Жеміс-көкөніс шаруашылығы бойынша қызметтегі кәсіби стандартты бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2014 жылғы 21 қаңтардағы № 20/43 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2014 жылы 21 мамырда № 9455 тіркелді. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2020 жылғы 20 желтоқсандағы № 393 бұйрығымен

      Ескерту. Күші жойылды – ҚР Ауыл шаруашылығы министрінің 20.12.2020 № 393 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      2007 жылғы 15 мамырдағы Қазақстан Республикасы Еңбек кодексінің 138-5 бабының 3 тармағына және Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2013 жылғы 29 сәуірдегі "Кәсіптік стандарттарды әзірлеуге 2013 жылға қаражат бөлу және оны пайдалану қағидаларын бекіту туралы" № 406 қаулысына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

      1. Жеміс-көкөніс шаруашылығы бойынша қызметтегі кәсіби стандарт бекітілсін.

      2. Егіншілік департаменті (А.А. Буць) Қазақстан Республикасының заңнамасында бекітілген тәртіппен кәсіби стандартты енгізуге шаралар қабылдасын.

      3. Әлеуметтік саясат басқармасы (С.С. Лепешко) осы бұйрықты заңнамада белгіленген тәртіппен Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін және ресми жариялануын қамтамасыз етсін.

      4. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Әлеуметтік саясат басқармасына (С.С. Лепешко) жүктелсін.

      5. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Министр

А.Мамытбеков

Келісілген


Қазақстан Республикасы


Еңбек және халықты


әлеуметтік қорғау министрі


Т. Дүйсенова


2014 жылғы 7 сәуір



  Қазақстан Республикасы
Ауыл шаруашылығы министрінің
2014 жылғы 21 қаңтардағы
№ 20/43 бұйрығымен бекітілген

Жеміс-көкөніс шаруашылығы
бойынша қызметтегі кәсіби стандарты
1. Жалпы ережелер

      1. Жеміс-көкөніс шаруашылығы бойынша қызметтегі кәсіби стандарты (бұдан әрі КС):

      1) кәсіби білім беру мен еңбек салалары арасындағы қарым-қатынасты реттеуге;

      2) кәсіби қайта даярлау мен біліктілігін көтеруді дайындау бағдарламаларын әзірлеу талаптарының мерзімін белгілеуге;

      3) аттестациялау мен сертификаттауда қызметкерлердің құзыреттілігін бағалау талаптарының мерзімін белгілеуге;

      4) кәсіби қызметтің мәніне бірыңғай талаптар әзірлеуге, еңбек нарығының заманауи талаптарына жауап беретін біліктілік талаптарын жаңартуға;

      5) персоналды басқару саласындағы кең ауқымды міндеттерді шешуге;

      6) білім беру стандарттарын, оқу жоспарларын, модульдік оқу бағдарламаларын әзірлеу, сондай-ақ тиісті оқу-әдістемелік материалдарды әзірлеуге;

      7) кәсіби даярлығын бағалаудан өткізу және мамандар біліктіліктерінің сәйкестіктерін растауға арналған.

      2. КС негізгі пайдаланушылары:

      1) білім беру мекемелері түлектері, жұмысшылар;

      2) ұйымдардың басшылары мен жұмысшылары, ұйымдардың персоналды басқару бөлімшелерінің басшылары мен мамандары;

      3) білім беру бағдарламаларын әзірлейтін мамандар;

      4) мамандардың кәсіби даярлығын бағалау және біліктігіне сәйкестігін растау саласындағы мамандар.

      3. КС негізінде кәсіпорындар қызметінің функционалдық үлгілеріне, лауазымына, қызметкерлердің біліктілігін арттыру, аттестациядан өткізу, еңбекке ынталандыру жүйесіне ішкі, корпоративті стандарттар және басқалар әзірленуі мүмкін.

      4. Осы КС-да төмендегі терминдер мен аңықтамалар қолданылады:

      1) біліктілік – жұмысшының нақты түрін орындауда кәсіби дайындық деңгейі;

      2) біліктілік деңгейі\білікті деңгейі – орындалатын жұмыстардың жауапкершілігін, өзгешілігін және қиындығын бейнелейтін қызметкер біліктілігіне (құзыреттілігіне) қойылатын талаптар;

      3) еңбек заттары – нақты еңбек құралдары көмегімен өнім әзірлеу мақсатында жұмысшының әрекеттері бағытталған заттар;

      4) еңбек құралдары – еңбек заттарын бастапқы жағдайынан өнімге түрлендіруде жұмысшының қолданатын құралдары;

      5) еңбек қызметінің түрі – еңбек функциялары мен оларды орындауға қажетті құзыреттіліктердің тұтас жиынымен құрамдастырылған кәсіби қызмет саласының құрама бөлігі;

      6) еңбек функциясы – бизнес-процеспен анықталатын және олардың еңбек қызметінің нақты түрінің шеңберінде орындалуы үшін тиісті құзыреттіліктің болуын көздейтін еңбек әрекеттерінің интеграцияланған және тиісінше автономды жиынтығы;

      7) кәсіби қызметтің саласы – ортақ интеграциялық негізі (міндеті, нысандары, технологиялары, соның ішінде еңбек құралдары ұқсас немесе жақын) бар және ұқсас еңбек функциялары мен оларды орындайтын құзыреттіліктерінің болжалды жиынынан тұратын саланың еңбек қызметі түрлерінің жиынтығы;

      8) КС – кәсіби іс-әрекеттің нақты саласындағы біліктілік деңгейлерге, құзыреттіліктерге, сонымен қатар еңбек мазмұны, сапасы және шарттарына қойылатын талаптарды анықтайтын стандарт;

      9) кәсіби стандарт бірлігі – КС еңбек қызметінің нақты түрі бойынша маңызды, қатысымды дербес, аяқталған, бүтін нақты еңбек функциясының толық сипаттамасының құрылымдық элементі;

      10) кәсіп – арнайы дайындықтың, жұмыс тәжірибесінің нәтижесінде пайда болған арнайы білімді, ептілікті және практикалық дағдыларды талап ететін және білімі туралы тиісті құжаттармен нақтыланатын адамның еңбек қызметінің негізгі түрі;

      11) құзыреттілік – қызметкердің кәсіби қызметте білімін және іскерлігін қолдану қаблеті;

      12) лауазым – лауазымдық өкілеттіктер мен лауазымдық міндеттер шеңбері жүктелген жұмыс берушінің құрылымдық бірлігі;

      13) міндет – нақты еңбек заттары мен құралдарын пайдаланып еңбек функциясын жүзеге асырумен және нәтижеге жетуге байланысты әрекеттер жиынтығы;

      14) сала – өндірілетін өнім, өндіріс технологиясы, негізгі қорлар мен жұмыс жасаушылардың кәсіби біліктері ортақ мекемелер мен ұйымдардың жиыны;

      15) салалық біліктілік шеңбері – салада танылған біліктілік деңгейлердің құрылымдық сипаттамасы;

      16) ұлттық біліктілік шеңбері – еңбек нарығындағы танылған біліктілік деңгейлердің құрылымдық сипаттамасы;

      17) функционалдық карта – бір немесе басқа да кәсіби қызмет саласында нақты қызмет түрін орындайтын жұмысшының еңбек функциялары мен міндеттерінің құрылымдық сипаттамасы.

2. КС паспорты

      5. Экономикалық қызмет түрі (кәсіби қызмет саласы) Қазақстан Республикасының Мемлекеттік жіктеушісі 03-2007: 01.13 Көкөністер мен бақша дақылдарын, тамыр жемістілерді және түйнек жемістілерді өсіру, 01.19 Басқа маусымдық дақылдарды өсіру, 01.21 Жүзім өсіру, 01.24 Дәнді және сүйекті жемістілерді өсіру, 01.29 Басқа да көпжылдық дақылдарды өсіру.

      6. Экономикалық қызмет түрінің (кәсіби қызмет саласының) негізгі мақсаты: жемісті-жидекті дақылдардың көп жылдық отырғызғыларын, жүзім, бақ шаруашылығы, жеміс шаруашылығы, қорғалатын топырақта ауыл шаруашылығы дақылдарын отырғызу, өсіру, қалпына келтіру, отандық ауыл шаруашылығы өнімдерін арттыру.

      КС жеміс-көкөніс шаруашылығы кәсіби қызметі саласында еңбек заттарына, сапасына, жағдайына, қызметкерлердің біліктілігі мен құзыреттілігіне қойылатын талаптарды белгілейді.

      7. Қызмет түрлері, кәсіптер, біліктілік деңгейлері осы КС 1-қосымшасында берілген.

      Стандарт талаптары қызмет түрлеріне және осы саланың төмендегі кәсіптеріне жатады:

      жеміс-көкөніс қоймасының жұмысшысы;

      көкөніс өсіруші;

      диқан;

      бағбан;

      бақшашы;

      жүзім өсіруші;

      қызылша өсіруші;

      жеміс-көкөніс өсіруші.

3. Еңбек қызмет (кәсіп) түрлерінің карточкасы
1-параграф. Жеміс-көкөніс қоймасының жұмысшысы

      8. СБШ бойынша біліктілік деңгейі – 1-2.

      9. Лауазымның мүмкін атаулары: жеміс-көкөніс қоймасының жұмысшысы.

      10. "Жеміс-көкөніс қоймасының жұмысшысы" кәсібі субъектінің негізгі қызметін жүзеге асыруға байланысты міндеттерді білуге және атқара білуге міндеттейді: сақтау үдерісінде өнімнің жағдайын бақылау.

      11. Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланысы осы КС 2-қосымшасының 1-кестесінде көрсетілген.

      12. Жеміс-көкөніс қоймасы жұмысшысының еңбек шарттарына, біліміне және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар осы КС 2-қосымшасының 2-кестесінде көрсетілген.

      13. Еңбек функцияларын айқындайтын, жеміс-көкөніс қоймасының жұмысшысы орындайтын, КС бірліктерінің тізбесі осы КС 2-қосымшаның 3-кестесінде көрсетілген.

      14. Жеміс-көкөніс қоймасының жұмысшысының орындайтын КС бірліктерін сипаттамасы және еңбек әрекеттері осы КС 2-қосымшасының 4-кестесінде көрсетілген.

      15. Жеміс-көкөніс қоймасы жұмысшысының құзыреттіліктеріне қойылатын талаптар осы КС 2-қосымшасының 5,6-кестесінде көрсетілген.

2-параграф. Көкөніс өсіруші

      16. СБШ бойынша біліктілік деңгейі –2-3.

      17. Лауазымның мүмкін атаулары: көкөніс өсіруші.

      18. "Көкөніс өсіруші" кәсібі субъектінің негізгі қызметін жүзеге асыруға байланысты міндеттерді білуге және атқара білуге міндеттейді: көкөніс өсіру шаруашылығында жұмыс атқару.

      19. Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланысы осы КС 3-қосымшасының 1-кестесінде көрсетілген.

      20 Көкөніс өсірушінің еңбек шарттарына, біліміне және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар осы КС 3-қосымшасының 2-кестесінде көрсетілген.

      21. Еңбек функцияларын айқындайтын, көкөніс өсіруші орындайтын, КС бірліктерін тізбесі осы КС 3-қосымшаның 3-кестесінде көрсетілген.

      22. Көкөніс өсіруші орындайтын КС бірліктерінің сипаттамасы және еңбек әрекеттері осы КС 3-қосымшасының 4-кестесінде көрсетілген.

      23. Көкөніс өсірушісінің құзыреттіліктеріне қойылатын талаптар осы КС 3-қосымшасының 5,6-кестесінде көрсетілген.

3-параграф. Диқан

      24. СБШ бойынша біліктілік деңгейі – 2-3.

      25. Лауазымның мүмкін атаулары: диқан.

      26. "Диқан" кәсібі субъектінің негізгі қызметін жүзеге асыруға байланысты міндеттерді білуге және атқара білуге міндеттейді: ауыл шаруашылығы саласындағы қол жұмыстарын орындау.

      27. Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланысы осы КС 4-қосымшасының 1-кестесінде көрсетілген.

      28. Диқанның еңбек шарттарына, біліміне және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар осы КС 4-қосымшасының 2-кестесінде көрсетілген.

      29. Еңбек функцияларын айқындайтын, диқан орындайтын, КС бірліктерінің тізбесі осы КС 4-қосымшаның 3-кестесінде көрсетілген.

      30. Диқан орындайтын КС бірліктерін сипаттамасы және еңбек әрекеттері осы КС 4-қосымшасының 4-кестесінде көрсетілген.

      31. Диқанның құзыреттіліктеріне қойылатын талаптар осы КС 4-қосымшасының 5,6-кестесінде көрсетілген.

4-параграф. Бағбан

      32. СБШ бойынша біліктілік деңгейі – 2-3.

      33. Лауазымның мүмкін атаулары: бағбан.

      34. "Бағбан" кәсібі субъектінің негізгі қызметін жүзеге асыруға байланысты міндеттерді білуге және атқара білуге міндеттейді: бағбан шаруашылығындағы қол жұмыстарын орындау.

      35. Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланысы осы КС 5-қосымшасының 1-кестесінде көрсетілген.

      36. Бағбанның еңбек шарттарына, біліміне және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар осы КС 5-қосымшасының 2-кестесінде көрсетілген.

      37. Еңбек функцияларын айқындайтын, бағбан орындайтын, КС бірліктерінің тізбесі осы КС 5-қосымшаның 3-кестесінде көрсетілген.

      38. Бағбан орындайтын КС бірліктерін сипаттамасы және еңбек әрекеттері осы КС 5-қосымшасының 4-кестесінде көрсетілген.

      39. Бағбанның құзыреттіліктеріне қойылатын талаптар осы КС 5-қосымшасының 5,6-кестесінде көрсетілген.

5-параграф. Бақшашы

      40. СБШ бойынша біліктілік деңгейі – 2-3.

      41. Лауазымның мүмкін атаулары: бақшашы.

      42. "Бақшашы" кәсібі субъектінің негізгі қызметін жүзеге асыруға байланысты міндеттерді білуге және атқара білуге міндеттейді: бақша дақылдарына күтім жаса.

      43. Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланысы осы КС 6-қосымшасының 1-кестесінде көрсетілген.

      44. Бақшашының еңбек шарттарына, біліміне және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар осы КС 6-қосымшасының 2-кестесінде көрсетілген.

      45. Еңбек функцияларын айқындайтын, бақшашы орындайтын, КС бірліктерінің тізбесі осы КС 6-қосымшаның 3-кестесінде көрсетілген.

      46. Бақшашы орындайтын КС бірліктерін сипаттамасы және еңбек әрекеттері осы КС 6-қосымшасының 4-кестесінде көрсетілген.

      47. Бақшашының құзыреттіліктеріне қойылатын талаптар осы КС 6-қосымшасының 5,6-кестесінде көрсетілген.

6-параграф. Жүзім өсіруші

      48. СБШ бойынша біліктілік деңгейі – 3-4.

      49. Лауазымның мүмкін атаулары: жүзім өсіруші.

      50. "Жүзім өсіруші" кәсібі субъектінің негізгі қызметін жүзеге асыруға байланысты міндеттерді білуге және атқара білуге міндеттейді: жүзімді өсіру мен оған күтім жасау бойынша жұмыс.

      51. Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланысы осы КС 7-қосымшасының 1-кестесінде көрсетілген.

      52. Жүзім өсірушінің еңбек шарттарына, біліміне және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар осы КС 7-қосымшасының 2-кестесінде көрсетілген.

      53. Еңбек функцияларын айқындайтын, жүзім өсіруші орындайтын, КС бірліктерінің тізбесі осы КС 7-қосымшаның 3-кестесінде көрсетілген.

      54. Жүзім өсіруші орындайтын КС бірліктерін сипаттамасы және еңбек әрекеттері осы КС 7-қосымшасының 4-кестесінде көрсетілген.

      55. Жүзім өсірушінің құзыреттіліктеріне қойылатын талаптар осы КС 7-қосымшасының 5-кестесінде көрсетілген.

7-параграф. Қызылша өсіруші

      56. СБШ бойынша біліктілік деңгейі – 2-3.

      57. Лауазымның мүмкін атаулары: қызылша өсіруші.

      58. "Қызылша өсіруші" кәсібі субъектінің негізгі қызметін жүзеге асыруға байланысты міндеттерді білуге және атқара білуге міндеттейді: қызылша өсіру шаруашылығында жұмыстарды орындау.

      59. Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланысы осы КС 8-қосымшасының 1-кестесінде көрсетілген.

      60. Қызылша өсірушінің еңбек шарттарына, біліміне және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар осы КС 8-қосымшасының 2-кестесінде көрсетілген.

      61. Еңбек функцияларын айқындайтын, қызылша өсіруші орындайтын, КС бірліктерінің тізбесі осы КС 8-қосымшаның 3-кестесінде көрсетілген.

      62. Қызылша өсіруші орындайтын КС бірліктерін сипаттамасы және еңбек әрекеттері осы 8-қосымшасының 4-кестесінде көрсетілген.

      63. Қызылша өсірушісінің құзыреттіліктеріне қойылатын талаптар осы КС 8-қосымшасының 5,6-кестесінде көрсетілген.

8-параграф. Жеміс-көкөніс өсіруші

      64. СБШ бойынша біліктілік деңгейі – 2-3.

      65. Лауазымның мүмкін атаулары: жеміс-көкөніс өсіруші.

      66. "Жеміс-көкөніс өсіруші" кәсібі субъектінің негізгі қызметін жүзеге асыруға байланысты міндеттерді білуге және атқара білуге міндеттейді: екпелер және отырғызғылард өсіру және күту.

      67. Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланысы осы КС 9-қосымшасының 1-кестесінде көрсетілген.

      68. Жеміс-көкөніс өсірушісінің еңбек шарттарына, біліміне және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар осы КС 9-қосымшасының 2-кестесінде көрсетілген.

      69. Еңбек функцияларын айқындайтын, жеміс-көкөніс өсіруші орындайтын, КС бірліктерінің тізбесі осы КС 9-қосымшасының 3-кестесінде көрсетілген.

      70. Жеміс-көкөніс өсіруші орындайтын КС бірліктерін сипаттамасы және еңбек әрекеттері осы КС 9-қосымшасының 4-кестесінде көрсетілген.

      71. Жеміс-көкөніс өсірушісінің құзыреттіліктеріне қойылатын талаптар осы КС 9-қосымшасының 5,6-кестесінде көрсетілген.

4. КС әзірлеушілері

      72. КС әзірлеушісі Қазақстан Республикасының Ауыл шаруашылығы министрлігі болып табылады.

      73. Келісу парағы, КС сараптамасы мен тіркелуі осы КС 10 - қосымшасында көрсетілген.

