N 1708 болып тіркелген "Электржелілік ережені бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары - Қазақстан Республикасының Энергетика және минералдық ресурстар министрінің 2001 жылғы 24 желтоқсандағы N 314 бұйрығына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы

Қазақстан Республикасы Энергетика және минералдық ресурстар министрінің 2004 жылғы 16 қыркүйектегі N 222 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2004 жылғы 27 қыркүйекте тіркелді. Тіркеу N 3106. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары - Қазақстан Республикасы Индустрия және жаңа технологиялар министрінің 2013 жылғы 25 қазандағы № 329 бұйрығымен

Ескерту. Күші жойылды - ҚР Премьер-Министрінің орынбасары - ҚР Индустрия және жаңа технологиялар министрінің 25.10.2013 № 329 бұйрығымен.

"Электр энергетикасы туралы" Қазақстан Республикасының Заңын іске асыру мақсатында бұйырамын :

1. "Электржелілік ережені бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің орынбасары - Қазақстан Республикасының Энергетика және минералдық ресурстар министрінің 2001 жылғы 24 желтоқсандағы N 314 бұйрығына (Қазақстан Республикасының нормативтік-құқықтық актілерінің мемлекеттік тіркелу тізілімдемесінде N 1708 болып тіркелген, Қазақстан Республикасы орталық атқарушы және өзге де мемлекеттік органдарының нормативтік құқықтық актілерінің бюллетенінде жарияланған, 2002 жылғы N 25-28) мынадай өзгерістер мен толықтырулар енгізілсін:
көрсетілген бұйрықпен бекітілген Электржелілік ережеде:
барлық мәтін бойынша тиісті тіркестерде:
"жеткізуші электр торабы" сөздері "ҰЭТ" сөздерімен алмастырылсын;
"тарқатушы электр торабы" сөздері "өңірлік электр торабы" сөздерімен алмастырылсын;
"электр энергиясы мен қуаттары" сөздері "электр энергиясы" сөздерімен алмастырылсын;
"электр энергиясын беру және бөлу" сөздері "электр энергиясын жеткізу" сөздерімен алмастырылсын;
"ТО" қысқармасы "ЖО" қысқармасымен алмастырылсын;
"ЖО" қысқармасы "ЭОСРО" қысқармасымен алмастырылсын;
"РЭПО" қысқармасы "ӨЭК" қысқармасымен алмастырылсын;
"НЭПО" қысқармасы "ЖО" қысқармасымен алмастырылсын;
"ПРПЭС" қысқармасы "ҰЭТДЖ" қысқармасымен алмастырылсын;
"ПРРС" қысқармасы "ӨЭЖДЖ" қысқармасымен алмастырылсын;
"бөлу" сөзі "жеткізу" сөзімен алмастырылсын;
"ОРЭМЭ" қысқармасы "ЭКС" қысқармасымен алмастырылсын.

