ИПС "Әділет"

Қазақстан Республикасының Үкiметi қаулы етедi:

1. 1996 жылы мамырдың 31-iнде Алматы қаласында қол қойылған

Қазақстан Республикасының Үкiметi мен Герман Федеративтiк

Республикасының Үкiметi арасындағы Қазақстан Республикасының немiс

ұлты азаматтарын қолдау жөнiндегi ынтымақтастық туралы Келiсiм

бекiтiлсiн.

2. Қазақстан Республикасының Сыртқы Iстер министрлiгi Герман

Жағына Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң осы Келісiмдi бекiткенi

туралы хабарласын.

Қазақстан Республикасының

Премьер-Министрi

Қазақстан Республикасының Үкiметi мен

Германия Федеративтiк Республикасының Үкiметi

арасындағы

Қазақстан Республикасының немiс ұлты

азаматтарын қолдау жөнiндегi ынтымақтастық туралы

КЕЛIСIМ

(ҚР халықаралық шарттары бюллетені, 2000 ж., N 3, 25-құжат)

(1999 жылғы 4 мамырда күшіне енді - "Дипломатия жаршысы" ж.,

Арнайы шығарылым N 2, 2000 жылғы қыркүйек, 81 бет)

Қазақстан Республикасының Үкiметi мен Германия Федеративтiк

Республикасының Үкiметi,

адам құқықтары мен негiзгi бостандықтарына, олардың, атап айтқанда, Адам құқығының жалпыға бiрдей декларациясында және басқа да халықаралық құқықтық актiлерде, сондай-ақ Еуропадағы қауiпсiздiк пен ынтымақтастық жөнiндегi ұйымның ережелерi мен мiндеттемелерiнде баяндалғанындай, ешқандай кемсiтушiлiксiз және заң алдындағы толық теңдiкте кепiлдiк беретiн өз берiк шешiмi туралы мәлiмдей отырып,

Уағдаласушы Тараптардың арасындағы кең ынтымақтастық үшiн мүмкiндiк беретiн 1992 жылғы 22 қыркүйектегi Қазақстан Республикасы мен Германия Федеративтiк Республикасының арасындағы Қарым-қатынастардың негiздерi туралы бiрлескен мәлiмдеменi негiзге ала отырып,

1992 жылғы 22 қыркүйектегi Экономика, өнеркәсiп, ғылым және техника саласындағы кең ауқымды ынтымақтастықты дамыту туралы қазақстан-герман шартының тиiстi ережелерiне сiлтеме жасай отырып,

1994 жылғы 16 желтоқсандағы Қазақстан Республикасының Үкiметi мен Германия Федеративтiк Республикасының Үкiметi арасындағы мәдени ынтымақтастық туралы келiсiмге, атап айтқанда, оның 14-бабына сәйкес,

Қазақстанның дамуына немiс ұлтының азаматтары қосып отырған қомақты үлестi мойындай отырып,

Қазақстанда тұрып жатқан немiс ұлтының азаматтарына рухани, мәдени, әлеуметтiк және экономикалық салаларда өзiндiк ерекшелiгiн дамытудың мүмкiндiктерiн қамтамасыз ету қажеттiлiгiн негiзге ала отырып,

қазақстандық немiстер Қазақстан Республикасы мен Германия Федеративтiк Республикасы арасындағы ынтымақтастықты дамытуда байланыстырушы функцияны орындап отырғанын жете сезiне отырып,

германдық Уағдаласушы Тарап қазақстандық Уағдаласушы Тараптың немiс ұлтының қазақстандық азаматтарына жасайтын қамқорлығын жүзеге асыру барысында бiрлесiп iс-қимыл жасауға әзiр болғандықтан,

төмендегiлер жөнiнде келiстi:

1-бап

(1) Уағдаласушы Тараптар немiс ұлтының қазақстандық азаматтарының ұлттық және мәдени өзiндiк ерекшелiгiн дамыту және қолдау саласында тығыз ынтымақтасатын болады,

