Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитеті Шекара қызметінің мемлекеттiк шекараны күзету тұжырымдамасы туралы

Қазақстан Республикасы Президентiнiң 1996 жылғы 17 қаңтардағы N 2786 Жарлығы. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Президентінің 2011 жылғы 9 қарашадағы № 169 Жарлығымен

Ескерту. Күші жойылды - ҚР Президентінің 2011.11.09 № 169 Жарлығымен.

Қазақстан Республикасының Ұлттық қауіпсіздік комитеті Шекара қызметін нығайту мен дамыту және Қауiпсiздiк Кеңесiнiң шешiмiн iске асыру мақсатында қаулы етемiн:
1. Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитеті Шекара қызметінiң мемлекеттiк шекараны күзету тұжырымдамасы бекiтiлсiн (қоса берiледi).
ЕСКЕРТУ. Тақырыбы жаңа редакцияда, кіріспесіндегі сөздер ауыстырылды, 1-тармақ өзгерді - Қазақстан Республикасы Президентінің 1999.12.10. N 282 жарлығымен.
2. <*>
3. <*>
ЕСКЕРТУ. 2,3-тармақтар алынып тасталды - Қазақстан Республикасы Президентінің 1999.12.10. N 282 жарлығымен.

Қазақстан Республикасының
Президентi

Қазақстан Республикасы
Президентiнiң
1996 жылғы 17 қаңтардағы
N 2786 Жарлығымен
Бекiтiлген

Қазақстан Республикасы Шекара әскерлерiн құру мен дамыту, мемлекеттiк шекараны қалыптастыру және абаттандыру

БАҒДАРЛАМАСЫ

ЕСКЕРТУ. Бағдарламаның күші жойылды - Қазақстан Республикасы Президентінің 1999.12.10. N 282 жарлығымен.

Қазақстан Республикасы
Президентiнiң
1996 жылғы 17 қаңтардағы
N 2786 Жарлығымен
Бекiтiлген

ЕСКЕРТУ. Тұжырымдаманың барлық мәтіні бойынша сөздер ауыстырылды - Қазақстан Республикасы Президентінің 1999.12.10. N 282 жарлығымен.

Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитеті Шекара
қызметінің мемлекеттiк шекараны күзету
ТҰЖЫРЫМДАМАСЫ

Бұл Тұжырымдама Қазақстан Республикасының қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету принциптерiне сәйкес Шекара қызметінің iс-қимыл негiзiн және құрылысын айқындайды.
Осы Тұжырымдаманы әзiрлеп, енгiзудегi басты мiндеттер: Қазақстан Республикасы Шекара қызметінің iс-қимылын Қазақстан Республикасы Конституциясымен, мемлекеттiң қауiпсiздiгi және қорғанысы жөнiндегi саясатымен сәйкестендiру; мемлекеттiк органдар мен басқа ұйымдарға мемлекеттiк шекарада көршiлес елдермен өзара қарым-қатынас орнатып, сенiмдiлiк ахуалын дамыту және қолдау, шекара арқылы сауда-экономикалық, мәдени және өзге де байланыстарды кеңейту; Қазақстан Республикасы бекiткен халықаралық шарттардың шекара режимi жағдайларында өз заңдары алдындағы үстемдiгiн қамтамасыз ету.
Тұжырымдама Қазақстан Республикасы Конституциясының, Қазақстан Республикасының "Қазақстан Республикасының мемлекеттiк шекарасы туралы", "Қазақстан Республикасының Шекара әскерлерi туралы", "Қазақстан Республикасының Қорғанысы және Қарулы Күштерi туралы", "Жалпыға бiрдей әскери мiндет және әскери қызмет туралы", "Әскери қызметкерлердiң және олардың отбасы мүшелерiнiң жағдайы мен әлеуметтiк қорғалуы туралы" Заңдарының, сондай-ақ Тәуелсiз Мемлекеттер Достастығына (бұдан былай - Достастық) қатысушы - мемлекеттер басшыларының Кеңесi мен Үкiметi басшылары Кеңесiнде қабылданған шекара мәселелерi жөнiндегi құжаттардың негiзiнде жасалды.

1. Жалпы ережелер

Қазақстан Республикасының мемлекеттiк шекарасын күзету құрлықта, теңiзде, өзенде және өзге суларда Шекара қызметімен жүзеге асырылады және Қазақстанның мемлекеттiк мүдделерiн, оның егемендiгiн, тәуелсiздiгiн, аумақтық тұтастығын қорғау мен күзету мақсатында жүргiзiлетiн саяси, құқықтық, әскери, экономикалық, режимдiк, оперативтiк, ақпараттық және өзге шаралардың жүйесi болып табылады.
ЕСКЕРТУ. 1-бөлім өзгертілді - Қазақстан Республикасы Президентінің 1999.12.10. N 282 жарлығымен.
1.1. "Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитетінің Шекара қызметі - Қазақстан Республикасының мемлекеттік шекарасын күзету мен қорғауға, құрылықта, теңізде, өзендерде, көлдерде және өзге де су айдындарында оның егемендігі мен аумақтық тұтастығына, сондай-ақ мемлекеттік шекарада экономикалық мүдделеріне қол сұғудың алдын алу мен жолын кесуге арналған арнаулы қызмет.
ЕСКЕРТУ. 1.1-тармақ жаңа редакцияда - Қазақстан Республикасы Президентінің 1999.12.10. N 282 жарлығымен.
1.2. Шекара қызметі өз қызметiнде, Қазақстан Республикасының Конституциясын және заң актiлерiн, Қазақстан Республикасы Президентiнiң, Үкiметiнiң актiлерiн, халықаралық шарттарды, сондай-ақ Ұлттық қауіпсіздік комитетінің нормативтiк құқықтық актілерін басшылыққа алады.
ЕСКЕРТУ. 1.2-тармақ өзгертілді - Қазақстан Республикасы Президентінің 1999.12.10. N 282 жарлығымен.
1.3. Шекара қызметі мемлекеттiк шекараны күзету жөнiндегi өзiнiң iс-қимылын министрлiктердiң өзге орталық және жергiлiктi атқарушы органдардың және басқа да ұйымдардың күшi мен қаржысын Қазақстан Республикасының мемлекеттiк шекарасын күзетуге еркiн түрде тарта отырып, бiрлесе жүргiзедi.
1.4. Шекара қызметі мен Қазақстан Республикасының қауiпсiздiгiн қамтамасыз ететiн өзге органдардың мемлекеттiк шекараны қорғау аясындағы iс-қимылын үйлестiрудi Қазақстан Республикасының Президентi, Үкiметi және Ұлттық қауіпсіздік комитеті жүзеге асырады.
ЕСКЕРТУ. 1.4-тармақ өзгертілді - Қазақстан Республикасы Президентінің 1999.12.10. N 282 жарлығымен.
1.5. Шекара қызметінің мен жұмыс iстеуi Қазақстан Республикасының қауiпсiздiгiн қамтамасыз етудiң, сондай-ақ Тәуелсiз Мемлекеттер Достастығының ұжымдық қауiпсiздiгiнiң жалпы жүйесiнде жүзеге асырылады. Бұл ретте Қазақстан Республикасы Шекара қызметінің және өзге мемлекеттер Шекара қызметінің (шекара күзетiнiң) өзара мүдделерiн келiсудiң тетiгi мен iс жосығы жасалып, жүзеге асырылады.
1.6. Мемлекеттiк шекараны күзету жүйесi мен Шекара қызметін құру қисынды жеткiлiктiлiк принципi негiзiнде және тұтас мемлекетте, оның жекелеген аймақтарында орын алып отырған жағдайларды, сондай-ақ оның даму барысын ескере отырып жүзеге асырылады.

2. Қазақстан Республикасының мемлекеттiк шекарасы

2.1. Мемлекеттiк шекара Қазақстан Республикасы Парламентiнде бекiтiлген Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарымен айқындалады.
Қазақстан Республикасының бұрынғы КСРО-ның құқықтық мұрагерлiгi туралы жарияланғандығын ескере отырып Қазақстан халықаралық шарттармен, оның сыртында КСРО-ның бұрынғы республикалары - Қазақстан мен өзге де мемлекеттердiң әкiмшiлiк-аумақтық шектеулерi туралы актiлерiмен бекiтiлген өзiнiң мемлекеттiк шекарасының өту шегiн растайды.
2.2. Шекара қызметі Қазақстан Республикасының мемлекеттiк шекарасының келiсiмдi шегiн белгiлеу жөнiндегi келiссөздердi ұйымдастыру мен жүргiзуге ықпал етедi және тиiстi комиссиялардың жұмысына қатысады.

