Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (24-шығарылым) бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 10 желтоқсандағы № 461-ө-м Бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2012 жылы 24 желтоқсанда № 8212 тіркелді. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2021 жылғы 10 маусымдағы № 201 бұйрығымен.

Ескерту. Күші жойылды – ҚР Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 10.06.2021 № 201 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

Қазақстан Республикасы Еңбек кодексінің 125-бабына сәйкес жұмыстардың белгілі бір түрлерінің күрделілігін белгілеу, жұмысшыларға біліктілік разрядтарын беру және кәсіптерінің дұрыс атауларын айқындау мақсатында БҰЙЫРАМЫН:

1. Қоса беріліп отырған Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы (24-шығарылым) бекітілсін.

2. Еңбек және әлеуметтік әріптестік департаменті (А.Ә. Сарбасов) осы бұйрықтың заңнамада белгіленген тәртіппен Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін және ресми жариялануын қамтамасыз етсін.

3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтiк қорғау вице-министрi Е.К. Егемберді жүктелсiн.

4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Министр

С. Әбденов

Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау 2012 жылғы 10 желтоқсандағы № 461-ө-м бұйрығымен бекітілген

Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай
тарифтік-біліктілік анықтамалығы (24-шығарылым)
1-бөлім. Жалпы ережелер

1. Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы (24-шығарылымы) (бұдан әрі - БТБА) "Химиялық өндірістердің жалпы мамандықтары" бөлімінен тұрады.

2. Жұмыстардың разрядтары еңбек жағдайлары ескерілмей (еңбектің күрделілігі деңгейіне әсер ететін және орындаушының біліктілігіне қойылатын талаптарды жоғарылататын төтенше жағдайларды қоспағанда) белгіленді.

3. Жұмысшылардың тарифтік-біліктілік сипаттамалары алты разрядті тарифтік торға қарай әзірленген. Жұмыстардың разрядтары, әдетте, еңбек жағдайларын ескерусіз олардың күрделілігі бойынша анықталған.

4. Қандай да бір нақты өндіріс немесе жұмыс түрі үшін ерекше болып табылмайтын жұмысшылардың мамандықтары БТБА 1-шығарылымын "Экономиканың барлық салалары үшін ортақ жұмысшылардың мамандықтары" бөлімінде орналастырылған.

5. Тарифтік-біліктілік сипаттамалар жазылған жекелеген шығарылымдарға қосымша, БТБА қолдану кезінде анықтамалық материал ретінде шығарылған тарифтік-біліктілік сипаттамаларын қолдану, разрядтар беру мен арттыру, оларға өзгертулер мен толықтырулар енгізу тәртібі БТБА 1-шығарылымына кіргізілген, Жұмыстар мен жұмысшы мамандықтарының Бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығының "Жалпы ережелерінде" келтірілген.

6. Көрсетілген бөлімде химиялық өндірістер үшін алмаспайтын болып табылатын мамандықтардың тарифтік-біліктілік сипаттамалары орналастырылған.

7. Химиялық өндірістің БТБА бөлімдерін, соның ішінде "Жалпы ережелерден" басқа осы бөлімді пайдаланған кезде, келесіні басшылыққа алу керек:

күрделі аппараттарға, агрегаттарға, станоктарға, машина мен басқа технологиялық құрал-жабдыққа қызмет көрсетумен байланысты жұмысқа тағайындаған кезде, сондай-ақ жұмысшы тарифтік-біліктілік сипаттамамен қарастырылған талаптарды әлі толық меңгермеген, және берілген жұмыс орнында еңбекті белгіленген ұйымдастыруға жауап беретін жұмыс тәсілдері мен әдістерін меңгермеген жағдайда, және сондықтан технологиялық процесті өз бетінше жүзеге асыра алмайды немесе құрал-жабдықты жөндеудің жеткілікті дағдылары болмайды, кәсіпорынның (ұйым) әкімшілігі кәсіпорынның (ұйымның) кәсіподақ комитетімен келісіп жұмысшыға алты айға дейін мерзіммен тарифтік-біліктілік сипаттамамен қарастырылғаннан біреуге төмендетілген разряд белгілеуге құқығы бар. Осы мерзім аяқталысымен анықтамалықпен қарастырылған разрядты белгілеу туралы сұрақ жалпы тәртіпте шешіледі. Белгіленген мерзім аяқталысымен әкімшілік мұндай жұмысшыға технологиялық процесті өз бетімен жүзеге асыру үшін қажетті бүкіл жұмыс кешенін оның толық игеруіне көмек көрсетуге міндетті,

аппаратшылардың міндеттеріне құрал-жабдық пен қондырғыларды іске қосу кезеңінде технологиялық процестерді берілген параметрлерге дейін жеткізу, сондай-ақ құрал-жабдықты қосу және тоқтату кіреді,

барлық разрядтағы жұмысшылар процестің барысы туралы технологиялық құжаттаманы жүргізеді,

жекелеген мамандықтардың аса төмен разрядтарының сипаттамаларында өндірістің жағдайларына немесе орындалатын жұмыстың сипатына қарай, технологиялық процесті жүргізу немесе жекелеген жұмыстарды орындау неғұрлым жоғары біліктілікті аппаратшының басқаруымен жүргізілетіндігі жазылған. Мұндай жағдайларда неғұрлым жоғары біліктіліктің мамандықтардың жұмысшылары сол мамандықтағы неғұрлым төмен біліктілікті жұмысшылардың жұмысын басқарып, бақылауды және үйлестіруді білулері керек.

8. Қызметкердің еңбек қызметін растайтын құжаттарды толтыру, сондай-ақ тарифтік разрядты өзгерту кезінде оның кәсібінің атауы БТБА-ға сәйкес жазылады.

9. Тарифтік-біліктілік сипаттамалары, ерекше ескертілген жағдайлардан басқа, осы бөлімдерде көрсетілген өндірістер мен жұмыс түрлері бар ұйымдардың меншік нысанына және ұйымдық-құқықтық нысанына қарамастан, олардағы жұмысшылардың жұмыстарын тарификациялаған және біліктілік разрядтарын белгілеген кезде қолданылады.

10. Қолданылуға ыңғайлы болу мақсатында, БТБА-да алфавиттік көрсеткіш (1-қосымшада) көзделген, онда жұмысшылар кәсіптерінің атауы, разрядтардың диапазондары және беттердің нөмірленуі қарастырылған.

11. "Химиялық өндірістердің жалпы мамандықтары" бөлімінде қарастырылған жұмысшы кәсіптері атауларының, олардың БТБА шығарылымы бойынша қолданыстағы атаулары көрсетілген тізбесі 1986 жылғы редакциясында берілген.

2-бөлім. "Химиялық өндірістердің жалпы мамандықтары"

1. Абсорбциялау аппаратшысы

Параграф 1. Абсорбциялау аппаратшысы, 2-разряд

12. Жұмыс сипаттамасы:

газдық қоспадан заттарды абсорбциялау технологиялық процесінің жекелеген сатыларын жүргізу;

газды және абсорбциялайтын сұйықтықтарды аппараттарға беру, олардың температурасы мен концентрациясын қажетті деңгейде ұстау;

құрал-жабдықты және коммуникацияларды тазарту және майлау;

құрал-жабдықты жөндеуге дайындау.

13. Білуі тиіс:

шикізат пен дайын өнімнің технологиялық қасиеттерін;

қызмет көрсетілетін құрал-жабдықтың құрылысы;

жұмыс істеу қағидасын;

қызмет көрсетілетін құрал-жабдықтың құрылысы;

жұмыс істеу қағидасын.

Параграф 2. Абсорбциялау аппаратшысы, 3-разряд

14. Жұмыс сипаттамасы:

әр түрлі конструкциялы абсорберлерде сумен, маймен, сілтілермен және қышқыл ерітінділерімен заттарды және газдық қоспаны жұтудың технологиялық процесін жүргізу, қажет болса – неғұрлым жоғары біліктілікті аппаратшының басқаруымен абсорбенттерді десобциялау;

газ бен абсорбциялайтын сұйықтықтардың температурасын және концентрациясын қадағалау;

шашыратушы құрылғылардың, сорғыларды және желдеткіштердің жұмысын, аппаратураны және коммуникациялардың герметикалығын, жинағыштардағы сұйықтықтардың деңгейін қадағалау;

бақылау-өлшеу құралдар және көзбен қадағалау бойынша технологиялық процестің барысын бақылау;

дайын өнімді іріктеу және оны қоймаға немесе одан әрі қайта өңдеуге жіберу;

сынамалар алу;

сорғыш камераларға немесе мұнараларға, десорберлерге, сорғыларға, тұндырғыштарға, жинағыштарға, қышқыл қоймаларына, желдеткіштерге, коммуникацияларға және басқа құрал-жабдықтарға қызмет көрсету;

құрал-жабдықты жөндеуге тапсыру.

15. Білуі тиіс:

өнім өндірісінің технологиялық сызбасын;

қызмет көрсетілетін процестің мәнісін;

шикізат пен дайын өнімнің технологиялық қасиеттерін;

қызмет көрсетілетін құрал-жабдықтың құрылысын;

құрал-жабдық жұмысындағы ұсақ ақаулықтарды жою тәсілдерін;

сынамалар алу ережесін.

Параграф 3. Абсорбциялау аппаратшысы, 4-разряд

16. Жұмыс сипаттамасы:

әр түрлі конструкциялы абсорберлерде сумен, маймен, сілтілермен және қышқыл ерітінділерімен заттарды ерітіндіден немесе газдық қоспадан жұтудың технологиялық процесін жүргізу;

газды шаңнан алдын ала тазарту, оны абсорберлерге беру;

белгілі құрамды және концентрациялы абсорбциялайтын сұйықтықтарды дайындау;

абсорберлерге суландыруға суды немесе қышқылды беруді реттеу;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері және талдау нәтижелері бойынша абсорбциялау процесс параметрлерін бақылау және реттеу: газдың температурасын, оны сұйылуын, қысымын, абсорбердегі вакуумды;

суландыратын сұйықтықтардың бүркіні мен тұманды ұстау;

дайын өнімді қоймаға беру, өнімді цистернаға немесе қоймаға құю немесе оны тұтынушыларға жіберу;

абсорбциялауға берілетін қышқылдың мөлшерін, абсорбциялау мұнараларын суару және суайналым суын бейтараптандыру үшін қажетті судың мөлшерін есептеу;

бөлінетін жылудың мөлшеріне және суытуыш агенттің температурасына байланысты абсорбциялау реакциясының жылуын есептеу және абсорбердің өнімділігін есептеу;

дайын өнімнің мөлшерін есептеу;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері бойынша қышқылдың концентрациясын анықтау және кестелер бойынша қайта есептеу;

құрал-жабдыққа қызмет көрсету: абсорберлерге, бүркін ұстағыштарға, қысым бактарына, суаратын және газды тоңазытқыштарға, тозаңдықтарға және басқа құрал-жабдықтарға, бақылау-өлшеу құралдарына, арматура мен коммуникацияларға;

бақылау-өлшеу құралдарының көмегімен қолмен немесе қолмен әдіске көшумен қашықтан құрал-жабдықты басқару-реттеу;

талдаулар жүргізу;

құрал-жабдықтың жұмысындағы ақаулықтарды анықтау және жою;

құрал-жабдыққа ұсақ жөндеу жасау;

құрал-жабдықты жөндеуден қабылдау;

неғұрлым төмен біліктілікті аппаратшыларға басшылық ету.

17. Білуі тиіс:

өндірістің технологиялық сызбасын;

абсорбциялау процесінің физикалық-химиялық негіздерін;

мәнісі мен параметрлерін;

негізгі және қосалқы құрал-жабдықтың, бақылау-өлшеу құралдарының құрылысын;

қызмет көрсетілетін учаскеде арматура мен коммуникациялардың сызбасын, шикізаттың, жартылай өнімдердің және дайын;

өнімнің физика-химиялық және технологиялық қасиеттерін, талдаулар мен есептеулер жүргізу әдістемесін.

18. Жұмыс мысалдары:

1) бензолды абгаздардан ұстау.

Параграф 4. Абсорбциялау аппаратшысы, 5-разряд

19. Жұмыс сипаттамасы:

тұз қышқылымен, қатты күкірт қышқылымен, концентрацияланған аммиак суымен, тұздықпен және үлкен өнімділікті әр түрлі конструкциялы немесе үлкен қысымдағы абсорберлердегі басқаларымен абсорбциялаудың технологиялық процесін жүргізу;

бақылау талдаулары арқылы абсорбциялау жүйесінің герметикалығын, бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштерінің дұрыстығын тексеру;

газды қабылдау, оны шаюмен алдын ала тазарту, кептіру;

қышқылды және басқа суаратын сұйықтықтарды қабылдау және оларды мөлшерлеу;

абсорбциялау жүйесінің жұмысын қадағалау;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері және талдау нәтижелері бойынша тазалау бағаналарда және абсорберлерде суару тығыздығын, жүйеде кедергіні, газ бен қышқылдардың температурасы мен концентрациясын және технологиялық процестің басқа параметрлерін бақылау және реттеу;

қалдық газдарды ұстау, тазарту, конденсатты белгіленуі бойынша ағызып жіберу;

алынатын өнімді қажетті концентрацияға дейін жеткізу және дайын өнімді өндіріске, сақтағыштарға, темір жол цистерналарына немесе орап түюге беру;

жұмыс істейтін пештердің санына байланысты температура режимін, дайын өнімнің өндірісі үшін шикізатты есептеу, ареометр бойынша қышқылдардың меншікті үлесін анықтау және концентрациялау кестелеріне сәйкес жинағыштардағы қышқылдарды және технологиямен қарастырылған басқа параметрлерді есептеу;

қажет болған жағдайда абсорбциялау бағаналарын тоқтату және олардың жұмысын қалыпты технологиялық режимге жеткізумен тоқтатқаннан кейін оларды жұмысқа қосу;

процестерді бақылау-өлшеу және тіркеу құралдарымен жабдықталған қашықтан басқару пультынан немесе қолмен реттеу;

тазарту жүйесін әлсін-әлсін шаю;

жуатын, тазартатын, кептіретін, абсорбциялайтын және басқа шеттес бөлімдердің жұмысын бақылау және үйлестіру;

абсорбциялау және тазарту жүйелеріне, қалдық газдарды ұстау мен тазарту құрал-жабдықтарына, коммуникацияларға және басқа құрал-жабдықтарға қызмет көрсету;

газдық тармақтарда және қышқыл коммуникацияларында ақаулықтарды жою, оларды жөндеу және ауыстыру;

жөндеуге тоқтату кезінде жүйені ағыту.

20. Білуі тиіс:

өндірістің технологиялық сызбасын;

технологиялық процестердің мәнісін;

абсорбциялайтын сұйықтықтардың және дайын өнімнің физикалық-химиялық қасиеттерін;

қызмет көрсетілетін құрал-жабдықтың және бақылау-өлшеу құралдарының құрылысы мен конструкциялық ерекшеліктерін;

қызмет көрсететін процестерді бақылау және реттеу ережелері мен тәсілдерін;

технологиямен қарастырылған есептеулер жүргізу ережелері мен әдістемесін;

жүйені жөндеуге тоқтату және оны жұмысқа қосу кезінде құрал-жабдықты сөндіру және ағыту ережесін;

шикізатқа және дайын өнімге техникалық шарттарды.

Параграф 5. Абсорбциялау аппаратшысы, 6-разряд

21. Жұмыс сипаттамасы:

абсорбциялау бөлімінің ырғақты және синхронды жұмысын қамтамасыз ету мақсатымен абсорбциялаумен, гидролизбен, буландырумен, айдаумен және басқа шеттес процестермен айналысатын аппаратшылардың жұмысына бір уақытта басшылық етуді жүзеге асырумен этил және изопропил спиртінің, әлсіз азот және фумар қышқылдарының, капролактам және басқа өнімдердің өндірістерінде абсорбциялау процесін жүргізу.

22. Білуі тиіс:

қызмет көрсетілетін учаскеде өндірістің технологиялық сызбасын;

қызмет көрсетілетін учаскелерде технологиялық процестерді;

газдардың, абсорбциялайтын сұйықтықтардың және алынатын дайын өнімнің физикалық-химиялық қасиеттерін;

қызмет көрсетілетін құрал-жабдықтың кинематикалық сызбаларын;

қызмет көрсететін процестерді бақылау және реттеу ережесі мен тәсілдерін;

жүйені жөндеуге тоқтату және оны жұмысқа қосу кезінде құрал-жабдықты сөндіру және ағыту ережесін;

процесті қашықтағы пульттан басқару ережесін;

шикізат пен дайын өнімге мемлекеттік стандарттарды.

23. Жұмыс мысалдары:

1) абсорбциялау және басқа шеттес процестің аппаратшыларының жұмысына бір уақытта басшылық етуді жүзеге асырумен этил және изопропил спиртінің өндірісінде этиленді, пропиленді, изобутиленді күкірт қышқылымен абсорбциялау,

2) абсорбциялау және басқа шеттес процестің аппаратшыларының жұмысына бір уақытта басшылық етуді жүзеге асырумен контактілік газдан дивинилді спиртпен абсорбциялау,

3) әлсіз азот және фумар қышқылдарының өндірісінде су және сілтілі абсорбциялау,

4) абсорбциялау және басқа шеттес процестің аппаратшыларының жұмысына бір уақытта басшылық етуді жүзеге асырумен капролактам өндірісінде су және сілтілі абсорбциялау,

5) суды және органикалық қоспаларды қамтитын бромды кептіру (сусыздандыру), - суды абсорбциялау және органикалық қоспалардан күкірт қышқылымен тазарту және су мен органикалық қоспалардың мөлшерін МемСТ-пен қарастырылған нормаларға дейін жеткізу.

2. Адсорбциялау аппаратшысы

Параграф 1. Адсорбциялау аппаратшысы, 3-разряд

24. Жұмыс сипаттамасы:

неғұрлым жоғары біліктілікті аппаратшының басқаруымен адсорбциялаудың технологиялық процесін жүргізу;

адсорбентті аппараттарға тиеуге дайындауға қатысу;

аппараттарға тазартылатын газдар мен сұйықтықтарға беруге қатысу;

технологиялық құрал-жабдыққа қызмет көрсету;

құрал-жабдықты жөндеуге дайындау;

сынамалар алу;

аппараттарды қалдықтан тазарту.

25. Білуі тиіс:

өндірістік учаскенің технологиялық сызбасын;

қызмет көрсетілетін процестің физикалық-химиялық негіздерін және мәнісін;

шикізаттың және адсорбенттердің физика-химиялық және технологиялық қасиеттерін;

негізгі және қосалқы құрал-жабдықтың құрылысын;

жұмыс істеу қағидасын.

Параграф 2. Адсорбциялау аппаратшысы, 4-разряд

26. Жұмыс сипаттамасы:

газ тәрізді немесе сұйық өнімдерді қатты жұтушылардың үстінен адсорбциялау-ұстау технологиялық процесін жүргізу;

адсорбенттә дайындау, оны аппараттарға тиеу;

тазаланатын бөлінетін газдардың немесе сұйықтықтарды аппараттарға беру, процестің барысын бақылау, адсорбенттің қанығуына және тазарту сапасының төмендеуіне қарау аппараттарды ағыту, аппараттарды бумен үрлеумен адсорбцияланған өнімдерді бөлу (десорбциялау);

буларды конденсациялау, конденсатты тұндырумен немесе оны айдаумен адсорбцияланған өнімдерді алу;

процесс барысында бөлінетін газдарды ұстау немесе тазарту (кептіру), ағынды суларды бейтараптандыру, бөлінген (тазартылған) өнімдерді кейінгі операцияларға немесе қоймаға тапсыру;

талдаулар жүргізу;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері және талдау нәтижелері бойынша технологиялық процестің барысын бақылау;

адсорберлерге, конденсаторларға, айдау аппараттарына, скрубберлерге және басқа құрал-жабдықтарға қызмет көрсету;

құрал-жабдық пен коммуникациялардың жұмысындағы ақаулықтарды жою;

құрал-жабдықты жөндеуден қабылдау;

неғұрлым төмен біліктілікті аппаратшыларға басшылық ету.

27. Білуі тиіс:

шикізаттың және адсорбенттердің физика-химиялық және технологиялық қасиеттерін;

өндірістік учаскенің технологиялық сызбасын;

қызмет көрсетілетін процестің физикалық-химиялық негіздерін және мәнісін;

негізгі және қосалқы құрал-жабдықтың, бақылау-өлшеу құралдарының құрылысын;

жұмыс істеу қағидасын және коммуникациялардың сызбасын, технологиялық процесті реттеу ережесін;

сынамалар алу ережесін;

талдаулар жүргізу әдістемесін.

3. Активтендіру аппаратшысы

Параграф 1. Активтендіру аппаратшысы, 3-разряд

28. Жұмыс сипаттамасы:

тұз қышқылымен әр түрлі өнімдерді активтендірудің технологиялық процесін жүргізу;

шикізат пен активтендіру құрамын аппаратқа тиеу, реакциялық массаны үнемі араластырумен буды қыздыруға беру;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері бойынша және көзбен технологиялық процестің барысын қадағалау;

буды аппаратқа беру процесінің температуралық режимін реттеу;

алынған суспензияны тұндыру;

массаны сумен шаю, сүзу, кептіру, активтендірілген өнімді тарту;

сынамалар алу;

суспензияны шаюға берілетін тұз қышқылы мен судың мөлшерін есептеу;

активтендіру аппараттарына, центрифугаларға, вакуум-кептіргіш шкафтарына, жылу айырбастағыштарға, өлшеуіштерге, мөлшерлеуші құрылғыларға қызмет көрсету;

құрал-жабдықтың жұмысындағы ақаулықтарды жою;

аппараттарды шаю, механизмдерді тазарту және майлау.

29. Білуі тиіс:

активтендірудің технологиялық процесін, қызмет көрсетілетін учаскеде негізгі және қосалқы құрал-жабдықтың жұмыс істеу қағидасын, бақылау-өлшеу құралдарының белгіленуін және коммуникациялардың сызбасын;

процесті бақылау үшін сынамалар алу ережесін, шикізатты есептеу әдістемесін, шикізат пен активтендірілген өнімнің физикалық-химиялық қасиеттерін.

Параграф 2. Активтендіру аппаратшысы, 4-разряд

30. Жұмыс сипаттамасы:

мақта және ағаш целлюлозаны сірке қышқылымен активтендіру технологиялық процесін жүргізу, түтікті түрлі реакторда тригерлі катализаторды активтендіру немесе "КИЛ" топырағын активтендірудің бір уақытта технологиялық процестерін жүргізу және "КИЛ" өңделген топырағынан және активтендірілген көмірден СГС сұйықтықты десорбциялау;

шикізат пен материалдарды қабылдау және дайындау;

активатордың жиілігін тексеру;

араластырғыштың қозғалтқышын берілген жылдамдыққа келтіру;

активаторларға компоненттерді тиеу;

активатормен суытушы компоненттердің температура режимін, активаторға түсетін ауаның жылдамдығы мен көлемін, активаторларды беру уақыты мен мөлшерін, материалдарды беру жылдамдығын реттеу;

пневмо көлікпен ыдысқа сүзгілер арқылы қысу мен дайын өнімді тиеу;

құрал-жабдық пен коммуникациялардың жұмысындағы ақаулықтарды жою;

құрал-жабдықты жөндеуге дайындау.

31. Білуі тиіс:

активтендірудің технологиялық процесін, құрал-жабдықтың және бақылау-өлшеу құралдарының құрылысы мен конструкциялық ерекшеліктерін, мөлшерленетін компоненттерді есептеу әдістемесін;

активаторларды дайындау және тиеу бойынша операциялардың реттілігін процесті реттеу ережесін;

шикізатты сақтау ережесін, дайын өнімді түсіру ережесін;

шикізатқа активаторларға және дайын өнімге техникалық шарттарды.

Параграф 3. Активтендіру аппаратшысы, 5-разряд

32. Жұмыс сипаттамасы:

мақта және ағаш целлюлозасында сірке қышқылымен активтендіру немесе неғұрлым төмен біліктілікті аппаратшыға бір уақытта басшылық етумен, түтікті түрлі реакторда тригерлі катализаторды активтендірудің технологиялық процесін жүргізу;

шикізаттың шығыны мен дайын өнімнің шығымын өлшеу;

жұмыс нұсқаулықтарына сәйкес технологиялық процесті басқару;

мөлшерленетін компоненттерді есептеу;

құрал-жабдықты жөндеуден кейін қабылдау.

33. Білуі тиіс:

активтендіру процесінің технологиялық сызбаларын, құрал-жабдықтың және бақылау-өлшеу құралдарының кинематикалық сызбаларын;

процесті реттеу ережесін, бақылау талдауларын жүргізу ережесін, шикізатқа активаторларға және дайын өнімге мемлекеттік стандарттарды.

4. Алкилдеу аппаратшысы

Параграф 1. Алкилдеу аппаратшысы, 3-разряд

34. Жұмыс сипаттамасы:

қышқыл ортада алкилдеудің технологиялық процесін жүргізу;

шикізат пен реагенттерді аппараттарға тиеу, қажет болса – реакциялық массаны қыздыру;

реакция үшін қоспаларды есептеу;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері және талдау нәтижелері бойынша технологиялық процесс параметрлерін бақылау: температураны, қысымды, концентрацияны;

талдаулар үшін сынамалар алу;

кейінгі процестер үшін дайын өнімді түсіру;

қызмет көрсетілетін құрал-жабдықты қосу, тоқтату және жұмысын қадағалау;

құрал-жабдықтың жұмысындағы ақаулықтарды жою.

35. Білуі тиіс:

алкилдеудің технологиялық процесін;

негізгі және қосалқы құрал-жабдықтың құрылысын, сынамалар алу ережесін;

дайын өнімге техникалық шарттарды, шикізаттың физика-химиялық және технологиялық қасиеттерін.

Параграф 2. Алкилдеу аппаратшысы, 4-разряд

36. Жұмыс сипаттамасы:

алкилдеудің технологиялық процесін жүргізу және қышқыл ортада алкилдеудің технологиялық процесін жүргізу кезінде неғұрлым төмен біліктілікті аппаратшыларға басшылық ету;

шикізат пен реагенттерді қабылдау және дайындау;

жууға немесе бейтараптандыруға өнімді қысылған азотпен түсіру;

реакцияны аяқтау үшін қоспаларды есептеу;

алкилаторлардың, тұндырғыштардың, ыдыратқыштардың, бейтараптандырғыштардың, кептіргіштердің және қызмет көрсетілетін құрал-жабдықтарды қосу, тоқтату және жұмысын қадағалау;

құрал-жабдық пен коммуникациялардың жұмысындағы ақаулықтарды анықтау, жою;

құрал-жабдықты жөндеуге дайындау, жөндеуден қабылдау.

37. Білуі тиіс:

қызмет көрсетілетін учаске өндірісінің технологиялық сызбасын және алкилдеу процесінің мәнісін;

құрал-жабдықтың құрылысы мен жұмыс істеу қағидасын, сынамалар алу ережесін;

дайын өнімге МемСТ-ды және технологиялық шарттарды, шикізаттың физика-химиялық және технологиялық қасиеттерін.

Параграф 3. Алкилдеу аппаратшысы, 5-разряд

38. Жұмыс сипаттамасы:

неғұрлым төмен біліктілікті аппаратшыларға бір уақытта басшылық етумен және талдауларды орындаумен алкилдеудің технологиялық процесін жүргізу немесе алкилдеу процесін катализаторды, күрделі органикалық заттарды қатыстырумен бензол олифиндерімен, хлорланған керосинмен немесе фенолизбутилспиртпен жүргізу;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері бойынша көрсеткіштерін қадағалау;

шикізаттың шығыны мен дайын өнімнің шығымын өлшеу, талдау нәтижелері бойынша олардың сапасын бағалау;

технологиялық құрал-жабдыққа, бақылау-өлшеу құралдарына және автоматика құралдарына қызмет көрсету;

технологиялық режим нормаларынан ауытқуларды тудыратын себептердің алдын алу және жою;

құрал-жабдыққа және коммуникацияларға күрделі емес жөндеу орындау.

39. Білуі тиіс:

шикізаттың, жартылай фабрикаттардың және дайын өнімнің түрлерін, құрамын;

физикалық-химиялық және технологиялық қасиеттерін, оларға қойылатын талаптарды, дайын өнімге технологиялық шарттарды, қызмет көрсетілетін учаске өндірісінің технологиялық сызбасын және алкилдеу процесінің мәнісін, негізгі және қосалқы құрал-жабдықтың;

бақылау-өлшеу құралдарын және автоматика құралдарының құрылысын және оларға қызмет көрсету ережесін қызмет көрсетілетін учаскеде коммуникациялардың және арматураның сызбасын;

технологиялық режимді, сынамалар алу ережесін және талдаулар жүргізу әдістемесін.

Параграф 4. Алкилдеу аппаратшысы, 6-разряд

40. Жұмыс сипаттамасы:

неғұрлым төмен біліктілікті аппаратшыларға бір уақытта басшылық етумен этилбензол, изопропилбензол, бутилфенол, ортокрезол, 2,6-ксиленол, диэтиланилин, моноэтилортотолуолидин, НП-3 сульфонол өндірісінде алкилдеу технологиялық процесінің барлық сатыларына басшылық ету;

істеп болған катализаторды реактордан түсіру;

аппаратты жаңа катализатор тиеуге дайындау;

реактордың түтіктерін катализатормен тиеу;

азот–қышқыл ара қатынастарын қатаң бақылай отырып катализаторды регенерациялау;

регламентке сәйкес өрт қауіпі бар жылутасығышты қабылдау, сызбаға тиеу, және қыздыру;

талдау және қадағалау нәтижелері бойынша процесті өзгерту;

құрал-жабдықтың күйін қадағалау;

негізгі және қосалқы құрал-жабдықты жөндеу жұмыстарына қатысу.

41. Білуі тиіс:

шикізаттың, жартылай фабрикаттардың және дайын өнімнің түрлерін, құрамын, физикалық-химиялық және технологиялық қасиеттерін;

оларға қойылатын талаптарды, дайын өнімге мемлекеттік стандарттарды, алкилдеудің технологиялық сызбасын, негізгі және қосалқы құрал-жабдықтың;

бақылау-өлшеу құралдарын және автоматика құралдарының құрылысын және оларға қызмет көрсету ережесін қызмет көрсетілетін учаскеде коммуникациялардың және арматураның сызбасын;

технологиялық режимді, технологиялық процесті реттеу ережесін және мәнісін, сынамалар алу ережесін және талдаулар жүргізу әдістемесін.

42. Арнайы орта білім қажет.

5. Аминдеу аппаратшысы

Параграф 1. Аминдеу аппаратшысы, 3-разряд

43. Жұмыс сипаттамасы:

ацетилхолинхлорид, рибофлавин, пантотената кальций өндірістерінде органикалық қосылыстарды аминдеу процесін және ілеспе процестерді жүргізу немесе неғұрлым жоғары біліктілікті аминдеу аппаратшының басқаруымен басқа өндірістерде аминдеудің технологиялық процесін жүргізу;

шикізатты қабылдау және дайындау, ерітінділер мен қоспаларды құру;

шикізатты реакторларға тиеу, компоненттерді аппараттарға беру, қажет болған жағдайда массаны араластыру;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері бойынша процесті бақылау және реттеу;

реакцияның аяқталу сәтін анықтау;

талдауға сынамалар алу. регламентпен қарастырылған жағдайларда - өнімді суыту, шаю, сүзу, еріту және басқа процестер;

дайын өнімді өндірістің кейінгі технологиялық сатыларына беру;

шикізаттың қажетті мөлшерін есептеу;

негізгі және қосалқы құрал-жабдықтарға қызмет көрсету;

аппараттарды тазарту және коммуникацияларды үрлеу;

қызмет көрсетілетін құрал-жабдықтың жұмысындағы ақаулықтарды жою;

ұсақ жөндеу.

44. Білуі тиіс:

аминдеудің технологиялық процесін және оны реттеу ережесін;

негізгі және қосалқы құрал-жабдықтың құрылысын;

бақылау-өлшеу құралдарының белгілеуінің, коммуникациялардың және арматураның сызбасын;

шикізат пен дайын өнімге мемлекеттік стандарттарды, сынамалар алу ережесін, шикізатты есептеу әдістемесін.

Параграф 2. Аминдеу аппаратшысы, 4-разряд

45. Жұмыс сипаттамасы:

органикалық қосылыстарды аминдеудің технологиялық процесін және аминдеумен ілесе жүретін басқа процестерді (катализаторды дайындау, ерітінділерді бейтараптандыру, тұндыру, сүзу, айдау арқылы қабаттарды бөлу) жүргізу;

қысыммен гетероциклдық негіздерді аминдаудың немесе иминдеудің технологиялық процесін жүргізу;

неғұрлым төмен біліктілікті аминдеу аппаратшыларына бір уақытта басшылық етумен ацетилхолинхлорид, рибофлавин және кальций пантотенатының өндірісін аминдеудің технологиялық процесін жүргізу;

компоненттерді аса дәл мөлшерлеумен бастапқы ерітінділерді және қоспаларды құрастыру;

алдын ала дайындалған шикізатты реакторға қолмен тиеу немесе құю, аммиакты немесе аммиак суын, катализаторды және басқа компоненттерді аппараттарға беру, қажет болса – массаны араластыру;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері және талдау нәтижелері бойынша көзбен технологиялық процесті бақылау және реттеу;

берілетін аммиактың және тасталынатын абгаздардың мөлшерін, жылдамдығын және қысымын реттеу;

реттеудің тар шеттерінде температура және қысым бойынша процестің берілген режимін қолдау және технологиялық процесс сатылары бойынша оны өзгерту;

шикізаттың, жартылай өнімдердің және дайын өнімнің шығынын есептеу;

реактор-амидаторларға, автоклавтарға, жылытқыштарға, конденсаторларға, сепараторларға, булағыш агрегаттарға, центрифугаларға, кептіргіштерге, сүзгілерге, аммиакты бағаналарға, қақпандарға, сорғыларға, арматуралар және коммуникацияларға қызмет көрсету;

құрал-жабдықтың жұмысындағы ақаулықтардың алдын алу және жою.

46. Білуі тиіс:

технологиялық процесті және оны реттеу ережесін, қызмет көрсетілетін құрал-жабдықтың, бақылау-өлшеу құралдарының құрылысы мен жұмыс істеу қағидасын, коммуникациялардың және арматураның сызбасын;

өнімдердің және жартылай өнімдердің физикалық-химиялық және технологиялық қасиеттерін, есептеулер әдістемесін, сынамалар алу ережесін;

дайын өніммен шикізатқа қойылатын технологиялық талаптарды және мемлекеттік талаптарды.

Параграф 3. Аминдеу аппаратшысы, 5-разряд

47. Жұмыс сипаттамасы:

аминдеудің технологиялық процесін жүргізу немесе бір уақытта неғұрлым төмен біліктілікті аппаратшыларға басшылық етумен аминдеудің технологиялық процесін жүргізу;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштерін қадағалау;

шикізаттың шығыны мен дайын өнімнің шығымын өлшеу, талдау нәтижелері бойынша олардың сапасын бағалау;

талдау және қадағалау нәтижелері бойынша процесті өзгерту;

құрал-жабдықтың күйін қадағалау;

құрал-жабдықтың күйін қадағалау;

технологиялық құрал-жабдыққа, бақылау-өлшеу құралдарына және автоматика құралдарына қызмет көрсету;

негізгі және қосалқы құрал-жабдықты жөндеу жұмыстарына қатысу.

48. Білуі тиіс:

технологиялық процесті және оны реттеу ережесін, қызмет көрсетілетін құрал-жабдықтың, бақылау-өлшеу құралдарының құрылысы мен жұмыс істеу қағидасын;

коммуникациялардың және арматураның сызбасын, өнімдер мен жартылай өнімдердің физикалық-химиялық және технологиялық қасиеттерін;

есептеулер әдістемесін, сынамалар алу ережесін және талдаулар жасау әдістемесін;

шикізат пен дайын өнімге МемСТ-ды және техникалық шарттарды.

49. Арнайы орта білім қажет.

6. Ацетилдеу аппаратшысы

Параграф 1. Ацетилдеу аппаратшысы, 2-разряд

50. Жұмыс сипаттамасы:

ацетилдеу технологиялық процесінің жекелеген операцияларын орындау;

шикізатты дайындау және тиеу, өнімді түсіру;

аппараттарды тазарту құрал-жабдықты жөндеуге дайындау.

51. Білуі тиіс:

қызмет көрсетілетін учаскеде негізгі және қосалқы құрал-жабдықтың жұмыс істеу қағидасын;

шикізат пен дайын өнімнің физикалық-химиялық және технологиялық қасиеттерін;

оларға қойылатын талаптарды.

Параграф 2. Ацетилдеу аппаратшысы, 3-разряд

52. Жұмыс сипаттамасы:

фенацетин өндірісінде ацетилдеудің технологиялық процесін жүргізу немесе неғұрлым төмен біліктілікті аппаратшыларға басшылық етумен ацетилдеу процесін жүргізу;

шикізатты қабылдау;

шикізатты, жартылай фабрикаттарды және реагенттерді мөлшерлеу және аппаратқа тиеу;

сынамалар алу;

өнімді өндірістің кейінгі бөліктеріне беру;

құрал-жабдықтар мен коммуникацияларға қызмет көрсету;

құрал-жабдықты жөндеуге тапсыру.

53. Білуі тиіс:

өндірістің технологиялық сызбасын, негізгі және қосалқы құрал-жабдықтың құрылысын, жұмыс істеу қағидасын;

қызмет көрсетілетін учаскеде арматура мен коммуникациялардың сызбасын, шикізаттың;

жартылай фабрикаттардың және дайын өнімнің физика-химиялық және технологиялық қасиеттерін және оларға қойылатын талаптарды;

сынамалар алу ережесін.

Параграф 3. Ацетилдеу аппаратшысы, 4-разряд

54. Жұмыс сипаттамасы:

сірке қышқылының немесе сірке ангидридінің әсерімен ацетилеудің технологиялық процесін жүргізу;

шикізатты, жартылай фабрикаттарды және реагенттерді есептеу және мөлшерлеу, белгіленген технологиялық режимге сәйкес қатаң реттілікпен оларды реакциялық аппаратқа тиеу;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері және талдау нәтижелері бойынша процесс параметрлерін (температураны, қысымды және басқ.) бақылау және реттеу;

технологиялық нұсқаулықпен қарастырылған басқа ілеспе процестерді орындау;

реакторларға, жұту қондырғыларына, тоңазытқыштарға, өлшеуіштерге, жинағыштарға, және бұл процестің және басқа құрал-жабдықтарға қызмет көрсету;

құрал-жабдықтардың және коммуникациялардың икемділігін тексеру;

жұмыс нұсқаулығымен қарастырылған талдауларды орындау;

шикізаттың және жартылай фабрикаттардың шығынын және алынған өнімнің мөлшерін есептеу;

құрал-жабдықты жөндеуден қабылдау;

неғұрлым төмен біліктілікті аппаратшыларға басшылық ету.

55. Білуі тиіс:

өндірістің технологиялық сызбасын, негізгі және қосалқы құрал-жабдықтың;

бақылау-өлшеу құралдарының құрылысын, қызмет көрсетілетін учаскеде арматура мен коммуникациялардың сызбасын, шикізаттың;

жартылай фабрикаттардың және дайын өнімнің физика-химиялық және технологиялық қасиеттерін және оларға қойылатын талаптарды;

ацетилдеу процесін реттеу ережесін;

сынамалар алу ережесін және талдаулар жүргізу әдістемесін.

Параграф 4. Ацетилдеу аппаратшысы, 5-разряд

56. Жұмыс сипаттамасы:

А және Е синтетикалық дәрумендерінің өндірісінде ацетилдеудің технологиялық процесін жүргізу, Сірке қышқылының немесе сірке ангидридінің әсерімен ацетилеудің технологиялық процесін жүргізу және неғұрлым төмен біліктілікті аппаратшыларға басшылық ету, неғұрлым жоғары біліктілікті аппаратшының басқаруымен мақталы целлюлозаны ацетилдеу процесін жүргізу;

ацетилдеу қоспасының (сірке ангидридінің, бензолдың, сірке қышқылының) және бейтараптаушы қоспаның (сақар, сірке қышқыл, азотқышқыл ерітіндісі, тұз қышқылы) ерітінділерін дайындау;

мөлшерленетін компоненттерді есептеу;

аппараттарды тиеуге дайындау, қозғалту механиздерінің ақаусыздығын тексеру, аппаратқа суыту композициясын беру;

араластырғыштың жұмысын қосу;

аппараттарға компонент тиеу, бірінші ацетилдеу қоспасын бір уақытта қыздырумен аппаратқа беру;

технологиялық процесін жүргізу – араластырғыш айналымының бағытын белгіленген уақыт аралығынан кейін өзгерту;

параметрлерді операциялық параққа жазу;

берілген рецептура бойынша реагенттердің ерітінділерін құрастыру;

талдау нәтижелері бойынша және органолептикалық түрде шикізаттың сапасын тексеру;

талдау және қадағалау нәтижелері бойынша процесті өзгерту;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштерін қадағалау көрсеткіштерін және құрал-жабдықтың күйін қадағалау;

технологиялық режим нормаларынан ауытқуларды анықтау және жою.

57. Білуі тиіс:

құрал-жабдықтың бақылау-өлшеу құралдарының құрылысын, белгіленуін, ацетилдеу процесінің технологиялық режимін және мәнісін;

мөлшерленетін компоненттерді есептеу әдістемесін, өндірістің барлық сатыларында ацетилдеу операцияларын орындау реттілігін, ацетилдеу қоспасын және целлюлозаны тиеу ережесін;

сынамалар алу ережесін, "сироптың" пайда болу сәттерін анықтау тәсілдерін, еріткіштердің физикалық-химиялық қасиеттерін;

дайын өнімге технологиялық шарттарды.

Параграф 5. Ацетилдеу аппаратшысы, 6-разряд

58. Жұмыс сипаттамасы:

ацетилцеллюлоза және үшацетатцеллюлоза өнімдерін алумен мақталы целлюлозаны ацетилдеу процесін жүргізу;

неғұрлым төмен біліктілікті аппаратшыларға басшылық ету;

араластырғыштың қозғалтқышын берілген жылдамдыққа келтіру, екінші ацетилдеу қоспасын беру;

бірінші ацетилдеу қоспасы кезіндегі режимдермен ацетилдеу процесін жүргізу;

реакцияның аяқталу алдында араластырғыштың айналу жылдамдығын арттыру және үшінші ацетилдеу қоспасын беру;

ацетилдеу процесін жүргізу;

"Қамыр" мен "Сироптың" пайда болу сәттерін анықтау;

"Сироп" берілген тұтқырлыққа жеткен кезде химиялық ерітінділермен екі–үш рет шаю, сүзгі арқылы орнықтырғыш тиеу.

59. Білуі тиіс:

құрал-жабдықтың және бақылау-өлшеу құралдарының құрылысын, белгіленуін, ацетилдеу процесінің технологиялық режимін және мәнісін;

мөлшерленетін компоненттерді есептеу әдістемесін;

өндірістің барлық сатыларында ацетилдеу операцияларын орындау реттілігін, араластырғыштардың жұмыс режидерін;

қыздыру және суыту температураларын реттеу ережесі мен тәсілдерін ацетилдеу қоспасын және целлюлозаны тиеу ережесін;

сынамалар алу ережесін, "сироптың" пайда болу сәттерін анықтау тәсілдерін, дайын өнімді шаю режимін;

еріткіштердің физикалық-химиялық қасиеттерін, дайын өнімге технологиялық шарттарды.

60. Арнайы орта білім қажет.

7. Бромдау аппаратшысы

Параграф 1. Бромдау аппаратшысы, 3-разряд

61. Жұмыс сипаттамасы:

бромдау процесінің (буландыру, сүзу, центрифугалау, кристалдау) жекелеген операцияларын орындау шикізатты дайындау және тиеу, өнімді түсіру;

сынамалар алу;

аппараттарда тазарту;

құрал-жабдықты жөндеуге дайындау.

62. Білуі тиіс:

қызмет көрсетілетін учаске өндірісінің технологиялық сызбасын және бромдау процесінің мәнісін;

қызмет көрсетілетін құрал-жабдықтың;

құрылысы мен жұмыс істеу қағидасын;

коммуникациялардың сызбасын, шикізаттың;

жартылай фабрикаттардың және дайын өнімнің түрлерін, құрамын;

физикалық-химиялық және технологиялық қасиеттерін;

оларға қойылатын талаптарды, сынамалар алу ережесін.

Параграф 2. Бромдау аппаратшысы, 4-разряд

63. Жұмыс сипаттамасы:

бейорганикалық қосылыстарды бромдаудың технологиялық процесін жүргізу немесе неғұрлым жоғары біліктілікті аппаратшының басқаруымен органикалық қосылыстарды бромдау процесін жүргізу;

реагенттерді аппаратқа тиеу, бромдау өнімді аппараттан түсіру және оны өндірістің кейінгі сатыларына беру;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері және талдау нәтижелері бойынша, технологиялық процесс параметрлерін реттеу, дайын өнімнің сапасын бақылау;

нұсқаулықпен қарастырылған талдауларды орындау;

технологиялық құрал-жабдыққа, коммуникацияларға және бақылау өлшеу құралдарына қызмет көрсету;

құрал-жабдықты жөндеуге тапсыру және қабылдау.

64. Білуі тиіс:

қызмет көрсетілетін учаске өндірісінің технологиялық сызбасын және бромдау процесінің мәнісін;

қызмет көрсетілетін құрал-жабдықтың;

бақылау-өлшеу құралдарының құрылысы мен жұмыс істеу қағидасын, процестерді реттеу ережесін;

сынамалар алу ережесін және талдаулар жүргізу әдістемесін, шикізаттың, жартылай фабрикаттардың және дайын өнімнің физикалық-химиялық және технологиялық қасиеттерін;

шикізаттың шығыны мен дайын өнімнің шығымын есептеу әдістемесін.

Параграф 3. Бромдау аппаратшысы, 5-разряд

65. Жұмыс сипаттамасы:

қышқыл ортада немесе органикалық еріткіштердің ортасында органикалық қосылыстарды бромдаудың технологиялық процесін жүргізу;

неғұрлым төмен біліктілікті аппаратшыларға басшылық ету;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштерін қадағалау. Шикізаттың шығыны мен дайын өнімнің шығымын өлшеу, талдау нәтижелері бойынша олардың сапасын бағалау;

бақылау талдауларын жүргізу;

талдау және қадағалау нәтижелері бойынша процесті өзгерту;

құрал-жабдықтың жұмысындағы ақаулықтарды анықтау және жою;

шикізатпен алынған өнімнің мөлшерін есепке алу.

66. Білуі тиіс:

қызмет көрсетілетін учаске өндірісінің технологиялық сызбасын және бромдау процесінің мәнісін;

қызмет көрсетілетін құрал-жабдықтың, бақылау-өлшеу құралдарының құрылысы мен жұмыс істеу қағидасын;

процестерді реттеу ережесін;

сынамалар алу ережесін және талдаулар жүргізу әдістемесін, шикізаттың;

жартылай фабрикаттардың және дайын өнімнің физикалық-химиялық және технологиялық қасиеттерін;

шикізаттың шығыны мен дайын өнімнің шығымын есептеу әдістемесін.

8. Вакуумдау аппаратшысы

Параграф 1. Вакуумдау аппаратшысы, 3-разряд

67. Жұмыс сипаттамасы:

жұмыс нұсқаулығына сәйкес буэжекциялық қондырғыдан буды эжекциялаумен және салқын сумен буды конденсациялау арқылы вакуумдалудың технологиялық процесін жүргізу;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері және талдау нәтижелері бойынша суды, ауаны, бу қысымын, температураны, вакуумды бақылау және реттеу сынамалар алу;

эжекторларға, тоңазытқыштарға, конденсаторларға, сүзгілерге, тамшыбөлгіштерге және басқа құрал-жабдықтарға қызмет көрсету және жұмысын қадағалау;

құрал-жабдықтың жұмысындағы ақаулықтарды анықтау және жою;

құрал-жабдыққа күрделі емес жөндеу орындау.

68. Білуі тиіс:

қызмет көрсетілетін учаскенің технологиялық сызбасын, вакуумдалу процесін және технологиялық режимді;

эжекторлардың, негізгі және қосалқы құрал-жабдықтың, бақылау-өлшеу құралдарының құрылысын;

жұмыс істеу қағидасын, коммуникациялардың белгіленуін және сызбасын;

құрал-жабдықты күту режимін, сынамалар алу ережесін.

Параграф 2. Вакуумдау аппаратшысы, 4-разряд

69. Жұмыс сипаттамасы:

дисталляциялық бағаналарда эжекторлық блоктармен, вакуум – ресиверлерімен, қабыршақты буланғыштармен және вакуум – сорғылармен жасау және синтетикалық май қышқылдарының өндірісінде көмірсутегілердің буларын конденсациялау бойынша технологиялық процесті жүргізу;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері және талдау нәтижелері бойынша процесті бақылау және реттеу;

талдаулар жүргізу;

құрал-жабдықтың жұмысын және күйін қадағалау;

технологиялық процесс параметрлерінен ауытқуларды тудыратын себептердің алдын алу және жою негізгі және қосалқы құрал-жабдықты жөндеу жұмыстарына қатысу.

70. Білуі тиіс:

қызмет көрсетілетін учаскенің технологиялық сызбасын, вакуумдалу процесін және технологиялық режимді;

эжекторлардың, негізгі және қосалқы құрал-жабдықтың, бақылау-өлшеу құралдарының құрылысын;

жұмыс істеу қағидасын, коммуникациялардың белгіленуін және сызбасын, құрал-жабдықты күту режимін;

сынамалар алу ережесін талдаулар жүргізу әдістемесін.

9. Қорыту аппаратшысы

Параграф 1. Қорыту аппаратшысы, 2-разряд

71. Жұмыс сипаттамасы:

неғұрлым жоғары біліктілікті аппаратшының басқаруымен күрделі емес құрал-жабдықпен жабдықталған учаскелерде қорытудың жекелеген операцияларын орындау;

компоненттерді ұсату, еріту, және аппараттарға тиеу;

дайын өнімді түсіру;

аппараттарды қалдықтан тазарту;

құрал-жабдыққа қызмет көрсету;

құрал-жабдықты жөндеуге дайындау.

72. Білуі тиіс:

негізгі және қосалқы құрал-жабдықтың құрылысын;

жұмыс істеу қағидасын, сынамалар алу ережесін.

Параграф 2. Қорыту аппаратшысы, 3-разряд

73. Жұмыс сипаттамасы:

күрделі емес құрал-жабдықпен жабдықталған учаскелерде қорытудың технологиялық процесін жүргізу, немесе неғұрлым жоғары біліктілікті аппаратшының басқаруымен жекелеген операцияларын күрделі құрал-жабдықпен жабдықталған учаскелерде қорытудың технологиялық процесін орындау;

шикізатты алдын ала дайындау (ұсату, еріту), реакторларға, автоклавтарға шикізатты тиеу, реациялық массаны берілген температураға дейін қыздыру, араластыру;

қорыту аппараттарына, жинағыштарға, коммуникацияларға, сорғыларға қызмет көрсету;

талдау үшін сынамалар алу;

қызмет көрсетілетін құрал-жабдықтың жұмысындағы ақаулықтарды жою.

74. Білуі тиіс:

қызмет көрсетілетін учаскенің технологиялық сызбасын, технологиялық процестің мәнісін;

технологиялық режимді негізгі және қосалқы құрал-жабдықтың құрылысын, жұмыс істеу қағидасын, сынамалар алу ережесін.

75. Жұмыстардың мысалдары.

1) Брикетті массасы (орман химиялық өндірістер), сұйық шыны, майлар, (асбесттік техникалық бұйымдарды сіңдіру үшін), сироптар (дәрумендердің өндірісі), химикаттар (күкіртті бояғыштардың, грампластинкалардың және басқ. өндірісі) – қорыту процесін жүргізу,

2) Магнезия – ақ қорыту процесін жүргізу.

Параграф 3. Қорыту аппаратшысы, 4-разряд

76. Жұмыс сипаттамасы:

күрделі құрал-жабдықпен жабдықталған учаскелерде қорытудың технологиялық процесін жүргізу;

процестің температуралық режиміне қажетті түзетулер енгізу;

талдау нәтижелері бойынша, уақытты немесе сыртқы белгілері бойынша процестің аяқталу сәтін анықтау;

қажетті компоненттерді қосу;

дайын өнімді тиеу және тазарту;

технологиялық регламентпен қарастырылған жағдайларда, - дайын өнімді сүзу, тұндыру, булау, кристалдау немесе сілтілендіру;

технологиялық процестің барысын бақылау;

талдаулар жүргізу;

құрал-жабдықты жөндеуге дайындау, жөндеуден қабылдау.

77. Білуі тиіс:

қызмет көрсетілетін учаскенің технологиялық сызбасын, технологиялық процестің мәнісін;

технологиялық режим параметрлерін және процесті реттеу ережесін, негізгі және қосалқы құрал-жабдықтың құрылысын;

жұмыс істеу қағидасын, шикізат пен дайын өнімнің физикалық-химиялық және технологиялық қасиеттерін;

сынамалар алу ережесін, талдауларды орындау әдістемесін, коммуникациялардың сызбасын.

78. Жұмыс мысалдары:

1) Бакелитті лак, топырақтар (түптеу, аяқ киім маталары үшін, калька үшін), пигменттер (көркем бояулар үшін), сәндік әрлеу материалдары – қорыту процесін жүргізу,

2) Магнезия – қара қорыту процесін жүргізу,

3) Химикаттар (күкірт бояғыштары өндірісі) - "Фредеринг" қазандықтарында қорыту.

Параграф 4. Қорыту аппаратшысы, 5-разряд

79. Жұмыс сипаттамасы:

ион алмасушы және фенолформальдегидті шайырлар мен лактардың, несепнәр-формальдегидті шайырлардың, полисульфидтардың, олихлорвинилдік пластикаттың, фаолиттың, эпоксидты лактардың және органикалық жартылай өнімдердің өндірістерінде қорыту технологиялық процесін жүргізу немесе бір уақытта неғұрлым төмен біліктілікті аппаратшыларға басшылық етумен күрделі құрал-жабдықпен жабдықталған учаскелерде өнімдерді қорытудың технологиялық процесін жүргізу;

шикізаттың мөлшерін есептеу;

құрал-жабдықты жұмысқа дайындау: Лактарды қорыту кезінде - әбден пісіру, еріту, сүзу, суыту, жинағыштарға құйып алу;

қорытудың үйлесімді режимін таңдау.

80. Білуі тиіс:

қызмет көрсетілетін учаскенің технологиялық сызбасын, технологиялық процестің мәнісін;

технологиялық режим параметрлерін және процесті реттеу ережесін;

негізгі және қосалқы құрал-жабдықтың құрылысын, жұмыс істеу қағидасын;

шикізат пен дайын өнімнің физикалық-химиялық және технологиялық қасиеттерін;

сынамалар алу ережесін және талдаулар жасау әдістемесін, коммуникациялардың сызбасын;

компоненттерді мөлшерлеуді есептеу және қорытудың оңтайлы режимін іріктеу әдістемесін.

10. Айдау аппаратшысы

Параграф 1. Айдау аппаратшысы, 3-разряд

81. Жұмыс сипаттамасы:

булардан кейіннен кристалдаумен қыздыру кезінде оларды бу тәрізді күйге ауыстыру арқылы қатты заттарды айдау-тазартудың, бөлудің немесе бөліп шығарудың технологиялық процесін жүргізу;

шикізатты дайындау, реакциялық аппаратқа тиеу, жылыту, айдау, конденсациялау, аппаратты босату (қалыптарға құйып алу, қалыптардан түсіру), өлшеу, орау немесе өнімді келесі технологиялық операцияға тапсыру, аппараттарды тазарту;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері және талдау нәтижелері бойынша процесті реттеу;

бақылау үшін сынамалар алу;

құрал-жабдық пен коммуникациялардың жұмысындағы ақаулықтарды анықтау және жою;

сублиматорларға, конденсаторларға, диірмендерге, қалдықбөлгіштерге, жинағыштарға, сорғыларға, оттықтарға, коммуникацияларға, бақылау-өлшеу құралдарына және басқа құрал-жабдықтарға қызмет көрсету;

шикізатты және алынған өнімнің мөлшерін есепке алу;

құрал-жабдықты жөндеуге дайындау, жөндеуден қабылдау.

82. Білуі тиіс:

өндірістің технологиялық сызбасын, негізгі және қосалқы құрал-жабдықтың бақылау-өлшеу құралдарының құрылысын;

жұмыс істеу қағидасын, қызмет көрсетілетін учаскеде арматураның, коммуникациялардың сызбасын, шикізаттың, жартылай өнімдердің және дайын өнімнің физика-химиялық және технологиялық қасиеттерін, шикізат пен дайын өнімге қойылатын талаптарды;

технологиялық процестің физикалық-химиялық негіздерін, мәнісі пен параметрлерін, процесті реттеу ережесін;

сынамалар алу ережесін, шикізатты және өнімнің шығымын есепке алу ережесін.

Параграф 2. Айдау аппаратшысы, 4-разряд

83. Жұмыс сипаттамасы:

бір уақытта бақылау талдауларын, қажетті шикізатты және өнімнің шығымын есептеуді орындаумен айдау процесін жүргізу және неғұрлым төмен біліктілікті аппаратшыларға басшылық ету немесе электр пештерде фосфорды, аспиринды, салицил қышқылдарын, каломельді, сулеманы, йодты, фталді ангидридты, нафталинды айдау;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері және талдау нәтижелері бойынша процесті бақылау және реттеу;

талдаулар жүргізу.

84. Білуі тиіс:

өндірістің технологиялық сызбасын, негізгі және қосалқы құрал-жабдықтың бақылау-өлшеу құралдарының құрылысын;

жұмыс істеу қағидасын, қызмет көрсетілетін учаскеде арматураның, коммуникациялардың сызбасын;

шикізаттың, жартылай өнімдердің және дайын өнімнің физика-химиялық және технологиялық қасиеттерін, шикізат пен дайын өнімге қойылатын талаптарды;

технологиялық процестің физикалық-химиялық негіздерін, мәнісі мен параметрлерін, процесті реттеу ережесін;

сынамалар алу ережесін және талдаулар жүргізу әдістемесін, шикізатты және өнімнің шығымын есептеу әдістемесін.

Параграф 3. Айдау аппаратшысы, 5-разряд

85. Жұмыс сипаттамасы:

ерекше таза селен мен хлорлы алюминий өндірісінде біруақытта неғұрлым төмен біліктілікті аппаратшыларға басшылық етумен айдау процесін жүргізу;

шикізатты есептеу және мөлшерлеу;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштерін қадағалау;

шикізаттың шығындарын және өнімнің шығымын өлшеулер, талдау нәтижелері бойынша олардың сапасын бағалау;

жұмыс нұсқаулықтарына сәйкес процесті басқару және реттеу;

технологиялық режим нормаларынан ауытқулардың себептердің алдын алу және жою.

86. Білуі тиіс:

өндірістің технологиялық сызбасын, негізгі және қосалқы құрал-жабдықтың бақылау-өлшеу құралдарының құрылысын;

жұмыс істеу қағидасын, қызмет көрсетілетін учаскеде арматураның, коммуникациялардың сызбасын, шикізаттың, жартылай өнімдердің және дайын өнімнің физика-химиялық және технологиялық қасиеттерін, шикізат пен дайын өнімге қойылатын талаптарды;

технологиялық процестің физикалық-химиялық негіздерін, мәнісі мен параметрлерін, процесті реттеу ережесін;

сынамалар алу ережесін және талдаулар жасау әдістемесін, шикізатты және өнімнің шығымын есептеу әдістемесін.

11. Қалпына келтіру аппаратшысы

Параграф 1. Қалпына келтіру аппаратшысы, 3-разряд

87. Жұмыс сипаттамасы:

неғұрлым жоғары біліктілікті аппаратшының басқаруымен тотықтыру процесінің жекелеген операцияларын жүргізу немесе процестерді темір жоңқалаудың (этакридин, анестезин, новокаин өндірісін қоспағанда) көмегімен тотықтыру процесін жүргізу;

шикізатты қабылдау және дайындау;

шикізатты аппаратқа тиеу;

дайын өнімді түсіру;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштерін және қызмет көрсететін құрал-жабдықтың жұмысын қадағалау;

сынамалар алу;

технологиялық құрал-жабдыққа қызмет көрсету;

құрал-жабдықты жөндеуге дайындау.

88. Білуі тиіс:

өндірістің технологиялық сызбасын, негізгі және қосалқы құрал-жабдықтың бақылау-өлшеу құралдарының құрылысын;

жұмыс істеу қағидасын, қызмет көрсетілетін учаскеде арматураның, коммуникациялардың сызбасын;

технологиялық режим параметрлерін, сынамалар алу ережесін.

Параграф 2. Қалпына келтіру аппаратшысы, 4-разряд

89. Жұмыс сипаттамасы:

сульфидтердің, полисульфидтердің, металдардың немесе басқа қалпына келтіретін құралдардың көмегімен органикалық немесе бейорганикалық қосылыстарды қалпына келтірудің технологиялық процесін жүргізу;

технологиялық нұсқаулыққа және берілген параметрлерге сәйкес аппаратты тиеу, қалпына келтіру, түсіру, температураны, қысымды, сутегі иондарының концентрациясы және басқаларын;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері және талдау нәтижелері бойынша процесті реттеу;

нұсқаулықпен қарастырылған талдауларды орындау;

реакциялық аппараттарға, регенерация бағаналарына, өлшегіштерге, мөлшерлегіштерге, сүзгілерге, жинағыштарға, коммуникацияларға, бақылау-өлшеу құралдарына және басқа құрал-жабдықтарға қызмет көрсету;

құрал-жабдық пен коммуникациялардың жұмысындағы ақаулықтарды анықтау және жою;

шикізатты және алынатын өнімнің мөлшерін есепке алу;

құрал-жабдықты жөндеуден қабылдау.

90. Білуі тиіс:

өндірістің технологиялық сызбасын, негізгі және қосалқы құрал-жабдықтың, бақылау-өлшеу құралдарының құрылысын;

қызмет көрсетілетін учаскеде арматура мен коммуникациялардың сызбасын;

технологиялық режим параметрлерін және процесті реттеу ережесін талдаулар жүргізу әдістемесін.

Параграф 3. Қалпына келтіру аппаратшысы, 5-разряд

91. Жұмыс сипаттамасы:

бір уақытта неғұрлым төмен біліктілікті аппаратшыларға басшылық етумен сульфидтердің, полисульфидтердің, металдардың немесе басқа қалпына келтіретін құралдардың көмегімен органикалық немесе бейорганикалық қосылыстарды қалпына келтірудің технологиялық процесін жүргізу;

қалпына келтіру процесін электролиздік әдіспен жүргізу.

92. Білуі тиіс:

өндірістің технологиялық сызбасын, негізгі және қосалқы құрал-жабдықтың;

бақылау-өлшеу құралдарының құрылысын және жұмыс істеу қағидасын, қызмет көрсетілетін учаскеде арматура мен коммуникациялардың сызбасын;

технологиялық режим параметрлерін және процесті реттеу ережесін, талдаулар жүргізу әдістемесін.

93. Жұмыс мысалдары:

1) гексилрезорцин – қалпына келтіру;

2) қымбат металдар - қалпына келтіру;

3) нитроанизол - қалпына келтіру;

4) платифиллин - қалпына келтіру;

5) циклогексаноноксим – 180 ат қысыммен қалпына келтіру.

12. Булау аппаратшысы

Параграф 1. Булау аппаратшысы, 2-разряд

94. Жұмыс сипаттамасы:

купоросты булау процесін жүргізу, немесе булау процесін неғұрлым жоғары біліктілікті аппаратшының басқаруымен жүргізу;

шикізатты дайындау және аппаратқа тиеу;

регламентке сәйкес технологиялық параметрлерді қолдау;

ерітінділердің деңгейі мен температурасын қадағалау;

сынамалар алу;

құрал-жабдықты, булау аппараттарын тазарту;

технологиялық құрал-жабдыққа қызмет көрсету;

құрал-жабдықты жөндеуге дайындау.

95. Білуі тиіс:

қызмет көрсетілетін учаскенің технологиялық сызбасын, булау технологиялық процесінің мәнісі мен әдістерін;

буланатын ерітінділердің физикалық-химиялық қасиеттерін, негізгі және қосалқы құрал-жабдықтың құрылысын, жұмыс істеу қағидасын коммуникациялардың және арматураның сызбасын, сынамалар алу ережесін;

құрал-жабдыққа күтім жасау режимін, шикізат пен дайын өнімді есепке алуды жүргізу ережесін.

96. Жұмыс мысалдары:

1) дақылдық сұйықтықты, ашытқылы суспензияны булау процесін жүргізу.

Параграф 2. Булау аппаратшысы, 3-разряд

97. Жұмыс сипаттамасы:

әр түрлі конструкциялы булау аппараттарында атмосфералық қысыммен булау технологиялық процесін жүргізу, сондай-ақ атмосфералықтан жоғары қысыммен немесе вакууммен жұмыс істейтін аппараттарда булаудың көп мәртелі процесінің бастапқы сатыларын немесе бір мәрте процесті жүргізу, атмосфералықтан жоғары қысыммен немесе вакууммен жұмыс істейтін көркорпустық аппараттарда булаудың көп мәртелі технологиялық (немесе оның соңғы сатыларын) процесін жүргізу немесе неғұрлым жоғары біліктілікті аппаратшының басқаруымен лабильді органикалық заттардың вакуумымен буландыру процесін жүргізу.

булағыш аппараттарды концентрациялауға жататын ерітінділермен тиеу-тотыру;

аппараттарды технологиялық регламентпен қарастырылған температураға дейін отын газдармен, бумен, дифениль қоспасымен, маймен немесе басқа жылу тасушылармен қыздыру;

буландырудың берілген технологиялық параметрлерін ұстап тұру: бекітпе арматураның немесе бұрамалардың көмегімен қолмен температураны, қысымды, вакуудың және басқаларын;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері және талдау нәтижелері бойынша ерітінділердің концентрацияларын және деңгейін, температураны, вакуумды, меншікті үлесті бақылау және реттеу;

технологиялық режим нормаларынан ауытқулардың себептердің алдын алу және жою;

жұмыс нұсқаулығымен қарастырылған талдаулар жүргізу;

ерітіндіні құю және өнімді жинағыштарға түсіру, оны суыту және қоймаға немесе одан әрі өңдеуге жіберу;

шикізатты және өңделген дайын өнімді есепке алу;

құрал-жабдық пен коммуникациялардың жұмысындағы ақаулықтарды анықтау және жою және ұсақ жөндеу орындау;

құрал-жабдыққа: булағыш аппараттарға, реакторларға, скрубберлерге, оттықтарға, қысым бактарына, өлшегіштерге, жинағыштарға, желдеткіштерге және басқ., бақылау-өлшеу құралдарына, коммуникацияларға қызмет көрсету, қажет болса - кептіргіш, сүзуші және басқа негізгі және қосалқы құрал-жабдыққа қызмет көрсету;

құрал-жабдықты жөндеуден қабылдау;

неғұрлым төмен біліктілікті аппаратшыларға басшылық ету.

98. Білуі тиіс:

қызмет көрсетілетін учаскенің технологиялық сызбасын, булау технологиялық процесінің мәнісі мен әдістерін, булайтын ерітінділердің физикалық-химиялық қасиеттерін, технологиялық режимді және процесті реттеу ережесін;

дайын өнімге МемСТ-р мен техникалық шарттарды, қызмет көрсетілетін құрал-жабдықтың құрылысы мен жұмыс істеу қағидасын, сынамалар алу ережесін және бақылау талдаулар жүргізу әдістемесін;

құрал-жабдыққа күтім жасау режимін, от және жарылыс қауіпті жағдайларда жұмыс ережелері;

темір ұста ісінің дағдылары, шығын нормаларын және шикізат пен дайын өнімді есепке алуды жүргізу ережесін.

99. Жұмыс мысалдары:

1) неғұрлым жоғары біліктілікті аппаратшының басқаруымен көп корпусты вакуум-булау қондырғыларында дақылдық сұйықтықты немесе ашытқылы суспензияны көп мәрте буландыру технологиялық процесінің жекелеген сатыларын жүргізу.

Параграф 3. Булау аппаратшысы, 4-разряд

100. Жұмыс сипаттамасы:

атмосфералықтан жоғары қысыммен немесе вакууммен жұмыс істейтін көп корпусты аппараттарда булаудың көп мәртелі технологиялық процесін (немесе оның соңғы сатыларын) жүргізу, немесе лабильді органикалық заттардың вакуумымен буландыру процесін жүргізу, аммиак селитрасының ерітіндісін буландыру процесін жүргізу, немесе неғұрлым жоғары біліктілікті аппаратшының басқаруымен гидролиздік күкірт қышқылын булау процесін жүргізу;

ерітінділерді зиянды қоспалардан бейтараптандырумен, бумен немесе қысылған ауамен үрлеумен, тұндырумен, сүзумен немесе басқа тәсілдермен тазарту;

берілген температурағы және концентрациядағы ерітінділерді булағыш аппараттарға біркелкі беру, қоспаларды мөлшерлеу;

аппараттардағы ерітінділердің деңгейін қадағалау, аппараттарды әр түрді жылытатын агенттермен қыздыру, буларды ұстап алу және шығарып жіберу;

ерітіндінің концентрациясын, вакуумды, қысымды, аппараттар бойынша жүктемені, температураны, ерітінділердің берілуін және процестің басқа көрсеткіштерін қашықтан немесе бақылау-өлшеу құралдарының, автоматика құралдарының, талдау және көзбен қадағалау нәтижелерінің көмегімен автоматты түрде бақылау және реттеу;

процесті автоматты басқарудан қолмен қашықтан және керісінше басқаруға өту;

булағыш аппараттардың, буылғалдандырғыш қондырғысының, конденсаторлардың және басқа қызмет көрсетілетін құрал-жабдықтардың жұмысына кезеңдік бақылау жүргізу;

құрал-жабдықты және бақылау-өлшеу құралдарын жөндеуге дайындау, құрал-жабдықты жөндеуді бақылау;

құрал-жабдыққа, бақылау-өлшеу құралдарына және коммуникацияларға күрделі емес жөндеу орындау.

101. Білуі тиіс:

буландыру процесінің физикалық-химиялық негіздерін, технологиялық процестің мәнісін, аммиак селитрасын алудың технологиялық сызбасын;

қызмет көрсетілетін құрал-жабдықтың, бақылау-өлшеу құралдарының, автоматиканың құрылысы мен жұмыс істеу қағидасын, коммуникациялардың және арматураның сызбасын;

аммиак селитрасының физикалық-химиялық және технологиялық қасиеттерін, технологиялық режимді және процесті реттеу ережесін.

Параграф 4. Булау аппаратшысы, 5-разряд

102. Жұмыс сипаттамасы:

қондырғыда гидролиздік күкірт қышқылын булау процесін, бір уақытта неғұрлым жоғары біліктілікті аппаратшының басқаруымен ашытқылы суспензияны аппараттарда булаудың көп мәртелі технологиялық процесін жүргізу;

аппаратта тар шектерде температураны, жаңа қышқылды беру және концентрацияланған қышқылды алып тастау кезінде жүктемені, жылу айырбастаушыда күкірт қышқылын суытуды, буландыру режимін бақылау және реттеу;

жүктемеге сәйкестік, суспензияның "пісу" процесін жүргізу. "Ауа – газ" арақатынасының өзгеруіне сәйкес батырылатын жанғыштарда жану режимін таңдап алу;

жанғыштарды жандыру;

режимді қолмен басқарудан автоматтыға аудару;

жанғыштар қызметінің ұзақтығына байланысты жану режимін өзгерту;

фотоэлементті және басқа көрсеткіштерді, булағыш аппараттарды, жанғыштарды, эрлифтті, компрессорларды, сорғыларды, жылу айырбастаушыларды қолданумен автоматты реттеуіштерге қызмет көрсету.

103. Білуі тиіс:

қызмет көрсетілетін учаскенің технологиялық сызбасын, негізгі және қосалқы құрал-жабдықтың құрылысын;

жұмыс істеу қағидасын коммуникациялардың және арматураның сызбасын, шикізаттың, жартылай фабрикаттардың және дайын өнімнің физика-химиялық және технологиялық қасиеттерін;

буландыру технологиялық процесінің мәнісі мен әдістерін, бақылау-өлшеу құралдарының белгіленуі және пайдалану ережесін;

технологиялық режимді және процесті реттеу ережесін;

сынамалар алу ережесін, талдаулар жүргізу әдістемесін.

104. Арнайы орта білім қажет.

13. Сілтісіздендіру аппаратшысы

Параграф 1. Сілтісіздендіру аппаратшысы, 2-разряд

105. Жұмыс сипаттамасы:

сілтісіздендіру процесінің жекелеген операцияларын орындау;

шикізатты ұсақтау және беру;

шикізатты тиеу және еріткіш аппараттарына құю;

араластыру;

ерітіндіні тұндырумен немесе сүзумен тазалау;

ерітіндіден негізгі затты буландырумен немесе кристаллдаумен бөлу, еріткіштен буды шығару;

қалдықты немесе тұздарды түсіру;

сынамалар алу;

реакторларға, аппараттарға (диффузерлерге), булы, сулы, сілтілі коммуникацияларға, сорғыларға қызмет көрсету;

құрал-жабдықты жөндеуге дайындау.

106. Білуі тиіс:

қызмет көрсетілетін учаскенің технологиялық сызбасын, негізгі және қосалқы құрал-жабдықтың құрылысын;

жұмыс істеу қағидасын, шикізаттың қасиеттерін, коммуникациялардың және арматураның сызбасын, сынамалар алу ережесін.

Параграф 2. Сілтісіздендіру аппаратшысы, 3-разряд

107. Жұмыс сипаттамасы:

сілтісіздендіру технологиялық процесін жүргізу;

процес тездету және қажетті концентрациялы ерітіндіні алу үшін белгілі температураны қолдау;

декантацияға түсетін ерітіндінің қысымын және концентрациясын бақылау;

талдаулар жүргізу;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері және талдау нәтижелері бойынша процесті бақылау және реттеу;

технологиялық құрал-жабдыққа және бақылау-өлшеу құралдарына қызмет көрсету;

құрал-жабдықтың жұмысындағы ақаулықтарды жою;

құрал-жабдықты жөндеуден қабылдау.

108. Білуі тиіс:

қызмет көрсетілетін учаскенің технологиялық сызбасын, негізгі және қосалқы құрал-жабдықтың бақылау-өлшеу құралдарының құрылысын;

жұмыс істеу қағидасын, коммуникациялардың және арматураның сызбасын, шикізаттың қасиеттерін, технологиялық процестің мәнісін және физикалық-химиялық негіздерін;

технологиялық режимді және сынамалар алу ережесін, талдаулар жүргізу әдістемесін.

Параграф 3. Сілтісіздендіру аппаратшысы, 4-разряд

109. Жұмыс сипаттамасы:

литопон өндірісінде сілтісіздендіру процесін жүргізу немесе сілтісіздендіру технологиялық процесін жүргізу кезінде төмен біліктілікті аппаратшылардың жұмысын бақылау және үйлестіру;

кейіннен сірке қышқылымен бейтараптандырумен және сүзгілерді сумен тазартумен иілімді полиуренаттың кеуектерін улы натрий ерітіндісімен ашудың технологиялық процесін жүргізу;

сүзгілердің әзірлемелерін дайындау және тиеу;

шикізатты ыдыстарға шайқау, еріткішті сілтісіздендіруді ваннаға құю, араластыру және қажетті концентрациялы ерітінді алу;

сілтісіздендіру, бейтараптандыру, тазарту, сығу, кептіру процесін жүргізу;

шикізатты шайқау кезінде ауаның қысымын, бейтараптандыру ваннасында сірке қышқылы ерітіндісінің концентрациясын, кептіру камерасында температураны қадағалау;

сүзгілердің орау;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері және талдау нәтижелері бойынша процесті бақылау және реттеу;

монжустарға, ванналарға, сілтілі, булы, сулы және қышқыл коммуникацияларға, бақылау-өлшеу құралдарына қызмет көрсету.

110. Білуі тиіс:

қызмет көрсетілетін учаскенің технологиялық сызбасын;

негізгі және қосалқы құрал-жабдықтың бақылау-өлшеу құралдарының құрылысын;

жұмыс істеу қағидасын, коммуникациялардың және арматураның сызбасын;

шикізаттың қасиеттерін;

технологиялық процестің физикалық-химиялық негіздерін және мәнісін;

технологиялық режимді және сынамалар алу ережесін, талдаулар жүргізу әдістемесін.

14. Газгенерациялау аппаратшысы

Параграф 1. Газгенерациялау аппаратшысы, 3-разряд

111. Жұмыс сипаттамасы:

неғұрлым жоғары біліктілікті аппаратшының басқаруымен әр түрлі жүйелердің газгенераторларында технологиялық газды алу процесін жүргізу;

әуе газының газгенераторларына қызмет көрсету;

шикізатты (тас көмірді) газгенераторларға тиеу, буды, су-ауа қоспасын, суды беру;

алынған газды механикалық қоспалардан тазарту;

алынған газды өндіріске тапсыру;

газгенераторларды қалдықтан тазарту және газағарларды шаю;

сынамалар алу;

құрал-жабдықты жөндеуге дайындау.

112. Білуі тиіс:

газгенерациялаудың технологиялық процесін және қызмет көрсетілетін учаскенің сызбасын;

қызмет көрсетілетін құрал-жабдықтың құрылысын, жұмыс істеу қағидасын;

коммуникациялардың және арматураның сызбасын;

шикізаттың жне өнімнің физика-химиялық және технологиялық қасиеттерін, сынамалар алу ережесін.

Параграф 2. Газгенерациялау аппаратшысы, 4-разряд

113. Жұмыс сипаттамасы:

әр түрлі жүйелердің газгенераторларында технологиялық газдарды алу процесін жүргізу;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері және талдау нәтижелері бойынша технологиялық процесс параметрлерін реттеу,шикізатты және буауа қоспасын мөлшерлеп құюларды, температураны, қысымды, газгенераторларда вакуумды, жану процесін;

талдаулар жүргізу;

құрал-жабдық пен коммуникациялардың жұмысындағы ақаулықтарды анықтау және жою;

құрал-жабдықты жөндеуден қабылдау.

114. Білуі тиіс:

газды алудың технологиялық процесін және қызмет көрсетілетін учаскенің сызбасын, қызмет көрсетілетін құрал-жабдықтың құрылысын;

жұмыс істеу қағидасын, коммуникациялардың және арматураның сызбасын;

бақылау-өлшеу құралдарының белгіленуін және құрылысын, шикізаттың және өнімнің физика-химиялық және технологиялық қасиеттерін;

технологиялық режим параметрлерін және процесті реттеу ережесін;

сынамалар алу ережесін;

талдаулар жүргізу әдістемесін.

Параграф 3. Газгенерациялау аппаратшысы, 5-разряд

115. Жұмыс сипаттамасы:

жартылай су, су, бу ауа және конверсияланған газды (синтетикалық аммиак өндірісінде) алу процесін жүргізу;

негізгі және қосалқы құрал-жабдыққа, коммуникацияларға, арматураға, бақылау-өлшеу құралдарына қызмет көрсету;

құрал-жабдыққа және бақылау-өлшеу құралдарына техникалық қызмет көрсету бойынша жұмыстар жүргізу.

116. Білуі тиіс:

газды алудың технологиялық процесін және қызмет көрсетілетін учаскенің сызбасын;

қызмет көрсетілетін құрал-жабдықтың құрылысын, жұмыс істеу қағидасын, коммуникациялардың және арматураның сызбасын;

бақылау-өлшеу құралдарының белгіленуін және құрылысын, шикізаттың және өнімнің физика-химиялық және технологиялық қасиеттерін;

технологиялық режим параметрлерін және процесті реттеу ережесін;

сынамалар алу ережесін, талдаулар жүргізу әдістемесін.

Параграф 4. Газгенерациялау аппаратшысы, 6-разряд

117. Жұмыс сипаттамасы:

бір уақытта неғұрлым төмен біліктілікті аппаратшыларға басшылық етумен технологиялық газдарды алудың технологиялық процесін жүргізу (синтетикалық аммиак өндірісінде);

жұмыс нұсқаулықтарына сәйкес технологиялық процесті басқару және реттеу;

талдау және қадағалау нәтижелері бойынша процесті өзгерту;

негізгі және қосалқы құрал-жабдықты жөндеу жұмыстарына қатысу.

118. Білуі тиіс:

газды алудың технологиялық процесін және қызмет көрсетілетін учаскенің сызбасын;

қызмет көрсетілетін құрал-жабдықтың құрылысын, жұмыс істеу қағидасын, коммуникациялардың және арматураның сызбасын;

бақылау-өлшеу құралдарының белгіленуін және құрылысын, шикізаттың және өнімнің физика-химиялық және технологиялық қасиеттерін;

технологиялық режим параметрлерін және процесті реттеу ережесін;

сынамалар алу ережесін;

талдаулар жүргізу әдістемесін, шикізатты және өнімнің шығымын есептеу әдістемесін.

15. Газ бөлу аппаратшысы

Параграф 1. Газ бөлу аппаратшысы, 4-разряд

119. Жұмыс сипаттамасы:

неғұрлым жоғары біліктілікті аппаратшының басқаруымен газдық қоспаларды бөлудің технологиялық процесін жүргізу;

терең салқындату әдісімен керосин пиролизы және этан фракциялары газдарының бөліну технологиялық процесіне қызмет көрсету;

газ сұйықтық қоспаны қабылдау;

терең салқындату әдісі кезінде алдын ала суыту блогына, газ бөлу кабинасына қызмет көрсету;

сынамалар алу;

құрал-жабдықтың жұмысындағы ақауларды және режимнен ауытқуларды анықтау және жою;

құрал-жабдықты жөндеуге дайындау, жөндеуден қабылдау. Шикізаттың шығынын, алынған өнімді есепке алу.

120. Білуі тиіс:

газ бөлу учаскесінің технологиялық сызбасын, негізгі және қосалқы құрал-жабдықтың бақылау-өлшеу құралдарының құрылысын;

жұмыс істеу қағидасын, коммуникациялардың және арматураның сызбасын, пирогаздың, абсорбенттердің, көмірсутегі фракцияларының физикалық-химиялық қасиеттерін;

технологиялық процестің мәнісін және реттеу ережесін;

сынамалар алу ережесін.

Параграф 2. Газ бөлу аппаратшысы, 5-разряд

121. Жұмыс сипаттамасы:

терең салқындату әдісімен не басқа әдістермен газ қоспаларын олардың компоненттеріне бөлу немесе булаумен және ректификациялаумен газдарды абсорбциялаумен фракциялаудың технологиялық процесін жүргізу;

газды қоспаның ауыр компоненттерін абсорбциялау;

абсорбентте ерітілген жеңіл компоненттердің булау;

қаныққан абсорбентті суыту және ректификаттық бағанаға беру;

көмірсутегілер фракциясын бөлу;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері және талдау нәтижелері бойынша технологиялық процесті бақылау және реттеу;

құрал-жабдықтың жұмысындағы ақауларды және режимнен ауытқулардың алдын алу, анықтау және жою;

құрал-жабдықты жөндеуге тапсыру және қабылдау.

122. Білуі тиіс:

газ бөлу учаскесінің технологиялық сызбасын, негізгі және қосалқы құрал-жабдықтың бақылау-өлшеу құралдарының құрылысын;

жұмыс істеу қағидасын, коммуникациялардың және арматураның сызбасын;

пирогаздың, абсорбенттердің, көмірсутегі фракцияларының физикалық-химиялық қасиеттерін;

технологиялық процестің мәнісін және реттеу ережесін;

талдаулар жүргізу әдістемесін;

сынамалар алу ережесін;

шикізатты және өнімнің шығымын есептеу әдістемесін.

Параграф 3. Газ бөлу аппаратшысы, 6-разряд

123. Жұмыс сипаттамасы:

технологиялық процесті жүргізу және технологиялық процесс көрсеткіштеріне, алынатын газдардың шығымы мен сапасына бақылау жүргізумен газ бөлудің барлық учаскелеріне басшылық ету;

қысылған ауаның, оттегінің, азоттың, аргонның, тазартылған ауаның, судың құбырларына, сонымен қатар аппараттарға, компрессорларға, детандерлерге, сорғыларға, электр жабдықтарына, автоматика құралдарына қызмет көрсету;

шикізаттың, жартылай фабрикаттардың шығынын, дайын өнімнің шығымын есептеу;

неғұрлым төмен біліктілікті аппаратшыларға басшылық ету.

124. Білуі тиіс:

газ бөлу учаскесінің технологиялық сызбасын, негізгі және қосалқы құрал-жабдықтың бақылау-өлшеу құралдарының құрылысын;

жұмыс істеу қағидасын, коммуникациялардың және арматураның сызбасын;

пирогаздың, абсорбенттердің, көмірсутегі фракцияларының физикалық-химиялық қасиеттерін;

технологиялық процестің мәнісін және реттеу ережесін;

талдаулар жүргізу әдістемесін, сынамалар алу ережесін;

шикізатты және өнімнің шығымын есептеу әдістемесін.

125. Арнайы орта білім қажет.

16. Әк сөндіру аппаратшысы

Параграф 1. Әк сөндіру аппаратшысы, 2-разряд

126. Жұмыс сипаттамасы:

кішігірім өнімділікті сөндіргіш- аппараттарда әк сүтін дайындау немесе неғұрлым жоғары біліктілікті аппаратшының басқаруымен әк сүтін алу үшін әкті сөндірудің технологиялық процесін жүргізу;

әк сүтін дайындау аппаратына күйдірілген әкті тиеу;

сынамалар алу;

алынған әк сүтін тасу;

аппараттарды, көлік механизмдерін әлсін-әлсін тазарту. Қалдықтарды тасу.

127. Білуі тиіс:

қызмет көрсетілетін учаскенің негізгі және қосалқы құрал-жабдықтың құрылысын, жұмыс істеу қағидасын, шикізаттың, жартылай фабрикаттардың және дайын өнімнің физикалық-химиялық қасиеттерін, сынамалар алу ережесін.

түрлі-түсті металлургия өндірістерінде "Жеңілдік шарттармен және жеңілдік мөлшерлерде мемлекеттік зейнетақыға құқық беретін өндірістердің, цехтердің;

мамандықтар мен лауазымдардың тізімдеріне" байланысты мамандықты "Әк сүтін дайындау аппаратшысы" деп атау;

ал отқа төзімді өндірістерінде – "Әк бөлімінің аппаратшысы" (2-5 разрядлер).

Параграф 2. Әк сөндіру аппаратшысы, 3-разряд

128. Жұмыс сипаттамасы:

неғұрлым жоғары біліктілікті аппаратшының басқаруымен әк сүтін алу үшін әкті сөндіру процесін, пушонка алу үшін әкті сөндірудің технологиялық процесін жүргізу;

күйдірілген әкті немесе пушонканы мөлшерлеу және шнек – коректенгішке, әк сүтін дайындау аппаратына құю;

әктің, пушонка аппараттарға түсуін қадағалау, суды, ауаны беруді реттеу;

аппараттарды, Бурат- елеуішті, көлікік механизмдерді әлсін-әлсін тазарту;

әк сүтін даярлау аппараттарына, шнекке, батыратын және және ортадан тепкіш сорғыларға, сорылатын сөндіру шамына, әк сүтіне арналған ыдыстарға, коммуникацияларға қызмет көрсету;

құрал-жабдықты жөндеуге дайындау.

129. Білуі тиіс:

негізгі және қосалқы құрал-жабдықтың құрылысын, жұмыс істеу қағидасын;

коммуникациялардың және арматураның сызбасын, әк сүтін дайындау мәнісін және процесті реттеу ережесін;

сынамалар алу ережесін, дайын өнімге қойылатын талаптарды.

Параграф 3. Әк сөндіру аппаратшысы, 4-разряд

130. Жұмыс сипаттамасы:

тәулігіне 300 т дейін әк өнімділігімен сөндіргіш- аппараттарда пушонка алу үшін әкті сөндіру технологиялық процесін жүргізу;

үстіңгі - белсенді заттардың (ҮБЗ) ерітінділерін дайындау, сөндіру үшін суды және дистиллярлық сұйықтықты дайындау;

қатты буды аппаратқа беру;

әктің сапасын және аппараттарға біркелкі түсуін қадағалау;

регламентпен қатал сәйкестікте судың белгілі бір температурада берілуін реттеу;

пушонканың ылғалдылығы мен дисперстілігін, будың қысымын, қысым багындағы, ҮПЗ бұлғауыштарындағы деңгейді бақылау;

процесті бақылау үшін сынамалар алу;

пушонканы елеу;

сөндіру аппараттарына қызмет көрсету;

шультес сөндіру аппараттарына, элеваторларға, су жылытқыштарға, Бурат- елеуішке, сорғыларға, сүзгілерге, желдету қондырғыларына, "Вентури" құбырына, коммуникацияларға және басқа құрал-жабдықтарға қызмет көрсету;

құрал-жабдық пен коммуникациялардың жұмысындағы ақаулықтарды анықтау және жою.

131. Білуі тиіс:

өндірістің технологиялық сызбасын, негізгі және қосалқы құрал-жабдықтың құрылысын;

жұмыс істеу қағидасын, қызмет көрсетілетін учаскеде коммуникациялардың сызбасын;

әкті сөндіру процесін реттеу ережесін;

сынамалар алу ережесін, дайын өнімге қойылатын талаптарды.

Параграф 4. Әк сөндіру аппаратшысы, 5-разряд

132. Жұмыс сипаттамасы:

тәулігіне 300 т артық әк өнімділігімен сөндіргіш-аппараттарда пушонка алу үшін әкті сөндіру технологиялық процесін жүргізу;

жұмыс нұсқаулықтарына сәйкес технологиялық процесті басқару және реттеу;

талдау және қадағалау нәтижелері бойынша процесті өзгерту;

бақылау-өлшеу құралдарын, құрал-жабдықтың күйі мен жұмысын қадағалау;

құрал-жабдыққа күрделі емес жөндеу орындау.

133. Білуі тиіс:

өндірістің технологиялық сызбасын, негізгі және қосалқы құрал-жабдықтың құрылысын, пайдалану ережесін;

қызмет көрсетілетін учаскеде коммуникациялардың сызбасын;

әкті сөндіру процесін реттеу ережесін, дайын өнімге қойылатын талаптарды.

17. Гидратациялау аппаратшысы

Параграф 1. Гидратациялау аппаратшысы, 3-разряд

134. Жұмыс сипаттамасы:

цианамидті ұнтақты маймен гидратациялау және өңдеу процесін жүргізу (кальций циамиді өндірісінде) немесе неғұрлым жоғары біліктілікті аппаратшының басқаруымен басқа заттарды гидратациялаудың технологиялық процесін жүргізу;

шикізатты дайындау және тиеу;

өнімді түсіру және оның өндірістің кейінгі сатыларына беру;

сынамалар алу;

құрал-жабдыққа қызмет көрсету;

құрал-жабдықты жөндеуге дайындау.

135. Білуі тиіс:

өндірістің технологиялық сызбасын;

негізгі және қосалқы құрал-жабдықтың құрылысын;

жұмыс істеу қағидасын, шикізаттың, дайын өнімнің физикалық-химиялық қасиеттерін;

сынамалар алу ережесін.

Параграф 2. Гидратациялау аппаратшысы, 4-разряд

136. Жұмыс сипаттамасы:

қарапайым және орта күрделі немесе неғұрлым жоғары біліктілікті аппаратшының басқаруымен күрделі өнімдерді гидратациялаудың технологиялық процесін жүргізу;

шикізатты қабылдау және аппаратқа тиеу, су буын және көмірсутегі шихтаны булау және қыздыру, реакциялық массаны гидратациялау, бейтараптандыру, су - спирттен конденсатты конденсациялау және сепаратордан өткізу, эфирді және басқа басқа өнімдерді шаю немесе ректификациялау, оның өндірістің келесі сатыларына беру;

гидратациялау аппараттарына, компрессор - буландырғыштарға, қыздырғыштарға, конденсаторларға, сорғыларға, жинағыштарға, сепараторларға және басқа құрал-жабдықтарға қызмет көрсету;

бақылау-өлшеу құралдарының, автоматика құралдарының көрсеткіштерінің көмегімен және талдау нәтижелері бойынша гидратациялау процесін реттеу, өнімнің шығымы мен сапасын бақылау;

құрал-жабдық пен коммуникациялардың жұмысындағы ақаулықтарды жою;

құрал-жабдықты жөндеуден қабылдау.

137. Білуі тиіс:

өндірістің технологиялық сызбасын, негізгі және қосалқы құрал-жабдықтың, бақылау-өлшеу құралдарының және автоматика құралдарының құрылысын;

жұмыс істеу қағидасын, қызмет көрсетілетін учаскеде арматураның, коммуникациялардың сызбасын;

шикізаттың, еріткіштердің, катализаторлардың, дайын өнімнің физика-химиялық және технологиялық қасиеттерін;

шикізат пен дайын өнімге қойылатын талаптарды, технологиялық процестің мәнісін;

физикалық-химиялық негіздерін және реттеу ережесін;

сынамалар алу ережесін, талдаулар жүргізу әдістемесін.

138. Жұмыс мысалдары:

Өндірістерде гидратациялау процесін жүргізу:

1) Су ацетальдегидінің,

2) Этилен тотығының.

Параграф 3. Гидратациялау аппаратшысы, 5-разряд

139. Жұмыс сипаттамасы:

бір уақытта неғұрлым төмен біліктілікті аппаратшыларға басшылық етумен қарапайым және орта күрделі өнімдерді немесе неғұрлым жоғары біліктілікті аппаратшының басқаруымен күрделі өнімдерді гидратациялаудың технологиялық процесін жүргізу;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштерін, қызмет көрсетілетін құрал-жабдықтың күйі мен жұмысын қадағалау;

бақылау талдауларын жүргізу;

құрал-жабдыққа және коммуникацияларға күрделі емес жөндеу орындау.

140. Білуі тиіс:

өндірістің технологиялық сызбасын, негізгі және қосалқы құрал-жабдықтың бақылау-өлшеу құралдарының және автоматика құралдарының құрылысын;

жұмыс істеу қағидасын, қызмет көрсетілетін учаскеде арматураның, коммуникациялардың сызбасын, шикізаттың;

еріткіштердің, катализаторлардың, дайын өнімнің физика-химиялық және технологиялық қасиеттерін;

шикізат пен дайын өнімге қойылатын талаптарды;

технологиялық процестің мәнісін, физикалық-химиялық негіздерін және реттеу ережесін;

сынамалар алу ережесін, талдаулар жүргізу әдістемесін.

Параграф 4. Гидратациялау аппаратшысы, 6-разряд

141. Жұмыс сипаттамасы:

бір уақытта неғұрлым төмен біліктілікті аппаратшыларға басшылық етумен күрделі өнімдерді гидратациялаудың технологиялық процесін жүргізу;

жұмыс нұсқаулықтарына сәйкес технологиялық процесті бақылау және реттеу;

талдау және қадағалау нәтижелері бойынша процесті өзгерту;

негізгі және қосалқы құрал-жабдықты жөндеу жұмыстарына қатысу.

142. Білуі тиіс:

өндірістің технологиялық сызбасын, негізгі және қосалқы құрал-жабдықтың, бақылау-өлшеу құралдарының және автоматика құралдарының құрылысын;

жұмыс істеу қағидасын, қызмет көрсетілетін учаскеде арматураның, коммуникациялардың сызбасын, шикізаттың;

еріткіштердің, катализаторлардың, дайын өнімнің физика-химиялық және технологиялық қасиеттерін;

шикізат пен дайын өнімге қойылатын талаптарды, технологиялық процестің мәнісін, физикалық-химиялық негіздерін және реттеу ережесін;

сынамалар алу ережесін, талдаулар жүргізу әдістемесін.

143. Арнайы орта білім қажет.

144. Жұмыс мысалдары:

1) этил спиртінің өндірісі - гидратациялау процесін жүргізу.

18. Гидриттеу аппаратшысы

Параграф 1. Гидриттеу аппаратшысы, 3-разряд

145. Жұмыс сипаттамасы:

изооктил спиртінің, ацетопропилацетаттың өндірісінде гидриттеу процесін жүргізу немесе неғұрлым жоғары біліктілікті аппаратшының басқаруымен басқа өнімдерді гидриттеу процесінің жекелеген операцияларын орындау;

шикізатты және катализаторды қабылдау және дайындау;

оларды аппараттарға тиеу;

өнімді түсіру;

катализаторды қалпына келтіру;

сынамалар алу;

реакциялық құрал-жабдыққа қызмет көрсету;

құрал-жабдықты жөндеуге дайындау.

146. Білуі тиіс:

гидриттеу технологиялық процесінің физикалық-химиялық негіздерін, қызмет көрсетілетін учаскеде құрал-жабдықтың құрылысын;

жұмыс істеу қағидасын, коммуникациялардың және арматураның сызбасын;

шикізаттың және дайын өнімнің физика-химиялық және технологиялық қасиеттерін;

сынамалар алу ережесін;

шикізатты және өнімнің шығымын есепке алу ережесін.

147. Жұмыс мысалдары:

1) ксилит өндірісінде гидриттеу процесінің жекелеген операцияларын орындау.

Параграф 2. Гидриттеу аппаратшысы, 4-разряд

148. Жұмыс сипаттамасы:

үздіксіз әдіспен бағаналарда немесе кезеңдікпен – автоклавтарда гидриттеу технологиялық процесін жүргізу;

бағаналарды катализатормен әлсін-әлсін тиеу, жүйені сығымдау, булау, контактілік газды гидридтеу бағаналарына беру, гидридтеу, регенерациялау және конденсациялау, конденсатты бөлу, өнімді өндірістің басқа учаскелеріне тапсыру;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері және талдау нәтижелері бойынша температураны, қысымды, концентрацияны, сутегіні беру және реакция компоненттерінің деңгейін, шикізатты мөлшерлеп құюды және режимнің басқа параметрлерін бақылау және реттеу;

талдаулар орындау;

шикізаттың шығыны мен дайын өнімнің шығымын есептеу;

гидридтеу бағаналарына, реакциялық аппараттарға, автоклавтарға, тоңазытқыш – конденсаторларға, сепараттарға, жылу айырбастағыштарға, газбөлгіштерге және басқа құрал-жабдықтарға қызмет көрсету;

құрал-жабдықты жөндеуге тапсыру және қабылдау;

неғұрлым төмен біліктілікті аппаратшыларға және компрессорлық қондырғылардың машинисерінің жұмысына басшылық ету.

149. Білуі тиіс:

гидриттеу технологиялық процесінің мәнісін, физикалық-химиялық негіздерін;

құрал-жабдықтың және бақылау-өлшеу құралдарының құрылысын, жұмыс істеу қағидасын, коммуникациялардың сызбасын;

шикізаттың және дайын өнімнің физика-химиялық және технологиялық қасиеттерін;

технологиялық режимді және процесті реттеу ережесін;

сынамалар алу ережесін, талдаулар жүргізу әдістемесін, шикізатты және өнімнің шығымын есептеу әдістемесін.

Параграф 3. Гидриттеу аппаратшысы, 5-разряд

150. Жұмыс сипаттамасы:

бір уақытта неғұрлым төмен біліктілікті аппаратшыларға және компрессорлық қондырғылардың машинисеріне басшылық етумен гидриттеу технологиялық процесін жүргізу;

бақылау-өлшеу құралдарының және автоматика құралдарының көрсеткіштерін, қызмет көрсетілетін құрал-жабдықтың күйін қадағалау;

процесті оңтайлы шарттарға реттеу;

шикізаттың шығыны мен дайын өнімнің шығымын өлшеу, талдау нәтижелері бойынша олардың сапасын бағалау;

бақылау талдауларын жүргізу;

құрал-жабдыққа және коммуникацияларға күрделі емес жөндеу орындау.

151. Білуі тиіс:

гидриттеу технологиялық процесінің мәнісін, физикалық-химиялық негіздерін;

құрал-жабдықтың және бақылау-өлшеу құралдарының құрылысын, жұмыс істеу қағидасын, коммуникациялардың сызбасын;

шикізат пен дайын өнімнің физикалық-химиялық және технологиялық қасиеттерін;

технологиялық режимді және процесті реттеу ережесін;

бақылау талдаулар жүргізу әдістемесін;

шикізатты және өнімнің шығымын есептеу әдістемесін.

Параграф 4. Гидриттеу аппаратшысы, 6-разряд

152. Жұмыс сипаттамасы:

автоматты басқарумен құрал-жабдықта гидриттеу процесін жүргізу;

неғұрлым төмен біліктілікті аппаратшылардың және компрессор қондырғылары машинисерінің жұмысына басшылық ету;

жұмыс нұсқаулықтарына сәйкес технологиялық процесті басқару және реттеу;

талдау және қадағалау нәтижелері бойынша процесті өзгерту, реттеу жабдықтарын басқару;

құрал-жабдықтың жұмысындағы ақауларды және режимнен ауытқулардың алдын алу, анықтау және жою;

негізгі және қосалқы құрал-жабдықты жөндеу жұмыстарына қатысу.

153. Білуі тиіс:

технологиялық процестің мәнісін және физикалық-химиялық негіздерін, құрал-жабдықтың және бақылау-өлшеу құралдарының құрылысын, жұмыс істеу қағидасын, коммуникациялардың сызбасын;

шикізаттың және дайын өнімнің физика-химиялық және технологиялық қасиеттерін, технологиялық режимді және процесті реттеу ережесін;

бақылау талдаулар жүргізу әдістемесін, шикізатты және өнімнің шығымын есептеу әдістемесін.

154, Арнайы орта білім қажет.

155. Жұмыс мысалдары:

1) селективті гидриттеу кезінде фурфурил, тетрагидрофурфурил спирттардың, күрделі және майлы спирттардың, күрделі эфирлердің, А дәруменін синтездеудің жартылай өнімдерінің, үшметилгидрохинонның, капролактамның, тетрагидрофуранның және сильванның өндірістерінде гидриттеу.

19. Гидролиздеу аппаратшысы

Параграф 1. Гидролиздеу аппаратшысы, 2-разряд

156. Жұмыс сипаттамасы:

неғұрлым жоғары біліктілікті аппаратшының басқаруымен технологиялық гидролиздеу процесін жүргізу;

шикізатты дайындау және тиеу;

дайын өнімді түсіру;

сынамалар алу;

құрал-жабдыққа қызмет көрсету;

құрал-жабдықты жөндеуге дайындау.

157. Білуі тиіс:

қызмет көрсетілетін учаскеде негізгі және қосалқы құрал-жабдықтың жұмыс істеу қағидасын;

шикізаттың түрлерін, шикізат пен дайын өнімге қойылатын талаптарды, сынамалар алу ережесін.

Параграф 2. Гидролиздеу аппаратшысы, 3-разряд

158. Жұмыс сипаттамасы:

гидролиздеудің қарапайым технологиялық процесін жүргізу;

шикізатты қабылдау және дайындау, салқындату, гидролиздеу, реагенттерді беру, шайқау, қажет болса - гидрллизатты буландыру, тұндыру;

реакция компоненттерін есептеу;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері және талдау нәтижелері бойынша процесті реттеу;

нұсқаулықпен қарастырылған талдауларды орындау;

құрал-жабдық пен коммуникациялардың жұмысындағы ақаулықтарды жою;

реакциялық аппараттарға, мөлшерлеуші құрылғыларға, тоңазытқыш - конденсаторларға, тұндырғыштарға, газбөлгіштерге, сорғыларға, бақылау-өлшеу құралдарына, арматураларға, коммуникацияларға және басқа құрал-жабдықтарға қызмет көрсету;

шикізатты, дайын өнімнің шығымын есептеу;

құрал-жабдықты жөндеуге тапсыру және одан қабылдау.

159. Білуі тиіс:

өндірістің технологиялық сызбасын;

негізгі және қосалқы құрал-жабдықтың бақылау-өлшеу құралдарының құрылысын;

жұмыс істеу қағидасын, қызмет көрсетілетін учаскеде арматураның, коммуникациялардың сызбасын;

шикізаттың, жартылай өнімдердің және дайын өнімнің физика-химиялық және технологиялық қасиеттерін;

шикізат пен дайын өнімге қойылатын талаптарды, технологиялық режимді, процесті реттеу ережесін;

сынамалар алу ережесін, талдауларды орындау әдістемесін.

Параграф 3. Гидролиздеу аппаратшысы, 4-разряд

160. Жұмыс сипаттамасы:

гидролиздеудің күрделі технологиялық процесін жүргізу немесе бір уақытта неғұрлым төмен біліктілікті аппаратшыларға басшылық етумен гидролиздеудің қарапайым процесін жүргізу;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштерін, құрал-жабдықтың күйі мен жұмысын қадағалау;

талдау нәтижелері бойынша шикізаттың шығыны мен дайын өнімнің шығымын өлшеулер, олардың сапасын бағалау;

құрал-жабдық пен коммуникациялардың жұмысындағы ақаулықтарды анықтау және жою.

161. Білуі тиіс:

өндірістің технологиялық сызбасын, негізгі және қосалқы құрал-жабдықтың;

бақылау-өлшеу құралдарының құрылысын, қызмет көрсетілетін учаскеде арматураның, коммуникациялардың сызбасын;

шикізаттың, жартылай өнімдердің және дайын өнімнің физика-химиялық және технологиялық қасиеттерін;

шикізат пен дайын өнімге қойылатын талаптарды;

технологиялық режимді;

процестерді реттеу ережесін;

сынамалар алу ережесін, талдаулар жүргізу әдістемесін.

162. Жұмыс мысалдары:

1) диазоль, кремнийорганикалық қосылыстардың, синтетикалық майлы спирттардың, медициналық дәрілердің өндірістерінде технологиялық процесті жүргізу.

Параграф 4. Гидролиздеу аппаратшысы, 5-разряд

163. Жұмыс сипаттамасы:

от және жарылыс қаупі бар заттарды қатыстырумен тұз қышқылының немесе сілтінің ортасында гидролиздеу технологиялық процесін немесе изотоптық алмасумен байланысты гидролиздеу процесін, сондай-ақ бір уақытта неғұрлым төмен біліктілікті аппаратшыларға басшылық етумен күрделі гидролиздеу технологиялық процесін жүргізу;

шикізатты дайындау, хлорсиландар қоспасын даярлау, реакциялық қоспаны реакторға беру, реакция өнімдерін салқындату немесе жылыту, тұндыру және құйып алу, реакция өнімін тазарту немесе көмірқышқыл натриймен өңдеу, қысыммен друк – сүзгіде өнімді сүзу, өнімді басқа бөлімге тапсыру;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері және талдау нәтижелері бойынша, регламентпен қарастырылған технологиялық режим параметрлерін бақылау және реттеу: температураны, берілетін қоспаның мөлшерін және процестің басқа көрсеткіштерін;

технологиялық режим нормаларынан ауытқулардың себептердің алдын алу және жою.

164. Білуі тиіс:

өндірістің технологиялық сызбасын, негізгі және қосалқы құрал-жабдықтың;

бақылау-өлшеу құралдарының құрылысын, пайдалану ережесін;

қызмет көрсетілетін учаскеде арматураның, коммуникациялардың сызбасын;

шикізаттың, жартылай өнімдердің және дайын өнімнің физика-химиялық және технологиялық қасиеттерін;

шикізат пен дайын өнімге қойылатын техникалық талаптарды;

технологиялық режимді;

процесті реттеу ережесін, есептеулер әдістемесін.

165. Жұмыс мысалдары:

1) силиконды каучук, электролиздік пергидроль, В_6 дәрумені (пиродоксинді алу сатысында), кальций циамиді, цианур қышқылы өндірістерінде технологиялық процесін жүргізу және аппаратшыларға басшылық ету.

Параграф 5. Гидролиздеу аппаратшысы, 6-разряд

166. Жұмыс сипаттамасы:

гидролиздеу технологиялық процесін жүргізу және таза монометрлерден жоғары термотөзімді, диэлектрлік, адгезиялық және басқа көрсеткіштерімен полиэтилсилоксан сұйықтықтары мен кремнийорганикалық лактардың өндірісінде неғұрлым төмен біліктілікті аппаратшыларға басшылық ету, синтетикалық глицерин өндірісінде гидролиз технологиялық процесін жүргізу;

жұмыс нұсқаулықтарына сәйкес технологиялық процесті басқару және реттеу;

талдау және қадағалау нәтижелері бойынша процесті өзгерту;

құрал-жабдықтың жұмысындағы ақаулардың және режимнен ауытқулардың алдын алу, анықтау және жою;

негізгі және қосалқы құрал-жабдықты жөндеу жұмыстарына қатысу.

167. Білуі тиіс:

өндірістің технологиялық сызбасын, негізгі және қосалқы құрал-жабдықтың бақылау-өлшеу құралдарының құрылысын;

жұмыс істеу қағидасын, қызмет көрсетілетін учаскеде арматураның, коммуникациялардың сызбасын;

шикізаттың, жартылай өнімдердің және дайын өнімнің физика-химиялық және технологиялық қасиеттерін;

шикізат пен дайын өнімге қойылатын талаптарды, технологиялық режимді;

процесті реттеу ережесін, сынамалар алу ережесін;

талдаулар жүргізу әдістемесін, есептеулер әдістемесін.

168. Арнайы орта білім қажет.

20. Ұсату аппаратшысы

Параграф 1. Ұсату аппаратшысы, 3-разряд

169. Жұмыс сипаттамасы:

күйе және металл натрий өндірісінде ұсату процесін жүргізу немесе неғұрлым жоғары біліктілікті аппаратшының басқаруымен басқа өнімдерді ұсату процесін жүргізу;

ұршықтық майды қабылдау, ұсатудан кейін майды суыту, суытылған майды ұсатқышқа беру, ұсатылған қорытпаны өлшеу, көтеру-түсіру механизмдерінің көмегімен тиеу;

құрал-жабдықты қорытпадан тазарту.

170. Білуі тиіс:

шикізаттың және қосалқы материалдардың физика-химиялық және технологиялық қасиеттерін, оларға қойылатын талаптарды, жұмыс тәсілдерін;

негізгі және қосалқы құрал-жабдықтың құрылысын, көтеру-түсіру механизмдерінің жұмыс істеу қағидасын, және оларға қызмет көрсету ережесін;

қызмет көрсетілетін учаскеде арматура мен коммуникациялардың сызбасын;

технологиялық процестің мәнісін және реттеу ережесін;

технологиялық режимді;

сынамалар алу ережесін.

Параграф 2. Ұсату аппаратшысы, 4-разряд

171. Жұмыс сипаттамасы:

ұсатқыштарда жартылай өнімдерді және өнімдерді ұсатудың немесе неғұрлым жоғары біліктілікті аппаратшының басқаруымен автоматты реттеу және автоматты бұғаттау құралдарымен жабдықталған "қайнайтын қабатта" ұсатудың технологиялық процесін жүргізу;

шикізатты ұсатқыштарға біркелкі берілуін және майдың деңгейін қадағалау;

бұрамалардың, ысырмалардың көмегімен және автоматты түрде суды, ретурды, буды, ауаны беруді реттеу;

технологиялық режимге сәйкес дайын өнімнің температурасын, қысымын, концентрациясын, гранулометриялық құрамын қамтамасыз ету;

түйірлердің сапасын көзбен анықтау;

сынамалар алу;

жартылай өнімді және өнімді түсіру және оны қоймаға немсе одан әрі өңдеуге түсіру;

шикізаттың қажетті мөлшері мен дайын өнімнің шығымын есептеу;

барабандық ұсатқыштардың, ұстау мұнараларына, бак - қабылдағыштарға, бункер - коректенгіштерге, сорғыларға, көтеру-түсіру механизмдеріне және басқа құрал-жабдықтарға қызмет көрсету;

құрал-жабдықтың жұмысындағы ақаулықтарды жою;

аппараттарды және коммуникацияларды тазарту;

құрал-жабдықты жөндеуге дайындау, жөндеуден қабылдау.

172. Білуі тиіс:

технологиялық процестің мәнісін және реттеу ережесін;

шикізаттың, жартылай өнімдердің және дайын өнімнің физика-химиялық және технологиялық қасиеттерін, оларға қойылатын талаптарды;

технологиялық сызбаны, негізгі және қосалқы құрал-жабдықтың құрылысын;

жұмыс істеу қағидасын қызмет көрсетілетін учаскеде арматура мен коммуникациялардың сызбасын, сынамалар алу ережесін.

Параграф 3. Ұсату аппаратшысы, 5-разряд

173. Жұмыс сипаттамасы:

бір уақытта неғұрлым төмен біліктілікті аппаратшыларға басшылық етумен жартылай өнімдерді және өнімдерді ұсатудың технологиялық процесін жүргізу, сондай-ақ трансформаторлық майда суспензия түйірлерін құрау әдісімен ионалмасу шайырларын ұсату процесін жүргізу немесе басқаруымен автоматты реттеу және автоматты бұғаттау құралдарымен жабдықталған "қайнайтын қабатта" жартылай өнімдерді және өнімдерді ұсатудың технологиялық процесін жүргізу;

құрал-жабдықтың және автоматика құралдарының күйін тексеру;

ұсату процесіне қатысатын заттардың қажетті мөлшері мен сапасын есептеу;

қажет болса – ілеспе процестерді орындау: газдар мен ерітінділерді кептіру, булау, кристаллдау, буларды конденсациялау және басқ;

автоматика құралдарының және бақылау-өлшеу құралдарының көмегімен шикізат пен ерітінділерді беруді, дайын өнімнің шығымын, газдардың қысымының шығыны мен төмендеулерін, ауаның түсуін, ауа қысымдарын, циклондық мәндегі температураны, ұсатқыш қондырғысының аймақтары бойынша қалдық газдарды, "қайнайтын қабаттың" және ерітіндінің температурасын, су шығынын реттеу;

технологиялық режимге сәйкес шихтаның қажетті ылғалдылығын қамтамасыз ету;

технологиялық режим нормаларынан ауытқулардың себептердің алдын алу және жою;

дайындалған шихтаны күйдіру пешіне тасу;

процестің дұрыс жүруін және қажетті мөлшерде түйірлердің пайда болуын қадағалау және бақылау;

жұмыс нұсқаулығына сәйкес талдаулар жүргізу;

қондырғының бүкіл жүйесінің қалыпты жұмысын қадағалау;

құрал-жабдықтың жұмысындағы ақаулықтарды жөндеу және жою;

ұсату қондырғыларының жүйесіне, циклондық оттықтарға, құбырауаағарлаорға, суытқыштарға, ортадан тепкіш сорғыларға, газтазартқыштарға, жылу айырбастағыштарға, желдеткіштерге және басқа құрал-жабдықтарға қызмет көрсету;

шикізаттың шығыны мен материалдарды есепке алу.

174. Білуі тиіс:

ұсатудың технологиялық сызбасын, құрал-жабдықтың, бақылау-өлшеу құралдарының және автоматика құралдарының құрылысын;

коммуникациялардың сызбасын;

технологиялық процесті және оны реттеу ережесін;

технологиялық процесс регламенттері мен режимін;

талдаулар жүргізу әдістемесін, дайын өнімге мемлекеттік стандарттарды.

175. Жұмыс мысалдары:

1) бір уақытта аммоний фосфаты ерітіндісін жете аммонизациялаумен немесе бір уақытта аппаратта БГС (ГСХ) жете аммонизациялаумен және кептірумен аммофосты ұсату.

21. Дегидраттау аппаратшысы

Параграф 1. Дегидраттау аппаратшысы, 3-разряд

176. Жұмыс сипаттамасы:

дегидраттау қарапайым технологиялық процесін жүргізу;

шикізаттарды, реагенттерді дайындау, оларды аппаратқа тиеу, дегидраттау, араластыру, өнімді түсіру;

реакциялық аппараттарға, өлшеуіштерге, тоңазытқыштарға, қақпандарға, сорғыларға, коммуникацияларға, бақылау-өлшеу құралдарына және басқа құрал-жабдықтарға қызмет көрсету;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері және талдау нәтижелері бойынша процесті реттеу;

сынамалар алу және нұсқаулықпен қарастырылған талдауларды орындау;

шикізатты, қосалқы материалдарды, өнімді есепке алу;

құрал-жабдықты жөндеуге дайындау, жөндеуден қабылдау.

177. Білуі тиіс:

өндірістің технологиялық сызбасын;

негізгі және қосалқы құрал-жабдықтың бақылау-өлшеу құралдарының құрылысын;

жұмыс істеу қағидасын, қызмет көрсетілетін учаскеде арматура мен коммуникациялардың сызбасын;

шикізаттың, жартылай өнімдердің және дайын өнімнің физика-химиялық және технологиялық қасиеттерін;

шикізат пен дайын өнімге қойылатын талаптарды;

технологиялық процестің мәнісін;

параметрлерін және реттеу ережесін;

сынамалар алу ережесін, талдаулар жүргізу әдістемесін.

Параграф 2. Дегидраттау аппаратшысы, 4-разряд

178. Жұмыс сипаттамасы:

дегидраттаудың күрделі технологиялық процесін жүргізу;

реакциялық массаның тұрақты деңгейін сақтаумен шикізаттарды, реагенттерді, қосалқы материалдарды дайындау, пайда болатын көмірсутегілер мен басқа қосылыстарды айдау;

ыстық майды иіртүтікке және реакторға берумен аппаратты жылыту;

реактордан өнімді түсіру, еріту, тазалау және өндірістің басқа учаскелеріне тапсыру;

буландырғыштан және контактілік аппараттардан сынапты құйып алу, сүзу және механикалық қоспалардан тазарту, сынапты баллондарға және аппараттарға құю, сынап және азот пештерінің форсункаларының жұмысын, сынапты буландырғышты қыздыруды қадағалау;

катализаторды ұсақтау және контактілік аппаратқа тиеу, кептірушілерді тазарту, жүйеге көмір қышқылын мөлшерлеп құю, дегидраттау суын канализацияға төгу;

дегидраттау аппараттарына, буландырғыштарға, қыздырғыштарға, конденсаторларға, тұндырғыштарға, шайыр еріктіштерге, сынап және азот пештеріне, құрғататын бағаналарға, коммуникацияларға, бақылау-өлшеу құралдарына және басқа құрал-жабдықтарға қызмет көрсету;

шикізатты тиеуді, өнімді еріту үшін судың мөлшерін есептеу.

179. Білуі тиіс:

қызмет көрсетілетін учаскенің өндірісінің технологиялық сызбасын және спирттерді дегидраттау процесінің мәнісін;

негізгі және қосалқы құрал-жабдықтың бақылау-өлшеу құралдарының құрылысын;

жұмыс істеу қағидасын, коммуникациялардың және арматураның сызбасын;

шикізаттың және қосалқы материалдардың физикалық-химиялық қасиеттерін;

технологиялық режимді, технологиялық процесті реттеу ережесін, есептеулер әдістемесін, талдаулар жүргізу әдістемесін.

180. Жұмыс мысалдары:

1) алкалоидтарды, барбитураттарды, гормондарды, спирттарды дегидраттау.

Параграф 3. Дегидраттау аппаратшысы, 5-разряд

181. Жұмыс сипаттамасы:

бір уақытта неғұрлым төмен біліктілікті аппаратшыларға басшылық етумен дегидраттаудың күрделі технологиялық процесін немесе азеотропты дегидраттау процесін жүргізу;

көмірсутегілерді буландыру, буларды қыздыру, каталистік дегидраттау, контактілік газды конденсациялау, тұндыру, конденсатты қабаттау, көмірсутегінің қабат іріктеу, кептіру, этиленді тазарту, конактілік аппараттарда катализаторды, кептіру бағаналарында сілтіні және хлорлы кальцийді, ванналарда селитраны, адсорберлерде көмірді әлсін- әлсін ауыстыру, сынапты буландырғыштың жұмысын қадағалау, пештерді сұйық немесе газ тәрізді отынмен жылыту, катализаторды активтендіру және регенерациялау;

контактілік аппараттарға, газбөлгіштерге, адсорберлерге, газгольдерлерге, коммуникацияларға, бақылау-өлшеу құралдарына және автоматика құралдарына және басқа құрал-жабдықтарға қызмет көрсету;

технологиялық режим параметрлерінен ауытқуларды тудыратын себептердің алдын алу және жою;

құрал-жабдық пен коммуникациялардың жұмысындағы ақаулықтарды жою;

қажетті шикізаттың, реагенттердің, катализатордың және өнімнің шығымын есептеу.

182. Білуі тиіс:

көмірсутегілерді дегидраттаудың технологиялық сызбасын;

негізгі және қосалқы құрал-жабдықтың, бақылау-өлшеу құралдарының және автоматика құралдарының құрылысын және пайдалану ережесін;

коммуникациялардың және арматураның сызбасын;

шикізаттың және қосалқы материалдардың физикалық-химиялық қасиеттерін;

технологиялық режимді;

процестің физикалық-химиялық негіздерін, мәнісін және процесті реттеу ережесін;

есептеулер әдістемесін, талдаулар жүргізу әдістемесін.

183. Жұмыс мысалдары:

1) этиленді, ди-үшметил-фенил-винилкарбинолдарды, диметилдиоксанды, А дәрумені өндірісінде диолды, ксилитті дегидраттау.

22. Дегидриттеу аппаратшысы

Параграф 1. Дегидриттеу аппаратшысы, 3-разряд

184. Жұмыс сипаттамасы:

дегидриттеудің жекелеген операцияларын орындау;

шикізатты дайындау;

шикізат пен реагенттерді реакторға тиеу;

өнім мен катализаторды түсіру;

сынамалар алу;

аппараттарды тазарту;

құрал-жабдықты жөндеуге дайындау.

185. Білуі тиіс:

өндірістің технологиялық сызбасын, қызмет көрсетілетін учаскеде арматура мен коммуникациялардың сызбасын;

шикізаттың физикалық-химиялық қасиеттерін;

сынамалар алу ережесін;

негізгі және қосалқы құрал-жабдықтың құрылысын, жұмыс істеу қағидасын.

Параграф 2. Дегидриттеу аппаратшысы, 4-разряд

186. Жұмыс сипаттамасы:

неғұрлым жоғары біліктілікті аппаратшының басқаруымен дегидриттеу технологиялық процесін жүргізу;

катализатор мен шихтаны дайындауға қатысу;

бу газ қоспасын аппаратқа беру;

процесс параметрлерін реттеу;

технологиялық режим нормаларынан ауытқулардың себептерін жою;

реакциялық құрал-жабдыққа қызмет көрсету;

құрал-жабдықты жөндеуге тапсыру және одан қабылдау.

187. Білуі тиіс:

өндірістің технологиялық сызбасын;

негізгі және қосалқы құрал-жабдықтың құрылысын;

жұмыс істеу қағидасын шикізаттың, катализаторлардың, жылу тасығыштардың, дайын өнімнің физика-химиялық және технологиялық қасиеттерін;

сынамалар алу ережесін, қызмет көрсетілетін учаскеде арматура мен коммуникациялардың сызбасын.

Параграф 3. Дегидриттеу аппаратшысы, 5-разряд

188. Жұмыс сипаттамасы:

дегидриттеу технологиялық процесін жүргізу;

шикізатты қабылдау, катализаторды, шихтаны дайындау, буландыру, буларды қыздыру, су буымен араластыру, бу газ қоспасымен реакторға (контактілік аппаратқа) беру, конденсатты салқындату, конденсациялау, бөлу, катализаторды регенерациялау және шамадан артық тиеу, өнімді тұрақтандыру. Регламентпен қарастырылған технологиялық режим параметрлерін бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері және талдау нәтижелері бойынша бақылау және реттеу: температураны, қысымды, отын газының мөлшерін, жүйеде катализатордың циркуляциясын, ауаны және процестің басқа көрсеткіштерін;

талдаулар жүргізу;

қажетті шикізаттың мөлшерін, өнімнің шығымын есептеу;

технологиялық режим нормаларынан ауытқулардың себептерінің алдын алу және жою;

барлық түрдегі реакторларға, буландырғыштарға, жылыту пештеріне, оттықтарға, тұндырғыштарға, конденсаторларға, кептіргіштерге, тоңазытқыштарға, газ - және ауа үрлегіштерге, сорғыларға, коммуникацияларға, бақылау-өлшеу құралдарына және басқа құрал-жабдықтарға қызмет көрсету;

құрал-жабдық пен коммуникациялардың жұмысындағы ақаулықтарды анықтау және жою;

шикізатты, дайын өнімді есепке алу;

неғұрлым төмен біліктілікті аппаратшыларға басшылық ету.

189. Білуі тиіс:

өндірістің технологиялық сызбасын, негізгі және қосалқы құрал-жабдықтың бақылау-өлшеу құралдарының құрылысын, жұмыс істеу қағидасын;

қызмет көрсетілетін учаскеде арматура мен коммуникациялардың сызбасын, шикізаттың, катализаторлардың, жылу тасығыштардың, дайын өнімнің физика-химиялық және технологиялық қасиеттерін;

шикізат пен дайын өнімге қойылатын талаптарды, сынамалар алу ережесін, талдаулар жүргізу әдістемесін, қалыпты технологиялық режимді, процесті реттеу ережесін.

Параграф 4. Дегидриттеу аппаратшысы, 6-разряд

190. Жұмыс сипаттамасы:

технологиялық процесті жүргізу, этил спиртін, этилбензолды, изопропилбензолды, бутиленді, бутанды және изобутанды, диэтилбензолды фракцияны дегидриттеу учаскесінде бүкіл құрал-жабдыққа және автоматика құралдарына қызмет көрсету;

жұмыс нұсқаулықтарына сәйкес технологиялық процесті басқару және реттеу;

талдау және қадағалау нәтижелері бойынша процесті өзгерту;

шикізаттың шығыны мен дайын өнімнің шығымын өлшеу, талдау нәтижелері бойынша олардың сапасын бағалау;

бақылау-өлшеу құралдарының және автоматика құралдарының көрсеткіштерін, қызмет көрсетілетін құрал-жабдықтың күйі мен жұмысы қадағалау;

негізгі және қосалқы құрал-жабдықты жөндеу жұмыстарына қатысу.

191. Білуі тиіс:

өндірістің технологиялық сызбасын, негізгі және қосалқы құрал-жабдықтың бақылау-өлшеу құралдарының құрылысын;

жұмыс істеу қағидасын, қызмет көрсетілетін учаскеде арматура мен коммуникациялардың сызбасын;

шикізаттың, катализаторлардың, жылу тасығыштардың, дайын өнімнің физика-химиялық және технологиялық қасиеттерін;

шикізат пен дайын өнімге қойылатын талаптарды, сынамалар алу ережесін;

талдаулар жүргізу әдістемесін, қалыпты технологиялық режимді, процесті реттеу ережесін.

192. Арнайы орта білім қажет.

23. Деполимерлеу аппаратшысы

Параграф 1. Деполимерлеу аппаратшысы, 3-разряд

193. Жұмыс сипаттамасы:

неғұрлым жоғары біліктілікті аппаратшының басқаруымен деполимерлеу технологиялық процесін жүргізу;

шикізатты және реагенттерді қабылдау және дайындау;

оларды реакция аппараттарына түсіру;

дайын өнімді түсіру;

сынамалар алу;

аппараттарды тазарту;

құрал-жабдықты жөндеуге дайындау.

194. Білуі тиіс:

деполимерлеу технологиялық процесінің мәнісін, қолданылатын құрал-жабдықтың құрылысын;

жұмыс істеу қағидасын;

шикізаттың физикалық-химиялық қасиеттерін, құрал-жабдыққа күтім жасау режимін;

коммуникациялардың, арматураның белгіленуін және сызбасын, сынамалар алу ережесін.

Параграф 2. Деполимерлеу аппаратшысы, 4-разряд

195. Жұмыс сипаттамасы:

деполимерлеу технологиялық процесін жүргізу;

абсорбциялау бағаналарына қызмет көрсету;

қызып кеткен буды жіберу;

массаны қыздыру, араластыру, берілген температура кезінде реакциялық массаны ұстау;

деполимерлеуден кейін су ерітіндісін бейтараптандыру қондырғысына бұру, кубтық қалдықтарды түсіру;

бақылау-өлшеу құралдарының көмегімен және талдау нәтижелері бойынша түсетін ерітіндінің мөлшері мен сапасын, қысымды, будың, судың температурасын, және оны конденсаторларға беруді, конденсаторларды салқындатушы ерітіндімен суаруды бақылау және реттеу;

жұмыс нұсқаулықпен қарастырылған талдаулар жүргізу;

құрал-жабдыққа күрделі емес жөндеу орындау;

құрал-жабдықты жөндеуден қабылдау.

196. Білуі тиіс:

деполимерлеу технологиялық процесін;

қолданылатын құрал-жабдықтың және бақылау-өлшеу құралдарының құрылысын, коммуникациялардың, арматураның сызбасын;

шикізаттың физикалық-химиялық қасиеттерін;

технологиялық режим параметрлерін және процесті реттеу ережесін;

құрал-жабдыққа күтім жасау режимін, сынамалар алу ережесін.

Параграф 3. Деполимерлеу аппаратшысы, 5-разряд

197. Жұмыс сипаттамасы:

диметилдихлорсилан гидролизатын сілтімен деполимерлеу технологиялық процесін жүргізу немесе басқа өнімдерді деполимерлеу технологиялық процесін жүргізу кезінде неғұрлым төмен біліктілікті аппаратшылардың жұмсын басқару және үйлестіру;

жұмыс нұсқаулықтарына сәйкес технологиялық процесті басқару және реттеу;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштерін, қызмет көрсетілетін құрал-жабдықтың күйі мен жұмысын қадағалау;

талдау және қадағалау нәтижелері бойынша процесті өзгерту;

бақылау талдауларын орындау;

негізгі және қосалқы құрал-жабдықты жөндеу жұмыстарына қатысу.

198. Білуі тиіс:

деполимерлеу технологиялық процесін, қолданылатын құрал-жабдықтың құрылысын және пайдалану ережесін;

коммуникациялардың, арматураның сызбасын;

бақылау-өлшеу құралдарының белгіленуін және құрылысын, шикізаттың физикалық-химиялық қасиеттерін;

технологиялық режим параметрлерін және процесті реттеу ережесін;

құрал-жабдыққа күтім жасау режимін, талдауларды орындау әдістемесін.

24. Десорбциялау аппаратшысы

Параграф 1. Десорбциялау аппаратшысы, 3-разряд

199. Жұмыс сипаттамасы:

десорбцияның қарапайым технологиялық процесін немесе орташа күрделі десорбция процесін жоғарырақ мамандандырылған аппаратшысы қол астында жүргізу;

шикізат пен реагенттер қабылдау және дайындау;

оларды аппараттарға жүктеу;

дайын өнімді түсіру;

технологиялық құрал-жабдықтарға қызмет ету;

аппараттарды тазалау;

сынамаларды алу;

құрал-жабдықтарды жөндеу жұмыстарына дайындау;

құрал-жабдықтар жұмысындағы қателерді жою.

200. Білуі тиіс:

қызмет етілетін учаскенің технологиялық сызбасын;

негізгі және қосалқы құрал-жабдықтардың құрылғысын, жұмыс істеу қағидасын;

шикізаттың физикалық-химиялық және технологиялық қасиеттерін, сынамаларды алудың қағидаларын.

201. Жұмыс үлгісі:

1) олеум–натрий персульфатының және натрий параминосалицилатының өндірісінде десорбция процесін жүргізу.

Параграф 2. Десорбциялау аппаратшысы, 4-разряд

202. Жұмыс сипаттамасы:

технологиялық процестің орташа күрделі десорбциясын жүргізу;

газды қабылдау, мөлшерлеу, қаныққан ерітінділердің булары, өнімді жылытумен, вакуум ішінде десорбциялау, десорбцияланған өнімді конденсациялау, жууға жіберу, ыдыстарға дайын өнімді қайта қысымдау;

десорберлерге, жинақтарға, жылытқыштарға, қайнатқыштарға, вакуум-сорғыштарға, лубрикаторларға және басқа құрал-жабдықтарға қызмет ету;

құрал-жабдықтар мен коммуникациялар жұмысындағы қателерді табу және жою, бақылау-өлшеуіш құралдардың және талдау нәтижелерінің көрсеткіштері бойынша технологиялық процестерді реттеу;

десорбцияланатын өнімді бақылау;

дайын өнімді есепке алып отыру;

құрал-жабдықтарды жөндеу жұмыстарына тапсыру және қабылдау.

203. Білуі тиіс:

қызмет етілетін учаскенің технологиялық сызбасын, негізгі және қосалқы құрал-жабдықтардың, бақылау-өлшеуіш құралдардың құрылғысын, арматура, коммуникациялар сызбасын;

десорбцияланатын заттардың физикалық-химиялық қасиеттерін;

технологиялық процестерді реттеудің маңыздылығы және қағидаларын;

сынамаларды алудың қағидаларын, талдауларды жүргізудің әдістемесі.

204. Жұмыс мысалдары:

1) йод өндірісінің процесін ауа-десорбциялы әдіспен жүргізу;

2) десорбцияны пайдалану арқылы заттарды шығару және тазалау процесін жүргізу.

Параграф 3. Десорбциялау аппаратшысы, 5-разряд

205. Жұмыс сипаттамасы:

десорбцияның күрделі технологиялық процесін жүргізу;

жұмыс нұсқауларына сәйкес технологиялық процестерді басқару және реттеу;

процестерді талдау және бақылау нәтижелері бойынша түзету;

бақылау талдауларын жүргізу;

шикізат шығындарын және дайын өнімнің шығуын өлшеу, талдау нәтижелері бойынша олардың сапасын бағалау;

бақылау-өлшеуіш құралдардың көрсеткіштерін, құрал-жабдықтардың күйін және жұмысын қадағалау;

құрал-жабдықтардың және коммуникациялардың күрделі емес жөндеу жұмыстарын орындау.

206. Білуі тиіс:

қызмет етілетін учаскенің технологиялық сызбасын;

негізгі және қосалқы құрал-жабдықтарды, бақылау-өлшеуіш құралдарды пайдалану қағидаларын, арматура, коммуникациялар сызбасын;

десорбцияланатын заттардың физикалық-химиялық қасиеттерін;

технологиялық тәртіпті;

технологиялық процесті реттеу қағидаларын;

талдауларды орындау әдістемесін.

207. Жұмыс үлгісі:

1) изобутилен, фенолдар – десорбция процесін жүргізу.

25. Диазоттау аппаратшысы

Параграф 1. Диазоттау аппаратшысы, 3-разряд

208. Жұмыс сипаттамасы:

диазоттаудың технологиядық процестерінің бөлек операцияларын орындау;

шикізаттар мен реагенттерді реакторға жүктеуге және дайындауға қызмет ету;

дайын өнімді жүктеп шығару;

технологиялық құрал-жабдықтарға қызмет ету;

сынамаларды алу;

аппараттарды тазалау;

құрал-жабдықтарды жөндеу жұмыстарына дайындау.

209. Білуі тиіс:

құрал-жабдықтардың жұмыс істеу қағидасын, шикізаттардың, жартылай фабрикаттардың қасиеттерін және оларға көрсетілетін техникалық талаптарды, сынамаларды алудың қағидаларын.

Параграф 2. Диазоттау аппаратшысы, 4-разряд

210. Жұмыс сипаттамасы:

диазоттаудың технологиялық процесін жүргізу;

шикізаттар мен жартылай фабрикаттарды мөлшерлеу, оларды реакторға жүктеп салу, мұқияттап араластыру, суыту, диазоттау, алынған диазоерітіндіні одан арғы өңдеуге жіберу;

технологиялық тәртіптің параметрлерін реттеу: температурасын, натрий нитритін беру жылдамдығын, бақылау-өлшеуіш құрал-жабдықтардың және талдау нәтижелерінің көрсеткіштері арқылы реакциялық массасының қышқылдығын;

реакторға, дозерлерге, өлшеуіштерге, жинақтарға, флорентиндерге, контейнерлерге, ортадан тепкіш сорғыштарға, жұтқыш орнатуларға, коммуникацияларға, арматураларға, бақылау-өлшеу құралдарына және тағы басқа құрал-жабдықтарға қызмет ету;

шикізат шығындарын, жартылай фабрикаттарды есепке алу;

талдаулар жүргізу;

құрал-жабдықтарды жөндеу жұмыстарына тапсыру және қабылдау.

211. Білуі тиіс:

диазоттаудың өндірісінің технологиялық сызбасын және процесінің маңызын, құрал-жабдықтардың жұмыс істеу қағидасын;

қызмет етілетін учаскеде арматураның, коммуникациялардың және бақылау-өлшеу құралдардың сызбасын;

шикізаттардың, жартылай фабрикаттардың қасиеттерін және оларға көрсетілетін техникалық талаптарды;

сынамаларды алуды қабылдау және талдаулады жүргізу әдістемелерін, қызмет етілетін құрал-жабдықтардың құрылғыларын.

Параграф 3. Диазоттау аппаратшысы, 5-разряд

212. Жұмыс сипаттамасы:

бір уақытта төмен мамандандырылған аппаратшылардың басқаруымен диазотаудың технологиялық процесін жүргізу;

жұмыс нұсқауларына сәйкес технологиялық процестерді басқару және реттеу;

талдаулар мен бақылаулар нәтижелері бойынша процестерді түзету;

бақылау талдауларын жүргізу;

шикізат шығындарын және дайын өнімнің шығуын өлшеу, талдау нәтижелері бойынша олардың сапасын бағалау;

бақылау-өлшеуіш құралдардың көрсеткіштерін, қызмет етілетін құрал-жабдықтардың күйі мен жұмысын қадағалау;

құрал-жабдықтардың және коммуникациялардың күрделі емес жөндеу жұмыстарын орындау.

213. Білуі тиіс:

өндірістің технологиялық процесін, диазоттаудың технологиялық процесін;

қызмет етілетін құрал-жабдықтарды пайдаланудың ержелерін және орнатуларын, қызмет етілетін учаскелердегі арматуралар, коммуникациялар және бақылау-өлшеуіш құралдар сызбасын;

шикізаттардың, жартылай фабрикаттардың қасиеттерін және оларға көрсетілетін техникалық талаптарды, диазоттау процесін реттеу қағидаларын;

бақылау талдауларын жүргізу әдістемесін.

214. Жұмыс үлгісі:

1) фенилметилпиразолон – диазоттау процесін жүргізу.

26. Мөлшерлеу аппаратшысы

Параграф 1. Мөлшерлеу аппаратшысы, 2-разряд

215. Жұмыс сипаттамасы:

алдын ала дайындамай шикізаттар мен материалдарды мөлшерлеу;

шикізаттарды бункерлерге, қабылдау бактарына, мөлшерлегіштерге, өлшеуіштерге қолмен жеткізу, жақындату, беру;

дозерлерге, ондық өлшеуіштерге және басқа қызмет етілетін құрал-жабдықтарға өызмет ету;

құрал-жабдықтарға техникалық қызмет ету бойынша жұмыстар жүргізу;

жабдықтарды тазалау.

216. Білуі тиіс:

мөлшерленетін материалдардың түрлері мен қасиеттерін;

қызмет етілетін учаскедегі негізгі және қосалқы құрал-жабдықтардың жұмыс естеу принциптері мен орнатуларын.

217. Жұмыс үлгісі:

1) криолит қндірісінде резеңке қиқымдарды, талшықталған түтіктерді, қабыршақтарды, фторлы көшеттерді доттау.

Параграф 2. Мөлшерлеу аппаратшысы, 3-разряд

218. Жұмыс сипаттамасы:

берілген құрамдағы шикізаттар мен материалдардың әр түрлі қоспасын дайындау процесін жүргізу және оларды аппараттарға мөлшерлеу;

шикізаттарды құбырлар немесе көліктік механизмдердің көмегімен бункерлерге, қабылдау бактарына, дозаторларға, мерниктерге жіберу;

шикізаттарды дайындау, қажеттілігі бойынша – еріту, алғашқы қоспалар мен ерітінділерді құру;

қоспалардың саны мен сапасын компоненттеріне сәйкес жүйелік бақылау;

шикізаттарды қоректендіруші, дозаторлар, мерниктер көмегімен әр түрлі аппараттарға жіберу;

құрал-жабдықтардың дұрыс жұмыс істеуі мен қалыпты пайдаланылуын қадағалау;

траспортерлерге, элеваторларға, шнектерге, әр түрлі конструкциялардың қоректендіргіштеріне және басқа да құрал-жабдықтарға қызмет ету;

құрал-жабдықтардың жұмысындағы қателерді жою;

бекітілген құрал-жабдықтарды жөндеу жұмыстарына беруге, жөндеу жұмыстарынан қабылдап алуға дайындау.

219. Білуі тиіс:

араластырылған материалдардың түрлері мен қасиеттерін, компоненттерді араластырудың мөлшерілері мен қағидаларын;

компоненттердің физикалық-химиялық және технологиялық касиеттерін, қызмет етілетін учаскелердегі негізгі және қосалқы құрал-жабдықтардың, көліктік механизмдердің жұмыс істеу қағидасын;

құрылғысын, жұмыс орнындағы технологиялық процестің маңыздылығын, технологиялық тәртіпті және процесті реттеу қағидаларын.

Параграф 3. Мөлшерлеу аппаратшысы, 4-разряд

220. Жұмыс сипаттамасы:

берілген компоненттер қатынасына сәйкес қоспаларды дайындау және қатты, сұйық, газ тәрізді заттарды әр түрлі дозаторлар (өлшеуіш, аудандық, жылдам, дроссельденетін және тағы басқа) көмегімен аппараттарға мөлшерлеу процесін жүргізу;

сапасының (дымқылдығы, негізгі зат құрамы, ластанғандығы және тағы сол сияқты) өзгерген жағдайында олардың құрамын түзету;

компоненттерді араластыру және бункерлердегі олардың ағымының қалпын қадағалау;

қоспалардың саны мен сапасын бақылау-өлшеуіш көрсеткіштері және талдаулар нәтижелері бойынша жүйелік қадағалау;

аппараттарға берілетін компоненттердің қажетті санын есепптеу;

сынамаларды бақылау және талдауларды жүргізу үшін алу;

бункерлерге, әр түрлі құрылымды автоматтық өлшеуіштерге және басқа да құрал-жабдықтарға қызмет көрсету;

бақылау-өлшеуіш құралдары көрсеткіштері бойынша құрал-жабдықтар жұмысын бақылау.

221. Білуі тиіс:

араластыратын материалдардың түрлері және қасиеттерін, араластыру мөлшерлері мен қағидаларын, қоспалардың тағайындалуын;

шикізаттарды жүктеу қағидаларын;

шикізаттардың техникалық шарттарын, қызмет етілетін учаскелердегі негізгі және қосалқы құрал-жабдықтардың, көліктік механизмдердің жұмыс істеу қағидасын, құрылғысын;

жұмыс орнындағы технологиялық процес маңыздылығын, технологиялық тәртіпті және процесті реттеу қағидаларын;

сынамаларды алу қағидаларын, талдауларды жүргізу әдістемесін, шикізаттарды есептеу әдістемесін.