ЭЖЕ ереженің 1-тармағы мынадай редакцияда жазылсын:
"1. Осы Электржелілік ережеде мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:
Активтік электр қуаты - электр магниттік энергияның басқа нысандарға (жылу, механикалық, жарықтық және тағы сол сияқты) түрлену жылдамдығын сипаттайтын айнымалы ток қуатының орташа мезгіл мәні;
Өндірудің автоматтық реттегіші (бұдан әрі - ӨАР) - жүйелік оператор беретін сигналдарға жауап ретінде өндіруші электр қондырғысының шығыстық қуатын автоматтық реттейтін құрылғы;
Есепке алудың мәліметтер базасы - коммерциялық есепке алу тізілімінен коммерциялық есепке алу мәліметтерінен тұратын, жүйелік оператор қызмет көрсететін және басқаратын мәліметтер базасы;
Қайталай реттеу - өндіруді қалыпты немесе авариядан кейінгі режимдерде автоматтық не қолымен баяу (30 секундтан астам) өзгерту;
Жоғары кернеу (бұдан әрі - ЖК) - 1000 Вольт-тан бастап және одан жоғары;
Өндіруші қондырғы - электр энергиясын өндіретін қондырғы;
Жүйені токтан толық ажыратылған күйінен іске қосуға арналған өндіруші қондырғы - іске қосылуы мүмкін және немесе электрмен жабдықтаудың әдеттегі сыртқы көздерінсіз жұмыс істейтін және жүйені токтан толық ажыратылған күйінен іске қосуға арналған өндіруші қондырғы;
Мемстандарт - стандарттау мен сертификациялау жөніндегі жұмыстарды басқаруды жүзеге асыратын мемлекеттік орган;
Мемэнергобақылау - Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес электр энергетикасы секторында қадағалау және бақылау міндеттерін атқаратын Қазақстан Республикасының Энергетика және минералдық ресурстар министрлігінің Мемлекеттік энергетикалық қадағалау жөніндегі комитет;
Жоспарлық ажыратулар кестесі - тиісті тараптармен келісілген, құрамында басталу және аяқталу уақыты және тағы басқаларды қоса отырып, келесі күнтізбелі жылға жоспарлық беріліс және/немесе өндіру мен тұтынушыларды ажыратуы бар жоспар-кесте;
Жүйелі сынақты жүргізу кестесі - тиісті жауапты субъект жасақтайтын коммерциялық есепке алу кешенін кез келген жабдық яки қондырғыны ретімен сынау бағдарлама-кестесі;
Коммерциялық есепке алу мәліметтері - коммерциялық есепке алу кешенінен алынған мәліметтер және/немесе коммерциялық есептеулерді жүргізу үшін қолданылатын өңделген мәліметтер;
Электр тораптарына кіруге арналған шарттар (бұдан әрі - ЭТКШ) - электр тораптарына қосылу шарттары келісілген электржелілік компания мен пайдаланушы арасындағы екіжақты шарт;
Қосарлас электр желілері - қолданыстағы электр жеткізу желілерімен қатарлас қосылған электр жеткізу желілері, солар бойынша нарық субъектілерінің санаттылығына сәйкес нормаланған сапасы мен сенімділік дәрежесімен бірге электр энергиясы мен қуатын жеткізу жүзеге асырылады;
Қосалқы қызметтерді беруге арналған шарт - жүйелік оператор мен қосалқы қызметтерді беруге арналған пайдаланушылардың арасында жасасылған шарт;
Қазақстан Республикасының біртұтас электр энергетикалық жүйесі (бұдан әрі - ҚР БЭЖ) - Қазақстан Республикасының тұтынушыларын сенімді де сапалы энергиямен жабдықтайтын электр станцияларының, электр жеткізу желілері мен қосалқы станциялардың жиынтығы;
Жүйені оның токтан толық ажырағаннан кейін іске қосу ("нолдіктен бұрылу") - энергиямен жабдықтаудың сыртқы көзі жоқ кезде толық не ішінара істен шыққаннан кейін энергия жүйесі жұмысының режимін қалпына келтіру процесі;
Өндіріс өркендеуінің индикативтік жоспары - ҚР БЭЖ-нің келесі он жыл ішіндегі келешек өркендеуін сипаттайтын жоспарлы сұранысты, пайдаланудан шығуды және өндіріс дамуын ескеретін жоспар;
Жүйелік аварияларды болдырмау және жою нұсқаулығы - жүйелік оператор ұдайы жасайтын және жаңартатын нұсқаулық әрі онда жүйелік авария туындаған кезде қысқа мерзім ішінде ҚР БЭЖ-нің сенімді де тұрақты атқарымдануын қамтамасыз ету үшін жүйелік оператор жүзеге асыратын іс-шаралардың егжей-тегжейлі сипаттамасы беріледі;
Коммерциялық есеп кешенінің сәйкестендіруші коды (СК) - әрбір коммерциялық есеп кешені үшін 18 символдан тұратын бір мәнмен анықталған ондық цифрлық код;
Коммерциялық есепке алу - электр энергиясын сатып алу және жеткізу шарттары жөніндегі тараптар арасындағы өзара есеп айырысуға қажетті электр энергиясын есепке алу;
Коммерциялық есеп кешені - коммерциялық есеп жүргізуге қажетті, коммерциялық есептің айқындалған нүктесі мен ақпаратты жинау құрылғысына қосу нүктесі арасында орналасқан жабдық;
Электр жеткізудің мемлекетаралық желілері - қуаттар мен энергияның мемлекетаралық ағындарын қамтамасыз ететін электр желілері;
Мәліметтерді жинаудың жергілікті терминалы - олардың түзетілгенін тексеру үшін немесе коммерциялық алыстағы мәліметтерді жинау мүмкін болмаған жағдайда жергілікті жерлерде мәліметтерді жинау мен сақтауға арналған құрылғы;
Ең аз өндіру (бұдан әрі - ЕӨ) - қалыпты жұмыс режимін ұстау үшін өндіруші қондырғы жұмыс істейтін шығыстық өндірілетін қуаттың ең төменгі деңгейі;
Ұлттық электр торабы (бұдан әрі - ҰЭТ)- электр энергиясын мемлекетаралық және (немесе) өңіраралық жеткізуді, электр станцияларының қуатын беруді қамтамасыз ететін және жекешелендіру мен оның алдыңғы сатыларына жатпайтын кернеуі 220, 500 және 1150 кВ электр жеткізу желілерінің, қосалқы станциялар мен таратқыш құрылғылардың жиынтығы;
Төмен кернеу (бұдан әрі - ТК) - 1000 Вольттен төмен кернеу;
ҚР БЭЖ жұмысының қалыпты режимі - уәкілетті орган бекіткен схемаға сәйкес электр желісінің барлық элементтері жұмыс істейтін N және электр желісіне қосылған электр энергиясының барлық тұтынушылары жоспарлы электр жабдықтаумен қамтамасыз етілетін ҚР БЭЖ жұмысының тағайындалған режимі;
Жабдықтар мен аппаратуралар - электрлік сымдар немесе оның бөліктері пайдаланылатын стационарлық және жылжымалы жабдық;
Біріктірілген энергия жүйесі (бұдан әрі - БЭЖ) - тораптарға қосылған электр тораптарының, электр станциялары мен басқа пайдаланушылардың жиынтықты инфрақұрылымы;
Жеткізудің өткізу қабілеті бойынша шектеу - жылу режимі мен энергия жүйесі кернеуі және жұмыс тұрақтылығын сақтау жөніндегі шектермен айқындалған, жеткізілетін электр энергиясын шектеу;
Жедел резерв - авариядан соң жиіліктің бастапқы реттелуі мен қайталай реттелуін алмастыру үшін иеліктегі орталықтан келісілген қуат резерві;
Электр энергиясының орталықтандырылған нарығының операторы (бұдан әрі - ЭОНО) - электр энергиясының спот саудасын қоса алғанда, орталықтандырылған сауда-саттықты жүзеге асыратын ұйым;
Коммерциялық есептің анықталған нүктесі (бұдан әрі - КЕАН) - 5-бөлімде көрсетілген (коммерциялық есеп) жалпы дәлдік талаптары орындалуы тиіс баланстық керек-жарақты айыру шекарасындағы табиғи нүкте. Коммерциялық есептің көрсетілген нүктесі электржелілік компаниялар мен тиісті шарттармен тораптарды пайдаланушылар арасында келісілген болуы тиіс;
Электр энергиясының көтерме нарығы (бұдан әрі - ЭҚН) - электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектілері арасындағы шарттар негізінде жұмыс істейтін электр энергиясын сатып алу-сатуға байланысты қарым-қатынастар жүйесі;
Коммерциялық есептің ұйымдастырушысы - энергия нарығы субъектілерінің коммерциялық есеп кешені, кешенді калибрлеу және қызмет ұсыну секілді коммерциялық есеп жөніндегі қызмет көрсетуге өкілетті, энергия нарығы субъектілері болуға міндетті емес тұлға не ұйым;
Қауіпсіздік техникасы жөніндегі жұмыстарды ұйымдастырушысы - қызметкерлердің жоғары кернеулі электр жабдығында қауіпсіз жұмыс не сынақ жүргізуді қамтамасыз ететін шаралар кешені;
Тоқтатым - электр қондырғыны не жабдықты жоспарлы немесе жоспардан тыс жұмыстан шығару;
Жауапты тарап немесе коммерциялық есеп кешенінің иегері - теңгерімінде коммерциялық есеп кешені бар, оны пайдаланатын және оған жауап беретін жеке немесе заңды тұлға;
Бастапқы реттеу - жиіліктік апаттық ауытқуы кезінде өндірілетін қуаттың еркін реттелуі режимінде жұмыс істейтін өндіруші қондырғылардың көмегімен атқарылатын электр стансалардағы турбиналардың айналу жылдамдығын реттегіштердің тез қимылы (8-12 секунд ішіндегі);
Электр энергиясын жеткізу - жасасылған шарттарға сәйкес электр жеткізуші ұйымдар көрсететін электр энергиясын тасымалдау жөніндегі қызметтер;
Ауыстырып қосу - ТО немесе өкілетті электржелілік компания не пайдаланушының нұсқаулығына сай жабдықтың және/немесе аппаратураның коммутациясы;
Диспетчерлендіру кезеңі - өндіріс режимін, электр энергиясы мен қуатын жеткізу және тұтынуды бақылау мен басқару атқарылатын тәуліктік кестеде жоспарланған уақыттың ең төменгі мезгілі;
Жүйелі токтан толық ажыратқаннан кейін іске қосу жоспары - ЖО жүйелі түрде жасақтайтын және жаңартатын, энергия жүйесінің толық не ішінара тоқтатымы кезінде режимін қалпына келтіру жөніндегі жоспар;
ҰЭТ дамыту жоспары (бұдан әрі - ҰЭТДЖ) - келесі бес жылға электр желілерін дамытуға арналған барлық елеулі инвестицияларды сипаттайтын жоспар, оған жүктеменің ұзақ мерзімдік болжамдары, жаңа орналасқан жері мен өткізім қабілеті, жабдықты пайдаланудан шығару және т.с.с. кіреді;
ӨЭТ дамыту жоспары (бұдан әрі - ӨЭТДЖ) - өзінің қазір бар және келесі бес жылда салынуға жоспарланған таратушы желілердегі жүктеменің ұзақ мерзімдік болжамы, жаңа желілердің орналасқан жері мен өткізім қабілеті, жабдықты пайдаланудан шығару және тағы басқалар кіретін жоспар;
Авариялық жағдайларда іс-шараларды жоспарлау - Электржелілік ереженің бөлімі, мұнда жүйедегі істен шығулардың алдын алу және реттеу жөнінде шаралар қабылдау қақысында әртүрлі тараптардың құқылары мен міндеттері көрсетілген;
Өндірушіні жоспарлы ажырату - өндіруші қондырғыны жұмыстан жоспарлы шығару;
Токтан толық ажырату - энергия жүйесінің барлығының немесе бөлігінің толық істен шығуы;
Электр тораптарын пайдалану - электр энергиясын жеткізетін электр тораптық компаниялардың шарттары жөніндегі келісім, электр энергиясы нарығының кез-келген субъектісіне өздерінің тораптарын пайдалану мүмкіндігін береді;
Электр тораптарын пайдалану - электр энергиясын жеткізетін және бөлетін электр тораптық компаниялардың шарттары жөніндегі келісім, электр энергиясы нарығының кез-келген субъектісіне өздерінің тораптарын пайдалану мүмкіндігін береді;
Торапты пайдаланушы - электржелілік компанияның электр желісі пайдаланатын электр энергиясы нарығының субъектісі (заңды және жеке тұлға);
Авариядан кейінгі жұмыс режимі - энергия жүйесінің (энергия торабының) зақымданған элементін авариядан ажыратудан кейін туындайтын және жұмыстың қалыпты режимі үшін көзделген электрмен жабдықтау схемасын қалпына келтіруге дейін жалғасатын тұрақты режим;
Тұтынушы - электр энергиясы және (немесе) жылу энергиясының шарты негізінде пайдаланатын жеке немесе заңды тұлға;
Техника қауіпсіздігі жөніндегі ережелер - жабдықта жұмыс істейтін, осы ережедегі іс-қимылға тап болған қызметкерлердің қауіпсіздігін қамтамасыз ететін электржелілік компаниялар мен пайдаланушылар үшін міндетті ережелер;
Қосылуға ұсыныс - пайдаланушының сұрауына жауап ретінде электржелілік компанияның ресми ұсынысы;
Тікелей (құқық өкілетті) көтерме тұтынушы - Жүйелік операторда орнатылған жүйелермен олардың бірдейлендірілуін қамтамасыз ететін коммерциялық есеп, телекоммуникация жүйесі бар, сондай-ақ ҰЭТ тікелей қосылған қосалқы станцияларды қабылдайтын немесе үшінші жақ арқылы электр энергиясының көтерме сауда нарығында электр энергиясын сатып алатын орташа тәуліктік қуаты кемінде 1 МВт қуатын тұтынатын заңды немесе жеке тұлға;
ҚР БЭЖ ПУЛ-ының резервтер ПУЛы (бұдан әрі - ПУЛ) - генераторлардың не электр беріліс желілерінің кенеттен істен шыққан кезінде тұтынушыларды энергиямен жабдықтауды қамтамасыз ету үшін электр қуаты резервтерінің қажетті көлемін, құрылымын түзілдіру және жайғастыру мақсатында электр стансалары мен жекелеген көтерме сауда тұтынушылары құрған бейкоммерциялық ұйым;
Өңірлік электр тораптары (бұдан әрі - ӨЭТ) - сбір әкімшілік-аумақтық бірлік шегінде (облыс), сондай-ақ ҰЭТ мен тұтынушылар арасында электр энергиясын жеткізуді қамтамасыз ететін 110 кВ кернеулі электр жеткізу желілері мен қосаолқы станциялардың жиынтығы;
Реактивті электр энергиясы - электр қондырғылардағы электр магниттік өрістердің құрылуына жұмсалатын энергия;
Өңірлік электржелілік компания - өңірлік деңгейде электр тораптарын пайдаланатын энергия жеткізуші ұйым;
Коммерциялық есеп тізілімдемесі - коммерциялық есеп кешеніне байланысты ақпаратты қамтитын тізілімдеме. Ақпаратқа жабдықтардың түрлері және техникалық өзгешеліктері, тексеру және калибрлеу жөніндегі мәліметтер, нақтылы теліміне қарайтын мәліметтер және тағы басқалар кіреді;
Орнын басу резерві (суықтық резерві) - құрамында бар өндіруші қондырғының қысқамерзімдік істен шығуын немесе бастапқы кезден қалпына келе алмайтын өндірудің ұзақ уақыттық жоқтығын алмастыру үшін орталықтандырылған келісімдік қуат резерві;
SCADA - мониторингі мен нақты уақыт режимінде бақылау үшін пайдаланылатын нақтылы уақыт режимінде жұмыс істейтін компьютерлік жүйенің "Диспетчерлік бақылау мен мәліметтерді жинау жүйесі" үшін қысқартылған атауы;
Коммерциялық есеп мәліметтерін жинау - коммерциялық есеп мәліметтерін іздестіру, тексеру және өңдеу үдерісі;
Қауіпсіздікті қамтамасыз ету жүйесі - кернеулі беру, оқшаулау, жерге ұштау және тиісті құжатты шығаруды қамтитын шаралар жүйесі;
Жүйелік авария - біртұтас электр энергиясының жұмыс тұрақтылығын жоғалтуына және оны бөліктерге бөлуге әкеп соқтырған электр энергетикасы объектілері жұмыс режимдерінің бұзылуы;
Жүйелік сынақ - электр жүйесін сынау;
Жүйелік оператор (бұдан әрі - ЖО) - орталықтандырылған жедел-диспетчерлік басқаруды, басқа мемлекеттердің энергия жүйелерімен қатарлас жұмыстың қамтамасыз етілуін, электр энергиясының көтерме сауда нарығының субъектілеріне жүйелік қызметтерді көрсету мен қосалқы қызметтерді алуды, сондай-ақ электр энергиясын ұлттық электр торабы бойынша жеткізуді, оның техникалық қызметтелуін және пайдалану әзірлігінде ұстап тұруын жүзеге асыратын ұйым;
Оқиға - аварияларды, зақымдануларды, істен шығуларды қоса алғанда, энергия жүйесінде кез-келген жоспарланбаған (немесе болжанылмаған) оқиға және тағы басқалар;
Жүйелік мағынадағы оқиға - бір тараптың энергия жүйесінде болған және/немесе басқа тараптың энергия жүйесі үшін елеулі және/немесе ұзаққа дейін зардабын тигізуі мүмкін оқиға;
Қосылым - электржелілік компаниялардың электр тораптарын және/немесе пайдаланушыларды біріктіру;
Электр энергиясы нарығының субъектісі - энергия өндіруші, энергия жеткізуші, энергиямен жабдықтаушы ұйымдар, электр энергиясын тұтынушылар, жүйелік оператор, электр энергиясының орталықтандырылған сауда операторы және электр энергиясының көтерме сауда нарығында қызмет атқаратын өзге ұйымдар;
Тарап - Қазақстан Республикасының электр энергетикалық саладағы жұмысқа қатысатын тұлға немесе ұйым;
Коммерциялық есеп есептегіші - электр энергиясын өндіру, жеткізу мен тұтыну кезінде электр энергиясын өлшемдеу және есепке алу үшін арналған құрылғы;
Электр энергиясын өндіріп-тұтынудың тәулік кестесі - көтерме сауда нарығының қатысушылары электр энергиясын орталықсыздандырылған сатып алу-сату және электр энергиясын орталықтандырылған сауда нарығында электр энергиясын сатып алу-сату жөнінде жасақан шарттарына сәйкес әрбір күнтізбелік тәулікке электр энергиясын өндіру мен тұтынудың сағаттық шамаларын реттейтін жүйелік оператор бекіткен құжат;
Телекоммуникациялық желі - обір ақпараттық жүйенің құрылғылары арасында және ақпараттық жүйелер арасында ақпаратты беруді қамтамасыз ететін жабдық және байланыс арналары;
Техникалық диспетчерлендіру - жүйелік оператордың Қазақстан БЭЖ-де электр энергиясын өндіру мен тұтыну режимдеріне орталықтандырылған жедел-диспетчерлік басқаруды жүзеге асыру жөніндегі көрсететін қызметі;
Қосылым нүктесі - электржелілік компаниялар мен пайдаланушылар арасында орнатылған энергиямен жабдықтаудың келісілген нүктесі;
Электр станцияның өзіндік мұқтаж трансформаторы - электр станцияның өзіндік мұқтаж жабдығын жабдығын қамтамасыз ететін трансформатор;
Аварияға қарсы автоматикаға басқарымдық әсер (бұдан әрі - ААБӘ) - АҚА-ға жүктелген міндеттерді орындау мақсатында АҚА сигналы бойынша жабдықтарға автоматтық әсер жабдықтарды өшіру-қосу, жабдықтарды жүктеу-жүгін түсіру және тағы басқалар;
Мәліметтерді сақтау құрылғысы - электр энергиясы бойынша мәліметтерді жинауды, оларды бесминуттық аралықта жиынтықтылауды, мәліметтер миниумын 50 күнге сақтауды және ЖО үшін телекоммуникациялық желі арқылы электрондық код жеткізуді қамтамасыз ететін құрылғы. Осы құрылғы жабдықтың жеке бірлігі бола немесе бір табиғи құрылғыдағы энергияны өлшеу аспаптарымен қосыла алады;
Мәліметтерді жинау құрылғысы (бұдан әрі - МЖҚ) - коммерциялық есепке алу мәліметтерін жинауды орындайтын жабдық және бағдарламалық қамтамасыз ету;
Коммерциялық есептің нақты нүктесі (бұдан әрі - КЕНН) - электр энергиясының мөлшерін есептейтін нүкте;
Орталықтандырылған жедел-диспетчерлік басқару - жүйелік оператордың энергия өндіруші, энергия жеткізуші, энергиямен жабдықтаушы ұйымдар және электр энергиясын тұтынушылардың техникалық келісімді жұмысына үздіксіз басқаруды жүзеге асыратын, Қазақстан Республикасындағы біртұтас электроэнергетикалық жүйенің нормативтік сенімділік деңгейін және электр энергиясының нормативтік сапасының сақталуын қамтамасыз ететін процесі;
Орталық диспетчерлік басқарма (ОДБ) - жүйелік оператор құрамына кіретін, Қазақстан БЭЖ-нің қауырт басқарылуы үшін теңгеру мен электр энергиясының сапасын қамтамасыз етуді сақтай отырып жауап беретін бөлімше;
Пайдалану - энергия жүйені пайдалануға жатқызылатын жоспарланған қызмет;
Электр желілері - электр энергиясын жеткізу және/немесе таратуға арналған қосалқы станциялардың, тарату құрылғылары мен оларды қосатын электр берілісі желілерінің жиынтығы;
Электр станциялары - электр энергиясын өндіруге арналған, құрамында құрылыс бөлігі, энергияны түрлендіру үшін жабдық және қажетті қосалқы жабдық бар энергия қондырғылар;
Электржелілік компания - электр желілерін басқару не меншік құқығымен басқаратын және пайдаланатын заңды тұлға;
Электржелілік ереже (бұдан әрі - ЭЖЕ) - осы Ереже;
Жүйені токтан толық ажыраған күйінен іске қосуға арналған электр станциялары - жүйені токтан толық ажыраған күйінен іске қосуға арналған бір немесе бірнеше өндіруші қондырғылары бар электр станциясы;
Өздігінен іске қосылатын электр станциялары - бір немесе бірнеше өндіруші қондырғылардың айналу жиілігін синхрондық айналу жиілігіне дейін көтеру және желіде энергия жабдықтау жоқ кезде электр желісін қоректендіруді қамтамасыз ету мүмкіндігіне ие электр станциялар. Бұл техникалық мүмкіндіктер өзіндік мұқтаж үшін энергия жабдықтау көздерімен немесе энергия жабдықтаудың сыртқы көзімен жасасқан келісімге сәйкес қамтыла алады.
Энергия өндіруші ұйым (бұдан әрі - ЭӨҰ) - электр және (немесе) жылу энергиясын өндіруді жүзеге асыратын ұйым.";

2-тармақтың 7-тармақшасы мына редакцияда жазылсын:
"7) техникалық диспетчерлеу жөнінде қызмет көрсету";

9-тармақ мына редакцияда жазылсын:
"9. Электр энергетикасы саласында мемлекеттік басқару:
1) лицензиялауға;
2) тарифтерді (бағаларды, алым ставкаларын) мемлекеттік реттеуге;
3) электр энергетикасы объектілерін монополиядан ажырату мен жекешелендіруге;
4) электр энергиясын өндіру, жеткізу, техникалық диспетчерлендіру және тұтыну сенімділігіне, қауіпсіздігі мен тиімділігіне мемлекеттік қадағалауға;
5) Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін, электр энергиясын өндіру, жеткізу, техникалық диспетчерлендіру аясында қызмет пен қарым-қатынастарды реттеудің техникалық әрі технологиялық талаптарын мазмұндайтын нормативтік техникалық құжаттарды, сондай-ақ электр жеткізу желілерін, электр және энергия қондырғыларын салу мен пайдалану сенімділігін, тиімділігі мен қауіпсіздігін қамтамасыз етуші нормаларды әзірлеу мен бекітуге сайып келеді";

10-тармақ мына редакцияда жазылсын:
"10. Электр энергетикасында нарықтық қарым-қатынастар әрбір нақты уақыт мезгілінде қолданыстағы Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілеріне сәйкес жүзеге асырылады.
Электр энергиясы рыногы келесі қатарлас және өзара толықтырушы рыноктардан тұрады:
1) тараптар келісімімен белгіленген бағалар мен жеткеру талаптары бойынша нарыққа қатысушылар жасасқан электр энергиясын сатып алу-сату шарттарының негізінде атқарымданатын электр энергиясын бейорталықтық сатып алу-сату нарығы;
2) өзі электр энергиясын қысқамерзімдік (спот сауда-саттығы), орташамерзімдік (апта, ай) және ұзақмерзімдік (тоқсан, жыл) негізде сатып алу-сату үшін ұйымдастырылған сауда алаңын көрсететін электр энергиясын орталықтан саудалау нарығы;
3) Қазақстан Республикасының электроэнергетикалық жүйесінде жүйелік оператордың электр энергиясын өндіру-тұтынудың тәуліктік кестесінде бекіткен электр энергиясын өндіру-тұтынудың нақтылы және уағдаласқан шамалары арасында жұмыс тәулігінде туындаған сағат сайынғы теңгерімсіздіктерді табиғи және ары қарай қаржылай реттеу мақсатында атқарымданатын шынайы уақыт түзіміндегі теңгермелі нарығы;
4) электр энергиясының көтерме сауда рыногынан сатып алу және де жүйелік оператордың электр энергиясы көтерме сауда рыногының субъектілеріне мемлекеттік стандарттар белгілеген Қазақстан Республикасының электр энергетикалық жүйесінің жұмыс сенімділігі мен электр энергиясы сапасын қамтамасыз ету үшін тиісті қызметтер көрсету негізінде атқарымданатын жүйелік және қосалқы қызметтер нарығы";

