ИПС "Әділет"

"Білім туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабының 20) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

Ескерту. Кіріспе жаңа редакцияда – ҚР Оқу-ағарту министрінің 14.07.2023 № 208 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1. Қоса берiлiп отырған Бiлiм беру мониторингін жүзеге асыру қағидалары бекiтiлсiн.

2. Стратегиялық жоспарлау және үйлестіру департаменті (Д.Ж.Каленова):

1) осы бұйрықты белгіленген тәртіппен Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуден өткізуді;

2) Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуден өткеннен кейін осы бұйрықтың мерзімді баспа басылымдарында және "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде ресми жариялануын қамтамасыз етсін.

3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Білім және ғылым вице-министрі Е.Н. Иманғалиевке жүктелсін.

4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланғаннан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi.

Министр

А.Сәрінжіпов

Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрінің
2014 жылғы 12 қарашадағы
№ 459 бұйрығымен
бекітілген

Білім беру мониторингін жүзеге асыру қағидалары

Ескерту. Қағида жаңа редакцияда - ҚР Білім және ғылым министрінің 20.12.2021 № 521 (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Осы Білім беру мониторингін жүзеге асыру қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) "Білім туралы" Қазақстан Республикасы Заңының (әрі қарай – Заң) 5-бабының 20) тармақшасына сәйкес әзірленді және білім беру мониторингін жүзеге асыру тәртібін айқындайды.

Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Оқу-ағарту министрінің 14.07.2023 № 208 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

2. Осы Қағидаларда мынадай ұғымдар пайдаланылады:

1) ақпараттық жүйе – ақпараттық өзара іс-қимыл арқылы белгілі бір технологиялық әрекеттерді іске асыратын және нақты функционалдық міндеттерді шешуге арналған ақпараттық-коммуникациялық технологиялардың, қызмет көрсетуші персоналдың және техникалық құжаттаманың ұйымдастырылып ретке келтірілген жиынтығы;

2) ақпараттандыру объектілері – электрондық ақпараттық ресурстар, бағдарламалық қамтылым, интернет-ресурс және ақпараттық-коммуникациялық инфрақұрылым;

3) әкімшілік деректер – алғашқы статистикалық деректерді қоспағанда, әкімшілік дереккөздер қалыптастыратын жеке немесе заңды тұлға жөніндегі жеке-дара сандық (сандар көмегімен өлшенетін) және (немесе) сапалық (белгілі бір қағидат және (немесе) белгі бойынша құрылған) деректер және шаруашылық бойынша есепке алу деректері;

4) білім беру мониторингі – білім беру процестерін жүзеге асырудың жай-күйін және нәтижелері мен шарттары өзгеруінің серпінін, білім алушылар контингентін, білім беру ұйымдары желісін, сондай-ақ олардың қызметі жетістіктерінің рейтингілік көрсеткіштерін жүйелі түрде байқау, талдау, бағалау және болжау;

5) білім беру саласындағы уәкілетті орган – білім беру саласындағы басшылықты және салааралық үйлестіруді жүзеге асыратын Қазақстан Республикасының орталық атқарушы органы;

6) білім беру сапасы – білім беру жүйесін сипаттайтын және нақты қол жеткізуге болатын білім беру нәтижелерінің, білім беру жүйесінің жұмыс істеу шарттарының нормативтік талаптарға, әлеуметтік және тұлғалық межелерге сәйкестік дәрежесін көрсететін көрсеткіштер жиынтығы;

7) ұлттық жинақ – әкімшілік деректер негізінде өңірлер бөлінісінде өткен жылдың қорытындылары бойынша деректердің білім беру жүйесінің статистикалық ақпаратын қамтитын ақпараттық-статистикалық жария құжат;

8) ұлттық баяндама – мемлекеттік статистика және әкімшілік деректер негізінде өткен жылдың қорытындылары бойынша білім беру жүйесінің жай-күйі мен дамуын сипаттайтын талдамалық жария құжат;

9) электрондық цифрлық қолтаңба – электрондық цифрлық қолтаңба құралдарымен жасалған және электрондық құжаттың анықтығын, оның тиесілілігін және мазмұнының өзгермейтіндігін растайтын электрондық цифрлық нышандар жиынтығы.

3. Білім беру мониторингін жүзеге асыру субъектілері:

1) білім беру ұйымдары;

2) аудандық (қалалық) білім бөлімдері;

3) облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың білім Басқармалары болып табылады.

