"Қайыс-ер бұйымдары өндірісі" кәсіби стандартын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Индустрия және жаңа технологиялар министрінің м.а. 2013 жылғы 30 желтоқсандағы № 473 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2014 жылы 14 мамырда № 9417 тіркелді. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің 2023 жылғы 30 қаңтардағы № 60 бұйрығымен

Ескерту. Күші жойылды – ҚР Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің 30.01.2023 № 60 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

2007 жылғы 15 мамырдағы Қазақстан Республикасы Еңбек кодексінің 138-5-бабының 3-тармағына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

1. Қоса беріп отырған "Қайыс-ер бұйымдары өндірісі" кәсіби стандарты бекітілсін.

2. Қазақстан Республикасы Индустрия және жаңа технологиялар министрлігінің Өнеркәсіп комитеті (Б.А. Қасымбеков) заңнамада белгіленген тәртіпте:

1) Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде осы бұйрықтың мемлекеттік тіркелуін;

2) Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде осы бұйрық мемлекеттік тіркелгеннен кейін күнтізбелік он күн ішінде бұқаралық ақпарат құралдарына және "Әділет" ақпараттық-кұқықтық жүйесінде ресми жариялауға жіберуді;

3) Қазақстан Республикасы Индустрия және жаңа технологиялар министрлігінің интернет-ресурсында осы бұйрықтың орналасуын қамтамасыз етсін.

3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылауды өзіме қалдырамын.

4. Осы бұйрық оның алғаш рет ресми жарияланған күнінен кейін

күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасы
және жаңа технологиялар
министрінің міндетін атқарушы	А.Рау

Қазақстан Республикасының Индустрия және жаңа технологиялар министрінің міндетін атқарушының 2013 жылғы 30 желтоқсандағы № 473 бұйрығымен бекітілді

"Қайыс-ер өндірісі" кәсіби стандарты
1. Жалпы ережелер

1. "Қайыс-ер өндірісі" кәсіби стандарты (бұдан әрі – КС) біліктілік деңгейіне, құзыреттікке, еңбек мазмұны, сапасы мен шарттарына қойылатын талаптарды анықтайды және мына мақсаттарға арналған:

1) кәсіби қызмет мазмұнына қойылатын бірыңғай талаптарды белгілеуге;

2) еңбек нарығының заманауи талаптарына жауап беретін біліктілік талаптарын жаңартуға;

3) персоналды басқару саласында бірқатар міндеттер шеңберін шешуге;

4) білім беру стандарттарын, оқу жоспарларын, модульдік оқу бағдарламаларын әзірлеуге, сондай-ақ тиісті оқу-әдістемелік материалдарды әзірлеуге;

5) мамандардың кәсіби даярлығына бағалау мен біліктілігінің сәйкестігіне растау жүргізуге арналған.

2. КС негізгі пайдаланушылары:

1) білім беру ұйымдарының түлектері, қызметкерлері;

2) ұйым басшылары мен қызметкерлері, ұйымның персоналды басқару бөлімшесінің басшылары мен мамандары;

3) білім беру стандарттарын әзірлейтін мамандар;

4) мамандардың кәсіби даярлығына бағалау және біліктілігінің сәйкестігіне растау саласындағы мамандар болып табылады.

3. КС негізінде қызметтің функционалдық үлгілеріне, лауазымдар, біліктілікті арттыру, қызметкерлерді аттестаттау, еңбекті ынталандыру жүйесі мен басқаларына арналған ішкі, ұжымдық стандарттар әзірлене алады.

4. Осы КС мынадай терминдер мен анықтамалар қолданылады:

1) біліктілік – қызметкердің еңбек қызметінің нақты түрі шеңберінде нақты қызметтерді сапалы орындауына даярлығы;

2) біліктілік деңгей – күрделілігі параметрлері, стандартты емес еңбек шарттары, жауаптылығы және дербестігі бойынша тарамдалатын қызметкердің құзыреттігіне қойылатын талаптар жиынтығы;

3) еңбек заты – нақты еңбек құралдарының көмегімен өнім құру мақсатында қызметкердің әрекеті бағытталған зат;

4) еңбек құралы – еңбек затын бастапқы жағдайдан өнімге түрлендіру үшін қызметкер пайдаланатын құралдар;

5) еңбек қызметінің түрі-еңбек қызметтерінің бүтін жинағымен және оларды орындау үшін қажетті құзыреттіктермен қалыптастырылған кәсіби қызмет саласында құрамдас бөлік;

6) еңбек функциясы – еңбек процесінің бір немесе бірнеше міндеттерін шешуге бағытталған өзара байланысты әрекеттер жинағы;

7) кәсіби қызмет саласы – жалпы біріктірілген негізге ие (балама және жуық арналулар, нысандар, технологиялар, оның ішінде еңбек құралдары) және оларды орындау үшін еңбек қызметтері мен құзыреттіктердің ұқсас жинағын болжайтын саланың еңбек қызметі түрлерінің жиынтығы;

8) КС – кәсіби қызметтің нақты саласында біліктілік деңгейіне, құзыреттілікке, мазмұны, сапасы мен еңбек әрекеттеріна қойылатын талаптарды анықтайтын стандарт;

9) КС бірлігі – бүтін, аяқталған, салыстырмалы автономды және осы еңбек қызметінің түрі үшін мәнді болып табылатын нақты еңбек қызметінің тарамдалған сипаттамасынан тұратын КС құрылымдық элементі;

10) кәсіп – арнайы теориялық білім мен арнайы даярлық нәтижесінде алынған практикалық дағды, жұмыс тәжірибесінің кешенін иеленуді талап ететін еңбек қызметінің тегі;

11) құзыреттік – еңбек қызметінде білімін, дағды мен тәжірибесін қолдану қабілеті;

12) лауазым – ұйымның ұйымдастыру-әкімшілік сатысы жүйесінде функционалдық орын;

13) міндет – еңбек қызметін іске асырумен және нақты заттар мен еңбек құралдарын пайдаланумен нәтижеге жетумен байланысты әрекеттер жиынтығы;

14) сала – олар үшін шығарылатын өнім, өндіріс технологиясы, негізгі қорлар мен жұмыскерлердің кәсіби дағдыларының жалпылығы тән болатын кәсіпорындар мен ұйымдар жиынтығы;

15) салалық біліктіліктің шеңбері (бұдан әрі – СБШ) – салада танылатын біліктілік деңгейлерін құрылымдық сипаттау;

16) ұлттық біліктіліктің шеңбері (бұдан әрі –ҰБШ) – еңбек нарығында танылатын біліктілік деңгейлерінің құрылымдық сипаттамасы;

17) функционалдық карта – кәсіби қызметтің сол не басқа саласы шеңберінде қызметкердің нақты түрін орындайтын еңбек қызметтері мен міндеттерін құрылымдық сипаттау.

2. Кәсіби КС

5. КС паспорты келесіні анықтайды:

1) экономикалық қызмет түрі (кәсіби қызмет саласы): ҚР МЖ 03-2007 15.1 Былғары илеу және әрлеу; чемодан, сөмке, қайыс-ер-тоқым өндірісі, үлбірді илеу және бояу.

2) экономикалық қызмет (кәсіби сала) түрінің негізгі мақсаты: Жасанды былғары өндірісі. КС "қауыс-ер-тоқым өндірісі" кәсіби қызмет саласында еңбек мазмұны, сапасы, шарттары, қызметкерлер біліктілігі мен құзыреттігіне қойылатын талаптарды белгілейді.

3) еңбек қызметінің, кәсіптің түрлері, біліктілік деңгейлер осы КС 1-қосымшада келтірілген.

Стандарт талаптары осы салада "қайыс-ер бұйымдарын дайындаушы, қайыс-ер бұйымдарының бөлшектерін бекітуші, қайыс-ер бұйымдарын жинақтаушы, техник-технолог" кәсібіне қатысты болады.

3. "Қайыс-ер бұйымдарын дайындаушы" еңбек қызметі
(кәсіп) түрлерінің карточкалары

6. Еңбектік қызметінің (кәсіптің) түр карточкасы құрайды:

1) СБШ бойынша біліктілік деңгейі –1 - 2

2) лауазымның мүмкін болатын атаулары: қайыс-ер бұйымдарын дайындаушы.

3) "Қайыс-ер бұйымдарын дайындаушы" кәсібі субъектінің маманға қайыс-ер бұйымдары үшін дайындамалар әзірлеу бойынша негізгі қызметті іске асырумен болатын міндеттерді білу мен орындай білуді міндеттейді. Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланыс осы КС 2-қосымшаның 1-кестесінде келтірілген.

4) қайыс-ер бұйымдарын дайындаушының еңбек әрекеттеріна, жұмыс тәжірибесі мен біліміне қойылатын талаптар осы КС 2-қосымшаның 2-кестесінде келтірілген.

5) КС бірлігінің тізбесі осы КС 2-қосымшаның 3-кестесінде келтірілген.

6) "Қайыс-ер бұйымдарын дайындаушы" орындайтын еңбек әрекеттерін, КС бірлігін сипаттайтын функционалдық қарта осы КС 2-қосымшаның 4-кестесінде келтірілген.

7) қайыс-ер бұйымдарын дайындаушы құзыретіне қойылатын талаптар осы КС 2-қосымшаның 5-кестесінде келтірілген.

4. "Қайыс-ер бұйымдарын бекітуші" еңбек қызметі
(кәсіп) түрлерінің карточкалары

7. Еңбектік қызметінің (кәсіптің) түр карточкасы құрайды:

1) СБШ бойынша біліктілік деңгейі– 1-3

2) лауазымның мүмкін болатын атаулары: қайыс-ер бұйымдарын бекітуші білу мен орындай білуді міндеттейді. Қолданыстағы нормативтік құжатта.

3) "Қайыс-ер бұйымдарын бекітуші" кәсібі субъектінің маманға қайыс-ер бұйымдарын бекіту бойынша негізгі қызметті іске асырумен болатын міндеттері мен байланыс осы КС 3-қосымшаның 1-кестесінде келтірілген.

4) қайыс-ер бұйымдарын бекітушінің еңбек әрекеттеріна, жұмыс тәжірибесі мен біліміне қойылатын талаптар осы КС 3-қосымшаның 2-кестесінде келтірілген.

5) КС бірлігінің тізбесі осы КС 3-қосымшаның 3-кестесінде келтірілген.

6) қайыс-ер бұйымдарын бекітуші орындайтын еңбек әрекеттерін, КС бірлігін сипаттайтын функционалдық қарта осы КС 3-қосымшаның 4-кестесінде келтірілген.

7) қайыс-ер бұйымдарын бекітуші орындайтын құзыреттілікке қойылатын талаптар осы КС 3-қосымшаның 5-кестесінде келтірілген.

5. "Қайыс-ер бұйымдарын жинақтаушы" еңбек қызметі
(кәсіп) түрлерінің карточкалары

8. Еңбектік қызметінің (кәсіптің) түр карточкасы құрайды:

1) СБШ бойынша біліктілік деңгейі – 1-4

2) лауазымның мүмкін болатын атаулары: қайыс-ер бұйымдарын жинақтаушы.

3) "Қайыс-ер бұйымдарын жинақтаушы" кәсібі субъектінің маманға қайыс-ер бұйымдарын жинақтау бойынша негізгі қызметті іске асырумен болатын міндеттерді білу мен орындай білуді міндеттейді. Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланыс осы КС 4-қосымшаның 1-кестесінде келтірілген.

4) қайыс-ер бұйымдарын жинақтаушының еңбек әрекеттерін, жұмыс тәжірибесі мен біліміне қойылатын талаптар осы КС 4-қосымшаның 2-кестесінде келтірілген.

5) КС бірлігінің тізбесі осы КС 4-қосымшаның 3-кестесінде келтірілген.

6) қайыс-ер бұйымдарын жинақтаушы орындайтын еңбек әрекеттерін, КС бірлігін сипаттайтын функционалдық қарта және құзыреттілікке қойылатын талаптар осы КС 4-қосымшаның 4-кестесінде келтірілген.

7) қайыс-ер бұйымдарын жинақтаушының құзыреттілігіне қойылатын талаптар осы КС 4-қосымшаның 5-кестесінде келтірілген.

6."Техник-технолог" еңбек қызметі (кәсіп) түрлерінің карточкалары

9. Еңбектік қызметінің (кәсіптің) түр карточкасы құрайды:

1) СБШ бойынша біліктілік деңгейі – 4-5

2) лауазымның мүмкін болатын атаулары: Шебер

3) "Техник-технолог" кәсібі субъектіге жасанды былғары өндірісі процесін ұйымдастырумен, өнім сапасын, еңбек өнімділігін және жабдықтарды қамтамасыз етумен байланысты міндеттерді білу мен орындауды міндеттейді. Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланыс осы КС 5-қосымшаның 1-кестесінде келтірілген.

4) техник-технолог еңбек әрекеттерін, жұмыс тәжірибесі мен біліміне қойылатын талаптар осы КС 5-қосымшаның 2-кестесінде келтірілген.

5) КС бірлігінің тізбесі осы КС 5-қосымшаның 3-кестесінде келтірілген.

6) техник-технолог орындайтын еңбек әрекеттерін, КС бірлігін сипаттайтын функционалдық қарта және құзыреттілікке қойылатын талаптар осы КС 5-қосымшаның 4-кестесінде келтірілген.

7) техник-технолог құзыретіне қойылатын талаптар осы КС 5-қосымшаның 5-кестесінде келтірілген.

7. Осы КС негізінде берілетін сертификаттар түрлері

10. Мамандардың кәсіби даярлығын бағалау және біліктілігінің сәйкестігін растау саласындағы ұйымдар осы КС негізінде сертификаттар береді.

11. Осы КС негізінде берілетін сертификаттар түрлері игерілуі осы КС 2, 3, 4, 5-қосымшаларының 3-кестесінде қарастырылған сертификат алу үшін қажетті КС бірліктерінің тізіліміне сәйкес анықталады.

8. КС әзірлеушілер, келісу парағы, сараптама жасау және тіркеу

12. КС әзірлеуші Қазақстан Республикасы Индустрия және жаңа технологиялар министрлігі болып табылады.

13. Келісу парағы, КС сараптамасы мен тіркелуі осы КС 6-қосымшасында келтірілген.

