Жыныстық сәйкестендіруде ауытқушылығы бар адамдарды медициналық куәландыру және олардың жынысын ауыстыруды жүргізу қағидаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрінің 2015 жылғы 31 наурыздағы № 187 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2015 жылы 29 сәуірде № 10843 тіркелді. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2020 жылғы 25 қарашадағы № ҚР ДСМ-203/2020 бұйрығымен.

Ескерту. Күші жойылды – ҚР Денсаулық сақтау министрінің 25.11.2020 № ҚР ДСМ-203/2020 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

"Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы" Қазақстан Республикасының 2009 жылғы 18 қыркүйектегі Кодексінің 88-бабының 3-тармағына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

1. Қоса беріліп отырған Жыныстық сәйкестендіруде ауытқушылығы бар адамдарды медициналық куәландыру және олардың жынысын ауыстыруды жүргізу қағидалары бекітілсін.

2. Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрлігінің Медициналық көмекті ұйымдастыру департаменті:

1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін;

2) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркегеннен кейін күнтізбелік он күннің ішінде мерзімдік баспа басылымдарында және "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде ресми жариялануға жіберілуін;

3) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрлігінің интернет-ресурсына орналастырылуын қамтамасыз етсін.

3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму вице-министрі А.В. Цойға жүктелсін.

4. Осы бұйрық оны алғашқы ресми жариялаған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Министр

Т. Дүйсенова

Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрінің 2015 жылғы 31 наурыздағы № 187 бұйрығымен бекітілген

Жыныстық сәйкестендіруде ауытқушылығы бар адамдарды медициналық
куәландыру және олардың жынысын ауыстыруды жүргізу қағидалары
1. Жалпы ережелер

1. Осы Жыныстық сәйкестендіруде ауытқушылығы бар адамдарды медициналық куәландыру және олардың жынысын ауыстыруды жүргізу қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) "Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы" Қазақстан Республикасының 2009 жылғы 18 қыркүйектегі Кодексінің 88-бабының 3-тармағына сәйкес әзірленді және жыныстық сәйкестендіруде ауытқушылығы бар адамдарды медициналық куәландыру және олардың жынысын ауыстыруды жүргізу тәртібін айқындайды.

2. Осы Қағидаларда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:

1) әлеуметтік (паспорттық) жынысты ауыстыру – морфологиялық (биологиялық) жынысын ауыстырумен байланысты жеке басын растайтын құжаттарды ауыстыру;

2) жыныстық сәйкестендіруде ауытқушылығы бар адамдарды әлеуметтік-психологиялық бейімдеу – жыныстық сәйкестендіруде ауытқушылығы бар адамдарды әлеуметтік бейімдеу үдерісін жеңілдетуге бағытталған медициналық, психологиялық және әлеуметтік сипаттағы іс-шаралар жиынтығы;

3) жыныстық сәйкестендіру ауытқушылығы (транссексуализм) – өзінің қарама-қарсы жынысқа тиесілілігін сезіну, әдетте, өзінің морфологиялық (биологиялық) жынысынан сәйкессіздік немесе жайсыздық сезімімен және өзінің тәнін таңдаған жынысына барынша сәйкес келтіру мақсатында гормондық, хирургиялық ем алу ниетімен үйлесетін қарама-қарсы жыныстағы адам ретінде өмір сүру және танылу ниеті;

4) морфологиялық (биологиялық) жынысын ауыстыру жөніндегі медициналық іс-шаралар – нәтижесі морфологиялық (биологиялық) жынысын өзгерту болып табылатын медициналық араласу (гормондық терапия, хирургиялық түзету).

5) жынысын ауыстыру - сыртқы және ішкі жыныс ағзаларының құрылымымен анықталатын және гормондық әсерлердің деңгейімен және үстем бағытымен түсіндірілетін морфологиялық (биологиялық) жынысты ауыстыру.

2. Медициналық зерттеп-қарауды жүргізу тәртібі және медициналық куәландыру

3. Жынысын ауыстырғысы келетін азамат, тұрғылықты жері бойынша психиатриялық ұйымға жазбаша өтінішпен жүгінеді.

Өтініш 21 жасқа толған азаматтардан қабылданады және "Жеке және заңды тұлғалардың өтініштерін қарастыру тәртібі туралы" 2007 жылғы 12 қаңтардағы Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес қаралады.

