Табиғат қорғау мекемелерінде ғылыми қызмет және ғылыми зерттеулер ұйымдастыру және жүргізу қағидасын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2012 жылғы 13 наурыздағы № 25-02-01/94 Бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2012 жылы 25 мамырда № 7680 тіркелді.

"Ерекше қорғалатын табиғи аумақтар туралы" Қазақстан Республикасының 2006 жылғы 7 шілдедегі Заңының 8-бабының 6-1) тармақшасына сәйкес, БҰЙЫРАМЫН:

1. Қоса беріліп отырған Табиғат қорғау мекемелерінде ғылыми қызмет және ғылыми зерттеулер ұйымдастыру және жүргізу қағидасы бекітілсін.

2. Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігі Орман және аңшылық шаруашылығы комитеті заңнамада белгіленген тәртіпте осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін және оның ресми жариялануын қамтамасыз етсін.

3. Осы бұйрық алғаш рет ресми жарияланған күнінен кейін он күнтізбелік күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Министр

А. Мамытбеков

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасы

Білім және ғылым министрінің м.а.

2012 жылғы 26 сәуір

________________ М. Орынханов

Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2012 жылғы 13 наурыздағы № 25-02-01/94 бұйрығымен бекітілген

Табиғат қорғау мекемелерінде ғылыми қызмет және ғылыми
зерттеулер ұйымдастыру және жүргізу қағидасы
1-тарау. Жалпы ережелер

Ескерту. 1-тараудың атауы жаңа редакцияда - ҚР Экология және табиғи ресурстар министрінің 17.06.2024 № 124 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1. Табиғат қорғау мекемелерінде ғылыми қызмет және ғылыми зерттеулер ұйымдастыру және жүргізу қағидасы (бұдан әрі – Қағида) "Ерекше қорғалатын табиғи аумақтар туралы" Қазақстан Республикасының 2006 жылғы 7 шілдедегі Заңының 8-бабының 6-1) тармақшасына сәйкес әзірленді және табиғи мемлекеттік табиғи қорықтарда, мемлекеттік ұлттық табиғи парктерде, мемлекеттік табиғи резерваттарда, мемлекеттік өңірлік табиғи парктерде (бұдан әрі – табиғат қорғау мекемелері) ғылыми қызметтің тәртібін айқындайды.

2. Табиғат қорғау мекемелерінде ғылыми қызмет Табиғат жылнамасын жүргізуді қоса алғанда, мемлекеттік табиғи-қорық қорының табиғи кешендері мен объектілерін зерттеу жөнінде тұрақты жүйелі бақылаулар, табиғи процестердің мониторингін ұйымдастыру, сондай-ақ мемлекеттік табиғи-қорық қорының биологиялық әртүрлілігін сақтаудың, экологиялық жүйелері мен объектілерін қалпына келтірудің ғылыми негіздері мен әдістерін әзірлеу жолымен жүзеге асырылады.

2-тарау. Ғылыми қызмет және ғылыми зерттеулер ұйымдастыру тәртібі

Ескерту. 2-тараудың атауы жаңа редакцияда - ҚР Экология және табиғи ресурстар министрінің 17.06.2024 № 124 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

3. Табиғат қорғау мекемелерінде ғылыми қызметті ұйымдастыру және жүргізу үшін қажетті үй-жайлармен және материалдық-техникалық құралдармен қамтамасыз етілетін ғылыми құрылымдық бөлімшелер жұмыс істейді.

4. Ғылыми ұйымдар мен жекелеген ғалымдар ерекше қорғалатын табиғи аумақтар саласындағы уәкілетті органмен (бұдан әрі – уәкілетті орган) келісім бойынша ерекше қорғалатын табиғи аумақтарда табиғат қорғау мекемесінің әкімшілігімен шарттық негізде ғылыми зерттеулер жүргізеді.

5. Ерекше қорғалатын табиғи аумақ пен оның күзет аймағындағы табиғи кешендерді, биологиялық әртүрлілікті сақтаумен және оларды экологиялық-ағарту, ғылыми, туристік, рекреациялық және шектеулі шаруашылық мақсаттарда пайдалануды реттеумен байланысты ғылыми есептіліктерді, жоспарларды, ғылыми-практикалық ұсыныстарды, мәселелерді қарау және бекіту үшін табиғат қорғау мекемелерінде ғылыми-техникалық кеңестер (бұдан әрі – ҒТК) құрылады, олардың құрамына басқа ұйымдардың ғылыми қызметкерлері мен мамандары енуі мүмкін.

