ИПС "Әділет"

      Ескерту. Бұйрықтың күші жойылды – ҚР Ішкі істер министрінің 05.07.2022 № 562 (қылмыстық-атқару (пенитенциарлық) жүйесінің тергеу изоляторларында ұсталатын адамдарға қатысты – 01.07.2022 бастап, қылмыстық-атқару (пенитенциарлық) жүйесінің мекемелерінде ұсталатын адамдарға қатысты 01.01.2023 бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.
      РҚАО-ның ескертпесі!
      Осы бұйрықтың қолданысқа енгізілу тәртібін 5-т. қараңыз.

Қазақстан Республикасының Қылмыстық-атқару кодексінің 16, 117, 161, 162, 170, 173-баптарына, Қазақстан Республикасының Қылмыстық кодексінің 75-бабына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

Ескерту. Кіріспе жаңа редакцияда – ҚР Ішкі істер министрінің м.а. 05.01.2022 № 1 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1. Қоса беріліп отырған:

1) осы бұйрыққа 1-қосымшаға сәйкес Қылмыстық-атқару жүйесі мекемелеріндегі туберкулезге қарсы көмекті ұйымдастыру қағидалары;

2) осы бұйрыққа 2-қосымшаға сәйкес жазаны өтеуден босатуға негіз болып табылатын аурулар тізбесі;

3) осы бұйрыққа 3-қосымшаға сәйкес ауруына байланысты жазасын өтеуден босатуға ұсынылатын сотталғандарды медициналық куәландыру қағидасы бекітілсін.

2. Мыналардың:

1) "Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігі қылмыстық-атқару жүйесі мекемелерінде ұсталатын адамдарға туберкулезге қарсы көмекті ұйымдастыру қағидасын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрінің 2012 жылғы 29 ақпандағы № 117 және Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2012 жылғы 27 ақпандағы № 115 (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7616 болып тіркелген, 2012 жылғы 4 шілдедегі № 211-212 (27030-27031) "Егеменді Қазақстан" газетінде жарияланған)) бірлескен бұйрығының;

2) "Сотталғандарды жазасын өтеуден босату үшін негіз болатын аурулар тізбесін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрінің 2012 жылғы 17 ақпандағы № 93 (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 7656 болып тіркелген, 2012 жылғы 23 маусымдағы № 199-200 (27018-27019) "Егеменді Қазақстан" газетінде жарияланған)) бұйрығының күші жойылды деп танылсын.

3. Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігі Қылмыстық-атқару жүйесі комитеті (Б.М.Бердалин):

осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді және оны кейіннен ресми жариялауды;

осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігінің интернет-ресурсында орналастыруды қамтамасыз етсін.

4. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігінің Қылмыстық-атқару жүйесі комитетінің төрағасына жүктелсін (Б.М. Бердалин).

5. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күннен кейін күнтізбелік он күн өткен соң, бірақ 2015 жылғы 1 қаңтардан ерте емес қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының
Ішкі істер министрі

Қ. Қасымов

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасының

Денсаулық сақтау және

әлеуметтік даму министрі

____________ Т. Дүйсенова

2014 жылғы 2 қыркүйек

	Қазақстан Республикасы
	Ішкі істер министрінің
	2014 жылғы 19 қыркүйектегі
	№ 530 бұйрығына
	1-қосымша

Қылмыстық-атқару жүйесі мекемелеріндегі туберкулезге қарсы көмекті ұйымдастыру қағидалары

Ескерту. Қағида жаңа редакцияда – ҚР Ішкі істер министрінің 20.08.2018 № 574 (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Осы Қылмыстық-атқару жүйесі мекемелеріндегі туберкулезге қарсы көмекті ұйымдастыру қағидалары (бұдан әрі - Қағидалар) Қазақстан Республикасының Қылмыстық-атқару кодексіне, Қазақстан Республикасында азаматтардың денсаулығын қорғау және санитарлық саулығы саласындағы нормативтік құқықтық актілерге сәйкес әзірленген және қылмыстық-атқару жүйесінің (бұдан әрі - ҚАЖ) тергеу изоляторларында (бұдан әрі - ТИ) ұсталатын қылмыс жасауда күдіктілер мен айыпталушыларға (бұдан әрі - күдіктілер және айыпталушылар), сондай-ақ ҚАЖ түзеу мекемелерінде жазасын өтеп жатқан адамдарға (бұдан әрі - сотталғандар) туберкулезге қарсы көмекті ұйымдастырумен байланысты мәселелерді реттейді.

2. Осы Қағидаларда пайдаланылатын негізгі ұғымдар:

1) дәріге сезімталдық тесті (бұдан әрі - ДСТ) - туберкулез микобактерияларының туберкулезге қарсы қолданылатын дәрілерге (бұдан әрі -ТҚД) сезімталдық спектрын анықтау;

2) егу – туберкулез микобактерия дақылдарын қоректік ортада патологиялық материалдан бөліп алу әдісі (тығыз және сұйық);

3) жалғастыру кезеңі – терапияны жалғастыру кезеңі, ол сақталған микобактериалды таралымға кедергі жасайды, қабыну өзгерістерінің және туберкулез барысы инволюциясының одан әрі азаюын, сондай-ақ науқастың ағзасындағы функционалды мүмкіндіктерін қалпына келтіруді қамтамасыз етеді;

4) кең көлемде дәрілік тұрақтылығы бар туберкулез (бұдан әрі - ККДТ ТБ) – штаммдары рифампицинге төзімді туберкулез микобактерияларымен қозатын туберкулез;

5) кең көлемді дәрілерге тұрақтылығы бар туберкулез (бұдан әрі - ККДТ ТБ) – бұл штаммдары кем дегенде изониазид пен рифампицинге, сондай-ақ фторхинолондардың біріне және екінші қатардағы үш инъекциялық препараттың біріне (капреомицин, канамицин немесе амикацинге) төзімді туберкулез микобактерияларымен қозатын туберкулез;

6) ҚАЖ туберкулезге қарсы ауруханалары – туберкулезбен ауыратын сотталғандарға медициналық көмек көрсетуге арналған мекемелер.

7) қарқынды кезең – аурудың клиникалық көріністерін жоюға және туберкулез микобактерияларының таралуына барынша әсер етуге бағытталған (қақырық жағындысының конверсиясы және дәріге төзімді штаммаларды жою) терапияның бастапқы кезеңі;

8) микроскопиялық зерттеу – қышқылға төзімді бактерияларды бекітілген жағындыларда анықтау әдісі.

9) молекулалық-генетикалық әдіс (бұдан әрі - МГ) – туберкулезді және ККДТ ТБ-ны анықтаудың полимеразды тізбекті реакциясы негізінде жеделдетілген әдістері;

10) полирезистентті туберкулез (бұдан әрі – ПР ТБ) – КДТ ТБ және ККДТ ТБ-ден өзгеше, штаммдары екі және одан да көп дәрілерге көнбейтін туберкулез микобактериялары қоздыратын туберкулез;

11) туберкулез науқасында қақырық жағындысының конверсиясы - ем барысында қарқынды фаза аяқталғаннан кейін кемінде екі жүйелі теріс микроскопиялармен дәлелденген қышқылға төзімді бактерияларының жойылуы;

2-тарау. Туберкулезге қарсы көмекті ұйымдастыру тәртібі

3. Қылмыстық-атқару жүйесінде туберкулезбен ауыратындарды емдеу жүзеге асады:

1) туберкулезге қарсы ауруханаларда;

2) ТИ, толық қауіпсіз мекемелерде, әйелдерді ұстауға арналған мекемелерде, кәмелетке толмағандарды ұстауға арналған, сот, құқық қорғау және арнаулы органдардың бұрыңғы қызметкерлеріне арналған орташа қауіпсіз мекемелерде, төтенше қауіпсіз мекемелерде туберкулезбен ауыратындарды ұстауға және емдеуге арналған оқшауланған учаскелер жатады (бұдан әрі – туберкулезбен ауыратындарды емдеуге арналған оқшаулаған учаскелер).

4. ҚАЖ мекемелерінде туберкулезге қарсы іс-шараларға:

1) туберкулезге күдікті адамдарды уақтылы анықтау;

2) туберкулез жағдайының, туберкулездің дәріге төзімді түрлерінің, туберкулездің коинфекциясын және адамның иммунді тапшылық вирусын (бұдан әрі - АИТВ-инфекциясы) диагностикалау;

3) туберкулез жағдайларын тіркеу және стандарттық жіктеу;

4) туберкулезбен ауыратын науқастарды бактерия шығарушылығына және ДСТ-ке байланысты бөлек ұстау және оқшаулау;

5) сезімталдық деректерін ескере отырып, науқастарды үздіксіз емдеу;

6) Қазақстан Республикасы денсаулық сақтаудың жалпы қабылданған стандарттарына сәйкес туберкулезге қарсы препараттармен (емделуге жататындарды 100% қамту) ТҚП-ға жағымсыз реакцияны алу үшін дәрілермен үздіксіз қамтамасыз ету;

7) туберкулезбен науқастарға диспансерлік бақылау;

8) АИТВ жұқтырғандарға туберкулездің химияпрофилактикасы;

9) туберкулез мәселелері бойынша санитарлық ағарту;

10) "Денсаулық сақтау саласындағы есепке алу құжаттамалық нысандарын бекіту бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің міндетін атқарушының 2020 жылғы 30 қазандағы № ҚР ДСМ-175/2020 бұйрығымен бекітілген (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21579 болып тіркелген) стандартты медициналық құжаттамалар (бұдан әрі - № ҚР ДСМ-175/2020 бұйрығы);

11) туберкулезбен ауыратындарды туберкулезбен ауыратындардың Ұлттық тізбесіне тіркеу (бұдан әрі - ТАҰТ);

12) осы Қағидаларға 1-қосымшада ұсынылған туберкулезді инфекциялық бақылау шараларын сақтау бойынша іс-шараларды ұйымдастыруға және өткізуге қойылатын талаптарды орындау;

13) туберкулезбен ауыратындардың босатылатыны туралы ақпаратты денсаулық сақтау жүйесінің туберкулезге қарсы ұйымдарына (бұдан әрі - ТҚҰ), Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігі Тауарлар мен көрсетілетін қызметтердің сапасы мен қауіпсіздігін бақылау комитетінің (бұдан әрі - ТКҚСҚБК) аумақтық органдарына, үкіметтік емес ұйымдарға (бұдан әрі - ҮЕҰ) және Қазақстан Республикасы ішкі істер органдарының жергілікті полиция қызметтерінің бөліністеріне беру;

14) ҚАЖ-ғы туберкулезге қарсы іс-шаралардың тиімділігін талдау;

15) когортты және статистикалық талдау жатады.

Ескерту. 4-тармаққа өзгеріс енгізілді – ҚР Ішкі істер министрінің 09.10.2019 № 872 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 23.12.2019 № 1088 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 05.01.2022 № 1 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрықтарымен.

5. ТИ-дағы медициналық бөлімнің медициналық қызметкерлері:

1) карантинде болудың кезінде алғашқы үш тәулігі ішінде, жыл сайынғы профилактикалық тексерулер кезінде, шағымдануы бойынша туберкулезге күдікті адамдарды анықтауды;

2) туберкулезге күдікті адамдарды бөлек ұстауды;

3) туберкулез жағдайларын анықтаудың диагностикалық алгоритмін сақтауды;

4) туберкулезге күдікті адамдарда туберкулездің микобактериясына патологиялық материалды микроскопиялық және МГ зерттеуді;

5) жоспарлы көкірек қуысын флюорографиялық тексеруді жүргізуді;

6) туберкулез жағдайларын дер кезінде диагностикалау үшін Орталықтандырылған дәрігерлік - консультациялық комиссияға (бұдан әрі – ОДКК) материалдарды ұсынуды;

7) туберкулезбен науқасты емдегенге дейін культуралды және ДСТ тексеруді;

8) ошақты тіркеуге алу үшін және аумақтық Қылмыстық-атқару жүйесі департамент медициналық қызметтері мамандарымен қатынаста болғандарға эпидемиологиялық тексеру жүргізу үшін карантинде анықталған туберкулезбен ауыратындар туралы ТҚҰ және ҚДСК аумақтық органдарына хабарлауды;

9) туберкулезбен ауыратын науқастарды бактерия шығарушылығына және ДСТ деректеріне байланысты оқшаулауды және бөлек ұстауды;

10) сезімталдық деректерін ескере отырып туберкулез науқастарға үздіксіз емді тағайындауды;

11) тікелей-бақыланатын емді жүргізуді;

12) диспансерлік бақылауды ұйымдастыруды;

13) АИТВ-инфекциясын жұқтырғандарға туберкулездің химияпрофилактикасын;

14) Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2020 жылғы 30 қарашадағы № ҚР ДСМ-214/2020 бұйрығымен бекітілген Туберкулез профилактикасы жөніндегі іс-шараларды жүргізу қағидаларын бекіту туралы нұсқаулыққа (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21695 болып тіркелген) (бұдан әрі – № ҚР ДСМ-214/2020 бұйрығы) сәйкес туберкулез бойынша санитариялық ағартуды;

15) стандартты медициналық құжаттаманы және ТНҰР жүргізуді;

16) инфекциялық қадағалау шараларын сақтауды;

17) жеке қорғаныс құралдарын қолдануды;

18) ТҚҰ-ға, ТКҚСҚБК аумақтық органдарына, ҮЕҰ және ішкі істер органдарының жергілікті полиция қызметтерінің бөліністеріне уақытша ұстау изоляторларынан (бұдан әрі - УҰИ) ақпаратты алған соң күнтізбелік үш күннен кешіктірмей сот залынан босатылатын туберкулез науқастар туралы ақпаратты беруді;

19) мекемелерде туберкулезге қарсы шаралардың тиімділігін талдауды;

20) когортты және статистикалық талдауды жүзеге асырады.

Ескерту. 15-тармаққа өзгеріс енгізілді – ҚР Ішкі істер министрінің 09.10.2019 № 872 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 23.12.2019 № 1088 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 05.01.2022 № 1 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрықтарымен.

6. ҚАЖ мекемелеріндегі медициналық бөлімнің медициналық қызметкерлері:

1) карантинде болған кезінде алғашқы үш тәулік ішінде, жыл сайынғы профилактикалық тексерулерде, шағымдануы бойынша туберкулезге күдікті адамдарды анықтауды;

2) туберкулезге күдікті адамдарды бөлек ұстауды;

3) туберкулез жағдайларын анықтаудың диагностикалық алгоритмін сақтауды;

5) көкірек қуысын жоспарлы флюорографиялық тексеруді;

6) туберкулезбен ауыратын науқастарды бактерия шығарушылығына және дәріге төзімділік нәтижелеріне байланысты оқшаулауды;

7) туберкулез жағдайларын дер кезінде диагностикалау үшін ОДКК-ға материалдарды ұсынуды;

8) № ҚР ДСМ-175/2020 бұйрығымен бекітілген № ТБ-016/е және № ТБ-017/е нысанды журналдарда науқасты тіркеуді;

9) Санитариялық-эпидемиологиялық қадағалау бөліністерін (бұдан әрі – СЭҚБ) осы Қағидаларға 2-қосымшаға сәйкес туберкулез науқастары бойынша ақпарат беру және салыстырып тексеру сызбаларының туберкулез сызбаларына сәйкес анықталған туберкулез науқастарын туралы ақпараттандыруды;

10) науқастарды жақын этаппен мамандандырылған мекемеге жіберуді;

11) қарым-қатынаста болған адамдарды тексеруді;

12) АИТВ жұқтырғандарға туберкулездің химиопрофилактикасын;

13) туберкулез бойынша санитариялық ағартуды;

14) жеке қорғаныс құралдарын пайдалануды;

15) ҚАЖ мекемелерінің туберкулезге қарсы ауруханаларынан емдеу нәтижесі туралы ақпаратты алу және № ҚР ДСМ-175/2020 бұйрығымен бекітілген № ТБ-016/е, № ТБ-017/е нысандар бойынша журналдарына енгізуді;

16) мекемелерде туберкулезге қарсы шаралардың тиімділігін талдауды;

17) когортты және статистикалық талдауды;

18) стандартты медициналық құжаттаманы жүргізуді;

19) диспансерлік қадағалау ұйымдастыруды жүзеге асырады.

Ескерту. 6-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Ішкі істер министрінің м.а. 05.01.2022 № 1 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

7. ҚАЖ мекемелерінде туберкулезбен науқастарға емді жүзеге асыратын медициналық қызметкерлер:

1) туберкулездің жағдайларын уақтылы диагностикалау үшін үш тәулік ішінде ОДКК ұйымдастыруды;

2) ОДКК шешімі шығарылған күннен бастап емнің басталуын ұйымдастыруды;

3) ТҚП-ге дәрілік сезімталдық спектрін есепке ала отырып, туберкулезге қарсы еммен қамтамасыз етуді;

4) туберкулезбен науқастарды бактерия шығарушылығына және дәріге сезімталдық нәтижелеріне байланысты оқшаулауды және бөлек ұстауды;

5) науқасты туберкулезбен ауыратындарды емдеуге арналған оқшаулаған учаскелерде, ҚАЖ туберкулезге қарсы ауруханасында ұстау және емдеу режимі туралы ақпараттандыруды;

6) бактериологиялық мәртебесінің өзгеруіне және дәрілік сезімталдығы нәтижелеріне байланысты науқасты бөлімшелер бойынша ауыстыруды;

7) сезімталдық деректерін есепке ала отырып, туберкулез науқастарын үздіксіз емдеуді;

8) тікелей қадағаланатын емді жүргізуді;

9) емдеу мониторингісін;

10) № ҚР ДСМ-214/2020 бұйрығына сәйкес туберкулез бойынша санитариялық ағартуды;

11) стандартты медициналық құжаттама мен ТНҰР жүргізуді;

12) жеке қорғаныс құралдарын пайдалануды;

13) жазаны өтеу кезеңінде толық емделу курсын өтпеген ҚАЖ мекемелерінен босатылатын бактерия шығаратын туберкулезбен ауыратын науқастардың мәжбүрлеп емдеуге арналған құжаттарын босатылардан бір ай бұрын сотқа ұсынуды;

14) сот мәжбүрлеп емдеу тағайындаған бактерия шығарушы туберкулезбен ауыратын науқастарды туберкулезбен ауыратындарды емдеуді қамтамасыз ететін ҚАЖ мекемесінің орналасу орны бойынша аумақтық ТҚҰ-ға жеткізуді;

15) туберкулезбен ауыратындарды емдеуді қамтамасыз ететін ҚАЖ мекемелерінде туберкулезге қарсы шараларының тиімділігін талдауды;

16) когортты және статистикалық талдауды жүргізеді.

Ескерту. 7-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Ішкі істер министрінің м.а. 05.01.2022 № 1 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

8. Туберкулезге қарсы ауруханаларда ОДКК құрылады.

ОДКК құрамына:

1) төраға – ҚАЖ туберкулезге қарсы ауруханасының медициналық қызметінің бастығы немесе бөлімше бастығы (фтизиатр дәрігері);

2) комиссия мүшелері:

ҚАЖ туберкулезге қарсы ауруханасы бөлімшелерінің бастықтары;

бактериолог дәрігері;

ҚАЖ туберкулезге қарсы ауруханасының провизоры (дәрі-дәрмекпен қамтамасыз етуге жауапты);

рентгенолог;

дауыс беру құқығы жоқ хатшы кіреді.

ОДКК:

1) клиникалық диагнозды анықтауды;

2) туберкулез жағдайын тіркеуді және тиісті жіктеуді;

3) дәрілік төзімділігіне, науқастың санатына, аурудың түріне және ауырлығына сәйкес ем тағайындауды;

4) аумақтық ЖИТС алдын алу және онымен күрес жүргізу орталығының (бұдан әрі – аумақтық ЖИТС орталығы) мамандарынан кеңес ала отырып, АИТВ-жұқтырған науқастарға антиретровирусты емді (бұдан әрі – АРТ) және котримаксозолмен профилактикалық емдеуді тағайындауды. Кеңес үш тәулік ішінде жүргізіледі;

5) тағайындалған препараттардың сызбасын, емнің ұзақтығы мен тәртібін өзгертуді;

6) ем нәтижесіне баға беруді жүргізеді.

ОДКК отырысы жұмыс көлеміне байланысты аптасына 1-2 рет өткізіледі. Туберкулез диагнозын растау осы Қағидалардың 12-тармағында қарастырылған жағдайларды қоспағанда, тек аталған комиссия шешімімен жүргізіледі.

9. Туберкулез науқастарын диспансерлік есептің бір тобынан басқасына ауыстыру ОДКК шешімімен жүзеге асырылады.

10. Туберкулез диагнозы ТҚҰ ОДКК мынадай жағдайларда:

1) ҚАЖ-дың туберкулезге қарсы ауруханалары жоқ облыстар, республикалық маңызы бар қалалар және астана аумағында;

2) ҚАЖ мекемесі ҚАЖ-дың туберкулезге қарсы ауруханасынан 20 шақырым асатын қашықтықта орналасқан кезде;

3) туберкулез КДТ/ККДТ кезінде анықталған немесе күдік болған кезде қояды.

Ескерту. 10-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Ішкі істер министрінің 09.10.2019 № 872 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

11. ТҚҰ ОДКК туберкулез диагнозын растаған жағдайда, науқас аумақтық бекітілуі бойынша ҚАЖ туберкулезге қарсы ауруханасына емді қабылдау үшін жіберіледі.

12. ҚАЖ мекемелерінде тексерілу мүмкіндігі болмаған жағдайда (бактериоскопиялық және бактериологиялық зертхананың, зертханашының болмауы) денсаулық сақтау жүйесінің ТҚҰ техникалық (жылжымалы флюроқондырғы) көмек көрсетеді, бейінді мамандардың қарауы, клиникалық-зертханалық тексерістер (қақырық жағындысының микроскопиясын және/немесе культуральды тексерістерді) келісімге сәйкес жасайды.

13. Туберкулездің асқынған жағдайларына клиникалық талдауды ҚАЖД СЭҚБ бірлесіп медициналық қызметкерлер жүргізеді.

14. ҚАЖ туберкулезге қарсы ауруханаларында туберкулезге қарсы шараларды мониторингілеу және бағалау жүйелі түрде жүргізіледі.

3-тарау. Туберкулезді анықтау және диагностика жүргізу

15. ҚАЖ мекемелерінде туберкулез жағдайларын анықтау мынадай кезеңдерде:

1) ҚАЖ мекемесіне келген кезде (карантинде);

2) профилактикалық медициналық тексерістер барысында;

3) ауруы бойынша медициналық көмекке жүгінген кезде жүзеге асырылады.

16. ҚАЖ мекемелерінің әрбір жасағында, осы Қағидаларға 3-қосымшаға сәйкес нысан бойынша жөтеліп жүрген адамдарды тіркейтін журнал.

ҚАЖ мекемесінің медицина қызметкері және жасақ бастығы апта сайын жөтеліп жүрген адамдарды анықтау мақсатында жасақтар бойынша қарап-тексеруді жүргізеді және осы Қағидаларға 3-қосымшаға сәйкес нысан бойынша жөтелетін адамдарды есепке алу журналының жүргізілуін қадағалайды.

