Орман қорының аумағында өрттен келтірілген залалды есепке алу, айқындау және өтеу қағидаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2015 жылғы 27 қаңтардағы № 18-02/42 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2015 жылы 12 наурызда № 10418 тіркелді.

Қазақстан Республикасының 2003 жылғы 8 шілдедегі Орман кодексінің 13-бабының 1-тармағының 18-31) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

1. Қоса беріліп отырған Орман қорының аумағында өрттен келтірілген залалды есепке алу, айқындау және өтеу қағидалары бекітілсін.

2. Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігінің Орман шаруашылығы және жануарлар дүниесі комитеті заңнамада белгіленген тәртіппен:

1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін;

2) осы бұйрық мемлекеттік тіркелуден кейін күнтізбелік он күн ішінде оның мерзімді баспа басылымдарында және "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде ресми жариялануға жіберілуін;

3) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігінің интернет-ресурсында орналастырылуын қамтамасыз етсін.

3. Осы бұйрық ол алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Министр

А. Мамытбеков

"КЕЛІСІЛГЕН"

Қазақстан Республикасы

Ішкі істер министрі

____________ Қ. Қасымов

2015 жылғы 10 ақпан

Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2015 жылғы 27 қаңтардағы № 18-02/42 бұйрығымен бекітілген

Орман қоры аумағында өрттер келтіретін залалды есепке алу, айқындау және өтеу қағидалары

1. Жалпы ережелер

1. Осы Орман қоры аумағында өрттер келтіретін залалды есепке алу, айқындау және өтеу қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) Қазақстан Республикасының 2003 жылғы 8 шілдедегі Орман кодексінің (бұдан әрі – Орман кодексі) 13-бабының 1-тармағының 18-31) тармақшасына сәйкес әзірленді және орман иеленушілердің орман қорының аумағында өрттерден келтірілген залалды есепке алу, анықтау және өтеу тәртібін белгілейді.

Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Экология және табиғи ресурстар министрінің 18.04.2023 № 127 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

2. Орман өртінен келетін толық материалдық залал мыналарды қамтиды:

1) тікелей материалдық шығын:

орта жастағы, толысып келе жатқан, өсіп-жетілген және қураған екпелерде өсіп тұрған сүрек ысырабының құны;

табиғи және қолдан өсірілген жас шыбықтардың, ұштаспаған орман ағаштары мен өскіннің зақымдануынан келетін залал;

екінші дәрежелі сүрек ресурстарының зақымдануынан келетін залал;

жанама орман пайдалану ресурстарының зақымдануынан келетін залал;

жанып кеткен және бүлінген құрылыс объектілерінен, техникадан, жабдықтар мен басқа да материалдық құндылықтардан келетін залал;

Қазақстан Республикасының Қызыл кітабына енгізілгендерін қоса алғанда, жабайы жануарлар мен өсімдіктердің жойылуынан келетін залал;

2) жанама материалдық залал:

орман өрттерін сөндіруге жұмсалған шығындар;

өрт зардаптарын жоюға жұмсалған шығындар (санитариялық іс-шаралар мен ормандарды молықтыру іс-шараларын жүргізу шығындары;

орманның су қорғау, егістік және топырақ қорғау, генетикалық, санитариялық-гигиеналық, сауықтыру және басқа да пайдалы функцияларының төмендеп кетуінен келетін залал.

3. Орман қоры аумағында өрттер келтіретін залалды есепке алу және анықтау орман өрті жойылғаннан кейін 15 күнтізбелік күн ішінде жүргізіледі. Бұл орайда өрт қамтыған орман қорының учаскесі мен алқабының орналасқан жері анықталады және нақтыналады, өрт шекарасы жақын маңдағы орман соқпақтарына, жолдарға немесе елдімекендерге ұштастырылып, оның мөлшерлі сызбасы жасалады. Жоспарлы-картографиялық материалға орман өртінің сұлбасы түсіріліп, от шарпыған табиғи жолмен өскен жас талдардың, тұтасқан немесе тұтаспаған орман ағаштарының алқаптары, табиғи жолмен қалпына келуіне жәрдемдесу жөнінде іс-шаралар жүргізілген алқаптар нақтыланады.

4. Орман орналастыру материалдары бойынша өрт зақымдаған орман екпелеріндегі басым тұқымды, орташа биіктігі, диаметрі және қоры анықталады. Зақымданған учаскелерде санитариялық іс-шаралар жүргізу жағдайлары мен мерзімі және ормандарды молықтыру жөніндегі іс-шаралар айқындалады.

5. Орман өртінің түрі мен қарқындылығы осы Қағидаларға 1-қосымшада көрсетілген ағаштардың, олардың жекелеген бөліктерінің және биоценоздың әртүрлі компоненттерінің зақымдану немесе жану белгілері бойынша анықталады.

6. Орман өртінен келген залалды есептегенде қолданыстағы:

"Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы" Қазақстан Республикасының 2017 жылғы 25 желтоқсандағы кодексінің (Салық кодексінің) 587-бабының 2-тармағында көзделген түбірімен босатылатын сүрек үшін төлемақы ставкалары;

"Қазақстан Республикасының орман заңнамасын бұзу келтірген залалдың мөлшерін есептеуге арналған базалық ставкаларды бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2007 жылғы 31 мамырдағы № 441 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасының орман заңнамасын бұзу келтірген залалдың мөлшерін есептеуге арналған базалық ставкалар (бұдан әрі – Базалық ставкалар);

"Жануарлар дүниесін қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану туралы" Қазақстан Республикасының 2004 жылғы 9 шілдедегі Заңының 9-бабы 1-тармағының 46) тармақшасына сәйкес белгіленетін жануарлар дүниесiн қорғау, өсiмiн молайту және пайдалану саласында Қазақстан Республикасы заңнамасына бұзу келтірген зиянды өтеу мөлшерлері (бұдан әрі – Зиянды өтеу мөлшерлері);

Орман кодексінің 14-бабының 2) тармақшасына сәйкес облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың жергілікті өкілді органдары бекіткен мемлекеттік орман қоры учаскелерінде орман пайдаланғаны үшін төлемақы ставкалары (түбірімен босатылатын сүрек үшін ставкаларды қоспағанда) қолданылады.

Ескерту. 6-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Экология, геология және табиғи ресурстар министрінің 21.01.2020 № 19 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

2. Тікелей материалдық залалды анықтау тәртібі

7. Өсіп тұрған сүректің шығындары сүректің жалпы қорына пайызбен есептегенде өрттің түрін, оның қарқындылығын, екпедегі басым тұқымдыны және ағаштың орташа диаметрін ескере отырып, осы Қағидаларға 2-қосымшада көрсетілген орман өрттері кезіндегі өсіп тұрған сүрек шығындарының көрсеткіштеріне сәйкес анықталады.

8. Өрт болған алқаптағы сүректің жалпы қоры, от зақымдаған сүрекдіңнің басым тұқымдысының орташа диаметрі орман орналастыру материалдары бойынша анықталады.

9. Егер өрт бірнеше таксациялық телімнен тұратын екпелерді қамтып, өрттің алқабы бір орамның мөлшерінен аспайтын болса, сүректің жалпы шығыны әрбір орам бойынша есептелген шығындар сомасы ретінде анықталады. Жалпы шығындар телімдегі немесе телімнің бір бөлігіндегі сүректің жалпы қорына немесе қор шығынының пайызына байланысты есептеледі. Есеп-қисап басым тұқымды бойынша оның орташа диаметрін ескере отырып жүргізіледі.

10. Егер өрт бірнеше орамды немесе олардың бөліктерін шарпыса, сүрек шығыны орамдар немесе олардың бөліктері бойынша есептеліп, содан кейін қосылады. Мұндай жағдайда жалпы алғанда әрбір орам немесе оның бөлігі үшін сүрек қоры, басым тұқымды және оның орташа диаметрі анықталады.