6. Ғылыми зерттеулердің тиімділігін жақсарту мен кадрлық және ғылыми-техникалық әлеуетті күшейту мақсатында табиғат қорғау мекемелері ғылыми ұйымдармен, жоғары оқу орындарымен бірлесіп жұмыс істейді.

7. Табиғат қорғау мекемелерінде ғылыми қызметтің негізгі бағыттары:

1) табиғи кешендерді (экожүйелерді, өсімдіктер қауымдастықтарын, геологиялық және гидрологиялық объектілер) түгендеу;

2) өсімдіктер мен жануарлар дүниесінің алуан түрлі таксономикалық топтарының биологиялық әртүрлілік объектілерін түгендеу;

3) шарбақ ішінде ұстауды қоса алғанда, жануарлар мен өсімдіктерді қайта жерсіндіру мен жерсіндіру мәселелері;

4) табиғи объектілерді табиғаттан алудың жол берілетін көлемін анықтауды қоса алғанда, табиғи ресурстарды ұтымды пайдалану тәсілдерін зерделеу;

6) табиғи әсерлердің де, тікелей немесе жанама антропогендік және технологиялық әсерлердің де нәтижесінде ерекше қорғалатын табиғи аумақтардың табиғи кешендерінде болып жататын барлық өзгерістерді тіркеу мақсатында табиғи процестердің мониторингін жүзеге асыру, нәтижелерін Табиғат жылнамасында тіркеу;

7) экологиялық-ағарту, ғылыми, туристік, рекреациялық және шектеулі шаруашылық мақсаттарда табиғи кешендерді, биологиялық әртүрлілікті, ағзалардың жекелеген түрлері мен топтарын қорғауды жақсарту, ұтымды пайдалану және қалпына келтіру, ерекше қорғалатын табиғи аумақ пен оның күзет аймағын пайдалануды реттеу бойынша ғылыми-практикалық ұсыныстар әзірлеу болып табылады.

8. Табиғат қорғау мекемесінің ғылыми қызметін жоспарлау Қазақстан Республикасы "Ерекше қорғалатын табиғи аумақтар" Занының 41-бабы 3-тармағының ғылым және ғылыми-техникалық қызмет саласындағы уәкілетті органмен келісім бойынша уәкілетті орган бекітетін осы Қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес нысан бойынша ғылыми-зерттеу жұмыстарының жоспарларына (бұдан әрі – Жоспар) сәйкес жүзеге асырылады.

Ескерту. 8-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Экология және табиғи ресурстар министрінің 17.06.2024 № 124 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

9. Жоспарға сәйкес табиғат қорғау мекемесі мынандай құжаттар әзірлейді:

1) осы Қағидаға 2-қосымшаға сәйкес табиғат қорғау мекемесінің ғылыми зерттеулер бағдарламалары;

2) осы Қағидаға 3-қосымшаға сәйкес бір жылға арналған табиғат қорғау мекемесінің ғылыми зерттеулер жоспары;

3) осы Қағидаға 4-қосымшаға сәйкес бір жылға арналған ғылыми

жұмыстардың жеке күнтізбелік жоспары.

10. Тиісті негіздеме мен табиғат қорғау мекемесінің ҒТК шешімі болған жағдайда ғылым және ғылыми-техникалық қызмет саласындағы уәкілетті органмен келісім бойынша Жоспарға өзгерістер мен толықтырулар енгізуге болады.

Ескерту. 10-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Экология және табиғи ресурстар министрінің 17.06.2024 № 124 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

3-тарау. Ғылыми жұмыстар жүргізу тәртібі

Ескерту. 3-тараудың атауы жаңа редакцияда - ҚР Экология және табиғи ресурстар министрінің 17.06.2024 № 124 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

11. Табиғат қорғау мекемесінде ғылыми жұмыс мынадай тәртіппен жүргізіледі:

1) әзірлік кезеңі – далалық кезеңді жүргізуге дайындық кезеңі;

2) далалық кезең – ғылыми тақырып жүргізу үшін материалдар жинау кезеңі;

3) камералдық кезең – далалық байқаулардың жиналған материалдарын өңдеу кезеңі;

4) есептік кезең – аралық және қорытынды есептер беру кезеңі.

12. Әзірлік кезеңі ғылыми жетекшімен консультациялар өткізуді, жұмыс тақырыбы бойынша бар ғылыми ақпаратты талдауды, зерттеулер әдістемелерін таңдауды қамтиды.