Параграф 4. Мөлшерлеу аппаратшысы, 5-разряд

222. Жұмыс сипаттамасы:

бір уақытта төменірек мамандандырылған аппаратшылар басшылығымен қоспаларды құру және мөлшерлеу процесін жүргізу;

дайын өнімнен сұралатын техникалық талаптарға байланысты қоспалар құрамын түзету;

автоматтық дозаторларды басқару және оларды күйіне келтіру;

бақылау-өлшеуіш құралдардың көрсеткіштері бойынша құрал-жабдықтардың үздіксіз жұмысын бақылау;

растаркаларға, камералы қоректендіргіштерге, пневмоысырмаларға, шлюздік қоректендіргіштерге, фильтрлерге, ауаны тазалауға арналған дауылдар, желдеткіштерге және басқа да құрал-жабдықтарға қызмет ету;

қызмет көрсетілетін құрал-жабдықтардың жұмыстағы қателерді табу және жою;

құрал-жабдықтармен және коммуникациялармен күрделі емес жөндеу жұмыстарын орындау.

223. Білуі тиіс:

технологиялық тәртіп және процестерді реттеу қағидаларын, араласатын материалдардың түрлері мен қасиеттерін, араластырудың мөлшерін және қағидаларын;

шикізаттарға мемлекеттік стандарттар, қызмет көрсетілетін учаскедегі негізгі және қосалқы құрал-жабдықтарды;

көліктік механизмдерді пайдалану қағидаларын және құрылғысын, талдауларды жүргізу әдістемесін;

шикізаттарды есептеу әдістемесін.

224. Жұмыс мысалы:

1) спирттан дивинилді алуға арналған катализаторларды өндірісте мөлшерлеу;

2) АБС-ПВХ пластикасын өндірісте мөлшерлеу;

3) фенолформальдегидті шайырды (10 және одан көп компоненттерден тұратын қоспаларды дайындау кезінде) өндірісте мөлшерлеу.

27. Изомерлеу аппаратшысы

Параграф 1. Изомерлеу аппаратшысы, 3-разряд

225. Жұмыс сипаттамасы:

жоғарырақ мамандандырылған аппаратшының басшылығымен изомеризацияның технологиялық процесін жүргізу;

шикізаттар мен реагенттерді қабылдау және аппаратқа жүктеу;

технологиялық нұсқаумен қарастырылған, ілеспелі процестерді орындауға қатысу;

дайын өнімді жүктеп алу;

технологиялық құрал-жабдықтарға қызмет ету;

сынамаларды алу;

құрал-жабдықтарды жөндеу жұмыстарына дайындау.

226. Білуі тиіс:

изомеризация процестерінің технологиялық тәртібін, қызмет көрсетілетін учаскедегі негізгі және қосалқы құрал-жабдықтардың жұмыс істеу қағидасын, қолданылатын шикізаттар;

жартылай фабрикаттар және дайын өнімнің қасиеттерін және олардан сұралатын талаптарын, сынамаларды алу қағидаларын.

Параграф 2. Изомерлеу аппаратшысы, 4-разряд

227. Жұмыс сипаттамасы:

изомеризацияның технологиялық процесін жүргізу;

шикізаттарды, жартылай фабрикаттар мен реагенттерді дайындау және мөлшерлеу, оларды реакциялық аппаратқа жүктеп салу;

бақылау-өлшеуіш құралдарының көрсеткіштері және талдау нәтижелері бойынша процес (рН, температура, қысым және тағы басқа) параметрлерін реттеу және бақылау;

технологиялық нұсқаулармен қарастырылған ілеспелі процестерді (тұндырулар, центрифугалау, кристалдау, бөліп алу, тұндырулар, жуулар, фильтрлеу, айдау және тағы басқа) орындау;

аппараттан қосымша және мақсаттық өнімді жүктеп алу немесе өндірістің келесі учаскелеріне жіберу;

реакторларға, айыратын аппараттарға, экстракторларға, тоңазытқыштарға, флоретиндерге, бөлгіш шұңқырларға, кепкіштерге, мерниктерге, жинақтарға және басқа да құрал-жабдықтарға қызмет көрсету;

коммуникациялар мен құрал-жабдықтардың герметикалдығын тексеру;

талдаулардың алдын ала қарастырылған нұсқауларын орындау;

шикізаттардың, жартылай фабрикаттардың және алынған өнімдердің шығындарын есептеу;

құрал-жабдықтарды жөндеу жұмыстарына тапсыру және одан қабылдап алу;

құрал-жабдықтарға, коммуникацияларға, бақылау-өлшеуіш құралдарға техникалық қызмет көрсету жұмыстарын орындау.

228. Білуі тиіс:

изомеризация процесінің технологиялық тәртібін және оны бақылау-өлшеуіш құралдар көрсеткіштері бойынша реттеу тәсілдерін;

қызмет көрсетілетін учаскедегі арматура және коммуникациялар сызбасын, қолданылатын шикізаттар;

жартылай фабрикаттар және дайын өнім қасиеттерін және олардан сұралатын талаптарын, сынамаларды алу қағидалары және талдауларды жүргізу әдістемесін;

шикізатты және өнімнің шығуын есептеу әдістемесін.

Параграф 3. Изомерлеу аппаратшысы, 5-разряд

229. Жұмыс сипаттамасы:

изомеризацияның технологиялық процесін жүргізу және жоғарырақ мамандандырылған аппаратшылар басшылығы;

жұмыс нұсқауларына сәйкес технологиялық процестерді бақылау және реттеу;

талдау және қадағалаулар нәтижелері бойынша процесті реттеу;

бақылау талдауларын жүргізу;

шикізат шығындарын және дайын өнім шығысын өлшеу, олардың сапасын талдаулар нәтижелері бойынша бағалау;

бақылау-өлшеуіш құралдарының және автоматика құралдарының көрсеткіштерін, қызмет көрсетілетін құрал-жабдықтардың күйін және жұмыстың қадағалау;

құрал-жабдықтардың және коммуникациялардың күрделі емес жөндеу жұмыстарын орындау.

230. Білуі тиіс:

изомеризация процесінің технологиялық тәртібін және оны бақылау-өлшеуіш құралдар көрсеткіштері мен бақылау талдауларының нәтижелері бойынша реттеу тәсілдерін;

негізгі және қосалқы құрал-жабдықтардың, бақылау-өлшеуіш құралдардың пайдалану қағидаларын және құрылғысын;

қызмет көрсетілетін учаскедегі арматура және коммуникациялар сызбасын, қолданылатын шикізаттар;

жартылай фабрикаттар және дайын өнім қасиеттерін және олардан сұралатын талаптарын, талдауларды жүргізу әдістемесін;

шикізатты және өнімнің шығуын есептеу әдістемесі.

231. Жұмыс мысалы:

Изомерлеудің технологиялық процесін жүргізу:

1) пинендік фракцияны камфенге;

2) дәруменін шығару;

3) йиклогексаноноксиманы капролактамға.

28. Булау аппаратшысы

Параграф 1. Булау аппаратшысы, 3-разряд

232. Жұмыс сипаттамасы:

сұйықтықтар немесе сұйытылған газдарды буландыру арқылы буларды немесе газдарды алудың технологиялық процесін жүргізу;

шикізаттарды қоймадан буландырғыштарға қабылдау, шикізаттарды жылыту, буландыру, буларды және газдарды тазалау (кептіру);

буландыру процесін реттеу: бақылау-өлшеуіш құралдар көрсеткіштері және талдаулар нәтижелері бойынша температураны, қысымды немесе вакуумды, аппараттағы шикізаттар деңгейін және процестің басқа параметрлерін;

қосымша компоненттерді мөлшерлеу;

буларды және газдарды қолданышуларға немесе қоймаға беру;

сынамаларды алу;

аппараттар мен коммуникацияларды тазалау;

буландырғыштарға, тоңазытқыштарға, жылытқыштарға, сорғыштарға, желдеткіштерге, жиынтықтарға, коммуникацияларға және басқа да құрал-жабдықтарға қызмет көрсету;

өндірілген өнімді есептеу;

құрал-жабдықтарды жөндеу жұмыстарына дайындау.

233. Білуі тиіс:

қызмет көрсетілетін учаскенің технологиялық сызбасын;

технологиялық процестің және технологиялық тәртіптің маңыздылығын, қызмет көрсетілетін құрал-жабдықтардың құрылғысын;

шикізаттың физикалық-химиялық және технологиялық касиеттерін, шикізаттан және дайын өнімнен сұралатын талаптарды;

сынамаларды алу қағидаларын, коммуникациялардың сызбасын.

Параграф 2. Булау аппаратшысы, 4-разряд

234. Жұмыс сипаттамасы:

бір уақыттағы төменірек мамандандырылған аппаратшылар басшылығымен сұйықтықтарды буландырудың және сұйылтылған газдардың технологиялық процесіні жүргізу;

талдауларды орындау;

технологиялық құрал-жабдықтарға қызмет көрсету;

шикізаттардың және өңделген өнімдердің шығынын есептеу;

жөндеу жұмыстарынан құрал-жабдықтарды қабылдау;

жыбдықтарға, коммуникацияларға, бақылау-өлшеуіш құралдарға техникалық қызмет көрсету жұмыстарын орындау.

235. Білуі тиіс:

қызмет көрсетілетін учаскенің технологиялық сызбасын;

технологиялық процестің және технологиялық тәртіптің маңыздылығын, қызмет көрсетілетін құрал-жабдықтардың құрылғысын;

шикізаттардың физикалық-химиялық және технологиялық касиеттерін, шикізаттардан және дайын өнімнен сұралатын талаптарды;

сынамаларды алу қағидаларын, талдауларды жүргізу әдістемесін, коммуникациялардың сызбасын;

шикізаттарды және өнімнің шығымын есептеу әдістемесін.

Параграф 3. Булау аппаратшысы, 5-й разряд

236. Жұмыс сипаттамасы:

буландырудың технологиялық процесін және төменірек мамандандырылған аппаратшылардың басшылығын өндірістерде жүргізу: сірке суының ангидриді, дымқыл-эфир, поликарбонаты және таза антрацен;

жұмыс нұсқауларына сәйкес технологиялық процестерді басқару және реттеу;

шикізаттардың шығынын және дайын өнімнің шығуын өлшеу, олардың сапасын талдау нәтижелері бойынша бағалау;

бақылау-өлшеуіш құралдарының және автоматика құралдарының көрсеткіштерін, қызмет көрсетілетін құрал-жабдықтардың күйі мен жұмысын қадағалау;

құрал-жабдықтардың және коммуникациялардың күрделі емес жөндеу жұмыстарын орындау.

237. Білуі тиіс:

қызмет көрсетілетін учаскенің технологиялық сызбасын;

технологиялық процестің және технологиялық тәртіптің маңыздылығын, қызмет көрсетілетін жабыдықтардың құрылғысын;

шикізаттың физикалық-химиялық және технологиялық қасиеттерін;

шикізаттан және дайын өнімнен сұралатын талаптарды;

сынамаларды алу қағидаларын, талдауларды жүргізу әдістемесін, коммуникациялар сызбасын;

шикізат және өнімнің шығуын есептеу әдістемесі.

29. Карбоксилдеу аппаратшысы

Параграф 1. Карбоксилдеу аппаратшысы, 3-разряд

238. Жұмыс сипаттамасы:

пас-натрий өндірісінде карбоксилдеу процесін жүргізу немесе органикалық қосуларды карбоксилдеудің мерзімдік процесін жүргізу бойынша бөлек операцияларды орындау;

шикізаттарды және реагенттерді қабылдау және дайындау;

оларды реакциялық аппараттарға жүктеу. Карбоксилдеу;

сынамаларды алу;

дайын өнімді жүктеп шығару;

технологиялық құрал-жабдықтарға қызмет көрсету;

құрал-жабдықтарды жөндеу жұмыстарына дайындау.

239. Білуі тиіс:

өндірістің технологиялық сызбасын, қызмет етілетін учаскедегі негізгі және қосалқы құрал-жабдықтардың жұмыс істеу қағидасын, қондырғысын;

шикізаттан және дайын өнімнен сұралатын талаптар.

Параграф 2. Карбоксилдеу аппаратшысы, 4-разряд

240. Жұмыс сипаттамасы:

органикалық қосуларды карбоксилдеудің мерзімдік процесін жүргізу;

шикізаттарды, реагенттерді мөлшерлеу, ілеспелі процестерді карбоксилдеу және жүргізу: тойындыру, бейтараптандыру, фильтрлеу, кристалдау, тұндыру, центрифугалау және тағы басқа;

бақылау-өлшеуіш құралдарының көрсеткіштері және талдаулар нәтижелері бойынша процесті реттеу;

талдаулардың алдын ала қарастырылған нұсқауларын орындау;

аппараттардың және коммуникациялардың герметикалдығын тексеру;

реакциялық аппараттарға (карбоксилдеуіштер, вакуум-фильтрлер, друк-фильтрлер, еріткіштер, кристалдаушылар, центрифугтар, мерниктер, жинақтар), бақылау-өлшеуіш құралдарға, коммуникациялар мен арматураларға қызмет көрсету;

шикізаттарды, жартылай фабрикаттарды және дайын өнімді есептеу;

құрал-жабдықтарды жөндеу жұмыстарына тапсыру және одан қабылдап алу;

құрал-жабдықтарға, коммуникацияларға техникалық қызмет көрсету бойынша жұмыстарды орындау.

241. Білуі тиіс:

өндірістің технологиялық сызбасын, карбоксилдеу процесінің маңыздылығын және параметрлерін;

негізгі және қосалқы құрал-жабдықтардың, бақылау-өлшеуіш құралдардың жұмыс істеу қағидасын, қондырғысын, қызмет көрсетілетін учаскедегі арматуралар және коммуникациялар сызбасын;

реагенттер мен реакция өнімдерінің физикалық-химиялық қасиеттерін және олардан сұралатын талаптарды, жүктелетін компоненттерді және өнімнің шығуын есептеу әдістемесін;

шикізаттар және дайын өнімнен сұралатын талаптар, олардың ГОСТтары немесе техникалық шарттары;

сынамаларды алу қағидаларын және талдауларды жүргізу әдістемесін;

технологиялық процесті жүргізудің шарттары.

Параграф 3. Карбоксилдеу аппаратшысы, 5-разряд

242. Жұмыс сипаттамасы:

төменірек мамандандырылған аппаратшылардың басшылығымен карбоксилдеудің технологиялық процесіні жүргізу;

жұмыс нұсқауларына сәйкес технологиялық процесті бақылау және реттеу;

талдаулар мен қадағалаулардың нәтижелері бойынша процестерді түзету;

бақылау талдауларын жүргізу;

шикізат шығымын және дайын өнімнің шығуын есептеу өлшемдері, талдаулар нәтижелері бойынша олардың сапасын бағалау;

бақылау-өлшеуіш құралдардың көрсеткіштерін, қызмет көрсетілетін құрал-жабдықтың күйі мен жұмысын қадағалау;

құрал-жабдықтар мен коммуникациялардың күрделі емес жөндеу жұмыстарын орындау.

243. Білуі тиіс:

өндірістің технологиялық сызбасын, карбоксилдеу процесінің параметрлерін;

негізгі және қосалқы құрал-жабдықтардың, бақылау-өлшеуіш құралдардың пайдалану қағидаларын және құрылғысын, қызмет көрсетілетін учаскедегі арматуралар мен коммуникациялар сызбасын;

шикізаттан және дайын өнімнен сұралатын талаптар;

олардың мемлекеттік стандарттарын немесе техникалық шарттарын, талдауларды жүргізу әдістемесі;

технологиялық процесті жүргізудің шарттары.

30. Карбонизация аппаратшысы

Параграф 1. Карбонизация аппаратшысы, 3-разряд

244. Жұмыс сипаттамасы:

жоғарырақ мамандандырылған аппаратшының басшылығымен карбонизацияның технологиялық процесін жүргізу;

ерітінділерді дайындауға, реакциялы аппараттарға компоненттерді жүктеп салуға қатысу;

дайын өнімді жүктеп алу;

құрал-жабдықтарды тазалау;

сынамаларды алу;

реакциялы аппараттарға қызмет көрсету;

құрал-жабдықтарды жөндеу жұмыстарына дайындау.

245. Білуі тиіс:

өндірістің технологиялық сызбасын, қызмет көрсетілетін учаскедегі негізгі және қосалқы құрал-жабдықтардың жұмыс істеу қағидасын құрылғысын;

шикізаттан және дайын өнімнен сұралатын талаптарды;

сынамаларды алу қағидаларын.

Параграф 2. Карбонизация аппаратшысы, 4-разряд

246. Жұмыс сипаттамасы:

жоғарырақ мамандандырылған аппаратшының басшылығымен әр түрлі ерітінділердің карбонизациясының немесе натрий бикарбонатын алудың технологиялық процесін жүргізу;

газдарды оларға өлшеніп салынған ауырлық күші, центрден тепкіш, химиялық тұндырылған бор, ақ күйе әрекеттерінен тазалау;

карбонизация және өнімді келесі технологиялық операцияға жіберу;

берілген температуралық тәртіпті, сүйықтық пен газдың деңгейі мен концентрациясын және процестің басқа да көрсеткіштерін қамтамасыз ету;

бақылау-өлшеуіш құралдар көрсеткіштері және талдаулар нәтижелері бойынша карборнизация процесін реттеу;

электробаспаларды басқару;

талдаулардың алдын ала қарастырылған нұсқауларын орындау;

реакциялы аппараттарға, карбонизациялы колонналарға, аппараттарға, скрубберлерге, экспанзерлерге, вакуум-буландырғыштарға, булыэжекциялы орнатуларға, сорғыштарға, тоңазытқыштарға, сыйымдылықтарға, коммуникацияларға, бақылау-өлшеуіш құралдарға және басқа да құрал-жабдықтарға қызмет көрсету;

құрал-жабдықтар мен коммуникациялар жұмысындағы ақауларды табу және жою;

шикізатты және дайын өнімді есептеу;

құрал-жабдықтарды жөндеу жұмыстарына тапсыру және қабылдап алу.

247. Білуі тиіс:

өндірістің технологиялық сызбасын, негізгі және қосалқы құрал-жабдықтардың, бақылау-өлшеуіш құралдардың жұмыс істеу қағидасын, құрылғысын;

қызмет көрсетілетін учаскедегі арматуралар мен коммуникациялар сызбасын;

көмірқышқыл газының және реакцияның басқа да компоненттерінің физикалық-химиялық касиеттерін;

шикізаттан және дайын өнімнен сұралатын талаптарды;

сынамаларды алу қағидаларын;

талдауларды жүргізу әдістемесін;

технологиялық тәртіпті;

процесті реттеу қағидаларын;

шикізатты және өнімнің шығуын есептеу әдістемесін.

248. Жұмыс үлгісі:

1) графиттелген көміртекті талшықты материалдарды алу кезіндегі карбонизация процесін жүргізу.

Параграф 3. Карбонизация аппаратшысы, 5-разряд

249. Жұмыс сипаттамасы:

аммиакты-тұздалған тұздықтың көмірқышқыл газымен тойынудың және натрий бикарбонатын алудың технологиялық процесін жүргізу;

аммиакты-тұздалған тұздығының және көмірқышқыл газының карбонизациялық колоннаға түсуін бақылау;

тұндыру колонналарының және алдын ала карбонизацияланған колонналардың, газ қысымының, тоңазытқыштарға суды жеткізудің, колонналар бойынша газ жүктілігінің температуралық тәртібін бақылау және реттеу;

кристалдардың үлкендігі бойынша күрделі және тұрақты бикарбонат алу процесін реттеу;

тұндырылған колонналарды жуу, колонналарлы ауыстырып қосу;

талдауларды орындау;

технологиялық тәртіптің берілген параметрлерін қамтамасыз ету: температура, қысым, түсетін газдың концентрациясы мен саны, колоннадағы сұйықтықтың деңгейі;

автоматика құралдарының көмегімен карбонизация процесін реттеу, ал қажеттілігі бойынша қолмен басқару процесі. Құрал-жабдықтарды жөндеу жұмыстарынан қабылдап алу.

250. Білуі тиіс:

қызмет көрсетілетін учаскенің технологиялық сызбасын, карбонизация процесінің физикалық-химиялық қасиеттерін және маңыздылығын;

процесті реттеу қағидаларын;

шикізаттардың, өнімдердің физикалық-химиялық қасиеттерін;

негізгі және қосалқы құрал-жабдықтардың, бақылау-өлшеуіш құралдардың жұмыс істеу қағидасын, құрылғысын;

шикізатты және өнімнің шығуын есептеу әдістемесін;

сынамаларды алу қағидаларын;

талдауларды жүргізу әдістемесін.

Параграф 4. Карбонизация аппаратшысы, 6-разряд

251. Жұмыс сипаттамасы:

кальцийленген сода өндірісінде төменірек мамандандырылған аппаратшылар жұмысының бір уақыттағы басшылығымен және үйлестіру карбонизациясының технологиялық процесін жүргізу;

жұмыс нұсқауларына сәйкес технологиялық процесті басқару және реттеу;

талдаулар және қадағалаулар нәтижелері бойынша процесті түзету;

шикізат шығымын және дайын өнім шығуын өлшеу, талдаулар нәтижелері бойынша олардың сапасын бағалау;

бақылау талдауларын орындау;

бақылау-өлшеуіш құралдарының көрсеткіштерін және автоматика құралдарын, қызмет көрсетілетін құрал-жабдықтардың күйі мен жұмысын қадағалау;

негізгі және қосалқы құрал-жабдықтардың жөндеу жқмыстарына қатысу.

252. Білуі тиіс:

қызмет көрсетілетін учаскенің технологиялық сызбасын;

карбонизация процесінің физикалық-химиялық негіздері мен маңыздылығын;

процесті реттеу қағидаларын;

шикізаттың, өнімдердің физикалық-химиялық қасиеттерін;

негізгі және қосалқы құрал-жабдықтардың, бақылау-өлшеуіш құралдардың жұмыс істеу қағидасын, құрылғысын;

шикізатты және өнімнің шығуын есептеу әдістемесін;

сынамаларды алу қағидаларын және талдауларды орындау әдістемесін.

253. Орта кәсіби білім қажет.

31. Коагуляция аппаратшысы

Параграф 1. Коагуляция аппаратшысы, 3-разряд

254. Жұмыс сипаттамасы:

қайнатылған тұздар ерітіндісін қосу жолымен коагуляцияның технологиялық процесін жүргізу;

тұздықты (қайнатылған тұзды) дайындау, тұздықты және конденсатты реакторға құю, араластыру, ерітіндіні жылыту, процестің температуралық тәртібін ұстамдау, коагуляцияланған өнімнің дайындығын және сапасын көзбен шолу арқылы анықтау;

өнімдерді нутч-фильтрлерінде фильтрлеу, тағайындалуы бойынша жіберу;

реакторларға, сорғыштарға, фильтрлерге, конденсаторларға және басқа да құрал-жабдықтар мен коммуникацияларға қызмет көрсету;

құрал-жабдықтарды іске қосу және тоқтату, құрал-жабдықтарды тұщыту және тазалау.

255. Білуі тиіс:

технологиялық процес маңыздылығын, оны реттеу қағидаларын;

қызмет көрсетілетін құрал-жабдықтардың жұмыс істеу қағидасын, құрылғысыны, арматура, коммуникациялар сызбасын;

дайын өнімнің техникалық шарттарын.

Параграф 2. Коагуляция аппаратшысы, 4-разряд

256. Жұмыс сипаттамасы:

әр түрлі коагулянттарды қосу жолымен дисперсті немесе коллоидті жүйелерде коагуляцияның технологиялық процесін жүргізу: қышқылдардың, тұздардың, спирттердің және басқаларының;

реакторларды дайындау (тазалау, жылыту), компоненттерді қабылдау, мөлшерлеу, коагуляция, жуу, қышқыл маточниктен бөліп алу, қайталап жуу, фильтрлеу, вакуум-араластырғыштарға немесе центрифугаларға жіберу. Қажеттілігі бойынша центрифугалау, тұрақтандыру, кептіру, өнімді тығу және қоймаға жіберу;

бақылау-өлшеуіш құралдарының көрсеткіштері және химиялық талдау көрсеткіштері бойынша коагуляцияның технологиялық процесінің жүрісін қадағалау;

регламентпен қарастырылған технологиялық тәртіптің параметрлерін реттеу: температураны, қысымды, вакуумды, ерітінділер концентрациясын және басқаларын;

сынамаларды алу;

технологиялық тәртіптің қалыптан ауытқу себептерін ескерту және жою;

сыйымдылықтарға, дозерлерге, араластырғыштарға, тұндырғыштарға және басқа да құрал-жабдықтарға қызмет көрсету;

құрал-жабдықтар мен коммуникациялар жұмысындағы қателерді табу және жою;

құрал-жабдықтарды жөндеу жұмыстарын дайындау, жөндеу жұмыстарынан қабылдау.

257. Білуі тиіс:

процестің технологиялық сызбасын, негізгі және қосалқы құрал-жабдықтардың, бақылау-өлшеуіш құралдардың жұмыс істеу қағидасын және құрылғысын;

арматура және коммуникациялардың сызбасын;

шикізаттың, дайын өнімнің физикалық-химиялық қасиеттерін, технологиялық тәртіпті;

процесті реттеу қағидаларын, сынамаларды алу қағидаларын.

258. Жұмыс үлгісі:

1) натрий сульфогидратомымен тиокол дисперсиясын ажырату.

Параграф 3. Коагуляция аппаратшысы, 5-разряд

259. Жұмыс сипаттамасы:

электролиттерді коагуляциялау жолымен латекстен каучукты бөліп алудың технологиялық процесін жүргізу;

латексті, ерітілерді, электролиттерді қабылдау және жіберу, латексті араластыру, коагуляциялау, коагуляцияланған латексті баулар құю машинасына жіберу;

бақылау-өлшеуіш құралдарының, автоматика құралдарының көмегімен және химиялық талдаулар нәтижелері бойынша араластырушылардағы қысым деңгейін, температураны, мөлшерлеуді реттеу;

құрал-жабдықтардың жұмысындағы қателерді ескерту және жою;

коагуляция каскадтарына және басқа құрал-жабдықтарға қызмет көрсету;

латекс және электролиттер шығымын есептеу.

260. Білуі тиіс:

латекстен каучукты бөліп алу процесінің технологиялық сызбасын, негізгі және қосалқы құрал-жабдықтардың, бақылау-өлшеуіш құралдардың, автоматика құралдарының жұмыс істеу қағидасын және құрылғысын;

арматура және коммуникалар сызбасын;

латекстің, электролиттердің физикалық-химиялық қасиеттерін;

технологиялық процесті реттеу қағидаларын, сынамаларды алу қағидаларын.

32. Конденсация аппаратшысы

Параграф 1. Конденсация аппаратшысы, 2-разряд

261. Жұмыс сипаттамасы:

неғұрлым жоғары білікті аппаратшының басшылығымен конденсацияның технологиялық процесін жүргізу;

шикізат пен конденсациялаушы затты аппаратқа беру;

конденсаттың түсірілуі;

технолгиялық құрал-жабдықтарға қызме көрсетуі;

сынамаларды алу;

аппараттарды тазарту;

құрал-жабдықтарды жөндеуге дайындау.

262. Білу тиіс:

қызмет көрсетілетін учаскедегі негізгі және қосалқы құрал-жабдықтардың қызметінің принциптерін;

шикізат, жартылай өнім мен дайын өнімдердің қасиеттерін, сынақты алу қағидаларын.

Параграф 2. Конденсация аппаратшысы, 3-разряд

263. Жұмыс сипаттамасы:

конденсацияның жай технологиялық процесін жургізу – салқындату немесе конденсацияның орташа күрделендірілген химиялық процесін жүргізу бойынша жеке операциялар арқылы газ тәріздес затты сұйық немесе қатты қалыпқа аудару;

шикізаттың (бу немесе бу тәріздес қоспа) аппаратқа түсуін реттеу, салқындатылған тұзсуды немесе басқа конденсациялаушы затты беру;

конденсатты жинаққа немесе келесі жөндеуге жіберу;

конденсацияланбаған газды қағып алу;

бақылау-өлшеуіш құралдардың көрсеткіші мен талдау қорытындысы бойынша процестердің (газ температурасы, конденсат деңгейі, газ қоспасының қызуы) технологиялық параметрлерін бақылау және басқару;

реакциялық аппараттардың, мұздатқыштардың, жылуауыстырғыштардың, буландырғыш, өлшеуіш, сыйымдылық, сорғыш және басқа құрал-жабдықтардың, коммуникацияның және бақылаушы-өлшеуіш құралдардың қызмет көрсетуі;

құрал-жабдықтар мен коммуникация жұмыстарындағы түзелместіктерді табу және жою;

нұсқаулықпен қарастырылған талдауларды орындау;

шикізат пен алынған өнімнің санын есептеу;

құрал-жабдықтарды жөндеуге өткізу.

264. Білу тиіс:

өнімнің технологиялық сызбасын, негізгі және қосалқы құрал-жабдықтардың, бақылау-өлшеуіш құралдардың жұмысының принциптерін;

арматура, қызмет көрсетілетін жердегі коммуникация сызбасын;

шикізаттың, жартылай өнім мен дайын өнімнің физико-химиялық және технологиялық қасиеттерін;

шикізат және дайын өнімге ұсынылған міндеттемелерді, конденсацияның физикалық процесінің физико-химиялық негіздерін;

мазмұнын және параметрлерін;

процесті басқарудың қағидасын;

сынамаларды алу қағидасын, талдауларды жүргізу әдістемесін.

Параграф 3. Конденсация аппаратшысы, 4-разряд

265. Жұмыс сипаттамасы:

конденсацияның орташа күрделендірілген технологиялық процесін еңгізу;

өлшемделген компоненттердің есебі, конденсация аппараттарына өлшеу немесе өлшемдеу және енгізу;

температура мен қысымның қатаң анықталған жағдайларындағы конденсация процесін жүргізу;

технологиялық тәріппен қарастырылған жиынтықты араластыру, қоспаны жылыту және басқа операцияларды орындау;

ортаның реакциясын бақылау және есеп бойынша қажетті реагенттерді қосу;

процесті басқару;

реакцияның аяқталу уақытын анықтау;

қоспаны бейтараптандыру;

конденсаторларды, жуғыш колонналарды, бейтараптандырғыштарды, шашырамаларды аулағыш, дозерлерлерді, және басқа құрал-жабдықтарына, коммуникациаларына және бақылау-өлшеуіш құралдарына қызмет көрсету;

құрал-жабдықтарды жөндеуден қабылдау.

266. Білу тиіс:

өндірістің технологиялық сызбасын, конденсация процесінің мазмұны мен параметрлерін, қызмет корсетілетін құрал-жабдықтардың жұмысының принцибі;

құрылғысы, арматура мен коммуникация сзбасын, бақылаушы өлшеуіш құралдармен қолдану қағидасы мен тағайындалуын;

сынамаларды алу және талдаулар жүргізу әдістемелерінің қағидаларын, реагентер мен реакция өнімдерінің физика-химиялық қасиеттерін, енгізілетін компоненттер есебі әдістемесін;

шикізат пен дайын өнімге ұсынылатын талаптарын, олардың техникалық жағдайларын.

267. Жұмыстар үлгісі.

1) сұйық хлор, сары фосфор, элементарлық күкірт – конденсация процесін жүргізу;

2) кротондық конденсация;

3) вюрц реакциясы;

4) пекин реакциясы;

5) индоксилдің индигоға айналу реакциясы;

6) фридель-Крафтс реакциясы.

Параграф 4. Конденсация аппаратшысы, 5-разряд

268. Жұмыс сипаттамасы:

орташа курделі конденсация процесін жүргізудегі конденсацияның күрделі технологиялық процесін жүргізу немесе неғұрлым төмен білікті аппаратшылармен жүргізу;

мұздатқышты, май жылытқышты және конденсаторларды сыйымдылықтың жылу тасығышымен – маймен толтыру;

майды жылыту және салқындату, оның циркуляциясы;

мұздатқыш конденсаторларға фторо-ауа қоспасын беру, оларды азотпен толтыру;

фтальдық ангидридті еріту және оны сыйымдықтарға құю;

сұйық фтальдық ангидридтің сыйымдықтардағы деңгейін өлшеу, талдауға сынақтарды іріктеу;

келесі дистиляция үшін ерітілген өнімді аралық сыйымдылықтардан қоймаға тапсыру;

бақылаушы-өлшеуіш құралдардың және зертхана талдауларының мәліметтерінің көрсеткіштері бойынша фтальдық ангидрид конденсациясының технологиялық процесінің жүрісін бақылау;

конденсаторлардың жұмысын дистанциондық пультпен басқару;

конденсаторларды азотпен толтыру (автоматтандырылған және қолмен);

фтальдық ангидридтің буына арналған торларды ди-бутилфталатпен зарядтау;

азотты фтальдық ангидрид сыйымдылықтарына және май сыйымдылықтарына жіберу;

артық газдард тазалау (газды суармалауға су жіберу, өндірістік суларды тұндырғыштарға тастауды реттеу);

құрал-жабдықтарды тазалау, мұздатқыш конденсаторларды сілтілік ерітіндімен жуу;

технологиялық тәріп бұзушылықтарды, құрал-жабдықтармен коммуникацияның түзелместіктерін табу және жою;

технологиялық құрал-жабдықтардың, коммуникацияның және бақылау-өлшеуіш құралдардың қызмет көрсетуі;

құрал-жабдықтардың жеңіл жөндеуін жүргізу.

269. Білу тиіс:

өндірістің технологиялық сызбасын, конденсация процесінің химизмін және параметрлерін;

қызмет көрсететін құрал-жабдықтардың және бақылаушы-өлшеуіш құралдардың жұмысының принциптерін;

арматура мен коммуникация сызбасын, анлиз жүргізу әдістемесін, реагент пен реакция өнімінің физика-химиялық қасиеттерін, еңгізілетін компоненттер есебінің әдістемесін;

шикізат пен дайын өнімге ұсынылатын талаптарын, олардың техникалық жағдайын.

270. Жұмыс үлгісі:

1) ванилин, монометилмочевина, гексилрезорцин, дитразинфосфат, корнозин, Михлер кетоны, наганин, кумарин, салицилдық альдегид конденсациясы;

2) кремнийорганикалық лактар мен шайырдың, фольдық қышқылдардың, кальций пантотенатының, бета-иононның, тиамин, рибофлавин, химико-формацевтік дәрілер мен жартылай фабрикат, фтальдық ангидрид, пентаэритрит, карбамидтік шайыр, карбамидті-фурандық шайыр, фурандық шайырлардың конденсация процесін жүргізу;

3) а дәрумені өндірісіндегі Гриньяр реакциясы;

4. пиридоксин өндірісіндегі Кляйзен реакциясы.

Параграф 5. Конденсация аппаратшысы, 6-разряд

271. Жұмыс сипаттамасы:

неғұрлым төмен білікті біржолғы аппаратшылар басқармасымен конденсацияның күрделі технологиялық процесін жүргізу;

жұмыс нұсқаулығына сәйкес конденсация процесін бақылау және басқару;

бақылау мен талдау қорытындылары бойынша процесті түзету;

бақылау талдауларын жүргізу. бақылаушы-өлшеуіш құралдар мен атоматика құралдарының көрсеткіштерін, құрал-жабдықтар жұмысының жағдайын бақылау;

шикізат шығынары мен дайын өнімнің шығуын өлшеу, талдау қорытындылары бойынша олардың сапасын бағалау;

негізгі және қосалқы құрал-жабдықтардың жөнду жұмыстарына қатысу.

272. Білу тиіс:

өндірістің технологялық сызбасын, конденсация процесінің химизмі мен параметрлерін;

қызмет көрсететін құрал-жабдықтар мен бақылаушы-өлшеуіш құралдардың пайдаланылу қағидалары мен жайластырушылығын;

арматура мен коммуникация сызбасын, талдауларды жүргізу әдістемесін, еңгізілген компоненттерді есептеу әдістемесін;

шикізат пен дайын өнімнің мемлекеттік стандарттарын немесе техникалық жағдайын.

273. Орта кәсіби білім қажет.

33. Кристалдау аппаратшысы

Параграф 1. Кристалдау аппаратшысы, 2-разряд

274. Жұмыс сипаттамасы:

купорос өндірісінде кристализация процесін жүргізу немесе неғұрлым жоғары білікті аппаратшылар басшылығымен кристалдау процесінің жекеленген операцияларын орындау;

шикізатты қабылдау және дауындау;

оны кристалдаушыларға тапсыру;

дайын кристалдарды шығару;

сынамаларды алу;

технологиялық құрал-жабдықтардың қызмет көрсетуі;

құрал-жабдықтарды жөндеуге дайындау.

275. Білуі тиіс:

өнім өндірісінің технологиялық сызбасын;

қызмет көрсетілетін жердегі негізгі және қосалқы құрал-жабдықтардың құрылғылары мен принциптерін;

шикізат пен дайын өнімнің өзіндік ерекшеліктерін, сынамаларды іріктеу қағидасын.

276. Жұмыс үлгісі:

1) купорос өндірісіндегі жез, мырыш, күкірт қышқылды никель, фторлық присадканың және басқа өнімдердің кристалдануы;

2) лимон және шарап- тас қышқылдарының өндірістерінде, түрлі-түсті металлургияның гидрометаллургиялық, сілтісіздендіру және кадмий, коксохимия өндірістерінде, сульфитті сілтілерден ванилин өндірісінде "Жеңілдік шарттармен және жеңілдік мөлшерлерде мемлекеттік зейнетақыға құқық беретін өндірістердің, цехтердің, мамандықтар мен лауазымдардың тізімдеріне" байланысты мамандықты "Кристалдаушы" деп атау.

Параграф 2. Кристалдау аппаратшысы, 3-разряд

277. Жұмыс сипаттамасы:

неғұрлым жөғары білікті аппаратшылар басқарушылығымен кезеңдік әрекет құралдарында немесе үздіксіз әрекет қондырғыларында әр түрлі өнімдер мен жартылай фабрикаттарды кристалдау немесе қайта кристалдаудың технологиялық процесін жүргізу;

ерітінділерді қоспалардан тазарту;

ерітінділерді кристалдаушыларға жіберу, оны кристалдаушыларда біртекті орналастыру, кристалл шығару үшін қарқынды салқындату және араластыру;

ерітіндіні қорғау, фильтрациялау, сүргілеу, жатырлық ерітіндінің түсіруі, кристалдарды түсіру;

кристалдаудың жылдамдық және температуралық тәртібінің технологиялық тәртібіне, ерітіндінің белгілі бір тұтқырлығына, қоспа құрылымының үлесіне, қорғау уақытына және басқа көрсеткіштерге сәйкес қамтамасыз ету;

технологиялық тәртіптен ауытқу себептерін жою;

реактор, зүзгі, желдеткіш, жағу және басқа құрал-жабдықтардың қызмет көрсетуі;

құрал-жабдықтарды жөндеуге өткізу.

278. Білуі тиіс:

өнім өндірісінің технологиялық сызбасын, негізгі және қосалқы құрал-жабдықтардың жұмысының прициптерін, арматура, коммуникация сызбасын;

шикізат пен дайын өнімнің физика-химиялық қасиеттерін, шикізат пен дайын өнімге ұсынылатын міндеттемелерді;

технологиялық процестің мәнін және оны реттеудің қағидаларын, сынамаларды іріктеу қағидасын.

Параграф 3. Кристалдау аппаратшысы, 4-разряд

279. Жұмыс сипаттамасы:

үздіксіз әсер құрылғыларында кристалдаудың технологиялық процесін жүргізу немесе жарылғыш, зәрлі және қатты әсер ететін заттармен, сонымен қатар стерильді және жартылай стерильді алыну талабы қойылатын өнімдермен қайта кристалдау процесін жүргізу;

жұмыс ерітінділерін дайындау, оны темір, мышьяк, күкірт сутегі тағыда басқа қоспалардан тазарту;

кристалдаушы немесе вакуум-кристалдаушылық құрылғысына ерітіндіні жіберу;

вакуум жасау, салқындату немесе жылыту, ерітіндіні араластыру;

керек шоғырландыру алынғанға дейін тазартылған ерітіндіні буландыру;

кристалдарды көп кристалдау жолымен тазалау–белгілі-бір концентрацияда кристалдардың еріткіште еруі және супензияларды келесі сатылы кристалдаушыларға ауыстыру, сүргілеу, кристалдарды жуу, дайын өнім алу буып-түю және қоймаға дайын өнімді тасымалдау;

кристалдау процесін бақылау және қадағалау: бақылаушы-өлшеуіш құрал-жабдықтарының және сынақ нәтижесінің көрсеткіштері бойынша кристалдаушыларға рассол мен зуытылған суды беру, температурасын, шоғырлануын, белгіленген қоспа пайызын, белгіленген мөлшердегі кристалдардың және басқа процестер көрсеткіштерін;

нұсқаулықпен қарастырылған талдауларды орындау;

қалыпты өнімнің шығуын қамтамасыз еті;

маталарды ауыстыру және фильтр-престерді буландыру;

технологиялық тәртіп нормаларынан ауытқу себептерін ескерту және жою;

кристалдаушы, үздіксіз вакуум-кристалдаушылық құрылғы, центрифуг, тұндырғыш, жинақ, және басқа құралдардың қызмет көрсетуі;

құралдар жұмысындағы түзелместіктерді жою;

құралдарды жөндеуден қабылдау.

280. Білуі тиіс:

қызмет көрсетілетін жердің технологиялық сызбасын, негізгі және көмекші құралдардың жұмысының прициптері мен құрылғыларын, арматура мен коммуникация сызбасын;

шикізат, жартылай фабрикат, өнім, технологиялық отын, сылау матералдарының физика-химиялық және технологиялық қасиеттерін, шикізат пен дайын өнімге ұсынылатын міндеттемелерді;

қызмет көрсетілетін жердегі технологиялық процестің мәнін, талдауларды жүргізу әдістемесін.

281. Жұмыс үлгісі:

1) паететикалық бутилфенол, дифенилопропан, натрий метасиликаты өндірісіндегі кристалдау процесін жүрзізу.

Параграф 4. Кристалдау аппаратшысы, 5-разряд

282. Жұмыс сипаттамасы:

бір жолғы неғұрлым төмен білікті аппаратшылар басқармасымен үздіксіз әрекетті құрылғыларда кристалдаудың технологиялық процесін жүргізу;

жұмыс нұсқаулықтарына сәйкес технологиялық процеспен басқару және реттеу;

бақылау мен талдау қорытындыларына сәйкес процесті реттеу;

бақылау талдауларын өткізу;

бақылаушы-өлшеуіш құралдарға, автоматика заттарына, қызмет көрсететін құрал-жабдықтардың жұмысы мен жағдыйына бақылау жассай;

құрал-жабдықтар мен коммуникацияның жеңіл жөндеу жұмыстарын орындау.

283. Білуі тиіс:

қызмет көрсетілетін жердің технологиялық сызбасын, негізгі және көмекші құрал-жабдықтардың пайдаланылу қағидасы мен құрылғыларын, арматура мен коммуникация сызбасын;

шикізат, жартылай фабрикат, өнім, технологиялық отын, сылау матералдарының физика-химиялық және технологиялық қасиеттерін;

шикізат пен дайын өнімге ұсынылатын міндеттемелерді;

қызмет көрсетілетін жердегі технологиялық процестің мәнін, зәрлі және жарылғыш заттарды есептеу және сақтау қағидасын;

жеке қорғану заттарымен қолдану қағидасын, жарылғыш өрт өндірістерінде жұмыс қағидасын.

284. Орта кәсіби білім қажет.

285. Жұмыс үлгісі:

1) концентрацияланған хлорсыз калийлық тыңайтқыштар (галургиялық әдіспен) өндірісінде аммияктық суытуымен "Тельман" кристалдаушыларындағы процесті жүргізу.

34. Мерсерлеу аппаратшысы

Параграф 1. Мерсерлеу аппаратшысы, 2-разряд

286. Жұмыс сипаттамасы:

неғұрлым жоғары біліктілікті аппаратшының басқаруымен технологиялық процестің жекелеген операцияларын орындау;

целлюлоза жеткізетін электротельфер, электрокран-арқалық және басқа да механизмдермен жұмыс істеу;

целлюлозаны мерсерлеуге жеткізу және өлшеу, тиеу үшін целлюлоза бумаларын дайындау немесе буманы шешу;

үздіксіз мерсерлеу қондырғысының жабдықталуы үшін целлюлозаны жіберу немесе мерсерленген баспаққа целлюлоза бумаларын салу;

тасымалдағыш немесе ұсатқышқа сілтілі целлюлозаны түсіру.

287. Білуі тиіс:

целлюлозаны мерсерлеудің технологиялық процесін және қызмет ететін бөлімшені, мерсерленген баспақтардың құрылысын;

жұмыс істеу қағидасын немесе үздіксіз мерсерлеудің, тасымалдағыштардың, электротельферлердің, электрокран-балкалардың, автокар және басқа да көлік құралдарының құрылымын;

целлюлоза, жұмыс сілтісі мен сілтілі целлюлозаның физико-химиялық қасиетін, оған қойылатын талаптарды;

целлюлозаны мерсерлеу кезінде болатын ақаулық түрлерін;

олардың пайда болу себептерін,алдын-алу және жою шараларын.

Параграф 2. Мерсерлеу аппаратшысы, 3-разряд

288. Жұмыс сипаттамасы:

жұмыс нұсқаулығына сәйкес мерсерленген бумалардағы целлюлозаны мерсерлеудің технологиялық процесін жүргізу;

мерсерлеу аппаратурасын іске қосу, тоқтату;

целлюлозаны мерсерлеу үшін жұмыс сілтісін мөлшерлеу, пайдаланылған және сығылған сілтіні сода станциясына тапсыру;

целлюлозаны тиеудің бақылау-өлшеу құралдарын, жұмыс сілтісінің мерсерлеуге түсуін, сілтілі целлюлозаның сығылуын, шүмектің шайылуы үшін сілтінің берілуін көрсеткіш бойынша және көзбен шолу арқылы бақылап, реттеу.

289. Білуі тиіс:

целлюлозаны мерсерлеудің технологиялық процесін және қызмет ететін бөлімшенің сызбасын (сызбасын), қолданылатын құрал-жабдықтардың құрылғысын;

жұмыс істеу қағидасын,коммуникация және арматура сызбасын;

целлюлоза, жұмыс сілтісі және сілтілі целлюлозаның физикалық-химиялық қасиетін;

оған қойылатын талаптарды, технологиялық режимнің параметрлерін және процесті реттеу ережелерін;

целлюлозаны мерсерлеу барысында пайда болған ақаулық түрлерін, олардың пайда болу себептерін.

Параграф 3. Мерсерлеу аппаратшысы, 4-разряд

290. Жұмыс сипаттамасы:

мерсерленген баспақтардағы, сондай-ақ үздіксіз жұмыс істейтін құрылғылардағы целлюлозаны мерсерлеудің технологиялық процесін немесе целлюлозаны мерсерлеу, сығу, сілтілі целлюлозаны ұсату және алдын-ала жетілдіру процесін біліктілігі неғұрлым төмен аппаратшының басшылығымен жүргізу;

мерсерлеуіш, гомогенизатор, сығу баспағын дайындау – бұлғауыш, торша, білік жұмысының дұрыстығын, улы натр ерітіндісінің, суық немесе жылудың берілу жүйесін тексеру;

шикізатты салу, белгіленген жылдамдықпен сілтіні беру;

сілтілі целлюлозаның ұсатылуы мен алдын-ала жетілдірілуі, целлюлозаны мерсерлеудің уақыты мен сапасын, температуралық режимін бақылау мен реттеу;

бұлғауыштың жұмыс режимін реттеу, қарама-қарсы бағыты бар бұлғауыштарды жүйелі түрде қосу және тоқтатып тұру;

қалыпты жұмысты қамтамасыз ету үшін сығу қысымын, баспақтың жылдамдығын, мерсерлеуіш пен гомогенизаторлардың жұмыс режимін реттеу;

мерсерлеуге берілетін целлюлоза мен сілтіні және де сығуға берілетін сілтілі целлюлозаның салмағын есептеу;

өнімнің жасалуын немесе өнімділігінің есебін жүргізу;

жұмыс барысында құрал-жабдықтар мен коммуникациялардың істен шығуын анықтап, алдын-алу;

құрал-жабдықты жөндеу жұмысынан қабылдау және оған тапсыру.

291. Білуі тиіс:

целлюлозаны мерсерлеудің технологиялық процесін, сілтілі целлюлозаның ұсатылуы мен алдын-ала жетілдірілуін;

қызмет ету бөлімшесінің(учаскесінің) сызбасын, құрал-жабдықтардың жұмыс істеу қағидасын, құрылымын;

процесті реттеу ережелерін және технологиялық режимнің параметрлерін, сілті;

сілтілі целлюлозаның физикалық-химиялық қасиеттерін;

оларға қойылатын талаптарды, целлюлозаны мерсерлеу барысында пайда болатын ақаулық түрлерін;

олардың пайда болу себептерін, алдын-алу және жою шараларын, тиелетін компоненттерді есептеу әдістемесін.

Параграф 4. Мерсерлеу аппаратшысы, 5-разряд

292. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі неғұрлым төмендеу аппаратшыны басқарумен қатар, үздіксіз жұмыс істейтін қондырғылардағы сілтілі целлюлоза мен этилцеллюлозаны мерсерлеудің технологиялық процесін жүргізу;

үздіксіз жұмыс істейтін қондырғылардағы целлюлозаны ұсату және сығу, сонымен бірге мерсерлеудің технологиялық процесінің жүргізілуін бақылауды жүзеге асыру;

целлюлоза қоспасын жасау, қоспа бойынша орташа көрсеткішті есептеу, қоспаның дұрыс орындалуын қадағалау;

шикізат шығынын және өнімнің жасалуын есептеу.

293. Білуі тиіс:

целлюлозаны мерсерлеудің технологиялық процесін, сілтілі целлюлозаның ұсатылуы мен алдын-ала жетілдірілуін;

қызмет ететін учаскесінің сызбасын, құрал-жабдықтың құрылымын және қызмет көрсетуінің ережелерін;

процесті реттеу ережелерін және технологиялық режимнің параметрлерін;

шикізатқа қойылатын талаптарды, мерсерлеу кезіндегі ақаулық түрлерін, олардың пайда болу себептерін;

алдын-алу және жою шараларын, тиейтін компоненттерді есептеу әдістемесін, целлюлозаның қоспасын жасау ережелерін.

35. Метоксилдеу аппаратшысы

Параграф 1. Метоксилдеу аппаратшысы, 3-разряд

294. Жұмыс сипаттамасы:

метоксилдеудің жеке операцияларын орындау;

шикізаттар мен жартылай фабрикаттарды дайындау;

оларды аппараттарға тиеу;

дайын өнімді түсіру;

сынамасын алу;

реакциялық құралдарға қызмет көрсету;

құрал-жабдықтарды жұмысқа дайындау.

295. Білуі тиіс:

метоксилдеудің технологиялық процесінің мәнін, қызмет етіп отырған бөлімшедегі көмекші құрал-жабдықтарының жұмыс істеу қағидасын;

коммуникация және арматура сызбасын, жартылай фабрикаттар;

дайын өнімнің және шикізаттың физикалық-химиялық және технологиялық қасиеттерін;

сынамаларды алу ережелерін.

Параграф 2. Метоксилдеу аппаратшысы, 4-разряд

296. Жұмыс сипаттамасы:

органикалық қосылыстарды метоксилдеудің технологиялық процесін жүргізу;

шикізат пен жартылай фабрикаттарды мөлшерлеу, реакциялық аппараттарға беру, бекітілген режимге сәйкес метоксилирлеу, реакциялық қоспаны түсіру немесе басқа технологиялық учаскеге жіберу;

технологиялық нұсқаулықта қарастырылған басқа процестерді (натрий метилатын алу, кристаллдандыру, айыру, сүзгіден өткізу, тұндыру, қабаттарын ажырату) орындау;

арматура, коммуникация және құралдардың (реакторлар, созылмалы шұңғыма, центрифугалар, вакуум-аппараттар, сүзгілер және басқа қосалқы арматуралар) қызмет көрсетуі мен саңылаусыздығын тексеру, дайындау;

бақылау-өлшеу құралдары және саралау нәтижесі арқылы шыққан көрсеткіштері бойынша арқылы процесті бақылап, реттеу;

өнімнің шығуының, шикізаттың шығынының есебін жүргізу;

нұсқаулықта қарастырылған талдауды орындау;

жөндеу жұмысынан құрал-жабдықты қабылдау, тапсыру.

297. Білуі тиіс:

өндірудің технологиялық сызбасын, қалыпты технологиялық режимді, негізгі және қосалқы жабдықтың;

бақылау-өлшеу құралдарының жұмыс істеу қағидасын;

қызмет көрсететін учаскедегі коммуникациялар мен арматуралардың сызбасын;

шикізат, жартылай фабрикат және дайын өнімнің физикалық-химиялық, сондай-ақ технолониялық қасиеттерін;

оларға қойылатын талаптарды, метоксилирлеу процесін реттеу әдісін, сынамаларды алу ережелерін, саралауды жүргізу әдістемесін.

Параграф 3. Метоксилдеу аппаратшысы, 5-разряд

298. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі неғұрлым төмендеу аппаратшыны басқарумен бірге метоксилирлеу процесін жүргізу;

жұмыс нұсқаулықтарына сәйкес технологиялық процесті реттеу және басқару;

талдау және бақылау нәтижесі бойынша процеске түзетулер енгізу;

дайын өнімнің шығуы мен шикізат шығынын өлшеу, талдау нәтижесі бойынша олардың сапасын бағалау;

құрал-жабдықтың жұмысы мен жайын, бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштерін және автоматика құралдарын қадағалау;

коммуникациялар мен құрал-жабдықтардың аса қиын емес жөндеу жұмыстарын орындау.

299. Білуі тиіс:

өндірудің технологиялық сызбасын, негізгі және көмекші құрал-жабдықтардың;

бақылау-өлшеу құралдарының пайдалану ережелерін;

құрылымын, қызмет көрсететін учаскедегі коммуникациялар мен арматуралардың сызбасын;

дайын өнім, жартылай фабрикат және шикізаттың физикалық-химиялық, сондай-ақ технологиялық қасиеттерін;

оларға қойылатын техникалық талаптарды, метоксилирлеу процесін реттеу әдістерін, саралау жүргізу әдістемесін.

36. Ылғалды топтау аппаратшысы

Параграф 1. Ылғалды топтау аппаратшысы, 3-разряд

300. Жұмыс сипаттамасы:

осы өнімдердің суспензиясын тұндыру арқылы дәндердің өлшемі бойынша өнімді фракцияға бөлу процесін жүргізу;

суспензияны фракциялау процесіне дайындау;

алдын-ала ұсатудан және коллоидты тартылған ұннан бөлінген материалдарды қабылдау;

шайқау арқылы араластыру және суспензияны бір қалыпқа келтіру;

классификаторларды қосу;

тұндыру және айыру цетрифугаларының көмегімен немесе тұндыру арқылы суспензияларды фракцияларға бөлу;

суспензияның температурасын және біркелкілігін қадағалау;

сүзгіден өткізетін, тұндыратын, айыратын центрифугаларды, классификаторларды, сорғылар, компрессорлар, коммуникациялар, арматураларды жабдықтау;

құрал-жабдықтарды жөндеу жұмыстарына дайындау, жөндеуден қабылдап алу.

301. Білуі тиіс:

өндірудің технологиялық сызбасын, технологиялық режимнің параметрлерін;

технологиялық процестің мәнін;

оның физикалық-химиялық негізін, суспензиялардың, коагулятор және дайын өнімнің технологиялық және физикалық-химиялық қасиеттерін;

негізгі және көмекші құрал-жабдықтар жұмыс істеу қағидасын, коммуникациялар сызбасын.

Параграф 2. Ылғалды топтау аппаратшысы, 4-разряд

302. Жұмыс сипаттамасы:

неғұрлым төмен біліктілікті аппаратшының басқаруымен бір мезгілде ылғалды топтаманың технологиялық процесін жүргізу;

оның физикалық-химиялық қасиеттерін есепке ала отырып, берілген жұқалықтағы өнімді алу үшін фракциялау уақытын бұзбау, нақты есептеу;

тауарлы фракциясы бар суспензияны алу;

суспензия коагуляциясын құрғатудың қажетті разрядсін анықтау, коагулянттарды құру, тұндыру, мөлдір сұйықтықты құйып алу, өнімді кептіру немесе шикі өнімді центрифугадан өткізу бөліміне жіберу;

саралау нәтижесі бойынша технологиялық уақыт тәртібін ұстануды қадағалау;

технологиялық нормадан ауытқу себептерін анықтау, олардың алдын-алу және жою;

желдету құрылғыларын, "Вентури" құбыры тәріздес тазарту ғимараты және басқа да бекітілген құралдарды жабдықтау.

303. Білуі тиіс:

өндірудің технологиялық сызбасын, технологиялық режимнің параметрлерін;

технологиялық процестің мәнін және физикалық-химиялық негізін, суспензиялардың;

коагулятор және дайын өнімнің физикалық-химиялық қасиеттерін, бақылау-өлшеу құралдарының;

негізгі және көмекші құрал-жабдықтардың жұмыс істеу қағидасын, құрылысын;

коммуникациялар және арматураның сызбасын, саралау жүргізу әдістемесін.

37. Жылу тасымалдағышты қыздыру аппаратшысы

Параграф 1. Жылу тасымалдағышты қыздыру аппаратшысы, 3-разряд

304. Жұмыс сипаттамасы:

неғұрлым жоғары біліктілікті аппаратшының басқаруымен органикалық жылу таратушының қыздыру немесе қатты қайнатылған буды алудың процесін жүргізу;

бақылау-өлшеу құралдары мен автоматика құралдарының көмегімен электр қуатын, бу шығынын, қысымды, температураны бақылау және реттеу;

құрылғыны қосу және тоқтату;

бу және электр қуаты шығынының есебін жүргізу;

құрал-жабдық жұмысының істен шығуын болдырмау;

құрал-жабдықты жөндеу жұмысына дайындау.

305. Білуі тиіс:

қатты қайнаған буды алудың, органикалық жылу таратушыны қыздырудың технологиялық сызбасын;

құрылғылардың технологиялық режимінің параметрлерін және процесті реттеу ережелерін;

органикалық жылу таратушы қоспасын дайындаудың ережесін;

құрал-жабдықтардың қызмет ету қағидасын және құрылымын;

әр түрлі органикалық жылу таратушының физикалық-химиялық қасиеттерін.

Параграф 2. Жылу тасымалдығышты қыздыру аппаратшысы, 4-разряд

306. Жұмыс сипаттамасы:

алдын ала қыздырылған органикалық жылу тасылмадағышты беру жолымен технологиялық аппараттарды қыздыру процесін жүргізу;

жылу тасымалдағыш қоспасын дайындау және осы қоспадан ылғалды буландыру;

қазандарды толтыру, қыздыру және буландыру, технологиялық аппаратарға жылытуға беру, қазандарды жылу тасымалдығышпен қыздыру;

жылу тасымалдағышты қалпына келтіру;

бақылау-өлшеу құралдардың көрсеткіштері бойынша технологиялық режимнің параметрлерін: жылу жүйесіндегі жылу тасымалдаушының айналым деңгейін, температурасын, қысымын реттеу;

электр жылытқыш құралдарының, шілтер қазандарының жұмысын реттеу;

құрал-жабдықты тоқтату және қайта қосу;

қазандар, буландырғыштар, қыздыратын бактар, сорғылар және басқа да құрылғыларды жабдықтау;

әр түрлі жылу тасымалдағышты құрылғыларды жабдықтау;

құрал-жабдықтың ақаулықтарын жою, олардың алдын алу;

құрал-жабдықты жөндеу жұмысына тапсыру, қабылдап алу;

неғұрлым төмен біліктілікті аппаратшыларға басшылық ету.

307. Білуі тиіс:

органикалық жылу таратушыны қыздырудың технологиялық сызбасын;

құрылғылардың технологиялық режимінің параметрлерін және процесті реттеу ережелерін;

органикалық жылу таратушы қоспасын дайындаудың ережесін, құрал-жабдықтардың қызмет ету қағидасын және құрылымын;

әр түрлі органикалық жылу таратушының физикалық-химиялық қасиеттерін;

процесті реттеу ережелерін және технологиялық режимін.

Параграф 3. Жылу тасымалдағышты қыздыру аппаратшысы, 5-разряд

308. Жұмыс сипаттамасы:

тым артылған қысыммен жұмыс істейтін аккумулятор-препараторларда 100ҮС-дан астам температураға дейінгі қыздырылған суды алудың технологиялық процесін жүргізу;

технологиялық процестің параметрлерін реттеу: қысым, температура, будың, тұрақты басқару тетігінен қыздырылған судың шығындалуы;

әр түрлі жылу алмастырғыштар, градирен және басқа да құралдарды жабдықату;

құрал-жабдықтардың жұмыс барысындағы істен шығу себептерін анықтау, олардың алдын-алу немесе жою.

309. Білуі тиіс:

қатты қыздырылған күйге дейінгі судың жылуының технологиялық сызбасын;

қысыммен істейтін аппаратардың жұмыс ережелерін;

қазан қадағалаушы ережелерін;

жылу алмастырғыш, градирен, желдеткішдің жұмыс істеу қағидасын;

процесті реттеудің ережелері мен технологиялық режимін.

38. Бейтараптандыру аппаратшысы

Параграф 1. Бейтараптандыру аппаратшысы, 2-разряд

310. Жұмыс сипаттамасы:

қышқылдарды, түрлі ерітінділерді және басқа да өнімдерді сілтімен, аммияк және басқа бейтараптандыратын әдістермен залалсыздандыру технологиялық процесінің жеке операцияларын немесе неғұрлым жоғары біліктілікті аппаратшының басшылығымен сілтілі ерітінділерді қышқылмен залалсыздандыру процесін жүргізу;

компоненттерді аппаратқа салу;

дайын өнімді түсіру;

сынамаларды алу.

311. Білуі тиіс:

өндірудің технологиялық сызбасын, қызмет көрсететін учаскедегі құрал-жабдықтардың құрылымын;

жұмыс істеу қағидасын, шикізаттың физикалық-химиялық қасиеттерін.

Параграф 2. Бейтараптандыру аппаратшысы, 3-разряд

312. Жұмыс сипаттамасы:

қышқылдарды, түрлі ерітінділерді және басқа да өнімдерді сілтімен, аммияк және басқа бейтараптандыратын әдістермен бейтараптандырудың қарапайым технологиялық процесін немесе сілтілі ерітінділерді қышқылмен залалсыздандыру процесін жүргізу;

бейтараптандыратын ерітінділерді дайындау: әктің сүті, аммиак суын, сода ерітіндісі және тағы басқа;

қалыпты рН-қа жеткізгенге дейін шикізатты шаю;

араластыру, тұндыру, сүзгіден өткізу, ағарту, өнімді түсіру, артық сілті мен қышқылдан кертартпашыл массаны шаю, массаны сығу, центрифугадан өткізу;

ары қарай жүргізілетін операцияларға өнімді жіберу;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері бойынша және талдау нәтижесіне қарау технологиялық ережемен қарастырылған технологиялық процестің параметрлерін реттеу: компоненттерді аппаратқа жіберудің жылдамдығы, температурасы (кейбір жағдайларда суытуды қолдану), концентрациялау және тағы басқа;

талдауды жүргізу;

залалсыздандырғыш, қоспалауыштар, сүзгілер, жылу алмастырғыштар, сыртқа тебуші сорғылар және басқа да құралдарды жабдықтау;

құралдарды жуу және газсыздандыру, іске қоспай тұрып жүйенің саңылаусыздығын тексеру;

құрал-жабдықтардың жұмыс кезіндегі істен шығу себептерін анықтау, олардың алдын алу немесе жою;

тиелетін шикізаттың мөлшерін дұрыс есептеу.

313. Білуі тиіс:

өндірудің технологиялық сызбасын, бейтараптандырудың технологиялық процесін жүргізудің ережелерін;

оның мәнін, бақылау-өлшеу құралдарының, негізгі және көмекші құрал-жабдықтардың жұмыс қағидасын;

олардың құрылымын, коммуникациялар және арматура сызбасын, шикізаттың;

дайын өнімнің физикалық-химиялық қасиеттерін;

сынамаларды алу ережелерін, талдау жүргізу әдістемесін.

Параграф 3. Бейтараптандыру аппаратшысы, 4-разряд

314. Жұмыс сипаттамасы:

бейтараптандырудың күрделі технологиялық процесін, сондай-ақ қышқылдарды, түрлі ерітінділер және басқа да өнімдерді сілтімен, аммиакпен және басқа бейтараптандыратын әдістермен бейтараптандырудың қарапайым процесін немесе бірмезгілде неғұрлым төмен біліктілігі бар аппаратшының басшылығымен сілтілі ерітінділерін қышқылмен залалсыздандыру процесін жүргізу;

бекітілген рН-қа жеткізгенге дейін залалсыздандыру, шығындау сыйымдылығына шикізат пен ерітіндіні қабылдау. Кейінгі бөліп алу (ажырату) және тұндыру арқылы тұздар мен майлы қышқылды бөлу;

күкіртті қышқыл және сумен тазартқыш құралда майлы қышқылдарды шаю;

сүзгілерді қалпына келтіру;

ерітіндіні кейінгі өңдеу жұмысына жіберу.

315. Білуі тиіс:

өндірудің технологиялық сызбасын, бейтараптандырудың технологиялық процесін жүргізудің ережелерін;

оның мәнін, бақылау-өлшеу құралдарының, негізгі және көмекші құрал-жабдықтардың жұмыс қағидасын;

олардың құрылымын, коммуникациялар және арматура сызбасын, шикізаттың, дайын өнімнің физикалық-химиялық қасиеттерін;

сынамаларды алу ережелерін, талдау жүргізу әдістемесін.

316. Жұмыс мысалдары:

1) майлы қышқылды себацинді қышқылды өндіруде және моноэфирлерді пластификаторларды өндіруде сілтілермен залалсыздандыру, ағатын қышқылдарды сода ерітінділерімен залалсыздандыру процесін жүргізу;

2) залалсыздандыру процесін жүргізу және өндірістерде аппаратшыларды басқару: барбитурларды, сульфамидтерді, аминазинді, котарнинді, гистидинді, пиперазинді, цистаминді, салицилды өнімдерді, ионды алмастырғыш қара майды, цианурлы қышқылды.

Параграф 4. Бейтараптандыру аппаратшысы, 5-разряд

317. Жұмыс сипаттамасы:

неғұрлым төмен біліктілігі бар аппаратшыны басқарумен бір уақытта бейтараптандырудың күрделі процесін жүргізу;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштерін қадағалау;

дайын өнімнің шығуын және шикізаттың шығынын өлшеу, талдау нәтижесі бойынша олардың сапасын бағалау;

құрал-жабдықтың жайын бақылау;

реттеу құралдарын басқару, талдау және қадағалау нәтижесі бойынша процеске түзету енгізу;

жөндеу жұмысына қатысу.

318. Білуі тиіс:

өндірудің технологиялық сызбасын, бейтараптандырудың технологиялық процесін жүргізудің ережелерін, бақылау-өлшеу құралдарының;

негізгі және көмекші құрал-жабдықтарды пайдалану ережелерін, құрылымын, коммуникациялар және арматура сызбасын;

шикізаттың, дайын өнімнің физикалық-химиялық қасиеттерін, сынамаларды алу ережелерін;

талдау жүргізу әдістемесін.

319. Жұмыс (мысалы):

1) залалсыздандыру процесін жүргізу және өндірістерде аппаратшыларды басқару: капролактамды, тринатрийфосфатты, триполифосфатты, аммофосты, нитрофенді, фосфат диаммонын, хромды қоспаларын, хлорэтилды, сондай-ақ тұзды-қышқыл әдісімен барий және стронций тұздарын залалсыздандыру.

39. Нитраттау аппаратшысы

Параграф 1. Нитраттау аппаратшысы, 3-разряд

320. Жұмыс сипаттамасы:

неғұрлым жоғары біліктілігі бар аппаратшының басшылығымен органикалық қоспаларды нитраттаудың технологиялық процесін жүргізу;

реагенттер мен шикізатты дайындау, оларды аппараттарға тиеу;

аппараттан өнімді шығару немесе өндірістің кезекті кезеңіне жіберу;

сынамаларды алу;

технологиялық құралдардың қызмет көрсетуі;

құрал-жабдықтарды жөндеу жұмысына дайындау.

321. Білуі тиіс:

өндірістің технологиялық сызбасын;

негізгі және көмекші құрал-жабдықтардың жұмыс қағидасын;

шикізаттың, дайын өнімнің технологиялық және физикалық-химиялық қасиеттерін;

оларға қойылатын талаптарды, сынамаларды алу ережелерін.

Параграф 2. Нитраттау аппаратшысы, 4-разряд

322. Жұмыс сипаттамасы:

органикалық қоспаларды нитраттаудың технологиялық процесін жүргізу;

ережеге сәйкес өнімді нитраттау;

кертартпашыл аппараттарды, тоңазытқыштарды, жылытқыштарды, сепараторларды, сорғыштарды, коммуникацияларды, бақылау-өлшеу құралдарды және автоматика құралдарын тағы басқа;

жабдықтау құрал-жабдықтардың жұмыс барысында пайда болған ақаулықтарын анықтау, оларды жою;

бақылау-өлшеу құралдардың, автоматика құралдарының көрсеткіштері бойынша және талдау нәтижелері бойынша процесті реттеу;

нұсқаулықта қарастырылған талдауды орындау;

алынған өнімнің мөлшерін және шикізатты есептеу;

жөндеу жұмысынан құрал-жабдықтарды қабылдау.

323. Білуі тиіс:

өндірістің технологиялық сызбасын, бақылау-өлшеу құралдарының;

негізгі және көмекші құрал-жабдықтардың және автоматика құралдарының жұмыс қағидасын;

қызмет көрстететін учаскедегі коммуникациялар мен арматуралардың сызбасын;

нитратталатын агенттердің, активаторлардың, дайын өнімнің технологиялық және физикалық-химялық қасиеттерін, дайын өнім және шикізатқа қойылатын талаптарды;

процесті реттеу ережелері мен мәнін және физикалық-химиялық негізін;

сынамаларды алу ережелерін, талдау жүргізу әдістемесін.

Параграф 3. Нитраттау аппаратшысы, 5-разряд

324. Жұмыс сипаттамасы:

тринитрлі өнім өндірістерінде немесе басқа өндірістерде бір мезгілдегі неғұрлым біліктілігі төмен нитраттау аппаратшысының басшылығымен нитраттаудың үздіксіз технологиялық процесін жүргізу;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштерін қадағалау;

дайын өнімнің шығуын және шикізат шығынын есептеу, талдау нәтижесі бойынша олардың сапасын бағалау;

құрал-жабдықтардың жайын бақылап отыру;

құрал-жабдықтардың жөндеу жұмыстарына қатысу.

325. Білуі тиіс:

өндірістің технологиялық сызбасын;

автоматика құралдарының, бақылау-өлшеу құралдырының;

негізгі және көмекші құрал-жабдықтардың құрылымы мен жұмыс қағидасын,қызмет көрсететін учаскедегі коммуникациялар мен арматуралардың сызбасын;

дайын өнім, активаторлар, нитраттау агенттердің, шикізаттың технологиялық және физикалық-химиялық қасиеттерін, дайын өнім мен шикізатқа қойылатын талаптарды;

процесті реттеудің ережелері мен мәнін, физикалық-химиялық негізін;

сынамаларды алу ережелерін, талдау жүргізу әдістемесін.

326. Арнайы орта білім қажет.

327. Мысал:

1) нитроттау процесін жүргізу: нитробензолды, нитротолуолды, нитроциклогександы, жартылай өнімді (ванилинді бояғыш өндірістерде).

40. Нитроздау аппаратшысы

Параграф 1. Нитроздау аппаратшысы, 3-разряд

328. Жұмыс сипаттамасы:

неғұрлым жоғары біліктілігі бар аппаратшының басшылығымен нитраттаудың технологиялық процесін жүргізу;

шикізатты қабылдау және дайындау, натрий нитриты ертіндісін жасау, шикізат пен жартылай фабрикаттарды тиеу;

өнімді түсіру және кезекті сатыларға жіберу;

сынамаларды алу;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштерін қадағалау. Құрал-жабдықтардың күй-жайын бақылау.

329. Білуі тиіс:

технологиялық процестің мәнін, өндірудің технологиялық сызбасын, негізгі және қосалқы жабдықтардың жұмыс қағидасын;

технологиялық режимді, өнім мен шикізаттың физикалық-химиялық қасиеттерін, сынамаларды алу, талдау жүргізу әдістемесін.

Параграф 2. Нитроздау аппаратшысы, 4-разряд

330. Жұмыс сипаттамасы:

нитроздау дің технологиялық процесін жүргізу;

шикізат пен жартылай фабрикаттарды мөлшерлеу;

қатаң түрде белгіленген температурада (+-1⁰С) Нитроздау процесін реттеу және бақылау;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері, талдау нәтижелері және көзбен көру арқылы суықты, нитрит ерітіндісінің және азот қышқылының берілуін реттеу;

реакторлар, кеспек, еріткіш, қазандар, өлшеуіштер, сүзгілер, мөлшерлегіштер, сорғыштар және басқа да қондырғыларды жабдықтау;

нұсқаулықта қарастырылған талдауды орындау;

шикізат пен жартылай фабрикаттың есебін жүргізу;

құрал-жабдықтарды жөндеу жұмыстарына дайындау, жөндеуден қабылдау;

құрал-жабдықтарды жөндеу жұмыстарына қатысу.

331. Білуі тиіс:

өндірістің технологиялық сызбасын, технологиялық процестің мәнін, негізгі және көмекші құрал-жабдықтардың жұмыс қағидасын;

олардың құрылымын, процесті реттеудің ережелерін және технологиялық режимін;

шикізат пен өнімнің физикалық-химиялық қасиеттерін, сынамаларды алу ережелерін, талдау жүргізу әдістемесін.

41. Суды тұзсыздандыру аппаратшысы

Параграф 1. Суды тұзсыздандыру аппаратшысы, 3-разряд

332. Жұмыс сипаттамасы:

ионалмастырушы қара майды дайындамай, суды тұзсыздандыру процесін жүргізу немесе бірсатылы ионоалмастырғыш сүзгілерде суды тұздан тазартудың технологиялық процесін, сондай-ақ неғұрлым жоғары біліктілікті аппаратшының басқаруымен ионитті адсорбционды бағаналарда немесе ионитті сүзгілерде ион алмастыру әдісін қолдана отырып, суды ерітілген тұздан тазартудың технологиялық процесін енгізу;

шикізатты дайындау;

сүзгілер немесе бағаналарға судың берілуін реттеу, тазартылған (тұзсыздандырылған) суды өндірудің келесі технологиялық сатыларына жіберу;

сынамаларды алу;

технологиялық құралдарды жабдықтау;

құрал-жабдықтың жөндеуге дайындау.

333. Білуі тиіс:

суды тұзсыздандыру процесінің мәні мен технологиялық сызбасын;

қызмет көрсететін құрал-жабдықтың жұмыс қағидасын, олардың құрылымын, сілтілердің, қышқылдардың, тұз ерітінділерінің физикалық-химиялық қасиеттерін;

техникалық шарттармен тұзсыздандырылған суға қойылатын талаптарды;

сынамаларды алу ережелерін, талдау жүргізу әдістемесін.

Параграф 2. Суды тұзсыздандыру аппаратшысы, 4-разряд

334. Жұмыс сипаттамасы:

ионитті сүзгілерде немесе ионитті адсорбционды колонналарда ионды алмастыру әдісімен ерітілген тұздардан суды тазартудың технологиялық процесін жүргізу;

суды тазарту, жылыту, берілген қоюлықта ерітіндіні дайындау;

сүзгілерғе немесе бағаналарға басқару тетігінен автоматты түрде немесе қолмен судың берілуін реттеу, тазартылған (тұзсыздандырылған) суды өндірудің келесі технологиялық сатыларына жіберу;

қышқылдар, тұздар және сілтілер ерітіндісімен иониттерді қалпына келтіру;

ережеде қарастырылған технологиялық режимнің параметрлерін бақылау: температура, қысым, су беру жылдамдығын, бақылау-өлшеу аспаптардың көрсеткіштері және химиялық талдау нәтижелері бойынша қалпына келтірілген ерітінділердің қоюлануын;

талдау жүргізу;

колонналардан шығатын тұзсыздандырылған судың электр өткізгіштігін өлшеу;

өнімнің шығуы мен қажет ететін шикізат көлемін есептеу;

ионды алмастырғаш және адсорбционды колонналардың, сүзгілер, сорғыштар, өлшеуіштер және басқа да құралдарды, бақылау-өлшеу аспаптарды, арматуралар мен коммуникацияларды жабдықтау;

құрал-жабдықты жөндеуден қабылдап алу.

335. Білуі тиіс:

ионоалмастыру әдісімен суды тұзсыздандыру процесінің мәнін және технологиялық сызбасын, процесті реттеу ережелерін;

қызмет көрсететін құрал-жабдықтың жұмыс істеу қағидасын, олардың құрылымын;

автоматика құрылғылары мен бақылау-өлшеу аспаптарының міндеті мен құрылымын және оларды пайдаланудың ережелерін;

сынамаларды алу ережелерін;

есеп пен талдау жүргізу әдістемесін, қышқылдар, тұздар, сілтілер ерітінділерінің физикалық-химиялық қасиеттерін;

техникалық жағдайлардағы тұзсыздандырылған суға қойылатын талаптарды, коммуникациялар сызбасын.

42. Күйдіру аппаратшысы

Параграф 1. Күйдіру аппаратшысы, 3-разряд

336. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі неғұрлым жоғары аппаратшының басшылығымен химиялық құрамын өзгерту, жеке компоненттерді жою немесе қалпына келтіру мақсатымен шикізатты пештерде күйдірудің технологиялық процесін жүргізу;

берілген құрамдағы шихтаны құру, шикізатты пешке салу, жұмыс беті бойынша түзету, пештің механизмдерін қосу;

газдың түсуін қадағалау, пештің қабырғасын, күмбезін және оттығын күйіктен тазалау;

өнімді шығару, келесі операцияларға немесе қоймаға беру, пештің жылытатын құрылғыларын жабдықтау;

сынамаларды алу;

технологиялық процес барысын қадағалау, кемшіліктерді жою;

әр-түрлі пештерді, тасымалдағыш механизмдерді, тиейтін және түсіретін құрылғыларды, сорғыштар мен бүріккілерді жабдықтау;

құрал-жабдықты жөндеуге дайындау.

337. Білуі тиіс:

өнімді өндірудің технологиялық сызбасын, технологиялық процестің мәнін;

технологиялық отын, шикізаттың және көмекші материалдардың қасиеттерін;

қызмет көрсететін құрал-жабдықтар жұмыс істеу қағидасын, олардың құрылымын;

технологиялық режимнің параметрлерін, сынамаларды алу ережелерін.

Параграф 2. Күйдіру аппаратшысы, 4-разряд

338. Жұмыс сипаттамасы:

химиялық құрамын өзгерту, қалпына келтіру, тотықтандыру немесе жеке компоненттерін алып тастау мақсатымен пештерде шикізатты күйдірудің технологиялық процесін жүргізу;

шихтаны қыздыру, реакция қалыпты жүру үшін ауаны немесе газды мөлшерлеу, араластыру;

процес барысында қажетті компоненттерді қосу, процестің сатылары бойынша температураны реттеу, талдау нәтижесі немесе сыртқы белгілері бойынша реакцияның аяқталу кезін анықтау;

газды реттеуіш пунктін жабдықтау;

технологиялық ереженің сақталуын және бақылау-өлшеу аспаптарының көрсеткіштері, сондай-ақ талдау нәтижелері мен көзбен шолу арқылы өнім сапасын бақылау;

шихта құрамын, процес жүргізу режимі мен уақытын есептеу;

технологиялық режимнің қалыптан ауытқуының себептерін жою, олардың алдын-алу;

айналмалы, шахталы, бүріккіш пештерді, қайнаған қабатты пештерді, әкті-күйдіргіш пештерді, жалпақ қол пештерін, элеваторларлы, бақылау-өлшеу құралдарын, реттеу құралдарын және басқа да коммуникацияларды жабдықтау;

құрал-жабдықтарды жөндеуден қабылдап алу.

339. Білуі тиіс:

өнімді өндірудің технологиялық сызбасын;

технологиялық процестің мәнін, дайын өнім мен көмекші материалдардың;

технологиялық отынның, жартылай фабрикат пен шикізаттың қасиеттерін, қызмет көрсететін құрал-жабдықтың жұмыс қағидасын, олардың құрылымын;

термиялық процес барысындағы қауіпсіздік техникасы бойынша ережелерді;

технологиялық режимді, процесті реттеу ережелерін, талдау жүргізу әдістемесін.

Параграф 3. Күйдіру аппаратшысы, 5-разряд

340. Жұмыс сипаттамасы:

командалық-электр құрылғыларының көмегімен, автоматты режимде радиоизотопты деңгей өлшеуішпен жабдықталған газды отында жұмыс істейтін әкті-күйдіргіш пештердің саны үш не одан да көп болғанда немесе өнімділігі тәуілігіне 300т/т астам әкті-күйдіргіш пештерімен күйдірудің технологиялық процесін жүргізу;

көк бояу өндірудегі күйдіру пештерінің қызмет көрсетуі, пеш бөлімінің біліктілігі неғұрлым төмен аппаратшыларының жұмысын бақылау және үйлестіру.

341. Білуі тиіс:

өнім өндірудің технологиялық сызбасын;

дайын өнімнің, шикізаттың;

технологиялық отынның және қосалқы метариалдардың қасиеттерін, қызмет көрсететін құрал-жабдықтардың жұмыс істеу қағидасын;

олардың құрылымын, термиялық процес жүргізу кезіндегі қауіпсіздік техникасының ережелерін;

процесті реттеу ережелерін, талдау жүргізудің әдістемесін.

Параграф 4. Күйдіру аппаратшысы, 6-разряд

342. Жұмыс сипаттамасы:

көк бояу өндіретін бөлімшенің біліктілігі неғұрлым төмен аппаратшыларының жұмысын бақылау және үйлестіру;

автоматтантандырылған режимдегі дистанционды басқару тетігімен шикізатты күйдірудің технологиялық процесін жүргізу;

автоматика және бақылау-өлшеу құралдарының көмегімен түсірілетін және шығындалатын шикізат пен материалдардың сапасы мен көлемін, дайын өнімнің шығуын және процестің басқа да көрсеткіштерін бақылау;

дабыл құрылғылары бойынша технологиялық процестің бұзылуы мен құрал-жабдықтардың жұмысындағы ақаулықтарды жою;

қажет болған жағдайда процесті дистанционды (қашықтықтағы) басқару тетігінен қол жұмысына ауыстыру;

тетікте орнатылған автоматты құрылғылардың, тіркеу құрылғыларының, бақылау-өлшеу құралдарының қызмет көрсетуі;

құралдардың көрсеткіштерін өндірістік журналдарға тіркеу;

біліктілігі неғұрлым төмен аппаратшылардың бір мезгілдегі басшылығымен учаскелерді үйлестіру: шихталы, аспалы арқан жолындағы, пешті, өшіргіш және газ тазартқыш.

343. Білуі тиіс:

өнімді өндірудің технологиялық сызбасын, күйдірудің технологиялық процесін, дайын өнім, көмекші материалдар;

технологиялық отын, жартылай фабрикаттар мен шикізаттардың физикалық-химиялық қасиеттерін;

қызмет көрсететін құрал-жабдықтарды пайдаланудың ережелерін, олардың құрылымын;

термиялық процес барысында қауіпсіздік техникасының ережелерін, технологиялық режимді;

процесті реттеу ережелерін, талдау жүргізу әдістемесін.

43. Тотықтандыру аппаратшысы

Параграф 1. Тотықтандыру аппаратшысы, 3-разряд

344. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі неғұрлым жоғары аппаратшының басшылығымен тотықтандырудың қарапайым және орташа күрделі технологиялық процесін жүргізу;

шикізатты қабылдау және дайындау;

химиялық ерітінділерді дайындау;

шикізатты тиеу және мөлшерлеу;

қышқылданған ерітіндіні түсіру, езу не сақтау ыдыстарына құю немесе өндірудің келесі технологиялық кезеңдеріне жіберу;

сынамаларды алу;

технологиялық режимнің нормадан (қалыптан) ауытқуының себептерін анықтау, оларды жоюдың шараларын қолдану;

құрал-жабдықты жөндеу жұмыстарына дайындау.

345. Білуі тиіс:

өндірудің технологиялық сызбасын, тотықтандыру процесінің мәнін және оның реттеудің әдістерін,бақылау-өлшеу құралдарының;

құрал-жабдықтардың жұмыс қағидасын, олардың құрылымын, коммуникациялар мен арматура сызбасын;

қазан қадағалаушы құралды қызме ету ережелерін, есептеу әдістемесін;

сынамаларды алу ережелерін және химиялық талдаулар жүргізуді, қышқылдандырғыштардың химиялық қоспалары мен шикізаттың физикалық-химиялық қасиеттерін.

346. Жұмыс мысалдары:

1) сутек тотығымен хлорлы бензоилды, битумды оттекпен, калий парааминосалицилатын күкірт қышқылымен, крахмалды суспензияны гипохлоритпен, бояғыштарды ауамен қыздыру немесе тоңазытусыз атмосфералық қысым кезіндегі тотықтандыру процесін жүргізу.

Параграф 2. Тотықтандыру аппаратшысы, 4-разряд

347. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі неғұрлым жоғары аппаратшының басшылығымен қышқылдаудың орташа күрделі немесе күрделі технологиялық процестерін жүргізу;

еріту, ұсату, тұндыру, буландыру;

қышқылдандырғыш шихталарды дайындау;

айналмалы пештерге, қышқылдатқыш колонналарға, реаткорларға шикізаттың сұйық немесе қатты компоненттерін тиеу және мөлшерлеу;

талдау нәтижелері және автоматика құралдары мен бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері арқылы берілген температурадағы реакциялық массаның ұстамдылығы;

өнімдердің, температураның, қысымның, қышқылдықтың, концетрацияның, аппараттардағы деңгейлердің мөлшерін немесе қатынасын реттеу;

химиялық талдаулар жасау;

дайын өнімнің есебі және қышқылдандырғыш пен шикізат көлемін есептеу;

автоклавтардың, сүзгілердің, буландырғыштардың, қыздырғыштардың, тоңазытқыштардың, скрубберлердің, конденсаторлардың, ресиверлердің, ректификационды, инверсионды колонналардың, адсорберлердің, десорберлердің, айырғыштардың, орталықтан тепкіш және вакуум сорғылардың, сондай-ақ басқа да коммуникациялар мен құрал-жабдықтардың қызмет көрсетуі;

коммуникациялар мен құрал-жабдықтардың жұмысындағы ақаулықтарды жою;

құрал-жабдықтарды жөндеуден қабылдап алу.

348. Білуі тиіс:

өндірудің технологиялық сызбасын, қышқылдау процесін;

оны реттеудің әдістерін, бақылау-өлшеу құралдары, құрал-жабдықтардың құрылымын, коммуникациялар және арматураның сызбасын;

есептеу әдістемесін;

сынамаларды алу ережелері мен химиялық талдаулар жүргізуді, қышқылдандырғыштардың химиялық қоспалары мен шикізаттың физикалық-химиялық қасиеттерін.

Параграф 3. Тотықтандыру аппаратшысы, 5-разряд

349. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі неғұрлым төмен аппаратшыны басқарумен қатар қышқылдаудың орташа күрделі технологиялық процесін жүргізумен қатар қышқылдаудың күрделі технологиялық процесін жүргізу;

құрал-жабдықтардың жұмысын тексеру;

контактілік аппараттарды дайындау, оларға катализаторларды салу;

буларды қыздыру, буландыру;

газды буды су буымен араластыру;

контактілік аппараттарға спиртті буландырғыштардан булы газды қоспаларын беру;

алынған өнімді конденсациялау, суыту, тұрақтандыру және стандарттау;

өңделген ерітіндіні залалсыздандыру;

реагенттердің ректификациясы;

ережеде қарастырылған төмендегі параметрлерді талдау нәтижелері және бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері арқылы реттеу: температураны, қысымды, катализатор көлемін, катализатор, ауа, булы-газды қоспалардың және тағы басқа сапасын;

газ үрлеуіш, сорғылар, тұндырмалардың қызмет көрсетуі;

дайын өнімді сақтау ыдыстарына ауыстыру;

құрал-жабдықтарды, автоматика жүйелерін және коммуникацияларды жұмысқа дайындау;

контактілік аппараттарды жұмыс режиміне шығару.

350. Білуі тиіс:

өндірудің технологиялық сызбасын, бақылау-өлшеу құралдары мен құрал-жабдықтардың құрылымы мен пайдалану ережелерін;

коммуникациялар мен арматураның сызбасын, қазандарды қадағалағыш құралдардың қызмет көрсету ережелерін;

есептеу әдістемесін, тотықтандырудың химиялық қоспаларының және шикізаттың физикалық-химиялық қасиеттерін.

351. Арнайы орта білім қажет.

352. Жұмыс мысалдары:

1) метилэтилпиридинді, эфир майларын және өнімдерді олардың істеп шығарылғанын хром қоспасымен, майлы қышқылдарды, парафинді, нафталинді, хлорды тионилді, адипин қышқылын, циклогексанонды, изопропилді, изоамилді және метилді спиртті, әлсіз азот қышқылын тотықтандыру процесін жүргізу немесе калий тотығын, уксус қышқылы және уксус ангидридін өндіруде тотықтандыру процесін жүргізу, изоникотинді қышқылды өндіруде пикалинді меланжбен тотықтандыру.

Параграф 4. Тотықтандыру аппаратшысы, 6-разряд

353. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі неғұрлым төмен аппаратшыны басқарумен қатар тотықтандырудың күрделі технологиялық процесін жүргізу;

изовалерианды қышқылдар мен альдегидті өндіруде ажырату аппаратшыларына басшылық ету;

бақылау-өлшеу құралдарының, автоматика құралдарының және орталық басқару тетігінің дистанционды басқару көмегімен, сондай-ақ химиялық талдаулар нәтижелері арқылы тотықтандыру учаскесінің барлық құрал-жабдықтарының жұмысын, тотықтандырудың технологиялық ережесінің сақталуын, реакциялық массаның, жартылай өнімдер мен өнімдердің сапасы мен шығуын бақылау;

қызмет көрсететін учаскедегі түрлі тотықтандыру аппараттардың, контактілік аппараттардың қосылуы мен тоқтатылуын басқару. Компоненттердің ара салмағын есептеу;

қорытынды талдаулар жүргізу;

алынған өнім мен шығындалған шикізаттың есебін жүргізу.

354. Білуі тиіс:

жартылай өнімді алу және тотықтандыру учаскесінің технологиялық сызбасын;

бақылау-өлшеу құралдарының, негізгі және көмекші құрал-жабдықтардың құрылымын;

сындарлы ерекшеліктерін, арматура және коммуникациялар, автоматика құралдарының сызбасын;

алынған өнімнің, реакциялық массының қышқылдатқыштарын, катализаторлардың;

шикізаттың физикалық-химиялық қасиеттерін, технологиялық режим және оны реттеудің ережелері;

дайын өнім және шикізатқа деген мемлекеттік стандарттарды.

355. Арнайы орта білім қажет.

44. Сабындау аппаратшысы

Параграф 1. Сабындау аппаратшысы, 3-разряд

356. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі неғұрлым жоғары аппаратшының басшылығымен заттарды сілтімен сабындаудың технологиялық процесінің жеке операцияларын орындау;

шикізатты аппараттарға тиеу және дайындау, қыздыру, араластыру, сабындау, сабындалған массаны тұндыру және суыту;

сабындау аппаратарының, жылу алмастырғыштардың, сорғылардың және басқа да құрал-жабдықтардың қызмет көрсетуі;

құрал-жабдықты жөндеу жұмыстарына дайындау.

357. Білуі тиіс:

өндірудің технологиялық сызбасын, қызмет көрсететін учаскедегі негізгі және көмекші құрал-жабдықтардың жұмыс істеу қағидасын олардың құрылымын;

дайын өнім және шикізаттың физикалық-химиялық қасиеттерін.

Параграф 2. Сабындау аппаратшысы, 4-разряд

358. Жұмыс сипаттамасы:

сілтілер және қышқылдармен заттарды сабындаудың қарапайым технологиялық процесін жүргізу;

сілтілер мен қышқылдан тазалап, шаю;

өнімді ары қарай беру;

сынамаларды алу;

талдау нәтижелері бойынша және бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері арқылы технологиялық режимнің параметрлерін реттеу: температурасын, қысымын, концентрациясын, қышқылдығын;

сабындалған өнімдегі сілтінің артығын анықтау және түзету;

сабындау саны және қышқылдау саны бойынша сода мен сілтінің қажетті көлемін есептеу;

алынған өнім мен шикізаттың шығындалуын есептеу;

құрал-жабдықты жөндеуден қабылдау.

359. Білуі тиіс:

өндірудің технологиялық сызбасын;

негізгі және көмекші құрал-жабдықтардың, бақылау-өлшеу құралдары жұмыс істеу қағидасын;

олардың құрылымын, дайын өнім, жартылай өнім және шикізаттың физикалық-химиялық қасиеттерін, сынамаларды алу ережелері;

технологиялық режимнің параметрлері.

360. Жұмыс мысалдары:

1) поливинилбутиралды, винифлексты, кальцийді, глицерофосфатты, азық бояғыштарды өндіруде сабындау процесін жүргізу.

Параграф 3. Сабындау аппаратшысы, 5-разряд

361. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі неғұрлым төмен аппаратшыны басшылығымен сабындаудың күрделі технологиялық процесін немесе заттарды сілтімен сабындаудың қарапайым процесін жүргізу;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштерін қадағалау;

дайын өнімнің шығуы мен шикізат шығынын өлшеу, олардың сапасын талдау нәтижесі бойынша бағалау;

сабындау процесінің барысы туралы өндірістік журналға жазба жүргізу;

құрал-жабдықтардың күй-жайын қадағалау;

автоматика құралдарын, бақылау-өлшеу құралдарын және технологиялық құралдарды жабдықтау;

коммуникациялар мен құрал-жабдықтардың күрделі емес жөндеу жұмыстарын жүргізу.

362. Білуі тиіс:

өндірудің технологиялық сызбасын, негізгі және көмекші құрал-жабдықтардың, бақылау-өлшеу құралдары жұмыс істеу қағидасын;

олардың құрылымын, сындарлы ерекшеліктерін, дайын өнім, жартылай өнім және шикізаттың физикалық-химиялық қасиеттерін;

сынамаларды алу ережелерін, технологиялық режимнің параметрлерін.

363. Орта арнайы білім қажет.

364. Жұмыс мысалдары:

1) ди-нитрохлорбензолды и 4-және нитро-2-амино-фенолды өнідірістерінде жоғарымоллекулярлы оксиқышқылдарын, синтетикалық майлы қышқылдарды және майлы спирттерді, ақ стрептоцидті сабындаудың процесін жүргізу.

Параграф 4. Сабындау аппаратшысы, 6-разряд

365. Жұмыс сипаттамасы:

сабындаудың күрделі технологиялық процесін жүргізу, сабындау бөлімшесінің жұмысын үйлестіру және бақылау;

жұмыс нұсқаулықтарына сәйкес технологиялық процесті реттеу және басқару;

қадағалау мен талдаулар нәтижесінде процеске түзетулер енгізу, реттеу құрылғыларын қолдана білу;

негізгі және көмекші құрал-жабдықтарды жөндеу жұмыстарына қатысу.

366. Білуі тиіс:

өндірудің технологиялық сызбасын, бақылау-өлшеу құралдарын;

негізгі және көмекші құрал-жабдықтарды пайдалану ережелерін, олардың құрылымын;

дайын өнім, жартылай өнім және шикізаттың физикалық-химиялық қасиеттерін, тексеру талдауларын жүргізу әдістемесін;

технологиялық режимнің параметрлерін және оны реттеудің ережелерін.

367. Арнайы орта білім қажет.

45. Шөктіру аппаратшысы

Параграф 1. Шөктіру аппаратшысы, 2-разряд

368. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі неғұрлым жоғары аппаратшының басшылығымен тұндыру процесінің жеке операцияларын орындау;

шикізатты қабылдау және дайындау;

кертартпашыл аппараттарға шикізатты тиеу;

ерітінділерді мөлшерлеу;

технологиялық құралдарды жабдықтау;

құрал-жабдықты жөндеу жұмыстарына дайындау.

369. Білуі тиіс:

өндірудің технологиялық сызбасын, негізгі және көмекші құрал-жабдықтың жұмыс істеу қағидасын, оның құрылымын;

өнімдер мен шикізаттардың технологиялық және физикалық-химиялық қасиеттерін.

Параграф 2. Шөктіру аппаратшысы, 3-разряд

370. Жұмыс сипаттамасы:

қатты фазаның бөлінуі мен ерітінді реагенттерінің көмегімен ерітілмейтін түрге айналдыра отырып, өнімді бөлудің технологиялық процесін жүргізу немесе оңай ыдырайтын, жарылғыш, улы және күшті әсерлі заттарды қолдана отырып, тұндыру бойынша жеке операцияларды орындау;

жұмыс ерітінділерін дайындау оларды қоспалардан тазарту, ерітінділер мен қоспаларды ректорларға өткізу;

араластыру кезінде қоспаны қыздыру;

аналық қоспаны тұндыру, декантациялау және қойыртпадан ағызу, сүзгіден өткізу;

дайын өнімді алу;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері бойынша технологиялық процесс барысын және температуралық режимді реттеу және бақылау;

өндіруді бақылау үшін сынамаларды алу;

реакторлар, тұндырғыштарды, сорғыштарды және басқа да құралдарды жабдықтау;

шикізат шығынын есептеу;

құрал-жабдықтардың жұмысындағы ақаулықтардың алдын-алу және болдырмау;

құрал-жабдықтарды жөндеу жұмысынан қабылдап алу.

371. Білуі тиіс:

өндірудің технологиялық сызбасын;

негізгі және көмекші құрал-жабдықтардың жұмыс істеу қағидасын, олардың құрылымын, коммуникациялар мен арматуралардың сызбасын;

өнімдер, жартылай фабрикаттар;

шикізат және көмекші материалдардың физикалық-химиялық қасиеттерін, дайын өнім және шикізатқа техникалық шарттарды;

қызмет көрсететін учаскедегі технологиялық процестің мәнін, технологиялық режимнің параметрлерін және процесті реттеу ережелерін;

сынамаларды алу ережелерін.

Параграф 3. Шөктіру аппаратшысы, 4-разряд

372. Жұмыс сипаттамасы:

фазаны бөліп немесе бөлмей қымбат тұратын, тез ыдырағыш, жарылғыш, улы немесе күшті әсерлі заттарды қолдана отырып, тұндырудың технологиялық процесін енгізу, сондай-ақ тұндыру әдісімен литопонды алу;

жұмыс ерітінділерін қоспалардан алдын-ала тазарту;

реакторларға шикізат пен ерітінділерді мөлшерлеу;

суспензияны тұндырғышқа жіберу, аналық ерітінділерді шайқау және тұндыру;

өнімді кристаллдау, өнімді шығару, цетрифугадан өткізу, сүзгіден өткізу, шаю. Аса дәлдікпен шикізатты, температураны, тұндыру уақытын, қоспаның берілген пайызын, стандартты өнімнің шығуын және басқа көрсеткіштерді мөлшерлеуді қамтамасыз ету;

талдаулар жүргізу;

тұндырудың процесін аса дәлдікпен жүргізу шарттарын сақтау үшін қажетті арнайы құрылғыларды, сондай-ақ цетрифугалар мен кристаллизаторларды жабдықтау;

өнімнің шығуы мен шикізат шығынын есептеу;

дайын өнімді қоймаларға тасымалдау;

қажет болған жағдайда неғұрлым төмен біліктілікті аппаратшылардыңжұмысын бақылау және үйлестіру.

373. Білуі тиіс:

өнімді өндірудің технологиялық сызбасын, негізгі және көмекші құрал-жабдықтардың жұмыс істеу қағидасын;

олардың құрылымын, арматура және коммуникациялардың сызбасын, өнім, жартылай фабрикат;

шикізат және көмекші материалдардың технологиялық және физикалық-химиялық қасиеттерін;

дайын өнім және шикізатқа қойылатын талаптарды, қызмет көрсететін учаскедегі технологиялық процестің мәнін;

технологиялық режимнің параметрлерін және процесті реттеу ережелерін, сынамаларды алу ережелерін.

Параграф 4. Шөктіру аппаратшысы, 5-разряд

374. Жұмыс сипаттамасы:

бағдарламалы басқарумен центифугаларда суспензияларды сұйық және қатты фазаларға бөлу және тазартылған сілтіден шыққан күшәнды және фумарлы қышқыл профлавинін, сары фосфорды тұндырудың процесін жүргізу және біліктілігі неғұрлым төмен аппаратшылардың жұмысын үйлестіру;

рН шамасын ұстай отырып, бастапқы ерітінділерді тиеу және мөлшерлеу;

араластырып тұру, тұндыру процесінде өнімді реагенттермен тұндырудың дұрыстығын бірнеше рет бақылап отыру;

стандартты өнімнің шығуын қамтамасыз ету;

жинағышқа суспензияны құю, тұндыру, вакуум-сүзгіге ауыстыру;

құралдарды жабдықтау.

375. Білуі тиіс:

өнімді өндірудің технологиялық сызбасын, негізгі және көмекші құрал-жабдықтардың жұмыс істеу қағидасын;

олардың құрылымын, арматура және коммуникациялардың сызбасын, өнім, жартылай фабрикаттар;

шикізат және қосалқы материалдың технологиялық және физикалық-химиялық қасиеттерін;

дайын өнім мен шикізатқа қойылатын талаптарды, қызмет көрсететін учаскедегі технологиялық процестің мәнін;

технологиялық режимнің параметрлерін және процесті реттеу ережелерін;

сынамаларды алу ережелерін.

46. Газды кептіру аппаратшысы

Параграф 1. Газды кептіру аппаратшысы, 3-разряд

376. Жұмыс сипаттамасы:

су буларын күкірт қышқылымен, фосфорлы ангидридтпен, алюмогельмен сіңіру арқылы газды кептірудің технологиялық процесін жүргізу;

газды тоңазытқыштарда алдын-ала суыту, кептіру күмбездеріне газды өткізу, газды кептіру, кептірілген газды міндеті бойынша ары қарай өткізу;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері және талдау нәтижелері арқылы ережемен қарастылырған технологиялық режимнің параметрлерін реттеу және бақылау: температураны, қысымды, ваккумды, концетрация және тағы басқа;

талдауды жүргізу және сынамаларды алу;

күкірт қышқылын теміржол цистернасынан ыдыстарға ауыстыру, қышқылдың деңгейін өлшеу, фосфорлы ангрдрид, алюмогельді қабылдау. Күкірт қышқылы мен басқа да су мен буды сіңіргіштердің қажетті көлемін есептеу;

кептіру күмбездерінің, компрессорлардың, сорғылардың, бақылау-өлшеу құралдары мен құрал-жабдықтардың қызмет көрсетуі;

дайын өнім мен шикізаттың есебі;

құрал-жабдықтардың жұмысындағы ақаулықтарды анықтау, олардың алдын-алу;

құрал-жабдықтарды жөндеу жұмыстарына дайындау, жөндеуден қабылдау.

377. Білуі тиіс:

қызмет көрсететін учаскенің технологиялық сызбасын;

негізгі және көмекші құралдардың, бақылау-өлшеу аспаптардың жұмыс істеу қағидасын, құрылымын;

өз жұмыс орнындағы арматура мен коммуникациялардың сызбасын, газды кептіру процесінің мәнін;

кептіргіштер мен кептіретін газдың технологиялық және физикалық-химиялық қасиеттерін;

сынамаларды алу ережелерін, талдау жүргізу әдістемесін, технологиялық режим, процесті реттеу ережелерін;

сіңіргіштердің (сорып алғыш) қажетті санын есептеу әдістемесін.

Параграф 2. Газды кептіру аппаратшысы, 4-разряд

378. Жұмыс сипаттамасы:

мұздату әдісін қолдана отырып, хлогазды, хлорметилді, ацетиленді кептіру процесін жүргізу, сондай-ақ біліктілігі неғұрлым төмен аппаратшыларды басқарумен қатар су буларын күкірт қышқылымен, фосфорлы ангидридтпен, алюмогельмен сіңіру арқылы газды кептірудің технологиялық процесін жүргізу немесе қатты сіңіргіштермен су буларын сіңіру арқылы газды кептірудің технологиялық процесін жүргізу;

дымқыл газдарды аппараттарға қабылдау, белсенді қалайы тотығымен немесе басқа сіңіргіштермен дымды сіңіру-кептіру, сіңіргішті оның ішінен ыстық газ үрлеу арқылы қалпына келтіру, суық газдың айналымы арқылы рекционды аппаратты суыту, аппараттарды газды кептіру және қалпына келтіруге ауыстырып қосу, жеңіл қара майды жинау және шайқау, кептірілген газды келесі операцияға жіберу;

реакционды аппараттардың, компрессорлардың, сорғылардың, бақылау-өлшеу құралдарының және басқа құрал-жабдықтардың жұмысын қадағалау. Коммуникациялар мен құрал-жабдықтардың жұмысындағы ақаулық түрлерін анықтау, олардың алдын-алу;

сіңіргіштер мен шикізат шығының есебі.

379. Білуі тиіс:

қызмет көрсететін учаскенің технологиялық сызбасын, бақылау-өлшеу құралдардың;

негізгі және көмекші құрал-жабдықтардың жұмыс істеу қағидасын, олардың құрылымын, өз жұмыс орнындағы арматура мен коммуникациялардың сызбасын;

сіңіргіштер мен кептірілетін газдың технологиялық және физикалық-химиялық қасиеттерін, сынамаларды алу ережелерін, талдау жүргізу әдістемесін, технологический режим и правила регулирования процесса.

Параграф 3. Газды кептіру аппаратшысы, 5-разряд

380. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі неғұрлым төмен аппаратшыларды басқарумен қатар металлды натрий (тұзды әдіспен) өндірісінде газды кептіру және компримирлеу процестерін жүргізу;

газды кептіру бөлімшесінің барлық құрал-жабдықтарының қызмет көрсетуі, газдың шығуы мен сапасын бақылау және синтетикалық спирт өндірісіндегі біліктілігі неғұрлым төмен аппаратшыларды басқару.

381. Білуі тиіс:

қызмет көрсететін учаскенің технологиялық сызбасын, бақылау-өлшеу құралдардың, негізгі және көмекші құрал-жабдықтардың жұмыс істеу қағидасын, олардың құрылымын, қызмет көрсететін учаскедегі арматура мен коммуникациялардың сызбасын;

сіңіргіштер мен кептірілетін газдардың технологиялық және физикалық-химиялық қасиеттерін, талдау жүргізу әдістемесін, технологиялық режимнің параметрлерін және процесті реттеу ережелерін.

47. Сығу аппаратшысы

Параграф 1. Сығу аппаратшысы, 2-разряд

382. Жұмыс сипаттамасы:

вискозды тоқыма жіптерін өндіруде байлау материалдарын немесе куличтерді сығудың процесін жүргізу;

куличтерді центрифугаға салу және шығару,арба түріндегі өңдеу агрегаты центрифугаларының қызмет көрсету кезіндегі пресс-арбалардың баспағын босату;

куличтері бар пресс-арбаларды қозағалатын платформада баспақтан босату механизміне тасымалдау;

қозғалмалы платформаларды, бос арбаларды тасымалдау;

шикі өнімді жалпақ немесе фильтрлейтін маталы қаптарға қалыптау, пакеттерді баспаққа салу;

құрал-жабдықтарды жөндеу жұмыстарына дайындау.

383. Білуі тиіс:

өндірудің технологиялық сызбасын, сығылатын өнімнің технологиялық және физикалық-химиялық қасиеттерін;

ақаулық түрлерін, құрал-жабдықтардың жұмыс істеу қағидасын және құрылымын;

технологиялық режимнің параметрлерін және процесті реттеу ережелерін.

Параграф 2. Сығу аппаратшысы, 3-разряд

384. Жұмыс сипаттамасы:

әр-түрлі конструкциялы сығу және баспақтау агрегаттарында артық ылғалды механикалық сығу әдісімен тұндырылған өнімді құрғатудың технологиялық процесін жүргізу;

процес фазалары бойынша баспақ қысымын реттеу, өнімді сығу уақытының аяқталуын анықтау;

баспақ қысым шығару, өнімді түсіру, фильтрлейтін арқауды тазарту, дайын өнімді ұсату және ыдыстарға орналастыру;

талдау нәтижелері бойынша және бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері арқылы өнімнің сапасы мен механизмдердің жұмысын бақылау;

қысымды, өнім сортына және бастапқы ылғалдығына қарай сығудың уақытын реттеу;

жоғары қысымға ие гидравликалық және бұрамдықты баспақтардың қызмет көрсетуі;

құрал-жабдықтарды жөндеу жұмыстарына дайындау, оларды қабылдап алу.

385. Білуі тиіс:

өндірудің технологиялық сызбасын, сығылатын өнімнің технологиялық және физикалық-химиялық қасиеттерін;

ақаулық түрлерін, негізгі құрал-жабдықтардың құрылымын;

технологиялық режимнің параметрлерін және процесті реттеу ережелерін;

жоғары қысыммен жұмыс істейтін құрал-жабдықтардың қызмет көрсету ережелерін.

Параграф 3. Сығу аппаратшысы, 4-разряд

386. Жұмыс сипаттамасы:

сығу және кептіру агрегаттарының қызмет көрсетуімен қатар сығу және кептірудің технологиялық процесін жүргізу;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштерін қадағалау, өнімнің шығуы мен шикізатты шығындаудың өлшемі;

талдау нәтижелері арқылы өнім сапасын бағалау;

жұмыс нұсқаулықтарына сәйкес технологиялық процесті жүргізу;

талдау және қадағалау нәтижелері арқылы процеске түзетулер енгізу;

құрал-жабдықтарды жұмысқа дайындау;

оны қосу және тоқтату;

құрал-жабдықтардың күй-жайын қадағалау;

құрал-жабдықтардың кішігірім жөндеу жұмыстарын орындау.

387. Білуі тиіс:

өндірудің технологиялық сызбасын, сығылатын өнімнің технологиялық және физикалық-химиялық қасиеттерін;

бақылау-өлшеу құралдардың және құрал-жабдықтардың құырылымын, олардың сындарлы ерекшеліктерін;

технологиялық режимнің параметрлерін және процесті реттеу ережелерін;

жоғары қысыммен жұмыс істейтін құрал-жабдықтардың қызмет көрсету ережелерін.

48. Тұндыру аппаратшысы

Параграф 1. Тұндыру аппаратшысы, 2-разряд

388. Жұмыс сипаттамасы:

неғұрлым жоғары біліктілікті аппаратшының басқаруымен әр түрлі үйлесімі бар аппараттардағы тұндырудың технологиялық процесін жүргізу;

шикізатты қабылдау және дайындау;

аппараттарды қосу;

шаю, тұндыру;

сынамаларды алу;

шламды шығару, ыдыстарды газсыздандыру;

технологиялық құралдарды жабдықтандыру;

құрал-жабдықтарды жөндеу жұмыстарына дайындау.

389. Білуі тиіс:

қызмет көрсететін учаскедегі технологиялық процестің мәнін;

дайын өнім мен шикізатқа қойылатын талаптарды;

өнімдер мен шикізаттың технологиялық және физикалық-химиялық қасиеттерін.

Параграф 2. Тұндыру аппаратшысы, 3-разряд

390. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі неғұрлым төмен аппаратшының басшылығымен әр-түрлі үйлесімі бар аппараттардағы тұндырудың технологиялық процесін жүргізу;

суспензияны тұндыру процесіне дайындау;

өнімді тұндырғышқа жіберу;

сұйық және қатты фракцияларға бөлуді жылдамдатуға берілетін суспензиялар мен реагенттердің санын реттеу;

тұндыру;

суспензияның берілген температурасын сақтау;

тұндырылған өнімді шығару немесе тазартылған мөлдір сұйықтықты құйып алу;

тұндырманы шаю, кептіру (сығу);

моторлар, көтермелердің жұмысын қадағалау;

талдау нәтижелері бойынша технологиялық ережелердің сақталуын бақылау;

технологиялық режимнің қалыптан ауытқуының себептерін анықтау, алдын алу және оларды жою шараларын қолдану;

құрал-жабдықтарды жөндеу жұмысынан қабылдап алу.

391. Білуі тиіс:

өнім өндірудің технологиялық сызбасын, қызмет көрсететін учаскедегі технологиялық процестің мәні мен физикалық-химиялық негіздерін;

технологиялық режимнің параметрлерін және процесті реттеу ережелерін;

өнімдер мен шикізаттың технологиялық және физикалық-химиялық қасиеттерін;

дайын өнім мен шикізатқа қойылатын талаптарды, негізгі және көмекші құрал-жабдықтардың құрылымын;

сынамаларды алу ережелерін, коммуникациялардың сызбаларын.

Параграф 3. Тұндыру аппаратшысы, 4-разряд

392. Жұмыс сипаттамасы:

қысыммен сабынсыз бөлікті сабынды заттардан бөлудің технологиялық процесін жүргізу, күшәнды өндіруде сақарлардың сұйық және қатты фазаларын бөлу, немесе Дорра аппараттарында тұндыру жолымен (ерітілмеген қоспаларды) ерітінділерді өлшенген заттардан тазарту, немесе фенол-формальдегидті қара майды өндіруде тұндыру процесін жүргізу;

тұндырылған өнімді автоцистернаға ауыстырып құю немесе оны өндіріске жіберу;

бақылау-өлшеу құралдары және көзбен шолу арқылы тұндырылатын өнімнің деңгейін қадағалау;

сорғылар, араластыру құралдарының, қоюландырғыштардың жұмысын қадағалау;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштерін қадағалау;

талдау нәтижесінде өнімнің сапасын бағалау;

талдау жүргізу;

құрал-жабдықтардың күй-жайын қадағалау;

бақылау-өлшеу құралдарын және технологиялық құралдарды жабдықтау.

393. Білуі тиіс:

өнім өндірудің технологиялық сызбасын, технологиялық режимнің параметрлерін және процесті реттеуді ережелерін;

өнімдер мен шикізаттың технологиялық және физикалық-химиялық қасиеттерін, дайын өнім мен шикізатқа қойылатын Мемлекеттік стандарт;

бақылау-өлшеу құралдарын, негізгі және көмекші құрал-жабдықтарды пайдаланудың ережелерін;

олардың құрылымын, коммуникациялар сызбасын.

49. Суыту аппаратшысы

Параграф 1. Суыту аппаратшысы, 3-разряд

394. Жұмыс сипаттамасы:

түрлі мұздатқыштар (ауа, су, аммиак, тұз ерітінділері, қышқылдар мен сілтілер) арқылы газтәріздес, сұйық және қатты заттарды тоңазытудың технологиялық процесін жүргізу;

суыту үшін өнімдерді қабылдау;

су, ауа арқылы суыту, газдарды сұйық түрге айналдыру, аммиакты буландыру, фреонды буландыру және сұйық түрге айналдыру, тұз, қышқыл және сілті ерітінділерін дайындау;

суытылған өнімді тұндыру, өнімді құйып келесі операцияға жіберу;

суықты ары қарай пайдалану үшін беру;

тұндырғыштар мен мұздатқыштарды шаю;

құйылыстың бағыттарын қысылған ауамен үрлеп тазарту;

талдау нәтижелері және бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері арқылы технологиялық процесті реттеу;

бақылау үшін сынамаларды алу;

электролизді каустикті суыту кезінде талдау жүргізу;

су конденсаторларының, тоңазытқыштардың, буландырғыштардың, айырғыштардың, тоңазыту барабандарының, сорғылардың, коммуникациялардың, бақылау-өлшеу құралдарының және басқа да құрал жабдықтардың қызмет көрсетуі;

құрал-жабдықтардың жұмысындағы ақаулықтарды анықтау, олардың алдын-алу немесе жою;

құрал-жабдықты жөндеу жұмысына дайындау, жөндеуден қабылдап алу.

395. Білуі тиіс:

суыту учаскесінің технологиялық сызбасын, бақылау-өлшеу аспаптары мен қызмет көрсететін құрал-жабдықтардың жұмыс қағидасы мен құрылымын, коммуникациялар мен арматураның сызбасын;

салқындатқыш және салқындатылатын өнімдердің физикалық-химиялық қасиеттерін, технологиялық режимнің параметрлерін және процесті реттеу ережелерін, сынамаларды алу ережелерін.

Параграф 2. Суыту аппаратшысы, 4-разряд

396. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі неғұрлым төмен аппаратшыларды басқарумен қатар түрлі хладоагенттермен газтәріздес, сұйық және қатты заттарды суытудың технологиялық процесін жүргізу;

суыту бөлімшесінің жұмысын үйлестіру және бақылау;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштерін қадағалау;

қорытынды талдаулар жүргізу;

талдау және қадағалау нәтижелері бойынша процеске түзетулер енгізу, реттеу құрылғыларын пайдалана білу;

коммуникациялар, бақылау-өлшеу құралдарының және технологиялық құрал-жабдықтардың қызмет көрсетуі;

негізгі және көмекші құрал-жабдықтарды жөндеу жұмыстарына қатысу;

технологиялық режимнің қалыптан ауытқуының алдын-алу, болдырмау.

397. Білуі тиіс:

суыту учаскесінің технологиялық сызбасын;

бақылау-өлшеу аспаптары мен қызмет көрсететін құрал-жабдықтардың жұмыс қағидасы мен құрылымын және пайдалану ережелерін, коммуникациялар мен арматураның сызбасын;

салқындатқыш және салқындатылатын өнімдердің физикалық-химиялық қасиеттерін;

технологиялық режимнің параметрлерін және процесті реттеу ережелерін;

химиялық талдау жүргізу әдістемесін.

50. Газды тазарту аппаратшысы

Параграф 1. Газды тазарту аппаратшысы, 2-разряд

398. Жұмыс сипаттамасы:

неғұрлым жоғары біліктілікті аппаратшының басқаруымен газды тазартудың технологиялық процесін жүргізу;

аппараттарға газдың берілуі;

аппараттарды үрлеп тазарту және механикалық сілку;

тұнбаны түсіру;

технологиялық құралдардың қызмет көрсетуі;

сынамаларды алу;

аппараттарды тазалау.

399. Білуі тиіс:

қызмет көрсететін учаскенің технологиялық сызбасын;

негізгі және көмекші құрал-жабдықтар жұмыс істеу қағидасын, олардың құрылымын, газдың қасиеттерін.

Параграф 2. Газды тазарту аппаратшысы, 3-разряд

400. Жұмыс сипаттамасы:

ауырлық күшінің, орталықтан тепкіш күшінің ықпалымен газды тазарту, оның ішіндегі өлшенген бөлшектерінен тазартудың қарапайым технологиялық процесін жүргізу;

түрлі конструкциялы газды тазарту немесе дайын өнімді тұту аппараттардың (тұндырма камералары, тұндырма газжүргіштер, шаңбасқыш камералар, скрубберлер, циклондар тағы басқа) қызмет көрсетуі;

газдың аппараттарға үздіксіз берілуін, өлшенген бөлшектердің тұндырылуын, газ ағымының берілген жылдамдығын, фильтрация жылдамдығын, газды тазартудың берілген деңгейін, қысымды, температуралық режимді және процес жүргізудің басқа көрсеткіштерін қамтамасыз ету;

шаңды тұту;

газды жою;

өндірістік учаскенің құралдарының қызмет көрсетуі;

құрал-жабдықтардың істен шығуын болдырмау;

нұсқаулықта қарастырылған талдауды орындау;

құрал-жабдықтарды жөндеуге дайындау.

401. Білуі тиіс:

қызмет көрсететін учаскенің технологиялық сызбасын;

негізгі және көмекші құрал-жабдықтар жұмыс істеу қағидасын;

олардың құрылымын, коммуникациялар мен арматураның сызбасын;

газдың қасиеттерін, қызмет көрсететін учаскедегі технологиялық процестің мәні және физикалық-химиялық негіздері;

технологиялық режим және процесті реттеу ережелерін;

талдау жүргізу ережелерін, сынамаларды алу ережелерін.

Параграф 3. Газды тазарту аппаратшысы, 4-разряд

402. Жұмыс сипаттамасы:

газды тазартудың орташа күрделі технологиялық процесін жүргізу;

газды қабылдау, оны алдын ала суыту, суландырылатын сұйықтықты аппараттарға беру және біркелкі үлестіру;

суландырылатын сұйықтық пен газдың температурасын, сондай-ақ әр аппараттағы технологиялық режимнің бекіткен шегіндегі концентрациясын сақтау, шаңты тұту, тұманды және басқа да қоспаларды сіңіру;

газды құрғату және құрғатылған газды келесі аппараттураға өткізу;

бүркулерді тұту;

майлар мен ерітінділерді қалпына келтіру;

шайылған сұйықтықты ластану мен суудан қорғау үшін тұндырғыштар мен тоңазытқыштарға жіберу;

температураны, концентрацияны, сіңіру тығыздығын, құрғатылған газдағы берілген ылғалдық пайызын және процесті жүргізетін басқа да көрсеткіштерді реттеу;

есептік функцияларды орындау;

құрал-жабдықтардың жұмысындағы ақаулар себептерін анықтау, олардың алдын алу;

талдау нәтижелері және бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері арқылы технологиялық процесті реттеу;

шайғыш, құрғатқыш, ылғалдатқыш, компрессорлар, сорғылар, скрубберлер, суландыратын тоңазытқыштар, тұндырғыштар, жинағыштар, газды, қышқылды коммуникациялар және басқа да құралдардың қызмет көрсетуі;

құрал-жабдықтарды жөндеу жұмыстарынан қабылдап алу.

403. Білуі тиіс:

қызмет көрсететін учаскенің технологиялық сызбасын, негізгі құралдардың;

бақылау-өлшеу құралдарының құрылымын, өз жұмыс орнындағы арматуралар мен коммуникациялар сызбасын;

суландыратын сұйықтықтар мен газдың қасиеттерін;

қызмет көрсететін учаскедегі технологиялық процестің мәнін және физикалық-химиялық негіздерін, талдау жүргізу әдістемесін;

технологиялық режимнің параметрлерін және процесті реттеу ережелерін.

404. Жұмыс мысалдары:

1) мышьяк-содалық тәсілмен, каталитикалық тәсілмен, батпақ кенімен шаю немесе оны аммиак сумен, сумен шаю немесе басқа да инерциялық күштерді қолдану принципі бойынша, сондай-ақ құрғақ және ылғал электр сүзгілерде электр тәсілімен жұмыс істейтін аппараттарда газды тозаңнан, қоспалардан, тұманнан тазарту процесін жүргізу.

Параграф 4. Газды тазарту аппаратшысы, 5-разряд

405. Жұмыс сипаттамасы:

орташа күрделі газды тазарту процесін жүргізетін біліктілігі неғұрлым төмен аппаратшыларды басқарумен қатар газды тазартудың күрделі технологиялық процесін жүргізу;

контактілік аппараттардың, газ үрлегіш, коммуникациялар, сутекті контейнерлердің, бақылау-өлшеу құралдарының қызмет көрсетуі;

майлы және байпасты тоңазытқыштарға суды беру;

сутекті берер алдында ылғалды бөлгіш пен жоғары қысымды бағыттарды азотпен үрлеп тазарту;

құрал-жабдықтардың күй-жайын қадағалау;

абсорберлерде суландыру тығыздығын, жүйедегі кедергіні, температура мен газ концентрациясын, қою және қалпына келген ерітінділерді, температура мен қысым деңгейін, моноэтаноламин ерітінділерін газсыздандыру құрылғыларындағы көмірқышқылдың құрамында сутектің болуын реттеу және бақылау;

құрал-жабдықтар орналасқан жерде және бақылау-өлшеу құралдардың көрсеткіштері бойынша дистанционды тетікпен басқару процесін реттеу;

сынамаларды алу және қорытынды талдаулар жүргізу;

ерітінділердің қалпына келуі мен қоюлануының есебін жүргізу, абсорбация процесінде сіңіргіштің қажетті көлемін есептеу, қалпына келтіру жылу алмастырғыштың сіңіру санын есептеу.

406. Білуі тиіс:

шикі аргон, криптонды тазалаудың технологиялық режимінің негіздерін, контактілік аппараттың, газүрлегіш және басқа да негізгі құралдардың конструкциясын;

технологиялық режимнің параметрлерін және процесті реттеу ережелерін;

дайын өнім мен шикізаттың физикалық-химиялық қасиеттерін, дайын өнімге қойылатын талаптарды;

сынамаларды алу ережелерін, талдау жүргізу әдістемесін.

407. Жұмыс мысалдары:

1) шикізатты тазартып, техникалық аргон мен криптонды алу процесін жүргізу;

2) 32000 м³/сағ және одан да көп өнімділігі бар құрылғыда коксты газдың аммиакты-сілтілі тазартудың процесін жүргізу;

3) абсорберлерде моноэтаноламин ерітінділерімен аммиак пен метанолды өндіруде конверцияланған газды тазартудың процесін жүргізу.

Параграф 5. Газды тазарту аппаратшысы, 6-разряд

408. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі неғұрлым төмен аппаратшыларды басқару, жұмыстар мен бөлімшелерді үйлестіру, газды тазартудың күрделі технологиялық процесін жүргізу;

жұмыс нұсқаулықтарына сәйкес технологиялық процесті реттеу және басқару;

талдаулар мен қадағалаудың нәтижелері бойынша процеске түзетулер енгізу;

автоматика жүйесінің жұмысын бақылау;

негізгі құрал-жабдықтардың жөндеу жұмыстарына қатысу.

409. Білуі тиіс:

қызмет көрсететін учаскенің технологиялық сызбасын;

негізгі құрал-жабдықтардың, бақылау-өлшеу құралдарының жұмыс істеу қағидасын;

қызмет ету ережесін, олардың құрылымын,арматура мен коммуникациялар сызбасын, суландыратын сұйықтықтар мен газдың қасиеттерін, талдау жүргізу әдістемесін;

технологиялық режимнің параметрлерін және процесті реттеу ережелерін, дайын өнім мен шикізатқа қойылатын мемлекеттік стандарттар.

51. Сұйықтықты тазарту аппаратшысы

Параграф 1. Сұйықтықты тазарту аппаратшысы, 2-разряд

410. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі неғұрлым жоғары аппаратшының басшылығымен сұйықтықты тазарту технологиялық процесінің жеке операцияларын орындау;

қысымды бактарға, ыдыстарға сұйықтықты қабылдау, реагенттерді аппараттарға тиеу;

сынамаларды алу;

аппараттарды шламнан тазарту.

411. Білуі тиіс:

өндірудің технологиялық сызбасын, қызмет көрсететін учаскедегі құрал-жабдықтардың жұмыс қағидасын;

олардың құрылымын, жартылай фабрикаттар мен шикізаттың қасиеттерін.

Параграф 2. Сұйықтықты тазарту аппаратшысы, 3-разряд

412. Жұмыс сипаттамасы:

тұндыру, залалсыздандыру, коагуляция, фильтрлеу, центрифугадан өткізу, қалпына келтіру жолымен реагенттердің көмегімен ағым суларын фенолсыздау және сұйықты тазартудың қарапайым технологиялық процесін жүргізу;

тазартылатын сұйықтықты араластыру, қыздыру;

қажет болған жағдайда үрлегіш колонналарға және ваккумға сұйықты ерітілген газдардан тазарту;

талдау нәтижелері бойынша және бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері арқылы концентрацияны рН, сұйық деңгейін, қысым, температураны реттеу және бақылау;

құрал-жабдықтарды жөндеу жұмыстарына дайындау.

413. Білуі тиіс:

өндірудің технологиялық сызбасын, бақылау-өлшеу құралдардың, құрал-жабдықтардың жұмыс істеу қағидасын;

олардың құрылымын, өз жұмыс орнындағы арматура мен коммуникациялардың сызбасын;

жартылай фабрикаттар мен шикізаттың қасиеттерін;

процесті реттеу ережелерін, сынамаларды алу ережелерін.

Параграф 3. Сұйықтықты тазарту аппаратшысы, 4-разряд

414. Жұмыс сипаттамасы:

ағым суларын фенолсыздау және сұйықты тазартудың күрделі технологиялық процесін жүргізу және біліктілігі неғұрлым төмен аппаратшылардың жұмысын басқару;

ерітінділерді дайындау;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштерін қадағалау;

талдаулар жүргізу;

құрал-жабдықтардың, жұмысын күй-жайын қадағалау;

технологиялық режимнің қалыптан ауытқуының себептерін анықтау, олардың алдын алу;

құрал-жабдықтарды жөндеу жұмыстарынан қабылдап алу.

415. Білуі тиіс:

өндірудің технологиялық сызбасын, бақылау-өлшеу құралдардың, құрал-жабдықтардың құрылымын, арматура, коммуникациялардың сызбасын;

дайын өнім, жартылай фабрикат және шикізаттың физикалық-химиялық қасиеттерін;

процесті реттеу ережелерін;

сынамаларды алу ережелерін.

416. Жұмыс мысалдары:

1) антибиотиктер, бакөнімдерін, полиглюкенді және биосинтездің басқа өнімдерін өндіруде сұйықтарды тазарту;

2) кремнийорганикалық сұйықтықты тазарту;

3) қышқыл ортада бромтұз ерітіндісін сынаптан гипосульфитпен тазарту;

4) шарапты-тас қышқылының ерітінділерін тазарту;

5) сутекті тотықтың ерітінділерін электрохимиялық әдіспен тазарту;

6) литопон өндіруде цинкті-купоростың ерітінділерін тазарту.

Параграф 4. Сұйықтықты тазарту аппаратшысы, 5-разряд

417. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі неғұрлым төмен аппаратшыларды басқару, сұйықтықты тазартудың күрделі технологиялық процесін жүргізу;

жұмыс нұсқаулықтарына сәйкес технологиялық процесті басқару;

талдау мен қадағалау нәтижелері бойынша процеске түзетулер енгізу;

реттеу құрылғыларын басқара білу;

құрал-жабдықтарды жұмыс істеуге дайындау;

құрал-жабдықтардың күй-жайын қадағалау;

құрал-жабдықтарды жөндеу жұмыстарына қатысу.

418. Білуі тиіс:

өндірудің технологиялық сызбасын, бақылау-өлшеу құралдарының, құрал-жабдықтардың қызмет көрсету ережелерін;

олардың құрылымын, учаскедегі арматура мен коммуникациялардың сызбасын;

жартылай фабрикаттар мен шикізаттың физикалық-химиялық қасиеттерін, процесті реттеу ережелерін;

талдау жүргізу әдістемесін,шикізатқа деген мемлекеттік стандарттарды.

419. Орта арнайы білім қажет.

420. Жұмыс мысалдары:

1) балқытылған күкіртті, толуолдың шикі фракцияларын, пиробензолды, керосинбензолды және басқа да осыларға ұқсайтын жарылғыш сұйықтарды күкіртті қышқылмен тазарту.

52. Айдау аппаратшысы

Параграф 1. Айдау аппаратшысы, 2-разряд

421. Жұмыс сипаттамасы:

ажырату процесінің жеке операцияларын орындау, немесе ажырату колонналарында өз бетінше тазартылған суды алу, немесе ескі-құсқыдан скипидарды айыру, немесе таза пиридин мен бета-пиколинді өндірудің процесін енгізуге қатысу;

технологиялық ережеге сәйкес технологиялық параметрлерді реттеу, шикізатты аппараттарға тиеу, қыздыру;

дайын өнімді құйып алу және қоймаға беру;

аппаратура мен коммуникацияларды тазалау.

422. Білуі тиіс:

өнім өндірудің технологиялық сызбасын;

қызмет көрсететін құрал-жабдықтардың жұмыс істеу қағидасын;

олардың құрылымын, өнімдер мен шикізаттың қасиеттерін.

Параграф 2. Айдау аппаратшысы, 3-разряд

423. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі неғұрлым жоғары аппаратшының басқаруымен ыдыратудыңкүрделі технологиялық процесін (дистилляция, ректификаттау, шаншу арқылы шыңдау) енгізу немесе қоспаларды алдын ала өрескел бөлу мақсатымен су буымен немесе вакуум астында қарапайым ыдыратудыңтехнологиялық процесін жүргізу;

тауарлы фракцияның қайнау температурасына дейін шикізатты қыздыру, температуралық режимді, қысымды, шикізатты беру жылдамдығын және тағы басқа параметрлерді технологиялық ережеде белгіленген нақты дәлдікпен реттеу;

конденсатор-тоңазытқышта сұйық буының конденсациясы;

тоңазытқыштағы судың температурасын берілген деңгейде ұстап тұру;

аппараттарда сұйықтың берілген деңгейін ұстап тұру;

құбырларды булап шығу;

конденсатор-тоңазытқыш пен буландырғыштың жұмысын қадағалау;

сақтау қоймасына сұйық полимерлерді қабылдау;

дайын өнім және ашық көк қалдықтардың сынамаларын алу;

көзбен шолу және бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері бойынша технологиялық процесті реттеу және бақылау;

ажырату аппараттарының, жылытқыш құралдардың, конденсаторлардың, сорғылардың, коммуникациялардың, бақылау-өлшеу құралдарының қызмет көрсетуі;

құрал-жабдықтарды жөндеу жұмыстарына дайындау.

424. Білуі тиіс:

өнімді өндірудің технологиялық сызбасын,қызмет көрсететін құрал-жабдықтардың жұмыс істеу қағидасын, құралымын, технологиялық процестің мәнін, негізін;

технологиялық режимнің параметрлерін және процесті реттеу ережелерін;

жартылай өнім мен шикізаттың технологиялық және физикалық-химиялық қасиеттерін, дайын өнімге деген техникалық шарттарын;

дайын өнімге техникалық шарттарды, сынамаларалу ережесін.

425. Жұмыс мысалдары:

1) заттарды қара май қоспаларынан қоспалар мен өнімнің қайнау температурасының әр-түрлісін қолдану әдісімен тазарту.

Параграф 3. Айдау аппаратшысы, 4-разряд

426. Жұмыс сипаттамасы:

айдаудың орташа күрделі технологиялық процесін жүргізу (ратификаттау, дистилляция, шаншу арқылы шыңдау) заттарды қоспалардан нәзік тазалау немесе ұшпалы сұйықтардың көпкомпонентті қоспалардың толықтай бөлінуі немесе біліктілігі неғұрлым төмен аппаратшыларды басқарумен қатар айдаудың қарапайым технологиялық процесін жүргізу;

шикізатты қабылдау, дайындау және берілген температураға дейін қыздыру;

технологиялық режимнің параметрлерін сақтау (температураны, қысымды немесе жүйедегі вакуумды, аппараттардағы судың деңгейін тағы басқа), аппараттарды бумен қыздыру немесе пештің қызмет көрсетуі;

буды конденсациялау және тауарлы фракцияны алу;

шығатын газды тазарту және улы заттарды тұту;

аппаратураны шламнан тазарту, өнімді қоймаға өткізу және тасымалдау;

талдаулар жүргізу;

талдау нәтижелері бойынша және бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері арқылы технологиялық процесті реттеу және бақылау;

ректификатталған колонналардың, тоңазытқыштардың-конденсаторлардың және басқа аппаратуралардың қызмет көрсетуі;

технологиялық ереженің қалыптан ауытқуының себептерін анықтау және алдын-алу, құрал-жабдықтардың істен шығуын болдырмау;

құрал-жабдықтарды жөндеу жұмысынан қабылдап алу.

427. Білуі тиіс:

өнімді өндірудің технологиялық сызбасын, бақылау-өлшеу құралдарының және қызмет көрсететін құрал-жабдықтардың жұмыс істеу қағидасын, олардың құрылымын;

технологиялық режимнің параметрлерін және процесті реттеу ережелерін, физикалық-химиялық процестердің мәнін;

шикізаттың физикалық-химиялық қасиеттерін, дайын өнім, жартылай фабрикаттар және шикізатқа қойылатын талаптарды;

талдау жүргізу әдістемесін, сынамаларды алу ережелерін.

428. Жұмыс мысалдары:

1) өңделген қара май дайындау процесін жүргізу;

2) таза пиридин мен бета-пиколин өндірудің процесін жүргізу;

3) азеотропты ажырату арқылы еріткішті кептіру процесін жүргізу.

Параграф 4. Айдау аппаратшысы, 5-разряд

429. Жұмыс сипаттамасы:

айдаудың күрделі технологиялық процесін жүргізу, заттарды қоспалардан нәзік тазалау немесе ұшпалы сұйықтардың көпкомпонентті қоспалардың толықтай бөлінуі немесе біліктілігі неғұрлым төмен аппаратшыларды басқарумен қатар айдаудың қарапайым технологиялық процесін жүргізу;

адсорбционды жүйеде органикалық еріткіштердің буын қалпына келтіру процесін жүргізу;

адсорберлердегі белсендірілген көмірдің қалпына келтіру процесін жүргізу;

сұйық фракцияның - қалпына келтіргішін жинау, бөлу, конденсациялау және қалдықтарды термиялық зиянсыздандыруға ауыстыру;

өнімдерді өндірістің келесі кезеңдеріне жіберу және тасымалдау;

қорытынды талдаулар жүргізу;

талдау нәтижелері бойынша дайын өнімнің сапасын бағалау;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштерін қадағалау;

адсорберлердің, экстракторлардың, буланлыру аппараттардың, ажырату кубтарының, сорғылардың және басқа аппаратуралардың қызмет көрсетуі;

құрал-жабдықтардың жұмысындағы ақаулықтарды анықтау, оларды жою.

430. Білуі тиіс:

өнімді өндірудің технологиялық сызбасын, бақылау-өлшеу құралдарының және қызмет көрсететін құрал-жабдықтардың құрылымын, олардың сындарлы ерекшеліктерін;

технологиялық режимнің параметрлерін және процесті реттеу ережелерін;

физикалық-химиялық процестердің мәнін, шикізаттың технологиялық және физикалық-химиялық қасиеттерін;

дайын өнім, жартылай фабрикат және шикізатқа қойылатын талаптарды, талдау жүргізу әдістемесін.

431. Жұмыс мысалдары:

1) винилацетатты, көпкомпонентті улы, токсинді, жарылғыш және басқа осыған ұқсас өнімдерді ректификаттау.

Параграф 5. Айдау аппаратшысы, 6-разряд

432. Жұмыс сипаттамасы:

айдаудың күрделі технологиялық процесін жүргізу, өнімдерді ажырату және молекулярлы тазарту бойынша барлық учаскелер мен бөлімшелердің жұмысын бақылау және үйлестіру, сонымен қатар өндірістің осы учаскелеріндегі біліктілігі неғұрлым төмен аппаратшыларды басқару;

технологиялық процестерді басқарудың дистанционды тетігімен жүргізу;

автоматика және бақылау-өлшеу құралдарының көмегімен негізгі шикізаттың, көмекші материалдардың, электр энергиясының шығындалуын, температураның, қысымның, жүйе вакуумының, колонналардағы сұйықтық деңгейін және басқа да процес көрсеткіштерін реттеу және бақылау;

өндірістің барлық кезеңдері бойынша дайын өнімнің шығуын, материалдар, жартылай фабрикаттар және шикізаттың шығынын есептеу;

дабылды құрылғылар арқылы технологиялық процестің бұзылуын, құрал-жабдықтардың жұмысындағы ақаулықтарды анықтау, олардың алдын-алу шараларын жүргізу;

өзара байланысқан өндірістік учаскелер мен бөлімшелердің үздіксіз жұмысын қамтамасыз ету;

технологиялық процесті дистанционды басқару тетігінің "автодиспетчер" жүйесінің автоматты құрылғыларының қызмет көрсетуі;

қажетті ақпаратты зауыт диспетчеріне беру.

433. Білуі тиіс:

шикізаттың технологиялық және физикалық-химиялық қасиеттерін;

қызмет көрсететін өндірістің технологиялық сызбасын;

құрал-жабдықтар және автоматика жүйелерінің, бақылау-өлшеу құралдарының қызмет көрсету ережелерін, олардың құрылымын, шикізатты шығындау және өнімнің шығу есебінің әдістемесін;

процесті автоматтау және блоктауды бақылау сызбасын;

процесті реттеу ережелерін және технологиялық режимді, жеке қорғану құралдарын пайдалану ережелерін және улы және әсері күшті заттарды өндіру кезіндегі техника қауіпсіздігінің ережелерін.

434. Орта арнайы білім қажет.

435. Жұмыс мысалдары:

1) сіркесу қышқылын сіркесу ангидридін, фракциялар мен шикі бензолды, дивинилбензолды қышқылды, винилацетатты, көпкомплектті улы, жарылғыш және басқа күрделі өнімдерді айдау;

2) қызмет көрсететін құрал-жабдықтың автоматты түде реттеу жұмысымен сода өндірісінде дистанционды басқару тетігімен процестерді жүргізу.

53. Химиялық өндірістің қалдықтарын өңдеу аппаратшысы

Параграф 1. Химиялық өндірістің қалдықтарын өңдеу аппаратшысы, 3-разряд

436. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі неғұрлым жоғары аппаратшының басқаруымен химиялық өндірістің қалдықтарын өңдеудің технологиялық процесін жүргізу. Шикізатты дайындау, тиеу, өнімді түсіру;

аппараттарды тазалау;

құрал-жабдықтарды жөндеу жұмыстарына дайындау.

437. Білуі тиіс:

химиялық өндірістің қалдықтарын өндірудің технологиялық процесінің мәнін, жартылай фабрикаттар мен шикізаттың физикалық-химиялық негіздерін;

оларға қойылатын талаптарды, қызмет көрсететін аппараттардың жұмыс істеу қағидасын.

Параграф 2. Химиялық өндірістің қалдықтарын өңдеу аппаратшысы, 4-разряд

438. Жұмыс сипаттамасы:

химиялық өндірістің қалдықтарын өңдеудің (тазарту, буландыру, айыру, күйдіру, кептіру, газды ажырату тағы басқа) үшке дейінгі технологиялық кезеңдерін жүргізу;

шикізатты қабылдау, талдаулар нәтижесі бойынша олардың сапасын тексеру;

жартылай фабрикаттар мен шикізатты бекітілген жүйелілікті сақтай отырып, қатаң рецептура бойынша аппараттарға тиеу және мөлшерлеу;

сынамаларды алу және қорытынды талдаулар жүргізу;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері бойынша және талдау нәтижелері арқылы технологиялық процесті реттеу және бақылау;

технологиялық режимнің бекітілген нормадан ауытқуының себептерін анықтау, олардың алдын алу;

негізгі және көмекші құралдардың қызмет көрсетуі;

құрал-жабдықтарды жөндеу жұмысынан қабылдап алу.

439. Білуі тиіс:

химиялық өндірістің қалдықтарын өндірудің технологиялық процесін;

бақылау-өлшеу құралдарының және қызмет көрсететін құрал-жабдықтардың құрылымын жұмыс істеу қағидасын, коммуникациялар сызбасын;

дайын өнім, жартылай фабрикаттар және шикізаттың технологиялық және физикалық-химиялық қасиеттерін;

сынамаларды алу ережелерін және қорытынды талдауларды жүргізу әдістемесін.

440. Жұмыс мысалдары:

1) "КО" құю бекіткіші – тауар өнімін, модельді массаның синтетикалық битум алу мақсатында негізгі өндіріс қалдықтарын қайта өңдеу процесін жүргізу.