11. Сүрек шығынына келетін залал түбірімен босатылатын сүректің бір текше метрі үшін төлемақы ставкасын сүрек шығынының көлеміне көбейту жолымен анықталады.

12. Табиғи және қолдан өсірілген жас шыбықтар, тұтаспаған орман ағаштары және өскін (бұдан әрі – жас шыбықтар) зақымданған кездегі залал өсірілген жас шыбықтарды бөрікбасының ұштасу жасына дейін өсіруге жұмсалған шығындар бойынша анықталады.

13. Жас шыбықтардың зақымдануынан келетін залалды анықтау зақымданған жас талдардың жасын ескере отырып, 1 гектар жас талдарды бөрікбасының ұштасуы жасына дейін өсіруге жұмсалған шығындарды осы Қағидаларға 3-қосымшаға сәйкес ормандарды қалпына келтіруге жұмсалатын шығындардың тиісті коэффициентіне көбейту жолымен жүзеге асырылады.

14. Екінші дәрежедегі сүрек ресурстарының зақымдануынан келетін залал түбірімен босатылатын отындық сүрек үшін төлемақы ставкасының 20 % мөлшерінде есептеледі.

15. Орман қоры аумағындағы жанама орман пайдалану ресурстарын орман өртінің зақымдауынан келетін залал мемлекеттік орман қоры учаскелерінде орман пайдалану үшін төлемақы ставкаларының негізінде жанама орман пайдаланудың әрбір зақымданатын ресурсы бойынша анықталатын залал сомасы ретінде есептеледі.

16. Орман өртінің мемлекеттік немесе жекеше орман иеленушілердің ормандағы құрылыс объектілерін, техникасын, жабдықтарын және басқа да материалдық құндылықтарын (шектеу белгілері, аншлагтар, маңдайшалар, көрнекі үгіт пен насихаттың басқа да заттарын, шағын сәулет нысандары) зақымдап немесе жойып келтірген залалдың көлемі олардың нарықтық бағасы басшылыққа алына отырып анықталады.

17. Қазақстан Республикасының Қызыл кітабына енгізілгендерін қоса алғанда, жабайы жануарлар мен өсімдіктердің жойылуынан келетін залал Зиянды өтеу мөлшерлеріне және Базалық ставкаларға сәйкес анықталады.

3. Жанама материалдық залалды анықтау тәртібі

18. Орман өртін сөндіруге жұмсалған шығындар:

1) орман өртін сөндіруге басқа ұйымдар мен кәсіпорындардан тартылған қызметкерлердің, халықтың өзге санаттарының Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасына сәйкес төленетін жалақысын;

2) орман өртін сөндіру кезінде пайдаланылған машиналар мен тракторлардың, басқа да механизмдердің олардың иелері шот-фактура беріп растайтын олардың қызметінің құнын;

3) орман өртін сөндіру кезінде жұмсалған жанар-жағармай материалдарының, өрт сөндіру құралдарының құнын;

4) қызметкерлерді тамақтандыруға жұмсалған нарықтық бағалар негізінде есептелген шығындарды қамтиды.

19. Орман өрті болған орман участкелерінде санитариялық ағаш кесулерді жүргізуге жұмсалған шығындар осы жұмыстарды жүргізуге арналған нормалар мен нормативтер бойынша анықталады, ормандарды молықтыру жөніндегі іс-шараларды жүргізуге жұмсалған шығындар осы салада маманданған жобалау-іздестіру ұйымдары әзірлеген, мемлекеттік экологиялық сараптамадан өткен жобалар негізінде анықталады, бұл ретте 1 гектарға шаққанда көрсетілген іс-шараларды жүргізуге қажет шығындар өрт шарпыған алқапқа көбейтіледі.

20. Орманның су қорғау, егістік және топырақ қорғау, генетикалық, санитариялық-гигиеналық, сауықтыру және басқа да пайдалы функцияларының төмендеп кетуінен келетін залал осы Қағидалардың 2-тарауына сәйкес есептелген өсіп тұрған шығыны мен жас шыбықтардың зақымдануынан залалдардың сомасын осы Қағидаларға 4-қосымшаға сәйкес ормандарды қорғау санаты бойынша залалды айқындауға арналған экологиялық маңыздылық коэффициентіне көбейту арқылы анықталады.

4. Орман қорының аумағында өрт келтірген залалды есепке алу тәртібі

21. Орман қоры аумағында өрт келтірген залал туралы мәліметтер осы Қағидаларға тиісінше 5 және 6-қосымшаларға сәйкес нысандар бойынша орман өрті туралы хаттамада, орман өрттерін есепке алу журналында көрсетіледі.

22. Орман өрті туралы хаттаманы орман иеленуші екі нұсқада жасайды, бұл ретте бірінші данасы құқық қорғау органдарына беріледі, ал екінші данасы орман иеленушіде қалады.

23. Орман иеленуші Орман қоры аумағындағы орман өрттерін есепке алу журналын жүргізеді, ол нөмірленеді, тігіледі, орман иеленішінің қолымен және мөрімен расталады.

5. Орман өрті келтіретін залалды өтеу тәртібі

24. Жеке және заңды тұлғалардың отқа абай болмауы немесе Орман кодексінің 63-бабының 2 тармағына сәйкес белгіленетін Ормандардағы өрт қауіпсіздігі қағидаларын бұзуы салдарынан ағаштар мен бұталардың жойылуы және (немесе) зақымдануы нәтижесінде орман қорының аумағында өрттер келтіретін тікелей және жанама залал олардың өтеуіне жатады.

Орман қорының аумағында өрт келтірілген залал ерікті түрде немесе Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес сот тәртібімен өтеледі.

Орман қоры аумағында өрттер келтіретін залалды есепке алу, анықтау және өтеу қағидаларына 1-қосымша

Ағаштардың, олардың жеке бөліктерінің және биоценоздың әртүрлі
компоненттерінің жарақаттану немесе жану белгілері

Өрт түрі мен оның интенсивтілігі	Өрт қауіптілігінің классы	Жанатын орман материалдарының түрі, олардың өзгешелігі мен жану ерекшеліктері
1	2	3
Төменгі жүгірмелі:
әлсіз	I-II	Жерге түскен жапырақтар, бұтақшалар, мүктер, қыналар, өткен жылғы құрғақ шөп жанады, жалынның биіктігі 0,5 мерге дейін, оттың таралу жылдамдығы минутына 1 метр. 1 шаршы метр жану материалдарының запасы 0,3-1,2 килограмм.
орташа	II-III	Жерге түскен жапырақтар, бұтақшалар, мүктер, қыналар, бұтақтар, шөп төсеніштерінің үстіңгі қабаты жанады, жалынның биіктігі 0,5-1,5 метр дейін, күйген ағаш діңінің биіктігі 1-2 метр, оттың таралу жылдамдағы минутына 3-5 метр. 1 шаршы метр жану материалдарының запасы 0,3-2,5 килограмм.
күшті	III-IV	Жалынның биіктігі 1,5-2 метр, күйген ағаш діңінің биіктігі 2 метрден жоғары, оттың таралу жылдамдығы 3-5 метр. 1 шаршы метр жану материалдарының запасы 0,3-2,5 килограмм.
Төменгі тұрақты:
әлсіз	II-III	Жоғарыда көрсетілген жану материалдарынан басқа топырақтың үстіңгі қабатындағы тірі төсеніштер, төсеніштің шіри бастаған қабаты жанады. 1 шаршы метр жану материалының запасы 0,5-3,6 килограмм құрайды.
орташа	III-IV	Қосымша орман төсенішінің жартылай шіріген қабаты жанады, ал ағаш діңгегі айналасындағы, түбір мен ағаштар қалдығы жердің минералдық қабатына дейін жанады, күйген ағаш діңінің биіктігі 10-12 метр.
күшті	IV-V	Орман төсеніші жердің минералдық қабатына дейін толық жанып кетеді, ағаштардың тамыр жүйелері де күйеді, олардың жекелегендері құлайды. Күйген ағаш діңінің биіктігі 10-12 метрден жоғары.
Топырақтық (топырақтық-шымтезек):
әлсіз	III	Сфагнум 7 сантиметр тереңдікке дейін жанып кетеді, тамырлар арасындағы шымтезек 30 сантиметр тереңдікке дейін күйеді.
орташа	IV	Сфагнумнан басқа шымтезек 25 сантиметр тереңдікке дейін жанып кетеді. Көптеген ағаштардың айналасында, олардың кесекті шымтезек бөлімі топырақтың минералды қабатына дейін жанады. Жекелеген ағаштар құлайды.
күшті	IV-V	Шымтезек қабаты толығымен топырақтың минералдық бөліміне дейін жанып кетеді. Ағаштардың жаппай құлауы байқалады.
Жоғарғы:
әлсіз	III	Ағаштың ұшар басының тұтастығы шамалы қылқан жапырақты, немесе құрамына жапырақ тұқымдылар кіретін екпелерде туындайды. Қылқан жапырақтылардың топтаса орналасқан учаскелері өрттен зақымданады.
орташа	III-ІV	Орман дақылдарында және табиғи жолмен өнген қылқан жапырақты тұқымдарда туындайды. Ағаштың үстіңгі қабатындағы өрт көлденеңінен де таралады, сонымен қатар төменгі қабат өртінен жиі алға шығып кетеді. Сүрекдіңнің басым бөлігі үстіңгі қабат өртінен зақымданады.
күшті	IV-V	Сүрекдің шымылдығы толығымен жанып кетеді. Күшті жел кезінде өрт тез таралады.