"Қайыс-ер өндірісі" кәсіби стандартына 1-қосымша

Қызмет, кәсіп түрлері, біліктілік деңгейлері

№ р/с	Еңбек қызметі түрінің атауы	Еңбек нарығы үрдісін есепке ала отырып кәсіп атауы	ҚР Қызметтердің мемлекеттік жіктеуішіне сәйкес кәсіп атауы (ҚР МЖ 01-2005)	СБШ (ҰБШ) біліктілік деңгейі
1	Қайыс-ер бұйымдары үшін бөлшектер дайындау	Қайыс-ер бұйымдарын дайындаушы	Қайыс-ер бұйымдарын дайындаушы	1-2
22	Қайыс-ер бұйымдарының бөлшектерін бекіту	Қайыс-ер бұйымдарының бөлшектерін бекітуші	Қайыс-ер бұйымдарының бөлшектерін бекітуші	1-3
43	Қайыс-ер бұйымдарын жинақтау	Қайыс-ер бұйымдарын жинақтаушы	Қайыс-ер бұйымдарын жинақтаушы	1-3
44	Қайыс-ер бұйымдарының өндірісін ұйымдастыру және бақылау	Техник-технолог	Техник-технолог	4-5

"Қайыс-ер өндірісі" кәсіби стандартына 2-қосымша 1-кесте

Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланыс

Қазақстан Республикасының мемлекеттік кәсіптердің жіктеуіші (МКЖ)
Базалық топ	7442 былғары аяқ киім және былғарыдан жасалған өзге бұйымдар өндірісіне қатысатын жұмыскерлер кәсіптері
Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы (БТБА)
БТБА шығарылымы, бөлімі	45-шығарылым, "Қайыс-ер бұйымдарының өндірісі", Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2013 жылғы "9" қаңтардағы № 12-ө-м бұйрығымен бекітілген
БТБА бойынша кәсіп	Қайыс-ер бұйымдарын дайындаушы
Салалық біліктілік шеңберінің (СБШ) біліктілік деңгейі	БТБА бойынша разрядтар
1	1
2	2

2-кесте

Еңбек шарттарына, біліміне және тәжірибесіне қойылатын талаптар

Кәсіп бойынша мүмкін болатын жұмыс орындары (кәсіпорын, ұйымдар)		Қайыс-ер бұйымдарын өндіруші кәсіпорындар
Зиянды және қауіпті факторлар, еңбек шарттары		Машина мен тетіктердің айналатын бөліктері, үшкір және піскіш аспаптар
Жұмысқа жіберудің ерекше шарттары		Медициналық кері көрсеткіштердің және қауіпсіздік техникасы бойынша нұсқау беруден өтудің болмауы
СБШ біліктілік деңгейі	Кәсіби білім беру мен оқыту деңгейі		Талап етілетін жұмыс тәжірибесі
1	Бастауыш білім, қысқа мерзімді курстар жұмыс орнында (нұсқаулық)		Талап етілмейді
2	Жалпы орта білім, қысқа мерзімді курстар		Талап етілмейді

3-кесте

КС бірліктерінің тізбесі

(кәсіптің еңбек функциялары)

Еңбек қызметінің №	Еңбек функциясының атауы
Ф 1	Шикізат, материалдар, құрал-сайманды жұмысқа дайындау
Ф 2	Ер жастықшаларын, ұршықтар дайындау
Ф 3	Жабдық, аспап және жұмыс орнына күтім жасау

4-кесте

КС бірлігінің сипаттамасы (функционалдық карта)

Еңбек қызметінің шифрі	Еңбек заттары	Еңбек құралдары	Міндеттер (еңбек әрекеті)
Ф 1	Сабан білік, қамыт, қамыт жастықшасы	Бақылау-өлшеу құралдары, капрон жіптер	З 1.1: Анықталған ұзындықты, қалыңдықты, тығыздықты жіпті қолмен дайындау (қамыт және қамыт жастығы үшін сабан білік).Жіпті капрон жіппен тарту
	Аспаптар мен керек-жарақтар	Көмекші аспап мен жабдық	З 1.2: Аспаптар мен керек-жарақты жұмысқа дайындау
Ф 2	Сабан үйірткі, киіз жастық	Бақылау-өлшеу құралдары, поливинилхлорид, түтпе таспа	З 2.1:Қолмен сабан үйірткі мен киіз жастықты дайындау, поливинилхлорид (ПВХ) немесе кенеп таспамен тарту, үйірткінің үстіңгі шеттерін бекіту. Үйірткіні соққылау
	Дайындамалар	Сапаны бақылау түрлері мен әдістері	З 2.2: Дайындама сапасын тексеру
Ф 3	Жабдық тораптары мен тетіктері, жұмысшы орын беті	Жабдыққа күтім жасау ережелері мен графиктері, ауысымды қабылдау және тапсыру ережесі, қауіпсіздік техникасы ережесі	З 3.1: Жабдықты тазарту, жұмыс орнын жинастыру
	Шикізат, материалдар шығыны, дайындалған өнім көлемдері	Журналдар, құжаттама, жүргізу ережесі	З 3.2: Шикізат, материалдар, дайындалған өнімге есеп жүргізу, қабылданған құжаттаманы жүргізу

5-кесте

Қайыс-ер бұйымдарын дайындаушының құзыреттігіне қойылатын талаптар 1-деңгейдегі СБШ
Міндет шифрі	Тұлғалық және кәсіби құзыреттер	Білік пен дағдылар	Білімі
З 1.1	Дербестігі: таныс жағдайларда кейбір дербестігінің болуы жағдайында басшылықпен жұмыс, басшылық үйретуі Жауаптылығы: қарапайым тапсырмаларды орындау нәтижелері үшін, өзінің қауіпсіздігі мен басқалардың қауіпсіздігі үшін, қоршаған ортаны қорғау және өртке қарсы қауіпсіздік талаптарын орындағаны үшін Күрделілігі: қарапайым типтік міндеттерді шешу: Анықталған ұзындықты, қалыңдықты, тығыздықты жіпті қолмен дайындау (қамыт және қамыт жастығы үшін сабан білік).Жіпті капрон жіппен тарту	Жіпті дайындау, тарту дағдылары	Жіпті дайындау тәсілдерін, оның нысаны мен өлшемдерін, қолданылатын материалдарға қойылатын талаптарды, қайыс-ер бұйымдарына арналған техникалық шарттар мен мемлекеттік стандарттар
Қайыс-ер бұйымдарын дайындаушының құзыреттігіне қойылатын талаптар 2-деңгейдегі СБШ
Міндет шифрі	Тұлғалық және кәсіби құзыреттер	Білік пен дағдылар	Білімі
З 1.1	Дербестігі: таныс жағдайларда кейбір дербестігінің болуы жағдайында басшылықпен жұмыс, басшылық үйретуі Жауаптылығы: қарапайым тапсырмаларды орындау нәтижелері үшін, өзінің қауіпсіздігі мен басқалардың қауіпсіздігі үшін, қоршаған ортаны қорғау және өртке қарсы қауіпсіздік талаптарын орындағаны үшін Күрделілігі: қарапайым типтік міндеттерді шешу: Анықталған ұзындықты, қалыңдықты, тығыздықты жіпті қолмен дайындау (қамыт және қамыт жастығы үшін сабан білік).Жіпті капрон жіппен тарту	Жіпті дайындау, тарту дағдылары	Жіпті дайындау тәсілдерін, оның нысаны мен өлшемдерін, қолданылатын материалдарға қойылатын талаптарды, қайыс-ер бұйымдарына арналған техникалық шарттар мен мемлекеттік стандарттар
З 1.2	Дербестігі: таныс жағдайларда кейбір Дербестігінің болуы жағдайында басшылықпен жұмыс, басшылық үйретуі Жауаптылығы: қарапайым тапсырмаларды орындау нәтижелері үшін, өзінің қауіпсіздігі мен басқалардың қауіпсіздігі үшін, қоршаған ортаны қорғау және өртке қарсы қауіпсіздік талаптарын орындағаны үшін Күрделілігі: қарапайым типтік міндеттерді шешу: аспаптар мен керек-жарақты жұмысқа дайындау	Аспапты дайындау, жөндеу, қайрау	Аспаптар мен керек-жарақтарға қойылатын талаптар
З 2.1	Дербестігі: таныс жағдайларда кейбір Дербестігінің болуы жағдайында басшылықпен жұмыс, басшылық үйретуі Жауаптылығы: қарапайым тапсырмаларды орындау нәтижелері үшін, өзінің қауіпсіздігі мен басқалардың қауіпсіздігі үшін, қоршаған ортаны қорғау және өртке қарсы қауіпсіздік талаптарын орындағаны үшін Күрделілігі: қарапайым типтік міндеттерді шешу: Қолмен сабан үйірткі мен киіз жастықты дайындау, оливинилхлорид (ПВХ) немесе кенеп таспамен тарту, үйірткінің үстіңгі шеттерін бекіту. Үйірткіні соққылау	Үйірткі, жастықтар дайындау, шеттерін бекіту дағдылары	Білуі керек: қайыс-ер бұйымдары мен бөлшектерін тарту мен бекіту тәсілдері, үйірткі нысаны мен көлемі, орта бөлігі мен шеттерінде диаметрді ұстанып қайыс-ер бұйымдарын тарту тығыздығы
З 2.2	Дербестігі: таныс жағдайларда кейбір Дербестігінің болуы жағдайында басшылықпен жұмыс, басшылық үйретуі Жауаптылығы: қарапайым тапсырмаларды орындау нәтижелері үшін, өзінің қауіпсіздігі мен басқалардың қауіпсіздігі үшін, қоршаған ортаны қорғау және өртке қарсы қауіпсіздік талаптарын орындағаны үшін Күрделілігі: қарапайым типтік міндеттерді шешу: дайындама сапасын тексеру	Брак болуын анықтау, оны жою дағдысы	Шикізат қасиеттері, дайындама сапасына қойылатын талаптар, стандарттар, нұсқаулықтар
З 3.1	Дербестігі: таныс жағдайларда кейбір Дербестігінің болуы жағдайында басшылықпен жұмыс, басшылық үйретуі Жауаптылығы: қарапайым тапсырмаларды орындау нәтижелері үшін, өзінің қауіпсіздігі мен басқалардың қауіпсіздігі үшін, қоршаған ортаны қорғау және өртке қарсы қауіпсіздік талаптарын орындағаны үшін Күрделілігі: қарапайым типтік міндеттерді шешу: жабдықты тазарту, жұмыс орнын жинау	Тораптар мен тетіктерді тазарту, қоқысты кетіру, құрал-сайманды тазарту, қайрау, жұмыс орнын жинау дағдылары	Жабдыққа күтім жасау ережесі мен кестесін, ауысымды қабылдау және тапсыру ережесін, қауіпсіздік техникасы, өртке қарсы қауіпсіздікті, ішкі тәртіп ережелерін білуі керек.
З 3.2	Өзіндік әрекет: типтік жағдайда дербестігін және кәсіби қызметтің күрделі жағдайында басшылықпен жұмысын жүзеге асыру, оқуды өзіндік ұйымдастыру Жауаптылығы: жұмысты орындау нәтижесіне, өзінің және басқалардың қауіпсіздігіне; қоршаған ортаны қорғау және өртке қарсы қауіпсіздік бойынша талаптарды орындауға. Күрделілігі: типтік практикалық міндеттерді шешу, білім мен практикалық тәжірибе негізінде белгілі әрекет тәсілдерін таңдау: Шикізат, материалдар, дайындалған өнімге есеп жүргізу, қабылданған құжаттаманы жүргізу	Есеп жүргізу және құжатты рәсімдеу	Шикізат, материалдар, асай-мүсей шығындарының нормалары, құжаттама жүргізу ережесі

"Қайыс-ер өндірісі" кәсіби стандартына 3-қосымша

1-кесте

Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланыс

Қазақстан Республикасының мемлекеттік кәсіптердің жіктеуіші (МКЖ)
Базалық топ	7442 Қағаз, тоқыма және ұқсас материалдардан бұйымдар жинақтаушы
Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы (БТБА)
БТБА шығарылымы, бөлімі	45-шығарылым, "Қайыс-ер бұйымдарының өндірісі", Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2013 жылғы "9" қаңтардағы № 12-ө-м бұйрығымен бекітілген
БТБА бойынша кәсіп	Қайыс – ер бұйымдарының бөлшектерін бекітуші
Салалық біліктілік шеңберінің (СБШ) біліктілік деңгейі	БТБА бойынша разрядтар
1	1
2	2
3	3-4

2-кесте

Еңбек шарттарына, біліміне және тәжірибесіне қойылатын талаптар

Кәсіп бойынша мүмкін болатын жұмыс орындары (кәсіпорын, ұйымдар)		Қайыс-ер бұйымдарын өндіруші кәсіпорындар
Зиянды және қауіпті факторлар, еңбек шарттары		Машина мен тетіктердің айналатын бөліктері, үшкір және піскіш аспаптар
Жұмысқа жіберудің ерекше шарттары		Медициналық кері көрсеткіштердің және қауіпсіздік техникасы бойынша нұсқау беруден өтудің болмауы
СБШ біліктілік деңгейі	Кәсіби білім беру мен оқыту деңгейі		Талап етілетін жұмыс тәжірибесі
1	Бастауыш білім, жұмыс орнында қысқа мерзімді оқу (нұсқаулық)		Талап етілмейді
2	Жалпы орта білім		Талап етілмейді
3	Техникалық немесе кәсіби білім		Кемі 0,5 жыл 2 деңгейде

3-кесте

КС бірліктерінің тізбесі

(кәсіптің еңбек функциялары)

Еңбек қызметінің шифрі	Еңбек функциясының атауы
Ф 1	Асай-мүсей, материалдар, құрал-сайманды қайыс-ер бұйымдарының бөлшектерін бекіту үшін дайындау
Ф 2	Қайыс-ер бұйымдарының бөлшектерін бекіту процесін жүргізу
Ф 3	Аспапты тазарту, жөндеу, жұмыс орнын жинау

4-кесте

КС бірліктерін сипаттау (функционалдық карта)

Еңбек қызметінің шифрі	Еңбек заттары	Еңбек құралдары	Міндеттер (еңбек әрекеті)
Ф 1	Жіптер, шеге, белдік және аспап	Көмекші аспаптар мен жабдық	З 1.1: Жұмысқа жіптер, шегелер, белдіктер мен құрал-сайманды дайындау
	Бөлшектер, асай-мүсей	Көмекші аспаптар мен жабдық	З 1.2: Жұмысқа бөлшектер мен асай-мүсейлерді дайындау
Ф 2	Қалыптар, таспалар, доғалар, сырғалықтар, асай-мүсей	Жіптер, шеге, белдік және аспап	З 2.1:. Таспа және доғалы қалыптарды ер жабынына бекіту, сырғалықтарды жұп жылқылық қамыттарға, далалық офицер сөмкесінің асай-мүсейлерін, бөлшектерді ер қаңқасына батырмалармен бекіту. Тұтқа, металл жақтаулар, бұрыштықтар мен басқа бөлшектерді жабынға, бөлшектерді ер қаңқасына батырмалармен, бұрыштықтар мен асай-мүсейлерді шабадандарға бекіту; бекіту орындарында, айыл бұйымдарына, ерлерге машина тігістерін жіппен бекіту, шикілей иленген теріні машинамен немесе қолмен бірнеше орамдармен бұйым шеттерін орау жолымен тігу.
	Қалыптар, таспалар, доғалар, сырғалықтар, асай-мүсей	Жіптер, шеге, белдік және аспап	З 2.2: Сырғалықтарды арба қамытының қысқыштарына машина немесе қолмен сырғалық жанынан сомын бұраумен бекіту. Арту шабадандарына қаңқалар салу және оны бекітпемен бекіту. Сырғалық бұрандаларын қамыт жаппасы мен қысқыштардың бүйір бөліктерінде саңылаулар арқылы өткізу. Сомынды бұрау, қысқыштарға қамытты шегемен бекіту, шабадан бұрыштарын, белдік бөлшектерін өрмелеуге арналғандар үшін бекітпен бекіту, адам арту бөлшектерін бекіту
	Қамыт жастығы, керме	Жіптер, шеге, белдік және аспап	З 2.3: Қамыт жастықтарын қысқыштарға шегелермен бекіту, қамыт жастықшасын қысқыштарға машинамен немесе қолмен салу. Ұшты таспа сөрелеріне батырмамен бекіту, ұяшыққа үш бұрыш қалқанша салу.
Ф 3	Жабдық тораптары мен тетіктері, жұмысшы орын беті	Жабдыққа күтім жасау ережелері мен графиктері, ауысымды қабылдау және тапсыру ережесі, қауіпсіздік техникасы ережесі	З 3.1: Жабдықты тазарту, жұмыс орнын жинастыру
	Шикізат, материалдар шығыны, дайындалған өнім көлемдері	Журналдар, құжаттама, жүргізу ережесі	З 3.2: Шикізат, материалдар, дайындалған өнімге есеп жүргізу, қабылданған құжаттаманы жүргізу