13. Далалық кезең зерттеліп отырған тақырып бойынша маршруттық тексерулер өткізу мен материалдар жинау үшін далалық жұмыстар мен экспедициялық сапарларды қамтиды. Далалық және экспедициялық сапарлар қауіпсіздік техникасы бойынша нұсқау өткізілгеннен кейін табиғат қорғау мекемесі директорының бұйрығымен бекітілетін ғылыми жұмыстардың күнтізбелік жоспарына, далалық сапарлардың кестесіне сәйкес жүзеге асырылады.

Далалық жұмыстар барысында далалық күнделіктер жүргізіледі, карталар сызылады, мүмкіндігінше фото және бейнематериалдары түсіріледі, ботаникалық, зоологиялық және басқа да материалдар жиналады.

Далалық байқаулардың материалдары сақталуға және табиғат қорғау мекемесінің ғылыми қорына берілуге жатады. Ботаникалық және зоологиялық жиналымдар гербарийлер мен зоологиялық қораптар түрінде ресімделіп, арнайы жабдықталған шкафтарда және/немесе үй-жайларда сақталады.

14. Камералдық өңдеу жиналған материалдары топтастыру табиғат қорғау мекемесінің зертханасында және/немесе тиісті шарт негізінде бөтен ғылыми ұйымның зертханасында жүргізіледі.

15. Ғылыми жұмыстар жүргізу қорытындылары бойынша табиғат қорғау мекемелері уәкілетті органға осы Қағидаларға 5-қосымшаға сәйкес нысан бойынша ғылыми-зерттеу жұмыстары туралы аралық жылдық және қорытынды есептер береді.

Аралық жылдық есеп жыл ішіндегі жұмыс нәтижелері бойынша келесі есептік жылдан кейінгі 1 сәуірден кешіктірмей уәкілетті органға ҒТК мәжілісінің хаттамасынан алынған тиісті көшірмемен беріледі.

Қорытынды есеп соңғы және жинақтаушы есеп болып табылады, ғылыми жұмыс аяқталған соң келесі есептік жылдан кейінгі 1 сәуірден кешіктірмей уәкілетті органға ҒТК мәжілісінің хаттамасынан алынған тиісті көшірмемен беріледі.

16. Табиғат қорғау мекемелері ғылыми жұмыстар жүргізумен қатар табиғи процестерге мониторинг жүргізеді және нәтижелерді Табиғат жылнамасында тіркейді.

Тұрақты стационарлық байқаулар жүргізуді табиғат қорғау мекемелерінің ғылыми қызметкерлері мен мемлекеттік инспекторлары арнайы бөлінген мониторингтік (метеорологиялық, фенологиялық, зоологиялық, ботаникалық және басқа да) алаңқайлар мен есептік маршруттарда жүзеге асырады.

17. Табиғат қорғау мекемелері уәкілетті органға есепті жылдан кейінгі 1 мамырдан кешіктірмей Табиғат жылнамасының кітабы түрінде жылдық есеп береді.

Табиғат жылнамасы жүргізіле бастағаннан бергі 5 жылғы кезең үшін де Табиғат қорғау мекемелері есепті жылдан кейінгі 1 мамырдан кешіктірмей уәкілетті органға Табиғат жылнамасының 5 жылдық кітабын береді.

Ерекше қорғалатын табиғи аумақтарда төтенше және дүлей күш құбылыстары орын алған жағдайда Табиғат жылнамасын жүргізу нәтижелері бойынша уәкілетті органға Табиғат жылнамасын жүргізу нәтижелері бойынша ерекше қорғалатын табиғи аумақтық табиғи кешендерінің өзгерістері туралы қосымша жедел ақпарат беріледі.

18. Ғылыми материалдарды табиғат қорғау мекемесі жылдық есептер, ұсыныстар, әдістемелік құралдар мен нұсқаулықтар, ғылыми журналдарда, ғылыми жинақтар мен кітаптарда, ғылыми-практикалық конференциялардың материалдарында және басқа ғылыми басылымдарда ғылыми мақалалар мен еңбектер жариялау үшін пайдаланады.

19. Табиғат қорғау мекемелері ғылыми жұмыстардың нәтижелері бойынша ғылыми журналдарда, ғылыми жинақтар мен кітаптарда, ғылыми- практикалық конференциялардың материалдарында және басқа да ғылыми басылымдарда ғылыми мақалалар жариялайды, сондай-ақ ғылыми конференцияларға қатысады.