4. Жынысын ауыстыру үшін мынадай іс-шараларды өткізу қажет:

1) жынысын ауыстырғысы келетін адамды медициналық қараудан өткізу.

Медициналық қарау психиатрлық ұйым стационарының жағдайында күнтізбелік 30 күннен асырмай жүргізіледі және осы Қағидалардың 1-қосымшасына сәйкес жыныстық сәйкестендіруде ауытқушылығы бар адамдардың медициналық куәландырудан өтуі үшін қажетті анализдердің және медициналық құжаттардың тізбесіне (бұдан әрі – Тізбе) сәйкес жынысын ауыстырғысы келетін адамның психикалық, неврологиялық және соматикалық жағдайын зерттеулерді қамтиды;

2) Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрлігінің Республикалық психиатрия, психотерапия және наркология ғылыми-практикалық орталығында құрылатын Жыныстық сәйкестендіруде ауытқушылығы бар адамдарды медициналық куәландыру жөніндегі комиссияға (бұдан әрі – Комиссия) жынысын ауыстырғысы келетін тұлғаны жіберу;

3) жынысын ауыстырғысы келетін адамды медициналық куәландыру және медициналық зерттеп-қарау қорытындысының негізінде жынысын ауыстыру бойынша медициналық іс-шарларды, гормоналдық терапия (бұдан әрі – бірінші кезең) бойынша медициналық іс-шараларды өткізудің мүмкіндігі (мүмкін еместігі) туралы Комиссияның шығарған қорытындысы;

4) Комиссия бірінші кезеңді өткізу мүмкіндігі туралы шешім қабылдаған кезде бірінші кезеңді өткізу.

Бірінші кезең медициналық ұйымда Комиссия белгілеген жынысын ауыстыру жөніндегі медициналық іс-шаралар тәртібіне сәйкес қажетті біліктілік деңгейіндегі мамандар (жоғарғы немесе бірінші біліктілік санатындағы дәрігерлер) болғанда зертханаларда жүргізіледі.

Бірінші кезеңді жүргізумен қатар жынысын ауыстырғысы келетін адам Комиссия белгілеген жеке медициналық-әлеуметтік оңалту іс-қимылдарын жүргізу жөніндегі ұсынымдарға сәйкес медициналық-әлеуметтік қолдау алу және психикалық жағдайды бағалау мақсатында психиатриялық ұйымда байқалады.

5) бірінші кезеңді өткізу және медициналық-әлеуметтік оңалту іс-шараларының барысын бақылаған психиатриялық ұйым қызметкерінің медициналық-әлеуметтік қолдауы бойынша шараларының нәтижелері бойынша, жынысын ауыстырғысы келетін адамға хирургиялық түзетулерді жүргізу мүмкіндігін (мүмкін емесетігін) анықтау үшін Комиссияның отырысына жіберіледі (бұдан әрі – екінші кезең);

5) екінші кезеңді өткізу мүмкіндігі (мүмкін еместігі) туралы Комиссияның қорытынды шығаруы;

6) Комиссия екінші кезеңді өткізу мүмкіндігі туралы шешім қабылдаған кезде екінші кезеңді өткізу.

Комиссия белгілеген жынысын ауыстыру бойынша медициналық іс-шаралар тәртібіне сәйкес қажетті біліктілік деңгейіндегі мамандар (жоғарғы немесе бірінші біліктілік санатындағы дәрігерлер) болғанда зертханаларда, медициналық ұйымда екінші кезең:

транссексуализмнің әйел-ер түрі бойынша – ерлер гениталийін қалыптастыру жолымен;

транссексуализмнің ер-әйел түрі бойынша – әйел гениталийін қалыптастыру жолымен жүргізіледі.

5. Жынысын ауыстырғаннан кейін Комиссия адамның әлеуметтік (паспорттық) жынысын өзгерту мүмкіндігі туралы қорытынды шығарады.

6. Жынысын ауыстыру бойынша медициналық іс-шараларды жүзеге асырғаннан кейін "Жеке басын растайтын құжаттар туралы" 2013 жылғы 29 қаңтардағы Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес әлеуметтік (паспорттық) жынысын ауыстыру жүзеге асырылады.

7. Жынысын ауыстыру бойынша медициналық іс-шаралардың бірінші және екінші кезеңдері аяқталғаннан кейін жынысын ауыстырған адам бір жылдың ішінде әлеуметтік-психологиялық бейімделу курсынан өтеді. Әлеуметтік-психологиялық бейімделу курсын жынысын ауыстырған адамның тұрғылықты жері бойынша психиатриялық ұйым мамандары жүзеге асырады.