Параграф 3. Химиялық өндірістің қалдықтарын өңдеу аппаратшысы, 5-разряд

441. Жұмыс сипаттамасы:

химиялық өндірістің қалдықтарын өңдеудің (тазарту, буландыру, айыру, күйдіру, кептіру, газды ажырату тағы басқа) үшке дейінгі технологиялық кезеңдерін жүргізу;

шикізатты есептеу және мөлшерлеу;

барлық аппаратура мен құрал-жабдықтарды жөнге келтіру;

талдаулар мен қадағалаулар нәтижесі бойынша процеске түзетулер енгізу;

реттеу құрылғыларын басқару;

коммуникациялар мен құрал-жабдықтардың кішігірім жөндеу жұмыстарын жүргізу;

жартылай фабрикаттар мен шикізатты шығындау есебі;

неғұрлым төмен біліктілікті аппаратшылардың жұмысын бақылау және үйлестіру.

442. Білуі тиіс:

химиялық өндірістің қалдықтарын өндірудің технологиялық процесінің мәнін;

қызмет көрсететін құрал-жабдықтардың құрылымын, ақаулықтарын түзету әдістерін;

арматура және коммуникациялар сызбасын, қолданылатын материалдарға және дайын өнімнің сапасына қойылатын технологиялық талаптарды.

54. Пиролиз аппаратшысы

Параграф 1. Пиролиз аппаратшысы, 3-разряд

443. Жұмыс сипаттамасы:

неғұрлым жоғары біліктілікті аппаратшының басқаруымен пиролиздің технологиялық процесінің жеке операцияларын орындау;

шикізатты дайындау, тиеу, өнімді түсіру;

сынамаларды алу;

құрал-жабдықтарды тазалау;

құрал-жабдықты жөндеуге дайындау.

444. Білуі тиіс:

қызмет көрсетілетін учаскенің технологиялық сызбасын;

қызмет көрсетілетін учаскедегі көмекші құралдардың жұмыс қағидасын;

шикізат пен жартылай өнімнің физикалық-химиялық қасиеттерін.

Параграф 2. Пиролиз аппаратшысы, 4-разряд

445. Жұмыс сипаттамасы:

неғұрлым жоғары біліктілікті аппаратшының басқаруымен пиролиздің технологиялық процесін жүргізу;

шикізатты қабылдау, талдау нәтижесі бойынша оның сапасын тексеру;

шикізатты мөлшерлеу және тиеу;

дайын өнімнің шығымы мен шикізатты шығындауды өлшеу;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері бойынша технологиялық процесті реттеу;

технологиялық құралдарды жабдықтау.

446. Білуі тиіс:

қызмет көрсетілетін учаскенің технологиялық сызбасын;

қызмет көрсетілетін учаскедегі негізгі және көмекші құралдардың жұмыс істеу қағидасын;

шикізат пен жартылай өнімнің физикалық-химиялық қасиеттерін.

Параграф 3. Пиролиз аппаратшысы, 5-разряд

447. Жұмыс сипаттамасы:

пиролиздің технологиялық процесін жүргізу;

шикізаттың булануы, шикізаттың буы мен су буын пиролиз пештеріне жіберу, немесе сұйық шикізатты тікелей пиролиз пешіне беру;

пирогаздың сууы, пиролиз өнімдерінің конденсациясы, конденсацияланбаған пирогаздарды тұту, перегаздың келесі технологиялық операцияларына жіберілуі;

пиролиз пешін қыздыру, бүріккілерге отынды, ауаны беру, отынның жану режимін реттеу;

талдау нәтижелері және бақылау-өлшеу құрылғыларының көрсеткіштері арқылы технологиялық процесті реттеу, пиролиз өнімдерінің, алынған пиролиздің және шикізаттың шығынын есептеу;

қорытынды талдауларды жүргізу;

әр-түрлі пиролиз пештерінің, буландырғыштардың, конденсаторлардың, сорғылардың және басқа құрал-жабдықтардың қызметі;

құрал-жабдықтарды жөндеу жұмыстарынан қабылдап алу.

448. Білуі тиіс:

қызмет көрсететін учаскенің технологиялық сызбасын, бақылау-өлшеу құралдарының;

негізгі және көмекші құрал-жабдықтардың жұмыс қағидасы мен құрылымын;

сындарлы ерекшеліктерін, жартылай өнім мен шикізаттың физикалық-химиялық қасиеттерін;

технологиялық процесті реттеу ережелерін және мәнін;

технологиялық режимді, сынамаларды алу ережелерін, талдау жүргізу әдістемесін.

Параграф 4. Пиролиз аппаратшысы, 6-разряд

449. Жұмыс сипаттамасы:

пиролиздің технологиялық процесін жүргізу, біліктілігі неғұрлым төмен аппаратшыны басқарумен қатар барлық бөлімшенің жұмысын үйлестіру;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштерін қадағалау;

талдау нәтижелері бойынша дайын өнімнің сапасын бағалау;

талдау және қадағалау нәтижелері арқылы процеске түзетулер енгізу;

реттеу құрылғыларын пайдалана білу;

құрал-жабдықтардың жай-күйіне қадағалау жасау;

коммуникациялар мен құрал-жабдықтардың күрделі емес жөндеу жұмыстарын жүргізу;

құрал-жабдықтардың істен шығуын болдырмау.

450. Білуі тиіс:

қызмет көрсететін учаскенің технологиялық сызбасын, негізгі және көмекші құрал-жабдықтардың қызмет көрсету ережелерін;

олардың құрылымын, жартылай өнім мен шикізаттың физикалық-химиялық қасиеттерін;

технологиялық процесті реттеу ережелерін және мәнін;

технологиялық режимді, қорытынды талдау жүргізу әдістемесін.

451. Арнайы орта білім қажет.

55. Балқыту аппаратшысы

Параграф 1. Балқыту аппаратшысы, 2-разряд

452. Жұмыс сипаттамасы:

неғұрлым жоғары біліктілікті аппаратшының басқаруымен балқытудың технологиялық процесін жүргізу;

балқыту аппаратының қабылдау шанабына шикізатты тиеу және ұсатуға қатысу;

аппараттарды шламнан тазарту;

сұйық өнімді басқа технологиялық операцияларға беруге қатысу;

құрал-жабдықтарға қызмет көрсетуге қатысу.

453. Білуі тиіс:

өнімді өндірудің технологиялық сызбасын;

технологиялық процестің мәнін;

шикізаттың технологиялық және физикалық-химиялық қасиеттерін.

Параграф 2. Балқыту аппаратшысы, 3-разряд

454. Жұмыс сипаттамасы:

балқыту қазандары мен электр пештерінде балқытудың технологиялық процесін жүргізу;

балқыту аппаратының қабылдағыш бункеріне шикізатты мөлшерлеу, қыздырылған бумен немесе отынды газбен балқыту аппаратын қыздыру, балқытылған шикізаттың деңгейін қадағалау және балқытудың берілген температурасын сақтау, өнімді сүзгіден өткізу немесе тұндыру;

шығатын газдарды тұту, аппаратураны герметизациялау, жинағыштар мен коммуникацияларды инертті газбен үрлеп тазарту;

сұйық өнімнің ауысып құйылуы оны басқа технологиялық операцияларға жіберу, орау;

өнімнің сыртқы түрі бойынша және бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері бойынша технологиялық процестің барысын бақылау;

технологиялық ережеден қалыптан ауытқуының себептерін анықтау, олардың алдын алу;

уатқыштардың, әр-түрлі балқыту аппараттардың, тұндырғыштардың, сүзгілердің, сорғылардың, газ үрлегіштердің, коммуникациялардың, бақылау-өлшеу және бекітуді реттеу құрылғыларына қызмет көрсету;

құрал-жабдықтарды жөндеу жұмыстарына дайындау.

455. Білуі тиіс:

өнімді өндірудің технологиялық сызбасын,технологиялық процестің мәнін, технологиялық режимді және процесті реттеу ережелерін;

шикізат, жартылай фабрикаттар;

технологиялық отын және көмекші материалдардың технологиялық және физикалық-химиялық қасиеттерін;

құрал-жабдықтардың жұмыс қағидасы мен құрылымын.

456. Жұмыс мысалдары:

1) нафталинді балқытудың процесін жүргізу.

Параграф 3. Балқыту аппаратшысы, 4-разряд

457. Жұмыс сипаттамасы:

улы және әсері күшті заттарды балқытудың немесе үш қабатты балқытпа алудың (натрий, калий, қорғасын) немесе біліктілігі неғұрлым төмен аппаратшыларды басқарумен қатар электр пештері, цистерналар және балқыту қазандарында балқытудың технологиялық процесін жүргізу;

пневмокөлікті жүргізу;

теміржолды және автоцистерналардағы өнімдерді балқыту, технологиялық ыдыстарға ауыстырып құю;

ыдыстар мен цистерналарды бумен қыздыру;

аппаратураның герметикалығын тексеру, коммуникациялар мен жинағыштарды инертті газды үрлеп тазарту;

түсетін өнімнің сапасы мен температурасын бақылау;

технологиялық құрал-жабдықтардың қызмет көрсетуі;

құрал-жабдықтардың жұмысындағы ақаулықтарды анықтау, олардың алдын алу;

құрал-жабдықтарды жөндеу жұмыстарынан қабылдап алу.

458. Білуі тиіс:

өнімді өндірудің технологиялық сызбасын, технологиялық процестің мәнін;

технологиялық режимді және процесті реттеу ережелерін, шикізат, жартылай фабрикаттар;

технологиялық отын және көмекші материалдардың технологиялық және физикалық-химиялық қасиеттерін;

қызмет көрсететін құрылғылар мен құрал-жабдықтардың жұмыс істеу қағидасын, олардың құрылымын.

459. Жұмыс мысалдары:

1) фосфорды, фенолды, сілтілерді, натрий, калийді, күкірт пастасын, күкірт концентратын және басқа да улы заттарды балқыту процесін жүргізу;

2) фталилік ангидрид және канифоли алу процесін жүргізу.

Параграф 4. Балқыту аппаратшысы, 5-разряд

460. Жұмыс сипаттамасы:

неғұрлым жоғары біліктілікті аппаратшының басқаруымен үш қабатты балқытпалы, улы, әрі әсері күшті заттарды балқытудың технологиялық процесін жүргізу;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштерін қадағалау;

дайын өнімнің шығуы мен шикізаттың шығындалуын есептеу, талдау нәтижелері бойынша олардың сапасын бағалау;

талдау мен қадағалау нәтижелері бойынша процеске түзетулер енгізу. Реттеу құрылғыларын пайдалана білу;

құрал-жабдықтардың күй-жайын қадағалап отыру;

құрал-жабдықтардың қызмет көрсетуі;

коммуникациялар мен құрал-жабдықтардың кішігірім жөндеу жұмыстарын орындау;

балқу процесінің барысы туралы өндірістік журналда жазба жүргізу.

461. Білуі тиіс:

өнімді өндірудің технологиялық сызбасын, технологиялық процестің мәнін, технологиялық режимді және процесті реттеу ережелерін;

жартылай фабрикаттар мен шикізаттың;

технологиялық отын мен көмекші материалдардың технологиялық, физикалық-химиялық қасиеттерін, бекітілген құрал-жабдықтар мен құрылғылардың құрылымы мен ережелерін.

462. Мысал жұмыс:

1) құрғату, балқыту және қатты каустик алу үшін концентранцияланған каустик ерітінділерінен бөтен қоспаларды алып тастау процесін жүргізу.

56. Шикізатты дайындау және жартылай фабрикаттар мен дайын өнімді шығару аппаратшысы

Параграф 1. Шикізатты дайындау және жартылай фабрикаттар мен дайын өнімді шығару аппаратшысы, 2-разряд

463. Жұмыс сипаттамасы:

неғұрлым жоғары біліктілікті аппаратшының басқаруымен шикізатты, жартылай фабрикатты және дайын өнімді дайындау, қабылдау және жіберу бойынша процесті жүргізу;

дайын өнімді орау үшін ыдыс дайындау, өнімді ыдыстарға өлшеп орау, қоймалардағы өнімді орналастыру, ыдыстарды басқа қоспалардан тазалау.

464. Білуі тиіс:

дайын өнім, жартылай фабрикат және шикізаттың физикалық-химиялық қасиеттерін;

құрал-жабдықтардың құрылымы мен жұмыс принципі;

дайын өнім және жартылай фабрикаттарды сақтау ережелерін.

Параграф 2. Шикізатты дайындау және жартылай фабрикаттар мен дайын өнімді шығару аппаратшысы, 3-разряд

465. Жұмыс сипаттамасы:

дайын өнім, жартылай фабрикаттар және шикізатты дайындаудың технологиялық процесін жүргізу;

дайын өнім, жартылай фабрикаттар және шикізатты қабылдаудың бағытын жөнге келтіру;

құбырлардың, крандардың жұмыс істеуін, өнімді өлшеудің нақтылығын тексеру;

қабылдау бактарына, цистерналарға, бункерлерге шикізатты қабылдап алу;

шикізатты дайындау (тазарту, уату, елеу, құрғату және тағы басқа);

жұмыс нұсқаулықтарында қарастырылған қорытынды талдаулар жүргізу;

берілетін өнімдердің (шашылатын, қатты, сұйық, газтәріздес) рецептураға сәйкес өлшемін, қоспалары мен ерітінділерін дайындау, өнім мен шикізаттың барлық түрлерінің дұрыс сақталуын қадағалау;

қажетті шикізаттың көлемін есептеу, көрсеткіштерді кір өлшеу бірлігіне қайта есептеу, техникалық құжаттаманы ресімдеу;

алатын және жіберетін өнім, жартылай фабрикаттар және шикізаттың есебі;

ыдыстар, кептіру аппараттарының, қоспалауыштардың, уатқыштардың, елеуіштердің, таселектердің, сүзгілердің, айналым құрылғыларының, циклондардың, маневр құралдарының, виброплиталардың, сорғылардың, көлік механизмдерінің, бақылау-өлшеу құралдарының, бекітуді реттейтін құралдардың қызмет көрсетуі;

құрал-жабдықтардың жұмысындағы кішігірім ақаулықтарды анықтау, олардың алдын алу;

құрал-жабдықтарды жөндеу жұмыстарына дайындау, қабылдап алу.

466. Білуі тиіс:

өнім, жартылай фабрикат және шикізаттың физикалық-химиялық қасиеттерін, қызмет көрсететін құрл-жабдықтар мен бақылау-өлшеу құралдарының жұмыс істеу қағидасын;

олардың құрылымын, арматура және коммуникациялар сызбасын, дайын өнім мен жартылай фабрикаттарды сақтау ережелерін;

өнімді шығару бойынша құжаттарды ресімдеу ережелерін;

есепке алу (есеп жүргізу) және есеп беру бойынша нұсқаулықты, дайын өнім мен шикізатқа қойылатын талаптарды;

талдау жүргізу әдістемесін, жұмыстарды қабылдау.

Параграф 3. Шикізатты дайындау және жартылай фабрикаттар мен дайын өнімді шығару аппаратшысы, 4-разряд

467. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі неғұрлым төмен аппаратшыларды басқарумен қатар улы, күшті әсер ететін заттарды өндіруде немесе өнімнің үлкен ассортименті бар өндірістерде дайын өнімді, жартылай фабрикаттарды және шикізатты дайындаудың технологиялық процесін жүргізу;

орталық материалды қоймадан, көршілес цехтардан, цистернадан қоймаға ауыстырғыш бағытты күйге келтірілген теміржол цистерналардан шикізатты қабылдау;

кристаллдандырылған шикізатты цистерналарда қыздыру, оны қорларға ауыстырып құю;

шикізатты қосуға дайындау: ылғалды талап етілетін мәнге дейін жеткізу, сұйық шикізатты қыздыру, концентрацияны орташалау;

сыйымдылығы 100 ден 2000 м³-ге дейінгі ірі габаридті қордың қызметі;

дайын өнімді бөшкелер мен цистерналарға құю. ТШ және МемСт-ға сәйкес дайын өнімді таңбалау, орау;

көршілес цехтардан теміржол цистерналары мен бөшкелерді қабылдау, тазалығы мен дұрыс жұмыс істеуін қадағалау;

электротаралар және қолдың көмегімен автомашиналарға, вагондарға, бөшкелерге дайын өнімді тиеу;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері арқылы және көзбен шолу арқылы температуралық режимді бақылау, құралдардың апатты тоқтап қалу жағдайлары, өнімнің көлемін реттеу және бақылау;

қоймалардың, қорлардың, қабылдағыш-вакуумдардың, сорғы-вакуумдардың, блоктағыш, автоматика мен бақылау-өлшеу құралдарының қызмет көрсетуі;

құрал-жабдықтардың жұмысындағы ақаулықтарды анықтау, оларды жою;

кішігірім жөндеу жұмыстарын жүргізу.

468. Білуі тиіс:

өнім, жартылай өнім және шикізаттың физикалық-химиялық қасиеттерін;

қызмет көрсететін құрал-жабдықтар мен бақылау-өлшеу құрылғыларының, арматура мен коммуникациялардың құрылымын, улы және күшті әсері бар заттарды сақтау ережелерін;

өнімді жіберу бойынша құжаттарды ресімдеуді, есеп пен есептілік бойынша нұсқаулықты, дайын өнім мен шикізатқа қойылатын мемлекеттік стандарттар;

тексеру талдауларын жүргізудің және сынамаларды алудың ережелерін.

469. Мысал жұмыстар

1) келесі өндірістердегі дайын өнім, жартылай фабрикаттар және шикізатты дайындаудың технологиялық процесін жүргізу: синтетикалық аммиакты, қатты азот қышқылын, күкірт қышқылын, хлорды, каустикалық соданы, кальций карбидін, метанолды, изобутанолды, жоғарғы спирттерді, формалинді, капролактамды және капролактам полимерін, техникалық хлорофосты, полиэтиленді, акрилды қышқыл нитрилін және жасанды "нитрон" талшығын, пентоэритритті, себацинды қышқылды, ионоалматырғыш қара майды, карбамидті қара майды, полихлорвинилді пластикатты, полиформальдегидті;

2) лак бояғыш өндірістерде және түрлі-түсті кино үшін жартылай өнімді өндіруде үлкен ассортиментті өніммен жұмыс жасау (30 атаудан көп).

Параграф 4. Шикізатты дайындау және жартылай фабрикаттар мен дайын өнімді шығару аппаратшысы, 5-разряд

470. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі неғұрлым төмен аппаратшыларды басқарумен қатар улы, күшті әсер ететін заттарды өндіруде дайын өнімді, жартылай фабрикаттарды және шикізатты дайындаудың технологиялық процесін жүргізу;

жұмыс нұсқаулықтарына сәйкес технологиялық процесті реттеу және басқару;

талдаулар мен қадағалау нәтижелері бойынша процеске түзетулер енгізу;

автоматика жүйесінің жұмысын бақылау;

негізгі құрал-жабдықтарды жөндеу жұмыстарына қатысу.

471. Білуі тиіс:

өнім, жартылай фабрикаттар және шикізаттың технологиялық және физикалық-химиялық қасиеттерін;

қызмет көрсететін құрал-жабдықтардың, бақылау-өлшеу құралдардың сындарлы ерекшеліктерін;

өнімді дайындаудың және шикізатты шығындаудың әдістемесін, дайын өнім мен жартылай фабрикаттарды сақтаудың ережелерін;

өнімді шығару бойынша құжаттарды ресімдеу ережелерін;

есепке алу және есеп беру бойынша нұсқаулықтарды, улы және күшті әсері бар заттармен жұмыс істеу барысында қорғанудың жеке құралдарын пайдалану ережелерін.

57. Поликонденсациялау аппаратшысы

Параграф 1. Поликонденсациялау аппаратшысы, 4-разряд

472. Жұмыс сипаттамасы:

поликонденсациялаудың технологиялық процесін жүргізу;

шикізатты қабылдау және дайындау, реакциялық аппараттарға өткізу, жылыту, араластыру, катализаторды үздіксіз беріп отыру, полимерді алу басқа технолгиялық бөлімшелерге өткізу;

талдау нәтижесі мен бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері бойынша поликонденсациялау процесін реттеу және бақылау: температураны, аппараттардағы кеңістікті, балқытпаны құйған кездегі қысымды, аппараттардың сыртындағы динил деңгейін, редукторлардағы майдың деңгейін, балқытпаның тұтқырлығы және процестің басқа да параметрлерін;

талдау нұсқаулығында қарастырылғандай талдау мен орындау үшін сынамаларды алу;

реакциялық, аппараттарды, мөлшерлегіш құралдарды, құрастырғыштарды, сорғыштарды, коммуникацияларды, бақылау-өлшеу аспаптарды және басқа құралдарды жабдықтау;

өнім, жартылай өнім және шикізатты есепке алу;

өнімнің шығуы мен шикізаттың жұмсалуын есептеу;

құрал-жабдықты жөндеу жұмыстарына дайындау, жөндеуден қабылдап алу.

473. Білуі тиіс:

өндірудің технологиялық сызбасын, автоматика құралдарының, бақылау-өлшеу құралдарының;

негізгі және көмекші құрал-жабдықтардың жұмыс қағидасы мен құрылымын, қызмет көрсететін учаскедегі арматура мен коммуникацияның сызбасын;

шикізаттың, дайын өнімнің және катализаторлардың технологиялық және физикалық-химиялық қасиеттерін;

дайын өнім және шикізатқа қойылатын талаптарды;

жұмыс орнындағы технологиялық процестің мәні мен химиялық негіздері;

технологиялық режимді және процесті реттеу ережелерін;

сынамаларды алу ережелерін, талдау жүргізу әдістемесін.

Параграф 2. Поликонденсациялау аппаратшысы, 5-разряд

474. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі неғұрлым төмендеу аппаратшының басқаруымен поликонденсациялаудың технологиялық процесін жүргізу;

поликонденсациялау учаскесіндегі автоматика құралдары мен құралдарды жабдықтау;

өнімнің шығуы мен сапасын, технологиялық режимді қадағалау;

автоматика мен бақылау-өлшеу құралдардың көрсеткіштерін қадағалау;

шығатын дайын өнімнің және шикізаттың шығынын өлшеу;

талдаулар нәтижелері бойынша олардың сапасын бағалау;

жұмыс нұсқаулықтарына сәйкес технологиялық процесті реттеу, басқару;

бақылау және талдаулар нәтижесі бойынша процеске түзетулер енгізу;

реттеу құрылғыларын қолдана білу;

құрал-жабдықтарды жұмысқа дайындау;

құрал-жабдықты тоқтату, қосу, күй-жайын қадағалау;

құрал-жабдыққа және коммуникацияларға күрделі емес жөндеу орындау.

475. Білуі тиіс:

өндірудің технологиялық сызбасын, бақылау-өлшеу аспаптары, автоматика құралдары;

негізгі және көмекші құрал-жабдықтарды пайдаланудың ережелерін, олардың құрылымын;

қызмет көрсететін учаскедегі коммуникациялар мен арматуралардың сызбасын;

дайын өнім, катализаторлар және шикізаттың технологиялық және физикалық-химиялық қасиеттерін;

дайын өнім мен шикізатқа қойылатын талаптарды, жұмыс орнындағы технологиялық процестің физикалық-химиялық негіздерін;

технологиялық режимді және процесті реттеу ережелерін;

талдау және есеп жүргізу ережелерін.

58. Полимерлеу аппаратшысы

Параграф 1. Полимерлеу аппаратшысы, 3-разряд

476. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі неғұрлым жоғары аппаратшының басшылығымен полимерлеудің технологиялық процесін жүргізу;

шикізатты дайындау, реагент ерітіндісін жасау, шикізатты аппараттарға тиеу;

технологиялық құралдарды жабдықтау;

аппаратураны шлактан, полимерден, тұнбадан тазарту;

өнімдерді өндірістің келесі сатыларына тасымалдап, беру;

мөлшерлегішті тазарту, сүзгілерді қайта қуаттау.

477. Білуі тиіс:

өнімді өндірудегі технологиялық процестің негізі, көмекші құрал-жабдықтың жұмыс істеу қағидасын, құрылымын.

Параграф 2. Полимерлеу аппаратшысы, 4-разряд

478. Жұмыс сипаттамасы:

мономерлерден жоғарымолекулярлы қоспаларды алу үшін ерітіндіде, массада, газды немесе су эмульсиясы ортасында полимерлеудің технологиялық процесін жүргізу;

шикізатты қабылдау және дайындау, химиялық ерітінділерді, катализаторларды дайындау;

құрал-жабдықтарды жұмысқа дайындау;

компоненттердің қатынасын аса нақты дәлдікпен сақтау арқылы шикізатты реакторларға және басқа құрылғыларға мөлшерлеу, қыздыру, массаны араластыру, берілген температурада реакциялық массаның сақталуы, өнімді түсіру, алынған полимердің тұрақтылығы, артық еріткіштерді айыру оны өндірістің келесі технологиялық кезеңдеріне жіберу;

технологиялық режимнің ережеде қарастырылған параметрлерін реттеу және бақылау: температураны, қысымды, вакуумды, шикізат компоненттерінің ара қатынасын, полимердің концентрациясы мен тұтқырлығын, араластыру қарқындылығын;

өнімнің шығуы мен шикізат көлемін, салыстырмалы салмағын, полимерлеудің концентрациясы мен тереңділігін есептеу;

сынамаларды алу;

талдауларды жүргізу;

құрал-жабдықтарды үрлеп тазарту, оларды жөндеу жұмыстарына дайындау, жөндеуден қабылдап алу;

реакторлардың, полимерлеу колонналарының, автоклавтардың, сүзгілердің, баспақтардың, жылуалмастырғыштардың, электр пештердің, кептіргіштердің, диірменнің, технологиялық коммуникациялардың және басқа да бақылау-өлшеу құралдары мен арматуралардың қызмет көрсетуі;

алынған өнімнің және шикізаттың шығынын есепке алу.

479. Білуі тиіс:

өнімді өндірудің технологиялық сызбасын, полимерлеу процесінің мәнін және оны реттеудің ережелерін;

реттеудің автоматикалық жүйелері, бақылау-өлшеу құралдары;

негізгі және көмекші құрал-жабдықтардың жұмыс істеу қағидасын, құрылымын, есептеу әдістемесін, сынамаларды алу ережелерін.

480. Мысал жұмыстар.

1) түрлі конструкциядағы пештерде термиялық өндіру жолымен полихлорвинилдан алмалы қақпақтарды полимерлеу;

2) полимерлеудің кенүңгірлеріндегі бұйымдарды және ірі габаридті бөлшектерді полимерлеу.

Параграф 3. Полимерлеу аппаратшысы, 5-разряд

481. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі неғұрлым төмен аппаратшының бір мезгілдегі басшылығымен полимерлеудің технологиялық процесін жүргізу немесе полимерлеудің технологиялық процесін орталық басқару тетігі арқылы жүргізу;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштерін бақылау;

дайын өнімнің шығуы мен шикізат шығынын өлшеу, талдау нәтижелері бойынша олардың сапасын бағалау;

құрал-жабдықтардың күй-жайын қадағалау;

технологиялық процестердің автоматтандыру құралдарын, бақылау-өлшеу құралдарын және технологиялық құралдарын жабдықтау;

коммуникациялар мен құрал-жабдықтардың кішігірім жөндеу жұмыстарын орындау;

өндірістік журналда жазба жүргізу.

482. Білуі тиіс:

полимерлеу процесі және оны реттеудің ережелерін;

шикізат тиеу рецептурасын, дайын өнім, жартылау фабрикат және шикізатқа қойылатын талаптарды, процесті қалыпты жүргізу шарттарын, реттеудің автоматты жүйелерінің, бақылау-өлшеу құралдарының, негізгі және көмекші құрал-жабдықтардың құрылымын, есептеу әдістемесін.

483. Жұмыс мысалдары:

1) полимерлеу процесін жүргізу: жеңіл майды, капролактамды, тетрагидрофуранды, сұйық және газ тәріздес көмірсутектерді (ерітінді немесе майшыт түрінде), мономер қоспаларын (роданисті натрий ерітіндісінде), метакрилды қышқыл эфирлерін, полиэтилентерефталат, майшытты полистиролды, стирол сополимерлері мен винилацетатты, блокты полистиролды форполимерлеу өндірісінде.

Параграф 4. Полимерлеу аппаратшысы, 6-разряд

484. Жұмыс сипаттамасы:

орталық басқару тетігі арқылы, біліктілігі неғұрлым төмен аппаратшының бір мезгілдегі басшылығымен полимерлеудің технологиялық процесін жүргізу;

жұмыс нұсқаулықтарына сәйкес технологиялық процесті реттеу және басқару;

талдау және қадағалау нәтижелері бойынша процеске түзетулер енгізу, реттеу құрылғыларын пайдалана білу;

негізгі және көмекші құрал-жабдықтарды жөндеу жұмыстарына қатысу.

485. Білуі тиіс:

полимерлеудің технологиялық процесін оны реттеудің ережелерін, шикізаттың физикалық-химиялық қасиеттерін;

процесті дұрыс жүргізуді, режимнің үйреншікті ауытқуын, оның себептері мен алдын-алу әдістерін;

реттеудің автоматты жүйелерінің, бақылау-өлшеу құралдарының, негізгі және көмекші құрал жабдықтардың қызмет ету ережелерін;

олардың сындарлы ерекшеліктерін, есептеу әдістемесін, дайын өнім, жартылай фабрикат және шикізатқа қойылатын Мемлекеттік стандарттарды.

486. Арнайы орта білім қажет.

487. Жұмыс мысалдары:

1) полимерлеу процесін жүргізу, жеңіл майды, полиэтиленді, капролактамды, блокты полистиролды, сополимерді, стиролды, поливинилхлоридті, поливинилацетатты, полипропиленді, полихлорвинилді қара майды полимерлеу бөлімшелерінің жұмысын бақылау және үйлестіру.

59. Инертті газ алу аппаратшысы

Параграф 1. Инертті газ алу аппаратшысы, 4-разряд

488. Жұмыс сипаттамасы:

жалпы өнімділігі 3000 м³/сағ дейінгі дайын өнімді пештерде метанды сутекті фракциялар және ауа қоспасын күйдіру әдісімен инертті газды алудың технологиялық процесін жүргізу;

түйреу аппараттарында инертті газды суыту, скрубберлерде ары қарай суыту арқылы компримирлеу;

сапталған кептіргіштердегі газды кептіру және тазарту;

кептіргіштерді қалпына келтіру, суыту және кептіруге ауыстырып қосу;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері бойынша аппараттардың жұмыстарын реттеу;

инертті газ құрамында оттек, сутек, көміртек тотығының барлығына талдау жүргізу;

пештердің, кептіргіштердің, тоңазытқыштардың, сүзгілердің, компрессорлар және басқа да құралдар мен коммуникациялардың жұмысын қадағалау;

құрал-жабдықтар мен коммуникациялар жұмысының істен шығуын жою және алдын алу;

құрал-жабдықты жөндеу жұмыстарына дайындау, жөндеуден қабылдап алу.

489. Білуі тиіс:

инертті газды алудың технологиялық процесін, қызмет көрсететін құрал-жабдықтың жұмыс істеу қағидасын;

оның құрылымын, коммуникациялар сызбасын, бақылау-өлшеу құралдарының құрылымы мен мақсатын;

технологиялық сызбаны;

технологиялық режимді, алынатын дайын өнімнің сапасына қойылатын талаптарды, талдау жүргізу әдістемесін.

Параграф 2. Инертті газды алудың аппаратшысы, 5-разряд

490. Жұмыс сипаттамасы:

жалпы өнімділігі 3000 м³/сағ дейінгі дайын өнімді пештерде күйдіру әдісімен инертті газды алудың технологиялық процесін жүргізу;

жұмыс нұсқаулықтарына сәйкес технологиялық процесті реттеу және басқару;

талдау мен қадағалау нәтижесінде процеске түзетулер енгізу;

қорытынды талдау жүргізу;

құрал-жабдықтардың күй-жайы мен жұмысын қадағалау;

құрал-жабдықтар мен коммуникациялардың кішігірім жөндеу жұмыстарын жүргізу.

491. Білуі тиіс:

технологиялық сызбаны, бақылау-өлшеу құралдардың құрылымын;

қызмет көрсететін құрал-жабдықтардың сындарлы ерекшеліктері мен құрылымын, коммуникациялар сызбасын;

технологиялық режимді, алынатын өнімнің сапасына қойылатын талаптарды, талдау жүргізу әдістемесін.

60. Көмірқышқылын алу аппаратшысы

Параграф 1. Көмірқышқылын алу аппаратшысы, 2-разряд

492. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі неғұрлым жоғары аппаратшының басшылығымен газ тәріздес, сұйық және қатты көмірқышқылын алудың жеке жұмыстарын орындау;

түсетін газдар мен ерітінділерді қабылдау және дайындау;

шикізатты аппараттарға тиеу және мөлшерлеу;

сынамаларды алу;

құрал-жабдықты жөндеуге дайындау.

493. Білуі тиіс:

газды тазарту сызбасын, абсорбенттердің физикалық-химиялық қасиеттерін;

қызмет көрсететін учаскедегі негізгі және көмекші құрал-жабдықтардың жұмыс істеу қағидасын;

олардың құрылымын, коммуникациялар сызбасын;

сынамаларды алу ережелерін.

Параграф 2. Көмірқышқылын алу аппаратшысы, 3-разряд

494. Жұмыс сипаттамасы:

өнімділігі өзіндік түрде ауысымына 3т дейінгі құрылғыларда немесе біліктілігі неғұрлым жоғары аппаратшының басқаруымен өнімділігі ауысымына 3 т- дан артық құрылғыларында сұйық немесе қатты көмірқышқылын алу процесін жүргізу;

сонымен қатар әр-түрлі өндірістік құрылғыларда газтәріздес көмірқышқылын алу;

газдың түсіп тұруын, десорберлер бойынша жүктемені үлестіруді, абсорбционды колонналардың суландырылуын, олардың қысымын бақылау;

аппараттарға моноэтаноламин немесе сақар ерітінділерін құю;

аппараттарға түсіп тұратын ерітінді ішіндегі газдың санын реттеу;

булы-газды қоспаларын органикалық және күкіртті қоспалардан, инертті газдардан, механикалық қоспалардан тазарту және суыту процесін жүргізу;

вакуумды құрылғыдағы жүйеге таза немесе қалпына келтірілген ерітінділерді қоса отырып, моноэтаноламинді қалпына келтіру;

көмірқышқылын тазарту және құрғату;

аралық ыдыстардан буды сорып алу;

талап етілетін далдауларды жүргізу;

компрессорлардың, артезианды ұңғымалардың және градирняның жұмысын бақылу, баллондарды дайын өніммен толтыру және сынау жұмыстарын орындау;

қатты көмірқышқылын (құрғақ мұз) алуда – гидравликалық баспақтар мен сорғыларды қосуға дайындау, баспақ жүйесінде майдың бар болуын, автоматты қосу және тоқтату құрылғыларының, бақылау-өлшеу құралдарының, дабылды құрылғылардың жұмыс істеуін, сондай-ақ клапанды ауыстырып қосқышты тексеру, баспақ камерасын сұйық көмірқышқылмен толтыру, сұйық көмірқышқылдың қатты күйіне ауысу процесін жүргізу, баспақтау, құрғақ мұз блоктарын камерадан тасымалдағышқа итеріп шығару;

құрал-жабдықтарды жөндеуден қабылдап алу;

құрал- жабдыққа күрделі емес жөндеу орындау.

495. Білуі тиіс:

көмірқышқылды өндірудің технологиялық процесін, газды тазарту сызбасын;

абсорбенттердің физикалық-химиялық қасиеттерін;

негізгі және көмекші құрал-жабдықтардың, бақылау-өлшеу құралдардың, автоматиканың құрылымын, жұмыс істеу қағидасын, коммуникация сызбасын;

дайын өнім мен шикізатқа қойылатын техникалық шарттар мен мемлекеттік стандарттарын, сынамаларды алу ережелерін;

талдау жүргізу әдістемесін, құрал-жабдықтарды ағымдағы жөндеу бойынша негізгі жұмыстарын.

Параграф 3. Көмірқышқылын алу аппаратшысы, 4-разряд

496. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі неғұрлым төмен аппаратшыны басқарумен қатар ауысымына 6 тоннадан немесе 3тен 6ға дейінгі өнімділігі бар құрылғыларында табиғи газдан алынған газтәріздес, сұйық және қатты көмірқышқылын, спиртті, аммиакты және басқа газ қалдықтарын алудың технологиялық процесін жүргізу;

абсорбционды-десорбционды аппаратураның, газ тоңазытқыштарының және жүйедегі балансты ұстап тұру үшін қайталама конденсаттың қайтарым режимін реттеу;

процестің оңтайлы режимдерінің күй-жайын қадағалау (температураны, қысымды, сақар немесе моноэтаноламин ерітінділерінің деңгейін, сорғылар, жылу алмастырғыштар жұмысының үйлесімділігін, конденсат қайтарымының біркелкілігін, бу-газды қоспаның жылуын пайдалануды, аралық қысым ыдыстарын сұйық көмірқышқылымен толтыруды);

технологиялық құралдарды жабдықтау;

қорытынды (бақылау) талдауларды жүргізу.

497. Білуі тиіс:

көмірқышқылды өндірудің технологиялық процесін және оны реттеудің ережелерін, газды тазарту сызбасын, абсорбенттердің физикалық-химиялық қасиеттерін;

негізгі және көмекші құрал-жабдықтардың, бақылау-өлшеу құралдардың, автоматиканың құрылымын, коммуникациялар сызбасын;

дайын өнім мен шикізатқа деген мемлекеттік стандарттарды;

бақылау сынамаларын алу ережелерін, талдау жүргізу әдістемесін, құрал-жабдықтарды жөндеу бойынша негізгі жұмыстар.

Параграф 4. Көмірқышқылын алу аппаратшысы, 5-разряд

498. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі неғұрлым төмен аппаратшыны басқарумен қатар табиғи газдан, спиртті газ қалдықтарынан, аммиакты және басқа да жалпы өнімділігі ауысымына 6 тоннадан астам өнімдерден сұйық және қатты көмірқышқылын алу процесін жүргізу;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштерін қадағалап, байқау;

жұмыс нұсқаулықтарына сәйкес технологиялық процесті реттеп, басқару;

қадағалау мен талдау нәтижелері бойынша процеске түзетулер енгізу;

құрал-жабдықтардың күй-жайы мен жұмысын қадағалау;

негізгі және көмекші құрал-жабдықтарды жөндеу жұмыстарына қатысу.

499. Білуі тиіс:

көмірқышқылды өндірудің технологиялық процесін және оны реттеудің ережелері;

абсорбенттердің физикалық-химиялық қасиеттерін, автоматика құралдарының, бақылау-өлшеу құралдарының;

негізгі және көмекші құрал-жабдықтардың қызмет ету ережелерін, олардың сындарлы ерекшеліктерін, коммуникациялар сызбасын;

дайын өнім және шикізатқа қойылатын мемлекеттік стандарттарды, талдау жүргізу әдістемесін.

61. Катализаторды дайындау аппаратшысы

Параграф 1. Катализаторды дайындау аппаратшысы, 2-разряд

500. Жұмыс сипаттамасы:

катализаторды алу үшін қослыған массаны дайындаудың технологиялық процесін жүргізу;

шикізатты дайындау;

берілген рецептлер бойынша ерітінділер жасау;

аппараттарға шикізатты тиеу;

дайын өнімді түсіру;

сынамаларды алу;

құрал-жабдықтарды тазалау.

501. Білуі тиіс:

контактілік массаларды дайындаудың технологиялық процесін;

қызмет көрсету учаскесіндегі негізгі және көмекші құрал-жабдықтың жұмыс істеу қағидасын;

олардың құрылымын;

дайын өнім, жартылай фабрикаттар және шикізаттың қасиеттерін;

сынамаларды алу ережелерін.

Параграф 2. Катализаторды дайындау аппаратшысы, 3-разряд

502. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі неғұрлым жоғары аппаратшының басшылығымен катализаторларды дайындау процесін жүргізу, белсендірілген көмірді алмастың тұзды-қышқылды ерітіндісімен сіңіру әдісімен катализаторларды дайындау немесе келесідей катализаторларды дайындаудың технологиялық процесін жүргізу: титанды, қалайы-никельдіні, никельдіні және оларды қалпына келтіру, өндірісте қолданылатын органикалық шыныны, хлорды винилді, фенаколды, алкилоламидтерді (амидирлеу процесі үшін);

шикізатты қабылдау және дайындау;

берілген концентрациядағы ерітіндіні дайындау;

шикізатты аппараттарға тиеу, мөлшерлеу, араластыру, сығу, жуу, сіңіру, қалыптастыру, тұндыру, нейтраттау, деканттау, сүзгіден өткізу, кептіру, қатты қыздыру, ұнтақтау, елеу;

дайын катализаторларды өлшеу;

орау, таңбалау;

дайын өнім мен шикізаттың шығынын есептеуді жүргізу;

технологиялық құралдарды жабдықтау.

503. Білуі тиіс:

катализаторды дайындау учаскесінің технологиялық сызбасын;

негізгі және көмекші құрал-жабдықтың жұмыс істеу қағидасын, олардың құрылымын, коммуникациялар мен арматураның сызбасын;

дайын өнім, жартылай фабрикат және шикізаттың қасиеттері;

процесті реттеу ережелері;

сынамаларды алу ережелерін;

дайын өнімнің шығуы мен шикізатты шығындау есебінің ережелері.

Параграф 3. Катализаторды дайындау аппаратшысы, 4-разряд

504. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі неғұрлым жоғары аппаратшының басшылығымен катализатор тасымалдағышын буландыру процесін, жезді кобальтты катализаторларды дайындау немесе әр түрлі өндіріс үшін катализаторларды дайындаудың технологиялық процесін жүргізу;

бақылау-өлшеу құралдардың көрсеткіштері бойынша технологиялық процестің барысын қадағалау;

су, бу және ерітіндіні мөлшерлеуді реттеу;

процестің температуралық режимін реттеу және бақылау;

катализаторды қалпына келтіру және жандандыру;

құрамындағы негізгі заттарды және талап етілетін концентрацияны есепке ала отырып, дайын өнімнің шығуы мен шикізаттың шығындалуын есептеу;

жарылғыш пештердің, активаторлардың, еріткіштердің, сіңіріп алу барабандарының, қоспалаушытардың, кептіргілердің, тоңазытқыштардың, конденсаторлардың және тағы да басқа құрал-жабдықтардың қызмет көрсетуі;

коммуникациялар мен құрал-жабдықтардың жұмысындағы ақаулықтарды жою;

бар болған жағдайда біліктілігі неғұрлым төменірек аппаратшылардың басшылығы.

505. Білуі тиіс:

катализаторлар дайындайтын учаскенің технологиялық сызбасын;

тасымалдағышты буландырудың технологиялық процесінің сызбасын;

негізгі және көмекші құрал-жабдықтың жұмыс істеу қағидасын;

олардың құрылымын, коммуникациялар мен арматураның сызбасын;

дайын өнім, жартылай фабрикат және шикізаттың қасиеттерін;

процесті реттеу ережелерін, сынамаларды алу ережелерін;

дайын өнімнің шығуы мен шикізатты шығындауды есептеудің ережелері.

Параграф 4. Катализаторды дайындау аппаратшысы, 5-разряд

506. Жұмыс сипаттамасы:

катализаторларды дайындаудың технологиялық процесін жүргізу: құрамында палладий, кобальт бар, тиогликолды қышқылды (дифенилолпропанды синтездеу үшін) немесе изопропилбензол, алкилоламидтер (күйдіру учаскесінде), сутек тотығын (жанама органикалық әдіспен) және этилацетатты өндіруде қолданылатын катализаторларды немесе біліктілігі неғұрлым төмен аппаратшының бір мезгілдегі басышылығымен катализаторлар (әсіресе ванадийлі) дайындаудың технологиялық процесін жүргізу, сондай-ақ ақ майда тотықты инициаторлар ерітіндісін дайындаудың технологиялық процесін жүргізу, біліктілігі неғұрлым төмен аппаратшының басшылығымен трегенрлі катализатор (құрамында күмісі бар) өндіруде активті масса қосу процесін, катализатор тасымалдағышын буландыру процесін жүргізу;

жұмыс нұсқаулықтарына сәйкес технологиялық процесті реттеу және басқару;

дайын өнімнің шығуы мен шикізатты шығындауды өлшеу;

олардың сапасын бағалау;

құрал-жабдықтардың күй-жайын қадағалау;

коммуникациялар мен құрал жабдықтардың жұмысындағы ақаулықтарды анықтау, олардың алдын алу немесе жою;

құрал-жабдықты жөндеу жұмыстарына қатысу.

507. Білуі тиіс:

катализаторды дайындаудың технологиялық сызбасын;

негізгі және көмекші құрал-жабдықтардың ережелері мен сындарлы ерекшеліктерін, коммуникациялар мен арматураның сызбасын;

дайын өнім, жартылай фабрикат және шикізаттың технологиялық қасиеттерін;

процесті реттеудің ережелерін, дайын өнімнің шығуы мен шикізатты шығындауды есептеу ережелерін,талдау жүргізу әдістемесін.

62. Байластырушыларды дайындау аппаратшысы

Параграф 1. Байластырушыларды дайындау аппаратшысы, 1-разряд

508. Жұмыс сипаттамасы:

неғұрлым жоғары біліктілігі бар аппаратшының басшылығымен жеке жұмыстарды орындау;

шикізат және материалдармен ыдыстың тығынын алу;

материалдарды түрлері бойынша іріктеу;

аппараттарға шикізатты жеткізу;

аппараттарға шикізатты тиеу;

аппаратураны тазалау.

509. Білуі тиіс:

қолданылатын материалдардың, рецептураның негізгі қасиеттері мен құрылымын;

техникалық кірмен өлшеу ережелерін;

негізгі және көмекші құралдарды жабдықтау ережелерін.

Параграф 2. Байластырушыларды дайындау аппаратшысы, 2-разряд

510. Жұмыс сипаттамасы:

неғұрлым жоғары біліктілікті аппаратшының басқаруымен реакторларда байластырушыларды дайындаудың технологиялық процесін жүргізу немесе байланыстырғыштарды, компаундтарды, бөлетін және декоративтік қоспаларды, жапсырғыш шайырларды, биологиялық қолғаптар үшін ерітінділерді, бояу байланыстырғыштарын қысымды араластырғыштарда, жұмырлы диірмендерде және осы тәрізді басқа да құрылғыларда дайындау. Рецептуралы карталарға сәйкес материалдарды өлшеп, мөлшерлеу;

уатқыш, тартқыш, қыздырғыш және басқа да аппаратураларды қолдана отырып материалдарды дайындау;

толтырғыштар мен компоненттердің ылғалдығын анықтау;

айын өнімді қабылдағыш бактарға немесе ыдыстарға түсіру;

қажет болған жағдайда- дайын өнім, жартылай фабрикаттар және шикізаттың есебін жүргізу;

аппараттарды тазалау, құбырды үрлеп тазарту.

511. Білуі тиіс:

қолданылатын материалдардың, рецептураның қасиеттері мен құрылымын, жұмыс қоспаларын алу режимі және технологиялық процесін;

техникалық кірмен өлшеу ережелерін;

негізгі және көмекші құралдарды жабдықтау ережелерін.

Параграф 3. Байластырушыларды дайындау аппаратшысы, 3-разряд

512. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі неғұрлым жоғары аппаратшының басшылығымен әр-түрлі реакторларда байластырғышты дайындаудың технологиялық процесін немесе синтетикалық қара майдың негізінде байластырғышты дайындаудың технологиялық процесін жүргізу;

шикізатты дайындау: берілген фракцияларға жеткенше уатып, тарту, електен өткізу;

компоненттерді қыздыру, араластыру;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері арқылы процесті бақылау және температуралық режимді реттеу;

сыртқы белгілері мен талдау нәтижелері арқылы процестің аяқталу кезін анықтау;

дайын өнімді қабылдағыш бактарға түсіру, таралау, өлшеу, таңбалау және өнімді ыдыстарға ауыстыру;

сынамаларды алу;

дайын өнім, жартылай фабрикаттар және шикізаттың есебін жүргізу;

реакторларды, бақылау-өлшеу құрылғыларын, бу мен су және сіңіргіш коммуникацияларды, уатқыш, тартқыш және көлік құрылғыларын жұмысқа дайындау.

513. Білуі тиіс:

қызмет көрсететін құрылғыларда байластырушыларды дайындаудың технологиялық сызбасын;

арматура мен коммуникациялардың, бақылау-өлшеу құрылғыларының және құрал-жабдықтардың жұмыс істеу қағидасын;

олардың құрылымын, технологиялық режимді реттеу ережелерін;

шикізатқа, жартылай фабрикаттар мен дайын өнімге қойылатын техникалық шарттар мен мемлекеттік стандарттарды;

олардың физикалық-химиялық шарттарын;

сынамаларды алу ережелерін.

Параграф 4. Байластырушыларды дайындау аппаратшысы, 4-разряд

514. Жұмыс сипаттамасы:

полиэфирлі, эпоксидті, фенолформальдегидті және басқа қара май негізінде байластырушыларды дайындаудың барлық схемаларындағы технологиялық процесті жүргізу;

бақылау-өлшеу құралдардың көрсеткіштері және химиялық талдау нәтижелері арқылы қызмет көрсететін учаскенің барлық кезеңдерінде рецептура мен режимге сәйкес байластырғышты алудың технологиялық процесін ретту және бақылау;

дайын өнімді түсіру және жартылай фабрикаттар мен шикізаттарды, тиеу, мөлшерлеу процесін реттеу;

қажетті материалдарды және дайын өнімнің шығуын есептеу;

технологиялық режим нормасынан ауытқу себептерінің алдын алу және оларды жою, құрал-жабдықтың істен шығуын болдырмау;

коммуникациялар мен құрал-жабдықтардың күрделі емес жөндеу және жапсырма жұмыстары;

талдау жүргізу.

515. Білуі тиіс:

байластырушылар өндірісінің технологиялық сызбасын;

негізгі және көмекші құралдардың, бақылау-өлшеу құралдарының құрылымын, коммуникациялар мен арматураның сызбасын;

шикізат пен жартылай фабрикаттардың, майлағыш және басқа көмекші материалдардың технологиялық және физикалық-химиялық қасиеттерін;

процестерді реттеудің ережелерін;

технологиялық режимді және технологиялық процестің мәнін, талдау жүргізу әдістемесін.

Параграф 5. Байластырушыларды дайындау аппаратшысы, 5-разряд

516. Жұмыс сипаттамасы:

неғұрлым төмен біліктілікті аппаратшыға басшылық етумен басқаруымен полиэфирді фенолформальдегидті, эпоксидті қара май негізінде байластырғышты дайындаудың барлық схемасы бойынша технологиялық процесті жүргізу;

жұмыс нұсқаулықтарына сәйкес технологиялық процесті реттеу және басқару;

талдау және қадағалау нәтижелері бойынша процеске түзетулер енгізу;

құрал-жабдықтардың жұмысын, бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштерін қадағалау;

негізгі және көмекші құралдарды жөндеу жұмыстарына қатысу.

517. Білуі тиіс:

байластыратын өндірістің технологиялық сызбаларын, бақылау-өлшеу құралдарының;

негізгі және көмекші құрал-жабдықтардың қызмет көрсету ережелерін және құрылымдық ерекшеліктерін;

коммуникациялар және арматура сызбасын, жартылай фабрикаттың, шикізаттың, майлайтын және басқа да қосымша материалдардың технологиялық және физикалық-химиялық қасиеттерін;

технологиялық процесті, процестерді реттеудің ережелерін және технологиялық режимін.

63. Химиялық ерітінділерді дайындау аппаратшысы

Параграф 1. Химиялық ерітінділерді дайындау аппаратшысы, 2-разряд

518. Жұмыс сипаттамасы:

берілген рецепт бойынша антинакипин дайындау немесе анағұрлым жоғары біліктілікті аппаратшының басқаруымен химиялық ерітінділерді дайындау кезінде бөлек операцияларды орындау;

шикізатты дайындау мен тиеу;

аппараттарға еріткіш жіберу;

берілген рецепт бойынша ерітінділерді құрастыру;

ерітінділерді одан әрі өңдеуге тапсыру;

құрал-жабдықты тазалау;

құрал-жабдықты жөндеуге дайындау.

519. Білуі тиіс:

ерітінділерді дайындау процесінің негізін, құрылғыны;

негізгі және көмекші құрал-жабдықтың, бақылау-өлшеу құралдарының жұмыс істеу қағидасын;

коммуникациялардың сызбасын;

сынамалар алу ережесін.

Параграф 2. Химиялық ерітінділерді дайындау аппаратшысы, 3-разряд

520. Жұмыс сипаттамасы:

технологиялық регламенттерге сәйкес жай заттардың екікомпонентті немесе көпкомпонентті ерітінділерді дайындаудың технологиялық процесін жүргізу, күрделі көпкомпонентті ерітінділерді немесе қатаң технологиялық параметрлерін сақтау мен компоненттердің дәл мөлшерін талап ететін ерітінділерді дайындаудың технологиялық процесі кезінде анағұрлым жоғары білікті аппаратшының басқаруымен бөлек операцияларды орындау;

шикізатты ерітуге дайындау, оны қоспалардан тазарту, ұсақтау, мөлшерлеу;

аппаратты шикізатпен қамтамасыз ету, еріткіш жіберу, қыздырып немесе суытып араластыру;

ерітіндіні тазалау немесе одан әрі өңдеуге тапсыру;

технологиялық регламенттің сақталуын бақылау, бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері және талдаулар нәтижелері бойынша немесе көзбен ерітіндінің белгілі құрамын қолдау;

технологиялық режим нормаларынан ауытқулардың себептерін алдын алу және жою;

сынамалар алу;

ерітуге, сорғылауға, коммуникация және және басқа құрал-жабдықтарға арналған әртүрлі конструкциялы аппараттарға қызмет көрсету;

шикізат шығынын есептеу;

жөндеуден құрал-жабдықты қабылдау. Болған жағдайда неғұрлым төмен біліктілікті аппаратшыларға басшылық ету.

521. Білуі тиіс:

өнім өндірісінің технологиялық сызбасын;

технологиялық процестің физикалық-химиялық негізі мен мәнісін, құрылғыларды;

негізгі және көмекші құрал-жабдықтардың, бақылау-өлшеу құралдардың жұмыс істеу қағидасын;

технологиялық режим мен процесті реттеу ережелерін;

сынамалар алу ережесін;

шикізат шығынын есептеу әдістемесін.

Параграф 3. Химиялық ерітінділерді дайындау аппаратшысы, 4-разряд

522. Жұмыс сипаттамасы:

химиялық қосындылардың көпкомпонентті ерітінділерін немесе қатаң технологиялық параметрлерін сақтау мен компоненттердің дәл мөлшерін талап ететін ерітінділерді дайындаудың технологиялық процесін жүргізу;

ерітіндіні тұндыру не сүзу арқылы тазарту;

(технологиялық регламентпен көзделген жағдайда – ерітіндіні бейтараптандыру, бөлінген газдарды ұстау);

дайын өнімді қоймаға түсіру немесе оны одан әрі өңдеуге тапсыру;

аппараттарды қақтан тазарту;

процесті реттеу – шикізатты мөлшерлеу және тиеу, бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері не анализдер нәтижелері бойынша ерітіндінің белгілі құрамын реттеу;

талдаулар жасау;

коммуникация жүйесіне, бақылау-өлшеу құралдары мен басқа да құрал-жабдықтарға қызмет көрсету.

523. Білуі тиіс:

өнім өндірудің технологиялық сызбасын, құрылғыны;

негізгі және көмекші құрал-жабдықтарға, бақылау-өлшеу құралдарға қызмет көрсету ережелерін;

қызмет көрсетілетін учаскеде коммуникациялардың сызбасын;

шикізаттың физикалық-химиялық және технологиялық қасиетін, шикізат пен дайын өнімге қойылатын талаптар;

технологиялық процестің мәнісін;

технологиялық режим мен процесті реттеу ережесін;

бақылау сынамаларын алу ережесін, талдаулар жүргізу әдістемесін.

64. Эмульсияны дайындау аппаратшысы

Параграф 1. Эмульсияны дайындау аппаратшысы, 3-разряд

524. Жұмыс сипаттамасы:

әртүрлі типтегі қоспалауыш аппараттарда– дірілдеуіш диірменмен, қоспалауыштармен, жанышқыш және бояу езгішпен полиакриламид немесе латекс эмульсиясын, нитрогрунт пен пергамин және глифталь линолеумын алғашқы бояу үшін негізгі бояу топырағын, сонымен қатар анағұрлым біліктілікті аппаратшының басқаруымен орнықты және жоғарыдисперсты эмульсияларды дайындаудың технологиялық процесін жүргізу;

қоспалауыш аппараттарды, сыйымдылықтарды, өлшеуіштерді, мөлшерлік құрылғыларды, саймандар мен тетіктерді жұмысқа дайындау;

берілген рецептке сәйкес құрама компонент-пигменттерді, майларды, желімді, жұмсартқыштарды, сұйылтқыштарды және толтырғыштарды мөлшерлеу мен тасып жеткізу;

қоспалауыш аппараттарға жүйелі түрде компоненттерді салу және тапсырған консистенцияның біртекті массасын алу үшін мұқият араластыру;

араласу температурасы мен жалғасу циклін реттеу;

өңдеудің белгілі технологиялық режиміне сәйкес масса беру;

технологиялық процесті көзбен немесе бақылау-өлшеу құралдармен бақылау;

сынамаларды алу, өнімнің даярлық деңгейін анықтау және сапасын бақылау;

сыйымдыққа топырақты немесе эмульсияны төгу және грунттау бөлімшесіне немесе нитролинияға тапсыру.

525. Білуі тиіс:

оқшауланған қабаттарды қондырудың негізгі технологиялық процесін;

құрылғыны, құрал-жабдықтардың жұмыс істеу қағидасын, құрама компоненттердің негізгі қасиеті мен олардың өзара әрекеттесуін;

топырақ пен эмульсия сапасына қойылатын талаптарды, өнімнің сапасы мен даярлығын анықтау әдістемесін;

коммуникациялар сызбасын, жұмысты қабылдау.

Параграф 2. Эмульсияны дайындау аппаратшысы, 4-разряд

526. Жұмыс сипаттамасы:

орнықты және жоғарыдисперсты эмульсияларды дайындаудың технологиялық процесін жүргізу;

шикізат дайындау, сұйықтықты қоспалардан тұндыру не сүзу арқылы тазарту, берілген рецепт бойынша компоненттерді мөлшерлеу және аппаратқа салу, араластыру;

салынды эмульсия бөлшектерін өлшемдік мөлшерге дейін қарқынды үгіту;

эмульсия тұрақтылығын жоғарылататын стабилизаторларды қосу, өнімді ыдысқа төгу және қоймаға немесе келесі технологиялық операцияға тапсыру. Реакцияның аяқталу сәтін анықтау үшін сынама алу;

талдаулар өткізу;

технологиялық режимнің сақталуын, бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері не анализдер нәтижелері бойынша және жұмысшы тәжірибесі негізінде өнім сапасын бақылау;

технологиялық режим нормаларынан ауытқу себептерін аодын-алу және жою;

толтырып салатын компоненттерді есептеу;

эмульгаторларға, ультрадыбыстық құрылғыларға, мөлшерлі құрылғыларға, жинақтарға, қоспалауыштарға, фильтрлерге, коллоидты диірмендерге, гомогенизатор-машиналарға, элеваторларға, сорғыларға, бақылау-өлшеу құралдарға, коммуникациялар мен басқа да құрал-жабдықтарға қызмет көрсету;

дайын өнімнің шикізат шығынын есепке алу;

құрал-жабдықтарды жөндеуге дайындау және жөндеуден қабылдау.

527. Білуі тиіс:

эмульсия өндірісінің технологиялық сызбасын;

негізгі және көмекші құрал-жабдықтың, бақылау-өлшеу құрылғылардың құрылысын, арматуралар мен коммуникациялардың сызбасын;

қызмет көрсетілетін учаскенің физикалық-химиялық негізі мен технологиялық процестің мәнісін, қолданатын компоненттердің физикалық-химиялық қасиетін;

шикізат пен дайын өнімге қойылатын талаптарды, технологиялық процесс кезінде ауытқулардың туындау себебі мен оларды жою ережелерін;

технологиялық режимді, процесті реттеу ережелерін, есептеу әдістемесін;

сынамалар алу ережесін, талдаулар жүргізу әдістемесін.

Параграф 3. Эмульсияны дайындау аппаратшысы, 5-разряд

528. Жұмыс сипаттамасы:

компоненттердің дәл мөлшерін талап ететін көпкомпонентті эмульсияны дайындаудың күрделі технологиялық процесін жүргізу және қатаң технологиялық параметрлерін сақтау;

жұмыс нұсқаулықтарына сәйкес технологиялық процестерді басқару мен реттеу;

талдау мен байқау нәтижелері бойынша процесті түзету;

шикізат шығыны мен дайын өнімнің шығуын өлшеу, талдау нәтижелері бойынша өнім сапасын бағалау;

бақылау-өлшеу құралдардың көрсеткіштерін, құрал-жабдықтардың жұмысы мен жағдайын байқау;

негізгі және көмекші құрал-жабдықтардың жөндеу жұмыстарына қатысу.

529. Білуі тиіс:

эмульсия өндірісінің технологиялық сызбасын;

негізгі және көмекші құрал-жабдықтарға, бақылау-өлшеу құралдарға қызмет көрсету ережелері мен конструктивті ерекшеліктерін, арматуралар мен коммуникациялар сызбасын;

қызмет көрсетілетін учаскенің физикалық-химиялық негізі мен технологиялық процесін, қолданылатын компоненттердің технологиялық қасиеттерін;

шикізат пен дайын өнімдерге қойылатын мемлекеттік стандарттар;

технологиялық процесс кезінде ауытқулардың туындау себебі мен оларды жою ережелерін;

технологиялық режимді, процесті реттеу ережелерін, есептеулер әдістемесін.

65. Жарық құрамын өндіру аппаратшысы

Параграф 1. Жарық құрамын өндіру аппаратшысы, 3-разряд

530. Жұмыс сипаттамасы:

анағұрлым жоғары біліктілікті аппаратшының басқаруымен жарық құрамын немесе олардың жартылай өңделген өнімдерін өңдеудің технологиялық процесін жүргізу (елеу, ұсақтау, шаншу, тұндыру және басқалар);

берілген есепке сәйкес аппаратқа шикізат пен материалдарды дайындау, мөлшерлеу, салу;

бақылау-өлшеу құралдардың көрсеткіштер арқылы процесті реттеу;

сынамалар алу;

шикізат шығыны мен дайын өнімнің шығуын есепке алу;

құрал-жабдықтар жұмысында қателіктерді жою.

531. Білуі тиіс:

өндірістің технологиялық сызбасын, құрылғыларды;

негізгі және көмекші құрал-жабдықтар мен бақылау-өлшеу құрылдардың жұмыс істеу қағидасын, арматура сызбасын;

қызмет көрсеткен жұмыс орнындағы коммуникацияларды;

сынамалар алу ережесін, жұмысты қабылдау.

Параграф 2. Жарық құрамын өндіру аппаратшысы, 4-разряд

532. Жұмыс сипаттамасы:

көптоннажды немесе азтоннажды (тапсырыс бойынша істелген) жарық құрамын жасаудың бірнеше сатылы технологиялық процесті жүргізу;

шикізатты қабылдау мен дайындау, ерітінділерді даярлау мен тазалау, технологиялық регламенттерге сәйкес жарық құрамасын сығу, жуу, кептіру, шаншу, ұсақтау, бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері мен анализдер нәтижелері бойынша температураны, қысымды, режимнің басқа да параметрлерін бақылау мен реттеу;

шикізатты, жартылай өңделген және дайын өнімді есепке алу;

технологиялық режим нормаларынан ауытқулардың себептерін алдын алу және жою.

533. Білуі тиіс:

өндірістің технологиялық сызбасын;

негізгі және көмекші құрал-жабдықтардың, бақылау-өлшеу құралдардың құрылысын, арматура сызбасын;

қызмет көрсетілетін учаскенің коммуникацияларын;

шикізаттың, жартылай өңделген және дайын өнімнің физикалық-химиялық қасиеттерін;

шикізат пен дайын өнімге қойылатын талаптарды, процесті реттеу ережелерін;

шикізат пен дайын өнімнің МемСт-ры мен техникалық шарттарын.

Параграф 3. Жарық құрамын өндіру аппаратшысы, 5-разряд

534. Жұмыс сипаттамасы:

көптоннажды немесе бірнеше (3-тен кем емес) тапсырыс бойынша жарық құрамын жасаудың технологиялық процесінің барлық деңгейде жүргізу;

қатаң белгіленген мөлшерде шикізат пен материалдарды дайындау, есептеу, салу;

жарық құрамының шихталарын жасау, тұндыру мен сұрыптау (көзбен және талдаулар нәтижелері бойынша);

жарық құрамының бөлек партияларын орташалау процесін жүргізу;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері мен анализдер нәтижелері бойынша режимнің белгілі параметрлерін(температураны, қысымды, вакуумды) барлық деңгейлерде бақылау мен реттеу;

реакциялық массаны тасымалдау, дайын өнімді түсіру мен ресімдеу;

неғұрлым төмен біліктілікті аппаратшыларға басшылық ету.

535. Білуі тиіс:

өндірістің технологиялық сызбасын, құрылғыны;

негізгі және көмекші құрал-жабдықтардың, бақылау-өлшеу құралдардың жұмыс істеу қағидасын, арматура мен коммуникациялар сызбасын;

шикізат пен көмекші материалдардың физикалық-химиялық және технологиялық қасиеттерін;

шикізат пен дайын өнімнің МемСт-рды және техникалық шарттарды, есептеудер жүргізу әдістемесін, органикалық емес және органикалық химияны.

Параграф 4. Жарық құрамын өндіру аппаратшысы, 6-разряд

536. Жұмыс сипаттамасы:

жаңа технологияларды меңгеруге байланысты жарық құрамын жасауда күрделі химиялық процестерді жүргізу;

қолдануында ерекше жауапкершілік пен сақтықты талап ететін тез жарылғыш, тез тұтанғыш, улы және күйдіретін заттарды пайдалануымен, сонымен қатар тұрақты және радиоактивті изотоптармен таңбаланған монокристалдар мен өнімді өндірудің технологиялық процестерін жүргізу. Жарық құрамының жіктелуін, оның шихталарын, балқымалары мен активаторларын есептеу, дайындау, мөлшерлеу мен салу, фаза бойынша бақылау жасау;

технологиялық режим параметрлерін бақылау мен реттеу: температураны, рН, қысымды;

жарық құрамының партиясын қалыптастыру;

процесті тиімді жағдайларға бағыттап, өзіндік реттеу;

бақылау талдауларды жүргізу;

шикізаттың, жартылай өңделген және дайын өнімнің шығынын есепке алу;

құрал-жабдықты іске қосу, тоқтату және жұмысын бақылау;

қызмет көрсетілген өндірістік учаскеде барлық мамандықтағы жұмысшылардың жұмысын үйлестіру және басқару.

537. Білуі тиіс:

жарық құрамын бірнеше күрделі өндірудің технологиялық сызбасы мен регламентін, люминисценцияның, химиялық реакциялардың және технологиялық процестердің физикалық-химиялық негізі мен мәнісін;

азтоннажды (тапсырыс бойынша істелген) жарық құрамын жасаудың әртүрлі әдістемесі мен тәсілін, жарық құрамының жаңа маркаларын игеру, құрал-жабдыққа;

бақылау-өлшеу құралға қызмет көрсету конструкциясы мен ережесін;

коммуникациялар мен арматура сызбасын;

шикізат пен дайын өнімнің МемСт-рды және техникалық шарттарды, бақылау талдаулар жүргізу әдістемесін.

538. Орта кәсіби білім қажет.

66. Спектральды-таза газдарды өндіру аппаратшысы

Параграф 1. Спектральды-таза газдарды өндіру аппаратшысы, 5-разряд

539. Жұмыс сипаттамасы:

анағұрлым таза газдарды өндіру процесін жүргізу;

мыс және кальций пештерін, адсорберді, мембрана компрессорларын, гелий мен аргонды ыдысқа бөліп құю стендты, форвакуумдық сорғыны, азот танкі мен баллондарды газға толтыру үшін қызмет көрсету;

пештерді қыздыру, кальций мен кальций пешін ауыстыру, жүйе мен баллондардан газды тартып шығару, газға толтыру мақсатында баллондарды дайындау, шаю, тазалау;

пеш температурасын, қысымын, азот ваннасына сұйық газдың құюлуын бақылау мен реттеу;

жоғары жиілікті тоқ ажыратқыш арқылы құрамында азотты анықтау үшін бақылау анализдерін өткізу;

құрал-жабдық пен коммуникация жұмысындағы қателіктерді анықтау мен жою;

қажет жағдайда – газ және газды-оттекті шілтердің жалыны үстінен шыны үрлеу жұмыстарын орындау.

540. Білуі тиіс:

қызмет көрсеткен учаскенің технологиялық сызбасын;

негізгі және көмекші құрал-жабдықтың, бақылау-өлшеу құралдың құрылысын, өзінің учаскесіндегі арматура мен коммуникациялар сызбасын;

температура, қысым, вакуум параметрлерінің шекті мүмкіндігін, шикізаттың, өнім мен көмекші материалдардың физикалық-химиялық қасиеттерін, талдаулар жүргізу әдістемесін.

67. Химиялық реактивтерді өндіру аппаратшысы

Параграф 1. Химиялық реактивтерді өндіру аппаратшысы, 2-разряд

541. Жұмыс сипаттамасы:

анағұрлым жоғары біліктіктілікті аппаратшысының басқаруымен өндірістік учаскеде технологиялық процестің бөлек операцияларын орындау;

аппараттарға шикізатты дайындау және тиеу;

өнімді түсіру мен тасымалдау;

құрал-жабдықты тазалау;

бастапқы заттардың өзгеруіне байланыссыз операцияларды өткізу кезінде қатысу (еріту,сүзу, сығу және басқалар.).

542. Білуі тиіс:

өндіріс регламенті мен технологиялық сызбасын;

негізгі және көмекші құрал-жабдықтың жұмыс істеу қағидасы мен құрылысын, арматура мен коммуникациялар сызбасын;

шикізат пен көмекші материалдардың физикалық-химиялық және технологиялық қасиеттерін;

шикізат пен дайын өнімнің МемСт-рды және техникалық шарттарды.

Параграф 2. Химиялық реактивтерді өндіру аппаратшысы, 3-разряд

543. Жұмыс сипаттамасы:

өндірістік учаскеде (дәлірек, радиоактивті және тұрақты изотоптарды қолданатын өндірісте) бір реактивті өнімді жасаудың технологиялық жеңіл процеске қызмет көрсету;

технологиялық регламент пен жұмыс нұсқамасына сәйкес бастапқы заттың өзгеруіне байланыссыз өз бетімен операция жүргізу (еріту, сүзу, сығу, булау, кристалдандыру, центрифугалау, кептіру, ұсақтау және тағы басқалар);

технологиялық процестің дұрыс жүруін бақылау, технологиялық режимнің берілген параметрлерін қолдау (температура, қысым, вакуум және басқалар);

бақылау-өлшеу құралдары мен анализ нәтижелері бойынша не көзбен химиялық реакциялар мен технологялық процестің жүруін бақылау;

реакцияның аяқталу сәтін анықтау;

құрал-жабдықты іске қосу, тоқтату және жұмысын бақылау;

салынған шикізат пен дайын өнімді есепке алу. Құрал-жабдықтың алдын ала тексерісін орындау және жұмысындағы ұсақ қателіктерін жою.

544. Білуі тиіс:

өндірістің регламенті мен технологиялық сызбасын, технологиялық режим мен процесті реттеу ережелерін;

негізгі және көмекші құрал-жабдық пен бақылау-өлшеу құралының құрылысын;

арматура мен коммуникациялар сызбасын;

шикізат пен көмекші материалдың физикалық-химиялық және технологиялық қасиеттерін;

шикізат пен дайын өнімнің МемСт-рды және техникалық шарттарды.

Параграф 3. Химиялық реактивтерді өндіру аппаратшысы, 4-разряд

545. Жұмыс сипаттамасы:

өндірістік учаскеде (дәлірек, радиоактивті және тұрақты изотоптарды қолданатын өндірісте) бір немесе бірнеше реактивті өнімдерді жасаудың технологиялық процестің барлық сатыларына қызмет көрсету;

өз бетімен барлық операцияларды, соның ішінде бастапқы заттың өзгеруіне байланысты бір-екі операцияларды (галогендеу, сульфаттау, гидроксаттау, нитраттау, тотықтыру, метилдеу, қалпына келтіру, диазоттау, нитрозалау, конденсаттау және қайта топтастыру), сонымен қатар еріту, сүзу, сығу, булау, кристалдандыру, центрифугалау, кептіру, ұсақтау, таблеткалау және басқа да физикалық-химиялық операцияларды технологиялық регламент пен жұмыс нұсқамасына сәйкес жүргізу;

қатаң берілген көлемде аппаратқа шикізат пен материалдарды дайындау, мөлшерлеу, салу;

алынған сынамалар мен анализдер нәтижелері бойынша химиялық реакциялардың жүруін үнемі бақылау;

құрал-жабдықтың жұмысындағы жеке қателіктерін жою және күрделі емес жөндеуін орындау.

546. Білуі тиіс:

өндірістің технологиялық сызбасын, қызмет көрсетілетін учаскеде физикалық-химиялық реакциялар мен процестің мәнін;

технологиялық режим мен процесті реттеу ережелерін;

негізгі және көмекші құрал-жабдықтың, бақылау-өлшеу құралдың құрылысы мен қолдану ережелерін;

арматура мен коммуникациялар сызбасын, шикізат пен көмекші материалдардың физикалық-химиялық және технологиялық қасиеттерін;

шикізат пен дайын өнімнің мемлекеттік стандарттары мен техникалық шарттарын.

547. Жұмыстар үлгісі:

1) натрий этилаты мен натрий метилатын және хлорлы сутегіні әзірлеу.

Параграф 4. Химиялық реактивтерді өндіру аппаратшысы, 5-разряд

548. Жұмыс сипаттамасы:

өндірістік учаскеде (дәлірек, радиоактивті және тұрақты изотоптарды қолданатын өндірісте) бір немесе бірнеше тоннажды реактивті өнімдерді жасаудың технологиялық процестің барлық сатыларына қызмет көрсету;

өз бетімен барлық операцияларды, соның ішінде бастапқы заттың өзгеруіне байланысты үштен кем емес операцияларды (галогендеу, сульфаттау, гидроксаттау, нитраттау, тотықтыру, метилдеу, қалпына келтіру, диазоттау, нитрозалау, конденсаттау және қайта топтастыру), сонымен қатар еріту, фильтрлеу, сығу, булау, кристалдандыру, центрифугалау, кептіру, ұсақтау, таблеткалау және басқа да физикалық-химиялық операцияларды технологиялық регламент пен жұмыс нұсқамасына сәйкес жүргізу;

анағұрлым таза заттар мен тапсырыс бойынша істелген реактивтердің технологиялық сызбасы мен қондырғыларға қызмет көрсету;

технологиялық сызбалар мен қондырғыларды бөлшектеу мен құрастыру;

қатаң берілген көлемде процес кезінде шикізат пен материалдарды дайындау, есептеу, салу;

жеке сатыларда технологиялық процесті жүргізу мен реттеу;

қолдануында ерекше жауапкершілік пен сақтықты талап ететін тез жарылғыш, тез тұтанғыш, улы және күйдіретін заттарды пайдалануымен күрделі химиялық реакцияларды жүргізу;

неғұрлым төмен біліктілікті аппаратшыларға басшылық ету.

549. Білуі тиіс:

өндірістің регламенті мен технологиялық сызбасын, жүзеге асыратын процестердің физикалық-химиялық негіздерін;

технологиялық процестің жүргізу тәртібі мен реттелуін;

негізгі және көмекші құрал-жабдықтардың, бақылау-өлшеу құралдардың конструкциясын, арматура мен коммуникациялар сызбасын;

шикізат пен көмекші материалдардың физикалық-химиялық және технологиялық қасиеттерін;

шикізат пен дайын өнімнің мемлекеттік стандарттарды және техникалық шарттарды, бақылау талдаулар мен есептеулер жүргізу әдістемесін, органикалық емес және органикалық химияның негізін.

Параграф 5. Химиялық реактивтерді өндіру аппаратшысы, 6-разряд

550. Жұмыс сипаттамасы:

прогресшіл процестер мен құрал-жабдықтарды игерумен байланысты (хроматография, электрофорез, ультрадыбыс және тағы басқа) өз бетімен күрделі химиялық реакцияларды жүргізу және қолдануында ерекше жауапкершілік пен сақтықты талап ететін жоғары уытты, тез жарылғыш, тез тұтанғыш, улы және күйдіретін заттарды, радиоактивті және тұрақты изотоптарды қолдану;

тапсырыс бойынша істелген реактивтерді, сонымен бірге анағұрлым таза заттарды жасайтын автоматтандырылған өндірістерге қызмет көрсету;

шикізат пен басқа компоненттерді есептеу мен даярлау, өз бетімен технологиялық процестің жүруін бақылау, бақылау анализдерін орындау, реакцияның аяқталу сәтін анықтау, белгілі деңгейдегі таза дайын өнімді түсіру мен ресімдеу;

байқау нәтижелерін өңдеу;

аз көлемде реактивті өнімді құрастыру үшін инженерлік-техникалық жұмысшылардың басшылығымен зертханалық-іздестірушілік сызбаларын құрастыру.

551. Білуі тиіс:

бірнеше күрделі өндірістің, химиялық реактивтердің және анағұрлым таза заттардың регламенттері мен технологиялық сызбасын;

химиялық реакциялар мен технологиялық процестердің физикалық-химиялық негізі мен мәнін, тапсырыс бойынша істелген реактивті өнімді жасаудың әртүрлі әдістемесі мен тәсілдерін, тазалығы жоғары заттар мен жаңа дәрі-дәрмектерді игеру ережелерін;

негізгі және көмекші құрал-жабдықтардың, бақылау-өлшеу құралдардың конструкциялық ерекшелігін, арматура мен коммуникациялар сызбасын;

шикізат пен көмекші материалдардың физикалық-химиялық және технологиялық қасиеттерін;

шикізат пен дайын өнімнің мемлекеттік стандарттары мен техникалық шарттарын, органикалық емес және органикалық химияның негізін.

552. Орта кәсіби білім қажет.

68. Қыздыру аппаратшысы

Параграф 1. Қыздыру аппаратшысы, 3-разряд

553. Жұмыс сипаттамасы:

катализаторды, селикагельдік тасымалдаушы мен электропештердегі және шахталық типтегі пештердегі басқа да өнімдерді қыздыру процесін жүргізу. Химиялық-фармацевтикалық өнеркәсіпте қолданылатын муфельдегі немесе ретортадағы тұздар мен көмірді қыздыру процесін жүргізу;

шикізат пен жартылай дайын өнімдерді қабылдау мен дайындау, пешке салу, қыздыру, шаю, отынның жіберілуін реттеу, дайын өнімді түсіру, салқындату мен өлшеп орау, басқа технологиялық операцияларға тапсыру;

қыздырудың температуралық режимін бақылау жәнесу шайындыларын байқау;

қыздырылған өнімдердің түсі не анализдер нәтижелері бойынша қызу разрядсін анықтау;

іске қосу, тежегіш және реттеуші құрылғыларды қолдану;

құрал-жабдық пен коммуникация жұмысындағы қателіктерін жою;

құрал-жабдықты жөндеуге дайындау, жөндеуден қабылдау;

шикізет пен дайын өнімнді есепке алу.

554. Білуі тиіс:

құрылғыларды, негізгі және көмекші құрал-жабдықтардың, бақылау-өлшеу құралдардың жұмыс істеу қағидаларын, арматура мен коммуникациялар сызбасын;

тасымалдаушылардың, катализатордың, ұнтақтардың, метанды-сутектік фракциялардың физикалық-химиялық қасиеттерін, өнімге қойылатын талаптарды;

технологиялық процесті реттеудің мәнісі мен ережесін;

технологиялық режим параметрлерін.

Параграф 2. Қыздыру аппаратшысы, 4-разряд

555. Жұмыс сипаттамасы:

катализаторды, синтетикалық каучук, ферритті ұнтақ, көркем бояулар мен қызыл темір тотықтырғышқа қажет пигметтер өндірісіндегі металл тотығын (үздіксіз жұмыс істейтін айналмалы пештерде) қыздырудың технологиялық процесін жүргізу немесе дикетен, карборунд, никельді катализатор, амидопирин мен плазмоцид өндірісіндегі қыздыру процесін, немесе титанның қостотығы өндірісіндегі метатитан қышқылын қыздыру, сонымен қатара катализаторды, селикагельдік тасымалдаушы мен электропештердегі және шахталы типтегі пештердегі басқа да өнімдерді қыздыру процесін жүргізу, химиялық-фармацевтикалық өнеркәсіпте қолданылатын муфельдегі немесе ретортадағы тұздар мен көмірді қыздыру процесін бір уақытта неғұрлым төмен біліктілікті аппаратшылардың басқаруымен жүргізу;

шикізатты, жартылай өнімдерді активаторларға салу;

оттық температурасын реттеу, ауа жіберу, бақылау-өлшеу құралдардың көмегімен және химиялық анализдер нәтижелері негізінде белсенді катализаторды, металл тотығы мен басқа да өнімдерді іріктеу;

активаторларға, оттықтарға, элеваторларға, жылу алмастырғыш аппараттарға, бункерлерге, әртүрлі жүйедегі пештерге қызмет көрсету;

сынамаларды алу.

556. Білуі тиіс:

негізгі және көмекші құрал-жабдықтардың, бақылау-өлшеу құралдардың құрылысын, арматура мен коммуникация сызбасын;

катализатордың, металл тотығы мен басқалардың физикалық-химиялық қасиеттерін, өнімге қойылатын талаптар;

технологиялық процестің мәні мен реттеу ережесін;

технологиялық режимді, сынамалар алу ережесін.

Параграф 3. Қыздыру аппаратшысы, 5-разряд

557. Жұмыс сипаттамасы:

дивинил өндірісіндегі қыздыру арқылы катализатор белсенділігінің технологиялық процесін жүргізу немесе фаза бойынша бақылаудың ренген-құрылымдық әдісін қолдану арқылы үшхлорлы фосфор өндірісіндегі және титанның қостотығы өндірісіндегі метатитан қышқылын (үздіксіз жұмыс істейтін айналмалы пештерде) қыздыру процесін жүргізу;

бақылау-өлшеу, автоматика құралдары арқылы және химиялық анализдер нәтижелері бойынша іріктеу жылдамдығын, оттықтағы жану процесін бақылау.

558. Білуі тиіс:

қыздырудың технологиялық процесін;

негізгі және көмекші құрал-жабдықтардың, бақылау-өлшеу құралдардың құрылысы мен оларға қызмет көрсету ережелерін;

арматура мен коммуникация сызбасын, катализатордың физикалық-химиялық қасиеттерін;

металл тотығы мен басқа жартылай дайын өнімдерді, өнімге қойылатын талаптарды;

технологиялық процестердің мәні мен реттеу ережелерін;

технологиялық режимді, талдаулар жүргізу әдістемесін.

69. Шаю аппаратшысы

Параграф 1. Шаю аппаратшысы, 1-разряд

559. Жұмыс сипаттамасы:

бірден глицерин ерітіндісімен сүрте отырып тігісі жоқ бұйымдарға арналған пішіндердің шаю процесін жүргізу;

шаю үшін ерітінділерді дайындау;

пішіндерді шаю;

шайынды ерітінділерін ағызу;

пішіндерді глицеринмен сүрту.

560. Білуі тиіс:

шаюдың технологиялық процесін, қолданылатын материалдардың түрлері мен қасиеттерін, құрал-жабдық құрылысын, шаю режимін;

өнім сапасының техникалық талаптарын.

Параграф 2. Шаю аппаратшысы, 2-разряд

561. Жұмыс сипаттамасы:

бұйымды сумен немесе бейтарап ерітіндімен шаю процесін немесе анағұрлым жоғары біліктілікті аппаратшысының басқаруымен химиялық заттар мен бұйымдарды шаюдың технологиялық процесін жүргізу;

ерітінділерді дайындау (каустиканы, кальций содасы мен басқа сілтілерді);

ванналар мен барабандарға тельфердің көмегімен немесе қолымен бұйым салу;

бұйымды сумен немесе сілтілі ерітіндімен шаю;

технологиялық процестің жүруін бақылау және су температурасы мен деңгейін, шаятын ваннадағы ерітіндіні реттеу, ваннадағы ерітінді мен суды ағызу, бұйымды сығу мен кептіру;

күдері мен тоқыма винитті шаю кезінде – жартылай дайын өнімдердің біркелкі тартылуын реттеу, материалдың оралуын байқау, мата қозғалысының бағытын өзгерту, ванналардан орамаларды алу мен оған салу және оларды сөрелерге орнату.

562. Білуі тиіс:

шаюдың технологиялық процесін, қолданатын бейтарап материалдардың түрлері мен қасиеттерін, құрал-жабдық құрылысын, шаю режимін;

шаю сапасын анықтау тәсілдерін, шаю сапасының техникалық талаптарын, тарту амалдарын.

563. Жұмыс үлгісі:

1) күдеріні, тоқыма винитті, резина қолғаптарын, емізіктерді, рәзеңке емізіктерді, ысқыш бұйымдарды және басқаларды сумен және бейтарап ерітінділермен шаю.

Параграф 3. Шаю аппаратшысы, 3-разряд

564. Жұмыс сипаттамасы:

химиялық заттар мен бұйымдарды сумен, жанармаймен, жуғыш ерітінділермен шаюдың технологиялық процесін жүргізу немесе анағұрлым жоғары біліктілікті аппаратшының басқаруымен линттен жасалған фильтрлі материалдың пульпасын шаю;

шикізат пен материалдарды қабылдау;

белгілі концентрациялы ерітніділерді дайындау;

қажет кезде қыздырып, реакциялық аппараттарға, камераларға, жуу машиналарға, шикізатты салу, суды немесе химиялық ерітінділерді құю;

алған суспензияны тұндыру, шайынды сулар мен ерітінділерін ағызу, шайылған өнімді фильтрлерге, ыдысқа немесеөндірістің басқа да технологиялық учаскелерге тапсыру;

технологиялық регламенттің сақталуын бақылау, температуралық режимді, қысым мен вакуумды реттеу, аппараттардағы масса деңгеійн, ерітінді концентрациясын, бақылау-өлшеу құралдардың көрсеткіштері бойынша және анализ нәтижелері негізінде шайынды судың айналымын реттеу;

компоненттерді есептеу;

нұсқамада көзделген анализдерді орындау мен бақылау үшін сынамаларды алу;

шаятын аппараттарға, колонналарға, камераларға, жуу машиналарға, нейтрализаторлаға, центрифугаларға, фильтрлерге, тоңазытқыштарға, өлшеуіштерге, ыдыстарға, сорғыларға, коммуникацияларға, бақылау-өлшеу құралдар мен құрал-жабдықтарға қызмет көрсету;

құрал-жабдықтар мен коммуникациялар жұмысындағы қателіктерді анықтау мен жою;

шикізат пен дайын өнімді есепке алу;

құрал-жабдықты жөндеуге дайындау және жөндеуден қабылдау.

565. Білуі тиіс:

өндірістің технологиялық сызбасын, құрылғыны, негізгі және көмекші құрал-жабдықтар мен бақылау-өлшеу құралдарының жұмыс істеу қағидаларын, қызмет көрсеткен учаскесіндегі арматура мен коммуникация сызбасын;

шикізаттың, ерітінділер мен дайын өнімнің физикалық-химиялық және технологиялық қасиеттерін;

шикізат пен дайын өнімге қойылатын талаптарды, сынамалар алу ережесін, талдаулар жүргізу әдістемесін, технологиялық режимді;

процесті реттеу ережелерін, шаю үшін ерітінділер мен жұмсақ су дайындау амалдарын.

566. Жұмыс үлгісі:

1) шыны маталарын, шыны лентасын, талшық қалдықтарын, латекстен, синерезистен, қабықшадан ионды бөліну әдісімен жасалған ысқыш бұйымдарды, және басқа да химиялық заттар мен бұйымдарды сумен, жанармаймен, жуғыш ерітінділермен шаю.

Параграф 4. Шаю аппаратшысы, 4-разряд

567. Жұмыс сипаттамасы:

бір мезгілде шаю, ректификация мен регенерация немесе шаю, тұрақтандыру мен центрифугалау процесін жүргізу, сонымен қатар бір мезгілде неғұрлым төмен біліктілікті аппаратшысының басқаруымен химиялық заттар мен бұйымдарды сумен, жанармаймен, әлсіз сірке суымен, жуғыш ерітінділермен шаю процесін жүргізу;

жұмыс нұсқаулықтарына сәйкес технологиялық процесті реттеу мен бақылау;

шикізат шығыны мен дайын өнімнің шығуын есептеу, анализ нәтижелері бойынша олардың сапасын бағалау;

құрал-жабдықтың күйі мен жұмысын байқау;

негізгі және көмекші құрал-жабдықтың жөндеу жұмыстарына қатысу.

568. Білуі тиіс:

өндірістің технологиялық сызбасын, құрылғыларды, негізгі және көмекші құрал-жабдықтардың, бақылау-өлшеу құралдардың жұмыс істеу қағидаларын, қызмет көрсеткен учаскедегі арматура мен коммуникация сызбасын;

шикізаттың, ерітінділер мен дайын өнімнің физикалық-химиялық және технологиялық қасиеттерін;

шикізат пен дайын өнімге қойылатын талаптарды, сынамалар алу ережесін;

талдаулар жүргізу ережелерін, технологиялық режимді, процесті реттеудің ережесін;

шаю үшін ерітінділер мен жұмсақ су дайындау амалдарын.

569. Жұмыс үлгісі:

1) майлы қышқылдар өндірісінде оксиданттың шаю процесін жүргізу, антибиотиктер мен биосинтездің басқа да дәрі-дәрмектер үшін ион алмастырғыш смоланы өңдеу, таскөмір майларын шаю, анағұрлым таза нафталинды алу немесе бензол фракциясын, кумарондық және герметикалық смолаларды шаю.

70. Сіңіру аппаратшысы

Параграф 1. Сіңіру аппаратшысы, 2-разряд

570. Жұмыс сипаттамасы:

"Дента" мақтасын әзірлеу кезінде сіңіру процесін жүргізу немесе матаның, қағаздың, қалыптың, талшықтың, пергамин кенепінің, корд және вискоз бауларын, шыны кенептің, химсорғыштарды, сіңіру материалдардың электродтары мен медициналық тағаындаудағы материалдарды технолгиялық нұсқаулықтарға сәйкес дезинфекциялау және емдеу заттармен сіңірудің технологиялық процестің бөлек операцияларын жасау;

ванналарға, автоклавтарға және реакторларға сіңіру және сіңдіру материалдарын дайындау мен салу;

дайын өнімді түсіру;

сынамаларды алу;

құрал-жабдықты жөндеуге дайындау;

құрал-жабдыққа қызмет көрсету.

571. Білуі тиіс:

сіңірудің технологиялық режимін, құрылғыларды, негізгі және көмекші құрал-жабдықтардың, бақылау-өлшеу құралдардың жұмыс істеу қағидаларын, дайын өнімге;

шикізат пен жартылай дайын өнімге қойылатын техникалық талаптарды, сынамалар алу ережесін.

Параграф 2. Сіңіру аппаратшысы, 3-разряд

572. Жұмыс сипаттамасы:

матаның, қағаздың, қалыптың, талшықтың, пергамин кенепінің, корд және вискоз бауларын, шыны кенептің, химсорғыштарды, сіңіру материалдардың электродтары мен медициналық тағайындаудағы материалдарды технолгиялық нұсқаулықтарға сәйкес дезинфекциялау және емдеу заттармен сіңірудің технологиялық процесін жүргізу;

құрал-жабдықты дайындау, реттеу, қызмет көрсету: вертикальды және горизонтальды сіңіру машиналарға, автоклавтарға, реакторларға, ванналарға, кептіргіштерге учаскенің көмекші құрал-жабдықтарына;

бақылау-өлшеу құралдардың көрсеткіштері бойынша сіңіру процесін реттеу: температураны, сіңіру разрядсін, жабысқақтық, сіңіру материалдардың шегін, қысымды;

бақылау талдауларын жүргізу;

шикізатты, материалдар мен жартылай дайын өнімдердің шығынын есепке алу;

құрал-жабдықты жөндеуден қабылдау.

573. Білуі тиіс:

сіңірудің технологиялық режимін, құрылғыларды, бақылау-өлшеу құралдардың көрсеткіштері бойынша және анализдер нәтижесі негізінде процесті реттеу тәсілдерін, құрылғыларды;

негізгі және көмекші құрал-жабдықтардың жұмыс істеу қағидаларын, дайын өнімге;

шикізат пен жартылай дайын өнімге қойылатын техникалық талаптарды; сынамаларды алу ережесін, талдаулар жүргізу әдістемесін.

Параграф 3. Сіңіру аппаратшысы, 4-разряд

574. Жұмыс сипаттамасы:

фрикция сақиналарын, ленталарды, тығындар мен басқа да асбесті техникалық бұйымдарды сіңіру процесін жүргізу, кейін кептіру мен каландалау немесе матаның, қағаздың, қалыптың, талшықтың, пергамин кенепінің, корд және вискоз бауларын, шыны кенептің, химсорғыштарды, сіңіру материалдардың электродтары мен медициналық тағайындаудағы материалдарды технолгиялық нұсқаулықтарға сәйкес дезинфекциялау және емдеу заттармен сіңірудің технологиялық процесін бір мезгілде неғұрлым төмен біліктілікті аппаратшылардың басқаруымен жүргізу немесе анағұрлым жоғары біліктілікті аппаратшының басқаруымен әртүрлі материалдардың автоматикалық сіңіру желідегі қашықтықта басқару пультімен сіңіру процесін жүргізу.

575. Білуі тиіс:

сіңірудің технологиялық режимін, құрал-жабдықтардың, сіңіру құралдардың,бақылау аппаратуралардың құрылысын, құрал-жабдықтың олқылығын жою ережесін;

дайын өнімге, шикізат пен жартылай дайын өнімге қойылатын техникалық талаптарды, сынамалар алу ережесін;

талдаулар жүргізу әдістемесін, автоматика мен электротехника негіздерін.

Параграф 4. Сіңіру аппаратшысы, 5-разряд

576. Жұмыс сипаттамасы:

әртүрлі материалдардың автоматикалық сіңіру желісінде қашықтықта басқару пультімен сіңіру процесін жүргізу;

сіңіру желінің барлық тораптарындағы төменгі разряд аппаратшылар жұмысын бақылау мен үйлестіру, тарқату, сіңіру, кептіру, суыту, орау және басқалар;

сіңіру желісін қарау және оны жұмысқа даярлау;

ваннаға смоланың құюлуын реттеу, температурасын, құрамын бақылау, кептіру камерасының температура аймақтарын, сіңіру процесінің жылдамдығын реттеу және тағы басқа;

граммаж шкафы мен секциялық басқару пультін қамтамасыз ету;

радиоактивті изотоптардың сәулеленуіне негізделген гамма-сүзгінің көрсеткіштері бойыншасіңіру қабаттарының қалыңдығын реттеу мен бақылау;

құрал-жабдықтың ұсақ ақаулықтарын жоюға қатысу.

577. Білуі тиіс:

сіңірудің технологиялық режимін;

процесті реттеу тәсілдерін, машиналардың, сіңіру құралдардың, бақылау аппаратуралардың құрылысы мен оларға қызмет көрсету ережелерін;

құрал-жабдықтың ақаулықтарын жою ережесін;

сіңіру желілерінің электрлік блоктау сызбасын, автоматика мен электротехника негіздерін, дайын өнімнің;

шикізат пен жартылай өңделген өнімнің техникалық шарттарын.

71. Ыдырату аппаратшысы

Параграф 1. Ыдырату аппаратшысы, 3-разряд

578. Жұмыс сипаттамасы:

анағұрлым жоғары біліктілікті аппаратшының басқаруымен әртүрлі әдістермен химиялық заттарды ыдырату немесе моносепті, бета-пикалинды, сульфурацин әдісімен фенолды өндіру кезінде ажыратудың технологиялық процесін жүргізу;

жіңішке ұсақталған фосфат шикізаты, ажыратудың күкрт-қышқылдық әдістемесі, жартылай өнім- экстракцион пульпасы, күкірт (IY) оксиді;

шикізатты дайындау мен салу;

аппараттарға реагенттерді мөлшерлеу;

дайын өнімді түсіру;

технологиялық процестің барысын байқау;

сынама алу;

технологиялық құрал-жабдықтарға қызмет көрсету;

құрал-жабдықты жөндеуге дайындау.

579. Білуі тиіс:

ажырату процесінің мәнісін, құрылғыны, негізгі және көмекші құрал-жабдықтардың жұмыс істеу қағидаларын;

арматура мен коммуникациялар сызбасын;

шикізат пен жартылай дайын өнімнің физикалық-химиялық қасиеттерін, сынамалар алу ережесін.

Параграф 2. Ыдырату аппаратшысы, 4-разряд

580. Жұмыс сипаттамасы:

әртүрлі әдістермен химиялық заттарды ажыратудың технологиялық процесін жүргізу: реагенттермен (қышқыл, спирт,су), термиялық әдіспен, жарық әсерінен, автолиз жолымен, сонымен қатар металлдық-органикалық қосылыстарды ыдырату, су ортасында немесе катализатордың не оның қатысуынсыз ерітінділерінде металл хлоридтерін немесе сульфомассаларды ыдырату;

жіңішке ұсақталған фосфат шикізаты, ажыратудың күкрт-қышқылдық әдістемесі, жартылай өнім- экстракцион пульпасы, күкірт (IY) оксиді;

шикізатты, жартылай дайын өнімді қабылдау мен дайындау, оларды реакциялық аппараттарға ыдыратуға салу, технологиялық регламенттерге сәйкес реагенттердің нақты мөлшерін, өнімді түсіру немесе өндірістің келесі технологиялық сатысына жіберу;

ілеспе процестерді жүргізу: шаю, фильтрация, айдау, бейтараптандыру, абсорбция, араластыру, желге толтырып қампайту, центрифугалау, айырып алу, бөлу және тағы басқа;

технологиялық процесс барысын байқау мен режим параметрлерін реттеу: температура, қысым, вакуум, концентрация, беру жылдамдығы мен реагенттер қатынасы, бақылау-өлшеу құралдары мен анализдер нәтижесі бойынша рН немесе жартылай дайын өнім немесе өнімнің дайындығын көзбен анықтау;

шикізат пен жартылай дайын өнімнің қажеттілік санын есептеу;

камераларға, пештерге, реакторларға, генераторларға, экстракторларға, центрифугаларға, абсорбцион мен үрлегіш колонналарға, айдайтын аппараттарға, скрубберлерге, жылу алмастырғыш аппараттарға, қоспалауыштарға, тұндыру аппараттарға, фильтрлерге, абгаздарды ұстап алу жүйелеріне, булау аппараттар мен басқа да құрал-жабдықтарға, бақылау-өлшеу құралдарға, арматуралар мен коммуникацияларға қызмет көрсету;

құрал-жабдық пен коммуникацияның герметикасын тексеру;

құрал-жабдықты жөндеуден қабылдау;

шикізаттың, материалдар мен жартылай дайын өнімнің шығынын есепке алу;

болған жағдайда, неғұрлым біліктілігі төмен аппаратшыларды басқару.

581. Білуі тиіс:

қызмет көрсетілетін учаскедегі өндірістің технологиялық сызбасы мен ажырату процесінің мәнін, құрылғыны;

негізгі және көмекші құрал-жабдықтарды, бақылау-өлшеу құралдарды, арматура мен коммуникация сызбасын;

шикізат пен жартылай дайын өнімнің физикалық-химиялық қасиеттерін, технологиялық режим;

процесті реттеу ережелерін, есептеу әдістемесін;

сынамаларды алу ережелерін, талдаудар жүргізу әдістемесін.

Параграф 3. Ыдырату аппаратшысы, 5-разряд

582. Жұмыс сипаттамасы:

гидрототықтың, изопропилбензол мен диметилдиоксанның сілтілік және катализаторлық ыдырауының технологиялық процесін жүргізу, алмастыру әдісімен ыдырату арқылы металл калиясын алу,өндірісте ыдырату процесін жүргізу: хром қосылыстарын, кальций содасын, нитроаммофостерін, полиэтиленаминдерін, полиэтиленполиамин хлоргидраттарын, қышқыл факторын түзету арқылы титан қосқышқылын, қос суперфосфатты (органикалық өндірісте алынған апатиті мен кремнефтор натридың аналық ерітіндісін ыдырату үшін пайдаланғанда жай суперфосфат өндірісіндегі ыдырау процесін жүргізу), немесе металл карбонилдерін, фосфор мен бор қышқылын, ацетилен, ағаш-сірке ұнтағы мен синтетикалық камфарадан жасалған сірке қышқылын, шениттен жасалған калия сульфатын өндіргенде анағұрлым біліктілігі төмен аппаратшыларды басқару, немесе техникалық хлорофосты өндіргенде хлормайын күкірт қышқылымен немесе изопропилбензол өндірісінде хлордың алюминий-катализатордың айдаудың технологиялық процесін жүргізу;

көмірсуларды, булау, қыздыру, сілтілі немесе катализаторлық ажырату, реакциялық массалар мен түйісу газдарын, катализаторлардың үнемі регенерациясын қабылдау, химиялық ерітінділерді дайындау;

компоненттер қатынасын реттеу, реакциялық массалар мен түйісу газдарын беру мен іріктеу, бақылау-өлшеу мен автоматика құралдары арқылы және химиялық анализдер нәтижелері бойынша реакторлар мен түйісу аппараттарындағы температураны, қысымды, деңгейді реттеу;

құрал-жабдық пен коммуникацияларды технологиялық режим нормаларынан ауытқу себептерін анықтау мен жою және олардың жұмысындағы қателіктерді түзету;

реакторларға, түйісу аппараттарға, терлеткіштерге, жылытпаларға, конденсаттарға қызмет көрсету;

алған өнімді есепке алу;

анағұрлым біліктілігі төмен аппаратшыларды басқару.

583. Білуі тиіс:

ыдырау бөлімінің технологиялық схемасын;

негізгі және көмекші құрал-жабдықтардың, бақылау-өлшеу құралдардың құрылысы мен қолдану ережелерін, автоматика құралдары мен коммуникация сызбасын;

шикізаттың, алған өнімнің физикалық-химиялық және технологиялық қасиеттерін;

технологиялық процесті реттеу ережелерін, талдаулар жүргізу әдістемесін.

Параграф 4. Ыдырату аппаратшысы, 6-разряд

584. Жұмыс сипаттамасы:

технологиялық процесті жүргізу, көмірсулардың, кальций содасының ыдырау учаскесінің жұмысын бақылау мен үйлестіру, нитроаммофосты, бір мезгілде анағұрлым төмен біліктілікті аппаратшының басқаруымен ажыратудың алмастыру әдісімен металл калиін алу, сонымен қатар ыдырау бөлімінің аппаратшыларын басқару, абсорбциялау, фтор сутегін өндіруде шикізатты мөлшерлеу мен дайындау немесе қышқыл факторын түзету арқылы титан қостотығын өндіруде аппаратшыларды басқару;

жұмыс нұсқаулықтарына сәйкес технологиялық процесті басқару және реттеу;

талдау және қадағалау нәтижелері бойынша процесті өзгерту;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштерін, автоматика құралдарын және қызмет көрсетілетін құрал-жабдықтың жұмысы мен күйін қадағалау. Шикізаттың шығыны мен дайын өнімнің шығымын өлшеу, талдау нәтижелері бойынша олардың сапасын бағалау;

бақылау талдауларын жүргізу;

негізгі және көмекші құрал-жабдықты жөндеу жұмыстарына қатысу.

585. Білуі тиіс:

ыдырату бөлімінің және басқа да қызмет көрсетілетін учаскенің технологиялық сызбасын;

негізгі және көмекші құрал-жабдықтың, бақылау-өлшеу құралдарының құрылысын, автоматика құралын, коммуникациялардың сызбасын;

шикізат пен дайын өнімге МемСТ-рды және техникалық шарттарды;

технологиялық процесті реттеу ережелерін, талдаулар жүргізу әдістемесін.

586. Арнайы орта білім қажет.

72. Елеу аппаратшысы

Параграф 1. Елеу аппаратшысы, 3-разряд

587. Жұмыс сипаттамасы:

жіңішке майдаланған және қиын еленетін сусымалы өнімдерді үш және одан да көп фракцияларға механикалық бөлу процесін жүргізу;

таселектерді дайындау, електерді таңдау мен орнату, елек көлбеуі мен еленетін өнімді беру жылдамдығын, таселектерге біркелкі тиеуін реттеу;

електерді қақтан тазалау, оларды ауыстыру, тауарлы емес фракцияларын бөлшектеу, өнімді орау мен тасымалдау, шаң арасынан газды ұстау, тиелген өнімді есепке алу және өндірістік журналда жазу жүргізу;

бақылау-өлшеу көрсеткіштері, талдаулар нәтижелері мен өнімнің сыртқы түрі бойынша технологиялық режим (елек құрамы, ауа ылғалдығы және тағы басқа) параметрлердің сақталуын бақылау;

технологиялық режим нормаларынан ауытқу себептерін алдын-алу мен жою;

таселектерге (барабанды, жанасатын, вибрациялық және тағы басқа), сепараторларға, уатқыштарға, элеваторларға, таразыларға, көлік құрылымдарға, вентиляцияларға қызмет көрсету;

құрал-жабдықты жөндеуге дайындау, құрал-жабдықты тазалау.

588. Білуі тиіс:

технологиялық процесс негіздерін, өндірістің технологиялық сызбасын;

шикізат пен дайын өнімнің физикалық-химиялық және технологиялық қасиеттерін, МемСТ-р мен техникалық шарттарды;

негізгі және көмекші құрал-жабдықтың құрылысы мен қағидасын, талдаулар жүргізу әдістемесін.

Параграф 2. Елеу аппаратшысы, 4-разряд

589. Жұмыс сипаттамасы:

гидравликалық елеу процесін немесе регенеративтік заттарды елеу процесін немесе бір мезгілде анағұрлым біліктілігі төмен аппаратшының басқаруымен жіңішке майдаланған және қиын еленетін сусымалы өнімдерді үш және одан да көп фракцияларға механикалық бөлу процесін жүргізу;

шикізатты қабылдау және дайындау;

құрал-жабдықты дайындау, орнату мен тәртіпке салу;

шикізатты мөлшерлеу;

шикізаттың шығыны мен дайын өнімнің шығымын өлшеу, талдау нәтижелері бойынша олардың сапасын бағалау;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштерін, құрал-жабдықтың жұмысы мен күйін қадағалау;

құрал-жабдықтың жұмысындағы ақаулықтарды жою;

құрал-жабдықты жөндеуден қабылдау.

590. Білуі тиіс:

өндірістің технологиялық сызбасын, шикізат пен дайын өнімнің физикалық-химиялық және технологиялық қасиеттерін, МемСТ-р мен техникалық шарттарды;

негізгі және көмекші құрал-жабдықтың құрылысы мен қолдану ережесін, талдаулар жүргізу әдістемесін.

73. Еріту аппаратшысы

Параграф 1. Еріту аппаратшысы, 2-разряд

591. Жұмыс сипаттамасы:

анағұрлым біліктілігі жоғары аппаратшының басқаруымен қатты және сұйық заттарды ерітудің технологиялық процесін жүргізу;

шикізатты дайындау және оны реакциялық аппаратқа тиеу;

өнімджі түсіру;

сынамалар алу;

құрал-жабдықты тазалау;

құрал-жабдықты жөндеуге дайындау;

технологиялық құрал-жабдыққа қызмет көрсету.

592. Білуі тиіс:

өндірістің технологиялық сызбасын;

негізгі және көмекші құрал-жабдықтың құрылысын, жұмыс істеу қағидасын қызмет көрсетілетін учаскеде арматура мен коммуникациялардың сызбасын;

технологиялық процестің мәнісін және ерітудің физикалық-химиялық негіздерін;

шикізаттың, ерітінділердің, активаторлардың;

дайын өнімнің физикалық-химиялық қасиеттерін;

сынамалар алу ережесін.

Параграф 2. Еріту аппаратшысы, 3-разряд

593. Жұмыс сипаттамасы:

қатты және сұйық заттардың ерітудің технологиялық процесін жүргізу, металдардың еру процесінің бөлек технологиялық операцияларын орындау, цинк купоросының ерітіндісін алу үшін уландыру аппаратындағы күкірт қышқылымен концентратталған құрамында цинкі бар әртүрлі шикізатты уландырудың технологиялық процесін жүргізу;

күкірт қышқылын сұйылту;

реагенттерді дайындау, реакциялық аппаратқа мөлшерлеп салу, еріту, бейтараптандыру, өнімді келесі операцияға жіберу;

цинк купоросының әлсіз ерітіндісін, күкірт қышқылы мен суды аппаратқа құбырлар арқылы құю;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері және талдау нәтижелері бойынша температура режимін, қысымды, вакуумды, мөлшерлі компоненттер көлемін, деңгейін, ерітінді концентратын реттеу;

мөлшерлі компоненттерді есептеу;

нұсқаулықпен қарастырылған талдауларды орындау;

реакциялық аппараттарға, тоңазытқыштарға, өлшеуіштерге, сорғыларға, бақылау-өлшеу құралдарға, арматураларға, коммуникациялар мен басқа да құрал-жабдыққа қызмет көрсету;

шикізатты және алынған өнімнің мөлшерін есепке алу;

құрал-жабдықты жөндеуден қабылдау;

болған жағдайда неғұрлым төмен біліктілікті аппаратшыларға басшылық ету.

594. Білуі тиіс:

өндірістің технологиялық сызбасын;

негізгі және көмекші құрал-жабдықтың бақылау-өлшеу құралдарының құрылысын, жұмыс істеу қағидасын, қызмет көрсетілетін учаскеде арматура мен коммуникациялардың сызбасын;

технологиялық процестің мәнісін және еріудің физикалық-химиялық негіздерін;

шикізаттың, ерітінділердің, активаторлардың, дайын өнімнің физикалық-химиялық қасиеттерін, шикізат пен дайын өнімге қойылатын талаптар, сынамалар алу ережесін;

талдауларды орындау әдістемесін;

технологиялық режимді, процесті реттеу ережесін.

Параграф 3. Еріту аппаратшысы, 4-разряд

595. Жұмыс сипаттамасы:

полиминералды кендерді сілтімен не қышқылдармен, металдарды (цинк, темір, мыс және басқаларды) қышқылдармен немесе бірмезгілде абсорбцион қондырғысына, мұздату құрылғыларына қызмет көрсетумен немесе бірмезгілде күшту бу қысымының ықпалымен фильтрацияны қолданумен қатар қатты және сұйық заттарды ерітудің технологиялық процесін жүргізу;

шикізатты қабылдау және дайындау, суару ерітінділерін дайындау, қажет болғанда – қышқылдарды алу;

шикізатты аппаратқа тиеу, қышқылды, суару ерітінділерін, буды, бу-ауа қоспасын, конденсатты, қыздырылған сілтіні беру;

белгілі температураға дейін реакциялық массаны қыздыру, араластыру, алған ерітіндіні ыдысқа құю немесе өндірістің келесі сатысына жіберу. Регламентпен көзделген технологиялық параметрлер режимін реттеу мен бақылау: бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері және талдау нәтижелері бойынша температураны, ерітінділердің концентрациясы мен қышқылдығын, аппараттағы реакциялық массалардың деңгейін, процесті жүргізудің басқа да көрсеткіштерін реттеу;

шикізаттың мөлшерін, суару ерітіндінің құрамы мен өнім шығымын есептеу;

реакторларға, колонналар мен патравтық мұнараға, қоспалауыштар мен жиынтықтарға, бақылау-өлшеу құрал-жабдыққа, арматураларға, коммуникацияларға қызмет көрсету;

құрал–жабдықтың жеңіл жөндеуін орындау.

596. Білуі тиіс:

қызмет көрсетілетін учаскенің технологиялық сызбасын, металл қышқылды ерітудің технологиялық процесі мен оны реттеу амалдарын;

қызмет көрсетілетін құрал-жабдықтың құрылысын, бақылау-өлшеу құралы мен оны қолданеу ережелерін;

қышқылдардың, металдар мен ерітінділердің физикалық-химиялық қасиетттерін, талдаулар мен есептеулер жүргізу әдістемесін, Мемст-ды, шикізат пен дайын өнімнің техникалық шарттарын.

74. Регенерациялау аппаратшысы

Параграф 1. Регенерациялау аппаратшысы, 2-разряд

597. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі неғұрлым жоғары аппаратшының басқаруымен тұндырмалы ваннаны қалпына келтірудің технологиялық процесінің жеке операцияларын орындау;

тұндырмалы ванналарын иіретін машиналардан қабылдап алып, қалпына келтірілген тұндырмалы ванналарды иіретін машиналарға жіберу;

қабыладу және қысымды барктардағы тұндырмалы ванналардың түсуі мен жіберілуін, қысымды барктардағы тұндырмалы ванналардың температурасын, ерітінділердің тұндырғыштарға және қысымды барктарға берілуін бақылау;

талдау үшін сынамалар алу;

қабылдау және қысымды барктардың, тұндырғыштар мен басқа құрал-жабдықтардың қызмет көрсетуі;

құрал-жабдықты жөндеуге дайындау.

598. Білуі тиіс:

қызмет көрсететін учаскенің сызбасын және тұндырмалы ванналарды қалпына келтірудің технологиялық процесін;

қызмет көрсететін құрал-жабдықтардың, коммуникациялар мен арматураның жұмыс істеу қағидасын;

олардың құрылымын, өнім мен шикізаттың физикалық-химиялық қасиеттерін, сынамалар алу ережесін;

технологиялық режімнің параметрлерін, құрал-жабдықтарды күтудің ережелерін.

Параграф 2. Регенерациялау аппаратшысы, 3-разряд

599. Жұмыс сипаттамасы:

спирттер, қышқылдар, сілтілер және органикалық қоспаларды (бензол, толуол, анилин және тағы басқа) қалпына келтірудің технологиялық процесін жүргізу, тұндырғыш ванналарды қалпына келтірудің технологиялық процесінің жеке операцияларын орындау, немесе вискозды штапел талшығын өндіруде иіріп-өңдейтін агреттарда күкірт көміртегін ажыратудың аппараттарының қызмет көретуі, немесе біліктілігі неғұрлым жоғары аппаратшыны басқаруымен сынапты қалпына келтірудің технологиялық процесін;

қалпына келітірілетін өнімнің концентрациясына сәйкес қалпына келтіру үшін компоненттердің санын кесте бойынша есептеу;

қалпына келтіру өнімдерін аппараттарға тиеу және ваккум, қысылған ауа және сорғылардың көмегімен аппараттардан өз бетімен түсіру;

күлді шығару, тұндырғыштардан шламды құйып тастау, баллондарға металл сынаптарын құю оларды қоймаға тасымалдау;

сілтілеу және қайта тұндыру үшін химиялық заттарды мөлшерлеу;

сынапты шламды дайындау;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері және талдау нәтижелері бойынша қалпына келтіру процесінің берілген параметрлерін (температурасын, қысымын, вакуумның, концентрацияның және тағы басқа) реттеу мен бақылау;

реакциялық аппараттардың, ретификатталған колонналардың, айдау кубтарының, конденсаторлардың, дефлегматорлардың, центрифугалардың, тоңазытқыштардың, абсорберлердің, сүзбелердің, сорғылардың, бекіту арматурасының, бақылау-өлшеуіш құралдарының және де басқа құрал жабдықтардың қызмет көрсетуі;

құрал-жабдықтардың жұмысындағы ақауларды анықтау, олардың алдын алу;

тұндырмалы ванналарды қалпына келтіру кезінде біліктілігі неғұрлым төмен аппаратшыларды басқару.

600. Білуі тиіс:

жалпы химияның негіздерін, қалпына келтірудің технологиялық процесін,қызмет көрсететін учаскенің сызбасын;

технологиялық процестің параметрелрін, мәнін және негіздерін, технологиялық процесті реттеу және бақылау ережелерін;

жұмыс орнында бар негізгі және қосалқы құралдардың, бақылау-өлшеуіш құралдарының жұмыс істеу қағидасын;

олардың құрылымы, коммуникациялар мен арматураның сызбасын;

дайын өнім мен қалпына келтірілген өнімдердің физикалық-химиялық қасиеттерін,шығынның нормаларын.

Параграф 3. Регенерациялау аппаратшысы, 4-разряд

601. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі неғұрлым жоғары аппаратшының басқаруымен бу-газды қоспадан алынатын күкірт көміртегін қалпына келтірудің технологялық процесін жүргізу немесе қыздыру әдісімен сынап пен күміс каиализаторды тасымалдағыш тұндырмалы ванналарды қалпына келтірудің технологиялық процесін жүргізу;

натрий сілтісін, қайнатылған тұз және азотты қышқыл натрий ерітіндісін дайындау;

сынап шламын қыздыру;

бу-газды қоспаны қабылдау, аралық қоймаға күкірт көміртегін сығу және күкірт көміртегінің бактарындағы деңгейді өлшеу;

жуатын суды, сынапты шламды әкпен залалсыздандыру;

колонкалардағы сілтіні ауыстыру, шлам шұңқырынан күкірт көміртегін ағызып алу;

шолу фонарларын, суды бөлгішті, сілтілі және жуу колонкаларын, күкірт көміртегі шығатын бағытты жуу;

натрий сульфатын қаптарға орау;

қалпына келтірілген тасымалдағышты түсіру, кептіру, қыздыру, вибро елеуіште елеу және орау;

хлолы күмісті өлшеп, орау;

талдау нәтижелері және бақылау-өлшеу құралдарының көмегімен өткелдер бойынша азот қышқылы мен сілтінің ерітінділерінің, вакуумның, будың, судың және бақлқытпаның температурасы мен қысымның берілу жылдамдығын реттеу және бақылау;

колонкалар бойынша күкірт көміртегінің өтуін, конденсаттың құйылуын және сорып алатын желдтепенің жұмысын қадағалау;

жұмыс нұсқаулығында қарастырылған қорытынды талдаулар жүргізу;

жылытқыштардың, еріткіштердің, буландыру аппараттарының, төрт сатылы көлденең және буландыру айналымды кристаллдандырғыштардың, кептіру агрегаттарының, орау машиналарының және басқа да қызмет көрсететін құрал-жабдықтардың қызмет көрсетуі;

сынапты қалпына келтіру кезінде неғұрлым төмен біліктілікті аппаратшыларға басшылық ету.

602. Білуі тиіс:

қалпына келтірудің технологиялық процесі мен қызмет көрсететін учаскенің сызбасын;

технологиялық режімнің параметрлерін және процесті реттеу ережелерін;

бақылау-өлшеу құралдарының, құрал-жабдықтардың пайдалану ережелері мен құрылымын, арматура мен коммуникациялардың сызбасын;

дайын өнім мен қалпына келтірілген өнімдердің физикалық-химиялық қасиеттерін, талдаулар орындау әдістемісін, орындалатын жұмыс көлеміндегі слесарлық істі.

Параграф 4. Регенерациялау аппаратшысы, 5-разряд

603. Жұмыс сипаттамасы:

электрхимиялық әдіспен нитрон талшықтарын, күкірт көміртегін, сынапты өндіруде тұндырмалы ванналарды, күміс катализаторды тасымалдағышты қалпына келтірудің технологиялық процесін жүргізу;

азотты қышқыл натрийінің, қайнатылған тұздың және натрийлі сілтілердің ерітінділерін концентрациялауды, талдау нәтижелері бойынша тұндырмалы ваннаға компоненттерді қосуды, иіру үшін талап етілетін тұндырмалы ваннаның көлемін, сілтінің шығыны мен күкірт көміртегінің шығуын есептеу;

шикізат пен материалдардың түсуі мен шығынын, дайын өнімнің шығуын есептеу;

күкірт көміртегін, тұндырмалы ваннаны қалпына келтіру процесін, тұндырмалы ваннадан шыққан натрий сульфатын кристаллдауды және иірмелі машиналардың тұндырмалы ваннамен үздіксіз қамтамасыз етуді реттеу және бақылау;

процестің барлық кезеңдерінде сынапты шламнан тазалаудың толықтығын бақылау;

сынапты электролиздегіш пен басқа құрал-жабдықтардың, сондай-ақ бақылау-өлшеуіш құралдары, арматура мен коммуникациялардың қызмет көрсетуі;

"Лурги" түріндегі аппараттарға қызмет көрсетумен айналысатын жұмысшыларға және қышқылды стансаның барлық учаскесіне басшылық ету;

барлық учаскедегі коммуникациялар мен құрал-жабдықтардың ақаулықтарын анықтау және алдын-алу;

неғұрлым төмен біліктілікті аппаратшыларға басшылық ету және жұмысын үйлестіру.

604. Білуі тиіс:

қалпына келтірудің технологиялық процесін, қызмет көрсететін учаскенің сызбасын;

тұндыру, хлорлау, электролиздеу физикалық-химиялық процестердің мәнін оларды реттеудің әдістерін, қызмет көрсететін бақылау-өлшеу құралдарының, құрал-жабдықтардың кинематикалық сызбасын;

технологиялық процестің параметрлерін және процесті реттеу мен бақылаудың ережелерін;

дайын өнім және қалпына келтірілген өнімдердің физикалық-химиялық қасиеттерін, талдау жүргізу әдістемесін және есептеме жүргізу әдістемесін;

дайын өнім және шикізатқа қойылатын техникалық талаптар мен мемлекеттік стандарттарды, құрал-жабдықтарға алдын-алу тексерулерін жүргізудің әдістерін.

75. Рекуперлеу аппаратшысы

Параграф 1. Рекуперлеу аппаратшысы, 2-разряд

605. Жұмыс сипаттамасы:

неғұрлым төмен біліктілікті аппаратшының басқаруымен рекуператтаудың технологиялық процесін жүргізу;

құрал-жабдықтарды жұмысқа дайындауға қатысу;

булы-әуе қоспасының келуін қадағалау;

сынамалар алу;

құрал-жабдықты жөндеуге дайындау;

құрал-жабдықтарды тазалау және жуу.

606. Білуі тиіс:

технологиялық процестің мәне мен режімін;

процесті реттеу ережелерін, құрал-жабдықтардың құрылымын.

Параграф 2. Рекуперлеу аппаратшысы, 3-разряд

607. Жұмыс сипаттамасы:

неғұрлым жоғары біліктілікті аппаратшының басқаруымен ішінде катализатор болғандағы газды фазадағы қоспалардан химиялық өнімдердің бөлінуі немесе рекуператтаудың процесін жүргізу, сондай-ақ ерітінділерді ректификаттау және рекуперациялаудың процесін жүргізу;

құрал-жабдықтарды дайындау - айыру, суыту, абсорбациялау жүйелерінің істен шықпауын тексеру;

абсорберлер мен буларды буландыру, ажырату және суыту, суды бөлу үшін қоспаларды айырып, конденсациялау;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштерін қадағалау;

құрал-жабдықты жөндеуден қабылдау;

егер бар болғанда, неғұрлым төмен біліктілікті аппаратшыларға басшылық ету.

608. Білуі тиіс:

технологиялық процестің режімін және рекуперациялау процесінің мәнін, процесті реттеу ережелерін;

бақылау-өлшеу құралдары мен құрал-жабдықтардың құрылымын, сынамалар алу ережесін.

Параграф 3. Рекуперлеу аппаратшысы, 4-разряд

609. Жұмыс сипаттамасы:

ерітінділерді ректификаттау және рекуператтаудың технологиялық процесін жүргізу;

құрал-жабдықтарды дайындау–ретификаттау, суыту, конденсациялау, адсорбциялау жүйлеренің дұрыстығын тексеру;

булы-әуе қоспаларын аппаратқа беру;

адсорбердегі ерітінді буларының қоюлығын, айыруды, ерітінділердің адсорбцияланған буларын булауды, ерітінділер булары қоспаларын және конденсаторлардағы суды конденсаттауды, залалсыздандыруды қадағалау;

ректификаттау арқылы өнімді бөлу және оны технологиялық процеске қайтару;

жуылатын ерітіндіні рециркуляциялау жолымен адсорбердегі белсендірілген көмірді жуу;

температура мен ауалы-булы қоспаларды беруді реттеу және бақылау;

рекуперацияланған құрылғылардың, ауаны үрлегіштердің, адсорберлердің, тоңазытқыштардың, сорғылардың және басқа құрал-жабдықтардың қызмет көрсетуі;

рекуперацияланған өнімнің есебін жүргізу;

құрал-жабдықтардың жұмысындағы ақаулықтарды анықтау және олардың алдын-алу.

610. Білуі тиіс:

ерітінділерді ректификаттау мен рекуперациялаудың технологиялық процесін;

қызмет көрсететін бақылау-өлшеу құралдарының және құрал-жабдықтардың жұмыс істеу қағидасын;

олардың құрылымын, коммуникациялар мен арматураның сызбасын, алынған өнімнің физикалық-химиялық қасиеттерін;

технологиялық режімнің параметрлерін және процесті реттеу ережелерін;

құрал-жабдықтарды күтудің, сынамалар алу ережесін.

Параграф 4. Рекуперлеу аппаратшысы, 5-разряд

611. Жұмыс сипаттамасы:

неғұрлым төмен біліктілікті аппаратшыларды басқарумен қатар ректификаттау және рекуперациялаудың процесін жүргізу;

жұмыс нұсқаулықтарына сәйкес технологиялық процесті реттеу және басқару;

қызмет көрсететін құрал-жабдықтардың жұмысы мен күй-жайын қадағалау;

қадағалау және талдау нәтижелері бойынша процеске түзетулер енгізу;

коммуникациялар мен құрал-жабдықтардың күрделі емес жөндеу жұмыстарын орындау.

612. Білуі тиіс:

ерітінділерді ректификаттау мен рекуперациялаудың технологиялық процесін;

бақылау-өлшеу құралдарын және құрал-жабдықтарды пайдалану ережелерін;

олардың құрылымын, коммуникациялар мен арматураның сызбасын, алынған өнімнің физикалық-химиялық қасиеттерін;

технологиялық режімнің параметрлерін және процесті реттеу ережелерін, құрал-жабдықтарды күту режімін, сынамалар алу ережесін.

76. Сатуралау аппаратшысы

Параграф 1. Сатуралау аппаратшысы, 3-разряд

613. Жұмыс сипаттамасы:

неғұрлым жоғары біліктілікті аппаратшылардың басқаруымен сатуралаудың технологиялық процесін жүргізу;

құрал-жабдықтарды жұмысқа дайындау;

қоспаларды аппараттарға беру;

сынамалар алу;

қызмет көрсететін құрал-жабдықтардың жұмысын қадағалау;

коммуникациялар мен құрал-жабдықтарды жөндеу жұмыстарына қатысу.

614. Білуі тиіс:

технологиялық процестің физикалық-химиялық негіздерін;

қызмет көрсетілетін құрал-жабдықтардың жұмыс істеу қағидасын;

олардың құрылымын, сынамалар алу ережесін.

Параграф 2. Сатуралау аппаратшысы, 4-разряд

615. Жұмыс сипаттамасы:

газды су-буымен қоюландыру немесе конденсатты (аммиакпен қоюлатылған) сатуралаудың технологиялық процесін жүргізу;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері және талдау нәтижелері бойынша температура, қысым және газ сапасын, ерітінді деңгейін, ерітінді ішінде аммиактың болуын және қойртпақтағы кристалл санын, ерітінділердің қоюлануын, амииактың, экспанзерлі газдың, судың, будың берілуін және процестің басқа да көрсеткіштерін реттеу және бақылау;

күмбездері үрлеп тазарту;

қорытынды талдаулар жүргізу;

сатураторлар, амииакты адсорберлер, сатуратты су жылытқыш және конденсаттанған күмбез, сорғылар, декантатер, тоңазытқыш, компрессор және басқа қызмет көрсететін құрал-жабдықтардың жұмысын бақылау;

коммуникациялар мен құрал-жабдықтардың күрделі емес жөндеу жұмыстарын орындау;

дайын өнімнің шығуы мен компоненттердің шығынын есептеу;

өндірістік журналға жазба жүргізу.

616. Білуі тиіс:

технологиялық процестің мәні мен физикалық-химиялық негізін және газды конверсиялаудың немесе көмір аммоний тұзын алудың технологиялық сызбасын;

қызмет көрсетілетін құрал-жабдықтың, бақылау-өлшеу құралдарының құрылысын және коммуникациялар сызбасын;

бумен қаныққан экспазерлі газ, аммиактың технологиялық және физикалық-химиялық қасиеттерін;

технологиялық режімді;

процесті реттеу ережелерін;

талдаулар мен есептеулер жүргізу әдістемесін.

77. Сепарациялау аппаратшысы

Параграф 1. Сепарациялау аппаратшысы, 1-разряд

617. Жұмыс сипаттамасы:

пластмасс өнімдерінің ақауларынан алынған ұнтақ пен ағаш ұнтағын сепаратордан өткізу процесін жүргізу;

шикізатты тиеу және дайындау;

өнімді түсіру;

құрал-жабдықтарды тазалау және жуу;

құрал-жабдықты жөндеуге дайындау.

618. Білуі тиіс:

сепаратордан өткізудің технологиялық процесін;

қызмет көрсетілетін құрал-жабдықтың жұмыс істеу қағидасын, құрылымын, коммуникациялар сызбасын.

Параграф 2. Сепарациялау ппаратшысы, 2-разряд

619. Жұмыс сипаттамасы:

түрлі құрылымды сепараторларда қатты өнімдер, газ қоспаларын, сұйық, эмульсияны, суспензияны сепаратордан өткізу процесінің жеке операцияларын орындау;

шикізатты дайындау;

өзіндік немесе вакууммен сорғылар, қысылған ауаның көмегімен сепараторларды тиеу;

технологиялық құрал-жабдықтың қызмет көрсетуі;

өзіндік немесе вакууммен, қысылған ауа, сорғылардың көмегімен өнімді түсіру;

қажет болған жағдайда – жұмысқа стерилденген және жартылай стерилденген жағдай жасау үшін құрал-жабдықтарды және жайларды дезинфекциялау;

сынамалар алу.

620. Білуі тиіс:

сепаратордан өткізудің технологиялық процесін;

технологиялық режімнің параметрлерін, қызмет көрсетілетін құрал-жабдықтардың жұмыс істеу қағидасын;

олардың құрылымын, коммуникациялар сызбасын;

сынамалар алу ережесін.

Параграф 3. Сепарациялау аппаратшысы, 3-разряд

621. Жұмыс сипаттамасы:

түрлі құрылымды сепараторларда қатты өнімдер, газ қоспаларын, сұйық, эмульсияны, суспензияны сепаратордан өткізу процесінің жеке операцияларын орындау;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері және талдау нәтижелері бойынша сепараторлардағы деңгейі мен қысымын, айналым жылдамдығын, көзбен шолу арқылы бөлінетін сұйықтың үлес салмағын реттеу;

сепаратордан өткізу процесімен қарастырылған параметрлерінен ауытқудың себептерін анықтау және алдын алу;

жұмыс нұсқаулығы бойынша талдаулар жүргізу;

технологиялық құрал-жабдықтардың қызмет көрсетуі: әуе, сұйықтық, айналым және басқа да сепаратор түрлері, бөлу колонналары, реторт, циклондар, жуу аппараттары, экстракторлар, тұндырғыштар, дезинтеграторлар, жинағыштар, бақылау-өлшеу құралдары, арматуралар, коммуникациялар және басқа құралдары;

құрал-жабдықты жөндеуден қабылдау.

622. Білуі тиіс:

сепаратордан өткізудің технологиялық процесін;

технологиялық режімнің параметрлерін, қызмет көрсетілетін құрал-жабдықтың құрылысын, коммуникациялар сызбасын;

бақылау-өлшеу құралдарын пайдалану ережелерін;

сынамалар алу ережесін және талдаулар жүргізу әдістемесін.

Параграф 4. Сепарациялау аппаратшысы, 4-разряд

623. Жұмыс сипаттамасы:

көп камералы және электрлі-магнитті сепараторларымен, үздіксіз жұмыс істейтін флорентилі ыдыстармен сепараторлаудың технологиялық процесін жүргізу, сондай-ақ биосинтез және бактериялы, вирусты өнімдерді өндіруде сепараторлау және неғұрлым төмен біліктілікті аппаратшыларға басшылық ету;

шикізатты қабылдау;

оны аппараттарға мөлшерлеу;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштерін, құрал-жабдықтардың жұмысы мен күй-жайын қадағалау;

жұмыс нұсқаулықтарына сәйкес технологиялық процесті реттеу және басқару;

қорытынды талдаулар жүргізу.

624. Білуі тиіс:

сепаратордан өткізудің технологиялық процесін;

технологиялық режімнің параметрлерін, бақылау-өлшеу құралдары мен құрал-жабдықтардың қызмет көрсету ережелерін және құрылымын, коммуникациялар сызбасын;

сынамалар алу ережесін және талдаулар жүргізу әдістемесін.

78. Жағу аппаратшысы

Параграф 1. Жағу аппаратшысы, 3-разряд

625. Жұмыс сипаттамасы:

түрлі құрылымды өртеу пештерінде ашық көк түсті және қатты қалдықтарды, қалдық газды өртеудің технологиялық процесін жүргізу;

газды, өнеркәсіп ағындарды, ашық көк түсті қалдықтарды, қатты қалдықтарды пешке беру;

пештерді талап етілетін қажетті режімге жеткізу;

көзбен шолу, талдау нәтижелері және бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері арқылы отын мен қалдық газдарды, өнеркәсіптік ағынды, ашық көк түсті қылдықтарды, қатты қалдықты, ауаны өртеу пешіне беруді, жинағыштардағы деңгейді, өртеу камерасындағы температураны және түтінді газдардың температурасын реттеу және бақылау;

өртеу пештері, сорғылар, желдеткіштер, жинағыштар, құбырлар, түтін сорғылар және басқа құрал-жабдықтардың қызмет көрсетуі.

626. Білуі тиіс:

өртеудің технологиялық процестің сызбасы мен физикалық-химиялық негіздерін, құрал-жабдықтардың жұмыс істеу қағидасын;

құрылымын, коммуникациялар және бақылау-өлшеу құралдарының сызбасын;

отын газдары мен өртейтін өнімдердің физикалық-химиялық қасиеттерін;

процесті реттеудің ережелері мен режімін.

Параграф 2. Жағу аппаратшысы, 4-разряд

627. Жұмыс сипаттамасы:

түрлі құрылымды өртеу пештерінде ашық көк түсті және қатты қалдықтарды, қалдық газды өртеудің технологиялық процесін жүргізу, сондай-ақ жылу энергиясы мен химиялық шикізатқа қайта өңдеуге технологиялық түрде байланыспайтын химиялық өндірістің сұйық, қатты және газтәріздес қалдықтарын өртеуге арналған түрлі жүйедегі күрделі құрылғылардың қызмет көрсетуі;

жинағыштарға ашық көк түсті қалдықтарды қабылдау;

газды қабылдау, газды үлестіретін құрылғының газ құбырларының қызмет көрсетуі және оны келтіру;

өртеу пештерінің бекіту жүйелерін тексеру;

пештің жану камерасындағы температураны реттеудің автоматты жүйесін басқару;

технологиялық режімнің қалыптан ауытқуының, құрал-жабдықтар, коммуникациялар, газ үлестіргіш құрылғылардың істен шығуының себептерін анықтап, олардың алдын-алу;

пештің апатты түрінде тоқтауы, апатты жою бойынша шара қолдану;

факелді шаруашылықтың қызмет көрсетуі;

отын, өртейтін газ, ашық көк түсті қалдықтар, өнеркәсіп ағындары және қатты қалдықтардың есебі.

628. Білуі тиіс:

өртеудің технологиялық процесінің сызбасын және физикалық-химиялық негіздерін;

бақылау-өлшеу құралдарының және коммуникацияның сызбасын;

отын газдары мен өртейтін заттардың физикалық-химиялық қасиеттерін, процесті реттеу ережелері мен режімін;

реттеудің автоматты және блоктау жүйелерін.

Параграф 3. Жағу аппаратшысы, 5-разряд

629. Жұмыс сипаттамасы:

қатты, сұйық және газ тәріздес отында жұмыс істейтін жылу энергиясының қайта өңделуімен технологиялық байланысқан, химиялық өндірістің сұйық, қатты және газтәріздес қалдықтарын бөлек және біруақытта өртеу үшін түрлі жүйенің аса күрделі емес құрылғыларында технологиялық процесті жүргізу;

кезекті немесе параллельді қосу, режімге шығару және әр-түрлі жүйені тоқтату;

орталықтан тепкіш желдеткіштерді, түтін сорғылары және әр-түрлі сорғыларды қосу және тоқтату;

жану процесін реттеу;

негізгі және көмекші құрал-жабдықтардың жұмысын қадағалау;

қорек желілері мен шиберлерін ауыстырып қосу, өртеу құрылғыларын, оның көмекші құрал-жабдықтары мен механизмдеріне алдын-алу тексеруді жүргізу;

жоспарлы-алдын-алу жөндеу жұмыстарына қатысу;

құрылғылар мен оның көмекші құрал-жабдықтарын жөндеу жұмыстарынан қабылдау, оларды жұмысқа дайындау.

630. Білуі тиіс:

химиялық өндірістің сұйық, қатты және газтәріздес қалдықтарын өртеудің технологиялық процестерін;

шикізат пен энергияны қайта өңдеудің технологиялық процестерін, құрылғылар мен көмекші механизмдерінің құрылымын, қолданатын отын және химиялық өндіріс қалдықтарының физикалық-химиялық қасиеттерін;

жанудың оңтайлы режімдерін анықтау әдістерін, бақылау-өлшеу құралдарын;

реттеудің және блоктаудың автоматты жүйелерін қолданудың әдістері мен шарттарын.

79. Синтездеу аппаратшысы

Параграф 1. Синтездеу аппаратшысы, 2-разряд

631. Жұмыс сипаттамасы:

неғұрлым жоғары біліктілікті аппаратшының басқаруымен синтездің технологиялық процесінің жеке операцияларын орындау;

шикізатты жеткізу, көбікті шайқау, қара майды кесектерге кесу, лакты негіздерді синтездеу процесінде қара майды қоймаға ауыстыру. Фотоэмульсияны қоймалжыңдау және қоймалжың дайындығын көзбен шолу арқылы анықтау;

қараңғыда немесе ниактинді жарықта кескіш машинкаларында фотоэмульсияны ұсату;

дайын фото эмульсияны өлшеу және сақтау камерасына тапсыру;

фотоэмульсияның қоймалжыңдану кюветін тиеу және шығару;

қызмет көрсетілетін құрал-жабдықтың жұмысын бақылау;

құрамында күміс бар қалдықтарды жинау;

фотоэмульсияны сақтау және шығару үшін тара дайындау.

632. Білуі тиіс:

технологиялық сызбаны, қызмет көрсетілетін құрал-жабдықтың және коммуникациялардың құрылысын;

фотоэмульсияның әр сұрыбы үшін жарықты техникалық режімді, жұмыс әдістерін.

Параграф 2. Синтездеу аппаратшысы, 3-разряд

633. Жұмыс сипаттамасы:

неғұрлым жоғары біліктілікті аппаратшының басқаруымен синтездің технологиялық процесін жүргізу;

шикізатты қабылдау және дайындау, өнімді шығару;

талдау үшін сынамалар алу;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштеріне қарай вакуумды, бу және басқа коммуникацияларды жабу;

механизмдер мен құрал-жабдықтарды жуу, тазалау және майлау.

634. Білуі тиіс:

жартылай фабрикаттар мен шикізаттардың негізгі физикалық-химиялық қасиеттерін;

оларға қойылатын талаптарды, органикалық және органикалық емес синтез әдісімен алынған өнімдердің физикалық-химиялық негіздерін;

қызмет көрсетілетін аппараттардың жұмыс істеу қағидасын.

Параграф 3. Синтездеу аппаратшысы, 4-разряд

635. Жұмыс сипаттамасы:

дайын өнім мен жартылай фабрикатты алғанға дейін синтездің (гидробромдау, ацитилдеу, диазоттау, нитраттау, бисульфаттау, қалпына келтіру, хлорлау, арсенаттау, сабындау және тағы басқа) технологиялық процесінің бір-екі химиялық сатысын, сондай-ақ оларға жалғаспалы процестерді жүргізу;

шикізатты қабылдау, органалептикалық және талдау нәтижелері бойынша оның сапасын тексеру;

бекітілген жүйелілік пен мөлшерлеуді сақтай отырып, қатаң рецептура бойынша жартылай фабрикаттар мен шикізатты аппараттарға тиеу, мөлшерлеу және есептеу;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері арқылы және талдау нәтижелері бойынша температура, қысым, концентрация, ортаның реакциясы және басқа параметрлерді реттеу және бақылау;

синтез процесінде аппараттарға қосымша шикізат компоненттерін және басқа қоспа мен катализаторларды беруді реттеу;

шаң мен газды тұту, ағын суларды залалсыздандыру;

технологиялық режімнің бекітілген нормаларынан ауытқудың себептерінің алдын-алу және жою;

реакциялық аппараттар, автоклавтар, экстракторлар, колонналар, қоспалауыштар, центрифугалар, кептіргіштер, сүзбелер, жинағыштар, өлшеуіштер, сорғылар және басқа құрал-жабдықтардың қызмет көрсетуі;

сынамалар алу и қорытынды талдаулар жүргізу;

жартылай фабрикаттар мен шикізаттың шығынын есептеу;

құрал-жабдықты жөндеуден қабылдау;

егер олар бар болса, неғұрлым төмен біліктілікті аппаратшыларға басшылық ету.

636. Білуі тиіс:

синтездің технологиялық процесінің және оған жалғаспалы процестердің мәнін;

негізгі және көмекші құрал-жабдықтардың жұмыс істеу қағидасын, олардың құрылымын, коммуникациялар сызбасын;

қызмет көрсетілетін учаскедегі бақылау-өлшеу құралдарының мақсатын, дайын өнім, жартылай фабрикаттар және шикізаттың қасиеттерін, оларға қойылатын талаптарды;

сынамалар алу ережесін және қорытынды талдау жүргізу әдістемесін.

637. Жұмыс мысалы:

1) блокты әдіспен майлы-канифолды, битумды, копалды, янтарлы лакты, амидты лакты және алкидті өсімдік майын өндіруде формалий мен лакты негіздерді (бір құрал-жабдықта 5 атауға дейін), полимерлі құрылыс материалдары мен жасанды тері өндіруде алкидті қара майды, екінші рет жетілу және фотоэмульсияны құюға дайындау, жуу сатысындағы фотоэмульсияны синтездеудің процесін жүргізу.

