Азаматтарға хирургиялық стерилдеуді жүргізу ережесін бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің 2005 жылғы 7 қаңтардағы N 7 қаулысы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2005 жылғы 12 қаңтарда тіркелді. Тіркеу N 3352. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің м.а. 2009 жылғы 30 қазандағы N 625 Бұйрығымен.

Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің м.а. 2009.10.30 N 625 бұйрығымен.

"Азаматтардың ұрпақ жаңғырту құқықтары және оларды жүзеге асыру кепілдіктері туралы" Қазақстан Республикасының Заңын іске асыру мақсатында БҰЙЫРАМЫН :
1. Қоса беріліп отырған сәйкес азаматтарға хирургиялық стерилдеуді жүргізу ережесі бекітілсін.
2. Емдеу-алдын алу ісі, аккредиттеу, ақпаратты талдау департаменті (Нерсесов А.В.) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуден өткізсін.
3. Әкімшілік департаменті (Акрачкова Д.В.) осы бұйрық ресми тіркеуден өткеннен кейін бұқаралық ақпарат құралдарында ресми жариялануын қамтамасыз етсін.
4. Облыстық, Астана және Алматы қалалары денсаулық сақтау басқармаларының (департаменттерінің) басшылары (келісім бойынша) осы бұйрықты іске асыру жөніндегі шараларды қабылдасын.
5. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Денсаулық сақтау Вице-Министрі С.Ә.Диқанбаеваға жүктелсін.
6. Осы бұйрық ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енеді.

Министрдің
міндетін атқарушы

Қазақстан Республикасы
Денсаулық сақтау министрінің м.а.
2005 жылғы 7 қаңтардағы
N 7 бұйрығына қосымша

Азаматтарға хирургиялық стерилдеуді
жүргізу туралы ереже

1. Хирургиялық стерилдеуді қаламаған жүктіліктің алдын алу әдісі ретінде жасы отыз бестен асқан немесе екі баласы бар, медициналық айғақтары бар және жасы мен баласының санына қарамай азаматтардың келісімімен жасалады.

2. Хирургиялық стерилдеуді тек қана азаматтардың келісімімен, емдеу-алдын алу ұйымдарында стационар жағдайында, меншік түріне қарамай, көрсетілген қызмет түріне лицензиясы бар, аталған операцияны жасау қажеттілігін алдын ала құлағдар ете отырып жүргізіледі.

3. Азаматтардың хирургиялық стерилдеуге медициналық айғақтарды медициналық ұйымдарда, құрамында денсаулық сақтау ұйымдарының басшылары, дәрігер акушер-гинеколог, ауру шыққан жердің маман дәрігері бар комиссия (бұдан әрі - ДКК) белгілейді.
Медициналық айғақтары болған жағдайда аталған мамандардың қолы қойылған және медициналық ұйымның мөрімен куәландырылған толық клиникалық диагнозы қойылған қорытынды беріледі.
Әйелдерге акушерлік-гинекологиялық стационар жағдайында медициналық айғақтар қойылған жағдайда, ауру тарихына әйелдің ауруына (жай-күйіне) қарай маман дәрігердің, емдеуші дәрігердің және денсаулық сақтау ұйымының (бөлімшесінің) басшысының қолдарымен бекітіліп, тиісті жазбалар жазылады.

4. Хирургиялық стерилдеу хирургиялық стерилидеу әдісі бойынша арнайы дайындықтан өткен дәрігерлер (минилапоротомия, лапроскопия, вазектомия) жүргізеді.

5. Емдеу-алдын алу ұйымдарының дәрігер акушер-гинекологтар, уролог-андрологтар азаматтар хирургиялық стерилдеуге жолдама алу үшін өтініш жасаған кезде операцияға медициналық қарсы айғақтардың жоқтығын анықтау үшін тексеру, қарау жүргізеді.
Тексерудің деректері амбулаториялық науқастың медициналық картасына (N 025/у нысаны) жазылады.
Хирургиялық стерилдеу бойынша операциялар жасауға байланысты азаматтарға іш қуысы хирургиялық операциялары үшін регламенттелген толық клиникалық тексеру өткізіледі.