(2) Уағдаласушы Тараптар өздерi қатысушылары болып табылатын адам құқығы саласындағы халықаралық шарттардың ережелерiне сәйкес, ұлттық азшылықтардың оларда аталған құқықтарын қоса алғанда, өз құқықтарын және мiндеттемелерiн жүзеге асырады,

(3) Уағдаласушы Тараптар ұлттық азшылықтарды қорғау жөнiнде Еуропадағы қауiпсiздiк пен ынтымақтастық жөнiндегi ұйымның, атап айтқанда, 1990 жылғы 29 маусымдағы Адам өлшемi жөнiндегi ЕЫҚК конференциясының Копенгаген мәжiлiсiнiң құжатында, 1991 жылғы 19 шiлдеде Ұлттық азшылықтар жөнiндегi Еуропадағы қауiпсiздiк пен ынтымақтастық жөнiндегi кеңестiң Женевада болып өткен сарапшылық кездесуiнiң баяндамасында, сондай-ақ 1992 жылғы 10 шiлдедегi Хельсинкi құжатында бекiтiлген стандарттарға өзiнiң адалдығын қуаттайды.

2-бап

(1) Уағдаласушы Тараптар осы Келiсiмдi орындау барысында Қазақстан Республикасының Конституциясына сәйкес, немiс ұлтының азаматтарын қоса алғанда, Қазақстан Республикасы азаматтарының құқықтары теңдей екендiгiн негiзге алады, соның iшiнде жеке құқықтары:

* Қазақстан Республикасының Конституциясы мен заңдарының алдында ешқандай кемсiтушiлiксiз және толық теңдiкте адамның өз құқықтары мен негiзгi бостандықтарын толық және тиiмдi жүзеге асыру;

* жеке және қоғамдық өмiрде ана тiлi еркiн пайдалану, сол тiлде ақпарат тарату, онымен алмасу және оған еркiндiгi болу;

* немiс ұлтының басқа да азаматтармен жеке немесе бiрге өзiнiң этникалық, мәдени, тiл және дiни ерекшелiгiн, өз еркiне қарсы ассимиляцияның қандай да бiр әрекеттерiне ұшырамай, еркiн бiлдiру, сақтау және дамыту;

* қолданыстағы қазақстандық заңдарға сәйкес қоғамдық бiрлестiктердi, атап айтқанда, бiлiм, мәдениет, әлеуметтiк қамсыздандыру саласында және ортақ мүдденi көздеген басқа да бiрлестiктерi, сондай-ақ өз құқықтары мен бостандықтарын жүзеге асыру үшiн еркiн түрде ерiк бiлдiру және мүдделердiң ортақтастығы негiзiнде дiни ұйымдарды құру және қолдау. Бұл бiрлестiктер қаржылық немесе басқа да сипаттағы ерiктi қайыр-садақалар туралы, сондай-ақ қоғамдық қолдау туралы өтiнiш жасауға құқылы;

* дiнге өз көзқарасын дербес белгiлеу, олардың кез келгенiн уағыздау немесе ешқайсысын да уағыздамау, дiнге көзқарасқа байланысты ұғымдарды тарату және соларға сәйкес iс-әрекет жасау, дiни материалдарды сатып алу, оларға иелiк ету және оларды пайдалануды қоса алғанда, және немiс тiлiндегi бiлiм саласында дiни қызметтi жүзеге асыру;

* өз арасында, сондай-ақ басқа мемлекеттердiң олармен этникалық немесе ұлттық шығу тегi ортақ, мәдени мұрасы немесе дiни нанымы ортақ азаматтарымен де ел шегiнде кедергiсiз байланыстарды орнату және қолдау;

* қолданыстағы қазақстандық заңдарға сәйкес өз аты мен тегiн немiс нысанында алып жүру;

* тiкелей, сондай-ақ өз өкiлдерi арқылы мемлекеттiк iстердi басқаруға қатысу;

* өз құқықтарын қорғау үшiн заңды құралдардың бәрiн пайдалану;

* үкiметтiк емес ұлттық және халықаралық ұйымдардың қызметiне қатысу;

* сөз, пiкiр бiлдiру бостандығының және оларды еркiн бiлдiрудiң құқы.

