Еңбек төрелігі туралы Үлгілік ережені бекіту туралы

Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрінің 2014 жылғы 20 тамыздағы № 16 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2014 жылы 24 қыркүйекте № 9751 тіркелді. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрінің 2015 жылғы 15 желтоқсандағы № 971 бұйрығымен

Ескерту. Бұйрықтың күші жойылды - ҚР Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрінің 15.12.2015 № 971 (01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

Қазақстан Республикасы Еңбек кодексінің 16-бабы 25-1) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:
1. Қоса беріліп отрыған Еңбек төрелігі туралы Үлгілік ереже бекiтiлсiн.
2. Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігі Еңбек және әлеуметтік әріптестік департаменті белгіленген заңнамалық тәртіпте:
1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін қамтамасыз етсін;
2) осы бұйрық Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін күнтізбелік он күн ішінде бұқаралық ақпарат құралдарында және «Әділет» ақпараттық-құқықтық жүйесінде ресми жариялануын;
3) осы бұйрықты Қазақстан Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің интернет-ресурсына орналастыруын қамтамасыз етсін.
3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Еңбек және халықты әлеуметтiк қорғау вице-министрi Д.Р. Арғындықовқа жүктелсiн.
4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткенсоң қолданысқа енгізіледі.

Министр Т. Дүйсенова

Қазақстан Республикасы
Денсаулық сақтау және әлеуметтiк
даму министрiнiң
2014 жылғы 20 тамыздағы
№ 16 бұйрығымен
бекітілген

Еңбек төрелігі туралы үлгілік ереже

1. Жалпы ережелер

1. Еңбек төрелігі уақытша жұмыс істейтін бітімгерлік комиссиясында келісімге келмеген кезде еңбек дауын шешу үшін уәкілетті адамдарды тарта отырып ұжымдық еңбек дауының тараптары құратын орган.
2. Еңбек төрелігі өз қызметінде Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасы Президентінің актілерін, Қазақстан Республикасының Еңбек кодексін, Қазақстан Республикасының заңдарын және өзге де нормативтік құқықтық актілерін басшылыққа алады.

2. Еңбек төрелігінің міндеттері мен функциялары

3. Еңбек төрелігінің міндеттері:
1) ұжымдық еңбек дауын сотқа дейін реттеу;
2) ұжымдық еңбек дауын қарау кезінде қызметкерлер және жұмыс берушілердің еңбек құқықтарының және заңды мүдделерінің қорғалуын қамтамасыз ету болып табылады.
4. Еңбек төрелігі өзіне жүктелген негізгі міндеттерге сәйкес мынадай функцияларды орындайды:
егер ұжымдық еңбек дауы бітімгерлік комиссия арқылы жүйелі түрде реттелмеген болса, ұжымдық еңбек дауын қарайды;
мемлекеттік органдармен өзара іс-қимыл жасайды;
ұжымдық еңбек дауының тараптарына ұжымдық еңбек дауының туындау себептері мен жағдайларын жою жөнінде ұсыныстар енгізеді;
өз құзыреті шегінде қаралатын ұжымдық еңбек дауы бойынша тараптар үшін міндетті шешімдер қабылдайды.

3. Еңбек төрелігін құру тәртібі

5. Еңбек төрелігін ұжымдық еңбек дауының тараптары әлеуметтік-еңбек қатынастарын реттеу жөніндегі республикалық, салалық немесе өңірлік комиссия мүшелерінің қатысуымен медиация тоқтатылған күннен бастап күнтүзбелік бес күн ішінде құрады.
6. Еңбек төрелігі мүшелерінің саны, оның дербес құрамы, ұжымдық еңбек дауы тараптарының келісімімен айқындалады. Еңбек төрелігі кемінде бес адамнан құрылуға тиіс.
Еңбек төрелігінің құрамына қоғамдық бірлестіктердің өкілдері, мемлекеттік еңбек инспекторы, мамандар, сарапшылар мен басқа да адамдар енгізіледі.
Еңбек төрелігінің мүшелері еңбек төрешісі ретінде өз өкілеттіктерін жүзеге асыру кезінде өздеріне белгілі болған мемлекеттік, қызметтік және коммерциялық құпияларды сақтайды.
7. Еңбек төрелігін ұжымдық еңбек дауының тараптары еңбек төрелігі мүшелерінің қатарынан сайлаған төраға басқарады.
8. Еңбек төрелігі туралы ережені ұжымдық еңбек дауы тараптарының келісімімен бекітіледі.