3. Жыныстық сәйкестендіруде ауытқушылығы бар адамдарды
медициналық куәландыру жөніндегі комиссия

7. Комиссияның құрамына: Комиссия төрағасы (психиатр дәрігер), Комиссияның хатшысы, дәрігерлер: психиатрлар (кемінде екеу), сексопатолог, уролог, гинеколог, терапевт, невропатолог, эндокринолог, медициналық психолог кіреді.

8. Комиссияның құзыретіне қорытындылардың (ұсыныстар) бірін шығарумен мынадай мәселелерді қарау жатады:

1) бірінші кезеңді өткізу мүмкіндігі (мүмкін еместігі) туралы қорытынды;

2) екінші кезеңді өткізу мүмкіндігі (мүмкін еместігі) туралы қорытынды;

3) жеке медициналық-әлеуметтік оңалту іс-қимылын жүргізу бойынша ұсынымдар;

4) жынысын ауыстырғысы келетін адамдарға қосымша зерттеп-қарау жүргізу туралы қорытынды;

5) әлеуметтік (паспорттық) жынысын ауыстыру мүмкіндігі туралы қорытынды;

6) жынысын ауыстырғысы келетін (жынысын ауыстырған) адамды оңалту бойынша медициналық-әлеуметтік және психологиялық іс-шараларды анықтау бойынша ұсынымдар.

9. Куәландырудан өтетін адамға жынысын ауыстырудан бас тарту үшін негіз болатындар:

1) жіті, созылмалы, уақытша психикалық ауытқушылығының (ауруларының), ақыл-ой кемдігінің немесе өзге де психикалық ауытқушылығының (ауруларының) болуы;

2) генетикалық және (немесе) хромосомалық аномалияларының болуы;

3) жынысын ауыстыру (гормондық терапия, хирургиялық түзету) үдерісінде куәландырудан өтетін адамның өмірі және (немесе) денсаулығы үшін асқынуларға қауіптілігімен тікелей негіз болатын соматикалық және (немесе) неврологиялық ерекшеліктері;

4) жынысын ауыстыру бойынша медициналық іс-шаралардың бірінші кезеңінің теріс нәтижелері.

10. Комиссияның отырысын Комиссияның хатшысы Комиссияның барлық мүшелері қол қоятын хаттама түрінде ресімдейді.

11. Жынысты сәйкестендіру бұзылулары бар адамдарды медициналық куәландыру жөніндегі Комиссияның қорытындысы осы Қағиданың 2-қосымшаға сәйкес, нысан бойынша үш данада ресімделеді.

12. Жынысын ауыстыру бойынша медициналық іс-шараларды және (немесе) жеке медициналық-әлеуметтік оңалту (тұратын жері бойынша психиатриялық ұйымда психологиялық және психотерапиялық қолдау) іс-қимылдарын өткізу жөніндегі ұсыныстар жеке анықталады.

13. Комиссияның хатшысы Комиссия қорытынды шығарған күннен бастап үш күннен аспайтын мерзімде куәландырудан өткен адамға Комиссия қорытындысының бір данасын және (немесе) жынысын ауыстыру бойынша медициналық іс-шараларды және (немесе) жеке медициналық-әлеуметтік оңалту іс-қимылын өткізу жөніндегі ұсынымдардың бір данасын береді.

Комиссия қорытындысының екінші данасы "қызметтік пайдалану үшін" деген белгімен морфологиялық (биологиялық) жынысын ауыстыру бойынша медициналық іс-шараларды жүзеге асыратын медициналық ұйымдарға олардың сұратуы бойынша жіберіледі.

Комиссия қорытындысын және (немесе) жынысын ауыстыру бойынша медициналық іс-шараларды және (немесе) жеке медициналық-әлеуметтік оңалту іс-қимылын өткізу жөніндегі ұсынымдарды беру туралы жазба, жынысты сәйкестендіруде ауытқушылығы бар адамдарға медициналық куәландыру жүргізу туралы берілген қорытындыларды есепке алу журналында тіркеледі.

Қорытындының үшінші данасы және жынысын ауыстыру бойынша медициналық іс-шараларды және (немесе) жеке медициналық-әлеуметтік оңалту іс-қимылын өткізу жөніндегі ұсынымдардың екінші данасы Комиссияның мұрағатында сақталады.