Табиғат қорғау мекемелерінде ғылыми қызмет және ғылыми зерттеулер ұйымдастыру және жүргізу қағидасына 1-қосымша

Нысан

Келісілді Қазақстан Республикасы Ғылым және жоғары білім министрлігінің Ғылым комитеті __________________________ 20 жылғы " "

Қазақстан Республикасы Экология және табиғи ресурстар министрлігінің Орман шаруашылығы және жануарлар дүниесі комитеті төрағасының 20 жылғы " " №__________ бұйрығымен бекітілген

20____20____жылдарға арналған___________________________________

(табиғат қорғау мекемесінің атауы)

ҒЫЛЫМИ-ЗЕРТТЕУ ЖҰМЫСТАРЫНЫҢ ЖОСПАРЫ

Ескерту. 1-қосымша жаңа редакцияда - ҚР Экология және табиғи ресурстар министрінің 17.06.2024 № 124 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

№	Тақырып, бөлім атауы	Орындау мерзімі	Ғылыми жетекшілер	Жауапты орындаушылар	Жұмыстың қысқаша мазмұны	Күтілетін нәтижелер
1	2	3	4	5	6	7

_______________________________________________________________________

(табиғат қорғау мекемесінің атауы)

Ғылыми-техникалық кеңестің отырысында қаралды және мақұлданды

20 ____ жылғы "" _____________№_____ хаттама

Директор (Бас директор)

Ғылым жөніндегі директордың орынбасары (бас директордың орынбасары)

______________________________________________________

Табиғат қорғау мекемелерінде ғылыми қызмет және ғылыми зерттеулер ұйымдастыру және жүргізу қағидасына 2-қосымша

Нысан

БЕКІТЕМІН

__________________________________

(табиғат қорғау мекемесінің атауы)

директоры (бас директоры)

20 жылғы "__" __________

_________________________________________

(табиғат қорғау мекемесінің атауы)

20___ - 20___жылдарға арналған

ғылыми зерттеулер
БАҒДАРЛАМАСЫ

Тақырыбы ____________________________________________________________

Тақырыптың бөлімі ___________________________________________________

Бөлімнің жауапты орындаушысы(лары)

лауазымы, тегі, аты, әкесінің аты ___________________________________

(қолы)

Ғылыми жетекші (консультант) _______________________________________

(тегі, аты, әкесінің аты, лауазымы, ғылыми дәрежесі)

(ғылыми ұйымның мөрі және басшының қолы)

Бағдарламаның негізгі мәселелері:

1. Кіріспе (жұмыстың міндеттері мен мақсаттары, өзектілігі және т.б).

2. Отандық және шетелдік әдебиетке жасалған қысқаша шолу жасалған мәселенің зерттелуінің жай-күйі.

3. Ғылыми зерттеулер әдістемесі.

4. Бөлім бойынша жұмыстың мазмұны мен көлемі.

5. Күтілетін нәтижелер. Оларды пайдаланудың теориялық және практикалық маңызы.

6. Нәтижелерді ұсыну, есеп беру нысаны.

7. Күнтізбелік жұмыс жоспары.

Табиғат қорғау мекемелерінде ғылыми қызмет және ғылыми зерттеулер ұйымдастыру және жүргізу қағидасына 3-қосымша

Нысан

БЕКІТЕМІН

__________________________________

(табиғат қорғау мекемесінің атауы)

директоры (бас директоры)

20 жылғы "__" __________

_________________________________________

(табиғат қорғау мекемесінің атауы)

20____ жылға арналған

ғылыми зерттеулер
ЖОСПАРЫ

Тақырып______________________________________________________________

Бөлім________________________________________________________________

Орындаушы (лар)______________________________________________________

Жұмысты ұйымдастыру және іс-шаралар__________________________________

Күтілетін нәтижелер__________________________________________________

Директордың ғылым жөніндегі орынбасары

(ғылыми бөлімнің басшысы) _______________________________

(қолы, тегі, аты, әкесінің аты)

_____________________________Ғылыми-техникалық кеңесі мақұлдады

(табиғат қорғау мекемесінің атауы)

20 жылғы "__" _________ № ___ хаттама

Табиғат қорғау мекемелерінде ғылыми қызмет және ғылыми зерттеулер ұйымдастыру және жүргізу қағидасына 4-қосымша

Нысан

БЕКІТЕМІН

__________________________________

(табиғат қорғау мекемесінің атауы)

директоры (бас директоры)

20____ жылға арналған

ғылыми жұмыстардың жеке күнтізбелік жоспары

Тақырып________________________________________________________

Бөлім__________________________________________________________

Орындаушы (лар)________________________________________________

Бөлімдер бөліп көрсетілген жұмыс мазмұны	Жұмыстарды жүргізу орны	Жұмыстарды жүргізу мерзімі	Күтілетін нәтижелер
1	2	3	4