4. Білім беру мониторингін жүзеге асыру объектісі – білім беру жүйесі.

2-тарау. Білім беру мониторингін жүзеге асыру тәртібі

5. Білім беру мониторингі:

білім беру деңгейлері бойынша (мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту, бастауыш, негізгі орта, жалпы орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі);

қамту бойынша (аудандық/қалалық, облыстық, республикалық, халықаралық);

ұйым нысаны бойынша (қашықтықтан, тікелей) жүзеге асырылады.

Ескерту. 5-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Оқу-ағарту министрінің 03.06.2024 № 134 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

6. Білім беру мониторингі:

білім беру саласындағы уәкілетті органның ақпараттандыру объектілерінде ақпаратты жинау, жүйелі есепке алу, өңдеу, сондай-ақ сақтау, жаңарту және жинақтау арқылы білім беру ұйымдарының қызметін жүйелі түрде байқау;

оқу процесін талдау және әдістемелік түзету үшін білім басқармалары мен бөлімдерінің әдістемелік күндер ұйымдастыруы және өткізуі, білім беру ұйымдарында және педагогикалық қоғамдастыққа практикалық көмек көрсету;

әлеуметтік немесе мониторингтік зерттеулер ұйымдастыру (оның ішінде халықаралық салыстырмалы зерттеулер үшін);

білім беру қызметінің нәтижелерін талдау (ұлттық бірыңғай тестілеу, оқушылардың қорытынды бағаларын, халықаралық салыстырмалы зерттеулер нәтижелерін талдау және салыстыру) түрінде жүзеге асырылады.

7. Құжаттар мен материалдарды жинақтау:

білім беру саласындағы уәкілетті органның әкімшілік деректерінің;

мемлекеттік статистикалық есептіліктің;

білім беру сапасының динамикасына әсер ететін факторларға салыстырмалы талдау жүргізудің;

лицензиялау, білім беру ұйымдарын мемлекеттік аттестаттау және аккредиттеу рәсімдері нәтижелерінің;

білім беру саласындағы мемлекеттік саясаттың іске асырылуына мемлекеттік бақылауды жүзеге асыратын органдардың білім беруді басқару органдары мен білім беру ұйымдарының қызметіне жүргізген тексеру нәтижелерінің;

білім алушыларды мемлекеттік қорытынды аттестаттау нәтижелерінің;

ұлттық бірыңғай тестілеу нәтижелерінің;

кешенді тестілеу нәтижелерінің;

педагог қызметкерлердің біліктілігін арттыру және оларды аттестаттау туралы деректердің;

халықаралық салыстырмалы зерттеулер нәтижелерінің;

мониторингтік зерттеулер нәтижелерінің;

әлеуметтік зерттеулер нәтижелерінің қорытындысы негізінде жүзеге асырылады.

8. Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес білім берудің бірыңғай ақпараттық жүйелеріндегі ақпаратты жинақтау, жүйелі түрде есепке алу, өңдеу, сондай-ақ сақтау, жаңарту және жинақтау және қорғауды ұйымдастыру тәртібі мыналарды қамтиды:

1) білім беру мониторингін жүзеге асыру субъектілерінің білім беру саласындағы уәкілетті органның ақпараттандыру объектілерінде әкімшілік деректерді енгізуі және / немесе өзектендіруі;

2) толықтығын, дұрыстығын қамтамасыз етуге бақылауды жүзеге асыру білім беру ұйымдарының, аудандық (қалалық) білім бөлімдерінің және облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың білім басқармаларының осы Қағидалардың 9-тармағында көрсетілген мерзімде білім беру саласындағы уәкілетті органның ақпараттандыру объектілерінде мәліметті уақытылы толтыруы;

3) деректерді білім беру мониторингін жүзеге асыру субъектісі басшысының электрондық цифрлық қолтаңбасымен растау;

4) білім беру саласындағы уәкілетті органның жүйе мұрағатында сақтау үшін жыл сайын бір күнге деректерді тіркеуі.

9. Білім берудің бірыңғай ақпараттық жүйелеріндегі немесе білім беру мониторингі субъектілерінің ақпараттық жүйесіндегі деректерді өзектендіру өзгерістердің туындау фактісі бойынша, бірақ олар туындаған сәттен бастап бес жұмыс күнінен кешіктірмей үнемі жүзеге асырылады.

