"Қазақстан Республикасында күйдіргі бойынша эпидемиологиялық-эпизоотологиялық және санитарлық-індетке қарсы (профилактикалық) әрі ветеринарлық іс-шараларды ұйымдастыру" санитарлық-эпидемиологиялық және ветеринарлық-санитарлық ережесі мен нормаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің 2004 жылғы 30 желтоқсандағы N 905, Қазақстан Республикасының Ауыл шаруашылығы министрінің 2005 жылғы 10 қаңтардағы N 9 Бірлескен бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2005 жылғы 15 ақпанда тіркелді. Тіркеу N 3441. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2010 жылғы 30 маусымдағы № 484, Қазақстан Республикасының Ауыл шаруашылығы министрінің 2010 жылғы 19 шілдедегі № 454 Бірлескен бұйрығымен

Күші жойылды - ҚР Денсаулық сақтау министрінің 2010.06.30 № 484, ҚР Ауыл шаруашылығы министрінің 2010.07.19 № 454 (мемлекеттік органдардың басшыларының соңғысы қол қойған күнінен бастап күшіне енеді) Бірлескен бұйрығымен.

Қазақстан Республикасының "Халықтың санитарлық-эпидемиологиялық салауаттылығы туралы" Заңының 7-бабына және "Ветеринария туралы" Заңының 26-бабына сәйкес БҰЙЫРАМЫЗ:
1. Қоса беріліп отырған "Қазақстан Республикасында күйдіргі бойынша эпидемиологиялық-эпизоотологиялық және санитарлық-індетке қарсы (профилактикалық) әрі ветеринарлық іс-шараларды ұйымдастыру" санитарлық-эпидемиологиялық және ветеринарлық-санитарлық ережесі мен нормалары бекітілсін.
2. Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің Мемлекеттік санитарлық-эпидемиологиялық қадағалау комитеті (Байсеркин Б.С.):
1) осы бұйрықты Қазақстан Республикасының Әділет министрлігіне мемлекеттік тіркеуге жіберсін;
2) осы бұйрықтың бұқаралық ақпарат құралдарында ресми жариялануын қамтамасыз етсін.
3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының денсаулық сақтау вице-министрі, Бас мемлекеттік санитарлық дәрігері А.А.Белоногқа және Қазақстан Республикасының Бас мемлекеттік ветеринарлық инспекторы А.Ә.Қожамұратовқа жүктелсін.
4. Осы бұйрық Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелген сәтінен бастап қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасы
Денсаулық сақтау министрі
міндетін атқарушының

Қазақстан Республикасы
Ауыл шаруашылығы министрі

Қазақстан Республикасы
Денсаулық сақтау министрі
міндетін атқарушының 2004
жылғы 30 желтоқсандағы N 905,
Қазақстан Республикасының
Ауыл шаруашылығы министрінің
2005 жылғы 10 қаңтардағы
N 9 бірлескен бұйрығымен
бекітілген

"Қазақстан Республикасында күйдіргі бойынша
эпидемиологиялық-эпизоотологиялық және санитарлық-індетке
қарсы (профилактикалық) әрі ветеринарлық іс-шараларды
ұйымдастыру" санитарлық-эпидемиологиялық және
ветеринарлық-санитарлық ережесі мен нормалары 1. Жалпы ережелер

1. "Қазақстан Республикасында күйдіргі бойынша санитарлық-эпидемиологиялық-эпизоотологиялық қадағалау және санитарлық-індетке қарсы (профилактикалық) әрі ветеринарлық іс-шараларды ұйымдастыру" санитарлық-эпидемиологиялық және ветеринарлық-санитарлық ережесі мен нормалары (бұдан әрі - санитарлық ереже) меншік нысанына қарамастан жеке және заңды тұлғаларға арналған.

2. Осы санитарлық ережеде мынадай терминдер мен анықтамалар пайдаланылды:
1) антропургиялық жұқпа - адамның қызмет ету немесе табиғатты игеру процесінде пайда болатын жұқпа;
2) ерiксiз сою - олардың таралуын болдырмау мақсатында немесе оларды емдеу экономикалық жағынан орынсыз болуға байланысты ауру жануарларды сою;
3) контаминация (жанасу) - қоршаған ортадағы заттарда микроорганизмдердің табылуы;
4) сапронозды жұқпа - резервуарлары табиғи субстраттар (топырақ, су, планктон) болып табылатын жұқпа;
5) күйдіргі - жануарлар мен адамның зооантропоноздық (сапроноздық, антропургиялық) жұқпалы аурулары;
6) күйдіргі бойынша стационарлық қолайсыз елді мекен (бұдан әрі - СҚЕ) - пайда болу мерзімінің ұзақтығына қарамастан, оның аумағында эпизоотиялық ошақ табылған елді мекен (мал шаруашылығы фермаларын, жайылымдарды, өрістерді қоса алғанда);
7) топырақтық ошақ - күйдіргіден өлген жануарлардың өліктері кездейсоқ көмілген және күйдіргіден өлгендердің өліктері болған, олар сойылған және бөлшектелген орындар;
8) қауіп төндіретін аумақ - жануарлардың немесе адамдардың науқастану жағдайларының пайда болу қаупі туындаған аумақ;
9) күйдіргінің індеттік ошағы - осы жұқпалы аурумен науқастанған адамдар тіркелген эпизоотиялық ошақ;
10) күйдіргінің эпизоотиялық ошағы - оның шегінде жануарлар немесе адамдар қабылдағыш қоздырғыштардың берілуі мүмкін жұқпалы аурулардың көзі немесе факторларының болған орны.

2. Жануарлардың күйдіргімен ауруының алдын алу
жөніндегі арнайы немесе арнайы емес іс-шаралар

3. Күйдіргіге қарсы іс-шаралар кешені мыналарды қамтиды:
1) барлық қабылдағыш ауылшаруашылық жануарларын профилактикалық иммундауды;
2) уақтылы диагностикалауды;
3) эпизоотиялық ошақты карантиндеуді;
4) эпизоотиялық ошақты жоюды;
5) ауру жануарлардың өліктерін және қоздырғыштар ұрық шашқан өнімдерді жоюды;
6) үй-жайларды, жабдықтар мен жұқтырылған аумақты залалсыздандыруды.

4. СҚЕ мен қауіп төніп тұрған аумақтарда Қазақстан Республикасының ветеринария саласындағы уәкілетті орган:
1) тұрақты сақталатын күйдіргінің орны мен топырақтық ошақтарын белгілей отырып, эпизоотиялық ошақтарды тіркеуді, стационарлық қолайсыз елді мекен аумағын картаға түсіреді;
2) картада белгіленген орынды барлық периметрлерін дәл өлшеп, адамдар мен жануарлардың кездейсоқ баруларын болдырмайтындай етіп қоршайды, "күйдіргі" деген жазуы бар тақтайды қағады;
3) малдарды жинайтын орындардың (базарлардың, көрмелердің, жайылымдардың) жай-күйін, мал өнімі мен шикізатын дайындауды, сақтау мен қайта өңдеуді ветеринарлық-санитарлық қадағалайды;
4) халықтың арасында күйдіргі ауруының қауіптілігі, жұқтыру жолдары мен алдын алу шаралары туралы түсіндіру жұмыстарын жүргізеді.

5. СҚЕ мен қауіп төніп тұрған аумақтарда тиісті әкімшілік-аумақтық бiрлiктiң ветеринарлық инспекторының рұқсатысыз малды мәжбүрлі союға болмайды, мәжбүрлі сою жағдайында зертханалық тексерусіз және тиісті әкімшілік-аумақтық бiрлiктiң бас мемлекеттік ветеринарлық инспекторының рұқсатысыз адамдар жеу үшін және жануарларды қоректендіруге ет пен басқа да өнімдерді сатуға тыйым салынады.

6. Топырақты алу мен басқа жерге тасуға байланысты агромелиоративтік, құрылыс және басқа да жұмыстар санитарлық-эпидемиологиялық қорытынды және ветеринарлық қызметтің келісімі болғанда СҚЕ мен қауіп төніп тұрған аумақта жүргізілуге тиіс.

7. Күйдіргінің топырақты ошақтарының санитарлық-қорғаныш аймақтарында (бұдан әрі - СҚА) кейіннен топырақты су деңгейін толтыра, асыра немесе өзгерте отырып, іздестіру, гидромелиоративтік, құрылыс және басқа да топырақ алуға және басқа жерге тастауға байланысты жұмыстарды жүргізу үшін күйдіргінің топырақты ошақтарына өте жақын аумақтардың жер учаскелерін жалға беруге, жеке меншікке сатуға, бау-бақшалар немесе өзгеше пайдалануға болмайды.

8. СҚА көлемін жерінің ерекшелігі мен көзделіп отырған жұмыстардың түрін ескере отырып, ветеринария және санитарлық-эпидемиологиялық қызмет саласындағы мемлекеттік органдар белгілейді.

9. Қазақстан Республикасының ветеринария саласындағы уәкілетті органмен келісу бойынша тиісті әкімшілік-аумақтық бiрлiктiң мемлекеттік ветеринарлық қызмет органдары белгілеген қауіп төніп тұрған аумақтарда бағыныстылығына және меншік нысанына қарамастан, оларды қолдану жөніндегі нұсқауларда көзделген тәртіппен және мерзімдерде ауылшаруашылық жануарларын профилактикалық иммундау жүргізіледі.

10. Күйдіргіге қарсы вакцинация жүргізу вакцина жасалған жануарлардың (түрлері бойынша) санын, вакциналардың, дайындаушы кәсіпорынның толық атауын, серия және бақылау нөмірлерін, жұмсалған вакциналардың дайындау күні мен санын көрсете отырып, акті ресімделуге тиіс. Актіге иесінің аты-жөні көрсетіле отырып, вакцина жасалған жануарлардың тізімдемесі қоса беріледі.

11. Егер жануарды вакциналауға болмаса, оны себебін көрсете отырып, жекелеген тізімдемеге енгізеді, ол туралы жануардың иесіне хабарлайды. Актілер мен тізілімдемелер екі жыл бойы мемлекеттік ветеринарлық желістің мекемелерінде сақтауға жатады. Ветеринарлық мамандар 14 күн ішінде барлық жануарларды қадағалауды жүргізуге міндетті.