Бөлім _________________________________________________ 1. Далалық сапарлар кестесі

Айлар

қаңтар

ақпан

наурыз

сәуір

мамыр

маусым

шілде

тамыз

қыркүйек

қазан

қараша

желтоқсан

Сапарлар

2. Ғылыми зерттеулерді қамтамасыз ету жөніндегі шығындар сметасы

Шығындар көзі	Есеп-қисап	Сома (жылына)
Жиыны

3. Қажет материалдық-техникалық ресурстар тізбесі

Тізбе	Ескертпе

Директордың ғылым жөніндегі орынбасары

(ғылым бөлімінің басшысы)

________________________________

(қолы, тегі, аты, әкесінің аты)

Орындаушы ________________________________

(қолы, тегі, аты, әкесінің аты)

_____________________________Ғылыми-техникалық кеңесі мақұлдады

(табиғат қорғау мекемесінің атауы)

20__ жылғы "__" _________ № ____ хаттама

Табиғат қорғау мекемелерінде ғылыми қызмет және ғылыми зерттеулер ұйымдастыру және жүргізу қағидасына 5-қосымша

Нысан

Қазақстан Республикасы Экология және табиғи ресурстар министрлігі Орман шаруашылығы және жануарлар дүниесі комитеті ______________________________________________________ (табиғат қорғау мекемесінің атауы) мемлекеттік мекемесі

Ғылыми-техникалық кеңестің
отырысында мақұлданды
20 ___жылғы "___" ________ №

хаттама
ҒТК төрағасы
__________________________
(қолы, тегі, аты, әкесінің аты)

Ғылыми-зерттеу жұмысы туралы ЕСЕП

Ескерту. 5-қосымша жаңа редакцияда - ҚР Экология және табиғи ресурстар министрінің 17.06.2024 № 124 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

_____________________________________________тақырыбы бойынша

1-бөлім. ________жылға _"____________________________________________"

(бөлімнің атауы)

Жетекші, ғылыми дәрежесі, лауазымы: ___________________________________

(тегі, аты, әкесінің аты, қолы)

Орындаушы, ғылыми дәрежесі, лауазымы: ________________________________

(тегі, аты, әкесінің аты, қолы)

1. Мазмұны.

2. Кіріспе.

3. Зерттеудің мақсаттары мен міндеттері.

4. Жұмыс (ғылыми зерттеулер) әдістемесі, материалдар жинау орындары, іссапарлар маршруттары мен мерзімдері, зерттеулердің материалдық-техникалық қамтамасыз етілуі туралы мәліметтер.

5. Жұмыс нәтижелері (кестелер, сызбалар, фотоиллюстрациялар, суреттер қоса беріледі).

6. Тұжырымдар мен ғылыми-практикалық ұсынымдар.

7. Әдебиет (пайдаланылған ғылыми көздердің тізімі).

8. Қосымшалар.

Об утверждении Правил организации и ведения научной деятельности и научных исследований в природоохранных учреждениях

Приказ Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 13 марта 2012 года № 25-02-01/94. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 25 мая 2012 года № 7680.

В соответствии с подпунктом 6-1) статьи 8 Закона Республики Казахстан "Об особо охраняемых природных территориях" от 7 июля 2006 года, ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Утвердить прилагаемые Правила организации и ведения научной деятельности и научных исследований в природоохранных учреждениях.

2. Комитету лесного и охотничьего хозяйства Министерства сельского хозяйства Республики Казахстан в установленном законодательством порядке обеспечить государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан и его официальное опубликование.

3. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Министр	А. Мамытбеков
"СОГЛАСОВАНО"
И.о. Министра образования и науки
Республики Казахстан
от "	" ____________ 2012 года
________________ М. Орунханов

Утверждены приказом Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 13 марта 2012 года № 25-02-01/94

Правила
организации и ведения научной деятельности и научных
исследований в природоохранных учреждениях
Глава 1. Общие положения

Сноска. Заголовок главы 1 - в редакции приказа Министра экологии и природных ресурсов РК от 17.06.2024 № 124 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

1. Правила организации и ведения научной деятельности и научных исследований в природоохранных учреждениях (далее – Правила) разработаны в соответствии с подпунктом 6-1) статьи 8 Закона Республики Казахстан от 7 июля 2006 года "Об особо охраняемых природных территориях" и определяет порядок научной деятельности в государственных природных заповедниках, государственных национальных природных парках, государственных природных резерватах, государственных региональных природных парках (далее – природоохранные учреждения).