5-кесте

Қайыс-ер бұйымдарын бекітушінің құзыреттігіне қойылатын талаптар 1-деңгейдегі СБШ
Міндет шифрі	Тұлғалық және кәсіби құзыреттер	Білік пен дағдылар	Білімі
З.1.1	Дербестігі: таныс жағдайларда кейбір Дербестігінің болуы жағдайында басшылықпен жұмыс, басшылық үйретуі Жауаптылығы: қарапайым тапсырмаларды орындау нәтижелері үшін, өзінің қауіпсіздігі мен басқалардың қауіпсіздігі үшін, қоршаған ортаны қорғау және өртке қарсы қауіпсіздік талаптарын орындағаны үшін Күрделілігі: қарапайым типтік міндеттерді шешу:	Түрлі тәсілдермен асай-мүсейлерді бекіте білу	Қолданылатын материалдар, асай-мүсейлер, былғары мен шығарылатын өнімге қойылатын техникалық талаптар. Асай-мүсейді және бөлшектерді бекіту ережесі мен орындарын, жіп шетін түюді және түйін байлауды, операцияға қойылатын техникалық талаптарды, асай-мүсейлерге арналған техникалық шарттарды, оның түрлері мен арналуын, операциялар орындауға арналған құрал-сайманды білу
Қайыс-ер бұйымдарын бекітушінің құзыреттігіне қойылатын талаптар 2-деңгейдегі СБШ
Міндет шифрі	Тұлғалық және кәсіби құзыреттер	Білік пен дағдылар	Білімі
З 1.1	Дербестігі: таныс жағдайларда кейбір Дербестігінің болуы жағдайында басшылықпен жұмыс, басшылық үйретуі Жауаптылығы: қарапайым тапсырмаларды орындау нәтижелері үшін, өзінің қауіпсіздігі мен басқалардың қауіпсіздігі үшін, қоршаған ортаны қорғау және өртке қарсы қауіпсіздік талаптарын орындағаны үшін Күрделілігі: қарапайым типтік міндеттерді шешу:	Түрлі тәсілдермен асай-мүсейлерді бекіте білу	Қолданылатын материалдар, асай-мүсейлер, былғары мен шығарылатын өнімге қойылатын техникалық талаптар. Асай-мүсейді және бөлшектерді бекіту ережесі мен орындарын, жіп шетін түюді және түйін байлауды, операцияға қойылатын техникалық талаптарды, асай-мүсейлерге арналған техникалық шарттарды, оның түрлері мен арналуын, операциялар орындауға арналған құрал-сайманды білу
З 1.2	Дербестігі: таныс жағдайларда кейбір Дербестігінің болуы жағдайында басшылықпен жұмыс, басшылық үйретуі Жауаптылығы: қарапайым тапсырмаларды орындау нәтижелері үшін, өзінің қауіпсіздігі мен басқалардың қауіпсіздігі үшін, қоршаған ортаны қорғау және өртке қарсы қауіпсіздік талаптарын орындағаны үшін Күрделілігі: қарапайым типтік міндеттерді шешу: Жұмысқа бөлшектер мен асай-мүсейді дайындау	Қажетті бөлшектер, асай-мүсейлерді дайындау дағдысы	Қайыс-ер бұйымдарының құрамдас бөліктері, сапаға қойылатын талаптар
З 3.1	Дербестігі: таныс жағдайларда кейбір Дербестігінің болуы жағдайында басшылықпен жұмыс, басшылық үйретуі Жауаптылығы: қарапайым тапсырмаларды орындау нәтижелері үшін, өзінің қауіпсіздігі мен басқалардың қауіпсіздігі үшін, қоршаған ортаны қорғау және өртке қарсы қауіпсіздік талаптарын орындағаны үшін Күрделілігі: қарапайым типтік міндеттерді шешу: жабдықты, аспапты тазарту және жұмыс орнын жинау	Жабдықты, аспапты тазарту және жұмыс орнын жинау дағдысы	Жабдыққа күтім жасау ережесі мен кестесін, ауысымды қабылдау және тапсыру ережесін, қауіпсіздік техникасы, өртке қарсы қауіпсіздікті, ішкі тәртіп ережелерін білуі керек.
Қайыс-ер бұйымдарын бекітушінің құзыреттігіне қойылатын талаптар 3-деңгейдегі СБШ
Міндет шифрі	Тұлғалық және кәсіби құзыреттер	Білік пен дағдылар	Білімі
З 2.1	Өзіндік әрекет: типтік жағдайда Дербестігі және кәсіби қызметтің күрделі жағдайында басшылықпен жұмысын жүзеге асыру, оқуды өзіндік ұйымдастыру Жауаптылығы: жұмысты орындау нәтижесіне, өзінің және басқалардың қауіпсіздігіне; қоршаған ортаны қорғау және өртке қарсы қауіпсіздік бойынша талаптарды орындауға. Күрделілігі: типтік практикалық міндеттерді шешу, білім мен практикалық тәжірибе негізінде белгілі әрекет тәсілдерін таңдау: Қалыптарды таспа, тұтқа, жақтау, бұрыштықтармен бекіту. Жіптерді түйіндеу	Қалыптарды таспа, тұтқа, жақтау, бұрыштықтармен бекіту. Жіптерді түйіндеу дағдысы	Операциялар орындауға қойылатын техникалық талаптарды, машина тігістерін бекіту ережелерін, техникалық нормативтерді, біз, ине, жіп нөмірлерін, тігу сапасын, қолданылатын жабдық арналуын білу
З 2.2	Өзіндік әрекет: типтік жағдайда Дербестігі және кәсіби қызметтің күрделі жағдайында басшылықпен жұмысын жүзеге асыру, оқуды өзіндік ұйымдастыру Жауаптылығы: жұмысты орындау нәтижесіне, өзінің және басқалардың қауіпсіздігіне; қоршаған ортаны қорғау және өртке қарсы қауіпсіздік бойынша талаптарды орындауға. Күрделілігі: типтік практикалық міндеттерді шешу, білім мен практикалық тәжірибе негізінде белгілі әрекет тәсілдерін таңдау: сырғалықтарды қысқыштарға бекіту, қаңқалар салу, қамытты, белдік бөлшектерін бекіту.	Асай-мүсейді бекіту процесін жүргізу дағдысы	Шеге станогында шегелерді қағу ережесі мен орындарын, шегелер сапасы мен олардың стандарттарға сәйкестігін, қолданылатын жабдық құрылғысын және оны пайдалану ережесін.
З 2.3	Өзіндік әрекет: типтік жағдайда Дербестігі және кәсіби қызметтің күрделі жағдайында басшылықпен жұмысын жүзеге асыру, оқуды өзіндік ұйымдастыру Жауаптылығы: жұмысты орындау нәтижесіне, өзінің және басқалардың қауіпсіздігіне; қоршаған ортаны қорғау және өртке қарсы қауіпсіздік бойынша талаптарды орындауға. Күрделілігі: типтік практикалық міндеттерді шешу, білім мен практикалық тәжірибе негізінде белгілі әрекет тәсілдерін таңдау: Қамыт жастықтарын қысқыштарға шегелермен бекіту, қамыт жастықшасын қысқыштарға машинамен немесе қолмен салу. Ұшты таспа сөрелеріне батырмамен бекіту, ұяшыққа үш бұрыш қалқанша салу.	Асай-мүсейді бекіту дағдысы	Таспа өлшемдерін, таспа ұшын бекіту орнын және үш бұрыш қалқаншаларды бекітуді, олардың симметриялы орналасуын, белгілеу орындарын, қолданылатын жабдықты күйге келтіру ережелерін білу
З 3.2	Өзіндік әрекет: типтік жағдайда дербестігін және кәсіби қызметтің күрделі жағдайында басшылықпен жұмысын жүзеге асыру, оқуды өзіндік ұйымдастыру Жауаптылығы: жұмысты орындау нәтижесіне, өзінің және басқалардың қауіпсіздігіне; қоршаған ортаны қорғау және өртке қарсы қауіпсіздік бойынша талаптарды орындауға. Күрделілігі: типтік практикалық міндеттерді шешу, білім мен практикалық тәжірибе негізінде белгілі әрекет тәсілдерін таңдау: Шикізат, материалдар, дайындалған өнімге есеп жүргізу, қабылданған құжаттаманы жүргізу	Есеп жүргізу және қабылданған құжатты жүргізу қағидалары	Шикізат, материалдар, асай-мүсей шығындарының нормалары, құжаттама жүргізу ережесі

"Қайыс-ер өндірісі" кәсіби стандартына 4-қосымша 1-кесте

Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланыс

Қазақстан Республикасының мемлекеттік кәсіптердің жіктеуіші (МКЖ)
Базалық топ	7442 Қағаз, тоқыма және ұқсас материалдардан бұйымдар жинақтаушы
Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы (БТБА)
БТБА шығарылымы, бөлімі	45-шығарылым, "Қайыс-ер бұйымдарының өндірісі" бөлімі
БТБА бойынша кәсіп	Қайыс-ер бұйымдарын жинақтаушы
Салалық біліктілік шенберінің (СБШ) біліктілік деңгейі	БТБА бойынша разрядтар
1	1
2	2-3
3	4-5

2-кесте

Еңбек шарттарына, біліміне және тәжірибесіне қойылатын талаптар

Кәсіп бойынша мүмкін болатын жұмыс орындары (кәсіпорын, ұйымдар)		Қайыс-ер бұйымдарын өндіруші кәсіпорындар
Зиянды және қауіпті факторлар, еңбек шарттары		Машина мен тетіктердің айналатын бөліктері, үшкір және піскіш аспаптар
Жұмысқа жіберудің ерекше шарттары		Медициналық кері көрсеткіштердің және қауіпсіздік техникасы бойынша нұсқау беруден өтудің болмауы
СБШ біліктілік деңгейі	Кәсіби білім беру мен оқыту деңгейі		Талап етілетін жұмыс тәжірибесі
1	Бастауыш білім, қысқа мерзімді оқу жұмыс орнында (нұсқаулық)		Талап етілмейді
2	Жалпы орта білім, қысқа мерзімді курстар		Талап етілмейді
3	Техникалық немесе кәсіби білім		Кемі 0,5 жыл 2-деңгейде

3-кесте

КС бірліктерінің тізбесі

(кәсіптің еңбек функциялары)

Еңбек қызметінің шифрі	Еңбек функциясының атауы
Ф 1	Жабдықтар, материалдар, құрал-сайманды қайыс-ер бұйымдарын жинауға арналған үлгілерді дайындау
Ф 2	Қайыс-ер бұйымдарының бөлшектерін жинақтау процесін жүргізу. Жинақтау сапасын бақылау
Ф 3	Жұмыс орнын жинау, тазарту

4-кесте

КС бірліктерін сипаттау (функционалдық карта)

Еңбек қызметінің шифрі	Еңбек заттары	Еңбек құралдары	Міндеттер (еңбек әрекеті)
Ф 1	Жабдық, шаблон аспап	Көмекші аспап және жабдық	З 1.1: Қайыс-ер бұйымдарын жинақтау үшін жабдықтар, шаблондар, аспаптар, материалдарды дайындау
	Қайыс-тартпалар, шикілей иленген тігістер, ерлік қанатының айыр тетігі, ер шік басы, үзеңгілігі, жастықшалары	Жабдық, шаблон аспап	З 1.2: қайыс-тартпа, далалық сөмкелер жинау, шикілей есілген тігісті алдыңғы артпа қаптамасы мен астыңғы сөмкеге өткізу, терлік қақпағының айыр тетігін тігумен байлау, ер басы, тіреуін жинақтау, жастықша жұбына жинақтау. Оларды кептірер алдында жақтауларға терліктерді тартып бекіту. Тігіске айыр тетікті өткізумен бүкір ершіктің терлігі арқылы шикілей еспелі тігумен қолдау. Тігісті қамыт қақпағының алдыңғы шетінің саңылауына өткізу. Отырғызылған белдіктер мен тік нысан беру үшін барлық ұзына бойына бүктелген тартпаларды тіктеу. Белдік пен тартпаларды топтастырып байлау
Ф 2	Қайыс-тартпалар, шикілей иленген тігістер, ерлік қанатының айыр тетігі, ер шік басы, үзеңгілігі, жастықшалары	Жабдық, шаблон аспап	З 2.1: таспа көмегімен қамыт және ершікті, таспа сөрелерін жирнақтау. Таспа шетін жиектеу, жиектеменің және қолмен немесе қырнау шеңберінде бекітілген шегелердің шығып кеткен шеттерін тазарту, бірнеше қайысты өріп біріктіру. Қамытты қақпақпен қаптау. Ағаш құралмен әзімдену мен бүрмеленулерді тегістеу. Қақпақ шеттерін шеге қысқыштарымен тесу. Бұйымның талап етілетін нысанын, қаптаманың жымдасып жатуы мен берік желімделуін қамтамасыз ету. Таспада қайыстың тегіс тартылу тығыздығын қамтамасых етіп және қайысқа тиісті нысан беріп құралмен қайысты тігумен тілгілеу. Тігісті тығыздап тартумен таспа сөрелеріне тебінгі мен үзеңгілерді бекіту. Пішіндеп орнатумен белдік арқылы қанатшаларды тескілеу. Машинада қайыстарды тігу.
	Шикілей иленген белдіктер, айылдар, былғары, былғары алмастырғыш, киіз	Жабдық, шаблон аспап	З 2.2: бірнеше қайыс белдіктерді қайыс ер бұйымдарға жинау, белдіктің бір шетін басқа белдіктегі жұптасқан кесіктер арқылы өткізу, айыл-ер әбзелдері бұйымында қайыс түйінінің нысанын беру. Таспаны жинақтау және оны тор (лекало) бойынша келтіру (түзету) – таспаны сөреге және ұштықты сөрелерге. Таспа ұшының беку орнын шаблон бойынша белгілеу. Қайыс ер бұйымдарының жинақталу сапасын бақылау. Қамыт жастықшасын былғары, былғары алмастырғыш, киізбен қаптау
	Ершік, ершік айылдарын, былғары қаптама	Жабдық, шаблон аспап	З 2.3:Ерді жинақтау. Ершік таспасын және ершік отырғышын былғарымен қаптау, ол үшін алдын ала ылғалдандыру, әжім, бүктемелерін жазу (тегістеу) керек. былғары қаптама шеттерін қалыптау және бітеу.
Ф 3	Жабдық тораптары мен тетіктері, жұмысшы орын беті	Жабдыққа күтім жасау ережелері мен графиктері, ауысымды қабылдау және тапсыру ережесі, қауіпсіздік техникасы ережесі	З 3.1: Жабдықты тазарту, жұмыс орнын жинастыру
	Шикізат, материалдар шығыны, дайындалған өнім көлемдері	Журналдар, құжаттама, жүргізу ережесі	З 3.2: Шикізат, материалдар, дайындалған өнімге есеп жүргізу, қабылданған құжаттаманы жүргізу

