ИПС "Әділет"

Ескерту. Күші жойылды – ҚР Ауыл шаруашылығы министрінің 20.12.2020 № 393 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

2007 жылғы 15 мамырдағы Қазақстан Республикасы Еңбек кодексінің 138-5 бабының 3 тармағына және Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2013 жылғы 29 сәуірдегі "Кәсіптік стандарттарды әзірлеуге 2013 жылға қаражат бөлу және оны пайдалану қағидаларын бекіту туралы" № 406 қаулысына сәйкес, БҰЙЫРАМЫН:

1. Тамақ концентраттарын өндіру бойынша қызметтегі кәсіби стандарт бекітілсін.

2. Қайта өңдеу және аграрлық азық-түлік нарығы департаменті (А.Б.Құсайынова) Қазақстан Республикасының заңнамасында бекітілген тәртіппен кәсіби стандартты енгізуге шаралар қабылдасын.

3. Әлеуметтік саясат басқармасы (С.С. Лепешко) осы бұйрықты заңнамада белгіленген тәртіппен Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін және ресми жариялануын қамтамасыз етсін.

4. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Әлеуметтік саясат басқармасына (С.С. Лепешко) жүктелсін.

5. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Министр А.	Мамытбеков
Келісілген
Қазақстан Республикасы
Еңбек және халықты
әлеуметтік қорғау министрі
Т. Дүйсенова
2014 жылғы 7 сәуір

Қазақстан Республикасы
Ауыл шаруашылығы министрінің
2014 жылғы 21 қаңтардағы
№ 20/33 бұйрығымен бекітілген

Тамақ концентраттарын өндіру
бойынша қызметтегі кәсіби стандарты
1. Жалпы ережелер

1. Тамақ концентраттарын өндіру бойынша қызметтегі кәсіби стандарт (бұдан әрі - КС):

1) кәсіби білім беру мен еңбек салалары арасындағы қарым-қатынасты реттеуге;

2) кәсіби қайта даярлау мен біліктілігін көтеруді дайындау бағдарламаларын әзірлеу талаптарының мерзімін белгілеуге;

3) аттестациялау мен сертификаттауда қызметкерлердің құзыреттілігін бағалау талаптарының мерзімін белгілеуге;

4) кәсіби қызметтің мәніне бірыңғай талаптар әзірлеуге, еңбек нарығының заманауи талаптарына жауап беретін біліктілік талаптарын жаңартуға;

5) персоналды басқару саласындағы кең ауқымды міндеттерді шешуге;

6) білім беру стандарттарын, оқу жоспарларын, модульдік оқу бағдарламаларын әзірлеу, сондай-ақ тиісті оқу-әдістемелік материалдарды әзірлеуге;

7) кәсіби даярлығын бағалаудан өткізу және мамандар біліктіліктерінің сәйкестіктерін растауға арналған.

2. КС негізгі пайдаланушылары:

1) білім беру мекемелері түлектері, жұмысшылар;

2) ұйымдардың басшылары мен жұмысшылары, ұйымдардың персоналды басқару бөлімшелерінің басшылары мен мамандары;

3) білім беру бағдарламаларын әзірлейтін мамандар;

4) мамандардың кәсіби даярлығын бағалау және біліктігіне сәйкестігін растау саласындағы мамандар.

3. КС негізінде кәсіпорындар қызметінің функционалдық үлгілеріне, лауазымына, қызметкерлердің біліктілігін арттыру, аттестациядан өткізу, еңбекке ынталандыру жүйесіне ішкі, корпоративті стандарттар және басқалар әзірленуі мүмкін.

4. Осы КС-да төмендегі терминдер мен аңықтамалар қолданылады:

1) біліктілік – жұмысшының еңбек қызметінің нақты түрін орындауға кәсіби дайындық дәрежесі;

2) біліктілік деңгейі\білікті деңгейі – атқарылатын жұмыстардың күрделілігі, дербестігі мен жауаптылығы көрінетін қызметкердің біліктілігіне (құзыреттілігіне) қойылатын талаптар деңгейі;

3) еңбек мәні - белгілі бір еңбек құралдарының көмегімен өнім жасау мақсатында қызметкердің іс-қимылы бағытталатын зат;

4) еңбек құралы – қызметкердің еңбек мәнін бастапқы күйден өнімге айналдыру үшін пайдаланатын құралдары;

5) еңбек қызметінің түрі – еңбек функцияларының тұтас жиынтығымен және оларды орындау үшін қажетті құзыреттілікпен құрылған кәсіби қызмет саласындағы құрамдас бөлік;

6) еңбек функциясы – бизнес-процеспен анықталатын және олардың еңбек қызметінің нақты түрінің шеңберінде орындалуы үшін тиісті құзыреттіліктің болуын көздейтін еңбек әрекеттерінің интеграцияланған және тиісінше автономды жиынтығы;

7) кәсіби қызмет саласы – ортақ интеграцияланған негізі (ұқсас және жуық мәндер, объектілер, технологиялар, соның ішінде еңбек құралдары) және еңбек функцияларының ұқсас жиынтығын және оларды орындау үшін құзыреттілікті көздейтін саланың еңбек қызметі түрлерінің жиынтығы;

8) КС – нақты кәсіби қызмет саласындағы еңбек сапасы мен жағдайы, біліктілігі, құзыреттілігі, мазмұны деңгейіне қойылатын талаптарды айқындайтын стандарт;

9) КС бірлігі – осы қызмет түрі үшін тұтас, аяқталған, тиісінше автономды және маңызды болып табылатын нақты еңбек функциясының ашық сипаттамасынан тұратын КС құрылымдық элементі;

10) кәсіп – арнайы дайындықтың, жұмыс тәжірибесінің нәтижесінде пайда болған арнайы білімді, ептілікті және практикалық дағдыларды талап ететін және білімі туралы тиісті құжаттармен нақтыланатын адамның еңбек қызметінің негізгі түрі;

11) құзыреттілік – қызметкердің кәсіби қызметте білімін және іскерлігін қолдану қаблеті;

12) лауазым – лауазымдық өкілеттіктер мен лауазымдық міндеттер шеңбері жүктелген жұмыс берушінің құрылымдық бірлігі;

13) міндет – нақты бір еңбек мәндері мен құралдарын пайдалана отырып еңбек функциясын іске асырумен және нәтижеге қол жеткізумен байланысты іс-қимыл жиынтығы;

14) сала – шығарылатын өнімнің, өндіріс технологиясының, негізгі қорлар мен жұмыс істейтіндердің кәсіби дағдыларының жалпылығы тән кәсіпорындар мен ұйымдардың жиынтығы;

15) салалық біліктілік шеңбері (бұдан әрі - СБШ) – салада құпталатын біліктілік деңгейлерінің құрылымдалған сипаттамасы;

16) ұлттық біліктілік шеңбері (бұдан әрі - ҰБШ) – еңбек нарығында құпталатын біліктілік деңгейлерінің құрылымдалған сипаттамасы;

17) функционалдық карта – әр түрлі кәсіби қызметтер саласының шеңберінде белгіленген, қызметкер орындайтын еңбек қызметінің түрінің еңбек функциялары мен кәсіби міндеттерінің құрылымданған сипаттамасы.

2. КС паспорты

5. Экономикалық қызмет түрі (кәсіби қызмет саласы): Қазақстан Республикасының Мемлекеттік жіктеушісі 03-2007: 10.32 Жемісті және көкөністі шырындар өндірісі, 10.83 Шай және кофені қайта өңдеу, 10.89 Басқа санаттарға кірмейтін өзге де азық-түліктердің өндірісі.

6. Экономикалық қызмет түрінің (кәсіби қызмет саласының) негізгі мақсаты: нарықтың азық-түлік өнімдеріне деген қарқынды өсіп келе жатқан сұраныстарын қанағаттандыратын кешенді импорт алмасуды, ауыл шаруашылық өндіруші-кәсіпорындарының өзара байланысын, халықтың дұрыс тамақтануы мақсатында азықтық концентраттар өндіру салаларында перспективалы технологиялар мен ғылыми мектептерді қолдауды қамтамасыз ететін тамақ концентраттарын шығару өндірісі бойынша саланың тұрақты дамуына алдын ала жағдай қалыптастыру.

КС тағам өнімдерін өндіру кәсіби қызметі саласында еңбек заттарына, сапасына, жағдайына, қызметкерлердің біліктілігі мен құзыреттілігіне қойылатын талаптарды белгілейді.

7. Қызмет түрлері, кәсіптер, біліктілік деңгейлері осы КС 1-қосымшасында берілген.

Стандарт талаптары қызмет түрлеріне және осы саланың төмендегі кәсіптеріне жатады:

бу және су термиялық агрегатының аппаратшысы

сояны дезодораторлаушы

тұқым бөлетін машиналар операторы

жуу-тазалау агрегатының операторы

күйдіру аппаратының операторы

ферментаторшы

3. Еңбек қызметі (кәсіп) түрлерінің карточкасы
1-параграф. Бу және су термиялық агрегатының аппаратшысы

8. СБШ бойынша біліктілік деңгейі – 3.

9. Лауазымның мүмкін атаулары: бу және су термиялық агрегатының аппаратшысы.

10. "Бу және су термиялық агрегатының аппаратшысы" кәсібі субъектінінің басты функцияларын іске асыруға қатысты міндеттерді білуге және орындауға міндеттейді: тамақ концентраттарының өндірісі.

11. Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланысы осы КС 2-қосымшасының 1-кестесінде көрсетілген.

12. Бу және су термиялық агрегатының аппаратшысының еңбек шарттарына, біліміне және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар осы КС 2-қосымшасының 2-кестесінде көрсетілген.

13. Бу және су термиялық агрегатының аппаратшысы орындайтын еңбек функцияларын айқындайтын КС бірліктерінің тізбесі осы КС 2-қосымшаның 3-кестесінде көрсетілген.

14. Бу және су термиялық агрегатының аппаратшысының орындайтын КС бірліктерінің сипаттамасы және еңбек әрекеттері осы КС 2-қосымшасының 4-кестесінде көрсетілген.

15. Бу және су термиялық агрегатының аппаратшысының құзыреттіліктеріне қойылатын талаптар осы КС 2-қосымшасының 5-кестесінде көрсетілген.

2-параграф. Сояны дезодораторлаушы

16. СБШ бойынша біліктілік деңгейі – 3.

17. Лауазымның мүмкін атаулары: сояны дезодораторлаушы.

18. "Сояны дезодораторлаушы" кәсібі субъектінің негізгі қызметін жүзеге асыруға байланысты міндеттерді білуге және атқара білуге міндеттейді: тамақ концентраттарының өнеркәсібі.

19. Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланысы осы КС 3-қосымшасының 1-кестесінде көрсетілген.

20. Сояны дезодораторлаушының еңбек шарттарына, біліміне және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар осы КС 3-қосымшасының 2-кестесінде көрсетілген.

21. Сояны дезодораторлаушы орындайтын еңбек функцияларын айқындайтын КС бірліктерінің тізбесі осы КС 3-қосымшаның 3-кестесінде көрсетілген.

22. Сояны дезодораторлаушының орындайтын КС бірліктерінің сипаттамасы және еңбек әрекеттері осы КС 3-қосымшасының 4-кестесінде көрсетілген.

23. Сояны дезодораторлаушының құзыреттіліктеріне қойылатын талаптар осы КС 3-қосымшасының 5-кестесінде көрсетілген.

3-параграф. Тұқым бөлетін машина операторы

24. СБШ бойынша біліктілік деңгейі – 2.

25. Лауазымның мүмкін атаулары: тұқым бөлетін машина операторы.

26. "Тұқым бөлетін машина операторы" кәсібі субъектінің негізгі қызметін жүзеге асыруға байланысты міндеттерді білуге және атқара білуге міндеттейді: тамақ концентраттарының өндірісі.

27. Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланысы осы КС 4-қосымшасының 1-кестесінде көрсетілген.

28. Тұқым бөлетін машина операторының еңбек шарттарына, біліміне және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар осы КС 4-қосымшасының 2-кестесінде көрсетілген.

29. Тұқым бөлетін машина операторы орындайтын еңбек функцияларын айқындайтын КС бірліктерінің тізбесі осы КС 4-қосымшаның 3-кестесіндекөрсетілген.

30. Тұқым бөлетін машина операторының орындайтын КС бірліктерінің сипаттамасы және еңбек әрекеттері осы КС 4-қосымшасының 4-кестесіндекөрсетілген.

31. Тұқым бөлетін машина операторының құзыреттіліктеріне қойылатын талаптар осы КС 4-қосымшасының 5-кестесінде көрсетілген.

4-параграф. Жуу-тазалау агрегатының операторы

32. СБШ бойынша біліктілік деңгейі – 3.

33. Лауазымның мүмкін атаулары: жуу-тазалау агрегатының операторы.

34. "Жуу-тазалау агрегатының операторы" кәсібі субъектінің негізгі қызметін жүзеге асыруға байланысты міндеттерді білуге және атқара білуге міндеттейді: тамақ концентраттарының өндірісі.

35. Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланысы осы КС 5-қосымшасының 1-кестесінде көрсетілген.

36. Жуу-тазалау агрегатының операторының еңбек шарттарына, біліміне және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар осы КС 5-қосымшасының 2-кестесінде көрсетілген.

37. Жуу-тазалау агрегатының операторы орындайтын еңбек функцияларын айқындайтын, КС бірліктерінің тізбесі осы КС 5-қосымшаның 3-кестесінде көрсетілген.

38. Жуу-тазалау агрегатының операторының орындайтын КС бірліктерінің сипаттамасы және еңбек әрекеттері осы КС 5-қосымшасының 4-кестесіндекөрсетілген.

39. Жуу-тазалау агрегатының операторының құзыреттіліктеріне қойылатын талаптар осы КС 5-қосымшасының 5-кестесінде көрсетілген.

5-параграф. Күйдіру аппаратының операторы

40. СБШ бойынша біліктілік деңгейі – 3.

41. Лауазымның мүмкін атаулары: күйдіру аппаратының операторы.

42. "Күйдіру аппаратының операторы" кәсібі субъектінің негізгі қызметін жүзеге асыруға байланысты міндеттерді білуге және атқара білуге міндеттейді: тамақ концентраттарының өндірісі.

43. Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланысы осы КС 6-қосымшасының 1-кестесінде көрсетілген.

44. Күйдіру аппаратының операторының еңбек шарттарына, біліміне және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар осы КС 6-қосымшасының 2-кестесінде көрсетілген.

45. Күйдіру аппаратының операторы орындайтын еңбек функцияларын айқындайтын КС бірліктерінің тізбесі осы 6-қосымшаның 3-кестесінде көрсетілген.

46. Күйдіру аппаратының операторының орындайтын КС бірліктерінің сипаттамасы және еңбек әрекеттері осы КС 6-қосымшасының 4-кестесіндекөрсетілген.

47. Күйдіру аппаратының операторының құзыреттіліктеріне қойылатын талаптар осы КС 6-қосымшасының 5-кестесінде көрсетілген.

6-параграф. Ферментаторшы

48. СБШ бойынша біліктілік деңгейі – 3.

49. Лауазымның мүмкін атаулары: ферментаторшы.

50. "Ферментаторшы" кәсібі субъектінің негізгі қызметін жүзеге асыруға байланысты міндеттерді білуге және атқара білуге міндеттейді: тамақ концентраттарының өндірісі.

51. Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланыс осы КС 7-қосымшасының 1-кестесінде көрсетілген.

52. Ферментаторшының еңбек шарттарына, біліміне және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар осы КС 7-қосымшасының 2-кестесінде көрсетілген.

53. Ферментаторшы орындайтын еңбек функцияларын айқындайтын КС бірліктерінің тізбесі осы КС 7-қосымшаның 3-кестесінде көрсетілген.

54. Ферментаторшының орындайтын КС бірліктерінің сипаттамасы және еңбек әрекеттері осы КС 7-қосымшасының 4-кестесінде көрсетілген.

55. Ферментаторшының құзыреттіліктеріне қойылатын талаптар осы КС 7-қосымшасының 5-кестесінде көрсетілген.

4. КС әзірлеушілері

56. КС әзірлеушісі Қазақстан Республикасының Ауыл шаруашылығы министрлігі болып табылады.

57. Келісу парағы, КС сараптамасы мен тіркелуі осы КС 8-қосымшасында көрсетілген.

Тамақ концентраттарын өндіру бойынша
қызметтегі кәсіби стандартының
1-қосымшасы

Қызмет түрлері, кәсіптер, біліктілік деңгейлері

№ р/с	Қызмет түрі атауы	Еңбек нарығы тенденцияларын есепке алғандағы кәсіп атауы	01-2005 Қазақстан Республикасы мемлекеттік кәсіптер жіктеуішісіне сәйкес кәсіптер атауы	СБШ біліктілік деңгейлері
1.	Тамақ концентраттарының өндірісі	Бу және су термиялық агрегатының аппаратшысы	Бу және су термиялық агрегатының аппаратшысы	3
2.	Тамақ концентраттарының өндірісі	Сояны дезодораторлаушы	Сояны дезодораторлаушы	3
3.	Тамақ концентраттарының өндірісі	Тұқым бөлетін машиналар операторы	Тұқым бөлетін машиналар операторы	2
4.	Тамақ концентраттарының өндірісі	Жуу-тазалау агрегатының операторы	Жуу-тазалау агрегатының операторы	3
5.	Тамақ концентраттарының өндірісі	Күйдіру аппаратының операторы	Күйдіру аппаратының операторы	3
6.	Тамақ концентраттарының өндірісі	Ферментаторшы	Ферментаторшы	3

Тамақ концентраттарын өндіру бойынша
қызметтегі кәсіби стандартының
2-қосымшасы

1-кесте. Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланысы

Қазақстан Республикасы мемлекеттік кәсіптер жіктеуіші (МКЖ)
Базалық топ	8275 Бу және су термиялық агрегатының аппаратшысы
Қазақстан Республикасы жұмысшылар кәсіптері мен жұмыстарының бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтағышы (БТБА)
Шығарылым, БТБА тарауы	51-шығарылым, Тамақ концентраттарының өндірісі
БТБА бойынша кәсібі	Бу және су термиялық агрегатының аппаратшысы
СБШ біліктілік деңгейі	БТБА бойынша разрядтар
3	4

2-кесте. Бу және су термиялық агрегаты аппаратшысының еңбек

шарттарына, біліміне және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар

Кәсібі бойынша мүмкін жұмыс орындары (кәсіпорын, ұйым)		Цех, өндіріс, зауыт, фабрика, комбинат
Зиянды және қауіпті еңбек жағдайлары		Жоқ
Жұмысқа жіберудің ерекше шарттары		Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес
СБШ біліктілік деңгейі	Кәсіптік білім беру және оқыту деңгейі		Қажетті еңбек тәжірибесі
3	Жоғары деңгейлі техникалық және кәсіби білім (қосымша кәсіби дайындық), практикалық тәжірибе		Талап етілмейді

3-кесте. Бу және су термиялық агрегатының аппаратшысы орындайтын

еңбек функцияларын анықтайтын КС бірліктерінің тізбесі

Еңбек функцияларының шифры	Еңбек функциясының атауы (кәсіби стандарттың бірлігі)
1	Автоқазандықта көкөністерді булау және қажетті қайнау деңгейіне дейін жеткізу процесін жүргізу; автоқазандыққа, бу және су термиялық агрегатының су термостаты және жуу-тазалау машиналарына қызмет көрсету
2	Автоқазандықты шикізатпен толтыру; автоқазандықтың қысымын реттеу, автоқазандықты босату
3	Су термостаты жұмысын реттеу, шикізатты жүктеу жылдамдығы, жуу машинасының суытқыш суының көлемі және температурасын реттеу
4	Қызмет көрсету құралдарының ұсақ ақауларын болдырмау және жою

4-кесте. Бу және су термиялық агрегатының аппаратшысы орындайтын

КС бірліктерінің сипаттамасы

Еңбек функцияларының шифры	Еңбек заттары	Еңбек құралдары	Міндеттер (еңбек іс-әрекеттері)
1	Көкөністер, жемістер, су (шикізат)	Қаптар, қолғаптар, ыдыс, таразы, себет, үстел, автоқазандық, бу және су термиялық агрегат, арнайы киім	1-1) Автоқазандықта көкөністерді булау процесіне дайындау және жүргізу
			1-2) Көкөністерді булау және қажетті қайнау деңгейіне дейін жеткізу процесін жүргізу; бу және су термиялық агрегатқа қызмет көрсету
			1-3) Бу және су термиялық агрегатының су термостатына қызмет көрсету; бу және су термиялық агрегатының жуу-тазалау машиналарына қызмет көрсету
2	Көкөністер, жемістер, су (шикізат)	Автоқазандық, бу және су термиялық агрегат, арнайы киім, жуу-тазалау машинасы	2-1) Автоқазандықты шикізатпен толтыру; автоқазандықтың қысымын реттеу
			2-2) Автоқазандықты босату
3	Көкөністер, жемістер, су (шикізат)	Жуу машинасы, термостат, су температурасын өлшегіш	3-1) Жуу машинасының су термостаты жұмысын реттеу
			3-2) Жуу машинасының шикізатын жүктеу жылдамдығын реттеу; жуу машинасының суытқыш суының көлемі және температурасын реттеу
4	Су, жағармай	Жуу машинасы, автоқазандық, бу және су термиялық агрегат, журнал	4-1) Қызмет көрсету құралдарының ұсақ ақауларын болдырмау және жою

5-кесте. СБШ біліктіліктің 3-деңгейлі бу және су термиялық агрегаты

аппаратшысының құзыреттіліктеріне қойылатын талаптар

Міндеттер шифры	Тұлғалық және кәсіптік құзыреттіліктер	Біліктер мен дағдылар	Білімдер
1-1)	Әр түрлі жемістерді термиялық өңдеу технологиялары кестесіндегі технологиялар және сипаттамалары саласындағы функционалдық міндеттер шеңберіндегі жауапкершілік. Жұмыс үрдісін жоспарлауды қосатын, атқарушылық қызметті түсіну. Нормадан ауытқыған жағдайда кәсіби қызмет үрдістерін жақсарту үшін идеялар ұсынады	Өзіндік жоспарлау, еңбек үрдісін, оның нәтижесін орындау және бағалау контекстінде стандартты, қарапайым біртектес практикалық міндеттерді шешу біліктілігі	Әр түрлі жемістер термиялық өңдеу технологиялары және параметрлер режимдері. Автоқазандық құрылғысы және пайдалану ережелері. Жуу-тазалау машиналары агрегатын пайдалану ережелері
2-1)	Басшылықпен еңбек қатынастарын сақтау және оған есептік деректерді беру	Өзін-өзі бағалау, өзін-өзі анықтау, өзін-өзі ұйымдастыру және қарапайым өндірістік жағдайларда қызметтерді реттеу икемділігін байқатады	Жуу-тазалау машиналары агрегатын пайдалану ережелері. Автоқазандық құрылғысы және пайдалану ережелері
3-1)	Алдын ала қойылған нормалар мен критерийлерге сәйкес нәтижелерді бағалап, еңбек қызметі үрдісін құжаттайды	Автоқазандық жұмысындағы тапсырмаларды орындау. Санитария ережелерін сақтау	Жуу машинасы су термостаттары жұмысын реттеу ережелері, реттеуші машиналарға қолданылатын қолдану ережелері
4-1)	Бүкіл өмір бойы өзінше ұйымдасу және ұдайы өзінше қалыптасу, өздігінше ойлау	Дербес шешім қабылдайды	Қауіпсіздігі және еңбекті қорғау техникасы

