25. Агенттер арасындағы таза позицияларды есептеу электрондық ақшамен жүзеге асырылған операциялардың нәтижелері бойынша әрбір операциялық күннің соңында лездік төлемдер жүйесі арқылы жүзеге асырылады.

26. Артық және (немесе) қате аударылған жәрдемақылар мен әлеуметтік төлемдердің фактісі анықталған жағдайда уәкілетті ұйым лездік төлемдер жүйесінің операторына осы фактінің бар екендігі және артық және (немесе) қате есептелген қаражатты қайтару қажеттігі туралы хабарлайды.

27. Лездік төлемдер жүйесінің операторы уәкілетті ұйымнан артық және (немесе) қате аударылған қаражатты қайтару қажеттігі туралы ақпараттың негізінде электрондық ақша иесіне артық және (немесе) қате есептелген қаражатты қайтару қажеттігі туралы хабарлама жібереді.

28. Орталықтандырылған әмиянға түскен артық және (немесе) қате аударылған жәрдемақылар мен әлеуметтік төлемдердің сомаларын қайтару тиісті өкімнің негізінде уәкілетті ұйымның шотына электрондық ақшаны шығару жолымен 2 (екі) жұмыс күні ішінде өтелуге жатады.

Лездік төлемдер жүйесінің операторы артық және (немесе) қате аударылған жәрдемақылар мен әлеуметтік төлемдерді өтегеннен кейін 1 (бір) жұмыс күні ішінде бұл туралы тиісті агентке хабарлайды.

3-тарау. Мемлекеттік бюджет қаражаты және (немесе) Мемлекеттік әлеуметтік сақтандыру қорының қаражаты есебінен электрондық ақша түрінде аударылатын жәрдемақыларды және әлеуметтік төлемдерді есепке алу тәртібі мен ерекшеліктері

29. Электрондық ақша есепке алуға, оның ішінде оларды есепке алу, пайдалану, төлемдер мен аударымдарды жүргізу кезінде, сондай-ақ оларды өтеу кезінде лездік төлемдер жүйесінің операторы ашқан электрондық әмияндарда ғана есепке алуға жатады.

30. Лездік төлемдер жүйесінің операторы "Дербес деректер және оларды қорғау туралы" Заңның талаптарын сақтау жолымен әлеуметтік әмияндардағы электрондық ақшаның қалдықтары мен қозғалысы туралы мәліметтердің құпиялылығын қамтамасыз етеді.

31. Электрондық ақша иесінің өтініші бойынша лездік төлем жүйесінің операторы электрондық әмияндардағы электрондық ақшаның қалдықтары мен қозғалысы туралы ақпарат береді.

32. Лездік төлемдер жүйесінің операторы Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген тәртіппен мемлекеттік органдарға электрондық әмияндардағы электрондық ақшаның қалдықтары мен қозғалысы туралы ақпарат береді.

4-тарау. Мемлекеттік бюджет қаражаты және (немесе) Мемлекеттік әлеуметтік сақтандыру қорының қаражаты есебінен электрондық ақша түрінде аударылатын жәрдемақыларды және әлеуметтік төлемдерді пайдаланудың тәртібі мен ерекшеліктері

33. Электрондық әмиянда сақталатын электрондық ақшаны пайдалануды электрондық ақшаның иесі тіркелген агенттерге, лездік төлемдер жүйесінің операторына қашықтан қызмет көрсету жүйесі арқылы не жалпыға қолжетімді мемлекеттік сервистер арқылы жүзеге асырады.

34. Әлеуметтік әмияндағы электронды ақша:

1) электрондық ақшаны бизнес-әмиянға аудару, оның ішінде тауарларға, жұмыстарға және (немесе) көрсетілетін қызметтерге ақы төлеу ретінде;

2) электрондық ақшаны әлеуметтік әмияннан оларды өтеу үшін, оның ішінде ақшаны алу, ақшаны банктік шоттарға лездік төлемдер жүйесі арқылы аудару мақсатында есептен шығару операцияларын орындау үшін қолданылады.

35. Әлеуметтік әмиянның теңгерімін қалпына келтіру үшін әлеуметтік әмиянға электрондық ақшаны қайтарылған жағдайда Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес мәмілелерді жою немесе олардың күшін жою рәсімдері мынадай жағдайларда:

1) бизнес-әмиянға аударымдар (тауарларға, жұмыстарға және (немесе) көрсетілетін қызметтерге ақы төлеу ретінде);

2) жөнелтушінің қате аударымдары үшін қолданылады.

