ИПС "Әділет"

"Электр энергетикасы туралы" 2004 жылғы 9 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңы 5-бабының 32) тармақшасына және "Мемлекеттік статистика туралы" 2010 жылғы 19 наурыздағы Қазақстан Республикасы Заңының 16-бабы 3-тармағының 2) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

Ескерту. Кіріспе жаңа редакцияда – ҚР Энергетика министрінің 06.01.2021 № 1 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1. Қоса беріліп отырған Бірыңғай электр энергетикасы жүйесінің, электр станцияларының, аудандық қазандықтардың, электр және жылу желілерінің жұмысындағы технологиялық бұзушылықтарға тергеп-тексеру жүргізу және оларды есепке алу қағидалары бекітілсін.

2. Қазақстан Республикасы Энергетика министрлігінің Электр энергетикасы департаменті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін;

2) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгенінен кейін оны күнтізбелік он күн ішінде мерзімдік баспа басылымдарында және "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде ресми жариялауға жіберуді;

3) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Энергетика министрлігінің ресми интернет-ресурсында және мемлекеттік органдардың интранет-порталында жариялануын;

4) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркегеннен кейін он жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасы Энергетика министрлігінің Заң қызметі департаментіне осы тармақтың 2) және 3) тармақшаларымен көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін.

3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасы Энергетика вице-министріне жүктелсін.

4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Министр

В. Школьник

"КЕЛІСІЛДІ":

Қазақстан Республикасының

Инвестициялар және даму министрінің

міндетін атқарушы

____________ Ж. Қасымбек

2015 жылғы 23 ақпан

Қазақстан Республикасы
Энергетика министрінің
2015 жылғы 20 ақпандағы
№ 121 бұйрығымен
бекітілген

Бірыңғай электр энергетикасы жүйесінің, электр станцияларының,
аудандық қазандықтардың, электр және жылу желілерінің
жұмысындағы технологиялық бұзушылықтарға тергеп-тексеру
жүргізу және оларды есепке алу қағидалары
1-тарау. Жалпы ережелер

Ескерту. 1-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Энергетика министрінің 23.07.2019 № 251 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1. Осы Бірыңғай электр энергетикасы жүйесінің, электр станцияларының, аудандық қазандықтардың, электр және жылу желілерінің жұмысындағы технологиялық бұзушылықтарға тергеп-тексеру жүргізу және оларды есепке алу қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) "Электр энергетикасы туралы" Қазақстан Республикасы Заңының (бұдан әрі – Заң) 5-бабының 32) тармақшасына сәйкес әзірленді және бірыңғай электр энергетикасы жүйесінің, электр станцияларының, аудандық қазандықтардың, электр және жылу желілерінің жұмысындағы технологиялық бұзушылықтарға тергеп-тексеру жүргізу және оларды есепке алу тәртібін айқындайды.

Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Энергетика министрінің 29.09.2021 № 301 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

2. Осы Қағидаларда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:

1) бос тұру – энергия қондырғысының жұмыссыз жай-күйі;

2) диспетчерлік технологиялық басқару – диспетчер жүзеге асыратын және диспетчерлік және технологиялық басқарудың автоматтандырылған жүйелері арқылы электр желілерінің жұмыс істеу режимдерін бақылау және басқару міндеттерін шешу үшін, сондай-ақ жеке және заңды тұлғалардың істен шығулар мен зақымдануларға ден қою және оларды жою шараларын қабылдауды қажет ететін технологиялық бұзушылықтардың туындау алғышарттары немесе туындауы туралы хабарламаларын қабылдауға және өндеуге арналған процесс;

3) дүлей құбылыстар – табиғи ықпалдардың әсерінен, оның ішінде апаттың және зілзаланың салдарынан қоршаған ортаның бұзылуының, өзгеруінің болуын немесе болу мүмкіндігін сипаттайтын, адам мен қоғамның өмірлік маңызды мүдделеріне қауіп төндіретін жағдай;

4) еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиға – өзінің еңбек (қызметтік) міндеттерін немесе жұмыс берушінің тапсырмаларын орындауы кезінде жұмыскердің өндірістік жарақаттануы, денсаулығының кенеттен нашарлауы немесе улануы нәтижесінде оның еңбекке қабілеттілігінен уақытша немесе тұрақты айырылуына не қайтыс болуына әкеп соқтырған зиянды және (немесе) қауіпті өндірістік фактордың жұмыскерге әсер етуі;

5) жедел емес персонал – жедел және жедел-жөндеу персоналынан басқа персонал;

6) жергілікті атқарушы орган (әкімдік) – облыстың, республикалық маңызы бар қаланың және астананың, ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) әкімі басқаратын, өз құзыреті шегінде тиісті аумақта жергілікті мемлекеттік басқаруды және өзін-өзі басқаруды жүзеге асыратын алқалы атқарушы орган;

7) жүйелік оператор – орталықтандырылған оралымды-диспетчерлік басқаруды, басқа мемлекеттердің энергия жүйелерімен қатарлас жұмыс істеуді қамтамасыз етуді, энергия жүйесіндегі теңгерімді ұстап тұруды, жүйелік қызметтер көрсетуді және электр энергиясының көтерме сауда нарығы субъектілерінен қосалқы көрсетілетін қызметтерді сатып алуды, сондай-ақ электр энергиясын ұлттық электр желісі бойынша беруді, оған техникалық қызмет көрсетуді және оны пайдалану әзірлігінде ұстап тұруды жүзеге асыратын ұлттық компания;

8) жүктемені толық түсіру – электр станциясының электр немесе жылу жүктемесін түсіруі;

9) Қазақстан Республикасының бірыңғай электр энергетикасы жүйесі – Қазақстан Республикасының тұтынушыларын сенімді және сапалы энергиямен жабдықтауды қамтамасыз ететін электр станцияларының, электр беру желілері мен кіші станциялардың жиынтығы;

10) қате әрекеттер – технологиялық бұзушылыққа әкеп соққан немесе оның пайда болуының алдын алмаған персоналдың әрекеті немесе әрекетсіздігі;

11) өнеркәсіптік қауіпсіздік саласындағы уәкілетті орган – өнеркәсіптік қауіпсіздік саласында басшылықты және салааралық үйлестіруді, мемлекеттік саясатты әзірлеуді және іске асыруды жүзеге асыратын орталық атқарушы орган;

12) тергеп-тексеру – технологиялық бұзушылықтың туындау себептерін анықтау үшін құрылған комиссия жүзеге асыратын іс-шара;

13) технологиялық бұзушылық – электр және (немесе) жылу энергиясын өндіру, беру, тұтыну процесінің бұзылуына алып келген жабдықтың, электр және (немесе) жылу желілерінің істен шығуы немесе зақымдануы, оның ішінде жану немесе жарылыс, белгіленген режимдерден ауытқу, жабдықты рұқсатсыз өшіру немесе оның жұмыс істеу қабілетін шектеу немесе оның бүлінуі салдарынан істен шығуы немесе зақымдануы.

Технологиялық бұзушылықтар осы Қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес Технологиялық бұзушылықтар жіктеуінде келтірілген өлшемшарттарға сәйкес жіктеледі.

Технологиялық бұзушылық белгілері осы Қағидаларға 2-қосымшаға сәйкес Технологиялық бұзушылық себептерін жіктеу белгілерінде келтірілген;

14) істен шығу – энергия кәсіпорнының немесе оның жабдығының жұмысқа жарамдылық жай-күйінің бұзылғанын білдіретін процесс;

15) энергетикалық кәсіпорындар – энергия беруші, энергия өндіруші және энергиямен жабдықтаушы ұйымдар;

16) энергия қондырғысы – жылу немесе электр энергиясын өндіруге, жинауға, өзгертуге, беруге, таратуға немесе тұтынуға арналған жабдық;

17) энергия торабы – жылу және электрмен жабдықтау саласындағы инфрақұрылым тұтастығына ие оқшауланған аумақ.

Ескерту. 2-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Энергетика министрінің 29.09.2021 № 301 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

3. Осы Қағидаларда пайдаланылған өзге ұғымдар Заңда айқындалған ұғымдарға сәйкес қолданылады.

2-тарау. Технологиялық бұзушылықтарға тергеп-тексеру жүргізу тәртібі

Ескерту. 2-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Энергетика министрінің 23.07.2019 № 251 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

4. Тергеп-тексеруге келесі технологиялық бұзушылықтар жатады:

1) энергетикалық объектінің құрамына кіретін энергетикалық жабдықты, ғимараттар мен құрылыстарды пайдалану кезінде бұзылуы;

2) энергия қондырғыларының, электр және (немесе) жылу желілері мен олардың элементтерінің олардың істен шығуына әкеп соққан олардың жай-күйінің (жұмысының) техникалық (технологиялық) параметрлерінің жол берілмейтін ауытқулары. Электр және (немесе) жылу энергиясының сапа көрсеткіштерінің стандарттан ауытқуы;

3) энергия беруші ұйымның кінәсінен тұтынушылардың энергия қабылдағыштарын толық немесе ішінара жоспарланбаған ажырату.

5. Энергетикалық кәсіпорын технологиялық бұзушылық пайда болған сәттен бастап 1 сағаттың ішінде осы Қағидаларға 3-қосымшаға сәйкес энергетикалық кәсіпорындардың Қазақстан Республикасының бірыңғай электр энергетикасы жүйесінде орын алған технологиялық бұзушылықтар туралы шұғыл хабарламаларды ұсыну регламентіне сәйкес жедел хабарламалармен алмасу жөніндегі мобильді бағдарламалар арқылы қайталай отырып, телефон арқылы жедел хабарлама береді.

Энергетикалық кәсіпорын технологиялық бұзушылық пайда болған сәттен бастап 15 минут ішінде мемлекеттік энергетикалық қадағалау және бақылау жөніндегі органның тиісті облысы және Нұр-Сұлтан, Алматы, Шымкент қалалары бойынша аумақтық департаментті және жергілікті атқарушы органды жедел хабарламалармен алмасу жөніндегі мобильді бағдарламалар арқылы қайталай отырып, телефон арқылы технологиялық бұзушылықтың туындау фактісі туралы хабардар етеді.

Технологиялық бұзушылық пайда болған сәттен бастап 12 сағаттан кешіктірілмейтін мерзімде энергетикалық кәсіпорын тиісті мемлекеттік энергетикалық қадағалау және бақылау жөніндегі органның тиісті облысы және Нұр-Сұлтан, Алматы, Шымкент қалалары бойынша аумақтық департаментке, жергілікті атқарушы органға және жүйелік операторға жазбаша хабарлама жолдайды.

Ескерту. 5-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Энергетика министрінің 06.01.2021 № 1 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

6. Жедел және жазбаша хабарламалар мынадай мәліметтерді қамтиды:

1) энергетикалық кәсіпорынның атауы, технологиялық бұзушылық, жазатайым оқиғаның пайда болған күні және уақыты;

2) технологиялық бұзушылық, жазатайым оқиғаның болжамды себептері;

3) пайдаланылған қорғаныс, автоматика және бұғаттау тізбесі;

4) істен шыққан және жұмыста қалған жабдықтың тізбесі;

5) технологиялық бұзушылықтың салдары: бұзылған жабдықтың көлемі, толық жібермеу, ажыратылған тұтынушылардың саны, технологиялық бұзушылықты жою уақыты;

6) жазатайым оқиғаның алдын ала салдары;

7) ақпаратты берген адамның Тегі Аты Әкесінің аты (бар болған жағдайда) және лауазымы.

Ескерту. 6-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Энергетика министрінің 06.01.2021 № 1 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

7. Осы Қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес Технологиялық бұзушылықтар жіктеуінің 1-тармағында көрсетілген жағдайларды қоспағанда, технологиялық бұзушылықтарды энергетикалық кәсіпорынның бұйрығымен құрылған тұрақты жұмыс істейтін комиссия тергеп-тексереді.

Технологиялық бұзушылықтар жіктеуінің 1-тармағының 1), 2), 3), 4), 5), 6), 7), 8) тармақшаларында көзделген технологиялық бұзушылықтарды мемлекеттік энергетикалық қадағалау және бақылау жөніндегі мемлекеттік органның бұйрығымен құрылған комиссия тергеп-тексереді;

Технологиялық бұзушылықтар жіктеуінің 1-тармағының 9), 10), 11), 12), 13) тармақшаларында көзделген технологиялық бұзушылықтарды жергілікті атқарушы органның бұйрығымен құрылған комиссия тергеп-тексереді.

Технологиялық бұзушылықтар жіктеуінің 2-тармағының 1), 2), 3), 4), 5), 6), 7), 8), 9) тармақшаларында көзделген технологиялық бұзушылықтарды тергеп-тексеру жүргізуге мемлекеттік энергетикалық қадағалау және бақылау жөніндегі мемлекеттік органның бұйрығымен құрылған комиссияға рұқсат беріледі;

Технологиялық бұзушылықтар жіктеуінің 2-тармағының 10), 11), 12), 13) тармақшаларында көзделген технологиялық бұзушылықтарды тергеп-тексеру жүргізуге жергілікті атқарушы мемлекеттік органның бұйрығымен құрылған комиссияға рұқсат беріледі.

Бұйрық шығарған органның, ұйымның өкілдері Комиссия төрағалары болып тағайындалады.

Ескерту. 7-тармақпен толықтырылды – ҚР Энергетика министрінің 06.01.2021 № 1 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

8. Технологиялық бұзушылықтарды тергеп-тексеру технологиялық бұзушылық пайда болған сәттен бастап келесі жұмыс күнінен есептелетін 3 жұмыс күнінен кешіктірілмей басталады және комиссия құрылған сәттен бастап 10 жұмыс күні ішінде аяқталады.

Ескерту. 8-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Энергетика министрінің 06.01.2021 № 1 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

9. Технологиялық бұзушылықтарды тергеп-тексеруді осы Қағидалардың 8-тармағымен көзделген кезеңде аяқтау мүмкін болмаған жағдайда, тергеп-тексеру мерзімі күнтізбелік 30 күннен аспайтын мерзімге ұзартылады.

Мыналар:

олардың шешімі бойынша мемлекеттік энергетикалық қадағалау және бақылау жөніндегі мемлекеттік органның немесе жергілікті атқарушы органның (құзыреті бойынша) бұйрығымен;

мемлекеттік энергетикалық қадағалау және бақылау жөніндегі мемлекеттік органның немесе жергілікті атқарушы органның (құзыреті бойынша) келісімі бойынша энергетикалық кәсіпорынның бұйрығымен комиссия құрылған жағдайда, тергеп-тексеру мерзімі ұзартылады.

10. Комиссия жұмысы ұйымдастыру іс-шараларын орындайтын және технологиялық бұзушылықты уақтылы, сапалы тергеп-тексеруді және оның нәтижелерін ресімдеуді қамтамасыз ететін оның төрағасы белгілейтін регламентке сәйкес жүргізеді.