12. Күйдіргіге қарсы вакцина жасалған жануарларды етке сою егуден 14 тәуліктен кейін жүргізіледі. Мәжбүрлі жағдайларда ветеринарлық дәрігерлердің рұқсаты бойынша күйдіргіге қарсы вакцина жасалған малды сою вакцинадан кейінгі асқынулар болмағанда және қолданыстағы нормативтік құқықтық актілердің талаптары сақталғанда көрсетілген мерзімінен бұрын жүргізілуі мүмкін.

13. Мәжбүрлі сойылған жануарлардың сыпырылған терілері тері сынамасын преципитация әсерінде зерттеудің нәтижелерін алғанға дейін оқшауланған жағдайларда ветеринарлық зертханаларда сақталады.

14. Күйдіргіге қарсы вакцинамен егілгеннен кейін 14 тәулік өткенше өлген жануарлардан терісін алуға болмайды.

15. "Ветеринария туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес жануарлардың иесі:
1) белгіленген ветеринарлық және санитарлық ережелерді сақтауға;
2) ветеринарлық мамандардың талабы бойынша жануарларды профилактикалық вакциналау үшін ұсынуға;
3) жергілікті мемлекеттік ветеринарлық қызмет органдарына жаңадан сатып алған жануарлары туралы хабарлауға;
4) ветеринарлық мамандарға науқастану жағдайлары, жануарларды мәжбүрлі сою немесе өлтіру туралы дереу хабарлауға тиісті.

16. Мал шаруашылығы өнімдері мен шикізатты дайындау, қайта өңдеу, сату жөніндегі ұйымдардың басшылары:
1) жануарлардың өліктері мен ішкі ағзаларын қарауды және ветеринарлық-санитарлық сараптама жасауды, зертханалық зерттеулерді, ет пен басқа да өнімдерді залалсыздандыруды, жеуге жарамсыз деп танылған өнімдерді кәдеге жаратуды немесе жоюды жүргізу үшін тиісті жағдай жасайды. Мал сою пункттері тиісті әкімшілік-аумақтық бiрлiктiң бас ветеринарлық инспекторының есебінде тұруға және жануарларды сою жөніндегі жұмыстарды жүргізуге тиісті рұқсаты болуға тиіс;
2) санитарлық ережелер мен нормалардың талаптарына сәйкес ет өнімдерін сақтауды, арнайы оқшауланған және мөрленген камераларда, тоңазытқыштарда зертханалық зерттеулерді жүргізу кезеңінде күйдіргіге күдікті еттің сақталуын қамтамасыз етеді;
3) қызметі малды күтіп-ұстауға және өсіруге, мал шаруашылығы шикізаты мен өнімдерін сақтауға, тасымалдауға, қайта өңдеу мен сатуға байланысты қызметкерлерді кәсіби күйдіргі ауруының алдын алу ережесіне оқытуды жүргізуге тиіс.

3. Адамдардың күйдіргімен науқастануының
арнайы емес профилактикасы

17. Мемлекеттiк медициналық ұйымдар:
1) СҚЕ аумағында тұратын адамдардың, сондай-ақ мал етінен жасалған шикізатты дайындаумен, жинаумен, сақтаумен, тасымалдаумен, қайта өңдеумен және сатумен айналысатын адамдардың арасында алдын алу жұмыстарын;
2) күйдіргімен ауыратындарды белсенді түрде анықтау мен емдеуді;
3) жұқтырылған объектілерді белсенді түрде анықтауды, оларды залалсыздандыруды;
4) халықтың арасында санитарлық-ағарту жұмыстарын;
5) мал етінен жасалған өнімдер мен шикізаттарды, олардан жасалған тамақ өнімдерін қайта өңдеу, сақтау және сату жөніндегі ұйымдарда қолданыстағы нормативтік құқықтық актілердің сақталуын бақылауды;
6) мал етінен жасалған өнімдер мен шикізаттарды, сондай-ақ олардан жасалған өнімдерді қайта өңдеу және сату жөніндегі профилактикалық дезинфекциялық іс-шараларды;
7) мал етінен жасалған өнімдер мен шикізаттарды жинау, сақтау, тасымалдау және олардан жасалған өнімдерді сату жөніндегі ұйымдар қызметкерлердің жеке профилактикалық шараларды сақтауын бақылауды жүргізеді.

4. Адамдардың күйдіргімен науқастануының
арнайы профилактикасы

18. Күйдіргіге қарсы адамдарды профилактикалық иммундауды (арнайы профилактика) жүргізу және көлемі туралы шешімді эпизоотологиялық әрі эпидемиологиялық айғақтарды ескере отырып, жергілікті денсаулық сақтау органдарының келісуімен тиісті әкімшілік-аумақтық бiрлiктiң мемлекеттік санитарлық-эпидемиологиялық қадағалау органдары қабылдайды.

19. Мемлекеттiк медициналық ұйымдар:
1) кәсіби немесе жағдайы бойынша күйдіргіні жұқтыру қаупі төнетін адамдарды жоспарлы иммундауды;
2) жұқтыру қаупі төнетін адамдарды есепке алуды және тізімін түзетуді;
3) арнайы егулермен қамту жоспарын жасауды жүзеге асырады.

20. Жоспарлы егуге мыналар жатады:
1) күйдіргі қоздырғыштарының тірі өсінділерімен, жұқтырылған зертханалық жануарлармен немесе күйдіргі қоздырғыштары жұқтырылған материалдарды жұмыс істеушілер;
2) ет комбинаттарында және мал сою пункттерінде, базарларда сою алдында мал ұстаумен, сондай-ақ союмен, тұшаларын бөлшектеумен және терісін сыпырумен кәсіби шұғылданатындар;
3) мал етінен жасалған шикізатты жинаумен, сақтаумен, тасымалдаумен және бастапқы қайта өңдеумен айналысатындарды.

21. Күйдіргіге қарсы егілгендер профилактикалық егулерді есепке алу журналында немесе картотекасында тіркеледі, оған аты-жөні, айналысатын ісі, жасы, мекен-жайы, вакцина немесе ревакцина жасалған күні, вакцинаның сериясы мен жарамдылық мерзімі, жергілікті және жалпы құбылыстар, вакциналанған адамның аты-жөні, қызметі жазылады. Профилактикалық егулерді есепке алу журналы тұрақты сақталады.

22. Адамдарды иммундау скарификациялық (тері үсті) әдіспен жүргізіледі: егу алдында кептірілген вакцинаны егу алдында жекелеген ампулада қоса берілген 30-проценттік (бұдан әрі - %) сулы глицерин ерітіндісінің 10 миллилитріне (бұдан әрі - мл) араластырады. Вакцина бар ампуланың мойнын алдын ала егеп, спиртпен сүртеді және жалынға күйдіреді. Вакцинасы бар ампуланың мойнын ғана сақтықпен күйдіреді. Осыдан кейін ампуланың мойнын ұқыптап кеседі. Жекелеген ампуладағы глицерин ерітіндісінің зарарсыздандырылған 30% сулы ерітіндісін зарарсыздандырылған шприцке инемен толтырып алады да, заттаңбасында көрсетілген көлемде (1 мл) вакцинасы бар ампулаға құяды. Ампуланы кептірілген вакцина біркелкі суспензияға айналғанша араластырады. Алынған микробты өлшемді вакциналау үшін қолданады.

23. Кептірілген вакцинаны араластырар алдында және араластырғаннан кейін ампуланы және оның ішіндегіні мұқият қарайды. Ампулада жарықтар, вакцинадан басқа қоспалар, сондай-ақ тұтас үлпектер болғанда және суспензия біркелкі болмағанда бұл вакцинасы бар ампуланы жарамсыз деп таниды.

24. Араласқан вакцинасы бар ампула бөтен затпен ластану мүмкіндігінен сақтандырады. Араластырылған вакцина ампулада әрі кеткенде төрт сағат сақталады. Осы мерзім ішінде араластырылған және пайдаланылмаған вакцинаны екі сағат ішінде қайната отырып, жояды.

25. Вакцина сол жақ иыққа салынады. Егу алдында теріні спиртпен тазалайды. Спирт кепкеннен кейін тамшыларды бір-бірінен 3-4 сантиметр (бұдан әрі - см) арақашықтықта орналастыра отырып, жіңішке инесі бар туберкулинді шприцпен екі жерден бір-бір тамшыдан вакцинаны (0,01-0,002 мл) салады. Бұдан әрі сол қолымен иық терісін ұстап, оны тартып, оң қолымен зарарсыздандырылған скарификатормен вакцинаның салынған әрбір тамшысынан кейін терісін кеседі. Кескен жерлер қанталамауға тиіс (қан тек тамшылап қана ағуға тиіс). Осыдан кейін скарификатордың тегіс жағымен жарты минут ішінде вакцинаны кесілген жерлерге жағады. Вакцинаны жаққаннан кейін 5-10 минут кептіреді.

26. Адамдарды бастапқы иммундау арасына 21 күн салып екі рет, ревакцинацияны жыл сайын бір рет жүргізеді.

27. Әрбір егілген үшін жеке қаламұшты пайдаланды. Пайдаланар алдында қаламұшты бір сағат плюс 160 ^о С, 40 минут плюс 180 ^о С температурада кептіріп қыздыратын шкафта зарарсыздандырады.

28. Пайдаланылған қаламұштарды 2 сағатқа плюс 20-22 ^о С температурада 6% сутегі асқын тотығының және 0,5% жуу құралының ерітіндісіне батырып қояды, содан кейін ағынды су құбыры суымен, дистилляцияланған сумен мұқият жуады.

29. Егуден кейінгі жергілікті әсер скарификацияланған жолақпен, терінің жеңіл ісінуімен, кейіннен скарификация барысында сарғыш қабыршақтарымен білінеді. Кесілген жерлерде ұсақ түйіндердің пайда болуы мүмкін. Көрсетілген құбылыстар 48-72 сағаттан кейін басылады. Пайда болған қабыршақтар 4-8 күннен кейін түсіп қалады.

