Жоғары білімнен кейінгі кәсіптік білім туралы Ережені бекіту туралы

Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі 2000 жылғы 6 желтоқсан N 1134 Бұйрық. Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде 2001 жылғы 10 қаңтар N 1356 тіркелді. Бұйрықтың күші жойылды - ҚР Білім және ғылым министрінің 2006 жылғы 25 қаңтардағы N 37 бұйрығымен.

Ескерту: Бұйрықтың күші жойылды - ҚР Білім және ғылым министрінің 2006 жылғы 25 қаңтардағы N 37 бұйрығымен .
------------Бұйрықтан үзінді----------
Нормативтік құқықтық базаны қолданыстағы заңнамаға сәйкес келтіру мақсатында БҰЙЫРАМЫН:
1. Мыналардың күші жойылсын деп танылсын:
1) "Жоғары білімнен кейінгі кәсіптік білім туралы ережені бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің 2000 жылғы 6 желтоқсандағы N 1134 бұйрығы (Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде 2001 жылы 10 қаңтарда N 1356 тіркелген)...

Министр

-------------------------------------

Қазақстан Республикасының "Бiлiм туралы" Z990389_ Заңын жүзеге асыру мақсатында БҰЙЫРАМЫН :

1. Қоса берiлген Жоғары бiлiмнен кейiнгi кәсiптiк бiлiм туралы Ереже бекiтiлсiн.

2. Жоғары бiлiм департаментi (Ә. Әбжаппаров) осы бұйрықты белгiленген тәртiпте Қазақстан Республикасы Әдiлет министрлiгiне мемлекеттiк тiркеуден өткiзуге ұсынсын.

3. Осы бұйрық мемлекеттiк тiркеуден өткен күнiнен бастап күшiне енедi.

4. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау вице-Министр Ә. Ахметовке жүктелсiн.

Министр

Келісілген:

Қазақстан Республикасының Қазақстан Республикасының

Денсаулық сақтау ісі Білім және ғылым министрлігінің

жөніндегі агенттігі 2000 жылғы 6 желтоқсандағы

N 1134 бұйрығымен бекітілген

Жоғары оқу орнынан кейінгі кәсіптік
білім беру туралы
ЕРЕЖЕ
1. Жалпы ереже

1. Жоғары оқу орнынан кейiнгi кәсiптiк бiлiм беру туралы Ереже (бұдан әрі - Ереже) Қазақстан Республикасының 1999 жылғы 7 маусымдағы "Бiлiм туралы" Z990389_ Заңының 26 бабына сәйкес жасалды.

2. Жоғары оқу орнынан кейiнгi кәсiптiк бiлiм жоғары деңгейдегi үздiксiз бiлiм беру жүйесiнде бiлiктiлiгi жоғары ғылыми және ғылыми-педагогикалық кадрлар даярлауды P950065_ , кәсiби шеберлiгiн үнемi жетiлдiруге жағдай жасауды мақсат етедi. Жоғары оқу орнынан кейiнгi кәсiптiк бiлiм адамның жоғары оқу орнын бiтiргеннен кейiн бiлiмiн ұлғайту және тереңдету талабын қанағаттандыруға бағытталған.

3. Жоғары оқу орнынан кейiнгi кәсiптiк бiлiм азаматтарға бiлiм деңгейiн көтеруге, жоғары ғылыми-педагогикалық бiлiм және жоғары арнаулы бiлiм базасы негiзiнде ғылыми-педагогикалық бiлiктiлiгiн көтеруге мүмкiндiк бередi.

4. Мемлекет Қазақстан Республикасының азаматтарына конкурстық негiзде мiндеттi мемлекеттiк тапсырысқа сәйкес тегiн жоғары оқу орнынан кейiнгi кәсiптiк бiлiм алуға кепiлдiк бередi.

5. Ғылым және бiлiм саласы бойынша жоғары оқу орнынан кейiнгi кәсiптiк бiлiм алатын мамандарды даярлауға мемлекеттiк тапсырыс орталық атқарушы органдар мамандарымен жыл сайын анықталады және Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң қаулысымен бекiтiледi.

6. Жоғары оқу орнынан кейiнгi кәсiптiк бiлiм беру ғылыми-педагогикалық және ғылыми кадрлар дайындау қолданыстағы мемлекеттiк тапсырыстың үстiне оқуға кететiн шығын толық есептелiп және осы ереженiң талаптары сақтала отырып, келiсiм-шарт негiзiнде жүзеге асырылады.

7. Жоғары оқу орнынан кейiнгi кәсiптiк бiлiм бойынша ғылыми және ғылыми-педагогикалық кадрлар дайындауды жоғары кәсiптiк бiлiм беретiн бiлiм мекемесi және осындай бiлiм беру қызметiне лицензиясы бар ғылыми мекемесi жүзеге асыра алады.

8. Жоғары оқу орнынан кейiнгi кәсiптiк бiлiм беру қызметін жүргізу құқына лицензия алу үшiн жоғары оқу орны және ғылыми мекемесi лицензия берушiге Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң 2000 жылғы 18 сәуiрдегi N 596 "Бiлiм беру қызметiндегi лицензиялау Ережесiн бекiту туралы" P000596_ қаулысына сәйкес керектi құжаттарды ұсынады.

9. Жоғары оқу орнынан кейiнгi кәсiптiк бiлiм алуға қолданыстағы мемлекеттiк жалпыға мiндеттi бiлiм беру стандартына сәйкес, қандайда бiр жоғары кәсiптiк бiлiм алғаннан кейiн ғана, нақты мамандық бойынша негiзгi кәсiптiк бiлiм беру бағдарламасы мазмұнына сай мiндеттi минимумды тапсырғанда ғана мүмкiндiк туады.

10. Жоғары оқу орындарындағы, ғылыми мекемелерiндегi клиникалық ординатурада, аспирантурада, адъюнктурада және докторантурада, аға ғылыми қызметкер қызметiне ауыстыру арқылы, iзденушi есебiнде жоғары оқу орнынан кейiнгi кәсiптiк бiлiм алуға болады.

11. Аспирантура - жоғары оқу орындары мен ғылыми мекемелерде бiлiктiлiгi жоғары ғылыми және ғылыми-педагог кадрлар даярлау нысаны.

12. Адъюнктура - әскери оқу орындарында бiлiктiлiгi жоғары ғылыми-педагог кадрлар даярлау нысаны.

13. Докторантура - жоғары оқу орындары мен ғылыми мекемелерде бiлiктiлiгi жоғары ғылыми және ғылыми-педагог кадрлар даярлау нысаны.

14. Клиникалық ординатура - жоғары оқу орнынан кейiнгi тереңдетiлген медициналық бiлiм алу нысаны.

2. Аспирантура мен адъюнктурада ғылыми және
ғылыми-педагогикалық кадрлар даярлау тәртiбi

15. Аспирантура жоғары бiлiктi мамандары мен бүгiнгi күн талабына сай ғылыми-зерттеу және материалдық-техникалық базасы бар, ведомстволық бағыныштылыққа, меншiк түрiне тәуелсiз жоғары оқу орындарында, ғылыми мекемелерiнде, ғылыми мамандарды даярлауға сәйкес тиiстi лицензия алған сәттен олардың өтiнiш етуiмен ашылады.

16. Адъюнктура Қорғаныс министрлiгi, Iшкi iстер министрлiгi және Ұлттық қауiпсiздiк комитетi ведомствосына қарасты 15-тармақта келтiрiлген жағдайларға сәйкес, жоғары оқу орындарында ашылады.

17. Аспирантура мен адъюнктурада жоғары бiлiктi мамандарды даярлауға қойылатын бiлiктiлiк талаптары:

1) әрбiр ғылыми мамандық бойынша дайындайтын кемiнде екi ғылым докторының бар болуы және олардың осы мекемеде тұрақты жұмыс iстейтiндiгi жөнiндегi анықтама;

2) ғылыми мамандарды даярлауға сәйкес келетiн ғылыми-зерттеу лабороториясының болуы.

18. Аспирантура мен адъюнктурада ғылыми және ғылыми-педагогикалық кадрлар даярлау жоғары оқу орындары мен ғылыми мекемелерiнде ғылым саласы бойынша Жоғары Аттестациялық Комиссия бекiткен (одан ары - ЖАК) "Қазақстан Республикасының ғылыми және ғылыми-педагогикалық қызметкерлерiнiң ғылыми дәрежесiн тағайындау жөнiндегi мамандықтар номенкулатурасына" сәйкес жүзеге асырылады.