Орман қоры аумағында өрттер келтіретін залалды есепке алу, анықтау және өтеу қағидаларына 2-қосымша

Орман өрті кезінде сүректердің түбірінен жойылу көрсеткіштері

р/с №	Өрт түрлері мен олардың қарқындылығы	Орташа шеңбері, см	Тұқымдылар бойынша қураған сүректің және кейіннен жойылатын сүректің пайызы (жалпы қордың)
			балқарағай	қайың	майқарағай	шырша	самырсын	ақ қайың	терек	қатты-жапырақты тұқымдылар
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11
	Төменгі жүгірмелі:
1	әлсіз	12-16	5	10	15	20	25	17	7	-
2		17-24	-	5	10	15	20	12	-	-
3		25-32	-	-	5	10	15	7	-	-
4		33 және одан жоғары	-	-	-	5	10	5	-	-
5	орташа	12-16	10	15	20	30	35	25	12	5
6		17-24	5	10	15	25	30	20	7	-
7		25-32	-	5	10	20	25	15	-	-
8		33 және одан жоғары	-	-	5	15	20	10	-	-
9	күшті	12-16	15-	20	30	50	55	40	18	10
10		17-24	10	15	25	35	40	30	12	5
11		25-32	5	10	20	30	35	25	7	-
12		33 және одан жоғары	-	-	15	25	30	20	-	-
	Төменгі қабат тұрақты:
13	әлсіз	12-16	20	30	50	80	85	55	25	15
14		17-24	25	25	40	70	75	45	20	10
15		25-32	10	20	30	50	60	35	15	5
16		33 және одан жоғары	5	15	25	35	50	30	5	-
17	орташа	12-16	30	40	60	90	95	65	35	20
18		17-24	25	35	50	60	85	55	30	15
19		25-32	20	30	40	70	75	45	25	10
20		33 және одан жоғары	10	20	35	60	70	40	15	5
21	күшті	12-16	55	65	85	100	100	90	60	40
22		17-24	40	50	70	95	100	80	45	35
23		25-32	30	40	60	80	85	70	35	25
24		33 және одан жоғары	20	25	50	75	80	60	20	15
	Топырақтық (топырақтық-шымтезектік):
25	әлсіз	12-16	65	70	80	90	95	85	-	-
26		17-24	60	65	75	80	90	80	-	-
27		25-32	50	55	70	75	85	75	-	-
28		33 және одан жоғары	35	40	60	65	80	65	-	-
29	орташа	12-16	80	85	95	100	100	100	-	-
30		17-24	70	75	80	95	100	95	-	-
31		25-32	65	70	75	90	95	90	-	-
32		33 және одан жоғары	50	55	70	85	90	80	-	-
33	күшті	12-16	100	100	100	100	100	100	-	-
34		17-24	100	100	100	100	100	100	-	-
35		25-32	95	95	95	100	100	100	-	-
36		33 және одан жоғары	90	90	90	100	100	100	-	-
	Жоғарғы қабат:
37	әлсіз	12-16	15	85	60	90	95	55	25	15
38		17-24	10	70	40	85	90	45	20	10
39		25-32	-	60	20	80	85	35	15	5
40		33 және одан жоғары	-	50	10	75	80	30	5	-
41	орташа	12-16	40	95	80	100	100	65	35	20
42		17-24	15	90	75	95	95	55	30	15
43		25-32	5	85	60	85	90	45	25	10
44		33 және одан жоғары	-	75	20	80	85	40	15	5
45	күшті	12-16	100	100	100	100	100	90	60	40
46		17-24	50	100	80	100	100	80	45	35
47		25-32	25	95	70	95	100	70	35	25
48		33 және одан жоғары	-	90	60	90	95	60	20	15

Орман қоры аумағында өрттер келтіретін залалды есепке алу, анықтау және өтеу қағидаларына 3-қосымша

Орманды қалпына келтіру шығындарына коэффициент

Жойылған жас шыбықтардың жасы, жыл	Қылқан жапырақты (майқарағайдан басқа) және қаттыжапырақты тұқымдалыр	Майқарағай	Жұмсақ жапырақтылар тұқымдылар
1	2	3	4
1-5	0,91	0,91	0,91
6-10	1,00	1,00	1,00
11-20	1,16	1,16	1,16
21-30	1,41	1,41	-
31-40	1,72	1,72	-
41-60	-	2,32	-
61-80	-	3,45	-

Орман қоры аумағында өрттер келтіретін залалды есепке алу, анықтау және өтеу қағидаларына 4-қосымша

Ормандардың қорғалу санаты бойынша залалды белгілеу
үшін экологиялық маңыздылық коэфициенті

Орман қызметінің түрлері	Жолдар №	Ормандардың қорғалу категориясы	Коэфициент
1	2	3	4
Суды сақтау	1	Өзендер, көлдер, су тоғандары, каналдар және басқа да су қоры нысандарының жағалауындағы тиым салынған орман алқабы	2,5
Қорғаныш	2	Мемлекеттік орман алқабы қорғанышы	3,0
	3	Эррозияға қарсы ормандар	3,0
	4	Халықаралық және республикалық маңызы бар жалпы пайдаланымдағы темір және авто жолдар, магистральдық тасымал құбырлары және басқа да линиялық құрылыстарға бөлінген қорғаныш орман алқабы	3,0
	5	Халықаралық және республикалық маңызы бар жалпы пайдаланымдағы темір жолы және автожолдар бойындағы қорғаныш орман алқабы	3,0
	6	Алқап- және топырақ қорғаныш орманы	2,0
Санитарлық-гигиеналық және сауықтыру	7	Қалалық орман және орман паркі	3,0
	8	Елді-мекендердің жасыл аймағы және емдеу-сауықтыру мекемелері	3,0
Генетикалық және ерекше қорғалатын табиғи аумақтар	9	Биосфералық және қорықтық-сепортерлікті қосқанда, мемлекеттік табиғи қорықтар орманы	5,0
	10	Мемлекеттік ұлттық табиғи парктер орманы	4,0
	11	Мемлекеттік табиғат резерві ормандары	4,0
	12	Мемлекеттік табиғат парктер ормандары	4,0
	13	Мемлекеттік қорықтық аймақтар ормандары	5,0
	14	Мемлекеттік орманның табиғи ескерткіштері	5,0
	15	Генетикалық орман резервін қосқанда, ғылыми маңызы бар орман учаскелері	4,0
	16	Ерекше құнды орман алабы	3,0
	17	Жаңғақ кәсіпшілігі аймағы	2,0
	18	Орман жеміс-жидегі екпелері	2,0
	19	Субальпілік ормандар	2,0

