Ойын бизнесі мен лотереяларды ұйымдастырушыларға арналған қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл жасау мақсатында ішкі бақылау қағидаларына қойылатын талаптарды бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Қаржы министрінің 2014 жылғы 27 қарашадағы № 527 және Қазақстан Республикасы Мәдениет және спорт министрінің 2014 жылғы 26 қарашадағы № 112 бірлескен бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2014 жылы 12 желтоқсанда № 9966 тіркелді. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Қаржылық мониторинг агенттігі Төрағасының 2022 жылғы 28 ақпандағы № 17 және Қазақстан Республикасы Мәдениет және спорт министрінің 2022 жылғы 28 ақпандағы № 60 бірлескен бұйрығымен.

Ескерту. Күші жойылды - ҚР Қаржылық мониторинг агенттігі Төрағасының 28.02.2022 № 17 және ҚР Мәдениет және спорт министрінің 28.02.2022 № 60 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бірлескен бұйрығымен.
РҚАО-ның ескертпесі!
Осы бұйрықтың қолданысқа енгізілу тәртібін 3-тармақтан қараңыз
Ескерту. Бірлескен бұйрықтың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Қаржы министрінің 28.12.2015 № 705 және ҚР Мәдениет және спорт министрінің 14.01.2016 № 6 (06.02.2016 бастап қолданысқа енгізіледі) бірлескен бұйрығымен.

"Қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл туралы" 2009 жылғы 28 тамыздағы Қазақстан Республикасы Заңының 11-бабы 3-2-тармағына сәйкес БҰЙЫРАМЫЗ:

1. Қоса беріліп отырған Ойын бизнесі мен лотереяларды ұйымдастырушыларға арналған қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл жасау мақсатында ішкі бақылау қағидаларына қойылатын талаптар бекітілсін.

Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қаржы министрінің 28.12.2015 № 705 және ҚР Мәдениет және спорт министрінің 14.01.2016 № 6 (06.02.2016 бастап қолданысқа енгізіледі) бірлескен бұйрығымен.

2. Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігінің Қаржы мониторингі комитеті (Б.Ш. Тәжіяқов) заңнамада белгіленген тәртіппен:

1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін;

2) осы бұйрық мемлекеттік тіркеуден өткеннен кейін он күнтізбелік күн ішінде оны мерзімді баспасөз басылымдарында және "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде жариялауға жіберілуін;

3) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігінің Интернет-ресурсында орналастырылуын қамтамасыз етсін.

3. Осы бұйрық 2014 жылғы 15 желтоқсаннан бастап қолданысқа енгізіледі және ресми жариялануы тиіс.

Қазақстан Республикасының Қаржы министрі ___________ Б. Сұлтанов

Қазақстан Республикасының Мәдениет және спорт министрі __________ А. Мұхамедиұлы

Қазақстан Республикасы Қаржы министрінің 2014 жылғы 27 қарашадағы № 527 және Қазақстан Республикасы Мәдениет және спорт министрінің 2014 жылғы 26 қарашадағы № 112 бірлескен бұйрығымен бекітілген

Ойын бизнесі мен лотереяларды ұйымдастырушыларға арналған қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл жасау мақсатында ішкі бақылау қағидаларына қойылатын талаптар

Ескерту. Талаптар жаңа редакцияда - ҚР Қаржы министрінің 07.10.2020 № 967 және ҚР Мәдениет және спорт министрінің 07.10.2020 № 274 (15.11.2020 бастап қолданысқа енгізіледі) бірлескен бұйрығымен.

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Осы Ойын бизнесі мен лотереяларды ұйымдастырушыларға арналған қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл жасау мақсатында ішкі бақылау қағидаларына қойылатын талаптар (бұдан әрі – Талаптар) "Қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл туралы" 2009 жылғы 28 тамыздағы Қазақстан Республикасының Заңының (бұдан әрі – КЖ/ТҚҚ туралы Заң) 11-бабы 3-2 тармағына және Ақшаны жылыстатуға қарсы күрестің қаржылық шараларын әзірлеу тобының (бұдан әрі – ФАТФ) халықаралық үлгілеріне сәйкес әзірленді.

2. Осы Талаптарда қаржы мониторингі субъектілеріне ойын бизнесі мен лотереяларды ұйымдастырушылар (бұдан әрі – Субъектілер) жатады.

3. Талаптарда пайдаланылатын ұғымдар КЖ/ТҚҚ туралы Заңда және "Ойын бизнесі туралы" 2007 жылғы 12 қаңтардағы Қазақстан Республикасының Заңында көрсетілген мағынада пайдаланылады.

4. Талаптардың мақсаттары үшін мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:

1) қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыру (жылыстату) және терроризмді қаржыландыру тәуекелдері (бұдан әрі – КЖ/ТҚ) – Субъектілерді КЖ/ТҚ процестеріне немесе өзге қылмыстық әрекетке әдейі немесе әдейі емес тарту мүмкіндігі;

2) КЖ/ТҚ тәуекелдерін басқару – КЖ/ТҚ заңдастыру тәуекелдерін анықтау, сондай-ақ оларды азайту мониторингі бойынша Субъектілер қабылдайтын шаралар жиынтығы (қызметтерге, клиенттерге қатысты);

3) ҚМ-1 нысаны – КЖ/ТҚҚ туралы Заңның 10-бабының 2-тармағына сәйкес уәкілетті орган бекітетін қаржы мониторингі субъектілерінің қаржы мониторингіне жататын операциялар туралы мәліметтер мен ақпаратты беру қағидаларында айқындалатын нысан;

4) уәкiлеттi орган – КЖ/ТҚҚ туралы Заңға сәйкес қаржы мониторингін жүзеге асыратын және қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл жөніндегі өзге де шараларды қолданатын мемлекеттік орган.

5. Ішкі бақылау:

1) Субъектілердің қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл туралы (бұдан әрі – КЖ/ТҚҚ) Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарын орындауды қамтамасыз етуі;

2) Субъектілердің ішкі бақылау жүйесінің тиімділігін КЖ/ТҚ заңдастыру тәуекелдерін басқару үшін жеткілікті деңгейде қолдауы;

3) КЖ/ТҚ заңдастыру тәуекелдерін азайту мақсатында жүзеге асырылады.

6. Ішкі бақылау қағидалары (бұдан әрі – ІБҚ) Заңның 11-бабының 3-тармағында көзделген бағдарламаларды қамтиды және КЖ/ТҚҚ-ға бағытталған жұмыстың ұйымдастырушылық негіздерін регламенттейтін және КЖ/ТҚҚ Субъектілерінің іс-қимыл тәртібін белгілейтін құжат болып табылады.

7. ІБҚ-ны ұйымдастыру, іске асыру және сақтау мониторингі бойынша ІБҚ жауапты лауазымды тұлға не құрылымдық бөлімше тағайындауды көздейді.

Жауапты тұлғаның лауазымына жоғарғы білімі жоқ, экономикалық қызмет саласында қылмыстар жасағаны не ауырлығы орташа, ауыр және аса ауыр қасақана жасалған қылмыстары үшін алынбаған және жойылмаған сотталғандығы бар тұлға тағайындалмайды.

