Айлық жалақының ең төмен мөлшерін айқындау әдістемесін бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2024 жылғы 20 наурыздағы № 212 қаулысы.

Қазақстан Республикасының Еңбек кодексі 15-бабының 8) тармақшасына сәйкес Қазақстан Республикасының Үкіметі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:

1. Қоса беріліп отырған айлық жалақының ең төмен мөлшерін айқындау әдістемесі бекітілсін.

2. Осы қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының Премьер-Министрі

О. Бектенов

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2024 жылғы 20 наурыздағы № 212 қаулысымен бекітілген

Айлық жалақының ең төмен мөлшерін айқындау әдістемесі

1. Осы айлық жалақының ең төмен мөлшерін айқындау әдістемесі (бұдан әрі – әдістеме) Қазақстан Республикасының Еңбек кодексі 15-бабының 8) тармақшасына сәйкес әзірленді және айлық жалақының ең төмен мөлшерін белгілеу бойынша есеп-қисап жүргізгенде қолданылады.

2. Осы әдістеменің мақсаттары үшін мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:

1) еңбек өнімділігі – пайдаланылатын ресурстардың бір бірлігіне есептегенде өнім шығарылымын сипаттайтын, өндіріс көлемі мен еңбек ресурстары шығындарының арақатынасын білдіретін өндіріс тиімділігінің көрсеткіші;

2) айлық жалақының ең төмен мөлшері – Қазақстан Республикасының Еңбек кодексінде белгіленген қалыпты жағдайларда және жұмыс уақытының ұзақтығы қалыпты болғанда еңбек міндеттерін орындаған кезде бір айда біліктілікті қажет етпейтін қарапайым (онша күрделі емес) еңбек жұмыскеріне төленетін ақшалай төлемдердің кепілдік берілген ең төмен мөлшері;

3) медиандық жалақы – есептелген жалақы мөлшері бойынша жұмыскерлер санын бөлудің ортасында болатын және оны тең екі бөлікке – медианадан төмен және одан жоғары жалақыға бөлетін жалақы мөлшері.

3. Айлық жалақының ең төмен мөлшерін есептеу үшін мынадай параметрлер пайдаланылады:

1) жұмыскер табысының жеткілікті болуы жөніндегі талапты көрсететін, елдегі медиандық жалақының пайызымен көрсетілген салмағы мен үлесі;

2) кәсіпорындардың төлем қабілетін көрсететін, еңбек өнімділігінің пайызымен көрсетілген салмағы мен үлесі.

4. Айлық жалақының ең төмен мөлшерін есептеу үшін медиандық жалақы мен еңбек өнімділігі бойынша ресми статистикалық мәліметтер пайдаланылады.

5. "Медиандық жалақы" және "Еңбек өнімділігі" деген ресми статистикалық мәліметтерді Қазақстан Республикасы Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігінің Ұлттық статистика бюросы қалыптастырады және stat.gov.kz ресми интернет-ресурсында жарияланады.

Медиандық жалақыны есептеу Қазақстан Республикасы Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігінің Ұлттық статистика бюросы басшысының міндетін атқарушының 2023 жылғы 17 қарашадағы № 20 бұйрығымен бекітілген қызметкерлердің орташа айлық жалақысын есептеу әдістемесіне (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 33662 болып тіркелген) сәйкес жүргізіледі.

Еңбек өнімділігін есептеу Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі Статистика комитеті төрағасының 2017 жылғы 15 қыркүйектегі № 129 бұйрығымен бекітілген еңбек өнімділігін есептеу әдістемесіне (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 15809 болып тіркелген) сәйкес жүргізіледі.

6. Айлық жалақының ең төмен мөлшері мынадай формула бойынша есептеледі:

АЖЕТМt+1 = [A * B1 * МедЖt + (1 – A) * B2 * (ЕӨt)] * a, мұндағы:

АЖЕТМt+1 – әдістемеге сәйкес алдағы жылға белгіленетін айлық жалақының ең төмен мөлшері;

t = ағымдағы жыл;

A – медиандық жалақының салмағы;

B1 – медиандық жалақының үлесі;

МедЖt – ағымдағы жылға арналған медиандық жалақы;

(1-A) – еңбек өнімділігінің салмағы;

B2 – еңбек өнімділігінің үлесі;

ЕӨt – ағымдағы жылға арналған еңбек өнімділігі;

a – елдің әлеуметтік-экономикалық жағдайы ескеріліп, айрықша жағдайларда қолданылатын түзету коэффициенті, 1≤a≤1,5.

7. Медиандық жалақы мен еңбек өнімділігінің үлесі динамикалық қатарлар мен олардың кемінде он жыл кезеңіндегі стационарлық мәндеріне негізделген корреляциялық-регрессиялық талдау әдістері арқылы анықталады.

Медиандық жалақы мен еңбек өнімділігінің салмағы кем дегенде бес арақатынас үшін айқындалады (тиісінше 0,5:0,5; 0,7:0,3; 0,3:0,7; 0,9:0,1; 0,1:0,9 ұсынылады).

