Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерінде әскери-дәрігерлік сараптаманы жүргізу қағидаларын және әскери-дәрігерлік сараптама органдары туралы ережені бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрінің 2015 жылғы 2 шілдедегі № 373 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2015 жылы 5 тамызда № 11846 болып тіркелді. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрінің 2020 жылғы 21 желтоқсандағы № 716 бұйрығымен.

Ескерту. Күші жойылды – ҚР Қорғаныс министрінің 21.12.2020 № 716 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.
Ескерту. Бұйрықтың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 18.04.2018 № 232 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

"Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы" 2009 жылғы 18 қыркүйектегі Қазақстан Республикасының Кодексі 8-бабының 12-тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

1. Қоса беріліп отырған:

1) осы бұйрыққа 1-қосымшаға сәйкес Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерінде әскери-дәрігерлік сараптаманы жүргізу қағидалары;

2) осы бұйрыққа 2-қосымшаға сәйкес Қазақстан Республикасының Қарулы Күштеріндегі әскери-дәрігерлік сараптама органдары туралы ереже бекітілсін.

Ескерту. 1-тармаққа өзгеріс енгізілді – ҚР Қорғаныс министрінің 18.04.2018 № 232 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

2. Қазақстан Республикасы Қарулы Күштері Бас әскери-медициналық басқармасының бастығы:

1) осы бұйрықты Қазақстан Республикасының Әділет министрлігіне мемлекеттік тіркеуге жолдасын;

2) мемлекеттік тіркелгеннен кейін осы бұйрықтың көшірмесін ресми жариялау үшін мерзімді баспасөз басылымдарына және "Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің республикалық құқықтық ақпарат орталығы" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнының "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесіне жолдасын;

3) алғаш мерзімді баспасөз басылымдарында ресми жарияланған күнінен кейін бұйрықты Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігінің веб-сайтына орналастырсын.

3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрінің жетекшілік ететін орынбасарына жүктелсін.

Ескерту. 3-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 23.12.2019 № 1058 (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

4. Бұйрық алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының Қорғаныс министрі

И. Тасмағамбетов

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасының

Денсаулық сақтау және

әлеуметтік даму министрі

__________ Т. Дүйсенова

2015 ж. 3 шілде

Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрінің 2015 жылғы 2 шілдедегі № 373 бұйрығына 1-қосымша

Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерінде әскери-дәрігерлік сараптаманы жүргізу қағидалары

Ескерту. Қағиданың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 18.04.2018 № 232 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1-тарау. Жалпы ережелер

Ескерту. 1-тараудың орыс тіліндегі тақырыбына өзгеріс енгізілді, қазақ тіліндегі мәтіні өзгермейді – ҚР Қорғаныс министрінің 18.04.2018 № 232 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1. Осы Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерінде әскери-дәрігерлік сараптаманы жүргізу қағидалары (бұдан әрі – Қағида) "Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы" 2009 жылғы 18 қыркүйектегі Қазақстан Республикасының Кодексіне (бұдан әрі – Кодекс), "Әскери қызмет және әскери қызметшілердің мәртебесі туралы" 2012 жылғы 16 ақпандағы Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес әзірленді.

Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 18.04.2018 № 232 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

2. Осы Қағида Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерінде (бұдан әрі – ҚР ҚК) әскери-дәрігерлік сараптаманы (бұдан әрі – ӘДС) ұйымдастыру мен жүргізу тәртібін айқындайды. ӘДС құрамдас бөлігі дәрігерлік-ұшқыштар сараптамасы (бұдан әрі – ДҰС) болып табылады, ол Қазақстан Республикасының мемлекеттік авиациясындағы ДҰС міндеттерін шешеді.

3. ӘДС:

1) мыналарды:

әскерге шақыру учаскелеріне тіркелетін, әскери қызметке шақырылатын және әскери оқу орындарына, республикалық әскери мектеп-интернаттарына (лицейлерге) түсетін азаматтарды;

әскери қызметке, соның ішінде келісімшарт бойынша қызметке кіретін азаматтарды;

әскерге шақыру немесе келісімшарт бойынша әскери қызмет өткеретін әскери қызметшілерді;

әскери оқу орындарының (бұдан әрі – ӘОО) курсанттарын, кадеттер мен тәрбиеленушілерді;

радиоактивтiк заттармен, иондандырушы сәулелену көздерiмен, зымыран отыны компоненттерiмен, электр-магниттiк өрістер, лазерлік сәулелену көздерiмен қызметке (жұмысқа) iрiктеп алынатын және қызмет өткерiп (жұмыс iстеп) жүрген әскери қызметшiлердi (ҚР ҚК қызметшілерін);

мемлекеттік авиацияның авиация персоналын;

әскери жиындарға шақыру кезінде немесе есепке алу мақсатында запастағы азаматтарды медициналық куәландыру кезінде;

2) әскери қызметті (әскери жиындарды) өткерген әскери қызметшілердің немесе азаматтардың науқастануының, мертігуінің (жаралануының, жарақаттануының, контузиясының) (бұдан әрі – мертігу), себепті байланыстарын айқындау кезінде;

3) азаматтар әскери қызметтен босатылған кезде олардың денсаулық жағдайы бойынша әскери қызметке жарамдылық санатын айқындау кезінде;

4) әскери қызметшілердің, әскери міндеттілердің әскери қызмет (әскери жиындар) кезеңінде немесе әскери қызметтен (әскери жиындардан) босатылғаннан кейін әскери қызметті (әскери жиындарды) өткеру кезеңінде науқастануы, мертігуі салдарынан қаза табуының (қайтыс болуының) себепті байланысын айқындау кезінде жүргізіледі.

4. Әскери-дәрігерлік комиссиялар (бұдан әрі – ӘДК) осы Қағидаға және Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрінің 2013 жылғы 29 қаңтарындағы № 37 бұйрығымен бекітілген Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерінде, басқа да әскерлері мен әскери құралымдарында қызмет ету үшін азаматтардың денсаулық жағдайының сәйкес келуіне қойылатын талаптарына (бұдан әрі – Талаптар) (Нормативтік және құқықтық актілер мемлекеттік тіркеу реестрінде № 8336 нөмірімен тіркелген) сәйкес қорытынды шығарады.

2-тарау. Әскерге шақыру учаскелеріне тіркелетін, әскери қызметке шақырылатын, әскери-техникалық және өзге де мамандықтар бойынша даярлау үшін түсетін азаматтарды медициналық куәландыру

Ескерту. 2-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 18.04.2018 № 232 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

5. Медициналық куәландыруды жүргізуге дейін маман дәрігер куәландырылушының жеке басын куәландырады.

Медициналық куәландыруға жататын азаматтарды медициналық куәландыру барысында:

медициналық есепте тұруы туралы мәліметтер (анықтамалар), соңғы он екі ай ішінде инфекциялық және паразитарлық науқастарға шалдыққаны туралы басқа медициналық ұйымдардан мәліметтер, алдын алу егулері және дәрі-дәрмектерді және басқа да заттарды көтере алмайтыны (жоғары сезгіштігі) туралы мәліметтер;

Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2010 жылғы 23 қарашадағы № 907 бұйрығымен бекітілген (бұдан әрі – № 907 бұйрық) (Нормативтік және құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 6697 болып тіркелген) мынадай құжаттар: амбулаторлық пациенттің медициналық картасы (№ 025/е нысаны), амбулаторлық пациенттің медициналық картасына жасөспірімге жапсырма парақ (№ 025-1/е нысаны), № 027/е нысаны бойынша амбулаторлық, стационарлық науқастың медициналық картасынан көшірме;

рентгенограммалар, азаматтардың денсаулық жағдайын сипаттайтын арнайы зерттеулер әдістерінің хаттамалары және басқа да медициналық құжаттар тексеріледі.

6. Әскерге шақыру учаскелеріне тіркелуге және әскери қызметке шақырылуға жататын, әскери-техникалық және басқа да әскери мамандықтар бойынша оқуға түсетін азаматтарға медициналық куәландыруға дейін отыз күнтізбелік күннен ерте емес:

1) жалпы қан және несеп талдауы;

2) мерезге микропреципитация реакциясы (микрореакция);

3) электрокардиография (бұдан әрі – ЭКГ);

4) кеуде қуысы ағзаларын флюорографиялық (рентгенологиялық) зерттеу медициналық куәландыру күніне үш айдан кешіктірілмей;

5) бруцеллезге қан талдауы (мал шаруашылығында жұмыс істейтіндерге және (немесе) жеке шаруашылығында малы барларға) жүргізіледі.

7. Флюорографиялық (рентгенологиялық), зертханалық және электрокардиографиялық зерттеулердің нәтижелері, бойы мен дене салмағы туралы, сондай-ақ бұдан бұрын алынған барлық алдын алу егулері мен дәрі-дәрмек құралдарын және басқа да заттарды көтере алмаушылығы (жоғары сезгіштігі) туралы мәліметтер әскерге шақырылушының есепке алу картасына жазылады.

Флюорограммалар (рентгенограммалар) куәландырылушының жеке ісінде оның әскери қызмет мерзімі аяқталғанға дейін болады, одан кейін тиісті медициналық ұйымдарға қайтарылады, олар флюорографиялық үлдір түрінде немесе электрондық тасымалдағыштарда бір жыл бойы сақталады.

8. Азаматтарды медициналық куәландыру осы Қағидаға 1-қосымшаға сәйкес Әскери-дәрігерлік (дәрігерлік-ұшқыштар) сараптама жүргізу кезіндегі зерттеу әдістемесіне сәйкес жүргізіледі.

9. ӘДС (ДҰС) жүргізу кезінде медициналық құжаттама осы Қағиданың 2-қосымшасына сәйкес нысан бойынша толтырылады.

10. 17 жасқа толған жасөспірімдерді әскерге шақыру учаскелеріне тіркеу кезінде медициналық комиссия әскери қызметке жарамдылығын және арналу көрсеткішін айқындаудан басқа, медициналық алдын алу жұмысын одан әрі жүргізуді айқындау мақсатында жоспарлы скринингтік медициналық тексеру ретінде тіркелетін денсаулық жағдайының деңгейі айқындалады.

11. Әскерге шақыру учаскелеріне тіркеу кезінде тексеруге (емделуге) мұқтаж деп танылған азаматтарды ҚІД, ҚІБ (Б) екі тізімде есепке алады:

1) № 1 тізімде – әскери қызметке уақытша жарамсыздар;

2) № 2 тізімде – әскери қызметке шамалы шектеулермен жарамдылар.

Медициналық ұйымдардың және жергілікті атқарушы органдардың басшылары № 1 тізімге сәйкес азаматтардың уақтылы тексерілуі мен емделуін қамтамасыз етеді.

12. Дәрігерлер әскерге шақырылушының денсаулық жағдайын түпкілікті айқындай алмаған жағдайларда әскерге шақыру комиссиясы оны медициналық ұйымдарға амбулаторлық немесе стационарлық тексеруге жібереді. Тексеруге (емделуге) жолдамада Қағидаға 2-қосымшаның 1-нысанына сәйкес (бұдан әрі – тексеруге (емделуге) жолдама) медициналық ұйымның (әскери – медициналық мекеменің) атауы, болжамды диагнозы, нені нақтылау қажеттігі және медициналық куәландыруға қайта келу мерзімі көрсетіледі.

Жолдама әскерге шақыру учаскелеріне тіркелуге, әскери қызметке шақырылуға жататын азаматтарға, оларға тіркеу комиссиясының немесе әскерге шақыру комиссиясының шешімдерін жариялаған кезде беріледі.

Жолдамаға Қағидаға 2-қосымшаның 2-нысанына сәйкес денсаулық жағдайын зерттеу актісі (бұдан әрі – акт), амбулаторлық пациенттің медициналық картасы мен денсаулық жағдайын сипаттайтын медициналық құжаттар қоса беріледі.

Медициналық тексеру аяқталғаннан кейін акт толтырылады, оған бас дәрігер, бөлімше меңгерушісі мен тексеруді жүргізген дәрігер қол қояды. Акт Талаптарға сәйкес әскери қызметке жарамдылық санаты туралы түпкілікті шешім шығаратын тіркеу жөніндегі комиссияның немесе әскерге шақыру комиссиясының қарауына ұсынылады.

13. Медициналық куәландыруды жүргізген кезде маман дәрігер әскерге шақырылушының есепке алу картасына, медициналық картаға жапсырма параққа диагнозды (науқастары болмаған кезде – "дені сау" деген жазба жасалады), Талаптарға сәйкес әскери қызметке жарамдылық санаты туралы қорытындыны, әскер түрлері мен тектері бойынша арналу көрсеткішін жазады.

14. Тіркеу немесе әскери қызметке әскерге шақыру кезінде әскери-техникалық және басқа да әскери мамандықтар бойынша оқу үшін түсетін, әскери қызметке жарамды немесе әскери қызметке шамалы шектеулермен жарамды деп танылған азаматтарға медициналық комиссияның маман дәрігері әскери қызметке жарамдылық санаты туралы қорытындыдан кейін Талаптарға сәйкес әскер түрлері мен тектері бойынша арналу көрсеткішін белгілейді.

15. Тіркеу немесе әскери қызметке шақыру кезінде әскери қызметке уақытша жарамсыз деп танылған азаматтарға маман дәрігер әскери қызметке уақытша жарамсыздығы туралы қорытынды шығарады.

Медициналық көрсеткіштер бойынша әскери қызметке уақытша жарамсыздығы туралы қорытынды үш айдан алты айға дейін шығарылады, науқасынан жазылмаған жағдайлар кезінде ол қайтадан шығарылады, уақытша жарамсыздық мерзімі он екі айдан аспауы тиіс, одан кейін қайта медициналық куәландыру жүргізіледі.

Тіркеу немесе әскерге шақыру жөніндегі комиссия жұмысын (әскери қызметке ағымдағы шақыру) аяқтағанға дейін азаматтарды тексеру (емделу) аяқталған жағдайда әскери қызметке уақытша жарамсыздығы туралы қорытынды шығарылмайды және маман дәрігер тексеру (емделу) және қайта медициналық куәландыру туралы қорытынды шығарады.

Ұзақ (үш айдан астам) тексеруге (емделуге) мұқтаж азаматтарға алты айдан он екі айға дейінгі мерзімге әскери қызметке уақытша жарамсыздығы туралы қорытынды шығарылады, одан кейін қайта медициналық куәландыру жүргізіледі.

Азаматтардың әскери қызметке уақытша жарамсыздық мерзімі өткеннен кейін әскери қызметке жарамдылығы (жарамсыздығы) туралы қорытынды шығарылады.

16. Тіркеу кезінде әскери қызметке шамалы шектеулермен жарамды деп танылған азаматтар емделуге, ауыз қуысын санациялауға, көздің көруін түзетуге мұқтаж болған жағдайда маман дәрігердің қорытындысы әскер түрлері мен тектеріне арналу көрсеткішінен кейін: "Емделуге (ауыз қуысын санациялауға, көздің көруін түзетуге) мұқтаж" деген сөздермен толықтырылады, азаматтардың көрсетілген санаты тіркелген орны бойынша медициналық ұйымдарға емделуге жіберіледі.

17. Аудандардың (облыстық маңызы бар қалалардың) әскерге шақыру комиссиялары медициналық куәландыруды жүргізгеннен кейін облыстық (республикалық маңызы бар қала және астана) әскерге шақыру комиссиясы әскери командаға іріктелген әскерге шақырылушыларды бақылау медициналық куәландыруды ұйымдастырады.

Әскери қызмет өткеру орнына жөнелту алдында әскерге шақырылушыларға ағзада есірткі заттарының болуына тестілеу және көрсеткіштер бойынша АИТВ-на зерттеу жүргізіледі.

18. Медициналық куәландыру нәтижесінде азаматтың денсаулық жағдайында әскери қызметке әскерге шақыруға кедергі келтіретін (әскери қызметке жарамдылық санатын өзгертетін) ауытқулар анықталғанда, облыстың (республикалық маңызы бар қаланың және астананың) әскерге шақыру комиссиясының маман дәрігері Қағидаға 2-қосымшаның 3-нысанына сәйкес медициналық куәландыру парағын (бұдан әрі – медициналық куәландыру парағы) ресімдейді және облыстық (республикалық маңызы бар қаланың және астананың) әскерге шақыру комиссиясы аудандардың, облыстық маңызы бар қалалардың әскерге шақыру комиссияларының шешімін жояды және хаттамалар кітабында ресімделетін және азаматтарға жарияланатын өз шешімін шығарады.

19. Азаматтарды денсаулық жағдайы бойынша әскери қызметке шақыруды кейінге қалдыру немесе одан босату негізділігі облыстың (республикалық маңызы бар қаланың және астананың) әскерге шақыру комиссиясының медициналық тексеруімен және (немесе) әскери қызметке шақыру кейінге қалдырылған немесе одан босатылған барлық азаматтардың жеке істерін зерделеу жолымен тексеріледі.

Құжаттарды тексеру және (немесе) медициналық тексеру нәтижелері бойынша облыстың (республикалық маңызы бар қаланың және астананың) әскерге шақыру комиссиясы әскерге шақырылушының есепке алу картасына аудандық (қалалық) әскерге шақыру комиссиясының шешімін бекіту туралы немесе азаматты қайта медициналық куәландыруға жіберу туралы жазба жасайды.

20. Сонымен қатар, қайта медициналық куәландыруға әскери қызметке жарамдылығы (жарамсыздығы) туралы медициналық комиссияның қорытындысымен келіспейтіні жөнінде мәлімдеген азаматтар жатады.

21. Облыстық (республикалық маңызы бар қаланың және астананың) әскерге шақыру комиссиясы қайта медициналық куәландыруды жүргізу мерзімдері, орны және медициналық куәландыруға жататын азаматтар туралы төмен тұрған әскерге шақыру комиссияларын хабардар етеді.

22. Қайта медициналық куәландыруға азамат жеке ісімен және белгіленген диагнозды және шығарылған қорытындыны растайтын медициналық құжаттармен жіберіледі.

Қайта медициналық куәландыру нәтижесінде азаматтың әскери қызметке жарамдылық санаты өзгерсе, маман дәрігер медициналық куәландыру парағын ресімдейді және облыстық (республикалық маңызы бар қаланың және астананың) әскерге шақыру комиссиясы төмен тұрған комиссияның шешімін жояды және хаттамалар кітабында ресімделетін өз шешімін шығарады және азаматқа жариялайды.

23. Әскерге шақырылушының есепке алу картасы, медициналық куәландыру парағы, сондай-ақ ҚІД мөрімен расталған облыстық (республикалық маңызы бар қаланың және астананың) әскерге шақыру комиссиясының хаттамалар кітабынан үзінді оның шешімі қайта қаралған әскерге шақыру комиссиясына жолданады. Егер қайта медициналық куәландыру нәтижесінде ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) әскерге шақыру комиссиясының шешімі өзгермесе, онда хаттамалар кітабында және есепке алу картасында оны бекіту туралы қысқаша жазба жасалады, бұл ретте медициналық куәландыру парағы ресімделмейді.

24. Аудандық (облыстық маңызы бар қалалардың) әскерге шақыру комиссияларының қызметін зерделеу облыстың (республикалық маңызы бар қаланың және астананың) әскерге шақыру комиссиясының хаттамалар кітабының деректерін зерделеу жолымен, жеке істерін тексерумен және әскери қызметке уақытша жарамсыз немесе әскери қызметке жарамсыз деп танылған азаматтарды медициналық куәландыру және медициналық тексеру жүргізумен жүзеге асырылады.

25. Әскери қызметке шақырылған азаматтарды медициналық бақылау сабақтастығын қамтамасыз ету үшін ЖӘБО әскери бөлімге маман дәрігерлердің қорытындыларымен медициналық картаға жапсырма парақты (№ 025-1/е нысанды) жолдайды.

26. Әскери қызметшілер әскери қызмет орнына келгеннен кейін медициналық тексеруден өтеді, ал оқу-жаттығу әскери бөлімдеріне келгендер әскери-есептік мамандықтар бойынша оқуға (қызметке) жарамдылығын айқындау үшін штаттық емес тұрақты (уақытша) әрекет ететін ӘДК-де медициналық куәландырудан өтеді.

Маман дәрігерлердің қорытындылары әскери қызметшінің медициналық кітапшасына, ӘДК қорытындысы Қағидаға 2-қосымшаның 4-нысанына сәйкес ӘДК отырыстарының хаттамалар кітабына (бұдан әрі – ӘДК отырыстарының хаттамалар кітабы) жазылады.

27. Денсаулық жағдайы бойынша мерзімді әскери қызметке негізсіз шақырылған әскери қызметшілер госпитальдық және гарнизондық ӘДК-мен стационарлық және амбулаторлық медициналық куәландыруға жатады. Бұл ретте ӘДК қорытындысы Қағидаға 2-қосымшаның 5-нысанына сәйкес науқастануы туралы куәлікпен (бұдан әрі – науқастануы туралы куәлік) ресімделеді және штаттық ӘДК-мен бекітіледі.

28. Гарнизондық ӘДК-нің амбулаторлық куәландыруын жүргізу дене бітімінің нақты кемтарлығы болған кезде ғана (көздің болмауында, қол немесе аяқта саусақтарының жоқ болуында, қол-аяқтың деформациялары мен қысқаруында, көлемді тыртықтардың бар болуында және т.с.с.) жүргізіледі.

Штаттық ӘДК гарнизондық (госпитальдық) ӘДК-нің бекітілген сараптамалық қорытындысының көшірмесін бекітілгеннен кейін бес жұмыс күні ішінде әскери қызметшінің әскерге шақырылу орны бойынша ҚІД-ға жолдайды.

29. Штаттық ӘДК, облыстың (республикалық маңызы бар қаланың және астананың) ҚІД денсаулық сақтауды мемлекеттік басқарудың жергілікті органдарымен бірлесіп, азаматтарды денсаулық жағдайы бойынша негізсіз әскери қызметке шақыру жағдайлары мен себептерін есепке алуды жүргізеді және әскери қызметке шақырылатын азаматтарды тексерудің және медициналық куәландырудың сапасын арттыруға шаралар қабылдайды.

Бұл ретте Қағидаға 2-қосымшаның 6-нысанына сәйкес азаматты денсаулық жағдайы бойынша әскери қызметке негізсіз әскерге шақыру себептерін зерделеу картасы толтырылады.

30. Жиырма жеті жасқа толуы бойынша мерзімді әскери қызметке шақырудан босатылған адамдар әскери міндеттілердің есебіне тұру кезінде медициналық куәландыруға тек әскерге шақыру комиссиясының бұрын шығарылған шешімі болмаған жағдайда немесе денсаулық жағдайында әскери қызметке жарамдылық санатын қайта қарауды көздейтін өзгерістер болған кезде жатады.

31. Әскери-техникалық және басқа да әскери мамандықтар бойынша оқытуға іріктелетін азаматтарды алдын ала медициналық куәландыруды ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) немесе облыстың (республикалық маңызы бар қаланың және астананың) әскерге шақыру комиссиялары медициналық комиссияларының маман дәрігерлері жүргізеді.

3-тарау. Әскери даярлық бойынша қосымша білім беру бағдарламалары бар жалпы орта білім беру ұйымдарына түсетін азаматтар мен тәрбиеленушілерді медициналық куәландыру

Ескерту. 3-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 18.04.2018 № 232 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

32. Әскери даярлық бойынша қосымша білім беру бағдарламалары бар жалпы орта білім беру ұйымдарына (бұдан әрі – мектептерге) түсетін азаматтар (бұдан әрі – кандидаттар) медициналық куәландыруды мектептерге келген сәттен бастап штаттық емес уақытша әрекет ететін ӘДК-лардан өтеді, олардың құрамы Қазақстан Республикасы Қаруы күштерінің әскери-дәрігерлік сараптама мекемелері туралы ереженің (әрі қарай – Ереже) 45-тармағына сәйкес айқындалады.

33. Кандидаттар медициналық куәландыру басталғанға дейін штаттық емес уақытша әрекет ететін ӘДК-ға:

1) психоневрологиялық, наркологиялық (наркотестілеудің нәтижелерімен), туберкулезге қарсы және тері-венерологиялық диспансерлерден (кабинеттерден) – олардың есепте тұратыны туралы мәліметтерді (анықтамаларды);

2) басқа да медициналық ұйымдардан:

созылмалы науқастары себебі бойынша диспансерлік есепте тұруы және соңғы он екі ай ішінде жұқпалы және паразитарлық науқастарға шалдыққаны туралы мәліметтерді;

№ 907 бұйрығымен бекітілген мынадай құжаттарды: медициналық анықтаманы (№ 086/е нысаны), амбулаторлық пациенттің медициналық картасын (№ 025/е нысаны), алдын алу егулері картасын (№ 063/е нысаны), болған жағдайда амбулаторлық, стационарлық науқастың медициналық картасынан көшірмені (№ 027/е нысаны);

азаматтардың денсаулық жағдайын сипаттайтын басқа да медициналық құжаттарды, рентгенограммаларды, арнайы зерттеулер әдістерінің хаттамаларын.

3) медициналық куәландыру басталғанға дейін отыз күнтізбелік күннен ерте емес жүргізілген медициналық зерттеулердің:

жалпы қан талдауының;

мерезге микропреципитация реакциясының (микрореакция);

жалпы несеп талдауының;

тыныштық жағдайындағы ЭКГ-ның (жүктемеден кейін – көрсеткіштер бойынша);

кеуде қуысы ағзаларын флюорографиялық (рентгенологиялық) зерттеудің (медициналық куәландыру күніне үш айдан кешіктірілмей жүргізіледі);

эхокардиографияның қорытындыларын ұсынады.

34. Медициналық куәландыру басталғанға дейін мектепте ұсынылған мәліметтердің және медициналық зерттеу қорытындыларының толықтығы тексеріледі.

35. Медициналық ұйымдардың мәліметтері бойынша адамдарда мектептерге түсуге кедергі келтіретін созылмалы науқастар немесе дене бітімінің кемістіктері бар болса, олар медициналық куәландыруға жіберілмейді.

36. Мектепте кандидатқа Қағидаға 2-қосымшаның 7-нысанына сәйкес әскери оқу орнына түсетін азаматқа медициналық куәландыру картасы ресімделеді.

37. Куәландыру кезінде кандидаттың денсаулық жағдайын бақылаудың алдыңғы медициналық құжаттары, куәландырылушының және оның ата-анасының анамнездік деректері зерделенеді.

38. Медициналық куәландыру үдерісінде денсаулық жағдайын айқындау үшін көрсеткіштер бойынша қажетті қосымша зертханалық, құралдық зерттеу әдістері жүргізіледі.

39. Диагнозды нақтылау мақсатында кандидат әскери-медициналық ұйымдарға (медициналық ұйымдарға) тексерілуге жіберіледі, ол ӘДК жұмысының кезеңінде аяқталуы тиіс. Тексеруге (емделуге) жолдамада медициналық ұйымның (әскери-медициналық мекеменің) атауы, диагнозы, тексеру мақсаты көрсетіледі.

40. Мектепке түсуге кедергі келтіретін ауру анықталған кезде, кандидатты одан әрі медициналық куәландыру тоқтатылады, маман дәрігер медициналық куәландыру парағын толтырады және ӘДК оқу орнына түсуге жарамсыздығы туралы қорытынды шығарады.

41. Медициналық куәландыру қорытындылары бойынша штаттық емес уақытша әрекет ететін ӘДК оқуға түсуге жарамдылығы (жарамсыздығы) туралы қорытынды шығарады (бұл ретте ӘДК қорытындысын шығаруға негіз болған Талаптардың тармақтары көрсетілуі тиіс).

42. Куәландыру нәтижелері мен ӘДК қорытындысы ӘДК отырыстарының хаттамалар кітабына, әскери оқу орнына түсетін азаматты медициналық куәландыру картасына жазылады.

43. Медициналық куәландыру кезінде мектепке түсуге жарамсыз деп танылған азаматтың оқу орнына түсетін азаматты медициналық куәландыру картасы және медициналық куәландыру парағы медициналық куәландыру аяқталғаннан кейін жеті жұмыс күнінен кешіктірілмей есепке алу және талдау үшін штаттық ӘДК-ға жолданады.

44. Денсаулық жағдайында оқуға жарамдылық санатын қайта қарауды көздейтін өзгерістер болған кезде тәрбиеленушілерді медициналық куәландыру үшін штаттық емес тұрақты әрекет ететін (гарнизондық және госпитальдық) ӘДК-ға жібереді.

45. Оқуға жарамсыз деп танылған тәрбиеленушілерге ӘДК қорытындысы науқастануы туралы куәлігімен ресімделеді және штаттық ӘДК-мен бекітуге жатады.

4-тарау. Орта техникалық және кәсіби, жоғары, жоғарыдан кейінгі білім беру бағдарламаларын іске асыратын, оның ішінде шет мемлекеттерінің әскери оқу орындарына, сондай-ақ жоғары оқу орындары жанындағы әскери кафедраларға (факультеттерге) түсетін азаматтарды және әскери қызметшілерді медициналық куәландыру

Ескерту. 4-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 18.04.2018 № 232 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

46. Әскери оқу орындарына түсетін азаматтарды (бұдан әрі – кандидаттар) алдын ала медициналық куәландыруды ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) немесе облыстың (республикалық маңызы бар қаланың және астананың) әскерге шақыру комиссияларының медициналық комиссиялары, ал әскери даярлық бойынша қосымша білім беру бағдарламалары бар жалпы орта білім беру ұйымдарының әскери қызметшілері мен бітірушілерін – штаттық емес тұрақты (уақытша) әрекет ететін ӘДК жүргізеді.

47. Жоғарыдан кейінгі білім беру бағдарламаларын іске асыратын ӘОО-ларға түсетін әскери қызметшілерді медициналық куәландыруды әскери қызмет өткеру орны бойынша штаттық емес тұрақты әрекет ететін ӘДК-лар жүргізеді.

48. Медициналық куәландыруға жіберу алдында кандидаттарға ҚІБ(Б)-да (әскери қызметшілерге әскери бөлімдерде (жоғарыдан кейінгі білім беру бағдарламаларын іске асыратын ӘОО-ларға түсетіндерден басқа) Қағидаға 2-қосымшаның 7-нысанына сәйкес әскери оқу орнына түсетін азаматты медициналық куәландыру карталары ресімделеді.

49. Медициналық куәландыру басталғанға дейін кандидаттар ҚІБ(Б)-ға осы Қағиданың 33-тармағы 1, 2-тармақшаларына сәйкес медициналық құжаттарды ұсынады.

Медициналық ұйымдардың мәліметтері бойынша оларда ӘОО-ға түсуге кедергі келтіретін созылмалы аурулар немесе дене кемістіктері бар кандидаттар медициналық куәландыруға жіберілмейді.

50. Кандидаттар медициналық комиссияларға медициналық куәландыру басталғанға дейін отыз күнтізбелік күннен ерте емес жүргізілген медициналық зерттеулердің нәтижелерін ұсынады:

1) жалпы қан талдауы;

2) мерезге микропреципитация реакциясы (микрореакция);

3) жалпы несеп талдауы;

4) мұрын қосалқы қуыстарының рентгенографиясы;

5) тыныштық жағдайындағы ЭКГ (жүктемеден кейін – көрсеткіштер бойынша);

6) кеуде қуысы ағзаларын флюорографиялық (рентгенологиялық) зерттеу медициналық куәландыру күніне дейін үш айдан кешіктірілмей жүргізіледі;

7) бруцеллезге қан талдауы (мал шаруашылығында жұмыс істейтіндерге және (немесе) жеке шаруашылықта малы барларға).

51. ӘОО-ға түсетін әскери қызметшілер медициналық куәландыруға жыл сайынғы тереңдетілген және бақылау медициналық тексерулердің нәтижелері, эпикриз түрінде ресімделген медициналық көмекке жүгінулер көрініс табатын медициналық кітапшамен және осы Қағиданың 50-тармағында көрсетілген зерттеулердің нәтижелерімен жіберіледі.

52. Әскери қызметшілердің медициналық кітапшаларында соңғы жылдар үшін жыл сайынғы тереңдетілген медициналық тексерулердің нәтижелері болмаған кезде алдын ала медициналық куәландыру оларды госпитальдық ӘДК-мен кейінгі медициналық куәландырумен стационарлық тексеруге жіберу туралы ӘДК-нің қорытындысы шығарылады.

Әскери қызметшіде медициналық кітапша болмаған кезде медициналық куәландыру жүргізілмейді.

53. Алдын ала медициналық куәландыру үдерісінде кандидаттарға көрсеткіштер бойынша денсаулық жағдайын айқындау үшін қажетті қосымша зертханалық, құралдық зерттеу әдістері жүргізіледі.

54. Жүргізілген зерттеулер нәтижелері, сондай-ақ бұдан бұрын алынған барлық алдын алу егулері мен дәрі-дәрмек құралдарын және басқа да заттарды көтере алмаушылығы (жоғары сезгіштігі) туралы мәліметтер әскери оқу орнына түсетін азаматты медициналық куәландыру картасына жазылады және қоса беріледі.

55. Диагнозды нақтылау мақсатында кандидат медициналық ұйымдарға тексерілуге жіберіледі. Тексеруге (емделуге) жолдамада медициналық ұйымның (әскери-медициналық мекеменің) атауы, диагнозы, тексеру мақсаты көрсетіледі.

Жолдамаға акт, амбулаторлық пациенттің медициналық картасы және денсаулық жағдайын сипаттайтын медициналық құжаттар қоса беріледі.

56. Кандидаттарды түпкілікті медициналық куәландыруды (жоғарыдан кейінгі білім беру бағдарламаларын іске асыратын ӘОО-ларға түсетіндерден басқа) штаттық емес уақытша (тұрақты) әрекет ететін ӘДК ӘОО-ға түсуге жарамдылығын айқындау үшін жүргізеді. Медициналық комиссияның құрамы осы Ереженің 45-тармағына сәйкес анықталады.

57. ӘОО-ға түсуге кедергі келтіретін аурулар анықталған кезде одан әрі тексеру тоқтатылады, маман дәрігер медициналық куәландыру парағын ресімдейді және ӘДК ӘОО-ға түсуге жарамсыздық туралы қорытынды шығарады.

58. Авиациялық персоналды даярлау бойынша ӘОО-ның ұшқыш мамандықтарына түскен кезде алдын ала медициналық куәландыруға:

1) түсті қалыпты сезінетін және әрбір көзге түзетулерсіз көру жітілігі 1,0-ден төмен емес;

2) сыбырлап сөйлеуді естуі 6/6-дан кем емес;

3) артериялық қан қысымы 130/80-нен мм с.б. жоғары емес және 105/60 мм-нан с.б. төмен емес;

4) дене салмағының индексі 18,5-тен төмен емес және дене салмағы 90 кг-нан артық емес;

5) бойы 165 см-ден төмен емес және 186 см-ден артық емес;

6) аяқтың ұзындығы 80 см-ден қысқа емес;

7) қолдың ұзындығы 76 см-ден қысқа емес;

8) отыру қалпында бойы 80 см-ден төмен емес және 93 см-ден артық емес кандидаттар (әскери қызметшілер) жіберіледі.

Армиялық және көліктік авиацияның авиациялық персоналын даярлау бойынша әскери оқу орындарына түсетін кандидаттарға бойдың шекті ұзындығы – 190 см.

59. Алдын ала медициналық куәландыруға жіберер алдында ҚІБ(Б)-да немесе әскери бөлімдерде осы талаптарға жауап беретін кандидаттарға осы Қағиданың 48, 49, 51-тармақтарына сәйкес медициналық құжаттар ресімделеді және осы Қағиданың 50-тармағында көрсетілген зерттеулерге қосымша мыналар жүргізіледі:

1) он екі жалғамдағы (тыныштықта және дене жүктемесінен кейін) электрокардиография;

2) қалқанша безін, жүрек және несеп-жыныстық жүйесін ультрадыбыстық зерттеу;

3) қантқа және В және С гепатиттерінің маркерлеріне қанды тексеру;

4) тыныштық және циклоплегия жағдайларында скиаскопия немесе рефрактометрия көмегімен түсті сезінуін, көру жітілігін, рефракцияны зерттеу;

5) мұрынмен тыныс алуды, иіс сезуді, құлақтардың барофункциясын, сыбырлап сөйлеуді және сөйлеуді естуді, вестибулярлық және отолиттік аппараттарды зерттеу.

60. Авиациялық персоналды даярлау бойынша ӘОО-ның ұшу мамандықтарына түсетін кандидаттар штаттық емес уақытша әрекет ететін дәрігерлік-ұшқыштар комиссиясының (бұдан әрі – ДҰК) түпкілікті медициналық куәландыруына жатады.

61. ДҰК-ның маман дәрігерлерінің біреуі оларда ұшуға үйретуге кедергі келтіретін ауруды анықтаған кандидаттар қалған маман дәрігерлердің медициналық тексеруінен өтеді, бірақ арнайы жүктеме сынамаларын орындаудан босатылады.

Ұшуға үйретуге кедергі келтіретін науқастанулар анықталмаған азаматтарға мынадай арнайы зерттеулер: барокамерада биіктік гипоксиясына және барометрлік қысымның төмендеуіне шыдауға сынаулар, вестибулометрия, тоналдық аудиометрия және электроэнцефалография жүргізіледі.

Барокамерада сынауларды және вестибулометрияны бір күнде жүргізуге жол берілмейді.

62. Түпкілікті медициналық куәландыру үдерісінде кандидаттарға қажет болған кезде зертханалық, рентгенологиялық және басқа да зерттеулер қайта жүргізіледі. Диагнозды нақтылау үшін ӘДК (ДҰК) азаматты ӘДК (ДҰК) жұмысы кезеңінде аяқталуы тиіс медициналық ұйымға (әскери-медициналық мекемеге) тексеруге жібереді.

63. Жоғары және жоғарыдан кейінгі білім беру бағдарламаларын іске асыратын ӘОО-на, соның ішінде шетел мемлекеттерінің оқу орындарына түсетін әскери қызметшілерде ол бойынша Талаптарда әскери қызметке жарамдылық санатын дербес бағалау немесе әскери қызметке уақытша жарамсыздық көзделген науқастар болған кезде ӘОО-на түсуге жарамсыз деп танылады.

64. Әскери қызметшіде Талаптармен әскери қызметке шектеулі жарамдылық немесе жарамсыздық көзделген науқастанулар анықталған кезде, маман дәрігер ӘОО-ға түсуге жарамсыздығы және әскери қызметке жарамдылық санатын айқындау үшін әскери қызмет өткеру орны бойынша тексерілуі және куәландырылуы қажеттілігі туралы қорытынды шығарады.

65. Медициналық куәландыру нәтижелері бойынша штаттық емес уақытша (тұрақты) әрекет ететін ӘДК (ДҰК) ӘОО-ға түсуге жарамдылығы (жарамсыздығы) туралы қорытынды шығарады. Бұл ретте ӘДК қорытындысын шығаруға негіз болған Талаптардың тармақтарын көрсету қажет.

66. Медициналық куәландыру нәтижелері ӘДК (ДҰК) отырыстарының хаттамалар кітабына, ӘОО-ға түсетін азаматтың медициналық куәландыру картасына, ал әскери қызметшіге соның ішінде медициналық кітапшаға да жазылады.

ӘОО-ға түсуге жарамсыз деп танылған кандидаттарға медициналық куәландыру парағы ресімделеді, ал ӘДК (ДҰК) отырыстарының хаттамалары кітабына жарамсыздық себептерінің толық негіздемесі жазылады.

Жоғарыдан кейінгі білім беру бағдарламаларын іске асыратын ӘОО-ларға түсетін әскери қызметшілерді медициналық куәландыру нәтижелері Қағидаға 2-қосымшаның 8-нысанына сәйкес медициналық куәландыру туралы анықтамамен (бұдан әрі – медициналық куәландыру туралы анықтама) ресімделеді, оның бір данасы бақылау үшін штаттық ӘДК-ға жолданады.

67. Түпкілікті медициналық куәландыру кезінде ӘОО-ға түсуге жарамсыз деп танылған адамдар туралы мәліметтерді штаттық емес уақытша әрекет ететін ӘДК (ДҰК) штаттық ӘДК-ға медициналық куәландыру аяқталғаннан кейін жеті жұмыс күнінен кешіктірмей жолдайды.

68. Түпкілікті медициналық куәландыру кезінде ӘОО-ға түсуге жарамсыз деп танылған әскери оқу орнына түсетін азаматтың медициналық куәландыру картасы мен медициналық куәландыру парағы медициналық куәландыру аяқталғаннан кейін жеті жұмыс күнінен кешіктірілмей алдын ала медициналық куәландырудың сапасын талдау және жақсарту үшін алдын ала іріктеу жүргізген облыстың (республикалық маңызы бар қаланың немесе астананың) ҚІД, гарнизондық (госпитальдық) ӘДК-ға (ДҰК-ға) жолданады.

Облыстың (республикалық маңызы бар қаланың немесе астананың) ҚІД, гарнизондық (госпитальдық) ӘДК (ДҰК) алынған құжаттарды зерделеу нәтижелерін және алдын ала медициналық куәландырудың сапасын жақсарту үшін қабылданған шараларды құжаттарды алған күннен бастап бір айдан кешіктірмей Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігі Орталық әскери-дәрігерлік комиссиясына (бұдан әрі – ҚР ҚМ ОӘДК) жолдайды.

69. Жоғары оқу орындарында оқитын және әскери кафедраларда запастағы офицерлерді даярлау бағдарламасы бойынша оқыту үшін іріктелген азаматтарды (бұдан әрі – студенттер) медициналық куәландыруды облыстардың (республикалық (облыстық) маңызы бар қаланың және астананың) тұрақты әрекет ететін медициналық комиссиялары жүргізеді.

Әскери кафедралар студенттерге әскери оқу орнына түсетін азаматтың медициналық куәландыру картасын ресімдейді. Медициналық куәландыру басталғанға дейін студенттер медициналық комиссияға осы Қағиданың 33-тармағы 1, 2-тармақшаларында көрсетілген медициналық құжаттарды, 50-тармағында көрсетілген медициналық зерттеулердің нәтижелерін және әскерге шақыру учаскесіне тіркеу туралы куәлікті ұсынады.

Әскерге шақыру учаскесіне тіркеудің немесе медициналық ұйымдардың мәліметтері бойынша келісімшарт бойынша әскери қызметке кіруге кедергі келтіретін созылмалы науқастанулар, дене кемістіктері бар адамдар медициналық куәландыруға жіберілмейді.

Медициналық куәландыру үдерісінде денсаулық жағдайын анықтау үшін көрсеткіштер бойынша қажетті қосымша зертханалық, құралдық зерттеу әдістері жүргізіледі.

Медициналық комиссияның маман дәрігері әскери қызметке жарамдылық санаты туралы қорытындыдан кейін Талаптарға сәйкес әскер түрлері мен тектері бойынша арналу көрсеткішін белгілейді.

Әскери оқу-жатығу жиындарының алдында студенттерді медициналық куәландыруды облыстардың (республикалық (облыстық) маңызы бар қаланың және астананың) тұрақты әрекет ететін медициналық комиссиялары жүргізеді.

5-тарау. Келісімшарт бойынша әскери қызметке кіретін азаматтарды медициналық куәландыру

Ескерту. 5-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 18.04.2018 № 232 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

70. Медициналық куәландыруға жіберер алдында келісімшарт бойынша әскери қызметке кіретіндерге ҚІБ(Б)-да (әскери қызметшілерге әскери бөлімдерде) Қағидаға 2-қосымшаның 9-нысанына сәйкес келісімшарт бойынша әскери қызметке кіретін азаматтың медициналық куәландыру картасы ресімделеді.

Келісімшарт бойынша әскери қызметке кіретін азаматтар медициналық куәландыру басталғанға дейін отыз күн ішінде ҚІБ(Б)-да осы Қағиданың 33-тармағы 1, 2-тармақшаларына сәйкес медициналық құжаттарды ұсынады.

71. Келісімшарт бойынша әскери қызметке кіретіндерге медициналық куәландыруға дейін отыз күнтізбелік күн ішінде:

1) жалпы қан талдауын;

2) мерезге микропреципитация (микрореакция) реакциясын;

3) жалпы несеп талдауын;

4) тыныштық жағдайындағы ЭКГ-ны (жүктемеден кейін – көрсеткіштер бойынша);

5) кеуде қуысы ағзаларын флюорографиялық (рентгенологиялық) зерттеу медициналық куәландыру күніне дейін үш айдан кешіктірілмей;

6) мұрынның қосалқы қуыстарының рентгенограммасын;

7) В және С гепатиттерінің маркерлеріне қанды зерттеу;

8) АИТВ-инфекциясына қанды зерттеу;

9) қандағы қант талдауын;

10) бруцеллезге қан талдауын (мал шаруашылығында жұмыс істейтіндерге және (немесе) жеке шаруашылығында малы барларға);

11) қырық жастан асқан адамдарға көздің ішкі қысымын өлшеу жүргізіледі.

Медициналық көрсеткіштер бойынша алдын алу егулері және қажетті медициналық зерттеулер жүргізіледі.

72. Алып тасталды – ҚР Қорғаныс министрінің 18.04.2018 № 232 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

73. Медициналық куәландыруды облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың, қалалар мен аудандардың жергілікті атқарушы органының тұрақты әрекет ететін медициналық комиссиясы, сондай-ақ Қазақстан Республикасы Президентінің 2006 жылғы 25 мамырдағы № 124 Жарлығымен бекітілген Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерінде, басқа да әскерлері мен әскери құралымдарында әскери қызмет өткеру қағидаларында (бұдан әрі – Әскери қызмет өткеру қағидалары) көзделген жағдайларда ҚР ҚК әскери-медициналық бөлімдері мен мекемелерінің штаттық емес тұрақты әрекет ететін гарнизондық ӘДК жүргізеді.

Әскери бөлімдерге немесе өңірлік қолбасшылықтарға (бұдан әрі – ӨңҚ) жіберер алдында азаматтарға организмде есірткі заттарының бар болуына тестілеу жүргізіледі, оның нәтижелері келісімшарт бойынша әскери қызметке кіретін азаматтың медициналық куәландыру картасына жазылады.

Келісімшарт бойынша әскери қызметке кіретін мерзімді қызметтің әскери қызметшілері түпкілікті медициналық куәландыруға медициналық көмекке жүгіну көріністерімен эпикриз ресімделген медициналық кітапшамен және осы Қағиданың 71-тармағында көрсетілген зерделеу нәтижелерімен жіберіледі.

Ескерту. 73-тармаққа өзгеріс енгізілді – ҚР Қорғаныс министрінің 18.04.2018 № 232 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

74. Науқастану диагнозын нақтылау үшін азамат амбулаторлық немесе стационарлық тексеруге медициналық ұйымға (әскери-медициналық мекемеге) жіберіледі.

Бұл ретте штаттық емес тұрақты әрекет ететін ӘДК "Тексерілуге жатады" деген қорытынды шығарады.

Тексеруге (емдеуге) арналған жолдамаға денсаулық жағдайын зерттеу актісі, амбулаторлық пациенттің медициналық картасы және азаматтың денсаулық жағдайын сипаттайтын басқа да медициналық құжаттар қоса беріледі.

Куәландырылушыны бір ай ішінде медициналық тексеруді аяқтау мүмкін болмаған кезде, сондай-ақ тағайындалған медициналық зерттеулер нәтижелерін мерзімінде ұсынбау жағдайында штаттық емес тұрақты (уақытша) әрекет ететін ӘДК "Қорытынды медициналық куәландыруға келмеуіне (қосымша тексерілмеуіне) байланысты шығарылған жоқ" деген қорытынды шығарады.

Азамат тексерілуден бас тартқан кезде штаттық емес тұрақты (уақытша) әрекет ететін ӘДК "Келісімшарт бойынша әскери қызметке кіруге жарамсыз" деген қорытынды шығарады.

75. Денсаулық жағдайы бойынша әскери қызметке жарамды немесе Талаптарға сәйкес әскер (қызмет) түрлері мен тектеріне байланысты әскери қызметке шамалы шектеулермен жарамды азаматтар келісімшарт бойынша әскери қызметке кіруге жарамды деп танылады.

76. Егер медициналық куәландыруға жолдамада ҚР ҚК түрінде және әскер тегінде әскери қызмет өткеру үшін, әскери-есептік мамандық бойынша оқуға (қызметке) жарамдылығын айқындау туралы көрсетілсе, келісімшарт бойынша әскери қызметке кіруге жарамды деп танылған азаматтарға қатысты штаттық емес тұрақты әрекет ететін ӘДК тиісті қорытынды шығарады.

Ескерту. 76-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 18.04.2018 № 232 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

77. Талаптарға сәйкес әскери қызметке жарамдылық санатын дербес бағалауды көздейтін науқастанулар кезінде штаттық емес тұрақты әрекет ететін ӘДК: "Келісімшарт бойынша әскери қызметке кіруге жарамсыз" деген қорытынды шығарады.

78. Медициналық куәландыруда жүктілік немесе келісімшарт бойынша әскери қызметке кіруге кедергі келтіретін науқастанулар анықталған кезде бұдан әрі медициналық куәландыру тоқтатылады және штаттық емес тұрақты әрекет ететін ӘДК "Келісімшарт бойынша әскери қызметке кіруге жарамсыз" деген қорытынды шығарады, бұл ретте әскери қызметке жарамдылық санаты туралы қорытынды шығарылмайды.

Келісімшарт бойынша әскери қызметке уақытша жарамсыз деп танылған адамдарға қатысты да осындай қорытынды шығарылады.

6-тарау. Әскерге шақыру бойынша немесе келісімшарт бойынша әскери қызмет өткеретін әскери қызметшілерді, әскери оқуорындарының тыңдаушылары мен курсанттарын (кадеттерін) медициналық куәландыру

Ескерту. 6-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 18.04.2018 № 232 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

79. Медициналық куәландыруға жіберу туралы шешімді:

1) мерзімді әскери қызмет өткеретін әскери қызметшілерге қатысты – әскери бөлімдердің командирлері (мекемелердің бастықтары), гарнизондардың бастықтары, штаттық ӘДК бастықтары (төрағалары), ҚІД бастықтары, ҚІД бастықтарымен келісу бойынша ҚІБ(Б) бастықтары, әскери сот немесе прокуратура, тергеу органы;

2) әскерге шақыру бойынша әскери қызмет өткеретін офицерлер құрамының адамдарына қатысты – әскери бөлімдер командирлері (мемлекеттік мекемелердің бастықтары), ҚІД бастықтары, әскери сот немесе прокуратура, тергеу органы;

3) келісімшарт бойынша әскери қызмет өткеретін әскери қызметшілерге қатысты – әскери бөлім командирінің лауазымынан бастап, олардан жоғары тікелей бастықтар, әскери сот немесе әскери прокуратура, тергеу органы;

4) әскери оқу орындарының тыңдаушыларына, курсанттарына және кадеттеріне қатысты – оқу орындарының бастықтары, әскери сот немесе әскери прокуратура, тергеу органы шығарады.

80. Әскери қызметшілерге медициналық куәландыруға жолдаманы тікелей командирдің (бастықтың) шешіміне сілтеме жасай отырып, әскери бөлімдердің командирлері (мекеме бастықтары) немесе ҚР ҚК әскер түрі мен тектері кадр органының бастығы береді.

81. Тексеру немесе емдеу барысында мерзімді әскери қызмет өткеретін әскери қызметшілерде әскери қызметке жарамдылық санатын өзгертетін науқастану анықталған жағдайда медициналық куәландыру әскери-медициналық мекеме бастығының жазбаша өкімі бойынша жүргізіледі.

82. Медициналық куәландыруға жіберілетін адамдарға штаттық емес тұрақты әрекет ететін ӘДК-ға мыналар:

1) Қағидаға 2-қосымшаның 10-нысанына сәйкес медициналық куәландыруға жолдама;

2) медициналық кітапша;

3) Қағидаға 2-қосымшаның 11-нысанына сәйкес әскери қызметшінің қызметтік міндеттері жөніндегі мәліметтер;

4) Қағидаға 2-қосымшаның 12-нысанына сәйкес әскери қызметшінің денсаулық жағдайы жөніндегі мәліметтер ұсынылады.

Қызметтік міндеттер жөніндегі мәліметтерде куәландырылушы денсаулық жағдайының атқарып отырған лауазымы бойынша оның әскери қызмет міндеттерін атқаруға әсері туралы мәліметтер және бұдан әрі әскери қызметшіні әскери қызметте сақтап қалудың мақсатқа сәйкестігі туралы қолбасшылықтың пікірі сипатталады.

Денсаулық жағдайы жөніндегі мәліметтерде куәландырылушының денсаулық жағдайын динамикалық қадағалау нәтижелері туралы, оның медициналық көмекке жүгінуі туралы, соңғы үш жыл ішінде жұмыс істемеген күндерінің саны көрсетіледі. Мазмұндалған мәліметтер медициналық кітапшаның деректерімен және басқа да медициналық құжаттармен расталуы тиіс;

5) адамдардың әскери қызмет міндеттерін орындаумен байланысын көрсете отырып, Қағидаға 2-қосымшаның 13-нысанына сәйкес әскери қызмет өткеру кезінде алған мертігуі туралы анықтама.

Адамдар жоғарыда көрсетілген құжаттарсыз немесе тиісті үлгіде ресімделмеген құжаттармен медициналық куәландыруға жіберілмейді.

83. Науқастануы (жүктілігі) бойынша демалыс беру немесе әскери қызмет міндеттерін атқарудан босату туралы мәселені шешу үшін әскери қызметшілерді медициналық куәландыру әскери-медициналық мекеме бастығының (бастықтың медициналық бөлім жөніндегі орынбасарының) жазбаша өкімі бойынша жүргізіледі.

84. Келісімшарт бойынша әскери қызмет өткеретін әскери қызметшілерді медициналық куәландыруды штаттық емес тұрақты әрекет ететін (гарнизондық немесе госпитальдық) ӘДК амбулаторлық немесе стационарлық тексеру басталған күннен бастап үштен он төрт жұмыс күні мерзімінде жүргізеді.

Талаптарға сәйкес әскери қызмет өткеруге кедергі келтіретін науқастанулар болған немесе әскери қызметте болудың шекті жасына толған кезде медициналық куәландыру госпитальдық ӘДК-да жүргізіледі.

Тексерілу мерзімдерін қысқарту мақсатында амбулаторлық тексерілу мен куәландырылу уақытында әскери қызметшілер лауазымдық міндеттерін орындаудан үш тәуліктен артық емес мерзімге босатылады.

85. Әскери қызметшіні стационарлық медициналық куәландыруды науқастану, мертігу диагнозы және олардың салдарлары айқын болмауына байланысты көрсетілген мерзімде жүргізу мүмкін болмаған жағдайда, оны тексеру әскери-медициналық мекеме бастығының жазбаша өкімімен жеті тәуліктен артық емес мерзімге ұзартылады, ол туралы әскери қызметшіні медициналық куәландыруға жіберген әскери бөлімнің командирі (мекеменің бастығы) немесе кадр органы хабардар етіледі.

86. Егер әскери қызметшіні медициналық куәландыру кезінде штаттық емес тұрақты әрекет ететін ӘДК-да ол куәландырылатын мертігу немесе науқастану салдары әскери қызмет өткерумен байланысты емес деп тануға негіз болса, онда ӘДК қажетті мәліметтерді сұратады.

87. Талаптарда көзделген науқастанулар кезінде оқуды жалғастыруға жарамдылығын айқындау мақсатында тыңдаушылар, курсанттар және кадеттер медициналық куәландырылу үшін штаттық емес тұрақты әрекет ететін (гарнизондық немесе госпитальдық) ӘДК-ға жіберіледі.

Медициналық куәландыру нәтижелері бойынша штаттық емес тұрақты әрекет ететін ӘДК оқуды жалғастыруға жарамдылығы (жарамсыздығы) туралы қорытындысын шығарады (бұл ретте қорытынды шығаруға негіз болған Талаптардың тармақтары көрсетіледі).

88. Жасы он сегізге толмаған әскери оқу орындарының кадеттері мен курсанттарына қатысты штаттық емес тұрақты әрекет ететін ӘДК тек оқуға жарамдылығы (жарамсыздығы) туралы қорытынды шығарады.

89. Оқуға жарамсыз деп танылған жасы он сегізге толған әскери оқу орындарының бірінші курс кадеттеріне, курсанттарына (офицер атақтары жоқ тыңдаушыларға) қатысты бір уақытта Талаптарға сәйкес олардың әскери қызметке жарамдылығы туралы мәселе шешіледі.

90. Әскери қызметке уақытша жарамсыздығын көздейтін қорытындылар шығарылған кезде бұдан әрі оқуды жалғастыруға және әскери қызметке жарамдылығы туралы ӘДК-нің түпкілікті қорытындысы босату мерзімі, науқастануы бойынша демалысы аяқталғаннан кейін шығарылады.

91. Әскери қызмет міндеттерін атқару кезінде, әскери оқу орындарында мертіккен әскери қызметшілерді медициналық куәландыру әскери-медициналық мекемеде (медициналық ұйымда) емделу аяқталғаннан кейін жүргізіледі.

Мертігу және науқастану кезінде емдеу ұзақтығы белгіленген мерзімдерден асқан қалған жағдайларда, анықталған дәрігерлік-сараптамалық нәтиже кезінде, әскери қызметшілер олардың әскери қызметке жарамдылығын анықтау үшін медициналық куәландыруға ұсынылады.

92. Штаттық емес тұрақты әрекет ететін ӘДК ілесіп жүретін адамдардың санын және көліктің түрін көрсете отырып ауыстыру туралы қорытындыны:

әскери қызметшіні бір әскери-медициналық мекемеден (медициналық ұйымнан) екіншісіне ауыстыру қажет болған кезде;

науқастануы бойынша босатылған әскери қызметшінің тұрғылықты тұратын жеріне ілесіп жүру қажет болған кезде;

медициналық көмекке және бөгде адамның күтіміне мұқтаж болған кезде;

оқшаулау және ілесіп жүру қажеттілігі болған кезде шығарады.

93. Келісімшарт бойынша әскери қызмет өткеретін әскери қызметшілерге қызметі бойынша ауысқан кезде (қызмет түрі мен тегі өзгерген кезде) және келісімшарттың жаңа түрін жасасқанда немесе келісімшартты ұзартқанда, медициналық куәландыруды штаттық емес тұрақты әрекет ететін (гарнизондық немесе госпитальдық) ӘДК жүргізеді.

Бұл ретте әскери қызметшілер мына жағдайларда:

1) ауыстырылатын лауазым бойынша, жаңа немесе ұзартылатын келісімшарт бойынша денсаулық жағдайына жоғары талаптар көзделген кезде;

2) тереңдетілген медициналық қарап тексеру және қадағалау нәтижелері бойынша әскери қызметке жарамдылық санатын қайта қарауды көздейтін денсаулық жағдайындағы өзгерістердің болуы кезінде ӘДК-ға жіберіледі.

94. Талаптар бойынша әскери қызметке жарамдылық санатын дербес бағалау көзделетін науқастанулар кезінде келісімшарт бойынша әскери қызмет өткеретін сарбаздарға (матростарға), кіші сержанттық құрамға, бітіру курстарында оқитындардан басқа, ӘОО курсанттарына (кадеттеріне) қатысты ӘДК "Әскери қызметке шектеулі жарамды" деген қорытынды шығарады.

95. Мынадай:

әскери қызметте болудың шекті жасына толған;

Талаптарға сәйкес әскери қызметке жарамдылық санаты дербес бағалау көзделетін бір-бірін ауырлататын үш немесе одан астам науқастануларды диагностикалау жағдайларын қоспағанда, аға, жоғары сержанттар және офицерлер құрамында Талаптарға сәйкес әскери қызметке жарамдылық санаты дербес бағалау көзделетін науқастанулар боған жағдайда "Әскери қызметке шамалы шектеулермен жарамды" деген қорытынды шығарылады.

Көрсетілген жағдайларда "Әскери қызметке шектеулі жарамды" деген қорытынды шығарылады.

Оқу бітіру курсында білім алатын курсанттарда Талаптарға сәйкес әскери қызметке жарамдылық санаты дербес бағалау көзделген науқастары болған кезде ӘДК "Әскери қызметке шамалы шектеулермен жарамды" деген қорытынды шығарады. Талаптарға сәйкес әскери қызметке жарамдылық санаты дербес бағалау көзделген бір-бірін ауырлататын үш немесе одан да астам науқастануларды диагностикалау жағдайларында "Әскери қызметке шектеулі жарамды" деген қорытынды шығарылады.

Ескерту. 95-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 23.12.2019 № 1058 (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

96. Әскери қызметшіге науқастануы бойынша демалыс беру немесе әскери қызмет міндеттерін орындаудан босату туралы ӘДК қорытындысы Талаптарға сәйкес әскери қызметке уақытша жарамсыздық көзделген жағдайда шығарылады.

97. Бейбіт уақытта штаттық емес тұрақты әрекет ететін ӘДК (ДҰК), стационарлық емделу аяқталғаннан кейін және медициналық оңалту жүргізуден кейін әскери қызметші әскери қызмет міндеттерін орындауға кірісетін мерзім кемінде бір айды құрайтын болса, науқастануы бойынша демалыс беру туралы қорытынды шығарады.

98. Бейбіт уақытта әскери қызметшіге науқастануы бойынша демалыс (қалпына келтіру емделуінің соңғы кезеңі) мертігудің, науқастанудың сипаты мен ауырлығына байланысты отыздан бастап алпыс тәулікке дейінгі мерзімге беріледі.

99. Мерзімді әскери қызмет өткеретін әскери қызметшілер үшін үздіксіз стационарлық емделудің, медициналық оңалту жүргізудің және науқастануы бойынша демалыста болудың жалпы ұзақтығы төрт айдан аспауға тиіс, ол аяқталғаннан кейін штаттық емес тұрақты әрекет ететін ӘДК әскери қызметке жарамдылық санатын айқындайды.

100. Келісімшарт бойынша әскери қызмет өткеретін әскери қызметшіге, ЖОО-ның тәрбиеленушісіне, кадетіне, курсантына, тыңдаушысына науқастануы бойынша демалыс медициналық көрсеткіштер бойынша ұзартылады, бірақ әрбір кезде мерзімі отыз тәуліктен аспауға тиіс. Стационарлық емделуде болу, медициналық оңалтуды жүргізу және науқастануы бойынша демалыста үздіксіз болу уақыты жалпы алғанда төрт айдан, ал туберкулезбен ауыратындар үшін он айдан аспайды.

Көрсетілген мерзім аяқталғаннан кейін келісімшарт бойынша әскери қызметшілердің денсаулық жағдайы бойынша әскери қызмет міндеттерін орындауға кірісуі мүмкін болмаған кезде, оның емделуде болу мерзімі әскери-медициналық мекеменің қорытындысы негізінде әскер тектері қолбасшысынан, ӨңҚ әскерлерінің қолбасшысынан бастап және одан жоғары тікелей бастықтың шешімімен ұзартылады.

Әскери қызметші одан әрі емделгеннен кейін әскери қызмет міндеттерін орындауға кірісе алатын жағдайларда ғана емделу мерзімдерін ұзарту жүзеге асырылады.

101. Әскери қызметшінің емделуде үздіксіз болу мерзімін ұзарту үшін әскери-медициналық мекеменің бастығы әскери қызметші қызмет өткеретін (оқитын) әскери бөлімнің (мекеменің) командиріне (бастығына) емделуде болу мерзімін ұзарту туралы қатынас қағазын жолдайды, онда диагнозы, емделуді жалғастыру қажеттілігі және алпыс тәуліктен аспауға тиіс оның болжамды мерзімі көрсетіледі.

Әскери бөлімнің командирі ол туралы өз пікірі мен көрсетілген қатынас қағазын әскери қызметшінің емделуде үздіксіз болу мерзімін ұзарту туралы шешім қабылдайтын тікелей бастыққа ұсынады.

102. Емделуде және науқастануы бойынша демалыста үздіксіз болудың шекті мерзімі аяқталғаннан кейін әскери қызметшілер әскери қызметке жарамдылық санатын айқындау үшін медициналық куәландыруға жатады.

103. Әскери қызметші әйелдерге жүктілігі және бала тууы бойынша демалысты әскери бөлім командирі (мекеме бастығы) 2015 жылғы 23 қарашадағы Қазақстан Республикасының Еңбек кодексіне және Әскери қызмет өткеру қағидаларына сәйкес тәртіпте және мерзімге береді. Бала күтімі бойынша демалыс аяқталғаннан кейін әскери қызметші әйелдер әскери қызметке жарамдылық санатын қайта қарауды қажет ететін денсаулық жағдайының өзгеруі жағдайларында ӘДК-ға жіберіледі.

Ескерту. 103-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 18.04.2018 № 232 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

104. Штаттық емес тұрақты әрекет ететін ӘДК-нің (ДҰК-ның) науқастануы бойынша демалыс беру (демалысты ұзарту) туралы қорытындысы ӘДК отырыстары хаттамаларының кітабына жазылады және Қағидаға 2-қосымшаның 8-нысанына сәйкес медициналық куәландыру туралы анықтамамен ресімделеді.

105. Осы Қағиданың 96, 97-тармақтарымен көзделмеген жағдайларда әскери қызметшілерді емдеу әскери-медициналық мекемеде аяқталады, ал штаттық емес тұрақты әрекет ететін ӘДК (ДҰК) әскери қызмет міндеттерін атқарудан жетіден он бес тәулікке дейінгі мерзімге толық немесе ішінара босату (бұдан әрі – босату) туралы қорытынды шығарады. Бұл ретте, босату мерзімі жалпы алғанда отыз тәуліктен аспауы тиіс.

106. Мерзімді әскери қызмет өткеретін, денсаулық жағдайы бойынша әскери қызмет міндеттерін атқарудан босатылған әскери қызметшілер әскери бөлімнің медициналық пунктіне (медициналық ротаға) емделуге (оңалтуға) жіберіледі.

Штаттық емес тұрақты әрекет ететін ӘДК әскери қызмет міндеттерін орындаудан ішінара босату туралы қорытынды шығаратын кезде олар босатылатын сабақтардың, жұмыстардың, нарядтардың нақты түрлерін көрсетеді.

107. Мерзімді әскери қызмет өткеретін және гаупвахтада ұстаумен қамауға алумен сотталған әскери қызметшілерге қатысты науқастануы бойынша демалыс беру, әскери қызмет міндеттерін орындаудан босату туралы ӘДК қорытындысы шығарылмайды. Оларды емдеу әскери-медициналық мекемеде немесе әскери бөлімнің медициналық пунктінде аяқталады.

108. Мерзімді әскери қызмет өткеретін әскери қызметшілер науқастануы бойынша демалысы аяқталуы бойынша, қажет болған кезде, әскери қызметке жарамдылық санатын немесе денсаулығы бойынша демалысын ұзарту үшін қайта медициналық куәландыруға штаттық емес ӘДК-ға (әскери қызмет өткерген немесе демалысты өткізген орны бойынша) жіберіледі.

109. Әскери есептен шығарумен әскери қызметке жарамсыз деп танылған және шығаруды ресімдеу кезеңінде денсаулық жағдайы бойынша әскери қызмет міндеттерін атқаруға мүмкіндігі жоқ келісімшарт бойынша әскери қызмет өткеретін әскери қызметшіге (әскери оқу орнының оқитын курсантына) штаттық емес тұрақты әрекет ететін ӘДК әскери қызметке жарамсыздығы туралы қорытындымен қатар "Қызметтен шығаруды ресімдеу үшін қажетті, бірақ 30 (отыз) тәуліктен аспайтын мерзімге әскери қызмет міндеттерін атқарудан босатылуға жатады" деген қорытынды шығарады.

Әскери есептен шығарумен әскери қызметке жарамсыз деп танылған келісімшарт бойынша әскери қызмет өткеретін әскери қызметші денсаулық жағдайы бойынша әскери қызметтен көрсетілген мерзімде шығарылмаса, штаттық емес тұрақты әрекет ететін ӘДК (ДҰК): "Қызметтен шығаруды ресімдеу үшін қажетті, бірақ 30 (отыз) тәуліктен аспайтын мерзімге әскери қызмет міндеттерін атқарудан босатуға жатады" деген қорытындыны қайта шығарады.

110. Танкілерді және басқа да машиналарды су астында жүргізуге жарамдылығын анықтау үшін әскери қызметшілерді, әскери жиындардан өтетін азаматтарды медициналық куәландыру жұмысқа бастапқы рұқсат беру кезінде және кейіннен екі жылда бір рет, сондай-ақ медициналық көрсеткіштер бойынша жүргізіледі.

7-тарау. Десанттық-шабуылдау әскерлері мен арнайы мақсатты бөлімдердің әскери қызметшілерін медициналық куәландыру

Ескерту. 7-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 18.04.2018 № 232 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

111. Десанттық-шабуылдау әскерлерінде (бұдан әрі – ДШӘ), арнайы мақсаттағы бөлімдерде (бұдан әрі – АрнМақБ) әскери қызметке жарамдылығын айқындау үшін мерзімді әскери қызмет өткеретін әскери қызметшілерді медициналық куәландыру қызмет кезеңінде бір рет, ал келісімшарт бойынша әскери қызмет өткеретіндерге – он екі айда бір рет жүргізіледі. Бұл ретте арнайы мақсаттағы, теңіз жаяу әскері бөлімшелерінің, сондай-ақ десанттық-шабуылдау, барлау бөлімшелерінің әскери қызметшілері және парашютпен секірулер жасауға тартылатын адамдар медициналық куәландыруға жатады.

Ескерту. 111-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 18.04.2018 № 232 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

112. ДШӘ-ға (АрнМақБ-ға) әскери қызметке (әскери жиындарға) шақырылған азаматтарға және әскери оқу орындарынан, сондай-ақ қызметі бойынша ауыстыру кезінде басқа да әскер түрлері мен тектерінен келген әскери қызметшілерге медициналық куәландыру жүргізіледі.

Ескерту. 112-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 18.04.2018 № 232 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

113. Егер олар госпиталь ӘДК куәландырмаса, ДШӘ және АрнМақБ әскери қызметшілерін кезектен тыс медициналық куәландыру олар ДШӘ-да (АрнМақБ-да) қызметке жарамдылық санатын өзгерту көзделетін науқастанулар себебі бойынша стационарлық емделгеннен кейін әскери-медициналық мекемеден (медициналық ұйымнан) келуі бойынша жүргізіледі.

ДШӘ және АрнМақБ әскери қызметшілері кезектен тыс медициналық куәландыруға әскери бөлім дәрігерінің, әскери-медициналық мекеме дәрігер-маманының қорытындысы негізінде әскери бөлім командирінің шешімімен жіберіледі.

ДШӘ және АрнМақБ әскери қызметшілерінде Талаптарға сәйкес ДШӘ-да (АрнМақБ-да) қызметке жарамдылық санатын дербес бағалау көзделген науқастар болған жағдайда "ДШӘ-да (АрнМақБ-да) қызметке жарамды" деген қорытынды:

1) қолбасшылықтың пікірі бойынша әскери қызметшіні әскери қызметте қалдыру мақсаттылығы;

2) науқастанудың жағымды болжамы;

3) куәландырылушының әскери қызметті жалғастыруға оң ниеті болған жағдайларда шығарылады.

Осы жағдайда қорытынды жоғарыда аталған барлық шарттар болған кезде шығарылады. Науқастану болжамы науқастану сипатын, оның басталуын, үдеу дәрежесін, процестің қайталануын және әскери қызметші әскери қызмет міндеттерін орындау кезінде болуы ықтимал асқынуларды ескере отырып айқындалады.

Ескерту. 113-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 23.12.2019 № 1058 (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

114. ДШӘ-да (АрнМақБ-да) қызметке жарамдылық парашютпен секірулер жасауға жарамдылықты көздейді. Келісімшарт бойынша әскери қызмет өткеретін және дене салмағы 90 кг-дан асатын ДШӘ және АрнМақБ әскери қызметшілерінің парашютпен секірулер жасауға жарамдылығы жеке айқындалады.

Ескерту. 114-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 18.04.2018 № 232 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

115. Егер әскери қызметшілер ДШӘ-дағы (АрнМақБ-дағы) қызметке жарамсыз болған жағдайларда, штаттық емес тұрақты әрекет ететін ӘДК әскери қызметке жарамдылық санаты туралы қорытынды шығарады.

Ескерту. 115-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 18.04.2018 № 232 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

8-тарау. Әскери-теңіз күштерінің әскери қызметшілерін медициналық куәландыру

Ескерту. 8-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 18.04.2018 № 232 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

125. Әскери қызметшілердің қызметке жарамдылығын айқындау үшін медициналық куәландыру мынадай әскери-есептік мамандықтар бойынша он екі айда бір рет жүргізіледі:

суүсті корабльдерінің жеке құрамы;

тереңге сүңгитін сүңгуір, акванавт, сүңгуір маман;

басқарушы, белгі беруші, штурмандық электрик, торпедалық электрик, торпедашы, гидроакустик, суүсті корабльдерінің радиотелеграфисі.

Талаптарға сәйкес әскери қызметке жарамдылық санатын дербес бағалауды көздейтін науқастанулар кезінде кезектен тыс медициналық куәландыру және ӘТК-де қызметке жарамдылық санатын айқындау осы Қағиданың 113-тармақтарында мазмұндалған тәртіпке ұқсас жүргізіледі.

117. Әскери қызметшілер Әскери-теңіз күштеріндегі қызметке жарамсыз болған жағдайларда штаттық емес (тұрақты әрекет ететін) ӘДК олардың әскери қызметке жарамдылық санаты туралы қорытынды шығарады.

118. Кезекті медициналық куәландырудан кейін алты айдан астам уақыт өтсе, суүсті корабльдерінде гидроакустиктер және радиотелеграфистер болып қызмет өткеретін әскери қызметшілер ұзақ (ұзақтығы екі айдан артық) жүзу алдында медициналық куәландырылуға жатады.