(2) Өзiнiң Қазақстандағы немiс ұлтынан шыққандығы туралы мәлiмдеме әрбiр азаматтың жеке алғанда өз басының шешiмi болып табылады және оның қолайсыз салдарлары болмауға тиiс.

3-бап

Қазақстан Республикасының Үкiметi немiс ұлтының қазақстандық азаматтарын ақтауды жалғастыратын болады және тиiстi түрде немiс ұлтының қазақстандық азаматтарының мүдделерiн, қолданыстағы және келешекте қабылданатын заңдардың шеңберлерiнде саяси жазалаудың құрбандарына және еңбек армияшыларына өтемақы төлеу, оларды әлеуметтiк және медициналық қолдау жөнiндегi мүдделерiн ескеретiн болады.

4-бап

(1) Қазақстан Республикасының Конституциясында бекiтiлген азаматтық және саяси құқықтарға сәйкес Қазақстан Республикасының немiс ұлты азаматтары еркiн қозғалу және тұратын жердi таңдау құқына, сондай-ақ республикадан тысқары жерлерге шығуға және кедергiсiз қайтып оралуға құқылы. Қазақстан Республикасының Үкiметi немiс ұлтына жататын үшiншi мемлекеттер азаматтарының өз аумағына отбасымен қосылу мақсатындағы көшiп-қонуын жеңiлдететiн болады.

(2) Қазақстан Республикасы Қазақстаннан кететiн немесе Қазақстанға тұрақты тұру мекенiне қайтып оралушы Қазақстанның немiс ұлты азаматтарына барлық жеке заттары мен құжаттарын баж салығынсыз және салықсыз әкетуiне рұқсат бередi, зейнетақылар мен мүлiктiк құндылықтардың трансферiн реттейдi, сондай-ақ қолданыстағы қазақстандық заңдарға сәйкес қалып бара жатқан қозғалмалы және қозғалмайтын мүлiкке ешкiмнiң тиiспейтiндiгiне кепiлдiк бередi.

5-бап

(1) Қазақстан Республикасының Үкiметi Қазақстан Республикасы немiс ұлты азаматтарының мәдени, әлеуметтiк және экономикалық дамуын мынадай жолдармен қолдайды:

* қайырымдылық мақсаттарымен әкелiнетiн iзгiлiктi немесе ақысыз көмек ретiндегi барлық тауарларды, қызметтi және осы келiсiмнiң 7-бабына сәйкес құрылған қазақстан-герман үкiметаралық комиссиясы қабылдаған iс-шаралар шеңберiндегi техникалық жәрдемдi қоса алғанда, салықтан, кедендiк баж салығынан және басқа да алымдардан босату;

* Қазақстан Республикасының немiс ұлтының азаматтарына олар тығыз тұрып жатқан жерлерде немiс тiлiн қолдану мүмкiндiгiн беру;

* ана тiлi ретiнде немiс тiлiнiң мектептерде және мектепке дейiнгi мекемелерде, жоғары және орта арнаулы оқу орындарында таралуын көтермелеу, сондай-ақ немiс тiлi мұғалiмдерiн даярлауды көтермелеу;

* радио мен теледидарды немiс тiлiн зерттеу және тарату үшiн пайдалануға жәрдемдесу;

* немiс тiлiнде бұқаралық ақпарат құралдарының, сонымен бiрге радио хабарын тарату мен теледидары бiрге алғанда, одан әрi дамытылуына қолдау көрсету және ақпаратты еркiн алмасу үшiн жағдай жасау.

