"Вакциналармен және басқа да медициналық иммунобиологиялық препараттармен жұмыс істеу туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2004 жылғы 17 маусымдағы N 484 бұйрығына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы

Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау министрлігінің 2007 жылғы 11 маусымдағы N 358 бұйрығы. Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде 2007 жылғы 5 шілдеде Нормативтік құқықтық кесімдерді мемлекеттік тіркеудің тізіліміне N 4789 болып енгізілді. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2009 жылғы 12 қарашадағы N 702 бұйрығымен.

Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2009.11.12 N 702 бұйрығымен.

"Халықтың санитарлық-эпидемиологиялық салауаттылығы туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 7-бабының 10) тармақшасына және 17-бабының 13) тармақшасына сәйкес, халықтың санитарлық-эпидемиологиялық салауаттылығы саласындағы нормативтік құқықтық актілерді жетілдіру мақсатында БҰЙЫРАМЫН:

1. "Вакциналармен және басқа да медициналық иммунобиологиялық препараттармен жұмыс істеу туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2004 жылғы 17 маусымдағы N 484 бұйрығына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізімінде N 2950 тіркелген, "Қазақстан Фармациясы" журналында жарияланған, 2004 жыл, N 8) мынадай өзгерістер мен толықтырулар енгізілсін:

4-тармақта "(Б.С.Байсеркинге)" деген сөздер "(А.А.Белоногқа)" сөздермен ауыстырылсын;

көрсетілген бұйрыққа 2-қосымшада:
1-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
"1. Осы санитарлық ережелер мен нормаларда пайдаланылатын негізгі терминдер мен анықтамалар:
1) қауіпсіз иммундау - алдын ала егу жүргізгенде емделушінің, иммундауды жүзеге асыратын медицина қызметкерінің, халықтың денсаулығына және қоршаған ортаға зиянды әсерінің болмауы;
2) қауіпсіз жинау мен жоюға арналған қораптар (контейнерлер) (бұдан әрі - ҚЖҚ) - пайдаланылған шприцтер мен инелерді жоюға дейін оларды қауіпсіз жинауға және сақтауға арналған суланбайтын және тесілмейтін ыдыстар;
3) вакцинадан кейінгі асқынулар - алдын ала егу салдарынан пайда болатын реанимациялық шараларды талап ететін денсаулық жай-күйінің ауыр, тұрақты бұзылуының клиникалық белгілері (дене қызуының 40 ⁰ С астам көтерілуі, анафилаксиялық шок, афебрилдік ұстама, менингит);
4) өздігінен блоктанатын (бұдан әрі - ӨБ) шприц - бір инъекциядан кейін автоматты түрде блоктанатын және қайта пайдалануға жарамсыз болатын шприц;
5) өздігінен қирайтын (бұдан әрі - ӨҚ) шприц - бір инъекциядан кейін поршенінің сынуына байланысты жарамсыз болатын шприц.";