5-кесте

Қайыс-ер бұйымдарын жинақтаушының құзыреттігіне қойылатын талаптар 1-деңгейдегі СБШ
Міндет шифрі	Тұлғалық және кәсіби құзыреттер		Білік пен дағдылар	Білімі
З 1.1	Өзіндік әрекет: типтік жағдайда Дербестігіты және кәсіби қызметтің күрделі жағдайында басшылықпен жұмысын жүзеге асыру, оқуды өзіндік ұйымдастыру Жауаптылығы: жұмысты орындау нәтижесіне, өзінің және басқалардың қауіпсіздігіне; қоршаған ортаны қорғау және өртке қарсы қауіпсіздік бойынша талаптарды орындауға. Күрделілігі: типтік практикалық міндеттерді шешу, білім мен практикалық тәжірибе негізінде белгілі әрекет тәсілдерін таңдау: Қайыс-ер бұйымдарын жинақтау үшін жабдықтар, шаблондар, аспаптар, материалдарды дайындау		Қажетті материалдарды, (былғары, жіп, белдіктер және т.с.с.), аспаптар, қажетті шаблондарды дайындай білу	Білуі керек: қайыс-ер бұйымдарын жинақтау тәсілін, қайыс-ер бұйымдарын жинақтаудың технологиялық операцияларды орындау ережесі, қайыс-ер бұйымдарына кіретін бөлшектер, жинақтау құрамын, бұйым өлшемдері
Қайыс-ер бұйымдарын жинақтаушы ның құзыреттігіне қойылатын талаптар 2-деңгейдегі СБШ
Міндет шифрі		Тұлғалық және кәсіби құзыреттер	Білік пен дағдылар	Білімі
З 1.1		Өзіндік әрекет: типтік жағдайда Дербестігіты және кәсіби қызметтің күрделі жағдайында басшылықпен жұмысын жүзеге асыру, оқуды өзіндік ұйымдастыру Жауаптылығы: жұмысты орындау нәтижесіне, өзінің және басқалардың қауіпсіздігіне; қоршаған ортаны қорғау және өртке қарсы қауіпсіздік бойынша талаптарды орындауға. Күрделілігі: типтік практикалық міндеттерді шешу, білім мен практикалық тәжірибе негізінде белгілі әрекет тәсілдерін таңдау: Қайыс-ер бұйымдарын жинақтау үшін жабдықтар, шаблондар, аспаптар, материалдарды дайындау	Қажетті материалдарды, (былғары, жіп, белдіктер және т.с.с.), аспаптар, қажетті шаблондарды дайындай білу	Білуі керек: қайыс-ер бұйымдарын жинақтау тәсілін, қайыс-ер бұйымдарын жинақтаудың технологиялық операцияларды орындау ережесі, қайыс-ер бұйымдарына кіретін бөлшектер, жинақтау құрамын, бұйым өлшемдері
З 1.2		Өзіндік әрекет: типтік жағдайда Дербестігіты және кәсіби қызметтің күрделі жағдайында басшылықпен жұмысын жүзеге асыру, оқуды өзіндік ұйымдастыру Жауаптылығы: жұмысты орындау нәтижесіне, өзінің және басқалардың қауіпсіздігіне; қоршаған ортаны қорғау және өртке қарсы қауіпсіздік бойынша талаптарды орындауға. Күрделілігі: типтік практикалық міндеттерді шешу, білім мен практикалық тәжірибе негізінде белгілі әрекет тәсілдерін таңдау: қайыс-тартпа, далалық сөмкелер жинау, шикілей есілген тігісті алдыңғы артпа қаптамасы мен астыңғы сөмкеге өткізу, терлік қақпағының айыртетігін тігумен байлау, ер басы, тіреуін жинақтау, жастықша жұбына жинақтау. Оларды кептірер алдында жақтауларға терліктерді тартып бекіту. Тігіске айыртетікті өткізумен бүкір ершіктің терлігі арқылы шикілей еспелі тігумен қолдау. Тігісті қамыт қақпағының алдыңғы шетінің саңылауына өткізу. Отырғызылған белдіктер мен тік нысан беру үшін барлық ұзына бойына бүктелген тартпаларды тіктеу. Белдік пен тартпаларды топтастырып байлау	Қайыс-ер бұйымдарын жинақтау жүргізу дағдысы	Білуі керек: қайыс-ер бұйымдарын жинау тәсілдері, бөлшектерді бекіту орнын, айыл таспаларын өру ережелері, қамыт, саңылау мен біздер өлшемдерін, саңылауды бітеу, тарту қағидасы, пышақты ылғалдаудың технологиялық режимі; қайыс-ер бұйымдарын жинаудың технологиялық операциялары мен сапасына қойылатын талаптарды, қолданылатын жабдықты пайдалану ережесі
Қайыс-ер бұйымдарын жинақтаушының құзыреттігіне қойылатын талаптар 3-деңгейдегі СБШ
Міндет шифрі		Тұлғалық және кәсіби құзыреттер	Білік пен дағдылар	Білімі
З 1.1		Өзіндік әрекет: типтік жағдайда Дербестігі және кәсіби қызметтің күрделі жағдайында басшылықпен жұмысын жүзеге асыру, оқуды өзіндік ұйымдастыру Жауаптылығы: жұмысты орындау нәтижесіне, өзінің және басқалардың қауіпсіздігіне; қоршаған ортаны қорғау және өртке қарсы қауіпсіздік бойынша талаптарды орындауға. Күрделілігі: типтік практикалық міндеттерді шешу, білім мен практикалық тәжірибе негізінде белгілі әрекет тәсілдерін таңдау: Қайыс-ер бұйымдарын жинақтау үшін жабдықтар, шаблондар, аспаптар, материалдарды дайындау	Қажетті материалдарды, (былғары, жіп, белдіктер және т.с.с.), аспаптар, қажетті шаблондарды дайындай білу	Білуі керек: қайыс-ер бұйымдарын жинақтау тәсілін, қайыс-ер бұйымдарын жинақтаудың технологиялық операцияларды орындау ережесі, қайыс-ер бұйымдарына кіретін бөлшектер, жинақтау құрамын, бұйым өлшемдері
З 1.2		Өзіндік әрекет: типтік жағдайда Дербестігіты және кәсіби қызметтің күрделі жағдайында басшылықпен жұмысын жүзеге асыру, оқуды өзіндік ұйымдастыру Жауаптылығы: жұмысты орындау нәтижесіне, өзінің және басқалардың қауіпсіздігіне; қоршаған ортаны қорғау және өртке қарсы қауіпсіздік бойынша талаптарды орындауға. Күрделілігі: типтік практикалық міндеттерді шешу, білім мен практикалық тәжірибе негізінде белгілі әрекет тәсілдерін таңдау: қайыс-тартпа, далалық сөмкелер жинау, шикілей есілген тігісті алдыңғы артпа қаптамасы мен астыңғы сөмкеге өткізу, терлік қақпағының айыртетігін тігумен байлау, ер басы, тіреуін жинақтау, жастықша жұбына жинақтау. Оларды кептірер алдында жақтауларға терліктерді тартып бекіту. Тігіске айыртетікті өткізумен бүкір ершіктің терлігі арқылы шикілей еспелі тігумен қолдау. Тігісті қамыт қақпағының алдыңғы шетінің саңылауына өткізу. Отырғызылған белдіктер мен тік нысан беру үшін барлық ұзына бойына бүктелген тартпаларды тіктеу. Белдік пен тартпаларды топтастырып байлау	Қайыс-ер бұйымдарын жинақтау жүргізу дағдысы	Білуі керек: қайыс-ер бұйымдарын жинау тәсілдері, бөлшектерді бекіту орнын, айыл таспаларын өру ережелері, қамыт, саңылау мен біздер өлшемдерін, саңылауды бітеу, тарту қағидасы, пышақты ылғалдаудың технологиялық режимі; қайыс-ер бұйымдарын жинаудың технологиялық операциялары мен сапасына қойылатын талаптарды, қолданылатын жабдықты пайдалану ережесі
З 3.1		Өзіндік әрекет: типтік жағдайда Дербестігін және кәсіби қызметтің күрделі жағдайында басшылықпен жұмысын жүзеге асыру, оқуды өзіндік ұйымдастыру Жауаптылығы: жұмысты орындау нәтижесіне, өзінің және басқалардың қауіпсіздігіне; қоршаған ортаны қорғау және өртке қарсы қауіпсіздік бойынша талаптарды орындауға. Күрделілігі: типтік практикалық міндеттерді шешу, білім мен практикалық тәжірибе негізінде белгілі әрекет тәсілдерін таңдау: ауысым тапсырылуын қабылдау, бекітілген жабдықты тазарту және жұмыс орнын жинау	Жабдық тораптары мен тетіктерін тазарту дағдысы, жинақтау камерасынан қоқыстарды жою, агрегат, жүйелер, коммуникациялар, жұмысшы органдарды шаю	Жабдыққа күтім жасау ережесі мен кестесін, ауысымды қабылдау және тапсыру ережесін, қауіпсіздік техникасы, өртке қарсы қауіпсіздікті, ішкі тәртіп ережелерін білуі керек.
З 3.2		Өзіндік әрекет: типтік жағдайда дербестігін және кәсіби қызметтің күрделі жағдайында басшылықпен жұмысын жүзеге асыру, оқуды өзіндік ұйымдастыру Жауаптылығы: жұмысты орындау нәтижесіне, өзінің және басқалардың қауіпсіздігіне; қоршаған ортаны қорғау және өртке қарсы қауіпсіздік бойынша талаптарды орындауға. Күрделілігі: типтік практикалық міндеттерді шешу, білім мен практикалық тәжірибе негізінде белгілі әрекет тәсілдерін таңдау: Шикізат, материалдар, дайындалған өнімге есеп жүргізу, қабылданған құжаттаманы жүргізу	Есеп жүргізу және қабылданған құжатты жүргізу қағидалары	Шикізат, материалдар, асай-мүсей шығындарының нормалары, құжаттама жүргізу ережесі
З 2.1		Өзіндік әрекет: міндетті өзі анықтау, оның қол астындағылардың жұмысты іске асыруын ұйымдастыру мен бақылауды қарастыратын басшылықпен іске асыру бойынша атқарушылық-басқару қызметі Жауаптылығы: норманы іске асыруда нәтижелік, өзінің және басқалардың қауіпсіздігіне; қоршаған ортаны қорғау және өртке қарсы қауіпсіздік бойынша талаптарды орындауға. Күрделілігі: жұмысшы жағдайда өзіндік талдауды талап ететін типтік түрлі практикалық міндеттерді шешу: қамыт пен ершіктерді, таспа сөрелерін ұштықтар көмегімен жинақтау. Таспа шетін жиектеу, жиектеменің және қолмен немесе қырнау шеңберінде бекітілген шегелердің шығып кеткен шеттерін тазарту, бірнеше қайысты өріп біріктіру. Қамытты қақпақпен қаптау.	Қайыс-ер бұйымдарын жинақтау жүргізу дағдысы	Білуі керек: қайыс-ер бұйымдарын жинақтау мен қайыс түйіндерін орау тәсілдері, қайыс түйінінің беріктігіне, қайыс-ер бұйымдарының сыртқы түрі мен сапасына қойылатын талаптар, оларға арналған техникалық шарттар, былғары қасиеті, таспаны тілгілеу ережесі және қолданылатын жабдықты пайдалану ережесі
З 2.2		Өзіндік әрекет: міндетті өзі анықтау, оның қол астындағылардың жұмысты іске асыруын ұйымдастыру мен бақылауды қарастыратын басшылықпен іске асыру бойынша атқарушылық-басқару қызметі Жауаптылығы: норманы іске асыруда нәтижелік, өзінің және басқалардың қауіпсіздігіне; қоршаған ортаны қорғау және өртке қарсы қауіпсіздік бойынша талаптарды орындауға. Күрделілігі: жұмысшы жағдайда өзіндік талдауды талап ететін типтік түрлі практикалық міндеттерді шешу: бірнеше қайыс белдіктерді қайыс ер бұйымдарға жинау, белдіктің бір шетін басқа белдіктегі жұптасқан кесіктер арқылы өткізу, айыл-ер әбзелдері бұйымында қайыс түйінінің нысанын беру. Таспаны жинақтау және оны тор (лекало) бойынша келтіру (түзету) – таспаны сөреге және ұштықты сөрелерге.	Қайыс-ер бұйымдарын жинақтау дағдылары	Қайыс-ер бұйымдарын жинау тәсілдері, қамыт жастықшаларын және шығыңқы ершікті қаптау ережелері, қайыс-ер бұйымдарына кіретін бөлшектер жинақтары
З 2.3		Өзіндік әрекет: міндетті өзі анықтау, оның қол астындағылардың жұмысты іске асыруын ұйымдастыру мен бақылауды қарастыратын басшылықпен іске асыру бойынша атқарушылық-басқару қызметі Жауаптылығы: норманы іске асыруда нәтижелік, өзінің және басқалардың қауіпсіздігіне; қоршаған ортаны қорғау және өртке қарсы қауіпсіздік бойынша талаптарды орындауға. Күрделілігі: жұмысшы жағдайда өзіндік талдауды талап ететін типтік түрлі практикалық міндеттерді шешу: Ерді жинақтау. Ершік таспасын және ершік отырғышын былғарымен қаптау, ол үшін алдын ала ылғалдандыру, әжім, бүктемелерін жазу (тегістеу) керек. былғары қаптама шеттерін қалыптау және бітеу.	Қайыс-ер бұйымдарын жинақтау дағдылары	Білуі керек қайыс-ер бұйымдарын жинау тәсілдері; ершік таспасы мен ершік отырғыштарын қаптау ережесі, қайыс-ер бұйымдарына арналған техникалық шарттар, қапталатын бөлшектердің нысаны мен өлшемдері, қолданылатын көмекші материалдар түрлері

"Қайыс-ер өндірісі" кәсіби стандартына 5-қосымша

1-кесте

Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланыс

Қазақстан Республикасының мемлекеттік кәсіптердің жіктеуіші (МКЖ)
Базалық топ	3111 Техник-технолог
Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы
Салалық біліктілік шенберінің (СБШ) біліктілік денгейі	Техник-технолог
4	4

2-кесте

Еңбек шарттарына, біліміне және тәжірибесіне қойылатын талаптар

Кәсіп бойынша мүмкін болатын жұмыс орындары (кәсіпорын, ұйымдар)		Қайыс-ер бұйымдарын өндіруші кәсіпорындар
Зиянды және қауіпті факторлар, еңбек шарттары		Машина мен тетіктердің айналатын бөліктері, үшкір және піскіш аспаптар
Жұмысқа жіберудің ерекше шарттары		Медициналық кері көрсеткіштердің және қауіпсіздік техникасы бойынша нұсқау беруден өтудің болмауы
СБШ біліктілік деңгейі	Кәсіби білім беру мен оқыту деңгейі		Талап етілетін жұмыс тәжірибесі
4	Техникалық немесе кәсіби білім		Талап етілмейді

3-кесте

КС бірліктерінің тізбесі

(кәсіптік қызметтік функция)

Еңбек қызметінің №	Еңбек функциясының атауы
Ф 1	Өндірістік-технологиялық
Ф 2	Ұйымдастыру-басқару
Ф3	Тәжірибелік-экспериментальдік-жинақтау

4-кесте

КС бірліктерін сипаттау (функционалдық карта)

Еңбек қызметінің шифрі	Еңбек заттары	Еңбек құралдары	Міндеттер (еңбек әрекеті)
Ф 1	Технологиялық карталар мен өндіріс схемалары	Технологиялық (техникалық) құжатты әзірлеу қағидалары мен талаптары	З 1.1 Технологиялық (техникалық) құжаттаманы, жұмыстың оңтайлы режимдерін, жабдыққа күтім жасау кестелерін, жуғыш ерітінділер рецептілерін және оларды дайындау режимдерін әзірлеу
	Өндірістік тәртіп, өнеркәсіптік санитария, үй-жайдың температуралық-ылғал режимі	Бақылау әдістері мен түрлері	З 1.2: Технологиялық және өндірістік тәртіптің сақталуына, өндіріс мәдениеті, өнеркәсіптік санитария, үй-жайдың температуралық-ылғал режимінің сақталуына бақылау
	Шикізат пен материалдар, дайын өнім, жуғыш ерітінділер	Сапаны бақылау әдістері мен түрлері	З 1.3: Шикізат пен материалдар, дайын өнім сапасын тексеруді жүзеге асыру
	Технологиялық жабдық	Бақылау әдістері мен түрлері	З 1.4: Технологиялық жабдықтың пайдалануына, белгіленген параметрлер сақталуына, сақтандыру, жөндеу, жабдықты тазарту кестелерінің сақталуына бақылау
Ф 2	Тапсырыс, мақсаттар, өндірістік міндеттер	Ұйымдастыру-басқару аспаптары	З 2.1: Орындаушылар ұжымының жұмысын ұйымдастыру, өндірістік жұмыстарды жоспарлау мен ұйымдастыру; жұмыстарды жоспарлау кезінде оңтайлы шешімдер таңдау. Өндіру уақытыныңғ негізделген нормаларын, қызмет көрсету аймақтарын белгілеу
	Өндіріс учаскелерінің технологиялық параметрлері	Сапаны бақылау әдістері мен түрлері	З 2.2: Өндірістің барлық учаскелерінде шығарылатын өнім саны мен сапасын бақылау; технологиялық процестердің экономикалық тиімділігін бағалауда, оны арттыру бойынша шаралар әзірлеуге қатысу
	Өндіріс учаскелерінің технологиялық параметрлері	Қауіпсіздік және өртке қарсы қауіпсіздік құралдары, қағидалары	З 2.3: өндірістің барлық учаскелерінде қауіпсіздік техникасы мен өртке қарсы қауіпсіздікті қамтамасыз ету
	Өндірістік процесте қиындықтар, құзыреттік жетіспеушілігі	Біліктілікті арттыру әдістері мен тәсілдері	З 2.4: өндірістің барлық учаскелерінде жұмыскерлердің біліктілігін арттыруды ұйымдастыру, олардың жаңа техника және технология игеруін ұйымдастыру
Ф 3	Жаңа технологиялық жабдық	Сынау әдістері, режимдері	З 3.1: Жаңа технологиялық жабдықты сынау, жаңа режимдер, препараттар мен параметрлерді өндірістің барлық кезеңдерінде сынау
	Жаңа технологиялық жабдық	Сынау әдістері, режимдері	З 3.2: Жаңа, оның ішінле ресурс үнемдейтін технологияларды, жаңа жабдықтарды енгізу бойынша тәжірибелік-экспериментальдік жұмыстар жүргізу
	Өндірістік процесте қиындықтар, құзыреттік жетіспеушілігі	Жаңашылдық және оңтайландыру жұмыстарының әдістері мен тәсілдері	З 3.3: Ұжымда жаңашылдық және оңтайландыру жұмыстарын ұйымдастыру