(2) Германия Федеративтiк Республикасының Үкiметi мына төмендегiлерге қолдау көрсетедi:

* қазақстан-герман үкiметаралық комиссиясы қабылдаған, Қазақстан Республикасының немiс ұлты азаматтарының тұратын жерлерiнде жүзеге асырылатын жобалар (7-бап);

* ауыл шаруашылығы кәсiпорындарын техникалық жабдықтау саласында, сондай-ақ олардың рыноктық құрылымдарға экономикалық, өндiрiстiк және құқықтық бейiмделуiне көмек берудiң iс-шаралары;

* медициналық және әлеуметтiк салаларда көмек берудiң iс-шаралары;

* мамандарды даярлау және бiлiктiлiгiн көтеру;

* немiс тiлiн ана тiлi ретiнде оқытуға мектептерге қолдау көрсету жолымен, немiс мұғалiмдерiн және мәдениет мәселелерi жөнiндегi басқа да мамандарды жiберу жолымен, сондай-ақ басылымдардың, әдебиеттiң және оқулықтардың пайдасына iс-шараларды жүргiзу жолымен немiс тiлi мен мәдениетiнiң таралуын көтермелеу;

* Қазақстан немiс ұлты азаматтарының демократиялық құрылымдары бар бiрлестiктерiн құру немесе iс-шаралар.

(3) Осы Келiсiмдi жүзеге асыруға байланысты тиiстi қаржылық қаражаттарды бөлу Уағдаласушы Тараптардың ұлттық заңдарында көзделген тәртiпте жүзеге асырылады.

6-бап

Уағдаласушы Тараптар тиiстi түрде барлық деңгейлерде ерiктi түрде, негiзде серiктестiк қарым-қатынастарды қолдайды және өнеркәсiптiк кәсiпорындар мен бiрлестiктердi, өз елдерiнiң мемлекеттiк, қоғамдық және жеке ұйымдарын, сондай-ақ жеке азаматтарды ынтымақтастыққа тартатын болады.

7-бап

(1) Осы Келiсiмдi жүзеге асыруға байланысты екi жақты мәселелер, сондай-ақ бiрлескен жобалар мен iс-шараларды келiсу құрамына қазақстандық немiс ұлты азаматтарының өкiлдерi де кiретiн Қазақстан немiстерiнiң проблемалары жөнiндегi аралас комиссияға жүктеледi.

(2) Комиссия қажет болғанына қарай жылына сирек дегенде бiр рет кезекпен Қазақстан Республикасында және Германия Федеративтiк Республикасында жиналатын болады. Ынтымақтастықтың кейбiр жеке бағыттары үшiн кiшi комиссиялар құрылуы мүмкiн. Осы Келiсiмдi жүзеге асыру мақсатымен келiсiлген жобалар мен шешiмдердi Комиссия Уағдаласушы Тараптардың екеуi үшiн де мiндеттiлiк сипаты бар бiрлескен хаттамаларда белгiлейтiн болады.

8-бап

(1) Осы Келiсiм Уағдаласушы Тараптар оның күшiне енуi үшiн қажеттi iшкi мемлекеттiк процедуралардың орындалғаны туралы бiр-бiрiне жазбаша мәлiмдеген соң күшiне енедi. Соңғы мәлiмдеме алынған күнi күшiне ендi деп саналады.

(2) Уағдаласушы Тараптар Келiсiмдi оған қол қойылған күнiнен бастап уақытша қолдану туралы уағдаласты.

9-бап

Осы Келiсiм он жыл мерзiмге жасалады және де егер Уағдаласушы

Тараптардың бiрi тиiстi мерзiмнiң аяқталуына дейiн алты ай бұрын оның

күшiн тоқтататыны туралы дипломатиялық арналар бойынша жазбаша

нысанда мәлiмдемесе, келесi бесжылдық мерзiмдерге өздiгiнен

ұзартылатын болады.