119. Жүзуге кететін, суүсті корабльдеріне іссапарға жіберілген адамдар суүсті корабльдеріндегі қызметке жарамдылығын айқындау үшін штаттық емес тұрақты әрекет ететін ӘДК-нің медициналық куәландырылуына жатады.

120. Жекелеген жағдайларда корабльде қызмет өткеруге кедергі келтіретін тұрақты теңгерілген науқастанулары бар іссапарға жіберілетін адамдарға штаттық емес тұрақты әрекет ететін ӘДК мынадай редакцияда қорытынды шығарады: "Суүсті кораблінде 3 (үш) айдан артық емес мерзімге теңізге шығуға қарсы көрсеткіштері жоқ".

9-тарау. Жауынгер жүзушілерді (сүңгуірлерді) медициналық куәландыру

Ескерту. 9-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 18.04.2018 № 232 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

121. Жауынгер жүзушілерді (сүңгуірлерді) кезекті медициналық куәландыруға дайындау кезеңінде бөлім медицина қызметінің бастығы:

1) оларды бақылау материалдарын жинақтайтын (медициналық көмекке жүгінулері, медициналық қарап тексеру нәтижелері бойынша су астына түсуден шеттету, функционалдық сынамалар деректері, кәсіби қасиеттері) медициналық кітапшаларды дайындайды және онда өткен жылғы қажетті жазбалардың бар болуын тексереді;

2) антропометриялық өлшемдерді жүргізеді;

3) барлық жауынгер жүзушілерге (барлық сүңгуірлер құрамына) рентгенологиялық (кеуде қуысы мүшелерінің флюорографиясы немесе рентгеноскопиясы), зертханалық (қан, несеп клиникалық талдауы) және жүктеме сынамаларын қолдана отырып, электрокардиографиялық зерттеулерді, вестибулярлық аппаратты зерттеуді жүргізуді ұйымдастырады.

40 жастан асқан адамдарға, бұдан басқа, қандағы қантты, липидтерді зерттеу және көздің ішкі қысымын өлшеу жүргізіледі.

122. Сүңгуір жұмыстарына жарамды деп танылған жауынгер жүзушіге (сүңгуірге) ӘДК алда болатын жылға арналған сүңгуір жұмыстарының тереңдігі белгіленеді:

1) 60 метрден астам;

2) 12-ден 60 метрге дейін;

3) 12 метрге дейін.

123. Денсаулық жағдайы медициналық талаптарға толық жауап бермейтін жоғары білікті сүңгуірлерді медициналық куәландыру кезінде ӘДК елеулі дене жүктемесімен байланысты жұмыстарға жеке өзінің қатысуынсыз сүңгуірлердің жұмысын бақылау және оларды үйрету мақсатында оларға қатысты 20 метрге дейінгі және одан кем тереңдікке суға сүңгу туралы дербес қорытынды қабылдайды.

124. Жауынгер жүзушілер мен сүңгуірлер құрамын медициналық куәландыру Талаптардың ІV бағаны және оларға 5-қосымша бойынша жүргізіледі.

125. Жауынгер жүзушілерді (сүңгуірлерді) медициналық куәландыру нәтижелері ӘДК отырыстары хаттамаларының кітабына, сүңгуірлердің жеке және медициналық кітапшасына жазылады.

126. Су астына сүңгудің барынша төмен тереңдігі жауынгер жүзушіні (сүңгуірді) кезекті (кезектен тыс) медициналық куәландыруға дейінгі кезеңге белгіленеді және көрсетілген барлық кезең ішінде асырылмауға тиіс.

127. Жауынгер жүзушіде (сүңгуірде) сүңгу жұмыстарына кедергі келтіретін науқастанулар анықталған кезде ӘДК жауынгер жүзушілерді (сүңгуірлерді) медициналық куәландыру үшін сүңгуір жұмыстарына жарамдылығын, әскери қызметке жарамдылығын айқындау үшін оны кейіннен госпитальдық ӘДК-нің медициналық куәландыруымен тексерілуге және емделуге жібереді.

128. Кезекті медициналық куәландыру 12 айда бір рет амбулаторлық жүргізіледі, ал аға, жоғары сержанттар және офицерлер құрамы кезекті амбулаторлық тексерудің орнына үш жылда бір рет стационарлық тексеруден және медициналық куәландырудан өтеді.

129. Жауынгер жүзушілерді (сүңгуірлерді) медициналық куәландыру қорытындылары бойынша әскери бөлім командирі әрбір жауынгер жүзушіге (сүңгуірге) ағымдағы жылға арналған су астына сүңгудің шекті тереңдігі белгіленген бұйрық шығарады.

10-тарау. Радиоактивті заттармен, иондаушы сәулелену көздерімен, зымыран отынының компоненттерімен, электрмагниттік өрістер және лазерлік сәулелену көздерімен қызметке (жұмысқа) іріктелетін және қызмет өткеретін (жұмыс iстейтін) әскери қызметшілерді (ҚР ҚК қызметшілерін) медициналық куәландыру

Ескерту. 10-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 18.04.2018 № 232 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

130. Радиоактивтік заттармен (бұдан әрі – РЗ), иондандырушы сәулелену көздерімен (бұдан әрі – ИСК), зымыран отынының компоненттерімен (бұдан әрі – ЗОК), электрмагниттік өрістер (бұдан әрі – ЭМӨ) және лазерлік сәулелену (бұдан әрі – ЛС) көздерімен қызметке (жұмысқа) іріктелетін және қызмет өткеретін (жұмыс істейтін) әскери қызметшілерді (ҚР ҚК қызметшілерін) медициналық куәландыру медициналық қызмет бастығының (дәрігерінің) және әскери бөлім қолбасшылығы өкілінің қатысуымен жүргізіледі.

131. РЗ, ИСК, ЗОК, ЭМӨ және ЛС көздерімен қызметке (жұмысқа) іріктелетін әскери қызметшілерді (ҚР ҚК қызметшілерін) медициналық куәландыру лауазымға тағайындау алдында, ал РЗ, ИСК, ЗОК және ЭМӨ және ЛС көздерімен қызмет өткеретіндерді (жұмыс істейтіндерді) 3 (үш) жылда бір рет және медициналық көрсеткіштер бойынша жүргізіледі.

132. РЗ, ИСК, ЗОК және ЭМӨ және ЛС көздерімен қызметке (жұмысқа) іріктелетін және қызмет өткеретін (жұмыс істейтін) адамдарды медициналық куәландыру басталғанға дейін:

1) кеуде қуысы ағзаларын флюорографиялық (рентгенологиялық) зерттеу;

2) жалпы қан талдауы (лейкоцитарлық формуланы және тромбоциттер санын есептеумен);

3) жалпы несеп талдауы;

4) тыныштық жағдайындағы ЭКГ (жүктемеден кейін – көрсеткіштер бойынша);

5) мұрынның қосалқы қуыстарының рентгенограммасы (іріктеу кезінде);

6) В және С вирусты гепатиттерінің маркерлеріне қанды зерттеу (іріктеу кезінде);

7) АИТВ инфекциясына қанды зерттеу (іріктеу кезінде) жүргізіледі.

Қырық жастан асқан адамдарға көздің ішкі қысымын өлшеу, қандағы қанттың деңгейін анықтау жүргізіледі. Медициналық көрсеткіштер бойынша қосымша медициналық зерттеулер жүргізіледі.

133. Медициналық куәландыру басталғанға дейін әскери бөлім медицина қызметінің бастығы (дәрігері) штаттық емес (тұрақты, уақытша әрекет ететін) ӘДК-ға әскери бөлім қолбасшылығы бекіткен медициналық куәландырылуға жататын әскери қызметшілер мен ҚР ҚК қызметшілерінің тізімін ұсынады.

Тізімде: медициналық куәландырудың мақсаты, әскери атағы (әскери қызметшілер үшін), куәландырылушының тегі, аты, болған жағдайда әкесінің аты;

РЗ-мен, ИСК-мен, ЗОК-мен, ЭМӨ және ЛС көздерімен қызмет өткеретін (жұмыс істейтін) адамдарға қатысты оның РЗ-мен, ИСК-мен, ЗОК -мен, ЭМӨ және ЛС көздерімен еңбек өтілі, сондай-ақ комиссияаралық кезеңде жеке дозиметрлік бақылау деректері көрсетіледі.

134. Медициналық куәландыру алдында әскери бөлім қолбасшылығының өкілі штаттық емес (тұрақты, уақытша әрекет ететін) ӘДК мүшелерін куәландырылушылардың қызмет (жұмыс) жағдайларымен таныстырады, ал әскери бөлім медицина қызметінің бастығы (дәрігері) ӘДК-ға комиссияаралық кезеңде куәландырылушылардың денсаулық жағдайын медициналық бақылаудың нәтижелері туралы хабарлайды.

135. РЗ-мен, ИСК-мен, ЗОК-мен және ЭМӨ және ЛС көздерімен қызмет өткеретін (жұмыс істейтін) әскери қызметшіні (ҚР ҚК қызметшісін) әскери-медициналық мекемеге стационарлық тексеруге және медициналық куәландыруға жіберген кезде Қағидаға 2-қосымшаның 14-нысанына сәйкес маманның еңбек және жұмыс орнының жағдайын санитарлық-гигиеналық сипаттау картасы ұсынылады.

136. Стационарлық тексеру нәтижесінде әскери қызметшіде (ҚР ҚК қызметшісінде) РЗ-ның, ИСК-ның, ЗОК-нің, ЭМӨ және ЛС көздерінің организмге әсер етуі салдарынан болып табылатын науқастану анықталған және осы науқастану бойынша Талаптарға сәйкес РЗ-мен, ИСК-мен, ЗОК-мен, ЭМӨ және ЛС көздерімен қызметке (жұмысқа) әскери қызметке уақытша жарамсыздықты, жарамсыздықты немесе қызметке (жұмысқа) жарамдылықты дербес бағалау анықталғанда штаттық емес (тұрақты, уақытша әрекет ететін) ӘДК керек болған кезде радиолог және/немесе токсиколог дәрігердің қатысуымен қорытынды шығарады.

ӘДК қорытындысы патологиялық үдерістің теңелу дәрежесін, әскери-есептік мамандықты, жалпы еңбек өтілін және мамандығы бойынша еңбек өтілін, әскери қызмет міндеттерін орындау қабілетін ескерумен шығарылады.

137. Әскери қызметке уақытша жарамсыздықты көздейтін Талаптарға сәйкес РЗ-мен, ИСК-мен, ЗОК-мен, ЭМӨ және ЛС көздерімен қызмет өткеру (жұмыс істеу) үшін іріктелетін адамдарға қатысты РЗ-мен, ИСК-мен, ЗОК-мен, ЭМӨ және ЛС көздерімен қызмет өткеруге (жұмыс істеуге) жарамсыздығы туралы ӘДК қорытындысы шығарылады.

138. Денсаулық жағдайына шағымданған, бұрын РЗ-мен, ИСК-мен, ЗОК-мен, ЭМӨ және ЛС көздерімен қызметке (жұмысқа) уақытша жарамсыз деп танылған, РЗ-мен, ИСК-мен, ЗОК-мен, ЭМӨ және ЛС көздерімен қызметке (жұмысқа) жарамдылығын анықтау үшін ӘДК-ге жолдама берілетін мертігуден, науқастанудан кейін науқастануы бойынша берілген демалыстан келген әскери қызметшілер (ҚР ҚК қызметшілері) кезектен тыс медициналық куәландыруға жатады.

139. Стационарлық тексеру және медициналық куәландыру нәтижелері бойынша бұрын РЗ-мен, ИСК-мен, ЗОК-мен, ЭМӨ және ЛС көздерімен қызметке (жұмысқа) жарамсыз деп танылған адамдар кемінде үш айдан кейін қайта медициналық куәландыруға жіберіледі.

140. РЗ-мен, ИСК-мен, ЗОК-мен, ЭМӨ және ЛС көздерімен қызметке жарамсыз деп танылған әскери қызметшілерге қатысты олардың әскери қызметке жарамдылық санаты туралы да ӘДК қорытындысы шығарылады.

11-тарау. Запастағы азаматтарды әскери жиындарға немесе әскери қызметке (запастағы офицерлерді) шақыру кезінде және (немесе) есепке алу мақсатында медициналық куәландыру

Ескерту. 11-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 18.04.2018 № 232 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

141. Запастағы азаматтарды әскери (оқу) жиындарға немесе әскери қызметке шақыру кезінде (офицерлерді) немесе есепке алу мақсатында медициналық куәландыру басталғанға дейін ҚІБ(Б) Қағидаға 2-қосымшаның 15-нысанына сәйкес запастағы азаматтың медициналық куәландыру картасын ресімдейді.

142. Запастағы азаматтар осы Қағиданың 38-тармағы 1, 2-тармақшаларына сәйкес медициналық құжаттарды ұсынады.

143. Медициналық куәландыру басталғанға дейін отыз күнтізбелік күннен ерте емес:

1) жалпы қан талдауы;

2) мерезге микропреципитация реакциясы (микрореакция);

3) қандағы қантты анықтау;

4) жалпы несеп талдауы;

5) тыныштық жағдайындағы ЭКГ (жүктемеден кейін – көрсеткіштер бойынша);

6) кеуде қуысы ағзаларын флюорографиялық (рентгенологиялық) зерттеу куәландыру күніне дейін үш айдан кешіктірілмей жүргізіледі;

7) мұрынның қосалқы қуыстарының рентгенограммасы (әскери қызметке шақырылатындар үшін);

8) қырық жастан асқан адамдарға көздің ішкі қысымын өлшеу жүргізіледі.

Медициналық көрсеткіштер бойынша алдын алу егулері мен қажетті медициналық зерттеулер жүргізіледі.

144. Әскери қызметтен денсаулық жағдайы бойынша босатылған азаматтарды медициналық куәландыру кезінде ҚІБ(Б) ҚІД-ға ӘДК-нің бұдан бұрын шығарған қорытындысының мөрмен куәландырылған көшірмесін ұсынады.

145. Талаптарға сәйкес әскери қызметке жарамдылығын дербес бағалау көзделетін науқастанулар болған кезде келісімшарт бойынша әскери қызмет өткерген және есепке алу мақсатында немесе келісімшарт бойынша әскери қызметке түскен кезде куәландырылатын азаматтарға қатысты, сондай-ақ әскери қызметке шақыру кезінде запастағы офицерлер құрамының әскери міндеттілеріне қатысты ӘДК: "Әскери қызметке шектеулі жарамды", әскери жиындарға шақыру кезінде – "Әскери жиындарға жарамсыз" деген қорытынды шығарады.

146. Талаптарға сәйкес әскери қызметке уақытша жарамсыздығы көзделетін науқастанулар болған кезде әскери (арнайы) жиындарға шақырылатын әскери міндеттілерге қатысты әскери жиындарға жарамсыздығы туралы ӘДК қорытындысы шығарылады, ал әскери қызметке шақырылатын әскери міндеттілерге қатысты ӘДК мерзімін көрсетумен уақытша жарамсыздығы туралы қорытынды шығарады.

147. Әскери қызметке әскерге шақырылған запастағы офицерлер құрамының әскери міндеттілерін Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрінің әскери қызметке әскерге шақыру туралы бұйрық болған, бірақ қызмет орнына әлі жіберілмеген және денсаулық жағдайына шағымданған кезде, ҚІД бастығының жолдамасы бойынша штаттық емес тұрақты әрекет ететін (гарнизондық немесе госпитальдық) ӘДК куәландырады.

Талаптарға сәйкес әскери қызметке жарамдылық санатын өзгерту көзделетін науқастанулар анықталған кезде штаттық емес тұрақты әрекет ететін ӘДК қорытындысы науқастану туралы куәлікпен ресімделеді және штаттық ӘДК-нің бекітуіне жатады.

148. Әскери қызметтен денсаулық жағдайы бойынша босатылған азамат медициналық куәландыру сәтінде ӘДК қорытындысын қайта қарау және әскери қызметке жарамдылық санатын айқындау туралы мәселені қоятын болса, ҚІБ(Б) бастығы қайта куәландыру жүргізуге жолдама берудің мақсатқа сәйкестігін қарайды.

Осы мақсатта денсаулық жағдайының жақсарғанын растайтын құжаттар, диспансерлік есептен алынғаны туралы анықтамалар, стационарлық науқастың медициналық картасынан үзінділер, амбулаторлық карталар және денсаулық жағдайын сипаттайтын басқа да медициналық құжаттар сұратылады. Денсаулық жағдайында оң динамика болған кезде қайта куәландырылуға жататын азамат алдын ала қорытынды шығарумен облыстық (республикалық маңызы бар қаланың немесе астананың) шақыру комиссияларының медициналық комиссиясында алдын ала медициналық куәландырудан өтеді.

Алдын ала қорытындының оң нәтижесінде облыстық (республикалық маңызы бар қаланың немесе астананың) ҚІД бастығы әскери қызметші әскери қызмет өткерген штаттық ӘДК ведомствосына оның өтінішін, әскери билетін, медициналық кітапшасын, ӘДК қорытындысын, медициналық құжаттармен расталған алдын ала медициналық куәландыру нәтижелерін жібереді.

Әскери есептен шығарумен әскери қызметке жарамсыз деп танылған адамдар медициналық куәландыруға жатпайды.

Психикалық науқастануы салдарынан денсаулық жағдайы бойынша әскери қызметтен босатылған азаматқа жоғарыда аталған құжаттардан басқа медициналық денсаулық сақтау ұйымының маман дәрігерлерінің стационарлық емдеуден кейін бұрын қойылған диагнозды өзгерту немесе алып тастау туралы қорытындысы ұсынылады.

149. Штаттық ӘДК ұсынылған құжаттарды зерделейді және өтінішті қанағаттандыру үшін негіздемелері бар екені белгіленсе, азамат әскери қызметке жарамдылық санатын айқындау мақсатында ҚІД бастығы арқылы штаттық емес тұрақты әрекет ететін (гарнизондық немесе госпитальдық) ӘДК-ға медициналық куәландыруға жіберіледі.

150. Денсаулық жағдайы бойынша әскери қызметке шақырудан босатылған азаматтарды медициналық қайта куәландыру осы Қағиданың 148-149-тармақтарына сәйкес жүргізіледі.

151. Медициналық куәландыру жүргізілгеннен кейін штаттық емес тұрақты әрекет ететін ӘДК қорытындысы науқастану туралы куәлікпен ресімделеді және штаттық ӘДК-ға қарауға жолданады. Мертігудің, науқастанудың себепті байланысы науқастануы туралы куәлікте көрсетілмейді.

12-тарау. Әскери-дәрігерлік комиссиялардың қорытындылары

Ескерту. 12-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 18.04.2018 № 232 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

152. Куәландыру нәтижелері бойынша медициналық комиссиялар және штаттық емес (уақытша, тұрақты әрекет ететін) ӘДК мынадай қорытындылар шығарады:

1) әскерге шақыру учаскелеріне тіркеу, әскерге шақыру бойынша әскери қызметке шақыру кезінде мынадай запастағы азаматтарға қатысты:

әскери қызметке жарамды;

әскери қызметке шамалы шектеулермен жарамды;

кейіннен медициналық куәландырумен тексерілуге (емделуге) мұқтаж;

әскери қызметке _____ айға уақытша жарамсыз (жіті науқастану немесе созылмалы науқастанудың асқынуы, мертігу болған кезде (жүргізілген емдеуден кейін);

әскери қызметке бейбіт уақытта жарамсыз, соғыс уақытында шектеулі жарамды;

әскери есептен шығарумен әскери қызметке жарамсыз;

2) әскери даярлық бойынша қосымша білім беру бағдарламалары бар жалпы орта білім беру ұйымдарына (республикалық әскери мектеп-интернаттарға (лицейлерге) түсетін азаматтарға қатысты:

____________________________________ түсуге жарамды (жарамсыз);

(оқу орнының атауы)

3) орта техникалық және кәсіби, жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру бағдарламаларын жоғары оқу орындары жанындағы әскери факультеттерге түсу бағдарламаларын іске асыратын әскери оқу орындарына, соның ішінде шетел мемлекеттерінде оқуға түсетін азаматтарға және әскери қызметшілерге қатысты:

____________________________________ түсуге жарамды (жарамсыз);

(оқу орнының атауы)

4) жоғары оқу орындары жанындағы әскери кафедрадалар запастағы офицерлер бағдарламалары бойынша әскери даярлықтан өтуге ниет білдірген азаматтарға қатысты:

әскери кафедрада запастағы офицерлерді даярлау бағдарламасы бойынша оқуға жарамды (жарамсыз);

әскери кафедрада запастағы офицерлерді даярлау бағдарламасы бойынша оқуға шамалы шектеулермен жарамды.

запастағы офицерлерді даярлау бағдарламасы бойынша оқудан өткен және білім беру мекемесін бітіретін студенттер қатарынан азаматтарға қатысты:

жарамдылық санатын көрсетумен әскери қызметке жарамды (жарамсыз);

5) келісімшарт бойынша әскери қызметке кіретін адамдарға қатысты:

келісімшарт бойынша әскери қызметке кіруге жарамды;

келісімшарт бойынша әскери қызметке кіруге шамалы шектеулермен жарамды;

кейіннен медициналық куәландырумен тексерілуге мұқтаж;

медициналық куәландыруға (толық тексерілмеуіне) келмеуіне байланысты қорытынды шығарылмаған;

келісімшарт бойынша әскери қызметке кіруге жарамсыз.

6) әскерге шақыру бойынша (офицерлерден басқа) әскери қызмет өткеретін әскери қызметшілерге қатысты:

әскери қызметке жарамды;

әскери қызметке шамалы шектеулермен жарамды;

әскери қызмет міндеттерін орындаудан ____ тәулікке босатылсын (әскери бөлім медициналық пунктінің лазаретіне жатқызылады);

әскери қызмет міндеттерін орындаудан ____ тәулікке ішінара (жұмыс, оқу-жаттығу, наряд және сол сияқты түрлері көрсетілсін) босатылсын;

науқастануы бойынша демалыс ________________ тәулікке берілсін;

________________ кейіннен медициналық куәландырумен науқастануы

(жүргізу орны көрсетілсін)

бойынша демалыс ____________________________ тәулікке берілсін;

тәуліктік азық-түлік үлесі нормасының жартысы шегінде қосымша

тамақтандыру __________ бастап ___ дейін (мерзімі көрсетілсін)

берілсін;

әскери қызметке бейбіт уақытта жарамсыз, соғыс уақытында шектеулі жарамды;

әскери есептен шығарумен әскери қызметке жарамсыз;

7) келісімшарт бойынша әскери қызмет өткеретін әскери қызметшілерге, ӘОО курсаттарына (кадеттеріне) және әскерге шақыру бойынша әскери қызмет өткеретін офицерлерге қатысты:

әскери қызметке жарамды;

әскери қызметке шамалы шектеулермен жарамды;

__ айдан кейін кейіннен медициналық куәландырумен шамалы шектеулермен әскери қызметке жарамды;

________________________________ түсуге жарамды (жарамсыз);

(ӘОО, факультеттің атауы көрсетілсін)

әскери қызметке шамалы шектеулермен жарамды,

______________________________________________ түсуге жарамсыз;

(ӘОО, факультеттің атауы көрсетілсін)

әскери қызметке шектеулі жарамды;

___________айдан кейін қайта медициналық куәландырылуға жатады

(мерзімі көрсетілсін)

(қорытынды соғыс уақытында шығарылады);

санаториялық емделуге жатады___________________________________

(санаторийдің бейіні көрсетілсін)

(қорытынды емдеуді жалғастыру үшін әскери-медициналық мекемеден санаторийге жіберген кезде шығарылады);

тәуліктік азық-түлік үлесі нормасының жартысы шегінде қосымша тамақтандыру ____ бастап ___ дейін (мерзімі көрсетілсін) берілсін (тек курсанттар (кадеттер) шығарылады);

науқастануы бойынша демалыс ________________ тәулікке берілсін;

________________ кейіннен медициналық куәландырумен науқастануы

(жүргізу орны көрсетілсін)

бойынша демалыс ____ тәулікке берілсін;

науқастануы бойынша демалыс ____ тәулікке ұзартылсын;

әскери қызмет міндеттерін орындаудан ____ тәулікке босатылсын;

әскери қызмет міндеттерін орындаудан ____ тәулікке ішінара

__________________________________________________ босатылсын;

(қандай жұмыс түрлерінен, нарядтардан және т.б. көрсетілсін)

әскери қызметке шектеулі жарамды;

әскери қызметке бейбіт уақытта жарамсыз, соғыс уақытында шектеулі жарамды;

әскери есептен шығарумен әскери қызметке жарамсыз;

әскери есептен шығарумен әскери қызметке жарамсыз. Әскери қызмет міндеттерін орындаудан босатуды ресімдеу үшін қажетті мерзімге, бірақ 30 тәуліктен артық емес мерзімге босатылуға жатады.

8) он сегіз жасқа толмаған курсанттарға (кадеттерге) қатысты:

_____________________________________ оқуға жарамды (жарамсыз);

(ӘОО, факультетінің атауы көрсетілсін)

әскери қызмет міндеттерін орындаудан _____ тәулікке босатылсын;

әскери қызмет міндеттерін орындаудан ______ тәулікке ішінара (қандай жұмыстың, сабақтардың, нарядтардың және т.б. түрлерінен екені көрсетілсін) босатылсын;

9) танкілерді және басқа да машиналарды су астында жүргізуге жарамдылығын айқындау үшін куәландырылатын әскери қызметшілерге, әскери жиындар өткеретін әскери қызметшілерге, азаматтарға қатысты:

танкілерді және басқа да машиналарды су астында жүргізуге жарамды;

____________________айдан кейін қайта медициналық куәландырумен

танкілерді және басқа да машиналарды су астында жүргізуге уақытша жарамсыз;

кейіннен медициналық куәландырумен тексерілуге жатады;

танкілерді және басқа да машиналарды су астында жүргізуге жарамсыз, __________________________________________________________;

(әскери қызметке жарамдылығы көрсетілсін)

10) ДШӘ және АрнМақБ әскери қызметшілеріне қатысты:

ДШӘ-да (АрнМақБ-да) қызметке жарамды;

__ айдан кейін қайта медициналық куәландырумен парашютпен секірулер жасауға уақытша жарамсыз;

кейіннен медициналық куәландырумен тексерілуге жатады;

ДШӘ-да (АрнМақБ-да) қызметке жарамсыз________________________________;

(әскери қызметке жарамдылық санаты көрсетілсін)

11) ӘТК әскери қызметшілеріне қатысты:

ӘТК-дағы қызметке жарамды;

______________ айдан кейін қайта медициналық куәландырумен ӘТК-дағы қызметке уақытша жарамсыз (келісімшарт бойынша әскери қызмет өткеретін әскери қызметшілерге қатысты шығарылады);

кейіннен медициналық куәландырумен тексерілуге жатады;

ӘТК-дағы қызметке жарамсыз, __________________________________.

(әскери қызметке жарамдылық санаты көрсетілсін)

12) жауынгер жүзушілер мен сүңгуірлер құрамына қатысты:

__ метрге дейінгі тереңдікте жауынгер жүзуші қызметіне жарамды;

сүңгуірлер жұмыстарына жарамды;

_______ метрге дейінгі тереңдікте сүңгуірлер жұмысына жарамды;

_______метрге дейінгі тереңдікте тереңге сүңгуші сүңгуірлер

жұмысына жарамды;

_______ метрге дейінгі тереңдікте акванавт жұмысына жарамды;

_______ метрге дейінгі тереңдікте жауынгер жүзуші қызметіне жарамсыз;

акванавт жұмысына жарамсыз, _______ метрге дейінгі тереңдікте тереңдікке сүңгуші сүңгуірлер жұмысына жарамды;

тереңдікке сүңгуші сүңгуірлер жұмысына жарамсыз, _______ метрге дейінгі тереңдіктегі жұмысқа сүңгуір ретінде жарамды;

кейіннен медициналық куәландырумен стационарлық (амбулаторлық) тексерілуге жатады;

3-12 айдан кейін (мерзімі көрсетілсін) қайта куәландырумен жауынгер жүзуші болып қызметке (сүңгуірлер жұмыстарына) уақытша жарамсыз;

жауынгер жүзуші қызметіне жарамсыз,___________________________;

(әскери қызметке жарамдылығы көрсетіледі)

сүңгуірлер жұмыстарына жарамсыз ______________________________.

(әскери қызметке жарамдылығы көрсетіледі)

13) РЗ-мен, ИСК-мен, ЗОК-мен, ЭМӨ көздерімен қызмет (жұмыс) үшін іріктеп алынатын және қызмет өткеретін (жұмыс iстейтін) әскери қызметшілерге, азаматтық персонал адамдарына қатысты:

__________________________________ қызметке (жұмысқа) жарамды;

(зиянды фактор көрсетілсін)

__________________________ қызметке (жұмысқа) уақытша жарамсыз;

(зиянды фактор көрсетілсін)

________________ айдан кейін медициналық куәландырылуға жатады;

__________________________ қызметке (жұмысқа) жарамсыз (әскери

(зиянды фактор көрсетілсін)

қызметшілер үшін әскери қызметке жарамдылық санаты көрсетілсін);

кейіннен медициналық куәландырумен тексерілуге жатады;

14) әскери жиындарға шақырылатын азаматтарға қатысты:

әскери жиындарға жарамды (жарамсыз);

әскери жиындарға шақырудан босатылуға уақытша мұқтаж;

14-1) есепке алу мақсатында куәландырылатын азаматтарға қатысты:

әскери қызметке жарамды;

шамалы шектеулермен әскери қызметке жарамды;

әскери қызметке шектеулі жарамды;

әскери қызметке бейбіт уақытта жарамсыз, соғыс уақытында шектеулі жарамды;

әскери есептен шығарумен әскери қызметке жарамсыз;

15) оқу бөлімдеріне іріктелетін әскери қызметшілерге және оқу бөлімдерінің курсанттарына қатысты:

оқу бөлімінде оқуға жарамды (белгілі бір әскери-есептік мамандық бойынша);

кейіннен медициналық куәландырумен тексерілуге жатады;

оқу бөлімінде оқуға жарамсыз (белгілі бір әскери-есептік мамандық бойынша) __________________________________________________;

(әскери қызметке жарамдылық санаты көрсетілсін)

16) егер ол көшумен байланысты болса, басқа әскери-медициналық мекемеде немесе медициналық денсаулық сақтау ұйымында емдеуді жалғастыру үшін әскери қызметшілерге қатысты:

емдеуді жалғастыру үшін _______________________________________

(әскери-медициналық мекеме немесе медициналық денсаулық сақтау ұйымының атауы және оның орналасқан жері көрсетілсін) ауыстыруға мұқтаж

17) емдеу немесе санаториялық-курорттық мекемеге емделуге, науқастануы бойынша демалысқа, қызмет орнына немесе денсаулық жағдайы бойынша әскери қызметтен босатылғаннан кейін тұрғылықты жеріне баратын әскери қызметшімен ілесіп жүру қажет болған кезде ӘДК ілесіп жүретін адамдардың санын, көлік түрін, медициналық көмекке және бөгде адамның қамқорлығына мұқтаждығын, оқшаулауды талап ететін науқасты көшірген кезде жолаушыларды тасымалдау вагонының жеке купесінде онымен ілесіп жүретін адамдарды көрсете отырып, ілесіп жүру мұқтаждығын айқындайды.

Ескерту. 152-тармаққа өзгеріс енгізілді – ҚР Қорғаныс министрінің 18.04.2018 № 232 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

153. Куәландырылатындар туралы мәліметтер, диагнозы және ӘДК қорытындысы ӘДК отырыстарының хаттамалары кітабына жазылады. Көрсетілген мәліметтер мен ӘДК қорытындысы мыналарға жазылады:

1) әскери қызмет өткермейтін және келісімшарт бойынша әскери қызметке кіретін азаматтарға – келісімшарт бойынша әскери қызметке кіретін азаматтың медициналық куәландыру картасына;

2) әскери оқу орындарына түсетін азаматтарға – әскери оқу орнына түсетін азаматтың медициналық куәландыру картасына, ал әскери қызметшілерге медициналық кітапшаға;

3) жоғары және жоғарыдан кейінгі білім беру бағдарламаларын іске асыратын әскери, соның ішінде шетел мемлекеттерінің оқу орындарына түсетін әскери қызметшілерге – медициналық куәландыру туралы анықтамаға;

4) әскери қызметшілерге – науқастануы туралы куәлікке, медициналық куәландыру туралы анықтамаға және медициналық кітапшаға;

5) запастағы азаматтарға – запастағы азаматтың медициналық куәландыру картасына;

6) әскери жиындар өткеретін азаматтарға – науқастануы туралы куәлікке немесе медициналық куәландыру туралы анықтамаға;

7) запастағы және ӘДК әскери есептен шығара отырып, әскери қызметке жарамсыз деп таныған офицерлерді есепке алу мақсатында куәландырған кезде – науқастануы туралы куәлікке;

8) әскери қызметке шақырылған (Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрінің оларды әскери қызметке шақыру туралы бұйрығы болған кезде), бірақ әскери бөлімдерге жіберілмеген және әскери қызметке жарамсыз, әскери қызметке шектеулі жарамды деп танылған запастағы офицерлерге – науқастануы туралы куәлікке, ал әскери қызметке шамалы шектеулермен жарамды, әскери қызметке уақытша жарамсыз деп танылғандарға – медициналық куәландыру туралы анықтамаға;

9) стационарлық емделуде (тексерілуде) жатқан адамдарға – науқастану тарихына.

154. ӘДК отырыстарының хаттамалары кітабын барлық ӘДК-да сол комиссиялардың хатшылары жүргізеді. ӘДК отырыстарының хаттамаларына төраға, ӘДК отырысына қатысқан комиссия мүшелері (екеуден кем емес) және комиссия хатшысы комиссия отырысы өткізілген күні қол қояды, ал комиссия қорытындысы куәландырылушыға жарияланады.

155. ӘДК отырыстарының хаттамалары кітабына куәландырылушының паспорттық деректері (жеке басын куәландыратын құжат негізінде), оның шағымдары мен науқастанудың қысқаша анамнезі, объективті тексерудің негізгі деректері, науқастанудың белгіленген диагнозын растайтын арнайы зерттеулер нәтижелері және ӘДК қорытындысы жазылады.

156. Әскери жиындар өткеретін, мертіккен әскери қызметшілерді, азаматтарды куәландыру кезінде ӘДК отырыстарының хаттамалары кітабына мертігу жағдайларын растайтын құжаттарға (оның нөмірі, күні, кім берді) сілтеме жасай отырып, оның мән-жайы толық жазылады.

157. Госпитальдық ӘДК отырыстарының хаттамалары кітабының "шағымдар мен анамнез" бағанында куәландырылушының науқастану тарихының нөмірі қосымша көрсетіледі.

158. ӘДК қорытындысын науқастануы туралы куәлікпен ресімдеген жағдайда ӘДК отырыстарының хаттамалары кітабына объективті тексеру деректері мен арнайы зерттеулер нәтижелерін жазбауға рұқсат етіледі. Науқастануы туралы куәліктің бір данасы ӘДК отырыстарының хаттамалары кітабына қосымша ретінде сақталады.

159. ӘДК отырыстарының хаттамалары кітабында және науқастануы туралы куәліктің көрсетілген данасында штаттық ӘДК хаттамасының күні, нөмірі және қорытындысының мазмұны жазылады.

160. Штаттық, штаттық емес госпитальдық, гарнизондық ӘДК (ДҰК), медициналық комиссиялар отырыстарының хаттамалары кітаптары, ауруы туралы куәліктер (медициналық куәландыру туралы анықтамалар) 50 жыл бойы сақтауға жатады.

161. Уақытша әрекет ететін ӘДК (ДҰК) отырыстарының хаттамалары кітабы 10 жыл бойы сақтауға жатады.

162. Кітапты жүргізу, ӘДК қорытындыларын ресімдеу (науқастануы туралы куәліктер, медициналық куәландыру туралы анықтамалар және басқа да құжаттар) дұрыстығы, шығарылған ӘДК қорытындысының негізділігі үшін жауапкершілік ӘДК төрағасына жүктеледі.

163. ӘДК (ДҰК) отырыстарының хаттамалары кітабын штаттық ӘДК тікелей осы комиссияларда куәландырылатын адамдарға жүргізеді.

164. Штаттық ӘДК-ге ұсынылған науқастануы туралы куәліктерді (медициналық куәландыру туралы анықтамаларды) қараған кезде штаттық ӘДК бекіткен қорытындыға төраға, комиссия отырысына қатысқан комиссия мүшелері (кемінде екеу) және хатшы қол қойған науқастануы туралы куәліктердің (медициналық куәландыру туралы анықтамалардың) үшінші даналары ӘДК отырыстарының хаттамалары болып табылады.

165. Науқастануы туралы куәліктердің және медициналық куәландыру туралы анықтамалардың үшінші даналары 50 жыл сақталуға жатады.

166. Штаттық ӘДК бір жыл бойы келіп түскен, қаралған және жолданған науқастануы туралы куәліктердің және медициналық куәландыру туралы анықтамалардың алфавиттік есебін жүргізеді.

167. Бейбіт уақытта науқастануы туралы куәлік мыналарға жасалады:

1) әскери қызметке шектеулі жарамды;

әскери қызметке бейбіт уақытта жарамсыз, соғыс уақытында шектеулі жарамды;

әскери есептен шығарумен әскери қызметке жарамсыз деп танылған барлық әскери қызметшілерге;

2) оқуға жарамсыз деп танылған әскери оқу орындарының курсанттарына (офицерлік атақтары жоқ тыңдаушыларға);

3) ӘТК-де қызметке жарамсыз деп танылған ӘТК-нің әскери қызметшілеріне;

4) ДШӘ-да (АрнМақБ-да) қызметке жарамсыз деп танылған ДШӘ (АрнМақБ) әскери қызметшілеріне;

5) РЗ-мен, ИСК-мен, ЗОК-пен, ЭМӨ, ЛС көздерімен әскери қызмет өткеретін және РЗ-мен, ИСК-мен, ЗОК-пен, ЭМӨ, ЛС көздерімен қызметке жарамсыз деп танылған әскери қызметшілерге;

6) бақылау медициналық куәландыруға түскен әскери қызметшілерге;

7) әскери қызмет өткерген және олардың әскери қызметтен босатылу сәтінде жарамдылығы санатын айқындау үшін куәландырылатын азаматтарға;

8) әскери есептен шығарумен әскери қызметке жарамсыз деп танылған запастағы офицерлерге;

9) әскери қызметке шақырылған (Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрінің бұйрығы болған кезде), бірақ әлі қызмет орнына жіберілмеген және:

әскери есептен шығарумен әскери қызметке жарамсыз;

әскери қызметке бейбіт уақытта жарамсыз, соғыс уақытында шектеулі жарамды;

әскери қызметке шектеулі жарамды деп танылған запастағы офицерлерге;

10) әскери жиындарға шақырылған және әскери қызметке жарамсыз деп танылған азаматтарға.

11) қайта куәландыру кезінде денсаулық жағдайы бойынша бұрын әскери қызметтен шығарылған (босатылған) азаматтарға;

Ескерту. 167-тармаққа өзгеріс енгізілді – ҚР Қорғаныс министрінің 18.04.2018 № 232 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

168. Осы Қағиданың 167-тармағында көрсетілмеген жағдайларда ӘДК қорытындысы медициналық куәландыру туралы анықтамамен ресімделеді.

169. Әскери қызметке жарамдылық санатын өзгертумен науқастануы туралы куәлікпен немесе медициналық куәландыру туралы анықтамамен ресімделген ӘДК қорытындысы штаттық ӘДК-де бекітілуге жатады.

170. Науқастануы немесе санаториялық емделуі бойынша демалысқа мұқтаждығы туралы ӘДК қорытындысы штаттық ӘДК-де бақылауға жатады.

171. Жүктілігіне байланысты РЗ-мен, ИСК-мен, ЗОК-пен, ЭМӨ көздерімен қызметке жарамсыз деп танылған әскери қызметші әйелдерге ӘДК қорытындысы медициналық куәландыру туралы анықтамамен ресімделеді және штаттық ӘДК-де бекітілуге (бақылауға) жатпайды.

172. Сараптамалық құжаттар (науқастануы туралы куәліктер, медициналық куәландыру туралы анықтамалар) бекіту үшін науқастану тарихымен және басқа да медициналық құжаттармен куәландырудан кейін 5 жұмыс күнінен кешіктірілмей үш данада штаттық ӘДК-ге жолданады.

Сараптамалық құжаттар штаттық ӘДК-де 5 жұмыс күні ішінде қаралады және бекітіледі (немесе бекітілмейді). Бекіткеннен кейін штаттық ӘДК сараптамалық құжаттың екі данасын науқастануы туралы куәлікті ресімдеген ӘДК-ге жолдайды, ал сараптамалық құжаттың үшінші данасы штаттық ӘДК-де сақталады.

Штаттық емес ӘДК ӘДК отырыстарының хаттамалары кітабына және қоса берілген сараптамалық құжаттың данасына осы Қағиданың 190-тармағына сәйкес жазба жасайды және бекітілген сараптамалық құжаттың екі данасын әскери қызметшіні куәландыруға жіберген әскери бөлімге (мекемеге) жолдайды (құжаттың штаттық ӘДК-ден келіп түсу сәтінен бастап 3 жұмыс күнінен кешіктірмей).

Науқастануы туралы куәлік куәландырылушының қолына берілмейді.

173. Денсаулық жағдайы бойынша мерзімді әскери қызметке негізсіз шақырылған және куәландыру кезінде әскери қызметке жарамсыз деп танылған әскери қызметшілерге науқастануы туралы куәлік бекіту үшін штаттық ӘДК-ге төрт данада жолданады.

Бекітілгеннен кейін науқастануы туралы куәліктің бірінші және екінші даналары науқастануы туралы куәлікті ресімдеген ӘДК-ге қайтарылады; үшінші данасы бекітілгеннен кейін 5 жұмыс күнінен кешіктірілмей әскери қызметшінің әскерге шақыру орны бойынша ҚІД-ге жолданады, ал төртінші данасы штаттық ӘДК-де сақталады.

Штаттық емес ӘДК ӘДК отырыстарының хаттамалары кітабына және қоса берілген сараптамалық құжаттың данасына осы Қағиданың 190-тармағына сәйкес жазба жасайды және бекітілген сараптамалық құжаттың екі данасын әскери қызметшіні куәландыруға жіберген әскери бөлімге (мекемеге) жолдайды (құжаттың штаттық ӘДК-ден келіп түсу сәтінен бастап 3 жұмыс күнінен кешіктірмей).

174. Штаттық ӘДК психикалық бұзылулары, қатерлі жаңа өскіндері, венерологиялық аурулары бар адамдарға, ЖИТС-пен науқастанғандарға, АИТВ-жұқтырғандарға жасалған науқастануы туралы куәліктердің немесе анықтамалардың әрбір данасының беткі жағының жоғарғы бөлігіне мынадай мазмұндағы мөртабанды қояды: "Көшірмелер жасауға, қолға беруге, мәліметтерді жариялауға тыйым салынады".

175. Медициналық куәландыру нәтижелері бойынша әскери қызметке жарамсыз немесе шектеумен жарамды деп танылған психикалық ауытқулары бар адамдар жөніндегі мәліметтерді:

1) аудандардың (облыстық маңызы қалалардың), облыстардың (республикалық маңызы бар қаланың және астананың) медициналық комиссиялары әскерге шақыру учаскелеріне тіркеу, әскери қызметке шақыру және әскери оқу орындарына, республикалық әскери мектеп-интернаттарына (лицейлерге) түсу кезінде куәландырылған азаматтың тұрғылықты мекенжайы бойынша психиатриялық (психоневрологиялық) диспансерлерге сараптамалық қорытынды қабылданған сәттен бастап бес жұмыс күнінен кешіктірмей;

2) психиатриялық бейінді штаттық емес ӘДК әскери қызмет өткеру кезеңінде куәландырылған әскери қызметшінің тұрғылықты мекен-жайы бойынша психиатриялық (психоневрологиялық) диспансерлерге бекітілген сараптамалық құжатты алу сәтінен бастап бес жұмыс күнінен кешіктірмей жібереді.

Бұл ретте мәліметтерде азаматтың (әскери қызметшінің) төлқұжаттық деректері, туған жылы, тұрғылықты мекен-жайы, куәландыру күні, диагнозы, ӘДК қорытындысы көрсетіледі.

176. Медициналық куәландыру кезінде науқастануы немесе санаториялық емделуі бойынша демалысқа мұқтаж деп танылған әскери қызметшілерге медициналық куәландыру туралы анықтама төрт данада ресімделеді.

Анықтамалардың бірінші және екінші даналары әскери қызметшінің әскери қызмет өткеру орны бойынша әскери бөлім (мекеме) командиріне (бастығына) (куәландырылғанның қолына беріледі), ал үшінші, төртінші даналар штаттық ӘДК-ге бақылау үшін науқастану тарихымен және басқа да медициналық құжаттармен жолданады.

Бақылаудан кейін штаттық ӘДК анықтаманың бір данасын оны ресімдеген ӘДК-ге жолдайды.

Науқастануы бойынша негізсіз демалыс беру кезінде шаттық ӘДК қабылданған шешім жөнінде әскери қызметшінің әскери қызмет өткеру орны бойынша әскери бөлім (мекеме) командирін (бастығын) жазбаша хабардар етеді.

Осы жағдайда штаттық емес ӘДК-ге медициналық куәландыру туралы анықтамамен қоса Қағиданың 2-қосымшасына сәйкес 16-нысан бойынша сарапшының қорытындысы (бұдан әрі – сарапшы қорытындысы) жолданады, онда қорытындының және нұсқаудың негізсіздігі себептері мазмұндалады.

177. Мерзімді әскери қызмет өткеретін әскери қызметші науқастануы бойынша демалысқа кеткен кезде анықтаманың бірінші данасы оның қолына беріледі, ал екінші данасы әскери бөлімнің ісінде қалады.

178. Штаттық ӘДК-де бекітілмеген сараптамалық құжат (науқастануы туралы куәлік, медициналық куәландыру туралы анықтама) сарапшының қорытындысымен қоса оны жасаған ӘДК-ге қайтарылады. Сарапшының қорытындысында оның бекітілмеу себебі мен тиісті нұсқаулар мазмұндалады.

Бекітілмеген сараптамалық құжаттың бір данасы штаттық ӘДК-де 5 жыл бойы сақталады.

179. Бақылау медициналық тексеруін (куәландыруды) тағайындау кезінде штаттық ӘДК тексеруді (куәландыруды) жүргізу орны мен мерзімдерін көрсете отырып, әскери қызметшінің әскери қызмет өткеру орны бойынша әскери бөлім (мекеме) командирін (бастығын) жазбаша хабардар етеді.

180. Штаттық емес ӘДК бекітілмеген сараптамалық құжатты алғаннан кейін бекітілмеу себептеріне талдау жүргізеді, штаттық ӘДК нұсқауларын орындайды және осы Қағидамен белгіленген тәртіпте қайта бекітуге жолдайды.

Бекітілмеу себептерін талдау нәтижелері, штаттық ӘДК нұсқауларын орындау куәландырылушының науқастану тарихында және сараптамалық құжатында көрсетіледі.

Бұрын бекітілмеген сараптамалық құжатты қайта бекітуге ұсынбау жағдайлары туралы штаттық емес ӘДК штаттық ӘДК-ні себептерді негіздеумен жазбаша түрде хабардар етеді.

181. Соғыс уақытында науқастануы туралы куәлік:

1) әскери қызметке жарамсыз деп танылған запастағы офицерлерге;

2) әскери қызметке жарамсыз, 6-12 айдан кейін қайта медициналық куәландырумен әскери қызметке уақытша жарамсыз деп танылған барлық әскери қызметшілерге жасалады.

182. Соғыс уақытында науқастануы туралы куәлікпен ресімделген ӘДК қорытындысы штаттық ӘДК-де бекітілуге, ал медициналық куәландыру туралы анықтамамен ресімделген қорытынды бақылауға жатады.

183. Сараптамалық құжаттардың (науқастануы туралы куәліктердің, медициналық куәландыру туралы анықтамалардың) көшірмелерін штаттық ӘДК құқық қорғау органдарының, медициналық ұйымдардың немесе халықты әлеуметтік қорғау саласындағы уәкілетті органның аумақтық бөлімшелерінің, әскери бөлім командирлерінің, мекемелердің бастықтарының сұрау салуы бойынша береді.

184. Бұрын ведомстволық штаттық емес (штаттық) ӘДК куәландырған ҚР ҚК басқа да әскерлері мен әскери құралымдарының әскери қызметшілеріне қатысты сот ұйғарымы бойынша штаттық ӘДК шығарған шешімдер осы Қағидаға 2-қосымшаның 17-нысанына сәйкес сот ұйғарымы бойынша анықтамамен ресімделеді.

13-тарау. Мемлекеттік авиацияның авиациялық персоналын медициналық куәландыру

Ескерту. 13-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 18.04.2018 № 232 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

185. Авиациялық персонал (ұшқыштар, штурмандар және ұшқыштар экипаждарының басқа да мүшелері, ұшуларға басшылық жасауды және басқаруды жүзеге асыратын, әуе кемесінің бортында ұшу тапсырмаларын орындауға қатысатын адамдар, әуе қозғалысының операторлары, ұшқышсыз ұшатын аппараттардың операторлары), парашютшілер, планершілер және әуеде ұшушылар ДҰК-ның жыл сайын жоспарлы медициналық куәландырылуына жатады.

Әуе қорғанысы күштерінің бас қолбасшысы, әскери-әуе күштерінің қолбасшысы және ұшқыштар құрамының лауазымдарында тұрған олардың орынбасарлары кезекті амбулаторлық медициналық куәландыруды ҚР ҚМ ОӘДК ДҰК-те өтеді.

186. Кезекті медициналық куәландыруға дайындық кезінде әскери бөлім медицина қызметінің бастығы комиссияаралық кезеңде медициналық қадағалаудың мынадай нәтижелерін:

1) денсаулық жағдайындағы өзгерістердің динамикасын;

ұшу жұмысының бұрын анықталған патологиялық өзгерістерге, егер олар орын алса әсерін;

2) жеке психологиялық ерекшеліктерін;

3) шалдыққан науқастануларды, олардың өтуінің ерекшеліктерін;

4) әртүрлі ұшу түрлеріне, арнайы жаттықтыруларға, сынаулар мен зерттеулерге төзімділігін жинақтайды.

187. Авиациялық персонал адамдары кезекті медициналық куәландыруға ауыз қуысын санациялауды жүргізгеннен кейін, ал әйелдер қосымша гинекологтың тексеруінен өткеннен кейін ғана жіберіледі.

188. Медициналық куәландыру басталғанға дейін авиациялық персоналдың барлық адамдарына:

1) кеуде қуысы ағзаларын флюорографиялық (рентгенологиялық) зерттеу;

2) тыныштық жағдайында және дене жүктемесінен кейін он екі жалғамалық әдіспен ЭКГ;

3) жалпы қан және несеп талдауы;

4) қандағы қантты зерттеу;

5) көрсеткіштер бойынша фиброгастродуоденоскопия;

6) 40 жастан асқан адамдарға көздің ішкі қысымын өлшеу;

7) көрсеткіштер бойынша мұрынның қосалқы қуыстарының рентгенографиясы жүргізіледі.

Парашютшінің, планершінің және әуеде ұшушының, сондай-ақ әуе кемесінің бортында ұшу тапсырмаларын орындауға қатысатын маманның лауазымдарына алғаш рет тағайындалатын әскери қызметшілерге жоғарыда аталған зерттеулерге қосымша осы Қағиданың 59 және 61-тармақтарында көрсетілген зерттеулер жүргізіледі.

189. Барлық клиникалық-зертханалық және құралдық зерттеулер медициналық куәландыру басталғанға дейін бір айдан ерте емес орындалуы тиіс. Қосымша тексерулер медициналық көрсеткіштер бойынша жүргізіледі.

190. Медициналық куәландыруды жүргізу кезінде маман дәрігер тексеруді ӘДС (ДҰС) жүргізу кезіндегі зерттеу әдістемесіне сәйкес осы Қағидаға 1-қосымшаға сәйкес жүргізеді және медициналық кітапшаның тиісті бөлімін толтырады, диагнозды, ұшу жұмысына жарамдылық санаты туралы қорытындыны және өз ұсынымдарын жазады.

ДҰК қорытындыларды осы Қағидаға және Кодекстің 60-бабы 4-тармағына сәйкес бекітілетін Мемлекеттік авиацияда қызмет ету үшін адамдар денсаулығы жағдайының сәйкес келуіне қойылатын талаптарға (бұдан әрі – Авиация талаптары) сәйкес шығарады.

Куәландыру нәтижелері бойынша ДҰК төрағасы маман дәрігерлердің авиациялық персоналдың медициналық кітапшасына барлық жазбаларды енгізу дұрыстығын тексереді, ұшу жұмысына жарамдылық санаты туралы қорытынды шешімді шығарады. Авиациялық персоналдың ұшу жұмысына жарамдылық санаты туралы мәселені шешумен қатар, ДҰК емдеу-сауықтыру іс-шараларының тізбесі мен кезеңділігін айқындайды. ДҰК қорытындысына төраға, хатшы қол қояды және комиссияның (мекеменің) мөрі басылады.

191. Ұшу жұмысына (ұшуға үйретуге, ұшуларды басқаруға, парашютпен секірулерге және ұшуларға) жарамдылық туралы ДҰК қорытындысын қолдану мерзімі шығарылған сәтінен бастап бір жыл. Егер белгіленген мерзімдерде объективті себептермен медициналық куәландыру (амбулаторлық, стационарлық) жүргізілмесе, авиациялық бөлім медицина қызметінің бастығы үлкен медицина бастығының рұқсатымен тереңдетілген медициналық қарап тексеруді жүргізеді және оның нәтижелері бойынша 60 тәулікке дейін ұшуларға (ұшуларды басқаруға) жіберу туралы шешім қабылдайды.

192. Авиациялық персонал, атап айтқанда, ұшқыштар мен штурмандар бірінші жоспарлы стационарлық медициналық куәландырудан отыз жаста өтеді.

Авиация талаптарының тармақтарын қолданусыз ұшу жұмысына жарамды деп танылған ұшқыштар мен штурмандар кезекті стационарлық медициналық куәландырудан үш жылдан кейін, ал ұшу жұмысына жарамды деп танылғандар ұшу жұмысына жарамдылығы жеке бағалауды көздейтін Авиация талаптарының тармақтарына сәйкес екі жылдан кейін өтеді.

Авиациялық персоналдың басқа да адамдары стационарлық медициналық куәландыруға 40, 45, 50 жасқа толуы бойынша және денсаулық жағдайының өзгеруі кезінде және медициналық көрсеткіштер бойынша жіберіледі.

Авиациялық персонал 55 жасқа толуы бойынша стационарлық медициналық куәландырудан жыл сайын өтеді.

193. Ұшқыштар мен штурмандардың денсаулық жағдайында диагнозды немесе ДҰК сараптамалық қорытындысын нақтылауды талап ететін өзгерістер болса, олар кезектен тыс стационарлық (амбулаторлық) медициналық куәландыруға жіберуге жатады.

194. Кезектен тыс медициналық куәландыру мынадай жағдайларда:

1) денсаулық жағдайында диагностика үшін күрделі болатын өзгерістер болған кезде;

2) бар науқастанулары өршіген кезде;

3) ұшу тапсырмаларын жүйелі түрде орындамаған жағдайларда;

4) ұшу жұмысында 6 (алты) айдан астам үзілістер болған кезде;

5) авиациялық оқиғалардан кейін;

6) жұмыс істеу үшін олардың денсаулық жағдайына анағұрлым жоғары медициналық талаптар қойылатын ұшқыштар құрамын ұшақтардың басқа типтеріне ауыстырған кезде.

7) алып тасталды – ҚР Қорғаныс министрінің 18.04.2018 № 232 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.
Ескерту. 194-тармаққа өзгеріс енгізілді – ҚР Қорғаныс министрінің 18.04.2018 № 232 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

195. Кезекті (кезектен тыс) стационарлық медициналық куәландыру әскери-медициналық мекемелердің мамандандырылған бөлімшелерінде жүргізіледі.

196. Кезекті (кезектен тыс) медициналық куәландыруға жіберуді әскери бөлімнің командирі және (немесе) одан жоғары басшы жүргізеді.

197. Медициналық куәландыруға жіберілетін адамдарға ДҰК-да:

1) Қағидаға 2-қосымшаның 10-нысанына сәйкес медициналық куәландыруға жолдама;

2) медициналық кітапша;

3) Қағидаға 2-қосымшаның 11-нысанына сәйкес әскери қызметшінің қызметтік міндеті жөніндегі мәліметтер;

4) Қағидаға 2-қосымшаның 12-нысанына сәйкес әскери қызметшінің денсаулық жағдайы жөніндегі мәліметтер ұсынылады.

198. Денсаулық жағдайы жөніндегі мәліметтерде қосымша:

1) алдыңғы ДҰК диагнозы мен қорытындысы;

2) соңғы рет қашан және қайда стационарлық медициналық куәландырудан өтті;

3) комиссияаралық кезеңдегі дене бітімінің жағдайына және жұмысқа қабілеттілігіне жалпы мінездеме;

4) медициналық көмекке жүгінушілік және еңбекке қабілетсіздік күндерінің саны;

5) медициналық көрсеткіштер бойынша ұшу жұмысынан босату немесе шеттету жағдайлары, олардың себептері;

6) ұшу жұмысына дәрігерлік қадағалаудың деректері;

7) пульс жиілігінің динамикасы, ұшу жұмысы барысындағы артериалық қысымның көлемі және куәландырушының денсаулық жағдайын сипаттайтын басқа да объективті деректер;

8) жеке-психологиялық ерекшеліктері;

9) ұшу жұмысын жалғастырудың мақсатқа сәйкестігі;

10) медициналық куәландыруға жіберудің себебі;

11) әскери бөлім дәрігерінің ұшу жұмысында одан әрі пайдалану туралы пікірі қамтылуы тиіс.

199. Қызметтік іс-қимыл жөніндегі мәліметтерде қосымша мыналар қамтылады:

1) жалпы ұшу, ұшақтың (тікұшақтың) түрі;

2) ұшу жұмысын орындау сапасы;

3) ұшу жұмысын жалғастыру мүмкіндігі туралы қорытынды;

4) ұшу жұмысында алдағы уақытта пайдаланудың мақсатқа сәйкестігі туралы қолбасшылықтың пікірі.

200. Барокамерада биіктік гипоксиясына төзімділікті зерттеу:

1) ұшқыштар мен штурмандарға отыз жасқа жеткенге дейін – төрт жылда бір рет, одан әрі – стационарлық медициналық куәландыру кезінде және медициналық көрсеткіштер бойынша;

2) ұшқыштар экипаждарының басқа мүшелеріне – бес жылда бір рет;

3) парашютшілерге, планершілерге және әуеде ұшушыларға, әуе кемесінің бортында ұшу тапсырмаларын орындауға қатысатын әскери қызметшілерге – алғашқы медициналық куәландыру кезінде, ал одан әрі – медициналық көрсеткіштер бойынша жүргізіледі.

Барокамерада биіктік гипоксиясына төзімділікті жоспарлы сынаулар барокамера болмаған кезде ұшақтағы биіктік сынауларымен ауыстырылады.

201. Стационарлық медициналық тексеру аяқталғаннан кейін әскери қызметші сараптамалық қорытынды шығаратын және оны куәландырылушыға жеткізетін штаттық емес госпитальдық ДҰК-ға ұсынылады. Зерттеулер, маман- дәрігерлердің тексеру нәтижелері және ДҰК қорытындысы медициналық кітапшаның тиісті бөлімдеріне енгізіледі. Куәландырылушы міндетті медициналық зерттеу жүргізуден бас тартқан жағдайда медициналық тексеру тоқтатылады және әскери қызметші әскери бөлімге шығарылады.

Медициналық кітапшада "Медициналық тексеруден бас тартуына байланысты дәрігерлік-ұшқыштар комиссиясының медициналық куәландыруынсыз шығарылады" деген жазба жазылады.

202. Ұшу жұмысына (ұшуларға басшылық жасауға, парашютпен секірулерге немесе ұшуларға) жарамсыз деп танылған және ұшу жұмысымен (ұшуларға басшылық жасаумен, парашютпен секірулермен және ұшулармен) байланысты емес әскери лауазымдарға тағайындалған авиациялық персонал диспансерлік есепке қойылады.

203. Жазылған немесе науқастанудың тұрақты ремиссиясына жеткен жағдайда, осы адамдарды штаттық ӘДК-мен (ДҰК-мен) жазбаша түрде келіскеннен кейін әскери бөлімнің командирі ұшу жұмысына, ұшуларға басшылық жасауға, парашютпен секірулерге және ұшуларға, бірақ ұшу жұмысына (ұшуларға басшылық жасауға, парашютпен секірулерге және ұшуларға) жарамсыздығы туралы сараптамалық қорытынды шығарылғаннан кейін бір жылдан ерте емес, қалпына келтіру мүмкіндігін айқындау үшін стационарлық медициналық куәландыруға жібереді.

204. Авиациялық персонал, атап айтқанда, ұшқыштар мен штурмандар ұшқыштар лауазымдарына қайта қабылдану кезінде әскери-медициналық мекемелердің мамандандырылған бөлімшелерінде медициналық тексеруге және куәландыруға жатады.

205. Әскери-медициналық мекемеде емделуде жүрген авиациялық персонал тексеру кезінде денсаулық жағдайында анықталған өзгерістер:

1) ұшу жұмысына жарамдылық дәрежесін өзгерту;

2) алып тасталды – ҚР Қорғаныс министрінің 18.04.2018 № 232 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

3) науқастануы бойынша демалыс беру;

4) әскери қызметтің басқа да міндеттерін орындаумен ұшулардан босату қажеттілігін тудыратын жағдайларда ғана ДҰК-ға ұсынылады.

Ескерту. 205-тармаққа өзгеріс енгізілді – ҚР Қорғаныс министрінің 18.04.2018 № 232 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

206. Егер шалдыққан науқастану алдыңғы сараптамалық қорытындыны өзгертуді талап етпесе, авиациялық персонал медициналық куәландырусыз әскери-медициналық (медициналық) мекемеден (ұйымнан) шығарылады және шығару эпикризінде және медициналық кітапшада "Шалдыққан науқастану ұшу жұмысын жалғастыруға кедергі келтірмейді" деген жазба жазылады.

207. Авиациялық персоналды даярлау бойынша ӘОО-ның ұшқыш мамандықтарында оқитын курсанттар ұшу практикасы басталар алдында және оқыту аяқталғаннан кейін осы Қағидамен айқындалған тәртіпте ДҰК-да жыл сайын медициналық куәландыруға жатады.

Бұл ретте бірінші курс курсанттарына қан тобын және резус-факторын айқындау жүргізіледі, олардың нәтижелері медициналық кітапшаға енгізіледі.

Медициналық көрсеткіштер бойынша ұшуға оқытуға жарамдылығын айқындау үшін курсанттар әскери-медициналық мекемелердің мамандандырылған бөлімшелеріне медициналық куәландыруға жіберіледі.

14-тарау. Запастағы авиациялық персоналды есепке алу мақсатында медициналық куәландыру

Ескерту. 14-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 18.04.2018 № 232 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

208. Авиациялық персоналды, атап айтқанда запастағы ұшқыштар құрамын есепке алу мақсатында медициналық куәландыру бес жылда бір рет әскери жиындарға шақыру алдында немесе денсаулық жағдайында өзгерістер кезінде жүргізіледі. Ұшу экипаждарының басқа да мүшелеріне әскери жиындарға шақырылған кезде немесе денсаулық жағдайында өзгерістер кезінде ғана жүргізіледі.

209. Медициналық куәландыру нәтижелері запастағы азаматтың медициналық куәландыру картасына жазылады.

210. Авиациялық персонал, атап айтқанда запастағы және азаматтық авиацияда ұшу жұмысындағы ұшқыштар мен штурмандар есепке алу мақсатында медициналық куәландыруға жіберілмейді. Бұл ретте ҚІБ(Б) сол мерзімдерде осы адамдарға жұмыс орны бойынша дәрігерлік-ұшқыштар сараптамалық комиссияларынан жеке іске тіркеу үшін оларды медициналық куәландыру нәтижелері туралы анықтамаларды сұратады.

15-тарау. Дәрігерлік-ұшқыштар комиссиясының қорытындылары

Ескерту. 15-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 18.04.2018 № 232 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

211. Куәландыру нәтижелері бойынша ДҰК мынадай қорытындылар шығарады:

1) авиациялық персоналды даярлау бойынша ӘОО-ның ұшу мамандықтарына түсетін азаматтарға:

І (бірінші) баған бойынша авиациялық персоналды даярлау бойынша ӘОО-ның ұшу мамандықтарына түсуге жарамды (жарамсыз);

2) авиациялық персоналды даярлау бойынша ӘОО-ның курсанттарына (ұшу мамандықтарына және авиация тегіне қарамастан):

ІІ-V (екінші-бесінші) баған бойынша ұшуға оқытуға жарамды (жарамсыз);

стационарлық медициналық куәландыруға (тексеруге, емделуге) жіберуге жатады;

кейіннен медициналық куәландырумен _____ тәулік мерзімге науқастануы бойынша демалыс берілсін;

сыныптық оқуларға барумен, _____ тәулікке барлық жұмыстар мен нарядтардан босатылсын;

кейіннен медициналық куәландырумен _____ тәулікке басқа әскери қызмет міндеттерін орындай отырып, ұшулардан босатылсын;

ұшуға оқытуға жарамсыз деп танылған курсанттарға ДҰК әскери қызметке жарамдылығы туралы қорытынды шығарады;

3) даярлықтың ұшу бейіні бойынша әскери академияларға түсетін әскери қызметшілерге:

____________________________________ түсуге жарамды (жарамсыз).

(әскери академия мен факультеттің атауы көрсетіледі

Түпкілікті іріктеу кезінде денсаулық жағдайы бойынша оқудың ұшу бейіні бойынша әскери академияларға түсуге жарамсыз деп танылған әскери қызметшілерге ДҰК ұшу жұмысына жарамдылығы туралы қорытынды шығарады.

4) ұшқыштар құрамына (ұшқыштар):

ІІ-V (екінші-бесінші) бағандар бойынша ұшу жұмысына шектеулерсіз жарамды;

ІІ-V (екінші-бесінші) бағандар бойынша меңгерген ұшақ типтерінде ұшу жұмысына жарамды;

ІІ-V (екінші-бесінші) бағандар бойынша дыбыстан ұшқыр ұшақтарды қоспағанда ұшу жұмысына жарамды;

ІІ-V (екінші-бесінші) бағандар бойынша екінші ұшқыш болған кезде екіжақты басқарылатын оқу-жаттығу жаттықтыру ұшақтарында ұшу жұмысына жарамды;

ІІІ-V (үшінші-бесінші) бағандар бойынша бомбалаушылардың барлық түрлерінде ұшу жұмысына жарамды;

ІV-V (төртінші-бесінші) бағандар бойынша көлік және поршеньді ұшақтардың барлық түрлерінде ұшу жұмысына жарамды;

ІV-V (төртінші-бесінші) бағандар бойынша _______________ (әуе кемесінің түрі көрсетіледі) ұшу жұмысына жарамды;

V (бесінші) баған бойынша тікұшақтардың барлық түрлерінде ұшу жұмысына жарамды;

V (бесінші) баған бойынша екінші ұшқыш болған кезде тікұшақтардың барлық түрлерінде ұшу жұмысына жарамды;

V (бесінші) баған бойынша корабльде орналасқан тікұшақтарды қоспағанда, тікұшақтардың барлық түрлерінде ұшу жұмысына жарамды;

ІІ-V (екінші-бесінші) бағандар бойынша ұшу жұмысына жарамсыз;

5) ұшқыштар құрамына (штурмандар):

ІІ-V (екінші-бесінші) бағандар бойынша ұшу жұмысына штурман ретінде шектеулерсіз жарамды;

ІІІ-V (үшінші-бесінші) бағандар бойынша бомбалаушылардың барлық түрлерінде ұшу жұмысына штурман ретінде жарамды;

ІІІ-V (үшінші-бесінші) бағандар бойынша дыбыстан ұшқыр ұшақтарды қоспағанда, ұшу жұмысына штурман ретінде жарамды;

ІV-V (төртінші-бесінші) бағандар бойынша көлік және поршеньді ұшақтардың барлық түрлерінде штурман ретінде жарамды;

V (бесінші) баған бойынша тікұшақтардың барлық түрлерінде ұшу жұмыстарына штурман ретінде жарамды;

V (бесінші) баған бойынша корабльдерде орналасқан тікұшақтарды қоспағанда, тікұшақтардың барлық түрлерінде ұшу жұмысына штурман ретінде жарамды;

ІІ–V (екінші-бесінші) бағандар бойынша ұшу жұмысына штурман ретінде жарамсыз;

6) ұшқыштар экипажының басқа да адамдарына (борт инженері, борт технигі, борт радисі және басқа да борт мамандары):

VІ (алтыншы) баған бойынша көлік ұшақтарының барлық түрлерінде ұшу жұмысына (борт инженері, борт технигі, борт радисі және басқа да борт мамандары ретінде) жарамды;

VІ (алтыншы) баған бойынша тікұшақтардың барлық түрлерінде ұшу жұмысына (борт инженері, борт технигі, борт радисі және басқа да борт мамандары ретінде) жарамды;

VІ (алтыншы) баған бойынша ұшу жұмысына (борт инженері, борт технигі, борт радисі және басқа да борт мамандары ретінде) жарамсыз;

7) парашютшілерге:

VІ (алтыншы) баған бойынша парашютпен секірулерге жарамды (жарамсыз);

8) планершілер мен әуеде ұшушыларға:

VІ (алтыншы) баған бойынша ________________ (әуе кемесінің түрі көрсетіледі) ұшуларға жарамды (жарамсыз);

9) әуе кемесінің бортында ұшу тапсырмаларын орындайтын әскери қызметшілерге;

VІ (алтыншы) баған бойынша (кім ретінде және ұшақтың түрі көрсетіледі) ұшуларға жарамды (жарамсыз);

10) ұшуларға басшылық жасауды және басқаруды жүзеге асыратын әскери қызметшілерге, әуе қозғалысының, ұшқышсыз ұшу аппараттарының операторларына:

VІІ (жетінші) баған бойынша ұшуларға басшылық жасауға жарамды (жарамсыз);

11) мамандығына қарамастан барлық әскери қызметшілерге:

стационарлық медициналық куәландыруға жіберуге жатады;

кейіннен медициналық куәландырумен науқастануы бойынша демалыс _____ тәулікке берілсін;

кейіннен медициналық куәландырумен басқа да әскери қызмет міндеттерін орындай отырып, ұшулардан _____ тәулікке босатылсын;

әскери қызмет міндеттерін орындаудан _____ тәулікке босатылсын;

дәрігердің жүйелі бақылауына жатады;

профилакторийге демалысқа жіберіле отырып, ұшулардан шеттетілсін;

12) ДҰК-тың негізгі сараптамалық қорытындысынан кейін:

медициналық қарсы көрсеткіштер тізбесі негізінде ауданда (орналасу орны көрсетіледі) ұшу жұмыстарын (ұшуларды, ұшуларды басқаруды, парашютпен секірулерді) орындауға қарсы көрсеткіштер жоқ;

медициналық қарсы көрсеткіштер тізбесі негізінде ауданда (орналасу орны көрсетіледі) ұшу жұмыстарын (ұшуларды, ұшуларды басқаруды, парашютпен секірулерді) орындау қарсы көрсетілген.

212. ДҰК-ның ұшу жұмыстарына жарамдылығы туралы қорытындысы ұшуларға басшылық жасауға жарамдылықты және парашютпен секірулерге және жер үстіне катапульттенуді көздейді.

Ұшу жұмыстарына жарамды немесе шектеулі жарамды деп танылған ұшқыштар мен штурмандар ұшуларға басшылық жасауға және басқаруға жіберіледі.

213. Ұшу жұмыстарына шектеулі жарамды деп олардың авиация тегінің тиесілігіне сәйкес келетін Авиация талаптарының бағаны бойынша шектеулермен жіберілген, сондай-ақ неғұрлым төмен талаптарды қамтитын бағандар бойынша ұшу жұмыстарына жарамды деп танылған адамдар саналады.

214. ДҰК қорытындысында Авиация талаптарының тармақтары, тармақшалары мен бағандары, ұшу жұмыстарына (ұшуға үйретуге, ұшуларға басшылық жасауға, парашютпен секірулерге және ұшуларға) жарамдылық дәрежесі көрсетілуі тиіс. Содан кейін диагнозы мен науқастанудың, мертігудің себепті байланысы көрсетіледі. Одан басқа, негізгі емдеу-алдын алу ұсынымдары көрсетіледі.

Ұшу жұмыстарына (оқуға) жарамсыз деп танылған ұшқыштар құрамына ДҰК олардың әскери қызметке (егер ол туралы куәландыруға жолдамада көрсетілсе) жарамдылық санаты туралы және ұшуларға басшылық жасауға жарамдылығы туралы қорытынды шығарылады.

215. Әскери қызмет міндеттерін орындаудан босату туралы қорытынды жетіден он бес тәулік мерзімге беріледі және медициналық куәландыру туралы анықтамамен ресімделеді. ДҰК босату туралы қорытындыны қайта шығарады, бірақ жалпы босату мерзімі 30 тәуліктен аспауы тиіс.

216. Авиациялық персоналды даярлау жөніндегі әскери бөлімдердің, ӘОО-ның дәрігерлері 7 тәулікке дейінгі мерзімге ұшулардан босатуға немесе әскери қызмет міндеттерін орындаудан толық босатуға құқылы (курсанттарға – барлық жұмыстар мен нарядтардан).