19. Аспирантура мен адъюнктураның ашылуы бiлiм саласындағы орталық атқарушы органның бұйрығымен жоғары оқу орнының немесе ғылыми мекеменiң өтiнiш хаты және ЖАК қорытындысы негiзiнде жүргiзiледi.

20. Жоғары оқу орындары мен ғылыми мекемелерiнде аспирантура мен адъюнктураны ашуға қорытынды дайындау кезiнде ЖАК аспирантура мен адъюнктурада жоғары бiлiктi мамандар дайындауға қойылатын бiлiктiлiк талаптарының мiндеттiлiк жағдайын, сондай-ақ ғылыми мамандық бойынша жүргiзiлетiн ғылыми семинардағы әрекетiн басшылыққа алады.

21. ЖАК қорытындысы үшiн жолданатын өтiнiш хатқа тiркелетiндер:

1) мекеменiң ғылыми кеңесiнiң ашылатын аспирантураның ғылыми мамандығының түрi көрсетiлген шешiмi;

2) әрбiр ғылыми мамандық бойынша дайындайтын кемiнде екi ғылым докторының бар болуы және олардың осы мекемеде тұрақты жұмыс iстейтiндiгi жөнiндегi анықтама;

3) тиiстi ғылыми мамандықтар бойынша ғылыми-зерттеу және материалдық-техникалық базаның сипаттамасы;

4) соңғы бес жылдағы ғылыми еңбектерi және автореферат бойынша мамандық шифры көрсетiлген ұйғарылған ғылыми жетекшiлер туралы мәлiмет;

5) аспиранттар мен адъюнкттарды дайындау бағдарламасы.

22. Аспиранттар мен адъюнкттарды дайындау бағдарламасы тиiстi диссертациялық кеңестер жасайды және ЖАК-да бекiтiледi.

23. Аспирантура мен адъюнктурада оқу мынадай түрде жүзеге асырылады: күндiзгi және сырттай.

Оқу мерзiмi жоғары арнайы бiлiм негiзiнде аспирантураның күндiзгi бөлiмiнде үш жыл, жоғары ғылыми-педагогикалық бiлiм (тиiстi мамандық бойынша магистр дәрежесi барларға) негiзiнде - екi жыл. Сырттай оқу жоғары арнайы бiлiм негiзiнде - төрт жыл, жоғары ғылыми-педагогикалық бiлiм негiзiнде (тиiстi мамандық бойынша магистр дәрежесi барларға) - үш жыл.

Адъюнктурада оқу мерзiмi күндiзгi бөлiмде - үш жыл, сырттай оқу бөлiмiнде - төрт жыл.

Аспирантура мен адъюнктурада оқу мерзiмi ғылыми-педагогикалық жұмыс өтiлiне есептеледi.

24. Аспирантура мен адъюнктурада оқу мерзiмiн дәрiгерлiк-консультациялық комиссияның (ДКК анықтамасы немесе бала тууына байланысты анықтама) қорытындылары негiзiнде ұзартуға болады:

1) мекеме басшысының бұйрығымен 4 айға дейiн;

2) кафедра (бөлiм, лаборатория) ұсынысы, ғылыми жетекшiнiң пiкiрi бойынша мекеме кеңесiнiң шешiмi негiзiнде 4 айдан бiр жылға дейiн.

25. Аспирантура мен адъюнктураға қабылдау емтихандарын тапсыруға жiберiлгендерге емтихандарға дайындалу және тапсыру үшiн жұмыс орындарындағы еңбек ақылары сақталатын немесе сақталмайтын 15 күнтiзбелiк күннен тұратын қосымша демалыс берiлуi мүмкiн.

Кандидаттық емтихандарын iшiнара тапсырған аспирантураға түсушiлер қалған қабылдау емтихандарын тапсыру үшiн әр емтиханға бес күн есебiнен берілетiн қосымша демалысын пайдаланады.

Қосымша демалыс алуға құқылы екенiн растайтын құжат мекеме басшысы қол қойған әңгiмелесуге және қабылдау емтиханын тапсыруға жiберiлгендiгi жөнiндегi анықтама қағаз болып табылады.

26. Мекеме Ғылыми кеңесi, әдетте, жеке басшылыққа ЖАК рұқсаты бар ғылым докторы немесе ғылым кандидаты болып табылатын ғылыми жетекшiнi бекiтедi.

27. Жанаса жүргiзiлген ғылыми мамандықтар бойынша зерттеуге екi жетекшi немесе жетекшi және кеңесшi тағайындауға рұқсат етiледi.

28. Мекеме Ғылыми кеңесi аспирантура мен адъюнктураға қабылданғаннан кейiнгi үш айдың iшiнде диссертациялық зерттеулер тақырыбын бекiтедi.

29. Ғылыми жетекшiге ақы төлеу бiр аспирант немесе адъюнкт үшiн бiр жылға белгiленетiн 50 сағаттың есебiнен педагогикалық жұмысқа жүргiзiледi, аспирант немесе адъюнктқа екi жетекшi бекiтiлген жағдайда да осы есеп сақталады.

30. Мекемелердiң ғылыми кеңестерi аспиранттары мен адъюнкттары оқуды диссертациялық жұмыстарды қорғаусыз бiтiрген ғылыми жетекшiлердi үш жылға дейiнгi мерзiмге жетекшiлiк етуден аластатуға құқылы.

31. Аспирантура меңгерушiсiнiң қызметi кемiнде 50 аспиранты бар жоғары оқу орнында, ғылыми мекемесiнде енгiзiледi.

32. Аспирант пен адъюнкт мекеме басшыларының келiсiмiмен, оларды жiберушi жақтың өтiнiшi және келiсiмi бойынша бос орын болған жағдайда бiр мекемеден екiншiсiне, бiр оқу түрiнен басқасына ауысуға құқылы.

33. Аспиранттар мен адъюнкттар жеке жұмыс жоспарының орындалуы жөнiнде кафедраның (бөлiмнiң, сектордың, лабораторияның) отырысында мезгiлiмен есеп бередi және жыл сайын құрамына өзiнiң ғылыми жетекшiсi кiретiн комиссияның алдында аттестациядан өтедi.

Белгiленген мерзiмде жеке жұмыс жоспарын орындай алмаған, кәсiби қағиданы бұзған аспиранттар мен адъюнкттар аспирантурадан, адъюнктурадан шығарылады.

34. Аспирант пен адъюнкт аспирантура мен адъюнктурада оқитын мерзiм iшiнде белгiленген уақытта төмендегiдей жұмыстарды орындауға мiндеттi:

1) жеке жұмыс жоспарын толық орындау, ғылыми-зерттеулер жүргiзудiң әдiстемесiн меңгеру;

2) бағдарламада көзделген ағымдық және кандидаттық емтихандарды тапсыру;

3) көкейкестi тақырып бойынша өзiнiң жеке ғылыми зерттеулерiнiң нәтижелерiн кандидаттық диссертация түрiнде тапсыру, оның негiзгi қағидаларын тиiстi ғылыми басылымдарда жариялау;

4) алдын-ала қорғаудан өту.

Аспиранттар мен адъюнкттар оқу мерзiмi iшiнде оқыту әдiстемесi мен информатикадан ағымдық емтихандар, сонымен қатар мемлекеттік тілі, философия, шет тiлi мен арнайы мамандық бойынша кандидаттық емтихандар тапсырады.<*>

Арнайы мамандық бойынша кандидаттық емтихан, әдетте, диссертациялық жұмыс қорғауды жоспарлаған мекемеде тапсырылады.

Ескерту: 34-тармақ өзгертілді - ҚР Білім және ғылым министрінің 2001 жылғы 28 сәуірдегі N 300 бұйрығымен .

35. Мемлекеттiк тапсырыс бойынша күндiзгi оқу бөлiмiнде оқитын аспиранттар мен адъюнкттар белгiленген тәртiп бойынша стипендиямен қамтамасыз етiледi. Стипендия оқуға қабылданған күннен бастап төленедi, бiрақ ол бұрынғы жұмыс орнынан босатылған күннен ерте болмауы тиiс.

Аспиранттар мен адъюнкттарға Қазақстан Республикасы Президентiнiң стипендиясы , атақты ғалымдар атындағы және басқа да арнаулы стипендиялар тағайындалуы мүмкiн.

Аспиранттар мен адъюнкттарға жыл сайын стипендиясы сақталатын екi айлық демалыс берiледi.