8. Егер Қазақстан Республикасының КЖ/ТҚҚ туралы заңнамасына өзгерістер және (немесе) толықтырулар енгізілген жағдайда, Субъектілер күнтізбелік 30 (отыз) күн ішінде ІБҚ-ға тиісті өзгерістер және (немесе) толықтырулар енгізеді.

2-тарау. Қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыру (жылыстату) және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл мақсатында ішкі бақылауды ұйымдастыру бағдарламасы

9. КЖ/ТҚҚ мақсатында ішкі бақылауды ұйымдастыру бағдарламасы:

1) жауапты лауазымды тұлға не құрылымдық бөлімше қызметінің сипаттамасын қоса алғанда ішкі бақылауды ұйымдастыру тәртібінен, сонымен қатар КЖ/ТҚҚ мақсатында ішкі бақылауды жүзеге асыру барысында Субъектілердің басқа құрылымдық бөлімшелерімен өзара іс-қимыл;

2) клиенттерге іскерлік қатынастар орнатудан және іскерлік қатынастарды тоқтатудан бас тарту, ақшамен және (немесе) өзге мүлікпен операциялар жүргізуден бас тарту және ақшамен және (немесе) өзге мүлікпен операцияларды тоқтатып қою жөнінде шаралар қолдану;

3) Субъектілердің зерделенуге жататын күрделі, ерекше ірі және басқа да ерекше операцияны күдікті операция ретінде тануы;

4) уәкілетті органға мәліметтерді, ақпаратты және құжаттарды жіберу үшін қолданылатын автоматтандырылған ақпараттық жүйелер және бағдарламалық қамтамасыз ету жұмысының нұсқамалары мен регламенттерін қоса алғанда, уәкілетті органға қаржы мониторингіне жататын операциялар туралы мәліметтер мен ақпаратты, жеке немесе заңды тұлғамен іскерлік қатынастар орнатудан бас тарту, клиентпен іскерлік қатынастарды тоқтату, ақшамен және (немесе) өзге мүлікпен операция жүргізуден бас тарту фактілерін беру;

5) клиенттің досьесін және онымен хат-хабар алмасуды қосқанда, клиентті тиісінше тексеру нәтижелері бойынша алынған құжаттар мен мәліметтерді, қаржы мониторингіне жататын операциялар, оның ішінде күдікті операциялар туралы құжаттар мен мәліметтерді, сондай-ақ барлық күрделі, ерекше ірі және басқа да ерекше операцияларды зерделеу нәтижелерін құжаттамалық тіркеу және сақтау;

Қаржы мониторингіне жататын және уәкілетті органға жіберілетін операцияларды құжаттамалық тіркеу Субъектілер белгілеген тәртіпте жүзеге асырады;

6) Субъекті қызметкерлері жол берген, оларға белгілі болған КЖ/ТҚҚ туралы заңнаманы, ІБҚ-ны бұзу фактілері туралы басшыны Субъекті қызметкерлерінің хабардар ету;

7) клиенттің күдікті ретінде КЖ/ТҚ заңдастыру типологияларына, схемаларына және тәсілдеріне сәйкес келетін сипаттамасы бар операциясын тану;

8) КЖ/ТҚ заңдастыру тәуекелдерін бағалау, анықтау, құжаттамалық тіркеу және бағалау нәтижелерін жаңарту;

9) КЖ/ТҚ заңдастыру тәуекелдерін басқару және КЖ/ТҚ заңдастыру тәуекелдерін бағалау тәуекелдерін азайту жөнінде рәсімдер, бақылау шараларын әзірлеу;

10) КЖ/ТҚ заңдастыру тәуекелі дәрежесін ескере отырып өз клиенттерін жіктеу рәсімдерін қамтиды.

Субъектілердің КЖ/ТҚҚ мақсатында ішкі бақылауды ұйымдастыру жөніндегі қосымша шараларды бағдарламаға енгізуіне жол беріледі.

10. Жауапты лауазымды тұлғаның не құрылымдық бөлімшенің ішкі бақылауды ұйымдастыру бағдарламасына сәйкес мынадай функциялар кіреді:

1) ІБҚ-ны әзірлеу және келісу, оларға өзгерістер мен толықтырулар енгізу, сондай-ақ іске асыру және сақтау мониторингі;

2) КЖ/ТҚҚ туралы Заңға сәйкес уәкілетті органға қаржы мониторингіне жататын операциялар туралы мәліметтер мен ақпараттың берілуін ұйымдастыру және бақылау;

3) клиенттердің операцияларын күдікті деп тану туралы шешімдер қабылдау;

4) клиенттердің операцияларын күрделі, ерекше ірі және басқа да ерекше операцияларға, КЖ/ТҚ заңдастыру типологияларына, схемалары мен тәсілдеріне сәйкес келетін сипаттамалары бар операцияларға жатқызу туралы шешімдер қабылдау;

5) клиенттердің операцияларын жүргізуді тоқтата тұру не одан бас тарту туралы және уәкілетті органға жіберу қажеттігі туралы шешімдер қабылдау;

6) клиенттермен іскерлік қатынастарды орнату, жалғастыру не тоқтату туралы шешімдер қабылдау;

7) клиенттермен іскерлік қатынастар орнату, жалғастыру не тоқтату туралы шешімдер қабылдау үшін Субъект басшысына сұрау салу жіберу;

8) клиентке (оның өкіліне) және бенефициарлық меншік иесіне қатысты қабылданған шешімдерді құжаттық тіркеу;

9) ІБҚ іске асыру нәтижесінде алынған деректер негізінде клиенттің досьесін қалыптастыру;

10) ІБҚ-ы анықталған бұзушылықтар туралы Субъект басшысын хабардар ету;

11) анықталған кемшіліктер туралы Субъект басшысына есептерді қалыптастыру үшін ІБҚ-ны іске асыру нәтижелерін және КЖ/ТҚ заңдастыру тәуекелдерін басқару мен КЖ/ТҚҚ ішкі бақылау жүйелерін жақсарту бойынша ұсынылатын шаралар туралы ақпарат дайындау;

12) клиенттің досьесін, есеп және онымен хат алмасу туралы мәліметтерді қоса алғанда, клиентті тиісінше тексеру нәтижелері бойынша алынған құжаттар мен мәліметтерді, қаржы мониторингіне жататын операциялар, оның ішінде күдікті операциялар туралы құжаттар мен мәліметтерді, сондай-ақ клиентпен іскерлік қатынастар тоқтатылған күннен бастап кемінде 5 (бес) жыл барлық күрделі, ерекше ірі және басқа да ерекше операцияларды зерделеу нәтижелерін сақтау жөніндегі шараларды қамтамасыз ету.

11. Субъектілер жүктелген функцияларға сәйкес:

1) өз функцияларын жүзеге асыру кезінде алынған ақпаратты құпиялылығын сақтауды қамтамасыз етеді;

2) Қазақстан Республикасының КЖ/ТҚҚ туралы заңнамасының орындалуын бақылауды жүзеге асыру үшін тиісті мемлекеттік органдарға ақпарат береді;

3) КЖ/ТҚҚ туралы Заңның 10-бабының 3-1-тармағына сәйкес уәкілетті органға оның сұрау салуы бойынша қажетті ақпаратты, мәліметтер мен құжаттарды ұсынады.

Субъектілердің жауапты лауазымдық тұлғаның немесе құрылымдық бөлімшенің қосымша функциялар мен өкілеттіктерін қосуына жол беріледі.