Параграф 4. Синтездеу аппаратшысы, 5-разряд

638. Жұмыс сипаттамасы:

жарылғыш, улы және әсері күшті заттарды алумен және қолданумен байланысты ерекше шарттарды сақтай отырып, дайын өнім және жартылай фабрикат алғанға дейін синтездеудің (қалпына келтіру, тотықтандыру, диазоттау, хлорлау, арсенаттау, метилирлеу, нитраттау, конденсаттау, гидраттау және тағы басқа) технологиялық процесінің үш не одан да көп химиялық сатысын, сондай-ақ оған жалғаспалы процестерді (сүзу, залалсыздандыру, центифугадан өткізу, кристаллдау) жүргізу;

неғұрлым жоғары біліктілікті аппаратшылардың басқаруымен автоматты реттеу аппаратурасында процестің барлық сатыларын жүргізу;

реакторларға компоненттерді уақыт, салмағы және температурасы бойынша қатаң тәртіппен белгіленген жүйеде мөлшерлеу және есептеу;

араластырғыштың айналым жылдамдығын, вакуумның жасалуын реттеу;

бастапқы ерітінділерді берілген концентрацияға жеткенге дейін дайындау;

этирификаттау, конденсаттау, полимерлеу, бутанилизаттау, модификаттау, азеотропты әдіспен кептіру, ваккум-кептіру, терең ажырату, термо-өңдеу, сүзу, ректификаттау процестерін жүргізу;

талдаулар жүргізу;

бақылау-өлшеу құралдарының және арматураның көрсеткіштері бойынша процесті реттеу және бақылау;

технологиялық режімнің қалыптан ауытқуының себептерін анықтау және алдын-алу;

синтез бөлімшесінің құрал-жабдық пен коммуникациялардың жұмысындағы ақаулықтарды;

неғұрлым төмен біліктілікті аппаратшыларға басшылық ету, учаскедегі жұмысты үйлестіру.

639. Білуі тиіс:

өндірістің технологиялық сызбасын, технологиялық режім мен процесті реттеу ережелерін;

автоматика құралдары және бақылау-өлшеу құралдарының;

негізгі және көмекші құрал-жабдықтардың қызмет көрсету ережелерін;

олардың құрылымын, коммуникациялар сызбасын;

шикізаттың физикалық-химиялық қасиеттерін, жылу тасымалдағыш, дайын өнім және катализаторлардың қасиеттерін, дайын өнім, жартылай фабрикаттар және бастапқы шикізатқа қойылатын талаптарды;

шығарылатын өнімнің әр-түрлілігін, талдаулар жүргізу әдістемесін және рецептураларды есептеу, зиянды және жарылғыш заттарды қолданудың ережелерін;

автоматикалық реттеу мен бақылау құралдарын пайдалану ережелерін, эмульсияның әр сұрыбы үшін жарықты- техникалық режімді.

640. Жұмыстар мысалдары:

1) фенолды, эпоксидті, меломинді және несепнәрлі-формальдегидті және басқа да лакты қара майды синтездеу;

2) акрил қышқылды нитрилді, цианурхлоридті, тетраэтилқорғасынды, этаноламинді, фосфорорганикалық улы химикаттарды, карбонилдерді, металлдарды, ацетонциангидринді, бромэтилды, трибутилфосфатты, метакрилді және акрилды қышқылдарды, акроналды, метакрилды қышқылдың эфирлерін, синилды қышқылды, акрилды эмульсияны, полинакты, полиэфирлерді, этиленциангидридті және ұқсас өнімдерді синтездеу;

3) күкіртті қышқылды және тұзды қышқылды әдіспен дифенилолпропанды синтездеу, лакты қара майды, алкидты лактар, электр оқшауланған және қоюланған полиэфирді лактар мен алкидті өсімдік майын өндіруде лакты негіздерді синтездеу, жетілудің бірінші және екінші сатыларындағы фотоэмульсияны синтездеу және фотоэмульсияны құюға дайындау, магнитті ленталарды өндіруде темір тұзы, кобальт және басқа компоненттер ерітіндісінен алынған ферромагнитті ұнтақты синтездеу, гидразингидрат алу үшін несепнәр ерітіндісі мен натий гипохлоритін синтездеу, Аминдер мен метанолды өндіруде порофор алу үшін азодинитрилдиизомайды қышқылды синтездеу.

Параграф 5. Синтездеу аппаратшысы, 6-разряд

641. Жұмыс сипаттамасы:

ауыр органикалық синтезді, хош иісті заттарды, синтетикалық дәрумендерді, эпихролгидринді, этилендиаминді, дихлоэтанды өндіруде процестің режімдері мен параметрлерін автоматты түрде реттейтін аппаратураларда синтездеудің технологиялық процесін жүргізу немесе аса жауапкершілікті, ерекше сақтықты талап ететін әсері күшті, улы және жарылғыш заттарды қолдану арқылы жаңа технологияны меңгерумен байланысқан синтездеудің күрделі химиялық процестерін жүргізу, сондай-ақ радиактивті және қалыпты изотоптарды синтездеу кезіндегі дайын өнім, жартылай фабрикаттар және радиоизотопты шикізатты бақылау және дайындаудың процесін жүргізу;

жаңа технологиялық процестің ерекшеліктерін зерделеу мен белгілеу, неғұрлым сапалы және көлемді өнімдерді алудың оңтайлы жағдайларын анықтау;

органды лептикалық түрде және талдау нәтижелері мен бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері бойынша әр сатыдағы синтездеу процесінің қарқындылық деңгейін, реакцияның басталу және аяқталу уақытын, өнімді шығару және басқа да параметрлерді анықтау;

процестерді оңтайлы жағдайларға реттеу және келтіру және процесті автоматикалық реттеуге ауыстыру;

үздіксіз қызмет ететін көп секциялы тура-нақты колонналар, 100 атм-нан көп қысыммен істейтін автоклавтар, күрделі құрылғылар, синтез реакторлар, хромотаграфикалық колонналар, ультрадыбысты құрылғылар, экстрактор-сепараторлар және басқа құрал-жабдықтардың қызмет көрсетуі;

дайын өнім, жартылай фабрикаттар және шикізаттың шығынын есептеу;

қызмет көрсететін өндірістік учаскеде, бөлімшеде немес цехта барлық мамандық бойынша жұмысшылардың жұмысын реттеу және үйлестіру.

642. Білуі тиіс:

учаскедегі технологиялық процесті, қолданатын компоненттер мен шикізаттың технологиялық және физикалық-химиялық қасиеттерін;

дайын өнім мен жартылай фабрикаттарға қойылатын мемлекеттік стандарттар мен техникалық шарттар;

бақылау-өлшеу және реттеу құрылғылары, негізгі және көмекші құрал-жабдықтардың сындарлы ерекшеліктерін;

олардың құрылымын, коммуникациялар мен арматураның сызбасын;

процесті реттеудің ережелері мен режімін, мөлшерлегіш компоненттерді есептеу әдістемесін, органикалық химия негіздерін.

643. Орта кәсіби білім қажет.

644. Жұмыстар мысалы:

1) гептал, фреондар, акрилды қышқылдың нитрилін ацетиленді каталитикалық циангидриттау әдісімен, ацетонциангидринді, метакрилды және акрилды қышқылдарды, метакрилды қышқылдың эфирлерін, полиэфирлер, этиленциангидрин, трибутилфосфат, полинак, Гриньяр реакциясы бойынша кремнийорганикалық мономерлер мен сұйықтарды, меламинді синтездеу;

2) фенолды, эпоксидті, меламинді- және несепнәрлі-формальдегидті және басқа да лакты қара майларды синтездеу;

3) хош иісті заттар, синтетикалық дәрумендер, эпихлоргидрин, этилендиамин, дихлорэтанды процесті автоматтық реттеу аппаратуларында синтездеу;

4) техникалық хлорофос өндірудегі синтез, циклопропан (гидробромирдауды қосып алғанда), изопропилбензол, изопропилбензол гидрототығы, фенола-ацетон, этилен тотығы, моноэтиленгликол, жоғары гликольдер, этаноламиндер, проксанол-проксаминдер, бутил- және этилцеллозольв, диэтиленгликоль, органикалық және диацилды тотықтарды өндірудегі технологиялық процестің барлық циклын жүргізу;

5) алкидты лактар мен алкидті өсімдік майларын өндірудегі лакты негіздерді синтездеу, түрлі құрылымды реакторларда блокты және азеотропты әдістермен электр-оқшауланған және қоюланған полиэфирлі лактарды синтездеу, күкіртті-қышқылды және тұзды қышқылды әдіспен дифенилолпропанның лакты қара майларын синтездеу, формалинді, кинофотопленкалар, арнайы пленкалар, фотопластинкалар, фотоқағаздың барлық сұрыптары үшін фотоэмульсияларды синтездеу, гексаметилендиизоцианат, метанол және изобутилды май, аммиак, меламин, формаль мен триизобутилалюминийді өндіруде катализатордың қатысуымен синтездеу.

80. Араластыру аппаратшысы

Параграф 1. Араластыру аппаратшысы, 2-разряд

645. Жұмыс сипаттамасы:

неғұрлым жоғары біліктілікті аппаратшының басқаруымен материалдарды араластыру немесе өрт сөндіргіштер қуатының қышқылды бөлігі үшін қоспалар дайындау;

шикізатты қабылдау, дайындау және аппаратқа тиеу;

дайын өнімді түсіру;

құрал-жабдықтардың қызмет көрсетуі;

құрал-жабдықты тазалау;

құрал-жабдықты жөндеуге дайындау.

646. Білуі тиіс:

қызмет көрсетілетін учаскенің технологиялық сызбасын;

негізгі және көмекші құрал-жабдықтың жұмыс істеу қағидасын;

олардың құрылымын, қызмет көрсетілетін учаскеде арматура мен коммуникациялардың сызбасын;

өнімдер, жартылай фабрикаттар және шикізаттың физикалық-химиялық қасиеттерін, дайын өнім мен шикізатқа қойылатын талаптарды.

Параграф 2. Араластыру аппаратшысы, 3-разряд

647. Жұмыс сипаттамасы:

неғұрлым жоғары біліктілікті аппаратшының басқаруымен түрлі құрылымды қоспалауыштарда материалдарды араластырудың технологиялық процесін жүргізу немесе түрлі құрылымды қоспалауыштарда немесе ары қарай қоспалауыштарға берумен реакторларда компоненттердің нақты мөлшерлемесімен химиялық материалдар мен қатты параметрлердегі қоспаларды араластырудың технологиялық процесін жүргізу;

шнектер, элеваторлар, тасымалдағыштар, сорғылар, вагонеткалардың көмегімен шикізатты қабылдағыш бункерлер мен бактарға тасымалдау;

бөтен қоспалардан тазарту;

шикізатты мөлшерлеу, компоненттердің берілген қатынастары бойынша қоспаларды құру, аппаратқа тиеу, дайын өнім немесе жартылай өнімді түсіру және қоймаға немесе ары қарай өңдеуге жіберу;

шикізаттың біркелкі түсуін және қызмет көрсететін құрал-жабдықтың жайын қадағалау;

сынамалар алу;

түрлы құрылымды қоспалауыштар (шнекті барабанды және тағы басқа), таразылы және ленталы мөлшерлегіштер, қуаттауыштар, коммуникациялар және басқа да құрал-жабдықтардың қызмет көрсетуі;

құрал-жабдықты жөндеуден қабылдау.

648. Білуі тиіс:

қызмет көрсететін учаскенің технологиялық сызбасын;

бақылау-өлшеу құралдары және негізгі, көмекші құрал-жабдықтардың жұмыс істеу қағидасын;

олардың құрылымын, өнім, жартылай фабрикаттар және шикізаттың физикалық-химиялық қасиеттерін;

қызмет көрсетілетін учаскеде арматура мен коммуникациялардың сызбасын;

дайын өнім мен шикізатқа қойылатын талаптарды;

технологиялық режім мен процесті реттеу ережелерін;

сынамалар алу ережесін.

Параграф 3. Араластыру аппаратшысы, 4-разряд

649. Жұмыс сипаттамасы:

түрлі құрылымды қоспалауыштарда немесе ары қарай қоспалауыштарға берумен реакторларда компоненттердің нақты мөлшерлемесімен химиялық материалдар мен қатты параметрлердегі қоспаларды араластырудың технологиялық процесін жүргізу;

қажет болған жағдайда шикізатты елеу және уату, түйірлеу және таблеттеу;

шикізатты нақты мөлшерлеу және беру мен тиеу процесін реттеу, араластыру;

компоненттердің қатынасы бойынша қоспаның сапасы мен көлемін, газдың қысымын реттеу және бақылау;

стабилизаторларды дайындау және оларды қосу;

қоспаны араластырудың берілген уақыттың технологиялық режіміне сәйкес пульпа мен қоспаның біркелкілігін, шикізатты аппараттарға беру және компоненттерді араластыру кезіндегі берілген температураның сақталуын қамтамасыз ету;

талдаулар жүргізу;

дайын өнім мен шикізаттың есебі;

жұмырлы, вибрациялы, колоидты диірмендердің, компрессорлар, газгольдерлер, мөлшерлегіштер, коммуникациялар, тасымалдағыштар және басқа да құрал-жабдықтардың қызмет көрсетуі;

неғұрлым төмен біліктілікті аппаратшыларға басшылық ету.

650. Білуі тиіс:

қызмет көрсететін учаскенің технологиялық сызбасын, бақылау-өлшеу құралдары және негізгі көмекші құрал-жабдықтардың жұмыс істеу қағидасын;

олардың құрылымын, арматура мен коммуникациялардың сызбасын;

өнімдер, стабилизаторлар, шикізаттың физикалық-химиялық қасиеттерін, дайын өнім;

газ құрамы және шикізатқа қойылатын талаптарды;

жұмыс орнындағы технологиялық процестің мәнін және процесті реттеу ережелерін;

сынамалар алу ережесін, талдаулар жүргізу әдістемесін.

Параграф 4. Араластыру аппаратшысы, 5-разряд

651. Жұмыс сипаттамасы:

неғұрлым төмен біліктілікті аппаратшыларды басқарумен қатар немесе программалық басқарумен қиыстырылған қоспалауыштардағы жұмыс кезінде түрлі құрылымды қоспалауыштарда немесе ары қарай қоспалауыштарға берумен реакторларда компоненттердің нақты мөлшерлемесімен химиялық материалдар мен қатты параметрлердегі қоспаларды араластырудың технологиялық процесін жүргізу;

басқарудың электрондық сызбасын пайдалана отырып, автоматтық құрал-жабдықтың көмегімен қорыту сапасын реттеу және бақылау;

жұмыс нұсқаулықтарына сәйкес технологиялық процесті реттеу және басқару;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштерін және қызмет көрсететін құрал-жабдықтардың жұмысы мен күй-жайын қадағалау;

коммуникациялар мен құрал-жабдықтарды күрделі емес жөндеу жұмыстарын орындау.

652. Білуі тиіс:

қызмет көрсететін учаскенің технологиялық сызбасын, бақылау-өлшеу құралдары және негізгі, көмекші құрал-жабдықтардың жұмыс істеу қағидасын;

олардың құрылымын, арматура мен коммуникациялардың сызбасын;

өнімдер, стабилизаторлар, шикізаттың физикалық-химиялық қасиеттерін, дайын өнім;

газ құрамы және шикізатқа қойылатын талаптарды, жұмыс орнындағы технологиялық процестің мәнін және процесті реттеу ережелерін;

сынамалар алу ережесін, талдаулар жүргізу әдістемесін.

653. Жұмыс мысалы:

1) этилды сұйықты, поливинилхлоридты, қоюланған азот қышқылы, азот қышқылы компоненттерінен нитратталатын қоспаны, қоюланған күкірт қышқылын, меланж пен олеумды өндіруде немесе улы химикаттар, жарылғыш өнімді өндіруде натрийдивинилді каучукты өңдеу үшін араластырудың процесін жүргізу.

81. Қорыту аппаратшысы

Параграф 1. Қорыту аппаратшысы, 4-разряд

654. Жұмыс сипаттамасы:

неғұрлым жоғары біліктілікті аппаратшының басқаруымен қуаттылығы 40 000 кВ х А-ға дейінгі электр пештерде кальций карбидін өндіруде қорытудың технологиялық процесін жүргізу;

жанар май құю және төгу алаңдарында пештің шатыры астындағы құрал-жабдықтардың күй-жайы мен жұмысын қадағалау;

электр пешінен кальций карбидін құйып алу, ағын өзекті тазалау, күйдіру аппаратымен күйдіру арқылы немесе темір шыбықтың көмегімен құю тесігін тесіп шығу;

құю кезінде ағын өзекті көсеп тастау, құюды аяқтағаннан кейін ағын өзектің құю тесігін бітеу, вагонеткаларға металл қалыпты орнату және алып тастау.

655. Білуі тиіс:

кальций карбидін өндірудің технологиялық сызбасын, бақылау-өлшеу құралдары, арматуралар;

коммуникациялар мен негізгі және көмекші құрал-жабдықтардың жұмыс істеу қағидасын және құрылымын;

кальций карбидін құюдың процесін режімдерін, қолданылатын дайын өнім мен шикізаттың сипаттамасын, күйдіру үшін электродқа тоқты қосу.

Параграф 2. Қорыту аппаратшысы, 5-разряд

656. Жұмыс сипаттамасы:

қуаттылығы 40 000 кВ х А-ға дейінгі электр пештерде кальций карбидін өндіруде қорытудың технологиялық процесін жүргізу;

жанар май құю және құйып алу алаңдарында бақылау-өлшеу құралдары мен құрал-жабдықтардың күй-жайын бақылау;

пештің колошнигіне шихтаны себу, қыздыру үшін оны тегістеу;

электрод астында шихтаны құю, майысу кезінде шихтаны тұндыру;

шихта деңгейін реттеу;

электрлі пеш ішінен кальций карбидін колошникке ағызу;

ағын өзекті өңдеу және кальций карбидін ағызу үшін күйдіру аппаратымен тесікті күйдіріп тесу;

көсеуіш машинкасымен ағызу кезінде ағын өзекті көсеу;

бекіту машинасымен ағызу аяқталғаннан кейін тесікті бекіту;

кальций карбидін ағызғаннан кейін тартпаны өңдеу;

газ жәшіктерін тазалау, күйдіру аппаратында графитті электродты ауыстыру;

ағын өзекті көсеуіш машинасында технологиялық темір шыбықты өсіру.

657. Білуі тиіс:

кальций карбидін өндірудің технологиялық сызбасын, бақылау-өлшеу құралдары, арматуралар;

коммуникациялар мен негізгі және көмекші құрал-жабдықтардың жұмыс істеу қағидасын және құрылымын, қолданатын дайын өнім мен шикізаттың физикалық-химиялық қасиеттерін;

технологиялық режімнің нормаларын, технологиялық процесті реттеу ережелерін, сондай-ақ құрал-жабдықтарды тоқтатуды, қорытынды сынамаларды алу ережесін.

Параграф 3. Қорыту аппаратшысы, 6-разряд

658. Жұмыс сипаттамасы:

технологиялық ереже нормаларына сәйкес қуаттылығы 40 000 кВ х А жоғары электр пештерінде антрацит немесе кокспен күйдірілген әкті қорытудың технологиялық процесін жүргізу;

кальций карбидін алудың учаскесіндегі құрал-жабдықтардың күй-жайын және жұмысын қадағалау;

химиялық талдаулар нәтижелері бойынша және бақылау-өлшеу құралдары көрсеткіштерінің көмегімен карбидтің пайда болу процесін және кальций карбидінің сапасы мен деңгейін реттеу;

электродты массаның деңгейінің және электродтың жұмыс бөлігін өлшеу, ағызудың жүргізілуін қадағалау;

технологиялық режімнің қалыптан ауытқуының себептерін анықтап, олардың алдын-алу;

құрал-жабдық пен коммуникациялардың жұмысындағы ақаулықтарды жою;

учаскенің бағынышты жұмысшыларына басшылық ету;

кальций карбиді мен шихтаның сапасын көзбен шолу арқылы анықтау.

659. Білуі тиіс:

кальций карбидін өндірудің технологиялық сызбасын, бақылау-өлшеу құралдары, арматуралар;

коммуникациялар мен негізгі және көмекші құрал-жабдықтарды пайдалану ережелерін және құрылымын;

дайын өнім және шикізатқа қойылатын техникалық талаптар мен мемлекеттік стандарттарды;

технологиялық режімнің нормаларын;

технологиялық процесті реттеу ережелерін, құрал-жабдықты қосу және тоқтату ережелерін;

талдаулар жүргізу әдістемесін.

82. Сульфиттеу аппаратшысы

Параграф 1. Сульфиттеу аппаратшысы, 3-разряд

660. Жұмыс сипаттамасы:

неғұрлым жоғары біліктілікті аппаратшылардың басқаруымен температуралық режімді қатаң талап етпйтін өндірістерде сульфиттеудің технологиялық процесін жүргізу немесе шағын температуралық шекте күкіртті ангидридпен, олеуммен, күкіртті қышқылмен қатты және сұйық өнімдерді сульфиттеудің технологиялық процесін жүргізу;

реакторларға шикізат пен материалдарды тиеу және дайындау;

дайын өнімді түсіру;

сынамалар алу;

өнеркәсіптік суларды жою;

реакторларды тазалау;

құрал-жабдықтардың қызмет көрсетуі;

құрал-жабдықты жөндеуге дайындау.

661. Білуі тиіс:

өндірістің технологиялық сызбасын және қызмет көрсететін процестің мәнін;

құрал-жабдықтың жұмыс істеу қағидасын, құрылымын, дайын өнім, көмекші материлдар және шикізаттың физикалық-химиялық қасиеттерін;

технологиялық режімді және процесті реттеу ережелерін, сынамалар алу ережесін.

Параграф 2. Сульфиттеу аппаратшысы, 4-разряд

662. Жұмыс сипаттамасы:

қатаң түрдегі санаулы температуралық шекте сұйық және қатты заттарды күкірт қышқылымен сульфиттеудің технологиялық процесін жүргізу;

күкірт қышқылы мен шикізатты дайындау;

оларды рекаторларға тиеу, сульфомассаны араластыру, температураны реттеу;

өнімді түсіру және оны келесі операцияларға немесе қоймаға өткізу;

ағын су және өңделген қышқылдарды жою;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері және талдау нәтижелері бойынша процесті реттеу және бақылау;

реакторлар (сульфуратор), мөлшерлегіш құралдар, сорғылар, коммуникациялар және басқа құрал-жабдықтардың қызмет көрсетуі;

құрал-жабдықты жөндеуден қабылдау;

өнім, материалдар және шикізаттың шығынын есептеу;

егер олар бар болса, неғұрлым төмен біліктілікті аппаратшыларға басшылық ету.

663. Білуі тиіс:

өндірістің технологиялық сызбасын және қызмет көрсететін процестің мәнін;

құрал-жабдықтардың құрылымын, дайын өнім, қосалқы материалдар және шикізаттың физикалық-химиялық қасиеттерін;

технологиялық режімді және процесті реттеу ережелерін, талдаулар жүргізу әдістемесін.

Параграф 3. Сульфиттеу аппаратшысы, 5-разряд

664. Жұмыс сипаттамасы:

технологиялық процесті жүргізу;

қатты және сұйық өнімдерді күкіртті ангидрид, олеум, күкіртті қышқылмен сульфиттеу бойынша аппаратшылардың жұмысын бақылау және үйлестіру немесе стрептоцид өндіруде хлосульфонды қышқылмен сульфиттеу процесін жүргізу;

өнімнің сыртқы түрі бойынша және талдау нәтижелері арқылы реакцияның аяқталу уақытын анықтау, тұндыру немесе оны шаю (қажет болған жағдайда залалсыздандыру, ағарту немесе компоненттер қосу);

өңделген газды тұту;

шикізат пен қышқылдың шығынын есептеу;

құрал-жабдықтың істен шығуын болдырмау.

665. Білуі тиіс:

өндірістің технологиялық сызбасын, құрал жабдықтың пайдалану ережелерін, олардың құрылымын;

дайын өнім, көмекші материалдар және шикізаттың физика-химиялық және технологиялық қасиеттерін;

технологиялық режімді және процесті реттеу ережелерін;

өнім мен шикізатқа қойылатын талаптарды, талдаулар жүргізу әдістемесін.

Параграф 4. Сульфиттеу аппаратшысы, 6-разряд

666. Жұмыс сипаттамасы:

синтетикалық майлы қышқылдарды өндіруде сульфиттеу бөлімшесінің жұмысын басқару және үйлестіру, синтетикалық майлы қышқылдардың негізінде сульфаөнімдер алуды немесе сульфиттедің технологиялық процесін жүргізу;

жұмыс нұсқаулықтарына сәйкес технологиялық процесті реттеу және басқару;

қадағалау мен талдау нәтижелері бойынша процеске түзетулер енгізу;

қорытынды талдаулар жүргізу;

дайын өнімнің шығуы мен шикізаттың шығынын есептеу, талдау нәтижелері бойынша олардың сапасын бағалау;

қызмет көрсететін құрал-жабдықтың жұмысы мен күй-жайын, автоматика құралдары және бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштерін қадағалау.

667. Білуі тиіс:

өндірістің технологиялық сызбасын және қызмет көрсететін процестің мәнін, бақылау-өлшеу құралдары және құрал-жабдықтың құрылымын;

дайын өнім, көмекші материалдары және шикізаттың физика-химиялық және технологиялық қасиеттерін;

технологиялық режімді және процесті реттеу ережелерін;

өнім мен шикізатқа қойылатын мемлекеттік стандарттар.

668. Орта кәсіби білім қажет.

83. Кептіру аппаратшысы

Параграф 1. Кептіру аппаратшысы, 1-й разряд

669. Жұмыс сипаттамасы:

құрғату пештерінде никельді купорос пен жезді, шыны талшықтары материалдарын кептірудің процесін жүргізу;

дымқыл өнімдерді қабылдау және дайындау;

кептіру пешіне өнімді тиеу;

өнімді түсіру;

құрал-жабдықтың қызмет көрсетуі;

құрал-жабдықты тазалау;

құрал-жабдықты жөндеуге дайындау.

670. Білуі тиіс:

қызмет көрсетілетін учаскенің технологиялық сызбасын;

негізгі және көмекші құрал-жабдықтың жұмыс істеу қағидасын, құрылымын, арматура мен коммуникация сызбасын;

дайын өнім, көмекші материалдар және шикізаттың физика-химиялық және технологиялық қасиеттерін;

дайын өнім мен шикізатқа қойылатын талаптар.

Параграф 2. Кептіру аппаратшысы, 2-разряд

671. Жұмыс сипаттамасы:

арнайы камералар мен конвекционды құрғатқыштарда резеңке өнімдерін құрғатудың технологиялық процесін жүргізу, камералы және каналды құрғатқыштарда жасанды каракульді, вискозды талшықты, центролитті құрғату немесе жезді-аммиакты және хлорланған талшықты құрғатудың технологиялық процесін жүргізу, цинк стеаратын алу үшін неғұрлым жоғары біліктілікті аппаратшылардың басқаруымен қарапайым калориферді, вакуумды, инфрақызыл, құбырлы аппараттарда шашылатын заттар мен өнімдерді құрғатудың процесін жүргізу;

материалдар мен шикізатты дайындау;

өнімді аппаратқа тиеу;

дайын өнімді түсіру, қоймалау;

технологиялық құрал-жабдықтың қызмет көрсетуі;

құрал-жабдықты жөндеуге тапсыру.

672. Білуі тиіс:

қызмет көрсетілетін учаскенің технологиялық сызбасын;

негізгі және көмекші құрал-жабдықтың жұмыс істеу қағидасын, құрылымын, арматура мен коммуникация сызбасын;

дайын өнім, көмекші материалдар және шикізаттың физика-химиялық және технологиялық қасиеттерін;

дайын өнім мен шикізатқа қойылатын талаптар, сынамалар алу ережесін.

673. Жұмыс мысалы:

1) сепаратордың резеңке қабығын, қаңқа дайындамасын, спортты велошинді, қалпына келетін қақпақтарды және басқа да резеңке өнімдерін құрғату;

2) неғұрлым жоғары біліктілікті аппаратшының басқарумен қарапайым кептіру аппараттарында немесе күрделі құрылымды аппараттарда көмірқышқыл стронций, көмірқышқылды барий, барий қышқылының гидратын құрғату.

Параграф 3. Кептіру аппаратшысы, 3-разряд

674. Жұмыс сипаттамасы:

неғұрлым жоғары біліктілікті аппаратшының басқаруымен күрделі құрылымды аппараттарда немесе қарапайым калориферлі, вакуумды, инфроқызыл, құбырлы құрғату аппараттарында қатты шашылғыш заттар мен өнімдерді құрғатудың технологиялық процесін жүргізу немесе жұмыс нұсқаулығына сәйкес туннелді және таспалы түрдегі құрғатқыштарда қылдар мен түрлі химиялық талшықтарды құрғатудың технологиялық процесін жүргізу;

өнімдерді елеу, себу, орау, тасымалдау және дайын өнімді қаттап салу;

пеш оттығының қызмет көрсетуі: отынды тиеу, көсеу, құрғатқыштың жылы температурасын ұстау;

өндірістің үздіксіз процесі кезінде құрғатқыш аппараттарға ылғалды өнімдердің біркелкі түсіп тұруын бақылау, таспалы құрғатқыштардағы транспортты таспалардың жылдамдығын реттеу және бақылау;

бақылау-өлшеу құралдары бойынша температуралық режімді, будың, ауаның берілуін реттеу;

сынамалар алу;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері бойынша құрал-жабдықтың үздіксіз жұмыс істеуін бақылау;

құрғатқыш құралдары және басқа қызмет көрсететін құрал-жабдықтарды қосу және тоқтату;

құрал-жабдық пен коммуникациялардың жұмысындағы ақаулықтарды анықтау және жою;

құрал-жабдықты жөндеуден қабылдау.

675. Білуі тиіс:

қызмет көрсетілетін технологиялық сызбасын, бақылау-өлшеуіш құралдары;

негізгі және көмекші құрал-жабдықтың құрылымын, арматура мен коммуникация сызбасын;

өнімдердің, технологиялық отынның, майлағыш және көмекші материалдардың технологиялық және физика-химиялық қасиеттерін;

технологиялық режімді және процесті реттеу ережелерін, сынамалар алу ережесін.

676. Жұмыс мысалы:

1) күрделі құрылымы бар құрғатқыш аппараттарда көмірқышқылды стронций, көмірқышқылды барий, барий қышқылының гидратын құрғату;

2) неғұрлым төмен біліктілікті аппаратшыларды басқарумен қатар ферментті өндірісті жанама өнімдерін құрғатудың процесін жүргізу.

Параграф 4. Кептіру аппаратшысы, 4-разряд

677. Жұмыс сипаттамасы:

күрделі құрылымды құрғату аппараттарында (барабанды, туннельді, бүріккіш, айналмалы, вакуум-құрғатқыштар, сублимационды, лиофилинді тағы басқа) технологиялық режімді (улы, жарылғыш, күшті әсерлі, қымбат тұратын, лабильді) аса дәлдікпен сақтауды талап ететін қатты шашылғыш заттарды немесе өнімдерді құрғатудың технологиялық процесін жүргізу немесе "қайнап жатқан қабатта" және жібіту әдісімен құрғату процесін жүргізу немесе жұмыс нұсқаулығына сәйкес құрғатудың технологиялық процесін жүргізу;

құрғатылатын өнімді араластыру, пеш газдарын, ауа, бу немесе конденсатты жою, шаң мен буды тұту;

агрегаттың иіру бөлігіне жгутты қабылдау (талшықты кептіру кезінде), оны құрғатқыштың барабандарына, антистатикалық ионизаторға, термостабилизатор немесе ыстық сығынды құрылғысына, бүрмелеу және кескіш машиналарға кіргізу;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері және талдау нәтижелері бойынша технологиялық процестің параметрлерін реттеу және басқару: қызмет көрсетілетін учаскенің барлық кезеңдерінде ылғалдылық, қысым, вакуум, кіретін және шығатын газдың температурасын, дайын өнімнің ситалы құрамын, отын шығынын;

талдаулар жүргізу, технологиялық режімнің қалыптан ауытқуының себептерін анықтап, олардың алдын-алу;

алынатын өнімдер саны мен отынның шығынын есептеу;

құрғату аппараттары, желдеткіштер, оттықтар, шнектер, циклондар, бойлер құрылғылары және басқа құрал-жабдықтың қызмет көрсетуі;

құрал-жабдықты жөндеудің күрделі емес жұмыстарын орындау;

егер олар бар болса, неғұрлым төмен біліктілікті аппаратшыларға басшылық ету.

678. Білуі тиіс:

қызмет көрсетілетін учаскенің сызбасын және технологиялық процесті, басқару қалқаны, бақылау-өлшеу құралдары;

негізгі және көмекші құрал-жабдықтың жұмыс істеу қағидасын және құрылымын, арматура мен коммуникациялар сызбасын;

шикізаттың физика-химиялық және технологиялық қасиеттерін;

технологиялық режімді және процесті реттеу ережелерін;

сынамалар алу ережесін және талдаулар жүргізу әдістемесін, дайын өнім мен шикізатқа қойылатын талаптарды.

679. Жұмыс мысалдары:

1) неғұрлым жоғары біліктілікті аппаратшының басшылығымен вакуум-барабандар, сублимационды, ленталы, бүріккіш құрғатқыштарда микробиологиялық синтездің өнімдерін құрғатудың технологиялық процесін жүргізу.

Параграф 5. Кептіру аппаратшысы, 5-разряд

680. Жұмыс сипаттамасы:

неғұрлым төмен біліктілікті аппаратшыларды басқарумен қатар кальций пантотенат пен синтетикалық жуу құралдарын өндіруде түрлі құрғатқыштарда түйіршіктелген полиэтилентерефталатты, түйіршіктелген суперфосфатты, нитрофосканы, полихловинилді қара майды құрғатудың процесін жүргізу немесе үздіксіз жұмыс істейтін құрғатқыштарда үштен көп өнімдерді (анилді-бояғыш өндірісінде) бір мезгілде құрғату немесе полиформальдегид пен фосфоритті концентратты өндіруде полиацеталды қара майдың өнімдерін "қайнап жатқан қабатта" құрғату;

жұмыс нұсқаулықтарына сәйкес технологиялық процесті реттеу және басқару;

талдау нәтижелері бойынша процеске түзетулер енгізу;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштерін және құрал-жабдықтың күй-жайын қадағалау;

дайын өнімнің шығуы мен шикізат шығынын өлшеу;

талдау нәтижелері бойынша олардың сапасын бағалау;

негізгі және көмекші құрал-жабдықты жөндеу жұмыстарына қатысу.

681. Білуі тиіс:

құрғату процесінің технологиялық сызбасын;

бақылау-өлшеу құралдары, негізгі және көмекші құрал-жабдықтың құрылымын, арматура және коммуникациялар сызбасын;

шикізаттың физика-химиялық және технологиялық қасиеттерін;

технологиялық режімді және процесті реттеу ережелерін;

сынамалар алу ережесін және талдаулар жүргізу әдістемесін;

дайын өнім мен шикізатқа қойылатын мемлекеттік стандарттар мен техникалық шарттарды.

84. Жылуды пайдаға асыру аппаратшысы

Параграф 1. Жылуды пайдаға асыру аппаратшысы, 2-разряд

682. Жұмыс сипаттамасы:

деаэрационды колонкалардың, қоректі және үрлейтін бактардың, барбатерлерді, сорғылардың қызмет көрсетуі;

су өлшеуіш аппаратуралар және пайдаға асыру-қазандарын үрлеп тазарту;

деаэрационды құрылғының жұмысын, қорек суының сапасын, қазандағы судың деңгейін бақылау;

пайдаға асыру-қазандарына судың берілуін реттеу;

құрал-жабдықты жөндеуге дайындау, жөндеуден қабылдап алу.

683. Білуі тиіс:

деаэракционды құрылғылар мен пайдаға асыру-қазандарының қызмет көрсету ережелері мен құрылымын, құбырлардың сызбасын;

нәрлі судың химиялық құрамын, бақылау-өлшеуіш құралдарының мақсат-міндеттерін, жұмыс мысалдарын.

Параграф 2. Жылуды пайдаға асыру аппаратшысы, 3-разряд

684. Жұмыс сипаттамасы:

бу қазандары көмегімен реакционды газдардың жылуын пайдаға асырудың технологиялық процесін жүргізу;

технологиялық процестің параметрлерін реттеу және бақылау: пайдаға асыру-қазандарынан шығу кезіндегі газдың температурасын, коллекторлардағы будың қысымын, химтазартылған судың шығынын;

қаттылығы, тұздылығы, сілтілігі және басқа көрсеткіштері бойынша нәрлі суды дайындау, оны қыздырып қазанға құю;

қыздыратын қабатты және газ жолдарын сумблимирлі күкірт, шырақ тұқылы және басқа тұнбалардан тазарту;

буды технологиялық және тұрмысты қажеттілік үшін босату;

пайдаға асыру-қазандары, желдеткіш, деаэрационды құрылғы, сорғылар және басқа құрал-жабдықтың қызмет көрсетуі;

технологиялық ереженің нормасынан ауытқуының себептерін анықтау, жою және алдын-алу.

685. Білуі тиіс:

бақылау-өлшеу құралдары, негізгі және көмекші құрал-жабдықтың құрылымын, жұмыс істеу қағидасын;

құралдардың көрсеткіштері бойынша процесті реттеу және бақылау ережелерін;

технологиялық режімді, нәрлі суға қойылатын талаптарды.

Параграф 3. Жылуды пайдаға асыру аппаратшысы, 4-разряд

686. Жұмыс сипаттамасы:

дивинил өндіруде жылуды пайдаға асырудың процесін жүргізу, контактты газды конденсаттау және суспиртті конденсатты қайта өңдеу;

687. Білуі тиіс:

жылуды пайдаға асырудың технологиялық процесін, қызмет көрсетілетін құрал-жабдықтың және бақылау-өлшеу құралдарының құрылысын;

құралдардың көрсеткіштері бойынша процесті реттеу және бақылау ережелерін;

технологиялық режімді, нәрлі суға қойылатын талаптарды.

85. Тәжірибелі өндірісті орнату аппаратшысы

Параграф 1. Тәжірибелі өндірісті орнату аппаратшысы, 3-разряд

688. Жұмыс сипаттамасы:

неғұрлым жоғары біліктілікті аппаратшылардың басқаруымен өндірістің тәжірибелі құрылғыларында технологиялық процестің жеке сатыларының қызмет көрсетуі;

құрылғы аппаратуларына жартылай фабрикаттар мен шикізатты тиеу, дайындау және мөлшерлеу;

жаңа технологиялық процестің ерекшеліктерін өндірістік журналға тіркеп, зерделеу;

дайын өнімді өз бетінше, қолмен немесе механизмдердің көмегімен, қысылған газ және вакууммен түсіру;

сынамалар алу;

алынған өнім саны мен шикізат шығынын есептеу;

тәжірибелі өндіріс құрылғыларының құрастыруына және бөлшектеуіне қатысу.

689. Білуі тиіс:

зертханалық жолмен бекітілген технологиялық процестер, ережелер және көрсеткіштерді, қызмет көрсететін құрылғының сызбасын;

дайын өнім, көмекші материалдар және шикізаттың физика-химиялық және технологиялық қасиеттерін;

қызмет көрсетілетін құрал-жабдықтың және бақылау-өлшеу құралдарының құрылысын, сынамалар алу ережесін;

дайын өнім, жартылай фабрикаттар және шикізатты сақтықпен пайдалану ережелерін.

Параграф 2. Тәжірибелі өндірісті орнату аппаратшысы, 4-разряд

690. Жұмыс сипаттамасы:

неғұрлым жоғары біліктілікті аппаратшылардың басқаруымен температураның +-3⁰Ске дейін және қысымның 16 атм дейін ауытқуына жол беретін технологиялық режімді қолдана отырып қарапайым, күрделі емес және күрделі тәжірибелі өндіріс құрылғыларында технологиялық процесті жүргізу;

зертханалық ережелер тексеру мен технология режімдерін өңдеу мақсатымен тәжірибелі өндіріс құрылғыларында үздіксіз және жүйелік қызметтегі технологиялық процестің барлық сатыларына қызмет көрсету;

тәжірибелі құрылғыларда өнімді дайындаудың материалдық балансын құру және есептеу;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері және талдау нәтижелері бойынша технологиялық процестің параметрлерін реттеу және басқару;

дайын өнім, компоненттер мен шикізатты дәлдікпен өлшеу;

талдауларды жүргізу;

неғұрлым төмен біліктілікті аппаратшыларға басшылық ету.

691. Білуі тиіс:

зертханалық жолмен бекітілген технологиялық процестер, ережелер және көрсеткіштерді, қызмет көрсететін құрылғының сызбасын;

процесті жүргізудің оңтайлы режімдерін анықтау әдістерін;

тәжірибелі өндірістің материалды балансын құру және есептеу әдістемесін, дайын өнім, көмекші материалдар және шикізаттың физика-химиялық және технологиялық қасиеттерін;

бақылау-өлшеу құралдары, автоматика құралдары, құрал-жабдықтың құрылымын, оларды жөнге келтірудің ережелерін;

талдау жүргізу әдістемесін, тәжірибелі құрылғыда процестерді жүргізу кезінде апатты жағдайлар және қауіпті зардаптың алдын-алу шаралары мен олардың қасиеттерін зерделеудің жеткіліксіздігін есепке ала отырып, дайын өнім, жартылай фабрикаттар және шикізатты сақтықпен қолдану ережелерін;

тәжірибелі өндіріс процестерін жүргізуді жазып алу, талдау және зерделеу әдістерін;

органикалық және бейорганикалық химияны, химиялық технологияның негіздерін.

Параграф 3. Тәжірибелі өндірісті орнату аппаратшысы, 5-разряд

692. Жұмыс сипаттамасы:

неғұрлым жоғары біліктілікті аппаратшылардың басқаруымен температураның +-2⁰Ске дейін және қысымның 16 атм дан 2500ге дейін ауытқуына жол беретін технологиялық режімді қолдана отырып күрделі тәжірибелі өндіріс құрылғыларында технологиялық процесті жүргізу;

тәжірибелі өндірістің аса күрделі және аса жауапты құрылғыларының қызметі;

өзіндік немесе инженерлі-техникалық жұмысшылардың басшылық етуімен неғұрлым сапалы және кең көлемде өнімді алудың оңтайлы шарттары мен параметрлерін анықтау;

процестер мен құрал-жабдықты оңтайлы жағдайға өзіндік келтіру және реттеу;

қолмен реттелетін түрден автоматты реттеуге ауыстыру;

өнім сапасының көрсеткіштерін анықтау;

неғұрлым төмен біліктілікті аппаратшыларға басшылық ету.

693. Білуі тиіс:

зертханалық жолмен бекітілген технологиялық процестер, ережелер және көрсеткіштерді, қызмет көрсететін құрылғының сызбасын;

процесті жүргізудің оңтайлы режімдерін анықтау әдістерін;

тәжірибелі өндірістің материалды балансын құру және есептеу әдістемесін, дайын өнім, көмекші материалдар және шикізаттың физика-химиялық және технологиялық қасиеттерін;

бақылау-өлшеу құралдары, автоматика құралдары, құрал-жабдықтың құрылымын, оларды жөнге келтірудің ережелерін, талдау жүргізу әдістемесін;

тәжірибелі құрылғыда процестерді жүргізу кезінде апатты жағдайлар және қауіпті зардаптың алдын-алу шаралары мен олардың қасиеттерін зерделеудің жеткіліксіздігін есепке ала отырып, дайын өнім, жартылай фабрикаттар және шикізатты сақтықпен қолдану ережелерін;

тәжірибелі өндіріс процестерін жүргізуді жазып алу, талдау және зерделеу әдістерін, органикалық және бейорганикалық химияны;

химиялық технологияның негіздерін.

Параграф 4. Тәжірибелі өндірісті орнату аппаратшысы, 6-разряд

694. Жұмыс сипаттамасы:

температураның +-1⁰Ске және қысымның 250 атм астам ауытқуына жол беретін технологиялық режімді қолдана отырып, аса күрделі тәжірибелі өндіріс құрылғыларында технологиялық процесті жүргізу;

неғұрлым сапалы, әрі кең көлемді өнім алудың оңтайлы параметрлері мен шарттарын өзіндік түрде анықтау;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштерін және құрал-жабдықтың күй-жайын қадағалау;

талдаулар мен қадағалаулар нәтижелері бойынша процеске түзетулер енгізу;

жөндеу және құру жұмыстарына қатысу;

неғұрлым төмен біліктілікті аппаратшылардың жұмысын басқару және үйлестіру.

695. Білуі тиіс:

зертханалық жолмен бекітілген технологиялық процестер, ережелер және көрсеткіштерді, қызмет көрсететін құрылғының сызбасын, процесті жүргізудің оңтайлы режімдерін анықтау әдістерін;

тәжірибелі өндірістің материалды балансын құру және есептеу әдістемесін, дайын өнім, көмекші материалдар және шикізаттың физика-химиялық және технологиялық қасиеттерін, бақылау-өлшеу құралдары;

автоматика құралдары, құрал-жабдықтың құрылымын, оларды жөнге келтірудің ережелерін;

талдау жүргізу әдістемесін, тәжірибелі құрылғыда процестерді жүргізу кезінде апатты жағдайлар және қауіпті зардаптың алдын-алу шаралары мен олардың қасиеттерін зерделеудің жеткіліксіздігін есепке ала отырып, дайын өнім, жартылай фабрикаттар және шикізатты сақтықпен қолдану ережелерін;

тәжірибелі өндіріс процестерін жүргізуді жазып алу, талдау және зерделеу әдістерін, органикалық және бейорганикалық химияны;

химиялық технологияны және техникум көлеміндегі аппаратураны.

696. Орта кәсіби білім қажет.

86. Сүзу аппаратшысы

Параграф 1. Сүзу аппаратшысы, 2-разряд

697. Жұмыс сипаттамасы:

неғұрлым жоғары біліктілікті аппаратшының басқаруымен кезеңдік қызметтегі құрылғыларында сүзу процесін жүргізу;

сүзгілерді жұмысқа дайындау;

суспензияны беру және оны сүзгі бойынша үлестіру;

өнімді түсіру, тұнбаны кептіру, шламды сүзгіге шығару;

сүзгілерді шламнан тазарту;

құрал-жабдықты жөндеуге дайындау.

698. Білуі тиіс:

өнімді өндірудің технологиялық сызбасын, шикізаттың қасиеттерін, дайын өнім мен шикізатқа қойылатын талаптарды;

негізгі және көмекші құрал-жабдықтың жұмыс істеу қағидасын, құрылымын;

лимон және шарап- тас қышқылдарының өндірістерінде, сульфитті сілтілерден ванилин өндірісінде "Жеңілдік шарттармен және жеңілдік мөлшерлерде мемлекеттік зейнетақыға құқық беретін өндірістердің, цехтердің;

мамандықтар мен лауазымдардың тізімдеріне" байланысты мамандықты "сүзуші" деп атау.

Параграф 2. Сүзу аппаратшысы, 3-разряд

699. Жұмыс сипаттамасы:

неғұрлым жоғары біліктілікті аппаратшының басқаруымен кезеңдік қызметтегі құрылғыларында сүзудің технологиялық процесін жүргізу;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері арқылы және талдау нәтижелері бойынша технологиялық процестің параметрлерін реттеу және бақылау: қысым, вакуум, түсетін суспензияның температурасы мен қоюлығы, сүзілген сұйықтың тазалығы тағы басқа;

қызмет көрсететін құрылғылар мен құралдарды жабдықтау;

құрал-жабдықты жөндеуге дайындау, жөндеуден қабылдау;

егер олар бар болса, неғұрлым төмен біліктілікті аппаратшыларға басшылық ету.

700. Білуі тиіс:

өндірістің технологиялық сызбасын, технологиялық режімді және процесті реттеу ережелерін;

шикізаттың қасиеттерін, дайын өнім мен шикізатқа қойылатын талаптарды, негізгі және көмекші құрал-жабдықтың жұмыс істеу қағидасын, құрылымын, талдау жүргізу әдістемесін.

701. Жұмыстар мысалы:

1) антраценді сүзу;

2) бірвалкалы машиналарда эмальді сүзу.

Параграф 3. Сүзу аппаратшысы, 4-разряд

702. Жұмыс сипаттамасы:

автоматты сүзгілерде немесе үздіксіз жұмыс істейтін құрылғыларда сүзудің технологиялық процесін жүргізу;

сүзілетін матаны ауыстыру немесе қалпына келтіру;

тұндырылған қабаттың қалыңдығына байланысты суспензияны берудің жылдамдығын, сумен шаюды, сүзгілерге жүктемені, шаю суының температурасын, сүзетін аппараттардағы қысымды реттеу;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері және талдау нәтижелері бойынша үрлеп тазартудың және матаны қалпына келтірудің уақытын, сүзгіге берілетін суспензияның көлемін, шаю суының құрамы мен сапасын анықтау.

703. Білуі тиіс: өндірістің технологиялық сызбасын, технологиялық режімді және процесті реттеу ережелерін, шикізаттың қасиеттерін, дайын өнім мен шикізатқа қойылатын талаптарды, негізгі және көмекші құрал-жабдықтың жұмыс істеу қағидасын, құрылымын, талдау жүргізу әдістемесін.

704. Жұмыстар мысалы:

1) B_12 дәрумендерін, антибиотиктерді және тағы басқа биосинтез өнімдерін сүзу;

2) алкалоидтер өндіруде сүзу;

3) барабанды табақты салынды қабатпен вакуум-сүзгілерде сүзу.

87. Фосгендеу аппаратшысы

Параграф 1. Фосгендеу аппаратшысы, 3-разряд

705. Жұмыс сипаттамасы:

органикалық қоспаларды фосгенирлеу процесін жүргізу бойынша жеке операциялар жүргізу;

шикізатты қабылдау, оларды аппараттарға тиеу;

аппараттардан өнімді түсіру;

сынамалар алу;

технологиялық құрал-жабдықтың қызмет көрсетуі;

құрал-жабдықты тазалау;

құрал-жабдықты жөндеуге дайындау.

706. Білуі тиіс:

фосгенирлеу процесінің технологиялық режимін;

негізгі және көмекші құрал-жабдықтың жұмыс істеу қағидасын, құрылымын, қызмет көрсетілетін учаскеде арматура мен коммуникациялардың сызбасын, реакция компоненттерінің физика-химиялық қасиеттерін, олармен жұмыс істеу шарттарын;

дайын өнім мен шикізатқа қойылатын талаптарды;

сынамалар алу ережесін.

Параграф 2. Фосгендеу аппаратшысы, 4-разряд

707. Жұмыс сипаттамасы:

органикалық қоспаларды фосгенирлеу процесін жүргізу бойынша жеке операциялар жүргізу;

компоненттерді мөлшерлеу есебі;

шикізат пен жартылай өнімдерді аппаратқа тиеу, фосгенирлеу, өнімді келесі сатыға жіберу немесе аппараттардан алу;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері және талдау нәтижелері бойынша процесті реттеу;

жұмыс нұсқаулықтарына сәйкес технологиялық процесті реттеу және басқару;

дайын өнімнің шығуы мен шикізат шығынын өлшеу, талдау нәтижесі бойынша олардың сапасын бағалау;

автоматика құралдары, бақылау-өлшеуіш құралдарының көрсеткіштерін және технологиялық құрал-жабдықтың қызмет көрсетуі;

құрал-жабдықты жөндеуге дайындау;

реакторларды тазалау;

шикізаттың, дайын өнім және жартылай фабрикаттың есебі;

құрал-жабдықты жөндеуден қабылдау және тапсыру;

неғұрлым төмен біліктілікті аппаратшыларға басшылық ету.

708. Білуі тиіс:

фосгенирлеу процесінің технологиялық режимін, негізгі және көмекші құрал-жабдықтың жұмыс істеу қағидасын, құрылымын;

қызмет көрсетілетін учаскеде арматура мен коммуникациялардың сызбасын;

реакция компоненттерінің физика-химиялық қасиеттерін, олармен жұмыс істеу шарттарын, дайын өнім мен шикізатқа қойылатын талаптарды;

сынамалар алу ережесін және талдаулар жүргізу әдістемесін, технологиялық процесті жүргізудің нормаларын.

Параграф 3. Фосгендеу аппаратшысы, 5-разряд

709. Жұмыс сипаттамасы:

органикалық қоспаларды фосгенирлеу процесін жүргізу бойынша жеке операциялар жүргізу;

компоненттерді мөлшерлеу есебі;

шикізат пен жартылай өнімдерді аппаратқа тиеу, фосгенирлеу, өнімді келесі сатыға жіберу немесе аппараттардан алу;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері және талдау нәтижелері бойынша процесті реттеу;

жұмыс нұсқаулықтарына сәйкес технологиялық процесті реттеу және басқару;

дайын өнімнің шығуы мен шикізат шығынын өлшеу, талдау нәтижесі бойынша олардың сапасын бағалау;

автоматика құралдары, бақылау-өлшеуіш құралдарының көрсеткіштерін және технологиялық құрал-жабдықтың қызмет көрсетуі;

құрал-жабдықты жөндеуге дайындау.

710. Білуі тиіс:

фосгенирлеу процесінің технологиялық режимін;

бақылау-өлшеу құралдары, негізгі және көмекші құрал-жабдықтың пайдалану ережелері мен құрылымын, қызмет көрсетілетін учаскеде арматура мен коммуникациялардың сызбасын;

фосген және реакцияның басқа компоненттерінің химиялық қасиеттерін, оларды пайдалану ережелерін;

дайын өнім, жартылай фабрикаттар және шикізаттың физика-химиялық және технологиялық қасиеттерін;

оларға қойылатын техникалық шарттарды, талдау жүргізу әдістемесін, процесті жүргізу нормаларын.

88. Хлорлау аппаратшысы

Параграф 1. Хлорлау аппаратшысы, 2-разряд

711. Жұмыс сипаттамасы:

неғұрлым жоғары біліктілікті аппаратшының басқаруымен хлорлаудың технологиялық процесін жүргізу;

шикізатты дайындау және тиеу;

өнімді түсіру;

сынамалар алу;

құрал-жабдықты тазалау;

құрал-жабдықты жөндеуге дайындау.

712. Білуі тиіс:

хлорлау процесінің мәнін, бақылау-өлшеу құралдары, құрал-жабдықтың реттеу ережелері мен жұмыс істеу қағидасын;

құрылымын, арматура мен коммуникациялар сызбасын, дайын өнім, жартылай фабрикаттар және шикізаттың физика-химиялық және технологиялық қасиеттерін, сынамалар алу ережесін.

Параграф 2. Хлорлау аппаратшысы, 3-разряд

713. Жұмыс сипаттамасы:

неғұрлым жоғары біліктілікті аппаратшының басқаруымен хлороформ, депрессатор өндіруде әк сүтін, бұрғы суын, рапаны хлорлаудың қарапайым технологиялық процесін жүргізу, натрий гипохлоиті ерітіндісін алу және хлорлаудың орташа күрделі процесін жүргізу;

аппараттарға хлорды, ауаны және хлорлы сутекті беру;

дайын өнімді құйып алу және оны келесі технологиялық сатыларға жіберу;

құрал-жабдықтың жұмысындағы ақаулықтарды жою;

құрал-жабдықтың қызмет көрсету.

714. Білуі тиіс:

хлорлау процесінің мәнін, бақылау-өлшеу құралдары, құрал-жабдықтың реттеу ережелері мен жұмыс істеу қағидасын, құрылымын;

арматура мен коммуникациялар сызбасын, сынамалар алу ережесін;

дайын өнім, жартылай фабрикаттар және шикізаттың физика-химиялық және технологиялық қасиеттерін.

715. Жұмыс мысалдары:

Хлорлау процесін жүргізу;

1) бұрғы суларын;

2) хлорформ өндіруде әк сүтін;

3) рапаны.

Параграф 3. Хлорлау аппаратшысы, 4-разряд

716. Жұмыс сипаттамасы:

хлорлаудың орташа күрделі процесін жүргізу;

хлордың, хлорлы сутектің және ауаның берілуін реттеу;

реакциялық массаны қыздыру, катализатор және инициатор қатысуымен хлорлау;

тарату, залалсыздандыру, тұндыру, кептіру;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері арқылы және талдау нәтижелері бойынша технологиялық процестің параметрлерін реттеу және бақылау: температура, қысым, вакуум, шығатын газдағы хлор қоюлығын, өнім сапасы тағы басқа;

дайын өнімнің шығуы мен шикізат есебі;

талдаулар жүргізу;

құрал-жабдықтардың қызмет көрсетуі (хлоратор, реактор, колонналар, пештер, конденсаторлар, залалсыздандырғыштар, сепараторлар, сорғылар, тоңазытқыштар, скрубберлер тағы басқа);

құрал-жабдық пен коммуникациялардың жұмысындағы ақаулықтарды жою және алдын-алу;

құрал-жабдықты жөндеуден қабылдау;

егер сондайлар бар болса, неғұрлым төмен біліктілікті аппаратшыларға басшылық ету.

717. Білуі тиіс:

хлорлаудың технологиялық процесін және оны реттеудің ережелерін, бақылау-өлшеу құралдары, құрал-жабдықтың реттеу ережелері мен жұмыс істеу қағидасын, құрылымын;

арматура мен коммуникациялар сызбасын,талдау жүргізу әдістемесін;

дайын өнім, жартылай фабрикаттар және шикізаттың физика-химиялық және технологиялық қасиеттерін.

Параграф 4. Хлорлау аппаратшысы, 5-разряд

718. Жұмыс сипаттамасы:

неғұрлым төмен біліктілікті аппаратшыларды басқарумен қатар хлорлаудың күрделі және орташа технологиялық процестерін жүргізу;

аппараттарға шикізатты беруді реттеу;

автоматика құралдары, бақылау-өлшеуіш құралдарының көрсеткіштерін және технологиялық құрал-жабдықтың жұмысы мен күй-жайын қадағалау;

құрал-жабдықты жөндеу бойынша жұмыстар орындау.

719. Білуі тиіс:

хлорлаудың технологиялық процесін және оны реттеудің ережелерін, бақылау-өлшеу құралдары;

құрал-жабдықтың реттеу ережелері мен жұмыс істеу қағидасын, құрылымын;

арматура мен коммуникациялар сызбасын, талдау жүргізу әдістемесін, дайын өнім;

жартылай фабрикаттар және шикізаттың физика-химиялық және технологиялық қасиеттерін.

720. Жұмыстар мысалы:

1) бір мезгілде үш өнімнен көп хлорлау немесе техникалық хлофосфор, хлорнитробензойлы қышқылды өндіруде хлорлаудың процесін жүргізу.

Параграф 5. Хлорлау аппаратшысы, 6-разряд

721. Жұмыс сипаттамасы:

неғұрлым төмен біліктілікті аппаратшыларға басшылық етумен қатар хлорлаудың күрделі технологиялық процесін жүргізу;

жұмыс нұсқаулықтарына сәйкес технологиялық процесті реттеу және басқару;

дайын өнімнің шығуы мен шикізат шығынын өлшеу, талдау нәтижесі бойынша олардың сапасын бағалау;

автоматика құралдары, бақылау-өлшеуіш құралдарының көрсеткіштерін және технологиялық құрал-жабдықтың қызмет көрсетуі;

құрал-жабдықты жөндеуге дайындау.

722. Білуі тиіс:

хлорлаудың технологиялық процесін және оны реттеудің ережелерін;

бақылау-өлшеу құралдары, құрал-жабдықтың реттеу ережелері мен жұмыс істеу қағидасын, құрылымын, арматура мен коммуникациялар сызбасын,талдау жүргізу әдістемесін;

дайын өнім, жартылай фабрикаттар және шикізаттың физика-химиялық және технологиялық қасиеттерін.

723. Орта кәсіби білім қажет.

724. Жұмыс мысалы:

1) үздіксіз әдіспен төртхлорлы кремний, фолий қышқылы, пиридоксин, гексахлоринді хлорлаудың процесін жүргізу. Сондай-ақ эпихлоргидрин, төртхлорлы көміртегін және перхлорэтиленді хлорлауды жүргізу.

89. Центрифугалау аппаратшысы

Параграф 1. Центрифугалау аппаратшысы, 2-разряд

725. Жұмыс сипаттамасы:

неғұрлым жоғары біліктілікті аппаратшының басқаруымен центрифугалаудың технологиялық процесін жүргізу;

шикізатты дайындау;

оны центрифугаға жіберу;

тұндырманы шығару;

сынамалар алу;

құрал-жабдықтардың қызмет көрсетуі;

құрал-жабдықты жөндеуге дайындау.

726. Білуі тиіс:

центрифугалар, көмекші құрал-жабдықты басқару қағидасы мен құрылымын;

арматура мен коммуникациялар сызбасын;

центрифугалаудың технологиялық режимін, сынамалар алу ережесін.

Параграф 2. Центрифугалау аппаратшысы, 3-разряд

727. Жұмыс сипаттамасы:

ластанған сұйықтарды немесе қатты өнімдерді тазарту (ағарту), шамалы қатты фазалы біркелкі емес нашар сүзілетін қоспаларды бөлу немесе орталықтан тепкіштің көмегімен тұндырғыш, аса шапшаң кезеңдік немесе үздіксіз қызмет ететін автоматты, механикалық және қолмен түсіретін центрифугаларда қатты өнімдерден сұйықтықты бөлу;

орталықтан тепкіш күштің әсерімен шаю, тиеу, буландыру және түсіру;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштерінің көмегімен процесті реттеу;

сығу арқылы өнімді тығыздау;

центрифугаларды берілген режімге келтіру;

центрифугалар, сорғылар және тасымалдағыш құралдарының қызмет көрсетуі;

сығылған тұнбаны шаю;

центрифугалау процесінің аяқталуын анықтау үшін қорытынды талдаулар жүргізу;

құрал-жабдықты жөндеуден қабылдау;

егер сондайлар бар болса, неғұрлым төмен біліктілікті аппаратшыларға басшылық ету.

728. Білуі тиіс:

центрифугалар, көмекші құрал-жабдықты басқару қағидасы мен құрылымын, арматура мен коммуникациялар сызбасын;

центрифугалаудың технологиялық режімін және бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері бойынша оны реттеу әдістерін;

бақылау-өлшеу құралдарының құрылымы мен мақсатын;

сынамалар алу ережесін, қорытынды талдаулар жүргізу әдістемесін.

Параграф 3. Центрифугалау аппаратшысы, 4-разряд

729. Жұмыс сипаттамасы:

автоматты реттеу құрылғысымен жабдықталған көлденең автоматты центрифугаларда, аса шапшаң центрифугаларда және басқа центрифугаларда қатты фазадағы төмен концентрациясы бар суспензияларды бөлу бойынша центрифугалаудың кезеңдік, үздіксіз және күрделі процестерін жүргізу;

температура, ылғалдық, жылдамдық және қысымның берілген параметрлерін сақтай отырып, центрифугалаудың толық циклының жұмысын орындау;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері және талдау нәтижелері бойынша процесті реттеу;

автоматты центрифугалар, аса шапшаң центрифугалар, реостаттар, тегеурінді бактар, аналықты қабылдағыш, бойлер және коммуникациялар арматурасының қызмет көрсетуі;

құрал-жабдық пен коммуникациялардың жұмысындағы ақаулықтарды жою және алдын-алу;

ұсақ жөндеу жұмыстарын жүргізу;

шаюдың есептемесін жүргізу;

операциялық парақта немесе өндірістік журналда дайын өнім мен шикізаттың есебін жүргізу.

730. Білуі тиіс:

суспензиялар мен эмульсияны бөлудің әдістерін, центрифугалау процесін жүргізудің технологиясын;

бөлінетін эмульсиялар, жұқа суспензиялар, сұйық біркелкі емес қоспалардың физика-химиялық қасиеттерін, қызмет көрсетілетін учаскедегі бақылау-өлшеу құралдары;

негізгі және көмекші құрал-жабдықтың жұмыс істеу қағидасын, құрылымын;

шикізатқа қойылатын талаптарды, дайын өнім мен шикізатқа қойылатын мемлекеттік стандарттар мен техникалық шарттарды, аналық ерітіндінің үлес салмағына байланысты шаюды есептеу әдістемесін;

технологиялық процесті жүргізудің режімі мен параметрлерін, қысыммен жұмыс істейтін аппараттардың қызмет көрсетуінде қазан қадағалаушы талаптарын, слесарлық істі.

Параграф 4. Центрифугалау аппаратшысы, 5-разряд

731. Жұмыс сипаттамасы:

10000-15000 об/мин жылдамдығы бар аса шапшаң центрифугаларда жарылғыш, тезтұтанғыш өнімдерді центрифугалаудың күрделі процестерін жүргізу;

жұмыс нұсқаулықтарына сәйкес технологиялық процесті реттеу және басқару;

талдау және қадағалау нәтижелері бойынша процеске түзетулер енгізу;

дайын өнімнің шығуы мен шикізат шығынын өлшеу, талдау нәтижесі бойынша олардың сапасын бағалау;

автоматика құралдары, бақылау-өлшеуіш құралдарының көрсеткіштерін және технологиялық құрал-жабдықтың жұмысы мен күй-жайын қадағалау;

құрал-жабдықты жөндеу бойынша жұмыстар орындау.

732. Білуі тиіс:

суспензиялар мен эмульсияны бөлу әдістерін;

центрифугалау процесінің технологиясын, бөлінетін эмульсиялар, жұқа суспензиялар, сұйық біркелкі емес қоспалардың физика-химиялық қасиеттерін, қызмет көрсетілетін учаскедегі бақылау-өлшеу құралдары;

негізгі және көмекші құрал-жабдықтың жұмыс істеу қағидасы мен құрылымын;

шикізатқа қойылатын талаптарды, дайын өнім мен шикізатқа қойылатын мемлекеттік стандарттар мен техникалық шарттарды, аналық ерітіндінің үлес салмағына байланысты шаюды есептеу әдістемесін, технологиялық процесті жүргізудің режімі мен параметрлерін;

қысыммен жұмыс істейтін аппараттардың қызмет көрсетуінде қазан қадағалаушы талаптарын, слесарлық істі.

733. Жұмыс мысалы:

1) нитроклетчатка, алкидті, кремнийорганикалық лактың негізінде нитролактар мен нитроэмальды центрифугалау.

90. Циандау аппаратшысы

Параграф 1. Циандау аппаратшысы, 4-разряд

734. Жұмыс сипаттамасы:

цианистті бензил, прогестерон, цианды сірке су эфирі, роданистті аммоний және басқаларды алу кезінде органикалық қоспаларды циандаудың технологиялық процесін жүргізу;

технологиялық нұсқаулыққа сәйкес еріткіштерді айыру, тараны залалсыздандыру және осыған жалғаспалы процестер мен операцияларды (экстрагирлеу, тұндыру, сүзу және тағы басқа) жүргізу;

жартылай фабрикаттар мен шикізатты тиеу, мөлшерлеу және есептеу;

пайдаланатын құрал-жабдықтың қызмет көрсетуі, оларды дайындау және жөнге келтіру: реакторлар, буландырғыш және айыру аппараттары, центрифугалар, жою құралдары, түрлі сүзбе және көмекші аппаратуралар;

құбыр құрылғысының герметикалығын (саңылаусыздығын) тексеру;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері және талдау нәтижелері бойынша процесті реттеу;

сынамалар алу;

жартылай фабрикаттар мен шикізаттың шығынын есептеу;

құрал-жабдықты жөндеу жұмыстарына дайындау (алдын-ала газсыздандырумен қатар), жөндеуден қабылдап алу.

735. Білуі тиіс:

циандаудың технологиялық процесін, бақылау-өлшеу құралдары;

құрал-жабдықтың реттеу ережелері мен жұмыс істеу қағидасын, құрылымын, технологиялық процесті реттеу ережелерін;

дайын өнім, жартылай фабрикаттар және шикізаттың физика-химиялық қасиеттерін, оларға қойылатын талаптарды;

сынамалар алу ережесін, коммуникациялар сызбасын.

Параграф 2. Циандау аппаратшысы, 5-разряд

736. Жұмыс сипаттамасы:

циандаудың технологиялық процесін жүргізу – галлоидты, сульфо-диазонитро немесе органикалық қоспалардың басқа топтарын жездіцианистті жиынтық қызметіндегі басқа цианотоптарға алмастыру;

шикізатты дайындау, бастапқы ерітінділер мен басқа реагенттерді дайындау;

диазоерітінді және басқа органикалық қоспалар концентрациясына байланысты шикізаттың қажетті көлемін есептеу;

технологиялық режім бекіткен қатаң тәртіпте реагенттерді мөлшерле;

қомпоненттерді реакциялық аппараттарға тиеу;

реакциялық массаны араластыру, қыздыру немесе суыту;

тазарту жүйелері мен құрал-жабдықтың қызмет етуі мен жөнге келтірілуін тексеру: реакторлар, айыру және буландыру аппараттары, центрифугалар, сүзбелер, бөлетін құйғыштар, өлшеуіштер, жинағыштар, арматуралар, коммуникациялар және бақылау-өлшеу құралдары (термометр, манометр, вакуум-метр, электронды көпір), сондай-ақ синильді қышқылды бөлумен байланысты циандау процесін жүргізудің ерекше шарттарын сақтау үшін қажетті құрылғыларды;

қорытынды талдаулар жүргізу.

737. Білуі тиіс:

циандаудың технологиялық процесін, технологиялық процесті реттеу ережелерін;

бақылау-өлшеу құралдары, негізгі және көмекші құрал-жабдықты пайдалану ережелері мен құрылымын, қызмет көрсетілетін учаскеде арматура мен коммуникациялардың сызбасын;

дайын өнім, жартылай фабрикаттар және шикізаттың физика-химиялық және технологиялық қасиеттерін, улы, күшті әсерлі және жарылғыш заттармен жұмыс істеу ережелерін;

талдау жүргізу әдістемесін, қажетті шикізатты есептеу әдістемесін;

құрал-жабдықты жөнге келтіру ережелерін.

91. Қабыршықтау аппаратшысы

Параграф 1. Қабыршықтау аппаратшысы, 3-разряд

738. Жұмыс сипаттамасы:

неғұрлым жоғары біліктілікті аппаратшының басқаруымен қабыршықтаудың технологиялық процесін жүргізу;

шикізатты дайындау мен тиеуге қатысу;

суытатын суды беру;

дайын өнімді қоймаға тасымалдау, жинау және тығындауға қатысу;

сынамалар алу;

барабанды шаю, құрал-жабдықты тазалап, майлау;

құрал-жабдықты жөндеуге дайындау.

739. Білуі тиіс:

қызмет көрсетілетін учаскенің технологиялық сызбасын, негізгі және көмекші құрал-жабдықтардың жұмыс істеу қағидасы мен құрылымын;

технологиялық процестің мәнін;

дайын өнім, жартылай фабрикаттар және шикізаттың физика-химиялық қасиеттерін;

оларға қойылатын талаптарды, сынамалар алу ережесін.

Параграф 2. Қабыршықтау аппаратшысы, 4-разряд

740. Жұмыс сипаттамасы:

қабыршықтаудың технологиялық процесін жүргізу;

балқытылған өнімді аппараттарға салу;

аппараттағы балқыма деңгейін, балқыманың қатуы мен айналмалы барабандағы қабықтың пайда болуын қадағалау;

қабықтың қалыңдығын, салқындаған өнімді кесу, ұсақтау, оны барабандарға себуді көзбен шолу арқылы бақылап, реттеу;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері және талдау нәтижелері бойынша технологиялық процесті реттеп, бақылау: балқыманың, суытатын судың, дайын өнімнің температурасын, барабанның берілген айналым санын;

талдаулар жүргізу;

дайын өнімнің шығуын, тараның қажетті саны мен шығынын есептеу;

қабыршықтау құрылғылары, механикалық қатайтқыш, бақылау-өлшеу құралдары және басқа құрал-жабдықтың қызмет көрсетуі;

құрал-жабдықты жөндеуден қабылдау;

неғұрлым төмен біліктілікті аппаратшыларға басшылық ету.

741. Білуі тиіс:

қызмет көрсетілетін учаскенің технологиялық сызбасын;

негізгі және көмекші құрал-жабдықтардың жұмыс істеу қағидасы мен құрылымын;

технологиялық режім мен процесті реттеу ережелерін;

дайын өнім, жартылай фабрикаттар және шикізаттың қасиеттерін;

оларға қойылатын талаптарды, талдаулар жүргізу әдістемесін.

92. Экстракциялау аппаратшысы

Параграф 1. Экстракциялау аппаратшысы, 2-разряд

742. Жұмыс сипаттамасы:

неғұрлым жоғары біліктілігі бар аппаратшының басқаруымен экстракциялаудың технологиялық процесін жүргізу;

шикізатты дайынау және тиеу;

технологиялық құрал-жабдықтың қызмет көрсетуіне қатысу;

сынамалар алу;

аппараттарды тазалау;

құрал-жабдықты жөндеуге дайындау.

743. Білуі тиіс:

технологиялық процесті, құрал-жабдықтың жұмыс істеу қағидасын, құрылымын;

дайын өнім, жартылай фабрикаттар және шикізаттың қасиеттерін;

оларға қойылатын талаптарды, сынамалар алу ережесін.

Параграф 2. Экстракциялау аппаратшысы, 3-разряд

744. Жұмыс сипаттамасы:

сумен экстракциялаудың қарапайым технологиялық процесін жүргізу немесе экстракциялаудың күрделі процестерін жүргізу барысында жеке операцияларды орындау;

құрал-жабдықты тоқтату және қосу: ректорлар, бөлетін құйғыштары сияқты өте қарапайым экстракторлар, экстракторлы колонналар, кептіргіштер, сүзетін және көмекші аппаратуралар;

бақылау-өлшеу құралдары арқылы процесті реттеу және қадағалау;

материалдар мен шикізатты шығындаудың есебі.

745. Білуі тиіс:

технологиялық процесті, бақылау-өлшеу құралдары;

негізгі және көмекші құрал-жабдықтардың жұмыс істеу қағидасы мен құрылымын;

дайын өнім, жартылай фабрикаттар және шикізаттың қасиеттерін;

оларға қойылатын талаптарды, сынамалар алу ережесін.

746. Жұмыс мысалдары:

1) галенді өнімдер пелоидин, асқазан сөлі, қыша жағылған қағазды өндіруде экстрагирлеуді жүргізу;

2) алколоидтар пахикарпин, цитизин, көкнәр бүршігінен морфин өндіруде экстрагирлеуді жүргізу;

3) гормондар метилтестостерон, кофеин өндіруде экстрагирлеуді жүргізу;

4) органикалық өнімдер ланолин, кристаллды ментол, промедол өндіруде экстрагирлеуді жүргізу;

5) дәрімендер амидопирин, С дәруменінің концентранты, бояғыш өндіруде экстрагирлеуді жүргізу;

6) экстрактты әбден пісірумен қатар қылқан табанын экстраттау.

Параграф 3. Экстракциялау аппаратшысы, 4-разряд

747. Жұмыс сипаттамасы:

экстракциялаудың аса күрделі технологиялық процесін жүргізу немесе экстракциялаудың күрделі процесін кезінде неғұрлым төмен біліктілікті аппаратшыларға басшылық ету;

ережеде қарастырылғандай қыздыру, араластыру, тұндыру, ұсату, қабаттарды бөлу, белглі концентратты еріткіштерді қосу;

экстрагирлеу процесінің аяқталуын анықтау;

ерітіндіні тұндыру немесе сүзу арқылы тазарту, буландыру немесе кристаллдау арқылы ерітіндіден заттарды бөліп алу;

еріткіштерді айыру немесе тұздан ажырату (қалпына келтіру/регенераттау);

процесс сатылары бойынша температуралық режімді бір қалыпта ұстау;

өнімдер, еріткіштер және компоненттер қатынасының берілуін реттеу;

талап етілген ерітінді концентрациясына байланысты еріткіштер мен өнімнің санын немесе көлемін есептеу;

көзбен шолу арқылы және бақылау-өлшеуі құралдарының көрсеткіштері бойынша технологиялық процестің параметрлерін реттеу және бақылау: қысым, температура, деңгей, уақыт және концентрацияны;

қажет болған жағдайда өнімнің шығуы мен шикізат шығынын есептеу;

талдаулар жүргізу;

экстракционды-тазартқыш колонналар, вакуум-аппараттар, буландырғыштар, қоспалауыштар, жылу алмастырғыш, конденсаторлар, жинағыш, ыдыстар, сорғылар, өлшеуіштер, тоңазытқыштар және басқа құрал-жабдықтардың қызмет көрсетуі;

құбырларды бумен үрлеп тазарту, құрал-жабдық пен керек-жарақты санытарлық тазалау;

құрал-жабдықтың гермиткалығын тексеру;

құрал-жабдық пен коммуникациялардың жұмысындағы ақаулықтарды жою және алдын-алу, кішігірім жөндеу жұмыстарын жүргізу.

748. Білуі тиіс:

өндірістің технологиялық сызбасын, бақылау-өлшеу құралдары;

негізгі және көмекші құрал-жабдықтардың жұмыс істеу қағидасы мен құрылымын, арматура мен коммуникациялар сызбасын;

экстракциялаудың технологиялық процесінің мәні мен физика-химиялық негіздерін, өнімдер, еріткіштер және ерітінділердің қасиеттерін;

олармен жұмыс істеу ережелерін;

технологиялық режімді және процесті реттеу ережелерін, еріткіштерді қалпына келтіру әдістерін, талдаулар жүргізу әдістемесін;

сынамалар алу ережесін.

749. Жұмыстар мысалы:

1) ферментті өнімдерді жасауда жүйелі қызмет істейтін экстракторларда соя ірі бұршағы мен қызылша жомынан қоректі заттарды экстрагирлеу процесін жүргізу.

Параграф 4. Экстракциялау аппаратшысы, 5-разряд

750. Жұмыс сипаттамасы:

экстракциялаудың аса күрделі технологиялық процесін жүргізу немесе экстракциялаудың күрделі процесін кезінде неғұрлым төмен біліктілікті аппаратшыларға басшылық ету;

фазалар арасындағы контакттың бетін ұлғайту мақсатында эстрагент пен бастапқы қоспаны мұқият араластыру, екі араласпайтын сұйық фазаларды бөлу (экстракт пен рафинат);

экстрагентті қалпына келтіру, оны экстракт пен рафинаттан алып тастау. Өз бетінше немесе қысылған ауамен аппараттарды босату;

қарама қарсы тоқ қағидасымен жұмыс істейтін көпсатылы экстракторлар, диффузорлар және экстракционды колонналардың, мөлшерлегіш, сепараторлар, тор-тұзақтар, орталықтан тепкіш сорғылар, бақылау-өлшеуіш құралдарының қызмет көрсетуі;

дайын өнімнің шығуы мен шикізат шығынын есептеу.

751. Білуі тиіс:

өндірістің технологиялық сызбасын, көпсатылы экстракторлар және тоққа қарсы қағида бойынша жұмыс істейтін экстракторлы колонналар, сондай-ақ бақылау-өлшеу құралдары мен негізгі және көмекші құрал-жабдықтарды пайдалану ережелері мен құрылымын, қызмет көрсететін учаскедегі арматура мен коммуникациялардың сызбасын;

өнімдер, еріткіштер және ерітінділердің қасиеттерін, олармен жұмыс істеу ережелерін;

технологиялық режімнің параметрлерін, мәнін, физика-химиялық негіздерін және процесті реттеу ережелерін;

дайын өнімнің шығуы мен жартылай өнімдер, шикізаттың шығынын нормаларын, компоненттерді мөлшерлеу есебінің әдістемесін.

752. Жұмыс мысалы:

1) ферментті өнімдерді өндіруде үздіксіз жұмыс істейтін экстракторларда пектин, аминоқышқыл, көміртегі және басқа да қоректі заттарды экстракциялаудың процесін жүргізу.

Параграф 5. Экстракциялау аппаратшысы, 6-разряд

753. Жұмыс сипаттамасы:

экстракциялаудың ерекше технологиялық процесін жүргізу және неғұрлым төмен біліктілікті аппаратшыларға басшылық ету;

жұмыс нұсқаулықтарына сәйкес технологиялық процесті реттеу және басқару;

бақылау-өлшеу құралдарының, автоматика құралдарының көрсеткіштерін және құрал-жабдықтардың жұмысы мен күй-жайын қадағалау;

дайын өнімнің шығуы мен шикізат шығынын өлшеу, талдау нәтижелері бойынша олардың сапасын бағалау;

қорытынды талдаулар орындау;

негізгі және көмекші құрал-жабдықтарды жөндеу жұмыстарына қатысу.

754. Білуі тиіс:

өндірістің технологиялық сызбасын, көпсатылы экстракторлар және тоққа қарсы қағида бойынша жұмыс істейтін экстракторлы колонналар;

сондай-ақ бақылау-өлшеу құралдары мен негізгі және көмекші құрал-жабдықтарды пайдалану ережелері мен құрылымын;

қызмет көрсетілетін учаскедегі коммуникациялар мен арматураның сызбасын;

қоспалар, ерітінділер және дайын өнімнің физика-химиялық қасиеттерін;

технологиялық процестің параметрлерін, мәнін және физика-химиялық негіздерін, процесті реттеу ережелерін;

дайын өнімнің шығуы мен жартылай өнімдер, шикізаттың шығынын нормаларын, компоненттерді мөлшерлеу есебінің әдістемесін.

755. Орта кәсіби білім қажет.

756. Жұмыс мысалы:

1) жанама-органикалық әдіспен пергидроль мен капролактам өндіруде, роторлы экстракторларда ферменттер мен бактериялерді экстракциялаудың процесін жүргізу.

93. Электролиз аппаратшысы

Параграф 1. Электролиз аппаратшысы, 2-разряд

757. Жұмыс сипаттамасы:

сутекті өндіруде неғұрлым жоғары біліктілікті аппаратшының басқаруымен электролиз процесін жүргізу;

тұздықты дайындау, тұздықты тазарту, тазартылған тұздықтың электролизі;

тоңазытқыш ішіндегі сутекті суыту, сынапты ванналардан электролитпен сутекті шаю;

сутекті компримирлеу, құрғату;

қысыммен тұтынушы-цехтарға ауыстыру.

758. Білуі тиіс:

электролиз процесінің технологиялық сызбасын;

түрлі құрылымды электролизерлердің, бақылау-өлшеу құралдарының жұмыс істеу қағидасы мен құрылымын және коммуникациялар мен арматураның сызбасын;

қышқылдар, негіздеме, тұздар ерітінділерінің физика-химиялық қасиеттерін.

Параграф 2. Электролиз аппаратшысы, 3-разряд

759. Жұмыс сипаттамасы:

тоқ жүктемесі 5000 амперге дейінгі электролизердерде электролиздеудің технологиялық процесін жүргізу;

электр ваннасына тұздықты беруді бақылау, құбырлар мен элетролизерлердегі қысымды бақылау, тұздықтың температурасы мен деңгейін бақылау, ванналардағы кернеуді өлшеу, технологиялық процестің жүруі туралы деректерді тіркеу, электролизерлерге тұздықты беруді мөлшерлеу;

сынамалар алу және оларды зертханаларға жеткізу;

құрал-жабдықты жұмысқа дайындау, оны қосу және тоқтату;

электролизер қалталарын тазалау, ұсақ ақаулықтарды жою;

құбырларды және электролизерлерді азотпен үрлеп тазарту;

құрал-жабдықты жүйелі қарап тұру;

құрал-жабдықты майлап, тазарту, бекіту арматураның күйін қадағалау.

760. Білуі тиіс:

электролизді бөлімшенің технологиялық сызбасын және электртехникасының негіздерін, түрлі құрылымды электролизерлердің, бақылау-өлшеу құралдарының жұмыс істеу қағидасы мен құрылымын және коммуникациялар мен арматураның сызбасын;

қышқылдар, негіздеме, тұздар ерітінділерінің физика-химиялық қасиеттерін;

процесті реттеудің ережелерін және технологиялық режімді, сынамалар алу ережесін.

Параграф 3. Электролиз аппаратшысы, 4-разряд

761. Жұмыс сипаттамасы:

5000 нан 20000 амперге дейінгі тоқ жүктемесі бар электролиздерде электролиздің технологиялық процесін жүргізу;

электролит ерітінділерін дайындау, электролизерлерге суды, электролиттер ерітінділерін және басқа компоненттерді беру және мөлшерлеу,электр тоғының үздіксіз берілуі;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері және талдау нәтижелері бойынша электр тоғының кернеуін, электролиттер құрамын және процестің параметрлерін реттеу және бақылау;

түрлі құрылымды электролизерлердің қызмет көрсетуі: кезеңдік және үздіксіз түрлері, дифрагменді және сынапты;

электролизді ванналарды каустикалық балқымамен толтыру және ваннадан каустик қалдықтарын құйып тастау;

ыдырау өнімдерін, электрлі химиялық синтезді электролизерден сұрыптау;

электролизерлерді тазалау, шаю, ағарту және бояу;

құрал-жабдықтың күй-жайын қадағалау;

құрал-жабдық пен коммуникациялардың күрделі емес жөндеу жұмыстарын орындау;

дайын өнімнің шығуы мен шикізат шығынын өлшеу;

талдаулар нәтижелері бойынша олардың сапасын бағалау;

5000 амперға дейінгі тоқ жүктемесі бар электролизерлермен қызмет көрсететін аппаратшыларды басқару.

762. Білуі тиіс:

электролизді бөлімшенің технологиялық сызбасын және электртехникасының негіздерін, түрлі құрылымды электролизерлердің, бақылау-өлшеу құралдарының жұмыс істеу қағидасы мен құрылымын және коммуникациялар мен арматураның сызбасын;

қышқылдар, негіздеме, тұздар ерітінділерінің физика-химиялық қасиеттерін;

процесті реттеудің ережелерін және технологиялық режімді;

сынамалар алу ережесін.

Параграф 4. Электролиз аппаратшысы, 5-разряд

763. Жұмыс сипаттамасы:

тоқ жүктемесі 2000 амперден жоғары электролизердерде электролиздеудің технологиялық процесін жүргізу;

процестің параметрлерін реттеу және басқару: электр тоғының кернеуі, электролизердегі температура мен деңгейді, электролит ерітінділерінің құрамын, ыдырау өнімдерінің шығуы мен сапасын;

катодты және анодты тоңазытқыштарға суыатын судың берілуін реттеу, электролизерлерді шунттауға дайындау, шаю, ауыстыру, серияларды қосу және ағыту;

электролиз бөлімшесінің барлық құрал-жабдығының жұмысын, электролит ерітінділерін дайындау мен тазартуды, алынған өнімдерді құрғату және тасымалдауды қадағалау;

қорытынды талдаулар жүргізу;

қажет болған жағдайда құрал-жабдықты тоқтату және тоқтатқаннан кейін қалыпты технологиялық режімге жеткенге дейін жұмысқа қайта қосу;

автоматика құралдары, бақылау-өлшеу құралдарының қызмет көрсетуі, технологиялық нормадан ауытқуының себептерін анықтап, алдын-алу;

5000 нан 20000 амперге дейінгі тоқ жүктемесі бар электролизерлермен қызмет көрсететін аппаратшыларды басқару.

764. Білуі тиіс:

электролизді бөлімшенің технологиялық сызбасын және электртехникасының негіздерін;

бақылау-өлшеу құралдары, негізгі және көмекші құрал-жабдықтардың сындарлы ерекшеліктері мен құрылымын, коммуникациялар мен арматураның сызбасын;

қолданатын шикізатты және оның қасиеттерін, алынған өнімдер мен электролит ерітінділерінің физика-химиялық қасиеттерін;

процесті реттеудің ережелерін және технологиялық режімді, талдаулар жүргізу әдістемесін.

Параграф 5. Электролиз аппаратшысы, 6-разряд

765. Жұмыс сипаттамасы:

неғұрлым төмен біліктілікті аппаратшыны басқарумен қатар тоқ жүктемесі 2000 амперден жоғары электролизердерде электролиздеу процесін жүргізу;

жұмыс нұсқаулықтарына сәйкес технологиялық процесті реттеу және басқару;

талдаулар мен қадағалау нәтижелері бойынша процеске түзетулер енгізу;

реттегіш құрылғыларын басқару;

оқшаулауды бақылау, электролизердегі әлеуеттерді өлшеу;

қабылдау және тұздықты қыздыру бөлімшесі, сутекті бөлімшенің сутекті гидрожапқыштарының қызмет көрсетуі;

хлорлы және сутекті компрессорларды тоқтату және қосу операцияларын жүзеге асыру;

газгольдерлерді пайдалану.

766. Білуі тиіс:

электролизді бөлімшенің технологиялық сызбасын және электр техникасының негіздерін, технологиялық режім мен процесті реттеу ережелерін;

бақылау-өлшеу құралдары, негізгі және көмекші құрал-жабдықтың пайдалану ережелерін, құрылымын;

арматуралар мен коммуникациялар сызбасын, алынған өнімдер мен электролит ерітінділерінің физика-химиялық қасиеттерін;

технологическую схему электролизного отделения и основы электротехники, шикізатқа қойылатын стандарттарды.

767. Орта кәсіби білім қажет.

94. Этерификациялау аппаратшысы

Параграф 1. Этерификациялау аппаратшысы, 3-разряд

768. Жұмыс сипаттамасы:

квалификациясы жоғары аппаратшының басқаруымен этерификацияның технологиялық процесінің жеке операцияларын жүргізу;

шикізат және реагенттерді дайындау және аппараттарға жүктеу;

этерификация процесін және оған ілеспелі процестерді жүргізу;

дайын өнімді шығару;

технологиялық құрал-жабдыққа қызмет көрсету;

құрал-жабдық жұмысындағы ақауларды жою;

сынама алу;

аппараттарды тазалау;

құрал-жабдықты жөндеуге дайындау.

769. Білуі тиіс:

өндірістің технологиялық схемасын;

негізгі және қосымша құрал-жабдықтың, бақылау-өлшеу құралдарының құрылысын, жұмыс істеу қағидасын, арматура, коммуникациялар схемасын, шикізаттың;

жартылай дайын өнімдердің, катализаторлардың, дайын өнімнің физика-химиялық және технологиялық қасиеттерін;

шикізатқа және дайын өнімге қойылатын талаптарды, сынама алу ережелерін.

Параграф 2. Этерификациялау аппаратшысы, 4-разряд

770. Жұмыс сипатамасы:

қарапайым және күрделілігі орташа этерификация процесін жүргізу;

салқындату, конденсациялау, бейтараптау, жуу, сүзу немесе тұндыру, кептіру, шығатын газдарды абсорбциялау, өнімді шығару және келесі операцияға жіберу;

температураны, қысымды, вакуумды және технологиялық режімнің басқа параметрлерін басқару пультімен автоматты түрде немесе бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері және талдау нәтижелері бойынша қолмен реттеу;

мөлшерленетін компоненттерді және өнім шығысын есептеу;

ескерілген талдау нұсқауларын орындау;

реакциялық аппараттарға, жылытқыштарға, тоңазытқыштарға, конденсаторларға, скрубберлерге, ректификациялық бағаналарға, өлшеуіштерге, сорғыларға, коммуникацияларға, бақылау-өлшеу құралдарына және басқа құрал-жабдықтарға қызмет көрсету;

құрал-жабдық және коммуникация жұмысындағы ақауларды анықтау және жою;

шикізатты және алынған өнім мөлшерін есептеу;

құрал-жабдықты тапсыру және жөндеуден қабылдау.

771. Білуі тиіс:

өндірістің технологиялық схемасын, негізгі және қосымша құрал-жабдықтардың, бақылау-өлшеу құралдарының және автоматика құралдарының құрылысын, арматура, коммуникациялар схемасын, шикізаттың, жартылай дайын өнімдердің, катализаторлардың;

дайын өнімнің физика-химиялық және технологиялық қасиеттерін, шикізатқа және дайын өнімге қойылатын талаптарды;

технологиялық процестер мәнін, параметрлерін және оны реттеу ережелерін;

сынама алу ережелерін, талдау жүргізу әдістемесін.

Параграф 3. Этерификациялау аппаратшысы, 5-разряд

772. Жұмыс сипаттамасы:

этерификациялаудың күрделі технологиялық процесін жүргізу немесе этерификациялаудың қарапайым процесін жүргізу кезінде аппаратшылардың төменірек квалификацияна басшылық ету;

этерификация барысын және оған ілесетін процестерді бақылау;

технологиялық процесс параметрлерін реттеу;

бақылау-өлшеу құралдарының және автоматика құралдарының көрсеткіштерін, қызмет көрсетілетін құрал-жабдықтың жағдайын және жұмысын байқау;

шикізат шығынын және дайын өнімнің шығуын өлшеу, олардың сапасын талдау нәтижелері бойынша бағалау;

бақылау талдауларын жүргізу;

құрал-жабдық және коммуникациялардың күрделі емес жөндеуін орындау.

773. Білуі тиіс:

өндірістің технологиялық схемасын, негізгі және қосымша құрал-жабдықтың, бақылау-өлшеу құралдарының және автоматика құралдарының құрылысын және құрылымдық ерекшеліктерін, арматура және коммуникациялар схемасын;

шикізаттың, жартылай дайын өнімдердің, катализаторлардың, дайын өнімнің физика-химиялық және технологиялық қасиеттерін;

шикізатқа және дайын өнімге қойылатын талаптарды, технлогиялық процесс параметрлерін және оны реттеу ережелерін;

талдаулар жүргізу әдістемесін, шикізаттың мемлекеттік стандарттарын.

774. Жұмыстар мысалдары:

1) 2, 4-дихлорфеноксисірке қышқылының бутил эфирін, пластификаторларды, үстіртін-белсенді заттектерді, целлюлоза эфирлерін, этилформиатты, малон эфирін, полибутилтитанатты, синтетикалық май алмастырғыштарды, барбамилді, метил эфирін, хлоргидринді, синтомицинді өндіруде этерификация процесін жүргізу.

Параграф 4. Этерификациялау аппаратшысы, 6-разряд

775. Жұмыс сипаттамасы:

этерификациялаудың күрделі технлогиялық процесін квалификациясы төменірек аппаратшылар жұмысын бір уақытта басшылық ете отырып жүргізу;

жұмыс нұсқауларына сәйкес технлогиялық процесті басқару және реттеу;

талдаулар және байқаулар нәтижелері бойынша процесті түзету;

негізгі және қосымша жабдықты жөндеу жұмыстарына қатысу.

776. Білуі тиіс:

өндірістің технологиялық схемасын, негізгі және қосымша құрал-жабдықтың, бақылау-өлшеу құралдарының және автоматика құралдарының құрылысын және пайдалану ережелерін;

арматура және коммуникациялар схемасын;

шикізатқа және дайын өнімге қойылатын талаптарды;

технологиялық процесс параметрлерін және оны реттеу ережелерін;

бақылау талдауларын жүргізу әдістемесін;

дайын өнімге қойылатын мемлекеттік стандарттарды.

777. Арнайы орта білім қажет.

778. Жұмыстар мысалдары:

1) монохлорсірке қышқылының метил эфирін алуда, май қышқылдарынан және май спирттерінен күрделі эфирлер өндіруде және дигликольтерефталат алуда этерификация процесін жүргізу.

95. Қақтаушы

Параграф 1. Қақтаушы, 1-разряд

779. Жұмыс сипаттамасы:

жаю машинасында агарды жаю;

жаю машинасын жұмысқа дайындау;

агарды жүктеу және оның жаю машинасына біркелкі жіберілуін байқау;

жаю массасын шешіп алу;

жаю машинасын тазалау.

780. Білуі тиіс:

қызмет көрсетілетін құрал-жабдық құрылысын және оның жұмыс істеу қағидасын, жұмыс тәсілдерін.

Параграф 2. Қақтаушы, 2-разряд

781. Жұмыс сипаттамасы:

дербес таңу пакеттерін жаншып қақтау, сонымен қатар поливинилхлорид, глифталь, кумарон қоспаларын және басқа полимер қоспаларын ұзындықтары 800 мм дейін болатын білікшелерде, квалификациясы жоғарырақ қақтаушының басшылығымен дайындау;

таңу пакеттерін конвейерден алу, және олардан ауаны сорғымен айдап шығару;

дербес пакеттің резеңкеленген заттаңбасындағы саңылауды желімдеу;

дайын дербес пакеттерді конвейерге салу;

қызмет көрсетілетін құрал-жабдықты (айналмасоққыштарды, сорғыны) жұмысқа даярлау.

782. Білуі тиіс:

қызмет көрсетілетін құрал-жабдық құрылысы және оның жұмыс істеу қағидасын, жұмыс тәсілдерін;

пакеттен ауаны шығару тәсілін, дербес пакеттер сапасына қойылатын техникалық талаптарды.

Параграф 3. Қақтаушы, 3-разряд

783. Жұмыс сипаттамасы:

пластикациялау және түрлі қалдықтарды термоөңдеу процестерін және поливинилхлоридті, глифтель, кумран қоспаларын және басқа полимер қоспаларын (нитро- және резеңке қоспларынан басқа) білікшелер ұзындығы 800 мм дейінгі айналмасоққыштарда жүргізу, сонымен қатар нитро- және басқа қоспаларды жаншып қақтауға байланысты жеке жұмыстарды квалификациясы жоғарырақ қақтаушы басшылығымен орындау;

медициналық нысандағы материалдарды түрлі жүйелер айналмасоққыштарында өңдеу;

материалдарды алдын ала дайындау: өлшеу, кесу, жұмсарту;

материалдарды жүктеу және оның айналмасоққыштарға біркелкі жіберілуін байқау;

айналмасоққыштарды берілген жаншып қақтау режіміне сәйкес баптау;

өңдеу сапасын визуалды бақылау;

маршруттық қаңылтырларды толтыру.

784. Білуі тиіс:

өңдеуге жіберілетін материалдарға қойылатын талаптарды, олардың физикалық және химиялық қасиеттерін және ағзаға әсерін;

айналмасоққыштарды баптау және реттеу тәсілдерін;

өндірілетін өнім нысанын, жұмыс тәсілдерін.

Параграф 4. Қақтаушы, 4-разряд

785. Жұмыс сипаттамасы:

алғашқы пластикациялау, желатиндеу, орташалау, жұмсарту, бояу, қаңылтырлау және нитролинолеум, поливинилхлоридті бұйымдарды (каландирлеу сатысынан өтіп кетіп), поливинилхлоридті мата, тілімдер, баспалдықтар, катализатор (бор қоспасы), фаолит, полистирол, қарапайым грампластинка дайындауға арналған қоспаларды, кремнийорганикалық ұнтақтарды, ацетилцеллюлозалық этролды дайындау барысында немесе фенолформальдегидті шайырлар, нитроцеллюлозалық этрол, пластикат, целлулоид, целлюлоза негізіндегі баспақ-материалдарын квалификациясы жоғарырақ қақтаушы басшылығымен дайындау кезінде, сонымен қатар поливинилхлоридті, глифталь, кумарон және басқа полимер қоспаларын (резеңке қоспаларынан басқа) білікшелер ұзындығы 800 мм артық айналмасоққыштарда дайындау барысында түрлі құрылымды айналмасоққыштарда калибрлеу процесін жүргізу;

техникалық ақаусыздығын тексеру және айналмасоққыштарды, тежегіштік және іске қосу құрылғысын, білікшелерді ысыру механизмін, бу-су және көліктік коммуникацияларды және бақылау-өлшеу құралдарын жұмысқа дайындау;

цикл ұзақтығын, айналмасоққыштардың температуралық режімдерін, үйкелістерді және қоспаның түрі және рецептурасына байланысты саңылауды технлогиялық картаға сәйкес белгілеу;

алдын ала дайындалған қоспаларды қолдан немесе көліктік және калибрлеуші құрылғылар көмегімен технологиялық регламенттермен ескерілген мөлшерде және ретпен калибрлеу;

массаның білікше ұзындығы бойынша біркелкі таралуын байқау;

қоспаны мұқият араластыру, қол немесе механикалық пышақпен мерзімді түрде кесу және қажетті температураға, иілгіштікке, орташалануға және қаңылтыр калибрленуіне дейін өндеу барысында қоспаларды қайтадан жаншып қақтау;

қоспаның дайын болуын бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері бойынша немесе көзбен анықтау;

жаншып қағылған және қаңылтырланған қоспаны білікшелерден атанаққа алу, сөрелерге жаю, салқындату және одан әрі өңдеу үшін және екінші білікшелерде, штамптарда және шабу баспақтарында калибрді жеткізу үшін жіберу;

айналмасоққыштардағы және бәсеңдеткіштегі мойынтіректерді майлау, температурасын бақылау, құрал-жабдықты ұсақ жөндеу.

786. Білуі тиіс:

түрлі құрылымды айналмасоққыштар, бақылау-өлшеу құралдарының құрылысын, айналмасоққыштарды жаншып қағылатын қоспа қалыңдығы және қасиеттеріне байланысты реттеу тәсілдерін;

қоспаларға қойылатын сапалық талаптарды, қолданылатын материалдар қасиеттерін;

қоспаларды дайын өнімдерге қайта өңдеудің технлогиялық процестерін.

Параграф 5. Қақтаушы, 5-разряд

787. Жұмыс сипаттамасы:

алғашқы пластикациялау, желатиндеу, орташалау, жұмсарту, бояу, қаңылтырлау және поливинилхлоридті матаны, қымтаушы эластомерді дайындау барысында түрлі құрылымды айналмасоққыштарда калибрлеу процесін жүргізу;

фенолформальдегидті шайырлар негізіндегі баспақ-ұнтақтарды және баспақ-материалдарды, ұзақ ойнаушы күйтабақтарға арналған қоспаларды, пластикатты, винипластты, целлулоидты, нитроцеллюлозды этролды, паронитті, электронитті, ферронитті және фриванитті түрлі құрылымды айналмасоққыштарда дайындау немесе бір уақытта квалификациясы төменірек қақтаушыларға басшылық ете отырып жаншып қақтау бойынша жұмыстар орындау;

құрал-жабдықты жұмысқа дайындау;

құрал-жабдықтың, бақылау-өлшеу құралдарының және автоматизация құралдарының жағдайын және жұмысын бақылау;

айналмасоққыштардың жұмыс істеу параметрлерін технологиялық регламентке сәйкес реттеу;

жаншып қақтау процесінің дұрыс жүруін қадағалау;

процесс параметрін түзету;

дайын өнім сапасын бағалау және оны қайта өңдеуге жіберу;

құрал-жабдыққа техникалық қызмет көрсету.

788. Білуі тиіс:

түрлі құрылымды айналмасоққыштардың, бақылау-өлшеу құралдарының құрылысын және оларды пайдалану ережелерін, жаншып қағылатын қоспаның қалыңдығы және қасиеттеріне байланысты айналмасоққыштарды реттеу тәсілдерін;

қоспаларға қойылатын техникалық талаптар, қолданылатын материалдардың физика-химиялық қасиеттерін;

қоспаларды дайын өнімдерге қайта өңдеудің технологиялық процесін.

96. Сылақшы

Параграф 1. Сылақшы, 2-разряд

789. Жұмыс сипаттамасы:

бояу жағудың технологиялық процесінің жеке операцияларын жүргізу;

аспапты жұмысқа дайындау;

жартылай дайын өнімді машинаға жіберу;

сынама алу;

мата жарылуын жою;

машинаны тазалау;

құрал-жабдықты жөндеуге дайныдау.

790. Білуі тиіс:

бояу жағудың технологиялық процесінің және жартылай дайын өнімді кептірудің мәнін;

ақаулардың алдын алу және оларды жою бойынша шараларды, бояу жағу материалдарының техникалық жағдайларын, сынама алу ережелерін.

Параграф 2. Сылақшы, 3-разряд

791. Жұмыс сипаттамасы:

бояу жағудың технологиялық процесін станокта немесе бояу жағу агрегатында және машинада квалификациясы жоғарырақ бояу жағушының басшылығымен глифталь линолеумын бояу жағу агрегатында, матаны бояу жағу машинасында, атанақта, қағазды баритаждық машинада бояу жағу кезінде жүргізу;

құрал-жабдықты және аспапты жұмысқа дайындау;

жартылай дайын өнім орамын орнату және машинаға салу;

топырақтың біркелкі жіберілуін және бояу жағу сапасын байқау;

бақылау-өлшеу құралдарының көмегімен температураны, қысымды реттеу;

атанаққа дөңгелету, кептіру және орау технологиялық процестерін жүргізу;

матаның, қағаздың керілуін және орау сапасын бақылау;

жыртылған жерлерінде матаны тігу;

құрал-жабдықты реттеу және баптау бойынша жұмыстарды атқару;

құрал-жабдықты жөндеуден кейін қабылдау.

792. Білуі тиіс:

жартылай дайын өнімді бояу жағу және кептірудің технологиялық процесін, бояу жағу машинасының немесе агрегаттың жұмыс істеу қағидасын;

төсеме бояу қабатының нысанын, өндірілетін өнім ассортиментін, ақаулардың алдын алу және оларды жою бойныша шараларды, бояу жағу материалдарына арналған техникалық шарттарды;

процесті реттеу ережелерін, сынама алу ережелерін.

793. Жұмыстар мысалдары:

1) пергаминді линолеум – станокта бояу жағу.

Параграф 3. Сылақшы, 4-разряд

794. Жұмыс сипаттамасы:

бояу жағудың технологиялық процесін машинада немесе бояу жағу агрегатында жүргізу немесе негізді сіңіру және негізге (мата, тоқылмаған негіз, қағаз, қабыршық) паста, топырақ, желім, бояу және жабындардың басқа түрлерін жағу процесін бояу жағу агрегатында квалификациясы жоғарырақ бояу жағушының басшылығымен жүргізу;

бояу жағушы машинаның және бақылау-өлшеу құралдарының техникалық ақаусыздығын тексеру;

машинаны қыздыру, атанақтарға бу жіберу;

қабаттың берілген қалыңдығына сәйкес ракли деңгейін есептеу;

негіздің керілуін және оның қозғалу жылдамдығын, жабынның біркелкілігін және үздіксіз жағылуын, кептіру камерасының температурасын және ракли мен үстел арасындағы саңылауды реттеу;

бүрмелерді жою, артық бояу жағу массасын алып тастау;

құрал-жабдықты жөндеуге тапсыру және қабылдап алу;

квалификациясы төменірек бояу жағушылар болған жағдайда, олардың жұмысына басшылық ету.

795. Білуі тиіс:

бояу жағудың технологиялық процесін, бояу жағу режімін;

құрал-жабдықтың және бақылау-өлшеу құралдарының құрылысын, төсеме бояу қабатының нысанын, олардың қасиеттерін және өзара әсерін, бояу жағу сапасына қойылатын талаптарды, өндірілетін өнім ассортиментін;

сынама алу ережелерін.

Жұмыстар мысалдары:

1) қағаз – баритаж машинасында бояу жағу;

2) глифталь, пергамин линолеумы – агрегатта бояу жағу;

3) мата – төсеме бояу қабатында бояу жағу.

Параграф 4. Сылақшы, 5-разряд

796. Жұмыс сипаттамасы:

негізді сіңірудің және паста, топырақ, желім, бояу және жабындардың басқа түрлерін негізге (мата, тоқылмаған негіз, қағаз, қабыршық) бояу жағу агрегатында жағудың технологиялық процестерін жүргізу немесе бояу жағу процесін жүргізген кезде квалификациясы төменірек бояу жағушыға басшылық ету;

техникалық ақаусыздығын тексеру және агрегаттың барлық буындарының үйлесімді жұмысын баптау;

процестің технологиялық параметрлерін – тұтқырлығын, топырақ консистенциясын, топырақтық масса жабынының қалыңдығын, топырақтың қызу температурасын, матаның қозғалу жылдамдығын және керілу разрядсін, балқу біркелкілігін, кептіру камерасының температурасын, фалдалар завесінінің биіктік деңгейін, ауа алмасу жылдамдығын, бояу жағу және кептіру циклі ұзақтығын ескерілген режімге сәйкес түзету және бақылау;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері бойынша процесті реттеу;

құрал-жабдық жұмысындағы ұсақ ақауларды жою;

квалификациясы төменірек бояу жағушыларға басшылық ету.

797. Білуі тиіс:

бояу жағу және кептірудің технологиялық процесін;

төсеме бояу қабатының құрамын және олардың нысанын, бояу жағу және кептіру процестері параметрлерін есептеу әдістерін, құрал-жабдық құрылысын және оны пайдалану ережелерін;

сынама алу ережелерін, бояу жағу сапасына қойылатын техникалық талаптарды, өндірілетін өнім ассортиментін, агрегатты баптау ережелерін және оның жұмысын реттеуді.

798. Жұмыстар мысалдары:

1) ауыр маталар топырақты жағу және клеенка өндірісінде сіңіру.

97. Ұсақтаушы

Параграф 1. Ұсақтаушы, 2-разряд

799. Жұмыс сипаттамасы:

резина-техникалық бұйымдарды өндірудегі химикаттарды, оқшауландыратын материалдарды ұсақтау, парафинді, стеаринді, канифольді, өсімдік шикізатын ұнтақтау, ұсақтау процесін жүргізу және нафталинді орау немесе одан да жоғары біліктілікті ұсақтаушының басқаруымен жұмыс жасау;

агрегаттарды тиеу;

қалдықтарды сұрыптау;

бөгде қоспаларды жою;

үлкен бөліктерді қолмен езу;

материалдар мен өнімдерді қондыру және өлшеу, орау немесе одан арғы қайта өндіруге жіберу;

машиналарды майлау және тазарту;

қызмет көрсетіп жатқан құрал-жабдықтарын жөндеуге дайындау.

800. Білуі тиіс:

ұсақтау процесінің режімін, шикізат қасиеттерін;

нысанын, ұсақтау механизмдерінің жұмыс істеу қағидасын, жұмыс істеу амалдарын.

Параграф 2. Ұсақтаушы, 3-разряд

801. Жұмыс сипаттамасы:

материалдарды, өндіріс қалдықтарын, химиялық шикізатты түрлі жүйелік ұсақтау агрегаттарында ұсақтау;

тиеуді және агрегаттар жұмысын реттеу;

бөлікше бойынша іріктеу, рецептура бойынша шихтаны (қоспаны) құрастыру;

өндіруді есепке алу;

бақылау және құралды жөндеуден алу.

802. Білуі тиіс:

ұсақтау процесінің режімін, шикізат қасиеттерін;

нысанын, ұсақтау механизмдерінің жұмыс істеу қағидасын, жұмыс істеу амалдарын.

Параграф 3. Ұсақтаушы, 4-разряд

803. Жұмыс сипаттамасы:

материалдарды, өндіріс қалдықтарын, химиялық шикізатты түрлі жүйелік ұсақтау агрегаттарында төменгі біліктілікті ұсақтаушыларды бір мезгілде басқарып ұсақтау процесін жүргізу;

бақылау-өлшеу құралы және автоматиканың көмегімен технологиялық процесті дұрыс жүргізуді тексеру;

электрқозғалтқышына түсетін жүктемені бақылау;

шаңжинағыш жұмысын тексеру: сұйыққойма сүзгішіндегі қысым ауытқуын, шаң шығаруды бақылау;

сүзгілердің ластану разрядсін қадағалау.

804. Білуі тиіс:

ұсақтау процесінің режімін, шикізаттың физика-химиялық қасиеттерін;

құрал-жабдық және механизм құрылғысын;

бақылау-өлшеу құралдары жұмысын, қосымша құрал-жабдық және арнайы айлабұйымды нысанын;

шикізатқа қойылатын техникалық талаптар.

98. Табақтық материалдар қосарландырушысы

Параграф 1. Табақтық материалдар қосарландырушысы, 2-разряд

805. Жұмыс сипаттамасы:

қол баспағында төселетін картон табағын қосарландыру;

желімді дайындау;

баспақты жұмысқа даярлау;

картонға желімді қолмен жағу;

матаны салу, ондағы бүрмені түзету, баспақтау;

дайын табақтарды шығару және қатқабаттау;

баспақты тазарту және майлау.

806. Білуі тиіс:

құрал-жабдық және айлабұйым құрылғысын, табақтық материалды қосарландыру амалдарын, баспақтау режімін;

қосарланған табақтарға қойылатын талаптарды, желімдік ерітінділерді дайындау ережелерін;

дербес қорғаныс құралдарын қолдану ережелерін.

Параграф 2. Табақтық материалдар қосарландырушысы, 3-разряд

807. Жұмыс сипаттамасы:

қосарландыру – гидравликалық немесе қол баспағында екі-үш және одан да көп төселетін табақты желімдеу және картон табақтарын матамен жапсыру немесе қосарландыру – қосарландыру станогында паронит табақтарын жапсыру және каланандирлеу;

құрал-жабдық және айлабұйымды дайындау;

желім ерітіндісін дайындау;

дайын табақтарды қатқабаттау;

қосарландырылған картон немесе паронит табақтарының қалыңдығын тексеру;

паронитті қосарландырған кезде: сұрыптау, қосарландыру станогына паронит табағын жіберу, табақтарды желіммен станокта немесе қолмен жағу, жасырын тыңдау, аунақшамен табақтарды желімдеу және илемдеу, дисктік пышақта кесу, каландрлау, қосарландырылған паронит табақтарын өлшеу және таңбалау;

картонды қосарландырған кезде: картонды желіммен қолмен (қылшақпен) немесе жаққыш машинамен жағу, бір картон қабатын басқаға бастырып салу, матадағы бүрмені түзету және жиектерді теңестіру, баспаққа қосарландырылған жасанды былғарымен жарты білікті табақты салу, баспақтау, баспақтау режимін бақылау, қосарландырылған картон табақтарын түсіру.

808. Білуі тиіс:

құрал-жабдық және айлабұйым құрылғысын, табақтық материалдар қосарландыру амалдарын, баспақтау;

кептіру және каландрлау режімдерін, қосарландырылған табақтарға қойылатын талаптарын, желімдік ерітінділерін дайындау ережелерін, дербес қорғану жабдықтарын қолдану ережелерін.

99. Тиеуші-түсіруші

Параграф 1. Тиеуші-түсіруші, 2-разряд

809. Жұмыс сипаттамасы:

кептіргіштерге технологиялық сүрек ағашын, кен-экстрактын тиеу, пекті пек қабылдауыштардан түсіру, былғары қабат өндірісіндегі талшықтар;

қолмен (шикізатты, отынды, химиялық өнімдерді, шламды, өндіріс қалдықтарын) аппараттарға, машина шанаптарына, реакторларға, күбілерге, пештерге, камераларға квалификациясы жоғарырақ аппаратшысының басшылығымен тиеу-түсіру;

механизмдерді және айлабұйымдарды басқару;

жұмыс аймағын өнімдерден және өндіріс қалдықтарынан тазарту;

қажет болса, тасымалдау, өлшеу, камераларды, қалталарды, жалғастықтарды, сүзгілерді тазалау;

бос және толтырылған вагонеткаларды домалату және жазу;

тасымалдағыштарға және басқа тиеу-түсіру механизмдеріне және құрылғыларына қызмет көрсету.

810. Білуі тиіс:

қызмет көрсетіліп жатқан аппараттардың, дабылдық жүйелердің, байланыс құралдары және механизмдер жұмысының құрылысын, қағидасын;

шикізат, жанармай, химиялық өнімдер қасиеттерін, тиеу және түсіру ережелері мен амалдарын;

шикізатқа және дайын өнімге қойылатын техникалық шарттарды.

Параграф 2. Тиеуші-түсіруші, 3-разряд

811. Жұмыс сипаттамасы:

қолмен, сонымен қатар механизмдердің көмегімен немесе гидравликалық тәсілмен (шикізатты, отынды, химиялық өнімдерді, шламды, өндіріс қалдықтарын) аппараттарға, машина шанаптарына, реакторларға, күбілерге, пештерге, камераларға тиеу-түсіру;

қажет болса, шанаптарды азотпен өңдеу;

өнімдер және шикізаттың тазалығын және шанаптардың қымталғандығын бақылау;

қызмет көрсетілетін өндірістік буындарды өндіріс өнімдерінен және қалдықтарынан тазарту;

шанаптардың, сүзулердің, азоттық және вакуумдық коммуникациялардың жағдайын бақылау;

технологиялық процеспен тиеу бойынша жұмыстарды үйлестіру;

қажет болса, тозаңды газ өтетін арналардан және тозаң камераларынан түсіру, реакторлардың ішкі бетін тазалау;

квалификациясы төменірек тиеуші-түсірушілер болған жағдайда, оларға басшылық ету.

812. Білуі тиіс:

қызмет көрсетілетін аппараттардың, дабыл беру жүйесі, байланыс құралдарының және механизмдердың құрылысын;

шикізаттың, отынның, химиялық өнімдердің қасиеттерін, тиеу және түсіру ережелерін және тәсілдерін;

шикізатқа және дайын өнім МЕМСТ-ларын.

100. Индикаторшы

Параграф 1. Индикаторшы, 2-разряд

813. Жұмыс сипаттамасы:

рецепт бойынша индикаторлық ерітінділерді дайындау, оларды сүзу;

сүзгілік қағазды кесу машинасында кесу, қағазды бояғыштарда бояу, кептіру, түптеу және боялатын парақтарды кесу, орауыштарға салу және индикаторлық кітапшаларды және қораптарды тығындау;

кесу машинасына, бу және конденсациялық коммуникацияға қызмет көрсету.

814. Білуі тиіс:

индикаторлық ерітінділерді дайындау технологиясын, шикізатты және дайын қағазды сақтау ережелерін;

химиялық препараттармен жұмыс істеу ережелерін;

индикаторлық кітапшаларды дайындау тәртібін, кесу машинасының құрылысын, коммуникация схемасын.

101. Каландрлаушы

Параграф 1. Каландрлаушы, 2-разряд

815. Жұмыс сипаттамасы:

түрлі бұйымдарды квалификациясы жоғарырақ каландрлаушының басшылығымен каландрлау, сонымен қатар линолеумді каландрлау кезінде қосымша жұмыстар атқару: кендір мата орамдарын каландрға жеткізу және оларды каландрдағы тарқату білікшелеріне салу, кендір мата орамдарының ұштарын тігу, орамды тарқату кезінде түйіндерді және мата жіптерін қайшымен қию, каландрға түсетін матаның біркелкі керілуін реттеу;

линкрустты каландрлау кезінде: каландрға түсетін линкрусттық массаны мөлшерлеу, оны жіберу және каландр білікшелері арасында біркелкі тарату, оның линкрусттық массасына салуға арналған қағазды жеткізу.

816. Білуі тиіс:

төсеу кендірінің, линкрустқа арналған қағаздың түрлерін және нысанын, кендір матаны тарқату механизмінің және орамдар фалдаларының тігісінің құрылысын;

араластыру құрал-жабдығының жұмыс істеу схемасын және өзара байланысын, жұмыс тәсілдерін.

Параграф 2. Каландрлаушы, 3-разряд

817. Жұмыс сипаттамасы:

әр түрлі типтегі каландрларда бұйымдарды каландрлаудың технологиялық процесін жүргізу немесе квалификациясы жоғарырақ каландрлаушының басшылығымен парақтау және поливинилхлоридті, глифталь, кумран және басқа полимерлік қоспаларды (резеңкеден басқа) каландрларда, білікшелер ұзындығы 1500 мм дейін болған жағдайда, және жағылған ферромагниттік қабаттары болатын магниттік таспаларды және қағаз баритталған фотонегіздерді нығыздау кезінде, мөлшерлеу бойынша каландрлауды жүргізу;

каландрды жұмысқа даярлау;

жартылай дайын өнімді жеткізу, орнату және машинаға салу;

қоспаны мөлшерлеу, каландрдың біркелкі қоректенуін қамтамасыз ету және жіберілетін қоспаның білікшелерді бойлай механикалық айлабұйымдардың көмегімен немесе қолмен тарату;

каландрлаудың технологиялық процесінің барысын байқау, керуді және орау сапасын реттеу;

ақауы бар жерлерді алып тастау немесе белгілеу;

дайын өнімді алу, маркалау және қоймаға жеткізу немесе одан әрі өңдеуге жіберу;

машинаны тазалау және майлау.

818. Білуі тиіс:

қызмет көрсетілетін құрал-жабдықтың құрылысы, нысаны, каландрлаудың және ұштасатын шектердің технологиялық процесін;

каландрланатын қоспалардың сұрыпын, қасиеттерін және нысанын, өнімнің, қоспалардың және қолданылатын материалдардың сапасына қойылатын техникалық талаптарды.

Параграф 3. Каландрлаушы, 4-разряд

819. Жұмыс сипаттамасы:

құрылымы түрлі каландрларда каландрлау арқылы пластикат, винипласт және басқа қабыршықтарды алудың технологиялық процесін жүргізу;

поливинилхлоридті, глифталь, кумран және басқа полимер қоспаларды (резеңкеден басқа) монолитті бір қабатты матаға немесе көпқабатты линолеум қабыршығын каландрларда, білікшелер ұзындығы 1500 мм артық болған жағдайда каландрлау;

катализаторды (ұсақ қоспа), жағылған ферромагниттік қабаты болатын магниттік таспаларды және қағаз баритталған фотонегіздерді каландрлау процесін жүргізу;

каландрдың біркелкі қоректенуін реттеу, жіберілетін қоспаның каландр білікшелерінің, орау керілуінің ұзындығы бойынша тарату;

каландрларды дайындалатын бұйымдардың қалыңдығы, ені және нығыздалуына байланысты баптау;

білікшелерінің ұзындығы 1500 мм дейінгі каландрларға қызмет көрсететін каландрлаушыларға басшылық ету.

820. Білуі тиіс:

типтері түрлі каландрлар құрылысын, каландрлаудың және ұштасқан шектердің технологиялық процесін;

каландрларды жұмысқа баптау ережелерін, каландрланатын қоспалардың физика-химиялық қасиеттерін, өнімнің;

қоспалардың және қолданылатын материалдардың сапасына қойылатын техникалық талаптарды.

Параграф 4. Каландрлаушы, 5-разряд

821. Жұмыс сипаттамасы:

полимерлік қоспаларды (резеңкеден басқа) монолитті бір қабатты матаға немесе көпқабатты линолеум қабыршығын білікшелерінің ұзындығы 1500 мм артық болатын каландрларда каландрлаудың технологиялық процесін жүргізіп, бір уақытта квалификациясы төменірек каландрлаушыларға басшылық ету, лавсан негіздегі магниттік таспаларды жылдамдығы жоғары каландарларда каландрлаудың технологиялық процесін жүргізе отырып, одан кейін арнайы кептіргіште өңдеу, білікшелерінің ұзындығы 2000 мм үш қабаттаушы қондырғыда АБС-ПВХ композицияларынан жасалған қабыршықтар мен көп қабатты табақтарды алудың үздіксіз технологиялық процесін жүргізу;

көп қабатты табақтарды және бедерленген түрлі суреттері болатын қабыршықтарды электронды схемаларда жұмыс істейтін құралдардың көмегімен алудың технологиялық процесін басқару;

жылу тасымалдағыштарды (газ, жылытылған су) жіберу процесін басқару және олардың жұмыс істеу режімін реттеу;

қабыршық-жартылай дайын өнімнің үздіксіз матаға пісіру процесін басқару.

822. Білуі тиіс:

түрлі типтегі каландрлардың құрылысын және пайдалану ережесін, каландрлаудың және ұштасқан шектердің технологиялық процесін, каландрларды жұмысқа баптау ережелерін;

каландрланатын қоспалардың физика-химиялық қасиеттерін;

өнімнің, қоспалардың және қолданылатын материалдардың сапасына қойылатын техникалық талаптар.

823. Жұмыс мысалдары:

1) бедерленген түрлі суреттері болатын, қалыңдығы 0,5 бастап 2,5 мм дейінгі, қаттылығы әр түрлі қабыршықтар мен табақтарды былғары, ағаш, ағы басқа астына каландрлау.

102. Жиынтықтаушы

Параграф 1. Жиынтықтаушы, 1-разряд

824. Жұмыс сипаттамасы:

велосипед доңғалақтарының тысын өлшемдері, типтері және нысаны бойынша жиынтықтау;

доңғалақ тыстарын әрбір доңғалақ тысы өлшемінің нөмірі бойынша жинақтау үшін шығыршықтарды, күшейту таспаларын және басқа бөлшектерді іріктеп алу;

төсемдерді фасондары және өлшемдері бойынша жиынтықтау;

ыдысты дайындау, маркалау, орауыштарға салу, өнімді қоймаға тасымалдау және тағы басқа;

дайын өнімді квалификациясы жоғарырақ жиынтықтаушының басшылығымен партияларға жиынтықтау.

825. Білуі тиіс:

қолданылатын механизмдер мен айлабұйымдардың құрылысын, орауыштарға салу;

маркалау, тасымалдау және ыдысты дайын өнімге дайындау ережелерін, қоймалардың орналасуын, жұмыс тәсілдерін.

Параграф 2. Жиынтықтаушы, 2-разряд

826. Жұмыс сипаттамасы:

дайын өнімді партияға тапсырыстар, пішіндері, модельдері, түстері, артикулдары және басқа белгілері бойынша, техникалық шарттарға және жұмыс нұсқауларына сәйкес жиынтықтау;

резеңке формалық аяқ киімнің шикі дайындамаларын (ілмекті) жиынтықтау;

дайын түйіндерді және бөлшектерді жұмысшылардан қабылдау, жиынтықтау және кооперациялаушы цехтарға жіберу;

өнім партиясын іріктеу, орналастырып қою, салу және шығаруға жиынтықтау;

дайын өнімнің сапасын сыртқы көрінісіне қарап тексеру, метражды, салмағын, әрбір партиядағы бірліктер санын есептеу;

олармен қатар жүретін жұмыстарды орындау (жиектерін, қабыршақтарды кесіп алу, сыртқы ақауларды жою, бұйымдарды сұрыптау, сұрыпталған өнімді орау айлабұйымдарына салу, орау барысының дұрыс өтуін қадағалау).

827. Білуі тиіс:

дайын өнімді жиынтықтаудың ережелерін және тәсілдерін, дайын өнімге қойылатын техникалық талаптар;

дайын өнімді сақтау тәсілдерін, қолданылатын механизмдер мен айлабұйымдардың құрылысын.

Параграф 3. Жиынтықтаушы, 3-разряд

828. Жұмыс сипаттамасы:

дайын өнімді партияға сұрыптары, эталоны, жалпы салмағы, сызықтық өлшемдері, ассортименті, тақырыптары, сызбалары, спецификациясы, тізімдемесі, каталогтар және бағатізімдер бойынша, зертханалық зерттеу немесе техникалық бақылау мәліметтерін пайдалана отырып жиынтықтау;

қажет болса, бұйымдардың өлшемдерін алу және салмағын өлшеу;

бұйымдарды ыдыстарға сала отырып жиынтықтау;

5-6 бөлшекті бұйымдарды полиэтилен пакеттерге салып және пісіру аппараттарында пісіріп жиынтықтау;

өнім партиясын тұтынушыға жіберу үшін оны орналастырып қою, маркалау, салу, жиынтықтау және орауыштарға салу;

толық жиынтықтың болуын, орауыш сапасын және ыдыстың беріктігін тексеру;

сынама алу;

табиғи өлшеуіштерді стандарттыққа қайта есептеу;

дайын өнімді тапсыру үшін құжаттарды рәсімдеу;

өнімді қоймаға тапсыру;

тапсырылған өнімді есептеу;

квалификациясы төменірек жиынтықтаушылар болған жағдайда, оларға басшылық ету.

829. Білуі тиіс:

жиынтықтаудың ережелері және тәсілдері;

жиынтықталатын материалдардың атаулары және қасиеттері, жиынтықталатын өнімді жинақтау ретін;

жиынтықталатын өнімді есептеу, тасымалдау, салу, сақтау, орауыштарға салу ережелерін және белгіленген құжаттаманы рәсімдеу тәртібін;

сынама алу ережелерін.

103. Бақылаушы

Параграф 1. Бақылаушы, 2-разряд

830. Жұмыс сипаттамасы:

жеке жұмысшылардан немесе аймақ жұмысшыларынан дайын өнімді, жартылай дайын өнімді немесе ыдысты қабылдау, техникалық шарттарға сәйкестік жөніндегі қорытынды беру;

талдау үшін сынама алу, дайын өнімді пломбалау;

былғары-картонды және одан жасалған бөлшектерді ақауға шығару;

іріктеу әдісімен жарық сүзгісінде қақталған каучукты қарау, каучуктан кездейсоқ қоспаларды, бор және пастаны алып тастау.

831. Білуі тиіс:

шикізатқа және дайын өнімге қызмет көрсетілетін аймақ бойынша қойылатын талаптарды;

өнім партияларын қабылдау және рәсімдеу ережелерін, бақыланатын материалдардың физика-химиялық қасиеттерін, сынама алу ережелерін.

Параграф 2. Бақылаушы, 3-разряд

832. Жұмыс сипаттамасы:

цехтардан өнім партияларын қабылдау;

арнайы қондырғыларда пластмасса қабыршықтар сапасын бақылай отырып, анықталған ақауларды квалификациясы жоғарырақ бақылаушының басшылығымен жою;

жартылай дайын өнімдерге және дайын бұйымдарға операциялық бақылау жүргізу;

сымкөздер күйін және тоқу стандарттылығын бақылау;

тоқу сорғыларын бақылау және реттеу;

дайын өнім және шикізат талдауын жүргізу, өнім, ыдыс және маркалау сапасының МЕМСТ талаптарына және техникалық шарттарға сәйкестігі жөніндегі қорытынды шығару;

сынама алушылар жұмысына басшылық ету;

матаның, қабаттық былғарының сұрыптары бойынша ақауын шығарып, сұрыптау нәтижелерін карточкаға түсіру;

сапа паспорттарын рәсімдеу.

833. Білуі тиіс:

шикізат және дайын өнімге қатысты МЕМСТ және техникалық талаптарды, қызмет көрсетілетін цехтер тобы бойынша шикізатқа және дайын өнімге қойылатын талаптарды;

өнім партиясын қабылдау және рәсімдеу ережелерін;

бақыланатын материалдардың физика-химиялық қасиетерін;

сынама алу, өлшеу және маркалау ережелерін, талдау жүргізу әдістемесін.

Параграф 3. Бақылаушы, 4-разряд

834. Жұмыс сипаттамасы:

цехтерден өнімді қабылдау;

пластмасса қабыршақтарының сапасын арнайы қондырғыларда бақылап, анықталған ақауларды жою;

дайын өнімнің және шикізаттың күрделі талдауын техникалық шарттарға сәйкес жүргізу, өнім, ыдыс және маркалау сапасының МЕМСТ және техникалық шарттар және тиеуге рұқсат талаптарына сәйкестігі жөніндегі қорытынды шығару;

өнімнің экспорттауға және арнайы өнімнің сапасын операцияаралық бақылау;

сұрыптылық журналын және есебін жүргізу;

сұрыпты емес өнімге акт рәсімдеу;

тұтынушылардан келіп түскен шағымдар мен наразылықтарды қарастыруға қатысу;

квалификациясы төменірек бақылаушыларға нұмқама беру және олардың жұмысына басышылық ету.

835. Білуі тиіс:

шикізатқа, жартылай дайын өнімдерге және қызмет көрсетілетін цехтер бойынша өнімге қойылатын техникалық талаптарды;

химиялық терминологияны және химиялық қосылыстардың қасиеттерін, улы заттектерді сақтау және есепке алу ережелерін;

тиелетін партияларды бақылау және рәсімдеу тәртібі жөніндегі нұсқаманы, талдау жүргізу әдістемесін.

Параграф 4. Бақылаушы, 5-разряд

836. Жұмыс сипаттамасы:

дайын өнім қоймасында химиялық талшықтарда ақаулар табу сапасын іріктеп бақылау және ақау табу конвейерлеріндегі резеңке аяқ киім сапасын бақылау бойынша жұмыстарды орындап, бір уақытта квалификациясы төменірек бақылаушыларға басшылық ету;

өнімді партиялар, ассортименті бойынша сұрыптаудың дұрыс жүруін бақылау;

талдау жүргізудің және дайын өнімді сақтаудың дұрыс болуын бақылау.

837. Білуі тиіс:

шикізатқа, жартылай дайын өнімге және қызмет көрсетілетін цехтар бойынша өнімге қойылатын мемлекеттік стандарттарды мен техникалық талаптарды;

химиялық терминологияны және химиялық қосылыстардың қасиеттерін, улы заттектерді сақтау және есепке алу ережелерін;

тиелетін партияларды бақылау және рәсімдеу тәртібі жөніндегі нұсқаманы, талдау жүргізу әдістемесін.

838. Арнайы орта білім талап етіледі.

104. Өнім сапасын және технологиялық процесті бақылаушы

Параграф 1. Өнім сапасын және технологиялық процесті бақылаушы, 4-разряд

839. Жұмыс сипаттамасы:

технологиялық процесс барысын қызмет көрсетілетін аймақта талдаулар нәтижелері және бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері бойынша бақылау;

аппаратшылардың нұсқаулық картаға сәйкес технологиялық регламентті сақтауын бақылау;

жұмыс істеп тұрған құрал-жабдықтың техникалық күйін бағалау;

сынаманың дер кезінде және дұрыс алынуын бақылау;

құрал-жабдықты технологиялық тоқтаудан, тазалаудан және жөндеуден кейін қабылдауға қатысу.

840. Білуі тиіс:

өндірілетін өнімнің ассортиментін, технологиялық процесс параметрлерін, құрал-жабдықтың және бақылау-өлшеу құралдарының қызмет көрсетілетін аймақта жұмыс істеу қағидасын;

сынама алу ережелерін және талдау жүргізу әдістемесін, құрал-жабдық күйінің шығарылатын өнім сапасына әсерін;

шикізат және дайын өнімнің МЕМСТ және техникалық талаптарын.

Параграф 2. Өнім сапасын және технологиялық процесті бақылаушы, 5-разряд

841. Жұмыс сипаттамасы:

қызмет көрсетілетін аймақта бақылау карталарының графигі, желілік графиктер және техникалық бақылау карталары бойынша технологиялық процестің барысын бақылау;

технологиялық және аналитикалық мәліметтерді математикалық статистика әдісімен өңдеу;

өндірістің ауысымдық шеберіне (ауысым басшысына) технологиялық процесс барысы және оның ауытқулары жөнінде ақпарат беру, қажет болса, ескерту белгісін және технологиялық процесс параметрлерінің ауытқуларын жою бойынша ұсыныстар жіберу;

ақау болуына сезікті өнімдер бөлігін бөліп алу;

технологиялық процестің бұзылуына алып келетін себептерді жою бойынша оны қосымша бақылауды ұйымдастыру;

параметрлерінің немесе бастапқы шикізат көрсеткіштерінің ауытқуы болған кезде, технологиялық процеске әсер етудің мүмкін болатын нұсқаларын ескеретін диагностикалық картотека құрастыру;

квалификациясы төменірек бақылаушылардың жұмысына басшылық ету және оларға нұсқама беру.

842. Білуі тиіс:

технологиялық регламентті, құрал-жабдықтың және бақылау-өлшеу құралдарының қызмет көрсетілетін аймақтағы кинематикалық схемаларын, математикалық статистика әдістерін;

диагностикалық карточка құрастыру принциптерін, бақылауды есепке алу және талдау әдістерін;

бақылау карталарын жүргізу және акт құрастыру ережелерін.

105. Сырлаушы

Параграф 1. Сырлаушы, 2-разряд

843. Жұмыс сипаттамасы:

ваннаға батырылған түрлі бұйымдарды сырлау немесе жасанды былғарының беттік қабыршығына полиамидтік ерітінді жағу процесіне қызмет көрсету бойынша жеке жұмыстарды квалификациясы жоғарырақ сырлаушының басшылығымен жүргізу;

бояғыш ерітіндісін дайындау, бұйымдар бетінде қалған қышқылды бейтараптау, сумен жуу, бояу;

жасанды былғары қабыршығына жаққан кезде – полиамидті ерітіндіні жеткізу және оны бүркігіш сұйыққоймасына құю, тарқату құрылғысына қабыршықты орамды орнату және қабыршықты агрегатқа салу. Квалификациясы жоғарырақ сырлаушының басшылығымен – кептіру-сырлау агрегатын басқару, оның буындарының жұмысын реттеу;

сепкішті, сұйыққойманы және сорғылық сырлау камерасын бояғыш қалдықтарынан тазарту;

автомат пышағының жұмысын бақылау;

орамдарды каландрлардан агрегатқа жеткізе отырып, оларды мезгіл-мезгіл ауыстырып тұру.

844. Білуі тиіс:

сырлау-кептіру агрегатының құрылысын, бояғыштарды дайындау тәсілдерін және олардың қасиеттерін, сырлау және кептіру режімін;

химиялық материалдардың жұмсалу нормаларын, жұмыс тәсілдерін.

Параграф 2. Сырлаушы, 3-разряд

845. Жұмыс сипаттамасы:

жасанды былғарының беттік қабыршығына полиамидтік ерітінді жағу процесін жүргізу, блоктық, эмульсиялық, түйіршіктелген және басқа пластиктер массасында пигменттік бояғыштармен иірлік-машиналарында, араластырғыш атанақтарда (бір уақытта ұсақтай отырып) және басқа сырлау аппараттарында беттік сырлау процесін жүргізу;

қажет болса – оларды кептіру;

агрегаттың техникалық ақаусыздығын тексеру және оны жұмысқа даярлау;

сырлау процесін, температуралық режімді, бояғыш ерітіндісін жіберуді бақылау және реттеу;

қабыршықты керу, автоматтық пышақты, будың жіберілуін және кептіргіш температурасын реттеу;

сырлау және кептірудің біркелкі өтуін бақылау;

боялған термопласттарды орауыштарға салу, қабыршық сапасын, оның бөліктері ұзындығының сәйкестігін тексеру;

жұмыстағы ақаулардың алдын алу және оларды жою;

талдауға сынама алу;

құрал-жабдықтың жөндеуіне қатысу;

құрал-жабдықты тазалау және жуу;

ыдысты (регенеративтік заттектер бұйымдары бар жәшіктерді) сырлау және кептіру процесін жүргізу кезінде – фосфоттаушы ерітінділерді, төсеме бояу қабатын және бояуды дайындау, ванналарды және сырлау камераларының арындық шандарын оларға толтыру, бояу бүрку-пистолеттерін баптау және жерге қосуды тексеру, жәшіктерді конвейерге ілу, фосфоттау, жәшіктерді жуу және кептіру, төсеме бояудың жұқа қабатын, эмальдың бірінші және екінші қабаттарын жағу, жәшіктердегі дәнекерлеу жерлерін содалық ерітіндімен жуу.

846. Білуі тиіс:

сырлау және кептіру аппараттарының және бақылау-өлшеу құралдарының құрылысын және жұмыс істеу қағидасын, сырлау және кептірудің технологиялық процесін және оны реттеу ережелерін;

сырлау сапасына қойылатын техникалық талаптарды, лактардың, бояулардың және эмальдардың қасиеттерін, құрал-жабдықты баптау ережелерін;

сынама алу ережелерін.

Параграф 3. Сырлаушы, 4-разряд

847. Жұмыс сипаттамасы:

сәндік сипаттамаларға ие болатын және суретшілердің нобайлары бойынша түстері үйлесетін көркемөнер бұйымдарын сырлау үрдісін, сонымен бірге термохимиялық өңдеу саласында шыныматаны сырлау үрдісін жүргізу;

технология саласының, бақылау құралдарының жұмысын және шыныматаны сырлау үрдісін автоматты түрде реттеуді бақылау;

шыныматаның дұрыстығын және жылдамдығын реттеу;

статикалық электр ажыратқыштарының жұмысын, сырлау ерітіндісін жеткізуді және шыныматаға қажетті бояу алуды бақылау;

салып алу ваннасында белгіленген деңгейді сақтап тұру;

реңктердің әр түрлілігін жою;

жану өнімдерін жоюды және электр пештерінен айналдыруды, сондай-ақ кептіргіштен өңделген жылу тасымалдағышты жоюды бақылау;

сырлау үрдісіндегі ақаулардың алдын алу мен оларға жол бермеу;

шыныматаның белгіленген тығыздығы бойынша дұрыс оралуы жағдайларын қамтамасыз ету.

848. Білуі тиіс:

сырлаудың технологиялық үрдісі;

технология саласы жұмысының принципі, маталар түрлерінің жиынтығы, сырлаушылардың және сіңдіретін ерітінділерінің негізгі қасиеттері;

матаны өңдеу кезінде пайда болған ақаулар мен олардың алдын алу және жою шаралары.

Параграф 4. Сырлаушы, 5-разряд

849. Жұмыстар сипатамасы:

төменірек білікті сырлаушының бір мезеттегі басшылығымен термохимиялық өңдеу саласында шыныматаны сырлау үрдісін жүргізу;

жұмыстық нұсқаулықтарға сәйкес технологиялық үрдісті басқару мен реттеу;

талдаулар мен бақылау қорытындыларына жүгіне отырып сырлау үрдісін түзету;

автоматиканың бақылау-өлшегіш аспаптары мен құралдарының көрсеткіштерін, қызмет көрсетілетін құрал-жабдықтардың жағдайы мен жұмысын бақылау.

850. Білуі тиіс:

сырлаудың технологиялық үрдісі, құрылғы, технлогиялық сала жұмысының принципі;

маталар түрлерінің жиынтығы, бояғаш заттар мен сіңдіретін ерітінділердің, матаны өңдеу кезінде пайда болған ақаулар мен олардың алдын алу және жою шаралары.

106. Лактаушы

Параграф 1. Лактаушы, 2-разряд

851. Жұмыс сипаттамасы:

лагы бар ыдысқа батыру арқылы бояу жаққышпен немесе бүріккішпен бұйымдардың сыртқы және ішкі бетіне лактың біркелкі қабатын жағу жолымен бұйымдарды лактау;

лакталатын бұйымдарды дайындау – лактау жеріне жеткізу, сұрыптау мен тазарту. Лакты, құрал-саймандар мен айлабұйымдарды дайындау;

желдетуді іске қосу;

бүріккіш пен кассетаның айналу механизміне ауа жеткізу;

бұйымдарды жәшікке салу;

лакпен қапталған бұйымдарды кейінгі технологиялық операцияларға жеткізу.

852. Білуі тиіс:

лактау ережелері, лактауды әзірлеу кезінде операция орындауының кезектілігі, лактың қасиеттері;

дайын бұйымдарға қойылатын техникалық талаптар.

Параграф 2. Лактаушы, 3-разряд

853. Жұмыс сипаттамасы:

жоғары білікті лактаушының басшылығымен лактаушы машинада немесе лактаушы-кептіргіш агрегатта қабыршықты бұйымдарды немесе жасанды тері тіліктерін лактаудың технологиялық үрдісін жүргізу;

агрегаттың техникалық дұрыстығын тексеру және оны жұмысқа дайындау;

орамдарды машинаның тарқату құрылғыларында бекіту, өткізгіш механизмдері арқылы және орау механизміне таспалар салу;

таспаның үзілуіне жол бермеу;

бақылау-өлшегіш құралдар арқылы лактың айналуын, лактың біркелкі жағылуын, жартылай дайын өнімді тартуды, таспаны орауды, біліктер арасындағы саңылауларды, кептіргіш камерадағы температураны бақылау мен реттеу;

құрал-жабдықтар күтімі.

854. Білуі тиіс:

лактаудың технологиялық үрдісі және таспаны салу кестесі, лактаушы машинаның, бақылау-өлшегіш құралдардың құрылғысы мен жұмысының принципі;

арматура және коммуникация кестесі, жартылай дайын өнімдер мен лактың физикалық-химиялық және технологиялық қасиеттері;

таспаға қойылатын талаптар, лактаудың технологиялық режимінің параметрлері және үрдісті реттеу ережелері, құрал-жабдықтарды күту тәртібі.

Параграф 3. Лактаушы, 4-разряд

855. Жұмыс сипаттамасы:

целлофан қабыршығын лактаудың технологиялық процесін немесе жасанды былғары тілімдерін лактау процесін жүргізе отырып, бір уақытта квалификациясы төменірек лактаушылардың жұмысына басшылық ету;

лакты, лак еріткіштерінің регенерациясын жұмыс нұсқамасына сәйкес дайындау;

лактау машинасы аймақтарының жылдамдығын және целлофан қабыршығын лактау сапасына сәйкес гидрожетектің жалпы жылдамдығын, машина шахталарындағы температураны және ылғалдықты, желдеткішпен ауа жіберуді, қабыршыққа жағылатын лак сапасын бақылау және реттеу;

қабыршықтың метрлік нөмірін, жағылған лактың салмақ өсімін және өнімнің шығуын есепке ала отырып есептеу;

дайын өнімді есепке алу және өндірістік журналға жазу.

