ИПС "Әділет"

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ АТЫНАН

Қазақстан Республикасында зейнетақымен қамсыздандыру туралы" 2013 жылғы 21 маусымдағы Қазақстан Республикасы Заңының 10-бабы 1-тармағы 3) тармақшасының, 64-бабы 1-тармағының және 65-бабы 2-тармағының Қазақстан Республикасының Конституциясына сәйкестігін қарау туралы

Қазақстан Республикасының Конституциялық Соты Төраға Э.Ә. Азимова, судьялар А.Қ. Ескендіров, Қ.Т. Жақыпбаев, А.Е. Жатқанбаева, А.Қ. Қыдырбаева, Қ.С. Мусин, Б.М. Нұрмұханов, Е.Ә. Оңғарбаев, Р.А. Подопригора, Е.Ж. Сәрсембаев және С.Ф. Ударцев қатысқан құрамда,

Қазақстан Республикасы Парламенті Сенатының өкілі – Парламент Сенатының депутаты Л.М. Қалтаеваның,

Қазақстан Республикасы Үкіметінің өкілі – Ішкі істер министрінің орынбасары Е.С. Саденовтің,

Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің өкілі – вице-министр А.Қ. Мұқанованың,

Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің өкілі – вице-министр Н.Е. Сағындықованың,

Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігінің өкілі – вице-министр Д.О. Темірбековтің,

Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігінің өкілі – Заң департаменті бастығының орынбасары Н.Т. Жапаровтың,

Қазақстан Республикасы Бас прокуратурасының өкілі – Бас Прокурордың кеңесшісі Т.Б. Адамовтың,

Қазақстан Республикасындағы Адам құқықтары жөніндегі уәкілдің өкілі – Адам құқықтары жөніндегі ұлттық орталықтың Заңнаманы талдау және ұлттық алдын алу тетігі бөлімінің меңгерушісі С.Ж. Сейтжановтың,

сарапшылар – заң ғылымдарының докторлары, Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университетінің профессорлары А.Н. Ақпановтың және А.М. Нұрмағамбетовтің қатысуымен,

өзінің ашық отырысында азамат Беимбет Калибекович Байжумановтың "Қазақстан Республикасында зейнетақымен қамсыздандыру туралы" 2013 жылғы 21 маусымдағы Қазақстан Республикасы Заңының (бұдан әрі – Зейнетақымен қамсыздандыру туралы заң) 10-бабы 1-тармағы 3) тармақшасы, 64-бабы 1-тармағы және 65-бабы 2-тармағы ережелерінің Қазақстан Республикасының Конституциясына сәйкестігін қарау туралы өтінішін қарады.

Баяндамашы – Қазақстан Республикасы Конституциялық Сотының судьясы А.Қ. Ескендіровтің хабарламасын тыңдап, конституциялық іс жүргізу материалдарын зерделеп, халықаралық тәжірибеге және Қазақстан Республикасы мен жекелеген шет елдердің заңнамасына талдау жасай отырып, Қазақстан Республикасының Конституциялық Соты

анықтады:

Азамат Б.К. Байжуманов полиция подполковнигі, ішкі істер органдарындағы еңбек сіңірген жылдары – 27 жыл 6 ай және 21 күн, жеңілдікпен есептегенде 34 жыл 9 ай және 23 күн бола отырып, Шығыс Қазақстан облысы Полиция департаментінің (бұдан әрі – Полиция департаменті) қарамағында болғанда "Құқық қорғау қызметі туралы" 2011 жылғы 6 қаңтардағы Қазақстан Республикасы Заңының (бұдан әрі – Құқық қорғау қызметі туралы заң) 80-бабы 1-тармағы 5) тармақшасының негізінде өз еркімен ішкі істер органдарынан Қарулы Күштер запасына Полиция департаменті бастығының 2019 жылғы 14 наурыздағы № 201 ж/қ бұйрығымен шығарылған болатын.

Шығыс Қазақстан облысы Күршім ауданының № 2 сотының 2019 жылғы 17 шілдедегі заңды күшіне енген үкімімен Б.К. Байжуманов полиция органдарында қызмет өткеру кезеңінде ауырлығы орташа қылмыс жасағаны (ауыр қылмысты тіркеуден қасақана жасырғаны) үшін 2014 жылғы 3 шілдедегі Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексінің (бұдан әрі – ҚК) 433-бабының екінші бөлігі бойынша кінәлі деп танылып, құқық қорғау органдарында лауазымдарды атқару құқығынан бес жыл мерзімге айыра отырып және ҚК-нің 49-бабының негізінде "полиция подполковнигі" арнаулы атағынан айыру түрінде қосымша жаза қолдана отырып, екі жыл мерзімге бас бостандығын шектеу түріндегі жаза тағайындалды. Б.К. Байжуманов сотталған кезінде еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы төлемдерін алып жүрген болатын.