11. Комиссия төрағадан және оның мүшелерінен, сондай-ақ комиссияның шешіміне қатыспайтын хатшыдан тұрады. Хатшыны есептемегенде, комиссия мүшелерінің саны – тақ.

Комиссия құрамы технологиялық бұзушылықтың ауырлығына және сипатына байланысты анықталады және:

1) дүлей құбылыстар нәтижесінде бір энергетикалық кәсіпорнының шегінде кернеуі 10 кВ (бұдан әрі – кВ) және одан жоғары 10 және одан жоғары электр беру желілері бұзылған жағдайда – мемлекеттік энергетикалық қадағалау және бақылау жөніндегі мемлекеттік органның, азаматтық қорғау саласындағы уәкілетті органның, энергетикалық кәсіпорынның, жобалық, құрылыс-монтаждау және өзге де ұйым өкілдерін;

2) Технологиялық бұзушылықтар жіктеуінің 1-тармағының 1), 2), 3), 4), 5), 6), 7), 8) тармақшаларында және 2-тармағының 1), 2), 3), 4), 5), 6), 7), 8) тармақшаларында көзделген технологиялық бұзушылықтардың туындауы – мемлекеттік энергетикалық қадағалау және бақылау жөніндегі мемлекеттік органның, әлеуметтік инфрақұрылым, азаматтық қорғау объектілерінде қауіпті техникалық құрылғылардың қауіпсіз пайдаланылуын қадағалау функциясын жүзеге асыратын жергілікті атқарушы органның құрылымдық бөлімшесінің, азаматтық қорғау саласындағы уәкілетті органның, энергетикалық кәсіпорынның, жөндеу, баптау, жобалау, ғылыми-зерттеу, қажет болған жағдайда дайындаушы зауыттардың және өзге де ұйым өкілдерін;

3) Технологиялық бұзушылықтар жіктеуінің 1-тармағының 9), 10), 11), 12), 13) тармақшаларында және 2-тармағының 9), 10), 11), 12), 13) тармақшаларында көзделген технологиялық бұзушылықтардың туындауы – мемлекеттік энергетикалық қадағалау және бақылау жөніндегі мемлекеттік органның, өнеркәсіптік қауіпсіздік саласындағы уәкілетті органның немесе әлеуметтік инфрақұрылым объектілеріндегі қауіпті техникалық құрылғылардың қауіпсіз пайдаланылуына қадағалау функцияны жүзеге асыратын жергілікті атқарушы органның құрылымдық бөлімшесінің, азаматтық қорғау саласындағы уәкілетті органның, энергетикалық кәсіпорынның, дайындаушы зауыттардың, жөндеу, баптау, жобалау, ғылыми-зерттеу және өзге де ұйым өкілдерін;

4) БЭЖ, электр станциялары мен желілері жабдығының жұмыс режимінің өзгеруі, автоматика, релелік немесе технологиялық қорғау құрылғыларының, байланыс құралдарының дұрыс жұмыс істемеуі – мемлекеттік энергетикалық қадағалау және бақылау жөніндегі мемлекеттік органның, энергетикалық кәсіпорынның, мамандандырылған ұйым өкілдерін;

5) энергетикалық кәсіпорынның энергетикалық жабдығын немесе ғимаратын жобалау, дайындау, салу, монтаждау немесе жөндеу ақаулары – мемлекеттік энергетикалық қадағалау және бақылау жөніндегі мемлекеттік органның, энергетикалық кәсіпорынның, дайындаушы зауыттардың, жобалау, құрылыс-монтаждау және өзге ұйым өкілдерін қамтиды.

Ескерту. 11-тармаққа өзгеріс енгізілді – ҚР Энергетика министрінің 06.01.2021 № 1 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

12. Тұтынушыда орын алған және энергия беруші ұйымында одан әрі дамуға алып келген технологиялық бұзушылықтар екі тараптың өкілдерінің қатысуымен тергеп тексеріледі.

13. Технологиялық бұзушылықты тергеп-тексеретін энергетикалық кәсіпорын:

1) техникалық есептеулер, зертханалық зерттеулер, сынақтар жүргізеді;

2) зақымданған объектінің фототүсірілімдерін орындайды.

14. Комиссия жұмысы басталғанға дейін энергетикалық кәсіпорын:

1) орын алған технологиялық бұзушылық сипаты мен көлемін айқындайды;

2) зақымданған жабдықтың тіркеу аспаптарының диаграммаларын, осцилограммаларын, жедел келіссөздердің электрондық жазбаларын, жедел журналдарды, электрондық-есептеу машиналарының басылымдарын, жекелеген элементтері мен бөліктерін сақтауды қамтамасыз етеді;

3) коммутациялық аппаратураның, ілгекті және реттеу арқауының, блинкерлер мен бастырмалардың тұрған орындарын белгілейді;

4) технологиялық бұзушылықты жоюға қатысқан персоналдың, бұзушылықты көргендердің рапорттарын жинайды;

5) жөндеу және жобалық құжаттамасын, хаттамаларды, схемаларды, зауыттық және өндірістік нұсқауларды, режимдік карталарды іріктеуді жүзеге асырады;

6) қажет болған жағдайда немесе комиссияның шешімі бойынша энергетикалық сараптаманы жүргізуді қамтамасыз етеді.

Жүргізілген энергетикалық сараптаманың дәлелденген, негізделген нәтижелерін және сарапшылардың сараптама өткізу мәні бойынша толық тұжырымдарын Комиссия технологиялық бұзушылықтарды тергеп-тексеру нәтижелерін ресімдеу үшін пайдаланады.

7) энергияны толық жібермеу осы Қағидаларға 4-қосымшада көрсетілген Электр және жылу энергиясын толық жібермеу анықтамасына сәйкес айқындалады.

15. Осы Қағидалардың 13 және 14-тармақтарында көрсетілген орындалған іс-шаралар қорытындысы бойынша қалыптастырылған материалдар комиссияның әрбір мүшесіне ұсынылады. Комиссияның қарауына ұсынылатын сипаттамалар мен құжаттарды аумағында технологиялық бұзушылық орын алған және тергеп-тексеріліп жатқан энергетикалық кәсіпорынның басшысы дәйектейді.

Ескерту. 15-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Энергетика министрінің 06.01.2021 № 1 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

16. Тергеп-тексеру барысында комиссия мүшелерінің сұранысы бойынша энергетикалық кәсіпорын тергеп-тексеру тақырыбына байланысты қажетті материалдарды ұсынады.

17. Технологиялық бұзушылықтарды тергеп-тексеру кезінде пайда болу, өршудің барлық себептері сипатталады, зерделенеді және бағаланады:

1) қызмет көрсетуші персоналдың әрекеті;

2) объектілердің және оны пайдаланатын ұйымдардың қауіпсіздік, техникалық жай-күйі және пайдалану талаптарына сәйкес келуі;

3) жөндеу, профилактикалық тексеру мен сынақтар, жабдықтың жай-күйіне бақылау жүргізу сапасы мен мерзімдері;

4) жөндеу жұмыстарын жүргізу кезінде технологиялық тәртіптің сақталуы;

5) авария ошақтарын және жабдық ақауларын жою бойынша шаралардың уақтылы қабылдануы;

6) жабдықтар мен конструкцияларды дайындау, жобалық, құрылыс, монтаждау және реттеу жұмыстарының сапасы;

7) дүлей құбылыстардың (көк мұз қырларының қалыңдығы, желдің жылдамдығы және басқасы) нақты параметрлерінің жобада қабылданған және (немесе) нормалармен белгіленген шамаларға сәйкес келуі;

8) жүргізілген энергетикалық сараптама нәтижелері.

Ескерту. 17-тармаққа өзгеріс енгізілді – ҚР Энергетика министрінің 06.01.2021 № 1 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

18. Зақымданған жабдықты ашу немесе бөлшектеу комиссия төрағасының рұқсаты бойынша жүргізіледі.

Адамдар мен жабдық үшін ықтимал қауіп болған жағдайларда ашуға және бөлшектеуге рұқсатты энергетикалық кәсіпорынның техникалық басшысы қабылдайды.

19. Осы Қағидаларға 5-қосымшаға сәйкес нысан бойынша технологиялық бұзушылықтарды тергеп-тексеру актісімен мыналармен:

1) қолданылу мерзімін өтемеген жабдықтың зауыттық ақауларына байланысты зақымдалуына;

2) электр станциясының жүктемелерін толық түсіруіне;

3) 110-1150 кВ электр желілерінің, сондай-ақ 110 кВ және жоғары шағын станциялардың негізгі жабдығының зақымдалуына;

4) жылыту маусымында жылу жүйелерінің зақымдалуына;

5) персоналдың қате әрекетіне байланысты авариялардың, І дәрежелі бұзылыстардың, сондай-ақ ІІ дәрежелі бұзылыстардың тергеп-тексеру нәтижелері ресімделеді.

ІІ дәрежелі бұзылыстарды тергеп-тексеруде қажет болған жағдайда мемлекеттік энергетикалық қадағалау және бақылау жөніндегі мемлекеттік органның немесе жергілікті атқарушы органның (құзыреті бойынша) өкілдері қатысады.

Технологиялық бұзушылықтарды тергеп-тексеру актісіне жүргізілген энергетикалық сараптама нәтижелері, комиссия тұжырымдарын растайтын құжаттар (зақымданған жабдықты қарау актісі, регистрограммалар, осциллограммалар, шұғыл журналдардан алынған көшірмелер, түсініктеме жазбалар, схемалар, сызбалар, фотосуреттер, жабдық және металды сынау нәтижелері, сауалнама қағаздары) қоса салынады.

20. Осы Қағидалардың 19-тармағында көрсетілмеген II дәрежелі бұзылыстар осы Қағидаларға 6-қосымшада белгіленген нысан бойынша энергетикалық кәсіпорындағы технологиялық бұзушылық журналында ресімделеді.

21. Технологиялық бұзушылықтарды тергеп-тексеру актісіне комиссияның барлық мүшелері қол қояды. Комиссияның жекелеген мүшелері келіспеуі кезінде актіге "ерекше пікірмен" қол қойылады. Комиссия мүшесінің ерекше пікірі қол қою кезінде технологиялық бұзушылықты тергеп-тексеру актісіне қоса беріледі.

22. Технологиялық бұзушылықты тергеп-тексеру актісі барлық қосымшаларымен бірге екі данада жасалады: бірі энергетикалық кәсіпорын үшін, екіншісі мемлекеттік энергетикалық қадағалау және бақылау жөніндегі мемлекеттік орган немесе жергілікті атқарушы орган үшін.

Энергетикалық кәсіпорын комиссия құрған жағдайда, технологиялық бұзушылықты тергеп-тексеру актісінің екінші данасы барлық қосымшаларымен бірге қол қойылған күнінен бастап үш жұмыс күнінің ішінде мемлекеттік энергетикалық қадағалау және бақылау жөніндегі мемлекеттік органға немесе жергілікті атқарушы органға (құзыреті бойынша) жіберіледі.

23. Орталық Азияның біріктірілген энергетикалық жүйесінің (бұдан әрі – БЭЖ) және Қазақстанның БЭЖ жұмысында іргелес мемлекеттердің кінәсінен болған технологиялық бұзушылықтар Орталық Азия БЭЖ Кеңесі бекіткен Орталық Азия БЭЖ және Қазақстан БЭЖ жұмысындағы бұзушылықтарды тергеп-тексеру және есепке алу жөніндегі (49 – отырыстың хаттамасы 2003 жылғы 31 шілде – 2003 жылғы 1 тамыз, Бішкек қаласы) нұсқаулық (бұдан әрі – Нұсқаулық) талаптарына сәйкес тергеп-тексеріледі. Бұл технологиялық бұзушылықтар жоғарыда аталған Нұсқаулыққа сәйкес арнайы есепке алуға жатады.

Ескерту. 23-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Энергетика министрінің 06.01.2021 № 1 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

3-тарау. Технологиялық бұзушылықтардың тәртібі

Ескерту. 3-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Энергетика министрінің 23.07.2019 № 251 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

24. Осы Қағидалардың 4-тармағында көрсетілген бірыңғай электр энергетикасы жүйесінің, электр станцияларының, аудандық қазандықтардың, электр және жылу желілерінің жұмысында орын алған технологиялық бұзушылықтар есепке алуға жатады.

Ескерту. 24-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Энергетика министрінің 06.01.2021 № 1 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

25. Технологиялық бұзушылықтарды есепке алуды энергетикалық кәсіпорындар энергетикалық қондырғыларды кешенді сынақтан өткізген (жүктемемен) және өнеркәсіптік немесе тәжірибелік-өнеркәсіптік пайдалануға қабылдаған сәттен бастап олардың жалпы жұмыс істеу уақыты ішінде жүргізеді.

26. Ауқымына, өршу ортасына, қатысушының кінәсіне байланысты бірнеше энергетикалық кәсіпорынды қамтитын технологиялық бұзушылық бір немесе бірнеше энергетикалық кәсіпорында комиссияның шешімі бойынша есепке алынады.

Ескерту. 26-тармақта орыс тіліндегі мәтінге өзгеріс енгізілді, қазақ тілінде өзгермейді – ҚР Энергетика министрінің 06.01.2021 № 1 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

27. Әрбір энергетикалық кәсіпорын есептік айдан кейінгі айдың жетісіне дейін ай сайын мемлекеттік энергетикалық қадағалау және бақылау жөніндегі мемлекеттік органға немесе жергілікті атқарушы органға (құзыреті бойынша) осы Қағидаларға 7-қосымшада белгіленген нысан бойынша технологиялық бұзушылықтар туралы жиынтық есептілікті жолдайды.

Технологиялық бұзушылықтарды есепке алу, оның ішінде тергеп-тексеру актілерін тіркеу энергетикалық кәсіпорындарда нысаны осы Қағидаларға 8-қосымшада белгіленген технологиялық бұзушылықтарды (аварияларды, бұзылыстарды) есепке алу журналында жүргізіледі.

Бірыңғай электр энергетикасы
жүйесінің, электр станцияларының,
аудандық қазандықтардың, электр
және жылу желілерінің жұмысындағы
технологиялық бұзушылықтарға
тергеп-тексеру жүргізу және оларды
есепке алу қағидаларына
1-қосымша

Технологиялық бұзушылықтарды жіктеу

Қазақстан Республикасының бірыңғай электр энергетикалық жүйесінің (бұдан әрі – БЭЖ), электр станцияларының, аудандық қазандықтардың, электр және жылу желілерінің жұмысындағы технологиялық бұзушылықтар салдарының сипаты мен ауырлығына байланысты аварияларға, I және II дәрежелі бұзылыстарға жіктеледі.