36. Екінші деңгейдегі банк лездік төлемдер жүйесіне қатысқан жағдайда, агент электрондық ақшаны иеленушіге қолма-қол ақша беру арқылы не алынған электрондық ақшаның орнына оның банктік шотына ақша аудару арқылы сатып алуды жүзеге асырады.

37. Алушыларға жәрдемақылар мен әлеуметтік төлемдерді төлеу мәселелері бойынша тараптардың өзара іс-қимылы уәкілетті ұйым мен лездік төлемдер жүйесінің операторы арасында жасалған шарттар негізінде регламенттеледі.

38. Агенттер арқылы қолма-қол ақша берумен байланысты не ақшаны банк шотына аударумен байланысты банк қызметтеріне ақы төлеу Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрінің 2015 жылғы 14 сәуірдегі № 223 бұйрығымен бекітілген (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 90204 болып тіркелген) Мемлекеттiк базалық зейнетақы төлемiн бюджет қаражаты есебiнен беру, сондай-ақ жасына байланысты зейнетақы төлемдерін, мүгедектігі бойынша, асыраушысынан айрылу жағдайы бойынша берілетін мемлекеттік әлеуметтік жәрдемақыларды, мемлекеттік арнайы жәрдемақыларды тағайындау және жүзеге асыру қағидаларына сәйкес жүзеге асырылады.

39. Банк қызметтеріне ақы төлеу тетігі лездік төлемдер жүйесінің жұмыс істеу қағидаларында айқындалады.

5-тарау. Атаулы әлеуметтік көмектің пайдаланылуын мониторингтеу

40. Электрондық ақша түрінде ұсынылған атаулы әлеуметтік көмек қаражатын пайдалану мониторингін әлеуметтік-еңбек саласы мен сауда және интеграция саласындағы уәкілетті органдар лездік төлемдер жүйесінің операторы ұсынған деректер негізінде жүзеге асырады.

41. Электрондық әмияндар иелерінің дерекнамасының құрылымы мен мазмұнына қойылатын талаптар, электрондық ақшаны сатып алу жөніндегі агент сақтауға тиіс деректер мен құжаттардың тізбесі, сондай-ақ оларды сақтау тәсілі лездік төлемдер жүйесінің жұмыс істеу қағидаларында белгіленеді.

42. Лездік төлемдер жүйесінің операторы әлеуметтік-еңбек саласы мен сауда және интеграция саласындағы уәкілетті органдарға әлеуметтік-еңбек саласындағы уәкілетті органның нормативтік құқықтық актісінде белгіленген мерзімде электрондық ақшаны сатып алу жөніндегі агенттердің есептілігін ұсынады.

43. Сауда және интеграция саласындағы уәкілетті орган лездік төлемдер жүйесі операторынан алынған ақпарат негізінде Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес шекті мәндерден асып кету мәніне бақылауды жүзеге асыру арқылы әлеуметтік маңызы бар азық-түлік тауарларының бағаларын талдауды және мониторингтеуді жүзеге асырады.

Unofficial translation

In accordance with paragraph 6-1 of Article 42 of the Law of the Republic of Kazakhstan dated July 26, 2016 "On Payments and Payment Systems", the Government of the Republic of Kazakhstan HEREBY RESOLVES:

1. To approve the attached Rules and features of crediting, accounting and use of benefits and social payments from the state budget and (or) funds of the State Social Insurance Fund transferred in the form of electronic money, as well as monitoring the use of targeted social assistance (hereinafter-the Rules).

2. The Ministry of Trade and Integration of the Republic of Kazakhstan in agreement with the National Bank of the Republic of Kazakhstan shall:

1) approve a plan for the phased transfer of benefits and social payments in the form of electronic money to social wallets (hereinafter-the plan) together with the Ministry of Labor and Social Protection of the Population of the Republic of Kazakhstan by January 1, 2022;

2) ensure the full technical readiness of electronic wallets in accordance with the requirements of the Rules before July 1, 2022.

3. The Ministry of Labor and Social Protection of the Population of the Republic of Kazakhstan, in accordance with the plan, to the extent of technical and organizational readiness, to take measures for the phased transfer of benefits and social payments in the form of electronic money to social wallets.