2019 жылғы 1 қазаннан бастап Полиция департаменті Б.К. Байжумановқа: Шығыс Қазақстан облысы Күршім ауданының № 2 сотының 2019 жылғы 17 шілдедегі айыптау үкімі; Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрінің "полиция подполковнигі" арнаулы атағынан айыру туралы 2019 жылғы 12 қыркүйектегі № 492 ж/қ бұйрығы; Полиция департаментінің зейнетақы төлемдерін тоқтату туралы 2019 жылғы 19 желтоқсандағы хабарламасы; Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының азаматтық істер жөніндегі сот алқасының 2022 жылғы 10 ақпандағы қаулысының шығуына байланысты Полиция департаментінің зейнетақы төлемдерін тоқтату туралы 2022 жылғы 25 наурыздағы қайталама хабарламасы негізінде еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы төлемдерін тоқтатты.

Б.К. Байжуманов зейнетақы төлемдерінің тоқтатылуы бойынша Полиция департаментінің әрекеттеріне сот тәртібімен шағым жасады. Шығыс Қазақстан облысы Күршім ауданының № 2 сотының 2020 жылғы 5 ақпандағы заңды күшіне енген шешімімен оның талаптары қанағаттандырылып, құқықтары қалпына келтірілді.

Азамат Б.К. Байжумановтың арызын қанағаттандырудан бас тарту туралы жаңа шешімнің қабылдануына байланысты Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының азаматтық істер жөніндегі сот алқасының 2022 жылғы 10 ақпандағы қаулысымен жергілікті соттардың сот актілерінің күші жойылды.

Кассациялық сатыдағы сот Зейнетақымен қамсыздандыру туралы заңның және Құқық қорғау қызметі туралы заңның нормалары "құқық қорғау қызметінің қызметкері", "арнаулы атақ" және "еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы төлемдері" деген ұғымдардың ажырамастығын көрсетеді. Қызмет өткеру кезеңінде жасалған қылмыс үшін соттың айыптау үкімімен арнаулы атақтан айыру еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы төлемдерін тоқтатуға әкеп соғады, өйткені азаматтың құқықтық мәртебесі өзгереді. Зейнетақымен қамсыздандыруға конституциялық құқық зейнетақымен қамсыздандыру туралы заңнама шеңберінде жалпы негіздерде іске асырылуы мүмкін деген тұжырым жасаған.

Өтініш субъектісі өзі дау айтып отырған Заң ережелері Конституцияда бекітілген құқықтары мен бостандықтарын тікелей қозғайды, Зейнетақымен қамсыздандыру туралы заңның 64-бабы 8-тармағы талаптарының ілеспе орындалуын қамтамасыз етпейді деп ойлайды. Сот үкімімен арнаулы атақтан айыру, оның пікірінше, еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы құқығын тоқтатуға әкеп соқпауға тиіс.

Зейнетақымен қамсыздандыру туралы заңның дау айтылып отырған нормаларының конституциялылығы туралы мәселені қараған кезде өтініш нысанасына қатысты Конституциялық Сот мыналарды негізге алады.

Конституцияның 1-бабының 1-тармағына сәйкес Қазақстан Республикасы өзін демократиялық, зайырлы, құқықтық және әлеуметтік мемлекет ретінде орнықтырады, оның ең қымбат қазынасы – адам және адамның өмірі, құқықтары мен бостандықтары.

Аталған конституциялық ережелер мемлекет үшін адамға, оның материалдық жағынан әл-ауқаты болуына қамқорлық жасаудан аса маңызды міндет жоқ екенін және адамның лайықты өмір сүруі үшін қолынан келген барлық жағдайды жасауға міндетті дегенді білдіреді (Конституциялық Кеңестің 2004 жылғы 20 сәуірдегі № 3, 2018 жылғы 10 сәуірдегі № 3 нормативтік қаулылары және басқалар).