12. Субъектілер және олардың қызметкерлері клиенттер мен өзге де тұлғаларды осындай клиенттер туралы және олар жасайтын операциялар туралы ақпаратты, мәліметтер мен құжаттарды уәкілетті органға бергені туралы хабарламайды.

3-тарау. Қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыру (жылыстату) және терроризмді қаржыландыру тәуекелін басқару бағдарламасы

13. КЖ/ТҚ заңдастыру тәуекелдерін басқаруды ұйымдастыру мақсатында Субъектілер технологиялық жетістіктерді пайдалану тәуекелін қоса алғанда, клиенттердің тәуекелдерін және қызметтерді қылмыстық мақсаттарда пайдалану тәуекелдерін ескеретін КЖ/ТҚ заңдастыру тәуекелдерін басқару бағдарламасын әзірлейді.

Тәуекелдерді бағалау нәтижелері Субъектілер мүшелері болып табылатын тиісті мемлекеттік органдардың және коммерциялық емес ұйымдардың талап етуі бойынша беріледі.

Субъектілер жыл сайынғы негізде КЖ/ТҚ заңдастыру тәуекелдерін бағалау есебін және кем дегенде тәуекелдердің мынадай ерекше санаттарын: клиенттердің типі бойынша тәуекелді, елдік (географиялық) тәуекелді, көрсетілетін қызметтер тәуекелін және (немесе) оны ұсыну тәсілін ескере отырып, Субъектілер қызметтерінің КЖ/ТҚ заңдастыру тәуекелдеріне ұшырау дәрежесін бағалауды жүзеге асырады.

14. Мәртебесі және (немесе) қызметі КЖ/ТҚ-ны заңдастыру тәуекелін арттыратын клиенттердің түрлерін қамтиды:

1) мемлекеттерден (аумақтардан) клиенттермен іскерлік қатынастарды және мәмілелерді:

ФАТФ ұсынымдарын орындамайтын және (немесе) жеткіліксіз орындайтындарды;

сыбайлас жемқорлықтың немесе өзге де қылмыстық іс-әрекеттің жоғары деңгейімен;

Біріккен Ұлттар Ұйымы (бұдан әрі – БҰҰ) қолданатын санкцияларға, эмбарго мен ұқсас шараларға ұшыраған;

террористік (экстремистік) қызметті қаржыландыруды немесе қолдауды ұсынатын және белгіленген террористік (экстремистік) ұйымдары бар;

БҰҰ-ның деректері бойынша осындай мемлекеттердің (аумақтардың) тізбелеріне сілтемелер уәкілетті органның интернет-ресурсында орналастырылады;

2) клиент болып табылған жағдайда:

шетелдік жария лауазымды тұлға;

жария халықаралық ұйымның лауазымды тұлғасы;

шетелдiк жария лауазымды тұлғаның мүддесіне (пайдасына) әрекет ететін тұлға;

шетелдік жария лауазымды адамның отбасы мүшесі, жақын туысы болып табылатын тұлға;

азаматтығы жоқ тұлға;

Қазақстан Республикасында тіркелген немесе болатын мекенжайы жоқ Қазақстан Республикасының азаматы;

резидент емес;

3) клиент (оның өкілі) не бенефициарлық меншік иесі не клиенттің контрагенті болып табылған жағдайда:

Қазақстан Республикасының Нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 16404 тіркелген "Жеңілдікті салық салынатын мемлекеттер тізбесін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Қаржы министрінің 2018 жылғы 8 ақпандағы № 142 бұйрығымен бекітілген Жеңілдікті салық салынатын мемлекеттер тізбесіне кіретін мемлекетте (аумақта) тіркелген немесе қызметін жүзеге асыратын клиент (оның өкілі) не бенефициарлық меншік иесі не клиенттің контрагенті (бұдан әрі – Бұйрық);

КЖ/ТҚҚ туралы Заңның 12 және 12-1-баптарында көзделген террористік әрекетке қатысы бар адамдардың тізіміне (бұдан әрі – Тізім) және (немесе) терроризмді және экстремизмді қаржыландырумен байланысты ұйымдар мен адамдардың тізбесіне, сондай-ақ жаппай қырып-жою қаруын таратуды қаржыландырумен байланысты ұйымдар мен адамдардың тізбесіне (бұдан әрі – Тізбелер) енгізілген;

4) бұл жағдайларда:

клиентпен іскерлік қатынас (мысалы, Субъекті мен клиенттің арасында түсініксіз географиялық арақашықтық бар) ерекше жағдайларда жүзеге асырылған;

клиенттің қызметі қолма-қол ақшаның қарқынды айналымымен байланысты;

клиент ұсынған мәліметтерді тексеру кезінде Субъектілерде қиындықтар туындаған;

клиент асығыс операция жүргізуді талап еткен;

клиент пайдалануы Субъектілердің әдеттегі тәжірибесінен ерекшеленетін стандартты емес немесе ерекше күрделі есептеу схемаларын талап еткен;

клиент қаржы мониторингі рәсімдерінен жалтаруға бағытталған іс-әрекеттерді жасаған;

клиенттің операциялары бұрын күдікті деп танылған;

5) операциялар:

тараптардың жеке қатысуынсыз жүзеге асырылатын;

белгісіз немесе байланысты емес үшінші тұлғалардың атынан немесе пайдасына жасалатын;

қолма-қол есеп айырысуларды қоса алғанда, анонимдік банктік шоттармен немесе анонимдік, ойдан шығарылған есімдерді пайдаланумен байланысты;

айқын экономикалық мәні жоқ немесе анық қойылған заңды мақсаты жоқ;

клиент оған тән емес жиілікпен немесе осы клиент үшін ерекше ірі сомаға жасалатын;

Субъектілердің қосымша тәуекел факторларын қосуына жол беріледі.

15. КЖ/ТҚ заңдастыру тәуекелдерін басқару бағдарламасын іске асыру шеңберінде Субъектілер осы Талаптардың 14-тармағында көрсетілген тәуекелдер санаттары мен факторларын, сондай-ақ Субъектілер белгілейтін тәуекелдердің өзге де санаттарын ескере отырып, клиенттерді жіктеу бойынша шаралар қабылдайды.

Клиент (клиенттер тобы) тәуекелінің деңгейін Субъектіде бар клиент (клиенттер) туралы мәліметтер мен ақпаратты талдау нәтижелері бойынша Субъектілер белгілейді және кем дегенде 2 (екі) деңгейден тұратын тәуекел деңгейін анықтау шкаласы бойынша бағаланады.

Осы Талаптардың 14-тармағында көрсетілген тәуекелдер санаттары мен факторларын пайдалана отырып тәуекелді бағалау операциялар (іскерлік қатынастар) мониторингінің нәтижелері негізінде клиенттерге (клиенттер топтарына) қатысты жүргізіледі.

Клиент (клиенттер тобы) тәуекелінің деңгейін қайта қарауды Субъектілер клиент (клиенттер тобы) туралы мәліметтердің және операциялар мониторингі (іскерлік қатынастар) нәтижелерінің жаңартылуына қарай жүзеге асырады.