Тыс жерден келген аспиранттар мен адъюнкттар өз қаржысы немесе оқуға жiберген мекеменiң қаржысы есебiнен төленетiн жайлы-қонақ үй түрiндегi жатақхананың жеке бөлмесiмен қамтамасыз етiледi.

36. Мақсатты аспирантура мен адъюнктураны бiтiрушiлер өздерiн жiберген мекемеге қайтып барулары тиiс. Бармаған жағдайда, олар дайындыққа кеткен шығынды жiберген мекемеге өздерiнiң есебiнен төлейдi. Төленуi тиiс шығынды жұмысқа алған мекеме де төлей алады.

3. Клиникалық ординатурада ғылыми және
ғылыми-педагогикалық кадрларды даярлау тәртiбi

37. Клиникалық ординатурада жоғары бiлiктi мамандары мен бүгiнгi күн талабына сай ғылыми-зерттеу, материалдық-техникалық және клиникалық базасы бар, ведомстволық бағыныштылыққа, меншiк түрiне тәуелсiз медициналық жоғары оқу орындарында, ғылыми мекемелерiнде, дәрiгерлердiң бiлiмiн жетiлдiру институттарында ғылыми мамандықтар бойынша даярлауға сәйкес тиiстi лицензия алған сәттен олардың өтiнiш етуiмен ашылады.

38. Клиникалық ординатурада жоғары бiлiктi мамандарды даярлауға қойылатын бiлiктiлiк талаптары:

1) әрбiр ғылыми мамандық бойынша дайындайтын кемiнде екi ғылым докторының бар болуы және олардың осы ұйымда тұрақты жұмыс iстейтiндiгi жөнiндегi анықтама;

2) ғылыми мамандарды даярлауға сәйкес келетiн ғылыми-зерттеу және клиникалық базалардың болуы.

39. Клиникалық ординатурада ғылыми және ғылыми-педагогикалық мамандарды даярлау медициналық жоғары оқу орындары, ғылыми мекемелер мен дәрiгерлердiң бiлiмiн жетiлдiру институттарында ғылым саласы бойынша "Дәрiгерлiк мамандықтар номенклатурасына", оқу жоспары мен бағдарламаға сәйкес жүзеге асырылады.

40. Клиникалық ординатураның ашылуы мекеменiң өтiнiш хаты негiзiндегi Қазақстан Республикасы денсаулық сақтау iсi жөнiндегi агенттiгiнің бұйрығымен жүргiзiледi.

41. Медициналық жоғары оқу орындарында, ғылыми мекемелерiнде және дәрiгерлердiң бiлiмiн жетiлдiру институттарында клиникалық ординатураны ашуға қорытынды дайындау кезiнде Қазақстан Республикасы денсаулық сақтау iсi жөнiндегi агенттiгi жоғары бiлiктi мамандар дайындауға қойылатын бiлiктiлiк талаптарының мiндеттiлiк жағдайын басшылыққа алады.

42. Қазақстан Республикасы денсаулық сақтау iсi жөнiндегi агенттiгiнiң қорытындысы үшiн жолданатын өтiнiш хатқа тiркелетiндер:

1) мекеменiң ғылыми кеңесiнiң ашылатын клиникалық ординатураның ғылыми мамандығының түрi көрсетiлген шешiмi;

2) әрбiр ғылыми мамандық бойынша дайындайтын кемiнде екi ғылым докторының бар болуы және олардың осы ұйымда тұрақты жұмыс iстейтiндiгi жөнiндегi анықтама;

3) тиiстi ғылыми мамандықтар бойынша ғылыми-зерттеу, материалдық-техникалық және клиникалық базаның сипаттамасы;

4) ғылыми еңбектерi бойынша мамандық шифры көрсетiлген ұйғарылған ғылыми жетекшiлер туралы мәлiмет;

5) клиникалық ординаторлардың дайындау бағдарламасы.

43. Клиникалық ординаторлардың дайындау бағдарламасы кафедраларда жасалады және мекемелердiң Ғылыми кеңестерiнде бекiтiледi.

44. Клиникалық ординаторлардың оқуы медициналық жоғары оқу орындарының, ғылыми мекемелердiң және дәрiгерлердiң бiлiмiн жетiлдiру институттарының клиникалық базаларында өтедi.

Клиникалық ординатурада оқу мерзiмi - екi жыл.

Клиникалық ординатурадағы оқу мерзiмi дәрiгердiң жұмыс өтiлiне есептеледi.

45. Клиникалық ординатурадағы оқу мерзiмiн дәрiгерлiк-консультациялық комиссияның (ДКК анықтамасы немесе бала тууына байланысты анықтама) қорытындылары негiзiнде ұзартуға болады:

1) мекеме басшысының бұйрығымен 4 айға дейiн;

2) кафедра (бөлiм, лаборатория) ұсынысы, ғылыми жетекшiнiң пiкiрi бойынша мекеме кеңесiнiң шешiмi негiзiнде 4 айдан бiр жылға дейiн.

46. Кураторларға бiр клиникалық ординаторға аптасына 3 сағат көлемiнде оқу жүктемесi есептелінедi, оның 75% негiзгi пән дайындығына, ал 25% үйлес пәндер дайындығына бөлiнедi.

47. Мамандықтардың бөлiмдерi бойынша оқу жүктемесi және емдеу-алдын ала жұмысы жеке жоспармен белгiленедi.

48. Клиникалық ординаторлар мекеме басшыларының келiсiмiмен, клиникалық ординаторды жiберушi жақтың өтiнiшi және келiсiмi бойынша бос орын болған жағдайда бiр мекемеден екiншiсiне, бiр оқу түрiнен басқасына ауысуға құқылы.

49. Клиникалық ординаторлардың күшi бар заңға сәйкес қызметтердi басқа мекемелерде қатарластыруға құқы бар.

50. Клиникалық ординаторлар жеке жұмыс жоспарының орындалуы жөнiнде кафедраның (бөлiмнiң, сектордың, лабораторияның) отырысында мезгiлiмен есеп бередi және жыл сайын құрамына өзiнiң ғылыми жетекшiсi кiретiн комиссияның алдында аттестациядан өтедi.

51. Белгiленген мерзiмде жеке жұмыс жоспарын орындай алмаған, кәсiби қағиданы бұзған клиникалық ординаторлар клиникалық ординатурадан шығарылады.

52. Клиникалық ординаторлар клиникалық ординатурада оқитын мерзiм iшiнде белгiленген уақытта төмендегiдей жұмыстарды орындауға мiндеттi:

1) жеке жұмыс жоспарын толық орындау;

2) бағдарламада көзделген ағымдық емтихандарды тапсыру;

3) көкейкестi тақырып бойынша өзiнiң жеке ғылыми зерттеулерiнiң нәтижелерiн, оның негiзгi қағидаларын 1 басылым беттен кем емес тиiстi ғылыми басылымдарда жариялау.

53. Мемлекеттiк тапсырыс бойынша күндiзгi оқу бөлiмiнде оқитын клиникалық ординаторлар белгiленген тәртiп бойынша стипендиямен қамтамасыз етiледi. Стипендия оқуға қабылданған күннен бастап төленедi, бiрақ ол бұрынғы жұмыс орнынан босатылған күннен ерте болмауы тиiс.

54. Тыс жерден келген клиникалық ординаторлар өз қаржысы немесе оқуға жiберген мекеменiң қаржысы есебiнен төленетiн жатақхананың жеке бөлмесiмен қамтамасыз етiледi.

55. Мақсатты клиникалық ординатураны бiтiрушілер өздерiн жiберген мекемеге қайтып барулары тиiс. Жiберген мекемеге жұмысқа бармаған жағдайда олар дайындыққа кеткен шығынды өздерiнiң есебiнен төлейдi. Төленуi тиiс шығынды жұмысқа алған мекеме де төлей алады.

56. Клиникалық ординатураны бiтiрушiлерге белгiленген түрде куәлiк берiледi.

57. Жоғары оқу орындарында профессорлық-оқытушы құрамына уақыттың шығынын компенсациялау үшiн клиникалық ординаторлардың оқытуына жүктеме - аптасына 3 академиялық сағат.

4. Докторантурада ғылыми және ғылыми-педагогикалық
мамандар даярлаудың тәртiбi

58. Докторантура ведомстволық бағыныштылыққа, меншiк түрiне тәуелсiз, қазiргi заманғы зерттеу және эксперименттiк базасы, ғылыми мектебi бар, ғылыми-техникалық жобалар мен бағдарламаларды жасауға және жүзеге асыруға белсендi қатысушыларды қабылдайтын жоғары оқу орындарында, ғылыми, және ғылыми өндiрiстiк мекемелерiнде (бұдан ары - мекемелер) ашылады.