30. Вакцинаға жалпы әсер ету жекелеген жағдайларда ғана пайда болады және әлсіздікпен, бас аурумен, сирек - дене қызуының плюс 38 ^о С-қа дейін көретілуімен білінеді.

5. Жануарлардың күйдіргімен науқастануына
күдік туған кездегі іс-шаралар

31. Күйдіргіге күдік туған кезде жануар оқшауланады, жануардан алынған материалды зерттеу, оны емдеу жүргізіледі.

32. Күйдіргі ауруына күдікті жануарлардың өліктерін жеке адамдардың союына рұқсат берілмейді.

33. Күйдіргіге зертханалық зерттеу үшін өлген жануардың:
1) өліктің жатқан жағының, алдын ала негізінен шпагатпен екі жерден байланған және байланған жерінен кесілетін (кесілген жерін металдан жасалған затты қыздырып күйдіру) құлағы;
2) күйдіргіге күдік туған кезде өлікті сою немесе тұшасын бөлшектегенде жұмыс дереу тоқтатылады - көкбауырдың бір бөлігі және зақымдалған лимфа түйіндері;
3) шошқалардың өліктерінен - ісік тіндерінің бөлігі, жұтқыншақ немесе жақ асты лимфа түйіндері жіберіледі.

34. Ветеринарлық-зертханалық зерттеулердің нәтижесін алар алдында өліктер, еттері немесе ішкі ағзаларымен және терісімен қоса, барлық тұшасы қатаң оқшаулау жағдайында сойған жерде қалады.

35. Қауіпсіздік шараларын сақтай отырып, патологиялық материалдарды ветеринарлық зертхана жібереді. Ветеринарлық зертханада материал микроскопиялық әдіспен - материалдың келіп түскен күні, бактериологиялық - үш тәулік бойы, биологиялық - он тәулік бойы зерттелуге тиіс.

36. Микроскопиялық зерттеудің оң нәтижелерін алған кезде ветеринарлық зертхана тиісті аумақтың бас мемлекеттік ветеринарлық инспекторына және жануардың иесіне алдын ала жауап береді.

37. Тиісті әкiмшiлiк-аумақтық бiрлiктiң бас мемлекеттік ветеринарлық инспекторы алдын ала оң нәтижені алған кезде:
1) жоғары тұрған аумақтық ветеринарлық қадағалау органына және тиісті аумақтың мемлекеттік санитарлық-эпидемиологиялық қадағалау органына хабарлайды;
2) тиісті аумақтың мемлекеттік санитарлық-эпидемиологиялық қызмет органының өкілімен бірлесіп сол жерге барады, эпизоотолого-эпидемиологиялық тексеру жүргізеді және карантинге жататын аумақтың шекарасын белгілейді;
3) күйдіргінің қоздырғышын жұқтыруға күдікті өнімді (сүт, ет, тері) сатуға және ошақтың аумағынан әкетуге болмайды.

38. Зерттеудің оң түпкілікті нәтижесін алған кезде:
1) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен шектеу іс-шаралары (карантин) енгізіледі;
2) тиiстi әкiмшiлiк-аумақтық бiрлiктiң бас мемлекеттік ветеринарлық инспекторы ветеринария саласындағы уәкiлеттi органға қолданыстағы заңнамада белгіленген тәртіппен жануарлардың ауруы туралы дереу хабарлайды;
3) ошақты жою жөніндегі шаралар жүзеге асырылады.

39. Карантин кезеңінде:
1) барлық жануарлар түрлерінің СҚЕ-ге енуін және әкелінуіне, шығарылуына және әкетілуіне;
2) мал етінен жасалған өнімдер мен шикізатты дайындауға және әкетуге, шаруашылық ішінде жануарларды бір топтан басқа топқа ауыстыруға (ауыстыруға);
3) ауру жануарлардың сүтін пайдалануға;
4) жануарларды етке союға;
5) өліктерді союға және өлген жануарлардың терісін сыпыруға;
6) шұғылдан басқа, ветеринарлық хирургиялық операцияларды жасауға;
7) қолайсыз объекті аумағына бөтен адамдардың кіруіне, объектіге қызмет көрсетуге байланысты емес көліктің оның аумағына кіруіне;
8) жануарларды тоғандар мен басқа да су айдындарында суғаруға;
9) жануарлар мен жануарлар етінен жасалған өнімдердің саудасына, ауылшаруашылық жәрмеңкелерді, көрмелерді (аукциондарды) және адамдар мен жануарлардың жиналуына байланысты басқа да қоғамдық іс-шараларды өткізуге рұқсат етілмейді.

40. Күйдіргінің эпизоотиялық ошағында ветеринарлық мамандар міндетті түрде қызуын өлшей отырып, барлық мал басын клиникалық қарауды жүргізеді. Тексеру нәтижесі бойынша жануарларды екі топқа бөледі:
1) ауыратындар мен ауруға күдіктілер: бұл топқа аурудың мынадай клиникалық белгілері бар жануарлар жатады: дене қызуының жоғарылауы, тимпанит, шаншулар, метеоризмдер, карбункулдар, инфильтраттар. Осы топтың жануарлары күйдіргіге қарсы сарысумен, күйдіргі гаммаглобулинімен және антибиотиктермен емделеді. Клиникалық айыққаннан 14 күннен кейін оларды күйдіргіге қарсы вакцинамен егеді;
2) қалған қабылдағыш жануарлар: аурудың клиникалық белгілері жоқтары және күйдіргі белгіленген жердегілер (табын, қора, аула, отар). Екінші топ жануарлары кейіннен үш күн ішінде күн сайын қараумен және қызуын тексерумен күйдіргіге қарсы вакциналанады.

41. "Күйдіргі" диагнозын қойғаннан кейін науқастар немесе өлген жануарлар болған аумақты және үй-жайды тазалау мен дезинфекциялау ұйымдастырылады. Барлық жануарларды жәндіктерден өңдейді.

42. Бірінші топтың жануарларынан алған сүтті барлық емдеу кезеңінде 20 литр сүтке 1 килограмм (бұдан әрі - кг) есебінен кемінде 25% активті хлордан тұратын хлор ізбесін қосумен залалсыздандырады және 6 сағат ұстағаннан кейін кәдеге жаратады. Екінші топтағы жануарлардың сүтін вакциналағаннан кейін үш күн ішінде 4-5 минут бойы қайнатады және эпизоотиялық ошақта күйдіргіге қарсы вакциналанған жануарға ішкізеді. Көрсетілген мерзім өтіп кеткеннен кейін бұл сүт ветеринарлық мамандардың бақылауымен майға айналдырылады.

43. Күйдіргімен ауырған немесе одан өлген, не болмаса басқа да жолмен контаминацияланған жануарлар болған учаскелерден алынған астықты, жемдерді әкетуге тыйым салынады және күйдіргіге қарсы вакциналанған жануарларға тұрған жерлерінде тамақ беріледі.

44. Ауру жануарлардың шығарылымдарымен ластанған қиы, төсеніші және жемнің қалдығы өртеледі, тұрақтағы қи - қидың 20 литріне 1 кг есебінен құрғақ хлор ізбесімен (кемінде 25% активті хлордан тұратын) араластырылады.

45. Күйдіргімен ауырған жануарлар болған үй-жайлар мен аумақтарды қолмен тазалау 1 шаршы метрге (бұдан әрі - м ² ) 1-2 литр есебінен үш рет 1 сағаттан үзіліс жасап, көптеп суғару арқылы жүргізіледі.

46. Қолмен тазалауды жүргізу үшін Қазақстан Республикасында тіркелген дезинфекциялық ерітінділер, соның ішінде:
1) 25% хлор ізбесінің ерітіндісі;
2) 5% шаруашылық сабынын қосумен 5% ыстық формальдегид ерітіндісі;
3) 10% ыстық күкірт-карбол қоспа ерітіндісі;
4) 10% ыстық зәрлі натр ерітіндісі (температурасы плюс 60-70 ^о С) пайдаланылады.

47. Өңдегеннен кейін үй-жайды 3 сағатқа жабады және одан кейін желдетеді. Қармақжемді, су ішетін жерлерді сумен жуып шаяды. Металл жабындыларды күйдіре отырып дезинфекциялайды.

48. Брезенттен, мақта-қағаздан жасалған заттар екі сағат ішінде 2% жуу құралының ерітіндісінде қайнату немесе 5 литр ерітіндіге 1 кг залалсыздандыру объектісі есебінен бір дезинфекциялаушы құралына батыру жолымен залалсыздандырылады:
1) 1% активтендірілген хлорамин ерітіндісі - экспозициясы 2 сағат;
2) температурасы плюс 50 ^о С 10% сутегі асқын тотығы мен 0,5% жуу құралы, экспозициясы 1 сағат;
3) температурасы плюс 132 ^о С қысыммен бумен (автоклавтау) - экспозициясы 2 сағат;
4) температурасы плюс 62-63 ^о С буформалинді камераларда (формалиннің шығыс нормасы 250 мл), экспозициясы 2,5 сағат.

49. Ауру жануарлардың шығарылымдарымен ластанған жемшөпті жағады.

50. Ауру жануарлардың қиы, төсеніші мен жемінің қалдықтары сол орындарында немесе жұқтыру орнына жақын жерде жағылады. Жердің беткі қабатының (тұрақта, байламда) кемінде 40 см алып тастайды, 20% хлорлы ізбес ерітіндісімен араластырады да, мал көметін жерге әкетеді.

51. Топырақты залалсыздандыруды мынадай дезинфекциялаушы құралдардың бірімен жүргізеді:
1) 10% ыстық зәрлі натрий ерітіндісі;
2) 4% формальдегид ерітіндісі;
3) 10% бейтарап кальций гипохлорид ерітіндісі.
Ерітінділердің шығысын - 1 шаршы метрге (бұдан әрі - л/м ² ) 5 литр формальдегид, 10,5 л/м ² - басқа да құралдары құрайды.