6. Хирургиялық стерилдеу операцияларын жасауға медициналық қарсы айғақтар болмаған жағдайда азаматтарға ұйымдардың атауы мен мекен-жайы, көрінушіні тексерудің қорытындысы, ДКК қорытындысы, сондай-ақ көрінушінің жазбаша келісімі көрсетіле отырып азаматтарға медициналық ұйымға жолдама (028/у нысан) беріледі.

7. Хирургиялық стерилдеу операциясын жасар алдында емдеу-алдын алу ұйымының дәрігері мынадай медициналық есеп беру-есепке алу құжаттарын толтыруы қажет: "Амбулаториялық аурудың медициналық картасы" (N 25/у нысан), "Қорытынды (анықталған) диагноздарды тіркеуге арналған статистикалық талон" (N 25-2/у нысан), стационарда - "Стационарлық аурудың медициналық картасы" (N 003-у нысан), операциялық журнал (N 008/у нысан), сондай-ақ әйелдер консультациясы мен жалпы емдеу жүйесіндегі емханаға арналған көшірме.

Қазақстан Республикасы
Денсаулық сақтау министрінің м.а.
2005 жылғы 7 қаңтардағы
N 7 бұйрығымен бекітілген
Азаматтарға хирургиялық стерилдеуді
жүргізу ережесіне қосымша

Хирургиялық стерилдеуді жүргізу үшін медициналық
айғақтар мен қарсы айғақтарының тізбесі

