Табиғи ортаның жайын бақылайтын станциялардың мәртебесi жөнiндегi ереженi бекiту туралы

Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң 1996 жылғы 10 қаңтардағы N 38 Қаулысы. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 26 сәуірдегі № 524 Қаулысымен

Ескерту. Күші жойылды - ҚР Үкіметінің 2012.04.26 № 524 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Қаулысымен.

Қазақстан Республикасының Үкiметi қаулы етедi:
1. Табиғи ортаның жайын бақылайтын станциялардың мәртебесi жөнiндегi Ереже бекiтiлсiн.
2. <*>
Ескерту: 2-тармақ алынып тасталды - ҚР Үкіметінің 2005 жылғы 1 шілдедегі N 675 қаулысымен .

Қазақстан Республикасының
Премьер-Министрi

Қазақстан Республикасы
Үкiметiнiң
1996 жылғы 10 қаңтардағы
N 38 қаулысымен
БЕКIТIЛГЕН

Табиғи ортаның жайын бақылайтын станциялардың
мәртебесi жөнiндегi
ЕРЕЖЕ

1. Жалпы ережелер

1. Табиғи ортаның жайын бақылайтын станциялар Қазақстан Республикасы Қоршаған ортаны қорғау министрлiгi "Қазгидромет" республикалық мемлекеттiк кәсiпорнының (бұдан әрi - Қазгидромет) шұғыл-өндiрiстiк ұйымы болып табылады, ол гидрометеорологиялық бақылауды және ауаның, топырақ қабатының, судың ластану деңгейiн өлшеудi жүзеге асырады.
Ескерту: 1-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Үкіметінің 2005 жылғы 1 шілдедегі N 675 қаулысымен .

2. Бақылау станциялары негiзгi (тiректi) және арнаулы болып бөлiнедi.
Негiзгi (тiректi) станциялар табиғи ортаның жайы туралы толықтай, дәлме-дәл және дер уақыт пен кеңестiк шешiмiнде тұрақты ақпарат алуға қызмет етедi. Олардың iс-әрекетiнiң ұзақтығы жекелеген аумақты, су объектiлерiн т.с.с. режимiн зерттеу дәрежесiмен, сондай-ақ ақпаратты болжау органдарына және шаруашылық қызметi жүйесiндегi ұйымдарға шұғыл берумен анықталады.
Арнаулы бағыттағы бақылау станциялары гидрометеорологиялық режимнiң (iрi су қоймалары, мелиорациялық аймақ, iрi қалалар т.с.с.) өзiндiк ерекшелiктерiн зерттеуге, iрi шаруашылық объектiлерiн (жылу және атом электростанциялары, темiр жол, тау-кен кәсiпорындары) деректермен қамтуға, жобалау шешiмдерi мен басқа да мақсаттарды негiздеуге, сондай-ақ ауа райын болжау қызметi органдарының арнайы сұранысын қанағаттандыруға бағытталған Арнаулы станциялар қызметiнiң ұзақтығы алға қойған мiндетiмен айқындалады, мiндет орындалған жағдайда олардың жабылуы мүмкiн.

3. Негiзгi станциялардың құрамынан реперлiк климаттық (РКС) станциялар, сондай-ақ климат пен гидрологиялық режимнiң ғасырлық тенденция өзгерiстерiн анықтауға қажеттi үздiксiз бiртектi гидрометеорологиялық мәлiмет алуға қолданылатын теңiз жағалаулары және гидрометеорологиялық бақылаудың ғасырлық жүйесiнiң сағалық станциялары бөлiнедi. Реперлiк станциялар ортаның өзгерiстерiне қарамастан кесiмсiз мерзiмге жұмыс iстейдi.
Реперлiк климаттық, теңiз жағалаулары мен сағалық станциялардың тiзбесiн Казгидромет бекiтедi.

4. Бақылау станциялары өз қызметiнде Қазгидромет жасап, бекiткен өтiнiштердi, басшылықтар мен нұсқауларды және осы Ереженi басшылыққа алады.
Ескерту: 4-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Үкіметінің 2005 жылғы 1 шілдедегі N 675 қаулысымен .

2. Негiзгi мiндеттер

5. Топырақтың, жер қабаты бетiнiң, ауыл шаруашылық дақылдарының жай-күйiне, атмосфераның, құрлықтағы судың және теңiздiң, олардың ластану деңгейiне тұрақты бақылау жүргiзедi.

6. Атқарушы өкiмет пен мемлекеттiк басқару органдарын табиғи ортаның ластану деңгейi туралы гидрометеорологиялық ақпараттармен және мәлiметтермен қамтамасыз ету.