59. Докторантурада жоғары бiлiктi мамандарды дайындауға қойылатын бiлiктiлiк талаптары мынадай:

1) әрбiр ғылыми мамандық бойынша дайындайтын ғылым докторларының саны үштен кем болмауы және жоғары оқу орнынан кейiнгi кәсiптiк бiлiм беретiн сол мекемеде тұрақты жұмыс iстеуi;

2) қазiргi заманғы ғылыми-эксперименттiк база бойынша тиiстi ғылыми мамандар дайындау.

60. Докторантурада ғылыми және ғылыми-педагогикалық кадрлар даярлау жоғары оқу орындарында және ғылыми мекемелерiнде ЖАК бекiткен "Қазақстан Республикасының ғылыми және ғылыми-педагогикалық қызметкерлерге ғылыми дәреже тағайындау жөнiндегi мамандықтар номенклатурасына" сәйкес ғылым саласы бойынша жүзеге асырылады.

61. Докторантураны ашу ЖАК қорытындысы және бiлiм саласындағы мекеменiң өтiнiш-кепiлдемесi негiзiнде орталық атқарушы органның бұйрығымен жүзеге асырылады.

Кепiлдеме-өтiнiште докторантураны ашуға себеп болатын қажеттiлiк, ғылыми мектептiң болуы, көпшiлiкке танымал болуы және олардың жұмысы үшiн талап етiлетiн жағдайлармен қамтамасыз етуге кепiлдiк беру жайы негiзделедi.

62. Жоғары оқу орындарында және ғылыми мекемелерiнде докторантураны ашу жөнiндегi қорытынды жасауда ЖАК докторантурада жоғары бiлiктi мамандар дайындауға қойылатын, сонымен қатар, профилi бойынша ғылыми семинар жүргiзетiн ғылыми мамандықтарға мiндеттi жағдайдағы бiлiктiлiк талаптарын басшылыққа алады.

63. ЖАК қорытындысы үшiн өтiнiш-кепiлдемеге мынадай құжаттар тапсырады:

1) докторантура ашуды ұйғарған ғылыми мамандықтары көрсетiлген мекеменiң ғылыми кеңесiнiң шешiмi;

2) әрбiр ғылыми мамандық бойынша дайындайтын ғылым докторларының үштен кем болмауы және сол мекемеде тұрақты жұмыс iстейтiндiгi туралы анықтама;

3) ғылыми-зерттеу және материалдық-техникалық база бойынша тиiстi мамандық сипаттамасы;

4) докторанттар дайындау бағдарламасы.

64. Докторанттар бағдарламасын тиiстi диссертациялық кеңестер жасайды және ЖАК-да бекiтiледi.

65. Докторантурада ғылыми және ғылыми-педагогикалық мамандар даярлау мерзiмi тек күндiзгi оқу түрi бойынша үш жыл мерзiмге жүзеге асырылады.

Докторантурада оқу мерзiмi ғылыми-педагогикалық жұмыс өтелiне кiредi. Докторлық диссертацияны дайындау үшiн кандидатты мекеменiң ғылыми кеңесiнiң шешiмiмен аға ғылыми қызметкер қызметiне екi жыл мерзiмге ауыстырады.

66. Ғылыми кеңес докторанттың диссертациясының тақырыбын, дайындау бағдарламасын және жеке жұмыс жоспарын докторантураға қабылданғаннан кейiн үш айдан кешiктiрмей бекiтедi.

67. Докторантураға диссертациялық зерттеулер жүргiзуде көмек көрсету үшiн сол оқу орнының немесе салалас мекемелердiң жоғары бiлiктi ғылыми және ғылыми-педагогикалық мамандары арасынан ғылыми-кеңесшi тағайындауға болады.

68. Ғылыми-кеңесшiге ақы төлеу бiр докторантқа жылына 50 сағат есебiнде белгiленедi.

69. Мекеменiң ғылыми кеңесi докторанттарды жыл сайын аттестациядан өткiзiп отырады. Диссертациялық дайындау жұмыстарының жоспарын орындамаған докторант докторантурадан шығарылады.

70. Докторант докторантурада оқыған кезiнде диссертацияны аяқтап, көкейкестi тақырып бойынша өзiнiң ғылыми зерттеулерiнiң нәтижелерiн ғылыми басылымдарда жариялап, алдын-ала саралаудан өткiзіп, қорғау үшiн диссертациялық кеңеске тапсыруы тиiс.

71. Егер докторлық диссертация кандидаттық диссертациядан басқа тақырып бойынша жазылған болса, онда докторант докторлық дисертация профилiне сәйкес мамандық бойынша кандидаттық емтихан тапсыруы тиiс.

72. Мемлекеттiк тапсырыс бойынша оқитын докторанттарға стипендия заңда көзделген мөлшерде төленедi.

73. Докторанттарға жыл сайын стипендиясы сақталатын екi айлық демалыс берiледi.

Тыс жерден келген докторанттарға жайлы-қонақ үй үлгiсiндегi жатақханадан жеке бөлме берiледi, оның төлемiн докторант өз есебiнен төлейдi немесе оқуға жiберген мекеме есебiнен жүргiзiледi.

74. Докторантураны бiтiрген мамандар өздерiн жiберген мекемеге қайтып баруға мiндеттi. Жiберген мекемеге жұмысқа бармаған жағдайда олар докторантурадағы дайындыққа кеткен шығынды өздерi төлеуге тиiс. Төленуге тиiстi шығынды жұмысқа алған мекеме төлей алады.

5. Жоғары оқу орындарында жұмыс iстейтiн ғылым
кандидаттарын докторлық диссертацияларын дайындау
үшін аға ғылыми қызметкерлер лауазымына ауыстыру тәртiбi

75. Теориялық және қолданбалы көкейкестi зерттеулер бойынша едәуiр нәтижеге ие болған ғылым кандидаттары докторлық диссертация жазу үшiн, өз еркiмен аға ғылыми қызметкер ретiнде екi жылға дейiнгi мерзiмге ауыса алады.

76. Аға ғылыми қызметкер лауазымына үмiткер ғылым кандидаты өзi жұмыс iстейтiн жоғары оқу орнының ректорының атына диссертациялық жұмысына қажет мерзiм мөлшерiн көрсете отырып, өтiнiш жазады және оған:

1) жұмыстың орындалу кестесi көрсетiлген жоспары;

2) жарияланған ғылыми және ғылыми-әдiстемелiк жұмыстарының тiзiмi;

3) ғылым кандидатын ғылыми қызметкер жұмысына ауыстыру үшiн берген тиiстi кафедраның қорытындысы қоса тiркеледi.

77. Жоғары оқу орнының ғылыми кеңесi аға ғылыми қызметкер жұмысына ауыстыру мүмкiндiгi туралы шешiм қабылдайды және докторлық диссертацияның орындалу мерзiмiн анықтайды.

78. Аға ғылыми қызметкер жұмысына ауыстыру ректордың бұйрығымен ғылыми қызметкерлердiң белгiленген саны шеңберiнде жүзеге асырылады.

79. Аға ғылыми қызметкерлердiң санын жоғары оқу орны бағынатын тиiстi министрлiк, ведомство белгiлейдi.

80. Педагогикалық жұмыстан босатылған ғылым кандидаттары - оқытушылар ғылыми қызметкер болып ауысуына байланысты ғылыми мекемелерiне немесе жетекшi шетелдiк орталықтарға (тиiстi шет тiлiн бiлген жағдайда ғана) соңғылардың (осы аталған мекемелердiң) келiсiмiмен жолсапарға бара алады.

81. Жiберушi жақ белгiленген тәртiпке сәйкес аға ғылыми қызметкерге еңбек ақысын төлейдi.

82. Аға ғылыми қызметкер лауазымына ауысқан қызметкерлерге жалақысы ғылыми мекемелердiң аға ғылыми қызметкерлерiнiң қызметтiк жалақысы көлемiнде белгiленедi. Аға ғылыми қызметкердiң жолсапарға келуiне келiсiм берген жоғары оқу орны, ғылыми мекемелерi оған жұмыс iстеу үшiн жағдай жасайды, ғылыми консультант бередi және оның жұмысын қадағалап отырады.