1. Авариялар:

1) су құбырының, газ-мазут құбырының, отын беру трактының, электр станцияларының өзіндік жеке электр немесе жылу қажеттіліктерінің істен шығуы және оларды авариялық жөндеуге шығару; электр станциясындағы, электр шағын станцияларындағы өрт; негізгі немесе қоректендіру құбырларының жарылуы; ғимараттар мен құрылыстардың негізгі элементтерінің құлауы, егер жоғарыда аталған жағдайлардың ең болмаса біреуі барлық өндіруші жабдықтың бір тәуліктен артық толық тоқтап қалуына немесе оның 25 және одан артық тәулік мерзімге еріксіз тоқтап қалуына әкелсе;

2) қуаты 50 мегаватт (бұдан әрі – МВт) және одан жоғары турбинаның, қуаты 60 МВт және одан жоғары генератордың, қуаты 75 мегавольт ампер (бұдан әрі – МВА) және одан жоғары трансформатордың, реактордың, ажыратқыштың, кернеуі 220 киловольт (бұдан әрі – кВ) және одан жоғары электр беру желілерінің ұзақтығы 25 тәулікке және одан артық мерзімге еріксіз кідіріп қалуына әкеп соққан зақымдану;

3) мыналарға:

су торабының ең жоғары есептік қабілетінің артуымен су қоймасынан суды ығыстыруға;

су электр станциясының қазіргі қуатының 50 % және одан артық төмендеуіне;

жоғарғы бьефте су деңгейінің шекті-қолжетімді мәндерге артуына әкеп соққан белгіленген қуаты 100 МВт және артық су электр станциялары құрылыстарының бүлінуі немесе жұмысқа жарамдылығының зақымдануы:

4) БЭЖ және оның жиілігі 49 герц (бұдан әрі – Гц) және артық оқшауланған бөлігінің бір сағаттан артық жұмыс істеуі немесе 51 Гц артық жиілікпен үш минуттан артық жиілігі артық жұмыс істеуі;

5) БЭЖ-дың жекелеген бөліктерге бөлінуі арқылы оның тұтастығының бұзылуы немесе тұтынушыларға сағатына 250000 кВт (кВт/сағ) және одан артық өлшемдегі электр энергиясын жеткіліксіз беруді тудырған электр станциясы және (немесе) электр желісі жұмысының бұзылуы;

6) егер келтірілген жалпы электр және жылу жүктемесі бір блокты жұмыс режимін қоспағанда 300 МВт және одан жоғары болса, жылыту қазандықтарының (су жылытқыш және бу) жүктемесін ескерусіз электр станцияның жүктемені толық түсіруі;

7) тікелей жылу магистралындағы жылу желісінің бекітілген графиктен 25⁰С төмен желілік су температурасымен бес тәуліктен артық жұмыс істеуге әкеп соққан жылу көзінің зақымдануы немесе ақаулығы;

8) күл-қож қалдықтарының қоршаған ортаға шығарылуымен электр станциясы күл-қож дамбасының бұзылуы;

9) су құбырының, газ-мазут құбырының, отын беру трактының, қазандықтардың өзіндік жеке электр немесе жылу қажеттіліктерінің істен шығуы және оларды авариялық жөндеуге шығару; қазандықтардағы өрт; негізгі немесе қоректендіру құбырларының жарылуы; ғимараттар мен құрылыстардың негізгі элементтерінің құлауы, егер жоғарыда аталған жағдайлардың ең болмаса біреуі барлық өндіруші жабдықтың бір тәуліктен артық толық тоқтап қалуына немесе оның 25 және одан артық тәулік мерзімге еріксіз тоқтап қалуына әкелсе;

10) өнімділігі сағатына 160 тонна (бұдан әрі – т/сағ.) және одан жоғары бу қазанының, өнімділігі сағатына 100 гигакалорий (бұдан әрі – Гкал/сағ.) және одан жоғары су қазанының ұзақтығы 25 тәулікке және одан артық мерзімге еріксіз кідіріп қалуына әкеп соққан зақымдану;

11) тікелей жылу магистралындағы жылу желісінің желілік су температурасымен бір тәулік және одан көп бекітілген кестеден 25⁰С төмен жұмыс істеуіне әкеп соққан қазандық жабдығының істен шығуы және оларды авариялық жөндеуге кейінгі шығару;

12) күл-қож қалдықтарының қоршаған ортаға шығарылуымен қазандық күл-қож дамбасының бұзылуы;

13) жылыту маусымында тұтынушыларды жылумен жабдықтауда 24 сағаттан артық мерзімге үзіліс тудырған жылу желілерінің зақымдануы болып табылады.

Ескерту. 1-тармаққа өзгеріс енгізілді – ҚР Энергетика министрінің 06.01.2021 № 1 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

2. I дәрежелі бұзылыстар:

1) су құбырының, газ-мазут құбырының, отын беру трактының, электр станцияларының өзіндік жеке электр немесе жылу қажеттіліктерінің істен шығуы және оларды авариялық жөндеуге шығару; электр станциясындағы, электр шағын станцияларындағы өрт; негізгі немесе қоректендіру құбырларының жарылуы; ғимараттар мен құрылыстардың негізгі элементтерінің құлауы, егер жоғарыда аталған жағдайлардың ең болмаса біреуі барлық өндіруші жабдықтың бір тәуліктен артық толық тоқтап қалуына немесе оның 5 тәуліктен 25 тәулікке дейінгі мерзімге еріксіз тоқтап қалуына әкелсе;

2) қуаты 50 МВт турбинаның, қуаты 60 МВт және одан жоғары генератордың, қуаты 75 МВА және одан жоғары трансформатордың, реактордың, ажыратқыштың, кернеуі 220 кВ және одан жоғары электр беру желілерінің 5 тәуліктен 25 тәулікке дейінгі мерзімге еріксіз кідіріп қалуына әкеп соққан зақымдану;

3) БЭЖ-дың жекелеген бөліктерге бөлінуі арқылы оның тұтастығының бұзылуы немесе тұтынушыларға сағатына 250000 кВт/сағ. 50000 кВт/сағ дейінгі өлшемдегі электр энергиясын жеткіліксіз беруді тудырған электр станциясы және (немесе) электр желісі жұмысының бұзылуы;

4) тікелей жылу магистралындағы жылу желісінің бекітілген графиктен 25⁰С төмен желілік су температурасымен 3 тәуліктен 5 тәулікке дейін жұмыс істеуіне әкеп соққан жылу көзінің зақымдануы немесе ақаулығы;

5) қазан жабдығының, турбинаның, генератордың (өнімділігі мен қуатына қарамастан); кернеуі 220 кВ және одан жоғары электр жабдығының (күш трансформаторының, ажыратқыштың, реактордың, электр беру желілерінің) ұзақтығы бес және одан артық жалғасатын мәжбүрлі тоқтап тұруына әкеп соқтырған зақымдану;

6) БЭЖ немесе оның оқшауланған бөлігінің (энерготорап) ұзақтығы 30 минутқа дейін 49,0 Гц төмен жиілікпен немесе үш минуттан аз 51,0 Гц жиілікпен жұмыс істеуі;

7) егер келтірілген жалпы электр және жылу жүктемесі бір блокты жұмыс режимін қоспағанда 300 МВт және одан жоғары болса, жылыту қазандықтарының (су жылытқыш және бу) жүктемесін ескерусіз электр станцияның жүктемені толық түсіруі;

8) ғимараттар мен құрылыстардың салмақ түсетін элементтерінің зақымдануы, мәжбүрлі өшіру немесе тұтынушыларға 50000 бастап 250000 кВт/сағ. дейін электр энергиясын жеткіліксіз беруді тудырған электр станцияларының және (немесе) шағын станциялардың, электр беру желілерінің негізгі жабдығының (қуатына қарамастан) жұмыс істеу қабілеттілігінің шектелуі;

9) тікелей жылу магистралындағы жылу желісінің бекітілген графиктен 25⁰С төмен желілік су температурасымен ұзақтығы 3 тәуліктен 5 тәулікке дейін жұмыс істеуіне әкеп соққан қазандықтағы жылу көзінің зақымдануы немесе ақаулығы;

10) су құбырының, газ-мазут құбырының, отын беру трактының, электр станцияларының өзіндік жеке электр немесе жылу қажеттіліктерінің істен шығуы және оларды авариялық жөндеуге шығару; қазандықтардағы өрт; негізгі немесе қоректендіру құбырларының жарылуы; ғимараттар мен құрылыстардың негізгі элементтерінің құлауы, егер жоғарыда аталған жағдайлардың ең болмаса біреуі барлық өндіруші жабдықтың бір тәуліктен артық толық тоқтап қалуына немесе оның 5 тәуліктен 25 тәулікке дейінгі мерзімге еріксіз тоқтап қалуына әкелсе;

11) өнімділігі сағатына 160 тонна (бұдан әрі – т/сағ.) және одан жоғары бу қазанының, өнімділігі сағатына 100 гигакалорий (бұдан әрі – Гкал/сағ.) және одан жоғары су қазанының ұзақтығы 5 тәуліктен 25 тәулікке дейінгі мерзімге еріксіз кідіріп қалуына әкеп соққан зақымдану;

12) тікелей жылу магистралындағы жылу желісінің желілік су температурасымен бір тәуліктен аз бекітілген кестеден 25⁰С төмен жұмыс істеуіне әкеп соққан қазандық жабдығының істен шығуы және оларды авариялық жөндеуге кейінгі шығару;

13) жылыту маусымында тұтынушыларды жылумен жабдықтауда 16 сағаттан 24 сағатқа дейін үзіліс тудырған жылу желілерінің зақымдануы болып табылады.

Ескерту. 2-тармаққа өзгеріс енгізілді – ҚР Энергетика министрінің 06.01.2021 № 1 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

3. II дәрежелі бұзылыстар:

1) сәтті автоматты қайтадан қосу (АҚҚ) жұмыстары жағдайларынан басқа, 220 кВ және одан жоғары желілерде қорғаныс қондырғысының жұмысын тудырған Қазақстанның БЭЖ ұлттық және өңірлік электр желілерінде энергия тұтыну режимінің бұзылуы;

2) диспетчерлік байланыс және телемеханика жүйесі құралдарының бір тәуліктен артық мерзімге жұмыс істеу қабілетінің бұзылуы;

3) осы құрылғылардың жұмыс жағдайларынан басқа, қорғаныс және (немесе) автоматиканың сигналға дұрыс әрекет етпеуі;

4) желілерде 220 кВ және одан жоғары қуаттың асқын тоғын шектеу автоматикасынан тұтынушыларды ажырату;

5) егер ол авария немесе I дәрежелі бұзылыс болып табылмаса, электр станциясы, қазандық, электр және жылу желілерінің энергетикалық жабдығының зақымдануы, қате немесе мәжбүрлі ажыратылуы болып табылады.

4. Профилактикалық тексеру және бақылау, авариямен немесе жұмыстағы бұзылыстар кезінде анықталған ұсақ ақаулар мен бұзушылықтарды (төсемдерді ауыстыру, тығыздамаларды қағу, қазандықтарды сылау, тіреу элементтерін ауыстыру, нөлдік оқшаулағыштарды ауыстыру, оқшаулауды тазарту, май ағуды болдырмау) жою үшін жедел өтінім бойынша жабдықты жоспардан тыс істен шығару ресімделмейді. Егер жабдықтың істен шығару белгіленген диспетчерлік кестенің орындалмауына, тұтынушыларды авариялық ажыратулар мен шектеулерге әкелмесе, мұндай жұмыстар жедел-техникалық құжаттамада ескеріледі.

Технологиялық бұзушылықтар себептерін жіктеу белгілері

1. Технологиялық бұзушылықтардың техникалық себептерін жіктеу белгілері мыналар болып табылады:

1) қондырғы материалы құрылымының, оның бөлшектерінің немесе торабының бұзылуы;

2) пісірудің, дәнекерлеудің бұзылуы;

3) механикалық қосылыстың бұзылуы;

4) механикалық тозу;

5) күлдік тозу;

6) тотығып тозу;

7) эрозиялық тозу;

8) тұтастығының бұзылуы;

9) дірілдің нормативтік мәнінің артуы;

10) жарылыс;

11) термиялық зақымдануы, қызып кету, қатты күю;

12) электр доғалық зақымдану;

13) электрлік оқшаулаудың бұзылуы;

14) электрлік түйісудің бұзылуы;

15) механикалық қирау (зақымдану);

16) жану немесе өрт;

17) электр желісі тұрақтылығының бұзылуы;

18) аварияға қарсы автоматиканың бұзылуы;

19) жіктелмеген себептер (ресурстың жойылуы, қождануы және басқасы);

20) өндірісті диспетчерлік және технологиялық басқару жүйелерінің жұмысындағы бұзушылықтар.

Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Энергетика министрінің 06.01.2021 № 1 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

2. Технологиялық бұзушылықтарды ұйымдастыру себептерін жіктеу белгілері мыналар болып табылады:

1) шұғыл персоналдың қате әрекеті;

2) шұғыл емес персоналдың қате әрекеті;

3) энергетикалық кәсіпорын және (немесе) оның құрылымдық бөлімшелері басшылық персоналының жұмысындағы кемшіліктер;

4) жабдыққа техникалық қызмет көрсетуді және жөндеуді қанағаттанарлықсыз ұйымдастыру;

5) пайдаланудағы басқа да кемшіліктер;

6) жоба ақаулары;

7) құрылым ақаулары;

8) дайындаудағы ақаулар;

9) монтаждау ақаулары;

10) жөндеу ақаулары;

11) құрылыс ақаулары;

12) дүлей құбылыстың әсері;

13) бөгде тұлғалар мен ұйымдардың ықпалы;

14) жіктелмеген себептер (нормативтік пайдалану мерзімінен асып кеткен пайдаланудағы жабдықтың тозуы, құстардың, кеміргіштердің ықпалы).