1. Қазіргі немесе өткен уақыттағы барлық орындағы қатерлі ісіктер.
2. Қайталанған кесерово тілігі және балалары болған кезде гинекологиялық операциядан кейінгі жатырда тыртықтың болуы.
3. Эндокриндік жүйе аурулары:
1) тиреотоксикоз;
2) туа біткен немесе жүре біткен гипотиреоз;
3) ауыр нысандағы қант диабет;
4) жұбайлардың екеуінде де қант диабетінің болуы;
5) гиперпаратиреоз, гипопаратиреоз;
6) қантсыз диабет;
7) бүйрекүсті безі аурулары (белсенді фазасы немесе арнайы емдеуден кейін айқын қалдық құбылыстар);
8) амилоидоз.
4. Қан және қан өндіру мүшелерінің аурулары:
1) апластикалық анемия;
2) өршу сатысындағы тромбопеникалық және тромбопатикалық жағдайлар;
3) өршу сатысындағы геморрагиялық жағдайлар.
5. Психикалық бұзылулар (болашақ баланың анасы мен әкесінің психоневрологиялық ұйымда куәлануы):
1) психоздар, оның ішінде алкогольдық, дәрілік, шизофрениялық және басқа да неорганикалық психоздар;
2) органикалық аурулардың нәтижесінде тууындайтын өтпелі және созылмалы психоневрологиялық жағдайлар;
3) шизофрения;
4) параноиды жағдай;
5) жеке басының бұзылуы;
6) созылмалы маскүнемдік;
7) ақыл-ес кемістігі.
6. Жүйке жүйесі мен сезім мүшелерінің аурулары:
1) орталық жүйке жүйесінің ауыр асқыну ауруларынан өтуі (менингит, энцефалит, миелит пен энцефаломиелит);
2) орталық жүйке жүйесінің тұқымқуалаушылық және дегенеративті аурулары;
3) бытыраңқы склероздың барлық нысаны, орталық жүйке жүйесінің басқа да миелинсіздендіру аурулары;
4) эпилепсия - барлық нысаны;
5) каталепсия мен нарколепсия - барлық нысаны;
6) асқынған және уытты невропатия - өршу сатысындағы барлық нысаны;
7) бұлшық ет дистрофия мен миопатияның басқа да түрлері;
8) нұрлы төр қабығы торларының аурулары - ауыр нысаны, көру жүйесінің невриті, кератит, көру өткірлігінің төмендеуі өршіген туа біткен катаракта;
9) вестибулярлы аппарат аурулары;
10) отосклероз - барлық нысаны; есту қабілеті төмендеген есту нервісі аурулары; туа біткен саңыраулық, мылқаулық.
7. Қан айналымы жүйесінің аурулары:
1) үзіліссіз қайталанатын миокардит;
2) жүрек қысылуы белгісі бар созылмалы перикардит;
3) митральды, аортальды, үш жармалы қақпақша кемшіліктері, 2-3 дәрежедегі қан айналымы жеткіліксіздігі бар көп арналы кемшіліктер;
4) жиі кризисі бар 11А дәрежедегі гипертониялық ауру, 2-6-3 дәрежедегі қатерлі ісік;
5) ишемиялық жүрек ауруы - барлық нысан;
6) өкпе гипертензиясының болуы - 2-3-дәреже;
7) жүрек қағысы мен өткізгіштің бұзылуы: 3 дәрежедегі атриовентрикулярлы блокадалар, жыпылық артемиясы, жиі ұстамалары бар пароксизмальды тахикардия;
8) аорта анавризмы;
9) артерия эмоболиясы мен тромбозы;
10) түйіншек периартериит және ұқсас жағдайлар;
11) қан айналым жүйесінің басқа да туа біткен кемшіліктері;
12) өкпе гипертензиясы симптомдары кезінде шығарылған хирургиялық кемшіліктерінің коррекциядан кейін жағдайлар, туа біткен кемшіліктерді толық емес хирургиялық түзетулер, септальды кемшіліктер мен ашық артериальды өткізудің реканализациясы;
13) жүректің басқа қақпақшаларының қанағаттанарлықсыз жағдайындағы жүректің қақпақшаларын протездегеннен кейінгі жағдай.
7. Тыныс алу мүшелерінің аурулары:
1) қолқа, трахея немесе бронхтардың стенозы;
2) бронхиальды демікпе - ауыр нысан;
3) бронхоэктатикалық ауру - ауыр, гормонотәуелді нысан;
4) өкпе-жүрек жеткіліксіздігі бар, ішкі мүшелердің амилоидозымен өкпе және өкпе қабығы аурулары;
5) өкпе поликистозы;
6) 2-б және 3-дәрежелі тыныс алу кемістігі бар тыныс алу мүшелері аурулары;
7) өкпе туберкулезінің ауыр нысандарымен ауырғандар.
9. Ас қорыту мүшелері аурулары:
1) өңештің сүмбілеуге келмей тарылуы және стенозы;
2) жасанды өңеш;
3) стенозы және анамнездегі қан кетуі бар асқазан мен ұлтабар жарасы;
4) алдыңғы қуыс қабырғасы алшақтаған елеулі мөлшердегі іш қуысының жарығы;
5) ішек қан қететін уақытша оңалу сатысындағы жиі өршитін жұқпалы энтелиттер мен колиттер;
6) операция жасалған асқазан синдромы;
7) функциясы бұзылған бауыр мен өт жолының созылмалы аурулары және бауыр циррозы;
8) ішек дисбактериозыы, ауыр түрі;
9) созылмалы қайталанатын гломерулонефрит;
10) жіті және созылмалы бүйрек кемістігі;
11) бүйрек және басқа органдар (тұрақты гипертония) бұзылған бүйрек паренхимдерінің аурулары жалғыз бүйректің созылмалы қайталанатын пиелонефриті;
12) бүйрек функциясы бұзылған гидронефроз (екі жақты, жалғыз бүйрек, туа біткен);
13) бүйрек кемістігі бар бүйрек поликистозы;
14) әйелдердің жыныс мүшелері араласқан жыланкөздер және оларды түзеу операциясынан кейінгі жағдай.
11. Сүйек-бұлшық ет жүйесінің және біріктіру тіндерінің аурулары:
1) біріктіру тіндерінің диффуздық аурулары;
2) буындар функциясы ауыр бұзылған ревматоидты артрит және басқа да асқынудан тыс қабыну артропаттар;
3) функциясы бұзылған тірек-двигатель аппаратының аурулары (шорланған спондилит, остеохондропатия);
4) қолдарды, саусақтардың (барлығын немесе 4 саусақты) кесу;
5) аяқтарды, табандарды (толық) кесу.
12. Туа біткен аномалия: бір типті даму кемістігі бар балалардың қайталанып тууы; хромосомды аномалиясы бар баланың тууы; жоғары дәрежелі пенетрант бар ата-анасының бірінен болған доминантты тұқым қуалайтын аурулар.
13. Тұқым қуалайтын және туа біткен аурулар:
1) нақты белгіленген ауру бар балалардың монотектік ацурулары кезінде (амин қышқылының, көмірсутегінің, гликолипидті, алмасулар бұзылуы) патологиялы текті жұбайының біріндегі гетерезиготтық берілу;
2) бір типті даму кемістігі бар балалардың қайталанып тууы;
3) жоғары дәрежелі пенетрант бар ата-анасының бірінен болған доминантты және рецессивті тұқым қуалайтын аурулар.
14. Хирургиялық стерильдеу үшін қарсы айғақ мыналар табылады:
1) жіті (немесе асқыну сатысындағы созылмалы) жұқпалы аурулар;
2) жіті (немесе асқыну сатысындағы созылмалы) қабыну аурулар;
3) декомпенсация сатысындағы өмірлік маңызды мүшелердің созылмалы аурулары;
4) жүрек-қан тамыры жүйесі аурулары кезіндегі гемодинамика көрсеткіштерінің бұзылуы;
5) қан және қан өндіру мүшелері аурулары кезіндегі гемотологиялық көрсеткіштердің бұзылуы.

