Электрмен жабдықтаудың сенiмдiлiгi мен тұрақтылығын қамтамасыз ету бойынша қызмет көрсету қағидаларын бекiту туралы

Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2015 жылғы 11 ақпандағы № 72 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2015 жылы 27 наурызда № 10547 тіркелді.

"Электр энергетикасы туралы" 2004 жылғы 9 шілдедегі Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабының 25) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

1. Қоса беріліп отырған Электрмен жабдықтаудың сенiмдiлiгi мен тұрақтылығын қамтамасыз ету бойынша қызмет көрсету қағидалары бекітілсін.

2. Қазақстан Республикасы Энергетика министрлігінің Электр энергетикасы департаменті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәптіппен:

1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін;

2) осы бұйрық Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуден өткеннен кейін күнтізбелік он күн ішінде мерзімді баспасөз басылымдарында және "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде ресми жариялауға жіберілуін;

3) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Энергетика министрлігінің ресми интернет-ресурсында және мемлекеттік органдардың интранет-порталында орналастыруын;

4) осы бұйрықты Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркегеннен кейін он жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасы Энергетика министрлігінің Заң қызметі департаментіне осы тармақтың 2) және 3) тармақшаларымен көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін.

3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Энергетика вице-министріне жүктелсін.

4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Министр

В. Школьник

"КЕЛІСІЛГЕН"

Қазақстан Республикасының

Инвестициялар және даму министрі

____________ Ә. Исекешев

2015 жылғы 24 ақпан

Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2015 жылғы 11 ақпандағы № 72 бұйрығымен бекітілген

Электрмен жабдықтаудың сенiмдiлiгi мен тұрақтылығын
қамтамасыз ету бойынша қызмет көрсету қағидалары

1-тарау. Жалпы ережелер

Ескерту. 1-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Энергетика министрінің 28.09.2020 № 335 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1. Электрмен жабдықтаудың сенiмдiлiгi мен тұрақтылығын қамтамасыз ету бойынша қызмет көрсету қағидалары (бұдан әрi – Қағидалар) "Электр энергетикасы туралы" Қазақстан Республикасы Заңы 5-бабының 25) тармақшасына сәйкес әзiрленген және электрмен жабдықтаудың сенiмдiлiгi мен тұрақтылығын қамтамасыз ету бойынша қызмет көрсету тәртiбiн айқындайды.

2. Қағидаларда мынадай негiзгi ұғымдар мен анықтамалар пайдаланылады:

1) қосалқы (шунтталатын) электр беру желілері – электр берудің қолданыстағы желілеріне қосымша Қазақстан Республикасының электр энергиясы нарығының субъектілері салған және/немесе салуды жоспарлаған электр беру желілері, ол бойынша электр энергиясының қалыпқа түскен сапасы және сенімділік деңгейі бар электр энергиясын ұсыну және энергия торабында өзгертілген қуатты бөлу жүзеге асырылады;

2) электрмен жабдықтаудың сенiмдiлiгi мен тұрақтылығы – авариялық жағдайлар пайда болған кезде тұтынушылардың басым көпшiлiгiн қоректендiрудi қамтамасыз ету немесе электрмен жабдықтауы энергия жүйесiнiң қалыпты жұмыс режимiн бұзу процесiнде үзiлiп кеткен тұтынушылар бөлiгiн қоректендiрудi қалпына келтiру үшiн қажеттi негiзгi желiнiң бiрыңғайлылығын сақтай отырып, электр жүйесiнiң авариялық жағдайларға қарсы тұру қабiлетi;

3) электрмен жабдықтаудың сенiмдiлiгi мен тұрақтылығын қамтамасыз ету бойынша қызмет көрсетулер - жүйелiк оператордың тұтынушыларды электрмен жабдықтау сенiмдiлiгi мен тұрақтылығының шарттық талаптарын қамтамасыз ету мақсатында атқаратын ұйымдастырушылық және техникалық шаралар кешенi.

Осы Қағидаларда пайдаланылатын өзге де ұғымдар мен терминдер Қазақстан Республикасының электр энергетикасы саласының заңнамасына сәйкес қолданылады.