17. Туберкулезге күдіктіні анықтаған жағдайда ҚАЖ мекемесінің медицина қызметкері ол туралы медициналық бөлім бастығына дереу баяндайды және пациентті оқшаулауға және тексеруге арналған шараларды қабылдайды.

18. Егер жөтел адамда екі аптадан ұзақ болса ҚАЖ мекемесінің медицина қызметкері (терапевт, фельдшер) № ҚР ДСМ-214/2020 бұйрыққа сәйкес зерттеудің жеделдетілген әдістерін қолдана отырып, науқастың туберкулезге диагностикалық алгоритмін жүргізеді.

Ескерту. 18-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Ішкі істер министрінің м.а. 05.01.2022 № 1 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

19. Туберкулездің белсенді түрі анықталған науқасты ҚАЖ туберкулезге қарсы ауруханасына стационарлық емге жібергенге дейін инфекциялық изоляторда оқшау ұстайды.

20. Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2020 жылғы 11 тамыздағы № ҚР ДСМ-96/2020 бұйрығымен бекітілген "Денсаулық сақтау объектілеріне қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар" санитариялық қағидаларына сәйкес (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21080 болып тіркелген) (бұдан әрі – № ҚР ДСМ-96/2020 бұйрығы) туберкулезбен ауыратындарды емдеу жүргізілмейтін ҚАЖ мекемелерінде науқастарды медициналық тексеруге және тексеруге арналған кабинет, қақырық жинауға арналған бөлме (орын) ұйымдастырылады.

Ескерту. 20-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Ішкі істер министрінің м.а. 05.01.2022 № 1 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

21. Транзиттік-тасымалдау пунктіндегі адамда туберкулезге күдік болған жағдайда, ҚАЖ мекемесі медициналық бөлімі бастығының баянаты бойынша ол транзитті камерадан диагностикалық алгоритм жүргізу үшін жеке камераға көшіріледі.

ҚАЖ мекемесінің медициналық бөлім бастығы ТИ бастығының атына науқастың диагнозы анықталғанға дейін ол адамды этаптан алу туралы баянат береді.

Диагнозы анықталған жағдайда:

1) медициналық бөлім бастығы ТИ бастығының атына бару бағытын өзгерту және ҚАЖ-дың туберкулезге қарсы мекемесіне науқасты жіберу туралы мәселені шешу үшін қайта баянат береді;

2) этапқа дейін туберкулезбен науқасты оның жұқпалылық мәртебесіне сәйкес ТИ медициналық бөлімінің туберкулез ауруларына арналған камерасына ауыстырады;

3) туберкулез жағдайы тіркеледі, емі тағайындалады;

4) фтизиатр (транзит бекетінің фельдшері) жол парағына және ТИ транзитті камерасының орналасуына сәйкес байланыста болғандарды анықтайды, деректері науқастың медициналық картасына енгізеді;

5) тексеріс жүргізген ТИ медициналық қызметкері жеке істің ашық анықтамасындағы қорытындыға тегін, лауазымын және күнін көрсете отырып қол қояды.

Егер транзитпен кетіп бара жатқан адам туберкулезбен ауыратын адаммен байланыста болған болса, бұл этаппен бара жатқан адамның жеке ісінің ашық анықтамасында "байланыста болған" деген белгі қойылады.

22. ҚАЖ туберкулезге қарсы ауруханасына жіберген кезде мынадай медициналық құжаттамаларды:

1) мұрағаттық рентген-флюоро тексеріс деректері;

2) бактериоскопиялық және микроскопиялық зерттеулер деректері;

3) амбулаторлық пациенттің медициналық картасы;

4) эпидемиологиялық тексеріс деректері;

5) кезеңді аудармалық эпикриз ұсынады.

23. Күдіктілер, айыпталушылар мен сотталғандар, туберкулезбен ауыратындар этаппен жіберілген кезде жіберуші мекеменің есебінен жеке қорғаныс құралдарымен (маскалармен), түкіргіштермен инфекциялық бақылау шараларын сақтай отырып, қамтамасыз етіледі.

Бактерия шығарушы туберкулезбен ауыратындарды айдауылдайтын қызметтер жіберуші-мекеменің есебінен жоғары деңгейлі қорғаныс респираторларымен қамтамасыз етіледі.

4-тарау. Туберкулез жағдайларын тіркеу, емдеу және диспансерлік қадағалау және химияпрофилактика

24. Туберкулез жағдайларын анықтау (туберкулез процесін оқшаулау, бактериологиялық мәртебесі, аурудың асқынуы, санаттар бойынша емдеу, емнің нәтижесі, диспансерлік бақылау) № ҚР ДСМ-214/2020 бұйрығына сәйкес жүзеге асырылады.

Ескерту. 24-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Ішкі істер министрінің м.а. 05.01.2022 № 1 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

25. ТИ-да туберкулезбен науқас адам туберкулезге қарсы бөлімшесінде (камерада) емін қабылдайды кейін бас бостандығынан айыру түріндегі қылмыстық жаза тағайындалған сот үкімі заңды күшіне енгеннен кейін ҚАЖ туберкулезге қарсы ауруханасына ауыстырылады.

Туберкулез науқастарын ТҚП-мен қамтамасыз ету ТҚҰ-мен диагноз расталғаннан кейін алғашқы тәуліктерде ТИ-да болған кезеңде толық емдеу курсына қамтамасыз етіледі.

26. Туберкулезбен ауыратын адамды ТИ-дан тергеу экспериментін жүргізу үшін УҰИ-ға ауыстырған жағдайда ТҚП ТИ-дан айдауылдау қызметі арқылы отыз күнтізбелік күнге беріледі.

27. Күдіктілерді, айыпталушылар мен сотталғандарды тасымалдауға жауапты қызмет әрбір пунктке келген кезде ауырған адаммен бірге ТҚП және медициналық құжаттамаларын беруге дайындау үшін жіберуден бір тәулік бұрын ҚАЖ мекемелерінің медициналық қызметкерлеріне хабарлайды.

ТҚП-мен емдеу ҚАЖ барлық мекемелерінде маршруттың аралық және соңғы кезеңдерінде жүргізіледі, қалдық ТҚП ауырған адаммен бірге акті бойынша өткізіледі.

28. Туберкулезбен науқас адамға емі жүргізіліп жатқан ҚАЖ туберкулезге қарсы ауруханаларында препараттарды беретін және олардың қабылдануын медициналық қызметкер тікелей қадағалайтын бөлме бөлінеді.

29. Туберкулезбен ауыратындарды емдеу медициналық қызметкердің тікелей қадағалауымен палаталарда (камераларда) жүргізіледі. Емдеу басталмастан бұрын, науқаспен ерікті түрде емдеуге науқастың ақпараттандырылған келісіміне қол қою арқылы тағайындалған туберкулезге қарсы препараттарды қабылдау қажеттігі, емделуде үзілістің қаупі, аурудан емделу ұзақтығы мен қиындығы, қосымша реакциялардың болуы, айналасындағыларға инфекциялық қауіптің туындауы туралы әңгіме өткізеді.

Ескерту. 29-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Ішкі істер министрінің м.а. 05.01.2022 № 1 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

30. ҚАЖ туберкулезге қарсы ауруханалар, туберкулезбен ауыратындарды емдеуге арналған оқшаулаған учаскелер қақырық жағындыларының микроскопиясы дәріге сезімталдық тестінің нәтижесіне және тағайындалған емдеу тәртібіне (бұдан әрі – эпидемиологиялық мәртебесі) сәйкес жеке сейілдеу аумағы бар науқастарды бөлек емдеуге жатқызумен мынадай бейінді бөлімшелермен (палаталармен):

1) рифампицинге сезімталдығы сақталған анықталған туберкулезбен ауыратын науқастарға арналған бөлімше;

2) рифампицинге сезімталдығы сақталған теріс мәнді жағындысы бактерия бөлетін науқастарға арналған бөлімше;

3) көптеген дәрілерге төзімділігі бар науқастарға арналған бөлімше;

4) кең көлемді дәрілерге төзімділігі бар науқастарға арналған бөлімше;

5) бактерия бөлетін созылмалы туберкулезбен ауыратын арнайы ем алмайтын науқастарға арналған бөлімшемен қамтамасыз етіледі;

№ ҚР ДСМ-96/2020 бұйрыққа сәйкес ҚАЖ туберкулезге қарсы ауруханасының әрбір бөлімшесі бактерия бөлетін науқастарды емдеу үшін эпидемиологиялық мәртебеге сәйкес аймақтарға бөлінеді.

Ескерту. 30-тармаққа өзгеріс енгізілді – ҚР Ішкі істер министрінің м.а. 05.01.2022 № 1 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

31. ҚАЖ-дың туберкулезге қарсы ауруханасының әрбір бөлімшесінде препараттарды беретін және оның қабылдануын қадағалайтын арнайы бөлме бөлінеді.

Бақыланатын емді ҚАЖ туберкулезге қарсы ауруханасы жасақ бастығының қатысуымен орта медициналық персонал жүргізеді.

Фтизиатр үнемі тікелей бақыланатын ем процесінің мониторингін жүргізеді, ол үшін емдеу хаттамасы қолданылады.

Жасақ бастығы науқастардың препараттарды қабылдауға арналған бөлмеге баруын қамтамасыз етеді.

32. ҚАЖ туберкулезге қарсы ауруханаларында кем дегенде алты айға резервтік қоры бар ТҚП, қосымша әсер ету, асқынуды және басқа да ауруларды емдеуге арналған дәрі-дәрмектері бар күзетілетін дәріхана қарастырылады.

Туберкулезге қарсы және симптоматикалық препараттарды сақтауға арналған дәріхана үй-жайында мұздатқыш қондырғы, желдеткіш, гигрометр және термометр болады. Дәріхана сотталғандардың қолы жетпейтін жерде орналасады. Медициналық персонал дәрілік препараттарға үнемі қол жетімді болады.

5-тарау. Диспансерлік есепті ұйымдастыру

33. Диспансерлік есеп жүргізу және бақылау мынадай топтар бойынша жүргізіледі:

1) нөлдік топ (0) – туберкулездің белсенділігі күмәнді адамдар;

2) бірінші топ (І) – белсенді туберкулезі бар адамдар;

3) екінші топ (ІІ) – белсенді емес туберкулезі бар адамдар;

4) үшінші топ (ІІІ) - туберкулезбен ауыру қаупі жоғары адамдар

34. Диспансерлік есепке алудың 0 және IIІ тобына жататын адамдар, ҚАЖ туберкулезге қарсы ауруханаларындағы фтизиатр-дәрігерге қаралады.

Диспанесрлік есептің І, ІІ топтарына жататын адамдар туберкулезбен ауыратындарды емдеуді қамтамасыз ететін ҚАЖ мекемелерінде ұсталады.

35. Аз қалдықты өзгерістері бар диспансерлік есептің II тобына жататын адамдар ҚАЖ туберкулезге қарсы ауруханаларының ОДКК шешімімен ҚАЖ мекемелеріне фтизиатр-дәрігердің бақылауында одан әрі жазасын өтеу үшін жіберіледі.

36. Көптеген қалдықты өзгерістері бар адамдар ҚАЖ туберкулезге қарсы ауруханаларының ОДКК шешімімен ҚАЖ туберкулезге қарсы ауруханасының диспансерлік бөлімшесінде бақыланады. Жыл ішінде диспансерлік бақылаудың тұрақты клиникалық-рентгенологиялық көріністері байқалған кезде ҚАЖ туберкулезге қарсы ауруханаларының ОДКК шешімімен сотталғандар ҚАЖ мекемелеріне одан әрі бақылау үшін ауыстырылады.

37. Туберкулездің химияпрофилактикасы АИТВ-жұқтырған адамдарға науқастың ауызша немесе жазбаша ерікті келісімін алған соң жүргізіледі.

38. АИТВ-жұқпасы бар балаларға, жасөспірімдерге және ересектерге туберкулезді профилактикалық емдеуді фтизиатр-дәрігерлер кешенді клиникалық-рентгенологиялық зерттеулер деректері бойынша белсенді туберкулез жойылған соң тағайындайды. Алты ай ішінде күн сайынғы режимде пиридоксинмен ұштастыра отырып (күніне 25 милиграмм) салмағы 10 милиграммға 1 килогармм (бұдан әрі-мг/кг) есебінен (300 мг-ден аспайтын) изониазидпен (Н) жүргізіледі.

39. Профилактикалық емдеу үшін изониазидті аумақтық туберкулезге қарсы диспансерлер қамтамасыз етеді.

40. Туберкулезді профилактикалық емдеу АИТВ-жұқпалы адамдарға (12 айдан асқан балаларға, жасөспірімдер мен ересектерге) туберкулезбен ауыратындармен байланысының бар-жоқтығына қарамастан оң АИТВ-мәртебесін анықтаған кезде бір рет жүргізіледі.

41. АИТВ-жұқтырған адамдарға, туберкулезбен ауыратындарға антиретровирусты терапияны аумақтық ЖИТС орталықтарының мамандары тағайындайды және қамтамасыз етеді.

6-тарау. Қылмыстық-атқару жүйесінде көптеген және кең көлемді дәрілік тұрақтылығы бар туберкулезбен науқастардың емін ұйымдастыру

42. ҚАЖ-дың туберкулезге қарсы ауруханаларында көптеген және кең көлемді дәрілік тұрақтылығы бар туберкулезбен науқастардың емін ұйымдастыру үшін облыстар, республикалық маңызы бар қалалар және астананың денсаулық сақтау басқармаларымен бірлесіп, ТҚҰ өкілінің қатысуымен ОДКК ұйымдастырады, олар көптеген дәрілік тұрақтылығы бар әрбір туберкулез науқастың диагнозы және емдеу тактикасы бойынша алқалық шешім қабылдайды.

Ескерту. 42-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Ішкі істер министрінің 09.10.2019 № 872 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

43. Дәрілерге көнбейтін туберкулез науқастарға туберкулезге қарсы терапия емдеу курсы қарсы көрсетілімдері болмаған кезде № ҚР ДСМ-214/2020 бұйрығына сәйкес тағайындалады. Әрбір науқас бойынша түпкілікті шешімді ТҚҰ мамандарымен бірлескен ОДКК қабылдайды. Науқасты ұзақ емдеуге алдын ала психологиялық дайындау және препараттарға жағымсыз реакциялар мүмкіндігі, сондай-ақ санитариялық ағарту дәрілерге көнбейтін туберкулез емдеудің ажырамас бөлігі болып табылады.

Ескерту. 43-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Ішкі істер министрінің м.а. 05.01.2022 № 1 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

44. Көптеген дәрілік тұрақтылығы бар туберкулез диагнозы расталған барлық науқастар ем басталғанға дейін микроскопиялық, бактериологиялық зерттеу (себінді), рентгенологиялық тексеру, ДСТ, клиникалық-зертханалық зерттеулер және арнаулы мамандардың қарауын жүргізеді. ІV санат бойынша екінші қатардағы препараттармен емделіп жатқан науқастарға емнің барлық курсы бойына қарқынды кезеңде (аралығы отыз күнтізбелік күннен кем емес) ай сайын, жалғастыру кезеңінде тоқсан сайын қақырық жағындысына микроскопия және дәнін егу жүргізеді. Бактериологиялық зерттеу үшін материал алған кезде ТҚП-мен емделу үзілмеуі тиіс. Рентгенологиялық тексерулер науқастың емделу динамикасын қадағалау мақсатында тоқсан сайын өткізіледі. Қосымша емдеу курсының барлық кезеңінде клиникалық мониторинг өткізіледі және жанама реакцияларын анықтау және басу, сондай-ақ басқа да патологиялардың алдын алу және емдеу үшін арнаулы мамандардың қарауы жүргізіліп отырады.

7-тарау. Қылмыстық-атқару жүйесінде туберкулез науқастарын дәрілік қамтамасыз ету

45. Туберкулезбен науқас адамдар медициналық көмектің тегін кепілдік берілген көлемі шеңберінде Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2017 жылғы 29 тамыздағы № 666 бұйрығымен бекітілген "Тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемі шеңберінде, оның ішінде белгілі бір аурулары (жай-күйлері) бар азаматтардың жекелеген санаттарын амбулаториялық деңгейде тегін және (немесе) жеңілдікпен берілетін дәрілік заттармен және мамандандырылған емдік өнімдермен қамтамасыз етуге арналған дәрілік заттардың және медициналық мақсаттағы бұйымдардың тізбесін бекіту туралы" (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізімінде № 6697 болып тіркелген) ТҚП-мен қамтамасыз етіледі.

46. Туберкулезбен науқас адамдарды үздіксіз қамтамасыз ету мақсатында ТҚП келесі күнтізбелік жылға (жылдың он екі айына және үш айдан кем емес резервтік қордың болуы), қажеттігі ТҚП болжамды қалдығын есепке ала отырып, тұтынудың он бес айдан кем емесін құрайды.

47. ТҚП сақтау және тасымалдау "Дәрілік заттарды, медициналық мақсаттағы бұйымдар мен медициналық техниканы сақтау мен тасымалдау қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрінің 2015 жылғы 24 сәуірдегі № 262 (Нормативтік-құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізімінде № 11191 болып тіркелген) бұйрығының талаптарына сәйкес келеді.

48. ТҚП-ны бір мекемеден басқасына беру ТҚП атауын және қажетті санын көрсете отырып, ҚАЖД-ның ҚАЖ комитетіне хаты негізінде жүзеге асырылады. ҚАЖ комитетінде дәрі-дәрмекпен қамтамасыз етуге жауапты тұлға тоқсан сайын ТҚП қозғалысын талдайды және талдау негізінде ТҚП беру және алу туралы жазбаша нұсқау жолдайды.

49. туберкулезбен ауыратындарды емдеуді қамтамасыз ететін ҚАЖ мекемелері қашық болған жағдайда ТҚП пошта (бандероль) арқылы тиісті құжаттармен (сенімхат, тауар құжаттамасы) жіберіледі. ҚАЖ мекемелері жақын орналасқан жағдайда, жауапты тұлға ТҚП өзі сенімхат бойынша алады. ТҚП беретін ҚАЖ туберкулезге қарсы ауруханасында жөнелтпе құжаттың міндетті түрде нөмірін, сенімхат бойынша алушының тегін, атын, әкесінің атын (бар болған жағдайда), сондай-ақ дәрінің атауын, мөлшерін, өлшем бірлігін, сертификат нөмірін, сериясын, жарамдылық мерзімін, жіберілген препараттың санын, әр препарат атауының бағасы мен сомасын көрсете отырып жөнелтпе құжатты толтырады.

50. Барлық ТҚП кірісі мен шығысының барлық жағдайлары № ҚР ДСМ-175/2020 бұйрығымен бекітілген № ТБ-018/е нысаны бойынша ТҚП-ны тіркеу журналына ТҚП түскен күні (берілгені) және № ҚР ДСМ-175/2020 бұйрығымен бекітілген денсаулық сақтау ұйымдарының бастапқы медициналық құжаттамасының есептік нысанына сәйкес № ТБ-018/е есептік нысаны бойынша туберкулез науқастарының Ұлттық тізілімінің "дәріханалық компонентінде" жазылады.

Ескерту. 50-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Ішкі істер министрінің м.а. 05.01.2022 № 1 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

8-тарау. Қылмыстық-атқару жүйесі мекемелерінен босатылатын туберкулезбен ауыратын адамдарды мәжбүрлеп емдеу

51. Босатылғаннан кейін, сот шешімімен босатылған жеріндегі ТҚО-да мәжбүрлі емдеуге айналасы үшін қауіп тудыратын науқастар:

1) бактерия шығаруы сақталған науқастар және туберкулезге қарсы емдеудің толық курсынан өтпегендер;

2) № ҚР ДСМ-214/2020 бұйрығына сәйкес диспансерлік есептің 1 "Г" тобындағы тек қана симптоматикалық ем қабылдаған бактерия шығаратын науқастар жатады.

Ескерту. 51-тармақта мемлекеттік тілдегі мәтіні өзгермейді, орыс тіліндегі мәтіні өзгертілді – ҚР Ішкі істер министрінің 09.10.2019 № 872 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 05.01.2022 № 1 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрықтарымен.

52. Туберкулез науқас адамды мәжбүрлі емделуге жіберу үшін ҚАЖ туберкулезге қарсы ауруханасының, туберкулезбен ауыратындарды емдеуге арналған оқшаулаған учаскелерінің мекеме әкімшілігі жазасын өтеуден босатылардан бір айдан кешіктірмей, жағынды микроскопия әдісімен қышқылға төзімді туберкулез бактерияларын анықтауға қақырыққа екі мәрте тексеріс жүргізеді.

Тек науқастың оң нәтижесін алған кезде, мамандандырылған мекеме әкімшілігі мекеме орналасқан жердегі сотқа мәжбүрлі ем тағайындау туралы ұсыным жібереді.

Туберкулезбен науқас адам мерзімінен бұрын шартты түрде (бұдан әрі-ШТМББ) босатылатын, жазаның өтелмеген бөлігін жазаның неғұрлым жеңіл түріне ауыстырылатын (бұданәрі-ЖЖТА), кешірім берілетін жағдайларда мекеме әкімшілігі ШТМББ, ЖЖТА және кешірім беру туралы өтінішпен бірге мәжбүрлі ем тағайындау туралы ұсыным жолдайды.

53. Сот шешімімен мәжбүрлеп емдеу белгіленген туберкулез науқасты, туберкулезбен ауыратындарды емдеуді қамтамасыз ететін ҚАЖ мекемелері туберкулезге қарсы ауруханасынан босату туралы хабарлама дереу босатылған орны бойынша ТҚО-ға және ішкі істер органдарының жергілікті полиция қызметі бөліністеріне жіберіледі.

Адамды туберкулезбен ауыратындарды емдеуді қамтамасыз ететін ҚАЖ мекемелерінен босату туралы хабарлама еркін нысанда жасалады.

9-тарау. Қылмыстық-атқару жүйесі мекемелерінен туберкулезбен ауыратын адамдарды босату кезіндегі ведомствоаралық өзара іс-қимыл

54. ҚАЖ туберкулезге қарсы ауруханаларының, туберкулезбен ауыратындарды емдеуге арналған оқшаулаған учаскелерінің медициналық қызметі туберкулезбен ауыратын адамдарды босату кезінде мынадай шараларды жүргізеді:

1) арнайы есепке алу бөлімімен бірлесіп, осы Қағидаларға 4-қосымшаға сәйкес нысан бойынша диспансерлік есептің тобында тұрған ҚАЖ-дың туберкулезге қарсы ауруханаларынан босатылатын туберкулезбен науқастардың тізімін дайындайды;

2) ҚАЖ-дың туберкулезге қарсы ауруханаларынан, туберкулезбен ауыратындарды емдеуге арналған оқшауланған учаскелерінен босатылардан үш ай бұрын психоәлеуметтік көмекті қажет ететін босатылатын науқастар туралы (тегі, аты, әкесінің аты (бар болған жағдайда), туберкулезге қарсы емінің басталу уақыты, диагнозы, босатылу күні, жіберілетін мекенжайы) туралы ҮЕҰ-ға ақпарат жолдайды;

3) облыстар, республикалық маңызы бар қалалар және астана Полиция департаменттерінің бөліністеріне (аумақтық жергілікті полиция қызметтері), ТКҚСҚБК және ТҚҰ-ға босатылатын туберкулезбен ауыратындар туралы жаза мерзімі аяқталардан бір ай және ШТМББ, ЖЖТА кезінде күнтізбелік он бес күн бұрын алдын ала хабарлайды;

4) ҚАЖ-дың туберкулезге қарсы ауруханаларынан, туберкулезбен ауыратындарды емдеуге арналған оқшауланған учаскелерінен ауырған адамдар босатылған соң ақпаратты № ҚР ДСМ-175/2020 бұйрығымен бекітілген ТҚҰ-ға береді (№ ТБ-014/е, № ТБ-015/е ІV санаты нысандары).

