"Пайдалы қазбаларды Барлауға және Өндіруге және жер қойнауын басқа мақсатта пайдалануға Гоелогиялық және/немесе Тау-кендік жер бөлігін беру тәртібі жөнінде" Нұсқауын бекіту туралы

Бұйрық Қазақстан Республикасының Табиғи ресурстар және қоршаған ортаны қорғау министрлігі 2000 жылғы 16 ақпандағы N 74-П Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің Нормативтік құқықтық актілерді тіркеу басқармасы 2000 жылғы 17 наурызда өзгертулер мен толықтырулар енгізіліп тіркелді. Тіркеу N 1087. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары - Қазақстан Республикасы Индустрия және жаңа технологиялар министрінің 2013 жылғы 18 сәуірдегі № 126 бұйрығымен

Ескерту. Күші жойылды - ҚР Премьер-Министрінің орынбасары - ҚР Индустрия және жаңа технологиялар министрінің 18.04.2013 № 126 бұйрығымен (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

Қазақстан Республикасының Үкiметiнiң 1999 жылғы 21 шiлдедегi "Қазақстан Республикасында пайдалы қазбалар кен орындарын игеру кезiнде жер қойнауын қорғаудың бiрыңғай Ережелерiн" iске асыру мақсатында Бұйырамын:
1. "Пайдалы қазбаларды Барлауға және Өндiруге және жер қойнауын басқа мақсатта пайдалануға Геологиялық және/немесе Тау-кендiк жер бөлiгiн беру тәртiбi жөнiнде" Нұсқауы бекiтiлсiн.
2. "Пайдалы қазбаларды Барлауға және Өндiруге және жер қойнауын басқа мақсатта пайдалануға Геологиялық және/немесе Тау-кендiк жер бөлiгiн беру тәртiбi жөнiнде" Нұсқауы оны Қазақстан Республикасының Әдiлет министрлiгiнде тiркеген күннен бастап күшiне енедi.

Министрдің
міндетін атқарушы

"Келісілген" Қазақстан Республикасының
Қазақстан Республикасының Табиғи ресурстар және қоршаған
Инвестициялар жөніндегі ортаны қорғау министрінің
агенттігінің Төрағасы міндетін атқарушының
16.02.2000 ж. 16.02.2000 ж. N 74-П бұйрығымен
Бекітілген

Жер қойнауын барлауға және пайдалы қазбаларды
өндіруге және басқа мақсаттарға пайдалануға
Геологиялық және/немесе Тау-кендiк жер
бөлiктерiн беру тәртібі туралы Нұсқау

1. Жалпы ережелер

1. Осы нұсқау Қазақстан Республикасының Президентiнiң Заң ретiнде күшi бар 1996 жылғы 27 қаңтардағы N 2828 U962828_ "Жер қойнауы және жер қойнауын пайдалану жөнiнде", 1995 жылғы 28 маусымдағы N 2350 U952350_ "Мұнай жөнiнде" Жарлықтарына, Қазақстан Республикасының 1999 жылғы 11 тамыздағы N 467-1 ҚРЗ "Қазақстан Республикасының жер қойнауын пайдалану мәселелерi және мұнай операцияларын жүргiзу жөнiндегi кейбiр Заңды актiлерiне өзгертулер және толықтырулар енгiзу туралы" Заңына және Қазақстан Республикасының Yкiметiнiң 1999 жылғы 21 шiлдедегi N 1019 P991019_ Қаулысымен бекiтiлген пайдалы қазбалар кен орындарын игеру кезiнде жер қойнауын қорғаудың бiрыңғай ережелерiнiң /ЖҚҚБЕ/ талаптарына сәйкес жасалған. Z100291 қараңыз
Нұсқау барлау үшiн Геологиялық жер бөлiктерiн, пайдалы қазбаларды өндiруге және пайдалы қазбаларды өндiрумен байланысты емес жер асты ғимараттарын салуға және пайдалануға, сонымен қоса мұнайды, газды және басқа заттарды және материалдарды жер астында сақтауға, жер қойнауына зиянды заттарды, радиобелсендi қалдықтарды көмуге және қалдық суларды ағызуға Тау-кендiк жер бөлiктерiн берудiң бiрыңғай тәртiбiн белгiлейдi.
2. Геологиялық жер бөлiгi - келiсiм-шарттың бөлiнбейтiн бөлiгi болып табылатын, жер қойнауын пайдаланушы барлауды жүргiзуге құқықты жер қойнауы телiмiн сызбаша және жазбаша сипаттайтын барлау, бiрiктiрiлген барлау және өндiру Келiсiм-шартына қосымшасы.
3. Тау-кендiк жер бөлiгi - Келiсiм-шарттың бөлiнбейтiн бөлiгi болып табылатын, сервитут рәсiмделген жағдайда жеке құжат болып табылатын, жер қойнауын пайдаланушыға өндiрудi, барлаумен және/немесе өндiрумен байланысты емес жер асты ғимараттарын салуға немесе сервитутты iске асыруға бөлiнген жер қойнауы телiмдерiн сызбаша және жазбаша сипаттайтын өндiру, барлау және/немесе өндiрумен байланысты емес жер асты ғимараттарын салуға және/немесе пайдалануға жасалған Келiсiм-шарттарының қосымшасы.
4. Пайдаланылатын Геологиялық және/немесе Тау-кендiк жер бөлiгiнiң шегiнен тыс орналасқан жер қойнауы телiмдерiн оларға қосу, жаңа Геологиялық және/немесе Тау-кендiк жер бөлiгiн алуға белгiленген тәртiппен жүргiзiледi.
5. Пайдалы қазбаларды өндiрудi жүргiзетiн жер қойнауын пайдаланушы игерiлген тау-кен қазылымдарын немесе жер қойнауы бөлiгiн жер асты ғимараттарын салуға, немесе тау-кен қазылымдарында пайдалы қазбаларды өндiрумен байланысты емес объектiлердi орналастыруға пайдалануға шешiм қабылдаса, онда пайдалы қазбаларды өндiруге Тау-кендiк жер бөлiгi бар екенiнен тәуелсiз, ол бұл жұмыстарды бастаудан бұрын осы Нұсқауға сәйкес пайдалы қазбаларды өндiрумен байланысты емес мақсатқа Тау-кендiк жер бөлiгiн алуға мiндеттi.
6. Пайдалы қазбалар орналасқан алаңда немесе бұрын тау-кенқазылымдарымен игерiлген тау-жыныстары қабаттарында жер асты ғимараттарын салуға Тау-кендiк жер бөлiгiн алудан бұрын жер қойнауын пайдаланушы жер қойнауын қорғаудың және пайдаланудың аймақтық мемлекеттiк басқармасынан құрылыс алаңының жағдайы жөнiнде тұжырым алуы мiндеттi.