2-тарау. Электрмен жабдықтаудың сенімділігін және тұрақтылығын қамтамасыз ету бойынша қызмет көрсету тәртібі

Ескерту. 2-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Энергетика министрінің 28.09.2020 № 335 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

3. Жүйелiк оператордың қосалқы (шунтталатын) электр беру желiлерiн салған электр энергиясы нарығының субъектiлерiн электрмен жабдықтау сенiмдiлiгi мен тұрақтылығы бойынша қызмет көрсету:

1) Қазақстанның бiрыңғай электр энергетикалық жүйесi электрлiк қосылыстар схемаларын тұтастай және оның маусымдық кезеңдерде тән жекелеген бөлiктерiн таңдауды;

2) қосалқы (шунтталатын) электр беру желiлерiн салған және пайдаланатын тұтынушыларды электрмен жабдықтау сенiмдiлiгi мен тұрақтылығын қамтамасыз ететiн ұлттық электр желiсiнiң қолданыстағы электр беру желiлерiн тиiсiнше техникалық жағдайда ұстауды;

3) жүйелiк оператордың диспетчерлiк орталықтары бақылайтын желiлердегi кернеудi реттеудi және электр желiлерiнiң бақылау нүктелерiндегi кернеу кестесiн әзiрлеудi;

4) бiрыңғай электр энергетикалық жүйеде технологиялық бұзушылықтардың алдын алу және оқшаулау жөнiндегi iс-шараларды әзiрлеу мен жүзеге асыруды;

5) ұлттық электр желiлерiнiң өткiзу қабiлетiн басқаруды;

6) жалпы жүйелiк аварияға қарсы автоматиканы әзiрлеудi және енгiзудi, релелiк қорғау және аварияға қарсы автоматика құрылғыларының пайдаланылуын бақылауды, оларды баптау параметрлерiн келiсудi;

7) төтенше, дүлей құбылыстардың немесе үшiншi тұлғалардың әсер етуi нәтижесiнде авариялық бүлiнулердi жедел оқшаулауды және кейiннен жоюды;

8) Қазақстанның бiрыңғай электр энергетикалық жүйесiнiң iргелес мемлекеттердiң энергетикалық бiрлестiктерiмен қатарлас жұмыс жағдайында электр энергиясының ағындарын басқаруды;

9) электрмен жабдықтаудың сенiмдiлiгiн және тұрақтылығын қамтамасыз етуге бағытталған жедел өкiмдер берудi бiлдiредi.

4. Электрмен жабдықтаудың сенiмдiлiгi мен тұрақтылығын қамтамасыз ету бойынша қызмет көрсету жүйелiк оператор мен электр энергиясы нарығының субъектiлерi арасында жасалатын шарттардың негiзiнде Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексiне және осы Қағидаларға сәйкес жүзеге асырылады.

5. Электрмен жабдықтаудың сенiмдiлiгi мен тұрақтылығын қамтамасыз ету бойынша қызметтерге арналған шарт қызмет көрсету тәртiбi мен талаптарын, сондай-ақ осы қызмет көрсетулер үшiн ақы төлеу тәртiбi мен талаптарын, тараптардың шартта көзделген талаптарды орындамағаны үшiн жауаптылықты, сондай-ақ мына талаптарды қамтуы тиiс:

1) жүйелiк оператордың электрмен жабдықтаудың сенiмдiлiгi мен тұрақтылығын қамтамасыз етуге бағытталған өкiмдерiн, сондай-ақ жүйелiк оператордың автоматты жиiлiк жүктемесiнiң, жиiлiктiк автоматты қайта қосудың, жүктеменi ажыратудың арнайы автоматикасының көлемдерi мен құрылғылары бойынша өкiмдерiн орындау;

2) шағын станциялар мен желiлердiң негiзгi жабдықтарын, релелiк қорғау, аварияға қарсы автоматика құрылғыларын, диспетчерлiк-технологиялық басқару құралдарын жөндеуге арналған өтiнiмдердi пысықтау кезiнде жүйелiк оператордың берген өкiмдерiн iске асыру;

3) электр энергиясын өндіру мен беру кезінде технологиялық бұзушылықтардың алдын алуға және оқшаулауға бағытталған жүйелік оператордың өкімдерін орындау;

4) жүйелiк оператордың диспетчерлiк орталықтың жедел басқаруындағы бастапқы жабдықтарды, релелiк қорғау, автоматика және аварияға қарсы автоматты құрылғыларды, телемеханика мен байланыс құралдарын пайдалану жөнiндегi өз персоналының iс-әрекетiн үйлестiру.