  Жеміс-көкөніс шаруашылығы бойынша
қызметтегі кәсіби стандартының
1-қосымшасы

      Қызмет түрлері, кәсіптер, біліктілік деңгейлері

№ р/с

Қызмет түрі атауы

Еңбек нарығы тенденцияларын есепке алғандағы кәсіп атауы

01-2005 Қазақстан Республикасы мемлекеттік кәсіптер жіктеуішісіне сәйкес кәсіптер атауы

СБШ біліктілік деңгейлері

1.

Жеміс-көкөніс шаруашылығы

Жеміс-көкөніс қоймасының жұмысшысы

Жеміс-көкөніс қоймасының жұмысшысы

1-2

2.

Жеміс-көкөніс шаруашылығы

Көкөніс өсіруші

Көкөніс өсіруші

2-3

3.

Жеміс-көкөніс шаруашылығы

Диқан

Диқан

2-3

4.

Жеміс-көкөніс шаруашылығы

Бағбан

Бағбан

2-3

5.

Жеміс-көкөніс шаруашылығы

Бақшашы

Бақшашы

2-3

6.

Жеміс-көкөніс шаруашылығы

Жүзім өсіруші

Жүзім өсіруші

3-4

7.

Жеміс-көкөніс шаруашылығы

Қызылша өсіруші

Қызылша өсіруші

2-3

8.

Жеміс-көкөніс шаруашылығы

Жеміс-көкөніс өсіруші

Жеміс-көкөніс өсіруші

2-3

  Жеміс-көкөніс шаруашылығы бойынша
қызметтегі кәсіби стандартының
2-қосымшасы

      1-кесте. Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланысы

Қазақстан Республикасы мемлекеттік кәсіптер жіктеуіші (МКЖ)

Базалық топ

9350 Жеміс-көкөніс қоймасының жұмысшысы

Қазақстан Республикасы жұмысшылар кәсіптері мен жұмыстарының бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтағышы (БТБА)

Шығарылым, БТБА тарауы

1-шығарылым, Экономиканың барлық салалары үшін ортақ болатын жұмысшылардың мамандығы

БТБА бойынша кәсібі

Жеміс-көкөніс қоймасының жұмысшысы

СБШ біліктілік деңгейі

БТБА бойынша разрядтар

1

1

2

2


      2-кесте. Жеміс-көкөніс қоймасының жұмысшысының еңбек шарттарына,

      біліміне және жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар

Кәсібі бойынша мүмкін жұмыс орындары (кәсіпорын, ұйым)

Қоймалар, қамбалар, база, плантациялар, бақшалар, тәлімбақтар, кәсіпорындар, ауыл шаруашылығы саласы, учаске, бөлімшелер, ұйымдар, кәсіпорындар, жеке кәсіпкерлер, шаруа қожалықтары, жылыжайлар, қосалқы орын-жай, сұрыптау орындары, цех, егістік

Зиянды және қауіпті еңбек жағдайлары

Жоқ

Жұмысқа жіберудің ерекше шарттары

Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес

СБШ біліктілік деңгейі

Кәсіптік білім беру және оқыту деңгейі

Қажетті еңбек тәжірибесі

1

Практикалық тәжірибесі және/немесе жұмыс орнында қысқа мерзімді курстар (нұсқаулық) және/немесе негізгі орта, бірақ бастауыш білімнен төмен емес білімі бар болған жағдайда қысқа мерзімді курстар

Талап етілмейді

2

Негізгі орта білімнен төмен емес, жалпы орта білімі болған жағдайда практикалық тәжірибе және/немесе кәсіби дайындық (кәсіпорында білімді ұйымдастыру немесе оқыту базасындағы қысқа мерзімді курстар)

Талап етілмейді


      3-кесте. Жеміс-көкөніс қоймасының жұмысшысы орындайтын, еңбек

      функцияларының анықтайтын, КС бірліктерінің тізбесі

Еңбек функцияларының шифры

Еңбек функциясының атауы

(кәсіби стандарттың бірлігі)

1

Вагондар, баржалар, автокөліктерден картопты, көкөністерді, жеміс-жидектерді қолмен немесе машиналар мен механизмдер көмегімен түсіру; өнімдерді сақтау мерзімі және басқа да белгіленген белгілері бойынша сұрыптау, өлшеу және сақтауға беру

2

Сақтау үдерісінде өнімнің жағдайын бақылау; картопты өсіндіге қарсы препаратпен тозаңдандыру; қоймаларды хлорлы әктаспен өңдеу, қойма люктерін жылыту; жеміс-көкөністерді, картопты, жидектерді сатуға дайындау: қолмен немесе машинамен іріктеу, өлшеу, өнімдерді және қалдықтарды ыдысқа салу, жөнелтуге дайындау

3

Өнімдерді автокөлікке тиеу; ыдысты сұрыптау және жөндеу


      4-кесте. Жеміс-көкөніс қоймасының жұмысшысы орындайтын КС

      бірліктерінің сипаттамасы

Еңбек функция-ларының шифры

Еңбек заттары

Еңбек құралы

Міндеттер

(еңбек іс-әрекеттері)

1

Картоп, көкөністер,жеміс-жидектер

Арба, қаптар, қолғаптар, ыдыс, таразы, себет, үстел, автокөлік, жүк- арба, баржа,, үйінді, ор, ағаш жәшіктер, қораптар

1-1) Картоп, жеміс-жидектер, көкөністер және т.б. дайындау, картопты, жеміс- жидектерді, көкөністерді және т.б қолмен іріктеу, картоп пен жемістерді үйінді мен орға тиеу, өнімдерді (картоп, жеміс- жидектер, көкөністер және т.б.) сұрыптау

2

Әктас, шелек, жаққыш, картоп, жеміс-жидектер, көкөністер

Тозаңдандыру препараттары, машина, таразы, халат, қолғаптар, қоқыс жәшігі, ыдыс, себет, үстел, ағаш жәшіктер, қаптар, қораптар, ыдыс, күрек, шелек, әктас, жаққыш

2-1) Люкті жылыту, қойманы, цехты, бақшаны, жылыжайды, жүзімдікті және т.б. өңдеу, жылдам бүлінетін жеміс-көкөністерді және жидек дақылдарын уақытылы сақтау, қайта өңдеу және сатуды қамтамасыз ету

3

Картоп, жеміс-жидектер, көкөністер

Ыдыс, себет, үстел, ағаш жәшіктер, қаптар, қораптар, күрек

3-1) Өнімдерді автокөлікке тиеу; ыдысты сұрыптау және жөндеу


      5-кесте. СБШ біліктіліктің 1-деңгейлі жеміс-көкөніс қоймасы

      жұмысшысының құзыретіне қойылатын талаптар

Міндеттер шифры

Тұлғалық және кәсіптік құзыреттіліктер

Біліктер мен дағдылар

Білімдер

1-1)

Командадағы жұмысқа оң икемділік, қағидалар мен нормалардың, қарапайым қауіпсіздік шараларының сақталуына, өз денсаулығына жеке жауапкершілік

Қарапайым міндеттерді орындау

Қауіпсіздік техникасы және денсаулық сақтау қағидалары, нормалары, талаптары, сондай-ақ тиеу, қайта тиеу қатысындағы міндеттемелер.

2-1)

Өнімді дайындау, іріктеу, сұрыптау кезінде міндеттерді орындау қажеттілігін түсіну

Жұмыс орнын тазалау кезінде стандартты практикалы міндеттерді орындау білігі, нақты айқындалған қызмет шеңберінде толық басшылық жасаумен қойылған нәтижелерге қол жеткізу дағдылары

Жеміс-көкөніс шаруашылығында пайдаланылатын қарапайым құрал-жабдықтар мен аспаптар туралы білім


      6-кесте. СБШ біліктіліктің 6-деңгейлі жеміс-көкөніс қоймасы

      жұмысшысының құзыретіне қойылатын талаптар

Міндеттер шифры

Тұлғалық және кәсіптік құзыреттіліктер

Біліктер мен дағдылар

Білімдер

1-1)

Командадағы жұмысқа оң икемділік, қағидалар мен нормалардың, қарапайым қауіпсіздік шараларының сақталуына, өз денсаулығына жеке жауапкершілік

Қарапайым міндеттерді орындау

Қауіпсіздік техникасы және денсаулық сақтау қағидалары, нормалары, талаптары, сондай-ақ тиеу, қайта тиеу қатысындағы міндеттемелер.

2-1)

Ауыл шаруашылығының нақты құрылымдық түршесі аясында белгілі міндеттер шеңберінде жұмыс нәтижесі мен сапасы үшін жауапкершілік

Стандартты және бір тектес практикалық міндеттерді шешу және алға қойған нәтижелерге қол жеткізу

Кәсіби дайындық және (немесе) өздігінен процесте алынған білімдел

2-2)

Өнімді дайындау, іріктеу, сұрыптау кезінде міндеттерді орындау қажеттілігін түсіну

Жұмыс орнын тазалау кезінде стандартты практикалы міндеттерді орындау білігі, нақты айқындалған қызмет шеңберінде толық басшылық жасаумен қойылған нәтижелерге қол жеткізу дағдылары

Жеміс-көкөніс шаруашылығында пайдаланылатын қарапайым құрал-жабдықтар мен аспаптар туралы білім

  Жеміс-көкөніс шаруашылығы бойынша
қызметтегі кәсіби стандартының
3-қосымшасы

      1-кесте. Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланысы

Қазақстан Республикасы мемлекеттік кәсіптер жіктеуіші (МКЖ)

Базалық топ

6111 Көкөніс өсіруші

Қазақстан Республикасы жұмысшылар кәсіптері мен жұмыстарының бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтағышы (БТБА)

Шығарылым, БТБА тарауы

64-шығарылым, 19-тарау "Өсімдік шаруашылығы, су және орман шаруашылығындағы ортақ мамандықтар"

БТБА бойынша кәсібі

Көкөніс өсіруші

СБШ біліктілік деңгейі

БТБА бойынша разрядтар

2

2

3

3


      2-кесте. Көкөніс өсірушінің еңбек шарттарына, біліміне және жұмыс

      тәжірибесіне қойылатын талаптар

Кәсібі бойынша мүмкін жұмыс орындары (кәсіпорын, ұйым)

Қоймалар, қамбалар, база, плантациялар, бақшалар, тәлімбақтар, учаске, бөлімшелер, ұйымдар, кәсіпорындар, жеке кәсіпкерлер, шаруа қожалықтары, жылыжайлар, қосалқы орын-жай, сұрыптау орындары, цех, егістік

Зиянды және қауіпті еңбек жағдайлары

Жоқ

Жұмысқа жіберудің ерекше шарттары

Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес

СБШ біліктілік деңгейі

Кәсіптік білім беру және оқыту деңгейі

Қажетті еңбек тәжірибесі

2

Негізгі орта білімнен төмен емес, жалпы орта білімі болған жағдайда практикалық тәжірибе және/немесе кәсіби дайындық (кәсіпорында білімді ұйымдастыру немесе оқыту базасындағы қысқа мерзімді курстар)

Талап етілмейді

3

Практикалық тәжірибесіз негізгі орта білім базасында жалпы орта білімі немесе техникалық және кәсіби білімі болған жағдайда практикалық тәжірибе және/немесе кәсіби дайындық (бір жылға дейін кәсіби дайындықты ұйымдастыру базасындағы курстар немесе кәсіпорында оқыту)

Талап етілмейді


      3-кесте. Көкөніс өсіруші орындайтын, еңбек функцияларының анықтайтын,

      КС бірліктерінің тізбесі

Еңбек функцияларының шифры

Еңбек функциясының атауы

(кәсіби стандарттың бірлігі)

1

Ашық жіне жабық топырақты көкөніс шаруашылығында топырақты, тұқым мен тыңайтқышты дайындау, көшет өсіру, көкөніс дақылдарын егу және отырғызу, дақылдарды күту, өнімді жинау және сақтау, оны сату, қарапайым қол құрал-жабдықтарының көмегімен өңдеу жұмыстарын, сондай-ақ электр мотор және іштен жану қозғалтқыштарының көмегімен жүретін механизмдер мен агрегаттарға қызмет көрсету жөніндегі жұмыстарды орындау, қолданылатын машиналар мен механизмдерге техникалық қызмет көрсету, олардың ақаулықтарын анықтау және жою

2

Топырақты егуге және отырғызуға (жырту, тырмалау, борпылдақ және басқа жұмыстар) дайындау, тыңайтқыштарды дайындау және топыраққа енгізу; тұқымдарды және отырғызу материалдарын дайындау, текшелерді дайындау үшін топырақ қоспасының (субстрат) құрауыштарын елеу, құрауыштарды араластыру, топырақ қоспасын тиеу, топырақ қоспасын жылыжайға көшіру, көшет қоспасын булау, құнарлы текшелерді дайындау үшін топырақ қоспасын борпылдату, құнарлы текшелер дайындау және тұқым егу, құнарлы текшелерді арбаға орнату және жылыжайға көшіру, құнарлы текшелерді топыраққа орнату, көшеттерді салумен орналастыру, органикалық тыңайтқыштарды тиеу, органикалық тыңайтқыштарды тасымалдау, органикалық тыңайтқыштарды жылыжайға апару, органикалық тыңайтқыштарды шашу, топырақты жырту, топырақты қолмен жырту

3

Егін өнімдерін егу және бақша өнімдерін отырғызу, егіндерді және көшеттерді (отау, суару, шабықтау, өсімдіктерді іліп байлау және т.б.) өсіру және күту, өсімдіктерді зиянкестерден қорғау (биохимиялық өңдеу), күту, топырақты фрезерлеу, минералдық тыңайтқыштарды жеткізу, минералдық тыңайтқыштарды енгізу, топырақты екінші рет фрезерлеу, тіркеуіштерді жайып салу, көшеттерді тізбектеп отырғызуға дайындау, көшеттерді таңдау, тиеу, өсімдіктерді іліп байлау, өсімдіктерді қалыптастыру (15-рет), бір уақытта отаумен топырақтың беткі қабатын борпылдату, улы химикаттармен 12 рет өңдеу, ыдысты жылыжайға жинау үшін тасымалдау, өнімді жинау, өнімді шығару, өнімді өлшеу, өнімді сұрыптау, өнімді ыдысқа салу, көлікке тиеу, өсімдік тамырларын жұлу, ағаш қатарын кесу, тіркеуіштерді жинау, өсімдік қалдықтарын жою және оларды көлік құралдарына тиеу, жиналған өнімді жинақтау, сақтау орнына тасымалдау және сақтау, өнімді дайындалған бекеттерге және оны тұтынушыларға сатуға жеткізу, өсімдік қалдықтарын шығару, топырақты қолмен жырту (зарарсыздандыру алдында), жылыжайды тазалау және жуу, жылыжайды зарарсыздандыру, ішкі шынысын жуу, сыртқы шынысын жуу, жылыжайды келесі айналымға дайындау жұмыстарының кешені (жерді суландыру, жылыту)


      4-кесте. Көкөніс өсіруші орындайтын КС бірліктерінің сипаттамасы

Еңбек функцияларының шифры

Еңбек заттары

Еңбек құралдары

Міндеттер

(еңбек іс-әрекеттері)

1

Топырақ, тұқым, тыңайтқыштар, көшет, көкөніс дақылдары, жеміс ағаштары, бұталар, екпелер, бадана, тұқым, жасыл өсімдіктер

Қолғаптар, халат, қол құралы және аспап, ыдыстар, таразы, қаптар, тұқым сепкіштер, екпелер, жылыжайға арналған топырақ қоспасы, араластыр-ғыш

1-1) Ашық және жабық топырақты көкөніс өсіруде топырақты, тұқымды, тыңайтқыштарды дайындау, көшеттерді, егістерді өсіру, көкөніс өнімдерін отырғызу жұмыстарын орындау, сөрелерді ыстық сумен жуу, шүйілдіру жәшіктері мен құмыраларға топырақ салу

1-2) Өнімдерді күту, жинау және сақтау, оларды сату, қарапайым қол құралымен және аспабымен өңдеу; топырақты қазғаннан кейін тегістеу; керамзиттен қоқысты іріктеу; шымтезек шірінділерінің және қыш құмыраларды тасу және орнату; субстратты шаю мен фосфаттау және тамырларын жұлу

2

Топырақ, тұқым, тыңайтқыштар, көшет, көкөніс дақылдары, жеміс ағаштары, бұталар, екпелер, бадана, тұқым, жасыл өсімдіктер

Қолғаптар, жұмыс киімі, жұмыс құралы, трактор, машина, шапқы, кетпен, қолмен шабықтағыш, күрек, тырнауыштар, сыдыра жыртқыштар, мотоблок, қаптар, қолғаптар, пластиктен жасалған бөтелкелер, әмбебап көтергіш, трактор тіркеуіші, бу генераторы, топырақты булауға арналған жабдық, техника, машиналар, сомындар, жылыжайға, көшеттіктерге арналған аспаптар, ыдыс, әмбебап көтергіш, трактор тіркемесі

2-1) Электр моторларынан және іштен жанатын қозғалтқыштарынан іске қосылатын қозғалтқыштарға және агрегаттарға қызмет көрсету жұмыстарын орындау; дайындау, қатарға төсеу және қыртысты жерді қопсыту; айналма арамен жылытылған топыраққа сабан үйіндісін кесу; қысқа тығумен қыртысты жерлерге қи себу, көшеттіктерді биоотынмен толтыру; шымтезектерді тізбектен төсеу; топырақты бумен зарарсыздандыру; керамзитті сөреден сөреге лақтырып жуу; жер көшеттіктеріне қарашірік төгу, субстратты жылыжай сөрелеріне дайындау, сұрыптау және тиеу; таселек арқылы ұсақ тас себу; шымтезек шірінділерінің және көшеттерді шүйілдірумен құнарлы текшелердің құмыраларын дайындау бойынша машиналар мен станоктарға қызмет көрсету; шымтезек шірінділерінің құмыраларын қолмен дайындау; жылыжайларда топырақты қазу; қиды, шіріндіні, топырақты, тыңайтқышты, сабан текшелерін зембілмен тасу

2-2) Пайдаланылатын машиналар мен механизмдерге техникалық қызмет көрсету, олардың ақауларын анықтау және жою; қоректі ерітінділер дайындау, оларды тексеру және түзету; көшеттіктердегі және жылыжайлардағы өсімдіктерге күтім жасау (суару, сирету, отау, қысу және басқа да жұмыстар)


      5-кесте. СБШ біліктіліктің 2-деңгейлі көкөніс өсірушісінің құзыретіне

      қойылатын талаптар

Міндеттер шифры

Тұлғалық және кәсіптік құзыреттіліктер

Біліктер мен дағдылар

Білімдер

1-1)

Белгіленген нәтижелерге дербес жетуге қажетті ресурстар мен уақытты анықтау және бағалау бойынша функционалдық міндеттер шеңберіндегі жауапкершілік

Стандартты және қарапайым міндеттерді орындау білігі, жеміс-көкөніс шаруашылығында жұмыс үрдісі мен оның нәтижесін дербес жоспарлау, орындау мен талдау дағдысы