Жыл аяғында аға ғылыми қызметкерлер аттестациядан өтедi. Оның қорытындысы бойынша жоғары оқу орнының, ғылыми мекемелерiнiң ғылыми кеңесi оларды келесi жылы ғылыми қызметкер ретiнде қалдыру-қалдырмау мәселесiн қарап, шешедi.

Басқа жоғары оқу орындарына, ғылыми мекемелерiне жолсапарға жiберiлгендер өздерi есепке тұратын жоғары оқу орнына аттестацияның қорытындысын немесе сол жерден өзiнiң есебiн жiбередi.

Аға ғылыми қызметкер ретiнде жұмыс iстеу мерзiмi бiтiсiмен, ғылым кандидаты өзiнiң ғылыми зерттеуiн докторлық диссертация көлемiнде жоғары оқу орнының, ғылыми мекемесiнiң ғылыми кеңесiне беруi керек.

83. Аға ғылыми қызметкерлер қатарына ауысқан оқытушылық құрамның орнына белгiленген тәртiп бойынша конкурс негiзiнде басқа адамдарды алуға болады.

84. Аға ғылыми қызметкер жұмысына ауысқан адамдардың бұрынғы қызметiне қайтадан келуiне құқы бар.

85. Аға ғылыми қызметкер болып ауысқан адамдарға 24 жұмыс күндiк еңбек демалысы берiледi.

86. Аға ғылыми қызметкерлiк жұмысқа ауысқан адамдарға докторантураға түсу үшiн және докторлық диссертацияларын бiтiргенше шығармашылық демалыс алу құқығы берiлмейдi.

6. Iзденушiлер түрiнде ғылыми және ғылыми-педагогикалық

қызметкерлердi даярлау тәртiбi

87. Аспирантурадан тыс диссертациямен ғылым кандидаты дәрежесi үшiн iзденушiлер (мәтiнде бұдан әрi - iзденушi деп аталады) жоғары бiлiмi бар немесе ғылым магистрi дәрежесi барлар ғана бола алады.

88. Iзденушiлер философияны, шет тiлдi және арнаулы пәндердi теориялық түрде тереңiрек оқу үшiн, кандидаттық диссертацияны дайындау және қорғау үшiн сол тиiстi пәндер бойынша аспирантурасы бар жоғары оқу орындарына, ғылыми мекемелерiне бекiтiледi.

89. Iзденушi ретiнде тiркелу мерзiмi 4 жылдан аспау керек.

90. Қатарынан бiрнеше жоғары оқу орындарында, ғылыми мекемелерiнде iзденушi ретiнде тiркелуге рұқсат етiлмейдi.

91. Iзденушi ретiндегi уақытын толық пайдаланғандарға қайтадан тiркелуге болмайды, ал бұл мерзiмдi iшiнара пайдаланғандар жұмсалмай қалған мерзiмiне тiркелуге құқы бар.

92. Аспирантураның толық курсын немесе стажировканы бiтiргендерге iзденушi ретiнде тiркелу құқы берiлмейдi.

93. Жоғары оқу орнына, ғылыми мекемеге бекiтiлу үшiн iзденушi сол мекеменiң басшысының атына өтiнiшi:

1) жарияланған ғылыми және ғылыми-әдiстемелiк еңбектерiнiң тiзiмiн;

2) диссертациялық жұмысының кеңейтiлген жоспарын;

3) жоғары оқу орнын бiтiргенi туралы дипломының көшiрмесiн;

4) кадрлар есебi жөнiндегi жеке парағын;

5) егер кандидаттық емтихандарды тапсырған болса, онда сол жөнiндегi куәлiктi өткiзедi.

94. Жоғары оқу орнының, ғылыми мекеменiң басшысы iзденушiмен өткiзiлген пiкiрлесудiң нәтижесi мен тиiстi кафедраның (бөлiмнiң, сектордың, лабораторияның) қорытындысы негiзiнде iзденушiнi бекiту туралы, мерзiмi мен ғылыми жетекшiсiн бiрге көрсете отырып, бұйрық шығарады.

Iзденушiлердiң ғылыми жетекшiлерi, әдеттегiдей, ғылым докторлары немесе профессорлар қатарынан тағайындалады. Жекеленген жағдайларда жоғары оқу орындарының, ғылыми мекемелерiнiң ғылыми кеңестерiнiң шешiмдерiмен ғылыми кадрларды аттестациялау департаментiнiң келiсiмiмен iзденушiлердiң ғылыми жетекшiлiгiне мамандығы сәйкес келетiн жетекшi доценттердi, ғылым кандидаттарын тартуға болады.

95. Iзденушiлер жеке жоспарлары бойынша жұмыс iстейдi, мезгiл-мезгiл есеп бередi және жыл сайын жоғары оқу орнының кафедрасынан, ғылыми мекемесiнiң бөлiмiнен (секторынан, лабораториясынан) аттестациядан өтедi. Жеке жұмыс жоспарын орындай алмаған iзденушi оқудан шығарылады.

96. Жеке жұмыс жоспарына сәйкес iзденушiлер де аспиранттар сияқты өздерi бекiтiлген жерден барлық қажеттi жұмыс жағдайларын пайдалана алады. Iзденушi жұмыс iстейтiн жоғары оқу орындарының, ғылыми мекемелердiң басшылары оларға диссертациямен жұмыс iстеу үшiн жағдай жасайды.

97. Iзденушiлер бекiтiлген мерзiмдерi iшiнде:

1) жеке жұмыс жоспарын түгелдей орындауы, ғылыми-зерттеу жүргiзудiң методологиясын меңгеруi тиiс;

2) тиiстi курстар (пәндер) бойынша кандидаттық емтихандар тапсыруы керек;

3) алдын-ала қорғаудан өтуi қажет.

Тиiстi емтихандарды тапсырған және өз бетiмен ғылыми-зерттеу жұмысын орындаған iзденушiлер ғылым кандидаты ғылыми атағын алу үшiн диссертация қорғауға жiберiледi.

98. Iзденушiлердiң тiзiмiн есепке алып, олардың жұмысын бақылау сол тiркелген жердегi аспирантура бөлiмiне жүктеледi.

99. Кандидаттық және басқа да емтихандар мен диссертациялық жұмыс бойынша кеңес бергенiне ғылыми жетекшiге еңбек ақы бiр жылға әрбiр iзденушiге шаққанда педагогикалық жүктеменiң 25 сағатынан кем болмайтындай өлшемде төленедi.

Об утверждении Правил о послевузовском профессиональном образовании

Приказ Министра образования и науки Республики Казахстан от 6 декабря 2000 года N 1134. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 10 января 2001 года N 1356. Утратил силу - приказом Министра образования и науки Республики Казахстан от 25 января 2006 года N 37

Извлечение
из приказа Министра образования и науки Республики Казахстан
от 25 января 2006 года N 37

В целях приведения нормативной правовой базы в соответствие с действующим законодательством ПРИКАЗЫВАЮ:
1. Признать утратившими силу:
1) Приказ Министра образования и науки Республики Казахстан от 6 декабря 2000 года N 1134 "Об утверждении Правил о послевузовском профессиональном образовании" (зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 10 января 2001 года N 1356);...

Министр
_________________________________________________________________

В целях реализации Закона Республики Казахстан "Об образовании" приказываю:
1. Утвердить прилагаемые Правила о послевузовском профессиональном образовании.
2. Департаменту высшего образования (Абжаппаров А.А.) представить в установленном порядке настоящий приказ на государственную регистрацию в Министерство юстиции Республики Казахстан.
3. Настоящий приказ вступает в силу со дня государственной регистрации.
4. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на вице-Министра Ахметова А.С.

Министр

Согласовано: Утверждены
Зам. председателя Агентства РК приказом Министерства
по делам здравоохранения образования и науки
от 6 декабря 2000 г. Республики Казахстан
от 6 декабря 2000 г.
N 1134

Правила
о послевузовском профессиональном образовании

1. Общие положения

1. Правила о послевузовском профессиональном образовании (далее - Правила) разработаны в соответствии со статьей 26 Закона Республики Казахстан от 7 июня 1999 года "Об образовании".

2. Послевузовское профессиональное образование как высшая ступень системы непрерывного образования имеет целью подготовку научных и научно-педагогических кадров высшей квалификации, создавая условия постоянного совершенствования профессионального мастерства личности.
Послевузовское профессиональное образование направлено на удовлетворение потребности человека в углублении и расширении его образования после окончания высшего учебного заведения.

3. Послевузовское профессиональное образование предоставляет гражданам возможность повышения уровня образования, научной, педагогической квалификации на базе высшего научно-педагогического образования и высшего специального образования.