856. Білуі тиіс:

целлофан қабыршықты лактаудың технологиялық процесін, лакты дайындау және еріткіштерді регенерациялау тәсілдерін;

процесті реттеу ережелерін, құрал-жабдықтың құрылысын және жұмыс істеу қағидасын;

метрлік нөмірді және лакталған қабыршықтың шығарылуын есептеудің әдістемесін.

Параграф 4. Лактаушы, 5-разряд

857. Жұмыс сипаттамасы:

целлофан қабыршығын және шыныпластиктік бұйымдарды лактаудың технологиялық процесін жүргізе отырып, бір уақытта квалификациясы төменірек лактаушыларға басшылық ету, целлофан қабыршығын және шыныпластиктік бұйымдарды лактау бөлімінің жұмысын бақылау және үйлестіру, сонымен қатар екі осьтік бағдарланған полиэтилентерефталатты қабыршықты лактаудың технологиялық процесін жұмыс нұсқауларына сәйкес жүргізу, полиамидті қабыршықты және оның негізіндегі қабатты материалдарды лактау машинасында лактаудың технологиялық процесін жүргізу;

лактау машинасын жұмысқа дайындау және оны шығарылатын өнімнің түріне байланысты баптау;

техникалық ақаусыздығын тексеру және машинаның барлық буындарының үйлесімді жұмыс істеуін баптау;

құрал-жабдық жұмысындағы ұсақ ақауларды жою.

858. Білуі тиіс:

лактаудың технологиялық процесін;

лакты дайындау және ерітінділерді регенерациялау тәсілдерін, процесті реттеу ережелерін;

құрал-жабдықтың құрылысын және оны пайдалану ережелерін;

метрлік нөмірді есептеу және лакталған қабыршықтың шығарылуын есептеудің әдістемесін.

107. Диірмендер машинисі

Параграф 1. Диірмендер машинисі, 2-разряд

859. Жұмыс сипаттамасы:

неғұрлым жоғары біліктілікті диірмендер машинисінің басқаруымен химикаттарды уату процесін жүргізу немесе өсімдік материалын ұнтақтау. Материалдарды тиеу;

сынамалар алу;

бөлшектерді, шарларды, дисктерді, диірменнің үстіңгі тастарын, елеуіштерді ауыстыру;

құрал-жабдықты жөндеуге дайындау;

құрал-жабдықты тазарту және майлау.

860. Білуі тиіс:

уату технологиялық процесін, құрал-жабдықтың құрылысын және белгіленуін;

өңделетін өнімдердің физикалық-химиялық қасиеттерін, сынамалар алу ережесін.

Параграф 2. Диірмендер машинисі, 3-разряд

861. Жұмыс сипаттамасы:

неғұрлым жоғары біліктілікті диірмендер машинисінің басқаруымен химиялық және минералды шикізатты, өнімдерді әр түрлі жүйелердің агрегаттарында құрғақ немесе сулы ұн тартуды жүргізу: балғалы, жұмыр, айналма, дискілік, шығыршықты маятниктік, жаншып үгітетін, өзекті, құбырлы немесе коллоидты ұсақтаумен, сепарациямен, себумен, араластырумен немесе ұн тарту процесін неғұрлым жоғары біліктілікті диірмендер машинисінің басқаруымен жарылыс қаупі бар және от қаупі бар өнімдердің, улы химикаттардың, ультрамаринның, керамикалық бояғыш заттардың, коллоидты – графитті препараттардың арнайы диірмендерінде жүргізу;

ұсату агрегаттарының және гарнитурдың жұмысын, материалдарды тиеуді, ұн тарту деңгейі мен сапасын, моторлардың жүктемесін бақылау;

агрегаттарды қосу және тоқтату, берілген рецептурамен шихталарды (қоспаны) құрастыру;

технологиялық режим нормаларынан ауытқулардың себептерін анықтау, алдын алу және жою;

құрал-жабдықтың жұмысындағы ақаулықтарды анықтау және жою;

дайын өнімді маркалау және есепке алу;

құрал-жабдықты жөндеуден қабылдау;

қажет болса – ұсатылған өнімді өлшеу және тығындау.

862. Білуі тиіс:

құрғақ немесе сулы ұн тарту технологиялық процесін;

құрал-жабдықтың және бақылау-өлшеу құралдарының құрылысын, белгіленуін;

өңделетін өнімдердің физикалық-химиялық қасиеттерін, сынамалар алу ережесін.

Параграф 3. Диірмендер машинисі, 4-разряд

863. Жұмыс сипаттамасы:

жарылыс қаупі бар және от қаупі бар өнімдердің, улы химикаттардың, ультрамаринның, керамикалық бояғыш заттардың, коллоидты – графитті препараттардың арнайы диірмендерінде ұн тарту процесін жүргізу, кейіннее тасумен және өндіріске қайтарумен қож жіктегіштерінде өлшенген заттарды бөлу процесін жүргізу, бір уақытта неғұрлым төмен біліктілікті диірмен машинисеріне басшылық етумен химиялық және минералды шикізатты, өнімдерді әр түрлі жүйелердің агрегаттарында құрғақ немесе сулы ұн тартуды жүргізу.

864. Білуі тиіс:

құрғақ немесе сулы ұн тарту технологиялық процесін, құрал-жабдықтың және бақылау-өлшеу құралдарының құрылысын;

белгіленуін, өңделетін өнімдердің физикалық-химиялық қасиеттерін, сынамалар алу ережесін.

Параграф 4. Диірмендер машинисі, 5-разряд

865. Жұмыс сипаттамасы:

бір уақытта неғұрлым төмен біліктілікті диірмен машинисеріне басшылық етумен жарылыс қаупі бар және от қаупі бар өнімдерді, гранозанның, шараптық - тас қышқылдың, керамикалық бояғыш заттардың өндірісінде улы химикаттардың сериясының ұн тарту процесін жүргізу;

жұмыс нұсқаулықтарына сәйкес ұн тарту процесін басқару және реттеу;

талдау және қадағалау нәтижелері бойынша процесті өзгерту;

бақылау талдауларын жүргізу;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштерін, қызмет көрсетілетін құрал-жабдықтың күйі мен жұмысын қадағалау.

866. Білуі тиіс:

ұн тарту технологиялық процесін;

құрал-жабдықтың және бақылау-өлшеу құралдарының құрылысы мен конструкциялық ерекшеліктерін;

өңделетін өнімдердің физикалық-химиялық қасиеттерін, талдаулар жүргізу әдістемесін.

108. Шпрединг-машина машинисі

Параграф 1. Шпрединг-машина машинисі, 2-разряд

867. Жұмыс сипаттамасы:

жасанды қарақұл өндірісі үшін немесе неғұрлым жоғары біліктілікті машинисің басқаруымен техникалық және киім маталарын майлау процесі үшін шпрединг- машинада матаға желім қабатын жағу, процесті жүргізу;

машина техникалық ақаусыздығын тексеру және оны жұмысқа дайындау;

матаны жұмысшы орынға жақындату;

матаны ені, сапасы, метражы бойынша таңдап алу, ұштарын тігу және машинаға май құю;

желім беру, матаға желімнің біркелкі жағылуын, матаның біркелкі созылуын, кептіргіш камераның температурасын, шпуляға дұрыс орауды бақылау;

матаның қозғалыс жылдамдығын, пышақ пен машинаның жетекші білігінің арасындағы саңылауды реттеу;

матаны тасу, желім жаққанға дейін және одан кейін өлшеу;

машинаны тазалау.

868. Білуі тиіс:

шпрединг-машинаның құрылысын, мата түрлерін, матаға желімжағу регламентін, тоқыма материалдарының, желімдер мен дайын өнімнің сапасына қойылатын талаптарды, ақау себептерін және оларды жою шараларын, жұмыс мысалдарын.

Параграф 2. Шпрединг-машина машинисі, 3-разряд

869. Жұмыс сипаттамасы:

мақта-маталарды және тоқыма төсемді нитролакпен сіңіру процесін жүргізу немесе неғұрлым жоғары біліктілікті машинисің басқаруымен әр түрлі конструкциялы шпрединг - машиналарда негізгі және жылуды оқшаулайтын поливинилхлоридті линолеумды дайындау бойынша жекелеген операцияларды орындау, сондай-ақ арнайы маталарды сіңдіру – жағу;

май құятын және қоректендіретін құрылғыны, қосалқы және көліктік құралдар мен жабдықтарды тексеру және дайындау;

машинаны, коммуникацияларды тазарту және майлау;

оларды қабылдау-тарқату құрылғысына қабылдау;

соңдарын машинаға салу;

көтеру құрылғыларының көмегімен поливинилхлоридті қоспаны машинаның қабылдау бункеріне тиеу;

машинаның поливинилхлоридті қоспамен, пастамен, желіммен ұдайы қоректенуін қамтамасыз етуі және оны бункерден матаға немесе қабыршаты негізге мөлшерлеу;

матаға желімнің, поливинилхлоридті массаның қабыршағының, пастаның біркелкі жағылуын қадағалау және индикатордың көрсеткіштері бойынша раклидің көмегімен тегістеумен жағылатын қабаттың қалыңдығын өзгерту;

технологиялық регламентпен қарастырылған жағдайларда, - желімді бірнеше "штрихпен" - қабатпен жағу;

мата немесе қабыршақтың біркелкі берілуін қамтамасыз ету, матаның машина арқылы өту жылдамдығын реттеу;

матаны жағуға дейін және кейін өлшеу. 1 м² матаға жағу және сіңдіру материалының мөлшерін есептеу.

870. Білуі тиіс:

агрегаттың құрылысын және кинематикалық сызбасын, май құятын, қоректендіретін және көліктік құрылғыларды жөндеу ережесін;

матаны немесе қабыршақты жағудың технологиялық процесін;

қолданылатын маталы, қабыршақты және басқа материалдардың түрлерін, сорттарын және белгіленуін, қолданылатын материалдар мен дайын өнімнің сапасына техникалық талаптарды.

Параграф 3. Шпрединг-машина машинисі, 4-разряд

871. Жұмыс сипаттамасы:

әр түрлі конструкциялы шпрединг - машиналарда негізгі және жылуды оқшаулайтын поливинилхлоридті линолеумды, текстовинитті және маталы және қабыршақты негіздерде басқа материалдарды шпрединг-машиналарда дайындау технологиялық процесін жүргізу, шпрединг - машинада драп, мауыт, жүнді байка және трикотажды жағу процесін, сондай-ақ неғұрлым жоғары біліктілікті машинисің басқаруымен өңделуі қиын арнайы маталарды резеңкелеу кезінде шпрединг – машинаға қызмет көрсету бойынша жекелеген операцияларды орындау;

агрегатты, байланысқан құрал-жабдықты және бақылау-өлшеу аппаратурасын жұмысқа дайындау және өз бетінше жөндеу;

агрегатты сынау қосу және құрал-жабдықтың синхронды жұмысын реттеу;

ыстық және салқындатушы біліктердің температуралық режимдерін, аймақтар бойынша термокамероны, матаның өту жылдамдықтарын, жағылатын қоспалардың рецептурасына байланысты жұмыс білік пен раклилердің және қатайтатын біліктержің арасындағы саңылауды таңдау және қою. Матаның немесе қабыршақтың созылуын реттеу, орау мен тарқату кезінде қисаюларды бақылау және жою;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері бойынша технологиялық процесті қадағалау және оны өзгерту;

берілген технологиялық режимнен ауытқуларды тудыратын себептердің алдын алу және жою;

машинаның жұмысы процесінде матаны жағу сапасын бақылау, машинаға және байланысқан құрал-жабдық қызмет көрсететін жұмысшыларға басшылық ету.

872. Білуі тиіс:

әр түрлі агрегаттың құрылысын және конструкциялық еркшеліктерін, маталы және қабыршақты материалдардың түрлерін, сорттарын, қасиеттерін және белгіленуін, 1 м² матаға жағылған желімнің шығынын есептеу әдімтемесін, ақаудың туындау себептерін және оларды жою тәсілдерін.

Параграф 4. Шпрединг-машина машинисі, 5-разряд

873. Жұмыс сипаттамасы:

өңдеуі қиын маталарда және арнайы белгілеулер: баллон, газ мөлшері бар, жібектер, тиокол лентасы, капрон, поролон және басқа маталарды шпрединг – машинада майлау процесін жүргізу;

шпрединг – машинаға қызмет көрсететін жұмысшыларға басшылық ету;

салмақты, метражды және матаның енін тексеру;

мата мен желімді дайындау бойынша жұмыстарды орындау;

әр түрлі маркалардың желімі және консистенция бойынша құрғақ қалдықтың шығынын есептеу;

бензин буларын шығару мақсаттарында резеңкеленген маталарды машинада домалату;

арнайы маталарды қайталауға және вулканизацияға дайындау;

қайталаудан кейін диагональдық қабаттың арнайы маталарын бояу-майлау, диагональдық қабаттың жиегін қолмен кесу, екі жақтық майлау.

874. Білуі тиіс:

ерекше жауапты маталарды майлаудың технологиялық процесін;

өнімнің сапасына қойылатын техникалық талаптарды, тоқыса маталардың, желімдер мен қосалқы маталардың түрлерін;

сорттарын және қасиеттерін, 1 м² матаға жағылған желімнің мөлшерін есептеу әдістемесін, құрал-жабдықтың құрылысын.

109. Шприц-машина машинисі

Параграф 1. Шприц-машина машинисі, 2-разряд

875. Жұмыс сипаттамасы:

резина әзірлемелерін шприцтау бойынша қарапайым жұмыстарды орындау;

шайбаларды таңдап алу;

машинаны баптау және қыздыру;

машинаны үздіксіз қоспамен қоректендіру және шығарылатын әзірлемелерді калибрінің дұрыстығын әлсін- әлсін бақылау;

шприц-машинаны бөлшектеу, тазарту және жинау;

агрегаттың шприц-машинасында сымды резеңкелеу;

неғұрлым жоғары біліктілікті машинисің басқаруымен 85 мм дейін бұрамдықтың диаметрімен әр түрлі конструкциялы шприц – машиналарда баулар мен түтіктерді шприцтау кезінде жұмыстарды орындау;

резеңке қоспаны беру, машинамен созылатын әр түрлі пішінді түтіктер мен бауларды қабылдау;

берілген мөлшерлер бойынша әзірлемелерді өлшеу және кесу, ұнтақ жағу немесе суыту, тартпаларға немесе қанылтыр табаларға салу.

876. Білуі тиіс:

шприцтау технологиялық процесін, бұйымдардың ерекшеліктерін, мөлшерін, түрлері мен пішіндерін;

резеңке қоспалардың рецептілерін, маркаларын және оларды өңдеу ерекшеліктерін, өнімнің сапасына қойылатын техникалық талаптарды, құрал-жабдықтың құрылысын және реттеу ережесін.

877. Жұмыс мысалдары:

1) автокөліктерге есік және терезе шынылары үшін әзірлемелер – әзірлеу;

2) қыздырылған резеңке қоспадан әр түрлі және мөлшердегі ленталар – шприцтау;

3) "аптечкалардың" бөлшектеріне арналған резеңке бау - шприц-машиналарда әзірлеу.

Параграф 2. Шприц-машина машинисі, 3-разряд

878. Жұмыс сипаттамасы:

резеңке әзірлемелерді шприцтау бойынша күрделі жұмыстарды немесе резеңке әзірлемелерді не біліктілігі неғұрлым жоғары шприц-машинаның машинисінің басқаруымен басқа бұйымдарды шприцтау бойынша орташа күрделі жұмыстарды орындау;

85 мм дейін бұрамдықтың диаметрімен шприц-машиналарда әр түрлі конструкциялы және пішінді резеңке шекқұбырларды, түтіктер мен шнурларды шприцтау (ерекше жауапты бөлшектерден басқа);

алмалы-салмалы протекторлық шығыршықтар үшін металлкардты резеңкелеу;

шприцтау (қыздыру) үшін массаны дайындау;

шприц-машинаны массамен апару және тиеу;

температура режимін ретеу;

затты алу;

затты одан арғы технологиялық операцияларғажіберу;

механизмдерді тазарту және майлау;

автомат-дозатор болған кезде (штампталған галоштар өндірісі) – автоматтың жұмысын реттеу және мөлшерлегішімен синхронды жұмыс істейтін іріктеу транспортердің жұмысын қадағалау.

879. Білуі тиіс:

шприцталатын массаға техникалық талаптарды, шприц-машинаның құрылысын, жұмыс істеу қағидасын, шприц-машинаның механизмдеріне қызмет көрсету ережесін;

ерекше әзілемелердің ассортиментін, мөлшерлерін, көтеру-тасу механизмдерінде жұмыс істеу ережесін.

880. Жұмыс мысалдары:

1) вулканизаторларға, эбониттен істелген таяқтарға, сілтілі түтіктерге арналған төсемдер, секторлық және қорытатын шығыршықты камералар – шприцтау.

Параграф 3. Шприц-машина машинисі, 4-разряд

881. Жұмыс сипаттамасы:

резеңке дайындауларды шприцтау бойынша күрделі жұмыстары орындау;

85 мм артық бұрамдықтың диаметрімен машиналарда шиналарды қалпына келтіру мен жөндеу үшін заттар мен резеңке- техникалық дайындауларды, сондай-ақ шағын шприц-машиналарда ерекше жауапты бұйымдарды шприцтау;

автоматтандырылған тармақта алмалы- салмалы протектордық шығыршықтарды дайындау үшін металлкордты резеңкелеу;

шприцтау әдісімен фаолиттан, винипласттан, кабельді пластикаттан бұйымдар дайындау;

көп мәрте шприцтау әдісімен күрдеоі конфигурациялы бұйымдарды көркем инкрустациялау;

шприц-машинаны жұмысқа дайындау: мундштуктарды, дрондарды, реттелетін жұқа тақтайшаны таңдау және орнату;

шприц-машинаға массаны беруді қадағалау;

шприцтау режимін реттеу: температураны, судың айналымын, бақылау–өлшеу құралдары бойынша және көзбен шприцтау жылдамдығын;

шығарылатын дайындаулардың сапасын қадағалау;

шприц-машинаны қосу, тоқтату және жөндеу. Біліктілігі неғұрлым төмен машинисерге басшылық ету.

882. Білуі тиіс:

шприцтау технологиялық процесін, өңделінетін қоспалар мен қосалқы материалдардың маркалары мен қасиеттерін;

дайындаулардың мөлшері мен ерекшелігін, өнімнің сапасына қойылатын техникалық талаптарды, көп мәрте қайта шприцтау әдісімен инкрустациялау тәсілдері, бақылау-өлшеу құралдарын пайдалану ережесін.

883. Жұмыс мысалдары:

1) велопротекторлар, велокамералар және шеңбер ленталар – шприцтау;

2) тоқыма қабықпен шлангалар - тоқыма қабық саптар өндірісінде шабылған бастиегімен шприц-машиналарда өңдеу.

Параграф 4. Шприц-машина машинисі, 5-разряд

884. Жұмыс сипаттамасы:

айдайтын және қорытатын камералардың дайындауларын, протекторлық шығыршықтар мен диафрагмалар үшін дайындауларды шприцтау;

қақтаушымен бірге рецепт бойынша аналық қоспаны дайындау;

шприц-машинанын берілген калибрға, қима диаметрін және дайындаулар салмағын баптау;

технологиялық параметрлерді сақтау;

дайындауларды түсіру және жылжыту үшін көтеру құрылғыларын басқару.

885. Білуі тиіс:

шығарылатын дайындауларды шприцтаудың технологиялық процесін;

өңделінетін қоспалардың шифрлары мен рецептілерін;

дайындаулардың мөлшерлері мен ерекшелігін, бұйымдарға қойылатын техникалық талаптарды, құрал-жабдықтың режимдерін;

шприц-машинаны және бақылау-өлшеу құралдарын жөндеу ережесі мен құрылысын.

886. Жұмыс мысалдары:

1) қалыптық резеңке техникалық бұйымдардың дайындаулары – прецизиялық алдыңғы қалыптағышта дайындау.

101. Аэрозоль орауларының өндірісінде құрал-жабдық жөндеушісі

Параграф 1. Аэрозоль орауларының өндірісінде құрал-жабдық жөндеушісі, 4-разряд

887. Жұмыс сипаттамасы:

аэрозолды ораулардың өндірісінің жекелеген учаскелерінде құрал-жабдықты жөндеу, клапандар мен аэрозолды литографирленген баллондарды дайындайтын автоматтар мен жартылай автоматтарды, аэрозолды баллондарды лактауға, тегістеуге, жабу мен орауға арналған машиналар және бүкіл автоматты тармақтың үздіксіз жұмысын қамтамасыз ету;

жұмыс барысында автоматты тармақтарды реттеу;

автоматты тармақтың жекелеген механизмдерін жөндеу;

автоматты тармақты жөндеу кезінде мөлшерлейтін бастиектер мен форматорларды ауыстыру;

автоматты тармақтың баллондарының диаметрінің өзгеруімен байланысты кестелер бойынша қажетті есептеулерді орындау;

агрегаттардың, автоматтар мен жартылай автоматтардың ағымдағы жөндеуіне қатысу.

888. Білуі тиіс:

автоматты тармақтың автоматтары мен жартылай автоматтарының құрылысын және жұмыс істеу қағидасын;

механизм тораптарының дәлдігіне тексеру және жөндеу ережесін, күрделі және дәл бақылау-өлшеу құралдарын белгіленуі мен пайдалану;

қызмет көрсетілетін құрал-жабдықтың кинематикалық және электрлық сызбаларын.

Параграф 2. Аэрозоль орауларының өндірісінде құрал-жабдық жөндеушісі, 5-разряд

889. Жұмыс сипаттамасы:

минутына 120 данаға дейін өнімділік кезінде аэрозолды ораулардың өндірісінде автоматты мен жартылай автоматты автоматтарды жөндеу;

құрал-жабдықтың технологиялық режимдерін жөндеу;

жекелеген автоматтардың белгіленген жұмыс режимдерінен ауытқуларының себептерін анықтау және оларды жою;

автоматтарды жөндеу кезінде қажетті техникалық есептерді орындау;

жөндеуден кейін бұйымдарды сынау дайындау.

890. Білуі тиіс:

автоматты станоктардың барлық буындарының кинематикалық сызбаларын және өзара әрекеттесуін, автоматтардың жұмысындағы ақауларды жою тәсілдерін;

аэрозолдық препараттардың қасиеттерін, бақылау-өлшеу құралдарын реттеу ережесін;

мүмкіндіктер мен отырғызулар жүйесін, өңдеу дәлдігі мен тазалығының кластары мен деңгейлерін.

Параграф 3. Аэрозоль орауларының өндірісінде құрал-жабдық жөндеушісі, 6-разряд

891. Жұмыс сипаттамасы:

аэрозолды ораулардың өндірісінде автоматты тармақта құрал-жабдықтың бүкіл кешенін жөндеу;

минутына 120 данадан артық өнімділікпен аэрозолды ораулардың өндірісінде автоматтарды жөндеу;

тармақтардың бүкіл агрегаттары жұмыстарының технологиялық режимдерін жөндеу;

автоматты тармақтың үздіксіз жұмысын қамтамасыз ету;

автоматты тармаққа қызмет көрсететін жұмысшыларға нұсқама жүргізу.

892. Білуі тиіс:

автоматты тармақта орнатылған автоматтарды конструкциясын, автоматты тармақтағы жұмыс режимдері мен жөндеу ережесін;

станоктардың анықтамалары мен паспорттары бойынша автоматтардың жұмыс режимдерін анықтау ережесін;

аэрозолды препараттардың өндірісі технологиясының негіздерін.

111. Материалдар мен жартылай фабрикаттардың ораушысы

Параграф 1. Материалдар мен жартылай фабрикаттардың ораушысы, 1-разряд

893. Жұмыс сипаттамасы:

материалдарды және орай ені мен қалыңдығының дәл мөлшерлерін сақтауды қажет етпейтін жартылай фабрикаттарды орау (қабыршақтарды, ылғалданған және ылғалданбаған маталар, қағаздар, баулар, иірілген жіптер, жіптер, сымдар, таңатын материалдар және басқалар), сондай-ақ біліктілігі неғұрлым жоғары ораушының басшылығымен жекелеген орау жұмыстарын орындау;

материалды дайындау, сорттау, сулау;

шпульды, бобиналарды, штангаларды, катушкаларды жеткізу;

машинаны тазарту;

материалдың ақауларын жою, жиектерін кесу, штангаларды, катушкаларды алмастыру және басқ.

894. Білуі тиіс:

орау құрал-жабдықтарының құрылысы мен жұмыс қағидасы туралы негізгі мәліметтер;

орау сапасына негізгі талаптар, материалдардың және жартылай фабрикаттардың түрлерін, сорттарын, орау тәсілдерін.

Параграф 2. Материалдар мен жартылай фабрикаттардың ораушысы, 2-разряд

895. Жұмыс сипаттамасы:

әр түрлі орау құрылғыларында ені мен қалыңдығының дәл мөлшерлерін сақтауды қажет ететін материалдардың және жартылай фабрикаттардың әр түрлі түрлерін (қабыршақтарды, ылғалданған және ылғалданбаған маталар, қағаздар, маталар және басқалары) иірілген жіптер орау;

орау және тасу құрылғыларын жұмысқа реттеу және дайындау;

орау құрылғыларын зарядтау, материалды машинаға салу;

машинаны қосу, тоқтату және тазарту;

орау машиналарының жұмысын, есептегіштің ақаусыздығы мен орау сапасын қадағалау.

896. Білуі тиіс:

орау құралдарының құрылысын және жұмыс істеу қағидасын және оларды реттеу ережесін;

орау сапасына негізгі талаптарды, материалдардың және жартылай фабрикаттардың түрлерін, сорттарын, орау тәсілдерін.

Параграф 3. Материалдар мен жартылай фабрикаттардың ораушысы, 3-разряд

897. Жұмыс сипаттамасы:

каучук лентасын, шыныталшықтан жылу оқшаулайтын штапельді материалды, автотоқтату қондырғысымен орау машинасында дәкені, сондай-ақ басу мен сурет сапасын бір уақытта бақылаумен баспа қағазын орамдарға орау.

899. Білуі тиіс:

орау құралдарының жәнебақылау-өлшеу құралдарын құрылысын, орау сапасына негізгі талаптарды;

материалдардың және жартылай фабрикаттардың түрлерін, сорттарын, орау тәсілдерін;

материалдардың негізгі қасиеттерін.

112. Химия өндірісінде қашықтан басқару пультының операторы

Параграф 1. Химия өндірісінде қашықтан басқару пультының операторы, 4-разряд

900. Жұмыс сипаттамасы:

тіркеуші, жазушы және реттеуші құралдарымен және құрылғылармен жабдықталған қашықтан басқару пультының регламентіне сәйкес күрделі емес технологиялық процесті жүргізу немесе біліктілігі неғұрлым жоғары оператордың басшылығымен күрделі көпфазалы процестің жекелеген операцияларын жүргізу;

аппараттар мен коммуникацияларды инертті газбен үрлеу;

шикізатты дайындау, алғашқы ерітінділерді, қоспаларды құрастыру, шикізатты мөлшерлеу және оны аппараттарға тиеу;

реакциялық массаны жылытумен немесе оны берілген температураға дейін суытумен араластыру кезінде технологиялық процесті жүргізу;

қосымша компоненттерді немесе катализаторларды аппараттарға беру;

реакцияның аяқталу және өнімнің даярлық сәтін анықтау;

дайын өнімді реакциялық массадан бөлу, өнімді түсіру, сүзу, тұндыру, айдау, кристаллдау, кептіру, себу және тағы басқа;

сынамалар алу;

бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері және химиялық талдау нәтижелері бойынша технологиялық процесті бақылау;

технологиялық режимді басқару пультынан реттеу;

берілген концентрациялы және рецептурадағы ерітінділер мен қоспаларды құру;

технологиялық журналда жазу жүргізу, шикізат пен өнімдердің қозғалысын есепке алу;

учаске солармен жабдықталған құрал-жабдықтар мен коммуникацияларға қызмет көрсету;

ұсақ ақаулықтарды жою.

901. Білуі тиіс:

өндірістің технологиялық сызбасын, қызмет көрсетілетін учаскеде процестің физикалық-химиялық негіздерін және мәнісін;

негізгі және көмекші құрал-жабдықтың, бақылау-өлшеу құралдарының, басқару қалқанының және реттеуші құрылғылардың құрылысын және жұмыс істеу қағидасын;

технологиялық режимді және процесті реттеу ережесін, шикізат пен дайын өнімге МемСТ-ды және техникалық шарттарды, сынамалар алу ережесін.

902. Жұмыс мысалдары:

1) синтетикалық май қышқылдарының өндірісінде қышқыл ағындарды бейтараптандыру;

2) синтетикалық жуатын құралдардың композицияларын дайындау;

3) көмірсутегі шикізатын тура тотықтыру әдісімен өңдеу кезінде май спирттарын сульфиттау.

Параграф 2. Химия өндірісінде қашықтан басқару пультының операторы, 5-разряд

903. Жұмыс сипаттамасы:

автоматтандырылған химия өндірістерінде қашықтық пультынан технологиялық процесті жүргізу;

температураның, қысымның, кернеудің, мөлшерлеудің және құрал-жабдықты дистанциялық пульттан басқарудың басқа параметрлерінің қатаң шектерінде күрделі көп фазалық технологиялық процесті жүргізу;

бақылау-өлшеу құралдарының және автоматиканың көмегімен тиелетін және жұмсалатын шикізат пен материалдардың саны мен сапасын, дайын өнімнің шығымы мен процестің басқа көрсеткіштерін бақылау;

сигналдық құрылғылар бойынша құрал-жабдықтың жұмысындағы ақаулықтарды және технологиялық процесс бұзушылықтарын жою;

қажет болған жағдайда процесті дистанциялық басқару пультынан қолға көшу;

бақылау-өлшеу, реттеу және тіркеу құралдарына және пультта орнатылатын автоматты құрылғыларға қызмет көрсету;

өндірістік журналда қарулар көрсеткішін тіркеу.

904. Білуі тиіс:

қызмет көрсетілетін өндірістің технологиялық сызбасын;

құрал-жабдықтың, бақылау-өлшеу құралдарының және автоматика құралдарының құрылысын, қызмет көрсетілетін учаскеде технологиялық процестерін;

коммуникациялардың және арматураның сызбасын, құралдар мен автоматты жүйелердің жұмысындағы мүмкін ақаулар және оларды жою тәсілдері;

техникалық шарттармен және МемСТ-мен дайын өнім мен шикізатқа қойылатын талаптарды, орындайтын жұмыс шегінде химияның;

электр техникасының және химиялық технологияның негіздерін.

905. Жұмыс мысалдары:

1) сары фосфор өндірісінде фосфориттерді кептірудің, қыздырудың, пісіп жетілдірудің және салқындатудың технологиялық процесін жүргізу;

2) жартылай өнімдер өндірісінің (паранитробензол, диизоцианаттар) технологиялық процесін жүргізу;

3) вискозды талшық өндірісінің, қалдық ерітінділерді тазартудың тұндыру ваннасын, копролактамды регенерациялаудың технологиялық процесін жүргізу, капрон шайырын кептірулер;

4) хлор және каустикалық сода, трилон-Б, хлорпарафиндер, үшхлорэтилен, монохлорсірке қышқылы, хлорамин, 2,4-Д амин тұзы, АГ - тұз, адипонитрил, қышқыл адипон қышқлы, синтетикалықтың тұз қышқылының және құрғақ концентрацияланған хлорлы сутегіні (стринингі - процесс), сұйық хлор өндірістерінде технологиялық процесті жүргізу;

5) кальций карбиді өндірісінде карбидті пештердің реакциялық газын іріктеу мен тазартудың технологиялық процесін жүргізу;

6) асқа салатын тұздың тұздығын дайындау және тазарту, кристалл тұзын алумен асқа салатын тұздың тұздығын булау;

7) иіретін ерітінді алудың толассыз технологиялық процесі барлық сатыларын жргізу оның қалыптасуға дайындау, қалыптау, талшық өңдеулері, "нитрон" талшығының өндірісінде натрийді регенерациялау;

8) акрил қышқылы нитрилін, ацетонциангидрин, акрил қышқылы метилін аудың үздіксіз технологиялық процесін жүргізу;

9) пиролиз, газ бөлу, полимерлеу, жоғары қысымды (2500 кг/см²) полиэтилен өндірісінде түйіршіктелген полиэтилен алудың үздіксіз технологиялық процесін жүргізу;

10) екінші қайтара май спирттарды бөлу;

11) бастапқы май спирттарды гидрогенизациялау;

12) екінші қайтара май спирттардың тазарту;

13) синтетикалық май семіз қышқылдарды және синтетикалық май спирттарды алу кезінде парафинді тотықтыру;

14) синтетикалық май қышқылдарын алу кезінде оксидті сабындау;

15) моноалкилсульфоянтарнойын тұзда динатрий қышқылын алу;

16) алғашқы май спирттардың өндірісінде метил эфирларын алу;

17) алғашқы май спирттардың өндірісінде сабынды ыдырату;

18) синтетикалық жуатын құралдардың өндірісінде май спирттарды сульфаттау;

19) екінші қайтара май спирттардың өндірісінде сульфаттау;

20) алғашқы май спирттарды этерификациялау.

Параграф 3. Химия өндірісінде қашықтан басқару пультының операторы, 6-разряд

906. Жұмыс сипаттамасы:

қызмет көрсетілетін құрал-жабдықтың жұмысын автоматты реттеумен химия өндірістерінде, қажет болған жағдайда - құрал-жабдықты тікелей орнату жерлерінде қашықтан басқару пультымен технологиялық процесін жүргізу;

бақылау-өлшеу құралдарының және автоматиканың көмегімен негізгі шикізаттың, қосалқы материалдардың, электр энергиясының, температураның шығынын, қысымды және процестің басқа көрсеткіштерін бақылау және реттеу;

шикізаттың, материалдардың, жартылай фабрикаттардың, дайын өнім шығымын барлық өндіріс сатыларында есептеу және есепке алу;

пневмоэлектрлық сигналдық құрылғылары бойынша құрал-жабдықтың жұмысындағы ақаулықтарды және технологиялық процестің бұзушылықтарын анықтау және жою;

технологиялық процесті қашықтан басқару пультының барлық автоматты құрылғыларының үздіксіз жұмысын үйлестіру және қамтамасыз ету;

қажетті мәліметтерді зауыт диспетчеріне жеткізу.

907. Білуі тиіс:

қызмет көрсетілетін өндірістің технологиялық сызбасын, бақылау-өлшеу құралдарының, автоматика жүйелерінің және құрал-жабдықтың құрылысы мен құрылымын;

шикізатты және өнімнің шығымын есептеулер әдістемесін, автоматты құрылғыларға қызмет көрсету ережесін, автоматиканы бақылау және процесті бұғаттау процесінің сызбасын;

технологиялық режимді және процесті реттеу ережесін;

цех бойынша авариялы жағдайларды жою жоспарын (бөлімшеде).

908. Арнайы орта білім қажет.

909. Жұмыс мысалдары:

1) аммиак, метанол, цианур қышқылы, аммиак селитрасы, карбамид, капролактама, әлсіз азот қышқылы, диметилтерефталат, нитрофоски, этилбензол өндірістерінде технологиялық процесін жүргізу;

2) берілген концентрациялық және мөлшердегі күкірт газын алудың немесе күкірт қышқылының өндірісінде өңдеудің барлық сатыларының (сулы тазарту, кептіру, тотықтыру және абсорбциялау) технологиялық процесін жүргізу;

3) экстракциялық әдіспен фосфор қышқылы, концентрацияланған және күрделі тыңайтқыштар мен жемдік фосфаттардың өндірістерінде технологиялық процестің барлық сатысын жүргізу;

4) органикалық жартылай өнімдерді (фталь ангидриді, антрахинон, диизоцианаттар және басқ.) өндіру технологиялық процестің барлық сатысын жүргізу;

5) сары фосфор өндірісінде (электрайдау, конденсация) технологиялық процесті жүргізу;

6) хлор мен каустикалық сода, флотореагенттер, кальций гипохлориты, этилацетат өндірістерінде технологиялық процесті жүргізу;

7) қиыстырылған тұқым улағыштарыны, винилхлоридты, төрт хлорлы көміртегіні, перехлорэтиленді, тетрахлорэтанды, үшхлорэтиленді, каучук хлорпрен және латекстерді, дихлорбутенді, дихлорбутадиенді, хлореметилді, дихлорэтанды, поливинилхлоридты, сутегі асқын тотықтарын, металл натрийын, регенеративті заттарды, эпихлоргидринды, глицеринді, сұйық хлорды, этилді сұйықтықтарды, монокристалдарды және олар үшін тұздарды өндіруде технологиялық процесті жүргізу;

8) кальций карбиді өндірісінде ірі қондырғыларда нафтаны, кальций карбидінен ацетиленді, нафтадан ацетилен мен этиленді өндірудің технологиялық процесін жүргізу;

9) элеткрохимиялық әдіспен пергодриль,тетраэтиловинец (синтез), фреондар 11-12, кремнийорганикалық мономерлерді (тура синтезбен) және жеңіл органикалық синтез өндірісінде технологиялық процесін жүргізу;

10) иіретін ерітінді алудың толассыз технологиялық процесінің барлық сатыларын жүргізу, оны қалыптауға дайындау, қалыптау және талшық өңдеу, бір уақытта өз цехының жұмыстарын және кәсіпорынның басқа цехтерін басқарумен және үйлестірумен "нитрон" регенерацияның талшық өндірісінде натрийді регенрациялау;

11) перхлорвинилдық шайыр өндірісінде дихлорэтан тәсілімен хлорлау сатыларының процесін жүргізу;

12) құрамында изобутил спирті, диметилацетамидтер, хлорлы литий бар қалдық ерітінділерді регенерациялау процесін жүргізу;

13) акрил қышқылы нитрилін, ацетонциангидринді, акрил қышқылы метрилін (тотықтыру, ректификациялау, синтездеу және басқ.) - бір уақытта өз цехының жұмыстарын және кәсіпорынның басқа цехтерін басқарумен және үйлестірумен үздіксіз технологиялық процесін жүргізу;

14) бір уақытта өз цехының жұмыстарын және кәсіпорынның басқа цехтерін басқарумен және үйлестірумен пиролиз, газ бөлу, полимерлеу, жоғары қысымды (2500 кг/смІ) полиэтилен өндірісінде түйіршіктелген полиэтилен алудың үздіксіз технологиялық процесін жүргізу;

15) дивинил өндірісінің технологиялық процесін жүргізу;

16) бір уақытта өз цехының, учаскесінің және кәсіпорынның басқа цехтерін жұмыстарын басқарумен және үйлестірумен күкірт концентратын байытудың, күкіртті балқыту мен ұсақтаудың үздіксіз технологиялық процесін жүргізу.

113. Түткіш машиналардың операторы

Параграф 1. Түткіш машиналардың операторы, 3-разряд

910. Жұмыс сипаттамасы:

қолмен қуаттандырумен түткіш машиналарда шыныталшықты түту мен жабыстыру процесін жүргізу, біртүткіш аппаратқа қызмет көрсету;

машинаны жұмысқа дайындау: түткіш машинаның күйін тексеру, шыныталшықты, сіңдіру үшін лакты апару, бакка құю;

шығарылатын төсекжапқыштардың маркасына сәйкес түтілген шыныталшықтарды өлшеу;

талшықты түткіш машинаның қуаттандыратын торына төсеу;

түту процесін қадағалау;

талшықты біркелкі сіңдіру немесе құрғақ талшықты түткіш машина арқылы өткізу;

сіңдірілген немесе құрғақ шыныталшықты түткіш машинаның барабанына орау, белгілі ұзындықты бөліктерге кесу, барабаннан алу;

сіңдірілген шыныталшықты қысқыштарға орнату немесе оны лнеталық кептіру машинаның торына төсеу;

майлау;

құрғақ шыныталшықтан төсекжапқыштарды өндіру кезінде машинаны және шығын бакты тазарту, оны өлшеу, ауданын, қалыңдығын, көлемдік салмағын және маркасын анықтау;

орамға орау, байластыру, маркалау және орау.

911. Білуі тиіс:

түткіш машинаның құрылысын және жұмыс істеу қағидасын, шығарылатын төсек жапқыштардың, сапасына қойылатын талаптарды лактың қасиеттерін;

шығарылатын төсек жапқыштардың маркаларын, МемСТ–рды және ТУ, төсек жапқыштардың сапасын бақылау үшін құралдардың белгіленуін;

құрал–жабдықты күтім жасау кестесін, жұмыс тәсілдерін.

Параграф 2. Түткіш машиналардың операторы, 4-разряд

912. Жұмыс сипаттамасы:

кардотүткіш аппараттарда және мамықбау машиналарда асбесттің, мақтаның және қыл-қыбыр қоспаларынан тауар өнімін немесе жартылай фабрикатты дайындау (мамықбауды, түткіш лентаны);

технологиялық процесті және аппарат тораптарының жұмысын қадағалау;

асбесттік және мақта-мата жіппен өңделген орнату және ауыстыру;

сәйкес журналға жазумен әрбір алуда сынамалар алу арқылы ровницаның өңделетін нөмірін қадағалау;

бункерде қоспаның деңгейін немесе аппаратты қоспамен автоматты қуаттандыруды қамтамасыз ететін құралдардың жұмысын қадағалау;

өңделетін ровницаны алу, штамптау және төсеу, мамықбау мен лентаны бухталарға қолмен орау;

бухталарды байлау және төсеу;

кардотүткіш аппараттарды тазарту.

913. Білуі тиіс:

ровница дайындаудың технологиялық процесін, қайта өңделетін жартылай фабрикаттардың ассортиментін;

әр түрлі рецептурадағы қоспаларды өңдеу ерекшеліктерін, дайындалатын өнімнің сапасына қойылатын талаптарды, сынамалар алу ережесін;

кардотүткіш аппараттардың, мамықбау машиналардың және бақылау-өлшеу құралдарының құрылысын.

114. Шебердің көмекшісі

Параграф 1. Шебердің көмекшісі, 4-разряд

914. Жұмыс сипаттамасы:

асбесттік техникалық бұйымдардың өндірісінде өру машиналарына қызмет көрсету;

жұмысшыларды жұмыс орындарына орналастыру;

жұмысшыларға техникалық басшылық ету және ырғақты жоғары өнімділікті жұмысты қамтамасыз ету;

жұмысшылардың технологиялық режим кешенін, құрал–жабдықты техникалық пайдалану және күтім жасау ережесін сақтауын, өнімді уақытында және сапалы тапсыруын бақылау;

құрал–жабдықты профилактикалық қарау, құрал–жабдыққа ағымдағы жөндеу жасау, май құю;

құрал-жабдықты орта және күрделі жөндеуге дайындау және тапсыру;

жөндеуден қабылдау;

жұмыс құралдарын, қосалқы бөлшектермен бөліктерін, көмекші материалдарды жартылай фабрикаттарды қамтамасыз ету;

құрал–жабдықтың және жұмыс кешенінің жұмысын бақылау;

құрал–жабдықтың тұрып қалуларын есепке алу;

қажетті құжаттама жүргізу;

қызмет көрсетілетін кешенде қауіпсіздік техникасы ережесін сақтау;

шебердің тапсырмалары бойчынша байқау жұмыстарын жүзеге асыру және сынау;

өңделетін өнімнің жиынтығына сәйкес деректерді және технологиялық май құюларға сәйкес құрал-жабдықтың жұмыс органдарының жылдамдық режимін есептеу.

915. Білуі тиіс:

қызмет көрсетілетін учаскеде өндірістің технологиялық процесін, режим және оны реттеу ережесін, қызмет көрсетілетін құрал-жабдықтың құрылысын, жұмыс істеу қағидасын;

құрал-жабдықты техникалық пайдалану және оған күтім жасау ережесін;

құрал–жабдықтың жекелеген тораптары мен механизмдерінің белгіленуін және бөлшектеу жинау тәртібін, өз жұмыс орнын ұйымдастырудың ең озық әдістерін, ауысымды қабылдау және тапсыру ережесін;

құрал–жабдыққа профилактикалық жөндеу жүргізуді орта және күрделі жөндеуге тапсыру мен қабылдауды;

шикізаттың, жартылай фабрикаттардың және дайын өнімнің сапасына қойылатын талаптарды, барлық жұмысшылардың еңбегін ұйымдастыру әдістерін;

жиынтықтың жұмысының негізгі техникалық – экономикаалық көрсеткіштерін, ақау түрлерін, ақаудың алдын алу және жою шараларын.

Параграф 2. Шебердің көмекшісі, 5-разряд

916. Жұмыс сипаттамасы:

химиялық талшықтар өндірісінде вискоздық тоқыма жібінің, шыныматаның, шыныжіптің әрлеу агрегеттарына, мысаммиак талшығының, қалдықтардан вискоздық және синтетикалық талшықтың агрегаттарына қызмет көрсету, асбесттік техникалық бұйымдардың өндірісінде түту–қоспалау, домалату және иіру құрал – жабдықтарына қызмет көрсету.

917. Білуі тиіс:

қызмет көрсетілетін учаскеде өндірістің технологиялық процесін, режим және оны реттеу ережесін, қызмет көрсетілетін құрал-жабдықтың құрылысын, жұмыс істеу қағидасын;

құрал-жабдықты техникалық пайдалану және оған күтім жасау ережесін;

құрал–жабдықтың жекелеген тораптары мен механизмдерінің белгіленуін және бөлшектеу жинау тәртібін, өз жұмыс орнын ұйымдастырудың ең озық әдістерін, ауысымды қабылдау және тапсыру ережесін;

құрал–жабдыққа профилактикалық жөндеу жүргізуді орта және күрделі жөндеуге тапсыру мен қабылдауды, шикізаттың, жартылай фабрикаттардың және дайын өнімнің сапасына қойылатын талаптарды, барлық жұмысшылардың еңбегін ұйымдастыру әдістерін;

жиынтықтың жұмысының негізгі техникалық–экономикаалық көрсеткіштерін, ақау түрлерін, ақаудың алдын алу және жою шараларын.

Параграф 3. Шебердің көмекшісі, 6-разряд

918. Жұмыс сипаттамасы:

химиялық жіптер мен талшықтар өндірісінде шыны иіру агрегаттарына және тоқу станоктарына немесе иіру машиналарына, вискозды тоқымалы және техникалық жіптерді алатын үздіксіз процесінің машиналарына, химиялық талшық, айналдару, орау машиналарының иіру–өңдеу агрегаттарына, химиялық–техникалық жіптер мен маталардың өндірісінде тігін станоктарына, асбесттік техникалық заттардың өндірісінде түткіш және тоқу құрал–жабдығын қызмет көрсету;

технологиялық процесті автоматты реттеумен тарқату орау және арқан – айналдару машиналарына қызмет көрсету.

919. Білуі тиіс:

қызмет көрсетілетін учаскеде өндірістің технологиялық процесін, режим және оны реттеу ережесін, қызмет көрсетілетін құрал-жабдықтың құрылысын, жұмыс істеу қағидасын;

құрал-жабдықты техникалық пайдалану және оған күтім жасау ережесін;

құрал–жабдықтың жекелеген тораптары мен механизмдерінің белгіленуін және бөлшектеу жинау тәртібін, өз жұмыс орнын ұйымдастырудың ең озық әдістерін, ауысымды қабылдау және тапсыру ережесін;

құрал – жабдыққа профилактикалық жөндеу жүргізуді орта және күрделі жөндеуге тапсыру мен қабылдауды;

шикізаттың, жартылай фабрикаттардың және дайын өнімнің сапасына қойылатын талаптарды, барлық жұмысшылардың еңбегін ұйымдастыру әдістерін;

жиынтықтың жұмысының негізгі техникалық–экономикаалық көрсеткіштерін, ақау түрлерін, ақаудың алдын алу және жою шараларын.

115. Сығымдаушы

Параграф 1. Сығымдаушы, 1-разряд

920. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі неғұрлым жоғары сығымдаушының басқаруымен жекелеген жұмыстарды орындау (пастаны қысу, қалыптарды толтыру, сыққыш сөрелеріне қалыптарды орнату, дайын өнімді түсіру, орау, құрал-жабдықты тазарту және майлау және басқ.).

921. Білуі тиіс:

қызмет көрсетілетін құрал-жабдықтың құрылысы мен жұмыс істеу қағидасын, сығымдау режимін, жұмыстың негізгі тәсілдерін.

Параграф 2. Сығымдаушы, 2-разряд

922. Жұмыс сипаттамасы:

химиялық–техникалық жіптерді сығымдау;

жекелеген жұмыстарды орындау (пастаны қысу, қалыптарды толтыру, сыққыш сөрелеріне қалыптарды орнату, дайын өнімді түсіру, орау, құрал-жабдықты тазарту және майлау және басқ.).

923. Білуі тиіс:

қызмет көрсетілетін құрал-жабдықтың құрылысы мен жұмыс істеу қағидасын, сығымдау режимін және оны реттеу ережесін;

шикізаттың, материалдардың және дайын өнімнің сапасына қойылатын талаптарды, жұмыстың негізгі тәсілдерін.

Параграф 3. Сығымдаушы, 3-разряд

924. Жұмыс сипаттамасы:

шикізатты, контактілік массаны, материалдарды, химиялық өндірістің қалдықтарын сығымдау, қабыршақты, поролонды және әр түрлі құрылымдардың сыққыштарында басқаларды сығымдау;

сығымдау үшін құралдарды дайындау;

сыққыш шахтасына материалдарды қабылдау және оны сыққыштың ұяшығына салу;

сығымдалған материалдардың қалыңдығы бойынша сыққышты реттеу, сыққыштың жұмысын қадағалау;

сығымдалған бұйымдарды алу, төсеу, орау және одан әрі өңдеуге немесе қоймаға жіберу;

сығымдау сапасын тексеру, ақауларды анықтау және жою;

құрал-жабдықтың жұмысын қадағалау;

өнімнің сыртқы түріне бақылау-өлшеу құралдарының көрсеткіштері бойынша сығымдау процесін және басқа ілеспен процестерді реттеу;

дайын өнімнің сапасын тексеру.талдауға сынамалар алу;

контактілік массаны сығымдау кезінде – шикізатпен жартылайөнімді сығымдауға алдын ала дайындау сүзу,кептіру;

сығымдалатын массаның мөлшерін реттеу, дайын өнімді сығымдау кептіру;

сүзгілерге, сыққыштарға, кептіргіштерге, компрессорларға, жүкшығырларға қызмет көрсету;

каучук ұнтағын сығымдау кезінде – каучук ұнтағын автоматты таразыда өлшеу, брикеттерді орауға тасу, автоматты таразыға, көлбеулі транспортерға көлбеулік транспортер, құбырға және коллектордан сыққышқа дейін төмен және жоғары гидравликаның бекітпе арматурасына қызмет көрсету.

925. Білуі тиіс:

қызмет көрсетілетін құрал-жабдықтың құрылысы мен жұмыс істеу қағидасын;

бақылау-өлшеу құралдарының белгіленуі мен қолдану ережесін, сығымдау режимін және оны реттеу ережесін;

шикізаттың, материалдардың және дайын өнімнің сапасына қойылатын талаптарды, жұмыстың тәсілдерін, сынамалар алу ережесін.

Параграф 4. Сығымдаушы, 4-разряд

926. Жұмыс сипаттамасы:

жасанды теріден пластиналарды, термопластикалық материалдардан жасалған плстиналарды немесе синтетикалық шайырлармен сіңдірілген қағаздарда бумен қыздырылатын гидравикалық сыққыштарда сығымдау, сондай – ақ бір уақытта сығымдаушылардың бригадасын басқарумен шикізатты, материалдарды сығымдау;

пластинаның маркасына байланысты сығымдау режимін (уақыт пен қысымды) таңдау;

пластиналарды оң жақ қабыршақпен жабу, оларды болат табақтармен төсеу;

дайын кассеталарды сыққыштарға тиеу;

сығымдау;

бақылау–өлшеу құралдары бойынша сығымдау режимін қадағалау;

судың, будың түсуін реттеу;

төмен және жоғары қысымды уақытында қосу;

сығымдалған пластиналарды түсіру.

927. Білуі тиіс:

сыққыштардың құрылысын, жұмыс істеу қағидасын, жөндеу ережесін, бақылау-өлшеу құралдарының белгіленуі мен қолдану ережесін;

сығымдау режимін, жартылай фабрикаттың және дайын өнімнің сапасына қойылатын талаптарды.

116. Шикізатты, жартылай фабрикаттарды және дайын өнімді қабылдаушы

Параграф 1. Шикізатты, жартылай фабрикаттарды және дайын өнімді қабылдаушы, 1-разряд

928. Жұмыс сипаттамасы:

мыс-аммиак штапельді талшық бұрауды қабылдау және төсеу.

929. Білуі тиіс:

мыс-аммиак штапельді талшық бұрауды өлшеу, ақауға шығарулар, іріктеулер, маркалаулар және есепке алу ережесін;

оның физикалық-химиялық қасиеттерін, тиеу және тасу тәсілдерін, жұмыс тәсілдерін.

Параграф 2. Шикізатты, жартылай фабрикаттарды және дайын өнімді қабылдаушы, 2-разряд

930. Жұмыс сипаттамасы:

бақылау–есептік функцияларды бір уақытта жүргізумен шикізаттың, жартылай фабрикаттардың және өнімдердің әр түрлі түрлерін қабылдау, өлшеу, тасу, қотару;

қоймаға немесе өндірістің кейінгі сатыларына беру үшін өнімді қысқа уақытта сақтау;

ауысымдарды шикізатпен, материалдармен қамтамасыз ету;

жартылай фабрикаттарды және дайын өнімді төсеу, іріктеу, маркалау бойынша әр түрлі жұмыстарды орындау;

тәулік ішінде ауысымдар бойынша өңделетін өнімді бастапқы есепке алуды жүргізу, ауысымдар мен машиналар бойынша шығарылатын өнімнің сапасы бойынша барлық көрсеткіштерді есепке алу;

жекелеген жұмыс орындары бойынша және өңделетін өнім ассортименті бойынша жеке қабылданатын дайын өнім мен жартылай фабрикаттарды, сапасыз өнімді, технологиялық ақау мен қалдықтарды есепке алуды жүргізу.

931. Білуі тиіс:

өңделінетін өнімнің ассортиментін, шикізатты, жартылай фабрикаттарды және дайын өнімді өлшеу, ақауға шығарулар, іріктеулер, маркалаулар және есепке алу ережесін;

шикізаттың және дайын өнімнің физикалық-химиялық қасиеттерін, тиеу және тасу тәсілдерін, жұмыс тәсілдерін.

Параграф 3. Шикізатты, жартылай фабрикаттарды және дайын өнімді қабылдаушы, 3-разряд

932. Жұмыс сипаттамасы:

аммиакты қоймаға қабылдау және тұтынушыға беру бойынша жұмыстарды орындау, күкірт қоймасын құю бойынша, әр түрлі жиынтықтағы химиялық жіптерді қабылдау бойынша жұмыстарды орындау, лак бояу өндірісінде шикізат пен өнімнің үлкен жиынтығымен жұмыс жасау, біліктілігі төмен жұмысшыларды басқару (жүк тасушыларды, тасымалдаушыларды және тағы басқа);

ыдыстың, оларды қабылдау кезінде орау мен маркалаудың сапалық ақауларын анықтау;

дайын өнімді маркалары мен тұтынушылары бойынша орналастыру және іріктеу;

дайын өнімді қоймаға, жоспарлау бөліміне және цехтың экономисіне жіберу бойынша құжаттарды ресімдеу (паспорттарды, фактураларды);

дайын өнімді құжаттары бойынша жөнелту;

ораушылар мен жүк тасушылардың орындалған жұмыстарын есепке алуды жүргізу.

933. Білуі тиіс:

өңделінетін өнімнің ассортиментін, шикізатты, жартылай фабрикаттарды және дайын өнімді өлшеу, ақауға шығарулар, іріктеулер, маркалаулар және есепке алу ережесін;

шикізаттың және дайын өнімнің физикалық-химиялық қасиеттерін, тиеу және тасу тәсілдерін, жұмыс тәсілдерін.

117. Булаушы

Параграф 1. Булаушы, 1-разряд

934. Жұмыс сипаттамасы:

целлулоидты пластиналарды буплиталарында булап жібіту.

935. Білуі тиіс:

буплиталарының жұмыс істеу қағидасын, булаудың (булап жібітудің) технологиялық процесін булап жібітудің уақыты мен температурасын.

Параграф 2. Булаушы, 2-разряд

936. Жұмыс сипаттамасы:

ванналарда және булапжібіту шкафтарында әртүрлі бұйымдарды, шикізатты бумен және ыстық сумен булау (булап жібіту) процесін жүргізу;

біліктілігі неғұрлым жоғары булаушының басқаруымен тығын қабықшасын сулап қою;

бұйымдарды жұмыс орнына әкелу;

шикізатты ваннаға және булапжібіту шкафтарына тиеу;

өнімді түсіру;

учаскеде құрал-жабдыққа қызмет көрсету.

937. Білуі тиіс:

қызмет көрсетілетін құрал-жабдықтың;

жұмыс істеу қағидасын, әр түрлі заттарды және шикізатты булау (булап жібіту) уақыты мен температурасын. Шкафты қосу ережесін.

Параграф 3. Булаушы, 3-разряд

938. Жұмыс сипаттамасы:

булап жібіту камераларында, салқын қоймаларда бумен және ыстық сумен немесе жоғары жиілікті тоқпен әр түрлі зыттарды, шикізатты булау (булап жібіту) процесін жүргізу;

тығын қабығын сулау;

әр түрлі заттардың байламдарын, орамдарын жұмыс орнына әкелу;

қажет болса – орамдарды тиеуге алдын ала дайындау, партиялар бойынша іріктеу, камераға салу үшін орамдардың ұштарын төсеу және дайындау;

булап жібітетін камераларға, салқын қоймаларға тиеу;

буды жіберу, булау температурасын қысымын және режимдерін реттеу;

сыртқы белгілері немесе талдау нәтижелері бойынша өнімнің дайындығын анықтау;

өнімді түсіру және оны одан арғы өңдеуге жіберу;

камераларға, салқын қоймаларға, бойлерге, тасу және көтеру механизмдеріне қызмет көрсету;

камераның, механизмдерін реттеу және олардың жұмысындағы ұсақ ақаулықтарды түзету;

біліктілігі неғұрлым төмен болаушылара басшылық ету.

939. Білуі тиіс:

булаудың (булап жібітудің) технологиялық режимін, өңделетін шикізаттың дайындығын анықтау ережесін;

шикізаттың физикалық-химиялық қасиеттерін, бужіберетін және суқұбыр құрал – жабдықтарының құрылысын, электр жылытқышта жұмыс істеу кезінде электр техникасының негіздерін;

жоғары жиілікті тоқтармен жұмыс жасау ережесін, жүк көтеретін және таситын механизмдерді пайдалану ережесін.

118. Елеуші

Параграф 1. Елеуші, 2-разряд

940. Жұмыс сипаттамасы:

химиялық материалдарды елеу;

құрал–жабдықты дайындау, елеуіштерді таңдау және орнату;

елеуіштердің еңісін реттеу;

химиялық материалдарды біркелкі тиеу, елеу, өлшеу, еленген материалдарды өлшеу және салу;

сепараторларға, елеуіштерге, әр түрлі жүйелер мен тасу механизмдерінің гүрсіліне қызмет көрсету;

құрал-жабдықтардың жұмысындағы ақаулықтарды анықтау,жою;

құрал-жабдықты жөндеуге дайындау, жөндеуден қабылдау.

941. Білуі тиіс:

қызмет көрсетілетін механизмдердің құрылысын, жұмыс істеу қағидасын, шикізатты тиеу тәсілдерін және мөлшерлеу нормаларын, жұмыс тәсілдерін.

медикаменттердің, медициналық және биологиялық препараттардың және материалдардың өндірісінде "Жеңілдік шарттармен және жеңілдік мөлшерлерде мемлекеттік зейнетақыға құқық беретін өндірістердің, цехтердің, мамандықтар мен лауазымдардың тізімдеріне" байланысты мамандықты "Себуші" деп атау.

Параграф 2. Елеуші, 3-разряд

942. Жұмыс сипаттамасы:

химиялық материалдарды химиялық материалдарды (шиналардың өндірісінде), химикалийларды (резеңке қоспаларының өндірісінде),резеңке ұнтағын, активтенген көмірді, химиялық–фармацевтік өндірітердің өнімдерін бір уақытта кептірумен, ұсақтаумен және басқа операцияларды орындаумен иелеу процесін жүргізу.

943. Білуі тиіс:

қызмет көрсетілетін механизмдердің құрылысын, жұмыс істеу қағидасын;

шикізатты тиеу тәсілдерін және мөлшерлеу нормаларын, жұмыс тәсілдерін.

119. Пакеттерді сұрыптаушы

Параграф 1. Пакеттерді сұрыптаушы, 2-разряд

944. Жұмыс сипаттамасы:

пакеттерді сұрыптау оларды герметикалық ыдыстан алу және сұрыптау столында металл сыққыш – қалыптардан дайын пластинаны бөлу;

пакеттерді ТББ бақылаушысына беру, пакеттерден босаған ыдыстарды өндіріске қайтару;

металл қалқаларды жәшік-арбаға салу және оларды жуу мен кептіруге беру;

сұрыпталған пакеттерді есепке алу;

желдету жүйелерін реттеу;

құрал – жабдықты дайындау және жөндеуге тапсыру.

945. Білуі тиіс:

жұмыс тәсілдерін, пакеттердің физикалық-химиялық қасиеттерін, есепке алу ережесін;

жарылыстар мен жанулардан қорғау ережесін.

Параграф 2. Пакеттерді сұрыптаушы, 3-разряд

946. Жұмыс сипаттамасы:

сығымдаудан кейін дайын пластиканың пакеттерін сұрыптау процестерін жүргізу;

вантуздық көпірдің көмегімен үстіңгі тасушы табақты алу;

одан пластика панелінен дайындалған қағаз парақтарының жиынтығын қолмен алу, оны тасушы вагонеткаға төсеу;

өңделген табақты вантуздық көпірдің көметімен алу және оны пакетті дайындау столына беру.

947. Білуі тиіс:

дайын пластиканың пакетін сұрыптау ережесін;

қызмет көрсетілетін құрал-жабдықтың жұмыс істеу қағидасын.

120. Уақтаушы

Параграф 1. Уақтаушы, 2-разряд

948. Жұмыс сипаттамасы:

шикізатты уақтау бойынша жекелеген операцияларды орындау, шикізат пен материалдарды өлшеу, жұмыс орнына әкелу, түсіру, құрал-жабдықты тазарту және майлау.

949. Білуі тиіс:

құрал-жабдықтың құрылысын, құрал-жабдыққа қызмет көрсету ережесін, өлшеу ережесін;

шикізаттың және материалдардың физикалық-химиялық қасиеттерін.

Параграф 2. Уақтаушы, 3-разряд

950. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі неғұрлым жоғары уақтаушының басқаруымен гидропульперлерде немесе роллдарда және конустық диірмендерде технологиялық процесін жүргізу;

шикізатты тиеу;

уақтау процесін қадағалау;

сынамалар алу;

құрал-жабдыққа қызмет көрсету;

берілген технологиялық режимнен ауытқулардың себептерін жою;

құрал-жабдықтың жұмысындағы ақауларды жою.

951. Білуі тиіс:

құрал-жабдықтың құрылысын, коммуникациялардың сызбасын, технологиялық процесті;

өңделетін өнімнің сапасына қойылатын талаптарды, шикізаттың және компоненттердің физика-химиялық және технологиялық қасиеттерін;

процесті реттеу ережесін, сынамалар алу ережесін.

Параграф 3. Уақтаушы, 4-разряд

952. Жұмыс сипаттамасы:

асбестік қағазды және сүзгілерді, асбестік және шыны картонды құю үшін гидропульперлерде немесе роллдарда және конустық диірмендерде асбемттен, былғары қалдықтардан, макулатура мен өсімдік тектес басқа шикізаттан массаны дайындау процесін жүргізу;

құрал-жабдықтың, қосалқы құрылғылар мен жабдықтардың техникалық ақаусыздығын тексеру және жөндеу;

ылғалдылығын ескерумен тиелетін шикізатты есептеу;

роллға және конустық диірмендерге асбестті, целлблозаны, былғары қалдықтар мен басқа шикізатты, клейстерді, химикаттарды және белгіленген режимге және рецептураға сәйкес еріткіштерді тиеуді бақылау;

компоненттерді уақтау және массалардың концентрациясы процесін қадағалау;

пышақтарды түзі мен жуатын барабанға судың қысымын реттеу;

талдау нәтижелері бойынша және көзбен массаның дайындық деңгейін анықтау және оны араластыратын бассейнге беру;

қажетті концентрацияға дейін химикаттарды дайындау;

құрал-жабдықтың, коммуникацияар мен бақылау-өлшеу құралдарының, аппаратураның жұмысын қадағалау;

конустық диірмендерде уақтау кезінде ұсақталған хром жоңқасының рафинерлерге берілуін реттеу, берілген композицияға қарай таннидтерді (есеппен) және былғары талшыты қосу;

былғары және хром талшығын рафинерден бассейнге беру;

роллдардың жұмысының технологиялық режимінің сақталуын, регламентпен қарастырылған мөлшермен және реттілікпен компоненттерді мөлшерлеуді, шикізат ұсағының сапасын бақылау, құрал-жабдықтың жұмыс режимін, бақылау–өлшеу құралдары, талдау нәтижелері бойынша және көзбен ұсақтың деңгейі мен массаның концентрациясын реттеу;

массаны ұсақталу деңгейін анықтау үшін бақылау талдауларын жүргізу;

құрал-жабдыққа күрделі емес жөндеу жасау;

біліктілігі неғұрлым төмен уақтаушылардың жұмысына басшылық ету.

953. Білуі тиіс:

құрал-жабдықты және бақылау-өлшеу құралдарының, аппаратураның құрылысын, коммуникациялардың сызбасын, технологиялық процесті, әр түрлі массаны сығу рецептурасын;

режимін және ерекшеліктерін, әр түрлі компоненттердің және олардың ұсағының деңгейінің өнімнің сапасына тигізетін әсерін, өңделетін өнімнің сапасына қойылатын талаптарды;

шикізаттың және компоненттердің физика-химиялық және технологиялық қасиеттерін, процесті реттеу ережесін, сынамалар алу ережесін;

талдаулар жүргізу әдістемесін.

121. Аэрозолдық ораудағы өнімді құрастырушы

Параграф 1. Аэрозолдық ораудағы өнімді құрастырушы, 2-разряд

954. Жұмыс сипаттамасы:

клапанымен, шығатын түймешігімен және қақпағымен аэрозолдық балонды жинау.

955. Білуі тиіс:

қолданылатын жабдықтар мен құралдардың құрылысы мен белгіленуін, қысыммен жұмыс істейтін автоматтарды пайдалану ережесін.

Параграф 2. Аэрозолдық ораудағы өнімді құрастырушы, 3-разряд

956. Жұмыс сипаттамасы:

өндірісінің жекелеген сматылары бойынша аэрозолдық ораудағы өнімді құрастыру бойынша жұмыстардың бүкіл кешенін орындау;

бос баллондарды вибростолға орнату және оларды тасуды қадағалау;

балондарды өніммен автоматты толтыруды, толтырылған баллондарға соратын түтіктерімен клапандарды орнатудың дұрыстығын қадағалау;

жоғары қысымды сорғының жұмысын клапанның автоматты жабылуын және фреон балондарына тоғытуды бақылау;

су ваннасында аэрозольдарды герметикалық термотексеру;

аэрозолдық клапанның арнайы жабдықтарын пайдалану мен қолмен құрастыру;

технологиялық режим нормаларынан ауытқулардың себептерінің алдын алу және жою.

957. Білуі тиіс:

қолданылатын жабдықтар мен құралдардың құрылысы мен белгіленуін, аэрозоль өндірісінің технологиялық процесінің мәнісін және физикалық–химиялық негіздерін;

шикізат компоненттерінің шығын нормаларын, оларды мөлшерлеу реттілігін,қысыммен жұмыс істейтін автомат пен механизмдерді пайдалану ережесін.

Параграф 3. Аэрозолдық ораудағы өнімді құрастырушы, 4-разряд

958. Жұмыс сипаттамасы:

аэрозолдық клапандардың автоматтарында құрастыру;

автоматта клапан бөлшектерін беру;

бір уақытта клапанның барлық бөлшектерін бес позициядан екі құрастыру дискілерінде жиынтықтау;

лубрикаторға май құюмен кескіштерді реттеу;

бөлшектерді автоматты ақауға шығару;

ауа беру және есептеу жүйелерін реттеу;

автомат жөндеуге қатысу;

дайын өнімдерді тапсыру;

барлық толтыру тармағында біліктілігі неғұрлым төмен құрастырушыларға басшылық ету.

959. Білуі тиіс:

құрастыру автоматтарының құрылысы мен жұмыс істеу қағидасын, бөлшектерді құрастыруға қойылатын талаптарды, бөлшектерді құрастыруға беру сызбасын, құрастыру автоматы жұмысының режимін;

бөлшектерді автоматты және механикалық ақауға шығаруды реттеу тәсілдерін, қысымда реттеу және дайын бөлшектерді беру жүйесін.

122. Желімдеп жабыстырушы

Параграф 1. Желімдеп жабыстырушы, 1-разряд

960. Жұмыс сипаттамасы:

жасанды тері өндірісінде битумдалған қаптарды, төсемдерді желімдеп жабыстыру.

961. Білуі тиіс:

желімдеп жабыстыру ережесін және тәсілдерін, жабыстырылатын бөлшектер мен алынған бұйымдардың сапасына қойылатын талаптарды, желімнің қасиеттерін, қолданылатын құрал-жабдықтың құрылысын.

Параграф 2. Желімдеп жабыстырушы, 2-разряд

962. Жұмыс сипаттамасы:

бөлшектерді желімдеп жапсыру;

желімді, битумды дайындау, битумды ұсақ кесектерге бөлу, битумды тиеу, желімді резервуарға, қазанға, бакқа тиеу;

битумды балқыту және оны құйып алу;

желімдеп жапсыратын бөлшектерді дайындау: жақындату, тазалау, пішу және берілген мөлшерлерге және түрлерге қарай жиынтықтау, қажет болса өңдеу;

жабпсырылатын бөлшектердің желіммен, битуммен қолмен батырумен, жаққышпен, су сепкішпен немесе жағатын машинамен жағу;

желімді білікшелерге беруді салу және жағылатын бөлшектердің калибріне сәйкес жағатын машинаның білікшелерінің арасындағы саңылауды реттеу;

қажет болса - желімделген бұйымдарды жүктің астына салу немесе престеуге арналған қолдық престе кассеталарға қатайту;

желімделген бұйымдарды салу;

құрал-жабдықтың ақаусыздығын тексеру, құрал-жабдықты жұмысын, бөлшектердің желімдеп жабыстырудың дұрыстығын қадағалау.

963. Білуі тиіс:

желімдеп жабыстыру ережелері мен тәсілдерін, жабыстырылатын бөлшектердің және алынған бұйымдардың сапасына қойылатын талаптарды, желімнің қасиеттерін;

желімдеуші құрамын рецептурасын, бөлшектерді белгілеуді, желімделген бұйымдарға техникалық шарттарды, қолданылатын құрал-жабдықтың құрылысын.

123. Арқау өткізуші

Параграф 1. Арқау өткізуші, 2-разряд

964. Жұмыс сипаттамасы:

таскендірлі жіптерден негіз дайындау – арқау өткізу.

965. Білуі тиіс:

арқау өткізу машинасының құрылысын, жұмыс істеу қағидасын, жіпті салу сызбасын;

негіздің сапасына қойылатын талаптарды, құрал-жабдыққа күтім жасау режимін.

Параграф 2. Арқау өткізуші, 3-разряд

966. Жұмыс сипаттамасы:

шынылента үшін негіз немесе жез сымынан негіз дайындауларын арқау өткізу.

967. Білуі тиіс:

арқау өткізу процесінің мәнісін, арқау өткізу машиналарының, шпулярниктың құрылысын, жұмыс істеу қағидасын, жіпті салу сызбасын;

ақау түрлерін және оның алдын алу және жою түрлерін;

негіздің сапасына қойылатын талаптарды, құрал-жабдыққа күтім жасау режимін.

Параграф 3. Арқау өткізуші, 4-разряд

968. Жұмыс сипаттамасы:

арқау өткізу машиналарында полиэтилен ленталарын, тоқыма жібін және шыныжіпті арқау өткізу процесін жүргізу;

арқау өткізудің берілген ұзындығына есептегіш орнату;

жеке ленталармен катушкаға негізді және арқау өткізу барабанына негізді салу;

барабанға бауларды ширату, жіптерді тоқымаға;

қоюда жіптердің нөмірі мен түсі бойынша біркелкілігін бақылау;

баулар жіптерінің тығыздығын, дұрыс бағыттарын және негіз жіптерін керулерін, баулардың дұрыс салуларын және баға баулардың салу;

орама және өлшеу төлқұжаттарын толтыру;

шпулярникте куличтердің санын тексеру;

жіп үзілулерін болдырмау;

машинаға күтім жасау.

969. Білуі тиіс:

арқау өткізудің белгіленуін және мәнісін, арқау өткізу машиналарының, шпулярниктың құрылысын, жұмыс істеу қағидасын, жіпті салу сызбасын;

ақау түрлерін және оның алдын алу және жою түрлерін, негіздің сапасына қойылатын талаптарды, құрал-жабдыққа күтім жасау режимін.

124. Сұрыптаушы

Параграф 1. Сұрыптаушы, 1-разряд

970. Жұмыс сипаттамасы:

металл дисктерді, плиталардағы бояуларды, ақау өнімді және қалдықтарын, қап ыдысты және басқаларды көзбен қарау және сұрыптау;

қабылдау, өлшеу, сорттау, жайып салу, ыдысқа орау және таңбалау немесе біліктілігі неғұрлым жоғары сұрыптаушыға қарауға беру;

қажет болса - сыртқы ақауларды жою, тазарту және ластанған қалдықтарды кептіру;

технологиялық ақау мен қалдықтарды есептеу;

майлау және оның ішкі бетіне қаптарды түсіру ерітіндісін дайындау және оларды талькпен немесе бормен ұнтақтақ жағу;

патрондарды мөлшерлермен, түрлері, түсі және сапасы бойынша қабылдау және сұрыптау.

971. Білуі тиіс:

өнімге, ыдысқа қойылатын талаптарды, өнімнің қалдықтары мен ақауларын талдау тәртібін;

олардың белгіленуін, ақау мен қалдықтардың есебін жүргізу ережесін, өндірісте қолданылатын шпуль, патрондардың түрлерін;

оларға қойылатын талаптарды.

Параграф 2. Сұрыптаушы, 2-разряд

972. Жұмыс сипаттамасы:

дайын өнімді, жартылай фабрикаттарды, шикізаттарды, материалдарды, резеңкені, қалдықтар мен қыл-қыбырларды сорты, топтары, түрлері, фасондары, мөлшері, маркалары, түсі, өңдері, салмағы және МЕМСТ сәйкес басқа техникалық жағдайлары бойынша пышақты және басқа жабдықтарды пайдаланумен қолмен немесе сұрыптау машиналарында (машина, конвейер, дірілелеуіш) сұрыптау;

дайын өнімді, жартылай фабрикаттарды, шикізаттарды, металл ыдысты қабылдау, жеткізу, түйіншекті шешу;

технологиялық ақауды жою, қалдықтарды ыдысқа жинау, өлшеу, тасу;

сұрыптайтын және таситын механизмдерін қосу, тоқтату;

анықталған технологиялық ақауды есепке алу.

973. Білуі тиіс:

сұрыптайтын және таситын механизмдердің құрылысын, жұмыс істеу қағидасын, өнімше;

шикізатқа, материалдарға МЕМСТ нормаларын және техникалық шарттарды, ақауды есепке алуды жүргізу ережесін;

өндіріс шығаратын өнімнің түрлерін, ыдыс дайындауға жүретін металл түрлерін.

Параграф 3. Сұрыптаушы, 3-разряд

974. Жұмыс сипаттамасы:

түсінің тазалығы мен ашықтығына байланысты ультрамаринды түрлері бойынша сұрыптау, жасанды тері пластиналарын, термопластикалық материалдардан пластиналарды, линолеумның, поливинилхлоридті, кумарондық және полистирольды тақталардың барлық түрлерін, сәндік қағаз-қатпарды пластиканың табақтарын ауданы, калибрі, сорттары, өңі бойынша өлшеу құралдарының көмегімен сұрыптау;

оргшынының және одан бұйымдардың сериясын анықтау;

салмағы, номиналы, сорты бойынша органикалық шыныны таңдау;

синтетикалық қылшықты, әр түрлі орау түрлерінде қармақ бауды сорттау, каучукты, химматериалдарды, резеңке өндіріске арналған арқандарды, резеңке бұйымдарды, мұнай және кеме жасайтын өнеркәсіпке арналған гумусталған бұйымдарды, резеңке жіпті МЕМСТ және техникалық шарттарға сәйкес сұрыптау;

ақауды анықтау, диаметрі бойынша әркелкілікті және дұрыс орамауды, иірген жіптің созылушылығын, желімделген жіптерді анықтау, метражды есептеу, өнімді өлшеу, таңбалау, салу, орау және басқ;

табылған ақауларды және іріктеу деректерін журналға жазу;

сорттап шығарылған өнімге төлқұжаттарды жазу.

975. Білуі тиіс:

МЕМСТ алаптары мен техникалық шарттарды, ақау түрлері мен себептерін, дайын өнімге қойылатын талаптарды;

дайын өнімді қабылдау және ресімдеу ережесін.

Параграф 4. Сұрыптаушы, 4-разряд

976. Жұмыс сипаттамасы:

МЕМСТ және техникалық шарттарға сәйкес әр түрлі ораулардағы тоқыма жібін сұрыптау;

тоқым жібінің ақауларын, диаметрі бойынша әркелкілікті және дұрыс орамауды, иірген жіптің созылушылығын анықтау;

сортталған тоқыма жіпті сорты мен түріне байланысты жинастырып қою;

сұрыптаушының тегін және өнімнің сипаттамасын көрсетумен сұрыпталған тоқыма жібіне төлқұжатты жазып беру;

бір уақытта біліктілігі неғұрлым төмен сұрыптаушыны басқарумен резеңке-техникалық бұйымдарды, резеңке киімді, шиналарды сұрыптау.

977. Білуі тиіс:

тоқыма жібіне МЕМСТ нормаларын және техникалық шарттарды, ақау түрлері мен себептерін, сұрыпталған өнімге төлқұжат толтыру тәртібін.

Параграф 5. Сұрыптаушы, 5-разряд

978. Жұмыс сипаттамасы:

МЕМСТ және техникалық шарттарға сәйкес әр түрлі ораулардағы тоқыма жібін сұрыптау;

сұрыптаушы мен ораушылардың жұмысының сапасын бақылау;

сериметриялық талдаулар үшін тоқыма жібін таңдап алу;

тоқыма жіптің түрі бойынша іріктеуге түсуін есепке алу және оны қоймаға сорты мен ассортименті бойынша беру;

біліктілігі неғұрлым төмен сұрыптаушыларды және ораушыларды басқару.

979. Білуі тиіс:

тоқыма жібінің бүкіл ассортименті үшін МЕМСТ нормаларын және техникалық шарттарды;

оралған тоқыма жібінің партиясын нөмірлеу тәртібін.

125. Таблеткалаушы

Параграф 1. Таблеткалаушы, 2-разряд

980. Жұмыс сипаттамасы:

таблеткалауға материал дайындау - машинаға жақындату, маркалары бойынша салу, ыдыс дайындау, бункерге материалдарды тиеу;

машина жұмысын бақылау;

машинаны қосу және тоқтату;

дайын таблеткалардың сапасын бақылау;

таблеткаларды ыдысқа салу және анықталған орынға жеткізу.

981. Білуі тиіс:

таблеткаланатын материалдың негізгі қасиеттерін, белгіленуін және таблеткалауға қойылатын талаптарды;

таблетка ақауының түрі мен себептерін және оны жою шараларын, машинаның құрылысын және қызмет көрсету ережесін, жұмыс тәсілдерін.

Параграф 2. Таблеткалаушы, 3-разряд

982. Жұмыс сипаттамасы:

материалдарды таблеткалау процесін жүргізу;

таблеткалау машиналарын жұмысқа дайындау – сәйкес мөлшерлі таблетка түрлерін таблеткалау, машиналарды бос жүргенде байқау және ақаусыздығын тексеру;

мөлшерлеу механизмін күйге келтіру;

таблеткалау машиналарына тиеуде есептеу;

құрал-жабдықты жөндеуге дайындау, жөндеуден қабылдау. Біліктілігі неғұрлым төмен таблеткалаушы бригадаға басшылық ету.

983. Білуі тиіс:

таблеткалау материалдарына және дайын өнімге техникалық шарттарды, машина жұмыстарының режимдерін реттеу және дайындау ережесін;

машиналарды тиеуді есептеу әдістемесін.

126. Тоқымашы

Параграф 1. Тоқымашы, 3-разряд

984. Жұмыс сипаттамасы:

таскендірлі жіптен немесе жылуды оқшаулайтын шыны маталардан бауды даярлау, сонымен қатар біліктілігі неғұрлым жоғары тоқымашының басқаруымен әртүрлі жүйелердің станоктарында және конструкцияларында жекелеген операцияларды орындау;

станоктардың ақаусыздығы тексеру;

механикалық тоқыма станоктарында жұмыс кезінде - қайықтарды зарядтау және ауыстыру, автоматтыларда - батареяларды және жіп орағыш автоматтарды зарядтау, арнайыларды - май құятын немесе алдын ала суланған үйрекке май құю, навой құру немесе шпулярникқа май құю, қайтадан зарядтау және қайықтарды алмастыру;

әрбір тип өлшеміне арналған негізде жіптердің санын анықтау;

негіз және үйрек үзілістерін жою;

негіз айқастырылатын жіптерін жою;

ақауларды жою;

істелген матаны алып қою;

қабылдау білікшелерін алмастыру;

қалдықтар мен шпульдарды жинау және беру;

станоктарды тазарту және майлау.

985. Білуі тиіс:

тоқыма станоктарының құрылысын, жұмыс істеу қағидасын, негіздің, үйректің сапасына қойылатын талаптарды;

негізгі және үйректік жіптердің ақауларын, олардың пайда болу себептерін, станоктарға май жағу және тазарту және құрал-жабдыққа күтім жасау ережесін.

Параграф 2. Тоқымашы, 4-разряд

986. Жұмыс сипаттамасы:

жасанды және синтетикалық кордты матаны, техникалық матаны, шыны матаны, таскендірлі матаны, қапталған маталарды, таскендірлі жіптен тежеу, жылуды оқшаулағыш бауды, барлық маркалы шыныбауды, әртүрлі жүйелердің және конструкциялардың механикалық, автоматты, қайықсыз және арнайы тоқыма станоктарында жезді сымды дайындау процесін жүргізу;

үйрек негізінің созылуын, негізгі және үйректің жіптердің сапасын, негізі бойынша матаның қалыңдығын, орамға орау қалыңдығын бақылау және реттеу;

кортды матаны тоқу кезінде – істелген матаны игілендіру;

станоктардың жұмысын және метраждың есептегішін қадағалау.

987. Білуі тиіс:

мата тоқу процесін, тоқыма станоктарының құрылысын, жұмыс істеу қағидасын және олардың механизмдерінің дұрыс өзара әрекеттесуіне қойылатын талаптары, матаның физикалық-механикалық қасиеттерін;

негіздің, үйректің сапасына қойылатын талаптарды, негізгі және үйректік жіптердің ақауларын, олардың пайда болу себептерін, матаға ГОСТ-р мен техникалық шарттарды;

негіз бен үйрек қалдықтарының түрлері мен нормаларын, қалдықтарды қысқарту тәсілдерін, станоктарға май жағу және тазарту және құрал-жабдыққа күтім жасау ережесін.

Параграф 3. Тоқымашы, 5-разряд

988. Жұмыс сипаттамасы:

күрделі түптеулермен шыныматаларды өңдеу: сәндік және көпқабатты (12 режим және артық), қос енді шыныматалар, шынысымдық, берілген контур бойынша жасалғандар, 25 микронға дейін, МемСТ пен ТШ бойынша апранйы талаптармен, үйректі ораудың қосымша құрылғыларымен жабдықталған тоқымашы станоктарында шыныматаларды өңдеу.

989. Білуі тиіс:

мата тоқу процесін, тоқыма станоктарының құрылысын, жұмыс істеу қағидасын және олардың механизмдерінің дұрыс өзара әрекеттесуіне қойылатын талаптары;

матаның физикалық-механикалық қасиеттерін, негіздің, үйректің сапасына қойылатын талаптарды;

негізгі және үйректік жіптердің ақауларын, олардың пайда болу себептерін, матаға ГОСТ-р мен техникалық шарттарды, негіз бен үйрек қалдықтарының түрлері мен нормаларын, қалдықтарды қысқарту тәсілдерін;

станоктарға май жағу және тазарту және құрал-жабдыққа күтім жасау ережесін.

990. Жұмыс мысалы:

1) мықты, кремнетопырақ, қуыс, кварцты, металл, графиттелген талшықтардан, қайықсыз жоғары төзімді тоқыма станоктарында жасалатын шынысинтетикалық және химиялық маталардан, тікелей майлағыштарда шыныматалардан А-2, А-1, Т-10, Т-10/1, Т-10-80, Т-14 шыныматаларды және МЕМСТ және ТШ бойынша арнайы талаптармен басқа шыныматаларды жасап шығару.

127. Шихталаушы

Параграф 1. Шихталаушы, 3-разряд

991. Жұмыс сипаттамасы:

технологиялық регламентке сәйкес шихта құрастыру процесін жүргізу, катализаторлық шихтаны дайындау;

қолмен жақындату, арбамен, вагонеткаларда жақындату, шикізаттық тасу механизмдерінің көмегімен (қатты реагенттердің) шихталау орнына беру;

шикізатты қосу, белгілі арақатынаста қоспаны құрастыру;

элеваторларға, бункерлерге, көлік құрылғыларына және механизмдеріне шихтаны тиеу;

араластырғыш шнектің жұмысын, шихта элеваторының және басқалардың жұмысын қадағалау;

талдау үшін сынамалар алу және бөлу;

құрал-жабдықты жөндеуге дайындау.

992. Білуі тиіс:

технологиялық процестің мәнісін, шихтаны алу технологиясын, шикізаттың физика-химиялық және технологиялық қасиеттерін;

шикізат пен дайын өнімге қойылатын талаптарды;

технологиялық режимді және процесті реттеу ережесін, сынамалар алу ережесін.

Параграф 2. Шихталаушы, 4-разряд

993. Жұмыс сипаттамасы:

технологиялық регламентке сәйкес сары фосфор, көмірсутегі шихтасы өндірісі үшін шихта құру процесін жүргізу, 40 000 кВ х А артық қуатымен электр пештері үшін немесе бір уақытта біліктілігі неғұрлым төмен шихталаушыларды басқарумен, 40 000 кВ х А дейін қуатымен электр пештері үшін кальций карбиді өндірісінде шихтаны құрау;

дайындалатын шихтаның компоненттерін қабылдау, тұндыру, мөлшерлеу, араластыру, шихтаны шихталау, дайындалған қоспаны түсіру;

технологиялық регламентке сәйкес компоненттердің арақатынасын реттеу;

құрал-жабдық пен коммуникациялардың жұмысындағы ақаулықтарды анықтау және жою;

жұмсалатын компоненттерді және дайындалған шихтаның мөлшерін есептеу;

құрал-жабдықты жөндеуден қабылдау.

994. Білуі тиіс:

көмірсутегі шихтасын дайындаудың технологиялық сызбасын;

негізгі және қосалқы құрал-жабдықтың бақылау-өлшеу құралдарының құрылысын, жұмыс істеу қағидасын, коммуникациялардың және арматураның сызбасын;

шихта компоненттерінің физикалық-химиялық қасиеттерін;

технологиялық процесті реттеу және сынамалар алу ережесін.

Параграф 3. Шихталаушы, 5-разряд

995. Жұмыс сипаттамасы:

кальций карбиді, сондай-ақ немесе бір уақытта біліктілігі неғұрлым төмен шихталаушыларды басқарумен көмірсутегі шихтасы өндірісінде 40 000 кВ х А артық қуатымен электр пештері үшін шихта құру процесін жүргізу;

бақылау-өлшеу және автоматика құралдарының көмегімен тиелетін және жұмсалатын шикізат пен материалдардың мөлшері мен сапасын, дайын өнім шығуымын және процестің басқа көрсеткіштерін бақылау;

құрал-жабдықтың жұмысындағы ақауларды және сигнал құрылғылары бойынша технологиялық процестің бұзушылықтарын жою;

қажет болған жағдайда қашықтан басқару пультынан қолмен басқаруға көшу;

қабылдау бункерлеріне, аспалы арқан жолдарына уатқыштарға және әр түрлі конструкцияларға, тұндырғыштарға, мөлшерлеуші құрылғыларға, араластырғыштарға, тасу - көтергіш механизмдеріне бақылау-өлшеу, тіркеуші және реттеуші құралдарға және пультта орнатылған автоматты құрылғыларға қызмет көрсету.

996. Білуі тиіс:

қызмет көрсетілетін учаскенің технологиялық сызбасын, негізгі және көмекші құрал-жабдықты, бақылау-өлшеу құралдарын және автоматика жүйелерін пайдалану ережесін және құрылымын;

коммуникациялардың және арматураның сызбасын, шихта компоненттерінің физикалық-химиялық қасиеттерін, шикізат пен дайын өнімге техникалық шарттармен және мемлекеттік стандарттармен қойылатын талаптарды;

технологиялық процесті реттеу ережесін, жарылыс қаупі бар өндірістерде жұмыс істеу ережесін.

Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығына (24-шығарылым) қосымшасы

Жұмысшы кәсіптерінің алфавиттік көрсеткіші

Р/с №	Мамандықтардың атауы	Разрядтар диапазоны	Беті
1	Абсорбциялау аппаратшысы	2-6	2
2	Адсорбциялау аппаратшысы	3-4	7
3	Активтендіру аппаратшысы	3-5	8
4	Алкилдеу аппаратшысы	3-6	10
5	Аминдеу аппаратшысы	3-5	13
6	Ацетилдеу аппаратшысы	2-6	15
7	Бромдау аппаратшысы	3-5	18
8	Вакуумдау аппаратшысы	3-4	20
9	Қорыту аппаратшысы	2-5	21
10	Айдау аппаратшысы	3-5	24
11	Қалпына келтіру аппаратшысы	3-5	26
12	Булау аппаратшысы	2-5	27
13	Сілтісіздендіру аппаратшысы	2-4	31
14	Газгенерациялау аппаратшысы	3-6	33
15	Газ бөлу аппаратшысы	4-6	35
16	Әк сөндіру аппаратшысы	2-5	37
17	Гидратациялау аппаратшысы	3-6	39
18	Гидриттеу аппаратшысы	3-6	42
19	Гидролиздеу апаратшысы	2-6	44
20	Ұсату аппаратшысы	3-5	48
21	Дегидраттау аппаратшысы	3-5	50
22	Дегидриттеу аппаратшысы	3-6	53
23	Деполимерлеу аппаратшысы	3-5	55
24	Десорбциялау аппаратшысы	3-5	57
25	Диазоттау аппаратшысы	3-5	59
26	Мөлшерлеу аппаратшысы	2-5	61
27	Изомерлеу аппаратшысы	3-5	63
28	Булау аппаратшысы	3-5	65
29	Карбоксилдеу аппаратшысы	3-5	67
30	Карбонизация аппаратшысы	3-6	69
31	Коагуляция аппаратшысы	3-5	72
32	Конденсация аппаратшысы	2-6	74
33	Кристалдау аппаратшысы	2-5	78
34	Мерсерлеу аппаратшысы	2-5	81
35	Метоксилдеу аппаратшысы	3-5	84
36	Ылғалды топтау аппаратшысы	3-4	86
37	Жылу тасымалдағышты қыздыру аппаратшысы	3-5	87
38	Бейтараптандыру аппаратшысы	2-5	89
39	Нитраттау аппаратшысы	3-5	92
40	Нитроздау аппаратшысы	3-4	93
41	Суды тұссыздандыру аппаратшысы	3-4	94
42	Күйдіру аппаратшысы	3-6	96
43	Тотықтандыру аппаратшысы	3-6	99
44	Сабындау аппаратшысы	3-6	102
45	Шөктіру аппаратшысы	2-5	104
46	Газды кептіру аппаратшысы	3-5	107
47	Сығу аппаратшысы	2-4	109
48	Тұндыру аппаратшысы	2-4	111
49	Суыту аппаратшысы	3-4	113
50	Газды тазарту аппаратшысы	2-6	114
51	Сұйықтықты тазарту аппаратшысы	2-5	118
52	Айдау аппаратшысы	2-6	120
53	Химиялық өндірістің қалдықтарын өңдеу аппаратшысы	3-5	124
54	Пиролиз аппаратшысы	3-6	126
55	Балқыту аппаратшысы	2-5	128
56	Шикізатты дайындау және жартылай фабрикаттар мен дайын өнімді шығару аппаратшысы	2-5	130
57	Поликонденсациялау аппаратшысы	4-5	133
58	Полимерлеу аппаратшысы	3-6	135
59	Инертті газ алу аппаратшысы	4-5	138
60	Көмірқышқылын алу аппаратшысы	2-5	139
61	Катализаторды дайындау аппаратшысы	2-5	142
62	Байластырушыларды дайындау аппаратшысы	1-5	144
63	Химиялық ерітінділерді дайындау аппаратшысы	2-4	147
64	Эмульсияны дайындау аппаратшысы	3-5	149
65	Жарық құрамын өндіру аппаратшысы	3-6	152
66	Спектральды-таза газдарды өндіру аппаратшысы	5	154
67	Химиялық реактивтерді өндіру аппаратшысы	2-6	155
68	Қыздыру аппаратшысы	3-5	158
69	Шаю аппаратшысы	1-4	160
70	Сіңіру аппаратшысы	2-5	163
71	Ыдырату аппаратшысы	3-6	166
72	Елеу аппаратшысы	3-4	169
73	Еріту аппаратшысы	2-4	170
74	Регенерациялау аппаратшысы	2-5	172
75	Рекуперлеу аппаратшысы	2-5	176
76	Сатуралау аппаратшысы	3-4	178
77	Сепарациялау аппаратшысы	1-4	179
78	Жағу аппаратшысы	3-5	182
79	Синтездеу аппаратшысы	2-6	184
80	Араластыру аппаратшысы	2-5	189
81	Қорыту аппаратшысы	4-6	192
82	Сульфиттеу аппаратшысы	3-6	194
83	Кептіру аппаратшысы	1-5	196
84	Жылуды пайдаға асыру аппаратшысы	2-4	200
85	Тәжірибелі өндірісті орнату аппаратшысы	3-6	201
86	Сүзу аппаратшысы	2-4	204
87	Фосгендеу аппаратшысы	3-5	206
88	Хлорлау аппаратшысы	2-6	208
89	Центрифугалау аппаратшысы	2-5	211
90	Циандау аппаратшысы	4-5	214
91	Қабыршықтау аппаратшысы	3-4	215
92	Экстракциялау аппаратшысы	2-6	216
93	Электролиз аппаратшысы	2-6	220
94	Этерификациялау аппаратшысы	3-6	223
95	Қақтаушы	1-5	226
96	Сылақшы	2-5	229
97	Ұсатушы	2-4	232
98	Табақтық материалдар қосарландырушысы	2-3	233
99	Тиеуші-түсіруші	2-3	235
100	Индикаторшы	2	236
101	Каландрлаушы	2-5	236
102	Жиынтықтаушы	1-3	239
103	Бақылаушы	2-5	241
104	Өнім сапасын және технологиялық процесті бақылаушы	4-5	243
105	Сырлаушы	2-5	244
106	Лактаушы	2-5	247
107	Диірмендер машинисті	2-5	249
108	Шпрединг-машина машинисті	2-5	251
109	Шприц-машина машинисті	2-5	254
110	Аэрозоль орауларының өндірісінде құрал-жабдық жөндеушісі	4-6	256
111	Материалдар мен жартылай фабрикаттардың ораушысы	1-3	258
112	Химия өндірісінде қашықтан басқару пультының операторы	4-6	259
113	Түткіш машиналардың операторы	3-4	264
114	Шебердің көмекшісі	4-6	265
115	Сығымдаушы	1-4	268
116	Шикізатты, жартылай фабрикаттарды және дайын өнімді қабылдаушы	1-3	270
117	Булаушы	1-3	271
118	Елеуші	2-3	273
119	Пакеттерді сұрыптаушы	2-3	274
120	Уақтаушы	2-4	274
121	Аэрозолдық ораудағы өнімді құрастырушы	2-4	276
122	Желімдеп жабыстырушы	1-2	277
123	Арқау өткізуші	2-4	278
124	Сұрыптаушы	1-5	280
125	Таблеткалаушы	2-3	282
126	Тоқымашы	3-5	283
127	Шихталаушы	3-5	285

Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 24)

Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 10 декабря 2012 года № 461-ө-м. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 24 декабря 2012 года № 8212. Утратил силу приказом Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 10 июня 2021 года № 201.

Сноска. Утратил силу приказом Министра труда и социальной защиты населения РК от 10.06.2021 № 201 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

В соответствии со статьей 125 Трудового Кодекса Республики Казахстан в целях установления сложности определенных видов работ, присвоения квалификационных разрядов рабочим и определения правильных наименований профессий рабочих, ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Утвердить прилагаемый Единый тарифно-квалификационный справочник работ и профессий рабочих (выпуск 24).

2. Департаменту труда и социального партнерства (Сарбасов А. А.) в установленном законодательством порядке обеспечить государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан и его официальное опубликование.

3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на вице-министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан Егемберды Е. К.

4. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Министр

С. Абденов

Утвержден приказом Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 10 декабря 2012 года № 461-ө-м

Единый тарифно-квалификационный справочник
работ и профессий рабочих (выпуск 24)
1. Общее положение

1. Единый тарифно-квалификационный справочник работ и профессий рабочих (выпуск 24) (далее - ЕТКС) состоит из разделов: "Общие профессии химических производств".

2. В разделах выпуска осуществлено совершенствование тарификации работ, уточнены тарифно-квалификационные характеристики профессий рабочих в связи с изменениями содержания труда, возросших требований к качеству продукции, квалификации, знаниям, общеобразовательной и специальной подготовке рабочих.

3. Тарифно-квалификационные характеристики профессий рабочих разработаны применительно к шестиразрядной тарифной сетке. Разряды работ установлены по их сложности, как правило, без учета условий труда.

4. Профессии рабочих, не являющиеся специфичными для какого-либо конкретного производства или вида работ, помещены в ЕТКС, (выпуск 1), в разделе "Профессии рабочих, общие для всех отраслей экономики".

5. Порядок применения тарифно-квалификационных характеристик, присвоения и повышения разрядов, внесения изменений и дополнений приведен в "Общих положениях" ЕТКС, помещенных в (выпуске 1) ЕТКС.

6. В указанном разделе помещены тарифно-квалификационные характеристики профессий рабочих, являющиеся сквозными для химических производств.

7. При пользовании разделами ЕТКС химической промышленности, в том числе настоящим разделом, кроме "Общих положений", необходимо руководствоваться следующим:

при назначении на работу, связанную с обслуживанием сложных аппаратов, агрегатов, станков, машин и другого технологического оборудования, а также в других случаях, когда рабочий еще не овладел полностью требованиями, предусмотренными тарифно-квалификационной характеристикой, и не освоил приемов и методов работы, отвечающих установленной организации труда на данном рабочем месте, и поэтому не может самостоятельно осуществлять технологический процесс или не имеет достаточных навыков наладки оборудования, администрация предприятия (организации) по согласованию с комитетом профсоюза предприятия (организации) имеет право устанавливать рабочему разряд, пониженный на один, против предусмотренного тарифно-квалификационным справочником, сроком до шести месяцев. По истечении этого срока вопрос об установлении разряда, предусмотренного справочником, решается в общем порядке. В течение установленного срока администрация обязана оказать такому рабочему помощь в полном овладении им всем комплексом работ, требующимся для самостоятельного осуществления технологического процесса,

в обязанности аппаратчиков входит доведение технологических процессов до заданных параметров в период пуска оборудования и установок, а также пуск и остановка оборудования,

рабочие всех разрядов ведут технологическую документацию о ходе процесса,

в характеристиках низших разрядов отдельных профессий, исходя из условий производства или характера выполняемой работы, записано, что ведение технологического процесса или выполнение отдельных работ производится под руководством рабочего более высокой квалификации. В таких случаях рабочие профессий более высокой квалификации должны уметь руководить, контролировать и координировать работу рабочих более низкой квалификации той же профессии.

8. При заполнении документов, подтверждающих трудовую деятельность работника, а также при изменении тарифного разряда, наименование его профессии записывается в соответствии с ЕТКС.

9. Тарифно-квалификационные характеристики применяются при тарификации работ и присвоении квалификационных разрядов рабочим в организациях независимо от их формы собственности и организационно-правовых форм, где имеются производства и виды работ, указанные в настоящем разделе, кроме особо оговоренных случаев.

10. В целях удобства пользования, ЕТКС предусматривает алфавитный указатель содержащий наименования профессий рабочих, диапазон разрядов и нумерацию страниц приведены в приложении к настоящему ЕТКС.

11. Перечень наименований профессий рабочих, предусмотренных настоящими разделами "Общие профессии химических производств", с указанием их наименований по действовавшему выпуску ЕТКС, указан в редакции 1986 года.

2. Общие профессии химических производств

1. Аппаратчик абсорбции

Параграф 1. Аппаратчик абсорбции, 2-й разряд

12. Характеристика работ:

ведение отдельных операций технологического процесса абсорбции веществ из газовой смеси;

подача в аппараты газа и абсорбирующих жидкостей, поддержание их температуры и концентрации на необходимом уровне;

чистка и смазка оборудования и коммуникаций;

подготовка оборудования к ремонту.

13. Должен знать:

технологические свойства сырья и готовой продукции;

устройство, принцип работы обслуживаемого оборудования.

Параграф 2. Аппаратчик абсорбции, 3-й разряд

14. Характеристика работ:

ведение технологического процесса поглощения веществ и газовой смеси водой, маслом, щелоками и растворами кислот в абсорберах различной конструкции, при необходимости - десорбция абсорбентов под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

наблюдение за температурой и концентрацией газа и абсорбирующих жидкостей;

контроль за работой разбрызгивающих устройств, насосов и вентиляторов, герметичностью аппаратуры и коммуникаций, уровнем жидкостей в сборниках;

контроль за ходом технологического процесса по контрольно-измерительным приборам и визуальным наблюдениям;

отбор готового продукта и передача его на склад или дальнейшую переработку;

отбор проб. Обслуживание абсорбционных камер или башен, десорберов, насосов, отстойников, сборников, хранилищ кислот, вентиляторов, коммуникаций и другого оборудования;

сдача оборудования в ремонт.

15. Должен знать:

технологическую схему производства продукта

сущность обслуживаемого процесса;

технологические свойства сырья и готовой продукции;

устройство обслуживаемого оборудования;

способы устранения мелких неисправностей в работе оборудования, правила отбора проб.

Параграф 3. Аппаратчик абсорбции, 4-й разряд

16. Характеристика работ:

введение технологического процесса поглощения веществ из раствора или газовой смеси водой, щелоками, растворами кислот в абсорберах различной конструкции;

предварительная очистка газа от пыли, подача его в абсорберы;

приготовление абсорбирующих жидкостей определенного состава и концентрации;

регулирование подачи воды или кислоты на орошение в абсорберы;

контроль и регулирование параметров процесса абсорбции: температуры газа, его разрежения, давления, вакуума в абсорбере по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам анализов;

улавливание брызг орошающих жидкостей и тумана;

передача готового продукта на склад, слив продукта в цистерну или хранилище или отправка его потребителям;

расчет количества кислоты, подаваемой на абсорбцию, количества воды, необходимой для орошения абсорбционных башен и для нейтрализации водооборотной воды;

подсчет тепла реакции абсорбции и расчет производительности абсорбера в зависимости от количества выделяемого тепла и температуры охлаждающего агента;

подсчет количества готовой продукции;

определение концентрации кислоты по показаниям контрольно-измерительных приборов и пересчет по таблицам;

обслуживание оборудования: абсорберов, брызго-уловителей, напорных баков, оросительных и газовых холодильников, пыльников и другого оборудования, контрольно-измерительных приборов, арматуры и коммуникаций;

управление-регулирование оборудованием вручную с помощью контрольно-измерительных приборов или дистанционное с переходом на ручное;

проведение анализов;

выявление и устранение неисправностей в работе оборудования

мелкий ремонт оборудования;

прием оборудования из ремонта;

руководство аппаратчиками более низкой квалификации.

17. Должен знать:

технологическую схему производства;

физико-химические основы, сущность и параметры процесса абсорбции;

устройство основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникаций на обслуживаемом участке;

физико-химические и технологические свойства сырья, полупродуктов и готовой продукции;

требования, предъявляемые к сырью, готовой продукции, методику проведения анализов и расчетов.

18. Примеры работ:

улавливание бензола из абгазов.

Параграф 4. Аппаратчик абсорбции, 5-й разряд

19. Характеристика работ:

ведение технологического процесса абсорбции соляной кислотой, крепкой серной кислотой, концентрированной аммиачной водой, рассолом и другими в абсорберах различной конструкции большой производительности или находящихся под высоким давлением;

проверка герметичности абсорбционной системы, правильности показаний контрольно-измерительных приборов путем контрольных анализов;

прием газа, предварительная очистка его промывкой, осушка;

прием кислоты и других орошающих жидкостей и их дозировка;

наблюдение за работой абсорбционной системы;

контроль и регулирование плотности орошения в очистительных колоннах и абсорберах, сопротивления в системе, температуры и концентрации газа и кислот и других параметров технологического процесса по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам анализов;

улавливание, очистка отходящих газов, откачка конденсата по назначению;

доведение получаемого продукта до нужной концентрации и передача готовой продукции в производство, хранилища, железнодорожные цистерны или на расфасовку;

расчет сырья для производства готовой продукции, температурного режима в зависимости от количества работающих печей, определение удельного веса кислот по ареометру и расчет согласно таблицам концентрации кислот в сборниках и других параметров, предусмотренных технологией;

при необходимости остановка абсорбционных колонн и включение их в работу после остановки с доведением их работы до нормального технологического режима;

регулирование процессов с пульта дистанционного управления, оборудованного контрольно-измерительными и регистрирующими приборами, или вручную;

периодическая промывка очистительной системы;

контроль и координирование работы промывного, сушильного, абсорбционного и других смежных отделений;

обслуживание абсорбционных и очистительных систем, оборудования по улавливанию и очистке отходящих газов, коммуникаций и другого оборудования;

устранение неисправностей в газовых линиях и кислотных коммуникациях, ремонт и замена их;

отключение системы при остановке на ремонт.

20. Должен знать:

технологическую схему производства;

сущность технологических процессов;

физико-химические свойства абсорбирующих жидкостей и готового продукта;

устройство и конструктивные особенности обслуживаемого оборудования и контрольно-измерительных приборов;

правила и способы контроля и регулирования обслуживаемых процессов, правила и методику проведения расчетов, предусмотренных технологией, правила отключения и включения оборудования при остановке системы на ремонт и пуске ее в работу;

технические условия, предъявляемые к сырью и готовому продукту.

Параграф 5. Аппаратчик абсорбции, 6-й разряд

21. Характеристика работ

ведение процесса абсорбции в производствах этилового и изопропилового спирта, слабой азотной и фумаровой кислот, капро-лактама и других продуктов с одновременным осуществлением руководства работой аппаратчиков, занятых абсорбцией, гидролизом, выпариванием, отгонкой и другими смежными процессами с целью обеспечения ритмичной и синхронной работы отделения абсорбции.

22. Должен знать:технологическую схему производства

на обслуживаемых участках;

технологические процессы на обслуживаемых участках;

физико-химические свойства газов, абсорбирующих жидкостей и получаемого готового продукта;

кинематические схемы обслуживаемого оборудования;

правила и способы контроля и регулирования обслуживаемых процессов;

правила отключения и включения оборудования при остановке системы на ремонт и пуске ее в работу;

правила управления процессом с дистанционного пульта;

государственные стандарты на сырье и готовую продукцию.

23. Примеры раб

1) абсорбция этилена, пропилена, изобутилена серной кислотой в производстве этилового и изопропилового спирта с одновременным осуществлением руководства работой аппаратчиков абсорбции и других смежных процессов,

2) абсорбция дивинила спиртом из контактного газа с одновременным осуществлением руководства работой аппаратчиков абсорбции и других смежных процессов,

3) водная и щелочная абсорбция в производстве слабой азотной и фумаровой кислот,

4) водная и щелочная абсорбция в производстве капролактама с одновременным руководством работой аппаратчиков абсорбции и других смежных процессов

5) осушка (обезвоживание) брома, содержащего воду и органические примеси, - абсорбция воды и очистка от органических примесей серной кислотой и доведение содержания воды и органических примесей до норм, предусмотренный Государственным стандартом (далее – ГОСТ).

2. Аппаратчик адсорбции

Параграф 1. Аппаратчик адсорбции, 3-й разряд

24. Характеристика работ:

ведение технологического процесса адсорбции под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

участие в подготовке адсорбента к загрузке его в аппараты;

участие в подаче в аппараты очищаемых газов или жидкостей;

чистка оборудования;

обслуживание технологического;

оборудования;

подготовка оборудования к ремонту;

отбор проб;

очистка аппаратов от шлама.

25. Должен знать:

технологическую схему производственного участка

физико-химические основы и сущность обслуживаемого процесса;

физико-химические и технологические свойства сырья и адсорбентов

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования;

правила отбора проб.

Параграф 2. Аппаратчик адсорбции, 4-й разряд

26. Характеристика работ:

ведение технологического процесса адсорбции-улавливания газообразных или жидких продуктов поверхностью твердых поглотителей;

подготовка адсорбента, загрузка его в аппараты;

подача в аппараты очищаемых разделяемых газов или жидкостей, наблюдение за ходом процесса, выключение аппаратов по мере насыщения адсорбента и снижения качества очистки, выделение (десорбция) адсорбированных продуктов продувкой аппаратов паром;

конденсация паров, извлечение адсорбированных продуктов отстаиванием конденсата или его перегонкой;

улавливание или очистка (осушка) выделяющихся в ходе процесса газов, нейтрализация сточных вод, передача разделенных (очищенных) продуктов на последующие операции или на склад;

проведение анализов;

контроль за ходом технологического процесса по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам анализов. Обслуживание адсорберов, конденсаторов, перегонных аппаратов, скрубберов, насосов и другого оборудования;

устранение неисправностей в работе оборудования и коммуникаций;

прием оборудования из ремонта;

руководство аппаратчиками более низкой квалификации.

27. Должен знать:

физико-химические и технологические свойства сырья и адсорбентов;

технологическую схему производственного участка;

физико-химические основы и сущность обслуживаемого процесса;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов и схему коммуникаций;

технологический режим;

правила регулирования технологического процесса;

правила отбора проб, методику проведения анализов.

3. Аппаратчик активации

Параграф 1. Аппаратчик активации, 3-й разряд

28. Характеристика работ:

ведение технологического процесса активации различных продуктов соляной кислотой;

загрузка сырья и активирующего состава в аппарат, подача пара на обогрев при постоянном перемешивании реакционной массы;

наблюдение за ходом технологического процесса визуально и по показаниям контрольно-измерительных приборов;

регулирование температурного режима процесса подачей пара в рубашку аппарата;

отстаивание полученной суспензии;

промывка массы водой, фильтрация, сушка, помол и затаривание активированного продукта;

отбор проб;

расчет количества соляной кислоты и воды, подаваемой на промывку суспензии;

обслуживание аппаратов активации, центрифуг, вакуум-сушильных шкафов, теплообменников, мерников, дозирующих устройств;

устранение неисправностей в работе оборудования;

промывка аппаратов, чистка и смазка механизмов.

29. Должен знать:

технологический процесс активации;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования на обслуживаемом участке;

назначение контрольно-измерительных приборов и схему коммуникаций;

правила отбора проб для контроля процесса

методику расчета сырья;

физико-химические свойства сырья и активированного продукта.

Параграф 2. Аппаратчик активации, 4-й разряд

30. Характеристика работ:

ведение технологического процесса активации хлопковой и древесной целлюлозы уксусной кислотой, активация трегерного катализатора в реакторе трубчатого типа или одновременное ведение технологических процессов активации глины "КИЛ" и десорбция жидкости СГС с отработанной глины "КИЛ" и активированного угля;

прием и подготовка сырья и материалов;

проверка чистоты активатора;

настройка двигателя мешалки на заданную скорость

загрузка активаторов компонентами;

регулирование режимов температуры рубашки активатора и охлаждающих компонентов, скорости и объема воздуха, поступающего в активатор, количества и времени подачи активаторов, скорости подачи материалов;

выгрузка готового продукта передавливанием через фильтры пневмотранспортом в емкость;

устранение неисправностей в работе оборудования и коммуникаций;

подготовка оборудования к ремонту.

31. Должен знать:

технологический процесс активации;

устройство и конструктивные особенности оборудования и контрольно-измерительных приборов;

методику расчета дозируемых компонентов;

последовательность операций по подготовке и загрузке активаторов, правила регулирования процесса;

правила хранения сырья, правила выгрузки готового продукта;

технические условия на сырье, активаторы и готовый продукт.

Параграф 2. Аппаратчик активации, 5-й разряд

32. Характеристика работ:

ведение технологического процесса активации хлопковой и древесной целлюлозы уксусной кислотой или активации трегерного катализатора в реакторе трубчатого типа с одновременным руководством аппаратчиками более низкой квалификации;

замеры расхода сырья и выхода готового продукта;

управление технологическим процессом в соответствии с рабочими инструкциями;

расчет дозируемых компонентов

прием оборудования из ремонта.

33. Должен знать:

технологические схемы процесса активации;

кинематические схемы оборудования и контрольно-измерительных приборов;

методику расчета дозируемых компонентов

правила регулирования процесса

правила проведения контрольных анализов, государственные стандарты на сырье, активаторы и готовый продукт.

4. Аппаратчик алкилирования

Параграф 1. Аппаратчик алкилирования, 3-й разряд

34. Характеристика работ:

ведение технологического процесса алкилирования в кислой среде;

загрузка сырья и реагентов в аппараты, при необходимости - подогрев реакционной массы;

расчет добавок для реакции;

контроль параметров технологического процесса: температуры, давления, концентрации по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам анализов;

отбор проб для анализ

выгрузка готового продукта для последующих процессов;

пуск, остановка и наблюдение за работой обслуживаемого оборудования;

устранение неисправностей в работе оборудования

35. Должен знать:

технологический процесс алкилирования;

устройство основного и вспомогательного оборудования;

правила отбора проб;

технические условия на готовый продукт;

физико-химические и технологические свойства сырья.

Параграф 2. Аппаратчик алкилирования, 4-й разряд

36. Характеристика работ:

ведение технологического процесса алкилирования и руководство аппаратчиками более низкой квалификации при ведении технологического процесса алкилирования в кислой среде;

прием и подготовка сырья и реагентов;

выгрузка продукта сжатым азотом на промывку или нейтрализацию;

расчет добавок для завершения реакции;

пуск, остановка и наблюдение за работой алкилаторов, отстойников, разлагателей, нейтрализаторов, сушилок, насосов и другого обслуживаемого оборудования;

выявление, устранение неисправностей в работе оборудования и коммуникаций;

подготовка оборудования к ремонту, прием из ремонта

37. Должен знать:

технологическую схему производства обслуживаемого участка и сущность процесса алкилирования;

устройство, принцип работы оборудования;

правила отбора проб;

ГОСТы и технические условия на готовый продукт;

физико-химические и технологические свойства сырья.

Параграф 3. Аппаратчик алкилирования, 5-й разряд

38. Характеристика работ:

ведение технологического процесса алкилирования с одновременным руководством аппаратчиками более низкой квалификации и выполнением анализов или ведение процесса алкилирования бензола олефинами, хлорированным керосином, либо фенолизобутиловым спиртом в присутствии катализатора, сложных органических веществ;

наблюдение за показаниями контрольно-измерительных приборов;

замеры расхода сырья и выхода готового продукта, оценка их качества по результатам анализов. Обслуживание технологического оборудования, контрольно-измерительных приборов и средств автоматики

предупреждение и устранение причин отклонений от норм технологического режима. Выполнение несложного ремонта оборудования и коммуникаций.

39. Должен знать:

виды, состав, физико-химические и технологические свойства сырья, полуфабрикатов и готовой продукции;

требования, предъявляемые к ним;

технические условия на готовый продукт, технологическую схему производства обслуживаемого участка и сущность процесса алкилирования;

устройство основного и вспомогательного оборудования;

контрольно-измерительных приборов и средств автоматики и правила их обслуживания

схему арматуры и коммуникаций на обслуживаемом участке;

технологический режим;

правила отбора проб и методику проведения анализов.

Параграф 4. 14. Аппаратчик алкилирования, 6-й разряд

40. Характеристика работ:

руководство всеми стадиями технологического процесса алкилирования в производствах этилбензола, изопропилбензола, бутилфенола, ортокрезола, 2,6-ксиленола, диэтиланилина, моноэтилортотолуолидина, сульфонола НП-3 с одновременным руководством аппаратчиками более низкой квалификации;

выгрузка отработанного катализатора из реактора

подготовка аппарата к загрузке свежим катализатором;

загрузка трубок реактора катализатором;

регенерация катализатора, строго контролируя соотношения азот – кислород;

прием, загрузка в схему и разогрев пожароопасного теплоносителя в соответствии с регламентом

корректировка процесса по результатам анализов и наблюдений;

наблюдение за состоянием оборудования

участие в ремонтных работах основного и вспомогательного оборудования.

41. Должен знать

виды, состав, физико-химические и технологические свойства сырья, полуфабрикатов и готовой продукции

требования, предъявляемые к ним;

государственные стандарты на готовый продукт;

технологическую схему алкилирования;

правила загрузки катализатора;

подготовки его к работе;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования;

контрольно-измерительных приборов и средств автоматики и правила их обслуживания;

схему арматуры и коммуникаций на обслуживаемом участке;

сущность и правила регулирования технологического процесса;

технологический режим, правила отбора проб и методику проведения анализов.

42. Требуется среднее специальное образование

5. Аппаратчик аминирования

Параграф 1. Аппаратчик аминирования, 3-й разряд

43. Характеристика работ:

ведение технологического процесса аминирования органических соединений и сопутствующих процессов в производствах ацетилхолинхлорида, рибофлавина, пантотената кальция самостоятельно или ведение технологического процесса аминирования в других производствах под руководством аппаратчика аминирования более высокой квалификации;

прием и подготовка сырья, составление растворов и смесей;

загрузка сырья в реакторы, подача в аппараты компонентов, при необходимости - перемешивание массы;

контроль и регулирование процесса по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам анализов;

определение момента окончания реакции;

отбор проб на анализ;

в случаях, предусмотренных регламентом, - охлаждение продукта, промывка, фильтрация, растворение и другие процессы;

передача готового продукта на последующие технологические стадии производства;

расчет потребного количества сырья

обслуживание основного и вспомогательного оборудования;

чистка аппаратов и продувка коммуникаций;

устранение неисправностей оборудования;

мелкий ремонт.

44. Должен знать:

технологический процесс аминирования и правила его регулирования;

устройство основного и вспомогательного оборудования;

назначение контрольно-измерительных приборов;

схема арматуры и коммуникаций;

государственные стандарты на сырье и готовый продукт;

правила отбора проб, методику расчетов сырья.

Параграф 2. Аппаратчик аминирования, 4-й разряд

45. Характеристика работ:

ведение технологического процесса аминирования органических соединений и других процессов, сопутствующих аминированию (подготовка катализатора, нейтрализация растворов, разделение слоев путем отстаивания, фильтрации, разгонки);

ведение технологического процесса аминирования или иминирования гетероциклических оснований под давлением;

ведение технологического процесса аминирования в производстве ацетилхолинхлорида, рибофлавина и пантотената кальция с одновременным руководством аппаратчиками аминирования более низкой квалификации;

составление первичных растворов и смесей с особо точным дозированием компонентов;

слив или загрузка вручную предварительно подготовленного сырья в реактор, подача в аппараты аммиака или аммиачной воды, катализатора и других компонентов, при необходимости - перемешивание массы;

контроль и регулирование технологического процесса визуально по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам анализов;

регулирование количества, скорости и давления подаваемого аммиака и сбрасываемых абгазов;

поддержание заданного режима процесса по температуре и давлению в узких пределах регулирования и изменение его по стадиям технологического процесса;

учет расхода сырья, полупродуктов и готового продукта;

обслуживание реакторов - амидаторов, автоклавов, подогревателей, конденсаторов, сепараторов, выпарных агрегатов, центрифуг, сушилок, фильтров, аммиачных колонн, ловушек, насосов, арматуры и коммуникаций;

предупреждение и устранение неисправностей в работе оборудования.

46. Должен знать

технологический процесс и правила его регулирования;

устройство и принцип работы обслуживаемого оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникаций;

физико-химические и технологические свойства полупродуктов и продуктов;

методику расчета;

правила отбоpa проб;

государственные стандарты и технические условия на сырье и готовую продукцию.

Параграф 3. Аппаратчик аминирования, 5-й разряд

47. Характеристика работ:

ведение технологического процесса аминирования в производстве амидокарбоновой кислоты или ведение технологического процесса аминирования с одновременным руководством аппаратчиками более низкой квалификации;

наблюдение за показаниями контрольно-измерительных приборов;

замеры расхода сырья и выхода готового продукта, оценка их качества по результатам анализов;

корректировка процесса по результатам анализов и наблюдений;

наблюдение за состоянием оборудования;

обслуживание технологического оборудования, контрольно-измерительных приборов и средств автоматики;

участие в ремонтных работах основного и вспомогательного оборудования.

48. Должен знать:

технологический процесс и правила его регулирования;

устройство и принцип работы обслуживаемого оборудования; контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникаций;

физико-химические и технологические свойства полупродуктов и продуктов;

методику расчетов;

правила отбора проб и методику выполнения анализов;

ГОСТы и технические условия на сырье и готовую продукцию.

49. Требуется среднее специальное образование.

6. Аппаратчик ацетилирования

Параграф 1. Аппаратчик ацетилирования, 2-й разряд

50. Характеристика работ:

выполнение отдельных операций технологического процесса ацетилирования;

подготовка и загрузка сырья, выгрузка продукта;

чистка аппаратов

подготовка оборудования к ремонту.

51. Должен знать:

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования на обслуживаемом участке;

физико-химические и технологические свойства сырья и готовой продукции;

требования предъявляемые к ним.

Параграф 2. Аппаратчик ацетилирования, 3-й разряд

52. Характеристика работ:

ведение технологического процесса ацетилирования в производстве фенацетина или ведение процесса ацетилирования под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

прием сырья;

дозировка и загрузка сырья, полуфабрикатов и реагентов в аппарат;

отбор проб;

передача продукта на последующие участки производства;

обслуживание оборудования и коммуникаций;

сдача оборудования в ремонт.

53. Должен знать:

технологическую схему производства;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования;

схему арматуры и коммуникаций на обслуживаемом участке;

физико-химические и технологические свойства сырья, полуфабрикатов и готовой продукции и предъявляемые к ним требования;

правила отбора проб.

Параграф 3. Аппаратчик ацетилирования, 4-й разряд

54. Характеристика работ:

ведение технологического процесса ацетилирования действием уксусной кислоты или уксусного ангидрида;

расчет и дозировка сырья, полуфабрикатов и реагентов, загрузка их в реакционный аппарат в строгой последовательности в соответствии с установленным технологическим режимом;

регулирование и контроль параметров процесса (температуры, давления и другие.) по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам анализов;

выполнение других сопутствующих процессов (нейтрализации, осаждения, отгонки, центрифугирования и другие), предусмотренных технологической инструкцией;

обслуживание реакторов, поглотительных установок, холодильников, мерников, сборников и другого оборудования данного процесса;

проверка герметичности коммуникаций и оборудования

выполнение предусмотренных рабочей инструкцией анализов;

учет расхода сырья и полуфабрикатов и количества полученной продукции;

прием оборудования из ремонта;

руководство аппаратчиками более низкой квалификации.

55. Должен знать:

технологическую схему производства;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникаций на обслуживаемом участке;

физико-химические и технологические свойства сырья, полуфабрикатов и готовой продукции и предъявляемые к ним требования;

правила регулирования процесса ацетилирования;

правила отбора проб и методику проведения анализов.

Параграф 4. Аппаратчик ацетилирования, 5-й разряд

56. Характеристика работ:

ведение процесса ацетилирования в производстве синтетических витаминов А и Е, ведение технологического процесса ацетилирования действием уксусной кислоты или уксусного ангидрида и руководство аппаратчиками более низкой квалификации, ведение процесса ацетилирования хлопковой целлюлозы под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

приготовление растворов ацетилирующей смеси (уксусного ангидрида, бензола, уксусной кислоты) и нейтрализующей смеси (поташ, уксусная кислота, азотнокислый раствор, соляная кислота);

расчет дозируемых компонентов;

подготовка аппаратов к загрузке, проверка исправности двигательных механизмов, подача в рубашку аппарата охлаждающей композиции;

пуск в работу мешалки;

загрузка аппаратов компонентами (целлюлозой и уксусным ангидридом), подача первой ацетилирующей смеси с одновременным нагревом рубашки аппарата;

ведение технологического процесса - изменение через каждый установленный промежуток времени направления вращения мешалки;

запись параметров в операционный лист. Составление растворов реагентов по заданной рецептуре;

проверка качества сырья органолептически и по результатам анализов;

корректировка процесса по результатам анализов и наблюдений;

наблюдение за показаниями контрольно-измерительных приборов и состоянием оборудования;

предупреждение и устранение причин отклонений от норм технологического режима.

57. Должен знать:

устройство, назначение оборудования, контрольно-измерительных приборов;

технологический режим и сущность процесса ацетилирования;

методику расчета дозируемых компонентов;

последовательность выполнения операций ацетилирования по стадиям;

правила загрузки ацетилирующей смеси и целлюлозы;

правила отбора проб;

способы определения момента образования "сиропа";

физико-химические свойства растворителей;

технические условия на готовый продукт.

Параграф 5. Аппаратчик ацетилирования, 6-й разряд

58. Характеристика работ:

ведение процесса ацетилирования хлопковой целлюлозы с получением продуктов ацетилцеллюлозы и триацетатцеллюлозы;

руководство аппаратчиками более низкой квалификации;

настройка двигателя мешалки на заданную скорость, подача второй ацетилирующей смеси;

ведение процесса ацетилированием в тех же режимах, что и при первой ацетилирующей смеси;

перед окончанием реакции увеличение скорости вращения мешалки и подача третьей ацетилирующей смеси;

ведение процесса ацетилирования;

определение момента образования "теста" и "сиропа";

при достижении "сиропа" заданной вязкости - двух-трехкратная промывка химическими растворами, выгрузка через фильтр в высадитель.

59. Должен знать:

устройство, назначение оборудования и контрольно-измерительных приборов;

технологический режим и сущность процесса ацетилирования;

методику расчета дозируемых компонентов;

последовательность выполнения операций ацетилирования по стадиям;

правила и способы регулирования режимов работы мешалок, температур нагрева и охлаждения;

правила загрузки ацетилирующей смеси и целлюлозы;

правила отбора проб;

способы определения момента образования "сиропа", режим промывок готового продукта;

физико-химические свойства растворителей;

технические условия на готовый продукт.

60. Требуется среднее специальное образование.

7. Аппаратчик бромирования

Параграф 1. Аппаратчик бромирования, 3-й разряд

61. Характеристика работ:

выполнение отдельных операций процесса бромирования (выпарки, фильтрации, центрифугирования, кристаллизации);

подготовка и загрузка сырья, выгрузка продукта;

отбор проб;

чистка аппаратов;

подготовка оборудования к ремонту.

62. Должен знать:

технологическую схему производства обслуживаемого участка и сущность процесса бромирования;

устройство и принцип работы оборудования;

схему коммуникаций;

виды, состав, физико-химические и технологические свойства сырья, полуфабрикатов и готовой продукции

требования, предъявляемые к ним;

правила отбора проб.

Параграф 2. Аппаратчик бромирования, 4-й разряд

63. Характеристика работ:

ведение технологического процесса бромирования неорганических соединений или ведение процесса бромирования органических соединений под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

загрузка реагентов в аппарат, бромирование, выгрузка продукта из аппарата и передача его на последующие стадии производства;

регулирование параметров технологического процесса по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам анализов, контроль за качеством готового продукта;

выполнение предусмотренных инструкцией анализов;

обслуживание технологического оборудования, коммуникаций и контрольно-измерительных приборов;

сдача и прием оборудования из ремонта.

64. Должен знать

технологическую схему производства обслуживаемого участка и сущность процесса бромирования;

правила регулирования процесса;

устройство, принцип работы оборудования и контрольно-измерительных приборов;

схему коммуникаций;

правила отбора проб и методику проведения анализов;

физико-химические и технологические свойства сырья, полупродуктов и готовой продукции;

методику расчета сырья и выхода продукции

Параграф 3. Аппаратчик бромирования, 5-й разряд

65. Характеристика работ:

ведение технологического процесса бромирования органических соединений в кислой среде или среде органических растворителей;

руководство аппаратчиками более низкой квалификации

наблюдение за показаниями контрольно-измерительных приборов;

замеры расхода сырья и выхода готового продукта, оценка их качества по результатам анализов;

проведение контрольных анализов

корректировка процесса по результатам анализов и наблюдений;

выявление и устранение неисправностей в работе оборудования;

учет сырья и количества полученной продукции.

66. Должен знать:

технологическую схему производства обслуживаемого участка и сущность процесса бромирования;

правила регулирования процесса;

устройство, принцип работы оборудования и контрольно-измерительных приборов;

схему коммуникаций;

правила отбора проб и методику проведения анализов

физико-химические и технологические свойства сырья, полупродуктов и готовой продукции;

методику расчета сырья и выхода продукции.

8. Аппаратчик вакуумирования

Параграф 1. Аппаратчик вакуумирования, 3-й разряд

67. Характеристика работ:

ведение технологического процесса получения вакуума путем конденсации пара с холодной водой и эжекцией пара на паро-эжекционной установке в соответствии с рабочей инструкцией;

контроль и регулирование подачи воды, воздуха, давления пара, температуры, вакуума при помощи контрольно-измерительных приборов и по результатам анализов;

отбор проб;

наблюдение за работой и обслуживание эжекторов, холодильников, конденсаторов, фильтров, капле-отделителей и другого оборудования;

выявление и устранение неисправностей в работе оборудования;

проведение несложного ремонта.

68. Должен знать:

технологическую схему обслуживаемого участка;

процесс получения вакуума и технологический режим;

устройство, принцип работы эжекторов, основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

назначение и схему коммуникаций;

режим ухода за оборудованием;

правила отбора проб.

Параграф 2. Аппаратчик вакуумирования, 4-й разряд

69. Характеристика работ:

ведение технологического процесса по созданию в дистилляционных колоннах вакуума эжекторными блоками, вакуум-ресиверами, пленочными испарителями и вакуум-насосами и другие и конденсации паров углеводородов в производстве синтетических жирных кислот;

контроль и регулирование процесса по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам анализов;

проведение анализов. Наблюдение за состоянием и работой оборудования;

предупреждение и устранение причин отклонений от норм технологического режима;

участие в ремонтных работах основного и вспомогательного оборудования.

70. Должен знать:

технологическую схему обслуживаемого участка;

процесс получения вакуума и технологический режим;

устройство, принцип работы эжекторов, основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

назначение и схему коммуникаций;

режим ухода за оборудованием;

правила отбора проб, методику проведения анализов.

9. Аппаратчик варки

Параграф 1. Аппаратчик варки, 2-й разряд

71. Характеристика работ:

выполнение отдельных операций варки на участках, оснащенных несложным оборудованием под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

дробление, растворение и загрузка компонентов в аппараты;

выгрузка готового продукта;

очистка аппаратов от шлама;

обслуживание оборудования;

подготовка оборудования к ремонту.

72. Должен знать:

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования;

правила отбора проб.

Параграф 2. Аппаратчик варки, 3-й разряд

73. Характеристика работ:

ведение технологического процесса варки на участках, оснащенных несложным оборудованием, или выполнение технологического процесса варки на участках, оснащенных сложным оборудованием, под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

предварительная подготовка сырья (дробление, растворение), загрузка реакторов (котлов), автоклавов сырьем, нагрев реакционной массы до заданной температуры, перемешивание;

обслуживание варочных аппаратов, сборников, коммуникаций, насосов;

отбор проб для анализа;

устранение неисправностей в работе оборудования.

74. Должен знать:

технологическую схему обслуживаемого участка;

сущность технологического процесса;

технологический режим, устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования;

правила отбора проб.

75. Примеры работ:

1) брикетная масса (лесохимические производства), жидкое стекло, масла (для пропитки асбестовых технических изделий), сиропы (производство витаминов), химикаты (производство сернистых красителей, грампластинок и другие) - ведение процесса варки,

2) магнезия - ведение процесса белой варки.

Параграф 3. Аппаратчик варки, 4-й разряд

76. Характеристика работ:

ведение технологического процесса варки на участках, оснащенных сложным оборудованием;

внесение необходимых поправок в температурный режим процесса;

определение момента окончания процесса по результатам анализов, времени или внешним признакам;

добавление необходимых компонентов;

выгрузка и очистка готового продукта;

в случаях, предусмотренных технологическим регламентом, - фильтрация, отстаивание, упарка, кристаллизация или выщелачивание готового продукта;

контроль за ходом технологического процесса;

проведение анализов;

подготовка оборудования к ремонту, прием из ремонта.

77. Должен знать:

технологическую схему обслуживаемого участка;

сущность технологического процесса;

параметры технологического режима и правила регулирования процесса;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования;

физико-химические и технологические свойства сырья и готовой продукции;

правила отбора проб;

методику выполнения анализов;

схему коммуникаций.

78. Примеры работ:

1) бакелитовый лак, грунты (для переплетных, обувных тканей, кальки), пигменты (для художественных красок), декоративные облицовочные материалы - ведение процесса варки,

2) магнезия - ведение процесса черной варки,

3) химикаты (производство сернистых красителей) - варка в котлах "Фредеринга".

Параграф 4. Аппаратчик варки, 5-й разряд

79. Характеристика работ:

ведение технологического процесса варки в производствах ионообменных и фенолформальдегидных смол и лаков, мочевино-формальдегидных смол, полисульфидов, полихлорвинилового пластиката, фаолита, эпоксидных лаков и органических полупродуктов или ведение технологического процесса варки продуктов на участках, оснащенных сложным оборудованием, с одновременным руководством аппаратчиками более низкой квалификации. Расчет количества сырья;

подготовка оборудования к работе, дозирование сырья согласно расчета, конденсация, сушка;

при варке лаков - уваривание, растворение, фильтрация, охлаждение, слив в сборники;

выбор оптимального режима варки.

80. Должен знать:

технологическую схему обслуживаемого участка;

сущность технологического процесса;

параметры технологического режима и правила регулирования процесса;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования;

физико-химические и технологические свойства сырья и готовой продукции;

правила отбора проб и методику выполнения анализов;

схему коммуникаций;

методику расчета дозировки компонентов и подбора оптимального режима варки.

10. Аппаратчик возгонки

Параграф 1. Аппаратчик возгонки, 3-й разряд

81. Характеристика работ:

ведение технологического процесса возгонки-очистки, выделения или разделения твердых веществ путем перевода их в парообразное состояние при нагревании с последующей кристаллизацией из паров;

подготовка сырья, загрузка в реакционный аппарат, подогрев, возгонка, конденсация, освобождение аппарата (слив в формы, выгрузка из форм), взвешивание, упаковка или передача продукта на следующую технологическую операцию, чистка аппаратов;

регулирование процесса по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам анализов;

отбор проб для контроля;

выявление и устранение неисправностей в работе оборудования и коммуникаций;

обслуживание сублиматоров, конденсаторов, мельниц, шламо-разделителей, сборников, насосов, топок, коммуникаций, контрольно-измерительных приборов и другого оборудования;

учет сырья и количества полученной продукции;

подготовка оборудования к ремонту, прием из ремонта.

82. Должен знать:

технологическую схему производства;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры, коммуникаций на обслуживаемом участке;

физико-химические и технологические свойства сырья, полупродуктов и готового продукта;

требования, предъявляемые к сырью и готовой продукции;

физико-химические основы, сущность и параметры технологического процесса;

правила регулирования процесса;

правила отбора проб;

правила учета сырья и выхода продукции.

Параграф 2. Аппаратчик возгонки, 4-й разряд

83. Характеристика работ:

ведение процесса возгонки с одновременным выполнением контрольных анализов, расчета требуемого сырья и выхода продукции и руководство аппаратчиками более низкой квалификации или возгонка фосфора в электропечах, аспирина, салициловой кислоты, каломели, сулемы, йода, фталевого ангидрида, нафталина;

контроль и регулирование процесса по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам анализов;

проведение анализов.

84. Должен знать:

технологическую схему производства;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры, коммуникаций на обслуживаемом участке;

физико-химические и технологические свойства сырья, полупродуктов и готового продукта;

требования, предъявляемые к сырью и готовой продукции;

физико-химические основы, сущность и параметры технологического процесса;

правила регулирования процесса;

правила отбора проб и методику проведения анализов;

методику расчета сырья и выхода продукции.

Параграф 3. Аппаратчик возгонки, 5-й разряд

85. Характеристика работ:

ведение процесса возгонки с одновременным руководством аппаратчиками более низкой квалификации в производстве особо чистого селена и хлористого алюминия;

расчет и дозировка сырья;

наблюдение за показаниями контрольно-измерительных приборов;

замеры расхода сырья и выхода продукта, оценка их качества по результатам анализов;

управление и регулирование процессом в соответствии с рабочими инструкциями;

предупреждение и устранение причин отклонений от норм технологического режима.

86. Должен знать:

технологическую схему производства;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры, коммуникаций на обслуживаемом участке;

физико-химические и технологические свойства сырья, полупродуктов и готового продукта;

требования, предъявляемые к сырью и готовой продукции;

физико-химические основы;

сущность и параметры технологического процесса, правила регулирования процесса;

правила отбора проб и методику выполнения анализов;

методику расчета сырья и выхода продукции.

11. Аппаратчик восстановления

Параграф 1.Аппаратчик восстановления, 3-й разряд

87. Характеристика работ:

выполнение отдельных операций процесса восстановления под руководством аппаратчика более высокой квалификации или ведение процессов восстановления с помощью железной стружки (за исключением производства этакридина, анестезина, новокаина);

прием и подготовка сырья;

загрузка сырья в аппарат;

выгрузка готового продукта;

наблюдения за показаниями контрольно-измерительных приборов и за работой обслуживаемого оборудования;

отбор проб;

обслуживание технологического оборудования;

подготовка оборудования к ремонту.

88. Должен знать:

технологическую схему производства;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры, коммуникаций на обслуживаемом участке;

параметры технологического режима;

правила отбора проб.

Параграф 2. Аппаратчик восстановления, 4-й разряд

89. Характеристика работ

ведение технологического процесса восстановления органических или неорганических соединений с помощью сульфидов, поли-сульфидов, металлов и других восстанавливающих средств;

загрузка аппарата, восстановление, выгрузка в соответствии с технологической инструкцией и заданными параметрами: температуры, давления, концентрации водородных ионов и других;

регулирование процесса по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам анализов;

выполнение предусмотренных инструкцией анализов;

обслуживание реакционных аппаратов, колонн регенерации, мерников, дозаторов, фильтров, сборников, коммуникаций, контрольно-измерительных приборов и другого оборудования;

выявление и устранение неисправностей в работе оборудования и коммуникаций;

учет сырья и количества получаемой продукции;

прием оборудования из ремонта.

90. Должен знать:

технологическую схему производства;

устройство основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникаций на обслуживаемом участке;

параметры технологического режима и правила регулирования процесса;

методику проведения анализов.

Параграф 3. Аппаратчик восстановления, 5-й разряд

91. Характеристика работ:

ведение технологического процесса восстановления органических или неорганических соединений с помощью сульфидов, поли-сульфидов, металлов и других восстанавливающих средств с одновременным руководством работой аппаратчиков более низкой квалификации;

ведение процесса восстановления электролитическим методом.

92. Должен знать:

технологическую схему производства;

устройство и правила обслуживания основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникаций на обслуживаемом участке;

параметры технологического режима и правила регулирования процесса;

методику проведения анализов.

93. Примеры работ:

1) гексилрезорцин - восстановление,

2) металлы драгоценные - восстановление,

3) нитроанизол - восстановление,

4) платифиллин - восстановление,

5) циклогексаноноксим - восстановление под давлением 180 ат.

12. Аппаратчик выпаривания

Параграф 1. Аппаратчик выпаривания, 2-й разряд

94. Характеристика работ:

ведение процесса выпаривания сусла, купороса или, ведение процесса выпаривания других продуктов под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

подготовка и загрузка сырья в аппараты;

поддержание технологических параметров в соответствии с регламентом;

наблюдение за уровнем и температурой растворов;

отбор проб;

чистка оборудования, промывка выпарных аппаратов;

обслуживание технологического оборудования;

подготовка оборудования к ремонту.

95. Должен знать:

технологическую схему обслуживаемого участка;

сущность и методы технологического процесса выпаривания;

физико-химические свойства выпариваемых растворов;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования;

схему арматуры и коммуникаций;

правила отбора проб;

режим ухода за оборудованием;

правила ведения учета сырья и готовой продукции.

96. Примеры работ:

ведение процесса выпаривания культуральной жидкости, дрожжевой суспензии.

Параграф 2. Аппаратчик выпаривания, 3-й разряд

97. Характеристика работ:

ведение технологического процесса выпаривания при атмосферном давлении в выпарных аппаратах разной конструкции, а также ведение однократного или начальных стадий многократного процесса выпаривания в аппаратах, работающих под давлением выше атмосферного или под вакуумом, ведение технологического процесса многократного выпаривания (или последних его стадий) в многокорпусных выпарных аппаратах, работающих под давлением выше атмосферного или под вакуумом или ведение процесса выпаривания под вакуумом лабильных органических веществ под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

наполнение - загрузка выпарных аппаратов растворами, подлежащими концентрированию;

обогрев аппаратов топочными газами, паром, дифенильной смесью, маслом или другими теплоносителями до температуры, предусмотренной технологическим регламентом;

поддержание заданных технологических параметров выпаривания: температуры, давления, вакуума и других регулированием их вручную при помощи запорной арматуры и вентилей;

контроль и регулирование уровней и концентрации растворов, температуры, вакуума, удельного веса по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам анализов;

предупреждение и устранение причин отклонений от норм технологического режима;

проведение анализов, предусмотренных рабочей инструкцией;

слив раствора и выгрузка продукта в сборники, охлаждение его и передача на склад или дальнейшую обработку;

учет сырья и выработанного готового продукта;

выявление и устранение неисправностей в работе оборудования и коммуникаций и выполнение мелкого ремонта;

обслуживание оборудования: выпарных аппаратов, реакторов, скрубберов, топок, напорных баков, мерников, сборников, вентиляторов и другие, контрольно-измерительных приборов, коммуникаций, при необходимости - обслуживание сушильного, фильтрующего и другого основного и вспомогательного оборудования;

прием оборудования из ремонта;

руководство аппаратчиками более низкой квалификации.