3. Қызметтер

7. Төмендегi бақылау түрлерiн жүргiзу:
жер үстi метеорологиялық;
актинометриялық және жылулық теңгермелiк;
гидрологиялық;
аэрологиялық;
теңiздiк гидрометеорологиялық;
агрометеорологиялық;
атмосфераның, құрлықтағы судың, теңiз суының, топырақтың және қар жамылғысының ластану деңгейiне;
метеорологиялық радиолокациялық;
атмосферадағы электрлiкке;
озонометрлiк;
радиометрлiк;
табиғи ортаның фондық мониторингiне;
сел қаупiне;
қар көшкiнi қаупiне;
тосын гидрометеорологиялық құбылыстарды бақылауға.

8. Бақылау қорытындыларын алғашқы өңдеуден өткiзу, қажеттi жағдайда кестелiк материалдар құрау, бақылау қорытындыларын машинаға өңдеуге әзiрлеу.

9. Шұғыл ақпараттарды бақылау мәлiметтерiмен, оның iшiнде тосын (аса қауiптi) гидрометеорологиялық құбылыстарды жеткiзу.

10. Бақылау станциясының уәкiлi тосын гидрометеорологиялық құбылыстар ықпал еткен аудан аумағын тексеру жөнiндегi комиссия жұмысына қатысады.

4. Бақылау станцияларын ұйымдастыру және қызметiн
қамтамасыз ету

11. Бақылау станцияларын орналастыру - Қазақстан аумағындағы гидрометеорологиялық режимдi, табиғи ортаның ластану деңгейiн жан-жақты зерттеудi жүргiзудi, сондай-ақ Казгидрометке жүктелген барлық мiндеттердi толық орындауды қамтамасыз ету есебiмен жүзеге асырылады.

12. Бақылау станциялары жұмысын ұйымдастыру, оның желiлерiн дамыту мен ұтымды ету мыналарды:
бақылаудағы гидрометеорологиялық шама мен құбылыстың өзгеру дәрежесiн, табиғи ортаның ластануының геофизикалық сипаттамасы мен деңгейiн;
шаруашылық қызметiне қызмет көрсету үшiн қажеттi бақыланатын шама өлшемдерiнiң дер кездiлiгi мен дәлме-дәлдiгiн;
аталған аудан бойынша табиғи орта жәй-күйiнiң осы және басқа сипаттамаларының нақты және қажеттi мәлiметтерiн;
экономикалық тиiмдiлiктi;
белгiлi бiр әкiмшiлiк пунктiнде аз мөлшердегi желiлiк, мүмкiндiгiнше барынша жоғары деңгейдегi әкiмшiлiк орталығында (облыстық, аудандық) бақылау ұйымдарын құра отырып;
жұмысты кешендi ұйымдастыруды (бiр станцияда бiрнеше бақылау түрлерiнiң көп санын жүргiзу қарастырылуы керек);
тұрғын ел пунктiнен шалғай, меңгерiлмеген аудандарда бақылау станцияларын ұйымдастыруға тек қажеттi гидрометеорологиялық ақпарат алуға өзге мүмкiндiк болмаған кезде ғана жол берiлетiнiн ескере отырып жүзеге асырылады.

13. Бақылау станцияларын орналастыру үшiн Казгидрометке көшiруге жатпайтын аталған станцияға берiлетiн техникалық талаптарды ескере отырып жер учаскелерi берiледi.

14. Бақылау станцияларының қай түрi болмасын орналасқан жердiң айналасында жер учаскесi түрiндегi (су кеңiстiгi), осы станция аумағы шекарасынан жан-жағы 200 метрдi қамтитын тұйық сызықты қорғаныш желiсi белгiленедi.