3. Шекара қызметі қызметiнiң негiзгi бағыттары,
Қазақстан Республикасының мемлекеттiк шекарасын
күзетудiң басымдықтары, нысандары мен әдiстерi

Қазақстан Республикасының Шекара қызметі қызметiнiң негiзгi бағыттары мыналар:
3.1. Саяси салада:
мемлекеттiк шекараның мызғымастығын, мемлекеттiң аумақтық тұтастығын, егемендiгi мен тәуелсiздiгiн қамтамасыз ету;
мемлекеттiк шекарада және одан өткiзу пункттерiнде Қазақстан Республикасы мен басқа да Достастыққа қатысушы мемлекеттерге қарсы бағытталған шетелдiк арнаулы қызметтердiң барлау-арандату әрекеттерiмен, оның барлық нысандағы көрiнiстерiмен күресу;
мемлекеттiң iргелес жатқан елдермен iскерлiк, тату көршiлiк қарым-қатынасын дамытуына көмектесу;
Қазақстан Республикасының мемлекеттiк шекарасында және шекара маңындағы аудандарында және адамның халықтар арасындағы достықты нығайтуға, азаматтың заңды құқықтары мен бостандығын қорғауға көмектесу;
мемлекеттiк шекарада Достастыққа қатысушы мемлекеттердiң мүдделерiне орай тұрақтылық пен қауiпсiздiктi қамтамасыз ету;
3.2. Экономикалық салада:
Қазақстан Республикасының мемлекеттiк шекарасында мемлекеттiң экономикалық мүдделерiн қорғау;
мемлекеттiк шекарада кеден органдарының қызметiне көмектесу;
мемлекеттiк шекарадан өткiзу пункттерiнде Қазақстан Республикасының шетелдермен экономикалық байланыстарына көмектесу;
Достастыққа қатысушы мемлекеттердiң бiрыңғай экономикалық және кедендiк кеңiстiгiн қалыптастыруға қажеттi жағдай жасау;
3.3. Әскери салада:
Қазақстан Республикасының мемлекеттiк шекарасын күзету және қорғау;
мемлекеттiк шекараның белгiленген режимiн және өткiзу пункттерiнiң режимiн қолдау.
Қазақстан Республикасының мемлекеттiк шекарасында қауiпсiздiк пен қорғаныс мiндеттерiн шешуге қатысу.
3.4. Құқықтық және әлеуметтiк салаларда:
мемлекеттiк шекарада әскерлердiң қызметтiк-жауынгерлiк iс-қимылдарын құқықтық жағынан қамтамасыз етуге, әскери қызметкерлер мен олардың отбасы мүшелерiнiң, азаматтық құрамның әлеуметтiк қорғалуына, мемлекеттiң экономикалық және экологиялық қауiпсiздiгi, режим шараларына қатысу;
Үкiметтiң қолданылып жүрген заңдарға сәйкес әскери қызметкерлер мен олардың отбасы мүшелерiнiң әлеуметтiк қорғалуы жөнiндегi нормативтiк құқықтық актiлерiн әзiрлеуге қатысу;
жасалған шарттарға (келiсiмдерге) сәйкес Достастыққа мүше мемлекеттердiң шекараларын күзетуге қатысушы Қазақстан Республикасы Шекара қызметі әскери қызметкерлерiн, сондай-ақ олардың отбасы мүшелерiн құқықтық және әлеуметтiк қорғау жүйесiн дамыту.
3.5. Режим саласында:
iшкi iстер органдарына төлқұжаттық-шекаралық режимдi сақтауға көмектесу;
3.6. Экологиялық салада:
мемлекеттiк органдар мен өзге ұйымдарға Қазақстан Республикасының шекара маңындағы аудандарында, iшкi және аймақтың суларында табиғатты қорғау, эпидемияға, эпизоотикаға қарсы шараларын жүргiзу кезiнде көмектесу.
3.7. Шекара қызметі iс-қимылының негiзгi бағыттары олардың қызметтiк-жауынгерлiк, оперативтiк, құқықтық экономикалық, әлеуметтiк қызметiн атқару процесiнде жүзеге асырылады.

Мемлекеттiк шекараны күзетудiң басымдықтары,
нысандары мен әдiстерi

3.8. Шекара қызметі мемлекеттiк шекарадағы өз қызметiн Қазақстан Республикасы мен iргелес мемлекеттер арасындағы нақты қалыптасқан қарым-қатынастың сипатына қарай жүзеге асырады. Бұл ретте мемлекеттiк шекараны құрлықта, теңiз (көл) және өзен учаскелерiнде күзету мәселелерiн шешуге - оперативтi және басқа да бағыттарда әскери және өзге күштер мен құралдарды орналастыру мен пайдаланудың оңтайлы түрлерi анықталатын күзеттiң күшейтiлген (қатаң) түрлерiнен бастап жекелеген учаскелердi мерзiмдi бақылауға алуға дейiнгi нақтылы тұрғыдан келу қамтамасыз етiледi.
3.9. Қазақстан Республикасы мен оның мемлекеттiк шекарасында демократиялық жаңарудың одан әрi тереңдетуi, жекелеген учаскелерде әскери күштер мен құралдарды қолдану аясының тарылуы, инженерлiк шептердiң алынуы мен көшiрiлуi, мемлекеттiк шекара арқылы өтетiн адамдардың, көлiк құралдары мен жүктер ағынының елеулi түрде көбеюi жағдайында Шекара қызметінің халықаралық қатынас жолдарындағы қызметiнiң тиiмдiлiгiн арттыру, шекараны оперативтi күзетудiң рөлiн күшейтуге, шекаралық қызметтегi тексерiп-iздестiрудiң нысандары мен әдiстерiн енгiзуге, сондай-ақ шекаралық аймақта азаматтар мен ұйымдардың шаруашылық жұмыстарын дамытуға жағдай туғызуға баса көңiл бөлiнедi.
3.10. Мемлекеттiк шекара арқылы құқыққа қарсы iс-әрекеттiң жасырын нысандарын жүргiзу қауiпiнiң сақталып отыруын, сондай-ақ жекелеген бағыттарда мемлекеттiк шекараны күзетудiң әскери, техникалық және режимдiк әдiстерiн қолдану аясының қысқаруын ескере отырып оперативтiк әдiстердiң рөлi арттырылсын. Бұл жағдайда оперативтi органдардың негiзгi күшiн Шекара қызметінің күшi мен құралдарын үнемдi әрi тиiмдi пайдалану мақсатында ақпарат жинауға, шекараны оперативтiк күзетуде - шетелдiк арнайы қызметтер мен ұйымдардың барлау-арандату тiмiскiсiне, қылмыстық топтардың құқық бұзушылық әрекеттерiне қарсы күреске жұмылдырылсын.
Қазақстан Республикасының "Жедел iздестiру қызметi туралы" Заңына сәйкес Шекара қызметінің оперативтi органдарының оңтайлы жұмыс iстеуi, олардың мемлекеттiк шекараны күзету мүддесiнде Ұлттық қауiпсiздiк комитетiнiң жергiлiктi органдарымен тиiмдi түрде бiрлесiп жұмыс iстеуi қамтамасыз етiлсiн.
Оперативтi қызмет заңды, азаматтардың конституциялық құқықтары мен бостандығын қатаң түрде сақтай отырып жүргiзiлсiн.
ЕСКЕРТУ. 3.10-тармақ өзгертілді - Қазақстан Республикасы Президентінің 1999.12.10. N 282 жарлығымен.
3.11. Шекара қызметінiң қызметi оған жүктелген мiндеттердi орындауда, ең алдымен жергiлiктi тұрғындардың, мемлекеттiк органдар мен өзге ұйымдардың көмегiне сүйенуге бағытталсын.
Шекара қызметінiң бөлiмдерi мен бөлiмшелерiнде жергiлiктi тұрғындармен етене жұмыс iстейтiн офицерлер мен прапорщиктердiң тiкелей лауазымдарын құру жөнiндегi жұмыс жалғастырылсын, шекара аймағындағы аудандарда тұрғындарды шекара күзетiне тарту жұмыстарын жүргiзетiн учаскелiк өкiлеттi уәкiлдер институтын құру қарастырылсын.
Жергiлiктi мемлекеттiк басқару және өзiн-өзi басқару органдары арқылы Шекара қызметінiң штаттан тыс қызметкерлерi мен ерiктi жасақтардың мүшелерi үшiн артықшылықтар мен жеңiлдiктер жүйесiнiң жасалып, жұмыс iстеуiнiң мәселелерiн шешу, шекара аймағындағы тұрғындардың өндiрiстiк-шаруашылық және өзге қызметi үшiн барынша қолайлы жағдай туғызу.
3.12. Шекара арқылы өтетiн адамдардың, көлiк пен жүктердiң құжаттарының шекарадан өту құқығын автоматтандырылған тексерудiң негiзiнде шекаралық бақылаудың бiрегей компьютерлiк жүйесiн жасау жөнiндегi шараларды жасап жүзеге асыру және мәлiметтердiң ақпараттық банкiн жасау. Тиiстi ұйымдармен бiрлесе отырып Шекара қызметін төлқұжатты тексеру аппаратурасымен, жабық көлемдерде адамды танып бiлу құралдарымен, сондай-ақ шекара арқылы өткiзу пункттерiнде режимдi қамтамасыз етудiң техникалық құралдарымен жабдықтау қарастырылсын.
3.13. Шекара қызметінiң шекараны күзету жөнiндегi қызметiнiң нәтижелерi, ең бастысы, режимдi сақтау дәрежесiн, шетелдiк арнайы қызметтердiң Қазақстан Республикасына қарсы бағытталған қастандық әрекеттерiмен күрестiң тиiмдiлiгiне, сондай-ақ азаматтардың шекараны заңсыз кесiп өтуiне өз бетiнше не кеден қызметiмен бiрлесе отырып, елге жасырын түрде радиоактивтi, улағыш, есiрткi, жарылғыш заттарды, диверсия құралдарын, қару әкелуiне немесе әкетуiне тосқауыл қоюдың сенiмдiлiгiне қарап бағалансын.
3.14. Мемлекеттiк шекарадағы заңдылық пен құқықтық тәртiптiң сақталуын тиiмдi түрде қамтамасыз ету мақсатында Қазақстан Республикасының мемлекеттiк шекара және Шекара қызметі туралы заңдарын жетiлдiруге, сондай-ақ мемлекеттiк шекарадағы құқық бұзушылық үшiн қылмыстық және әкiмшiлiк жауапкершiлiк туралы заң актiлерiн дайындауға қатысу.
Шекаралық мәселелерi жөнiндегi қол қойылған шарттар мен келiсiмдерге сәйкес ТМД-ға қатысушы-мемлекеттердiң және өзге iргелес мемлекеттердiң шекара әскерлерiмен байланыстарды нығайтып одан әрi дамытуға бағыт ұсталсын.
3.15. Мемлекеттiк шекараның теңiздегi және жағалаудағы учаскелерiнде теңiздегi, құрлықтағы және авиациялық күштер мен құралдарды кешендi түрде қолдануға, министрлiктердiң, өзге орталық және жергiлiктi атқарушы органдардың бақылау жүйелерiнiң дамытылуын ескере отырып Каспий теңiзiнiң қазақстандық учаскесi акваториясында бақылаудың оңтайлы жүйесiн жасауға кiрiсу.
Қазақстан Республикасының кеме жасау Бағдарламасын орындау жөнiндегi нақты шаралар жүзеге асырылсын. Теңiз бөлiмдерiн жасақтау кезiнде кемелердiң (катерлердiң) ескiрген жобаларынан бас тартылсын.