Ескерту. 54-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Ішкі істер министрінің 09.10.2019 № 872 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс енгізілді – ҚР Ішкі істер министрінің 23.12.2019 № 1088 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі); 05.01.2022 № 1 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрықтарымен.

55. ҚАЖ туберкулезге қарсы ауруханаларының әкімшіліктері тиісті құжаттамамен, сот мәжбүрлеп емдеу тағайындаған туберкулез науқастың босатылу орны бойынша ТҚҰ-ға сүйемелдеуді және жеткізуді қамтамасыз етеді.

56. Сот шешімімен мәжбүрлеп емдеу тағайындалмаған, ҚАЖ туберкулезге қарсы ауруханасынан, туберкулезбен ауыратындарды емдеуге арналған оқшаулаған учаскелерінен босатылған адам бес күнтізбелік күн ішінде емді одан әрі қарай жалғастыру үшін тұрғылықты жері бойынша ТҚҰ-ға диспансерлік есепке тіркелуге жатады.

57. Ішкі істер органдарының жергілікті полиция қызметтерінің бөліністері:

1) келмей қалған науқас туралы ТҚҰ маманының хабарламасын алғаннан кейін және оның тұрғылықты мекенжайын анықтаған кезде бір тәулік ішінде тұрғылықты жері бойынша ТҚҰ-ға хабарлайды. ТҚҰ ауырған адамды тасымалдау үшін ілесіп жүретін персоналмен автокөлік жібереді;

2) қажетті жағдайда ТҚҰ жіберген автокөлікке науқастың отырғызылуын қамтамасыз етеді.

58. ҮЕҰ психоәлеуметтік көмекке мұқтаж, босатылатын туберкулез науқасы туралы ақпаратты алған соң күнтізбелік он күн ішінде босатылатын туберкулез науқасқа психоәлеуметтік қолдау бойынша жұмысты ұйымдастыруды бастау үшін ҚАЖ туберкулезге қарсы ауруханасына барады.

Бару кезінде:

1) Босатылған соң тұратын мекенжайы;

2) Жеке басын куәландыратын құжаттардың болуы;

3) жұмысқа орналастыру және баспана қажеттілігі;

4) емді үзу қаупінің әлеуметтік факторларының болуы нақтыланады.

Туберкулезбен науқас адам мекемеден босатылған бойда ҮЕҰ туберкулезбен ауыратын науқасты тұрғылықты жері бойынша ТҚҰ-ға есепке алуды және туберкулезге қарсы емінің толық аяқталғанға дейін психоәлеуметтік көмек қолдауды қамтамасыз етеді.

Қылмыстық-атқару жүйесі
мекемелерінде туберкулезге
қарсы көмекті ұйымдастыру
қағидаларына
1-қосымша

Туберкулезді инфекциялық бақылау шараларын сақтау жөніндегі іс-шараларды ұйымдастыруға және өткізуге қойылатын талаптар

1. ҚАЖ-дың әрбір мекемесінде медициналық бөлім бастығының бұйрығымен инфекциялық бақылау комиссиясы (бұдан әрі - ИБК) құрылады. ИБК шешімдері мекеменің барлық қызметкерлерінің орындауы қажет.

2. ҚАЖ мекемелері деңгейінде туберкулездің таралу қаупін төмендету бойынша іс-шараларды тиімді ұйымдастыру және оларды өткізу үшін инфекциялық бақылау жоспары әзірленеді, ол:

1) ҚАЖ мекемелерінде тіркелген туберкулез жағдайларын есепке алуды және тіркеуді;

2) ҚАЖ мекемелерінде туберкулездің таралу қаупін бағалауды;

3) әртүрлі шаралардың қажеттілігін, оның ішінде кадрлар және оларды даярлау қажеттілігін қоса бағалауды;

4) ҚАЖ мекемелері үшін ұтымды шараларды әзірлеуді;

5) ауру-сырқауды талдау, тәуекел факторларын анықтау, оларды жою жөніндегі шараларды қабылдауды;

6) микробиологиялық зерттеулер мен мониторингті ұйымдастыруды және жүзеге асыруды;

7) кәсіптік аурулардың алдын алу жөніндегі шараларды ұйымдастыруды;

8) персоналды оқытуды;

9) № ҚР ДСМ-8/2020 бұйрығына сәйкес санитариялық және эпидемияға қарсы режимді (залалсыздандыру-зарарсыздандыру режимі, тыныс алуды қорғау бағдарламасы, жөтел гигиенасы бағдарламасы, ауаны дезинфекциялау үшін бактерицидтік сәулелермен қамтамасыз ету, аэрозольді процедураларды өткізу барысында қауіпсіз жағдайларды қамтамасыз ету) ұйымдастыруды және бақылауды;

10) медициналық қалдықтарды жинау, залалсыздандыру, сақтау және тасымалдауды ұйымдастыруды;

11) туберкулез үшін инфекциялық бақылауды дамытуда кадрлар дамытуды қалыптастыруды;

12) жобалау, құрылыс, жөндеу және ғимараттарды пайдалану және желдету жүйелерін бақылауды;

13) инфекциялық бақылау жоспарының орындалуын мониторингілеу мен бағалауды көздейді.

Ескерту. 2-тармаққа өзгеріс енгізілді – ҚР Ішкі істер министрінің м.а. 05.01.2022 № 1 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

3. Туберкулез бойынша инфекциялық бақылау жоспары мекеме бастығымен бекітіледі. Кейін мекеме бастығы медициналық бөлімнің бастығымен немесе эпидемиологпен (егер бар болса) бірлесіп облыстық ҚАЖД-ге әзірленген жоспарды ұсынады. ҚАЖД деңгейінде туберкулезді инфекциялық бақылаудың облыстық жоспары құрылады.

4. Өндірістік бақылауды жүзеге асыру жөніндегі іс-шараларды ұйымдастыру № ҚР ДСМ-96/2020 бұйрығына сәйкес жүргізіледі.

Ескерту. 4-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Ішкі істер министрінің м.а. 05.01.2022 № 1 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

5. ҚАЖ барлық мекемелерінде табиғи желдетуді пайдалану үшін жағдай жасалады, ол үшін әрбір үй жайда жеткілікті мөлшерде ауаның алмасуы үшін жұмыс істейтін орындар саңылаулармен қамтамасыз етіледі. Жылы мезгілде ауаны желдету тұрақты түрде жүргізіледі, суық уақытта кесте бойынша – әрбір сағат сайын 5-10 минут уақытқа жүргізіледі.

6. ҚАЖ емдеу-алдын алу мекемелерінде (бұдан әрі – ЕАМ) залалсыздандыру, дезинсекциялау және дератизациялау шаралары Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2018 жылғы 28 тамыздағы № ҚР ДСМ-8 (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 17429 болып тіркелген) бұйрығымен бекітілген "Дезинфекция, дезинсекция мен дератизацияны ұйымдастыруға және жүргізуге қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар" санитариялық қағидаларына сәйкес тұрақты негізде ұйымдастырылады және жүргізіледі.

Ескерту. 6-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Ішкі істер министрінің 09.10.2019 № 872 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

7. ҚАЖ ЕАМ медицина персоналы сүзгілеу тиімділігі өлшемі 0,3-0,4 микронға дейін, бөлшектердің кемінде 94% және көлемі мен конфигурациясы бойынша сәйкес келетін медицина қызметкері жылына 1 рет бетіне тығыз жабысуға тест жүргізе отырып бетке тығыз жабысуды қамтамасыз ететін респираторларды пайдаланады.

8. ҚАЖ мекемелерінің медицина персоналы жұмысқа қабылданған кезде және кейіннен және жұмыс берушінің есебінен "Міндетті медициналық қарап-тексеруді өткізу қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің міндетін атқарушының 2020 жылғы 15 қазандағы № ҚР ДСМ-131/2020 бұйрығымен бекітілген (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21443 болып тіркелген) "Алдын ала міндетті медициналық қарап-тексеруден өту" Мемлекеттік қызмет көрсету қағидаларына сәйкес жұмыс берушінің қаражаты есебінен алдын ала және мерзімді медициналық қарап-тексеруден өтеді.

Ескерту. 8-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Ішкі істер министрінің м.а. 05.01.2022 № 1 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

9. ҚАЖ туберкулезге қарсы ауруханаларында:

1) желдету жүйесі палаталарда сағатына кемінде алты еселік ауа алмасуды және аэрозоль құрайтын ем-шараларды орындауға арналған үй-жайларда (қақырық жинау бөлмесі, кабина, бронхоскопия) иіс тұрып қалған аймақтардың пайда болуын болдырмай, он екі еселік ауа алмасуды қамтамасыз етеді.

2) қауіптілігі жоғары аймақтарға және 1-2 сыныптағы биологиялық қауіпсіздік шкафтарына қызмет көрсететін сыртқа тарту қондырғылары НЕРА-сүзгілерді немесе қарқындылығы жеткілікті бактерицидті ультракүлгін сәулелеуді қолдану арқылы ауаны зарарсыздандыруға арналған құрылғылармен жабдықталады. Биологиялық қауіпсіздік шкафтарына жұмыс параметрлері мен қаупсіздігін өлшей отырып, жылына кемінде 4 рет қызмет көрсетіледі;

3) ауаны беруге және шығаруға арналған жабдықтар қарама-қарсы қабырғаларда орналастырылады;

4) үй-жайлардың және шлюздердің барлық есіктері автоматты түрде жабылатын құрылғылармен, палаталардың және бокстердің есіктері (есіктің төменгі жағынан) ауа кіру үшін желдеткіш торлармен жабдықталады;

5) реконструкцияланатын және жаңадан салынатын объектілерде көптеген дәрі-дәрмекке тұрақты микобактериясы бар науқастарға арналған бөлімшелердегі сыртқа тарту желдеткіші әрбір палатадан механикалық іске қосылатын жне дефлектор қондырғысымен қосымша гравитациялық іске қосылатын болады. Осы бөлімшелердегі сору желдеткіші механикалық іске қосылатын және дәлізге ауа беру арқылы көзделеді;

6) сору-сыртқа тарту желдеткішінің жүйесі тәулік бойы пайдаланылады;

7) ауаны жылытып және баптай отырып, сору-сыртқа тарту желдеткішінің дербес жүйелері бөлменің тағайындалуына және келуші адамдардың инфекциялық мәртебесіне сәйкес ұйымдастырылады;

8) желдеткіш және баптау жүйесін профилактикалық тексеру, жөндеу, тазалау, дезинфекциялау № ҚР ДСМ-96/2020 бұйрығына сәйкес жүргізіледі.

Ескерту. 9-тармаққа өзгеріс енгізілді – ҚР Ішкі істер министрінің м.а. 05.01.2022 № 1 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

10. ҚАЖ мекемесі ЕАМ бастығының бұйрығымен желдету және ауа баптау жүйелерін пайдалануға, желдету жүйелерінің жоспарлы-профилактикалық жөндеу кестесін орындауға жауапты адам тағайындалады.

11. ҚАЖ мекемелерінде экрандалған бактерицидті сәулелендіргіштер қолданылады және желдету жеткіліксіз, ауа-тамшы инфекцияларының көздері шоғырланатын жерлерде (дәліздер, аэрозол артық бөлінетін емшара бөлмелері, секциялық үлгідегі жатын үй-жайлары, бұқаралық іс-шараларды өткізуге арналған үй-жайлар және т.б.) адамдар болған кезде үздіксіз пайдаланылады.

Экрандалған бактерицидті сәулелендіргіштер үй-жайдағы сәуленің адамдарға бағытталмаған жағдайында еден бойынша 20 шаршы метрге 30 Ватт болатын бір шам есебінен және еденнен кемінде 2,20 метр биіктікте орнатылады. Бұл ретте үй-жайдың жоғары бөлігіндегі шамнан 1 метр қашықтықта ультракүлгін сәулелену деңгейі 100-300 микроВатт шаршы сантиметр (бұдан әрі-микроВатт/кв.см) шегінде болуы және адамдар көп келетін аймақта 0,2 микроВатт/шаршы см.-ден аспайды.

12. ҚАЖ мекемелерінде:

1) науқастарды қабылдау кезінде туберкулез ауруына симптомдары бар адамдарға сұрыптау жүргізеді. Алдымен жөтелі бар науқастар бірінші қабылданады. Ұзақ жөтел мазалаған науқастарды микроскопиялық және қақырықты зерттеуге жібереді;

2) қақырықты қауіпсіз жинауды ұйымдастыру үшін үй – жайда (кабинада) ауа алмасу жиілігі сағатына кемінде 12 рет ауа алмасуды (бұдан әрі-РАА) қамтамасыз ететін жергілікті желдету жүйесін ұйымдастыра отырып үй-жай бөлінеді. Жылдың жылы мезгілінде бұл шара үшін далада арнайы белгіленген орында қақырық жинауды жүргізуге рұқсат етіледі;

3) ҚАЖ әрбір мекемесінде инфекциялық изолятордың болуы міндетті болып табылады. Туберкулезбен ауыратын науқастар үшін инфекциялы изолятор және камералар механикалық желдету жүйесімен жабдықталған, ол кем дегенде 12 РАА-ны Цельсия бойынша 20-22 градус температураны қамтамасыз етеді;

4) тергеу амалдарын жүргізуге енгізуге арналған үй-жайлар механикалық желдету жүйесімен жабдықталған.

13. ҚАЖ ЕАМ –де әлеуметті байланыстардың алдын алу мақсатында :

ҚАЖ ЕАМ-де стационарлық емделуге келіп түсетін пациенттер

қозғалысының ағымы байланыс жасау және ДСТ-ға байланысты қабылдау бөлімшесінен емдеуге жатқызу бейінді бөлімшесіне жоспарлы және шұыл тәртіппен көзделеді. Шұғыл тәртіппен клиникалық көрсетімдері бойынша қабылдау бөлімшесіне соқпай, операциялық, анестезиология және реанимация бөлімшесіне науқастардың қозғалысына жол береді;

қабылдау бөлімшесінде зертханалық зерттеулер жүргізу үшін биологиялық материалдарды (қақырықты, плевральді сұйықтықты,) алу жүргізіледі;

диагностикалық зерттеулердің барлық кешенінен өткен диагнозы қойылған науқас келіп түскен жағдайда, ол дереу өзінің инфекциялық мәртебесіне сәйкес бөлімшеге ауыстырылады. Егер науқас белгісіз ДСТ келіп түскен жағдайда бұл науқас микроскопия және МГ нәтижелерін алғанша оқшауланады;

егер инфекциялық емес бейіндегі ЕАМ-де науқас анықталса, науқас дереу инфекциялық изоляторға оқшауланады;

"лас" аймаққа кірер алдында қауіпті ескеретін және бөгде адамдардың кіруіне тыйым салу туралы ақпарат көрсетіледі;

аймақаралық есіктерге құлыптар мен жеткізушілер орнатылады (өз бетінше есіктерді жабатын механикалық құрылғылар);

жаңадан салынған және қайта жаңартылған үй-жайлар үшін "лас" аймаққа кіру / шығу пациенттер мен қызметкерлер үшін бөлек есік беріледі. Қызметкерлер үшін кіру / шығу "Таза" аймақ жағынан ұйымдастырылады.

ЕАМ мекемелердің қызметкерлері "лас" аймақта тікелей медициналық көмек көрсету, тәрбиелеу сипатындағы қажетті шараларды (болудың барынша аз уақыты) жүргізу, тексеру және тінту іс-шараларын өткізу үшін қажеттілігіне қарай келеді;

тінту шаралары міндетті түрде қорғанысы жоғары респираторларды қолдану арқылы жүргізіледі;

мәдени іс-шаралар өткізуге байланыста болған науқастар жіберілмейді;

барлық байланыста болған науқастар мекеме қызметькерлерімен қарым-қатынаста болған жағдайда, медициналық емшара қабылдаған кезде, кездесу бөлмелерінде қорғаныс бетперделерімен (респиратормен) қамтамасыз етіледі;

бөлімдер арасындағы сотталғандардың қозғалысы мүмкіндігінше шектеледі. Басқа бөлмелердегі адамдардың қозғалысы (медициналық бөлім, монша, шаштараз, асхана немесе ұқсас) кестеге сәйкес жүзеге асырылады, мекеме бастығы бекіткен болу кестесіне сәйкес ағымдарды бөлу қағидаларын ескере отырып жүргізіледі, яғни қақырық жағыны теріс нәтижелі бар сырқаттар бірінші, содан кейін оң нәтижелі науқастар өтеді. Осылайша, әрбір ауысымнан кейін бір уақытта бөлмені желдету арқылы санитариялық тазалау жүргізіледі;

оң нәтижелі туберкулез науқастардың тамақтануы секция немесе палаталарда ұйымдастырылады;

оң нәтижелі туберкулез науқастарды әртүрлі жұмыстарға тартуға жол берілмейді;

бақыланатын ем, қан үлгілері және басқа емшаралар секцияларда немесе палаталарда жүзеге асырылады. Емдеу бөлмесінде асептикалық және антисептик шараларды қатаң сақтау арқылы қамтамасыз етіледі;

рентгенография, физиоемдеу және басқа да емшаралар қатаң кесте бойынша, бірінші теріс нәтижелі науқастар, содан кейін оң нәтижелі науқастар арқылы жүзеге асырылады;

қызметкерлерге арналған барлық бөлмелер палаталық секциялардан және емшара бөлмелерінен бөлек орналасады. Медициналық қызметкерлер бөлімшеде тек науқастарды қарау барысында, дәрігерлік емшара және қарау барысында болады. Науқастың қатысуын қажет етпейтін ауру тарихын рәсімдеу және басқа жұмыстар, тіркеу "таза" аймақта жүргізіледі. "Таза" аймақтың үй-жайлары "лас" аймақтан ауа-оқшауланған бөлек ғимаратта немесе блокта ұйымдастырылады.

Қылмыстық-атқару жүйесі
мекемелерінде ұсталатын
адамдарға туберкулезге
қарсы көмекті ұйымдастыру
қағидаларына
2-қосымша

Туберкулезбен науқас адамдар бойынша ақпарат беру және салыстыру жүргізу сызбасы

Ескерту. 2-қосымша жаңа редакцияда – ҚР Ішкі істер министрінің м.а. 05.01.2022 № 1 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1. ТИ-дан науқасты ЕПМ-ге жіберу бағыты:

Науқас адамда белсенді туберкулез анықталған кезде, диагнозды растау, емдеу стратегиясын анықтау, науқас адамды бақылау ОДКК шешімімен жүргізіледі.

ТИ-да анықталған және ТҚҰ-дан ауыстырылған туберкулездің белсенді түрімен ауыратындар № ҚР ДСМ-175/2020 бұйрығымен бекітілген туберкулез бойынша есепке алу нысандарына сәйкес № ТБ-082/е диспансерлік қадағалау картасында, № ТБ-015/е, № ТБ-016/е журналдарында және Ұлттық туберкулез ауруларын тіркеуіндегі "жаңа жағдай", "рецидив", "басқалар", "ауыстырылды" және т.б. бағандарында тіркеледі.

№ҚР ДСМ-175/2020 бұйрығымен бекітілген № 090/е нысан бойынша хабарламасы ТИ-дан ҚР ДСМ СЭБК-нің аумақтық санитариялық-эпидемиологиялық бақылау департаменттеріне (бұдан әрі - СЭБД) және ҚАЖД-ге жіберіледі.

ТИ-да тіркелген науқасты ЕПМ-ге жолдаған кезде науқастың деректері науқас жолданған ТИ-дың № ТБ-016/е және IV-санатты № ТБ-017/е журналдарының көшірмесіне "Ескертпе" бағанында ТИ-ның индексі мен келу күнін көрсете отырып енгізіледі. Емдеу және бақылау бойынша барлық деректер № ТБ-016/е немесе IV-санатты № ТБ-017/е журналдарына, № ТБ-014/е немесе IV-санатты № ТБ-015/е медициналық карталарына және Ұлттық туберкулез аурулары тіркеуіне ол келген ТИ-дың логины мен құпия сөзімен енгізіледі.

ТИ-ның медициналық бөлімі № ТБ-016/е журналын ЕПМ № ТБ-016/е жиынтық журналымен тұрақты салыстырулар жүргізіп отырады.

Белгіленген күні (келісім бойынша) ТИ-ның фтизиатр-маман дәрігері ЕПМ-не салыстыру үшін барады.

Науқастың ТИ-дан туберкулезге қарсы ауруханаға кеткен кезде – салыстыру жүргізу және ақпараттар беру сызбасы:

2. Науқасты ТМ-нен ҚАЖ мамандандырылған мекемелеріне жіберу бағыты:

ЕПМ-нен қашық орналасқан жағдайда науқасқа диагнозды азаматтық денсаулық сақтау секторының аумақтық ТҚҰ ОДКК, жақын орналасқан жағдайда – ҚАЖ туберкулезге қарсы ауруханалар ОДКК қояды.

№ ТБ-016/е журналында науқас қойылған диагнозына сәйкес тіркеледі. Науқасы анықталған мекемеде № ҚР ДСМ-175/2020 бұйрығымен бекітілген № 034/е, № ТБ-016/е есепке алу-есептілік нысандары толтырылады.

№ ҚР ДСМ-175/2020 бұйрығымен бекітілген № 034/е хабарламасы мекемеден аумақтық ҚАЖД жіберіледі (ТИ-дан басқа).

№ ҚР ДСМ-175/2020 бұйрығымен бекітілген № 034/е хабарламасы орташа қауіпсіз мекемесінен(ТИ) аумақтық ҚАЖД және ҚР ДСМ СЭҚК-нің аумақтық СЭБД жіберіледі.

Облыстық мекемеден туберкулезге қарсы ауруханаларға белсенді туберкулез науқастары № ҚР ДСМ-175/2020 бұйрығымен бекітілген туберкулезді есепке алу нысандарына сәйкес ІV санатты № ТБ-016/е, № ТБ-017/е журналында және Ұлттық туберкулез ауруларын тіркеуіндегі "жаңа жағдай", "рецидив", "басқалар" бағандарында тіркеледі.

ТМ медициналық бөлімі № ТБ-016/е, № ТБ-017/е журналын ЕПМ № ТБ-016/е, № ТБ-017/е жиынтық журналымен тұрақты салыстыру жүргізеді:

жақын орналасқан жағдайда ТМ маманы ЕПМ-не салыстыру жүргізу және деректерді № ТБ-016/е, № ТБ-017/е журналына енгізу үшін барады;

қашық орналасқан жағдайда салыстыру жөніндегі ақпараттар сұратылып алынады және факсимильді байланыс арқылы беріледі (немесе электронды нұсқада).