14. Комиссияның қорытындысына байланысты барлық даулар Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген тәртіппен қаралады.

Жыныстық сәйкестендіруде ауытқушылығы бар адамдарды медициналық куәландыру және олардың жынысын ауыстыруды жүргізу қағидаларына 1-қосымша

Жыныстық сәйкестендіруде ауытқушылығы бар адамдардың
медициналық куәландырудан өтуі үшін қажетті анализдер
мен медициналық құжаттардың тізбесі

1. Жалпы клиникалық қан және несеп анализдері.

2. Вассерман (РВ), АИТВ жұқпасы реакциясына қан анализі.

3. Биохимиялық қан талдауы (бауыр сынамалары, нәруыз фракциялары).

4. Бассүйектің екі кескінді түсірілімі.

5. 17-кетостероидтар, жалпы эстрогендер, тестостерон (Т), пролактин (ПРЛ), лютеиндеуіш гормон (ЛГ), фолликулдық-ширатқыш гормон (ФШГ).

6. Кариотипті, генетикалық жиынтықты анықтау.

7. Сексопатологтың қорытындысы.

8. Эндокринологтың қорытындысы.

9. Психологтың қорытындысы.

10. Амбулаториялық науқастың медициналық картасынан сексопатологтың, психиатрдың, психологтың бақылау деректері, басқа да объективті мәліметтер көрсетілген үзінді көшірме.

11. Жынысын ауыстырғысы келетін адам медициналық куәландырудан өтетін ұйымдағы стационарлық науқастың медициналық картасынан үзінді көшірме.

Ескертпе: маман дәрігерлердің тағайындауы бойынша қосымша зерттеп-қарауларға жол беріледі.

Жыныстық сәйкестендіруде ауытқушылығы бар адамдарды медициналық куәландыру және олардың жынысын ауыстыруды жүргізу қағидаларына 2-қосымша

Нысан

Психиатриялық ұйымның

мөртаңба

Жыныстық сәйкестендіруде ауытқушылығы бар адамдарды медициналық куәландыру жөніндегі комиссияның қорытындысы

______

| | _________________________________________________ жанындағы

| сурет| Медициналық ұйымның атауы, мекенжайы

| үшін | Кімге ______________________________________________________

| орын | адресат-ұйымның толық атауы

|______| ____________________________________________________________

___________________________________________ мекенжайы бойынша тұратын

Азамат ______________________________________________________________

тегі, аты, әкесінің аты (толық) туған күні, айы, жылы

1. Медициналық куәландыру:

_____________________________________________________________________

Медициналық ұйымның атауы, нәтижесі

2. Морфологиялық (биологиялық) жынысын ауыстыру жөніндегі

іс-шаралардың бірінші кезеңі:

_____________________________________________________________________

Медициналық ұйымның атауы, нәтижесі

3. Морфологиялық (биологиялық) жынысын ауыстыру жөніндегі

іс-шаралардың екінші кезеңі:

_____________________________________________________________________

Медициналық ұйымның атауы, нәтижесі

Қорытынды:___________________________________________________________

Ұсынымдар: __________________________________________________________

Күні: 20___ жылғы "___"

Төраға __________________________________ (Аты, тегі)

қолы

Хатшы: __________________________________ (Аты, тегі)

қолы

Басшы _____________ _________

қолы | Ұйымның |

| мөрі | (Аты, тегі)

|_________|

Қорытындыдағы мәліметтерді жариялауға тыйым салынады

Ескертпе:

Қорытындының 1-тармағы жынысын ауыстырғысы келетін адамды медициналық куәландыруға сәйкес толтырылады;

Комиссия қорытындысының 2 және 3-тармақтары медициналық іс-шаралардың бірінші (екінші) кезеңін өткізген медициналық ұйымның қорытындысына сәйкес толтырылады.