4. Ұжымдық еңбек дауын қарау рәсімі

9. Ұжымдық еңбек дауын қарау тәртібі (нысан, шешімнің мазмұны, ұжымдық еңбек дауын қарауды тоқтата мүмкіндігі) тараптардың келісімімен айқындалады.
Ұжымдық еңбек дауды қарау рәсімін (ұжымдық еңбек дауының тараптарына және әлеуметтік әріптестік органдарына шешімді тапсыру, шақыруды және отырыстарды өткізуді ұйымдастыру) еңбек төрелігі айқындайды және ұжымдық еңбек дауы тараптарының назарына жеткізіледі.
10. Ұжымдық еңбек дауын еңбек төрелігі ұжымдық еңбек дауы тараптары өкілдерінің міндетті түрде қатысуымен, ал қажет болғанда басқа да мүдделі адамдар өкілдерінің қатысуымен қарайды.
11. Еңбек төрелігі өз құзыреті шегінде:
ұжымдық еңбек дауы тараптарынан осы дауды қарауға қажетті ақпаратты алады;
еңбек төрелігі процесіне қатысу үшін лауазымды адамдарды және ұйымдардың басқа да қызметкерлерін, ал қажет болған жағдайда - сарапшыларды және консультанттарды шақырады;
ұжымдық шарттарда, келісімдерде қамтылған нормаларға құқықтық баға береді.
12. Еңбек төрелігінің шешімі ол құрылған күннен бастап күнтізбелік жеті күннен кешіктірілмей төрелік мүшелерінің қарапайым көпшілік дауысымен қабылданады.
Еңбек төрелігінің бір немесе бірнеше мүшесі дәлелді себептермен болмаған кезде дауыс беру құқығын беруге, сол сияқты басқа адамдар үшін ұжымдық еңбек дауы тараптары актілерінің негізінде дауыс беруге жол беріледі.
Еңбек төрелігі мүшелерінің дауыстары тең бөлінген кезде төрағаның дауысы шешуші болып табылады. Шешім дәлелді, жазбаша нысанда жазылуға және отырысқа қатысқан төрелік мүшелерінің барлығы қол қоюға тиісті.
13. Еңбек төрелігінің шешімі ұжымдық еңбек дауы тараптарының орындауы үшін міндетті болып табылады.

Об утверждении Типового положения о трудовом арбитраже

Приказ Министра здравоохранения и социального развития Республики Казахстан от 20 августа 2014 года № 16. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 24 сентября 2014 года № 9751. Утратил силу приказом Министра здравоохранения и социального развития Республики Казахстан от 15 декабря 2015 года № 971

Сноска. Утратил силу приказом Министра здравоохранения и социального развития РК от 15.12.2015 № 971 (вводится в действие с 01.01.2016).

В соответствии с подпунктом 25-1) статьи 16 Трудового кодекса Республики Казахстан ПРИКАЗЫВАЮ:
1. Утвердить прилагаемое Типовое положение о трудовом арбитраже.
2. Департаменту труда и социального партнерства Министерства здравоохранения и социального развития Республики Казахстан в установленном законодательством порядке обеспечить:
1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;
2) в течение десяти календарных дней после государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан направление на официальное опубликование в средствах массовой информации и информационно-правовой системе «Әділет»;
3) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства здравоохранения и социального развития Республики Казахстан.
3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на вице-министра здравоохранения и социального развития Республики Казахстан Аргандыкова Д.Р.
4. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования.