Кәсіби дайындық кезінде және (немесе) дербес алынған практикаға бағытталған кәсіби білім

1-2)

Жұмыс барысын жоспарлауды қоса алғандағы атқарушылық қызметті түсіну

Білім мен практикалық тәжірибе негізінде таныс әрекет тәсілін таңдау және алынған нәтижелерді ескере отырып қызметті түзету

Кәсіби қызметте қолданылатын негізгі құралдар мен жабдықтарды пайдаланудың, оларға техникалық қызмет көрсетудің, тасымалдау, сақтау және қоймаға қоюдың негізгі қағидалары

2-1)

Нормадан ауытқу жағдайында кәсіби қызмет үдерісін жақсарту үшін идеялар ұсынады

Қарапайым өндірістік жағдайларда өзін-өзі бағалау, ұйымдастыру және әрекеттерді түзету дағдыларын көрсетеді

Еңбек қызметі өнімдері мен басқа материалдарды қолдану талаптары және қағидалары. Затты түрлендіру технологиясы, еңбекті жоспарлау мен ұйымдастыру саласындағы білім. Сапаны бақылау және құжаттаманы жүргізу тәртібі


      6-кесте. СБШ біліктіліктің 3-деңгейлі көкөніс өсірушісінің құзыретіне

      қойылатын талаптар

Міндеттер шифры

Тұлғалық және кәсіптік құзыреттіліктер

Біліктер мен дағдылар

Білімдер

1-1)

Белгіленген нәтижелерге дербес жетуге қажетті ресурстар мен уақытты анықтау және бағалау бойынша функционалдық міндеттер шеңберіндегі жауапкершілік

Стандартты және қарапайым міндеттерді орындау білігі, жеміс-көкөніс шаруашылығында жұмыс үрдісі мен оның нәтижесін дербес жоспарлау, орындау мен талдау дағдысы

Кәсіби дайындық кезінде және (немесе) дербес алынған практикаға бағытталған кәсіби білім

1-2)

Жұмыс барысын жоспарлауды қоса алғандағы атқарушылық қызметті түсіну

Білім мен практикалық тәжірибе негізінде таныс әрекет тәсілін таңдау және алынған нәтижелерді ескере отырып қызметті түзету

Кәсіби қызметте қолданылатын негізгі құралдар мен жабдықтарды пайдаланудың, оларға техникалық қызмет көрсетудің, тасымалдау, сақтау және қоймаға қоюдың негізгі қағидалары

2-1)

Нормадан ауытқу жағдайында кәсіби қызмет үдерісін жақсарту үшін идеялар ұсынады

Қарапайым өндірістік жағдайларда өзін-өзі бағалау, ұйымдастыру және әрекеттерді түзету дағдыларын көрсетеді

Еңбек қызметі өнімдері мен басқа материалдарды қолдану талаптары және қағидалары. Затты түрлендіру технологиясы, еңбекті жоспарлау мен ұйымдастыру саласындағы білім.

Сапаны бақылау және құжаттаманы жүргізу тәртібі

2-2)

Басшылықпен еңбек қатынастарын қолдайды, оған бақ бойынша есеп деректерін ұсынады, өз денсаулығы мен қауіпсіздігіне, өзгелердің денсаулығы мен қауіпсіздігіне, және белгілі бір міндеттерді орындаған кезде қоршаған ортаны сақтауына жауап береді

Алдыға қойылған міндеттерді орындаудың тәсілдерін, еңбек заттары мен құралын, бағалау қағидаттарын, өлшеу әдістерін дербес белгілеу

Кәсіби қызметте қолданылатын негізгі құралдар мен жабдықтарды пайдаланудың, оларға техникалық қызмет көрсетудің, тасымалдау, сақтау және қоймаға қоюдың негізгі қағидалары, қауіпсіздік техникасы нормалары, қауіпсіздік техникасы ережелерін біледі

  Жеміс-көкөніс шаруашылығы бойынша
қызметтегі кәсіби стандартының
4-қосымшасы

      1-кесте. Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланысы

Қазақстан Республикасы мемлекеттік кәсіптер жіктеуіші (МКЖ)

Базалық топ

6112 Диқаншылар және көкөнісшілер

Қазақстан Республикасы жұмысшылар кәсіптері мен жұмыстарының бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтағышы (БТБА)

Шығарылым, БТБА тарауы

64-шығарылым, 19-тарау "Өсімдік шаруашылығы, су және орман шаруашылығындағы ортақ мамандықтары"

БТБА бойынша кәсібі

Диқан

СБШ біліктілік деңгейі

БТБА бойынша разрядтар

2

2

3

3


      2-кесте. Диқаншының еңбек шарттарына, біліміне және жұмыс

      тәжірибесіне қойылатын талаптар

Кәсібі бойынша мүмкін жұмыс орындары (кәсіпорын, ұйым)

Учаске, бөлімше, ұйым, ауыл шаруашылық кооперативтері, шаруа қожалығы, сұрыптау орны, цех, көшеттіктер, егістік, жылыжай

Зиянды және қауіпті еңбек жағдайлары

Жоқ

Жұмысқа жіберудің ерекше шарттары

Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес

СБШ біліктілік деңгейі

Кәсіптік білім беру және оқыту деңгейі

Қажетті еңбек тәжірибесі

2

Негізгі орта білімнен төмен емес, жалпы орта білімі болған жағдайда практикалық тәжірибе және/немесе кәсіби дайындық (кәсіпорында білімді ұйымдастыру немесе оқыту базасындағы қысқа мерзімді курстар)

Талап етілмейді

3

Практикалық тәжірибесіз негізгі орта білім базасында жалпы орта білімі немесе техникалық және кәсіби білімі болған жағдайда практикалық тәжірибе және/немесе кәсіби дайындық (бір жылға дейін кәсіби дайындықты ұйымдастыру базасындағы курстар немесе кәсіпорында оқыту)

Талап етілмейді


      3-кесте. Диқаншы орындайтын, еңбек функцияларының анықтайтын, КС

      бірліктерінің тізбесі

Еңбек функцияларының шифры

Еңбек функциясының атауы

(кәсіби стандарттың бірлігі)

1

Топырақты өңдеу және дайындау, егу, отырғызу және оны күту кезінде қолмен жасалатын ауыл шаруашылығы жұмыстарын орындау

2

Ауыл шаруашылығы дақылдарының арамшөптері мен зиянкестерімен күресу жөніндегі қол жұмысын орындау, өсімдіктерді қорғаудың химиялық құралдарын қолдану, егістікке көң, шымтезек тастау, минералды тыңайтқыш себу, қоймаға салу, тыңайтқыштарды, көңді тасымалдау және жан-жаққа шашу, минералды тыңайтқыштарды ұнтақтау және себу, компост дайындау, шымтезек пен көңді шұңқырларға салу

3

Тұқымдарды жылы ауамен жылыту, тұқым сепкіштер мен көшет отырғызғыштарға тұқым мен минералды тыңайтқыштарды салу, егістікті отау, арамшөп жинау және егістік алқабынан шығару, шөпті, сабанды, бауды кептіру, шөп пен сабанды жинау және көпенелеу, картоп пен басқа да дақылдарды жыртылған жерден, жыртқаннан кейінгі қатардан жинау; қаптарды, жәшіктерді, себеттерді толтыру, тасымалдау және салу, сақтағаннан кейін картопты, тамырлы жемістерді іріктеу, жуу, сұрыптау


      4-кесте. Диқаншы орындайтын КС бірліктерінің сипаттамасы

Еңбек функцияларының шифры

Еңбек заттары

Еңбек құралдары

Міндеттер

(еңбек іс-әрекеттері)

1

Топырақ, тұқым, тыңайтқыштар, арамшөп, ауыл шаруашылығы дақылдарының зиянкестері, өсімдіктер, көң, шымтезек, минералды тыңайтқыштар, шұңқырлар, егістік, компос үйіндісі

Тұқым сепкіштер, екпелер, қолғаптар, жұмыс құралдары, жұмыс киімі, айыр, күрек, агрегаттар, механизмдер, шашыратқыш, бөлшектегіш құрал

1-1) Топырақты өңдеу және дайындау, егу, отырғызу және оны күту кезінде қолмен жасалатын ауыл шаруашылығы жұмыстарын орындау

2

Топырақ, тұқымдар, тыңайтқыштар, арамшөп, ауыл шаруашылық дақылдарының зиянкестері, өсімдіктер, көң, шымтезек, минералды тыңайтқыштар, шұңқырлар, егістік, компос үйіндісі

Тұқым сепкіштер, екпелер, қолғаптар, жұмыс құралдары, жұмыс киімі, айыр, күрек, агрегаттар, механизмдер, шашыратқыш, бөлшектегіш құрал

2-1) Ауыл шаруашылығы дақылдарының арамшөптері мен зиянкестерімен күресу жөніндегі қол жұмысын орындау, өсімдіктерді қорғаудың химиялық құралдарын қолдану, егістікке көң, шымтезек тастау, минералды тыңайтқыш себу, қоймаға салу, тыңайтқыштарды, көңді тасымалдау және жан-жаққа шашу, минералды тыңайтқыштарды ұнтақтау және себу, компост дайындау, шымтезек пен көңді шұңқырларға салу

3

Тұқымдар, минералды тыңайтқыштар, арамшөп, егістік, шөп, бау, сабан, картоп, другие басқа дақылдар, тамыр жемістілер

Тұқым сепкіштер, екпелер, қолғаптар, кептіргіш құрал, күрек, айла, қаптар, жәшіктер, себеттер, су, ыдыс, арба, жұмыс киімі

3-1) Тұқымдарды жылы ауамен жылыту, тұқым сепкіштер мен көшет отырғызғыштарға тұқым мен минералды тыңайтқыштарды салу, егістікті отау, арамшөп жинау және егістік алқабынан шығару, шөпті, сабанды, бауды кептіру, шөп пен сабанды жинау және көпенелеу, картоп пен басқа да дақылдарды жыртылған жерден, жыртқаннан кейінгі қатардан жинау; қаптарды, жәшіктерді, себеттерді толтыру, тасымалдау және салу, сақтағаннан кейін картопты, тамырлы жемістерді іріктеу, жуу, сұрыптау


      5-кесте. СБШ біліктіліктің 3- деңгейлі диқаншының құзыретіне

      қойылатын талаптар

Міндеттер шифры

Тұлғалық және кәсіптік құзыреттіліктер

Біліктер мен дағдылар

Білімдер

1-1)

Жеке жауапкершілік, командада жұмыс істеуге оң бейімділік

Алдыға қойылған міндеттерді орындаудың тәсілдерін, еңбек заттары мен құралын, бағалау қағидаттарын, өлшеу әдістерін дербес белгілеу, назарды, есте сақтауды дамытудың жоғарғы деңгейі

Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау саласындағы білімі

2-1)

Командада жұмыс істеуге оң бейімділік

Есте сақтауды дамытудың жоғарғы деңгейі

Өсімдік шаруашылығының дала дақылдары


      6-кесте. СБШ біліктіліктің 3-деңгейлі диқаншының құзыретіне

      қойылатын талаптар

Міндеттер шифры

Тұлғалық және кәсіптік құзыреттіліктер

Біліктер мен дағдылар

Білімдер

1-1)

Жеке жауапкершілік, командада жұмыс істеуге оң бейімділік

Алдыға қойылған міндеттерді орындаудың тәсілдерін, еңбек заттары мен құралын, бағалау қағидаттарын, өлшеу әдістерін дербес белгілеу, назарды, есте сақтауды дамытудың жоғарғы деңгейі

Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау саласындағы білімі

2-1)

Командада жұмыс істеуге оң бейімділік

Есте сақтауды дамытудың жоғарғы деңгейі

Өсімдік шаруашылығының дала дақылдары

3-1)

Топырақты өңдеу және дайындау, тыңайтқыштар енгізу, тұқымды тазалау, егістерді егу, отырғызу, күту, өсімдіктерді қорғау, өнімді жинау, өнімді өңдеу және сақтау және диқан шаруашылығындағы басқа да жұмыстар кезінде жұмыс үдерісін жоспарлауды қоса алғанда атқарушы қызметін түсіну, шыдамдылық және әр түрлі ауа-райы жағдайында жұмыс істеу қабілеті

Жан-жақтылық, механизмдермен, агрегаттармен жұмыс істей білуі, қолданылатын құрал-саймандардағы және механизмдердегі ақауларды анықтау және жою дағдылары

Еңбек қызметінде қолданылатын құрал-жабдықтарды пайдаланудың, техникалық қызмет көрсетудің, тасымалдаудың, сақтау және қоймалаудың негізгі қағидалары

  Жеміс-көкөніс шаруашылығы бойынша
қызметтегі кәсіби стандартының
5-қосымшасы

      1-кесте. Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланысы

Қазақстан Республикасы мемлекеттік кәсіптер жіктеуіші (МКЖ)

Базалық топ

6113 Бағбан

Қазақстан Республикасы жұмысшылар кәсіптері мен жұмыстарының бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтағышы (БТБА)

Шығарылым, БТБА тарауы

64-шығарылым, 19-тарау "Өсімдік шаруашылығы, су және орман шаруашылығындағы ортақ мамандықтар"

БТБА бойынша кәсібі

Бағбан

СБШ біліктілік деңгейі

БТБА бойынша разрядтар

2

2

3

3


      2-кесте. Бағбаншының еңбек шарттарына, біліміне және жұмыс

      тәжірибесіне қойылатын талаптар

Кәсібі бойынша мүмкін жұмыс орындары (кәсіпорын, ұйым)

База, плантациялар, бақшалар, жеміс көшеттіктері, кәсіпорындар, учаске, бөлімше, ұйым, жеке кәсіпкерлер, шаруа қожалығы, сұрыптаушы орны, цех, жылыжай, көшетхана

Зиянды және қауіпті еңбек жағдайлары

Жоқ

Жұмысқа жіберудің ерекше шарттары

Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес

СБШ біліктілік деңгейі

Кәсіптік білім беру және оқыту деңгейі

Қажетті еңбек тәжірибесі

2

Негізгі орта білімнен төмен емес, жалпы орта білімі болған жағдайда практикалық тәжірибе және/немесе кәсіби дайындық (кәсіпорында білімді ұйымдастыру немесе оқыту базасындағы қысқа мерзімді курстар)

Талап етілмейді

3

Практикалық тәжірибесіз негізгі орта білім базасында жалпы орта білімі немесе техникалық және кәсіби білімі болған жағдайда практикалық тәжірибе және/немесе кәсіби дайындық (бір жылға дейін кәсіби дайындықты ұйымдастыру базасындағы курстар немесе кәсіпорында оқыту)

Талап етілмейді


      3-кесте. Бағбаншы орындайтын, еңбек функцияларының анықтайтын,

      КС бірліктерінің тізбесі

Еңбек функцияларының шифры

Еңбек функциясының атауы

(кәсіби стандарттың бірлігі)

1

Бақ шаруашылығында жас талдарды, жеміс ағаштар мен бұталарды күту, ағаштардың зиянкестері мен ауруларымен күрес жөніндегі қол жұмыстарын орындау

2

Жас талдар мен жеміс ағаштарды кесу және басын қалыптастыру, жабайы алма ағаштары мен екпе алма ағаштарын ұластыру және көзсабақтау

3

Өнімдерді жинау, сұрыптау, сақтау және сатуға дайындау


      4-кесте. Бағбаншы орындайтын КС бірліктерінің сипаттамасы

Еңбек функцияларының шифры

Еңбек заттары

Еңбек құралы

Міндеттер

(еңбек іс-әрекеттері)

1

Бақша, жеміс ағаштары, бұталар, тыңайтқыштар, тозаңдатқыштар, ағаштар, бұталар

Жұмыс киімі, қайшы, жер, су, халат, қолғаптар, шелек, шашыратқыштар, пластик бөтелкелер

1-1) Бақ шаруашылығында жас талдарды, жеміс ағаштар мен бұталарды күту, ағаштардың зиянкестері мен ауруларымен күрес жөніндегі қол жұмыстарын орындау

2

Бұталар, жеміс ағаштары, сабақтар, бұталар, жеміс ағаштары

Жұмыс киімі, қолғаптар, пышақтар, бүршіктелу мен егуге арналған пышақтар, қисық бақша пышағы, бақша қайшысы (секатор), ара–қол ара және балта, кішкене тесік, жұмыс киімі, қаптар, қораптар, ыдыс, арба, машиналар, қаптар, брезент

2-1) Жас талдар мен жеміс ағаштарды кесу және басын қалыптастыру, жабайы алма ағаштары мен екпе алма ағаштарын ұластыру және көзсабақтау, өнімдерді жинау, сұрыптау, сақтау және сатуға дайындау


      5-кесте. СБШ біліктіліктің 2-деңгейлі бағбаншының құзыретіне

      қойылатын талаптар

Міндеттер шифры

Тұлғалық және кәсіптік құзыреттіліктер

Біліктер мен дағдылар

Білімдер

1-1)

Басшылықпен еңбек қатынастарын қолдайды, оған бақ бойынша есеп деректерін ұсынады; жеміс ағаштарын және бұталарды қысқа дайындау әдістері, оларды аяздан және зиянкестерден қорғау тәсілдерін кәсіби қолдану

Жеміс беретін бақтағы ағаштар мен бұталарға күтім жасай білу; жас және жеміс беретін ағаштар басын дұрыс қалыптастыру дағдылары

Ағаштар мен бұталы өсімдік жыныстарын өсірудің ерекшеліктері, тыңайтқыштардың түрлері және оларды жеміс салатын баулар мен жидек өсіретін жерлерде салу тәсілдері

2-1)

Жас көшеттерге күтім жасау жөніндегі бақ шаруашылығындағы жұмыстарды қолмен орындау кезінде қоршаған ортаның қорғалуына жауапкершілік алады

Жеміс ағаштары мен бұталарының зиянкестері мен ауруларымен күрес шараларын уақытылы қабылдау, оларды емдеу тәсілдерін, жемісті ағаштардың сұрыптары, пісу мерзімдері, жемістерін жинау, оларды сақтау үшін сапаларына қарай сұрыптау, өңдеу тәсілдерін білуі

Жеміс ағаштары мен бұталардың көшеттерін қазып алу, жеміс салатын ағаштарды отырғызуға дайындау және отырғызу, егу тәсілдерін меңгеру


      6-кесте. СБШ біліктіліктің 3-деңгейлі бағбаншының құзыретіне

      қойылатын талаптар

Міндеттер шифры

Тұлғалық және кәсіптік құзыреттіліктер

Біліктер мен дағдылар

Білімдер

1-1)

Басшылықпен еңбек қатынастарын қолдайды, оған бақ бойынша есеп деректерін ұсынады; жеміс ағаштарын және бұталарды қысқа дайындау әдістері, оларды аяздан және зиянкестерден қорғау тәсілдерін кәсіби қолдану