16. Субъектілер мыналарға байланысты туындауы мүмкін КЖ/ТҚ-ны заңдастыру тәуекелдерін:

1) берудің жаңа тетіктерін қоса алғанда, жаңа өнімдерді әзірлеу және жаңа іскерлік тәжірибені;

2) жаңа және қолданыстағы өнімдер үшін жаңа немесе дамушы технологияларды пайдалануды анықтайды және бағалайды.

КЖ/ТҚ заңдастыру тәуекелдерін бағалау жаңа өнімдерді, іскерлік тәжірибені немесе жаңа немесе дамушы технологияларды пайдаланғанға дейін жүргізіледі.

4-тарау. Клиенттерді сәйкестендіру бағдарламасы

17. Клиентті сәйкестендіру бағдарламасы Субъектілердің клиент (оның өкілі) туралы, бенефициарлық меншік иесін анықтау және ол туралы мәліметтерді тіркеу, клиент (оның өкілі) туралы бұрын алынған мәліметтерді жаңарту, іскерлік қатынастардың болжамданған мақсатын белгілеу және тіркеу, сондай-ақ КЖ/ТҚҚ туралы Заңда көзделген клиент пен оның өкілдері туралы өзге де мәліметтерді алу және тіркеу, бұрын алынған мәліметтердің анықтығын тексеру және тіркеу бойынша іс-шаралар жүргізуден тұрады және мына рәсімдерді:

1) КЖ/ТҚҚ туралы Заңның 5-бабының талаптарына сәйкес клиентті (оның өкілін) және бенефициарлық меншік иелерін тиісінше тексеру жөніндегі шараларды сақтау;

2) КЖ/ТҚҚ туралы Заңның 5-бабы 3-тармағының 6) тармақшасына сәйкес клиент (оның өкілі) және бенефициарлық меншік иесі туралы мәліметтердің дұрыстығын тексеру;

3) клиенттің (оның өкілінің) және бенефициарлық меншік иесінің Тізімде және Тізбелерде болуын тексеру;

4) КЖ/ТҚҚ туралы Заңның 8-бабының талаптарына сәйкес клиенттің шетелдік жария лауазымды адамға, оның отбасы мүшелеріне және жақын туыстары қатарына жататындығын және (немесе) қатыстылығын тексеру;

5) тиісінше тіркелген, тұрғылықты жері немесе орналасқан жері бар клиенттерді анықтау:

ФАТФ ұсынымдарын орындамайтын және (немесе) жеткіліксіз орындайтын не КЖ/ТҚҚ туралы Заңның 4-бабы 4-тармағының 4) тармақшасына сәйкес көрсетілген мемлекетте (көрсетілген аумақта) тіркелген банктегі шоттарды пайдаланатын мемлекетте (аумақта);

Бұйрықпен бекітілген жеңілдікті салық салынатын мемлекетте;

6) іскерлік қатынастардың болжамды мақсаты мен сипатын белгілеу;

7) берілген тәуекел деңгейіне байланысты клиентке тәуекелдерді басқару бағдарламасына сәйкес клиентті тиісінше тексеру бойынша шараларды қолдану;

8) клиент (оның өкілі) және бенефициарлық меншік иесі туралы сәйкестендіру мәліметтерінің өзгеруіне қарай клиенттерді сәйкестендіру нәтижесінде алынған мәліметтерді жаңарту, бірақ жылына кемінде 1 (бір) рет;

9) клиентті (оның өкілін) және бенефициарлық меншік иесін сәйкестендіру нәтижесінде алынған мәліметтерді тіркеу мақсатында сауалнаманы (досьені) ресімдеудің бастапқы күнін көрсете отырып Субъект ресімдейтін клиенттің сауалнамасының (досьесінің) нысанына, мазмұнына және толтыру тәртібіне қойылатын талаптар;

10) мәліметтерді жаңарту мерзімділігін көрсете отырып, сауалнамада (досьеде) қамтылған мәліметтерді жаңарту;

11) КЖ/ТҚ заңдастыру мақсатында клиенттің операциялар жасау тәуекел дәрежесін (деңгейін) бағалау, осындай тәуекелді бағалау негіздері рәсімдерін;

12) клиенттен сұратылатын құжаттар мен ақпараттың тізбесін, Субъектілердің жеке тұлғаны бенефициарлық иеленуші деп тану туралы шешім қабылдау тәртібін қоса алғанда, клиенттердің бенефициарлық меншік иесін анықтауға және сәйкестендіруге бағытталған шаралар тізбесін қамтиды.

Клиенттің тәуекел деңгейіне байланысты Субъектілер жүргізетін іс-шаралар дәрежесі КЖ/ТҚҚ туралы Заңның 5-бабының 7-тармағына сәйкес клиенттерді тиісінше тексерудің күшейтілген және жеңілдетілген шараларын қолданудан көрінеді.

КЖ/ТҚ заңдастыру тәуекелі жоғары клиент (оның өкілі) және бенефициарлық меншік иесі туралы мәліметтерді жаңарту жарты жылда кемінде 1 (бір) рет жүзеге асырылады.

Жаңарту мерзімділігі және (немесе) клиент (оның өкілі) пен бенефициарлық меншік иесі туралы қосымша мәліметтер алу қажеттілігі клиенттің (клиенттер тобының) тәуекелінің деңгейін және (немесе) клиент пайдаланатын Субъектілер қызметтерінің (өнімдерінің) КЖ/ТҚ заңдастыру тәуекелдеріне ұшырау дәрежесін ескере отырып белгіленеді.

Клиентке іскерлік қатынастарды орнатудан және ақшамен және (немесе) өзге мүлікпен операция жасаудан бас тартылған жағдайда, КЖ/ТҚҚ туралы Заңның 3-бабының 3-тармағының 1), 2), 2-1), 4) және 6) тармақшаларында көзделген шараларды, сондай-ақ ақшамен және (немесе) өзге мүлікпен операцияларды тоқтатып қою шараларын қабылдау мүмкін болмаған жағдайда Субъектілер уәкілетті органдарға ҚМ-1 нысаны бойынша осындай факті туралы хабарлама жібереді.

КЖ/ТҚҚ туралы Заңның 5-бабы 3-тармағының 6) тармақшасында көзделген шараларды қолдану мүмкiн болмаған жағдайда, сондай-ақ клиент жасайтын операцияларды зерделеу процесінде клиент іскерлік қатынастарды КЖ/ТҚ мақсатында пайдаланады деген күдік туындаған жағдайда, Субъектілер клиентпен іскерлік қатынастарды тоқтатуға құқылы. Егер іскерлік қатынастар жоғарыда көрсетілген негіздер бойынша тоқтатылса, Субъектілер уәкілетті органға ҚМ-1 нысаны бойынша хабарлама жібереді.

5-тарау. Клиенттердің күрделі, ерекше ірі және басқа да ерекше операцияларын зерделеуді қоса алғанда, клиенттердің операцияларына мониторинг жүргізу және зерделеу бағдарламасы

18. КЖ/ТҚҚ туралы Заңның клиентті тиісінше тексеру жөніндегі, сондай-ақ қаржы мониторингіне жататын операциялар туралы хабарламаларды анықтау және уәкілетті органға жіберу жөніндегі талаптарын іске асыру мақсатында Субъектілер клиенттердің операцияларына мониторинг жүргізу және зерделеу бағдарламасын әзірлейді.