Бірыңғай электр энергетикасы
жүйесінің, электр
станцияларының, аудандық
қазандықтардың, электр және
жылу желілерінің жұмысындағы
технологиялық бұзушылықтарға
тергеп-тексеру жүргізу және
оларды есепке алу қағидаларына
3-қосымша

Энергетикалық кәсіпорындардың Қазақстан Республикасының Бірыңғай электр энергетикасы жүйесінде орын алған технологиялық бұзушылықтар мен жазатайым оқиғалар туралы шұғыл хабарламаларды ұсыну РЕГЛАМЕНТІ

Ескерту. 3-қосымша жаңа редакцияда – ҚР Энергетика министрінің 06.01.2021 № 1 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1. Қазақстан Республикасының Бірыңғай электр энергетикасы жүйесінде орын алған технологиялық бұзушылықтар мен жазатайым оқиғалар туралы ақпарат мына кестеге сәйкес хабарланады:

№	Шұғыл хабарламалар ұсынылатын бұзушылықтар	Хабарламаларды ұсыну реттілігі
№	Штаттан тыс жағдайлар туындаған сәттен бастап 1 сағат ішінде жедел хабар алмасу жөніндегі мобильді бағдарламалар арқылы қайталай отырып, телефон арқылы және 12 сағаттан кешіктірмей жазбаша түрде хабарланады:	1-кезең	2-кезең
1.	220 кВ және одан жоғары электр желілеріндегі бұзылулар мен ажырату және осы желілердегі қуат ағымын шектеу автоматикасының дұрыс жұмыс істемеуі;	ЭК ОДҚ-қа ЖО ӨДО-ға, жергілікті атқарушы органға және мемлекеттік энергетикалық қадағалау және бақылау жөніндегі органның АД-сына хабарлайды, ЖО ӨДО ЖО ҰДО-ға, жергілікті атқарушы органға және мемлекеттік энергетикалық қадағалау және бақылау жөніндегі органның АД-сына хабарлайды.	ЖО ҰДО мен мемлекеттік энергетикалық қадағалау және бақылау жөніндегі органның АД-сы мемлекеттік энергетикалық қадағалау және бақылау жөніндегі органның басшылығына хабарлайды
2.	Жүйелік оператордың басшылығындағы энергетикалық кәсіпорындардағы (объектілердегі) жазатайым оқиғалар;
3.	Жүйелік оператордың басқару жүйесіне кіретін энергетикалық объектілердегі жабдықтың бұзылуымен өрттің, жарылыстың пайда болуы;
4.	электр станциясы жүктемесінің толық түсуі;
5.	күл-қож үйіндісі дамбаларын немесе гидроқұрылыс бөгеттерін су шайып кету, сондай-ақ ғимараттар мен құрылыстардың негізгі конструкцияларының бұзылуы;
6.	Қазақстан Республикасы Біртұтас электр энергетикалық жүйесінің бірнеше бөлікке бөлінуі;
7.	орталықтандырылған шұғыл-диспетчерлік басқаруды жүзеге асыру кезінде электр энергиясын өндіру, беру және тұтыну режимдері бойынша жүйелік оператор өкімдерінің орындалмауы;	ЖО ҰДО-сы мемлекеттік энергетикалық қадағалау және бақылау жөніндегі органның басшылығына хабарлайды
8.	жылыту маусымында жылу желілеріндегі айналымның тоқтауы немесе магистральдық құбырдың бұзылуы;	ЭК ОДҚ-сы ЖО ӨДО-ға, жергілікті атқарушы органға және мемлекеттік энергетикалық қадағалау және бақылау жөніндегі органның АД-сына хабарлайды	ЖО ҰДО мен мемлекеттік энергетикалық қадағалау және бақылау жөніндегі органның АД-сы мемлекеттік энергетикалық қадағалау және бақылау жөніндегі органның басшылығына хабарлайды
9.	энергетикалық кәсіпорындардағы (объектілердегі) жазатайым оқиғалар;	ЭК ОДҚ-сы ЦДС ЭП мемлекеттік энергетикалық қадағалау және бақылау жөніндегі органның АД-сына және жергілікті атқарушы органға хабарлайды	мемлекеттік энергетикалық қадағалау және бақылау жөніндегі органның АД-сы мемлекеттік энергетикалық қадағалау және бақылау жөніндегі органның басшылығына және/немесе басқарма басшысына хабарлайды
10.	энергетикалық объектілердегі жабдықтың бұзылуымен өрттің, жарылыстың пайда болуы;
11.	110 кВ және одан жоғары электр желілеріндегі бұзылулар мен ажырату және осы желілердегі қуат ағымын шектеу автоматикасының дұрыс жұмыс істемеуі;
12.	бір энергетикалық кәсіпорын шегінде 2 және одан да көп электр беру желілерінің, сондай-ақ кернеуі 6-35 кВ электр желілеріндегі немесе тұтынушыларды 0,5 МВт жоғары электр энергиясынан жаппай ажыратуға әкеп соққан немесе сұрапыл апат нәтижесіндегі ажыратылуы және/немесе бұзылуы;
13.	диспетчердің басқарушы объектімен байланысын 1 сағаттан астам мерзімге толық жоғалтуға әкеп соққан диспетчерлік және технологиялық басқару құралдары жұмысының бұзылуы;
14.	электр станциясы жабдығының, технологиялық ғимараттар мен құрылыстардың бұзылуы;
15.	қорғаныс пен автоматиканың қате әрекеті;
16.	автоматикалық қорғаныс құралдарының немесе технологиялық параметрлердің жол бергісіз ауытқуларынан персонал әрекетінен немесе өзге де себептерден электр станциясы, электр кіші станциясы жабдығының ажыратылуы;
17.	өнеркәсіп ірі кәсіпорындарының, көлік, байланыс, газ бен мұнайды өндіру, оларды өңдеу; қалалардың (кенттердің) немесе тұрғын аудандардың энергиямен жабдықтаудың тоқтатылуы;
18.	орталықтандырылған шұғыл-диспетчерлік басқаруды жүзеге асыру кезінде электр энергиясын өндіру, беру және тұтыну режимдері бойынша жүйелік оператор өкімдерінің орындалмауы.

2. Шұғыл және жазбаша хабарламалар мынадай мәліметтерден тұрады:

1) энергетикалық кәсіпорынның атауы, технологиялық бұзушылықтың, жазатайым оқиғаның пайда болған күні мен уақыты;

2) технологиялық бұзушылықтың, жазатайым оқиғаның болжанатын себептері;

3) пайдаланылған қорғаныстардың, автоматика мен бұғаттаулардың тізбесі;

4) істен шыққан және жұмыста қалған жабдықтың тізбесі;

5) технологиялық бұзушылықтың салдары: бүлінген жабдықтың көлемі, толық жібермеу, ажыратылған тұтынушылардың саны, технологиялық бұзушылықты жою уақыты;

6) жазатайым оқиғаның алдын алу салдары;

7) ақпаратты берген адамның Тегі Аты Әкесінің аты (бар болған жағдайда) және лауазымы.

Ескертпе:

ЭК ОДҚ – энергия кәсіпорындарының орталық диспетчерлік қызметі;

ЖО ӨДО – жүйелік оператордың өңірлік диспетчерлік орталығы;

ЖО ҰДО – жүйелік оператордың ұлттық диспетчерлік орталығы;

Мемлекеттік энергетикалық қадағалау және бақылау жөніндегі мемлекеттік органның басшылығы – Мемлекеттік энергетикалық қадағалау және бақылау жөніндегі мемлекеттік орган Орталық аппаратының басшылығы;

Мемлекеттік энергетикалық қадағалау және бақылау жөніндегі мемлекеттік органның АД – Мемлекеттік энергетикалық қадағалау және бақылау жөніндегі мемлекеттік органның облыстар және Нұр-Сұлтан, Алматы және Шымкент қалалары бойынша аумақтық департаменттері.

Электр және жылу энергиясын толық жібермеуді анықтау тәртібі

1. Жұмыс барысында технологиялық бұзушылықтың әсерінен тұтынушыларға электр және жылу энергиясын толық жібермеу электр энергиясын беру тоқтатылған немесе шектелген мезеттен бастап барлық тұтынушыларға қалыпты параметрлеріне қайта орнағанға дейінгі аралықта есептеледі.

Энергияны толық жібермеу энергиямен жабдықтау үзілісі, сондай-ақ қалыпты режимнің бұзылуына байланысты шектеулер болған жағдайда есептеледі.

2. Электр беру желісін (әуе немесе кабельді) өшіруге байланысты энергиямен жабдықтау үзілісі кезінде электр энергиясын толық жібермеу осы желілердің жүктемесіне және олардың өшірілген қалпында болу ұзақтығына байланысты есептеледі.

3. Егер энергия тұтыну жоспары (лимиттер) болса, жабдықтың зақымдануына немесе ақаулығына байланысты, оның авариялық тоқтап қалуынан тұтынушыларға электр энергиясын толық жібермеу, осы толық жібермеу орын алған уақытта электр энергиясын жоспарлы және іс жүзінде тұтыну арасында айырмашылық ретінде айқындалады.

Басқа барлық жағдайларда – өткен үш жұмыс күніне электр энергиясын орташа тәуліктік тұтыну мен толық жібермеу орын алған уақыттағы іс жүзінде тұтыну арасындағы айырмашылық ретінде.

Электр энергиясын толық жібермеу шамасы тексеру актісінде есептеледі, ал есеп тексеру актісіне қосымшалардың бірі болып табылады.

4. Тұтынушыларды ажырату кезінде жылу энергиясын толық жібермеу өткен үш күннің ішіндегі орташа жүктемеге және ажырату ұзақтығына байланысты есептеледі.

5. Тұтынушыларға шектеу қойылған жағдайда жылу энергиясын толық жібермеу тұтынушыларға қалыпты параметрлермен жіберілуге тиіс жылу энергиясы мен тұтас шектеу кезеңі ішінде іс жүзінде жіберілген энергия арасындағы айырмашылыққа байланысты есептеледі.

6. Электр және/немесе жылу энергиясын толық жібермеу есебіне кәсіпорынның техникалық басшысы қол қояды.

Нысан

Технологиялық бұзушылықты тергеп-тексерудің
№ _____ актісі

1. Технологиялық бұзушылық болған объектінің немесе қондырғының атауы.

2. Технологиялық бұзушылықтың пайда болған күні және уақыты.

3. Технологиялық бұзушылықты есепке алу белгісі.

4. Энергияны толық жібермеу (мың киловатт сағат/гигакалорий).

5. Жұмыс режимін сипаттау, персоналдың әрекетін сипаттау және бағалау.

6. Технологиялық бұзушылықтың пайда болуын, оның дамуын, персоналдың әрекетін сипаттау және бағалау.

7. Режимді қалпына келтіру күні мен уақыты.

8. Технологиялық бұзушылықтың пайда болу және даму себебі.

9. Технологиялық бұзушылықтың пайда болуына ықпал еткен немесе оны оқшаулап шектеуге кедергі келтірген пайдалану кемшіліктері.

10. Технологиялық бұзушылықтың пайда болуына ықпал еткен немесе оны оқшаулап шектеуге кедергі келтірген жабдық жобасының, құрылымының, жабдықты дайындау, құрылыс-монтаждау және ретке келтіру жұмыстарының кемшіліктері.

11. Осындай технологиялық бұзушылықтың алдын алу бойынша негізгі (ұйымдастырушылық және техникалық) іс-шаралар.

12. Зақымдалған жабдықтар, тораптар мен құрылғылар тізбесі.

      13. Зақымдалған жабдықтың қалпына келтірілген күні мен уақыты.
      Бұзушылықты тергеп-тексерген комиссия 20____ жылғы "____" №____
      _______________________________________ бұйрықпен тағайындалды.
      Төраға _________________________ ______________
      (Тегі Аты Әкесінің аты (бар болған жағдайда)) (лауазымы, қолы)
      Комиссия мүшесі ____________________ ______________
      (Тегі Аты Әкесінің аты (бар болған жағдайда)) (лауазымы, қолы)
      Акт 20____ жылғы "____" ______________ жасалды.
      Ескерту. 13-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Энергетика министрінің 06.01.2021 № 1 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

Нысан

Технологиялық бұзушылықтар журналы

Р/с №	Технологиялық бұзушылық күні және уақыты	Технологиялық бұзушылық болған объект (технологиялық бұзушылықтың қысқаша сипаттамасы)	Техникалық және ұйымдастырушылық жіктеу белгілері	Зақымданған жабдық	Электр және жылу энергиясының жеткіліксіз берілуі	Технологиялық бұзушылыққа әкелген кемшіліктер	Қайталанатын технологиялық бұзушылықтардың алдын алу бойынша іс-шаралар	Тергеп-тексерудің аяқталған күні	Комиссия мүшелерінің тегі, аты-жөні, лауазымы	Комиссия мүшелерінің қолы

	Бірыңғай электр энергетикасы жүйесінің, электр станцияларының, аудандық қазандықтардың, электр және жылу желілерінің жұмысындағы технологиялық бұзушылықтарға тергеп-тексеру жүргізу және оларды есепке алу қағидаларына 7-қосымша
	Әкімшілік деректерді жинау
	үшін арналған нысан

Технологиялық бұзушылықтар туралы есептілік

Ескерту. 7-қосымша жаңа редакцияда – ҚР Энергетика министрінің 06.01.2021 № 1 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

Есепті кезең 20__ жылғы "_"_____ бастап 20__ жылғы "____"__________ қоса алғанда.

Индекс: ТБ-1

Кезеңділігі: ай сайын

Ақпаратты ұсынатын тұлғалар тобы: энергия беруші және энергия өндіруші ұйымдар.

Қайда ұсынылады: энергетикалық қадағалау және бақылау жөніндегі мемлекеттік орган және жергілікті атқарушы орган (құзыреті бойынша).

Тапсыру мерзімі: есепті кезеңнен кейінгі айдың жетінші күніне дейін ай сайын.