Жеміс беретін бақтағы ағаштар мен бұталарға күтім жасай білу; жас және жеміс беретін ағаштар басын дұрыс қалыптастыру дағдылары

Ағаштар мен бұталы өсімдік жыныстарын өсірудің ерекшеліктері, тыңайтқыштардың түрлері және оларды жеміс салатын баулар мен жидек өсіретін жерлерде салу тәсілдері

2-1)

Жас көшеттерге күтім жасау жөніндегі бақ шаруашылығындағы жұмыстарды қолмен орындау кезінде қоршаған ортаның қорғалуына жауапкершілік алады

Жеміс ағаштары мен бұталарының зиянкестері мен ауруларымен күрес шараларын уақытылы қабылдау, оларды емдеу тәсілдерін, жемісті ағаштардың сұрыптары, пісу мерзімдері, жемістерін жинау, оларды сақтау үшін сапаларына қарай сұрыптау, өңдеу тәсілдерін білуі

Жеміс ағаштары мен бұталардың көшеттерін қазып алу, жеміс салатын ағаштарды отырғызуға дайындау және отырғызу, егу тәсілдерін меңгеру

3-1)

Жеміс ағаштары мен көшеттерге күтім жасау жөніндегі бақ шаруашылығындағы жұмыстарды қолмен орындау кезінде қоршаған ортаның қорғалуына жауапкершілік алады

Өнімдерді жинау, оларды сақтау және өңдеу үшін сапасы бойынша сұрыптау

Қауіпсіздік техникасы мен еңбекті қорғау қағидалары

  Жеміс-көкөніс шаруашылығы бойынша
қызметтегі кәсіби стандартының
6-қосымшасы

      1-кесте. Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланысы

Қазақстан Республикасы мемлекеттік кәсіптер жіктеуіші (МКЖ)

Базалық топ

6111 Бақшашы

Қазақстан Республикасы жұмысшылар кәсіптері мен жұмыстарының бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтағышы (БТБА)

Шығарылым, БТБА тарауы

64-шығарылым, 19-тарау "Өсімдік шаруашылығы, су және орман шаруашылығындағы ортақ мамандықтар"

БТБА бойынша кәсібі

Бақшашы

СБШ біліктілік деңгейі

БТБА бойынша разрядтар

2

2

3

3


      2-кесте. Бақшашының еңбек шарттарына, біліміне және жұмыс

      тәжірибесіне қойылатын талаптар

Кәсібі бойынша мүмкін жұмыс орындары (кәсіпорын, ұйым)

Көшетхана, кәсіпорын, шаруа қожалығы, егістік, бау-бақша, ауыл шаруашылық кооперативтері

Зиянды және қауіпті еңбек жағдайлары

Жоқ

Жұмысқа жіберудің ерекше шарттары

Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес

СБШ біліктілік деңгейі

Кәсіптік білім беру және оқыту деңгейі

Қажетті еңбек тәжірибесі

2

Негізгі орта білімнен төмен емес, жалпы орта білімі болған жағдайда практикалық тәжірибе және/немесе кәсіби дайындық (кәсіпорында білімді ұйымдастыру немесе оқыту базасындағы қысқа мерзімді курстар)

Талап етілмейді

3

Практикалық тәжірибесіз негізгі орта білім базасында жалпы орта білімі немесе техникалық және кәсіби білімі болған жағдайда практикалық тәжірибе және/немесе кәсіби дайындық (бір жылға дейін кәсіби дайындықты ұйымдастыру базасындағы курстар немесе кәсіпорында оқыту)

Талап етілмейді


      3-кесте. Бақшашы орындайтын, еңбек функцияларының анықтайтын,

      КС бірліктерінің тізбесі

Еңбек функцияларының шифры

Еңбек функциясының атауы

(кәсіби стандарттың бірлігі)

1

Топырақты егуге және отырғызуға дайындау (жырту, тырмалау, борпылдату және басқа жұмыстар), тыңайтқыштарды дайындау және топыраққа енгізу; тұқымдар мен отырғызу материалдарын дайындау

2

Бау-бақша өнімдерін егу және отырғызу, олардың екпелерін және отырғызғыларын өсіру және күту, бау-бақша өнімдерін зиянкестерден қорғау (биохимиялық өңдеу); топырақты бау-бақша өсіруге өңдеу; өсіру, тырмалаумен жырту

3

Өнімді жинау, оларды сақтау орнына тасымалдау және сақтау, өнімді дайындау орындарына және тұтынушыларға сатуға арналған орындарға жеткізу; тұқымдарды егер алдында өңдеу; егу; күту; жинау


      4-кесте. Бақшашы орындайтын КС бірліктерінің сипаттамасы

Еңбек функцияларының шифры

Еңбек заттары

Еңбек құралдары

Міндеттер

(еңбек әрекеттерінің сипаттамасы)

1

Бау-бақша дақылдары, тұқым, тыңайтқыштар, көшеттер

Тұқым сепкіштер, қолғаптар, тозаңдатқыштар

1-1) Топырақты егуге және отырғызуға дайындау (жырту, тырмалау, борпылдату және басқа жұмыстар), тыңайтқыштарды дайындау және топыраққа енгізу, тұқымдар мен отырғызу материалдарын дайындау

2

Отырғызылатын материал, минералды тыңайтқыштар

Шапқы, кетпен, қолмен шабықтағыш, күрек, тырнауыштар, қаптар, қолғаптар, пластиктен жасалған бөтелкелер, жыртқыштар, жаңбырлатқыштар

2-1) Бау-бақша өнімдерін егу және отырғызу, олардың екпелерін және отырғызғыларын өсіру және күту, бау-бақша өнімдерін зиянкестерден қорғау

3

Бау-бақша дақылдары, тұқымдар

Автокөлік, трактор, жәшік, қаптар, арба, контейнер, ыдыс, қолғаптар, зембілдер, транспортерлер, платформалар мен арбалар, өздігінен жүретін шасси, ауқымды тасымалдайтын көлік, қолғаптар, ағаш жәшіктер, қаптар, арба

3-1) Өнімді жинау, оларды сақтау орнына тасымалдау және сақтау, өнімді дайындау орындарына жеткізу


      5-кесте. СБШ біліктіліктің 2-деңгейлі бақшашының құзыретіне

      қойылатын талаптар

Міндеттер шифры

Тұлғалық және кәсіптік құзыреттіліктер

Біліктер мен дағдылар

Білімдер

1-1)

Атқарушылық қызмет: алдыға қойылған мақсатқа жету есебімен міндеттерді анықтау және қызметті жоспарлау

Жұмыс жағдайын және оның бақ шаруашылығындағы өзгерістерді дербес талдауды талап ететін практикалық міндеттерді шешу дағдылары

Жұмыс үдерістерін, тәртіптемелерді бақылау, құжаттама сапасын және отырғызу материалдарын есепке алу біліміне ие

2-1)

Басшылыққа сату бекеттерінде бақ шаруашылығы дақылдарын сату және жеткізу жөніндегі өндірістік деректерді құжаттап, ұсынып, алдын ала белгіленген өлшемдерге сәйкес жұмыс үдерістерінің нәтижелерін бағалайды; қоршаған ортаның қорғалуына жауап береді

Жұмысты дербес жоспарлау, орындау және жұмыс үдерістерін және басшылық етумен бақ шаруашылығы саласындағы жұмыс нәтижелерін бағалауда практикалық және танымдық дағдылары қатарын қолданады

Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау саласындағы білім


      6-кесте. СБШ біліктіліктің 3-деңгейлі бақшашының құзыретіне

      қойылатын талаптар

Міндеттер шифры

Тұлғалық және кәсіптік құзыреттіліктер

Біліктер мен дағдылар

Білімдер

1-1)

Атқарушылық қызмет: алдыға қойылған мақсатқа жету есебімен міндеттерді анықтау және қызметті жоспарлау

Жұмыс жағдайын және оның бақ шаруашылығындағы өзгерістерді дербес талдауды талап ететін практикалық міндеттерді шешу дағдылары

Жұмыс үдерістерін, тәртіптемелерді бақылау, құжаттама сапасын және отырғызу материалдарын есепке алу біліміне ие

2-1)

Басшылыққа сату бекеттерінде бақ шаруашылығы дақылдарын сату және жеткізу жөніндегі өндірістік деректерді құжаттап, ұсынып, алдын ала белгіленген өлшемдерге сәйкес жұмыс үдерістерінің нәтижелерін бағалайды; қоршаған ортаның қорғалуына жауап береді

Жұмысты дербес жоспарлау, орындау және жұмыс үдерістерін және басшылық етумен бақ шаруашылығы саласындағы жұмыс нәтижелерін бағалауда практикалық және танымдық дағдылары қатарын қолданады

Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау саласындағы білім

3-1)

Біліктілікті арттыруға және басқа бақша шаруашылығын ұйымдастыруына жауап береді

Жұмыс жағдайын және оның бақ шаруашылығындағы өзгерістерді дербес талдауды талап ететін практикалық міндеттерді шешу дағдылары

Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау саласындағы білім

  Жеміс-көкөніс шаруашылығы бойынша
қызметтегі кәсіби стандартының
7-қосымшасы

      1-кесте. Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланысы

Қазақстан Республикасы мемлекеттік кәсіптер жіктеуіші (МКЖ)

Базалық топ

6112 Жүзім өсіруші

Қазақстан Республикасы жұмысшылар кәсіптері мен жұмыстарының бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтағышы (БТБА)

Шығарылым, БТБА тарауы

64-шығарылым, тарау 19. Өсімдік шаруашылығы, су және орман шаруашылығындағы ортақ мамандықтар

БТБА бойынша кәсібі

Жүзім өсіруші

СБШ біліктілік деңгейі

БТБА бойынша разрядтар

3

3


      2-кесте. Жүзім өсірушінің еңбек шарттарына, біліміне және жұмыс

      тәжірибесіне қойылатын талаптар

Кәсібі бойынша мүмкін жұмыс орындары (кәсіпорын, ұйым)

Көшеттіктер, ауыл шаруашылығы саласы, ауыл шаруашылық өндіріс кооперавтиві, жеке кәсіпкер, шаруа қожалығы, жүзімдіктер

Зиянды және қауіпті еңбек жағдайлары

Жоқ

Жұмысқа жіберудің ерекше шарттары

Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес

СБШ біліктілік деңгейі

Кәсіптік білім беру және оқыту деңгейі

Қажетті еңбек тәжірибесі

3

Практикалық тәжірибесіз негізгі орта білім базасында жалпы орта білімі немесе техникалық және кәсіби білімі болған жағдайда практикалық тәжірибе және/немесе кәсіби дайындық (бір жылға дейін кәсіби дайындықты ұйымдастыру базасындағы курстар немесе кәсіпорында оқыту)

Талап етілмейді


      3-кесте. Жүзім өсіруші орындайтын, еңбек функцияларының анықтайтын,

      КС бірліктерінің тізбесі

Еңбек функцияларының шифры

Еңбек функциясының атауы

(кәсіби стандарттың бірлігі)

1

Жүзім сабағын отырғызу, жеміс салатын жүзімдіктер мен жүзім алқабын күту жөніндегі жұмыстарды орындау, жүзім көшеттерінің ережесі, алқапқа жүзім екпелерін отырғызу, алқапты күту, көшеттерді қазу

2

Жүзім жинау, сұрыптау, сақтауға дайындау, сату, қайта өңдеу тәсілдері, жүзім сұрыптары және оны өсіру ерекшеліктері, жүзім егу үшін егістік алқабын дайындау, жүзім көшеттерін отырғызу тәсілдері, жеміс салатын және жас көшеттерді күту, жүзім сабақтарын кесу, оларды аспаға байлау, жүзімдікті көшеттермен және көк бұтақтармен жөндеу тәсілдері; бұтақтарды ұластыруға дайындау, оны сақтау тәсілдері, сабақтарын ұластыру жасау үшін кесу, ұластыруды қолмен және көлікмен жасау, сақтау, жүзім алқабына отырғызу және оны күту, жүзімнің асханалық және техникалық сұрыптарын жинау, жүзімді сұрыптау және сақтауға дайындау, оны сату және қайта өңдеу


      4-кесте. Жүзім өсіруші орындайтын КС бірліктерінің сипаттамасы

Еңбек функцияларының шифры

Еңбек заттары

Еңбек құралдары

Міндеттер

(еңбек іс-әрекеттері)

1

Жүзім беретін жүзімдік, жүзім сабақтары, көшеттер, отырғызылатын материал, үгінділер, қара шірік, қылқан жапырақтылар инесі, астық қауызы

Органикалық тыңайтқыштар, мотоблоктар, мотоқопсытқыштар, тракторлар, қолғаптар, су, қабық, ылғал өлшегіш, әмбебап күрек, қазу күрегі, аспалы бүріккіш, аспалы тозаңдатқыштар

1-1) Органикалық тыңайтқыштарды молынан қосу, топырақты міндетті түрде қымтау, бұтақтардың астынан екі рет және өсіп-өну кезеңінде қатарлардың арасынан борпылдату

1-2) Жүзім сабағын отырғызу, жеміс салатын жүзімдіктер мен жүзім алқабын күту жөніндегі жұмыстарды орындау, жүзім көшеттерінің ережесі, сақтау кезінде екпелерді күту, алқапқа жүзім екпелерін отырғызу, алқапты күту, көшеттерді қазу

2

Жүзім беретін жүзімдіктер, жүзім сабақтары, көшеттер, отырғызылатын материал

Сап, жүзімді іліп байлауға арналған құрал, сүмбі, ылғал өлшейтін құрал, қайшылар, сым, секатор, пышақ, аспалы бүріккіш, аспалы тозаңдатқыштар

2-1) Жеміс салатын және жас көшеттерді күту


      5-кесте. СБШ біліктіліктің 3-деңгейлі жүзім өсіруші құзыретіне

      қойылатын талаптар

Міндеттер шифры

Тұлғалық және кәсіптік құзыреттіліктер

Біліктер мен дағдылар

Білімдер

1-1)

Жүзім отырғызуға жүзімдіктерді дайындау, жүзім көшеттерін отырғызу тәсілдері, жеміс беретін және жас көшеттерге күтім жасау кезінде қажетті ресурстарды анықтау және бағалау бойынша жүзім өсірушінің функционалдық міндеттері аясында жауапкершілік

Жүзім сабақтарын кесу тәсілі, оларды байлау, жүзімдіктерді көшеттер мен жасыл бұталармен жөңдеу бойынша жоспарлармен жұмысты салыстыру дағдылары, болжамды нәтижеге жетуді және алынған нәтиженің жүзім өсіруші жұмысындағы сапа нормаларына сәйкестігін қамтамасыз ету

Еңбекті түрлендіру және ұйымдастыру білімі, органикалық тыңайтқыштарды молынан қосу, топырақты міндетті түрде қымтау, бұтақтардың астынан екі рет және өсіп-өну кезеңінде қатарлардың арасынан борпылдату білімі

1-2)

Басшылыққа өндірістік деректерді құжаттап, ұсынып, алдын ала белгіленген өлшемдерге сәйкес жұмыс үдерістерінің нәтижелерін бағалайды

Жүзімнің сұрыпы мен оны қайта өңдеу тәсілін, жүзімдіктерді дайындау және өсіруді дербес анықтау білігі

Қауіпсіздік және еңбекті қорғау саласындағы білім

2-1)

Қажетті ресурстарды анықтау мен бағалау бойынша жүзім өсірушінің функционалдық міндеттері аясындағы жауапкершілік

Жүзімге күтім жасау тәсілін дербес анықтау білігі

Сапаны бақылау мен құжаттаманы жүргізу тәртібі, жүзім сұрыпын қайта өңдеу мен сату саласындағы білім

  Жеміс-көкөніс шаруашылығы бойынша
қызметтегі кәсіби стандартының
8-қосымшасы

      1-кесте. Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланысы

Қазақстан Республикасы мемлекеттік кәсіптер жіктеуіші (МКЖ)

Базалық топ

6111Қызылша өсіруші

Қазақстан Республикасы жұмысшылар кәсіптері мен жұмыстарының бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтағышы (БТБА)

Шығарылым, БТБА тарауы

64-шығарылым, тарау 19. Өсімдік шаруашылығы, су және орман шаруашылығындағы ортақ мамандықтар

БТБА бойынша кәсібі

Қызылша өсіруші

СБШ біліктілік деңгейі

БТБА бойынша разрядтар

2

2

3

3


      2-кесте. Қызылша өсірушінің еңбек шарттарына, біліміне және жұмыс

      тәжірибесіне қойылатын талаптар

Кәсібі бойынша мүмкін жұмыс орындары (кәсіпорын, ұйым)

База, плантациялар, ауыл шаруашылығы саласы, учаске, бөлімше, ұйым, ауыл шаруашылық кооперативтері, жеке кәсіпкерлер, шаруа қожалығы, егістік.