19. Клиенттердің операцияларын мониторинг жүргізу және зерделеу бағдарламасы:

1) КЖ/ТҚҚ туралы Заңның 10-бабының 2-тармағына сәйкес уәкілетті орган бекітетін күдікті операцияларды айқындау белгілері негізінде жасалған, сондай-ақ Субъектілер дербес әзірлеген ерекше және күдікті операциялар белгілерінің тізбесін;

2) КЖ/ТҚҚ туралы Заңның 4-бабының 5-тармағына сәйкес уәкілетті орган бекітетін КЖ/ТҚ заңдастыру типологияларына, әдістеріне, схемаларына және тәсілдеріне сәйкес келетін сипаттамалары бар клиенттің операциясын анықтау рәсімін;

3) клиент жүйелі түрде және (немесе) елеулі көлемде әдеттен тыс және (немесе) күдікті операцияларды жүзеге асырған жағдайда, клиентке және оның операцияларына қатысты Субъектілер қабылдайтын шараларды қабылдау тәртібі және сипаттамасын қамтиды.

20. Клиенттер операцияларын мониторинг жүргізу және зерделеу бағдарламасы шеңберінде Субъектілер КЖ/ТҚ заңдастыру типологияларына, схемалары мен тәсілдеріне сәйкес келетін сипаттамалары бар барлық шекті, ерекше, күдікті операциялар мен операциялардың мақсаттары мен негіздерін белгілеуге бағытталған іс-шараларды жүргізеді.

Клиенттердің операцияларына мониторинг жүргізу және зерделеу нәтижелері Субъект қызметтерінің КЖ/ТҚ заңдастыру тәуекелдеріне ұшырау дәрежесін жыл сайын бағалау үшін, сондай-ақ клиенттер тәуекелдерінің деңгейлерін қайта қарау үшін пайдаланылады.

Клиент операцияларының мониторинг және зерделеу бағдарламасын іске асыру шеңберінде алынған мәліметтер клиенттің досьесіне енгізіледі және (немесе) клиентпен іскерлік қатынастардың бүкіл кезеңі бойы Субъектіде және операция жасалғаннан кейін кемінде 5 (бес) жыл сақталады.

21. Клиент операцияларын зерделеу жиілігін Субъектілер клиенттің тәуекел деңгейін және (немесе) клиент пайдаланатын Субъектілер қызметінің КЖ/ТҚ заңдастыру тәуекелдеріне ұшырағыштық дәрежесін, клиенттің қаржы мониторингіне жататын операцияларды (операцияларды) жасауын (жасауға талпынуын) есепке ала отырып, сондай-ақ КЖ/ТҚҚ туралы Заңның 4-бабының 5-тармағына сәйкес уәкілетті орган бекітетін немесе Субъектілер дербес әзірлеген КЖ/ТҚ заңдастыру типологияларын, схемалары мен тәсілдерін ескере отырып айқындайды.

Клиентке тәуекелдің жоғары деңгейі берілген жағдайда, сондай-ақ клиент күдікті операция жасаған жағдайда Субъект белгілі бір уақыт кезеңінде клиент жүргізетін (жүргізген) операцияларды зерделейді.

Клиенттің операциялары зерделенуге жатады:

КЖ/ТҚҚ туралы Заңның 4-бабының 4-тармағында көрсетілген негіздер бойынша;

егер олар күдікті операция белгілерінің сипаттамасына ие болса.

22. Клиенттің операциялары, егер осы Талаптардың 21-тармағында көрсетілген операцияларды зерделеу нәтижелері бойынша Субъектілерде клиенттің операциялары КЖ/ТҚ заңдастырумен байланысты деп пайымдауға негіз болған жағдайда күдікті деп танылады.

Субъектілер клиенттің операциясын күдікті операция ретінде тану (танымау) туралы шешімді клиенттің (оның өкілінің) және операцияны жүзеге асыратын бенефициарлық меншік иесінің мәртебесі мен қызметін сипаттайтын, оның иелігіндегі ақпарат пен құжаттар, сондай-ақ клиенттің қаржылық-шаруашылық қызметі, қаржылық жағдайы және іскерлік беделі туралы ақпарат негізінде дербес қабылдайды.

Операцияны жасау уақыты мен осындай операцияны күдікті деп тану уақыты арасындағы айырмашылық Субъектінің ішкі бақылау қағидаларына сәйкес клиенттің операциясын зерделеу жиілігін айқындайтын уақыт аралығынан аспауы тиіс.

6-тарау. Қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл саласында Субъектілерді даярлау және оқыту бағдарламасы

23. Субъектілерді КЖ/ТҚҚ саласында даярлау және оқыту бағдарламасы КЖ/ТҚҚ туралы Заңның 11-бабының 8-тармағына сәйкес уәкілетті орган бекіткен Субъектілердің қызметкерлерін даярлау және оқыту жөніндегі талаптарға сәйкес әзірленеді.

Об утверждении Требований к правилам внутреннего контроля в целях противодействия легализации (отмыванию) доходов, полученных преступным путем, и финансированию терроризма для организаторов игорного бизнеса и лотерей

Совместный приказ Министра финансов Республики Казахстан от 27 ноября 2014 года № 527 и Министра культуры и спорта Республики Казахстан от 26 ноября 2014 года № 112. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 12 декабря 2014 года № 9966. Утратил силу совместным приказом Председателя Агентства Республики Казахстан по финансовому мониторингу от 28 февраля 2022 года № 17 и Министра культуры и спорта Республики Казахстан от 28 февраля 2022 года № 60.

Сноска. Утратил силу совместным приказом Председателя Агентства РК по финансовому мониторингу от 28.02.2022 № 17 и Министра культуры и спорта РК от 28.02.2022 № 60 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
Примечание РЦПИ!
Порядок введения в действие приказа см. п.3

В соответствии с пунктом 3-2 статьи 11 Закона Республики Казахстан от 28 августа 2009 года "О противодействии легализации (отмыванию) доходов, полученных преступным путем, и финансированию терроризма", ПРИКАЗЫВАЕМ:

1. Утвердить прилагаемые Требования к правилам внутреннего контроля в целях противодействия легализации (отмыванию) доходов, полученных преступным путем, и финансированию терроризма для организаторов игорного бизнеса и лотерей.

2. Комитету по финансовому мониторингу Министерства финансов Республики Казахстан (Таджияков Б.Ш.) в установленном законодательством порядке обеспечить:

1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) в течение десяти календарных дней после государственной регистрации настоящего приказа его направление на официальное опубликование в периодических печатных изданиях и

информационно-правовой системе "Әділет";

3) размещение настоящего приказа на Интернет-ресурсе Министерства финансов Республики Казахстан.

3. Настоящий приказ вводится в действие с 15 декабря 2014 года и подлежит официальному опубликованию.

Министр финансов Республики Казахстан _________ Б. Султанов

Министр культуры и спорта Республики Казахстан ____________ А. Мухамедиулы

Утверждены совместным приказом Министра финансов Республики Казахстан от 27 ноября 2014 года № 527 и Министра культуры и спорта Республики Казахстан от 26 ноября 2014 года № 112

Требования к правилам внутреннего контроля в целях противодействия легализации (отмыванию) доходов, полученных преступным путем, и финансированию терроризма для организаторов игорного бизнеса и лотерей

Сноска. Требования - в редакции cовместного приказа Министра финансов РК от 07.10.2020 № 967 и Министра культуры и спорта РК от 07.10.2020 № 274 (вводится в действие с 15.11.2020).