98. Должен знать:

технологическую схему обслуживаемого участка;

сущность и методы технологического процесса выпаривания;

физико-химические свойства выпариваемых растворов;

технологический режим и правила регулирования процесса;

ГОСТы и технические условия на готовую продукцию;

устройство и принцип работы обслуживаемого оборудования;

правила отбора проб и методику проведения контрольных анализов;

режим ухода за оборудованием;

правила работы в огне- и взрывоопасных условиях;

навыки слесарного дела;

расходные нормы и правила ведения учета сырья и готовой продукции.

99. Примеры работ:

ведение отдельных стадий технологического процесса многократного выпаривания культуральной жидкости или дрожжевой суспензии на многокорпусных вакуум-выпарных установках под руководством аппаратчика более высокой квалификации.

Параграф 3. Аппаратчик выпаривания, 4-й разряд

100. Характеристика работ:

ведение технологического процесса многократного выпаривания (или последних его стадий) в многокорпусных выпарных аппаратах, работающих под давлением выше атмосферного или под вакуумом, или ведение процесса выпаривания под вакуумом лабильных органических веществ, или ведение процесса выпаривания раствора аммиачной селитры, или ведение процесса выпаривания гидролизной серной кислоты под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

очистка растворов от вредных примесей нейтрализацией, продувкой паром или сжатым воздухом, отстаиванием, фильтрацией или другими способами;

равномерная подача растворов заданной температуры и концентрации в выпарные аппараты, дозирование добавок;

наблюдение за уровнем растворов в аппаратах, обогрев аппаратов различными нагревающими агентами, улавливание и удаление паров;

контроль и регулирование концентрации раствора, вакуума, давления, нагрузки по аппаратам, температуры, подачи раствора и других показателей процесса дистанционно или автоматически с помощью контрольно-измерительных приборов, средств автоматики, результатов анализов и визуального наблюдения;

переход с автоматического управления процессом на ручное дистанционное и наоборот;

ведение периодического контроля за работой выпарных аппаратов, паро-увлажнительной установки, конденсаторов и другого обслуживаемого оборудования;

подготовка оборудования и контрольно-измерительных приборов к ремонту, контроль за ремонтом оборудования;

выполнение несложного ремонта оборудования, контрольно-измерительных приборов и коммуникаций.

101. Должен знать:

физико-химические основы, сущность технологического процесса выпаривания;

технологическую схему получения аммиачной селитры;

устройство, принцип работы обслуживаемого оборудования, контрольно-измерительных приборов;

автоматики;

схему арматуры и коммуникаций;

физико-химические и технологические свойства раствора аммиачной селитры;

технологический режим и правила регулирования процесса.

Параграф 4. Аппаратчик выпаривания, 5-й разряд

102. Характеристика работ:

ведение непрерывного технологического процесса выпаривания гидролизной серной кислоты на установке, процесса выпаривания щелоков, многократного выпаривания дрожжевой суспензии с одновременным руководством аппаратчиками более низкой квалификации;

контроль и регулирование температуры в аппарате в узких пределах, нагрузки на подаче свежей и удалении концентрированной кислоты, охлаждения серной кислоты в теплообменнике, режима выпаривания;

подбор режима выпаривания в соответствии с нагрузкой, ведение процесса "вызревания" суспензии;

подбор режима горения в погружных горелках в соответствии с изменением соотношения "воздух – газ";

розжиг горелок;

перевод управления режимом с ручного на автоматическое;

изменение режима горения в зависимости от продолжительности службы горелок;

обслуживание автоматических регуляторов с применением фотоэлементных и других датчиков, выпарных аппаратов, горелок, эрлифта, компрессоров, насосов, теплообменников.

103. Должен знать:

технологическую схему обслуживаемого участка;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования;

схему арматуры и коммуникаций;

физико-химические и технологические свойства сырья, полуфабрикатов и готовой продукции;

сущность и методы технологического процесса выпаривания;

назначение и правила пользования контрольно-измерительными приборами;

технологический режим и правила регулирования процесса;

правила отбора проб;

методику проведения анализов.

104. Требуется среднее специальное образование.

13. Аппаратчик выщелачивания

Параграф 1. Аппаратчик выщелачивания, 2-й разряд

105. Характеристика работ:

выполнение отдельных операций процесса выщелачивания;

дробление и подача сырья;

загрузка сырья и залив в аппараты растворителя;

перемешивание;

очистка раствора отстаиванием или фильтрацией;

выделение из раствора основного вещества выпариванием или кристаллизацией, улавливание пара растворителя;

выгрузка шлама или солей;

отбор проб;

обслуживание реакторов, аппаратов (диффузеров), паровых, водяных, щелочных коммуникаций, насосов;

подготовка оборудования к ремонту.

106. Должен знать:

технологическую схему обслуживаемого участка;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования;

свойства сырья;

схему арматуры и коммуникаций;

правила отбора проб.

Параграф 2. Аппаратчик выщелачивания, 3-й разряд

107. Характеристика работ:

ведение технологического процесса выщелачивания;

поддержание определенной температуры для ускорения процесса и получения раствора требуемой концентрации;

наблюдение за давлением и концентрацией раствора, поступающего на декантацию;

проведение анализов;

контроль и регулирование процесса по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам анализов;

обслуживание технологического оборудования и контрольно-измерительных приборов;

устранение неисправностей в работе оборудования;

прием оборудования из ремонта.

108. Должен знать:

технологическую схему обслуживаемого участка;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникаций;

свойства сырья;

физико-химические основы и сущность технологического процесса;

технологический режим и правила отбора проб;

методику проведения анализов.

Параграф 3. Аппаратчик выщелачивания, 4-й разряд

109. Характеристика работ:

ведение процесса выщелачивания в производстве литопона или контроль и координирование работы аппаратчиков более низкой квалификации при ведении технологического процесса выщелачивания;

ведение технологического процесса раскрытия пор эластичного полиуретана раствором едкого натрия с последующей нейтрализацией уксусной кислотой и промывкой фильтров водой;

подготовка и загрузка заготовок фильтров;

закачка сырья в емкости, залив в ванну выщелачивания растворителя, перемешивание и получение раствора требуемой концентрации;

проведение процесса выщелачивания, нейтрализации, промывки, отжима, сушки;

наблюдение за давлением воздуха при закачке сырья, за концентрацией раствора уксусной кислоты в ванне нейтрализации, за температурой в камере сушки;

упаковка фильтров;

контроль и регулирование процесса по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам анализов;

обслуживание монжусов, ванн, щелочных, паровых, водяных и кислотных коммуникаций, контрольно-измерительных приборов.

110. Должен знать:

технологическую схему обслуживаемого участка;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникаций;

свойства сырья;

физико-химические основы и сущность технологического.процесса;

технологический режим и правила отбора проб;

методику проведения анализов.

14. Аппаратчик газогенерации

Параграф 1. Аппаратчик газогенерации, 3-й разряд

111. Характеристика работ:

ведение процесса получения технологического газа в газогенераторах различных систем под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

обслуживание газогенераторов воздушного газа;

загрузка сырья (каменного угля) в газогенераторы, подача пара, паровоздушной смеси, воды;

очистка полученного газа от механических примесей;

передача полученного газа в производство;

очистка газогенераторов от шлама и промывка газоходов;

отбор проб;

подготовка оборудования к ремонту.

112. Должен знать:

технологический процесс газогенерации и схему обслуживаемого участка;

устройство, принцип работы обслуживаемого оборудования;

схему арматуры и коммуникаций;

физико-химические и технологические свойства сырья и продукта;

правила отбора проб.

Параграф 2. Аппаратчик газогенерации, 4-й разряд

113. Характеристика работ:

ведение процесса получения технологических газов в газогенераторах различных систем;

регулирование параметров технологического процесса, дозировки сырья и паровоздушной смеси, температуры, давления, вакуума в газогенераторах, процесса горения по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам анализов;

проведение анализов;

выявление и устранение неисправностей в работе оборудования и коммуникаций;

прием оборудования из ремонта.

114. Должен знать:

технологический процесс получения газа и схему обслуживаемого участка;

устройство, принцип работы обслуживаемого оборудования;

схему арматуры и коммуникаций;

назначение и устройство контрольно-измерительных приборов;

физико-химические и технологические свойства сырья и продукта;

параметры технологического режима и правила регулирования процесса;

правила отбора проб;

методику проведения анализов.

Параграф 3. Аппаратчик газогенерации, 5-й разряд

115. Характеристика работ:

ведение процесса получения полуводяного, водяного, паровоздушного и конвертированного газа (в производстве синтетического аммиака);

обслуживание основного и вспомогательного оборудования, коммуникаций, арматуры, контрольно-измерительных приборов;

проведение работ по техническому обслуживанию оборудования и контрольно-измерительных приборов.

116. Должен знать:

технологический процесс получения газа и схему обслуживаемого участка;

устройство, принцип работы обслуживаемого оборудования;

схему арматуры и коммуникаций;

назначение и устройство контрольно-измерительных приборов;

физико-химические и технологические свойства сырья и продукта;

параметры технологического режима и правила регулирования процесса;

правила отбора проб;

методику проведения анализов.

Параграф 4. Аппаратчик газогенерации, 6-й разряд

117. Характеристика работ:

ведение технологического процесса получения технологических газов с одновременным руководством аппаратчиками более низкой квалификации отделения газогенераторов (в производстве синтетического аммиака);

управление и регулирование технологическим процессом в соответствии с рабочими инструкциями;

корректировка процесса по результатам анализов и наблюдений;

участие в ремонтных работах основного и вспомогательного оборудования.

118. Должен знать:

технологический процесс получения газа и схему обслуживаемого участка;

устройство, принцип работы обслуживаемого оборудования;

схему арматуры и коммуникаций;

назначение и устройство контрольно-измерительных приборов;

физико-химические и технологические свойства сырья и продукта, параметры технологического режима и правила регулирования процесса, правила отбора проб, методику проведения анализов, методику расчета сырья и выхода продукции.

15. Аппаратчик газоразделения

Параграф 1. Аппаратчик газоразделения, 4-й разряд

119. Характеристика работ:

ведение технологического процесса разделения газовых смесей под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

обслуживание технологического процесса разделения газов пиролиза керосина и этановых фракций методом глубокого охлаждения;

прием газожидкостной смеси;

обслуживание блока предварительного охлаждения, кабины газоразделения при методе глубокого охлаждения;

регулирование технологического процесса по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам анализов;

отбор проб;

выявление и устранение отклонений от режима и неполадок в работе оборудования;

подготовка оборудования к ремонту, прием из ремонта;

учет расхода сырья, полученной продукции.

120. Должен знать:

технологическую схему участка газоразделения;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникаций;

физико-химические свойства пирогаза, абсорбентов, углеводородных фракций;

сущность и правила регулирования технологического процесса;

правила отбора проб.

Параграф 2. Аппаратчик газоразделения, 5-й разряд

121. Характеристика работ:

ведение технологического процесса разделения газовых смесей на их компоненты или фракции абсорбцией газов с отпаркой и ректификацией методом глубокого охлаждения или другими методами;

абсорбция тяжелых компонентов газовой смеси;

отпарка легких компонентов, растворенных в абсорбенте;

охлаждение и подача насыщенного абсорбента в ректификационную колонну;

выделение фракции углеводородов;

управление и регулирование технологическим процессом по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам анализов;

предупреждение, выявление и устранение отклонений от режима и неполадок в работе оборудования;

сдача и прием оборудования из ремонта.

122. Должен знать:

технологическую схему участка газоразделения;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникаций;

физико-химические свойства пирогаза, абсорбентов, углеводородных фракций;

сущность и правила регулирования технологического процесса;

методику проведения анализов;

правила отбора проб;

методику расчета сырья и выхода продукции.

Параграф 3. Аппаратчик газоразделения, 6-й разряд

123. Характеристика работ:

ведение технологического процесса и руководство всем участком газоразделения с ведением контроля за показателями технологического процесса, выходом и качеством получаемых газов;

обслуживание трубопроводов сжатого воздуха, кислорода, азота, аргона, очищенного воздуха, воды, а также аппаратов, компрессоров, детандеров, насосов, электрооборудования, средств автоматики;

расчет расхода сырья, полуфабрикатов, выхода готовой продукции;

руководство аппаратчиками более низкой квалификации.

124. Должен знать:

технологическую схему участка газоразделения;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникаций;

физико-химические свойства пирогаза, абсорбентов, углеводородных фракций;

сущность и правила регулирования технологического процесса;

методику проведения анализов;

правила отбора проб;

методику расчета сырья и выхода продукции.

125. Требуется среднее специальное образование.

16. Аппаратчик гашения извести

Параграф 1. Аппаратчик гашения извести, 2-й разряд

126. Характеристика работ:

приготовление известкового молока в аппаратах-гасителях небольшой производительности или ведение технологического процесса гашения извести для получения известкового молока под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

загрузка обожженной извести в аппарат приготовления известкового молока;

отбор проб;

транспортировка полученного известкового молока;

периодическая чистка аппаратов, транспортных механизмов;

транспортировка отходов.

127. Должен знать:

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования обслуживаемого участка;

физико-химические свойства сырья, полуфабрикатов и готовой продукции;

правила отбора проб.

в производствах цветной металлургии в связи со "Списками производств, цехов, профессий и должностей, работа в которых дает право на государственную пенсию на льготных условиях и в льготных размерах", профессию именовать как "Аппаратчик приготовления известкового молока", а в производствах огнеупоров - как "Аппаратчик известкового отделения" (2-5 разряды).

Параграф 2. Аппаратчик гашения извести, 3-й разряд

128. Характеристика работ:

ведение технологического процесса гашения извести для получения известкового молока, процесса гашения извести для получения пушонки под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

дозировка и загрузка обожженной извести или пушонки в шнек-питатель, аппарат приготовления известкового молока;

наблюдение за поступлением извести, пушонки в аппараты, регулирование подачи воды, воздуха;

периодическая чистка аппаратов, сит-Бурат, транспортных механизмов;

обслуживание аппаратов приготовления известкового молока, шнека, погружных и центробежных насосов, вытяжного фонаря гашения, емкости для известкового молока, коммуникаций;

подготовка оборудования к ремонту.

129. Должен знать:

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования;

схему арматуры и коммуникаций;

сущность и правила регулирования процесса получения известкового молока;

правила отбора проб;

требования, предъявляемые к готовой продукции.

Параграф 3. Аппаратчик гашения извести, 4-й разряд

130. Характеристика работ:

ведение технологического процесса гашения извести для получения пушонки в аппаратах-гасителях производительностью до 300 т извести в сутки;

приготовление растворов поверхностно-активного вещества (ПАВ), подогрев воды и дистиллярной жидкости для гашения;

подача острого пара в аппарат;

наблюдение за качеством и равномерным поступлением извести в аппараты;

регулирование подачи воды определенной температуры в строгом соответствии с регламентом;

контроль за влажностью и дисперсностью пушонки, давлением пара, уровнем в напорном баке, в мешалках ПАВ;

отбор проб для контроля процесса;

просеивание пушонки;

обслуживание аппаратов гашения Шультеса, элеваторов, водо-подогревателей, сита-Бурат, насосов, рукавных фильтров, вентиляционных установок, трубы "Вентури", коммуникаций и другого оборудования;

выявление и устранение неисправностей в работе оборудования и коммуникаций.

131. Должен знать:

технологическую схему производства;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования;

схему коммуникаций на обслуживаемом участке;

правила регулирования процесса гашения извести;

правила отбора проб;

требования, предъявляемые к готовой продукции.

Параграф 4. Аппаратчик гашения извести, 5-й разряд

132. Характеристика работ:

ведение технологического процесса гашения извести для получения пушонки в аппаратах-гасителях производительностью свыше 300 т извести в сутки;

управление и регулирование технологическим процессом в соответствии с рабочими инструкциями;

корректировка процесса по результатам анализов и наблюдений;

наблюдение за контрольно-измерительными приборами, за состоянием и работой оборудования;

выполнение несложного ремонта оборудования.

133. Должен знать:

технологическую схему производства;

устройство, правила эксплуатации основного и вспомогательного оборудования;

схему коммуникаций на обслуживаемом участке;

правила регулирования процесса гашения извести;

требования, предъявляемые к готовой продукции.

17. Аппаратчик гидратации

Параграф 1. Аппаратчик гидратации, 3-й разряд

134. Характеристика работ:

ведение технологического процесса гидратации и обработки маслом цианамидной пудры (в производстве циамида кальция) или ведение технологического процесса гидратации других веществ под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

подготовка и загрузка сырья;

выгрузка продукта и передача его на следующие стадии производства;

отбор проб;

обслуживание оборудования;

подготовка оборудования к ремонту.

135. Должен знать:

технологическую схему производства;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования;

физико-химические свойства сырья, готового продукта;

правила отбора проб.

Параграф 2. Аппаратчик гидратации, 4-й разряд

136. Характеристика работ:

ведение технологического процесса гидратации простой и средней сложности или сложных продуктов под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

прием и загрузка сырья в аппараты, компримирование газов, испарение и перегрев водяного пара и углеводородной шихты, гидратация, нейтрализация реакционной массы, конденсация и сепарирование водно-спиртового конденсата, отмывка и ректификация эфира или других продуктов и передача его на последующие стадии производства;

обслуживание аппаратов гидратации, компрессоров-испарителей, перегревателей, конденсаторов, насосов, сборников, сепараторов и другого оборудования;

регулирование процесса гидратации по показаниям контрольно-измерительных приборов, автоматики и результатам анализов, контроль за выходом и качеством продукта;

устранение неисправностей в работе оборудования и коммуникаций;

прием оборудования из ремонта.

137. Должен знать:

технологическую схему производства;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов и средств автоматики;

схему арматуры;

коммуникаций на обслуживаемом участке;

физико-химические и технологические свойства сырья, растворителей, катализаторов, готового продукта;

требования, предъявляемые к сырью и готовой продукции;

физико-химические основы, сущность и правила регулирования технологического процесса;

правила отбора проб, методику проведения анализов.

138. Примеры работ:

ведение процесса гидратации в производствах:

1) водного ацетальдегида,

2) окиси этилена.

Параграф 3. Аппаратчик гидратации, 5-й разряд

139. Характеристика работ:

ведение технологического процесса гидратации простых и средней сложности продуктов с одновременным руководством аппаратчиками более низкой квалификации или сложных продуктов под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

наблюдение за показаниями контрольно-измерительных приборов, состоянием и работой обслуживаемого оборудования;

проведение контрольных анализов;

выполнение несложного ремонта оборудования и коммуникаций.

140. Должен знать:

технологическую схему производства;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов и средств автоматики;

схему арматуры, коммуникаций на обслуживаемом участке;

физико-химические и технологические свойства сырья, растворителей, катализаторов, готового продукта;

требования, предъявляемые к сырью и готовой продукции;

физико-химические основы, сущность и правила регулирования технологического процесса;

правила отбора проб;

методику проведения анализов.

Параграф 4. Аппаратчик гидратации, 6-й разряд

141. Характеристика работ:

ведение технологического процесса гидратации сложных продуктов с одновременным руководством аппаратчиками более низкой квалификации;

контроль и регулирование технологического процесса в соответствии с рабочими инструкциями;

корректировка процесса по результатам анализов и наблюдений;

участие в ремонтных работах основного и вспомогательного оборудования.

142. Должен знать:

технологическую схему производства;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов и средств автоматики;

схему арматуры;

коммуникаций на обслуживаемом участке;

физико-химические и технологические свойства сырья, растворителей, катализаторов, готового продукта;

требования, предъявляемые к сырью и готовой продукции;

физико-химические основы, сущность и правила регулирования технологического процесса;

правила отбора проб;

методику проведения анализов.

143. Требуется среднее специальное образование.

144. Примеры работ:

производство этилового спирта - ведение процесса гидратации.

18. Аппаратчик гидрирования

Параграф 1 Аппаратчик гидрирования, 3-й разряд

145. Характеристика работ:

ведение процесса гидрирования в производстве изооктилового спирта, ацетопропилацетата или выполнение отдельных операций процесса гидрирования других продуктов под руководством аппаратчика высшей квалификации;

прием и подготовка сырья и катализатора;

загрузка их в аппараты;

выгрузка продукта;

восстановление катализатора;

отбор проб;

обслуживание реакционного оборудования;

подготовка оборудования к ремонту.

146. Должен знать:

физико-химические основы технологического процесса гидрирования;

устройство, принцип работы оборудования на обслуживаемом участке;

схему арматуры и коммуникаций;

физико-химические и технологические свойства сырья и готового продукта;

правила отбора проб, правила учета сырья и выхода продукции.

147. Примеры работ:

выполнение отдельных операций процесса гидрирования в производстве ксилита.

Параграф 2. Аппаратчик гидрирования, 4-й разряд

148. Характеристика работ:

ведение технологического процесса гидрирования непрерывным методом в колоннах или периодическим - в автоклавах;

периодическая загрузка колонн катализатором, опрессовка системы, испарение, подача в колонны гидрирования, гидрирование, регенерация и конденсация контактного газа, разделение конденсата, передача продукта на другие участки производства;

контроль и регулирование температуры, давления, концентрации, уровня подачи водорода и компонентов реакции, дозировки сырья и других параметров режима по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам анализов;

выполнение анализов;

расчет расхода сырья и выхода продукции;

обслуживание колонн гидрирования, реакционных аппаратов, автоклавов, холодильников-конденсаторов, сепаратов, теплообменников, газо-отделителей и другого оборудования;

сдача и прием оборудования из ремонта;

руководство работой машинистов компрессорных установок и аппаратчиков более низкой квалификации.

149. Должен знать:

физико-химические основы, сущность технологического процесса гидрирования;

устройство, принцип работы оборудования и контрольно-измерительных приборов;

схему коммуникаций;

физико-химические и технологические свойства сырья и готового продукта;

технологический режим и правила регулирования процесса;

правила отбора проб;

методику проведения анализов;

методику расчета сырья и выхода продукции.

Параграф 3. Аппаратчик гидрирования. 5-й разряд

150. Характеристика работ:

ведение технологического процесса гидрирования с одновременным руководством аппаратчиками более низкой квалификации и машинистами компрессорных установок;

наблюдение за показаниями контрольно-измерительных приборов и средств автоматики, за состоянием и работой обслуживаемого оборудования;

наладка процесса на оптимальные условия;

замеры расхода сырья и выхода готового продукта, оценка их качества по результатам анализов;

проведение контрольных анализов;

выполнение несложного ремонта оборудования и коммуникаций.

151. Должен знать:

физико-химические основы, сущность технологического процесса гидрирования;

устройство, принцип работы оборудования и контрольно-измерительных приборов;

схему коммуникаций;

физико-химические и технологические свойства сырья и готовой продукции;

технологический режим и травила регулирования процесса;

методику проведения контрольных анализов;

методику расчета сырья и выхода продукции.

Параграф 4. Аппаратчик гидрирования, 6-й разряд

152. Характеристика работ:

ведение процесса гидрирования на оборудовании с автоматическим управлением;

руководство работой машинистов компрессорных установок и аппаратчиков более низкой квалификации;

управление и регулирование технологическим процессом в соответствии с рабочими инструкциями;

корректировка процесса по результатам анализов и наблюдений, управление регулировочными приспособлениями;

предупреждение, выявление и устранение отклонений от режима и неполадок в работе оборудования;

участие в ремонтных работах основного и вспомогательного оборудования.

153. Должен знать:

физико-химические основы и сущность технологического процесса;

устройство, принцип работы оборудования и контрольно-измерительных приборов;

схему коммуникаций;

физико-химические и технологические свойства сырья и готового продукта;

технологический режим и правила регулирования процесса;

методику проведения контрольных анализов;

методику расчета сырья и выхода продукции.

154. Требуется среднее специальное образование.

155. Примеры работ:

гидрирование в производствах: бутилового, фурфурилового, тетрагидрофурфурилового спиртов, сложных и жирных спиртов, сложных эфиров при селективном гидрировании, полупродуктов синтеза витамина А, триметилгидрохинона, капролактама, тетрагидрофурана и сильвана.

19. Аппаратчик гидролиза

Параграф 1. Аппаратчик гидролиза, 2-й разряд

156. Характеристика работ:

ведение технологического процесса гидролиза под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

подготовка и загрузка сырья;

выгрузка готового продукта;

отбор проб;

обслуживание оборудования;

подготовка оборудования к ремонту.

157. Должен знать:

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования на обслуживаемом участке;

виды сырья;

требования, предъявляемые к сырью и готовой продукции;

правила отбора проб.

Параграф 2. Аппаратчик гидролиза, 3-й разряд

158. Характеристика работ:

ведение простого технологического процесса гидролиза;

прием и подготовка сырья, охлаждение, гидролиз, подача реагентов, откачка, при необходимости - выпаривание, отстой гидролизата;

расчет компонентов реакции;

регулирование процесса по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам анализов;

выполнение предусмотренных инструкцией анализов;

устранение неисправностей в работе оборудования и коммуникаций;

обслуживание реакционных аппаратов, дозирующих устройств, холодильников-конденсаторов, отстойников, газо-отделителей, насосов, контрольно-измерительных приборов, арматуры, коммуникаций и другого оборудования;

учет сырья, выхода готовой продукции;

сдача и прием оборудования из ремонта.

159. Должен знать:

технологическую схему производства;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры, коммуникаций на обслуживаемом участке;

физико-химические и технологические свойства сырья, полупродуктов и готового продукта;

требования, предъявляемые к сырью и готовой продукции;

технологический режим, правила регулирования процесса;

правила отбора проб;

методику выполнения анализов.

Параграф 3. Аппаратчик гидролиза, 4-й разряд

160. Характеристика работ:

ведение сложного технологического процесса гидролиза или простого процесса гидролиза с одновременным руководством аппаратчиками более низкой квалификации. Наблюдение за показаниями контрольно-измерительных приборов, за состоянием и работой оборудования;

замеры расхода сырья и выхода готовой продукции, оценка их качества по результатам анализов;

выявление и устранение неисправностей в работе оборудования и коммуникаций.

161. Должен знать:

технологическую схему производства;

устройство основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры, коммуникаций на обслуживаемом участке;

физико-химические и технологические свойства сырья, полупродуктов и готового продукта;

требования, предъявляемые к сырью и готовой продукции;

технологический режим;

правила регулирования процессов;

правила отбора проб;

методику проведения анализов.

162. Примеры работ:

ведение технологического процесса в производствах: диазоля, кремнийорганических соединений, синтетических жирных спиртов, медицинских препаратов.

Параграф 4. Аппаратчик гидролиза, 5-й разряд

163. Характеристика работ:

ведение технологического процесса гидролиза в среде соляной кислоты или щелочи в присутствии огне- и взрывоопасных веществ или процесса гидролиза, связанного с изотопным обменом, а также особо сложных процессов гидролиза с одновременным руководством аппаратчиками более низкой квалификации;

подготовка сырья, приготовление смеси хлорсиланов, подача реакционной смеси в реактор, охлаждение или подогрев продуктов реакции, отстой и слив, промывка продукта реакции или обработка углекислым натрием, фильтрация продукта реакции на друк-фильтре под давлением, передача продукта в другое отделение;

контроль и регулирование параметров технологического режима, предусмотренных регламентом: температуры, количества подаваемой смеси и других показателей процесса по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам анализов;

предупреждение и устранение причин отклонений от норм технологического режима.

164. Должен знать:

технологическую схему производства, устройство, правила эксплуатации основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов, схему арматуры, коммуникаций на обслуживаемом участке, физико-химические и технологические свойства сырья, полупродуктов и готового продукта, технические требования, предъявляемые к сырью и готовой продукции, технологический режим, правила регулирования процесса, методику расчетов.

165. Примеры работ:

ведение технологического процесса и руководство аппаратчиками в производствах: силиконового каучука, пергидроля электролитического, витамина B_6 (на стадии получения пиродоксина), циамида кальция, циануровой кислоты.

Параграф 5. Аппаратчик гидролиза, 6-й разряд

166. Характеристика работ:

ведение технологического процесса гидролиза и руководство аппаратчиками более низкой квалификации в производстве полиэтилсилоксановых жидкостей и кремнийорганических лаков с высокими термостойкими, диэлектрическими, адгезионными и другими показателями из чистых мономеров, ведение технологического процесса гидролиза в производстве синтетического глицерина;

управление и регулирование технологическим процессом в соответствии с рабочими инструкциями;

корректировка процесса по результатам анализов и наблюдений;

предупреждение, выявление и устранение отклонений от режима и неполадок в работе оборудования;

участие в ремонтных работах основного и вспомогательного оборудования.

167. Должен знать:

технологическую схему производства;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования;

контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры, коммуникаций на обслуживаемом участке;

физико-химические и технологические свойства сырья, полупродуктов и готового продукта;

требования, предъявляемые к сырью и готовой продукции;

технологический режим, правила регулирования процесса;

правила отбора проб;

методику проведения анализов, методику расчетов.

168. Требуется среднее специальное образование.

20. Аппаратчик гранулирования

Параграф 1. Аппаратчик гранулирования, 3-й разряд

169. Характеристика работ:

ведение процесса гранулирования в производстве сажи и металлического натрия или ведение процесса гранулирования других продуктов под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

прием веретенного масла, охлаждение масла после гранулирования, подача охлажденного масла в гранулятор, взвешивание гранулированного сплава, погрузка при помощи подъемно-транспортных механизмов;

чистка оборудования от сплава.

170. Должен знать:

физико-химические и технологические свойства сырья и вспомогательных материалов;

требования, предъявляемые к ним;

приемы работы, устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования, подъемно-транспортных механизмов и правила их обслуживания;

схему арматуры и коммуникаций на обслуживаемом участке, сущность и правила регулирования технологического процесса, технологический режим, правила отбора проб.

Параграф 2. Аппаратчик гранулирования, 4-й разряд

171. Характеристика работ:

ведение технологического процесса гранулирования полупродуктов и продуктов в грануляторах или гранулирования в "кипящем слое" на установках, оснащенных средствами автоматического регулирования и автоматической блокировки под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

наблюдение за равномерной подачей сырья и уровнем масла в грануляторы;

регулирование подачи воды, ретура, пара, воздуха вручную при помощи вентилей, задвижек и автоматически;

обеспечение, согласно технологическому режиму, температуры, давления, концентрации, гранулометрического состава готового продукта;

визуальное определение качества гранул;

отбор проб;

выгрузка полупродукта и продукта и передача на склад или на дальнейшую обработку;

расчет потребного количества сырья и выхода готового продукта;

обслуживание барабанных грануляторов, грануляционных башен, баков-приемников, бункеров-питателей, насосов, подъемно-транспортных механизмов и другого оборудования;

устранение неисправностей в работе оборудования;

чистка аппаратов и коммуникаций;

подготовка оборудования к ремонту, прием из ремонта.

172. Должен знать:

сущность и правила регулирования технологического процесса;

физико-химические и технологические свойства сырья, полупродуктов и готового продукта;

требования, предъявляемые к ним;

технологическую схему;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования;

схему арматуры и коммуникаций на обслуживаемом участке;

правила отбора проб.

Параграф 3. Аппаратчик гранулирования, 5-й разряд

173. Характеристика работ:

ведение технологического процесса гранулирования полупродуктов и продуктов в грануляторах с одновременным руководством аппаратчиками более низкой квалификации, а также ведение процесса гранулирования ионообменных смол методом образования гранул суспензии в трансформаторном масле или ведение технологического процесса гранулирования полупродуктов и продуктов в "кипящем слое" на установках, оснащенных средствами автоматического регулирования и автоматической блокировки;

проверка состояния оборудования и средств автоматики;

расчет необходимого количества и качества веществ, участвующих в процессе гранулирования;

при необходимости - выполнение сопутствующих процессов: сушки, испарения, кристаллизации, очистки газов и растворов, конденсации паров и другие;

регулирование подачи сырья и растворов, выхода готового продукта, расхода и понижения давления газов, поступления воздуха, давления воздуха, температуры в циклонных толках, отходящих газов по зонам грануляторной установки, температуры "кипящего слоя" и раствора, расхода воды при помощи средств автоматического контроля и контрольно-измерительных приборов;

обеспечение согласно технологическому режиму необходимой влажности шихты;

предупреждение и устранение причин отклонений от норм технологического режима;

транспортировка подготовленной шихты в обжиговую печь;

наблюдение и контроль за правильным ходом процесса и образованием гранул требуемых размеров;

проведение анализов в соответствии с рабочей инструкцией;

наблюдение за нормальной работой всей системы установки;

наладка и устранение неполадок в работе оборудования;

обслуживание системы установок гранулирования, циклонных топок, турбовоздуходувок, охладителей, центробежных насосов, газоочистителей, теплообменников, вентиляторов и другого оборудования;

учет расхода сырья и материалов.

174. Должен знать:

технологическую схему гранулирования;

устройство оборудования, средств автоматики и контрольно-измерительных приборов;

схему коммуникаций;

технологический процесс и правила его регулирования;

регламенты и режим технологического процесса;

методику проведения анализов;

государственные стандарты на готовую продукцию.

175. Примеры работ:

гранулирование аммофоса с одновременной доаммонизацией раствора фосфата аммония жидким аммиаком в аммонизаторе-грануляторе или с одновременной доаммонизацией и сушкой в аппарате БГС (ГСХ).

21. Аппаратчик дегидратации

Параграф 1. Аппаратчик дегидратации, 3-й разряд

176. Характеристика работ:

ведение простого технологического процесса дегидратации;

подготовка сырья, реагентов, загрузка их в аппарат, дегидратация, перемешивание, выгрузка продукта;

обслуживание реакционных аппаратов, мерников, холодильников, ловушек, насосов, коммуникаций, контрольно-измерительных приборов и другого оборудования;

регулирование процесса по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам анализов;

отбор проб и выполнение предусмотренных инструкцией анализов;

учет сырья, вспомогательных материалов, продукции;

подготовка оборудования к ремонту, прием из ремонта.

177. Должен знать:

технологическую схему производства;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникаций на обслуживаемом участке;

физико-химические и технологические свойства сырья, полупродуктов и готового продукта;

требования, предъявляемые к сырью и готовой продукции;

сущность, параметры и правила регулирования технологического процесса;

правила отбора проб;

методику проведения анализов.

Параграф 2. Аппаратчик дегидратации, 4-й разряд

178. Характеристика работ:

ведение сложных технологических процессов дегидратации;

загрузка сырья, реагентов, вспомогательных материалов в реакторы при соблюдении постоянного уровня реакционной массы, отгонка образующихся углеводородов и других соединений;

обогрев аппарата подачей горячего масла в змеевик и рубашку реактора;

выгрузка продукта из реактора, растворение, очистка и передача на другие участки производства;

слив ртути из испарителя и контактных аппаратов, фильтрация и очистка от механических примесей, заливка в ртутные баллоны и аппараты, наблюдение за работой форсунок ртутной и азотной печи, накалом ртутного испарителя;

дробление катализатора и загрузка в контактный аппарат, промывка осушителей, дозировка углекислоты в систему, слив дегидрационной воды в канализацию;

обслуживание аппаратов дегидратации, испарителей, перегревателей, конденсаторов, отстойников, смоло-растворителей, ртутной и азотной печи, осушительных колонн, коммуникаций, контрольно-измерительных приборов и другого оборудования;

расчет загрузки сырья, количества воды для растворения продукта.

179. Должен знать:

технологическую схему производства обслуживаемого участка и сущность процесса дегидратации спиртов;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникаций;

физико-химические свойства сырья и вспомогательных материалов, технологический режим, правила регулирования технологического процесса;

методику расчетов, методику проведения анализов.

180. Примеры работ:

дегидратация алкалоидов, барбитуратов, гормонов, спиртов.

Параграф 3. Аппаратчик дегидратации, 5-й разряд

181. Характеристика работ:

ведение сложных технологических процессов дегидратации с одновременным руководством аппаратчиками более низкой квалификации или процесса азеотропной дегидратации;

испарение углеводородов, перегрев паров, каталитическая дегидратация, конденсация контактного газа, отстаивание, расслоение конденсата, отбор углеводородного слоя, осушка, очистка этилена, периодическая смена катализатора в контактных аппаратах, щелочи и хлористого кальция в осушительных колоннах, селитры в селитровых ваннах, угля в адсорберах, наблюдение за работой ртутного испарителя, обогрев печей жидким или газообразным топливом, активация и регенерация катализатора. Обслуживание контактных аппаратов, газо-отделителей, адсорберов, газгольдеров, коммуникаций, контрольно-измерительных приборов и средств автоматики и другого оборудования;

предупреждение и устранение причин отклонения от норм технологического режима, устранение неисправностей в работе оборудования и коммуникаций;

расчет количества требуемого сырья, реагентов, катализатора и выхода продукта.

182. Должен знать:

технологическую схему дегидратации углеводородов;

устройство и правила эксплуатации основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов и средств автоматики;

схему арматуры и коммуникаций;

физико-химические свойства сырья и вспомогательных материалов;

технологический режим;

физико-химические основы, сущность и правила регулирования процесса;

методику расчетов;

методику проведения анализов.

183. Примеры работ:

дегидратация этилена, ди-триметил-фенил-винил-карбинолов, ди-метил-диоксана, диола в производстве витамина А, ксилита.

22. Аппаратчик дегидрирования

Параграф 1. Аппаратчик дегидрирования, 3-й разряд

184. Характеристика работ:

выполнение отдельных операций дегидрирования;

подготовка сырья;

загрузка в реактор сырья и реагентов;

выгрузка продукта и катализатора;

отбор проб;

чистка аппаратов;

подготовка оборудования к ремонту.

185. Должен знать:

технологическую схему производства;

схему арматуры и коммуникаций на обслуживаемом участке;

физико-химические свойства сырья;

правила отбора проб;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования.

Параграф 2. Аппаратчик дегидрирования, 4-й разряд

186. Характеристика работ:

ведение технологического процесса дегидрирования под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

участие в подготовке катализатора и шихты;

подача парогазовой смеси в аппарат;

регулирование параметров процесса;

устранение причин отклонений от норм технологического режима;

обслуживание реакционного оборудования;

сдача и прием оборудования из ремонта.

187. Должен знать:

технологическую схему производства;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования;

физико-химические и технологические свойства сырья, катализаторов, теплоносителей, готовой продукции;

правила отбора проб;

схему арматуры и коммуникаций на обслуживаемом участке.

Параграф 3. Аппаратчик дегидрирования, 5-й разряд

188. Характеристика работ:

ведение технологического процесса дегидрирования;

прием сырья, подготовка катализатора, шихты, испарение, перегрев паров, смешивание с водяным паром, подача парогазовой смеси в реактор (контактный аппарат), охлаждение, конденсация, разделение конденсата, регенерация и перегрузка катализатора, стабилизация продукта;

контроль и регулирование параметров технологического режима, предусмотренных регламентом: температуры, давления, количества топливного газа, циркуляции катализатора в системе, воздуха и других показателей процесса по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам анализов;

проведение анализов;

расчет количества требуемого сырья, выхода продукта;

предупреждение и устранение причин отклонения от норм технологического режима;

обслуживание реакторов всех типов, испарителей, перегревательных печей, топок, отстойников, конденсаторов, осушителей, холодильников, газо- и воздуходувок, насосов, коммуникаций, контрольно-измерительных приборов и другого оборудования;

выявление и устранение неисправностей в работе оборудования и коммуникаций. Учет сырья, готовой продукции;

руководство аппаратчиками более низкой квалификации.

189. Должен знать:

технологическую схему производства;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникаций на обслуживаемом участке;

физико-химические и технологические свойства сырья, катализаторов, теплоносителей, готовой продукции;

требования, предъявляемые к сырью и готовой продукции;

правила отбора проб;

методику проведения анализов;

нормальный технологический режим;

правила регулирования процесса.

Параграф 4. Аппаратчик дегидрирования, 6-й разряд

190. Характеристика работ:

ведение технологического процесса, руководство и обслуживание всего оборудования и средств автоматики на участке дегидрирования этилового спирта, этилбензола, изопропилбензола, бутилена, бутана и изобутана, ди-этилбензольной фракции;

управление и регулирование технологическим процессом в соответствии с рабочими инструкциями;

корректировка процесса по результатам анализов и наблюдений;

замеры расхода сырья и выхода готового продукта, оценка их качества по результатам анализов;

наблюдение за показаниями контрольно-измерительных приборов и средств автоматики, за состоянием и работой обслуживаемого оборудования;

участие в ремонтных работах основного и вспомогательного оборудования.

191. Должен знать:

технологическую схему производства;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникаций на обслуживаемом участке;

физико-химические и технологические свойства сырья, катализаторов, теплоносителей, готовой продукции;

требования, предъявляемые к сырью и готовой продукции;

правила отбора проб;

методику проведения анализов;

нормальный технологический режим;

правила регулирования процесса.

192. Требуется среднее специальное образование.

23. Аппаратчик деполимеризации

Параграф 1. Аппаратчик деполимеризации, 3-й разряд

193. Характеристика работ:

ведение технологического процесса деполимеризации под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

прием и подготовка сырья и реагентов;

загрузка их в реакционные аппараты;

выгрузка готового продукта;

отбор проб;

чистка аппаратов;

подготовка оборудования к ремонту.

194. Должен знать:

сущность технологического процесса деполимеризации;

устройство, принцип работы используемого оборудования;

физико-химические свойства сырья;

режим ухода за оборудованием;

назначение и схему коммуникаций, арматуры;

правила отбора проб.

Параграф 2. Аппаратчик деполимеризации, 4-й разряд

195. Характеристика работ:

ведение технологического процесса деполимеризации;

обслуживание абсорбционных колонн;

пуск перегретого пара;

подогрев, перемешивание массы, выдержка реакционной массы при заданной температуре;

отвод водного раствора после деполимеризации на установку нейтрализации, выгрузка кубовых остатков;

контроль и регулирование количества и качества поступающего раствора, давления, температуры пара, воды и подачи ее в конденсаторы, орошения конденсаторов охлаждающим раствором при помощи контрольно-измерительных приборов и по результатам анализов;

проведение анализов, предусмотренных рабочей инструкцией;

выполнение несложного ремонта оборудования;

прием оборудования из ремонта.

196. Должен знать:

технологический процесс деполимеризации;

устройство используемого оборудования и контрольно-измерительных приборов;

схему коммуникаций, арматуры;

физико-химические свойства сырья;

параметры технологического режима и правила регулирования процесса;

режим ухода за оборудованием;

правила отбора проб.

Параграф 3. Аппаратчик деполимеризации, 5-й разряд

197. Характеристика работ:

ведение технологического процесса деполимеризации гидролизата ди-метил-дихлор-силана щелочью или руководство и координация работы аппаратчиков более низкой квалификации при ведении технологического процесса деполимеризации других продуктов;

управление и регулирование технологическим процессом в соответствии с рабочими инструкциями;

наблюдение за показаниями контрольно-измерительных приборов, за состоянием и работой обслуживаемого оборудования;

корректировка процесса по результатам анализов и наблюдений;

выполнение контрольных анализов;

участие в ремонтных работах основного и вспомогательного оборудования.

198. Должен знать:

технологический процесс деполимеризации;

устройство и правила эксплуатации используемого оборудования;

схему коммуникаций, арматуры;

назначение и устройство контрольно-измерительных приборов;

физико-химические свойства сырья;

параметры технологического режима и правила регулирования процесса;

режим ухода за оборудованием;

методику выполнения анализов.

24. Аппаратчик десорбции

Параграф 1. Аппаратчик десорбции, 3-й разряд

199. Характеристика работ:

ведение простого технологического процесса десорбции или средней сложности процесса десорбции под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

прием и подготовка сырья и реагентов;

загрузка их в аппараты;

выгрузка готового продукта;

обслуживание технологического оборудования;

чистка аппаратов;

отбор проб;

подготовка оборудования к ремонту;

устранение неисправностей в работе оборудования,

200. Должен знать:

технологическую схему обслуживаемого участка;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования;

физико-химические и технологические свойства сырья;

правила отбора проб.

201. Примеры работы:

олеум - ведение процесса десорбции в производстве персульфата натрия и параминосалицилата натрия.

Параграф 2. Аппаратчик десорбции, 4-й разряд

202. Характеристика работ:

ведение средней сложности технологического процесса десорбции;

прием, дозирование газа, пара насыщенных растворов, десорбция продукта с подогревом, под вакуумом, конденсация, подача десорбированного продукта на отмывку, передавливание готового продукта в емкости;

обслуживание десорберов, сборников, подогревателей, кипятильников, вакуум-насосов, лубрикаторов и другого оборудования;

выявление и устранение неисправностей в работе оборудования и коммуникаций, регулирование технологического процесса по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам анализов;

контроль десорбируемого продукта;

учет готовой продукции;

сдача и прием оборудования из ремонта.

203. Должен знать:

технологическую схему обслуживаемого участка:

устройство основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры, коммуникаций;

физико-химические свойства десорбируемых веществ;

технологический режим, сущность и правила регулирования технологического процесса;

правила отбора проб;

методику проведения анализов.

204. Примеры работ

1) ведение процесса производства йода воздушно-десорбционным методом,

2) ведение процесса выделения и очистки веществ с использованием десорбции.

Параграф 3. Аппаратчик десорбции, 5-й разряд

205. Характеристика работ:

ведение сложного технологического процесса десорбции;

управление и регулирование технологическим процессом в соответствии с рабочими инструкциями;

корректировка процесса по результатам анализов и наблюдений;

проведение контрольных анализов;

замеры расхода сырья и выхода готового продукта, оценка их качества по результатам анализов;

наблюдение за показаниями контрольно-измерительных приборов, за состоянием и работой оборудования;

выполнение несложного ремонта оборудования и коммуникаций.

206. Должен знать:

технологическую схему обслуживаемого участка;

устройство, правила эксплуатации основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры, коммуникаций;

физико-химические свойства десорбируемых веществ;

технологический режим, правила регулирования технологического процесса;

методику выполнения анализов.

207. Примеры работы:

изобутилен, фенолы - ведение процесса десорбции.

25. Аппаратчик диазотирования

Параграф 1. Аппаратчик диазотирования, 3-й разряд

208. Характеристика работ:

выполнение отдельных операций технологического процесса диазотирования;

подготовка и загрузка сырья и реагентов в реактор;

выгрузка готового продукта;

обслуживание технологического оборудования;

отбор проб;

чистка аппаратов;

подготовка оборудования к ремонту.

209. Должен знать:

принцип работы оборудования;

свойства сырья, полуфабрикатов и предъявляемые к ним технические требования;

правила отбора проб.

Параграф 2. Аппаратчик диазотирования, 4-й разряд

210. Характеристика работ:

ведение технологического процесса диазотирования;

дозировка сырья и полуфабрикатов, загрузка их в реактор, тщательное перемешивание, охлаждение, диазотирование, передача полученного диазораствора на дальнейшую обработку;

регулирование параметров технологического режима: температуры, скорости подачи нитрита натрия, кислотности реакционной массы по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам анализов;

обслуживание реакторов, дозеров, мерников, сборников, флорентин, контейнеров, центробежных насосов, поглотительных установок, коммуникаций, арматуры, контрольно-измерительных приборов и другого оборудования;

учет расхода сырья, полуфабрикатов;

проведение анализов;

сдача и прием оборудования из ремонта.

211. Должен знать:

технологическую схему производства и сущность процесса диазотирования;

принцип работы оборудования;

схему арматуры, коммуникаций и контрольно-измерительных приборов на обслуживаемом участке;

свойства сырья, полуфабрикатов и предъявляемые к ним технические требования;

правила регулирования процесса ди-азотирования;

приемы отбора проб и методику проведения анализов;

устройство обслуживаемого оборудования.

Параграф 3. Аппаратчик диазотирования, 5-й разряд

212. Характеристика работ:

ведение технологического процесса диазотирования с одновременным руководством аппаратчиками более низкой квалификации;

управление и регулирование технологическим процессом в соответствии с рабочими инструкциями;

корректировка процесса по результатам анализов и наблюдений;

выполнение контрольных анализов;

замеры расхода сырья и готового продукта, оценка их качества по результатам анализов;

наблюдение за показаниями контрольно-измерительных приборов, за состоянием и работой обслуживаемого оборудования;

выполнение несложного ремонта оборудования и коммуникаций.

213. Должен знать:

технологическую схему производства;

технологический процесс диазотирования;

устройство и правила эксплуатации обслуживаемого оборудования;

схему арматуры, коммуникаций и контрольно-измерительных приборов на обслуживаемом участке;

свойства сырья, полуфабрикатов и предъявляемые к ним технические требования;

правила регулирования процесса ди-азотирования;

методику проведения контрольных анализов.

214. Примеры работ:

фенил-метил-пиразолон - ведение процесса диазотирования.

26. Аппаратчик дозирования

Парагараф 1. Аппаратчик дозирования, 2-й разряд

215. Характеристика работ:

дозирование сырья и материалов без предварительной их подготовки;

подноска вручную, подвозка, подача сырья в бункера, приемные баки, дозаторы, мерники;

обслуживание дозеров, десятичных весов и другого обслуживаемого оборудования;

проведение работ по техническому обслуживанию оборудования;

чистка оборудования.

216. Должен знать:

виды и свойства дозируемых материалов;

устройство и принцип работы основного и вспомогательного оборудования на обслуживаемом участке.

217. Примеры работ:

дотирование резиновой крошки, волокнистого прочеса, пленки, фтористых присадок в производстве криолита.

Параграф 2. Аппаратчик дозирования, 3-й разряд

218. Характеристика работ:

ведение процесса приготовления различных смесей сырья и материалов заданного состава и дозирования их в аппараты;

подача по трубопроводу или с помощью транспортных механизмов сырья в бункера, приемные баки, дозаторы, мерники;

подготовка сырья, в случае необходимости - плавление, составление первичных смесей и растворов;

систематический контроль количества и качества смеси по соотношению компонентов;

подача сырья в различные аппараты при помощи питателей, дозаторов, мерников;

наблюдение за исправностью и нормальной эксплуатацией оборудования;

обслуживание транспортеров, элеваторов, шнеков, питателей различных конструкций и другого оборудования;

устранение неисправностей в работе оборудования;

подготовка закрепленного оборудования к ремонту, прием из ремонта.

219. Должен знать:

виды и свойства смешиваемых материалов;

дозировку и правила смешивания компонентов;

физико-химические и технологические свойства компонентов;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования, транспортных механизмов на обслуживаемом участке;

сущность технологического процесса на рабочем месте;

технологический режим и правила регулирования процесса.

Параграф 3. Аппаратчик дозирования, 4-й разряд

220. Характеристика работ:

ведение процесса составления смеси и дозирования твердых, жидких и газообразных веществ в аппараты с помощью различных дозаторов (весовых, объемных, скоростных, дросселирующих и другие) в соответствии с заданным соотношением компонентов;

корректировка их состава при изменении качества (влажности, содержания основного вещества, засоренности и тому подобные);

перемешивание компонентов и наблюдение за состоянием течек в бункерах;

систематический контроль количества и качества смеси по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам анализов;

расчет необходимого количества подаваемых в аппараты компонентов;

отбор проб для контроля и проведение анализов;

обслуживание бункеров, автоматических весов различных конструкций и другого оборудования;

контроль за работой оборудования по показаниям контрольно-измерительных приборов.

221. Должен знать:

виды и свойства смешиваемых материалов;

дозировку и правила смешивания;

назначение смеси, порядок загрузки сырья;

технические условия на сырье;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования, транспортных механизмов на обслуживаемом участке;

сущность технологического процесса на рабочем месте;

технологический режим и правила регулирования процесса;

правила отбора проб;

методику проведения анализов;

методику расчета сырья.

Параграф 4. Аппаратчик дозирования, 5-й разряд

222. Характеристика работ:

ведение процесса составления смеси и дозирования с одновременным руководством аппаратчиками более низкой квалификации;

корректировка состава смесей в зависимости от технических требований к готовой продукции;

управление автоматическими дозаторами и настройка их;

контроль за бесперебойной работой оборудования по показаниям контрольно-измерительных приборов;

обслуживание растарок, камерных питателей, пневмо-задвижек, шлюзовых питателей, фильтров, циклонов для очистки воздуха, вентиляторов и другого оборудования;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования;

выполнение несложного ремонта оборудования и коммуникаций.

223. Должен знать:

технологический режим и правила регулирования процесса;

виды и свойства смешиваемых материалов;

дозировку и правила смешивания;

государственные стандарты на сырье;

устройство и правила эксплуатации основного и вспомогательного оборудования, транспортных механизмов на обслуживаемом участке;

методику, проведения анализов;

методику расчета сырья.

224. Примеры работ

1) дозирование в производстве катализатора для получения дивинила из спирта,

2) дозирование в производстве пластика АБС-ПВХ,

3) дозирование в производстве фенолформальдегидных смол (при составлении смеси из 10 и более компонентов).

27. Аппаратчик изомеризации

Параграф 1. Аппаратчик изомеризации, 3-й разряд

225. Характеристика работ:

ведение технологического процесса изомеризации под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

прием и загрузка сырья и реагентов в аппарат;

участие в выполнении сопутствующих процессов, предусмотренных технологической инструкцией;

выгрузка готового продукта;

обслуживание технологического оборудования;

отбор проб;

подготовка оборудования к ремонту.

226. Должен знать:

технологический режим процессов изомеризации;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования на обслуживаемом участке;

свойства применяемого сырья, полуфабрикатов и готовой продукции и предъявляемые к ним требования;

правила отбора проб.

Параграф 2. Аппаратчик изомеризации, 4-й разряд

227. Характеристика работ:

ведение технологического процесса изомеризации;

подготовка и дозирование сырья, полуфабрикатов и реагентов, загрузка их в реакционный аппарат;

регулирование и контроль параметров процесса (рН, температуры, давления и так далее) по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатов анализов;

выполнение сопутствующих процессов (осаждения, центрифугирования, кристаллизации, экстрагирования, отстаивания, промывки, фильтрации, отгонки и другие), предусмотренных технологической инструкцией;

выгрузка побочного и целевого продукта из аппарата или передача на последующие участки производства;

обслуживание реакторов, перегонных аппаратов, экстракторов, холодильников, флорентин, делительных воронок, сушилок, мерников, сборников и другого оборудования;

проверка герметичности коммуникаций я оборудования;

выполнение предусмотренных инструкцией анализов;

учет расхода сырья, полуфабрикатов и полученной продукции;

сдача и прием оборудования из ремонта;

проведение работ по техническому обслуживанию оборудования, коммуникаций, контрольно-измерительных приборов.

228. Должен знать:

технологический режим процесса изомеризации и способы его регулирования по показаниям контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникации на обслуживаемом участке;

свойства применяемого сырья, полуфабрикатов и готовой продукции и предъявляемые к ним требования;

правила отбора проб и методику проведения анализов;

методику расчета сырья и выхода продукции.

Параграф 3. Аппаратчик изомеризации, 5-й разряд

229. Характеристика работ:

ведение технологического процесса изомеризации и руководство аппаратчиками более, низкой квалификации;

контроль и регулирование технологического процесса в соответствии с рабочими инструкциями;

корректировка процесса по результатам анализов и наблюдений;

проведение контрольных анализов;

замеры расхода сырья и выхода готовой продукции, оценка их качества по результатам анализов;

наблюдение за показаниями контрольно-измерительных приборов и средств автоматики, за состоянием и работой обслуживаемого оборудования;

выполнение несложного ремонта оборудования и коммуникаций.

230. Должен знать:

технологический режим процесса изомеризации и способы его регулирования по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам контрольных анализов;

устройство и правила эксплуатации основного и вспомогательного оборудования;

контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникаций на обслуживаемом участке;

свойства применяемого сырья, полуфабрикатов и готовой продукции и предъявляемые к ним требования;

методику проведения анализов;

методику расчета сырья и выхода продукции.

231. Примеры работ:

ведение технологического процесса изомеризации:

1) пиненовой фракции в камфен,

2) производство витамина А,

3) иклогексаноноксима в капролактам.

28. Аппаратчик испарения

Параграф 1. Аппаратчик испарения, 3-й разряд

232. Характеристика работ:

ведение технологического процесса получения паров или газов испарением жидкостей или сжиженных газов;

прием сырья из хранилищ в испарители, подогрев сырья, испарение, очистка (осушка) паров и газов;

регулирование процесса испарения: температуры, давления или вакуума, уровня сырья в аппаратах и других параметров процесса по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам анализов. Дозирование дополнительных компонентов;

передача паров и газов потребителям или на склад;

отбор проб;

очистка аппаратов и коммуникаций;

обслуживание испарителей, холодильников, подогревателей, насосов, вентиляторов, сборников, коммуникаций и другого оборудования;

учет выработанной продукции;

подготовка оборудования к ремонту.

233. Должен знать:

технологическую схему обслуживаемого участка;

сущность технологического процесса и технологический режим;

устройство обслуживаемого оборудования;

физико-химические и технологические свойства сырья;

требования, предъявляемые к сырью и готовой продукции;

правила отбора проб;

схему коммуникации.

Параграф 2. Аппаратчик испарения, 4-й разряд

234. Характеристика работ:

ведение технологического процесса испарения жидкостей или сжиженных газов с одновременным руководством аппаратчиками более низкой квалификации;

выполнение анализов;

обслуживание технологического оборудования;

учет расхода сырья и выработанной продукции;

прием оборудования из ремонта;

проведение работ по техническому обслуживанию оборудования, коммуникаций, контрольно-измерительных приборов.

235. Должен знать:

технологическую схему обслуживаемого участка;

сущность технологического процесса и технологический режим;

устройство обслуживаемого оборудования;

физико-химические и технологические свойства сырья;

требования, предъявляемые к сырью и готовой продукции;

правила отбора проб;

методику проведения анализов;

схему коммуникаций;

методику расчета сырья и выхода продукции.

Параграф 3. Аппаратчик испарения, 5-й разряд

236. Характеристика работ:

ведение технологического процесса испарения и руководство аппаратчиками более низкой квалификации в производствах: уксусного ангидрида, эфира-сырца, поликарбоната и чистого антрацена;

управление и регулирование технологическим процессом в соответствии с рабочими инструкциями;

замеры расхода сырья и выхода готовой продукции, оценка их качества по результатам анализов;

наблюдение за показаниями контрольно-измерительных приборов и средств автоматики, за состоянием и работой обслуживаемого оборудования;

выполнение несложного ремонта оборудования и коммуникаций.

237. Должен знать:

технологическую схему обслуживаемого участка;

сущность технологического процесса и технологический режим;

устройство обслуживаемого оборудования;

физико-химические и технологические свойства сырья;

требования, предъявляемые к сырью и готовой продукции;

правила отбора проб;

методику проведения анализов;

схему коммуникаций;

методику расчета сырья и выхода продукции.

29. Аппаратчик карбоксилирования

Параграф 1. Аппаратчик карбоксилирования, 3-й разряд

238. Характеристика работ:

ведение процесса карбоксилирования в производстве пас-натрия или выполнение отдельных операций по ведению периодического процесса карбоксилирования органических соединений;

прием и подготовка сырья и реагентов;

загрузка их в реакционные аппараты;

карбоксилирование;

отбор проб;

выгрузка готового продукта;

обслуживание технологического оборудования;

подготовка оборудования к ремонту.

239. Должен знать:

технологическую схему производства;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования на обслуживаемом участке;

требования, предъявляемые к сырью и готовой продукции.

Параграф 2. Аппаратчик карбоксилирования. 4-й разряд

240. Характеристика работ:

ведение периодического процесса карбоксилирования органических соединений;

дозировка сырья, реагентов, карбоксилирование и ведение сопутствующих процессов: насыщения, нейтрализации, фильтрации, кристаллизации, осаждения, центрифугирования и другие;

регулирование процесса по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам анализов;

выполнение предусмотренных инструкцией анализов;

проверка герметичности аппаратов и коммуникаций;

обслуживание реакционных аппаратов (карбоксилаторов, вакуум-фильтров, друк-фильтров, растворителей, кристаллизаторов, центрифуг, мерников, сборников), контрольно-измерительных приборов, коммуникаций и арматуры;

учет сырья, полуфабрикатов и готовой продукции;

сдача и прием оборудования из ремонта;

проведение работ то техническому обслуживанию оборудования, коммуникаций.

241. Должен знать:

технологическую схему производства;

сущность и параметры процесса карбоксилирования;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникаций на обслуживаемом участке;

физико-химические свойства реагентов и продуктов реакции и предъявляемые к ним требования;

методику расчета загружаемых компонентов и выхода продукции;

требования, предъявляемые к сырью и готовой продукции;

ГОСТы или технические условия на них;

правила отбора проб и методику проведения анализов;

нормы ведения технологического процесса.

Параграф 3. Аппаратчик карбоксилирования, 5-й разряд

242. Характеристика работ:

ведение технологического процесса карбоксилирования с одновременным руководством аппаратчиками более низкой квалификации;

контроль и регулирование технологического процесса в соответствия с рабочими инструкциями;

корректировка процесса по результатам анализов и наблюдений;

проведение контрольных анализов;

замеры расхода сырья и выхода готовой продукции, оценка их качества по результатам анализов;

наблюдение за показаниями контрольно-измерительных приборов, за состоянием и работой обслуживаемого оборудования;

выполнение несложного ремонта оборудования и коммуникаций.

243. Должен знать:

технологическую схему производства;

параметры процесса корбоксилирования;

устройство и правила эксплуатации основного и вспомогательного оборудования;

контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникаций на обслуживаемом участке;

методику расчета загружаемых компонентов и выхода продукции;

требования, предъявляемые к сырью и готовой продукции;

государственные стандарты или технические условия на них;

методику проведения анализов;

нормы ведения технологического процесса.

30. Аппаратчик карбонизации

Параграф 1. Аппаратчик карбонизации, 3-й разряд

244. Характеристика работ:

ведение технологического процесса карбонизации под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

участие в подготовке растворов, загрузке компонентов в реакционные аппараты;

выгрузка готового продукта;

чистка оборудования;

отбор проб;

обслуживание реакционных аппаратов;

подготовка оборудования к ремонту.

245. Должен знать:

технологическую схему производства;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования на обслуживаемом участке;

требования, предъявляемые к сырью и готовой продукции;

правила отбора проб.

Параграф 2. Аппаратчик карбонизации, 4-й разряд

246. Характеристика работ:

ведение технологического процесса карбонизации различных растворов или получения бикарбоната натрия под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

очистка газов от взвешенных в них частиц под действием силы тяжести, центробежной силы, химически осажденного мела, белой сажи;

карбонизация и передача продукта на следующую технологическую операцию;

обеспечение заданного температурного режима, уровня и концентрации жидкости и газа и других показателей процесса;

регулирование процесса карбонизации по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам анализов;

управление электропечами;

выполнение предусмотренных инструкцией анализов;

обслуживание реакционных аппаратов, карбонизационных колонн, аппаратов, скрубберов, экспанзеров, вакуум-испарителей, паро-эжекционных установок, насосов, холодильников, емкостей, коммуникаций, контрольно-измерительных приборов и другого оборудования;

выявление и устранение неисправностей в работе оборудования и коммуникаций;

учет сырья и готовой продукции;

сдача и прием оборудования из ремонта.

247. Должен знать:

технологическую схему производства;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникаций на обслуживаемом участке;

физико-химические свойства углекислого газа и других компонентов реакции;

требования, предъявляемые к сырью и готовой продукции;

правила отбора проб;

методику проведения анализов;

технологический режим;

правила регулирования процесса;

методику расчета сырья и выхода продукции.

248. Пример работы:

ведение процесса карбонизации при получении графитированных углеродных волокнистых материалов.

Параграф 3. Аппаратчик карбонизации, 5-й разряд

249. Характеристика работ:

ведение технологического процесса насыщения углекислым газом аммиачно-соляного рассола и получения бикарбоната натрия;

контроль за подачей аммиачно-соляного рассола и углекислого газа в карбонизационную колонну;

контроль и регулирование температурного режима осадительных колонн и колонн предварительной карбонизации, давления газа, подачи воды в холодильники, газовых нагрузок по колоннам;

регулирование процесса получения крупных и стабильных по величине кристаллов бикарбоната;

промывка осадительной колонны, переключение колонн;

выполнение анализов;

обеспечение заданных параметров технологического режима: температуры, давления, концентрации и количества поступающего газа, уровня жидкости в колонне;

регулирование процесса карбонизации при помощи приборов автоматики, а при необходимости ручное управление процессом;

прием оборудования из ремонта.

250. Должен знать:

технологическую схему обслуживаемого участка;

физико-химические основы и сущность процесса карбонизации;

правила регулирования процесса;

физико-химические свойства сырья, продуктов;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

методику расчета сырья и выхода продукции;

правила отбора проб;

методику выполнения анализов.

Параграф 4. Аппаратчик карбонизации, 6-й разряд

251. Характеристика работ:

ведение технологического процесса карбонизации с одновременным руководством и координированием работы аппаратчиков более низкой квалификации в производстве кальцинированной соды;

управление и регулирование технологическим процессом в соответствии с рабочими инструкциями;

корректировка процесса по результатам анализов и наблюдений;

замеры расхода сырья и выхода готового продукта, оценка их качества по результатам анализов;

проведение контрольных анализов;

наблюдение за показаниями контрольно-измерительных приборов и средств автоматики, за состоянием и работой обслуживаемого оборудования;

участие в ремонтных работах основного и вспомогательного оборудования.

252. Должен знать:

технологическую схему обслуживаемого участка;

физико-химические основы и сущность процесса карбонизации;

правила регулирования процесса;

физико-химические свойства сырья, продуктов;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

методику расчета сырья и выхода продукции;

правила отбора проб и методику выполнения анализов.

253. Требуется среднее специальное образование.

31. Аппаратчик коагуляции

Параграф 1. Аппаратчик коагуляции, 3-й разряд

254. Характеристика работ:

ведение технологического процесса коагуляции путем добавления раствора поваренной соли;

приготовление рассола (поваренной соли), слив рассола и конденсата в реактор, перемешивание, подогрев раствора, выдержка температурного режима процесса, визуальное определение готовности и качества скоагулированного продукта;

фильтрация на нутч-фильтрах, передача продукта по назначению;

обслуживание реакторов, насосов, фильтров, конденсаторов и другого оборудования и коммуникаций;

пуск и остановка оборудования, опрессовка, чистка оборудования.

255. Должен знать:

сущность технологического процесса;

правила регулирования его;

устройство, принцип работы обслуживаемого оборудования;

схему арматуры, коммуникаций;

технические условия на готовый продукт.

Параграф 2. Аппаратчик коагуляции, 4-й разряд

256. Характеристика работ:

ведение технологического процесса коагуляции в дисперсных или коллоидных системах путем добавления различных коагулянтов: кислот, солей, спиртов и других;

приготовление растворов (очистка, подогрев), прием, дозирование компонентов, коагуляция, промывка, отстаивание от кислого маточника, повторная промывка, фильтрация, передача на вакуум-смесители или центрифугу;

при необходимости центрифугирование, стабилизация, сушка, затаривание продукта и передача на склад;

наблюдение за ходом технологического процесса коагуляции но показаниям контрольно-измерительных приборов и но результатам химических анализов;

регулирование параметров технологического режима, предусмотренных регламентом: температуры, давления, вакуума, концентрации растворов и других;

отбор проб;

предупреждение и устранение причин отклонений от норм технологического режима;

обслуживание емкостей, дозеров, смесителей, отстойников и другого оборудования;

выявление и устранение неисправностей в работе оборудования и коммуникаций;

подготовка оборудования к ремонту, прием из ремонта.

257. Должен знать:

технологическую схему процесса;

устройство и принцип работы основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникаций;

физико-химические свойства сырья, готового продукта;

технологический режим, правила регулирования процесса;

правила отбора проб.

258. Пример работы:

расщепление дисперсии тиокола сульфо-гидратом натрия.

Параграф 3. Аппаратчик коагуляции, 5-й разряд

259. Характеристика работ:

ведение технологическою процесса выделения каучука из латекса путем коагуляции электролитами;

прием и подача латекса, растворов, электролитов, смешивание, коагуляция латекса, передача око-агулированного латекса на ленто-отливочные машины;

регулирование дозирования, температуры, уровней давления в смесителях при помощи контрольно-измерительных приборов, средств автоматики и по результатам химических анализов;

предупреждение и устранение неисправностей в работе оборудования;

обслуживание каскадов коагуляции и другого оборудования;

учет расхода латекса и электролитов.

260. Должен знать:

технологическую схему процесса выделения каучука из латекса;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов, средств автоматики;

схему арматуры и коммуникаций;

физико-химические свойства латекса, электролитов;

правила регулирования технологического процесса;

правила отбора проб.

32. Аппаратчик конденсации

Параграф 1. Аппаратчик конденсации, 2-й разряд

261. Характеристика работ:

ведение технологического процесса конденсации под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

подача сырья и конденсирующего средства в аппараты;

выгрузка конденсата;

обслуживание технологического оборудования;

отбор проб;

чистка аппаратов;

подготовка оборудования к ремонту.

262. Должен знать:

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования на обслуживаемом участке;

свойства сырья, полупродуктов и готового продукта;

правила отбора проб.

Параграф 2. Аппаратчик конденсации, 3-й разряд

263. Характеристика работ:

ведение простого технологического процесса конденсации - перевода из газообразного состояния вещества в жидкое или твердое охлаждением или выполнение отдельных операций по ведению средней сложности процесса химической конденсации;

регулирование поступления сырья (пара или парообразных смесей) в аппараты, подача охлаждающего рассола или другого конденсирующего средства;

передача конденсата в сборники или на последующую, обработку;

улавливание несконденсированного газа;

контроль и регулирование технологических параметров процесса (температуры газа, уровня конденсата, давления газовой смеси) по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам анализов;

обслуживание реакционных аппаратов, холодильников, теплообменников, испарителей, мерников, емкостей, ловушек, насосов и другого оборудования, коммуникаций и контрольно-измерительных приборов;

выявление и устранение неисправностей в работе оборудования и коммуникаций;

выполнение предусмотренных инструкцией анализов

учет сырья и количества полученной продукции;

сдача оборудования в ремонт.

264. Должен знать:

технологическую схему производства;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры, коммуникаций на обслуживаемом участке;

физико-химические и технологические свойства сырья, полупродуктов и готового продукта;

требования, предъявляемые к сырью и готовой продукции;

физико-химические основы, сущность и параметры физического процесса конденсации;

правила регулирования процесса;

правила отбора проб;

методику проведения анализов.

Параграф 3. Аппаратчик конденсации, 4-й разряд

265. Характеристика работ:

ведение средней сложности технологического процесса конденсации;

расчет дозируемых компонентов, взвешивание или дозирование и загрузка в аппараты конденсации;

ведение процесса конденсации в строго определенных условиях температуры и давления;

перемешивание массы, подогрев смеси и выполнение других операций, предусмотренных технологическим режимом;

контроль реакции среды и добавление требуемых реагентов по расчету;

регулирование процесса по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам анализов;

определение момента окончания реакции;

нейтрализация смеси;

обслуживание конденсаторов, отмывных колонн, нейтрализаторов, брызго-уловителей, дозеров и другого оборудования, коммуникаций и контрольно-измерительных приборов;

прием оборудования из ремонта.

266. Должен знать:

технологическую схему производства, сущность и параметры процесса конденсации;

устройство, принцип работы обслуживаемого оборудования;

схему арматуры и коммуникаций;

назначение и правила пользования контрольно-измерительными приборами;

правила отбора проб и методику проведения анализов;

физико-химические свойства реагентов и продуктов реакции;

методику расчета загружаемых компонентов;

требования, предъявляемые к сырью и готовой продукции;

технические условия на них.

267. Примеры работ:

1) жидкий хлор, желтый фосфор, элементарная сера - ведение процесса конденсации,

2) кротоновая конденсация,

3) реакция Вюрца,

4) реакция Перкина,

5) реакция превращения индоксила в индиго,

6) реакция Фриделя-Крафтса.

Параграф 4. Аппаратчик конденсации, 5-й разряд

268. Характеристика работ:

ведение сложного технологического процесса конденсации или руководство аппаратчиками более низкой квалификации при ведении процесса конденсации средней сложности;

заполнение маслом - теплоносителем емкости, холодильников, масло-подогревателя, конденсаторов;

нагрев и охлаждение масла, его циркуляция;

подача фторо-воздушной смеси (ФВС) в конденсаторы намораживания, заполнение их азотом;

плавка фталевого ангидрида и слив его в емкости;

измерение уровня жидкого фталевого ангидрида в емкости, отбор проб для анализа;

передача расплавленного продукта из промежуточных емкостей в хранилища для последующей дистилляции;

контроль хода технологического процесса конденсации фталевого ангидрида по показаниям контрольно-измерительных приборов и данных анализов лаборатории;

управление работой конденсаторов с дистанционного пульта;

продувка конденсаторов азотом (автоматически и вручную);

зарядка ловушек для паров фталевого ангидрида ди-бутилфталатом;

подача азота в емкости и хранилища для фталевого ангидрида и в емкости для масла;

очистка хвостовых газов (подача воды на орошение газов, регулировка сброса промышленных вод в отстойники);

чистка оборудования, промывка конденсаторов намораживания щелочным раствором;

выявление и устранение нарушений технологического режима, неисправности оборудования и коммуникаций;

обслуживание технологического оборудования, коммуникаций и контрольно-измерительных приборов;

выполнение мелкого ремонта оборудования.

269. Должен знать:

технологическую схему производства, химизм и параметры процесса конденсации;

устройство, принцип работы обслуживаемого оборудования и контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникаций;

методику проведения анализов;

физико-химические свойства реагентов и продуктов реакции;

методику расчета загружаемых компонентов

требования, предъявляемые к сырью и готовой продукции;

технические условия на них.

270. Примеры работ:

1)конденсация ванилина, моно-метил-мочевины, гексил-резорцина, дитразин-фосфата, карнозина, кетона Михлера, наганина, кумарина, салицилового альдегида,

2) ведение процесса конденсации кремнийорганических лаков и смол, фолиевой кислоты, панто-тената кальция, бета-ионона, тиамина, рибофлавина, химико-фармацевтических препаратов и полуфабрикатов, фталевого ангидрида, пентаэритрита, карбамидных смол, карбамидно-фурановых смол, фурановых смол,

3) реакция Гриньяра в производстве витамина А,

4) реакция Кляйзена в производстве пиридоксина.

Параграф 5. Аппаратчик конденсации, 6-й разряд

271. Характеристика работ:

ведение сложного технологического процесса конденсации с одновременным руководством аппаратчиками более низкой квалификации;

контроль и регулирование процесса конденсации в соответствии с рабочими инструкциями;

корректировка процесса по результатам анализов и наблюдений;

проведение контрольных анализов;

наблюдение за показаниями контрольно-измерительных приборов и средств автоматики, за состоянием и работой оборудования;

замеры расхода сырья и выхода готового продукта, оценка их качества по результатам анализов;

участие в ремонтных работах основного и вспомогательного оборудования.

272. Должен знать:

технологическую схему производства, химизм и параметры процесса конденсации;

устройство и правила эксплуатации обслуживаемого оборудования и контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникаций, методику проведения анализов;

методику расчета загружаемых компонентов;

государственные стандарты или технические условия на сырье и готовую продукцию.

273. Требуется среднее специальное образование.

33. Аппаратчик кристаллизации

Параграф 1. Аппаратчик кристаллизации, 2-й разряд

274. Характеристика работ:

ведение процесса кристаллизации в производстве купороса или выполнение отдельных операций процесса кристаллизации под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

прием и подготовка сырья;

подача его в кристаллизаторы;

выгрузка готовых кристаллов;

отбор проб;

обслуживание технологического оборудования;

подготовка оборудования к ремонту.

275. Должен знать:

технологическую схему производства продукта;

устройство и принцип работы основного и вспомогательного оборудования на обслуживаемом участке;

свойства сырья и готовой продукции;правила отбора проб.

276. Пример работы:

кристаллизация меди, цинка, сернокислого никеля, фтористой присадки и других продуктов в производстве купороса.

в производствах: лимонной и винно-каменной кислот, в цехах и отделениях: гидрометаллургических, выщелачивательных и кадмиевых производств цветной металлургии, коксохимическом, в производстве ванилина из сульфитных щелоков в связи со "Списками производств, цехов, профессий и должностей, работа в которых дает право на государственную пенсию на льготных условиях и в льготных размерах", профессию именовать "Кристаллизаторщик".

Параграф 2. Аппаратчик кристаллизации, 3-й разряд

277. Характеристика работ:

ведение технологического процесса кристаллизации или перекристаллизации различных продуктов и полуфабрикатов на оборудовании периодического действия или на установках непрерывного действия под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

очистка растворов от, примесей;

подача раствора в кристаллизаторы, равномерное распределение его в кристаллизаторе, интенсивное охлаждение и перемешивание для образования кристаллов;

отстаивание, фильтрация, фугование раствора, спуск маточного раствора, выгрузка кристаллов;

обеспечение согласно технологическому режиму скорости и температурного режима кристаллизации, определенной вязкости растворов, процента содержания примесей, времени отстаивания и других показателей. Устранение причин отклонений от норм технологического режима;

обслуживание реакторов, фильтров, вентиляторов, насосов и другого оборудования;

сдача оборудования в ремонт.

278. Должен знать:

технологическую схему производства продукта;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования;

схему арматуры, коммуникаций;

физико-химические свойства сырья и готовой продукции;

требования, предъявляемые к сырью и готовой продукции;

сущность технологического процесса и правила его регулирования;

правила отбора проб.

Параграф 3. Аппаратчик кристаллизации, 4-й разряд

279. Характеристика работ:

ведение технологического процесса кристаллизации на установках непрерывного действия или ведение процесса перекристаллизации взрывоопасных, ядовитых и сильнодействующих веществ, а также продуктов, к которым предъявляются условия стерильного и полустерильного получения;

приготовление рабочих растворов, очистка их от примесей железа, мышьяка, сероводорода и другие;

подача раствора в кристаллизатор или вакуум-кристаллизационную установку;

создание вакуума, охлаждение или нагревание, перемешивание раствора;

выпаривание очищенного раствора до получения нужной концентрации;

при очистке кристаллов путем многократной кристаллизации - растворение кристаллов в растворителе до определенной концентрации и перекачка суспензии в кристаллизаторы последующих ступеней, фугование, промывка кристаллов, получение готового продукта, затаривание и транспортировка на склад готового продукта;

контроль и регулирование процесса кристаллизации, подачи рассола и охлаждающей воды на кристаллизаторы, температуры, концентрации, заданного процента примесей, определенного размера кристаллов и других показателей процесса по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам анализов;

выполнение предусмотренных инструкцией анализов;

обеспечение выхода стандартного продукта;

замена полотен и пропаривание фильтр-прессов;

предупреждение и устранение причин отклонений от норм технологического режима;

обслуживание кристаллизаторов, вакуум-кристаллизационной установки непрерывного действия, центрифуг, отстойников, сборников и другого оборудования;

устранение неисправностей в работе оборудования;

прием оборудования из ремонта.

280. Должен знать:

технологическую схему обслуживаемого участка;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования;

схему арматуры и коммуникаций;

физико-химические и технологические свойства сырья, полуфабрикатов, продуктов, технологического топлива, смазочных и других материалов;

требования, предъявляемые к сырью и готовой продукции;

сущность технологического процесса на обслуживаемом участке;

методику проведения анализов.

281. Пример работы:

ведение процесса кристаллизации в производстве паре-третичного бутил-фенола, ди-фенилол-пропана, метасиликата натрия.

Параграф 4. Аппаратчик кристаллизации, 5-й разряд

282. Характеристика работ:

ведение технологического процесса-кристаллизации на установках непрерывного действия с одновременным руководством аппаратчиками более низкой квалификации;

управление и регулирование технологическим процессом в соответствии с рабочими инструкциями;

корректировка процесса по результатам анализов и наблюдений;

проведение контрольных анализов;

наблюдение за контрольно-измерительными приборами, средствами автоматики, за состоянием и работой обслуживаемого оборудования;

выполнение несложного ремонта оборудования и коммуникаций.

283. Должен знать:

технологическую схему обслуживаемого участка;

устройство и правила эксплуатации основного и вспомогательного оборудования;

схему арматуры и коммуникаций;

физико-химические и технологические свойства сырья, полуфабрикатов, продуктов;

технологического топлива, смазочных материалов;

требования, предъявляемые к сырью и готовой продукции;

сущность технологического процесса на обслуживаемом участке;

методику проведения анализов;

правила хранения и учета ядовитых и взрывоопасных веществ;

правила пользования индивидуальными средствами защиты;

правила работы во взрывопожарных производствах.

284. Требуется среднее специальное образование.

285. Пример работы:

ведение процесса в кристаллизаторах "Тельмана" с аммиачным охлаждением в производстве концентрированных бесхлорных калийных удобрений (галургическим способом).

34. Аппаратчик мерсеризации

Параграф 1. Аппаратчик мерсеризации, 2-й разряд

286. Характеристика работ:

выполнение отдельных операций технологического процесса мерсеризации под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

обслуживание электро-тельфера, электро-кран-балки, и других механизмов доставки целлюлозы;

взвешивание и доставка целлюлозы на мерсеризацию, распаковка кип или заготовка пачек целлюлозы для загрузки;

подача целлюлозы на питатель установки непрерывной мерсеризации или загрузка пачек целлюлозы в мерсеризационные прессы;

выгрузка щелочной целлюлозы в измельчители или на транспортеры;

уход за оборудованием.

287. Должен знать:

технологический процесс мерсеризации целлюлозы и схему обслуживаемого участка;

устройство, принцип работы мерсеризационных прессов или установок непрерывной мерсеризации, транспортеров, электро-тельферов, электро-кран-балок, автокар и других транспортных средств;

физико-химические свойства целлюлозы, рабочей щелочи и щелочной целлюлозы;

требования, предъявляемые к ним;

виды брака при мерсеризации целлюлозы;

причины его возникновения, меры предупреждения и устранения.

Параграф 2. Аппаратчик мерсеризации, 3-й разряд

288. Характеристика работ:

ведение технологического процесса мерсеризации целлюлозы в мерсеризационных прессах в соответствии с рабочей инструкцией;

пуск, остановка аппаратуры мерсеризации;

дозирование рабочей щелочи на мерсеризацию целлюлозы, передача отработанной и отжимной щелочи на содовую станцию;

контроль и регулирование визуально и по показаниям контрольно-измерительных приборов загрузки целлюлозы, поступления рабочей щелочи на мерсеризацию, отжима щелочной целлюлозы, подачи щелочи на промывку сопла, сжатого воздуха на уплотнители и числа оборотов отжимных валов. Выявление неисправностей в работе оборудования;

подготовка оборудования к ремонту.

289. Должен знать:

технологический процесс мерсеризации целлюлозы и схему обслуживаемого участка;

устройство, принцип работы используемого оборудования;

схему арматуры и коммуникаций;

физико-химические свойства целлюлозы, рабочей щелочи и щелочной целлюлозы;

требования, предъявляемые к ним;

параметры технологического режима и правила регулирования процесса;

виды брака при мерсеризации целлюлозы;

причины его возникновения.

Параграф 3. Аппаратчик мерсеризации, 4-й разряд

290. Характеристика работ:

ведение технологического процесса мерсеризации целлюлозы на установках непрерывного действия или процесса мерсеризации целлюлозы, отжима, измельчения и предсозревания щелочной целлюлозы, а также в мерсеризационных прессах с одновременным руководством аппаратчиками более низкой квалификации;

подготовка мерсеризатора, гомогенизатора, отжимного пресса, измельчителя - проверка исправности работы мешалок, сеток, гуммировки, валов, системы подачи холода или тепла (темперированной воды), раствора едкого натра;

загрузка сырья, подача щелочи с заданной скоростью;

контроль и регулирование температурного режима, времени и качества мерсеризации целлюлозы, измельчения и предсозревания щелочной целлюлозы;

регулирование режимов работы мешалок, периодическое отключение и включение мешалок с противоположными направлениями;

регулирование режимов работы мерсеризаторов, гомогенизаторов, скорости пресса, давления отжима для обеспечения ритмичной работы;

расчет подачи целлюлозы и щелочи на мерсеризацию и массы щелочной целлюлозы на отжим;

учет выработки продукции;

выявление и устранение неисправностей в работе оборудования и коммуникаций;

сдача и прием оборудования из ремонта.

291. Должен знать:

технологический процесс мерсеризации целлюлозы, измельчения и предсозревания щелочной целлюлозы, схему обслуживаемого участка;

устройство, принцип работы оборудования;

параметры технологического режима и правила регулирования процесса;

физико-химические свойства целлюлозы, щелочи и щелочной целлюлозы;

требования, предъявляемые к ним;

виды брака при мерсеризации целлюлозы;

причины его возникновения;

меры предупреждения и устранения;

методику расчетов загружаемых компонентов.

Параграф 4. Аппаратчик мерсеризации, 5-й разряд

292. Характеристика работ:

ведение технологического процесса мерсеризации этилцеллюлозы и щелочной целлюлозы на установках непрерывного действия с одновременным руководством аппаратчиками более низкой квалификации;

осуществление контроля за ведением технологического процесса мерсеризации, отжима и измельчения целлюлозы на оборудовании непрерывного действия;

составление смески целлюлозы, расчет средних показателей по смеске, осуществление контроля за точным соблюдением смески;

учет расхода сырья и выработки продукции

осуществление связи со смежными участками.

293. Должен знать:

технологический процесс мерсеризации целлюлозы, измельчения и предсозревания щелочной целлюлозы;

схему обслуживаемого участка;

устройство и правила обслуживания оборудования;

параметры технологического режима и правила регулирования процесса;

технические требования, предъявляемые к сырью;

виды брака при мерсеризации целлюлозы;

причины его возникновения;

меры предупреждения и устранения;

методику расчетов загружаемых компонентов;

правила составления смески целлюлозы.

35. Аппаратчик метоксилирования

Параграф 1. Аппаратчик метоксилирования, 3-й разряд

294. Характеристика работ:

выполнение отдельных операций процесса метоксилирования;

подготовка сырья и полуфабрикатов;

загрузка их в аппараты;

выгрузка готового продукта;

отбор проб;

обслуживание реакционного оборудования;

подготовка оборудования к работе.

295. Должен знать:

сущность технологического процесса метоксилирования;

принцип работы вспомогательного оборудования на обслуживаемом участке;

схему арматуры и коммуникаций;

физико-химические и технологические свойства сырья, полуфабрикатов и готовой продукции;

правила отбора проб.

Параграф 2. Аппаратчик метоксилирования, 4-й разряд

296. Характеристика работ:

ведение технологического процесса метоксилирования органических соединений;

дозировка сырья и полуфабрикатов, подача в реакционные аппараты, метоксилирование согласно утвержденному режиму, выгрузка реакционной массы или передача ее на другой технологический участок;

выполнение других процессов (получения метилата натрия, кристаллизации, отгонки, фильтрации, отстаивания, разделения слоев) предусмотренных технологической инструкцией;

подготовка, проверка герметичности и обслуживание арматуры, коммуникаций и оборудования: реакторов, делительных воронок, центрифуг, вакуум-аппаратов, фильтров и другой вспомогательной арматуры;

контроль и регулирование процесса по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам анализов;

учет расхода сырья, выхода продукции;

выполнение предусмотренных инструкцией анализов;

сдача и прием оборудования из ремонта.

297. Должен знать:

технологическую схему производства, нормальный технологический режим;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникаций на обслуживаемом участке;

физико-химические и технологические свойства сырья, полуфабрикатов и готовой продукции и предъявляемые к ним требования;

способы регулирования процесса метоксилирования;

правила отбора проб и методику проведения анализов.

Параграф 3. Аппаратчик метоксилирования, 5-й разряд

298. Характеристика работ:

ведение технологического процесса метоксилирования с одновременным руководством аппаратчиками более низкой квалификации;

управление и регулирование технологическим процессом в соответствии с рабочими инструкциями;

корректировка процесса по результатам анализов и наблюдений;

проведение контрольных анализов;

замеры расхода сырья и выхода готовой продукции, оценка их качества по результатам анализов;

наблюдение за показаниями контрольно-измерительных приборов и средств автоматики, за состоянием и работой оборудования;

выполнение несложного ремонта оборудования и коммуникаций.

299. Должен знать:

технологическую схему производства;

устройство и правила эксплуатации основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникаций на обслуживаемом участке;

физико-химические и технологические свойства сырья, полуфабрикатов и готовой продукции и предъявляемые к ним технические требования;

способы регулирования процесса метоксилирования;

методику проведения анализов.

36. Аппаратчик мокрой классификации

Параграф 1. Аппаратчик мокрой классификации,

3-й разряд

300. Характеристика работ:

ведение технологического процесса разделения продуктов на фракции по размеру зерен отстаиванием суспензий этих продуктов;

подготовка суспензии к процессу фракционирования;

прием материалов из отделения предварительного измельчения и отделения коллоидного помола;

разбавление, усреднение перемешиванием я стабилизация суспензий;

загрузка классификаторов;

разделение суспензий на фракции отстаиванием или при помощи сепарирующих и отстойных центрифуг;

наблюдение за однородностью, температурой суспензии;

обслуживание классификаторов, сепарирующих, отстойных и фильтрующих центрифуг, сборников, насосов, компрессоров, коммуникаций, арматуры;

подготовка оборудования к ремонту, прием из ремонта.

301. Должен знать:

технологическую схему производства;

параметры технологического режима;

физико-химические основы и сущность технологического процесса;

физико-химические и технологические свойства суспензий, коагуляторов и готовой продукции;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования, схему коммуникаций.

Параграф 2. Аппаратчик мокрой классификации,

4-й разряд

302. Характеристика работ:

ведение технологического процесса мокрой классификации с одновременным руководством аппаратчиками более низкой квалификации;

расчет и точное соблюдение времени фракционирования для получения продукта заданной тонины с учетом его физико-химических свойств;

отбор суспензии, содержащей товарную фракцию;

определение необходимой для обезвоживания степени коагуляции суспензии, составление коагулянтов, коагуляция, отстаивание, слив осветленной жидкости, осушка продукта или передача сырого продукта в отделение центрифугирования;

контроль за соблюдением технологического. регламента по результатам анализа;

предупреждение и устранение причин отклонений от норм технологического режима;

обслуживание вентиляционных установок и очистного сооружения типа трубы "Вентури" и другого закрепленного оборудования.

303. Должен знать:

технологическую схему производства;

параметры технологического режима;

физико-химические основы и сущность технологического процесса;

физико-химические и технологические свойства суспензий, коагуляторов и готовой продукции;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникации;

методику проведения анализов.

37. Аппаратчик нагрева теплоносителей

Параграф 1. Аппаратчик нагрева теплоносителей,

3-й разряд

304. Характеристика работ:

ведение процесса нагрева органического теплоносителя под руководством аппаратчика более высокой квалификации или ведение процесса получения перегретого пара;

контроль и регулирование температуры, давления, расхода пара, электроэнергии при помощи средств автоматики и контрольно-измерительных приборов;

пуск и остановка установки;

учет расхода пара и электроэнергии;

устранение неисправностей в работе оборудования;

подготовка оборудования к ремонту.

305. Должен знать:

технологическую схему получения перегретого пара, нагревания органических теплоносителей;

параметры технологического режима установок и правила регулирования процесса;

правила приготовления смеси органических теплоносителей;

устройство, принцип действия котлов ВОТ и другого оборудования;

физико-химические свойства органических теплоносителей разных видов.

Параграф 2. Аппаратчик нагрева теплоносителей,

4-й разряд

306. Характеристика работ:

ведение процесса нагрева технологических аппаратов путем подачи предварительно нагретого органического теплоносителя;

приготовление смеси теплоносителей и выпаривание влаги из этой смеси;

заполнение котлов, нагревание и испарение, подача на обогрев технологических аппаратов, подпитка котлов теплоносителем;

регенерация (ректификация) теплоносителя;

регулирование параметров технологического режима: давления, температуры, уровней циркуляции теплоносителя в системе обогрева, по показаниям контрольно-измерительных приборов;

регулирование работы горелок (форсунок) котлов, электрообогревательных приборов;

остановка и переключение оборудования;

обслуживание котлов, подпиточных баков, насосов, выпаривателей и другого оборудования;

обслуживание установок с различными теплоносителями;

предупреждение и устранение неисправностей оборудования и коммуникаций котельной ВОТ;

сдача и прием оборудования из ремонта;

руководство работой аппаратчиков более низкой квалификации.

307. Должен знать:

технологическую схему нагревания органических теплоносителей;

правила приготовления смеси органических теплоносителей;

устройство, принцип действия котлов ВОТ и другого оборудования;

физико-химические свойства органических теплоносителей разных видов;

технологический режим и правила регулирования процесса.

Параграф 3. Аппаратчик нагрева теплоносителей,

5-й разряд

308. Характеристика работ:

ведение технологического процесса получения перегретой воды до температуры выше 100 ⁰ С в аккумуляторах-препараторах, работающих под избыточным давлением;

регулирование параметров технологического процесса: давления, температуры, расхода пара, перегретой воды со стационарного пульта управления;

обслуживание различных теплообменников, градирен и другого оборудования;

выявление, предупреждение и устранение неисправностей в работе оборудования.

309. Должен знать:

технологическую схему нагрева воды до перегретого состояния;

правила работы аппаратов, работающих под давлением;

правила котлонадзора;

принцип действия теплообменников, градирен, вентиляторов;

технологический режим и правила регулирования процесса.

38. Аппаратчик нейтрализации

Параграф 1.Аппаратчик нейтрализации, 2-й разряд

310. Характеристика работ:

выполнение отдельных операций технологического процесса нейтрализации кислот, различных растворов и других продуктов щелочью, аммиаком и другими нейтрализующими средствами или процесса нейтрализации щелочных растворов кислотами под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

загрузка компонентов в аппарат;

выгрузка готового продукта;

отбор проб.

311. Должен знать:

технологическую схему производства;

устройство, принцип работы оборудования на обслуживаемом участке;

физико-химические свойства сырья.

Параграф 2. Аппаратчик нейтрализации, 3-й разряд

312. Характеристика работ:

ведение простого технологического процесса нейтрализации кислот, различных растворов и других продуктов щелочью, аммиаком и другими нейтрализующими средствами или процесса нейтрализации щелочных растворов кислотами;

приготовление нейтрализующих растворов: известкового молока, аммиачной воды, содового раствора и другие;

промывка сырья с доведением до стабильного рН;

перемешивание, отстаивание, фильтрация, отбеливание, выгрузка продукта, промывка реакционной массы от избыточной щелочи и кислоты, отжим массы, центрифугирование;

передача продукта на последующие операции;

регулирование параметров технологического процесса, предусмотренных технологическим регламентом: скорости подачи компонентов в аппарат, температуры (применяя в некоторых случаях охлаждение), концентрации и другие. по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам анализов;

проведение анализов;

обслуживание нейтрализаторов, смесителей, фильтров, теплообменников, центробежных насосов и другого оборудования;

промывка и дегазация оборудования, проверка герметичности системы перед пуском;

выявление и устранение неисправностей в работе оборудования;

расчет количества загружаемого сырья.

313. Должен знать:

технологическую схему производства;

сущность и правила ведения технологического процесса нейтрализации;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникаций;

физико-химические свойства сырья, готовой продукции;

правила отбора проб;

методику проведения анализов.

Параграф 3. Аппаратчик нейтрализации, 4-й разряд

314. Характеристика работ:

ведение сложного технологического процесса нейтрализации, а также простого процесса нейтрализации кислот, различных растворов и других продуктов щелочью, аммиаком и другими нейтрализующими средствами или процесса нейтрализации щелочных растворов кислотами с одновременным руководством аппаратчиками более низкой квалификации;

прием сырья и растворов в расходные емкости, нейтрализация до установленного рН;

разделение жирных кислот и солей путем отстоя и последующего расслаивания;

промывка жирных кислот в промывателе серной кислотой и водой;

регенерация фильтров;

передача растворов на дальнейшую переработку.

315. Должен знать:

технологическую схему производства, сущность и правила ведения технологического процесса нейтрализации;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникаций;

физико-химические свойства сырья, готовой продукции, методику проведения анализов.

316. Примеры работ:

1) ведение процесса нейтрализации щелочами жирных кислот в производстве себациновой кислоты и моно-эфиров в производстве пластификаторов, нейтрализация кислых стоков содовым раствором,

2) ведение процесса нейтрализации и руководство аппаратчиками в производствах: барбитуратов, сульфамидов, аминазина, котарнина, гистидина, пиперазина, цистамина, салициловых препаратов, ионообменных смол, циануровой кислоты.

Параграф 3. Аппаратчик нейтрализации, 5-й разряд

317. Характеристика работ:

ведение сложного процесса нейтрализации с одновременным руководством аппаратчиками более низкой квалификации;

наблюдение за показаниями контрольно-измерительных приборов;

замеры расхода сырья и выхода готового продукта, оценка их качества по результатам анализов;

наблюдение за состоянием оборудования;

корректировка процесса по результатам анализов и наблюдений, управление регулировочными приспособлениями;

участие в ремонтных работах.

318. Должен знать:

технологическую схему производства;

правила ведения технологического процесса нейтрализации;

устройство и правила эксплуатации основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникаций;

физико-химические свойства сырья, готовой продукции;

правила отбора проб;

методику проведения анализов.

319. Пример работы:

ведение процесса нейтрализации и руководство аппаратчиками в производствах: капро-лактама, тринатрий-фосфата, триполи-фосфата, аммофоса, нитро-фена, ди-аммония фосфата, хромовых соединений, хлорэтила, а также нейтрализация бариевых и стронциевых солей соляно-кислым методом.

39. Аппаратчик нитрования

Параграф 1. Аппаратчик нитрования, 3-й разряд

320. Характеристика работ:

ведение технологического процесса нитрования органических соединений под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

подготовка сырья и реагентов, загрузка их в аппараты;

выгрузка продукта из аппарата или передача на последующие участки производства;

отбор проб;

обслуживание технологического оборудования;

подготовка оборудования к ремонту.

321. Должен знать:

технологическую схему производства;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования;

физико-химические и технологические свойства сырья, готового продукта;

требования, предъявляемые к сырью и готовой продукции;

правила отбора проб.

Параграф 2. Аппаратчик нитрования, 4-й разряд

322. Характеристика работ:

ведение технологического процесса нитрования органических соединений;

нитрование продукта в соответствии с регламентом;

обслуживание реакционных аппаратов, холодильников, подогревателей, сборников, сепараторов, насосов, коммуникаций, контрольно-измерительных приборов и средств автоматики и другого оборудования;

выявление и устранение неисправностей в работе оборудования;

регулирование процесса по показаниям контрольно-измерительных приборов, средств автоматики и результатам анализов;

выполнение предусмотренных инструкцией анализов;

учет сырья и количества полученной продукции;

прием оборудования из ремонта.

323. Должен знать:

технологическую схему производства;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов и средств автоматики;

схему арматуры, коммуникаций на обслуживаемом участке;

физико-химические и технологические свойства сырья, нитрующих агентов, активаторов, готового продукта;

требования, предъявляемые к сырью и готовой продукции;

физико-химические основы, сущность и правила регулирования процесса;

правила отбора проб;

методику проведения анализов.

Параграф 3. Аппаратчик нитрования, 5-й разряд

324. Характеристика работ:

ведение непрерывного технологического процесса нитрования в производствах тринитро-продуктов или в других производствах с одновременным руководством аппаратчиками нитрования более низкой квалификации;

наблюдение за показаниями контрольно-измерительных приборов;

замеры расхода сырья и выхода готового продукта, оценка их качества по результатам анализов;

наблюдение за состоянием оборудования;

участие в ремонтных работах оборудования.

325. Должен знать:

технологическую схему производства;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов и средств автоматики;

схему арматуры, коммуникаций на обслуживаемом участке;

физико-химические и технологические свойства сырья, нитрующих агентов, активаторов, готового продукта;

требования, предъявляемые к сырью и готовой продукции;

физико-химические основы;

сущность и правила регулирования процесса;

правила отбора проб, методику проведения анализов.

326. Требуется среднее специальное образование.

327. Пример работы:

ведение процесса нитрования: нитробензола, нитротолуола, нитроциклогексана, полупродуктов (в анилинокрасочных производствах).

40. Аппаратчик нитрозирования

Параграф 1. Аппаратчик нитрозирования, 3-й разряд

328. Характеристика работ:

ведение технологического процесса нитрозирования под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

прием и подготовка сырья, приготовление раствора нитрита натрия, загрузка сырья и полуфабрикатов;

выгрузка продукта и передача на последующие стадии;

отбор проб;

наблюдение за показателями контрольно-измерительных приборов;

наблюдение за состоянием оборудования.

329. Должен знать:

технологическую схему производства;

сущность технологического процесса;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования;

технологический режим, физико-химические свойства сырья и продукта;

правила отбора проб, методику проведения анализов.

Параграф 2. Аппаратчик нитрозирования, 4-й разряд

330. Характеристика работ:

ведение технологического процесса нитрозирования;

дозировка сырья и полуфабрикатов;

контроль и регулирование процесса нитрозирования в строго определенных температурных пределах (+-1 ⁰ С);

регулирование подачи холода, растворов нитрита натрия и азотистой кислоты по показаниям контрольно-измерительных приборов, результатам анализов и визуально;

обслуживание реакторов, чанов, растворителей, котлов, мерников, фильтров, дозеров, насосов и другого оборудования;

выполнение предусмотренных инструкцией анализов;

учет расхода сырья и полуфабрикатов;

подготовка оборудования к ремонту, прием из ремонта;

участие в работах по ремонту оборудования.

331. Должен знать:

технологическую схему производства;

сущность технологического процесса;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования;

технологический режим и правила регулирования процесса;

физико-химические свойства сырья и продукта;

правила отбора проб, методику проведения анализов.

41. Аппаратчик обессоливания воды

Параграф 1. Аппаратчик обессоливания воды, 3-й разряд

332. Характеристика работ:

ведение процесса обессоливания воды без подготовки ионообменной смолы или ведение технологического процесса очистки воды от солей на одноступенчатых ионообменных фильтрах, а также ведение технологического процесса очистки воды от растворенных солей методом ионо-обмена на ионитовых фильтрах или ионитовых адсорбционных колоннах под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

подготовка сырья;

регулирование подачи воды на фильтры или колонны, передача очищенной (обессоленной) воды на последующие технологические стадии производства;

отбор проб;

обслуживание технологического оборудования;

подготовка оборудования к ремонту.

333. Должен знать:

технологическую схему и сущность процесса обессоливания воды;

правила регулирования процесса;

устройство, принцип работы обслуживаемого оборудования;

физико-химические свойства растворов солей, кислот, щелочей;

требования, предъявляемые к обессоленной воде техническими условиями;

правила отбора проб;

методику проведения анализов.

Параграф 2. Аппаратчик обессоливания воды, 4-й разряд

334. Характеристика работ:

ведение технологического процесса очистки воды от растворенных солей методом ионообмена на ионитовых фильтрах или ионитовых адсорбционных колоннах;

осветление и подогрев воды, приготовление растворов заданных концентраций;

регулирование автоматически с пульта управления или вручную подачи воды на фильтры или колонны, передача очищенной (обессоленной) воды на последующие технологические стадии производства;

регенерация ионитов растворами кислот, солей, щелочей;

контроль параметров технологического режима, предусмотренных регламентом: температуры, давления, скорости подачи воды, концентрации регенерирующих растворов то показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам химических анализов;

проведение анализов;

измерение электропроводности обессоленной воды, выходящей из колонн;

расчет потребности количества сырья и выхода продукта;

обслуживание ионообменных и адсорбционных колонн, фильтров, насосов, мерников, сборников и другого оборудования, контрольно-измерительных приборов, автоматических устройств, арматуры и коммуникаций;

прием оборудования из ремонта.

335. Должен знать:

технологическую схему и сущность процесса обессоливания воды методом ионо-обмена;

правила регулирования процесса;

устройство, принцип работы обслуживаемого оборудования;

назначение контрольно-измерительных приборов и автоматических устройств и правила пользования ими;

правила отбора проб;

методику проведения анализов и расчетов;

физико-химические свойства растворов солей, кислот, щелочей;

требования, предъявляемые к обессоленной воде техническими условиями, схему коммуникаций.

42. Аппаратчик обжига

Параграф 1. Аппаратчик обжига, 3-й разряд

336. Характеристика работ:

ведение технологического процесса обжига сырья в печах для изменения химического состава, восстановления или удаления отдельных компонентов под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

составление шихты заданного состава, загрузка сырья в печь, распределение его по рабочей поверхности, включение механизмов печи;

наблюдение за поступлением газов, очистка стенок, свода и пода печи от нагара и козлов;

выгрузка продукта, передача на последующие операции или на склад, обслуживание отопительных устройств печи;

отбор проб;

наблюдение за ходом технологического процесса, устранение нарушений;

обслуживание печей разных типов, транспортирующих механизмов, загрузочных и разгрузочных устройств, насосов и форсунок;

подготовка оборудования к ремонту.

337. Должен знать:

технологическую схему производства продукта;

сущность технологического процесса;

свойства сырья, технологического топлива и вспомогательных материалов;

устройство и принцип работы обслуживаемого оборудования;

параметры технологического режима;

правила отбора проб.

Параграф 2. Аппаратчик обжига, 4-й разряд

338. Характеристика работ:

ведение технологического процесса обжига сырья в печах с целью изменения химического состава, восстановления, окисления или удаления отдельных компонентов. разогрев шихты, перемешивание, дозирование воздуха или газов для нормального протекания реакции;

добавление в ходе процесса необходимых компонентов, регулирование температуры по стадиям процесса, определение момента окончания реакции по результатам анализов или внешним признаком;

обслуживание газорегуляторного пункта;

контроль за соблюдением технологического регламента и качеством продукции по показаниям контрольно-измерительных приборов, результатам анализов и визуальным наблюдениям;

расчет состава шихты, режима и времени ведения процесса;

предупреждение и устранение причин отклонений от нормального технологического режима;

обслуживание вращающихся, шахтных, распылительных печей, печей с кипящим слоем, известково-обжигательных печей, работающих на меле, подовых ручных печей, элеваторов, контрольно-измерительных приборов, регулирующих устройств и коммуникаций;

прием оборудования из ремонта.

339. Должен знать:

технологическую схему производства продукта;

сущность технологического процесса, свойства сырья и полуфабрикатов, технологического топлива, вспомогательных материалов и готовой продукции;

устройство, принцип работы обслуживаемого оборудования;

правила техники безопасности при обслуживании термических процессов, технологический режим;

правила регулирования процесса;

методику проведения анализов.

Параграф 3. Аппаратчик обжига, 5-й разряд

340. Характеристика работ:

ведение технологического процесса обжига в известково-обжигательных печах производительностью свыше 300 т/сутки или при количестве работающих известково-обжигательных печей три и более, работающих на газовом топливе, оснащенных радиоизотопными уровнемерами в автоматическом режиме, при помощи командно-электрических приборов, обслуживание печей обжига в производстве ультрамарина, контроль и координирование работы аппаратчиков более низкой квалификации печного отделения.

341. Должен знать:

технологическую схему производства продукта;

сущность технологического процесса;

свойства сырья и полуфабрикатов, технологического топлива, вспомогательных материалов и готовой продукции;

устройство, принцип работы обслуживаемого оборудования;

правила техники безопасности при обслуживании термических процессов;

технологический режим;

правила регулирования процесса;

методику проведения анализов.

Параграф 4. Аппаратчик обжига, 6-й разряд

342. Характеристика работ:

контроль и координирование работы аппаратчиков более низкой квалификации печного отделения производства ультрамарина;

ведение технологического процесса обжига сырья с дистанционного пульта управления в автоматизированном режиме;

контроль за количеством и качеством загружаемого я расходуемого сырья и материалов, выходом готового продукта и других показателей процесса с помощью контрольно-измерительных приборов и автоматики;

устранение неполадок в работе оборудования и нарушений технологического процесса по сигнальным устройствам;

в случае необходимости переход с дистанционного пульта управления процессом на ручное;

обслуживание контрольно-измерительных, регистрирующих приборов и автоматических устройств, установленных на пульте;

регистрация показаний приборов в производственном журнале;

координирование участков: шихтовального, подвесной канатной дороги, печного, гасильного и газоочистного с одновременным руководством аппаратчиками более низкой квалификации.

343. Должен знать:

технологическую схему производства продукта;

технологический процесс обжига;

физико-химические свойства сырья и полуфабрикатов, технологического топлива, вспомогательных материалов и готовой продукции;

устройство и правила эксплуатации обслуживаемого оборудования, правила техники безопасности при обслуживании термических процессов;

технологический режим, правила регулирования процесса;

методику проведения анализов.

43. Аппаратчик окисления

Параграф 1. Аппаратчик окисления, 3-й разряд

344. Характеристика работ:

ведение простого или средней сложности технологического процесса окисления под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

прием и подготовка сырья;

приготовление химических растворов;

дозировка и загрузка сырья;

выгрузка, передавливание или слив окисленного раствора в емкости хранения или передача на последующие технологические стадии производства;

отбор проб;

обслуживание реакторов, окислительных колонн, контактных аппаратов, вращающихся печей и другого оборудования;

выявление и устранение причин отклонений от норм технологического режима;

подготовка оборудования к ремонту.

345. Должен знать:

технологическую схему производства;

сущность процесса окисления и способы регулирования его;

устройство и принцип работы оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникаций;

правила обслуживания котло-надзорного оборудования;

методику расчетов;

правила отбора проб и выполнение химических анализов;

физико-химические свойства сырья и химических соединений окислителей.

346. Пример работы:

ведение процесса окисления при атмосферном давлении без подогрева или охлаждения хлористого бензоила перекисью водорода, битума кислородом, пара-амино-салицилата калия серной-кислотой, крахмальной суспензии гипохлоритом, лейко-растворов кубовых, красителей воздухом,процесса очистки ланолина окислением.

Параграф 2. Аппаратчик окисления, 4-й разряд

347. Характеристика работ:

ведение средней сложности технологического процесса окисления или сложных процессов под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

растворение, размол, отстаивание, выпаривание, испарение;

приготовление окислительной шихты;

дозировка и загрузка твердых или жидких компонентов сырья в реактор, окислительную колонну, вращающиеся печи;

выдержка реакционной массы при заданной температуре;

регулирование дозирования или соотношения продуктов, температуры, давления, кислотности, концентрации, уровней в аппаратах по показаниям контрольно-измерительных приборов, средств автоматики и результатам анализов;

выполнение химических анализов;

расчет количества сырья и окислителя, учет готовой продукции;

обслуживание автоклавов, фильтров, испарителей, подогревателей, холодильников, скрубберов, конденсаторов, ресиверов, ректификационных, инверсионных колонн, адсорберов, десорберов, сепараторов, центробежных и вакуум-насосов, а также другого оборудования и коммуникаций;

устранение неисправностей в работе оборудования и коммуникаций;

прием оборудования из ремонта.

348. Должен знать:

технологическую схему производства;

процесс окисления и способы регулирования его;

устройство оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникаций;

правила обслуживания котло-надзорного оборудования;

методику расчетов;

правила отбора проб и выполнения химических анализов;

физико-химические свойства сырья и химических соединений окислителей.

Параграф 3. Аппаратчик окисления, 5-й разряд

349. Характеристика работ:

ведение сложного технологического процесса окисления или руководство аппаратчиками более низкой квалификации при ведении средней сложности технологического процесса окисления;

проверка исправности оборудования;

подготовка и загрузка контактных аппаратов катализатором;

испарение, перегрев паров;

смешивание газовых паров с водяным паром;

подача из спирто-испарителей парогазовой смеси в контактные аппараты;

охлаждение, конденсация, стабилизация и стандартизация полученного продукта;

нейтрализация отработанного раствора;

ректификация реагентов;

контроль по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам анализов параметров, предусмотренных регламентом: температуры, давления, количества катализатора, качества катализатора, воздуха, парогазовой смеси и другие;

обслуживание отстойников, насосов, газо-дувок и другие;

перекачка готового продукта в емкости для хранения;

подготовка оборудования, систем автоматики и коммуникаций к работе;

вывод контактных аппаратов на рабочий режим.

350. Должен знать:

технологическую схему производства;

устройство и правила эксплуатации оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникаций;

правила обслуживания котлонадзорного оборудования;

методику расчетов;

физико-химические свойства сырья и химических соединений окислителей.

351. Требуется среднее специальное образование.

352. Примеры работ:

ведение процесса окисления метил-этил-пиридина, эфирных масел и продуктов их переработки хромовой смесью, жирных кислот, парафина, нафталина, хлористого тионила, адипиновой кислоты, цикло-гексанона, цикло-гексанола, изопропилового, изоамилового и метилового спиртов, слабой азотной кислоты или ведение процесса окисления в производствах над-перекиси калия, капро-лактама, синтетического папаверина, аминазина, уксусной кислоты и уксусного ангидрида, окисление пикалина меланжем в производстве изоникотиновой кислоты.

Параграф 4. Аппаратчик окисления, 6-й разряд

353. Характеристика работ:

ведение сложного технологического процесса окисления с одновременным руководством аппаратчиками более низкой квалификации;

руководство аппаратчиками перегонки в производстве изовалерианового альдегида, изовалериановой кислоты;

контроль за работой и состоянием всего оборудования участка окисления, за соблюдением технологического регламента окисления, выходом и качеством реакционной массы, полупродуктов и продуктов при помощи контрольно-измерительных приборов, средств автоматики, дистанционного управления с центрального пульта управления и по результатам химических анализов;

руководство пуском и остановкой контактных аппаратов, аппаратов окисления всех типов и другого оборудования на обслуживаемом участке;

расчет соотношений компонентов;

проведение контрольных анализов;

учет расхода сырья и количества полученной продукции.

354. Должен знать:

технологическую схему участка окисления, получения полупродуктов;

устройство и конструктивные особенности основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему средств автоматики, арматуры и коммуникаций;

физико-химические свойства сырья, катализатора, окислителей реакционной массы, полученных продуктов;

технологический режим и правила его регулирования;

государственные стандарты на сырье и готовую продукцию.

355. Требуется среднее специальное образование

44. Аппаратчик омыления

Параграф 1. Аппаратчик омыления, 3-й разряд

356. Характеристика работ:

ведение отдельных операций технологического процесса омыления веществ щелочью под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

подготовка и загрузка сырья в аппараты, подогрев, смешивание, омыление, отстой и охлаждение смыленной массы;

обслуживание аппаратов омыления, теплообменников, насосов и другого оборудования;

подготовка оборудования к ремонту.

357. Должен знать:

технологическую схему производства;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования на обслуживаемом участке;

физико-химические свойства сырья и готового продукта.

Параграф 2. Аппаратчик омыления, 4-й разряд

358. Характеристика работ:

ведение простого технологического процесса омыления веществ щелочами или кислотами;

отмывка от щелочи или кислоты;

передача продукта;

отбор проб;

регулирование параметров технологического режима: температуры, давления, концентрации, кислотности по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам анализов;

корректировка и определение избытка щелочи в омыленном продукте;

расчет необходимого количества соды и щелочи по кислотному числу и числу омыления;

учет расхода сырья и полученной продукции;

прием оборудования из ремонта.

359. Должен знать:

технологическую схему производства;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

физико-химические свойства сырья;

полупродуктов и готового продукта;

правила отбора проб, параметры технологического режима.

360. Пример работы:

ведение процесса омыления в производстве поли-винил-бутираля, вини-флекса, кальция, глицерофосфата, пищевых красителей.

Параграф 3. Аппаратчик омыления, 5-й разряд

361. Характеристика работ:

ведение сложного технологического процесса омыления или ведение простого процесса омыления веществ щелочью с одновременным руководством аппаратчиками более низкой квалификации;

наблюдение за показаниями контрольно-измерительных приборов;

замеры расхода сырья и выхода готового продукта, оценка их качества по результатам анализов;

ведение записей в производственном журнале о ходе процесса омыления;

наблюдение за состоянием оборудования;

обслуживание технологического оборудования, контрольно-измерительных приборов и средств автоматики;

выполнение несложного ремонта оборудования и коммуникаций.

362. Должен знать:

технологическую схему производства;

устройство, конструктивные особенности основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

физико-химические свойства сырья, полупродуктов и готового продукта;

правила отбора проб;

параметры технологического режима.

363. Требуется среднее специальное образование.

364. Пример работы:

ведение процесса омыления в производствах ди-нитро-хлорбензола и 4-нитро-2-амино-фенола, высокомолекулярных окси-кислот, синтетических жирных кислот и жирных спиртов, белого стрептоцида.

Параграф 4. Аппаратчик омыления, 6-й разряд

365. Характеристика работ:

ведение сложного технологического процесса омыления, контроль и координация работы отделения омыления;

управление и регулирование технологическим процессом в соответствии с рабочими инструкциями;

корректировка процесса по результатам анализов и наблюдений, управление регулировочными приспособлениями;

участие в ремонтных работах основного и вспомогательного оборудования.

366. Должен знать:

технологическую схему производства;

устройство и правила эксплуатации основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

физико-химические свойства сырья, полупродуктов и готового продукта;

методику проведения контрольных анализов;

параметры технологического режима и правила его регулирования.

367. Требуется среднее специальное образование.

45. Аппаратчик осаждения

Параграф 1. Аппаратчик осаждения, 2-й разряд

368. Характеристика работ:

выполнение отдельных операций процесса осаждения под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

прием и подготовка сырья;

загрузка сырья в реакционные аппараты;

дозировка растворов;

обслуживание технологического оборудования;

подготовка оборудования к ремонту.

369. Должен знать:

технологическую схему производства;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования;

физико-химические и технологические свойства сырья и продуктов.

Параграф 2. Аппаратчик осаждения, 3-й разряд

370. Характеристика работ:

ведение технологического процесса выделения продукта переводом в нерастворимую форму с помощью реагентов из растворов и отделение твердой фазы или выполнение отдельных операций по осаждению с применением легкоразлагающихся, взрывоопасных, ядовитых или сильнодействующих веществ;

приготовление рабочих растворов и очистка их от примесей, подача сырья и растворов в реакторы;

нагрев смеси при перемешивании;

отстаивание, декантация маточного раствора и откачка пульпы, фильтрация;

получение готового продукта;

замена полотен на фильтр-прессах;

контроль и регулирование температурного режима и хода технологического процесса по показаниям контрольно-измерительных приборов;

отбор проб для контроля производства;

обслуживание реакторов, отстойников, насосов, сборников и другого оборудования;

расчет расхода сырья;

предупреждение и устранение неисправностей в работе оборудования;

прием оборудования из ремонта.

371. Должен знать:

технологическую схему производства;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования;

схему арматуры и коммуникаций;

физико-химические и технологические свойства сырья, полуфабрикатов, продуктов и вспомогательных материалов;

технические условия на сырье и готовую продукцию;

сущность технологического процесса на обслуживаемом участке;

параметры технологического режима и правила регулирования процесса;

правила отбора проб.

Параграф 3. Аппаратчик осаждения, 4-й разряд

372. Характеристика работ:

внедрение технологического процесса осаждения с применением дорогостоящих, легкоразлагающихся, взрывоопасных, ядовитых или сильнодействующих веществ без отделения или с отделением фазы, а также при получении литопона методом осаждения;

предварительная очистка рабочих растворов от примесей;

дозировка сырья и растворов в реакторы;

передача суспензии в отстойники, отстаивание, откачка маточного раствора;

кристаллизация продукта, выгрузка продукта, центрифугирование, фильтрация, промывка;

обеспечение особо точной дозировки сырья, температуры, времени осаждения, заданного процента содержания примесей, выхода стандартного продукта и других показателей;

проведение анализов;

обслуживание кристаллизаторов, центрифуг, а также специальных приспособлений, необходимых для соблюдения условий ведения особо точного процесса осаждения;

расчет расхода сырья и выхода продукции;

транспортировка на склад готовой продукции;

при необходимости контроль и координация работы аппаратчиков более низкой квалификации.

373. Должен знать:

технологическую схему производства продукта;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования;

схему арматуры и коммуникаций;

физико-химические и технологические свойства сырья, полуфабрикатов, продуктов, вспомогательных материалов;

требования, предъявляемые к сырью и готовой продукции;

сущность технологического процесса на обслуживаемом участке;

параметры технологического режима и правила регулирования процесса;

правила отбора проб.

Параграф 4. Аппаратчик осаждения, 5-й разряд

374. Характеристика работ:

ведение процесса осаждения желтого фосфора, профлавина фумаровой кислоты и мышьяка из осветленных щелоков и разделение суспензии на жидкие и твердые фазы на центрифугах с программным управлением или контроль и координация работы аппаратчиков более низкой квалификации, ведущих процесс осаждения с применением легкоразлагающихся, взрзвоопасных, ядовитых или сильнодействующих веществ;

загрузка и дозировка исходных растворов в аппараты при поддержании определенной величины рН. Перемешивание, многократный контроль правильности осаждения продукта реагентами в процессе осаждения;

обеспечение выхода стандартного продукта;

слив суспензии в сборники, отстаивание, перекачивание в вакуум-фильтры;

обслуживание оборудования.

375. Должен знать:

технологическую схему производства продукта;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования;

схему арматуры и коммуникаций;

физико-химические и технологические свойства сырья, полуфабрикатов, продуктов, вспомогательных материалов;

требования, предъявляемые к сырью и готовой продукции;

сущность технологического процесса на обслуживаемом участке;

параметры технологического режима и правила регулирования процесса;

правила отбора проб.

46. Аппаратчик осушки газа

Параграф 1. Аппаратчик осушки газа, 3-й разряд

376. Характеристика работ:

ведение технологического процесса осушки газа поглощением водяных паров серной кислотой, фосфорным ангидридом, алюмогелем;

предварительное охлаждение газа в холодильниках, подача газа в сушильные башни, осушка газа, передача осушенного газа по назначению;

контроль и регулирование параметров технологического режима, предусмотренных регламентом, температуры, давления, вакуума, концентрации и других по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам анализов;

отбор проб и выполнение анализов;

перекачивание серной кислоты из железнодорожных цистерн в емкости, замер уровней кислоты, прием фосфорного ангидрида, алюмогеля;

расчет потребного количества серной кислоты и других поглотителей, пара, воды;

обслуживание сушильных башен, компрессоров, насосов, контрольно-измерительных приборов и другого оборудования;

учет сырья и готовой продукции;

выявление и устранение неисправностей в работе оборудования;

подготовка оборудования к ремонту, прием из ремонта.

377. Должен знать:

технологическую схему обслуживаемого участка;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникаций на своем рабочем месте;

сущность процесса осушки газа;

физико-химические и технологические свойства осушаемых газов и осушителей;

правила отбора проб;

методику проведения анализов;

технологический режим, правила регулирования процесса;

методику расчета потребного количества поглотителей.

Параграф 2. Аппаратчик осушки газа, 4-й разряд

378. Характеристика работ:

ведение процесса осушки хлоргаза, хлорметила, ацетилена методом вымораживания, а также ведение технологического процесса осушки газа поглощением водяных паров серной кислотой, фосфорным ангидридом, алюмогелем с одновременным руководством аппаратчиками более низкой квалификации или ведение технологического процесса осушки газа поглощением водяных паров твердыми поглотителями;

прием влажного газа в аппараты, осушка-поглощение влаги активной окисью алюминия или другими поглотителями, регенерация поглотителя продувкой через него горячего газа, охлаждение реакционного аппарата циркуляцией холодного газа, переключение аппаратов на регенерацию и осушку газа, сбор и откачка легкой смолы, передача осушенного газа на следующую операцию;

наблюдение за работой реакционных аппаратов, компрессоров, насосов, сборников, контрольно-измерительных приборов и другого оборудования;

выявление и устранение неисправностей в работе оборудования и коммуникаций;

учет расхода сырья и поглотителей.

379. Должен знать:

технологическую схему обслуживаемого участка;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникаций на своем рабочем месте;

физико-химические и технологические свойства осушаемых газов и поглотителей;

правила отбора проб;

методику проведения анализов;

технологический режим и правила регулирования процесса.

Параграф 3. Аппаратчик осушки газа, 5-й разряд

380. Характеристика работ:

ведение процессов осушки газа и компримирования в производстве металлического натрия (солевым методом) с одновременным руководством аппаратчиками более низкой квалификации, обслуживание всего оборудования отделения осушки газа, контроль за выходом и качеством газа и руководство аппаратчиками более низкой квалификации в производстве синтетического спирта.

381. Должен знать:

технологическую схему обслуживаемого участка;

устройство, правила эксплуатации основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникаций на обслуживаемом участке;

физико-химические и технологические свойства осушаемых газов и поглотителей;

методику проведения анализов;

технологический режим и правила регулирования процесса.

47. Аппаратчик отжима

Параграф 1. Аппаратчик отжима, 2-й разряд

382. Характеристика работ:

ведение процесса отжима перевязочных материалов или куличей в производстве вискозных текстильных нитей;

загрузка куличей в центрифугу и выгрузка их, рас-прессовка пресс-тележек при обслуживании центрифуг отделочного агрегата тележного типа;

транспортировка пресс-тележек с куличами на передвижной платформе к механизму рас-прессовки;

транспортировка пустых тележек, передвижной платформы;

формовка сырого продукта в полотнищах или мешках фильтрующей ткани, загрузка пакетов в пресс;

подготовка оборудования к ремонту.

383. Должен знать:

технологическую схему производства;

физико-химические и технологические свойства отжимаемых продуктов;

виды брака;

устройство и принцип работы оборудования;

параметры технологического режима и правила регулирования процесса.

Параграф 2. Аппаратчик отжима, 3-й разряд

384. Характеристика работ:

ведение технологического процесса осушки осажденных продуктов методом механического отжима избыточной влаги на прессах и отжимных агрегатах различных конструкций;

регулирование давления пресса по фазам процесса, определение времени окончания отжима продукта;

снятие давления пресса и выгрузка продукта, очистка фильтрующей ткани, измельчение и затаривание готового продукта;

контроль за работой механизмов и качеством продукта по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам анализов;

регулирование давления, времени отжима в зависимости от исходной влажности и сорта продукта;

обслуживание гидравлических и червячных прессов высокого давления;

подготовка оборудования к ремонту, прием из ремонта.

385. Должен знать:

технологическую схему производства;

физико-химические и технологические свойства отжимаемых продуктов;

виды брака, устройство основного оборудования;

параметры технологического режима и правила регулирования процесса;

правила обслуживания оборудования, работающего под высоким давлением.

Параграф 3. Аппаратчик отжима, 4-й разряд

386. Характеристика работ:

ведение технологического процесса отжима и сушки с одновременным обслуживанием отжимных и сушильных агрегатов;

наблюдение за показаниями контрольно-измерительных приборов, замер расхода сырья и выхода готового продукта;

оценка качества продукта по результатам анализов;

ведение технологического процесса в соответствии с рабочими инструкциями;

корректировка процесса по результатам анализов и наблюдений;

подготовка оборудования к работе;

пуск и остановка его;

наблюдение за состоянием оборудования;

выполнение несложного ремонта оборудования.

387. Должен знать:

технологическую схему производства;

физико-химические и технологические свойства отжимаемых продуктов;

устройство и конструктивные особенности оборудования и контрольно-измерительных приборов;

параметры технологического режима и правила регулирования процесса;

правила обслуживания оборудования, работающего под высоким давлением.

48. Аппаратчик отстаивания

Параграф 1. Аппаратчик отстаивания, 2-й разряд

388. Характеристика работ:

ведение технологического процесса отстаивания в аппаратах разных конструкций под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

прием и подготовка сырья;

загрузка аппаратов;

промывка, осадка;

отбор проб;

выгрузка шлама, дегазация емкостей;

обслуживание технологического оборудования;

подготовка оборудования к ремонту.

389. Должен знать:

сущность технологического процесса на обслуживаемом участке;

требования, предъявляемые к сырью и готовой продукции;

физико-химические и технологические свойства сырья и продуктов.

Параграф 2. Аппаратчик отстаивания, 3-й разряд

390. Характеристика работ:

ведение технологического процесса отстаивания в аппаратах разных конструкций;

руководство аппаратчиками более низкой квалификации;

подготовка суспензии к процессу отстаивания;

подача продукта в отстойники;

регулирование количества подаваемой суспензии и реагентов, ускоряющих разделение на жидкую и твердую фракции;

отстаивание;

поддержание заданной температуры суспензии;

выгрузка осажденного продукта или слив осветленной жидкости;

промывка осадка, осушка (отжим);

наблюдение за работой моторов, приводов, замена гребков;

контроль за соблюдением технологического регламента по результатам анализов;

предупреждение и устранение причин отклонений от норм технологического режима;

обслуживание сгустителей с мешалками, реактора-осадителя и других отстойников периодического и непрерывного действия, насосов, сборников, фильтров;

прием оборудования из ремонта.

391. Должен знать:

технологическую схему производства продукта;

физико-химические основы и сущность технологического процесса на обслуживаемом участке;

параметры технологического режима и правила регулирования процесса;

физико-химические и технологические свойства сырья и продуктов;

требования, предъявляемые к сырью и готовой продукции;

устройство основного и вспомогательного оборудования;

правила отбора проб;

схему коммуникаций.

Параграф 3. Аппаратчик отстаивания, 4-й разряд

392. Характеристика работ:

ведение технологического процесса отделения от омыленных веществ не-омыляемой части под давлением, или разделение жидкой и твердой фазы щелоков в производстве мышьяка, или очистка растворов от взвешенных веществ (нерастворимых примесей) путем отстаивания в аппаратах Дорра, или ведение процесса отстаивания в производстве феноло-формальдегидных смол и обесфеноливания над-смольных вод;

перекачивание осажденного продукта в автоцистерну или подача его в производство;

наблюдение по контрольно-измерительным приборам и визуально за уровнем осаждаемого продукта;

наблюдение за работой насосов, перемешивающих устройств, сгустителей с гребковым устройством;

наблюдение за показаниями контрольно-измерительных приборов;

оценка качества продукта по результатам анализов;

проведение анализов;

наблюдение за состоянием оборудования;

обслуживание технологического оборудования и контрольно-измерительных приборов.

393. Должен знать:

технологическую схему производства продукта;

параметры технологического режима и правила регулирования процесса;

физико-химические и технологические свойства сырья и продукта;

государственный стандарт, предъявляемый к сырью и готовой продукции;

устройство и правила эксплуатации основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему коммуникаций

49. Аппаратчик охлаждения

Параграф 1. Аппаратчик охлаждения, 3-й разряд

394. Характеристика работ:

ведение технологического процесса охлаждения газообразных, жидких и твердых веществ различными охладителями (водой, воздухом, аммиаком, растворами солей, кислот и щелочей);

прием продуктов для охлаждения;

охлаждение водой, воздухом, конденсация газов, испарение аммиака, испарение и конденсация фреона, приготовление растворов солей, кислот и щелочей;

отстаивание охлажденного продукта, слив и передача продукции на следующую операцию;

передача холода для дальнейшего использования;

промывка отстойников, холодильников;

продувка линии слива сжатым воздухом;

регулирование технологического процесса по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам анализов;

отбор проб для контроля;

проведение анализов при охлаждении электролитического каустика;

обслуживание водяных конденсаторов, холодильников, испарителей, сепараторов, охлаждающих барабанов, сборников, насосов, коммуникаций, контрольно-измерительных приборов и другого оборудования;

выявление и устранение неисправностей в работе оборудования;

подготовка оборудования к ремонту, прием из ремонта.

395. Должен знать:

технологическую схему участка охлаждения;

устройство, принцип работы обслуживаемого оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникаций;

физико-химические свойства охладителей и охлаждаемых продуктов;

параметры технологического режима;

правила регулирования процесса;

правила отбора проб.

Параграф 2. Аппаратчик охлаждения 4-й разряд

396. Характеристика работ:

ведение технологического процесса охлаждения газообразных, жидких и твердых веществ различными хладо-агентами с одновременным руководством работой аппаратчиков более низкой квалификации;

контроль и координирование работы отделения охлаждения;

наблюдение за показаниями контрольно-измерительных приборов;

проведение контрольных анализов;

корректировка процесса по результатам анализов и наблюдений, управление регулировочными приспособлениями;

обслуживание технологического оборудования, контрольно-измерительных приборов и коммуникаций;

участие в ремонтных работах основного и вспомогательного оборудования;

предупреждение и устранение причин отклонений от норм технологического режима.

397. Должен знать:

технологическую схему участка охлаждения;

устройство и правила эксплуатации обслуживаемого оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникаций;

физико-химические свойства охладителей и охлаждаемых продуктов;

параметры технологического режима;

правила регулирования процесса;

методику проведения химических анализов и метод расчета количества электро-щелоков, добавляемых в пульпу каустика для получения нужной концентрации средних щелоков.

50. Аппаратчик очистки газа

Параграф 1. Аппаратчик очистки газа, 2-й разряд

398. Характеристика работ:

ведение технологического процесса очистки газа под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

подача газа в аппараты;

продувка и механическое встряхивание аппаратов;

выгрузка осадка;

обслуживание технологического оборудования;

отбор проб;

чистка аппаратов.

399. Должен знать:

технологическую схему обслуживаемого участка;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования, свойства газа.

Параграф 2. Аппаратчик очистки газа, 3-й разряд

400. Характеристика работ:

ведение простого технологического процесса очистки газов - очистка от взвешенных в них частиц под действием силы тяжести, центробежной силы;

обслуживание аппаратов различной конструкции (отстойные камеры, отстойные газоходы, пыле-осадительные камеры, циклоны, рукавные фильтры, скрубберы и другие) для очистки газа или улавливания готового продукта;

непрерывная подача газов в аппараты, осаждение взвешенных частиц, обеспечение заданной скорости газового потока, скорости фильтрации, заданной степени очистки газа, давления, температурного режима и других показателей ведения процесса;

улавливание пыли;

удаление газа;

обслуживание оборудования производственного участка;

устранение неисправностей в работе оборудования;

выполнение предусмотренных инструкцией анализов;

подготовка оборудования к ремонту.

401. Должен знать:

технологическую схему обслуживаемого участка;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования;

схему арматуры и коммуникаций;

свойства газа, физико-химические основы и сущность технологического процесса на обслуживаемом участке;

технологический режим и правила регулирования процесса;

методику проведения анализов;

правила отбора проб.

Параграф 3. Аппаратчик очистки газа, 4-й разряд

402. Характеристика работ:

ведение средней сложности технологического процесса очистки газа;

прием газа, предварительное охлаждение его, подача и равномерное распределение орошающей жидкости в аппаратах;

поддержание температуры газа и орошающих жидкостей, а также концентрации в каждом аппарате в пределах, установленных технологическим режимом, улавливание пыли, поглощение тумана и других примесей;

осушка газа и передача осушенного газа в последующую аппаратуру;

улавливание брызг;

регенерация масел, раствора;

передача промывных жидкостей в отстойники и холодильники для очистки от загрязнений и охлаждения

регулирование температуры, концентрации, плотности орошения, заданного процента содержания влаги и осушенном газе и других показателей ведения процесса;

выполнение расчетных функций;

выявление и устранение неисправностей в работе оборудования;

контроль и регулирование технологического процесса по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам анализов;

обслуживание промывных, сушильных, увлажнительных башен, компрессоров, насосов, скрубберов, оросительных холодильников, отстойников, сборников, газовых, кислотных коммуникаций и другого оборудования;

прием оборудования из ремонта.

403. Должен знать:

технологическую схему обслуживаемого участка;

устройство основного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникаций на своем рабочем месте;

свойства газа и орошающих жидкостей

физико-химические основы и сущность технологического процесса на обслуживаемом участке;

методику проведения анализов;

параметры технологического режима и правила регулирования процесса.

404. Пример работы:

ведение процесса очистки газа от пыли, примесей, тумана мышьяково-содовым и поташным способами, каталитическим способом, болотной рудой или промывкой его аммиачной водой, водой или другой жидкостью в аппаратах, работающих по принципу использования действия инерционных сил, а также электрическим способом в сухих и мокрых электрофильтрах.

Параграф 4. Аппаратчик очистки газа, 5-й разряд

405. Характеристика работ:

ведение сложного технологического процесса очистки газа или руководство аппаратчиками более низкой квалификации при ведении процесса очистки газа средней сложности;

обслуживание контактного аппарата, газо-дувки, коммуникаций, контрольно-измерительных приборов, контейнеров с водородом;

подача воды в масляные и байпасные холодильники;

продувка влаго-отделителя и линии высокого давления азотом перед подачей водорода;

наблюдение за работой и исправным состоянием оборудования;

контроль и регулирование плотности орошения в абсорберах, сопротивления в системе, температуры и концентрации газа, насыщенного и регенерированного растворов, температуры и давления уровней, содержания водорода в углекислоте на установках дегазации растворов моно-этаноламина;

регулирование процесса с дистанционного пульта управления по показаниям контрольно-измерительных приборов и на местах установки оборудования;

отбор проб и проведение контрольных анализов;

проведение расчетов насыщения и регенерации растворов, количества необходимого поглотителя в процессе абсорбции, теплоносителя регенерации, количества орошения.

406. Должен знать:

основы технологического режима очистки сырого аргона, криптона;

конструкцию контактного аппарата, газодувки и другого основного оборудования;

параметры технологического режима и правила регулирования процесса;

физико-химические свойства сырья и готовой продукции;

требования, предъявляемые к готовой продукции;

правила отбора проб, методику проведения анализов.

407. Примеры работ:

1) ведение процесса очистки сырого и получения технического аргона и криптона,

2) ведение процесса аммиачно-щелочной очистки коксового газа на установке производительностью 32000 м ³ /час и более,

3) ведение процесса очистки конвертированного газа в производстве аммиака и метанола растворами моно-этаноламина в абсорберах.

Параграф 5. Аппаратчик очистки газа, 6-й разряд

408. Характеристика работ:

ведение сложного технологического процесса очистки газа, руководство аппаратчиками более низкой квалификации и координирование работ, отделений;

управление и регулирование технологическим процессом в соответствии с рабочими инструкциями;

корректировка процесса по результатам анализов и наблюдений;

контроль за работой систем автоматики;

участие в ремонтных работах основного оборудования.

409. Должен знать:

технологическую схему обслуживаемого участка;

устройство и правила обслуживания;

принцип работы основного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникаций, свойства газов и орошающих жидкостей;

методику проведения анализов;

параметры технологического режима и правила регулирования процесса;

государственные стандарты на сырье и готовую продукцию.

51. Аппаратчик очистки жидкости

Параграф 1. Аппаратчик очистки жидкости, 2-й разряд

410. Характеристика работ:

ведение отдельных операций технологического процесса очистки жидкостей под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

прием жидкостей в напорные баки, емкости, загрузка реагентов в аппараты;

отбор проб;

чистка аппаратов от шлама.

411. Должен знать:

технологическую схему производства;

устройство, принцип работы оборудования на обслуживаемом участке, свойства сырья и полуфабрикатов.

Параграф 2. Аппаратчик очистки жидкости, 3-й разряд

412. Характеристика работ:

ведение простого технологического процесса очистки жидкостей и обес-феноливание сточных вод с помощью реагентов путем осаждения, отстаивания, нейтрализации, коагуляции, фильтрации, центрифугирования, восстановления и другие;

подогрев, перемешивание очищаемых жидкостей;

при необходимости предварительная очистка жидкостей от растворенных газов в вакуум и отдувочных колоннах;

регулирование и контроль температуры, давления, уровня жидкости, рН, концентрации по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам анализов;

подготовка оборудования к ремонту.

413. Должен знать:

технологическую схему производства

устройство, принцип работы оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры, коммуникаций на своем рабочем месте

свойства сырья и полуфабрикатов;

правила регулирования процесса;

правила отбора проб.

Параграф 3. Аппаратчик очистки жидкости, 4-й разряд

414. Характеристика работ:

ведение сложного технологического процесса очистки жидкости или обесфеноливание сточных род и руководство аппаратчиками более низкой квалификации;

приготовление растворов;

наблюдение за показаниями контрольно-измерительных приборов;

проведение анализов;

наблюдение за работой и исправным состоянием оборудования;

предупреждение и устранение причин отклонений от норм технологического режима;

прием оборудования из ремонта.

415. Должен знать:

технологическую схему производства, устройство и конструкцию оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры, коммуникаций;

физико-химические свойства сырья и полуфабрикатов и готовой продукции;

правила регулирования процесса, правила отбора проб.

416. Примеры работ:

1) очистка жидкостей в производстве антибиотиков, бак-препаратов, поли-глюкена и других препаратов биосинтеза,

2) очистка кремнийорганических жидкостей,

3) очистка раствора бром-солей от примеси ртути гипосульфитом в кислой среде,

4) очистка растворов винно-каменной кислоты

5) очистка раствора перекиси водорода электрохимическим методом,

6) очистка раствора цинкового купороса в производстве литопона.

Параграф 4. Аппаратчик очистки жидкости, 5-й разряд

417. Характеристика работ:

ведение сложного технологического процесса очистки жидкостей и руководство аппаратчиками более низкой квалификации;

управление технологическим процессом в соответствии с рабочими инструкциями;

корректировка процесса по результатам анализов и наблюдений;

управление регулировочными приспособлениями;

подготовка оборудования к работе;

наблюдение за состоянием оборудования;

участие в ремонте оборудования.

418. Должен знать:

технологическую схему производства;

устройство и правила обслуживания оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры, коммуникаций на участке;

физико-химические свойства сырья и полуфабрикатов;

правила регулирования процесса;

методику проведения анализов;

государственные стандарты на сырье.

419. Требуется среднее специальное образование.

420. Пример работы:

очистка расплавленной серы, сырых фракций толуола, пиробензола, керосин-бензола и других аналогичных огне- и взрывоопасных жидкостей серной кислотой.

52. Аппаратчик перегонки

Параграф 1. Аппаратчик перегонки, 2-й разряд

421. Характеристика работ:

выполнение отдельных операций процесса перегонки, или самостоятельное получение дистиллированной воды на перегонных колоннах, или при отгонке скипидара из тряпья, или участие в ведении процесса производства бета-пиколина и чистого пиридина;

загрузка сырья в аппарат, нагрев, регулирование технологических параметров в соответствии с технологическим регламентом;

слив готового продукта и передача на склад;

чистка аппаратуры и. коммуникаций.

422. Должен знать:

технологическую схему производства продукта;

устройство, принцип работы обслуживаемого оборудования;

свойства сырья и продуктов.

Параграф 2. Аппаратчик перегонки, 3-й разряд

423. Характеристика работ:

ведение технологического процесса простой перегонки (ректификации, дистилляции, разгонки) под вакуумом или водяным паром с целью частичного или предварительного грубого разделения смесей или ведение средней сложности технологического процесса перегонки (дистилляции, ректификации, разгонки) под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

нагрев сырья до температуры кипения товарной фракции, точное регулирование температурного режима, давления, скорости подачи сырья и другие параметров в пределах, установленных технологическим регламентом;

конденсация паров жидкости в конденсаторе-холодильнике;

поддержание температуры воды в холодильнике на заданном уровне;

поддержание заданного уровня жидкости в аппаратах;

пропарка трубопроводов;

наблюдение за работой испарителя и конденсатора-холодильника;

прием жидких полимеров в хранилище;

отбор готового продукта, очистка аппарата от кубового остатка, промывка аппаратуры и коммуникаций;

отбор проб кубовых остатков, готовой продукции;

контроль и регулирование технологического процесса по показаниям контрольно-измерительных приборов и визуальным наблюдениям;

обслуживание перегонных аппаратов, обогревающих устройств, конденсаторов, насосов, коммуникаций, контрольно-измерительных приборов;

подготовка оборудования к ремонту.