Орман қоры аумағында өрттер келтіретін залалды есепке алу, анықтау және өтеу қағидаларына 5-қосымша

Нысан

_____________________________________________________________________

(орман иесінің атауы)

Орман өрті туралы № ____ хаттама

Осы хаттаманы 20 __ жылғы "___" _____________________________________

_____________________________________________________________________

(хаттаманы жасаушысының аты-жөні, лауазымы)

_____________________________________________________________________

(хаттаманы толтырған жер)

төмендегілер туралы толтырды:

1. 20__ жылғы "__"_______ "__" cағат "__" минутта орман өрті байқалды

_____________________________________________________________________

(өрттің қайда байқалғаны – орамда, телімде, кеспеағашта, көрсетілсін

_____________________________________________________________________

жақын орналасқан елді мекеннен, су қоймасынан, жолдан қашықтығы)

2. Өрт байқалды _____________________________________________________

(орамдағы өрт бақылау мұнарасынан, патрульдік ұшақтан

_____________________________________________________________________

немесе тікұшақтан және қайсы авиа бөлімнен – көрсетілсін, егер өртті

_____________________________________________________________________

мемлекеттік орман қоры қызметкері немесе мемлекеттік инспектор,

_____________________________________________________________________

уақытша өрт күзетшісі байқаған болса немесе бөтен тұлға байқаған

_____________________________________________________________________

болса – қызметі, тегі, аты, әкесінің аты (болса), және мекен жайы

көрсетілсін)

3. Байқалған сәттегі өрттің ауданы __________________________________

("Қазавиаорманқорғау" Республиқалық мемлекеттік

_____________________________________________________________________

қазыналық кәсіпорны әуе кемесінен жеткізуіне немесе өртті байқаған

____________________________________________________________________

тұлғаның хабарлауы негізінде өрттің ауданы га көрсетілсін)

4. "Қазавиаорманқорғау" Республиқалық мемлекеттік қазыналық кәсіпорны

әуе ұшағының жеткізуі (хабарлауы)

"__" _________ 20 __ жылғы "__" сағат "__" минутта алынды ___________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

(өрт туралы хабарлау немесе жеткізу және ол кімнен алынды,

_____________________________________________________________________

алынған уақыты және күні көрсетілсін)

5. Өрт шыққан жерде табылған ________________________________________

_____________________________________________________________________

(өрттің шығуына және оның себептерін

_____________________________________________________________________

анықтауға мүмкіндік туғызатын от қалдықтары, ауылшаруашылығы

_____________________________________________________________________

қалдықтары және басқа да табылған белгілер, көрсетілсін)

6. Өрттің шығу себебі _______________________________________________

(егер өрт қауіпсіздігі ережесі бұзылған болса,

_____________________________________________________________________

анықталған немесе болжамды себебі, заң бұзушылықтың жасалған уақыты

_____________________________________________________________________

және оған не себеп, ережелер атауы, оларды кім бекітті, қандай

_____________________________________________________________________

тармақ бұзылды – көрсетілсін)

7. Өрттің шығуына кінәлілер:тегі, аты және әкесінің аты, туған жылы__

_____________________________________________________ тұрғылықты жері

_____________________________________________________________________

___________________________________________________ жұмыс, оқу орыны,

атқаратын қызметі ___________________________________________________

_________________________________________________ жалақысының мөлшері

_____________________________________________________________________

___________________________________________________ отбасылық жағдайы

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

(отбасы мүшелерінің саны, асырауындағылар саны)

өрттің шығуына кінәлілердің жеке басын куәландыратын құжаттар

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

(құжаттар атауы, олардың нөмірлері, кім және қашан берген)

Өрт сөндіру орындарында кінәлілер анықталмаған жағдайда кінәлілерді

айқындау мақсатында тиісті тексеру үшін қажетті деректер көрсетіледі

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

8. Өртті сөндіру басталды "__" ______20__ жылғы "__" сағат "__" минут

9. Өрт жайлаған алаң, гектар:

Орман өртінің түрі және оның қарқындылығы	Орта жастағы, толысып келе жатқан, толысқан және қураған ағаштар			Орман көшеттері	Табиғи өнген жас шыбықтар	Өткен жылы жанып кеткен ағаштар	Сирек және орманы жоқ алқаптар	Орман алқабының барлығы	Орманы жоқ алқаптар
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
Төменгі жүгірмелі:
әлсіз
орташа
күшті
Төменгі тұрақты:
әлсіз
орташа
Күшті
Топырақты (топырақты – шымтезекті):
әлсіз
орташа
күшті
Жоғарғы:
әлсіз
орташа
күшті
Барлығы:

(жерден және әуеден көзбен шолып тексеру әдісімен жиналған деректер

бойынша таксациялық материалдар негізінде толтырылады)

10. Өрт жойылды "__" __________ 20___ жылғы "__" сағат " __" минутта

____________________________________________________________________

(кімдер екені көрсетілсін: мемлекеттік орман күзетінің, өрт сөндіру

____________________________________________________________________

десант қызметінің қызметкерлері, өрт сөндіру орман стансасының

____________________________________________________________________

командасы, тартылған тұлғалар)

11. Өрт сөндіруге пайдаланылды: адам-күн ____________________________

автомашина-ауысым ____________________________________ трактор-ауысым

_____________________________________________________________________

12. Өрт сөндіруге қолданылған құралдар және тәсілдер ________________

_____________________________________________________________________

(сабалау, құммен көму, өрт сөндіру машиналары, орман өрт сөндіргіш

_____________________________________________________________________

құралдары, мотопомпалар көмегімен су шашу, химикаттар қолдану)

13. Өртті қарауылдауға қабылданған шаралар __________________________

_____________________________________________________________________

14. Қарауылдауға жауапты тұлға ______________________________________

(тегі, аты, әкесінің аты (болса),

_____________________________________________________________________

лауазымы және жұмыс орыны)

15. Орман өрті келтірген зиян, теңге:

а) түбірінен жойылған сүректер ____ текше метр, сомасы_______________

б) жас шыбықтардың зақымдануы _______________________________________

в) екінші дәрежелі орман ресурстарының зақымдануы____________________

г) орманды жанама пайдалану ресурстарының зақымдануы_________________

д) жанып кеткен және бүлінген құрылыс нысандары, техникалар, қондырғылар және басқа да материалдық құндылықтардың зақымдануы

________________________________________________________________

е) Қазақстан Республикасының Қызыл кітабына енгізілгендерді қоса алғанда, жабайы жануарлар мен өсімдіктердің жойылуынан келетін залал

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

ұ) орман өрттерін сөндірудің шығыстары_______________________________

ж) ормандарды өсіру жөніндегі шараларды жүргізудің шығындары

_____________________________________________________________________

з) суды сақтау, алқап- және топырақ қорғау, генетикалық, санитарлық-гигиеналық, сауықтыру және орманның басқа да пайдалы функцияларының төмендеуінен келетін залал

_____________________________________________________________________

и) залалдар жиынтығы ________________________________________________

16. Орман өртін сөндіруге жетекшілік еткен тұлғаның лауазымы, тегі, аты-жөні

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

17. Хаттамаға қосымшалар:

а) өрттің схемалық сызбалары;

б) сүректердің түбірінен жойылуының, балауса ағаштардың зақымдануының, орман пайдаланудың жанама ресурстарының зақымдануының, нысандар мен ормандағы дайын өнімдердің зақымдануы және жойылуының, орман қорғау функциялары төмендеуінің, жануарлар мен өсімдіктердің жойылуының, сондай-ақ, орман өртін сөндіру және өртеңдерді тазалудың шығындары зиянының көлемін негіздеу және есептеу;

в) өрттің (ауа-райының жағдайы бойынша өрттің қауіптілік класы, желдің бағыты мен күші, ормангидрологиялық ерекшеліктер мен жергілікті жердің рельефі) жағдайы және өртті сөндіру барысындағы қолданылған тактикалық әдістер, техникалық құралдар мен тәсілдер, иеліктегі күш пен құралдарды өрттің перифериясы бойынша бөлу,қосымша тартылған күш пен құралдардың саны мен мерзімі және оларды пайдалану туралы орман өртін сөндіру жетекшісінің баяндау жазбасы.