№ п/п	Кәсіпорынның атауы	Авариялар
№ п/п	Кәсіпорынның атауы	Жыл басынан бастап барлығы	Есеп беру кезеңінде	Өткен жылдың тиісті кезеңінде	ТБ себептері
1	2	3	4	5	6
					Техникалық себептер
					1.1	1.2	1.3	1.4	1.5	1.6	1.7	1.8	1.9	1.10

кестенің жалғасы




										ұйымдастыру себептері
1.11	1.12	1.13	1.14	1.15	1.16	1.17	1.18	1.19	1.20	2.1	2.2	2.3	2.4	2.5	2.6

кестенің жалғасы


									Жеткіліксіз жіберілген
									Электр энергиясы, (мың. кВт*с)		Жылу энергиясы, (Гкал/с)
									Есеп беру кезеңінде	Өткен жылдың тиісті кезеңінде	Есеп беру кезеңінде	Өткен жылдың тиісті кезеңінде
									7	8	9	10
2.7	2.8	2.9	2.10	2.11	2.11	2.12	2.13	2.14	7	8	9	10

кестенің жалғасы

І дәрежелі істен шығулар
Жыл басынан бастап барлығы	Есеп беру кезеңінде	Өткен жылдың тиісті кезеңінде	ТБ себептері
11	12	13	14
			техникалық себептер
			1.1	1.2	1.3	1.4	1.5	1.6	1.7	1.8	1.9	1.10	1.11	1.12

кестенің жалғасы




								ұйымдастыру себептері
1.13	1.14	1.15	1.16	1.17	1.18	1.19	1.20	2.1	2.2	2.3	2.4	2.5	2.6	2.7	2.8	2.9

кестенің жалғасы

									ІІ дәрежелі істен шығулар
					Жеткіліксіз жіберілген				Жыл басынан бастап барлығы	Есеп беру кезеңінде
					Электр энергиясы, (мың. кВт*с)		Жылу энергиясы, (Гкал/с)
					Есеп беру кезеңінде	Өткен жылдың тиісті кезеңінде	Есеп беру кезеңінде	Өткен жылдың тиісті кезеңінде
					15	16	17	18	19	20
2.10	2.11	2.12	2.13	2.14

кестенің жалғасы


Өткен жылдың тиісті кезеңінде	ТБ себептері
21	22
	техникалық себептер
	1.1	1.2	1.3	1.4	1.5	1.6	1.7	1.8	1.9	1.10	1.11	1.12	1.13	1.14	1.15

кестенің жалғасы




					ұйымдастыру себептері
1.16	1.17	1.18	1.19	1.20	2.1	2.2	2.3	2.4	2.5	2.6	2.7	2.8	2.9	2.10	2.11	2.12

кестенің жалғасы

						Жазатайым оқиғалар
		Жеткіліксіз жіберілген				Жыл басынан бастап барлығы	Есеп беру кезеңінде	Өткен жылдың тиісті кезеңінде	Оның ішінде өліммен аяқталатын
		Электр энергиясы, (мын. кВт*с)		Жылу энергиясы, (Гкал/с)
		Есеп беру кезеңінде	Өткен жылдың тиісті кезеңінде	Есеп беру кезеңінде	Өткен жылдың тиісті кезеңінде				Есеп беру кезеңінде	Өткен жылдың тиісті кезеңінде
		23	24	25	26	27	28	29	30	31
2.13	2.14

кестенің жалғасы

Өрт
Жыл басынан бастап барлығы	Есеп беру кезеңінде	Өткен жылдың тиісті кезеңінде
32	34	34

Ұйымның атауы _________________________________________________

Ұйымның мекенжайы ____________________________________________

Ұйымның телефоны ______________________________________________

Ұйымның электрондық пошта мекенжайы ___________________________

Орындаушы __________________________ ______________ __________

Тегі Аты Әкесінің аты (бар болған жағдайда) қолы

Орындаушының телефоны ________________________________________

Басшы немесе оның міндетін атқарушы адам ________________ _______

Тегі Аты Әкесінің аты (бар болған жағдайда) қолы

Ескертпе: "Технологиялық бұзушылықтар туралы есептілік" әкімшілік деректерді жинауға арналған нысанды толтыру жөніндегі түсіндірме осы нысанға қосымшада келтірілген.

"Технологиялық бұзушылықтар
туралы есептілік" әкімшілік
деректерді жинауға арналған
нысанға
қосымша

"Технологиялық бұзушылықтар туралы есептілік" әкімшілік деректерді жинауға арналған нысанды толтыру жөніндегі түсіндірме

1. Есеп беру айына нысанды толтыру жабдықтың жұмысындағы технологиялық бұзушылықтар жөніндегі есептік құжаттар негізінде жүргізіледі.

Кестеге кернеуі 0,4 кВ электр станцияларының электр техникалық жабдығы өшуінің ІІ дәрежелі жіктелген істен шығулар енгізілмейді.

2. "Авариялар" бөлімінде:

"Жыл басынан бастап барлығы" бағанында жыл басынан бастап авариялар саны көрсетіледі;

"Есеп беру кезеңінде" және "Өткен жылдың тиісті кезеңінде" бағандарында есеп беру кезеңінде және өткен есептік жылдан кейінгі жылдың тиісті кезеңінде болған авариялар саны көрсетіледі;

"ТБ себептері" бағанында осы Қағидаларға 2-қосымшаға сәйкес технологиялық бұзушылықтар жіктеу себептерінің белгілері көрсетіледі;

"Жеткіліксіз жіберілген" кіші бөлімінде "Есеп беру кезеңінде" және "Өткен жылдың тиісті кезеңінде" бағандарында есеп беру кезеңіндегі және өткен жылдың тиісті кезеңіндегі авариялар салдарынан болған жеткіліксіз жіберілген электр және жылу энергиясы көрсетіледі.

3. "І дәрежелі істен шығулар" бөлімінде:

"Жыл басынан бастап барлығы" бағанында жыл басынан бастап І дәрежелі істен шығулар саны көрсетіледі;

"Есеп беру кезеңінде" және "Өткен жылдың тиісті кезеңінде" бағандарында есеп беру кезеңіндегі болған және өткен жылдың тиісті кезеңінде болған І дәрежелі істен шығулар саны көрсетіледі;

"Жеткіліксіз жіберілген" кіші бөліміндегі "Есеп беру кезеңінде" және "Өткен жылдың тиісті кезеңінде" бағандарында есеп беру кезеңіндегі және өткен жылдың тиісті кезеңіндегі І дәрежелі істен шығулар салдарынан болған жеткіліксіз жіберілген электр және жылу энергиясы көрсетіледі.

4. "ІІ дәрежелі істен шығулар" бөлімінде:

"Жыл басынан бастап барлығы" бағанында жыл басынан бастап ІІ дәрежелі істен шығулар саны көрсетіледі;

"Есеп беру кезеңінде" және "Өткен жылдың тиісті кезеңінде" бағандарында есеп беру кезеңіндегі және өткен жылдың тиісті кезеңіндегі ІІ дәрежелі істен шығулар саны көрсетіледі;

"Жеткіліксіз жіберілген" кіші бөліміндегі "Есеп беру кезеңінде" және "Өткен жылдың тиісті кезеңінде" бағандарында есеп беру кезеңіндегі және өткен жылдың тиісті кезеңіндегі ІІ дәрежелі істен шығулар салдарынан болған жеткіліксіз жіберілген электр және жылу энергиясы көрсетіледі.

5. "Жазатайым оқиғалар" бөлімінде:

"Жыл басынан бастап барлығы" бағанында жыл басынан бастап жазатайым оқиғалар саны көрсетіледі;

"Есеп беру кезеңінде" және "Өткен жылдың тиісті кезеңінде" бағандарында есеп беру кезеңіндегі және өткен жылдың тиісті кезеңіндегі болған жазатайым оқиғалар саны көрсетіледі;

"Оның ішінде өліммен аяқталатын" бағанында есеп беру кезеңіндегі және өткен жылдың тиісті кезеңіндегі өліммен аяқталатын жазатайым оқиғалар саны көрсетіледі.

6. "Өрт" бөлімінде:

"Жыл басынан бастап барлығы" бағанында жыл басынан бастап өрт саны көрсетіледі;

"Есеп беру кезеңінде" және "Өткен жылдың тиісті кезеңінде" бағандарында есеп беру кезеңіндегі және өткен жылдың тиісті кезеңіндегі өрт саны көрсетіледі.

Нысан

Технологиялық бұзушылықтарды (авариялар, бұзылыстар) есепке алу
ЖУРНАЛЫ

Р/с №	технологиялық бұзушылық орны	бұзылған күні	технологиялық бұзушылықтың қысқаша сипаттамасы	жабдық түрі	технологиялық бұзушылық түрі (авария, I немесе II дәрежелі бұзылыс), жіктелу белгілері	авариялық толық жібермеу мың кВт-Гкал/сағ	техникалық және ұйымдастырушылық себептер	іс-шаралар белгіленді	тергеп-тексеру актісіне қол қою күні

* Ескертпе

1. Есепке алу электр станциялары үшін мыналар бойынша жүргізіледі:

- қазандық агрегат;

- қосалқы қазандық жабдығы;

- турбиналар;

- қосалқы турбиналық жабдық;

- құбыржолдар;

- генераторлар;

- трансформаторлар;

- сөндіргіштер және басқа электр жабдығы;

- релелік қорғау және автоматика;

- отын-көлік цехының жабдығы;

- химиялық суды тазарту жабдығы;

- жүктеменің толық түсірілуі, сондай-ақ электр станцияларының жүктемені 50 %-ға және төмен түсірулер бойынша есеп жеке жүргізіледі;

2. Электр желілері үшін:

- трансформаторлар;

- әуе желілерінің тіреулері;

- желілік өткізгіштер;

- оқшаулағыштар;

- шағын станцияның сөндіргіштері және басқа жабдығы;

- кабельдік желілер;

- релелік қорғау және автоматика бойынша.

3. Жылу желілері үшін:

- магистральды құбыр жолдар;

- су ысытатын қазандықтар;

- сорғылық агрегаттар бойынша.

4. Персоналдың қате іс-әрекеттері.

5. Өрттер және жанулар.

6. Ғимараттар мен құрылыс конструкцияларының бұзылуы.

7. Қысқа тұйықтауышқа қосу және жүктемемен ажыратқыштарды сөндіру.

8. Қорғау және автоматиканың істен шығу жағдайлары.

В соответствии с подпунктом 32) статьи 5 Закона Республики Казахстан от 9 июля 2004 года "Об электроэнергетике" и подпунктом 2) пункта 3 статьи 16 Закона Республики Казахстан от 19 марта 2010 года "О государственной статистике" ПРИКАЗЫВАЮ:

Сноска. Преамбула - в редакции приказа Министра энергетики РК от 06.01.2021 № 1 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

1. Утвердить прилагаемые Правила проведения расследования и учета технологических нарушений в работе единой электроэнергетической системы, электростанций, районных котельных, электрических и тепловых сетей.

2. Департаменту электроэнергетики Министерства энергетики Республики Казахстан в установленном законодательством Республики Казахстан порядке обеспечить:

1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) направление на официальное опубликование настоящего приказа в течение десяти календарных дней после его государственной регистрации в Министерстве юстиции Республики Казахстан в периодические печатные издания и в информационно-правовой системе "Әділет";

3) размещение настоящего приказа на официальном интернет-ресурсе Министерства энергетики Республики Казахстан и на интранет-портале государственных органов;

4) в течение десяти рабочих дней после государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан представление в Департамент юридической службы Министерства энергетики Республики Казахстан сведений об исполнении мероприятий, предусмотренных подпунктами 2) и 3) настоящего пункта.

3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего вице-министра энергетики Республики Казахстан.

4. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарного дня после дня его первого официального опубликования.

Министр

В. Школьник

"СОГЛАСОВАН":

Исполняющий обязанности

Министра по инвестициям и развитию

Республики Казахстан

_____________ Ж. Касымбек

от 23 февраля 2015 год

Утверждены
приказом Министра энергетики
Республики Казахстан
от 20 февраля 2015 года № 121

Правила
проведения расследования и учета технологических нарушений в
работе единой электроэнергетической системы, электростанций,
районных котельных, электрических и тепловых сетей
Глава 1. Общие положения

Сноска. Заголовок главы 1 в редакции приказа Министра энергетики РК от 23.07.2019 № 251 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

1. Настоящие Правила проведения расследования и учета технологических нарушений в работе единой электроэнергетической системы, электростанций, районных котельных, электрических и тепловых сетей (далее – Правила) разработаны в соответствии с подпунктом 32) статьи 5 Закона Республики Казахстан "Об электроэнергетике" (далее – Закон) и определяют порядок проведения расследования и учета технологических нарушений в работе единой электроэнергетической системы, электростанций, районных котельных, электрических и тепловых сетей.

Сноска. Пункт 1 - в редакции приказа Министра энергетики РК от 29.09.2021 № 301 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

2. В настоящих Правилах используются следующие основные понятия:

1) простой – нерабочее состояние энергоустановки;

2) диспетчерское технологическое управление – процесс, осуществляемый диспетчером и предназначенный для решения задач контроля и управления режимами функционирования электрических сетей посредством автоматизированных систем диспетчерского и технологического управления, а также приема и обработки сообщений от физических и юридических лиц о предпосылках возникновения или возникновении технологических нарушений, требующих принятия мер реагирования и устранения отказов и повреждений;

3) стихийные явления – состояние, характеризующееся наличием или вероятностью разрушения, изменения состояния окружающей среды под влиянием природных воздействий, в том числе обусловленных бедствиями и катастрофами, угрожающее жизненно важным интересам личности и общества;

4) несчастный случай, связанный с трудовой деятельностью – воздействие на работника вредного и (или) опасного производственного фактора при выполнении им трудовых (служебных) обязанностей или заданий работодателя, в результате которого произошли производственная травма, внезапное ухудшение здоровья или отравление работника, приведшие его к временной или стойкой утрате трудоспособности либо смерти;

5) неоперативный персонал – персонал, кроме оперативного и оперативно-ремонтного персонала;

6) местный исполнительный орган (акимат) – коллегиальный исполнительный орган, возглавляемый акимом области, города республиканского значения и столицы, района (города областного значения), осуществляющий в пределах своей компетенции местное государственное управление и самоуправление на соответствующей территории;

7) системный оператор – национальная компания, осуществляющая централизованное оперативно-диспетчерское управление, обеспечение параллельной работы с энергосистемами других государств, поддержание баланса в энергосистеме, оказание системных услуг и приобретение вспомогательных услугу субъектов оптового рынка электрической энергии, а также передачу электрической энергии по национальной электрической сети, ее техническое обслуживание и поддержание в эксплуатационной готовности;

8) полный сброс нагрузки – сброс электрической или тепловой нагрузки электростанцией;

9) единая электроэнергетическая система Республики Казахстан – совокупность электрических станций, линий электропередачи и подстанций, обеспечивающих надежное и качественное энергоснабжение потребителей Республики Казахстан (далее – ЕЭС);

10) ошибочные действия – действие или бездействие персонала, которое привело или не предотвратило возникновение технологического нарушения;

11) уполномоченный орган в области промышленной безопасности – центральный исполнительный орган, осуществляющий руководство и межотраслевую координацию, разработку и реализацию государственной политики в области промышленной безопасности;

12) расследование – мероприятие, осуществляемое комиссией, созданной для выявления причин возникновения технологического нарушения;

13) технологическое нарушение – отказ или повреждение оборудования, электрических и (или) тепловых сетей, в том числе вследствие возгорания или взрывов, отклонения от установленных режимов, несанкционированного отключения или ограничения работоспособности оборудования или его неисправности, которые привели к нарушению процесса производства, передачи, потребления электрической и (или) тепловой энергии.

Технологические нарушения классифицируются в соответствии с критериями, приведенными в Классификации технологических нарушений, согласно приложению 1 к настоящим Правилам.

Признаки технологических нарушений приведены в Классификационных признаках причин технологических нарушений, согласно приложению 2 к настоящим Правилам;

14) отказ – процесс, заключающийся в нарушении работоспособного состояния энергопредприятия или его оборудования;

15) энергетические предприятия – энергопередающие, энергопроизводящие и энергоснабжающие организации;

16) энергоустановка – оборудование, предназначенное для производства, накопления, преобразования, передачи, распределения или потребления тепловой или электрической энергии;

17) энергоузел – обособленная территория, обладающая общностью инфраструктуры в сфере тепло и электроснабжения.