15. Бақылау станцияларының қорғаныш желiсiне уақытша пайдалануға берiлген су қорының жерлерi мына талаптарды сақтай отырып пайдаланылады.
Реперлiк климаттық, теңiз жағалауы мен гидрометеорологиялық бақылаудың ғасырлық жүйесiнiң сағалық станцияларының тiзбесiне енетiн бақылау станциялары қорғаныш желiсiнде мыналарға тыйым салынады;
қандай да үй және құрылыс салуға;
суландыру және құрғату жүйесiн салуға;
қазба, құрылыс, монтаж, жарылыс жұмыстарын және топырақ қабатын жоспарлауды жүргiзуге;
ағаш отырғызуға, тыңайтқыш қоймасына, қоқысқа айналдыруға, қышқылдық қоспаларын, тұз бен сiлтiнi төгуге;
автомобиль, су көлiктерiнiң, тракторлар мен басқа да машиналар мен механизмдердiң тұрағына айналдыруға;
пристаньдар мен айлақтар салуға;
танымдық белгiлер мен ескерту белгiлерiн, бақылау-өлшеу пункттерiн ауыстыруға, бүлдiруге, сындыруға;
зәкiр тастауға, зәкiрдi сүйретуге, шынжыр, лоталармен, тiркелермен және торлармен жүруге, тереңдегi және жер бетiндегi жұмыстарды жүргiзуге;
балық кәсiпшiлiгi учаскесiне беруге, балық аулауға, сондай-ақ су жануарлары мен өсiмдiктер өсiруге.
Реперлiк климаттық, теңiз жағалаулары мен гидрометеорологиялық бақылаудың ғасырлық жүйесiнiң станциялары тiзбесiне енбейтiн бақылау станцияларының қорғаныштық аймақтарындағы жоғарыда аталған жұмыстар Казгидрометтiң келiсiмi бойынша жүзеге асырылады.

16. Бақылау станциялары бар жер учаскелерi, сондай-ақ осындай станциялардың қорғаныштық аймағы шегiндегi жер учаскелерi мемлекеттiк және қоғамдық мұқтаж үшiн тек ерекше жағдайда белгiленген тәртiппен алынуы мүмкiн. Мұндай жағдайда аталмыш станцияның жаңа жерге орын ауыстыруы (олардың үйлерi, құрылыс, басқа да объектiлерi) жер учаскелерiн алушы кәсiпорындар, ұйымдар немесе мекемелер күшiмен және қаржысы есебiнен жүзеге асырылады.

Об утверждении Положения о статусе наблюдательной станции за состоянием природной среды

Постановление Правительства Республики Казахстан от 10 января 1996 года № 38. Утратило силу постановлением Правительства Республики Казахстан от 26 апреля 2012 года № 524

Сноска. Утратило силу постановлением Правительства РК от 26.04.2012 № 524 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней со дня первого официального опубликования).

Правительство Республики Казахстан постановляет:
1. Утвердить Положение о статусе наблюдательной станции за состоянием природной среды (прилагается).
2. (Пункт 2 исключен - постановлением Правительства РК от 1 июля 2005 г. № 675).

Премьер-Министр
Республики Казахстан

УТВЕРЖДЕНО
постановлением Правительства
Республики Казахстан
от 10 января 1996 г. N 38

П О Л О Ж Е Н И Е
о статусе наблюдательной станции за состоянием
природной среды

1. Общие положения

1. Наблюдательные станции за состоянием природной среды являются оперативно-производственными организациями Республиканского государственного предприятия "Казгидромет" Министерства охраны окружающей среды Республики Казахстан (далее - Казгидромет), осуществляющие гидрометеорологические наблюдения и измерения уровня загрязнения воздуха, почвы, воды. <*>
Сноска. В пункт 1 внесены изменения - постановлением Правительства РК от 1 июля 2005 г. N 675 .
2. Наблюдательные станции подразделяются на основные (опорные) и специальные.
Основные (опорные) станции служат для систематического получения информации о состоянии природной среды с заданной полнотой, точностью и разрешением во времени и пространстве. Продолжительность их действия определяется степенью изученности режима отдельных территорий, водных объектов и т.п., а также необходимостью передачи информации прогностическим органам и организациям хозяйственной сферы деятельности.
Наблюдательные станции специального назначения предназначены для изучения локальных особенностей гидрометеорологического режима (крупных водохранилищ, зон мелиорации, больших городов и т.п.), обеспечения данными крупных хозяйственных объектов (тепловых и атомных электростанций, железных дорог, горнодобывающих предприятий), обоснования проектных решений и для других целей, а также для удовлетворения специфических запросов органов службы прогнозов. Продолжительность действия специальных станций определяется поставленными задачами, после выполнения которых они могут быть закрыты.
3. Из состава основных станций выделяются реперные климатические станции (РКС), а также морские береговые и устьевые станции вековой сети гидрометеорологических наблюдений, которые предназначаются для получения непрерывных однородных гидрометеорологических данных, необходимых для установления вековых тенденций изменения климата и гидрологического режима. Реперные станции функционируют неограниченное время в неизменных условиях окружения.
Перечень реперных климатических, морских береговых и устьевых станций утверждается Казгидрометом.
4. В своей работе наблюдательные станции руководствуются указаниями, руководствами и инструкциями, разработанными и утвержденными Казгидрометом, и настоящим Положением. <*>
Сноска. В пункт 4 внесены изменения - постановлением Правительства РК от 1 июля 2005 г. N 675 .