18. Орман өртінің орын алуына кінәлі тұлғаның түсініктемесі

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

Хаттаманы жасаушының қолы ___________________________________________

Өрттің орын алуына кінәлі тұлғаның қолы _____________________________

Ескертпе ____________________________________________________________

(қылмыстық іс қозғау үшін құқық қорғау органына жіберілгені

_____________________________________________________________________

туралы хаттың нөмірі мен күні көрсетілсін)

Ескертпе жасаған тұлғаның тегі, аты-жөні және лауазымы ______________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

Өрттің орын алуына кінәлі тұлға хаттамаға қол қоюдан бас тартқан жағдайда, хаттамаға бұл туралы жазылады.

Орман қоры аумағында өрттер келтіретін залалды есепке алу, анықтау және өтеу қағидаларына 6-қосымша

Нысан

Қазақстан Республикасының орман қоры аумағындағы орман
өрттерін тіркеу журналы

_____________________________________________________________________

(орман иелерінің атауы)

осы журналдың парақтары __________________ нөмірленген және тігілген

(жазба түрде)

Р/н №	Күні және уақыты				өрттің шыққан орны (орам, телім, филиал, мемлекеттік мекеме)	орман өрті туралы хаттаманың № және оның толтырылған күні	орман өртінің түрі және қарқындылығы
	орман өртінің басталуы	орман өртін сөндірудің басталуы	орман өртін жайылтпаушылық	орман өртін жою
1	2	3	4	5	6	7	8

кестенің жалғасы

Өрт жайлаған аумақ, га							орман өртінің шығу себебі және оған кінәлі тұлға	өрт кіммен және қандай құралдың көмегімен байқалды
орта жастағы, толысып келе жатқан, толысқан, қураған	балауса ағаштар	орман көшеттері	өртеңдер	орман өспеген аумақ	барлығы	орман емес аумақ
9	10	11	12	13	14	15	16	17

кестенің жалғасы

Өрт сөндіруге пайдаланылды			Орман өртінен келген залал, мың теңге		Істі тапсыру туралы мәліметтер
адам-күні	автомашина-ауысым	трактор-ауысым	барлығы	оның ішінде орман өртін сөндіру	сотқа	құқық қорғау органдарына
18	19	20	21	22	23	24

кестенің жалғасы

Қылмыстық іс қозғау туралы мәліметтер	қаралу күні және сот шешімі	әкімшілік жазаға тарту және айыппұл өндіріп алу туралы мәлімет	талап қою және зиянды өндіріп алу туралы мәлімет	алқаптың өрттен кейінгі өзгерісі туралы белгі
25	26	27	28	29

Ескертпе: журнал жетекшінің қолы және орман иесінің мөрімен расталады

Об утверждении Правил учета, определения и возмещения ущерба, причиняемого пожарами на территории лесного фонда

Приказ Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 27 января 2015 года № 18-02/42. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 12 марта 2015 года № 10418.

В соответствии с подпунктом 18-31) пункта 1 статьи 13 Лесного кодекса Республики Казахстан от 8 июля 2003 года, ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Утвердить прилагаемые Правила учета, определения и возмещения ущерба, причиняемого пожарами на территории лесного фонда.

2. Комитету лесного хозяйства и животного мира Министерства сельского хозяйства Республики Казахстан в установленном законодательством порядке обеспечить:

1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) в течение десяти календарных дней после государственной регистрации настоящего приказа его направление на официальное опубликование в периодических печатных изданиях и в информационно-правовой системе "Әділет";

3) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства сельского хозяйства Республики Казахстан.

3. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Министр

А. Мамытбеков

"СОГЛАСОВАН"

Министр внутренних дел

Республики Казахстан

____________ К. Касымов

"10" февраля 2015 года

Утверждены приказом Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 27 января 2015 года № 18-02/42

Правила
учета, определения и возмещения ущерба, причиняемого
пожарами на территории лесного фонда

1. Общие положения

1. Настоящие Правила учета, определения и возмещения ущерба, причиняемого пожарами на территории лесного фонда (далее – Правила), разработаны в соответствии с подпунктом 18-31) пункта 1 статьи 13 Лесного кодекса Республики Казахстан от 8 июля 2003 года (далее – Лесной кодекс) и определяют порядок учета, определения лесовладельцами ущерба и его возмещения причиняемого пожарами на территории лесного фонда.

Сноска. Пункт 1 - в редакции приказа Министра экологии и природных ресурсов РК от 18.04.2023 № 127 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

2. Полный материальный ущерб от лесного пожара включает:

1) прямой материальный ущерб:

стоимость от потерь древесины на корню в поврежденных средневозрастных, приспевающих, спелых и перестойных насаждениях;

ущерб от повреждения молодняков естественного и искусственного происхождения, несомкнувшихся лесных культур и подроста;

ущерб от повреждения второстепенных древесных ресурсов;

ущерб от повреждения ресурсов побочного лесопользования;

ущерб от сгоревших и поврежденных строительных объектов, техники, оборудования и других материальных ценностей;

ущерб от гибели диких животных и растений, включая занесенных в Красную книгу Республики Казахстан;

2) косвенный материальный ущерб:

расходы на тушение лесных пожаров;

расходы на ликвидацию последствий пожара (проведение санитарных мероприятий и мероприятий по воспроизводству лесов);

ущерб от снижения водоохранных, поле- и почвозащитных, генетических, санитарно-гигиенических, оздоровительных и иных полезных функций леса.

3. Учет и определение ущерба, причиняемого пожарами на территории лесного фонда, производятся после ликвидации лесного пожара в течение 15 календарных дней. При этом определяются и уточняются местонахождение участка и площадь лесного фонда, охваченная пожаром, составляется схематический чертеж пожарища с привязкой его границ к ближайшим просекам, дорогам или населенным пунктам. На планово-картографический материал наносятся контуры лесного пожара и уточняются пройденные огнем площади молодняков естественного происхождения, сомкнувшихся и несомкнувшихся лесных культур, площадей, с проведенными мероприятиями по содействию естественному возобновлению.

4. По материалам лесоустройства определяются преобладающая порода, средняя высота, диаметр и запас в поврежденных пожаром лесных насаждениях. Определяются условия и сроки проведения санитарных мероприятий и мероприятий по воспроизводству лесов на поврежденных участках.

5. Вид и интенсивность лесного пожара определяются по признакам повреждения или сгорания деревьев, их отдельных частей и различных компонентов биоценоза, указанным в приложении 1 к настоящим Правилам.

6. В расчетах ущерба от лесного пожара используются действующие:

ставки платы за древесину, отпускаемую на корню, предусмотренные в пункте 2 статьи 587 Кодекса Республики Казахстан от 25 декабря 2017 года "О налогах и других обязательных платежах в бюджет" (Налоговый кодекс);

базовые ставки для исчисления размеров вреда, причиненного нарушением лесного законодательства Республики Казахстан, утвержденные постановлением Правительства Республики Казахстан от 31 мая 2007 года № 441 "Об утверждении базовых ставок для исчисления размеров вреда, причиненного нарушением лесного законодательства Республики Казахстан" (далее – Базовые ставки);

размеры возмещения вреда, причиненного нарушением законодательства Республики Казахстан в области охраны, воспроизводства и использования животного мира, устанавливаемые в соответствии с подпунктом 46) пункта 1 статьи 9 Закона Республики Казахстан от 9 июля 2004 года "Об охране, воспроизводстве и использовании животного мира" (далее – Размеры возмещения вреда);

ставки платы за лесные пользования на участках государственного лесного фонда (за исключением ставок за древесину, отпускаемую на корню), утвержденные местными представительными органами областей, городов республиканского значения, столицы в соответствии с подпунктом 2) статьи 14 Лесного кодекса.