Науқастың мекемесінен туберкулезге қарсы ауруханасына кеткен кезде – салыстыру жүргізу және ақпараттар беру схемасы:

	Қылмыстық-атқару жүйесі мекемелерінде туберкулезге қарсы көмекті ұйымдастыру қағидаларына 3-қосымша
	нысан

Жөтелден зардап шегуші адамдарды есепке алу журналы

№ ____ жасақ

20___ жылғы "____" ____________

№

Аты, тегі, әкесінің аты (болған жағдайда)

ай күндері

Жасақ бастығы (Тегі, аты, жөні (болған жағдайда))

_________________________

Қолы______________

	Қылмыстық-атқару жүйесі мекемелерінде туберкулезге қарсы көмекті ұйымдастыру қағидаларына 4-қосымша
	нысан

1, 2 ДЕТ диспансерлік есебінде тұратын, ҚАЖ туберкулезге қарсы ауруханаларынан босатылған туберкулез науқастарының тізімі (ай сайынғы)

облысы бойынша ҚАЖД мекемесі

№	Аты, тегі, әкесінің аты (болған жағдайда), туған жылы	Тізімді жіберген ҚАЖД мекеме атауы	Диагнозы/Типі/ санаты/1,2 ДЕТ	Босау барысында		Босату күні	Мекенжайы (үйі және сотталғанның көрсеткен мекенжайы); нақты үйінің мекенжайы (есепке алу бөлімі бойынша)
№	Аты, тегі, әкесінің аты (болған жағдайда), туған жылы	Тізімді жіберген ҚАЖД мекеме атауы	Диагнозы/Типі/ санаты/1,2 ДЕТ	ТМБ + / ТМБ –	Емдеу кезеңі, Қарқын кезеңі/жалғастыру кезеңі, Республикалық бюджет/жасыл жарық комитеті, Симтоматикалық емдеу басталған күн	Босату күні

	Қазақстан Республикасы
	Ішкі істер министрінің
	2014 жылғы 19 қыркүйектегі
	№ 530 бұйрығына
	2-қосымша

Сотталғандарды жазасын өтеуден босату үшін негіз болатын аурулар тізбесі

Ескерту. Тізбе жаңа редакцияда – ҚР Ішкі істер министрінің м.а. 05.01.2022 № 1 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

Аталған сотталғандарды жазасын өтеуден босату үшін негіз болатын аурулар тізбесі келесі нозологиялық формаларды (бұдан әрі - Тізбе) құрайды:

Туберкулез:

омыртқаның өршімелі деструктивтік туберкулезі.

Диагностика бактериоскопиялық зерттеулердің деректеріне, туберкулез абсцестерінен ірің ағуына, екі өзара перпендикуляр проекциядағы (тік және жанама) рентгенографияға негізделеді;

зәр шығару органдарының спецификалық процесімен және терминалдық сатыдағы созылмалы бүйрек жетіспеушілігінің (бұдан әрі-СБЖ) дамуымен асқынған бүйректің екі жақты деструктивтік туберкулезі.

Зәр шығару жолдарының спецификалық процесімен асқынған бүйрек туберкулезінің диагностикасы зәрдің клиникалық анализіне (пиурия, протеинурия, цилиндруриялар тән), себу әдісі арқылы зәрді бактериологиялық зерттеуіне, бүйрек пен қуық аумағын міндетті түрдегі жалпы рентгенографиясына негізделеді. Жалпы рентгенографияның деректері жеткіліксіз болған жағдайда экскреторлық урография, индигокарминдік сынамасы бар цистоскопия және ретроградтық пиелография жүргізіледі;

Ісіктер:

халықаралық ауралар жіктеуі бойынша III-IV кезеңдегі арнайы емдеуге жатпайтын барлық қатерлі ісіктер;

IV клиникалық топтағы онкологиялық және онкогематологиялық аурулар;

цитологиялық, морфологиялық, иммунофенотиптік әдістермен расталған лимфалық, қан жасау және оларға тән тіндердің қатерлі ісіктері;

терминалдық кезеңдегі созылмалы лейкоздар;

бір және одан да көп экстралимфа, лимфа түйіндерінің барлық топтары зақымданған терминалды кезеңдегі Ходжкин лимфомасы және Ходжкиндікі емес лимфомалар.

қозғалу, сезімталдық және вегетативтік-трофикалық қызметтерінің айқын, тұрақты бұзылулары жылдам өршімелі және жүргізіліп жатқан емнің тиімсіздігі байқалатын аурулар: бас ми ісіктері, краниоспинальдік ісіктер, жұлын миының ісіктері, сирингобульбия, гепатоцеребралдық дистрофия (гепатолентикулярлық дегенерация, Вильсон-Коновалов ауруы), спиноцеребралдық атаксия, жанама амиотрофиялық склероз, миастения.

Клиникалық диагнозды және аурудың қайталау жағдайын ауруды морфологиялық, иммунофенотипті әдіспен тексерумен, рентгенологиялық көрсеткіштермен, зерттеудің аспаптық әдістерімен, зертханалық қан, қанжасаушы мүшелер мен ұқсас ұлпалар талдауымен, мультидисциплинарлық топ дәрігерлерінің, онкологтардың, гематологтардың ауру түрін ескере отырып) кеңестерімен растау қажет;

Эндокриндік жүйе аурулары:

инсулинге тәуелді (инсулин дозасы тәулігіне 60 бірліктен жоғары) кетоацидозға бейім ауыр ағымдағы айқын макроангиопатияның, ретинопатияның, полинейропатияның болуы байқалатын І типті қант диабеті;

II типті қант диабеті, инсулин қолданатын, инсулинмен түзелмейтін, кетоацидозға бейім ағымы ауыр, тамырлардың көптеп асқынуы (соқырлық, созылмалы бүйрек жетіспеушілігі, анамнезінде ампутация).

Диагноз кешенді тексерулер (ультрадыбыстық тексеру (бұдан әрі- УДТ), ангиография, қанның биохимиялық анализдері) нәтижесіне негізделеді.

Қант диабетімен бірлескен ауруларда эндокринолог, офтальмолог, ангиохирургтің кеңестері қажет;

Психикалық ауытқулар:

дефицитарлық және тұрақты психотикалық белгілері арқылы байқалатын жедел прогредиенттік процесі бар дефектінің үздіксіз немесе эпизодтық өсу түрі ағымындағы шизофрения (жай, гебефреникалық, параноялық, кататоникалық, дифференция жасалынбаған);

жиі ауысып отыратын маниакалдық және депрессивтік фазалы, аралас психотикалық жағдайлары бар, үздіксіз ағымдағы биполярлық аффектілік бұзылу-маникалдық-депрессивтік психоз;

органикалық психикалық ауытқулар: бас миының ауруынан болатын деменция (Альцгеймер ауруы, Пик ауруы, Гентингтон ауруы, Паркинсон ауруы, деменцияның сенильдік және пресенильдік варианттары, эпилепсия кезіндегі деменция, атеросклероздық зақымданудан кейінгі, сондай-ақ, жарақаттан және бас миының індетінен кейінгі деменция);

прогредиенттік ағымдағы соматикалық бөліктің зақымдануымен, созылмалы жан күйзелісі сипатында болатын ұзақ уақытқа созылған реактивтік психоздар;

тұрақты психотикалық белгілері бар және психикасының үдемелі өзгерулері бар әртүрлі этиологиялы созылмалы психоздар.

Клиникалық диагноз ауру анамнезін, процестің прогредиенттілігін, дефицитарлық белгілерінің байқалуын ескере отырып, тек қана Республикалық психиатриялық аурухана және Республикалық соматикалық аурухананың психиатриялық бөлімшесі жағдайларында дәлелденеді;

Жүйке жүйесі мен сезім органдарының аурулары:

бас және жұлын миының тамыр аурулары: эмболиялар, ми қан айналымының геморрагиялық, мидың ошақтық бұзылуларының айқын тұрақты құбылыстары байқалатын диагноз қойылған кездегі бастапқы (жарақатқа қатысы жоқ) субарахноидалдық қан құйылулар (геми-, параплегиялар; тереңдеген геми-, парапарездер; кеңістік пен уақытты бағдарлаудың бұзылуы, акинетика-ригидтік синдромы);

тереңдеген тұрақты қызметтерінің бұзылулары (ауыр сал аурулары, сезімталдылықтың жайылмалы бұзылулары, жамбас органдары қызметтерінің бұзылулары, трофикалық бұзылулары бар парездер, айқын байқалатын акинетика-ригидтік синдром) байқалатын бас және жұлын миының органикалық зақымдануымен және процестің өршімелі өтуімен: екінші, іріңді менингиттер, бас миының абсцесстері, спиналдық эпидуралдық абсцесстер мен туберкулезге тән емес гранулемалар, нейросифилис, туберкулез кезіндегі жүйке жүйесінің зақымдануы, сейілген склероз, Шильдер лейкоэнцефалиті ілісе жүретін орталық жүйке жүйесінің (бұдан әрі - ОЖЖ) індеттік, демиелинизациялау аурулары;

мидың ошақтық зақымдануының айқын байқалатын тұрақты құбылыстары бар ОЖЖ (геми-, параплегиялар, терең геми-, парапарездер) жарақаттық аурулары;

бас миының басқа аурулары: ОЖЖ зақымдайтын жүйелі атрофиялар, дегенеративті және экстрапирамидальды аурулар және басқа да қозғалу бұзылыстары бар (Альцгеймер ауруы, Пик ауруы, Гентингтон ауруы, Паркинсон ауруы);

толық соқырлық.

Диагностика инструменталдық тексерулер әдістері арқылы деректеріне, сондай-ақ профилдік мамандардың (невропатолог, нейрохирург, офтальмолог, ангиохирург) кеңестеріне негізделеді.

Куәландыруға жазасын өтеу барысында толық көру мүмкіншілігінен айырылған сотталған ұсынылады;

Қан айналымы органдарының аурулары:

жүрек пен бүйректердің зақымдануы басым байқалатын гипертензивтік (гипертониялық) ауру, IV функцианалдық класс декомпенсация сатысында;

жүрек ырғағының ауыр және күрделі бұзылуымен асқынған 2-3 кезеңдегі жүрек (тұнба) жетіспеушілігі (далее - ЖЖ) байқалатын жүрек аурулары: жүректің созылмалы ишемиялық ауруы, созылмалы адгезивті перикардит, созылмалы констриктивті перикардит, туа біткен немесе жүре пайда болған жүрек аурулары теңгеру сатысында, туа біткен немесе жүре пайда болған кардиомиопатиялар, миокард фиброзы, миокард дегенерациясы;

аорта, артериялар, артериола және капиллярлар аурулары: аортаның қабатталған аневризмасы, кемінде екі аяқ-қолды зақымдайтын гангреноздық-некроздық кезеңдегі аяқ-қолдар артерияларының атеросклерозы (атеросклероздық гангрена), гангреноздық-некроздық кезеңдегі кемінде екі аяқ-қолды зақымдайтын Рейно ауруы, гангреноздық-некроздық кезеңдегі кемінде екі аяқ-қолды зақымдайтын облитерациялық эндоартериит.

Нысана – ағзалардың бірлескен аурулары болған жағдайда профильдік мамандардың кеңестері қажет;

Ас қорыту органдарының аурулары:

Гиперспленизм, порталдық гипертензия, бауыр клеткаларының жеткіліксіздігі байқалатын декомпенсация сатысындағы әртүрлі этиологиялы бауыр циррозы;

жоғары белсенділік дәрежесіндегі тән емес жаралы колит;

Крон ауруы, жоғары белсенділік дәрежесі.

Сотталғанды Арнайы медициналық комиссияға (бұдан әрі – АМК) куәландыруға ұсыну үшін ҚАЖ емдеу-профилактикалық мекемелеріне немесе денсаулық сақтау медициналық ұйымдарына (бұдан әрі - ДСМҰ) бірнеше рет жатқызу негіз болып табылады. Клиникалық диагноз кешенді зерттеулермен (УДЗ, фиброгастродуоденоскопия, қанның толық биохимиялық талдауы) расталуы керек.

Бүйрек аурулары:

терминалдық сатысындағы бүйректің созылмалы аурулары (бұдан әрі - БСА) (5-сатысы).

Емнің тиімсіздігі, науқас жағдайының тұрақты нашарлауы кезінде, бүйрек алмастыру емін (гемодиализ, перионеалды диализ) бастағаннан кейін алғашқы үш айда емдеу сапасының мақсатты индикаторларына қол жеткізілмеген кезде, емдеу үрдісінде екі немесе одан да көп жүйелер қызметінің декомпенсациясы және (немесе) диализге көнбейтін синдром туындаған кезде, трансплантты жедел қабылдамау кезінде. Клиникалық диагноз кешенді зерттеулермен (УДЗ, зәр талдауы, қанның биохимиялық талдауы) расталуы керек;

Сүйек-бұлшық ет жүйесінің және біріктіруші тіндердің аурулары:

Түйіндік периартрит:

ұдайы өршімелі таралған процесі бар және терминалдық кезеңдегі БСА (үлкен қантамырларының тромбозы) немесе 3-4 кезеңдегі ЖЖ созылмалы зақымдануы, қатерлі гипертония немесе асқазан-ішектен қан кету және қабырғаларының тесілуі перитонитпен асқынған немесе бас миына қан құйылу (менингиттер, энцефалиттер).

Диагноз биопсия көмегімен алынған гистологиялық зерттеулерден кейін және ұқсас белгілердің болуымен қойылады;

Дерматомиозит:

Кеуде қуысының демалу бұлшықеттерінің зақымдануымен, тыныс жетіспеушілігінің 3-4 сатысымен, асфиксия, жұтынуда ауыр аспирациялық пневмонияның дамуымен.

Ревматоидный артрит:

Бүйректе амилоидоздың әсерініен болған СБЖ терминалды сатысының болуымен.

Жүйелі қызыл иегі:

СБЖ терминалды сатысы болған жағдайда.

Жүйелі склеродермия:

Альвеолит немесе диффузды пневмосклероз, өкпелік гипертензия, ЖЖ созылмалы аритмиясымен, СБЖ терминалды сатысының болуымен.

Сотталғанды АМК-ға куәландыруға ұсыну үшін аурудың өршуі, өткізілген емнің тиімсіздігі, жалпы жағдайының тұрақты жағымсыз динамикасы негіз болып табылады. Нысана – ағзалардың бірлескен аурулары болған жағдайда профильдік мамандардың кеңестері қажет;

Жаза өтеудің соңғы мерзімі кезіндегі ауру немесе жарақат салдарынан анатомиялық кемістіктер: қол немесе аяқтың жоғары деңгейдегі ампутациясы, сондай-ақ бір қолдың және бір аяқтың жоғарғы деңгейдегі ампутациясы.

Сотталғандарды АМК-ға куәландыруға ұсынған кезде мекеме әкімшілігі куәландырылып жатқан адамның құжаттарын қалыптастырады және ТИ мекеменің, ТИ орналасқан орны бойынша медикалық-әлеуметтік сараптамаға, "Медициналық-әлеуметтік сараптама жүргізу қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрінің 2015 жылғы 30 қаңтардағы № 44 (Нормативтік-құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізімінде № 10589 болып тіркелген) бұйрығына сәйкес құжаттарды ұсынады;

Тері аурулары:

т-лимфома.

Теріде көк немесе сары-қызыл түсті түйіндердің пайда болуымен, жиі эрозияланған немесе ақаулы бетімен терінің кез келген бөліктерінде көкшіл-қызыл немесе охралы-сары қабыршақтанумен, шаштары жоқ бляшкалар мен инфильтраттар болумен сипатталады. Лимфа түйіндері үлкейеді. Перифериялық қанда Сезари-Лютцер клеткалары пайда болады. Диагноз гистологиялық әдіспен расталуы тиіс;

эритропоэтикалық уропорфирия себеп болған фотодерматоз (Гюнтер ауруы).

Ауру аутосомды-рецессивті тұқым қуалаумен сипатталады, клиникалық түрде күлдіреу диаметрі 1-ден 10 мм дейінгі везикулезді-буллезді дерматоз арқылы байқалады, күлдіреуді ашқан кезде жараланған немесе терең жаралған беті көрінеді, процесс тыртықтанумен аяқталады. Бөртпелер терінің ашық жерлеріне шығады. Спленомегалия патогномиясы тән. Экскреторлық уропорфирин-І бірден және зәрдегі копропорфирин-І аз дәрежеде көбейтілген. Эритроциттерде уропорфирин-І концентрациясы қан сары суындағы уропорфириннің мөлшеріне қарағанда едәуір жоғарлауы тән. Қан мен зәрдегі порфирин мөлшерін зерттеу диагнозды верификациялау үшін міндетті;

эритропоэтикалық протопорфирия себеп болған фотодерматоз (Магнус ауруы).

Ауру аутосомды-доминанттық тұқым қуалаумен сипатталады, негізгі синдром - ісіну, эритема, қышумен байқалатын фотордерматоз, күлдіреулер ылғи пайда бола бермейді. Дененің ашық жерлері зақымданады. Соңғы кезеңде бауыр жетіспеушілігіне әкеліп соқтыратын гепатоз дамиды. Қан сары суында темірдің қалыпты немесе жоғары мөлшермен болуымен сиппаталатын гипохромды анемия тән. Нәжісте протопорфирин мөлшерінің тез өсуі және копропорфирин мөлшерінің шамалы өсуі, эритроциттерде протопорфирин мөлшерінің едәуір жоғарылауы байқалады. Қан мен нәжісте порфирин мөлшерін зерттеу диагнозды верификациялау үшін міндетті;

псориатикалық артропатияның дамуы байқалатын псориаз.

Псориатикалық артрит көбінесе тері зақымданумен қатар жақын жүреді. Қол және аяқ саусақтарының буындары, одан соң ірі буындар, анкилозды спондилоартриттің дамуымен жүретін омыртқаның зақымдануымен сипатталады.

Рентгенографиялық және анатомиялық өлшемдерден басқа, қабынудың биохимиялық және иммунологиялық белгілері, сүйекбуын қосындыларының белсенділік дәрежесі мен функционалдық мүмкіндіктерін ескеру қажет. Науқас еңбекке жарамсыз болғанда және өзіне-өзі қызмет көрсету мүмкіндігін жоғалтқанда зақымдану дәрежесі ескеріледі;

эритродермияның дамуы байқалатын псориаз.

Эритродермия қабынып іскен, қою эритематозды түстегі, әртүрлі фигуралар түзетін, кей жерлерде тұтас диффуздық бөліктерді құрайтын жеке орналасқан эффлоресценциялардың бірігуімен сипатталады. Дене мен аяқ-қолдардың терісі қатты тырысып тұрған тас қабық тәріздес, қоңыр түсті, қатты қабыршақтанған қарқынды инфильтрациялар пайда болады.

Сотталғанды АМК-ға куәландыруға ұсыну үшін ҚАЖ ЕПМ-ге немесе денсаулық сақтау ұйымдарына бірнеше рет жатқызу негіз болып табылады. Бейінді мамандардың кеңесі қажет. Жалпы жағдайы, аурудың ұзақтығы, емге бейімділігі назарға алынады.

Адамның иммунды тапшылық синдромы (бұдан әрі – ЖИТС) клиникалық көріністері кезеңінде:

Адамның иммунды тапшылық вирусымен тудырылған ауру (бұдан әрі - АИТВ) тудыратын қатерлі ісіктер түрінде көрінетін ауру;

АИТВ тудырған, энцефалопатия және деменция көріністі ауру;

АИТВ тудырған қалжырау синдромы көріністі ауру (өмірдің сарқылуы көрінісімен, аурудан жүдеуі);

АИТВ тудырған, цитомегаловирустық ауру көріністі ауру;

АИТВ тудырған Pneumocystis carinii тудырған пневмония көріністі ауру;

АИТВ тудырған, өкпе туберкулезі және лимфа жүйесін зақымдаумен өкпеден тыс жайылмалы туберкулезбен, туберкулезді этиологиялы плевритімен, несеп-жыныс жүйесінің туберкулезімен, сүйек және буын туберкулезінің гистологиялық биопсиялық материалымен расталған, тесілулерден бөлінетін пунктатты цитологиялық зерттеу, бактериологиялық жағындыны және дәрілік сезімталдығына тестпен нақтыланған, туберкулез жағдайының өршу ағынымен, арнайы емнің тиімсіздігі және жағдайының ауырлы көріністерімен тудырған ауру.

Диагноз кешенді тексерулер нәтижесіне негізделеді (ультрадыбысты, қанның биохимилық талдауы, зертханалық гистологиялық және бактериологиялық мәліметтер);

ЖИТС- ассоцияланған жиынтық пайда болумен АИТВ туындырған ауру.

ЖИТС- ассоцияланған жиынтық – АИТВ-жұқтырған науқаста аурудың соңғы кезеңінде кездесетін, қосымша инфекцияларсыз және ісіксіз ЖИТС-тің белгілері немесе жалпы симптомдарының болу жағдайы;

"ЖИТС- ассоцияланған жиынтық" диагнозы, егер үш немесе одан да көп ай шамасында сақталған пациентте екіден аса белгілер болған, сонымен қатар екіден аса зертханалық тестілердің деректері бойынша аномалия болған жағдайда қойылады.

Симптомдары немесе белгілері: Цельсия бойынша ~ 38 градусқа қызудың көтерілуі (аралас немесе тұрақты), салмақтың төмендеуі > 10 %, лимфатүйіндер (жайылмалы секірмелі лимфаденопатия), диарея (аралас немесе тұрақты), тез шаршау, түнгі терлеу, зертханалық ауытқулар, лимфапения, лейкопения, тромбоцитопения, қан аздық, CD4 және CD8 иммундық жүйесі жасушаларының аздығы, иммундық жүйесі жасушалары Т-хелпердің аз мөлшері, басыңқы бластогенез, гамма-глобулиннің жоғары деңгейі, анергия.

Диагнозды ЖИТС-тың алдын алу және оған қарсы күрес жөніндегі аумақтық орталықтарының мамандарымен қойылады.

Диагнозды ЖИТС-тың алдын алу және оған қарсы күрес жөніндегі аумақтық орталықтарының мамандары қояды;

Қан және қан өндіру ағзаларының аурулары:

"А", "В" ауыр кезеңдегі гемофилиясы.

Процестің негізіне қан ұйығыштың тоғызыншы факторы (IX-факторы) (протромбиндіккомплекс немесе Кристмас факторы) қан ұйығыштығының 1 фазасында белсенді тромбокиназаның түзелуіне қажетті тромбоплстинның плазмалық компонентінің жетіспеушілігі жатады. А гемофилиясын қиылыстық және "жыландық" сынақтары арқылы дифференциациялайды;

Сотталғанды жазасын өтеуден босатуға ұсыну үшін негіз болатын аурулар тізбесінде ескерілмеген, дәрі-дәрмектермен немесе хирургиялық ем сәтсіз аяқталған анық айқын көріністерімен, организмнің негізгі қызметтерінің қайта қалпына келмейтін тұрақты едәуір немесе өте айқын, айқын білінетін бұзылуы және өмір сүрудің шектелуі кезінде аумақтық уәкілетті органдары бірінші немесе кезекті қайта куәландыру мерзімінсіз екінші топтағы мүгедектік анықтағаннан кейінгі басқа да созылмалы аурулар жатады.