Қазақстан Республикасының азаматы жасына келген, науқастанған, мүгедек болған, асыраушысынан айырылған жағдайда және өзге де заңды негіздерде оған ең төменгі жалақы мен зейнетақының мөлшерінде әлеуметтік қамсыздандырылуына кепілдік беріледі (Конституцияның 28-бабының 1-тармағы).

Адамның және азаматтың құқықтары мен бостандықтары конституциялық құрылысты қорғау, қоғамдық тәртіпті, адамның құқықтары мен бостандықтарын, халықтың денсаулығы мен имандылығын сақтау мақсатына қажетті шамада ғана және тек заңмен шектелуі мүмкін (Конституцияның 39-бабының 1-тармағы).

Өзінің азаматтар алдындағы конституциялық міндеттемелерін орындай отырып, құқық қорғау қызметінің өзіндік ерекшелігін және оны өткеру жағдайларын ескере отырып, мемлекет еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы төлемдерін алуды ұйғаратын, құқық қорғау органдары қызметкерлерінің зейнетақыға конституциялық құқығын қамтамасыз етудің және іске асырудың ерекше құқықтық тетігін көздеді. Аталған құқық олардың еңбек жолынан туындайды және одан туындайтын төлемдер құқық қорғау қызметін тиісінше атқарғаны үшін қызметкерлерді әлеуметтік қорғау нысандарының бірі болып табылады.

Зейнетақымен қамсыздандыру туралы заңда Қазақстанда азаматтарды зейнетақымен қамсыздандырудың құқықтық және әлеуметтік негіздері айқындалған.

Осы Заңның азамат өтінішінде дау айтылып отырған нормаларында құқық қорғау органдарының қызметкерлеріне еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы тағайындаудың құқықтық шарттары айқындалған және тұтастай алғанда, олар Қазақстан Республикасы Конституциясының ережелеріне сәйкес келеді.

Зейнетақымен қамсыздандыру туралы заңның 10-бабы 1-тармағы 3) тармақшасының мазмұнынан құқық қорғау органдарының қызметкерлері зейнетақы төлемдерін алуға құқығы бар азаматтар санатына жатқызылғанын түсінуге болады. Оларды зейнетақымен қамсыздандыру шарттарының бірі – еңбек сіңірген жылдарының болуы. Осы санаттағы азаматтарды зейнетақымен қамсыздандыру үшін есепке алынатын ақшалай қамтылым мөлшеріне лауазымдық айлықақысы және арнаулы атағы, сыныптық шені бойынша айлықақысы (қосымша ақы) кіреді. Бұл қызметтен босатылған (жеке құрам тізімдерінен алып тасталған) күніне айқындалады және соңғы қызмет орнындағы тиісті органның белгіленген үлгідегі анықтамасымен расталады (64-баптың 1-тармағы, 65-баптың 2 және 3-тармақтары).

Осылайша, еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы төлемдеріне құқықты іске асыру шарттары адам құқық қорғау қызметін өткеруді тоқтатқан кезіне белгіленеді.

Конституциялық Сот қолданыстағы заңнамалық актілер – Зейнетақымен қамсыздандыру туралы заңда және Құқық қорғау қызметі туралы заңда құқық қорғау органдарының бұрынғы қызметкерлеріне тағайындалған зейнетақы төлемдерін тоқтатудың құқықтық негіздері мен тәртібін реттейтін нормалар қамтылмаған деп атап өтеді. Осы саладағы негізгі заң болып табылатын Зейнетақымен қамсыздандыру туралы заңда екі негіз ғана – зейнеткер қайтыс болғанда немесе ол Қазақстан Республикасының шегінен тыс жерге тұрақты тұруға кеткенде еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы төлемдері тоқтатылады деп көзделген (68-баптың 4-тармағы).

Конституциялық Сот өтініш нысанасы болып табылатын Зейнетақымен қамсыздандыру туралы заңның нормалары 2023 жылғы 16 наурызда Парламент Сенаты қабылдаған Қазақстан Республикасының Әлеуметтік кодексіне енгізілгеніне назар аударды.