11-тармақ мына редакцияда жазылсын:
"11. ЭОСРО мына функцияларды орындайды:
1) спот-сауда-саттықтарының ұйымдастырылуы мен өткізілуін жүзеге асырады;
2) электр энергиясын орташа мерзімдік (апта, ай) және ұзақмерзімдік (тоқсан, жыл) мезгілдеріне орталықтандырылған сауданы ұйымдастыру мен өткізуді жүзеге асырады;
3) электр энергиясы көтерме сауда рыногы субъектілерінің электр энергияның орталықтандырылған сауда нарығына жетуге тең жағдайларды қамтамасыз етеді;
4) электр энергиясы көтерме сауда нарығы субъектілерінің электр энергияның орталықтандырылған ережелері белгілеген талаптарына сәйкестігін айқындайды;
5) электр энергиясының орталықтандырылған сауда-саттықтарында электр энергияны сатып алу-сату жөнінде жасасылған мәмілелерді реттеу мен есепке алуды жүзеге асырады;
6) электр энергиясы көтерме сауда нарығы субъектілерін өз құзырет шеңберінде орталықтандырылған сауда-саттықтарда қалыптасқандай электр энергияға арналған көрсеткіштік бағалар бойынша ақпаратпен қамтамасыз етеді.";

12-тармақ мына редакцияда жазылсын:
"12. ҚР БЭЖ-нің Жүйелік операторы келесі функцияларды атқарады:
1) электр энергиясын ұлттық электр торабы бойынша шартқа сәйкес жүйелік қызметтер көрсетеді, оның техникалық қызметтелуін және пайдалану әзірлігінде ұстап тұрылуын қамтамасыз етеді;
2) Қазақстан Республикасының біртұтас электроэнергетикалық жүйесінің жұмыс режимдерін орталықтандырылған жедел-диспетчерлік басқарылуын шартқа сәйкес жүзеге асыра, нақты теңгерімдердің жасалуын және электр энергиясын өндіру-тұтынудың тәуліктік кестесінің түзілуін қоса отырып техникалық диспетчерлендіру жөніндегі жүйелік қызметтер көрсетеді;
3) Қазақстан Республикасы біртұтас электроэнергетикалық жүйесінің жұмыс сенімділігін қамтамасыз етеді;
4) электр қуатын реттеу жөнінде жүйелік қызметтер көрсетеді;
5) электр энергиясының теңгерімдерін табиғи реттеу жөнінде жүйелік қызметтер көрсетеді;
6) Қазақстан Республикасының заңнамасымен белгіленген тәртіппен электр энергиясы теңгерімсіздіктеріне ары қарай қаржылық реттеуді жүзеге асырады;
7) энергия өндіруші ұйымдар арасында қуат резервтерінің көлемін, құрылымын, таратылуын және Қазақстан Республикасының біртұтас электроэнергетикалық жүйесінде қуат резервтерінің іске қосылуын айқындайды;
8) нақты уақыт режимінде және жүйелік пен қосалқы қызмет көрсету рыногында электр энергиясының теңгерімдік рыногының атқарымдануын ұйымдастыруды жүзеге асырады;
9) қатарлас жұмыс режимдерінің орнықтылығын басқару және қамтамасыз ету жөнінде іргелес мемлекеттердің энергожүйелерімен өзара іс-қимыл жасайды;
10) электр энергиясының көтерме сауда нарығындағы барлық субъектілердің біртұтас ақпараттық жүйесін, электр энергиясының автоматтандырылған коммерциялық есеп жүйесін, реле қорғанышы мен аварияға қарсы автоматиканың түйіндес құрылғыларын құру жөнінде техникалық және әдістемелік басшылықты жүзеге асырады;
11) электр энергиясы көтерме сауда нарығы субъектілерінің ұлттық электр торапқа жетуі үшін теңдей жағдайларды қамтамасыз етеді;
12) Қазақстан Республикасының электр энергиясы көтерме сауда нарығына қатысушыларды коммерциялық және өзге де заңмен қорғалатын құпияны құрайтын мәліметтерді қозғамайтын ақпаратпен қамтамасыз етеді;
13) электр станциялардың, қосалқы станциялардың негізгі жабдықтарын, электр жеткізу желілерін, реле қорғанышы және аварияға қарсы автоматика құрылғыларын, технологиялық басқару жүйелерін жөндеуге шығарылуын және олардың жұмысқа әзірлігін қамтамасыз етілуін мақұлдастырады;
14) гидроэлектр станцияларының жұмыс режимдерін олардың су-шаруашылық теңгерімдерін ескере отырып және Қазақстан Республикасы біртұтас электр энергетикалық жүйесінің жұмыс режимдерін әзірлеуге атсалысады;
15) электр энергиясының теңгерімдерін ұзақ мерзімдік болжануын әзірлеуді жүзеге асырады.";

Мынадай мазмұндағы 12-1 тармағымен толықтырылсын:
"12-1. Қазақстан Республикасы біртұтас электр энергетикалық жүйесінің орталықтандырылған жедел-диспетчерлік басқармасы:
1) электр энергиясын сатып алу-сату, жеткізу, электр қуатын реттеу, электр энергиясын өндіру-тұтынуды теңгерімдеу шарттарын іске асырушы Қазақстан Республикасының біртұтас электроэнергетикалық жүйесінде электр энергиясын өндіру, жеткізу және тұтыну режимдерін басқаруға;
2) электр энергиясының мемлекетаралық ағындарының режимдерін басқаруға;
3) Қазақстан Республикасының біртұтас электр энергетикалық жүйесінде технологиялық бұзылыстарды болдырмауды, оқшауландыруды және жоюды қамтамасыз етуге;
4) Қазақстан Республикасының біртұтас электр энергетикалық жүйесінде қуат резервтерін жедел басқаруға;
5) Қазақстан Республикасы біртұтас электр энергетикалық жүйесінің сенімді де орнықты жұмысын қамтамасыз етуші реле қорғанышы, аварияға қарсы және режимдік автоматика жүйелерінің құрылымын, қағидаларын, жайғастырылу орындарын, көлемдері мен тағайыншамаларын айқындауға;
6) Қазақстан Республикасының біртұтас электр энергетикалық жүйесінде электр энергиясын өндіру-тұтынудың тәулік кестелерін түзілдіру мен бекітуге;
7) электр энергиясының көтерме сауда рыногында электр энергиясын өндіру-тұтынудың нақты теңгерімдерін жасауға сайып келеді.";

32-тармақта "электрлік" сөзінің алдына "өңірлік" сөзі қосылсын;

36-тармақта "он жыл" сөздері "3" жыл сөздерімен алмастырылсын;

7-параграфтың атауында "торабы" сөзінің алдында "электрлік" сөзі қосылсын;

62-тармақта "ұсынылатын" сөзі "ұсынылды" сөзімен алмастырылсын;

88-тармақ келесі мазмұндағы 4)-тармақшамен толықтырылсын: "4) электрмен жабдықтау санаты (өлшемнің N)";

99-тармақта "он жыл" сөздері "үш жыл" сөздерімен алмастырылсын;

112-тармақ келесі мазмұндағы абзацтармен толықтырылсын:
"Электр торабына қуаты 5 МВт және одан жоғары субъектілерді қосуға арналған техникалық шарттар қызметтің осы түріне лицензиясы бар мамандандырылған жобалау ұйымдары әзірлеген "Тұтынушыны сырттан электрмен жабдықтау тәсімдерінің" ("Тұтынушыны сырттан электрмен жабдықтау схемаларының" міндетті көлемі мен мазмұны осы Ереженің 4-Қосымшасында келтірілген), "Электр станциясын жалғау (қуат беру) схемаларының" негізінде беріледі.
Электр станциясын жалғау (қуат беру) схемасы міндетті түрде ЖО-мен мақұлдастырылады және уәкілетті органмен бекітіледі.
Қосарлас (шунттаушы) электр жеткізу желілері мен қосалқы станциялардың жобалануы және құрылысы уәкілетті орган табиғи монополия саласындағы қызметке бақылау мен реттеу жүргізетін мемлекеттік органмен және ЖО техникалық шарттарды берудің ерекше тәртібіне сәйкес алдын ала жариялай және келісе отырып жүзеге асырады";

137-тармақта "қуаттың" сөзі "электр энергиясының" сөзімен алмастырылсын;

155-тармақ мына редакцияда жазылсын:
"155. Іске қосылатын нысандар құрылысы. Жобалау құжаттамасын әзірлеген соң әлеуетті пайдаланушы Техникалық шарттардың барлық іс-шараларын толық көлемде және өзінің есебінен атқаруы тиіс.";

286-тармақта:
кестенің үшінші жолында "15-қазанға дейін" сөздері "15-желтоқсанға дейін" сөздерімен алмастырылсын;
төртінші жолда "7-қарашаға" дейін сөзі "25-желтоқсанға" дейін сөзімен ауыстырылсын;
бесінші жолда "12-қарашаға дейін" сөзі "30-желтоқсанға дейін" сөзімен алмастырылсын;

289-тармақта кестенің үшінші жолында ("15-қазанға дейін") және ("12 қарашаға дейін") сөздері "15-желтоқсанға дейін" және "30-желтоқсанға дейін" сөздерімен алмастырылсын;

295-тармақта "12-қарашаға дейін" сөздері "30-желтоқсанға дейін" сөздерімен алмастырылсын;

359-тармақта:
"нарыққа қатысушы" ұғымы "ОРЭ субъектісі" ұғымына ауыстырылсын;
екінші және үшінші абзацтар мына редакцияда жазылсын:
"Осы бөлімде есепке алынатын электр энергиясының көлемдері туралы деректерді жинау мен сақтау процестерінің сыйпаттамасы келтірілген. Сондай-ақ деректердің құпиялығы мен мөлдірлік мәселелері қамтылады және ЖО-ның уәкілетті тараптарға тиісті коммерциялық есеп ақпаратына рұқсат беру жөніндегі міндеттері мазмұндалады.
ОРЭ-нің барлық субъектілері тиісті коммерциялық есептеуіштерге, бағдарламалық-техникалық кешендерге және активті не реактивті энергияның ағындары бойынша тіркеу мен деректерін жинау үшін қажетті коммуникациялық инфрақұрылымға ие болуы тиіс. Нарықтың жұмысын қамтамасыз ету үшін ЖО бекітілген деректерді тиісті электржелілік компанияларға беруі тиіс, ал олар есептесулерді жүргізуі және электр энергиясын жеткізгені үшін тиісті төлемақыны алуы керек";

362-тармақта:
"нарыққа қатысушы" сөздері бойынша "торап пайдаланушы" сөздерімен тиісті жалғауларда алмастырылсын;
3) тармақша мына редакцияда мазмұндалсын:
"коммерциялық есеп кешендерінің дәлдігі мен өлшеуге жататын шамалар іске қосудың әрбір нүктесінде осы бөлімнің талаптарымен айқындалады";
4) тармақшада "нарыққа қатысушының" сөздерінен кейін "электр энергиясы" сөзі қосылсын;
7) тармақша мына редакцияда жазылсын:
"7) өзінің теңгерімінде коммерциялық есепке алу кешені бар рынокқа қатысушылар Республиканың қолданыстағы нормативтік-техникалық құжаттарына сәйкес оларды пайдалануды жүзеге асыруға тиісті";
8) тармақшада "372, 373 тармақтарында ұйғарылған" сөздері "осы тараудың талаптарына" сөздерімен алмастырылсын;

363-тармақтағы "тиіс" деген сөздің алды "торапты пайдаланушы" деген сөзбен толықтырылсын;

365, 367, 369 тармақтарында "электр энергиясын өлшеу" сөздерінен кейін "15 минутқа тең әрбір уақыт мезгілі үшін" сөздері қосылсын;

366, 368, 370 тармақтар алынып тасталсын;

382-тармақта "энергияны тұтынушы" деген сөздер "электр энергиясын тұтынушы" деген сөздерімен алмастырылсын;

383-тармақта "нарыққа қатысушы" сөздері "тораптарды пайдаланушы" сөздерімен алмастырылсын;

392-тармақ мына редакцияда мазмұндалсын:
"392. Қолданыстағы нормативтік құжаттарға сәйкес ТТ нақты сынып стандарты бойынша (ТТ қайталама атаулы токқа қарамастан) ең төменгімен белгіленуі тиіс";

397-тармақ мына редакцияда жазылсын:
"397. Қолданыстағы нормативтік құжаттарға сәйкес ТН нақты сынып стандарты бойынша ең төменгімен белгіленуі тиіс"

403-тармақтың бірінші азатжолы мына редакцияда жазылсын:
"Егер тізбектерде, қайта орнатылғаннан басқа осы тараудың талаптарына сәйкес өлшеу жүргізілуге тиіс және егер орнатылған өлшеу трансформаторлары талаптарға толық жауап бермесе, онда осы өлшеу трансформаторлары тиісті талаптарға жауап беретіндермен алмастырылып немесе қосымша орнатылуы тиісті";

407-тармақ мына редакцияда жазылсын:
"407. Деректерді сақтайтын жеке құрылғыларды деректермен жабдықтайтын коммерциялық есепке алу санауыштары есепке алынатын кезең үшін электр энергияны арттыру түрінде электр энергияның өлшенетін көлемін беруге тиіс";

411-тармақ мына редакцияда жазылсын:
"411. Энергия бойынша деректер және әрбір жағдайда кезең сағатты аяқталуына байланысты 15 минут уақытша аралық қатарынан энергия бойынша деректер үшін жеке кезеңді таңдау үшін бағдарламалық-техникалық құралдар қарастырылуы тиіс";

412-тармақ мына редакцияда жазылсын:
"412. Электр энергияның коммерциялық есебінің деректері әрбір 15 минут сайын деректерді сақтау құрылғысына беріледі. Істен шығу кезінде ақпараттарды беру бірнеше 15 минуттық аралықтарда бір уақытта деректерді жинау мүмкіндігі қамтамасыз етілуі тиіс";

417-тармақта:
1) тармақшадағы "қуаттар" деген сөз алынып тасталсын.
2) тармақша алынып тасталсын;
3) тармақшадағы "дәл" деген сөзден кейін "уақыт бойынша" деген сөздермен толықтырылсын.