2. ПАЙДАЛЫ ҚАЗБАЛАРДЫ БАРЛАУҒА ГЕОЛОГИЯЛЫҚ ЖЕР БӨЛIКТЕРIНIҢ
ЖОБАЛАРЫНА НЕГIЗГI ТАЛАПТАР

7. Геологиялық жер бөлiгiн алу өтiнiшiнде келесi мәлiметтер болуы мiндеттi:
- сұралынған аумақтың болашағы жөнiнде қысқаша геологиялық сипаттама;
- бұрыштық нүктелердiң географиялық координаттары және Геологиялық жер бөлiгiнiң жалпы ауданы;
- Геологиялық жер бөлiгiнiң көрнектiлiгiн қамтамасыз ететiн масштабтағы картограмма.

3. ПАЙДАЛЫ ҚАЗБАЛАРДЫ ӨНДIРУГЕ ТАУ-КЕНДIК ЖЕР БӨЛIКТЕРIНIҢ
ЖОБАСЫНА НЕГIЗГI ТАЛАПТАР

8. Жер қойнауын пайдаланушыға өндiруге Тау-кендiк жер бөлiгi пайдалы қазба кен орнының толық аумағына немесе оның бөлiгiне берiледi.
Аумағы үлкен немесе бiрнеше жеке пайдалы қазбалар жатқанынан құралған кен орнын игергенде Тау-кендiк жер бөлiктерi бiрнеше жер қойнауын пайдаланушыларға берiлуi мүмкiн.
9. Берiк пайдалы қазбаларды өндiруге берiлген Тау-кендiк жер бөлiгiнiң шектерi, тау жыныстарының ығысу зонасын, кенiш кемерi аумағын және жер асты тау-кен қазылымдарының таралу шектерiн ескере отырып, бекiтiлген қорлар шегiмен анықталады.
10. Техногендiк минералдық түзлiмдердi /қождар, кондициядан тыс рудалар үйiндiлерi, байыту қалдықтары т.б./ өндiруге Тау-кендiк жер бөлiгiнiң шектерi маркшейдерлiк жоба негiзiнде анықталады.
Байыту фабрикаларының тұнбаларында жинақталған техногендiк минералдық түзiлiмдердiң Тау-кендiк жер бөлiгiнiң шектерiн анықтағанда, Тау-кендiк жер бөлiгiнiң шегi жер-асты суларының ластануына бақылау үшiн пайдаланылатын гидрогеологиялық ұңғыларды қоса анықталуға мiндеттi.
11. Мұнай және газ кен орындарының Тау-кендiк жер бөлiгiнiң шектерi мемлекеттiк баланста тұрған қорлардың шегiмен анықталады.
Егер өндiру шек сыртына су толтыруды қолдану арқылы жүргiзiлсе, Тау-кендiк жер бөлiгiнiң шегi шек сыртындағы су толтыру ұңғыларының шегiмен белгіленедi.
Бiр өнеркәсiптiк алаңда мұнай және газ деңгейлерiн екi немесе одан да көп жер қойнауын пайдаланушылармен игеру жүргiзген жағдайда, осы Нұсқаумен белгiленген тәртiппен екi немесе одан да көп Тау-кендiк жер бөлiктерi рәсiмделуi мiндеттi.
12. Жер астында газдандыру тәсiлiмен игерiлiп жатқан көмiр кен орындарында көмiрдi өндiруге Тау-кендiк жер бөлiгiн беру, сонымен қоса ашық немесе жер асты тәсiлдерiмен игерiлiп жатқан кен орындарында жер астында газдандыруға Тау-кендiк жер бөлiктерiн беру, тек қана арнайы жобалық жұмыстар жасалған және жер астында газдандыру станциялары ауданында тау-кендiк жұмыстардың қауiпсiздiгi және газдандырудың көршi пайдалы қазбалар кен орындарына зиянды әсерiнiң жоқтығына сараптамалық тұжырым болғанда ғана берiледi.
13. Минералдық-шипалық сулар, шипалық лайлар және шаруашылықтың ауыз-сулық сумен қамтамасыз етуге және суландыруға пайдаланылатын кен орындарындағы су алғыш құрылымдардың Тау-кендiк жер бөлiктерiнiң шектерi Қазақстан Республикасының санитарлық-эпидемиологиялық қызметiмен келiсiмделген су көздерiн игеру жобасында белгiленген санитарлық қорғандық зона шегiне сәйкес болуы мiндеттi.
14. Тау-кендiк жер бөлiгi шегiне кiрген, жер қойнауын пайдаланушының әрекетi әсерiнде дара игеруге жарамсыз жағдайға келген баланстық қорлар /желiлер, жатқындар/, жер қойнауын пайдаланушылармен жер қойнауын пайдалану төлемдерiмен қоса өтелуге мiндеттi.
15. Пайдалы қазбалар кен орнын немесе оның бөлiгiн өндiруге Тау-кендiк жер бөлiгi, негiзгi және онымен бiрге орналасқан пайдалы қазбалардың және олардағы компоненттердiң қорлары "Жер қойнауы және жер қойнауын пайдалану жөнiнде", "Мұнай туралы" Жарлықтарға және басқа да нормативтiк құқықтық актiлерге сәйкес бекiтiлген жағдайда берiледi.