4. Қазақстан Республикасының Шекара қызметiн құру
Негiзгi принциптер

4.1. Шекара қызметін құру сапалық параметрлерге, ең алдымен шекаралық отрядтарды техникалық жағынан жабдықтауға табандылықпен қайта бағдарлансын. Iргелi, iздестiру және қолданбалы ғылыми-техникалық, әскери-техникалық зерделеу жүргiзудiң және кеңiнен қолданудың негiзiнде Шекара қызметiнiң өзiне жүктелген мiндеттердi шешудiң принциптi соны мүмкiндiгiне көшуi қамтамасыз етiлсiн. Ғылыми болжам жасаудың рөлi және Шекара қызметiн басқаруды, техникалық жабдықтау мен құрылымын жетiлдiру жөнiндегi перспективалы шешiмдердi қабылдау кезiнде оны пайдалану елеулi түрде арттырылсын.
ЕСКЕРТУ. 4.1-тармақ өзгертілді - Қазақстан Республикасы Президентінің 1999.12.10. N 282 жарлығымен.

Ғылыми-техникалық саясат

4.2. Шекараны күзетудi ең жоғары тиiмдiлiкпен жүргiзуге қажеттi техника алу көлемiн Шекара қызметiнiң қызметтiк-жауынгерлiк iс-қимылдарының тиiстi бағытының басымдылықтарын, сонымен қатар шекаралық қызметтiң, оның iшiнде өзге де Достастыққа қатысушы - мемлекеттердiң өзiндiк жағдайларын толық есепке алып, қару-жарақ пен әскери техниканы пайдалануға көшiрудiң қажеттiлiгiн ескере отырып Шекара қызметін қаруландырудың бағдарламасы жасалып, жүзеге асырылсын.
ЕСКЕРТУ. 4.2-тармақ өзгертілді - Қазақстан Республикасы Президентінің 1999.12.10. N 282 жарлығымен.
4.3. Шекара күзетiнiң үздiксiз (тұтас) инженерлiк-техникалық құрал-жабдықтармен жабдықталған белгi беру-тосқауыл жүйелерiнен жекелеген учаскелердi ғылым мен техниканың соңғы жетiстiктерiн пайдалануға негiзделген, ұсақ және орта жануарлардың әсерiн қабылдамайтын, ал болашақта шекара бұзушыны ғана тани бiлетiн, жасырын орналастырылған кешендермен жабуға көшу жүзеге асырылсын. Нысаналарды шекараның құрлықтағы және теңiздегi учаскелерiнде түнгi жағдайларда дәл тануды қамтамасыз ететiн радиолокациялық, жылудидарлық аппараттарды, теледидарлық, оптикалық, оның iшiнде электронды-оптикалық жабдықтарды жасау - шекара бұзушыларды танып-бiлу құралдарын әзiрлеудегi басым бағыт болып есептелсiн.
4.4. Шекара қызметінің Орталық аппаратынан бастап бірлестіктерге дейін құрамаға, бөлiмге, бөлiмшеге мемлекеттiк шекараны күзетудi әскери-техникалық жағынан қамтамасыз ету жүйесi жасалып, iс жүзiне асырылсын. Қару-жарақты, әскери және арнаулы техниканы әзiрлеу, жеткiзу, олармен Шекара қызметiн қаруландырудың бүкiл жүйесiн көбiнесе конкурстық негiзде, қару-жарақ пен техникалардың жаңа үлгiлерi мен түрлерiн шекаралық қызметке пайдалануға жарамдылығы жағынан жан-жақты талдауға сүйене отырып алу жүзеге асырылсын.
ЕСКЕРТУ. 4.4-тармақ өзгертілді - Қазақстан Республикасы Президентінің 1999.12.10. N 282 жарлығымен.

Шекара қызметінiң ұйымдық құрылымын дамыту

4.5. Шекара қызметінiң ұйымдық құрылымын дамыту оның арнайы міндетiне жауап беруге тиiс.
Шекаралық құрамаларды, бөлiмдердi және бөлiмшелердi күзетiлетiн учаскенiң маңыздылығы мен оралымдылығын, географиялық және климаттық жағдайларын, ұйымдық құрылымының күрделiлiгiн, техника мен қару-жарақтың құрамын, басқа да факторларды есепке ала отырып, категориялық жiктеуге кезең-кезеңмен көшiрудiң өлшемi жасалып, жүзеге асырылсын.
4.6. Мемлекеттiк шекараны күзетудiң комендатуралық буынын шекаралық заставаларды басқаруда нақты күрделiлiк туындаған тұстарда ғана қалдырып (құрып), қайта ұйымдастыру (сапалық және сандық тұрғыдан) жүзеге асырылсын. Белсендi оперативтi жағдайдың және жергiлiктi тұрғындардың өндiрiстiк-шаруашылық жұмыстарының бағдарында шекараға жақын тұстардағы жергiлiктi тұрғындардың қатысуымен жағдайдың өзгеруiне тиiмдi түрде араласып, мiндеттердi табысты түрде шешуге мүмкiндiгi бар оперативтi бағыттағы шекара комендатураларын құруға бағыт ұсталсын.
4.7. <*>
ЕСКЕРТУ. 4.7-тармақ алып тасталды - Қазақстан Республикасы Президентінің 1999.12.10. N 282 жарлығымен.
4.8. Қазақстан Республикасының Каспий теңiзiндегi экономикалық мүдделерiн қамтамасыз ету жүйесi осы аймақта жаңадан халықаралық құқық субъектiлерiнiң пайда болуын ескере отырып ұйымдастырылсын. Осы мақсатта бұл бағыттарда Шекара қызметінiң бөлiмдерi мен бөлiмшелерiн орналастыру жүзеге асырылсын.
4.9. Халықаралық қатынас жолдарында шекаралық бақылау жүйелерiн дамыту мен одан әрi жетiлдiру қамтамасыз етiлсiн.
Достастыққа енбейтiн мемлекеттердiң азаматтары Қазақстан Республикасының аумағына заңсыз түрде кiрiп не одан тыс шығып кетпеуi үшiн Қазақстан Республикасының iшкi шекаралары арқылы жүк-жолаушы ағыны үздiксiз өтетiн бағыттарда шекаралық бақылау ұйымдастырылсын.
Жаңадан ашылып жатқан шекарадан өткiзу пункттерiнде қосымша жекелеген бақылау-өткiзу пункттерi (ЖБӨП) немесе бақылау-өткiзу пункттерi (БӨП) қойылсын, болашақта олардың мәртебесi көтерiлiп, бiрiншi, екiншi және үшiншi санаттағы шекаралық бақылау отрядтары болып қайта ұйымдастырылсын. Мемлекеттiк шекарадан оңайлатылып үздiксiз түрде өткiзудiң мүмкiн бағыттарында шекара күзету жөнiндегi кешендi мiндеттердi атқара алатын заставалар - БӨП құру бағдары жүргiзiлсiн.
4.10. <*>
ЕСКЕРТУ. 4.10-тармақ алып тасталды - Қазақстан Республикасы Президентінің 1999.12.10. N 282 жарлығымен.