Тамақ концентраттарын өндіру бойынша
қызметтегі кәсіби стандартының
3-қосымшасы

1-кесте. Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланысы

Қазақстан Республикасы мемлекеттік кәсіптер жіктеуіші (МКЖ)
Базалық топ	8265 Сояны дезодораторлаушы
Қазақстан Республикасы жұмысшылар кәсіптері мен жұмыстарының бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтағышы (БТБА)
Шығарылым, БТБА тарауы	51-шығарылым, Тағам концентраттарының өндірісі
БТБА бойынша кәсібі	Сояны дезодораторлаушы
СБШ біліктілік деңгейі	БТБА бойынша разрядтар
3	3

2-кесте. Сояны дезодораторлаушының еңбек шарттарына, біліміне және

жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар

Кәсібі бойынша мүмкін жұмыс орындары (кәсіпорын, ұйым)		Сақтайтын орын, қоймалар, базалар, плантациялар, ауыл шаруашылық саласы, учаске, шаруа қожалықтары, жылыжайлар, қосалқы үй-жайлар, сұрыптау орындары, цехтер
Зиянды және қауіпті еңбек жағдайлары		Аллергия, иіске шыдай алмау, улану
Жұмысқа жіберудің ерекше шарттары		Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес
СБШ біліктілік деңгейі	Кәсіптік білім беру және оқыту деңгейі		Қажетті еңбек тәжірибесі
3	Практикалық тәжірибесіз негізгі орта білім базасында жалпы орта білімі немесе техникалық және кәсіби білімі болған жағдайда практикалық тәжірибе және/немесе кәсіби дайындық (бір жылға дейін кәсіби дайындықты ұйымдастыру базасындағы курстар немесе кәсіпорында оқыту)		Талап етілмейді

3-кесте. Сояны дезодораторлаушы орындайтын еңбек функцияларын

анықтайтын КС бірліктерінің тізбесі

Еңбек функцияларының шифры	Еңбек функциясының атауы (кәсіби стандарттың бірлігі)
1	Сояны дезодорлау процесін жүргізу; дезодораторды жүктеу және босату
2	Бу қысымын және сояны өңдеу процесінің ұзақтығын реттеу; дезодорлау сапасын және құралдардың техникалық ахуалын бақылау
3	Процестің аяқталу сәтін анықтау; құрал-жабдыққа қызмет көрсету жұмыстарындағы олқылықты жою

4-кесте. Сояны дезодораторлаушы орындайтын КС бірліктерінің

сипаттамасы

Еңбек функцияларының шифры	Еңбек заттары	Еңбек құралдары	Міндеттер (еңбек іс-әрекеттері)
1	Су, май, соя	Дезодоратор, халат, қалпақ, қолғаптар, чиллер, бу қазандығы, бу және су-вакуумды сорғыш	1-1) Сояны дезодорлау процесін жүргізу
			1-2) Дезодораторларды жүктеу, дезодораторларды босату
2	Су, май, соя, қалпақ, халат, қолғаптар, компьютер, журнал	Бу қазандығы, бу және су-вакуумды сорғыш, қалпақ, қолғаптар	2-1) Бу қысымын және сояны өңдеу процесінің ұзақтығын реттеу
			2-2) Дезодорлау сапасын және құралдардың техникалық ахуалын бақылау
3	Су, май, соя	Компьютер, журнал, қалам, халат, қалпақ	3-1) Процестің аяқталу сәтін анықтау
			3-2) Құрал-жабдыққа қызмет көрсету жұмыстарындағы олқылықты жою

5-кесте. СБШ біліктіліктің 3-деңгейлі сояны дезодораторлаушының

құзыретіне қойылатын талаптар

Міндеттер шифры	Тұлғалық және кәсіптік құзыреттіліктер	Біліктер мен дағдылар	Білімдер
1-1)	Жеке жауапкершілік, командамен жұмыс істеуге оң бейімділік. Ауыл шаруашылығы саласының нақты құрылымдық бөлімі шеңберінде жұмыстың сапасы мен нәтижелілігіне жауапкершілік	Тамақ концентраттары өндірісінде стандартты тапсырмаларды орындау, санитария ережелерін қадағалау, дезодораторларды жүктеу және босату бойынша тапсырмаларды орындау	Дезодорлау параметрлері мен технологиялары. Дезодораторларды құрылғылары және оларды пайдалану ережелері.
2-1)	Белгілі бір міндеттерді орындау барысында өз денсаулығы мен қауіпсіздігіне, басқалардың денсаулығы мен қауіпсіздігіне, сонымен қатар қоршаған ортаны қорғауға жауапты болады. Нормадан алшақтаған жағдайда кәсіби қызметтер процесстерін жақсарту үшін идеялар ұсынады	Сояны өңдеуде бу қысымын реттеу тапсырмаларын орындау. Дезодорлау сапасын және құралдардың техникалық ахуалын бақылау	Сояның негізгі қасиеттерін білу. Қолданыстағы бақылау-өлшеу аспаптарын пайдалану ережелерін білу
3-1)	Белгіленген тапсырмаларға нәтижеге қол жеткізу үшін түсіністік және жауапкершілік. Бүкіл өмір бойы өзінше ұйымдасу және ұдайы өзінше қалыптасу, өздігінше ойлау	Дербес түрде шешім қабылдау, жылдам үйреншіктік	Дайын өнімнің сапасына қойылатын талаптар. Қауіпсіздік және еңбекті қорғау техникасы

Тамақ концентраттарын өндіру бойынша
қызметтегі кәсіби стандартының
4-қосымшасы

1-кесте. Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланысы

Қазақстан Республикасы мемлекеттік кәсіптер жіктеуіші (МКЖ)
Базалық топ	8275 Тұқым бөлетін машиналар операторы
Қазақстан Республикасы жұмысшылар кәсіптері мен жұмыстарының бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтағышы (БТБА)
Шығарылым, БТБА тарауы	51-шығарылым, Тамақ концентраттарының өндірісі
БТБА бойынша кәсібі	Тұқым бөлетін машиналар операторы
СБШ біліктілік деңгейі	БТБА бойынша разрядтар
2	2

2-кесте. Тұқым бөлетін машиналар операторының еңбек шарттарына,

біліміне және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар

Кәсібі бойынша мүмкін жұмыс орындары (кәсіпорын, ұйым)		Сақтайтын орын, қоймалар, базалар, тәлімбақтар, ауылшаруашылық саласы, шаруа қожалықтары, жылыжайлар, қосалқы үй-жайлар, сұрыптау орындары, цехтер
Зиянды және қауіпті еңбек жағдайлары		Шаң, аллергия, ауырды көтеру
Жұмысқа жіберудің ерекше шарттары		Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес
СБШ біліктілік деңгейі	Кәсіптік білім беру және оқыту деңгейі		Қажетті еңбек тәжірибесі
2	Негізгі жалпы орта білім бар болған жағдайда, бірақ бастауыш білімнен төмен емес (білім беру ұйымының базасында немесе мекемеде оқу) практикалық тәжірибе және/немесе кәсіби дайындық		Талап етілмейді

3-кесте. Тұқым бөлетін машиналар операторы орындайтын еңбек

функцияларын анықтайтын КС бірліктерінің тізбесі

Еңбек функцияларының шифры	Еңбек функциясының атауы (кәсіби стандарттың бірлігі)
1	Тұқым бөлу машинасында бидайдан қабығын және тұқым бөлімі процесін жүргізу
2	Алдын-ала ылғалданған бидайды машинаға жүктеу; бидайды тұқымынан бөлу процесін бақылау
3	Машина жұмысын реттеу, оның жүктеуін бақылау; машиналарды тазалау және майлау

4-кесте. Тұқым бөлетін машиналар операторы орындайтын

КС бірліктерінің сипаттамасы

Еңбек функцияларының шифры	Еңбек заттары	Еңбек құралдары	Міндеттер (еңбек іс-әрекеттері)
1	Бидай	Тұқым бөлетін машина, халат, қолғаптар, қалпақ, дәптер, қаламсап	1-1) Тұқым бөлу процесін жүргізуге дайындық және бидайды қабығынан тұқым бөлетін машинада тазалау
			1-2) Тұқым бөлу процесін жүргізу және бидайды қабығынан тұқым бөлетін машинада тазалау
2	Бидай	Машина, шелек, ыдыс, журнал, арнайы киім	2-1) Алдын-ала ылғалданған бидайды машинаға жүктеу
			2-2) Бидайды тұқымынан бөлу процесін бақылау
3	Машина	Құрал-жабдық, халат, қолғаптар, қалпақ, дәптер, құралдар, халат, қолғаптар, қалпақ, дәптер, тазалағыш және майлағыш заттар	3-1) Машина жұмысын реттеу
			3-2) Машинаның жүктеуін бақылау; машиналарды тазалау және майлау

5-кесте. СБШ біліктіліктің 2-деңгейлі тұқым бөлетін машина

операторының құзыретіне қойылатын талаптар

Міндеттер шифры	Тұлғалық және кәсіптік құзыреттіліктер	Біліктер мен дағдылар	Білімдер
1-1)	Өсімдіктерге жауапкершілікпен қарау, командамен жұмыс істеуге бейімдену	Бидайды өңдеуде стандартты тапсырмаларды орындау	Бидай сапасына қойылатын талаптар. Тұқым және бидайды қабығынан бөлу технологиялары және параметрлері
2-1)	Белгіленген тапсырмаларға нәтижеге қол жеткізу үшін түсіністік және жауапкершілік	Бидайды өңдеу бойынша машиналарға қызмет көрсету және пайдалану тапсырмаларын орындау	Машиналарға қызмет көрсету жұмыстарының қағидаттары
3-1)	Нормадан алшақтаған жағдайда кәсіби қызметтер процесстерін жақсарту үшін идеялар ұсынады. Бүкіл өмір бойы өзінше ұйымдасу және ұдайы өзінше қалыптасу, өздігінше ойлау	Санитария ережелерін қадағалау, өздігінше шешімдер қабылдау, жылдам үйрену	Қызмет көрсету ережелері, яғни машинаны тазалау және майлау, қауіпсіздік және еңбекті қорғау техникалары

Тамақ концентраттарын өндіру бойынша
қызметтегі кәсіби стандартының
5-қосымшасы

1-кесте. Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланысы

Қазақстан Республикасы мемлекеттік кәсіптер жіктеуіші (МКЖ)
Базалық топ	8265 Жуу-тазалау агрегатының операторы
Қазақстан Республикасы жұмысшылар кәсіптері мен жұмыстарының бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтағышы (БТБА)
Шығарылым, БТБА тарауы	51-шығарылым, Тамақ концентраттарының өндірісі
БТБА бойынша кәсібі	Жуу-тазалау агрегатының операторы
СБШ біліктілік деңгейі	БТБА бойынша разрядтар
3	4

2-кесте. Жуу-тазалау агрегатының операторының еңбек шарттарына,

біліміне және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар

Кәсібі бойынша мүмкін жұмыс орындары (кәсіпорын, ұйым)		Цех, өндіріс, зауыт, фабрика, комбинат
Зиянды және қауіпті еңбек жағдайлары		Жоқ
Жұмысқа жіберудің ерекше шарттары		Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес
СБШ біліктілік деңгейі	Кәсіптік білім беру және оқыту деңгейі		Қажетті еңбек тәжірибесі
3	Практикалық тәжірибесіз негізгі орта білім базасында жалпы орта білімі немесе техникалық және кәсіби білімі болған жағдайда практикалық тәжірибе және/немесе кәсіби дайындық (бір жылға дейін кәсіби дайындықты ұйымдастыру базасындағы курстар немесе кәсіпорында оқыту)		Талап етілмейді