4. ЖЕР ҚОЙНАУЫН ПАЙДАЛЫ ҚАЗБАЛАРДЫ ӨНДIРУМЕН БАЙЛАНЫСТЫ
ЕМЕС МАҚСАТТА ПАЙДАЛАНУҒА ТАУ-КЕНДIК ЖЕР БӨЛIГI
ЖОБАЛАРЫНА НЕГIЗГI ТАЛАПТАР

16. Тау-кендiк жер бөлiгi тек қана геологиялық құрылымы, тау-кендiк техникалық және гидрогеологиялық жағдайлары қажет дәлдiкпен зерттелген, жақын орналасқан пайдалы қазбалар кен орындарын игерудi күрделендiрмейтiн, жер қойнауына көмiлген зиянды заттар мен өндiрiс қалдықтарының таралуына жол бермейтiн жер қойнауы бөлiктерiне берiледi.
17. Тау-кендiк жер бөлiктерiнiң шектерi жобаланған жер асты ғимараттарының тау жыныстарының ығысу және опырылу зоналарын, сонымен қоса бұл ғимараттарды қалыпты пайдалануды қамтамасыз ететiн қорғандық және барьерлiк кен дiңгектердi, санитарлық зоналарды және объектiнi пайдалану кезiндегi мүмкiн экологиялық әсердi ескерген, техникалық шекпен анықталады.
Зиянды заттарды, өндiрiс қалдықтарын көмгенде және қалдық суларды ағызғанда, Тау-кендiк жер бөлiктерiнiң шектерi оларды белгiленген шекте оқшаулау қамтамасыз етiлетiн жер қойнауы бөлiгiмен анықталады.
18. Пайдалы қазбаларды өндiруге жұмыс iстеп тұрған кәсiпорындардың пайдаланылған тау-кен қазылымдарын пайдалы қазбаларды өндiрумен байланысты емес ғимараттар салуға және пайдалануға Тау-кендiк жер бөлiгiн беру тек қана пайдаланылатын ғимараттар мен игерiлген кен орындарының өзара зиянды әсерi болмаса ғана берiледi.