Жыныстық сәйкестендіруде ауытқушылығы бар адамдарды медициналық куәландыру және олардың жынысын ауыстыруды жүргізу қағидаларына 3-қосымша

20____ жылғы___________________
Жынысты сәйкестендіруде ауытқушылығы бар адамдарды медициналық
куәландыру жүргізу туралы берілген қорытындыларды есепке алу
ЖУРНАЛЫ

№ б/б	Өтініштің берілген күні	Куәландырылатын адамның Т.А.Ә.	Туған күні	Мекенжайы	Өтініштер		Қорытынды нәтижелері	Қорытындыларды беру күні	Қорытындының №	Қорытынды алған адамның қолы	Қорытынды берген адамның қолы
					алғашқы	қайталанатын

Об утверждении Правил медицинского освидетельствования и проведения смены пола для лиц с расстройствами половой идентификации

Приказ Министра здравоохранения и социального развития Республики Казахстан от 31 марта 2015 года № 187. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 29 апреля 2015 года № 10843. Утратил силу приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан от 25 ноября 2020 года № ҚР ДСМ-203/2020.

Сноска. Утратил силу приказом Министра здравоохранения РК от 25.11.2020 № ҚР ДСМ-203/2020 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

В соответствии с пунктом 3 статьи 88 Кодекса Республики Казахстан от 18 сентября 2009 года "О здоровье народа и системе здравоохранения" ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Утвердить прилагаемые Правила медицинского освидетельствования и проведения смены пола для лиц с расстройствами половой идентификации.

2. Департаменту организации медицинской помощи Министерства здравоохранения и социального развития Республики Казахстан обеспечить:

1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) в течение десяти календарных дней после государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан направление на официальное опубликование в периодических печатных изданиях и информационно-правовой системе "Әділет";

3) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства здравоохранения и социального развития Республики Казахстан.

3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на вице-министра здравоохранения и социального развития Республики Казахстан Цой А.В.

4. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Министр

Т. Дуйсенова

Утверждены приказом Министра здравоохранения и социального развития Республики Казахстан от 31 марта 2015 года № 187

Правила
медицинского освидетельствования и проведения смены пола
для лиц с расстройствами половой идентификации
1. Общие положения

1. Настоящие Правила медицинского освидетельствования и проведения смены пола для лиц с расстройствами половой идентификации (далее - Правила) разработаны в соответствии с пунктом 3 статьи 88 Кодекса Республики Казахстан от 18 сентября 2009 года "О здоровье народа и системе здравоохранения" и определяют порядок медицинского освидетельствования и проведения смены пола для лиц с расстройствами половой идентификации.

2. В настоящих Правилах используются следующие основные понятия:

1) смена социального (паспортного) пола – замена документов, удостоверяющих личность, связанная со сменой морфологического (биологического) пола;

2) социально-психологическая адаптация лиц с расстройствами половой идентификации – совокупность мероприятий медицинского, психологического и социального характера, направленных на облегчение процесса социальной адаптации лица с расстройством половой идентификации;

3) расстройство половой идентификации (транссексуализм) – ощущение собственной принадлежности к противоположному полу, желание жить и быть воспринятым в качестве лица противоположного пола, обычно сочетающееся с чувством неадекватности или дискомфорта от своего морфологического (биологического) пола и желанием получить гормональное, хирургическое лечение, с целью сделать свое тело как можно более соответствующим избранному полу;

4) медицинские мероприятия по смене морфологического (биологического) пола – медицинское вмешательство (гормональная терапия, хирургическая коррекция), результатом которого является изменение морфологического (биологического) пола;

5) смена пола – смена морфологического (биологического) пола, определяемого строением наружных и внутренних половых органов и обусловленный уровнем и доминирующей направленностью гормональных воздействий.

2. Порядок проведения медицинских обследований и медицинское
освидетельствование

3. Лицо, желающее сменить пол, обращается с письменным заявлением в психиатрическую организацию по месту жительства.

Заявление принимается от граждан, достигших 21-летнего возраста, и рассматривается в соответствии с Законом Республики Казахстан от 12 января 2007 года "О порядке рассмотрения обращений физических и юридических лиц".

4. Для смены пола необходимо проведение следующих мероприятий:

1) медицинское обследование лица, желающего сменить пол.

Медицинское обследование в соответствии с Перечнем анализов и медицинских документов, необходимых для прохождения медицинского освидетельствования лиц с расстройствами половой идентификации согласно приложению 1 к настоящим Правилам проводится в условиях стационара психиатрической организации в течение 30 календарных дней, и включает в себя исследования психического, неврологического и соматического состояния;

2) направление лица, желающего сменить пол на Комиссию по медицинскому освидетельствованию лиц с расстройствами половой идентификации (далее – Комиссия), создаваемую в Республиканском научно-практическом центре психиатрии, психотерапии и наркологии Министерства здравоохранения и социального развития Республики Казахстан;

3) вынесение Комиссией заключения о возможности (невозможности) проведении медицинских мероприятий по гормональной терапии (далее - первый этап) медицинских мероприятий по смене пола по результатам медицинского обследования и медицинского освидетельствования лица, желающего сменить пол;

4) проведение первого этапа при принятии Комиссией решения о возможности проведения первого этапа.