Шекара қызметін басқаруды ұйымдастыру
және жетiлдiру

4.11. Шекара қызметін басқару жүйесiн қайта ұйымдастыруды жүзеге асырып, қызметтiк-жауынгерлiк iс-шараларды, шаруашылық-тұрмыстық мiндеттер мен кадрлармен жұмыс мәселелерiн шешудегi барлық басқару құрылымдарының қызметiн Шекара қызметінiң мәртебесiне, қатаң түрде сәйкес келтiрiлсiн.
4.12.
ЕСКЕРТУ. 4.12-тармақ алып тасталды - Қазақстан Республикасы Президентінің 1999.12.10. N 282 жарлығымен.
4.13. Шекара қызметінiң қызметтiк-жауынгерлiк iс-қимылы, ең алдымен мемлекеттiк шекарада мемлекеттiң, қоғамның және адамның өмiрлiк маңызы бар мүдделерiн қорғаудың тиiмдiлiгiне, сондай-ақ мемлекеттiк шекараны күзету, құрамалардың, бөлiмдер мен бөлiмшелердiң күштерi мен құралдарының, өздерiне жүктелген мiндеттердi шешуге әзiрлiгi деңгейiне қарай бағалансын.
4.14. Қазақстан Республикасының "Қазақстан Республикасының мемлекеттiк шекарасы туралы" және "Қазақстан Республикасының Шекара әскерлері туралы" Заңдарына сүйене отырып нормативтiк құқықтық актiлердi әзiрлеуге және жасауға, шекара құрамаларының, бөлiмдерiнiң және бөлiмшелерiнiң қызметтiк-жауынгерлiк iс-қимылын солардың талаптарына толық сәйкес келетiн оңтайлы шешiмдерiн жүзеге асыру көзделсiн.
4.15. Шекара қызметінiң байланыс жүйесi негiзiн стационарлық желiлер құрайтын, құрамаға (бөлiмге) дейiн құпияландырылған байланыстың барлық түрiн қамтамасыз ететiн бiрегей ұйымдық-техникалық жүйе ретiнде құрылсын. Далалық желiлердiң дамытылуы басқару жөнiндегi мiндеттердi шешудi бейбiт те, төтенше де жағдайларда қамтамасыз етуге тиiс.
Стационарлық және далалық желiлердiң бiр-бiрiмен, Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитеті жанындағы Үкіметтік байланыс агенттігінің, Қорғаныс министрлiгiнiң байланыс жүйесiмен, елдiң мемлекеттiк байланыс желiсiмен толық үйлесiмдiкте болуы қамтамасыз етiлсiн.
ЕСКЕРТУ. 4.15-тармақ өзгерді - Қазақстан Республикасы Президентінің 1999.12.10. N 282 жарлығымен.
4.16. Шекара қызметін басқару органдарына автоматтандыру құралдарын енгiзудiң негiзгi бағыты - автоматтандырылған жүйенi енгiзу. Шекара қызметін басқарудың оперативтi буынын (Шекара қызметінің Орталық аппараты - шекара отрядтары, шекаралық бақылау жасақтарын басқармасы, бақылау-өткiзу пунктi, жауынгерлiк қамтамасыз ету және қызмет көрсету бөлiмдерi) ақпараттық қамтамасыз етудiң (АҚЕ) автоматтандырылған жүйенi жасаудың, сондай-ақ жеке электронды-есептеу машиналарын, соның iшiнде тактикалық деңгейде пайдалану практикасын одан әрi дамытудың бiрiншi кезеңi - тұйықталған желiлер. Құрамалар мен бөлiмдердiң басқару органдары бұл кезеңде олардың АҚЕ-мен ақпараттық және бағдарламалық үйлесiмiн қамтамасыз ететiн автоматтандырудың жеке сериялық құралдарымен жабдықталады.
Екiншi кезеңде Шекара қызметіне автоматтандыру құралдарын енгiзу жұмыстары жүзеге асырылып, Шекара қызметін басқарудың барлық негiзгi органдарын қамтитын басқарудың автоматтандырылған жүйесi (БАЖ) жасалсын.
Шекара қызметін басқарудың автоматтандырылған жүйесi құрамына стационарлық есептеу орталықтарымен бiрге басқарудың тактикалық буынында жылжымалы орталықтарын да ала отырып Шекара қызметінiң күштерi мен құралдарын бейбiт және төтенше жағдайларда басқаруды қамтамасыз етуге тиiс.
ЕСКЕРТУ. 4.16-тармақ өзгертілді - Қазақстан Республикасы Президентінің 1999.12.10. N 282 жарлығымен.

Шекара қызметін жинақтау

4.17. Бiлiм деңгейiне және бейiнiне қарай офицерлiк құрамға деген болашақ сұранымын анықтап, әскери кадрлардың саны Шекара қызметінiң жаңа мiндеттерiне сәйкес келтiрiлсiн.
Офицерлердi дайындау мен қайта дайындау Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитетінің Әскери институтында жүргiзiлсiн.
Шекара қызметіне офицерлердi, прапорщиктердi және мичмандарды Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлiгiнiң, Ұлттық қауiпсiздiк комитетiнiң, Iшкi iстер министрлiгiнiң оқу орындарын, азаматтық жоғары және орта арнаулы оқу орындарын, сондай-ақ Достастыққа қатысушы-мемлекеттердiң әскери оқу орындарын бiтiрушiлер есебiнен шарттың негiзiнде жинақтаудың тетiгi әзiрленсiн.
ЕСКЕРТУ. 4.17-тармақ өзгертілді - Қазақстан Республикасы Президентінің 1999.12.10. N 282 жарлығымен.
4.18. Әскери оқу орындарына оқуға түсуге үмiткерлердi кәсiпқойлықпен iрiктеуге басшылықты одан әрi жетiлдiру қарастырылсын.
Өмiрде бар қоғамдық институттарды (офицер жиналыстары, тұрақты жұмыс iстейтiн аттестациялық комиссиялар және т.б.) кеңiнен пайдалана отырып офицер кадрларын iрiктеу мен орналастырудың қолданылып жүрген жүйесiне қажеттi өзгертулер енгiзiлсiн.
4.19. Шекара қызметін жинақтауда азаматтарды жалпыға бiрдей әскери мiндеттiлiк негiзiнде және шарттық негiзде әскери қызметке шақыру арқылы солдаттар, матростар, сержанттар және старшиналар лауазымдарын атқаруда араластық принциптерiне бiртiндеп көшу жүзеге асырылсын.
Кейiннен, экономикалық және әлеуметтiк алғышарттар жасалғанда кәсiптiк шекара күзетiне көшiрудiң жолы iздестiрiлсiн.
4.20. Әскерге шақыру жұмыстарында Шекара қызметінде қызмет жасауға шақырушыларды iрiктеудiң сапасын жақсартуға күш салынсын.

Шекара қызметін дайындау

4.21. Шекара қызметті дайындауда негiзгi күш әскери қызметшiлердiң барлық санаттарымен қатар бөлiмшелердiң, бөлiмдердiң және құрамалардың шекаралық, арнайы, құқықтық, техникалық әзiрлiктерiн арттыруға жұмылдырылсын.
ЕСКЕРТУ. 4.21-тармақ өзгертілді - Қазақстан Республикасы Президентінің 1999.12.10. N 282 жарлығымен.
4.22. Офицерлiк кадрларды шеберлiктерiн арттыру мен дайындаудың бүкiл жүйесi олардың үздiксiз бiлiм алуының тұтас жүйесiн жасау қазiргi заман талаптарына сай етiп қайта құрылсын.
Шекара қызметіне қажеттi негiзгi мамандықтар бойынша маман прапорщиктердi (мичмандарды), сержанттарды және солдаттарды дайындау Шекара қызметінiң оқу орталықтары мен жұмыс iстеп тұрған және жаңадан құрылып жатқан кiшi мамандар мектептерiнде жүргiзiлсiн, ал құрылықтағы бөлiмдерге, теңiз, авиация, инженерлiк-құрылыс бөлiмдерiне қажеттi аз санды, мамандықтарға әскери қызметкерлер Қазақстан Республикасының азаматтық оқу орындарында және Достастыққа қатысушы-мемлекеттердiң тиiстi Шекара қызметінiң әскери оқу орындарында керектi мамандық алған адамдарды әскери қызметке шақыру арқылы, өтемақы төлеу негiзiнде, шарттық негiз бойынша дайындалсын. Прапорщиктердiң (мичмандардың) кәсiптiк құзыреттiлiгiн арттыру мақсатында олардың арнаулы курстарда жоспарлы түрде қайта даярлануы және қосымша даярлануы ұйымдастырылсын.
Оқу құрылымдарын бiтiрушi әскери қызметкерлердi оқытып-үйретудi жетiлдiру олардың одан арғы қызмет атқаратын орындарында жалғастырылсын.
ЕСКЕРТУ. 4.22-тармақ өзгертілді - Қазақстан Республикасы Президентінің 1999.12.10. N 282 жарлығымен.

