Қосалқы бухгалтерлік есепті және Қазақстан Республикасының қаржы нарығының жекелеген субъектілерінің автоматтандырылған ақпарат жүйесіне ендірілген Бас бухгалтерлік кітапты жүргізу туралы

Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Басқармасының 2007 жылғы 20 шілдедегі N 80 Қаулысы. Қазақстан Республикасының Әділет Министрлігінде 2007 жылғы 14 тамызда нормативтік құқықтық кесімдерді мемлекеттік тіркеудің тізіліміне N 4868 болып енгізілді. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2012 жылғы 24 тамыздағы № 272 Қаулысымен

      Ескерту. Қаулының күші жойылды - ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 2012.08.24 № 272 (2013.01.01 бастап қолданысқа енгізіледі) Қаулысымен.

      Қолданушылардың назарына!!!
      Қаулының қолданысқа енгізілу тәртібін  3-тармақтан қараңыз.

      Қазақстан Республикасы қаржы нарығының жекелеген субъектілері үшін бухгалтерлік есепті жүргізуді автоматтандыруға қойылатын талаптарды белгілеу мақсатында Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Басқармасы  ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:

      1. Банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдар, бағалы қағаздар нарығының кәсіби қатысушылары, арнайы қаржы компаниялары және ипотекалық ұйымдар (бұдан әрі - ұйымдар) мынадай талаптарды орындасын:
      1) мынадай талаптар сақталған кезде жүргізілетін барлық операциялар бойынша қосалқы бухгалтерлік есепті жүргізуді қамтамасыз етсін:
      жүргізілетін барлық операцияларды бухгалтерлік есепте көрсетудің тәртібін реттейтін бекітілген ішкі құжаттардың болуы;
      клиенттермен жұмысты жүзеге асыру үшін, жүргізілген операцияларды алынған бастапқы құжаттар негізінде қосалқы бухгалтерлік есепте тіркеу үшін жауапты ұйымдардың тиісті бөлімшелерінің жұмыс тәртібін реттейтін бекітілген ішкі құжаттардың болуы;
      жүргізілетін барлық операциялар бойынша, оның ішінде есеп айырысу кассалық операциялары, кірістер мен шығыстар, кадрлар және жалақы, негізгі құрал-жабдықтар, тауар-материалдық құндылықтар (қорлар), бағалы қағаздар, салымдар, дебиторлық және кредиторлық берешектер, бюджет және бюджеттік бақылау бойынша, сондай-ақ банк операцияларының жекелеген түрлері, бағалы қағаздар нарығындағы кәсіби қызмет және Қазақстан Республикасы қаржы нарығының жекелеген субъектілерінің басқа қызметі бойынша қосалқы модульдердің болуы;
      автоматтандырылған ақпарат жүйесіне ендірілген негізгі операциялар бойынша жеке және жүргізілетін барлық операциялар бойынша өзге қызметтің жеке қосалқы бухгалтерлік журналдарының (шарттарды (операцияларды) тіркеу журналдарын қоса алғанда) болуы;
      автоматтандырылған ақпарат жүйесіне ендірілген жүргізілетін барлық операциялар бойынша кодтардың болуы;
      клиенттердің карточкаларын тіркеу кітабын және қосалқы бухгалтерлік есептің жеке шоттарын тіркеу кітабын орталықтан жүргізу;
      2) автоматтандырылған ақпарат жүйесіне ендірілген Бас бухгалтерлік кітапты барлық филиалдарды және өкілдіктерді (олар бар болса) ескере отырып, мынадай талаптармен жүргізуді қамтамасыз етсін:
      Бухгалтерлік есептің Шоттар жоспарын қарау, түзету, ауыстыру мүмкіндігі және бухгалтерлік есептің бірнеше Шоттар жоспарын қолдау;
      Бас бухгалтерлік кітаптың деректерін қосалқы бухгалтерлік есептің деректерінен бөлек сақтау;
      Бас бухгалтерлік кітаптың шоттар бойынша тарихын Бас бухгалтерлік кітаптың шоттары бойынша деректерді қалпына келтіру мүмкіндігімен кемінде бес жыл сақтау;
      Бас бухгалтерлік кітаптың бухгалтерлік жазбаларын қосалқы бухгалтерлік есептің жан-жақты ақпаратына (негізінде осы жазбалар қалыптастырылған шарттарға, журналдарға, төлем және басқа құжаттарға) кірумен қарау мүмкіндігі;
      жүргізілген операцияларды бухгалтерлік есепте көрсету дұрыстығын автоматтандырылған ақпарат жүйесінде бухгалтерлік жазбаларға рұқсат беру (бекіту) жүйесін (сатысын) құру және ұйым қызметкерлерінің өкілеттіктерін шектеу арқылы бақылау;
      өндірілетін деректердің толық болуын бақылау (функциялар немесе операциялар барлық жолдар толық толтырылмай орындалған жағдайда автоматтандырылған ақпарат жүйесі тиісті хабарлама беруі тиіс);
      қаржылық және өзге есептілікті, оның ішінде шоғырландырылған қаржылық есептілікті Бас бухгалтерлік кітаптың деректері негізінде орталықтан қалыптастыру;
      қосалқы бухгалтерлік есептің есепке алу операцияларын Бас бухгалтерлік кітапта нақты уақыт режимінде немесе пакеттік режимде көрсету;
      бөлімшелер, филиалдар (олар бар болса) жүргізетін барлық операциялардың, оның ішінде кірістер мен шығыстардың, кадрлардың және жалақының, негізгі құрал-жабдықтардың, тауар-материалдық құндылықтардың (қорлардың), бағалы қағаздардың, салымдардың, дебиторлық және кредиторлық берешектердің бухгалтерлік есебін орталықтан жүргізу.