5-кесте

Техник-технолог құзыреттігіне қойылатын талаптар 4-деңгейдлі СБШ
Міндет шифрі	Тұлғалық және кәсіби құзыреттер	Білік пен дағдылар	Білімі
З 1.1	Өзіндік әрекет: міндетті өзі анықтау, оның қол астындағылардың жұмысты іске асыруын ұйымдастыру мен бақылауды қарастыратын басшылықпен іске асыру бойынша атқарушылық-басқару қызметі Жауаптылығы: норманы іске асыруда нәтижелік, өзінің және басқалардың қауіпсіздігіне; қоршаған ортаны қорғау және өртке қарсы қауіпсіздік бойынша талаптарды орындауға. Күрделілігі: жұмысшы жағдайда өзіндік талдауды талап ететін типтік түрлі практикалық міндеттерді шешу: бұйым тораптарын қолмен тігу жұмыстарын орындау: Технологиялық (техникалық) құжаттаманы, жұмыстың оңтайлы режимдерін, жабдықта күтім жасау кестелерін, жуғыш ерітінділер рецептілерін және оларды дайындау режимдерін әзірлеу	Құжаттама дайындау, кесте құру	Кәсіпорын қызметін ұйымдастыру мен оны басқару негіздерін, жүнді бастапқы өңдеу технологиясын, жабдықтарды техникалық пайдалану ережелерін білу
З 1.2	Өзіндік әрекет: міндетті өзі анықтау, оның қол астындағылардың жұмысты іске асыруын ұйымдастыру мен бақылауды қарастыратын басшылықпен іске асыру бойынша атқарушылық-басқару қызметі Жауаптылығы: норманы іске асыруда нәтижелік, өзінің және басқалардың қауіпсіздігіне; қоршаған ортаны қорғау және өртке қарсы қауіпсіздік бойынша талаптарды орындауға. Күрделілігі: жұмысшы жағдайда өзіндік талдауды талап ететін типтік түрлі практикалық міндеттерді шешу: бұйым тораптарын қолмен тігу жұмыстарын орындау: Технологиялық және өндірістік тәртіптің сақталуына, өндіріс мәдениеті, өнеркәсіптік санитария, үй-жайдың температуралық-ылғал режимінің сақталуына бақылау	Өндіріске техникалық бақылауды жүзеге асыру	Кәсіпорынның қолданыстағы стандарттар, техникалық шарттар, технологиялық режимдер, техникалық пайдалану ережелері
З 1.3	Өзіндік әрекет: міндетті өзі анықтау, оның қол астындағылардың жұмысты іске асыруын ұйымдастыру мен бақылауды қарастыратын басшылықпен іске асыру бойынша атқарушылық-басқару қызметі Жауаптылығы: норманы іске асыруда нәтижелік, өзінің және басқалардың қауіпсіздігіне; қоршаған ортаны қорғау және өртке қарсы қауіпсіздік бойынша талаптарды орындауға. Күрделілігі: жұмысшы жағдайда өзіндік талдауды талап ететін типтік түрлі практикалық міндеттерді шешу: Шикізат пен материалдар, дайын өнім сапасын тексеруді жүзеге асыру	Шикізат, материалдар, дайын өнімнің сәйкеспеушілігін көзбен шолып және зертханалық талдау негізінде анықтай білу	Мақта мен үліктің физика-механикалық және химиялық қасиеттерін, сәйкеспеушіліктер себептері мен жою әдістерін, стандарттар, сапа жөніндегі нұсқаулықтарды, жіктеу жұмыстарының әдістерін, қоқыстану түрлері мен дәрежесін анықтай білу
З 1.4	Өзіндік әрекет: міндетті өзі анықтау, оның қол астындағылардың жұмысты іске асыруын ұйымдастыру мен бақылауды қарастыратын басшылықпен іске асыру бойынша атқарушылық-басқару қызметі Жауаптылығы: норманы іске асыруда нәтижелік, өзінің және басқалардың қауіпсіздігіне; қоршаған ортаны қорғау және өртке қарсы қауіпсіздік бойынша талаптарды орындауға. Күрделілігі: жұмысшы жағдайда өзіндік талдауды талап ететін типтік түрлі практикалық міндеттерді шешу: бұйым тораптарын қолмен тігу жұмыстарын орындау: технологиялық жабдықтың пайдалануына, белгіленген параметрлер сақталуына, сақтандыру, жөндеу, жабдықты тазарту кестелерінің сақталуына бақылау	Жабдық жағдайын талдау және бағалау	Жабдық құрылғысы мен пайдалану ережелерін, оларға күтім жасау ережелерін білу
З 2.1	Өзіндік әрекет: міндетті өзі анықтау, оның қол астындағылардың жұмысты іске асыруын ұйымдастыру мен бақылауды қарастыратын басшылықпен іске асыру бойынша атқарушылық-басқару қызметі Жауаптылығы: норманы іске асыруда нәтижелік, өзінің және басқалардың қауіпсіздігіне; қоршаған ортаны қорғау және өртке қарсы қауіпсіздік бойынша талаптарды орындауға. Күрделілігі: жұмысшы жағдайда өзіндік талдауды талап ететін типтік түрлі практикалық міндеттерді шешу: бұйым тораптарын қолмен тігу жұмыстарын орындау: Орындаушылар ұжымының жұмысын ұйымдастыру, өндірістік жұмыстарды жоспарлау мен ұйымдастыру; жұмыстарды жоспарлау кезінде оңтайлы шешімдер таңдау. Өндіру уақытыныңғ негізделген нормаларын, қызмет көрсету аймақтарын белгілеу	Заманауи бағдарламалық және ақпараттық технологиялардың техникалық құралдарын, озық халықаралық тәжірибені пайдалану	Өндірісті ұйымдастыру, үнемдеу, еңбекті нормалауды білу
З 2.2	Өзіндік әрекет: міндетті өзі анықтау, оның қол астындағылардың жұмысты іске асыруын ұйымдастыру мен бақылауды қарастыратын басшылықпен іске асыру бойынша атқарушылық-басқару қызметі Жауаптылығы: норманы іске асыруда нәтижелік, өзінің және басқалардың қауіпсіздігіне; қоршаған ортаны қорғау және өртке қарсы қауіпсіздік бойынша талаптарды орындауға. Күрделілігі: жұмысшы жағдайда өзіндік талдауды талап ететін типтік түрлі практикалық міндеттерді шешу: бұйым тораптарын қолмен тігу жұмыстарын орындау: Өндірістің барлық учаскелерінде шығарылатын өнім саны мен сапасын бақылау; технологиялық процестердің экономикалық тиімділігін бағалауда, оны арттыру бойынша шаралар әзірлеуге қатысу	Шығарылатын өнім сапасын, санын анықтау	Жабдықтың өнімделігі мен өнім өндіру стандарттары, нұсқаулықтары, есептеу әдістерін білу
З 2.3	Өзіндік әрекет: міндетті өзі анықтау, оның қол астындағылардың жұмысты іске асыруын ұйымдастыру мен бақылауды қарастыратын басшылықпен іске асыру бойынша атқарушылық-басқару қызметі Жауаптылығы: норманы іске асыруда нәтижелік, өзінің және басқалардың қауіпсіздігіне; қоршаған ортаны қорғау және өртке қарсы қауіпсіздік бойынша талаптарды орындауға. Күрделілігі: жұмысшы жағдайда өзіндік талдауды талап ететін типтік түрлі практикалық міндеттерді шешу: бұйым тораптарын қолмен тігу жұмыстарын орындау: өндірістің барлық учаскелерінде қауіпсіздік техникасы мен өртке қарсы қауіпсіздікті қамтамасыз ету	Өндірістің барлық учаскелерінде қауіпсіздік техникасы мен өртке қарсы қауіпсіздікті қамтамасыз ету жағдайын талдау және бағалау, оларды қамтамасыз ету бойынша шаралар қабылдай білу	Еңбекті қорғау ережелері мен нормалары, қауіпсіздік техникасы, өнеркәісіптік санитария мен өртке қарсы жүйе, технологиялық жабдықты автомат басқару жүйелері
З 2.4	Өзіндік әрекет: міндетті өзі анықтау, оның қол астындағылардың жұмысты іске асыруын ұйымдастыру мен бақылауды қарастыратын басшылықпен іске асыру бойынша атқарушылық-басқару қызметі Жауаптылығы: норманы іске асыруда нәтижелік, өзінің және басқалардың қауіпсіздігіне; қоршаған ортаны қорғау және өртке қарсы қауіпсіздік бойынша талаптарды орындауға. Күрделілігі: жұмысшы жағдайда өзіндік талдауды талап ететін типтік түрлі практикалық міндеттерді шешу: бұйым тораптарын қолмен тігу жұмыстарын орындау: өндірістің барлық учаскелерінде жұмыскерлердің біліктілігін арттыруды ұйымдастыру, олардың жаңа техника және технология игеруін ұйымдастыру	Кәсіп негіздерін жұмыскерлердің оқуын жүргізу дағдысы, семинарлар, курстар жүргізу, оқыту бағдарламаларын құрастыру	Өз өндірісінің кәсіптері шеңберінде оқу әдістемелері мен бағдарламаларын білу

"Қайыс-ер өндірісі" кәсіби стандартына 6-қосымша

Келісу парағы

Ұйым атауы	Келісу күні
1. Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау миинистрлігі	2013 жылғы 19 желтоқсандағы № 04-3-1-16/16973

Осы кәсіби стандарт ________________________________________ тіркелді

Кәсіби стандарттар кәсіби стандарт тізбесіне енгізілді, тіркеу № ____

Хат (хаттама) № _________________ Күні ________________________

Об утверждении профессионального стандарта "Шорно-седельное производство"

Приказ исполняющего обязанности Министра индустрии и новых технологий Республики Казахстан от 30 декабря 2013 года № 473. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 14 мая 2014 года № 9417. Утратил силу приказом Министра индустрии и инфраструктурного развития Республики Казахстан от 30 января 2023 года № 60.

Сноска. Утратил силу приказом Министра индустрии и инфраструктурного развития РК от 30.01.2023 № 60 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

В соответствии с пунктом 3 статьи 138-5 Трудового кодекса Республики Казахстан от 15 мая 2007 года ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Утвердить прилагаемый профессиональный стандарт "Шорно-седельное производство".

2. Комитету промышленности Министерства индустрии и новых технологий Республики Казахстан (Касымбеков Б.А.) в установленном законодательством порядке обеспечить:

1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) в течение десяти календарных дней после государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан направление на официальное опубликование в средствах массовой информации и информационно-правовой системе "Әділет";

3) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства индустрии и новых технологий Республики Казахстан.

3. Контроль за исполнением настоящего приказа оставляю за собой.

4. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Исполняющий обязанности
Министра индустрии и новых технологий
Республики Казахстан	А. Рау
"СОГЛАСОВАНО"
Министр труда и социальной
защиты населения
Республики Казахстан
___________Т. Дуйсенова
7 апреля 2014 год

Утвержден приказом исполняющего обязанности Министра индустрии и новых технологий Республики Казахстан от 30 декабря 2013 года № 473

Профессиональный стандарт "Шорное-седельное производство"
1. Общие положения

1. Профессиональный стандарт "Шорное-седельное производство" (далее – ПС) определяет требования к уровню квалификации, компетенции, содержанию, качеству и условиям труда, и предназначен для:

1) выработки единых требований к содержанию профессиональной деятельности;

2) обновления квалификационных требований, отвечающих современным потребностям рынка труда;

3) решения широкого круга задач в области управления персоналом;

4) разработки образовательных стандартов, учебных планов, модульных учебных программ, а также разработки соответствующих учебно-методических материалов;

5) проведения оценки профессиональной подготовленности и подтверждения соответствия квалификации специалистов.

2. Основными пользователями ПС являются:

1) выпускники организаций образования, работники;

2) руководители и работники организаций, руководители и специалисты подразделений управления персоналом организаций;

3) специалисты, разрабатывающие образовательные программы;

4) специалисты в области оценки профессиональной подготовленности и подтверждения соответствия квалификации специалистов.

3. На основе ПС разрабатываются внутренние, корпоративные стандарты организаций на функциональные модели деятельности, должности, повышение квалификации, аттестацию работников, систему стимулирования труда и другие.

4. В настоящем ПС применяются следующие термины и определения:

1) квалификация – готовность работника к качественному выполнению конкретных функций в рамках определенного вида трудовой деятельности;

2) квалификационный уровень/уровень квалификации – совокупность требований к компетенциям работников, дифференцируемых по параметрам сложности, нестандартности трудовых действий, ответственности и самостоятельности;

3) предмет труда – предмет, на который направлены действия работника с целью создания продукта при помощи определенных средств труда;

4) средства труда - средства, используемые работником для преобразования предмета труда из исходного состояния в продукт;

5) вид трудовой деятельности – составная часть области профессиональной деятельности, сформированная целостным набором трудовых функций и необходимых для их выполнения компетенций;

6) трудовая функция – набор взаимосвязанных действий, направленных на решение одной или нескольких задач процесса труда;

7) область профессиональной деятельности – совокупность видов трудовой деятельности отрасли, имеющая общую интеграционную основу (аналогичные или близкие назначение, объекты, технологии, в том числе средства труда) и предполагающая схожий набор трудовых функций и компетенций для их выполнения;

8) ПС – стандарт, определяющий в конкретной области профессиональной деятельности требования к уровню квалификации, компетенций, содержанию, качеству и условиям труда;

9) единица ПС – структурный элемент ПС, содержащий развернутую характеристику конкретной трудовой функции, которая является целостной, завершенной, относительно автономной и значимой для данного вида трудовой деятельности;

10) профессия – род трудовой деятельности, который требует владения комплексом специальных теоретических знаний и практических навыков, приобретенных в результате специальной подготовки, опыта работы;

11) компетенция – способность применять знания, умения и опыт в трудовой деятельности;

12) должность – функциональное место в системе организационно-административной иерархии организации;

13) задача - совокупность действий, связанных с реализацией трудовой функции и достижением результата с использованием конкретных предметов и средств труда;

14) отрасль – совокупность предприятий и организаций, для которых характерна общность выпускаемой продукции, технологии производства, основных фондов и профессиональных навыков работающих;

15) национальная рамка квалификаций (далее – ОРК) – структурированное описание квалификационных уровней, признаваемых на рынке труда;

16) отраслевая рамка квалификаций (далее – НРК) - структурированное описание квалификационных уровней, признаваемых в отрасли;

17) функциональная карта – структурированное описание трудовых функций и задач, выполняемых работником определенного вида деятельности в рамках той или иной области профессиональной деятельности.

2. Паспорт ПС

5. Паспорт ПС определяет следующее:

1) вид экономической деятельности (область профессиональной деятельности): ГК РК 03-2007 15.1 Дубление и выделка кожи; производство чемоданов, сумок, шорно-седельных изделий; выделка и крашение меха;

2) основная цель вида экономической (области профессиональной) деятельности: изготовление шорно-седельных изделий. ПС устанавливает в области профессиональной деятельности "шорно-седельное производство" требования к содержанию, качеству, условиям труда, квалификации и компетенции работников;

3) виды трудовой деятельности, профессии, квалификационные уровни указаны в приложении 1 к настоящему ПС.

Требования стандарта относятся к следующим профессиям в данной области: заготовщик шорно-седельных изделий, крепильщик деталей шорно-седельных изделий, сборщик шорно-седельных изделий, техник-технолог.