Жеке құрамды тәрбиелеу жұмысы.
Шекара қызметінiң әскери қызметкерлерiн
құқықтық қорғау

4.23. Шекара қызметінiң бұған дейiн құрылған тәрбие құрылымдарының ұйымдастыру, тәрбие, патриоттық, интернационалдық және кадр жөнiндегi қызметiнiң бүткiл жүйесiн қайта құру жүзеге асырылсын.
Әскери басқару органдарының құрамдас бөлiгi ретiндегi тәрбие органдарының жұмысында басты назар:
жеке құрамды тәрбиелеуге, әскери тәртiптi нығайту жөнiндегi шараларды әзiрлеу және жүзеге асыру, әскери қызметкерлер арасында құқық бұзушылықтың алдын алу, көп ұлтты әскери ұжымдардың бiрлiгiн арттыруға;
Шекара қызметінiң қызметтiк-жауынгерлiк мiндеттерiн шешуге жаңа көзқарастар қалыптастыруға тәрбиелiк ықпал етуге;
кеңiнен ауқымды социологиялық зерттеулердiң негiзiнде, әскерлердiң жоғары жауынгерлiк әзiрлiгiн және шекара қызметiнiң тиiмдiлiгiн қамтамасыз ету жөнiнде шараларды әзiрлеп, өмiрге енгiзуге;
әскери қызметкерлердiң күнделiктi жұмыс пен демалыс мәселелерiне байланысты құқықтарын тиiмдi түрде қамтамасыз ету шараларының жүйесiн Шекара қызметінің күнделiктi өмiрiне енгiзуге;
әскери қызметкерлердiң және олардың отбасы мүшелерiнiң, Шекара қызметіндегi жұмысшылар мен қызметшiлердiң құқықтық қорғалуына көмектесуге;
жергiлiктi мемлекеттiк басқару және өзiн-өзi басқару органдарымен тиiмдi түрде өзара бiрлесiп жұмыс iстеуiн ұйымдастыруға аударылсын.
ЕСКЕРТУ. 4.23-тармақ өзгертілді - Қазақстан Республикасы Президентінің 1999.12.10. N 282 жарлығымен.

5. Шекара қызметінiң әлеуметтiк аясын дамыту

5.1. Барлық деңгейдегi басқару органдарының және әскери кадрлар қызметiнде әлеуметтiк мәселелердi шешуге, Шекара қызметі жеке құрамның, ең алдымен тiкелей мемлекеттiк шекараны күзететiн бөлiмшелерде, өмiр сүру деңгейiн көтеруге басты назар аударылсын.
5.2. Әскери қызметкерлерге берiлетiн жеңiлдiктер жүйесiн жетiлдiруге бағытталған шаралар Қазақстан Республикасының "Әскери қызметкерлер мен олардың отбасы мүшелерiнiң мәртебесi және әлеуметтiк қорғалуы туралы" Заңына сәйкес сондай-ақ шекараны күзетудiң әр түрлi учаскелерiндегi физикалық-географиялық және климаттық жағдайларды ескере отырып жүзеге асырылсын.
5.3. Конкурстық негiзде Қазақстан Республикасы Шекара қызметінiң шекаралық әскери ерлiк белгiлерi және басқа да рәмiздерi (жалаулар, вымпелдер, киiм нысандары, эмблемалар, погондар, шеврондар т.с.с.), олардың мәртебесi мен қолдану тетiгi әзiрленсiн.
5.4. Шаруашылық қатынастардың мүлдем жаңа экономикалық тетiгi жағдайларында Шекара қызметін тылдық, қаржылық және техникалық жабдықтау жүйесi одан әрi даму мiндеттерiне сәйкестендiрiлсiн.
5.5. Күрделi құрылыс Шекара қызметін ұстауға республикалық бюджеттен бөлiнген қаржының, инвестицияның, мемлекеттiк және кооперативтiк ұйымдардың күштерiн тартудың, өзiнiң құрылыс базасын қайта жабдықтау мен кеңейтудiң, дербестiктi көтерудiң және құрылысты басқару органдары мен құрылымдарын жетiлдiрудiң есебiнен жүргiзiлсiн.
Мемлекеттiк шекараның жаңа шептерiн құруда Шекара қызметінiң жеке құрамын қоныстандыру негiзiнен қазiргi заманға лайық үйлер салуға, әскери қызметкерлердiң отбасы мүшелерiн жұмысқа орналастыруға, балаларды оқыту мен тәрбиелеуге жағдайлар бар, шекараға жақын орналасқан елдi мекендерде жүргiзiлсiн.
5.6. Шекара қызметін медициналық қамтамасыз етудiң деңгейiн көтеруде мамандандырылған дәрiгерлiк көмектiң көлемi ұлғайтылсын. Әскери қызметкерлердiң отбасы мүшелерi үшiн гинекологиялық және педиатриялық көмек жүйесi құрылсын. Дәрiгерлiк пункттердiң, госпитальдың, санитарлық-эпидемиологиялық мекемелердiң, медициналық қызметтiң барлық буындарының ұйымдық-штаттық құрылымының мүмкiндiктерi нормативтерге және шешiлетiн мiндеттерге сәйкестендiрiлсiн. Медициналық мекемелердiң емдеу-диагностикалық және аурудың алдын алу шараларын сапалы жүргiзуiне керектi қазiргi заманғы материалдық-техникалық құралдарға деген мұқтажы қанағаттандырылсын.
Қазақстан Республикасы Шекара қызметінiң емдеу-профилактикалық мекемелерiн (санаторий, демалыс үйi) құру жөнiндегi ұсыныс әзiрленiп, Үкiметке енгiзiлсiн.

6. Шекара қызметін ресурстық жабдықтау

6.1. Шекара қызметін ұстаудың негiзгi көзi белгiленген тәртiп бойынша мемлекеттiк бюджеттен бөлiнетiн ақша қаражаты, сондай-ақ меншiк нысанына қарамастан ұйымдардың ерiктi түрдегi жарналары, Қазақстан Республикасының мемлекеттiк жер, материалдық-техникалық қорлары болып табылады.
Шарт және өзара есеп айырысу негiзiнде Шекара күзетуге қажеттi техникалық құралдарды, техника мен қару-жарақты, басқа да материалдық құралдарды Қазақстан Республикасының Қорғаныс Министрлiгiнен, Iшкi iстер министрлiгiнен, Ұлттық қауiпсiздiк комитетiнен алу ұйымдастырылсын.
Шекара қызметін адам күшiмен қамтамасыз етудi Қазақстан Республикасының Үкiметi заңға сәйкес әскерге шақырушылар қатарынан жүргiзедi.
Шекара қызметін ресурстармен қамтамасыз ету орталықтандырылған тәртiпте және жергiлiктi жерлерде мемлекеттiк және келiсiмдi бағамен сатып алу арқылы жүзеге асырылсын.

7. Мемлекеттiк шекараны күзету тұжырымдамасын
жүзеге асыру

Тұжырымдама мемлекеттiк шекараны қалыптастыру мен жайластыру және Қазақстан Республикасының Шекара қызметін дамыту Бағдарламасы арқылы, оның барлық ережелерiн Шекара қызметінiң қызметiне енгiзудi қамтамасыз ететiн нақты перспективалы және ағымдық жоспарларға байланысты жүзеге асырылады.
Жоспарлар мен бағдарламалар мазмұндарына, мерзiмдерiне, ресурстары мен орындаушыларына байланысты өзара байланыстырылады, олардың мемлекеттiк шекарадағы жағдайдың даму барысына қарай нақтыланып отыруы мүмкiн. Министрлiктердiң, өзге орталық және жергiлiктi атқару органдары мен басқа ұйымдар басшыларының келiсiмдерiн керек ететiн мәселелер Қазақстан Республикасының Үкiметi және тиiстi мемлекеттiк өкiмет пен басқару органдары арқылы шешiледi.
Тұжырымдаманы жүзеге асырудың Қазақстан Республикасы мен өзге мемлекеттердiң бiрлескен iс-қимылын қажет ететiн мәселелерiн шешу көпжақты және екiжақты шарттар мен келiсiмдер арқылы жүргiзiледi.
Жоспарлар мен бағдарламаларды әзiрлеу және оларды өмiрге енгiзу жөнiндегi жауапкершiлiк Қазақстан Республикасының Ұлттық қауіпсіздік комитетіне жүктеледi.
ЕСКЕРТУ. 7-бөлім өзгертілді - Қазақстан Республикасы Президентінің 1999.12.10. N 282 жарлығымен.

О Концепции охраны государственной границы Пограничной службой Комитета национальной безопасности Республики Казахстан

У К А 3 ПРЕЗИДЕНТА РЕСПУБЛИКИ КАЗАХСТАН от 17 января 1996 года № 2786. Утратил силу Указом Президента Республики Казахстан от 9 ноября 2011 года № 169

Сноска. Утратил силу Указом Президента РК от 09.11.2011 № 169.

Сноска. В заголовок и преамбулу внесены изменения - Указом Президента РК от 10 декабря 1999 г. N 282 U990282_ .

В целях укрепления и развития Пограничной службы Комитета

национальной безопасности Республики Казахстан и реализации решения

Совета Безопасности ПОСТАНОВЛЯЮ:

1. Утвердить Концепцию охраны государственной границы Пограничной

службой Комитета национальной безопасности Республики Казахстан

(прилагается).

Сноска. В пункт 1 внесены изменения - Указом Президента РК от 10

декабря 1999 г. N 282

U990282_

.