мынадай мазмұндағы 11-16 тармақтармен толықтырылсын:
"11. Қауіпсіз иммундау мақсатында егілетін адам үшін мыналар қамтамасыз етілуі тиіс:
1) стерилденген ӨБ немесе ӨҚ шприцті пайдалану;
2) орам тұтастығы бұзылған, сақтау мерзімі өтіп кеткен немесе шприцті пайдалануға дейін стерилдігінің бұзылуына ықпал ететін жағдайларда шприц пен инені жою;
3) сапалы және қауіпсіз вакциналарды қолдану Қазақстан Республикасында тіркелгендігімен, сондай-ақ вакциналарды тасымалдау және сақтау кезінде "салқындық тізбегінің" талаптарын сақтаумен айқындалады;
4) инъекцияға арналған лиофилиздендірілген вакцинаның немесе препараттың әрбір сауытын асептика техникасын сақтай отырып, жеке бір реттік шприцпен еріту;
5) нұсқаулықта өзгеше айтылмаса, еріту кезінде вакцина ерітіндісінің толық көлемін пайдалану;
6) вакцинаны еріткеннен кейін сауыт тығынынан инені дереу алып тастау;
7) вакцинаны егу орны мен техникасын сақтау;
8) вакцинаны егу орнын өңдеуге арналған мақта немесе дәке шариктерді спиртте емес, құрғақ күйде сақтау;
9) вакцина бар сауыт тығынын және вакцинаны егу орнын өңдеу үшін жекелеген мақта немесе дәке шариктерді пайдалану;
10) иммундау жүргізетін медицина қызметкерінің (бұдан әрі - вакцинатор) қолдары жарақаттанғанда бір реттік қолғапты пайдалану;
11) иммундаудың барлық мәселелері, оның ішінде иммундаудың қауіпсіз практикасы жөнінде вакцинаторларды білімін растайтын, егу жүргізуге рұқсат анықтамасын бере отырып, жыл сайын аумақтық мемлекеттік санитарлық-эпидемиологиялық қадағалау және денсаулық сақтау басқармаларының комиссиясы өткізетін даярлау;
12) егу алдында егілетін адамды дәрігерлік қарау;
13) ата-аналарына алдын ала хабарлағаннан кейін балалар мен жасөспірімдерді, оның ішінде балалар бақшасына, мектептерге, колледждерге баратындарды егуді жүргізу.
12. Шприцтің стерилдігі мыналармен қамтамасыз етілуі тиіс:
1) ҚЖҚ және шприцтерді сақтау үшін жеке үй-жай бөлумен;
2) шприцті жарамды мерзімінен өткенге дейін пайдаланумен;
3) шприц орамын пайдалану алдында ғана ашумен.
13. Вакцинатор үшін қауіпсіз инъекция мыналар арқылы қол жеткізілуі тиіс:
1) кездейсоқ піспелеудің алдын алу;
2) инелі шприцтің вакцинатор қолында болу уақытын азайту;
3) егу жүргізуге арналған жұмыс орнын ұтымды ұйымдастыру;
4) инъекция жасау кезінде баланы дұрыс орналастыру;
5) егу кабинеттерін вакциналармен, ӨБ (ӨҚ) шприцтермен және ҚЖҚ кешенді жабдықтау принциптерін сақтау;
6) ҚЖҚ инъекция жүргізу орнына жақын орнықты жерге/үстелге орналастыру;
7) пайдаланылған шприцтер мен инелерді инъекциядан кейін дереу, алдын ала жумай, заразсыздандырмай, бөлшектемей және бұзбай ҚЖҚ тастау;
8) жарақатқа әкелуі мүмкін қажетсіз әрекетті жасамау;
9) ҚЖҚ төрттен үш бөлігіне дейін немесе белгісіне дейін толтырылғанда жабу;
10) толтырылған ҚЖҚ жою;
11) пайдаланылған шприцтермен толтырылған ҚЖҚ уақытша сақтау үшін орын бөлу.
14. Халық пен қоршаған орта үшін инъекцияның қауіпсіздігі тек пайдаланылған шприцтер мен инелерді ғана жинайтын ҚЖҚ-ны қолдану, оларды уақытша сақтау орнына тасымалдау және кейіннен қалдықтарды жою арқылы қамтамасыз етілуі тиіс.
15. Пайдаланылған шприцтері бар ҚЖҚ жоюдың мынадай әдістері пайдаланылады:
1) қоқыс өртейтін арнайы пештерде (инсинераторларда) орташа (800-1000 ⁰ C) және жоғары (>1000 ⁰ C) температурада өртеу;
2) салыстырмалы түрде жоғары емес температурада (< 400 ⁰ C) пештерде, ашық шұңқырларда немесе металл бөшкелерде өртеу. Өртеуге арналған орын тұрғын үй құрылыстарынан кемінде 50 метр қашықтықта таңдалады. Таңдалған орын қоршалуы керек. Қалдықтарды өртеуге арналған шұңқырдың диаметрі 1-2 метр, тереңдігі кемінде 1 метр болуы керек. Шприцтер мен инелердің жанбаған қалдықтары көмілуі керек. Металл бөшкелерде жануды үдету мақсатында қалдықтары бар ҚЖҚ-тар арасына қағаз немесе басқа тез тұтанатын заттар салынуы керек, ал бөшкенің үстіне күл тастамасының көлемін азайту үшін ұсақ ұялы металл тор орналастырылады. Күл қалдығы көмілуі керек;
3) пайдаланылған шприцтері бар ҚЖҚ жинау, тасымалдау және өртеу жауапты және дайындалған медицина қызметкерінің бақылауымен жүргізіледі. Пайдаланылған шприцтерді жинауға, уақытша сақтауға, тасымалдауға және өртеуге байланысты жұмыстарға осы жұмысты орындаудың қауіпсіз техникасы жөнінде арнайы дайындықтан өткен адамдар жіберіледі.
16. Қауіпсіз иммундау практикасын бағалау критерийлеріне мыналар жатады:
1) денсаулық сақтау жүйесінің әрбір деңгейінде санитарлық-эпидемиологиялық ережелер мен нормаларға сәйкес келетін егу пункттерінің, кабинеттерінің үлес салмағы - кемінде 90%;
2) медицина ұйымдарына вакцина ӨБ (ӨҚ) шприцтер мен ҚЖҚ партиясының барабар жеткізілуінің үлес салмағы - 100%;
3) жыл бойы иммундау жөніндегі барлық жоспарлы іс-шараларды жүргізу үшін жалпы сатып алынғандардың ішіндегі ӨБ (ӨҚ) шприцтердің үлес салмағы - кемінде 90%;
4) инъекциялық қалдықтарды қауіпсіз жоюды қамтамасыз ететін медицина ұйымдарының үлес салмағы - кемінде 80%.".