418-тармақтың 2) тармақшасы мына редакцияда жазылсын:
"энергиямен жабдықтау бойынша бақылау";

419-тармақ мына редакцияда жазылсын:
"419. Жоғарыда көрсетілген кез-келген қарсылықтар туралы ақпарат жалпы авариялық сигналдың көмегімен ЖО-ға берілуі тиіс. Авариялық сигнал тиесілі кезеңмен оны сәйкестендіруі үшін тиісті кодировкасы болуы керек";

422-тармақта:
1) тармақша мына редакцияда жазылсын:
"1) осы тараудың тармақтарында айқындалған электр энергиясын өлшеу деректері";
2) тармақша алынып тасталсын;

423-тармақша мына мазмұндағы 3-1) тармақшамен толықтырылсын: "3-1) техникалық қызмет көрсету және зақымдалуды табу";

425-тармақ мына редакцияда жазылсын:
"425. Барлық қатысушылар коммерциялық есепке алу деректерін іздестіру үшін арнайы бөлінген арналарды немесе Internet-пен қамтамасыз етуі тиіс. Резервтік арна коммуталаушы арна болуы тиіс. Егер арнайы бөлінген арналар немесе Internet беру мүмкіндігі жоқ, техникалық немесе экономика жағынан тиімсіз жағдайда рынокқа қатысушы ЖО-мен келісімі бойынша өзара резервтік коммуталаушы арналарды бөлуі мүмкін";

431-тармақ мына редакцияда жазылсын:
"431. Коммерциялық есепке алу кешенінің құрамбөліктері және олармен байланысты тізбектер өлшеуіш трансформаторлардан сенімді және қауіпсіз болуы тиіс.";

435-тармақта:
"және РО", "электржелілік компаниялар" сөздері алынып тасталсын;

438-тармақтың екінші сөйлемі алынып тасталсын;

445-тармақ мына редакцияда жазылсын:
"445. Коммерциялық есеп кешенінде ең кем дегенде қосу орны және коммерциялық есеп нүктесі туралы келесі ақпараты болуы тиіс:
1) коммерциялық есепке алу кешенінің иесі, коммерциялық есепті жүргізуші ұйым;
2) табиғи орналасқан орынның нақты атауы;
3) байланыс жасаушы және коммерциялық есепке алу кешені иесі берген әрбір телім бойынша телефондардың нөмірі туралы ақпарат".

446-тармақ мына редакцияда жазылсын:
"446. Коммерциялық есепке алу аспаптарының қондырғысы бойынша ақпарат:
коммерциялық нүктенің біріздендіру коды (БК), өндіруші, тұрпаты, моделі, сериялық нөмір, шығарған жылы және дәлдік сыныбы, барлық табиғи және техникалық ерекшеліктерге, стандарттарға, атаулы мен максималдық токқа, атаулы қосымша кернеуге, жұмыс аралығы және барлық аспаптардың дәлдігіне қатысты барлық деректер (токтың және кернеудің трансформациялау еселегіштерін қосқанда) өлшеу кешенінің тұрпатын бекіту үшін қажетті барлық деректер, тексерудің сертификаттарын, тестілеудің хаттамаларын және мерзімдерді қосқанда сынауға, пайдалануға берілуіне қатысты барлық ақпараттар, құрылғыларды ауыстыру бойынша бағдарлама, тексеру және тестілеу кестелері, жөндеуді жүзеге асыру, жаңа аттестаттау мен қажет болған жағдайда, тексерудің жаңартылған сертификаттары. Объектінің соңғы бақылау күні, коммерциялық есепке алудың санауышын соңғы тестілеу күні және коммерциялық есепке алудың санауышын соңғы рет тексеру күні, коммерциялық есепке алу кешенінің олқылықтарын көрсете отырып тексерудің куәлігі, сондай-ақ өлшеуіш трансформаторлардың, коммерциялық есепке алу санауыштарының, деректерді сақтау құрылғыларының деректері.";

447-тармақта:
2) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
"2) байланысты қамтамасыз етуге қатысты ақпарат: жабдық тұрпатын, сериялық нөмірді, техникалық ерекшеліктерді, интерфейсті және байланыс хаттамасын қамтиды";

450-тармақ мына 3) тармақшамен мынадай мазмұндағы редакциямен толықтырылсын:
"3) электр энергиясын есепке алу жүйесін жұмысқа қосқан кезде".

451-тармақ мына редакцияда жазылсын:
"451. Әрбір коммерциялық есепке алу кешенінде он сегіз ондаған разрядтарды қамтыған біріздендіру коды (БК) болуы тиіс. БК құрылымы мынадай болады:
___________________________________________________________________
1 | 2 | 3 | 4 | 5 |6 |7 |8 |9 |10 |11 |12 |13 |14 |15 |16 |17 |18
___________________________________________________________________

1-ші разряд - елдің коды. Кодтың мәні "1"-ден "9"-ға дейін
болуы мүмкін, ЖО береді;

2-ші разряд - энергетикалық аймақ коды. Кодтың мәні "1"-ден
"9"-ға дейін болуы мүмкін, ЖО береді;

3-ші, 4-ші разрядтар - облыс, қала немесе энерготорап
кодтары. Кодтың мәні "01"-ден "99"-ға дейін болуы мүмкін,
ЖО береді;

5-ші разряд - субъектінің негізгі қызмет коды. Кодтың мәні
"1"-ден "9"-ға дейін болуы мүмкін, ЖО береді;

6-9 разрядтар - субъектінің белгі коды. Кодтың мәні
"0001"-ден "9999"-ға дейін болуы мүмкін, ЖО береді;

10-11 разрядтар - субъектінің құрылымдық бөлімшелерінің
дербес коды. Кодтың мәні "01"-ден "99"-ға дейін болуы мүмкін,
жобаны орындаған ұйымдар береді;

12-14 разрядтар - субъектідегі қосалқы станцияның коды.
Кодтың мәні "001"-ден "999"-ға дейін болуы мүмкін, жобаны
орындаған ұйымдар береді;

15-18 разрядтар - субъектінің коммерциялық есепке алу
кешенінің дербес коды. Кодтың мәні "0001"-ден "9999"-ға
дейін болуы мүмкін, жобаны орындаған ұйымдар береді;

453-тармақ мына редакцияда жазылсын:
"453. ЖО деректерді беру хаттамасын пайдалану арқылы қашықтықты4 сұрау салу жолымен коммерциялық есепке алу деректерін жинауды жүзеге асырады, өзара есеп айырысу және электр торабын пайдалану мақсаты үшін, сонымен қатар рыноктың болашақ қатысушылары ретінде пайдалану үшін коммерциялық есепке алу деректерінің базасында олардың қауіпсіздігін және сақталуын қамтамасыз етеді";

454-тармақ мына редакцияда жазылсын:
"454. Коммерциялық есепке алудың өлшеу деректерін жинау және Жүйелі оператордың деректілер базасына жазылу әрбір 15 минут сайын жүзеге асырылады";

456-тармақтағы "деректерді жеткізуді қамтамасыз ету үшін" деген сөз "деректердің базасын қалыптастыру үшін"деген сөздермен алмастырылсын;

457-тармақ мына редакцияда жазылсын:
"457. Коммерциялық есепке алу деректеріне енгізіледі:
коммерциялық есепке алу кешендерінен алынған активті және реактивті энергияның мәні;
ЖО орындайтын бастапқы деректердің негізіне есептелінген мәні;
деректер болмаған жағдайда немесе қате деректер жағдайында саналған, түзетілген деректер";

462-тармақтағы "461-тармақтағы (1)-(5) тармақшаларына сәйкес" деген сөз "коммерциялық есеп кешені жұмысында" деген сөздермен алмастырылсын;

464-тармақтағы "486-488 тармақтарымен" деген сөз "осы тараудың регламентімен" деген сөздермен алмастырылсын;

466-тармақ мына редакцияда жазылсын:
"466. Коммерциялық есепке алудың деректерінің толық болмаған немесе коммерциялық есепке алу кешеніндегі іркілістер жағдайында деректер тараптар арасында келісілген әдістемелерді пайдалана отырып ауыстырылуы тиіс. Өткен мезгілдегі SCADA және басқа көздерден алынған ақпарат рұқсат етілген мүмкіндігіне сәйкес пайдаланылуы тиіс";

469-тармақ мына редакцияда жазылсын:
"469. Егер осы тараудың тармақтарына сәйкес жүргізілген коммерциялық есепке алу кешенін тексеру немесе аудит ұйғарымды қатесі 1,5 есе артық олқылығын көрсетсе, бұл Жүйелі оператордың негізделінген қорытындысы бойынша қайсыбір рынокқа қатысушыны елеулі түрде қозғамайды, яғни саналған деректерді ауыстыруды керек етпейді";

475-тармақтың 1)-3) тармақшалары мына редакцияда берілсін:
"1) олар есепке алудың сағаттық есеп айырысу кезеңіне ауысқан және ОРЭЭ электр энергияны төлеу кезінде әмбебап үйлестірілген уақытты (ЭҮУ) алты сағатқа басып өтетін астаналық қысқы уақытқа (АҚУ) сәйкес орнатылған болуы тиіс. Астаналық жазғы уақытқа (АЖУ) ауысуға орын болмауға тиіс;
2) санау кезеңі қысқы астаналық уақытқа сәйкес 00:00:00 сағаттардың санау нүктесімен байланысты болуы тиіс;
3) коммерциялық есепке алу деректерінің базасын үндестіру тек қана қабылдағыш және үндестірілген радиосигнал арқылы жүргізілуі тиіс. Коммерциялық есепке алу деректерін жинаудың әрбір циклі осы тараудың тармақтарына сәйкес деректерді сақтау құрылғысымен меншікті уақытты тексеруге және қажет ретінде оны түзетуге тиіс";

476-тармақ мына редакцияда жазылсын:
"476. ЖО тексеруді, коммерциялық есепке алу кешенінің жалпы техникалық сипаттамасын бекіту, сондай-ақ нәтижелерді тестілеу мен талдау, коммерциялық есепке алу санауыштарын және өлшеу трансформаторларын тексеру мониторингін өткізуді қамтамасыз етеді. Тексеру жүргізуге ЖО өзінің агенті ретінде коммерциялық есепке алуды жүзеге асыратын кез келген ұйымдарды тарта алады";

478-тармақтағы "және тіркелген уәкілетті органмен болуы" деген сөз алынып тасталсын;

480-тармақтың 2)тармақшасындағы "статистикалық" деген сөз алынып тасталсын;

482-тармақ мына мазмұндағы 3)тармақшамен толықтырылсын:
"3) барлық өлшеу трансформаторлары электр энергияны бақылау және есепке алудың автоматтандырылған жүйесін метрологиялық аттестациялау алдында ҚР Мемстандартпен келісілген әдіспен (калибрлеу) тексеру ресіміне баруға тиісті";

483-тармақ мына редакцияда жазылсын:
"483. Деректерді сақтауға арналған барлық құрылғылар Мемстандарт пен осы ЭСП коммерциялық есепке алу бастығының талаптарына сәйкес кез-келген телімде коммерциялық пайдалануға оларды қосу алдында тексеріледі. Осы ақпарат оны коммерциялық есепке алу тізіліміне енгізу үшін Жүйелік операторға беріледі";

485-тармақ мына редакцияда жазылсын:
"485. Қондырғы орнында тексеру кезінде табылған барлық ретсіздіктер осы тараудың тармағына сәйкес тексеру жүргізетін Жүйелік операторға тез арада хабардар етілуі тиіс";

487-тармақ мына редакцияда жазылсын:
"487.Егер коммерциялық есепке алу кешенін сынау немесе тексеру осы тараудың тармағында көрсетілген қателіктер қателіктің аса көлемін көрсететін болса, ал Жүйелік оператор қателіктің қашан жіберілгенін айқындамаса, онда қателік соңғы сынаудың ойдағыдай немесе ойдағыдай тексеру уақыты мен қателікті байқау уақыт арасындағы кезеңде жіберілді деп саналады";

490-тармақтың 3)тармақшасы мына редакцияда жазылсын:
"3) коммерциялық есепке алу кешендерін және коммерциялық есеп жүйесін тексеру мен техникалық қызмет көрсетуді сынау";
4) тармақша алынып тасталсын;
6-бөлім мен 9-тараудың атауындағы "Тәуліктік кесте жасау және" деген сөз алынып тасталсын;

492-537-тармақтар алынып тасталсын;

538-тармақ:
бірінші абзацтағы "қуаттар және"деген бірінші сөз алынып тасталсын;
1) тармақша мына редакцияда жазылсын:
жасасалынған жедел сатып алу-сату шарты бойынша басқа ЭЖҰ-нан баламалық санын жеткізумен электр энергияны алмастыруды жүргізеді;

539-тармақтың 3) тармақшасы мына редакцияда жазылсын:
"3) электр энергияның тепе-теңдік рыногы арқылы нақты уақыт түзімінде электр энергияны сатуға өтінішті ЖО-ға берген электр энергиясын сатушылардан";

540-тармақта:
"РО" деген сөз "ЖО" деген сөзбен алмастырылсын;
"ОРЭЭ теңгеріміндегі" деген сөз алынып тасталсын;

543-тармақтың бірінші сөйлемі мына редакцияда жазылсын:
"ЖО жүзеге асыратын сенімділік бағасы тораптың кескіндемесін, электр жүйесі жұмысының негізін және сенімділігін ескеруге тиіс";

548-549, 563-565-тармақтардан "РО" деген сөз алынып тасталсын;

566-тармақтың бірінші азатжолы:
"Осы бөлім" деген сөз "Диспетчерлендіру" деген сөзбен алмастырылсын;
"сұраныспен" деген сөз "электр энергияны тұтынумен" деген сөздермен алмастырылсын;

576-тармақ мына редакцияда жазылсын:
"576. Басқа мемлекеттердің энергия жүйелерімен қатарлас жұмыстар жүргізуге арналған шарттарға сәйкес өткізу 1150 кВ-тық, 500кВ, 220 кВ-тан аса электр жеткізудің мемлекетаралық желілері бойынша тәуліктік кестесіндегі тапсырмадан мемлекетаралық сальдо-ағындардың ауытқуы кезінде ЖО берілген сальдо-ағындарға ену бойынша қажетті шараларды қабылдайды және электр энергиясының тепе-теңдік рыногының тетіктерін іске қосады";

587-тармақта:
2) тармақшасы мына редакцияда жазылсын:
"2) электр энергиясында туындаған тепе-теңсіздікті жою жөнінде барлық шаралар қабылдансын";
4) тармақшадағы "ауыстырады" деген сөз "өзгерістер енгізеді" деген сөздермен алмастырылсын;

589-тармақ мына редакцияда берілсін:
"589. Электр энергияның өндірісінің, тұтынудың, сальдо-ағындардың тәуліктік кестесі орындалмады деп саналады:
1) тәуліктік кестеде берілген орташасағаттық қуаттың нақты шамасынан ауытқу;
2) тәуліктік кестеде берілген қуаттың нақты шамасы қысқа уақыт ауытқуы 5%".