52. Ағынды суларды залалсыздандыруды хлорлы ізбеспен жүргізеді. Сенімді залалсыздандыруды жүргізу үшін экспозициясы 48 сағат, 25% хлорлы ізбестің 200 грамын бір литрге (бұдан әрі - г/л) салу немесе экспозициясы 4 сағат 200г/л есебінен ағынды суға құрғақ хлорлы ізбесті себу керек. Хлорлы ізбеспен өңдеу алдында 1 литр тазаланбаған күкірт қышқылын араластырған орынды (хлорлы ізбес қышқылды ортада жақсы әсер етеді).

53. Күйдіргі споралары ұрық шашқан топырақты (күйдіргімен ауыратын жануарларды мәжбүрлі сою, олардың өлігін сою, және басқа) 10л/м ² немесе 20% хлорлы ізбес ерітіндісі есебінен 5% активті хлордан тұратын хлорлы ізбес ерітіндісімен немесе 10% зәрлі натрий ерітіндісімен суарады. Сіңгеннен кейін дезинфекциялаушы ерітіндіні 25 см тереңдікке қайта тамшылап құяды, топырақтың үштен бір бөлігіне кемінде 25% активті хлордан тұратын құрғақ хлорлы ізбес есебінен мұқият араластырады, содан соң қайта сумен ылғалдандырады.

54. Төменгі температурада (минус) бір нәрсенің бетін дезинфекциялау үшін кальций гипохлоридінің екіүшнегізді тұзының немесе 8% концентрациядағы бейтарап кальций гипохлорид ерітіндісін қолданады.

55. Ерітінді ыстық (плюс 50-60 ^о С) ас тұзы ерітіндісінде дайындалады: температура 0 ^о С-ден минус 15 ^о С-қа дейін болғанда - 15% ас тұзы ерітіндісін және минус 15 ^о -С дан минус 30 ^о С-ға дейін болғанда - 20% ерітіндіні пайдаланады.

56. Күйдіргіден қайтыс болған жануарлардың өліктері, ауру жануарларды союдан алған өнімдер, араласқан астық пен жемшөп өртеледі немесе 4 сағат ішінде кемінде 4 атмосфера қысымында тиісті зауыттарда кәдеге жаратылады.

57. Күйдіргімен ауыратын жануарлардың өліктерін жағу үшін ұзындығы 2,6 метр, ені 0,6 және тереңдігі 0,5 метр айқыш орналасқан екі траншея пайдаланылады. Траншеяның түбіне бір қабат сабан, содан соң шұңқыр толғанша отын толтырылады. Отынның орнына резеңке қалдықтарды немесе басқа да қатты жанар-жағар материалдарды пайдалануға болады. Траншеяның ортасына, қиылысқан жерге (айқышталған жерде) құрғақ бөрене сырғауыл немесе металл арқалықты салады және оларға жануардың өлігі орналастырылады. Өліктің екі жақ бүйірі мен үстінен отын қояды да, металл табақшамен жабады. Шұңқырдағы отынға керосин немесе басқа да жанар-жағар сұйықты құйып, өртейді.

58. Ауру жануарлардың өліктерін сондай-ақ ұзындығы 2,5 метр, ені 1,5 метр және тереңдігі 0,7 метр мөлшеріндегі шұңқырда (траншея) өртейді, шұңқырдан алынған топырақты оның шетіне салады. Шұңқырды торшалап бірінің үстінен бірін қойған құрғақ отындармен толтырады. Топыраққа үш-төрт металл арқалықтар немесе құрғақ бөренелер қояды, оларға өліктерді орналастырады. Сонан соң отынды жағады.

59. Малды сауатын аппаратты 6% сутегі асқын тотығы ерітіндісімен және 0,5% жуу құралымен өңдейді. Өңдеу екі рет жүргізіледі, өңдегеннен кейін әрбір 2 сағат сайын барлық жабдықты сумен шайып жуады. Ауру жануарлар болған үй-жайлар мен аумақтарды қолмен тазалауды 1 м ² -ге 1-2 литр ерітінді есебінен арасында 1 сағат үзіліспен дезинфекциялаушы құралмен үш рет молырақ жуғаннан кейін жүргізеді.

60. Тері бұйымдарын, былғары, резеңке аяқкиімді және басқа да заттарды плюс 58-59 ^о С температурада буформалин камерасында формальдегид буымен залалсыздандырады, экспозициясы 3 сағат.

61. Арнайы киім, жөке, тырнауыштар, шелектер мен басқа да ұсақ мүкәммал 4 сағат бойы 15% активтендірілген хлорамин ерітіндісіне, 4% формальдегид ерітіндісіне батырып қою жолымен немесе 2% кальцилендірілген сода ерітіндісінде кемінде 90 минут қайнатумен залалсыздандырылады.

62. Ауру жануарларды тасымалдау үшін пайдаланылған көлік құралдары, оларды сойып алынған өнімдер немесе мал етінен жасалған контаминацияланған шикізат 15% активтендірілген хлорамин ерітіндісімен залалсыздандырылады.

6. Адамдардың күйдіргімен ауыратындығына
күдік туған кездегі іс-шаралар

63. Жұқпаның көзін және адамның жұқтыру себебін анықтау үшін жұқтырылған жер мен жағдайды анықтау керек, әртүрлі объектілерді зертханалық зерттеудің нәтижесі ескеріледі.

64. Күйдіргімен ауыратын немесе оған күдікті адамды жұқпалы аурулар стационарына, ол болмаған кезде - індетке қарсы режим ережелерді сақтай отырып, білікті терапиялық көмек көрсетілетін оқшауланған терапиялық палатаға (бокс) жатқызады.

65. Күйдіргінің тері нысанымен ауыратындарды түскен жараның орнында эпителизация және ойық жара тыртық пайда болғаннан кейін стационардан шығарады.

66. Адамдарда күйдіргіні зертханалық диагностикалау және жұқпаның берілу факторларында қоздырғыштарды табу тиісті аумақтағы санитарлық-эпидемиологиялық сараптама орталықтарының зертханаларында, тірі өсінділерді зерделеу - Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің "Қазақ республикалық санитарлық-эпидемиологиялық станциясы" мемлекеттік мекемесінде (бұдан әрі - РСЭС) және "М. Айқымбаев атындағы Қазақ карантиндік және зооноздық жұқпалы аурулар ғылыми орталығы" республикалық мемлекеттік қазыналық кәсіпорнында (бұдан әрі - ҚКЗЖҒО) жүргізіледі.

67. Күйдіргіден өлген адамдардың мәйіттерін союға жол берілмейді. Қажетіне қарай - күйдіргіден немесе осы ауруға күдікті жағдайларда өлген науқастардың мәйіттерін союды кейіннен міндетті түрде үй-жайға, барлық заттарға, құрал-сайманға, бұрын қолданған халаттарға, қолғаптарға, аяқкиімге қорытынды дезинфекция жасай отырып, эпидемиологтың қатысуымен дәрігер-патологоанатом жүргізеді.

68. Күйдіргіден қайтыс болған адамдардың мәйіттерін көмуді әдеттегі зиратта қайтыс болған адамның туысқандары жүргізеді. Үй-жайдан шығарғанша мәйіт сойылмаған жағдайда, оны целлофан пленкамен қапталған табытқа салады, мәйіттің беті мен қолының терісіне жұғыспау үшін мәйітті де осындай пленкамен тығыздап орайды, сойылған мәйітті көму кезінде целлофан пленканың астына табыттың түбіне хлорлы ізбесті салады.

69. Науқастың мекен-жайында оны ауруханаға жатқызғаннан кейін қоздырғыш контаминациялануы мүмкін заттар (мал етінен жасалған шикізат пен өнімдер, киім, аяқкиім, ас бөлме мүкәммалы, ыдыс) дезинфекцияланады.

70. Стационарда кіші медицина қызметкері дәрігердің немесе орта медицина қызметкерінің бақылауымен науқастың шығарылымдарын, ыдысын, медициналық мақсаттағы бұйымдарды, науқасты күтуге арналған заттарды оның болған уақытында күн сайын ағымдағы дезинфекцияны жасайды. Науқастың шығарылымдарын, шайынды суды, тамақ қалдықтары бар ыдысты, буып-таңу, тазалау материалын, төсек керек-жарақтарын залалсыздандырады.

71. Қорытынды дезинфекция науқасты ауруханаға жатқызғаннан, одан шығарғаннан немесе ол қайтыс болғаннан кейін жүргізіледі. Күйдіргінің қоздырғыштары контаминациялануы мүмкін объектілер мен үй-жайлар залалсыздандыруға жатады.

72. Қорытынды дезинфекция жасар алдында мыналар жүргізіледі:
1) жұқтырылған заттарды анықтау;
2) камералық дезинфекция жасау үшін заттарды іріктеу;
3) үй-жайлар мен заттарды залалсыздандыру тәсілдерін анықтау.

73. Күйдіргі микробының спораларын жұқтырған немесе оған күдікті объектілер мен заттарды залалсыздандыру үшін мынадай құралдар мен тәсілдер қолданылады:
1) науқастардың шығарылымдарын өңдеу үшін (нәжіс, несеп, құсықтар), 1:3 арақатынасында мыналар қолданылады:
хлорлы ізбес - кептірілген заттек; кемінде 5% активті хлордан тұратын 20% жарықтандырылған немесе жарықтандырылмаған ерітінділер;
екіүшнегізді кальций гипохлорид тұзы немесе бейтарап кальций гипохлорид - кептірілген заттек; 5% активті хлордан тұратын 15% жарықтандырылған немесе жарықтандырылмаған ерітінділер;
2) ағымдағы және қорытынды дезинфекциялау кезінде үй-жайларды және тұрмыстық заттарды, төсек керек-жарақтарын, ыдыстарды, ойыншықтарды өңдеу үшін:
кемінде 1% активті хлордан тұратын 4% активтендірілген жарықтандырылған ерітінділер;
кемінде 1% активті хлордан тұратын 2% активтендірілген жарықтандырылған ерітінділер;
кемінде 0,25-1% активті хлордан тұратын Б хлорамині - 1-4% активтендірілген жарықтандырылған ерітінділер;
33-35% сутегі асқын тотығынан тұратын пергидроль: 6% сутегі асқын тотығы мен 0,5% жуу құралы;
4% лизоформин;
3) бағалы емес заттарды жағады немесе мыналармен залалсыздандырады:
құрғақ ыстық ауамен (температурасы плюс 180 ^о С);
қысыммен бумен (қысымы 2,0 кгс/см (температурасы плюс 132 ^о С- минус 2 ^о С);
дезинфекциялық камераларда - су-ауа және бу формалинді әдістермен.