2. Қазақстан Республикасы денсаулық сақтау министрлігінің Мемлекеттік санитарлық-эпидемиологиялық қадағалау комитеті (А.А. Белоног) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін қамтамасыз етсін.

3. Қазақстан Республикасы денсаулық сақтау министрлігінің Ұйымдастыру-құқықтық қамтамасыз ету департаменті осы бұйрықтың Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгенінен кейін оның ресми жариялануын қамтамасыз етсін.

4. Осы бұйрықтың орындалуын бақылауды өзіме қалдырамын.

5. Осы бұйрық ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.

Министрдің
міндетін атқарушы

О внесении изменений и дополнений в приказ Министра здравоохранения Республики Казахстан от 17 июня 2004 года N 484 "О работе с вакцинами и другими медицинскими иммунобиологическими препаратами"

Приказ и.о. Министра здравоохранения Республики Казахстан от 11 июня 2007 года N 358. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 5 июля 2007 года N 4789. Утратил силу приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан от 12 ноября 2009 года № 702

Сноска. Утратил силу приказом Министра здравоохранения РК от 12.11.2009 № 702 (порядок введения в действие см. п. 5).

В соответствии с подпунктом 10) статьи 7 и подпунктом 13) статьи 17 Закона Республики Казахстан "О санитарно-эпидемиологическом благополучии населения", в целях совершенствования нормативных правовых актов в области санитарно-эпидемиологического благополучия населения, ПРИКАЗЫВАЮ :