4. Государство гарантирует гражданам Республики Казахстан получение на конкурсной основе в соответствии с государственным образовательным заказом бесплатного послевузовского профессионального образования.

5. Государственный заказ на подготовку специалистов с послевузовским профессиональным образованием по отраслям наук и специальностям определяется ежегодно центральным исполнительным органом в области образования и утверждается постановлением Правительства Республики Казахстан.

6. Подготовка научно-педагогических и научных кадров с послевузовским профессиональным образованием сверх установленного государственного заказа осуществляется на договорной основе с полным возмещением затрат на обучение и соблюдением требований настоящих Правил.

7. Подготовку научных и научно-педагогических кадров с послевузовским профессиональным образованием могут вести организации образования, дающие высшее профессиональное образование и научные организации, имеющие лицензии на этот вид образовательной деятельности.

8. Для получения лицензии на право ведения образовательной деятельности послевузовского профессионального образования высшие учебные заведения и научные организации представляют лицензиару соответствующие документы согласно постановлению Правительства Республики Казахстан N 596 от 18 апреля 2000 года "Об утверждении Правил лицензирования образовательной деятельности".

9. Получение послевузовского профессионального образования возможно лишь после освоения одной из ступеней высшего профессионального образования, усвоения обязательного минимума содержания основной образовательно-профессиональной программы по конкретной профессии, специальности, установленной соответствующим государственным общеобязательным стандартом образования.

10. Послевузовское профессиональное образование может быть получено в клинической ординатуре, аспирантуре, адъюнктуре и докторантуре высших учебных заведений, научных организаций, а также в форме перевода кандидатов наук на должность старших научных сотрудников и соискательства.

11. Аспирантура - форма подготовки научных и научно-педагогических кадров высшей квалификации в высших учебных заведениях и научных организациях.

12. Адъюнктура - форма подготовки научно-педагогических кадров высшей квалификации в высших военных учебных заведениях.

13. Докторантура - форма подготовки научных и научно-педагогических кадров высшей квалификации в высших учебных заведениях и научных организациях.

14. Клиническая ординатура - форма получения послевузовского углубленного медицинского образования.

2. Организация подготовки научных и научно-педагогических
кадров в аспирантуре и адъюнктуре

15. Аспирантура открывается в высших учебных заведениях, научно-исследовательских организациях, независимо от их ведомственной подчиненности, форм собственности, располагающих высококвалифицированными кадрами и современной научно-исследовательской и материально-технической базой по соответствующим научным специальностям подготовки при наличии лицензии, по их ходатайству и действует с момента получения соответствующей лицензии.

16. Адъюнктура открывается в высших учебных заведениях подведомственных Министерству обороны, Министерству внутренних дел и Комитету национальной безопасности, имеющих соответствующие условия согласно пункту 15.

17. Квалификационные требования, предъявляемые к подготовке высококвалифицированных специалистов в аспирантуре и адъюнктуре:
1) наличие не менее двух докторов наук по каждой научной специальности подготовки и работающих на полную ставку в данной организации, реализующей послевузовское профессиональное образование;
2) наличие научно-исследовательских лабораторий по соответствующим научным специальностям подготовки.

18. Подготовка научных и научно-педагогических кадров в аспирантуре и адъюнктуре осуществляется высшими учебными заведениями и научными организациями по отраслям наук в соответствии с "Номенклатурой специальностей по присуждению ученых степеней научным и научно-педагогическим работникам Республики Казахстан", утвержденной Высшей Аттестационной Комиссией (далее - ВАК).

19. Открытие аспирантуры и адъюнктуры производится приказом центрального исполнительного органа в области образования на основании заявления-ходатайства организации и заключения ВАК.

20. При подготовке заключения на открытие аспирантуры и адъюнктуры в высших учебных заведениях и научных организациях ВАК руководствуется обязательными условиями квалификационных требований, предъявляемых к подготовке высококвалифицированных специалистов в аспирантуре или адъюнктуре, а также действие научного семинара по профилю научной специальности.

21. К заявлению-ходатайству, направляемому для заключения в ВАК, прилагаются:
1) решение Ученого совета организации с указанием научной специальности, по которой предполагается открытие аспирантуры;
2) справка о наличие не менее двух докторов наук по каждой научной специальности подготовки и работающих на полную ставку в данной организации;
3) характеристика научно-исследовательской и материально-технической базы по соответствующим научным специальностям;
4) сведения о предполагаемых научных руководителях с указанием их научных трудов за последние пять лет и шифра специальности по автореферату;
5) программа подготовки аспирантов и адъюнктов.

22. Программы подготовки аспирантов и адъюнктов разрабатываются соответствующими диссертационными советами и утверждаются ВАК.

23. Обучение в аспирантуре и адъюнктуре может осуществляться в следующих формах: очное и заочное.
Срок обучения в аспирантуре очной формы на базе высшего специального образования составляет три года, на базе высшего научно-педагогического образования (имеющих степень магистра по соответствующей специальности) - два года; заочной формы на базе высшего специального образования - четыре года, на базе высшего научно-педагогического образования (имеющих степень магистра по соответствующей специальности) - три года.
Срок обучения в адъюнктуре очной формы составляет три года, заочной формы - четыре года.
Срок обучения в аспирантуре и адъюнктуре засчитывается в стаж научно-педагогической работы.

24. Срок обучения в аспирантуре и адъюнктуре может быть продлен на основании соответствующего заключения врачебно-консультационной комиссии (справка ВКК или бюллетень о родовом отпуске):
1) до 4 месяцев приказом руководителя организации;
2) свыше 4 месяцев до 1 года - на основании решения Ученого совета организации по ходатайству кафедры (отдела, лаборатории), отзыву научного руководителя.

25. Лицам, допущенным к сдаче вступительных экзаменов в аспирантуру и адъюнктуру, могут предоставляться оплачиваемые или неоплачиваемые дополнительные отпуска в количестве 15 календарных дней для подготовки и сдачи экзаменов.
Лица, принимаемые в аспирантуру и адъюнктуру с частично сданными кандидатскими экзаменами, пользуются дополнительным отпуском для сдачи оставшихся вступительных экзаменов из расчета 5 дней на каждый экзамен.
Документом, удостоверяющим право на дополнительный отпуск, является извещение о допуске к собеседованию и сдаче вступительных экзаменов за подписью руководителя организации.

26. Ученым советом организации утверждается научный руководитель, как правило, доктор наук или кандидат наук, имеющие разрешение ВАК на самостоятельное руководство.

27. При выполнении научного исследования на стыке смежных научных специальностей разрешается назначение двух руководителей или руководителя и консультанта.

28. Тема диссертационного исследования утверждается Ученым советом организации не позднее трех месяцев после зачисления в аспирантуру и адъюнктуру.

29. Оплата труда научных руководителей производится из расчета 50 часов педагогической нагрузки в год на одного аспиранта или адъюнкта, в том числе и в случаях утверждения аспиранту или адъюнкту двух руководителей.

30. Ученые советы организации имеют право отстранять от руководства на срок до 3 лет научных руководителей, аспиранты или адъюнкты, которых заканчивали обучение без защиты диссертационных работ.

31. Должность заведующего аспирантурой или адъюнктурой вводится в вузе, научной организации при наличии не менее 50 аспирантов или адъюнктов.

32. Аспирант и адъюнкт имеет право на перевод из одной организации в другую, с одной формы обучения на другую с согласия руководителей организации по ходатайству и с согласия направившей аспиранта стороны, при наличии вакантных мест.

33. Аспиранты и адъюнкты периодически отчитываются о выполнении индивидуального плана на заседании кафедры (отдела, сектора, лаборатории) и ежегодно аттестуется комиссией, в состав которой включается научный руководитель.
Аспиранты и адъюнкты, не выполнившие в установленные сроки индивидуальный план, нарушивший профессиональную этику, отчисляются из аспирантуры.

34. Аспирант и адъюнкт за время обучения в аспирантуре и адъюнктуре в установленные сроки обязан:
1) полностью выполнить индивидуальный план работы, овладеть методологией проведения научных исследований;
2) сдать предусмотренные программой текущие и кандидатские экзамены по соответствующим дисциплинам;
3) представить результаты собственных научных исследований по актуальной тематике в виде кандидатской диссертации, основные положения которой должны быть опубликованы в соответствующих научных изданиях в объеме не менее 1 печатного листа;
4) пройти предварительную защиту.