3. Карточки видов трудовой деятельности
"Заготовщик шорно-седельных изделий"

6. Карточка вида трудовой деятельности (профессии) содержит:

1) квалификационный уровень по ОРК – 1-2

2) возможные наименования должностей: заготовщик шорно-седельных изделий;

3) профессия "заготовщик шорно-седельных изделий" обязывает субъекта знать и уметь выполнять задачи, связанные с реализацией основной функции: изготовления заготовок для шорно-седельных изделий. Связь с действующими нормативными документами указана в таблице 1 приложения 2 к настоящему ПС;

4) требования к условиям труда, образованию и опыту работы заготовщика шорно-седельных изделий приведены в таблице 2 приложения 2 к настоящему ПС;

5) перечень единиц ПС указан в таблице 3 приложения 2 к настоящему ПС.

6) функциональная карта, описывающая единицы ПС, трудовые действия, выполняемые заготовщиком шорно-седельных изделий и требования к компетенциям приведены в таблице 4 приложения 2 к настоящему ПС.

7) требования к компетенциям заготовщика шорно-седельных изделий указаны в таблице 5 приложения 2 к настоящему ПС.

4. Карточки видов трудовой деятельности
"Крепильщик деталей шорно-седельных изделий"

7. Карточка вида трудовой деятельности (профессии) содержит:

1) квалификационный уровень по ОРК – 1-3

2) возможные наименования должностей: крепильщик деталей шорно-седельных изделий.

3) профессия "крепильщик деталей шорно-седельных изделий" обязывает субъекта знать и уметь выполнять задачи, связанные с реализацией основной функции: крепление деталей шорно-седельных изделий. Связь с действующими нормативными документами указана в таблице 1 приложения 3 к настоящему ПС.

4) требования к условиям труда, образованию и опыту работы крепильщика деталей шорно-седельных изделий приведены в таблице 2 приложения 3 к настоящему ПС.

5) перечень единиц ПС указан в таблице 3 приложения 3 к настоящему ПС.

6) функциональная карта, описывающая единицы ПС, трудовые действия, выполняемые крепильщиком деталей шорно-седельных изделий, и требования к компетенциям приведены в таблице 4 приложения 3 к настоящему ПС.

7) требования к компетенциям заготовщика крепильщик деталей шорно-седельных изделий указаны в таблице 5 приложения 3 к настоящему ПС.

5. Карточки видов трудовой деятельности
"Сборщик шорно-седельных изделий"

8. Карточка вида трудовой деятельности (профессии) содержит:

1) квалификационный уровень по ОРК – 1-4

2) возможные наименования должностей: сборщик шорно-седельных изделий.

3) профессия "сборщик шорно-седельных изделий" обязывает субъекта знать и уметь выполнять задачи, связанные с реализацией основной функции: сборка шорно-седельных изделий. Связь с действующими нормативными документами указана в таблице 1 приложения 4 к настоящему ПС.

4) требования к условиям труда, образованию и опыту работы сборщика шорно-седельных изделий приведены в таблице 2 приложения 4 к настоящему ПС.

5) перечень единиц ПС указан в таблице 3 приложения 4 к настоящему ПС.

6) функциональная карта, описывающая единицы ПС, трудовые действия, выполняемые сборщиком шорно-седельных изделий, и требования к компетенциям приведены в таблице 4 приложения 4 к настоящему ПС.

7) требования к компетенциям сборщика шорно-седельных изделий указаны в таблице 5 приложения 4 к настоящему ПС.

6. Карточки видов трудовой деятельности "Техник-технолог"

9. Карточка вида трудовой деятельности (профессии) содержит:

1) Квалификационный уровень по ОРК – 4-5

2) возможные наименования должностей: Мастер

3) профессия "техник-технолог" обязывает субъекта знать и уметь выполнять задачи, связанные с организацией процесса производства искусственной кожи, обеспечения качества продукции, производительности труда и оборудования. Связь с действующими нормативными документами указана в таблице 1 приложения 5 к настоящему ПС.

4) требования к условиям труда, образованию и опыту работы техника-технолога приведены в таблице 2 приложения 5 к настоящему ПС.

5) перечень единиц ПС указан в таблице 3 приложения 5 к настоящему ПС.

6) функциональная карта, описывающая единицы ПС, трудовые действия, выполняемые техником-технологом и требования к компетенциям приведены в таблице 4 приложения 5 к настоящему ПС.

7) требования к компетенциям техника-технолога указаны в таблице 5 приложения 5 к настоящему ПС.

7. Виды сертификатов, выдаваемых на основе настоящего профессионального стандарта

10. Организациями в области оценки профессиональной подготовленности и подтверждения соответствия квалификации специалистов выдаются сертификаты на основе настоящего ПС.

11. Виды сертификатов, выдаваемые на основе настоящего ПС, определяются в соответствии с перечнем единиц ПС, освоение которых необходимо для получения сертификата, предусмотренным в таблице 3 приложений 2, 3, 4, 5 настоящего ПС.

8. Разработчики, лист согласования, экспертиза и регистрация
профессионального стандарта

12. Разработчиком ПС является Министерство индустрии и новых технологий Республики Казахстан.

13. Лист согласования, экспертиза и регистрация ПС приведены в приложении 6 к настоящему ПС.

Приложение 1 к профессиональному стандарту "Шорное-седельное производство"

Виды деятельности, профессии, квалификационные уровни

№ п/п	Наименование вида трудовой деятельности	Наименование профессии с учетом тенденций рынка труда	Наименование профессии согласно государственному классификатору занятий РК (ГК РК 01-2005)	Квалификационный уровень ОРК (НРК)
1	Заготовка деталей для шорно-седельных изделий	Заготовщик шорно-седельных изделий	Заготовщик шорно-седельных изделий	1-2
2	Крепление деталей шорно-седельных изделий	Крепильщик деталей шорно-седельных изделий	Крепильщик деталей шорно-седельных изделий	1-3
3	Сборка шорно-седельных изделий	Сборщик шорно-седельных изделий	Сборщик шорно-седельных изделий	1-3
4	Организация и контроль производства шорно-седельных изделий	Техник-технолог	Техник-технолог	4-5

Приложение 2 к профессиональному стандарту "Шорное-седельное производство" Таблица 1

Связь с действующими нормативными документами

Государственный классификатор занятий Республики Казахстан (ГКЗ)
Базовая группа	7442 Профессии рабочих, занятых в производстве кожаной обуви и других изделий из кожи
Единый тарифно-квалификационный справочник работ и профессий рабочих (ЕТКС)
Выпуск, раздел ЕТКС	Выпуск 45, раздел: "Производство шорно-седельных изделий" Утвержден приказом Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 09 января 2013 года № 12-е-м
Профессия по ЕТКС	Заготовщик шорно-седельных изделий
Квалификационный уровень отраслевой рамки квалификаций (ОРК)	Разряды по ЕТКС
1	1
2	2

Таблица 2

Требования к условиям труда, образованию и опыту работы

Возможные места работы по профессии (предприятия, организации)		Предприятия по производству шорно-седельных изделий
Вредные и опасные факторы, условия труда		Вращающиеся части машин и механизмов, острые и колющие инструменты
Особые условия допуска к работе		Отсутствие медицинских противопоказаний и прохождение инструктажа по технике безопасности.
Квалификационный уровень ОРК	Уровень профессионального образования и обучения		Требуемый опыт работы
1	Начальное образование, краткосрочное обучение (инструктаж) на рабочем месте		Не требуется
2	Общее среднее образование, краткосрочные курсы		Не требуется

Таблица 3

Перечень единиц ПС

(трудовых функций профессии)

Шифр трудовой функции	Наименование трудовой функции
Ф 1	Подготовка сырья, материалов, инструмента к работе
Ф 2	Изготовление седельных подушек, верчанок
Ф 3	Уход за оборудованием, инструментом и рабочим местом

Таблица 4

Описание единиц ПС (функциональная карта)

Шифр трудовой функции	Предметы труда	Средства труда	Задачи (трудовые действия)
Ф 1	Соломенный валик, хомуты, хомутная подушка	Контрольно-измерительные приборы, капроновые нитки	З 1.1: Заготовка жгута (соломенного валика для хомутов и хомутной подушки) определенной длины, толщины, плотности вручную. Утягивание жгута капроновыми нитками.
	Инструменты и приспособления	Вспомогательные инструменты и оборудование	З 1.2: Подготовка к работе инструментов и приспособлений.
Ф 2	Соломенная верчанка и войлочная подушка	Контрольно-измерительные приборы, поливинилхлоридная, мочальная лента	З 2.1: Заготовка соломенной верчанки и войлочной подушки вручную. Утягивание поливинилхлоридной (ПВХ) или мочальной лентой, закрепление верхних краев верчанки. Обстукивание верчанки.
	Заготовки	Методы и виды контроля качества	З 2.2: Проверка качества заготовок
Ф 3	Узлы и механизмы оборудования, поверхность рабочего места	Правила и графики ухода за оборудованием, правила приемки и сдачи смены, правила техники безопасности,	З 3.1: Чистка оборудования, уборка рабочего места
	Расходы сырья, материалов, объемы изготовленной продукции	Журналы, документация, правила ведения	З 3.2: Ведение учета сырья, материалов, изготовленной продукции, ведение принятой документации

Таблица 5

Требования к компетенциям заготовщика шорно-седельных изделий 1-го уровня ОРК
Шифр задачи	Личностные и профессиональные компетенции	Умения и навыки	Знания
З 1.1	Самостоятельность: работа под руководством при наличии некоторой самостоятельности в знакомых ситуациях, обучение под руководством. Ответственность: за результаты выполнения простых заданий, за свою безопасность и безопасность других, за выполнение требований по защите окружающей среды и противопожарную безопасность. Сложность: решение простых типовых задач. Заготовка жгута (соломенного валика для хомутов и хомутной подушки) определенной длины, толщины, плотности вручную. Утягивание жгута капроновыми нитками.	Заготовка, утяжка жгута	Способы заготовки жгута, его форму и размеры, требования, предъявляемые к применяемым материалам, технические условия и государственные стандарты на шорно-седельные изделия.
Требования к компетенциям заготовщика шорно-седельных изделий 2-го уровня ОРК
Шифр задачи	Личностные и профессиональные компетенции	Умения и навыки	Знания
З 1.1	Самостоятельность: работа под руководством при наличии некоторой самостоятельности в знакомых ситуациях, обучение под руководством. Ответственность: за результаты выполнения простых заданий, за свою безопасность и безопасность других, за выполнение требований по защите окружающей среды и противопожарную безопасность. Сложность: решение простых типовых задач. Заготовка жгута (соломенного валика для хомутов и хомутной подушки) определенной длины, толщины, плотности вручную. Утягивание жгута капроновыми нитками.	Заготовка, утяжка жгута	Способы заготовки жгута, его форму и размеры, требования, предъявляемые к применяемым материалам, технические условия и государственные стандарты на шорно-седельные изделия.
З 1.2	Самостоятельность: работа под руководством при наличии некоторой самостоятельности в знакомых ситуациях, обучение под руководством. Ответственность: за результаты выполнения простых заданий, за свою безопасность и безопасность других, за выполнение требований по защите окружающей среды и противопожарную безопасность. Сложность: решение простых типовых задач. Подготовка к работе инструментов и приспособлений.	Подготовка, ремонт, заточка инструмента	Требования к инструменту и приспособлениям
З 2.1	Самостоятельность: работа под руководством при наличии некоторой самостоятельности в знакомых ситуациях, обучение под руководством. Ответственность: за результаты выполнения простых заданий, за свою безопасность и безопасность других, за выполнение требований по защите окружающей среды и противопожарную безопасность. Сложность: решение простых типовых задач. Заготовка соломенной верчанки и войлочной подушки вручную. Утягивание поливинилхлоридной (пвх) или мочальной лентой, закрепление верхних краев верчанки. Обстукивание верчанки.	Изготовление верчанки, подушки, закрепления краев	Способы утягивания и закрепления шорно-седельных изделий и деталей, форму и размеры верчанки, плотность утягивания шорно-седельных изделий с выдержкой диаметра в средней части и по краям
З 2.2	Самостоятельность: работа под руководством при наличии некоторой самостоятельности в знакомых ситуациях, обучение под руководством. Ответственность: за результаты выполнения простых заданий, за свою безопасность и безопасность других, за выполнение требований по защите окружающей среды и противопожарную безопасность. Сложность: решение простых типовых задач. Проверка качества заготовок	Определение наличия брака, его устранение	Свойства сырья, требования к качеству заготовок, стандарты, инструкции
З 3.1	Самостоятельность: работа под руководством при наличии некоторой самостоятельности в знакомых ситуациях, обучение под руководством. Ответственность: за результаты выполнения простых заданий, за свою безопасность и безопасность других, за выполнение требований по защите окружающей среды и противопожарную безопасность. Сложность: решение простых типовых задач. Чистка оборудования, уборка рабочего места	Чистка узлов и механизмов, удаление сора. Заточка инструмента, уборка рабочего места.	Правила и графики ухода за оборудованием, правила приемки и сдачи смены, правила техники безопасности, противопожарной безопасности правила внутреннего распорядка
З 3.2	Самостоятельность: осуществление самостоятельной работы в типовых ситуациях и под руководством в сложных ситуациях профессиональной деятельности, самостоятельная организация обучения. Ответственность: за результаты выполнения работ, за свою безопасность и безопасность других, за выполнение требований по защите окружающей среды и противопожарной безопасности Сложность: решение типовых практических задач, выбор способа действий из известных на основе знаний и практического опыта. Ведение учета сырья, готовой продукции, ведение принятой документации	Ведение учета и оформление документации	Нормы расхода сырья, материалов, фурнитуры, правила ведения документации

Приложение 3 к профессиональному стандарту "Шорное-седельное производство" Таблица 1

Связь с действующими нормативными документами

Государственный классификатор занятий Республики Казахстан (ГКЗ)
Базовая группа	7442 Профессии рабочих, занятых в производстве кожаной обуви и других изделий из кожи
Единый тарифно-квалификационный справочник работ и профессий рабочих (ЕТКС)
Выпуск, раздел ЕТКС	Выпуск 45, раздел: "Производство шорно-седельных изделий" Утвержден приказом Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 09 января 2013 года № 12-е-м
Профессия по ЕТКС	Крепильщик деталей шорно-седельных изделий
Квалификационный уровень отраслевой рамки квалификаций (ОРК)	Разряды по ЕТКС
1	1
2	2
3	3-4

Таблица 2

Требования к условиям труда, образованию и опыту работы

Возможные места работы по профессии (предприятия, организации)		Предприятия по производству шорно-седельных изделий
Вредные и опасные Условия труда		Вращающиеся части машин и механизмов, колющий и режущий инструмент
Особые условия допуска к работе		Отсутствие медицинских противопоказаний и прохождение инструктажа по технике безопасности.
Квалификационный Уровень ОРК	Уровень профессионального Образования и обучения		Требуемый опыт работы
1	Начальное образование, краткосрочное обучение (инструктаж) на рабочем месте		Не требуется
2	Общее среднее образование, краткосрочное обучение (инструктаж) на рабочем месте		Не требуется
3	Техническое или профессиональное образование		Не менее 0,5 года на 2 уровне

Таблица 3

Перечень единиц ПС

(трудовых функций профессии)

Шифр трудовой функции	Наименование трудовой функции
Ф 1	Подготовка фурнитуры, материалов, инструмента к ведению процесса крепления деталей шорно-седельных изделий
Ф 2	Ведение процесса крепления деталей шорно-седельных изделий
Ф 3	Чистка, ремонт инструмента, уборка рабочего места

Таблица 4

Описание единиц профессионального стандарта (функциональная карта)