Тыныс алу органдарының аурулары:

III дәрежелі созылмалы тыныс алу жеткіліксіздігі бар ауыр ағыммен сипатталатын, ұзақ сақталатын оттегі терапиясын талап ететін, қайтымсыз оң қарыншалық жеткіліксіздік белгілері бар декомпенсация сатысындағы созылмалы өкпе-жүрек жеткіліксіздігімен (ісіну синдромы, асцит, бауыр жеткіліксіздігі) сипатталатын тыныс алу жүйесі функцияларының едәуір айқын бұзылулары бар тыныс алу органдарының аурулары:

1) бронх демікпесі, ауыр ағым және/немесе гормонға тәуелді;

2) бронхоэктатикалық ауру;

3) өкпе гипоплазиясы, өкпе және өкпе тамырларының дамуындағы ауытқулар;

4) өкпедегі деструктивті процестер (өкпе абсцессі, гангреналық абсцесс, гангрена);

5) өкпенің диссеминацияланған процестері (инфекциялық, туберкулезден басқа, инфекциялық емес, идиопатиялық интерстициальді өкпе аурулары);

6) муковисцидоз;

7) өкпе трансплантациясынан кейіңгі жағдай.

Сотталғанды АМК-ға куәландыруға ұсыну үшін аурудың өршуі, өткізілген емнің тиімсіздігі, жалпы жағдайының тұрақты жағымсыз динамикасы негіз болып табылады. Клиникалық диагноз кешенді зерттеулермен (рентгенография, КТ, спирография, ЭхоКГ, қанның биохимиялық талдауы) расталуы керек. Нысана – ағзалардың бірлескен аурулары болған жағдайда профильдік мамандардың кеңестері қажет.

Қазақстан Республикасы
Ішкі істер министрінің
2014 жылғы 19 қыркүйектегі
№ 530 бұйрығына
3-қосымша

Ауруына байланысты жазасын өтеуден босатуға ұсынылатын сотталғандарды медициналық куәландыру қағидалары

Ескерту. Қағида жаңа редакцияда – ҚР Ішкі істер министрінің 23.12.2019 № 1088 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1. Осы Ауруына байланысты жазасын өтеуден босатуға ұсынылатын сотталғандарды медициналық куәландыру қағидалары ауруына байланысты жазасын өтеуден босатуға ұсынылатын сотталғандарды медициналық куәландырудан өткізу тәртібін айқындайды.

2. Сотталғанда Жазасын өтеуден босатуға негіз болып табылатын аурулар тізбесінде көрсетілген ауру болған жағдайда стационарлық емнің тиімсіздігі, науқастың жалпы жағдайының одан әрі нашарлауы кезінде ол медициналық бөлімдер немесе өзге де тіркелген жері бойынша денсаулық сақтаудың медициналық ұйымының (бұдан әрі - ДСМҰ) дәрігерлік-консультативтік комиссиясында (бұдан әрі - ДКК) қаралады.

ДКК қарауынан кейін үш жұмыс күні ішінде сотталған Арнайы медициналық комиссияның (бұдан әрі – АМК) куәландыруына жіберіледі.

3. Ауруына байланысты, медициналық сипаттағы мәжбүрлі шараларды қолданып немесе қолданбай жазасын өтеуден босатуға, ауруына байланысты жазасының өтелмеген бөлігін жазаның жеңіл түріне ауыстыруға (бұдан әрі-ЖЖТ) ұсынылатын сотталғандарды куәландыру бойынша АМК облыстар, республикалық маңызы бар қалалар және астана бойынша Қылмыстық-атқару жүйесі департаменттерінің (бұдан әрі - ҚАЖД) медициналық қызметтерінде құрылады.

4. АМК құрамын ҚАЖД бастығы бекітеді және облыстар, республикалық маңызы бар қалалар, астана Денсаулық сақтау басқармасының басшысымен келісіледі. АМК төраға – ҚАЖД медициналық қызмет басшысынан және емдеу саласының екі дәрігері – комиссия мүшелерінен, дауыс беру құқығы жоқ хатшыдан тұрады.

Комиссия құрамына қылмыстық – атқару жүйесі (бұдан әрі-ҚАЖ) медициналық қызметінің маман-дәрігерлері және денсаулық сақтау ұйымының 5-7 маманы, оның ішінде, психикалық денсаулық өңірлік орталығы басшысының орынбасары тартылады.

Комиссия жұмысына аумақтық денсаулық сақтау органдарының бейінді мамандары олардың басшылықтарымен келісу арқылы тартылады.

5. АМК өз жұмысында Қазақстан Республикасының Қылмыстық кодексін, Қылмыстық-атқару кодексін және осы Қағидаларды басшылыққа алады.

6. Тізбеде көрсетілген аурумен ауыратын сотталғандар аурулары жазасын өтеу кезінде пайда болған, сондай-ақ қылмыс жасағанға дейін болған ауруының өршуі кезінде, егер стационарлық емдеу оң нәтиже бермеген жағдайда АМК-ның медициналық куәландыруына жатады.

Біруақытта, мекеме, тергеу изоляторы (бұдан әрі - ТИ) әкімшілігі Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрінің 2015 жылғы 30 қаңтардағы № 44 (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10589 болып тіркелген) бұйрығымен бекітілген Медициналық-әлеуметтік сараптама жүргізу қағидаларына сәйкес куәландыруға жататын адамның құжаттарын қалыптастырады және мекеме, ТИ орналасқан жері бойынша медициналық-әлеуметтік сараптамаға ұсынады.

Пробация қызметінің есебінде тұрған адамдарға медициналық -әлеуметтік сараптамаға құжаттарды сотталғанның бекітілген жері бойынша денсаулық сақтау ұйымына жолдайды.

7. Емдеу-профилактикалық мекемелердегі, сондай-ақ, облыстар, республикалық маңызы бар қалалар, астана ҚАЖД мекемелеріндегі және пробация қызметінде есепте тұрған науқас сотталғандарды медициналық куәландыру психикалық ауытқулары бар науқастарды қоспағанда, тексеріс кешенін және бейінді мамандардың консультацияларын өткізуді қамтамасыз ете отырып, аурудың түріне қарамастан өткізіледі.

8. Өз әрекеттерінің (әрекетсіздігінің) нақты сипаты мен қоғамдық қауіптілігін түсінуге не оларды басқара алу мүмкіндігінен айыратын психикалық ауытқулары бар сотталғандар жазасын қылмысының сипаты мен ауырлығына, тағайындалған және жазасының өтелген мерзіміне, жазасын өтеу кезіндегі мінез-құлқына және басқа мән-жайларға қарамастан босатылуға жатады.

Мекемелерде, ТИ-да жазасын өтеп жатқан психикалық ауытқулары бар сотталғандарды АМК-ның медициналық куәландыруы ҚАЖ-дың психиатриялық ауруханасында жүргізіледі.

Сотталған әйелдер мен кәмелетке толмағандарды, қауіпсіздігі барынша төмен мекемелерде ұсталатын және пробация қызметінің есебінде тұрған психикалық ауытқулары бар адамдарды АМК-ның медициналық куәландыруы есепке қою жері бойынша өңірлік психикалық денсаулық орталықтарында жүргізіледі.

Психикалық ауытқулары бар адамға қатысты АМК қорытындысында Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексінің 93-бабына сәйкес медициналық сипаттағы мәжбүрлеу шарасын тағайындау қажеттілігі мен оның түрі көрсетіледі.

Ескерту. 8-тармаққа өзгеріс енгізілді – ҚР Ішкі істер министрінің м.а. 05.01.2022 № 1 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

9. Егер аурудың түрі Тізбеде көрсетілген ауруларға жатады деп танылса, осы Қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес нысан бойынша арнайы медициналық комиссияның қорытындысы жасалады.

10. Қорытынды диагнозын ескере отырып жүргізілген емнің нәтижесіздігін куәландыратын АМК қорытындысы науқастың жан-жақты медициналық тексерісін өткізгеннен кейін беріледі.

11. АМК қорытындысы бес данада ресімделеді: біріншісі – сотқа, екіншісі - ҚАЖД медициналық қызметіне, үшіншісі – Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігі Қылмыстық-атқару жүйесі комитетіне, төртіншісі - ауру тарихына, бесіншісі – жеке ісінің материалдарына тігіледі.

12. Адамды ауруына байланысты жазасын өтеуден босату, ауруына байланысты ЖЖТ ауыстыру медициналық сипаттағы мәжбүрлеу шараларын қолданып немесе қолданбай ауыстыру туралы мәселелерін қарау үшін үш жұмыс күні ішінде ҚАЖ мекемесінің немесе жазаны орындау органының ұсынымын, сондай-ақ АМК қорытындысын, мінездемесін, сотталғанның жеке ісін қоса сотқа жолдайды.

Ұсынымда сотталған туралы деректер, ол жасаған қылмыстың ауырлығы, оның жеке басы туралы, жазасын өтеу кезіндегі мінез-құлқы және ол ауыратын аурудың сипаты көрсетіледі.

Тізбеде көрсетілген ауруы бар адам аурудың сипаты, жасалған қылмыстық құқық бұзушылықтың ауырлығы, сотталғанның жеке басы және басқа да мән-жайлар ескеріле отырып, сотпен жазасын өтеуден босатылады немесе жазасы неғұрлым жеңіл жаза түрімен ауыстырылуы мүмкін.

13. Медициналық сипаттағы мәжбүрлеу шараларын қолданып немесе қолданбай жазасын өтеуден босатудан, ЖЖТ ауыстырудан сот бас тартқанда сотталғандарға жазасын өтеуіне кедергі келтіретін денсаулық жағдайы нашарлаған жағдайда материалдар сот бас тарту туралы қаулысын шығару мерзіміне қарамастан сотқа қайта жолданады.

14. Сотқа материалдардың ұсынылғаны немесе ұсынылмағанына қарамастан АМК куәландырған сотталғандарды есепке алу осы Қағидаларға 2-қосымшаға сәйкес ҚАЖД медициналық қызметтерінде жүргізілетін нысанда Арнайы комиссия куәландырған Сотталғандарды есепке алу журналында жүргізіледі.

15. Сотталғанды ауруына байланысты босатқанға дейін күнтізбелік он бес күн ішінде науқас босатылып жатқан мекеме аурудың толық диагнозын көрсете отырып, сотталғанды босату туралы хабарламаны науқастың тұрғылықты жері бойынша мемлекеттік денсаулық сақтау органдарының жергілікті басқармаларына (бұдан әрі – Денсаулық сақтау басқармалары) жібереді.

Ауруына байланысты науқасқа ЖЖТ-ға ауыстырылған жағдайда сотталғанның босатылғаны туралы хабарлама тұрғылықты жері бойынша қосымша пробация қызметіне жолданады.

Денсаулық сақтау басқармасы ауруына байланысты сотталған босатылған мекемеге бір ай мерзімінде осы сотталғанды аумақтық денсаулық сақтау ұйымдарына есепке қойылғандығы туралы ақпарат жолдайды.

16. Сот ауруына байланысты жазасын өтеуден босатқан сотталғандар Қазақстан Республикасының аумақтық медициналық денсаулық сақтау ұйымдарына стационарлық ем қажет болған жағдайда міндетті диспансерлік есепке алынады.

17. Психикалық ауытқуына немесе өзге де ауыр сырқатына байланысты жазасын одан әрі өтеуден босатылған адамдардың денсаулығы жағдайын бақылауды ол босатылған ҚАЖ мекемесінің әкімшілігі жүзеге асырады.

18. Босатылған науқас сотталғандар есепте тұрған не емделіп жатқан денсаулық сақтау ұйымдары оның денсаулық жағдайы туралы ҚАЖ мекемесі әкімшілігіне тоқсан сайын ақпаратты ұсынады, ал сауыққан немесе қайтыс болған жағдайда шұғыл хабарлайды.

19. Адам сауыққан жағдайда жазаның орындалуын қайта қалпына келтіру ҚАЖ мекемесі әкімшілігінің ұсынымы бойынша соттың қаулысымен жүргізіледі.

Сноска. Утратил силу приказом Министра внутренних дел РК от 05.07.2022 № 562 (вводится в действие с 01.07.2022 - в отношении лиц, содержащихся в следственных изоляторах уголовно-исполнительной (пенитенциарной) системы, с 01.01.2023 в отношении лиц, содержащихся в учреждениях уголовно-исполнительной (пенитенциарной) системы и подлежит официальному опубликованию).

В соответствии со статьями 16, 117, 161, 162, 170, 173 Уголовно-исполнительного кодекса Республики Казахстан, статьей 75 Уголовного кодекса Республики Казахстан, ПРИКАЗЫВАЮ:

Сноска. Преамбула - в редакции приказа и.о. Министра внутренних дел РК от 05.01.2022 № 1 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

1. Утвердить:

1) Правила организации противотуберкулезной помощи в учреждениях уголовно-исполнительной системы согласно приложению 1 к настоящему приказу;

2) Перечень заболеваний, являющихся основанием освобождения от отбывания наказания, согласно приложению 2 к настоящему приказу;

3) Правила медицинского освидетельствования осужденных, представляемых к освобождению от отбывания наказания в связи с болезнью, согласно приложению 3 к настоящему приказу.

2. Признать утратившим силу:

1) Совместный приказ Министра внутренних дел Республики Казахстан от 29 февраля 2012 года № 117 и Министра здравоохранения Республики Казахстан от 27 февраля 2012 года № 115 "Об утверждении Правил организации противотуберкулезной помощи лицам, содержащимся в учреждениях уголовно-исполнительной системы Министерства внутренних дел Республики Казахстан" (зарегистрированный в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 7616, опубликованный в газете "Казахстанская правда" от 04 июля 2012 года № 211-212 (27030-27031));

2) Приказ Министра внутренних дел Республики Казахстан от 17 февраля 2012 года № 93 "Об утверждении Перечня заболеваний осужденных, являющихся основанием освобождения от отбывания наказания" (зарегистрированный в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 7656, опубликованный в газете "Казахстанская правда" от 23 июня 2012 года № 199-200 (27018-27019)).

3. Комитету уголовно-исполнительной системы Министерства внутренних дел Республики Казахстан (Бердалин Б.М.) обеспечить:

государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан и его последующее официальное опубликование;

размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства внутренних дел Республики Казахстан.

4. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на председателя Комитета уголовно-исполнительной системы Министерства внутренних дел Республики Казахстан (Бердалин Б.М.).

5. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней со дня его первого официального опубликования, но не ранее 1 января 2015 года.

Министр внутренних дел
Республики Казахстан К. Касымов

"СОГЛАСОВАН"

Министр здравоохранения

и социального развития

Республики Казахстан

____________ Т. Дуйсенова

2 сентября 2014 года

Приложение 1
к приказу
Министра внутренних дел
Республики Казахстан
от 19 августа 2014 года № 530

Правила организации противотуберкулезной помощи в учреждениях уголовно-исполнительной системы

Сноска. Правила в редакции приказа Министра внутренних дел РК от 20.08.2018 № 574 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 1. Общие положения

1. Настоящие Правила организации противотуберкулезной помощи в учреждениях уголовно-исполнительной системы (далее – Правила) разработаны в соответствии с Уголовно-исполнительным кодексом Республики Казахстан, нормативными правовыми актами в сфере охраны здоровья и санитарного благополучия граждан Республики Казахстан и определяет порядок организации противотуберкулезной помощи лицам, содержащимся в следственных изоляторах (далее - СИ) уголовно-исполнительной системы (далее - УИС), а также отбывающим наказание в учреждениях УИС (далее - осужденные).

2. Основные понятия, используемые в настоящих Правилах:

1) тест на лекарственную чувствительность (далее – ТЛЧ) - определение спектра чувствительности микобактерий туберкулеза к противотуберкулезным препаратам (далее - ПТП);

2) посев - метод выделения культуры микобактерий туберкулеза из патологического материала на питательных средах (плотных и жидких);

3) поддерживающая фаза – фаза продолжения терапии, которая воздействует на сохраняющуюся микобактериальную популяцию и обеспечивает дальнейшее уменьшение воспалительных изменений и инволюцию туберкулезного процесса, а также восстановление функциональных возможностей организма больного;

4) туберкулез с множественной лекарственной устойчивостью (далее - МЛУ ТБ) – туберкулез, вызванный микобактериями туберкулеза, штаммы которых устойчивы к рифампицину;

5) туберкулез с широкой лекарственной устойчивостью (далее - ШЛУ ТБ) – туберкулез, вызванный микобактериями туберкулеза, штаммы которых устойчивы, по меньшей мере, к изониазиду и рифампицину, а также к одному из фторхинолонов и к одному из трех инъекционных препаратов второго ряда (капреомицину, канамицину или амикацину);

6) противотуберкулезная больница УИС – лечебно-профилактическое учреждение для оказания медицинской помощи осужденным больным туберкулезом.

7) интенсивная фаза – начальная фаза терапии, направленная на ликвидацию клинических проявлений заболевания и максимальное воздействие на популяцию микобактерий туберкулеза (конверсия мазка мокроты и предотвращение развития лекарственно-устойчивых штаммов);

8) микроскопическое исследование – метод выявления кислотоустойчивых бактерий в фиксированных мазках;

9) молекулярно-генетические методы (далее - МГ) – ускоренные методы диагностики туберкулеза и МЛУ ТБ на основе полимеразной цепной реакции.

10) полирезистентный туберкулез (далее – ПР ТБ) – туберкулез, вызванный микобактериями туберкулеза, штаммы которых устойчивы к двум и более препаратам, отличающимся от МЛУ ТБ и ШЛУ ТБ;

11) конверсия мазка мокроты у больного туберкулезом - исчезновение кислотоустойчивых бактерий в процессе лечения, подтвержденное не менее чем двумя последовательными отрицательными микроскопиями мокроты по завершению интенсивной фазы;

Глава 2. Порядок организации противотуберкулезной помощи

3. В уголовно-исполнительной системе лечение больных туберкулезом осуществляется:

1) в противотуберкулезных больницах;

2) в изолированных участках для содержания и лечения больных туберкулезом в СИ, учреждениях полной безопасности, учреждениях для содержания женщин, учреждениях средней безопасности для содержания несовершеннолетних, бывших работников судов, правоохранительных и специальных органов, учреждениях чрезвычайной безопасности (далее – изолированные участки для лечения больных туберкулезом).

4. Противотуберкулезные мероприятия в учреждениях УИС включают:

1) своевременное выявление лиц с подозрением на туберкулез;

2) диагностику случаев туберкулеза, лекарственно-устойчивых форм туберкулеза, коинфекции туберкулеза и вирус иммунодефицита человека (далее - ВИЧ);

3) стандартную классификацию и регистрацию случаев туберкулеза;

4) изоляцию и раздельное содержание больных туберкулезом в зависимости от бактериовыделения и данных ТЛЧ;

5) непрерывное лечение больных с учетом данных чувствительности;

6) непрерывное обеспечение противотуберкулезными препаратами согласно общепринятым стандартам здравоохранения Республики Казахстан (охват 100% из числа подлежащих лечению), лекарствами для снятия побочных реакций ПТП;

7) диспансерное наблюдение за больными туберкулезом;

8) химиопрофилактику туберкулеза у ВИЧ-инфицированных;

9) санитарное просвещение по вопросам туберкулеза ;

10) ведение стандартной медицинской документации, утвержденной приказом исполняющего обязанности Министра здравоохранения Республики Казахстан от 30 октября 2020 года № ҚРДСМ-175/2020 "Об утверждении форм учетной документации в области здравоохранения" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 21579) (далее – Приказ № ҚР ДСМ-175/2020);

11) регистрация больных туберкулезом в Национальном регистре больных туберкулезом (далее - НРБТ);

12) выполнение требований к организации и проведению мероприятий по соблюдению мер инфекционного контроля туберкулеза, представленных в приложении 1 к настоящим Правилам;

13) передачу информации об освобождающихся больных туберкулезом в противотуберкулезные организации системы здравоохранения (далее - ПТО), территориальные органы Комитета контроля качества и безопасности товаров и услуг Министерства здравоохранения Республики Казахстан (далее – КККБТУ), неправительственные организации (далее - НПО) и подразделения местной полицейской службы органов внутренних дел Республики Казахстан;

14) анализ эффективности противотуберкулезных мероприятий в УИС;

15) когортный и статистический анализ.

Сноска. Пункт 4 с изменениями, внесенными приказами Министра внутренних дел РК от 09.10.2019 № 872 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 23.12.2019 № 1088 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 05.01.2022 № 1 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

5. Медицинские работники медицинской части в СИ осуществляют:

1) выявление лиц с подозрением на туберкулез в течение первых трех суток пребывания в карантине, при ежегодных профилактических осмотрах, по обращаемости;

2) раздельное содержание лиц с подозрением на туберкулез;

3) соблюдение диагностического алгоритма выявления случаев туберкулеза;

4) микроскопическое и МГ исследование патологического материала на микобактерии туберкулеза у лиц с подозрением на туберкулез;

5) проведение планового флюорографического исследования органов грудной клетки;

6) представление материала на Централизованной врачебно-консультативной комиссии (далее – ЦВКК ПТО) для своевременной диагностики случаев туберкулеза;

7) проведение культурального и ТЛЧ исследования больным туберкулезом до начала лечения;

8) информирование территориальных ПТО и органов КООЗ о выявленных в карантине больных туберкулезом для взятия очага на учет и проведение эпидемиологического расследования контактов территориальными специалистами медицинских служб Департаментов уголовно-исполнительной системы (далее – ДУИС);

9) изоляцию и раздельное содержание больных туберкулезом в зависимости от бактериовыделения и данных ТЛЧ;

10) непрерывное лечение больных туберкулезом с учетом данных чувствительности;

11) проведение непосредственно-контролируемого лечения;

12) организацию диспансерного наблюдения;

13) химиопрофилактику туберкулеза у ВИЧ-инфицированных;

14) санитарное просвещение по туберкулезу согласно Правил проведения мероприятий по профилактике туберкулеза, утвержденной приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан от 30 ноября 2020 года № ҚР ДСМ-214/2020 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 21695) (далее – Приказ № ҚР ДСМ-214/2020);

15) ведение стандартной медицинской документации и НРБТ;

16) соблюдение мер инфекционного контроля;

17) использование средств индивидуальной защиты;

18) передачу информации об освободившихся больных туберкулезом из зала суда, не позднее трех календарных дней после получения информации из изоляторов временного содержания (далее - ИВС) в ПТО, территориальные органы КККБТУ , НПО и подразделения местной полицейской службы органов внутренних дел;

19) анализ эффективности противотуберкулезных мероприятий в СИ;

20) когортный и статистический анализ.