2. Научная деятельность в природоохранных учреждениях осуществляется путем организации стационарных системных наблюдений по изучению природных комплексов и объектов государственного природно-заповедного фонда, мониторинга природных процессов, включая ведение Летописи природы, а также разработки научных основ и методов сохранения биологического разнообразия, восстановления экологических систем и объектов государственного природно-заповедного фонда.

Глава 2. Порядок организации научной деятельности

Сноска. Заголовок главы 2 - в редакции приказа Министра экологии и природных ресурсов РК от 17.06.2024 № 124 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

3. Для организации и ведения научной деятельности в природоохранных учреждениях действуют научные структурные подразделения, которые обеспечиваются необходимыми помещениями и материально-техническими средствами.

4. Научные организации и отдельные ученые проводят на особо охраняемых природных территориях научные исследования на договорной основе с администрацией природоохранного учреждения по согласованию с уполномоченным органом в области особо охраняемых природных территориях (далее – уполномоченный орган).

5. Для рассмотрения и утверждения научных отчетов, планов, научно-практических рекомендаций, вопросов, связанных с сохранением и использованием природных комплексов, биоразнообразия, регулированием использования особо охраняемой природной территории и ее охранной зоны в эколого-просветительных, научных, туристских, рекреационных и ограниченных хозяйственных целях в природоохранных учреждениях создаются научно-технические советы (далее – НТС), в состав которых могут входить научные работники и специалисты других организаций.

6. В целях улучшения эффективности научных исследований и усиления кадрового и научно-технического потенциала природоохранные учреждения взаимодействуют с научными организациями, высшими учебными заведениями.

7. Основными направлениями научной деятельности в природоохранных учреждениях являются:

1) инвентаризация природных комплексов (экосистем, растительных сообществ, геологических и гидрологических объектов);

2) инвентаризация объектов биологического разнообразия различных таксономических групп растительного и животного мира;

3) вопросы реинтродукции и интродукции животных и растений, включая вольерное содержание;

4) изучение способов рационального использования природных ресурсов, включая определение допустимых объемов изъятия природных объектов из природы;

5) осуществление мониторинга природных процессов, фиксация результатов в Летописи природы с целью регистрации всех изменений, происходящих в природных комплексах особо охраняемых природных территорий, как в результате естественных, так и прямых или косвенных антропогенных и технологических воздействий;

6) разработка научно-практических рекомендаций по улучшению охраны, рациональному использованию и восстановлению природных комплексов, биологического разнообразия, отдельных видов и групп организмов, регулированию использования особо охраняемой природной территории и ее охранной зоны в эколого-просветительных, научных, туристских, рекреационных и ограниченных хозяйственных целях.

8. Планирование научной деятельности природоохранного учреждения осуществляется в соответствии с планами научно-исследовательских работ (далее – План) по форме согласно приложению 1 к настоящим Правилам. утверждаемым уполномоченным органом по согласованию с уполномоченным органом в области науки и научно-технической деятельности в соответствии с пунктом 3 статьи 41 Закона Республики Казахстан "Об особо охраняемых природных территориях.

Сноска. Пункт 8 - в редакции приказа Министра экологии и природных ресурсов РК от 17.06.2024 № 124 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

9. В соответствии с Планом природоохранным учреждением составляются следующие документы:

1) программы научных исследований природоохранного учреждения согласно приложению 2 к настоящим Правилам;

2) план научных исследований природоохранного учреждения на год согласно приложению 3 к настоящим Правилам;

3) индивидуальный календарный план научных работ на год согласно приложению 4 к настоящим Правилам.

10. Внесение изменений и дополнений в План допускается по согласованию с уполномоченным органом в области науки и научно-технической деятельности при наличии соответствующего обоснования и решения НТС природоохранного учреждения.

Сноска. Пункт 10 - в редакции приказа Министра экологии и природных ресурсов РК от 17.06.2024 № 124 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 3. Порядок ведения научных работ

Сноска. Заголовок главы 3 - в редакции приказа Министра экологии и природных ресурсов РК от 17.06.2024 № 124 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

11. Научная работа в природоохранном учреждении проводится в следующем порядке:

1) подготовительный этап – подготовка к проведению полевого этапа;

2) полевой этап – сбор материалов для ведения научной темы;

3) камеральный этап – обработка собранных материалов полевых наблюдений;

4) отчетный этап – представление промежуточных и итоговых отчетов.