424. Должен знать:

технологическую схему производства продукта;

устройство, принцип работы обслуживаемого оборудования;

основы и сущность технологического процесса;

параметры технологического режима и правила регулирования процесса;

физико-химические и технологические свойства сырья и полупродуктов;

технические условия на готовую продукцию;

правила отбора проб;

схему коммуникаций, трубопроводов.

425. Пример работы:

очистка веществ от примесей смол методом использования разности температур кипения продукта и примесей.

Параграф 3. Аппаратчик перегонки, 4-й разряд

426. Характеристика работ:

ведение средней сложности технологического процесса перегонки (ректификации, дистилляции, разгонки) - тонкой очистки веществ от примесей или полного разделения многокомпонентных смесей летучих жидкостей или ведение технологического процесса простой перегонки с одновременным руководством аппаратчиками более низкой квалификации;

прием, подготовка и нагрев сырья до заданной температуры;

поддержание параметров технологического режима (температуры, давления или вакуума в системе, уровней жидкости в аппаратах и другие), обогрев аппаратов паром или обслуживание топки. Конденсация паров и отбор товарной фракции;

очистка отходящих газов и улавливание вредных веществ;

очистка аппаратуры от шлама и удаление кубового остатка, транспортировка и передача продукта на склад;

проведение анализов;

контроль и регулирование технологического процесса по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам анализов;

обслуживание ректификационных колонн, холодильников-конденсаторов и другой аппаратуры;

предупреждение и устранение причин нарушений норм технологического регламента, устранение неисправностей в работе оборудования;

прием оборудования из ремонта.

427. Должен знать:

технологическую схему производства продукта;

устройство, принцип работы обслуживаемого оборудования и контрольно-измерительных приборов;

параметры технологического режима и правила регулирования процесса;

сущность физико-химических процессов;

физико-химические свойства сырья;

требования, предъявляемые к сырью, полуфабрикатам и готовой продукции;

методику проведения анализов;

правила отбора проб.

428. Примеры работ:1) ведение процесса приготовления

препарированной смолы,

2) ведение процесса производства бета-пиколина и чистого пиридина,

3) ведение процесса сушки растворителя азеотропной перегонкой.

Параграф 4. Аппаратчик перегонки, 5-й разряд

429. Характеристика работ:

ведение сложного технологического процесса перегонки или ведение средней сложности технологического процесса перегонки тонкой очистки веществ от примесей или полного разделения многокомпонентных смесей летучих жидкостей с одновременным руководством аппаратчиками более низкой квалификации;

ведение процесса регенерации паров органических растворителей в адсорбционной системе;

ведение процесса регенерации активированного угля в адсорберах;

конденсация, разделение и сбор регенерата - жидкой фракции и перекачка на термическое обезвреживание отходов;

транспортировка и передача продуктов на последующие стадии производства;

проведение контрольных анализов;

оценка качества готового продукта по результатам анализов;

наблюдение за показаниями контрольно-измерительных приборов;

обслуживание адсорберов, экстракторов, выпарной установки, перегонных кубов, насосов и другой аппаратуры;

выявление и устранение неисправностей в работе оборудования.

430. Должен знать:

технологическую схему производства продукта;

устройство и конструктивные особенности обслуживаемого оборудования и контрольно-измерительных приборов;

параметры технологического режима и правила регулирования процесса;

сущность физико-химических процессов;

физико-химические и технологические свойства сырья;

требования, предъявляемые к сырью, полуфабрикатам и готовой продукции;

методику проведения анализов.

431. Пример работы:

ректификация винилацетата, многокомпонентных ядовитых, токсичных, взрывоопасных и других подобных продуктов.

Параграф 5. Аппаратчик перегонки, 6-й разряд

432. Характеристика работ:

ведение сложного технологического процесса перегонки, контроль и координирование работ всех участков и отделений по перегонке продуктов, а также молекулярной дистилляции с одновременным руководством аппаратчиками более низкой квалификации этих участков производства;

ведение технологических процессов с дистанционного пульта управления;

контроль и регулирование расхода основного сырья, вспомогательных материалов, электроэнергии, температуры, давления, вакуума системы, уровней жидкостей в колоннах и других показателей процесса с помощью контрольно-измерительных приборов и автоматики;

расчет и учет расхода сырья, материалов, полупродуктов, выхода готовой продукции по всем стадиям производства;

выявление и устранение неполадок в работе оборудования и нарушений технологического процесса по сигнальным устройствам;

обеспечение бесперебойной работы всех взаимосвязанных производственных участков, отделений;

обслуживание автоматических устройств системы "автодиспетчер" дистанционного пульта управления технологическим процессом;

передача необходимых сведений диспетчеру завода.

433. Должен знать:

физико-химические и технологические свойства сырья;

технологическую схему обслуживаемого производства;

устройство, правила обслуживания и конструкцию контрольно-измерительных приборов;

систем автоматики и оборудования;

методику расчетов сырья и выхода продукта;

схему контроля автоматики и блокировки процесса, технологический режим и правила регулирования процесса;

правила пользования индивидуальными средствами защиты и правила техники безопасности при производстве ядовитых и агрессивных веществ.

434. Требуется среднее специальное образование.

435. Примеры работ

1) перегонка уксусной кислоты, уксусного ангидрида, сырого бензола и фракций, дивинил-бензольной кислоты, винилацетата, каменноугольной смолы, многокомпонентных ядовитых, взрывоопасных и других подсобных сложных продуктов,

2) ведение процессов с дистанционного пульта управления в содовом производстве с автоматическим регулированием работы обслуживаемого оборудования.

53. Аппаратчик переработки отходов

химического производства

Параграф 1. Аппаратчик переработки отходов химического

производства, 3-й разряд

436. Характеристика работ:

ведение технологического процесса переработки отходов химического производства под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

подготовка и загрузка сырья, выгрузка продукта;

чистка аппаратов;

подготовка оборудования к ремонту.

437. Должен знать:

сущность технологического процесса переработки отходов химического производства;

основные физико-химические свойства сырья и полуфабрикатов и предъявляемые к ним требования;

принцип работы обслуживаемых аппаратов.

Параграф 2. Аппаратчик переработки отходов химического

производства, 4-й разряд

438. Характеристика работ:

ведение до трех технологических стадий процесса переработки (очистка, выпаривание, сепарирование, сжигание, сушка, газоразделение и так далее) отходов химического производства;

прием сырья, проверка его качества по результатам анализов;

дозировка и загрузка сырья, полуфабрикатов в аппараты строго по рецептуре при соблюдении установленной последовательности;

отбор проб и проведение контрольных анализов;

контроль и регулирование технологического процесса по результатам анализов и по показаниям контрольно - измерительных приборов;

предупреждение и устранение причин отклонений от установленных норм технологического режима;

обслуживание основного и вспомогательного оборудования;

прием оборудования из ремонта.

439. Должен знать:

технологический процесс переработки отходов химического производства;

устройство, принцип работы обслуживаемого оборудования и контрольно-измерительных приборов;

схему коммуникаций;

физико-химические и технологические свойства сырья, полуфабрикатов и готовой продукции;

правила отбора проб и методику проведения контрольных анализов.

440. Пример работы:

ведение процесса переработки отходов основного производства с целью получения товарной продукции - литейного крепителя "КО", синтетического битума модельной массы и другие.

Параграф 3. Аппаратчик переработки отходов химического

производства, 5-й разряд

441. Характеристика работ:

ведение более трех технологических стадий процесса переработки (очистка, выпаривание, сепарирование, сжигание, сушка, газоразделение и так далее) отходов химического производства;

расчет и дозировка сырья;

наладка работы всего оборудования и аппаратуры;

корректировка процесса по результатам анализов и наблюдений;

управление регулировочными приспособлениями;

выполнение несложного ремонта оборудования и коммуникаций;

учет расхода сырья, полуфабрикатов;

руководство и координация работы аппаратчиков более низкой квалификации.

442. Должен знать:

технологический процесс переработки отходов химического производства;

устройство, способы наладки и регулирования применяемого оборудования, приспособлений;

схему арматуры и коммуникаций;

технологические требования, предъявляемые к качеству готовой продукции и применяемым материалам.

54. Аппаратчик пиролиза

Параграф 1. Аппаратчик пиролиза, 3-й разряд

443. Характеристика работ:

выполнение отдельных операций технологического процесса пиролиза под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

подготовка и загрузка сырья, выгрузка продукта;

отбор проб;

чистка оборудования;

подготовка оборудования к ремонту.

444. Должен знать:

технологическую схему обслуживаемого участка;

устройство, принцип работы вспомогательного оборудования на обслуживаемом участке;

физико-химические свойства сырья и полупродукта.

Параграф 2. Аппаратчик пиролиза, 4-й разряд

445. Характеристика работ:

ведение технологического процесса пиролиза под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

прием сырья, проверка его качества по результатам анализов;

дозировка и загрузка сырья;

замер расхода сырья и выхода готового продукта;

регулирование технологического процесса по показаниям контрольно-измерительных приборов;

обслуживание технологического оборудования.

446. Должен знать:

технологическую схему обслуживаемого участка;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования;

физико-химические свойства сырья и полупродукта.

Параграф 3. Аппаратчик пиролиза, 5-й разряд

447. Характеристика работ:

ведение технологического процесса пиролиза;

испарение сырья, подача паров сырья и водяного пара в печи пиролиза или подача жидкого сырья непосредственно в печь пиролиза;

закалка и охлаждение пиро-газа, конденсация продуктов пиролиза, улавливание несконденсировавшихся пиро-газов, передача пиро-газа на последующие технологические операции;

обогрев печи пиролиза, подача топлива в форсунки, воздуха, регулирование режима горения топлива;

регулирование технологического процесса по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам анализов, учет расхода сырья, полученного пиро-газа и продуктов пиролиза;

проведение контрольных анализов;

обслуживание печей пиролиза разных типов, испарителей, конденсаторов, насосов и другого оборудования;

прием оборудования из ремонта.

448. Должен знать:

технологическую схему обслуживаемого участка;

устройство и конструктивные особенности основного и вспомогательного оборудования;

физико-химические свойства сырья и полупродуктов;

сущность и правила регулирования технологического процесса;

технологический режим;

правила отбора проб;

методику проведения анализов.

Параграф 4. Аппаратчик пиролиза, 6-й разряд

449. Характеристика работ:

ведение технологического процесса пиролиза, координирование работы всего отделения с одновременным руководством аппаратчиками более низкой квалификации;

наблюдение за показаниями контрольно-измерительных приборов;

оценка качества готового продукта по результатам анализов;

корректировка процесса по результатам анализов и наблюдений;

управление регулировочными приспособлениями;

наблюдение за состоянием оборудования;

выполнение несложного ремонта оборудования и коммуникаций;

выявление и устранение неисправностей в работе оборудования.

450. Должен знать:

технологическую схему обслуживаемого участка;

устройство и правила обслуживания основного и вспомогательного оборудования;

физико-химические свойства сырья и полупродукта;

сущность и правила регулирования технологического процесса, технологический режим, методику проведения контрольных анализов.

451. Требуется среднее специальное образование.

55. Аппаратчик плавления

Параграф 1. Аппаратчик плавления, 2-й разряд

452. Характеристика работ:

ведение технологического процесса плавления под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

участие в дроблении и загрузке сырья в приемный бункер плавильного аппарата;

очистка аппаратов от шлама;

участие в передаче жидкого продукта на другие технологические операции или затаривание;

участие в обслуживании оборудования.

453. Должен знать:

технологическую схему производства продукта;

сущность технологического процесса;

физико-химические и технологические свойства сырья.

Параграф 2. Аппаратчик плавления, 3-й разряд

454. Характеристика работ:

ведение технологического процесса плавления в плавильных котлах и электропечах;

дозировка сырья в приемный бункер плавильного аппарата, обогрев плавильного аппарата перегретым паром или топочными газами, наблюдение за уровнем расплавленного сырья и поддержание заданной температуры плавления, отстаивание или фильтрация продукта;

улавливание выделяющихся газов, герметизация аппаратуры, продувка сборников и коммуникаций инертным газом, обогрев сборников и коммуникаций;

перекачивание жидкого продукта и передача его на другие технологические операции или затаривание;

контроль за ходом технологического процесса по показаниям контрольно-измерительных приборов и внешнему виду продукта;

предупреждение и устранение причин отклонений от норм технологического регламента;

обслуживание дробилок, плавильных аппаратов разных типов, отстойников, фильтров, насосов, газо-дувок, коммуникаций, контрольно-измерительных приборов и запорно-регулирующих устройств;

подготовка оборудования к ремонту.

455. Должен знать:

технологическую схему производства продукта;

сущность технологического процесса;

технологический режим и правила регулирования процесса;

физико-химические и технологические свойства сырья, полуфабрикатов, технологического топлива и вспомогательных материалов;

устройство и принцип работы обслуживаемого оборудования и приборов.

456. Пример работ:

ведение процесса плавления нафталина.

Параграф 3. Аппаратчик плавления, 4-й разряд

457. Характеристика работ:

ведение технологического процесса плавления ядовитых, агрессивных веществ или получения тройного сплава (свинца, натрия, калия) и других продуктов плавлением или ведение технологического процесса плавления в плавильных котлах, электропечах и цистернах с одновременным руководством аппаратчиками более низкой квалификации;

управление пневмотранспортом;

плавление продуктов в железнодорожных и автоцистернах, слив и перекачка в технологические емкости;

обогрев емкостей и цистерн паром;

проверка герметичности аппаратуры, продувка сборников и коммуникаций инертным газом;

контроль за температурой и качеством поступающего продукта;

обслуживание технологического оборудования;

выявление и устранение неисправностей в работе оборудования;

прием оборудования из ремонта.

458. Должен знать:

технологическую схему производства продукта;

сущность технологического процесса;

технологический режим и правила регулирования процесса;

физико-химические и технологические свойства сырья, полуфабрикатов, технологического топлива и вспомогательных материалов;

устройство и принцип работы обслуживаемого оборудования и приборов.

459. Примеры работ:

1) ведение процесса плавления фосфора, фенола, щелочей, натрия, калия, серной пасты, серного концентрата и других ядовитых и агрессивных веществ,

2) ведение процесса получения фталевого ангидрида и канифоли.

Параграф 4. Аппаратчик плавления, 5-й разряд

460. Характеристика работ:

ведение технологического процесса плавления ядовитых и агрессивных веществ, тройного сплава с одновременным руководством аппаратчиками более низкой квалификации;

наблюдение за показаниями контрольно-измерительных приборов;

замер расхода сырья и выхода готового продукта, оценка их качества по результатам анализов;

корректировка процесса по результатам анализов и наблюдений, управление регулировочными приспособлениями;

наблюдение за состоянием оборудования;

обслуживание оборудования;

выполнение несложного ремонта оборудования и коммуникаций;

ведение записей в производственном журнале о ходе процесса плавления.

461. Должен знать:

технологическую схему производства продукта;

сущность технологического процесса;

технологический режим и правила регулирования процесса;

физико-химические и технологические свойства сырья, полуфабрикатов, технологического топлива и вспомогательных материалов;

устройство и правила обслуживания закрепленного оборудования и приборов.

462. Пример работы:

ведение процесса обезвоживания, плавления и удаления посторонних примесей из концентрированных растворов каустика для получения твердого каустика.

56. Аппаратчик подготовки сырья и отпуска

полуфабрикатов и продукции

Параграф 1. Аппаратчик подготовки сырья и отпуска

полуфабрикатов и продукции, 2-й разряд

463. Характеристика работ:

ведение процесса по приему, подготовке сырья, отпуску полуфабрикатов и готовой продукции под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

подготовка тары для упаковки готовой продукции, расфасовка продукции в тару, расстановка продукта на складах;

очистка емкостей от посторонних примесей.

464. Должен знать:

физико-химические свойства сырья, полуфабрикатов и продукции;

устройство, принцип работы обслуживаемого оборудования;

правила хранения полуфабрикатов и готовой продукции.

Параграф 2. Аппаратчик подготовки сырья и отпуска

полуфабрикатов и продукции, 3-й разряд

465. Характеристика работ:

ведение технологического процесса подготовки сырья, полуфабрикатов и готовой продукции;

наладка линии для приема и перекачивания сырья, полуфабрикатов и продукции;

проверка исправности кранов, трубопроводов, точности замеров продукции;

прием сырья в приемные баки, цистерны, танки, бункера;

подготовка сырья (очистка, дробление, просев, сушка и так далее);

проведение контрольных анализов, предусмотренных рабочей инструкцией;

для выдаваемых продуктов (сыпучих, твердых, жидких или газообразных) подготовка отвесов, смесей и растворов согласно установленной рецептуре, наблюдение за правильным хранением всех видов сырья и продукции;

расчет количества требуемого сырья, пересчет показателей в весовые единицы измерения и оформление технической документации;

учет получаемого и отпускаемого сырья, полуфабрикатов и продукции;

обслуживание емкостей, сушильных аппаратов, смесителей, дробилок, сит, грохотов, фильтров, вентиляционных установок, циклонов, маневрового устройства, вибро-плиты, насосов, транспортных механизмов, коммуникаций, контрольно-измерительных приборов, запорно-регулирующих устройств;

определение и устранение мелких неисправностей в работе оборудования;

подготовка оборудования к ремонту, прием из ремонта.

466. Должен знать:

физико-химические свойства сырья, полуфабрикатов и продукции;

устройство, принцип работы обслуживаемого оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникаций;

правила хранения полуфабрикатов и готовой продукции;

правила оформления документов по отпуску продукции;

инструкцию по учету и отчетности;

требования, предъявляемые к сырью и готовой продукции;

методику проведения анализов;

прием работ.

Параграф 3. Аппаратчик подготовки сырья и отпуска

полуфабрикатов и продукции, 4-й разряд

467. Характеристика работ:

ведение технологического процесса подготовки сырья, полуфабрикатов и готовой продукции в производстве ядовитых и агрессивных веществ или с большим ассортиментом продукции, а также руководство аппаратчиками более низкой квалификации в других производствах;

прием сырья с центрального материального склада, из смежных цехов, из железнодорожных цистерн с настройкой линии для перекачивания из цистерн в хранилище;

разогрев закристаллизированного сырья в цистернах и перекачка его в резервуары;

подготовка сырья к пуску в производство: доведение влажности до требуемых значений, подогрев жидкого сырья, усреднение концентрации по всему объему в резервуаре;

обслуживание крупногабаритных резервуаров емкостью от 100 до 2000 м ³ ;

разлив готовой продукции в бочки и цистерны;

маркировка и упаковка тары готовой продукции в соответствии с ГОСТами и ТУ;

прием бочко -тары и железнодорожных цистерн из смежных цехов, контроль за исправностью и чистотой;

погрузка готовой продукции в бочко-таре в вагоны и на автомашины с помощью электрокар и вручную;

контроль за температурными режимами, аварийная остановка оборудования, контроль и регулирование количества продукта, разливаемого в бочки и цистерны, визуально и с помощью контрольно-измерительных приборов;

обслуживание хранилищ, резервуаров, вакуум-приемников, вакуум-насосов, трубопроводов, блокировок, контрольно-измерительных приборов и автоматики;

выявление и устранение неисправностей в работе оборудования;

выполнение мелкого ремонта.

468. Должен знать:

физико-химические свойства сырья, полуфабрикатов и продукции;

устройство обслуживаемого оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникаций;

правила хранения ядовитых и агрессивных веществ;

правила оформления документов по отпуску продукции;

инструкцию по учету и отчетности;

государственные стандарты, предъявляемые к сырью и готовой продукции;

правила отбора проб и методику проведения контрольных анализов.

469. Примеры работ:

1) ведение технологического процесса подготовки сырья, полуфабрикатов и готовой продукции в производствах: синтетического аммиака (при обслуживании складов жидкого аммиака), крепкой азотной кислоты, серной кислоты, хлора, каустической соды, карбида кальция, метанола, изо-бутанола, высших спиртов, формалина, капро-лактама и полимера капро-лактама, технического хлорофоса, полиэтилена, нитрила акриловой кислоты и искусственного волокна "нитрон", фталевого ангидрида, пенто-эритрита, себациновой кислоты, ионообменных смол, карбамидных смол, полихлорвинилового пластиката, полиформальдегида,

2) работа с большим ассортиментом продукции (от 30 наименований и более) в лакокрасочных производствах и в производстве полупродуктов для цветного кино (от 40 наименований и более).

Параграф 4. Аппаратчик подготовки сырья и отпуска

полуфабрикатов и продукции, 5-й разряд

470. Характеристика работ:

ведение технологического процесса подготовки сырья, полуфабрикатов и готовой продукции в производстве ядовитых и агрессивных веществ или с большим ассортиментом продукции с одновременным руководством аппаратчиками более низкой квалификации;

управление и регулирование технологическим процессом в соответствии с рабочими инструкциями;

корректировка процесса по результатам анализов и наблюдений;

контроль за работой систем автоматики;

участие в ремонтных работах основного оборудования.

471. Должен знать:

физико-химические и технологические свойства сырья, полуфабрикатов и продукции;

конструктивные особенности обслуживаемого оборудования, контрольно-измерительных приборов;

методику расчетов сырья и подготовки продукта;

правила хранения полуфабрикатов и готовой продукции;

правила оформления документов по отпуску продукции;

инструкции по учету и отчетности;

правила пользования индивидуальными средствами защиты при работе с ядовитыми и агрессивными веществами.

57. Аппаратчик поликонденсации

Параграф 1. Аппаратчик поликонденсации, 4-й разряд

472. Характеристика работ:

ведение технологического процесса поликонденсации;

прием и подготовка сырья, подача в реакционные аппараты, подогрев, смешивание, непрерывная подача катализатора, подача водной дисперсии на разделение, выгрузка полимера и передача на другие технологические участки;

контроль и регулирование процесса поликонденсации: температуры, вакуума в аппаратах, давления при литье расплава, уровня динила в рубашках аппаратов, уровня масла в редукторах, вязкости расплава и других параметров процесса по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам анализов;

отбор проб для контроля и выполнение предусмотренных инструкцией анализов;

обслуживание реакционных аппаратов, дозирующих устройств, сборников, насосов, коммуникаций, контрольно-измерительных приборов и другого оборудования;

учет сырья, полупродуктов, продукции;

расчеты расхода сырья и выхода продукции;

подготовка оборудования к ремонту, прием из ремонта.

473. Должен знать:

технологическую схему производства;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов, средств автоматики;

схему арматуры и коммуникаций на обслуживаемом участке;

физико-химические и технологические свойства сырья, катализаторов, готового продукта;

требования, предъявляемые к сырью и готовой продукции;

физико-химические основы и сущность технологического процесса на рабочем месте;

технологический режим и правила регулирования процесса;

правила отбора проб;

методику проведения анализов.

Параграф 2. Аппаратчик поликонденсации, 5-й разряд

474. Характеристика работ:

ведение технологического процесса поликонденсации с одновременным руководством аппаратчиками более низкой квалификации;

обслуживание всего оборудования и средств автоматики участка поликонденсации;

контроль технологического режима, выхода и качества продукции;

наблюдение за показаниями контрольно-измерительных приборов и автоматики;

замер расхода сырья и выхода готового продукта;

оценка их качества то результатам анализов;

управление и регулирование технологическим процессом в соответствии с рабочими инструкциями;

корректировка процесса по результатам анализов и наблюдений;

управление регулировочными приспособлениями;

подготовка оборудования к работе;

пуск, остановка и наблюдение за состоянием оборудования;

выполнение несложного ремонта оборудования и коммуникаций.

475. Должен знать:

технологическую схему производства;

устройство и правила эксплуатации основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов, средств автоматики;

схему арматуры и коммуникаций на обслуживаемом участке;

физико-химические и технологические свойства сырья, катализаторов, готового продукта;

требования, предъявляемые к сырью и готовой продукции;

физико-химические основы технологического процесса на рабочем месте;

технологический режим и правила регулирования процесса;

методику проведения анализов и расчетов.

58. Аппаратчик полимеризации

Параграф 1. Аппаратчик полимеризации, 3-й разряд

476. Характеристика работ:

ведение технологического процесса полимеризации под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

подготовка сырья, составление растворов реагентов, загрузка сырья в аппараты;

обслуживание технологического оборудования;

очистка аппаратуры от шлака, полимеров, осадков;

транспортировка и передача продуктов на последующие стадии производства;

перезарядка фильтров, чистка дозаторов.

477. Должен знать:

основы технологического процесса производства продукта;

устройство, принцип работы вспомогательного оборудования.

Параграф 2. Аппаратчик полимеризации, 4-й разряд

478. Характеристика работ:

ведение технологического процесса полимеризации в растворе, массе, газовой или водоэмульсионной средах, блочной полимеризации в присутствии катализаторов, инициаторов, инициированием ультрафиолетовыми лучами и радиационными излучениями для получения высокомолекулярных соединений (полимеров) из мономеров;

прием и подготовка сырья, приготовление химических растворов, катализаторов;

подготовка оборудования к работе;

дозировка сырья в реакторы или другое оборудование с особо точным соблюдением соотношений компонентов, подогрев, перемешивание массы, выдержка реакционной массы при заданной температуре, выгрузка продукта, стабилизация полученного полимера, отгонка избыточного растворителя и передача его на последующие технологические стадии производства;

контроль и регулирование параметров технологического режима, предусмотренных регламентом, температуры, давления, вакуума, соотношения компонентов сырья, концентрации и вязкости полимера, интенсивности перемешивания;

расчет количества сырья и выхода продукта, удельного веса, концентрации и глубины полимеризации;

отбор проб;

проведение анализов;

продувка и опрессовка оборудования, подготовка оборудования к ремонту, прием из ремонта;

обслуживание реакторов, поли-меризационных колонн, автоклавов, фильтров, прессов, теплообменников, электропечей, сушилок, мельниц, технологических коммуникаций и другого оборудования, контрольно-измерительных приборов и арматуры;

учет расхода сырья и полученного продукта.

479. Должен знать:

технологическую схему производства продукта;

сущность процесса полимеризации и правила регулирования его;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов и автоматических систем регулирования;

методику расчетов;

правила отбора проб.

480. Примеры работ:

1) полимеризация съемных крышек из полихлорвинила путем термической обработки в печах различной конструкции,

2) полимеризация крупногабаритных деталей и изделий в камерах полимеризации.

Параграф 3. Аппаратчик полимеризации, 5-й разряд

481. Характеристика работ:

ведение технологического процесса полимеризации с одновременным руководством аппаратчиками более низкой квалификации или ведение процесса полимеризации с центрального пульта управления;

контроль за показаниями контрольно-измерительных приборов;

замеры расхода сырья и выхода готового продукта, оценка их качества по результатам анализов;

контроль за состоянием оборудования;

обслуживание технологического оборудования, контрольно-измерительных приборов и средств автоматизации технологических процессов;

выполнение несложного ремонта оборудования и коммуникаций;

ведение записей в производственном журнале.

482. Должен знать:

процесс полимеризации и правила регулирования его;

рецептуры загрузок сырья;

технические требования, предъявляемые к сырью, полуфабрикатам и готовой продукции;

условия нормального ведения процесса;

типичные нарушения режима, их причины и способы предупреждения и устранения;

устройство основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов и автоматических систем регулирования;

методику расчетов.

483. Пример работы:

ведение процесса полимеризации: легкого масла, капро-лактама, тетрагидрофурана, жидких и газообразных углеводородов (в эмульсии или растворах), смеси мономеров (в растворе роданистого натрия), эфиров метакриловой кислоты, в производстве полиэтилентерефталата, эмульсионного полистирола, сополимеров стирола и винилацетата, фор-полимеризации блочного полистирола.

Параграф 4. Аппаратчик полимеризации, 6-й разряд

484. Характеристика работ:

ведение технологического процесса полимеризации с центрального пульта управления с одновременным руководством аппаратчиками более низкой квалификации;

управление и регулирование технологическим процессом в соответствии с рабочими инструкциями;

корректировка процесса по результатам анализов и наблюдений, управление регулировочными приспособлениями;

участие в ремонтных работах основного и вспомогательного оборудования.

485. Должен знать:

технологический процесс полимеризации и правила регулирования его;

физико-химические свойства сырья;

условия нормального ведения процесса;

типичные нарушения режима, их причины и способы предупреждения и устранения;

конструктивные особенности и правила обслуживания основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов и автоматических систем регулирования;

методику расчетов;

государственные стандарты, предъявляемые к сырью, полуфабрикатам и готовой продукции.

485. Требуется среднее специальное образование.

486. Пример работы:

ведение процесса полимеризации, контроль и координация работ участков (отделений) полимеризации легкого масла, полиэтилена, капро-лактама, блочного полистирола, сополимеров стирола, поливинилхлорида, поливинилацетата, полипропилена, полихлорвиниловой смолы и так далее.

59. Аппаратчик получения инертного газа

Параграф 1. Аппаратчик получения инертного газа,

4-й разряд

487. Характеристика работ:

ведение технологического процесса получения инертного газа методом сжигания смеси воздуха и метано-водородной фракции в печах суммарной производительностью до 3000 м ³ /час готового продукта;

охлаждение инертного газа в закалочном аппарате, компримирование с последующим охлаждением в скрубберах;

очистка и осушка газа в насадочных осушителях;

переключение осушителей на регенерацию, охлаждение и осушку;

регулирование работы аппаратов по показаниям контрольно-измерительных приборов;

проведение анализа инертного газа на содержание кислорода, водорода, окиси углерода;

наблюдение за работой и исправным состоянием печей, осушителей, холодильников, фильтров, компрессоров и другого оборудования и коммуникаций;

предупреждение и устранение неисправностей в работе оборудования и коммуникаций;

подготовка оборудования к ремонту, прием из ремонта.

488. Должен знать:

технологический процесс получения инертного газа, устройство, принцип работы обслуживаемого оборудования;

схему коммуникаций, назначение и устройство контрольно-измерительных приборов;

технологическую схему;

технологический режим;

требования, предъявляемые к качеству получаемой продукции;

методику проведения анализов.

Параграф 2. Аппаратчик получения инертного газа,

5-й разряд

489. Характеристика работ:

ведение технологического процесса получения инертного газа методом сжигания в печах суммарной производительностью свыше 3000 м ³ /час готового продукта;

регулирование и управление технологическим процессом в соответствии с рабочими инструкциями;

корректировка процесса по. результатам анализов и наблюдений;

проведение контрольных анализов;

наблюдение за работой и состоянием оборудования;

выполнение несложного ремонта оборудования и коммуникаций.

490. Должен знать:

технологическую схему;

устройство и конструктивные особенности обслуживаемого оборудования и устройство контрольно-измерительных приборов;

схему коммуникаций;

технологический режим;

требования, предъявляемые к качеству получаемой продукции;

методику проведения анализов.

60. Аппаратчик получения углекислоты

Параграф 1. Аппаратчик получения углекислоты, 2-й разряд

491. Характеристика работ:

выполнение отдельных работ в получении газообразной, жидкой и твердой углекислоты под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

прием и подготовка поступающих газов и растворов;

дозировка и загрузка сырья в аппараты;

отбор проб;

подготовка оборудования к ремонту.

492. Должен знать:

схему очистки газа;

физико-химические свойства абсорбентов;

устройство и принцип работы основного и вспомогательного оборудования на обслуживаемом участке;

правила отбора проб.

Параграф 2. Аппаратчик получения углекислоты,

3-й разряд

493. Характеристика работ:

ведение процесса получения жидкой или твердой углекислоты на установках производительностью до 3-х т в смену самостоятельно или на установках производительностью свыше 3 т в смену под руководством аппаратчика более высокой квалификации, а также получение газообразной углекислоты на установках различной производительности;

контроль за поступлением газов, распределением нагрузки по де-сорберам, орошением абсорбционных колонн и давлением в них;

загрузка в аппараты растворов моно-этано-ламина или поташа;

регулирование количества газа в растворе, поступающего в аппараты;

ведение процесса охлаждения и очистки парогазовой смеси от органических и сернистых соединений, инертных газов, механических примесей;

регенерация моно-этано-ламина в вакуумной установке с добавлением в систему свежего или регенерированного раствора, очистка и осушение углекислоты;

отсос паров из промежуточных емкостей;

выполнение требуемых анализов;

наблюдение за работой компрессоров, артезианских скважин и градирни, выполнение работ по испытанию и наполнению баллонов готовым продуктом;

при получении твердой углекислоты (сухого льда) - подготовка к пуску гидравлических прессов и насосов, проверка наличия масла в системе пресса, исправности автоматических включающих и отключающих устройств, контрольно-измерительных приборов, сигнальных (световых и звуковых) устройств, а также работу клапанных переключателей, заполнение камеры пресса жидкой углекислотой, ведение процесса перехода жидкой углекислоты в твердое состояние, прессование, выталкивание блоков сухого льда из камеры на транспортер;

прием оборудования из ремонта;

мелкий ремонт оборудования.

494. Должен знать:

технологический процесс производства углекислоты;

схему очистки газа, физико-химические свойства абсорбентов;

устройство и принцип работы основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов и средств автоматики;

схему коммуникации;

ГОСТы и ТУ на сырье и готовую продукцию;

правила отбора проб;

методику выполнения анализов;

основные работы по текущему ремонту оборудования.

Параграф 3. Аппаратчик получения углекислоты,

4-й разряд

495. Характеристика работ:

ведение технологического процесса получения газообразной, жидкой и твердой углекислоты из природного газа, газовых отходов спиртового, аммиачного и других производств на установках производительностью свыше 6 тонн или свыше 3 до 6-ти тонн в смену с одновременным руководством аппаратчиками более низкой квалификации;

регулирование режима абсорбционно-десорбционной аппаратуры, холодильников газа и возврата вторичного конденсата для поддержания водного баланса в системе;

наблюдение за состоянием оптимальных режимов процесса (температурой, давлением, уровнем растворов моно-этано-ламина или поташа, синхронностью работы насосов, теплообменников, равномерным возвратом конденсата, использованием тепла парогазовой смеси, заполнением жидкой углекислотой емкостей промежуточного давления);

обслуживание технологического оборудования;

проведение контрольных анализов.

496. Должен знать:

технологический процесс производства углекислоты и правила его регулирования;

схему очистки газа;

физико-химические свойства абсорбентов;

устройство основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов и средств автоматики;

схему коммуникации;

ГОСТы и ТУ на сырье и готовую продукцию;

правила отбора контрольных проб;

методику выполнения анализов;

основные работы по ремонту оборудования.

Параграф 4. Аппаратчик получения углекислоты,

5-й разряд

497. Характеристика работ:

ведение процессов получения жидкой и твердой углекислоты из природного газа, газовых отходов спиртового, аммиачного и других производств при суммарной производительности свыше 6 тонн в смену с одновременным руководством аппаратчиками более низкой квалификации;

наблюдение за показаниями контрольно-измерительных приборов;

управление и регулирование технологическим процессом в соответствии с рабочими инструкциями;

корректировка процесса по результатам анализов и наблюдений;

наблюдение за работой и состоянием оборудования;

участие в ремонтных работах основного и вспомогательного оборудования.

498. Должен знать:

физико-химические свойства абсорбентов;

устройство, конструктивные особенности и правила обслуживания основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов и средств автоматики;

схему коммуникаций;

ГОСТы и ТУ на сырье и готовую продукцию;

методику выполнения анализов.

61. Аппаратчик приготовления катализатора

Параграф 1. Аппаратчик приготовления катализатора,

2-й разряд

499. Характеристика работ:

ведение технологического процесса приготовления контактных масс для получения катализатора;

подготовка сырья;

составление растворов по заданным рецептам;

загрузка сырья в аппараты;

выгрузка готового продукта;

отбор проб;

чистка оборудования.

500. Должен знать:

технологический процесс приготовления контактных масс;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования на обслуживаемом участке;

свойства-сырья, полуфабрикатов и готового продукта;

правила отбора проб.

Параграф 2. Аппаратчик приготовления катализатора,

3-й разряд

501. Характеристика работ:

ведение технологического процесса приготовления катализаторов: титанового, алюминиево-никелевого, никелевого и их регенерации или катализаторов, применяемых в производствах органического стекла, хлористого винила, фенакола, алкилоламидов (для процесса амидирования) или приготовление катализаторов методом пропитывания активированного угля соляно-кислым раствором сулемы, а также ведение процесса приготовления катализаторов под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

прием и подготовка сырья;

приготовление растворов заданной концентрации;

дозировка и загрузка сырья в аппараты, смешивание, отжим, отмывка, пропитка носителя, формирование, осаждение, нейтрализация, декантация, фильтрация, сушка, прокаливание, размол, просеивание;

взвешивание готового катализатора;

формование катализаторной массы на шнек-прессе или протирочной машине с формовочным ситом;

таблетирование катализатора;

упаковка, маркировка;

ведение учета расхода сырья и готовой продукции;

обслуживание технологического оборудования.

502. Должен знать:

технологическую схему участка приготовления катализатора;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования;

схему арматуры, коммуникаций, свойства сырья, полуфабрикатов и готового продукта;

правила регулирования процесса;

правила отбора проб;

правила расчета расхода сырья и выхода готового продукта.

Параграф 3. Аппаратчик приготовления катализатора,

4-й разряд

503. Характеристика работ:

ведение технологического процесса приготовления катализаторов для различных производств или приготовление медно-кобальтового катализатора или ведение процесса пропаривания носителя катализатора под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

наблюдение за ходом технологического процесса по показаниям контрольно-измерительных приборов;

регулирование дозировки растворов, воды, пара;

контроль и регулирование температурного режима процесса;

регенерация, активация катализатора;

расчеты сырья и выхода готового продукта в зависимости от содержания в них основного вещества и требуемой концентрации;

обслуживание прокалочной печи, активаторов, растворителей, пропиточных барабанов, смесителей, сушилок, холодильников, конденсаторов и другого оборудования;

устранение неисправностей в работе оборудования и коммуникаций;

руководство аппаратчиками более низкой квалификации при их наличии.

504. Должен знать:

технологическую схему участка приготовления катализаторов;

технологическую схему процесса пропаривания носителя;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования;

схему арматуры, коммуникаций;

свойства сырья, полуфабрикатов и готового продукта;

правила регулирования процесса;

правила отбора проб;

правила расчета расхода сырья и выхода готового продукта.

Параграф 4. Аппаратчик приготовления катализатора,

5-й разряд

506. Характеристика работ:

ведение технологического процесса приготовления катализаторов: палладиево-содержащего, кобальтосодержащего, тиогликолевой кислоты (для синтеза дифенилол-пропана) или катализаторов, применяемых в производствах изопропилбензола, алкило-ламидов (на участке обжига), перекиси водорода (косвенно-органическим методом) и этилацетата или ведение технологического процесса приготовления катализаторов (в частности, ванадиевого) с одновременным руководством аппаратчиками более низкой квалификации, а также ведение технологического процесса приготовления раствора перекисных инициаторов в белом масле, процесса нанесения активной массы в производстве трегерного (серебросодержащего) катализатора с одновременным руководством аппаратчиками более низкой квалификации, ведение процесса пропаривания носителя катализатора;

управление и регулирование технологическим процессом в соответствии с рабочими инструкциями;

замеры расхода сырья и выхода готового продукта;

оценка их качества;

наблюдение за работой и состоянием оборудования;

выявление и устранение неисправностей в работе оборудования и коммуникаций;

участие в ремонтных работах оборудования.

507. Должен знать:

технологическую схему приготовления катализатора;

конструктивные особенности и правила обслуживания основного и вспомогательного оборудования;

схему арматуры, коммуникаций;

технологические свойства сырья, полуфабрикатов и готового продукта;

правила регулирования процесса;

правила расчета расхода сырья и выхода готового продукта;

методику проведения анализов.

62. Аппаратчик приготовления связующих

Параграф 1. Аппаратчик приготовления связующих,

1-й разряд

508. Характеристика работ:

выполнение отдельных работ под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

раскупорка тары с сырьем и материалами;

сортировка материалов по видам;

подноска сырья к аппаратам;

загрузка сырья в аппараты. Чистка аппаратуры.

509. Должен знать:

основной состав и свойства применяемых материалов, рецептуры;

правила взвешивания на технических весах;

правила обслуживания основного и вспомогательного оборудования.

Параграф 2. Аппаратчик приготовления связующих,

2-й разряд

510. Характеристика работ:

приготовление связующих, компаундов, разделительных и декоративных составов, клеящих мастик, растворов для биологических перчаток, связующих окрашивания в пневмо-мешалках, шаровых мельницах и другом подобном оборудовании или ведение технологического процесса приготовления связующих в реакторах под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

дозировка и развеска материалов согласно рецептурным картам;

подготовка материалов с применением дробильной, размалывающей, нагревательной и другой аппаратуры;

определение влажности наполнителей и компонентов;

выгрузка готового продукта в приемные баки или перекачка в емкости;

при необходимости - учет сырья, полуфабрикатов и готовой продукции;

чистка аппаратов, продувка трубопроводов.

511.Должен знать:

основной состав и свойства применяемых материалов, рецептуры, технологический процесс и режимы получения рабочих смесей;

правила взвешивания на технических весах;

правила обслуживания основного и вспомогательного оборудования.

Параграф 3.Аппаратчик приготовления связующих,

3-й разряд

512. Характеристика работ:

ведение технологического процесса приготовления связующих в реакторах различного типа или ведение технологического процесса приготовления связующих на основе синтетических смол под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

подготовка сырья: дробление и размалывание до заданных фракций, просев;

разогрев, смешивание компонентов;

наблюдение за процессом по показаниям контрольно-измерительных приборов и регулирование температурного режима;

определение момента окончания процесса по результатам анализов или внешним признакам;

выгрузка готового продукта в приемные баки, затаривание, взвешивание, маркировка или перекачка продукта в емкости;

отбор проб;

учет сырья, полуфабрикатов и готовой продукции;

подготовка к работе дробильных, размалывающих и транспортных устройств, пароводяных и питающих коммуникаций, контрольно-измерительных приборов, реакторов.

513. Должен знать:

технологическую схему приготовления связующих на обслуживаемой установке;

устройство, принцип работы контрольно-измерительных приборов и оборудования;

схему арматуры и коммуникаций;

правила регулирования технологического режима;

физико-химические свойства;

ГОСТы и технические условия на сырье, полуфабрикаты и готовую продукцию;

правила отбора проб.

Параграф 3. Аппаратчик приготовления связующих,

4-й разряд

514. Характеристика работ:

ведение технологического процесса на всех схемах приготовления связующих на основе полиэфирных, эпоксидных, фенолформальдегидных и других смол;

контроль и регулирование технологического процесса получения связующих согласно рецептуре и режиму на всех стадиях обслуживаемого участка при помощи контрольно-измерительных приборов и по результатам химических анализов;

регулирование процесса дозирования, подачи, загрузки сырья, полуфабрикатов и выгрузки готовой продукции;

расчет потребных материалов и выхода готовой продукции;

предупреждение и устранение причин отклонений от норм технологического режима, устранение неисправностей в работе оборудования;

выполнение несложного ремонта и наладки оборудования и коммуникаций;

проведение анализов.

515. Должен знать:

технологические схемы производства связующих;

устройство основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникаций;

физико-химические и технологические свойства сырья и полуфабрикатов, смазочных и других вспомогательных материалов;

сущность технологического процесса

технологический режим и правила регулирования процессов;

методику проведения анализов.

Параграф 4. Аппаратчик приготовления связующих,

5-й разряд

516. Характеристика работ:

ведение технологического процесса на всех схемах приготовления связующих на основе полиэфирных фенолформальдегидных, эпоксидных смол с одновременным руководством аппаратчиками более низкой квалификации;

управление и регулирование технологическим процессом в соответствии с рабочими инструкциями;

корректировка процесса по результатам анализов и наблюдений;

наблюдение за показаниями контрольно-измерительных приборов, за состоянием и работой оборудования;

участие в ремонтных работах основного и вспомогательного оборудования.

517. Должен знать:

технологические схемы производства связующих, конструктивные особенности и правила обслуживания основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникаций;

физико-химические и технологические свойства сырья и полуфабрикатов, смазочных и других вспомогательных материалов;

технологический процесс;

технологический режим и правила регулирования процессов.

63. Аппаратчик приготовления химических растворов

Параграф 1. Аппаратчик приготовления химических растворов,

2-й разряд

518. Характеристика работ:

приготовление анти-накипинов по заданным рецептам или выполнение отдельных операций при приготовлении химических растворов под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

подготовка и загрузка сырья;

подача в аппараты растворителя;

составление растворов по заданным рецептам;

передача растворов на дальнейшую обработку;

чистка оборудования;

подготовка оборудования к ремонту.

519. Должен знать:

основы процесса приготовления растворов;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему коммуникаций;

правила отбора проб.

Параграф 2. Аппаратчик приготовления химических растворов,

3-й разряд

520. Характеристика работ:

ведение технологического процесса приготовления двухкомпонентных или многокомпонентных растворов простых веществ в соответствии с технологическим регламентом, выполнение отдельных операций технологического процесса приготовления сложных многокомпонентных растворов или растворов, требующих особо точной дозировки компонентов и соблюдения жестких технологических параметров, под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

подготовка сырья к растворению, очистка от примесей, дробление, дозировка;

загрузка аппаратов сырьем, подача растворителя, перемешивание с подогревом или охлаждением;

очистка раствора или передача на дальнейшую обработку;

контроль за соблюдением технологического регламента, поддержание заданного состава раствора по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам анализов или визуально;

предупреждение и устранение причин отклонений от норм технологического режима;

отбор проб;

обслуживание аппаратов различных конструкций для растворения, насосов, коммуникаций и другого оборудования;

расчеты расхода сырья;

прием оборудования из ремонта;

руководство аппаратчиками более низкой квалификации при их наличии.

521. Должен знать:

технологическую схему производства продукта;

физико-химические основы и сущность технологического процесса;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему коммуникаций;

технологический режим и правила регулирования процесса;

правила отбора проб;

методику расчета расхода сырья.

Параграф 3. Аппаратчик приготовления химических растворов,

4-й разряд

522. Характеристика работ:

ведение технологического процесса приготовления многокомпонентных растворов химических соединений или растворов, требующих особо точной дозировки компонентов и соблюдения жестких технологических параметров;

очистка раствора отстаиванием или фильтрацией. (В случаях, предусмотренных технологическим регламентом, - нейтрализация раствора, улавливание выделяющихся газов.);

выгрузка готового продукта на склад или передача на дальнейшую обработку;

очистка аппаратов от шлама;

регулирование процесса- дозировки и загрузки сырья, поддержание заданного состава раствора по результатам анализов и показаниям контрольно-измерительных приборов;

проведение анализов;

обслуживание системы коммуникаций, контрольно-измерительных приборов и другого оборудования.

523. Должен знать:

технологическую схему производства продукта;

устройство и правила обслуживания основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему коммуникаций на обслуживаемом участке;

физико-химические и технологические свойства сырья;

требования, предъявляемые к сырью и готовой продукции;

сущность технологического процесса;

технологический режим и правила регулирования процесса;

правила отбора контрольных проб;

методику проведения анализов.

64. Аппаратчик приготовления эмульсий

Параграф 1. Аппаратчик приготовления эмульсий,

3-й разряд

524. Характеристика работ:

ведение технологического процесса приготовления полиакриламидной или латексной эмульсии, нитро-грунта и основного красочного грунта для грунтования пергаминового и глифталевого линолеума в различного типа смесительных аппаратах – вибро-мельницах, смесителях, вальцах и краскотерках, а также ведение технологического процесса приготовления устойчивых и высокодисперсных эмульсий под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

подготовка к работе смесительных аппаратов, емкостей, мерников, дозировочных устройств, инструмента и приспособлений;

подвозка и дозировка составных компонентов-пигментов, масел, клеев, мягчителей, растворителей, разбавителей и наполнителей согласно заданной рецептуре;

загрузка компонентов в смесительные аппараты в установленной последовательности и тщательное их перемешивание до получения однородной массы заданной консистенции;

регулирование температуры смешения и продолжительности цикла;

передача массы в аппараты в соответствии с установленным технологическим режимом обработки;

контроль технологического процесса визуально или по контрольно-измерительным приборам;

отбор проб, определение степени готовности и контроль качества продукции;

выгрузка грунтов или эмульсий в емкости и передача в грунтовальное отделение или на нитро-линию.

525. Должен знать:

основы технологического процесса нанесения изоляционных слоев;

устройство, принцип работы оборудования;

основные свойства составных компонентов и их взаимодействие;

требования, предъявляемые к качеству грунтов и эмульсий;

методы определения качества и готовности продукции;

схему коммуникации, приемы работы.

Параграф 2. Аппаратчик приготовления эмульсий,

4-й разряд

526. Характеристика работ:

ведение технологического процесса приготовления устойчивых и высокодисперсных эмульсий;

подготовка сырья, очистка жидкостей от примесей отстаиванием или фильтрацией, дозирование компонентов по заданной рецептуре и загрузка в аппарат, перемешивание;

интенсивное измельчение взвешенных частиц эмульсий до критического размера;

добавление стабилизаторов, повышающих устойчивость эмульсий;

выгрузка продукта в тару и передача на склад или на следующую технологическую операцию;

отбор проб для определения момента окончания реакции;

проведение анализов;

контроль за соблюдением технологического режима, качеством продукции по показаниям контрольно-измерительных приборов, результатам анализов и на основе опыта рабочего;

предупреждение и устранение причин отклонений от норм технологического режима;

расчет загружаемых компонентов;

обслуживание эмульгаторов, ультразвуковых установок, дозирующих устройств, сборников, смесителей, фильтров, коллоидных мельниц, машины-гомогенизатора, элеватора, насосов, контрольно-измерительных приборов, коммуникаций и другого оборудования;

учет расхода сырья, полученной продукции;

подготовка оборудования к ремонту, прием из ремонта.

527. Должен знать:

технологическую схему производства эмульсий;

устройство основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникаций;

физико-химические основы и сущность технологического процесса на обслуживаемом участке;

физико-химические свойства применяемых компонентов;

требования, предъявляемые к сырью и готовой продукции;

причины возникновения и правила устранения отклонений в ходе технологического процесса;

технологический режим;

правила регулирования процесса;

методику расчетов;

правила отбора проб;

методику проведения анализов.

Параграф 3. Аппаратчик приготовления эмульсий,

5-й разряд

528. Характеристика работ:

ведение сложного технологического процесса приготовления многокомпонентных эмульсий, требующих особо точной дозировки компонентов и соблюдения жестких технологических параметров;

управление и регулирование технологическим процессом в соответствии с рабочими инструкциями;

корректировка процесса по результатам анализов и наблюдений;

проведение контрольных анализов;

замеры расхода сырья и выхода готового продукта, оценка их качества по результатам анализов;

наблюдение за показателями контрольно-измерительных приборов, за состоянием и работой оборудования;

участие в ремонтных работах основного и вспомогательного оборудования.

529. Должен знать:

технологическую схему производства эмульсий;

конструктивные особенности и правила обслуживания основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникаций;

физико-химические основы и технологический процесс на обслуживаемом участке;

технологические свойства применяемых компонентов;

государственные стандарты, предъявляемые к сырью и готовой продукции;

причины возникновения и правила устранения отклонений в ходе технологического процесса;

технологический режим;

правила регулирования процесса;

методику расчетов.

65. Аппаратчик производства светосоставов

Параграф 1. Аппаратчик производства светосоставов,

3-й разряд

530. Характеристика работ:

ведение технологических процессов под руководством аппаратчика более высокой квалификации (просева, дробления, прокаливания, осаждения и других) в производстве свето-составов или их полуфабрикатов;

подготовка, дозировка и загрузка сырья и материалов в аппараты в соответствии с заданным расчетом;

регулирование процесса по показаниям контрольно-измерительных приборов;

отбор проб;

учет расхода сырья, выхода готовой продукции;

устранение неисправностей в работе оборудования.

531. Должен знать:

технологическую схему производства;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры, коммуникаций на обслуживаемом рабочем месте;

правила отбора проб;

приемы работ.

Параграф 2.Аппаратчик производства светосоставов,

4-й разряд

532. Характеристика работ:

ведение нескольких стадий технологического процесса по наработке много-тоннажных или малотоннажных (заказных) свето-составов;

прием и подготовка сырья, приготовление и очистка растворов, отжим, промывка, сушка, прокаливание, дробление свето-составов в соответствии с технологическим регламентом, контроль и регулирование температуры, давления и других параметров режима по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам анализов;

учет сырья, полуфабрикатов и готовой продукции;

предупреждение и устранение причин отклонений от норм технологического режима.

533. Должен знать:

технологическую схему производства;

устройство основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры, коммуникаций на обслуживаемом участке;

физико-химические свойства сырья, полупродуктов и готового продукта;

требования, предъявляемые к сырью и готовой продукции;

правила регулирования процесса;

ГОСТы;

технические условия на сырье и готовую продукцию.

Параграф 3. Аппаратчик производства светосоставов,

5-й разряд

534. Характеристика работ;

ведение всех стадий технологического процесса по наработке много-тоннажных или нескольких (не менее 3) заказных свето-составов;

подготовка, расчет и загрузка сырья и материалов в строго заданных количествах;

приготовление шихты, осаждение и отбраковка свето-состава (визуально и по результатам анализов);

ведение процесса усреднения отдельных партий свет-состава;

контроль и регулирование заданных параметров режима (температуры, давления, вакуума) на всех стадиях процесса по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам анализов;

транспортировка реакционной массы, выгрузка и оформление готового продукта;

руководство аппаратчиками более низкой квалификации.

535. Должен знать:

технологическую схему производства;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникаций;

физико-химические и технологические свойства сырья и вспомогательных материалов;

ГОСТы и технические условия на сырье и готовую продукцию;

методику проведения расчетов;

неорганическую и органическую химию.

Параграф 4. Аппаратчик производства светосоставов,

6-й разряд

536. Характеристика работ:

ведение сложных химических процессов при наработке свето-составов, связанных с освоением новой технологии;

проведение технологических процессов с применением взрыво- и огнеопасных, ядовитых и обжигающих веществ, требующих исключительной ответственности и особой осторожности в обращении, а также в производстве монокристаллов и продуктов, меченных стабильными и радиоактивными изотопами;

расчет, подготовка, дозировка и загрузка количества шихты, плавней и активаторов, классификация свето-состава, ведение по-фазного контроля;

контроль и регулирование параметров технологического режима: температуры, рН, давления;

формирование партий свето-состава;

самостоятельное регулирование и наладка процесса на оптимальные условия;

проведение контрольных анализов;

учет расхода сырья, полуфабрикатов и готовой продукции;

пуск, остановка и контроль за работой оборудования;

руководство м координация работой рабочих всех профессий на обслуживаемом производственном участке.

537. Должен знать:

технологическую схему и регламент нескольких сложных производств свето-составов;

физико-химические основы и сущность люминисценции, химических реакций и технологических процессов;

различные методы и приемы наработки малотоннажных (заказных) светосоставов;

освоение новых марок свето-составов;

конструкцию и правила обслуживания оборудования, контрольно-измерительных приборов, схему коммуникаций и арматуры;

ГОСТы и технические условия на сырье и готовую продукцию;

методику проведения контрольных анализов.

538. Требуется среднее специальное образование.

66. Аппаратчик производства спектрально-чистых газов

Параграф 1. Аппаратчик производства спектрально-чистых

газов, 5-й разряд

539. Характеристика работ:

ведение процесса получения газов высокой чистоты;

обслуживание медных и кальциевых печей, адсорбера, мембранных компрессоров, стенда разливки гелия и аргона, форвакуумного насоса, азотного танка и баллонов для наполнения газом;

прогрев печей, замена кальция в кальциевой печи, откачка газов из системы и баллонов, подготовка баллонов к наполнению газом, промывка, очистка;

контроль и регулирование температуры печей, давления, подачи жидкого газа в азотную ванну;

проведение контрольных анализов на содержание азота с помощью высокочастотного разрядника;

выявление и устранение неисправностей в работе оборудования и коммуникаций;

при необходимости - выполнение стеклодувных работ на пламени газовой и газокислородной горелки.

540. Должен знать:

технологическую схему обслуживаемого участка;

устройство основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникаций на своем участке;

предельно допустимые параметры температуры, давления, вакуума;

физико-химические свойства сырья, продуктов, вспомогательных материалов;

методику проведения анализов.

67. Аппаратчик производства химических реактивов

Параграф 1. Аппаратчик производства химических реактивов,

2-й разряд

541. Характеристика работ:

выполнение отдельных операций технологического процесса на производственном участке под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

подготовка и загрузка сырья в аппараты;

выгрузка и транспортировка продукта;

чистка оборудования;

участие в проведении операций, не связанных с изменением исходных веществ (растворения, фильтрации, отжима и другие.).

542. Должен знать:

технологическую схему и регламент производства;

устройство и принцип работы основного и вспомогательного оборудования;

схему арматуры и коммуникаций;

физико-химические и технологические свойства сырья и вспомогательных материалов;

ГОСТы и технические условия на сырье и готовую продукцию.

Параграф 2. Аппаратчик производства химических

реактивов,3-й разряд

543. Характеристика работ:

обслуживание технологически несложного процесса по наработке одного реактивного продукта на производственном участке (в частности, в производстве с радиоактивными и стабильными изотопами);

самостоятельное проведение операций, не связанных с изменением исходных веществ (растворения, фильтрации, отжима, упаривания, кристаллизации, центрифугирования, сушки, размола и так далее) в соответствии с технологическим регламентом и рабочей инструкцией;

наблюдение за правильным ходом технологического процесса, поддержание заданных параметров технологического режима (температуры, давления, вакуума и другие);

контроль за ходом химических реакций и технологического процесса с помощью контрольно-измерительных приборов, по результатам анализов и визуально;

определение момента окончания реакций;

пуск, остановка и контроль за работой оборудования;

учет загружаемого сырья и готовой продукции;

выполнение профилактического осмотра и устранение мелких неисправностей в работе оборудования.

544. Должен знать:

технологическую схему и регламент производства;

технологический режим и правила регулирования процесса;

устройство основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникаций;

физико-химические и технологические свойства сырья и вспомогательных материалов;ГОСТы и технические условия на

сырье и готовую продукцию.

Параграф 3. Аппаратчик производства химических реактивов,

4-й разряд

545. Характеристика работ:

обслуживание всех стадий технологического процесса по наработке одного или нескольких реактивных продуктов на производственном участке (в частности, в производстве с радиоактивными и стабильными изотопами);

самостоятельное проведение всех операций, в том числе одной-двух, связанных с изменением исходного вещества (галогенирование, сульфирование, гидро-ксилирование, нитрование, окисление, метилирование, восстановление, ди-азотирование, нитрозирование, конденсация и перегруппировка), а также растворения, фильтрации, отжима, упаривания, кристаллизации, центрифугирования, сушки, размола, таблетирования и других физико-химических операций в соответствии с технологическим регламентом и рабочей инструкцией;

подготовка, дозировка и загрузка сырья и материалов в аппараты в строго заданных количествах;

постоянный контроль за ходом химических реакций по результатам отбора проб и анализов;

выполнение несложного ремонта и устранение отдельных неисправностей в работе оборудования.

546. Должен знать:

технологическую схему производства;

сущность физико-химических реакций и процессов на обслуживаемом участке;

технологический режим и правила регулирования процесса;

устройство и правила эксплуатации основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникаций;

физико-химические и технологические свойства сырья и вспомогательных материалов;

государственные стандарты и технические условия на сырье и готовую продукцию.

547. Пример работы:

приготовление натрия этилата и натрия метилата, хлористого водорода.

Параграф 4. Аппаратчик производства химических реактивов,

5-й разряд

548. Характеристика работ:

обслуживание всех стадий технологического процесса по наработке одного или нескольких тоннажных реактивных продуктов на производственном участке (в частности, в производстве с радиоактивными и стабильными изотопами);

самостоятельное проведение отдельных операций, в том числе не менее трех, связанных с изменением исходного вещества (галогенирование, сульфирование, гидро-ксилирование, нитрование, окисление, восстановление, ди-азотирование, конденсация, перегруппировка, нитрозирование), а также растворения, фильтрации, отжима, упаривания, кристаллизации, центрифугирования, сушки, размола и других физико-химических операций в соответствии с технологическим регламентом и рабочей инструкцией;

обслуживание технологических схем и установок по наработке заказных реактивов и особо чистых веществ;

проведение демонтажа и сборки технологических схем и установок;

подготовка, расчет и загрузка сырья и материалов по ходу процесса в строго заданных количествах;

ведение и регулирование технологического процесса на отдельных стадиях;

проведение сложных химических реакций с применением взрыво- и огнеопасных ядовитых и обжигающих веществ, требующих большой ответственности и осторожности в обращении;

руководство аппаратчиками более низкой квалификации.

549. Должен знать:

технологическую схему и регламент производства;

физико-химические основы осуществляемых процессов;

порядок ведения и регулирования технологического процесса;

конструкцию основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникаций;

физико-химические и технологические свойства сырья и вспомогательных материалов;

ГОСТы и технические условия на сырье и готовую продукцию;

методику проведения контрольных анализов и расчетов;

основы неорганической и органической химии.

Параграф 5. Аппаратчик производства химических реактивов,

6-й разряд

550. Характеристика работ:

самостоятельное проведение сложных химических реакций, связанных с освоением прогрессивных процессов и оборудования (хроматография, электрофорез, ультразвук и так далее) и применение радиоактивных и стабильных изотопов, высокотоксичных, взрыво- и огнеопасных, ядовитых и обжигающих веществ, требующих исключительной ответственности и особой осторожности в обращении;

обслуживание автоматизированных производств, на которых ведется наработка заказной продукции, а также особо чистых веществ;

подготовка и расчеты сырья и других компонентов, самостоятельный контроль за ходом технологического процесса, выполнение контрольных анализов, определение момента окончания реакции, выгрузка и оформление готовой продукции заданной степени чистоты;

обработка результатов наблюдений;

сборка лабораторно-наработочных схем и установок под руководством инженерно-технических работников для выработки реактивной продукции в небольших количествах.

551. Должен знать:

технологическую схему и регламент нескольких сложных производств, химических реактивов и особо чистых веществ;

физико-химические основы и. сущность химических реакций и технологических процессов;

различные методы и приемы наработки заказной реактивной продукции;

правила освоения новых препаратов и высокочистых веществ;

конструктивные особенности основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникаций, физико-химические и технологические свойства сырья и вспомогательных материалов;

ГОСТы и технические условия на сырье и готовую продукцию;

основы неорганической и органической химии.

552. Требуется среднее специальное образование.

68. Аппаратчик прокаливания

Параграф 1. Аппаратчик прокаливания, 3-й разряд

553. Характеристика работ:

ведение процесса прокаливания катализаторов, селико-гелевого носителя и других продуктов в электропечах и печах шахтного типа;

ведение процесса прокаливания солей или угля в муфелях или ретортах в химико-фармацевтической промышленности;

прием и подготовка сырья и полупродуктов, загрузка в печи, прокаливание, промывка, регулирование подачи топлива, выгрузка готового продукта, охлаждение и расфасовка, передача на другую технологическую операцию;

контроль температурного режима прокаливания и наблюдение за промывными водами;

определение степени прокалки по цвету прокаленных продуктов или по результатам анализов;

пользование пусковыми, тормозными и регулирующими устройствами;

устранение неисправностей в работе оборудования и коммуникаций;

подготовка оборудования к ремонту, прием из ремонта;

учет сырья и готовой продукции.

554. Должен знать:

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникаций;

физико-химические свойства носителя, катализаторов, порошков, метано-водородной фракции;

требования, предъявляемые к продукции;

сущность и правила регулирования технологического процесса;

параметры технологического режима.

Параграф 2. Аппаратчик прокаливания, 4-й разряд

555. Характеристика работ:

ведение технологического процесса прокаливания катализатора, окислов металла в производстве синтетического каучука, ферритовых порошков, пигментов для художественных красок и красного железно-окисного пигмента (во вращающихся печах непрерывного действия) или процесса прокаливания в производствах дикетена, карборунда, никелевого катализатора, амидопирина и плазмоцида, или прокаливания мета-титановой кислоты в производстве двуокиси титана, а также ведение процесса прокаливания катализаторов, селико-гелевого носителя и других продуктов в электропечах и печах шахтного типа, ведение процесса прокаливания солей или угля в муфелях или ретортах в химико-фармацевтической промышленности при одновременном руководстве аппаратчиками более низкой квалификации;

загрузка сырья и полупродуктов в активаторы;

регулирование температуры топки, подачи воздуха, отбора активированного катализатора, окислов металлов или других продуктов при помощи контрольно-измерительных приборов и по результатам химических анализов;

обслуживание активаторов, топок, элеваторов, теплообменников, бункеров, печей различных систем;

отбор проб.

556. Должен знать:

устройство основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникаций;

физико-химические свойства катализатора, окислов металла и других;

требования, предъявляемые к продукции;

сущность и правила регулирования технологического процесса;

технологический режим;

правила отбора проб.

Параграф 3. Аппаратчик прокаливания, 5-й разряд

557. Характеристика работ:

ведение технологического процесса активации катализатора прокаливанием в производстве дивинила или ведение процесса прокаливания в производстве треххлористого фосфора и мета-титановой кислоты в производстве двуокиси титана (во вращающихся печах непрерывного действия) с применением рентгеноструктурного метода по-фазного контроля;

контроль и регулирование скорости отбора, процесса горения в топках при помощи контрольно-измерительных приборов, средств автоматики и по результатам химических анализов;

обслуживание закрепленного оборудования.

558. Должен знать:

технологический процесс прокаливания;

устройство и правила обслуживания основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникаций;

физико-химические свойства катализатора, окислов металла и других полуфабрикатов;

требования, предъявляемые к продукции;

сущность и правила регулирования технологического процесса, технологический режим;

методику проведения анализов.

69. Аппаратчик промывки

Параграф 1. Аппаратчик промывки, 1-й разряд

559. Характеристика работ:

ведение процесса промывки форм для бесшовных изделий с одновременной протиркой раствором глицерина;

приготовление растворов для промывки;

промывка форм;

слив промывочного раствора;

протирка форм глицерином.

560. Должен знать:

технологический процесс промывки;

виды и свойства применяемых материалов;

устройство оборудования;

режим промывки;

технические требования к качеству продукции.

Параграф 2. Аппаратчик промывки, 2-й разряд

561. Характеристика работ:

ведение процесса промывки изделий водой или нейтрализующими растворами или ведение технологического процесса промывки, химических веществ и изделий под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

приготовление растворов (каустика, кальцинированной соды и других щелочей);

загрузка изделий с помощью тельфера или вручную в ванны, барабаны;

промывка изделий водой или щелочным раствором;

наблюдение за ходом технологического процесса и регулирование уровня и температуры воды, раствора в промывочной ванне, слив воды и раствора из ванны, отжимка и сушка изделий;

при промывке замши и текстовинита - регулирование равномерности натяжения полуфабрикатов, наблюдение за намоткой материала, изменение направления движения ткани, загрузка и выгрузка рулонов из ванн и укладка их на стеллажи.

562. Должен знать:

технологический процесс промывки;

виды и свойства применяемых нейтрализующих материалов;

устройство оборудования, режим промывки;

способы определения качества промывки;

технические требования к качеству промывки;

приемы натяжения.

563. Пример работы:

промывка замши, текстовинита, резиновых перчаток, сосок, пустышек, губчатых изделий и другие водой и нейтрализующими растворами.

Параграф 3. Аппаратчик промывки, 3-й разряд

564. Характеристика работ:

ведение технологического процесса промывки химических веществ и изделий водой, бензином, моющими растворами или промывка пульпы фильтро-материала из линта под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

прием сырья и материалов;

приготовление растворов заданной концентрации;

загрузка сырья, воды или химических растворов в реакционные аппараты, камеры, моечные машины, промывка, при необходимости подогрев;

отстаивание полученной суспензии, слив промывочных вод и растворов, передача промытого продукта на фильтры, в емкости или на другие технологические участки производства;

контроль за соблюдением технологического регламента, регулирование температурного режима, давления, вакуума, уровней массы в аппаратах, концентрации растворов, циркуляции промывной воды по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам анализов. Расчет компонентов;

отбор проб для контроля и выполнение предусмотренных инструкцией анализов;

обслуживание промывных аппаратов, колонн, камер, моечных машин, нейтрализаторов, центрифуг, фильтров, холодильников, мерников, емкостей, насосов, коммуникаций, контрольно-измерительных приборов и другого оборудования;

выявление и устранение неисправностей в работе оборудования и коммуникаций;

учет сырья и готовой продукции;

подготовка оборудования к ремонту, прием из ремонта.

565. Должен знать:

технологическую схему производства;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникаций на обслуживаемом участке;

физико-химические и технологические свойства сырья, растворителей, готовой продукции;

требования, предъявляемые, к сырью и готовой продукции;

правила отбора проб;

методику проведения анализов;

технологический режим;

правила регулирования процесса;

способы подготовки умягченной воды и растворов для промывки.

566. Пример работы:

промывка стеклоткани, стеклоленты, волокнистых отходов, губчатых изделий из латекса, синерезиса, оболочек, изготовленных методом ионного отложения, и других химических веществ и изделий водой, бензином, моющими растворами.

Параграф 4. Аппаратчик промывки, 4-й разряд

567. Характеристика работ:

одновременное ведение процессов промывки, ректификации и регенерации или промывки, стабилизации и центрифугирования, а также ведение процесса промывки химических веществ и изделий водой, бензином, слабой уксусной кислотой, моющими растворами с одновременным руководством аппаратчиками более низкой квалификации;

контроль и регулирование технологического процесса в соответствии с рабочими инструкциями;

замеры расхода сырья и выхода готового продукта, оценка их качества по результатам анализов;

наблюдение за состоянием и работой оборудования;

участие в ремонтных работах основного и вспомогательного оборудования.

568. Должен знать:

технологическую схему производства;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникаций на обслуживаемом участке;

физико-химические и технологические свойства сырья, растворителей, готовой продукции;

требования, предъявляемые к сырью и готовой продукции;

правила отбора проб;

методику проведения анализов;

технологический режим;

правила регулирования процесса;

способы подготовки умягченной воды и растворов для промывки.

569. Пример работы:

ведение процесса промывки оксидата в производстве жирных кислот, обработка ионообменных смол для антибиотиков и других препаратов биосинтеза, промывка каменноугольных масел, получение нафталина повышенной чистоты или промывка фракций бензола, кумароновой и герметизирующих смол.

70. Аппаратчик пропитки

Параграф 1. Аппаратчик пропитки, 2-й разряд

570. Характеристика работ:

ведение процесса пропитки при изготовлении ваты "Дента" или выполнение отдельных операций технологического процесса пропитки ткани, бумаги, заготовок, волокна, пергаминового полотна, кордного и вискозного шнура, стекло-полотна, химических поглотителей, электродов пропиточными материалами и материалов медицинского назначения дезинфицирующими или лечебными веществами в соответствии с технологическими инструкциями;

подготовка и загрузка пропиточных и пропитываемых материалов в ванны, автоклавы, реакторы;

выгрузка и съем готового продукта;

отбор проб;

подготовка оборудования к ремонту;

обслуживание оборудования.

571. Должен знать:

технологический режим пропитки;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования;

технические требования на готовую продукцию, сырье и полуфабрикаты;

правила отбора проб.

Параграф 2. Аппаратчик пропитки, 3-й разряд

572. Характеристика работ:

ведение технологического процесса пропитки ткани, бумаги, заготовок, волокна, пергаминового полотна, кордного и вискозного шнура, стекло-полотна, стеклонити и стеклолент, химических поглотителей, электродов пропиточными материалами и материалов медицинского назначения дезинфицирующими или лечебными веществами в соответствии с технологическими инструкциями;

наладка, регулирование и обслуживание оборудования: вертикальных и горизонтальных пропиточных машин, автоклавов, реакторов, ванн, сушилок и вспомогательного оборудования участка;

регулирование процесса пропитки по показаниям контрольно-измерительных приборов: температуры, степени пропитки, вязкости, уровня пропиточных материалов, давления;

проведение контрольных анализов;

учет расхода сырья, материалов и полуфабрикатов;

прием оборудования из ремонта.

573. Должен знать:

технологический режим пропитки;

способы регулирования процесса по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам анализов;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования;

технические требования на готовую продукцию, сырье и полуфабрикаты;

правила отбора проб;

методику проведения анализов.

Параграф 3. Аппаратчик пропитки, 4-й разряд

574. Характеристика работ:

ведение процесса пропитки фрикционных колец, лент, набивок и других асбестовых технических изделий с последующим выполнением процессов сушки и каландирования или ведение процесса пропитки ткани, бумаги, заготовок, волокна, пергаминового полотна, кордного и вискозного шнура, стекло-полотна, стеклонити и стеклолент, химических поглотителей, электродов пропиточными материалами и материалов медицинского назначения дезинфицирующими или лечебными веществами с одновременным руководством аппаратчиками более низкой квалификации или ведение технологического процесса пропитки различных материалов на автоматической пропиточной линии с дистанционного пульта управления под руководством аппаратчика более высокой квалификации.

575. Должен знать:

технологический режим пропитки;

способы регулирования процесса;

устройство оборудования, питающих устройств, контрольной аппаратуры;

правила ликвидации неполадок оборудования;

технические требования на готовую продукцию, сырье, полуфабрикаты;

правила отбора проб;

методику выполнения анализов;

основы автоматики и электротехники.

Параграф 4. Аппаратчик пропитки, 5-й разряд

576. Характеристика работ:

ведение технологического процесса пропитки различных материалов на автоматической пропиточной линии с дистанционного пульта управления;

контроль и координирование работы аппаратчиков низших разрядов на всех узлах пропиточной линии, размотка, пропитка, сушка, охлаждение, намотка и другие;

осмотр пропиточной линии и подготовка ее к работе;

регулирование поступления смолы, в ванну, контроль за ее температурой и составом, регулирование температуры зон сушильной камеры, скорости процесса пропитки и так далее;

обслуживание секционных пультов управления и шкафов граммажа;

контроль и регулирование толщины пропиточного слоя по показаниям гамма-щупа, основанным на излучении радиоактивных изотопов;

участие в ликвидации мелких неполадок оборудования.

577. Должен знать:

технологический режим пропитки;

способы регулирования процесса;

устройство и правила обслуживания машин, питающих устройств, контрольной аппаратуры;

правила ликвидации неполадок оборудования;

схему электро-блокировок пропиточной линии;

основы автоматики и электротехники;

технические условия на готовую продукцию, сырье и полуфабрикаты.

71. Аппаратчик разложения

Параграф 1. Аппаратчик разложения, 3-й разряд

578. Характеристика работ:

ведение технологического процесса разложения в производстве фенола сульфурационным способом, моно-септа, бета-пикалина или ведение технологического процесса разложения химических веществ различными методами под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

сырье фосфатного тонкого помола, сернокислотные методы разложения, полупродукт- экстракционная пульпа, оксид (IY) серы;

подготовка и загрузка сырья;

дозировка реагентов в аппарат;

выгрузка готового продукта;

наблюдение за ходом технологического процесса;

отбор проб;

обслуживание технологического оборудования;

подготовка оборудования к ремонту.

579. Должен знать:

сущность процесса разложения;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникаций;

физико-химические свойства сырья, полуфабрикатов;

правила отбора проб.

Параграф 2. Аппаратчик разложения, 4-й разряд

580. Характеристика работ:

ведение технологического процесса разложения химических веществ различными методами: реагентами (кислотами, спиртами, водой), термическим методом, под действием света, путем автолиза, а также разложения металло-органических соединений, хлоридов металлов или сульфо-массы в водной среде или в растворителях в присутствии катализатора или без него;

сырье фосфатного тонкого помола, сернокислотные методы разложения, полупродукт- экстракционная пульпа, оксид (IY) серы;

прием и подготовка сырья, полуфабрикатов, подача в реакционные аппараты на разложение, точная дозировка реагентов в соответствии с технологическим регламентом, выгрузка продукта или передача на последующие технологические стадии производства;

ведение сопутствующих процессов: промывки, фильтрации, отгонки, нейтрализации, абсорбции, смешения, отдувки, центрифугирования, экстрагирования, разделения и другие;

наблюдение за ходом технологического процесса и регулирование параметров режима: температуры, давления, вакуума, концентрации, скорости подачи и соотношения реагентов, рН по контрольно-измерительным приборам и результатам анализов или визуальное определение готовности полуфабриката или продукта;

проведение анализов;

расчет количества потребности сырья и полуфабрикатов;

обслуживание камер, печей, реакторов, генераторов, экстракторов, центрифуг, абсорбционных и отдувочных колонн, перегонных аппаратов, скрубберов, теплообменников, смесителей, отстойников, фильтров, систем улавливания абгазов, выпарных аппаратов и другого оборудования, контрольно-измерительных приборов, арматуры и коммуникаций;

проверка герметичности оборудования и коммуникаций;

прием оборудования из ремонта;

учет расхода сырья, материалов и полуфабрикатов;

руководство аппаратчиками более низкой квалификации при их наличии.

581. Должен знать:

технологическую схему производства обслуживаемого участка и сущность процесса разложения;

устройство, основное и вспомогательное оборудование;

контрольно-измерительные приборы;

схему арматуры и коммуникаций;

физико-химические свойства сырья, полуфабрикатов;

технологический режим, правила регулирования процесса;

методику расчета;

правила отбора проб;

методику проведения анализов.

Параграф 3. Аппаратчик разложения, 5-й разряд

582. Характеристика работ:

ведение технологического процесса щелочного и каталитического разложения гидроперекиси, изопропилбензола и диметил-диоксана, получение металлического калия методом обменного разложения, ведение процесса разложения в производствах: хромовых соединений, кальцинированной соды, нитроаммофоски, поли-этилен-аминов, хлор-гидратов полиэтилен-полиаминов, двуокиси титана с корректировкой кислотного фактора, двойного суперфосфата (при ведении процесса разложения в производстве простого суперфосфата в случае использования для разложения апатита отработанных кислот органического производства и маточных растворов кремнефтористого натрия), или руководство аппаратчиками более низкой квалификации в производствах карбонилов металлов, фосфорной и борной кислот, ацетилена, уксусной кислоты из древесно-уксусного порошка и синтетической камфары, сульфата калия из шенита, или ведение технологического процесса разложения хлор-масла серной кислотой в производстве технического хлорофоса или процесса разложения катализатора-алюминия хлористого в производстве изопропилбензола;

прием углеводородов, испарение, перегрев, щелочное или каталитическое разложение, охлаждение реакционной массы или контактных газов, периодическая регенерация катализатора, приготовление химических растворов;

регулирование соотношения компонентов, подачи и отбора реакционной массы и контактного газа, температуры, давления, уровней в реакторах и контактных аппаратах при помощи контрольно-измерительных приборов, средств автоматики и по результатам химических анализов;

выявление и устранение причин отклонений от норм технологического режима, устранение неисправностей в работе оборудования и коммуникаций;

обслуживание реакторов, контактных аппаратов, испарителей, перегревателей, конденсаторов;

учет получаемых продуктов;

руководство аппаратчиками более низкой квалификации.

583. Должен знать:

технологическую схему отделения разложения;

устройство и правила эксплуатации основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов, средств автоматики и схему коммуникаций;

физико-химические и технологические свойства сырья, получаемых продуктов;

правила регулирования технологического процесса;

методику проведения анализов.

Параграф 4. Аппаратчик разложения, 6-й разряд

584. Характеристика работ:

ведение технологического процесса, контроль и координирование работы участка разложения углеводородов, кальцинированной соды, нитроаммофоски, получения металлического калия методом обменного разложения с одновременным руководством аппаратчиками более низкой квалификации, а также руководство аппаратчиками отделения разложения, абсорбции, дозирования и подготовки сырья в производство фтористого водорода или руководство аппаратчиками в производстве двуокиси титана с корректировкой кислотного фактора;

управление и регулирование технологическим процессом в соответствии с рабочими инструкциями;

корректировка процесса по результатам анализов и наблюдений;

наблюдение за показаниями контрольно-измерительных приборов, средств автоматики, за состоянием и работой обслуживаемого оборудования;

замеры расхода сырья и выхода готового продукта, оценка их качества по результатам анализов;

проведение контрольных анализов;

участие в ремонтных работах основного и вспомогательного оборудования.

585. Должен знать:

технологическую схему отделения разложения и других обслуживаемых отделений;

устройство основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов, средств автоматики;

схему коммуникаций;

ГОСТы и технические условия на сырье и готовую продукцию;

правила регулирования технологического процесса;

методику проведения анализов.

586. Требуется среднее специальное образование.

72. Аппаратчик рассева

Параграф 1. Аппаратчик рассева, 3-й разряд

587. Характеристика работ:

ведение процесса механического разделения тонко измельченных и трудно поддающихся рассеву сыпучих продуктов на три и более фракции;

подготовка грохотов, выбор и установка сит, регулирование наклона сит, скорости подачи просеваемого продукта, равномерности его загрузки в грохоты;

очистка сит от шлама, замена их, дробление нетоварной фракции, упаковка и транспортировка продукта, улавливание газа в пыли, учет отгружаемой продукции и ведение записей в производственном журнале;

контроль за соблюдением параметров технологического режима (ситовой состав, влажность продукта и другие) по показаниям контрольно-измерительных приборов, результатам анализов и внешнему виду продукта;

предупреждение и устранение причин отклонений от норм технологического режима;

обслуживание грохотов (барабанных, качающихся, вибрационных и другие), сепараторов, дробилок, элеваторов, весов, транспортных устройств, вентиляции;

подготовка оборудования к ремонту, чистка оборудования.

588. Должен знать:

основы технологического процесса;

технологическую схему производства;

физико-химические и технологические свойства сырья и готовой продукции;

ГОСТы и технические условия на готовую продукцию;

устройство и принцип работы основного и вспомогательного оборудования;

методику проведения анализов.

Параграф 2. Аппаратчик рассева, 4-й разряд

589. Характеристика работ:

ведение процесса гидравлического рассева или процесса рассева регенеративных веществ или ведение процесса механического разделения тонко измельченных и трудно поддающихся рассеву сыпучих продуктов на три и более фракции с одновременным руководством аппаратчиками более низкой квалификации;

прием и подготовка сырья;

подготовка, установка и регулировка оборудования;

дозировка сырья;

замер расхода сырья и выхода готового продукта, оценка их качества по результатам анализов;

наблюдение за показаниями контрольно-измерительных приборов, за состоянием и работой оборудования;

устранение неисправностей в работе оборудования;

прием оборудования из ремонта.

590. Должен знать:

технологическую схему производства;

физико-химические и технологические свойства сырья и готовой продукции;

ГОСТы и технические условия на готовую продукцию;

устройство и правила эксплуатации основного и вспомогательного оборудования;

методику проведения анализов.

73. Аппаратчик растворения

Параграф 1. Аппаратчик растворения, 2-й разряд

591. Характеристика работ:

ведение технологического процесса растворения твердых и жидких веществ под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

подготовка сырья, загрузка в реакционный аппарат;

выгрузка продукта;

отбор проб;

чистка оборудования;

подготовка оборудования к ремонту;

обслуживание технологического оборудования.

592. Должен знать:

технологическую схему производства;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования;

схему арматуры и коммуникаций на обслуживаемом участке;

физико-химические основы и сущность технологического процесса растворения;

физико-химические свойства сырья, растворителей, активаторов, готового продукта;

требования, предъявляемые к сырью и готовому продукту;

правила отбора проб.

Параграф 2. Аппаратчик растворения, 3-й разряд

593. Характеристика работ:

ведение технологического процесса растворения твердых и жидких веществ, выполнение отдельных операций технологического процесса растворения металлов, ведение технологического процесса травления различного цинкосодержащего сырья концентрированной серной кислотой в травильных аппаратах для получения раствора цинкового купороса;

разбавление серной кислоты;

подготовка реагентов, дозировка в реакционный аппарат, растворение, нейтрализация, передача продукта на следующую операцию;

заливка по трубопроводам в аппараты слабых растворов цинкового купороса, серной кислоты и воды;

регулирование температурного режима, давления, вакуума, количества дозируемых компонентов, уровней, концентрации раствора по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам анализов;

расчет дозируемых компонентов;

выполнение предусмотренных инструкцией анализов;

обслуживание реакционных аппаратов, холодильников, мерников, насосов, контрольно-измерительных приборов, арматуры, коммуникаций и другого оборудования;

учет сырья и количества полученной продукции;

прием оборудования из ремонта;

руководство аппаратчиками более низкой квалификации при их наличии.

594. Должен знать:

технологическую схему производства;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникаций на обслуживаемом участке;

физико-химические основы и сущность технологического процесса растворения;

физико-химические свойства сырья, растворителей, активаторов, готового продукта;

требования, предъявляемые к сырью и готовому продукту;

правила отбора проб;

методику выполнения анализов;

технологический режим;

правила регулирования процесса.

Параграф 3. Аппаратчик растворения, 4-й разряд

595. Характеристика работ:

ведение технологического процесса растворения полиминеральных руд щелоками или кислотами, металлов (цинка, железа, меди и других) кислотами или ведение технологического процесса растворения твердых и жидких веществ с одновременным обслуживанием абсорбционной установки, вымораживателей или при одновременном ведении процесса фильтрации под давлением острого пара;

прием и подготовка сырья, приготовление орошающих растворов, при необходимости - получение кислоты;

загрузка сырья в аппараты, подача кислоты, орошающих растворов, пара, паровоздушной смеси, конденсата, подогрев щелока;

подогрев реакционной массы до заданной температуры, перемешивание, передача полученных растворов в емкости или на последующие технологические стадии производства;

контроль и регулирование параметров технологического режима, предусмотренных регламентом: температуры, концентрации и кислотности растворов, уровня реакционной массы в аппаратах и других показателей ведения процесса по показаниям контрольно-измерительных приборов;

расчет количества сырья, состава орошающего раствора и выхода продукта;

обслуживание реакторов, колонн, патравочных башен, смесителей. сборников и другого оборудования, контрольно-измерительных приборов, арматуры, коммуникаций;

выполнение несложного ремонта оборудования.

596. Должен знать:

технологическую схему обслуживаемого участка;

технологический процесс растворения металлов кислотами и способы регулирования его;

устройство обслуживаемого оборудования, контрольно-измерительных приборов и правила пользования ими;

физико-химические свойства кислот, металлов и растворов;

методику проведения анализов и расчетов;

ГОСТы;

технические условия на сырье и готовую продукцию.

74. Аппаратчик регенерации

Параграф 1. Аппаратчик регенерации, 2-й разряд

597. Характеристика работ:

выполнение отдельных операций технологического процесса регенерации осадительной ванны под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

прием осадительной ванны с прядильных машин и передача регенерированной осадительной ванны на прядильные машины;

контроль поступления и передачи осадительной ванны в приемных и напорных барках, температуры осадительной ванны в напорных барках, передачи растворов в отстойник и напорные барки;

отбор проб на анализ;

обслуживание приемных и напорных барок, отстойников и другого оборудования;

подготовка оборудования к ремонту.

598. Должен знать:

технологический процесс регенерации осадительной ванны и схему обслуживаемого участка;

устройство, принцип работы обслуживаемого оборудования, арматуры, коммуникаций;

физико-химические свойства сырья и продукта;

правила отбора проб;

параметры технологического режима;

правила ухода за оборудованием.

Параграф 2. Аппаратчик регенерации, 3-й разряд

599. Характеристика работ:

ведение технологического процесса регенерации спиртов, щелочей, кислот и органических соединений (бензола, толуола, анилина и других), или выполнение отдельных операций технологического процесса регенерации осадительной ванны, или обслуживание аппаратов отгонки сероуглерода на прядильно-отделочных агрегатах производства вискозного штапельного волокна, или ведение технологического процесса регенерации ртути под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

расчет по таблицам количества компонентов для регенерации в соответствии с концентрацией регенерируемого продукта;

загрузка продуктов регенерации в аппараты и выгрузка из аппаратов самотеком, при помощи насосов, сжатого воздуха или вакуума;

выгрузка золы, слив шлама из отстойников, залив металлической ртути в баллоны и транспортировка их на склад;

дозировка химических веществ для пере-осаждения или выщелачивания;

заготовка ртутного шлама. Контроль и регулирование заданных параметров процесса регенерации (температуры, давления, вакуума, концентрации и другие) по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам анализов;

обслуживание реакционных аппаратов, ректификационных колонн, перегонных кубов, конденсаторов, дефлегматоров, центрифуг, холодильников, абсорберов, фильтров, насосов, запорной арматуры, контрольно-измерительных приборов и другого оборудования;

выявление и устранение неисправностей в работе оборудования;

руководство, аппаратчиками более низкой квалификации при регенерации осадительной ванны.

600. Должен знать:

основы общей химии;

технологический процесс регенерации;

схему обслуживаемого участка;

физико-химические основы, сущность и параметры технологического процесса;

правила контроля и регулирования технологического процесса;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов, имеющихся на рабочем месте;

схему арматуры и коммуникаций;

физико-химические свойства продуктов регенерации и готовой продукции;

расходные нормы.

Параграф 3. Аппаратчик регенерации, 4-й разряд

601. Характеристика работ:

ведение технологического процесса регенерации осадительной ванны носителя серебряного катализатора, ртути методом прокаливания или ведение технологического процесса регенерации сероуглерода из парогазовой смеси под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

приготовление растворов натриевой щелочи, поваренной соли и азотнокислого натрия;

прокаливание ртутного шлама;

прием парогазовой смеси, передавливание сероуглерода в промежуточный склад и замер уровня в баках сероуглерода;

нейтрализация промывных вод, ртутного шлама известью;

замена щелочи в колонках, откачка сероуглерода из шламовой ямы;

промывка смотровых фонарей, водоотделителя, щелочных и промывных колонок, линий схода сероуглерода;

упаковка сульфата натрия в мешки;

выгрузка, сушка, прокаливание, просеивание на вибросите и затаривание регенерированного носителя;

затаривание и взвешивание хлористого серебра;

контроль и регулирование скорости подачи растворов азотной кислоты и щелочи, вакуума, давления и температуры пара, воды, плава по переходам при помощи контрольно-измерительных приборов и по результатам анализов;

наблюдение за прохождением сероуглерода по колонкам, сливом конденсата и за работой приточно-вытяжной вентиляции;

проведение контрольных анализов, предусмотренных рабочей инструкцией;

обслуживание подогревателей, растворителей, выпарных аппаратов, горизонтальных четырехступенчатых и выпарных циркуляционных кристаллизаторов, сушильных агрегатов, упаковочных машин и другого обслуживаемого оборудования;

руководство аппаратчиками более низкой квалификации при регенерации ртути.

602. Должен знать:

технологический процесс регенерации и схему обслуживаемого участка;

параметры технологического режима и правила регулирования процесса;

устройство и вправила эксплуатации оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникаций;

физико-химические свойства продуктов регенерации и готовой продукции;методику выполнения анализов;

слесарное дело в объеме выполняемой работы.

Параграф 4. Аппаратчик регенерации, 5-й разряд

603. Характеристика работ:

ведение технологического процесса регенерации носителя серебряного катализатора, осадительной ванны в производстве волокна нитрон, сероуглерода, ртути электрохимическим методом;

расчет концентраций растворов натриевой щелочи, поваренной соли и азотнокислого натрия, добавок компонентов осадительной ванны по результатам химических анализов, объема осадительной ванны, требуемой для прядения, расхода щелочи и выхода сероуглерода;

учет поступления и расхода сырья и материалов и выхода готового продукта;

контроль и регулирование процесса регенерации сероуглерода, осадительной ванны, кристаллизации сульфата натрия из осадительной ванны и бесперебойного снабжения прядильных машин осадительной ванной;

контроль за полнотой извлечения ртути из шлама на всех стадиях процесса;

обслуживание ртутных электролизеров и другого оборудования, а также контрольно-измерительных приборов, арматуры и коммуникаций;

руководство рабочими, занятыми обслуживанием аппаратов типа "Лурги", и всего участка кислотной станции;

выявление и устранение неисправностей оборудования и коммуникаций всего участка;

руководство и координирование работы аппаратчиков более низкой квалификации.

604. Должен знать:

технологический процесс регенерации;

схему обслуживаемого участка;

сущность физико-химических процессов осаждения, растворения, хлорирования, электролиза и способы их регулирования;

кинематические схемы обслуживаемого оборудования, контрольно-измерительных приборов;

параметры технологического режима и правила контроля и регулирования процесса;

физико-химические свойства продуктов регенерации и готовой продукции;

методику проведения анализов и методику проведения расчетов;

ГОСТы и технические условия на сырье и готовую продукцию;

методы проведения профилактического осмотра оборудования.

75. Аппаратчик рекуперации

Параграф 1. Аппаратчик рекуперации, 2-й разряд

605. Характеристика работ:

ведение процесса рекуперации под руководством аппаратчика более низкой квалификации;

участие в подготовке оборудования к работе;

наблюдение за поступлением паровоздушной смеси;

отбор проб;

подготовка оборудования к ремонту;

мойка и чистка оборудования.

606. Должен знать:

сущность и режим технологического процесса;

правила регулирования процесса;

устройство оборудования.

Параграф 2. Аппаратчик рекуперации, 3-й разряд

607. Характеристика работ:

ведение процесса рекуперации или выделение химических продуктов из соединений в газовой фазе в присутствии катализатора, а также ведение процесса рекуперации и ректификации растворителей под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

подготовка оборудования - проверка исправности систем абсорбции, охлаждения, сепарирования;

отгонка, выпаривание паров из абсорберов и их охлаждение, конденсация и сепарирование смеси для отделения воды;

наблюдение за показаниями контрольно-измерительных приборов;

прием оборудования из ремонта;

руководство аппаратчиками более низкой квалификации при их наличии.

608. Должен знать:

сущность процесса рекуперации и режим технологического процесса;

правила регулирования процесса;

устройство оборудования и контрольно-измерительных приборов;

правила отбора проб.

Параграф 3. Аппаратчик рекуперации, 4-й разряд

609. Характеристика работ:

ведение технологического процесса рекуперации и ректификации растворителей;

подготовка оборудования - проверка исправности систем адсорбции, конденсации, охлаждения, ректификации;

подача паровоздушной смеси в аппарат;

наблюдение за насыщением паров растворителей в адсорбере, отгонкой, выпариванием адсорбированных паров растворителей, конденсацией смеси паров растворителей и воды в конденсаторе, нейтрализацией;

выделение продукта ректификацией и возврат его в технологических процесс;

промывка активированного угля в адсорбере путем рециркуляции промываемого раствора;

контроль и регулирование подачи паровоздушной смеси и температуры;

обслуживание рекуперационной установки, воздуходувок, адсорберов, холодильников, насосов и другого оборудования;

учет рекуперированного продукта;

выявление и устранение неисправностей в работе оборудования.

610. Должен знать:

технологический процесс рекуперации и ректификации растворителей;

устройство, принцип работы обслуживаемого оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникаций;

физико-химические свойства полученного продукта;

параметры технологического режима и правила регулирования процесса;

режим ухода за оборудованием;

правила отбора проб.

Параграф 4. Аппаратчик рекуперации, 5-й разряд

611. Характеристика работ:

ведение процесса рекуперации и ректификации с одновременным руководством аппаратчиками более низкой квалификации;

управление и регулирование технологическим процессом в соответствии с рабочими инструкциями;

наблюдение за состоянием и работой обслуживаемого оборудования;

корректировка процесса по результатам анализов и наблюдений;

выполнение несложного ремонта оборудования и коммуникаций.

612. Должен знать:

технологический процесс рекуперации и ректификации растворителей;

устройство и правила обслуживания оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникаций;

физико-химические свойства полученного продукта;

параметры технологического режима и правила регулирования процесса;

режим ухода за оборудованием, правила отбора проб.

76. Аппаратчик сатурации

Параграф 1. Аппаратчик сатурации, 3-й разряд

613. Характеристика работ:

ведение технологического процесса сатурации под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

подготовка оборудования к работе;

подача смеси в аппарат;

отбор проб;

наблюдение за работой обсуживаемого оборудования;

участие в ремонте оборудования и коммуникаций.

614. Должен знать:

физико-химические основы технологического процесса;

устройство, принцип работы обслуживаемого оборудования;

правила отбора проб.

Параграф 2. Аппаратчик сатурации, 4-й разряд

615. Характеристика работ:

ведение технологического процесса сатурации (насыщения аммиаком) конденсата или насыщения водяным паром газа;

контроль и регулирование температуры, давления и качества газа, уровня раствора, содержания аммиака в растворе и количества кристаллов в пульпе, концентрации раствора, подачи аммиака, экспанзерного газа, пара, воды, конденсата и других показателей процесса по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам анализов;

продувка башен;

проведение контрольных анализов;

контроль за работой сатураторов, аммиачных абсорберов, сатурационных водонагревательных и конденсационных башен, насосов, декантатеров, холодильников, компрессоров и другого обслуживаемого оборудования. Выполнение несложного ремонта оборудования и коммуникаций;

учет расхода компонентов и выхода готовой продукции;

ведение записей в производственном журнале.

616. Должен знать:

физико-химические основы, сущность технологического процесса и технологическую схему конверсии газа или получения угле-аммонийных солей;

устройство обслуживаемого оборудования, контрольно-измерительных приборов и схему коммуникаций;

физико-химические и технологические свойства насыщаемого и насыщенного паром газа, аммиака, экспазерного газа;

технологический режим, правила регулирования процесса;

методику проведения анализов и расчетов.

77. Аппаратчик сепарирования

Параграф 1. Аппаратчик сепарирования, 1-й разряд

617. Характеристика работ:

ведение процесса сепарирования древесной муки и муки из брака пластмассовых изделий;

подготовка и загрузка сырья;

выгрузка продукта;

чистка и промывка оборудования;

подготовка оборудования к ремонту.

618. Должен знать:

технологический процесс сепарирования;

устройство, принцип работы обслуживаемого оборудования;

схему коммуникаций.

Параграф 2. Аппаратчик сепарирования, 2-й разряд

619. Характеристика работ:

выполнение отдельных операций процесса сепарирования эмульсий, суспензий, жидкости и газовой смеси, твердых продуктов на сепараторах различной конструкции;

подготовка сырья;

загрузка сепараторов с помощью насосов, сжатого воздуха, вакуума или самотеком;

обслуживание технологического оборудования;

выгрузка продукта при помощи насосов, сжатого воздуха, вакуумом или самотеком;

при необходимости - дезинфекция и обработка помещения и оборудования для создания стерильных и полустерильных условий работы;

отбор проб.

620. Должен знать:

технологический процесс сепарирования, параметры технологического режима;

устройство, принцип работы обслуживаемого оборудования;

схему коммуникаций;

правила отбора проб.

Параграф 3. Аппаратчик сепарирования, 3-й разряд

621. Характеристика работ:

ведение технологического процесса сепарирования эмульсий, суспензий, жидкости и газовой смеси, твердых продуктов на сепараторах различной конструкции;

регулирование уровня и давления в сепараторах, скорости вращения, удельного веса разделяющихся жидкостей визуально, по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам анализов;

устранение причин отклонений от заданных параметров процесса сепарирования;

проведение анализов, предусмотренных рабочей инструкцией;

обслуживание технологического оборудования: воздушных, жидкостных, вращающихся и других типов сепараторов, реторт, делительных колонн, промывных аппаратов, экстракторов, отстойников, дезинтеграторов, циклонов, сборников, контрольно-измерительных приборов, арматуры, коммуникаций и другого оборудования;

прием оборудования из ремонта.

622. Должен знать:

технологический процесс сепарирования;

параметры технологического режима;

устройство обслуживаемого оборудования;

схему коммуникаций;

правила пользования контрольно-измерительными приборами;

правила отбора проб и методику проведения анализов.

Параграф 4. Аппаратчик сепарирования, 4-й разряд

623. Характеристика работ:

ведение технологического процесса сепарирования на многокамерных и электромагнитных сепараторах, непрерывно действующих флорентийских сосудах, а также сепарирование в производстве препаратов биосинтеза или бактерийных и вирусных препаратов и руководство аппаратчиками более низкой квалификации;

прием сырья;

дозировка его в аппараты;

наблюдение за показаниями контрольно-измерительных приборов, за состоянием и работой оборудования;

управление и регулирование технологическим процессом в соответствии с рабочими инструкциями;

проведение контрольных анализов;

выполнение несложного ремонта оборудования и коммуникаций.

624. Должен знать:

технологический процесс сепарирования;

параметры технологического режима;

устройство и правила обслуживания оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему коммуникаций;

правила отбора проб и методику проведения анализов.

78. Аппаратчик сжигания

Параграф 1. Аппаратчик сжигания, 3-й разряд

625. Характеристика работ:

ведение технологического процесса сжигания отходящих газов, промышленных стоков, кубовых остатков и твердых отходов в печах сжигания разных конструкций;

подача газов, промышленных стоков, кубовых остатков, твердых отходов в топки печи;

доведение печей до требуемого режима;

контроль и регулирование подачи топлива и отходящих газов, промышленных стоков, кубовых остатков, твердых отходов, воздуха в печи сжигания, уровня в сборниках, температуры в камере сгорания и температуры дымовых газов по показаниям контрольно-измерительных приборов, результатам анализов и визуального наблюдения;

обслуживание печей сжигания, насосов, вентиляторов, сборников, трубопроводов, дымососов и другого оборудования;

подготовка оборудования к ремонту.

626. Должен знать:

физико-химические основы и схему технологического процесса сжигания;

устройство, принцип работы оборудования;

схему коммуникаций и контрольно-измерительных приборов;

физико-химические свойства сгораемых продуктов и топливных газов;

режим и правила регулирования процесса.

Параграф 2. Аппаратчик сжигания, 4-й разряд

627. Характеристика работ:

ведение технологического процесса сжигания отходящих газов, природного газа, промышленных стоков, кубовых остатков и твердых отходов в печах сжигания разных конструкций с одновременным руководством аппаратчиками более низкой квалификации, а также обслуживание сложных установок различных систем для сжигания жидких, газообразных или твердых отходов химических производств, не связанных технологически с утилизацией тепловой энергии или химического сырья;

прием кубовых остатков в сборники;

прием газа, обслуживание газопроводов газораспределительного устройства и его настройка;

проверка систем блокировки печи сжигания;

управление автоматической системой регулирования температуры в камере сгорания печи;

предупреждение и устранение причин отклонений от норм технологического режима, неисправностей в работе оборудования, коммуникаций, газораспределительного устройства;

аварийная остановка печей, действия по ликвидации аварии;

обслуживание факельного хозяйства;

учет расхода топлива, сжигаемых газов, кубовых остатков, промышленных стоков и твердых отходов.

628. Должен знать:

физико-химические основы и схему технологического процесса сжигания;

устройство оборудования, схему коммуникаций и контрольно-измерительных приборов: физико-химические свойства сгораемых продуктов и топливных газов;

режим и правила регулирования процесса;

схему автоматических систем регулирования и систем блокировки.

Параграф 3. Аппаратчик сжигания, 5-й разряд

629. Характеристика работ:

ведение технологического процесса на особо сложных установках различных систем для раздельного и одновременного сжигания жидких, твердых и газообразных отходов химических производств, связанных технологически с утилизацией тепловой энергии и работающих на твердом, жидком или газообразном топливе;

последовательный или параллельный запуск, выведение на режим и остановка различных систем;

запуск и остановка центробежных вентиляторов, дымососов и насосов любого типа;

регулирование процесса горения;

наблюдение за работой основного и вспомогательного оборудования;

переключение питательных линий и шиберов, профилактический осмотр установок сжигания и их вспомогательного оборудования и механизмов;

участие в планово-предупредительном ремонте;

прием установок и их вспомогательного оборудования из ремонта и подготовка их к работе.

630. Должен знать:

технологические процессы сжигания жидких, твердых и газообразных отходов химических производств;

технологические процессы утилизации энергии и сырья;

устройство установок и вспомогательных механизмов;

физико-химические свойства отходов химических производств и применяемых топлив;

методы определения оптимальных режимов горения;

устройство, условия и способы применения контрольно-измерительных приборов и автоматических систем регулирования и блокировки.

79. Аппаратчик синтеза

Параграф 1. Аппаратчик синтеза, 2-й разряд

631. Характеристика работ:

выполнение отдельных операций технологического процесса синтеза под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

доставка сырья, сбивание пены, резка смолы на куски, переноска смолы на склад в процессе синтеза лаковых основ;

студенение фотоэмульсии и визуальное определение готовности студня;

измельчение фотоэмульсии в резательных машинах при не-актиничном освещении или полной темноте;

взвешивание готовой фотоэмульсии и передача в камеру хранения;

загрузка и выгрузка кювет студенения фотоэмульсии;

контроль за работой обслуживаемого оборудования;

сбор серебросодержащих отходов;

подготовка тары для выгрузки и хранения фотоэмульсии.

632. Должен знать:

технологическую схему, устройство обслуживаемого оборудования и коммуникаций;

светотехнический режим для каждого сорта фотоэмульсии;

приемы работы.

Параграф 2. Аппаратчик синтеза, 3-й разряд

633. Характеристика работ:

ведение технологического процесса синтеза под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

подготовка и загрузка сырья, выгрузка продукта;

отбор проб для анализа;

перекрытие вакуумных, паровых и других коммуникаций в зависимости от показаний контрольно-измерительных приборов;

промывка, чистка, смазка оборудования и механизмов.

634. Должен знать:

основные физико-химические свойства сырья и полуфабрикатов и предъявляемые к ним требования;

физико-химические основы получения продуктов методом органического и неорганического синтеза;

принцип работы обслуживаемых аппаратов.

Параграф 3. Аппаратчик синтеза, 4-й разряд

635. Характеристика работ:

ведение одной-двух химических стадий технологического процесса синтеза (гидро-бромирования, ацетилирования, ди-азотирования, нитро-зирования, би-сульфитирования, восстановления, хлорирования, арсенирования, омыления и так далее), а также сопутствующих им процессов (фильтрации, нейтрализации, кристаллизации, центрифугирования и тому подобные) до получения полуфабриката или готового продукта;

прием сырья, проверка его качества органолептически и по результатам анализов;

расчет, дозировка и загрузка сырья, полуфабрикатов в аппараты строго по рецептуре при соблюдении установленной последовательности и дозировки;

контроль и регулирование температуры, давления, концентрации, реакции среды и других параметров по результатам анализов и контрольно-измерительным приборам;

регулирование в процессе синтеза подачи в аппараты дополнительных сырьевых компонентов и прочих добавок или катализаторов;

улавливание газов и пыли, нейтрализация сточных вод;

предупреждение и устранение причин отклонений от установленных норм технологического режима;

обслуживание реакционных аппаратов, автоклавов, экстракторов, колонн, смесителей, центрифуг, сушилок, фильтров, сборников, мерников, насосов и другого оборудования;

отбор проб и проведение контрольных анализов;

учет расхода сырья и полуфабрикатов;

прием оборудования из ремонта;

руководство аппаратчиками более низкой квалификации при их наличии.

636. Должен знать:

сущность технологического процесса синтеза и сопутствующих процессов;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования;

схему коммуникаций: назначение контрольно-измерительных приборов на обслуживаемом участке;

свойства сырья, полуфабрикатов и готовой продукции и предъявляемые к ним требования;

правила отбора проб и методику проведения контрольных анализов.

637. Пример работы:

ведение процесса синтеза формалия, лаковых основ в производстве масляно-канифольных, битумных, копаловых, янтарных лаков, амидных лаков и алкидных олиф блочным методом (до 5 наименований на одном оборудовании), лаков на фенольных смолах, алкидных смол в производстве полимерных стройматериалов и искусственной кожи, фотоэмульсии на стадиях промывки, второго созревания и подготовки фотоэмульсии к поливу.

Параграф 4. Аппаратчик синтеза, 5-й разряд

638. Характеристика работ:

ведение трех и более химических стадий технологического процесса синтеза (восстановления, окисления, ди-азотирования, хлорирования, арсенирования, метилирования, нитрования, конденсации, гидрирования и тому подобные), а также сопутствующих им процессов (фильтрации, нейтрализации, центрифугирования, кристаллизации) до получения полуфабрикатов или готового продукта с соблюдением особых условий, связанных с применением или получением взрывоопасных, ядовитых или сильнодействующих веществ. Ведение всех стадий процесса синтеза в аппаратуре с автоматическим регулированием под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

расчет, дозировка, последовательная, строго регламентированная по времени, весу и температуре загрузка компонентов в реактор;

регулирование скорости вращения мешалки, создания вакуума;

приготовление исходных растворов с доведением их до заданной концентрации;

ведение процессов этерификации, конденсации, полимеризации, бутанилизации, модификации, сушки азеотропным методом, вакуум-сушки, глубокой отгонки, термообработки, фильтрации, постановки на тип (стандартизации), ректификации;

проведение анализов;

контроль и регулирование процесса по показаниям КИПиА и результатам анализов;

выявление и устранение причин отклонения от норм технологического режима, устранение неисправностей в работе оборудования и коммуникаций отделений синтеза;

руководство аппаратчиками более низкой квалификации, координация работы на участке.

639. Должен знать:

технологическую схему производства;

технологический режим и правила регулирования процесса;

устройство и правила обслуживания основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов и средств автоматики;

схему коммуникаций;

физико-химические свойства сырья;

свойства катализатора, готового продукта и теплоносителей: требования, предъявляемые к исходному сырью, полуфабрикатам и готовой продукции;

анализов и расчета рецептур;

правила обращения с вредными и взрывоопасными веществами;

правила пользования средствами автоматического регулирования и контроля;

светотехнический режим для каждого сорта эмульсии.

640. Примеры работ:

1) синтез фенольных, эпоксидных, меламино- и мочевиноформальдегидных и других лаковых смол,

2) синтез нитрила акриловой кислоты, цианур-хлорида, тетраэтилсвинца, бромэтила, трибутил-фосфата, этано-ламинов, фосфорорганических ядохимикатов, карбонилов, металлов, ацетон-циангидрина, метакриловой и акриловой кислот, акроналя, эфиров метакриловой кислоты, синильной кислоты, акриловой эмульсии, полинака, полиэфиров, этиленциангидрида и аналогичных продуктов,

3) синтез ди-фенилол-пропана сернокислотным или солянокислым методом, лаковых смол, лаковых основ в производстве алкидных лаков, электроизоляционных и ненасыщенных полиэфирных лаков и алкидных олиф, фотоэмульсии на стадии первого и второго созревания и подготовка фотоэмульсии к поливу, ферромагнитного порошка из растворов солей железа, кобальта и других компонентов для производства магнитных лент, гипохлорита натрия и раствора мочевины для получения гидразингидрата, азоди-нитрил-ди-изомасляной кислоты для получения поро-фора, в производстве АГ-соли, в производстве аминов, в производстве метанола.

Параграф 5. Аппаратчик синтеза, 6-й разряд

641. Характеристика работ:

ведение всех стадий технологического процесса синтеза в аппаратуре с автоматическим регулированием параметров и режимов процесса в производствах тяжелого органического синтеза, душистых веществ, синтетических витаминов, эпихрол-гидрина, этилен-диамина, дихлорэтана или ведение сложных химических процессов синтеза, связанных с освоением новой технологии с применением взрыво- и огнеопасных, ядовитых и сильнодействующих веществ, требующих исключительной осторожности, особой ответственности, а также ведение процесса подготовки и контроля радиоизотопного сырья, полуфабрикатов и готовой продукции при синтезе радиоактивных и, стабильных изотопов;

изучение и фиксация особенностей нового технологического процесса, выявление оптимальных условий получения продукта с наибольшим выходом и наилучшего качества;

определение степени интенсивности процессов синтеза на каждой стадии, времени начала и окончания реакции, выгрузки продукта и других параметров по контрольно-измерительным приборам, результатам анализов и органолептически;

регулирование и наладка процессов на оптимальные условия и переключение процесса на автоматическое регулирование;

обслуживание многосекционных прямоточных колонн непрерывного действия, автоклавов под давлением свыше 100 атм, сложных установок, реакторов синтеза, хроматографических колонн, ультразвуковых установок, экстракторов-сепараторов и других;

учет расхода сырья, полуфабрикатов и готовой продукции;

руководство и координация работы рабочих всех профессий на обслуживаемом производственном участке, отделении или цехе.

642. Должен знать:

технологический процесс на участке;

физико-химические и технологические свойства применяемых сырья и компонентов;

технические условия и ГОСТы на полуфабрикаты и готовый продукт;

устройство, конструктивные особенности основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных и регулирующих приборов;

схему арматуры и коммуникаций;

технологический режим и правила регулирования процесса;

методы расчета дозировочных компонентов;

основы органической химии.

643. Требуется среднее специальное образование.

644. Примеры работ:

1) синтез гептала, фреонов, нитрила акриловой кислоты методом каталитического циан-гидрирования ацетилена, ацетон-циангидрина, метакриловой и акриловой кислот, эфиров метакриловой кислоты, полиэфиров, этилен-циан-гидрина, трибутилфосфата, полинака, кремнийорганических мономеров и жидкостей по реакции Гриньяра, меламина,

2) синтез фенольных, эпоксидных, меламино- и мочевино-формальдегидных и других лаковых смол,

3) синтез душистых веществ, синтетических витаминов, эпихлор-гидрина, этилендиамина, дихлорэтана в аппаратуре с автоматическим регулированием процесса,

4) синтез в производстве технического хлорофоса, проведение всего цикла технологического процесса производства циклопропана (включая гидробромирование), изопропилбензола, гидроперекиси изопропилбензола, фенола-ацетона, окиси этилена, моноэтиленгликоля, высших гликолей, этаноламинов, проксанолов-проксаминов, бутил- и этил-целлозольва, диэтилен-гликоля, органических и диацильных перекисей,

5) синтез лаковых основ в производстве алкидных лаков и алкидных олиф, электроизоляционных и ненасыщенных полиэфирных лаков блочным и азеотропным методами в реакторах различных конструкций, лаковых смол дифенилол-пропана сернокислотным или солянокислым методом, формалина, фотоэмульсии для всех сортов кинофотопленок, спецпленок, фотопластинок, фотобумаг, синтез в присутствии катализатора в производствах гексаметилендиизоцианата, метанола и изобутилового масла, аммиака, меламина, формаля и триизобутил-алюминия.

80. Аппаратчик смешивания

Параграф 1. Аппаратчик смешивания, 2-й разряд

645. Характеристика работ:

составление смеси для кислотной части заряда к огнетушителям или смешивание материалов под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

прием, подготовка сырья, загрузка сырья в аппарат;

выгрузка готового продукта;

обслуживание оборудования;

чистка оборудования;

подготовка оборудования к ремонту.

646. Должен знать:

технологическую схему обслуживаемого участка;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования;

схему арматуры и коммуникаций на обслуживаемом участке;

физико-химические свойства сырья, полуфабрикатов, продуктов;

требования, предъявляемые к сырью и готовой продукции.

Параграф 2. Аппаратчик смешивания, 3-й разряд

647. Характеристика работ:

ведение технологического процесса смешивания материалов в смесителях различной конструкции или ведение технологического процесса смешивания химических материалов и смесей в жестких параметрах с точной дозировкой компонентов в смесителях различных конструкций или в реакторах с последующей передачей в смесители под руководством аппаратчика более высокой квалификации;транспортировка сырья при помощи шнеков,

элеваторов, транспортеров, насосов, вагонеток, в приемные баки и бункера;

очистка от посторонних примесей;

дозирование сырья, составление смесей по заданным соотношениям компонентов, загрузка в аппарат, выгрузка полупродукта или готового продукта и передача на дальнейшую переработку или на склад;

наблюдение за равномерным поступлением сырья, исправным состоянием обслуживаемого оборудования;

отбор проб;

обслуживание смесителей различной конструкции (шнековых, барабанных и другие), весовых и ленточных дозаторов, питателей, коммуникаций и другого оборудования;

прием оборудования из ремонта.

648. Должен знать:

технологическую схему обслуживаемого участка, устройство;

принцип работы основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникаций на обслуживаемом участке;

физико-химические свойства сырья, полуфабрикатов, продуктов;

требования, предъявляемые к сырью и готовой продукции;

технологический режим и правила регулирования процесса;

правила отбора проб.

Параграф 3. Аппаратчик смешивания, 4-й разряд

649. Характеристика работ:

ведение технологического процесса смешивания химических материалов и смесей в жестких параметрах с точной дозировкой компонентов в смесителях различных конструкций или в реакторах с последующей передачей в смесители;

при необходимости размол и рассев сырья, грануляция и таблетирование;

точная дозировка сырья и регулирование процесса подачи и загрузка, перемешивание;

контроль и регулирование давления газа, качества и количества смеси по соотношению компонентов;

приготовление стабилизаторов и внесение их;

обеспечение согласно технологическому режиму заданного времени перемешивания смеси, однородности смеси и пульпы, поддержание заданной температуры при подаче сырья в аппараты и смешивании компонентов;

проведение анализов;

учет сырья и готового продукта;

обслуживание шаровых, вибрационных, коллоидных мельниц, смесителей различной конструкции, компрессоров, газгольдеров, дозаторов, коммуникаций, транспортеров и другого оборудования;

руководство аппаратчиками более низкой квалификации.

650. Должен знать:

технологическую схему обслуживаемого участка;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникаций;

физико-химические свойства сырья, стабилизаторов, продуктов;

требования, предъявляемые к сырью, составу газов и готовой продукции;

сущность технологического процесса на рабочем месте;

параметры технологического режима и правила регулирования процесса;

правила отбора проб;

методику проведения анализов.

Параграф 4. Аппаратчик смешивания, 5-й разряд

651. Характеристика работ:

ведение технологического процесса смешивания химических материалов и смесей в жестких параметрах с точной дозировкой компонентов в смесителях различной конструкции с одновременным руководством аппаратчиками более низкой квалификации или при работе на комбинированном смесителе с программным управлением;

контроль и регулирование качества расплава при помощи автоматического оборудования с использованием электронной схемы управления;

управление и регулирование технологическим процессом в соответствии с рабочими инструкциями;

наблюдение за показаниями контрольно-измерительных приборов, за состоянием и работой обслуживаемого оборудования;

выполнение несложного ремонта оборудования и коммуникаций.

652. Должен знать:

технологическую схему обслуживаемого участка;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникаций;

физико-химические свойства сырья, стабилизаторов, продуктов;

требования, предъявляемые к сырью и готовой продукции;

сущность технологического процесса на рабочем месте;

параметры технологического режима и правила регулирования процесса;

методику проведения анализов.

653. Примеры работ:

ведение процесса смешивания в производстве этиловой жидкости, поливинилхлорида, концентрированной азотной кислоты, нитрующей смеси из компонентов азотной кислоты, концентрированной серной кислоты, меланжа и олеума или для обработки натрий-дивинилового каучука, в производстве ядохимикатов (гербицидов), взрыво- и огнеопасных продуктов.

81. Аппаратчик сплавления

Параграф 1. Аппаратчик сплавления, 4-й разряд

654. Характеристика работ:

ведение технологического процесса сплавления в производстве карбида кальция на электропечах мощностью до 40 000 кВ х А под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

наблюдение за работой и состоянием оборудования под зонтом печи, на заправочной и сливной площадках;

слив карбида кальция из электропечи, расчистка летки, пробивание сливного отверстия прутком или прожигание аппаратом прожига;

шурование летки во время слива, забивка сливного отверстия летки по окончанию слива, снятие и установка изложниц на вагонетки, выемка остывших блоков карбида кальция из изложниц, установка их на площадку;

взвешивание блоков карбида кальция;

посыпка в изложницы сухого песка и карбидной мелочи;

обработка лотка после сливов карбида кальция, приготовление раствора глины и изготовление пробок для забивки летки.

655. Должен знать:

технологическую схему производства карбида кальция;

устройство и принцип работы основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

арматуры и коммуникаций;

режимы процесса слива карбида кальция;

характеристику применяемого сырья и готовой продукции;

подводку тока к электроду для прожига.

Параграф 2. Аппаратчик сплавления, 5-й разряд

656. Характеристика работ:

ведение технологического процесса сплавления в производстве карбида кальция на электропечах мощностью до 40 000 кВ х А.;

контроль за работой и состоянием оборудования и контрольно-измерительных приборов на заправочной и сливной площадках;

насыпка шихты на колошник печи, разравнивание ее для подогрева;

заправка шихты под электроды, осаждение шихты при зависании;

регулирование уровня шихты;

слив на колошнике карбида кальция из электропечи;

обработка летки и прожигание отверстия для слива карбида кальция аппаратом прожига;

шурование летки во время слива шуровочной машиной;

заделывание сливного отверстия по окончании слива забивочной машиной;

обработка лотка после сливов карбида кальция;

чистка газо-ящиков, замена графитового электрода в аппарате прожига;

наращивание технологического прутка в машине для шуровки летки.

657. Должен знать:

технологическую схему производства карбида кальция;

устройство основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

арматуры и коммуникаций;

физико-химические свойства применяемого сырья и готовой продукции;

нормы технологического режима;

правила регулирования технологического процесса, а также останова оборудования;

правила отбора контрольных проб.

Параграф 3. Аппаратчик сплавления, 6-й разряд

658. Характеристика работ:

ведение технологического процесса сплавления обожженной извести с коксом или антрацитом в электрических печах мощностью свыше 40 000 кВ х А согласно нормам технологического регламента;

контроль за работой и состоянием оборудования участка получения карбида кальция;

регулирование процессов карбидо-образования при помощи контрольно-измерительных приборов и по результатам химических анализов, уровня шихты и качества карбида кальция;

замер длины рабочей части электродов и уровня электродной массы, наблюдение за проведением сливов;

предупреждение и устранение причин отклонений от норм технологического режима, устранение неисправностей в работе оборудования и коммуникаций;

руководство подчиненными рабочими участка;

визуальное определение качества шихты и карбида кальция;

учет сырья и полученного карбида кальция.

659. Должен знать:

технологическую схему производства карбида кальция;

устройство и правила эксплуатации основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

арматуры и коммуникаций;

государственные стандарты и технические условия на сырье и готовую продукцию;

нормы технологического режима;

правила регулирования технологического процесса;

правила пуска и останова оборудования, методику проведения анализов.

82. Аппаратчик сульфирования

Параграф 1. Аппаратчик сульфирования, 3-й разряд

660. Характеристика работ:

ведение технологического процесса сульфирования в производствах, не требующих строгого соблюдения температурного режима или ведение технологического процесса сульфирования твердых и жидких продуктов серной кислотой, олеумом, серным ангидридом в узких температурных пределах под руководством аппаратчика более высокой квалификации. Подготовка и загрузка сырья и материалов в реактор;

выгрузка готового продукта;

отбор проб;

удаление промышленных вод;

чистка реакторов;

обслуживание оборудования;

подготовка оборудования к ремонту.

661. Должен знать:

технологическую схему производства и сущность обслуживаемого процесса;

устройство, принцип работы оборудования;

физико-химические свойства сырья, вспомогательных материалов и готовой продукции;

технологический режим и правила регулирования процесса;

правила отбора проб.

Параграф 2. Аппаратчик сульфирования, 4-й разряд

662. Характеристика работ:

ведение технологического процесса сульфирования твердых и жидких продуктов серной кислотой, олеумом, серным ангидридом в строго узких температурных пределах;

подготовка сырья и серной кислоты, загрузка их в реактор, перемешивание сульфо-массы, регулирование температуры;

выгрузка продукта и передача его на последующие операции или на склад;

удаление промывных вод и отработанных кислот;

контроль и регулирование процесса по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам анализов;

обслуживание реакторов (сульфураторов), дозирующих устройств, насосов, коммуникаций и другого оборудования;

прием оборудования из ремонта;

учет расхода сырья, материалов и продукции;

руководство аппаратчиками более низкой квалификации при их наличии.

663. Должен знать:

технологическую схему производства и сущность обслуживаемого процесса;

устройство оборудования;

физико-химические свойства сырья, вспомогательных материалов и готовой продукции;

технологический режим и правила регулирования процесса;

методику проведения анализов.

Параграф 3. Аппаратчик сульфирования, 5-й разряд

664. Характеристика работ:

ведение технологического процесса;

контроль и координирование работы аппаратчиков по сульфированию твердых и жидких продуктов серной кислотой, олеумом, серным ангидридом или ведение процесса сульфирования хлорсульфоновой кислотой в производстве стрептоцида;

определение момента окончания реакции по результатам анализов и внешнему виду продукта, отстаивание или промывка его (в случае необходимости нейтрализация, отбелка или внесение добавочных компонентов);

улавливание отработанных газов;

расчеты расхода сырья и кислоты;

устранение неисправности оборудования.

665. Должен знать:

технологическую схему производства;

устройство и правила обслуживания оборудования;

физико-химические и технологические свойства сырья, вспомогательных материалов и готовой продукции;

технологический режим и правила регулирования процесса;

требования, предъявляемые к сырью и продукции;

методику проведения анализов.

Параграф 4. Аппаратчик сульфирования, 6-й разряд

666. Характеристика работ:

ведение технологического процесса сульфирования или получения сульфо-продуктов на основе синтетических жирных кислот, руководство и координирование работы отделения сульфирования в производстве синтетических жирных кислот;

управление и регулирование технологическим процессом в соответствии с рабочими инструкциями;

корректировка процесса по результатам анализов и наблюдений;

проведение контрольных анализов;

замеры и расчеты расхода сырья и выхода готового продукта, оценка их качества по результатам анализов;

наблюдение за показаниями контрольно-измерительных приборов и средств автоматики, за состоянием и работой обслуживаемого оборудования.

667. Должен знать:

технологическую схему производства и сущность обслуживаемого процесса;

конструкцию оборудования и контрольно-измерительных приборов;

физико-химические и технологические свойства сырья, вспомогательных материалов и готовой продукции;

технологический режим и правила регулирования процесса;

государственные стандарты, предъявляемые к сырью и продукции.

668. Требуется среднее специальное образование.

83. Аппаратчик сушки

Параграф 1. Аппаратчик сушки, 1-й разряд

669. Характеристика работ:

ведение процесса сушки стекловолокнистых материалов (корочек и пропитанных матиков), медного и никелевого купороса в сушильных печах;

прием и подготовка влажного продукта;

загрузка продукта в сушильную печь;

выгрузка продукта;

обслуживание оборудования;

чистка оборудования;

подготовка оборудования к ремонту.

670. Должен знать:

технологическую схему обслуживаемого участка;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования;

схему арматуры и коммуникаций;

физико-химические и технологические свойства продуктов и вспомогательных материалов;

требования, предъявляемые к сырью и готовой продукции.

Параграф 2. Аппаратчик сушки, 2-й разряд

671. Характеристика работ:

самостоятельное ведение процесса сушки резиновых изделий в специальных камерах и конвекционных сушилках, искусственного каракуля, вискозного волокна, центролита в камерных и канальных сушилках или ведение технологического процесса сушки медно-аммиачного и хлоринового волокна, ведение процесса сушки в получении стеарата цинка, ведение процесса сушки твердых сыпучих веществ или изделий в простых калориферных, вакуумных, инфракрасных, трубных, сушильных аппаратах под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

подготовка сырья и материалов;

загрузка продукта в аппарат;

выгрузка готового продукта, складирование;

обслуживание технологического оборудования;

сдача оборудования в ремонт.

672. Должен знать:

технологическую схему обслуживаемого участка;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования;

схему арматуры и коммуникаций;

физико-химические и технологические свойства продуктов и вспомогательных материалов;

требования, предъявляемые к сырью и готовой продукции;

правила отбора проб.

673. Примеры работ:

1) сушка резиновых оболочек сепаратора, заготовок каркаса, спортивных велошин, восстанавливаемых покрышек и других резиновых изделий,

2) сушка гидрата окиси бария, углекислого бария, углекислого стронция в простых сушильных аппаратах или в аппаратах сложной конструкции под руководством аппаратчика более высокой квалификации.

Параграф 3. Аппаратчик сушки, 3-й разряд

674. Характеристика работ:

ведение технологического процесса сушки твердых сыпучих веществ или изделий в простых калориферных, вакуумных, инфракрасных, трубных сушильных аппаратах (башни, барабаны, шкафы, ленточные машины и другие) или в аппаратах сложной конструкции под руководством аппаратчика более высокой квалификации или ведение технологического процесса сушки различных видов химических волокон и щетины в сушилках тоннельного и ленточного типа в соответствии с рабочей инструкцией;

дробление продукта, рассев, упаковка, транспортировка и складывание готового продукта;

обслуживание топки: загрузка топлива, шуровка, поддержание теплового режима сушки;

контроль за равномерным поступлением влажного продукта в сушильный аппарат при непрерывном процессе производства, контроль и регулирование скорости транспортных лент в сушилках ленточного типа;

регулирование температурного режима, подачи пара, воздуха по контрольно-измерительным приборам;

отбор проб;

контроль за бесперебойной работой оборудования по показаниям контрольно-измерительных приборов;

пуск и остановка сушильных аппаратов и другого обслуживаемого оборудования;

выявление и устранение неисправностей в работе оборудования и коммуникаций;

прием оборудования из ремонта.

675. Должен знать:

технологическую схему обслуживаемого участка;

устройство основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникаций;

физико-химические и технологические свойства продуктов, технологического топлива, смазочных и других вспомогательных материалов;

требования предъявляемые к сырью и готовой продукции;

параметры технологического режима и правила регулирования процесса, правила отбора проб.

676. Примеры работ:

1) сушка гидрата окиси бария, углекислого бария, углекислого стронция в сушильных аппаратах сложной конструкции,

2) ведение процесса сушки побочных продуктов ферментного производства с одновременным руководством аппаратчиками более низкой квалификации.

Параграф 4. Аппаратчик сушки, 4-й разряд

677. Характеристика работ:

ведение технологического процесса сушки твердых сыпучих веществ или изделий, требующих особо точного соблюдения технологического режима (взрыво- и огнеопасные, ядовитые, лабильные, дорогостоящие), в сушильных аппаратах сложной конструкции (барабанные, туннельные, распылительные, вращающиеся, турбинно-полочные, вакуум-сушилки, сублимационные, лиофильные и другие), или ведение процесса сушки методом вымораживания и в "кипящем слое", или ведение технологического процесса сушки, термо-стабилизации или вытяжки волокна в соответствии с рабочей инструкцией;

перемешивание высушиваемого продукта, удаление печных газов, воздуха и паров или конденсата, улавливание пыли или паров;

прием жгута в прядильной части агрегата (при сушке волокна), заправка его на барабаны сушилки, в антистатический ионизатор, в установку термо-стабилизации или горячей вытяжки, гофрировальную и резальную машины;

контроль и регулирование параметров технологического режима: содержания влаги, давления, вакуума, температуры входящих и выходящих газов, ситового состава готовой продукции, расхода топлива на всех стадиях обслуживаемого участка по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам анализов. Контроль и регулирование температуры в сушилке по зонам стабилизатора или машине горячей вытяжки при помощи щита управления и контрольно-измерительных приборов, скорости вращения барабанов и вальцев;

расчет скорости вращения барабанов и вальцев;

проведение анализов, предупреждение и устранение причин отклонений от норм технологического режима;

учет расхода топлива, количества получаемой продукции;

обслуживание сушильных аппаратов, вентиляторов, топок, шнеков, циклонов, бойлерных установок и другого оборудования;

выполнение несложного ремонта оборудования;

руководство аппаратчиками более низкой квалификации при их наличии.

678. Должен знать:

технологический процесс и схему обслуживаемого участка;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов, щита управления;

схему арматуры и коммуникаций;

физико-химические и технологические свойства сырья;

технологический режим и правила регулирования процесса;

правила отбора проб и методику проведения анализа;

требования, предъявляемые к сырью и готовой продукции.

679. Примеры работ:

1) ведение технологического процесса сушки препаратов микробиологического синтеза на вакуум-барабанных, сублимационных, ленточных, распылительных сушилках под руководством аппаратчика более высокой квалификации.

Параграф 5. Аппаратчик сушки, 5-й разряд

680. Характеристика работ:

ведение процесса сушки гранулированного полиэтилентерефталата, гранулированного суперфосфата, нитрофоски, полихлорвиниловой смолы на сушилках различного типа, синтетического каучука в крошке или ленты каучука на многоходовых сушильных агрегатах, в производстве синтетических моющих средств, панто-тената кальция, или одновременная сушка на сушилках непрерывного действия более трех продуктов (в анилино-красочном производстве), или сушка продуктов в "кипящем слое", поли-ацетальной смолы в производстве полиформальдегида, фосфоритного концентрата с одновременным руководством аппаратчиками более низкой квалификации;

управление и регулирование технологическим процессом в соответствии с рабочими инструкциями;

корректировка процесса по результатам анализов;

проведение контрольных анализов;

наблюдение за показаниями контрольно-измерительных приборов, за состоянием и работой оборудования;

замер расхода сырья и выхода готового продукта;

оценка их качества по результатам анализов;

участие в ремонтных работах основного и вспомогательного оборудования.

681. Должен знать:

технологическую схему процесса сушки, конструкцию основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникаций;

физико-химические и технологические свойства сырья;

технологический режим и правила регулирования процесса;

правила отбора проб и методику проведения анализов;

государственные стандарты и технические условия, предъявляемые к сырью и готовой продукции.

84. Аппаратчик теплоутилизации

Параграф 1. Аппаратчик теплоутилизации, 2-й разряд

682. Характеристика работ:

обслуживание де-аэрационных колонок, питательных и продувочных баков, барбатера, насосов;

продувка котлов-утилизаторов и водомерной аппаратуры;

контроль работы де-аэрационной установки, качества питательной воды, уровня воды в котлах;

регулирование подачи воды в котлы-утилизаторы;

подготовка оборудования к ремонту, прием из ремонта.

683. Должен знать:

устройство и правила обслуживания котлов-утилизаторов, де-аэрационных установок;

схему трубопроводов, химический состав питательной воды;

назначение контрольно-измерительных приборов;

приемы работ.

Параграф 2. Аппаратчик теплоутилизации, 3-й разряд

684. Характеристика работ:

ведение технологического процесса утилизации тепла реакционных газов, при помощи паровых котлов;

контроль и регулирование параметров технологического процесса, температуры газа на выходе из котлов-утилизаторов, давления пара в коллекторах, расхода химически очищенной воды;

подготовка питательной воды по жесткости, солености, щелочности и другим показателям, подогрев и подача ее в котел;

очистка греющих поверхностей и газоходов от огарка, сублимированной серы и других осадков;

отпуск пара на технологические и бытовые нужды;

обслуживание котлов-утилизаторов, вентиляторов, де-аэрационных установок, насосов и другого оборудования;

предупреждение и устранение причин отклонений от норм технологического регламента.

685. Должен знать:

устройство, принцип работы обслуживаемого оборудования и контрольно-измерительных приборов;

правила контроля и регулирования процесса по показаниям приборов;

технологический режим;

требования, предъявляемые к питательной воде.

Параграф 2. Аппаратчик теплоутилизации, 4-й разряд

686. Характеристика работ:

ведение процесса тепло-утилизации в производстве дивинила, конденсация контактного газа и переработка водно-спиртового конденсата.

687. Должен знать:

технологический процесс тепло-утилизации;

устройство обслуживаемого оборудования и контрольно-измерительных приборов;

правила контроля и регулирования процесса по показаниям приборов, технологический режим;

требования, предъявляемые к питательной воде.

85. Аппаратчик установки опытного производства

Параграф 1. Аппаратчик установки опытного производства

3-й разряд

688. Характеристика работ:

обслуживание отдельных стадий технологического процесса на установках опытного производства под руководством аппаратчиков более высокой квалификации;

подготовка, дозировка и загрузка сырья и полуфабрикатов в аппаратуру установки;

изучение и фиксация в производственном журнале особенностей нового технологического процесса;

выгрузка готового продукта самотеком, вручную или при помощи механизмов, сжатыми газами и вакуумом;

отбор проб;

учет расхода сырья и количества полученной продукции;

участие в монтаже и демонтаже установок опытного производства.

689. Должен знать:

технологические процессы, регламенты и показатели, установленные лабораторным путем;

схему обслуживаемой установки;

физико-химические и технологические свойства сырья, полуфабрикатов и готовой продукции;

устройство оборудования и контрольно-измерительных приборов;

правила отбора проб;

правила осторожного обращения с сырьем, полуфабрикатами и готовой продукцией.

Параграф 2. Аппаратчик установки опытного производства,

4-й разряд

690. Характеристика работ:

ведение технологического процесса на простых и несложных установках опытного производства с применением технологических режимов, допускающих отклонения температуры до +-3 ⁰ С и давления до 16 атм или на сложных установках под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

обслуживание всех стадий технологических процессов периодического и непрерывного действия на установках опытного производства с целью проверки лабораторных регламентов и обработки режимов технологии, обеспечивающей серийный выпуск промышленностью новых химических полупродуктов и продуктов и коренного совершенствования существующих в промышленности технологических процессов;

расчет и составление материального баланса изготовления продуктов (полупродуктов) на опытных установках;

выявление оптимальных условий и параметров получения продукта (полупродукта) с наибольшим выходом и наилучшего качества под руководством инженерно-технических работников;

регулирование и наладка процессов и оборудования на оптимальные условия и переключение процесса с ручного на автоматическое регулирование;

определение степени интенсивности процессов на каждой стадии, времени начала и окончания реакции;

контроль и регулирование технологических процессов средствами автоматики, контрольно-измерительных приборов и по результатам анализов;

точное взвешивание сырья, компонентов и готового продукта (полупродукта);

выполнение анализов;

при необходимости - участие в освоении промышленностью отработанных технологических процессов и производств;

руководство аппаратчиками более низкой квалификации.

691. Должен знать:

технологические процессы, регламенты и показатели, установленные лабораторным путем;

схему обслуживаемой установки, методы определения оптимальных режимов ведения процесса;

методику расчетов и составления материального баланса опытного производства;

физико-химические и технологические свойства сырья, полуфабрикатов и готовой продукции;

устройство оборудования, средств автоматики и контрольно-измерительных приборов и правила их наладки на обслуживаемой, установке, методику выполнения анализов;

правила осторожного обращения с сырьем, полуфабрикатами и готовой продукцией, учитывая недостаточную изученность их свойств и меры предотвращения опасных последствий и несчастных случаев при ведении процессов на опытной установке, способы изучения, анализа и фиксации проведения процессов опытных производств;

неорганическую и органическую химию, основы химической технологии.

Параграф 3. Аппаратчик установки опытного производства,

5-й разряд

692. Характеристика работ:

ведение технологического процесса на сложных установках опытного производства с применением технологических режимов, допускающих давление от 16 до 2500 атм и отклонения температуры +-2 ⁰ С;

обслуживание особо ответственных и особо сложных установок опытного производства под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

выявление оптимальных условий и параметров получения продукта (полупродукта) с наибольшим выходом и наилучшего качества под руководством инженерно-технических работников или самостоятельно;

самостоятельное регулирование и наладка процессов и оборудования на оптимальные условия и переключение процесса с ручного на автоматическое регулирование;

определение показателей качества продукта (полупродукта);

руководство аппаратчиками более низкой квалификации и координация их работы на всех стадиях опытного производства.

693. Должен знать:

технологические процессы, регламенты и показатели, установленные лабораторным путем;

схему обслуживаемой установки;

методы определения оптимальных режимов ведения процесса;

методику расчетов и составления материального баланса опытного производства;

физико-химические и технологические свойства сырья, полуфабрикатов и готовой продукции;

устройство оборудования, средств автоматики и контрольно-измерительных приборов и правила их наладки на обслуживаемой установке;

методику выполнения анализов;

правила осторожного обращения с сырьем, полуфабрикатами и готовой продукцией, учитывая недостаточную изученность их свойств и меры предотвращения опасных последствий и несчастных случаев при ведении процессов на опытной установке;

способы изучения, анализа и фиксации проведения процессов опытных производств;

неорганическую и органическую химию;

химическую технологию и аппаратуру в объеме техникума.

Параграф 4. Аппаратчик установки опытного производства,

6-й разряд

694. Характеристика работ:

ведение технологического процесса на особо сложных установках опытного производства, с применением технологических режимов, допускающих давление свыше 250 атм и отклонения температуры +-1 ⁰ С;

самостоятельное выявление оптимальных условий и параметров получения продукта с наибольшим выходом и наилучшего качества;

наблюдение за показаниями контрольно-измерительных приборов, средств автоматики, за состоянием и режимом работы оборудования;

корректировка процесса по результатам анализов и наблюдений;

участие в ремонтных и монтажных работах;

координация и руководство работой аппаратчиков более низкой квалификации.

695. Должен знать:

технологические процессы, регламенты и показатели, установленные лабораторным путем;

схему обслуживаемой установки;

методы определения оптимальных режимов ведения процесса, методику расчетов и составления материального баланса опытного производства;

физико-химические и технологические свойства сырья, полуфабрикатов и готовой продукции;

конструкцию оборудования, средств автоматики и контрольно-измерительных приборов и правила их наладки на обслуживаемой установке;

правила осторожного обращения с сырьем, полуфабрикатами и готовой продукцией, учитывая недостаточную изученность их свойств (пределов взрываемости, степени токсичности и так далее) и меры предотвращения опасных последствий и несчастных случаев при ведении процессов на опытной установке;

способы изучения, анализа и фиксации проведения процессов опытных производств;

неорганическую и органическую химию;

химическую технологию и аппаратуру в объеме техникума.

696. Требуется среднее специальное образование.

86. Аппаратчик фильтрации

Параграф 1. Аппаратчик фильтрации, 2-й разряд

697.Характеристика работ:

ведение процесса фильтрации на оборудовании периодического действия под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

подготовка фильтров к работе;

подача суспензии и распределение ее по фильтру;

фильтрация (при необходимости промывка), осушка осадка, выгрузка продукта, откачка шлама на фильтры;

чистка фильтров от шлама;

замена, разборка рам и полотен, устранение перекоса валов и бруса;

подготовка оборудования к ремонту.

698. Должен знать:

технологическую схему производства продукта;

физико-химические свойства сырья;

требования, предъявляемые к сырью и готовой продукции;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования.

В производствах: лимонной и ино-каменной кислот, ванилина из сульфитных щелоков профессию именовать "фильтровальщик" в связи со "Списками производств, цехов, профессий и должностей, работа в которых дает право на государственную пенсию на льготных условиях и в льготных размерах".

Параграф 2. Аппаратчик фильтрации, 3-й разряд

699. Характеристика работ:

ведение технологического процесса фильтрации на оборудовании периодического действия или на оборудовании непрерывного действия под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

контроль и регулирование параметров технологического процесса, давления, вакуума, температуры и концентрации поступающей суспензии, чистоты отфильтрованной жидкости, подачи суспензии, промывной воды, по показаниям контрольно-измерительных приборов и по результатам анализов;

обслуживание фильтров различных конструкций, вакуумных и продувочных машин, сепараторов, отстойников, коммуникаций, сборников и другого оборудования;

подготовка оборудования к ремонту, прием из ремонта;

руководство аппаратчиками более низкой квалификации при их наличии.

700. Должен знать:

технологическую схему производства продукта, технологический режим и правила регулирования процесса;

физико-химические свойства сырья;

требования, предъявляемые к сырью и готовой продукции;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования;

методику проведения анализов.

701. Примеры работ:

1) фильтрация антрацена,

2) фильтрация эмалей на одно-валковых машинах.

Параграф 3. Аппаратчик фильтрации, 4-й разряд

702. Характеристика работ.

ведение технологического процесса фильтрации на оборудовании непрерывного действия или на автоматических фильтрах;

регенерация или замена фильтрующей ткани;

контроль и регулирование разряжения в зависимости от толщины осажденного слоя, интенсивности подачи суспензии, промывки водой, нагрузки на фильтры, температуры промывной воды, давления в фильтрующих аппаратах по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам анализов;

определение времени продувки и регенерации ткани, количества подаваемой на фильтры суспензии, качества и состава промывных вод.