3-кесте. Жуу-тазалау агрегатының операторы орындайтын еңбек

функцияларын анықтайтын КС бірліктерінің тізбесі

Еңбек функцияларының шифры

Еңбек функциясының атауы

(кәсіби стандарттың бірлігі)

Басқару пультінен булап өңдеу әдісімен картопты жуу, сұрыптау, тазалау технологиялық процестерін жүргізу; агрегаттың барлық тораптарының жұмыстарын реттеу; бу қысымы мен температурасын, картопты бумен өңдеу режимін бақылау

Жуу машинасына шикі картоптың түсу жылдамдығын реттеу; агрегаттың жұмысындағы ұсақ ақауларды жою; картоптан қажетті сападағы жартылай фабрикат алуды қамтамасыз ету

4-кесте. Жуу-тазалау агрегатының операторы орындайтын КС

бірліктерінің сипаттамасы

Еңбек функцияларының шифры	Еңбек заттары	Еңбек құралдары	Міндеттер (еңбек іс-әрекеттері)
1	Картоп, су, көкөністер	Жуу машинасы, өлшегіш аспап, термометр, агрегат, электр көзі, халат, қалпақ, қолғаптар	1-1) Басқару пультінен булап өңдеу әдісімен картопты жуу, сұрыптау, тазалау технологиялық процестерін жүргізу
			1-2) Агрегаттың барлық тораптарының жұмысын реттеу; бу қысымы мен температурасын бақылау
2	Картоп, су	Өлшегіш аспап, халат, жуу машинасы, қалпақ, қолғаптар, агрегат, электр көзі	2-1) Картопты бумен өңдеу режимін бақылау; жуу машинасына шикі картоптың түсу жылдамдығын реттеу
			2-2) Агрегаттың жұмысындағы ұсақ ақауларды жою; картоптан қажетті сападағы жартылай фабрикат алуды қамтамасыз ету

5-кесте. СБШ біліктіліктің 3-деңгейлі жуу-тазалау агрегатының

операторының құзыретіне қойылатын талаптар

Міндеттер шифры	Тұлғалық және кәсіптік құзыреттіліктер	Біліктер мен дағдылар	Білімдер
1-1)	Белгілі бір тапсырманы орындау кезінде техникалық дайындық, жұмысшылардың денсаулық және техникалық қауіпсіздікті сақтау, гигиеналық нормалар, қоршаған ортаны қорғау үшін толық жауап береді	Жуу-тазалау агрегатында шикі картопты өңдеу тапсырмаларын орындау, санитария ережелерін қадағалау	Жуу-тазалау агрегатында картопты жуу, сұрыптау, тазалау технологиялары
2-1)	Алдын-ала белгіленген критерийлерге, нормаларға сәйкес еңбек қызметі процедураларын құжаттайды және бағалайды	Дербес шешім қабылдау	Қызмет ететін құрылғылардың, бақылау-өлшеу аспаптардың құрылысы және оларды пайдалану ережелері. Картоп және жартылай фабрикаттар сапасына қойылатын талаптар; қауіпсіздік және еңбекті қорғау техникасы

Тамақ концентраттарын өндіру бойынша
қызметтегі кәсіби стандартының
6-қосымшасы

1-кесте. Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланысы

Қазақстан Республикасы мемлекеттік кәсіптер жіктеуіші (МКЖ)
Базалық топ	8265 Күйдіру аппаратының операторы
Қазақстан Республикасы жұмысшылар кәсіптері мен жұмыстарының бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтағышы (БТБА)
Шығарылым, БТБА тарауы	51-шығарылым, Тамақ концентраттарының өндірісі
БТБА бойынша кәсібі	Күйдіру аппаратының операторы
СБШ біліктілік деңгейі	БТБА бойынша разрядтар
3	5

2-кесте. Күйдіру аппаратының операторының еңбек шарттарына, біліміне

және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар

Кәсібі бойынша мүмкін жұмыс орындары (кәсіпорын, ұйым)		Цех, өндіріс, зауыт, фабрика, комбинат
Зиянды және қауіпті еңбек жағдайлары		Жоқ
Жұмысқа жіберудің ерекше шарттары		Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес
СБШ біліктілік деңгейі	Кәсіптік білім беру және оқыту деңгейі		Қажетті еңбек тәжірибесі
3	Практикалық тәжірибесіз негізгі орта білім базасында жалпы орта білімі немесе техникалық және кәсіби білімі болған жағдайда практикалық тәжірибе және/немесе кәсіби дайындық (бір жылға дейін кәсіби дайындықты ұйымдастыру базасындағы курстар немесе кәсіпорында оқыту)		Талап етілмейді

3-кесте. Күйдіру аппаратының операторы орындайтын еңбек функцияларын

анықтайтын КС бірліктерінің тізбесі

Еңбек функцияларының шифры	Еңбек функциясының атауы (кәсіби стандарттың бірлігі)
1	Басқару пультінен күйдіру аппаратында кофені термиялық өңдеудің (күйдіру) технологиялық үрдісін жүргізу; күйдіру аппаратының бункеріне берілген рецепті бойынша шикі кофенің түсуін реттеу
2	Күйдіру аппаратының толуын қадағалау; кофені термиялық өңдеу, ылғалдану, түсіру мен суыту режимін, тас бөлу жұмысын бақылау
3	Кофені күйдірудің үрдісі аяқталуын органолептикалық әдіспен анықтау; күйдірілген кофені пневмокөлікпен автоматты таразыда кофені алдын ала өлшеп алып, ұсақтау бөлімінің қабылдау бункеріне тапсыру
4	Техникалық құжаттаманы жүргізу

4-кесте. Күйдіру аппаратының операторы орындайтын КС бірліктерінің

сипаттамасы

Еңбек функцияларының шифры	Еңбек заттары	Еңбек құралдары	Міндеттер (еңбек іс-әрекеттері)
1	Кофе, шикі кофе	Күйдіру аппараты, басқару пульті бар күйдіру аппараты, халат, қалпақ, қолғаптар	1-1) Басқару пультінен күйдіру аппаратында кофені термиялық өңдеудің (күйдіру) технологиялық үрдісін жүргізу
			1-2) Күйдіру аппаратының бункеріне берілген рецепті бойынша шикі кофенің түсуін реттеу
2	Кофе, шикі кофе	Күйдіру аппараты, басқару пульті бар күйдіру аппараты, халат, қалпақ, қолғаптар	2-1) Күйдіру аппаратының толуын қадағалау
			2-2) Кофені термиялық өңдеу, ылғалдану, түсіру мен суыту режимін, тас бөлу жұмысын бақылау
3	Кофе, шикі кофе	Күйдіру аппараты, басқару пульті бар күйдіру аппараты, халат, қалпақ, қолғаптар	3-1) Кофені күйдірудің үрдісі аяқталуын органолептикалық әдіспен анықтау
			3-2) Күйдірілген кофені пневмокөлікпен автоматты таразыда кофені алдын ала өлшеп алып, ұсақтау бөлімінің қабылдау бункеріне тапсыру
4	Дәптер, қалам, компьютер	Күйдіру аппараты, басқару пульті бар күйдіру аппараты, халат, қалпақ, қолғаптар	4-1) Техникалық құжаттаманы жүргізу

5-кесте. СБШ біліктіліктің 3-деңгейлі күйдіру аппаратының

операторының құзыретіне қойылатын талаптар

Міндеттер шифры	Тұлғалық және кәсіптік құзыреттіліктер	Біліктер мен дағдылар	Білімдер
1-1)	Функционалдық міндеттері шеңберінде қажетті ресурстарды бағалау мен анықтау жауапкершілігі	Кофені өңдеу бойынша тапсырмалар орындау, санитарлық ережелерді сақтау	Кофені термиялық өңдеудің жылу режимдері мен өндірудің технологиялық сызбасы
2-1)	Жұмыс үрдісін жоспарлаудан құралған атқару қызметін түсіну	Дербес шешім қабылдау	Күйдірілген кофенің сапасын органолептикалық анықтау әдісі
3-1)	Басшылықпен еңбек қатынастарын қолдайды және оған есептік деректер ұсынады	Алға қойылған мақсатты орындау тәсілдерін, еңбек пәні мен құралдарын өз бетінше анықтау	Автоматты тетіктер мен аппараттың бақылау-өлшеу аспаптарының барлық жүйесі құрылысы мен пайдалану ережесі
4-1)	Бүкіл өмір бойы өзін өзі ұйымдастыру және тұрақты өздігінен білім алу, ойлау дербестігі	Еңбек барысында стандартты және қарапайым, бір типті мәселелерді шеше алады	Қауіпсіздік және еңбекті қорғау техникалары

Тамақ концентраттарын өндіру бойынша
қызметтегі кәсіби стандартының
7-қосымшасы

1-кесте. Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланысы

Қазақстан Республикасы мемлекеттік кәсіптер жіктеуіші (МКЖ)
Базалық топ	8265 Ферментаторшы
Қазақстан Республикасы жұмысшылар кәсіптері мен жұмыстарының бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтағышы (БТБА)
Шығарылым, БТБА тарауы	51-шығарылым, Тамақ концентраттарының өндірісі
БТБА бойынша кәсібі	Ферментаторшы
СБШ біліктілік деңгейі	БТБА бойынша разрядтар
3	4

2-кесте. Ферментаторшының еңбек шарттарына, біліміне және жұмыс

тәжірибесіне қойылатын талаптар

Кәсібі бойынша мүмкін жұмыс орындары (кәсіпорын, ұйым)		Цех, өндіріс, зауыт, фабрика, комбинат
Зиянды және қауіпті еңбек жағдайлары		Жоқ
Жұмысқа жіберудің ерекше шарттары		Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес
СБШ біліктілік деңгейі	Кәсіптік білім беру және оқыту деңгейі		Қажетті еңбек тәжірибесі
3	Практикалық тәжірибесіз негізгі орта білім базасында жалпы орта білімі немесе техникалық және кәсіби білімі болған жағдайда практикалық тәжірибе және/немесе кәсіби дайындық (бір жылға дейін кәсіби дайындықты ұйымдастыру базасындағы курстар немесе кәсіпорында оқыту)		Талап етілмейді

3-кесте. Ферментаторшы орындайтын еңбек функцияларын анықтайтын

КС бірліктерінің тізбесі

Еңбек функцияларының шифры	Еңбек функциясының атауы (кәсіби стандарттың бірлігі)
1	Өңезденген саңырауқұлақ тұқымын өсіру бойынша микробиологиялық үрдістерді және ақуыз саңырауқұлақтары мен соя көміртектерін протеолетикалық ферменттермен бөлшектеу бойынша биохимиялық үрдістерді жүргізу, қуат ортасын даярлау, аналық ашытқы дайындау үшін саңырауқұлақтың таза тұқымын егу
2	Саңырауқұлақты өсіру аппараттарында өңезденген саңырауқұлақтың аналық тұқымы өсуі мен пісуін қадағалау; өндірудің барлық сатысында соя жармаларын залалсыздандыру. Залалсыздандырылған соя жармаларына өңезденген саңырауқұлақтың аналық тұқымын енгізу
3	Аппараттарда саңырауқұлақ мицелиясының дамуын және оның споралану жағдайына дейін пісуін қадағалау; аппараттарда температураны реттеу; аппараттардың жоғарғы және төменгі шахталарына пісу массасына баптанған ауаны беру
4	Бөтен микрофлорамен зақымдалған массаны брактау; құрғақ ферменттеу үрдісін реттеу және ферменттеу массасына температура режимін реттеу; ферменттеу массасына тұз ерітіндісін енгізу; экстракция үрдісін жүргізу және ферментативтік соусты айдау, ауабаптағышқа қызмет көрсету