217. Ұшу жұмыстарына (ұшуға үйретуге, ұшуларға, ұшуларға басшылық жасауға, парашютпен секірулерге) жарамдылық дербес бағалауды көздейтін талаптардың тармақтары бойынша ұшу жұмыстарына (ұшуға үйретуге, ұшуларға, ұшуларға басшылық жасауға, парашютпен секірулерге) жарамдылығы туралы ДҰК қорытындысы:

1) белгіленген науқастану кезінде функционалдық сақталғанда;

2) комиссияаралық кезеңде медициналық бақылау деректері бойынша ұшуларды көтере алуда;

3) куәландырылушының ұшу жұмыстарын жалғастыруының мақсатқа сәйкестігінде;

4) басшылықтың қолдауы мен медицина қызметінің пікірі бойынша ұшу жұмысында одан әрі пайдаланудың мақсатқа сәйкестігінде шығарылады.

218. Жоғары әскери оқу орындарына күндізгі оқу нысанына түсетін ұшқыштар мен штурмандарда денсаулық жағдайы бойынша ұшу жұмыстарына шектеулері және климаттық жағдайлары қолайсыз жергілікті жерлерде (шетел мемлекеттерінде) әскери қызмет өткеруге қарсы көрсеткіштер болмауға тиіс.

ДҰК-мен ұшу жұмыстарына шектеулі жарамды немесе жарамдылықты дербес бағалауды көздейтін Авиация талаптарының тармақтары бойынша ұшу жұмыстарына жарамды деп танылған ұшқыштар мен штурмандар ұшуға тек сырттай оқу нысанына жіберіледі.

219. Әскери-медициналық мекеменің мамандандырылған бөлімшесінде медициналық куәландыру кезінде ұшу жұмыстарына (ұшуға үйретуге, ұшуларға, ұшуларға басшылық жасауға, парашютпен секірулерге) жарамсыздығы туралы ДҰК қорытындысы егер ол штаттық ӘДК-да бекітілуге жататын болса, ол медициналық кітапшаға енгізілмейді. Әскери бөлімнің медицина қызметінің бастығы бекітілген науқастануы туралы куәлікті алғаннан кейін ДҰК қорытындысын медициналық кітапшаға жазады және мөрмен бекітеді. Бекітілген науқастануы туралы куәлік бөлімге келіп түскенге дейін әскери қызметшілер ұшу жұмыстарына (ұшуларға басшылық жасауға, парашютпен секірулерге) жіберілмейді.

220. Куәландырылушылар туралы мәліметтер мен ДҰК қорытындысы осы Қағидаға 2-қосымшаның 4-нысанына сәйкес ДҰК отырыстарының хаттамалары кітабына жазылады. ДҰК отырыстарының хаттамаларына төраға, ДҰК отырысына қатысқан комиссия мүшелері және хатшы комиссиядан өткен күні қол қояды, ал комиссияның қорытындысы куәландырылушыға хабарланады.

221. Медициналық куәландырылудан кейін Қағидаға 2-қосымшаның 18-нысанына сәйкес әскери қызметшілерге ДҰК өткені туралы анықтама беріледі, ол ұшу жұмыстарына (ұшуларға басшылық жасауға, парашютпен секірулерге және ұшуларға) жіберуге негіз болып табылады.

222. ДҰК қорытындысын науқастануы туралы куәлікпен ресімдеген кезде ДҰК отырыстарының хаттамалары кітабына объективті түрде тексеру деректері мен арнайы зерттеулер нәтижелерін жазбауға рұқсат етіледі, штаттық ӘДК қорытындысы туралы жазбасы бар науқастануы туралы куәліктің бір данасы ДҰК отырыстарының хаттамалары кітабына қосымша ретінде сақталады.

ДҰК отырыстарының хаттамалары кітабын дұрыс жүргізу, шығарылған қорытындыны ресімдеу және негізділігіне жауапкершілік ДҰК төрағасына жүктеледі.

223. Науқастануы туралы куәліктер:

1) ұшу жұмыстарына (ұшуға үйретуге, ұшуларға басшылық жасауға, парашютпен секірулерге және ұшуларға,) жарамсыз;

2) алғаш рет ұшу жұмыстарына шектеулі жарамды;

3) бұрын шығарылған ұшу жұмыстарына шектеулерді алған кезде;

4) ұшу жұмысына (ұшуға үйретуге, ұшуға басшылық жасауға, парашютпен секірулерге және ұшуларға) жарамдылығын қалпына келтірген кезде.

5) алып тасталды – ҚР Қорғаныс министрінің 18.04.2018 № 232 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.
Ескерту. 223-тармаққа өзгеріс енгізілді – ҚР Қорғаныс министрінің 18.04.2018 № 232 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

224. Запастағы авиация персоналына науқастануы туралы куәліктер мыналарда жасалады:

1) олар ұшу жұмыстарына жарамсыз деп танылған кезде;

2) алғаш рет ұшу жұмыстарына шектеулі жарамды болған кезде;

3) ұшу жұмыстарына қайта орналасқан кезде.

225. Медициналық куәландыру кезінде науқастануы бойынша демалысқа, әскери қызметтің басқа да міндеттерін орындаумен ұшулардан босатуға (30 және одан көп тәулікке) немесе санаториялық емделуге мұқтаж болып танылған әскери қызметшілерге медициналық куәландыру туралы анықтаманы ресімдеу тәртібі осы Қағиданың 176-тармағында айқындалады.

16-тарау. Әскери қызметшілердің немесе азаматтардың науқастануларының, мертігулерінің, қаза табуының (қайтыс болуының) әскери қызметті (әскери жиындарды) өткерумен (міндеттерді орындаумен) байланысты себепті байланысын айқындау

Ескерту. 16-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 18.04.2018 № 232 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

226. Науқастанулардың, мертігулердің себепті байланысы:

1) ҚР ҚК-да әскери қызмет өткеретін азаматтарда – ҚР ҚМ ОӘДК, штаттық емес тұрақты әрекет ететін госпитальдық және гарнизондық ҚР ҚК ӘДК-да;

2) ҚР ҚК-да әскери қызмет өткерген азаматтарда – ҚР ҚМ ОӘДК-да айқындалады.

227. Науқастану, мертігу туралы жаңадан ашылған жағдайлар және олардың әскери қызмет өткерумен (міндеттерді орындаумен) байланысы болған кезде науқастанудың, мертігудің себепті байланысы туралы қорытынды (құжаттар бойынша) сырттай (бұдан бұрын шығарылған қорытындыны жоюмен) қайта қаралады.

Науқастанулардың, мертігулердің, қаза табудың (қайтыс болудың) себепті байланысы туралы ҚР ҚМ ОӘДК қорытындылары жарамдылық мерзімін шектеусіз бір рет бір данада беріледі.

228. Әскери қызмет өткерген әскери қызметшілерге немесе азаматтарға мертігудің себепті байланысын белгілеу туралы ӘДК қорытындысы мертігу туралы анықтамаға сәйкес мертігу жағдайлары туралы акті немесе қызметтік тексеру материалдары негізінде шығарылады.

229. Мертігу туралы анықтаманы онда әскери қызметші немесе азамат әскери қызмет өткерген әскери бөлімнің командирі береді. Мертігу туралы анықтамада мертіккен жағдайлар және әскери қызмет міндеттерін орындаумен (өткерумен) байланысы көрсетіледі.

ҚР ҚМ ОӘДК немесе штаттық емес тұрақты әрекет ететін ӘДК мертігудің себепті байланысы туралы ӘДК-нің қорытындысын мертігу туралы анықтаманы және мертігу жағдайларын көрсететін, растау құжаттарын қарау негізінде шығарады.

230. Мертігудің, науқастанудың себепті байланысы туралы ӘДК қорытынды шығарған кезде мертігу туралы анықтама болмаған кезде мертігу, науқастану себебі мен жағдайлары көрсетілген құжаттар (олар мертіккен, науқастанған сәттен бастап 3 (үш) айдан кешіктірілмей жасалса): қызметтік іс-қимыл және денсаулық жағдайы туралы мәліметтерді, амбулаторияда медициналық көмекке алғаш жүгінуі туралы науқастарды есепке алу кітабынан үзінді-көшірме, әкімшілік немесе қызметтік тексеру, тергеу немесе қылмыстық іс, аттестаттау материалдары, әскери-медициналық мекеменің анықтамасы, науқастану тарихы немесе одан үзінді-көшірме, науқастану туралы куәлігі, әскери бөлім немесе әскери-медициналық мекеме дәрігерінің әскери қызметшінің медициналық кітапшасына медициналық көмекке алғаш жүгінуі туралы жазбасы, мұрағаттық мекеменің анықтамасы алынады.

231. Егер азамат ҚК-да қызмет өткерген кезеңінде алған мертігу, науқастану себебі бойынша емделуде болса және ӘДК-ға медициналық куәландыруға жіберілмесе, егер жауынгерлік іс-қимылдарға қатысқан кезеңде алған дене жарақатының анық салдарлары болса, сондай-ақ әскери қызмет өткеру кезеңінде науқастануы салдарынан немесе әскери қызметтен босатылғаннан кейін бір жыл өткенге дейін азаматқа мүгедектік белгіленсе немесе қайтыс болса, мертігудің, науқастанудың себепті байланысын ҚР ҚМ ОӘДК анықтайды.

232. Науқастанулардың, мертігулердің, қаза табудың (қайтыс болудың) себепті байланысын айқындау азаматтардың, зейнетақымен қамсыздандыруды жүзеге асыратын органдардың, ҚР ҚК кадрлар қызметтерінің, Қазақстан Республикасы соттары мен прокуратурасы органдарының өтініші негізінде жүргізіледі.

233. Мертігудің, науқастанудың себепті байланысы туралы ӘДК қорытындысы ӘДК отырыстарының хаттамалар кітабына, әскери қызметшінің мертігу, науқастану жағдайларын растайтын құжатқа сілтеме жасаумен науқастануы туралы куәлігіне немесе анықтамаға, науқастану тарихына, медициналық кітапшаға жазылады.

234. Науқастануы туралы куәлікте, анықтамада немесе басқа да медициналық құжаттарда науқастанудың, мертігудің себепті байланысы туралы ӘДК қорытындысы болмаған кезде, көрсетілген құжаттарды дұрыс ресімдемеген, азамат қолда бар науқастанудың, мертігудің себепті байланысы туралы ӘДК қорытындысымен келіспеген кезде, сондай-ақ әскери қызмет өткеруді растайтын құжаттарда "науқастануы бойынша" немесе "денсаулық жағдайы бойынша" әскери қызметтен шығару туралы жазбалар болған кезде құжаттар ҚР ҚМ ОӘДК-нің қарауына жолданады.

235. Құжаттарды қарау нәтижелері Қағидаға 2-қосымшаның 19-нысанына сәйкес ӘДК отырысының хаттамасымен ресімделеді. Науқастанудың, мертігудің себепті байланысы туралы ҚР ҚМ ОӘДК-нің қорытындысы Қағидаға 2-қосымшаның 20-нысанына сәйкес ресімделеді.

236. Әскери қызмет өткерген азаматтың құжаттарында науқастану диагнозы болмаған жағдайда, бірақ медициналық куәландырудан өткен сәтте қолданылған науқастанулар кестесінің тармағы көрсетілген жағдайда ҚР ҚМ ОӘДК өз қорытындысында науқастанудың, мертігудің себепті байланысы туралы науқастанулар кестесінің көрсетілген тармағында көзделген науқастанулардың атауын көрсетеді.

237. Әскери қызметшіде әртүрлі жағдайларда пайда болған (алған) бірнеше науқастанулар, мертігулер немесе олардың салдары анықталса, себепті байланыс туралы ӘДК қорытындысы бөлек шығарылады.

238. Құжатта себепті байланыс туралы ӘДК қорытындысының бұрын шығарылған науқастанудың, мертігудің диагнозы нақты көрсетілмесе, штаттық ӘДК оның тұжырымын өзгертпей, алғашқы диагнозды көрсетеді, одан кейін науқастанудың, мертігудің нақтыланған диагнозын көрсетеді және ол бойынша себепті байланысы туралы ӘДК қорытындысын шығарады.

239. Азаматтың медициналық куәландыру нәтижелері туралы құжаттары болмаған немесе оған медициналық куәландыру жүргізілмеген кезде, науқастанудың, мертігудің себепті байланысы туралы ӘДК қорытындысын шығару үшін негіздеме науқастану тарихындағы, медициналық кітапшадағы, медициналық анықтамадағы, мұрағат анықтамасындағы жазбалар болып табылады.

240. ӘДК-нің:

1) "Әскери қызмет міндеттерін орындау кезінде мертіккен" деген қорытындысы, егер ол әскери қызмет міндеттерін орындау кезінде, сондай-ақ радиоактивтік заттардың, иондаушы сәулелену көздерінің, зымыран отыны құрамдастарының және өзге де жоғары уытты заттардың, электр-магниттік өріс және лазерлік сәулелену көздерінің, оптикалық кванттық генераторлардың әсер етуі негіз болған зақымдаулар нәтижесінде алынса, әскери қызметшілерге шығарылады;

2) "Әскери қызмет міндеттерін орындау кезінде науқастану" деген қорытындысы, егер ол өте қауіпті инфекцияның эпидемиялық ошағында болу уақытында жұқтырылса, ал медициналық персонал қатарынан куәландырылушыда бұдан басқа туберкулезбен, вирусты гепатитпен және АИТВ-инфекциясымен науқастанғандарға медициналық көмек көрсету бойынша қызметтік міндеттерді орындау кезінде жұқтыру салдары болса (науқастармен тікелей байланысы бар адамдарға) шығарылады;

3) "Әскери қызмет өткерумен байланысты алынған науқастану" деген қорытындысы, егер ол куәландырылушыда әскери қызмет өткеру кезеңінде туындаса немесе көрсетілген кезеңде әскери қызметке жарамдылық санатын өзгертетін ауырлық дәрежесіне жеткен болса, сондай-ақ әскери қызметтен босатылғаннан кейін бір жыл ішінде диагнозы қойылған созылмалы баяу үдемелі науқастанулар кезінде, науқастанудың басталуын әскери қызмет өткеру кезеңіне жатқызса, науқастанудың басталуын көрсетілген кезеңге жатқызуға мүмкіндік беретін медициналық құжаттар болған кезде әскери қызметшілерге немесе әскери қызмет өткерген азаматтарға шығарылады.

241. ӘДК-нің "Иондандырушы сәулелену ықпалы салдарынан алынған науқастану" деген қорытындысы, егер науқастанулар радиоактивтік заттар факторларының, иондандырушы сәулелену көздерінің қолайсыз ықпалынан туындаса әскери қызмет өткеретін (жұмыс істейтін) әскери қызметшілерге (ҚР ҚК азаматтық персоналына) шығарылады.

Мұндай қорытынды 1986-1990 жылдарда Чернобыль атом электр станциясындағы (бұдан әрі – Чернобыль АЭС) авария салдарын жою жөніндегі жұмыстарды орындауға тартылған немесе ядролық қаруды сынауға қатысқан немесе 1949-1991 жылдарда радиоактивті заттармен ластанған аумақта әскери қызмет өткерген әскери қызмет өткеруші әскери қызметшілерге шығарылады.

242. Осы Қағиданың 241-тармағында көрсетілген науқастанулардың себепті байланысын белгілеу кезінде ҚР ҚМ ОӘДК "Халықтың радиациялық қауіпсіздігі туралы" 1998 жылғы 23 сәуірдегі Қазақстан Республикасы Заңының 6-бабы 3-1) тармақшасына сәйкес айқындалатын иондандырушы сәулелену әсеріне байланысты науқастанулардың тізбесін, мұрағаттық деректерді және медициналық құжаттарды басшылыққа алады.

Созылмалы баяу үдемелі (жалпы соматикалық) науқастануларлар кезінде, егер науқастанудың басталуын көрсетілген әскери қызмет өткеру, радиоактивті заттар факторының, иондандырушы сәулелену көздерiнiң әсері немесе апат салдарларын жою бойынша жұмыстар тоқтатылғаннан кейінгі бес жыл ішіндегі кезеңге жатқызуға болса, осы Қағиданың 241-тармағында көрсетілген ӘДК қорытындысы шығарылады.

243. ӘДК-нің төмендегідей қорытындылары:

"Бұрынғы КСР Одағын қорғау кезінде мертігуі (жаралануы, жарақаттануы, контузия алуы)";

"Әскери қызмет міндеттерін орындау кезінде мертігуі (жаралануы, жарақаттануы, контузия алуы)";

"Майданда болумен байланысты науқастану";

"Ауғанстанда немесе жауынгерлік іс-қимылдар жүргізілген басқа да мемлекеттерде әскери қызмет өткерумен байланысты науқастану";

"Ауғанстанда немесе жауынгерлік іс-қимылдар жүргізілген басқа да мемлекеттерде әскери қызмет міндеттерін орындау кезінде алған мертігу (жаралану, жарақаттану, контузия)" деген "Ұлы Отан соғысының қатысушылары мен мүгедектерiне және соларға теңестiрiлген адамдарға берiлетiн жеңiлдiктер мен оларды әлеуметтік қорғау туралы" 1995 жылғы 28 сәуірдегі Қазақстан Республикасының Заңымен мәртебесі айқындалған әскери қызметшілерге және әскери қызмет өткерген азаматтарға шығарылады.

244. Жауынгерлік іс-қимылдарға қатысумен байланысты науқастанулардың, мертігулердің себепті байланысын белгілеу үшін ҚР ҚМ ОӘДК-ға әскери қызмет өткергені туралы құжаттар, әскери қызмет өткеру кезеңінде науқастану, мертігу фактісін растайтын мұрағаттық құжаттар және әскери қызметтен босатылғаннан кейін ресімделген медициналық құжаттар ұсынылады.

245. ӘДК-нің:

1) "Әскери қызмет міндеттерін орындаумен байланысты емес қайғылы оқиға нәтижесінде алынған мертігу" деген қорытындысы әскери қызметшілерге, егер мертігу әскери қызмет міндеттерін орындаумен байланысты болмаса;

2) "Әскери қызмет өткерумен байланысты емес науқастану" деген қорытындысы әскери қызметшілерге науқастану куәландырылушыда әскери қызметке әскерге шақырылғанға, келісімшарт бойынша әскери қызметке кіргенге дейін пайда болған және әскери қызмет өткеру кезеңінде куәландырылушының әскери қызметке жарамдылық санатын өзгертетін дәрежеге жетпеген кезде шығарылады.

246. ӘДК-нің:

1) "Қайтыс болуға әкеп соқтырған мертігу әскери қызмет міндеттерін орындау нәтижесінде алынған" деген қорытындысы, егер әскери қызмет міндеттерін орындау нәтижесінде алған мертігу салдарынан қайтыс болған әскери қызметшілерге шығарылады. Әскери қызмет өткерген азаматтарға осындай қорытынды, егер ол әскери қызметтен босатудан кейін әскери қызмет міндеттерін орындау нәтижесінде алған мертігу салдарынан қайтыс болса шығарылады.

2) "Қайтыс болуға әкеп соқтырған науқастану әскери қызмет міндеттерін орындау нәтижесінде алынған" деген қорытындысы, егер әскери қызметшілер аса қауіпті инфекцияның эпидемиялық ошағында болу уақытында жұқтырып алған науқастанулар салдарынан, ал медициналық персонал қатарынан куәландырылушылар одан басқа қызметтік міндеттерін орындау кезінде туберкулезді және АИТВ-инфекциясын жұқтыру салдарынан (науқастармен тікелей қатынастағы адамдар үшін) қайтыс болғанда шығарылады.

Әскери қызмет өткерген азаматтарға осындай қорытынды, әскери қызметтен босатылғаннан кейін аса қауіпті инфекцияның эпидемиялық ошағында болу уақытында жұқтырылған науқастану салдарынан, ал медициналық персонал қатарынан куәландырылушылар одан басқа қызметтік міндеттерін орындау кезінде туберкулезді және АИТВ-инфекциясын жұқтыру салдарынан (науқастармен тікелей қатынастағы адамдар үшін) қайтыс болғанда шығарылады.

3) "Қайтыс болуға әкеп соқтырған науқастану әскери қызмет өткеру кезеңінде алынған" деген қорытындысы әскери қызмет өткеретін әскери қызмет өткеру кезеңінде алған науқастану салдарынан қайтыс болған әскери қызметшілерге шығарылады.

Әскери қызмет өткерген азаматтарға осындай қорытынды әскери қызметтен шығарылғаннан кейін әскери қызмет өткеру кезеңінде алған науқастанулар салдарынан қайтыс болғанда шығарылады.

4) қайтыс болудың себепті байланысы туралы қорытындылар медициналық құжаттарды, әскери қызмет өткеру кезеңіндегі медициналық куәландыру деректерін, қайтыс болу туралы медициналық куәлікті және басқа да құжаттарды зерделегеннен кейін, қайтыс болудың себебі мен әскери қызмет өткеру кезеңінде (әскери қызмет міндеттерін орындау нәтижесінде) алған мертігу, науқастану арасында тікелей себеп-салдарлы байланыс болған кезде шығарылады.

Ескерту. 246-тармаққа өзгеріс енгізілді – ҚР Қорғаныс министрінің 18.04.2018 № 232 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

247. ӘДК-нің: "Қаза болуға (қайтыс болуға) әкеп соқтырған науқастану (мертігу) Чернобыль АЭС-ындағы апаттың және азаматтық немесе әскери мақсаттағы объектілердегі басқа да радиациялық апаттар мен авариялардың және ядролық сынақтардың әсер етуімен байланысты" деген қорытындысы әскери қызмет өткеру кезеңінде алған науқастану, мертігу салдарынан қаза тапқан (қайтыс болған) әскери қызмет өткеретін әскери қызметшілер мен азаматтарға шығарылады.

Қорытынды қайтыс болудың себебі (қайтыс болу туралы куәлікке сәйкес) Чернобыль АЭС-ындағы апаттың және азаматтық немесе әскери мақсаттағы объектілердегі басқа да радиациялық апаттар мен авариялардың және ядролық сынақтардың әсер етуімен байланысты науқастану (мертігу) арасында тікелей себеп-салдарлық байланыс болғанда шығарылады.

17-тарау. Қорытынды ережелер

Ескерту. 17-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 18.04.2018 № 232 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

248. Штаттық емес ӘДК (тұрақты және уақытша әрекет ететін) қорытындысына ҚР ҚМ ОӘДК-да шағым жасалады.

249. ҚР ҚМ ОӘДК қорытындысына сот тәртібімен шағым жасала алады.

Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерінде әскери-дәрігерлік сараптаманы жүргізу қағидаларына 1-қосымша

Ескерту. 1-қосымшаның оң жақ жоғарғы бұрышы жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 18.04.2018 № 232 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

Әскери-дәрігерлік (дәрігерлік-ұшқыштар) сараптамасын жүргізу кезіндегі зерттеу әдістемесі

1. Жалпы ережелер

Медициналық куәландыру күндізгі жарықта осы үшін арнайы бөлінген жарық, жылы және кең бөлмелерде жүргізіледі. Күндізгі жарық пен (немесе) жасанды жарықтандыру дәрігерлердің жұмысы үшін толық жеткілікті болуы тиіс. Әрбір дәрігерге жеке бөлме бөлінеді. Әйелдерді қосымша гинеколог куәландырады. Куәландырылушылардың денсаулық жағдайы оларға сауал жүргізу және олардың денсаулық жағдайына шағымдануына немесе шағымданбауына қарамастан жан-жақты объективті зерттеу жолымен айқындалады.

Куәландырылушы ұсынған әртүрлі медициналық құжаттар мен оларды диспансерлік қадағалау жөніндегі материалдар дәрігерлерді осы адамдарды медициналық куәландырудан босатпайды.

Жаппай куәландыру кезінде, дәрігерлер аз уақыт шығыны кезінде куәландырылушының денсаулық жағдайы туралы толық түсінік алуға мүмкіндік беретін зерттеудің бірыңғай әдістемесін қолданады. Организмнің ағзалары мен жүйелерін зерттеу нақты сұлба бойынша және реттілікте жүргізіледі.

Куәландырылушыларды тексеру үдерісінде дене кемістігін айқындау және науқастану сипатын ғана емес, сондай-ақ ауру ағзаның (жүйенің) бұзылуы мен қызметінің теңгерілу дәрежесін және жалпы организмнің функционалдық бейімділігін анықтау қажет, бұл тиісті сараптамалық қорытындының негізінде жатыр.

Нормадан ауытқушылыққа күдіктің болуы кезінде барлық жағдайларда куәландырылушы айқындалған өзгерістерге қарай егжей-тегжейлі тексерілуге және тиісті дәрігерлермен куәландырылуға тартылады. Егер амбулаторлық тексеру кезінде диагноз айқындалмаса немесе күдік келтірсе, куәландырылушы стационарлық тексеруге жіберіледі.

2. Антропометриялық зерттеулер

Әскери-дәрігерлік (дәрігерлік-ұшқыштар) сараптама мақсатында бағаланатын негізгі антропометриялық белгілер дененің бойы мен салмағы, кеуде өлшемі, өкпенің демалу-дем шығару, қол басының күші және тұлға күші, отыру қалпындағы бойы, қолдары мен аяқтарының ұзындығы болып табылады.

Антропометриялық зерттеулерді жұмыс басталар алдында салыстыра тексерілген өлшеу аспаптарының көмегімен дәрігердің қадағалауымен орта медициналық персонал жүргізеді. Куәландырылушылар маман дәрігерлердің қарап тексеруінен іш киімде (трусиге дейін шешінген күйде) өтеді.

Куәландырылушының бойын тұрған және қажет болған кезде отырған қалпында айқындайды. Тұрған қалпында бойын өлшеу үшін куәландырылушы бой өлшегіштің тұғырына шығып, оның тік планкасына арқаның жауырын аралығы жағымен, бөкселерімен және өкшелерімен сүйеніп тұрады. Құлақтың құлақ бүртігі үсті ойығы мен көз саңылауының сыртқы бұрышы бір көлденең сызықта болатындай бас тік ұсталады. Бой өлшегіштің жылжымалы планкасы төбеге тығыз тіреледі. Бойды отырған қалпында өлшеу үшін куәландырылушы бой өлшегіштің қайырмалы орындығына түзу отырып, жауырын аралығымен және бөксесімен бой өлшегіштің тік планкасына сүйенеді. Басы тұрған қалпында өлшеген кездегідей қалыпта болады. Аяқтары тізелерінде тік бұрыш жасай бүгілген. Есептеу орындықтың үстіңгі бетінен 0,5 см дейінгі дәлдікпен жүргізіледі.

Аяқтың ұзындығын анықтау үшін тұрған қалпындағы бой өлшемінен отырған қалпындағы бой өлшемі алынып тасталады. Қолдың ұзындығы сантиметрлік лентамен акромион өсіндісінен бастап қолдың үшінші саусағының соңына дейін өлшенеді.

Дене салмағы медициналық таразыларда анықталады. Куәландырылушы таразы алаңының ортасына тұрады. Көрсеткіштер 0,1 кг дейінгі дәлдікпен жазылады.

Кеуде өлшемі резеңкеленген өлшеуіш лентасын артқы жағынан жауырын бұрыштары астымен, алдыңғы жағынан – омыраудың төменгі жағынан қатты баспай салумен өлшенеді. Бұл ретте куәландырылушы қолдары төмен түсірілген қалыпта тұрады. Үш көрсеткіш белгіленеді: тыныс кідірісінде, демді барынша ішке алуда және демді барынша шығаруда.

Өкпенің демалу-дем шығару көлемі спирометрді пайдаланумен айқындалады. Куәландырылушы демді барынша ішке алғаннан кейін спирометр түтігіне дем шығарады.

Қол басының күші қол динамометрімен өлшенеді, оны куәландырылушы көлденең созылған оң, содан кейін сол қолдарының қол басымен барынша күшпен қысады. Дене күші дене динамометрін қолданумен айқындалады. Куәландырылушы екі қолымен тізе буындарының деңгейінде тұратын тұтқаны ұстап, аяқтарын бүкпей, динамометрді барынша созады.

3. Психикалық жай-күйін зерттеу

Куәландырылушының психикалық жай-күйін зерттеу оны сипаттайтын құжаттарды (мектептен, басқа оқу орындарынан, жұмыс орнынан, әскери бөлімнен және т.б. мінездеме, ата-анасынан немесе медициналық денсаулық сақтау ұйымдарынан мәліметтер) зерделеу және дәрігердің тексерілушімен жеке әңгімелесуі негізінде жүргізіледі.

Куәландырылушымен әңгімелесуде және оны қарап тексеру кезінде бет-бейнесіне, мимикасына, жүрісінің ерекшеліктеріне, дене тұрысына, қозғалыстарына, реакциясының сәйкестілігіне, дәрігермен әңгімелесуге көзқарасына көңіл бөлінеді.

Куәландырылушының психикалық жай-күйін бағалауда зерттеудің клиникалық әдісі жетекші болып табылады, оны (тиісті көрсеткіштер кезінде) зерттеудің жалпы қабылданған әдістерімен (эксперименттік-психологиялық тестілеу, электрэнцефалография, реоэнцефалография, ми томографиясы, пневмоэнцефалография және басқалар) үйлестіру қажет. Куәландырушының психикалық жай-күйін зерттеу мынадай жүйелілікте жүргізіледі: сананың, зейіннің, жадының, ойлаудың, интеллектінің, эмоциялық-еріктік саласының жай-күйі бағаланады; психопатологиялық симптоматикасының жоқтығы немесе бар болуы белгіленеді.

Зейінді зерттеген кезде оның көңіл аудару қабілеттілігі (әлсіреуі, алаңдаушылығы, тұрып қалуы) ескеріледі.

Жадыны зерттеу кезінде есте сақтау шапшаңдығы мен нақтылығы, өткен және ағымдағы оқиғаларды еске түсіру, жадыда алдаудың бар болуы, амнезия типі (ретроградты, антероградты) және т.б. белгіленеді.

Ойлауды бағалау кезінде логикалылыққа, пайымдау мен ойлау тұжырымының жүйелілігіне, тыңғылықтылығына, тұрып қалуына, резонерлікке, тым мәнерлілігіне, абстрактылы ойлаудың нақты ойлаудан басымдылығына және керісінше көңіл аударылады. Ойлау шапшаңдығы (жеделдетілген, қалыпты, бәсеңдеген), оның бағыттылығы (мәселелері, мүдделері) айқындалады.

Эмоциялық аясының жай-күйін айқындау кезіндегі көңіл-күй (көтеріңкі, қалыпты, төмен, тұрақсыз), көңіл-күйдің патологиялық құбылулары, олардың ұзақтығы, сипаты бағаланады. Эмоциялардың адекваттығы немесе адекватты еместігі сыртқы көріністерге өз сезімін тыю немесе басу қабілеттілігі бойынша бағаланады. Ерік-жігері аясы куәландырылушының әуестігінің және мінез-құлқының ерекшеліктері бойынша бағаланады.

Түйсік бұзылуларының жоқтығы немесе бар болуы анықталады: иллюзиялар, галлюцинациялар, олардың мазмұны, оларға көзқарасы (сыни, аффектілік, немқұрайлы), кеңістікті, уақытты, өз жеке басын түйсіну сапасының өзгеруі. Осы бұзылуларды, сондай-ақ мезі қылатын ойлар мен сандырақты анықтау үшін куәландырылушыға мақсатқа сәйкес сауал жүргізу талап етіледі.

4. Жүйке жүйесін зерттеу

Жүйке жүйесін зерттеу куәландырылушының медициналық құжаттамасын зерделеуден, оған сауал жүргізуден және куәландырылушыны объективті клиникалық-неврологиялық тексеруден тұрады. Сауал жүргізу кезінде шағымдары, өмірбаяндық анамнезі анықталады, анамнезіндегі есінен тану ұстамалары, құрысқақтар, сөйлеуінің, естуінің, көруінің өзгеруі, орталық және перифериялық нерв жүйелерінің жарақаттары, психиатриялық және неврологиялық бейінді мекемелерде емделуіне назар аударылады, түнде зәрін ұстай алмаудың соңғы эпизодының күні белгіленеді. Тұқым қуалаушылық – туыстарында құрысқақтық талмалар, есінен тану эпизодтары, бұлшық ет әлсіздігінің ұстамалары, психикалық аурулар, ішімдікті шамадан тыс пайдалану, есірткі заттарын пайдаланудың болғаны немесе болмағандығы анықталады.

Сыртқы қарап тексеру кезінде дене бітімі, тері және шырышты қабықтарының, бұлшық ет жүйесінің, жүрісінің жай-күйі бағаланады. Егер куәландырылушы бұрын бас-ми жарақаты болғанын жоққа шығарған жағдайда да бас сүйегі зақымдануларының жоқтығына көз жеткізу қажет.

Неврологиялық тексеру бас-ми нервтері функциясын тексеруден басталады. Көзді қозғалтатын нервтер мен көздің симпатикалық иннервациясының функциясы зерттеледі. Көз алмасының орналасуы, көздің жоғары-төмен, ішке, сыртқа қозғалуы тексеріледі. Қарашықтардың түрі мен көлемі, олардың біркелкілігі, сондай-ақ конвергенция мен аккомодация кезінде қарашықтардың жарыққа реакциясы (тікелей және бірлескен) айқындалады.

Үш тармақты нервтің функциясын тексеру кезінде беттегі сезгіштіктің, шайнау бұлшық еттерінің жай-күйі, төменгі жақсүйектің қозғалысы көлемі, корнеалдық және конъюктивалық рефлекстер зерттеледі.

Бұдан әрі қалған бас сүйек-ми нервтерінің функциялары айқындалады. Маңдай терісі қатпарларының екі жақта бірдей болуын, көз саңылауларының ені, көзді қысу және қабақты түю мүмкіндігі, тістерді көрсеткен кезде мұрын- еріндік қатпарларының симметриялығы тексеріледі.

Вестибулдық аппараттың қимыл функциясы (нистагм, тепе-теңділік, мүлт кету) айқындалады. Негізгі дәм сезулерді: тәттіні, қышқылды, тұздыны, ащыны қабылдаудың дұрыстығы зерттеледі, бұл үшін қанттың, ас тұзының, лимон қышқылының және хинин сульфатының стандартты ерітінділері пайдаланылады; фонация кезіндегі жұмсақ таңдайдың қозғалғыштығы, дауыстың үнділігі, жұту қабілеттілігі, басты бұру мен иықты көтеру мүмкіндігі, тілді шығару кезіндегі тіл қозғалысы көлемі, фибриллярлық тітіркенулердің болуы және оның бұлшық еттерінің атрофиясы зерттеледі.

Қимыл жүйесін тексеру кезінде аяқ-қолдардың белсенді және пассивті қимылдарының көлемі, қимыл актілерінің үйлесімі (статикалық және динамикалық атаксия), бұлшық еттердің күші, тонусы және трофикасы тексеріледі. Адам еркіне бағынбайтын дене қимылдарының (гиперкинездердің), контрактуралар мен атрофиялардың болуына назар аударылады. Бұдан әрі сіңір, сүйекқап, тері рефлекстері және шырышты қабықтардың рефлекстері тексеріледі. Әр рефлекс оң және сол жағынан зерттеледі, олардың шапшаңдығы және біркелкілігі салыстырылады. Патологиялық рефлекстердің (Бабинскийдің, Россолимоның, Жуковскийдің, Бехтеревтің, Оппенгеймнің, Гордонның және т.б.) болуы немесе жоқтығы, үстірт және терең сезгіштіктің (ауруды сезгіштік, температуралық, дене түйсігі арқылы сезу, бұлшық ет- буындық) жай-күйі белгіленеді.

Вегетативті нерв жүйесін тексеру кезінде терінің беткі қабатының түсіне (беттің, дененің, аяқ-қолдардың), трофикалық бұзылыстардың бар болуына назар аударылады, терінің ылғалдығы мен температурасы сипап қарау арқылы анықталады. Вегетативті тері рефлекстері (жергілікті және рефлекторлық дермографизм, пиломоторлық рефлекс), Даньини-Ашнердің көз-жүрек рефлексі, мойындық вегетативтік, клиностатикалық және ортостаздық рефлекстер тексеріледі. Нерв жүйесін объективті зерттеулердің аталған минимумы амбулаториялық жағдайларда міндетті болып табылады.

5. Ішкі ағзаларды зерттеу

Ішкі ағзаларды зерттеу шағымдарды, анамнезді зерделеуді, сондай-ақ жалпы қарап тексеруден басталатын объективті тексеруді қамтиды. Сыртқы түріне, дене бітіміне, терісінің түсіне, созылғыштығы мен ылғалдылығына, содан кейін пальпация әдісімен теріасты шелмайының, лимфа түйіндерінің, бұлшық еттердің жай-күйіне назар аударылады.

Эндокриндік жүйе органдары шағымдарға, анамнезге қатысты мақсатқа сәйкес сауал жүргізу арқылы және пальпация мен перкуссияның қолжетімді әдістерімен зерттеледі.

Қанайналым ағзалары. Қан тамырларын зерттеу артериялар мен веналарды қарау мен пальпациялау, ірі қан тамырларын аускультациялау және қан тамырлары жүйесін құралдық әдістермен зерделеу жолдарымен жүргізіледі. Пульстың ырғағы, жиілігі, ширығуы мен толығуы анықталады, артериялар мен веналардың әртүрлі аймақтардағы мүмкін болатын пульсациясы анықталады, жүректің немесе ірі қан тамырларының науқастануларын көрсетуі мүмкін. Тыныштықтағы (отырған кездегі) артериялық қан қысымы өлшенеді. Бір рет өлшеген кезде артериялық қан қысымының кездейсоқ көтерілуін болдырмау үшін манжетті шешпестен артериялық қан қысымын бірнеше рет өлшеп, соңғы төменгі санды есепке алу қажет. Қажет болған жағдайда артериялық қан қысымын қайталап өлшеу куәландырылушының 10-15 минуттық демалысынан кейін жүргізіледі. Қалыпты систолалық (жоғарғы) қан қысымы 100-130 мм сынап бағанасының, диастолалық (төменгі) қан қысымы 60-85 мм сынап бағанасының шегінде өзгереді. Артериялық гипертензияның сенімді белгісі деп бұл ретте артериялық қан қысымы 140/90 мм сынап бағанасы және одан жоғары болған жай-күйді санаған жөн (тыныш жағдай аясында жүргізілген екі және одан көп АҚҚ өлшеулердің орташа көрсеткіші).

Пальпация және перкуссиямен жүрек шекарасы, жүрек соққысының ені, күші мен резистенттілігі, жүрек соққысының бар болуы, кеуде клеткасының дірілдеуі, жүрек аймағындағы және оған көршілес аймақтардағы басқа да пульсациялар анықталады. Әртүрлі жағдайларда куәландырылушының жүрегін (жатқанда, тұрғанда, дене жүктемесінен кейін, демін ұстап тұрғанда) тыңдау кезінде жүрек соғысы дыбыстарының үнділігін (күшеюі, әлсіреуі, акценті) және олардың cипаты (жарықшақтану, қосарлану, қосымша жүрек соғысы дыбыстарының пайда болуы), сондай-ақ жүрек шуылының болуын бағалайды. Шуылды тыңдау кезінде оның жүрек қызметінің фазасына (систолалық, диастолалық) қатынасын, оның ерекшелігін, күшін, ұзақтылығын, орналасуын мен басымдық иррадиациясын анықтау қажет. Органикалық және функционалдық шуылдардың, сондай-ақ жүрек кемістігінің дифференциалды диагнозы құралдық (рентгенологиялық, кардиографиялық, функционалдық) әдістерді қоса алғанда, кешенді тексеруден кейін ғана жүргізіледі.

Тыныс алу органдары. Шағымдарды бағалаған кезде ентігудің сипатына (физиологиялық немесе патологиялық; дем алу, дем шығару немесе екеуі аралас қиындағанда), жөтелдің ерекшеліктеріне (ұзақтылығы, пайда болу уақыты, дыбысының қаттылығы, тембрі, қақырықтың болуы, оның ерекшелігі), кеудедегі ауырсынудың орнына, қарқындылығына, иррадиациясына және бұл ауырсынудың тыныс алу актісімен, жөтелмен байланысына көңіл аударылады.

Қарап тексеру кезінде терінің және көрінетін шырышты қабықтардың түсі, кеуденің нысаны, бұғананың орналасуы, бұғана үсті және бұғана асты шұңқырлары, жауырын, кеуденің екі жартысының симметриялығы, тыныс алудың типі, тыныс алу қозғалыстарының жиілігі, ритмі және тереңдігі қосалқы бұлшық еттердің тыныс алу актісіне қатысуы бағаланады.

Пальпация кезінде кеуденің ауырсыну орны және оның резистенттілігі (серпінділігі), дауыс дірілінің айқындылығы, плевра үйкелісінің шуылы анықталады.

Салыстырмалы перкуссияда өкпенің шекарасы, өкпенің төменгі жиектерінің қозғалғыштығы, өкпенің жоғарғы бөлігінің биіктігі және олардың ені айқындалады, сондай-ақ патологиялық жай-күй кезінде перкуторлық өкпе дыбысының өзгерістері (қысқаруы, тұйықталуы немесе плевра қуысында, сұйықтықтың болуы, өкпеде қабыну немесе ісік үдерістері кезіндегі тұйық дыбыс;

дыбыстың тимпаникалық сипаты, плевраның қуысында ауа жиналған кездегі қораптық дыбыс, өкпедегі қуыстардың болуы – абсцесс, каверна, өкпе тініндегі ауаның шамадан тыс көп болуы - эмфизема) айқындалады.

Аускультация кезінде түрлі тыныс алу фазаларындағы тыныс алу шуылының сипаты, олардың күші және ұзақтығы айқындалады. Негізгі тыныс алу шуылдары (везикулярлы, бронхиалды тыныс алу және оның өзгерісі) және жанама тыныс алу шуылдары (сырыл, плевра үйкелісінің шуылы, сықырлауы) бағаланады.

Өкпе ауруларына күдікті симптомдар анықталған кезде, рентгенологиялық, зерттеудің құралдық және зертханалық әдістері қолданылады.

Құрсақ қуысы ағзалары. Шағымдар мен анамнезді талдауға ерекше назар аударылады. Қарап тексеру кезінде ауыз қуысының жай-күйі (тістер, қызылиек, тіл) бағаланады. Құрсақ қуысы ағзаларын қарап тексеру, пальпациялау куәландырылушының жату және тұру қалпында жүргізіледі. Алдымен үстірт пальпациялау, содан кейін терең сырғанау пальпациясы әдісімен ауырсынғыштық, іш пердесінің тітіркенгіштігі, құрсақ қабырғасының ақ жолақ жарығының болуы, құрсақ қабырғасының ширығуы, сондай-ақ оның пішінін, тығыздығын, құрсақ қуысының кейбір органдарының орнын және олардағы ісік тәріздес өскіндер айқындалады. Бауыр, көк бауыр ұлғайғанда, олардың өлшемі сантиметрмен көрсетіледі.

Перкуссия кезінде бауырдың жоғарғы жиегі, асқазанның төменгі жиегі және көк бауырдың өлшемі анықталады. Құрсақ қуысы ағзаларының ауруларын көрсететін симптомдарды айқындау кезінде қосымша зерттеулер (рентгенологиялық, құралдық, зертханалық және т.б.) жүргізіледі.

6. Хирургиялық зерттеу

Дене мүсіні түзу және көлденең жазықтықта зерделенеді. Дұрыс мүсін бастың тік қалпымен және мойын-иық сызықтарының симметриялық кескінімен, омыртқалардың қылқанды өсінділері сызығының ортаңғы қалпымен, жауырын бұрыштарының бірдей деңгейімен және симметриялы орналасуымен, бел үшбұрыштарының біркелкі конфигурациясымен, кеуде контурының алға біршама шығуымен, аяқтың дұрыс нысанымен сипатталады. Тері қабатының жай-күйі зерделенеді. Тыртықтар болған кезде олардың сипаты мен пайда болуы бағаланады.

Кеудені қарап тексеру кезінде омыртқаның қисаюына байланысты немесе өз бетінше пайда болған деформациялардың (құйғы тәрізді немесе құстөс көкірек) болуы ескеріледі. Бұғананың орналасу жағдайы айқындалады.

Құрсақ және оның нысаны қаралып тексеріледі. Жыныс мүшелерін қарап тексеру кезінде жыныс мүшесінің, үрпі каналының, аталық без дамуының аномалиясына назар аударылады.

Жауырын асимметриясының болуы кезінде, оның омыртқа деформациясына немесе Шпренгель ауруына – туғаннан жауырынның жоғары тұруына байланысты болуы мүмкін екендігін ескеру керек. Омыртқа деформациясы кезінде көп жағдайда кеуде бөлігіндегі құныстық (кифоз), сирек – лордоз, бел омыртқалары бөлігінде – көбінесе лордоздың күшеюі, сирек жағдайда – құныстық анықталады. Сколиоздың болуына және оның айқындылығына назар аудару қажет.

Куәландырылушының дене қалпы бағаланады. Дененің мәжбүрлі қалпы ауырсынуды сезінулерге, анатомиялық өзгерістерге немесе қалпына келу нәтижесіндегі патологиялық қалпына негізделген.

Аяқ-қолдар ішкі немесе сыртқы ротация қалпында, ішке бұрылған немесе сыртқа бұрылған, бүгілген немесе жазылған күйде болуы мүмкін.

Ескі сынықтарды, сүйектер мен буындардың шығуларын және басқа да зақымдануларын анықтау үшін негізгі айырым пункттерінің, сүйек шодырларының, айдаршықүстілерінің орналасуына назар аударылады (шынтақ буынының қалыпты жағдайында білек жазылған күйде тоқпан жіліктің айдаршықүстілері және шынтақтық өсінді ұшы бір сызықта болады). Шынтақ буыны бүгілгенде бұл айырым пункттері ұшы шынтақтық өсіндіде болатын тең бүйірлі үш бұрышты құрайды.

Жамбастың нысаны мен орналасу қалпы зерделенеді. Адамдардың көпшілігінде (80 %-ға дейін) бір аяғы екіншісінен қысқа болуы қалыпты жағдай екенін есте сақтаған жөн. Аяқтың 2 см және одан артық қысқаруы болуы кезінде жамбастың едәуір қисаюы анықталады. Қысқа аяқты бір жаққа қарай созған кезде жамбастың қисаюы байқалмайды. Мұндай жағдайларда омыртқаның компенсацияланған қисаюын деформацияға жатқызуға болмайды. Аяқтардың ұзындығы бірдей және жамбастың деформациясы кезінде омыртқа деформациясы есепке алынбайды, бұл қосымша тексеруді талап етеді. Бөксе қатпарларының және ортан жілік үлкен ұршықты шодырларының симметриялылығы белгіленеді. Сегізкөз-құйымшақ аймағы мен анус аймағы болуы мүмкін эпителийлі құйымшақ өзектерін және олардың асқынуларын, созылмалы парапроктиттің, параректальды жыланкөздердің, геморройлық түйіншектердің, тік ішектің үңіреюінің көріністерін байқау үшін қаралады. Геморройлық түйіншектердің және тік ішектің мүмкін болатын шығып кетуін зерттеу куәландырылушының жүресінен отырған күйінде жеңіл және қатты күшенулері кезінде жүргізіледі. Әскерге шақырылушыларда тік ішек пен қуық асты безін саусақпен зерттеу көрсетілімдер бойынша жүргізіледі.

Аяқтарды қарап тексеру кезінде олардың остерінің қалпы айқындалады. Айырмашылықтары:

Түзу аяқтарды;

О-тәрізді, тізелер сан осі жағына қарай созылған және жіліншіктер ішкері ашылатын бұрыш түзген;

Х-тәрізді, тізелер бір-біріне тақалған, жіліншік осьтері екі жаққа қараған, жамбас пен жіліншік осьтері сыртқа ашылған бұрыш түзген.

Аяқтардың О-тәрізді қисаюын анықтау үшін ортан жіліктердің ішкі айдаршықтарының шығыңқы жерлерінің арасы өлшенеді, ал Х-тәрізді қисаюда – жіліншіктің ішкі тобықтарының арасы өлшенеді. Аяқтардың терісінің түсіне, ісіктердің, трофикалық бұзылулардың (ойық жаралар, пигментациялар), тері асты веналарының варикозды кеңеюлерінің болуына назар аударылады. Аяқ басы мен табан қарап тексеріледі.

Бас сүйекті пальпациялау кезінде жарақаттан кейінгі немесе операциялық емдеуден кейінгі күмбез сүйегінің ақауларын, жұмсақ тіндердің және сүйектердің ісік тәрізді құрылымдарын анықтауға болады.

Перифериялық лимфатүйіндердің, қалқанша безінің жай-күйі, тері тығыздығы және оның температурасы, бұлшық еттердің дамуы айқындалады.

Құрсақты пальпациялаумен алдыңғы құрсақ қабырғасының тыныштықтағы немесе күшенгендегі жай-күйі (ақ жолақ сызығының, кіндіктің, шаптың, операциядан кейінгі жарықтары), ішкі органдардың, сыртқы шап сақиналарының жай-күйі айқындалады. Анық байқалған жарықтың болуы кезінде оның көлемі, мазмұны және оның орнына түсуі бағаланады.

Аталық бездің, оның қосалқысының, шәуһет бауының, қуық асты безінің пальпациясы крипторхизмді, даму аномалиясының, аталық бездің және шәуһет бауының шемені, ісіктердің, тастардың болуын, қуық асты безінің қабынуларын және т.б. анықтау мақсатында жүргізіледі.

Тірек-қимыл аппаратының және омыртқаның жай-күйін бағалау үшін анатомиялық өзгерістерді ғана емес, олардың функционалдық

мүмкіндіктерін де анықтау маңызды. Аурулар кестесінің ІІІ бағаны бойынша куәландырылушылардың әскери қызметке жарамдылығын анықтау кезінде, аяқ-қолдың (сегменттің) функционалдық ыңғайлы қалпындағы ірі буынның анкилозы бірқатар жағдайларда орындалатын жұмыстардың қалыпты көлемін шектемейді. Қозғалыстың шектелуі кезінде буындардың функционалдық ыңғайлы қалпы мыналар болып табылады:

иық буыны – шынтақ буыны бүгілген кезде қолдың басының ауызға тиетіндей 30 градус алға қарай қозғалған кезде иықтың денеден 80-90 градус бұрышқа дейін алшақтатылуы;

шынтақ буыны – 90 градус бұрышқа бүгілуі;

кәріжілік-білезік буыны – сыртқа қарай 160 градус бұрышқа бүгілуі;

ІІ-V саусақтардың буындары – 145 градус бұрышқа бүгілуі;

бунақ аралық буындар – 120 градус бұрышқа бүгілуі;

ұршық буыны – 145-150 градус бұрышқа бүгілуі, 8-10 градус бұрышқа денеден алшақтатылуы;

тізе буыны – 170-175 градус бұрышқа бүгілуі;

тобық буыны – табанның 95 градус бұрышқа жоғары бүгілуі.

Аяқ-қолдардың буындарындағы қозғалыс көлемін зерттеу барлық жазықтықтардағы белсенді және белсенді емес қозғалыстарды, сондай-ақ супинациялық және пронациялық қозғалыстарды орындаудан басталады.

Аяқ-қолдардағы бұлшық ет күші куәландырылушының динамометрияға қарсылық қимылдарды орындау жолымен анықталады.

Аяқ-қолдардың шеңберін өлшеу симметриялық бөліктерде сантиметрлік лентамен жүргізіледі. Санда – үстіңгі, орта және төменгі үшінші бөлігінде, иықта және сирақта – олардың барынша көлемді бөліктерінде.

Буындардағы қозғалыс көлемін өлшегенде қателіктерді болдырмау үшін мынадай әдістемені басшылыққа алу қажет:

иық буыны – бүгу (куәландырылушы дәрігерге қырынан тұрады): бұрыш өлшегіштің қозғалмайтын браншасы дененің тік осіне параллельді түрде орнатылады, осі мен қозғалатын браншасы – тоқпан жіліктің үлкен төмпесін оның сыртқы айдаршықүстімен байланыстыратын сызыққа параллельді және ортасында орнатылады. Куәландырылушы қолдарын иық белдеуінің қатысуынсыз және дененің шалқаюынсыз алға қарай барынша түзу көтереді. Жазу – осы жағдайларда қолдары барынша кері ауытқиды. Шетке бұру – куәландырылушы дәрігерге арқа жағымен тұрады. Жауырындардың бұрышы бір деңгейде, жауырынның ішкі шеті омыртқаның тік сызығына параллельді. Бұрыш өлшегіштің қозғалмайтын браншасы дененің тік осіне параллельді, ал қозғалатын браншасы шынтақ жілік өсіндісін акромионмен байланыстырушы сызықта орнатылады. Қол екі жаққа мүмкін болатын шегіне дейін жайылады.

шынтақ буыны – бүгу мен жазу: куәландырылушы дәрігерге қырынан қолдарын төмен түсірген күйде алақанын алға қаратып тұрады. Бұрыш өлшегіштің қозғалмайтын браншасы тоқпан жіліктің төмпесін оның сыртқы айдаршықүстімен байланыстырушы сызықпен параллельді, қозғалатын браншасы тоқпан жіліктің сыртқы айдаршықүстін кәрі жіліктің біз тәрізді өсіндісімен байланыстырушы сызыққа параллельде орнатылады. Білек мүмкін болатын шамаға дейін баяу бүгіледі. Бұрыш өлшегіштің осі шынтақ буынының көлденең осіне дәл келу керек (сыртқы және ішкі айдаршықүстінің төменгі жиегін байланыстырушы сызық);

кәріжілік-білезік буыны – сыртқа жазу және алақанды бүгу: білек көлденең жазықтықта, қолдың басы түзу және оның жалғасы болып табылады, бірінші саусақ жақындатылған. Бұрыш өлшегіштің қозғалмайтын браншасы кәрі жіліктің біз тәрізді өскіні және екі басты бұлшық еттің сыртқы шетін байланыстырушы сызыққа параллель, қозғалатын браншасы – екінші алақан сүйегінің ұзындығы бойына параллельді орнатылады. Алақанды бүгу және сыртқа жазу жүзеге асырылады, бұл ретте бұрыш өлшегіштің осі буынның көлденең осіне дәл келуі керек;

ұршық буыны – бүгу, жазу. Куәландырылушы шалқасынан жатады, зерттелетін аяқ созылған күйде, екінші аяқ ұршық және тізе буындарында барынша бүгілген және осы жағдайда сол жақтағы қолымен ұстатылған. Бұрыш өлшегіштің қозғалмайтын браншасы қолтық шұңқырының ұшын үлкен ұршықбаспен байланыстырушы сызыққа параллельді, қозғалатын браншасы – үлкен ұршықбас пен ортан жіліктің сыртқы айдаршығын байланыстырушы сызықтың бойымен орнатылады. Өлшеу кезінде зерттелетін аяқ тізе буынында бүгіледі. Шетке бұру: куәландырылушы шалқасынан жатады, аяқтар созылған күйде, өкшелер бірге, қол дене бойына қойылған. Бұрыш өлшегіштің қозғалмайтын браншасы семсерше өсінді – қасаға жігі – ортан жіліктің ішкі айдаршығы сызығына орнатылады. Зерттелетін аяқ барынша шетке бұрылады.

тізе буыны – бүгу, жазу: куәландырылушы шалқасынан жатады. Бұрыш өлшегіштің қозғалмайтын браншасы үлкен ұршықбаспен ортан жіліктің сыртқы айдаршығын байланыстырушы сызыққа параллельді, қозғалатын браншасы – кіші жіліншіктің басын сыртқы тобықпен байланыстырушы сызықпен параллельді орнатылады. Алдымен сирақты барынша бүгу, соңынан толық жазу жүргізіледі;

Сирақ-табан буыны – табандық және сыртқа бүгу:

1) куәландырылушы шалқасынан жатады, табан 90 градус бұрышта;

2) бұрыш өлшегіштің қозғалмайтын браншасы кіші жіліншік басын сыртқы айдаршықпен байланыстырушы сызыққа параллельді, қозғалатын браншасы – табанның сыртқы (күмбез) бойымен орнатылады.

3) алдымен сыртқа бүгу, содан кейін табандық бүгу жүргізіледі.

Барлық өлшеулерде буындардың қозғалуы кезінде бұрыш өлшегіштің браншасы жоғарыда аталған өлшеу сызықтарынан ауытқымауын қадағалау керек.

Аяқ-қолдың ұзындығы сантиметрлік лентамен өлшенеді. Бірдей симметриялық айырым нүктелері аяқ-қолдың осін есепке ала отырып пайдаланылады. Қол үшін бұл ось тоқпан жіліктің басы және тоқпан жіліктің ұштық дөңесі, кәріжілік және шынтақ сүйектерінің басы арқылы, аяқтар үшін – мықынсүйектің алдыңғы үстіңгі осі арқылы, тізе тобығының ішкі қыры және бірінші саусақты байланыстырушы тік сызықпен өтеді. Аяқ-қолдардың қысқаруын анықтау үшін, олардың шынайы (анатомиялық) және салыстырмалы ұзындығын салыстырудың зор маңызы бар. Буындардың анкилозы, контрактурасы, сирақтың ішке немесе сыртқа ауытқуы кезінде, ұршық буынының патологиялық жай-күйінде ауру және сау аяқ-қолдың анатомиялық ұзындығы бірдей, ал ауру аяқ-қолдың салыстырмалы ұзындығы кем болуы мүмкін.

Аяқ-қолдың анатомиялық ұзындығы сегменттер бойынша, ал салыстырмалы ұзындығы – аяқ-қолдың басынан аяғына дейін тік сызық бойынша өлшенеді.

Иықтың анатомиялық ұзындығы тоқпан жіліктің үлкен төмпесінен шынтақ жілік өсіндісіне дейін, білектің анатомиялық ұзындығы – шынтақ жілік өсіндісінен шынтақ жіліктің біз тәрізді өсіндісіне дейін өлшенеді. Санның анатомиялық ұзындығы үлкен ұршық басы ұшынан тізе буынының буын саңылауына дейін, балтырдың ұзындығы – тізе буынының буын саңылауынан бастап сыртқы тобықтың төменгі жиегіне дейін өлшенеді. Әрбір аяқ-қолдың алынған өлшемдерінің сомасы оның анатомиялық ұзындығын құрайды.

Қолдың салыстырмалы ұзындығы жауырынның акромион өсіндісінен үшінші саусақтың ұшына дейінгі түзу сызық бойынша өлшенеді, аяқтың салыстырмалы ұзындығы – мықынсүйектің алдыңғы үстіңгі осінен аяқ басының табан шетіне дейін өлшенеді.

Омыртқаны зерттеу осьтік жүктемені орындау және ауырсыну нүктелерін анықтаудан басталады, ауырсыну нүктелерін омыртқалардың қылқанды өсінділерінің ұшын перкуссиялаумен және паравертебральды нүктелерді пальпациялаумен қосымша нақтылайды. Омыртқаның мойын бөлігіндегі қозғалыс көлемі басты ию мен басты бұру жолдарымен анықталады.

Қалыпты жағдайда басты алға ию 40 градусқа дейін мүмкін және иекті кеудеге тигізгенге дейін жүзеге асады, барынша артқа қарай июде шүйде көлденең қалыпта болады, бүйірге қарай ию – иық үстімен жанасқанға дейін жүзеге асады. Бастың екі жаққа бұрылуы 85 градусқа дейін мүмкін. Омыртқаның кеуде және бел бөлігіндегі бүйірлік қозғалыстар тік сызықтан 25-30 градус шегінде мүмкін.

Омыртқа алға-артқа қарай қозғалыстарға барынша қатысады. Омыртқаның алға-артқа қарай қозғалысының шектелуі куәландырылушының алға қарай белсенді бүгілуі кезінде айқындалады. Бұл кезде біркелкі доғаны құраудың орнына омыртқа түзу қалпында қалады және алға қарай еңкею ұршық буындарының бүгілуі есебінен жүзеге асады. Одан әрі еңкею куәландырылушының тізесін бүгу кезінде ғана мүмкін болады, бұл куәландырылушының еденнен шағын нәрсені көтеруі кезінде байқалады.

Омыртқа деформациясына күдік туындағанда қылқанды өсінділер ұштарының проекциясын теріде бриллиантты жасыл ерітіндісімен белгілейді. Омыртқа деформациясын өлшеуге болады. Бұл үшін тіктеуіш (салмақты зат байланған жіп) пайдаланылады, оны жетінші мойын омыртқасының қылқанды өсіндісінің үстіне жабысқақ пластырьмен бекітеді. Егер тіктеуіш бөксе аралық қатпардың үстінен тура өтсе, сколиоз теңгерілген болып саналады. Егер тіктеуіштің ауытқуы бар болса, кейіннен оны рентгенограмма деректерімен салыстыру үшін, ауытқу шамасын деформацияның бүкіл ұзына бойына өлшеу қажет. Жауырын мен омыртқа жиектерінің аралығындағы қашықтық симметриялық нүктелерде салыстырылады, дене күшін анықтау көрсеткіштері (динамометрияда) бағаланады. Омыртқаның айқын байқалған деформациялары сыртқы тыныс алу функциясының бұзылуымен қатар жүретіндіктен, өкпенің тыныс алу сыйымдылығын, тыныс алудың минуттық көлемін, өкпедегі барынша ауа алмасуын және т.б. айқындау қажет.

Омыртқаның деформациясын растау мақсатында зерттеуді дененің тік және көлденең қалпындағы рентгенографиямен (флюорографиямен) толықтыру қажет.

Табанның патологиялық өзгерістерін бағалау үшін (жалпақтабандылық, деформациялар) Чижин мен Фридляндтің индекстері пайдаланылады. Чижиннің индексі (табан ізін өлшеу) мынадай болып анықталады: қағазға табан ізінің таңбасы түсіріледі. Іздің ені және іздің оймасының ені өлшенеді. Іздің енінің іздің оймасының еніне қатынасы жалпаю дәрежесін айқындайды: 0-ден 1-ге дейінгі индекс – норма; 1-ден 2-ге дейінгі индекс – жалпаю, 2-ден жоғары – жалпақтабандылық. Жалпақтабандылықты бағалау үшін мынадай формула бойынша Фридлянд индексі анықталады (табан күмбезінің жалпаюы): (күмбез биіктігі х 100) табан ұзындығына бөлінген.

Күмбездің биіктігі еденнен бастап ладья тәрізді сүйектің ортасына дейін циркульмен өлшенеді. Қалыпты жағдайда Фридлянд индексі

30-28 мм, жалпақтабандылықта – 27-25 мм-ге тең.

Жалпақтабандылықтың дәрежесі рентгендік зерттеу арқылы барынша сенімді белгіленеді. Салмақ түсіріліп, тік тұрған (аяқ киімсіз) қалыпта табанның профильдік рентгендік түсірілімдері орындалады.

Ұзарған жалпақтабандылықты анықтау үшін рентгенограммаларда үш бұрышты салумен ұзына бойлық күмбез бұрышы және күмбездің биіктігі анықталады. Бұрыш қайықша сүйек – сына сүйек қосылысының төменгі шетінен өкшенің бұдыры ұшына және бірінші бақайшақ сүйегінің басына тартылған сызықтармен құралады. Күмбез биіктігі – ұзына бойы күмбез бұрышының биіктігінен үшбұрыш негізіне (өкше сүйегінің бұдырының беткейін бірінші бақайшақ сүйегінің басының табан бетін байланыстыратын сызық) түсірілген перпендикулярдың ұзындығы. Қалыпты жағдайда күмбез бұрышы 125-130 градусқа тең, күмбез биіктігі – 36-39 мм.

Көлденең жалпақтабандылық дәрежесінің сенімді критерийлері

І бақайшақ сүйегі мен І саусақтың бұрыштық ауытқуларының параметрлері болып табылады. Оларды есептеу үшін табанның тікелей табандық проекциядағы рентгенологиялық зерттеуі жүргізіледі. Аталған жағдайда пациент рентген үстеліне арқасымен, екі аяғын тізе және ұршық буындарында бүгіп жатады. Рентгенограммаларда толарсақ сүйектері, бақай сүйектері, фалангалар, бақайшақ-фалангалық және фалангааралық буын саңылаулары жақсы көрінуі қажет.

Бойлық және көлденең жалпақтабандылық дәрежесін бағалау критерийлері талаптарда сипатталған.

Функционалдық бұзылуларды бағалаудың маңызды критерийі рентгенологиялық зерттеумен айқындалатын сүйек тінінің органикалық өзгерістері – табан буындарының деформациялаушы артрозы және оның айқындалу сатысы болып табылады. Табанның орта бөлігіндегі барлық буындардағы артроздың бар болуы бағалауға жатады. Ересектерде табанның буын саңылауларының ені рентгенологиялық тұрғыдан бірдей болады.

Куәландырылушы арқасымен жатқан күйде магистральді қан тамырларының соғуы пальпациялаумен және аускультация арқылы тексеріледі. Қажет болған кезде нитроглицеринді сынамамен осциллография, ангиография, флебография, реовазография, допплерография және қан айналымы жағдайының объективті көрсеткіштерін көрсететін басқа да зерттеулер орындалады.

Әртүрлі нейроваскулярлы синдромдардағы бұғана асты артериясының қысылуын анықтау үшін мынадай әдісті қолданады: науқасқа отырып, қолдарын иық белдеуі деңгейінде көлденең бағытта созу ұсынылады, шынтақ буынында тік бұрышта бүгілген қолдар жоғары қаратылады. Бұдан кейін басты барынша ауру жаққа немесе қарама-қарсы жаққа бұру ұсынылады. Бұғана асты артериясының зақымдануының белгісі болып кәрі жілік артериясындағы пульстің әлсіреуі немесе толық жоғалуы табылады.

Басқа нейроваскулярлы синдромдарда келесі сынама қолданылады: Егер артерия бұғана мен бірінші қабырға арасында қысылса, кәрі жілік артериясындағы пульс иықтарды жазу және түсіру кезінде әлсірейді немесе жоғалады. Артерияның қысылуы кеуденің кіші бұлшық еті мен жауырынның құстұмсық тәрізді өсіндісі арасында жүзеге асатын болса, пульс иықты көтергенде және шетке бұрғанда жоғалады.

7. Көру мүшесін зерттеу

Анамнезді жинау кезінде куәландырушының көру ерекшелігі анықталады. Ауырған ауруларына және алынған жалпы жарақаттарына, соның ішінде көру мүшесінің жарақаттарына; көзге жасалған операциялық емдеуге, отбасында көру мүшесінің тұқым қуалайтын ауруларының (туа біткен нистагм, гемералопия және т.б.) бар болуына көңіл аударылады. Әңгімелесу үдерісінде көз алмаларының орналасуы мен қозғалмалылығына, көзқарас бағытына, қабақтың жай-күйіне, кірпіктің жиегіне және т.б. көңіл аударылады.

Көз функциясын зерттеу барынша аз шаршататын тәсілдерден басталады және мынадай кезектілікпен жүзеге асырылады:

Түс айырушылығын зерттеу, отбасы мүшелерінен басқа, куәландырушылардың барлығында көбінесе межелік кестелерді пайдаланумен жүргізіледі, Рабкиннің полихроматикалық кестесін пайдалану жоққа шығарылмайды.

Түсті көру нысандарының қазіргі заманғы жіктемесі түсті көру сараптамасының талаптарына сәйкес келеді:

Түстерді қабылдау сезімталдығының дәрежесі бойынша		Түсті көру нысандарының нұсқалары
		спектрдегі максимумдардың қалыпты таралуы кезінде		спектрдегі максимумдардың ауытқумен таралуы кезінде
Түсті күшті көру		Күшті қалыпты трихромазия		Күшті ауытқыған трихромазия	Протаномалия
					Дейтераномалия
Түсті нашар көру	І дәреже	қайталанатын (әлсіз) трихромазия	Протодефицит
	ІІ дәреже		Дейтодефицит
	ІІІ дәреже		Тритодефицит
Түсті көрмеу		Дихромазия	Протанопия
			Дейтеранопия
			Тританопия
		Монохромазия

Жарық сезгіштікті межелік кестелердің көмегімен зерттеуді табиғи немесе күндізгі жарық шамдарымен жарықтандыру кезінде жүргізу ұсынылады. Жарықтандыру деңгейі 500-ден 1000 дейінгі лк шегінде болуы қажет. Қыздыру шамымен және тікелей күн сәулелерімен жарықтандыруға болмайды. Куәландырылушы жарықтандыру көзіне (терезеге) арқасымен орналасады. Әрбір картаны куәландырылушыдан 1 метр қашықтықта, дәл оның көздерінің деңгейінде тік ұстап ұсыну қажет.

Куәландырылушы төртбұрыштың ашық жағының бағытын атауы немесе қолмен көрсетуі тиіс: жоғары, төмен, оңға және солға. Бір тестіні көрсетуге 5 секунд уақыт жеткілікті. Тест кестелерін көрсету тәртібін өз еркінше ауыстыру ұсынылады, ал кездейсоқ болжауды болдырмау үшін төртбұрыштың ашық жағын ауыстыра отырып, бір кестенің өзін кем дегенде үш рет ұсыну қажет.

Барлық 11 кестеге дұрыс жауап берілмеген жағдайда куәландырушылар барлығын дерлік анық айыруы тиіс фигура мен аяның түсі көрсетілген № 12 кесте ұсынылады. Бұл бақылау тестісі түсті көрмеушіліктің ықтимал симуляциясын анықтау үшін және зерттеу рәсімдерін көрсету үшін арналған. Қалған 11 карта тиісінше көздің үш түсті қабылдауының әрбірінің сезімталдығын жеке сынау үшін спектрдің қызыл бөлігінде (№ 1-ден № 4 дейін), спектрдің жасыл бөлігінде (№ 5-тен № 8 дейін) және спектрдің көк бөлігінде (№ 9-дан № 11 дейін) барынша сезімталдығымен оның сандық мәніне тестілеу топтарына ұсынылады.

Куәландырушының барлық жауаптары түсті көрудің межелік кестелері бойынша зерттеу хаттамасында жазылады, дұрыс жауап “+”, дұрыс емесі “-” белгісімен белгіленеді.

Межелік кестелер бойынша түсті көруді тексеру хаттамасы

Тексерілетін қабылдағыш		Қызыл				Жасыл				Көк			Бақылау
Картаның №		1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12
Сыналушының 3 мәрте сыналуындағы жауаптары	1-інші
	2-інші
	3-інші

Зерттеу нәтижелерін бағалауға кірісерде, бірінші тестілеу тобы

(№ 1, 2, 3, 4) протодефицит және протанопияны, екінші топ (№ 5, 6, 7, 8) – дейтодефицит және дейтеранопия, үшінші топ (№ 9, 10, 11) – тритодефицитті анықтау үшін арналғандығын назарға алу қажет.

Барлық тестілерді сенімді ажырату қалыпты трихромазияны дәлелдейді. Барлық тестілерді ажыратып, тек № 1, № 5 немесе № 9 тестілердің біреуін ажырата алмау І дәрежелі түс ажырату әлсіздігін көрсетеді. № 1, 2 немесе № 5, 6 немесе № 9, 10 тестілерді ажырата алмау түс ажыратудың орташа әлсіздігінің (ІІ дәрежелі) көрінісі болып табылады. № 1, 2, 3 немесе № 5, 6, 7 немесе № 9, 10, 11 тестілерді ажырата алмау түс ажыратудың анық әлсіздігін (ІІІ дәрежелі) көрсетеді. № 1, 2, 3, 4 тестілерді ажырата алмау протонопияға, ал № 5, 6, 7, 8 тестілерін ажырата алмау – дейтронопияға тән.

Екі немесе тіпті үш қабылдағыштың функциясының бұзылуы мүмкін. Мысалы: І дәрежелі протодефициттің ІІ дәрежелі дейтодефицитпен үйлескен түріндегі редукцияланған трихромазия.

Барлық тестіні ажыратушыда – күшті трихромазия, бір ғана қателік жіберушілерде – әлсіз трихромазия, бір топтағы барлық тестілерді тану мүмкіндігі жоқта – дихромазия, яғни түс соқырлығы.

Барлық куәландырушыларда көздің көру жітілігі зерттеледі. Ол Роттың жарық беру аппаратына орнатылған Головин-Сивцев кестесі бойынша айқындалады. Кесте 40 ват электр шамымен жарықтандырылған болуы тиіс.

Әр белгіні көрсету 2-3 секундтан аспайды.

Кесте терезелерге қарама-қарсы қабырғаға, төменгі жолдары еденнен 120 см арақашықтықта болу есебімен куәландырушыдан 5 м қашықтықта орналастырылады. Көздің көру жітілігі куәландырушы барлық белгілерді оқыған кестелер қатары бойынша ескеріледі. Тек көздің көру жітілігі 0,7; 0,8; 0,9; 1,0 сәйкес келетін қатарларды оқу кезінде жолдағы 1 белгіге ғана қателесуге жол беріледі. Көздің шамадан тыс көру жітілігін болдырмау үшін зерттеу кезінде көзді сығырайтуға жол берілмейді. 0,1-ден төмен көздің көру жітілігін анықтау үшін кәдімгі жарық беру аппаратында орналастырылған Поляктың оптотиптері пайдаланылады. Әрбір оптотип кемінде бес жағдайда көрсетеді, бұл ретте көздің көру жітілігі кемінде бес жағдайдың төртеуінен кем емес жағдайда дұрыс танылатын оптотип айқындайды.

Егер көздің көру жітілігі көрсетілімдерінің дұрыстығы күмән туғызса, тексерудің бақылау әдістерін қолдану және көздің көру жітілігін тексеруді қайта жүргізген жөн.

Рефракция ауытқуының дәрежесі мен сипаты барлық куәландырушыларда айқындалады және екі тәсілмен белгіленеді: субъективті –түзете отырып, көздің көру жітілігін айқындау жолымен және міндетті объективті – 1% мидриацил ерітіндісін, ал қажет болғанда 1% атропин ерітіндісін немесе Қазақстан Республикасы аумағында рұқсат етілген басқа да ұқсас дәрілік препараттарды тамызумен, циклоплегия жағдайында сиаскопия жолымен анықталады.