5. ПАЙДАЛЫ ҚАЗБАЛАРДЫ ӨНДIРУГЕ ТАУ-КЕНДIК ЖЕР БӨЛIГIНIҢ
ЖОБАСЫНЫҢ МАЗМҰНЫ

19. Тау-кендiк жер бөлiгiнiң жобасы түсiнiктеме жазбасынан және сызбалық құжаттардан құралуы мiндеттi.
Түсiнiктеме жазбасында Тау-кендiк жер бөлiгiнiң қандай мақсатқа сұранылатыны, сонымен қоса келесi мәселелер көрсетiледi:
- Тау-кендiк жер бөлiгi жобасын жасаған ұйымның атауы;
- сұралынған Тау-кендiк жер бөлiгiнiң аумағының жалпы мәлiметтерi /географиялық және әкiмшiлдiк орналасуы, алаң көлемi, ауыл шаруашылықтық және орман жерлерiнiң сипаттамасы, құрылыстар, пайдалану т.б./;
- кен орнының қысқаша геологиялық сипаттамасы /қабаттардың, руданың көлемi және құлау элементтерi т.б./, геологиялық құрылымы, тау-кендiк техникалық және гидрогеологиялық жағдайлары, iргелес тау-кендiк жер бөлiктерi жөнiнде жалпылама мәлiметтер;
- кен орнының барлану дәрежесi, негiзгi және онымен бiрге орналасқан пайдалы қазбалардың бекiтiлген қорларының мөлшерi, сапасы жөнiнде /әрбiр жатқынға, қабатқа, желiге жеке-жеке/, кен орны ашық игерiлген кезде аршу жыныстары жөнiнде мәлiметтер;
- Тау-кендiк жер бөлiгiнiң шектерiн есептеу және бұрыштық нүктелердiң географиялық координаттары;
- игеру тереңдiгi;
- Тау-кендiк жер бөлiгiнiң орналасуының көрнектiлiктi қамтамасыз ететiн масштабтағы картограммасы.
Түсiнiктеме жазбасы оны ұзақ мерзiмге сақтауды қамтамасыз ететiн түптемемен тапсырылады.
Сызбалық материалдар ситуациялық /шолыма/ картадан, жер бетiнiң топографиялық пiшiнiнен, геологиялық карталардан және қималардан құралуы мiндеттi.
Жер бетiнiң топографиялық пiшiнiнде келесi мәлiметтер көрсетiлуi мiндеттi:
- жер бетiнiң рельефi және тұрақты геодезиялық жүйенiң пункттерi, орман және ауыл шаруашылық жерлерiнiң шектерi, кен орны аумағында және оған жақын орналасқан құрылыстар, ғимараттар, бұрыштық нүктелерi көрсетiлген сұранылған Тау-кендiк жер бөлiктерiнiң шектерi, су объектiлерi, жер бетi және жер асты коммуникациялары, тау-кен қазылымдарының және барлау ұңғыларының ернеулерi, пайдалы қазбалар жатқындарының жер бетiне немесе көмбелер астына шығуы, бекiтiлген қорлардың шегi.
Топографиялық пiшiннiң бос бөлiгiнде тау-кендiк жер бөлiгiнiң ауданының /км2/ жазық беткейге кескiндемесi, бұрыштық нүктелердiң географиялық координаттарының мағынасы, игеру тереңдiгi /абсолюттiк белгi немесе геологиялық немесе стратиграфиялық шегi/, кен орнының географиялық координаттары, пiшiндi толтыру күнi көрсетiледi.
Топографиялық пiшiннiң масштабы пайдалы қазбаларды өндiруге немесе басқа мақсаттарға пайдалануға белгiленген жер қойнауы көлемiне байланысты, онда техникалық мәселелердi және Тау-кендiк жер бөлiгiнiң шектерiн анықтау есептерiн айтарлықтай дәлдiкпен шешуге мүмкiндiк беретiндей масштабта қабылданады.
Тау-кендiк жер бөлiгiн алуға тапсырылған топографиялық пiшiннiң бiр данасы бұрыштаманың, мөрдiң тұрақтылығын және ұзақ мерзiмдi сақтауды қамтамасыз ететiн полотнолық калькiде, лавсанда немесе басқа материалдарда жасалуы мiндеттi.
Геологиялық карталарда және қималарда: кен орнының және оған жақын аумақтың геологиялық құрылымы, пайдалы қазбалардың жатқындарының шегi, олардың жер бетiне немесе көмбелер астына шығуы, тектоникалық бұзылымдар, пайдалануға жарамсыз үзiлу, сүйiрлену орындары және басқа да телiмдерi; кен орнының және оған жақын аумақтың гидрогеологиялық және инженерлiк-геологиялық жағдайлары; сұранылған Тау-кендiк жер бөлiгiнде пайдалы қазбалар қорларын және тереңдiкке есептеу шектерi көрсетiлуi мiндеттi.
20. Көмiрдi өндiруге Тау-кендiк жер бөлiгiнiң жобасындағы геологиялық қималарда Тау-кендiк жер бөлiгiнiң жобаланған шегi бейнеленген барлық барланған қабаттар көрсетiлуi мiндеттi.
Екi және одан да көп қабаттардан құралатын көмiрдi өндiруге Тау-кендiк жер бөлiгiнiң шегi, ығысу бұрышын ескере отырып, ең шеткi бұрыштық нүктелердiң топографиялық пiшiндегi кескiндемелерi арқылы анықталады.
21. Мұнайды және газды өндiруге Тау-кендiк жер бөлiгi жобасында геологиялық карта орнына, қажет дәлдiкпен техникалық мiндеттердi және Тау-кендiк жер бөлiгi шектерiн анықтау есептерiн жүргiзуге мүмкiн масштабта қорлар шегi көрсетiлген әрбiр өнеркәсiптiк мұнай немесе газ деңгейлерiнiң құрылымдық картасы берiлуi, сонымен қоса өнiмдi свиталар мен деңгейлердiң орналасу тереңдiгi көрсетiлген, құрылымдық картамен сәйкестелген геологиялық қималар берiлуi мiндеттi.
22. Пайдалы қазбаларды геологиялық-технологиялық және басқа қалыптаспаған тәсiлдермен /жер астында ерiту, күкiрттi жер астында ерiту т.б./ өндiргенде осы нұсқаудың 19-тармағындағы талаптарға қосымша, Тау-кендiк жер телiмiнiң жобасында, орналасқан жыныстардың, үстiңгi және табандағы қабаттардың су өткiзгiштiк қасиеттерi, басқа сулы қабаттардан оқшаулануы жөнiнде қысқаша сипаттамалары, сонымен қоса жер астында ерiтуге қолданылатын реагенттердiң және алынатын технологиялық ерiтiндiлердiң сипаттамалары берiлуi мiндеттi.
23. Минералдық шипалық суларды /лайларды/ өндiруге Тау-кендiк жер бөлiгiн алу үшiн осы Нұсқаудың 19-тармағында көрсетiлген талаптарға қосымша келесi мәлiметтер берiледi:
кен орындарын техникалық және экономикалық ұтымды игерудi, оларды сарқылудан, ластанудан сақтауға, құрамының және минералдық сулардың шипалық қасиеттерiнiң нашарламауына кепiлдiк беретiн мақсатында жасалған, гидрогеологиялық негiзделген өндiрудiң технологиялық пiшiнi. Минералды сулар кен орындарын игерудiң технологиялық пiшiнi Қазақстан Республикасының Төтенше жағдайлар жөнiндегi агенттiгiнiң және Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау, мәдениет және спорт Министрлiгiнiң жергiлiктi органдарымен келiсiмдеу арқылы жер қойнауын пайдаланудың және қорғаудың аумақтық мемлекеттiк органдарымен бекiтiледi.
24. Пайдалы қазбаларды өндiруге Тау-кендiк жер бөлiгi жобасына келесi мәлiметтер қоса берiлуi мiндеттi:
- пайдалы қазбалар қорларын бекiту жөнiндегi және ұсыныстар жасалған қорлар жөнiндегi Мемлекеттiк комиссияның /қорлар жөнiндегi Аумақтық комиссияның/ хаттамасының көшiрмесi;
- Тау-кендiк жер бөлiгi шегiндегi қорлар жөнiнде Қорлар жөнiндегi Мемлекеттiк комиссияның сараптамалық тұжырымы және жер қойнауын қорғау және пайдалану жөнiндегi аумақтық мемлекеттiк органның Тау-кендiк жер бөлiгi шегiндегi қорлардың саны және сапасы, сонымен қоса жобамен ескерiлген пайдалы қазбалар кен орнын толық және жан-жақты пайдалану жөнiнде тұжырымы;
- өндiрудiң жер бетi суларына, iшкi су қоймаларының акваториiне, теңiз жағалауы зоналарына әсерi болған жағдайда, - жер қойнауын қорғау және пайдалану жөнiндегi Мемлекеттiк орган берген суды арнайы пайдалануға рұқсаты;
- Тау-кендiк жер бөлiгiнiң жобасы арнайы мамандандырылған жобалау ұйымымен жасалып, оның басшысымен бекiтiледi, немесе жобалау жұмыстарына лицензиясы бар ұйыммен /лицензияның рет санын көрсету арқылы/ жасалып, жер қойнауын пайдаланушымен бекiтiледi.

6. ЖЕР ҚОЙНАУЫН ПАЙДАЛЫ ҚАЗБАЛАРДЫ ӨНДIРУМЕН БАЙЛАНЫСТЫ
ЕМЕС МАҚСАТҚА ПАЙДАЛАНУҒА ТАУ-КЕНДIК ЖЕР БӨЛIГI
ЖОБАСЫНЫҢ МАЗМҰНЫ