Ескерту. 5-тармаққа өзгеріс енгізілді – ҚР Энергетика министрінің 28.09.2020 № 335 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

6. Электрмен жабдықтаудың сенiмдiлiгi мен тұрақтылығын қамтамасыз ету бойынша көрсетiлген қызмет үшiн ақы төлеудi осы қызметтердi тұтынушылар қызмет көрсету шартының талаптарына сәйкес олардың тұтынған электр энергиясының нақты мөлшерi тұрғысынан жүргiзiледi.

7. Көрсетiлген қызметтер үшiн төлемақы мөлшерi белгiленген тарифтi электр энергиясын тұтыну жүзеге асырылған желiлердiң кернеу сыныбы мен тиесiлiлiгiне қарамастан, электр энергиясын жеткiзудiң-тұтынудың нақты теңгерiм деректерi бойынша анықталған электр энергиясының көлемiне көбейту жолымен айқындалады.

8. Жүйелiк оператор электрмен жабдықтаудың сенiмдiлiгi мен тұрақтылығын қамтамасыз ету бойынша қызмет көрсету және осы қызмет көрсетуге арналған шарттармен, осы Қағидалармен және Қазақстан Республикасының электр энергетикасы саласындағы заңнамасымен көзделген өзiне жүктелген функцияларды жүзеге асыру кезiнде:

1) бiрыңғай электр энергетика жүйесiнiң тұрақтылығына қойылатын талаптарды қамтамасыз ету жөніндегі iс-шараларды әзiрлеудi және келiсудi;

2) бiрыңғай электр энергетикалық жүйесiне қосылған субъектiлердiң релелiк қорғау және автоматика, аварияға қарсы автоматика құралдарын орналастыру және орнату, сондай-ақ оларды ретке келтiру параметрлерiн өзгерту жөнiндегi нұсқауларды орындау мониторингiн жүзеге асырады.

Об утверждении Правил оказания услуг по обеспечению надежности и устойчивости электроснабжения

Приказ Министра энергетики Республики Казахстан от 11 февраля 2015 года № 72. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 27 марта 2015 года № 10547.

В соответствии с подпунктом 25) статьи 5 Закона Республики Казахстан от 9 июля 2004 года "Об электроэнергетике" ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Утвердить прилагаемые Правила оказания услуг по обеспечению надежности и устойчивости электроснабжения.

2. Департаменту электроэнергетики Министерства энергетики Республики Казахстан в установленном законодательством Республики Казахстан порядке обеспечить:

1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) направление на официальное опубликование настоящего приказа в течение десяти календарных дней после его государственной регистрации в Министерстве юстиции Республики Казахстан в периодические печатные издания и в информационно-правовой системе "Әділет";

3) размещение настоящего приказа на официальном интернет-ресурсе Министерства энергетики Республики Казахстан и на интранет-портале государственных органов;

4) в течение десяти рабочих дней после государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан представление в Департамент юридической службы Министерства энергетики Республики Казахстан сведений об исполнении мероприятий, предусмотренных подпунктами 2) и 3) настоящего пункта.

3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего вице-министра энергетики Республики Казахстан.

4. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его официального опубликования.

Министр

В. Школьник

"СОГЛАСОВАН"

Министр по инвестициям и развитию

Республики Казахстан

______________ А. Исекешев

от 27 февраля 2015 год

Утверждены приказом Министра энергетики Республики Казахстан от 11 февраля 2015 года № 72

Правила оказания услуг по обеспечению
надежности и устойчивости электроснабжения

Глава 1. Общие положения

Сноска. Заголовок главы 1 - в редакции приказа Министра энергетики РК от 28.09.2020 № 335 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

1. Правила оказания услуг по обеспечению надежности и устойчивости электроснабжения (далее - Правила) разработаны в соответствии с подпунктом 25) статьи 5 Закона Республики Казахстан от 9 июля 2004 года "Об электроэнергетике" и определяют порядок оказания услуг по обеспечению надежности и устойчивости электроснабжения.

2. В Правилах используются следующие основные понятия и определения:

1) дублирующие (шунтирующие) линии электропередачи - линии электропередачи, построенные и/или планируемые к строительству субъектами рынка электрической энергии Республики Казахстан дополнительно к существующим линиям электропередачи, по которым осуществляться передача электрической энергии с нормируемым качеством электроэнергии и уровнем надежности, и изменяющие распределение мощности в энергоузле;

2) надежность и устойчивость электроснабжения - способность электрической системы противостоять аварийным возмущениям, сохраняя при их появлении единство основной сети, необходимое для обеспечения питания большинства потребителей или восстановления питания части потребителей, электроснабжение которых было прервано в процессе нарушения нормального режима работы энергосистемы;

3) услуги по обеспечению надежности и устойчивости

электроснабжения - комплекс организационных и технических мер, выполняемых системным оператором с целью обеспечения договорных условий надежности и устойчивости электроснабжения потребителей.