703. Должен знать:

технологическую схему производства продукта;

физико-химические свойства сырья, готовой продукции;

устройство и правила эксплуатации основного и вспомогательного оборудования;

технологический режим и правила регулирования процесса;

методику проведения анализов.

704. Примеры работ:

1) фильтрация витамина B_12, антибиотиков и др) препаратов биосинтеза после предварительной коагуляции белков,

2) фильтрация в производстве алкалоидов,

3) фильтрация на барабанных листовых вакуум-фильтрах с намывным слоем.

87. Аппаратчик фосгенирования

Параграф 1. Аппаратчик фосгенирования, 3-й разряд

705. Характеристика работ:

выполнение отдельных операций по ведению процесса фосгенирования органических соединений;

прием сырья, загрузка его в аппараты;

выгрузка продукта из аппарата;

отбор проб;

обслуживание технологического оборудования;

чистка и дегазация оборудования;

подготовка оборудования к ремонту.

706. Должен знать:

технологический режим процесса фосгенирования;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникаций на обслуживаемом участке;

физико-химические свойства фосгена и других компонентов реакции и условия работы с ними;

требования, предъявляемые к сырью, полуфабрикатам и готовой продукции;

правила отбора проб.

Параграф 2. Аппаратчик фосгенирования, 4-й разряд

707. Характеристика работ:

ведение технологического процесса фосгенирования органических соединений;

расчет дозировки компонентов;

загрузка сырья и полуфабрикатов в реакторы, фосгенирование, передача продукта на следующую стадию или выгрузка из аппаратов;

проведение предусмотренных технологическим режимом сопутствующих операций: нейтрализации, отгонки, растворения, фильтрации и другие;

регулирование процесса фосгенирования по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам анализов. Выполнение предусмотренных инструкцией анализов;

проверка герметичности оборудования и коммуникаций;

обслуживание реакционных аппаратов, насосов, поглотительных систем, фильтров, перегонных колонн, центрифуг, сборников, мерников, холодильников, контрольно-измерительных приборов, коммуникаций и арматуры;

чистка реакторов от кубовых остатков и их дегазация;

подготовка баллонов или танков с фосгеном или передача фосгена в отделение получения фосгена;

учет сырья, полуфабрикатов и готовой продукции;

сдача и прием оборудования из ремонта;

руководство аппаратчиками более низкой квалификации при их наличии.

708. Должен знать:

технологический режим процесса фосгенирования;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникаций на обслуживаемом участке;

физико-химические свойства фосгена и других компонентов реакции и условия работы с ними;

требования, предъявляемые к сырью, полуфабрикатам и готовой продукции;

правила отбора проб и методику проведения анализов;

нормы ведения технологического процесса.

Параграф 3. Аппаратчик фосгенирования, 5-й разряд

709. Характеристика работ:

ведение процесса фосгенирования в производстве толуилендиизоционатов и толуилендиаминов, диметил-дифенил-мочевины, диэтилдифенилмочевины или получение метал-хлор-формиата в производстве фенил-метил-уретилана или фосгенирование с одновременным получением фосгена;

контроль и регулирование технологического процесса в соответствии с рабочими инструкциями;

корректировка процесса по результатам анализов и наблюдений;

проведение контрольных анализов;

наблюдение за показаниями контрольно-измерительных приборов и средств автоматики, за состоянием и работой обслуживаемого оборудования.

710. Должен знать:

технологический режим процесса фосгенирования

устройство и правила эксплуатации основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникаций на обслуживаемом участке, физико-химические свойства фосгена и других компонентов реакции и условия работы с ними, технические требования, предъявляемые к сырью, полуфабрикатам и готовой продукции, методику проведения анализов, нормы ведения технологического процесса.

88. Аппаратчик хлорирования

Параграф 1. Аппаратчик хлорирования, 2-й разряд

711. Характеристика работ:

ведение простого технологического процесса хлорирования под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

подготовка и загрузка сырья;

выгрузка продукта;

отбор проб;

очистка оборудования;

подготовка оборудования к ремонту.

712. Должен знать:

сущность процесса хлорирования;

принцип работы и правила обслуживания основного и вспомогательного оборудования;

схему арматуры и коммуникаций;

физико-химические и технологические свойства сырья;

полупродуктов и готовой продукции;

правила отбора проб.

Параграф 2. Аппаратчик хлорирования, 3-й разряд

713. Характеристика работ:

ведение простого технологического процесса хлорирования рапы, буровых вод, известкового молока в производстве хлороформа, депрессатора, получение раствора гипохлорита натрия, а также ведение процесса хлорирования средней сложности, под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

подача в аппараты хлора, хлористого водорода и воздуха;

слив готового продукта и передача на последующие технологические стадии;

устранение неисправностей в работе оборудования;

обслуживание оборудования.

714. Должен знать:

сущность процесса хлорирования;

устройство, принцип работы и правила обслуживания основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникаций;

правила отбора проб;

физико-химические и технологические свойства сырья, полупродуктов и готовой продукции.

715. Примеры работ:

ведение процесса хлорирования,

1) буровых вод,

2) известкового молока в производстве хлороформа,

3) оапы.

Параграф 3. Аппаратчик хлорирования, 4-й разряд

716. Характеристика работ:

ведение средней сложности технологического процесса хлорирования;

регулирование подачи хлора, хлористого водорода и воздуха;

подогрев или охлаждение реакционной массы, хлорирование в присутствии катализатора или инициатора;

разгонка, нейтрализация, отстаивание, сушка;

улавливание и очистка отходящих газов;

контроль и регулирование параметров технологического режима, предусмотренных регламентом: температуры, давления, вакуума, концентрации хлора в отходящих газах, качества продукта, и других по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам анализов;

расчет сырья и выхода готовой продукции;

выполнение анализов;

обслуживание хлораторов, реакторов, колонн и печей хлорирования, конденсаторов, нейтрализаторов, сепараторов, скрубберов, отгонных кубов, холодильников, насосов и другого оборудования и коммуникаций;

опрессовка оборудования перед пуском сжатым воздухом или азотом;

выявление и устранение причин отклонений от норм технологического режима и неисправностей в работе оборудования;

руководство аппаратчиками более низкой квалификаций при их наличии.

717. Должен знать:

технологический процесс хлорирования и способы регулирования его;

устройство, принцип работы и правила обслуживания основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникаций;

правила отбора проб;

методику проведения анализов;

физико-химические и технологические свойства сырья, полупродуктов и готовой продукции.

Параграф 4. Аппаратчик хлорирования, 5-й разряд

718. Характеристика работ:

ведение сложного технологического процесса хлорирования или средней сложности с одновременным руководством аппаратчиками более низкой квалификации;

регулирование подачи сырья в аппараты;

наблюдение за показаниями контрольно-измерительных приборов и средств автоматики, за состоянием и работой обслуживаемого оборудования;

выполнение несложного ремонта оборудования и коммуникаций;

проведение контрольных анализов.

719. Должен знать:

технологический процесс хлорирования и способы регулирования его;

устройство и правила обслуживания основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникаций;

методику проведения анализов;

физико-химические и технологические свойства сырья, полупродуктов и готовой продукции.

720. Примеры работ:

ведение процесса хлорирования в производстве технического хлорофоса, хлор-нитро-бензойной кислоты или хлорирование одновременно свыше трех продуктов.

Параграф 5. Аппаратчик хлорирования, 6-й разряд

721. Характеристика работ:

ведение сложного технологического процесса хлорирования и руководство аппаратчиками более низкой квалификации;

управление и регулирование технологическим процессом в соответствии с рабочими инструкциями;

замеры расхода сырья и выхода готового продукта, оценка их качества по результатам анализов;

обслуживание технологического оборудования, контрольно-измерительных приборов и средств автоматики;

участие в ремонтных работах.

722. Должен знать:

процессы хлорирования и способы их регулирования;

устройство и правила эксплуатации основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникаций;

методику проведения анализов;

физико-химические и технологические свойства сырья, полупродуктов и готовой продукции.

723. Требуется среднее специальное образование.

724. Примеры работ:

ведение процесса хлорирования технического гексахлорана, пиридоксина, фолиевой кислоты и четыреххлористого кремния непрерывным методом, а также ведение процесса хлорирования эпи-хлор-гидрина, четыреххлористого углерода и пер-хлор-этилена.

89. Аппаратчик центрифугирования

Параграф 1. Аппаратчик центрифугирования, 2-й разряд

725. Характеристика работ:

ведение технологического процесса центрифугирования под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

подготовка сырья;

подача его в центрифугу;

выгрузка осадка;

отбор проб;

обслуживание оборудования;

подготовка оборудования к ремонту.

726. Должен знать:

устройство, принцип управления центрифугами, вспомогательным оборудованием;

схему арматуры и коммуникаций;

технологический режим центрифугирования, правила отбора проб.

Параграф 2. Аппаратчик центрифугирования, 3-й разряд

727. Характеристика работ:

ведение процесса осветления (отбеливания) загрязненных жидкостей или твердых продуктов, разделения плохо фильтрующихся неоднородных смесей с небольшим содержанием твердой фазы или отделения жидкости от твердых продуктов при помощи центробежных сил на осадительных (отстойных) скоростных или сверхскоростных центрифугах периодического или непрерывного действия с автоматической, механизированной и ручной выгрузкой (ножевой или скребковый съем, шнековая или пульсирующая выгрузка);

загрузка, промывка, пропаривание или выгрузка под действием центробежной силы;

регулирование по показаниям контрольно-измерительных приборов: загрузки продукта и подачи воды по количеству уровня, удельному весу, выгрузки измельченного или промытого осадка;

уплотнение продукта с выжиманием;

наладка центрифуг на заданный режим;

обслуживание центрифуги, насосов и транспортирующих устройств;

промывка отжатых осадков;

проведение контрольных анализов определения окончания процесса центрифугирования;

прием оборудования из ремонта;

руководство аппаратчиками более низкой квалификации при их наличии.

728. Должен знать:

устройство, принцип управления центрифугами, вспомогательным оборудованием;

схему арматуры и коммуникаций;

технологический режим центрифугирования и способы его регулирования по показаниям контрольно-измерительных приборов;

устройство и назначение контрольно-измерительных приборов;

правила отбора проб;

методику проведения контрольных анализов.

Параграф 3. Аппаратчик центрифугирования, 4-й разряд

729. Характеристика работ:

ведение сложных и многообразных непрерывных и периодических процессов центрифугирования по разделению тонких суспензий с низкой концентрацией твердой фазы на горизонтальных автоматических центрифугах, сверхцентрифугах и других центрифугах, оснащенных автоматическим регулирующим устройством;

выполнение работ полного цикла центрифугирования, поддерживая заданные параметры температуры, влажности, скорости и давления;

регулирование процесса центрифугирования и кристаллизации по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам анализов;

обслуживание автоматических центрифуг, сверхцентрифуг, реостатов, напорных баков, приемников маточника, бойлера и коммуникаций с арматурой;

выявление и устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования;

проведение мелкого ремонта;

ведение расчета промывки;

учет сырья и готовой продукции в производственном журнале или операционном листке.

730. Должен знать:

способы разделения суспензий и эмульсий, технологию ведения процесса центрифугирования;

физико-химические свойства разделяемых эмульсий, тонких суспензий, жидких неоднородных смесей;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования и контрольно-измерительных приборов на обслуживаемом участке;

требования, предъявляемые к сырью;

ГОСТы и технические условия на сырье и готовую продукцию;

методику расчета промывки в зависимости от удельного веса маточного раствора;

режим и параметры ведения технологического процесса;

требования котлонадзора, предъявляемые при обслуживании аппаратов, работающих под давлением, слесарное дело.

Параграф 4. Аппаратчик центрифугирования, 5-й разряд

731. Характеристика работ:

ведение сложных периодических процессов центрифугирования взрыво- и огнеопасных продуктов на сверхцентрифугах со скоростью 10000-15000 об/мин;

управление и регулирование технологическим процессом в соответствии с рабочими инструкциями;

корректировка процесса по результатам анализов и наблюдений;

замеры расхода сырья и выхода готовой продукции, оценка их качества по результатам анализов;

наблюдение за показаниями контрольно-измерительных приборов и средств автоматики, за состоянием и работой технологического оборудования;

выполнение работ по ремонту оборудования.

732. Должен знать:

способы разделения суспензий и эмульсий, технологию ведения процесса центрифугирования;

физико-химические свойства разделяемых эмульсий, тонких суспензий, жидких неоднородных смесей;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования и контрольно-измерительных приборов на обслуживаемом участке;

требования, предъявляемые к сырью;

ГОСТы и технические условия на сырье и готовую продукцию;

методику расчета промывки в зависимости от удельного веса маточного раствора;

режим и параметры ведения технологического процесса;

требования котлонадзора, предъявляемые при обслуживании аппаратов, работающих под давлением;

правила наладки оборудования, слесарное дело.

733. Примеры работ:

Центрифугирование нитролаков, нитроэмалей и подобных продуктов на основе нитроклетчатки, алкидных, кремнийорганических лаков.

90. Аппаратчик цианирования

Параграф 1. Аппаратчик цианирования, 4-й разряд

734. Характеристика работ:

ведение технологического процесса цианирования органических соединений при получении цианистого бензила, прогестерона, циано-уксусного эфира, роданистого аммония и других;

отгонка растворителей, обезвреживание тары и проведение других сопутствующих процессов и операций (экстрагирования, отстаивания, фильтрации и ) согласно технологической инструкции;

расчет, дозирование и загрузка сырья и так далее полуфабрикатов;

подготовка, наладка и обслуживание применяемого оборудования, реакторов, выпарных и перегонных аппаратов, центрифуг, поглотительных установок, различной фильтровальной и вспомогательной аппаратуры (мерников, сборников и других);

проверка герметичности оборудования трубопровода;

регулирование процесса по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам анализов;

отбор проб;

учет расхода сырья и полуфабрикатов;

подготовка (с предварительной дегазацией) оборудования к ремонту, прием из ремонта.

735. Должен знать:

технологический процесс цианирования;

устройство, принцип работы и правила регулирования оборудования, контрольно-измерительных приборов;

правила регулирования технологического процесса;

физико-химические свойства сырья, полуфабрикатов и готовой продукции и предъявляемые к ним требования;

правила отбора проб;

схему коммуникаций.

Параграф 2. Аппаратчик цианирования, 5-й разряд

736. Характеристика работ:

ведение технологического процесса цианирования - замещение галлоидной, сульфо-диазо-нитро или других групп в органических соединениях на циано-группу действием медно-цианистого комплекса, цианистым натрием или калием и других цианистых соединений;

подготовка сырья, приготовление первичных растворов и других реагентов;

расчет необходимого количества сырья в зависимости от концентрации диазо-раствора или другого органического соединения;

дозировка реагентов в строгой последовательности с установленным технологическим режимом;

загрузка компонентов в реакционные аппараты;

размешивание, подогрев или охлаждение реакционной массы;

проверка, наладка и обслуживание очистных систем и оборудования: реакторов, выпарных и перегонных аппаратов, центрифуг, фильтров, делительных воронок, мерников, сборников, арматуры, коммуникаций и контрольно-измерительных приборов (термометров, манометров, вакуум-метров, электронных мостов), а также специальных приспособлений, необходимых для соблюдения особых условий проведения процесса цианирования, связанного с выделением синильной кислоты;

проведение контрольных анализов.

737. Должен знать:

технологический процесс цианирования;

правила регулирования технологического процесса;

устройство и правила эксплуатации основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникаций на обслуживаемом участке;

физико-химические и технологические свойства сырья, полуфабрикатов и готового продукта;

правила работы с ядовитыми, огнеопасными и взрывоопасными веществами;

методику проведения анализов;

методику расчета необходимого сырья, правила наладки оборудования.

91. Аппаратчик чешуирования

Параграф 1. Аппаратчик чешуирования, 3-й разряд

738. Характеристика работ:

ведение технологического процесса чешуирования под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

участие в подготовке и загрузке сырья;

подача охлаждающей воды;

участие в съеме, укупорке и транспортировке готового продукта на склад;

отбор проб;

чистка и смазка оборудования, промывка барабана;

подготовка оборудования к ремонту.

739. Должен знать:

технологическую схему обслуживаемого участка;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования, сущность технологического процесса;

физико-химические свойства сырья, полупродуктов и продуктов;

требования, предъявляемые к сырью и готовой продукции;

правила отбора проб.

Параграф 2. Аппаратчик чешуирования, 4-й разряд

740. Характеристика работ:

ведение технологического процесса чешуирования;

подача расплавленного продукта в аппарат;

наблюдение за уровнем плава в аппарате, затвердеванием плава и образованием пленки на вращающемся барабане;

визуальное определение и регулирование толщины пленки, срезание застывшего продукта, измельчение, осыпка и уплотнение его в барабанах. Регулирование нажатия режущего ножа, укупорка и транспортировка готового продукта на склад;

контроль и регулирование технологического процесса: температуры плава, охлаждающей воды, готового продукта, заданного числа оборотов барабана по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам анализов;

проведение анализов;

учет выхода готовой продукции, расхода и необходимого количества тары;

обслуживание установки чешуирования, механического уплотнителя, контрольно-измерительных приборов и другого оборудования;

устранение неисправностей в работе оборудования;

прием оборудования из ремонта;

руководство аппаратчиками более низкой квалификации.

741. Должен знать:

технологическую схему обслуживаемого участка;

устройство основного и вспомогательного оборудования;

технологический режим и правила его регулирования;

физико-химические свойства сырья, полупродуктов и продуктов;

требования, предъявляемые к сырью и готовой продукции;

методику проведения анализов.

92. Аппаратчик экстрагирования

Параграф 1. Аппаратчик экстрагирования, 2-й разряд

742. Характеристика работ:

ведение технологического процесса экстрагирования (экстракции) под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

подготовка и загрузка сырья;

участие в обслуживании технологического оборудования;

отбор проб;

чистка аппаратов;

подготовка оборудования к ремонту.

743. Должен знать:

технологический процесс;

устройство и принцип работы оборудования;

свойства сырья, полуфабрикатов, готового продукта и предъявляемые к ним требования;

правила отбора проб.

Параграф 2. Аппаратчик экстрагирования, 3-й разряд

744. Характеристика работ:

ведение простых технологических процессов экстрагирования водой или выполнение отдельных операций при сложных процессах экстрагирования;

подготовка, пуск и остановка оборудования: реакторов, простейших экстракторов типа делительных воронок, экстракционных колонн, сушилок, фильтровальной и вспомогательной аппаратуры;

наблюдение и регулирование процесса по контрольно-измерительным приборам;

учет расхода сырья и материалов.

745. Должен знать:

технологический процесс;

устройство и принцип работы оборудования и контрольно-измерительных приборов;

свойства сырья, полуфабрикатов, готового продукта и предъявляемые к ним требования;

правила отбора проб.

746. Примеры работ:

1) экстрагирование в производстве галеновых препаратов - пелоидин, желудочный сок, горчичники,

2) экстрагирование в производстве алкалоидов - морфин из маковой головки, цитизин, пахикарпин и другие,

3) экстрагирование в производстве гормонов - метилтестостерон, кофеин,

4) экстрагирование в производстве органических препаратов - ланолин, ментол кристаллический, промедол,

5) экстрагирование в производстве витаминов - амидопирин, концентрант витамина С, краситель,

6) экстракция хвойной лапки с одновременной уваркой экстракта.

Параграф 3. Аппаратчик экстрагирования, 4-й разряд

747. Характеристика работ:

ведение сложного технологического процесса экстрагирования или особо сложного под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

подогрев, перемешивание, отстаивание, измельчение, деление слоев в случаях, предусмотренных регламентом, добавление растворителя определенной концентрации;

определение окончания процесса экстрагирования;

очистка раствора отстаиванием или фильтрацией, выделение веществ из раствора выпариванием или кристаллизацией;

улавливание паров растворителей;

дистилляция или отгонка растворителей (регенерация);

поддержание температурного режима по стадиям процесса;

регулирование подачи продуктов, растворов и соотношения компонентов;

расчет количества растворителей и продукта в зависимости от требуемой концентрации раствора;

контроль и регулирование параметров технологического процесса, давления, температуры, уровней, времени, концентрации по показаниям контрольно-измерительных приборов, результатам анализов и визуально;

при необходимости расчет расхода сырья и выхода продукции;

проведение анализов;

обслуживание экстракционных и дистилляционных колонн, вакуум-аппаратов, испарителей, смесителей, теплообменников, конденсаторов, сборников, емкостей, насосов, мерников, холодильников и другого оборудования;

продувка трубопроводов паром, санитарная обработка оборудования и инвентаря;

проверка герметичности оборудования;

предупреждение и устранение неисправностей в работе оборудования и коммуникаций, проведение несложного ремонта.

748. Должен знать:

технологическую схему обслуживаемого участка;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникаций;

физико-химические основы и сущность технологического процесса экстрагирования;

свойства продуктов, растворителей и растворов, правила обращения с ними;

технологический режим и правила регулирования процесса;

способы регенерации растворителей;

методику проведения анализов, правила отбора проб.

749. Примеры работ:

ведение процесса экстрагирования питательных веществ из свекловичного жома, соевых бобов, солодовых ростков и так далее на экстракторах периодического действия в производстве ферментных препаратов.

Параграф 4. Аппаратчик экстрагирования, 5-й разряд

750. Характеристика работ:

ведение особо сложного технологического процесса экстрагирования или руководство аппаратчиками более низкой квалификации при ведении сложного процесса экстрагирования;

тщательное перемешивание исходной смеси и экстрагента с целью увеличения поверхности контакта между фазами, разделение двух несмешивающихся жидких фаз (экстракта и рафината);

регенерация экстрагента, удаление его из экстракта и рафината;

освобождение аппаратов самотеком или сжатым воздухом;

обслуживание многоступенчатых экстракторов, диффузоров и экстракционных колонн, работающих по принципу противотока, дозаторов, сепараторов, ловушек, центробежных насосов, контрольно-измерительных приборов;

учет расхода сырья и выхода готовой продукции.

751. Должен знать:

технологическую схему производства;

устройство и конструктивные особенности многоступенчатых экстракторов и экстракционных колонн, работающих по принципу противотока, а также основного и вспомогательного оборудования и контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры, коммуникаций на обслуживаемом участке;

физико-химические свойства смесей, растворителей и готового продукта;

физико-химические основы;

сущность и параметры технологического процесса;

правила регулирования процесса;

нормы расхода сырья, полупродуктов и выхода готового продукта;

методику расчета дозировки компонентов.

752. Примеры работ:

ведение процесса экстрагирования пектина, аминокислот, углеводов и других питательных веществ в экстракторах непрерывного действия в производстве ферментных препаратов.

Параграф 5. Аппаратчик экстрагирования, 6-й разряд

753. Характеристика работ:

ведение особого технологического процесса экстрагирования и руководство аппаратчиками более низкой квалификации;

управление и регулирование технологическим процессом в соответствии с рабочими инструкциями;

наблюдение за показаниями контрольно-измерительных приборов и средств автоматики, за состоянием и работой оборудования;

замеры расхода сырья и выхода готового продукта, оценка их качества по результатам анализов;

выполнение контрольных анализов;

участие в ремонтных работах основного и вспомогательного оборудования.

754. Должен знать:

технологическую схему производства;

устройство и правила эксплуатации многоступенчатых экстракторов и экстракционных колонн, работающих по принципу противотока, а также основного и вспомогательного оборудования и контрольно-измерительных приборов;схему

арматуры, коммуникаций на обслуживаемом участке;

физико-химические свойства смесей, растворителей и готового продукта;

физико-химические основы;

сущность и параметры технологического процесса;

правила регулирования процесса;

нормы расхода сырья, полупродуктов и выхода готового продукта;

методику расчета дозировки компонентов.

755. Требуется среднее специальное образование.

756. Примеры работ:

ведение процесса экстрагирования в производствах капро-лактама, пергидроля косвенно-органическим способом, ферментов и бактерий в эстракторах роторного типа.

93. Аппаратчик электролиза

Параграф 1. Аппаратчик электролиза, 2-й разряд

757. Характеристика работ:

ведение процесса электролиза под руководством аппаратчика более высокой квалификации в производстве водорода;

приготовление рассола, очистка рассола, электролиз очищенного рассола;

очистка полученного водорода;

охлаждение водорода в холодильнике, промывка водорода электролитом из ртутных ванн;

компримирование, сушка водорода;

ителям.

758. Должен знать:

технологическую схему процесса электролиза;

устройство и принцип работы электролизеров различных конструкций, схему арматуры и коммуникаций;

физико-химические свойства растворов солей, оснований, кислот.

Параграф 2. Аппаратчик электролиза, 3-й разряд

759. Характеристика работ:

ведение технологического процесса электролиза на электролизерах с токовой нагрузкой до 5000 ампер;

контроль подачи рассола в электро-ванну, контроль давления в электролизере и трубопроводах, контроль уровня и температуры рассола, замер напряжения на ваннах, регистрация данных о ходе технологического процесса, дозировка подачи рассола в электролизеры;

отбор проб и доставка их в лабораторию;

подготовка оборудования к работе, пуск и остановка его;

чистка карманов электролизеров, устранение мелких неисправностей;

продувка электролизеров и трубопроводовазотом;

периодический обход и осмотр оборудования;

смазка и чистка оборудования, наблюдение за состоянием запорной арматуры.

760. Должен знать:

технологическую схему процесса электролиза и основы электротехники;

устройство и принцип работы электролизеров различных конструкций, контрольно-измерительных приборов и схему арматуры и коммуникаций, физико-химические свойства растворов солей, оснований, кислот;

технологический режим и правила регулирования процесса;

правила отбора проб.

Параграф 3. Аппаратчик электролиза, 4-й разряд

761. Характеристика работ:

ведение технологического процесса электролиза на электролизерах с токовой нагрузкой от 5000 до 20000 ампер;

приготовление растворов электролитов, дозирование и подача в электролизеры воды, растворов электролитов и других компонентов, подача постоянного электрического тока;

контроль и регулирование напряжения электрического тока, состава электролитов и других параметров процесса по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам анализов;

обслуживание электролизеров различных конструкций: периодического и непрерывного типа, диафрагменных и ртутных;

наполнение электролизных ванн каустическим плавом и слив отходов каустика из ванн;

отбор продуктов разложения или электрохимического синтеза из электролизеров;

очистка, промывка, побелка и покраска электролизеров;

наблюдение за состоянием оборудования;

выполнение несложного ремонта оборудования и коммуникаций;

замер расхода сырья и выхода готового продукта;

оценка их качества по результатам анализов;

руководство аппаратчиками, обслуживающими электролизеры с токовой нагрузкой до 5000 ампер.

762. Должен знать:

технологическую схему процесса электролиза и основы электротехники;

устройство и принцип работы электролизеров различных конструкций, контрольно-измерительных приборов и схему арматуры, коммуникаций;

физико-химические свойства растворов солей, оснований, кислот;

технологический режим и правила регулирования процесса;

правила отбора проб.

Параграф 4. Аппаратчик электролиза, 5-й разряд

763. Характеристика работ:

ведение технологического процесса электролиза на электролизерах с токовой нагрузкой свыше 20000 ампер;

контроль и регулирование, параметров процесса: напряжения электрического тока, температуры и уровней в электро-лизерах, состава растворов электролитов, выхода и качества продуктов разложения;

регулирование подачи охлаждающей воды в катодные и анодные холодильники, подготовка электролизеров к шунтованию, промывка, замена, отключение и включение серий;

наблюдение за работой и состоянием всего оборудования отделения электролиза, приготовлением и очисткой растворов электролитов, сушкой и транспортировкой полученных продуктов;

проведение контрольных анализов;

при необходимости остановка оборудования и включение в работу после остановки с доведением до нормального технологического режима;

обслуживание контрольно-измерительных приборов и средств автоматики, предупреждение и устранение причин отклонений от норм технологического режима;

руководство аппаратчиками, обслуживающими электролизеры с токовой нагрузкой от 5000 до 20000 ампер.

764. Должен знать:

технологическую схему электролизного отделения и основы электротехники;

устройство и конструктивные особенности основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникаций;

физико-химические свойства растворов электролитов и полученных продуктов, применяемое сырье и его свойства;

технологический режим и правила регулирования процесса;

методику проведения анализов.

Параграф 5. Аппаратчик электролиза, 6-й разряд

765. Характеристика работ:

ведение процесса электролиза на электролизерах с токовой нагрузкой свыше 20000 ампер и с одновременным руководством аппаратчиками более низкой квалификации;

управление и регулирование технологическим процессом в соответствии с рабочими инструкциями;

корректировка процесса по результатам анализов и наблюдений;

управление регулировочными приспособлениями;

контроль изоляции, замер потенциалов на электролизере;

обслуживание отделения приема и подогрева рассола, водородных гидрозатворов, водородного отделения;

осуществление операций пуска и остановки водородных компрессоров, хлорных компрессоров;

эксплуатация газгольдеров.

766. Должен знать:

технологическую схему электролизного отделения и основы электротехники, технологический режим и правила регулирования процесса;

устройство и правила эксплуатации основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникаций;

физико-химические свойства растворов электролитов и полученных продуктов;

государственные стандарты на сырье.

767. Требуется среднее специальное образование.

94. Аппаратчик этерификации

Параграф 1. Аппаратчик этерификации, 3-й разряд

768. Характеристика работ:

ведение отдельных операций технологического процесса этерификации под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

подготовка и загрузка сырья и реагентов в аппараты;

проведение процесса этерификации и сопутствующих ему процессов;

выгрузка готового продукта;

обслуживание технологического оборудования;

устранение неисправностей в работе оборудования;

отбор проб;

чистка аппаратов;

подготовка оборудования к ремонту.

769. Должен знать:

технологическую схему производства;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов, схему арматуры, коммуникаций;

физико-химические и технологические свойства сырья, полупродуктов, катализаторов, готового продукта;

требования, предъявляемые к сырью и готовой продукции;

правила отбора проб.

Параграф 2. Аппаратчик этерификации, 4-й разряд

770. Характеристика работ:

ведение простого и средней сложности технологического процесса этерификации;

охлаждение, конденсация, нейтрализация, промывка, фильтрация или отстаивание, сушка, абсорбция отходящих газов, выгрузка и передача продукции на следующую операцию;

регулирование температуры, давления, вакуума и других параметров технологического режима автоматически с пульта управления или вручную по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам анализов. Расчет дозируемых компонентов и выхода продукции;

выполнение предусмотренных инструкций анализов;

обслуживание реакционных аппаратов, подогревателей, холодильников, конденсаторов, скрубберов, ректификационных колонн, мерников, насосов, коммуникаций, контрольно-измерительных приборов и другого оборудования;

выявление и устранение неисправностей в работе оборудования и коммуникаций;

учет сырья и количества полученной продукции;

сдача и прием оборудования из ремонта.

771. Должен знать:

технологическую схему производства;

устройство основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов и средств автоматики;

схему арматуры, коммуникаций;

физико-химические и технологические свойства сырья, полупродуктов, катализаторов, готового продукта;

требования, предъявляемые к сырью и готовой продукции;

сущность, параметры технологического процесса и правила его регулирования;

правила отбора проб;

методику проведения анализов.

Параграф 3. Аппаратчик этерификации, 5-й разряд

772. Характеристика работ:

ведение сложного технологического процесса этерификации или руководство аппаратчиками более низкой квалификации при ведении простого процесса этерификации;

контроль за ходом этерификации и сопутствующих ей процессов;

регулирование параметров технологического процесса;

наблюдение за показаниями контрольно-измерительных приборов и средств автоматики, за состоянием и работой обслуживаемого оборудования;

замеры расхода сырья и выхода готовой продукции, оценка их качества по результатам анализов;

проведение контрольных анализов;

выполнение несложного ремонта оборудования и коммуникаций.

773. Должен знать:

технологическую схему производства;

устройство и конструктивные особенности основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов и средств автоматики;

схему арматуры и коммуникаций;

физико-химические и технологические свойства сырья, полупродуктов, катализаторов, готового продукта;

требования, предъявляемые к сырью и готовой продукции;

параметры технологического процесса и правила его регулирования;

методику проведения анализов;

государственные стандарты на сырье.

774. Примеры работ:

ведение процесса этерификации в производстве бутилового эфира 2, 4-дихлорфеноксиуксусной кислоты, пластификаторов, поверхностно-активных веществ, эфиров целлюлозы, этил-формиата, малонового эфира, поли-бутил-титаната, синтетических жирозаменителей, барбамила, эфира метилового, хлор-гидрина, синтомицина.

Параграф 4. Аппаратчик этерификации, 6-й разряд

775. Характеристика работ:

ведение сложного технологического процесса этерификации с одновременным руководством работой аппаратчиков более низкой квалификации;

управление и регулирование технологическим процессом в соответствии с рабочими инструкциями;

корректировка процесса по результатам анализов и наблюдений;

участие в ремонтных работах основного и вспомогательного оборудования.

776. Должен знать:

технологическую схему производства;

устройство и правила эксплуатации основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов и средств автоматики;

схему арматуры и коммуникаций;

требования, предъявляемые к сырью и готовой продукции;

параметры технологического процесса и правила его регулирования;

методику проведения контрольных анализов;

государственные стандарты, предъявляемые к готовой продукции.

777. Требуется среднее специальное образование.

778. Примеры работ:

ведение процесса этерификации в получении метилового эфира монохлоруксусной кислоты, в производстве сложных эфиров из жирных кислот и жирных спиртов и в получении дигликоль-тере-фталата.

95. Вальцовщик

Параграф 1. Вальцовщик, 1-й разряд

779. Характеристика работ:

раскатка агара на раскаточной машине;

подготовка раскаточной машины к работе;

загрузка агара и наблюдение за равномерным его поступлением на раскаточную машину;

съем раскаточной массы;

чистка раскаточной машины.

780. Должен знать:

устройство обслуживаемого оборудования и принцип его работы;

приемы работ.

Параграф 2. Вальцовщик, 2-й разряд

781. Характеристика работ:

вальцовка индивидуальных перевязочных пакетов, а также изготовление смесей поливинилхлоридных, глифталевых, кумароновых и других полимерных смесей на вальцах с длиной валков до 800 мм под руководством вальцовщика более высокой квалификации;

съем перевязочных пакетов с конвейера и выкачка из них воздуха насосом;

заклейка отверстия в прорезиненной этикетке индивидуального пакета;

укладка готовых индивидуальных пакетов на конвейер;

подготовка обслуживаемого оборудования (вальцов, насоса) к работе.

782. Должен знать:

устройство обслуживаемого оборудования и принцип его работы;приемы работы;

способ удаления воздуха из пакета;

технические требования, предъявляемые к качеству индивидуальных пакетов.

Параграф 3. Вальцовщик, 3-й разряд

783. Характеристика работ:

ведение процесса пластикации и термообработки различных отходов или изготовление смесей - поливинилхлоридных, глифталевых, кумароновых и других полимерных смесей (кроме нитро- и резиновых) на вальцах с длиной валков до 800 мм, а также выполнение отдельных работ, связанных с вальцеванием нитро- и других смесей под руководством вальцовщика более высокой квалификации;

обработка материалов медицинского назначения на вальцах различных систем;

предварительная подготовка материалов: взвешивание, резка, размягчение;

загрузка материалов и наблюдение за равномерным его поступлением на вальцы;

наладка вальцов в соответствии с заданным режимом вальцевания;

визуальный контроль качества обработка;

заполнение маршрутных листов.

784. Должен знать:

требования, предъявляемые к материалам, поступающим на обработку, их физические и химические свойства и действие на организм;

способы наладки и регулирования вальцов;

назначение вырабатываемой продукции;

приемы работ.

Параграф 4. Вальцовщик, 4-й разряд

785. Характеристика работ:

ведение процесса первичной пластикации, желатинизации, усреднения, мягчения, крашения, листования и калибрования на вальцах различных конструкций при изготовлении нитро-линолеума, поливинилхлоридных изделий (минуя стадию каландрирования), поливинилхлоридного полотна, пластин, брикетов, катализатора (меловой смеси), фаолита, полистирола, смесей для изготовления обычных грампластинок, кремнийорганических порошков, ацетилцеллюлозного этрола или при изготовлении пресс-материалов на основе фенолформальдегидных смол, нитроцеллюлозного этрола, пластиката, целлулоида, целлюлозы под руководством вальцовщика более высокой квалификации, а также при изготовлении поливинилхлоридных, глифталевых, кумароновых и других полимерных смесей (кроме резиновых) на вальцах с длиной валков свыше 800 мм;

проверка технической исправности и подготовка к работе вальцов, тормозного и пускового устройства, механизма раздвижения валков, пароводяных и транспортных коммуникаций и контрольно-измерительных приборов;

установление продолжительности цикла, температурных режимов вальцов, фрикций и зазора в зависимости от видов и рецептур смесей, в соответствии с технологической картой;

дозировка предварительно приготовленных смесей вручную или при помощи транспортных и дозирующих устройств в количестве и последовательности, предусмотренных технологическими регламентами;

наблюдение за равномерным распределением массы по длине валков;

тщательное перемешивание смеси, периодическое подрезание ручным или механическим ножом и повторное вальцевание смесей в процессе обработки до требуемых, температуры, пластичности, усреднения и калибра листов;

определение готовности смеси по показаниям контрольно-измерительных приборов или визуально;

съем провальцованной и слистованной массы с валков на барабан, раскладка на стеллаж, охлаждение и передача для последующей обработки и доводки калибра на вторичных вальцах, штампах и вырубных прессах;

смазка, контроль температуры подшипников на вальцах и редукторе, мелкий ремонт оборудования.

786. Должен знать:

устройство вальцов различных конструкций, контрольно-измерительных приборов;

способы регулировки вальцов в зависимости от толщины и свойств вальцуемой смеси, качественные требования, предъявляемые к смесям, свойства применяемых материалов;

технологический процесс переработки смесей в готовые изделия.

Параграф 5. Вальцовщик, 5-й разряд

787. Характеристика работ:

ведение процесса первичной пластикации, желатинизации, усреднения, мягчения, крашения, листования и калибрования на вальцах различных конструкций при изготовлении поливинилхлоридного полотна, герметизирующего эластомера;

изготовление пресс-порошков и пресс-материалов на основе фенолформальдегидных смол, смесей для долгоиграющих пластинок, пластиката, винипласта, целлулоида, нитроцеллюлозного этрола, паронита, электро-нита, ферронита и фриванита на вальцах различных конструкций или выполнение работ по вальцеванию с одновременным руководством вальцовщиками более низкой квалификации;

подготовка оборудования к работе;

контроль за состоянием и работой оборудования, контрольно-измерительных приборов и средств автоматизации;

регулирование параметров работы вальцов в соответствии с технологическим регламентом;

наблюдение за правильным ходом процесса вальцевания;

корректировка параметров процесса;

оценка качества готовой смеси и передача ее на повторную обработку;

техническое обслуживание оборудования.

788. Должен знать:

устройство и правила эксплуатации вальцов различных конструкций, контрольно-измерительных приборов;

способы регулировки вальцов в зависимости от толщины и свойств вальцуемой смеси;

технические условия, предъявляемые к смесям;

физико-химические свойства применяемых материалов;

технологический процесс переработки смесей в готовые изделия.

96. Грунтовальщик

Параграф 1. Грунтовальщик, 2-й разряд

789. Характеристика работ:

ведение отдельных операций технологического процесса грунтования;

подготовка инструмента к работе;

подача полуфабриката в машину;

отбор проб;

ликвидация обрывов полотна;

чистка машины;

подготовка оборудования к ремонту.

790. Должен знать:

сущность технологического процесса грунтования и сушки полуфабриката;

принцип работы грунтовального станка;

меры по предупреждению и устранению брака;

технические условия на грунтовочные материалы;

правила отбора проб.

Параграф 2. Грунтовальщик, 3-й разряд

791. Характеристика работ:

ведение технологического процесса грунтования на станке или грунтовальном агрегате и машине под руководством грунтовальщика более высокой квалификации при грунтовании глифталевого линолеума на грунтовальном агрегате, ткани на грунтовальной машине, барабане, бумаги на баритажной машине;

подготовка оборудования и инструмента к работе;

установка и заправка рулона полуфабриката в машину;

наблюдение за равномерным поступлением грунта и качеством грунтовки;

регулирование температуры, давления при помощи контрольно-измерительных приборов;

ведение технологического процесса накатки на барабан, сушки и намотки;

наблюдение за натяжением полотна, бумаги и качеством намотки;

сшивка полотна на обрывах;

выполнение работ по регулировке и настройке оборудования;

прием оборудования из ремонта.

792. Должен знать:

технологический процесс грунтования и сушки полуфабриката;

принцип работы грунтовальной машины или агрегата;

назначение грунтов;

ассортимент вырабатываемой продукции;

меры по предупреждению и устранению брака;

технические условия на грунтовочные материалы, правила регулирования процесса;

правила отбора проб.

793. Примеры работ:

линолеум пергаминовый - грунтование на станке.

Параграф 3. Грунтовальщик, 4-й разряд

794. Характеристика работ:

ведение технологического процесса грунтования на машине или грунтовальном агрегате или ведение процесса пропитки основы и нанесения пасты, грунта, клея, краски и покрытий других видов на основу (ткань, нетканую основу, бумагу, пленку) на грунтовальном агрегате под руководством грунтовальщика более высокой квалификации;

проверка технической исправности грунтовальной машины и контрольно-измерительных приборов;

разогрев машины, пуск пара в барабаны;

расчет уровня ракли в соответствии с заданной толщиной слоя;

регулирование натяжения основы и скорости ее движения, равномерности и бесперебойного нанесения покрытия, температуры в сушильной камере и зазора между раклей и столом;

устранение складок, удаление излишней грундирной массы;

сдача и прием оборудования из ремонта;

руководство работой грунтовальщиков более низкой квалификации при их наличии.

795. Должен знать:

технологический процесс грунтовки;

режим грунтования;

устройство оборудования и контрольно-измерительных приборов, назначение грунтов, их свойства и взаимодействие, требования;

предъявляемые к качеству грунтования, ассортимент вырабатываемой продукции;

правила отбора проб.

796. Примеры работ:

1) бумага - грунтование на баритажной машине,

2) линолеум глифталевый, пергаминовый - грунтование на агрегате,

3) ткань - грунтование на машине.

Параграф 4. Грунтовальщик, 5-й разряд

797. Характеристика работ:

ведение технологического процесса пропитки основы и нанесения пасты, грунта, клея, краски и покрытий;

других видов на основу (ткань, нетканую основу, бумагу, пленку) на грунтовальном агрегате или руководство грунтовальщиком более низкой квалификации при ведении процесса грунтования;

проверка технической исправности и наладка синхронной работы всех узлов агрегата;

корректировка и контроль технологических параметров процесса - вязкости, консистенции грунта, толщины покрытия грунтовочной массой, температуры разогрева грунта, скорости движения и степени натяжения полотна, равномерности оплавления, температуры сушильной камеры, уровня высоты завеса фалд, скорости воздухообмена, продолжительности цикла грунтования и сушки в соответствии с предусмотренным режимом;

регулирование процесса по показаниям контрольно-измерительных приборов;

устранение мелких неполадок в работе оборудования;

руководство грунтовальщиками более низкой квалификации.

798. Должен знать:

технологический процесс грунтования и сушки;

состав грунтов и их назначение, методы расчета параметров процесса грунтования и сушки;

устройство и правила эксплуатации оборудования;

правила отбора проб;

технические требования к качеству грунтования;

ассортимент вырабатываемой продукции, правила наладки агрегата и регулирование его работы.

799. Примеры работ:

ткани тяжелые - нанесение грунта и пропитка в производстве клеенки.

97. Дробильщик

Параграф 1. Дробильщик, 2-й разряд

800. Характеристика работ:

дробление химикатов в производстве резино-технических изделий, изоляционных материалов, измельчение парафина и стеарина, канифоли, растительного сырья, ведение процесса дробления и упаковки нафталина или выполнение работ под руководством дробильщика более высокой квалификации;

загрузка агрегатов;

сортировка отходов;

удаление посторонних примесей;

разбивка вручную крупных кусков;

установка и взвешивание материалов и продуктов, упаковка или направление на дальнейшую переработку;

смазка и чистка машин;

подготовка обслуживаемого оборудования к ремонту.

801. Должен знать:

режим процесса дробления;

свойства сырья;

устройство, принцип работы дробильных механизмов;

прием работ.

Параграф 2. Дробильщик, 3-й разряд

802. Характеристика работ:

дробление материалов, отходов производства, химического сырья на дробильных агрегатах различных систем;

регулирование загрузки и работы агрегатов;

отбор по фракциям, составление шихты (смесей) по рецептуре;

учет выработки;

наблюдение и прием оборудования из ремонта.

803. Должен знать:

режим процесса дробления;

свойства сырья;

устройство, принцип работы дробильных механизмов;

приемы работ.

Параграф 3. Дробильщик, 4-й разряд

804. Характеристика работ:

ведение процесса дробления материалов, отходов производства, химического сырья на дробильных агрегатах различных систем с одновременным руководством дробильщиками более низкой квалификации, в частности, дробление ядовитых, огнеопасных и взрывоопасных продуктов;

контроль за правильным ведением технологического процесса с помощью контрольно-измерительных приборов и автоматики;

контроль за нагрузкой на электродвигатель;

проверка работы пылесборников: контроль за перепадом давления на резервуарных фильтрах, выгрузкой пыли;

контроль степени загрязнения фильтров.

805. Должен знать:

режим процесса дробления;

физико-химические свойства сырья;

устройство оборудования и механизмов, контрольно-измерительных приборов;

приемы работы;

назначение вспомогательного оборудования и специальных приспособлений;

технические требования, предъявляемые к сырью.

98. Дублировщик листового материала

Параграф 1. Дублировщик листового материала,

2-й разряд

806. Характеристика работ:

дублирование листов стелечного картона на ручном прессе;

приготовление клея;

подготовка пресса к работе;

промазывание картона клеем вручную;

накладывание ткани, расправка складок на ней, прессование;

выгрузка и штабелевка готовых листов;

чистка и смазка пресса.

807. Должен знать:

устройство оборудования и приспособлений;

приемы дублирования листового материала;

режим прессования;

требования, предъявляемые к дублированным листам;

правила приготовления клеевых растворов;

правила пользования индивидуальными средствами защиты.

Параграф 2. Дублировщик листового материала,

3-й разряд

808. Характеристика работ:

дублирование - склеивание двух-трех и более листов стелечного картона с искож-полувалом на гидравлическом или ручном прессе и оклейка листов картона тканью или дублирование - склеивание и каландирование листов паронита на дублировочном станке;

подготовка оборудования и приспособлений;

приготовление раствора клея;

штабелевка готовых листов;

картона или паронита;

при дублировании паронита: сортировка, подача листов паронита на дублировочный станок, промазка листов клеем на станке или вручную, подсушка, склеивание и прокатка листов роликом, обрезка на дисковом ноже, каландрирование, взвешивание и маркировка сдублированных листов паронита;

при дублировании картона: промазывание картона клеем в вручную (щетками) или на намазочной машине, накладывание одного слоя картона на другой, расправка складок ткани и уравнивание кромок, загрузка сдублированных листов полувалом с искусственной кожей в пресс, прессование, наблюдение за режимом прессования, выгрузка сдублированных листов картона.

809. Должен знать:

устройство оборудования и приспособлений;

приемы дублирования листового материала, режимы прессования, сушки и каландрирования;

требования, предъявляемые к дублированным листам;

правила приготовления клеевых растворов;

правила пользования индивидуальными средствами защиты.

99. Загрузчик-выгрузчик

Параграф 1. Загрузчик-выгрузчик, 2-й разряд

810. Характеристика работ:

загрузка сушил технологической древесиной, экстракторов – рудой, выгрузка пека из пеко-приемников, волокна в производстве пласт-кожи;

загрузка-выгрузка вручную (сырья, топлива, химических продуктов, шлама, отходов производства) в аппараты, бункера машин, реакторы, чаны, печи, камеры под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

управление механизмами и приспособлениями;

очистка рабочей площадки от продуктов и отходов производства;

при необходимости - транспортировка, взвешивание, чистка камер, карманов, штуцеров, фильтров;

подкатка, откатка порожних и заполненных вагонеток;

обслуживание транспортеров и других погрузочно-разгрузочных механизмов и устройств.

811. Должен знать:

устройство, принцип работы обслуживаемых аппаратов, средств сигнализации, связи и механизмов;

свойства сырья, топлива, химических продуктов;

правила и приемы загрузки и выгрузки;

технические условия на сырье и готовую продукцию.

Параграф 2. Загрузчик-выгрузчик, 3-й разряд

812. Характеристика работ:

загрузка-выгрузка вручную, а также при помощи механизмов или гидравлическим способом (сырья, топлива, химических продуктов, шлама, отходов производства) в аппараты, бункера машин, реакторы, чаны, печи, камеры;

при необходимости - обработка бункеров азотом;

контроль чистоты продуктов и сырья и герметичности бункеров;

очистка обслуживаемых производственных узлов от продуктов и отходов производства;

контроль за состоянием бункеров, сцеж, азотных и вакуумных коммуникаций;

увязка работы по загрузке с технологическим процессом;

при необходимости - спуск пыли из газоходов или пыльных камер, чистка внутренней поверхности реакторов;

руководство загрузчиками-выгрузчиками более низкой квалификации при их наличии.

813. Должен знать:

устройство обслуживаемых аппаратов, средств сигнализации, связи и механизмов;

свойства сырья, топлива, химических продуктов;

правила и приемы загрузки и выгрузки;

ГОСТы на сырье и готовую продукцию.

100. Индикаторщик

Параграф 1. Индикаторщик, 2-й разряд

814. Характеристика работ:

приготовление по рецепту индикаторных растворов, фильтрация их;

нарезание фильтровальной бумаги на резальной машинке, окрашивание бумаги в красителях, сушка, брошюровка и резка окрашиваемых листов, расфасовка и укупорка индикаторных книжек и коробок;

обслуживание резальной машины, паровой и конденсационной коммуникаций.

815. Должен знать:

технологию приготовления индикаторных растворов;

правила хранения сырья и готовой бумаги;

правила обращения с химическими препаратами;

порядок приготовления индикаторных книжек;

устройство резальной машины;

схему коммуникации.

101. Каландровщик

Параграф 1. Каландровщик, 2-й разряд

816. Характеристика работ:

каландрирование различных изделий под руководством каландровщика более высокой квалификации, а также выполнение вспомогательных работ при каландрировании линолеума: подвозка рулонов джутовой ткани к каландру и заправка их на размоточные валки в каландр, сшивка концов рулонов джутовой ткани, срезка ножницами узлов и нитей ткани при размотке рулона, регулирование равномерной натяжки ткани, поступающей на каландр;

при каландрировании линкруста: дозировка линкрустной массы, поступающей на каландр, подача и равномерное ее распределение между валками каландра, подвозка бумаги для нанесения на ее линкурстной массы.

817. Должен знать:

виды и назначение прокладочного джута, бумаги для линкруста;

устройство механизма размотки джутовой ткани и сшивка фалд рулонов, схему работы и взаимосвязь мешального оборудования;

устройство каландра;

приемы работ.

Параграф 2. Каландровщик, 3-й разряд

818. Характеристика работ:

ведение технологического процесса каландрирования изделий на каландрах различных типов или ведение каландрирования под руководством каландровщика более высокой квалификации по листованию и калибровке поливинилхлоридных, глифталевых, кумароновых и других полимерных смесей (кроме резиновых) на каландрах при длине валков до 1500 мм и при уплотнении магнитных лент с нанесенным ферромагнитным слоем и бумажных баритованных фотоподложек;

подготовка каландра для работы;

доставка, установка и заправка полуфабриката в машину;

дозировка смеси, обеспечение равномерного питания каландра и распределение поступающей смеси по длине валков с помощью механических приспособлений или вручную;

наблюдение за ходом технологического процесса каландрирования, регулировка натяжки и качества намотки;

удаление или отметка дефектных мест;

съем готовой продукции, маркировка и доставка на склад или передача на дальнейшую обработку;

чистка и смазка машины.

819. Должен знать:

устройство, назначение обслуживаемого оборудования;

технологический процесс каландрирования и сопряженных переделов, сорта;

свойства и назначение каландрируемых смесей и особенности их обработки;

технические требования к качеству продукции, смесей и применяемых материалов.

Параграф 3. Каландровщик, 4-й разряд

820. Характеристика работ:

ведение технологического процесса получения пленки пластиката, винипласта и других каландрированием на каландрах различной конструкции. Каландрирование поливинилхлоридных, глифталевых, кумароновых и других полимерных смесей (кроме резиновых) в монолитное однослойное полотно или пленки многослойного линолеума на каландрах при длине валков свыше 1500 мм;

ведение процесса каландрирования катализатора (меловой смеси), магнитных лент с нанесенным ферромагнитным слоем и бумажных баритованных фотоподложек;

регулирование равномерного питания каландра, распределение поступающей смеси по длине валков каландра, натяжения намотки;

наладка каландров в зависимости от толщины, ширины и уплотнения изготавливаемых изделий;

руководство каландровщиками, обслуживающими каландры длиной валков до 1500 мм.

устройство каландров разных типов;

технологический процесс каландрирования и со-пряженных переделов, правила наладки каландров к работе;

физико-химические свойства каландрируемых смесей;

технические требования к качеству продукции, смесей и применяемых материалов.

Параграф 4. Каландровщик, 5-й разряд

822. Характеристика работ:

ведение технологического процесса каландрирования полимерных смесей (кроме резиновых) в монолитное однослойное полотно или пленки многослойного линолеума на каландрах длиной валков свыше 1500 мм с одновременным руководством каландровщиками более низкой квалификации, ведение технологического процесса каландрирования магнитных лент на лавсановой основе на скоростных каландрах с последующей обработкой в специальной до-сушке, ведение непрерывного технологического процесса получения многослойных листов и пленок из композиций АБС-ПВХ на три-плирующей установке с длиной валков 2000 мм;

управление технологическим процессом получения многослойных листов и пленок с различным рисунком тиснения при помощи приборов, работающих на электронных схемах;

управление процессом подачи теплоносителей (газа, перегретой воды) и регулирование режима их работы;

управление процессом сварки пленок-полуфабрикатов в непрерывное полотно.

823. Должен знать:

устройство и правило эксплуатации каландров разных типов;

технологический процесс каландрирования и сопряженных переделов, правила наладки каландров к работе;

физико-химические свойства каландрируемых смесей;

технические требования к качеству продукции, смесей и применяемых материалов.

824. Примеры работ:

каландрирование листов и пленок различной жесткости толщиной от 0,5 до 2,5 мм с различным рисунком тиснения под кожу, дерево и так далее.

102. Комплектовщик

Параграф 1. Комплектовщик, 1-й разряд

825. Характеристика работ:

комплектование велосипедных шин по размерам, типам и назначению;

подбор браслетов, усилительных лент и других деталей для сборки покрышек по номерам каждого размера покрышек;

комплектование стелек по фасонам и размерам;

подготовка тары, маркировка, упаковка, транспортировка продукции на склад и другие;

комплектование готовой продукции в партии под руководством комплектовщика более высокой квалификации.

826. Должен знать:

устройство применяемых механизмов и приспособлений;

правила упаковки, маркировки, транспортировки и подготовки тары для готовой продукции, расположение складов;

приемы работы.

Параграф 2. Комплектовщик, 2-й разряд

827. Характеристика работ:

комплектование готовой продукции в партию по заказам, формам, моделям, расцветкам, артикулам и другим признакам в соответствии с техническими условиями и рабочими инструкциями;

комплектование (с навеской) сырых заготовок резиновой формовой обуви;

прием готовых узлов и деталей от рабочих, комплектация и передача в кооперирующие цехи;

подборка, расстановка, укладка и комплектование партии продукции на выпуск;

проверка качества готовой продукции по внешнему виду, подсчет метража, веса, количества единиц в каждой партии;

выполнение сопутствующих работ (подрезание кромок, заусенцев, устранение внешних дефектов, сортировка изделий, заправка отсортированной продукции на намоточные приспособления, наблюдение за правильностью намотки).

828. Должен знать:

правила и приемы комплектования готовой продукции;

технические требования к готовой продукции;

способы хранения готовой продукции;

устройство применяемых механизмов и приспособлений.

Параграф 3. Комплектовщик, 3-й разряд

829. Характеристика работ:

комплектование в партию готовой продукции по сортам, эталону, общему весу, линейным размерам, ассортименту, тематике, чертежам, спецификации, ведомостям, каталогам и прейскурантам с использованием данных лабораторных исследований или технического контроля;

при необходимости - замер и взвешивание изделий;

комплектовка изделий с укладкой в тару;

комплектовка изделий из 5-6 деталей с укладкой в полиэтиленовый пакет и заваркой на сварочных аппаратах;

расстановка, маркировка, укладка, комплектовка и упаковка партии продукта для отправки потребителю;

проверка наличия полного комплекта, качества упаковки и прочности тары;

отбор проб;

пересчет натуральных измерителей в стандартные;

оформление документов на сдачу готовой продукции;

сдача продукции на склад;

учет сданной продукции;

руководство комплектовщиками более низкой квалификации при их наличии.

830. Должен знать:

правила и приемы комплектования;

наименование и свойства комплектуемых материалов, последовательность сборки комплектуемой продукции;

правила учета, транспортировки, укладки, хранения, упаковки комплектуемой продукции и порядок оформления установленной документации;

правила отбора проб.

103. Контролер

Параграф 1. Контролер, 2-й разряд

831. Характеристика работ:

прием от отдельных рабочих или рабочих участка готовой продукции, полуфабрикатов или тары, выдача заключения о соответствии техническим условиям;

отбор проб для анализа, пломбирование готовой продукции;

разбраковка кожкартона и деталей из него;

просмотр выборочным методом на светофильтре вальцованного каучука, удаление из каучука случайных включений, мела и пасты.

832. Должен знать:

требования, предъявляемые к сырью и готовой продукции по обслуживаемому участку;

правила приема и оформления партий продукции;

физико-химические свойства контролируемых материалов;

правила отбора проб.

Параграф 2. Контролер, 3-й разряд

833. Характеристика работ:

приемка из цехов партий продукции;

контроль качества пластмассовых пленок на специальных установках с устранением выявленных дефектов под руководством контролера более высокой квалификации;

ведение пооперационного контроля за полуфабрикатами и готовыми изделиями;

контроль состояния фильер и стандартности прядения. Контроль и регулировка прядильных насосов;

проведение анализов готовой продукции и сырья, выдача заключения о соответствии качества продукции, тары и маркировки требованиям ГОСТов и технических условий;

руководство работой отборщиков проб;

разбраковка ткани, пласт-кожи по сортам с занесением в карточку результатов сортировки;

оформление паспортов качества.

834. Должен знать:

ГОСТы и технические условия на сырье и готовую продукцию;

требования, предъявляемые к сырью и готовой продукции по обслуживаемой группе цехов;

правила приема и оформления партии продукции;

физико-химические свойства контролируемых материалов;

правила отбора проб, взвешивания и маркировки;

методику проведения анализов.

Параграф 3. Контролер, 4-й разряд

835. Характеристика работ:

прием из цехов партий продукции;

контроль качества пластмассовых пленок на специальных установках с устранением выявленных дефектов;

проведение сложных анализов готовой продукции и сырья согласно техническим условиям, выдача заключений о соответствии качества продукции, тары и маркировки требованиям ГОСТов и технических условий и разрешения на отгрузку;

межоперационный контроль качества продукции на экспорт и специальной продукции;

ведение журнала и учета сортности;

оформление актов на несортную продукцию;

участие в рассмотрении претензий и рекламаций от потребителей;

проведение инструктажа контролеров более низкой квалификации и руководство их работой.

836. Должен знать:

технические условия на сырье, полуфабрикаты и продукцию по обслуживаемым цехам, химическую терминологию и свойства химических соединений;

правила хранения и учета ядовитых веществ, инструкцию о контроле и порядке оформления отгружаемых партий;

методику проведения анализов.

Параграф 4. Контролер, 5-й разряд

837. Характеристика работ:

выборочный контроль качества разбраковки химических волокон на складах готовой продукции и выполнение работ по контролю качества резиновой обуви на раз-браковочных конвейерах с одновременным руководством контролерами более низкой квалификации;

контроль правильности рассортировки продукции по партиям, ассортименту;

контроль за проведением анализов и правильностью хранения готовой продукции.

838. Должен знать:

государственные стандарты и технические условия на сырье, полуфабрикаты и продукцию по обслуживаемым цехам;

химическую терминологию и свойства химических соединений;

правила хранения и учета ядовитых веществ, инструкцию о контроле и порядке оформления отгружаемых партий, методику проведения анализов.

839. Требуется среднее специальное образование.

104. Контролер качества продукции и

технологического процесса

Параграф 1. Контролер качества продукции и технологического

процесса, 4-й разряд

840. Характеристика работ:

контроль за ходом технологического процесса на обслуживаемом участке по результатам анализов и показаниям контрольно-измерительных приборов;

контроль соблюдения аппаратчиками технологического регламента согласно инструкционной карте;

оценка технического состояния работающего оборудования;

контроль за своевременным и правильным отбором проб;

участие в приемке оборудования после технологических остановок, чисток и ремонтов.

841. Должен знать:

ассортимент вырабатываемой продукции;

параметры технологического процесса;

устройство, принцип работы оборудования и контрольно-измерительных приборов на обслуживаемом участке;

правила отбора проб и методику проведения анализов;

влияние состояния оборудования на качество выпускаемой продукции;

ГОСТы и технические условия на сырье и готовую продукцию.

Параграф 2 Контролер качества продукции и технологического

процесса, 5-й разряд

842. Характеристика работ:

контроль за ходом технологического процесса на обслуживаемом участке по графикам контрольных карт, сетевым графикам и картам технического контроля;

обработка технологических и аналитических данных методом математической статистики;

выдача сменному мастеру (начальнику смены) производства информации о ходе технологического процесса и его отклонениях, при необходимости подача предупредительного сигнала и рекомендаций по устранению отклонений параметров технологического процесса;

отделение части продукции, подозреваемой на дефект;

организация дополнительного контроля технологического процесса по ликвидации причин, вызвавших его нарушение;

составление диагностической картотеки, предусматривающей возможные варианты воздействия на технологический процесс при отклонениях его параметров или показателей исходного сырья;

руководство контролерами более низкой квалификации и их инструктаж.

843. Должен знать:

технологический регламент;

контрольно-измерительных приборов на обслуживаемом участке;

методы математической статистики;

принципы составления диагностической карточки;

методы расчетов и анализов наблюдении;

правила ведения контрольных карт и составления актов. планом ликвидаций аварийных ситуаций по цеху (подразделению).

105. Красильщик

Параграф 1. Красильщик, 2-й разряд

844. Характеристика работ:

окраска различных изделий, погруженных в ванну с красителями или выполнение отдельных. работ по обслуживанию процесса покрытия лицевой пленки искусственной кожи полиамидным раствором под руководством красильщика более высокой квалификации;

приготовление раствора красителя, нейтрализации кислоты, оставшейся на поверхности изделий, промывка водой, окрашивание;

при покрытии пленки искусственной кожи - подвозка полиамидного раствора и заливка его в резервуар распылителя, установка рулона с пленкой на размоточное устройство и заправка пленки в агрегат;

под руководством красильщика более высокой квалификации - управление сушильно-красильным агрегатом, регулирование работы его узлов;

чистка пульверизатора, резервуара и насосной покрасочной камеры от остатка красителя;

наблюдение за работой ножа автомата;

периодическая смена рулонов с подвозкой их от каландров к агрегату.

845. Должен знать:

устройство, красильно-сушильного агрегата;

способы приготовления и свойства красителей;

режим крашения и сушки, нормы расхода химических материалов;

приемы работ.

Параграф 2. Красильщик, 3-й разряд

846. Характеристика работ:

ведение процесса покрытия лицевой пленки искусственной кожи полиамидным раствором, ведение процесса поверхностного крашения в массе блочного, эмульсионного, гранулированного и других пластиков пигментными красителями на шнек-машинах, смесительных барабанах (с одновременным дроблением) и на других красительных аппаратах. При необходимости - сушка их;

проверка технической исправности агрегата и подготовка его к работе;

контроль и регулирование процесса крашения, температурного режима, подачи раствора красителя;

натяжения пленки, регулирование автоматического ножа, подачи пара и температуры сушилки;

наблюдение за равномерностью окраски и сушки;

расфасовка окрашенных термопластов, проверка качества пленки, соответствие длины ее частей;

предупреждение и устранение неисправностей в работе;

отбор проб на анализ;

участие в ремонте оборудования;

чистка и промывка оборудования;

при ведении процесса покраски и сушки тары (ящиков с изделиями регенеративных веществ) - приготовление фосфо-тирующего раствора, грунта и краски, наполнения ими ванны и напорных бачков покрасочных камер, настройка пистолетов-краскораспылителей и проверка заземления, подвеска ящиков на конвейер, фосфо-тирование, промывка и сушка ящиков, нанесение тонкого слоя грунта, первого и второго слоя эмали, промывка содовым раствором мест пайки в ящике.

847. Должен знать:

устройство и принцип работы красильных и сушильных аппаратов и контрольно-измерительных приборов;

технологический процесс крашения и сушки и правила его регулирования;технические требования, предъявляемые к

качеству окраски;

свойства лаков, красок и эмалей;

правила настройки оборудования;

правила отбора проб.

Параграф 3. Красильщик, 4-й разряд

848. Характеристика работ:

Ведение процесса крашения художественных изделий с декоративными особенностями и цветовыми сочетаниями по эскизам художников, а также ведение процесса крашения стеклоткани на линии термохимической обработки;

наблюдение за работой технологической линии, приборов контроля и автоматического регулирования процесса крашения стеклоткани;

регулирование скорости и правильности движения стеклоткани;

наблюдение за работой съемников статического электричества, за подачей красильного раствора и получением необходимого цвета на стеклоткани;

поддержание заданного уровня в ванных плюсовки;

устранение разно-оттеночности;

наблюдение за удалением продуктов сгорания и возгонки из электропечей и отработанного теплоносителя из сушилки;

предупреждение и устранение брака в процессе крашения;

обеспечение условий правильной намотки по заданной плотности стеклоткани.

849. Должен знать:

технологический процесс крашения;

устройство технологической линии;

ассортимент ткани, основные свойства красителей и пропиточных растворов;

пороки при обработке ткани и меры их предупреждения и устранения.

Параграф 4. Красильщик, 5-й разряд

850. Характеристика работ:

ведение процесса крашения стеклоткани на линии термохимической обработки с одновременным руководством красильщиками более низкой квалификации;

управление и регулирование технологическим процессом в соответствии с рабочими инструкциями;

корректировка процесса крашения по результатам анализов и наблюдений;

наблюдение за показаниями контрольно-измерительных приборов и средств автоматики, за состоянием и работой обслуживаемого оборудования.

851. Должен знать:

технологический процесс крашения, устройство;

принцип работы технологической линии;

ассортимент ткани, основные свойства красителей и пропиточных растворов;

пороки при обработке ткани и меры их предупреждения и устранения.

106. Лакировщик

Параграф 1. Лакировщик, 2-й разряд

852. Характеристика работ:

лакировка изделий, нанесением равномерного слоя лака на наружную и внутреннюю поверхности изделий окунанием в сосуд с лаком, кистью, либо пульверизатором;

подготовка изделий для лакирования - транспортировка к месту лакирования, рассортировка, очистка;

подготовка лака, инструмента и приспособлений;

включение вентиляции;

подача воздуха в пульверизатор и механизм вращения кассеты;

установка изделий на специальных стеллажах для просушки;

укладка изделий в тару;

передача изделий, покрытых лаком, на дальнейшие технологические операции.

853. Должен знать:

правила лакирования, последовательность выполнения операции при подготовке к лакированию;

свойства лака, технические условия на готовые изделия.

Параграф 2. Лакировщик, 3-й разряд

854. Характеристика работы:

ведение технологического процесса лакировки пленочных изделий или пластин искусственной кожи под руководством лакировщика более высокой квалификации на лакировочной машине или лакировально-сушильном агрегате;

проверка технической исправности агрегата и подготовка его к работе;

закрепление рулонов на размоточных устройствах машины, заправка ленты через проводящие механизмы в машине и на наматывающий механизм. Ликвидация обрывов пленки;

контроль и регулирование циркуляции лака, равномерного покрытия лаком, натяжения полуфабриката, намотки пленки, зазора между валами, температуры в сушильной камере при помощи контрольно-измерительных приборов;

уход за оборудованием.

855. Должен знать:

технологический процесс лакировки и схему заправки ленты;

устройство, принцип работы лакировочной машины, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникаций;

физико-химические и технологические свойства полуфабрикатов и лака;

требования, предъявляемые к пленке;

параметры технологического режима лакировки и правила регулирования процесса, режим ухода за оборудованием.

Параграф 3. Лакировщик, 4-й разряд

856. Характеристика работ:

ведение технологического процесса лакирования целлофановой пленки или процесса лакирования пластин искусственной кожи с одновременным руководством лакировщиками более низкой квалификации;

приготовление лака, регенерации растворителей лака в соответствии с рабочей инструкцией;

контроль и регулирование скоростей зон лакировочной машины и общей скорости гидропривода в соответствии с качеством лакирования целлофановой пленки, температуры и влажности в шахтах машины, подачи воздуха вентилятором, качества наносимого лака на пленку;

расчет метрического номера пленки с учетом привеса нанесенного лака и выхода продукции;

учет готовой продукции и запись в производственном журнале.

857. Должен знать

технологический процесс лакирования целлофановой пленки;

способы приготовления лака и регенерации растворителей;

правила регулирования процесса;

устройство и принцип работы оборудования;

методику расчета метрического номера и выхода лакированной пленки.

Параграф 4. Лакировщик, 5-й разряд

858. Характеристика работ:

ведение технологического процесса лакирования целлофановой пленки и стеклопластиковых изделий с одновременным руководством лакировщиками более низкой квалификации, контролем и координацией работы отделения лакировки целлофановой пленки и стеклопластиковых изделий, а также ведение технологического процесса лакирования двухосно-ориентированной поли-этилен-терефталатной пленки в соответствии с рабочей инструкцией, ведение технологического процесса лакирования полиамидной пленки и слоистых материалов на ее основе на машине лакирования;

подготовка машины лакирования к работе и наладка ее в зависимости от вида выпускаемой продукции;

проверка технической исправности и наладка синхронной работы всех узлов машины;

устранение мелких неполадок в работе оборудования.

859. Должен знать:

технологический процесс лакирования;

способы приготовления лака и регенерации растворителей;

правила регулирования процесса;

устройство и правила эксплуатации оборудования;

методику расчета метрического номера и выхода лакированной пленки.

107. Машинист мельниц

Параграф 1. Машинист мельниц, 2-й разряд

860. Характеристика работ:

ведение процесса помола химикатов или порошкование растительного материала под руководством машиниста мельниц более высокой квалификации;

загрузка материалов;

отбор проб;

смена деталей, шаров, дисков, жерновов, сит;

подготовка оборудования к ремонту;

чистка и смазка оборудования.

861. Должен знать:

технологический процесс помола;

устройство и назначение оборудования;

физико-химические свойства перерабатываемых продуктов;

правила отбора проб.

Параграф 2. Машинист мельниц, 3-й разряд

862. Характеристика работ:

ведение процесса сухого или мокрого помола химического и минерального сырья, полупродуктов, продуктов на мельничных агрегатах различных систем: молотковых, шаровых, кольцевых, дисковых, ролико-маятниковых, вальцовых, стержневых, трубчатых или коллоидных с дроблением, сепарацией, рассевом, смешиванием или ведение процесса помола на специальных мельницах взрыво- и огнеопасных продуктов, ядохимикатов, ультрамарина, керамических красителей, коллоидно-графитовых препаратов под руководством, машиниста мельниц более высокой квалификации;

контроль за работой размольных агрегатов и гарнитур, загрузкой материалов, степенью и качеством помола, нагрузкой моторов;

пуск и остановка агрегатов, составление шихты (смеси) по заданной рецептуре;

определение, предупреждение и устранение причин отклонений от норм технологического режима;

выявление и устранение неисправностей в работе оборудования;

маркировка и учет готового продукта;

прием оборудования из ремонта;

при необходимости - взвешивание и укупорка размолотого продукта.

863. Должен знать:

технологический процесс сухого и мокрого помола;

устройство, назначение оборудования и контрольно-измерительных приборов, физико-химические свойства перерабатываемых продуктов, правила отбора проб.

Параграф 3. Машинист мельниц, 4-й разряд

864. Характеристика работ:

ведение процесса помола в специальных мельницах взрыво- и огнеопасных продуктов, ядохимикатов, ультрамарина, керамических красителей, коллоидно-графитовых препаратов, ведение процесса отделения взвешенных веществ на классификаторах шлама, с дальнейшей транспортировкой и возвратом в производство, ведение процесса сухого и мокрого помола химического и минерального сырья, полупродуктов и продуктов на мельничных агрегатах различных систем с одновременным руководством машинистами мельниц более низкой квалификации.

865. Должен знать:

технологический процесс сухого и мокрого помола;

устройство, назначение оборудования и контрольно-измерительных приборов;

физико-химические свойства перерабатываемых продуктов;

правила отбора проб.

Параграф 4. Машинист мельниц, 5-й разряд

866. Характеристика работ:

ведение процесса помола взрыво- и огнеопасных продуктов, серии ядохимикатов в производстве дустов, гранозана, винно-каменной кислоты, керамических красителей с одновременным руководством машинистами мельниц более низкой квалификации;

управление и регулирование процессом помола в соответствии с рабочими инструкциями;

корректировка процесса по результатам анализов и наблюдений;

проведение контрольных анализов;

наблюдение за показаниями контрольно-измерительных приборов, за состоянием и работой обслуживаемого оборудования.

867. Должен знать:

технологический процесс помола;

устройство и конструктивные особенности оборудования и контрольно-измерительных приборов;

продуктов;

методику проведения анализов.

108. Машинист шпрединг-машины

Параграф 1. Машинист шпрединг-машины, 2-й разряд

868. Характеристика работ:

ведение процесса, нанесение клеевого слоя на ткань на шпрединг-машине для производства искусственного каракуля или процесса промазки технических и одежных тканей под руководством машиниста более высокой квалификации;

проверка технической исправности машины и подготовка ее к работе;

подвозка ткани к рабочему месту;

подборка ткани по ширине, качеству, метражу, сшивка концов и заправка в машину;

подача клея, наблюдение за равномерным нанесением клея на ткань, равномерным натяжением ткани, температурой сушильной камеры, правильной намоткой ткани на шпулю;

регулирование скорости движения ткани, зазора между ножом и ведущим валом машины;

транспортировка ткани, взвешивание до и после промазки клеем;

чистка машины.

869. Должен знать:

устройство шпрединг-машины;

виды тканей;

технологический регламент нанесения клея на ткань;

требования к качеству текстильных материалов, клеев и готовой продукции;

причины брака и меры по их устранению;

примеры работы.

Параграф 2. Машинист шпрединг-машины, 3-й разряд

870. Характеристика работ:

ведение процесса промазки-пропитки хлопчатобумажных тканей и текстильной прокладки нитролаком или выполнение отдельных операций по изготовлению на шпрединг-машинах различных конструкций под руководством машиниста более высокой квалификации основного и теплоизоляционного поливинилхлоридного линолеума, текстовинита и других материалов на тканевой и пленочной основах, а также промазка-пропитка специальных тканей;

проверка и подготовка к работе заправочного и питательного устройства, вспомогательного и транспортного оборудования и приспособлений;

чистка машины, коммуникаций и смазка;

установка их на приемно-размоточное устройство;

заправка концов в машину;

загрузка поливинилхлоридной смеси, пасты, клея при помощи подъемных устройств в приемный бункер машины;

обеспечение беспрерывного питания машины поливинилхлоридной смесью, пастой, клеем и дозировка ее из бункера на ткань или пленочную основу;

наблюдение за равномерным нанесением на ткань или пленку поливинилхлоридной массы, пасты, клея и корректировка толщины наносимого слоя выравниванием при помощи ракли по показаниям индикатора;

в случаях, предусмотренных технологическим регламентом, - нанесение клея несколькими "штрихами" – слоями;

обеспечение равномерной подачи ткани или пленки, регулирование скорости прохождения ткани через машину;

взвешивание ткани до и после промазки;

расчет количества промазочного и пропиточного материала на 1 м ² ткани.

871. Должен знать:

устройство и кинематическую схему агрегата

правила наладки заправочного, питательного и транспортных устройств;

технологический процесс промазки ткани или пленки

виды, сорта и назначение применяемых текстильных, пленочных и других материалов;

технические требования к качеству применяемых материалов и готовой продукции.

Параграф 3. Машинист шпрединг-машины, 4-й разряд

872. Характеристика работ:

ведение технологического процесса изготовления на шпрединг-машинах различных конструкций основного и теплоизоляционного поливинилхлоридного линолеума, текстовинита и других материалов на тканевой и пленочной основах, процесса промазки на шпрединг-машине тканей, драпа, сукна, шерстяной байки и трикотажа, а также под руководством машиниста более высокой квалификации выполнение отдельных операций по обслуживанию шпрединг-машины при прорезинке специальной тканей, сложных в обработке;

самостоятельная наладка и подготовка агрегата, сопряженного оборудования и контрольно-измерительной аппаратуры к работе;

пробный запуск агрегата и регулирование синхронной работы оборудования;

подбор и установка температурных режимов горячих и охлаждающих валков, термо-камеры по зонам, скорости прохождения ткани, зазора между рабочим валком и раклей и уплотнительными валками в зависимости от рецептуры наносимых смесей;

регулирование натяжения ткани или пленки, контроль и устранение перекосов при намотке и размотке;

наблюдение за ходом технологического процесса и корректировка его по показаниям контрольно-измерительных приборов;

предупреждение и устранение причин, вызывающих отклонение от заданного технологического режима;

контроль качества промазки ткани в процессе работы машины, руководство рабочими, обслуживающими машину и сопряженное оборудование.

873. Должен знать:

устройство и конструктивные особенности агрегатов различных типов, технологический процесс;

виды, сорта, свойства и назначение текстильных и пленочных материалов, клеев и вспомогательных материалов;

технические требования к качеству продукции;

методику расчета расхода клея, нанесенного на 1 м ² ткани;

причины возникновения брака и способы их устранения.

Параграф 4. Машинист шпрединг-машины, 5-й разряд

874. Характеристика работ:

ведение процесса промазки на шпрединг-машинах тканей, сложных в обработке, и спецназначения: баллонных, газо-держащих, шелка, тио-коловой ленты, капроновых, поролоновых и других;

руководство рабочими, обслуживающими шпрединг-машину;

проверка веса, метража и ширины ткани;

выполнение работ по подготовке ткани и клея;

расчет расхода сухого остатка по клеям различных марок и консистенции;

перекатка на машине прорезиненных тканей в целях удаления паров бензина;

подготовка специальных тканей к дублированию и вулканизации;

окраска-промазка специальных тканей диагонального слоя после дублировки, обрезка вручную кромки диагонального слоя, двухсторонняя промазка:

875. Должен знать:

особо ответственных тканей;

виды, сорта и свойства текстильных тканей, клеев и вспомогательных материалов;

технические требования к качеству продукции;

методику расчета количества клея, нанесенного на 1 м ² ткани;

устройство оборудования.

109. Машинист шприц-машины

Параграф 1. Машинист шприц-машины, 2-й разряд

876. Характеристика работ:

выполнение простых работ по шприцеванию резиновых заготовок;

подбор шайб;

настройка и разогрев машины;

непрерывное питание машины смесью и периодический контроль за правильностью калибра выпускаемых заготовок;

разборка, чистка и сборка шприц-машины;

обрезинка проволоки на шприц-машине кольце-делательного агрегата;

выполнение работ при шприцевании шнуров и трубок на шприц-машинах различной конструкции с диаметром червяка до 85 мм под руководством машиниста более высокой квалификации;

подноска резиновой смеси от вальцов, прием вытягиваемых машиной трубок и шнуров различных профилей;

промер и обрезка заготовок по pa-данным размерам, пропудривание или охлаждение, укладка на лотки или противни.

877. Должен знать:

технологический процесс шприцевания;

спецификацию;

размеры, типы и профили изделий;

рецепты, марки резиновых смесей и особенности их обработки;

технические требования к качеству продукции, устройство и правила наладки оборудования.

878. Примеры работ:

1) заготовки для дверных и оконных стекол к автомашинам - изготовление,

2) ленты вело-ободные различных типов и размеров из разогретой резиновой смеси - шприцевание,

3) шнур резиновый для деталей "Аптечек" - изготовление на шприц-машинах.

Параграф 2. Машинист шприц-машины, 3-й разряд

879. Характеристика работ:

выполнение работ, средней сложности по шприцеванию резиновых заготовок или сложных работ по шприцеванию резиновых заготовок или других изделий под руководством машиниста шприц-машины более высокой квалификации;

шприцевание резиновых шлангов, трубок и шнуров различной конструкции и профилей на шприц-машинах с диаметром червяка до 85 мм (кроме особо ответственных деталей);

обрезинка металло-карда для съемных протекторных колец;

подготовка массы для шприцевания (нагрев);

подноска и загрузка шприц-машины массой;

регулирование температурного режима;

съем изделия;

передача изделия на дальнейшие технологические операции;

чистка и смазка механизмов;

при наличии автомата-дозатора (производство штампованных галош) - регулирование работы автомата и наблюдение за работой действующего синхронно с дозатором отборочного транспортера.

880. Должен знать:

технические требования к шприцуемой массе;

устройство, принцип работы шприц-машины;

правила обслуживания механизмов шприц-машины;

ассортимент, размеры спецификацию заготовок;

правила работы на подъемно-транспортных механизмах.

881. Примеры работ:

прокладки для вулканизаторов, эбонитовые палки, щелочные трубки, секторные и кольцевые варочные камеры - шприцевание.

Параграф 3. Машинист шприц-машины, 4-й разряд

882. Характеристика работ:

выполнение сложных работ по шприцеванию резиновых заготовок;

шприцевание заготовок резино-технических изделий и заготовок для восстановления и ремонта шин на машинах с диаметром червяка свыше 85 мм, а также особо ответственных изделий на малых шприц-машинах;

обрезинка металлокорда при изготовлении съемных протекторных колец на автоматизированной линии;

изготовление изделий из фаолита, винипласта, кабельного пластиката методом шприцевания;

художественная инкрустация изделий сложной конфигурации методом многократного шприцевания;

подготовка шприц-машины к работе: подбор и установка мундштуков, дронов, регулировочных планок;

наблюдение за подачей массы в шприц-машину;

регулирование режима шприцевания, температуры, циркуляции воды, скорости шприцевания по контрольно-измерительным приборам и визуально;

наблюдение за качеством выпускаемых заготовок;

пуск, остановка и наладка шприц-машины;

руководство машинистами более низкой квалификации.

883. Должен знать:

технологический процесс шприцевания;

устройство и правила наладки шприц-машин различных типов;

марки и свойства обрабатываемых смесей и вспомогательных материалов, размеры и спецификацию заготовок;

технические требования к качеству продукции, способы инкрустации методом многократного повторного шприцевания;

правила пользования контрольно-измерительными приборами.

884. Примеры работ:

1) вело-протекторы, велокамеры и ободные ленты - шприцевание,

2) шланги с оплеткой - облицовка на шприц-машинах со скошенной головкой в производстве оплеточных рукавов.

Параграф 4. Машинист шприц-машины, 5-й разряд

885. Характеристика работ:

шприцевание заготовок ездовых и варочных камер, заготовок для протекторных колец и диафрагм;

подготовка совместно с вальцовщиком навески маточной смеси по рецепту;

настройка шприц-машины на заданный калибр, диаметр сечения и веса заготовок;

соблюдение технологических параметров;

управление подъемными устройствами для выгрузки и перемещения заготовок.

886. Должен знать:

технологический процесс шприцевания выпускаемых заготовок;

шифры и рецепты обрабатываемых резиновых смесей, размеры и спецификацию заготовок;

технические требования к изделиям;

режимы оборудования;

устройство и правила наладки шприц-машины и контрольно-измерительных приборов.

887. Примеры работ:

заготовки формовых резиновых технических изделий - изготовление на прецизионном предформователе.

110. Наладчик оборудования в производстве

аэрозольных упаковок

Параграф 1. Наладчик оборудования в производстве

аэрозольных упаковок, 4-й разряд

888. Характеристика работ:

наладка оборудования на отдельных участках производства аэрозольных упаковок, автоматов и полуавтоматов изготовления клапанов и аэрозольных литографированных баллончиков, машины для лакировки, грунтовки, закрытия и упаковки аэрозольных баллонов и обеспечение бесперебойной работы всей автоматической линии;

регулирование автоматических узлов в процессе работы;

подналадка отдельных механизмов автоматической линии;

смена дозирующих головок и форматоров при переналадке автоматической линии;

выполнение необходимых расчетов по таблицам, связанных с изменением диаметра баллонов автоматической линии;

участие в текущем ремонте агрегатов, автоматов и полуавтоматов.

889. Должен знать:

устройство и принцип работы автоматов, полуавтоматов автоматической линии;

правила наладки и проверки на точность узлов механизмов;

устройство, назначение и применение сложных и точных контрольно-измерительных приборов;

кинематические и электрические схемы обслуживаемого оборудования.

Параграф 2. Наладчик оборудования в производстве

аэрозольных упаковок, 5-й разряд

890. Характеристика работ:

наладка полуавтоматических и автоматических автоматов в производстве аэрозольных упаковок при производительности до 120 шт. в минуту;

наладка технологических режимов оборудования;

выявление причин отклонений от установленных режимов работы отдельных автоматов и их устранение;

выполнение технических расчетов, необходимых при наладке автоматов;

пробное изготовление изделий после наладки.

891. Должен знать:

кинематические схемы и взаимодействие всех узлов автоматических станков;

способы устранения неполадок в работе автоматов;

свойство аэрозольных препаратов;

правила регулирования контрольно-измерительных приборов;

систему допусков и посадок, классов и степеней точности и чистоты обработки.

Параграф 3. Наладчик оборудования в производстве

аэрозольных упаковок, 6-й разряд

892. Характеристика работ:

наладка всего комплекса оборудования на автоматической линии в производстве аэрозольных упаковок;

наладка автоматов по производству аэрозольных упаковок производительностью свыше 120 шт. в минуту;

наладка технологических режимов работы всех агрегатов линий;

обеспечение бесперебойной работы автоматической линии;

инструктаж рабочих, обслуживающих автоматическую линию.

893. Должен знать:

конструкцию автоматов, установленных на автоматической линии;

правила наладки и режимы работы автоматической линии;

правила определения режимов работы автоматов по справочникам и паспортам станков;

основы технологии производства аэрозольных препаратов.

111. Намотчик материалов и полуфабрикатов

Параграф 1. Намотчик материалов и полуфабрикатов,

1-й разряд

894. Характеристика работ:

намотка материалов и полуфабрикатов (пленок, пропитанной и непропитанной ткани, бумаги, шнура, пряжи, нити, проволоки, текстолитовых втулок, перевязочных материалов и других), не требующих соблюдения точных размеров ширины и толщины намотки, а также выполнение отдельных намоточных работ под руководством намотчика более высокой квалификации;

подготовка материала подноска, рассортировка, смачивание;

доставка шпуль, бобин, штанг, катушек;

чистка машины;

устранение дефектов материала, обрезка кромок, смена штанг, катушек и другие.

895. Должен знать:

основные сведения об устройстве и принципе работы намоточных приспособлений;

основные требования к качеству намотки;

виды, сорта материалов и полуфабрикатов;

приемы намотки.

Параграф 2. Намотчик материалов и полуфабрикатов,

2-й разряд

896. Характеристика работ:

намотка различных видов материала и полуфабрикатов (пленок, пропитанной и непропитанной ткани, бумаги и других), требующих соблюдения точных размеров ширины и толщины намотки на намоточных устройствах различных типов или вручную;

наладка и подготовка к работе намоточных и транспортных устройств;

зарядка намоточных устройств, заправка материала в машину;

пуск, остановка и чистка машины;

наблюдение за работой намоточных машин, исправностью счетчика и качеством намотки.

897. Должен знать:

устройство и принцип работы намоточных приспособлений и правила их регулирования;

основные требования к качеству намотки;

виды, сорта материалов и полуфабрикатов;

приемы намотки.

Параграф 3. Намотчик материалов и полуфабрикатов,

3-й разряд

898. Характеристика работ:

намотка в рулоны ленты каучука, теплозвукоизоляционного штапельного материала из стекловолокна, марли на намоточной машине с установкой автостопа, а также печатной бумаги с одновременным контролем качества печати и рисунка.

899. Должен знать:

устройство намоточных приспособлений и контрольно-измерительных приборов;

основные требования к качеству намотки;

виды, сорта материалов и полуфабрикатов;

приемы намотки, основные свойства материалов.

112. Оператор дистанционного пульта управления

в химическом производстве

Параграф 1. Оператор дистанционного пульта управления

в химическом производстве, 4-й разряд

900. Характеристика работ:

ведение несложного технологического процесса согласно регламенту с дистанционного пульта управления, оборудованного регистрирующими, записывающими и регулирующими приборами и устройствами или ведение отдельных операций сложного многофазного процесса под руководством оператора более высокой квалификации;

продувка аппаратов и коммуникаций инертным газом;

подготовка сырья, составление первичных растворов, смесей, дозирование сырья и загрузка его в аппараты;

ведение технологического процесса при перемешивании реакционной массы с подогревом или охлаждением ее до заданной температуры;

подача в аппараты дополнительных компонентов или катализаторов;

определение момента окончания реакции и готовности продукта;

выделение готового продукта из реакционной массы, выгрузка продукта, фильтрация, отстаивание, отгонка, кристаллизация, сушка, рассев и так далее;

отбор проб;

контроль технологического процесса по показаниям контрольно-измерительных приборов и результатам химических анализов;

регулирование параметров технологического режима с пульта управления;

составление растворов и смесей заданной концентрации и рецептуры;

ведение записей в технологическом журнале, учет движения сырья и продуктов;

обслуживание оборудования и коммуникаций, которыми оснащен участок;

устранение мелких неисправностей.

901. Должен знать:

технологическую схему производства продукта;

физико-химические основы и сущность процесса на обслуживаемом участке;

устройство и принцип работы основного и вспомогательного оборудования, щита управления, контрольно-измерительных приборов и регулирующих устройств;

технологический режим и правила регулирования процесса;

ГОСТы и технические условия на сырье и готовую продукцию;

правила отбора проб.

902. Примеры работ:

1) нейтрализация кислых стоков в производстве синтетических жирных кислот,

2) приготовление композиции синтетических моющих средств,

3) сульфирование жирных спиртов при выработке их методом прямого окисления углеводородного сырья.

Параграф 2. Оператор дистанционного пульта управления

в химическом производстве, 5-й разряд

903. Характеристика работ:

ведение технологического процесса с дистанционного пульта управления в автоматизированных химических производствах;

ведение сложного многофазного технологического процесса в строгих пределах колебания температуры, давления, напряжения, дозировки и других параметров с дистанционного пульта управления оборудования;

контроль за количеством и качеством загружаемого и расходуемого сырья и материалов, выходом готового продукта и других показателей процесса с помощью контрольно-измерительных приборов и автоматики;

устранение неполадок в работе оборудования и нарушений технологического процесса по сигнальным устройствам;

в случае необходимости переход с дистанционного пульта управления процессом на ручное;

обслуживание контрольно-измерительных, регистрирующих и регулирующих приборов и автоматических устройств, устанавливаемых на пульте;

регистрация показаний приборов в производственном журнале.

904. Должен знать:

технологическую схему обслуживаемого производства;

устройство оборудования, контрольно-измерительных приборов и систем автоматики;

сущность технологических процессов на обслуживаемом участке;

схему арматуры и коммуникаций, возможные неполадки в работе приборов и автоматических систем и способы устранения их;

требования, предъявляемые к сырью и готовому продукту техническими условиями и ГОСТами;

основы химии, электротехники и химической технологии в пределах выполняемой работы.

905. Примеры работ:

1) ведение технологического процесса сушки, прокаливания, дозревания и охлаждения фосфоритов в производстве желтого фосфора,

2) ведение технологического процесса производства полупродуктов (пара-нитро-бензола, ди-изоцианатов и другие),

3) ведение технологического процесса регенерации копро-лактама, осадительной ванны производства вискозного волокна, очистки отходящих растворов, сушки капроновой смолы,

4) ведение технологического процесса в производствах хлора и каустической соды, трилона-Б, хлор-парафинов, трихлор-этилена, моно-хлор-уксусной кислоты, хлорамина, аминной соли 2,4-Д, АГ-соли, адипонитрила, адипоновой кислоты, синтетической соляной кислоты и сухого концентрированного хлористого водорода (стрининг-процесс), жидкого хлора,

5) ведение технологического процесса отбора и очистки реакционного газа карбидных печей в производстве карбида кальция,

6) приготовление и очистка рассола поваренной соли, выпарка рассола поваренной соли с получением кристаллической соли,

7) ведение всех стадий непрерывного технологического процесса получения прядильного раствора, подготовки его к формованию, формования, отделки волокна, регенерации роданистого натрия в производстве волокна "нитрон",

8) ведение непрерывного технологического процесса получения нитрила акриловой кислоты, ацетон-циан-гидрина, метила акриловой кислоты (окисления, ректификации, синтеза и другие),

9) ведение непрерывного технологического процесса пиролиза, газоразделения, полимеризация, получения гранулированного полиэтилена в производстве полиэтилена высокого давления (до 2500 кгс/смІ),

10) выделение вторичных жирных спиртов,

11) гидрогенизация первичных жирных спиртов,

12) дистилляция вторичных жирных спиртов,

13) окисление парафина при получении синтетических жирных кислот и синтетических жирных спиртов,

14) омыление оксида при получении синтетических жирных кислот,

15) получение ди-натриевой соли моно-алкил-сульфо-янтарной кислоты,

16) получение метиловых эфиров в производстве первичных жирных спиртов,

17) разложение мыла в производстве первичных жирных спиртов,

18) сульфатирование жирных спиртов в производстве синтетических моющих средств,

19) сульфирование в производстве вторичных жирных спиртов,

20) этерификация первичных жирных спиртов.

Параграф 3. Оператор дистанционного пульта управления

в химическом производстве, 6-й разряд

906. Характеристика работ:

ведение технологического процесса с дистанционного пульта управления в химических производствах с автоматическим регулированием работы обслуживаемого оборудования, а в случае необходимости - непосредственно на местах установки технического оборудования;

контроль и регулирование расхода основного сырья, вспомогательных материалов, электроэнергии, температуры, давления и других показателей процесса с помощью контрольно-измерительных приборов и автоматики;

расчет и учет расхода сырья, материалов, полуфабрикатов, выхода готовой продукции по всем стадиям производства;

выявление и устранение неполадок в работе оборудования и нарушений технологического процесса по пневмоэлектрическим сигнальным устройствам. Координирование и обеспечение бесперебойной работы всех автоматических устройств дистанционного пульта управления технологическим процессом;

передача необходимых сведений диспетчеру завода.

907. Должен знать:

технологическую схему обслуживаемого производства;

устройство и конструкцию контрольно-измерительных приборов, систем автоматики и оборудования;

методику расчетов сырья и выхода продукта;

правила обслуживания автоматических устройств;

схему контроля автоматики и блокировки процесса;

технологический режим и правила регулирования процесса;

планом ликвидаций аварийных ситуаций по цеху (подразделению).

908. Требуется среднее специальное образование.

909. Примеры работ:

1) ведение технологического процесса в производствах аммиака, метанола, циануровой кислоты, аммиачной селитры, карбамида, капро-лактама, слабой азотной кислоты, диметил-терефталата, нитрофоски, этилбензола,

2) ведение технологического процесса получения сернистого газа заданных концентраций и количеств или всех стадий переработки его (мокрой очистки, сушки, окисления и абсорбции) в производстве серной кислоты,

3) ведение всех стадий технологического процесса в производствах фосфорной кислоты экстракционным методом, концентрированных и сложных удобрений и кормовых фосфатов,

4) ведение всех стадий непрерывного технологического процесса производства органических полупродуктов (фталевого ангидрида, антрахинона, ди-изоцианатов и друге),

5) ведение технологических процессов (электро-возгонки, конденсации и другие) в производстве желтого фосфора,

6) ведение технологического процесса в производствах хлора и соды каустической, флото-реагентов, гипохлорита кальция, этилацетата,

7) ведение технологического процесса в производствах комбинированных протравителей семян, винилхлорида, четыреххлористого углерода, перехлор-этилена, тетра-хлор-этана, три-хлор-этилена, хлор-пренового каучука и латексов, ди-хлор-бутена, ди-хлор-бутадиена, хлоропрена, хлорэтила, хлоре-метила, дихлорэтана, поливинилхлорида, перекиси водорода, металлического натрия, регенеративных веществ, эпи-хлор-гидрина, глицерина, жидкого хлора, этиловой жидкости, монокристаллов и солей для них,

8) ведение технологического процесса в производстве ацетилена и этилена из нафты, ацетилена из карбида кальция на крупных установках, в производстве карбида кальция (на карбидных печах),

9) ведение технологического процесса в производстве пергидроля электрохимическим методом, тетра-этиловинца (синтез), фреонов 11-12, кремнийорганических мономеров (прямым синтезом) и производства тонкого органического синтеза,

10) ведение всех стадий непрерывного технологического процесса получения прядильного раствора, подготовки его к формованию, формования и отделки волокна, регенерации роданистого натрия в производстве волокна "нитрон" с одновременным руководством и координацией работ своего цеха с другими цехами предприятия,

11) ведение процесса стадии хлорирования в производстве перхлорвиниловой смолы ди-хлор-этановым способом,

12) ведение процесса регенерации отработанных растворов, содержащих изобутиловый спирт, диметил-ацетамиды, хлористый литий,

13) ведение непрерывного процесса получения нитрила акриловой кислоты, ацетон-циан-гидрина, метила акриловой кислоты (окисления, ректификации, синтеза и другие) с одновременным руководством и - координацией работ своего цеха с другими цехами предприятия,

14) ведение непрерывного технологического процесса пиролиза, газоразделения, полимеризации, получения гранулированного полиэтилена в производстве полиэтилена высокого давления (до 2500 кгс/смІ) с одновременным руководством и координацией работ своего цеха с другими цехами предприятия,

15) ведение технологического процесса производства дивинила,

16) ведение непрерывного технологического процесса обогащения серного концентрата, выплавки и помола серы с одновременной координацией работ своего участка, цеха, фабрики с другими цехами предприятия.

113. Оператор чесальных машин

Параграф 1. Оператор чесальных машин, 3-й разряд

910. Характеристика работ:

ведение процесса чесания и проклеивания стекловолокна на чесальных машинах с ручным питанием, обслуживание одно-прочесного аппарата;

подготовка машины к работе: проверка состояния чесальной машины, подноска стекловолокна, лака для пропитки, заливка бака;

взвешивание расщипанного стекловолокна в соответствии с маркой выпускаемых пологов;

настилание волокна на питающую решетку чесальной машины. Наблюдение за процессом чесания;

равномерное пропитывание волокна или пропуск сухого волокна через чесальную машину;

наматывание пропитанного или сухого стекловолокна на барабан чесальной машины, разрезание на отрезки определенной длины, снятие с барабана;

установка пропитанного стекловолокна в зажимы щипцов или укладка его на решетку ленточной сушильной машины;

смазывание;

чистка машины и расходного бака при выработке пологов из сухого стекловолокна, взвешивание его, определение площади, толщины, объемного веса и марки;

закатывание в рулон, связывание, маркировка и упаковка.

911. Должен знать:

устройство и принцип работы чесальной машины;

требования, предъявляемые к качеству выпускаемых пологов;

свойства лака;

марки выпускаемых пологов;

ГОСТы и ТУ, назначение приборов и инструментов для контроля качества пологов;

график ухода за оборудованием;

приемы работ.

Параграф 2. Оператор чесальных машин, 4-й разряд

912. Характеристика работ:

приготовление товарной продукции или полуфабриката (ровницы, пух-шнура, чесальной ленточки) из смески асбеста, хлопка и очесов на кардочесальных аппаратах и пух-шнуровых машинах;

наблюдение за технологическим процессом и работой узлов аппарата;

установка и замена сработанных шпуль с асбестовой и хлопчатобумажной пряжей;

ликвидация обрывов прочесов пряжи, ровницы, пух-шнура и ленточки;

наблюдение за вырабатываемым номером ровницы путем отбора проб на каждом съеме с записью в соответствующий журнал;

наблюдение за уровнем смеси в бункере само-веса или за работой приборов, обеспечивающих автоматическое питание аппарата смеской;

съем, штамповка и укладка в ящики вырабатываемой ровницы, сматывание пух-шнура и ленточки в бухты вручную;

перевязка и укладка бухт;

чистка кардочесальных аппаратов.

913. Должен знать:

технологический процесс изготовления ровницы;

ассортимент перерабатываемых полуфабрикатов;

особенности обработки смески различных рецептур;

требования, предъявляемые к качеству изготовляемой продукции;

правила отбора проб;

устройство кардочесальных аппаратов, пух-шнуровых машин и контрольно-измерительных приборов.

114. Помощник мастера

Параграф 1. Помощник мастера, 4-й разряд

914. Характеристика работ:

обслуживание плетельных машин в производстве асбестовых технических изделий;

расстановка рабочих по рабочим местам;

техническое руководство рабочими и обеспечение ритмичной и высокопроизводительной работы на комплекте;

контроль за соблюдением рабочими комплекта технологического режима, правил технической эксплуатации и ухода за оборудованием, своевременной и качественной сдачей продукции;

профилактический осмотр оборудования, текущий ремонт оборудования и его наладка, перезаправка;

подготовка и сдача оборудования в средний и капитальный ремонт, прием из ремонта;

обеспечение комплекта рабочими приспособлениями, запасными частями и деталями, вспомогательными материалами, тарой, полуфабрикатами;

контроль работы оборудования и рабочих комплекта;

учет простоев оборудования;

ведение необходимой документации;

соблюдение правил техники безопасности на обслуживаемом комплекте;

осуществление пробных работ и испытание по заданиям мастера;

расчет заправочных данных в соответствии с ассортиментом вырабатываемой продукции и скоростного режима рабочие органов оборудования согласно технологическим заправкам.

915. Должен знать:

технологический процесс производства на обслуживаемом участке;

режим и правила его регулирования;

устройство, принцип работы обслуживаемого оборудования;

правила технической эксплуатации оборудования и ухода за ним, назначение отдельных узлов и механизмов оборудования и порядок их разборки и сборки;

передовые методы организации своего рабочего места;

правила приема и сдачи смены, ведение профилактического ремонта;

сдачи и приема оборудования из среднего и капитального ремонта;

требования, предъявляемые к качеству сырья, полуфабрикатов и готовой продукции;

методы организации труда всех рабочих комплекта;

основные технико-экономические показатели работы комплекта;

виды брака, меры предупреждения и устранения брака.

Параграф 2. Помощник мастера, 5-й разряд

916. Характеристика работ:

обслуживание отделочных агрегатов вискозной текстильной нити, стеклоткани, стеклонити, агрегатов медно-аммиачного штапельного волокна, вискозного и синтетического волокна из отходов, мотальных, перегонных, уточно-мотальных машин в производстве химических волокон, сновальных, уточно-перемоточных, размоточных, крутильных и тростильно-крутильных машин в производстве стекловолокна, целлофановых машин по выпуску целлофана, вязально-прошивных агрегатов, трепально-смесового, крутильного и прядильного оборудования в производстве асбестовых технических изделий.

917. Должен знать:

технологический процесс производства на обслуживаемом участке;

режим и правила его регулирования;

устройство, принцип работы обслуживаемого оборудования;

правила технической эксплуатации оборудования и ухода за ним;

назначение отдельных узлов и механизмов оборудования и порядок их разборки и сборки;

передовые методы организации своего рабочего места;

правила приема и сдачи смены, ведения профилактического ремонта;

сдачи и приема оборудования из среднего и капитального ремонта;

требования, предъявляемые к качеству сырья, полуфабрикатов и готовой продукции;

методы организации труда всех рабочих комплекта;

основные технико-экономические показатели работы комплекта;

виды брака, меры предупреждения и устранения брака.

Параграф 3. Помощник мастера, 6-й разряд

918. Характеристика работ:

обслуживание стекло-прядильных агрегатов и ткацких станков или прядильных машин в производстве химических нитей и волокон, волокнистых материалов, машин непрерывного процесса получения вискозных текстильных и технических нитей, прядильно-отделочных агрегатов химического волокна, крутильных, крутильно-вытяжных, текстурирующих, перемоточных сновальных машин, машин совмещенного формования и вытяжки и ткацких станков в производстве химических технических нитей и тканей аппаратно-чесального и ткацкого оборудования в производстве асбестовых технических изделий;

обслуживание размоточно-крутильных и тростильно-крутильных машин с автоматическим регулированием технологического процесса.

919. Должен знать:

технологический процесс производства на обслуживаемом участке;

режим и правила его регулирования;

устройство, принцип работы обслуживаемого оборудования;

правила технической эксплуатации оборудования и ухода за ним;

назначение отдельных узлов и механизмов оборудования и порядок их разборки и сборки, передовые методы организации своего рабочего места;

правила приема и сдачи смены;

ведение профилактического ремонта;

сдачи и приема оборудования из среднего и капитального ремонта;

требования, предъявляемые к качеству сырья, полуфабрикатов и готовой продукции;

методы организации труда всех рабочих комплекта;

основные технико-экономические показатели работы комплекта;

виды брака, меры предупреждения и устранения брака.

115. Прессовщик

Параграф 1. Прессовщик, 1-й разряд

920. Характеристика работ:

выполнение отдельных работ (отжим пасты, набивка форм, установка форм на стеллажи пресса, выгрузка, упаковка готовой продукции, чистка и смазка оборудования и другие) под руководством прессовщика более высокой квалификации.

921. Должен знать:

устройство и принцип работы обслуживаемого оборудования;

режим прессования;

основные приемы работы.

Параграф 2. Прессовщик, 2-й разряд

922. Характеристика работ:

прессование (трамбование) химических технических нитей;

выполнение отдельных работ (отжим пасты, набивка форм, установка форм на стеллажи пресса, упаковка готовой продукции, чистка и смазка оборудования и другие работы).

923. Должен знать:

устройство и принцип работы обслуживаемого оборудования;

режим прессования и правила его регулирования;

требования, предъявляемые к качеству сырья, материалов и готовой продукции;

приемы работы.

Параграф 3. Прессовщик, 3-й разряд

924. Характеристика работ:

прессование сырья, контактной массы, материалов, отходов химического производства, пленки, поролона и других на прессах различных конструкций;

подготовка приспособлений для прессования;

прием материалов в шахту пресса или закладка его в гнезда пресса;

настройка и регулирование пресса по заданной толщине прессованного материала;

наблюдение за работой пресса;

съем отпрессованных изделий, укладка, упаковка и передача их на склад или на дальнейшую обработку;

проверка качества прессования, выявление и устранение дефектов;

наблюдение за работой оборудования, смазка трущихся частей пресса;

регулирование процесса прессования и других сопутствующих процессов по показаниям контрольно-измерительных приборов к внешнему виду продукта;

проверка качества готовой продукции;

отбор проб на анализ;

подготовка оборудования к ремонту, прием из ремонта;

при прессовании контактной массы - предварительная подготовка сырья и полупродуктов к прессованию: фильтрация, сушка;

регулирование количества прессуемой массы, прессование, сушка готового продукта;

обслуживание фильтров, прессов, сушилок, компрессоров, лебедок, вагонеток;

при прессовании крошки каучука - взвешивание крошки каучука на автоматических весах, транспортировка брикетов на упаковку, обслуживание автоматических весов, автоматической передаточной станции для транспортировки брикетов, наклонного транспортера, трубопровода и запорной арматуры низкой и высокой гидравлики от коллектора до пресса.

925. Должен знать:

устройство и принцип работы обслуживаемого оборудования;

назначение и правила применения контрольно-измерительных приборов;

режим прессования и правила. его регулирования;

требования, предъявляемые к качеству сырья, материалов и готовой продукции;

приемы работы;

правила отбора проб.

Параграф 4. Прессовщик, 4-й разряд

926. Характеристика работ:

прессование пластин из искусственной кожи, пластин из термопластических материалов или бумаг, пропитанных синтетическими смолами, на гидравлических прессах с паровым обогревом, а также прессование сырья, материалов с одновременным руководством бригадой прессовщиков;

выбор режимов прессования (времени и давления) в зависимости от марки пластины;

покрытие скомплектованных пластин лицевой пленкой, перекладка их стальными листами;

загрузка готовых кассет в пресс;

прессование;

наблюдение за режимом прессования по контрольно-измерительным приборам;

регулирование поступления пара, воды;

своевременное включение низкого и высокого давления;

выгрузка отпрессованных пластин.

927. Должен знать:

устройство, принцип работы прессов;

правила наладки, назначение и правила применения контрольно-измерительных приборов;

режим прессования, требования, предъявляемые к качеству полуфабриката и готовой продукции.

116. Приемщик сырья, полуфабрикатов и готовой продукции

Параграф 1. Приемщик сырья, полуфабрикатов и готовой

продукции, 1-й разряд

928. Характеристика работ:

приемка и укладка жгута медно-аммиачного штапельного волокна.

929. Должен знать:

правила взвешивания, разбраковки, сортировки, маркировки и учета жгута медно-аммиачного штапельного волокна, его физико-химические свойства;

способы отгрузки и транспортировки;

приемы работ.

Параграф 2. Приемщик сырья, полуфабрикатов и готовой

продукции, 2-й разряд

930. Характеристика работ:

прием, взвешивание, транспортировка, перекачивание различных видов сырья, полуфабрикатов и продукции с одновременным ведением контрольно-учетных функций;

кратковременное хранение продукции для передачи на склад или последующие стадии производства;

обеспечение смен сырьем, материалами;

выполнение различных работ по укладке, сортировке, маркировке полуфабрикатов и готовой продукции;

ведение первичного учета вырабатываемой продукции по сменам за сутки, ведение учета всех показателей по качеству выпускаемой продукции по сменам и машинам;

ведение учета принимаемой готовой продукции и полуфабрикатов по отдельным рабочим местам и раздельно по ассортименту вырабатываемой продукции, некачественной продукции, технологического брака и отходов.

931. Должен знать:

ассортимент вырабатываемой продукции;

правила взвешивания, разбраковки, сортировки, маркировки и учета сырья, полуфабрикатов и готовой продукции;

физико-химические свойства сырья и готовой продукции, способы их отгрузки и транспортировки;

приемы работ.

Параграф 3. Приемщик сырья, полуфабрикатов и готовой

продукции, 3-й разряд

932. Характеристика работ:

выполнение работ по приему аммиака в хранилища и выдаче потребителю, выполнение работ по заливке склада серы, по приему химических нитей различных ассортиментов, работа с большим ассортиментом сырья и продукции (от 30 наименований и более) в лакокрасочном производстве,руководство рабочими более низкой квалификации (грузчиками, транспортировщиками и другими);

определение качественных дефектов тары, упаковки и маркировки при их приемке;

размещение и сортировка готовой продукции по маркам и потребителям;

оформление документов по отправке готовой продукции (паспортов, фактур) на склад, в плановый отдел и экономисту цеха;

отправление готовой продукции по накладным;

ведение учета выполненных работ упаковщиков и грузчиков.

933. Должен знать:

ассортимент вырабатываемой продукции;

правила взвешивания, разбраковки, сортировки, маркировки и учета сырья, полуфабрикатов и готовой продукции;

физико-химические свойства сырья и готовой продукции, способы их отгрузки и транспортировки;

приемы работ.

117. Пропарщик

Параграф 1. Пропарщик, 1-й разряд

934. Характеристика работ:

распарка целлулоидных пластин на паровых плитах.

935. Должен знать:

принцип действия паровых плит;

технологический процесс пропарки (распарки);

время и температуру распарки.

Параграф 2. Пропарщик, 2-й разряд

936. Характеристика работ:

ведение процесса пропарки (распарки) различных изделий, сырья паром и горячей водой в ванных и распарочных шкафах;

замочка пробковой коры под руководством пропарщика более высокой квалификации;

подвозка изделий к рабочему месту;

загрузка сырья в ванный распарочные шкафы;

выгрузка продукта;

обслуживание оборудования на участке.

937. Должен знать:

принцип действия обслуживаемого оборудования;

технологический процесс пропарки (распарки) различных изделий и сырья;

время, температуру распарки;

правила включения шкафа.

Параграф 3. Пропарщик, 3-й разряд

938. Характеристика работ:

ведение процесса пропарки (распарки) различных изделий, сырья острым паром и горячей водой в распарочных дезодораторных камерах, погребах или током высокой частоты;

замочка пробковой коры;

подвозка кип, рулонов различных видов изделий к рабочему месту;

при необходимости - предварительная подготовка рулонов к загрузке, подбор по партиям, укладка и приготовление концов рулонов для заправки в камеру;

загрузка распорочной и дезодораторной камер, погребов;

пуск пара, регулирование температуры, давления пара и режимов пропарки;

определение готовности продукта по внешним признакам или результатам анализа;

выгрузка продукта и подача его на дальнейшую обработку;

обслуживание камер, погребов, бойлера, транспортных и подъемных механизмов;

наладка-настройка механизмов камеры и исправление мелких неполадок в их работе;

руководство пропарщиками более низкой квалификации при их наличии.

939. Должен знать:

технологический режим пропарки (распарки), правила определения готовности обрабатываемого сырья;

физико-химические свойства сырья;

устройство оборудования паро-пусковых и водопроводных устройств, при работе на электро-обогреве - основы электротехники;

правила работы с токами высокой частоты;

правила эксплуатации грузоподъемных и транспортных механизмов.

118. Просеивальщик

Параграф 1. Просеивальщик, 2-й разряд

940. Характеристика работ:

просеивание химических материалов;

подготовка оборудования, выбор и установка сит;

регулирование наклона сит;

равномерная загрузка химических материалов, просеивание, затаривание, взвешивание и укладка просеянных материалов;

обслуживание сепараторов, сит, грохотов различных систем и транспортных механизмов;

выявление и устранение неисправностей в работе оборудования, чистка, смазка;

подготовка оборудования к ремонту, прием из ремонта.

941. Должен знать:

устройство, принцип работы обслуживаемых механизмов;

нормы дозировки и способы загрузки сырья, приемы работы;

в производстве медикаментов, медицинских и биологических препаратов и материалов в связи со "Списками производств, цехов, профессий и должностей, работа в которых дает право на государственную пенсию на льготных условиях и в льготных размерах", профессию именовать как "просевщик".

Параграф 2. Просеивальщик, 3-й разряд

942. Характеристика работ:

ведение процесса просева химических материалов (в производстве шин), химикалий (в производстве резиновых смесей), резиновой крошки, активированного угля, продуктов химико-фармацевтических производств с одновременной сушкой, измельчением и выполнением других операций.

943. Должен знать:

устройство и правило обслуживания механизмов;

нормы дозировки и способы загрузки сырья;

приемы работы.

119. Разборщик пакетов

Параграф 1. Разборщик пакетов, 2-й разряд

944. Характеристика работ:

разборка пакетов, извлечение их из герметичной тары и отделение готовых пластин от металлических пресс-форм на столе разборки;

передача пакетов контролеру ОТК;

возврат освобожденной от пакетов тары в производство;

укладка металлических перегородок в ящик-тележку и передача их на промывку и сушку;

учет разобранных пакетов;

регулирование систем вентиляции;

подготовка и сдача в ремонт оборудования.

945. Должен знать:

приемы работы;

физико-химические свойства пакетов;

правила учета;

правила защиты от взрывов и загораний.

Параграф 2. Разборщик пакетов, 3-й разряд

946. Характеристика работ:

ведение процесса разборки пакетов готового, пластика после прессования;

снятие верхнего транспортирующего листа с помощью вантузного моста;

снятие с него вручную комплекта бумажных листов, изготовленной панели пластика, укладка его на транспортирующую вагонетку;

снятие полированного листа с помощью вантузного моста и передача его на стол заготовки пакета.

947. Должен знать:

правила разборки пакета готового пластика;

принцип работы обслуживаемого оборудования.

120. Размольщик

Параграф 1. Размольщик, 2-й разряд

948. Характеристика работ:

выполнение отдельных операций по размолу сырья, взвешивание сырья и материалов, подноска к рабочему месту, загрузка, чистка и смазка оборудования.

949. Должен знать:

устройство оборудования;

правила обслуживания оборудования;

правила взвешивания;

физико-химические свойства сырья и материалов.

Параграф 2. Размольщик, 3-й разряд

950. Характеристика работ:

ведение технологического процесса на гидро-пульперах или в роллах и конических мельницах под руководством размольщика более высокой квалификации;

загрузка сырья;

наблюдение за процессом размола;

отбор проб;

обслуживание оборудования;

устранение причин отклонений от заданного технологического режима;

устранение неполадок в работе оборудования.

951. Должен знать:

устройство оборудования;

схему коммуникаций;

технологический процесс;

требования, предъявляемые к качеству вырабатываемой продукции;

физико-химические и технологические свойства сырья и компонентов;

правила регулирования процесса;

правила отбора проб.

Параграф 3. Размольщик, 4-й разряд

952. Характеристика работ:

ведение процесса приготовления массы из асбеста, кожевенных отходов, макулатуры и другого сырья растительного происхождения в роллах, конических мельницах и гидро-пульперах для отлива асбестовой бумаги и фильтров, асбестового и стелечного картона;

наладка и проверка технической исправности оборудования, вспомогательных устройств и приспособлений;

расчет загружаемого сырья с учетом его влажности;

контроль за загрузкой ролла и конических мельниц асбестом, целлюлозой, кожевенными отходами и другим сырьем, клейстером, химикатами и растворителями в соответствии с установленным режимом и рецептурой;

наблюдение за процессом размола компонентов и концентрации масс;

регулирование присадки ножей и давления воды на промывочный барабан;

определение степени готовности массы по результатам анализа и визуально и подача ее в мешательный бассейн;

приготовление химикатов до требуемой концентрации;

наблюдение за работой оборудования, коммуникаций и контрольно-измерительной аппаратуры;

при размоле на конических мельницах регулирование подачи размолотой хромовой стружки в рафинеры, добавление таннидов (по расчету) и кожевенного волокна исходя из заданной композиции;

подача кожевенного и хромового волокна из рафинера в бассейн;

контроль за соблюдением технологического режима работы роллов, за дозировкой компонентов в количествах и последовательности, предусмотренных регламентом, за качеством размола сырья, регулирование режима работы оборудования, концентрации массы и степени помола по контрольно-измерительным приборам, результатам анализов и визуально;

предупреждение и устранение причин отклонений от заданного технологического режима;

проведение контрольных анализов для определения степени размола массы;

несложный ремонт оборудования;

руководство работой размольщиков более низкой квалификации.

953. Должен знать:

устройство оборудования и контрольно-измерительной аппаратуры;

схему коммуникаций, технологический процесс, рецептуру, режим и особенности отжима массы разных видов, влияние различных компонентов и степени их помола на качество продукции, требования, предъявляемые к качеству вырабатываемой продукции, физико-химические и технологические свойства сырья и компонентов, правила регулирования процесса, правила отбора проб, методику проведения анализов.

121. Сборщик продукции в аэрозольной упаковке

Параграф 1. Сборщик продукции в аэрозольной упаковке,

2-й разряд

954. Характеристика работ:

сборка аэрозольного баллона с клапаном, выпускной кнопкой и колпачком.

955. Должен знать:

устройство и назначение применяемых приспособлений и инструмента, правила эксплуатации механизмов и автоматов, работающих под давлением.

Параграф 2. Сборщик продукции в аэрозольной упаковке,

3-й разряд

956. Характеристика работ:

выполнение всего комплекса работ по сборке продукции в аэрозольной упаковке по отдельным стадиям ее производства;

установка пустых баллонов на вибро-стол и наблюдение за их транспортировкой;

контроль за автоматическим наполнением баллонов продуктом, правильностью установки в наполненные баллоны клапанов с засасывающими трубками и за автоматической отбортовкой клапанов;

контроль за работой насоса высокого давления, автоматическим закрытием клапана и нагнетания в баллоны фреона;

термо-проверка аэрозолей на герметичность в водяной ванне;

сборка вручную с применением специальных приспособлений аэрозольного клапана;

предупреждение и устранение причин отклонений от установленных норм технологического режима.

957. Должен знать:

устройство и назначение применяемых приспособлений и инструмента;

физико-химические основы и сущность технологического процесса производства аэрозолей;

нормы расхода сырьевых компонентов;

последовательность их дозировки;

правила эксплуатации механизмов и автоматов, работающих под давлением.

Параграф 3. Сборщик продукции в аэрозольной упаковке,

4-й разряд

958. Характеристика работ:

сборка на сборочных автоматах аэрозольных клапанов;

подача в автомат деталей клапана;

одновременная комплектация всех деталей клапана на двух сборочных дисках с пяти позиций;

регулировка отсекателей с заливкой масла в лубрикатор;

автоматическая отбраковка деталей;

регулировка системы подачи воздуха и системы подсчета;

участие в ремонте автомата;

сдача готовых изделий;

руководство сборщиками более низкой квалификации на всей линии наполнения.

959. Должен знать:

устройство и принцип действия сборочных автоматов;

требования, предъявляемые к сборке деталей;

схему подачи деталей на сборку;

режим работы автомата сборки;

способы регулировки автоматической и механической отбраковки деталей;

систему регулировки давления и подачи готовых деталей.

122. Склейщик

Параграф 1. Склейщик, 1-й разряд

960. Характеристика работ:

склейка битумизированных мешков, стелек в производстве искусственной кожи.

961. Должен знать:

правила и приемы склейки;

требования предъявляемые к качеству склеиваемых деталей и полученных изделий;

свойства клея;

устройство используемого оборудования.

Параграф 2. Склейщик, 2-й разряд

962. Характеристика работ:

склеивание деталей;

подготовка клея, битума, разбивка битума на мелкие куски, загрузка битума, клея в резервуар, котел, бак;

плавление битума и слив его;

подготовка склеиваемых деталей: подноска, очистка, раскрой и комплектовка по заданным размерам и формам, при необходимости шлифовка;

промазывание склеиваемых деталей клеем, битумом вручную окунанием, кисточкой, лейкой или на намазочной машине;

регулирование подачи клея на валки и зазора между валками намазочной машины в соответствии с калибром промазываемых деталей;

при необходимости - укладка склеенных изделий под груз или укрепление в кассеты в ручном прессе для прессования;

укладка склеенных изделий;

проверка технической исправности оборудования, наблюдение за работой оборудования, за правильностью склейки деталей.

963. Должен знать:

правила и приемы склейки;

требования, предъявляемые к качеству склеиваемых деталей и полученных изделий;

свойства клея, рецептуру склеивающего состава;

назначение деталей;

технические условия на склеенные изделия;

устройство используемого оборудования.

123. Сновальщик

Параграф 2. Сновальщик, 2-й разряд

964. Характеристика работ:

заготовка-сновка основы из асбестовых нитей.

965. Должен знать:

устройство, принцип работы сновальной машины;

схему заправки нити;

требования, предъявляемые к качеству основы;

режим ухода за оборудованием.

Параграф 3. Сновальщик, 3-й разряд

966. Характеристика работ:

сновка основ для стеклоленты или заготовка основы из латунной проволоки.

967. Должен знать:

сущность процесса сновки;

устройство, принцип работы сновальных машин, шпулярника;

схему заправки нити;

виды брака и меры его предупреждения и устранения;

требования, предъявляемые к качеству основы;

режим ухода за оборудованием.

Параграф 4. Сновальщик, 4-й разряд

968. Характеристика работ:

ведение процесса сновки полиэтиленовых ленточек, текстильной нити и стеклонити на сновальных машинах;

установка счетчика на заданную длину сновки;

заправка основы на катушку отдельными лентами и на сновальный барабан;

перевивка лент на барабан, с барабана на ткацкий навой;

контроль однородности нитей по номеру и цвету в ставке;

контроль и регулирование ширины ленты, плотности нитей в ленте, правильного направления и натяжения нитей основы при сновке на барабан, правильной укладки лент и прокладки ценовых шнуров;

упаковка и взвешивание навоя;

заполнение паспорта;

участие в смене ставок совместно со ставильщиками;

проверка количества куличей в шпулярнике;

ликвидация обрывов нитей;

уход за машиной.

969. Должен знать:

назначение и сущность процесса сновки;

устройство, принцип работы сновальных машин, шпулярника;

схему заправки нити;

виды брака и меры его предупреждения и устранения;

требования, предъявляемые к качеству основы;

режим ухода за оборудованием.

124. Сортировщик

Параграф 1. Сортировщик, 1-й разряд

970. Характеристика работ:

визуальный просмотр и сортировка металлических дисков, красок в плитках, отходов и бракованной продукции, мешко-тары и другие;

прием, взвешивание, рассортировка, раскладка, упаковка в тару и маркировка или передача для просмотра сортировщику более высокой квалификации;

при необходимости - устранение внешних дефектов, промывка и сушка загрязненных отходов;

учет технологического брака и отходов;

приготовление раствора смазки и нанесения его на внутреннюю поверхность мешков и опудривание их тальком или мелом;

прием и сортировка шпуль и патронов по размерам, видам, цвету и качеству, складывание их.

971. Должен знать:

требования, предъявляемые к продукции, таре, порядок разборки брака и отходов продукции, их назначение;

правила ведения учета брака и отходов;

виды применяемых на производстве шпуль, патронов;

требования, предъявляемые к ним.

Параграф 2. Сортировщик, 2-й разряд

972. Характеристика работ:

сортировка готовой продукции, полуфабрикатов, сырья, материалов, утильной резины, отходов и очесов по сортам, группам, видам, фасонам, размерам, маркам, цвету, оттенкам, весу и другим в соответствии с ГОСТами и техническими условиями вручную или на сортировочных механизмах (машине, конвейере, вибросите) с применением ножа и других приспособлений;

прием, доставка, распаковка сырья, материалов, готовой продукции, металлической тары;

удаление технологического брака, сбор отходов в тару, взвешивание, транспортировка;

пуск и остановка сортировочных и транспортных механизмов;

учет выявленного технологического брака.

973. Должен знать:

устройство, принцип работы сортировочных и транспортных механизмов;

нормы ГОСТа и технические условия на изделия, сырье, материалы;

виды и причины брака;

правила ведения учета брака;

виды выпускаемой производством продукции, сорта металлов, идущие на изготовление тары.

Параграф 3. Сортировщик, 3-й разряд

974. Характеристика работ:

сортировка ультрамарина по сортам в зависимости от чистоты и яркости тона, пластин искусственной кожи, пласт-кожи, пластин из термопластических материалов, всех видов линолеума, поливинилхлоридных, кумароновых и полистирольных плиток, листов декоративного бумажно-слоистого пластика по площади, калибрам, сортам, оттенкам, при помощи измерительных инструментов, пробковых изделий по сортам с выборкой бархата и полубархата на сортировочном конвейере, определение серийности оргстекла и изделий из него;

подбор органического стекла в партии по весу, номиналу, сорту;

сортировка синтетической щетины, лески на различных видах паковок, каучука, химических материалов, кордов для резинового производства, крупногабаритных резиновых изделий, гуммированных изделий для нефтяной и судостроительной промышленности, резиновой нити в соответствии с ГОСТом и техническими условиями;

выявление брака, неравномерности по диаметру и неправильной намотки, стянутости мотков, склеенных нитей, подсчет метража, взвешивание продукции, маркировка, укладка, упаковка и другие запись данных сортировки и обнаруженных дефектов в журнал;

выписывание паспортов на отсортированную продукцию.

975. Должен знать:

требования ГОСТа и технические условия;

виды и причины брака;

требования к готовой продукции;

правила приемки и оформления готовой продукции.

Параграф 4. Сортировщик, 4-й разряд

976. Характеристика работ:

сортировка текстильной нити на различных видах паковок в соответствии с ГОСТом и техническими условиями;

выявление пороков текстильной нити, неравномерности по номеру, неправильной намотки, налетов, ворса, разно-тона, неправильного матирования, смешивания номеров, стянутости мотков;

раскладывание отсортированной текстильной нити по сортам и ассортименту;

выписывание паспорта на отсортированную текстильную нить с указанием характеристики продукции и фамилии сортировщика;

сортировка резинотехнических изделий, резиновой обуви, шин с одновременным руководством сортировщиками более низкой квалификации.

977. Должен знать:

нормы ГОСТа и технические условия на текстильную нить;

виды и причины брака;

порядок заполнения паспорта на отсортированную продукцию.

Параграф 5. Сортировщик, 5-й разряд

978. Характеристика работ:

ведение сортировки и упаковки текстильной нити в соответствии с ГОСТами и техническими условиями;

контроль качества работы сортировщиков и упаковщиков;

отбор текстильной нити для сериметрических анализов

ведение учета поступления в сортировку текстильной нити по ассортименту и передача ее на склад по сортам и ассортименту;

руководство сортировщиками более низкой квалификации и упаковщиками.

979. Должен знать:

ГОСТы и технические условия для всего ассортимента текстильной нити;

порядок нумерации партии упакованной текстильной нити.

125. Таблетировщик

Параграф 1. Таблетировщик, 2-й разряд

980. Характеристика работ:

подготовка материала для таблетирования - подноска к машине, укладка по маркам, подготовка тары, загрузка материалов в бункер;

наблюдение за работой машины;

пуск и остановка машины;

контроль качества готовых таблеток;

укладка таблеток в тару и относка в установленное место.

981. Должен знать:

основные свойства, назначение таблетируемого материала и требования к таблетированию;

виды и причины брака таблеток и меры его устранения;

устройство и правила обслуживания машин;

приемы работы.

Параграф 2. Таблетировщик, 3-й разряд

982. Характеристика работ:

ведение процесса таблетирования материалов;

подготовка таблетировочных машин к работе - настройка на таблетирование соответствующих размеров таблеток, опробование на холостом ходу и проверка исправности машин;

настройка дозировочного механизма;

расчет загрузки таблетировочных машин;

подготовка оборудования к ремонту, прием из ремонта;

руководство работой бригады таблетировщиков.

983. Должен знать:

технические условия на материалы для таблетирования и готовый продукт;

правила наладки и регулирования режимов работы машин;

методику расчета загрузки машин.

126. Ткач

Параграф 1. Ткач, 3-й разряд

984. Характеристика работ:

изготовление ленты из асбестовой нити или теплоизоляционных стеклотканей, а также выполнение отдельных операций процесса ткачества на станках различных систем и конструкций под руководством ткача более высокой квалификации;

проверка исправности станков;

при работе на механических ткацких станках - зарядка и смена челноков, на автоматических - зарядка батарей и уточно-мотальных автоматов, на специальных - заправка сухого или предварительно смоченного утка, установка навоя или заправка шпулярника, перезарядка и смена челноков;

определение количества нитей в основе для каждого типоразмера;

ликвидация обрывов основы и утка;

ликвидация перекрещивающихся нитей основы;

устранение дефектов;

съем наработанной ткани;

смена приемных валиков;

сбор и сдача угаров и шпуль;

чистка и смазка станков.

985. Должен знать:

устройство, принцип работы ткацких станков;

требования, предъявляемые к качеству основы;

утка;

пороки основной и уточной нити;

причины их образования;

правила смазки и чистки станков и ухода за оборудованием.

Параграф 2. Ткач, 4-й разряд

986. Характеристика работ:

ведение процесса ткачества искусственной и синтетической кордной ткани, технического полотна, стеклоткани, асбестовой ткани, армированного полотна, тормозной, теплоизоляционной и электроизоляционной ленты из асбестовой нити, стеклоленты всех марок, латунной проволоки на механических, автоматических, бесчелночных и специальных ткацких станках различных систем и конструкций;

контроль и регулирование натяжения основы утка, качества основной и уточной нитей, плотности ткани по основе и по утку, плотности намотки ткани в рулоны;

при ткачестве кордной ткани - облагораживание наработанной ткани;

наблюдение за работой станков и за счетчиком метража.

987. Должен знать:

процесс ткачества ткани;

устройство, принцип работы ткацких станков и требования, предъявляемые к правильному взаимодействию их механизмов;

физико-механические свойства ткани;

требования, предъявляемые к качеству основы;

утка;

пороки основной и уточной нити, причины их образования;

ГОСТы и технические условия на ткань;

виды и нормы отходов основы и утка;

способы сокращения отходов, правила смазки и чистки станков и ухода за оборудованием.

Параграф 3. Ткач, 5-й разряд

988. Характеристика работ:

выработка стеклотканей со сложными переплетениями: декоративные и многослойные (12 ремиз и более), стеклоткани двойной ширины, стекло-проволочные, выработанные по заданному контуру, до 25 микрон, со специальными требованиями по ГОСТу и ТУ, выработка стеклотканей на ткацких станках, оснащенных дополнительными устройствами по намотке утка.

989. Должен знать:

процесс ткачества ткани;

устройство, принцип работы ткацких станков и требования, предъявляемые к правильному взаимодействию их механизмов;

физико-механические свойства ткани, требования, предъявляемые к качеству основы;

утка;

пороки основной и уточной нити, причины их образования;

ГОСТы и технические условия на ткань;

виды и нормы отходов основы и утка;

способы сокращения отходов, правила смазки и чистки станков и ухода за оборудованием.

990. Пример работы:

выработка стеклотканей А-2, А-1, Т-10, Т-10/1, Т-10-80, Т-14 из высокопрочных, кремнеземных, полых, кварцевых, металлизированных, графитизированных волокон, стекло-синтетических и химических тканей, вырабатываемых на бесчелночных высокоскоростных ткацких станках, стеклотканей на прямых замасливателях и других стеклотканей со специальными требованиями по ГОСТу и ТУ.

127. Шихтовщик

Параграф 1. Шихтовщик, 3-й разряд

991. Характеристика работ:

ведение процесса составления шихты в соответствии с технологическим регламентом, приготовление катализаторной шихты;

подноска вручную, подвозка на тачках, вагонетках, подача с помощью транспортных механизмов сырья (твердых реагентов) к месту шихтовки;

дробление сырья, составление смеси в определенном соотношении;

загрузка шихтой элеваторов, бункеров, транспортных устройств и механизмов;

наблюдение за работой смесительного шнека, элеватора шихты и другие;

отбор и разделка проб для анализа;

подготовка оборудования к ремонту.

992 Должен знать:

сущность технологического процесса;

технологию получения шихты;

физико-химические и технологические свойства сырья;

требования, предъявляемые к сырью и готовой продукции;

технологический режим и правила регулирования процесса;

правила отбора проб.

Параграф 2. Шихтовщик, 4-й разряд

993. Характеристика работ:

ведение процесса составления шихты для производства желтого фосфора, углеводородной шихты в соответствии с технологическим регламентом, составление шихты в производстве карбида кальция для электропечей мощностью свыше 40 000 кВ х А или для электропечей мощностью до 40 000 кВ х А с одновременным руководством шихтовщиками более низкой квалификации, или составление шихты в других производствах с одновременным руководством шихтовщиками более низкой квалификации;

прием компонентов приготовляемой шихты, отстой, дозирование, смешивание, откачка шихты, выгрузка приготовленной смеси;

регулирование соотношения компонентов согласно технологическому регламенту;

выявление и устранение неисправностей в работе оборудования и коммуникаций;

учет расходуемых компонентов и количества приготовленной шихты;

прием оборудования из ремонта.

994. Должен знать:

технологическую схему приготовления углеводородной шихты;

устройство, принцип работы основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов;

схему арматуры и коммуникаций;

физико-химические свойства компонентов шихты;

правила регулирования технологического процесса и отбора проб.

Параграф 3. Шихтовщик, 5-й разряд

995. Характеристика работ:

ведение процесса составления шихты для электропечей мощностью свыше 40 000 кВ х А в производстве карбида кальция, а также углеводородной шихты с одновременным руководством шихтовщиками более низкой квалификации;

контроль за количеством и качеством загружаемого и расходуемого сырья и материалов, выходом готового продукта и других показателей процесса с помощью контрольно-измерительных приборов и автоматики;

устранение неполадок в работе оборудования и нарушения технологического процесса по сигнальным устройствам;

в случае необходимости переход с дистанционного пульта управления процессом на ручное;

обслуживание приемных бункеров, подвесной канатной дороги, дробилок и грохотов различных конструкций, отстойников, дозирующих устройств, смесителей, транспортно-подъемных механизмов, контрольно-измерительных, регистрирующих и регулирующих приборов и автоматических устройств, установленных на пульте.

996. Должен знать:

технологическую схему обслуживаемого производства;

конструкцию и правила эксплуатации основного и вспомогательного оборудования, контрольно-измерительных приборов и систем автоматики;

схему арматуры и коммуникаций;

физико-химические свойства компонентов шихты;

требования, предъявляемые к сырью и готовому продукту техническими условиями и государственными стандартами;

правила регулирования технологического процесса;

правила работы во взрывопожароопасных производствах.

Приложении

к Единому тарифно-квалификационному

справочнику работ и профессий рабочих

(выпуск 24)

Алфавитный указатель профессий рабочих

№ п/п	Наименование профессий	Диапазон разрядов	Страница
1	Аппаратчик абсорбции	2-6	2
2	Аппаратчик адсорбции	3-4	7
3	Аппаратчик активации	3-5	8
4	Аппаратчик алкилирования	3-6	10
5	Аппаратчик аминирования	3-5	13
6	Аппаратчик ацетилирования	2-6	15
7	Аппаратчик бромирования	3-5	19
93	Аппартчик вакуумирования	3-4	20
8	Аппаратчик варки	2-5	22
9	Аппаратчик возгонки	3-5	24
10	Аппаратчик восстановления	3-5	26
11	Аппаратчик выпаривания	2-5	28
94	Аппратчик выщелачивания	2-4	32
12	Аппаратчик газогенерации	3-6	34
13	Аппаратчик газоразделения	4-6	36
14	Аппаратчик гашения извести	2-5	38
15	Аппаратчик гидратации	3-6	40
16	Аппаратчик гидрирования	3-6	43
17	Аппаратчик гидролиза	2-6	46
18	Аппаратчик гранулирования	3-5	49
19	Аппаратчик дегидратации	3-5	52
20	Аппаратчик дегидрирования	3-6	54
21	Аппаратчик деполимеризации	3-5	56
22	Аппаратчик десорбции	3-5	58
23	Аппаратчик диазотирования	3-5	60
24	Аппаратчик дозирования	2-5	62
25	Аппаратчик изомеризации	3-5	65
26	Аппаратчик испарения	3-5	67
27	Аппаратчик карбоксилирования	3-5	69
28	Аппаратчик карбонизации	3-6	71
29	Аппаратчик коагуляции	3-5	73
30	Аппаратчик конденсации	2-6	75
31	Аппаратчик кристализации	2-5	80
32	Аппаратчик мерсеризации	2-5	83
33	Аппаратчик метоксилирования	3-5	86
34	Аппаратчик мокрой классификации	3-4	88
35	Аппаратчик нагрева теплоносителей	3-5	89
36	Аппаратчик нейтрализации	2-5	91
37	Аппаратчик нитрования	3-5	94
38	Аппаратчик нитрозирования	3-4	95
39	Аппаратчик обессоливания воды	3-4	96
40	Аппаратчик обжига	3-6	98
41	Аппаратчик окисления	3-6	101
42	Аппаратчик омыления	3-6	104
43	Аппаратчик осаждения	2-5	106
44	Аппаратчик осушки газа	3-5	109
45	Аппаратчик отжима	2-4	111
46	Аппаратчик отстаивания	2-4	113
47	Аппаратчик охлаждения	3-4	115
48	Аппаратчик очистки газа	2-6	116
49	Аппаратчик очистки жидкости	2-5	120
50	Аппаратчик перегонки	2-6	122
51	Аппаратчик переработки отходов химического производства	3-5	126
52	Аппаратчик пиролиза	3-6	128
53	Аппаратчик плавления	2-5	130
54	Аппаратчик подготовки сырья и отпуска полуфабрикатов и продукции	2-5	133
55	Аппаратчик поликонденсации	4-5	136
56	Аппаратчик полимеризации	3-6	138
57	Аппаратчик получения инертного газа	4-5	141
58	Аппаратчик получения углекислоты	2-5	142
59	Аппаратчик приготовления катализатора	2-5	145
60	Аппаратчик приготовления связующих	1-5	147
61	Аппаратчик приготовления химических растворов	2-4	150
62	Аппаратчик приготовления эмульсий	3-5	153
63	Аппаратчик производства светосоставов	3-6	155
64	Аппаратчик производства спектрально-чистых газов	5	158
65	Аппаратчик производства химических реактивов	2-6	159
66	Аппаратчик прокаливания	3-5	162
67	Аппаратчик промывки	1-4	164
68	Аппаратчик пропитки	2-5	168
69	Аппаратчик разложения	3-6	170
70	Аппаратчик рассева	3-4	173
71	Аппаратчик растворения	2-4	175
72	Аппаратчик регенерации	2-5	177
73	Аппаратчик рекуперации	2-5	181
74	Аппаратчик сатурации	3-4	183
75	Аппаратчик сепарирования	1-4	184
76	Аппаратчик сжигания	3-5	186
77	Аппаратчик синтеза	2-6	188
78	Аппаратчик смешивания	2-5	193
79	Аппаратчик сплавления	4-6	196
80	Аппаратчик сульфирования	3-6	198
81	Аппаратчик сушки	1-5	201
82	Аппаратчик теплоутилизации	2-4	205
83	Аппаратчик установки опытного производства	3-6	206
84	Аппаратчик фильтрации	2-4	210
85	Аппаратчик фосгенирования	3-5	212
86	Аппаратчик хлорирования	2-6	214
87	Аппаратчик центрифугирования	2-5	217
88	Аппаратчик цианирования	4-5	220
89	Аппаратчик чешуирования	3-4	222
90	Аппаратчик экстрагирования	2-6	223
91	Аппаратчик электролиза	2-6	227
92	Аппаратчик этерификации	3-6	230
95	Вальцовщик	1-5	233
96	Грунтовальщик	2-5	236
97	Дробильщик	2-4	239
98	Дублировщик листового материала	2-3	240
99	Загрузчик-выгрузчик	2-3	241
100	Индикаторщик	2	243
101	Каландровщик	2-5	243
102	Комплектовщик	1-3	246
103	Контролер	2-5	247
104	Контролер качества продукции и технологического процесса	4-5	250
105	Красильщик	2-5	251
106	Лакировщик	2-5	253
107	Машинист мельниц	2-5	256
108	Машинист шпрединг-машины	2-5	258
109	Машинист шприц-машины	2-5	261
110	Наладчик оборудования в производстве аэрозольных упаковок	4-6	264
111	Намотчик материалов и полуфабрикатов	1-3	265
112	Оператор дистанционного пульта управления в химическом производстве	4-6	267
113	Оператор чесальных машин	3-4	271
114	Помощник мастера	4-6	273
115	Прессовщик	1-4	275
116	Приемщик сырья, полуфабрикатов и готовой продукции	1-3	278
117	Пропарщик	1-3	279
118	Просеивальщик	2-3	281
119	Разборщик пакетов	2-3	281
120	Размольщик	2-4	282
121	Сборщик продукции в аэрозольной упаковке	2-4	284
122	Склейщик	1-2	286
123	Сновальщик	2-4	287
124	Сортировщик	1-5	288
125	Таблетировщик	2-3	290
126	Ткач	3-5	291
127	Шихтовщик	3-5	293