Сноска. Пункт 6 - в редакции приказа Министра экологии, геологии и природных ресурсов РК от 21.01.2020 № 19 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

2. Порядок определения прямого материального ущерба

7. Потери древесины на корню в процентах от общего запаса древесины определяются с учетом вида и интенсивности пожара, преобладающей породы в насаждении и среднего диаметра дерева, в соответствии с показателями потери древесины на корню при лесных пожарах, указанными в приложении 2 к настоящим Правилам.

8. Общий запас древесины на пройденной пожаром площади, средний диаметр преобладающей породы поврежденного огнем древостоя определяются по материалам лесоустройства.

9. Если пожар охватил насаждения, состоящие из нескольких таксационных выделов, и площадь пожара не превышает размера одного квартала, общие потери древесины определяются как сумма потерь, рассчитанных по каждому лесному выделу. Общие потери вычисляются исходя из общего запаса древесины на выделе или части выдела и процента потерь запаса. Расчеты производятся по преобладающей породе с учетом ее среднего диаметра.

10. Если пожар охватил насаждения нескольких кварталов или их частей, потери древесины вычисляются по кварталам или их частям, которые затем суммируются. В этом случае в целом для каждого квартала или его части определяются запас древесины, преобладающая порода и средний ее диаметр.

11. Ущерб от потерь древесины определяется путем умножения ставки платы за один кубический метр древесины, отпускаемой на корню, на величину потерь древесины.

12. Ущерб при повреждении молодняков естественного и искусственного происхождения, несомкнувшихся лесных культур и подроста (далее – молодняки) определяется по затратам на выращивание 1 гектара молодняков до возраста смыкания крон.

13. Определение ущерба от повреждения молодняков с учетом возраста поврежденных молодняков осуществляется путем умножения затрат на выращивание 1 гектара молодняков до возраста смыкания крон на коэффициент к затратам на лесовосстановление согласно приложению 3 к настоящим Правилам.

14. Ущерб от повреждения второстепенных древесных ресурсов исчисляется в размере 20 процентов от ставки платы за дровяную древесину, отпускаемую на корню.

15. Ущерб от повреждения лесным пожаром ресурсов побочного лесопользования на территории лесного фонда рассчитывается как сумма ущербов, определяемых по каждому повреждаемому ресурсу побочного лесопользования на основании ставок платы за лесные пользования на участках государственного лесного фонда.

16. Размер ущерба, причиненного лесным пожаром повреждением или уничтожением строительных объектов, техники, оборудования и других материальных ценностей государственного или частного лесовладельцев, находящихся в лесу (ограничительные знаки, аншлаги, вывески, другие предметы наглядной агитации и пропаганды, малые архитектурные формы), определяется исходя из их рыночной цены.

17. Ущерб от гибели диких животных и растений, включая занесенных в Красную книгу Республики Казахстан, определяется в соответствии с Размерами возмещения вреда и Базовыми ставками.

3. Порядок определения косвенного материального ущерба

18. Расходы на тушение лесного пожара включают:

1) заработная плата работников, привлеченных на тушение лесного пожара из других организаций и предприятий, иных категорий населения, выплачиваемую в соответствии с трудовым законодательством Республики Казахстан;

2) стоимость услуг машин и тракторов, других механизмов, использованных при тушении лесного пожара, подтверждаемую их владельцами с представлением счет-фактуры;

3) стоимость израсходованных при тушении лесного пожара горюче-смазочных материалов, средств пожаротушения;

4) расходы на питание работников, рассчитанные на основании рыночных цен.

19. Расходы на проведение санитарных рубок участков леса, пройденных пожаром, определяются по нормам и нормативам на проведение этих работ, на мероприятия по воспроизводству лесов определяются на основании проектов, разработанных проектно-изыскательными организациями, специализирующимися в этой области, прошедших государственную экологическую экспертизу, при этом затраты, необходимые на проведение указанных мероприятий в расчете на 1 гектар, умножаются на площадь, пройденную пожаром.

20. Ущерб от снижения водоохранных, поле- и почвозащитных, генетических, санитарно-гигиенических, оздоровительных и иных полезных функций леса определяется умножением суммы ущербов от потерь древесины на корню и повреждения молодняков, рассчитанной в соответствии с главой 2 настоящих Правил, на коэффициент экологической значимости для установления ущерба по категориям защитности лесов согласно приложению 4 к настоящим Правилам.

4. Порядок учета ущерба, причиняемого пожаром
на территории лесного фонда

21. Сведения об ущербе, причиненном пожаром на территории лесного фонда, указываются в протоколе о лесном пожаре, журнале учета лесных пожаров на территории лесного фонда по формам согласно приложениям 5 и 6 к настоящим Правилам соответственно.

22. Протокол о лесном пожаре составляется лесовладельцем в двух экземплярах, при этом первый экземпляр передается в правоохранительные органы, а второй экземпляр остается у лесовладельца.

23. Лесовладельцем ведется Журнал учета лесных пожаров на территории лесного фонда, который пронумеровывается, прошнуровывается, заверяется подписью и печатью лесовладельца.

5. Порядок возмещения ущерба, причиняемого лесным пожаром

24. Возмещению подлежит прямой и косвенный материальный ущерб, причиняемый пожарами на территории лесного фонда вследствие уничтожения и (или) повреждения деревьев и кустарников в результате неосторожного обращения юридическими и физическими лицами с огнем или нарушения ими Правил пожарной безопасности в лесах, устанавливаемых в соответствии с пунктом 2 статьи 63 Лесного кодекса.

Возмещение ущерба, причиняемого пожаром на территории лесного фонда, производится добровольно или в судебном порядке в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

Приложение 1 к Правилам учета, определения и возмещения ущерба, причиняемого пожарами на территории лесного фонда

Признаки повреждения или сгорания деревьев,
их отдельных частей и различных компонентов биоценоза

Вид пожара и его интенсивность	Классы пожарной опасности	Виды лесных горючих материалов, их характеристика и особенности горения
1	2	3
Низовой беглый:
Слабая	I-II	Сгорают опад, мхи, лишайники, сухая прошлогодняя трава, высота пламени до 0,5 метров, скорость распространения огня 1 метр в минуту. Запас горючих материалов 0,3-1,2 килограммов на 1 квадратный метр.
Средняя	II-III	Сгорают опад, мхи, лишайники, веточки, трава, верхний слой сухой подстилки, высота пламени 0,5-1,5 метров, высота нагара на стволах деревьев 1-2 метров, скорость распространения огня 1-3 метров в минуту. Запас горючих материалов 0,3-1,2 килограммов на 1 квадратный метр.
Сильная	III-IV	Высота пламени 1,5-2 метров, высота нагара на стволах деревьев более 2 метров, скорость распространения огня 3-5 метров. Запас горючих материалов 0,3-2,5 килограммов на 1 квадратный метр.
Низовой устойчивый:
Слабая	II-III	Кроме указанного выше горючего материала сгорает живой напочвенный покров, слабо разложившийся слой подстилки. Запас горючих материалов составляет 0,5-3,6 килограммов на 1 квадратный метр.
Средняя	III-IV	Дополнительно сгорает полуразложившийся слой лесной подстилки, а вокруг стволов деревьев, пней и валежника он сгорает до минерального слоя почвы, высота нагара на стволах деревьев 10-12 метров.
Сильная	IV-V	Лесная подстилка сгорает полностью до минерального слоя почвы, подгорает корневая система деревьев, отдельные из которых вываливаются. Высота нагара на стволах деревьев 10-12 метров и выше.
Почвенный (почвенно-торфяной):
Слабая	III	Сфагнум сгорает на глубину до 7 сантиметров, между корневыми лапами торф прогорает до 30 сантиметров.
Средняя	IV	Кроме сфагнума сгорает торф на глубину до 25 сантиметров. У большинства деревьев вокруг их комлевой части торф сгорает до минеральных слоев почвы. Отдельные деревья вываливаются.
Сильная	IV-V	Торфяные слои сгорают полностью до минеральной части почвы. Наблюдается массовый вывал деревьев.
Верховой:
Слабая	III	Возникает в хвойных насаждениях со слабой сомкнутостью крон, или в состав которой входят лиственные породы. Пожаром повреждаются участки с групповым расположением хвойных пород. Огонь по кронам распространяется снизу вверх и в основном за счет поддержки низового пожара.
Средняя	III-IV	Возникает в лесных культурах и естественных насаждениях хвойных пород. Верховой огонь по кронам распространяется также и горизонтально, при этом часто опережает кромку низового пожара. Большая часть древостоя повреждается верховым пожаром.
Сильная	IV-V	Полог древостоя сгорает полностью. Пожар распространяется при сильном ветре.