12. Подготовительный этап включает консультации с научным руководителем, анализ существующей научной информации по теме работы, выбор методик исследований.

13. Полевой этап включает полевые работы и экспедиционные выезды для проведения маршрутного обследования и сбора материалов по исследуемой теме. Полевые и экспедиционные выезды осуществляются в соответствии с календарным планом научных работ, графиком полевых выездов, утверждаемых приказом руководителя природоохранного учреждения, после проведения инструктажа по технике безопасности.

В ходе полевых работ ведутся полевые дневники, карты, по возможности фото и видеоматериалы, собираются ботанические, зоологические и другие материалы.

Материалы полевых наблюдений подлежат сохранению и передаче в научный фонд природоохранного учреждения. Ботанические и зоологические сборы оформляются в виде гербария и зоологических коробок и хранятся в специально оборудованных шкафах и/или помещениях.

14. Камеральная обработка, обобщение собранных материалов производится в лаборатории природоохранного учреждения и/или в лаборатории сторонней научной организации на основании соответствующего договора.

15. По итогам проведения научных работ природоохранные учреждения представляют уполномоченному органу промежуточно-годовой и итоговый отчеты о научно-исследовательских работах по форме согласноприложению 5 к настоящим Правилам.

Промежуточно-годовой отчет представляется по результатам работы за год не позднее 1 апреля следующего за отчетным годом в уполномоченный орган с соответствующей выпиской из протокола заседания НТС.

Итоговый отчет является заключительным и обобщающим, представляется по завершению научной работы не позднее 1 апреля следующего за отчетным годом в уполномоченный орган с соответствующей выпиской из протокола заседания НТС.

16. Природоохранными учреждениями наряду с проведением научных работ осуществляется мониторинг природных процессов и фиксация результатов в Летописи природы.

Проведение стационарных системных наблюдений осуществляется научными сотрудниками и государственными инспекторами природоохранных учреждений на специально выделенных мониторинговых (метеорологических, фенологических, зоологических, ботанических и других) площадках и учетных маршрутах.

17. В уполномоченный орган природоохранными учреждениями не позднее 1 мая следующего за отчетным годом представляется годовой отчет в виде книги Летопись природы.

За период 5 лет с начала ведения Летописи природы природоохранными учреждениями также не позднее 1 мая следующего за отчетным годом в уполномоченный орган представляется 5-летняя книга Летопись природы.

Дополнительно при возникновении чрезвычайных и аномальных явлений, произошедших на особо охраняемых природных территориях в уполномоченный орган по результатам ведения Летописи природы представляется оперативная информация об изменениях природных комплексов особо охраняемой природной территории.

18. Научные материалы используются природоохранным учреждением в служебных целях для составления годовых отчетов, рекомендаций, методических пособий и указаний, публикации научных статей и трудов в научных журналах, в научных сборниках и книгах, в материалах научно-практических конференций и других научных изданиях.

19. Природоохранные учреждения по результатам научных работ публикуют научные статьи в научных журналах, в научных сборниках и книгах, в материалах научно-практических конференций и других научных изданиях, также принимают участие в научных конференциях.

	Приложение 1 к Правилам организации и ведения научной деятельности и научных исследований в природоохранных учреждениях
	Форма

Сноска. Приложение 1 - в редакции приказа Министра экологии и природных ресурсов РК от 17.06.2024 № 124 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Согласован Комитет науки Министерства науки и высшего образования Республики Казахстан ______________________ "____" __________ 20 года

Утвержден Приказом Председателя Комитета лесного хозяйства и животного мира Министерства экологии и природных ресурсов Республики Казахстан "___" ___________ 20 года №

ПЛАН НАУЧНО-ИССЛЕДОВАТЕЛЬСКИХ РАБОТ

__________________________________________________ на 20 – 20 годы
(наименование природоохранного учреждения)

№	Наименование темы, раздела	Сроки исполнения	Научные руководители	Ответственные исполнители	Краткое содержание работ	Ожидаемые результаты
1	2	3	4	5	6	7

Рассмотрен и одобрен на заседании Научно-технического совета
______________________________________________________________
наименование природоохранного учреждения)
Протокол № от " " 20 года
Директор (Генеральный директор)
Заместитель директора (заместитель генерального директора) по науке
___________________________________________________________

Приложение 2 к Правилам организации и ведения научной деятельности и научных исследований в природоохранных учреждениях

форма

УТВЕРЖДАЮ

Директор (генеральный директор)

_____________________________

(наименование природоохранного

учреждения)

" _____ " _____ 20 ___ года

ПРОГРАММА
научных исследований

_______________________________________

(наименование природоохранного учреждения)

на 20 ___ - 20 ___ годы

Тема _______________________________________________________________

Раздел темы ________________________________________________________

Ответственный исполнитель(и) раздела

должность, фамилия, имя, отчество

_____________________________________________________________________

(подпись)

Научный руководитель (консультант) __________________________________ _____________________________________________________________________

(фамилия, имя, отчество, должность, ученая степень)

(печать научной организации и подпись руководителя)

Основные вопросы программы:

1. Введение (задачи и цели работы, актуальность и др.)