4-кесте. Ферментаторшы орындайтын КС бірліктерінің сипаттамасы

Еңбек функцияларының шифры	Еңбек заттары	Еңбек құралдары	Міндеттер (еңбек іс-әрекеттері)
1	Өңезденген саңырауқұлақ, соя, су, ақуыз, көміртек, аналық ашытқы	Аппарат, халат, қалпақ, қолғап	1-1) Өңезденген саңырауқұлақ тұқымын өсіру бойынша микробиологиялық үрдістерді және ақуыз саңырауқұлақтары мен соя көміртектерін протеолетикалық ферменттермен бөлшектеу бойынша биохимиялық үрдістерді жүргізу
			1-2) Қуат ортасын даярлау, аналық ашытқы дайындау үшін саңырауқұлақтың таза тұқымын егу
2	Өңезденген саңырауқұлақ, су, соя асбұршағы	Аппарат, халат, қалпақ, қолғап	2-1) Саңырауқұлақты өсіру аппараттарында өңезденген саңырауқұлақтың аналық тұқымы өсуі мен пісуін қадағалау
			2-2) Өндірудің барлық сатысында соя жармаларын залалсыздандыру. Залалсыздандырылған соя жармаларына өңезденген саңырауқұлақтың аналық тұқымын енгізу
3	Саңырауқұлақтар, соя асбұршағы, су	Аппарат, температура өлшегіш, ауа беретін ауабаптағыш, халат, қалпақ, қолғаптар	3-1) Аппараттарда саңырауқұлақ мицелиясының дамуын және оның споралану жағдайына дейін пісуін қадағалау
			3-2) Аппараттарда температураны реттеу; аппараттардың жоғарғы және төменгі шахталарына пісу массасына баптанған ауаны беру
4	Саңырауқұлақтар, соя асбұршағы, су, тұз	Аппарат, температура өлшегіш, ауа беретін ауабаптағыш, халат, қалпақ, қолғаптар	4-1) Бөтен микрофлорамен зақымдалған массаны брактау; құрғақ ферменттеу үрдісін реттеу және ферменттеу массасына температура режимін реттеу
			4-2) Ферменттеу массасына тұз ерітіндісін енгізу; экстракция үрдісін жүргізу және ферментативтік соусты айдау, кондиционерге қызмет көрсету

5-кесте. СБШ біліктіліктің 3-деңгейлі ферментаторшының құзыретіне

қойылатын талаптар

Міндеттер шифры	Тұлғалық және кәсіптік құзыреттіліктер	Біліктер мен дағдылар	Білімдер
1-1)	Жеке жауапкершілік, тікелей басшылықпен әрекеттер, командада жұмысқа оң бейімділіктер	Саңырауқұлақтың дамуы мен пісуінде тапсырмаларды орындау, санитария ережелерін қадағалау	Саңырауқұлақтың қалыпты дамуы мен пісуін қамтамасыз ететін оңтайлы параметрлер, ферментативті соусты өндіру технологиясы
2-1)	Тапсырмамен белгіленген нәтижеге қол жеткізу үшін жауапкершілік және түсіну	Ферментативті соусты өндіру бойынша тапсырманы орындау	Ферментативті соусты өндіру технологиясы
3-1)	Нормадан ауытқыған жағдайда кәсіби қызмет үрдістерін жақсарту үшін идея ұсынады	Жұмысты жоспармен салыстыра алады, жоспарланған нәтижеге қол жеткізуді және алынған өнімнің сапа талаптарына сай болуын қамтамасыз ете алады	Қызмет көрсету жабдығының құрылысы мен пайдалану ережесі
4-1)	Өмір бойы өзін өзі ұйымдастыру және тұрақты өздігінен білім алу, ойлау дербестігі	Өздігінен шешім қабылдау	Қауіпсіздік техникасы мен еңбекті қорғау

Тамақ концентраттарын өндіру бойынша
қызметтегі кәсіби стандартының
8-қосымшасы

Келісу парағы

Ұйымның атауы

Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігі

Осы КС тіркелді _____________________________________________________

Кәсіби стандарттар Реестріне енгізілді, тіркеу № ____________________

Хат (хаттама) № ____________________ Күні____________________________

Сноска. Утратил силу приказом Министра сельского хозяйства РК от 20.12.2020 № 393 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

В соответствии с пунктом 3 статьи 138-5 Трудового кодекса Республики Казахстан от 15 мая 2007 года и постановлением Правительства Республики Казахстан от 29 апреля 2013 года № 406 "Об утверждении распределения и Правил использования средств на разработку профессиональных стандартов на 2013 год", ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Утвердить профессиональный стандарт в деятельности по производству пищевых концентратов.

2. Департаменту переработки и агропродовольственных рынков (Кусаинова А.Б.) принять меры к внедрению профессионального стандарта в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.

3. Управлению социальной политики (Лепешко С.С.) обеспечить в установленном законодательством порядке государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан и его официальное опубликование.

4. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на Управление социальной политики (Лепешко С.С.).

5. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней со дня первого официального опубликования.

Министр

А. Мамытбеков

Согласовано

Министр труда и

социальной защиты населения

Республики Казахстан

___________ Т. Дуйсенова

от 7 апрель 2014 года

Утвержден
приказом Министра
сельского хозяйства
Республики Казахстан
от 21 января 2014 года № 20/33

Профессиональный стандарт
в деятельности по производству пищевых концентратов
1. Общие положения

1. Профессиональный стандарт в деятельности по производству пищевых концентратов (далее - ПС) предназначен для:

1) регулирования взаимодействия трудовой сферы и сферы профессионального образования;

2) регламентации требований для разработки программ подготовки, повышения квалификации и профессиональной переподготовки;

3) регламентации требований для оценки компетенций работников при аттестации и сертификации персонала;

4) выработки единых требований к содержанию профессиональной деятельности, обновления квалификационных требований, отвечающих современным потребностям рынка труда;

5) решения широкого круга задач в области управления персоналом;

6) разработки образовательных стандартов, учебных планов, модульных учебных программ, а также разработки соответствующих учебно-методических материалов;

7) проведения оценки профессиональной подготовленности и подтверждения соответствия квалификации специалистов.

2. Основными пользователями ПС являются:

1) выпускники организаций образования, работники;

2) руководители и работники организаций, руководители и специалисты подразделений управления персоналом организаций;

3) специалисты, разрабатывающие образовательные программы;

4) специалисты в области оценки профессиональной подготовленности и подтверждения соответствия квалификации специалистов.

3. На основе ПС могут разрабатываться внутренние, корпоративные стандарты организаций на функциональные модели деятельности, должности, повышение квалификации, аттестацию работников, систему стимулирования труда и другие.

4. В ПС применяются следующие термины и определения:

1) квалификация – степень профессиональной подготовленности работника к выполнению конкретного вида работы;

2) квалификационный уровень/уровень квалификации – уровень требований к квалификации (компетенциям) работника, отражающий сложность, самостоятельность и ответственность выполняемых работ;

3) предмет труда – предмет, на который направлены действия работника с целью создания продукта при помощи определенных средств труда;

4) средства труда – средства, используемые работником для преобразования предмета труда из исходного состояния в продукт;

5) вид трудовой деятельности – составная часть области профессиональной деятельности, сформированная целостным набором трудовых функций и необходимых для их выполнения компетенций;

6) трудовая функция – интегрированный и относительно автономный набор трудовых действий, определяемых бизнес-процессом и предполагающий наличие необходимых компетенций для их выполнения в рамках конкретного вида трудовой деятельности;

7) область профессиональной деятельности – совокупность видов трудовой деятельности отрасли, имеющая общую интеграционную основу (аналогичные или близкие назначение, объекты, технологии, в том числе средства труда) и предполагающая схожий набор трудовых функций и компетенций для их выполнения;

8) ПС – стандарт, определяющий в конкретной области профессиональной деятельности требования к уровню квалификации, компетенций, содержанию, качеству и условиям труда;

9) единица ПС – структурный элемент ПС, содержащий развернутую характеристику конкретной трудовой функции, которая является целостной, завершенной, относительно автономной и значимой для данного вида трудовой деятельности;

10) профессия – основной род занятий трудовой деятельности человека, требующий определенных знаний, умений и практических навыков, приобретаемых в результате специальной подготовки и подтверждаемых соответствующими документами об образовании;

11) компетенция – способность работника применять в профессиональной деятельности знания и умения;

12) должность – структурная единица работодателя, на которую возложен круг должностных полномочий и должностных обязанностей;

13) задача – совокупность действий, связанных с реализацией трудовой функции и достижением результата с использованием конкретных предметов и средств труда;

14) отрасль – совокупность предприятий и организаций, для которых характерна общность выпускаемой продукции, технологии производства, основных фондов и профессиональных навыков работающих;

15) отраслевая рамка квалификаций (далее - ОРК) – структурированное описание квалификационных уровней, признаваемых в отрасли;

16) национальная рамка квалификаций (далее - НРК) – структурированное описание квалификационных уровней, признаваемых на рынке труда;

17) функциональная карта – структурированное описание трудовых функций и задач, выполняемых работником определенного вида деятельности в рамках той или иной области профессиональной деятельности.

2. Паспорт ПС

5. Вид экономической деятельности (область профессиональной деятельности): Государственный классификатор занятий Республики Казахстан 03-2007: 10.32 Производство фруктовых и овощных соков, 10.83 Переработка чая и кофе, 10.89 Производство прочих продуктов питания, не включенных в другие категории.

6. Основная цель вида экономической (области профессиональной) деятельности: формирование предпосылок для создания и устойчивого развития отрасли по производстве пищевых концентратов, обеспечивающей комплексное импортозамещение, удовлетворение растущих потребностей рынка в пищевых продуктах, интеграцию сельскохозяйственных предприятий-производителей, поддержку перспективных технологий и научных школ в сферах производства пищевых концентратов в интересах здорового питания населения.

ПС устанавливает в области профессиональной деятельности: производство продуктов питания требования к содержанию, качеству, условиям труда, квалификации и компетенциям работников.

7. Виды деятельности, профессии, квалификационные уровни определены в Приложении 1 к настоящему ПС.

Требования стандарта относятся к видам деятельности и следующим профессиям данной области:

аппаратчик пароводотермического агрегата;

дезодораторщик сои;

оператор зародышеотделительной машины;

оператор моечно-очистительного агрегата;

оператор обжарочного аппарата;

ферментаторщик.

3. Карточка видов трудовой деятельности (профессий)
Параграф 1. Аппаратчик пароводотермического агрегата

8. Квалификационный уровень по ОРК – 3.

9. Возможные наименования должностей: аппаратчик пароводотермического агрегата.

10. Профессия "аппаратчик пароводотермического агрегата" обязывает субъекта знать и уметь выполнять задачи, связанные с реализацией основной функции: производство пищевых концентратов.

11. Связь с действующими нормативными документами указана в таблице 1 Приложения 2 к настоящему ПС.

12. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы аппаратчика пароводотермического агрегата приведены в таблице 2 Приложения 2 к настоящему ПС.

13. Перечень единиц ПС, определяющий трудовые функции, выполняемые аппаратчиком пароводотермического агрегата указан в таблице 3 Приложения 2 к настоящему ПС.

14. Описание единиц ПС и трудовые действия, выполняемые аппаратчиком пароводотермического агрегата, приведены в таблице 4 Приложении 2 к настоящему ПС.

15. Требования к компетенции аппаратчика пароводотермического агрегата указаны в таблице 5 Приложения 2 к настоящему ПС.

Параграф 2. Дезодораторщик сои

16. Квалификационный уровень по ОРК – 3.