591-тармақтың 2)тармақшасы мына мазмұнда толықтырылсын:
"2) жүйелік және жанама қызметтер нарығы";

598-тармақ мына редакцияда берілсін:
"598.Қазақстан БЭЖ ОДБ және аймақтық диспетчерлік орталық (АДО) арасында байланыс болмаған жағдайда Қазақстан БЭЖ ОДБ нұсқаулығына сәйкес орталықтандырылған диспетчерлік басқару ұйымы қолданылады";

603-тармақ "тәуліктік кестелер және" деген сөз "ОРЭ ережесіне сай" деген сөздермен толықтырылсын
603-тармақтың 2) тармақшасындағы "қуаттар" және "РО" деген сөз "электр энергиясы" және "ЖО" деген сөздермен алмастырылсын;
"ЖО РО нұсқауларын орындайды"деген сөз алынып тасталсын;
екінші абзацтағы 2) тармақша "ЖО" деген сөз "ЭПО" деген сөзбен алмастырылсын;
үшінші абзацтағы "ЖО шектеуге нұсқау береді" деген сөзді "шектеулер енгізеді" деген сөздермен алмастырылсын;

605-тармақтағы:
"тиіс" деген сөзді "істейді" деген сөзбен алмастырылсын,
соңғы сөйлемдегі "РО" деген қысқарма сөз "ЖО" деген қысқарма сөзіне ауыстырылсын;

607-тармақтағы "астаналық" деген сөзден кейін "бірыңғай" деген сөзбен толықтырылсын;

11-тараудың атауындағы "қуаттылық" деген сөз "электр энергия" деген сөзбен алмастырылсын;

634-тармақтағы "жалпы" деген сөзден кейін "иелік" деген сөзбен толықтырылсын;

635-тармақ "ЖО" деген қысқарма сөзден кейін "уәкілетті орган бекіткен" деген сөзбен толықтырылсын;

639-тармақ мына редакцияда жазылсын:
"639. Қайталай реттеу қондырылған қуаттың толық жинағын (кемуін) 15 минутқа дейін қамтамасыз етуі тиіс."

678-тармақта:
1) тармақшадағы "реактивтік қуаттылықтың компенсаторлары (СКРМ)" деген сөз "синхрондық компенсаторлар (СК)" деген сөздермен толықтырылсын;
2) тармақша мына редакцияда берілсін:
"2) өндіруші жабдық: реактивті қуатты өндіру және тұтыну, өндіруші қондырғымен реактивті қуатты өндіру, өндіруші қондырғымен трансформаторлардың анцапфын қайта қосу;";

705-тармақтағы "БЭЖ" деген қысқарма сөзден кейін "Қазақстан" деген сөзбен толықтырылсын;

720-тармақтың 4) тармақшасының соңындағы "аппаратурлар" деген сөз "жөндеуде тұр" деген сөзбен толықтырылсын;

729-тармақтағы "компания" "және" деген қысқарма сөзден кейін "," деген тыныс белгісімен алмастырылсын "және тораптарды пайдаланылушылар" деген сөзбен толықтырылсын;

734-тармақ мынандай мазмұндағы 4) тармақшамен толықтырылсын:
"4) жүйені пайдаланушылар";

840-тармақ мына мазмұнда берілсін:
"840. Барлық ірі оқыс оқиғалар жазбаша есепте баяндалуы тиіс. Болған оқиға ірі оқыс оқиғалар болып табыла ма деген талас сұрақ туындаған жағдайда шешімді ЖО қабылдайды. Осы ереже өңірлік электр тораптарын қоса алғанда, Қазақстан БЭЖ кез келген бөлігіндегі оқиғаға қолданылатын болады";
ЭЖЕ 2-қосымшасының 1.5-тармағының 7) тармақшасы мына редакцияда жазылсын:
"7) ОЖ өзінің Web-сайтында алдағы жылда және есеп айырысу айында алдағы жөндеулер мен тиесілі ағындар туралы ақпаратты көрсетеді;
өзінің Web-сайтында алдағы тәулікте тораптарды жөндеу мен тиесілі ағындар туралы ақпаратты көрсетеді;
ЖО тәулікті кестеде бақылаулық қималардағы ағындардың келісім-шарттық шамасын көрсетеді және тиесілі ағындардың өсуі жағдайында белгіленген тәртіппен тәуліктік кестені қайта қарайды";
Электр жүйесінің ережесі мына мазмұндағы 4 және 5 қосымшалармен толықтырылсын:

Электржелілік ережеге
4-қосымша

"Міндетті көлемі және "Тұтынушыны сырттан электрмен жабдықтау схемаларының" мазмұны".
Электрмен жабдықтаудың жүйедегі жай-күйіне шолу жасау және 3 (5)-10 жылға арналған даму перспективасы.
Тұтынушылардың электр жүктемелері және оларды жабудың көздері. Қуат пен электр энергиясының теңгерімдері (жүйедегі жай-күйі мен 3(5)-10 жылға арналған перспективасы).
Сырттан электрмен жабдықтау схемасының негіздемесі.
Сырттан электрмен жабдықтау схемаларының нұсқалары.
Электр режимдері (қалыпты, авариядан кейінгі режимдер).
Жабдықтарды таңдау үшін қысқа тұйықталу токтарының деңгейлерін есептеу.
Энергияны үнемдеу.
РҚА-ның, АҚА-ның атқарылу қағидалары.
Диспетчерлік және технологиялық басқаруды ұйымдастыру қағидалары.
Электр энергиясын есепке алу.
Электржелілік құрылыстың көлемдері, құрылыс құнының ірілендірілген есептері.
Қорытындылар
Сызбалар: Қағидалық схемалар, карталық схемалар немесе жағдаяттық жоспар, электрлік есеп-қисаптарының нәтижелері";

Электржелілік ережеге
5-қосымша

" Қосарлас электр жеткізу желілерінің құрылысын
салу кезіндегі техникалық шарттарды беру мен
келісудің ерекше тәртібі

Қосарлас электр жеткізу желілерін жалғауға арналған техникалық шарттарды беру тек уәкілетті және реттеуші органдардың рұқсатымен ғана мынадай тәртіпте жүзеге асырылады:
Торапты пайдаланушы жүйедегілерді қосарлайтын жаңа электр жеткізу желілерінің жорамал құрылысына қосылуға өтінім берген кезінде өзі жалғанған электржелілік компанияға хабардар етуі керек.
Техникалық шарттарды беруге арналған өтінім міндетті түрде қосымшаға енетін мыналарды қамтуы тиіс:
110 кВ-тық объектілер үшін - Мемэнергоқадағалау жөніндегі комитеттің аймақтық бөлімінің қорытындысы; бағаны (тарифтерді) мемлекеттік реттеу жөніндегі аумақтық органдардың шешімі;
220 кВ-тық және жоғары объектілер үшін - Мемэнергоқадағалау жөніндегі комитеттің қорытындысы;
Осы қосымшаның 1, 2-тармақтарының талаптарына сәйкес техникалық шарттарды беруге арналған өтінімді Жүйелік операторға торапты пайдаланушы электржелілік компания тапсыруы тиіс, ол 20 күндік мерзімде қарайды да өзінің қорытындыларымен уәкілетті және реттеуші органға тапсырады.
Алынған құжаттарды (техникалық шарттарды беруге арналған өтінім мен ЖО қорытындысы) бір ай мерзімі ішінде уәкілетті және реттеуші органдар қарайды да олардың қабылдаған шешімі Жүйелік операторға жіберіледі.
Қосарлас электр жеткізу желілерінің құрылыс мәселелері бойынша мемлекеттік органдардың шешімін алу кезінде Жүйелік оператор қабылданған шешім туралы электр торабын пайдаланушы мен электржелілік компанияға 10 күн мерзімі ішінде хабардар етуі тиіс".
2. Осы бұйрық өз күшіне мемлекеттік тіркеуден өткен күнінен бастап енеді.

Министр

О внесении изменений и дополнений в приказ заместителя Премьер-Министра Республики Казахстан - Министра энергетики и минеральных ресурсов от 24 декабря 2001 года N 314 "Об утверждении Электросетевых Правил", зарегистрированный за N 1708

Приказ Министра энергетики и минеральных ресурсов Республики Казахстан от 16 сентября 2004 года N 222. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 27 сентября 2004 года N 3106. Утратил силу приказом Заместителя Премьер-Министра Республики Казахстан - Министра индустрии и новых технологий Республики Казахстан от 25 октября 2013 года № 329

Сноска. Утратил силу приказом Заместителя Премьер-Министра РК - Министра индустрии и новых технологий РК от 25.10.2013 № 329.

В целях реализации Закона Республики Казахстан "Об электроэнергетике" приказываю:

1. Внести в приказ заместителя Премьер-Министра Республики Казахстан - Министра энергетики и минеральных ресурсов Республики Казахстан от 24 декабря 2001 года N 314 "Об утверждении Электросетевых Правил" (зарегистрированный в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов Республики Казахстан за N 1708, опубликованный в Бюллетене нормативных правовых актов центральных исполнительных и иных государственных органов Республики Казахстан, 2002 год N 25-28) следующие изменения и дополнения:
в Электросетевых Правилах, утвержденных указанным приказом:
по всему тексту в соответствующих падежах:
слова "передающая электрическая сеть" заменить словом "НЭС";
слова "распределительная электрическая сеть" заменить словами "региональная электрическая сеть";
слова "электрической энергии и мощности" заменить словами "электрической энергии";
слова "передачу и распределение электрической энергии" заменить словами "передачу электрической энергии";
слова "распределение" заменить словами "передача";
аббревиатуру "ТО" заменить аббревиатурой "СО";
аббревиатуру "РО" заменить аббревиатурой "ОРЦТЭ";
аббревиатуру "РЭПО" заменить аббревиатурой "РЭК";
аббревиатуру "НЭПО" заменить аббревиатурой "СО";
аббревиатуру "ПРПЭС" заменить аббревиатурой "ПРНЭС";
аббревиатуру "ПРРС" заменить аббревиатурой "ПРРЭС";
аббревиатуру "ОРЭМЭ" заменить аббревиатурой "ОРЭ".
Пункт 1 Электросетевых правил изложить в следующей редакции:
"1. В настоящих Правилах используются следующие основные понятия:
Автоматизированная система коммерческого учета - все компоненты и устройства, установленные или существующие между каждой точкой коммерческого учета и базой данных коммерческого учета. Сюда входят комплекс коммерческого учета, все связанные с ним линии связи и оборудование для обработки данных;
Активная электрическая мощность - среднее за период значение мощности переменного тока, характеризующее скорость преобразования электромагнитной энергии в другие формы (тепловую, механическую, световую и так далее);
Автоматический регулятор мощности (далее - АРМ) - устройство автоматического регулирования выходной мощностью генерирующей энергоустановки в ответ на сигналы, подаваемые системным оператором;
База данных учета - база данных, состоящая из Реестра коммерческого учета и данных коммерческого учета, обслуживаемая и управляемая системным оператором;
Вторичное регулирование - медленное (свыше 30 секунд) изменение генерации автоматически или вручную в нормальных или после аварийных режимах;
Высокое напряжение (далее - ВН) - напряжение от 1000 Вольт и выше;
Генерирующая установка - устройство, вырабатывающее электроэнергию;
Генерирующая установка для пуска системы из полностью обесточенного состояния - генерирующая установка, которая может запускаться и/или работать без обычного внешнего источника энергоснабжения и способная подавать питание в энергосистему после полного обесточивания;
Госстандарт - государственный орган, осуществляющий управление работами по стандартизации и сертификации;
Госэнергонадзор - Комитет по государственному энергетическому надзору Министерства энергетики и минеральных ресурсов Республики Казахстан, осуществляющий в соответствии и законодательством Республики Казахстан функции надзора и контроля в секторе электроэнергетики;
График плановых отключений - график, согласованный соответствующими сторонами, содержащий плановые передачу и/или генерацию и отключения потребителей на следующий календарный год, включая время начала и окончания, так далее;
График проведения системного испытания - график регулярных испытаний комплекса коммерческого учета или любого оборудования или установки, разрабатываемая соответствующим ответственным субъектом;
Данные коммерческого учета - данные, полученные от комплекса коммерческого учета, и/или обработанные данные, используемые для проведения коммерческих расчетов;
Договор на вход в электрические сети ( далее - ДВЭЛ) - двусторонний договор между электросетевой компанией и пользователем, в котором оговариваются условия присоединения к электрическим сетям;
Дублирующие линии электропередачи - новые линии электропередачи, включаемые параллельно существующим линиям электропередачи, по которым осуществляется передача электрической энергии и мощности с нормируемым качеством и степенью надежности, соответствующей категорийности субъектов рынка;
Договор на предоставление вспомогательных услуг - договор, заключенный между системным оператором и пользователем на предоставление вспомогательных услуг;
Единая электроэнергетическая система Республики Казахстан (далее - ЕЭС РК) - совокупность электрических станций, линий электропередачи и подстанций, обеспечивающих надежное и качественное энергоснабжение потребителей Республики Казахстан;
Запуск системы после полного ее обесточивания ("разворот с нуля") - процесс восстановления режима работы энергосистемы после полного или частичного отказа при отсутствии внешнего источника энергоснабжения;
Индикативный план развития производства - план, описывающий будущее развитие ЕЭС РК в течение следующих десяти лет, учитывающий планируемый спрос, вывод из эксплуатации и развитие производства;
Инструкция по предотвращению и ликвидации системных аварий - инструкция, регулярно составляемая и обновляемая системным оператором, и в которой дается подробное описание мероприятий, осуществляемых системным оператором при возникновении системной аварии для обеспечения в короткие сроки надежного и стабильного функционирования ЕЭС РК;
Идентификационный код комплекса коммерческого учета (ИК) - однозначно определяемый десятичный цифровой код из 18 символов для каждого комплекса коммерческого учета;
Коммерческий учет - учет электрической энергии, необходимый для взаиморасчета между сторонами по договорам купли-продажи и передачи электрической энергии;
Комплекс коммерческого учета - оборудование, необходимое для проведения коммерческого учета, расположенное между определенной точкой коммерческого учета и точкой подключения к устройству сбора информации;
Межгосударственные линии электропередачи - линии электропередачи, обеспечивающие межгосударственные перетоки мощности и энергии;
Местный терминал сбора данных - устройство, предназначенное для сбора и хранения данных коммерческого учета на месте для проверки их корректности или в случае невозможности удаленного сбора коммерческих данных;
Минимальная генерация (далее - МГ) - минимальный уровень выходной генерируемой мощности, на котором должна работать генерирующая установка для поддержания стабильного рабочего режима;
Национальная электрическая сеть (далее - НЭС) - совокупность линий электропередачи, подстанций и распределительных устройств напряжением 220, 500, и 1150 кВ, обеспечивающих межгосударственную и (или) межрегиональную передачу электрической энергии, выдачу мощности электрических станций и не подлежащих приватизации и ее предварительным стадиям;
Низкое напряжение (далее - НН) - напряжение ниже 1000 Вольт;
Нормальный режим работы ЕЭС РК - установленный режим работы ЕЭС РК, при котором находятся в работе все элементы электрической сети в соответствии с утвержденной уполномоченным органом схемой и обеспечивается запланированное электроснабжение всех потребителей электрической энергии, подключенных к электрической сети;
Оборудование и аппаратура - стационарное или подвижное оборудование, в котором используются электрические проводники или его части;
Объединенная энергосистема (далее - ОЭС) - совокупная инфраструктура электрических сетей, электростанций и других пользователей, подключенных к сети;
Ограничение по пропускной способности передачи - ограничение передаваемой мощности электропередачи, определяемое тепловым режимом сетевого оборудования, пределами по напряжению и сохранению устойчивости работы энергосистемы;
Оперативный резерв - централизованно согласованный резерв мощности, имеющийся в наличии для замены первичного регулирования частоты и вторичного регулирования частоты после аварии;
Оператор рынка централизованной торговли электрической энергией (далее - ОРЦТЭ) - организация, осуществляющая централизованные торги электрической энергией, включая спот-торги электрической энергии;
Определенная точка коммерческого учета (далее - ОТКУ) - физическая точка на границе раздела балансовой принадлежности, в которой должны выполняться требования общей точности, указанные в Разделе 5 настоящих Правил (Коммерческий учет). Расположение указанных точек коммерческого учета должно быть согласовано между электросетевыми компаниями и пользователями сети соответствующими договорами;
Оптовый рынок электрической энергии (далее - ОРЭ) - система отношений, связанных с куплей-продажей электрической энергии, функционирующая на основе договоров между субъектами оптового рынка электрической энергии;
Организатор коммерческого учета - лицо или организация, которые необязательно являются субъектами энергорынка, уполномоченные предоставлять услуги по коммерческому учету, такие как предоставление комплекса коммерческого учета, калибровку и техническое обслуживание комплекса субъектам энергорынка;
Организация работ по технике безопасности - комплекс мероприятий, обеспечивающий безопасное проведение работ или испытаний персоналом на электрооборудовании высокого напряжения;
Останов - плановый или внеплановый вывод из работы энергоустановки или оборудования;
Ответственная сторона или владелец комплекса коммерческого учета - физическое или юридическое лицо, имеющее на балансе комплекс коммерческого учета, эксплуатирующее его и несущее ответственность за него;
Первичное регулирование - быстрое действие (в течение 8-12 секунд) регуляторов скорости вращения турбин электростанций, при аварийных отклонениях частоты, осуществляемое при помощи генерирующих установок, работающих в режиме свободного регулирования вырабатываемой мощности;
Передача электрической энергии - услуга по транспортировке электрической энергии, оказываемая энергопередающими организациями в соответствии с заключенными договорами;
Переключение - коммутация оборудования и/или аппаратуры согласно инструкции ТО или уполномоченной электросетевой компании или пользователя;
Период диспетчеризации - минимальный период времени, запланированный в суточном графике, за который осуществляется контроль и управление режимом производства, передачи и потребления электрической энергии и мощности;
План запуска системы после полного ее обесточивания - План по восстановлению режима работы энергосистемы в случае полного или частичного останова, регулярно разрабатываемый и обновляемый СО;
План развития НЭС (далее - ПРНЭС) - план, описывающий все значительные инвестиции в развитие электрических сетей в последующие пять лет, включающий в себя долгосрочные прогнозы нагрузки, месторасположение и пропускную способность новых линий, вывод оборудования из эксплуатации и так далее;
План развития РЭС (далее - ПРРЭС) - план, включающий в себя долгосрочный прогноз нагрузки в распределительных сетях, как существующих, так и планируемых построить в следующие пять лет, вывод оборудования из эксплуатации, месторасположение и пропускную способность новых линий, и так далее;
Планирование мероприятий в аварийных ситуациях - раздел Электросетевых правил, в котором указаны права и обязанности разных сторон в отношении принятия мер по предотвращению и регулированию крупных сбоев в системе;
Плановое отключение генерации - Плановое выведение генерирующей установки из работы;
Полное обесточивание - полный отказ всей или части энергосистемы;
Пользование электрическими сетями - договоренность, по условиям которой электросетевые компании, передающие электроэнергию, предоставляют любому субъекту рынка электрической энергии возможность пользования их сетями;
Пользование электрическими сетями - договоренность, по условиям которой электросетевые компании, передающие и распределяющие электроэнергию, предоставляют любому субъекту энергорынка возможность пользования их сетями;
Пользователь сети - субъект рынка электроэнергии (юридическое или физическое лицо), использующий электрические сети электросетевой компании;
Послеаварийный режим работы - установившийся режим, возникающий после аварийного отключения поврежденного элемента энергосистемы (электрической сети) и продолжающийся до восстановления схемы электроснабжения, предусмотренной для нормального режима работы;
Потребитель - физическое или юридическое лицо, использующее на основе договора электрическую и (или) тепловую энергию;
Правила по технике безопасности - обязательные правила для электросетевых компаний и пользователей, обеспечивающие безопасность персонала, работающего на оборудовании, подпадающего под действие этих правил;
Предложение на подключение - официальное предложение электросетевой компании, представленное в ответ на запрос пользователя;
Прямой (правомочный) оптовый потребитель - юридическое или физическое лицо с потребляемой мощностью не менее 1 МВт среднесуточной (базовой) мощности, имеющий в наличии систему коммерческого учета, телекоммуникаций, обеспечивающих их унификацию с системами, установленными у Системного оператора, а также принимающие подстанции (трансформаторные пункты) которого, подключены к НЭС непосредственно или через сети третьей стороны и приобретающее электроэнергию на оптовом рынке электроэнергии;
ПУЛ резервов мощности ЕЭС РК (далее - ПУЛ) - некоммерческая организация, учреждаемая на добровольной основе электростанциями и отдельными оптовыми потребителями в целях формирования необходимого объема, структуры и размещения резервов электрической мощности для обеспечения бесперебойного энергоснабжения потребителей в случае непредвиденного выхода из строя генераторов или линий электропередачи;
Региональная электрическая сеть (далее - РЭС) - совокупность линий электропередачи и подстанций напряжением 110 кВ и ниже, обеспечивающих передачу электрической энергии в пределах одной административно-территориальной единицы (области), а также между НЭС и потребителями;
Реактивная электрическая энергия - энергия, которая расходуется на создание электромагнитных полей в электроустановках;
Региональная электросетевая компания - энергопередающая организация, эксплуатирующая электрические сети регионального уровня;
Реестр коммерческого учета - реестр, содержащий информацию, связанную с комплексом коммерческого учета. Информация включает в себя тип и технические спецификации оборудования, данные по проверке и калибровке, данные, относящиеся к конкретному участку и так далее;
Резерв замещения (холодный резерв) - резерв мощности, имеющийся в наличии для замены краткосрочного выхода из строя генерирующей установки, или долговременного отсутствия генерации, которая не может быть восстановлена из первоначального источника;
SCADA - сокращенное название для "Системы диспетчерского контроля и сбора данных" - компьютерной системы, работающей в режиме реального времени, используемой для мониторинга и контроля электрической сети в режиме реального времени;
Сбор данных коммерческого учета - процесс поиска, проверки и обработки данных коммерческого учета;
Система обеспечения безопасности - система мер, включающая процесс подачи напряжения, изолирования, заземления и выпуск соответствующего документа;
Системная авария - аварийное нарушение режимов работы объектов электроэнергетики, приведшее к потере устойчивости единой электроэнергетической системы и разделению ее на части;
Системное испытание - испытание энергосистемы;
Системный оператор (далее - СО) - организация, осуществляющая централизованное оперативно-диспетчерское управление, обеспечение параллельной работы с энергосистемами других государств, поддержание баланса в энергосистеме, оказание системных услуг и приобретение вспомогательных услуг у субъектов оптового рынка электрической энергии, а также передачу электрической энергии по национальной электрической сети, ее техническое обслуживание и поддержание в эксплуатационной готовности;
Событие - любое незапланированное (или прогнозируемое) событие в энергосистеме, включая аварии, повреждения, отказы и так далее;
Событие системного значения - событие в энергосистеме одной стороны, которое имело или может иметь серьезные и/или далеко идущие последствия для энергосистемы другой стороны;
Соединение - объединение электрических сетей электросетевых компаний и/или пользователей;
Субъект оптового рынка электрической энергии - энергопроизводящие, энергопередающие, энергоснабжающие организации, потребители электрической энергии, системный оператор, оператор централизованной торговли электрической энергией и иные организации, осуществляющие деятельность на оптовом рынке электрической энергии;
Сторона - лицо или организация, участвующая в работе электроэнергетической отрасли Республики Казахстан;
Счетчик коммерческого учета - устройство, предназначенное для измерения и учета электрической энергии при ее производстве, передаче и потреблении;
Суточный график производства-потребления электрической энергии - утвержденный системным оператором документ, регламентирующий почасовые величины производства и потребления электрической энергии на каждые календарные сутки в соответствии с договорами по купле-продаже электрической энергии, заключенными участниками оптового рынка на рынках децентрализованной купли-продажи электрической энергии и централизованной торговли электрической энергии;
Телекоммуникационная сеть - оборудование и каналы связи, обеспечивающие передачу информации между устройствами внутри одной информационной системы, и между информационными системами;
Техническая диспетчеризация - услуга, оказываемая системным оператором по осуществлению централизованного оперативно-диспетчерского управления режимами производства и потребления электрической энергии в ЕЭС Казахстана;
Точка подключения - согласованная точка энергоснабжения, установленная между электросетевой компанией и пользователем;
Трансформатор собственных нужд электростанции - трансформатор, обеспечивающий энергоснабжение оборудования собственных нужд электростанции;
Управляющее воздействие противоаварийной автоматики (далее - УВ ПА) - автоматическое воздействие на оборудование по сигналу ПА (отключение-включение оборудования или нагрузки, загрузка-разгрузка оборудования и тому подобное) с целью выполнения возложенных на ПА задач;
Устройство хранения данных - устройство, обеспечивающее сбор данных по электрической энергии, комплектацию их в пятиминутные интервалы, хранение минимума данных за 50 дней и электронный доступ для СО через телекоммуникационную сеть. Данное устройство может быть отдельной единицей оборудования или соединено с приборами измерения энергии в одном физическом устройстве;
Устройство сбора данных (далее - УСД) - оборудование и программное обеспечение, выполняющее сбор данных коммерческого учета;
Фактическая точка коммерческого учета (далее - ФКТУ) - точка, в которой измеряется количество электрической энергии;
Централизованное оперативно-диспетчерское управление - осуществляемый СО процесс непрерывного управления технически согласованной работой энергопроизводящих, энергопередающих, энергоснабжающих организаций и потребителей электрической энергии, обеспечивающий нормативный уровень надежности единой электроэнергетической системы Республики Казахстан и соблюдение нормативного качества электрической энергии;
Центральное диспетчерское управление (далее - ЦДУ) - подразделение, входящее в структуру системного оператора, отвечающее за оперативное управление ЕЭС Казахстана и надежность ее работы, включая балансирование и обеспечение качества электроэнергии;
Эксплуатация - запланированная деятельность, относящаяся к эксплуатации энергосистемы;
Электрические сети - совокупность подстанций, распределительных устройств и соединяющих их линий электропередачи, предназначенная для передачи электрической энергии;
Электрические станции - энергоустановка, предназначенная для производства электрической энергии, содержащая строительную часть, оборудование для преобразования энергии и необходимое вспомогательное оборудование;
Электросетевая компания - юридическое лицо, которое управляет и эксплуатирует электрические сети на праве управления или собственности;
Электросетевые правила (далее - ЭСП) - настоящие Правила;
Электростанции для запуска системы из полностью обесточенного состояния - электростанция, имеющая одну или несколько генерирующих установок для пуска системы из полностью обесточенного состояния;
Электростанции с самозапуском - электростанции, которые располагают возможностью поднять частоту вращения одной или нескольких генерирующих установок до синхронной частоты вращения и обеспечить возобновление подачи питания в электрическую сеть в случае отсутствия энергоснабжения сети. Данные технические возможности могут быть обеспечены источниками энергоснабжения для собственных нужд, или в соответствии с соглашением, заключенным с внешним источником энергоснабжения;
Энергопроизводящая организация (далее - ЭПО) - организация, осуществляющая производство электрической и (или) тепловой энергии.";
подпункт 7) пункта 2 изложить в следующей редакции:
"7) оказание услуг по технической диспетчеризации";
пункт 9 слово изложить в следующей редакции:
"9. Государственное регулирование в области электроэнергетики заключается в:
1) лицензировании;
2) государственном регулировании тарифов (цен, ставок сбора);
3) демонополизации и приватизации объектов электроэнергетики;
4) государственном надзоре за надежностью, безопасностью и экономичностью производства, передачи, технической диспетчеризации и потребления электрической энергии;
5) разработке и утверждении нормативных правовых актов Республики Казахстан, нормативных технических документов, содержащих технические и технологические требования регулирования деятельности и отношений в сфере производства, передачи, технической диспетчеризации и потребления электрической и тепловой энергии, а также нормы, обеспечивающие надежность, экономичность и безопасность строительства и эксплуатации линий злектропередачи, электро- и энергоустановок";
пункт 10 изложить в следующей редакции:
"10. Рыночные отношения в электроэнергетике осуществляются в соответствии с нормативными правовыми актами Республики Казахстан.
Рынок электроэнергии состоит из следующих параллельных и взаимодополняющих рынков:
1) рынка децентрализованной купли-продажи электрической энергии, функционирующего на основе заключаемых участниками рынка договоров купли-продажи электрической энергии по ценам и условиям поставки, устанавливаемым соглашением сторон;
2) рынка централизованной торговли электрической энергии, представляющего собой организованную торговую площадку для купли-продажи электрической энергии на краткосрочном (спот-торги), среднесрочном (неделя, месяц) и долгосрочном (квартал, год) основании;
3) балансирующего рынка в режиме реального времени, функционирующего в целях физического и последующего финансового урегулирования почасовых дисбалансов, возникающих в операционные сутки между фактическими и договорными величинами производства-потребления электрической энергии в единой электроэнергетической системе Республики Казахстан, утвержденными СО в суточном графике производства-потребления электрической энергии;
4) рынка системных и вспомогательных услуг, функционирующего на основе как приобретения у субъектов оптового рынка электрической энергии, так и оказания СО соответствующих услуг субъектам оптового рынка электрической энергии для обеспечения установленных государственными стандартами надежности работы единой электроэнергетической системы Республики Казахстан и качества электрической энергии";
пункт 11 изложить в следующей редакции:
"11. ОРЦТЭ выполняет функции:
1) осуществляет организацию и проведение спот-торгов;
2) осуществляет организацию и проведение централизованной торговли электрической энергии на среднесрочный (неделя, месяц) и долгосрочный (квартал, год) периоды;
3) обеспечивает равные условия доступа субъектов оптового рынка электрической энергии на рынок централизованной торговли электрической энергии;
4) определяет соответствие субъектов оптового рынка электрической энергии требованиям, установленным правилами централизованной торговли электрической энергии;
5) осуществляет регистрацию и учет заключенных сделок по купле-продаже электрической энергии на централизованных торгах электрической энергии;
6) обеспечивает в пределах своей компетенции субъектов оптового рынка электрической энергии информацией по индикативным ценам на электрическую энергию, сложившимся на централизованных торгах и другой рыночной информацией";