Сноска. Пункт 5 с изменениями, внесенными приказами Министра внутренних дел РК от 09.10.2019 № 872 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 23.12.2019 № 1088 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 05.01.2022 № 1 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

6. Медицинские работники медицинской части в учреждениях УИС осуществляют:

1) выявление лиц с подозрением на туберкулез в течение первых трех суток пребывания в карантине, при ежегодном профилактическом осмотре, по обращаемости;

2) раздельное содержание лиц с подозрением на туберкулез;

3) соблюдение диагностического алгоритма выявления случаев туберкулеза;

4) микроскопическое и МГ исследование патологического материала на микобактерию туберкулеза у лиц с подозрением на туберкулез;

5) плановое флюорографическое исследование органов грудной клетки;

6) изоляцию больных туберкулезом в зависимости от бактериовыделения и результатов лекарственной устойчивости;

7) представление материала на ЦВКК для своевременной диагностики случаев туберкулеза;

8) регистрацию больного в журналах по формам № ТБ-016/у и № ТБ-017/у, утвержденным Приказом № ҚРДСМ-175/2020;

9) информирование подразделений санитарно-эпидемиологического надзора (далее - ПСЭН) о выявленных больных туберкулезом согласно приложению 2 к настоящим Правилам;

10) направление больного в противотуберкулезную больницу ближайшим этапом;

11) обследование контактных лиц;

12) химиопрофилактику туберкулеза у ВИЧ-инфицированных;

13) санитарное просвещение по туберкулезу;

14) использование средств индивидуальной защиты;

15) получение информации об исходах лечения из противотуберкулезных больниц учреждений УИС и внесение в журналы по формам № ТБ-016/у, № ТБ-017/у, утвержденных Приказом № ҚРДСМ-175/2020;

16) анализ эффективности противотуберкулезных мероприятий в учреждении УИС;

17) когортный и статистический анализ;

18) ведение стандартной медицинской документации;

19) организацию диспансерного наблюдения.

Сноска. Пункт 6 с изменениями, внесенными приказом и.о. Министра внутренних дел РК от 05.01.2022 № 1 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

7. Медицинскими работниками, осуществляющими лечение больных туберкулезом в учреждениях УИС, проводится:

1) организация ЦВКК в течение трех суток для своевременной диагностики случаев туберкулеза;

2) организация начала лечения в течение суток со дня вынесения решения ЦВКК;

3) обеспечение противотуберкулезного лечения с учетом спектра лекарственной чувствительности к ПТП;

4) изоляция и раздельное содержание больных туберкулезом в зависимости от бактериовыделения и результатов лекарственной чувствительности;

5) информирование больного о режиме содержания и лечения в противотуберкулезной больнице УИС, изолированных участках для лечения больных туберкулезом;

6) перевод больного по отделениям в зависимости от изменения бактериологического статуса и результатов лекарственной чувствительности;

7) непрерывное лечение больных туберкулезом с учетом данных чувствительности;

8) лечение под непосредственным контролем;

9) мониторинг лечения;

10) санитарное просвещение по туберкулезу согласно Приказа № ҚР ДСМ-214/2020;

11) ведение стандартной медицинской документации и НРБТ;

12) использование средств индивидуальной защиты;

13) представление документов в суд на принудительное лечение больных туберкулезом с бактериовыделением, освобождающихся из учреждений УИС, не прошедших полный курс лечения в период отбывания наказания, за месяц до освобождения;

14) доставка больных туберкулезом с бактериовыделением в территориальные ПТО по месту дислокации учреждения УИС, осуществляющего лечение больных туберкулезом, которым судом назначено принудительное лечение;

15) анализ эффективности противотуберкулезных мероприятий в учреждений УИС, осуществляющего лечение больных туберкулезом;

16) когортный и статистический анализ.

Сноска. Пункт 7 с изменением, внесенным приказом и.о. Министра внутренних дел РК от 05.01.2022 № 1 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

8. В противотуберкулезных больницах создается ЦВКК.

В состав ЦВКК входят:

председатель – начальник медицинской службы противотуберкулезной больницы УИС или начальник отделения (врач-фтизиатр);

члены комиссии:

начальники отделений противотуберкулезной больницы УИС;

врач-бактериолог;

провизор (ответственный за лекарственное обеспечение) противотуберкулезной больницы УИС;

рентгенолог;

секретарь не имеющего право голоса.

ЦВКК проводит:

установку клинического диагноза;

регистрацию и соответствующую классификацию случая туберкулеза;

назначение лечения в соответствии с лекарственной устойчивостью, категорией больного, формой и степенью тяжести заболевания;

назначение антиретровирусной терапии (далее - АРТ) и профилактического лечения котримоксазолом больным с ВИЧ-инфекцией с последующей консультацией специалистом территориальных Центров по профилактике и борьбе со СПИД (далее - территориальные центры СПИД). Консультация проводится в течение 3 суток;

изменение схемы, назначенных препаратов, длительности и режима лечения;

оценку исхода лечения.

ЦВКК заседает в зависимости от объема работы 1-2 раза в неделю.

Подтверждение диагноза туберкулеза производится решением ЦВКК, за исключением случаев, предусмотренных пунктом 12 настоящих Правил.

9. Перевод больных туберкулезом из одной группы диспансерного учета в другую осуществляется решением ЦВКК.

10. Диагноз туберкулез устанавливается ЦВКК ПТО в следующих случаях:

1) на территории областей, городов республиканского значения и столицы, где отсутствует противотуберкулезная больница УИС;

2) учреждение УИС расположено на расстоянии более 20 километров от противотуберкулезной больницы УИС;

3) при выявлении или при подозрении МЛУ/ШЛУ ТБ.

Сноска. Пункт 10 в редакции приказа Министра внутренних дел РК от 09.10.2019 № 872 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

11. При подтверждении ЦВКК ПТО диагноза туберкулез, больной направляется для лечения в противотуберкулезную больницу УИС по территориальному закреплению.

12. В случае отсутствия возможности обследований (отсутствие бактериоскопической и бактериологической лаборатории, лаборанта) в учреждениях УИС, ПТО системы здравоохранения оказывают техническую помощь (передвижная флюорографическая установка), осмотр профильными специалистами, проведение клинико-лабораторных исследований (микроскопия мазков мокроты и культуральные исследования) по согласованию.

13. Клинический разбор запущенных случаев туберкулеза проводятся медицинскими работниками совместно с ПСЭН ДУИС.

14. Мониторинг и оценка противотуберкулезных мероприятий в противотуберкулезных больницах УИС проводятся регулярно.

Глава 3. Выявление и диагностика туберкулеза

15. Выявление случаев туберкулеза в учреждениях УИС проводится на следующих этапах:

при поступлении в учреждение УИС (в карантине);

во время профилактических медицинских осмотров;

в случае обращения за медицинской помощью по поводу заболевания.

16. В учреждениях УИС в каждом отряде заводится журнал учета лиц, страдающих кашлем по форме, согласно приложению 3 к настоящим Правилам.

Медицинский работник и начальник отряда учреждения УИС еженедельно проводят обход по отрядам с целью выявления кашляющих лиц и контролируют ведение журнала учета лиц, страдающих кашлем.

17. При подозрении на туберкулез медицинский работник учреждения УИС немедленно докладывает начальнику медицинской части и принимает меры, направленные на изоляцию и обследование пациента.

18. В случае выявления лица с кашлем более двух недель, медицинский работник (терапевт, фельдшер) учреждения УИС проводит диагностический алгоритм обследования больного на туберкулез, в соответствии с Приказом № ҚР ДСМ-214/2020 с использованием ускоренных методов исследования.

Сноска. Пункт 18 - в редакции приказа и.о. Министра внутренних дел РК от 05.01.2022 № 1 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

19. При выявлении активной формы туберкулеза больного изолируют в инфекционный изолятор до направления на стационарное лечение в противотуберкулезную больницу УИС.

20. В учреждениях УИС, где не проводится лечение больных туберкулезом, организуется кабинет, предназначенный для медицинского осмотра и обследования больных, комната (место) для сбора мокроты, максимально отдаленные от жилых помещений в соответствии с Санитарными правилами "Санитарно-эпидемиологические требования к объектам здравоохранения", утвержденными приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан от 11 августа 2020 года № ҚР ДСМ-96/2020 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 21080) (далее – Приказ № ҚР ДСМ-96/2020).

Сноска. Пункт 20 - в редакции приказа и.о. Министра внутренних дел РК от 05.01.2022 № 1 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

21. В случае подозрения на туберкулез у лица, находящегося в транзитно-пересыльном пункте, по рапорту начальника медицинской части учреждения УИС, лицо переводится из транзитной камеры в отдельную камеру для проведения диагностического алгоритма.

Начальник медицинской части учреждения УИС подает рапорт на имя начальника СИ о снятии с этапа данного лица до выяснения диагноза.

В случае подтверждения диагноза:

1) начальником медицинской части на имя начальника СИ вновь подается рапорт для решения вопроса об изменении маршрута следования и направлении больного в противотуберкулезную больницу УИС;

2) больного туберкулезом до этапирования изолируют в камеры медицинской части СИ для туберкулезных больных в соответствии с его инфекционным статусом;

3) проводится регистрация случая туберкулеза, назначается лечение;

4) фтизиатр (фельдшер транзитного поста) согласно попутному листу и размещению в транзитной камере СИ, определяет круг контактных лиц, данные, которых заносятся в медицинскую карту больного;

5) под заключением на открытой справке личного дела медицинским работником СИ, проводившего осмотр ставится подпись с указанием фамилии, должности и даты.

Если лицо, следующее транзитом, являлось контактным с больным туберкулезом, фиксируется в открытой справке на личном деле этапируемого с отметкой "контактный".

22. При направлении в противотуберкулезные больницы УИС предоставляются следующие медицинские документы:

1) архивные данные рентген - флюорообследования;

2) данные бактериологического исследования и микроскопии;

3) медицинская карта амбулаторного пациента;

4) данные эпидемиологического расследования;

5) переводной эпикриз.

23. При этапировании подозреваемые, обвиняемые и осужденные, больные туберкулезом обеспечиваются средствами индивидуальной защиты (масками), плевательницами за счет учреждения-отправителя с соблюдением мер инфекционного контроля.

Конвойная служба, сопровождающая больных туберкулезом с бактериовыделением, обеспечивается респираторами высокой степени защиты за счет учреждения-отправителя.

Глава 4. Регистрация, лечение, диспансерное наблюдение случаев и химиопрофилактика туберкулеза

24. Определение случаев туберкулеза (локализация туберкулезного процесса, бактериологический статус, тяжесть заболевания, лечение по категориям, исход лечения, диспансерное наблюдение) осуществляется в соответствии с Приказом № ҚР ДСМ-214/2020;

Сноска. Пункт 24 - в редакции приказа и.о. Министра внутренних дел РК от 05.01.2022 № 1 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

25. В СИ больной туберкулезом получает лечение в противотуберкулезном отделении (камере) и после вступления приговора суда в законную силу, с назначением уголовного наказания в виде лишения свободы, переводится в специализированное учреждение УИС.

Обеспечение ПТП больных туберкулезом, осуществляется ПТО в течение первых суток после подтверждения диагноза на полный курс лечения в период нахождения в СИ.

26. В случае перевода больного туберкулезом из СИ для проведения следственных экспериментов в ИВС, ПТП передаются на срок тридцать календарных дней из СИ через конвойную службу.

27. Служба, ответственная за транспортировку подозреваемых, обвиняемых и осужденных в каждом пункте прибытия, уведомляет медицинских работников учреждений УИС за сутки до отправления, для подготовки передачи медицинской документации и ПТП вместе с больным.

Лечение ПТП проводится во всех учреждениях УИС на промежуточном и конечном этапе маршрута, остаток ПТП передается по акту вместе с больным.

28. В специализированных учреждениях УИС, где проводится лечение больных туберкулезом, выделяется комната для выдачи препаратов и строгого наблюдения за их приемом под непосредственным наблюдением медицинского работника.

29. Лечение больных туберкулезом проводится под непосредственным наблюдением медицинского работника в палатах (камерах). Перед началом лечения с больным проводится беседа о необходимости приема назначаемых противотуберкулезных препаратов под контролем, опасности перерывов в лечении, длительности и сложности лечения заболевания, возможных побочных реакциях, инфекционной опасности для окружающих с последующим подписанием информированного согласия больного на лечение в произвольной форме.

Сноска. Пункт 29 - в редакции приказа и.о. Министра внутренних дел РК от 05.01.2022 № 1 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

30. Противотуберкулезные больницы УИС, изолированные участки для лечения больных туберкулезом обеспечивают раздельной госпитализацией больных с отдельной прогулочной территорией, в соответствии с результатами микроскопии мазков мокроты, теста на лекарственную чувствительность и назначенным режимом лечения (далее - эпидемиологическим статусом) по следующим профильным отделениям (палатам):

1) отделение для больных бактериовыделителей с сохраненной чувствительностью к рифампицину;

2) отделение для больных без бактериовыделения с сохраненной чувствительностью к рифампицину;

3) отделение для больных с множественной лекарственной устойчивостью;

4) отделение для больных с широкой лекарственной устойчивостью;

5) отделение для больных с хроническим туберкулезом с бактериовыделением, не получающим специфического лечения.

В соответствии с Приказом № ҚР ДСМ-96/2020, каждое отделение противотуберкулезной больницы УИС для лечения больных с бактериовыделением зонируется в соответствии с эпидемиологическим статусом.

Сноска. Пункт 30 с изменением, внесенным приказом и.о. Министра внутренних дел РК от 05.01.2022 № 1 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

31. В каждом отделении противотуберкулезной больницы УИС выделяется комната для выдачи препаратов и наблюдения за их приемом.

Контролируемое лечение проводится средним медицинским персоналом в присутствии начальника отряда специализированного учреждения УИС.

Фтизиатр регулярно проводит мониторинг процесса непосредственного контролируемого лечения, для чего используется протокол по проведению лечения.

Начальник отряда обеспечивает посещение больных комнаты для приема препаратов.

32. В противотуберкулезных больницах УИС предусматривается охраняемая аптека с резервным запасом ПТП не менее шести месяцев, лекарственных средств для лечения побочных эффектов, осложнений и лечения других заболеваний.

В помещении аптеки для хранения противотуберкулезных и симптоматических препаратов находится холодильная установка, кондиционер, гигрометр и термометр. Аптека находится в недоступном месте для осужденных. Медицинский персонал имеет постоянный доступ к лекарственным препаратам.

Глава 5. Организация диспансерного учета

33. Диспансерный учет и наблюдение осуществляется по следующим группам:

1) нулевая группа (0) – лица с сомнительной активностью туберкулеза;

2) первая группа (І) – лица с активным туберкулезом;

3) вторая группа (ІІ) – лица с неактивным туберкулезом;

4) третья группа (ІІІ) – лица, с повышенным риском заболевания туберкулезом.

34. Лица, относящиеся к 0 и IIІ группам диспансерного учета, наблюдаются врачом-фтизиатром учреждения УИС.

Лица, относящиеся к І, II группе диспансерного учета, содержатся в учреждениях УИС, осуществляющих лечение больных туберкулезом.

35. Лица, относящиеся ко II группе диспансерного учета с малыми остаточными изменениями, решением ЦВКК противотуберкулезных больниц УИС направляются в учреждения УИС для дальнейшего отбывания срока наказания под наблюдение врача-фтизиатра.

36. Лица с большими остаточными изменениями решением ЦВКК противотуберкулезных больниц УИС наблюдаются в диспансерном отделении противотуберкулезных больниц УИС. В случае стабильной клинико-рентгенологической картины в течение года диспансерного наблюдения, решением ЦВКК противотуберкулезных больниц УИС осужденные переводятся в учреждения УИС для дальнейшего наблюдения.

37. Химиопрофилактика туберкулеза ВИЧ-инфицированным лицам проводится после получения информированного устного или письменного добровольного согласия больного.

38. Профилактическое лечение туберкулеза у ВИЧ-инфицированных детей, подростков и взрослых назначается врачами-фтизиатрами после исключения активного туберкулеза по данным комплексного клинико-рентгенологического исследования. Изониазид (Н) из расчета 10 миллиграмм на 1килограмм (далее-мг/кг) веса (не более 300 мг) в сочетании с пиридоксином (25 мг в сутки) в ежедневном режиме в течение шести месяцев.

39. Изониазид для профилактического лечения обеспечивают территориальные противотуберкулезные диспансеры.

40. Профилактическое лечение туберкулеза у лиц с ВИЧ-инфекцией (детям старше двенадцати месяцев, подросткам и взрослым) проводится однократно при установлении положительного ВИЧ-статуса, независимо от наличия или отсутствия контакта с больным туберкулезом.

41. Антиретровирусная терапия для ВИЧ-инфицированных лиц, больных туберкулезом назначается и обеспечивается специалистами территориальных центров СПИД.

Глава 6. Организация лечения больных туберкулезом с множественной и широкой лекарственной устойчивостью в уголовно-исполнительной системе

42. Для организации лечения больных туберкулезом с множественной и широкой лекарственной устойчивостью в противотуберкулезных больницах УИС совместно с управлениями здравоохранения областей, городов республиканского значения и столицы организуется ЦВКК с участием представителя ПТО, которые принимают коллегиальное решение о диагнозе и тактике лечения каждого больного туберкулезом с множественной лекарственной устойчивостью.

Сноска. Пункт 42 в редакции приказа Министра внутренних дел РК от 09.10.2019 № 872 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

43. Больным с лекарственной устойчивостью курс лечения противотуберкулезной терапии назначается при отсутствии противопоказаний в соответствии с Приказом № ҚР ДСМ-214/2020. Окончательное решение по каждому больному принимает совместная ЦВКК со специалистами ПТО. Предварительная психологическая подготовка больного на длительное лечение и возможность побочных реакций на препараты, а также санитарное просвещение являются неотъемлемой частью лечения с лекарственной устойчивостью.

Сноска. Пункт 43 - в редакции приказа и.о. Министра внутренних дел РК от 05.01.2022 № 1 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

44. Всем больным с подтвержденным диагнозом туберкулеза с множественной лекарственной устойчивостью до начала лечения проводят микроскопию, бактериологическое исследование (посев), ТЛЧ, рентгенологическое обследование, клинико-лабораторные исследования и осмотр узкими специалистами. Пациентам, получающим лечение препаратами второго ряда по IV категории, проводится исследование микроскопии мазка мокроты и посев культуры ежемесячно в интенсивной (взятых с интервалом не менее тридцати календарных дней) и ежеквартально в поддерживающей фазе на протяжении всего курса лечения. Перед взятием материала для бактериологического исследования лечение ПТП не прерывается. Рентгенологическое обследование проводится ежеквартально с целью наблюдения за динамикой лечения больного. Дополнительно, на протяжении всего курса лечения, проводится клинический мониторинг и осмотр узкими специалистами с целью выявления и купирования побочных реакций, а также профилактики и лечения прочих патологий.

Глава 7. Лекарственное обеспечение больных туберкулезом в уголовно-исполнительной системе

45. Больные туберкулезом ПТП обеспечиваются в рамках гарантированного объема бесплатной медицинской помощи в соответствии с Приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан от 29 августа 2017 года № 666 "Об утверждении Перечня лекарственных средств и изделий медицинского назначения в рамках гарантированного объема бесплатной медицинской помощи, в том числе отдельных категорий граждан с определенными заболеваниями (состояниями) бесплатными и (или) льготными лекарственными средствами и специализированными лечебными продуктами на амбулаторном уровне" (зарегистрирован в в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 15724).

46. С целью бесперебойного обеспечения больных туберкулезом потребность ПТП на следующий календарный год составляет не менее пятнадцати месяцев потребления (12 месяцев года и не менее 3 месяцев резервного запаса), с учетом прогнозируемого остатка ПТП.

47. Условия хранения и транспортировка ПТП соответствуют требованиям приказа Министра здравоохранения и социального развития Республики Казахстан от 24 апреля 2015 года № 262 "Об утверждении правил хранения и транспортировки лекарственных средств, изделий медицинского назначение и медицинской техники" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 11191).

48. Передача ПТП из одного учреждения в другое осуществляется на основании письма ДУИС в Комитет УИС с указанием наименования ПТП и необходимого количества. Ответственное лицо за лекарственное обеспечение Комитета УИС ежеквартально анализирует движение ПТП и на основании анализа направляет письменное указание о передаче и получении ПТП.

49. В случае отдаленности учреждений УИС, осуществляющих лечение больных туберкулезом, ПТП передаются по почте (бандероль) с соответствующими документами (доверенность, накладная). В случае близкого расположения учреждений УИС, ответственное лицо получает ПТП лично по доверенности. В специализированном учреждении УИС, где выдаются ПТП, выписывают накладные с обязательным указанием номера накладной, фамилии, имени, отчества (при его наличии) получателя по доверенности, а также указывается наименование, дозировку, единицу измерения, номер сертификата, серии, срок годности, количество отпущенного препарата, цена и сумма на каждое наименование препарата.

50. Все случаи прихода и расхода ПТП заносятся в журнал регистрации ПТП № ТБ-018/у по форме, утвержденной Приказом № ҚРДСМ-175/2020, в день поступления (отпуска) ПТП и в "аптечном компоненте" Национального регистра больных туберкулезом по учетной форме № ТБ-018/у в соответствии с учетной формой первичной медицинской документации организаций здравоохранения, утвержденной Приказом № ҚРДСМ-175/2020.

Сноска. Пункт 50 - в редакции приказа и.о. Министра внутренних дел РК от 05.01.2022 № 1 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 8. Принудительное лечение лиц, больных туберкулезом, освобождаемых из учреждений уголовно-исполнительной системы

51. К принудительному лечению после освобождения в ПТО по месту освобождения по решению суда вступившего в законную силу подлежат больные туберкулезом, представляющие опасность для окружающих:

1) больные с сохраняющимся бактериовыделением и не прошедшие полный курс противотуберкулезного лечения;

2) больной с бактериовыделением, получающий только симптоматическое лечение из 1 "Г" группы диспансерного учета в соответствии с Приказом № ҚР ДСМ-214/2020.

Сноска. Пункт 51 в редакции приказа Министра внутренних дел РК от 09.10.2019 № 872 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); с изменением, внесенным приказом и.о. Министра внутренних дел РК от 05.01.2022 № 1 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

52. Для направления на принудительное лечение больного туберкулезом администрация противотуберкулезной больницы, изолированного участка для лечения больных туберкулезом, не позднее, чем за месяц до освобождения от наказания, проводит двукратное исследование мокроты на кислотоустойчивые бактерии туберкулеза методом микроскопии мазка.

Только при получении положительного результата больного администрация учреждения, осуществляющего лечения больных туберкулезом, направляет в суд по месту нахождения учреждения представление о назначении принудительного лечения.

В случае освобождения больного туберкулезом по условно-досрочному освобождению (далее – УДО), замене неотбытой части наказания более мягким видом наказания (далее - ЗМН), помиловании администрацией учреждения направляется представление о назначении принудительного лечения одновременно с ходатайством осужденного об УДО, ЗМН и помиловании.

Сноска. Правила дополнены пунктом 52 в соответствии с приказом Министра внутренних дел РК от 09.10.2019 № 872 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

53. Извещение об освобождении из учреждения УИС, осуществляющего лечения больных туберкулезом, в отношении которого решением суда установлено принудительное лечение, незамедлительно направляется в ПТО по месту освобождения и подразделения местной полицицейской службы органов внутренних дел.

Извещение об освобождении из учреждения УИС, осуществляющего лечение больных туберкулезом, лица составляется в произвольной форме.