      2. Осы тармақтың екінші абзацында көрсетілген ұйымдарды қоспағанда, ұйымдар 2009 жылғы 31 желтоқсанға дейінгі мерзімде өздерінің автоматтандырылған ақпарат жүйелерін осы қаулының 1-тармағында көрсетілген талаптарға сәйкес келтірсін.
      2007 жылғы 1 қаңтардан кейін құрылған ұйымдар өздерінің автоматтандырылған ақпарат жүйесін осы қаулының 1-тармағында көрсетілген талаптарға Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелген күннен бастап екі жыл ішінде сәйкес келтірсін.

      3. Осы қаулы Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелген күннен бастап он төрт күн өткеннен кейін қолданысқа енгізіледі.

      4. Бухгалтерлік есеп департаменті (Шалғымбаева Н.Т.):
      1) Заң департаментімен (Шәріпов С.Б.) бірлесіп осы қаулыны Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуден өткізу шараларын қабылдасын;
      2) осы қаулы Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелген күннен бастап он күндік мерзімде оны Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің орталық аппаратының мүдделі бөлімшелеріне, аумақтық филиалдарына, банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдарға, бағалы қағаздар нарығының кәсіби қатысушылары, арнайы қаржы компанияларына және ипотекалық ұйымдарға Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігіне және»"Қазақстан қаржыгерлерінің қауымдастығы"»заңды тұлғалар бірлестігіне жіберсін.

      5. Осы қаулының орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Төрағасының орынбасары Г.З. Айманбетоваға жүктелсін.

       Ұлттық Банк Төрағасы

О ведении вспомогательного бухгалтерского учета и Главной бухгалтерской книги, внедренной в автоматизированной информационной системе отдельными субъектами финансового рынка Республики Казахстан

Постановление Правления Национального Банка Республики Казахстан от 20 июля 2007 года № 80. Зарегистрировано в Министерстве юстиции Республики Казахстан 14 августа 2007 года № 4868. Утратил силу постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 24 августа 2012 года № 272

      Сноска. Утратил силу постановлением Правления Национального Банка РК от 24.08.2012 № 272 (вводится в действие с 01.01.2013).

      В целях установления требований к автоматизации ведения бухгалтерского учета для отдельных субъектов финансового рынка Республики Казахстан Правление Национального Банка Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:

      1. Организациям, осуществляющим отдельные виды банковских операций, профессиональным участникам рынка ценных бумаг, специальным финансовым компаниям и ипотечным организациям (далее - организации) выполнить следующие требования:
      1) обеспечить ведение вспомогательного бухгалтерского учета по всем совершаемым операциям при соблюдении следующих условий:
      наличие утвержденных внутренних документов, регламентирующих порядок отражения в бухгалтерском учете всех совершаемых операций;
      наличие утвержденных внутренних документов, регламентирующих порядок работы соответствующих подразделений организаций, ответственных за осуществление работы с клиентами, за регистрацию совершенных операций во вспомогательном бухгалтерском учете на основании полученных первичных документов;
      наличие вспомогательных модулей по всем совершаемым операциям, в том числе расчетно-кассовым операциям, доходам и расходам, кадрам и заработной плате, основным средствам и товарно-материальным ценностям (запасам), ценным бумагам, вкладам, дебиторской и кредиторской задолженностям, бюджету и бюджетному контролю, а также по отдельным видам банковских операций, профессиональной деятельности на рынке ценных бумаг и другой деятельности отдельных субъектов финансового рынка Республики Казахстан;
      наличие вспомогательных бухгалтерских журналов (включая журналы регистрации договоров (операций) отдельно по основным операциям и прочей деятельности по всем совершаемым операциям, внедренных в автоматизированную информационную систему;
      наличие кодов по всем совершаемым операциям, внедренных в автоматизированную информационную систему;
      централизованное ведение книги регистрации карточек клиентов и книги регистрации лицевых счетов вспомогательного бухгалтерского учета;
      2) обеспечить ведение Главной бухгалтерской книги, внедренной в автоматизированной информационной системе с учетом всех филиалов и представительств (при их наличии) на следующих условиях:
      возможность просмотра, корректировки, замены Плана счетов бухгалтерского учета и поддержание нескольких Планов счетов бухгалтерского учета;
      хранение данных Главной бухгалтерской книги отдельно от данных вспомогательного бухгалтерского учета;
      хранение истории по счетам Главной бухгалтерской книги не менее пяти лет с возможностью восстановления данных по счетам Главной бухгалтерской книги;
      возможность просмотра бухгалтерских записей Главной бухгалтерской книги с доступом к детальной информации вспомогательного бухгалтерского учета (договорам, журналам, платежным и другим документам, на основании которых эти записи формировались);
      контроль правильности отражения совершенных операций в бухгалтерском учете путем создания системы (иерархии) санкционирования (утверждения) бухгалтерских записей в автоматизированной информационной системе и определения ограничений полномочий работников организации;
      контроль полноты вводимых данных (в случае выполнения функций или операции без полного заполнения всех полей автоматизированная информационная система должна выдавать соответствующее уведомление);
      централизованное формирование финансовой и иной отчетности, в том числе консолидированной финансовой отчетности, на основании данных Главной бухгалтерской книги;
      отражение учетных операций вспомогательного бухгалтерского учета в Главной бухгалтерской книге в режиме реального времени или в пакетном режиме;
      централизованное ведение бухгалтерского учета всех совершаемых подразделениями, филиалами (в случае их наличия) операций, в том числе доходов и расходов, кадров и заработной платы, основных средств и товарно-материальных ценностей (запасов), ценных бумаг, вкладов, дебиторской и кредиторской задолженностей.

      2. Организациям, за исключением организаций, указанных в абзаце втором настоящего пункта, в срок до 31 декабря 2009 года привести свои автоматизированные информационные системы в соответствие с требованиями, указанными в пункте 1 настоящего постановления.
      Организациям, созданным после 1 января 2007 года, привести свои автоматизированные информационные системы в соответствие с требованиями, указанными в пункте 1 настоящего постановления, в течение двух лет со дня государственной регистрации в Министерстве юстиции Республики Казахстан.

      3. Настоящее постановление вводится в действие по истечении четырнадцати дней со дня государственной регистрации в Министерстве юстиции Республики Казахстан.

      4. Департаменту бухгалтерского учета (Шалгимбаева Н.Т.):
      1) совместно с Юридическим департаментом (Шарипов С.Б.) принять меры к государственной регистрации в Министерстве юстиции Республики Казахстан настоящего постановления;
      2) в десятидневный срок со дня государственной регистрации в Министерстве юстиции Республики Казахстан настоящего постановления довести его до сведения заинтересованных подразделений центрального аппарата, территориальных филиалов Национального Банка Республики Казахстан, организаций, осуществляющих отдельные виды банковских операций, профессиональных участников рынка ценных бумаг, специальных финансовых компаний и ипотечных организаций, Агентства Республики Казахстан по регулированию и надзору финансового рынка и финансовых организаций и Объединения юридических лиц "Ассоциация финансистов Казахстана".

      5. Контроль за исполнением настоящего постановления возложить на заместителя Председателя Национального Банка Республики Казахстан Айманбетову Г.З.

      Председатель
      Национального Банка