74. Медицина қызметкері құрамында күйдіргі таяқшалары немесе споралары бар материалмен тікелей жұмыс істеген адамдарға шұғыл химиялық профилактика жүргізеді.

75. Шұғыл химиялық профилактика жүргізу мақсатында 5 күн ішінде күніне 1 грамм пероральды феноксиметилпенициллинді немесе 0,5 грамм тетрациклинді пайдаланады. Көрсетілген препараттар болмаған немесе оларды басқа жерге ауыстыру мүмкін болмаған кезде мынадай антибиотиктер пайдаланылады:
ампициллин - пероральды 1 грамм тәулігіне екі рет;
оксациллин - пероральды 1 грамм тәулігіне екі рет.

7. Ет өңдеу ұйымдарында күйдіргінің
қоздырғыштары табылу кезіндегі іс-шаралар

76. Сояр алдында малды айдап кіргізетін цехта (мал базалары) ауру жануар немесе оның өлігі табылған кезде малды қабылдауды тоқтатады; өлiктi өртейдi; барлық бар мал бастары міндетті түрде қызуы өлшене отырып, клиникалық қаралады.

77. Ауру жануар табылған жануарлардың партиясы қоралар, жайылымдар кейіннен қиын тазартыла және дезинфекциялана отырып, сулы дезинфекциялық ерітіндімен өңделеді.

78. Ауру жануар табылған қоралардан алынған қилар өртеуге жатады.

79. Конвейерде күйдіргіге тән патологиялық өзгерістер табылған кезде:
1) шикізатты бастапқы өңдеу цехында жануарларды союды және өнімдердің алыс-берісін тоқтату;
2) патологиялыық материалды зертханалық зерттеуге жіберу;
3) зақымдалған тұша мен оған іргелес тұрғандарды (екі жағындағы) ішкі ағзаларымен және терісімен бірге оқшаулау керек.

80. Күйдіргі зертханалық расталған кезде оқшауланған тұшалар, ішкі ағзалар мен терілер техникалық кәдеге жаратуға жіберіледі немесе өртеледі. Мал қабылдау тоқтатылады және үй-жайды (база мен жайылымды қоса алғанда), жабдықты, арнайы киім мен басқа да жұқтырылған объектіні дезинфекциялау жүргізіледі.

81. Сою цехтарындағы еденге 1 м ² -ге 2 кг есебінен құрамында кемінде 25% активті хлор бар құрғақ хлорлы ізбес себіледі және 1 м ^2- ге 5 литр есебінен сумен тазартылады, экспозиция - 1 сағат.

82. Жабдықты және үй-жайды (қабырғаларды еденнен 2 метр биіктікте) 5% ыстық кальцилендірілген сода ерітіндісімен (температурасы кемінде плюс 70 ^о С) жуады және дезинфекция жүргізеді.

83. Құрал-сайманды (пышақтар, мұсаттар және басқалар) 90 минут ішінде 0,5% ыстық кальцилендірілген сода ерітіндісімен қайнату жолымен дезинфекциялайды немесе 1,5 сағат ішінде 2,0 атмосферада автоклавтайды. Одан бағалы емес құрал-саймандар мен басқа да металл заттарды өртейді. Арнайы киімді автоклавтау арқылы сол режимдерде автоклавтау немесе 90 минут бойы суда қайнату арқылы залалсыздандырады.

84. Ауру жануарларға немесе олардан алған өнімдерге қолын тигізген барлық қызметкерлер санитарлық өңдеуден өтеді және антибиотиктермен профилактика алады.

85. Дезинфекциялық іс-шараларды жүргізгеннен кейін сою алдындағы базада қалған жануарлардың қызуын өлшеу жүргізіледі. Ауруға күдік болмаған кезде барлық жануарларды союға жөнелтеді.

8. Оларды дайындау, сақтау және өңдеу жөніндегі
ұйымдарда күйдіргі бойынша қолайсыз мал етінен жасалған
шикізат пен өнімдердің табылуы кезіндегі іс-шаралар

86. Оларды дайындау, сақтау және өңдеу жөніндегі ұйымдарда күйдіргі бойынша қолайсыз мал етінен жасалған шикізат пен өнімдердің табылуы кезінде "Ветеринария туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 27-бабына сәйкес карантин орнатылады.

87. Мал етінен жасалған өнімдер мен шикізат жойылады.
88. Күйдіргінің бациллалары контаминацияланған мал етінен жасалған шикізат пен өнімдерді дайындауды, сақтау мен өңдеуді жүзеге асыратын үй-жайларда қолданыстағы нұсқаулық-әдістемелік құжаттарға сәйкес дезинфекциялық іс-шаралар жүргізіледі.

9. Карантин орнатудың және алып
тастаудың кезіндегі іс-шаралар

89. Карантин "Ветеринария туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 27-бабына сәйкес орнатылады.

90. Карантинді алып тастар алдында тиісті әкімшілік аумақтың бас мемлекеттік ветеринарлық инспекторы бас мемлекеттік санитарлық дәрігерімен бірлесіп осы ереженің талаптарына сәйкес барлық ветеринарлық-санитарлық және санитарлық-індетке қарсы іс-шаралар кешенінің толық орындалуын тексеруді ұйымдастырады.

Об утверждении санитарно-эпидемиологических и ветеринарно-санитарных правил и норм "Организация эпидемиолого-эпизоотологического надзора и санитарно-противоэпидемических (профилактических) и ветеринарных мероприятий по сибирской язве в Республике Казахстан"

Совместный приказ и.о. Министра здравоохранения Республики Казахстан от 30 декабря 2004 года № 905 и Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 10 января 2005 года № 9. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 15 февраля 2005 года № 3441. Утратил силу совместным приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан от 30 июня 2010 года № 484 и Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 19 июля 2010 года № 454

Сноска. Утратил силу совместным приказом Министра здравоохранения РК от 30.06.2010 № 484 и Министра сельского хозяйства РК от 19.07.2010 № 454.

В соответствии со статьей 7 Закона Республики Казахстан «О санитарно-эпидемиологическом благополучии населения» и статьей 26 Закона Республики Казахстан «О ветеринарии», приказываем:
1. Утвердить прилагаемые санитарно-эпидемиологические и ветеринарно-санитарные правила и нормы «Организация эпидемиолого-эпизоотологического надзора и санитарно-противоэпидемических (профилактических) и ветеринарных мероприятий по сибирской язве в Республике Казахстан».
2. Комитету государственного санитарно-эпидемиологического надзора Министерства здравоохранения Республики Казахстан (Байсеркин Б.С.):
1) направить настоящий приказ на государственную регистрацию в Министерство юстиции Республики Казахстан;
2) обеспечить официальное опубликование настоящего приказа в средствах массовой информации.
3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на вице-министра здравоохранения, Главного государственного санитарного врача Республики Казахстан Белоног А. А. и Главного государственного ветеринарного инспектора Республики Казахстан Кожумратова А. А.
4. Настоящий приказ вступает в силу с момента государственной регистрации в Министерстве юстиции Республики Казахстан.

и.о.Министра здравоохранения Министр сельского хозяйства
Республики Казахстан Республики Казахстан

Утверждены совместным приказом
и.о. Министра здравоохранения
Республики Казахстан от
30 декабря 2004 года N 905 и
Министра сельского хозяйства
Республики Казахстан
от 10 января 2005 года N 9

Санитарно-эпидемиологические и ветеринарно-санитарные
правила и нормы «Организация эпидемиолого-эпизоотологического
надзора и санитарно-противоэпидемических (профилактических)
и ветеринарных мероприятий по сибирской язве в Республике Казахстан» 1. Общие положения

1. Санитарно-эпидемиологические и ветеринарно-санитарные правила и нормы «Организация эпидемиолого-эпизоотологического надзора и санитарно-противоэпидемических (профилактических) и ветеринарных мероприятий по сибирской язве в Республике Казахстан» (далее - санитарные правила) предназначены для физических и юридических лиц, независимо от форм собственности.
2. В настоящих санитарных правилах использованы следующие термины и определения:
1) антропургическая инфекция - инфекция, возникшая в процессе деятельности человека или освоения природы;
2) вынужденный убой - убой больных животных с целью недопущения их падежа или ввиду экономической нецелесообразности их лечения;
3) контаминация (соприкосновение) - нахождение на предметах окружающей среды микроорганизмов;
4) сапронозная инфекция - инфекция, резервуарами которой являются природные субстраты (почва, вода, планктон);
5) сибирская язва - зооантропонозное (сапронозное, антропургическое) инфекционное заболевание животных и человека;
6) стационарно неблагополучный по сибирской язве пункт (далее - СНП) - населенный пункт, (включающий животноводческие фермы, пастбище, урочища) на территории которых обнаружен эпизоотический очаг независимо от срока давности его возникновения;
7) почвенные очаги - места стихийного захоронения трупов животных, павших от сибирской язвы и места, где находился труп павшего от сибирской язвы, место убоя и разделки;
8) угрожаемая территория - территория, где имеется угроза возникновения случаев заболевания животных или людей;
9) эпидемический очаг сибирской язвы - эпизоотический очаг, в котором зарегистрировано заболевание людей этой инфекцией;
10) эпизоотический очаг сибирской язвы - место нахождения источника или факторов передачи возбудителя инфекции в пределах, в которых возможна передача возбудителя восприимчивым животным или людям.