Глава 9. Межведомственное взаимодействие при освобождении больных туберкулезом из учреждений уголовно-исполнительной системы

54. Медицинская служба противотуберкулезной больницы УИС, изолированного участка для лечения больного туберкулезом, при освобождении больных туберкулезом проводит следующие мероприятия:

1) совместно с отделом специального учета формирует списки больных туберкулезом, освобождающихся из противотуберкулезных больниц УИС состоящих в группе диспансерного учета по форме, согласно приложению 4 к настоящим Правилам;

2) за три месяца до освобождения из противотуберкулезных больниц УИС, изолированных участков для лечения больных туберкулезом направляет информацию в НПО об освобождаемых больных, нуждающихся в психосоциальной поддержке (имя, фамилию, отчество (при его наличии), дату начала противотуберкулезного лечения, диагноз, дату освобождения, адрес направления);

3) предоставляет в подразделения Департамента полиции (территориальной местной полицейской службы) области, городов республиканского значения, столицы, КККБТУ и ПТО информацию о больных туберкулезом, подлежащих освобождению заблаговременно за один месяц до освобождения по окончании срока наказания и за пятнадцать календарных дней при УДО, ЗМН;

4) передает информацию в ПТО после освобождения больных из противотуберкулезных больниц УИС изолированных участков для лечения больных туберкулезом (формы № ТБ-014/у, № ТБ-015/у), утвержденные Приказом № ҚРДСМ-175/2020.

Сноска. Пункт 54 в редакции приказа Министра внутренних дел РК от 09.10.2019 № 872 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); с изменениями, внесенными приказами Министра внутренних дел РК от 23.12.2019 № 1088 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования); от 05.01.2022 № 1 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

55. Администрация противотуберкулезной больницы УИС, изолированного участка для лечения больных туберкулезом обеспечивает сопровождение и доставку в ПТО по месту освобождения больного туберкулезом, которому судом назначено принудительное лечение, с соответствующей документацией.

56. Лица, освобождающиеся из противотуберкулезных больниц УИС, изолированных участков для лечения больных туберкулезом, которым судом не назначено принудительное лечение, в течение пяти календарных дней с даты освобождения подлежат постановке на диспансерный учет для продолжения лечения в ПТО по месту жительства.

57. Подразделения местной полицейской службы органов внутренних дел:

1) после извещения специалистами ПТО о не прибывшем больном, осуществляют поиск и при установлении его местонахождения, в течение суток информирует ПТО по месту жительства. ПТО направляет автотранспорт с сопровождающим персоналом для транспортировки больного;

2) в случае необходимости обеспечивают посадку больного туберкулезом, направляемый в ПТО автотранспортом.

58. НПО после получения информации об освобождаемом больном туберкулезом, нуждающегося в психосоциальной поддержке, в течение десяти календарных дней посещают противотуберкулезные больницы УИС для начала организации работы по психосоциальной поддержке освобождаемого больного туберкулезом.

В процессе посещений уточняется:

1) адрес проживания после освобождения;

2) наличие документов, удостоверяющих личность;

3) потребность в трудоустройстве и жилье;

4) наличие социальных факторов риска прерывания лечения.

По освобождению больного туберкулезом из учреждений, НПО обеспечивает взятие больного туберкулезом на учет в ПТО по месту жительства и психосоциальную поддержку до полного завершения противотуберкулезного лечения.

Приложение 1
к Правилам организации
противотуберкулезной
помощи в учреждениях
уголовно-исполнительной системы

Требования к организации и проведению мероприятий по соблюдению мер инфекционного контроля туберкулеза

1. В каждом учреждении УИС приказом начальника медицинской части создается комиссия инфекционного контроля (далее - КИК). Решения КИК необходимы для исполнения всеми сотрудниками учреждения.

2. Для эффективной организации и проведения мероприятий по снижению риска распространения туберкулеза на уровне учреждений УИС разрабатывается план инфекционного контроля, который предусматривает:

1) учет и регистрацию случаев туберкулеза зарегистрированных внутри учреждения УИС;

2) оценку риска распространения туберкулеза в учреждении УИС;

3) оценку потребности в различных мероприятиях, включая потребность в кадрах и их подготовке;

4) разработку мероприятий для учреждения УИС;

5) анализ заболеваемости, выявление факторов риска, принятие мер по их ликвидации;

6) организацию и осуществление микробиологического исследования и мониторинга;

7) организацию мероприятий по предупреждению профессиональных заболеваний;

8) обучение персонала;

9) организацию и контроль санитарно-противоэпидемического режима (дезинфекционно-стерилизационный режим, программа респираторной защиты, программа гигиены кашля, обеспечение бактерицидными облучателями для обеззараживания воздуха, обеспечение безопасных условий при проведении аэрозольобразующих процедур) в соответствии с Приказом № ҚР ДСМ-8/2020.

10) организацию сбора, обезвреживания, хранения и транспортировки медицинских отходов.

11) развитие кадрового потенциала в развитии инфекционного контроля над туберкулезом;

12) контроль над проектированием, строительством, ремонтом и использованием сооружений и систем вентиляции;

13) мониторинг и оценка исполнения плана инфекционного контроля.

Сноска. Пункт 2 с изменением, внесенным приказом и.о. Министра внутренних дел РК от 05.01.2022 № 1 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

3. План по инфекционному контролю над туберкулезом утверждается начальником учреждения. В последующем начальник учреждения совместно с начальником медицинской части или эпидемиологом (если имеется в штате) представляют разработанный план в ДУИС области. На уровне ДУИС формируется областной план инфекционного контроля над туберкулезом.

4. Организация мероприятий по осуществлению производственного контроля проводится в соответствии с Приказом № ҚР ДСМ-96/2020.

Сноска. Пункт 4 - в редакции приказа и.о. Министра внутренних дел РК от 05.01.2022 № 1 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

5. Во всех учреждениях УИС создаются условия для использования потенциала естественной вентиляции, для чего в каждом помещении предусматриваются рабочие форточки достаточного размера для возможности проветривания без наличия застойных зон. В теплое время года проветривание проводится на постоянной основе, в холодное время по графику – каждый час по 5-10 минут.

6. Дезинфекционные, дезинсекционные и дератизационные мероприятия в лечебно-профилактических учреждений (далее – ЛПУ) УИС организуются и проводятся на систематической основе в соответствии с Санитарными правилами "Санитарно-эпидемиологические требования к организации и проведению дезинфекции, дезинсекции и дератизации", утвержденными приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан от 28 августа 2018 года № ҚР ДСМ-8 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 17429).

Сноска. Пункт 6 в редакции приказа Министра внутренних дел РК от 09.10.2019 № 872 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

7. Медицинским персоналом ЛПУ УИС используются респираторы с эффективностью фильтрации не менее 94% частиц размером до 0,3-0,4 микрон и соответствующие по размеру и конфигурации медицинскому работнику, обеспечивающие плотное прилегание к лицу, с проведением теста на плотное прилегание к лицу не реже 1 раза в год.

8. Медицинский персонал учреждения УИС при поступлении на работу и в последующем проходит предварительные и периодически медицинские осмотры, за счет средств работодателя в соответствии с Правилами оказания государственной услуги "Прохождение предварительных обязательных медицинских осмотров", утвержденных приказом исполняющего обязанности Министра здравоохранения Республики Казахстан от 15 октября 2020 года № ҚР ДСМ-131/2020 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 21443).

Сноска. Пункт 8 - в редакции приказа и.о. Министра внутренних дел РК от 05.01.2022 № 1 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

9. В противотуберкулезных больницах УИС:

1) система вентиляция обеспечивает не менее чем шестикратный воздухообмен в час в палатах и двенадцатикратный в помещениях для выполнения аэрозольобразующих процедур (комната (кабина) сбора мокроты, бронхоскопии) с балансированной подачей, не допуская возникновение застойных зон;

2) вытяжные установки, обслуживающие зоны высокого риска и шкафы биологической безопасности 1-2 класса, оборудуются устройствами для обеззараживания воздуха с применением HEPA-фильтров или бактерицидного ультрафиолетового облучения достаточной интенсивности. Биологические шкафы безопасности не реже 4 раз в год проходят техническое обслуживание с измерением параметров работы и безопасности;

3) оборудование для подачи и удаления воздуха располагается на противоположных стенах;

4) все двери помещений и шлюзов оборудуются устройствами для автоматического закрывания, двери палат и боксов (в нижней части полотна) вентиляционными решетками для притока воздуха;

5) на реконструируемых и вновь строящихся объектах вытяжная вентиляция из отделений для больных с множественной лекарственной устойчивостью микобактерий устраивается отдельно из каждой палаты с механическим побуждением и дополнительно с гравитационным побуждением с установкой дефлектора. Приточная вентиляция в данных отделениях предусматривается с механическим побуждением и подачей воздуха в коридор;

6) система приточно-вытяжной вентиляции эксплуатируется круглосуточно;

7) самостоятельные системы приточно-вытяжной вентиляции с обогревом и кондиционированием воздуха организовываются в соответствии с назначением помещения и инфекционным статусом пребывающих лиц;

8) профилактический осмотр, ремонт систем вентиляции и кондиционирования, очистка и дезинфекция проводится согласно Приказа № ҚР ДСМ-96/2020.

Сноска. Пункт 9 с изменением, внесенным приказом и.о. Министра внутренних дел РК от 05.01.2022 № 1 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

10. В ЛПУ приказом начальника учреждения УИС назначается лицо, ответственное за эксплуатацию систем вентиляции и кондиционирования воздуха, выполнение графика планово-профилактического ремонта вентиляционных систем.

11. В учреждениях УИС применяются экранированные бактерицидные облучатели и беспрерывно используются в присутствии людей в местах с недостаточной вентиляцией, где концентрируются большое количество людей, источники воздушно-капельных инфекций (коридоры, комнаты для процедур, сопровождающихся с повышенным выделением аэрозоля, спальные помещения секционного типа, помещения проведения массовых мероприятий и т.д.).

Экранированные бактерицидные облучатели устанавливаются из расчета одна лампа мощностью 30 Ватт на 20 квадратных метров по полу и на высоте не менее 2,20 метра от пола при условии не направленного излучения на находящихся в помещении людей. При этом уровень ультрафиолетового излучения в верхней части помещения на расстоянии 1 метра от лампы составляет в пределах 100-300 микроВатт на 1 квадратный сантиметр (далее-микроВатт/кв.см) и не более 0,2 микроВатт /кв. см в зоне преимущественного пребывания людей.

12. В учреждениях УИС:

1) при приеме больных придерживаются правила сортировки лиц с симптомами туберкулеза. Кашляющие больные принимаются в первую очередь. Длительно кашляющие больные направляются на микроскопическое и МГ исследование мокроты;

2) для организации безопасного забора мокроты выделяется помещение с организацией местной вытяжной системы вентиляции, обеспечивающей в помещении (кабине) не менее 12 кратный воздухообмен в час (далее-КВЧ). В теплое время забор мокроты допускается осуществлять на улице, в специально отведенном месте для этой процедуры;

3) наличие инфекционного изолятора обязательно в каждом учреждении УИС. Инфекционный изолятор и камеры для больных туберкулезом оборудуется с системой механической вентиляции, обеспечивающий не менее 12 КВЧ с поддержкой температуры в пределах 20-22 градусов по Цельсию;

4) помещения для введения следственных процедур оборудуются системой механической вентиляции.

13. В ЛПУ УИС с целью предупреждения потенциальных контактов предусматриваются:

поточность движения пациентов, поступающих на стационарное лечение в ЛПУ УИС, предусматривается в плановом и экстренном порядке от приемного(карантинного) отделения к отделению по профилю госпитализации в зависимости от контагиозности и ТЛЧ. Допускается в экстренном порядке (по клиническим показаниям) движение больных в операционную, отделение анестезиологии и реанимации, минуя приемное (карантинное) отделение;

в приемном отделении проводится отбор биологического материала (мокрота, плевральная жидкость) для проведения лабораторных исследований;

в случае поступления больного с уже установленным диагнозом, прошедшим весь комплекс диагностических исследований, он немедленно переводится в соответствующее его инфекционному статусу отделение. В случае поступления больного с неизвестным ТЛЧ – данный больной изолируется до получения результатов микроскопии и МГ;

при выявлении больного в ЛПУ неинфекционного профиля больной немедленно изолируется в инфекционный изолятор;

перед входом в "грязную" зону отображается информация, предупреждающая об опасности и запрете вхождения посторонних лиц;

в межзональных дверях устанавливаются замки и доводчики (механические устройства, самостоятельно закрывающие двери);

для вновь строящихся и реконструируемых помещений предусматривается вход/выход в "грязную" зону отдельно для пациентов и работников. Для работников вход/выход в "грязную" зону организовывается со стороны "чистой" зоны;

работники учреждения ЛПУ пребывают в "грязной" зоне только по мере необходимости для проведения непосредственно-контролируемого лечения, оказания медицинской помощи, проведения необходимых мероприятий воспитательного характера (минимальное время пребывание), проведение обходов и обысковых мероприятий;

обысковые мероприятия проводятся с обязательным использованием респиратора высокой степени защиты;

проведение культурно-массовых мероприятий с участием контагиозных больных не допускается;

все контагиозные больные обеспечиваются защитными масками (респираторами), которых одевают в случае общения с сотрудниками учреждения, при посещении медицинских процедур, комнаты свидания;

передвижение осужденных между отделениями максимально ограничивается. Передвижение лиц в другие помещения (медицинская часть, баня, парикмахерская, столовая) проводится согласно графику посещения, утвержденного начальником учреждения с учетом правил разделения потоков, сначала больные с отрицательным мазком мокроты, а затем с положительным. При этом, после каждой смены проводится санитарная обработка помещений, одновременно вентилируя помещение;

питание больных с положительным мазком мокроты организовывается в секциях или палатах;

не допускается привлечение больных с положительным мазком мокроты на различные работы в помещениях за пределами отделения;

контролируемое лечение, забор крови и другие манипуляции проводятся непосредственно в секциях или палатах. В процедурном кабинете осуществляются процедуры, требующие соблюдение асептики и антисептики;

рентгенография, физиотерапия и другие процедуры проводятся по строгому графику, сначала больные с отрицательным мазком мокроты, а затем с положительным;

все помещения для персонала располагаются отдельно от палатных секций и процедурных комнат. Медицинские работники находятся в отделении только при проведении осмотра больных, врачебных процедур и обходов. Оформление историй болезни и другие работы, не требующие присутствие больного, проводятся в "чистой" зоне. Помещения "чистой" зоны организовываются в отдельном здании или блоках, воздушно изолированном от "грязной" зоны.

Приложение 2
к Правилам организации
противотуберкулезной
помощи в учреждениях
уголовно-исполнительной системы

Схемы передачи информации и проведения сверки по больным туберкулезом

Сноска. Приложение 2 - в редакции приказа и.о. Министра внутренних дел РК от 05.01.2022 № 1 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

1. Маршрут направления больного из СИ в ЛПУ:

при выявлении больного активным туберкулезом, подтверждение диагноза, определение стратегии лечения, наблюдения за больным проводится решением ЦВКК.

Больные активным туберкулезом, выявленные в СИ и переведенные из ПТО, регистрируются в карте диспансерного наблюдения № ТБ-082/у, журнале № ТБ-015/у, № ТБ-016/у, согласно формам учета по туберкулезу, утвержденных Приказом № ҚРДСМ-175/2020 и Национальном регистре больных туберкулезом в графах "новый случай", "рецидив", "другие", "переведен";

Извещение по форме № 034/у утвержденной Приказом № ҚРДСМ-175/2020, направляются из СИ в территориальные Департаменты санитарно-эпидемиологического контроля (далее – ДСЭК) КСЭК МЗ РК и ДУИС.

При направлении в противотуберкулезные больницы больного, зарегистрированного в СИ, данные больного вносятся в дубликат журналов № ТБ-016/у или № ТБ-017/у IV категории СИ, из которого больной был направлен, с указанием в графе "Примечание", индекса СИ и даты прибытия. Все данные по лечению и наблюдению вносятся в журналы № ТБ-016/у или № ТБ-017/у IV категории, медицинские карты № ТБ-014/у или № ТБ-015/у IV категории и в Национальном регистре больных туберкулезом под логином и паролем СИ, из которого он прибыл.

Медицинской частью СИ проводится постоянная сверка журнала № ТБ-016/у со сводным журналом № ТБ-016/у противотуберкулезной больницы.

В определенный день (по согласованию) специалист врач-фтизиатр СИ выезжает на сверку в противотуберкулезную больницу.

Схема передачи информации и проведения сверки – при убытии больного из СИ в противотуберкулезную больницу:

заболеваний осужденных, являющихся основанием освобождения от отбывания наказания 2. Маршрут направления больного из учреждения в противотуберкулезную больницу УИС:

в случае большой отдаленности от противотуберкулезной больницы диагноз больному выставляется территориальной ЦВКК ПТО, в случае близкого расположения – ЦВКК противотуберкулезных больниц УИС.

В журнале № ТБ-016/у больной регистрируется в соответствии с установленным диагнозом. В учреждении, где выявлен больной, заполняются учетно-отчетные формы: № 034/у, № ТБ-016/у, утвержденные Приказом № ҚРДСМ-175/2020.

Извещение по форме № 034/у утвержденной Приказом № ҚРДСМ-175/2020 направляются из учреждения в территориальные ДУИС (кроме СИ).

Извещение по форме № 034/у утвержденной Приказом № ҚРДСМ-175/2020 направляются из учреждения смешанной безопасности (СИ) в территориальные ДУИС и территориальные ДСЭК КСЭК МЗ РК.

Больные активным туберкулезом, поступившие из учреждения областей в противотуберкулезные больницы, регистрируются в журнале № ТБ-016/у, № ТБ-017/у IV категории согласно формам учета по туберкулезу, утвержденных Приказом № ҚРДСМ-175/2020 и Национальном регистре больных туберкулезом в графах "новый случай", "рецидив", "другие".

Медицинской частью учреждения проводится постоянная сверка журнала № ТБ-016/у, № ТБ-017/у со сводным журналом № ТБ-016/у, № ТБ-017/у противотуберкулезной больницы:

при близком расположении специалист учреждения выезжает в противотуберкулезную больницу для проведения сверки и внесения данных в журналы № ТБ-016/у, № ТБ-017/у;

при дальнем расположении – информация по сверке запрашивается и передается путем факсимильной связи (или в электронном варианте).

Схема передачи информации и проведения сверки – при убытии больного из учреждении в противотуберкулезную больницу:

2. Маршрут направления больного из учреждения в противотуберкулезную больницу УИС:

В журнале ТБ-03/у больной регистрируется в соответствии с установленным диагнозом. В учреждении, где выявлен больной, заполняются учетно-отчетные формы: 089/у, 058/у, ТБ-02/у, ТБ-03/у, ТБ-04/у, ТБ-05/у, ТБ-07/у утвержденные Приказом № 907.

Извещения форм 089/у, 058/у утвержденные Приказом № 907 направляются из учреждения в территориальные ДУИС (кроме СИ).

Извещения форм 089/у, 058/у утвержденные Приказом № 907 направляются из учреждения смешанной безопасности (СИ) в территориальные ДУИС и территориальные ДООЗ КООЗ МЗ РК.

Больные активным туберкулезом, поступившие из учреждения областей в противотуберкулезные больницы, регистрируются в журнале ТБ-03/у, ТБ-11/у IV категории согласно формам учета по туберкулезу, утвержденных Приказом № 907 и Национальном регистре больных туберкулезом в графах "новый случай", "рецидив", "другие".

Медицинской частью учреждения проводится постоянная сверка журнала ТБ-03/у, ТБ-11/у со сводным журналом ТБ-03/у, ТБ-11/у противотуберкулезной больницы:

при близком расположении специалист учреждения выезжает в противотуберкулезную больницу для проведения сверки и внесения данных в журналы ТБ- 03/у,ТБ-11/у;

	Приложение 3 к Правилам организации противотуберкулезной помощи в учреждениях уголовно- исполнительной системы
	форма

Журнал учета лиц, страдающих кашлем

Отряд № ___

_____ месяц 20 года

№

Фамилия, имя, отчество (при его наличии)

дни месяца

Начальник отряда (фамилия, имя, отчество (при его наличии)) __________

Подпись _______________

Приложение 4
к Правилам организации
противотуберкулезной
помощи в учреждениях
уголовно исполнительной
системы

Список больных туберкулезом, освобождающихся из противотуберкулезных больниц УИС, состоящих в группе диспансерного учета (далее – ГДУ І) (ежемесячно)

учреждение ДУИС по области

№	Фамилия, имя, отчество (при его наличии), дата рождения	Наименование учреждения ДУИС направившего список	Диагноз /Тип / категория/ГДУ 1	На момент освобождения		Дата освобождения	Адрес (домашний и который указал осужденный); фактический домашний адрес (по специальной части)
№	Фамилия, имя, отчество (при его наличии), дата рождения	Наименование учреждения ДУИС направившего список	Диагноз /Тип / категория/ГДУ 1	МБТ + / МБТ –	Фаза лечения, Интенсивная фаза/поддерживающая фаза, симптоматическое, дата начала лечения	Дата освобождения

	Приложение 2
	к приказу Министра внутренних
	дел Республики Казахстан
	от 19 августа 2014 года № 530

Перечень заболеваний осужденных, являющихся основанием освобождения от отбывания наказания

Сноска. Перечень - в редакции приказа и.о. Министра внутренних дел РК от 05.01.2022 № 1 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Настоящий перечень заболеваний осужденных, являющихся основанием освобождения от отбывания наказания включает в себя следующие нозологические формы (далее – Перечень):

Туберкулез:

прогрессирующий деструктивный туберкулез позвоночника.

Диагностика основывается на данных бактериоскопического исследования и посева гноя из туберкулезного абсцесса, рентгенографии в двух взаимно-перпендикулярных проекциях (прямой и боковой);

двусторонний деструктивный туберкулез почек, осложненный специфическим процессом мочевыводящих путей и развитием хронической почечной недостаточности (далее - ХПН) в терминальной стадии.

Диагностика туберкулеза почек, осложненного специфическим процессом мочевыводящих путей, основывается на данных клинического анализа мочи (характерны пиурия, протеинурия, цилиндрурия), бактериологического исследования мочи методом посева, обязательной обзорной рентгенографии области почек и мочевого пузыря. В случае недостаточности данных обзорной рентгенографии показано проведение экскреторной урографии, цистоскопии с индигокарминовой пробой и ретроградной пиелографии;

Новообразования:

все злокачественные новообразования III-IV стадии по международной классификации болезней, не поддающиеся специализированному лечению;

онкологические и онкогематологические заболевания IV клинической группы;

острые лейкозы в стадии рецидива, подтвержденные цитологически, морфологически, методом иммунофенотипирования;

хронические лейкозы в терминальной стадии заболевания;

лимфомы Ходжкина и неходжкинские лимфомы в терминальной стадии с поражением одного и более экстралимфатических органов и поражением всех групп лимфатических узлов;

опухоли головного мозга, краниоспинальные опухоли, опухоли спинного мозга, опухоли спинного мозга с быстро прогрессирующим злокачественным течением, с выраженными стойкими расстройствами двигательных, чувствительных и вегетативно-трофических функций и неэффективностью проводимого лечения.