Шифр трудовой функции	Предметы труда	Средства труда	Задачи (трудовые действия)
Ф 1	Нитки, гвозди, ремни и инструмент	Вспомогательные инструменты и оборудование	З 1.1: Подготовка к работе ниток, гвоздей, ремней и инструмента
	Детали, фурнитура	Вспомогательные инструменты и оборудование	З 1.2: Подготовка к работе деталей и фурнитуры.
Ф 2	Колодочки, ленчики, дужки, мочки, фурнитура	Нитки, гвозди, ремни и инструмент	З 2.1: Крепление колодочек с ленчиками и дужками к покрышке седелки, мочек к пароконным хомутам, фурнитуры полевой офицерской сумки, деталей к каркасу седла заклепками. Крепление ручек, металлических рамок, углов и других деталей на вьюки, деталей к каркасу седла заклепками, углов и фурнитуры к чемоданам, закрепление машинных швов в местах крепления, на изделиях упряжки, седел нитками, гужей сыромятной сшивкой путем обвивки концов изделия в несколько витков на машине или вручную.
	Колодочки, ленчики, дужки, мочки, фурнитура	Нитки, гвозди, ремни и инструмент	З 2.2: Крепление мочек к клещам обозного хомута с отвинчиванием гайки у мочки на машине или вручную. Вставка каркасов в чемоданы вьюков и крепление их заклепками. Пропуск болтов мочек через отверстия в боковых частях хомутовой покрышки и клещах. Навинчивание гайки, крепление хомутины к клещам гвоздями, углов чемодана, деталей ремней для верхолазов заклепками, деталей людского снаряжения.
	Хомутная подушка, луки	Нитки, гвозди, ремни и инструмент	З 2.3: Крепление хомутной подушки к клещам гвоздями с вставкой хомутной подушки в клещи на машине или вручную. Крепление лук к полкам ленчика заклепками с вставкой треугольной планки в гнездо.
Ф 3	Узлы и механизмы оборудования, поверхность рабочего места	Правила и графики ухода за оборудованием, правила приемки и сдачи смены, правила техники безопасности,	З 3.1: Чистка оборудования и уборка рабочего места
	Расходы сырья, материалов, объемы изготовленной продукции	Журналы, документация, правила ведения	З 3.2: Ведение учета сырья, материалов, изготовленной продукции, ведение принятой документации

Таблица 5

Требования к компетенциям крепильщика деталей шорно-седельных изделий 1-го уровня ОРК
Шифр задачи	Личностные и профессиональные компетенции	Умения и навыки	Знания
З 1.1	Самостоятельность: работа под руководством при наличии некоторой самостоятельности в знакомых ситуациях, обучение под руководством. Ответственность: за результаты выполнения простых заданий, за свою безопасность и безопасность других, за выполнение требований по защите окружающей среды и противопожарную безопасность. Сложность: решение простых типовых задач.	Готовить нужный инструмент и крепежные Подготовка к работе ниток, гвоздей, ремней и инструмента материалы	Технические требования, предъявляемые к качеству применяемых материалов, фурнитуры, кожи и выпускаемой продукции, правила и места крепления фурнитуры и деталей, закрепления концов ниток и завязывания узлов, технические требования, предъявляемые к операции, технические условия на фурнитуру, виды и назначения ее, инструменты для выполнения операции
Требования к компетенциям крепильщика деталей шорно-седельных изделий 2-го уровня ОРК
Шифр задачи	Личностные и профессиональные компетенции	Умения и навыки	Знания
З 1.1	Самостоятельность: работа под руководством при наличии некоторой самостоятельности в знакомых ситуациях, обучение под руководством. Ответственность: за результаты выполнения простых заданий, за свою безопасность и безопасность других, за выполнение требований по защите окружающей среды и противопожарную безопасность. Сложность: решение простых типовых задач.	Готовить нужный инструмент и крепежные Подготовка к работе ниток, гвоздей, ремней и инструмента материалы	Технические требования, предъявляемые к качеству применяемых материалов, фурнитуры, кожи и выпускаемой продукции, правила и места крепления фурнитуры и деталей, закрепления концов ниток и завязывания узлов, технические требования, предъявляемые к операции, технические условия на фурнитуру, виды и назначения ее, инструменты для выполнения операции
З 1.2	Самостоятельность: работа под руководством при наличии некоторой самостоятельности в знакомых ситуациях, обучение под руководством. Ответственность: за результаты выполнения простых заданий, за свою безопасность и безопасность других, за выполнение требований по защите окружающей среды и противопожарную безопасность. Сложность: решение простых типовых задач. Подготовка к работе деталей и фурнитуры	Подготовка необходимых деталей, фурнитуры	Составные части шорно-седельных изделий, требования к качеству.
З 3.1	Самостоятельность: работа под руководством при наличии некоторой самостоятельности в знакомых ситуациях, обучение под руководством. Ответственность: за результаты выполнения простых заданий, за свою безопасность и безопасность других, за выполнение требований по защите окружающей среды и противопожарную безопасность;=. Сложность: решение простых типовых задач. Чистка оборудования, инструмента и уборка рабочего места	Чистка и ремонт инструмента, уборка рабочего места	Графики ухода за оборудованием, правила приемки и сдачи смены, правила техники безопасности, противопожарной безопасности, правила внутреннего распорядка.
Требования к компетенциям крепильщика деталей шорно-седельных изделий 3-го уровня ОРК
Шифр задачи	Личностные и профессиональные компетенции	Умения и навыки	Знания
З 2.1	Самостоятельность: осуществление самостоятельной работы в типовых ситуациях и под руководством в сложных ситуациях профессиональной деятельности, самостоятельная организация обучения. Ответственность: за результаты выполнения работ, за свою безопасность и безопасность других, за выполнение требований по защите окружающей среды и противопожарной безопасности Сложность: решение типовых практических задач, выбор способа действий из известных на основе знаний и практического опыта. Крепление колодочек с ленчиками, ручек, рамок, уголков, Закрепление швов.	Крепление колодочек с ленчиками, ручек, рамок, уголков, Закрепление швов	Технические требования, предъявляемые к выполнению операции, правила закрепления машинных швов, технические нормативы, номера шильев, иголок, ниток, качество сшивки, назначение применяемого оборудования
З 2.2	Самостоятельность: осуществление самостоятельной работы в типовых ситуациях и под руководством в сложных ситуациях профессиональной деятельности, самостоятельная организация обучения. Ответственность: за результаты выполнения работ, за свою безопасность и безопасность других, за выполнение требований по защите окружающей среды и противопожарной безопасности. Сложность: решение типовых практических задач, выбор способа действий из известных на основе знаний и практического опыта. Крепление мочек к клещам, вставка каркасов, крепление хомутины, деталей ремней.	Ведение процесса крепления фурнитуры	Правила и места прибивки гвоздей на гвоздильном станке, качество гвоздей и соответствие их стандартам, устройство применяемого оборудования и правила его эксплуатации.
З 2.3	Самостоятельность: осуществление самостоятельной работы в типовых ситуациях и под руководством в сложных ситуациях профессиональной деятельности, самостоятельная организация обучения. Ответственность: за результаты выполнения работ, за свою безопасность и безопасность других, за выполнение требований по защите окружающей среды и противопожарной безопасности. Сложность: решение типовых практических задач, выбор способа действий из известных на основе знаний и практического опыта. Крепление хомутной подушки к клещам гвоздями с вставкой хомутной подушки в клещи на машине или вручную. Крепление лук к полкам ленчика заклепками с вставкой треугольной планки в гнездо.	Крепление фурнитуры	Размеры ленчика, места крепления лук ленчика и треугольных планок, симметричность их расположения, места разметок, правила регулирования применяемого оборудования
З 3.2	Самостоятельность: осуществление самостоятельной работы в типовых ситуациях и под руководством в сложных ситуациях профессиональной деятельности, самостоятельная организация обучения. Ответственность: за результаты выполнения работ, за свою безопасность и безопасность других, за выполнение требований по защите окружающей среды и противопожарной безопасности Сложность: решение типовых практических задач, выбор способа действий из известных на основе знаний и практического опыта. Ведение учета сырья, готовой продукции, ведение принятой документации	Ведение учета и оформление документации	Нормы расхода сырья, материалов, фурнитуры, правила ведения документации

Приложение 4 к профессиональному стандарту "Шорное-седельное производство" Таблица 1

Связь с действующими нормативными документами

Государственный классификатор занятий Республики Казахстан (ГКЗ)
Базовая группа	7442 Профессии рабочих, занятых в производстве кожаной обуви и других изделий из кожи
Единый тарифно-квалификационный справочник работ и профессий рабочих (ЕТКС)
Выпуск, раздел ЕТКС	Выпуск 45, раздел "Производство шорно-седельных изделий"
Профессия по ЕТКС	Сборщик шорно-седельных изделий
Квалификационный уровень отраслевой рамки квалификации (ОРК)	Разряды по ЕТКС
1	1
2	2-3
3	4-5

Таблица 2

Требования к условиям труда, образованию и опыту работы

Возможные места работы по профессии (предприятия, организации)		Предприятия по производству шорно-седельных изделий
Вредные и опасные Условия труда		Вращающиеся части машин и механизмов, колющие и режущие инструменты,
Особые условия допуска к работе		Отсутствие медицинских противопоказаний и прохождение инструктажа по технике безопасности.
Квалификационный Уровень ОРК	Уровень профессионального образования и обучения		Требуемый опыт работы
1	Начальное образование, краткосрочное обучение (инструктаж) на рабочем месте		Не требуется
2	Общее среднее образование, краткосрочные курсы		Не требуется
3	Техническое или профессиональное образование		Не менее 0,5 года на 2 уровне

Таблица 3

Перечень единиц ПС

(трудовых функций профессии)

Шифр трудовой функции	Наименование трудовой функции
Ф 1	Подготовка оборудования, инструмента, материалов, шаблонов для сборки шорно-седельных изделий
Ф 2	Ведение процесса сборки шорно-седельных изделий. Контроль качества сборки
Ф 3	Чистка, уборка рабочего места

Таблица 4

Описание единиц ПС (функциональная карта)

Шифр трудовой функции	Предметы труда	Средства труда	Задачи (трудовые действия)
Ф 1	Оборудование, шаблоны, инструмент	Вспомогательные инструменты и оборудование	З 1.1: Подготовка оборудования, шаблонов, инструмента, материалов для сборки шорно-седельных изделий
	Шорки-лямки, сыромятная сшивки, розетка потниковой крыши, оголовье, подперсья седла, подушек живца	Оборудование, шаблоны, инструмент	З 1.2: Сборка шорки-лямки, сумок полевых, продевание сыромятной сшивки в кобуры переднего вьюка и переметной сумы, перевязывание сшивкой розетки потниковой крыши, сборка оголовья, подперсья седла, подборка в пары подушек живца. Натяжка и закрепление супоней на рамы перед их сушкой. Продержка сыромятной сшивки через потник горбатой седелки с продеванием розеток на сшивки. Продержка сшивки в отверстия переднего края покрышки хомута. Выправка посаженных ремней и сложенных гужей по всей длине для придания прямолинейной формы. Связывание ремней и гужей в пачки.
Ф 2	Шорки-лямки, сыромятная сшивки, розетка потниковой крыши, оголовье, подперсья седла, подушек живца	Оборудование, шаблоны, инструмент	З 2.1: Сборка хомутов и седел, полок ленчика при помощи лук. Оковка лук ленчика, зачистка выступающих краев оковки и расклепанных заклепок вручную или на шлифовальном круге. Вязка-соединение нескольких сыромятных Обтягивание хомута покрышкой. Разглаживание морщин и складок деревянным приспособлением. Пробивка концов покрышки к клещам гвоздями. Обеспечение требуемой формы изделий, плотного прилегания обтяжки и прочного склеивания. Ожиловка ленчика сыромятной сшивкой на приспособлении с обеспечением плотности ровной утяжки живца на ленчике и приданием необходимой формы живцу. Привязывание приструг и тебеньков к полкам ленчика сыромятной сшивкой с плотной утяжкой сшивки. Пробивка накрыльников через ремешок с фигурной укладкой его. Свивание супоней на машине.
	Сыромятные ремни, ленчик, кожа, кожзаменители, войлок	Оборудование, шаблоны, инструмент	З 2.2: Сборка нескольких сыромятных ремней в шорно-седельные изделия, пропускания концов одного ремня через парные прорези других ремней, завязывание его в узел с приданием формы шорного узла на изделиях упряжи и седел. Сборка ленчика и подгонка (правка) его по решетке (лекалу) - полок ленчика и лук к палкам. Разметка по шаблону мест крепления лук ленчика. Контроль за качеством сборки шорно-седельных изделий. Обтягивание кожей, кожзаменителями, войлоком хомутной подушки.
	Седло, ленчик седла, кожаная обтяжка	Оборудование, шаблоны, инструмент	З 2.3: Сборка седла. Обтягивание ленчика седла и сидений седел кожей с предварительным увлажнением, расправка (разглаживание) морщин, складок. Формовка и заделка краев кожаной обтяжки.
Ф 3	Узлы и механизмы оборудования, поверхность рабочего места	Правила и графики ухода за оборудованием, правила приемки и сдачи смены, правила техники безопасности,	З 3.1: Чистка оборудования и уборка рабочего места
	Расходы сырья, материалов, объемы изготовленной продукции	Журналы, документация, правила ведения	З 3.2: Ведение учета сырья, материалов, изготовленной продукции, ведение принятой документации