Глава 1. Общие положения

1. Настоящие Требования к правилам внутреннего контроля в целях противодействия легализации (отмыванию) доходов, полученных преступным путем, и финансированию терроризма для организаторов игорного бизнеса и лотерей (далее – Требования) разработаны в соответствии с пунктом 3-2 статьи 11 Закона Республики Казахстан от 28 августа 2009 года "О противодействии легализации (отмыванию) доходов, полученных преступным путем, и финансированию терроризма" (далее – Закон о ПОД/ФТ) и Международными стандартами Группы разработки финансовых мер борьбы с отмыванием денег (ФАТФ).

2. В настоящих Требованиях к субъектам финансового мониторинга относятся организаторы игорного бизнеса и лотерей (далее – Субъекты).

3. Понятия, используемые в Требованиях, применяются в значениях, указанных в Законе о ПОД/ФТ и Законе Республики Казахстан от 12 января 2007 года "Об игорном бизнесе".

4. Для целей Требований используются следующие основные понятия:

1) управление рисками легализации (отмывания) доходов, полученных преступным путем, и финансированию терроризма (далее – ОД/ФТ) – совокупность принимаемых Субъектами мер по мониторингу, выявлению рисков легализации ОД/ФТ, а также их минимизации (в отношении услуг, клиентов);

2) форма ФМ-1 – форма сведений и информации об операции, подлежащей финансовому мониторингу, определяемая Правилами представления субъектами финансового мониторинга сведений и информации об операциях, подлежащих финансовому мониторингу, утверждаемых уполномоченным органом в соответствии с пунктом 2 статьи 10 Закона о ПОД/ФТ;

3) риски легализации ОД/ФТ – возможность преднамеренного или непреднамеренного вовлечения Субъектов в процессы легализации ОД/ФТ;

4) уполномоченный орган – государственный орган, осуществляющий финансовый мониторинг и принимающий иные меры по противодействию легализации (отмыванию) доходов, полученных преступным путем, и финансированию терроризма в соответствии Законом о ПОД/ФТ.

5. Внутренний контроль осуществляется в целях:

1) обеспечения выполнения Субъектами требований законодательства Республики Казахстан о противодействии легализации (отмыванию) доходов, полученных преступным путем, и финансированию терроризма (далее – ПОД/ФТ);

2) поддержания эффективности системы внутреннего контроля Субъектов на уровне, достаточном для управления рисками легализации ОД/ФТ;

3) минимизации рисков легализации ОД/ФТ.

6. Правила внутреннего контроля (далее – ПВК) включают в себя программы, предусмотренные пунктом 3 статьи 11 Закона о ПОД/ФТ, и являются документом, который регламентирует организационные основы работы, направленные на ПОД/ФТ, и устанавливает порядок действий Субъектов ПОД/ФТ.

7. ПВК предусматривают назначение ответственного должностного лица либо структурного подразделения по организации, мониторингу реализации и соблюдению ПВК.

На должность ответственного должностного лица не может быть назначено лицо, не имеющее высшего образования, имеющее неснятую или непогашенную судимость за совершение преступлений в сфере экономической деятельности, либо умышленных преступлений средней тяжести, тяжких или особо тяжких преступлений.

8. В случае внесения изменений и (или) дополнений в законодательство Республики Казахстан о ПОД/ФТ, Субъекты в течение 30 (тридцати) календарных дней вносят в ПВК соответствующие изменения и (или) дополнения.

Глава 2. Программа организации внутреннего контроля в целях противодействия легализации (отмыванию) доходов, полученных преступным путем, и финансированию терроризма

9. Программа организации внутреннего контроля в целях ПОД/ФТ включает процедуры:

1) организации внутреннего контроля, включая описание функций ответственного должностного лица либо структурного подразделения, в том числе порядка взаимодействия с другими структурными подразделениями Субъекта при осуществлении внутреннего контроля в целях ПОД/ФТ;

2) отказа клиентам в установлении деловых отношений и прекращения деловых отношений, отказа в проведении операции с деньгами и (или) иным имуществом, и принятия мер по замораживанию операций с деньгами и (или) иным имуществом;

3) признания Субъектами сложной, необычно крупной и другой необычной операции, подлежащей изучению, в качестве подозрительной операции;

4) представления сведений и информации об операциях, подлежащих финансовому мониторингу, фактов отказа физическому лицу в установлении деловых отношений, прекращения деловых отношений с клиентом, отказа в проведении операции с деньгами и (или) иным имуществом в уполномоченный орган, включая указания и регламенты работы в автоматизированных информационных системах и программном обеспечении, используемых для передачи сведений, информации и документов в уполномоченный орган;

5) фиксирования и хранения документов и сведений, полученных по результатам надлежащей проверки клиента, включая досье клиента и переписку с ним, документов и сведений об операциях, подлежащих финансовому мониторингу, в том числе о подозрительных операциях, а также результатов изучения всех сложных, необычно крупных и других необычных операций.

Документальное фиксирование операций, подлежащих финансовому мониторингу и направляемых в уполномоченный орган, осуществляется в порядке, установленном Субъектами;

6) информирования работниками Субъекта руководителя о ставших им известными фактах нарушения законодательства Республики Казахстан о ПОД/ФТ, ПВК, допущенных работниками Субъекта;

7) признания операции клиента, имеющей характеристики, соответствующие типологиям, схемам и способам легализации ОД/ФТ, в качестве подозрительной;

8) оценки, определения, документального фиксирования и обновления результатов оценки рисков легализации ОД/ФТ;

9) разработки мер контроля, процедуры по управлению рисками легализации ОД/ФТ и снижению рисков легализации ОД/ФТ;

10) классификации своих клиентов с учетом степени риска легализации ОД/ФТ.

Допускается включение Субъектами в программу дополнительных мер по организации внутреннего контроля в целях ПОД/ФТ.

10. Функции ответственного должностного лица либо структурного подразделения в соответствии с программой организации внутреннего контроля в целях ПОД/ФТ включают:

1) разработку и согласование ПВК, внесение изменений и (или) дополнений к ним с руководителем Субъекта, а также мониторинг реализации и соблюдения;

2) организацию и контроль по представлению сведений и информации об операциях, подлежащих финансовому мониторингу, в уполномоченный орган в соответствии с Законом о ПОД/ФТ;

3) принятие решений о признании операций клиентов подозрительными;

4) принятие решений об отнесении операций клиентов к сложным, необычно крупным и другим необычным операциям, к операциям, имеющим характеристики, соответствующие типологиям, схемам и способам легализации ОД/ФТ;

5) принятие решений о приостановлении либо об отказе от проведения операций клиентов и необходимости направления информации об операциях в уполномоченный орган;

6) принятие решений об установлении, продолжении либо прекращении деловых отношений с клиентами;

7) направление запросов руководителю Субъекта для принятия решений об установлении, продолжении либо прекращении деловых отношений с клиентами;

8) документальное фиксирование решений, принятых в отношении операции клиента (его представителя) и бенефициарного собственника;

9) формирование досье клиента на основании данных, полученных в результате реализации ПВК;

10) информирование руководителя Субъекта о выявленных нарушениях ПВК;

11) подготовка информации о результатах реализации ПВК и рекомендуемых мерах по улучшению системы управления рисками ОД/ФТ и внутреннего контроля ПОД/ФТ для формирования отчетов руководителю Субъекта;

12) обеспечение мер по хранению документов и сведений, полученных по результатам надлежащей проверки клиента, включая досье клиента и переписку с ним, документов и сведений об операциях, подлежащих финансовому мониторингу, в том числе, подозрительных операциях, а также результатов изучения всех сложных, необычно крупных и других необычных операций, не менее 5 (пяти) лет со дня прекращения деловых отношений с клиентом.