Об утверждении Правил проведения хирургической стерилизации граждан

Приказ и.о. Министра здравоохранения Республики Казахстан от 7 января 2005 года N 7. Зарегистрирован Министерством юстиции Республики Казахстан 12 января 2005 года N 3352. Утратил силу приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан от 30 октября 2009 года № 625

Сноска. Утратил силу приказом Министра здравоохранения РК от 30.10.2009 № 625 (порядок введения в действие см. п. 7).

В целях реализации Закона Республики Казахстан "О репродуктивных правах граждан и гарантиях их осуществления", ПРИКАЗЫВАЮ:
1. Утвердить прилагаемые Правила проведения хирургической стерилизации граждан.
2. Департаменту лечебно-профилактической работы, аккредитации и анализа информации (Нерсесов А.В.), направить настоящий приказ на государственную регистрацию в Министерство юстиции Республики Казахстан.
3. Административному департаменту (Акрачкова Д.В.) после государственной регистрации настоящего приказа обеспечить его официальное опубликование в средствах массовой информации.
4. Руководителям управлений (департаментов) здравоохранения областей и городов Астаны и Алматы (по согласованию) принять меры по реализации настоящего приказа.
5. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на Вице-Министра здравоохранения Диканбаеву С.А.
6. Настоящий приказ вводится в действие со дня его официального опубликования.

И.о. Министра

Приложение
к приказу и.о. Министра
здравоохранения Республики Казахстан
от 7 января 2005 года N 7