пункт 12 изложить в следующей редакции:
"12. СО ЕЭС РК выполняет следующие функции:
1) оказывает системные услуги по передаче электрической энергии по национальной электрической сети в соответствии с договором, обеспечивает ее техническое обслуживание и поддержание в эксплуатационной готовности;
2) оказывает системные услуги по технической диспетчеризации, осуществляя централизованное оперативно-диспетчерское управление режимами работы единой электроэнергетической системы Республики Казахстан в соответствии с договором, включая составление фактических балансов и формирование суточного графика производства-потребления электрической энергии;
3) обеспечивает надежность работы единой электроэнергетической системы Республики Казахстан;
4) оказывает системные услуги по регулированию электрической мощности;
5) оказывает системные услуги по физическому урегулированию дисбалансов электрической энергии;
6) осуществляет последующее финансовое урегулирование дисбалансов электрической энергии в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан;
7) определяет объем, структуру, распределение резервов мощности между энергопроизводящими организациями и задействование резервов мощности в единой электроэнергетической системе Республики Казахстан;
8) осуществляет организацию функционирования балансирующего рынка электрической энергии в режиме реального времени и рынка системных и вспомогательных услуг;
9) взаимодействует с энергосистемами сопредельных государств по управлению и обеспечению устойчивости режимов параллельной работы;
10) осуществляет техническое и методическое руководство по созданию единой информационной системы, автоматизированной системы коммерческого учета электрической энергии, сопряженных устройств релейной защиты и противоаварийной автоматики всех субъектов оптового рынка электрической энергии;
11) обеспечивает равные условия для доступа субъектов оптового рынка электрической энергии к национальной электрической сети;
12) обеспечивает участников оптового рынка электрической энергии Республики Казахстан информацией, не затрагивающей сведения, составляющие коммерческую и иную охраняемую законом тайну;
13) согласовывает вывод в ремонт основного оборудования электростанций, подстанций, линий электропередачи, устройств релейной защиты и противоаварийной автоматики, систем технологического управления и обеспечения их готовности к работе;
14) участвует в разработке режимов работы гидроэлектростанций с учетом их водно-хозяйственных балансов и режимов работы единой электроэнергетической системы Республики Казахстан;
15) осуществляет разработку долгосрочного прогнозирования балансов электрической энергии.";
Дополнить пунктом 12-1 следующего содержания:
"12-1. Централизованное оперативно-диспетчерское управление единой электроэнергетической системы Республики Казахстан заключается:
1) в управлении режимами производства, передачи и потребления электрической энергии в единой электроэнергетической системе Республики Казахстан, реализующем условия договоров купли-продажи, передачи электрической энергии, регулирования электрической мощности, балансирования производства-потребления электрической энергии;
2) в управлении режимами межгосударственных перетоков электрической энергии;
3) в обеспечении предотвращения, локализации и ликвидации технологических нарушений в единой электроэнергетической системе Республики Казахстан;
4) в оперативном управлении резервами мощности в единой электроэнергетической системе Республики Казахстан;
5) в определении структуры, принципов, мест размещения, объемов и уставок систем релейной защиты, противоаварийной и режимной автоматики, обеспечивающих надежную и устойчивую работу единой электроэнергетической системы Республики Казахстан;
6) в формировании и утверждении суточных графиков производства-потребления электрической энергии в единой электроэнергетической системе Республики Казахстан;
7) в составлении фактических балансов производства-потребления электрической энергии на оптовом рынке электрической энергии.";
в пункте 32 перед словом "электрических" дополнить словом "региональных";
в пункте 36 слова "десять лет" заменить словами "3 года";
в названии параграфа 7 перед словом "сети" дополнить словом "электрической";
в пункте 62 слово "представляемая" заменить словом "представлена";
пункт 88 дополнить подпунктом 4) следующего содержания:
"4) категория электроснабжения (N Критерия)";
в пункте 99 слова "десять лет" заменить словами "три года";
пункт 112 дополнить абзацами следующего содержания:
"Технические условия на подключение к электрической сети субъектов мощностью 5 МВт и более выдаются на основании "Схемы внешнего электроснабжения потребителя" (обязательный объем и содержание "Схемы внешнего электроснабжения потребителя" приведен в Приложении 4 настоящих Правил), "Схемы присоединения (выдачи мощности) электростанции", разработанной специализированными проектными организациями, имеющими лицензию на данный вид деятельности.
Схема присоединения (выдачи мощности) электростанции в обязательном порядке согласовывается с СО и утверждается уполномоченным органом.
Проектирование и строительство дублирующих (шунтирующих) линий электропередачи и подстанций осуществляются с предварительного уведомления и согласования с уполномоченным органом, с государственным органом, осуществляющим контроль и регулирование деятельности в сфере естественной монополии и СО.";
в пункте 137 слова "мощности" заменить словами "электроэнергии";
пункт 155 изложить в следующей редакции:
"155. Строительство подключаемых объектов. После разработки проектной документации потенциальный пользователь должен выполнить в полном объеме и за свой счет все мероприятия Технических условий.";
в пункте 286:
в третьей строке таблицы слова "15 октября" заменить словами "15 декабря",
в четвертой строке слова "7 ноября" заменить словами "25 декабря",
в пятой строке слова "12 ноября" заменить словами "30 декабря";
в пункте 289 слова "(15 октября)" и "(12 ноября)" заменить соответственно словами "15 декабря" и "30 декабря";
в пункте 295 слова "12 ноября" заменить словами "30 декабря";
в пункте 359:
слова "участник рынка" заменить словами "субъект ОРЭ" в соответствующем числе и падеже,
второй и третий абзацы изложить в следующей редакции:
"В настоящем разделе приводится описание процессов сбора и хранения данных об объемах учитываемой электроэнергии. Также освещаются вопросы конфиденциальности и прозрачности данных и излагаются обязанности СО по предоставлению уполномоченным сторонам доступа к соответствующей информации коммерческого учета.
Все субъекты ОРЭ должны иметь соответствующие коммерческие счетчики, программно-технические комплексы и необходимую коммуникационную инфраструктуру для регистрации и сбора данных по перетокам активной или реактивной энергии. Для обеспечения работы рынка СО должен передавать утвержденные данные соответствующим электросетевым компаниям, которые должны произвести расчеты и получение соответствующей оплаты за передачу электроэнергии";
в пункте 362:
слова "участник рынка" заменить словами "пользователь сети" в соответствующем падеже,
подпункт 3) изложить в следующей редакции:
"3) точность комплексов коммерческого учета и подлежащие измерению параметры на каждом пункте подключения определяются требованиями настоящей главы",
в подпункте 4) слова "пользователя сети" дополнить словами "электрической энергии",
подпункт 7) изложить в следующей редакции:
"7) пользователи сети, имеющие на своем балансе комплексы коммерческого учета должны осуществлять их эксплуатацию в соответствии с действующими нормативно-техническими документами Республики Казахстана";
в подпункте 8) слова "предписанным в пунктах 372, 373" заменить словами "требованиям настоящей главы";
в пункте 363 перед словом "следует" дополнить словами "пользователю сети";
в пунктах 365, 367, 369 после слов "измерения электроэнергии" дополнить словами "за каждый период времени, равный 15 минутам";
пункты 366, 368, 370 исключить;
в пункте 382 слово "энергопотребителя" заменить словами "потребитель электрической энергии;
в пункте 383 слова "участник рынка" заменить словами "пользователь сети";
пункт 392 изложить в следующей редакции:
"392. ТТ должен быть установлен в соответствии с действующими нормативными документами с минимальным по стандарту классом точности (независимо от вторичного номинального тока ТТ)";
пункт 397 изложить в следующей редакции:
"397. ТН должны быть установлены в соответствии с требованиями действующих нормативных документов с минимальным по стандарту классом точности";
первый абзац пункта 403 изложить в следующей редакции:
"Если в цепях, за исключением вновь установленных, должны проводиться измерения в соответствии с требованиями данной главы и если установленные измерительные трансформаторы не отвечают требованиям в полной мере, тогда эти измерительные трансформаторы должны быть заменены или установлены дополнительные, отвечающие следующим требованиям";
пункт 407 изложить в следующей редакции:
"407. Счетчики коммерческого учета, которые снабжают данными отдельные устройства хранения данных, должны давать измеряемый объем электроэнергии в виде приращения электроэнергии за учитываемый период";
пункт 411 изложить в следующей редакции:
"411. Должны быть предусмотрены программно-технические средства для выбора отдельного периода для данных по энергии и данных по энергии из ряда временного интервала 15 минут, так чтобы в каждом случае период завершал час";
пункт 412 изложить в следующей редакции:
"412. Данные коммерческого учета электроэнергии передаются в устройства хранения данных каждые 15 минут. При сбоях передачи информации должна быть обеспечена возможность сбора данных одновременно за несколько 15-минутных интервалов";
в пункте 417:
в подпункте 1) исключить слово "и мощности",
подпункт 2) исключить,
в подпункте 3) после слова "точность" дополнить словами "по времени";
подпункт 2) пункта 418 изложить в следующей редакции:
"2) контроль по энергоснабжению";
пункт 419 изложить в следующей редакции:
"419. Информация о любом из указанных выше отказов должна быть передана СО при помощи общего аварийного сигнала. Аварийный сигнал должен иметь соответствующую кодировку для идентификации его с соответствующим периодом";
в пункте 422:
подпункт 1) изложить в следующей редакции:
"1) данные измерений электроэнергии, определенные в пунктах настоящей главы",
подпункт 2) исключить;
пункт 423 дополнить подпунктом 4) следующего содержания:
"4) техническое обслуживание и обнаружение повреждений";
пункт 425 изложить в следующей редакции:
"425. Все участники рынка должны обеспечить специальные выделенные каналы или Internet для поиска данных коммерческого учета. Резервным каналом должен быть коммутируемый канал. Если предоставление специального выделенного канала или Internet не представляется возможным, технически нецелесообразно или экономически невыгодно, участник рынка по согласованию с СО может выделить взаимно резервируемые коммутируемые каналы";
первое предложение пункта 431 изложить в следующей редакции:
"431. Компоненты комплекса коммерческого учета и связанные с ними цепи от измерительных трансформаторов должны быть надежными и безопасными.";
пункте 435:
слова "и РО", "и электросетевыми компаниями" исключить;
второе предложение пункта 438 исключить;
пункт 445 изложить в следующей редакции:
"445. Комплекс коммерческого учета должен содержать как минимум следующую информацию о пункте подключения и точке коммерческого учета:
1) владелец комплекса коммерческого учета, организация, ведущая коммерческий учет;
2) точные названия месторасположения;
3) информацию о контактном лице и номерах телефонов по каждому участку, предоставленные владельцем комплекса коммерческого учета";
пункт 446 изложить в следующей редакции:
"446. Информация по установке приборов коммерческого учета: идентификационные коды (ИК) точек коммерческого учета, производитель, тип, модель, серийный номер, год выпуска и класс точности, все данные, касающиеся физических и технических спецификаций, стандартов, номинального и максимального тока, номинального вспомогательного напряжения, рабочего диапазона и точности всех приборов (включая коэффициенты трансформации тока и напряжения), все данные необходимые для утверждения типа измерительного комплекса, вся информация, касающаяся испытаний, ввода в эксплуатацию, включая сертификаты поверки, протоколы тестирования и даты, программа по замене устройств, графики поверки и тестирования, осуществления ремонта, новой аттестации и, при необходимости, обновленные сертификаты поверки. Дата последнего контроля объекта, дата последнего тестирования счетчика коммерческого учета и дата последней поверки счетчика коммерческого учета, свидетельство поверки с указанием погрешности комплекса коммерческого учета, а также данные измерительных трансформаторов, счетчиков коммерческого учета, устройств хранения данных.";
в пункте 447:
подпункт 2) изложить в следующей редакции:
"2) информация, касающаяся обеспечения связи, включает: тип оборудования, серийный номер, технические спецификации, интерфейс и протокол связи";
пункт 450 дополнить подпунктом 3) следующего содержания:
"3) когда вводится в работу система учета электроэнергии";
пункт 451 изложить в следующей редакции:
"451. Каждый комплекс коммерческого учета должен иметь идентификационный код (ИК), который содержит восемнадцать десятичных разрядов. Структура ИК будет следующей:
__________________________________________________________________
1 | 2 | 3| 4| 5| 6| 7| 8| 9| 10| 11| 12| 13| 14| 15| 16| 17| 18
------------------------------------------------------------------
1-й разряд - код страны. Значение кода может быть от "1" до "9", присваивается СО;
2-й разряд - код энергетической зоны. Значение кода может быть от "1" до "9", присваивается СО;
3-й, 4-й разряды - код области, города или энергоузла. Значение кода может быть от "01" до "99", присваивается СО;
5-й разряд - код основной деятельности субъекта. Значение кода может быть от "1" до "9", присваивается СО;
6-9 разряды - код признака субъекта. Значение кода может быть от "0001" до "9999", присваивается СО;
10-11 разряды - персональный код структурного подразделения субъекта. Значение кода может быть от "01" до "99", присваивается организацией, выполняющей проект;
12-14 разряды - персональный код подстанции субъекта. Значение кода может быть от "001" до "999", присваивается организацией, выполняющей проект;
15-18 разряды - персональный код комплекса коммерческого учета субъекта. Значение кода может быть от "0001" до "9999", присваивается организацией, выполняющей проект";
пункт 453 изложить в следующей редакции:
"453. СО осуществляет сбор данных коммерческого учета путем дистанционного опроса с использованием протокола передачи данных, обеспечивает безопасность и сохранность их в базе данных коммерческого учета для целей взаиморасчетов и пользования электрической сетью, а также для использования их в будущем участниками рынка";
пункт 454 изложить в следующей редакции:
"454. Сбор измеренных данных коммерческого учета и запись в базу данных СО осуществляется каждые 15 минут";
в пункте 456 слова "для обеспечения передачи данных" заменить словами "для формирования базы данных";
пункт 457 изложить в следующей редакции:
"457. Данные коммерческого учета включают:
значения активной и реактивной энергии, полученные с комплексов коммерческого учета;
значения, рассчитанные на основе первоначальных данных, которые выполняются СO;
подсчитанные, откорректированные данные в случае отсутствия данных или в случае ошибочных данных";
в пункте 462 слова "в соответствии с подпунктами (1)-(5) пункта 461" заменить словами "в работе комплекса коммерческого учета";
в пункте 464 слова "с пунктами 486-488" заменить словами "с регламентом настоящей главы";
пункт 466 изложить в следующей редакции:
"466. В случае полного отсутствия данных коммерческого учета или сбоя комплекса коммерческого учета, данные должны быть заменены с использованием согласованных между сторонами методов. Информация, полученная из SCADA за прошедшие периоды и из других источников, должна использоваться в соответствии с разрешенным доступом";
пункт 469 изложить в следующей редакции:
"469. Если проверка комплекса коммерческого учета, проведенные в соответствии с пунктами настоящей главы покажут ошибку не более чем в 1,5 раза превышающую допустимую погрешность, но это по обоснованному заключению СО не затрагивает серьезно какого-либо участника рынка, то производить замены считываемых данных не требуется";
подпункты 1)-3) пункта 475 изложить в следующей редакции:
"1) они должны быть установлены в соответствии с астанинским зимним временем (АсЗВ), которое на шесть часов опережает Универсальное скоординированное время (УСВ) при переходе на почасовой расчетный период учета и оплаты электроэнергии на ОРЭ. Не должно иметь место перехода на астанинское летнее время (АсЛВ);
2) период отсчета должен быть увязан с точкой отсчета времени 00:00:00 часов в соответствии с зимним астанинским временем;
3) синхронизация базы данных коммерческого учета должна проводиться только посредством интегрированного приемника и синхронизированного радиосигнала. Каждый цикл сбора данных коммерческого учета должен проверять собственное время устройства хранения данных в соответствии с пунктами настоящей главы и корректировать";
пункт 476 изложить в следующей редакции:
"476. СО обеспечивает проверку, утверждение технических характеристик комплекса коммерческого учета, а также проведение тестирований и анализа результатов, мониторинг поверки счетчиков коммерческого учета и измерительных трансформаторов. Для проведения проверок СО может привлечь любую организацию, осуществляющую коммерческий учет, в качестве своего агента";
в пункте 478 слова "и быть аккредитованными уполномоченным органом" исключить;
в подпункте 2) пункта 480 исключить слово "статические";
пункт 482 дополнить подпунктом 3) следующего содержания:
"3) все измерительные трансформаторы, перед метрологической аттестацией автоматизированной системы контроля и учета электроэнергии, должны пройти процедуру поверки (калибровки) методом, согласованным с Госстандартом РК";
пункт 483 изложить в следующей редакции:
"483. Все устройства для хранения данных поверяются до начала их ввода в коммерческую эксплуатацию на любом участке в соответствии с требованиями Госстандарта и главы коммерческого учета настоящих ЭСП. Данная информация предоставляется СО для внесения ее в реестр коммерческого учета";
пункт 485 изложить в следующей редакции:
"485. Все неполадки, обнаруженные при проверке на месте установки должны быть представлены незамедлительно СО, который проводит расследование согласно пунктам настоящей главы";
пункт 487 изложить в следующей редакции:
"487. Если испытание комплексов коммерческого учета или проверки показывают погрешности более величины погрешностей, указанных в пунктах настоящей главы, а СО не определил, когда произошла погрешность, тогда считается, что погрешность произошла в период между временем успешного последнего испытания или успешной проверки и времени обнаружения погрешности";
в пункте 490 подпункт 3) изложить в следующей редакции:
"3) испытания, проверка и техническое обслуживание комплексов коммерческого учета и систем коммерческого учета",
подпункт 4) исключить;
в названии раздела 6 и главы 9 исключить слова "Составление суточного графика и";
пункты 492-537 исключить;
пункт 538:
в абзаце первом слова "мощности и" исключить;
подпункт 1) изложить в следующей редакции:
"1) по заключенным срочным договорам купли-продажи производит замещение электрической энергии поставкой эквивалентного количества от других ЭПО;";
подпункт 3) пункта 539 изложить в следующей редакции:
"3) от продавцов электроэнергии, подавших в СО заявки на продажу электроэнергии в режиме реального времени через балансирующий рынок электроэнергии";
в пункте 540:
слово "РО" заменить словом "СО";
слова "балансирующего ОРЭМЭ" исключить;
абзац первый пункта 543 изложить в следующей редакции:
"Оценка надежности, осуществляемая СО, должна учитывать конфигурацию сети, остановы и надежность работы энергосистемы";
в пунктах 548-549, 563-565 исключить слова "РО";
в абзаце первом пункта 566:
слова "Данный раздел" заменить словом "Диспетчеризация";
слово "спросом" заменить словами "потреблением электроэнергии";
пункт 576 изложить в следующей редакции:
"576. При отклонении межгосударственного сальдо-перетока от задания в суточном графике по межгосударственным линиям электропередачи 1150 кВ, 500 кВ, 220 кВ более допустимой величины согласно договоров на параллельную работу с энергосистемами других государств СО принимает необходимые меры по вхождению в заданный сальдо-переток и вводит в действие механизм балансирующего рынка электроэнергии";
в пункте 587:
подпункт 2) изложить в следующей редакции:
"2) принимать все меры по устранению возникающих дисбалансов электрической энергии";
в подпункте 4) слова "изменять" заменить словами "вносить изменения в";
пункт 589 изложить в следующей редакции:
"589. Невыполнением суточного графика производства, потребления, сальдо-перетока электроэнергии считается:
1) отклонение фактической величины среднечасовой мощности от заданного в суточном графике;
2) кратковременное отклонение фактической величины мощности от заданного в суточном графике более чем на 5%";
пункт 591 дополнить подпунктом 3) следующего содержания:
"3) рынок системных и вспомогательных услуг";
пункт 598 изложить в следующей редакции:
"598. В случае отсутствия связи между ЦДУ ЕЭС Казахстана и региональным диспетчерским центром (РДЦ) применяется организация централизованного диспетчерского управления согласно инструкций ЦДУ ЕЭС Казахстана";
пункт 603 после слов "суточных графиков и" дополнить словами "согласно Правил ОРЭ";
в подпункте 2) пункта 603 слова "мощности" и "РО" заменить соответственно словами "электрической энергии" и "СО";
слова "ТО выполняет указания РО" исключить;
в абзаце втором подпункта 2) слово "ТО" заменить словом "ЭПО";
в абзаце третьем слова "дает распоряжение ТО на ограничение" заменить словами "вводит ограничения";
в пункте 605:
слово "должен" заменить словом "может",
в последнем предложении аббревиатуру "РО" заменить на аббревиатуру "СО";
в пункте 607 после слов "астанинскому" дополнить словом "единому";
в названии главы 11 слово "мощности" заменить словом "электроэнергии";
в пункте 634 после слова "общей" дополнить словом "располагаемой";
в пункт 635 после аббревиатуры "СО" дополнить словами "утверждаемым уполномоченным органом";
пункт 639 изложить в следующей редакции:
"639. Вторичное регулирование должно обеспечивать полный набор (снижение) установленной нагрузки до 15 минут";
в пункте 678:
подпункт 1) после слов "компенсаторы реактивной мощности (СКРМ)" дополнить словами "синхронные компенсаторы (СК)";
подпункт 2) изложить в следующей редакции: "2) генерирующее оборудование: выработка и потребление реактивной мощности, выработка реактивной мощности генерирующей установкой, переключение анцапф трансформаторов генерирующих установок";
в пункте 705 после аббревиатуры "ЕЭС" дополнить словом "Казахстана";
в подпункте 4) пункта 720 после слова "аппаратуры" дополнить словами "находится в ремонте,";
в пункте 729 после слова "компаний" союз "и" заменит на знак препинания "," и дополнить словами "пользователя сети";
пункт 734 дополнить подпунктом 4) следующего содержания:
"4) пользователи сети";
пункт 840 дополнить абзацем следующего содержания:
"Все крупные инциденты должны быть отражены в письменном отчете. В случае возникновения спора по вопросу является ли происшедшее событие крупным инцидентом, решение принимает СО. Данное положение применяется к событию в любой части ЕЭС Казахстана, включая региональную электрическую сеть.";
подпункт 7) пункта 1.5 Приложения 2 ЭСП изложить в следующей редакции:
"7) СО отображает информацию о предстоящих ремонтах и допустимых перетоках за предстоящий год и расчетный месяц на на своем Web-сайте;
отображает информацию о ремонтах сети и допустимых перетоках на предстоящие сутки на своем Web-сайте;
СО в суточном графике отображает контрактные величины перетоков в контролируемых сечениях и в случае превышения допустимых перетоков пересматривает суточный график в установленном порядке";
Электросетевые Правила дополнить приложениями 4 и 5 следующего содержания:

"Приложение 4
к Электросетевым Правилам

"Обязательный объем и содержание "Схемы внешнего электроснабжения потребителя"

Обзор существующего состояния электроснабжения и перспективы развития на 3(5)-10 лет.
Электрические нагрузки потребителей и источники их покрытия. Балансы мощности и электроэнергии (существующее состояние и перспектива на 3(5)-10 лет).
Обоснование схемы внешнего электроснабжения.
Варианты схемы внешнего электроснабжения
Электрические режимы (нормальные, послеаварийные режимы).
Расчет уровней токов к.з. для выбора оборудования.
Энергосбережение.
Принципы выполнения РЗА, ПА.
Принципы организации диспетчерского и технологического управления. Учет электроэнергии.
Объемы электросетевого строительства, укрупненный расчет стоимости строительства.
Выводы
Чертежи: Принципиальные схемы, карты-схемы или ситуационный план, результаты электрических расчетов".

Приложение 5
к Электросетевым Правилам

"Особый порядок выдачи и согласования технических условий при строительстве дублирующих линий электропередачи"

Выдача технических условий на присоединение дублирующих линий электропередачи осуществляется только на основании разрешения уполномоченного органа и регулирующего органа в следующем порядке:
Пользователь сети при подаче заявки на подключение предполагаемого к строительству новых линий электропередачи, дублирующих существующие, обязан уведомить об этом электросетевую компанию, к сетям которой он был присоединен.
Заявка на выдачу технических условий в обязательном порядке должна содержать приложение, включающее:
для объектов 110 кВ - заключение регионального отдела Комитета по Госэнергонадзору; решение территориальных органов по государственному регулированию цен (тарифов);
2) для объектов 220 кВ и выше - заключение Госэнергонадзора;
Оформленная в соответствии с требованиями пунктов 1,2 настоящего Приложения заявка на выдачу технических условий должна быть представлена пользователем сети/электросетевой компанией Системному оператору, который в 20-дневный срок рассматривает и передает ее со своим заключением в уполномоченный и регулирующий органы.
Полученные документы (заявка на выдачу технических условий и заключение СО) в месячный срок рассматриваются уполномоченным и регулирующим органами и принятое ими решение направляется СО.
При получении решения государственных органов по вопросу строительства дублирующих линий электропередачи СО должен в 10-дневный срок известить пользователя электрической сети и электросетевую компанию о принятом решении".

2. Департаменту электроэнергетики и твердого топлива (Бертисбаев) обеспечить проведение государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан в установленном законодательством порядке.

3. Настоящий приказ вступает в силу со дня его государственной регистрации.

Министр