Зиянды және қауіпті еңбек жағдайлары

Жоқ

Жұмысқа жіберудің ерекше шарттары

Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес

СБШ біліктілік деңгейі

Кәсіптік білім беру және оқыту деңгейі

Қажетті еңбек тәжірибесі

2

Негізгі орта білімнен төмен емес, жалпы орта білімі болған жағдайда практикалық тәжірибе және/немесе кәсіби дайындық (кәсіпорында білімді ұйымдастыру немесе оқыту базасындағы қысқа мерзімді курстар)

Талап етілмейді

3

Практикалық тәжірибесіз негізгі орта білім базасында жалпы орта білімі немесе техникалық және кәсіби білімі болған жағдайда практикалық тәжірибе және/немесе кәсіби дайындық (бір жылға дейін кәсіби дайындықты ұйымдастыру базасындағы курстар немесе кәсіпорында оқыту)

Талап етілмейді


      3-кесте. Қызылша өсіруші орындайтын, еңбек функцияларының анықтайтын,

      КС бірліктерінің тізбесі

Еңбек функцияларының шифры

Еңбек функциясының атауы

(кәсіби стандарттың бірлігі)

1

Қызылша өсіру шаруашылығында топырақ, тұқым дайындау, тыңайтқыштарды қолдануға әзірлеу жұмыстарын орындау

2

Егу, екпелерге күтім жасау; арамшөптермен және зиянкестермен күрес


      4-кесте. Қызылша өсіруші орындайтын КС бірліктерінің сипаттамасы

Еңбек функцияларының шифры

Еңбек заттары

Еңбек құралдары

Міндеттер

(еңбек іс-әрекеттері)

1

Қызылша, тұқым, тыңайтқыштар, топырақ, арамшөп, зиянкестер, қызылша тұқымы, тұқымды дәрілегіштер, минералды тыңайтқыштар, гербицидтер

Тозаңдатқыштар, қолғаптар, қызылшаны опыру агротехникасы, қант қызылшасын опыру техникасы, қызылша өсіру шаруашылығындағы трактор, тозаңдатқыштар, тұқым сепкіштер, су, қант қызылшасын опыру техникасы, жеңіл немесе тор ыдыс

1-1) Қызылша өсіру шаруашылығында топырақты, тұқымды, тыңайтқыштарды дайындау және пайдалану жөніндегі жұмыстарды орындау

2

Қызылша, тамыр жемістілер, қызылшаның жапырағы

Қызылша өсіру шаруашылығындағы трактор, жинайтын көлік, қол еңбегі құрал-саймандары, жапырақ жинайтын машиналар, қызылша жинайтын комбайн, шымтезек, кептіргіш аспап

2-1) Егінді қарау, егінді өсіру; арамшөптер және зиянкестермен күресу


      5-кесте. СБШ біліктіліктің 2-деңгейлі қызылша өсіруші құзыретіне

      қойылатын талаптар

Міндеттер шифры

Тұлғалық және кәсіптік құзыреттіліктер

Біліктер мен дағдылар

Білімдер

1-1)

Қызылша өсіру шаруашылығында белгіленген нәтижелерге жету үшін қажетті ресурстар мен уақытты анықтау мен бағалау бойыша функционалдық қызмет аясындағы жауапкершілік

Өсімдіктерді зиянкестерден қорғау және арамшөппен күресу құралдарын пайдалана білу

Қызылша өсіруде қолданылатын негізгі құралдар мен жабдықтарды, пайдалану, оларға техникалық қызмет көрсету, тасымалдау, сақтау және қоймаға қою қағидалары

2-1)

Жұмыс үдерісін жоспарлауды қоса алғанда атқарушылық қызметті түсіну; басшылықпен еңбек қатынастарын ұстанады және оған егу, отырғызу және өнімді жинау жөніндегі есептік деректерді ұсынады

Қызылша жинау мерзімін, оны жинақтау тәсілдерін, кертпелеу және қызылша сақтаудың басқа тәсілдерін, оны сатуға дайындау тәсілдерін қолдану

Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, тыңайтқыштарды дайындау және енгізу, тұқымдарды тазарту, оларды өңдеу, егуге дайындау, екпелерге күтім жасау саласындағы білім


      6-кесте. СБШ біліктіліктің 3-деңгейлі қызылша өсіруші құзыретіне

      қойылатын талаптар

Міндеттер шифры

Тұлғалық және кәсіптік құзыреттіліктер

Біліктер мен дағдылар

Білімдер

1-1)

Қызылша өсіру шаруашылығында белгіленген нәтижелерге жету үшін қажетті ресурстар мен уақытты анықтау мен бағалау бойыша функционалдық қызмет аясындағы жауапкершілік

Өсімдіктерді зиянкестерден қорғау және арамшөппен күресу құралдарын пайдалана білу

Қызылша өсіруде қолданылатын негізгі құралдар мен жабдықтарды, пайдалану, оларға техникалық қызмет көрсету, тасымалдау, сақтау және қоймаға қою қағидалары

2-1)

Жұмыс үдерісін жоспарлауды қоса алғанда атқарушылық қызметті түсіну; басшылықпен еңбек қатынастарын ұстанады және оған егу, отырғызу және өнімді жинау жөніндегі есептік деректерді ұсынады

Қызылша жинау мерзімін, оны жинақтау тәсілдерін, кертпелеу және қызылша сақтаудың басқа тәсілдерін, оны сатуға дайындау тәсілдерін қолдану

Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, тыңайтқыштарды дайындау және енгізу, тұқымдарды тазарту, оларды өңдеу, егуге дайындау, екпелерге күтім жасау саласындағы білім

  Жеміс-көкөніс шаруашылығы бойынша
қызметтегі кәсіби стандартының
9-қосымшасы

      1-кесте. Қолданыстағы нормативтік құжаттармен байланысы

Қазақстан Республикасы мемлекеттік кәсіптер жіктеуіші (МКЖ)

Базалық топ

6111 Жеміс-көкөніс өсіруші

ҚР жұмысшылар кәсіптері мен жұмыстарының бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтағышы (БТБА)

Шығарылым, БТБА тарауы

64-шығарылым, тарау 19. Өсімдік шаруашылығы, су және орман шаруашылығындағы ортақ мамандықтар

БТБА бойынша кәсібі

Жеміс-көкөніс өсіруші

СБШ біліктілік деңгейі

БТБА бойынша разрядтар

2

2

3

3


      2-кесте. Жеміс-көкөніс өсірушінің еңбек шарттарына, біліміне және

      жұмыс тәжірибесіне қойылатын талаптар

Кәсібі бойынша мүмкін жұмыс орындары (кәсіпорын, ұйым)

Қоймалар, қамбалар, база, плантациялар, бақшалар, көшеттіктер, ауыл шаруашылығы саласы, учаске, бөлімше, ұйым, ауыл шаруашылық өдірістік кооперативтер, жеке кәсіпкерлер, шаруа қожалығы, жеміс көшеттіктері, жылыжай

Зиянды және қауіпті еңбек жағдайлары

Жоқ

Жұмысқа жіберудің ерекше шарттары

Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес

СБШ біліктілік деңгейі

Кәсіптік білім беру және оқыту деңгейі

Қажетті еңбек тәжірибесі

2

Негізгі орта білімнен төмен емес, жалпы орта білімі болған жағдайда практикалық тәжірибе және/немесе кәсіби дайындық (кәсіпорында білімді ұйымдастыру немесе оқыту базасындағы қысқа мерзімді курстар)

Талап етілмейді

3

Практикалық тәжірибесіз негізгі орта білім базасында жалпы орта білімі немесе техникалық және кәсіби білімі болған жағдайда практикалық тәжірибе және/немесе кәсіби дайындық (бір жылға дейін кәсіби дайындықты ұйымдастыру базасындағы курстар немесе кәсіпорында оқыту)

Талап етілмейді


      3-кесте. Жеміс-көкөніс өсіруші орындайтын, еңбек функцияларының

      анықтайтын, КС бірліктерінің тізбесі

Еңбек функцияларының шифры

Еңбек функциясының атауы

(кәсіби стандарттың бірлігі)

1

Топырақты егуге және отырғызуға дайындау (жырту, тырмалау, борпылдату және басқа жұмыстар), тыңайтқыштарды дайындау және топыраққа енгізу; тұқымдар мен отырғызу материалдарын дайындау

2

Дала өнімдерін егу және бақша өнімдерін отырғызу, олардың екпелерін және отырғызғыларын өсіру және күту (отау, суару, шабықтау, өсімдіктерді асып байлау және т.б.), зиянкестерден қорғау (биохимиялық өңдеу)

3

Өнімді жинау, оларды сақтау орнына тасымалдау және сақтау, өнімді дайындау орындарына және тұтынушыларға сатуға арналған орындарға жеткізу


      4-кесте. Жеміс-көкөніс өсіруші орындайтын КС бірліктерінің

      сипаттамасы

Еңбек функцияларының шифры

Еңбек заттары

Еңбек құралдары

Міндеттер

(еңбек іс-әрекеттері)

1

Отырғызылатын өнім, тұқым, тыңайтқыштар

Тұқым сепкіштер, көшеттер, қолғаптар

1-1) Топырақты егуге және отырғызуға дайындау (жырту, тырмалау, борпылдату және басқа жұмыстар), тыңайтқыштарды дайындау және топыраққа енгізу; тұқымдар мен отырғызу материалдарын дайындау

2

Отырғызылатын материал, тыңайтқыштар, дала дақылдары, өсімдіктер, зиянкестер

Шапқы, кетпен, қолмен шабықтағыш, күрек, тырнауыштар, сыдыра жыртқыштар, стақан, мотоблок, қаптар, қолғаптар, пластиктен бөтелкелер органикалық тыңайтқыштарды шашқыш, жұмыс киімі

2-1) Дала өнімдерін егу және бақша өнімдерін отырғызу, олардың екпелерін және отырғызғыларын өсіру және күту

3

Жемістер, жидектер, көкөніс дақылдары, бадана

Автокөлік, трактор, жәшік, қаптар, арба, контейнер, ыдыс, қорап

3-1) Өнімді жинау, оларды сақтау орнына тасымалдау және сақтау


      5-кесте. СБШ біліктіліктің 2-деңгейлі жеміс-көкөніс өсіруші

      құзыретіне қойылатын талаптар

Міндеттер шифры

Тұлғалық және кәсіптік құзыреттіліктер

Біліктер мен дағдылар

Білімдер

1-1)

Атқарушылық қызмет: жеміс-көкөніс шаруашылығын дамыту мақсатына жету есебімен міндеттерді анықтау және қызметті жоспарлау

Дақылдарды өсіру, өнімді жинау, жеткізу кезінде жұмыс жағдайын дербес талдауды қажет ететін практикалық міндеттерді шешу

Жеміс-көкөніс шаруашылығы саласында кәсіби міндеттерді қою және шешу әдістерін, қағидаттарын және тәсілдерін білу

2-1)

Басшылыққа дақылдарды өсіру, өнімді жинау, жеткізу жөніндегі өндірістік деректерді құжаттап, ұсынып, алдын ала белгіленген өлшемдерге сәйкес жұмыс үдерістерінің нәтижелерін бағалайды

Жұмысты дербес жоспарлауда, орындауда және жұмыс үдерістерін және жеміс-көкөніс шаруашылығы саласында басшылық етумен жұмыс нәтижелерін бағалауда практикалық және танымдық дағды қатарын қолдану

Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау саласындағы білім


      6-кесте. СБШ біліктіліктің 3-деңгейлі жеміс-көкөніс өсіруші

      құзыретіне қойылатын талаптар

Міндеттер шифры

Тұлғалық және кәсіптік құзыреттіліктер

Біліктер мен дағдылар

Білімдер

1-1)

Атқарушылық қызмет: жеміс-көкөніс шаруашылығын дамыту мақсатына жету есебімен міндеттерді анықтау және қызметті жоспарлау

Дақылдарды өсіру, өнімді жинау, жеткізу кезінде жұмыс жағдайын дербес талдауды қажет ететін практикалық міндеттерді шешу

Жеміс-көкөніс шаруашылығы саласында кәсіби міндеттерді қою және шешу әдістерін, қағидаттарын және тәсілдерін білу

2-1)

Басшылыққа дақылдарды өсіру, өнімді жинау, жеткізу жөніндегі өндірістік деректерді құжаттап, ұсынып, алдын ала белгіленген өлшемдерге сәйкес жұмыс үдерістерінің нәтижелерін бағалайды

Жұмысты дербес жоспарлауда, орындауда және жұмыс үдерістерін және жеміс-көкөніс шаруашылығы саласында басшылық етумен жұмыс нәтижелерін бағалауда практикалық және танымдық дағды қатарын қолдану

Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау саласындағы білім

3-1)

Жеміс-көкөніс шаруашылығы саласындағы жұмысшылар әрекеттерінің нәтижесіне жауапкершілік ала отырып, оларға басшылық жасау

Өнімді жинау және сақтау орындарына тасымалдау, жалған өнімді сақтау кезінде дербес талдауды талап ететін практикалық міндеттерді орындау

Жұмыс барысы, тәртіп сапасы, құжаттама сапасы және өнімді есепке алу саласындағы білім

  Жеміс-көкөніс шаруашылығы бойынша
қызметтегі кәсіби стандартының
10-қосымшасы

      Келісу парағы

Ұйымның атауы

Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігі


      Осы КС тіркелді _____________________________________________________

      Кәсіби стандарттар Реестріне енгізілді, тіркеу № ____________________

      Хат (хаттама) № ____________________ Күні____________________________

Об утверждении профессионального стандарта в деятельности по плодоовощеводству

Приказ Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 21 января 2014 года № 20/43. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 21 мая 2014 года № 9455. Утратил силу приказом Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 20 декабря 2020 года № 393.

      Сноска. Утратил силу приказом Министра сельского хозяйства РК от 20.12.2020 № 393 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

      В соответствии с пунктом 3 статьи 138-5 Трудового кодекса Республики Казахстан от 15 мая 2007 года и постановлением Правительства Республики Казахстан от 29 апреля 2013 года № 406 "Об утверждении распределения и Правил использования средств на разработку профессиональных стандартов на 2013 год" ПРИКАЗЫВАЮ:

      1. Утвердить профессиональный стандарт в деятельности по плодоовощеводству.

      2. Департаменту земледелия (Буць А.А.) принять меры к внедрению профессионального стандарта в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.

      3. Управлению социальной политики (Лепешко С.С.) обеспечить в установленном законодательством порядке государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан и его официальное опубликование.

      4. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на Управление социальной политики (Лепешко С.С.).

      5. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней со дня первого официального опубликования.

Министр

А. Мамытбеков

      Согласовано

      Министр труда и

      социальной защиты населения

      Республики Казахстан

      ___________ Т. Дуйсенова

      от 07 апрель 2014 года



  Утвержден
приказом Министра сельского хозяйства
Республики Казахстан
от 21 января 2014 года № 20/43

Профессиональный стандарт
в деятельности по плодоовощеводству
1. Общие положения

      1. Профессиональный стандарт в деятельности по плодоовощеводству (далее - ПС) предназначен для:

      1) регулирования взаимодействия трудовой сферы и сферы профессионального образования;

      2) регламентации требований для разработки программ подготовки, повышения квалификации и профессиональной переподготовки;

      3) регламентации требований для оценки компетенций работников при аттестации и сертификации персонала;

      4) выработки единых требований к содержанию профессиональной деятельности, обновления квалификационных требований, отвечающих современным потребностям рынка труда;

      5) решения широкого круга задач в области управления персоналом;

      6) разработки образовательных стандартов, учебных планов, модульных учебных программ, а также разработки соответствующих учебно-методических материалов;

      7) проведения оценки профессиональной подготовленности и подтверждения соответствия квалификации специалистов.

      2. Основными пользователями ПС являются:

      1) выпускники организаций образования, работники;

      2) руководители и работники организаций, руководители и специалисты подразделений управления персоналом организаций;

      3) специалисты, разрабатывающие образовательные программы;

      4) специалисты в области оценки профессиональной подготовленности и подтверждения соответствия квалификации специалистов.

      3. На основе ПС могут разрабатываться внутренние, корпоративные стандарты организаций на функциональные модели деятельности, должности, повышение квалификации, аттестацию работников, систему стимулирования труда и другие.

      4. В настоящем ПС применяются следующие термины и определения:

      1) квалификация – степень профессиональной подготовленности работника к выполнению конкретного вида работы;

      2) квалификационный уровень/уровень квалификации – уровень требований к квалификации (компетенциям) работника, отражающий сложность, самостоятельность и ответственность выполняемых работ;

      3) предмет труда - предмет, на который направлены действия работника с целью создания продукта при помощи определенных средств труда;

      4) средства труда - средства, используемые работником для преобразования предмета труда из исходного состояния в продукт;

      5) вид трудовой деятельности - составная часть области профессиональной деятельности, сформированная целостным набором трудовых функций и необходимых для их выполнения компетенций;

      6) трудовая функция – интегрированный и относительно автономный набор трудовых действий, определяемых бизнес-процессом и предполагающий наличие необходимых компетенций для их выполнения в рамках конкретного вида трудовой деятельности;

      7) область профессиональной деятельности - совокупность видов трудовой деятельности отрасли, имеющая общую интеграционную основу (аналогичные или близкие назначение, объекты, технологии, в том числе средства труда) и предполагающая схожий набор трудовых функций и компетенций для их выполнения;

      8) ПС - стандарт, определяющий в конкретной области профессиональной деятельности требования к уровню квалификации, компетенций, содержанию, качеству и условиям труда;

      9) единица ПС - структурный элемент ПС, содержащий развернутую характеристику конкретной трудовой функции, которая является целостной, завершенной, относительно автономной и значимой для данного вида трудовой деятельности;

      10) профессия – основной род занятий трудовой деятельности человека, требующий определенных знаний, умений и практических навыков, приобретаемых в результате специальной подготовки и подтверждаемых соответствующими документами об образовании;

      11) компетенция – способность работника применять в профессиональной деятельности знания и умения;

      12) должность – структурная единица работодателя, на которую возложен круг должностных полномочий и должностных обязанностей;

      14) отрасль - совокупность предприятий и организаций, для которых характерна общность выпускаемой продукции, технологии производства, основных фондов и профессиональных навыков работающих;

      15) отраслевая рамка квалификаций - структурированное описание квалификационных уровней, признаваемых в отрасли;

      16) национальная рамка квалификаций - структурированное описание квалификационных уровней, признаваемых на рынке труда;

      17) функциональная карта - структурированное описание трудовых функций и задач, выполняемых работником определенного вида деятельности в рамках той или иной области профессиональной деятельности.

2. Паспорт ПС

      5. Вид экономической деятельности (область профессиональной деятельности): Государственный классификатор занятий Республики Казахстан 03-2007: 01.13 Выращивание овощей и бахчевых, корнеплодов и клубнеплодов, 01.19 Выращивание прочих сезонных культур, 01.21 Выращивание винограда, 01.24 Выращивание семечковых и косточковых плодов, 01.29 Выращивание прочих многолетних культур.

      6. Основная цель вида экономической (области профессиональной) деятельности: закладка, выращивание, восстановление многолетних насаждений плодово-ягодных культур, бахчевых культур, овощных культур, сельскохозяйственных культур в защищенном грунте, увеличение отечественной сельскохозяйственной продукции.

      ПС устанавливает в области профессиональной деятельности плодоовощеводства, требования к содержанию, качеству, условиям труда, квалификации и компетенциям работников.

      7. Виды деятельности, профессии, квалификационные уровни определены в Приложении 1 к ПС.

      Требования стандарта относятся к видам деятельности и следующим профессиям данной области:

      рабочий плодоовощного хранилища;

      овощевод;

      полевод;

      садовод;

      бахчевод;

      виноградарь;

      свекловод;

      плодоовощевод.

3. Карточка видов трудовой деятельности (профессий)
Параграф 1. Рабочий плодоовощного хранилища

      8. Квалификационный уровень по ОРК – 1-2.

      9. Возможные наименования должностей: рабочий плодоовощного хранилища.

      10. Профессия "рабочий плодоовощного хранилища" обязывает субъекта знать и уметь выполнять задачи, связанные с реализацией основной функции: наблюдение за состоянием продукции в процессе хранения.

      11. Связь с действующими нормативными документами указана в таблице 1 Приложения 2 к настоящему ПС.

      12. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы рабочего плодоовощного хранилища приведены в таблице 2 Приложения 2 к настоящему ПС.

      13. Перечень единиц ПС, определяющий трудовые функции, выполняемые рабочим плодоовощного хранилища указан в таблице 3 Приложения 2 к настоящему ПС.

      14. Описание единиц ПС и трудовые действия, выполняемые рабочим плодоовощного хранилища, приведена в таблице 4 Приложения 2 к настоящему ПС.

      15. Требования к компетенциям рабочего плодоовощного хранилища указаны в таблице 5, 6 Приложения 2 к настоящему ПС.