25. Жер қойнауын пайдалы қазбаларды өндiрумен байланысты емес мақсатқа пайдалануға Тау-кендiк жер бөлiгi жобасында осы Нұсқаудың 19-тармағында көрсетiлген талаптарға қосымша келесi мәлiметтер болуы мiндеттi:
- сұралынған Тау-кендiк жер бөлiгi үстiндегi аумақ жөнiнде жалпы мәлiметтер;
- жер асты ғимараттарын салу жобаланған жердегi пайдалы қазбалар кен орындары, сонымен қоса тау-кендiк жұмыстар және пайдалы қазбаларды өндiруге және пайдалы қазбаларды өндiрумен байланысты емес мақсаттарға берiлген Тау-кендiк жер бөлiктерi жөнiндегi мәлiметтер. Егер Тау-кендiк жер бөлiгi - жойылған, консервацияланған, немесе пайдалы қазбаларды өндiрiп жатқан ұйымдардың пайдаланылған тау-кен қазылымдарын пайдалану үшiн сұралынған болса, қосымша бұл ұйым жайында қысқаша мәлiметтер, сонымен қоса кен орнын аршу пiшiнi және игеру жүйесi, пайдалануға жататын тау-кен қазылымдары және бұрғылау ұңғылары жөнiнде қысқаша мәлiметтер берiледi;
- Тау-кендiк жер бөлiгiнiң аумақтық және тiк деңгейлiк шегiн Тау-кендiк жер бөлiгiне кiретiн жер асты кеңiстiгiн анықтау арқылы негiздеу және аумағын есептеу.
26. Зиянды заттарды, радиобелсендi қалдықтарды және қалдық суларды жер қойнауына көмуге Тау-кендiк жер бөлiгiн алу үшiн қосымша келесi мәлiметтер болуы қажет:
- өнiмнiң атауы, өнiм туындайтын технологиялық өндiрiс немесе процесстер, оның сипаттамасы /толық химиялық құрамы, улы компоненттердiң мөлшерi, өрт-қопарылыс қауiптiлiгi, ерiгiштiгi, сақтағанда басқа заттармен сиысуы/, тасымалдау жүйесiнiң сипаттамасы.
27. Мұнайды, газды және басқа заттар мен материалдарды жер астында сақтауға, зиянды заттарды, радиобелсендi қалдықтарды, қалдық суларды және өндiрiс қалдықтарын жер астына көмуге Таукендiк жер бөлiгi жобасында осы Нұсқаудың 19-тармағында келтiрiлгендерге қосымша, аталған мақсаттарда пайдалануға жобаланған деңгейдiң төбесi мен табанының құрылымдық карталары болуы мiндеттi. Топографиялық пiшiннiң көшiрмесiнде пайдалы қазбалар кен орындарының шегi көрсетiлуi мiндеттi.
28. Пайдаланылған, жойылған, консервацияланған немесе пайдалы қазбаларды өндiрiп жатқан кәсiпорындардың тау-кен қазылымдарын пайдалануға Тау-кендiк жер бөлiктерiнiң жобасына қосымша бұл кәсiпорындардың тау-кендiк қазылымдарының пiшiнi берiледi де, онда пайдалануға жобаланған қазылымдар көрсетiледi.
29. Жер қойнауын пайдалы қазбаларды өндiрумен байланысты емес мақсаттарға пайдалануға Тау-кендiк жер бөлiгi жобасына, осы Нұсқаудың 19-тармағының талаптарына қосымша келесi құжаттар берiледi:
- жер қойнауын қорғау және пайдалану жөнiндегi аумақтық мемлекеттiк органның сұранылған Тау-кендiк жер бөлiгi шегiнде жер қойнауын пайдаланудың тау-кендiк-геологиялық жағдайлары жөнiнде тұжырымы;
- жобалау ұйымдарының пайдаланылған тау-кен қазылымдарының пайдалы қазбаларды өндiрумен байланысты емес мақсаттарға пайдалануға жарамдылығы туралы, зиянды заттарды, өндiрiс қалдықтарын және қалдық суларды залалсыздандыруға техникалық мүмкiндiк жоқтығы, сонымен қоса зиянды заттардың, өндiрiс қалдықтарының немесе қалдық сулардың қоршаған тау жыныстарымен және ағызу немесе көму жобаланған деңгейлердiң қабаттық суларымен үйлестiлiгi жөнiнде тұжырымы;
- Қазақстан Республикасының санитарлық-эпидемиологиялық қызметiнiң және жер қойнауын пайдалану және қорғау жөнiндегi аумақтық мемлекеттiк органының тұжырымы;
- Пайдалы қазбаларды өндiруге Тау-кендiк жер бөлiгi иелiгiндегi немесе консервацияланған қазылымдар иелiгiндегi ұйымның пайдаланылған тау-кен қазылымдарын басқа жер қойнауын пайдаланушыға пайдалы қазбаларды өндiрумен байланысты емес мақсатта пайдалануға беруге келiсiмi.

7. ГЕОЛОГИЯЛЫҚ ЖӘНЕ/НЕМЕСЕ ТАУ-КЕНДIК ЖЕР БӨЛIКТЕРIН БЕРУ ТӘРТIБI

30. Геологиялық және/немесе Тау-кендiк жер бөлiгiн алуға мүдделi жер қойнауын пайдаланушы сұранымын жер қойнауын пайдалану және қорғау жөнiндегi мемлекеттiк органға тапсырады.
31. Жер қойнауын пайдалану және қорғау жөнiндегi мемлекеттiк орган Тау-кендiк жер бөлiгiн беру мәселесiн қарағанда:
- өтiнiштi және оған қосымша құжаттарды қарастыруға, Тау-кендiк жер бөлiгi жобасын сараптаудан өткiзуге /қажет болған жағдайларда-тәуелсiз сараптамадан/ және қырық бес күн мерзiмiнде өз шешiмiн беруге мiндеттi. Тәуелсiз сараптама жүргiзген жағдайда шығынды жер қойнауын пайдаланушы өткередi.
32. Тау-кендiк жер бөлiктерi жобалары осы Нұсқаудың талаптарына сай болмаған жағдайда, жер қойнауын пайдалану және қорғау жөнiндегi мемлекеттiк орган, жер қойнауын пайдаланушыны жазбаша мәлiмдегеннен кейiн, Тау-кендiк жер бөлiгi жобасын толықтыруға қайтаруға құқықты.

8. ЖЕР ҚОЙНАУЫН ПАЙДАЛАНУШЫЛАРМЕН ОСЫ НҰСҚАУДЫҢ ТАЛАПТАРЫНЫҢ
ОРЫНДАУЫН ҚАДАҒАЛАУ ЖӘНЕ ОНЫ ОРЫНДАМАҒАНЫ
YШIН ЖАУАПКЕРШІЛIК

33. Осы Нұсқаумен белгiленген Тау-кендiк жер бөлiктерiн рәсiмдеу тәртiбiн сақтауға жауапкершiлiк жер қойнауын пайдаланушыға жүктеледi.
34. Геологиялық және/немесе Тау-кендiк жер бөлiгi шегiнде жерқойнауын пайдалану жұмыстарын жүргiзгенде жер қойнауы жөнiндегi заңдардың талаптарының орындауына бақылауды жер қойнауын пайдалану және қорғау жөнiндегi аумақтық мемлекеттiк органдар атқарады.