Сноска. Пункт 2 – в редакции приказа Министра энергетики РК от 29.09.2021 № 301 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

3. Иные понятия, использованные в настоящих Правилах, применяются в соответствии с понятиями, определенными в Законе.

Глава 2. Порядок проведения расследования технологических нарушений

Сноска. Заголовок главы 2 в редакции приказа Министра энергетики РК от 23.07.2019 № 251 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

4. Расследованию подлежат следующие технологические нарушения:

1) повреждения во время эксплуатации энергетического оборудования, зданий и сооружений, входящих в состав энергетического объекта;

2) недопустимые отклонения технических (технологических) параметров состояния (работы) энергоустановок, электрической и (или) тепловой сети и их элементов, вызвавшие вывод их из работы. Отклонение показателей качества электрической и (или) тепловой энергии от стандарта;

3) полное или частичное незапланированное отключение энергоприемников потребителей по вине энергопередающей организации.

5. Энергопредприятие в течение 1 часа с момента возникновения технологического нарушения представляет оперативное сообщение по телефону с дублированием посредством мобильных программ по обмену мгновенными сообщениями в соответствии с Регламентом предоставления энергопредприятиями оперативных сообщений о произошедших технологических нарушениях и несчастных случаях в Единой электроэнергетической системе Республики Казахстан, согласно приложению 3 к настоящим Правилам.

Энергопредприятие в течение 15 минут с момента возникновения технологического нарушения информирует соответствующий Территориальный департамент органа по государственному энергетическому надзору и контролю по областям и городам Нур-Султан, Алматы, Шымкент и местный исполнительный орган о факте возникновения технологического нарушения по телефону с дублированием посредствам мобильных программ по обмену мгновенными сообщениями.

В срок не позднее 12 часов с момента возникновения технологического нарушения энергопредприятие направляет письменное сообщение в соответствующий Территориальный департамент органа по государственному энергетическому надзору и контролю по областям и городам Нур-Султан, Алматы, Шымкент и местный исполнительный орган и системному оператору.

Сноска. Пункт 5 - в редакции приказа Министра энергетики РК от 06.01.2021 № 1 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

6. Оперативные и письменные сообщения содержат следующие сведения:

1) наименование энергетического предприятия, дата и время возникновения технологического нарушения, несчастного случая;

2) предполагаемые причины технологического нарушения, несчастного случая;

3) перечень отработавших защит, автоматики и блокировок;

4) перечень вышедшего из строя оборудования и оставшегося в работе;

5) последствия технологического нарушения: объем поврежденного оборудования, недоотпуск, количество отключенных потребителей, время ликвидации технологического нарушения;

6) предварительные последствия несчастного случая;

7) Фамилия Имя Отчество (при его наличии) и должность передавшего информацию.

Сноска. Пункт 6 - в редакции приказа Министра энергетики РК от 06.01.2021 № 1 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

7. Технологические нарушения, за исключением случаев, указанных в пункте 1 Классификаций технологических нарушений согласно приложению 1 к настоящим Правилам (далее – Классификации технологических нарушений), расследуются постоянно действующей комиссией, созданной приказом энергетического предприятия.

Технологические нарушения, предусмотренные:

подпунктами 1), 2), 3), 4), 5), 6), 7), 8) пункта 1 Классификаций технологических нарушений, расследуются комиссией, созданной приказом государственного органа по государственному энергетическому надзору и контролю;

подпунктами 9), 10), 11), 12), 13) пункта 1 Классификаций технологических нарушений, расследуются комиссией, созданной приказом местного исполнительного органа.

Допускается проведение расследования технологических нарушений, предусмотренных:

подпунктами 1), 2), 3), 4), 5), 6), 7), 8), 9) пункта 2 Классификаций технологических нарушений, комиссией, созданной приказом государственного органа по государственному энергетическому надзору и контролю;

подпунктами 10), 11), 12), 13) пункта 2 Классификаций технологических нарушений, комиссией, созданной приказом местного исполнительного органа.

Председателями комиссий назначаются представители органов, организаций издавшие приказ.

Сноска. В пункт 7 внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не изменяется приказом Министра энергетики РК от 06.01.2021 № 1 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

8. Расследование технологических нарушений начинается не позднее 3 рабочих дней, которые исчисляются со следующего рабочего дня c момента возникновения технологического нарушения, и завершается в течение 10 рабочих дней с момента создания комиссии.

Сноска. Пункт 8 - в редакции приказа Министра энергетики РК от 06.01.2021 № 1 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

9. В случаях невозможности завершения расследования технологического нарушения в период, предусмотренный пунктом 8 настоящих Правил, сроки расследования продлеваются на срок не более 30 календарных дней.

Сроки расследования продлеваются, в случае создания комиссии:

приказом государственного органа по государственному энергетическому надзору и контролю или местным исполнительным органом (по компетенции), по их решению;

приказом энергетического предприятия, по согласованию с государственным органом по государственному энергетическому надзору и контролю или местным исполнительным органом (по компетенции).

10. Работа комиссии проводится в соответствии с регламентом, установленным ее председателем, который выполняет организационные мероприятия и обеспечивает своевременное, качественное расследование технологического нарушения и оформление его результатов.

11. Комиссия состоит из председателя и ее членов, а также секретаря, который не принимает участие в решении комиссии. Не учитывая секретаря, количество членов комиссии – нечетное.

Состав комиссии определяется тяжестью и характером технологического нарушения и включает в случаях:

1) повреждения 10 и более линий электропередач напряжением 10 киловольт (далее – кВ) и выше в пределах одного энергетического предприятия в результате стихийных явлений – представителей государственного органа по государственному энергетическому надзору и контролю, уполномоченного органа в области гражданской защиты, энергетического предприятия, проектных, строительно-монтажных и иных организаций;

2) возникновения технологических нарушений, предусмотренных подпунктами 1), 2), 3), 4), 5), 6), 7), 8) пункта 1 и подпунктами 1), 2), 3), 4), 5), 6), 7), 8) пункта 2 Классификаций технологических нарушений – представителей государственного органа по государственному энергетическому надзору и контролю, структурного подразделения местного исполнительного органа, осуществляющего функцию надзора за безопасной эксплуатацией опасных технических устройств на объектах социальной инфраструктуры, гражданской защиты, энергетического предприятия, ремонтных, наладочных, проектных, научно-исследовательских, при необходимости заводов-изготовителей и иных организаций;

3) возникновения технологических нарушений, предусмотренных подпунктами 9), 10), 11), 12), 13) пункта 1 и подпунктами 9), 10), 11), 12), 13) пункта 2 Классификаций технологических нарушений – представителей государственного органа по государственному энергетическому надзору и контролю, уполномоченного органа в области промышленной безопасности или структурного подразделения местного исполнительного органа, осуществляющего функцию надзора за безопасной эксплуатацией опасных технических устройств на объектах социальной инфраструктуры, гражданской защиты, энергетического предприятия, заводов-изготовителей, ремонтных, наладочных, проектных, научно-исследовательских и иных организаций;

4) изменения режима работы ЕЭС, оборудования электрических станций и сетей, неправильной работой устройств автоматики, релейной или технологической защиты, средств связи – представителей государственного органа по государственному энергетическому надзору и контролю, энергетического предприятия и специализированных организаций;

5) дефектов проектирования, изготовления, строительства, монтажа или ремонта энергооборудования или здания энергетического предприятия – представителей государственного органа по государственному энергетическому надзору и контролю, энергетического предприятия, заводов-изготовителей, проектных, строительно-монтажных и иных организаций.

Сноска. Пункт 11 с изменениями, внесенными приказом Министра энергетики РК от 06.01.2021 № 1 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

12. Технологические нарушения, произошедшие у потребителя и повлекшие за собой развитие в энергопередающей организации, расследуются с участием представителей обеих сторон.

13. Энергетическим предприятием, на котором расследуется технологическое нарушение:

1) проводятся технические расчеты, лабораторные исследования, испытания;

2) выполняются фотоснимки поврежденного объекта.

14. До начала работы комиссии энергетическим предприятием:

1) определяется характер и объем произошедшего технологического нарушения;

2) обеспечивается сохранение диаграмм регистрирующих приборов, осциллограмм, электронных записей оперативных переговоров, оперативных журналов, распечаток электронно-вычислительных машин, отдельных элементов и частей поврежденного оборудования;

3) фиксируются положения коммутационной аппаратуры, запорной и регулирующей арматуры, блинкеров и накладок;

4) собираются рапорты персонала, участвовавшего в ликвидации технологического нарушения, очевидцев нарушения;

5) осуществляется подборка ремонтной и проектной документации, протоколов, схем, заводских и производственных инструкций, режимных карт;

6) при необходимости или по решению комиссии обеспечивается проведение энергетической экспертизы.

Результаты проведенной энергетической экспертизы, отражающие мотивированные, обоснованные и полные выводы экспертов по предмету проведения экспертизы, используются Комиссией для оформления результатов расследования технологических нарушений;

7) определяется недоотпуск энергии согласна Определению недоотпуска электрической и тепловой энергии указанного в приложении 4 к настоящим Правилам.

15. Материалы, сформированные по итогам выполненных мероприятий, указанных в пунктах 13 и 14 настоящих Правил, предоставляются каждому члену комиссии. Описания и документы, передаваемые на рассмотрение комиссии, парафируются руководителем энергопредприятия, на территории которого произошло и расследуется технологическое нарушение.

Сноска. Пункт 15 - в редакции приказа Министра энергетики РК от 06.01.2021 № 1 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

16. Входе расследования по запросу членов комиссии энергетическим предприятием предоставляются необходимые материалы, относящиеся к теме проверки.

17. При расследовании технологических нарушений описываются все причины возникновения, развития, изучаются и оцениваются:

1) действия обслуживающего персонала;

2) соответствие объектов и организаций их эксплуатации требованиям по безопасности, техническому состоянию и эксплуатации;

3) качество и сроки проведения ремонтов, профилактических осмотров и испытаний, контроля состояния оборудования;

4) соблюдение технологической дисциплины при производстве ремонтных работ;

5) своевременность принятия мер по устранению аварийных очагов и дефектов оборудования;

6) качество изготовления оборудования и конструкций, выполнения проектных, строительных, монтажных и наладочных работ;

7) соответствие фактических параметров стихийных явлений (толщины стенки гололеда, скорости ветра и других) величинам, принятым в проекте и (или) установленным нормам;

8) результаты проведенной энергетической экспертизы.

Сноска. Пункт 17 с изменениями, внесенными приказом Министра энергетики РК от 06.01.2021 № 1 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

18. Вскрытие или разборка поврежденного оборудования проводится по разрешению председателя комиссии.

В случаях наличия возможной опасности для людей и оборудования, разрешение на вскрытие и разборку принимает технический руководитель энергетического предприятия.

19. Актом расследования технологического нарушения по форме согласно приложению 5 к настоящим Правилам, оформляются результаты расследования аварий, отказов I степени, а также отказов II степени, связанных с:

1) повреждением из-за заводских дефектов оборудования, не выработавшего срок службы;

2) полным сбросом нагрузки электростанцией;

3) повреждением электрических сетей 110-1150 кВ, а также основного оборудования подстанций 110 кВ и выше;

4) повреждением тепловых сетей в отопительный сезон;

5) ошибочными действиями персонала.

В расследовании отказов II степени при необходимости принимают участие представители государственного органа по государственному энергетическому надзору и контролю или местного исполнительного органа (по компетенции).

К акту расследования технологического нарушения прикладываются результаты проведенной энергетической экспертизы, документы, подтверждающие выводы комиссии (акт осмотра поврежденного оборудования, регистрограммы, осциллограммы, выписки из оперативных журналов, объяснительные записки, схемы, чертежи, фотографии, результаты испытаний оборудования и металла, опросные листы).

20. Отказы II степени, не указанные в пункте 19 настоящих Правил, оформляются на энергетическом предприятии в журнале технологических нарушений по форме, установленной приложением 6 к настоящим Правилам.

21. Акт расследования технологического нарушения подписывается всеми членами комиссии. При несогласии отдельных членов комиссии акт подписывается "с особым мнением". Особое мнение члена комиссии прилагается к акту расследования технологического нарушения при подписании.

22. Акт расследования технологического нарушения со всеми приложениями составляется в двух экземплярах: один для энергетического предприятия, второй для государственного органа по государственному энергетическому надзору и контролю или местного исполнительного органа.

В случаях создания комиссии энергетическим предприятием, второй экземпляр акта расследования технологического нарушения со всеми приложениями направляется в государственный орган по государственному энергетическому надзору и контролю или местный исполнительный орган (по компетенции) в течение трех рабочих дней со дня подписания.

23. Технологические нарушения в работе объединенной энергетической системы (далее – ОЭС) Центральной Азии и ЕЭС Республики Казахстан, произошедшие по вине сопредельных государств расследуются в соответствии с требованиями Инструкции по расследованию и учету нарушений в работе ОЭС Центральной Азии и ЕЭС Казахстана, утвержденной Советом ОЭС Центральной Азии (Протокол 49 – заседания 31 июля 2003 – 1 августа 2003, г. Бишкек) (далее – Инструкция). Данные технологические нарушения подлежат специальному учету в соответствии с Инструкцией.

Сноска. Пункт 23 - в редакции приказа Министра энергетики РК от 06.01.2021 № 1 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 3. Порядок учета технологических нарушений

Сноска. Заголовок главы 3 в редакции приказа Министра энергетики РК от 23.07.2019 № 251 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

24. Учету подлежат технологические нарушения, произошедшие в работе единой электроэнергетической системы, электростанций, районных котельных, электрических и тепловых сетей, указанных в пункте 4 настоящих Правил.

Сноска. Пункт 24 - в редакции приказа Министра энергетики РК от 06.01.2021 № 1 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

25. Учет технологических нарушений производится энергетическими предприятиями в течение всего времени работы энергоустановок с момента окончания их комплексного опробования (под нагрузкой) и приемки в промышленную или опытно-промышленную эксплуатацию.

26. Технологическое нарушение, охватывающее несколько энергетических предприятий, в зависимости от масштаба, центра развития, вины участника учитывается на одном или нескольких энергетических предприятиях по решению комиссии.

Сноска. Пункт 26 - в редакции приказа Министра энергетики РК от 06.01.2021 № 1 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

27. Каждое энергетическое предприятие ежемесячно, до седьмого числа месяца, следующего за отчетным, направляет в государственный орган по государственному энергетическому надзору и контролю или местный исполнительный орган (по компетенции) сводную отчетность о технологических нарушениях по форме, установленной приложением 7 к настоящим Правилам.

Учет технологических нарушений, в том числе регистрация актов расследований, на энергетических предприятиях ведется в журнале учета технологических нарушений (аварий, отказов), форма которого установлена приложением 8 к настоящим Правилам.