Аспиранты и адъюнкты за время обучения сдают текущие экзамены по методике преподавания и информатике, а также кандидатские экзамены по государственному языку, философии, иностранному языку и специальности.
Кандидатский экзамен по специальности сдается, как правило, в организации, где планируется защита диссертационной работы. <*>
Сноска. Пункт 34 - с дополнениями, внесенными приказом Министра образования и науки РК от 28 апреля 2001 года N 300 .

35. Аспиранты и адъюнкты очной формы обучения по государственному заказу обеспечиваются стипендией в установленном порядке. При этом стипендия выплачивается со дня зачисления, но не ранее дня увольнения с предыдущего места работы.
Аспирантам и адъюнктам могут быть назначены стипендии Президента Республики Казахстан, имени выдающихся ученых и другие именные стипендии.
Аспирантам и адъюнктам ежегодно предоставляются каникулы продолжительностью два месяца с сохранением стипендии.
Иногородние аспиранты и адъюнкты обеспечиваются отдельной комнатой в общежитии гостиничного типа с оплатой за счет собственных средств или средств, направляющей их на обучение стороны.

36. Лица, окончившие целевую аспирантуру и адъюнктуру, обязаны возвратиться в распоряжение направившей их организации. В случае неявки на работу в организации, за счет средств которого выпускник обучался, он обязан возместить затраченные на его подготовку расходы. Указанные суммы могут быть возмещены организацией, принявшей его на работу.

3. Организация подготовки научных и научно-педагогических
кадров в клинической ординатуре

37. Клиническая ординатура открывается в медицинских высших учебных заведениях, научных организациях, институтах усовершенствования врачей, независимо от их ведомственной подчиненности, форм собственности, располагающих высококвалифицированными кадрами и современной научно-исследовательской, материально-технической и клинической базой по соответствующим научным специальностям подготовки при наличии лицензии, по их ходатайству и действует с момента получения соответствующей лицензии.

38. Квалификационные требования, предъявляемые к подготовке высококвалифицированных специалистов в клинической ординатуре:
1) наличие не менее двух докторов наук по каждой научной специальности подготовки и работающих на полную ставку в данной организации, реализующей послевузовское профессиональное образование;
2) наличие научно-исследовательской и клинической базы по соответствующим научным специальностям подготовки.

39. Подготовка научных и научно-педагогических кадров в клинической ординатуре осуществляется медицинскими высшими учебными заведениями, научными организациями и институтами усовершенствования врачей по отраслям наук в соответствии с "Номенклатурой врачебных специальностей" и с учебным планом и программой по каждой научной специальности.

40. Открытие клинической ординатуры производится приказом Агентства Республики Казахстан по делам здравоохранения на основании заявления-ходатайства организации.

41. При подготовке заключения на открытие клинической ординатуры в медицинских высших учебных заведениях, научных организациях и институтах усовершенствования врачей Агентство Республики Казахстан по делам здравоохранения руководствуется обязательными условиями квалификационных требований, предъявляемых к подготовке высококвалифицированных специалистов в клинической ординатуре.

42. К заявлению-ходатайству, направляемому для заключения в Агентство Республики Казахстан по делам здравоохранения, прилагаются:
1) решение Ученого совета организации с указанием научной специальности, по которой предполагается открытие клинической ординатуры;
2) справка о наличии не менее двух докторов наук по каждой научной специальности подготовки и работающих на полную ставку в данной организации;
3) характеристика научно-исследовательской, материально-технической и клинической базы по соответствующим научным специальностям;
4) сведения о предполагаемых научных руководителях с указанием их научных трудов;
5) программа подготовки клинических ординаторов.

43. Программы подготовки клинических ординаторов разрабатываются кафедрами и утверждаются Учеными советами организаций, осуществляющих подготовку клинических ординаторов.

44. Обучение в клинической ординатуре осуществляется на клинических базах медицинских высших учебных заведений, научных организаций, институтов усовершенствования врачей.
Срок обучения в клинической ординатуре - два года.
Срок обучения в клинической ординатуре засчитывается в трудовой стаж врача.

45. Срок обучения в клинической ординатуре может быть продлен на основании соответствующего заключения врачебно-консультационной комиссии (справка ВКК или бюллетень о родовом отпуске):
1) до 4 месяцев приказом руководителя организации;
2) свыше 4 месяцев до 1 года - на основании решения Ученого совета организации по ходатайству кафедры (отдела, лаборатории), отзыву научного руководителя.

46. Расчет учебной нагрузки кураторов производится в объеме 3 часов в неделю на одного клинического ординатора, при этом 75% времени подготовки отводится на изучение основной специальности, 25% - на изучение смежных дисциплин.

47. Объем учебной нагрузки и лечебно-профилактической работы по разделам специальностей определяется индивидуальным планом.

48. Клинические ординаторы имеют право на перевод из одной организации в другую с согласия руководителей организации по ходатайству и с согласия направившей клинического ординатора стороны, при наличии вакантных мест.

49. Клиническому ординатору предоставляется право на совместительство в другой организации в соответствии с действующим законодательством.

50. Клинические ординаторы периодически отчитываются о выполнении индивидуального плана на заседании кафедры (отдела, сектора, лаборатории) и ежегодно аттестуется комиссией, в состав которой включается научный руководитель или заведующий кафедрой.

51. Клинические ординаторы, не выполнившие в установленные сроки индивидуальный план, нарушившие профессиональную этику, отчисляются из клинической ординатуры.

52. Клинические ординаторы, обучающиеся в клинической ординатуре в установленные сроки обязаны:
1) полностью выполнить индивидуальный план работы;
2) сдать предусмотренные программой текущие экзамены по соответствующим дисциплинам;
3) представить результаты собственных исследований по актуальной тематике, основные положения которой должны быть опубликованы в соответствующих научных изданиях в объеме не менее 1 печатного листа.

53. Клинические ординаторы, обучающиеся по государственному заказу обеспечиваются стипендией в установленном порядке. При этом стипендия выплачивается со дня зачисления, но не ранее дня увольнения с предыдущего места работы.

54. Иногородние клинические ординаторы обеспечиваются отдельной комнатой в общежитии с оплатой за счет собственных средств или средств направляющей их на обучение стороны.

55. Лица, окончившие целевую клиническую ординатуру, обязаны возвратиться в распоряжение направившей их организации. В случае неявки на работу в организации, за счет средств которого выпускник обучался, он обязан возместить затраченные на его подготовку расходы. Указанные суммы могут быть возмещены организацией, принявшей его на работу.

56. Лицам, окончившим клиническую ординатуру, выдается удостоверение установленного образца.

57. В вузах для компенсации затрат времени профессорско-преподавательским составом на обучение клинических ординаторов установить нагрузку - три академических часа в неделю.

4. Организация подготовки научных и научно-педагогических
кадров в докторантуре

58. Докторантура открывается в высших учебных заведениях, научных и научно-производственных организациях (далее - организациях) независимо от их ведомственной принадлежности, форм собственности, имеющих современную исследовательскую и экспериментальную базу, научные школы и принимающих активное участие в разработке и реализации научно-технических проектов и программ.

59. Квалификационные требования, предъявляемые к подготовке высококвалифицированных специалистов в докторантуре:
1) наличие не менее трех докторов наук по каждой научной специальности подготовки и работающих на полную ставку в данной организации, реализующей послевузовское профессиональное образование;
2) наличие современной научно-экспериментальной базы по соответствующим научным специальностям подготовки.

60. Подготовка научных и научно-педагогических кадров в докторантуре осуществляется высшими учебными заведениями и научными организациями по отраслям наук в соответствии с "Номенклатурой специальностей по присуждению ученых степеней научным и научно-педагогическим работникам Республики Казахстан", утвержденной ВАК.

61. Открытие докторантуры производится приказом центрального исполнительного органа в области образования на основании заявления- ходатайства организации и заключения ВАК.
В заявлении-ходатайстве обосновывается необходимость открытия докторантуры, потребность, наличие научных школ, степень их известности и гарантируется обеспечение требуемых условий для ее работы.

62. При подготовке заключения на открытие докторантуры в высших учебных заведениях и научных организациях ВАК руководствуется обязательными условиями квалификационных требований, предъявляемых к подготовке высококвалифицированных специалистов в докторантуре, а также действие научного семинара по профилю научной специальности.