2. Специфические и неспецифические мероприятия
по профилактике заболеваний животных сибирской язвой

3. Комплекс мероприятий против сибирской язвы животных включает:
1) профилактическую иммунизацию всего восприимчивого поголовья сельскохозяйственных животных;
2) своевременную диагностику;
3) карантинирование эпизоотического очага;
4) ликвидацию эпизоотического очага;
5) уничтожение трупов больных животных и обсемененной возбудителем продукции;
6) обеззараживание помещений, оборудования и территории.
4. В СНП и на угрожаемых территориях уполномоченные органы в области ветеринарии Республики Казахстан проводят:
1) регистрацию эпизоотических очагов, картографирование территорий стационарно неблагополучных пунктов с обозначением места и границ почвенных очагов сибирской язвы, которые хранят постоянно;
2) ограждение указанных на карте мест по всему периметру канавами, изгородью, которые исключают случайный доступ людей и животных, устанавливают таблички с надписью «сибирская язва»;
3) надзор за ветеринарно-санитарным состоянием мест скопления скота (рынки, выставки, выводки), заготовкой, хранением и переработкой сырья и продуктов животного происхождения;
4) разъяснительную работу среди населения об опасности заболевания, путях заражения и мерах профилактики сибирской язвой.
5. В СНП и на угрожаемых территориях не допускается вынужденный убой скота без разрешения ветеринарного инспектора соответствующей административно-территориальной единицы, в случае вынужденного убоя - не допускается реализация мяса и других продуктов в пищу людям, для кормления животных - без ветеринарного лабораторного исследования и разрешения главного государственного ветеринарного инспектора соответствующей административно-территориальной единицы.
6. Агромелиоративные, строительные и другие работы, связанные с выемкой и перемещением грунта должны проводиться в СНП и на угрожаемых территориях при наличии санитарно-эпидемиологического заключения и согласования с уполномоченным органом в области ветеринарии.
7. В санитарно-защитной зоне (далее - СЗЗ) почвенных очагов сибирской язвы не допускается отвод земельных участков для проведения изыскательских, гидромелиоративных, строительных и других работ, связанных с выемкой и перемещением грунта, последующим затоплением, подтоплением или изменением уровня грунтовых вод, передача в аренду, продажа в личную собственность, выделение под сады, огороды или иное землепользование участков территории в непосредственной близости к почвенным очагам сибирской язвы.
8. Размеры СЗЗ устанавливают государственные органы в области ветеринарии и санитарно-эпидемиологической служб с учетом особенностей местности и вида предполагаемых работ.
9. На угрожаемых территориях, определяемых государственными органами ветеринарной службы соответствующих административно-территориальных единиц по согласованию с уполномоченным органом в области ветеринарии Республики Казахстан, проводится профилактическая иммунизация сельскохозяйственных животных в порядке и в сроки, предусмотренные инструкцией (наставлением) по их применению.
10. Проведение вакцинации против сибирской язвы должно оформляться актом с указанием количества вакцинированных животных (по видам), полное наименования вакцины, предприятия-изготовителя, номеров серии и контроля, даты изготовления и количества израсходованной вакцины. К акту прилагается опись вакцинированных животных с указанием фамилий владельцев и подписи.
11. Если животное нельзя вакцинировать его включают в отдельную опись с указанием причины, о чем ставят в известность владельца животного. Акты и описи подлежат хранению в учреждениях государственной ветеринарной сети в течение двух лет. Ветеринарные инспектора в течение 14 дней обязаны вести наблюдения за всеми вакцинированными животными.
12. Убой вакцинированных животных против сибирской язвы животных на мясо проводится не ранее 14 суток после вакцинации. Убой вакцинированного животного может быть произведен по разрешению ветеринарного инспектора ранее указанного срока при отсутствии поствакцинальных осложнений и соблюдении требований действующих нормативных правовых актов.
13. Шкуры животных, снятые в процессе вынужденного убоя, хранятся в изолированных условиях до получения результатов исследования проб кожи в реакции преципитации в ветеринарных лабораториях.
14. Не допускается снятие шкур с животных, павших в период до истечения 14 суток после вакцинации противосибиреязвенной вакциной.
15. В соответствии с Законом Республики Казахстан «О ветеринарии» владельцы животных должны:
1) соблюдать установленные ветеринарные и санитарные правила;
2) по требованию ветеринарных инспекторов представлять животных для профилактической вакцинации;
3) сообщать местным органам государственной ветеринарной службы о вновь приобретенных животных;
4) немедленно сообщать ветеринарным инспекторам о случаях заболевания, вынужденного убоя или гибели животных.
16. Руководители организаций по заготовке, переработке, реализации животноводческой продукции и сырья независимо от форм собственности осуществляют следующее:
1) создают необходимые условия для проведения: осмотра и ветеринарно-санитарной экспертизы туш и внутренних органов животных; осуществления лабораторных исследований, обеззараживания мяса и других продуктов, утилизации или уничтожения продуктов, признанных негодными в пищу. Убойные пункты должны состоять на учете главного ветеринарного инспектора соответствующей административно-территориальной единицы и иметь соответствующее разрешение на проведение работ по убою животных;
2) обеспечивают хранение мясной продукции в соответствии с требованиями санитарных правил и норм, сохранность подозрительного на зараженность сибирской язвой мяса в период проведения ветеринарных лабораторных исследований в специальных изолированных и опечатанных камерах, холодильниках;
3) проводят обучение работников, деятельность которых связана с уходом, содержанием и разведением скота, хранением, транспортировкой, переработкой и реализацией животноводческого сырья и продукции, правилам профилактики профессионального заболевания сибирской язвой.

3. Неспецифическая профилактика заболеваний людей сибирской язвой

17. Государственные медицинские организации проводят:
1) профилактическую работу среди населения, проживающего на территории СНП, а также среди лиц, занятых заготовкой, сбором, хранением, транспортировкой, переработкой и реализацией сырья животного происхождения;
2) активное выявление и лечение больных сибирской язвой;
3) активное выявление инфицированных объектов, их обеззараживание;
4) санитарно-просветительную работу среди населения;
5) контроль соблюдения действующих нормативных правовых актов в организациях по переработке, хранению и реализации продуктов и сырья животного происхождения, изготовленных из них продуктов питания;
6) профилактические дезинфекционные мероприятия в организациях по переработке и реализации продуктов и сырья животного происхождения, а также изделий из них;
7) контроль соблюдения мер личной профилактики работниками организаций по сбору, хранению, транспортировке, переработке продуктов и сырья животного происхождения и реализация изделий из них.

4. Специфическая профилактика заболеваний людей сибирской язвой

18. Решение о проведении и объеме профилактической иммунизации людей (специфическая профилактика) против сибирской язвы принимаются органами государственного санитарно-эпидемиологического надзора соответствующих административно-территориальных единиц при согласовании с местными органами здравоохранения с учетом эпизоотологических и эпидемиологических показаний.
19. Государственные медицинские организации осуществляют:
1) плановую иммунизацию лиц, подверженных профессиональному риску заражения сибирской язвой;
2) учет и коррекцию списка лиц, подверженных риску заражения;
3) составление плана охвата специфическими прививками.
20. Плановым прививкам подлежат лица:
1) работающие с живыми культурами возбудителя сибирской язвы, с зараженными лабораторными животными или исследующие материал, инфицированный возбудителем сибирской язвы;
2) профессионально занятые предубойным содержанием скота, а также убоем, разделкой туш и снятием шкур на мясокомбинатах и убойных пунктах, рынках;
3) занятые сбором, хранением, транспортировкой и первичной переработкой сырья животного происхождения.
21. Привитых против сибирской язвы регистрируют в журнале или картотеке учета профилактических прививок, в который заносят фамилию, имя, отчество, род занятий, возраст, домашний адрес, дату вакцинации или ревакцинации, серию и срок годности вакцины, местные и общие явления, фамилию, должность вакцинировавшего. Журнал учета профилактических прививок хранится постоянно.
22. Иммунизация людей проводится скарификационным (накожным) методом: сухую вакцину перед прививкой разводят в 1 миллилитре (далее - мл) водного 30-процентного (далее - %) раствора глицерина, прилагаемого в отдельной ампуле. Разведение вакцины производят асептично. Шейку ампулы с вакциной предварительно надпиливают, обтирают спиртом и обжигают на пламени. Обжигание шейки ампулы с вакциной производят осторожно, чтобы не нагревался корпус ампулы, где находится вакцина. После этого шейку ампулы аккуратно отламывают. Стерильный водный 30% раствор глицерина, находящийся в отдельной ампуле, набирают иглой стерильного шприца и затем вводят в указанном на этикетке объеме (1 мл) в ампулу с вакциной. Ампулу встряхивают до превращения сухой вакцины в равномерную суспензию. Полученной микробной взвесью пользуются для вакцинации.
23. Перед разведением и после разведения сухой вакцины ампулу и ее содержимое тщательно осматривают. При наличии в ампуле трещин, посторонних включений в вакцине, а также не разбивающихся хлопьев и неравномерной суспензии данную ампулу с вакциной бракуют.
24. Ампулу с разведенной вакциной тщательно предохраняют от возможного постороннего загрязнения. Разведенная вакцина в ампуле хранится не более четырех часов. Разведенную и неиспользованную в течение этого срока вакцину уничтожают кипячением в течение двух часов.
25. Прививки производят на наружной поверхности средней трети левого плеча. Перед прививкой кожу очищают спиртом. Когда спирт испарится насухо, не прикасаясь к коже, на нее наносят по одной капле (0,01-0,02 мл) вакцины в двух местах будущих насечек туберкулиновым шприцем с тонкой иглой, располагая капли друг от друга на расстоянии 3-4 сантиметров (далее - см). Далее левой рукой охватывают кожу плеча и слегка натягивают ее, а правой - стерильным скарификатором делают на коже через каждую нанесенную каплю вакцины 4 насечки. Насечки не должны кровоточить (кровь должна выступать только мелкими росинками). После этого плоской стороной скарификатора в течение полминуты втирают вакцину в насечки. После втирания 5-10 минут вакцина подсыхает.
26. Первичная иммунизация людей проводится двукратно с интервалом в 21 день, ревакцинацию проводят ежегодно однократно.
27. Для каждого прививаемого используют отдельное перо. Перед использованием перья стерилизуют в сухожаровом шкафу при температуре плюс 160 ^о С один час, при температуре плюс 180 ^о С - 40 минут.
28. Использованные перья погружают в 6% раствор перекиси водорода с 0,5% моющего средства при температуре плюс 20-22 ^о С на 2 часа, затем тщательно моют проточной водопроводной, затем дистиллированной водой.
29. Местная реакция после прививки выражается гиперемией скарификационных полосок, легким набуханием кожи и возможной небольшой отечностью, с последующим образованием желтоватой корочки по ходу скарификаций. Возможно появление мелких узелков в области насечек. Указанные явления стихают в течение 48-72 часов. Образующиеся корочки отпадают на 4-8 день.
30. Общая реакция на вакцину возникает лишь в отдельных случаях и выражается в недомогании, головной боли, реже - в повышении температуры тела до плюс 38 ^о С.