Клинический диагноз и наличие рецидива заболевания необходимо подтвердить морфологически, методами иммунофенотипирования, рентгенологическими данными, инструментальными методами исследования, лабораторными показателями крови, кроветворных органов и родственных им тканей, консультациями мультидисциплинарной группы врачей онкологов, гематологов (с учетом профиля заболевания);

Болезни эндокринной системы:

сахарный диабет I типа, инсулинозависимый (доза инсулина свыше 60 ед. в сутки), тяжелое течение со склонностью к кетоацидозу и наличием выраженной макроангиопатии, ретинопатии, полинейропатии;

сахарный диабет II типа, инсулинопотребный, некоррегируемый инсулином, с тяжелым течением со склонностью к кетоацидозу, со множественными сосудистыми осложнениями (слепота, хроническая почечная недостаточность, ампутации в анамнезе).

Диагноз основывается на результатах комплексного обследования (ультразвукового исследования (далее – УЗИ), ангиографии, биохимических анализов крови).

Необходима консультация эндокринолога, офтальмолога, ангиохирурга при заболеваниях ассоциированных с сахарным диабетом;

Психические расстройства:

шизофрения (простая, гебефреническая, параноидная, кататоническая, недифференцированная) с непрерывным, либо с эпизодическим нарастанием дефекта типом течения, при наличии быстрой прогредиентности процесса, выраженной дефицитарной и стойкой психотической симптоматикой;

биполярное аффективное расстройство - маниакально-депрессивный психоз с часто чередующимися маниакальными и депрессивными фазами, со смешанными психотическими состояниями, непрерывным течением;

органические психические расстройства: деменция при эпилепсии, деменция вследствие атеросклеротического поражения, а также перенесенных травм и инфекций головного мозга;

затяжные реактивные психозы с прогредиентным течением, вовлечением соматического звена, приобретающие характер хронического душевного заболевания;

хронические психозы разной этиологии, со стойкой психотической симптоматикой и нарастающими изменениями психики.

Клинический диагноз подтверждается только в условиях Республиканской психиатрической больницы и психиатрического отделения Республиканской соматической больницы, с учетом анамнеза заболевания, прогредиентности процесса, выраженности дефицитарной симптоматики;

Болезни нервной системы и органов чувств:

сосудистые заболевания головного и спинного мозга: эмболии, геморрагическое, первичные (нетравматические) субарахноидальные кровоизлияния при установленном диагнозе с выраженными стойкими явлениями очагового поражения мозга (геми-, параплегии; глубокие геми-, парапарезы; нарушения ориентировки в пространстве и времени; акинетико-ригидный синдром);

инфекционные, демиелинизирующие заболевания центральной нервной системы (далее - ЦНС), сопровождающиеся органическим поражением головного и спинного мозга с глубокими стойкими нарушениями функции (тяжелые параличи, глубокие парезы с распространенными расстройствами чувствительности, расстройствами функций тазовых органов, трофическими нарушениями, выраженный акинетико-ригидный синдром) и прогрессирующим течением процесса: менингиты вторичные, гнойные, абсцессы головного мозга, спинальные эпидуральные абсцессы и гранулемы нетуберкулезной этиологии, нейросифилис, поражения нервной системы при туберкулезе, рассеянный склероз, лейкоэнцефалит Шильдера;

травматические заболевания ЦНС с выраженными стойкими явлениями очагового поражения мозга (геми-, параплегии; глубокие геми-, парапарезы);

другие заболевания головного мозга: системные атрофии, поражающие преимущественно ЦНС, дегенеративные болезни и заболевания с экстрапирамидальными и другими двигательными нарушениями (болезнь Гентингтона, болезнь Альцгеймера, болезнь Паркинсона, болезнь Пика);

полная слепота.

Диагностика основывается на данных инструментальных методов исследования, а также консультаций профильных специалистов (невропатолог, нейрохирург, офтальмолог, ангиохирург).

На освидетельствование предоставляется осужденный, у которого полная потеря зрения наступила в период отбывания наказания;

Болезни органов кровообращения:

гипертензивная (гипертоническая) болезнь с преимущественным поражением сердца и почек, IV функциональный класс, в стадии декомпенсации;

болезни сердца с сердечной (застойной) недостаточностью (далее - СН) 2-3 стадии, осложненные тяжелыми и сложными нарушениями сердечного ритма: хроническая ишемическая болезнь сердца, хронический адгезивный перикардит, хронический констриктивный перикардит, врожденные или приобретенные пороки сердца в стадии декомпенсации, врожденные и приобретенные кардиомиопатии, фиброз миокарда, дегенерация миокарда;

болезни аорты, артерий, артериол и капилляров: расслаивающая аневризма аорты, атеросклероз артерий конечностей (атеросклеротическая гангрена) в гангренозно-некротической стадии, поражающий не менее двух конечностей, болезнь Рейно, поражающая не менее двух конечностей, в гангренозно-некротической стадии, облитерирующий эндоартериит, поражающий не менее двух конечностей, в гангренозно-некротической стадии.

Необходимы консультации профильных специалистов при наличии ассоциированных заболеваний органов-мишеней;

Болезни органов пищеварения:

циррозы печени различной этиологии в стадии декомпенсации с гиперспленизмом, портальной гипертензией, печеночно-клеточной недостаточностью;

неспецифический язвенный колит высокой степени активности;

болезнь Крона, высокой степени активности.

Основанием для представления осужденного (ой) на освидетельствование специальной медицинской комиссией (далее – СМК) является неоднократная госпитализация в ЛПУ УИС или организации здравоохранения. Клинический диагноз подтверждается комплексными исследованиями (УЗИ, фиброгастродуоденоскопия, развернутый биохимический анализ крови).

Болезни почек:

хроническая болезнь почек (далее - ХБП) в терминальной стадии (5 стадия).

При неэффективности лечения, стабильном ухудшении состояния пациента, при не достижении целевых индикаторов качества лечения в течение первых трех месяцев начала заместительной почечной терапии (гемодиализ, перионеальный диализ), при возникновении в процессе лечения декомпенсации функций двух и более систем и (или) синдрома недодиализа, при остром отторжении трансплантата. Клинический диагноз подтверждается результатами комплексного обследования (УЗИ, анализы мочи, биохимический анализ крови).

Болезни костно-мышечной системы и соединительной ткани:

Узелковый периартериит:

при наличии ХБП в терминальной стадии, либо инфаркта легкого (тромбоза крупных сосудов), либо хронической СН 3-4 стадии, злокачественной гипертонии, либо желудочно-кишечными кровотечениями и перфорацией стенок с явлениями перитонита, либо кровоизлияниями в головной мозг (менингиты, энцефалиты).

Диагноз ставится по сочетанию характерных признаков и гистологического исследования тканей, полученных при помощи биопсии;

Дерматомиозит:

при наличии тяжелого поражения дыхательных мышц с резким ограничением экскурсии грудной клетки, дыхательной недостаточности 3-4, асфиксии, нарушение глотания с развитием тяжелой аспирационной пневмонии.

Ревматоидный артрит:

при наличии ХБП в терминальной стадии вследствие амилоидоза почек;

Системная красная волчанка:

при наличии ХБП в терминальной стадии;

Системная склеродермия:

при наличии фиброзирующего альвеолита, или диффузного пневмесклероза, легочной гипертензии, хронической СН с аритмиями, ХБП в терминальной стадии.

Основанием для представления осужденного (ой) на освидетельствование СМК является прогрессирование заболевания, отсутствие эффекта от проводимого лечения, стойкая отрицательная динамика общего состояния. Необходимы консультации профильных специалистов при наличии ассоциированных заболеваний органов-мишеней;

Анатомические дефекты вследствие заболевания или травмы во время последнего срока отбывания наказания: высокая ампутация верхних или нижних конечностей, а также сочетание высоких ампутаций одной верхней и одной нижней конечностей.

При предоставлении осужденного (ой) на освидетельствование СМК администрация учреждения, СИ формирует и представляет на медико-социальную экспертизу по месту дислокации учреждения, СИ документы на освидетельствуемое лицо в соответствии с Правилами проведения медико-социальной экспертизы, утвержденными приказом Министра здравоохранения и социального развития Республики Казахстан от 30 января 2015 года № 44 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 10589);

Кожные болезни:

т-лимфома.

Характеризуется появлением на коже узлов синюшного или желтовато-красного цвета, нередко с эрозированной или изъязвленной поверхностью на любых участках кожи среди синюшно-красных или охряно-желтых шелушащихся, лишенных волос бляшек и инфильтратов. Увеличиваются лимфатические узлы. В периферической крови обнаруживаются клетки Сезари-Лютцера. Диагноз подтверждается гистологически;

Фотодерматоз, обусловленный эритропоэтической уропорфирией (болезнью Гюнтера).

Заболевание характеризуется аутосомно-рецессивным наследованием, клинически проявляется везикулезно-буллезным дерматозом с диаметром пузырька от 1 до 10 мм, по вскрытии пузырька обнаруживается эрозированная или изъязвленная поверхность, процесс заканчивается рубцеванием. Высыпания преимущественно на открытых участках тела. Патогномонична спленомегалия. Резко увеличена экскреция уропорфирина-I и в меньшей степени копропорфирина-I с мочой. Специфично значительное повышение концентрации уропорфирина-I в эритроцитах, преобладающее над повышением уропорфирина в сыворотке крови. Исследования порфиринов крови и мочи обязательны для верификации диагноза;

Фотодерматоз, обусловленный эритропоэтической протопорфирией (болезнью Магнуса).

Заболевание характеризуется аутосомно-доминантным наследованием, основной синдром - фотодерматоз, проявляющийся отеком, эритемой, зудом, пузыри образуются не всегда. Поражаются открытые участки тела. В поздних стадиях развивается гепатоз с исходом в печеночную недостаточность. Характерна гипохромная анемия при высоком или нормальном содержании железа в сыворотке крови. Отмечается резкое увеличение содержания протопорфирина и менее резкое - копропорфирина в кале, существенное повышение содержания протопорфирина в эритроцитах. Исследования порфиринов крови и кала обязательны для верификации диагноза;

псориаз с развитием псориатической артропатии.

Псориатический артрит чаще возникает параллельно с кожными поражениями. Поражаются суставы кистей и стоп, затем крупные сочленения, включая и позвоночник, с развитием анкилозирующего спондилоартрита.

Помимо рентгенографических и анатомических критериев, биохимических и иммунологических признаков воспаления, необходимо учитывать степень активности и функциональной способности костно-суставных сочленений. Берется во внимание степень пораженности, когда больной нетрудоспособен и утрачена возможность самообслуживания;

псориаз с развитием эритродермии.

Эритродермия характеризуется слиянием отдельно расположенных эффлоресценций, которые приобретают отечность, ярко насыщенную эритематозную окраску, образуя множественные фигуры, а местами - сплошные диффузные участки. Кожа туловища и конечностей приобретает вид плотного напряженного панциря, застойно-бурый цвет, появляется интенсивная инфильтрация с обильным шелушением.

Основанием для представления осужденного (ой) на освидетельствование СМК является неоднократная госпитализация в ЛПУ УИС или организации здравоохранения. Необходимы консультации профильных специалистов. Берется во внимание общее состояние, длительность заболевания, торпидность к лечению.

Болезнь, вызванная вирусом иммунодефицита человека (далее - ВИЧ) в стадии развернутых клинических проявлений:

болезнь, вызванная ВИЧ, проявляющаяся в виде злокачественных новообразований;

болезнь, вызванная ВИЧ, с проявлениями энцефалопатии и развитием деменции;

болезнь, вызванная ВИЧ, с проявлениями изнуряющего синдрома (с проявлениями угасания жизни, истощающая болезнь);

болезнь, вызванная ВИЧ, с проявлениями цитомегаловирусного заболевания;

болезнь, вызванная ВИЧ, с проявлениями пневмонии, вызванной Pneumocystiscarinii;

болезнь, вызванная ВИЧ, с проявлениями легочного туберкулеза и внелегочного генерализованного поражения лимфатической системы, плеврита туберкулезной этиологии, туберкулеза мочеполовой системы, туберкулеза костей и суставов, подтвержденного гистологическим биопсийным материалом, цитологическим исследованием пунктата, отделяемым из свищей с бактериологическим посевом и теста на лекарственную чувствительность, при прогрессированном течении туберкулезного процесса, неэффективности специфического лечения и тяжести состояния.

Диагноз основывается на результатах комплексного обследования (ультразвукового, биохимических анализов крови, лабораторных гистологических и бактериологических данных);

болезнь, вызванная ВИЧ, с проявлениями СПИД-ассоциированного комплекса.

СПИД-ассоцированный комплекс – состояние, когда у ВИЧ-инфицированного пациента имеются какие-либо общие симптомы или признаки СПИДа без дополнительных инфекций или опухолей, встречающихся на поздних стадиях заболевания.

Диагноз "СПИД-ассоцированный комплекс" ставиться в том случае, если пациент имеет более двух симптомов, сохранящихся в течение трех или более месяцев, а также аномалии по данным более чем двух лабораторных тестов.

Симптомы или признаки: лихорадка ~ 38 градусов по Цельсию (перемежающаяся или постоянная), потеря веса > 10%, лимфаузлы (персистирующая генерализованная лимфаденопатия), диарея (перемежающаяся или постоянная), быстрая утомляемость, ночной пот, отклонения в лабораторных показателях, лифапения, лейкопения, тромбоцитопения, анемия, пониженное соотношение между клетками иммунной системы CD4 и CD8, пониженное количество клеток иммунной системы Т-хелперов, угнетенный бластогенез, повышенный уровень гамма-глобулинов, кожная анергия.

Диагноз устанавливается специалистами территориального Центра по профилактике и борьбе со СПИДом;

Болезни крови и кроветворных органов:

гемофилия "А", "В" тяжелой степени.

В основе процесса лежит дефицит девятого фактора (IX фактор) свертывания крови плазменного компонента тромбопластина (протромбиновый комплекс, или фактор Кристмаса), необходимого для образования активной тромбокиназы в I фазе свертывания крови. Дифференцируют гемофилию А и В путем перекрестных и "змеиных" проб;

Другие, неучтенные в Перечне заболеваний осужденных, являющиеся основанием освобождения от отбывания наказания, хронические заболевания, при безуспешности медикаментозного или хирургического лечения с необратимыми, стойкими значительными или резко выраженными, выраженными нарушениями основных функций организма и ограничениями жизнедеятельности, после определения первой или второй групп инвалидности без очередного срока переосвидетельствования.

Болезни органов дыхания:

заболевания органов дыхания со значительно выраженными нарушениями функций дыхательной системы, характеризующиеся тяжелым течением с хронической дыхательной недостаточностью III степени, требующей поддерживающей длительной кислородотерапии, хронической легочно-сердечной недостаточностью в стадии декомпенсации с признаками необратимой правожелудочковой недостаточности (отечный синдром, асцит, печеночная недостаточность):

1) бронхиальная астма, тяжелое течение и/или гормонозависимая;

2) бронхоэктатическая болезнь;

3) легочные гипоплазии, аномалии развития легких и легочных сосудов;

4) деструктивные процессы в легких (абсцесс легкого, гангренозный абсцесс, гангрена);

5) диссеминированные процессы легких (инфекционные, кроме туберкулеза, неинфекционные, идиопатические интерстициальные заболевания легких);

6) муковисцидоз;

7) состояние после трансплантации легких.

Основанием для представления осужденного (ой) на освидетельствование СМК является прогрессирование заболевания, отсутствие эффекта от проводимого лечения, стойкая отрицательная динамика общего состояния. Клинический диагноз подтверждается результатами комплексного обследования (рентгенография, КТ, спирография, ЭхоКГ, биохимический анализ крови). Необходимы консультации профильных специалистов при наличии ассоциированных заболеваний органов-мишеней.

Приложение 3 к приказу
Министра внутренних дел
Республики Казахстан
от 19 августа 2014 года № 530

Правила медицинского освидетельствования осужденных, представляемых к освобождению от отбывания наказания в связи с болезнью

Сноска. Правила в редакции приказа Министра внутренних дел РК от 23.12.2019 № 1088 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

1. Настоящие Правила медицинского освидетельствования осужденных, представляемых к освобождению от отбывания наказания в связи с болезнью, определяют порядок проведения медицинского освидетельствования осужденных, представляемых к освобождению от отбывания наказания в связи с болезнью.

2. При наличии у осужденного заболевания, указанного в Перечне заболеваний осужденных, являющихся основанием освобождения от отбывания наказания, неэффективности стационарного лечения, прогрессирующего ухудшения общего состояния больного, он рассматривается врачебно-консультативной комиссией (далее - ВКК) медицинской части или иной организации здравоохранения по прикреплению.

После рассмотрения ВКК осужденный в течение трех рабочих дней направляется на освидетельствование специальной медицинской комиссии (далее – СМК).

3. СМК по освидетельствованию осужденных, представляемых к освобождению от отбывания наказания, замене неотбытой части наказания более мягким видом наказания (далее – ЗМН) в связи с болезнью с применением или без применения принудительных мер медицинского характера, создаются в медицинских службах Департаментов уголовно-исполнительной системы (далее – ДУИС) по областям, городам республиканского значения и столицы.

4. Состав СМК утверждается начальником ДУИС и согласовывается с руководителем управления здравоохранения области, городов республиканского значения, столицы. СМК состоит из председателя - руководителя медицинской службы ДУИС и двух врачей лечебного профиля - членов комиссии, секретаря не имеющего право голоса.

В состав комиссии привлекаются специалисты-врачи медицинской службы уголовно-исполнительной системы (далее – УИС) и 5-7 специалистов организаций здравоохранения, в том числе заместитель руководителя регионального центра психического здоровья.

К работе комиссии привлекаются профильные специалисты территориального органа здравоохранения по согласованию с их руководителями.

5. В своей работе СМК руководствуется Уголовным, Уголовно-исполнительным кодексами Республики Казахстан и настоящими Правилами.

6. Медицинскому освидетельствованию СМК подлежат осужденные, с имеющимися заболеваниями, указанными в Перечне, в случае наступления заболевания в период отбывания наказания, а также до совершения преступления при прогрессировании заболевания, если стационарное лечение не дало положительных результатов.

Одновременно, администрация учреждения, следственного изолятора (далее – СИ) формирует и представляет на медико-социальную экспертизу по месту дислокации учреждения, СИ документы на освидетельствуемое лицо в соответствии с Правилами проведения медико-социальной экспертизы, утвержденными приказом Министра здравоохранения и социального развития Республики Казахстан от 30 января 2015 года № 44 (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 10589).

На лиц, состоящих на учете службы пробации документы на медико-социальную экспертизу направляют организации здравоохранения по месту прикрепления осужденного.

7. Медицинское освидетельствование осужденных больных в лечебно-профилактических учреждениях, а также в учреждениях ДУИС областей, городов республиканского значения, столицы и состоящих на учете службы пробации, проводится независимо от профиля заболевания с обеспечением проведения комплекса обследования и консультаций профильных специалистов, кроме больных с психическими расстройствами.

8. Осужденные, страдающие психическими расстройствами, лишающими их возможности осознавать фактический характер и общественную опасность своих действий (бездействия) либо руководить ими, подлежат освобождению независимо от характера и тяжести совершенного преступления, назначенного и отбытого срока наказания, поведения во время отбывания наказания и других обстоятельств.

Медицинское освидетельствование СМК осужденных отбывающих наказание в учреждения, СИ страдающих психическими расстройствами, проводится в психиатрической больнице учреждения УИС.

Медицинское освидетельствование СМК осужденных женщин, несовершеннолетних, лиц, отбывающих наказание в учреждении минимальной безопасносности и состоящих на учете службы пробации страдающих психическими расстройствами, проводится в региональных центрах психического здоровья по месту постановки на учет.

В заключении СМК, относительно лица, страдающего психическим расстройством, в соответствии со статьей 93 Уголовного кодекса Республики Казахстан, указывается необходимость назначения и вида принудительной меры медицинского характера.

Сноска. Пункт 8 с изменением, внесенным приказом и.о. Министра внутренних дел РК от 05.01.2022 № 1 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

9. Если будет признано, что заболевание относится к заболеваниям, указанным в Перечне, составляется заключение специальной медицинской комиссии, по форме согласно приложению 1 к настоящем Правилам.

10. Заключение СМК выдается после проведения всесторонних медицинских обследований больного, свидетельствующих о безуспешности проводимого лечения с учетом заключительного диагноза.

11. Заключение СМК оформляется в пяти экземплярах: первый направляется в суд, второй – в медицинскую службу ДУИС, третий - в Комитет уголовно-исполнительной системы Министерства внутренних дел Республики Казахстан, четвертый - приобщается к истории болезни, пятый - приобщается к материалам личного дела.

12. Для постановки вопроса об освобождении лица от отбывания наказания, ЗМН в связи с болезнью с применением или без применения принудительных мер медицинского характера, в течение трех рабочих дней со дня получения положительного заключения СМК, представление учреждения УИС или органа, исполняющих наказание, а также заключение СМК, характеристика, личное дело осужденного направляются в суд.

В представлении указываются данные об осужденном, о тяжести совершенного им преступления, его личности, поведении в период отбывания наказания и характере заболевания, которым он страдает.

Лицо, имеющее заболевания, указанные в Перечне, освобождается судом от отбывания наказания или наказание может быть заменено более мягким видом наказания с учетом характера заболевания, тяжести совершенного уголовного правонарушения, личности осужденного и других обстоятельств.

13. На осужденных, которым суд отказал в освобождении от отбывания наказания, ЗМН в связи с болезнью с применением или без применения принудительных мер медицинского характера, в случае ухудшения состояния здоровья, препятствующего отбыванию наказания, материалы повторно направляются в суд независимо от времени вынесения судом постановления об отказе.

14. Учет осужденных, освидетельствованных СМК, независимо от того, представлены материалы в суд или нет, производится в Журнале учета осужденных, освидетельствованных специальной комиссией, по форме согласно приложению 2 к настоящим Правилам, который ведется в медицинских службах ДУИС.

15. За пятнадцати календарных дней до освобождения осужденного в связи с болезнью учреждение, откуда освобождается больной, направляет в местные органы государственного управления здравоохранения (далее – Управления здравоохранения), по месту жительства больного, извещения об освобождении осужденного, с указанием полного диагноза заболевания.

В случае применения больному замены ЗМН в связи с болезнью извещение об освобождении осужденного направляется дополнительно в службы пробации по месту жительства.

Управление здравоохранения в месячный срок направляет в учреждение, из которого освободился осужденный в связи с болезнью, информацию о постановке на учет в территориальные организации здравоохранения данного осужденного.

16. Осужденные, освобожденные судом от отбывания наказания в связи с болезнью, подлежат обязательному диспансерному учету, в случае необходимости стационарного лечения госпитализации в территориальные медицинские организации здравоохранения Республики Казахстан.

17. Контроль за состоянием здоровья лица, освобожденного от дальнейшего отбывания наказания в связи с психическим расстройством или иной тяжелой болезнью, осуществляется администрацией учреждения УИС, из которого он был освобожден.

18. Организации здравоохранения, где состоят, освобожденные больные осужденные на учете либо проходят лечение, ежеквартально предоставляет информацию в администрацию учреждения УИС, о состоянии его здоровья, а в случаях выздоровления или смерти информирует немедленно.

19. В случае наступления выздоровления лица возобновление исполнения наказания производится постановлением суда по представлению администрации учреждения УИС.