2. Основные задачи

5. Проведение систематических наблюдений за состоянием почвы, подстилающей поверхности, сельскохозяйственных культур, атмосферы, вод суши и морей, за уровнем их загрязнения.
6. Обеспечение гидрометеорологической информацией и данными об уровне загрязнения природной среды органов исполнительной власти и государственного управления.

3. Функции

7. Проведение следующих видов наблюдений:
приземных метеорологических;
актинометрических и теплобалансовых;
гидрологических;
аэрологических;
морских гидрометеорологических;
агрометеорологических;
за уровнем загрязнения атмосферы, вод суши, морских вод, почвы и снежного покрова;| | метеорологических радиолокационных;
за атмосферным электричеством;
озонометрических;
радиометрических;
фонового мониторинга природной среды;
за селями;
за снежными лавинами;
за стихийными гидрометеорологическими явлениями.

8. Первичная обработка результатов наблюдений, составление при необходимости табличного материала, подготовка к машинной обработке результатов наблюдений.
9. Передача оперативной информации с данными наблюдений, в том числе о стихийных (особо опасных) гидрометеорологических явлениях.
10. Участие представителей наблюдательной станции в работе комиссии по обследованию территорий районов, подвергшихся воздействию стихийных гидрометеорологических явлений.

4. Организация и обеспечение деятельности
наблюдательной станции

11. Размещение наблюдательных станций производится с таким расчетом, чтобы обеспечить всестороннее изучение гидрометеорологического режима уровня загрязнения природной среды на территории Казахстана, а также выполнение в полном объеме всех задач, возложенных на Казгидромет.
12. Организация работ наблюдательных станций, развитие и рационализация его сети осуществляются с учетом:
степени изменчивости наблюдаемых гидрометеорологических величин и явлений, геофизических характеристик и уровня загрязнения природной среды;
своевременности и точности измерения параметров наблюдаемых величин, необходимых для обслуживания хозяйственной деятельности;
конкретных и необходимых сведений о тех или иных характеристиках состояния природной среды по данному району;
экономических соображений;
создания в одном административном пункте минимального количества сетевых наблюдательных организаций, по возможности в административном центре более высокого уровня (областном, районном);
комплексности организуемых работ (на одной станции должно предусматриваться выполнение возможно большего числа различных видов наблюдений);
организации наблюдательных станций, с персоналом в необжитых районах, вдали от населенных пунктов только в случаях, когда необходимая гидрометеорологическая информация не может быть получена другими способами.
13. Для размещения наблюдательных станций Казгидромету предоставляются земельные участки с учетом технических требований, предъявляемых к указанным станциям, которые не подлежат переносу.
14. Вокруг наблюдательных станций любых видов устанавливается охранная зона в виде участка земли (водного пространства), ограниченного замкнутой линией, отстоящей от границ территории этих станций на 200 метров во все стороны.
15. Земли водного фонда, предоставленные во временное пользование охранных зон наблюдательных станций, используются с соблюдением следующих требований.
В охранных зонах наблюдательных станций, входящих в перечень реперных климатических, морских береговых и устьевых станций вековой сети гидрометеорологических наблюдений, запрещается:
возводить любые здания и сооружения;
сооружать оросительные и осушительные системы;
производить горные, строительные, монтажные, взрывные работы и планировку грунта;
высаживать деревья, складировать удобрения, устраивать свалки, выливать растворы кислот, солей и щелочей;
устраивать стоянки автомобильного, водного транспорта, тракторов и других машин и механизмов;
сооружать причалы и пристани;
перемещать и производить засыпку и поломку опознавательных и сигнальных знаков, контрольно-измерительных пунктов;
бросать якоря, проходить с отданными якорями, цепями, лотами, волокушами и тралами, производить дноуглубительные землечерпальные работы;
выделять рыбопромысловые участки, производить добычу рыбы, а также водных животных и растений.
В охранных зонах наблюдательных станций, не входящих в перечень реперных климатических, морских береговых и устьевых станций вековой сети гидрометеорологических наблюдений, вышеперечисленные работы производятся по согласованию с Казгидрометом.
16. Земельные участки, занятые наблюдательными станциями, а также земельные участки, находящиеся в пределах охранной зоны таких станций, могут быть изъяты для государственных или общественных нужд в установленном порядке только лишь в исключительных случаях. При этом перенос указанных станций на новое место (строительство их зданий, сооружений и других объектов) производится силами и за счет средств предприятий, организаций и учреждений, для которых изымаются земельные участки.