63. К заявлению-ходатайству, направляемому для заключения в ВАК, прилагаются:
1) решение Ученого совета организации с указанием научной специальности, по которой предполагается открытие докторантуры;
2) справка о наличии не менее трех докторов наук по каждой научной специальности подготовки и работающих на полную ставку в данной организации;
3) характеристика научно-исследовательской и материально-технической базы по соответствующим научным специальностям;
4) программа подготовки докторантов.

64. Программы подготовки докторантов разрабатываются соответствующими диссертационными советами и утверждаются ВАК.

65. Подготовка научных и научно-педагогических кадров в докторантуре осуществляется только по очной форме со сроком обучения три года.
Срок обучения в докторантуре засчитывается в стаж научно-педагогической работы.
Для подготовки докторской диссертации решением Ученого совета организации кандидаты могут переводиться на должность старшего научного сотрудника сроком до двух лет.

66. Ученый совет утверждает тему диссертации, программу подготовки и индивидуальный план работы докторанта не позднее трех месяцев после зачисления в докторантуру.

67. Для оказания помощи докторантам в проведении диссертационных исследований могут назначаться научные консультанты из числа высококвалифицированных научных и научно-педагогических кадров по месту их подготовки или из других организаций.

68. Оплата научных консультантов производится из расчета 50 часов в год на одного докторанта.

69. Ученый совет организации ежегодно проводят аттестацию докторантов. Докторант, не выполняющий план подготовки диссертационной работы, отчисляется из докторантуры.

70. В период обучения докторант должен завершить работу над диссертацией, основные положения которой должны быть опубликованы в соответствующих научных изданиях, пройти предварительную экспертизу и представить ее к защите в Диссертационный совет.

71. Если докторская диссертация подготовлена по другой специальности по сравнению с кандидатской, то докторант должен сдать кандидатский экзамен по специальности, соответствующей профилю докторской диссертации.

72. Докторантам, обучающимся по госзаказу, выплачивается стипендия в размере, установленном законодательством P991903_ .

73. Докторантам ежегодно предоставляются каникулы продолжительностью два месяца с сохранением стипендии.
Иногородние докторанты обеспечиваются отдельной комнатой в общежитии гостиничного типа с оплатой за счет средств докторантов или направляющей их на обучение стороны.

74. Специалисты, окончившие целевую докторантуру, обязаны возвратиться в распоряжение направившей их организации. В случае неявки по каким-либо причинам на работу в организации, за счет средств которого докторант обучался, он обязан возместить затраченные на его подготовку расходы. Указанные суммы могут быть возмещены организацией, принявшей его на работу.

5. Порядок перевода кандидатов наук, работающих в
высших учебных заведениях, на должности старших научных
сотрудников для подготовки ими докторских диссертаций

75. Кандидаты наук, имеющие существенные результаты научных исследований по актуальным теоретическим или прикладным исследованиям могут быть переведены, по их желанию, на должности старших научных сотрудников сроком до 2-х лет для подготовки докторских диссертаций.

76. Кандидат наук, претендующий на должность старшего научного сотрудника, подает на имя ректора вуза по месту работы заявление с указанием необходимого срока для выполнения диссертационной работы и прилагает к нему:
1) развернутый план с календарным графиком его выполнения;
2) список опубликованных научных и научно-методических работ;
3) заключение соответствующей кафедры для перевода кандидата на должность старшего научного сотрудника.

77. Ученый совет высшего учебного заведения принимает решение о возможности перевода на должность старшего научного сотрудника и определяет сроки выполнения докторской диссертации.

78. Перевод на должность старшего научного сотрудника осуществляется приказом ректора в пределах установленной численности научных сотрудников.

79. Численность должностей старших научных сотрудников устанавливается центральным исполнительным органом в области образования.

80. Преподаватели - кандидаты наук, освобожденные от педагогической работы в связи с переводом на должности старших научных сотрудников, могут быть по их просьбе направлены для проведения научного исследования в другие вузы, научные организации или ведущие зарубежные центры (при условии владения соответствующим иностранным языком) с согласия последних.

81. Старшим научным сотрудникам, прикомандированным к вузам или научным организациям заработная плата выплачивается по основному месту работы.

82. Должностные оклады лицам, переведенным на должности старших научных сотрудников, устанавливаются на уровне должностных окладов старших научных сотрудников научных учреждений.
Высшее учебное заведение, научная организация, принявшие старшего научного сотрудника, обеспечивают его научным консультантом, создают условия для проведения научных исследований, проживания и осуществляют контроль за его работой.
По истечении одного года старшие научные сотрудники проходят аттестацию, по результатам которой Ученый совет высшего учебного заведения, научной организации рассматривает и решает вопрос о пребывании их в должности старшего научного сотрудника на следующий годичный срок.
Лица, прикомандированные к другим высшим учебным заведениям, научным организациям, представляют в вуз, в штате которого они состоят, результаты аттестации или отчет с места прикомандирования.
По окончании срока пребывания на должности старшего научного сотрудника кандидат наук обязан представить научное исследование в объеме докторской диссертации и доложить его на Ученом совете вуза, научной организации.

83. Должности преподавательского состава, освободившие в результате перевода в число старших научных сотрудников кандидатов наук, ранее их занимавших, могут замещаться другими лицами в установленном порядке.

84. Лицам, переведенным на должности старших научных сотрудников, сохраняется право возвращения на прежнюю должность.

85. Лицам, переведенным на должности старшего научного сотрудника, ежегодно предоставляется трудовой отпуск продолжительностью 24 рабочих дней.

86. Лица, переведенные на должности старших научных сотрудников не пользуются правом поступления в докторантуру и предоставления им творческого отпуска для завершения докторской диссертации.

6. Порядок подготовки научных и научно-педагогических
работников в форме соискательства

87. Соискателями ученой степени кандидата наук (далее - соискатели), работающими над диссертациями вне аспирантуры могут быть лица, имеющие высшее специальное или высшее научно-педагогическое образование.

88. Соискателями прикрепляются к вузам, научным организациям, имеющим аспирантуру по соответствующим специальностям, для углубленного теоретического изучения философии, иностранного языка и специальных дисциплин, подготовки и защиты кандидатских диссертаций.

89. Общий срок пребывания в качестве соискателя не должен превышать 4 лет.

90. Состоять соискателем одновременно в нескольких вузах, научных организациях не разрешается.

91. Лица, полностью использовавшие срок пребывания в качестве соискателя, правом повторного прикрепления не пользуются, а использовавшие указанный срок частично, могут быть зачислены на оставшееся время.

92. Не пользуются правом прикрепления в качестве соискателей лица, прошедшие полный курс обучения в аспирантуре.

93. Для прикрепления к вузу, научной организации соискатель подает на имя руководителя:
1) заявление;
2) список опубликованных научных и научно-методических работ;
3) развернутый план диссертационной работы;
4) копию диплома об окончании вуза;
5) личный листок по учету кадров;
6) удостоверение о сдаче кандидатских экзаменов, если они сданы.

94. Руководитель вуза, научной организации на основании результатов собеседования соискателя с предполагаемым научным руководителем и заключения соответствующей кафедры (отдела, сектора, лаборатории) издает приказ о прикреплении соискателя с указанием срока и утвержденного научного руководителя.
Ученым советом организации утверждается научный руководитель, как правило, доктор наук или кандидат наук, имеющие разрешение ВАК на самостоятельное руководство.

95. Соискатели работают по индивидуальному плану, периодически отчитываются и ежегодно аттестовываются кафедрой вуза, отделом (сектором, лабораторией) научно-исследовательской организации.
Соискатели, не выполнившие индивидуальный план работы, подлежат отчислению.

96. Соискатели, как и аспиранты, пользуются всеми необходимыми условиями работы по месту прикрепления. Руководители вузов, научных организаций, где работают соискатели, оказывают им помощь и создают условия для работы над диссертацией.

97. Соискатели за период прикрепления обязаны:
1) полностью выполнить индивидуальный план работы, овладеть методологией проведения научных исследований;
2) сдать предусмотренные программой текущие и кандидатские экзамены по соответствующим дисциплинам;
3) представить результаты собственных научных исследований по актуальной тематике в виде кандидатской диссертации, основные положения которой должны быть опубликованы в соответствующих изданиях в объеме не менее 1 печатного листа;
4) пройти предварительную защиту.

98. Организация, учет и контроль работы соискателей осуществляется отделом аспирантуры по месту их прикрепления.

99. Оплата труда научных руководителей за прием и консультации по кандидатским и другим экзаменам и работе над диссертацией производится в размере не более 25 часов педагогической нагрузки в год на каждого соискателя в течение срока прикрепления.