10. Білім беру саласындағы уәкілетті орган жыл сайын қазан айында білім берудің барлық деңгейлері бойынша әкімшілік есептілікті қалыптастыру үшін білім беру саласындағы уәкілетті органның ақпараттандыру объектілерінде деректерді тіркеуді қамтамасыз етеді. Осы кезеңде білім беру саласындағы уәкілетті органның ақпараттандыру объектілерінде деректерді өзектендіру 10 жұмыс күнге дейінгі мерзімге тоқтатылады. Деректерді тіркеу және өзектілендіруді тоқтата тұру мерзімдері туралы пайдаланушылар ақпараттандыру объектілерінде үш жұмыс күн бұрын хабардар етіледі.

11. Білім беру саласындағы жергілікті атқарушы орган, меншік нысанына және ведомстволық бағыныстылығына қарамастан мектепке дейінгі ұйымдардың, орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарының басшылары білім беру саласындағы уәкілетті органның ақпараттандыру объектілерінде немесе онымен интеграцияланған басқа ақпараттық жүйелерде деректерді толық, дұрыс және уақтылы толтыруды ұсынады және қамтамасыз етеді.

Ескерту. 11-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Оқу-ағарту министрінің 03.06.2024 № 134 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

12. Білім беру мониторингінің нәтижелері бойынша білім беру саласындағы уәкілетті орган:

білім беру саласындағы уәкілетті органның ақпараттандыру объектілерінің параметрлеріне түзетулер енгізеді;

жыл сайын, есепті кезеңнен кейінгі 1 желтоқсанға дейін, Ұлттық баяндаманы жариялайды;

жыл сайын, есепті кезеңнен кейінгі 1 наурызға дейін, Ұлттық статистикалық жинақты жариялайды.

Unofficial translation

In accordance with subparagraph 20) of Article 5 of the Law of the Republic of Kazakhstan "On Education" I hereby ORDER:

Footnote. The preamble - in the wording of the order of the Minister of Education of the Republic of Kazakhstan dated 14.07.2023 № 208 (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

1. To approve the attached Rules for the implementation of educational monitoring.

2. Department of Strategic Planning and Coordination (D. Zh. Kalenova) shall:

1) ensure in the prescribed manner the state registration of this Order with the Ministry of Justice of the Republic of Kazakhstan;

2) after passing state registration with the Ministry of Justice of the Republic of Kazakhstan, ensure the official publication of this Order in print periodicals and the Adilet information and legal system.

3. To impose control over the execution of this Order on the Vice Minister of Education and Science Imangaliyev E.N.

4. This Order shall come into effect upon the expiration of ten calendar days after the day of its first official publication.

Minister

A. Sarinzhipov

Approved
by Order of the Minister of
Education and Science of
the Republic of Kazakhstan
dated November 12, 2014 № 459

The Rules for the implementation of educational monitoring

Footnote. The Rules are in the wording of the Order of the Minister of Education and Science of the Republic of Kazakhstan dated December 20, 2021 № 521 (shall come into effect ten calendar days after the day of its first official publication).

Chapter 1. General Provisions

1. These Rules for the implementation of educational monitoring (hereinafter referred to as the Rules) have been developed in accordance with subparagraph 20) of Article 5 of the Law of the Republic of Kazakhstan "On education" (hereinafter referred to as the Law) and shall determine the procedure for the implementation of educational monitoring.

Footnote. Paragraph 1 - in the wording of the order of the Minister of Education of the Republic of Kazakhstan dated 14.07.2023 № 208 (shall enter into force upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

2. The following concepts shall be used in these Rules:

1) information system - an organizationally ordered set of information and communication technologies, service personnel and technical documentation that implement certain technological actions through information interaction and are designed to solve specific functional problems;

2) objects of informatization - electronic information resources, software, Internet resource and information and communication infrastructure;

3) administrative data - individual quantitative (measured by numbers) and (or) qualitative (arranged according to a certain principle and (or) attribute) data on an individual or legal entity and economic accounting data generated by administrative sources, except for primary statistical data;

4) educational monitoring - systematic observation, analysis, assessment and forecast of the state and dynamics of changes in the results and conditions for the implementation of educational processes, the contingent of students, the network, as well as the rating indicators of the achievements of educational organizations;

5) authorized body in the field of education - the central executive body of the Republic of Kazakhstan, which carries out management and intersectoral coordination in the field of education;

6) quality of education - a set of indicators that characterize the education system and reflect the degree of compliance of the achieved educational results, the conditions for the functioning of the education system with regulatory requirements, and social and personal characteristics;

7) national collection - information and the statistical public document containing statistical information of the data generation system based on the results of the previous year by regions based on administrative data;

8) national report - an analytical public document characterizing the state and development of the education system based on the results of the previous year based on state statistics and administrative data;

9) electronic digital signature - a set of electronic digital symbols created through an electronic digital signature and confirming the authenticity of an electronic document, its ownership and the invariance of the content.