Таблица 5

Требования к компетенциям сборщика шорно-седельных изделий 1-го уровня ОРК
Шифр задачи	Личностные и профессиональные компетенции	Умения и навыки	Знания
З 1.1	Самостоятельность: осуществление самостоятельной работы в типовых ситуациях и под руководством в сложных ситуациях профессиональной деятельности, самостоятельная организация обучения. Ответственность: за результаты выполнения работ, за свою безопасность и безопасность других, за выполнение требований по защите окружающей среды и противопожарной безопасности Сложность: решение типовых практических задач, выбор способа действий из известных на основе знаний и практического опыта. Подготовка оборудования, шаблонов, инструмента, материалов для сборки шорно-седельных изделий	Производить подготовку необходимых материалов (кожи, нитей, ремней и т.п.), инструментов, нужных шаблонов	Способы сборки шорно-седельных изделий, правила выполнения технологических операций сборки шорно-седельных изделий, состав комплектов деталей, входящих в шорно-седельные изделия, размеры изделий
Требования к компетенциям сборщика шорно-седельных изделий 2-го уровня ОРК
Шифр задачи	Личностные и профессиональные компетенции	Умения и навыки	Знания
З 1.1	Самостоятельность: осуществление самостоятельной работы в типовых ситуациях и под руководством в сложных ситуациях профессиональной деятельности, самостоятельная организация обучения. Ответственность: за результаты выполнения работ, за свою безопасность и безопасность других, за выполнение требований по защите окружающей среды и противопожарной безопасности Сложность: решение типовых практических задач, выбор способа действий из известных на основе знаний и практического опыта. Подготовка оборудования, шаблонов, инструмента, материалов для сборки шорно-седельных изделий	Производить подготовку необходимых материалов (кожи, нитей, ремней и т.п.), инструментов, нужных шаблонов	Способы сборки шорно-седельных изделий, правила выполнения технологических операций сборки шорно-седельных изделий, состав комплектов деталей, входящих в шорно-седельные изделия, размеры изделий
З 1.2	Самостоятельность: осуществление самостоятельной работы в типовых ситуациях и под руководством в сложных ситуациях профессиональной деятельности, самостоятельная организация обучения. Ответственность: за результаты выполнения работ, за свою безопасность и безопасность других, за выполнение требований по защите окружающей среды и противопожарной безопасности. Сложность: решение типовых практических задач, выбор способа действий из известных на основе знаний и практического опыта. Сборка шорки-лямки, сумок полевых, продевание сыромятной сшивки в кобуры переднего вьюка и переметной сумы, перевязывание сшивкой розетки потниковой крыши, сборка оголовья, подперсья седла, подборка в пары подушек живца. Натяжка и закрепление супоней на рамы перед их сушкой. Продержка сыромятной сшивки через потник горбатой седелки с продеванием розеток на сшивки. Продержка сшивки в отверстия переднего края покрышки хомута. Выправка посаженных ремней и сложенных гужей по всей длине для придания прямолинейной формы. Связывание ремней и гужей в пачки.	Ведение сборки шорно-седельных изделий	Способы сборки шорно-седельных изделий, места крепления деталей, правила завивки ремней споя, размеры хомутов, отверстий и сверл, правила заделывания отверстий, обтягивания, технологический режим увлажнения кож, требования, предъявляемые к выполнению технологических операций сборки и качеству шорно-седельных изделий, правила эксплуатации применяемого оборудования
Требования к компетенциям сборщика шорно-седельных изделий 3-го уровня ОРК
Шифр задачи	Личностные и профессиональные компетенции	Умения и навыки	Знания
З 1.1	Самостоятельность: осуществление самостоятельной работы в типовых ситуациях и под руководством в сложных ситуациях профессиональной деятельности, самостоятельная организация обучения. Ответственность: за результаты выполнения работ, за свою безопасность и безопасность других, за выполнение требований по защите окружающей среды и противопожарной безопасности Сложность: решение типовых практических задач, выбор способа действий из известных на основе знаний и практического опыта. Подготовка оборудования, шаблонов, инструмента, материалов для сборки шорно-седельных изделий	Производить подготовку необходимых материалов (кожи, нитей, ремней и т.п.), инструментов, нужных шаблонов	Способы сборки шорно-седельных изделий, правила выполнения технологических операций сборки шорно-седельных изделий, состав комплектов деталей, входящих в шорно-седельные изделия, размеры изделий
З 1.2	Самостоятельность: осуществление самостоятельной работы в типовых ситуациях и под руководством в сложных ситуациях профессиональной деятельности, самостоятельная организация обучения. Ответственность: за результаты выполнения работ, за свою безопасность и безопасность других, за выполнение требований по защите окружающей среды и противопожарной безопасности. Сложность: решение типовых практических задач, выбор способа действий из известных на основе знаний и практического опыта. Сборка шорки-лямки, сумок полевых, продевание сыромятной сшивки в кобуры переднего вьюка и переметной сумы, перевязывание сшивкой розетки потниковой крыши, сборка оголовья, подперсья седла, подборка в пары подушек живца. Натяжка и закрепление супоней на рамы перед их сушкой. Продержка сыромятной сшивки через потник горбатой седелки с продеванием розеток на сшивки. Продержка сшивки в отверстия переднего края покрышки хомута. Выправка посаженных ремней и сложенных гужей по всей длине для придания прямолинейной формы. Связывание ремней и гужей в пачки.	Ведение сборки шорно-седельных изделий	Способы сборки шорно-седельных изделий, места крепления деталей, правила завивки ремней споя, размеры хомутов, отверстий и сверл, правила заделывания отверстий, обтягивания, технологический режим увлажнения кож, требования, предъявляемые к выполнению технологических операций сборки и качеству шорно-седельных изделий, правила эксплуатации применяемого оборудования
З 3.1	Самостоятельность: осуществление самостоятельной работы в типовых ситуациях и под руководством в сложных ситуациях профессиональной деятельности, самостоятельная организация обучения. Ответственность: за результаты выполнения работ, за свою безопасность и безопасность других, за выполнение требований по защите окружающей среды и противопожарной безопасности Сложность: решение типовых практических задач, выбор способа действий из известных на основе знаний и практического опыта. Чистка оборудования и уборка рабочего места	Чистка оборудования, содержания в порядке рабочего места	Графики ухода за оборудованием, правила приемки и сдачи смены, правила техники безопасности, противопожарной безопасности, правила внутреннего распорядка.
З 3.2	Самостоятельность: осуществление самостоятельной работы в типовых ситуациях и под руководством в сложных ситуациях профессиональной деятельности, самостоятельная организация обучения. Ответственность: за результаты выполнения работ, за свою безопасность и безопасность других, за выполнение требований по защите окружающей среды и противопожарной безопасности Сложность: решение типовых практических задач, выбор способа действий из известных на основе знаний и практического опыта. Ведение учета сырья, готовой продукции, ведение принятой документации	Ведения учета и оформление документации	Нормы расхода сырья, материалов, фурнитуры, правила ведения документации
З 2.1	Самостоятельность: исполнительско-управленческая деятельность по реализации задач под руководством, предусматривающая самостоятельное определение задач, организацию и контроль реализации ее подчиненными работниками. Ответственность: за результаты при реализации нормы, за свою безопасность и безопасность других, за выполнение требований по защите окружающей среды и противопожарной безопасности Сложность: решение различных типовых практических задач, требующих самостоятельного анализа рабочих ситуаций. Сборка хомутов и седел, полок ленчика при помощи лук. Оковка лук ленчика, зачистка выступающих краев оковки и расклепанных заклепок вручную или на шлифовальном круге.	Ведение сборки шорно-седельных изделий. Вязка-соединение нескольких сыромятных. Обтягивание хомута покрышкой.	Способы сборки шорно-седельных изделий и вязки шорных узлов, требования, предъявляемые к прочности шорного узла, качеству и внешнему виду шорно-седельных изделий, технические условия на них, свойства кож, правила о жиловки ленчика и эксплуатации применяемого оборудования
З 2.2	Самостоятельность: исполнительско-управленческая деятельность по реализации задач под руководством, предусматривающая самостоятельное определение задач, организацию и контроль реализации ее подчиненными работниками. Ответственность: за результаты при реализации нормы, за свою безопасность и безопасность других, за выполнение требований по защите окружающей среды и противопожарной безопасности Сложность: решение различных типовых практических задач, требующих самостоятельного анализа рабочих ситуаций. 2.2: Сборка нескольких сыромятных ремней в шорно-седельные изделия, пропускания концов одного ремня через парные прорези других ремней, завязывание его в узел с приданием формы шорного узла на изделиях упряжи и седел. Сборка ленчика и подгонка (правка) его по решетке (лекалу) - полок ленчика и лук к палкам.	Сборка шорно-седельных изделий	Способы сборки шорно-седельных изделий, правила обтягивания подушек хомутной и выездной седелки, комплекты деталей, входящих в шорно-седельные изделия.
З 2.3	Самостоятельность: исполнительско-управленческая деятельность по реализации задач под руководством, предусматривающая самостоятельное определение задач, организацию и контроль реализации ее подчиненными работниками. Ответственность: за результаты при реализации нормы, за свою безопасность и безопасность других, за выполнение требований по защите окружающей среды и противопожарной безопасности Сложность: решение различных типовых практических задач, требующих самостоятельного анализа рабочих ситуаций.	Сборка седла. Обтягивание ленчика седла и сидений седел кожей с предварительным увлажнением, расправка (разглаживание) морщин, складок. Формовка и заделка краев кожаной обтяжки.	Способы сборки шорно-седельных изделий, правила обтягивания ленчика седла и сидений седел, технические условия на шорно-седельные изделия, виды шорно-седельных изделий, формы и размеры обтягиваемых деталей, виды применяемых вспомогательных материалов

Приложение 5 к профессиональному стандарту "Шорное-седельное производство" Таблица 1

Связь с действующими нормативными документами

Государственный классификатор занятий Республики Казахстан (ГКЗ)
Базовая группа	3111 Техник-технолог
Квалификационный справочник должностей руководителей, специалистов и других служащих
Квалификационный уровень отраслевой рамки квалификаций (ОРК)	Техник-технолог
4	4

Таблица 2

Требования к условиям труда, образованию и опыту работы

Возможные места работы по профессии (предприятия, организации)		Предприятия по производству шорно-седельных изделий
Вредные и опасные Условия труда		Вращающиеся части машин и механизмов, электрооборудование,
Особые условия допуска К работе		Отсутствие медицинских противопоказаний и прохождение инструктажа по технике безопасности.
Квалификационный Уровень ОРК	Уровень профессионального Образования и обучения		Требуемый опыт работы
4	Техническое или профессиональное образование		Не требуется

Таблица 3

Перечень единиц ПС

(трудовых функций профессии)

Шифр трудовой функции	Наименование трудовой функции
Ф 1	Производственно-технологическая
Ф 2	Организационно-управленческая
Ф 3	Опытно-экспериментальная

Таблица 4

Описание единиц ПС (функциональная карта)

Шифр трудовой функции	Предметы труда	Средства труда	Задачи (трудовые действия)
Ф 1	Технологические карты и схемы производств	Правила и требования разработки технологической (технической) документации,	З 1.1: Разработка технологической (технической) документации, оптимальных режимов работы, графиков ухода за оборудованием.
	Производственная дисциплина, промышленная санитария, температурно-влажностного режим помещения	Методы и виды контроля	З 1.2: Контроль за соблюдением технологической и производственной дисциплины, культуры производства, промышленной санитарии, температурно-влажностного режима помещения
	Сырье, материалы готовая продукция, моющие растворы	Методы и виды контроля качества	З 1.3: Осуществление проверки качества сырья и материалов, готовой продукции.
	Технологическое оборудование	Методы и виды контроля	З 1.4: Контроль за эксплуатацией технологического оборудования, соблюдением установленных параметров, соблюдением графика профилактики, ремонта, чистки оборудования
Ф 2	Заказ, цели, производственные задачи	Организационно-управленческие инструменты	З 2.1: Организация работы коллектива исполнителей, планирование и организация производственных работ, выбор оптимальных решений при планировании работ, установление технически обоснованных норм времени выработки, зоны обслуживания
	Технологические параметры участков производства	Методы и виды контроля качества	З 2.2: Контроль количества и качества выпускаемой продукции на всех участках производства, участие в оценке экономической эффективности технологических процессов, разработке мер по ее повышению.
	Технологические параметры участков производства	Средства, правила техники безопасности и противопожарной безопасности	З 2.3: Обеспечение техники безопасности и противопожарной безопасности на всех участках производства
	Трудности в производственном процессе, недостаточность компетенций	Методы и способы повышения квалификации	З 2.4: Организация повышения квалификации рабочих на всех участках производства, их овладевание новой техникой и технологией
Ф 3	Новое технологическое оборудование	Методы, режимы испытания	З 3.1: Испытание нового технологического оборудования, новых режимов, материалов и параметров на всех этапах производства.
	Новое технологическое оборудование	Методы, режимы испытания	З 3.2: Проведение экспериментальных работ по внедрению новых, в том числе ресурсосберегающих, технологий, нового оборудования
	Трудности в производственном процессе, недостаточность компетенций	Методы и способы новаторской и рационализаторской работы	З 3.3: Организация новаторской и рационализаторской работы в коллективе

Таблица 5

Требования к компетенциям техника-технолога 4-го уровня ОРК
Шифр задачи	Личностные и профессиональные компетенции	Умения и навыки	Знания
З 1.1	Самостоятельность: исполнительско-управленческая деятельность по реализации задач под руководством, предусматривающая самостоятельное определение задач, организацию и контроль реализации ее подчиненными работниками. Ответственность: за результаты при реализации нормы, за свою безопасность и безопасность других, за выполнение требований по защите окружающей среды и противопожарной безопасности Сложность: решение различных типовых практических задач, требующих самостоятельного анализа рабочих ситуаций. Разработка технологической (технической) документации, оптимальных режимов работы, графиков ухода за оборудованием.	Разработка документации, построение графиков	Основы организации деятельности предприятия и управления им, технологию производства шорно-седельных изделий
З 1.2	Самостоятельность: исполнительско-управленческая деятельность по реализации задач под руководством, предусматривающая самостоятельное определение задач, организацию и контроль реализации ее подчиненными работниками. Ответственность: за результаты при реализации нормы, за свою безопасность и безопасность других, за выполнение требований по защите окружающей среды и противопожарной безопасности Сложность: решение различных типовых практических задач, требующих самостоятельного анализа рабочих ситуаций. Контроль за соблюдением технологической и производственной дисциплины, культуры производства, промышленной санитарии, температурно-влажностного режима помещения	Технический контроль производства	Действующие стандарты, технические условия, технологические режимы, правила технической эксплуатации предприятий
З 1.3	Самостоятельность: исполнительско-управленческая деятельность по реализации задач под руководством, предусматривающая самостоятельное определение задач, организацию и контроль реализации ее подчиненными работниками. Ответственность: за результаты при реализации нормы, за свою безопасность и безопасность других, за выполнение требований по защите окружающей среды и противопожарной безопасности Сложность: решение различных типовых практических задач, требующих самостоятельного анализа рабочих ситуаций. Осуществление проверки качества сырья и материалов, готовой продукции	Определять несоответствие сырья, материалов, готовой продукции визуально и на основе лабораторного анализа	Физико-механические и химические свойства основ и искусственных кож, ниток, гвоздей, фурнитуры, их ассортимент, причины несоответствий и методы устранений, стандарты, инструкции по качеству.
З 1.4	Самостоятельность: исполнительско-управленческая деятельность по реализации задач под руководством, предусматривающая самостоятельное определение задач, организацию и контроль реализации ее подчиненными работниками. Ответственность: за результаты при реализации нормы, за свою безопасность и безопасность других, за выполнение требований по защите окружающей среды и противопожарной безопасности Сложность: решение различных типовых практических задач, требующих самостоятельного анализа рабочих ситуаций. Контроль за эксплуатацией технологического оборудования, соблюдением установленных параметров, соблюдением графика профилактики, ремонта, чистки оборудования	Анализировать и оценивать состояние оборудования, инструмента	Устройство и правила эксплуатации оборудования, правила ухода за ним
З 2.1	Самостоятельность: исполнительско-управленческая деятельность по реализации задач под руководством, предусматривающая самостоятельное определение задач, организацию и контроль реализации ее подчиненными работниками. Ответственность: за результаты при реализации нормы, за свою безопасность и безопасность других, за выполнение требований по защите окружающей среды и противопожарной безопасности Сложность: решение различных типовых практических задач, требующих самостоятельного анализа рабочих ситуаций. Организация работы коллектива исполнителей, планирование и организация производственных работ, выбор оптимальных решений при планировании работ, Установление технически обоснованных норм времени выработки, зоны обслуживания	Использовать современные программные и технические средства информационных технологий, передовой международный опыт	Организацию производства, экономику, нормирование труда
З 2.2	Самостоятельность: исполнительско-управленческая деятельность по реализации задач под руководством, предусматривающая самостоятельное определение задач, организацию и контроль реализации ее подчиненными работниками. Ответственность: за результаты при реализации нормы, за свою безопасность и безопасность других, за выполнение требований по защите окружающей среды и противопожарной безопасности Сложность: решение различных типовых практических задач, требующих самостоятельного анализа рабочих ситуаций. Контроль количества и качества выпускаемой продукции на всех участках производства, участие в оценке экономической эффективности технологических процессов, разработке мер по ее повышению	Определять качество выпускаемой продукции, количество	Стандарты, инструкции, методы расчета производительности оборудования и выработки продукции
З 2.3	Самостоятельность: исполнительско-управленческая деятельность по реализации задач под руководством, предусматривающая самостоятельное определение задач, организацию и контроль реализации ее подчиненными работниками. Ответственность: за результаты при реализации нормы, за свою безопасность и безопасность других, за выполнение требований по защите окружающей среды и противопожарной безопасности Сложность: решение различных типовых практических задач, требующих самостоятельного анализа рабочих ситуаций. Обеспечение техники безопасности и противопожарной безопасности на всех участках производства	Анализировать и оценивать состояние техники безопасности и противопожарной защиты на производственном участке, уметь принять меры по их обеспечению	Правила и нормы охраны труда, техники безопасности, промышленной санитарии и противопожарной защиты, системы автоматического управления технологическим оборудованием,
З 2.4	Самостоятельность: исполнительско-управленческая деятельность по реализации задач под руководством, предусматривающая самостоятельное определение задач, организацию и контроль реализации ее подчиненными работниками. Ответственность: за результаты при реализации нормы, за свою безопасность и безопасность других, за выполнение требований по защите окружающей среды и противопожарной безопасности Сложность: решение различных типовых практических задач, требующих самостоятельного анализа рабочих ситуаций. Организация повышения квалификации рабочих на всех участках производства, их овладение новой техникой и технологией.	Проводить обучение рабочих основам профессии, ведение семинаров, курсов, составление программ обучения	Методики и программы обучения в рамках профессий своего производства

Приложение 6 к профессиональному стандарту "Шорное-седельное производство"

Лист согласования

Название организации	Дата согласования
1. Министерство труда и социальной защиты населения Республики Казахстан	№ 04-3-1-16/16973 от 19 декабря 2013 года

Настоящий профессиональный стандарт зарегистрирован в_______________.

Профессиональный стандарт внесен в Реестр профессиональных стандартов

рег. №______________.

Письмо (протокол) № ___________ Дата _____________