17. Возможные наименования должностей: дезодораторщик сои.

18. Профессия "дезодораторщик сои" обязывает субъекта знать и уметь выполнять задачи, связанные с реализацией основной функции: производство пищевых концентратов.

19. Связь с действующими нормативными документами указана в таблице 1 Приложения 3 к настоящему ПС.

20. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы дезодораторщика сои приведены в таблице 2 Приложения 3 к настоящему ПС.

21. Перечень единиц ПС, определяющий трудовые функции, выполняемые дезодораторщиком сои указан в таблице 3 Приложения 3 к настоящему ПС.

22. Описание единиц ПС и трудовые действия, выполняемые дезодораторщиком сои, приведены в таблице 4 Приложения 3 к настоящему ПС.

23. Требования к компетенции дезодораторщика сои указаны в таблице 5 Приложения 3 к настоящему ПС.

Параграф 3. Оператор зародышеотделительной машины

24. Квалификационный уровень по ОРК – 2.

25. Возможные наименования должностей: оператор зародышеотделительной машины.

26. Профессия "оператор зародышеотделительной машины" обязывает субъекта знать и уметь выполнять задачи, связанные с реализацией основной функции: производство пищевых концентратов.

27. Связь с действующими нормативными документами указана в таблице 1 Приложении 4 к настоящему ПС.

28. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы оператора зародышеотделительной машины приведены в таблице 2 Приложения 4 к настоящему ПС.

29. Перечень единиц ПС, определяющий трудовые функции, выполняемые оператором зародышеотделительной машины указан в таблице 3 Приложения 4 к настоящему ПС.

30. Описание единиц ПС и трудовые действия, выполняемые оператором зародышеотделительной машины, приведены в таблице 4 Приложения 4 к настоящему ПС.

31. Требования к компетенциям оператора зародышеотделительной машины указаны в таблице 5 Приложения 4 к настоящему ПС.

Параграф 4. Оператор моечно-очистительного агрегата

32. Квалификационный уровень по ОРК – 3.

33. Возможные наименования должностей: оператор моечно-очистительного агрегата.

34. Профессия "оператор моечно-очистительного агрегата" обязывает субъекта знать и уметь выполнять задачи, связанные с реализацией основной функции: производство пищевых концентратов.

35. Связь с действующими нормативными документами указана в таблице 1 Приложения 5 к настоящему ПС.

36. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы оператора моечно-очистительного агрегата приведены в таблице 2 Приложения 5 к настоящему ПС.

37. Перечень единиц ПС, определяющий трудовые функции, выполняемые оператором моечно-очистительного агрегата указан в таблице 3 Приложения 5 к настоящему ПС.

38. Описание единиц ПС и трудовые действия, выполняемые оператором моечно-очистительного агрегата, приведены в таблице 4 Приложения 5 к настоящему ПС.

39. Требования к компетенции оператора моечно-очистительного агрегата указаны в таблице 5 Приложения 5 к настоящему ПС.

Параграф 5. Оператор обжарочного аппарата

40. Квалификационный уровень по ОРК – 3.

41. Возможные наименования должностей: оператор обжарочного аппарата.

42. Профессия "оператор обжарочного аппарата" обязывает субъекта знать и уметь выполнять задачи, связанные с реализацией основной функции: производство пищевых концентратов.

43. Связь с действующими нормативными документами указана в таблице 1 Приложения 6 к настоящему ПС.

44. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы оператора обжарочного аппарата приведены в таблице 2 Приложения 6 к настоящему ПС.

45. Перечень единиц ПС, определяющий трудовые функции, выполняемые оператором обжарочного аппарата указан в таблице 3 Приложения 6 к настоящему ПС.

46. Описание единиц ПС и трудовые действия, выполняемые оператором обжарочного аппарата, приведены в таблице 4 Приложения 6 к настоящему ПС.

47. Требования к компетенции оператора обжарочного аппарата указаны в таблице 5 Приложения 6 к настоящему ПС.

Параграф 6. Ферментаторщик

48. Квалификационный уровень по ОРК – 3.

49. Возможные наименования должностей: ферментаторщик.

50. Профессия "ферментаторщик" обязывает субъекта знать и уметь выполнять задачи, связанные с реализацией основной функции: производство пищевых концентратов.

51. Связь с действующими нормативными документами указана в таблице 1 Приложения 7 к настоящему ПС.

52. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы ферментаторщика приведены в таблице 2 Приложения 7 к настоящему ПС.

53. Перечень единиц ПС, определяющий трудовые функции, выполняемые ферментаторщиком указан в таблице 3 Приложения 7 к настоящему ПС.

54. Описание единиц ПС и трудовые действия, выполняемые ферментаторщиком, приведены в таблице 4 Приложения 7 к настоящему ПС.

55. Требования к компетенции ферментаторщика указаны в таблице 5 Приложения 7 к настоящему ПС.

4. Разработчики ПС

56. Разработчиком ПС является Министерство сельского хозяйства Республики Казахстан.

57. Лист согласования, экспертиза и регистрация ПС приведены в приложении 8 к настоящему ПС.

Приложение 1
к профессиональному стандарту
в деятельности по производству
пищевых концентратов

Виды деятельности, профессии, квалификационные уровни

№ п/п	Наименование вида деятельности	Наименование профессии с учетом тенденций рынка труда	Наименование профессии согласно государственному классификатору занятий Республики Казахстан 01-2005	Квалификационный уровень ОРК
1.	Производство пищевых концентратов	Аппаратчик пароводотермического агрегата	Аппаратчик пароводотермического агрегата	3
2.	Производство пищевых концентратов	Дезодораторщик сои	Дезодораторщик сои	3
3.	Производство пищевых концентратов	Оператор зародышеотделительной машины	Оператор зародышеотделительной машины	2
4.	Производство пищевых концентратов	Оператор моечно-очистительного агрегата	Оператор моечно-очистительного агрегата	3
5.	Производство пищевых концентратов	Оператор обжарочного аппарата	Оператор обжарочного аппарата	3
6.	Производство пищевых концентратов	Ферментаторщик	Ферментаторщик	3

Приложение 2
к профессиональному стандарту
в деятельности по производству
пищевых концентратов

Таблица 1. Связь с действующими нормативными документами

Государственный классификатор занятий Республики Казахстан (ГКЗ)
Базовая группа	8275 Аппаратчик пароводотермического агрегата
Единый тарифно-квалификационный справочник работ и профессий рабочих (ЕТКС)
Выпуск, раздел ЕТКС	Выпуск 51, Производство пищевых концентратов
Профессия по ЕТКС	Аппаратчик пароводотермического агрегата
Квалификационный уровень ОРК	Разряды по ЕТКС
3	4

Таблица 2. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы

аппаратчика пароводотермического агрегата

Возможные места работы по профессии (предприятия, организации)		Цех, производство, завод, фабрика, комбинат
Вредные и опасные условия труда		Отсутствуют
Особые условия допуска к работе		В соответствии с законодательством Республики Казахстан
Квалификационный уровень ОРК	Уровень профессионального образования и обучения		Требуемый опыт работы
3	Техническое и профессиональное образование повышенного уровня (дополнительная профессиональная подготовка), практический опыт		Не требуется

Таблица 3. Перечень единиц ПС, определяющий трудовые функции,

выполняемые аппаратчиком пароводотермического агрегата

Шифр трудовой функции	Наименование трудовой функции (единицы профессионального стандарта)
1	Ведение процесса бланшировки овощей в автоклавах и доводки их до необходимой степени проваренности; обслуживание автоклава, водяного термостата и моечно-очистительной машины пароводотермического агрегата
2	Загрузка автоклава сырьем; регулирование давления в автоклаве, разгрузка автоклава
3	Регулирование работы водяного термостата, скорости разгрузки сырья, количества и температуры охлаждающей воды моечной машины
4	Выявление и устранение мелких неисправностей в работе обслуживаемого оборудования

Таблица 4. Описание единиц ПС, выполняемых аппаратчиком

пароводотермического агрегата

Шифр трудовой функции	Предметы труда	Средства труда	Задачи (трудовые действия)
1	Овощи, фрукты, вода (сырье)	Мешки, перчатки, тара, весы, корзина, стол, автоклав, пароводотермический агрегат, специальная одежда	1-1) Подготовка и ведение процесса бланшировки овощей в автоклавах
			1-2) Доводка овощей до необходимой степени проваренности; обслуживание автоклава пароводотермического агрегата
			1-3) Обслуживание водяного термостата пароводотермического агрегата; обслуживание моечно-очистительной машины пароводотермического агрегата
2	Овощи, фрукты, вода (сырье)	Автоклав, пароводотермический агрегат, спец. одежда, моечно-очистительная машина	2-1) Загрузка автоклава сырьем; регулирование давления в автоклаве
			2-2) Разгрузка автоклава
3	Овощи, фрукты, вода (сырье)	Моечная машина, термостат, измеритель температуры воды	3-1) Регулирование работы водяного термостата моечной машины
			3-2) Регулирование работы скорости разгрузки сырья моечной машины; регулирование работы количества и температуры охлаждающей воды моечной машины
4	Вода, смазочные масла	Моечная машина, автоклав, пароводотермический агрегат, журнал	4-1) Выявление и устранение мелких неисправностей в работе обслуживаемого оборудования

Таблица 5. Требования к компетенциям аппаратчика пароводотермического

агрегата 3-го квалификационного уровня ОРК

Шифр задачи	Личностные и профессиональные компетенции	Умения и навыки	Знания
1-1)	Ответственность в рамках функциональных обязанностей в области технологии и параметров режимов термической обработки различных овощей. Понимание исполнительской деятельности, включающей планирование рабочего процесса. Предлагает идеи для улучшения процессов профессиональной деятельности в случае отклонения от нормы	Умение решать стандартные и простые однотипные практические задачи, навыки в контексте самостоятельного планирования, выполнения и оценки трудового процесса и его результатов	Технологии и параметров режимов термической обработки различных овощей. Устройства и правил эксплуатации автоклава пароводотермического агрегата. Правил эксплуатации водяного термостата
2-1)	Поддерживает трудовые отношения с руководством и предоставляет ему отчетные данные	Демонстрирует навыки самооценки, самоопределения, самоорганизации и коррекции действий в простых производственных ситуациях	Правил эксплуатации моечно-очистительной машины агрегата. Устройства и правил эксплуатации автоклава
3-1)	Документирует процедуры трудовой деятельности и оценивает результаты в соответствии с заранее установленными критериями, нормами	Выполнение заданий в работе автоклава. Соблюдение правил санитарии	Правил регулирования работы водяного термостата моечной машины, правил пользования применяемыми регулирующими приборами
4-1)	Самоорганизация и постоянное самообразование в течение всей жизни, самостоятельность мышления	Самостоятельное принятие решений	Техники безопасности и охраны труда

Приложение 3
к профессиональному стандарту
в деятельности по производству
пищевых концентратов

Таблица 1. Связь с действующими нормативными документами

Государственный классификатор занятий Республики Казахстан (ГКЗ)
Базовая группа	8275 Дезодораторщик сои
Единый тарифно-квалификационный справочник работ и профессий рабочих (ЕТКС)
Выпуск, раздел ЕТКС	Выпуск 51, Производство пищевых концентратов
Профессия по ЕТКС	Дезодораторщик сои
Квалификационный уровень ОРК	Разряды по ЕТКС
3	3