Жекелеген экономикалық, еңбек және әлеуметтік түпкі нәтижелерге салдарын бағалау ескеріліп, айлық жалақының ең төмен мөлшерінің есептік мәндеріне (кемінде бес нұсқа) талдау жүргізіледі.

Бұл ретте a мәні 1-ден 1,5-ке дейін өзгеріп отырады.

Айлық жалақының ең төмен мөлшерінің ықтимал нұсқасының неғұрлым қолайлысын Қазақстан Республикасының тиісті қаржы жылына республикалық бюджет туралы заңымен жыл сайын белгілеу ұсынылады.

Об утверждении методики определения минимального размера месячной заработной платы

Постановление Правительства Республики Казахстан от 20 марта 2024 года № 212.

В соответствии с подпунктом 8) статьи 15 Трудового кодекса Республики Казахстан Правительство Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:

1. Утвердить прилагаемую методику определения минимального размера месячной заработной платы.

2. Настоящее постановление вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Премьер-Министр Республики Казахстан

О. Бектенов

Утверждена постановлением Правительства Республики Казахстан от 20 марта 2024 года № 212

Методика определения минимального размера месячной заработной платы

1. Настоящая методика определения минимального размера месячной заработной платы (далее – методика) разработана в соответствии с подпунктом 8) статьи 15 Трудового кодекса Республики Казахстан и применяется при проведении расчетов по установлению минимального размера месячной заработной платы.

2. Для целей настоящей методики используются следующие основные понятия:

1) производительность труда – показатель эффективности производства, характеризующий выпуск продукции в расчете на единицу используемых ресурсов, представляющий собой соотношение объема производства и затрат трудовых ресурсов;

2) минимальный размер месячной заработной платы – гарантированный минимум денежных выплат работнику простого неквалифицированного (наименее сложного) труда при выполнении им трудовых обязанностей в нормальных условиях и при нормальной продолжительности рабочего времени, установленных Трудовым кодексом Республики Казахстан, в месяц;

3) медианная заработная плата – размер заработной платы, находящийся в центре ряда распределения численности работников по размерам начисленной заработной платы и делящий его на две равные части – с заработной платой ниже и выше медианной.

3. Для осуществления расчета минимального размера месячной заработной платы используются следующие параметры:

1) вес и доля, выраженные в процентах от медианной заработной платы в стране, отражающие требования по достаточности доходов работника;

2) вес и доля, выраженные в процентах от производительности труда, отражающие платежеспособность предприятий.

4. Для расчета минимального размера месячной заработной платы используются официальные статистические сведения по медианной заработной плате и производительности труда.

5. Официальные статистические сведения "Медианная заработная плата" и "Производительность труда" формируются Бюро национальной статистики Агентства по стратегическому планированию и реформам Республики Казахстан и публикуются на официальном интернет-ресурсе stat.gov.kz.

Расчет медианной заработной платы производится в соответствии с методикой расчета среднемесячной заработной платы работников, утвержденной приказом исполняющего обязанности руководителя Бюро национальной статистики Агентства по стратегическому планированию и реформам Республики Казахстан от 17 ноября 2023 года № 20 (зарегистрирован в реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 33662).

Расчет производительности труда производится в соответствии с методикой расчета производительности труда, утвержденной приказом председателя Комитета по статистике Министерства национальной экономики Республики Казахстан от 15 сентября 2017 года № 129 (зарегистрирован в реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 15809).

6. Минимальный размер месячной заработной платы рассчитывается по следующей формуле:

МРМЗПt+1 = [A * B1 * МедЗПt + (1 – A) * B2 * (ПТt)] * a, где:

МРМЗПt+1 – минимальный размер месячной заработной платы, устанавливаемый в соответствии с методикой на предстоящий год;

t – текущий год;

A – вес медианной заработной платы;

B1 – доля медианной заработной платы;

МедЗПt – медианная заработная плата на текущий год;

(1-A) – вес производительности труда;

B2 – доля производительности труда;

ПТt – производительность труда на текущий год;

a – поправочный коэффициент, применяемый в исключительных случаях с учетом социально-экономического положения страны, 1≤a≤1,5.

7. Доли медианной заработной платы и производительности труда определяются с помощью методов корреляционно-регрессионного анализа на основе динамических рядов и их стационарных значений за период не менее десяти лет.

Веса медианной заработной платы и производительности труда определяются для не менее пяти соотношений (рекомендуется 0,5:0,5; 0,7:0,3; 0,3:0,7; 0,9:0,1; 0,1:0,9 соответственно).

Расчетные значения минимального размера месячной заработной платы (не менее пяти вариантов) анализируются с учетом оценки их последствий на отдельные экономические, трудовые и социальные конечные результаты.

При этом значение a варьируется от 1 до 1,5.

Наиболее подходящий из возможных вариантов минимального размера месячной заработной платы рекомендуется к установлению ежегодно на соответствующий финансовый год Законом Республики Казахстан о республиканском бюджете.

__________________________