Приложение 1
к Правилам проведения расследования и учета
технологических нарушений в работе единой
электроэнергетической системы, электростанций,
районных котельных, электрических и
тепловых сетей

Классификация технологических нарушений

В зависимости от характера и тяжести последствий технологические нарушения в работе единой электроэнергетической системы Республики Казахстан (далее – ЕЭС), электростанций, районных котельных, электрических и тепловых сетей классифицируются на аварии, отказы I степени и отказы II степени.

1. Авариями являются:

1) выход из строя и последующий вывод в аварийный ремонт водовода, газо-мазутопровода, тракта топливоподачи, электрических или тепловых собственных нужд электростанций; пожар на электростанции, электрической подстанции; разрыв главного или питательного трубопроводов; обрушение несущих элементов зданий и сооружений, если хотя бы один из вышеперечисленных случаев привел к полному останову на срок более суток всего генерирующего оборудования или простою его части на срок 25 суток и более;

2) повреждение, которое привело к вынужденному простою, продолжительностью 25 суток и более, турбины мощностью 50 мегаватт (далее – МВт) и выше, генератора мощностью 60 МВт и выше, трансформатора мощностью 75 мегавольт ампер (далее – МВА) и выше; реактора, выключателя, линии электропередачи напряжением 220 киловольт (далее – кВ) и выше;

3) повреждение или нарушение работоспособности сооружений гидроэлектростанции установленной мощностью 100 МВт и более, которое привело:

к сбросу воды из водохранилища с превышением максимальной расчетной способности гидроузла;

снижению располагаемой мощности гидроэлектростанции на 50 % и более;

повышению уровня воды в верхнем бьефе за предельно-допустимые значения;

4) работа ЕЭС и ее изолированной части (энергоузел) с частотой ниже 49 Герц (далее – Гц) более 30 минут или работа с частотой более 51 Гц более трех минут;

5) нарушение целостности ЕЭС с разделением ее на отдельные части или нарушение работы электростанции и (или) электрической сети, вызвавшее недоотпуск электрической энергии потребителям в размере 250000 киловатт-часов (кВт.ч.) и более;

6) полный сброс нагрузки электростанцией, без учета нагрузки отопительных (водогрейных и паровых) котлов, если суммарная приведенная электрическая и тепловая нагрузка составляла 300 МВт и выше, за исключением одноблочного режима работы;

7) повреждения или неисправности на теплоисточнике, повлекшие работу тепловой сети с температурой сетевой воды в прямой тепловой магистрали на 25°С ниже утвержденного графика более пяти суток;

8) прорыв дамбы золошлакоотвала электростанции, сопровождающийся сбросом золошлаковых отходов в окружающую среду;

9) выход из строя и последующий вывод в аварийный ремонт водовода, газо-мазутопровода, тракта топливоподачи, электрических или тепловых собственных нужд котельных; пожары на котельной; разрыв главного или питательного трубопроводов; обрушение несущих элементов зданий и сооружений, если хотя бы один из вышеперечисленных случаев привел к полному останову на срок более суток всего оборудования вырабатывающего тепловую энергию или простою его части на срок 25 суток и более;

10) повреждение, которое привело к вынужденному простою, продолжительностью 25 суток и более парового котла производительностью 160 тонн в час (далее – т/час) и выше, водогрейного котла производительностью 100 гигакалорий в час (далее – Гкал/час) и выше;

11) выход из строя и последующий вывод в аварийный ремонт оборудования котельных, вызвавшее работу тепловой сети с температурой сетевой воды в прямой тепловой магистрали на 25⁰С ниже утвержденного графика в течение суток и более;

12) прорыв дамбы золошлакоотвала котельных, сопровождающийся сбросом золошлаковых отходов в окружающую среду;

13) повреждение тепловых сетей, вызвавшее перерыв теплоснабжения потребителей в отопительный сезон на срок более 24 часов.

Сноска. Пункт 1 с изменениями, внесенными приказом Министра энергетики РК от 06.01.2021 № 1 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

2. Отказами I степени являются:

1) выход из строя и последующий вывод в аварийный ремонт водовода, газо-мазутопровода, тракта топливоподачи, электрических или тепловых собственных нужд электростанций; пожар на электростанции, электрической подстанции; разрыв главного или питательного трубопроводов; обрушение несущих элементов зданий и сооружений, если хотя бы один из вышеперечисленных случаев привел к полному останову на срок менее суток всего генерирующего оборудования или простою его части на срок от 5 до 25 суток;

2) повреждение, которое привело к вынужденному простою, продолжительностью от 5 до 25 суток, турбины мощностью 50 МВт, генератора мощностью 60 МВт и выше, трансформатора мощностью 75 МВА и выше; реактора, выключателя, линии электропередачи напряжением 220 кВ и выше;

3) нарушение целостности ЕЭС с разделением ее на отдельные части или нарушение работы электростанции и (или) электрической сети, вызвавшее недоотпуск электрической энергии потребителям в размере от 50000 до 250000 кВт.ч.;

4) повреждения или неисправности на теплоисточнике, повлекшие работу тепловой сети с температурой сетевой воды в прямой тепловой магистрали на 25°С ниже утвержденного графика от 3 до 5 суток;

5) повреждение, которое привело к вынужденному простою продолжительностью пять суток и более оборудования котла, турбины, генератора на электростанции (независимо от производительности и мощности); электрооборудования напряжением 220 кВ и выше (силового трансформатора, выключателя, реактора, линии электропередачи);

6 ) работа ЕЭС или ее изолированной части (энергоузел) с частотой ниже 49,0 Гц продолжительностью до 30 минут или с частотой 51 Гц в менее трех минут;

7) полный сброс нагрузки электростанцией без учета нагрузок отопительных (водогрейных и паровых) котлов, если суммарная приведенная электрическая и тепловая нагрузка составляла менее 300 МВт, за исключением одноблочного режима работы;

8) повреждение несущих элементов зданий и сооружений, вынужденное отключение или ограничение работоспособности основного оборудования (независимо от мощности) электрических станций и (или) подстанций, линий электропередачи, вызвавшее недоотпуск электрической энергии потребителям от 50000 до 250000 кВт*ч.;

9) повреждения или неисправности на котельной, повлекшие работу теплосети с температурой сетевой воды в прямой тепловой магистрали на 25°С ниже утвержденного графика продолжительностью от 3 до 5 суток;

10) выход из строя и последующий вывод в аварийный ремонт водовода, газо-мазутопровода, тракта топливоподачи, электрических или тепловых собственных нужд котельных; пожары на котельной; разрыв главного или питательного трубопроводов; обрушение несущих элементов зданий и сооружений, если хотя бы один из вышеперечисленных случаев привел к полному останову на срок менее суток всего оборудования вырабатывающего тепловую энергию или простою его части на срок от 5 до 25 суток;

11) повреждение, которое привело к вынужденному простою, продолжительностью от 5 до 25 суток парового котла производительностью 160 тонн в час (далее – т/час) и выше, водогрейного котла производительностью 100 гигакалорий в час (далее – Гкал/час) и выше;

12) выход из строя и последующий вывод в аварийный ремонт оборудования котельных, вызвавшее работу тепловой сети с температурой сетевой воды в прямой тепловой магистрали на 25⁰С ниже утвержденного графика менее суток;

13) повреждение тепловых сетей, вызвавшее перерыв теплоснабжения потребителей в отопительный сезон от 16 до 24 часов.

Сноска. Пункт 2 с изменениями, внесенными приказом Министра энергетики РК от 06.01.2021 № 1 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

3. Отказами II степени являются:

1) нарушения режимов энергопотребления в национальных и региональных электрических сетях ЕЭС Казахстана вызвавшие работу устройств защит в сетях 220 кВ и выше, кроме случаев работы с успешным автоматическим повторным включением (АПВ);

2) нарушение работоспособности средств диспетчерской связи и систем телемеханики на срок более одних суток;

3) неправильные действия защит и (или) автоматики, кроме случаев работы этих устройств на сигнал;

4) отключение потребителей действием автоматики ограничения перетока мощности в сетях 220 кВ и выше;

5) повреждение, ошибочное или вынужденное отключение энергетического оборудования электростанций, котельных, электрических и тепловых сетей, если оно не является аварией или отказом I степени.

4. Внеплановый вывод из работы оборудования по оперативной заявке для устранения мелких дефектов и неисправностей (замена прокладок, набивка сальников, расшлаковка котлов, замена элементов опор, замена нулевых изоляторов, чистка изоляции, устранение протечек масла), выявленных при профилактических осмотрах и контроле, аварией или отказами в работе не оформляется. Такие работы учитываются в оперативно-технической документации, если вывод оборудования из работы не привел к невыполнению установленного диспетчерского графика, аварийным отключениям и ограничениям потребителей.

Приложение 2
к Правилам проведения расследования и учета
технологических нарушений в работе единой
электроэнергетической системы, электростанций,
районных котельных, электрических и
тепловых сетей

Классификационные признаки причин технологических нарушений

1. Классификационными признаками технических причин технологических нарушений являются:

1) нарушение структуры материала установки, ее детали или узла;

2) нарушение сварки, пайки;

3) нарушение механического соединения;

4) механический износ;

5) золовой износ;

6) коррозионный износ;

7) эрозионный износ;

8) нарушение герметичности;

9) превышение нормативного значения вибрации;

10) взрыв;

11) термическое повреждение, перегрев, пережог;

12) электродуговое повреждение;

13) нарушение электрической изоляции;

14) нарушение электрического контакта;

15) механическое разрушение (повреждение);

16) загорание или пожар;

17) нарушение устойчивости электрической сети;

18) нарушение противоаварийной автоматики;

19) неклассифицированные причины (исчерпание ресурса, зашлаковка и другое);

20) нарушения в работе систем диспетчерского и технологического управления производством.

Сноска. Пункт 1 - в редакции приказа Министра энергетики РК от 06.01.2021 № 1 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

2. Классификационными признаками организационных причин технологических нарушений являются:

1) ошибочные действия оперативного персонала;

2) ошибочные действия неоперативного персонала;

3) недостатки в работе руководящего персонала энергопредприятия и (или) его структурных подразделений;

4) неудовлетворительная организация технического обслуживания и ремонта оборудования;

5) другие недостатки эксплуатации;

6) дефекты проекта;

7) дефекты конструкции;

8) дефекты изготовления;

9) дефекты монтажа;

10) дефекты ремонта;

11) дефекты строительства;

12) воздействие стихийных явлений;

13) воздействие посторонних лиц и организаций;

14) неклассифицированные причины (износ оборудования, находящегося в эксплуатации свыше нормативного срока эксплуатации, воздействие птиц, грызунов).

Приложение 3
к Правилам проведения
расследования и учета
технологических нарушений
в работе единой
электроэнергетической системы,
электростанций, районных
котельных, электрических
и тепловых сетей

РЕГЛАМЕНТ
предоставления энергопредприятиями оперативных сообщений о произошедших технологических нарушениях и несчастных случаях в Единой электроэнергетической системе Республики Казахстан

Сноска. Приложение 3 - в редакции приказа Министра энергетики РК от 06.01.2021 № 1 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

1. Информация о произошедших технологических нарушениях и несчастных случаях в Единой электроэнергетической системе Республики Казахстан сообщается согласно следующей таблице.

№	Нарушения, по которым предоставляются оперативные сообщения	Последовательность предоставления сообщений
№	По телефону с дублированием посредством мобильных программ по обмену мгновенными сообщениями в течение 1 часа и письменно не позднее 12 часов сообщается с момента возникновения внештатных ситуаций:	1 этап	2 этап
1.	повреждение, отключение в электрических сетях 220 кВ и выше и (или) неправильная работа автоматики ограничения перетока мощности в этих сетях;	ЦДС ЭП сообщает РДЦ СО и в ТД Госэнергонадзора и в Местный исполнительный орган, РДЦ СО сообщает в НДЦ СО, ТД Госэнергонадзора и в Местный исполнительный орган	НДЦ СО и ТД Госэнергонадзора сообщают руководству Госэнергонадзора
2.	несчастные случаи на энергопредприятиях (объектах), находящихся под управлением Системного оператора;
3.	возникновение пожаров, взрывов с повреждением оборудования на энергообъектах, входящих в систему управления Системного оператора;
4.	полный сброс нагрузки электростанцией;
5.	размывы дамб золошлаковых отвалов или плотин гидросооружений, а также обрушением основных конструкций зданий и сооружений;
6.	разделение единой электроэнергетической системы Республики Казахстан на несколько частей;
7.	неисполнение распоряжений системного оператора по режимам производства, передачи и потребления электрической энергии при осуществлении централизованного оперативно-диспетчерского управления;	НДЦ СО сообщает руководству Госэнергонадзора
8.	прекращение циркуляции или повреждение магистрального трубопровода в теплосетях в отопительный сезон;	ЦДС ЭП сообщает РДЦ СО, в Местный исполнительный орган и ТД Госэнергонадзора	НДЦ СО и ТД Госэнергонадзора сообщает руководству Госэнергонадзора
9.	несчастные случаи на энергопредприятиях (объектах);	ЦДС ЭП сообщает в ТД Госэнергонадзора и в Местный исполнительный орган	ТД Госэнергонадзора руководству Госэнергонадзора и/или руководителю управления
10.	возникновение пожаров, взрывов с повреждением оборудования на энергообъектах;
11.	повреждение и отключение в электрических сетях 110 кВ и неправильная работа автоматики ограничения перетока мощности в этих сетях;
12.	отключение и/или повреждение 2 и более линий электропередач в пределах одного энергетического предприятия, а также оборудования в электрических сетях напряжением 6-35 кВ, или повлекшее за собой массовое отключение потребителей от электрической энергии более 0,5 МВт или в результате стихийных явлений;
13.	нарушение работы средств диспетчерского и технологического управления, вызвавшее полную потерю связи диспетчера с управляемым объектом на срок более 1 часа;
14.	повреждение оборудования, технологических зданий и сооружений электростанции;
15.	ложное действие защит и автоматики;
16.	отключение оборудования электростанции, электрической подстанции, электрической или тепловой сети действием автоматических защитных устройств или персоналом из-за недопустимых отклонений технологических параметров или по иным причинам;
17.	прекращение энергоснабжения: крупных предприятий промышленности, транспорта, связи, добычи и транспорта газа и нефти, их переработки; городов (поселков) или жилых районов;
18.	неисполнение распоряжений системного оператора по режимам производства, передачи и потребления электрической энергии при осуществлении централизованного оперативно-диспетчерского управления.