Алматы қаласы 1996 жылғы 31 мамырда екi дана болып, әрқайсысы

қазақ, немiс және орыс тiлдерiнде жасалды, сондай-ақ барлық

мәтiндердiң күшi бар. Қазақ және немiс мәтiндерiн түсiндiруде пiкiр

алшақтығы болған жағдайда Уағдаласушы Тараптар орыс тiлiндегi мәтiнге

сүйенетiн болады.

Қазақстан Республикасының Германия Федеративтiк

Үкiметi үшiн Республикасының Үкiметi

үшiн

      Правительство Республики Казахстан постановляет:
      1. Утвердить Соглашение между Правительством Республики Казахстан и Правительством Федеративной Республики Германия о сотрудничестве по поддержке граждан Республики Казахстан немецкой национальности, подписанное в г. Алматы 31 мая 1996 года.
      2. Министерству иностранных дел Республики Казахстан уведомить Германскую Сторону об утверждении Правительством Республики Казахстан данного Соглашения.

Премьер-Министр
Республики Казахстан

                            Соглашение
             между Правительством Республики Казахстан
        и Правительством Федеративной Республики Германия о
      сотрудничестве по поддержке граждан Республики Казахстан
                      немецкой национальности

     (Бюллетень международных договоров РК, 2000 г., N 3, ст. 25)
(Вступило в силу 4 мая 1999 года - ж. "Дипломатический курьер",
             спецвыпуск N 2, сентябрь 2000 года, стр. 170)

       Правительство Республики Казахстан и Правительство Федеративной Республики Германия,
       заявляя о своей решимости гарантировать без всякой дискриминации и в полном равенстве перед законом права человека и основные свободы, как они, в частности, изложены во Всеобщей Декларации прав человека и в других международно-правовых актах, а также в положениях и обязательствах Организации по безопасности и сотрудничеству в Европе;
      исходя из Совместного заявления об основах отношений между Республикой Казахстан и Федеративной Республикой Германия от 22 сентября 1992 года, открывающего возможность для широкого сотрудничества между Договаривающимися Сторонами;
      ссылаясь на соответствующие положения казахстанско-германского P931292_ Договора о развитии широкомасштабного сотрудничества в области экономики, промышленности, науки и техники от 22 сентября 1992 года;
      в соответствии с P960192_ Соглашением между Правительством Республики Казахстан и Правительством Федеративной Республики Германия о культурном сотрудничестве от 16 декабря 1994 года, в частности, с его статьей 14;
      признавая важный вклад, который вносят в развитие Казахстана граждане немецкой национальности;
      исходя из необходимости обеспечения проживающим в Казахстане гражданам немецкой национальности возможности развития самобытности в духовной, культурной, социальной и экономической областях;
      сознавая, что казахстанские немцы выполняют связующую функцию в развитии сотрудничества между Республикой Казахстан и Федеративной Республикой Германия;
      ввиду готовности германской Договаривающейся Стороны сотрудничать с казахстанской Договаривающейся Стороной в осуществлении ее заботы о казахстанских гражданах немецкой национальности,
      согласились о нижеследующем:

                              Статья 1

      (1) Договаривающиеся Стороны будут тесно сотрудничать в области развития и поддержания национальной и культурной самобытности казахстанских граждан немецкой национальности.
      (2) Договаривающиеся Стороны осуществляют свои права и обязательства в соответствии с положениями международных договоров в области прав человека, участниками которых они являются, включая указанные в них права национальных меньшинств.
      (3) Договаривающиеся Стороны подтверждают свою приверженность стандартам Организации по безопасности и сотрудничеству в Европе по защите национальных меньшинств, закрепленным, в частности, в Документе Копенгагенского совещания Конференции по человеческому измерению СБСЕ от 29 июня 1990 года, Докладе экспертной встречи Совещания по безопасности и сотрудничеству в Европе по национальным меньшинствам, состоявшейся в Женеве 19 июля 1991 года, а также Хельсинском документе от 10 июля 1992 года.