30 жастан асқан адамдарға мидриатиктерді тамызу көз іші қан қысымын тексеруден кейін жүргізіледі.

Головин-Сивцевтің № 4 кестесін оқу үшін сынама қаріптің көмегімен айқын көрудің ең жақын нүктесін (аккомодация көлемін) айқындау қызметі сипаты көру функцияларының жай-күйіне жоғары талаптар қоятын адамдарға медициналық көрсетілімдер бойынша жүргізіледі. Тексерудің алынған нәтижелерін жас нормаларымен салыстыру керек.

Көру аумағын тексеру медициналық көрсетілімдер бойынша периметрде (қарапайым немесе кескіндік) жүргізіледі.

Медициналық көрсетілімдер бойынша кампиметрия жүргізіледі. Түнде көруді тексеру (қараңғыға бейімделу) қызметі түнгі уақытта ұзақ уақыт көздің көруіне күш түсіруді қажет ететін адамдарға Семикопный аспабында немесе Кравков-Вишневский камерасында жүргізіледі.

Көру мүшесінің анатомиялық жай-күйін зерттеу белгілі бір жүйелілікпен барлық куәландырылушыларға жүргізіледі. Басында көздің қорғау аппаратының жай-күйі айқындалады. Бұл ретте қас аумағының

жай-күйіне, көз ұяларының пішіні мен бірдейлігіне, қабақтың, кірпіктердің орналасуы мен жай-күйіне, интермаргиналдық кеңістікке, қабақ конъюнктиваларының үстінің беткейлері сипаты мен түсіне, оларда тыртықтардың болуына назар аударылады.

Көз жасы аппаратын тексеру кезінде көз жасы нүктелерінің орналасуы мен айқындылығын, оның аймағын басу арқылы көз жасы қабының жай-күйін ескеру қажет. Көз жасын бөлудің бұзылуына күмән болғанда және жас аққанда түсті каналдық және көз жасы-мұрын сынамасының (3% колларгол ерітіндісімен немесе 2% флюоресцеин ерітіндісімен немесе ҚР аумағында рұқсат еткен басқа да ұқсас дәрілік препараттардың) көмегімен көз жасын бөлу функциясын тексеру қажет.

Теріс немесе баяу сынама алынған кезде көз жасы жолдарының анатомиялық өткізгіштігін оларды жуу жолымен тексерген жөн.

Көздің алдыңғы кесінділерінің және бөлінген орталарының жай-күйі туралы қорытынды бүйірден жарықтандыру кезінде, өтпелі жарықта және саңылаулық шаммен тексеруден кейін шығарылады.

Көз түбін тексеру барлық куәландырылушыларда 0,5% тропикамид немесе 1% мидриацил ерітіндісін құюмен ішінара циклоплегия жағдайында айналы офтальмоскоптың (кері офтальмоскопия) көмегімен және қажет болғанда электр офтальмоскоптың, үлкен рефлекссіз офтальмоскоптың немесе саңылаулы шамның көмегімен жүргізіледі.

Көзді қозғалтатын аппаратты тексеру кезінде әрбір көздің қозғалмалылығына және қыликөзділікті, нистагмды, конвергенция жағдайын анықтау мақсатында бинокулярлық қозғалысқа назар аударылады. Қыликөзділік дәрежесі майшамы бар периметр доғасының көмегімен анықталады және градуспен көрсетіледі, сондай-ақ Меддокс шкаласының көмегімен анықталады. Практикалық мақсаттарда қыликөзділік бұрыштарын айналы офтальмоскоппен Гиршбергтің әдісі бойынша өлшеген қолайлы. Қыликөзділік шамасы градуспен мөлдірқабаққа жарық рефлексінің қалпы бойынша бағаланады. Егер офтальмоскоптан рефлекс қарашықтың жиегімен орналасса, онда қыликөзділік бұрышы 15 градусқа тең, егер нұрлы қабақтың ортасында болса - 25-30, лимбте болса - 45, лимбтің артында болса - 60 және одан көп градусқа тең.

Көз алмасы қозғалмалылығының байқалатын шектелуімен қоса жүрмейтін диплопияға шағым болған жағдайда қосарлы бейнелерді қызыл шынымен тексеру жүргізеді.

Нистагм анықталған жағдайда оның сипаты мен шығу тегін анықтау керек. Нистагмның себебі көз патологиясы деп есептеуге негіздер болмаған жағдайларда невропатолог пен оториноларингологтың консультациясы қажет. Көз қиығындағы нистагм қызметке қарсы көрсетілім болып табылмайды.

Қарашық реакцияларын тексеру барлық куәландырылушыларда жүргізіледі. Бинокулярлық көру І және ІІ бағандар бойынша және медициналық көрсетілімдер бойынша куәландырылатын қызметі көзге ұзақ уақыт күш түсіруді қажет ететін ұшқыштар құрамында анықталады. Бинокулярлық көруді тексеру үлкен диплоскопта, түстер тестісінде (поляроидтық көзілдіріктерді пайдалана отырып) жүргізіледі.

Көз іші қан қысымын тексеру пальпаторлы түрде барлық куәландырылушыларда жүргізіледі. 40 жастан асқан барлық адамдарға Маклаков тонометрінің көмегімен тонометрия жүргізу қажет.

8. ЛОР-ағзаларын зерттеу

Куәландырушының құлағын, мұрнын, тамағын зерттеу шудан оқшауланған, ұзындығы кемінде 6 м бөлмеде жүргізіледі. Объективті зерттеу қараңғыланған бөлмеде және бүйірдегі жасанды жарық көзі бар бөлмеде жүргізіледі. Бөлмеде бір уақытта екі куәландырушыдан артық болмауы керек. Құлақ естігіштігін зерттеу үшін еденде және қабырға бойына алдын ала бір метр және жарты метр арақашықтықтар белгіленеді. Зерттеу сыртқы қарап тексеруден басталады, содан кейін сезу, мұрынмен демалу және есту зерттеледі.

ЛОР-ағзаларды тексеру шағымдарды анықтауды, анамнезді зерделеуді, ЛОР-ағзалардың эндоскопиясы мен функцияларын тексеруді қамтиды.

Анамнез жинау кезінде куәландырылушыдан бұрын болған құлақ, тамақ, мұрын аурулары (бұрын құлақтан ірің ағу, ангина, жиі немесе ұзақ мұрынның бітуі, тербелуге жоғары сезгіштік) анықталады. Бұл ретте бір уақытта сөйлеу ақаулары, олардың сипаты мен айқын көріну дәрежесі анықталады.

Есту мүшесін тексеруді құлақ қалқанын, емшек тәрізді өсінділерді, құлақ бүртіктері және оған жақын жерлерді қарау және пальпациялаудан, олардың сезгіштігін айқындаудан бастаған жөн.

Сыртқы есту жолын қарау үшін куәландырылушы есту жолының жалғастырылған осі рефлектор шашатын жарық сәулелерінің бағытымен сәйкес келетіндей етіп, шамамен бас шеңберінің төрттен біріне қарай бұруы керек.

Құлақ қалқанын жоғары және артқа қарай тарту керек, бұл сыртқы есту жолының бастапқы бөлігін тіктеуге мүмкіндік береді. Шектеулі гиперемия және сыртқы есту жолының жарғақты-шеміршекті бөлігі терісінің ауыруы сыздауыққа тән. Бөлінген гиперемия, ісінгендік, мардымсыз шығуы, эпителидің десквамациясы сыртқы есту жолының диффуздық қабынуын көрсетеді.

Содан кейін құлақ құйғысының көмегімен дабыл жарғағы қаралады. Дабыл жарғағында қабыну үдерісі болған жағдайда жарық рефлексі жоғалады немесе өзгереді, қан жүретін тамырлардың инъекциясы, гиперемия байқалуы мүмкін. Ортаңғы құлақтың созылмалы іріңді қабынуы кезінде дабыл жарғағындағы перфорациялық тесік ұзақ уақыт сақталады, ол арқылы ірің бөлінеді, грануляцияларды, полиптер, холестеатоманы жиі байқауға болады.

Дабыл жарғағын мұқият қарау және қозғалмалығын анықтау пневматикалық Зигле құйғысын қолдана отырып жүргізіледі. Бұл құйғыны (оның кең бөлігі линзамен тығыздалып жабылған) сыртқы есту жолына тығыздап енгізеді. Құйғымен жалғасқан резеңке баллонның көмегімен сыртқы есту жолында үзіліс жасап, қысымды жоғарылатады және төмендетеді. Дабыл жарғағының қозғалысын орнатылған линза арқылы бақылайды.

Жоғарғы тыныс жолдарын зерттеу кезінде дем алу және дыбыс даусының пайда болу функциялары бағаланады. Мұрын мен жұтқыншақтың сыртқы бөлігі мен қуыстары қаралады. Шығарылатын ауаның иісіне назар аударылады.

Бұдан әрі мұрын мен мұрын-жұтқыншақты қарау жүргізіледі (алдыңғы, ортаңғы және артқы риноскопия). Шырышты қабығының жай-күйі, іріңнің, полиптің болуы немесе болмауы тексеріледі. Мұрынмен тыныс алу мұрынның оң немесе сол жақ тесігін кезекпен жабу арқылы тексеріледі, куәландырылушыға аузын жауып, дәрігердің алақанына немесе мақта жастықшасына дем алу ұсынылады. Мұрынмен тыныс алу күрт бұзылғанда, мұрыннан жағымсыз иіс шыққан, қарлыққан, маңқалық болған жағдайда, бадамшабез өзгергенде, жұтқыншақ ісіктерінде, шырышты қабықта жара болғанда мұқият тексеру жүргізу қажет.

Кекештік анықталған жағдайда невропатолог және психиатр дәрігер-сарапшылардың тексеру нәтижелері, қажет болғанда логопедтің консультациясы пайдаланылады.

Иіс сезу төрт стандартты иістің көмегімен тексеріледі: сірке қышқылының 0,5% ерітіндісі (әлсіз иіс), таза шарап спирті (орташа иіс), кәдімгі шүйгіншөп тұнбасы (күшті иіс), мүсәтір спирті (ультракүшті иіс). Бұл сұйықтықтар пішіні мен түсі бойынша бірдей, нөмірленген флакондарда сақталады. Диссимуляцияны анықтау үшін таза дистилденген суы бар сондай пішіндегі флакон болуы керек.

Иіс сезудің бұзылуы перифериялық немесе орталықтан пайда болуы мүмкін. Бірінші жағдайда олар мұрын қуысындағы патологиялық үдерістерге байланысты (созылмалы мұрын бітелуі, мұрын полипозы, мұрын далдасының қисаюы және т.б.). Мұрынмен тыныс алу қиын болған жағдайда респираторлық гипосмия немесе аносмия туындайды. Гипо-және аносмия түріндегі иіс сезудің перифериялық бұзылулары иіс сезу эпителиясының патологиясына, мысалы жіті риниттің, озенаның, атрофиялық өзгерістердің, түрлі уыттық әсерлердің зардаптары болуы мүмкін. Орталықтан болған иіс сезудің бұзылуы оның ұйымдасуындағы қандай да бір деңгейінде иіс сезу анализаторының зақымдануына байланысты, бұл жағдайда куәландырылушылар мұқият неврологиялық тексеруге жатады.

Жұтқыншақты тексеру (фарингоскопия) екі кезеңге бөлінеді. Біріншісінде – куәландырылушы тілін тістерінің жиегіне шығармай, қалыпты дем алуы тиіс және жұтқыншақ бұлшық етін бос ұстауға тырысады; екіншісінде - "эээ..." деген дыбыс шығарады, бұл сәтте жұмсақ таңдай жоғары көтеріледі және осылайша оның қозғалу дәрежесі анықталады, шпательмен сәл басылған тіл ауыз түбінде қалыпты жатады (күрт басқанда тіл жиырылады, бұл тексеруге кедергі келтіреді). Жұтқыншақты қарау кезінде шырышты қабықтың, бадамшабездің (екі шпательдің көмегімен оларды ұясынан шығарады) жай-күйіне назар аударылады, қуыстардың ішіндегісі, бадамшабездердің доғалармен жабысуы және мойын лимфа түйіндерінің жай-күйі қаралады.

ЛОР-ағзаларды қарап тексергеннен кейін құлақтың сыбырлап сөйлегенді естігіштігі анықталады. Әрбір құлақтың есту функциясы жеке анықталады, ол үшін тексерілмейтін құлақ тығыздалып, құлақ жарғағының құлақ бүртігін саусақпен басып, жабылады. Естуді тексеру үшін Воячектің кестесіндегі сөздерді ғана емес, 21-ден 99-ға дейінгі сандарды да пайдалануға болады, бұл ретте куәландырылушы дәрігердің ернінің қозғалысынан сөздерді табуын болдырмау үшін оның бетін көрмеуі тиіс. Сыбырлап сөйлеудің ықтимал бірдей қарқында болуы мақсатында дәрігер сөздерді дем шығарудан кейін өкпеде қалған ауаның көмегімен айтады. Тексеру кемінде 6 м қашықтықтан басталады. Құлақтың түпкілікті естігіштігі болып куәландырылушы дәрігер сыбырлап айтқан сөздердің барлығын немесе басым көпшілігін (6 сөздің 5-і немесе 5 сөздің 4-і) қайталаған қашықтық (метр немесе жарты метрмен алғанда) есептеледі.

Естудің төмендеуі объективті деректерге сәйкес келмегенде және барлық күмәнді жағдайларда естігіштікті бірнеше мәрте тексеру жүргізіледі және зерттеудің қосымша әдістері қолданылады.

Ұшқыштар құрамын, авиациялық персоналды даярлау жөніндегі ӘОО-ға түсетін кандидаттарды, авиа және автомотокөлікте жиі жол жүрумен байланысты қызметке, лауазымдарға кіретіндерді, сондай-ақ арнайы оқу орындарына, күндізгі оқу бөлімдеріне түсетіндерді медициналық куәландыру кезінде вестибулярлық аппаратты тексеру міндетті.

В.И. Воячек бойынша қосарлы айналу әдісімен зерттеу кезінде (отолиттік реакция) тексерілушінің басы мен денесі алға қарай 90 градусқа иіледі және 10 секунд бойы Барань креслосында 5 рет айналады. Айналу тоқтағаннан кейін тексерілуші көздерін жұмып, сол қалпында 5 секунд отыруды жалғастырады, одан кейін оған жылдам тіктелу ұсынылады. Нәтижесінде вестибулярлық аппарат рецепторларының аралас тітіркенуі пайда болады. Мұндай функционалдық жүктемені вестибулярлық аппаратының қозуы қалыпты адамдар жеңіл өткереді, оларда елеулі қозғалыс және вегетативтік реакциялар туындамайды. Күшті қозғалыс, әсіресе вегетативтік реакциялардың туындауы вестибулярлық "жүктемелерге" төмен төзімділікті көрсетеді.

Ұшу құрамының вестибулвегетативті төзімділік жай-күйі Кориолис жеделдетуінің үздіксіз және үзік-үзік кумуляция әдістерімен айқындалады.

Көрсеткіштер болған жағдайда (шағымдар, арнайы іріктеу бар болса, диагнозды нақтылау үшін және т.б.) қосымша зерттеулер рентгенография, аудиометрия, тимпанометрия, мұрынның қосалқы қуыстарының, емізік тәрізді өсінділердің компъютерлік томографиясы жасалады.

9. Ауыз қуысын және жақсүйектерді зерттеу

Ауыз қуысын және жақсүйектерді зерттеу шағымдардан, олардың сипатын бағалаудан, анамнезді жинаудан, клиникалық және функционалдық зерттеулерден тұрады. Куәландырушыдан оның ауырған аурулары, жарақаттары мен бет-жақсүйек тұсына жасалған операциялар туралы мәліметтер cұралады.

Объективті зерттеу тік жазықтыққа қатысты дене мүсінділігін, дененің, бас пен аяқтың орналасуын бағалаудан басталады. Бұдан кейін мүмкін болатын ақауларды, өзгеруін, тыртықтарды, жылан көздерді, ассиметрияларды табу мақсатында бетті сыртынан қарауға кіріседі. Мойынның лимфатүйіндерін зерттеу басты сәл иген күйде пальпациялаумен, сондай-ақ дәрігердің куәландырушының артында тұрып оларды басып байқаумен айқындалады. Шықшыт-төменгі жақсүйек буынының функциясы мен жай-күйі пальпациялаумен, қажет болғанда рентгенологиялық және функционалдық әдістерді қолданумен зерттеледі.

Куәландыру кезінде сондай-ақ тіс-жақcүйек жүйесі мүшелерінің негізгі функциялары: тыныс алу, сөйлеу, жұту, шайнау зерттеледі. Шайнау функциясының бұзылуы шайнау сатыларының өзгеруімен, шайнау қысымының біркелкі бөлінбеуімен, шайнау қозғалысы санының ұлғаюымен және асты шайнау уақытының ұзаруымен көрініс табады. Қажет болған жағдайларда, Н.А. Агапов бойынша шартты коэффициенттердің көмегімен, шайнау тиімділігі дәрежесінің жоғалуы белгіленеді. Бұл ретте барлық тістердің шайнау қуаты 100 пайызға алынады, соның ішінде әр тістің қуаты мынадай сандық белгілермен алынады: бүйір күректіс – 1 пайыз, ортаңғы күректіс – 2 пайыз, иттіс – 3 пайыз, премолярлар – 4 пайыз, бірінші моляр (азутіс) – 6 пайыз, екінші моляр – 5 пайыз. Сақталған шайнау тиімділігінің дәрежесі тістер ішінара түсіп қалғанда 100 %-дан жоқ тістердің және олардың антогонистерінің коэффициенттерінің сомасын алу жолымен анықталады. Ақыл тістері есепке алынбайды.

Шайнау тиімділігін бағалау мақсатында операциялардан, жарақаттардан және күрделі протездеуден кейін Гельманның, Рубиновтың әдістері және басқа әдістер қолданылады.

Ауыз қуысын және тістерді объективті түрде зерттеу байқаудан, пальпациялаудан және перкуссиялаудан құралады. Қажет болғанда электроодонтодиагностика, тістерді және парадонтты өту жарығында зерттеу, Писарев-Шиллердің аппликациялық сынамалары пайдаланылады.

Орталық окклюзияда тіс қатарының қабысуы (тістүйіс) үш перпендикуляр жазықтықта (сагитальды, вертикал және горизонтал) айқындалады. Тістүйіс аномалиясында оның түрі, сондай-ақ аномалия дәрежесі тіс қатарының жылжуларын сызықпен өлшеу көмегімен есептеледі. І дәрежелі тістүйіс аномалиясына – тіс қатарының 5 мм-ге дейін жылжуы, ІІ дәрежелі тістүйіс аномалиясына – 5-тен 10 мм-ге дейін, ІІІ дәрежелі тістүйіс аномалиясына тіс қатарының 10 мм-ден артық жылжуы жатады. Бұл өлшем аномалия дәрежесінен кейін жақшаның ішінде миллиметрмен көрсетіледі.

10. Гинекологиялық зерттеулер

Гинекологиялық зерттеудің маңызды түрі бимануалды басып байқау, ол жатырдың жай-күйі (орналасуы, мөлшері, пішіні, консистенциясы, жылжымалылық дәрежесі және т.б), жатыр қосалқылары және сегізкөз-жатыр байламдары туралы объективті түрде жорамалдауға мүмкіндік береді

Гинекологиялық зерттеу кезінде құралдық зерттеудің қарапайым түрлері қолданылады: қынапты және жатыр мойнын айна көмегімен қарау, жатырды зондылау, артқы күмбезден пункция алу, жатыр мойнынан биопсия алу, жатыр қуысынан аспират алу (сорып алу), хромодиагностика (люголь ерітіндісін жаққаннан кейінгі жатыр мойыны шырышты қабығының түсті реакциясы), қынап жағындыларының цитологиясы, кольпоскопия және басқалар.

Созылмалы церцивитте, уретритте, қынаптың кіреберісі бездерінің қабынуында, проктитте үдерісті жасанды түрде өршіту үшін түрлі қоздыру әдістері қолданылады, осыған байланысты кейде бөлінулер ұлғаяды. Бұл ерекше қоздырғышты табуды жеңілдетеді немесе сипатты клиникалық белгілерді көрсетеді. Сондай-ақ жергілікті қоздыру әдістерін қолдану керек: механикалық (кеңейткіштермен уретраны немесе жатыр мойны арнасын кеңейту, уретраға немесе жатыр мойнына қарапайым массаж жасау және с.с.); химиялық (протаргол, люголь ерітіндісін, 10% ас тұзы ерітіндісін жағу); физиотерапевтикалық (ионофорез, диатермия, жергілікті жарық ванналары, жылы сумен бүркіп жуулар, балшықты тампондар және басқалар); биологиялық (цервикальды арнадан бөлек шығындыларын жатыр мойнына инъекцияда егу). Осы мақсатта сондай-ақ алиментарлық қоздыруды немесе вакцина егумен ерекше қоздыруды пайдалануға болады.

Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерінде әскери- дәрігерлік сараптаманы жүргізу қағидаларына 2-қосымша

ӘДС (ДҰС) жүргізу кезінде толтырылатын медициналық құжаттар нысандары

Ескерту. 2-қосымша жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 23.12.2019 № 1058 (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1-нысан

Қарап-тексеруге (емдеуге) жолдама

Азамат _________________________________________________________________________

(тегі, аты, болған кезде әкесінің аты, туған жылы)

________________________________________________________________________________

Cіз стационарлық (амбулаториялық) қарап-тексеру (емдеу) үшін ________________________

______________________________________________________________________ жіберілесіз

(емдеу-профилактикалық ұйым атауы және ұйымның мекенжайы)

Емдеу-профилактикалық ұйымға 20 ___ ж. "___" _____________ сағат "___" келуге тиіссіз.

Болжамды диагноз _______________________________________________________________

________________________________________________________________________________

МО _____________________ қорғаныс істері жөніндегі басқармасының (бөлімінің) бастығы

________________________________________________________________________________

(әскери атағы, қолы, тегі және атының инициалы)

20 ___ ж. "___" _____________

________________________________________________________________________________

(кесу сызығы)

Хабарлама

Кімге ___________________________________________________________________________

(ұйым басшысының лауазымы, тегі, аты, болған кезде әкесінің аты)

________________________________________________________________________________

"Әскери қызмет және әскери қызметшілердің мәртебесі туралы"

Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес __________________________________________

(тегі, аты, болған кезде әкесінің аты)

стационарлық (амбулаториялық) қарап-тексеру (емдеу) үшін ___________________________

______________________________________________________________________жіберіледі.

(емдеу-профилактикалық ұйым атауы және ұйымның мекенжайы)

Осыған байланысты Сізден стационарлық (амбулаториялық) қарап-тексеру (емдеу) курсынан өту үшін уақыт беруіңізді сұраймын

_________________________ қорғаныс істері жөніндегі басқармасының (бөлімінің) бастығы

(әскери атағы, қолы, атының инициалы, тегі)

МО

20 ___ ж. "___" _____________

2-нысан

Денсаулық сақтау

емдеу-профилактикалық ұйымының,

әскери-медициналық мекеменің

бұрыштамалық мөртаңбасы

Денсаулық жағдайын зерттеу АКТІСІ

________________________________________________________________________________

(тегі, аты, болған кезде әкесінің аты, туған жылы)

________________________________________________________________________________

(қорғаныс істері жөніндегі бөлім (басқарма) атауы) қорғаныс істері жөніндегі бөлім (басқарма)

бастығының 20 ___ жылғы "____"____________

№___ жолдамасы бойынша _______________________________________________________

(денсаулық сақтау ұйымы, (әскери-медициналық мекеме атауы)

_______________________________________________________________________________

стационарлық, амбулаториялық (керексізі сызылсын) қарап-тексеруде 20 ___ жылғы

_______________________________ бастап _______________________________дейін болды.

Шағымдар ______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________

Анамнез ________________________________________________________________________

Объективті зерттеу деректері ______________________________________________________

________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________

Арнайы зерттеулер нәтижелері:_____________________________________________________

________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________

Диагнозы:_______________________________________________________________________

________________________________________________________________________________

Денсаулық сақтау медициналық ұйымының бас

дәрігері, әскери-медициналық мекеме бастығы

_________________________________________

(қолы, атының инициалы, тегі)

М.О Бөлімше меңгерушісі (бастығы)

_________________________________________

(қолы, атының инициалы, тегі)

Қарап-тексеру жүргізген дәрігер

______________________________________

(қолы, атының инициалы, тегі)

Денсаулық сақтау медициналық ұйымының, әскери-медициналық мекемесінің пошталық мекенжайы _____________________________________________________________________

3-нысан

Суретке арналған орын

(қорғаныс істері жөніндегі

бөлімнің (басқарманың)

елтаңбалы мөрі)

Медициналық куәландыру парағ

________________________________________________________________________________

(тегі, аты, болған кезде әкесінің аты, туған жылы)

Шағымдар _____________________________________________________________________

________________________________________________________________________________

Анамнез ________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________

Объективті қарап-тексеру деректері _________________________________________________

________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________

Арнайы зерттеу нәтижелері (зертханалық, рентгенологиялық, аспаптық және басқа да)

________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________

Диагнозы: _______________________________________________________________________

________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________

Дәрігер-маманның қорытындысы: ҚР ҚМ 20 __ж. "___" ____________ № ___ бұйрығымен

бекітілген Қазақстан Республикасының ҚК-да, басқа да әскерлері мен әскери құралымдарында

қызмет ету үшін адамдардың денсаулық жағдайына сәйкес келуіне қойылатын талаптардың

_____ бағаны _____ тармағының _____тармақшасы негізінде

________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________

(әскери қызметке жарамдылық санаты, арналу көрсеткіші көрсетілсін)

________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________

(дәрігер-маманның қолы, атының инициалы, тегі)

20 ___ ж. "____"______________

4-нысан

Әскери-дәрігерлік (дәрігерлік-ұшқыштар) комиссиясы отырыстарының хаттамалары кітабы

__________________________________________________________________

(комиссия атауы)

Р/с №	Тегі, аты, болған кезде әкесінің аты, туған жылы (күні, айы, жылы) әскери атағы, атқаратын лауазымы (ұшқыш мамандығы), әскери бөлім, әскери қызметке (қай қорғаныс істері жөніндегі бөлім (басқарма), қала, аудан, күні, айы, жылы көрсетілсін) әскерге шақырды, (келісімшарт бойынша кірді) медициналық куәландыруға кім жіберді (жолдама № және күні), алдынғы ҰДК (өткен күні мен орны)	Шағымдар мен қысқаша анамнез	Объективті қарап-тексеру деректері, арнайы қарап-тексеру нәтижелері, диагнозы мен зақымданудың (жарақаттанудың, мертігудің, контузия алудың) науқастанудың себепті байланысы туралы ӘДК (ДҰК) қорытындысы	Әскери қызметке (ұшу жұмысына), әскери-есептік мамандығы бойынша қызметке жарамдылық санаты туралы ӘДК қорытындысы және т.б.	Штаттық ӘДК (ДҰК) қорытындысы

5-нысан

Әскери-медициналық мекеменің

(әскери-дәрігерлік комиссияның)

бұрыштамалық мөртаңбасы

№ ___ науқастануы туралы куәлік

20 __ жылғы "___"___________ ___________________________________________________

(лауазымды адам, күні, құжат нөмірі, жолдау мақсаты мен себебі көрсетілсін)

жіберуі бойынша ________________________ әскери-дәрігерлік комиссияда куәландырылды:

(ӘДК, ДҰК атауы)

1. Тегі, аты, болған кезде әкесінің аты ____________________________________________

_____________________________________________________________________________

2. Туған жылы _____________, Қарулы Күштер қатарында _____________________________

(айы мен жылы)

3. Әскери атағы __________________________________________________________________

3-1. ЖСН _______________________________________________________________________

4. Әскери бөлім (әскер түрі, әскер тегі, ӨңҚ)__________________________________________

5. Атқаратын лауазымы___________________________________________________________

мамандығы _____________________________________________________________________

6. Әскери қызметке шақырылды (келісімшарт бойынша түсті) __________________________

________________________________________________________________________________

(ҚІБ(Б), әскери қызметке шақырылды, келісімшарт бойынша әскери қызметке кірген айы мен жылы)

7. Бойы ____ см. Дене салмағы_________ кг. Кеуде өлшемі (еркін)______________________

8. Шағымдар_________________________________________________________________

________________________________________________________________________________

9. Анамнез ______________________________________________________________________

(науқастану, мертігу (жаралану, жарақаттану, контузия алу) қашан,

________________________________________________________________________________

қандай жағдайларда пайда болды, бөлім командирінде жарақаттану туралы анықтаманың

________________________________________________________________________________

болуы немесе болмауы көрсетілсін. Аурудың әскери қызмет міндеттерін орындауға әсер

________________________________________________________________________________

етуі, алдыңғы медициналық куәландыру нәтижелері, қолданылған емдеу іс-шаралары,

________________________________________________________________________________

олардың тиімділігі, науқастануы бойынша демалыста болуы, санаторийлерде емделуі және т.б.

10. Тексерілуде және емделуде болды _______________________________________________

(денсаулық сақтау мекемелері, әскери-медициналық мекемелер

________________________________________________________________________________

және оларда болу уақыты көрсетілсін )

Науқастану тарихы № ____; шифрі______; коды___________

11. Объективті зерттеу деректері ___________________________________________________ ________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________ 12. Арнайы зерттеулер нәтижелері (рентгенологиялық, зертханалық, құралдық және басқа да) ________

________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________

13. Әскери қызметшінің қызметтік міндеттері туралы мәліметтер _______________________

______________________________________________________________________________

(әскери бөлімнен (мекемеден) берілген құжатқа сәйкес мәліметтер көрсетілсін: денсаулық жағдайының әскери қызмет міндеттерін орындауға әсері, әскери қызметшінің әскери қызметті жалғастыруға ниеті және әскери қызметшінің әскери қызметте қалдырудың мақсатқа сәйкестігі туралы қолбасшылықтың пікірі)

14. ӘДК (ДҰК) қорытындысы:

1) диагнозы_________________________________________________________________

____________________________________________________________________________

2) мертігудің (жараланудың, жарақаттанудың, контузия алудың), науқастанудың себепті байланысы: ҚР Қорғаныс министрінің 20___ жылғы "___" ___________ бұйрығымен бекітілген Әскери-дәрігерлік сараптаманы жүргізу қағидаларының ____ тармағы негізінде ________________________________________________________________________________ 3) әскери қызметке жарамдылық санаты (әскери-есептік мамандығы бойынша қызметке, ұшу жұмысына және т.б. жарамдылығы) _____________________________________________ ________________________________________________________________________________ ҚР Қорғаныс министрінің 20___ жылғы "___" ___________ бұйрығымен бекітілген Қазақстан Республикасының ҚК-да, басқа да әскерлері мен әскери құралымдарында қызмет ету үшін адамдардың денсаулық жағдайының сәйкес келуіне қойылатын талаптардың ___ бағаны ___ тармақшасының ___ тармағы негізінде.

15. бірге жүрушіге (мұқтаж, мұқтаж емес) керек емесі сызып тасталсын

________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________

(қажет болған жағдайда бірге жүрушілер саны, көлік түрі, жекелеген купеде жүру қажеттілігі көрсетілсін)

16. Ерекше белгілер_______________________________________________________________

М.О. Комиссия төрағасы ___________________________________________________

(әскери атағы, қолы, атының инициалы, тегі)

Комиссия мүшесі ____________________________________________________

(әскери атағы, қолы, атының инициалы, тегі)

____________________________________________________

(әскери атағы, қолы, атының инициалы, тегі)

Хатшы _____________________________________________________________

(әскери атағы, қолы, аты-жөнінің бас әріптері, тегі)

Комиссияның пошталық мекенжайы ________________________________________________

Штаттық әскери-дәрігерлік комиссия қорытындысы

Ескертпе. Науқастану туралы куәлік даналарында (әскери қызметшіні куәландыруға жіберген әскери бөлімге (мекемеге) жолданатын) 8, 9, 11, 12-тармақтарда мазмұндалған мәліметтер көрсетілмейді. Бұл ретте диагноз Аурулардың халықаралық жіктемесіне сәйкес (АХЖ) код бойынша көрсетіледі.

Науқастану туралы куәліктер А 4 форматындағы парақтарда, "Times New Roman" қарпімен, қаріптің көлемі кемінде 12 болып шығарылады.

6-нысан

Азаматты денсаулық жағдайы бойынша әскери қызметке негізсіз шақыру себептерін зерделеу картасы

1-бөлім

Жалпы мәліметтер

1.Тегі, аты, болған кезде әкесінің аты________________________________________________

2. Туған жылы___________________________________________________________________

3. Әскери қызметке шақырылған жылы мен айы ______________________________________

4. Әскери қызметке қай әскерге шақыру комиссиясы шақырды__________________________

5. Облыстық жиын пунктінен жөнелтілген күн _______________________________________

6. Қай әскери-дәрігерлік комиссиясы куәландырды___________________________________

________________________________________________________________________________

(денсаулық сақтау ұйымының дәрігерлік, госпитальдық, гарнизондық комиссиясы)

7. Науқастануы туралы куәлікті бекіту туралы штаттық ӘДК отырысы хаттамасының нөмірі мен күні ________________________________________________________________________

8. Науқастану диагнозы, Қазақстан Республикасының ҚК-да, басқа да әскерлері мен әскери құралымдарында қызмет ету үшін адамдардың денсаулық жағдайына сәйкес келуіне қойылатын талаптардың тармақшалары, тармақтары, бағандары ____________________

_______________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________

9. Әскери қызметке жарамдылық дәрежесі туралы (науқастануы туралы куәлік бойынша) ӘДК

қорытындысы және себепті байланысы_________________________________________

________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________

10. Науқастануы туралы куәлік бойынша науқастану анамнезі деректері__________________

________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________

2-бөлім

Әскерге шақыру кезеңіне дейінгі денсаулық жағдайы (науқастанулары мен жарақаттары) туралы мәлімет

1. Баланың даму картасының мәліметтері бойынша: ___________________________________

________________________________________________________________________________

2. Жасөспірімдер қызметін қадағалау кезеңінде:

1) 15 жасқа толғаннан кейін денсаулық сақтау жүйесінің педиатриялық қызметінен жасөспірімдерге қабылдау-тапсыру кезінде медициналық куәландыру нәтижелері ________________________________________________________________________________

2) 16 жаста медициналық куәландыру кезінде: ________________________________________

________________________________________________________________________________

3. Бастапқы әскери есепке қойылған кезде медициналық куәландыру нәтижелері:

________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________

4. "Әскерге шақырылушыны зерделеу парағының" деректері бойынша денсаулық жағдайы туралы мәліметтер (ата-анасынан, жақын туыстарынан ішкі істер органдарынан және т.б.) ________________________________________________________________________________

5. Зиянды әдеттері туралы мәліметтер (темекі шегу, алкогольді, есірткі заттарын тұтыну)

________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________

6. Әскери қызметке шақыру барысында әскерге шақырылушының денсаулық жағдайын медициналық куәландыруды бағалау нәтижелері (әскерге шақырылушы қосымша медициналық тексерілуге жіберілді ме, денсаулық жағдайы бойынша әскери қызметке шақырудан кейінге қалдыру берілді ме, қандай аурулар бойынша, қай мерзімге және неше рет) ____________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________

3-бөлім

Қорғаныс істері жөніндегі басқарманың (бөлімнің) қарап-тексеру нәтижелері

1. Науқастану (науқастанулар) қашан анықталуға тиіс _________________________________

_______________________________________________________________________________

2. Қандай себептер бойынша осы науқастану әскерге шақырылушыны әскери қызметке жөнелткенге дейін анықталмады __________________________________________________

_______________________________________________________________________________

3. Денсаулық жағдайы бойынша негізсіз әскерге шақырылу жағдайларын болдырмау бойынша

қабылданған шаралар ___________________________________________________

________________________________________________________________________________

__________________________ қорғаныс істері жөніндегі басқармасының (бөлімінің) бастығы

_______________________________________________________________________________

(әскери атағы, тегі, атының инициалы, қолы)

М.О.

Дәрігерлік комиссия төрағасы:

__________________________________________________________

(әскери атағы, қолы, атының инициалы, тегі)

20____ж. "____"______

4-бөлім

Қорғаныс істері жөніндегі департаменттің денсаулық жағдайы бойынша әскери қызметке негізсіз шақырудың нақты себептерін анықтау бойынша тергеп-тексеру сапасын қарау және бағалау нәтижелері

1. Қорғаныс істері жөніндегі департаменті бастығының азаматты әскери қызметке шақыру негізділігі туралы пікірі ___________________________________________________________

________________________________________________________________________________

2. Азаматты әскери қызметке негізсіз шақыру себебі туралы алдын ала қорытынды

________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________

3. Қорғаныс істері жөніндегі департамент бастығының денсаулық жағдайы бойынша әскери қызметке негізсіз шақыруға жол бермеу бойынша қабылдаған шаралар

________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________

4. Әскерлерден негізсіз қайтарылған жағдайда қорғаныс істері жөніндегі департамент осыны дәлелдейтін қандай медициналық құжаттарды штаттық ӘДК-ға ұсынды ________________________________________________________________________________

Қорғаныс істері жөніндегі департамент бастығы:

___________________________________________________________________

(әскери атағы, қолы, атының инициалы, тегі)

М.О.

Дәрігерлік комиссия төрағасы:

________________________________________________________________

(әскери атағы, қолы, атының инициалы, тегі)

М.О.

Облыстың бас _________________________________

(маманы)

20 ___ ж. "____"___________ __________________________________________________

(қолы, атының инициалы, тегі)

5-бөлім

Денсаулық жағдайы бойынша әскери қызметке негізсіз шақыру себебі және тергеп-тексеру нәтижелері туралы штаттық ӘДК-ның түпкілікті қорытындысы

1. Денсаулық жағдайы бойынша әскери қызметке негізсіз шақыру себебі

________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________

2. Денсаулық жағдайы бойынша негізсіз әскери қызметке шақырудың нақты себептерін анықтау бойынша жүргізілген тергеп-тексеру сапасы __________________________________

________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________

Штаттық ӘДК төрағасы______________________________________________

___________________________________________________

М.О. (әскери атағы, қолы, атының инициалы, тегі)

20 __ ж. "____"____________

Ескертпе: І, ІІ, ІІІ бөлімдерді қорғаныс істері жөніндегі басқарма (бөлім) толтырады; IV бөлімді облыстың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың қорғаныс істері жөніндегі департаменттері толтырады. І, ІІ, ІІІ және IV толтырылған бөлімдері бар карта ОӘДК-ға 3 данада жолданады. V бөлімді ОӘДК толтырады.

7-нысан

Фотосуретке арналған орын

(қорғаныс істері жөніндегі

бөлімнің (басқарманың), әскери

бөлімнің елтаңбалық мөрі)

Әскери оқу орнына түсетін азаматты медициналық куәландыру картасы

1.Тегі, аты, болған кезде әкесінің аты, туған жылы _____________________________________

________________________________________________________________________________

(әскери қызметші үшін әскери атағы көрсетілсін)

2. Тұрғылықты жері (мекенжайы)___________________________________________________

(әскери қызметшілер үшін – мекенжайы мен әскери бөлімнің шартты атауы)

3. Шалдыққан аурулар, оның ішінде cоңғы 12 ай ішінде инфекциялық науқастанулар ___________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________

4. Дәрі-дәрмек құралдарын және басқа да заттарды көтере алмайтыны

(жоғары сезімталдығы) туралы мәліметтер __________________________________________

_______________________________________________________________________________

5. Диспансерлік есепте (бақылауда) болуы туралы мәліметтер _________________________

_______________________________________________________________________________

6. Кандидат оқуға түсуді жоспарлаған ӘОО атауы _____________________________________

7. Қарап-тексеру нәтижелері:

Ауданда (немесе облыста) алдын ала медициналық куәландыру 20 __ ж. "___" ____________

Түпкілікті медициналық куәландыру 20 __ ж. "___" ____

Шағымдар мен анамнез

Жалпы қан талдауы

Мерезге микропреципитация реакциясы (микрореакция)

Жалпы несеп талдауы

Мұрын қосалқы қуыстарының рентгенограммасы

ЭКГ-зерттеу

Кеуде қуысы органдарының флюорографиясы

Нәжісті гельмит жұмыртқаларына зерттеу

В және С вирусты гепатиттерінің маркерлеріне қан талдауы

Қантқа қан талдауы

АИТВ-инфекциясына қан талдауы

Басқа да зерттеулер

Антропометрия

Бойы

Қол ұзынд.

Аяқ ұзынд.

Дене салмағы

ДСИ

Бойы

Қол ұзынд.

Аяқ ұзынд.

Дене салмағы тұрып

ДСИ

тұрып

отырып

тұрып

отырып

Қол динамометриясы (оң/сол қол)

Дене динамометриясы

Терапевт

Эндокринді жүйе

Жүрек-қан тамыр жүйесі

Функционалдық сынама

тыныштықта

жүктемеден кейін

2 мин кейін

тыныштықта

жүктемеден кейін

2 мин кейін

бір минутта тамыр соғысы

артериялық қан қысымы

Тыныс алу мүшелері

Ас қорыту мүшелері

Бүйрек

Көкбауыр

Жүрек және қалқанша безінің УДЗ

Диагнозы

Қорытынды

Күні, дәрігердің қолы, тегі, атының инициалы

Хирург

Лимфа түйіндері

Сүйек-бұлшық ет жүйесі

Перифериялық қан тамырлары

Несеп-жыныс жүйесі

Анус және тік ішек

Диагнозы

Қорытынды

Күні, дәрігердің қолы, тегі, атының инициалы

Невропатолог

Бассүйек-ми жүйкелері

Қозғалыс аясы

Рефлекстер

Сезімталдығы

Вегетативті нерв жүйесі

Арнайы зерттеулер (ЭХОЭГ, ЭЭГ және т.б.)

Диагнозы

Қорытынды

Күні, дәрігердің қолы, тегі, атының инициалы

Психиатр

Қабылдау

Интеллектуалды-мнестикалық аясы

Эмоционалды-ерік аясы

Диагнозы

Қорытынды

Күні, дәрігердің қолы, тегі, атының инициалы

Окулист

оң көз

сол көз

оң көз

сол көз

Түсті сезіну

Түзетулерсіз көру жітілігі

Түзетулермен көру жітілігі

Скиаскопиялық рефракция

Бинокулярлық көру

Анық көрудің жақын нүктесі

Жас жолдары

Қабақтар мен конъюнктивалар

Көз алмаларының орналасуы мен қозғалысы

Көз қарашықтары мен олардың реакциясы

Оптикалық орта

Көздің түбі

Диагнозы

Қорытынды

Күні, дәрігердің қолы, тегі, атының инициалы

Оториноларинголог

Сөйлеу

Мұрынмен тыныс алу

оң

сол

оң

сол

Сыбырлап сөйлеуді қабылдап сезінуі

Құлақ барофункциясы

Вестибулярлық аппарат функциялары

Иіс сезу

Арнайы зерттеулер

Диагнозы

Қорытынды

Күні, дәрігердің қолы, тегі, атының инициалы

Стоматолог

Тістүйіс

Ауыздың сілемейлі қабықшасы

Тістер (формула)

Қызыл иектер

Диагнозы

Қорытынды

Күні, дәрігердің қолы, тегі, атының инициалы

Дерматовенеролог

Диагнозы

Қорытынды

Күні, дәрігердің қолы, тегі, атының инициалы

Басқа да дәрігер-мамандар

Диагнозы, қорытынды, күні, дәрігердің тегі, атының инициалы

8. Әскери-дәрігерлік комиссиялар қорытындылары:

1) әскери-дәрігерлік комиссия алдын ала медициналық куәландырған кезде

_____________________________________________________________________________

(ӘДК атауы көрсетілсін)

ҚР Қорғаныс министрінің 20___ жылғы "___" ___________ бұйрығымен бекітілген

Қазақстан Республикасының ҚК-да, басқа да әскерлері мен әскери құралымдарында қызмет ету үшін адамдардың денсаулық жағдайының сәйкес келуіне қойылатын талаптардың _____

бағаны ____ тармағының ____ тармақшасы негізінде ____________________________

________________________________________________________________________________

М.О. Комиссия төрағасы _____________________________________________________

(әскери атағы, қолы, атының инициалы, тегі)

Комиссия хатшысы _____________________________________________________

(әскери атағы, қолы, атының инициалы, тегі)

Комиссияның пошталық мекенжайы:

____________________________________________________________________________

2) әскери-дәрігерлік комиссия түпкілікті медициналық куәландырған кезде

____________________________________________________________________________

(ӘДК атауы көрсетілсін)

ҚР Қорғаныс министрінің 20___ жылғы "___" ___________ бұйрығымен бекітілген

Қазақстан Республикасының ҚК-да, басқа да әскерлері мен әскери құралымдарында қызмет

ету үшін адамдардың денсаулық жағдайының сәйкес келуіне қойылатын талаптардың _____

бағаны ____ тармағының ____ тармақшасы негізінде ____________________________

________________________________________________________________________________

М.О. Комиссия төрағасы _____________________________________________________

(әскери атағы, қолы, аты-жөнінің бас әріптері, тегі)

Комиссия хатшысы _____________________________________________________

(әскери атағы, қолы, аты-жөнінің бас әріптері, тегі)

Комиссияның пошталық мекенжайы ________________________________________________

Ескертпе: Мектептерге (Жас ұлан, РӘМИ) және әскери кафедраларға оқуға түсетін кандидаттар (студенттер) үшін тек "түпкілікті медициналық куәландыру" деген баған толтырылады.

8-нысан

Әскери-медициналық мекеменің

(әскери-дәрігерлік комиссияның)

бұрыштамалық мөртаңбасы

№ ___ медициналық куәландыру туралы анықтама

20 __ жылғы "___"__________, ___________________________________________________

_______________________________________________________________ жіберуі бойынша

(лауазымды адам, құжат нөмірі, күні, жіберілу мақсаты мен себебі көрсетілсін)

___________________ әскери-дәрігерлік (дәрігерлік-ұшқыштар) комиссиясы куәландырды:

(ӘДК, ДҰК атауы)

1. Тегі, аты, болған кезде әкесінің аты ______________________________________________

2. Туған жылы _____________, Қарулы Күштерде _____________________________ бастап

(айы мен жылы)

3. Әскери атағы __________________________________________________________________

4. Атқаратын лауазымы___________________________________________________________

5. Мамандығы ___________________________________________________________________

6. Әскери бөлім __________________________________________________________________

7. Әскери қызметке шақырылды (келісімшарт бойынша түсті) ___________________________

(қорғаныс істері жөніндегі

________________________________________________________________________________

бөлім (басқарма) әскери қызметке шақырды, келісім шарт бойынша түскен айы мен жылы көрсетілсін)

8. Әскери қызметшінің қызметтік міндеттері туралы мәліметтер (әскери қызметке жарамдылығын айқындаған кезде толтырылады) ______________________________________ (әскери бөлімнен (мекемеден) берілген құжатқа сәйкес мәліметтер көрсетілсін: денсаулық жағдайының әскери қызмет міндеттерін орындауға әсері, әскери қызметшінің әскери қызметті жалғастыруға ниеті және әскери қызметшінің әскери қызметте қалдырудың мақсатқа сәйкестігі туралы қолбасшылықтың пікірі)

9. ӘДК (ДҰК) қорытындысы:

1) диагнозы______________________________________________________________________

2) мертігудің (жараланудың, жарақаттанудың, контузия алудың), науқастанудың себепті байланысы: _____________________________________________________________________

ҚР Қорғаныс министрінің 20___ жылғы "___" _______ бұйрығымен бекітілген Әскери-дәрігерлік сараптаманы жүргізу қағидаларының ____ тармағы негізінде;

3) әскери қызметке жарамдылық санаты (әскери мамандығы бойынша қызметке, ұшу жұмысына және т.б. жарамдылығы): _________________________________________________

________________________________________________________________________________

ҚР Қорғаныс министрінің 20___ жылғы "___" _______ бұйрығымен бекітілген Қазақстан Республикасының ҚК-да, басқа да әскерлері мен әскери құралымдарында қызмет ету үшін адамдардың денсаулық жағдайының сәйкес келуіне қойылатын талаптардың _____ бағаны ____ тармағының ____ тармақшасы негізінде _________________________________________

М.О. Комиссия төрағасы _____________________________________________________

(әскери атағы, қолы, атының инициалы, тегі)

Комиссия мүшелері ____________________________________________________

(әскери атағы, қолы, атының инициалы, тегі)

Комиссия хатшысы _____________________________________________________

(әскери атағы, қолы, атының инициалы, тегі)

Комиссияның пошталық мекенжайы __________________________________________

Штаттық әскери-дәрігерлік комиссия қорытындысы:

9-нысан

Фотосуретке арналған орын

(қорғаныс істері жөніндегі

бөлімнің (басқарманың), әскери

бөлімнің елтаңбалық мөрі)

Келісімшарт бойынша әскери қызметке кіретін азаматты медициналық куәландыру картасы

1. Тегі, аты, болған кезде әкесінің аты, туған жылы _____________________________________

________________________________________________________________________________

(запастағы әскери қызметшінің әскери атағы көрсетілсін)

2. Тұрғылықты жері (мекенжайы) ___________________________________________________

3. Соңғы 12 ай ішінде шалдыққан науқастанулары, оның ішінде инфекциялық науқастанулары

________________________________________________________________________________

4. Дәрі-дәрмек құралдарын және басқа да заттарды көтере алмайтыны (жоғары сезгіштігі) туралы мәліметтер _______________________________________________________________

5. Диспансерлік есепте (қадағалауда) тұрғаны туралы мәліметтер ________________________

6. Әскер тегі, әскери-есептік мамандығы (әскери лауазымы) ____________________________

________________________________________________________________________________

7. Диспансерлерде есепте тұрған жай-күйі туралы мәліметтер: __________________________

(есепке алу белгісі, медициналық денсаулық сақтау ұйымының мөртаңбасы)

Психикалық _____________________________________________________________________

Наркологиялық (есірткі заттарына тестілеу нәтижелерімен) _____________________________

________________________________________________________________________________

Туберкулезге қарсы _______________________________________________________________

Тері-венерологиялық _____________________________________________________________

8. Зерттеу нәтижелері:

Зерттеулер	Жүргізілген күні			Нәтижесі
Бойы/дене салмағы, ДСИ
Жалпы қан талдауы
Мерезге микропреципиат- ция реакциясы (микрореакция)
Жалпы несеп талдауы
ЭКГ зерттеулері
Кеуде тіндері органдарының флюорографиясы
Мұрынның қосалқы қуыстары рентгенограммасы;
В, С вирусты гепатиттерінің маркерлеріне арналған қан талдауы
АИТВ-ға қан талдауы
Көздің ішкі қысымын өлшеу
40 жастан асқандарға қантқа қан талдауы
Оң/сол қол динамометриясы
Есірткі заттарына зерттеу
Басқа да зерттеулер
9. Куәландыру нәтижелері
Қарап-тексеру	Нәтижелері
Терапевт:
Шағымдар мен анамнездер
Эндокринді жүйе
Жүрек-қан тамырлары жүйесі
Функционалдық сынама	тыныштықта		жүктемеден кейін		2 мин кейін
бір минутта тамыр соғысы
артериялық қан қысымы
Тыныс алу мүшелері
Ас қорыту мүшелері
Бүйрек
Көкбауыр
Диагнозы
Қорытынды
Күні, қолы, дәрігердің тегі, аты-жөнінің бас әріптері
Хирург:
Лимфа түйіндері
Сүйек-бұлшықет жүйесі
Перифериялық тамырлар
Несеп-жыныс жүйесі
Анус және тік ішек
Диагнозы
Қорытынды
Күні, дәрігердің қолы, тегі, атының инициалы
Невропатолог:
Бассүйек-ми жүйкелері
Қозғалыс аясы
Рефлекстер
Сезімталдығы
Вегетативті жүйке жүйесі
Диагнозы
Қорытынды
Күні, дәрігердің қолы, тегі, атының инициалы
Психиатр:
Қабылдау
Интеллектуалды-мнестикалық аясы
Эмоционалды-ерік аясы
Диагнозы
Қорытынды
Күні, дәрігердің қолы, тегі, атының инициалы
Окулист:
	оң көз			сол көз
Түсті сезіну
Түзетулерсіз көру жітілігі
Түзетулермен көру жітілігі
Скиаскопиялық рефракция
Бинокулярлық көру
Анық көрудің жақын нүктесі
Жас жолдары
Қабақтар мен конъюнктивалар
Көз алмаларының орналасуы мен қозғалысы
Көз қарашықтары мен олардың реакциясы
Оптикалық орта
Көздің түбі
Диагнозы
Қорытынды
Күні, дәрігердің қолы, тегі, атының инициалы
Оториноларинголог:
Сөйлеу
Мұрынмен тыныс алу	оң			сол
Сыбырлап сөйлеу
Құлақ барофункциясы
Вестибулярлық аппарат функциялары
Иіс сезу
Диагнозы
Қорытынды
Күні, дәрігердің қолы, тегі, атының инициалы
Стоматолог:
Тістүйіс
Ауыздың сілемейлі қабықшасы
Тістер
Қызыл иектер
Диагнозы
Қорытынды
Күні, дәрігердің қолы, тегі, атының инициалы
Дерматовенеролог:
Диагнозы
Қорытынды
Күні, қолы, дәрігердің тегі, аты-жөнінің бас әріптері
Басқа да маман дәрігерлер:
Диагнозы, қорытынды, күні, дәрігердің қолы, тегі, атының инициалы

10. Түпкілікті медициналық куәландырған кезде _____________________________________

(ӘДК атауы көрсетілсін)

Қазақстан Республика Қорғаныс министрінің 20___ жылғы "___" _______ бұйрығымен бекітілген Қазақстан Республикасының ҚК-да, басқа да әскерлері мен әскери құралымдарында қызмет ету үшін адамдардың денсаулық жағдайының сәйкес келуіне қойылатын талаптардың ________бағаны ___ тармағының _____ тармақшасы негізінде _____________

_______________________________________________________________________________

М.О. Комиссия төрағасы ______________________________________________________

(әскери атағы, қолы, атының инициалы, тегі)

Комиссия хатшысы ______________________________________________________

(әскери атағы, қолы, атының инициалы, тегі)

20___ жылғы "___" _______

Комиссияның пошталық мекенжайы ________________________________________________

________________________________________________________________________________

Ескертпе: Барлық тармақтарды толтыру міндетті.

10-нысан

Әскери бөлімнің (мекеменің)

бұрыштамалық мөртаңбасы

________________________________ бастығына (командиріне)

(әскери-медициналық мекеме көрсетілсін)

Медициналық куәландыруға жолдама

1. ______________________________________________________________________________

(медициналық куәландыру мақсаты, сондай-ақ ӘДК-ға (ДҰК-ға) жіберу себебі көрсетілсін: денсаулық жағдайы бойынша, әскери қызмет өткеру үшін жаңа келісімшарт жасасу, әскери қызметте болу уақытында шекті жасқа жетуі бойынша, ұйымдық-штаттық іс-шаралар бойынша алдағы уақытта әскери қызметтен босатылу және т.б.)

_________________________________________________ үшін медициналық куәландырылуға

(емделуге немесе қарап-тексерілуге) жіберіледі

2. Тегі, аты, болған кезде әкесінің аты ________________________________________________

3. Әскери атағы __________________________________________________________________

4. Туған жылы ___________________________________________________________________

5. Әскери бөлім __________________________________________________________________

6. Мамандығы ___________________________________________________________________

7. Әскери қызметке шақырылды (келісімшарт бойынша түсті) ___________________________

________________________________________________________________________________

(қорғаныс істері жөніндегі басқарма (бөлім), әскери қызметке шақырылған, келісімшарт бойынша түскен айы мен жылы көрсетілсін)

8. Алдын ала диагнозы ___________________________________________________________

9. Жіберілген күн ________________________________________________________________

10. ӘДК (ДҰК) қорытындысын _____________________________________________________

(әскери бөлімнің немесе кадр органының

_________________________________________________________жолдауыңызды сұраймын.

атауы мен пошталық мекенжайы)

Командир (бастық) _____________________________________________________________

(әскери атағы, қолы, атының инициалы, тегі)

М.О

(әскери бөлімнің

(мекеменің) бұрыштамалық

мөртаңбасы)

Ескертпе: 1. Қарулы Күштердің қызметшілерін медициналық куәландыруға жіберген кезде медициналық куәландыру мақсаты, жіберу себебі, тегі, аты, әкесінің аты, туған жылы, лауазымы, мамандығы көрсетілсін. 3,7-тармақтар толтырылмайды. 1. Әскери қызметшілерді ДШӘ-да, ӘТК-да және АМБ-да әскери қызмет өткеруіне жарамдылығын айқындау үшін медициналық куәландыруға жіберу кезінде 11-тармақта олардың арнайы мақсаттағы, теңіз жаяу әскері, десанттық-шабылдау және барлау бөлімшелеріне, жауынгерлік жүзушілерге және сүңгуірлер құрамына, сондай-ақ корабльдер мен кемелер экипажына тиесілігі не парашютпен секіруге, танкілер мен басқа да машиналарды суасты жүргізуге, сондай-ақ теңізге шығуға тартылатыны көрсетіледі. 2. Әскери оқу орындарының курсанттарын медициналық куәландыруға жіберген кезде 11-тармақта әскери қызмет өткеруге келісімшарт жасалған күні көрсетіледі.

11-нысан

Әскери қызметшінің қызметтік істері туралы мәліметтер

Тегі, аты, болған кезде әкесінің аты _________________________________________________

Әскери атағы ___________________________________________________________________

Туған жылы ____________________________________________________________________

Әскери бөлім ___________________________________________________________________

Атқаратын лауазымы, қай уақыттан бастап __________________________________________

Білімі __________________________________________________________________________

(оқу орынының атауы және оны бітірген жылы көрсетілсін)

1) Атқаратын лауазымы бойынша әскери қызметшінің әскери қызмет міндеттерін орындайтын сипаты туралы мәліметтер ________________________________________________________

(әскери қызметші қызметінің негізгі бағыттары,

________________________________________________________________________________

іссапарларға, далалық шығуларға шығу жиілігі, тәуліктік нарядта (кезекшілікте) қызмет өткеру, оларды, оның ішінде кәсіби даярлық (дене, саптық даярлық және т.б.) және

________________________________________________________________________________

тағы басқа пәндер бойынша нормативтерді орындау сапасы көрсетілсін)

2) Денсаулық жағдайының әскери қызмет міндеттерін орындау сапасына әсері ___________

_______________________________________________________________________________

(әскери қызметшінің денсаулық жағдайының оның әскери қызмет міндеттерін

________________________________________________________________________________

орындау, әсіресе далалық шығулар, іссапарлар, тәуліктік нарядтар (кезекшіліктер) кезіндегі,

________________________________________________________________________________

кәсіби даярлық (дене, саптық даярлық және т.б.) және тағы басқа пәндер бойынша

________________________________________________________________________________

нормативтерді тапсыру ықпалының дәрежесі көрсетілсін)

3) Сипаттамалық ерекшеліктер _____________________________________________________

(денсаулық жағдайын бағалау үшін құндылығы бар: жадының,

________________________________________________________________________________

ойлаудың, бейімделу қабілетінің және басқа да ерекшеліктері көрсетілсін)

4) Әскери қызметшінің әскери қызметті жалғастыруға ниеті _____________________________

________________________________________________________________________________

5) Әскери қызметшінің әскери қызметте қалдыру мақсаттылығы туралы қолбасшылықтың пікірі ___________________________________________________________________________

(әскери қызметшіні әскери қызметте қалдыру

________________________________________________________________________________

мақсаттылығы немесе мақсатсыздығы туралы қолбасшылықтың дәлелді пікірі)

Командир (бастық) _____________________________________________________________

(әскери бөлім (мекеме), әскери атағы, қолы, атының инициалы, тегі)

М.О

(әскери бөлімнің

(мекеменің) бұрыштамалық

мөртаңбасы)

Ескертпе: Мәліметтерді әскери қызметшінің тікелей командирі (бастығы) жасайды және әскери бөлімнің командирі (мекеме бастығы) қол қояды. Мәліметтер әскери бөлімнің (мекеменің) мөрімен куәландырылады.

12-нысан

Әскери қызметшінің денсаулық жағдайы туралы мәліметтер

Тегі, аты, болған кезде әкесінің аты _________________________________________________

Әскери атағы ____________________________________________________________________

Туған жылы _____________________________________________________________________

Әскери бөлім ____________________________________________________________________

1) Қай уақыттан бастап медициналық қадағалауда ____________________________________

________________________________________________________________________________

2) Бұрынғы ӘДК қорытындылары (болған кезде) ______________________________________

(күні, өту орны, ӘДК қорытындысы, әскери

________________________________________________________________________________ қызметке шектеулі жарамдылығы немесе жарамсыздығы кезінде – ӘДК шешімін іске асыру көрсетіледі)

3) Бұрынғы ТМТ қорытындылары ___________________________________________________

(күні, өту орны, ТМТ қорытындысы, диспансерлік есепте

________________________________________________________________________________

болу жағдайы, емдеу-сауықтыру шараларының тиімділігі)

4) Медициналық көмекке жүгінулер _________________________________________________

(әрбір жағдай бойынша жеке, күні, емделу орны, диагнозы,

________________________________________________________________________________

емделудің аяқталуы және алдыңғы 3 жылға жалпы еңбекке жарамсыздық күндері көрсетіледі)

5) Шағымдар, науқастану анамнезі, объективті деректер ________________________________

(шағымдар, науқастану анамнезі, объективті

________________________________________________________________________________

деректер және әскери қызметшінің денсаулық жағдайын сипаттайтын басқа да мәліметтер көрсетіледі)

6) Дәрігердің әскери қызмет міндеттерін орындауға әскери қызметшінің денсаулық жағдайының ықпал етуін бағалау ___________________________________________________

(әскери қызмет міндеттерін орындауға денсаулық

________________________________________________________________________________

жағдайы ықпалының дәрежесі көрсетіледі)

Медицина қызметінің бастығы ____________________________________________________

(әскери атағы, қолы, аты-жөнінің бас әріптері, тегі)

М.О

(әскери бөлімнің

(мекеменің) бұрыштамалық

мөртаңбасы)

Ескертпе: Мәліметтерді бөлім медицина қызметінің бастығы (дәрігер, фельдшер), штат бойынша медициналық қызметкерлер көзделмегенде – медициналық қамтамасыз етуге тіркеу орны бойынша жасалады. Мәліметтер құжатты жасаған сол әскери бөлімнің (мекеменің) мөрімен куәландырылады.

13- нысан

Әскери бөлімнің

(мекеменің)

бұрыштамалық

мөртаңбасы

Мертігу (жаралану, жарақаттану, контузия алу) туралы анықтама

____________________________________________________________________________

(әскери атағы, тегі, аты, болған кезде әкесінің аты, туған жылы)

____________________________________________________________________________

____20____ж. "___"_________________ _________________________________________

____________________________________________________________________________

(мертіккен (жараланған, жарақаттанған, контузия алған) кездегі жағдайлар және оның түрі, сипаты, _____________________________________________________ оқшаулау көрсетілсін)

________________________________________________________________________________

Мертігу (жаралану, жарақаттану, контузия алу):

1) әскери қызмет міндеттерін орындау кезінде;

2) әскери қызмет міндеттерін орындаумен байланысты емес, сәтсіз жағдай нәтижесінде алынды

(керегінің асты сызылсын, керек емесі сызылып тасталсын).

Анықтама ___________________________________________________ ұсыну үшін берілді.

(анықтама ұсынылатын мекеме, ұйым атауы)

Командир (бастық) ________________________________________

(әскери атағы, қолы, атының инициалы, тегі)

М.О

(әскери бөлімнің (мекеменің)

бұрыштамалық мөртаңбасы)

14-нысан

Әскери-медициналық

мекеменің

бұрыштамалық

мөртаңбасы

Маманның еңбек шарттары мен жұмыс орнының санитариялық-гигиеналық сипаттама картасы

1. Тегі, аты, болған кезде әкесінің аты _______________________________________________

2. Жасы (толық жыл) _____________________________________________________________

3. Әскери атағы __________________________________________________________________

4. Әскери бөлім __________________________________________________________________

5. Әскери-есептік мамандығы______________________________________________________

6. Әскери-есептік мамандық бойынша қызмет (оның ішінде осы әскери бөлімде) ________

________________________________________________________________________________

(жыл, ай)

7. Қорғау шараларын сақтау:

1) дербес _______________________________________________________________________

(сақталды, сақталмады)

2) ұжымдық _____________________________________________________________________

(сақталды, сақталмады)

№	Жұмыс орнының атауы	Орын-далатын жұмыс	Негізгі кәсіби зияндылық сипаты			Қосымша факторлар, өлшем бірлігіндегі атауы, жұмыс ауысымына ықпал ету ұзақтығы, айы, жылы	Ескертпе
			Кәсіби зияндылық атауы	Өлшем бірлігіндегі мөлшері (шоғырлану, деңгейі, саны)	Қосымша факторлар, өлшем бірлігіндегі атауы, жұмыс ауысымына ықпал ету ұзақтығы, айы, жылы
1	2	3	4	5	6	7	8

9. Кәсіби зияндылықтың организмге ықпал етуі туралы қорытынды (жүйелі түрде, кезең-кезеңімен, төтенше жағдайларда)

_______________________________________________________________________________

Командир (бастық) _______________________________________________________________

(әскери атағы, қолы, атының инициалы, тегі)

Медицина қызметінің бастығы _____________________________________________________

(әскери атағы, қолы, атының инициалы, тегі)

Санитариялық-эпидемиологиялық мекеменің дәрігер-маманы __________________________

(әскери атағы, қолы, атының инициалы, тегі)

Толтыруға түсініктеме:

1. Картада "қызмет бабында пайдалану үшін" белгісінен жоғары емес деректер келтіріледі.

2. Фактор мөлшері санитариялық-эпидемиологиялық мекеме дәрігерлерінің жұмыс орнын (нысанын) қарап-тексеру актісі деректері, объектінің санитариялық паспорты және осы факторлар деңгейін (шоғырлануын) өлшеу деңгейін есепке алу журналы негізінде көрсетіледі. 5-бағанда факторлардың ең аз және ең көп мөлшері жазылады.

8-бағанда тергеп-тексеру нөмірі мен күнін көрсетумен авариялық жағдай, сондай-ақ картадан есепке алынбаған басқа да жағдайлар белгіленеді.

15- нысан

Фотосуретке арналған орын

(қорғаныс істері жөніндегі

бөлімнің (басқарманың)

елтаңбалы мөрі)

Запастағы азаматты медициналық куәландыру КАРТАСЫ

1. Тегі, аты, болған кезде әкесінің аты _______________________________________________

2. Туған күні _____________________________________________________________________

3. Әскери атағы __________________________________________________________________

4. Әскери-есептік мамандық _______________________________________________________

5. Куәландыру нәтижелері:

	20__ ж. "___"_____________	20__ ж. "___"_____________
Зерттеулер
Жалпы қан талдауы
Жалпы несеп талдауы
Мерезге микропреципитация реакциясы (микрореакция)
ЭКГ зерттеулері
Кеуде қуысы мүшелерінің флюорографиясы
Мұрынның қосалқы қуыстарының рентгенограммасы
Көздің ішкі қысымы
Қантқа қан талдауы
Басқа да мәліметтер (зерттеулер)
Дене бойы/салмағы
Дәрігер-мамандар
Хирург
Терапевт
Невропатолог
Окулист
Оториноларинголог
Стоматолог
Диагноз
ӘДК қорытындысы М.О.	ҚР Қорғаныс министрінің 20___ жылғы "___" _________________ бұйрығымен бекітілген Қазақстан Республикасының ҚК-да, басқа да әскерлері мен әскери құралымдарында қызмет ету үшін адамдардың денсаулық жағдайына сәйкес келуіне қойылатын талаптардың _____ бағаны _____ тармағының _____тармақшасы негізінде ___________________________ ___________________________ ӘДК төрағасы ________________ ____________________________ әскери атағы, қолы, атының инициалы, тегі ӘДК хатшысы ________________ ____________________________ қолы, атының инициалы, тегі	ҚР Қорғаныс министрінің 20___ жылғы "___" _________________ бұйрығымен бекітілген Қазақстан Республикасының ҚК-да,басқа да әскерлері мен әскери құралымдарында қызмет ету үшін адамдардың денсаулық жағдайына сәйкес келуіне қойылатын талаптардың _____ бағаны _____ тармағының _____тармақшасы негізінде ___________________________ ___________________________ ӘДК төрағасы _______________ ____________________________ әскери атағы, қолы, атының инициалы, тегі ӘДК хатшысы ________________ ____________________________ қолы, атының инициалы, тегі

16-нысан

Штаттық ӘДК сарапшысының қорытындысы

1. Қаралатын мәселе ______________________________________________________________

(сараптамалық құжатты бекіту немесе бақылау көрсетілсін)

2. Тегі, аты, болған кезде әкесінің аты ________________________________________________

3. Туған жылы ________________ 3. Әскери атағы _____________________________________

4. Әскери бөлім __________________________________________________________________

5. Қаралған құжаттар:

1) науқастану тарихы _____________________________________________________________

(нөмірі, күні, қайдан келгені көрсетілсін)

2) науқастану туралы куәлік, анықтама ______________________________________________

(нөмірі, күні, қайдан келгені көрсетілсін)

3) басқа да құжаттар ______________________________________________________________

(медициналық кітапша, жарақаттануы туралы анықтама және басқалар)

6. Қаралатын мәселе бойынша ескертулер:

1) науқастану тарихын жүргізу бойынша: ____________________________________________

2) емдеу-диагностикалау іс-шараларын жүргізу бойынша: ______________________________

3) сараптамалық диагноз бойынша: _________________________________________________

4) сараптамалық құжатты және (немесе) ӘДК қорытындысын ресімдеу бойынша: __________

________________________________________________________________________________

7. Сарапшы қорытындысы _____________________________________________________

8. Нұсқаулар:

1) _____________________________________________________________________________

2) _____________________________________________________________________________

3) _____________________________________________________________________________

4) _____________________________________________________________________________

Дәрігер-маман __________________________________________________________________

(әскери атағы, қолы, атының инициалы, тегі)

20 __ ж. "__" ___________

Бөлімше бастығы _______________________________________________________________

(әскери атағы, қолы, атының инициалы, тегі)

20 __ ж. "__" ___________

Комиссия төрағасы (комиссия төрағасының орынбасары)

_______________________________________________________

(әскери атағы, қолы, атының инициалы, тегі)

17-нысан

Әскери-медициналық

мекеменің (әскери-дәрігерлік

комиссияның)

бұрыштамалық мөртаңбасы

Соттың айқындауы бойынша анықтама

__________________________________________________________

(сот атауы, № , күні)

20____ж. "____" _________________ әскери-дәрігерлік комиссиясы (дәрігерлік-ұшқыштар комиссиясы) ____________________________________________________________________

________________________________________________________________________________

(ӘДК, ДҰК атауы)

1. Тегі, аты, болған кезде әкесінің аты, ______________________________________________

2. Туған күні____________________________________________________________________

3. Әскери атағы_______________________ әскери бөлімі_______________________________

4. Атқаратын лауазымы___________________________________________________________

5. Қарап-тексеру нәтижелері (қорытындылар) ________________________________________

________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________

20______ ж. ________________________ № _______ хаттама

Комиссия төрағасы _____________________________________________________

М.О. (әскери атағы, қолы, атының инициалы, тегі)

Комиссия хатшысы _____________________________________________________

(әскери атағы, қолы, атының инициалы, тегі)

Комиссияның пошталық мекенжайы _______________________________________________

Ескертпе. Анықтама нөмірі куәландырылушы жазылған әскери-дәрігерлік комиссия отырыстарының хаттамалары кітабының реттік нөміріне сәйкес келеді.