Первый этап проводится в медицинской организации при наличии в ней специалистов необходимого уровня квалификации (врачей высшей или первой квалификационной категории), лаборатории, в соответствии с медицинскими мероприятиями по смене пола, определенными Комиссией.

Одновременно, с проведением первого этапа лицо, желающее сменить пол, в соответствии с рекомендациями по проведению индивидуальных медико-социальных реабилитационных действий, определенными Комиссией, наблюдается в психиатрической организации с целью получения медико-социальной поддержки и оценки психического состояния;

5) по результатам проведения первого этапа и мер по медико-социальной поддержке работником психиатрической организации, наблюдавшим за ходом медико-социальных реабилитационных мероприятий, лицо, желающее сменить пол, направляется на заседание Комиссии для определения возможности (невозможности) проведения хирургической коррекции (далее - второй этап);

5) вынесение Комиссией заключения о возможности (невозможности) проведения второго этапа;

6) проведение второго этапа при принятии Комиссией решения о возможности проведения второго этапа.

Второй этап проводится в медицинской организации, при наличии в ней специалистов необходимого уровня квалификации (врачей высшей или первой квалификационной категории), лаборатории, в соответствии с порядком медицинских мероприятий по смене пола, определенным Комиссией:

по женско-мужскому типу транссексуализма - путем формирования мужских гениталий;

по мужско-женскому типу транссексуализма - путем формирования женских гениталий.

5. После смены пола Комиссия выносит заключение о возможности смены лицу социального (паспортного) пола.

6. Лицо, сменившее пол, в течение одного года проходит курс социально-психологической адаптации. Курс социально-психологической адаптации осуществляется специалистами психиатрической организации по месту проживания лица, сменившего пол.

3. Комиссия по медицинскому освидетельствованию лиц
с расстройствами половой идентификации

7. В состав Комиссии входят: председатель Комиссии (врач-психиатр), секретарь Комиссии, врачи (психиатры (не менее двух), сексопатолог, уролог, гинеколог, терапевт, невропатолог, эндокринолог, медицинский психолог).

8. К компетенции Комиссии относится рассмотрение следующих вопросов с вынесением одного из следующих заключений (рекомендаций):

1) заключение о возможности (невозможности) проведения первого этапа;

2) заключение о возможности (невозможности) проведения второго этапа;

3) рекомендации по проведению индивидуальных медико-социальных реабилитационных действий;

4) заключение о проведении лицу, желающему сменить пол, дополнительных обследований;

5) заключение о возможности смены социального (паспортного) пола;

6) рекомендации об определении медико-социальных и психологических мероприятий по реабилитации лица, желающего сменить пол (сменившего пол).

9. Основаниями для отказа в смене пола лицу, проходящему освидетельствование, служат:

1) наличие острого, хронического, временного психического расстройства (заболевания), слабоумия или иного психического расстройства (заболевания);

2) наличие генетических и (или) хромосомных аномалий;

3) наличие соматических и (или) неврологических особенностей, которые могут непосредственно обусловить опасные для жизни и (или) здоровья лица, проходящего освидетельствование, осложнения в процессе смены пола (первого и второго этапов);

4) отрицательные результаты первого этапа медицинских мероприятий по смене пола.

10. Заседание Комиссии оформляется секретарем Комиссии в виде протокола, который подписывается всеми членами Комиссии.

11. Заключение Комиссии по медицинскому освидетельствованию лиц с расстройствами половой идентификации оформляется в трех экземплярах по форме согласно приложению 2 к настоящим Правилам.

12. Рекомендации Комиссии по проведению медицинских мероприятий по смене пола и (или) индивидуальных медико-социальных реабилитационных действий (психологическая и психотерапевтическая поддержка в психиатрической организации по месту жительства) определяются индивидуально.

13. Секретарь Комиссии в срок, не превышающий трех рабочих дней со дня вынесения заключения Комиссии, выдает лицу, прошедшему освидетельствование, один экземпляр заключения Комиссии и (или) один экземпляр рекомендаций по проведению медицинских мероприятий по Смене пола и (или) индивидуальных медико-социальных реабилитационных действий.