Параграф 2. Овощевод

      16. Квалификационный уровень по ОРК – 2-3.

      17. Возможные наименования должностей: овощевод.

      18. Профессия "овощевод" обязывает субъекта знать и уметь выполнять задачи, связанные с реализацией основной функции: выполнение работ в овощеводстве.

      19. Связь с действующими нормативными документами указана в таблице 1 Приложения 3 к настоящему ПС.

      20. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы овощевода приведены в таблице 2 Приложения 3 к настоящему ПС.

      21. Перечень единиц ПС, определяющий трудовые функции, выполняемые овощеводом указан в таблице 3 Приложения 3 к настоящему ПС.

      22. Описание единиц ПС и трудовые действия, выполняемые рабочим плодоовощного хранилища, приведена в таблице 4 Приложении 3 к настоящему ПС.

      23. Требования к компетенциям овощевода указаны

      в таблице 5, 6 Приложения 3 к настоящему ПС.

Параграф 3. Полевод

      24. Квалификационный уровень по ОРК – 2-3.

      25. Возможные наименования должностей: полевод.

      26. Профессия "полевод" обязывает субъекта знать и уметь выполнять задачи, связанные с реализацией основной функции: выполнение ручных сельскохозяйственных работ.

      27. Связь с действующими нормативными документами указана в таблице 1 Приложения 4 к настоящему ПС.

      28. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы полевода приведены в таблице 2 Приложения 4 к настоящему ПС.

      29. Перечень единиц ПС, определяющий трудовые функции, выполняемые полеводом указан в таблице 3 Приложения 4 к настоящему ПС.

      30. Описание единиц ПС и трудовые действия, выполняемые полеводом, приведена в таблице 4 Приложения 4 к настоящему ПС.

      31. Требования к компетенции полевода указаны в таблице 5, 6Приложения 4 к настоящему ПС.

Параграф 4. Садовод

      32. Квалификационный уровень по ОРК – 2-3.

      33. Возможные наименования должностей: садовод.

      34. Профессия "садовод" обязывает субъекта знать и уметь выполнять задачи, связанные с реализацией основной функции: выполнение ручных работ в садоводстве.

      35. Связь с действующими нормативными документами указана в таблице 1 Приложения 5 к настоящему ПС.

      36. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы садовода приведены в таблице 2 Приложения 5 к профессиональному стандарту.

      37. Перечень единиц ПС, определяющий трудовые функции, выполняемые полеводом указан в таблице 3 Приложения 5 к настоящему ПС.

      38. Описание единиц ПС и трудовые действия, выполняемые садоводом, приведена в таблице 4 Приложении 5 к настоящему ПС.

      39. Требования к компетенциям садовода указаны в таблице 5, 6 Приложения 5 к настоящему ПС.

Параграф 5. Бахчевод

      40. Квалификационный уровень по ОРК – 2-3.

      41. Возможные наименования должностей: бахчевод.

      42. Профессия "бахчевод" обязывает субъекта знать и уметь выполнять задачи, связанные с реализацией основной функции: уход за бахчевыми культурами.

      43. Связь с действующими нормативными документами указана в таблице 1 Приложения 6 к настоящему ПС.

      44. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы бахчевода приведены в таблице 2 Приложения 6 к настоящему ПС.

      45. Перечень единиц ПС, определяющий трудовые функции, выполняемые бахчеводом указан в таблице 3 Приложения 6 к настоящему ПС.

      46. Описание единиц ПС и трудовые действия, выполняемые бахчеводом, приведена в таблице 4 Приложения 6 к настоящему ПС.

      47. Требования к компетенциям бахчевода указаны в таблице 5, 6 Приложения 6 к настоящему ПС.

Параграф 6. Виноградарь

      48. Квалификационный уровень по ОРК – 3-4.

      49. Возможные наименования должностей: виноградарь.

      50. Профессия "виноградарь" обязывает субъекта знать и уметь выполнять задачи, связанные с реализацией основной функции: выполнение работ по уходу и выращиванию винограда.

      51. Связь с действующими нормативными документами указана в таблице 1 Приложения 7 к настоящему ПС.

      52. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы виноградаря приведены в таблице 2 Приложения 7 к настоящему ПС.

      53. Перечень единиц ПС, определяющий трудовые функции, выполняемые виноградарем указан в таблице 3 Приложения 7 к настоящему ПС.

      54. Описание единиц ПС и трудовые действия, выполняемые виноградарем, приведена в таблице 4 Приложения 7 к настоящему ПС.

      55. Требования к компетенциям виноградаря указаны в таблице 5 Приложения 7 к настоящему ПС.

Параграф 7. Свекловод

      56. Квалификационный уровень по ОРК – 2-3.

      57. Возможные наименования должностей: свекловод.

      58. Профессия "свекловод" обязывает субъекта знать и уметь выполнять задачи, связанные с реализацией основной функции: выполнение работ в свекловодстве.

      59. Связь с действующими нормативными документами указана в таблице 1 Приложения 8 к настоящему ПС.

      60. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы свекловода приведены в таблице 2 Приложения 8 к настоящему ПС.

      61. Перечень единиц ПС, определяющий трудовые функции, выполняемые свекловодом указан в таблице 3 Приложения 8 к настоящему ПС.

      62. Описание единиц ПС и трудовые действия, выполняемые свекловодом, приведена в таблице 4 Приложения 8 к настоящему ПС.

      63. Требования к компетенциям свекловода указаны в таблице 5, 6 Приложения 8 к настоящему ПС.

Параграф 8. Плодоовощевод

      64. Квалификационный уровень по ОРК – 2-3.

      65. Возможные наименования должностей: плодоовощевод.

      66. Профессия "плодоовощевод" обязывает субъекта знать и уметь выполнять задачи, связанные с реализацией основной функции: выращивание и уход за посевами и посадками.

      67. Связь с действующими нормативными документами указана в таблице 1 Приложения 9 к настоящему ПС.

      68. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы плодоовощевода приведены в таблице 2 Приложения 9 к настоящему ПС.

      69. Перечень единиц ПС, определяющий трудовые функции, выполняемые плодоовощеводом указан в таблице 3 Приложения 9 к настоящему ПС.

      70. Описание единиц ПС и трудовые действия, выполняемые плодоовощеводом, приведена в таблице 4 Приложения 9 к настоящему ПС.

      71. Требования к компетенции плодоовощевода указаны в таблице 5, 6 Приложения 9 к настоящему ПС.

4. Разработчики ПС

      72. Разработчиком ПС является Министерство сельского хозяйства Республики Казахстан.

      73. Лист согласования, экспертиза и регистрация ПС приведены в приложении 10 к настоящему ПС.

  Приложение 1
к профессиональному стандарту
в деятельности по плодоовощеводству

      Виды деятельности, профессии, квалификационные уровни

№ п/п

Наименование вида

деятельности

Наименование

профессии с учетом

тенденций рынка труда

Наименование

профессии согласно государственному классификатору занятий

Республики Казахстан 01-2005

Квалификационный уровень

ОРК

1.

Плодоовощеводство

Рабочий плодоовощного хранилища

Рабочий плодоовощного хранилища

1-2

2.

Плодоовощеводство

Овощевод

Овощевод

2-3

3.

Плодоовощеводство

Полевод

Полевод

2-3

4.

Плодоовощеводство

Садовод

Садовод

2-3

5.

Плодоовощеводство

Бахчевод

Бахчевод

2-3

6.

Плодоовощеводство

Виноградарь

Виноградарь

3-4

7.

Плодоовощеводство

Свекловод

Свекловод

2-3

8.

Плодоовощеводство

Плодоовощевод

Плодоовощевод

2-3

  Приложение 2
к профессиональному стандарту
в деятельности по плодоовощеводству

      Таблица 1. Связь с действующими нормативными документами

Государственный классификатор занятий Республики Казахстан (ГКЗ)

Базовая группа

9350 Рабочий плодоовощного хранилища

Единый тарифно-квалификационный справочник работ и профессий рабочих (ЕТКС)

Выпуск, раздел ЕТКС

Выпуск 1, раздел: Профессии рабочих, общие для всех отраслей экономики

Профессия по ЕТКС

Рабочий плодоовощного хранилища

Квалификационный

уровень ОРК

Разряды по ЕТКС

1

1

2

2


      Таблица 2. Требования к условиям труда, образованию и опыту работы

      рабочего плодоовощного хранилища

Возможные места работы по профессии (предприятия, организации)

Хранилища, склады, база, плантации, сады, питомники, предприятия, участок, подразделения, организации, предприятия, индивидуальные предприниматели, крестьянское хозяйство, теплица, подсобное помещение, сортировочная, цех, поле

Вредные и опасные

условия труда

Отсутствуют

Особые условия допуска

к работе

В соответствии с законодательством Республики Казахстан

Квалификационный

уровень ОРК

Уровень профессионального образования и обучения

Требуемый опыт работы

1

Практический опыт и/или краткосрочное обучение (инструктаж) на рабочем месте и/или краткосрочные курсы при наличии основного среднего образования, но не ниже начального образования

Не требуется

2

Практический опыт и/или профессиональная подготовка (краткосрочные курсы на базе организации образования или обучение на предприятии) при наличии общего, среднего образования, но не ниже основного среднего

Не требуется


      Таблица 3. Перечень единиц ПС, определяющий трудовые функции,

      выполняемые рабочим плодоовощного хранилища

Шифр

трудовой функции

Наименование трудовой функции

(единицы профессионального стандарта)

1

Выгрузка картофеля, овощей, фруктов из вагонов, барж, автомашин вручную или с помощью машин и механизмов; сортировка продукции по срокам хранения и другим установленным признакам, взвешивание и закладка на хранение

2

Наблюдение за состоянием продукции в процессе хранения; опыление картофеля противоростковым препаратом; обработка хранилищ хлорной известью, утепление люков хранилища; подготовка плодоовощей, картофеля, фруктов, ягод к реализации: переборка вручную или на машине, взвешивание, затаривание продукции и отходов, укладка для отправки

3

Погрузка продукции на автомашину; сортировка и ремонт тары


      Таблица 4. Описание единиц ПС, выполняемых

      рабочим плодоовощного хранилища

Шифр трудовой функции

Предметы

труда

Средства

труда

Задачи

(трудовые действия)

1

Картофель, овощи, фрукты, ягоды

Телега, мешки, перчатки, тара, весы, корзина, стол, автомашина, фура, баржа, бурт, траншея, ящики деревянные, коробки,

1-1) Подготовка картофеля, овощей, фруктов, ягод и другие, переборка вручную картофеля, овощей, фруктов, ягод и других, загрузка картофеля и овощей в бурты и траншеи, сортировка продукции (картофель, овощи, фрукты, ягоды и др.)

2

Известь, ведро, кисточка, картофель, овощи, фрукты, ягоды

Препараты опылительные, машина, весы, халат, перчатки, мусорный ящик, тара, корзина, стол, ящики деревянные, мешки, коробки, лопата, ведро, известь, кисточка

2-1) Утепление люка, обработка хранилища, цеха, сада, теплицы, виноградника и другие, обеспечение своевременного хранения, переработки и реализации скоропортящейся плодоовощной и ягодной культур

3

Картофель, овощи, фрукты, ягоды

Тара, корзина, стол, ящики деревянные, мешки, коробки, лопата

Погрузка продукции на автомашину; сортировка и ремонт тары


      Таблица 5. Требования к компетенциям рабочего плодоовощного

      хранилища 1-го квалификационного уровня ОРК

Шифр

задачи

Личностные и

профессиональные

компетенции

Умения

и навыки

Знания

1-1)

Положительные склонности работы в команде, индивидуальная ответственность за соблюдение правил и норм, элементарных мер безопасности, собственное здоровье

Выполнение простых заданий

Знание правил, норм, требований техники безопасности и охраны здоровья, а также обязанности в отношении загрузки, перегрузки

2-1)

Понимание необходимости выполнения при подготовке, переборке и сортировке продукции

Умение выполнять стандартные практические задания, при обработке рабочего места, навыки достигать поставленных результатов под полным руководством в рамках четко определенной деятельности

Знания о простых инструментах и оборудовании, использующихся при работе в плодоовощеводстве


      Таблица 6. Требования к компетенциям рабочего плодоовощного

      хранилища 2-го квалификационного уровня ОРК

Шифр

задачи

Личностные и

профессиональные

компетенции

Умения

и навыки

Знания

1-1)

Положительные склонности работы в команде, индивидуальная ответственность за соблюдение правил и норм, элементарных мер безопасности, собственное здоровье

Выполнение простых заданий

Знание правил, норм, требований техники безопасности и охраны здоровья, а также обязанности в отношении загрузки, перегрузки

1-2)

Ответственность за результаты и качество работы в рамках определенных задач в области конкретного структурного подвида сельскохозяйственной отрасли.

Решение стандартных и однотипных практических задач и достижение поставленных результатов

Знания, полученные в процессе профессиональной подготовки и (или) самостоятельно

2-1)

Понимание необходимости выполнения при подготовке, переборке и сортировке продукции

Умение выполнять стандартные практические задания, при обработке рабочего места, навыки достигать поставленных результатов под полным руководством в рамках четко определенной деятельности

Знания о простых инструментах и оборудовании, использующихся при работе в плодоовощеводстве

  Приложение 3
к профессиональному стандарту
в деятельности по плодоовощеводству

      Таблица 1. Связь с действующими нормативными документами

Государственный классификатор занятий Республики Казахстан (ГКЗ)

Базовая группа

6111 Овощевод

Единый тарифно-квалификационный справочник работ и профессий рабочих (ЕТКС)

Выпуск, раздел ЕТКС

Выпуск 64, раздел 19 Общие профессии в растениеводстве, водном и лесном хозяйстве

Профессия по ЕТКС

Овощевод

Квалификационный уровень ОРК

Разряды по ЕТКС

2

2

3

3


      Таблица 2. Требования к условиям труда, образованию и опыту

      работы овощевода

Возможные места работы по профессии (предприятия, организации)

Хранилища, склады, база, плантации, сады, питомники, участок, подразделение, организация, предприятие, индивидуальные предприниматели, крестьянское хозяйство, теплица, подсобное помещение, сортировочная, цех, парники, комбинат

Вредные и опасные условия труда

Отсутствуют

Особые условия допуска к работе

В соответствии с законодательством Республики Казахстан

Квалификационный

уровень ОРК

Уровень профессионального образования и обучения

Требуемый опыт работы

2

Практический опыт и/или профессиональная подготовка (краткосрочные курсы на базе организации образования или обучение на предприятии) при наличии общего, среднего образования, но не ниже основного среднего

Не требуется

3

Практический опыт и/или профессиональная подготовка (курсы на базе организации образования по программам профессиональной подготовки до одного года или обучение на предприятии) при наличии общего среднего образования или технического и профессионального образования на базе основного среднего образования без практического опыта

Не требуется


      Таблица 3. Перечень единиц ПС, определяющий трудовые функции,

      выполняемые овощеводом

Шифр

трудовой функции

Наименование трудовой функции

(единицы профессионального стандарта)

1

Выполнение работ в овощеводстве открытого и закрытого грунта по подготовке почвы, семян, удобрений, выращиванию рассады, посеву и посадке овощных культур; выполнение по уходу за культурами, сбору и хранению продукции, ее реализации, переработке с помощью простых ручных орудий и инструмента, а также работ по обслуживанию механизмов и агрегатов, приводимых в действие от электромоторов и двигателей внутреннего сгорания; проведение технического обслуживания используемых машин и механизмов, выявление и устранение их неисправностей

2

Подготовка почвы к посеву и посадке (вспашка, боронование, рыхление и другие работы), приготовление и внесение удобрений в почву; подготовка семян и посадочного материала; просеивание компонентов почвенной смеси (субстрата) для изготовления кубиков; смешивание компонентов; погрузка почвенной смеси; транспортировка почвенной смеси к теплице; пропаривание рассадной смеси; рыхление почвенной смеси для изготовления питательных кубиков; изготовление питательных кубиков и посев семян; установка питательных кубиков в тележку и транспортировка в теплицу; установка питательных кубиков на грунт; расстановка рассады с подсыпкой; досвечивание рассады; погрузка органических удобрений; транспортировка органических удобрений; завозка органических удобрений в теплицу; разбрасывание органических удобрений; вспашка почвы

3

Посев полевых культур и посадку огородных культур, выращивание и уход за посевами и посадками (прополка, полив, окучивание, подвязывание растений и др.); защиту растений от вредителей (биохимическая обработка); уход и фрезерование почвы; доставка минеральных удобрений; внесение минеральных удобрений; второе фрезерование почвы; раскладка регистров; подготовка грядок к посадке рассады; выборка рассады, вынос на проезд и погрузка; транспортировка рассады к месту посадки и разгрузка; посадка рассады; подвязка растений; формирование растений (15-кратное); рыхление и прополка поверхностного слоя; обработка ядохимикатами 12 раз; транспортировка тары в теплицу для уборки; уборка урожая; вывоз урожая; взвешивание продукции; сортировка продукции; тарирование продукции; погрузка в транспорт; выдергивание корней растений; обрезка шпалеры; уборка регистров; удаление растительных остатков и погрузка их в транспортные средства; сбор, транспортировку к местам хранения и хранение собранного урожая, поставка продукции на заготовительные пункты или продажу ее потребителям; вывозка растительных остатков; вспашка почвы (перед обеззараживанием); очистка и мойка теплицы; дезинфекция теплицы; мытье внутреннего остекления; мытье наружного остекления; комплекс работ по подготовке теплицы к следующему обороту (ирригация, отопление)


      Таблица 4. Описание единиц ПС, выполняемых овощеводом

Шифр трудовой функции

Предметы

труда

Средства

труда

Задачи

(трудовые действия)

1

Почва, семена, удобрения, рассада, овощные культуры, плодовые деревья, кустарники, саженцы, луковица, семена, зеленые растения

Перчатки, халат, грунт, лопата, сеялки, ведро, ручной инструмент, вода, земля, сеялки, саженцы, почвенная смесь для теплицы, смеситель

1-1) Выполнение работ в овощеводстве открытого и закрытого грунта по подготовке почвы, семян, удобрений, выращиванию рассады, посеву и посадке овощных культур; промывание стеллажей горячей водой; насыпка земли в пикировочные ящики и горшочки

1-2) Выполнение по уходу за культурами, сбору и хранению продукции, ее реализации, переработке с помощью простых ручных орудий и инструмента; разравнивание почвы после перекопки; выборка мусора из керамзита; перенос и установка торфоперегнойных и гончарных горшочков; промывание и зафосфачивание субстата и удаление корней

2

Почва, семена, удобрения, рассада, овощные культуры, плодовые деревья, саженцы, луковица, зеленые растения

Перчатки, рабочая одежда, рабочий инструмент, трактор, машина, тяпка, мотыга, ручной окучник, лопата, грабли, плоскорез, мотоблок, мешки, пластиковые бутылки, универсальный подъемник, тракторный прицеп, парогенератор, оборудование для пропаривания грунта, техника, машины, гайки, инструменты для теплиц, парников, тара, универсальный подъемник, тракторный прицеп

2-1) Выполнение работ по обслуживанию механизмов и агрегатов, приводимых в действие от электромоторов и двигателей внутреннего сгорания; заготовка, укладка в штабеля и перелопачивание дерновой земли; резка соломенных тюков для утепленного грунта на циркулярной пиле; просеивание дерновой земли с укрытием навоза на зиму, набивка парников био топливом; укладка торфоплит на гряды; стерилизация грунтов паром; промывка керамзита с переброской его со стеллажа на стеллаж; засыпка парников землей и перегноем, подготовка, сортировка и загрузка субстрата на стеллажи теплиц; просеивание щебенки через грохот; обслуживание машин и станков по изготовлению торфоперегнойных горшочков и питательных кубиков с пикировкой рассад; изготовление торфоперегнойных горшочков вручную; перекопка почвы (грунта) в теплицах; подноска на носилках навоза, перегноя, земли, удобрений, соломенных тюков

2-2) Проведение технического обслуживания используемых машин и механизмов, выявление и устранение их неисправностей; подготовка питательных растворов, их проверка и корректировка; уход за растениями (полив, прореживание, прополка, прищипка и другие работы) в парниках и теплицах


      Таблица 5. Требования к компетенциям овощевода 2-го

      квалификационного уровня ОРК

Шифр

задачи

Личностные и

профессиональные

компетенции

Умения

и навыки

Знания

1-1)

Ответственность в рамках функциональных обязанностей оценивать и определять необходимые ресурсы, время для самостоятельного достижения установленных результатов

Умение решать стандартные и простые практические задачи, навыки в контексте самостоятельного планирования, выполнения и оценки трудового процесса и его результатов в области овощеводства

Практико-ориентированные профессиональные знания, полученные в процессе профессиональной подготовки и (или) самостоятельно области овощеводства

1-2)

Понимание исполнительской деятельности, включающей планирование рабочего процесса

Выбор способов действий из известных на основе знаний и практического опыта, а также коррекция деятельности с учетом полученных результатов

Знания основных принципов использования, техобслуживания, перемещения, сохранности и складирования инструментов и оборудования, материалов, используемых в трудовой деятельности

2-1)

Предлагает идеи для улучшения процессов профессиональной деятельности в случае отклонения от нормы

Демонстрирует навыки самооценки, самоопределения, самоорганизации и коррекции действий в простых производственных ситуациях

Знания правил и требований обращения с продуктами трудовой деятельности и другими материалами.