18-нысан

ДҰК-дан өткені туралы куәлік

________________________________________________________________________________

(әскери атағы, тегі, аты, болған кезде әкесінің аты, туған жылы, әскери бөлім)

20____ж. "____" _________________ _______________________________________________

(ӘДК атауы)

әскери-дәрігерлік комиссиясы куәландырған кезде Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрінің 20___ жылғы "___" ___________ бұйрығымен бекітілген Қазақстан Республикасының мемлекеттік авиациясында қызмет ету үшін адамдардың денсаулық жағдайына сәйкес келуіне қойылатын талаптардың _____ бағаны ____ тармағының ____ тармақшасы негізінде ___________________________________________________________

_______________________________________________________________________________

(ұшу жұмысына жарамдылық дәрежесі көрсетілсін)

Диагнозы _______________________________________________________________________

Комиссия төрағасы _____________________________________________________

М.О. (әскери атағы, қолы, атының инициалы, тегі)

Комиссия хатшысы _____________________________________________________

(әскери атағы, қолы, атының инициалы, тегі)

Бөлім дәрігері толтырады:

Кезекті демалысты өткізу уақыты __________________________________________________

Тереңдетілген қарап-тексеру ______________________________________________________

Артериалдық қан қысымы, тамырдың аялық деректері _______________________________

19-нысан

Штаттық ӘДК отырысының №____ хаттамасы

20 __ ж. "___" ________

(мертігудің (жараланудың, жарақаттанудың, контузия алудың), науқастанудың

себепті байланысын айқындау бойынша)

1. ______________________________________________________________________________ (шағымның, хаттың, арыздың, өтініштің нөмірі, құжаттың күні, кімнен, қандай мәселе бойынша __________________________________________________________________________ қаралды. келіп түскені көрсетілсін)

2. Қаралған құжаттар (олардың күнін, нөмірін көрсете отырып, жеке басын куәландыратын, әскери қызмет өткергені туралы, мұрағаттық, медициналық және басқа да барлық қаралған құжаттар атап өтілсін):

1) ______________________________________________________________________________

2) ______________________________________________________________________________

3) ______________________________________________________________________________

3. Анықталды:

Тегі ____________________________________________________________________________

Аты ______________________ Әкесінің аты (болған кезде) _________________________

Туған жылы ____________________ Әскери атағы ___________________________________

Қарулы Күштерде әскери қызмет (әскери жиын) өткергені туралы деректер:

________________________________________________________________________________

(әскери қызметке кірген күні, айы, жылы, кім әскерге шақырды және іріктеді, жауынгерлік іс-қимылдарға, қарулы жанжалдарға, армияға, Чернобыль АЭС-дегі авариялар салдарын жою жөніндегі жұмыстарға, радиациялық қатер аймақтарына және т.б. қатысу кезеңі көрсетілсін) Әскери бөлім және әскери қызмет өткеру кезеңі ______________________________________

4. Босатылған күні мен негіздеме ___________________________________________________

5. Қаралатын мәселе бойынша ӘДК жасау негіздемесі ________________________________

________________________________________________________________________________

а) Диагнозы: ____________________________________________________________________

б) себепті байланысы _____________________________________________________________

Дәрігер-маман ___________________________________________________________________

(тегі, атының инициалы, қолы)

6. Штаттық әскери-дәрігерлік комиссия қорытындысы _________________________________

________________________________________________________________________________

а) Диагнозы: ____________________________________________________________________

б) себепті байланысы _____________________________________________________________

7. Комиссия мүшелерінің дауыс беру нәтижелері:

"ИӘ" – ____________ "ҚАРСЫ" – ______________

(Комиссия мүшелерінің ерекше пікірі хаттамаға қоса беріледі)

Комиссия төрағасы _______________________________________________________________

(әскери атағы, қолы, атының инициалы, тегі)

Комиссия мүшелері ______________________________________________________________

(әскери атағы, қолы, атының инициалы, тегі)

Штаттық ӘДК қорытындысы ______________________________________________________

(мекен-жайы, күні, шығыс № көрсетілсін)

_____________________________________________________________________ жіберілді.

Құжаттар № ___ іске ___ том _____ бетке тігілді

Комиссия хатшысы ________________________________

20-нысан

Бір рет беріледі, көшірмелерді пайдаланыңыз!

Әскери-дәрігерлік

комиссияның

бұрыштамалық

мөртаңбасы

ҚР ҚМ ОӘДК-ның науқастанудың, мертігудің себепті байланысы туралы қортындысы

Науқастану, _____________________________________________

(әскери атағы, тегі, аты, болған кезде әкесінің аты)

_________________________, _____________________________

(туған жылы)

"______________________________________________________

(науқастану диагноздары)

________________________________________________________

_______________________________________________________",

________________________________________________________

(науқастанудың себепті байланысы)

20 ___ ж. "___" __________ № ____ хаттама

Комиссия төрағасы ______________________________

(әскери атағы, қолы, атының инициалы, тегі)

М.О

(мекеменің

елтаңбалы

мөрі)

Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрінің 2015 жылғы 2 шілдедегі № 373 бұйрығына 2-қосымша

Қазақстан Республикасының Қарулы Күштеріндегі әскери-дәрігерлік сараптама органдары туралы ереже

1-тарау. Жалпы ережелер

Ескерту. 1-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 18.04.2018 № 232 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1. Осы әскери-дәрігерлік сараптама органдары туралы ереже (бұдан әрі – Ереже) "Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы" 2009 жылғы 18 қыркүйектегі Қазақстан Республикасының Кодексіне, "Әскери қызмет және әскери қызметшілер мәртебесі туралы" 2012 жылғы 16 ақпандағы Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес әзірленді және әскери-дәрігерлік сараптама органдарының мәртебесін, өкілеттілігі айқындайды.

2. Әскери-дәрігерлік сараптама органдары денсаулық Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерінде (бұдан әрі – ҚР ҚК), Қазақстан Республикасының мемлекеттік авиациясында әскери-дәрігерлік сараптама жүргізеді.

2-тарау. Әскери-дәрігерлік, дәрігерлік-ұшқыштар комиссияларын ұйымдастыру және әскери-дәрігерлік сараптама органдарының жүйесі

Ескерту. 2-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 18.04.2018 № 232 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

3. Әскери-дәрігерлік сараптама органдары – әскери-дәрігерлік сараптама мәселелері бойынша өз бағынысында штаттық емес (тұрақты және уақытша әрекет ететін) әскери-дәрігерлік (дәрігерлік) комиссиялары (бұдан әрі - ӘДК) мен дәрігерлік-ұшқыштар комиссиясы (бұдан әрі – ДҰК) бар штаттық әскери-дәрігерлік комиссиялары.

4. Әскери-дәрігерлік сараптама органдары ҚР ҚК-ның ұйымдық-штаттық құрылымына сәйкес құрылады және Қазақстан Республикасының қорғаныс саласындағы орталық атқарушы органдарын басқарудың құрамдас бөлігі болып табылады.

5. Әскери-дәрігерлік сараптама органдары әскери-дәрігерлік сараптама мәселелерінен басқа тиісті командирлерге (бастықтарға) бағынады және ҚР ҚК-да әскери-дәрігерлік сараптаманы ұйымдастыруға жауап береді.

6. Әскери-дәрігерлік сараптама органдарының жүйесі өкілеттілік шеңберінде бағыныстылық тәртібі бойынша құрылады:

1) әскери-дәрігерлік сараптаманың басқарушы органы – Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігінің Орталық әскери-дәрігерлік комиссиясы (бұдан әрі – ОӘДК);

2) өкілеттілігі шегінде бағынысты штаттық және штаттық емес (тұрақты және уақытша әрекет ететін) ӘДК (ДҰК):

ОӘДК ДҰК, ҚР ҚК Әуе қорғанысы күштері (бұдан әрі – ӘҚК) авиациялық медицина зертханаларының ДҰК, госпитальдық ӘДК (ДҰК), гарнизондық ӘДК, авиациялық персоналды даярлау бойынша әскери оқу орындарының ДҰК, орта техникалық және кәсіптік, ортадан кейінгі және жоғары білім беру бағдарламаларын іске асыратын әскери оқу орындарына, оқу орындарының әскери факультеттеріне (кафедраларына), әскери дайындық бойынша қосымша білім беру бағдарламалары бар жалпы орта білім беру ұйымдарына түсетін кандидаттарды медициналық куәландыру үшін ӘДК, Десанттық-шабуылдау әскерлерінің (бұдан әрі – ДШӘ) ӘДК-сы, Әскери-теңіз күштерінің (бұдан әрі – ӘТК) ӘДК-сы, ӘТК жүзушілерін (сүңгуірлерін) медициналық куәландыру үшін ӘДК, танкілерді және басқа да машиналарды су астында жүргізуге тартылатын әскери қызметшілерді медициналық куәландыру үшін ӘДК, радиоактивті заттармен, иондаушы сәулелену көздерімен, зымыран отынының құрамдастарымен, электрмагниттік өріс көздерімен байланысы бар әскери қызметшілерді медициналық куәландыру үшін ӘДК, облыс, республикалық маңызы бар қала, астана, қала және аудан жергілікті атқарушы органының медициналық комиссиялары.

Ескерту. 2-тармаққа өзгеріс енгізілді – ҚР Қорғаныс министрінің 18.04.2018 № 232 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

7. Әскери-медициналық (медициналық) мекеменің (ұйымның) немесе орталық атқарушы органдарының өзге де бөлімшелері және өзге де орталық мемлекеттік органдарының басшысы штаттық емес (тұрақты және уақытша әрекет ететін) ӘДК (ДҰК) қызметкерлеріне жұмыс істеу үшін (куәландыру жүргізу үшін үй-жайлар мен жабдықтар, заң шығару-анықтамалық материалдармен, медициналық және басқа да қажетті әдебиеттермен, техникалық құралдармен қамтамасыз ету) қажетті жағдайлар жасайды.

Комиссияның жұмысы күндіз жарық кезінде ұйымдастырылады және жұмыс күні кемінде 45 адам ӘДК-мен, ал ДҰК-мен кемінде 35 адам куәландырылады.

8. Әскери-дәрігерлік сараптама органдарының маман-сарапшылар лауазымына жоғары әскери-медициналық (медициналық) білімі бар, сондай-ақ орталық атқарушы органдары мен өзге де орталық мемлекеттік органдардың әскери-медициналық (медициналық) мекемелерінде (ұйымдарда) клиникалық және (немесе) сараптау жұмыс тәжірибесі бар адамдар тағайындалады.

9. Штаттық ӘДК (ДҰК) сараптамалық құжаттарды (науқастануы туралы куәлікті, анықтамаларды) әскери-дәрігерлік сараптама бойынша нормативтік құқықтық актілерге сәйкес комиссия мүшелерінің көпшілік даусымен бірлесе қабылдайды (қабылдамайды).

10. Штаттық және штаттық емес ӘДК (ДҰК) шешімдері, осы шешімдерде өзге де айтылмаса, ҚР ҚК-да медициналық куәландырылған сәттен бастап жыл бойы жарамды. Медициналық куәландыру белгіленген мерзімінен бұрын жүргізілуі мүмкін, егер әскери қызметшінің денсаулық жағдайында ӘДК қорытындысын қайта қарауға негіз болағанда немесе штаттық ӘДК шешімі бойынша өзгерістер болған жағдайда жүргізіледі. ӘДК-нің (ДҰК-ның) қайта немесе кезекті қорытындысы алдыңғының (әскери қызметке уақытша жарамсыздығы туралы қорытындыдан басқа) күшін жояды.

11. ӘДК (ДҰК) қорытындысы барлық лауазымдық және заңды тұлғалардың орындауы үшін міндетті болып табылады.

Азаматтар шағымданған ӘДК (ДҰК) қорытындылары бақылау қайта қарауға жатады, ҚР ҚМ ОӘДК қайта бақылап тексергеннен кейін қорытынды соңғы болып табылады және сот тәртібімен қайта қаралады.

3-тарау. Штаттық әскери-дәрігерлік комиссия

Ескерту. 3-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 18.04.2018 № 232 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

12. Штаттық ӘДК ұйымдық-құқықтық нысанда қорғаныс саласындағы орталық атқарушы органның орталық әскери-дәрігерлік сараптама мәртебесіне ие "Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігі Орталық әскери-дәрігерлік комиссиясы" республикалық мемлекеттік мекемесі ретінде құрылады.

Штаттық ӘДК өз атауы, белгіленген үлгідегі мөртаңбасы мен бланкілері бар Қазақстан Республикасы Мемлекеттік елтаңбасының бейнесімен мөрі болады.

13. Штаттық ӘДК (ДҰК) штатқа сәйкес мынадай маман дәрігерлермен жасақталады: хирургпен, терапевтпен, неврологпен, окулистпен, оториноларингологпен және басқа да мамандықтардың дәрігерлерімен.

14. Штаттық ӘДК-нің (ДҰК-ның) негізгі міндеттері:

1) әскери-дәрігерлік сараптама жүргізу қағидасы мен ҚР ҚК-да және мемлекеттік авиацияда қызмет үшін куәландырылатындардың денсаулық жағдайына сәйкес келуіне қойылатын талаптарға сәйкес әскери-дәрігерлік сараптама жүргізу;

2) тексеру толықтығы мен сапасын, сондай-ақ диагноз бен дәрігерлік-сараптама қорытындыларының дәлелділігін қадағалау;

3) әскери-дәрігерлік сараптама мәселелері бойынша денсаулық сақтау, халықты әлеуметтік қорғау және зейнетақымен қамсыздандыру салаларындағы қызметті жүзеге асыратын мемлекеттік мекемелермен және өзге де ұйымдармен өзара іс-қимыл жасау;

4) әскери-дәрігерлік сараптама мәселелері бойынша нормативтік құқықтық актілерді дайындауға қатысу.

15. Штаттық ӘДК (ДҰК):

1) төмен тұрған штаттық және штаттық емес (тұрақты және уақытша әрекет ететін) ӘДК (ДҰК) қорытындыларын қарайды және бекітеді (бекітпейді) немесе жояды;

2) оларды қолбасшылық немесе медициналық куәландыруға ұшыраған адамдардың шағымдануы кезінде бақылау тәртібінде өзінің немесе төмен тұрған штаттық және штаттық емес (тұрақты және уақытша әрекет ететін) ӘДК (ДҰК) комиссияларының қорытындыларын қайта қарайды;

3) әскери қызмет, әскери жиындар өткеруіне (міндеттерін орындауға) байланысты азаматтардың мертігулерінің (жарақаттанулардың, жараланулардың, контузиялардың), науқастануларының, қаза болуының (қайтыс болуының) себепті байланысы туралы ӘДК қорытындыларын қабылдайды;

4) өзі немесе төмен тұрған штаттық және штаттық емес (тұрақты және уақытша әрекет ететін) ӘДК шешімдерін әскери жиындарды, әскери қызметті (міндеттерді орындау) өткерумен байланысты азаматтардың мертігу (жарақат, зақым, контузиялар), науқастану, қаза табуы (қайтыс болу) себепті байланысы туралы қорытындыларын қайта қарайды;

5) төмен тұрған штаттық және штаттық емес (тұрақты және уақытша әрекет ететін) ӘДК-нің (ДҰК) әскери-дәрігерлік сараптамасының және сараптамалық қызмет жай-күйін талдайды;

6) әскери-дәрігерлік сараптама қорытындылары бойынша, сондай-ақ емдеу-алдын алу жұмыстары мен әскери-медициналық (медициналық) мекемелерде медициналық куәландыруды ұйымдастырудағы және жүргізудегі кемшіліктерді анықтайды;

7) қорғаныс істері жөніндегі департаменттерде (бөлімдерде, басқармаларда) азаматтарды әскерге шақыру учаскелеріне тіркеу және әскери қызметке шақыру кезінде, әскери міндеттілер келісімшарт бойынша әскери қызметке, әскери оқу орындарына түскен кезде медициналық куәландыруды ұйымдастыру, оның жай-күйі мен қорытындыларын зерделейді;

8) әскери-дәрігерлік сараптама бойынша осы Ережені, нормативтік құқықтық құжаттарды практикалық қолдану бойынша төмен тұрған штаттық және штаттық емес (тұрақты және уақытша әрекет ететін) ӘДК-ға (ДҰК) түсініктемелер береді;

9) ҚР ҚК-да әскери-дәрігерлік сараптаманы ұйымдастыру және жүргізу бойынша әдістемелік нұсқаулықтар әзірлейді;

10) әскери қызметшілерді және әскери міндеттілерді медициналық куәландыруға және стационарлық немесе амбулаториялық тексеруге, медициналық куәландыруға әскери-медициналық (медициналық) мекемеге жіберу мақсаттылығын айқындайды;

11) бағынысты штаттық және штаттық емес (тұрақты және уақытша әрекет ететін) ӘДК-дан (ДҰК) сараптамалық қорытындыларды анықтау үшін қажетті құжаттарды әскери-медициналық (медициналық) мекемелерден және орталық атқарушы органдардың өзге де бөлімшелерінен (ұйымдар), өзге де орталық мемлекеттік органдардан, әскери бөлімдер мен мекемелерден сұратады;

12) ӘДК (ДҰК) қорытындысына ықпал еткен куәландыру тәртібінің бұзушылықтары анықталған жағдайда, сондай-ақ бағынысты ӘДК (ДҰК) қорытындысының негізділігін тексеру үшін бақылау (көзбе-көз) тексеруді және (немесе) қайта медициналық куәландыруды белгілейді;

13) авиациялық персоналға медициналық куәландыру жүргізеді;

14) әскери-дәрігерлік сараптама мәселелері бойынша кеңес береді; қорытындылар, анықтамалар береді;

15) әскери медицина мәселелері бойынша норма шығару қызметіне қатысады;

16) құрылымдық бөлімше басшысының келісімімен нормативтік құқықтық актілер мен басқа да құжаттардың жобаларын дайындау үшін, сондай-ақ, жүктелген функциялар мен міндеттерге сәйкес жүргізілетін әскери-дәрігерлік сараптама жөніндегі іс-шараларды әзірлеу және жүзеге асыру үшін әскери-медициналық қызмет мамандарын тартады;

17) әскери-дәрігерлік сараптама бойынша медициналық персоналдың әдістемелік, практикалық, дипломнан кейінгі даярлығына қатысады;

18) комиссия сарапшылары әскери-дәрігерлік сараптама бойынша мәселелерді қарау кезінде сот пен басқа да мемлекеттік органдарда мемлекеттік мекемелерді таныстырады;

19) әскери-дәрігерлік сараптама бойынша есеп беру құжаттарының нысандарын әзірлеуге қатысады.

16. Әскери-дәрігерлік сараптама мәселелері бойынша ОӘДК-нің әдістемелік ұсынымдары мен нұсқаулары ҚР ҚК әскери-дәрігерлік бөлімшелерінде қолдануға міндетті.

4-тарау. Штаттық емес әскери-дәрігерлік комиссиялар

Ескерту. 4-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 18.04.2018 № 232 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

17. Штаттық емес тұрақты (уақытша) әрекет ететін ӘДК:

әскери қызметшілерді;

әскери оқу орындарына түсетін азаматтарды;

келісімшарт бойынша әскери қызметке кіретін кандидаттарды;

әскерге шақыру бойынша әскери қызметке шақырылатын (айқындалатын) запастағы офицерлерді;

мемлекеттік авиацияның авиациялық персоналын;

әскери бөлімге келетін толықтыруды;

запастағы әскери міндеттілерді медициналық куәландыру үшін Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігінің (бұдан әрі – ҚР ҚМ) гарнизондарында, әскери-медициналық мекемелерінде, әскери оқу орындарында құрылады.

Ескерту. 17-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 18.04.2018 № 232 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

18. Штаттық емес тұрақты әрекет ететін ӘДК жыл сайын тиісті мекеме бастығының (командирінің) бұйрығымен мына құрамда тағайындалады: хирург, терапевт, невропатолог, окулист, оториноларинголог, стоматолог. Қажет болған кезде комиссияның құрамына басқа да мамандықтардың дәрігерлері тартылады. ӘДК төрағасы болып әскери-медициналық мекеменің (бөлімнің) медицина қызметінің бастығы, ал орта медициналық персонал қатарынан комиссия хатшысы тағайындалады.

19. Әскери-дәрігерлік сараптама бойынша штаттық емес тұрақты (уақытша) әрекет ететін ӘДК төрағалары штаттық ӘДК (ДҰК) төрағасының нұсқауларын басшылыққа алады.

20. Штаттық емес тұрақты әрекет ететін ӘДК:

1) госпитальдық ӘДК;

2) госпитальдық ДҰС;

3) гарнизондық ӘДК;

4) ҚР ҚК ӘҚК авциациялық медицинаның ДҰК зертханалары;

5) ДШӘ ӘДК;

6) ӘТК ӘДК;

7) әскери оқу орындарының ДҰК болып табылады.

8) алып тасталды – ҚР Қорғаныс министрінің 18.04.2018 № 232 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.
Ескерту. 20-тармаққа өзгеріс енгізілді – ҚР Қорғаныс министрінің 18.04.2018 № 232 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

21. Штаттық емес уақытша әрекет ететін ӘДК осы Ереженің 18-тармағында айқындалған құрамда:

ҚР ҚК Тыл және қару-жарақ бастығының бұйрығымен әскери оқу орындарына түсетін кандидаттарды түпкілікті медициналық куәландыру үшін;

ҚР ҚК Тыл және қару-жарақ бастығының немесе осы мекеме бастығының бұйрығымен республикалық (әскери) мектеп-интернаттарға (лицейлерге) түсетін кандидаттарды медициналық куәландыру үшін;

гарнизон бастығының, әскер тектері, оған теңестірілген және одан жоғары қолбасшысының бұйрығымен танкілерді және басқа да машиналарды су астында жүргізуге тартылатын, радиоактивті заттармен, иондаушы сәулелену көздерімен, зымыран отынының құрамдастарымен, электрмагниттік өріс көздерімен байланысы бар жауынгер жүзушілерді (сүңгуірлерді), әскери қызметшілерді (азаматтық персоналды), сондай-ақ оқу бөлімдеріне мерзімді әскери қызметке шақырылған әскери қызметшілерді медициналық куәландыру үшін тағайындалады.

Ескерту. 21-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 18.04.2018 № 232 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

22. Штаттық емес тұрақты әрекет ететін (госпитальдық, гарнизондық) ӘДК жыл сайын, 10 желтоқсанға дейін комиссияның құрамын келісуге, ал келіскеннен кейін бақылау үшін төрағаның, төраға орынбасарының, ӘДК мүшелерінің қолтаңба үлгілерін және ағымдағы жылғы 20 қаңтарға дейін комиссия тағайындау туралы бұйрықтың көшірмесін ОӘДК-ға ұсынады.

Штаттық емес (госпитальдық, гарнизондық) ӘДК құрамының өзгеруі туралы міндетті түрде ОӘДК төрағасы ақпараттандырылады және қол таңбалар үлгілерімен және тиісті бұйрықтан үзінді-көшірмелермен жаңартылған тізім ұсынылады.

5-тарау. Госпитальдық әскери-дәрігерлік комиссия

Ескерту. 5-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 18.04.2018 № 232 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

23. Госпитальдық ӘДК – штаттық емес тұрақты әрекет ететін комиссия әскери госпиталь (лазарет) жанында құрылады. Госпитальдық ӘДК төрағасы болып госпитальдың (лазареттің) медициналық бөлім (бөлімше) бастығы тағайындалады.

24. ҚР ҚМ Бас әскери клиникалық госпитальда және ҚР ҚМ әскери клиникалық госпитальда төраға, кемінде маман дәрігерлердің екі мүшесі мен хатшы құрамында клиникалық бейіндер бойынша госпитальдық ӘДК құрылады. Осы комиссиялардың төрағасы болып тиісті бейіннің жетекші мамандары тағайындалады.

Госпитальдық ӘДК-ға мыналар жүктеледі:

1) осы әскери госпитальда (лазаретте) тексерілуде және емделуде жүрген әскери қызметшілерді, әскери міндеттілерді медициналық куәландыру;

2) әскери-дәрігерлік сараптамаға, әскери-медициналық мекемелердегі емдеу-диагностикалау жұмыстарын ұйымдастыруды, жүргізуді және нәтижелерін бақылау;

3) госпитальда (лазаретте) жатқан адамдарды тексеруде және емдеуде анықталған кемшіліктер туралы әскери госпиталь (лазарет) пен ОӘДК бастығына баяндамалар ұсыну;

4) әскери-дәрігерлік сараптама бойынша дәрігерлерге әдістемелік және практикалық көмек көрсету (соның ішінде әскери буындағы);

5) госпитальдық ӘДК жұмысының нәтижелерін талдау және жинақтау және ОӘДК-ға өткізілген жұмыстардың қорытындылары туралы есеп беру;

6) әскери-дәрігерлік сараптама бойынша қызмет көрсетілетін әскери бөлімдердің, әскери оқу орындарының әскери госпиталь (лазарет) дәрігерлерін даярлауға қатысу;

7) сараптама құжаттамаларын (науқастану туралы куәліктер, анықтамалар) ресімдеу.

Ескерту. 24-тармаққа өзгеріс енгізілді – ҚР Қорғаныс министрінің 18.04.2018 № 232 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

6-тарау. Гарнизондық әскери-дәрігерлік комиссия

Ескерту. 6-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 18.04.2018 № 232 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

25. Гарнизондық ӘДК осы Ереженің 18-тармағында айқындалған құрамда гарнизон бастығының бұйрығымен құрылады. Гарнизондық ӘДК төрағасы болып әскери-медициналық мекеменің (бөлімнің), әскери емхананың бастығы немесе әскери-медициналық мекемесінің (бөлімінің) комиссия хатшысы – орта медициналық персонал қатарынан тағайындалады.

26. Гарнизондық ӘДК-ға мыналар жүктеледі:

1) медициналық куәландыру:

гарнизонның әскери қызметшілерін;

гарнизонның әскери бөлімдеріне келген толықтыруды;

әскери оқу орындарына түсетін кандидаттарды;

келісімшарт бойынша әскери қызметке түсетін кандидаттарды;

әскерге шақыру бойынша әскери қызметке шақырылатын запастағы офицерлерді;

науқастануы бойынша демалыстағы әскери қызметшілерді;

2) гарнизонда орналасқан әскери-медициналық мекемелерде, әскери бөлімдерде, әскери оқу орындарында емдеу-алдын алу жұмыстарының ай-күйіне әскери-дәрігерлік сараптаманы ұйымдастыру және жүргізу кезінде бақылау;

3) жүргізілген жұмыстардың қорытындылары туралы есеп берумен гарнизондық ӘДК жұмысы нәтижелерін талдау және жинақтау;

4) әскери-дәрігерлік сараптама мәселелері бойынша гарнизонның маман-дәрігерлерін даярлауға қатысу;

5) сараптама құжаттамасын ресімдеу (науқастану туралы куәліктер, анықтамалар).

Ескерту. 26-тармаққа өзгеріс енгізілді – ҚР Қорғаныс министрінің 18.04.2018 № 232 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

7-тарау. Дәрігерлік-ұшқыштар комиссиялары

Ескерту. 7-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 18.04.2018 № 232 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

27. Мемлекеттік авиацияда дәрігерлік-ұшқыштарды куәландыруды штаттық (штаттық емес) тұрақты (уақытша) әрекет ететін ДҰК ұйымдастырады және жүргізеді.

28. ОӘДК ДҰК өз қызметін осы Ереженің 14, 15-тармақтарына сәйкес ұйымдастырады және жүзеге асырады.

29. Штаттық емес тұрақты әрекет ететін дәрігерлік-ұшқыштар комиссиясы мыналардың:

авиациялық медицинаның зертханасы жанындағы ҚР ҚК ӘҚК бас қолбасшының;

ұшқыштар құрамының дәрігерлік-сараптама бөлімшесі мен әскери госпиталь жанындағы әскери госпиталь бастығының;

авиациялық персоналды даярлау бойынша әскери оқу орнының жанындағы әскери оқу орны бастығының бұйрықтарымен тағайындалады.

30. ДҰК құрамына авиациялық медицина саласында жұмыс тәжірибесі бар және (немесе) дәрігерлік-ұшқыштар сараптамасы бойынша даярлығы бар дәрігерлер тағайындалады: хирург, терапевт, невропатолог, окулист, оториноларинголог, стоматолог. Қажет болған кезде комиссияның құрамына басқа мамандық дәрігерлері тартылады.

ДҰК отырысына қатысуға қажет болған кезде медицина қызметінің бастығы (дәрігер) және (немесе) авиациялық бөлім қолбасшылығының өкілі тартылады.

31. Штаттық емес ДҰК-ға мыналар жүктеледі:

1) Қазақстан Республикасының мемлекеттік авиациясында, авиациялық персоналды даярлау бойынша әскери оқу орындарында дәрігерлік-ұшқыштар сараптамасын ұйымдастыру;

2) медициналық куәландыру:

авиациялық персоналды даярлау бойынша әскери оқу орындарына түсетін азаматтарды;

авиациялық персоналды даярлау бойынша әскери оқу орындарына түсетін курсанттарды (тыңдаушыларды);

мемлекеттік авиацияның ұшқыштары мен штурмандары;

парашютшілерді, планершілерді, әуеде ұшушыларды;

әуе кемесінің бортында ұшу тапсырмаларын орындауға қатысатын әскери қызметшілерді;

ұшуларға басшылық жасау және оны басқаруды жүзеге асыратын әскери қызметшілерді, әуе қозғалысының және ұшқышсыз ұшу аппараттарының операторларын;

3) дәрігерлік-ұшқыштар сараптамасына қатысты бөлігінде авиациялық персоналды даярлау жөніндегі авиациялық әскери бөлімдерде, әскери оқу орындарында медициналық куәландырудың, алдын алу, емдеу-диагностикалау жұмыстарын ұйымдастыру және жай-күйі үшін бақылау;

4) ұшқыштар еңбегінің факторларын және мемлекеттік авиация ұшқыштар құрамының денсаулық жағдайына олардың ықпалын зерделеу;

5) запастағы ұшқыштар құрамының адамдарын медииналық куәландыру;

6) ұшқыштар құрамын медициналық куәландыру нәтижелерін талдау және жинақтау, ДҰК жұмысының қорытындылары жөнінде штаттық ӘДК бастығына (төрағасы) есеп беру;

7) дәрігерлік-ұшқыштар сараптамасы мақсатында ұшқыштар құрамына жүргізілетін комиссияаралық кезеңде емдеу-сауықтыру іс-шараларын орындау сапасын тексеру;

8) дәрігерлік-ұшқыштар сараптамасының мәселелері бойынша авиациялық әскери бөлімдердің, әскери-медициналық мекемелердің дәрігерлеріне әдістемелік және практикалық көмек көрсету.

32. Штаттық емес уақытша әрекет ететін ДҰК осы Ереженің 29, 30-тармақтарына сәйкес авиациялық бөлімдерде, әскери оқу орындарда авиациялық персоналға көшпелі дәрігерлік-ұшқыштар куәландыруын жүргізу үшін құрылады.

33. Уақытша әрекет ететін ӘДК-ға ұшу жұмысына, ұшуларды басқаруға, парашютпен секірулерге жарамдылық санатын айқындау, сондай-ақ кейіннен медициналық куәландырумен тексеруге жолдамаға мұқтаж адамдарды анықтау жүктеледі.

Уақытша әрекет ететін ӘДК төрағасы штаттық ӘДК бастығына атқарылған жұмыстың нәтижелері туралы есеп береді.

34. Ұшқыштар құрамын медициналық куәландыру кезінде ДҰК-ға куәландырылушының сауыққан немесе денсаулық жағдайында функционалдық сипаттағы өзгерістер жоғалған жағдайда науқастанудың бұдан бұрын белгіленген диагнозын өзгерту құқығы беріледі.

Штаттық емес ӘДК амбулаториялық жағдайларда ұшқыштар жұмысына жарамдылығын шектемейтін науқастанулары бойынша қорытындыларды дербес шығарады.

35. Штаттық емес уақытша әрекет ететін ӘДК-лар (ДҰК-лар) әдістемелік басқару, оларға практикалық көмек көрсету және олардың жұмысын қадағалауды ОӘДК жүзеге асырады.

8-тарау. Әскери-теңіз күштерінің әскери-дәрігерлік комиссиясы

Ескерту. 8-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 18.04.2018 № 232 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

36. ӘТК ӘДК-сы осы Ереженің 18-тармағымен белгіленген құрамда ӘТК бас қолбасшысының бұйрығымен құрылады және ӘТК-да әскери-дәрігерлік сараптамаға әдістемелік басшылықты жүзеге асырады.

37. ӘТК ӘДК төрағасы арнайы мәселелер бойынша ОӘДК бастығына бағынады.

38. ӘТК ӘДК-сына мыналар жүктеледі:

1) әскери қызметке (әскери жиындарға) шақырылған және (немесе) ӘТК-да қызмет ету үшін басқа әскер тектерінен, әскери оқу орындарынан келген (жіберілген) азаматтардың, ӘТК-да әскери қызмет өткеріп жүрген әскери қызметшілердің, ӘТК әскери-есептік мамандықтар бойынша оқыту үшін іріктелетін әскери қызметшілердің ӘТК-дағы әскери қызметке жарамдылығын анықтау мақсатында медициналық куәландыруды ұйымдастыру, жүргізу;

2) әскери-медициналық мекемелерде, әскери бөлімдер мен әскери оқу орындарында әскери-дәрігерлік сараптамаға қатысты бөлігінде емдеу-диагностикалау жұмысын ұйымдастыруды, жүргізуді және оның нәтижелерін бақылау;

3) ӘТК-да әскери қызмет өткеретін әскери қызметшілерді медициналық куәландыру нәтижелерін талдау, және медициналық куәландыру нәтижелері туралы ӘТК қолбасшылығы мен ОӘДК төрағасына баяндау.

39. ӘТК ӘДК:

1) ӘТК-дағы қызметке жарамдылығы немесе жарамсыздығы туралы қорытындылар шығарады;

2) қайта медициналық куәландыру нәтижелері бойынша ӘТК-дағы қызметке жарамдылығы (жарамсыздығы) туралы өз қорытындыларын немесе басқа да ӘДК қорытындыларын (ОӘДК бекіткен қорытындылардан басқа) қайта қарайды;

3) ӘТК-да әскери қызмет өткеретін әскери қызметшілерді медициналық куәландыру мәселелері бойынша әдістемелік нұсқаулар мен ұсынымдар береді;

4) ӘТК әскери бөлімдеріндегі әскери қызметшілерді медициналық куәландыруды ұйымдастыруды және оның тәртібін тексереді;

5) әскери бөлімдерден, әскери басқарудың жергілікті органдарынан (бұдан әрі – ӘБЖО), денсаулық сақтау ұйымдарынан әскери-дәрігерлік сараптама мәселелерін шешу үшін қажетті құжаттарды сұратады.

9-тарау. Десанттық-шабуылдау әскерлерінің әскери-дәрігерлік комиссиясы

Ескерту. 9-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 18.04.2018 № 232 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

40. ДШӘ ӘДК-сы осы Ереженің 18-тармағында айқындалған құрамда ДШӘ қолбасшысының бұйрығымен құрылады және ДШӘ-дағы әскери-дәрігерлік сараптамаға әдістемелік басшылық жасауды жүзеге асырады.

Ескерту. 40-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 18.04.2018 № 232 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

41. ДШӘ ӘДК төрағасы әскери-дәрігерлік сараптама мәселелері бойынша ОӘДК бастығына бағынады.

Ескерту. 41-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 18.04.2018 № 232 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

42. ДШӘ ӘДК-сына мыналар жүктеледі:

1) әскери қызметке (әскери жиындарға) шақырылған және (немесе) ДШӘ-да қызмет ету үшін басқа әскер түрлері мен тектерінен, әскери оқу орындарынан келген (жіберілген) азаматтардың, ДШӘ-да әскери қызмет өткеретін әскери қызметшілердің, ДШӘ әскери-есептік мамандықтары бойынша оқыту үшін іріктелетін әскери қызметшілердің ДШӘ-дағы әскери қызметке жарамдылығын айқындау үшін медициналық куәландыруды ұйымдастыру, жүргізу;

2) әскери-медициналық мекемелерде, әскери бөлімдерде әскери-дәрігерлік сараптамаға қатысты бөлігінде емдеу-диагностикалау жұмысын ұйымдастыруды, жүргізуді және оның нәтижелерін бақылау;

3) ДШӘ-да әскери қызмет өткеретін әскери қызметшілерді медициналық куәландыру нәтижелерін талдау және медициналық куәландыру нәтижелері туралы есеп берулерді ДШӘ қолбасшылығы мен ОӘДК төрағасына ұсыну.

Ескерту. 42-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 18.04.2018 № 232 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

43. ДШӘ ӘДК-сы:

1) ДШӘ-дағы қызметке жарамдылығы немесе жарамсыздығы туралы қорытындылар шығарады;

2) қайта медициналық куәландыру нәтижелері бойынша ДШӘ-дағы қызметке жарамдылығы (жарамсыздығы) туралы өз қорытындыларын немесе басқа да ӘДК қорытындыларын (ОӘДК шығарған қорытындылардан басқа) қайта қарайды;

3) ДШӘ-да әскери қызмет өткеретін әскери қызметшілерді медициналық куәландыру мәселелері бойынша әдістемелік нұсқаулар мен ұсынымдар береді;

4) ДШӘ әскери бөлімдеріндегі әскери қызметшілерді медициналық куәландыруды ұйымдастыруды және оның тәртібін тексереді;

5) әскери бөлімдерден, ЖӘБО-дан, денсаулық сақтау ұйымдарынан әскери-дәрігерлік сараптама мәселелерін шешу үшін қажетті құжаттарды сұратады.

Ескерту. 43-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 18.04.2018 № 232 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

10-тарау. Облыс, республикалық маңызы бар қала, астана, қала және аудан жергілікті атқарушы органының медициналық комиссиялары

Ескерту. 10-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 18.04.2018 № 232 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

44. Азаматтардың әскери қызметке жарамдылық деңгейін айқындау үшін облыстарда, республикалық маңызы бар қалаларда, астанада, қалаларда және аудандарда жергілікті атқарушы органдардың шешімімен тұрақты негізде медициналық комиссиялар (бұдан әрі – медициналық комиссиялар) құрылады, олар:

1) әскерге шақыру жасына дейінгілерді;

2) әскерге шақырылушыларды;

3) әскери жиындарға және есепке алу мақсатында шақырылатын әскери міндеттілерді;

4) келісімшарт бойынша әскери қызметке кіретін, Қорғаныс министрлігінің әскери оқу орындарына, әскери кафедраларына, мамандандырылған ұйымдарына түсетін азаматтарды медициналық куәландыруды жүргізеді.

Ескерту. 44-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 18.04.2018 № 232 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

45. Медициналық комиссиялардың құрамына денсаулық сақтау ұйымдарынан ӘДС мәселелері бойынша даярлығы бар мынадай маман дәрігерлер бөлінеді: хирург, терапевт, невропатолог, психиатр, окулист, оториноларинголог, дерматовенеролог, стоматолог.

Қажет болған кезде медициналық комиссиялардың құрамына басқа да мамандықтардың дәрігерлері тартылады.

Орта медициналық персонал қорғаныс істері жөніндегі департаменттердің (бұдан әрі – ҚІД), қорғаныс істері жөніндегі бөлімдердің (басқармалардың) (бұдан әрі – ҚІБ(Б)) өтінімдеріне сәйкес бөлінеді.

46. Областық медициналық комиссия облыс орталықтарында, республикалық маңызды қалаларда және астана жиын пункттерінде жүргізіледі.

Медициналық персонал жұмысына басшылық жасайтын дәрігер – медициналық комиссия төрағасы:

1) медициналық куәландыру басталғанға дейін:

дәрігер-мамандар кабинеттерінің осы Ережеге 1-қосымшаға сәйкес әскерге шақыру (жиын) пункттерінде медициналық куәландыруға қажетті құралдар, медициналық және шаруашылық мүлік тізбесімен жарақтандырылуын тексереді;

азаматтарды қарап-тексеруге (емдеуге) жіберу орнын, уақыты мен тәртібін нақтылайды;

дәрігер-мамандарға азаматтарды медициналық куәландыруды ұйымдастыру мен жүргізу туралы нұсқау береді, ӘДС жүргізу мәселелері бойынша нормативтік құқықтық актілерді түсіндіреді;

әскери қызметке шақыру (тіркеу) жөніндегі комиссия төрағасына – жергілікті атқарушы орган басшысының (әкім) орынбасарына азаматтарды медициналық куәландыруға дайындаудағы кемшіліктер туралы баяндайды;

2) медициналық куәландыру кезеңінде:

дәрігер-мамандардың жұмысындағы өзара іс-қимылды қамтамасыз етеді;

дәрігер-мамандар шығарған қорытындыларды ресімдеу сапасын, негізділігін және олардың Талаптарға сәйкес келуін тексереді;

медициналық комиссия құрамына кіретін дәрігерлермен алқалы түрде азаматтардың әскери қызметке және әскер түрлері мен тектері бойынша арналу көрсеткішіне жарамдылық санаты туралы медициналық комиссия қорытындысын шығарады;

күн сайын комиссия хаттамалары кітабының дұрыс жүргізілуін тексереді;

бұрын шығарылған қорытындылар бойынша азаматтарды қарап-тексеруге (емдеуге) уақтылы жіберуді тексереді;

күн сайын қорытындылайды, азаматтарды медициналық куәландыру нәтижелерін талдайды және оларды әскерге шақыру комиссиясының төрағасына баяндайды;

азаматтарға әскерге шақыру учаскелеріне тіркеу, әскери қызметке шақыру кезінде медициналық куәландыру мәселелері бойынша түсінік береді;

азаматтарды медициналық куәландыруға байланысты шағымдар мен өтініштерді шешуге қатысады.

Ескерту. 46-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қорғаныс министрінің 23.12.2019 № 1058 (алғаш ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

47. Облыстың (республикалық маңызы бар қаланың және астананың) қорғаныс істері жөніндегі департаментінің медицина қызметі бастығы (дәрігер) медициналық комиссиялардың жұмысына қатысады және медициналық комиссияның төрағасымен бірге медициналық комиссия жұмысын ұйымдастыруға және оның сапасына жауаптылықта болады.

48. Аудандарда (облыстық маңызы бар қалаларда) медициналық комиссиялардың жұмысы күнтізбелік жылға арналған медициналық комиссиялар жұмысының кестесін бекіте отырып, оның ішінде әскерге шақырылушы контингенттің санына байланысты медициналық ұйымдардың бейінді мамандарын негізгі жұмыс орнынан қол үздірмей, ЖӘБО-мен келісу бойынша орталық аудандық (қалалық) ауруханалардың (емханалардың) бірінші басшысы ұйымдастырады.

49. Тұрақты әрекет ететін медициналық комиссиялар:

1) денсаулық сақтауды жергілікті мемлекеттік басқару органдарымен, денсаулық сақтау ұйымдарымен, басқа да ұйымдармен азаматтарды әскери қызметке дайындауды медициналық қамтамасыз ету мәселелері бойынша өзара іс-қимылды ұйымдастыру;

2) бағынысты медициналық комиссиялардың жұмысына әдістемелік басшылықты жүзеге асырады, олардың жұмысын бақылайды және оларға әскери-дәрігерлік сараптама мәселелері бойынша практикалық көмек көрсетеді;

3) комиссия жұмысын талдайды және есебін жүргізеді, белгіленген есептілікті ұсынады;

4) шақыру кампаниясының қорытындылары бойынша ауданның (облыстық маңызы бар қалалардың) жергілікті атқарушы органының басшысына (әкім), денсаулық сақтауды жергілікті мемлекеттік басқару органдары басшыларына медициналық комиссиялардың жұмысын жақсарту бойынша ұсыныстар ұсынады;

5) денсаулық сақтауды жергілікті мемлекеттік басқару органдарымен бірлесіп, азаматтардың әскери қызметке даярлығын медициналық қамтамасыз етудің ұйымдастырылуын бақылайды;

6) мерзімді қызмет әскери қызметшілерінің әскерлерден қайтарылу себептерін есепке алуды, зерделеуді және талдауды жүргізеді;

7) өз қорытындылары мен бағынысты медициналық комиссиялардың қорытындыларын қайта қарайды;

8) бағынысты медициналық комиссиялардан, әскери-медициналық мекемелерден, денсаулық сақтауды жергілікті мемлекеттік басқару органдарынан, денсаулық сақтау ұйымдарынан, әскери бөлімдерден, мекемелерден, әскери оқу орындарынан әскери-дәрігерлік сараптама мәселелерін шешу үшін қажетті құжаттарды (мәліметтерді) сұратады.

9) әскери қызметке жарамдылық санатын, науқастануының себепті байланысын белгілеумен келіспейтіндігі жөнінде өтініш білдірген адамдардың денсаулық жағдайларының өзгеруін растайтын құжаттарды сұратады.

Қазақстан Республикасының Қарулы Күштеріндегі әскери-дәрігерлік сараптама органдары туралы ережесіне 1-қосымша

Әскерге шақыру (жиын) пункттерінде медициналық куәландыру үшін
қажетті құралдардың, медициналық және шаруашылық мүлкінің
тізбесі

Р/с №	Дәрігерлік-медициналық құралдар, заттар мен аппараттар		Саны	Өлшем бірлігі
Антропометрия кабинеті
1.	Медициналық таразы		1	дана
2.	Қол динамометрі (тегіс серіппелі)		2	дана
3.	Сантиметрлерге бөлінген өлшеу лентасы		1	дана
4.	Анатомиялық пинцет		2	дана
5.	Бой өлшегіш		1	дана
6.	Спирометр		1	дана
7.	Ұлғайтқыш шыны (лупа)		1	дана
8.	Сфигмоманометр		1	дана
9.	Стационарлық бактерицидтік сәулелегіш		1	дана
10.	Наркотестілер (тек облыстық жиын пунктінде резервті ескере отырып, әскерлерге жөнелтілетін адам санына)		-	-
Шығыс материалдары: 96% спирт – 100 мл., медициналық қолғаптар – 50 жұп, 100 гр. мақта, құралдарды өңдеуге арналған дез. ерітінді, құралдарды өңдеуге арналған ыдыс – 2 дана, шприц (бір реттік) 5,0 мл – 50 дана, медициналық халат (немесе костюм) – 2 дана, аммиак – 5 мл., бөлме термометрі – 1 дана.
Терапевт кабинеті
11.	Стетофонендоскопы бар тонометр		2	жиынтық
12.	Медициналық термометр		3	дана
13.	Тілге арналған түзу екіжақты шпатель		5	дана
14.	Бүйрек тәрізді эмальданған науа		1	дана
15.	Медициналық кушетка		1	дана
16.	Үстел шамы		1	дана
17.	Стационарлық бактерицидтік сәулелендіргіш		1	дана
18.	Кардиографқа арналған термоқағаз лентасы бар электрокардиограф, (тек облыстық қадағалау комиссиясына)		1	жиынтық
100 гр. мақта; құралдарды өңдеуге арналған дез. ерітінді, құралдарды өңдеуге арналған ыдыс – 2 дана, медициналық халат (немесе костюм) – 2 дана, аммиак – 5 мл.
Хирург кабинеті
19.	Стетофонендоскоп		1	дана
20.	Бұрышөлшеуіш		1	дана
21.	Негатоскоп		1	дана
22.	Сантиметрге бөлінген өлшеу лентасы		1	дана
23.	Медициналық кушетка		1	дана
24.	Стационарлық бактерицидтік сәулелегіш		1	дана
Шығыс материалдары: 96% спирт – 100 мл., медициналық қолғаптар – 50 жұп; мақта – 100 гр.; құралдарды өңдеуге арналған дез. ерітінді, құралдарды өңдеуге арналған ыдыс – 2 дана, медициналық халат (немесе костюм) – 2 дана
Невропатолог кабинеті
25.	Неврологиялық балғаша		1	жиынтық
26.	Тілге арналған түзу екіжақты шпатель		5	дана
27.	Сантиметрге бөлінген өлшеу лентасы		1	дана
28.	Бүйрек тәрізді эмальданған науа		1	дана
29.	Медициналық қолшам (офтальмоскопия үшін)		1	дана
30.	Стетофонендоскопы бар тонометр		1	жиынтық
31.	Медициналық кушетка		1	дана
32.	Стационарлық бактерицидтік сәулелендіргіш		1	дана
Шығыс материалдары: 96% спирт – 100 мл., құралдарды өңдеуге арналған дез. ерітінді, құралдарды өңдеуге арналған ыдыс – 2 дана, медициналық халат (немесе костюм) – 2 дана
Психиатр кабинеті
33.	Неврологиялық балғаша		1	жиынтық
34.	Медициналық қолшам (офтальмоскопия үшін)		1	дана
35.	Медициналық халат (немесе костюм)		2	дана
36.	Стационарлық бактерицидтік сәулелендіргіш		1	дана
Оториноларинголог кабинеті
37.	Барани креслосы (тек облыстық қадағалау комиссиясына)		1	дана.
38.	№ 1, 2, 3, 4 құлақ құйғылары		3	жиынтық
39.	Пневматикалық құлақ құйғысы		1	дана
40.	Бір жақты кереңдікті айқындаған кезде естуді зерттеуге арналған құлақ тығыны		1	дана
41.	Көмей айнасы		2	дана
42.	Мұрын айнасы		15	дана
43.	Воячектің сүйір ұшты құлақ зонды		1	дана
44.	Түйме тәрізді зонд		2	дана
45.	Мақтаға арналған бөлігі бар құлақ зондысы		1	дана
46.	Қарапайым құлақ манометрі (отоманометр)		1	дана
47.	Қабырғасы бойынша иілген құлақ пинцеті		1	дана
48.	Маңдай рефлекторы		1	дана
49.	Бүйрек тәрізді эмальданған науалар		2	дана
50.	Медициналық термометр		1	дана
51.	Құрғақ күйдіру шкафы (зарарсыздандырғыш)		1	дана
52.	Тілге арналған түзу екіжақты шпатель		15	дана
53.	Спирттік шам		1	дана
54.	Үстел шамы		1	дана
55.	Стационарлық бактерицидтік сәулелендіргіш		1	дана
Шығыс материалдары: 96% спирт – 100 мл., медициналық қолғаптар – 50 жұп; мақта – 100 гр.; құралдарды өңдеуге арналған дез. ерітінді, құралдарды өңдеуге арналған ыдыс – 2 дана, шприц (бір реттік) 5,0 мл – 50 дана, медициналық халат (немесе костюм) – 2 дана
Окулист кабинеті
56.	Қабақ көтергіш үлкен		2	дана
57.	Скиаскопиялық сызғыш		2	дана
58.	Көзілдірік таңдауға арналған өлшеу сызғышы		1	дана
59.	Күнқағарлы бинокулярлық лупа		1	дана
60.	Поляк оптотиптері		1	дана
61.	Офтальмоскоп		1	дана
62.	Көзілдірік әйнектері		1	жиынтық
63.	Головин-Сивцев кестесіне арналған жарықтандыратын аппарат		1	дана
64.	Офтальмологиялық шам		1	дана
65.	Көру өткірлігін айқындауға арналған Головин-Сивцев кестесі		1	жиынтық
66.	Түсті көруді зерттеуге арналған межелеу кестесі		1	жиынтық
67.	Төмендеген көру симуляциясын зерттейтін бақылау кестелері және Поляктың белгілері		1	жиынтық
68.	Бүйрек тәрізді эмальданған науалар		2	дана
69.	Көз эластотонометрі		1	дана
70.	Жас жолдарын жууға арналған екі ұшы доғал канюлалы шприц		2	дана
71.	Үстел шамы		1	дана
72.	Медициналық қолшам (офтальмоскопия үшін)		1	дана
73.	Стационарлық бактерицидтік сәулелендіргіш		1	дана
Шығыс материалдары: 96% спирт – 100 мл., медициналық қолғаптар – 50 жұп; мақта – 100 гр.; құралдарды өңдеуге арналған дез. ерітінді, құралдарды өңдеуге арналған ыдыс – 2 дана, шприц (бір реттік) 5,0 мл – 50 дана, медициналық халат (немесе костюм) – 2 дана, көру өткірлігін диагностикалау үшін қолданылатын дәрілік препараттар
Стоматолог кабинеті
74.	Тіс айнасы		25	дана
75.	Істік тәрізді түзу тіс зондысы		3	дана
Р/с №	Дәрігерлік-медициналық құралдар, заттар мен аппараттар		Саны	Өлшем бірлігі
76.	Бұрышы иілген тіс зондысы		25	дана
77.	Жалпы мақсаттағы анатомиялық пинцет		2	дана
78.	Стандартты емес иілген тіс пинцеті		10	дана
79.	Жарықтандыратын құрал		1	дана
80.	Стационарлық бактерицидтік сәулелендіргіш		1	дана
Шығыс материалдары: 96% спирт – 100 мл., медициналық қолғаптар – 50 жұп; мақта – 100 гр.; құралдарды өңдеуге арналған дез. ерітінді, құралдарды өңдеуге арналған ыдыс – 2 дана, шприц (бір реттік) 5,0 мл – 50 дана, медициналық халат (немесе костюм) – 2 дана
	Дерматолог кабинеті
81.	Үлкейткіш шыны	1		дана
82.	Вуд шамы	1		дана
83.	Медициналық төсек	1		дана
84.	Медициналық керме	1		дана
85.	Стационарлық бактерицидтік сәулелендіргіш	1		дана
Шығыс материалдары: 96% спирт – 100 мл., медициналық қолғаптар – 50 жұп, мақта – 100 гр., құралдарды өңдеуге арналған дез. ерітінді, құралдарды өңдеуге арналған ыдыс – 2 дана, медициналық халат (немесе костюм) – 2 дана.
Республикалық маңызы бар қаланың немесе астананың, облыстың медициналық комиссияларына арналған қосымша диагностикалық құрал-жабдықтар*
86.	Авторефрактометр	1		дана
87.	Дерматоскоп	1		дана
88.	Эндоскопиялық құлақ қуысын, тамақ пен мұрынды визуалды көретін жүйе	1		дана

Об утверждении Правил проведения военно-врачебной экспертизы и Положения об органах военно-врачебной экспертизы в Вооруженных Силах Республики Казахстан

Приказ Министра обороны Республики Казахстан от 2 июля 2015 года № 373. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 5 августа 2015 года № 11846. Утратил силу приказом Министра обороны Республики Казахстан от 21 декабря 2020 года № 716.

Сноска. Утратил силу приказом Министра обороны РК от 21.12.2020 № 716 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
Сноска. В заголовок внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не меняется в соответствии с приказом Министра обороны РК от 18.04.2018 № 232 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

В соответствии с подпунктом 12) статьи 8 Кодекса Республики Казахстан от 18 сентября 2009 года "О здоровье народа и системе здравоохранения", ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Утвердить прилагаемые:

1) Правила проведения военно-врачебной экспертизы в Вооруженных Силах Республики Казахстан согласно приложению 1 к настоящему приказу;

2) Положение об органах военно-врачебной экспертизы

в Вооруженных Силах Республики Казахстан согласно приложению 2 к настоящему приказу.

Сноска. В пп. 1, п. 1 внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не меняется в соответствии с приказом Министра обороны РК от 18.04.2018 № 232 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

2. Начальнику Главного военно-медицинского управления Вооруженных Сил Республики Казахстан:

1) направить настоящий приказ на государственную регистрацию в Министерство юстиции Республики Казахстан;

2) после государственной регистрации копию настоящего приказа направить на официальное опубликование в периодические печатные издания и информационно-правовую систему "Әділет" республиканского государственного предприятия на праве хозяйственного ведения "Республиканский центр правовой информации Министерства юстиции Республики Казахстан";

3) после дня его первого официального опубликования в периодических печатных изданиях приказ разместить на веб-сайте Министерства обороны Республики Казахстан.

3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего заместителя Министра обороны Республики Казахстан.

Сноска. Пункт 3 в редакции приказа Министра обороны РК от 23.12.2019 № 1058 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

4. Приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Министр обороны
Республики Казахстан	И. Тасмагамбетов

"СОГЛАСОВАН"

Министр здравоохранения

и социального развития

Республики Казахстан

____________ Т. Дуйсенова

3 июля 2015 г.

Приложение 1 к приказу Министра обороны Республики Казахстан от 2 июля 2015 года № 373

Правила
проведения военно-врачебной экспертизы
в Вооруженных Силах Республики Казахстан

Сноска. В заголовок правила внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не меняется в соответствии с приказом Министра обороны РК от 18.04.2018 № 232 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 1. Общие положения

Сноска. Заголовок главы 1 в редакции приказа Министра обороны РК от 18.04.2018 № 232 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

1. Настоящие Правила проведения военно-врачебной экспертизы в Вооруженных Силах Республики Казахстан (далее – Правила) разработаны в соответствии с Кодексом Республики Казахстан от 18 сентября 2009 года "О здоровье народа и системе здравоохранения" (далее – Кодекс), Законом Республики Казахстан от 16 февраля 2012 года "О воинской службе и статусе военнослужащих".

Сноска. В пункт 1 внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не меняется в соответствии с приказом Министра обороны РК от 18.04.2018 № 232 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

2. Настоящие Правила определяют порядок организации и проведения военно-врачебной экспертизы (далее – ВВЭ) в Вооруженных Силах Республики Казахстан (далее – ВС РК). Составной частью ВВЭ является врачебно-летная экспертиза (далее – ВЛЭ), которая решает задачи ВВЭ государственной авиации Республики Казахстан.

3. ВВЭ проводится:

1) при медицинском освидетельствовании:

граждан, приписываемых к призывным участкам, призываемых на воинскую службу и поступающих в военные учебные заведения, республиканские военные школы-интернаты (лицеи);

граждан, поступающих на воинскую службу, в том числе по контракту;

военнослужащих, проходящих воинскую службу по призыву или контракту;

курсантов военных учебных заведений (далее – ВУЗ), кадетов и воспитанников;

военнослужащих (служащих ВС РК), отбираемых для службы (работы) и проходящих службу (работающих) с радиоактивными веществами, ионизирующими источниками излучений, компонентами ракетных топлив, источниками электромагнитных полей, лазерных излучений;

авиационного персонала государственной авиации;

граждан, пребывающих в запасе, при призыве на воинские сборы, или в учетных целях;

2) при определении причинной связи заболеваний, увечий (ранений, травм, контузий) (далее – увечья) у военнослужащих или граждан, проходивших воинскую службу (воинские сборы);

3) при определении категории годности граждан по состоянию здоровья к воинской службе на момент их увольнения с воинской службы;

4) при определении причинной связи гибели (смерти) военнослужащих, военнообязанных, в период воинской службы (воинских сборов) или после увольнения с воинской службы (воинских сборов) вследствие увечья, заболевания, полученных в период прохождения воинской службы (воинских сборов).

4. Военно-врачебные комиссии (далее – ВВК) выносят заключения в соответствии с настоящими Правилами и Требованиями, предъявляемыми к соответствию состояния здоровья лиц для службы в Вооруженных Силах, других войсках и воинских формированиях Республики Казахстан, утвержденными Приказом Министра обороны Республики Казахстан № 37 от 29 января 2013 года (далее – Требования) (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных и правовых актов за № 8336).

Глава 2. Медицинское освидетельствование граждан, приписываемых к призывным участкам, призываемых на воинскую службу, поступающих для подготовки по военно-техническим и иным специальностям

Сноска. Заголовок главы 2 в редакции приказа Министра обороны РК от 18.04.2018 № 232 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

5. До проведения медицинского освидетельствования врач - специалист удостоверяется в личности освидетельствуемого.

В ходе медицинского освидетельствования граждан, подлежащих медицинскому освидетельствованию, проверяются:

сведения (справки) о состоянии на медицинском учете, сведения из других медицинских организаций о перенесенных в течение последних двенадцати месяцев инфекционных и паразитарных заболеваний, сведения о профилактических прививках и непереносимости (повышенной чувствительности) медикаментозных средств и других веществ;

утвержденные приказом Министра здравоохранения Республики Казахстан от 23 ноября 2010 года № 907 (далее – № 907 Приказ) (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных и правовых актов за № 6697) документы: медицинская карта амбулаторного пациента (форма № 025/у), вкладной лист на подростка к медицинской карте амбулаторного пациента (форма № 025-1/у), выписка из медицинской карты амбулаторного, стационарного больного по форме № 027/у;

рентгенограммы, протоколы специальных методов исследований и другие медицинские документы, характеризующие состояние здоровья граждан.

6. Гражданам, подлежащим приписке к призывным участкам и призыву на воинскую службу, поступающим для подготовки по военно-техническим и другим военным специальностям не ранее чем за тридцать календарных дней до медицинского освидетельствования проводятся:

1) общий анализ крови и мочи;

2) реакция микропреципитации (микрореакция) на сифилис;

3) электрокардиография (далее – ЭКГ);

4) флюорографическое (рентгенологическое) исследование органов грудной клетки не позже трех месяцев на день медицинского освидетельствования;

5) анализ крови на бруцеллез (работающим в животноводстве и (или) имеющим скот в личном хозяйстве).

7. Сведения о результатах флюорографического (рентгенологического), лабораторных и электрокардиографического исследований, росте и массе тела, а также обо всех ранее полученных профилактических прививках и непереносимости (повышенной чувствительности) медикаментозных средств и других веществ записываются в учетную карту призывника.

Флюорограммы (рентгенограммы) находятся в личном деле освидетельствуемого до истечения срока его воинской службы, после возвращаются в соответствующие медицинские организации, где они хранятся в виде флюорографических пленок или на электронном носителе в течение одного года.

8. Медицинское освидетельствование граждан проводится в соответствии с Методикой исследования при проведении военно-врачебной (врачебно-летной) экспертизы согласно приложению 1 к настоящим Правилам.

9. Формы медицинской документации, заполняемые при проведении ВВЭ (ВЛЭ) приведены в приложении 2 к настоящим Правилам.

10. При приписке к призывным участкам юношей, достигших 17 летнего возраста, медицинская комиссия кроме определения годности к воинской службе и показателя предназначения, определяет уровень состояния здоровья, который фиксируются как плановый скрининговый медицинский осмотр с целью определения дальнейшего проведения медицинской профилактической работы.

11. Граждане, признанные при приписке к призывным участкам нуждающимися в обследовании (лечении), учитываются ДДО, О(У)ДО в двух списках:

1) в списке № 1 – временно негодные к воинской службе;

2) в списке № 2 – годные к воинской службе с незначительными ограничениями.

Руководители медицинских организаций и местных исполнительных органов согласно списку № 1 обеспечивают своевременное обследование и лечение граждан.

12. В случаях, когда врачи затрудняются окончательно определить состояние здоровья призывника, призывная комиссия направляет его на амбулаторное или стационарное обследование в медицинские организации. В направлении на обследование (лечение) согласно формы 1 приложения 2 к Правилам указываются наименование медицинской организации (военно-медицинского учреждения), предварительный диагноз, что требуется уточнить и срок повторной явки на медицинское освидетельствование.

Направление выдается гражданам, подлежащим приписке к призывным участкам, призыву на воинскую службу при объявлении им решения комиссии по приписке или призывной комиссии.

К направлению прилагаются акт исследования состояния здоровья (далее – акт) согласно формы 2 приложения 2 к Правилам, медицинская карта амбулаторного пациента и медицинские документы, характеризующие состояние здоровья.

По окончанию медицинского обследования заполняется акт, который подписывается главным врачом, заведующим отделением и врачом, проводившим медицинское обследование. Акт представляется на рассмотрение комиссии по приписке или призывной комиссии, которая выносит окончательное решение о категории годности к воинской службе в соответствии Требованиями.

13. При проведении медицинского освидетельствования врач-специалист записывает диагноз в учетную карту призывника, во вкладной лист к медицинской карте (при отсутствии заболеваний делается запись - "здоров"), заключение о категории годности к воинской службе в соответствии с Требованиями, показатель предназначения по видам и родам войск.

14. Гражданам, при приписке или призыве на воинскую службу, поступающим для обучения по военно-техническим и другим военным специальностям, признанным годными к воинской службе или годными к воинской службе с незначительными ограничениями, врач-специалист медицинской комиссии, после заключения о категории годности к воинской службе устанавливает показатель предназначения по видам и родам войск в соответствии с Требованиями.

15. Гражданам, признанным при приписке или призыве на воинскую

службу временно негодными к воинской службе, врач - специалист выносит заключение о временной негодности к воинской службе.

По медицинским показаниям заключение о временной негодности к воинской службе выносится на срок от трех до шести месяцев, которое при не определившемся врачебно-экспертном исходе заболевания выносится повторно, срок временной негодности не превышает двенадцати месяцев, после чего проводится повторное медицинское освидетельствование.

В случае завершения обследования (лечения) граждан до окончания работы комиссии по приписке или призывной комиссии (текущего призыва на воинскую службу), заключение о временной негодности к воинской службе не выносится, и врач-специалист дает заключение об обследовании (лечении) и повторном медицинском освидетельствовании.

Гражданам, нуждающимся в продолжительном (свыше трех месяцев) обследовании (лечении), выносится заключение о временной негодности к воинской службе на срок от шести до двенадцати месяцев, после чего проводится повторное медицинское освидетельствование.

После истечения срока временной негодности граждан к воинской службе выносится заключение о годности (негодности) к воинской службе.

16. При нуждаемости в лечении, санации полости рта, коррекции зрения граждан признанных при приписке годными к воинской службе с незначительными ограничениями, заключение врача-специалиста после показателя предназначения по видам и родам войск дополняется словами: "Нуждается в лечении (санации полости рта, коррекции зрения)", указанная категория граждан направляется для лечения в медицинские организации по месту прикрепления.

17. После проведения медицинского освидетельствования призывными комиссиями районов (городов областного значения) областная (города республиканского значения и столицы) призывная комиссия организует контрольный медицинский осмотр призывников, отобранных в воинскую команду.

Перед отправкой к месту прохождения воинской службы проводится тестирование призывников на наличие в организме наркотических веществ, и по эпидемиологическим показаниям исследование на ВИЧ.

18. При выявлении в результате медицинского освидетельствования у гражданина отклонения в состоянии здоровья, препятствующие призыву на воинскую службу (изменяющие категорию годности к воинской службе), врачом-специалистом областной (города республиканского значения и столицы) медицинской комиссии оформляется лист медицинского освидетельствования согласно формы 3 приложения 2 к Правилам (далее – лист медицинского освидетельствования), и областная (города республиканского значения и столицы) призывная комиссия отменяет решение призывных комиссий районов, городов областного значения и выносит свое решение, которое оформляется в книге протоколов и объявляется гражданам.

19. Обоснованность предоставления гражданам отсрочек или освобождения от призыва на воинскую службу по состоянию здоровья проверяется путем изучения личных дел всех граждан, получивших отсрочку или освобождение от воинской службы и (или) выборочным медицинским осмотром указанных граждан областной (города республиканского значения и столицы) призывной комиссией.

По результатам изучения документов и (или) медицинского осмотра, областная (города республиканского значения и столицы) призывная комиссия в учетной карте призывника делает отметку об утверждении решения районной (городской) призывной комиссии или направлении гражданина на повторное медицинское освидетельствование.

20. Повторному медицинскому освидетельствованию подлежат также граждане, заявившие о несогласии с заключением медицинской комиссии об их годности (негодности) к воинской службе.

21. О сроках, месте проведения повторного медицинского освидетельствования и гражданах, подлежащих медицинскому освидетельствованию, областная (города республиканского значения и столицы) призывная комиссия извещает нижестоящие призывные комиссии.

22. На повторное медицинское освидетельствование гражданин направляется с личным делом и медицинскими документами, подтверждающими установленный диагноз и вынесенное заключение.

При изменении в результате повторного медицинского освидетельствования у гражданина категории годности к воинской службе, врач-специалист оформляет лист медицинского освидетельствования и областная (города республиканского значения и столицы) призывная комиссия отменяет решение нижестоящей комиссии и выносит свое решение, которое оформляется в книге протоколов и объявляется гражданину.

23. Учетная карта призывника, лист медицинского освидетельствования, а также выписка из книги протоколов заседаний областной (города республиканского значения и столицы) призывной комиссии, заверенные печатью ДДО, направляются в призывную комиссию, решение которой пересмотрено. Если в результате повторного медицинского освидетельствования решение районной (города областного значения) призывной комиссии не изменяется, то в книге протоколов и учетной карте делается краткая запись об его утверждении, лист медицинского освидетельствования при этом не оформляется.

24. Изучение деятельности медицинской комиссии районных (городов областного значения) призывных комиссий осуществляется путем изучения данных книги протоколов призывной комиссии области (города республиканского значения и столицы), проверкой личных дел и проведением медицинского осмотра и освидетельствования граждан, признанных временно негодными к воинской службе или негодными к воинской службе.

25. Для обеспечения преемственности в медицинском наблюдении за гражданами, призванными на воинскую службу, местный орган военного управления (далее – МОВУ) направляет в воинскую часть вкладной лист к медицинской карте (форма № 025-1/у) с заключением врачей-специалистов.

26. Военнослужащие по прибытию к месту воинской службы проходят медицинский осмотр, а прибывшие в учебные воинские части проходят медицинское освидетельствование в нештатных постоянно (временно) действующих ВВК для определения годности к обучению (службе) по военно-учетным специальностям.

Заключения врачей-специалистов записываются в медицинскую книжку военнослужащего, заключение ВВК в книгу протоколов заседаний ВВК согласно формы 4 приложения 2 к Правилам (далее - книга протоколов заседаний ВВК).

27. Военнослужащие, не обоснованно призванные на срочную воинскую службу по состоянию здоровья, подлежат стационарному или амбулаторному медицинскому освидетельствованию госпитальной или гарнизонной ВВК. При этом заключение ВВК оформляется свидетельством о болезни согласно формы 5 приложения 2 к Правилам (далее – свидетельство о болезни) и утверждается штатной ВВК.

28. Проведение амбулаторного освидетельствования гарнизонной ВВК допускается только при наличии явных физических недостатков (отсутствие глаза, отсутствие пальцев на руке или ноге, деформации и укорочения конечностей, наличие обширных рубцов и т.п.).

Штатные ВВК копию утвержденного экспертного заключения гарнизонной (госпитальной) ВВК в течение пяти рабочих дней после утверждения направляют в департаменты по делам обороны (далее – ДДО) по месту призыва военнослужащего.

29. Штатная ВВК, ДДО области (города республиканского значения и столицы) совместно с местными органами государственного управления здравоохранением ведут учет случаев и причин необоснованного призыва граждан на воинскую службу по состоянию здоровья и принимают меры к улучшению качества обследования и медицинского освидетельствования граждан, призываемых на воинскую службу.

При этом заполняется карта изучения причин необоснованного призыва гражданина на воинскую службу по состоянию здоровья согласно формы 6 приложения 2 к Правилам.

30. Лица, освобожденные от призыва на срочную воинскую службу по достижению двадцати семи лет, при постановке их на учет военнообязанных медицинскому освидетельствованию подлежат только в случаях отсутствия ранее вынесенного решения призывной комиссии или при наличии изменения состояния здоровья, предусматривающие пересмотра категории годности к воинской службе.

31. Медицинское освидетельствование граждан, отбираемых для обучения по военно-техническим и другим военным специальностям, проводится врачами-специалистами медицинских комиссий призывных комиссий района (города областного значения) или области (города республиканского значения и столицы).

Глава 3. Медицинское освидетельствование граждан, поступающих в организации общего среднего образования с дополнительными образовательными программами по военной подготовке и воспитанников

Сноска. Заголовок главы 3 в редакции приказа Министра обороны РК от 18.04.2018 № 232 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

32. Граждане, поступающие (далее – кандидаты) в организации общего среднего образования с дополнительными образовательными программами по военной подготовке (далее – школы), медицинское освидетельствование проходят по прибытию в школы нештатными временно действующими ВВК, состав которых определяется согласно пункту 45 Положения об органах военно-врачебной экспертизы Вооруженных Сил Республики Казахстан (далее – Положение).

33. Кандидаты до начала медицинского освидетельствования в нештатную временно действующую ВВК представляют:

1) из психоневрологических, наркологических (с результатами наркотестирования), противотуберкулезных и кожно-венерологических диспансеров (кабинетов) – сведения (справки) о состоянии их на учете;

2) из других медицинских организаций:

сведения о состоянии на диспансерном учете по поводу хронических заболеваний и перенесенных в течение последних двенадцати месяцев инфекционных и паразитарных заболеваний;

утвержденные приказом № 907 документы: медицинскую справку (форма № 086/у), медицинскую карту амбулаторного пациента (форма № 025/у), карту профилактических прививок (форма № 063/у), выписку из медицинской карты амбулаторного, стационарного больного (форма № 027/у);

другие медицинские документы, характеризующие состояние здоровья граждан, рентгенограммы, протоколы специальных методов исследований;

3) результаты медицинских исследований, проведенных не ранее чем за тридцать календарных дней до начала медицинского освидетельствования:

общего анализа крови;

реакции микропреципитации (микрореакция) на сифилис;

общего анализа мочи;

ЭКГ в покое (после нагрузки – по показаниям);

флюорографическое (рентгенологическое) исследование органов грудной клетки (не позже трех месяцев на день медицинского освидетельствования);

эхокардиографии.

34. До начала медицинского освидетельствования в школе проверяется полнота перечня представленных сведений и результатов медицинских исследований.

35. Лица, у которых по сведениям медицинских организаций имеются хронические заболевания или физические недостатки, препятствующие поступлению в школы, на медицинское освидетельствование не допускаются.

36. В школе на кандидата оформляется карта медицинского освидетельствования гражданина, поступающего в военное учебное заведение согласно формы 7 приложения 2 к Правилам.

37. При освидетельствовании изучаются медицинские документы предшествующего наблюдения за состоянием здоровья кандидата, анамнестические данные освидетельствуемого.

38. В процессе медицинского освидетельствования по показаниям проводятся необходимые дополнительные лабораторные, инструментальные методы исследования для определения состояния здоровья.

39. С целью уточнения диагноза кандидат направляется на обследование в военно-медицинские учреждения (медицинские организации), которое завершается в период работы ВВК. В направлении на обследование (лечение) указываются наименование военно-медицинского учреждения (медицинской организации), диагноз, цель обследования.

40. При выявлении заболевания, препятствующего поступлению в школу, дальнейшее медицинское освидетельствование кандидата прекращается, врачом-специалистом оформляется лист медицинского освидетельствования и ВВК выносит заключение о негодности к поступлению в школу.

41. По результатам медицинского освидетельствования нештатная временно действующая ВВК выносит заключение о годности (негодности)

к поступлению (при этом указывается пункты Требований, на основании которых вынесено заключение ВВК).

42. Результаты освидетельствования и заключение ВВК записываются в книгу протоколов заседаний ВВК, карту медицинского освидетельствования гражданина, поступающего в военное учебное заведение.

43. Карта медицинского освидетельствования гражданина, поступающего в военное учебное заведение и лист медицинского освидетельствования, признанного при медицинском освидетельствовании негодным к поступлению в школу, не позднее семи рабочих дней после окончания медицинского освидетельствования направляются в штатную ВВК для учета и анализа.

44. При изменениях состояния здоровья, предусматривающих пересмотра категории годности к обучения, воспитанников направляют для медицинского освидетельствования в нештатную постоянно действующую (гарнизонную и госпитальную) ВВК.

45. Заключение ВВК на воспитанников, признанных негодными к обучению, оформляется свидетельством о болезни, и подлежит утверждению в штатной ВВК.

Глава 4. Медицинское освидетельствование граждан и военнослужащих, поступающих в военные учебные заведения, в том числе иностранных государств, реализующие программы среднего технического и профессионального, высшего, послевузовского образования, а также на военные кафедры (факультеты) при высших учебных заведениях

Сноска. Заголовок главы 4 в редакции приказа Министра обороны РК от 18.04.2018 № 232 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

46. Предварительное медицинское освидетельствование граждан, поступающих в военные учебные заведения (далее – кандидаты), проводится медицинской комиссией призывных комиссий района (города областного значения) или области (города республиканского значения и столицы), а военнослужащих и выпускников организации общего среднего образования с дополнительными образовательными программами по военной подготовке – нештатными постоянно (временно) действующими ВВК.

47. Медицинское освидетельствование военнослужащих поступающих в ВУЗ-ы реализующие программы послевузовского образования проводятся нештатными постоянно действующими ВВК по месту прохождения воинской службы.

48. Кандидатам перед направлением на медицинское освидетельствование в отделах (управлениях) по делам обороны (далее – О(У)ДО), а для военнослужащих в воинских частях, оформляются карта медицинского освидетельствования гражданина, поступающего в военное учебное заведение согласно формы 7 приложения 2 к Правилам.

49. До начала медицинского освидетельствования кандидаты, представляют в О(У)ДО медицинские документы согласно подпунктов 1), 2) пункта 33 настоящих Правил.

Кандидаты, у которых по сведениям медицинских организаций имеются хронические заболевания или физические недостатки, препятствующие поступлению в ВУЗ, на медицинское освидетельствование не допускаются.

50. В медицинские комиссии кандидаты представляют результаты медицинских исследований, проведенных не ранее чем за тридцать календарных дней до начала медицинского освидетельствования:

1) общий анализ крови;

2) реакция микропреципитации (микрореакция) на сифилис;

3) общий анализ мочи;

4) рентгенография придаточных пазух носа;

5) ЭКГ в покое (после нагрузки – по показаниям);

6) флюорографическое (рентгенологическое) исследование органов грудной клетки проводится не позже трех месяцев на день медицинского освидетельствования;

7) анализ крови на бруцеллез (работающим в животноводстве и (или) имеющим скот в личном хозяйстве).

51. Военнослужащие, поступающие в ВУЗ, на медицинское освидетельствование направляются с медицинской книжкой, в которой отражаются результаты ежегодных углубленных и контрольных медицинских обследований, обращения за медицинской помощью, оформленного в виде эпикриза и результатами исследований, указанными в пункте 50 настоящих Правил.

52. При отсутствии в медицинских книжках военнослужащих результатов ежегодных углубленных медицинских обследований за последние годы, предварительным медицинским освидетельствованием выносится заключение ВВК о направлении их на стационарное обследование с последующим медицинским освидетельствованием госпитальной ВВК.

При отсутствии у военнослужащего медицинской книжки медицинское освидетельствование не проводится.

53. В процессе предварительного медицинского освидетельствования кандидатам по показаниям проводятся необходимые дополнительные лабораторные, инструментальные методы исследования для определения состояния здоровья.

54. Результаты проведенных исследований, а также сведения обо всех ранее полученных профилактических прививках и непереносимости (повышенной чувствительности) медикаментозных средств и других веществ записываются и прилагаются к карте медицинского освидетельствования гражданина, поступающего в военное учебное заведение.

55. С целью уточнения диагноза кандидат направляется на обследование в медицинские организации. В направлении на обследование (лечение) указываются наименование медицинской организации (военно-медицинского учреждения), диагноз, цель обследования.

К направлению прилагаются акт, медицинская карта амбулаторного пациента и медицинские документы, характеризующие состояние здоровья.

56. Окончательное медицинское освидетельствование кандидатов (кроме поступающих в ВУЗ-ы реализующие программы послевузовского образования) проводится нештатными временно (постоянно) действующими ВВК для определения годности к поступлению в ВУЗ. Состав медицинской комиссии определяется согласно пункту 45 Положения.

57. При выявлении заболевания, препятствующего поступлению в ВУЗ, дальнейшее обследование прекращается, врачом-специалистом оформляется лист медицинского освидетельствования и ВВК выносит заключение о негодности к поступлению в ВУЗ.

58. На медицинское освидетельствование при поступлении на летные специальности ВУЗ-а по подготовке авиационного персонала направляются кандидаты (военнослужащие), имеющие:

1) нормальное цветоощущение и остроту зрения не ниже 1,0 без коррекции на каждый глаз;

2) слух на шепотную речь не менее 6/6;

3) артериальное давление не выше 130/80 и не ниже 105/60 мм рт.ст.;

4) индекс массы тела не ниже 18,5 и массу тела не более 90 кг;

5) рост не менее 165 см и не более 186 см;

6) длину ног не менее 80 см;

7) длину рук не менее 76 см;

8) рост в положении сидя не менее 80 см и не более 93 см.

Для кандидатов, поступающих в военные учебные заведения по подготовке авиационного персонала армейской и транспортной авиации предельный рост – 190 см.

59. Перед направлением на предварительное медицинское освидетельствование в О(У)ДО или в воинских частях на кандидатов для обучения, отвечающих этим требованиям, оформляются медицинские документы согласно пунктам 48, 49, 51 настоящих Правил и в дополнение к исследованиям, указанным в пункте 50 настоящих Правил, проводятся:

1) электрокардиография в двенадцати отведениях (в покое и после физической нагрузки);

2) ультразвуковое исследование щитовидной железы, сердца и мочеполовой системы;

3) исследование крови на сахар и маркеры гепатитов В и С;

4) исследование цветоощущения, остроты зрения, рефракции с помощью скиаскопии или рефрактометрии в условиях покоя и циклоплегии;

5) исследование носового дыхания, обоняния, барофункции ушей, слуха на шепотную и разговорную речь, вестибулярного и отолитового аппаратов.

60. Кандидаты, поступающие на летные специальности ВУЗ-а по подготовке авиационного персонала подлежат окончательному медицинскому освидетельствованию нештатной временно действующей врачебно-летной комиссией (далее – ВЛК).

61. Кандидаты, у которых одним из врачей-специалистов ВЛК выявлено заболевание, препятствующее летному обучению, проходят медицинское обследование у остальных врачей-специалистов, но освобождаются от выполнения специальных нагрузочных проб.

Кандидатам, у которых не выявлено заболеваний, препятствующих летному обучению, проводятся специальные исследования: испытания в барокамере на переносимость высотной гипоксии и перепадов барометрического давления, вестибулометрия, тональная аудиометрия и электроэнцефалография.

Проведение испытания в барокамере и вестибулометрии в один день не допускается.

62. В процессе окончательного освидетельствования кандидатам при необходимости повторно проводятся лабораторные, рентгенологические и другие исследования. Для уточнения диагноза ВВК (ВЛК) направляет гражданина на обследование в медицинскую организацию (военно-медицинское учреждение), которое завершается в период работы ВВК (ВЛК).

63. Военнослужащие, поступающие в ВУЗ-ы, в том числе иностранных государств, реализующие программы высшего и послевузовского образования, при наличии заболевания, по которому Требованиями предусматривается индивидуальная оценка категории годности к воинской службе или временная негодность к воинской службе, признаются негодными к поступлению в ВУЗ.

64. При выявлении у военнослужащего заболевания, при котором Требованиями предусмотрена ограниченная годность к воинской службе или негодность к воинской службе, врач-специалист выносит заключение о негодности к поступлению в ВУЗ и нуждаемости в обследовании и освидетельствовании по месту прохождения воинской службы для определения категории годности к воинской службе.

65. По результатам медицинского освидетельствования нештатная временно (постоянно) действующая ВВК (ВЛК) выносит заключение о годности (негодности) к поступлению в ВУЗ. При этом указывается пункты Требований, на основании которых вынесено заключение ВВК.

66. Результаты медицинского освидетельствования записываются в книгу протоколов заседаний ВВК (ВЛК), карту медицинского освидетельствования гражданина, поступающего в ВУЗ, а военнослужащему, в том числе и в медицинскую книжку.

На кандидатов, признанных негодными к поступлению в ВУЗ оформляется лист медицинского освидетельствования, а в книгу протоколов заседаний ВВК (ВЛК) записывается подробное обоснование причины негодности.

Результаты медицинского освидетельствования военнослужащих поступающих в ВУЗ-ы реализующие программы послевузовского образования оформляется справкой о медицинском освидетельствовании согласно формы 8 приложения 2 к Правилам (далее – справка о медицинском освидетельствовании), один экземпляр которого направляется в штатную ВВК для контроля.

67. Сведения о лицах, признанных негодными к поступлению в ВУЗ при окончательном медицинском освидетельствовании нештатная временно действующая ВВК (ВЛК) направляет в штатную ВВК не позднее семи рабочих дней после окончания медицинского освидетельствования.

68. Карта медицинского освидетельствования гражданина, поступающего в военное учебное заведение и лист медицинского освидетельствования, признанного при окончательном медицинском освидетельствовании негодным к поступлению в ВУЗ, не позднее семи рабочих дней после окончания медицинского освидетельствования направляются в ДДО области (города республиканского значения или столицы), гарнизонные (госпитальные) ВВК (ВЛК), проводившие предварительный отбор, для анализа и улучшения качества предварительного медицинского освидетельствования.

ДДО области (города республиканского значения или столицы), гарнизонные (госпитальные) ВВК (ВЛК) результаты изучения полученных документов и принятые меры для улучшения качества предварительного медицинского освидетельствования направляют в Центральную военно-врачебную комиссию Министерства обороны Республики Казахстан (далее – ЦВВК МО РК) не позднее одного месяца со дня получения документов.

69. Медицинское освидетельствование граждан, обучающихся в высших учебных заведениях и отобранных для прохождения обучения по программе подготовки офицеров запаса на военных кафедрах (далее – студенты) проводится постоянно действующими медицинскими комиссиями областей (города республиканского (областного) значения и столицы) перед началом обучения.

Военными кафедрами на студентов оформляются карты медицинского освидетельствования гражданина, поступающего в военное учебное заведение. До начала медицинского освидетельствования студенты в медицинскую комиссию представляют медицинские документы, указанные в подпунктах 1), 2) пункта 33, результаты медицинских исследований, указанные в пункте 50 настоящих Правил и удостоверение о приписке к призывному участку.

Лица, у которых по сведениям приписки к призывному участку или медицинских организаций имеются хронические заболевания, физические недостатки, препятствующие поступлению на воинскую службу по контракту, на медицинское освидетельствование не допускаются.

В процессе медицинского освидетельствования по показаниям проводятся необходимые дополнительные лабораторные, инструментальные методы исследования для определения состояния здоровья.

Врач-специалист медицинской комиссии после заключения о категории годности к воинской службе устанавливает показатель предназначения по видам и родам войск в соответствии с Требованиями.

Медицинское освидетельствование студентов перед воинскими учебными сборами проводится постоянно действующими медицинскими комиссиями областей (города республиканского (областного) значения и столицы).

Глава 5. Медицинское освидетельствование граждан, поступающих на воинскую службу по контракту

Сноска. Заголовок главы 5 в редакции приказа Министра обороны РК от 18.04.2018 № 232 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

70. Поступающим на воинскую службу по контракту перед направлением на медицинское освидетельствование в О(У)ДО (для военнослужащих в воинских частях) оформляются карты медицинского освидетельствования гражданина, поступающего на воинскую службу по контракту согласно формы 9 приложения 2 к Правилам.

В течение тридцати календарных дней до начала медицинского освидетельствования граждане, поступающие на воинскую службу по контракту в О(У)ДО представляют медицинские документы согласно пунктов 1), 2) пункта 33 настоящих Правил.

71. Поступающим на воинскую службу по контракту, в течение тридцати календарных дней до медицинского освидетельствования проводятся:

1) общий анализ крови;

2) реакция микропреципитации (микрореакция) на сифилис;

3) общий анализ мочи;

4) ЭКГ в покое (после нагрузки – по показаниям);

5) флюорографическое (рентгенологическое) исследование органов грудной клетки не позже трех месяцев на день освидетельствования;

6) рентгенограмма придаточных пазух носа;

7) исследование крови на маркеры вирусных гепатитов В и С;

8) исследование крови на ВИЧ инфекцию;

9) анализ крови на сахар;

10) анализ крови на бруцеллез (работающим в животноводстве и (или) имеющим скот в личном хозяйстве);

11) измерение внутриглазного давления лицам старше сорока лет.

По медицинским показаниям проводятся профилактические прививки и необходимые медицинские исследования.

72. Исключен приказом Министра обороны РК от 18.04.2018 № 232 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

73. Медицинское освидетельствование проводится постоянно действующей медицинской комиссией местного исполнительного органа области, города республиканского значения, столицы, городов и районов, а также нештатными постоянно действующими гарнизонными ВВК военно-медицинских частей и учреждений ВС РК, в случаях предусмотренных Правилами прохождения воинской службы в Вооруженных Силах, других войсках и воинских формированиях Республики Казахстан, утвержденных Указом Президента Республики Казахстан от 25 мая 2006 года № 124 (далее – Правила прохождения воинской службы).

Перед направлением в воинские части или региональные командования (далее – РгК) гражданам проводится тестирование на наличие в организме наркотических веществ, результаты которого записываются в карту медицинского освидетельствования гражданина, поступающего на воинскую службу по контракту.

Военнослужащие срочной службы, поступающие на воинскую службу по контракту, на медицинское освидетельствование направляются с медицинской книжкой, в которой оформляется эпикриз с отражением обращений за медицинской помощью и результатами исследований, указанными в пункте 71 настоящих Правил.

Сноска. Пункт 73 с изменениями, внесенными приказом Министра обороны РК от 18.04.2018 № 232 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

74. Для уточнения диагноза заболевания гражданин направляется на амбулаторное или стационарное обследование в медицинскую организацию (военно-медицинское учреждение).

При этом нештатная постоянно действующая ВВК выносит заключение: "Подлежит обследованию".

К направлению на обследование (лечение) прилагаются акт исследования состояния здоровья, медицинская карта амбулаторного пациента и другие медицинские документы, характеризующие состояние здоровья гражданина.

При невозможности завершения медицинского обследования освидетельствуемого в течение одного месяца, а также в случае непредставления в срок результатов назначенных медицинских исследований нештатная постоянно (временно) действующая ВВК выносит заключение: "Заключение не вынесено в связи с не прибытием на медицинское освидетельствование (недообследование)".

При отказе гражданина от обследования нештатная постоянно (временно) действующая ВВК выносит заключение: "Не годен к поступлению на воинскую службу по контракту".

75. Годными к поступлению на воинскую службу по контракту признаются граждане, которые по состоянию здоровья годны к воинской службе или годны к воинской службе с незначительными ограничениями в зависимости от рода и вида войск (службы) в соответствии с Требованиями.

76. Если в направлении на медицинское освидетельствование указано об определении годности для прохождения воинской службы в виде и роде войск ВС РК, к обучению (службе) по военно-учетной специальности, в отношении граждан, признанных годными к поступлению на воинскую службу по контракту, нештатная постоянно действующая ВВК выносит соответствующее заключение.

Сноска. Пункт 76 в редакции приказа Министра обороны РК от 18.04.2018 № 232 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

77. При заболеваниях, по которым в соответствии с Требованиями предусматривается индивидуальная оценка категории годности к воинской службе, нештатная постоянно действующая ВВК выносит заключение "Не годен к поступлению на воинскую службу по контракту".

78. При выявлении на медицинском освидетельствовании беременности или заболеваний, препятствующих поступлению на воинскую службу по контракту, дальнейшее медицинское освидетельствование прекращается, и нештатная постоянно действующая ВВК выносит заключение: "Не годен к поступлению на воинскую службу по контракту", при этом заключение о категории годности к воинской службе не выносится.

Такое же заключение выносится в отношении лиц, признанных временно негодными к воинской службе по контракту.

Глава 6. Медицинское освидетельствование военнослужащих, проходящих воинскую службу по призыву или контракту, слушателей и курсантов (кадетов) военных учебных заведений

Сноска. Заголовок главы 6 в редакции приказа Министра обороны РК от 18.04.2018 № 232 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

79. Решение о направлении на медицинское освидетельствование выносится:

1) в отношении военнослужащих, проходящих срочную воинскую службу, – командирами воинских частей (начальниками учреждений), начальниками гарнизонов, начальниками (председателями) штатных ВВК, начальниками ДДО, начальниками О(У)ДО по согласованию с начальниками ДДО, военным судом или прокуратурой, следственным органом;

2) в отношении лиц офицерского состава, проходящих воинскую службу по призыву, – командирами воинских частей (руководителями государственных учреждений), начальниками ДДО, военным судом или прокуратурой, следственным органом;

3) в отношении военнослужащих, проходящих воинскую службу по контракту – прямыми начальниками должностью от командира воинской части и выше, военным судом или военной прокуратурой, следственным органом;

4) в отношении слушателей, курсантов и кадетов военных учебных заведений – начальниками учебных заведений, военным судом или военной прокуратурой, следственным органом.

80. Направление на медицинское освидетельствование военнослужащим выдается командирами воинских частей (начальниками учреждений) или начальником кадрового органа видов и родов войск ВС РК со ссылкой на решение прямого командира (начальника).

81. В случае выявления в ходе обследования или лечения у военнослужащих, проходящих срочную воинскую службу, заболеваний, которые изменяют категорию годности к воинской службе, медицинское освидетельствование проводится по письменному распоряжению начальника военно-медицинского учреждения.

82. На лиц, направляемых на медицинское освидетельствование,в нештатную постоянно действующую ВВК представляются:

1) направление на медицинское освидетельствование согласно формы 10 приложения 2 к Правилам;

2) медицинская книжка;

3) сведения о служебной деятельности военнослужащего согласно формы 11 приложения 2 к Правилам;

4) сведения о состоянии здоровья военнослужащего согласно формы 12 приложения 2 к Правилам.

В сведениях о служебной деятельности, отражаются влияние состояния здоровья освидетельствуемого на исполнение им обязанностей воинской службы по занимаемой должности и мнение командования о целесообразности сохранения военнослужащего на воинской службе.

В сведениях, о состоянии здоровья, указываются результаты динамического наблюдения за состоянием здоровья освидетельствуемого, об обращаемости его за медицинской помощью, количестве дней трудопотерь за последние три года. Изложенные сведения подтверждается данными медицинской книжки и другими медицинскими документами;

5) справка об увечье согласно формы 13 приложения 2 к Правилам на лиц, получивших при прохождении воинской службы увечье, с указанием их связи с исполнением обязанностей воинской службы.

Лица без вышеуказанных документов или документами, оформленными ненадлежащим образом на медицинское освидетельствование не допускаются.

83. Медицинское освидетельствование военнослужащих для решения вопроса о предоставлении отпуска или освобождения от исполнения обязанностей воинской службы по болезни (беременности) проводится по письменному распоряжению начальника (заместителя начальника по медицинской части) военно-медицинского учреждения.

84. Медицинское освидетельствование военнослужащих, проходящих воинскую службу по контракту, проводится нештатными постоянно действующими (гарнизонными или госпитальными) ВВК амбулаторно или стационарно в сроки от трех до четырнадцати рабочих дней со дня начала обследования.

При наличии заболеваний, препятствующих прохождению воинской службы, в соответствии с Требованиями, или достижении предельного возраста состояния на воинской службе, медицинское освидетельствование проводится госпитальными ВВК.

С целью сокращения сроков обследования военнослужащие, на время амбулаторного обследования и освидетельствования освобождаются от исполнения должностных обязанностей на срок не более трех суток.

85. В случае, когда в связи с неясностью диагноза заболевания, увечья и их последствий, стационарное медицинское освидетельствование военнослужащего затягивается и не укладывается в указанный срок, обследование его продлевается письменным распоряжением начальника военно-медицинского учреждения на срок не более семи суток, о чем ставятся в известность командир воинской части (начальник учреждения) или кадровый орган, направивший военнослужащего на медицинское освидетельствование.

86. При возникновении в процессе медицинского освидетельствования военнослужащего у нештатной постоянно действующей ВВК оснований, что последствия увечья или заболевания, по которым он освидетельствуется, не связаны с прохождением воинской службы, ВВК запрашивает необходимые сведения.

87. В целях определения годности к продолжению обучения при заболеваниях, предусмотренных в Требованиях, слушателей, курсантов и кадетов направляют для медицинского освидетельствования в нештатную постоянно действующую (гарнизонную или госпитальную) ВВК.

По результатам медицинского освидетельствования нештатная постоянно действующая ВВК выносит заключение о годности (негодности) к продолжению обучения (при этом указываются пункты Требований, на основании которых вынесено заключение).

88. В отношении кадетов и курсантов военных учебных заведений, в возрасте до восемнадцати лет нештатная постоянно действующая ВВК выносит заключение только о годности (негодности) к обучению.

89. В отношении кадетов, курсантов первого курса (слушателей, не имеющих офицерских званий) военных учебных заведений достигших восемнадцати лет, признанных негодными к обучению, одновременно решается вопрос о годности их к воинской службе в соответствии с Требованиями.

90. При вынесении заключений предусматривающую временную негодность к воинской службе, окончательное заключение ВВК о годности к дальнейшему обучению и воинской службе принимается по истечению срока освобождения, отпуска по болезни.

91. Медицинское освидетельствование военнослужащих, получивших увечье при исполнении обязанностей воинской службы, в военных учебных заведениях, производится по окончании лечения в военно-медицинском учреждении (медицинской организации).

В остальных случаях увечий и заболеваний, при которых длительность лечения превышает установленные сроки, при определившемся врачебно-экспертном исходе, военнослужащие представляются на медицинское освидетельствование для определения их годности к воинской службе.

92. Нештатная постоянно действующая ВВК выносит заключение о переводе с указанием количества сопровождающих лиц и вида транспорта:

при необходимости перевода военнослужащего из одного военно-медицинского учреждения (медицинской организации) в другое;

при необходимости сопровождения к местожительству военнослужащего, уволенного по болезни;

потребности в медицинской помощи и постороннем уходе;

необходимости в изоляции и сопровождении.

93. Медицинское освидетельствование военнослужащих, проходящих воинскую службу по контракту, при перемещении по службе (при изменении вида или рода службы), при заключении нового или продлении контракта, проводится нештатной постоянно действующей (гарнизонной или госпитальной) ВВК.

При этом военнослужащие на ВВК направляются в случаях:

1) когда по перемещаемой должности, по новому или продлеваемому контракту предусмотрены более высокие требования к состоянию здоровья;

2) наличия изменения состояния здоровья, предусматривающего пересмотра категории годности к воинской службе по результатам углубленного медицинского осмотра и наблюдения.

94. При наличии у солдат (матросов), младшего сержантского состава, проходящих воинскую службу по контракту, и курсантов (кадетов) ВУЗ-ов, кроме обучающихся на выпускном курсе, заболеваний, по которым в соответствии с Требованиями предусматривается индивидуальная оценка категории годности к воинской службе, ВВК выносит заключение "Ограниченно годен к воинской службе".

95. При наличии у старшего, высшего сержантского и офицерского составах, заболеваний по которым в соответствии с Требованиями предусматривается индивидуальная оценка категории годности к воинской службе, выносится заключение "Годен к воинской службе с незначительными ограничениями", за исключением случаев:

1) достижения предельного возраста состояния на воинской службе;

2) диагностирования отягощающих друг друга трех и более заболеваний, по которым в соответствии с Требованиями предусматривается индивидуальная оценка категории годности к воинской службе.

В указанных случаях выносится заключение "Ограниченно годен к воинской службе".

При наличии у курсантов, обучающихся на выпускном курсе, заболеваний по которым в соответствии с Требованиями предусматривается индивидуальная оценка категории годности к воинской службе, ВВК выносит заключение "Годен к воинской службе с незначительными ограничениями". В случаях диагностирования отягощающих друг друга трех и более заболеваний, по которым в соответствии с Требованиями предусматривается индивидуальная оценка категории годности к воинской службе, выносится заключение "Ограниченно годен к воинской службе".

Сноска. Пункт 95 в редакции приказа Министра обороны РК от 23.12.2019 № 1058 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

96. Заключение ВВК о предоставлении военнослужащему отпуска по болезни или освобождения от исполнения обязанностей воинской службы, выносится в случаях, когда в соответствии с Требованиями предусматривается временная негодность к воинской службе.

97. В мирное время нештатная постоянно действующая ВВК (ВЛК) выносит заключение о предоставлении отпуска по болезни, если после завершения стационарного лечения и проведения медицинской реабилитации срок, по истечению которого военнослужащий приступит к исполнению обязанностей воинской службы составляет не менее месяца.

98. Отпуск по болезни (завершающий этап восстановительного лечения) военнослужащему в мирное время предоставляется на срок от тридцати до шестидесяти суток в зависимости от характера и тяжести увечья, заболевания.

99. Общая продолжительность непрерывного стационарного лечения, проведения медицинской реабилитации и пребывания в отпуске по болезни для военнослужащих, проходящих срочную воинскую службу, не превышает четыре месяца, по истечении которых нештатная постоянно действующая ВВК определяет категорию годности к воинской службе.

100. Военнослужащему, проходящему воинскую службу по контракту, воспитаннику, кадету, курсанту, слушателю ВУЗ-ов отпуск по болезни продлевается по медицинским показаниям, но каждый раз сроком не более чем на тридцать суток. В общей сложности время непрерывного пребывания на стационарном лечении, проведения медицинской реабилитации и в отпуске по болезни не превышает четыре месяца, а для больных туберкулезом – десять месяцев.

По истечении указанного срока, при невозможности военнослужащим по контракту по состоянию здоровья приступить к исполнению обязанностей воинской службы, срок пребывания его на лечении продлевается решением прямого начальника от командующего родом войск, командующего войсками РгК и выше на основании заключения военно-медицинского учреждения.

Продление сроков лечения осуществляется только в тех случаях, когда после дальнейшего лечения военнослужащий сможет возвратиться к исполнению обязанностей воинской службы.

101. Для продления срока непрерывного пребывания военнослужащего на лечении начальник военно-медицинского учреждения направляет командиру (начальнику) воинской части (учреждения), где проходят службу (обучается) военнослужащий, ходатайство о продлении срока пребывания на лечении, в котором указываются: диагноз, необходимость продолжения лечения и его предполагаемый срок, который не превышает шестидесяти суток.

Командир воинской части указанное ходатайство со своим мнением по нему представляет прямому начальнику, который принимает решение о продлении срока непрерывного пребывания военнослужащего на лечении.

102. По истечении предельного непрерывного срока пребывания на лечении и в отпуске по болезни военнослужащие подлежат медицинскому освидетельствованию для определения категории годности к воинской службе.

103. Военнослужащим-женщинам отпуск по беременности и родам предоставляется командиром воинской части (начальником учреждения) в порядке и на срок, в соответствии с Трудовым кодексом Республики Казахстан от 23 ноября 2015 года и Правилами прохождения воинской службы. После окончания отпуска по уходу за ребенком, военнослужащие-женщины на ВВК направляются в случае изменения состояния здоровья, требующего пересмотра категории годности к воинской службе.

Сноска. Пункт 103 в редакции приказа Министра обороны РК от 18.04.2018 № 232 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

104. Заключение нештатной постоянно действующей ВВК (ВЛК) о предоставлении отпуска (продлении отпуска) по болезни записывается в книгу протоколов заседаний ВВК и оформляется справкой о медицинском освидетельствовании согласно формы 8 приложения 2 к Правилам.

105. В случаях, не предусмотренных пунктами 96, 97 настоящих Правил, лечение военнослужащих заканчивается в военно-медицинском учреждении, а нештатная постоянно действующая ВВК (ВЛК) выносит заключение о полном или частичном освобождении от исполнения обязанностей воинской службы (далее – освобождение) на срок от семи до пятнадцати суток. При этом срок освобождения в общей сложности не превышает тридцати суток.

106. Военнослужащие, проходящие срочную воинскую службу, освобожденные по состоянию здоровья от исполнения обязанностей воинской службы, направляются на лечение (реабилитацию) в медицинский пункт (медицинскую роту) воинской части.

При вынесении заключения о частичном освобождении от исполнения обязанностей воинской службы нештатная постоянно действующая ВВК указывает конкретные виды занятий, работ, нарядов, от которых они освобождаются.

107. В отношении военнослужащих, проходящих срочную воинскую службу и осужденных к аресту с содержанием на гауптвахте, заключение ВВК о предоставлении отпуска по болезни, освобождении от исполнения обязанностей воинской службы не выносится. Лечение их завершается

в военно-медицинском учреждении или медицинском пункте воинской части.

108. Военнослужащие, проходящие срочную воинскую службу, по окончании отпуска по болезни, при необходимости, направляются на повторное медицинское освидетельствование в нештатную ВВК (по месту прохождения воинской службы или проведения отпуска) для определения категории годности к воинской службе или продления отпуска по болезни.

109. Военнослужащему, проходящему воинскую службу по контракту (курсанту ВУЗ) признанному негодным к воинской службе с исключением с воинского учета и не имеющему возможность по состоянию здоровья исполнять обязанности воинской службы в период оформления увольнения, нештатная постоянно действующая ВВК (ВЛК) одновременно с заключением о негодности к воинской службе выносит заключение: "Подлежит освобождению от исполнения обязанностей воинской службы на срок, необходимый для оформления увольнения, но не более чем на 30 (тридцать) суток".

Нештатная постоянно действующая ВВК (ВЛК) выносит повторно заключение: "Подлежит освобождению от исполнения обязанностей воинской службы на срок, необходимый для оформления увольнения, но не более чем на 30 (тридцать) суток", если военнослужащий, проходящий воинскую службу по контракту, признанный негодным к воинской службе с исключением с воинского учета в указанный срок не уволен с воинской службы по состоянию здоровья.

110. Медицинское освидетельствование военнослужащих, граждан, проходящих воинские сборы, для определения годности к подводному вождению танков и других машин, проводятся при первичном допуске к работе и в последующем один раз в два года, а также по медицинском показаниям.

Глава 7. Медицинское освидетельствование военнослужащих Десантно-штурмовых войск и частей специального назначения

Сноска. Заголовок главы 7 в редакции приказа Министра обороны РК от 18.04.2018 № 232 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

111. Медицинское освидетельствование военнослужащих, проходящих срочную воинскую службу, для определения годности к воинской службе в Десантно-штурмовых войсках (далее – ДШВ), частях специального назначения (далее – ЧСН) проводится один раз за период службы, а проходящих воинскую службу по контракту – один раз в двенадцать месяцев. При этом медицинскому освидетельствованию подлежат военнослужащие подразделений специального назначения, морской пехоты, а также десантно-штурмовых, разведывательных подразделений и лица, привлекаемые к совершению парашютных прыжков.

Сноска. Пункт 111 в редакции приказа Министра обороны РК от 18.04.2018 № 232 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

112. Медицинское освидетельствование проводится – гражданам, призванным на воинскую службу (воинские сборы) в ДШВ (ЧСН) и военнослужащим, прибывающим из военных учебных заведений, а также при перемещении по службе из других видов и родов войск.

Сноска. Пункт 112 в редакции приказа Министра обороны РК от 18.04.2018 № 232 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

113. Внеочередное медицинское освидетельствование военнослужащих ДШВ и ЧСН проводится по возвращению их из военно-медицинского учреждения (медицинской организации) после стационарного лечения по поводу заболеваний, предусматривающих изменение категории годности к службе в ДШВ (ЧСН), если они не освидетельствованы госпитальной ВВК.

Военнослужащие ДШВ и ЧСН на внеочередное медицинское освидетельствование направляются также по решению командира воинской части на основании заключения врача воинской части, врача-специалиста военно-медицинского учреждения.

При наличии у военнослужащих ДШВ и ЧСН заболеваний, по которым в соответствии с Требованиями предусматривается индивидуальная оценка категории годности к службе в ДШВ (ЧСН), заключение "Годен к службе в ДШВ (ЧСН)" выносится в случаях:

1) целесообразности сохранения военнослужащего на воинской службе, по мнению командования;

2) благоприятного прогноза заболевания;

3) положительного настроя освидетельствуемого на продолжение воинской службы.

В данном случае заключение выносится при наличии всех вышеперечисленных условий. Прогноз заболевания определяется с учетом характера заболевания, его начала, степени прогрессирования, обратимости процесса и возможных осложнений при выполнении военнослужащим обязанностей воинской службы.

Сноска. Пункт 113 в редакции приказа Министра обороны РК от 23.12.2019 № 1058 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

114. Годность к службе в ДШВ (ЧСН) предусматривает годность к совершению парашютных прыжков. Годность к совершению парашютных прыжков военнослужащих ДШВ и ЧСН, проходящих воинскую службу по контракту и имеющих массу тела более 90 кг, определяется индивидуально.

Сноска. Пункт 114 в редакции приказа Министра обороны РК от 18.04.2018 № 232 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

115. В случаях, если военнослужащие негодны к службе в ДШВ (ЧСН), нештатная постоянно действующая ВВК выносит заключение о категории годности к воинской службе.

Сноска. Пункт 115 в редакции приказа Министра обороны РК от 18.04.2018 № 232 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 8. Медицинское освидетельствование военнослужащих Военно-морских сил

Сноска. Заголовок главы 8 в редакции приказа Министра обороны РК от 18.04.2018 № 232 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

116. Медицинское освидетельствование военнослужащих проводится для определения годности к службе по следующим военно-учетным специальностям один раз в двенадцать месяцев:

личный состав надводных кораблей;

водолаз-глубоководник, акванавт, водолазный специалист;

рулевой, сигнальщик, штурманский электрик, торпедный электрик, торпедист, гидроакустик, радиотелеграфист надводных кораблей.

Внеочередное медицинское освидетельствование и определение категории годности к службе в Военно-морских силах (далее – ВМС) при заболеваниях, по которым в соответствии с Требованиями предусматривается индивидуальная оценка категории годности к воинской службе, проводятся аналогично порядку, изложенному в пункте 113 настоящих Правил.

117. В случаях, если военнослужащие негодны к службе в ВМС, нештатная (постоянно действующая) ВВК выносит заключение о категории годности к воинской службе.

118. Военнослужащие, проходящие службу на надводных кораблях гидроакустиками и радиотелеграфистами, перед длительным плаванием (продолжительностью свыше двух месяцев) подлежат медицинскому освидетельствованию, если после их очередного медицинского освидетельствования прошло более шести месяцев.

119. Лица, откомандированные на надводные корабли, уходящие в плавание, подлежат медицинскому освидетельствованию нештатной постоянно действующей ВВК для определения годности к службе на надводных кораблях.

120. В отдельных случаях командированным лицам, у которых имеются стойко компенсированные заболевания, препятствующие службе на корабле, нештатная постоянно действующая ВВК выносит заключение в редакции: "Противопоказаний к выходу в море на надводном корабле на срок не более 3 (трех) месяцев не имеется".

Глава 9. Медицинское освидетельствование боевых пловцов (водолазов)

Сноска. Заголовок главы 9 в редакции приказа Министра обороны РК от 18.04.2018 № 232 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

121. В период подготовки к очередному медицинскому освидетельствованию боевых пловцов (водолазов) начальник медицинской службы части:

1) готовит медицинские книжки, в которых обобщает материалы наблюдения за ними (обращения за медицинской помощью, отстранения от спусков под воду по результатам медицинских осмотров, данные функциональных проб, профессиональные качества) и проверяет наличие в них необходимых записей за истекший год;

2) проводит антропометрические измерения;

3) организовывает проведение всем боевым пловцам (всему водолазному составу) рентгенологических (флюорография или рентгеноскопия органов грудной клетки), лабораторных (клинический анализ крови, мочи) и электрокардиографических исследований с применением нагрузочных проб, исследование вестибулярного аппарата.

Лицам старше 40 лет, кроме того, проводится исследование сахара, липидов крови и измерение внутриглазного давления.

122. Боевому пловцу (водолазу), признанному годным к водолазным работам, ВВК устанавливается глубина водолазных работ на предстоящий год:

1) более 60 метров;

2) от 12 до 60 метров;

3) до 12 метров.

123. При медицинском освидетельствовании высококвалифицированных водолазов, состояние здоровья которых не полностью отвечает медицинским требованиям, ВВК принимает в отношении их индивидуальное заключение – о погружении под воду на глубину до 20 м и менее с целью контроля за работой водолазов и для их обучения, но без личного участия в работах, связанных со значительной физической нагрузкой.

124. Медицинское освидетельствование боевых пловцов и водолазного состава проводятся по графе IV Требований и приложением 5 к ним.

125. Результаты медицинского освидетельствования боевых пловцов (водолазов) записываются в книгу протоколов заседаний ВВК, в личную и медицинскую книжку водолазов.

126. Максимальная глубина погружений под воду устанавливается на период до очередного (внеочередного) медицинского освидетельствования боевого пловца (водолаза) и не превышает его в течение всего указанного периода.

127. При выявлении у боевого пловца (водолаза) заболеваний, препятствующих водолазным работам, ВВК для медицинского освидетельствования боевых пловцов (водолазов) направляет его на обследование и лечение с последующим медицинским освидетельствованием госпитальной ВВК для определения годности к водолазным работам, годности к воинской службе.

128. Очередное медицинское освидетельствование производится один раз в 12 месяцев амбулаторно, а старший, высший сержантский и офицерский состава вместо очередного амбулаторного обследования один раз в три года проходит стационарное обследование и медицинское освидетельствование.

129. По итогам медицинского освидетельствования боевых пловцов (водолазов) командиром воинской части издается приказ с установлением для каждого боевого пловца (водолаза) предельной глубины погружения под воду на текущий год.

Глава 10. Медицинское освидетельствование военнослужащих (служащих ВС РК), отбираемых для службы (работы) и проходящих службу (работающих) с радиоактивными веществами, ионизирующими источниками излучений, компонентами ракетного топлива, источниками электромагнитных полей и лазерных излучений

Сноска. Заголовок главы 10 в редакции приказа Министра обороны РК от 18.04.2018 № 232 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

130. Медицинское освидетельствование военнослужащих (служащих С РК), отбираемых для службы (работы) и проходящих службу (работающих) с радиоактивными веществами (далее – РВ), ионизирующими источниками излучений (далее – ИИИ), компонентами ракетного топлива (далее – КРТ), источниками электромагнитных полей (далее – источники ЭМП) и лазерных излучений (далее – ЛИ), проводится с участием начальника медицинской службы (врача) и представителя командования воинской части.

131. Медицинское освидетельствование военнослужащих (служащих ВС РК), отбираемых для службы (работы) с РВ, ИИИ, КРТ, источниками ЭМП и ЛИ, проводится перед назначением на должность, а проходящих службу (работающих) с РВ, ИИИ, КРТ, источниками ЭМП и ЛИ, один раз в 3 (три) года и по медицинским показаниям.

132. Лицам, отбираемым для службы (работы) и проходящим службу (работу) с РВ, ИИИ, КРТ, источниками ЭМП и ЛИ, до начала медицинского освидетельствования проводятся:

1) флюорографическое (рентгенологическое) исследование органов грудной клетки;

2) общий анализ крови (с подсчетом лейкоцитарной формулы и количества тромбоцитов);

3) общий анализ мочи;

4) ЭКГ в покое (после нагрузки – по показаниям);

5) рентгенограмма придаточных пазух носа (при отборе);

6) исследование крови на маркеры вирусных гепатитов В и С (при отборе);

7) исследование крови на ВИЧ инфекцию (при отборе).

Лицам старше сорока лет проводятся измерение внутриглазного давления, определение уровня сахара в крови. По медицинским показаниям проводятся дополнительные медицинские исследования.

133. До начала медицинского освидетельствования начальник медицинской службы (врач) воинской части представляет в нештатную (постоянно, временно действующую) ВВК утвержденный командованием воинской части список военнослужащих и служащих ВС РК, подлежащих медицинскому освидетельствованию.

В списке указываются: цель медицинского освидетельствования, воинское звание (для военнослужащих), фамилия, имя, отчество при его наличии освидетельствуемого;

в отношении лиц, проходящих службу (работающих) с РВ, ИИИ, КРТ, источниками ЭМП и ЛИ, - стаж работы его с РВ, ИИИ, КРТ, источниками ЭМП и ЛИ, а также данные индивидуального дозиметрического контроля в межкомиссионный период.

134. Перед медицинским освидетельствованием представитель командования воинской части знакомит членов нештатной (постоянно, временно действующей) ВВК с условиями службы (работы) освидетельствуемых, а начальник медицинской службы (врач) воинской части сообщает ВВК о результатах медицинского наблюдения за состоянием здоровья освидетельствуемых в межкомиссионный период.

135. При направлении военнослужащего (служащего ВС РК), проходящего службу (работающего) с РВ, ИИИ, КРТ и источниками ЭМП и ЛИ, на стационарное обследование и медицинское освидетельствование в военно-медицинское учреждение представляется карта санитарно-гигиенической характеристики условий труда и рабочего места специалиста согласно формы 14 приложения 2 к Правилам.

136. При выявлении в результате стационарного обследования у военнослужащего (служащего ВС РК) заболевания, возникновение которого является следствием воздействия на организм РВ, ИИИ, КРТ, источников ЭМП и ЛИ, и по этому заболеванию в соответствии с Требованиями предусматриваются временная негодность к воинской службе, негодность или индивидуальная оценка годности к службе (работе) с РВ, ИИИ, КРТ, источниками ЭМП и ЛИ, нештатная (постоянно, временно действующая) ВВК выносит заключение при необходимости с участием врача-радиолога и/или врача-токсиколога.

Заключение ВВК выносится с учетом степени компенсации патологического процесса, военно-учетной специальности, общего трудового стажа и трудового стажа по специальности, способности исполнять обязанности воинской службы.

137. В соответствии с Требованиями, предусматривающими временную негодность к воинской службе, в отношении лиц, отбираемых для службы (работы) с РВ, ИИИ, КРТ, источниками ЭМП и ЛИ, выносится заключение ВВК о негодности к службе (работе) с РВ, ИИИ, КРТ, источниками ЭМП и ЛИ.

138. Внеочередному медицинскому освидетельствованию подлежат военнослужащие (служащие ВС РК), предъявившие жалобы на состояние здоровья, ранее признанные временно негодными к службе (работе) с РВ, ИИИ, КРТ, источниками ЭМП и ЛИ, возвратившиеся из отпусков по болезни, предоставленных после перенесенного увечья, заболевания, по которым они представляются на ВВК для определения категории годности к службе (работе) с РВ, ИИИ, КРТ, источниками ЭМП и ЛИ.

139. Лица, ранее признанные по результатам стационарного обследования и медицинского освидетельствования временно негодными к работе с РВ, ИИИ, КРТ, источниками ЭМП и ЛИ, направляются на повторное медицинское освидетельствование не ранее чем через три месяца.

140. В отношении военнослужащих, признанных негодными к службе с РВ, ИИИ, КРТ, источниками ЭМП и ЛИ, ВВК также выносит заключение о категории годности к воинской службе.

Глава 11. Медицинское освидетельствование граждан, пребывающих в запасе, при призыве на воинские сборы или воинскую службу (офицеров запаса) и (или) в учетных целях

Сноска. Заголовок главы 11 в редакции приказа Министра обороны РК от 18.04.2018 № 232 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

141. До начала медицинского освидетельствования граждан, пребывающих в запасе, при призыве на воинские (учебные) сборы или воинскую службу (офицеров), или в учетных целях О(У)ДО оформляет карту медицинского освидетельствования гражданина, пребывающего в запасе согласно формы 15 приложения 2 к Правилам.

142. Граждане, пребывающие в запасе, представляют медицинские документы согласно подпунктов 1), 2) пункта 33 настоящих Правил.

143. Не ранее чем за тридцать календарных дней до начала медицинского освидетельствования проводятся:

1) общий анализ крови;

2) реакция микропреципитации (микрореакция) на сифилис;

3) определение сахара в крови;

4) общий анализ мочи;

5) ЭКГ в покое (после нагрузки - по показаниям);

6) флюорографическое (рентгенологическое) исследование органов грудной клетки (проведенное не позже трех месяцев на день освидетельствования);

7) рентгенограмма придаточных пазух носа (для призываемых на воинскую службу);

8) лицам старше сорока лет измерение внутриглазного давления.

По медицинским показаниям проводятся профилактические прививки и необходимые медицинские исследования.

144. При медицинском освидетельствовании граждан, которые были уволены (освобождены) с воинской службы по состоянию здоровья, О(У)ДО представляет в ДДО заверенные печатью копию ранее вынесенного заключения ВВК.

145. При заболеваниях, по которым в соответствии с Требованиями предусматривается индивидуальная оценка годности к воинской службе, в отношении граждан, проходивших воинскую службу по контракту и освидетельствуемых в учетных целях или при поступлении на воинскую службу по контракту, а также в отношении военнообязанных офицерского состава запаса при призыве на воинскую службу, выносится заключение ВВК: "Ограниченно годен к воинской службе", при призыве на воинские сборы – "Не годен к воинским сборам".

146. При заболеваниях, по которым в соответствии с Требованиями предусматривается временная негодность к воинской службе, в отношении военнообязанных, призываемых на воинские (специальные) сборы, выносится заключение ВВК о негодности к воинским сборам, а в отношении военнообязанных призываемых на воинскую службы, выносится заключение ВВК о временной негодности с указанием срока.

147. Военнообязанные офицерского состава запаса, призванные на воинскую службу, при наличии приказа Министра обороны Республики Казахстан о призыве на воинскую службу, но еще не отправленные к месту службы и заявившие жалобы на состояние здоровья, по направлению начальника ДДО освидетельствуются нештатными постоянно действующими (гарнизонными или госпитальными) ВВК.

При выявлении заболеваний, по которым в соответствии с Требованиями предусматривается изменение категории годности к воинской службе, заключение нештатной постоянно действующей ВВК оформляется свидетельством о болезни и подлежит утверждению штатной ВВК.

148. При постановке гражданином, уволенного с воинской службы по состоянию здоровья, вопроса о пересмотре заключения ВВК на момент медицинского освидетельствования и определения категории годности к воинской службе, начальник О(У)ДО рассматривает целесообразность выдачи направления на проведение переосвидетельствования.

С этой целью запрашиваются документы, подтверждающие улучшение состояния здоровья, справки о снятии с диспансерного учета, выписки из медицинских карт стационарного больного, амбулаторные карты и другие медицинские документы, характеризующие состояние здоровья. При наличии положительной динамики в состоянии здоровья гражданина, подлежащего переосвидетельствованию, проходит предварительное медицинское освидетельствование в медицинской комиссии призывных комиссий области (города республиканского значения или столицы) с вынесением предварительного заключения.

При положительном результате предварительного заключения, начальник ДДО области (города республиканского значения или столицы) направляет в штатную ВВК ведомства, в котором проходил воинскую службу военнослужащий, его заявление, военный билет, медицинскую книжку, заключение ВВК, результаты предварительного медицинского освидетельствования с подтверждающими медицинскими документами.

Медицинскому переосвидетельствованию не подлежат лица, признанные негодными к воинской службе с исключением с воинского учета.

На гражданина, уволенного с воинской службы по состоянию здоровья вследствие психического заболевания, кроме вышеперечисленных документов представляется заключение врачей-специалистов медицинской организации здравоохранения об изменении или снятии ранее установленного диагноза после стационарного обследования.

149. Штатная ВВК изучает представленные документы и при наличии основания для удовлетворения заявления, гражданин направляется на медицинское освидетельствование через начальника ДДО в нештатную постоянно действующую (гарнизонную или госпитальную) ВВК с целью определения категории годности к воинской службе.

150. Медицинское переосвидетельствование граждан, освобожденных от призыва на воинскую службу по состоянию здоровья проводится согласно пунктов 148-149 настоящих Правил.

151. После проведения медицинского освидетельствования заключение нештатной постоянно действующей ВВК оформляется свидетельством о болезни и направляется на рассмотрение в штатную ВВК. Причинная связь увечья, заболевания в свидетельстве о болезни не указывается.

Глава 12. Заключения военно-врачебных комиссий

Сноска. Заголовок главы 12 в редакции приказа Министра обороны РК от 18.04.2018 № 232 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

152. По результатам освидетельствования медицинские комиссии и нештатные (временно, постоянно действующие) ВВК выносят следующие заключения:

1) в отношении граждан при приписке к призывным участкам, призыве на воинскую службу по призыву:

годен к воинской службе;

годен к воинской службе с незначительными ограничениями;

нуждается в обследовании (лечении) с последующим медицинским освидетельствованием;

временно не годен к воинской службе на _____ месяцев (при наличии острого или обострении хронического заболевания, увечья (после проведенного лечения);

не годен к воинской службе в мирное время, ограниченно годен в военное время;

не годен к воинской службе с исключением с воинского учета;

2) в отношении граждан, поступающих в организации общего среднего образования с дополнительными образовательными программами по военной подготовке (республиканские военные школы-интернаты (лицеи):

годен (не годен) к поступлению в _____________________________;

(наименование школы)

3) в отношении граждан и военнослужащих, поступающих в военные учебные заведения, в том числе иностранных государств, реализующие программы среднего технического и профессионального, высшего, послевузовского образования, на военные факультеты при высших учебных заведениях:

годен (не годен) к поступлению в ____________________________;

(наименование учебного заведения)

4) в отношении граждан, изъявивших желание пройти военную подготовку по программе офицеров запаса на военной кафедре при высших учебных заведениях:

годен (не годен) к обучению по программе подготовки офицеров запаса на военной кафедре;

годен с незначительными ограничениями к обучению по программе подготовки офицеров запаса на военной кафедре.

В отношении граждан из числа студентов, прошедших обучение по программе подготовки офицеров запаса и оканчивающих образовательное учреждение:

годен (не годен) к воинской службе с указанием категории годности;

5) в отношении лиц, поступающих на воинскую службу по контракту:

годен к поступлению на воинскую службу по контракту;

годен к поступлению на воинскую службу по контракту

с незначительными ограничениями;

нуждается в обследовании с последующим медицинским освидетельствованием;

заключение не вынесено в связи с неявкой на медицинское освидетельствование (недообследование);

не годен к поступлению на воинскую службу по контракту;

6) в отношении военнослужащих, проходящих воинскую службу по призыву (кроме офицеров):

годен к воинской службе;

годен к воинской службе с незначительными ограничениями;

освободить от исполнения обязанностей воинской службы на ____ суток (госпитализируются в лазарет медицинского пункта воинской части);

частично освободить от исполнения обязанностей воинской службы (указать от каких видов работ, занятий, нарядов и т.д.) на _______ суток;

предоставить отпуск по болезни на ____ суток;

предоставить отпуск по болезни на ____ суток с последующим

медицинским освидетельствованием ________________________________;

(указывать место проведения)

предоставить дополнительное питание в пределах половины нормы суточного продовольственного пайка с___ по ___(указать срок);

не годен к воинской службе в мирное время, ограниченно годен в военное время;

не годен к воинской службе с исключением с воинского учета;

7) в отношении военнослужащих, проходящих воинскую службу по контракту, курсантов (кадетов) ВУЗ и офицеров, проходящих воинскую службу по призыву:

годен к воинской службе;

годен к воинской службе с незначительными ограничениями;

годен к воинской службе с незначительными ограничениями с последующим медицинским освидетельствованием через ______ месяцев;

годен (не годен) к поступлению в ____________________________;

(указать наименование ВУЗ-а, факультета)

годен к воинской службе с незначительными ограничениями, не

годен к поступлению _______________________________________________;

(указать наименование ВУЗ-а, факультета)

подлежит повторному медицинскому освидетельствованию через

_____________________ месяцев (заключение выносится в военное время);

(указать срок)

подлежит санаторному лечению ________________________________

(указать профиль санатория)

(заключение принимается при направлении из военно-медицинского учреждения в санаторий для продолжения лечения);

предоставить дополнительное питание в пределах половины нормы суточного продовольственного пайка (указать срок) с ___ по ___ (выносится только для курсантов (кадетов);

предоставить отпуск по болезни на ____ суток;

предоставить отпуск по болезни на ____ суток с последующим

медицинским освидетельствованием _________________________________;

(указывать место проведения)

продлить отпуск по болезни на ____ суток;

освободить от исполнения обязанностей воинской службы на ______ суток;

частично освободить от исполнения обязанностей воинской службы

на ___ суток ____________________________________________________;

(указать от каких видов работ, нарядов и т.д.)

ограниченно годен к воинской службе;

не годен к воинской службе в мирное время, ограниченно годен в военное время;

не годен к воинской службе с исключением с воинского учета;

не годен к воинской службе с исключением с воинского учета. Подлежит освобождению от исполнения обязанностей воинской службы на срок необходимый для оформления увольнения, но не более чем на 30 суток;

8) в отношении курсантов (кадетов), не достигших восемнадцати лет:

годен (не годен) к обучению __________________________________

(наименование ВУЗ-а, факультет)

освободить от исполнения обязанностей воинской службы на ____ суток;

частично освободить от исполнения обязанностей воинской службы (указать от каких видов работ, занятий, нарядов и т.д.) на _______ суток;

9) в отношении военнослужащих, граждан, проходящих воинские сборы, освидетельствуемых для определения годности к подводному вождению танков и других машин:

годен к подводному вождению танков и других машин;

временно не годен к подводному вождению танков и других машин

с повторным медицинским освидетельствованием через ___________ месяцев;

подлежит обследованию с последующим медицинским освидетельствованием;

не годен к подводному вождению танков и других машин,

___________________________________________;

(указать годность к воинской службе)

10) в отношении военнослужащих ДШВ и ЧСН:

годен к службе в ДШВ (ЧСН);

временно не годен к совершению парашютных прыжков с повторным медицинским освидетельствованием через __________ месяцев;

подлежит обследованию с последующим медицинским освидетельствованием;

не годен к службе в ДШВ (ЧСН), ________________________________;
(указать категорию годности к воинской службе)

11) в отношении военнослужащих ВМС:

годен к службе в ВМС;

временно не годен к службе в ВМС, с повторным медицинским освидетельствованием через _________ месяцев (выносится в отношении военнослужащих, проходящих воинскую службу по контракту);

подлежит обследованию с последующим медицинским освидетельствованием;

не годен к службе в ВМС, ___________________________________;

(указать категорию годности к воинской службе)

12) в отношении боевых пловцов и водолазного состава:

годен к службе боевым пловцом на глубине до метров;

годен к водолазным работам;

годен к работе водолазом на глубине до метров;

годен к работе водолазом-глубоководником на глубине до - метров;

годен к работе акванавтом на глубине до _____ метров;

не годен к службе боевым пловцом на глубине до ______ метров;

не годен к работе акванавтом, годен к работе водолазом–глубоководником на глубине до ______ метров;

не годен к работе водолазом-глубоководником, годен к работе водолазом на глубине до ______ метров;

подлежит стационарному (амбулаторному) обследованию

с последующим медицинским освидетельствованием;

временно не годен к службе боевым пловцом (к водолазным работам) с переосвидетельствованием через 3-12 месяцев (указать срок);

не годен к службе боевым пловцом, ___________________________;

(указывается годность к воинской службе)

не годен к водолазным работам, _______________________________;

(указывается годность к воинской службе)

13) в отношении военнослужащих, лиц гражданского персонала, отбираемых для службы (работы) и проходящих службу (работающих) с РВ, ИИИ, КРТ, источниками ЭМП и ЛИ:

годен к службе (работе) с ____________________________________;

(указать вредный фактор)

временно не годен к службе (работе) с ________________________;

(указать вредный фактор)

подлежит медицинскому освидетельствованию через ______ месяцев;

подлежит обследованию с последующим медицинским освидетельствованием;

не годен к службе (работе) с ________________________________,

(указать вредный фактор)

______________________________________________________________;

(для военнослужащих указать категорию годности к воинской службе)

14) в отношении граждан, призываемых на воинские сборы:

годен (не годен) к воинским сборам;

временно нуждается в освобождении от призыва на воинские сборы;

14-1) в отношении граждан, освидетельствуемых в учетных целях:

годен к воинской службе;

годен к воинской службе с незначительными ограничениями;

ограниченно годен к воинской службе;

не годен к воинской службе в мирное время, ограниченно годен в военное время;

не годен к воинской службе с исключением с воинского учета;

15) в отношении военнослужащих, отбираемых в учебные части

и курсантов учебных частей:

годен к обучению в учебной части (по определенной военно-учетной специальности);

подлежит обследованию с последующим медицинским освидетельствованием;

не годен к обучению в учебной части (по определенной

военно-учетной специальности) _____________________________________;

(указать категорию годности к воинской службе)

16) в отношении военнослужащих для продолжения лечения в другом военно-медицинском учреждении или медицинской организации здравоохранения, если это связано с переездом:

для продолжения лечения нуждается в переводе в _______________

____________________________________________________________________;

(указать наименование военно-медицинского учреждения или

медицинской организации здравоохранения и его дислокацию)

17) при необходимости сопровождения военнослужащего, следующего на лечение в лечебное или санаторно-курортное учреждение, в отпуск по болезни, к месту службы или к избранному месту жительства после увольнения с воинской службы по состоянию здоровья, ВВК определяет нуждаемость в сопровождении, с указанием количества сопровождающих лиц, виде транспортного средства, потребности в медицинской помощи и постороннем уходе, при проезде больного, требующего изоляции, и сопровождающих его лиц в отдельном купе пассажирского вагона.

Сноска. Пункт 152 с изменениями, внесенными приказом Министра обороны РК от 18.04.2018 № 232 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

153. Сведения об освидетельствуемых, диагноз и заключение ВВК записываются в книгу протоколов заседаний ВВК. Указанные сведения и заключения ВВК записываются:

1) на граждан, не проходящих воинскую службу и поступающих на воинскую службу по контракту - в карту медицинского освидетельствования гражданина поступающего на воинскую службу по контракту;

2) на граждан, поступающих в военные учебные заведения - в карту медицинского освидетельствования гражданина, поступающего в военное учебное заведение, а на военнослужащих, в медицинскую книжку;

3) на военнослужащих, поступающих в ВУЗ-ы, в том числе иностранных государств, реализующие программы высшего и послевузовского образования - в справку о медицинском освидетельствовании;

4) на военнослужащих - в свидетельство о болезни, в справку о медицинском освидетельствовании и медицинскую книжку;

5) на граждан, пребывающих в запасе - в карту медицинского освидетельствования гражданина, пребывающего в запасе;

6) на граждан, проходящих воинские сборы - в свидетельство о болезни, справку о медицинском освидетельствовании;

7) на офицеров, пребывающих в запасе и признанных ВВК негодными к воинской службе с исключением с воинского учета при освидетельствовании в учетных целях - в свидетельство о болезни;

8) на офицеров запаса, призванных на воинскую службу (при наличии приказа Министра обороны Республики Казахстан о призыве их на воинскую службу), но еще не отправленных в воинские части и признанных негодными, ограниченно годными к воинской службе в свидетельство о болезни, а признанных годными к воинской службе с незначительными ограничениями, временно негодными к воинской службе в справку о медицинском освидетельствовании;

9) на лиц, находящихся на стационарном лечении (обследовании) - в историю болезни.

154. Книга протоколов заседаний ВВК ведется во всех ВВК секретарями этих комиссий. Протоколы заседаний ВВК подписываются председателем, членами комиссии (не менее двух), принимавших участие в заседании ВВК и секретарем комиссии в день заседания комиссии, а заключение комиссии объявляется освидетельствуемому.

155. В книгу протоколов заседаний ВВК записываются паспортные данные освидетельствуемого (на основании документа, удостоверяющего личность), его жалобы и краткий анамнез заболевания, основные данные объективного обследования, результаты специальных исследований, подтверждающие установленный диагноз заболевания и заключение ВВК.

156. При освидетельствовании военнослужащих, граждан, проходящих воинские сборы, получивших увечье, в книге протоколов заседаний ВВК подробно записываются обстоятельства получения увечья с ссылкой на документ (его номер, дата, кем выдан), подтверждающий эти обстоятельства.

157. В книге протоколов заседаний госпитальной ВВК в графе "жалобы и анамнез" дополнительно указывается номер истории болезни освидетельствуемого.

158. При оформлении заключения ВВК свидетельством о болезни, разрешается не записывать в книгу протоколов заседаний ВВК данные объективного обследования и результаты специальных исследований. Экземпляр свидетельства о болезни хранится как приложение к книге протоколов заседаний ВВК.

159. В книге протоколов заседаний ВВК и на указанном экземпляре свидетельства о болезни записывается дата, номер протокола и содержание заключения штатной ВВК.

160. Книги протоколов заседаний штатных, нештатных госпитальных, гарнизонных ВВК (ВЛК), медицинских комиссий, свидетельства о болезни (справки о медицинском освидетельствовании) подлежат хранению в течение 50 лет.

161. Книги протоколов заседаний временно-действующих ВВК (ВЛК) подлежат хранению в течение 10 лет.

162. Ответственность за правильное ведение книги, оформление заключений ВВК (свидетельств о болезни, справок о медицинском освидетельствовании и других документов), за обоснованностью вынесенного заключения ВВК возлагается на председателя ВВК.

163. Штатная ВВК ведет книгу протоколов заседаний ВВК (ВЛК) только на лиц, освидетельствуемых непосредственно в этих комиссиях.

164. При рассмотрении свидетельств о болезни (справок о медицинском освидетельствовании), представленных в штатную ВВК, протоколами заседаний ВВК являются третий экземпляр свидетельства о болезни (справки о медицинском освидетельствовании), в которых утвержденное штатной ВВК заключение подписывается председателем, членами комиссии (не менее двух) принимавшими участие в заседании комиссии и секретарем.

165. Третий экземпляр свидетельства о болезни и справки о медицинском освидетельствовании подлежат хранению 50 лет.

166. Штатная ВВК ведут учет, в том числе и алфавитный, поступивших, рассмотренных и отправленных в течение года свидетельств о болезни и справок о медицинском освидетельствовании.

167. Свидетельство о болезни в мирное время составляется:

1) на всех военнослужащих, признанных:

ограниченно годными к воинской службе;

негодными к воинской службе в мирное время, ограниченно годными в военное время;

негодными к воинской службе с исключением с воинского учета;

2) на курсантов (слушателей, не имеющих офицерского звания) военных учебных заведений, признанных не годными к обучению;

3) на военнослужащих ВМС, признанных негодными к службе в ВМС;

4) на военнослужащих ДШВ (ЧСН) признанных негодными к службе в ДШВ (ЧСН);

5) на военнослужащих, проходящих воинскую службу с РВ, ИИИ, КРТ, источниками ЭМП, ЛИ и признанных негодными к службе с РВ, ИИИ, КРТ, источниками ЭМП;

6) на военнослужащих, поступивших на контрольное медицинское освидетельствование;

7) на граждан, проходивших воинскую службу и освидетельствуемых для определения категории годности на момент увольнения их с воинской службы;

8) на офицеров запаса, признанных негодными к воинской службе с исключением с воинского учета;

9) на офицеров запаса, призванных на воинскую службу (при наличии приказа Министра обороны Республики Казахстан), но еще не отправленных к месту службы и признанных:

негодными к воинской службе с исключением с воинского учета;

негодными к воинской службе в мирное время, ограниченно годными в военное время;

ограничено годными к воинской службе;

10) на граждан, призванных на воинские сборы и признанных негодными к воинской службе;

11) на граждан, ранее уволенных (освобожденных) с воинской службы по состоянию здоровья, при их переосвидетельствовании.

Сноска. Пункт 167 с изменениями, внесенными приказом Министра обороны РК от 18.04.2018 № 232 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

168. В случаях не указанных в пункте 167 настоящих Правил, заключение ВВК оформляется справкой о медицинском освидетельствовании.

169. Заключение ВВК, оформленное свидетельством о болезни или справкой о медицинском освидетельствовании с изменением категории годности к воинской службе, подлежит утверждению штатной ВВК.

170. Заключение ВВК о нуждаемости в отпуске по болезни подлежит контролю штатной ВВК.

171. На военнослужащих-женщин, признанных негодными к службе с РВ, ИИИ, КРТ, источниками ЭМП в связи с беременностью, заключение ВВК оформляется справкой о медицинском освидетельствовании и утверждению (контролю) штатной ВВК не подлежит.

172. Экспертные документы (свидетельства о болезни, справки о медицинском освидетельствовании) для утверждения в штатную ВВК направляются в трех экземплярах не позднее 5 рабочих дней после освидетельствования с историей болезней и другими медицинскими документами.

Экспертные документы в штатной ВВК рассматриваются и утверждаются (или не утверждаются) в течение пяти рабочих дней. После утверждения, штатная ВВК, два экземпляра экспертного документа высылает в ВВК, оформившее свидетельство о болезни, а третий экземпляр экспертного документа хранится в штатной ВВК.

Нештатная ВВК в книге протоколов заседания ВВК и прилагаемом экземпляре экспертного документа выполняет запись согласно пункту 159 настоящих Правил и оба экземпляра утвержденного экспертного документа направляет в воинскую часть (учреждение), откуда военнослужащий направлен на освидетельствование (не позднее 3-х рабочих дней с момента поступления документа из штатного ВВК).

Свидетельство о болезни на руки освидетельствованным не выдается.

173. На военнослужащих, необоснованно призванных на срочную воинскую службу по состоянию здоровья и признанных при освидетельствовании негодными к воинской службе, свидетельство о болезни направляется в штатную ВВК для утверждения в четырех экземплярах.

После утверждения первые и вторые экземпляры свидетельства о болезни штатной ВВК возвращаются в ВВК, оформившую свидетельство о болезни; третий экземпляр не позднее пяти рабочих дней после утверждения направляется в ДДО по месту призыва военнослужащего, а четвертый экземпляр хранится в штатной ВВК.

Нештатная ВВК в книге протоколов заседания ВВК и прилагаемом экземпляре экспертного документа выполняет запись согласно пункту 159 настоящих Правил и оба экземпляра утвержденного экспертного документа направляет в воинскую часть (учреждение), откуда военнослужащий направлен на освидетельствование (не позднее 3-х рабочих дней с момента поступления документа из штатного ВВК).

174. Штатная ВВК на верхнем поле лицевой стороны каждого экземпляра свидетельства о болезни или справки, составленных на лиц с психическими расстройствами, злокачественными новообразованиями, венерическими болезнями, больных СПИД, на ВИЧ-инфицированных, ставят штамп следующего содержания: "Снимать копии, выдавать на руки, разглашать сведения запрещается".

175. Сведения о лицах с психическими расстройствами признанных негодными или ограниченно годными к воинской службе по результатам медицинского освидетельствования направляются:

1) медицинскими комиссиями районов (городов областного значения) областей (города республиканского значения и столицы) в психиатрические (психоневрологические) диспансеры по месту проживания гражданина, освидетельствованного при приписке к призывным участкам, призыве на воинскую службу и поступлении в военные учебные заведения, республиканские военные школы-интернаты (лицеи) не позднее пяти рабочих дней с момента принятия экспертного заключения;

2) нештатными ВВК психиатрического профиля в психиатрические (психоневрологические) диспансеры по месту проживания военнослужащего, освидетельствованного в период прохождения воинской службы не позднее пяти рабочих дней с момента получения утвержденного экспертного документа.

При этом в сведениях указываются паспортные данные гражданина (военнослужащего), дата рождения, адрес проживания, дата освидетельствования, диагноз, заключение ВВК.

176. На военнослужащих, признанных при медицинском освидетельствовании нуждающимися в отпуске по болезни, оформляется справка о медицинском освидетельствовании в четырех экземплярах.

Первый и второй экземпляры справок высылаются командиру (начальнику) воинской части (учреждения) по месту прохождения воинской службы военнослужащего (выдается на руки освидетельствованному), а третий, четвертый экземпляры направляются в штатную ВВК для контроля с историей болезней и другими медицинскими документами.

После контроля, штатная ВВК, один экземпляр справки высылает в ВВК, оформившее его.

При предоставлении необоснованного отпуска по болезни штатная ВВК о принятом решении письменно уведомляет командира (начальника) воинской части (учреждения) по месту прохождения воинской службы военнослужащего.

В данном случае в нештатную ВВК вместе со справкой о медицинском освидетельствовании направляется заключение эксперта штатной ВВК формы 16 согласно приложению 2 к Правилам (далее – заключение эксперта), где излагаются причины необоснованности заключения и указания.

177. При убытии военнослужащего, проходящего срочную воинскую службу, в отпуск по болезни первый экземпляр справки выдается ему на руки, а второй экземпляр остается в деле воинской части.

178. Не утвержденные свидетельства о болезни и справки ВВК вместе с заключением эксперта штатной ВВК возвращаются в составившие их нештатные ВВК. В заключении эксперта излагается причина, по которой они не утверждены.

Один экземпляр неутвержденного экспертного документа хранится в штатной ВВК в течение 5-ти лет.

179. При назначении контрольного медицинского обследования (освидетельствования) штатная ВВК письменно уведомляет командира (начальника) воинской части (учреждения) по месту прохождения воинской службы военнослужащего с указанием места и сроков проведения обследования (освидетельствования).

180. Нештатная ВВК после получения неутвержденного экспертного документа проводит анализ причин неутверждения, выполняет указания штатной ВВК и на повторное утверждение направляет в порядке, установленным настоящими Правилами.

Результаты анализа причин неутверждения, выполнение указания штатной ВВК отражается в истории болезни и экспертном документе освидетельствуемого.

О случаях непредставления на повторное утверждение ранее неутвержденного экспертного документа нештатная ВВК письменно извещает штатную ВВК с обоснованием причин.

181. Свидетельство о болезни в военное время составляется:

1) на офицеров запаса, признанных негодными к воинской службе;

2) на всех военнослужащих, признанных негодными к воинской службе, временно негодными к воинской службе с повторным медицинским освидетельствованием через 6-12 месяцев.

182. Заключение ВВК в военное время, оформленное свидетельством о болезни, подлежит утверждению штатной ВВК, а заключение, оформленное справкой о медицинском освидетельствовании - контролю.

183. Штатной ВВК копии экспертных документов (свидетельств о болезни, справок о медицинском освидетельствовании) выдаются по запросу правоохранительных органов, медицинских организаций или территориальных подразделений уполномоченного органа в области социальной защиты населения, командиров воинских частей, начальников учреждении.

184. Решения, вынесенные штатной ВВК по определению суда в отношении военнослужащих других войск и воинских формирований ВС РК, ранее освидетельствованных ведомственными нештатными (штатными) ВВК оформляются справкой по определению суда согласно формы 17 приложения 2 к Правилам.

Глава 13. Медицинское освидетельствование
авиационного персонала государственной авиации

Сноска. Заголовок главы 13 в редакции приказа Министра обороны РК от 18.04.2018 № 232 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

185. Авиационный персонал (летчики, штурманы и другие члены летных экипажей, лица, осуществляющие руководство и управление полетами, участвующие в выполнении полетных заданий на борту воздушного судна, операторы воздушного движения, операторы беспилотных летательных аппаратов), парашютисты, планеристы и воздухоплаватели ежегодно подлежат плановому медицинскому освидетельствованию ВЛК.

Главнокомандующий Силами воздушной обороны, командующий военно-воздушными силами и их заместители, состоящие на должностях летного состава, очередное амбулаторное медицинское освидетельствование проходят при ВЛК ЦВВК МО РК.

186. При подготовке к очередному медицинскому освидетельствованию начальник медицинской службы воинской части обобщает следующие результаты медицинского наблюдения в межкомиссионный период:

1) динамику изменений в состоянии здоровья;

2) влияние летной работы на выявленные ранее патологические изменения, если они имели место;

3) индивидуальные психологические особенности;

4) перенесенные заболевания, особенности их течения;

5) переносимость различных видов полетов, специальных тренировок, испытаний и исследований.

187. Лица авиационного персонала к очередному медицинскому освидетельствованию допускаются только после проведения санации полости рта, а женщины дополнительно обследуются гинекологом.

188. До начала медицинского освидетельствования всем лицам авиационного персонала проводятся:

1) флюорографическое (рентгенологическое) исследование органов грудной клетки;

2) ЭКГ в двенадцати отведениях в покое и после физической нагрузки;

3) общие анализы крови и мочи;

4) исследование крови на сахар;

5) фиброгастродуоденоскопия по показаниям;

6) измерение внутриглазного давления лицам старше 40 лет;

7) рентгенография придаточных пазух носа по показаниям.

Военнослужащим, впервые назначаемым на должности парашютиста, планериста и воздухоплавателя, а также специалиста, участвующего в выполнении полетных заданий на борту воздушного судна в дополнение к вышеперечисленным исследованиям, проводятся исследования указанные в пунктах 59 и 61 настоящих Правил.

189. Все клинико-лабораторные и инструментальные исследования выполняются не ранее, чем за месяц до начала медицинского освидетельствования. Дополнительные обследования проводятся по медицинским показаниям.

190. При проведении медицинского освидетельствования врач-специалист проводит обследование согласно методике исследования при проведении ВВЭ (ВЛЭ) согласно приложению 1 к настоящим Правилам и заполняет соответствующий раздел медицинской книжки, записывает диагноз, заключение о категории годности к летной работе и свои рекомендации.

ВЛК выносят заключения в соответствии с настоящими Правилами и Требованиями, предъявляемыми к соответствию состояния здоровья лиц для службы в государственной авиации, утверждаемыми в соответствии с пунктом 4 статьи 60 Кодекса (далее – Требования авиации).

По результатам освидетельствования председатель ВЛК проверяет правильность внесения всех записей в медицинскую книжку авиационного персонала врачами-специалистами, выносит итоговое заключение о категории годности к летной работе. Одновременно с решением вопроса о степени годности к летной работе авиационного персонала, ВЛК определяет перечень и периодичность лечебно-оздоровительных мероприятий. Заключение ВЛК подписывается председателем, секретарем и скрепляется печатью комиссии (учреждения).

191. Срок действия заключения ВЛК о годности к летной работе (летному обучению, руководству полетами, парашютным прыжкам и полетам) один год с момента его вынесения. Если в установленные сроки медицинское освидетельствование (амбулаторное, стационарное) по объективным причинам не проведено, начальник медицинской службы авиационной части по разрешению старшего медицинского начальника проводит углубленный медицинский осмотр и по его результатам принимает решение о допуске к полетам (руководству полетами) до 60 суток.

192. Авиационный персонал, а именно летчики и штурманы первое плановое стационарное медицинское освидетельствование проходят

в возрасте тридцати лет.

Летчики и штурманы, признанные годными к летной работе без применения пунктов Требований авиации, очередное стационарное медицинское освидетельствование проходят через три года, а признанные годными к летной работе в соответствии с пунктами Требований авиации, предусматривающими индивидуальную оценку годности к летной работе – через два года.

Другие лица авиационного персонала на стационарное медицинское освидетельствование направляются по достижении 40, 45, 50 лет и при изменении в состоянии здоровья и по медицинским показаниям.

Авиационный персонал по достижению 55 лет стационарное медицинское освидетельствование проходят ежегодно.

193. При возникновении в состоянии здоровья летчиков и штурманов изменений, требующих уточнения диагноза или экспертного заключения ВЛК, они подлежат направлению на внеочередное стационарное (амбулаторное) медицинское освидетельствование.

194. Внеочередное медицинское освидетельствование проводится в следующих случаях:

1) при изменениях в состоянии здоровья, сложных для диагностики;

2) при прогрессировании имеющихся заболеваний;

3) в случаях систематического невыполнения полетных заданий;

4) при перерывах в летной работе свыше 6 (шести) месяцев;

5) после авиационных происшествий;

6) при переводе летного состава на другие типы самолетов, для работы на которых предъявляются более высокие медицинские требования к состоянию здоровья.

7) исключен приказом Министра обороны РК от 18.04.2018 № 232 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
Сноска. Пункт 194 с изменениями, внесенными приказом Министра обороны РК от 18.04.2018 № 232 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

195. Очередное (внеочередное) стационарное медицинское освидетельствование проводится в специализированных отделениях военно-медицинских учреждений.

196. Направление на очередное (внеочередное) медицинское освидетельствование производится командиром воинской части и (или) вышестоящим руководством.

197. На лиц, направляемых на медицинское освидетельствование, в ВЛК представляются:

1) направление на медицинское освидетельствование согласно формы 10 приложения 2 к Правилам;

2) медицинская книжка;

3) сведения о служебной деятельности военнослужащего согласно формы 11 приложения 2 к Правилам;

4) сведения о состоянии здоровья военнослужащего согласно формы 12 приложения 2 к Правилам.

198. Сведения о состоянии здоровья дополнительно содержат:

1) диагноз и заключение предыдущей ВЛК;

2) когда и где последний раз проходил стационарное медицинское освидетельствование;

3) общую характеристику физического состояния и работоспособности в межкомиссионном периоде;

4) случаи освобождения или отстранения от летной работы по медицинским показаниям, их причины;

6) данные врачебного наблюдения за летной работой;

7) динамика частоты пульса, величина артериального давления в процессе летной работы и другие объективные данные, характеризующие состояние здоровья освидетельствуемого;

8) индивидуально-психологические особенности;

9) целенаправленность на продолжение летной работы;

10) причина направления на медицинское освидетельствование;

11) мнение врача воинской части о целесообразности дальнейшего использования на летной работе.

199. Сведения о служебной деятельности дополнительно содержат:

1) общий налет, тип самолета (вертолета);

2) качество выполнения летной работы;

3) вывод о возможности продолжения летной работы;

4) мнение командования о целесообразности дальнейшего использования на летной работе.

200. Исследование на переносимость высотной гипоксии в барокамере проводится:

1) летчикам и штурманам до достижения тридцатилетнего возраста – один раз в четыре года, далее – при стационарном медицинском освидетельствовании и по медицинским показаниям;

2) другим членам летных экипажей - один раз в пять лет;

3) парашютистам, планеристам и воздухоплавателям, военнослужащим, участвующим в выполнении полетных заданий на борту воздушного судна, – при первичном медицинском освидетельствовании, а в последующем – по медицинским показаниям.

Плановые испытания в барокамере на переносимость высотной гипоксии при отсутствии барокамеры заменяются высотными испытаниями на самолете.

201. По окончании стационарного медицинского обследования военнослужащий представляется на нештатную госпитальную ВЛК, которая выносит экспертное заключение и доводит его до освидетельствуемого. Результаты исследований, осмотра врачей-специалистов и заключение ВЛК заносятся в соответствующие разделы медицинской книжки. В случае отказа освидетельствуемого от проведения обязательных медицинских исследований, медицинское обследование прекращается, и военнослужащий выписывается в воинскую часть.

В медицинской книжке делается запись: "Выписывается без медицинского освидетельствования врачебно-летной комиссией в связи с отказом от медицинского обследования".

202. Авиационный персонал, признанный негодным к летной работе (руководству полетами, парашютным прыжкам или полетам) и назначенный на воинские должности, не связанные с летной работой (руководством полетами, парашютными прыжками и полетами), ставится на диспансерный учет.

203. В случае выздоровления или достижения стойкой ремиссии заболевания, эти лица после письменного согласования штатной ВВК (ВЛК), направляются командиром воинской части на стационарное медицинское освидетельствование для определения возможности восстановления на летную работу, к руководству полетами, парашютным прыжкам и полетам, но не ранее чем через год после вынесения экспертного заключения о негодности к летной работе (руководству полетами, парашютным прыжкам и полетам).

204. Авиационный персонал, а именно летчики и штурманы при восстановлении на летные должности подлежат медицинскому обследованию и освидетельствованию в специализированных отделениях военно-медицинских учреждений.

205. Авиационный персонал, находящийся в военно-медицинском учреждении на лечении, представляется на ВЛК только в случаях, когда при обследовании установленные изменения в состоянии здоровья вызывают необходимость:

1) изменить степень годности к летной работе;

2) исключен приказом Министра обороны РК от 18.04.2018 № 232 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

3) предоставить отпуск по болезни;

4) освободить от полетов с исполнением других обязанностей воинской службы.

206. Если перенесенное заболевание не требует изменения предыдущего экспертного заключения, авиационный персонал выписывается из военно-медицинского (медицинского) учреждения (организации) без медицинского освидетельствования, и в выписном эпикризе и медицинской книжке делается запись: "Перенесенное заболевание не препятствует продолжению летной работы".

207. Курсанты, обучающиеся на летных специальностях ВУЗ-а по подготовке авиационного персонала, подлежат ежегодному медицинскому освидетельствованию ВЛК перед началом летной практики и по окончанию обучения в порядке определенным настоящими Правилами.

При этом курсантам первого курса проводятся определение группы крови и резус-фактора, результаты которых заносятся в медицинскую книжку.

По медицинским показаниям для определения годности к летному обучению курсанты направляются на медицинское освидетельствование в специализированные отделения военно-медицинских учреждений.

Глава 14. Медицинское освидетельствование авиационного персонала,
пребывающего в запасе, в учетных целях

Сноска. Заголовок главы 14 в редакции приказа Министра обороны РК от 18.04.2018 № 232 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

208. Медицинское освидетельствование авиационного персонала, а именно летного состава, пребывающего в запасе, в учетных целях проводится один раз в пять лет, перед призывом на воинские сборы или при изменении состояния здоровья. Другие члены летных экипажей – только при призыве на воинские сборы или при изменении состояния здоровья.

209. Результаты медицинского освидетельствования заносятся в карту медицинского освидетельствования гражданина, пребывающего в запасе.

210. Авиационный персонал, а именно летчики и штурманы, пребывающие в запасе и находящиеся на летной работе в гражданской авиации, на медицинское освидетельствование в учетных целях не направляются. При этом, О(У)ДО в те же сроки запрашиваются справки о результатах их медицинского освидетельствования на этих лиц из врачебно-летных экспертных комиссий по месту работы для приобщения в личное дело.

Глава 15. Заключения врачебно-летной комиссии

Сноска. Заголовок главы 15 в редакции приказа Министра обороны РК от 18.04.2018 № 232 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

211. По результатам освидетельствования ВЛК выносят следующие заключения:

1) на граждан, поступающих на летные специальности ВУЗ-а по подготовке авиационного персонала:

по графе I (первой) годен (не годен) к поступлению на летные специальности ВУЗ-а по подготовке авиационного персонала;

2) на курсантов ВУЗ по подготовке авиационного персонала (независимо от летной специальности и рода авиации):

по графе II-V (второй-пятой) годен (не годен) к летному обучению;

подлежит направлению на стационарное медицинское освидетельствование (обследование, лечение);

предоставить отпуск по болезни сроком на _______ суток с последующим медицинским освидетельствованием;

освободить от всех работ и нарядов с посещением классных занятий на________ суток;

освободить от полетов с исполнением других обязанностей воинской службы сроком на ________ суток с последующим медицинским освидетельствованием;

на курсантов, признанных негодными к летному обучению, ВЛК выносит заключение о годности к воинской службе;

3) на военнослужащих, поступающих в военные академии по летному профилю подготовки:

годен (не годен) к поступлению ______________________________

___________________________________________________________________.

(указывается наименование военной академии и факультета)

Военнослужащим, признанным при окончательном отборе по состоянию здоровья негодными к поступлению в военные академии по летному профилю обучения, ВЛК выносит заключение о годности к летной работе;

4) на летный состав (летчики):

по графам II-V (второй-пятой) годен к летной работе без ограничения;

по графам II-V (второй-пятой) годен к летной работе на освоенных типах самолетов;

по графам II-V (второй-пятой) годен к летной работе, за исключением сверхзвуковых самолетов;

по графам II-V (второй-пятой) годен к летной работе на учебно-тренировочных самолетах с двойным управлением при наличии второго пилота;

по графам III-V (третьей-пятой) годен к летной работе на всех типах бомбардировщиков;

по графам IV-V (четвертой-пятой) годен к летной работе на всех типах транспортных и поршневых самолетов;

по графам IV-V (четвертой-пятой) годен к летной работе на ____________________ (указывается тип воздушного судна);

по графе V (пятой) годен к летной работе на всех типах вертолетов;

по графе V (пятой) годен к летной работе на всех типах вертолетов при наличии второго пилота;

по графе V (пятой) годен к летной работе на всех типах вертолетов, за исключением вертолетов корабельного базирования;

по графам II-V (второй-пятой) не годен к летной работе;

5) на летный состав (штурманы):

по графам II-V (второй-пятой) годен к летной работе штурманом без ограничения;

по графам III-V (третьей-пятой) годен к летной работе штурманом на всех типах бомбардировщиков;

по графам III-V (третьей-пятой) годен к летной работе штурманом, за исключением сверхзвуковых самолетов;

по графам IV-V (четвертой-пятой) годен к летной работе штурманом на всех типах транспортных и поршневых самолетов;

по графе V (пятой) годен к летной работе штурманом на всех типах вертолетов;

по графе V (пятой) годен к летной работе штурманом на всех типах вертолетов, за исключением вертолетов корабельного базирования;

по графам II-V (второй-пятой) не годен к летной работе штурманом;

6) на других лиц летного экипажа (бортинженер, борттехник, бортрадист и другие бортовые специалисты):

по графе VI (шестой) годен к летной работе (бортинженером, борттехником, бортрадистом и другие бортовые специалисты) на всех типах транспортных самолетов;

по графе VI (шестой) годен к летной работе (бортинженером, борттехником, бортрадистом и другие бортовые специалисты) на всех типах вертолетов;

по графе VI (шестой) не годен к летной работе (бортинженером, борттехником, бортрадистом и другие бортовые специалисты);

7) на парашютистов:

по графе VI (шестой) годен (не годен) к парашютным прыжкам;

8) на планеристов и воздухоплавателей:

по графе VI (шестой) годен (не годен) к полетам на ________________ (указывается тип воздушного судна);

9) на военнослужащих, выполняющих полетные задания на борту воздушного судна:

по графе VI (шестой) годен (не годен) к полетам (указывается в качестве кого и тип самолета);

10) на военнослужащих, осуществляющих руководство и управление полетами, операторов воздушного движения, беспилотных летательных аппаратов:

по графе VII (седьмой) годен (не годен) к руководству полетами;

11) на всех военнослужащих, независимо от специальности:

подлежит направлению на стационарное медицинское освидетельствование;

предоставить отпуск по болезни сроком на ____ суток, с последующим медицинским освидетельствованием;

освободить от полетов с исполнением других обязанностей воинской службы сроком на _____ суток с последующим медицинским освидетельствованием;

освободить от исполнения обязанностей воинской службы сроком на _____ суток;

подлежит систематическому врачебному наблюдению;

отстранить от полетов с направлением на отдых в профилакторий;

12) после основного экспертного заключения ВЛК:

на основании перечня медицинских противопоказаний к выполнению летной работы (полетам, руководству полетами, парашютным прыжкам)

в районе (указывается место дислокации) противопоказаний нет;

на основании перечня медицинских противопоказаний выполнение летной работы (полетов, руководства полетами и парашютных прыжков)

в районе (указывается место дислокации) противопоказано.

212. Заключение ВЛК о годности к летной работе предусматривает годность к руководству и управлению полетами, к парашютным прыжкам и наземному катапультированию.

Летчики и штурманы, признанные годными или ограниченно годными к летной работе, допускаются к руководству и управлению полетами.

213. Ограниченно годными к летной работе считаются лица, допущенные с ограничениями по графе Требований авиации, соответствующей их принадлежности к роду авиации, а также признанные годными к летной работе по графам, содержащим более низкие требования.

214. В заключении ВЛК указывается пункты, подпункты и графы Требований авиации, степень годности к летной работе (летному обучению, руководству полетами, парашютным прыжкам и полетам), диагноз и причинная связь заболевания, увечья, основные лечебно-профилактические рекомендации.

На лиц летного состава, признанных негодными к летной работе (обучению), ВЛК выносит заключение о категории годности их к воинской службе и (если об этом указано в направлении на медицинское освидетельствование) о годности к руководству полетами.

215. Заключение об освобождении от исполнения обязанностей воинской службы предоставляется на срок от семи до пятнадцати суток и оформляется справкой о медицинском освидетельствовании. ВЛК выносит повторное заключение об освобождении, но в общей сложности срок освобождения не превышает 30 суток.

216. Врачи воинских частей и ВУЗ-а по подготовке авиационного персонала, освобождают от полетов или дают полное освобождение

от исполнения обязанностей воинской службы (курсантам - от всех работ и нарядов) на срок до 7 суток.

217. Заключение ВЛК о годности к летной работе (летному обучению, полетам, руководству полетами, парашютным прыжкам) по пунктам Требований авиации, предусматривающим индивидуальную оценку годности к летной работе (летному обучению, полетам, руководству полетами, парашютным прыжкам), выносится при:

1) функциональной сохранности при установленном заболевании;

2) переносимости полетов по данным медицинского контроля в межкомиссионном периоде;

3) целенаправленности освидетельствуемого на продолжение летной работы;

4) целесообразности дальнейшего использования на летной работе, по мнению командования и врача воинской части.

218. Летчики и штурманы, поступающие на очную форму обучения в высшие военные учебные заведения послевузовского образования, по состоянию здоровья не должны иметь ограничений к летной работе.

Летчики и штурманы, признанные ВЛК ограниченно годными к летной работе или годными к летной работе по пунктам Требований авиации, предусматривающим индивидуальную оценку годности, допускаются только на заочную форму обучения.

219. При медицинском освидетельствовании в специализированном отделении военно-медицинского учреждения заключение ВЛК о негодности к летной работе (летному обучению, полетам, руководству полетами, парашютным прыжкам) в медицинскую книжку не вносится, если оно подлежит утверждению штатной ВВК. Заключение ВЛК записывается в медицинскую книжку начальником медицинской службы воинской части по получении утвержденного свидетельства о болезни и скрепляется печатью. До поступления утвержденного свидетельства о болезни в часть военнослужащие к летной работе (руководству полетами, парашютным прыжкам и полетам) не допускаются.

220. Сведения об освидетельствуемом и заключение ВЛК записываются в книгу протоколов заседаний ВЛК согласно формы 4 приложения 2 к настоящим Правилам. Протоколы заседания ВЛК подписываются председателем, членами комиссии, принимавшими участие в заседании ВЛК и секретарем в день проведения комиссии, а заключение комиссии объявляется освидетельствуемому.

221. Военнослужащим после медицинского освидетельствования выдается свидетельство о прохождении ВЛК согласно формы 18 приложения 2 к Правилам, которая служит основанием для допуска к летной работе (руководству полетами, парашютным прыжкам и полетам).

222. При оформлении заключения ВЛК свидетельством о болезни в книгу протоколов заседаний ВЛК данные объективного обследования и результаты специальных исследований разрешается не записывать, один экземпляр свидетельства о болезни с записью, о заключении штатной ВВК хранится как приложение к книге протоколов заседаний ВЛК.

Ответственность за правильное ведение книги протоколов заседаний ВЛК, оформление и обоснованность вынесенного заключения возлагается на председателя ВЛК.

223. Свидетельства о болезни составляются на авиационный персонал (военнослужащих), признанных:

1) негодными к летной работе (летному обучению, руководству полетами, парашютным прыжкам и полетам);

2) впервые ограниченно годными к летной работе;

3) при снятии ранее вынесенного ограничения к летной работе;

4) при восстановлении годности к летной работе (летному обучению, руководству полетами, парашютным прыжкам и полетам).

5) исключен приказом Министра обороны РК от 18.04.2018 № 232 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
Сноска. Пункт 223 с изменениями, внесенными приказом Министра обороны РК от 18.04.2018 № 232 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

224. На авиационный персонал, пребывающий в запасе, свидетельства о болезни составляются:

1) при признании их негодными к летной работе;

2) при впервые ограниченно годными к летной работе;

3) при восстановлении на летную работу.

225. Порядок оформления справки о медицинском освидетельствовании на военнослужащих, признанных при медицинском освидетельствовании нуждающимися в отпуске по болезни, освобождении от полетов с исполнением других обязанностей воинской службы (на 30 и более суток) или санаторном лечении определяется пунктом 176 настоящих Правил.

Глава 16. Определение причинной связи заболеваний, увечий, гибели (смерти) у военнослужащих или граждан в связи с прохождением (исполнением обязанностей) воинской службы (воинских сборов)

Сноска. Заголовок главы 16 в редакции приказа Министра обороны РК от 18.04.2018 № 232 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

226. Причинная связь заболеваний, увечий определяется:

1) у граждан, проходящих воинскую службу в ВС РК – ЦВВК МО РК, нештатными постоянно действующими госпитальными и гарнизонными ВВК ВС РК;

2) у граждан, проходивших воинскую службу в ВС РК – ЦВВК МО РК.

227. При наличии вновь открывшихся обстоятельств о получении заболевания, увечья и их связи с прохождением (исполнением обязанностей) воинской службы, заключение о причинной связи заболевания, увечья пересматривается (по документам) заочно (с отменой ранее вынесенного заключения).

Заключения ЦВВК МО РК о причинной связи заболеваний, увечий, гибели (смерти) выдаются в единственном экземпляре один раз без ограничения срока действия.

228. Заключение ВВК об установлении причинной связи увечья военнослужащим или гражданам, проходившим воинскую службу, выносится согласно справке об увечье на основании акта об обстоятельствах получения увечья или материалов служебного расследования.

229. Справка об увечье выдается командиром воинской части, в котором военнослужащий или гражданин проходили воинскую службу. В справке об увечье указываются обстоятельства получения увечья и связь с исполнением обязанностей (прохождением) воинской службы.

ЦВВК МО РК или нештатная постоянно действующая ВВК выносят заключение ВВК о причинной связи увечья на основании рассмотрения справки об увечье и подтверждающих документов, отражающих обстоятельства получения увечья.

230. При отсутствии справки об увечье при вынесении заключения о причинной связи увечья, заболевания ВВК принимаются документы, в которых указаны причина и обстоятельства получения увечья, заболевания (если они составлены не позднее 3 (трех) месяцев с момента получения увечья, заболевания): сведения о служебной деятельности и состоянии здоровья, выписка из книги учета больных в амбулатории о первичном обращении за медицинской помощью, материалы служебного расследования, уголовного дела, аттестации, справка военно-медицинского учреждения, история болезни или выписка из нее, свидетельство о болезни, запись врача воинской части или военно-медицинского учреждения в медицинской книжке военнослужащего о первичном обращении за медицинской помощью, справка архивного учреждения.

231. В случаях, если гражданин в период прохождения воинской службы в ВС находился на лечении по поводу увечья, заболевания, полученного в период прохождения воинской службы и на медицинское освидетельствование в ВВК не направлялся, если у гражданина имеются явные последствия телесных повреждений, полученных в период участия в боевых действиях, а также, если вследствие заболевания, полученного в период прохождения воинской службы либо до истечения одного года после увольнения с воинской службы, гражданину была установлена инвалидность либо наступила смерть, причинную связь увечья, заболевания определяет ЦВВК МО РК.

232. Определение причинной связи заболеваний, увечий, смерти (гибели) проводится путем изучения представленных (запрашиваемых) документов, на основании обращения: граждан, органов, осуществляющих пенсионное обеспечение, кадровых служб ВС РК, судов и органов прокуратуры Республики Казахстан.

233. Заключение ВВК о причинной связи увечья, заболевания записывается в книгу протоколов заседаний ВВК, свидетельство о болезни или справку, историю болезни, медицинскую книжку военнослужащего, со ссылкой на документ, подтверждающий обстоятельства получения увечья, заболевания.

234. При отсутствии в свидетельстве о болезни, справке или других медицинских документах заключения ВВК о причинной связи заболевания, увечья, при неправильном оформлении указанных документов, несогласии гражданина с имеющимся заключением ВВК о причинной связи заболевания, увечья, а также при наличии в документах, удостоверяющих прохождение воинской службы, записи об увольнении с воинской службы "по болезни" или "по состоянию здоровья", документы направляются на рассмотрение в ЦВВК МО РК.

235. Результаты рассмотрения документов оформляются протоколом заседания штатной ВВК согласно формы 19 приложения 2 к Правилам. Заключение ЦВВК МО РК о причинной связи заболевания, увечья оформляется согласно формы 20 приложения 2 к Правилам.

236. При отсутствии в документах у гражданина, проходившего воинскую службу, диагноза заболевания, но указан пункт расписания болезней, действовавший на момент медицинского освидетельствования, ЦВВК МО РК в своем заключении о причинной связи заболевания, увечья указывает наименование болезней, которые предусматривались указанным пунктом расписания болезней.

237. При выявлении у военнослужащего нескольких заболеваний, увечий или их последствий, возникших (полученных) при различных обстоятельствах, заключение ВВК о причинной связи выносится раздельно.

238. В случае, когда в документе неточно указан диагноз заболевания, увечья, по которому ранее было вынесено заключение ВВК о причинной связи, штатная ВВК указывает первоначальный диагноз, не меняя его формулировки, а затем указывает уточненный диагноз заболевания, увечья и выносит по нему заключение ВВК о причинной связи.

239. При отсутствии документов о результатах медицинского освидетельствования гражданина или не проведении ему медицинского освидетельствования, основанием для вынесения заключения ВВК о причинной связи заболевания, увечья являются записи в истории болезни, медицинской книжке, медицинской справке, справке архива.

240. Заключение ВВК:

1) "Увечье получено при исполнении обязанностей воинской службы" выносится военнослужащим, если оно получено при исполнении обязанностей воинской службы, а также в результате поражений, обусловленных воздействием радиоактивных веществ, источников ионизирующего излучения, компонентов ракетного топлива и иных высокотоксичных веществ, источников электромагнитного поля и оптических квантовых генераторов;

2) "Заболевание получено при исполнении обязанностей воинской службы" выносится, если оно получено при инфицировании во время пребывания в эпидемическом очаге особо опасной инфекции, а у освидетельствуемого из числа медицинского персонала и вследствие заражения при исполнении служебных обязанностей по оказанию медицинской помощи больным туберкулезом, вирусным гепатитом, ВИЧ-инфекцией (для лиц, имеющих непосредственный контакт с больными);

3) "Заболевание получено в период прохождения воинской службы" выносится военнослужащим или гражданам, проходившим воинскую службу, если оно возникло у освидетельствуемого в период прохождения воинской службы, либо достигло в указанный период степени тяжести, которая изменяет категорию годности к воинской службе, а также при хронических медленно прогрессирующих заболеваниях, диагностированных до истечения одного года после увольнения с воинской службы, если начало заболевания относится к периоду прохождения воинской службы при наличии медицинских документов, позволяющих отнести начало заболевания к указанному периоду.

241. Заключение ВВК: "Заболевание получено вследствие воздействия ионизирующих излучений" выносится военнослужащим (гражданскому персоналу ВС РК) проходящим воинскую службу (работающим), если заболевания вызваны неблагоприятным воздействием факторов радиоактивных веществ, источников ионизирующего излучения.

Такое же заключение выносится военнослужащим, проходящим воинскую службу, привлекавшимся к выполнению работ по ликвидации последствий аварии на Чернобыльской атомной электростанции (далее - Чернобыльской АЭС) в 1986 – 1990 годах или участвовавшим в испытании ядерного оружия или проходившим воинскую службу в период 1949 – 1991 годах на территории, подвергшейся загрязнению радиоактивными веществами.

242. При установлении причинной связи заболеваний, указанных в пункте 241 настоящих Правил, ЦВВК МО РК руководствуется перечнем заболеваний, связанных с воздействием ионизирующих излучений, определяемым согласно подпункта 3-1) статьи 6 Закона Республики Казахстан от 23 апреля 1998 года "О радиационной безопасности населения", архивными данными и медицинскими документами.

При хронических медленно прогрессирующих (общесоматических) заболеваниях заключение ВВК, указанное в пункте 241 настоящих Правил, выносятся, если начало заболевания относится к периоду прохождения воинской службы в указанный период или в течение пяти лет после прекращения воздействия факторов радиоактивных веществ, источников ионизирующего излучения или работ по ликвидации последствий катастрофы.

243. Заключения ВВК:

"Увечье (ранение, травма, контузия) получено при защите бывшего Союза ССР";

"Увечье (ранение, травма, контузия) получено при исполнении обязанностей воинской службы;

"Заболевание связано с пребыванием на фронте";

"Заболевание связано с прохождением воинской службы в Афганистане или других государствах, в которых велись боевые действия";

"Увечье (ранение, травма, контузия) получено при исполнении обязанностей воинской службы в Афганистане или других государствах, в которых велись боевые действия" выносятся военнослужащим и гражданам, проходившим воинскую службу, статус которых определен Законом Республики Казахстан от 28 апреля 1995 года "О льготах и социальной защите участников, инвалидов Великой Отечественной войны и лиц, приравненных к ним".

244. Для установления причинной связи заболеваний, увечий, связанных с участием в боевых действиях, в ЦВВК МО РК представляются документы о прохождении воинской службы, архивные документы, подтверждающие факт получения заболевания, увечья в период прохождения воинской службы, и медицинские документы, оформленные после увольнения с воинской службы.

245. Заключение ВВК:

1) "Увечье получено в результате несчастного случая, не связанного с исполнением обязанностей воинской службы" выносится военнослужащим, если увечье не связано с исполнением обязанностей воинской службы;

2) "Заболевание не связано с прохождением воинской службы" выносится военнослужащим в случаях, если заболевание возникло у освидетельствованного до призыва на воинскую службу, поступления на воинскую службу по контракту и в период прохождения воинской службы, не достигло степени, которая изменяет категорию годности освидетельствуемого к воинской службе.

246. Заключение ВВК:

1) "Увечье, приведшее к смерти, получено в результате исполнения обязанностей воинской службы" выносится военнослужащим, если вследствие увечья, полученного в результате исполнения обязанностей воинской службы, наступила смерть. Гражданам, проходившим воинскую службу, такое заключение выносится, если после увольнения с воинской службы вследствие увечья, полученного в результате исполнения обязанностей воинской службы, наступила смерть;

2) "Заболевание, приведшее к смерти, получено в результате исполнения обязанностей воинской службы" выносится военнослужащим, если вследствие заболеваний, полученных при инфицировании во время пребывания в эпидемическом очаге особо опасной инфекции, а у освидетельствуемых из числа медицинского персонала, кроме того, вследствие заражения туберкулезом и ВИЧ-инфекцией при исполнении служебных обязанностей (для лиц, имеющих непосредственный контакт с больными) наступила смерть;

Гражданам, проходившим воинскую службу, такое заключение выносится, если после увольнения с воинской службы, вследствие заболеваний, полученных при инфицировании во время пребывания в эпидемическом очаге особо опасной инфекции в период прохождения воинской службы, а у освидетельствуемых из числа медицинского персонала и вследствие заражения туберкулезом, вирусным гепатитом, ВИЧ-инфекцией при исполнении служебных обязанностей (для лиц, имеющих непосредственный контакт с больными) наступила смерть.

3) "Заболевание, приведшее к смерти, получено в период прохождения воинской службы" выносится военнослужащим, проходившим воинскую службу, если вследствие заболевания, полученного в период прохождения воинской службы, наступила смерть;

Гражданам, проходившим воинскую службу, такое заключение выносится, если после увольнения с воинской службы, вследствие заболеваний, полученных в период прохождения воинской службы, наступила смерть.

4) заключения о причинной связи смерти выносятся после изучения медицинских документов, данных медицинского освидетельствования в период прохождения воинской службы, медицинского свидетельства о смерти и других документов, при наличии прямой причинно-следственной связи между причиной смерти и увечьем, заболеванием, полученным в период прохождения воинской службы (в результате исполнения обязанностей воинской службы).

Сноска. Пункт 246 с изменениями, внесенными приказом Министра обороны РК от 18.04.2018 № 232 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

247. Заключение ВВК: "Заболевание (увечье), приведшее к гибели (смерти), связано с воздействием катастрофы на Чернобыльской АЭС и других радиационных катастроф и аварий на объектах гражданского или военного назначения и ядерных испытаний" выносится военнослужащим и гражданам, проходившим воинскую службу, если вследствие заболевания, увечья, полученного в период прохождения воинской службы, наступила гибель (смерть).

Заключение выносится при наличии прямой причинно-следственной связи между причиной смерти (согласно свидетельству о смерти) и заболеванием (увечьем), связанным с воздействием катастрофы на Чернобыльской АЭС и других радиационных катастроф и аварий на объектах гражданского или военного назначения и ядерных испытаний.

Глава 17. Заключительные положения

Сноска. Заголовок главы 17 в редакции приказа Министра обороны РК от 18.04.2018 № 232 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

248. Заключение нештатной (постоянно и временно - действующей) ВВК обжалуется в ЦВВК МО РК.

249. Заключение ЦВВК МО РК может обжаловаться в судебном порядке.

Приложение 1 к Правилам проведения военно-врачебной экспертизы в Вооруженных Силах Республики Казахстан

Сноска. В правый верхний угол приложения 1 внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не меняется в соответствии с приказом Министра обороны РК от 18.04.2018 № 232 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Методика исследования при проведении военно-врачебной
(врачебно-летной) экспертизы
1. Общие положения

Медицинское освидетельствование производится при дневном свете в специально выделенных для этого светлых, теплых и просторных комнатах. Дневной светом и (или) искусственное освещение должны быть вполне достаточными для работы врачей. Каждому врачу выделяется отдельная комната. Женщины дополнительно освидетельствуются гинекологом. Состояние здоровья освидетельствуемых определяется путем их опроса и всестороннего объективного исследования независимо от того, предъявляют они жалобы на состояние здоровья или нет.

Представляемые освидетельствуемыми различные медицинские документы и материалы по их диспансерному наблюдению не освобождают врачей от медицинского освидетельствования этих лиц.

При массовом освидетельствовании, врачи пользуются единой методикой исследования, которая дает возможность при минимальном затрате времени получить полное представление о состоянии здоровья освидетельствуемого. Исследования органов и систем организма проводят по определенной схеме и последовательности.

В процессе обследования у освидетельствуемых выявляется не только физический недостаток и устанавливается характер заболевания, но и определяется степень нарушения и компенсации функции больного органа (системы) и функциональная приспособленность организма в целом, что лежит в основе соответствующего экспертного заключения.

Во всех случаях при наличии подозрений на отклонение от нормы освидетельствуемый подвергается подробному обследованию в зависимости от обнаруженных изменений и освидетельствованию соответствующими врачами. Если при амбулаторном обследовании диагноз остается неясным или вызывает сомнение, освидетельствуемый направляется на стационарное обследование.

2. Антропометрические исследования

Основными антропометрическими признаками, оцениваемыми в целях военно-врачебной (врачебно-летной) экспертизы, являются рост и вес тела, окружность груди, жизненная емкость легких, сила кистей и становая сила, рост сидя, длина рук и ног.

Антропометрические исследования проводятся под наблюдением врача средним медицинским персоналом с помощью измерительных приборов, выверенных перед началом работы. Освидетельствуемые проходят осмотр врачей-специалистов в нижнем белье (раздетыми до трусов).

Рост освидетельствуемого определяют в положении стоя и при необходимости сидя. Для измерения роста в положении стоя освидетельствуемый становится на подставку ростомера, прикасаясь к его вертикальной планке межлопаточной областью спины, ягодицами и пятками. Голова держится прямо так, чтобы надкозелковая вырезка уха и наружный угол глазной щели находился на одной горизонтальной линии. Подвижная планка ростомера плотно прилыгается к темени. При измерении роста в положении сидя освидетельствуемый садится на откидную скамейку ростомера выпрямившись, касается вертикальной планки ростомера межлопаточной областью и ягодицами. Голова находится в том же положении, что и при измерении стоя. Ноги согнуты в коленях под прямым углом. Отсчет ведется от поверхности сиденья с точностью до 0,5 см.

Для определения длины ног из величины роста в положении стоя вычитается рост в положении сидя. Длина руки измеряется сантиметровой лентой от акромиального отростка до конца третьего пальца руки.

Вес тела определяется на медицинских весах. Освидетельствуемый стоит на середине площадки весов. Показатели записываются с точностью до 0,1 кг.

Окружность груди измеряется наложением прорезиненной измерительной ленты без надавливания сзади под углом лопаток, спереди – по нижнему краю сосковых кружков. При этом освидетельствуемый стоит с опущенными руками. Отмечаются три показателя: в момент дыхательной паузы, при максимальном вдохе и максимальном выдохе.

Жизненная емкость легких определяется с использованием спирометра. Освидетельствуемый после максимального вдоха делает выдох в трубку спирометра.

Сила кистей измеряется ручным динамометром, который сжимается освидетельствуемым максимальным усилием кисти горизонтально вытянутой правой, затем левой руки. Становая сила определяется с использованием станового динамометра. Освидетельствуемый обеими руками за рукоятку, находящуюся на уровне коленных суставов, максимально растягивает динамометр, не сгибая ног.

3. Исследование психического состояния

Исследование психического состояния освидетельствуемого проводится на основании изучения документов, характеризующих его (характеристика из школы, других учебных заведений, с места работы, из воинской части и так далее, сведения от родителей или из медицинских организаций здравоохранения) и личной беседы врача с обследуемым.

В беседе с освидетельствуемым и при его осмотре обращается внимание на выражение лица, мимику, особенности походки, позу, движения, адекватность реакции, отношение к беседе с врачом.

Ведущим в оценке психического состояния освидетельствуемого является клинический метод исследования, который необходимо сочетать (при соответствующих показаниях) с общепринятыми методами исследования (экспериментально-психологическое тестирование, электроэнцефалография, реоэнцефалография, томография головного мозга, пневмоэнцефалография и другие). Исследование психического состояния освидетельствуемого проводится в следующей последовательности: оценивается состояние сознания, внимания, памяти, мышления, интеллекта, эмоционально-волевой сферы, устанавливается отсутствие или наличие психопатологической симптоматики.

При исследовании внимания отмечаются его способность к сосредоточению (истощаемость, отвлекаемость, застреваемость).

При исследовании памяти устанавливаются быстрота и точность запоминания, воспроизведения прошлых и текущих событий, наличие обманов памяти, тип амнезии (ретроградная, антеградная) и так далее.

При оценке мышления обращается внимание на логичность, последовательность суждения и умозаключений, обстоятельность, застреваемость, резонерство, вычурность, преобладание абстрактного мышления над конкретным и наоборот. Определяются темп мышления (ускоренный, обычный, замедленный), его направленность (проблемы, интересы).

При определении состояния эмоциональной сферы оцениваются настроение (повышенное, ровное, пониженное, неустойчивое), патологические колебания настроения, их длительность, окраска. Оцениваются адекватность или неадекватность эмоций по внешним проявлениям, способность сдерживать или подавлять свои чувства. Волевая сфера оценивается по особенностям влечений и поведения освидетельствуемого.

Устанавливаются отсутствие или наличие нарушений восприятия: иллюзий, галлюцинаций, их содержание, отношение к ним (критическое, аффективное, безразличное), изменение качества восприятия пространства, времени, собственной личности. Для выявления этих нарушений, а также навязчивых идей и бреда, требуется целенаправленный опрос освидетельствуемого.

4. Исследование нервной системы

Исследование нервной системы слагается из изучения медицинской документации обследуемого, его опроса и объективного клинико-неврологического обследования освидетельствуемого. При опросе выясняются жалобы, анамнез жизни, обращается внимание на наличие в анамнезе приступов потери сознания, судорог, изменений речи, слуха, зрения, травм центральной и периферической нервной системы, лечение в учреждениях психиатрического и неврологического профиля, устанавливается дата последнего эпизода ночного недержания мочи. Уточняется наследственность - не было ли у родственников судорожных припадков, эпизодов потери сознания, приступов мышечной слабости, психических заболеваний, злоупотребления алкоголем, употребления наркотических средств.

При наружном осмотре оценивается телосложение, состояние кожи, слизистых оболочек, мышечной системы, походки. Необходимо убедиться в отсутствии повреждения костей черепа даже в том случае, если освидетельствуемый отрицает наличие в прошлом черепно-мозговых травм.

Неврологическое обследование начинается с проверки функции черепно-мозговых нервов. Исследуется функция глазодвигательных нервов и симпатической иннервации глаза. Проверяются положение глазных яблок, движения глаз вверх, вниз, внутрь, наружу. Определяется форма и величина зрачков, их равномерность, а также реакция зрачков на свет (прямая и содружественная) при конвергенции и аккомодации.

При проверке функций тройничного нерва исследуются состояние чувствительности на лице, жевательной мускулатуры, объем движений нижней челюсти, корнеальный и конъюнктивальный рефлексы.

Далее определяются функции остальных черепно-мозговых нервов. Проверяют, одинаково ли выражены с обеих сторон складки кожи лба, ширина глазных щелей, возможность зажмуривания глаз и нахмуривание бровей, симметричность носогубных складок при показывании зубов.

Определяется моторная функция вестибулярного аппарата (нистагм, равновесие, промахивание). Исследуются правильность восприятия основных вкусовых ощущений сладкого, кислого, соленого, горького, для чего используются стандартные растворы сахара, поваренной соли, лимонной кислоты и хинина сульфата, подвижность мягкого неба при фонации, звучность голоса, способность глотания, возможность поворота головы и поднимания плеч, объем движения языка при высовывании, наличие фибриллярных подергиваний и атрофия его мышц.

При обследовании двигательной сферы проверяются объем активных и пассивных движений верхних и нижних конечностей, координация двигательных актов (статическая и динамическая атаксия), сила, тонус и трофика мышц. Обращается внимание на наличие насильственных движений (гиперкинезов), контрактур, атрофии. Далее проверяются сухожильные, периостальные, кожные рефлексы и рефлексы со слизистых оболочек. Каждый рефлекс исследуется справа и слева, сравниваются их живость и равномерность. Устанавливается наличие или отсутствие патологических рефлексов (Бабинского, Россолимо, Жуковского, Бехтерева, Оппенгейма и другие), состояние поверхностной и глубокой чувствительности (болевой, температурной, тактильной, мышечно-суставной).

При обследовании вегетативной нервной системы обращается внимание на окраску кожных покровов (лицо, туловище, конечности), наличие трофических расстройств, определяются влажность и температура кожи на ощупь. Проверяются кожные вегетативные рефлексы (местный и рефлекторный дермографизм, пиломоторный рефлекс), глазосердечный рефлекс Даньини-Ашнера, шейный вегетативный, клиностатический и ортостатический рефлексы. Указанный минимум объективного исследования нервной системы является обязательным в амбулаторных условиях.

5. Исследование внутренних органов

Исследования внутренних органов включают в себя изучение жалоб, анамнеза, а также объективное обследование, которое начинается с общего осмотра. Обращается внимание на внешний вид, телосложение, окраску, эластичность и влажность кожи, затем методом пальпации на состояние подкожно-жировой клетчатки, лимфатических узлов, мышц.

Органы эндокринной системы исследуются целенаправленным опросом жалоб, анамнеза и доступными методами пальпации и перкуссии.

Органы кровообращения. Исследование сосудов проводится путем осмотра и пальпации артерий и вен, аускультации крупных сосудов и изучение сосудистой системы инструментальными методами. Определяются ритм, частота, напряжение и наполнение пульса, возможная пульсация артерий и вен в различных областях, которая может указывать на заболевания сердца или крупных сосудов. Измеряется артериальное давление в покое (сидя). Чтобы исключить случайное повышение артериального давления при однократном измерении необходимо, не снимая манжеты, измерять артериальное давление несколько раз и учитывать последнюю наименьшую цифру. При необходимости повторное измерение артериального давления проводится после 10-15-минутного отдыха освидетельствуемого. Нормальное систолическое (максимальное) давление колеблется в пределах 100 - 130 мм.рт.ст., диастолическое (минимальное) давление – 60 - 85 мм.рт.ст. Достоверным признаком артериальной гипертензии следует считать состояние, при котором артериальное давление составляет 140/90 мм. рт.ст. и более (среднее измерение двух и более измерений АД, произведенных на фоне спокойной обстановки).

Пальпацией и перкуссией определяются границы сердца, ширина, сила и резистентность верхушечного толчка, наличие сердечного толчка, дрожание грудной клетки, другие пульсации в области сердца и по соседству с ним. При выслушивании сердца в различных положениях освидетельствуемого (лежа, стоя, после физической нагрузки, при задержке дыхания) оценивают звучность сердечных тонов (усиление, ослабление, акцент) и их характер (расщепление, раздвоение, появление дополнительных тонов), а также наличие сердечных шумов. При выслушивании шума необходимо определить его отношение к фазе сердечной деятельности (систолической, диастолической), его характер, силу, продолжительность, локализацию и преимущественную иррадиацию. Дифференциальный диагноз органических и функциональных шумов, а также пороков сердца проводится только после комплексного обследования, включая инструментальные методы (рентгенологические, кардиографические, функциональные).

Органы дыхания. При оценке жалоб обращается внимание на характер одышки (физиологическая или патологическая, при затруднении вдоха, выдоха или смешанная), особенность кашля (продолжительность, время проявления, громкость, тембр, наличие мокроты, ее особенность), на локализацию, интенсивность, иррадиацию болей в груди и связь этих болей с актом дыхания, кашлем.

При осмотре оцениваются окраска кожи и видимых слизистых, форма грудной клетки, расположение ключиц, надключичных и подключичных ямок, лопаток, симметричность обеих половин грудной клетки, тип дыхания, частота, ритм и глубина дыхательных движений, участие в акте дыхания вспомогательных мышц.

При пальпации выявляются локализация болезненности грудной клетки и ее резистентность (эластичность), выраженность голосового дрожания, шум трения плевры.

При сравнительной перкуссии определяются границы легких, подвижность нижних легочных краев, высота стояния верхушек легких и их ширина, а также выявляются изменения перкуторного легочного звука при патологических состояниях (укорочение, притупление или тупой звук при наличии жидкости в плевральной полости, воспалительных или опухолевых процессах в легких;

тимпанический характер звука, коробочный звук при скоплении воздуха в плевральной полости, наличие полостей в легком – абсцесс, каверна, повышенная воздушность легочной ткани – эмфизема).

При аускультации определяются характер дыхательных шумов в разных фазах дыхания, их сила и продолжительность. Оцениваются основные дыхательные шумы (везикулярное, бронхиальное дыхание и их изменение) и побочные дыхательные шумы (хрипы, крепитация и шум трения плевры).

При выявлении симптомов, подозрительных на заболевания легких, используются рентгенологические, инструментальные и лабораторные методы исследования.

Органы брюшной полости. Особое внимание уделяется анализу жалоб и анамнеза. При осмотре оценивается состояние полости рта (зубы, десны, язык, слизистые). Осмотр, пальпация брюшных органов проводится в положении освидетельствуемого лежа и стоя. Методом поверхностной, а затем глубокой скользящей пальпации выявляются болезненность, раздражение брюшины, наличие грыжи белой линии, напряжение брюшной стенки, а также контуры, плотность, локализация некоторых органов брюшной полости и опухолевидные образования в ней. При увеличении печени, селезенки размеры их указываются в сантиметрах.

При перкуссии определяются границы печени, нижняя граница желудка и размеры селезенки. При выявлении симптомов, указывающих на заболевания органов брюшной полости, проводятся дополнительные исследования (рентгенологические, инструментальные, лабораторные и так далее).

6. Хирургическое исследование

Изучается осанка тела в сагиттальной и фронтальной плоскости. Правильная осанка характеризуется прямым (вертикальным) положением головы и симметричными очертаниями шейно-плечевых линий, срединным положением линии остистых отростков, одинаковым уровнем и симметричным расположением углов лопаток, одинаковой конфигурацией треугольников талии, несколько выступающими вперед контурами грудной клетки, нижними конечностями правильной формы. Изучается состояние кожных покровов. При наличии рубцов оцениваются их характер и происхождение.

При осмотре грудной клетки отмечается наличие деформаций, связанных с искривлением позвоночника, либо существующих самостоятельно (воронкообразная или килевидная грудь). Определяется положение ключиц.

Осматривается живот, его форма. При осмотре половых органов обращается внимание на аномалии развития полового члена, уретры, яичек.

При наличии асимметрии лопаток следует помнить, что она может быть связана с деформацией позвоночника или болезнью Шпренгеля – врожденным высоким стоянием лопатки. При деформации позвоночника чаще всего выявляется кифоз в грудном отделе, реже – лордоз, в поясничном – чаще усиление лордоза, реже – кифоз. Обращается внимание на наличие и выраженность сколиоза.

Оценивается поза освидетельствуемого. Вынужденное положение может быть обусловлено болевыми ощущениями, анатомическими изменениями или патологической установкой в результате компенсации.

Конечность может находиться в положении внутренней или наружной ротации, приведения или отведения, сгибания или разгибания.

Для определения застарелых переломов, вывихов и других повреждений костей и суставов обращается внимание на расположение основных опознавательных пунктов, костных выступов, надмыщелков (в нормальном положении локтевого сустава в положении разгибания предплечья надмыщелки плечевой кости и верхушка локтевого отростка находятся на одной линии). При сгибании в локтевом суставе эти опознавательные пункты образуют равнобедренный треугольник с верхушкой на локтевом отростке.

Изучается форма и положение таза. Следует помнить, что у многих людей до 80% в норме одна нога короче другой. При укорочении ноги на 2 см и более определяется заметный перекос таза. В положении отведения укороченной ноги искривление таза исчезает. Компенсированное искривление позвоночника в таких случаях к деформации относить нельзя. При одинаковой длине ног и деформации таза следует исключить деформацию позвоночника, что требует дополнительного обследования. Отмечают симметричность ягодичных складок и выступов большого вертела бедренных костей. Осматривается крестцово-копчиковая область и область заднего прохода на возможное наличие эпителиальных копчиковых ходов и их осложнений, проявлений хронического парапроктита, параректальных свищей, геморроидальных узлов, зияние заднего прохода. Исследование возможных выпадений геморроидальных узлов и выпадений прямой кишки производится при легком и сильном натуживании в положении освидетельствуемого на корточках. У призывников пальцевое исследование прямой кишки и предстательной железы производится по показаниям.

При осмотре ног определяется положение их осей. Различают:

прямые ноги;

О-образные, когда колени раздвинуты в сторону оси бедра и голени образуют угол, открытый внутрь;

Х-образные, когда колени сдвинуты, оси голеней расходятся, оси бедра и голени образуют угол, открытый кнаружи.

Для определения О-образного искривления ног измеряют расстояние между выступами внутренних мыщелков бедренных костей, Х-образного искривления – расстояние между внутренними лодыжками голеней. Обращается внимание на окраску кожи ног, наличие отечности, трофических расстройств (язвы, пигментации), варикозное расширение подкожных вен. Осматриваются стопы и подошвы.

При пальпации черепа выявляются дефекты костей свода после травмы или оперативных вмешательств, наличие опухолевидных образований мягких тканей и костей.

Определяются состояние периферических лимфоузлов, щитовидной железы, тургор кожи и ее температура, развитие мускулатуры.

Пальпацией живота определяется состояние передней брюшной стенки в покое и при натуживании (грыжи белой линии, пупочные, паховые, послеоперационные), состояние внутренних органов, наружных паховых колец. При наличии грыжевого выпячивания оцениваются его величина, содержимое и вправимость.

Пальпируются яички, их придатки, элементы семенного канатика, предстательная железа с целью выявления крипторхизма, аномалий развития, водянки яичка и семенного канатика, опухолей, камней, воспалительных заболеваний предстательной железы и так далее.

Для оценки состояния опорно-двигательного аппарата и позвоночника важно выявить не столько анатомические изменения, сколько определить его функциональные возможности. При определении годности к воинской службе освидетельствуемых по графе III Расписания болезней следует помнить, что анкилоз крупного сустава в функционально удобном положении конечности (сегмента) в ряде случаев не ограничивает привычного объема выполняемых работ. Функционально удобным положением суставов при ограничении движения является:

плечевой сустав – отведение плеча от туловища до угла 80-90 градусов, при движении вперед на 30 градусов, чтобы при согнутом в локтевом суставе кисть могла касаться рта;

локтевой сустав – сгибание под углом 90 градусов;

лучезапястный сустав – тыльное сгибание под углом 160 градусов;

суставы II-V пальцев – сгибание под углом 145 градусов;

межфаланговые суставы – сгибание под углом 120 градусов;

тазобедренный сустав – сгибание под углом 145-150 градусов, отведение 8 - 10 градусов;

коленный сустав – сгибание под углом 170-175 градусов;

голеностопный сустав – подошвенное сгибание под углом 95 градусов.

Изучение объема движений в суставах конечностей начинается с выполнения активных и пассивных движений во всех плоскостях, а также супинационных и пронационных движений. Определяется мышечная сила верхних и нижних конечностей путем выполнения движений при сопротивлении освидетельствуемого динамометрии.

Измерение окружности конечностей производится сантиметровой лентой на симметричных участках. На бедре – в верхней, средней и нижней трети, на плече и голени – в наиболее объемной их части.

Во избежание ошибок при измерении объема движений в суставах необходимо руководствоваться следующей методикой:

плечевой сустав – сгибание (освидетельствуемый стоит боком к врачу): неподвижная бранша угломера устанавливается параллельно вертикальной оси туловища, ось и подвижная бранша – параллельно и в центре линии, соединяющей большой бугор плечевой кости с ее наружным надмыщелком. Освидетельствуемый максимально поднимает прямые руки вперед без участия плечевого пояса и отклонения туловища. Разгибание – при тех же условиях руки максимально отклоняется назад. Отведение – освидетельствуемый стоит спиной к врачу. Углы лопаток на одном уровне, внутренний край лопатки параллелен вертикальной линии позвоночника. Неподвижная бранша угломера устанавливается параллельно вертикальной оси туловища, подвижная – параллельно линии, соединяющей акромион с локтевым отростком локтевой кости. Разводятся руки в стороны до возможного предела;

локтевой сустав – сгибание и разгибание: освидетельствуемый стоит боком к врачу, руки опущены вниз, ладонями вперед. Неподвижная бранша угломера устанавливается параллельно линии, соединяющей бугор плечевой кости с ее наружным мыщелком, подвижная – параллельно линии, соединяющей наружный подмыщелок плечевой кости с шиловидным отростком лучевой кости. Предплечье медленно сгибается до возможного предела. Ось угломера совпадает с поперечной осью локтевого сустава (линия, соединяющая нижний край наружного и внутреннего надмыщелка);

лучезапястный сустав – тыльное разгибание и ладонное сгибание: предплечье в горизонтальной плоскости, кисть выпрямлена и является его продолжением, первый палец прижат. Неподвижная бранша угломера устанавливается параллельно линии, соединяющей шиловидный отросток лучевой кости и наружный край сухожилия двуглавой мышцы, подвижная – по длине второй пястной кости. Производится ладонное сгибание и тыльное разгибание, при этом ось угломера совпадает с поперечной осью сустава;

тазобедренный сустав – сгибание, разгибание. Освидетельствуемый лежит на спине, исследуемая нога вытянута, другая максимально согнута в тазобедренном и коленном суставах и фиксирована в таком положении одноименной рукой. Неподвижная бранша угломера устанавливается параллельно линии, соединяющей вершину подкрыльцовой ямки с большим вертелом, подвижная - по линии, соединяющей большой вертел и наружный мыщелок бедра. Во время измерения исследуемая нога сгибается в коленном суставе. Отведение: освидетельствуемый лежит на спине, ноги вытянуты, пятки вместе, руки вдоль туловища. Неподвижная бранша угломера устанавливается на линии мечевидный отросток – лонное сочленение – внутренний мыщелок бедра. Исследуемая нога максимально отводится;

коленный сустав – сгибание, разгибание: освидетельствуемый лежит на спине. Неподвижная бранша угломера устанавливается параллельно линии, соединяющей большой вертел с наружным мыщелком бедренной кости, подвижная - параллельно линии, соединяющей головку малоберцовой кости с наружной лодыжкой. Сначала производится максимальное сгибание, а затем полное разгибание голени;

голеностопный сустав – подошвенное и тыльное сгибание:

1) освидетельствуемый лежит на спине, стопа под углом 90 градусов;

2) неподвижная бранша угломера устанавливается параллельно линии, соединяющей головку малоберцовой кости с наружным мыщелком, подвижная – по наружному краю (своду) стопы;

3) производится вначале тыльное, а затем подошвенное сгибание.

При всех измерениях необходимо тщательно следить, чтобы во время движения в суставах бранши угломера не отклонялись от вышеуказанных линий измерения.

Длина конечности измеряется сантиметровой лентой. Используются одинаковые симметричные опознавательные точки с учетом оси конечности. Для верхней конечности эта ось проходит через центр головки плечевой кости и головчатого возвышения плеча, головок лучевой и локтевой костей, для нижних конечностей - через переднюю верхнюю ось подвздошной кости, внутренний край надколенника и первый палец, по прямой линии, соединяющей эти точки. Для выявления укорочения конечностей важное значение имеет сопоставление истинной (анатомической) и относительной длины конечности. При анкилозах, контрактурах суставов, отклонении голени внутрь или кнаружи, патологических состояниях тазобедренного сустава анатомическая длина больной и здоровой конечности может быть одинаковой, а относительная длина больной конечности – меньше.

Анатомическая длина конечности измеряется по сегментам, а относительная - по прямой линии от начала до конца конечности.

Анатомическая длина плеча измеряется от большого бугорка плечевой кости до локтевого отростка, предплечья – от локтевого отростка до шиловидного отростка локтевой кости. Анатомическая длина бедра измеряется от вершины большого вертела до суставной щели коленного сустава, голени – от суставной щели коленного сустава до нижнего края наружной лодыжки. Сумма полученных измерений каждой конечности составит ее анатомическую длину.

Относительная длина верхней конечности определяется путем измерения по прямой линии от акромиального отростка лопатки до кончика третьего пальца, нижней – от передней верхней ости подвздошной кости до подошвенного края стопы.

Исследование позвоночника начинается с выполнения осевой нагрузки и определения болевых точек, которые дополнительно уточняют перкуссией области верхушек остистых отростков и пальпацией паравертебральных точек. Объем движений в шейном отделе позвоночника определяется путем наклона и поворотов головы.

В норме сгибание головы возможно на 40 градусов и совершается до соприкосновения подбородка с грудиной, кзади оно возможно настолько, что затылок принимает горизонтальное положение, в бок – до соприкосновения с надплечьем. Повороты головы в обе стороны возможны до 85 градусов. Боковые движения в грудном и поясничном отделах позвоночника возможны в пределах 25 - 30 градусов от вертикальной линии.

Наибольшее участие позвоночник принимает в передне-задних движениях. Ограничение подвижности позвоночника в передне-заднем направлении определяется при активном сгибании освидетельствуемого вперед. Вместо образования равномерной дуги позвоночник остается выпрямленным, и наклон вперед происходит за счет сгибания в тазобедренных суставах. Дальнейшее сгибание делается возможным только при приседании, что наблюдается при поднятии освидетельствуемым небольшого предмета с пола.

При подозрении на деформацию позвоночника, проекции вершин остистых отростков отмечают на коже раствором бриллиантового зеленого. Деформация позвоночника может быть измерена. Для этого используется отвес (нить с грузом), который фиксируют над остистым отростком седьмого шейного позвонка липким пластырем. Если отвес пройдет точно по межягодичной складке, сколиоз считается уравновешенным. Если есть отклонение отвеса, его величину необходимо измерить на всем протяжении деформации для последующего сопоставления с данными рентгенограмм. Сравнивается расстояние между краем лопатки и позвоночника в симметричных точках, оцениваются показатели определения становой силы (динамометрии). Поскольку выраженные деформации позвоночника сопровождаются нарушением функции внешнего дыхания, необходимо определить жизненную емкость легких, минутный объем дыхания, максимальную вентиляцию легких и так далее.

С целью подтверждения деформации позвоночника исследование необходимо дополнить рентгенографией (флюорографией) позвоночника в вертикальном и горизонтальном положении тела.

Для оценки патологического изменения стоп (плоскостопие, деформации) используются индексы Чижина и Фридлянда. Индекс Чижина (измерение следа стопы) определяется так: на бумаге выполняется отпечаток следа стопы. Измеряется ширина отпечатка и ширина выемки следа. Отношение ширины отпечатка к ширине выемки определяет степень уплощения:

индекс от 0 до 1 – норма;

от 1 до 2 – уплощение;

выше 2 – плоскостопие.

Для оценки плоскостопия определяется индекс Фридлянда (уплощение свода стопы) по формуле: (высота свода Х 100) деленная на длину стопы.

Высота свода определяется циркулем от пола до центра ладьевидной кости. В норме индекс Фридлянда равен 30-28 мм, при плоскостопии 27-25 мм.

Наиболее достоверно степень плоскостопия устанавливается рентгенологически. Выполняются профильные снимки стоп в положении стоя под нагрузкой (без обуви).

Для определения продольного плоскостопия на рентгенограммах путем построения треугольника определяется угол продольного свода и высота свода. Угол образуется линиями, проведенными от нижнего края ладьевидно-клиновидного сочленения к вершине пяточного бугра и головки первой плюсневой кости. Определяется высота свода – длина перпендикуляра, опущенного с высоты угла продольного свода на основание треугольника (линии, соединяющей поверхность бугристости пяточной кости с подошвенной поверхностью головки первой плюсневой кости). В норме угол свода равен 125-130 градусов, высота свода – 36-39 мм.

Достоверными критериями степени поперечного плоскостопия являются параметры угловых отклонений I плюсневой кости и I пальца. Для их расчета проводится рентгенологическое исследование стопы в прямой подошвенной проекции. При данной укладке пациент ложится на рентгеновский стол на спину, сгибая обе ноги в коленных и тазобедренных суставах. На рентгенограммах хорошо видны кости предплюсны, плюсневые кости, фаланги, плюснефаланговые и межфаланговые суставные щели.

Критерии оценки степени продольного и поперечного плоскостопия описаны в Требованиях.

Важным критерием оценки функциональных нарушений являются рентгенологически выявляемые органические изменения костной ткани - деформирующий артроз суставов стопы и стадия его выраженности. Оценке подлежит наличие артроза в суставах всего среднего отдела стопы. В зрелом возрасте суставные щели стопы рентгенологически имеют почти одинаковую ширину.

В положении освидетельствуемого лежа пальпаторно и аускультативно проверяется пульсация магистральных сосудов. При необходимости выполняются осциллография с нитроглицериновой пробой, ангиография, флебография, реовазография, допплерография и другие исследования, дающие объективные показатели состояния кровообращения.

Для выявления компрессии подключичной артерии при различных нейроваскулярных синдромах пользуется следующим приемом: больному предлагают сесть, вытянуть руки в стороны в горизонтальном направлении на уровне плечевого пояса, согнув их в локтевых суставах под прямым углом вертикально вверх. За тем предлагают сделать максимальный поворот головы в больную или противоположную сторону. Признаком поражения подключичной артерии служит значительное уменьшение или полное исчезновение пульса на лучевой артерии.

При других нейроваскулярных синдромах используется следующая проба: Если артерия сдавливается между ключицей и первым ребром, пульс на лучевой артерии слабеет или исчезает при развертывании и опускании плеч. Когда же компрессия артерии проходит между малой грудной мышцей и клювовидным отростком лопатки, пульс исчезает при поднимании и отведении плеча.

7. Исследование органа зрения

При сборе анамнеза выясняются особенности зрения освидетельствуемого. Обращается внимание на перенесенные заболевания и травмы как общие, так и органа зрения, проведенного оперативного лечения глаз, наличие в семье наследственных заболеваний органа зрения (врожденный нистагм, гемералопия и др.). В процессе беседы обращается внимание на положение и подвижность глазных яблок, направление взора, состояние век, ресничного края и т.д.

Исследование функции глаз начинается с менее утомительных приемов и осуществляется в следующей последовательности.

Исследование цветового зрения проводится у всех освидетельствуемых, кроме членов семей, с использованием преимущественно пороговых таблиц, не исключается использование полихроматических таблиц Рабкина.

Современная классификация форм цветового зрения соответствует требованиям экспертизы цветового зрения:

По степени чувствительности цветоприемников		Варианты форм цветового зрения
		При нормальном распределении максимумов в спектре		При аномальном распределении максимумов в спектре
Цветосильное зрение		Сильная нормальная трихромазия		Сильная аномальная трихромазия	Протаномалия
					Дейтераномалия
Цветослабое зрение	I степень	Рецидивирующая (слабая) трихромазия	Протодефицит
	II степень		Дейтодефицит
	III степень		Тритодефицит
Цветослепота		Дихромазия	Протанопия
			Дейтеранопия
			Тританопия
		Монохромазия

Исследование цветоощущения с помощью пороговых таблиц рекомендуется проводить при естественном освещении или освещении лампами дневного света. Уровень освещенности находится в пределах от 500 до 1000 лк. Освещение лампами накаливания и прямыми солнечными лучами исключается. Освидетельствуемый располагается спиной к источнику освещения (к окну). Следует предъявлять каждую карту, располагая ее вертикально, на расстоянии 1 метр от освидетельствуемого, на уровне его глаз.

Освидетельствуемый называет или указывает рукой направление открытой стороны квадрата: вверх, вниз, вправо, влево. Экспозиция одного теста 5 секунд. Рекомендуется произвольно менять порядок экспонирования тестовых таблиц, а для исключения случайного угадывания необходимо предъявлять одну и ту же таблицу минимум трижды, меняя положение открытой стороны квадрата.

При неправильных ответах по всем 11 таблицам предъявляют таблицу № 12, на которой цвет фигуры и фон подобраны таким образом, что их различают все без исключения освидетельствуемые. Это контрольный тест предназначен для выявления возможной симуляции цветовой слепоты и для демонстрации процедуры исследования. Остальные 11 карт представляют 3 группы тестов соответственно для раздельного испытания чувствительности каждого из трех цветоприемников глаза в количественном ее выражении с максимумом чувствительности в красной части спектра (с № 1 по № 4), в зеленой части спектра (с № 5 по № 8) и в синей части спектра (с № 9 по № 11).

Все ответы освидетельствуемого записываются в Протоколе исследования цветового зрения по пороговым таблицам правильный ответ отмечается знаком "+", неправильный - знаком "-".

Протокол исследования цветового зрения по пороговым таблицам

Исследуемый приемник		красный				зеленый				синий			контроль
№ карты		1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12
Ответы испытуемого в 3Х - кратном испытании	1-й
	2-й
	3-й

Приступая к оценке результатов исследования, необходимо иметь в виду, что первая группа тестов (№ 1, 2, 3, 4), предназначенная для выявления протодефицита и протанопии, вторая группа (№ 5, 6, 7, 8) – дейтодефицита и дейтеранопии, третья группа (№ 9, 10, 11) - тритодефицита.

Уверенное различение всех тестов свидетельствует о нормальной трихромазии. Неразличение одного из тестов № 1, № 5 или № 9 при распознавании всех остальных тестов указывает на I степени цветослабость. Неразличение тестов № 1, 2 или № 5, 6, или № 9, 10 является проявлением средней (II степени) цветослабости. Неразличение тестов № 1, 2, 3 или № 5, 6, 7, или № 9, 10, 11 указывает на выраженную (III степени) цветослабость. Неразличение тестов № 1, 2, 3, 4 характерно для протанопии, тестов № 5, 6, 7, 8 - для дейтеранопии.

Вполне возможны нарушения функции сразу двух или даже трех приемников. Например, редуцированная трихромазия в виде протодефицита I степени в сочетании с дейтодефицитом II степени.

У различающего все тесты не распознаны - сильная трихромазия, у допускающего хотя бы одну ошибку - слабая трихромазия, а у неспособного распознать все тесты одной из групп - дихромазия, т.е. цветослепота.

Острота зрения исследуется у всех освидетельствуемых. Она определяется по таблице Головина-Сивцева, вмонтированной в осветительный аппарат Рота. Таблица освещается электрической лампой 40 ватт.

Время экспозиции каждого знака не более 2-3 секунд.

Таблица устанавливается на стене, противоположной окнам, на расстоянии 5 м от освидетельствуемого, с таким расчетом, чтобы нижние строки находились на расстоянии 120 см от пола. Острота зрения учитывается по тому ряду таблиц, в котором освидетельствуемый читает все знаки. Только при чтении рядов, соответствующих остроте зрения 0,7; 0,8; 0,9; 1,0 допускается ошибка не более 1 знака в строке. Во избежание завышенной остроты зрения при исследовании не допускается прищуривание. Для определения остроты зрения ниже 0,1 пользуются оптотипами Поляка, помещенными в обычный осветительный аппарат. Каждый оптотип демонстрируют не менее чем в пяти различных положениях, при этом остроту зрения определяет тот оптотип, который правильно распознается не менее чем в четырех положениях из пяти.

Если правильность показаний остроты зрения вызывает сомнение, следует применять контрольные методы исследования и проводить повторные исследования остроты зрения.

Степень и характер аномалии рефракции (определяется у всех освидетельствуемых) и устанавливается двумя способами: субъективным – путем определения остроты зрения с коррекцией и обязательно объективным – путем скиаскопии в условиях циклоплегии с инстилляцией 1% раствора мидриацила, а при необходимости - 1% раствора атропина или других аналогичных лекарственных препаратов разрешенных на территории РК.

У лиц старше 30 лет закапывание мидриатиков производится после исследования внутриглазного давления.

Определение ближайшей точки ясного зрения (объема аккомодации) при помощи пробного шрифта для чтения N 4 таблицы Головина-Сивцева проводится по медицинским показаниям лицам, характер службы которых предъявляет повышенные требования к состоянию зрительных функций. Полученные результаты исследования следует сравнить с возрастными нормами.

Исследование полей зрения производится на периметре (простом или проекционном) по медицинским показаниям.

По медицинским показаниям проводится кампиметрия. Исследование ночного зрения (темновая адаптация) проводится летному составу, лицам, служба которых требует длительного напряжения зрения в ночное время, на приборе Семикопного или камере Кравкова-Вишневского.

Исследования анатомического состояния органа зрения проводится всем освидетельствуемым в определенной последовательности. Вначале определяется состояние защитного аппарата глаз. При этом обращается внимание на состояние области бровей, форму и равноразмерность глазных щелей, положение и состояние век, ресниц, интермаргинального пространства, характер поверхности и цвет конъюнктивы век, наличие на ней рубцов.

При исследовании слезного аппарата необходимо учитывать положение и выраженность слезных точек, состояние слезного мешка путем надавливания на его область. При подозрении на нарушение функции слезоотведения и при слезотечении необходимо проверить функцию слезоотведения с помощью цветной канальцевой и слезоносовой пробы (3% раствором колларгола или 2% раствором флюоресцеина или других аналогичных лекарственных препаратов разрешенных на территории РК).

При получении отрицательной или замедленной пробы следует проверить анатомическую проходимость слезоотводящих путей путем их промывания.

Заключение о состоянии передних отрезков и преломляющих сред глаза выносится после исследования при боковом освещении, в проходящем свете и исследовании щелевой лампой.

Исследование глазного дна проводится у всех освидетельствуемых в условиях частичной циклоплегии с инстилляцией 0,5% раствора тропикамида или 1% раствора мидриацила. с помощью зеркального офтальмоскопа (обратная офтальмоскопия) и при необходимости с помощью электрического офтальмоскопа, большого безрефлексного офтальмоскопа или щелевой лампы.

При исследовании глазодвигательного аппарата обращают внимание на подвижность каждого глаза отдельно и на бинокулярные движения с целью выявления косоглазия, нистагма, состояния конвергенции. Степень косоглазия определяется при помощи дуги периметра со свечой и выражается в градусах, а также с помощью шкалы Меддокса. Удобно в практических целях измерять угол косоглазия по методу Гиршберга зеркальным офтальмоскопом. Величина косоглазия оценивается в градусах по положению светового рефлекса на роговице. Если рефлекс от офтальмоскопа располагается по краю зрачка, то угол косоглазия равен 15 градусов, если на середине радужной оболочки - 25-30, на лимбе - 45, за лимбом - 60 и более градусов.

При жалобах на диплопию, которая не сопровождается заметным ограничением подвижности глазного яблока, проводят исследования двойных изображений с красным стеклом.

При выявлении нистагма следует установить его характер и происхождение. В тех случаях, когда нет оснований считать причиной нистагма глазную патологию, необходима консультация невропатолога и оториноларинголога. Установочный нистагм не является противопоказанием к службе.

Исследование зрачковых реакций проводится у всех освидетельствуемых. Бинокулярное зрение определяется у летного состава, лиц, служба которых требует длительного напряжения зрения, освидетельствуемых по графам I и II, и по медицинским показаниям. Определение бинокулярного зрения проводится на большом диплоскопе, цветотесте (с использованием поляроидных очков).

Исследование внутриглазного давления пальпаторно проводится у всех освидетельствуемых. Всем лицам старше 40 лет необходимо производить тонометрию с помощью тонометра Маклакова.

8. Исследование ЛОР-органов

Исследование уха, носа, горла освидетельствуемого проводится в изолированном от шумов помещении длиной не менее 6 м. Объективное исследование проводится в затемненной комнате и с боковым искусственным источником света. В комнате одновременно могут находиться не более двух освидетельствуемых. Для исследования остроты слуха расстояние на полу или вдоль стены заранее размечается в метрах и полуметрах. Исследование начинается с наружного осмотра, затем исследуется обоняние, носовое дыхание и слух.

Исследование ЛОР-органов включает выяснение жалоб, изучение анамнеза, эндоскопию и исследование функций ЛОР-органов.

При сборе анамнеза у освидетельствуемого выясняют перенесенные заболевания уха, горла, носа (наличие в прошлом гноетечения из уха, ангин, частых или длительных насморков, повышенной чувствительности к укачиванию). Одновременно при этом выясняются дефекты речи, их характер и степень выраженности.

Исследование органа слуха следует начинать с осмотра и пальпации ушной раковины, сосцевидных отростков, козелков и прилегающих областей, определяя их чувствительность.

Для осмотра наружного слухового прохода освидетельствуемый поворачивает голову приблизительно на одну четверть окружности для того, чтобы продолженная ось слухового прохода совпадала с направлением световых лучей, отражаемых рефлектором.

Ушную раковину необходимо оттянуть кверху и назад, что способствует выпрямлению начальной части наружного слухового прохода. Ограниченная гиперемия и болезненность кожи перепончато-хрящевого отдела наружного слухового прохода характерны для фурункула. Разлитая гиперемия, припухлость, отделяемое, десквамация эпителия свидетельствуют о диффузном воспалении наружного слухового прохода.

Затем при помощи ушной воронки осматривается барабанная перепонка. При наличии воспалительного процесса в барабанной перепонке световой рефлекс исчезает или деформируется, могут наблюдаться инъекция кровеносных сосудов, гиперемия. При хроническом гнойном воспалении среднего уха перфорационное отверстие в барабанной перепонке сохраняется длительное время, через него выделяется гной, нередко видны грануляции, полипы, холестеатома.

Детальный осмотр и определение подвижности барабанной перепонки производят, применяя пневматическую воронку Зигле. Эту воронку (широкая часть ее герметично закрыта линзой) плотно вводят в наружный слуховой проход. С помощью резинового баллона, соединенного с воронкой, в наружном слуховом проходе попеременно повышают и понижают давление. Движения барабанной перепонки наблюдают через вмонтированную линзу.

При исследовании верхних дыхательных путей оцениваются функции дыхания и голосообразования. Осматриваются наружные части и полость носа, глотки. Обращается внимание на запах выдыхаемого воздуха.

Далее проводится осмотр носа и носоглотки (передняя, средняя и задняя риноскопия). Проверяется состояние слизистой, наличие или отсутствие гноя, полипов. Носовое дыхание проверяется путем закрытия правого или левого носового хода поочередно, освидетельствуемому предлагается дышать, закрыв рот, на ладонь врача или ватную пушинку. При резких нарушениях носового дыхания, зловонии из носа, осиплости, гнусавости, изменениях миндалин, опухолях глотки, язвах на слизистой необходимо более детальное обследование.

При обнаружении заикания используются результаты обследования врачами-экспертами неврологом и психиатром, а при необходимости консультация логопеда.

Обоняние исследуется с помощью четырех стандартных запахов: 0,5% раствора уксусной кислоты (слабый запах), чистого винного спирта (средний запах), простой валериановой настойки (сильный запах), нашатырного спирта (ультрасильный запах). Эти жидкости хранятся в одинаковых по форме и цвету пронумерованных флаконах. Для обнаружения диссимуляции следует иметь такой же формы флаконы со свежей дистиллированной водой.