3. The subjects of educational monitoring shall be:

1) educational organizations;

2) district (city) departments of education;

3) Departments of education of regions, cities of republican significance and the capital.

4. The object of educational monitoring shall be the education system.

Chapter 2. The procedure for the implementation of educational monitoring

5. Educational monitoring is carried out:

by levels of education (pre-school education and training, primary, basic secondary and general secondary, technical and vocational, post-secondary);

by coverage (district/city, regional, republican, international);

by form of organization (distance, direct).

Footnote. Paragraph 5 - as amended by the order of the Minister of Education of the Republic of Kazakhstan dated 03.06.2024 № 134 (comes into force ten calendar days after the date of its first official publication).

6. Educational monitoring shall be carried out in the form of:

systematic monitoring of the activities of educational organizations by collecting, system accounting, processing, as well as storing, updating and accumulating information in the informatization objects of the authorized body in the field of education;

organizing and conducting methodological days by administrations and departments of education for the analysis and methodological correction of the learning process in secondary education organizations and the provision of practical assistance to the pedagogical community;

organization of sociological or monitoring research (including international comparative research);

analysis of the results of educational activities (analysis and comparison of the results of a unified national testing, final grades of schoolchildren, international comparative studies).

7. The collection of documents and materials shall be carried out based on:

administrative data of the authorized body in the field of education;

state statistical reporting;

conducting a comparative analysis of the factors influencing the dynamics of the quality of education;

results of licensing procedures, state certification and accreditation of educational organizations;

results of inspections of the activities of educational authorities, and educational organizations by bodies exercising state control over the implementation of state policy in the field of education;

results of the state final certification of students;

results of the unified national testing;

results of complex testing;

data on advanced training and certification of teaching staff;

results of international comparative studies;

results of monitoring studies;

results of sociological research.

8. The procedure for organizing the collection, system accounting, processing, as well as storage, updating, accumulation and protection of information in the informatization objects of the authorized body in the field of education in accordance with the legislation of the Republic of Kazakhstan, shall include:

1) entering and/or updating administrative data in the informatization objects of the authorized body in the field of education by the subjects of educational monitoring;

2) exercising control over ensuring the completeness, reliability and timeliness of updating data in the informatization object of the authorized body by educational organizations, district (city) departments of education and the Education Departments of regions, cities of republican significance and the capital within the time limits specified in paragraph 9 of these Rules;

3) confirmation of data by an electronic digital signature of the head of the subject of educational monitoring;

4) fixing data for one date annually for storage in the archive of systems by the authorized body in the field of education;

9. Updating of data in the objects of informatization of the authorized body in the field of education by the subjects of educational monitoring shall be carried out constantly, upon the occurrence of changes, but no later than five working days from the moment of their occurrence.

10. The authorized body in the field of education annually in October shall ensure the recording of data in the informatization objects of the authorized body in the field of education for the formation of administrative data for all levels of education. During this period, the updating of data in the informatization objects of the authorized body in the field of education shall be suspended for up to 10 working days. Users shall be notified about the terms of fixing and suspending data updating in informatization objects three working days in advance.

11. Local executive bodies in the field of education, heads of pre-school organizations, secondary, technical and vocational, post-secondary organizations, regardless of the form of ownership and departmental affiliation, provide and ensure complete, reliable and timely filling of data in the information technology objects of the authorized body in the field of education or in other information systems integrated with it.

Footnote. Paragraph 11 - as amended by the order of the Minister of Education of the Republic of Kazakhstan dated 03.06.2024 № 134 (comes into force ten calendar days after the date of its first official publication).

12. Based on the results of educational monitoring, the authorized body in the field of education shall:

make adjustments to the parameters of the informatization object of the authorized body in the field of education;

annually, by December 1 following the reporting period, publish the National Report;

annually, until March 1 following the reporting period, publish the National Statistical Collection.