4. This resolution shall enter into force from the date of its signing and shall be subject to official publication.

Prime-Minister of the
Republic of Kazakhstan

A. Mamin

Approved
by the Resolution of
the Government of the
Republic of Kazakhstan
dated September 8, 2021 No. 619

Rules and features of crediting, accounting and use of benefits and social payments at the expense of the state budget and (or) funds of the State Social Insurance Fund transferred in the form of electronic money, as well as monitoring the use of targeted social assistance

Chapter 1. General provisions

1. These Rules and features of crediting, accounting and use of benefits and social payments at the expense of the state budget and (or) funds of the State Social Insurance Fund transferred in the form of electronic money, as well as monitoring the use of targeted social assistance (hereinafter-the Rules) have been developed in accordance with paragraph 6-1 of Article 42 of the Law of the Republic of Kazakhstan “On Payments and Payment Systems” (hereinafter-the Law) and shall determine the procedure and features of crediting, accounting and use of benefits and social payments at the expense of the state budget and (or) funds of the State Social Fund insurance transferred in the form of electronic money, as well as monitoring the use of targeted social assistance.

2. The following basic concepts are used in these Rules:

1) a social wallet – an electronic wallet of an individual intended for accounting and storing electronic money, ensuring their disposal (a social wallet is opened by an operator of the instant payment system for crediting benefits and social payments paid from the state budget and (or) the State Social Insurance Fund in the form of electronic money, and debiting electronic money from it when they are repaid or transactions are carried out with them);

2) a business wallet - an electronic wallet of a legal entity, an individual entrepreneur or an individual engaged in private practice, as well as payers of unified aggregate payments, opened by an operator of an instant payment system, for carrying out transactions with electronic money coming from social wallets of individuals for payment of received goods, works and services;

3) payers of unified aggregate payments (hereinafter - payers of unified aggregate payments) - individuals engaged in entrepreneurial activities without registration as an individual entrepreneur that meet the requirements established by Article 774 of the Code of the Republic of Kazakhstan "On Taxes and Other Obligatory Payments to the Budget";

4) a centralized wallet - an electronic wallet opened by the operator of the instant payment system for an authorized organization for the purpose of crediting and debiting from it the amounts of electronic money intended (used) for the payment of benefits and social payments;

5) an authorized organization - an organization, carrying out payment of benefits and social payments represented by the State Corporation "Government for Citizens";

6) participants of the electronic money system - individuals and legal entities, second-tier banks, the National Postal Operator, an authorized organization, state bodies and other entities interacting with each other on the issues of crediting, accounting and use of benefits and social payments within the framework of these Rules.

Other concepts and definitions used in these Rules shall be applied in accordance with the Law.

3. Within the framework of these Rules, the following shall be recognized:

1) as an electronic money system - an instant payment system;

2) as an operator of an electronic money system - an operator of an instant payment system that ensures the functioning of the instant payment system, including collection, processing and transmission of information generated during operations within the instant payment system using electronic money (hereinafter-the instant payment system operator);

3) as an agent (hereinafter - the agent) - a second-tier bank, the National Postal Operator, which are participants in the instant payment system and carry out activities for the purchase of electronic money from owners - individuals and legal entities with subsequent redemption by the National Bank of the Republic of Kazakhstan (hereinafter - the National Bank ) on the basis of an agreement concluded with the operator of the instant payment system, which defines the rights and obligations of the parties, the procedure and conditions for the purchase of electronic money.

4. The issuer of electronic money for benefits and social payments (hereinafter -electronic money) paid from the state budget and (or) funds of the State Social Insurance Fund (hereinafter-the Fund) shall be the National Bank.

5. Business wallets shall be opened automatically by the operator of the instant payment system for all individual entrepreneurs, individuals engaged in private practice, payers of single aggregate payments and legal entities that are residents of the Republic of Kazakhstan, based on information provided by the justice and state revenue authorities.

6. Opening of a social wallet in the instant payment system shall be carried out by the operator of the instant payment system on the basis of a list that contains information about the individual identification number of a citizen, his/her surname, first name and patronymic (if any), date of birth, and mobile phone number (if any) provided by an authorized organization, while obtaining the consent of a citizen to transfer data when applying for social assistance is a prerequisite.

The operator of the instant payment system shall ensure collection, processing and protection of information in the manner and in compliance with the requirements stipulated by the legislation on personal data and their protection.

7. Access and activation of the social wallet shall be carried out subject to identification (performed once during the first use) of the owner of electronic money in the manner prescribed by paragraph 5 of Article 42 of the Law.

8. Access and activation of a business wallet shall be carried out subject to identification (performed once at the first use) of the owner of electronic money through the use of an electronic digital signature or remote identification for payers of unified aggregate payments, as well as after verification of the owner of the business wallet in accordance with Article 5 of the Law of the Republic of Kazakhstan "On Counteraction of Legitimization (Laundering) of Incomes Received by Illegal Means, and Financing of Terrorism".