Осы жазылғандардың негізінде, Қазақстан Республикасы Конституциясының 72-бабының 3-тармағын және 74-бабының 3-тармағын, "Қазақстан Республикасының Конституциялық Соты туралы" 2022 жылғы 5 қарашадағы Қазақстан Республикасы Конституциялық заңының 23-бабы 4-тармағының 3) тармақшасын, 55 – 58, 62-баптарын, 63-бабының 3 және 4-тармақтарын және 65-бабы 1-тармағының 2) тармақшасын басшылыққа ала отырып, Қазақстан Республикасының Конституциялық Соты

қаулы етеді:

1. "Қазақстан Республикасында зейнетақымен қамсыздандыру туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 10-бабы 1-тармағының 3) тармақшасы, 64-бабының 1-тармағы және 65-бабының 2-тармағы Қазақстан Республикасының Конституциялық Соты берген төмендегідей түсіндірмеде Қазақстан Республикасының Конституциясына сәйкес келеді деп танылсын:

"Қазақстан Республикасында зейнетақымен қамсыздандыру туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес тағайындалған еңбек сіңірген жылдары үшін зейнетақы төлемдерін тоқтатуға азаматтардың зейнетақымен қамсыздандыруға конституциялық құқығын іске асыру мәселелерін реттейтін тиісті заңда тікелей көзделген жағдайларда ғана жол беріледі.

2. Соттардың және өзге де құқық қолдану органдарының "Қазақстан Республикасында зейнетақымен қамсыздандыру туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 10-бабы 1-тармағының 3) тармақшасын, 64-бабының 1-тармағын және 65-бабының 2-тармағын өзгеше түсіндіруге негізделген шешімдері орындалуға жатпайды және белгіленген тәртіппен қайта қаралуға тиіс.

3. Осы нормативтік қаулы қабылданған күнінен бастап күшіне енеді, Республиканың бүкіл аумағында жалпыға бірдей міндетті, түпкілікті болып табылады және шағым жасалуға жатпайды.

4. Осы нормативтік қаулы заңнамалық актілерді ресми жариялау құқығын алған мерзімді баспасөз басылымдарында, құқықтық ақпараттың бірыңғай жүйесінде және Конституциялық Соттың интернет-ресурсында қазақ және орыс тілдерінде жариялансын.

Қазақстан Респубикасының
Конституциялық Соты

ИМЕНЕМ РЕСПУБЛИКИ КАЗАХСТАН

О рассмотрении на соответствие Конституции Республики Казахстан подпункта 3) пункта 1 статьи 10, пункта 1 статьи 64 и пункта 2 статьи 65 Закона Республики Казахстан от 21 июня 2013 года "О пенсионном обеспечении в Республике Казахстан

Конституционный Суд Республики Казахстан в составе Председателя Азимовой Э.А., судей Ескендирова А.К., Жакипбаева К.Т., Жатканбаевой А.Е., Кыдырбаевой А.К., Мусина К.С., Нурмуханова Б.М., Онгарбаева Е.А., Подопригоры Р.А., Сарсембаева Е.Ж. и Ударцева С.Ф. с участием представителей:

Сената Парламента Республики Казахстан – депутата Сената Парламента Калтаевой Л.М.,

Правительства Республики Казахстан – заместителя Министра внутренних дел Саденова Е.С.,

Министерства юстиции Республики Казахстан – вице-министра Мукановой А.К.,

Министерства труда и социальной защиты населения Республики Казахстан – вице-министра Сагиндыковой Н.Е.,

Министерства финансов Республики Казахстан – вице-министра Темирбекова Д.О.,

Министерства обороны Республики Казахстан – заместителя начальника Юридического департамента Жапарова Н.Т.,

Генеральной прокуратуры Республики Казахстан – советника Генерального Прокурора Адамова Т.Б.,

Уполномоченного по правам человека в Республике Казахстан –Заведующего отделом анализа законодательства и национального превентивного механизма Национального центра по правам человека Сейтжанова С.Ж.,

экспертов – докторов юридических наук, профессоров Евразийского национального университета имени Л.Н. Гумилева Ахпанова А.Н. и Нурмагамбетова А.М.

рассмотрел в открытом заседании обращение гражданина Байжуманова Беимбета Калибековича о рассмотрении на соответствие Конституции Республики Казахстан положений подпункта 3) пункта 1 статьи 10, пункта 1 статьи 64 и пункта 2 статьи 65 Закона Республики Казахстан от 21 июня 2013 года "О пенсионном обеспечении в Республике Казахстан" (далее – Закон о пенсионном обеспечении).