Знает технологии преобразования предмета, планирование и организацию труда.

Знает процедуры проведения контроля качества и ведения документации


      Таблица 6. Требования к компетенциям овощевода 3-го

      квалификационного уровня ОРК

Шифр

задачи

Личностные и

профессиональные

компетенции

Умения

и навыки

Знания

1-1)

Ответственность в рамках функциональных обязанностей оценивать и определять необходимые ресурсы, время для самостоятельного достижения установленных результатов

Умение решать стандартные и простые практические задачи, навыки в контексте самостоятельного планирования, выполнения и оценки трудового процесса и его результатов в области овощеводства

Практико-ориентированные профессиональные знания, полученные в процессе профессиональной подготовки и (или) самостоятельно области овощеводства

1-2)

Понимание исполнительской деятельности, включающей планирование рабочего процесса

Выбор способов действий из известных на основе знаний и практического опыта, а также коррекция деятельности с учетом полученных результатов

Знания основных принципов использования, техобслуживания, перемещения, сохранности и складирования инструментов и оборудования, материалов, используемых в трудовой деятельности

2-1)

Предлагает идеи для улучшения процессов профессиональной деятельности в случае отклонения от нормы

Демонстрирует навыки самооценки, самоопределения, самоорганизации и коррекции действий в простых производственных ситуациях

Знания правил и требований обращения с продуктами трудовой деятельности и другими материалами.

Знает технологии преобразования предмета, планирование и организацию труда.

Знает процедуры проведения контроля качества и ведения документации

2-2)

Исполнительская деятельность под руководством, предусматривающая самостоятельное планирование отчетных данных, ответственность за собственное здоровье и безопасность, за здоровье и безопасность других, а также за защиту окружающей среды при выполнении им определенных задач

Определяет самостоятельно способы выполнения поставленной задачи, предмет и средства труда, принципы оценки, методы измерения

Знания основных принципов использования, техобслуживания, перемещения, сохранности и складирования инструментов и оборудования, материалов, используемых в трудовой деятельности, знает правила техники безопасности

  Приложение 4
к профессиональному стандарту
в деятельности по плодоовощеводству

      Таблица 1. Связь с действующими нормативными документами

Государственный классификатор занятий Республики Казахстан (ГКЗ)

Базовая группа

6112 Полевод

Единый тарифно-квалификационный справочник работ и профессий рабочих (ЕТКС)

Выпуск, раздел ЕТКС

Выпуск 64, раздел 19 Общие профессии в растениеводстве, водном и лесном хозяйстве

Профессия по ЕТКС

Полевод

Квалификационный

уровень ОРК

Разряды по ЕТКС

2

2

3

3


      Таблица 2. Требования к условиям труда,

      образованию и опыту работы полевода

Возможные места работы по профессии (предприятия, организации)

Участок, подразделение, организация, сельскохозяйственные кооперативы, крестьянское хозяйство, сортировочная, цех, парники, поле, теплица

Вредные и опасные

условия труда

Отсутствуют

Особые условия допуска

к работе

В соответствии с законодательством Республики Казахстан

Квалификационный

уровень ОРК

Уровень профессионального образования и обучения

Требуемый опыт работы

2

Практический опыт и/или профессиональная подготовка (краткосрочные курсы на базе организации образования или обучение на предприятии) при наличии общего, среднего образования, но не ниже основного среднего

Не требуется

3

Практический опыт и/или профессиональная подготовка (курсы на базе организации образования по программам профессиональной подготовки до одного года или обучение на предприятии) при наличии общего среднего образования или технического и профессионального образования на базе основного среднего образования без практического опыта

Не требуется


      Таблица 3. Перечень единиц ПС, определяющий трудовые функции,

      выполняемые полеводом

Шифр

трудовой функции

Наименование трудовой функции

(единицы профессионального стандарта)

1

Выполнение ручных сельскохозяйственных работ при обработке и подготовке почвы, посеве, посадке и уходу за ними

2

Выполнение ручных работ по борьбе с сорняками и вредителями сельскохозяйственных культур, применение химических средств защиты растений, торфа, рассев минеральных удобрений по полю, складирование, перевоз и разбрасывание удобрений, навоза, дробление и просеивание минеральных удобрений, приготовление компостов, внесение торфа и навоза в лунки

3

Воздушно-тепловой обогрев семян, заправка сеялок и сажалок семенами и минеральными удобрениями, прополка посевов, сбор и вынос сорняков с полей, сушка сена, соломы, снопов, подгребание и копнение сена, соломы, выборка картофеля и других культур из борозд, рядков после распашки; затаривание, перенос и укладка мешков, ящиков, корзин, переборка, мойка, сортировка картофеля, корнеплодов после хранения


      Таблица 4. Описание единиц ПС, выполняемых полеводом

Шифр трудовой функции

Предметы

труда

Средства

труда

Задачи

(трудовые действия)

1

Почва, семена, удобрения, сорняк, вредители сельскохозяйственных культур, растения, навоз, торф, минеральные удобрения, лунки, поле, компостная куча

Сеялки, саженцы, перчатки, инструменты, рабочая одежда, вилы, лопата, агрегаты, механизмы, рассеиватель, дробильный инструмент

1-1) Выполнение ручных сельскохозяйственных работ при обработке и подготовке почвы, посеве, посадке и уходу за ними 

2

Почва, семена, удобрения, сорняк, вредители сельскохозяйственных культур, растения, навоз, торф, минеральные удобрения, лунки, поле, компостная куча

Сеялки, саженцы, перчатки, инструменты, рабочая одежда, вилы, лопата, агрегаты, механизмы, рассеиватель, дробильный инструмент

2-1)Выполнение ручных работ по борьбе с сорняками и вредителями сельскохозяйственных культур, применение химических средств защиты растений, разбрасывание навоза, торфа, рассев минеральных удобрений по полю, складирование, перевоз и разбрасывание удобрений, дробление и просеивание минеральных удобрений, приготовление компостов, внесение торфа и навоза в лунки

3

Семена, минеральные удобрения, сорняк, посев, сено, сноп, солома, картофель, другие культуры, корнеплоды

Сеялки, сажалки, перчатки, сушильный инструмент, лопата, вилы, мешки, ящики, корзины, вода, тара, телега, рабочая одежда

3-1) Воздушно-тепловой обогрев семян, заправка сеялок и сажалок семенами и минеральными удобрениями, прополка посевов, сбор и вынос сорняков с полей, сушка сена, соломы, снопов, подгребание и копнение сена, соломы, выборка картофеля и других культур из борозд, рядков после распашки, затаривание, перенос и укладка мешков, ящиков, корзин, переборка, мойка, сортировка картофеля, корнеплодов после хранения


      Таблица 5. Требования к компетенциям полевода 2-го

      квалификационного уровня ОРК

Шифр

задачи

Личностные и

профессиональные

компетенции

Умения

и навыки

Знания

1-1)

Индивидуальная ответственность, положительные склонности работы в команде

Определение самостоятельных способов выполнения поставленной задачи, предмет и средства труда, принципы оценки, методы измерения; высокий уровень развития внимания, памяти

Знания в области безопасности и охраны труда

2-1)

Положительные склонности работы в команде

Высокий уровень развития внимания, памяти

Знание полевых культур, растениеводства


      Таблица 6. Требования к компетенциям полевода 3-го

      квалификационного уровня ОРК

Шифр

задачи

Личностные и

профессиональные

компетенции

Умения

и навыки

Знания

1-1)

Индивидуальная ответственность, положительные склонности работы в команде

Определение самостоятельных способов выполнения поставленной задачи, предмет и средства труда, принципы оценки, методы измерения; высокий уровень развития внимания, памяти

Знания в области безопасности и охраны труда

2-1)

Положительные склонности работы в команде

Высокий уровень развития внимания, памяти

Знание полевых культур, растениеводства

3-1)

Понимание исполнительской деятельности включающей планирование рабочего процесса при обработке и подготовке почвы, внесении удобрений, очистке семян, посеве, посадке, уходе за посевами, защите растений, уборке урожая, доработке, хранении продукции и других работах в полеводстве; проявление выносливости и способность работать в различных погодных условиях

Коммуникабельность, умение работать с механизмами, агрегатами, навыки выявления и устранения неисправностей в применяемых орудиях и механизмах

Знание основных принципов использования, техобслуживания, перемещения, сохранности и складирования инструментов и оборудования, материалов используемых в трудовой деятельности

  Приложение 5
к профессиональному стандарту
в деятельности по плодоовощеводству

      Таблица 1. Связь с действующими нормативными документами

Государственный классификатор занятий Республики Казахстан (ГКЗ)

Базовая группа

6113 Садовод

Единый тарифно-квалификационный справочник работ и профессий рабочих (ЕТКС)

Выпуск, раздел ЕТКС

Выпуск 64, раздел 19 Общие профессии в растениеводстве, водном и лесном хозяйстве

Профессия по ЕТКС

Садовод

Квалификационный

уровень ОРК

Разряды по ЕТКС

2

2

3

3


      Таблица 2. Требования к условиям труда,

      образованию и опыту работы садовода

Возможные места работы по профессии (предприятия, организации)

База, плантации, сады, плодопитомники, предприятия, участок, подразделение, организация, индивидуальные предприниматели, крестьянское хозяйство, сортировочная, цех, теплица, парник, оранжерея

Вредные и опасные

условия труда

Отсутствуют

Особые условия допуска к работе

В соответствии с законодательством Республики Казахстан

Квалификационный

уровень ОРК

Уровень профессионального образования и обучения

Требуемый опыт работы

2

Практический опыт и/или профессиональная подготовка (краткосрочные курсы на базе организации образования или обучение на предприятии) при наличии общего, среднего образования, но не ниже основного среднего

Не требуется

3

Практический опыт и/или профессиональная подготовка (курсы на базе организации образования по программам профессиональной подготовки до одного года или обучение на предприятии) при наличии общего среднего образования или технического и профессионального образования на базе основного среднего образования без практического опыта

Не требуется


      Таблица 3. Перечень единиц ПС, определяющий трудовые функции,

      выполняемые садоводом

Шифр

трудовой функции

Наименование трудовой функции

(единицы профессионального стандарта)

1

Выполнение ручных работ в садоводстве по уходу за молодыми посадками, плодовыми деревьями и кустарниками, борьба с вредителями и болезнями деревьев

2

Обрезка и формирование кроны молодых и плодоносящих деревьев, прививка и окулировка дичков и клоновых подвоев яблони

3

Уборке, сортировка и подготовка к хранению и реализации плодов


      Таблица 4. Описание единиц ПС, выполняемых садоводом

Шифр трудовой функции

Предметы

труда

Средства

труда

Задачи

(трудовые действия)

1

Садовые, плодовые деревья, кустарники, удобрения, опрыскиватели, деревья, кустарники

Рабочая одежда, ножницы, земля, вода, халат, перчатки, ведро, рассеиватель, пластиковые бутылки, вода

1-1) Выполнение ручных работ в садоводстве по уходу за молодыми посадками, плодовыми деревьями и кустарниками, борьба с вредителями и болезнями деревьев

2

Кустарники, плодоносящие деревья, черенок, кустарники, плодоносящие деревья

Рабочая одежда, перчатки, окулировочный и копулировочный ножи, кривой садовый нож, садовые ножницы (секатор), пила-ножовка и топорик, глазок, рабочая одежда, перчатки, мешки, коробки, тара, телега, машины, мешковина, брезент

2-1) Обрезка и формирование кроны молодых и плодоносящих деревьев, прививка и окулировка дичков и клоновых подвоев яблони, уборка, сортировка и подготовка к хранению и реализации плодов


      Таблица 5. Требования к компетенциям садовода 2-го

      квалификационного уровня ОРК

Шифр

задачи

Личностные и

профессиональные

компетенции

Умения

и навыки

Знания

1-1)

Поддерживает трудовые отношения с руководством, предоставляет ему отчетные данные по садоводству; профессиональное применение методов подготовки плодовых деревьев и кустарников к зимовке, способов их предохранения от морозов и вредителей

Умение ухаживать за деревьями и кустарниками в плодоносящем саду; навыки правильного формирования кроны молодых и плодоносящих деревьев

Знание особенности выращивания деревьев и кустарниковых пород, видов удобрений и способов их внесения в плодоносящих садах и ягодниках

2-1)

Несет ответственность за защиту окружающей среды при выполнении ручных работ в садоводстве по уходу за молодыми посадками

Умение и навыки принимать своевременно меры борьбы с вредителями и болезнями плодовых деревьев и кустарников, способы лечения, сорта плодовых деревьев, сроки созревания

Знание способов выкопки саженцев плодовых деревьев и кустарников, подготовки их к посадке и посадки, способы прививки и окулировки плодовых деревьев


      Таблица 5. Требования к компетенциям садовода 3-го

      квалификационного уровня ОРК

Шифр

задачи

Личностные и

профессиональные

компетенции

Умения

и навыки

Знания

1-1)

Поддерживает трудовые отношения с руководством, предоставляет ему отчетные данные по садоводству; профессиональное применение методов подготовки плодовых деревьев и кустарников к зимовке, способов их предохранения от морозов и вредителей

Умение ухаживать за деревьями и кустарниками в плодоносящем саду; навыки правильного формирования кроны молодых и плодоносящих деревьев

Знание особенности выращивания деревьев и кустарниковых пород, видов удобрений и способов их внесения в плодоносящих садах и ягодниках

2-1)

Несет ответственность за защиту окружающей среды при выполнении ручных работ в садоводстве по уходу за молодыми посадками

Умение и навыки принимать своевременно меры борьбы с вредителями и болезнями плодовых деревьев и кустарников, способы лечения, сорта плодовых деревьев, сроки созревания

Знание способов выкопки саженцев плодовых деревьев и кустарников, подготовки их к посадке и посадки, способы прививки и окулировки плодовых деревьев

3-1)

Несет ответственность за защиту окружающей среды при выполнении ручных работ в садоводстве по уходу за плодовыми деревьями и кустарниках

Навыки сбора плодов, сортировке их по качеству для хранения, переработки

Владение навыками техники безопасности и охраны труда.