Таблица 2. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы

дезодораторщика сои

Возможные места работы по профессии (предприятия, организации)		Хранилища, склады, база, плантации, отрасль сельского хозяйства, участок, крестьянское хозяйство, теплица, подсобное помещение, сортировочная, цех
Вредные и опасные условия труда		Аллергия, непереносимость запахов, отравление
Особые условия допуска к работе		В соответствии с законодательством Республики Казахстан
Квалификационный уровень ОРК	Уровень профессионального образования и обучения		Требуемый опыт работы
3	Практический опыт и/или профессиональная подготовка (курсы на базе организации образования по программам профессиональной подготовки до одного года или обучение на предприятии) при наличии общего среднего образования или технического и профессионального образования на базе основного среднего образования без практического опыта		Не требуется

Таблица 3. Перечень единиц ПС, определяющий трудовые функции,

выполняемые дезодораторщиком сои

Шифр трудовой функции	Наименование трудовой функции (единицы профессионального стандарта)
1	Ведение процесса дезодорирования сои; загрузка и разгрузка дезодораторов
2	Регулирование давления пара и продолжительности процесса обработки сои; наблюдение за качеством дезодорирования и техническим состоянием оборудования
3	Определение момента окончания процесса; устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования

Таблица 4. Описание единиц ПС, выполняемых дезодораторщиком сои

Шифр трудовой функции	Предметы труда	Средства труда	Задачи (трудовые действия)
1	Вода, масло, соя	Дезоратор, халат, колпак, перчатки, чиллер, паровой котел, пароводяной вакуум-насос	1-1) Ведение процесса дезодорирования сои
			1-2) Загрузка дезодораторов, разгрузка дезодораторов
2	Вода, масло, соя колпак, халат, перчатки, компьютер, журнал	Паровой котел, пароводяной вакуум-насос	2-1) Регулирование давления пара и продолжительности процесса обработки сои
			2-2) Наблюдение за качеством дезодорирования и техническим состоянием оборудования
3	Вода, масло, соя	Компьютер, журнал, ручка, халат, колпак	3-1) Определение момента окончания процесса
			3-2) Устранение неисправностей в работе обслуживаемого оборудования

Таблица 5. Требования к компетенциям дезодораторщика сои 3-го

квалификационного уровня ОРК

Шифр задачи	Личностные и профессиональные компетенции	Умения и навыки	Знания
1-1)	Индивидуальная ответственность, положительные склонности работы в команде. Ответственность за результаты и качество работы в рамках определенных задач в области конкретного структурного подвида сельскохозяйственной отрасли	Выполнение стандартных заданий в производстве пищевых концентратов, соблюдение правил санитарии, выполнение заданий по загрузке и разгрузке дезодораторов	Технологии и параметров режима дезодорирования. Устройств и правил эксплуатации дезодораторов
2-1)	Несет ответственность за собственное здоровье и безопасность, за здоровье и безопасность других, а также за защиту окружающей среды при выполнении им определенных задач. Предлагает идеи для улучшения процессов профессиональной деятельности в случае отклонения от нормы	Выполнение заданий по регулированию давления пара обработки сои. Наблюдении за качеством дезодорирования и техническим состоянием оборудования	Знание основных свойств сои. Правил пользования применяемыми контрольно-измерительными приборами
3-1)	Понимание и ответственность задостижение результата, установленного заданием. Постоянное самообразование в течение всей жизни, самостоятельность мышления, настойчивость	Самостоятельное принятие решений, легкообучаемость	Требований, предъявляемых к качеству готовой продукции. Техники безопасности и охраны труда

Приложение 4
к профессиональному стандарту
в деятельности по производству
пищевых концентратов

Таблица 1. Связь с действующими нормативными документам

Государственный классификатор занятий Республики Казахстан (ГКЗ)
Базовая группа	8275 Оператор зародышеотделительной машины
Единый тарифно-квалификационный справочник работ и профессий рабочих (ЕТКС)
Выпуск, раздел ЕТКС	Выпуск 51, Производство пищевых концентратов
Профессия по ЕТКС	Оператор зародышеотделительной машины
Квалификационный уровень ОРК	Разряды по ЕТКС
2	2

Таблица 2. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы

оператора зародышеотделительной машины

Возможные места работы по профессии (предприятия, организации)		Хранилища, склады, база, питомники, отрасль сельского хозяйства, крестьянское хозяйство, теплица, подсобное помещение, сортировочная, цех
Вредные и опасные условия труда		Пыль, аллергия, поднятие тяжести
Особые условия допуска к работе		В соответствии с законодательством Республики Казахстан
Квалификационный уровень ОРК	Уровень профессионального образования и обучения		Требуемый опыт работы
2	Практический опыт или профессиональная подготовка (краткосрочные курсы на базе организации образования или обучение на предприятии) при наличии общего, среднего образования, но не ниже основного среднего		Не требуется

Таблица 3. Перечень единиц ПС, определяющий трудовые функции,

выполняемые оператором зародышеотделительной машины

Шифр трудовой функции	Наименование трудовой функции (единицы профессионального стандарта)
1	Ведение процесса отделения зародыша и оболочки от зерна на зародышеотделительной машине
2	Загрузка машины предварительно замоченным зерном; наблюдение за процессом отделения зародыша от зерна
3	Регулирование работы машины, наблюдение за ее разгрузкой, чистка и смазка машины

Таблица 4. Описание единиц ПС, выполняемых оператором

зародышеотделительной машины

Шифр трудовой функции	Предметы труда	Средства труда	Задачи (трудовые действия)
1	Зерно	Зародышеотделительная машина, халат, перчатки, колпак, тетрадь, ручка	1-1) Подготовка к ведению процесса отделения зародыша и оболочки от зерна на зародышеотделительной машине
			1-2) Ведение процесса отделения зародыша и оболочки от зерна на зародышеотделительной машине
2	Зерно	Машина, ведро, тара, журнал, компьютер, спец одежда	2-1) Загрузка машины предварительно замоченным зерном
			2-2) Наблюдение за процессом отделения зародыша от зерна
3	Машина	Оборудование, халат, перчатки, колпак, тетрадь, инструменты, халат, перчатки, колпак, тетрадь, чистящие и смазывающие средства	3-1) Регулирование работы машины
			3-2) Наблюдение за ее разгрузкой; чистка и смазка машины

Таблица 5. Требования к компетенциям оператора зародышеотделительной

машины 2-го квалификационного уровня ОРК

Шифр задачи	Личностные и профессиональные компетенции	Умения и навыки	Знания
1-1)	Ответственность, внимательное отношение к растениям, положительные склонности работы в команде	Выполнение стандартных заданий в обработке зерна	Требований, предъявляемых к качеству зерна. Технологий и параметров режима отделения зародыша и оболочки от зерна
2-1)	Понимание и ответственность за достижение результата, установленного заданием	Выполнение заданий по обслуживанию и эксплуатации машины по обработке зерна	Принципов работы обслуживаемой машины, правил эксплуатации обслуживаемой машины
3-1)	Предлагает идеи для улучшения процессов профессиональной деятельности в случае отклонения от нормы, постоянное самообразование в течение всей жизни, самостоятельность мышления, настойчивость	Соблюдение правил санитарии, самостоятельное принятие решений, легкообучаемость	Правил обслуживания и ухода, т.е. чистки и смазке машины, техники безопасности и охраны труда

Приложение 5
к профессиональному стандарту
в деятельности по производству
пищевых концентратов

Таблица 1. Связь с действующими нормативными документами

Государственный классификатор занятий Республики Казахстан (ГКЗ)
Базовая группа	8265 Оператор моечно-очистительного агрегата
Единый тарифно-квалификационный справочник работ и профессий рабочих (ЕТКС)
Выпуск, раздел ЕТКС	Выпуск 51, Производство пищевых концентратов
Профессия по ЕТКС	Оператор моечно-очистительного агрегата
Квалификационный уровень ОРК	Разряды по ЕТКС
3	4

Таблица 2. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы

оператора моечно-очистительного агрегата

Возможные места работы по профессии (предприятия, организации)		Цех, производство, завод, фабрика, комбинат
Вредные и опасные условия труда		Отсутствуют
Особые условия допуска к работе		В соответствии с законодательством Республики Казахстан
Квалификационный уровень ОРК	Уровень профессионального образования и обучения		Требуемый опыт работы
3	Практический опыт и/или профессиональная подготовка (курсы на базе организации образования по программам профессиональной подготовки до одного года или обучение на предприятии) при наличии общего среднего образования или технического и профессионального образования на базе основного среднего образования без практического опыта		Не требуется

Таблица 3. Перечень единиц ПС, определяющий трудовые функции,

выполняемые оператором моечно-очистительного агрегата

Шифр

трудовой функции

Наименование трудовой функции

(единицы профессионального стандарта)

Ведение технологических процессов мойки, калибровки, чистки картофеля методом паровой обработки с пульта управления; регулирование работы всех узлов агрегата; контроль температуры, давления пара, режима паровой обработки картофеля

Регулирование скорости поступления сырого картофеля в моечную машину; устранение мелких неисправностей в работе агрегата; обеспечение получения полуфабриката картофеля необходимого качества

Таблица 4. Описание единиц ПС, выполняемых оператором

моечно-очистительного агрегата

Шифр трудовой функции	Предметы труда	Средства труда	Задачи (трудовые действия)
1	Вода, картофель, овощи	Моечная машина, измерительный прибор, термометр, агрегат, электричество, халат, колпак, перчатки	1-1) Ведение технологических процессов мойки картофеля; калибровка, чистка картофеля методом паровой обработки с пульта управления
			1-2) Регулирование работы всех узлов агрегата; контроль температуры, давления пара
2	Картофель, вода	Измерительный прибор, халат, колпак, моечная машина, перчатки, агрегат, электричество	2-1) Контроль режима паровой обработки картофеля; регулирование скорости поступления сырого картофеля в моечную машину
			2-2) Устранение мелких неисправностей в работе агрегата; обеспечение получения полуфабриката картофеля необходимого качества

Таблица 5. Требования к компетенциям оператора моечно-очистительного

агрегата 3-го квалификационного уровня ОРК

Шифр

задачи

Личностные и

профессиональные

компетенции

Умения

и навыки

Знания

1-1)

Индивидуальная ответственность за техническую подготовку, соблюдение техники безопасности, гигиенических норм, защиту окружающей среды при выполнении ими определенных задач

Выполнение заданий по обработке сырого картофеля на моечно-очистительном агрегате, соблюдение правил санитарии

Технологии мойки, калибровки, чистки, обработки сырого картофеля на моечно-очистительном агрегате

2-1)

Документирует процедуры трудовой деятельности и оценивает результаты в соответствии с заранее установленными критериями, нормами

Самостоятельное принятие решений

Устройства и правил эксплуатации обслуживаемого оборудования и применяемых контрольно-измерительных приборов. Требований, предъявляемых к качеству картофеля и полуфабрикатов; техники безопасности и охраны труда

Приложение 6
к профессиональному стандарту
в деятельности по производству
пищевых концентратов

Таблица 1. Связь с действующими нормативными документами

Государственный классификатор занятий Республики Казахстан (ГКЗ)
Базовая группа	8277 Оператор обжарочного аппарата
Единый тарифно-квалификационный справочник работ и профессий рабочих (ЕТКС)
Выпуск, раздел ЕТКС	Выпуск 51, Производство пищевых концентратов
Профессия по ЕТКС	Оператор обжарочного аппарата
Квалификационный уровень ОРК	Разряды по ЕТКС
3	5

Таблица 2. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы

оператора обжарочного аппарата

Возможные места работы по профессии (предприятия, организации)		Цех, производство, завод, фабрика, комбинат
Вредные и опасные условия труда		Отсутствуют
Особые условия допуска к работе		В соответствии с законодательством Республики Казахстан
Квалификационный уровень ОРК	Уровень профессионального образования и обучения		Требуемый опыт работы
3	Практический опыт и/или профессиональная подготовка (курсы на базе организации образования по программам профессиональной подготовки до одного года или обучение на предприятии) при наличии общего среднего образования или технического и профессионального образования на базе основного среднего образования без практического опыта		Не требуется