11. Субъекты в соответствии с возложенными функциями:

1) обеспечивают конфиденциальность информации, полученной при осуществлении своих функций;

2) предоставляют информацию соответствующим государственным органам для осуществления контроля за исполнением законодательства Республики Казахстан о ПОД/ФТ;

3) предоставляют в уполномоченный орган по его запросу необходимые информацию, сведения и документы в соответствии с пунктом 3-1 статьи 10 Закона о ПОД/ФТ.

Допускается включение Субъектами дополнительных функций и полномочий ответственного должностного лица либо структурного подразделения.

12. Субъекты и их работники не извещают клиентов и иных лиц о предоставлении в уполномоченный орган информации, сведений и документов о таких клиентах и о совершаемых ими операциях.

Глава 3. Программа управления риском легализации (отмывания) доходов, полученных преступным путем, и финансированию терроризма

13. В целях организации управления рисками легализации ОД/ФТ Субъекты разрабатывают программу управления рисками легализации ОД/ФТ, учитывающую риски клиентов и риски использования услуг в преступных целях, включая риск использования технологических достижений.

Результаты оценки рисков предоставляются по требованию соответствующих государственных органов и некоммерческих организаций, членами которых являются Субъекты.

Субъекты на ежегодной основе осуществляет оценку степени подверженности услуг Субъектов рискам легализации ОД/ФТ, с учетом информации из отчета рисков легализации ОД/ФТ и, как минимум, следующих специфических категорий рисков: риск по типу клиентов, страновой (географический) риск, риск услуги и (или) способа ее (его) предоставления.

14. Типы клиентов, чей статус и (или) чья деятельность повышают риск ОД/ФТ, включают:

1) деловые отношения и сделки с клиентами из государств (территорий):

не выполняющих и (или) недостаточно выполняющих рекомендации ФАТФ;

с повышенным уровнем коррупции или иной преступной деятельностью;

подвергнувшихся санкциям, эмбарго и аналогичным мерам, налагаемым Организацией Объединенных Наций (далее – ООН);

предоставляющих финансирование или поддержку террористической (экстремисткой) деятельности, и в которых имеются установленные террористические (экстремистские) организации.

Ссылки на перечни таких государств (территорий) по данным ООН размещаются на интернет-ресурсе уполномоченного органа;

2) в случае, когда клиент является:

иностранным публичным должностным лицом;

должностным лицом публичной международной организации;

лицом, действующим в интересах (к выгоде) иностранного публичного должностного лица;

лицом, являющимся членом семьи, близким родственником иностранного публичного должностного лица;

лицом без гражданства;

гражданином Республики Казахстан, не имеющим адреса регистрации или пребывания в Республики Казахстан;

нерезидентом;

3) в случае, когда клиент (его представитель) либо бенефициарный собственник, либо контрагент клиента:

по операции зарегистрирован или осуществляет деятельность в государстве (территории), входящей в Перечень государств с льготным налогообложением, утвержденный приказом Министра финансов Республики Казахстан от 8 февраля 2018 года № 142 "Об утверждении перечня государств с льготным налогообложением", зарегистрированным в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов Республики Казахстан под № 16404 (далее – Приказ);

включен в список лиц, причастных к террористической деятельности (далее – Список) и (или) в перечень организации и лиц, связанных с финансированием терроризма и экстремизма, а также в перечень организации и лиц, связанных с финансированием распространения оружия массового уничтожения (далее – Перечни), предусмотренные статьями 12 и 12-1 Закона о ПОД/ФТ;

4) в случае, когда:

деловые отношения с клиентом осуществляются при необычных обстоятельствах (например, слишком большое необъяснимое географическое расстояние между Субъектом и клиентом);

деятельность клиента связана с интенсивным оборотом наличных денег;

у Субъектов возникают сложности при представленных клиентом сведений;

клиент настаивает на поспешности проведения операции;

клиент настаивает на нестандартных или необычно сложных схемах расчетов, использование которых отличаются от обычной практики Субъектов;

клиентом совершаются действия, направленные на уклонение от процедур финансового мониторинга;

операции клиента ранее были признаны подозрительными;

5) операции:

осуществляемые без физического присутствия сторон;

совершаемые от имени или в пользу неизвестных или несвязанных третьих лиц;

связанные с анонимными банковскими счетами или с использованием анонимных, вымышленных имен, включая наличные расчеты;

не имеющие очевидного экономического смысла или видимой законной цели;

совершаемые клиентом с несвойственной ему частотой или на необычно крупную для данного клиента сумму.

Допускается включение Субъектами дополнительных факторов риска.

15. В рамках реализации программы управления рисками легализации ОД/ФТ Субъектами принимаются меры по классификации клиентов с учетом категорий и факторов риска, указанных в пункте 14 настоящих Требований, а также иных категорий рисков, устанавливаемых Субъектами.

Уровень риска клиента (группы клиентов) устанавливается Субъектами по результатам анализа имеющихся у Субъектов сведений и информации о клиенте (клиентах) и оценивается по шкале определения уровня риска, которая состоит не менее чем из 2 (двух) уровней.

Оценка риска с использованием категорий и факторов рисков, указанных в пункте 14 настоящих Требований, проводится в отношении клиентов (групп клиентов) на основе результатов мониторинга операций (деловых отношений).

Пересмотр уровня риска клиента (группы клиентов) осуществляется Субъектами по мере обновления сведений о клиенте (группе клиентов) и результатов мониторинга операций (деловых отношений).

16. Субъекты определяют и оценивают риски легализации ОД/ФТ, которые возникают в связи с:

1) разработкой новых продуктов и новой деловой практикой, включая новые механизмы передачи;

2) использованием новых или развивающихся технологий как для новых, так и для уже существующих продуктов.

Оценка рисков легализации ОД/ФТ проводится до запуска новых продуктов, деловой практики или использования новых или развивающихся технологий.