Министр

Т. Дуйсенова

Утверждено приказом Министра здравоохранения и социального развития Республики Казахстан от 20 августа 2014 года № 16

Типовое положение о трудовом арбитраже

1. Общие положения

1. Трудовой арбитраж временно действующий орган, создаваемый сторонами коллективного трудового спора с привлечением уполномоченных лиц для разрешения трудового спора при недостижении соглашения в примирительной комиссии.
2. Трудовой арбитраж в своей деятельности руководствуется Конституцией Республики Казахстан, актами Президента Республики Казахстан, Трудовым кодексом Республики Казахстан, законами и иными нормативными правовыми актами Республики Казахстан.

2. Задачи и функции трудового арбитража

3. Задачами Трудового арбитража являются:
досудебное урегулирование коллективного трудового спора;
обеспечение защиты трудовых прав и законных интересов работников и работодателей при рассмотрении коллективного трудового спора.
4. Трудовой арбитраж в соответствии с возложенными на него задачами выполняет следующие функции:
рассматривает коллективный трудовой спор по существу, если ранее коллективный трудовой спор не был урегулирован в примирительной комиссии;
взаимодействует с государственными органами;
вносит предложения сторонам коллективного трудового спора по устранению причин и условий возникновения коллективного трудового спора;
в пределах своей компетенции принимает обязательное для сторон решение по рассмотренному коллективному трудовому спору.

3. Порядок создания трудового арбитража

5. Трудовой арбитраж создается сторонами коллективного трудового спора в течение пяти календарных дней со дня прекращения работы примирительной комиссии с участием членов республиканской, отраслевой или региональной комиссий по регулированию социально-трудовых отношений.
6. Количество членов трудового арбитража, его персональный состав определяются соглашением сторон коллективного трудового спора.
Трудовой арбитраж должен состоять не менее чем из пяти человек.
В состав трудового арбитража могут включатся представители общественных объединений, государственный инспектор труда, специалисты, эксперты и другие лица.
Члены трудового арбитража сохраняют государственную, служебную и коммерческую тайны, ставшие им известными при осуществлении своих полномочий в качестве трудового арбитра.
7. Трудовой арбитраж возглавляет председатель, избранный сторонами коллективного трудового спора из числа членов трудового арбитража.
8. Положение о трудовом арбитраже утверждается соглашением сторон коллективного трудового спора.

4. Процедура рассмотрения коллективного трудового спора

9. Порядок рассмотрения коллективного трудового спора (форма, содержание решения, возможность приостановления рассмотрения коллективного трудового спора) определяется соглашением сторон.
Процедура рассмотрения коллективного трудового спора (вручение решения сторонам коллективного трудового спора и органам социального партнерства, организация созыва и проведения заседаний) определяется трудовым арбитражем и доводится до сведения сторон коллективного трудового спора.
10. Коллективный трудовой спор рассматривается трудовым арбитражем с обязательным участием представителей сторон коллективного трудового спора, а также при необходимости с участием представителей других заинтересованных лиц.
11. Трудовой арбитраж в пределах своей компетенции:
получает от сторон коллективного трудового спора необходимую для рассмотрения этого спора информацию;
приглашает для участия в трудовом арбитражном процессе должностных лиц государственных органов и других работников организаций, а в необходимых случаях – экспертов и консультантов;
дает правовую оценку нормам, содержащимся в коллективных договорах, соглашениях.
12. Решение трудового арбитража принимается простым большинством голосов членов арбитража не позднее семи календарных дней со дня его создания.
При отсутствии по уважительной причине одного либо нескольких членов трудового арбитража допускается передача права голоса, как и голосование за других лиц на основании актов сторон коллективного трудового спора.
При разделении голосов членов трудового арбитража поровну решающим является голос председателя. Решение должно быть мотивированным, излагаться в письменной форме и подписываться всеми членами арбитража, присутствовавшими на заседании.
13. Решение трудового арбитража является обязательным для исполнения сторонами коллективного трудового спора.