Правила
проведения хирургической стерилизации граждан

1. Хирургическая стерилизация как метод предупреждения нежелательной беременности может быть проведена гражданам, не моложе тридцати пяти лет или имеющих не менее двух детей, а при наличии медицинских показаний и с согласия гражданина - независимо от возраста и наличия детей.
2. Хирургическая стерилизация проводится только по письменному согласию гражданина в лечебно-профилактических организациях в условиях стационара, независимо от форм собственности, имеющих лицензию на указанный вид деятельности, с обязательным предварительным уведомлением о необратимости данной операции.
3. Медицинские показания к хирургической стерилизации граждан устанавливаются в медицинских организациях врачебно-консультативной комиссией (далее - ВКК) в составе руководителя организации здравоохранения, врача акушера-гинеколога, врача той специальности, к области которой относится заболевание.
При медицинских показаниях гражданам выдается заключение с полным клиническим диагнозом, заверенное подписями указанных специалистов и печатью медицинской организации.
При установлении медицинских показаний у женщины в условиях акушерско-гинекологического стационара, в историю болезни заносится соответствующая запись, заверенная подписями врача той специальности, к области которой относится заболевание (состояние) женщины, лечащего врача и руководителя организации (отделения) здравоохранения.
4. Хирургическая стерилизация производится врачами, прошедшими специальную подготовку по методам хирургической стерилизации (мини-лапоротомия, лапороскопия, вазэктомия).
5. Врачи акушеры-гинекологи, урологи-андрологи лечебно-профилактической организации при обращении граждан за направлением для хирургической стерилизации производят обследование для установления отсутствия медицинских противопоказаний к операции.
Данные обследования заносятся в медицинскую карту амбулаторного больного (форма №025/у).
Для проведения операции по хирургической стерилизации гражданам проводится полное клиническое обследование, регламентированное для полостных хирургических операций.
6. При отсутствии медицинских противопоказаний к операции хирургической стерилизации, а также при наличии письменного согласия пациента, гражданам выдается направление (форма 028/у) в медицинскую организацию с указанием наименования и адреса организации, результатов обследования пациента, заключение ВКК.
7. Перед проведением операции хирургической стерилизации врачу лечебно-профилактической организации необходимо заполнить следующие медицинские отчетно-учетные документы: на амбулаторном уровне - "Медицинскую карту амбулаторного больного" (форма №025/у), "Статистический талон для регистрации заключительных (уточненных) диагнозов" (форма №025-2/у), в стационаре заполняются - "Медицинская карта стационарного больного" (форма №003-у), операционный журнал (форма №008/у), а также выписка в женскую консультацию и поликлинику общей лечебной сети.

_______________________________________________________

Приложение
к Правилам проведения
хирургической стерилизации граждан,
утвержденных приказом и.о. Министра
здравоохранения Республики Казахстан
от 7 января 2005 года N 7

Перечень
медицинских показаний и противопоказаний
для проведения хирургической стерилизации