9. Activation and identification of the owners of social and business wallets, provided for in paragraphs 5 and 6 of these Rules shall be determined by the rules for functioning of the instant payment system, approved by the operator of the instant payment system in agreement with the National Bank

10. Relations of participants in the electronic money system, the use and redemption of electronic money shall be regulated by the procedure for issuing electronic money, approved by the National Bank, the rules for functioning of the instant payment system, and the agreement concluded with the operator of the instant payment system.

The agreement concluded between the operator of the instant payment system and the participant shall be public and regulate the issues of providing the participant with access to the instant payment system, the procedure for making payments and transfers, paying commissions, the rights and obligations of the parties, the procedure and conditions for the sale of electronic money to individuals and other issues determined by the parties. The form of an agreement shall be determined by the operator of the instant payment system in agreement with the National Bank.

11. The agents shall carry out an attachment e-wallets at the initiative of their owners to their own systems for carrying out transactions with them in case of participation of a second-tier bank in the instant payment system. Attachment shall be carried out through the services of remote servicing of agents, the operator of the instant payment system or public services.

12. One person cannot have two or more electronic wallets in the electronic money system at the same time, except for cases when an individual who is an individual entrepreneur, payer of unified aggregate payments or a person engaged in private practice has a social wallet and a working wallet.

13. The authorized organization shall carry out activities for the purchase of electronic money from the National Bank for their subsequent sale to individuals on the basis of an agreement concluded with the operator of the instant payment system.

14. The operator of the instant payment system shall ensure the creation of a remote access system, technical support and access for the owners of electronic money to electronic wallets.

Chapter 2. The procedure and features of crediting benefits and social payments at the expense of the state budget and (or) funds of the State Social Insurance Fund transferred in the form of electronic money

15. Benefits and social payments shall be paid in the form of electronic money and credited to social wallets in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan.

16. Formation of the need for crediting of benefits and social payments, interaction between the authorized organization, the authorized body in the social and labour sphere and the fund, as well as the issues of return of excessively or erroneously accrued social payments not provided for by these Rules, as well as sources of funds for the payment of benefits and social payments shall be determined by the Rules for appointment and payment of state benefits to families with children, approved by the order of the Minister of Healthcare and Social Development of the Republic of Kazakhstan dated May 5, 2015 No. 319 (registered in the register of state registration of regulatory legal acts under No. 11507), the Rules for assigning and payment of special state benefits approved by the order of the Minister of Healthcare and Social Development of the Republic of Kazakhstan dated June 3, 2015 No. 445 (registered in the register of state registration of regulatory legal acts under No. 11745), the Rules for calculating (determining) the amount of social payments, assignment, recalculation, suspension, renewal, termination and implementation of social payments from the State Social Insurance Fund, approved by the order of the Minister of Labour and Social Protection of the Population of the Republic of Kazakhstan dated June 8, 2020 No. 217 (registered in the register of state registration of regulatory legal acts under No. 20838).

17. The authorized organization after receiving money from the state budget and (or) the fund for crediting benefits and social payments shall transfer them in accordance with the payment schedule to the account of the National Bank by means of a payment order, which acts as an application for issuing electronic money to the National Bank, equal to the nominal value of the transferred money (hereinafter-referred the application for issuing electronic money), form a list of recipients, which acts as an instruction, and send it to the operator of the instant payment system for crediting benefits and social payments by electronic money.

18. Electronic money issued by the National Bank not later than the next working day after receipt of money to the account of the National Bank and receipt by the National Bank of an application for issuing electronic money shall be transferred to a centralized wallet.

19. After the receipt of money to the centralized wallet, the operator of the instant payment system, shall transfer them to social wallets within 1 (one) working day.

20. Only the amounts of benefits and social payments in electronic money shall be credited to the social wallet, which are credited to it by the operator of the instant payment system according to the list received from the authorized organization.

21. The use of electronic money on a social wallet shall be carried out only after the activation of the electronic wallet, carried out in the manner specified in paragraph 5 of these Rules, and its attachment to a specific agent. Attachment to an agent shall be possible at the time of applying for benefits and social payment or at the time of activation of the social wallet through the services specified in paragraph 11 of these Rules.

22. The operator of the instant payment system, according to the list received from the authorized organization shall determine the amount of money credited in the context of agents in accordance with the attachments of agents to the social wallets of recipients and shall daily send information and (or) instructions in the context of amounts and agents to the National Bank and agents.

23. The National Bank, within 2 (two) working days from the date of receipt of the information and (or) instructions transmitted by the operator of the instant payment system shall transfer money to the correspondent (current) accounts of agents - second-tier banks or the National Postal Operator.