2. Состояние изученности вопроса с кратким обзором отечественной и зарубежной литературы

3. Методика научных исследований.

4. Содержание и объем работы по разделу

5. Ожидаемые результаты. Теоретическое и практическое значение их использования.

6. Форма представления результатов, отчетности.

7. Календарный план работы

Приложение 3 к Правилам организации и ведения научной деятельности и научных исследований в природоохранных учреждениях

форма

УТВЕРЖДАЮ

Директор (генеральный директор)

_____________________________

(наименование природоохранного

учреждения)

" _____ " _____ 20 ___ года

ПЛАН
научных исследований

_________________________________________

(наименование природоохранного учреждения)

на 20 ___ год

Тема ________________________________________________________________

Раздел ______________________________________________________________

Исполнитель(и) ______________________________________________________

Организация работы и мероприятия ____________________________________

Ожидаемые результаты ________________________________________________

Заместитель директора по науке

(руководитель научного отдела) ______________________________________

(подпись, фамилия, имя, отчество)

Одобрен Научно-техническим советом __________________________________

(наименование природоохранного учреждения)

Протокол № от " ____ " _____________ 20 года

Приложение 4 к Правилам организации и ведения научной деятельности и научных исследований в природоохранных учреждениях

форма

УТВЕРЖДАЮ

Директор (генеральный директор)

_____________________________

(наименование природоохранного

учреждения)

" _____ " _____ 20 ___ года

Индивидуальный календарный план научных работ

на 20 _____ год

Тема ________________________________________________________________

Раздел ______________________________________________________________

Исполнитель (и) _____________________________________________________

Содержание работ с выделением разделов	Место проведения работ	Сроки проведения работ	Ожидаемые результаты
1	2	3	4

Раздел _____________________________________________________

1. График полевых выездов

Месяцы

ян- варь

фев- раль

март

ап- рель

май

июнь

июль

ав- густ

сен- тябрь

ок- тябрь

но- ябрь

де- кабрь

Вые- зды

2. Смета расходов по обеспечению научных исследований

Статья расходов	Расчет	Сумма (в год)
Итого

3. Перечень необходимых материально-технических ресурсов

Перечень	Примечание

Заместитель директора (генерального директора) по науке (руководитель научного отдела) ______________________________________

(подпись, фамилия, имя, отчество)

Исполнитель _________________________________________________________

(подпись, фамилия, имя, отчество)

Одобрен Научно-техническим советом __________________________________

(наименование природоохранного учреждения)

Протокол № от " ____ " _______________ 20 года

	Приложение 5 к Правилам организации и ведения научной деятельности и научных исследований в природоохранных учреждениях
	Форма

Сноска. Приложение 5 - в редакции приказа Министра экологии и природных ресурсов РК от 17.06.2024 № 124 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Министерство экологии и природных ресурсов Республики Казахстан
Комитет лесного хозяйства и животного мира Государственное учреждение
____________________________________________________________________
(наименование природоохранного учреждения)

Утверждено на заседании Научно-технического совета Протокол № от " " 20 года Председатель НТС __________________________ (фамилия, имя, отчество, подпись)

ОТЧЕТ о научно-исследовательской работе

по теме: ____________________________________________________________

Раздел 1. " ___________________________________ " за _________ год
(наименование раздела)
Руководитель, степень, должность:
________________________________________________
(фамилия, имя, отчество, подпись)
Исполнитель, степень, должность:
__________________________________________________,
(фамилия, имя, отчество, подпись)

1. Содержание.

2. Введение.

3. Цели и задачи исследований.

4. Методика работы (научных исследований), сведения о местах сбора, маршрутах и сроках выездов, о материально-технической обеспеченности исследований.

5. Результаты работы (с приложением таблиц, графиков, фотоиллюстраций, рисунков).

6. Выводы и научно-практические рекомендации.

7. Литература (список использованных научных источников).

8. Приложения.