Приложение 2 к Правилам учета, определения и возмещения ущерба, причиняемого пожарами на территории лесного фонда

Показатели потери древесины на корню при лесных пожарах

№ п/п	Вид пожара и его интенсивность	Средний диаметр, сантиметр	Процент (от общего запаса) отмершей древесины и ожидаемого последующего отпада по породам
			лиственница	сосна	кедр	ель	пихта	береза	осина	твердолиственные породы
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11
	Низовой беглый:
1	Слабая	12-16	5	10	15	20	25	17	7	-
2		17-24	-	5	10	15	20	12	-	-
3		25-32	-	-	5	10	15	7	-	-
4		33 и более	-	-	-	5	10	5	-	-
5	Средняя	12-16	10	15	20	30	35	25	12	5
6		17-24	5	10	15	25	30	20	7	-
7		25-32	-	5	10	20	25	15	-	-
8		33 и более	-	-	5	15	20	10	-	-
9	Сильная	12-16	15-	20	30	50	55	40	18	10
10		17-24	10	15	25	35	40	30	12	5
11		25-32	5	10	20	30	35	25	7	-
12		33 и более	-	-	15	25	30	20	-	-
	Низовой устойчивый:
13	Слабая	12-16	20	30	50	80	85	55	25	15
14		17-24	25	25	40	70	75	45	20	10
15		25-32	10	20	30	50	60	35	15	5
16		33 и более	5	15	25	35	50	30	5	-
17	Средняя	12-16	30	40	60	90	95	65	35	20
18		17-24	25	35	50	60	85	55	30	15
19		25-32	20	30	40	70	75	45	25	10
20		33 и более	10	20	35	60	70	40	15	5
21	Сильная	12-16	55	65	85	100	100	90	60	40
22		17-24	40	50	70	95	100	80	45	35
23		25-32	30	40	60	80	85	70	35	25
24		33 и более	20	25	50	75	80	60	20	15
	Почвенный (почвенно-торфяной)
25	Слабая	12-16	65	70	80	90	95	85	-	-
26		17-24	60	65	75	80	90	80	-	-
27		25-32	50	55	70	75	85	75	-	-
28		33 и более	35	40	60	65	80	65	-	-
29	Средняя	12-16	80	85	95	100	100	100	-	-
30		17-24	70	75	80	95	100	95	-	-
31		25-32	65	70	75	90	95	90	-	-
32		33 и более	50	55	70	85	90	80	-	-
33	Сильная	12-16	100	100	100	100	100	100	-	-
34		17-24	100	100	100	100	100	100	-	-
35		25-32	95	95	95	100	100	100	-	-
36		33 и более	90	90	90	100	100	100	-	-
	Верховой:
37	Слабая	12-16	15	85	60	90	95	55	25	15
38		17-24	10	70	40	85	90	45	20	10
39		25-32	-	60	20	80	85	35	15	5
40		33 и более	-	50	10	75	80	30	5	-
41	Средняя	12-16	40	95	80	100	100	65	35	20
42		17-24	15	90	75	95	95	55	30	15
43		25-32	5	85	60	85	90	45	25	10
44		33 и более	-	75	20	80	85	40	15	5
45	Сильная	12-16	100	100	100	100	100	90	60	40
46		17-24	50	100	80	100	100	80	45	35
47		25-32	25	95	70	95	100	70	35	25
48		33 и более	-	90	60	90	95	60	20	15

Приложение 3 к Правилам учета, определения и возмещения ущерба, причиняемого пожарами на территории лесного фонда

Коэффициент к затратам на лесовосстановление

Возраст погибших молодняков, лет	Хвойные (кроме кедра) и твердолиственные породы	Кедр	Мягколиственные породы
1	2	3	4
1-5	0,91	0,91	0,91
6-10	1,00	1,00	1,00
11-20	1,16	1,16	1,16
21-30	1,41	1,41	-
31-40	1,72	1,72	-
41-60	-	2,32	-
61-80	-	3,45	-

Приложение 4 к Правилам учета, определения и возмещения ущерба, причиняемого пожарами на территории лесного фонда

Коэффициенты экологической значимости для установления
ущерба по категориям защитности лесов

Наименование функций леса	№ строки	Категории защитности лесов	Коэффициент
1	2	3	4
Водоохранные	1	Запретные полосы лесов по берегам рек, озер, водохранилищ, каналов и других водных объектов	2,5
Защитные	2	Государственные защитные лесные полосы	3,0
	3	Противоэрозионные леса	3,0
	4	Защитные насаждения на полосах отвода железных и автомобильных дорог общего пользования международного и республиканского значения, магистральных трубопроводов и других линейных сооружений	3,0
	5	Защитные лесные полосы вдоль железных дорог и автомобильных дорог общего пользования международного и республиканского значения	3,0
	6	Поле- и почвозащитные леса	2,0
Санитарно- гигиенические и оздоровительные	7	Городские леса и лесопарки	3,0
	8	Зеленые зоны населенных пунктов и лечебно-оздоровительных учреждений	3,0
Генетические и леса особо охраняемых природных территорий	9	Леса государственных природных заповедников, включая биосферные и заповедники-сепортеры	5,0
	10	Леса государственных национальных природных парков	4,0
	11	Леса государственных природных резерватов	4,0
	12	Леса государственных природных парков	4,0
	13	Леса государственных заповедных зон	5,0
	14	Государственные лесные памятники природы	5,0
	15	Участки леса, имеющие научное значение, включая лесные генетические резерваты	4,0
	16	Особо ценные лесные массивы	3,0
	17	Орехопромысловые зоны	2,0
	18	Лесоплодовые насаждения	2,0
	19	Субальпийские леса	2,0

Приложение 5 к Правилам учета, определения и возмещения ущерба, причиняемого пожарами на территории лесного фонда

Форма

_________________________________________________________________

(наименование лесовладельца)

Протокол № ____о лесном пожаре

20 __ года "__" _______________________ настоящий протокол составил

____________________________________________________________________

(должность, фамилия, имя и отчество (при наличии) составителя протокола)

____________________________________________________________________

(место составления протокола)

о нижеследующем:

1. "__" __________ 20 __ года в "__" часов "__" минут был обнаружен

лесной пожар ________________________________________________________

(указать, где был обнаружен пожар – квартал, лесной выдел, на лесосеке,

_____________________________________________________________________

расстояние от ближайшего населенного пункта, водоема, дороги)