Второй экземпляр заключения Комиссии с грифом "для служебного пользования" направляется в медицинские организации, осуществляющие медицинские мероприятия по Смене пола.

Запись о выдаче заключения Комиссии и (или) рекомендаций по проведению медицинских мероприятий по Смене пола и (или) индивидуальных медико-социальных реабилитационных действий регистрируется в журнале учета выданных заключений о проведении медицинского освидетельствования лиц, с расстройствами половой идентификации.

Третий экземпляр заключения и второй экземпляр рекомендаций по проведению медицинских мероприятий по смене пола и (или) индивидуальных медико-социальных реабилитационных действий хранятся в архиве Комиссии.

14. Все споры, связанные с заключением Комиссии рассматриваются в порядке, предусмотренном законодательством Республики Казахстан.

Приложение 1 к Правилам медицинского освидетельствования и проведения смены пола для лиц с расстройствами половой идентификации

Перечень
анализов и медицинских документов, необходимых для прохождения
медицинского освидетельствования лиц
с расстройствами половой идентификации

1. Общеклинические анализы крови и мочи.

2. Анализ крови на реакцию Вассермана (РВ), ВИЧ-инфекцию.

3. Биохимический анализ крови (печеночные пробы, белковые фракции).

4. Снимок черепа в двух проекциях.

5. 17-кетостероиды, эстрогены общие, тестостерон (Т), пролактин (ПРЛ), лютеинизирующий гормон (ЛГ), фолликуло-стимулирующий гормон (ФСГ).

6. Определение кариотипа, генетического набора.

7. Заключение сексопатолога.

8. Заключение эндокринолога.

9. Заключение психолога.

10. Выписка из медицинской карты амбулаторного больного с указанием данных наблюдения сексопатолога, психиатра, психолога, других объективных сведений.

11. Выписка из медицинской карты стационарного больного организации, где лицо, желающее сменить пол, проходит медицинское освидетельствование.

Примечание: допускаются дополнительные обследования по назначению врачей специалистов.

Приложение 2 к Правилам медицинского освидетельствования и проведения смены пола для лиц с расстройствами половой идентификации

Форма

Штамп психиатрической

организации

Заключение

Комиссии по медицинскому освидетельствованию лиц с

расстройствами половой идентификации

_______

| | при ________________________________________________

| Место | Наименование медицинской организации, адрес

| для | Кому _______________________________________________

| фото | Полное наименование организации-адресата

|_______| ____________________________________________________

Гражданин ______________________________________________

Фамилия, имя, отчество (полностью), число, месяц, год рождения

проживающий по адресу: ________________________________________

1. Медицинское освидетельствование:

_______________________________________________________________

Наименование медицинской организации, результат

2. Первый этап медицинских мероприятий по смене

морфологического (биологического) пола:

________________________________________________________________

Наименование медицинской организации, результат

3. Второй этап медицинских мероприятий по смене морфологического (биологического) пола:

_______________________________________________________________

Наименование медицинской организации, результат

Заключение:___________________________________________________

Рекомендации: _________________________________________________

Дата: "__" ___________20__ года

Председатель __________________________________ (Имя,фамилия)

подпись

Секретарь: _____________________________________ Имя,фамилия)

подпись

Руководитель ____________ _______ | Печать | (Имя,фамилия)

Подпись |организации |

|___________ |

Разглашение сведений, содержащихся в Заключении, воспрещается

Примечание:

Пункт 1 Заключения заполняется в соответствии с медицинским освидетельствованием лица, желающего изменить пол;

Пункты 2 и 3 заключения Комиссии заполняются в соответствии с заключением медицинской организации, проводившей первый (второй) этап медицинских мероприятий.

Приложение 3 к Правилам медицинского освидетельствования и проведения смены пола для лиц с расстройствами половой идентификации

ЖУРНАЛ

учета выданных заключений о проведении медицинского

освидетельствования лиц, с расстройствами половой идентификации

20____ года ___________________

№ п/п	Дата обращения	Ф.И.О. освидетельствуемого лица	Дата рождения	Адрес	Обращение		Результат заключения	Дата выдачи заключения	№ заключения	Подпись лица получившего заключение	Подпись лица выдавшего заключение
					первичное	повторное