2. (Пункты 2 и 3 исключены - Указом Президента РК от 10 декабря

1999 г. N 282

U990282_

)

Президент

Республики Казахстан

УТВЕРЖДЕНА

Указом Президента Республики

Казахстан

от 17 января 1996 г. N 2786

КОНЦЕПЦИЯ

охраны государственной границы Пограничной службой

Комитета национальной безопасности Республики Казахстан

Настоящая Концепция определяет основы деятельности и строительства Пограничной службы в соответствии с принципами обеспечения безопасности Республики Казахстан.
Главными задачами разработки и внедрения данной Концепции являются: приведение деятельности Пограничной службы Комитета национальной безопасности Республики Казахстан по охране государственной границы в соответствие с Конституцией Республики Казахстан, политикой государства в области безопасности и обороны; содействие государственным органам и иным организациям в установлении, поддержании и развитии атмосферы взаимного доверия с сопредельными странами на государственной границе, расширении торгово-экономических, культурных и иных связей через границу; обеспечение в режиме границы приоритета международных договоров, ратифицированных Республикой Казахстан перед ее законами.
Концепция разработана на основе Конституции Республики Казахстан, законов Республики Казахстан "О государственной границе Республики Казахстан", "О Пограничных войсках Республики Казахстан", "Об обороне и Вооруженных Силах Республики Казахстан", "О всеобщей воинской обязанности и военной службе", "О статусе и социальной защите военнослужащих и членов их семей", а также документов по пограничным вопросам, принятых Советом глав государств и Советом глав правительств государств-участников Содружества Независимых Государств (далее - Содружества).

1. ОБЩИЕ ПОЛОЖЕНИЯ

Охрана государственной границы Республики Казахстан на суше, море, реках и иных водоемах осуществляется Пограничной службой и представляет собой систему политических, правовых, военных, экономических, режимных, оперативных, информационных и иных мер, проводимых с целью охраны и защиты государственных интересов Казахстана, его независимости, суверенитета и территориальной целостности.
1.1. Пограничная служба Комитета национальной безопасности Республики Казахстан - это специальная служба, предназначенная для охраны и зашиты государственной границы, предупреждения и пресечения посягательств на суверенитет и территориальную целостность Республики Казахстан на суше, море, озерах, реках и иных водоемах, а также ее экономических интересов на государственной границе.
Сноска. Пункт 1.1 - в редакции Указа Президента РК от 10 декабря 1999 г. N 282 U990282_ .
1.2. Пограничная служба в своей деятельности руководствуется Конституцией и законодательными актами Республики Казахстан, актами Президента, Правительства Республики Казахстан, международными договорами, а также нормативными правовыми актами Комитета национальной безопасности.
Сноска. В пункт 1.2 внесены изменения - Указом Президента РК от 10 декабря 1999 г. N 282 U990282_ .
1.3. Пограничная служба свою деятельность по охране государственной границы осуществляет во взаимодействии с силами и средствами министерств, иных центральных и местных исполнительных органов и других организаций, с привлечением на добровольной основе к охране границы граждан Республики Казахстан.
Сноска. В пункт 1.3 внесены изменения - Указом Президента РК от 10 декабря 1999 г. N 282 U990282_ .
1.4. Координация деятельности Пограничной службы и других органов обеспечения безопасности Республики Казахстан в сфере охраны государственной границы осуществляется Президентом, Правительством и Комитетом национальной безопасности Республики Казахстан.
Сноска. В пункт 1.4 внесены изменения - Указом Президента РК от 10 декабря 1999 г. N 282 U990282_ .
1.5. Функционирование Пограничной службы осуществляется в общей системе обеспечения безопасности Республики Казахстан, а также коллективной безопасности Содружества Независимых Государств. При этом разрабатываются и вводятся в действие механизмы и процедуры согласования взаимных интересов Пограничной службы Республики Казахстан и Пограничной службы (пограничной охраны) других государств.
1.6. Система охраны государственной границы и строительства Пограничной службы осуществляется на основе принципа разумной достаточности и с учетом обстановки, складывающейся в государстве в целом и в его отдельных регионах, а также тенденций ее развития.

2. ГОСУДАРСТВЕННАЯ ГРАНИЦА РЕСПУБЛИКИ КАЗАХСТАН

2.1. Государственная граница определяется международными договорами Республики Казахстан, ратифицированными Парламентом Республики Казахстан.
Исходя из провозглашенной Республикой Казахстан правопреемственности в отношении бывшего СССР, Казахстан подтверждает прохождение своей государственной границы, установленной международными договорами, включая акты об административно-территориальном разграничении Республики Казахстан и других государств бывших республик СССР.
2.2. Пограничная служба способствует организации и ведению

переговорного процесса по делимитации и демаркации государственной

границы Республики Казахстан и участвует в деятельности

соответствующих комиссий.

Сноска. В пункт 2.2 внесены изменения - Указом Президента РК от 10

декабря 1999 г. N 282

U990282_

.

3. ОСНОВНЫЕ НАПРАВЛЕНИЯ ДЕЯТЕЛЬНОСТИ

ПОГРАНИЧНОЙ СЛУЖБЫ, ПРИОРИТЕТЫ,

ФОРМЫ И СПОСОБЫ ОХРАНЫ

ГОСУДАРСТВЕННОЙ ГРАНИЦЫ

РЕСПУБЛИКИ КАЗАХСТАН

Основными направлениями деятельности Пограничной службы

Республики Казахстан являются:

3.1. В политической области:

обеспечение нерушимости государственной границы, территориальной целостности, независимости и суверенитета государства;
борьба с разведывательно-подрывной деятельностью иностранных специальных служб против Республики Казахстан и других государств участников Содружества во всех формах ее проявления на государственной границе и в пунктах пропуска через нее;
содействие государству в развитии деловых, добрососедских отношений с сопредельными странами;
содействие укреплению дружбы между народами, защите законных прав и свобод человека и гражданина на государственной границе и в приграничных районах Республики Казахстан;
обеспечение стабильности, безопасности на государственной границе в интересах государств-участников Содружества.
3.2. В экономической области:
охрана экономических интересов государства на государственной границе Республики Казахстан;
содействие таможенным органам в их деятельности на государственной границе;
содействие экономическим связям Республики Казахстан с зарубежными странами в пунктах пропуска через государственную границу;
создание необходимых условий для формирования единого экономического и таможенного пространства государств-участников Содружества.
3.3. В военной области:
охрана и защита государственной границы Республики Казахстан;
поддержание установленного режима государственной границы и режима в пунктах пропуска;
участие в решении задач безопасности и обороны на государственной границе Республики Казахстан.
3.4. В правовой и социальных областях:
участие в правовом обеспечении служебно-боевой деятельности войск, социальной защите военнослужащих и членов их семей, гражданского персонала, экономической и экологической безопасности государства, режимных мер на государственной границе;
участие в подготовке нормативных правовых актов Правительства по социальной защите военнослужащих и членов их семей в соответствии с действующим законодательством;
развитие системы правовой и социальной защиты военнослужащих Пограничной службы Республики Казахстан, участвующих в охране границ государств-участников Содружества, в соответствии с заключенными договорами (соглашениями), а также членов их семей.
3.5. В режимной области:
содействие органам внутренних дел в поддержании паспортно-пограничного режима.
3.6. В экологической области:
содействие государственным органам и иным организациям при проведении ими природоохранных, противоэпидемических и противоэпизоотических мероприятий в приграничных районах, во внутренних и территориальных водах Республики Казахстан.
3.7. Основные направления деятельности Пограничной службы реализуются в процессе осуществления ими служебно-боевой, оперативной, правовой, экономической, социальной деятельности.

Приоритеты, формы и способы охраны государственной границы:

3.8. Пограничная служба свою деятельность осуществляет на государственной границе исходя из характера конкретно складывающихся отношений между Республикой Казахстан и сопредельными государствами. При этом обеспечивается дифференцированный подход к решению вопросов охраны государственной границы на суше, на морских (озерных) и речных участках - от усиленной (жесткой) охраны до периодического контроля отдельных участков, где определяются оптимальные варианты расстановки и использования войсковых, иных сил и средств на оперативных и других направлениях.
Сноска. В пункт 3.8 внесены изменения - Указом Президента РК от 10 декабря 1999 г. N 282 U990282_ .
3.9. В условиях дальнейшего углубления демократических преобразований в Республике Казахстан и на ее государственной границе, сужения сферы применения на отдельных участках войсковых сил и средств, снятия и переноса рубежей инженерных сооружений, значительного увеличения потока лиц, транспортных средств и грузов, следующих через государственную границу, приоритетное значение придается повышению эффективности действий Пограничных службы на путях международных сообщений, усилению роли оперативной охраны границы, внедрению контрольно-поисковых форм и способов пограничной службы, а также созданию условий для развития хозяйственной деятельности граждан и организаций в пограничной зоне и полосе.
3.10. Учитывая сохраняющуюся опасность проведения через государственную границу скрытых форм противоправной деятельности, а также сокращения сферы применения войсковых, технических и режимных методов охраны государственной границы на отдельных направлениях, обеспечивать повышение роли оперативных методов. При этом основные усилия оперативных органов сосредоточивать на добывании информации в интересах рационального и эффективного использования сил и средств Пограничных службы; в оперативной охране границы - на борьбе с разведывательно-подрывной деятельностью иностранных спецслужб и организаций, противоправной деятельности преступных сообществ.
В соответствии с Законом Республики Казахстан "Об оперативно-розыскной деятельности" обеспечивать оптимальное функционирование оперативных органов Пограничной службы, их эффективное взаимодействие с территориальными органами Комитета национальной безопасности на местах в интересах охраны государственной границы.
Оперативную деятельность осуществлять на основе строгого соблюдения законности, конституционных прав и свобод граждан.
Сноска. В пункт 3.10 внесены изменения - Указом Президента РК от 10 декабря 1999 г. N 282 U990282_ .
3.11. Ориентировать деятельность Пограничной службы на выполнение возложенных на них задач, прежде всего, с опорой на помощь местного населения, государственных органов и иных организаций.
Продолжать работу по созданию в частях и подразделениях Пограничной службы освобожденных должностей офицеров и прапорщиков для непосредственной работы с местным населением, предусмотреть создание института участковых уполномоченных в приграничных районах для работы среди населения по его привлечению к охране границы.
Решение через органы местного государственного управления и самоуправления вопросов создания и функционирования системы льгот и преимуществ для членов добровольных дружин и внештатных сотрудников Пограничной службы, режима наибольшего благоприятствования в производственно-хозяйственной и иной деятельности для жителей приграничья.
3.12. Разработка и осуществление мер по созданию единой компьютерной системы пограничного контроля следующих через границу лиц, транспортных средств и грузов на основе автоматизированной проверки машиносчитываемых документов на право пересечения границы и создания информационного банка данных. Предусмотреть совместно с соответствующими организациями разработку и оснащение Пограничной службы аппаратурой паспортного контроля, средствами обнаружения человека в закрытых объемах, а также техническими средствами обеспечения режима в пунктах пропуска через границу.
3.13. Результаты деятельности Пограничной службы по охране границы оценивать, главным образом, по уровню соблюдения ее режима, эффективности ведения борьбы с подрывной деятельностью иностранных специальных служб против Республики Казахстан, а также надежности пресечения попыток незаконного пересечения границы лицами, самостоятельно или совместно с таможенными службами попыток нелегального ввоза в страну и вывоза из нее средств диверсий, оружия, наркотических, взрывчатых, отравляющих и радиоактивных веществ.
3.14. С целью эффективного обеспечения законности и правопорядка на государственной границе участвовать в совершенствовании законодательства Республики Казахстан о государственной границе и Пограничной службе, а также в подготовке законодательных актов об уголовной и административной ответственности за правонарушения на государственной границе.
Осуществлять курс на развитие и укрепление связей с пограничными войсками государств-участников СНГ и других сопредельных государств, в соответствии с подписанными договорами и соглашениями по пограничным вопросам.
3.15. На морских и прибрежных участках государственной границы приступить к комплексному применению морских, сухопутных и авиационных сил и средств, созданию оптимальной системы контроля в акватории казахстанского участка Каспийского моря с учетом развития систем наблюдения министерств, иных центральных и местных исполнительных органов.
Осуществить конкретные меры по реализации кораблестроительной Программы Республики Казахстан. При создании морских частей отказаться от морально и физически устаревших проектов кораблей (катеров).

4. СТРОИТЕЛЬСТВО ПОГРАНИЧНОЙ СЛУЖБЫ
РЕСПУБЛИКИ КАЗАХСТАН

Основные принципы

4.1. Строительство Пограничной службы решительно переориентировать на качественные параметры, и прежде всего, в техническом оснащении пограничных отрядов. Обеспечить переход к принципиально новым возможностям Пограничной службы по решению возложенных на них задач на основе проведения и широкого использования результатов фундаментальных, поисковых и прикладных научно-технических и военно-технических исследований. Существенно повысить роль научного прогнозирования и масштабы его использования при принятии перспективных решений по совершенствованию управления, структуры и технического оснащения Пограничной службы.
Сноска. В пункт 4.1 внесены изменения - Указом Президента РК от 10 декабря 1999 г. N 282 U990282_ .

Научно-техническая политика

4.2. Разработку и реализацию программы вооружения Пограничной службы и объемов приобретения техники для достижения максимальной эффективности охраны границы вести с учетом приоритетов соответствующих направлений служебно-боевой деятельности, а также необходимости перехода на использование вооружения и боевой техники, разработанной с полным учетом специфических условий пограничной службы, в том числе в других государствах-участниках Содружества.
Сноска. В пункт 4.2 внесены изменения - Указом Президента РК от 10 декабря 1999 г. N 282 U990282_ .
4.3. Осуществить переход от непрерывного (сплошного) инженерно-технического оборудования рубежей охраны границы сигнализационно-заградительными системами к практике прикрытия отдельных направлений комплексами со скрытой линейной частью, основанными на использовании последних достижений науки и техники, не восприимчивыми к воздействию мелких и средних животных, а в перспективе - с возможностью селекции нарушителя. Считать приоритетным направлением разработку средств распознавания нарушителей: радиолокационной, тепловизионной аппаратуры, телевидения, оптических приборов наблюдения и том числе электронно-оптических, обеспечивающих реальную идентификацию целей в ночных условиях на сухопутных и морских участках границы.
4.4. Разработать и осуществить систему военно-технического обеспечения охраны границы по уровням и звеньям от Центрального аппарата Пограничной службы до объединения соединения, части и подразделения. Всю систему разработок, поставок вооружения, военной и специальной техники, принятия их на вооружение Пограничной службы осуществлять преимущественно на конкурсной основе, исходя из всестороннего анализа пригодности к использованию в пограничной службе новых образцов и типов вооружения и техники.
Сноска. В пункт 4.4 внесены изменения - Указом Президента РК от 10 декабря 1999 г. N 282 U990282_ .

Развитие организационной структуры Пограничной службы

4.5. Развитие организационной структуры Пограничной службы должно отвечать ее предназначению.
Разработать критерии и осуществить поэтапный перевод пограничных соединений, частей и подразделений на категорийную классификацию с учетом оперативности и важности охраняемых участков, физикогеографических и климатических условий, сложности организационной структуры, состава техники и вооружения, других факторов.
Сноска. В пункт 4.5 внесены изменения - Указом Президента РК от 10 декабря 1999 г. N 282 U990282_ .
4.6. Осуществить реорганизацию комендатурского звена охраны государственной границы (в качественном и количественном аспектах), сохраняя (создавая) их только там, где существуют реальные сложности в управлении пограничными заставами. На направлениях активной оперативной обстановки и производственно-хозяйственной деятельности местного населения вблизи границы вести курс на создание пограничных комендатур оперативной направленности, способных с участием местного населения эффективно реагировать на изменения обстановки и успешно решать задачи.
4.7. (Пункт 4.7 исключен - Указом Президента РК от 10 декабря 1999 г. N 282 U990282_ )
4.8. Систему обеспечения экономических интересов Республики Казахстан на Каспийском море организовать с учетом образования новых субъектов международного права в этом регионе. В этих целях осуществить развертывание на этом направлении частей и подразделений Пограничной службы.
4.9. Обеспечить дальнейшее развитие и совершенствование системы пограничного контроля на путях международного сообщения.
В целях пресечения незаконного въезда на территорию Республики Казахстан и выезда за ее пределы граждан государств, не входящих в Содружество, организовать пограничный контроль на направлениях интенсивного груза-пассажирского потока через внутренние границы Республики Казахстан.
На вновь открывающихся пунктах пропуска через границу выставить дополнительные отдельные контрольно-пропускные пункты (ОКПП) или контрольно-пропускные пункты (КПП) с последующим повышением их статуса и реорганизацией в отряды пограничного контроля первой, второй и третьей категории. На предполагаемых направлениях интенсивного упрощенного пропуска через государственную границу проводить линию по формированию застав КПП, способных осуществлять комплексные функции по охране границы.
4.10. (Пункт 4.10 исключен - Указом Президента РК от 10 декабря 1999 г. N 282 U990282_ )

Организация и совершенствование управления
пограничной службой

4.11. Осуществить реорганизацию системы управления Пограничной службой, привести деятельность всех управленческих структур в решении вопросов служебно-боевой деятельности, хозяйственно-бытовых задач работе с кадрами в строгое соответствие со статусом Пограничной службы.
4.12. (Пункт 4.12 исключен - Указом Президента РК от 10 декабря 1999 г. N 282 U990282_ )
4.13. Служебно-боевую деятельность Пограничной службы оценивать главным образом по эффективности защиты жизненно важных интересов государства, общества и человека на государственной границе, а также по уровню охраны государственной границы, готовности сил и средств соединений, частей и подразделений к решению возложенных на них задач.
4.14. Предусмотреть, основываясь на законах Республики Казахстан "О государственной границе Республики Казахстан" и "О Пограничных войсках Республики Казахстан", разработку нормативных правовых актов и реализацию оптимальных решений по приведению служебно-боевой деятельности пограничных соединений, частей и подразделений в строгое соответствие с их требованиями.
4.15. Систему связи Пограничной службы строить как единую организационно-техническую систему, основу которой должны составлять стационарные сети, обеспечивающие все виды засекреченной связи до соединений (частей). Развитие полевых сетей должно обеспечивать решение задач управления как в обычных, так и в экстремальных условиях.
Обеспечить полную сопрягаемость стационарных и полевых сетей между собой, с системами связи Агентства правительственной связи при Комитете национальной безопасности, Министерства обороны Республики Казахстан, государственной сетью связи страны.
Сноска. В пункт 4.15 внесены изменения - Указом Президента РК от 10 декабря 1999 г. N 282 U990282_ .
4.16. Основным направлением внедрения средств автоматизации в органы управления Пограничной службы является создание автоматизированных систем. На первом этапе создание автоматизированной системы информационного обеспечения (АСИО) оперативного звена управления Пограничной службы (Центральный аппарат Пограничной службы, управления пограничных отрядов, отрядов пограничного контроля, ОКПП, частей боевого обеспечения и обслуживания), а также дальнейшее развитие практики применения персональных электронно-вычислительных машин, в том числе на тактическом уровне локальные сети. Органы управления соединений и частей на этом этапе оснащаются автономными серийными средствами автоматизации, которые позволят обеспечить их информационную и программную совместимость с АСИО.
На втором этапе - осуществить работы по внедрению в Пограничную службу средств автоматизации, создать автоматизированную систему управления (АСУ), охватывающую все основные органы управления Пограничной службы.
АСУ Пограничной службы должна предусматривать в своем составе как стационарные вычислительные центры, так и подвижные в тактическом звене управления и обеспечивать управление силами и средствами Пограничной службы в обычных и экстремальных условиях.
Сноска. В пункт 4.16 внесены изменения - Указом Президента РК от 10 декабря 1999 г. N 282 U990282_ .