  Приложение 6
к профессиональному стандарту
в деятельности по плодоовощеводству

      Таблица 1. Связь с действующими нормативными документами

Государственный классификатор занятий Республики Казахстан (ГКЗ)

Базовая группа

6111 Бахчевод

Единый тарифно-квалификационный справочник работ и профессий рабочих (ЕТКС)

Выпуск, раздел ЕТКС

Выпуск 64, раздел 19 Общие профессии в растениеводстве, водном и лесном хозяйстве

Профессия по ЕТКС

Бахчевод

Квалификационный

уровень ОРК

Разряды по ЕТКС

2

2

3

3


      Таблица 2. Требования к условиям труда, образованию

      и опыту работы бахчевода

Возможные места работы по профессии (предприятия, организации)

Парник, предприятие, крестьянское хозяйство, поле, бахча, сельскохозяйственные кооперативы

Вредные и опасные условия труда

Отсутствуют

Особые условия допуска

к работе

В соответствии с Законодательством Республики Казахстан

Квалификационный

уровень ОРК

Уровень профессионального образования и обучения

Требуемый опыт работы

2

Практический опыт и/или профессиональная подготовка (краткосрочные курсы на базе организации образования или обучение на предприятии) при наличии общего, среднего образования, но не ниже основного среднего

Не требуется

3

Практический опыт и/или профессиональная подготовка (курсы на базе организации образования по программам профессиональной подготовки до одного года или обучение на предприятии) при наличии общего среднего образования или технического и профессионального образования на базе основного среднего образования без практического опыта

Не требуется


      Таблица 3. Перечень единиц ПС, определяющий трудовые функции,

      выполняемые бахчеводом

Шифр

трудовой функции

Наименование трудовой функции

(единицы профессионального стандарта)

1

Подготовка почвы к посеву и посадке (вспашка, боронование, рыхление и другие работы), приготовление и внесение удобрений в почву, подготовка семян и посадочного материала

2

Посев и посадка бахчевых культур, выращивание и уход за посевами и посадками, защита бахчевых культур от вредителей (биохимическая обработка), обработка почвы под бахчевые, культивация, вспашка с боронованием

3

Сбор, транспортировка к местам хранения и хранение собранного урожая, поставка продукции на заготовительные пункты или продажа ее потребителям, предпосевная обработка семян, посев, уход, уборка


      Таблица 4. Описание единиц ПС, выполняемых бахчеводом

Шифр трудовой функции

Предметы

труда

Средства

труда

Задачи

(трудовые действия)

1

Бахчевые культуры, семена, удобрения, саженцы

Сеялки, перчатки, опрыскиватели

1-1) Подготовить почву к посеву и посадке (вспашка, боронование, рыхление, другие работы), приготовление и внесение удобрений в почву, подготовка семян и посадочного материала

2

Посадочный материал, минеральные удобрения

Тяпка, мотыга, ручной окучник, лопата, грабли, мешки, перчатки, пластиковые бутылки, орошители, дождеватели

2-1)Посеять и посадить бахчевые культуры, выращивать и ухаживать за посевами и посадками, осуществлять защиту растений от вредителей

3

Бахчевые культуры, семена

Автомашина, трактор, ящик, мешки, телега, контейнер, тара, перчатки, носилки, транспортеры, платформы и тележки, самоходное шасси, широкозахватный транспортер, ящики деревянные, мешки, телега

3-1) Осуществлять сбор, транспортировку к местам хранения и хранение собранного урожая, поставлять продукции на заготовительные пункты


      Таблица 5. Требования к компетенциям бахчевода 2-го

      квалификационного уровня ОРК

Шифр

задачи

Личностные и

профессиональные

компетенции

Умения

и навыки

Знания

1-1)

Исполнительская деятельность: определение задач и планирование деятельности с учетом поставленной цели

Навыки при решении практических задач, требующих самостоятельного анализа рабочей ситуации и ее предсказуемых изменений в бахчеводстве

Обладает широким спектром знаний по рабочим процессам, контролю процедур, качества документации и учета посадочных материалов

2-1)

Оценивает результаты рабочих процессов в соответствии с заранее установленными критериями, документируя и представляя производственные данные руководству по продаже и поставке бахчевых культур на пунктах реализации; несет ответственность за охрану окружающей среды

Применяет широкий ряд практических и познавательных навыков в самостоятельном планировании, выполнении работы и оценке рабочих процессов и результатов работы под руководством в области бахчеводства

Знания в области безопасности и охраны труда


      Таблица 6. Требования к компетенциям бахчевода 3-го

      квалификационного уровня ОРК

Шифр

задачи

Личностные и

профессиональные

компетенции

Умения

и навыки

Знания

1-1)

Исполнительская деятельность: определение задач и планирование деятельности с учетом поставленной цели

Навыки при решении практических задач, требующих самостоятельного анализа рабочей ситуации и ее предсказуемых изменений в бахчеводстве

Обладает широким спектром знаний по рабочим процессам, контролю процедур, качества документации и учета посадочных материалов

2-1)

Оценивает результаты рабочих процессов в соответствии с заранее установленными критериями, документируя и представляя производственные данные руководству по продаже и поставке бахчевых культур на пунктах реализации; несет ответственность за охрану окружающей среды

Применяет широкий ряд практических и познавательных навыков в самостоятельном планировании, выполнении работы и оценке рабочих процессов и результатов работы под руководством в области бахчеводства

Знания в области безопасности и охраны труда

3-1)

Несет ответственность за повышение квалификации и организацию других бахчеводств

Навыки при решении практических задач, требующих самостоятельного анализа рабочей ситуации и ее предсказуемых изменений в бахчеводстве

Знания в области безопасности и охраны труда

  Приложение 7
к профессиональному стандарту
в деятельности по плодоовощеводству

      Таблица 1. Связь с действующими нормативными документами

Государственный классификатор занятий Республики Казахстан (ГКЗ)

Базовая группа

6112 Виноградарь

Единый тарифно-квалификационный справочник работ и профессий рабочих (ЕТКС)

Выпуск, раздел ЕТКС

Выпуск 64, раздел 19 Общие профессии в растениеводстве, водном и лесном хозяйстве

Профессия по ЕТКС

Виноградарь

Квалификационный

уровень ОРК

Разряды по ЕТКС

3

3-4


      Таблица 2. Требования к условиям труда, образованию и опыту

      работы виноградаря

Возможные места работы по профессии (предприятия, организации)

Питомники, сельскохозяйственный производственный кооператив, индивидуальный предприниматель, крестьянское хозяйство, виноградники

Вредные и опасные условия труда

Отсутствуют

Особые условия допуска

к работе

В соответствии с законодательством Республики Казахстан

Квалификационный

уровень ОРК

Уровень профессионального образования и обучения

Требуемый опыт работы

3

Практический опыт и/или профессиональная подготовка (курсы на базе организации образования по программам профессиональной подготовки до одного года или обучение на предприятии) при наличии общего среднего образования или технического и профессионального образования на базе основного среднего образования без практического опыта

Не требуется


      Таблица 3. Перечень единиц ПС, определяющий трудовые функции,

      выполняемые виноградарем

Шифр

трудовой функции

Наименование трудовой функции

(единицы профессионального стандарта)

1

Выполнение работ по посадке виноградной лозы, уходу за плодоносящими виноградниками и виноградной школкой, правила виноградных саженцев, высадка виноградных прививок в школку, уход за школкой, выкопка саженцев

2

Способы уборки винограда, сортировки, подготовки к хранению, реализации, переработке, сорта винограда и особенности выращивания, подготовку плантации под закладку виноградника, способы посадки виноградных саженцев, уход за плодоносящими и молодыми посадками, способы обрезки виноградных лоз, подвязки их к шпалерам, ремонта виноградников саженцами и зелеными отводками; заготовки лозы для прививок, способы ее хранения, нарезки черенков для прививок, ручной и машинный способы прививки, хранения, высадку виноградной школки и уход за ней, способы уборки столовых и технических сортов винограда, сортировки и подготовки винограда для хранения, его реализации и переработки


      Таблица 4. Описание единиц ПС, выполняемых виноградарем

Шифр трудовой функции

Предметы

труда

Средства

труда

Задачи

(трудовые действия)

1

Виноградная лоза, плодоносящий виноградник, саженцы, посадочный материал, опилки, перегной, иголки хвои, зерновая шелуха

Органические удобрения, мотоблоки, мотокультиваторы, трактора, перчатки, вода, пленка, влагомер, лопата универсальная, лопата перекопочная, ранцевые опрыскиватели, ранцевые опыливатели

1-1) Применять глубокое внесение органических удобрений, обязательное мульчирование почвы, двухразовое рыхление под кустами и междурядьями за вегетационный период

1-2) Выполнение работ по посадке виноградной лозы, уходу за плодоносящими виноградниками и виноградной школкой, правила виноградных саженцев, высадка виноградных прививок в школку, уход за школкой, выкопка саженцев

2

Виноградная лоза, плодоносящий виноградник, саженцы, посадочный материал

Шпалеры, инструмент для подвязки винограда, шомпол, влагомер, ножницы, проволока, секатор, нож, ранцевые опрыскиватели, ранцевые опыливатели

2-1) Осуществлять уход за плодоносящими и молодыми посадками


      Таблица 5. Требования к компетенциям виноградаря 3-го

      квалификационного уровня ОРК

Шифр

задачи

Личностные и

профессиональные

компетенции

Умения

и навыки

Знания

1-1)

Ответственность в рамках функциональных обязанностей виноградаря оценивать и определять необходимые ресурсы при подготовке плантации под закладку виноградника, способах посадки виноградных саженцев, уходе за плодоносящими и молодыми посадками

Навыки при сверке работы с планами по способу обрезки виноградных лоз, подвязки их к шпалерам, ремонта виноградников саженцами и зелеными отводками, обеспечивать достижение планируемого результата и соответствие полученного результата нормам качества в работе виноградаря

Знания технологии преобразования и организацию труда глубокого внесения органических удобрений, обязательного мульчирования почвы, двухразового рыхления под кустами, междурядьями в вегетационный период

1-2)

Оценивает результаты рабочих процессов в соответствии с заранее установленными критериями, документируя и представляя производственные данные руководству

Умение определять самостоятельно способы переработки, сорта винограда, особенности выращивания, подготовку плантации под закладку виноградника

Знания в области безопасности и охраны труда

2-1)

Ответственность в рамках функциональных обязанностей виноградаря оценивать и определять необходимые ресурсы

Умение определять самостоятельно способы ухода за виноградом

Знание процедур проведения контроля качества и ведения документации реализации, переработки сорта винограда

  Приложение 8
к профессиональному стандарту
в деятельности по плодоовощеводству

      Таблица 1. Связь с действующими нормативными документами

Государственный классификатор занятий Республики Казахстан (ГКЗ)

Базовая группа

6111 Свекловод

Единый тарифно-квалификационный справочник работ и профессий рабочих (ЕТКС)

Выпуск, раздел ЕТКС

Выпуск 64, раздел 19 Общие профессии в растениеводстве, водном и лесном хозяйстве

Профессия по ЕТКС

Свекловод

Квалификационный

уровень ОРК

Разряды по ЕТКС

2

2

3

3


      Таблица 2. Требования к условиям труда, образованию и

      опыту работы свекловода

Возможные места работы по профессии (предприятия, организации)

База, плантации, отрасль сельского хозяйства, участок, подразделение, организация, сельскохозяйственные кооперативы, индивидуальные предприниматели, крестьянское хозяйство, поле

Вредные и опасные

условия труда

Отсутствуют

Особые условия допуска

к работе

В соответствии с законодательством Республики Казахстан

Квалификационный

уровень Республики Казахстан

Уровень профессионального образования и обучения

Требуемый опыт работы

2

Практический опыт и/или профессиональная подготовка (краткосрочные курсы на базе организации образования или обучение на предприятии) при наличии общего, среднего образования, но не ниже основного среднего

Не требуется

3

Практический опыт и/или профессиональная подготовка (курсы на базе организации образования по программам профессиональной подготовки до одного года или обучение на предприятии) при наличии общего среднего образования или технического и профессионального образования на базе основного среднего образования без практического опыта

Не требуется


      Таблица 3. Перечень единиц ПС, определяющий трудовые функции,

      выполняемые свекловодом

Шифр

трудовой функции

Наименование трудовой функции

(единицы профессионального стандарта)

1

Выполнение работ в свекловодстве по подготовке почвы, семян, заготовке и применению удобрений

2

Посев, уход за посевами; борьба с сорняками и вредителями


      Таблица 4. Описание единиц ПС, выполняемых свекловодом

Шифр

трудовой функции

Предметы

труда

Средства

труда

Задачи

(трудовые действия)

1

Свекла, семена, удобрения, почва, сорняк, вредители, семена свекла, протравители семян, минеральные удобрения, гербициды

Опрыскиватели, рукавицы, агротехника возделывания свеклы, техника по возделыванию сахарной свеклы, свекловодческий трактор, опрыскиватели, сеялки, рукавицы, вода, техника по возделыванию сахарной свеклы, легкие или сетчатые бороны

1-1) Выполнять работы в свекловодстве по подготовке почвы, семян, заготовке и применению удобрений

2

Свекла, корнеплоды, ботва

Свекловодческий трактор, уборочная машина, ручные орудия труда, ботвоуборочные машины, свеклоуборочный комбайн, торф, сушильный инструмент

2-1) Следить за посевом, уходом за посевами; бороться с сорняками и вредителями


      Таблица 5. Требования к компетенциям свекловода 2-го

      квалификационного уровня ОРК

Шифр задачи

Личностные и

профессиональные

компетенции

Умения

и навыки

Знания

1-1)

Ответственность в рамках функциональных обязанностей оценивать и определять необходимые ресурсы, время для самостоятельного достижения установленных результатов в свекловодстве

Умение пользоваться средствами защиты растений от вредителей и борьбы с сорняками

Знание основных принципов исполнения, техобслуживания, перемещения, сохранности и складирования инструментов и оборудования, материалов используемых в выращивании свеклы

2-1)

Понимание исполнительской деятельности, включающей планирование рабочего процесса; поддерживает трудовые отношения с руководством и предоставляет ему отчетные данные по посеву, посадки, выращиванию и сбору урожая

Применение навыков срока уборки свеклы, способов ее доработки, буртования и другие способы хранения свеклы, подготовки ее к реализации

Знания в области безопасности и охраны труда, заготовки и внесении удобрений, очистке семян, их обработке, подготовке к посеву, уходу за посевами


      Таблица 6. Требования к компетенциям свекловода 3-го

      квалификационного уровня ОРК

Шифр задачи

Личностные и

профессиональные

компетенции

Умения

и навыки

Знания

1-1)

Ответственность в рамках функциональных обязанностей оценивать и определять необходимые ресурсы, время для самостоятельного достижения установленных результатов в свекловодстве

Умение пользоваться средствами защиты растений от вредителей и борьбы с сорняками

Знание основных принципов исполнения, техобслуживания, перемещения, сохранности и складирования инструментов и оборудования, материалов используемых в выращивании свеклы

2-1)

Понимание исполнительской деятельности, включающей планирование рабочего процесса; поддерживает трудовые отношения с руководством и предоставляет ему отчетные данные по посеву, посадки, выращиванию и сбору урожая

Применение навыков срока уборки свеклы, способов ее доработки, буртования и другие способы хранения свеклы, подготовки ее к реализации

Знания в области безопасности и охраны труда, заготовки и внесении удобрений, очистке семян, их обработке, подготовке к посеву, уходу за посевами

  Приложение 9
к профессиональному стандарту
в деятельности по плодоовощеводству

      Таблица 1. Связь с действующими нормативными документами

Государственный классификатор занятий Республики Казахстан (ГКЗ)

Базовая группа

6112 Плодоовощевод

Единый тарифно-квалификационный справочник работ и профессий рабочих (ЕТКС)

Выпуск, раздел ЕТКС

Выпуск 64, раздел 19 Общие профессии в растениеводстве, водном и лесном хозяйстве

Профессия по ЕТКС

Плодоовощевод

Квалификационный

уровень ОРК

Разряды по ЕТКС

2

2

3

3


      Таблица 2. Требования к условиям труда,

      образованию и опыту работы плодоовощевода

Возможные места работы по профессии (предприятия, организации)

Хранилища, склады, база, плантации, сады, питомники, участок, подразделение, организация, сельскохозяйственные производственные кооперативы, индивидуальные предприниматели, крестьянское хозяйство, плодопитомник, теплица

Вредные и опасные условия труда

Отсутствуют

Особые условия допуска к работе

В соответствии с Законодательством Республики Казахстан

Квалификационный

уровень ОРК

Уровень профессионального

образования и обучения

Требуемый опыт работы

2

Практический опыт и/или профессиональная подготовка (краткосрочные курсы на базе организации образования или обучение на предприятии) при наличии общего, среднего образования, но не ниже основного среднего

Не требуется

3

Практический опыт и/или профессиональная подготовка (курсы на базе организации образования по программам профессиональной подготовки до одного года или обучение на предприятии) при наличии общего среднего образования или технического и профессионального образования на базе основного среднего образования без практического опыта

Не требуется


      Таблица 3. Перечень единиц ПС, определяющий трудовые функции,

      выполняемые плодоовощеводом

Шифр

трудовой функции

Наименование трудовой функции

(единицы профессионального стандарта)

1

Подготовка почвы к посеву и посадке (вспашка, боронование, рыхление и другие работы), приготовление и внесение удобрений в почву, подготовка семян и посадочного материала

2

Посев полевых культур и посадка огородных культур, выращивание и уход за посевами и посадками (прополка, полив, окучивание, подвязывание растений и др.), защиту растений от вредителей (биохимическая обработка)

3

Сбор, транспортировка к местам хранения и хранение собранного урожая, поставка продукции на заготовительные пункты или продажу ее потребителям


      Таблица 4. Описание единиц ПС, выполняемых плодоовощеводом

Шифр трудовой функции

Предметы

труда

Средства

труда

Задачи

(трудовые действия)

1

Посадочные культуры, семена, удобрения

Сеялки, саженцы, перчатки

1-1) Подготовить почву к посеву и посадке (вспашка, боронование, рыхление, другие работы), приготовление и внесение удобрений в почву, подготовка семян и посадочного материала

2

Посадочный материал, удобрения, огородные культуры, растения, вредители

Тяпка, мотыга, ручной окучник, лопата, грабли, плоскорез, стакан, мотоблок, мешки, перчатки, пластиковые бутылки, разбрасыватель органических удобрений, рабочая одежда

2-1) Сеять полевые культуры и садить огородные культуры, выращивать и осуществлять уход за посевами и посадками

3

Плоды, ягоды, овощные культуры, луковица

Транспорт (трактор, телега); тара (ящик, мешки, контейнер коробка)

3-1) Осуществлять сбор и транспортировку к местам хранения и хранение собранного урожая


      Таблица 5. Требования к компетенциям плодоовощевода 2-го

      квалификационного уровня ОРК

Шифр задачи

Личностные и

профессиональные

компетенции

Умения

и навыки

Знания

1-1)

Положительные склонности работы в команде, индивидуальная ответственность за соблюдение правил и норм, элементарных мер безопасности, собственно здоровье

Выполнение простых заданий

Знание подхода, принципов и способов выполнения задач в области плодоовощеводства

2-1)

Выполнения при подготовке, переборке и сортировке продукции

Умение выполнять стандартные практические задания, при обработке рабочего места, навыки достигать поставленных результатов под полным руководством в рамках четко определенной деятельности

Знания о простых инструментах и оборудовании, использующихся при работе в плодоовощеводстве


      Таблица 6. Требования к компетенциям плодоовощевода 3-го

      квалификационного уровня ОРК

Шифр задачи

Личностные и

профессиональные

компетенции

Умения

и навыки

Знания

1-1)

Исполнительская деятельность: определение задач и планирование деятельности с учетом поставленной цели по развитию плодоовощеводства

Решение практических задач, требующих самостоятельного анализа рабочей ситуации при поставке, сборе и продажи культур

Знание подхода, принципов и способов постановки и решения профессиональных задач в области плодоовощеводства

2-1)

Оценивает результаты рабочих процессов в соответствии с заранее установленными критериями, документируя и представляя производственные данные руководству по выращиванию культур, по сбору, поставке продукции

Применяет широкий ряд практических и познавательных навыков в самостоятельном планировании, выполнении работы и оценке рабочих процессов и результатов работы под руководством в области плодоовощеводства

Знания в области безопасности и охраны труда

3-1)

Руководство работой других работников плодоовощеводства с принятием ответственности за результат их действий

Решение практических задач, требующих самостоятельного анализа рабочей ситуации при сборе и транспортировке к местам хранения и хранение собранного урожая

Знания по рабочим процессам, контролю процедур, качество документации и учета урожая

  Приложение 10
к профессиональному стандарту
в деятельности по плодоовощеводству

      Лист согласования

Название организации

Министерство труда и социальной защиты населения Республики Казахстан


      Настоящий ПС зарегистрирован ________________________________________

      Внесен в Реестр профессиональных стандартов рег. № __________________

      Письмо (протокол) № ___________ Дата ________________________________