2. Пожар обнаружен __________________________________________________

(указать – с пожарной вышки, находящейся в квартале, с патрульного

____________________________________________________________________

самолета или вертолета и какого авиаотделения, если пожар был

____________________________________________________________________

обнаружен работником государственной лесной охраны или

____________________________________________________________________

государственным инспектором, временным пожарным сторожем или посторонним лицом,

____________________________________________________________________

указать должность, фамилию, имя, отчество (при наличии) и местожительство)

3. Площадь пожара на момент обнаружения _____________________________

(указать площадь пожара в гектар

____________________________________________________________________

на основании донесения от воздушного судна Республиканского государственного

____________________________________________________________________

казенного предприятия "Казавиалесоохрана" или сообщения лица, обнаружившего пожар)

4. Сообщение (донесение) от воздушного судна Республиканского

государственного казенного предприятия "Казавиалесоохрана" получено

"__" _________ 20 __ года в "__" часов "__" минут ___________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

(указать дату и время получения сообщения или донесения о пожаре и кем оно получено)

5. На месте возникновения пожара обнаружено _________________________

(указать, что обнаружено

___________________________________________________________________

остатки костра, сельхозпала, и другие признаки, что может

____________________________________________________________________

способствовать установлению причины и виновника лесного пожара)

6. Причина возникновения пожара _____________________________________

(указать установленную или предполагаемую

____________________________________________________________________

причину пожара, если имело место нарушение правил пожарной безопасности – время

____________________________________________________________________

совершения нарушения и в чем оно выразилось,

____________________________________________________________________

наименование правил, кем они утверждены, какой пункт нарушен)

7. Виновники возникновения пожара:

фамилии, имена и отчества (при наличии) _____________________________

год рождения ________________________________________________________

местожительство______________________________________________________

место работы, учебы, занимаемые должности____________________________

семейное положение __________________________________________________

_____________________________________________________________________

(число членов семьи, количество иждивенцев)

документы, удостоверяющие личность виновников возникновения пожара __

_____________________________________________________________________

(наименование документов, их номера, кем и когда выданы)

В тех случаях, когда виновники на месте пожара не были обнаружены,

указываются данные, необходимые для расследования в целях выявления

виновников __________________________________________________________

8. Тушение пожара начато "__" ______ 20_ года в "_" часов "__" минут

9. Пожаром охвачена площадь в гектар:

Вид лесного пожара и его интенсивности	Насаждений средневозрастных, приспевающих, спелых и перестойных					Лесных культур	Молодняков естественного происхождения	Гарей прошлых лет	Редин и не покрытых лесом площадей	Итого лесной площади	Нелесная площадь
	Преобладающая порода	Всего		В том числе насаждений, из которых возможна реализация древесины
1	2	3		4		5	6	7	8	9	10
Низовой беглый:
слабая
средняя
сильная
Низовой устойчивый:
слабая
средняя
сильная
Почвенный (почвенно-торфяной)
слабая
средняя
сильная
Верховой:
слабая
средняя
сильная
Итого:

(заполняется на основе таксационных материалов по данным натурного обследования

наземным и аэровизуальным методом)

10. Пожар ликвидирован "__" ______ 20 __года в "__" часов "__" минут

_____________________________________________________________________

(указать кем: работниками государственной лесной охраны, десантной пожарной службой,

_____________________________________________________________________

командой лесной пожарной станции, привлеченными лицами)

11. На тушении пожара отработано:

человеко-дней _______________________________________________________

автомашино-смен _____________________________________________________

тракторо-смен _______________________________________________________

12. Применяющиеся способы и средства по тушению пожара ______________

_____________________________________________________________________

(захлестывание, окопка, заливание водой из лесных огнетушителей,

_____________________________________________________________________

пожарных машин, с помощью мотопомп, применение химикатов)

13. Принятые меры к окарауливанию пожара ____________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

14. Ответственное лицо за окарауливание _____________________________

(фамилия, имя, отчество (при наличии),

_____________________________________________________________________

должность и место работы)

Ущерб, причиненный лесным пожаром, тенге:

а) потери древесины на корню ______ кубометров, на сумму ____________

б) повреждение молодняков ___________________________________________

в) повреждение второстепенных древесных ресурсов ____________________

г) повреждение ресурсов побочного лесопользования ___________________

д) повреждение строительных объектов, техники, оборудования и других

материальных ценностей ______________________________________________

е) ущерб от гибели животных и растений, включая занесенных в Красную

книгу Республики Казахстан __________________________________________

е) расходы на тушение лесного пожара ________________________________

ж) расходы на проведение мероприятий по воспроизводству лесов _______

_____________________________________________________________________

з) ущерб от снижения водоохранных, поле- и почвозащитных,

генетических, санитарно-гигиенических, оздоровительных и иных

полезных функций леса________________________________________________

_____________________________________________________________________

и) Суммарный ущерб __________________________________________________

16. Должность, фамилия, имя и отчество (при наличии) лица,

руководившего тушением лесного пожара _______________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

17. К протоколу прилагаются:

а) схематический чертеж пожарища;

б) расчеты и обоснование размеров ущерба от потерь древесины на

корню, повреждения молодняков, повреждения ресурсов побочного

лесопользования, уничтожения и повреждения объектов и готовой

продукции в лесу, снижения защитных функций леса, гибели животных и

растений, а также расходов на тушение лесного пожара и расчистку

гарей;

в) докладная записка руководителя тушения лесного пожара об условиях

(класс пожарной опасности по условиям погоды, силе и направлении

ветра, лесогидрологических особенностях и рельефе местности)

распространения (развития) пожара и о ходе его тушения, применявшихся

тактических приемах, способах и технических средствах, распределении

имевшихся сил и средств по периферии пожара, сроках и количестве

привлеченных дополнительно сил и средств и их использовании.

18. Объяснение лица, по вине которого произошел лесной пожар ________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

Подпись составителя протокола _______________________________________

Подпись лица, по вине которого произошел пожар ______________________

Примечание __________________________________________________________

(указать номер и дату письма о направлении в правоохранительные

____________________________________________________________________

органы для возбуждения уголовного дела)

Фамилия, имя, отчество (при наличии) и должность лица, сделавшего

примечание __________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

В случае отказа лица, по вине которого произошел пожар, от подписания

протокола, в нем делается запись об этом.

Приложение 6 к Правилам учета, определения и возмещения ущерба, причиняемого пожарами на территории лесного фонда

Форма

Журнал
учета лесных пожаров на территории лесного фонда

_____________________________________________________________________

(наименование лесовладельца)

В данном журнале пронумеровано и прошнуровано_________________ листов

(прописью)

№ п/п	Дата и время				место возникновения пожара (квартал, выдел, лесной обход лесничество, филиал, госучреждение)	№ протокола о лесном пожаре и дата его составления	вид лесного пожара и его интенсивность
	возникновения лесного пожара	начала тушения лесного пожара	локализации лесного пожара	ликвидации лесного пожара
1	2	3	4	5	6	7	8

продолжение таблицы

Площадь, охваченная пожаром, гектар							причины возникновения лесного пожара и виновные лица	кем и при помощи каких средств обнаружен пожар
средневозрастные, приспевающие, спелые и перестойные	молодняки	лесные культуры	гари	не покрытые лесом площади	всего	не лесная площадь
9	10	11	12	13	14	15	16	17

продолжение таблицы

Отработано на тушении пожара			Ущерб от лесного пожара, тысяч тенге		Сведения о передаче дел		сведения о возбуждении уголовных дел	дата рассмотрения и решение суда
человеко- дней	автомашино - смен	тракторо - смен	всего	в том числе на тушение лесного пожара	в суды	правоохранительные органы
18	19	20	21	22	23	24	25	26

продолжение таблицы

сведения о наложении и взыскании административных штрафов	сведения о предъявлении и взыскании ущерба	Отметка о последующих изменениях в состоянии площадей, охваченных пожаром
27	28	29

Примечание: журнал заверяется подписью руководителя и печатью лесовладельца.