Об утверждении Инструкции "О порядке предоставления Геологических/Горных отводов для разведки и добычи полезных ископаемых и пользования недрами в иных целях"

Приказ Министра природных ресурсов и охраны окружающей среды Республики Казахстан от 16 февраля 2000 года N 74-П. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 17.03.2000 г. за N 1087. Утратил силу приказом Заместителя Премьер-Министра Республики Казахстан - Министра индустрии и новых технологий Республики Казахстан от 18 апреля 2013 года № 126.

Сноска. Утратил силу приказом Заместителя Премьер-Министра РК - Министра индустрии и новых технологий РК от 18.04.2013 № 126 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

В целях реализации Постановления Правительства Республики Казахстан от 21 июля 1999 года N 1019 "Единые правила охраны недр при разработке месторождений полезных ископаемых в Республике Казахстан"
Приказываю:
1. Утвердить Инструкцию "О порядке предоставления Геологических и/или Горных отводов для разведки и добычи полезных ископаемых и пользования недрами в иных целях".
2. Инструкция "О порядке предоставления Геологических и/или Горных отводов для разведки и добычи полезных ископаемых и пользования недрами в иных целях" вступает в силу со дня регистрации в Министерстве юстиции Республики Казахстан.

И.О.Министра

Утверждено
Приказом Министерства
природных ресурсов и охраны
окружающей среды Республики Казахстан
от 16 февраля 2000 года N 74-П

Инструкция
о порядке предоставления Геологических и/или
Горных отводов для разведки и добычи полезных
ископаемых и пользования недрами в иных целях

I. Общие положения

1. Настоящая Инструкция разработана в соответствии с положениями Указов Президента Республики Казахстан, имеющих силу Закона, "О недрах и недропользовании" от 27 января 1996 г. N 2828 (Указа), "О нефти" от 28 июня 1995 г. N 2350, в соответствии с Законом Республики Казахстан "О внесении изменений и дополнений в некоторые законодательные акты Республики Казахстан по вопросам недропользования и проведения нефтяных операций" от 11 августа 1999 года N 467-1 ЗРК и Единых правил охраны недр при разработке месторождений полезных ископаемых (ЕПОН), утвержденных Постановлением Правительства Республики Казахстан от 21 июля 1999 года N 1019. см.Z100291
Инструкция устанавливает единый порядок предоставления Геологических отводов для разведки и/или Горных отводов для добычи полезных ископаемых и Горных отводов для строительства и эксплуатации подземных сооружений, не связанных с добычей полезных ископаемых, в том числе сооружений для подземного хранения нефти, газа и других веществ и материалов, захоронения вредных веществ, радиоактивных отходов и сброса сточных вод в недра.
2. Геологический отвод - приложение к Контракту на разведку, совмещенную разведку и добычу, являющееся неотъемлемой частью Контракта, определяющее схематически и описательно участок недр, на котором недропользователь вправе проводить разведку.
3. Горный отвод - приложение к Контракту на добычу, Контракту на совмещенную разведку и добычу, Контракту на строительство и/или эксплуатацию подземных сооружений, не связанных с разведкой и/или добычей, Контракту на добычу общераспространенных полезных ископаемых в коммерческих целях, являющееся неотъемлемой частью Контракта либо самостоятельным документом, в случае оформления сервитута, определяющее схематически и описательно участок недр, на котором недропользователь вправе проводить добычу, строительство подземных сооружений, не связанных с разведкой и/или добычей либо осуществление сервитута.
4. Прирезка участков недр, расположенных вне действующих границ Геологического и/или Горного отвода, оформляется в порядке, установленном для получения нового Геологического и/или Горного отвода.
5. Недропользователь, производящий добычу полезных ископаемых и намечающий использовать отработанные горные выработки или часть недр для строительства и эксплуатации подземных сооружений, либо размещения в горных выработках объектов, не связанных с добычей полезных ископаемых, обязан до начала указанных работ, независимо от наличия у него Горного отвода на добычу полезных ископаемых, получить Горный отвод для целей, не связанных с добычей полезных ископаемых в соответствии с настоящей Инструкцией.
6. На строительство подземных сооружений на площади залегания полезных ископаемых или в толще пород, ранее подработанных горными выработками, до оформления Горного отвода недропользователь должен получить заключение о состоянии участка строительства в территориальном управлении государственного органа по использованию и охране недр.

2. Основные требования к проектам геологических отводов
на разведку полезных ископаемых

7. Заявка на получение Геологического отвода должна содержать:
краткую геологическую характеристику о перспективности испрашиваемой территории;
географические координаты угловых точек и общую площадь Геологического отвода;
картограмму Геологического отвода в масштабе, обеспечивающем наглядность.

3. Основные требования к проектам горных
отводов на добычу полезных ископаемых

8. Горный отвод предоставляется недропользователю для добычи на всю площадь месторождения полезных ископаемых или на его части.
При освоении крупного месторождения или состоящих из нескольких отдельных залежей полезных ископаемых Горные отводы могут быть предоставлены нескольким недропользователям.
9. Границы Горного отвода для добычи твердых полезных ископаемых определяются контурами утвержденных запасов, находящихся на государственном балансе, с учетом зон сдвижения горных пород, разноса бортов карьера и границ развития подземных горных выработок.
10. Границы Горного отвода на добычу техногенных минеральных образований (шлаки, отвалы некондиционных руд, хвосты обогащения и др.) определяются на основании маркшейдерских планов.
При определении границ Горного отвода на техногенные минеральные образования, накопленных в отстойниках обогатительных фабрик, в границу Горного отвода должны быть включены наблюдательные гидрогеологические скважины, предназначенные для наблюдения за загрязнением подземных вод.
11. Для нефтяных и газовых месторождений границы Горного отвода устанавливаются по контуру запасов, находящихся на государственном балансе.
В случае, когда добыча производится с применением законтурного заводнения, границы Горного отвода устанавливаются по периметру расположения законтурных нагнетательных скважин.
При разработке нефтяного и газового горизонтов на одной промышленной площадке двумя или более недропользователями должны быть оформлены два или более Горных отводов в порядке, установленном настоящей Инструкцией.
12. Предоставление Горных отводов для добычи угля в пределах угольных месторождений, разрабатываемых способом подземной газификации, а также предоставление Горных отводов для подземной газификации в пределах месторождений угля, разрабатываемых открытым или подземным способом, допускается только при наличии специальных проектных проработок и экспертного заключения о безопасности горных работ в районе станции подземной газификации и об отсутствии вредного влияния газификации на соседние месторождения полезных ископаемых.
13. Граница Горного отвода под водозаборы на месторождениях минерально-лечебных вод, лечебных грязей и подземных вод для хозяйственно-питьевого водоснабжения и орошения должна совпадать с контуром зоны санитарной охраны, установленной проектом эксплуатации источников водоснабжения, согласованной с санитарно-эпидемиологической службой Республики Казахстан.
14. Вошедшие в границы испрашиваемого Горного отвода балансовые запасы (жилы, залежи) и пришедшие в непригодное для самостоятельной разработки состояние в результате деятельности недропользователя должны быть компенсированы недропользователями при платежах за пользование недрами.
15. Горный отвод для добычи на месторождении полезных ископаемых или его части предоставляется при условии, что запасы основных и совместно с ними залегающих полезных ископаемых и содержащихся в них компонентов утверждены в соответствии с требованиями Указов "О недрах и недропользовании", "О нефти" и другими нормативными правовыми актами.