2. Оперативные и письменные сообщения содержат следующие сведения:

2) предполагаемые причины технологического нарушения, несчастного случая;

3) перечень отработавших защит, автоматики и блокировок;

4) перечень вышедшего из строя оборудования и оставшегося в работе;

6) предварительные последствия несчастного случая;

7) Фамилия Имя Отчество (при его наличии) и должность передавшего информацию.

Примечание:

ЦДС ЭП – центральная диспетчерская служба энергопредприятия;

РДЦ СО – региональный диспетчерский центр системного оператора;

НДЦ СО – национальный диспетчерский центр системного оператора;

Руководство Госэнергонадзора – Руководство Центрального аппарата государственного органа по государственному энергетическому надзору и контролю;

ТД Госэнергонадзора – Территориальные департаменты органа по государственному энергетическому надзору и контролю по областям и городам Нур-Султан, Алматы и Шымкент.

Приложение 4
к Правилам проведения расследования и учета
технологических нарушений в работе единой
электроэнергетической системы, электростанций,
районных котельных, электрических и
тепловых сетей

Определение недоотпуска электрической и тепловой энергии

1. Недоотпуск электрической и тепловой энергии потребителям в связи с произошедшим технологическим нарушением в работе вычисляется с момента прекращения или ограничения подачи энергии к ее возобновлению с нормальными параметрами всем потребителям.

Недоотпуск энергии вычисляется как в случае перерыва энергоснабжения, так и ограничений, связанных с нарушением нормального режима.

2. Недоотпуск электрической энергии во время перерыва энергоснабжения в связи с отключением линии электропередачи (воздушных или кабельных) вычисляется, исходя из нагрузки этих линий и длительности пребывания их в отключенном состоянии.

3. Недоотпуск электроэнергии потребителям, вызванный аварийной остановкой оборудования в связи с его повреждением или неисправностью, если есть планы электропотребления (лимиты), определяется как разница между плановым и фактическим потреблением электроэнергии за время, когда имел место недоотпуск.

Во всех других случаях - как разница между среднесуточным потреблением электроэнергии за три предшествующих рабочих дня и фактическим потреблением за то время, когда имел место недоотпуск.

Величина недоотпуска электроэнергии указывается в акте расследования, а расчет является одним из приложений к акту расcледования.

4. Недоотпуск тепловой энергии во время отключения потребителей вычисляется, исходя из средней нагрузки за три предыдущих рабочих дня и длительность отключения.

5. Недоотпуск тепловой энергии в случае ограничений потребителей вычисляется, исходя из разницы между тепловой энергией, которая должна быть отпущена потребителям с нормальными параметрами, и фактически отпущенной энергией за весь период ограничения.

6. РасчҰт недоотпуска электрической и/или тепловой энергии подписывается техническим руководителем предприятия.

Приложение 5
к Правилам проведения расследования и учета
технологических нарушений в работе единой
электроэнергетической системы, электростанций,
районных котельных, электрических и
тепловых сетей

Форма

Акт расследования технологического нарушения

№_____

1. Наименование объекта или установки, на которых произошло

технологическое нарушение.

2. Дата и время возникновения технологического нарушения.

3. Учетный признак технологического нарушения.

4. Недоотпуск энергии (тысяч киловатт часов/гигакалорий).

5. Описание режима работы, описание и оценка действий

персонала.

6. Описание возникновения технологического нарушения, его

развития, описание и оценка действий персонала.

7. Дата и время восстановления режима.

8. Причина возникновения и развития технологического нарушения.

9. Недостатки эксплуатации, способствовавшие возникновению

технологического нарушения или препятствовавшие его локализации.

10. Недостатки проекта, конструкции и изготовления

оборудования, строительно-монтажных и наладочных работ,

способствовавшие возникновению и развитию технологического нарушения

или препятствовавшие его локализации.

11. Основные (организационные и технические) мероприятия по

недопущению подобных технологических нарушений.

12. Перечень поврежденного оборудования, узлов и устройств.

13. Дата и время восстановления поврежденного оборудования. Комиссия, расследовавшая нарушение, назначена приказом:

_______________________________________________________________

от "________" 20____ года № ____

Председатель _____________________ ______________________

(Фамилия Имя Отчество (при его наличии)) (должность, подпись)

Члены комиссии _____________________ _______________________

(Фамилия Имя Отчество (при его наличии)) (должность, подпись)

Акт составлен "____" _________ 20____ года.

Сноска. Пункт 13 - в редакции приказа Министра энергетики РК от 06.01.2021 № 1 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Приложение 6
к Правилам проведения расследования и учета
технологических нарушений в работе единой
электроэнергетической системы, электростанций,
районных котельных, электрических и
тепловых сетей

Форма

Журнал технологических нарушений

№ п/п	Дата и время технологического нарушения	Объект, на котором произошло технологическое нарушена (краткое описание технологического нарушения)	Технические и организационные классификационные признаки	Поврежденное оборудование	Недоотпуск электрической и тепловой энергии	Недостатки, приведшие к технологическому нарушению	Мероприятия по предотвращению повторных технологических нарушений	Дата окончания расследований	Фамилия инициалы, должность членов комиссии	Подпись членов комиссии

	Приложение 7 к Правилам проведения расследования и учета технологических нарушений в работе единой электроэнергетической системы, электростанций, районных котельных, электрических и тепловых сетей
	Форма, предназначенная для сбора административных данных

Отчетность о технологических нарушениях

Сноска. Приложение 7 - в редакции приказа Министра энергетики РК от 06.01.2021 № 1 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Отчетный период с "____" ________ по "____" _______ 20____ года

Индекс: ТН-1

Периодичность: ежемесячно

Круг лиц, представляющих информацию: энергопередающие и энергопроизводящие организации.

Куда представляется: государственный орган по государственному энергетическому надзору и контролю и в местный исполнительный орган (по компетенции).

Срок представления: ежемесячно до седьмого числа месяца, следующего за отчетным.

№ п/п	Наименование предприятия	Аварии
№ п/п	Наименование предприятия	Всего с начала года	За отчетный период	За соответствующий период прошлого года	Причины ТН
1	2	3	4	5	6
					Технические причины
					1.1	1.2	1.3	1.4	1.5	1.6	1.7	1.8	1.9	1.10

продолжение таблицы




										Организационные причины
1.11	1.12	1.13	1.14	1.15	1.16	1.17	1.18	1.19	1.20	2.1	2.2	2.3	2.4	2.5	2.6

продолжение таблицы


									Недоотпуск
									Электрической энергии, (тыс.кВт*ч)		Тепловой энергии, (Гкал/ч)
									За отчетный период	За соответствующий период прошлого года	За отчетный период	За соответствующий период прошлого года
									7	8	9	10
2.7	2.8	2.9	2.10	2.11	2.11	2.12	2.13	2.14	7	8	9	10

продолжение таблицы

Отказы I степени
Всего с начала года	За отчетный период	За соответствующий период прошлого года	Причины ТН
11	12	13	14
			Технические причины
			1.1	1.2	1.3	1.4	1.5	1.6	1.7	1.8	1.9	1.10	1.11	1.12

продолжение таблицы




								Организационные причины
1.13	1.14	1.15	1.16	1.17	1.18	1.19	1.20	2.1	2.2	2.3	2.4	2.5	2.6	2.7	2.8	2.9

продолжение таблицы

									Отказы II степени
					Недоотпуск				Всего с начала года	За отчетный период
					Электрической энергии, (тыс.кВт*ч)		Тепловой энергии, (Гкал/ч)
					За отчетный период	За соответствующий период прошлого года	За отчетный период	За соответствующий период прошлого года
					15	16	17	18	19	20
2.10	2.11	2.12	2.13	2.14

продолжение таблицы


За соответствующий период прошлого года	Причины ТН
21	22
	Технические причины
	1.1	1.2	1.3	1.4	1.5	1.6	1.7	1.8	1.9	1.10	1.11	1.12	1.13	1.14	1.15

продолжение таблицы




					Организационные причины
1.16	1.17	1.18	1.19	1.20	2.1	2.2	2.3	2.4	2.5	2.6	2.7	2.8	2.9	2.10	2.11	2.12

продолжение таблицы

						Несчастные случаи
		Недоотпуск				Всего с начала года	За отчетный период	За соответствующий период прошлого года	В том числе с летальным исходом
		Электрической энергии, (тыс.кВт*ч)		Тепловой энергии, (Гкал/ч)
		За отчетный период	За соответствующий период прошлого года	За отчетный период	За соответствующий период прошлого года				За отчетный период	За соответствующий период прошлого года
		23	24	25	26	27	28	29	30	31
2.13	2.14

продолжение таблицы

Пожары
Всего с начала года	За отчетный период	За соответствующий период прошлого года
32	34	34

Наименование организации ______________________________________

Адрес организации _____________________________________________

Телефон организации ___________________________________________

Адрес электронной почты организации ____________________________

Исполнитель _______________________________________ _________

Фамилия Имя Отчество (при его наличии) подпись

Телефон исполнителя ___________________________________________

Руководитель или лицо, исполняющее его обязанности _____

_________________________________________ _____________________
Фамилия Имя Отчество (при его наличии) подпись

Примечание: Пояснение по заполнению формы, предназначенной для сбора
административных данных "Отчетность о технологических нарушениях",
приведено в приложении к настоящей форме.

Приложение
к форме, предназначенной
для сбора административных
данных "Отчетность о
технологических нарушениях"

Пояснение по заполнению формы, предназначенной для сбора административных данных "Отчетность о технологических нарушениях"

1. Заполнение формы проводится за отчетный месяц на основании учетных документов по технологическим нарушениям в работе оборудования.

В таблицу не вносятся классифицированные отказы II степени отключения электротехнического оборудования электростанций напряжением 0,4 кВ.

2. В разделе "Аварии":

в графе "Всего с начала года" указывается количество аварий с начала года;

в графах "за отчетный период" и "за соответствующий период прошлого года", указывается количество аварий за отчетный период и за соответствующий период года, предшествующего отчетному;

в графе "Причины ТН" указываются квалификационные признаки организационных причин технологических нарушений согласно приложению 2 к Правилам;

в подразделе "недоотпуск" в графах "за отчетный период" и "за соответствующий период прошлого года" указываются недоотпуск электрической и тепловой энергии вследствие аварий за отчетный период и за соответствующий период прошлого года.

3. В разделе "отказы I степени":

в графе "Всего с начала года" указывается количество отказов I степени с начала года;

в графах "за отчетный период" и "за соответствующий период прошлого года" указывается количество отказов I степени за отчетный период и за соответствующий период прошлого года;

в подразделе "недоотпуск" в графах "за отчетный период" и "за соответствующий период прошлого года" указываются недоотпуск электрической и тепловой энергии вследствие отказов I степени за отчетный период и за соответствующий период прошлого года.

4. В разделе "отказы II степени":

в графе "Всего с начала года" указывается количество отказов II степени с начала года;

в графах "за отчетный период" и "за соответствующий период прошлого года" указывается количество отказов II степени за отчетный период и за соответствующий период прошлого года;

в подразделе "недоотпуск" в графах "за отчетный период" и "за соответствующий период прошлого года" указываются недоотпуск электрической и тепловой энергии вследствие отказов II степени за отчетный период и за соответствующий период прошлого года.

5. В разделе "Несчастные случаи":

в графе "Всего с начала года" указывается количество несчастных случаев с начала года;

в графах "за отчетный период" и "за соответствующий период прошлого года" указывается количество несчастных случаев за отчетный период и за соответствующий период прошлого года;

в графе "в том числе c летальным исходом" указывается количество летальных исходов c указанием за отчетный период и за соответствующий период прошлого года.

6. В разделе "Пожары":

в графе "Всего с начала года" указывается общее количество пожаров с начала года;

в графах "за отчетный период" и "за соответствующий период прошлого года" указывается количество пожаров за отчетный период и за соответствующий период прошлого года.

Приложение 8
к Правилам проведения расследования и учета
технологических нарушений в работе единой
электроэнергетической системы, электростанций,
районных котельных, электрических и
тепловых сетей

Форма

ЖУРНАЛ
учета технологических нарушений (аварий, отказов)

№ п/п	место технологического нарушения	дата нарушения	краткое описание технологического нарушения	тип оборудования	вид технологического нарушения (авария, отказ I или II степени) классификационные признаки	аварийный недоотпуск тыс. кВт*ч./ Гкал	технические и организационные причины	намечено мероприятий	дата подписания акта расследования

* Примечание

1. Для электростанций учет ведется раздельно по:

- котлоагрегатам;

- вспомогательному котельному оборудованию;

- турбинам;

- вспомогательному турбинному оборудованию;

- трубопроводам;

- генераторам;

- трансформаторам;

- выключателям и другому электрооборудованию;

- релейной защите и автоматике;

- оборудованию топливно-транспортного цеха;

- оборудованию химводоочиски;

- полному сбросу нагрузки, а также снижению нагрузки электростанции на 50 % и ниже.

2. Для электрических сетей по:

- трансформаторам;

- опорам воздушных линий;

- линейным проводам;

- изоляторам;

- выключателям и другому оборудованию подстанций;

- кабельным линиям;

- релейной защите и автоматике.

3. Для тепловых сетей по:

- магистральным трубопроводам;

- водогрейным котлам;

- насосным агрегатам.

4. Ошибочным действиям персонала.

5. Пожарам и возгораниям.

6. Разрушению конструкций зданий и сооружений.

7. Включение на закоротку и отключение разъединителей под нагрузкой.

8. Случаев отказов защит и автоматики.

2-тарау. Технологиялық бұзушылықтарға тергеп-тексеру жүргізу тәртібі

3-тарау. Технологиялық бұзушылықтардың тәртібі

Технологиялық бұзушылықтарды жіктеу

Технологиялық бұзушылықтар себептерін жіктеу белгілері

Электр және жылу энергиясын толық жібермеуді анықтау тәртібі

Технологиялық бұзушылықты тергеп-тексерудің№ _____ актісі

Технологиялық бұзушылықтар журналы

Технологиялық бұзушылықтар туралы есептілік

"Технологиялық бұзушылықтар туралы есептілік" әкімшілік деректерді жинауға арналған нысанды толтыру жөніндегі түсіндірме

Технологиялық бұзушылықтарды (авариялар, бұзылыстар) есепке алуЖУРНАЛЫ

Глава 2. Порядок проведения расследования технологических нарушений

Глава 3. Порядок учета технологических нарушений

Классификация технологических нарушений

Классификационные признаки причин технологических нарушений

Определение недоотпуска электрической и тепловой энергии

Акт расследования технологического нарушения

Журнал технологических нарушений

Отчетность о технологических нарушениях

Пояснение по заполнению формы, предназначенной для сбора административных данных "Отчетность о технологических нарушениях"

Технологиялық бұзушылықты тергеп-тексерудің
№ _____ актісі

Технологиялық бұзушылықтарды (авариялар, бұзылыстар) есепке алу
ЖУРНАЛЫ