Заслушав сообщение докладчика – судьи Конституционного Суда Республики Казахстан Ескендирова А.К., изучив материалы конституционного производства, проанализировав международный опыт и законодательство Республики Казахстан и отдельных зарубежных стран, Конституционный Суд Республики Казахстан

установил:

Гражданин Байжуманов Б.К., находясь в распоряжении Департамента полиции Восточно-Казахстанской области (далее – Департамент полиции), будучи подполковником полиции, имея выслугу лет в органах внутренних дел 27 лет 6 месяцев и 21 день, в льготном исчислении – 34 года 9 месяцев и 23 дня, приказом начальника Департамента полиции № 201 л/с от 14 марта 2019 года был уволен из органов внутренних дел в запас Вооруженных Сил по собственному желанию на основании подпункта 5) пункта 1 статьи 80 Закона Республики Казахстан от 6 января 2011 года "О правоохранительной службе" (далее – Закон о правоохранительной службе).

Вступившим в законную силу приговором суда № 2 Курчумского района Восточно-Казахстанской области от 17 июля 2019 года Байжуманов Б.К. был признан виновным в совершении преступления средней тяжести в период службы в органах полиции (умышленное укрытие от регистрации тяжкого преступления) по части второй статьи 433 Уголовного кодекса Республики Казахстан от 3 июля 2014 года (далее – УК) с назначением наказания в виде ограничения свободы сроком на два года с лишением права занимать должности в правоохранительных органах сроком на пять лет и применением дополнительного наказания на основании статьи 49 УК в виде лишения специального звания "подполковник полиции". На момент осуждения Байжуманов Б.К. уже являлся получателем пенсионных выплат за выслугу лет.

С 1 октября 2019 года Департаментом полиции Байжуманову Б.К. была прекращена выплата пенсии за выслугу лет на основании: обвинительного приговора суда № 2 Курчумского района Восточно-Казахстанской области от 17 июля 2019 года; приказа Министра внутренних дел Республики Казахстан № 492 л/с от 12 сентября 2019 года о лишении специального звания "подполковник полиции"; уведомления Департамента полиции от 19 декабря 2019 года о прекращении выплаты пенсии; повторного уведомления Департамента полиции от 25 марта 2022 года о прекращении выплаты пенсии в связи с вынесением постановления судебной коллегии по гражданским делам Верховного Суда Республики Казахстан от 10 февраля 2022 года.

Байжумановым Б.К. оспорены в судебном порядке действия Департамента полиции по прекращению выплаты пенсии. Вступившим в законную силу решением суда № 2 Курчумского района Восточно-Казахстанской области от 5 февраля 2020 года его требования были удовлетворены и права восстановлены.

Постановлением судебной коллегии по гражданским делам Верховного Суда Республики Казахстан от 10 февраля 2022 года судебные акты местных судов отменены с принятием нового решения об отказе в удовлетворении заявления гражданина Байжуманова Б.К.

Судом кассационной инстанции сделан вывод, что нормы Закона о пенсионном обеспечении и Закона о правоохранительной службе указывают на неразрывность понятий "сотрудник правоохранительной службы", "специальное звание" и "пенсионные выплаты за выслугу лет". Лишение специального звания обвинительным приговором суда за преступление, совершенное в период службы, влечет прекращение пенсионных выплат за выслугу лет, поскольку изменен правовой статус гражданина. Конституционное право на пенсионное обеспечение может быть реализовано на общих основаниях в рамках законодательства о пенсионном обеспечении.

Субъект обращения полагает, что оспариваемые им положения Закона непосредственно затрагивают его права и свободы, закрепленные Конституцией, не обеспечивают синхронное исполнение требования пункта 8 статьи 64 Закона о пенсионном обеспечении. Лишение специального звания приговором суда, по его мнению, не должно влечь прекращения права на пенсию за выслугу лет.

При рассмотрении вопроса о конституционности оспариваемых норм Закона о пенсионном обеспечении применительно к предмету обращения Конституционный Суд исходит из следующего.

Согласно пункту 1 статьи 1 Конституции Республика Казахстан утверждает себя демократическим, светским, правовым и социальным государством, высшими ценностями которого являются человек, его жизнь, права и свободы.

Данные конституционные положения означают, что государство не имеет более важной задачи, чем забота о человеке, его материальном благополучии и обязано создать все зависящие от него условия для достойного существования человека (нормативные постановления Конституционного Совета от 20 апреля 2004 года № 3, от 10 апреля 2018 года № 3 и другие).

Гражданину Республики Казахстан гарантируется минимальный размер заработной платы и пенсии, социальное обеспечение по возрасту, в случае болезни, инвалидности, потери кормильца и по иным законным основаниям (пункт 1 статьи 28 Конституции).