4. Программа идентификации клиентов

17. Программа идентификации клиента заключается в проведении Субъектами мероприятий по фиксированию и проверке достоверности сведений о клиенте (его представителе), выявлению бенефициарного собственника и фиксированию сведений о нем, обновлению ранее полученных сведений о клиенте (его представителе), установлению и фиксированию предполагаемой цели деловых отношений, а также получению и фиксированию иных предусмотренных Законом о ПОД/ФТ сведений о клиенте и их представителях и включает процедуры по:

1) соблюдению мер по надлежащей проверке клиента (его представителя) и бенефициарных собственников согласно требованиям статьи 5 Закона о ПОД/ФТ;

2) проверке достоверности сведений о клиенте (его представителе) и бенефициарном собственнике согласно подпункту 6) пункта 3 статьи 5 Закона о ПОД/ФТ;

3) проверке клиента (его представителя) и бенефициарного собственника на наличие в Списке и Перечнях;

4) проверке принадлежности и (или) причастности клиента к иностранному публичному должностному лицу, его членам семьи и близким родственникам согласно требованиям статьи 8 Закона о ПОД/ФТ;

5) выявлению клиентов, имеющих соответственно регистрацию, место жительства или место нахождения:

в государстве (на территории), которое не выполняет и (или) недостаточно выполняет рекомендации ФАТФ, либо использующих счета в банке, зарегистрированном в указанном государстве (на указанной территории) согласно подпункту 4) пункта 4 статьи 4 Закона о ПОД/ФТ;

в государстве с льготным налогообложением, утвержденном Приказом;

6) установлению предполагаемой цели и характера деловых отношений;

7) применению к клиенту, в зависимости от присвоенного уровня риска, мер по надлежащей проверке клиента в соответствии с программой управления рисками;

8) обновлению сведений, полученных в результате идентификации клиентов по мере изменения идентификационных сведений, о клиенте (его представителе) и бенефициарном собственнике, но не реже 1 (одного) раза в год;

9) требованию к форме, содержанию и порядку заполнения анкеты (досье) клиента, оформляемой Субъектами в целях фиксирования сведений, полученных в результате идентификации клиента (его представителя) и бенефициарного собственника, с указанием первоначальной даты оформления анкеты (досье);

10) порядку обновления сведений, содержащихся в анкете (досье), с указанием периодичности обновления сведений;

11) порядку оценки степени (уровня) риска совершения клиентом операций в целях легализации ОД/ФТ, основания оценки такого риска;

12) перечню мер (процедур), направленных на выявление и идентификацию Субъектами бенефициарного собственника клиентов, включая перечень запрашиваемых у клиента документов и информации, порядок принятия Субъектами решения о признании физического лица бенефициарным собственником.

В зависимости от уровня риска клиента степень проводимых Субъектами мероприятий выражается в применении упрощенных либо усиленных мер надлежащей проверки клиентов в соответствии с пунктом 7 статьи 5 Закона о ПОД/ФТ.

Обновление сведений о клиенте (его представителе) и бенефициарном собственнике с высоким уровнем риска легализации ОД/ФТ осуществляется не реже 1 (одного) раза в полугодие.

Периодичность обновления и (или) необходимость получения дополнительных сведений о клиенте (его представителе) и бенефициарном собственнике устанавливаются с учетом уровня риска клиента (группы клиентов) и (или) степени подверженности услуг (продуктов) Субъектов, которыми пользуется клиент, рискам легализации ОД/ФТ.

В случае отказа клиенту в установлении деловых отношений и проведении операции с деньгами и (или) иным имуществом, в случае невозможности принятия мер, предусмотренных подпунктами 1), 2), 2-1), 4) и 6) пункта 3 статьи 5 Закона о ПОД/ФТ, а также принятия мер по замораживанию операций с деньгами и (или) иным имуществом, Субъекты направляют в уполномоченный орган сообщение о таком факте по Форме ФМ-1.

В случае невозможности принятия мер, предусмотренных подпунктом 6) пункта 3 статьи 5 Закона о ПОД/ФТ, а также в случае возникновения в процессе изучения операций, совершаемых клиентом, подозрений о том, что деловые отношения используются клиентом в целях ОД/ФТ, Субъекты прекращают деловые отношения с клиентом. Если деловые отношения прекращены по вышеобозначенным основаниям, Субъекты направляют в уполномоченный орган сообщение по Форме ФМ-1.

5. Программа мониторинга и изучения операций клиентов, включая изучение сложных, необычно крупных и других необычных операций клиентов

18. В целях реализации требований Закона о ПОД/ФТ по надлежащей проверке клиента, а также по выявлению и направлению в уполномоченный орган сообщений об операциях, подлежащих финансовому мониторингу, Субъекты разрабатывают программу мониторинга и изучения операций клиентов.

19. Программа мониторинга и изучения операций клиентов включает:

1) перечень признаков необычных и подозрительных операций, составленный на основе признаков определения подозрительных операций, утверждаемых уполномоченным органом в соответствии с пунктом 2 статьи 10 Закона о ПОД/ФТ, а также разработанных Субъектами самостоятельно;

2) процедуру выявления операции клиента, имеющей характеристики, соответствующие типологиям, схемам и способам легализации ОД/ФТ, утвержденным уполномоченным органом в соответствии с пунктом 5 статьи 4 Закона о ПОД/ФТ;

3) порядок принятия и описание мер, принимаемых Субъектами в отношении клиента и его операций, в случае осуществления клиентом систематически и (или) в значительных объемах необычных и (или) подозрительных операций.

20. В рамках программы мониторинга и изучения операций клиентов Субъектами проводятся мероприятия, направленные на установление целей и оснований всех пороговых, необычных, подозрительных операций и операций, имеющих характеристики, соответствующие типологиям, схемам и способам легализации ОД/ФТ.

Результаты мониторинга и изучения операций клиентов используются для ежегодной оценки степени подверженности услуг Субъектов рискам ОД/ФТ, а также для пересмотра уровней рисков клиентов.

Полученные в рамках реализации программы мониторинга и изучения операций клиента сведения вносятся в досье клиента и (или) хранятся у Субъекта на протяжении всего периода деловых отношений с клиентом и не менее 5 (пяти) лет после совершения операции.

21. Частота изучения операций клиента определяется Субъектами с учетом уровня риска клиента и (или) степени подверженности услуг Субъектов, которыми пользуется клиент, рискам легализации ОД/ФТ, совершения (попытки совершения) клиентом операций (операции), подлежащих (подлежащей) финансовому мониторингу, а также с учетом типологий, схем и способов легализации ОД/ФТ, утверждаемых уполномоченным органом в соответствии с пунктом 5 статьи 4 Закона о ПОД/ФТ или разработанных Субъектами самостоятельно.

В случае присвоения клиенту высокого уровня риска, а также в случае совершения клиентом подозрительной операции Субъектами изучаются операции, которые проводит (проводил) клиент за определенный период времени.

Операции клиента подлежат изучению:

по основаниям, указанным в пункте 4 статьи 4 Закона о ПОД/ФТ;

если они имеют характеристики признаков подозрительной операции.

22. Операции клиента признаются подозрительными в случае, если по результатам изучения операций, указанных в пункте 21 настоящих Требований, у Субъектов имеются основания полагать, что операции клиента связаны с легализацией ОД/ФТ.

Решение о признании (непризнании) операции клиента в качестве подозрительной операции Субъектами принимается самостоятельно на основании имеющейся в его распоряжении информации и документов, характеризующих статус и деятельность клиента (его представителя) и бенефициарного собственника, осуществляющего операцию, а также информации о финансово-хозяйственной деятельности, финансовом положении и деловой репутации клиента.

Разница между временем совершения операции и временем признания такой операции подозрительной не может превышать промежуток времени, определяющий частоту изучения операции клиента в соответствии с правилами внутреннего контроля Субъектов.

6. Программа подготовки и обучения сотрудников Субъектов в сфере противодействия легализации (отмыванию) доходов, полученных преступным путем, и финансированию терроризма

23. Программа подготовки и обучения Субъектов в сфере ПОД/ФТ разрабатывается в соответствии с требованиями по подготовке и обучению работников Субъектов, утверждаемыми уполномоченным органом в соответствии с пунктом 8 статьи 11 Закона о ПОД/ФТ.