                              Статья 2

      (1) Обе Договаривающиеся Стороны при выполнении настоящего Соглашения исходят из признания того факта, что в соответствии с Конституцией Республики Казахстан граждане Республики Казахстан, включая граждан немецкой национальности, имеют равные права, в том числе индивидуальные права:
      - полностью и эффективно осуществлять свои права человека и основные свободы без всякой дискриминации и в полном равенстве перед Конституцией и законами Республики Казахстан,
      - в личной и общественной жизни свободно пользоваться родным языком, распространять на нем информацию, обмениваться ею и иметь доступ к ней,
      - отдельно или совместно с другими гражданами немецкой национальности свободно выражать, сохранять и развивать свою этническую, культурную, языковую и религиозную самобытность, не подвергаясь каким-либо попыткам ассимиляции вопреки своей воле,
      - создавать и поддерживать в соответствии с действующим казахстанским законодательством общественные объединения, в частности, в области образования, культуры, социального обеспечения и другие объединения, преследующие общие интересы, а также религиозные организации на основе свободного волеизъявления и общности интересов для реализации своих прав и свобод. Эти объединения имеют право просить о добровольных пожертвованиях финансового или другого характера, а также об общественной поддержке,
      - самостоятельно определять свое отношение к религии, исповедовать любую из них либо не исповедовать никакой, распространять убеждения, связанные с отношением к религии, и действовать в соответствии с ними, включая приобретение религиозных материалов, владение ими и их использование, и осуществлять религиозную деятельность в области образования на немецком языке,
      - устанавливать и поддерживать между собой беспрепятственные контакты в пределах страны, а также с гражданами других государств, с которыми они имеют общее этническое или национальное происхождение, общее культурное наследие или вероисповедание,
      - в соответствии с действующим казахстанским законодательством носить свое имя и фамилию в немецкой форме,
      - как непосредственно, так и через своих представителей участвовать в управлении государственными делами,
      - пользоваться для защиты своих прав всеми законными средствами,
      - принимать участие в деятельности неправительственных национальных и международных организаций,
      - право на свободу слова, убеждений и свободное их выражение.
      (2) Заявление о своей принадлежности к немецкой национальности в Казахстане является личным решением каждого гражданина в отдельности и не должно иметь неблагоприятных последствий.

                              Статья 3

      Правительство Республики Казахстан будет продолжать реабилитацию казахстанских граждан немецкой национальности, и будет надлежащим образом учитывать интересы казахстанских граждан немецкой национальности в рамках действующего и принимаемого в будущем законодательства по компенсации, социальной и медицинской поддержке жертв политических репрессий и трудоармейцев.

                              Статья 4

      (1) В соответствии с закрепленными в Конституции Республики Казахстан гражданскими и политическими правами граждане Республики Казахстан немецкой национальности обладают правом свободного передвижения и выбора места жительства, а также правом выезжать за пределы республики и беспрепятственного возвращения обратно. Правительство Республики Казахстан будет облегчать гражданам третьих государств, имеющим немецкую национальность, переселение на свою территорию в рамках воссоединения семьи.
      (2) Республика Казахстан разрешит гражданам Казахстана немецкой национальности, выезжающим из Казахстана либо возвращающимся в Казахстан на постоянное местожительство беспошлинный и безналоговый вывоз всех личных вещей и документов, регулирует трансфер пенсий и имущественных ценностей, а также гарантирует неприкосновенность оставляемого движимого и недвижимого имущества, в соответствии с действующим казахстанским законодательством.