5. Мероприятия при подозрении на заболевания животных сибирской язвой

31. При подозрении на заболевание сибирской язвой животное изолируется, проводится исследование материала от животного, его лечение.
32. При подозрении на заболевание сибирской язвой вскрытие трупов животных физическими лицами не допускается.
33. Для ветеринарного лабораторного исследования на сибирскую язву направляются:
1) ухо павшего животного со стороны, на которой лежит труп, предварительно перевязанное у основания шпагатом в двух местах и отрезанное между перевязками (место разреза необходимо прижечь раскаленным металлическим предметом);
2) часть селезенки и пораженные лимфатические узлы - при подозрении на сибирскую язву в процессе вскрытия трупа или разделки туши (работа немедленно прекращается);
3) участки отечной ткани, заглоточные или подчелюстные лимфатические узлы - от трупов свиней.
34. До получения результатов ветеринарно-лабораторного исследования трупы, мясо или туши со всеми внутренними органами и шкурой оставляются на месте падежа (убоя) в условиях строгой изоляции.
35. Патологический материал с соблюдением мер безопасности направляется с нарочным в ветеринарную лабораторию. В ветеринарной лаборатории материал должен исследоваться: микроскопическим методом - в день поступления материала, бактериологическим - в течение трех суток, биологическим - в течение десяти суток.
36. При получении положительных результатов микроскопического исследования ветеринарной лабораторией выдается предварительный ответ главному государственному ветеринарному инспектору соответствующей территории и владельцу животного.
37. Главный государственный ветеринарный инспектор соответствующей административно-территориальной единицы при получении положительного предварительного результата:
1) сообщает немедленно в вышестоящий территориальный орган ветеринарного надзора и орган государственного санитарно-эпидемиологического надзора соответствующей административно-территориальной единицы;
2) совместно с представителем государственного органа санитарно-эпидемиологической службы соответствующей территории выезжает на место, проводит эпизоотолого-эпидемиологическое обследование и устанавливает границы территории, подлежащей карантину;
3) не допускает реализацию и вывоз продукции (молоко, мясо, шкуры) подозреваемой на зараженность возбудителем сибирской язвы с территории очага.
38. При получении положительного результата исследования:
1) вводится карантин в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан;
2) ветеринарный инспектор соответствующей административно-территориальной единицы немедленно сообщает о заболевании животных уполномоченному органу в области ветеринарии в порядке, установленном действующим законодательством;
3) осуществляются меры по ликвидации очага.
39. В период карантина не допускается:
1) ввод и ввоз, вывод и вывоз за пределы СНП животных всех видов;
2) заготовка и вывоз продуктов и сырья животного происхождения, перегруппировка (перевод) животных внутри хозяйствующего субъекта;
3) использование молока от больных животных;
4) убой животных на мясо;
5) вскрытие трупов и снятие шкур с павших животных;
6) проведение ветеринарных хирургических операций, за исключением неотложных;
7) вход на территорию СНП посторонним лицам, въезд на его территорию транспорта, не связанного с обслуживанием объекта;
8) водопой животных из прудов и других естественных водоемов;
9) торговля животными и продуктами животного происхождения, проведение сельскохозяйственных ярмарок, выставок (аукционов) и других общественных мероприятий, связанных со скоплением людей и животных.
40. В эпизоотическом очаге сибирской язвы ветеринарными специалистами проводится клинический осмотр всего поголовья с обязательной термометрией. По результатам обследования проводится разделение животных на две группы:
1) больные и подозрительные на заболевание, к которым относятся животные, имеющие клинические признаки заболевания (повышенную температуру тела, тимпанит, колики, метеоризмы, карбункулы, инфильтраты). Животных этой группы подвергают лечению противосибиреязвенной сывороткой, сибиреязвенным гаммаглобулином и антибиотиками. Через 14 дней после клинического выздоровления их прививают противосибиреязвенной вакциной;
2) остальные восприимчивые животные, не имеющие клинических признаков заболевания и находящиеся в том месте (стадо, гурт, двор, отара), где установлена сибирская язва. Животных второй группы вакцинируют сибиреязвенной вакциной, с последующим в течение трех дней ежедневным осмотром и измерением температуры.
41. После установления диагноза "сибирская язва", проводится очистка и дезинфекция территории и помещения, где находились больные или павшие животные. Всех животных обрабатывают от насекомых.
42. Молоко от животных первой группы в течение всего периода лечения обеззараживается добавлением хлорной извести, содержащей не менее 25% активного хлора, из расчета 1 килограмм (далее - кг) на 20 литров молока и после 6-часовой выдержки - утилизируется; молоко от животных второй группы в течение трех дней после вакцинации кипятится в течение 4-5 минут и скармливается в эпизоотическом очаге вакцинированным против сибирской язвы непродуктивным животным; по истечении указанного срока это молоко под контролем ветеринарных инспекторов перерабатывают на масло.
43. Вывоз зерна, кормов, полученных с участков, на которых находились больные или павшие от сибирской язвы животные, или контаминированные иным путем, запрещается и скармливается на месте животным, вакцинированным против сибирской язвы.
44. Навоз, подстилка и остатки корма, загрязненные выделениями больных животных сжигаются, навозная жижа в отстойнике - смешивается с сухой хлорной известью (содержащей не менее 25% активного хлора), из расчета 1 кг извести на 20 литров навозной жижи.
45. Механическая очистка помещений и территорий, где находились больные сибирской язвой животные, проводится обильным орошением трехкратно с перерывом в 1 час из расчета 2 литра раствора на 1 квадратный метр (далее - м ² ).
46. Для проведения механической очистки используются дезинфицирующие средства, зарегистрированные в Республике Казахстан, в том числе:
1) 20% раствор хлорной извести;
2) горячий 5% раствор формальдегида с добавлением 5% хозяйственного мыла;
3) горячий 10% раствор серно-карболовой смеси;
4) горячий 10% раствор едкого натра (температура плюс 60-70ҮС).
47. После последней обработки помещение закрывают на 3 часа и затем проветривают. Кормушки, поилки промывают водой. Металлические покрытия дезинфицируют обжиганием.
48. Брезентовые, хлопчатобумажные вещи обеззараживают путем кипячения в 2% растворе моющего средства в течение двух часов, или погружением в один из дезинфицирующих растворов из расчета 1 кг обеззараживаемого объекта на 5 литров раствора:
1) 1% активированный раствор хлорамина - экспозиция 2 часа;
2) 10% перекись водорода с 0,5% моющего средства, при температуре плюс 50ҮС, экспозиция - 1 час;
3) паром под давлением (автоклавирование) при температуре плюс 132ҮС - экспозиция 2 часа;
4) в пароформалиновых камерах при температуре плюс 62-63ҮС (норма расхода формалина 250 мл), экспозиция - 2,5 часа.
49. Фураж, загрязненный выделениями больных животных, сжигают.
50. Навоз, подстилка и остатки корма от больных животных сжигают на месте или вблизи зараженного места. Верхний слой земли (в стойле, станке) снимают не менее чем на 40 см, смешивают с 20% раствором хлорной извести и вывозят на скотомогильник.
51. Обеззараживание почвы проводят одним из следующих дезинфицирующих средств:
1) 10% горячий раствор едкого натрия;
2) 4% раствор формальдегида;
3) 10% раствор нейтрального гипохлорида кальция.
Расход растворов составляет - формальдегида 5 литров на 1 квадратный метр (далее - л/м ² ), других средств - 10,5 л/м ² .
52. Обеззараживание сточных вод проводят хлорной известью. Для достижения надежного обеззараживания нужно внести 200 граммов на один литр (далее - г/л) 25%-ной хлорной извести с экспозицией в 48 часов или засыпать сточные воды сухой хлорной известью из расчета 200 г/л с экспозицией - 4 часа. Необходимо перед обработкой хлорной известью внести 1 литр неочищенной серной кислоты (хлорная известь лучше действует в кислой среде).
53. Почву, обсемененную сибиреязвенными спорами (вынужденный убой, вскрытие трупа животного, павшего от сибирской язвы, и другое), орошают раствором хлорной извести, содержащим 5% активного хлора, из расчета 10 л/м ² , или 20% раствором хлорной извести или горячим 10% раствором едкого натрия. После впитывания дезинфицирующего раствора, почву перекапывают на глубину 25 см, тщательно перемешивают ее в соотношении три части почвы к одной части сухой хлорной извести, содержащей не менее 25% активного хлора, затем снова увлажняют водой.
54. Для дезинфекции поверхностей при низкой (минусовой) температуре применяют растворы двутретьосновной соли гипохлорида кальция или нейтрального гипохлорида кальция в 8% концентрации.
55. Растворы готовятся на горячем (плюс 50-60ҮС) растворе поваренной соли: при температуре от 0ҮС до минус 15ҮС - используют 15% раствор поваренной соли, от минус 15ҮС до минус 30ҮС - используют 20% раствор.
56. Трупы животных, павших от сибирской язвы, продукты, полученные в случаях убоя больных животных, зерно и фураж, бывшие в контакте, сжигаются или утилизируются на соответствующих заводах в автоклавах при давлении не менее 4 атмосфер в течение 4 часов.
57. Для сжигания трупов больных сибирской язвы животных используются две траншеи, расположенные крестообразно, длиной 2,6 метра, шириной 0,6 метра и глубиной 0,5 метра. На дно траншей кладут слой соломы, затем дрова до верхнего края ямы. Вместо дров можно использовать резиновые отходы или другие твердые горючие материалы. В середине, на стыке траншей (крестовина) располагают перекладины из сырых бревен или металлических балок и на них помещают труп животного. По бокам и сверху труп обкладывают дровами и покрывают листами металла. Дрова в яме обливают керосином или другой горючей жидкостью и поджигают.
58. Сжигание трупов больных животных может производиться также в яме (траншея) размером длиной 2,5 метра, шириной 1,5 метра и глубиной 0,7 метра, вынутую из ямы землю укладывают параллельно продольным краям в виде гряды. Яму заполняют сухими дровами, сложенными в клетку, до верхнего края ямы и поперек над ним. На земляную насыпь кладут три-четыре металлические балки или сырых бревен, на которых затем размещают труп. После этого поджигают дрова.
59. Доильные аппараты обрабатывают 6% раствором перекиси водорода с 0,5% моющего средства. Обработка проводится двукратно, через 2 часа после последней обработки все оборудования промывают водой. Механическую очистку помещений и территорий, где находились больные животные проводят после трҰхкратного обильного орошения дезинфицирующим раствором с перерывом в 1 час из расчҰта 2 литра раствора на 1 м ² .
60. Меховые изделия, кожаную, резиновую обувь и другие вещи, обеззараживают парами формальдегида в пароформалиновых камерах при температуре плюс 58-59ҮС, экспозиция - 3 часа.
61. Специальная одежда, щетки, скребницы, ведра и другой мелкий инвентарь обеззараживается путем погружения на 4 часа в 15% активированный раствор хлорамина, 4% раствор формальдегида или кипячением в 2% растворе кальцинированной соды не менее 90 минут.
62. Транспортные средства, использованные для перевозки больных животных, продуктов их убоя или контаминированного сырья животного происхождения, обеззараживаются 15% активированным раствором хлорамина.