1. Внести в приказ Министра здравоохранения Республики Казахстан от 17 июня 2004 года N 484 "О работе с вакцинами и другими медицинскими иммунобиологическими препаратами" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов N 2950, опубликован в Журнале "Фармация Казахстана", 2004 год N 8) следующие изменения и дополнения:
в пункте 4 слова "(Байсеркину Б.С.)" заменить словами "(Белоног А.А.)";
в приложении 2 к указанному приказу:
пункт 1 изложить в следующей редакции:
"1. Основные термины и определения, используемые в настоящих санитарных правилах и нормах:
1) безопасная иммунизация - отсутствие при проведении профилактических прививок вредного воздействия на здоровье пациента, медицинского работника, осуществляющего иммунизацию, а также населения и окружающей среды;
2) коробки (контейнеры) для безопасного сбора и уничтожения (далее - КБУ) - водостойкие и непрокалываемые емкости для сбора и безопасного хранения использованных шприцев и игл до их утилизации;
3) поствакцинальные осложнения - клинические проявления тяжелых, стойких нарушений состояния здоровья, возникшие вследствие профилактических прививок, требующие реанимационных мер (повышение температуры тела свыше 40 ^о С, анафилактический шок, афебрильные судороги, менингит);
4) самоблокирующийся (далее - СБ) шприц - шприц, который после одной инъекции автоматически блокируется и становится непригодным для повторного использования;
5) саморазрушающийся (далее - СР) шприц - шприц, который после одной инъекции приходит в негодность в связи с отламыванием поршня.";
дополнить пунктами 11-16 следующего содержания:
"11. В целях безопасности иммунизации для прививаемого должны обеспечиваться:
1) использование стерильного СБ или СР шприца;
2) уничтожение шприца и иглы с нарушенной целостностью упаковки, с истекшим сроком хранения или при условиях, способствующих нарушению стерильности до применения шприца;
3) применение качественных и безопасных вакцин, что определяется регистрацией их в Республике Казахстан, а также соблюдением требований "холодовой цепи" при транспортировке и хранении вакцин;
4) разведение каждого флакона лиофилизированной вакцины или препарата для инъекции индивидуальным одноразовым шприцем с соблюдением асептической техники;
5) использование полного объема растворителя к вакцине при разведении, если другое не оговорено в инструкции;
6) удаление иглы из пробки флакона сразу после разведения вакцины;
7) соблюдение техники и места введения вакцины;
8) хранение ватных или марлевых шариков для обработки места введения вакцины в сухом виде, а не в спирте;
9) использование для обработки пробок флакона с вакциной и места введения вакцины отдельными ватными или марлевыми шариками;
10) использование одноразовых перчаток при наличии порезов на руках медицинского работника, проводящего иммунизацию (далее - вакцинатора);
11) ежегодная подготовка вакцинаторов по всем вопросам иммунизации, в том числе по безопасной практике иммунизации, с подтверждением знаний выдачей справки о допуске к проведению прививок, проводимой комиссией территориальных управлений государственного санитарно-эпидемиологического надзора и здравоохранения;
12) врачебный осмотр прививаемого непосредственно перед прививкой;
13) проведение прививок детям и подросткам, в том числе посещающим детские сады, школы, колледжи, после предварительного оповещения родителей.
12. Стерильность шприца должна обеспечиваться:
1) выделением отдельного помещения для хранения шприцев и КБУ;
2) использованием шприца до истечения срока годности;
3) вскрытием упаковки непосредственно перед использованием шприца.
13. Безопасность инъекций для вакцинаторов должна достигаться:
1) предупреждением случайных уколов;
2) сокращением времени нахождения шприца с иглой в руках вакцинатора;
3) рациональной организацией рабочего места для проведения прививок;
4) правильным положением ребенка во время инъекции;
5) соблюдением принципа комплексного снабжения прививочных кабинетов вакцинами, СБ (СР) шприцами и КБУ;
6) расположением КБУ на устойчивой поверхности/столе близко от места непосредственного проведения инъекции;
7) сбрасыванием использованного шприца с иглой в КБУ немедленно после инъекции, без предварительного промывания, дезинфекции, разбора и деформирования использованного шприца;
8) исключением ненужной манипуляции, которые могут привести к травме;
9) закрытием КБУ при ее заполнении на три четверти (или до отметки);
10) уничтожением заполненных КБУ;
11) выделением места для временного хранения КБУ, заполненных использованными шприцами.
14. Безопасность инъекций для населения и окружающей среды должна обеспечиваться использованием КБУ для сбора только использованных шприцев и игл, транспортировка их на места временного хранения с последующим уничтожением отходов.
15. Должны использоваться следующие методы уничтожения КБУ с использованными шприцами:
1) сжигание в специальных мусоросжигательных печах (инсинераторах) при средних (800-1000 ^o C) и высоких (>1000 ^o C) температурах;
2) сжигание при относительно невысоких температурах (< 400 ^o C) в печах, открытых ямах или металлических бочках. Место для сжигания выбирается на расстоянии не менее 50 метров от жилых построек. Выбранный участок должен быть огорожен. Яма для сжигания отходов должна быть 1-2 метра в диаметре и не менее 1 метра глубины. Несгоревшие остатки игл и шприцев должны быть захоронены. В целях ускорения горения в металлических бочках между КБУ с отходами должны прокладываться бумага или другие легковоспламеняющиеся материалы, а поверх бочки устанавливаться мелкоячеистая металлическая решетка, для уменьшения количества зольных выбросов. Зольный остаток должен быть захоронен;
3) сбор, транспортировка и сжигание КБУ с использованными шприцами должно происходить под присмотром ответственного и подготовленного работника. К работам, связанным со сбором, временным хранением, транспортировкой и сжиганием использованных шприцев должны допускаться лица, прошедшие специальную подготовку по безопасной технике выполнения этих работ.
16. К критериям оценки безопасной практики иммунизации должны относиться:
1) удельный вес прививочных пунктов, кабинетов, соответствующих санитарно-эпидемиологическим правилам и нормам на каждом уровне системы здравоохранения - не менее 90%;
2) удельный вес адекватных поставок партии вакцин, СБ (СР) шприцев и КБУ в медицинские организации - 100%;
3) удельный вес СБ (СР) шприцев в общем числе закупленных для проведения всех плановых мероприятий по иммунизации на протяжении года - не менее 90%;
4) удельный вес медицинских организаций обеспечивающих безопасное уничтожение инъекционных отходов - не менее 80%.".

2. Комитету государственного санитарно-эпидемиологического надзора Министерства здравоохранения Республики Казахстан (Белоног А.А.) обеспечить государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан.

3. Департаменту организационно-правового обеспечения Министерства здравоохранения Республики Казахстан (Мухамеджанов Ж.М.) направить настоящий приказ на официальное опубликование после его государственной регистрации.

4. Контроль за исполнением настоящего приказа оставляю за собой.

5. Настоящий приказ вводится в действие со дня официального опубликования.

И.о. министра