24. After receiving the money, the agents shall have obligations to the National Bank in the amount of sums of money, transferred by the National Bank.

25. Calculation of net positions between agents shall be carried out through the system of instant payments at the end of each trading day based on the results of transactions with electronic money.

26. If the fact of excessive and (or) erroneously transferred benefits and social payments is revealed, the authorized organization shall inform the operator of the instant payment system about the existence of this fact and the need to return the excess and (or) erroneously accrued funds.

27. The operator of the instant payment system, based on information about the need to return excess and (or) erroneously transferred funds from an authorized organization shall send a notification to the owner of electronic money about the need to return excess and (or) erroneously accrued funds.

28. The refund of the amounts of excessively and (or) erroneously transferred benefits and social payments received to the centralized wallet shall be subject to repayment within 2 (two) working days by payout of electronic money to the account of an authorized organization on the basis of an appropriate order.

The operator of the instant payment system, within 1 (one) working day after the redemption of excessively and (or) erroneously transferred benefits and social payments, shall inform the relevant agent about this.

Chapter 3. The procedure and features of accounting for benefits and social payments at the expense of the state budget and (or) funds of the State Social Insurance Fund transferred in the form of electronic money

29. Electronic money shall be subject to accounting, including when crediting, using, making payments and transfers, as well as redeeming them only on electronic wallets opened by the operator of the instant payment system.

30. The operator of the instant payment system shall ensure the confidentiality of information about the balances and movement of electronic money on social wallets by complying with the requirements of the Law of the Republic of Kazakhstan "On Personal Data and Their Protection".

31. At the request of the owner of electronic money, the operator of the instant payment system shall provide information on the balances and movement of electronic money on electronic wallets.

32. The operator of the instant payment system shall provide information on the balances and movement of electronic money on electronic wallets to state bodies in the manner prescribed by the legislation of the Republic of Kazakhstan.

Chapter 4.The procedure and features of the use of benefits and social payments at the expense of the state budget and (or) funds of the State Social Insurance Fund transferred in the form of electronic money

33. The use of electronic money stored in an electronic wallet shall be carried out by the owner of electronic money through a remote service system for attached agents, an operator of an instant payment system, or through public services.

34. Electronic money on a social wallet shall be used to perform the following operations:

1) transfer of electronic money to a business wallet, including as payment for goods, works and (or) services;

2) writing off electronic money from a social wallet for their redemption, including for the purpose of withdrawing money, transferring money to bank accounts through an instant payment system.

35. To restore the balance of the social wallet, the procedures for cancellation or annulment of transactions shall be applied in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan in cases of returning electronic money to the social wallet when:

1) transferring to a business wallet (as payment for goods, works and (or) services);

2) erroneous transfers of the sender.

36. Purchase of electronic money shall be carried out by an agent by issuing cash to the owner or by transferring money to his/her bank account instead of received electronic money, in case of participation of a second-tier bank in the instant payment system.

37. Interaction of the parties on the issues of payment of benefits and social payments to recipients shall be regulated on the basis of agreements concluded between the authorized organization and the operator of the instant payment system.

38. Payment for banking services related to the issuance of cash through agents or related to the transfer of money to a bank account shall be carried out in accordance with the Rules for the provision of state basic pension payments at the expense of budgetary funds, as well as the assignment and implementation of pension payments by age, state social benefits on disability, on the occasion of the loss of a breadwinner, state special benefits, approved by the order of the Minister of Healthcare and Social Development of the Republic of Kazakhstan dated April 14, 2015 No. 223 (registered in the register of state registration of regulatory legal acts under No. 90204).

39. The mechanism of payment for banking services shall be determined by the rules for functioning of the instant payment system.

Chapter 5. Monitoring of the use of targeted social assistance

40. Monitoring of the use of funds of targeted social assistance provided in the form of electronic money shall be carried out by authorized bodies in the social and labor sphere and in the field of trade and integration based on the data provided by the operator of the instant payment system.

41. Requirements for the structure and content of dossiers of electronic wallet owners, the list of data and documents to be stored by an agent for the purchase of electronic money, as well as the method of their storage shall be established by the rules for functioning of the instant payment system.

42. The operator of the instant payment system shall provide the authorized bodies in the social and labour sphere and the sphere of trade and integration with the reporting of agents for the purchase of electronic money within the time limits established in the regulatory legal act of the authorized body in the social and labour sphere.

43. The authorized body in the field of trade and integration, on the basis of information received from the operator of the instant payment system shall analyze and monitor the prices for socially significant food products by carrying out control for exceeding threshold values in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan.