Ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерді ұтымды пайдалану қағидаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің м.а. 2015 жылғы 27 наурыздағы № 268 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2015 жылы 3 шілдеде № 11549 тіркелді. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2020 жылғы 17 қаңтардағы № 7 бұйрығымен

      Ескерту. Күші жойылды – ҚР Ауыл шаруашылығы министрінің 17.01.2020 № 7 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      2003 жылғы 20 маусымдағы Қазақстан Республикасы Жер кодексінің 14-бабы 1-тармағының 2-1) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

      1. Қоса беріліп отырған Ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерді ұтымды пайдалану қағидалары бекітілсін.

      2. Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігінің Құрылыс, тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық істері және жер ресурстарын басқару комитеті заңнамада белгіленген тәртіппен:

      1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін;

      2) осы бұйрық мемлекеттік тіркеуден өткеннен кейін күнтізбелік он күн ішінде оның мерзімді баспасөз басылымдарында және "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде ресми жариялауға жіберілуін;

      3) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігінің интернет-ресурсында орналастырылуын қамтамасыз етсін.

      3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика вице-министріне жүктелсін.

      4. Осы бұйрық алғаш ресми жарияланған күнінен кейін он күнтізбелік күн өткеннен соң қолданысқа енгізіледі.

      Министрдің міндетін атқарушы М. Құсайынов

      "КЕЛІСІЛДІ"

      Қазақстан Республикасы

      Ауыл шаруашылығы министрі

      ___________ А. Мамытбеков

      2015 жылғы 3 маусым



  Қазақстан Республикасы
Ұлттық экономика министрінің
міндетін атқарушының
2015 жылғы 27 наурыздағы
№ 268 бұйрығымен бекiтiлген

Ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлерді ұтымды пайдалану қағидалары

1. Жалпы ережелер

      1. Осы Ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлерді ұтымды пайдалану қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) 2003 жылғы 20 маусымдағы Қазақстан Республикасы Жер кодексінің 14-бабы 1-тармағының 2-1) тармақшасына сәйкес әзірленді және жайылымдарды қоспағанда, ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлерді ұтымды пайдалану тәртібін айқындайды.

      Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Премьер-Министрінің орынбасары – ҚР Ауыл шаруашылығы министрінің 14.11.2017 № 449 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      2. Осы Қағидаларда мынадай ұғымдар пайдаланылады:

      1) агрохимиялық қызмет – Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігінің "Республикалық агрохимия қызметінің ғылыми-әдістемелік орталығы" республикалық мемлекеттік мекемесі;

      2) ауыспалы егіс – белгілі бір жер учаскесінде уақытымен ауыл шаруашылығы дақылдарын ғылыми негізделген кезектестіріп егу;

      3) ауыл шаруашылығы мақсатындағы жердің тозуы – жердің табиғи-шаруашылық маңызының төмендеуіне әкеп соғатын табиғи және антропогендік әсерлердің нәтижесінде ауыл шаруашылығы мақсатындағы жер қасиеттерінің нашарлауы;

      4) ауыл шаруашылығы мақсатындағы жер учаскесінің паспорты – жер учаскесінің, оның сәйкестендіру сипаттамаларының, сондай-ақ жер пайдалану объектісінің топырақ құнарлылығының құрастыру сәтіндегі нақты жай-күйін көрсететін құжат;

      5) ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерді ұтымды пайдалану – жер учаскелерінің меншік иелері мен жер пайдаланушылардың ауыл шаруашылығы өнімін өндіру процесінде топырақтың құнарлылығы мен жердің мелиоративтік жай-күйінің айтарлықтай төмендеуіне жол бермеуді қамтитын жер ресурстарын тиімді пайдалануды қамтамасыз ету, қажетті тиімділік көрсеткіштерге қол жеткізу мақсатында жерді оңтайлы пайдалану;

      6) ауыл шаруашылығы тауарларын өндіруші – ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерге меншік немесе жер пайдалану құқығы бар жеке немесе заңды тұлға;

      7) жер ресурстарын басқару жөніндегі уәкілетті орган – жер қатынастары саласындағы реттеуді жүзеге асыратын орталық атқарушы орган;

      8) топырақ құнарлылығының айтарлықтай төмендеуі – соңғы екі агрохимиялық және (немесе) агромелиоративтік зерттеулердің нәтижелерін салыстыру кезінде белгіленген топырақ құнарлылығы көрсеткіштерінің төмендеуі;

      9) шаруашылық ішіндегі жерге орналастыру жобасы – әрбір жер учаскесінің жеке сипаттамаларын (құнарлылығы, технологиялық қасиеттері, орналасқан жері, табиғи-тарихи, экологиялық және басқа ерекшеліктері) есепке ала отырып, оны неғұрлым ұтымды пайдалануды қамтамасыз ететін іс-шаралар кешенін қамтитын ауыл шаруашылығы жері аумағының таяудағы перспективада ұйымдастырылуы мен орналастырылуын айқындайтын және негіздейтін құжат.

      3. Ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерді ұтымды пайдалану:

      1) жердің құнарлығын сақтауды және арттыруды (егістіктің жыртылған қабатындағы жалпы гумус құрамының, жеңіл гидролизделетін азоттың, жылжымалы фосфордың және ауыспалы калийдің белгіленген деңгейі);

      2) негізгі ауыл шаруашылығы дақылдарының белгілі бір өнімділік деңгейін сақтауды және арттыруды;

      3) ауыспалы егістің сақталуын;

      4) алып тасталды – ҚР Премьер-Министрінің орынбасары – ҚР Ауыл шаруашылығы министрінің 14.11.2017 № 449 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      5) топырақтың құнарлылығы мен мелиоративтік жай-күйін сақтауды және жақсартуды;

      6) ауыл шаруашылығы алқаптарының шаруашылық айналымынан шығып қалуын болдырмауды, жерге арамшөп пен ағаш бұта өсімдіктерінің өсіп кетуіне, сондай-ақ тұрмыстық және өндірістік қалдықтарымен қоқыстауына жол бермеуді;

      7) ауыл шаруашылығы дақылдарынан қалған қалдықтар мен жанама өнімдерді ауыл шаруашылығы мақсатындағы жердің өңделген учаскелерінде өртеуге жол бермеуді қамтиды.

      Ескерту. 3-тармаққа өзгеріс енгізілді – ҚР Премьер-Министрінің орынбасары – ҚР Ауыл шаруашылығы министрінің 14.11.2017 № 449 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      4. Ауыл шаруашылығы мақсатындағы жердің ұтымды пайдаланылуын айқындау үшін ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілерде келесі құжаттар болуы қажет:

      1) Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігінің Статистика комитеті төрағасының 2014 жылғы 4 желтоқсандағы № 67 бұйрығымен бекітілген (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10134 болып тіркелген) индексі 4-аш, кезеңділігі жылдық, "Себілген егістіктің қорытындысы туралы есеп" жалпымемлекеттік статистикалық байқаудың статистикалық нысаны бойынша статистикалық деректер, индексі 29-аш, кезеңділігі жылдық, "Ауылшаруашылық дақылдардың түсімін жинау туралы" жалпымемлекеттік статистикалық байқаудың статистикалық нысаны бойынша статистикалық деректер (жерді өсімдік шаруашылығы үшін пайдаланғанда);

      2) осы Қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес нысан бойынша ауыспалы егістік жоспары (жерді өсімдік шаруашылығы үшін пайдаланғанда);

      3) ішкі шаруашылық жерге орналастыру жобалары;

      4) ауыл шаруашылығы мақсатындағы жер учаскелерінің паспорты.

      Ескерту. 4-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Премьер-Министрінің орынбасары – ҚР Ауыл шаруашылығы министрінің 14.11.2017 № 449 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

2. Ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерді ұтымды пайдалану тәртібі

      5. Ауыл шаруашылығы тауарларын өндіруші ауыл шаруашылығы дақылдарын өсіру кезінде ғылыми ұйымдардың жалпыға ортақ пайдалану үшін шығарылған ұйғарымы негізінде бекітілген ауыспалы егіс жоспарына сәйкес ауыспалы егісті сақтап отырады.

      6. Ауыл шаруашылығы тауарларын өндіруші ауыспалы егіс жоспарын өсірілетін дақылдарды ротациялау жүйесінің таңдалуына байланысты ауыл шаруашылығы дақылдарының толық айналымына сай келетін кезеңге бекітеді. Бекітілген ауыспалы егіс жоспарының бір данасы жер учаскесі орналасқан жер бойынша жергілікті атқарушы органға жіберіледі.

      7. Мынадай көрсеткіштер бойынша топырақ құнарлылығын айтарлықтай төмендетуге:

      1) егістіктің жыртылған қабатындағы (0-20 см) жалпы гумус құрамының бес пайыздан көп, жеңіл гидролизделетін азоттың, жылжымалы фосфордың және ауыспалы калийдің орташа есептелген құрамының жиырма пайыздан көп төмендеуіне;

      2) осы Қағидаларға 2-қосымшаға сәйкес жердің гумуспен және қоректендіру элементтерімен осы элементтермен өте төмен және төмен қамтамасыз етілген алаңдарының он пайыздан көп өсуіне жол берілмейді.

      3) ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлердің пестицидтермен және минералдық тыңайтқыштармен ластануы рұқсат етілген шектегі концентрациялардан жоғары асуына;

      4) эрозия нәтижесінде жоғарғы гумус қабаты қуатының 5 сантиметрден көп темендеуіне;

      5) топырақтың 30 сантиметрге дейінгі қабатындағы уытты тұздар жиынтығының көбеюіне:

      хлоридтердің 0,4 пайыздан көп болуына;

      сульфаттардың 0,8 пайыздан көп болуына;

      топырақта сортаңданудың 5 пайыздан көп жоғарылауына;

      6) арам шөптердің не карантиндік өсімдіктің көп өсуіне (арам шөптердің саны рұқсат етілген экономикалық зияндылық шегінен жоғары болуына) байланысты жер учаскесінің ауыл шаруашылығында пайдаланудан шығып қалуына жол берілмейді.

      8. Ауыл шаруашылығы мақсатындағы жердің құнарлылығы мен мелиоративтік жағдайы туралы мәліметтер ауыл шаруашылығы мақсатындағы жер учаскелерінің паспортында сипатталады, оның нысаны Қазақстан Республикасының Жер кодексінің 14-бабының 1-тармағының 7) тармақшасына сәйкес бекітіледі.

      9. Ауыл шаруашылығы тауарларын өндіруші ауыл шаруашылығы дақылдарының өнімділігін облыстың тиісті ауданы бойынша орташа, бірақ аудандық орташа көрсеткішінен кемінде сексен бес пайыз деңгейде қолдайды.

      10. Алып тасталды – ҚР Премьер-Министрінің орынбасары – ҚР Ауыл шаруашылығы министрінің 14.11.2017 № 449 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

3. Ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлерлді пайдалануды қамтамасыз ету тәртібі

      11. Ауыл шаруашылық мақсатындағы жерлердің құнарлығы мониторингін және осы Қағидалардың 7-тармағында көзделген талаптардың орындалуын агрохимиялық қызмет және "Азаматтарға арналған үкімет" мемлекеттік корпорациясы ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлерге топырақтық, агрохимиялық, фитосанитарлық зерттеулердің және жер мониторингін жүргізуден алынған деректердің негізінде жүргізеді.

      Жерлерді ұтымды пайдалануды қамтамасыз ету мақсатында облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың, аудандардың, облыстық маңызы бар қалалардың жергілікті атқарушы органы құқық белгілейтін құжаттар берілгеннен кейін бір ай мерзім ішінде жаңадан берілген ауыл шаруашылығы мақсатындағы жер учаскелері туралы агрохимиялық қызметті хабардар етеді.

      Агрохимиялық қызмет ауыл шаруашылығы тауарларын өндірушілерден құқық беретін құжаттарды алғаннан кейін бір күнтізбелік жыл ішінде топыраққа агрохимиялық зерттеу жүргізеді.

      Ескерту. 11-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Ұлттық экономика министрінің 22.12.2015 № 782 (01.03.2016 бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      12. Жыртылған қабаттағы жалпы гумус құрамының, жеңіл гидролизделетін азоттың, жылжымалы фосфордың және ауыспалы калийдің орташа есептелген көрсеткіштері суарылмайтын жерде – жеті жылда бір рет және суармалы жерде – бес жылда бір рет айналыммен жүргізілетін топырақты агрохимиялық тексеру нәтижелері бойынша айқындалады және агрохимиялық тексерудің бастапқы (базалық) турда және кейінгі турларда белгіленген көрсеткіштермен салыстырылады.

      13. Өсімдік шаруашылығы мақсатына арналған ауыл шаруашылық мақсатындағы жерлер бойынша ауыл шаруашылығы тауарларын өндіруші алған ауыл шаруашылығы дақылдарының өнімділігі туралы деректерді тиісті дақылдар бойынша аудандық орташа өнімділік көрсеткіштерімен салыстырады.

      Аудандық орташа өнімділік дақылдар бөлінісінде, сондай-ақ ауыл шаруашылығы мақсатындағы суарылған және суарылмайтын жерлерге бөлумен есептеледі.

      14. Ауыл шаруашылығы тауарларын өндірушінің тиісті дақылдың аудандық орташа көрсеткішінен кемінде сексен бес пайыз деңгейде ауыл шаруашылығы өнімін үш жыл қатарынан алуы ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерді ұтымды пайдаланбау көрсеткіші болып табылады.

      15. Алып тасталды – ҚР Премьер-Министрінің орынбасары – ҚР Ауыл шаруашылығы министрінің 14.11.2017 № 449 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.
      16. Алып тасталды – ҚР Премьер-Министрінің орынбасары – ҚР Ауыл шаруашылығы министрінің 14.11.2017 № 449 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.
      17. Алып тасталды – ҚР Премьер-Министрінің орынбасары – ҚР Ауыл шаруашылығы министрінің 14.11.2017 № 449 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      18. Ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлерді ұтымсыз пайдаланыланған жағдайда жергілікті атқарушы органдар Қазақстан Республикасы Жер кодексінің 14-1-бабының 4-тармағына сәйкес шаралар қолданады.

  Ауыл шаруашылығы мақсатындағы
жерлерді ұтымды пайдалану
қағидаларына
1-қосымша

      Нысан

      БЕКІТЕМІН

      Басшы ___________________________________

      (жеке немесе заңды тұлғаның атауы)

      __________________________________

      (Т.А.Ж, қолы, мөрі)

      20 жылғы " "

Ауыспалы егіс жоспары

Тиісті алаңдар (алқаптар) орналасқан жер учаскесінің кадастрлық нөмері

Ауыспалы егіс жоспары және/немесе жер учаскесінің паспортына сәйкес алаңның №, оның көлемі, гектар (га)

Ауыспалы егіс жоспарын жасаудың бір жыл алдында болған дақылдар

Жоспарланған мерзімде дақылдарды орналастыру

20 _ г.

20 _ г.

20 _ г.

20 _ г.

20 _ г.

20 _ г.

20 _ г.

20 _ г.

20 _ г.

20 _ г.

20 _ г.


1 __ га













2 __ га













3 __ га













4 __ га













5 __ га













6 __ га













7 __ га













8 __ га












  Ауыл шаруашылығы мақсатындағы
жерлерді ұтымды пайдалану
қағидаларына
2-қосымша

Топырақтың қарашірікпен (гумус) және қоректік элементтермен қамтылу көрсеткіштері

Р/н №

Облыстар

Топырақтың типтері

Гумуспен қамтылуы, %

Қоректілік элементтерімен қамтамасыз етілуі, мг/кг

Жеңіл азотпенгидролизделген

Жылжымайтын фосформен

Калиймен алмасатын

Өте аз, төмен

төмен

қалыпты

Өте аз, төмен

төмен

қалыпты

Өте аз, төмен

төмен

қалыпты

Өте аз, төмен

төмен

қалыпты

1.

Ақмола

Кәдімгі қара

3,8

4,3

4,8

<30

48

48-60

<10

18

19-30

<100

240

>410

Оңтүстік қара

2,8

3,1

3,6

<30

45

45-60

<10

15

16-30

<100

250

>410

Күңгірт-күрең

2,1

2,4

2,9

<25

38

38-50

<10

14

15-30

<100

230

>410

Күрең

1,6

1,9

2,2

<25

32

32-50

<10

13

14-30

<100

220

>410

Ашық-күрең

1,2

1,4

1,7

<25

31

31-50

<10

12

13-30

<100

220

>410

2.

Ақтөбе

Оңтүстік қара

2,8

3,1

3,6

<30

44

44-60

<10

15

16-30

<100

220

>410

Күрең

1,6

1,9

2,2

<25

32

32-50

<10

13

14-30

<100

210

>410

Күңгірт-күрең

2,1

2,4

2,9

<25

38

38-50

<10

14

15-30

<100

210

>410

3.

Алматы

Кәдімгі сұр

0,8

1,0

1,2

<25

32

32-50

<10

16

17-30

<100

240

>410

Шалғынды сұр

1,5

1,7

2,0

<25

31

31-50

<10

15

16-30

<100

240

>410

Тау етегіндегі күрең

2,5

2,8

3,3

<25

34

34-50

<10

16

17-30

<100

260

>410

Шалғынды-батпақты

1,4

1,7

2,0

<25

31

31-50

<10

15

16-30

<100

240

>410

Күрең

1,6

1,9

2,2

<25

32

32-50

<10

13

14-30

<100

220

>410

Ашық сұр

0,6

0,7

0,9

<25

31

31-50

<10

14

15-30

<100

210

>410

Тау етегіндегі сұр

1,2

1,4

1,7

<25

33

33-50

<10

14

15-30

<100

220

>410

Сұр-құба

0,5

0,7

0,8

25

31

31-50

<10

15

16-30

<100

210

>410

Тау етегіндегі қара

3,8

4,2

4,8

<30

49

49-60

<10

15

16-30

<100

250

>410

4.

Атырау

Ашық-күрең

1,2

1,4

1,7

<25

35

35-50

<10

11

12-30

<110

240

>410

Жайылма-шалғынды

1,4

1,6

1,9

<25

33

33-50

<10

15

16-30

<110

270

>410

Шалғынды-батпақты

1,4

1,7

2,0

<25

31

31-50

<10

15

16-30

<110

260

>410

Құба

0,8

1,0

1,2

<25

34

34-50

<10

14

15-30

<110

240

>410

Сұр-құба

0,5

0,7

0,8

<25

36

36-50

<10

14

15-30

<110

230

>410

5.

Шығыс Қазақстан

Таулы күрең

5,7

6,5

7,5

<30

55

55-60

<10

16

17-30

<100

260

>410

Күңгірт-күрең

2,1

2,4

2,9

<25

36

36-50

<10

14

15-30

<100

230

>410

Күрең

1,6

1,9

2,2

<25

32

32-50

<10

13

14-30

<100

220

>410

Ашық-күрең

1,2

1,4

1,7

<25

31

31-50

<10

12

13-30

<100

210

>410

Тау етегіндегі қара

3,8

4,2

4,8

<30

45

45-60

<10

16

17-30

<100

250

>410

Тау етегіндегі күңгірт-қара

2,5

2,8

3,3

<25

38

38-50

<10

15

16-30

<100

230

>410

Тау етегіндегі ашық күрең

1,2

1,4

1,7

<25

33

33-50

<10

14

15-30

<100

210

>410

Таулы қоңыр

3,7

4,1

4,9

<30

48

48-60

<10

14

15-30

<100

240

>410

Оңтүстік қара

2,8

3,1

3,6

<30

42

42-60

<10

14

15-30

<100

250

>410

6.

Жамбыл

Ашық сұр

0,6

0,7

0,9

<25

31

31-50

<10

13

14-30

<100

210

>410

Кәдімгі сұр

0,8

1,0

1,2

<25

32

32-50

<10

15

16-30

<100

220

>410

Тау етегіндегі күңгірт-қара

2,5

2,8

3,3

<25

35

35-50

<10

14

15-30

<100

220

>410

Тау етегіндегі күңгірт-ашық

1,2

1,4

1,7

<25

32

32-50

<10

13

14-30

<100

210

>410

Шалғынды сұр

1,5

1,7

2,0

<25

35

35-50

<10

14

15-30

<100

220

>410

Таулы қоңыр

3,7

4,1

4,9

<30

48

48-60

<10

14

15-30

<100

250

>410

7.

Батыс Қазақстан

Оңтүстік қара

2,8

3,1

3,6

<30

45

45-60

<10

15

16-30

<100

240

>410

Күңгірт күрең

2,1

2,4

2,9

<25

38

38-50

<10

14

15-30

<100

220

>410

Күрең

1,6

1,9

2,2

<25

32

32-50

<10

12

13-30

<100

210

>410

8.

Қараганды

Кәдімгі қара

3,8

4,3

4,8

<30

45

45-60

<10

14

15-30

<100

240

>410

Оңтүстік қара

2,8

3,1

3,6

<30

44

44-60

<10

14

15-30

<100

230

>410

Күңгірт күрең

2,1

2,4

2,9

<25

35

35-50

<10

13

16-30

<100

220

>410

Күрең

1,6

1,9

2,2

<25

32

32-50

<10

12

13-30

<100

215

>410

Ашық күрең

1,2

1,4

1,7

<25

31

31-50

<10

11

12-30

<100

210

>410

9.

Қостанай

Кәдімгі қара

3,8

4,3

4,8

<30

48

48-60

<10

16

17-30

<100

250

>410

Оңтүстік қара

2,8

3,1

3,6

<30

45

45-60

<10

15

16-30

<100

240

>410

Күңгірт күрең

2,1

2,4

2,9

<25

38

38-50

<10

14

15-30

<100

220

>410

Күрең

1,6

1,9

2,2

<25

33

33-50

<10

13

14-30

<100

210

>410

10.

Қызылорда

Шалғынды-батпақты

1,4

1,7

2,0

<25

35

35-50

<10

15

16-30

<100

201

>410

Сұр қоңыр

0,5

0,7

0,8

<25

31

31-50

<10

14

15-30

<100

210

>410

Жайылма шалғынды

1,4

1,6

1,9

<25

34

34-50

<10

14

15-30

<100

215

>410

Ашық сұр

0,6

0,7

0,9

<25

31

31-50

<10

12

13-30

<100

210

>410

11.

Маңғыстау

Құба

0,8

1,0

1,2

<25

31

31-50

<10

14

15-30

<110

240

>410

Сұр қоңыр

0,5

0,7

0,8

<25

35

35-50

<10

14

15-30

<110

230

>410

Шалғынды батпақты

1,4

1,7

2,0

<25

33

33-50

<10

15

16-30

<110

260

>410

12.

Павлодар

Оңтістік қара

2,8

3,1

3,6

<30

45

45-60

<10

15

16-30

<100

240

>410

Күрең

2,1

2,4

2,9

<25

33

33-50

<10

12

13-30

<100

220

>410

Күңгір-күрең

1,6

1,9

2,2

<25

37

37-50

<10

14

15-30

<100

230

>410

Ашық күрең

1,2

1,4

1,7

<25

33

33-50

<10

11

12-30

<100

210

>410

13.

Солтүстік Қазақстан

Кәдімгі қара

3,8

4,3

4,8

<30

48

48-60

<10

17

18-30

<100

250

>410

Оңтістік қара

2,8

3,1

3,6

<30

42

42-60

<10

15

16-30

<100

240

>410

Күрең

2,1

2,4

2,9

<25

37

37-50

<10

14

15-30

<100

230

>410

14.

Оңтүстік Қазақстан

Кәдімгі сұр

0,8

1,0

1,2

<25

32

32-50

<10

16

17-30

<100

220

>410

Ашық сұр

0,6

0,7

0,9

<25

31

31-50

<10

14

15-30

<100

210

>410

Тау етегіндегі күңгір

2,5

2,8

3,3

<25

38

38-50

<10

14

15-30

<100

220

>410

Сұр құба

0,5

0,7

0,8

<25

31

31-50

<10

14

15-30

<100

210

>410

Сұр қоңыр

1,2

1,4

1,7

<25

33

33-50

<10

14

15-30

<100

210

>410

Шалғынды сұр

1,5

1,7

2,0

<25

34

34-50

<10

16

17-30

<100

220

>410

15.

Астана қаласы

Күңгір-күрең

1,6

1,9

2,2

<25

41

41-60

<10

14

15-30

<110

250

>410

16.

Алматы қаласы

Таулы қара

5,7

6,5

7,5

<25

55

55-60

<10

16

17-30

<110

260

>410

Күңгір-күрең

2,1

2,4

2,9

<25

41

41-60

<10

14

15-30

<110

260

>410

Ашық күңгірт

1,2

1,4

1,7

<25

31

31-50

<10

11

12-30

<110

240

>410

Шалғынды сұр

1,5

1,7

2,0

<25

35

35-50

<10

15

16-30

<110

250

>410


Об утверждении Правил рационального использования земель сельскохозяйственного назначения

Приказ и.о. Министра национальной экономики Республики Казахстан от 27 марта 2015 года № 268. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 3 июля 2015 года № 11549. Утратил силу приказом Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 17 января 2020 года № 7.

      Сноска. Утратил силу приказом Министра сельского хозяйства РК от 17.01.2020 № 7 (вводится в действие со дня его первого официального опубликования).

      В соответствии с подпунктом 2-1) пункта 1 статьи 14 Земельного кодекса Республики Казахстан от 20 июня 2003 года ПРИКАЗЫВАЮ:

      1. Утвердить прилагаемые Правила рационального использования земель сельскохозяйственного назначения.

      2. Комитету по делам строительства, жилищно-коммунального хозяйства и управления земельными ресурсами Министерства национальной экономики Республики Казахстан обеспечить в установленном законодательством порядке:

      1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

      2) в течение десяти календарных дней после государственной регистрации настоящего приказа его направление на официальное опубликование в периодических печатных изданиях и в информационно-правовой системе "Әдiлет";

      3) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства национальной экономики Республики Казахстан.

      3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего вице-министра национальной экономики Республики Казахстан.

      4. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Исполняющий обязанности


Министра

М. Кусаинов

      "СОГЛАСОВАН"

      Министр сельского хозяйства

      Республики Казахстан

      ______________ А. Мамытбеков

      от 3 июня 2015 года



  Утверждены
приказом исполняющего
обязанности Министра
национальной экономики
Республики Казахстан
от 27 марта 2015 года № 268

Правила
рационального использования земель
сельскохозяйственного назначения
1. Общие положения

      1. Настоящие Правила рационального использования земель сельскохозяйственного назначения (далее – Правила) разработаны в соответствии с подпунктом 2-1) пункта 1 статьи 14 Земельного кодекса Республики Казахстан от 20 июня 2003 года и определяют порядок рационального использования земель сельскохозяйственного назначения, за исключением пастбищ.

      Сноска. Пункт 1 в редакции приказа Заместителя Премьер-Министра РК - Министра сельского хозяйства РК от 14.11.2017 № 449 (вводится в действие после дня его первого официального опубликования).

      2. В настоящих Правилах используются следующие понятия:

      1) агрохимическая служба – Республиканское государственное учреждение "Республиканский научно-методический центр агрохимической службы" Министерства сельского хозяйства Республики Казахстан;

      2) севооборот – научно обоснованное чередование сельскохозяйственных культур на определенном земельном участке во времени;

      3) деградация земель сельскохозяйственного назначения – ухудшение свойств земель сельскохозяйственного назначения в результате природного и антропогенного воздействия, приводящая к снижению природно-хозяйственной значимости земли;

      4) паспорт земельного участка сельскохозяйственного назначения – документ, отражающий фактическое состояние земельного участка, его идентификационных характеристик, а также почвенного плодородия объекта землепользования на момент составления;

      5) рациональное использование земель сельскохозяйственного назначения – обеспечение собственниками земельных участков и землепользователями в процессе производства сельскохозяйственной продукции эффективного использования земельных ресурсов, включающее недопущение существенного снижения плодородия почв и мелиоративного состояния земель, оптимальное использование земли в целях получения необходимых показателей продуктивности;

      6) сельскохозяйственный товаропроизводитель – физическое или юридическое лицо, имеющее на праве собственности или землепользования земли сельскохозяйственного назначения;

      7) уполномоченный орган по управлению земельными ресурсами – центральный исполнительный орган, осуществляющий регулирование в области земельных отношений;

      8) существенное снижение плодородия почв – снижение показателей плодородия почв, установленных при сравнении результатов двух последних агрохимических и (или) агромелиоративных обследований;

      9) проект внутрихозяйственного землеустройства – документ, определяющий и обосновывающий организацию и устройство территории сельскохозяйственных земель на ближайшую перспективу, содержащий комплекс мероприятий, обеспечивающих наиболее оптимальное использование каждого земельного участка с учетом его индивидуальных характеристик (плодородия, технологических свойств, местоположения, рельефа, климата, природно-исторических, экологических и других особенностей).

      3. Рациональное использование земель сельскохозяйственного назначения включает:

      1) поддержание и повышение плодородия земель (определенный уровень содержания общего гумуса, легкогидролизуемого азота, подвижного фосфора и обменного калия в пахотном горизонте);

      2) поддержание и повышение определенного уровня урожайности основных сельскохозяйственных культур;

      3) соблюдение севооборотов;

      4) Исключен приказом Заместителя Премьер-Министра РК - Министра сельского хозяйства РК от 14.11.2017 № 449 (вводится в действие после дня его первого официального опубликования).

      5) сохранение и улучшения плодородия и мелиоративного состояния почв;

      6) предотвращение выбытия сельскохозяйственных угодий из хозяйственного оборота, недопущение зарастания земель сорной и древесно-кустарниковой растительностью, а также захламления бытовыми и производственными отходами;

      7) недопущение сжигания пожнивных остатков и побочных продуктов сельскохозяйственных культур на обрабатываемых участках земель сельскохозяйственного назначения.

      4. Для определения рационального использования земель сельскохозяйственного назначения у сельскохозяйственных товаропроизводителей необходимо наличие следующих документов:

      1) статистических данных по статистической форме общегосударственного статистического наблюдения "Отчет об итогах сева под урожай" индекс 4-сх, периодичность годовая, статистической форме общегосударственного статистического наблюдения "О сборе урожая сельскохозяйственных культур" индекс 29-сх, периодичность годовая, (при использовании земель для растениеводства), утвержденных приказом Председателя Комитета по статистике Министерства национальной экономики Республики Казахстан от 4 декабря 2014 года № 67, (зарегистрированный в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 10134);

      2) плана севооборотов по форме, согласно приложению 1 к настоящим Правилам (при использовании земель для растениеводства);

      3) проектов внутрихозяйственного землеустройства;

      4) паспорта земельных участков сельскохозяйственного назначения.

      Сноска. Пункт 4 в редакции приказа Заместителя Премьер-Министра РК - Министра сельского хозяйства РК от 14.11.2017 № 449 (вводится в действие после дня его первого официального опубликования).

2. Порядок рационального использования земель
сельскохозяйственного назначения

      5. Сельскохозяйственный товаропроизводитель при выращивании сельскохозяйственных культур соблюдает севообороты в соответствии с планом севооборотов, который утверждается на основании рекомендаций научных организаций, издаваемых для общего пользования.

      6. План севооборотов утверждается сельскохозяйственным товаропроизводителем на период, соответствующий полному обороту сельскохозяйственных культур в зависимости от выбранной системы ротации выращиваемых культур. Один экземпляр утвержденного плана севооборотов направляется местному исполнительному органу по месту нахождения земельного участка.

      7. Не допускается существенное снижение плодородия почв по следующим показателям:

      1) снижение в пахотном горизонте (0-20 сантиметров) содержания общего гумуса более чем на пять процентов, средневзвешенного содержания легкогидролизуемого азота, подвижного фосфора и обменного калия – более чем на двадцать процентов;

      2) увеличение площадей земель с очень низкими и низкими показателями обеспеченности гумусом и элементами питания, согласно приложению 2 к настоящим Правилам, более чем на десять процентов;

      3) загрязнение земель сельскохозяйственного назначения пестицидами и минеральными удобрениями выше предельно допустимых концентраций;

      4) уменьшение в результате эрозии мощности верхнего гумусового горизонта более чем на 5 сантиметров;

      5) увеличение в почвенном слое до 30 сантиметров суммы токсичных солей:

      хлоридных более чем на 0,4 процентов;

      сульфатных более чем на 0,8 процентов;

      повышение в почве солонцеватости более чем на 5 процентов;

      6) выбытие земельного участка из сельскохозяйственного использования вследствие зарастания сорной растительностью (с числом сорняков, выше допустимого экономического порога вредоносности) либо карантинной растительностью.

      8. Сведения о плодородии и мелиоративном состоянии земель сельскохозяйственного назначения отражаются в паспорте земельного участка сельскохозяйственного назначения, форма которого утверждается в соответствии с подпунктом 7) пункта 1 статьи 14 Земельного кодекса Республики Казахстан.

      9. Сельскохозяйственный товаропроизводитель поддерживает урожайность сельскохозяйственных культур на уровне средней по соответствующему району области, но не менее восьмидесяти пяти процентов от среднерайонного показателя.

      10. Исключен приказом Заместителя Премьер-Министра РК - Министра сельского хозяйства РК от 14.11.2017 № 449 (вводится в действие после дня его первого официального опубликования).

3. Порядок обеспечения рационального использования
земель сельскохозяйственного назначения

      11. Мониторинг плодородия земель сельскохозяйственного назначения и выполнения сельскохозяйственными товаропроизводителями требований, предусмотренных пунктом 7 настоящих Правил, осуществляется агрохимической службой и Государственной корпорацией "Правительство для граждан" на основе данных, полученных при проведении почвенных, агрохимических, фитосанитарных обследований земель сельскохозяйственного назначения и мониторинга земель.

      В целях обеспечения рационального использования земель местный исполнительный орган области, города республиканского значения, столицы, районов, городов областного значения в месячный срок после выдачи правоустанавливающих документов информирует агрохимическую службу о вновь предоставленных земельных участках сельскохозяйственного назначения.

      Агрохимическая служба в течение первого календарного года после получения сельскохозяйственным товаропроизводителем правоустанавливающих документов проводит агрохимическое обследование почв.

      Сноска. Пункт 11 с изменением, внесенным приказом Министра национальной экономики РК от 22.12.2015 № 782 (вводится в действие с 01.03.2016).

      12. Показатели содержания в пахотном горизонте общего гумуса, средневзвешенного содержания легкогидролизуемого азота, подвижного фосфора и обменного калия определяются по результатам агрохимического обследования почв, проводимого с цикличностью один раз в семь лет – на богаре и один раз в пять лет – на орошении, и сравниваются с показателями, зафиксированными первичным (базовым) туром и последующими турами агрохимического обследования.

      13. По землям сельскохозяйственного назначения для целей растениеводства осуществляется сравнение данных об урожайности сельскохозяйственных культур, полученных сельскохозяйственным товаропроизводителем, с показателями среднерайонной урожайности по соответствующим культурам.

      Среднерайонная урожайность рассчитывается в разрезе культур, а также в разрезе орошаемых и неорошаемых земель сельскохозяйственного назначения.

      14. Получение сельскохозяйственным товаропроизводителем уровня урожайности сельскохозяйственных культур менее восьмидесяти пяти процентов от среднерайонного показателя по соответствующей культуре в течение трех лет подряд является нерациональным использованием земель сельскохозяйственного назначения.

      15. Исключен приказом Заместителя Премьер-Министра РК - Министра сельского хозяйства РК от 14.11.2017 № 449 (вводится в действие после дня его первого официального опубликования).
      16. Исключен приказом Заместителя Премьер-Министра РК - Министра сельского хозяйства РК от 14.11.2017 № 449 (вводится в действие после дня его первого официального опубликования).
      17. Исключен приказом Заместителя Премьер-Министра РК - Министра сельского хозяйства РК от 14.11.2017 № 449 (вводится в действие после дня его первого официального опубликования).

  Приложение 1
к Правилам рационального
использования земель
сельскохозяйственного назначения

      Форма

      УТВЕРЖДАЮ

      Руководитель ___________________________________

      (наименование юридического или физического лица)

      ________________________________________________

      (Ф.И.О., подпись, печать)

      " " _______________ 20 года

План севооборотов

Кадастровый номер земельного участка, на котором находится соответствующее поле (угодье)

№ поля в соответствии с планом землепользования и/или паспортом земельного участка, его площадь, гектар (га)

Предшественники (культуры) до года составления плана севооборотов

Размещение культур в плановый период

20 _ г.

20 _ г.

20 _ г.

20 _ г.

20 _ г.

20 _ г.

20 _ г.

20 _ г.

20 _ г.

20 _ г.

20 _ г.


1 ______ га













2 ______ га













3 ______ га













4 ______ га













5 ______ га













6 ______ га













7 ______ га













8 ______ га












  Приложение 2
к Правилам рационального
использования земель
сельскохозяйственного назначения

Показатели обеспеченности гумусом и элементами питания

№ п/п

Область

Тип почвы

Обеспеченность гумусом, %

Обеспеченность элементами питания, мг/кг

легко гидролизуемым азотом

подвижным фосфором

обменным калием

очень низкая, менее

низкая

опти-

маль-

ная

очень низкая, менее

низкая

опти-

маль-

ная

очень низкая, менее

низкая

опти-маль-ная

очень низкая, менее

низкая

опти-маль-ная

1.

Акмолинская

Чернозем обыкновенный

3,8

4,3

4,8

<30

48

48-60

<10

18

19-30

<100

240

>410

Чернозем южный

2,8

3,1

3,6

<30

45

45-60

<10

15

16-30

<100

250

>410

Темно-каштановые

2,1

2,4

2,9

<25

38

38-50

<10

14

15-30

<100

230

>410

Каштановые

1,6

1,9

2,2

<25

32

32-50

<10

13

14-30

<100

220

>410

Светло-каштановые

1,2

1,4

1,7

<25

31

31-50

<10

12

13-30

<100

220

>410

2.

Актюбинская

Чернозем южный

2,8

3,1

3,6

<30

44

44-60

<10

15

16-30

<100

220

>410

Каштановые

1,6

1,9

2,2

<25

32

32-50

<10

13

14-30

<100

210

>410

Темно-каштановые

2,1

2,4

2,9

<25

38

38-50

<10

14

15-30

<100

210

>410

3.

Алматинская

Сероземы обыкновенные

0,8

1,0

1,2

<25

32

32-50

<10

16

17-30

<100

240

>410

Лугово-сероземные

1,5

1,7

2,0

<25

31

31-50

<10

15

16-30

<100

240

>410

Предгорные темно-каштановые

2,5

2,8

3,3

<25

34

34-50

<10

16

17-30

<100

260

>410

Лугово-болотные

1,4

1,7

2,0

<25

31

31-50

<10

15

16-30

<100

240

>410

Каштановые

1,6

1,9

2,2

<25

32

32-50

<10

13

14-30

<100

220

>410

Сероземы светлые

0,6

0,7

0,9

<25

31

31-50

<10

14

15-30

<100

210

>410

Предгорные светло-каштановые

1,2

1,4

1,7

<25

33

33-50

<10

14

15-30

<100

220

>410

Серо-бурые

0,5

0,7

0,8

25

31

31-50

<10

15

16-30

<100

210

>410

Предгорные черноземы

3,8

4,2

4,8

<30

49

49-60

<10

15

16-30

<100

250

>410

4.

Атырауская

Светло-каштановые

1,2

1,4

1,7

<25

35

35-50

<10

11

12-30

<110

240

>410

Пойменные луговые

1,4

1,6

1,9

<25

33

33-50

<10

15

16-30

<110

270

>410

Лугово-болотные

1,4

1,7

2,0

<25

31

31-50

<10

15

16-30

<110

260

>410

Бурые

0,8

1,0

1,2

<25

34

34-50

<10

14

15-30

<110

240

>410

Серо-бурые

0,5

0,7

0,8

<25

36

36-50

<10

14

15-30

<110

230

>410

5.

Восточно-

Казахстанская

Горные черноземы

5,7

6,5

7,5

<30

55

55-60

<10

16

17-30

<100

260

>410

Темно-каштановые

2,1

2,4

2,9

<25

36

36-50

<10

14

15-30

<100

230

>410

Каштановые

1,6

1,9

2,2

<25

32

32-50

<10

13

14-30

<100

220

>410

Светло-каштановые

1,2

1,4

1,7

<25

31

31-50

<10

12

13-30

<100

210

>410

Предгорные черноземы

3,8

4,2

4,8

<30

45

45-60

<10

16

17-30

<100

250

>410

Предгорные темно-каштановые

2,5

2,8

3,3

<25

38

38-50

<10

15

16-30

<100

230

>410

Предгорные светло-каштановые

1,2

1,4

1,7

<25

33

33-50

<10

14

15-30

<100

210

>410

Горные коричневые

3,7

4,1

4,9

<30

48

48-60

<10

14

15-30

<100

240

>410

Черноземы южные

2,8

3,1

3,6

<30

42

42-60

<10

14

15-30

<100

250

>410

6.

Жамбылская

Сероземы светлые

0,6

0,7

0,9

<25

31

31-50

<10

13

14-30

<100

210

>410

Сероземы обыкновенные

0,8

1,0

1,2

<25

32

32-50

<10

15

16-30

<100

220

>410

Предгорные темно-каштановые

2,5

2,8

3,3

<25

35

35-50

<10

14

15-30

<100

220

>410

Предгорные светло-каштановые

1,2

1,4

1,7

<25

32

32-50

<10

13

14-30

<100

210

>410

Лугово-сероземные

1,5

1,7

2,0

<25

35

35-50

<10

14

15-30

<100

220

>410

Горные коричневые

3,7

4,1

4,9

<30

48

48-60

<10

14

15-30

<100

250

>410

7.

Западно-

Казахстанская

Чернозем южный

2,8

3,1

3,6

<30

45

45-60

<10

15

16-30

<100

240

>410

Темно-каштановые

2,1

2,4

2,9

<25

38

38-50

<10

14

15-30

<100

220

>410

Каштановые

1,6

1,9

2,2

<25

32

32-50

<10

12

13-30

<100

210

>410

8.

Карагандинская

Чернозем обыкновенный

3,8

4,3

4,8

<30

45

45-60

<10

14

15-30

<100

240

>410

Чернозем южный

2,8

3,1

3,6

<30

44

44-60

<10

14

15-30

<100

230

>410

Темно-каштановые

2,1

2,4

2,9

<25

35

35-50

<10

13

16-30

<100

220

>410

Каштановые

1,6

1,9

2,2

<25

32

32-50

<10

12

13-30

<100

215

>410

Светло-каштановые

1,2

1,4

1,7

<25

31

31-50

<10

11

12-30

<100

210

>410

9.

Костанайская

Чернозем обыкновенный

3,8

4,3

4,8

<30

48

48-60

<10

16

17-30

<100

250

>410

Чернозем южный

2,8

3,1

3,6

<30

45

45-60

<10

15

16-30

<100

240

>410

Темно-каштановые

2,1

2,4

2,9

<25

38

38-50

<10

14

15-30

<100

220

>410

Каштановые

1,6

1,9

2,2

<25

33

33-50

<10

13

14-30

<100

210

>410

10.

Кызылординская

Лугово-болотные

1,4

1,7

2,0

<25

35

35-50

<10

15

16-30

<100

201

>410

Серо-бурые

0,5

0,7

0,8

<25

31

31-50

<10

14

15-30

<100

210

>410

Пойменные луговые

1,4

1,6

1,9

<25

34

34-50

<10

14

15-30

<100

215

>410

Сероземы светлые

0,6

0,7

0,9

<25

31

31-50

<10

12

13-30

<100

210

>410

11.

Мангыстауская

Бурые

0,8

1,0

1,2

<25

31

31-50

<10

14

15-30

<110

240

>410

Серо-бурые

0,5

0,7

0,8

<25

35

35-50

<10

14

15-30

<110

230

>410

Лугово-болотные

1,4

1,7

2,0

<25

33

33-50

<10

15

16-30

<110

260

>410

12.

Павлодарская

Чернозем южный

2,8

3,1

3,6

<30

45

45-60

<10

15

16-30

<100

240

>410

Каштановые

2,1

2,4

2,9

<25

33

33-50

<10

12

13-30

<100

220

>410

Темно-каштановые

1,6

1,9

2,2

<25

37

37-50

<10

14

15-30

<100

230

>410

Светло-каштановые

1,2

1,4

1,7

<25

33

33-50

<10

11

12-30

<100

210

>410

13.

Северо-

Казахстанская

Чернозем обыкновенный

3,8

4,3

4,8

<30

48

48-60

<10

17

18-30

<100

250

>410

Чернозем южный

2,8

3,1

3,6

<30

42

42-60

<10

15

16-30

<100

240

>410

Темно-каштановые

2,1

2,4

2,9

<25

37

37-50

<10

14

15-30

<100

230

>410

14.

Южно-Казахстанская

Сероземы обыкновенные

0,8

1,0

1,2

<25

32

32-50

<10

16

17-30

<100

220

>410

Сероземы светлые

0,6

0,7

0,9

<25

31

31-50

<10

14

15-30

<100

210

>410

Предгорные темно-каштановые

2,5

2,8

3,3

<25

38

38-50

<10

14

15-30

<100

220

>410

Серо-бурые

0,5

0,7

0,8

<25

31

31-50

<10

14

15-30

<100

210

>410

Серо-коричневые

1,2

1,4

1,7

<25

33

33-50

<10

14

15-30

<100

210

>410

Лугово-сероземные

1,5

1,7

2,0

<25

34

34-50

<10

16

17-30

<100

220

>410

15.

город Астана

Темно-каштановые

1,6

1,9

2,2

<25

41

41-60

<10

14

15-30

<110

250

>410

16.

город Алматы

Горные черноземы

5,7

6,5

7,5

<25

55

55-60

<10

16

17-30

<110

260

>410

Темно-каштановые

2,1

2,4

2,9

<25

41

41-60

<10

14

15-30

<110

260

>410

Светло-каштановые

1,2

1,4

1,7

<25

31

31-50

<10

11

12-30

<110

240

>410

Лугово-сероземные

1,5

1,7

2,0

<25

35

35-50

<10

15

16-30

<110

250

>410