4. Основные требования к проектам горных отводов
для пользования недрами в целях, не связанных
с добычей полезных ископаемых

16. Горный отвод может предоставляться только на ту часть недр, геологическое строение, горнотехнические и гидрогеологические условия которого изучены с необходимой детальностью и не осложняют разработку близлежащих месторождений полезных ископаемых и будут исключать утечку захороненных в недрах вредных веществ и отходов производства.
17. Границы Горного отвода определяются техническими границами проектируемого подземного сооружения с учетом зон сдвижения и обрушения горных пород, а также предохранительных и барьерных целиков, обеспечивающих нормальное функционирование этих сооружений, санитарных зон и ожидаемого экологического влияния при эксплуатации объекта.
При захоронении вредных веществ, отходов производства и сбросе сточных вод контуры Горного отвода определяются той частью недр, в которой может быть обеспечена их локализация в строго определенных границах.
18. Предоставление Горных отводов для использования недр для строительства и эксплуатации в целях, не связанных с добычей полезных ископаемых, в отработанных горных выработках действующих организаций по добыче полезных ископаемых, допускается только в том случае, если исключается взаимное вредное влияние эксплуатируемых сооружений и разрабатываемых месторождений.

5. Содержание проекта горного отвода
на добычу полезных ископаемых

19. Проект Горного отвода должен состоять из пояснительной записки и графических материалов.
В пояснительной записке указывается цель, для которой испрашивается Горный отвод, и излагаются следующие вопросы:
наименование организации, подготовившей проект Горного отвода;
общие сведения о территории испрашиваемого Горного отвода (географическое и административное местоположение, величина площади, характер сельскохозяйственных и лесных угодий, застроенность, использование и т.п.);
краткая геологическая характеристика месторождения (размеры и элементы залегания пластов, рудных тел и др.), геологическое строение, горнотехнические и гидрогеологические условия, общие сведения о смежных горных отводах;
разведанность месторождения, данные о количестве, качестве утвержденных запасов основных и совместно с ними залегающих полезных ископаемых отдельно по залежам, пластам, жилам, а при открытой разработке месторождения - также и вскрышных пород;
расчеты границ и географические координаты угловых точек Горного отвода;
глубина отработки;
картограмма расположения Горного отвода представляется в масштабе, обеспечивающем наглядность.
Пояснительная записка представляется в переплете, обеспечивающем длительное хранение.
Графические материалы должны состоять из обзорной (ситуационной) карты, топографического плана поверхности, геологических карт и разрезов.
На топографическом плане поверхности должны быть показаны:
рельеф поверхности и пункты опорной геодезической сети, контуры лесных и сельскохозяйственных угодий, населенных пунктов, существующие на территории месторождения и вблизи него сооружения, здания, границы испрашиваемых горных отводов, с обозначением угловых точек, водные объекты, поверхностные и подземные коммуникации, устья горных выработок и разведочных скважин, выходы залежей полезных ископаемых на земную поверхность или под наносы, контуры утвержденных запасов.
В свободной части топографического плана указываются площадь (в км2) проекции Горного отвода на горизонтальную плоскость, значения географических координат угловых точек испрашиваемого Горного отвода, глубина отработки (абсолютная отметка или геологическая граница), географические координаты центра месторождения, дата пополнения плана.
Масштаб топографического плана принимается в зависимости от размеров участка недр, намечаемого к использованию для добычи полезных ископаемых или иных целей, но позволяющих с достаточной точностью решать на них технические задачи и расчеты по определению границ Горного отвода.
Одна из копий топографического плана, представленной для оформления Горного отвода, должна быть изготовлена на полотняной кальке, лавсане или других материалах, обеспечивающих устойчивость закрепления штампа, печати на них и длительное хранение.
На геологических картах и разрезах должны быть показаны геологическое строение месторождения и прилегающей территории, контуры залежей полезных ископаемых, их выходы на земную поверхность или под наносы, тектонические нарушения, места разрывов, выкливаниваний и других непригодных для использования участков; гидрогеологические и инженерно-геологические условия месторождения и ближайшей к нему территории; контуры подсчета запасов полезных ископаемых, испрашиваемого Горного отвода по площади и на глубину.
20. В проекте Горного отвода на добычу угля в геологических разрезах должны быть указаны все разведанные пласты с нанесением на них проектного контура Горного отвода.
На топографическом плане контуры Горного отвода для добычи угля, состоящего из двух и более пластов, определяются по проекциям крайних угловых точек пластов с учетом углов с движения.
21. В проектах Горных отводов на добычу нефти и газа вместо геологической карты должны быть представлены структурные карты по каждому промышленному нефтяному или газовому горизонту с указанием границ запасов в масштабе, позволяющем с достаточной точностью решать на них технические задачи и расчеты по определению границ Горного отвода, а также увязанные со структурной картой геологические профили, на которых указываются глубины залегания продуктивных свит и горизонтов.
22. Проект Горного отвода для добычи полезных ископаемых геологотехнологическими и другими нетрадиционными методами (подземное выщелачивание, подземная выплавка серы и т.д.) дополнительно к требованиям п.19 настоящей Инструкции должен содержать краткую характеристику рудовмещающих пород, перекрывающих и подстилающих пластов, их фильтрационных свойств, изолированности от других водоносных горизонтов, а также характеристику применяемых реагентов для подземного выщелачивания и получаемых технологических растворов.
23. Для получения Горного отвода для добычи минеральных лечебных вод (грязей) дополнительно к требованиям п.19 настоящей Инструкции представляются следующие данные:
технологическая схема добычи, которая составляется в целях обеспечения гидрогеологически обоснованной, технически и экономически рациональной эксплуатации месторождений, гарантирующей их от истощения, загрязнения, ухудшения состава и лечебных свойств минеральных вод. Технологические схемы разработки месторождений минеральных вод утверждаются территориальными государственными органами по использованию и охране недр по согласованию с местными органами Агентства Республики Казахстан по чрезвычайным ситуациям, Агентства Республики Казахстан по делам здравоохранения.
24. К проекту Горного отвода для добычи полезных ископаемых должны быть приложены:
копия протокола Государственной Комиссии по запасам (Территориальной Комиссии по запасам) об утверждении запасов полезных ископаемых с рекомендациями;
экспертное заключение Государственной Комиссии по запасам о запасах в пределах Горного отвода и заключение территориального государственного органа по использованию и охране недр о количестве и качестве запасов полезных ископаемых в границах Горного отвода, а также в части предусматриваемых проектом полноты и комплексности использования месторождения полезных ископаемых;
в случае влияния добычи на состояние поверхностных вод на акваторию внутренних водоемов, прибережные зоны морей - разрешение на специальное водопользование, выданное государственным органом по охране и использованию недр.
Проект Горного отвода составляется и подписывается руководителем специализированной проектной организации или организации, имеющей лицензию на проектирование, с указанием номера лицензии, и утверждается недропользователем.