Таблица 3. Перечень единиц ПС, определяющий трудовые функции,

выполняемые оператором обжарочного аппарата

Шифр трудовой функции	Наименование трудовой функции (единицы профессионального стандарта)
1	Ведение технологического процесса термической обработки (обжаривания) кофе на обжарочном аппарате с пульта управления; регулирование поступления сырого кофе на купажирование по заданной рецептуре в бункер обжарочного аппарата
2	Наблюдение за наполнением обжарочного аппарата; контроль режима термической обработки кофе, увлажнения, выгрузки и охлаждения кофе, работы камнеотделителя
3	Определение органолептическим методом окончания процесса обжарки кофе; передача обжаренного кофе пневмотранспортом в приемный бункер размольного отделения с предварительным взвешиванием кофе на автоматических весах
4	Ведение технической документации

Таблица 4. Описание единиц ПС, выполняемые оператором обжарочного

аппарата

Шифр трудовой функции	Предметы труда	Средства труда	Задачи (трудовые действия)
1	Кофе, сырое кофе	Обжарочный аппарат, обжарочный аппарат с пультом управления, халат, колпак, перчатки	1-1) Ведение технологического процесса термической обработки (обжаривания) кофе на обжарочном аппарате с пульта управления
			1-2) Регулирование поступления сырого кофе на купажирование по заданной рецептуре в бункер обжарочного аппарата
2	Кофе, сырое кофе	Обжарочный аппарат, обжарочный аппарат с пультом управления, халат, колпак, перчатки	2-1) Наблюдение за наполнением обжарочного аппарата
			2-2) Контроль режима термической обработки кофе, увлажнения, выгрузки и охлаждения кофе, работы камнеотделителя
3	Кофе, сырое кофе	Обжарочный аппарат, обжарочный аппарат с пультом управления, халат, колпак, перчатки	3-1) Определение органолептическим методом окончания процесса обжарки кофе
			3-2) Передача обжаренного кофе пневмотранспортом в приемный бункер размольного отделения с предварительным взвешиванием кофе на автоматических весах
4	Тетрадь, ручка, компьютер	Обжарочный аппарат, обжарочный аппарат с пультом управления, халат, колпак, перчатки	4-1) Ведение технической документации

Таблица 5. Требования к компетенциям оператора обжарочного аппарата

3-го квалификационного уровня ОРК

Шифр задачи	Личностные и профессиональные компетенции	Умения и навыки	Знания
1-1)	Ответственность в рамках функциональных обязанностей оценивать и определять необходимые ресурсы	Выполнение заданий по обработке кофе, соблюдение правил санитарии	Технологической схемы производства и тепловых режимов термической обработки кофе
2-1)	Понимание исполнительской деятельности, включающей планирование рабочего процесса	Самостоятельное принятие решений	Методов органолептического определения качества обжаренного кофе
3-1)	Поддерживает трудовые отношения с руководством и предоставляет ему отчетные данные	Определяет самостоятельно способы выполнения поставленной задачи, предмет и средства труда	Устройств и правил эксплуатации всей системы автоматических механизмов и контрольно-измерительных приборов аппарата
4-1)	Самоорганизация и постоянное самообразование в течение всей жизни, самостоятельность мышления	Умеет решать стандартные и простые однотипные практические задачи в процессе труда	Техники безопасности и охране труда

Приложение 7
к профессиональному стандарту
в деятельности по производству
пищевых концентратов

Таблица 1. Связь с действующими нормативными документами

Государственный классификатор занятий Республики Казахстан (ГКЗ)
Базовая группа	8275 Ферментаторщик
Единый тарифно-квалификационный справочник работ и профессий рабочих (ЕТКС)
Выпуск, раздел ЕТКС	Выпуск 51, Производство пищевых концентратов
Профессия по ЕТКС	Ферментаторщик
Квалификационный уровень ОРК	Разряды по ЕТКС
3	4

Таблица 2. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы

ферментаторщика

Возможные места работы по профессии (предприятия, организации)		Цех, производство, завод, фабрика, комбинат
Вредные и опасные условия труда		Отсутствуют
Особые условия допуска к работе		В соответствии с законодательством Республики Казахстан
Квалификационный уровень ОРК	Уровень профессионального образования и обучения		Требуемый опыт работы
3	Практический опыт и/или профессиональная подготовка (курсы на базе организации образования по программам профессиональной подготовки до одного года или обучение на предприятии) при наличии общего среднего образования или технического и профессионального образования на базе основного среднего образования без практического опыта		Не требуется

Таблица 3. Перечень единиц ПС, определяющий трудовые функции,

выполняемые ферментаторщиком

Шифр трудовой функции	Наименование трудовой функции (единицы профессионального стандарта)
1	Ведение микробиологических процессов по выращиванию культуры плесневого грибка и биохимических процессов по расщеплению протеолетическими ферментами грибка белков и углеводов сои, подготовка питательной среды, посев чистой культуры грибка для приготовления маточной закваски
2	Наблюдение за ростом и созреванием маточной культуры плесневого грибка в аппаратах выращивания грибка; стерилизация соевых бобов на всех стадиях производства; ввод маточной культуры плесневого грибка в стерилизованные соевые бобы
3	Наблюдение за развитием в аппаратах мицелия грибка и за его созреванием до состояния спороношения, регулирование температуры в аппаратах, подачи кондиционированного воздуха в созреваемую массу в верхние и нижние шахты аппаратов
4	Отбраковка массы, зараженной посторонней микрофлорой; ведение процесса сухой ферментации и регулирование температурного режима в ферментируемой масс; ввод солевого раствора в ферментируемую массу, ведение процесса экстракции и откачка ферментативного соуса, обслуживание кондиционера

Таблица 4. Описание единиц ПС, выполняемых ферментаторщиком

Шифр трудовой функции	Предметы труда	Средства труда	Задачи (трудовые действия)
1	Плесневой грибок, соя, вода, белки, углеводы, маточная закваска	Аппарат, халат, колпак, перчатки	1-1) Ведение микробиологических процессов по выращиванию культуры плесневого грибка и биохимических процессов по расщеплению протеолетическими ферментами грибка белков и углеводов сои
			1-2) Подготовка питательной среды, посев чистой культуры грибка для приготовления маточной закваски
2	Поесневой грибок, вода соевые бобы	Аппарат, халат, колпак, перчатки	2-1) Наблюдение за ростом и созреванием маточной культуры плесневого грибка в аппаратах выращивания грибка
			2-2) Стерилизация соевых бобов на всех стадиях производства. Ввод маточной культуры плесневого грибка в стерилизованные соевые бобы
3	Соевые бобы, вода, грибки	Аппарат, измеритель температуры, кондиционер подачи воздуха, халат, колпак, перчатки	3-1) Наблюдение за развитием в аппаратах мицелия грибка и за его созреванием до состояния спороношения
			3-2) Регулирование температуры в аппаратах, подачи кондиционированного воздуха в созреваемую массу в верхние и нижние шахты аппаратов
4	Соевые бобы, вода, грибки, соль,	Аппарат, измеритель температуры, кондиционер подачи воздуха, халат, колпак, перчатки	4-1) Отбраковка массы, зараженной посторонней микрофлорой; ведение процесса сухой ферментации и регулирование температурного режима в ферментируемой масс
			4-2) Ввод солевого раствора в ферментируемую массу; ведение процесса экстракции и откачка ферментативного соуса; обслуживание кондиционера

Таблица 5. Требования к компетенциям ферментаторщика

3-го квалификационного уровня ОРК

Шифр задачи	Личностные и профессиональные компетенции	Умения и навыки	Знания
1-1)	Индивидуальная ответственность, действия под непосредственным руководством, положительные склонности работы в команде	Выполнение заданий в развитии и созревании грибка, соблюдение правил санитарии	Технологии производства ферментативного соуса, оптимальных параметров, обеспечивающих нормальное развитие и созревание грибка
2-1)	Понимание и ответственность за достижение результата, установленного заданием	Выполнение заданий по производству ферментативного соуса	Технологии производства ферментативного соуса
3-1)	Предлагает идеи для улучшения процессов профессиональной деятельности в случае отклонения от нормы	Может сверять работу с планами, обеспечивать достижение планируемого результата и соответствие полученного результата нормам качества	Устройства и правил эксплуатации обслуживаемого оборудования
4-1)	Самоорганизация и постоянное самообразование в течение всей жизни, самостоятельность мышления	Самостоятельное принятие решений	Техники безопасности и охраны труда

Приложение 8
к профессиональному стандарту
в деятельности по производству
пищевых концентратов

Лист согласования

Название организации

Министерство труда и социальной защиты населения

Республики Казахстан

Настоящий ПС зарегистрирован_________________________________________

Внесен в Реестр профессиональных стандартов рег. № __________________

Письмо (протокол) № _______________ Дата ____________________________

Тамақ концентраттарын өндіру бойынша қызметтегі кәсіби стандартты бекіту туралы

Тамақ концентраттарын өндіру
бойынша қызметтегі кәсіби стандарты
1. Жалпы ережелер

2. КС паспорты

3. Еңбек қызметі (кәсіп) түрлерінің карточкасы
1-параграф. Бу және су термиялық агрегатының аппаратшысы

2-параграф. Сояны дезодораторлаушы

3-параграф. Тұқым бөлетін машина операторы

4-параграф. Жуу-тазалау агрегатының операторы

5-параграф. Күйдіру аппаратының операторы

6-параграф. Ферментаторшы

4. КС әзірлеушілері

Об утверждении профессионального стандарта в деятельности по производству пищевых концентратов

Профессиональный стандарт
в деятельности по производству пищевых концентратов
1. Общие положения

2. Паспорт ПС

3. Карточка видов трудовой деятельности (профессий)
Параграф 1. Аппаратчик пароводотермического агрегата

Параграф 2. Дезодораторщик сои

Параграф 3. Оператор зародышеотделительной машины

Параграф 4. Оператор моечно-очистительного агрегата

Параграф 5. Оператор обжарочного аппарата

Параграф 6. Ферментаторщик

4. Разработчики ПС

Тамақ концентраттарын өндіру бойынша қызметтегі кәсіби стандартты бекіту туралы

Тамақ концентраттарын өндірубойынша қызметтегі кәсіби стандарты1. Жалпы ережелер

2. КС паспорты

3. Еңбек қызметі (кәсіп) түрлерінің карточкасы1-параграф. Бу және су термиялық агрегатының аппаратшысы

2-параграф. Сояны дезодораторлаушы

3-параграф. Тұқым бөлетін машина операторы

4-параграф. Жуу-тазалау агрегатының операторы

5-параграф. Күйдіру аппаратының операторы

6-параграф. Ферментаторшы

4. КС әзірлеушілері

Об утверждении профессионального стандарта в деятельности по производству пищевых концентратов

Профессиональный стандартв деятельности по производству пищевых концентратов1. Общие положения

2. Паспорт ПС

3. Карточка видов трудовой деятельности (профессий)Параграф 1. Аппаратчик пароводотермического агрегата

Параграф 2. Дезодораторщик сои

Параграф 3. Оператор зародышеотделительной машины

Параграф 4. Оператор моечно-очистительного агрегата

Параграф 5. Оператор обжарочного аппарата

Параграф 6. Ферментаторщик

4. Разработчики ПС

Тамақ концентраттарын өндіру
бойынша қызметтегі кәсіби стандарты
1. Жалпы ережелер

3. Еңбек қызметі (кәсіп) түрлерінің карточкасы
1-параграф. Бу және су термиялық агрегатының аппаратшысы

Профессиональный стандарт
в деятельности по производству пищевых концентратов
1. Общие положения

3. Карточка видов трудовой деятельности (профессий)
Параграф 1. Аппаратчик пароводотермического агрегата