Права и свободы человека и гражданина могут быть ограничены только законами и лишь в той мере, в какой это необходимо в целях защиты конституционного строя, охраны общественного порядка, прав и свобод человека, здоровья и нравственности населения (пункт 1 статьи 39 Конституции).

Выполняя свои конституционные обязательства перед гражданами, учитывая специфику правоохранительной службы и условия ее прохождения, государство предусмотрело особый правовой механизм обеспечения и реализации конституционного права на пенсию сотрудников правоохранительных органов, предполагающий получение пенсионных выплат за выслугу лет. Данное право производно от их трудовой деятельности и вытекающие из него выплаты являются одной из форм социальной защиты сотрудников за надлежащее несение правоохранительной службы.

Законом о пенсионном обеспечении определены правовые и социальные основы пенсионного обеспечения граждан в Казахстане.

В нормах данного Закона, оспариваемых в обращении гражданина, определены правовые условия для назначения сотрудникам правоохранительных органов пенсии за выслугу лет, и в целом они согласуются с положениями Конституции Республики Казахстан.

Из содержания подпункта 3) пункта 1 статьи 10 Закона о пенсионном обеспечении следует, что сотрудники правоохранительных органов отнесены к категории граждан, имеющих право на получение пенсионных выплат. Одним из условий их пенсионного обеспечения является наличие выслуги лет. В размер денежного содержания, учитываемого для пенсионного обеспечения данной категории граждан, включаются должностной оклад и оклад (доплата) по специальному званию, классному чину. Он определяется на день увольнения (исключения из списков личного состава) со службы и подтверждается справкой установленного образца соответствующего органа по последнему месту службы (пункт 1 статьи 64, пункты 2 и 3 статьи 65).

Таким образом, условия реализации права на пенсионные выплаты за выслугу лет устанавливаются на момент прекращения лицом правоохранительной службы.

Конституционный Суд отмечает, что действующие законодательные акты – Закон о пенсионном обеспечении и Закон о правоохранительной службе не содержат норм, регулирующих правовые основания и порядок прекращения пенсионных выплат, назначенных бывшим сотрудникам правоохранительных органов. В Законе о пенсионном обеспечении, являющемся базовым законом в этой сфере, предусмотрены только два основания, когда прекращаются пенсионные выплаты за выслугу лет – смерть пенсионера или его выезд на постоянное место жительства за пределы Республики Казахстан (пункт 4 статьи 68).

Конституционный Суд обратил внимание, что нормы Закона о пенсионном обеспечении, являющиеся предметом обращения, включены в Социальный кодекс Республики Казахстан, принятый Сенатом Парламента 16 марта 2023 года.

На основании изложенного, руководствуясь пунктом 3 статьи 72 и пунктом 3 статьи 74 Конституции Республики Казахстан, подпунктом 3) пункта 4 статьи 23, статьями 55 – 58, 62, пунктами 3 и 4 статьи 63 и подпунктом 2) пункта 1 статьи 65 Конституционного закона Республики Казахстан от 5 ноября 2022 года "О Конституционном Суде Республики Казахстан", Конституционный Суд Республики Казахстан

постановляет:

1. Признать подпункт 3) пункта 1 статьи 10, пункт 1 статьи 64 и пункт 2 статьи 65 Закона Республики Казахстан "О пенсионном обеспечении в Республике Казахстан" соответствующими Конституции Республики Казахстан в данном Конституционном Судом Республики Казахстан истолковании:

прекращение пенсионных выплат за выслугу лет, назначенных в соответствии с Законом Республики Казахстан "О пенсионном обеспечении в Республике Казахстан", допустимо исключительно в случаях, прямо предусмотренных соответствующим законом, регулирующим вопросы реализации конституционного права граждан на пенсионное обеспечение.

2. Решения судов и иных правоприменительных органов, основанные на ином истолковании подпункта 3) пункта 1 статьи 10, пункта 1 статьи 64 и пункта 2 статьи 65 Закона Республики Казахстан "О пенсионном обеспечении в Республике Казахстан", исполнению не подлежат и должны быть пересмотрены в установленном порядке.

3. Настоящее нормативное постановление вступает в силу со дня его принятия, является общеобязательным на всей территории Республики, окончательным и обжалованию не подлежит.

4. Опубликовать настоящее нормативное постановление на казахском и русском языках в периодических печатных изданиях, получивших право на официальное опубликование законодательных актов, единой системе правовой информации и на интернет-ресурсе Конституционного Суда.

Конституционный Суд Республики Казахстан