6. Содержание проекта горного отвода для
пользования недрами в целях, не связанных с
добычей полезных ископаемых

25. Проект Горного отвода для пользования недрами в целях, не связанных с добычей полезных ископаемых, дополнительно к требованиям п.19 настоящей Инструкции должен содержать:
общие сведения о территории над испрашиваемым Горным отводом;
сведения о месторождениях полезных ископаемых, в местах залегания которых намечается строительство подземного сооружения, а также о горных работах и о смежных горных отводах, выданных для добычи полезных ископаемых и в целях, не связанных с добычей полезных ископаемых.
В случае, если Горный отвод испрашивается для использования отработанных горных выработок ликвидированной, законсервированной либо действующей организации по добыче полезных ископаемых, дополнительно приводятся краткие сведения об этой организации, в том числе о схеме вскрытия и системе разработки месторождения, состоянии горных выработок и буровых скважин, подлежащих использованию;
обоснование границ и расчет размеров Горного отвода, которые должны производиться как по площади, так и по вертикальным отметкам с определением объема подземного пространства, включаемого в Горный отвод.
26. Для получения Горного отвода для захоронения вредных веществ, радиоактивных отходов и сброса сточных вод в недра необходимо указать следующие данные:
наименование продукта, технологическое производство или процесс, в результате которого образуется продукт, его характеристика (полный химический состав, содержание токсичных компонентов, пожаровзрывоопасность, растворимость, совместимость с другими веществами при хранении), характеристику системы транспортировки.
27. В проектах Горных отводов для подземного хранения нефти, газа и других веществ и материалов, захоронения вредных веществ, радиоактивных отходов и сброса сточных вод в недра должны быть приложены структурные карты по кровле и подошве горизонта, намечаемого к использованию в указанных целях.
На топографическом плане должны быть показаны границы залегания месторождений полезных ископаемых.
28. В проекты Горных отводов на использование отработанных горных выработок, ликвидированной, законсервированной или действующей организации по добыче полезных ископаемых, должны включаться планы горных выработок этих организаций, на которых показываются выработки, намечаемые для использования.
29. К проекту Горного отвода для использования недр в целях, не связанных с добычей полезных ископаемых, должны прилагаться следующие документы:
заключение территориального государственного органа по использованию и охране недр о горногеологических условиях использования недр в границах испрашиваемого Горного отвода;
заключение проектных организаций о пригодности отработанных горных выработок для использования в целях, не связанных с добычей полезных ископаемых; о технической невозможности обезвреживания и утилизации вредных веществ, отходов производства и сточных вод, а также - совместимости вредных веществ, отходов производства или сточных вод с вмещающими породами и пластовыми водами горизонтов, в которые намечается их захоронение или сброс;
заключения санитарно-эпидемиологической службы Республики Казахстан, государственного органа по использованию и охране недр;
согласие организации, в ведении которой находится Горный отвод, либо законсервированные выработки по добыче полезных ископаемых, на передачу отработанных горных выработок другому недропользователю для использования в целях, не связанных с добычей полезных ископаемых.

7. Порядок предоставления геологических
и/или горных отводов

30. Недропользователь, заинтересованный в получении Геологического и/или Горного отвода, направляет заявку в государственный орган по использованию и охране недр.
31. Государственный орган по использованию и охране недр при рассмотрении вопроса о предоставлении Геологического и/или Горного отвода обязан:
рассмотреть заявку с приложенными к нему документами, провести экспертизу проекта (при необходимости - независимую) на Горный отвод и в течение 45 дней выдать свое решение. В случае проведения независимой экспертизы затраты несет недропользователь.
32. В случае несоответствия проекта Геологического и/или Горного отвода требованиям настоящей Инструкции государственный орган по использованию и охране недр после письменного извещения недропользователя вправе возвратить проект Геологического и/или Горного отвода на доработку.

8. Ответственность за несоблюдение и контроль
за выполнением требований настоящей
Инструкции недропользователями

33. Ответственность за соблюдение установленного настоящей Инструкцией порядка оформления Горного отвода возлагается на недропользователя.
34. Контроль за соблюдением требований законодательства о недрах при производстве работ по недропользованию в пределах Геологического и/или Горного отвода осуществляют территориальные государственные органы по использованию и охране недр.