1. Наличие в настоящем или в прошлом злокачественных новообразований всех локализаций.
2. Повторное кесарево сечение или наличие рубца на матке после гинекологических операций при наличии детей.
3. Болезни эндокринной системы:
1) тиреотоксикоз
2) врожденный или приобретенный гипотиреоз
3) сахарный диабет тяжелая форма
4) сахарный диабет у обоих супругов
5) гиперпаратиреоз, гипопаратиреоз
6) несахарный диабет
7) болезни надпочечников (активная фаза или выраженные остаточные явления после специфического лечения)
8) амилоидоз
4. Болезни крови и кроветворных органов:
1) апластическая анемия
2) тромбопенические и тромбопатические состояния в стадии ремиссии
3) геморрагические состояния в стадии ремиссии
5. Психические расстройства (удостоверенные психоневрологической организацией у матери или у отца будущего ребенка):
1) психозы, в том числе алкогольные, лекарственные, шизофренические и другие неорганические психозы
2) преходящие и хронические психоневротические состояния, возникающие в результате органических заболеваний
3) шизофрения
4) параноидные состояния
5) расстройства личности
6) хронический алкоголизм
7) умственная отсталость
6. Болезни нервной системы и органов чувств:
1) перенесшие тяжелые воспалительные болезни центральной нервной системы (менингит, энцефалит, миелит и энцефаломиелит)
2) наследственные и дегенеративные болезни центральной нервной системы
3) все формы рассеянного склероза, другие демиелинизирующие болезни центральной нервной системы
4) эпилепсия - все формы
5) каталепсия и нарколепсия - все формы
6) воспалительные и токсические невропатии - все формы, в стадии ремиссии
7) мышечная дистрофия и другие виды миопатий
8) отслойка сетчатки болезни радужной оболочки - тяжелые формы, неврит зрительного нерва, кератит, врожденная катаракта, прогрессирующее снижение остроты зрения
9) болезни вестибулярного аппарата
10) отосклероз - все формы; болезни слухового нерва при наличии прогрессирующего понижения слуха; врожденная глухота, глухонемота
7. Болезни системы кровообращения:
1) непрерывно рецидивирующий миокардит
2) хронический перикардит с признаками сдавления сердца
3) пороки митрального, аортального, трехстворчатого клапана, многоклапанные пороки с недостаточностью кровообращения 2-3 степени
4) гипертоническая болезнь, стадии - 11 А степени с частыми кризами, 2-б-3 степени, злокачественная
5) ишемическая болезнь сердца - все формы
6) наличие легочной гипертензии 2-3 степени
7) нарушения сердечного ритма и проводимости: атрио-вентрикулярные блокады 3 степени, мерцательная аритмия, пароксизмальная тахикардия с частыми приступами
8) аневризма аорты
9) эмболия и тромбоз артерий
10) узелковый периартериит и сходные состояния
11) другие врожденные аномалии системы кровообращения
12) состояние после хирургической коррекции пороков, произведенных при симптомах легочной гипертензии, неполной хирургической коррекции врожденного порока, реканализации септальных дефектов и открытого артериального протока
13) состояния после протезирования клапанов сердца при неудовлетворительном состоянии других клапанов сердца
7. Болезни органов дыхания:
1) стеноз гортани, трахеи или бронхов
2) бронхиальная астма - тяжелая форма
3) бронхоэктатическая болезнь - тяжелая, гормонозависимая форма
4) болезни легких и плевры с легочно-сердечной недостаточностью, амилоидозом внутренних органов
5) поликистоз легких
6) заболевания органов дыхания с дыхательной недостаточностью 2-б и 3 степени
7) перенесшие тяжелые формы туберкулеза легких
9. Болезни органов пищеварения:
1) сужение и стеноз пищевода, не поддающиеся бужированию
2) искусственный пищевод
3) язва желудка и двенадцатиперстной кишки с наличием стеноза и кровотечения в анамнезе
4) грыжа брюшной полости значительных размеров с расхождением передней брюшной стенки
5) инфекционные энтериты и колиты с кишечным кровотечением, с частыми обострениями в стадии ремиссии
6) синдром оперированного желудка
7) хронические болезни печени и желчных путей с нарушением функции и цирроз печени
8) дисбактериоз кишечника, тяжелая форма
10. Болезни мочеполовой системы:
1) хронический рецидивирующий гломерулонефрит
2) острая и хроническая почечная недостаточность
3) заболевание паренхимы почек с нарушением функции почек и других органов (стойкой гипертонией), хронический рецидивирующий пиелонефрит единственной почки
4) гидронефроз (двусторонний, единственной почки, врожденный) с нарушением функции почек
5) поликистоз почек с почечной недостаточностью
6) свищи с вовлечением женских половых органов и состояния после операций по поводу их коррекции
11. Болезни костно-мышечной системы и соединительной ткани:
1) диффузная болезнь соединительной ткани
2) ревматоидный артрит с тяжелым нарушением функции сустава и другие воспалительные артропатии вне обострения
3) заболевания опорно-двигательного аппарата с нарушением функции (анкилозирующий спондилит; остеохондропатия)
4) ампутация руки, кисти (всей или 4-х пальцев)
5) ампутация ноги, стопы (полная)
12. Врожденные аномалии: повторные рождения детей с однотипными пороками развития; рождения ребенка с хромосомными аномалиями; доминантные наследуемые заболевания у одного из родителей с высокой степенью пенетрантности
13. Наследственные заболевания и врожденные аномалии:
1) гетерезиготное носительство у одного из супругов патологического гена при моногенных заболеваниях (нарушение аминокислотного, углеводного, гликолипидного обменов) при наличии у одного из имеющихся детей точно установленного заболевания
2) повторные рождения детей с однотипными пороками развития
3) доминантно и рецессивно наследуемые заболевания у одного из родителей с высокой степенью пенетрантности
14. Противопоказанием для проведения хирургической стерилизации являются:
1) острые (или хронические в стадии обострения) инфекционные заболевания
2) острые (или хронические в стадии обострения) воспалительные заболевания
3) хронические заболевания жизненно важных органов в стадии декомпенсации
4) нарушения показателей гемодинамики при заболеваниях сердечно-сосудистой системы
5) нарушения гематологических показателей при заболеваниях крови и кроветворных органов

__________________________________________________