Иные понятия и термины, используемые в Правилах, применяются в соответствии с законодательством в области электроэнергетики Республики Казахстан.

Глава 2. Порядок оказания услуг по обеспечению надежности и устойчивости электроснабжения

Сноска. Заголовок главы 2 - в редакции приказа Министра энергетики РК от 28.09.2020 № 335 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

3. Оказание услуг системным оператором по надежности и устойчивости электроснабжения субъектов рынка электроэнергии, построивших дублирующие (шунтирующие) линии электропередачи, заключается в:

1) выборе схем электрических соединений единой электроэнергетической системы Казахстана в целом и отдельных ее частей на характерные сезонные периоды;

2) поддержании надлежащего технического состояния действующих линий электропередачи национальной электрической сети, обеспечивающих надежность и устойчивость электроснабжения потребителей, построивших и пользующихся дублирующими (шунтирующими) линиями электропередачи;

3) регулировании напряжения в сети, контролируемой диспетчерскими центрами системного оператора, и разработке графика напряжения в контрольных точках электрической сети;

4) разработке и осуществлении мероприятий по предотвращению и локализации технологических нарушений в единой электроэнергетической системе;

5) управлении пропускной способностью национальной электрической сети;

6) разработке и внедрении общесистемной противоаварийной автоматики, контроле за эксплуатацией устройств релейной защиты и противоаварийной автоматики, согласовании параметров их настройки;

7) оперативной локализации и последующем устранении аварийных повреждений в результате воздействия экстремальных, стихийных явлений или третьих лиц;

8) управлении перетоками электрической энергии в условиях параллельной работы единой электроэнергетической системы Казахстана с энергообъединениями сопредельных государств;

9) даче оперативных распоряжений, направленных на обеспечение надежности и устойчивости электроснабжения.

4. Оказание услуг по обеспечению надежности и устойчивости электроснабжения осуществляется на основании договоров, заключаемых между системным оператором и субъектами рынка электроэнергии в соответствии с Гражданским кодексом Республики Казахстан и настоящими Правилами.

5. Договор на услуги по обеспечению надежности и устойчивости электроснабжения содержит порядок и условия предоставления услуг, а также порядок и условия оплаты этих услуг, ответственность сторон за неисполнение условий, предусмотренных договором, а также условия:

1) исполнения распоряжений системного оператора, направленных на обеспечение надежности и устойчивости электроснабжения, а также распоряжений системного оператора по объемам и уставкам автоматической частотной нагрузки, частотного автоматического повторного включения, специальной автоматики отключения нагрузки;

2) реализации распоряжений системного оператора, выданных при проработке заявок на ремонт основного оборудования подстанций и сетей, устройств релейной защиты, противоаварийной автоматики, средств диспетчерско-технологического управления;

3) выполнения распоряжений системного оператора, направленных на предотвращение и ликвидацию технологических нарушений при производстве и передаче электрической энергии;

4) координации с системным оператором действий своего персонала по эксплуатации первичного оборудования, устройств релейной защиты и автоматики и противоаварийной автоматики, средств телемеханики и связи, находящихся в оперативном управлении диспетчерских центров.

Сноска. Пункт 5 с изменением, внесенным приказом Министра энергетики РК от 28.09.2020 № 335 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

6. Оплата за оказанные услуги по обеспечению надежности и устойчивости электроснабжения производится потребителями этих услуг исходя из фактической величины потребленной ими электрической энергии в соответствии с условиями договора на оказание услуг.

7. Размер платы за оказанные услуги определяется произведением установленного тарифа на объем электроэнергии, определенный по данным фактического баланса поставки – потребления электрической энергии, независимо от класса напряжения и принадлежности сетей, по которым осуществлялось потребление электрической энергии.

8. Системный оператор при оказании им услуг по обеспечению надежности и устойчивости электроснабжения и осуществлении возложенных на него функций, предусмотренных договором на оказание этих услуг, осуществляет:

1) разработку и согласование мероприятий по обеспечению требований устойчивости единой электроэнергетической системы;

2) мониторинг выполнения субъектами, присоединенными к единой электроэнергетической системе, указаний по размещению и установке средств релейной защиты и автоматики, противоаварийной автоматики, а также изменению параметров их настройки.