Комплектование Пограничной службы

4.17. Привести численность военных кадров в соответствие с новыми задачами Пограничной службы, определив перспективную потребность в офицерском составе различного профиля и уровня образования.
Подготовку и переподготовку офицеров осуществлять в Военном институте Комитета национальной безопасности Республики Казахстан.
Разработать механизм комплектования Пограничной службы офицерами, прапорщиками и мичманами за счет выпускников учебных заведений Министерства обороны, Комитета национальной безопасности, Министерства внутренних дел, гражданских высших и средних специальных учебных заведений Республики Казахстан на контрактной основе, а также военно-учебных заведений государств-участников Содружества.
Сноска. В пункт 4.17 внесены изменения - Указом Президента РК от 10 декабря 1999 г. N 282 U990282_ .
4.18. Предусмотреть дальнейшее совершенствование управления профессиональным отбором кандидатов на учебу в военно-учебные заведения.
Внести необходимые изменения в существующую систему подбора и расстановки офицерских кадров, обеспечить более широкое использование в этой работе существующих общественных институтов (офицерских собраний, постоянно действующих аттестационных комиссий и т.д.).
4.19. В комплектовании Пограничной службы осуществлять последовательный переход на смешанный принцип замещения должностей солдат, матросов, сержантов и старшин: за счет призыва граждан на военную службу на основе всеобщей воинской обязанности и на контрактной основе.
В последующем, по мере создания экономических и социальных предпосылок, изучить перспективы перехода к профессиональной пограничной охране.
4.20. В призывной работе усилия направить на улучшение качества отбора призывников для прохождения службы в Пограничной службе.

Подготовка Пограничной службы

4.21. В подготовке Пограничной службы основные усилия сосредоточить на повышении пограничной, специальной, правовой, технической подготовки как индивидуально всех категорий военнослужащих, так и подразделений, частей и соединений.
Сноска. В пункт 4.21 внесены изменения - Указом Президента РК от 10 декабря 1999 г. N 282 U990282_ .
4.22. Пересмотреть и привести в соответствии с современными требованиями всю систему подготовки и повышения квалификации офицерских кадров, создав целостную систему их непрерывного образования.
Подготовку прапорщиков (мичманов), сержантов и солдат-специалистов по основным профессиям для Пограничной службы организовать в собственных действующих и вновь формируемых школах младших специалистов и учебных центрах Пограничной службы, а военнослужащих малочисленных специальностей для сухопутных частей, специалистов для морских, авиационных, инженерно-строительных частей за счет призыва на действительную военную службу лиц, получивших нужную специальность в гражданских учебных заведениях Республики Казахстан и в соответствующих военных учебных заведениях Пограничных войск государств-участников Содружества на договорных началах и компенсационной основе. В целях повышения профессиональной компетентности прапорщиков (мичманов) организовать их плановую переподготовку и доподготовку на специальных курсах.
Совершенствование выучки военнослужащих-выпускников учебных формирований продолжать по месту их дальнейшей службы.

Воспитательная работа с личным составом.
Правовая защита военнослужащих Пограничной службы

4.23. Осуществить коренную перестройку всей системы организационной, воспитательной, патриотической, интернациональной и кадровой деятельности созданных воспитательных структур Пограничной службы.
Основное внимание в деятельности воспитательных органов, как составной части органов военного управления, направить на:
воспитание личного состава, выработку и реализацию мер по укреплению воинской дисциплины, предупреждение правонарушений среди военнослужащих, сплочение многонациональных воинских коллективов;
осуществление воспитательного влияния на формирование новых подходов в решении служебно-боевых задач Пограничной службы;
выработку и проведение в жизнь, на основе широких социологических исследований, мер по обеспечению высокой боевой готовности и эффективности пограничной службы;
внедрение в повседневную жизнь Пограничной службы системы мер

по эффективному обеспечению прав военнослужащих в вопросах

повседневного воинского труда и отдыха;

содействие правовой защите военнослужащих и членов их семей,

рабочих и служащих Пограничной службы;

организацию эффективного взаимодействия с органами местного

государственного управления и самоуправления.

Сноска. В пункт 4.23 внесены изменения - Указом Президента РК от 10

декабря 1999 г. N 282

U990282_

.

5. РАЗВИТИЕ СОЦИАЛЬНОЙ СФЕРЫ

ПОГРАНИЧНОЙ СЛУЖБЫ

5.1. В деятельности органов управления и военных кадров на всех уровнях придать приоритетное значение решению социальных вопросов, повышению уровня жизни личного состава Пограничной службы, прежде всего в подразделениях, непосредственно охраняющих государственную границу.
5.2. Осуществить меры по совершенствованию системы льгот военнослужащим, приведению их в соответствие с Законом Республики Казахстан "О статусе и социальной защите военнослужащих и членов их семей", а также с учетом физико-географических и климатических условий охраны границы на различных ее участках.
5.3. На конкурсной основе разработать пограничные знаки воинской доблести и иную символику (знамена, вымпелы, форма одежды, эмблемы, погоны, шевроны и т.п.) Пограничной службы Республики Казахстан, разработать их статус и механизм применения.
5.4. В условиях функционирования принципиально нового экономического механизма хозяйственных отношений привести систему тылового, финансового и технического обеспечения Пограничной службы в соответствие с задачами дальнейшего развития.
5.5. Капитальное строительство развивать за счет средств республиканского бюджета на содержание Пограничной службы, инвестиций, привлечения мощностей государственных и кооперативных организаций, реконструкции и расширения собственной строительной базы, повышения самостоятельности и совершенствования структур и органов управления строительством.
Расквартирование личного состава Пограничной службы при создании новых рубежей охраны государственной границы преимущественно осуществлять в населенных пунктах приграничья, где имеются условия для строительства современного жилья, трудоустройства членов семей военнослужащих, обучения и воспитания детей.
5.6. В повышении уровня медицинского обеспечения Пограничной службы расширить объем специализированной медицинской помощи. Создать систему гинекологической и педиатрической помощи членам семей военнослужащих. Привести в соответствие с нормативами и решаемыми задачами возможности медицинских пунктов, госпиталя, санитарно-эпидемиологических учреждений, организационно-штатную структуру всех звеньев медицинской службы. Удовлетворить потребности медицинской службы в современных материально-технических средствах для качественного проведения лечебно-диагностических и профилактических мероприятий.
Изучить и внести в Правительство предложения по созданию лечебно-профилактических учреждений Пограничной службы Республики Казахстан (санаторий, дом отдыха).

6. РЕСУРСНОЕ ОБЕСПЕЧЕНИЕ ПОГРАНИЧНОЙ СЛУЖБЫ

6.1. Основным источником содержания Пограничной службы являются денежные средства, выделяемые из государственного бюджета установленным порядком, а также добровольные взносы организаций независимо от форм собственности, государственные земельные, материально-технические фонды Республики Казахстан.
Организовать приобретение технических средств охраны границы, техники и вооружения, других материальных средств у Министерства обороны, Министерства внутренних дел, Комитета национальной безопасности Республики Казахстан на основе договоров и взаиморасчетов.
Обеспечение людскими ресурсами Пограничной службы производится Правительством Республики Казахстан из призывного контингента в соответствии с действующим законодательством.
Обеспечение Пограничной службы ресурсами осуществлять как по государственным, так и по договорным ценам на продукцию, приобретаемую в централизованном порядке и на местах.

7. РЕАЛИЗАЦИЯ КОНЦЕПЦИИ ОХРАНЫ
ГОСУДАРСТВЕННОЙ ГРАНИЦЫ

Концепция реализуется через Программу формирования и обустройства государственной границы и развития Пограничной службы Республики Казахстан, в конкретных перспективных и текущих планах, обеспечивающих внедрение в деятельность Пограничной службы всех ее положений.
Планы и программы взаимно увязываются между собой по содержанию, срокам, ресурсам и исполнителям, они могут уточняться в зависимости от динамики развития обстановки на государственной границе. Вопросы, требующие согласования с руководителями министерств, иных центральных и местных исполнительных органов и других организаций решаются через Правительство и соответствующие органы государственной власти и управления Республики Казахстан.
Решение вопросов реализации Концепции, требующих совместных действий Республики Казахстан и других государств, осуществляется на основе многосторонних и двусторонних договоров и соглашений.
Ответственность за разработку планов и программ и их внедрение в жизнь возлагается на Комитет национальной безопасности Республики Казахстан.
Сноска. В раздел 7 внесены изменения - Указом Президента Рк от 10 декабря 1999 г. N 282 U990282_ .