6. Мероприятия при подозрении заболевании людей сибирской язвой

63. Для выяснения источника инфекции и причин заражения человека определяется место и обстоятельства заражения, учитываются результаты лабораторных исследований различных объектов.
64. Больного или с подозрением на заболевание сибирской язвой человека госпитализируют в инфекционный стационар, при его отсутствии - в изолированную отдельную терапевтическую палату (бокс), где оказывается квалифицированная терапевтическая помощь с соблюдением правил противоэпидемического режима.
65. Больного кожной формой сибирской язвы выписывают из стационара после эпителизации и рубцевания язв на месте отпавшего струпа. При септической форме выписку производят после клинического выздоровления.
66. Лабораторная диагностика сибирской язвы у людей и обнаружение возбудителя в вероятных факторах передачи инфекции проводится в лабораториях центров санитарно-эпидемиологической экспертизы соответствующих территорий, изучение культур - в Государственном учреждении "Казахская республиканская санитарно-эпидемиологическая станция" Министерства здравоохранения Республики Казахстан (далее - РСЭС) и Республиканском государственном казенном предприятии "Казахский научный центр карантинных и зоонозных инфекций имени М. Айкимбаева" Министерства здравоохранения Республики Казахстан (далее - КНЦКЗИ).
67. Не допускается вскрытие трупов людей, умерших от сибирской язвы. При необходимости - вскрытие трупа больного, умершего от сибирской язвы или с подозрением на данное заболевание, производится врачом-патологоанатомом в присутствии эпидемиолога с обязательной последующей заключительной дезинфекцией помещений, всех предметов, инструментария, бывших в употреблении халатов, перчаток, обуви.
68. Захоронение трупов людей, умерших от сибирской язвы, производится на обычном кладбище. В тех случаях, когда труп не вскрывался до выноса из помещения (морг, инфекционная больница), его укладывают в гроб, выстланный целлофановой пленкой, такой же пленкой плотно закрывают труп сверху для исключения контакта с кожей лица и рук трупа. При захоронении трупа, подвергавшегося вскрытию, под целлофановую пленку на дно гроба насыпают слой сухой хлорной извести.
69. По месту жительства больного после его госпитализации проводится дезинфекция предметов, которые потенциально контаминированы возбудителем (сырье и продукты животного происхождения, одежда, обувь, кухонный инвентарь, посуда).
70. В стационаре младший медицинский персонал под контролем врача или среднего медицинского персонала проводит ежедневную текущую дезинфекцию выделений больного, посуды, изделий медицинского назначения, предметов ухода за больными в течение всего времени пребывания больного. Обеззараживаются выделения больного, смывные воды, посуда с остатками пищи, перевязочный, уборочный материал, постельное белье.
71. Заключительная дезинфекция проводится после госпитализации, выписки или смерти больного. Обеззараживанию подлежат объекты и помещения, потенциально контаминированные возбудителем сибирской язвы.
72. Перед проведением заключительной дезинфекции проводится:
1) выявление зараженных вещей и предметов;
2) отбор вещей для камерной дезинфекции;
3) определение способов обеззараживания помещений и предметов.
73. Для обеззараживания объектов и предметов, зараженных или подозрительных на зараженность спорами сибиреязвенного микроба, используются следующие средства и способы:
1) для обработки выделений больного (кал, моча, кровь, рвотные массы) в соотношении 1:3 применяются:
хлорная известь - сухое вещество, 20% осветленный и не осветленный растворы, содержащие не менее 5% активного хлора;
двутретьосновная соль гипохлорида кальция или нейтральный гипохлорид кальция - сухое вещество, 15% осветленный и не осветленный растворы, содержащие не менее 5% активного хлора;
2) для обработки помещений при текущей и заключительной дезинфекции и предметов обстановки, постельного белья, посуды, игрушек:
4% активированные осветленные растворы, содержащие не менее 1% активного хлора;
2% активированные осветленные растворы, содержащие не менее 1% активного хлора;
хлорамин Б - 1-4% активированные растворы, содержащие не менее 0,25-1% активного хлора;
пергидроль, содержащий 33-35 % перекиси водорода: 6% перекись водорода с 0,5% моющего средства;
лизоформин 4%;
3) неценные предметы сжигают либо обеззараживают:
сухим горячим воздухом (температура плюс 180Ү С);
паром под давлением (давление 2,0 кгс/см (температура плюс 132 плюс-минус 2ҮС);
в дезинфекционных камерах - паровоздушным и пароформалиновым методами.
74. Медицинский персонал проводит экстренную химиопрофилактику лицам, имевшим прямой контакт с материалом, содержащим сибиреязвенные палочки или споры.
75. В целях экстренной химиопрофилактики используют перорально феноксиметилпенициллин по 1 грамму два раза в день в течение 5 дней или тетрациклин по 0,5 грамма два раза в день в течение 5 дней. При отсутствии указанных препаратов или их непереносимости возможно использование следующих антибиотиков:
ампициллин - перорально по 1 грамму два раза в сутки;
оксациллин - перорально по 1 грамму два раза в сутки.

7. Мероприятия при обнаружении возбудителя сибирской
язвы в мясоперерабатывающих организациях

76. При обнаружении трупа или больного животного в загоне предубойного цеха (скотобазы) прием скота прекращают, труп сжигают, все имеющееся поголовье подвергают клиническому осмотру с обязательной термометрией.
77. Загоны, прогоны, по которым перемещалась партия животных, среди которых обнаружено больное животное, должны подвергаться увлажнению дезинфицирующими растворами, с последующей механической очисткой от навоза и дезинфекцией.
78. Навоз из загона, где обнаружено больное животное, и из смежных с ним загонов подлежит сжиганию.
79. При обнаружении на конвейере характерных для сибирской язвы патологических изменений необходимо:
1) убой животных и движение продукции в цехе первичной обработки сырья прекратить;
2) патологический материал направить в ветеринарную лабораторию для исследования;
3) пораженную тушу и соседние с нею (по две с каждой стороны) изолировать вместе с внутренними органами и шкурами.
80. По акту экспертизы о подтверждении сибирской язвы, выданной ветеринарной лабораторией, изолированные туши, внутренние органы и шкуры направляются на техническую утилизацию или сжигаются. Прием животных прекращается и проводится дезинфекция помещений (включая базу и прогоны), оборудования, специальной одежды и других инфицированных объектов.
81. Пол в убойных цехах посыпают сухой хлорной известью с содержанием не менее 25% активного хлора из расчета 2 кг на 1 м ² площади и увлажняют водой из расчета 5 литров на 1 м ² , экспозиция - 1 час.
82. Оборудование и помещения (стены на высоту 2 метра от пола) обмывают горячим (температура не менее плюс 70ҮС) 5% раствором кальцинированной соды и проводят дезинфекцию.
83. Инструменты (ножи, мусаты и другие) дезинфицируют путем кипячения в 0,5% растворе кальцинированной соды в течение 90 минут или автоклавируют при 2,0 атмосфер в течение 1,5 часов. Менее ценные инструменты и другие металлические предметы обжигают. Специальную одежду обеззараживают автоклавированием при тех же режимах или кипячением в воде в течение 90 минут.
84. Все работники, соприкасавшиеся с больными животными, или полученными от них продуктами, проходят санитарную обработку и получают профилактику антибиотиками.
85. После проведения дезинфекционных мероприятий проводят термометрию оставшихся на предубойной базе животных. При отсутствии подозрительных на заболевание, всех животных отправляют на убой.

8. Мероприятия при обнаружении неблагополучного по сибирской
язве сырья и продуктов животного происхождения в организациях по
его заготовке, хранению и обработке

86. При обнаружении неблагополучного по сибирской язве сырья и продуктов животного происхождения в организациях по его заготовке, хранению и обработке на объекте накладывается вводится карантин в соответствии со статьей 27 Закона Республики Казахстан "О ветеринарии".
87. Продукты животного происхождения и сырье уничтожаются.
88. В помещениях, где осуществлялось заготовка, хранение и обработка контаминированного сибиреязвенными бациллами сырья и продуктов животного происхождения проводятся дезинфекционные мероприятия в соответствии с действующими инструктивно-методическими документами.

9. Мероприятия при введении и снятии карантина

89. Карантин вводится и снимается в соответствии со статьей 27 Закона Республики Казахстан "О ветеринарии".
90. Перед снятием карантина главный государственный ветеринарный инспектор совместно с главным государственным санитарным врачом соответствующей административно-территориальной единицы организуют проверку полноты выполнения всего комплекса ветеринарно-санитарных и санитарно-противоэпидемических мероприятий в соответствии с требованиями настоящих правил.

________________________________