                              Статья 5

      (1) Правительство Республики Казахстан поддержит культурное, социальное и экономическое развитие граждан Республики Казахстан немецкой национальности путем:
      - освобождения от налогов, таможенных пошлин и других сборов всех товаров, ввозимых в качестве гуманитарной или безвозмездной помощи, на благотворительные цели, включая оказание услуг и технического содействия в рамках мер, принятых казахстанско-германской межправительственной комиссией, создаваемой согласно статьи 7 настоящего Соглашения,
      - предоставления гражданам Республики Казахстан немецкой национальности возможности применения немецкого языка в местах их компактного проживания,
      - поощрения распространения немецкого языка как родного в школах и дошкольных учреждениях, высших и средних специальных учебных заведениях, а также поощрения подготовки преподавателей немецкого языка,
      - содействия использованию радио и телевидения для изучения и распространения немецкого языка,
      - оказания поддержки дальнейшему развитию средств массовой информации, на немецком языке, в том числе радиовещания и телевидения, и создания условий для свободного обмена информацией.
      (2) Правительство Федеративной Республики Германия поддержит:
      - принятые казахстанско-германской межправительственной комиссией (статья 7) проекты, осуществляемые в местах проживания граждан Республики Казахстан немецкой национальности,
      - меры помощи в области технического оснащения сельскохозяйственных предприятий, а также их экономической, производственной и правовой адаптации к рыночным структурам,
      - меры помощи в медицинской и социальных сферах,
      - подготовку и повышение квалификации специалистов,
      - поощрение распространения немецкого языка и культуры, в частности, путем оказания поддержки школам с преподаванием немецкого языка как родного путем направления немецких учителей и других специалистов по культурным вопросам, а также путем проведения мероприятий в пользу печатных изданий, литературы и учебников,
      - учреждения или мероприятия объединений казахстанских граждан немецкой национальности, имеющих демократические структуры.
      (3) Выделение соответствующих финансовых средств, связанных с реализацией настоящего Соглашения, осуществляется в порядке, предусмотренном национальным законодательством Договаривающихся Сторон.

                              Статья 6

      Договаривающиеся Стороны будут должным образом поддерживать партнерские отношения на добровольной основе на всех уровнях и привлекать к сотрудничеству промышленные предприятия и объединения, государственные, общественные и частные организации своих стран, а также отдельных граждан.

                             Статья 7

      (1) Двусторонние вопросы, связанные с реализацией настоящего Соглашения, а также согласование совместных проектов и мероприятий возлагается на смешанную комиссию по проблемам немцев Казахстана, в состав которой входят также представители казахстанских граждан немецкой национальности.
      (2) Комиссия будет заседать по мере необходимости, но не реже чем один раз в год, поочередно в Республике Казахстан и в Федеративной Республике Германия. Для отдельных направлений сотрудничества могут быть созданы подкомиссии. Проекты, согласованные с целью реализации настоящего Соглашения и решения Комиссии, будут фиксироваться в совместных протоколах, имеющих обязательный характер для обеих Договаривающихся Сторон.

                              Статья 8

      (1) Настоящее Соглашение вступает в силу после того, как Договаривающиеся Стороны письменно уведомят друг друга о выполнении внутригосударственных процедур, необходимых для его вступления в силу. Датой вступления в силу будет считаться дата последнего уведомления.
      (2) Договаривающиеся Стороны договорились о временном применении Соглашения со дня его подписания.

                              Статья 9

      Настоящее Соглашение заключается сроком на 10 лет и будет автоматически продлеваться на следующие пятилетние периоды, если ни одна из Договаривающихся Сторон не позднее, чем за шесть месяцев до истечения соответствующего периода не заявит в письменной форме по дипломатическим каналам о своем намерении прекратить его действие.

Совершено в Алматы 31 мая 1996 года в двух экземплярах, каждый на казахском, немецком и русском языках, причем все тексты имеют одинаковую силу.

При расхождении в толковании казахского и немецкого текстов Договаривающиеся Стороны будут придерживаться текста на русском языке.

     За Правительство              За Правительство
Республики Казахстан          Федеративной Республики
                                     Германия