Нарушения обоняния могут быть периферического или центрального происхождения. В первом случае они обусловлены патологическими процессами в полости носа (хронический насморк, полипоз носа, искривление перегородки носа и т.д.). При затрудненном носовом дыхании возникает респираторная гипосмия или аносмия. Периферические нарушения обоняния в виде гипо- и аносмии обусловлены патологией обонятельного эпителия, например вследствие острого ринита, озены, атрофических изменений, различных токсических воздействий и т.д. Нарушения обоняния центрального происхождения связаны с поражением обонятельного анализатора на каком-либо уровне его организации, в этом случае освидетельствуемые подлежат тщательному неврологическому обследованию.

Исследование глотки (фарингоскопия) разделяется на два момента. При первом - освидетельствуемый спокойно дышит, не высовывая язык за край зубов, и старается расслабить глоточную мускулатуру; при втором - произносить звук "эээ...", в этот момент мягкое небо поднимается кверху и тем самым определяется степень его подвижности, язык спокойно лежит на дне рта, слегка придавленный шпателем (при резком отдавливании язык коробится, что мешает исследованию). При осмотре глотки обращается внимание на состояние слизистой, миндалин (с помощью двух шпателей их выводят из ложа), проверяют содержимое лакун, спаянность миндалин с дужками и состояние шейных лимфатических узлов.

После осмотра ЛОР-органов устанавливается острота слуха на шепотную речь. Слуховая функция каждого уха определяется в отдельности, для чего неисследуемое ухо плотно закрывают, надавливая пальцем на козелок ушной раковины. Для исследования слуха пользуются не только словами из таблицы Воячека, но и числами от 21 до 99, при этом освидетельствуемый не видит лица врача во избежание угадывания слов по движению губ. С целью возможно одинаковой интенсивности шепотной речи врач произносит слова при помощи воздуха, оставшегося в легких после выдоха. Исследование начинается с расстояния не менее 6 м. Окончательной остротой слуха считается то расстояние (в метрах и полуметрах), с которого освидетельствуемый повторяет все или абсолютное большинство (5 из 6 или 4 из 5) слов, которые врач произносит шепотом.

При несоответствии понижения слуха объективным данным и во всех сомнительных случаях проводится неоднократная проверка слуха и применяются дополнительные методы исследования.

При медицинском освидетельствовании летного состава, кандидатов поступающих в ВУЗ по подготовке авиационного персонала, поступающих на службу, на должности, связанные с частыми поездками на авиа-, автомототранспорте, а также всех поступающих в специальные учебные заведения на очную форму обучения исследование вестибулярного аппарата обязательно.

При исследовании методом двойного вращения по В.И. Воячеку (отолитовая реакция) голову и туловище исследуемого наклоняют вперед на 90 градусов и вращают в кресле Барани 5 раз в течение 10 секунд. После прекращения вращения исследуемый продолжает сидеть с закрытыми глазами в том же положении в течение 5 секунд, после чего ему предлагают быстро выпрямиться. В результате создается комбинированное раздражение рецепторов вестибулярного аппарата. Такую функциональную нагрузку люди с нормальной возбудимостью вестибулярного аппарата переносят легко, у них не возникает значительных двигательных и вегетативных реакций. Возникновение сильных двигательных, особенно вегетативных, реакций свидетельствует о пониженной устойчивости к вестибулярным "нагрузкам".

Состояние вестибуловегетативной устойчивости у летного состава определяется методами непрерывной и прерывистой кумуляция ускорений Кориолиса.

При наличии показаний (наличие жалоб, спецотбор, для уточнения диагноза и т.п.) проводятся дополнительные исследования рентгенография, аудиометрия, тимпанометрия, компьютерная томография придаточных пазух носа, сосцевидных отростков.

9. Исследование полости рта и челюсти

Исследование полости рта и челюстей слагается из выявления жалоб, оценки их характера, сбора анамнеза, клинических и функциональных исследований. У освидетельствуемого выясняются данные о перенесенных им заболеваниях, травмах и операциях челюстно-лицевой области.

Объективное исследование начинается с оценки осанки, положения туловища, головы и ног по отношению к вертикальной плоскости. Затем приступают к внешнему осмотру лица с целью обнаружения возможных дефектов, деформации, рубцов, свищей, асимметрии. Исследование лимфатических узлов шеи проводится пальпаторно при слегка опущенном положении головы, а также путем прощупывания их в положении врача сзади по отношению к освидетельствуемому. Функция и состояние височно-нижнечелюстного сустава исследуются пальпацией, а в необходимых случаях с применением рентгенологических и функциональных методов.

При освидетельствовании исследуются также основные функции органов зубочелюстной системы: дыхание, речь, глотание, жевание. Нарушение функции жевания выражается в изменении фаз жевания, неравномерном распределении жевательного давления, увеличении числа жевательных движений и удлинении времени пережевывания пищи. В необходимых случаях устанавливается степень потери жевательной эффективности с помощью условных коэффициентов по Н. И. Агапову. При этом жевательная мощность всех зубов принимается за 100 %, в том числе мощность каждого зуба выражается следующими цифровыми значениями: боковой резец - 1%, центральный резец - 2%, клык - 3%, премоляры - 4%, первый моляр - 6%, второй моляр - 5%. Степень сохранившейся жевательной эффективности при частичной потере зубов устанавливается путем вычета из 100 % суммы коэффициентов отсутствующих зубов и их антагонистов. Зубы мудрости в расчет не принимаются.

С целью оценки жевательной эффективности после операций, травм и сложного протезирования применяются методы Гельмана, Рубинова и другие.

Объективное исследование полости рта и зубов складывается из осмотра, пальпации и перкуссии. В необходимых случаях используются электроодонтодиагностика, исследование зубов и пародонта в проходящем свете, аппликационные пробы Писарева – Шиллера и другие.

Смыкание зубных рядов в центральной окклюзии (прикус) определяется в трех взаимно перпендикулярных плоскостях (сагиттальной, вертикальной и горизонтальной). При аномалиях прикуса устанавливается вид, а также степень аномалии при помощи линейных измерений сдвига зубных рядов. К аномалиям прикуса I степени относятся случаи сдвига зубных рядов до 5 мм, II степени — от 5 до 10 мм, III степени — свыше 10 мм. Эта величина в миллиметрах указывается в скобках после степени аномалии.

10. Гинекологические исследования

Важнейшим видом гинекологического исследования является бимануальное прощупывание, позволяющее объективно судить о состоянии матки (положение, величина, форма, консистенция, степень подвижности и так далее), придатков матки и крестцово-маточных связок.

При гинекологическом исследовании используются простейшие виды инструментального исследования: осмотр влагалища и шейки матки с помощью зеркал, зондирование матки, пункция заднего свода, биопсия из шейки матки, взятие аспирата (отсоса) из полости матки, хромодиагностика (цветная реакция слизистой шейки матки после смазывания люголевским раствором), цитология вагинальных мазков, кольпоскопия и другие.

При хроническом цервиците, уретрите, воспалении желез преддверия влагалища, проктите применяются различные способы провокации с целью искусственного обострения процесса, в связи с чем, нередко, усиливаются выделения. Это облегчает нахождение специфического возбудителя или обуславливает характерные клинические признаки. Необходимо также, применять местные способы провокации: механические (расширение уретры или шеечного канала расширителями, простой массаж уретры или шейки матки и так далее); химические (смазывание протарголом, люголевским раствором, 10% раствором поваренной соли); физиотерапевтические (ионофорез, диатермия, местные световые ванны, горячие спринцевания, грязевые тампоны и другие); биологические (инъекция отделяемого цервикального канала в шейку матки). Для этой цели используют также алиментарную провокацию или специфическую провокацию с введением вакцин.

Приложение 2 к Правилам проведения военно-врачебной экспертизы в Вооруженных Силах Республики Казахстан

Формы медицинской документации, заполняемые при проведении ВВЭ (ВЛЭ)

Форма 1

Направление на обследование (лечение)

Сноска. Приложение 2 в редакции приказа Министра обороны РК от 23.12.2019 № 1058 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Гражданину _______________________________________________________________
(фамилия, имя, при наличии отчество, год рождения)
Вы направляетесь для стационарного (амбулаторного) обследования (лечения) ____________
________________________________________________________________________________
(наименование лечебно-профилактической организации и адрес организации)
В лечебно-профилактическую организацию явиться к ____ час. "____" _________ 20___г.
Предварительный диагноз _________________________________________________________
________________________________________________________________________________
МП Начальник управления (отдела) по делам обороны ________________________________
________________________________________________________________________________
(воинское звание, подпись, фамилия и инициалы) "___" __________ 20___ г.
________________________________________________________________________________
(линия отреза)

Извещение

Кому _____________________________________________________________________
(должность руководителя организации, фамилия, имя, при наличии отчество)
________________________________________________________________________________
В соответствии с Законом Республики Казахстан от 16 февраля 2012 года "О воинской службе и статусе военнослужащих"
________________________________________________________________________________
(фамилия, имя, при наличии отчество)
направляется для стационарного (амбулаторного) обследования (лечения) в _____________
______________________________________________________________________________
(наименование лечебно-профилактической организации и адрес организации)
В связи с этим прошу Вас предоставить время для прохождения курса стационарного (амбулаторного) обследования (лечения).
Начальник управления (отдела) по делам обороны ____________________________________
(воинское звание, подпись, инициал имени, фамилия)
МП
"___" ___________ 20____г.

	Форма 2
	Угловой штамп лечебно-профилактической организации здравоохранения, военно-медицинского учреждения

АКТ
исследования состояния здоровья

________________________________________________________________________________
(фамилия, имя, при наличии отчество, дата рождения)
находился по направлению начальника отдела (управления) по делам обороны
________________________________________________________________________________
(наименование отдела (управления) по делам обороны)
от "____"________20____г. №____ на стационарном, амбулаторном (ненужное зачеркнуть)
обследовании в___________________________________________________________________
(наименование организации здравоохранения, военно-медицинского учреждения)
___________________________________________ с ____________ по _____________ 20___г.
Жалобы_________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
Анамнез ________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________
Данные объективного исследования ________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
Результаты специальных исследований:______________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________

Диагноз: ________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
Главный врач медицинской организации здравоохранения, начальник военно-медицинского учреждения
________________________________________________________________________________
(подпись, инициал имени, фамилия)
Заведующий (начальник) отделения ________________________________________________
(подпись, инициал имени, фамилия)
М.П
Врач, проводивший обследование __________________________________________________
(подпись, инициал имени, фамилия)
Почтовый адрес медицинской организации здравоохранения, военно-медицинского учреждения
_______________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________

	Форма 3
	Место для фотографии (гербовая печать отдела (управления) по делам обороны)

Лист медицинского освидетельствования

________________________________________________________________________________
(фамилия, имя, при наличии отчество, дата рождения)
Жалобы_________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
Анамнез________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
Данные объективного обследования_________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________
Результаты специальных исследований (лабораторных, рентгенологических,
инструментальных и других) ______________________________________________________
_______________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
Диагноз:________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
Заключение врача-специалиста: на основании пункта ___ подпункта ____ графы ___
Требований, предъявляемых к соответствию состояния здоровья лиц для службы в ВС,
других войсках и воинских формированиях Республики Казахстан, утвержденных приказом
МО РК от "____" _________ 20____г. № _____, ______________________________________
_______________________________________________________________________________
(указать категорию годности к воинской службе, показатель предназначения)
_______________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
(подпись врача-специалиста, инициал имени, фамилия)
"___" _________ 20 ____ г.

Форма 4

Книга протоколов заседаний военно-врачебной (врачебно-летной) комиссии

________________________________________________________________________________
(наименование комиссии)

№ п/п	Фамилия, имя, при наличии отчество, год рождения (день, месяц, год), воинское звание, занимаемая должность (летная специальность), воинская часть, призван (поступил по контракту) на воинскую службу (указать каким О(У)ДО, город, район, день, месяц, год), кем направлен на медицинское освидетельствование (№, и дата направления), предыдущая ВЛК (дата и место прохождения)	Жалобы и краткий анамнез	Данные объективного обследования, результаты специальных обследований, диагноз и заключение ВВК (ВЛК) о причинной связи заболевания, увечья (ранения, травмы, контузии),	Заключение ВВК о категории годности к воинской службе (к летной работе), службе по военно-учетной специальности и др.	Заключение штатной ВВК (ВЛК)

	Форма 5
	Угловой штамп военно-медицинского учреждения (военно-врачебной комиссии)

Свидетельство о болезни №_____

"_____"___________20___ г. военно-врачебной комиссией _______________________
________________________________________________________________________________
(наименование ВВК, ВЛК) по направлению __________________________________________
(указать должностное лицо, дату, номер документа, цель и причина направления)
_______________________________________________________________освидетельствован:
1.Фамилия, имя, при наличии отчество ______________________________________________
________________________________________________________________________________
2. Дата рождения _________, в Вооруженных Силах с__________________________________
(месяц и год)
3. Воинское звание _______________________________________________________________
3-1. ИИН _______________________________________________________________________
4. Воинская часть (вид, род войск, РгК) ______________________________________________
5. Занимаемая должность __________________________________________________________
специальность___________________________________________________________________
6. Призван (поступил по контракту) на воинскую службу ______________________________
________________________________________________________________________________
(указать У(О)ДО, месяц и год призыва, поступления на воинскую службу по контракту)
7. Рост ________ см. Масса тела ________ кг. Окружность груди (спокойно)______________
8. Жалобы______________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
9. Анамнез______________________________________________________________________
(указать, когда возникло заболевание, когда и при каких обстоятельствах получено увечье
________________________________________________________________________________
(ранение, травма, контузия); наличие или отсутствие справки об увечье.
________________________________________________________________________________
влияние болезни на исполнение обязанностей воинской службы, результаты предыдущих медицинских
________________________________________________________________________________
освидетельствований, применявшиеся лечебные мероприятия и их эффективность,
пребывание в отпуске по
________________________________________________________________________________
болезни, лечение в санаториях и др.)
10. Находился на обследовании и лечении ___________________________________________
(указать учреждения здравоохранения, военно-медицинские
________________________________________________________________________________
учреждения и время пребывания в них)
История болезни №____; Шифр _______; Код_______
11. Данные объективного исследования _____________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
12. Результаты специальных исследований (рентгенологических, лабораторных, инструментальных и др.):
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
13. Сведения о служебной деятельности военнослужащего _____________________________
(указать сведения согласно документу,
________________________________________________________________________________
представленного из воинской части (учреждения):
влияние состояния здоровья на исполнение обязанности воинской службы, настрой
военнослужащего к продолжению воинской службы и мнение командования о
целесообразности сохранения военнослужащего на воинской службе)
14. Заключение ВВК (ВЛК) 1) диагноз
_______________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
2) причинная связь увечья (ранения, травмы, контузии), заболевания: на основании
пункта___________ Правил проведения военно-врачебной экспертизы, утвержденных
приказом Министра обороны РК от "____" _______ 20____г. № _____, ______
________________________________________________________________________________
3) категория годности к воинской службе (годность к службе по воинской специальности,
летной работе и др.) ______________________________________________________________
________________________________________________________________________________
на основании пункта ___ подпункта __ графы ___ Требований, предъявляемых к соответствию
состояния здоровья лиц для службы в ВС, других войсках и воинских формированиях Республики Казахстан,
утвержденных приказом Министра обороны РК от "____" _______ 20____г. № _____.
15. В сопровождающем (нуждается, не нуждается) ненужное зачеркнуть _________________
________________________________________________________________________________
(указать при необходимости количество сопровождающих,
________________________________________________________________________________
вид транспорта, необходимость проезда в отдельном купе)
16. Особые отметки_______________________________________________________________
Председатель комиссии ___________________________________________________________
(воинское звание, подпись, инициал имени, фамилия)
М.П. Члены комиссии:____________________________________________________________
(воинское звание, подпись, инициал имени, фамилия)
________________________________________________________________________________
(воинское звание, подпись, инициал имени, фамилия)
Секретарь _______________________________________________________________________
(воинское звание, подпись, инициал имени, фамилия)
Почтовый адрес комиссии _________________________________________________________

Заключение штатной военно-врачебной комиссии

Примечание: В экземплярах свидетельства о болезни (которые направляются в воинскую часть (учреждение), направившего военнослужащего на освидетельствование) сведения, изложенные в пунктах 8, 9, 11, 12 не указываются. При этом диагноз указывается по коду согласно международной классификации болезней (МКБ).

Свидетельства о болезни распечатывается на листах формата А4, шрифт "Times New Roman", размер шрифта не менее 12.

Форма 6

Карта изучения причин необоснованного призыва гражданина на
воинскую службу по состоянию здоровья

Раздел 1 Общие сведения

1. Фамилия, имя, при наличии отчество ________________________________________
2. Год рождения _________________________________________________________________
3. Год и месяц призыва на воинскую службу _________________________________________
4. Какой призывной комиссией призван на воинскую службу ___________________________
________________________________________________________________________________
5. Дата отправки с областного сборного пункта_______________________________________
6. Какой военно-врачебной комиссией освидетельствован______________________________
(гарнизонной, госпитальной,
________________________________________________________________________________
врачебной комиссией организации здравоохранения)
7. Дата и номер протокола заседания штатной ВВК об утверждении данного свидетельства о болезни
________________________________________________________________________________
8. Диагноз заболевания, подпунктов, пунктов, графы Требований, предъявляемых к соответствию состояния здоровья лиц для службы в ВС, других войсках и воинских
формированиях Республики Казахстан ______________________________________________
________________________________________________________________________________
9. Заключение ВВК о степени годности к воинской службе (по свидетельству о болезни) и
причинная связь__________________________________________________________________
10. Данные анамнеза заболевания по свидетельству о болезни___________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________

Раздел 2 Сведения о состоянии здоровья (перенесенных заболеваниях и травмах)
в допризывный период

1. По сведениям карты развития ребенка:_______________________________________
________________________________________________________________________________
2. В период наблюдения подростковой службой:
1) при приеме-передаче из педиатрической службы системы здравоохранения в подростковую,
по достижении 15-летнего возраста (результаты медицинского освидетельствования)
________________________________________________________________________________
2) при медицинском освидетельствовании в 16 лет:____________________________________
________________________________________________________________________________
3. Результаты медицинского освидетельствования при первоначальной постановке на
воинский учет:___________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
4. Сведения о состоянии здоровья по данным "Листа изучения призывника" (от родителей,
ближайших родственников, органов внутренних дел и так далее) ________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
5. Сведения о вредных привычках (курение, употребление алкоголя, наркотических средств)
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
6. Результаты оценки состояния здоровья призывника медицинского освидетельствования в
ходе призыва на воинскую службу (направлялся ли призывник на дополнительное
медицинское обследование, представлялась ли отсрочка от призыва на воинскую службу по
состоянию здоровья, по каким заболеваниям, на какой срок и сколько раз)________________
________________________________________________________________________________

Раздел 3 Результаты расследования управления (отдела) по делам обороны

1. Когда должно было быть выявлено заболевание (заболевания) __________________
________________________________________________________________________________
2. По каким причинам данное заболевание не было выявлено до отправления призывника на
воинскую службу ________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
3. Принятые меры по недопущению случаев необоснованного призыва по состоянию
здоровья________________________________________________________________________
Начальник управления (отдела) по делам обороны_____________________________________
________________________________________________________________________________
(воинское звание, фамилия, инициалы, подпись)
М.П.
Председатель врачебной комиссии:
________________________________________________________________________________
(воинское звание, подпись, инициал имени, фамилия)

"____"_______20____г.

Раздел 4 Результаты рассмотрения и оценки качества расследования по выявлению
истинных причин необоснованного призыва на воинскую службу по состоянию
здоровья департамента по делам обороны

1. Мнение начальника департамента по делам обороны об обоснованности призыва
гражданина на воинскую службу____________________________________________________
________________________________________________________________________________
2. Предварительный вывод о причине необоснованного призыва на воинскую службу гражданина
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
3. Меры, принятые начальником департамента по делам обороны по недопущению
необоснованного призыва по состоянию здоровья на воинскую службу __________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
4. В случае необоснованности возврата из войск, какие медицинские документы,
доказывающие это, представлены в штатную ВВК департаментом по делам обороны
________________________________________________________________________________
Начальник департамента по делам обороны:
________________________________________________________________________________
(воинское звание, подпись, инициал имени, фамилия)
М.П.
Председатель медицинской комиссии:
________________________________________________________________________________
(воинское звание, подпись, инициал имени, фамилия)
М.П.
Главный __________________________________ области
(специалист)

"____"_______20____г. _____________________________________________________
(подпись, инициал имени, фамилия)

Раздел 5 Окончательный вывод штатной ВВК о причине необоснованного призыва на
воинскую службу по состоянию здоровья и результатах расследования

1. Причина необоснованного призыва на воинскую службу по состоянию здоровья ________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________
2. Качество проведенного расследования по выявлению истинных причин необоснованного
призыва на воинскую службу по состоянию здоровья__________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________
Начальник штатной ВВК__________________________________________________________

М.П. ___________________________________________________________________________
(воинское звание, подпись, инициал имени, фамилия)
"____"____________ 20 __ г.

Примечание: Разделы I, II, III, заполняются управлением (отделом) по делам обороны; раздел IV заполняют департаменты по делам обороны областей, городов республиканского значения и столицы. Карта с заполненными разделами с I, II, III и IV высылается в ЦВВК в 3-х экз. Раздел V заполняет ЦВВК.

	Форма 7
	Место для фотографии (гербовая печать отдела (управления) по делам обороны, воинской части)

Карта медицинского освидетельствования гражданина, поступающего
в военное учебное заведение

1. Фамилия, имя, при наличии отчество, дата рождения __________________________
________________________________________________________________________________
(на военнослужащего указать воинское звание)
2. Место жительства (адрес)_______________________________________________________
(для военнослужащих – адрес и условное наименование воинской части)
3. Перенесенные заболевания, в т.ч. инфекционные заболевания за последние 12 месяцев
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
4. Сведения о непереносимости (повышенной чувствительности) медикаментозных средств и
других веществ __________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
5. Сведения о пребывании на диспансерном учете (наблюдении) ________________________
________________________________________________________________________________
6. Наименование ВУЗ-а, куда кандидат планирует поступать ___________________________
________________________________________________________________________________
7. Результаты обследования:

Предварительное медицинское освидетельствование в районе (или в области) "___" 20____г.

Окончательное медицинское освидетельствование в ВУЗ-е "___" 20_____ г.

Жалобы и анамнез

Общий анализ крови

Реакция микропреципитации (микрореакция) на сифилис

Общий анализ мочи

Рентгенография придаточных пазух носа

ЭКГ- исследование

Флюорография органов грудной клетки

Исследование кала на яйца гельминтов

Анализ крови на маркеры вирусных гепатитов В и С

Анализ крови на сахар

Анализ крови на ВИЧ инфекцию

Другие исследования

Антропометрия

Рост

Длина руки

Длина ноги

Масса тела

ИМТ

Рост

Длина руки

Длина ноги

Масса тела

ИМТ

стоя

сидя

стоя

сидя

Динамометрия ручная (правая/ левая кисть)

Динамометрия становая

Терапевт

Эндокринная система

Сердечно - сосудистая система

Функциональная проба

в покое

после нагрузки

через 2 мин

после нагрузки

через 2 мин

через 2 мин

пульс в минуту

артериальное давление

Органы дыхания

Органы пищеварения

Почки

Селезенка

УЗИ сердца и щитовидной железы

Диагноз

Заключение

Дата, подпись, фамилия, инициалы врача

Хирург

Лимфатические узлы

Костно-мышечная система

Периферические сосуды

Мочеполовая система

Анус и прямая кишка

УЗИ мочеполовой системы

Диагноз

Заключение

Дата, подпись, фамилия, инициалы врача

Невропатолог

Черепно-мозговые нервы

Двигательная сфера

Рефлексы

Чувствительность

Вегетативная нервная система

Специальные исследования (ЭХОЭГ, ЭЭГ и т.д.)

Диагноз

Заключение

Дата, подпись, фамилия, инициалы врача

Психиатр

Восприятие

Интеллектуально-мнестическая сфера

Эмоционально-волевая сфера

Диагноз

Заключение

Дата, подпись, фамилия, инициалы врача

Окулист

правый глаз

левый глаз

правый глаз

левый глаз

Цветоощущение

Острота зрения без коррекции

Острота зрения с коррекцией

Рефракция скиаскопически

Бинокулярное зрение

Ближайшая точка ясного зрения

Слезные пути

Веки и конъюнктивы

Положение и подвижность глазных яблок.

Зрачки и их реакция

Оптические среды

Глазное дно

Диагноз

Заключение

Дата, подпись, фамилия, инициалы врача

Оториноларинголог

Речь

Носовое дыхание

справа

слева

справа

слева

Восприятие шепотной речи

Барофункция уха

Функции вестибулярного аппарата

Обоняние

Специальные исследования

Диагноз

Заключение

Дата, подпись, фамилия, инициалы врача

Стоматолог

Прикус

Слизистая оболочка рта

Зубы (формула)

Десны

Диагноз

Заключение

Дата, подпись, фамилия, инициалы врача

Дерматовенеролог

Диагноз

Заключение

Дата, подпись, фамилия, инициалы врача

Другие врачи-специалисты

Диагноз, заключение, дата, подпись, фамилия, инициалы врача

8. Заключения военно-врачебных комиссий: 1) при предварительном медицинском освидетельствовании военно-врачебной комиссии___________________________________ на основании пункта ___ подпункта _____ (указать наименование ВВК) графы ___ Требований, предъявляемых к соответствию состояния здоровья лиц для службы в ВС, других войсках и воинских формированиях Республики Казахстан, утвержденных приказом Министра обороны Республики Казахстан от "___" ______ 20___ года № ____, ___ ________________________________________________________________________________

М.П. Председатель комиссии_________________________________________________
(воинское звание, подпись, инициал имени, фамилия)
Секретарь комиссии ______________________________________________________________
(воинское звание, подпись, инициал имени, фамилия)
Почтовый адрес комиссии:
________________________________________________________________________________
2) при окончательном медицинском освидетельствовании военно-врачебной комиссии _____
________________________________________________________________________________
(указать наименование ВВК)
на основании пункта ___ подпункта __ графы ___ Требований, предъявляемых к
соответствию состояния здоровья лиц для службы в ВС, других войсках и воинских
формированиях Республики Казахстан, утвержденных приказом Министра обороны
Республики Казахстан от "___" ______ 20___ года № ____, _____________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
М.П. Председатель комиссии_______________________________________________________
(воинское звание, подпись, инициал имени, фамилия)
Секретарь комиссии ______________________________________________________________
(воинское звание, подпись, инициал имени, фамилия)
Почтовый адрес комиссии: ________________________________________________________

Примечание: Для кандидатов (студентов), поступающих в школы (Жасулан, РВШИ) и на военные кафедры, заполняются только графа "окончательное медицинское освидетельствование".

	Форма 8
	Угловой штамп военно-медицинского учреждения (военно-врачебной комиссии)

Справка о медицинском освидетельствовании №___

"____"_______ 20 ___ г. военно-врачебной комиссией (врачебно-летной комиссией) ______
_______________________________________________________________________________
(наименование ВВК, ВЛК)
по направлению_________________________________________________ освидетельствован:
(указать должностное лицо, дату, номер документа, цель и причина направления)
1. Фамилия, имя, при наличии отчество _____________________________________________
2. Дата рождения ____________, в Вооруженных Силах с _____________________________
(месяц и год)
3. Воинское звание ______________________________________________________________
4. Занимаемая должность ________________________________________________________
5. Специальность _______________________________________________________________
6. Войсковая часть ______________________________________________________________
7. Призван (поступил по контракту) на воинскую службу ______________________________
(указать отдел (управление)
_______________________________________________________________________________
по делам обороны, месяц и год призыва, поступления на воинскую службу по контракту)
8. Сведения о служебной деятельности военнослужащего (заполняется при определении
годности к воинской службе)______________________________________________________
(указать сведения согласно документу,
представленного из воинской части (учреждения):
влияние состояния здоровья на исполнение обязанности воинской службы, настрой
военнослужащего к продолжению воинской службы и мнение командования о
целесообразности сохранения военнослужащего на воинской службе)
9. Заключение ВВК (ВЛК):
1) диагноз_______________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
2) причинная связь заболевания, увечья (ранения, травмы, контузии):_________________ на
основании пункта _____ Правил проведения военно-врачебной экспертизы, утвержденных
приказом Министра обороны Республики Казахстан от "___" ______ 20___ года № ____
3) категория годности к воинской службе (годность к службе по воинской специальности,
годность к летной работе и др.): ____________________________________________________
________________________________ на основании пункта ___ подпункта ___ графы _______
Требований, предъявляемых к соответствию состояния здоровья лиц для службы в ВС,
других войсках и воинских формированиях Республики Казахстан, утвержденных приказом
Министра обороны Республики Казахстан от "___" ______ 20___ года № ____.
М.П Председатель комиссии _______________________________________________________
(воинское звание, подпись, инициал имени, фамилия)
Члены комиссии: ________________________________________________________________
(воинское звание, подпись, инициал имени, фамилия)
Секретарь комиссии ______________________________________________________________
(воинское звание, подпись, инициал имени, фамилия)
Почтовый адрес комиссии ________________________________________________________

Заключение штатной военно-врачебной комиссии:

	Форма 9
	Место для фотографии (гербовая печать отдела (управления) по делам обороны, воинской части)

Карта медицинского освидетельствования гражданина, поступающего на
воинскую службу по контракту

1. Фамилия, имя, отчество (при наличии), дата рождения _______________________________
________________________________________________________________________________
(на военнослужащего запаса указать воинское звание)
2. Место жительства (адрес): _______________________________________________________
________________________________________________________________________________
3. Перенесенные заболевания в т.ч. инфекционные заболевания за последние 12 месяцев
________________________________________________________________________________
4. Сведения о непереносимости (повышенной чувствительности) медикаментозных средств
и других веществ_________________________________________________________________

________________________________________________________________________________
5. Сведения о пребывании на диспансерном учете (наблюдении) ________________________
________________________________________________________________________________
6. Род войск, военно-учетная специальность (воинская должность) ______________________
7. Сведения о состоянии на учете по заболеваниям: ___________________________________
(отметка об учете, штамп медицинской организации здравоохранения)
Психические ____________________________________________________________________
Наркологические (с результатами тестирования на наркотические вещества) ______________
________________________________________________________________________________
Туберкулезные __________________________________________________________________

Кожно-венерологические ____________________________________________________

8. Результаты исследований:

Исследования	Дата проведения	Результат
Рост/масса тела, ИМТ
Общий анализ крови
Реакция микропреципитации (микрореакция) на сифилис
Общий анализ мочи
ЭКГ- исследование
Флюорография органов грудной клетки
Рентгенограмма придаточных пазух носа
Анализ крови на маркеры вирусных гепатитов В, С
Анализ крови на ВИЧ
Измерение внутриглазного давления
Анализ крови на сахар старше 40 лет
Динамометрия ручная правая/левая кисть
Исследование на наркотические вещества
Другие исследования

9. Результаты освидетельствования

Обследования	Результаты
Терапевт:
Жалобы и анамнез
Эндокринная система
Сердечно-сосудистая система
Функциональная проба	в покое	после нагрузки			Через 2 мин
пульс в минуту
артериальное давление
Органы дыхания
Органы пищеварения
Почки
Селезенка
Диагноз
Заключение
Дата, подпись, фамилия, инициалы врача
Хирург:
Лимфатические узлы
Костно-мышечная система
Периферические сосуды
Мочеполовая система
Анус и прямая кишка
Диагноз
Заключение
Дата, подпись, фамилия, инициалы врача
Невропатолог:
Черепно-мозговые нервы
Двигательная сфера
Рефлексы
Чувствительность
Вегетативная нервная система
Диагноз
Заключение
Дата, подпись, фамилия, инициалы врача
Психиатр:
Восприятие
Интеллектуально-мнестическая сфера
Эмоционально-волевая сфера
Диагноз
Заключение
Дата, подпись, фамилия, инициалы врача
Окулист:
	правый глаз			левый глаз
Цветоощущение
Острота зрения без коррекции
Острота зрения с коррекцией
Рефракция скиаскопически
Бинокулярное зрение
Ближайшая точка ясного зрения
Слезные пути
Веки и конъюнктивы
Положение и подвижность глазных яблок.
Зрачки и их реакция
Оптические среды
Глазное дно
Диагноз
Заключение
Дата, подпись, фамилия, инициалы врача
Оториноларинголог:
Речь
	справа		слева
Носовое дыхание
Шепотная речь
Барофункция уха
Функции вестибулярного аппарата
Обоняние
Диагноз
Заключение
Дата, подпись, фамилия, инициалы врача
Стоматолог:
Прикус
Слизистая оболочка рта
Зубы (формула)
Десны
Диагноз
Заключение
Дата, подпись, фамилия, инициалы врача
Дерматовенеролог:
Диагноз
Заключение
Дата, подпись, фамилия, инициалы врача
Другие врачи-специалисты:
Диагноз, заключение, дата, подпись, фамилия, инициалы врача

10. Заключения ВВК при медицинском освидетельствовании _____________________
____________________________________ на основании пункта ___ подпункта ___ графы ___
(указать наименование ВВК) Требований, предъявляемых к соответствию состояния
здоровья лиц для службы в ВС, других войсках и воинских формированиях Республики Казахстан,
утвержденных приказом Министра обороны Республики Казахстан от "___" ______ 20___ года № ____,. ___________
________________________________________________________________________________
М.П. Председатель комиссии ______________________________________________________
(воинское звание, подпись, инициал имени, фамилия)
Секретарь комиссии ______________________________________________________________
(воинское звание, подпись, инициал имени, фамилия)
"______" _________ 20____ г.
Почтовый адрес комиссии: ________________________________________________________
Примечание: Заполнение всех пунктов обязательно.

	Форма 10
	Угловой штамп воинской части (учреждения)

Начальнику (командиру) ____________________________________________________
(указывается военно-медицинское учреждение)

Направление на медицинское освидетельствование

1. Направляется на медицинское освидетельствование (лечение или обследование) для
________________________________________________________________________________
(указать цель медицинского освидетельствования, а также причину направления на ВВК (ВЛК) -
по состоянию здоровья, заключение нового контракта для прохождения воинской службы,
предстоящее увольнение с воинской службы, по достижении предельного возраста
пребывания на воинской службе, по организационно-штатным мероприятиям и др.)
2. Фамилия, имя, отчество (при наличии) ___________________________________________
3. Воинское звание ______________________________________________________________
4. Дата рождения________________________________________________________________
5. Войсковая часть _______________________________________________________________
6. Специальность ________________________________________________________________
7. Призван (поступил по контракту) на воинскую службу ______________________________
(указать управление (отдел)
________________________________________________________________________________
по делам обороны, месяц и год призыва, поступления на воинскую службу по контракту)
8. Предварительный диагноз: ______________________________________________________
9. Дата направления ______________________________________________________________
10. Заключение ВВК (ВЛК) прошу направить ________________________________________
(наименование и почтовый адрес воинской части или кадрового органа)
11. Особые отметки ______________________________________________________________
Командир (начальник) ____________________________________________________________
(воинское звание, подпись, инициал имени, фамилия)

М.П.

(гербовая печать воинской части (учреждения)

Примечание: 1. При направлении на медицинское освидетельствование служащих Вооруженных Сил указывается цель медицинского освидетельствования, причину направления, фамилию, имя, отчество (при наличии), дату рождения, должность, специальность. Пункты 3, 7 не заполняются.

2. При направлении на медицинское освидетельствование военнослужащих, для определения годности к службе в ДШВ, ВМС и ЧСН, в пункте 11 указывается их принадлежность к подразделениям специального назначения, морской пехоты, десантно-штурмовым и разведывательным подразделениям, боевым пловцам и водолазному составу, а также экипажу кораблей и судов, либо сведения о привлечении военнослужащего к парашютным прыжкам, подводному вождению танков и других машин, а также к выходу в море.

3. При направлении на медицинское освидетельствование курсантов военных учебных заведений, в пункте 11 указывается дата заключения контракта на прохождение воинской службы.

Форма 11

Сведения о служебной деятельности военнослужащего

Фамилия, имя, при наличии отчество _______________________________________________
Воинское звание _________________________________________________________________
Дата рождения___________________________________________________________________
Войсковая часть__________________________________________________________________

Занимаемая должность, с какого времени ____________________________________________
Образование ____________________________________________________________________
(указывать наименование учебного заведения и год его окончания)
1) Сведения о характере выполняемых военнослужащим обязанностей воинской службы по
занимаемой должности ___________________________________________________________
(указывать основные направления деятельности военнослужащего, частота выезда
________________________________________________________________________________
в командировки, полевые выходы, несения службы в суточном наряде (дежурстве), качество их выполнения,
________________________________________________________________________________
в том числе выполнение нормативов по предметам профессиональной подготовки (физической,
________________________________________________________________________________
строевой подготовке и т.д.), и другие)
2) Влияние состояния здоровья на качество исполнение обязанности воинской службы
________________________________________________________________________________
(указывать степень влияние состояния здоровья военнослужащего на исполнение им обязанностей
________________________________________________________________________________
воинской службы, особенно при полевых выходах, командировках, в суточных нарядах (дежурствах),
________________________________________________________________________________
на сдачу нормативов по предметам профессиональной подготовки (физической, строевой
________________________________________________________________________________
подготовке и т.д.) и другие)
3) Характерологические особенности _______________________________________________
(указывать особенности, имеющие ценность для оценки
________________________________________________________________________________
состояния здоровья: памяти, мышления, адаптационных способностей и другие)
________________________________________________________________________________
4) Настрой военнослужащего к продолжению воинской службы _________________________
________________________________________________________________________________
5) Мнение командования о целесообразности сохранения военнослужащего на воинской службе
________________________________________________________________________________
(указывать мотивированное мнение командования о целесообразности или
________________________________________________________________________________
нецелесообразности сохранения военнослужащего на воинской службе)
Командир (начальник) ____________________________________________________________
(войсковая часть (учреждения), воинское звание, подпись, инициал имени, фамилия)

М.П.

(гербовая печать воинской части (учреждения)

Примечание: Сведения составляется непосредственным командиром (начальником) военнослужащего и подписывается командиром войсковой части (начальником учреждения). Сведения заверяется печатью воинской части (учреждения).

Форма 12

Сведения о состоянии здоровья военнослужащего

Фамилия, имя, при наличии отчество _______________________________________________
Воинское звание _________________________________________________________________
Дата рождения___________________________________________________________________
Войсковая часть__________________________________________________________________

1) С какого времени под медицинским наблюдением __________________________________
________________________________________________________________________________

2) Результаты предыдущего ВВК (при наличии)
________________________________________________________________________________
(указывается дата, место прохождения,
________________________________________________________________________________
заключение ВВК, реализация решения ВВК - при ограниченной годности или негодности к воинской службе)
3) Результаты предыдущего УМО __________________________________________________
(указывается дата, место прохождения, заключение УМО,
________________________________________________________________________________
состояние на диспансерном учете, диагноз, выполнение рекомендации врача и эффективность проводимых
________________________________________________________________________________
лечебно-оздоровительных мероприятий)
4) Обращения за медицинской помощью_____________________________________________
(отдельно по каждому случаю указывается дата, место лечения,
_______________________________________________________________________________
диагноз, исход лечения и общее количество дней трудопотерь за предыдущее 3 года)
5) Жалобы, анамнез заболевания, объективные данные _______________________________
(указывается жалобы, анамнез заболевания,
_______________________________________________________________________________
объективные данные и другие сведения, характеризующие состояние здоровья военнослужащего)
_______________________________________________________________________________
6) Оценка врача степени влияния состояния здоровья военнослужащего на исполнение
обязанностей воинской службы ____________________________________________________
(указывается степень влияния состояния здоровья к выполнению
________________________________________________________________________________
обязанностей воинской службы)
Начальник медицинской службы ___________________________________________________
________________________________________________________________________________
(войсковая часть (учреждения), воинское звание, подпись, инициал имени, фамилия)

М.П.

(гербовая печать воинской части (учреждения)

Примечание: Сведения составляется начальником медицинской службы (врачом, фельдшером) части, где по штату не предусмотрены медицинские работники - по месту прикрепления на медицинское обеспечение. Сведения заверяется печатью той воинской части (учреждения), где был составлен документ.

	Форма 13
	Угловой штамп воинской части (учреждения)

Справка об увечье (ранении, травме, контузии)

_______________________________________________________________________________
(воинское звание, фамилия, имя, при наличии отчество, дата рождения получившего травму)
________________________________________________________________________________
"____" _________ 20____г.________________________________________________________
________________________________________________________________________________
(указать обстоятельства, при которых получено увечье
________________________________________________________________________________
(ранение, травма, контузия) и его вид, характер, локализацию)
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
Увечье (ранение, травма, контузия) получено:
1) при исполнении обязанностей воинской службы;
2) в результате несчастного случая, не связанного с исполнением обязанностей воинской службы (нужное подчеркнуть, ненужное зачеркнуть).
Справка выдана для представления__________________________________________________
(наименование учреждения, организации, куда представляется справка)
Командир (начальник) ____________________________________________________________
(воинское звание, подпись, инициал имени, фамилия)

М.П.

(гербовая печать воинской части (учреждения)

	Форма 14
	Угловой штамп военно-медицинского учреждения

Карта санитарно-гигиенической характеристики условий труда и
рабочего места специалиста

1. Фамилия, имя, при наличии отчество _____________________________________________
2. Возраст (полных лет)___________________________________________________________

3. Воинское звание_______________________________________________________________

4. Войсковая часть_______________________________________________________________

5. Военно-учетная специальность__________________________________________________
6. Служба по военно-учетной специальности (в том числе в данной воинской части)
_______________________________________________________________________________
(лет, месяцев)
7. Соблюдение мер защиты:
1) индивидуальных_______________________________________________________________
(соблюдались, не соблюдались)
2) коллективных__________________________________________________________________
(соблюдались, не соблюдались)

№	Наименование рабочего места	Выполняемая работа	Характеристика основной профессиональной вредности			Дополнительные факторы, название в единицах измерения, длительность воздействия за раб.смену, месяц, год	Примечание
			Название профессиональной вредности	Величина (концентрация, уровень, количество) в ед. измерения	Дополнительные факторы, название в единицах измерения, длительность воздействия за рабочую смену, месяц, год
1	2	3	4	5	6	7	8

9. Заключение о воздействии на организм профессиональной вредности
(систематически, периодически, в экстремальных условиях)
________________________________________________________________________________

Командир (начальник) ______________________________________________________
(воинской части (учреждения) воинское звание, подпись, инициал имени, фамилия)
Начальник медицинской службы ___________________________________________________
(воинское звание, подпись, инициал имени, фамилия)
Врач-специалист санитарно- эпидемиологического учреждения
_______________________________________________________________________________
(воинское звание, подпись, инициал имени, фамилия)

Пояснение к заполнению:

1. В карте приводятся данные, имеющие гриф не выше "для служебного пользования".

2. Величина фактора указывается на основании данных акта обследования рабочего места (объекта) врачами санитарно-эпидемиологического учреждения, санитарного паспорта объекта и журнала учета измерений уровней (концентраций) этих факторов.

В графе 5 записывается минимальная и максимальная величина факторов.

В графе 8 отмечается аварийная ситуация с указанием номера и даты расследования, а также другие обстоятельства, неучтенные в карте.

	Форма 15
	Место для фотографии (гербовая печать отдела (управления) по делам обороны)

КАРТА
медицинского освидетельствования гражданина, пребывающего в запасе

1. Фамилия, имя, при наличии отчество ________________________________________
2. Дата рождения ________________________________________________________________
3. Воинское звание _______________________________________________________________
4. Военно-учетная специальность ___________________________________________________
5. Результаты освидетельствования:

	"____" _______ 20___ г	"____" _______ 20___ г
Исследования
Общий анализ крови
Общий анализ мочи
Реакция микропреципитации (микрореакция) на сифилис
ЭКГ исследования
Флюорография органов грудной клетки
Рентгенограмма придаточных пазух носа
Внутриглазное давление
Анализ крови на сахар
Другие сведения (исследования)
Рост/масса тела
Врачи-специалисты
Хирург
Терапевт
Невропатолог
Окулист
Оториноларинголог
Стоматолог
Диагноз
Заключение ВВК М.П.	На основании подпункта___ пункта _____ графы _____ Требований, предъявляемых к соответствию состояния здоровья лиц для службы в ВС, других войсках и воинских формированиях Республики Казахстан, утвержденных приказом Министра обороны Республики Казахстан от "___" ______ 20___ года № ____, ____________________________ ____________________________ ____________________________ Председатель ВВК __________________ воинское звание, __________________ подпись, инициал имени, фамилия Секретарь ВВК ____________________ подпись, инициал имени, фамилия	На основании подпункта __ пункта _____ графы _____ Требований, предъявляемых к соответствию состояния здоровья лиц для службы в ВС, других войсках и воинских формированиях Республики Казахстан, утвержденных приказом Министра обороны Республики Казахстан от "___" ______ 20___ года № ____, __________________________ __________________________ __________________ Председатель ВВК __________________ воинское звание, __________________ подпись, инициал имени, фамилия Секретарь ВВК ____________________ подпись, инициал имени, фамилия

Форма 16

Заключение эксперта штатной ВВК

1. Рассматриваемый вопрос __________________________________________________
(указывать утверждение или контроль экспертного документа)
2. Фамилия, имя, при наличии отчество _____________________________________________
3. Дата рождения ________________________________
3. Воинское звание _______________________________
4. Воинская часть ________________________________
5. Рассмотренные документы:
1) история болезни _______________________________________________________________
(указать номер, дату, откуда поступил)
2) свидетельство о болезни, справка ________________________________________________
(указать номер, дату, откуда поступил)
3) другие документы _____________________________________________________________
(медицинская книжка, справка о травме и другие)
6. Замечания по рассматриваемому вопросу:
1) по ведению истории болезни: ____________________________________________________
2) по проведению лечебно-диагностических мероприятий: _____________________________
3) по экспертному диагнозу: _______________________________________________________
4) по оформлению экспертного документа и (или) заключения ВВК _____________________
________________________________________________________________________________
7. Заключение эксперта ___________________________________________________________
________________________________________________________________________________
8. Указания:
1) ______________________________________________________________________________
2) ______________________________________________________________________________
3) ______________________________________________________________________________
4) ______________________________________________________________________________
Врач – эксперт ___________________________________________________________________
(воинское звание, подпись, инициал имени, фамилия)
"_____" _________ 20 ___ г.
Начальник отделения _____________________________________________________________
(воинское звание, подпись, инициал имени, фамилия)
"_____" _________ 20 ___ г.
Председатель комиссии (заместитель председателя комиссии)
_______________________________________________________________________________
(воинское звание, подпись, инициал имени, фамилия)

	Форма 17
	Угловой штамп военно-медицинского учреждения (военно-врачебной комиссии)

Справка по определению суда

_______________________________________________________________________________
(наименование суда, № , дата)
"_____"________ 20 ___ г. военно-врачебной комиссией (врачебно-летной комиссией)
_______________________________________________________________________________
(наименование ВВК, ВЛК)
1. Фамилия, имя, при наличии отчество ____________________________________________
2. Дата рождения _______________________________________________________________
3. Воинское звание ______________________ воинская часть__________________________
4. Занимаемая должность ________________________________________________________
5. Результаты обследования (выводы)______________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
Протокол № _______ от __________________
Председатель комиссии _________________________________________________________
(воинское звание, подпись, инициал имени, фамилия)

М.П

Секретарь комиссии _____________________________________________________________
(воинское звание, подпись, инициал имени, фамилия)

Почтовый адрес комиссии ___________________________________________________

Примечание. Номер справки соответствует порядковому номеру, под которым освидетельствованный записан в книге протоколов заседаний военно-врачебной комиссии.

Форма 18

Свидетельство о прохождении ВЛК

________________________________________________________________________________
(воинское звание, фамилия, имя, при наличии отчество, год рождения, воинская часть)
при освидетельствовании "____"_______ 20 ___ г. врачебно-летной комиссией ____________
________________________________________________________________________________
(наименование ВЛК)
По пункту/подпункту ____________ графы ____________ Требований, предъявляемых к
соответствию состояния здоровья лиц для службы в государственной авиации Республики Казахстан,
утвержденных приказом Министра обороны Республики Казахстан от "___" ______ 20___ года
№ ____, признан _________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
(указать степень годности к летной работе)
Диагноз ________________________________________________________________________
М.П Председатель комиссии ______________________________________________________
(воинское звание, подпись, инициал имени, фамилия)
Секретарь комиссии _____________________________________________________________
(воинское звание, подпись, инициал имени, фамилия)

Заполняется врачом части:

Время проведения очередного отпуска ________________________________________
Углубленный осмотр ____________________________________________________________
Фоновые данные артериального давления, пульса ____________________________________

Форма 19

Протокол заседания штатной (нештатной) ВВК № ____ "____" __________ 20____ г. (по определению причинной связи увечья
(ранения, травмы, контузии), заболевания)

1. Рассмотрено _____________________________________________________________
(указать номер обращение, письмо, жалоба, заявление, дату документа, от кого поступил, по какому вопросу)
2. Рассмотренные документы (перечислить все рассмотренные документы с указанием их
даты, номера: удостоверяющее личность, о прохождении воинской службы, архивные, медицинские и другие документы):
1) ______________________________________________________________________________
2) ______________________________________________________________________________
3) ______________________________________________________________________________
3. Установлено:
Фамилия _______________________________________________________________________
Имя ______________________________________________
Отчество (при его наличии) __________________________
Дата рождения _____________________________________
Воинское звание ___________________________________
Данные о прохождении воинской службы (воинских сборов) в Вооруженных Силах:
________________________________________________________________________________
(указать день, месяц, год поступления на воинскую службу, кем призван или отобран, период
участия в боевых действиях, в вооруженных конфликтах, армии, в работах по ликвидации
последствий аварии на Чернобыльской АЭС, в зонах радиационного риска и т.д.)
Воинская часть и период прохождения воинской службы ______________________________
4. Дата и основание увольнения: ___________________________________________________
5. Обоснование заключения ВВК по рассматриваемому вопросу: ________________________
________________________________________________________________________________
а) Диагноз: ______________________________________________________________________
б) причинная связь _______________________________________________________________
Врач – эксперт __________________________________________________________________
(фамилия, инициалы, подпись)
6. Заключение штатной военно-врачебной комиссии: __________________________________
________________________________________________________________________________
а) Диагноз: ______________________________________________________________________
б) причинная связь _______________________________________________________________
7. Результаты голосования членов комиссии:
"ЗА" - _________ "ПРОТИВ" - _________ (Особое мнение членов комиссии прилагается к протоколу)
Председатель комиссии ___________________________________________________________
(воинское звание, подпись, инициал имени, фамилия)
Члены комиссии _________________________________________________________________
(воинское звание, подпись, инициал имени, фамилия)
Заключение штатной (нештатной) ВВК отправлено
________________________________________________________________________________
(указать адрес, дату, исх. №)
Документы подшиты в дело №_________ том _______ страница _________
Секретарь комиссии ______________________________________________
(подпись, инициал имени, фамилия)

Форма 20

Выдается только один раз, пользоваться копиями!

Угловой штамп военно-врачебной комиссии

Заключение ЦВВК МО РК о причинной связи заболевания, увечья
Заболевание, ____________________________________________________________________
(воинское звание, фамилия, имя, при наличии отчество)
________________________________, _____________________,
(год рождения)
"_____________________________________________________
(диагнозы заболевания)
_____________________________________________________
____________________________________________________",
_____________________________________________________
(причинная связь заболевания)
Протокол № ____ от "___" _____ 20___г.
Председатель комиссии ________________________________
_____________________________________________________
(воинское звание, подпись, инициал имени, фамилия)
М.П.
(гербовая печать учреждения)

Приложение 2 к приказу Министра обороны Республики Казахстан от 2 июля 2015 года № 373

Положение
об органах военно-врачебной экспертизы
в Вооруженных Силах Республики Казахстан
Глава 1. Общие положения

Сноска. Заголовок главы 1 в редакции приказа Министра обороны РК от 18.04.2018 № 232 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

1. Настоящее Положение об органах военно-врачебной экспертизы (далее – Положение) разработано в соответствии с Кодексом Республики Казахстан от 18 сентября 2009 года "О здоровье народа и системе здравоохранения", Законом Республики Казахстан от 16 февраля 2012 года "О воинской службе и статусе военнослужащих", и определяет статус, полномочия органов военно-врачебной экспертизы.

2. Органы военно-врачебной экспертизы проводят военно-врачебную экспертизу в Вооруженных Силах Республики Казахстан (далее – ВС РК), государственной авиации Республики Казахстан.

Глава 2. Организация военно-врачебных, врачебно-летных комиссий и система органов военно-врачебной экспертизы

Сноска. Заголовок главы 2 в редакции приказа Министра обороны РК от 18.04.2018 № 232 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

3. Органы военно-врачебной экспертизы – штатная военно-врачебная комиссия, которая имеет в своем подчинении по вопросам военно-врачебной экспертизы нештатные (постоянно и временно действующие) военно-врачебные (врачебные) комиссии (далее – ВВК) и врачебно-летные комиссии (далее – ВЛК).

4. Органы военно-врачебной экспертизы создаются в соответствии с организационно-штатной структурой ВС РК, и являются составной частью управления центральных исполнительных органов в области обороны Республики Казахстан.

5. Органы военно-врачебной экспертизы подчиняются соответствующим командирам (начальникам), за исключением вопросов военно-врачебной экспертизы, и отвечают за организацию военно-врачебной экспертизы в ВС РК.

6. Система органов военно-врачебной экспертизы формируется по порядку подчиненности в пределах полномочий:

1) руководящий орган военно-врачебной экспертизы - Центральная военно-врачебная комиссия Министерства обороны Республики Казахстан (далее – ЦВВК МО РК);

2) подчиненные в пределах полномочий штатные и нештатные (постоянно и временно действующие) ВВК (ВЛК):

ВЛК ЦВВК, ВЛК лаборатории авиационной медицины Сил воздушной обороны ВС РК (далее – СВО), госпитальные ВВК (ВЛК), гарнизонные ВВК, ВЛК военных учебных заведений по подготовке авиационного персонала, ВВК для медицинского освидетельствования кандидатов, поступающих в военные учебные заведения, реализующие программы среднего технического и профессионального, послесреднего и высшего образования, военные факультеты (кафедры) учебных заведений, в организации общего среднего образования с дополнительными образовательными программами по военной подготовке, ВВК Десантно-штурмовых войск (далее – ДШВ), ВВК Военно-морских сил (далее – ВМС), ВВК для медицинского освидетельствования пловцов (водолазов) ВМС, ВВК для медицинского освидетельствования военнослужащих, привлекаемых к подводному вождению танков и других машин, ВВК для медицинского освидетельствования военнослужащих, имеющих контакт с радиоактивными веществами, ионизирующими источниками излучений, компонентами ракетных топлив, источниками электромагнитных полей, медицинские комиссии местного исполнительного органа области, города республиканского значения, столицы, города и района.

Сноска. Пункт 6 с изменениями, внесенными приказом Министра обороны РК от 18.04.2018 № 232 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

7. Руководитель военно-медицинского (медицинского) учреждения (организации) или иного подразделения центральных исполнительных органов и иных центральных государственных органов создает работникам нештатных (постоянно и временно действующих) ВВК (ВЛК) необходимые условия для их работы (помещения и оснащение для проведения медицинского освидетельствования, обеспечение законодательно-справочными материалами, медицинской и другой необходимой литературой, техническими средствами).

Работа комиссий организуется при дневном освещении и за рабочий день освидетельствуются ВВК не более 45 человек, а ВЛК не более 35 человек.

8. На должности экспертов-специалистов в органы военно-врачебной экспертизы назначаются лица, с высшим военно-медицинским (медицинским) образованием, а также имеющих опыт клинической и (или) экспертной работы в военно-медицинских учреждениях (медицинских организациях) центральных исполнительных органов и иных центральных государственных органов.

9. Штатная ВВК (ВЛК) рассматривает и утверждает (не утверждает), экспертные документы (свидетельство о болезни, справки) коллегиально большинством голосов членов комиссии, в соответствии с нормативными правовыми актами по военно-врачебной экспертизе.

10. Заключения штатных и нештатных ВВК (ВЛК) действительны, если иное не оговорено в этих заключениях, в течение года с момента медицинского освидетельствования в ВС РК. Медицинское освидетельствование раньше установленного срока проводится, если в состоянии здоровья военнослужащего произошли изменения, дающие основания для пересмотра заключения ВВК или по решению штатной ВВК. Повторное либо очередное заключение ВВК (ВЛК) отменяет предыдущее (за исключением заключения о временной негодности к воинской службе).

11. Заключение ВВК (ВЛК) является обязательным для исполнения всеми должностными и юридическими лицами.

Заключения ВВК (ВЛК), которые обжалуются гражданами, подлежат контрольному пересмотру, после контрольного пересмотра ЦВВК МО РК заключение является окончательным и пересматривается в судебном порядке.

Глава 3. Штатная военно-врачебная комиссия

Сноска. Заголовок главы 3 в редакции приказа Министра обороны РК от 18.04.2018 № 232 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

12. Штатная ВВК в организационно-правовой форме создается как Республиканское государственное учреждение "Центральная военно-врачебная комиссия Министерства обороны Республики Казахстан", которое имеет статус центра военно-врачебной экспертизы в центральном исполнительном органе в области обороны.

Штатная ВВК имеет печать с изображением Государственного герба Республики Казахстан со своим наименованием, штампы и бланки установленного образца.

13. Штатная ВВК (ВЛК) в соответствии со штатом комплектуется врачами-специалистами: хирургом, терапевтом, неврологом, окулистом, оториноларингологом и врачами других специальностей.

14. Основными задачами штатной ВВК (ВЛК) являются:

1) проведение военно-врачебной экспертизы в соответствии с Правилами проведения военно-врачебной экспертизы и требованиями, предъявляемыми к соответствию состояния здоровья освидетельствуемых для службы в ВС РК и государственной авиации;

2) контроль за полнотой и качеством обследования, а также за обоснованностью диагноза и врачебно-экспертных заключений;

3) взаимодействие с государственными учреждениями и иными организациями, осуществляющими деятельность в области здравоохранения, социальной защиты населения и пенсионного обеспечения по вопросам военно-врачебной экспертизы;

4) участие в подготовке проектов нормативных правовых актов по вопросам военно-врачебной экспертизы.

15. Штатная ВВК (ВЛК):

1) рассматривает и утверждает (не утверждает) или отменяет заключения нижестоящих штатных и нештатных (постоянно и временно действующих) ВВК (ВЛК);

2) пересматривает заключения комиссий в порядке контроля собственные и нижестоящих штатных и нештатных (постоянно и временно действующих) ВВК (ВЛК), при обжаловании их командованием или лицами, подвергавшимися медицинскому освидетельствованию;

3) принимают заключения ВВК о причинной связи увечий (ранений, травм, контузий), заболеваний, гибели (смерти) граждан в связи с прохождением (исполнением обязанностей) воинской службы, воинских сборов;

4) пересматривает заключения собственные и нижестоящих штатных и нештатных (постоянно и временно действующих) ВВК о причинной связи увечий (ранений, травм, контузий), заболеваний, гибели (смерти) граждан в связи с прохождением (исполнением обязанностей) воинской службы, воинских сборов;

5) анализирует состояние военно-врачебной экспертизы и экспертной деятельности нижестоящих штатных и нештатных (постоянно и временно действующих) ВВК (ВЛК);

6) по результатам военно-врачебной экспертизы, а также изучением на месте выявляет недостатки в организации и проведении медицинского освидетельствования в военно-медицинских частях и учреждениях;

7) изучает в департаментах (отделах, управлениях) по делам обороны организацию, состояние и результаты медицинского освидетельствования граждан при приписке к призывным участкам и призыве на воинскую службу, при поступлении на воинскую службу по контракту, в военные учебные заведения, военнообязанных;

8) дает разъяснения по практическому применению настоящего Положения, нормативных правовых актов по военно-врачебной экспертизе нижестоящим штатным и нештатным (постоянно и временно действующим) ВВК (ВЛК);

9) разрабатывает методические указания по организации и проведению военно-врачебной экспертизы в ВС РК;

10) определяет целесообразность направления в военно-медицинские (медицинские) учреждения на стационарное или амбулаторное обследование и медицинское освидетельствование военнослужащих и военнообязанных;

11) запрашивает от подчиненных штатных и нештатных (постоянно и временно действующих) ВВК (ВЛК) из военно-медицинских (медицинских) учреждений (организаций) и иных подразделений центральных исполнительных органов, иных центральных государственных органов, воинских частей и учреждений документы, необходимые для определения экспертного заключения;

12) назначает контрольное (очное) обследование и (или) повторное медицинское освидетельствование в случае выявления нарушений порядка освидетельствования, повлиявших на заключение ВВК (ВЛК), а также для проверки обоснованности заключения подчиненной ВВК (ВЛК);

13) проводит медицинское освидетельствование авиационного персонала;

14) консультирует, выдает заключения, справки по вопросам военно-врачебной экспертизы;

15) участвует в нормотворческой деятельности по вопросам военной медицины;

16) привлекает с согласия руководителя структурного подразделения специалистов военно-медицинской службы для подготовки проектов нормативных правовых актов и других документов, а также для разработки и осуществления мероприятий по военно-врачебной экспертизе, проводимых в соответствии с возложенными функциями и задачами;

17) участвует в методической, практической, постдипломной подготовке медицинского персонала по военно-врачебной экспертизе;

18) эксперты комиссий представляют государственные учреждения в суде и других государственных органах при рассмотрении вопросов по военно-врачебной экспертизе;

19) участвует в разработке форм отчетных документов по военно-врачебной (врачебно-летной) экспертизе.

16. Методические рекомендации и указания ЦВВК по вопросам военно-врачебной экспертизы обязательны к применению военно-медицинских подразделениях ВС РК.

Глава 4. Нештатные военно-врачебные комиссии

Сноска. Заголовок главы 4 в редакции приказа Министра обороны РК от 18.04.2018 № 232 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

17. Нештатные постоянно (временно) действующие ВВК (ВЛК) создаются в гарнизонах, военно-медицинских учреждениях, военных учебных заведениях Министерства обороны Республики Казахстан (далее – МО РК) для медицинского освидетельствования:

военнослужащих;

граждан, поступающих в военные учебные заведения;

кандидатов, поступающих на воинскую службу по контракту;

офицеров запаса, призываемых (определяемых) на воинскую службу по призыву;

авиационного персонала государственной авиации;

прибывающего в воинские части пополнения;

военнообязанных запаса.

Сноска. Пункт 17 в редакции приказа Министра обороны РК от 18.04.2018 № 232 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

18. Нештатные постоянно действующие ВВК назначаются ежегодно приказом соответствующего начальника (командира) учреждения в составе: хирурга, терапевта, невропатолога, окулиста, оториноларинголога, стоматолога. При необходимости в состав комиссии привлекаются врачи других специальностей. Председателем ВВК назначается начальник медицинской части (службы) военно-медицинского учреждения (части), секретарь комиссии - из числа среднего медицинского персонала.

19. Председатели нештатных постоянно (временно) действующих ВВК (ВЛК) по военно-врачебной экспертизе руководствуются указаниями председателя штатной ВВК (ВЛК).

20. Нештатными постоянно действующими ВВК (ВЛК) являются:

1) госпитальные ВВК;

2) госпитальные ВЛК;

3) гарнизонные ВВК;

4) ВЛК лаборатории авиационной медицины СВО ВС РК;

5) ВВК ДШВ;

6) ВВК ВМС;

7) ВЛК военных учебных заведений.

8) исключен приказом Министра обороны РК от 18.04.2018 № 232 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
Сноска. Пункт 20 с изменениями, внесенными приказом Министра обороны РК от 18.04.2018 № 232 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

21. Нештатные временно действующие ВВК назначаются в составе определенным пунктом 18 настоящего Положения:

для окончательного медицинского освидетельствования кандидатов, поступающих в военные учебные заведения приказом начальника Тыла и вооружения ВС РК;

для медицинского освидетельствования кандидатов, поступающих в республиканские (военные) школы-интернаты (лицеи) приказом начальника Тыла и вооружения ВС РК или начальника данного учреждения;

для медицинского освидетельствования боевых плавцов (водолазов), военнослужащих (гражданского персонала), привлекаемых к подводному вождению танков и других машин, имеющих контакт с радиоактивными веществами, ионизирующими источниками излучений, компонентами ракетных топлив, источниками электромагнитных полей, а также военнослужащих, призванных на срочную воинскую службу в учебные части приказом начальника гарнизона, командующего родами войск им равных и выше.

Сноска. Пункт 21 в редакции приказа Министра обороны РК от 18.04.2018 № 232 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

22. Нештатные постоянно действующие ВВК (ВЛК) ежегодно, до 10 декабря представляют в ЦВВК на согласование состав комиссии, а после согласования для контроля образец подписей: председателя, заместителя председателя, членов ВВК, и выписку из приказа о назначении комиссии до 20 января текущего года.

Об изменениях состава нештатной (госпитальной, гарнизонной) ВВК информируется председатель ЦВВК и представляется обновленный список

с образцом подписей и выпиской из соответствующего приказа.

Глава 5. Госпитальная военно-врачебная комиссия

Сноска. Заголовок главы 5 в редакции приказа Министра обороны РК от 18.04.2018 № 232 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

23. Госпитальная ВВК - нештатная постоянно-действующая комиссия создается при военном госпитале (лазарете). Председателем госпитальной ВВК назначается начальник медицинской части (отделения) госпиталя (лазарета).

24. В главном военном клиническом госпитале МО РК и военном клиническом госпитале МО РК создаются госпитальные ВВК по клиническим профилям в составе председателя, не менее двух членов врачей-специалистов и секретаря. Председателями этих комиссий назначаются ведущие специалисты (начальники отделения) соответствующего профилю.

На госпитальную ВВК возлагается:

1) медицинское освидетельствование военнослужащих, военнообязанных, находящихся на обследовании и лечении в данном военном госпитале (лазарете);

2) контроль в части касающейся военно-врачебной экспертизы,

за организацией, проведением и результатами лечебно-диагностической работы в военно-медицинском учреждении;

3) представление начальнику военного госпиталя (лазарета) и начальнику ЦВВК докладов о выявленных недостатках в обследовании и лечении лиц, находящихся в госпитале (лазарете);

4) оказание методической и практической помощи врачам (в том числе и войскового звена) по военно-врачебной экспертизе;

5) анализ и обобщение результатов работы госпитальной ВВК и представление отчетов о результатах проведенной работы в ЦВВК;

6) участие в подготовке врачей военного госпиталя (лазарета), обслуживаемых воинских частей, военных учебных заведений по военно-врачебной экспертизе;

7) оформление экспертной документации (свидетельств о болезни, справок).

Сноска. Пункт 24 с изменениями, внесенными приказом Министра обороны РК от 18.04.2018 № 232 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 6. Гарнизонная военно-врачебная комиссия

Сноска. Заголовок главы 6 в редакции приказа Министра обороны РК от 18.04.2018 № 232 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

25. Гарнизонная ВВК создается приказом начальника гарнизона в составе определенным пунктом 18 настоящего Положения. Председателем гарнизонной ВВК назначается начальник военной поликлиники или начальник медицинской части (службы) военно-медицинского учреждения (части), секретарь комиссии - из числа среднего медицинского персонала.

26. На гарнизонную ВВК возлагается:

1) медицинское освидетельствование:

военнослужащих гарнизона;

пополнения, прибывшего в воинские части гарнизона;

кандидатов, поступающих в военные учебные заведения;

кандидатов, поступающих на воинскую службу по контракту;

офицеров запаса, призываемых на воинскую службу по призыву;

военнослужащих, находящихся в отпуске по болезни;

2) контроль при организации и проведении военно-врачебной экспертизы за состоянием лечебно-профилактической работы в военно-медицинских учреждениях, в воинских частях, военных учебных заведениях, дислоцированных в гарнизоне;

3) анализ и обобщение результатов работы гарнизонной ВВК с представлением отчетов о результатах проведенной работы;

4) участие в подготовке врачей-специалистов гарнизона по вопросам военно-врачебной экспертизе;

5) оформление экспертной документации (свидетельств о болезни, справок).

Сноска. Пункт 26 с изменениями, внесенными приказом Министра обороны РК от 18.04.2018 № 232 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 7. Врачебно-летные комиссии

Сноска. Заголовок главы 7 в редакции приказа Министра обороны РК от 18.04.2018 № 232 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

27. Врачебно-летное освидетельствование в государственной авиации организуется и проводится штатной (нештатными) постоянно (временно) действующими ВЛК.

28. ВЛК ЦВВК организует и осуществляет свою деятельность в соответствие с пунктами 14, 15 настоящего Положения.

29. Нештатные постоянно действующие врачебно- летные комиссии создаются приказом:

главнокомандующего СВО ВС РК при лаборатории авиационной медицины;

начальника военного госпиталя при военном госпитале с отделением врачебной экспертизы летного состава;

начальника военного учебного заведения при военном учебном заведении по подготовке авиационного персонала.

30. В состав ВЛК назначаются врачи, с опытом работы в области авиационной медицины и (или) имеющие подготовку по врачебно-летной (военно-врачебной) экспертизе: хирург, терапевт, невропатолог, окулист, оториноларинголог, стоматолог. При необходимости в состав комиссии привлекаются врачи других специальностей.

К участию в заседании ВЛК при необходимости привлекаются начальник медицинской службы (врач) и (или) представитель командования авиационной части.

31. На нештатные ВЛК возлагается:

1) организация врачебно-летной экспертизы в государственной авиации Республики Казахстан, военных учебных заведениях по подготовке авиационного персонала;

2) медицинское освидетельствование:

граждан, поступающих в военные учебные заведения по подготовке авиационного персонала;

курсантов (слушателей) военных учебных заведений по подготовке авиационного персонала;

летчиков и штурманов государственной авиации;

парашютистов, планеристов, воздухоплавателей;

военнослужащих, участвующих в выполнении полетных заданий на борту воздушного судна;

военнослужащих, осуществляющих руководство и управление полетами, операторов воздушного движения и беспилотных летательных аппаратов;

3) контроль в части, касающейся врачебно-летной экспертизы, за организацией и состоянием профилактической, лечебно-диагностической работы, медицинского освидетельствования в авиационных воинских частях, военных учебных заведениях по подготовке авиационного персонала;

4) изучение факторов летного труда и их влияние на состояние здоровья летного состава государственной авиации;

5) медицинское освидетельствование лиц летного состава, находящегося в запасе;

6) анализ и обобщение результатов медицинского освидетельствования летного состава и представление отчетов по результатам работы ВЛК начальнику (председателю) штатной ВВК;

7) проверка качества выполнения лечебно-оздоровительных мероприятий в межкомиссионный период, проводимых летному составу в целях врачебно-летной экспертизы;

8) оказание методической и практической помощи врачам авиационных воинских частей, военно-медицинских учреждений по вопросам врачебно-летной экспертизы.

32. Нештатные временно действующие ВЛК создаются для проведения выездного врачебно-летного освидетельствования авиационного персонала в авиационных частях, военных учебных заведениях согласно пунктов 29, 30 настоящего Положения.

33. На временно действующие ВЛК возлагается: определение категории годности к летной работе, управлению полетами, парашютным прыжкам, а также выявление лиц, нуждающихся в направлении на обследование с последующим медицинским освидетельствованием.

Председатель временно действующей ВВК представляет начальнику штатной ВВК отчет о результатах проделанной работы.

34. ВЛК при медицинском освидетельствовании летного состава предоставляется право изменять установленный ранее диагноз заболевания в случае выздоровления или исчезновении в состоянии здоровья освидетельствуемого изменений функционального характера.

Нештатные ВЛК в амбулаторных условиях самостоятельно выносят заключения по заболеваниям, которые не ограничивают годность к летной работе.

35. Методическое руководство нештатными временно действующими ВВК (ВЛК), оказание им практической помощи и контроль за их работой осуществляется ЦВВК.

Глава 8. Военно-врачебная комиссия Военно-морских сил

Сноска. Заголовок главы 8 в редакции приказа Министра обороны РК от 18.04.2018 № 232 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

36. ВВК ВМС создается приказом главнокомандующего ВМС в составе определенным пунктом 18 настоящего Положения и осуществляет методическое руководство военно-врачебной экспертизой в ВМС.

37. Председатель ВВК ВМС по специальным вопросам подчиняется начальнику ЦВВК.

38. На ВВК ВМС возлагаются:

1) организация, проведение медицинского освидетельствования в целях определения годности к воинской службе в ВМС граждан, призванных на воинскую службу (воинские сборы) и (или) прибывших (направленных) для службы в ВМС из других родов войск, военных учебных заведений, военнослужащих, проходящих воинскую службу в ВМС, военнослужащих, отбираемых для обучения по военно-учетным специальностям ВМС;

2) контроль в части касающейся военно-врачебной экспертизы, за организацией, проведением и результатами лечебно-диагностической работы в военно-медицинских учреждениях, воинских частях и военных учебных заведениях;

3) анализ результатов медицинского освидетельствования военнослужащих, проходящих воинскую службу в ВМС, и доклад о результатах медицинского освидетельствования командованию ВМС и председателю ЦВВК.

39. ВВК ВМС:

1) выносит заключения о годности или негодности к службе в ВМС;

2) пересматривает собственные заключения или заключения других ВВК (кроме заключений, утвержденных ЦВВК) о годности (негодности) к службе в ВМС по результатам повторного медицинского освидетельствования;

3) дают методические указания и рекомендации по вопросам медицинского освидетельствования военнослужащих, проходящих воинскую службу в ВМС;

4) проверяют организацию и порядок медицинского освидетельствования военнослужащих в воинских частях ВМС;

5) запрашивают из воинских частей, местных органов военного управления (далее – МОВУ), организаций здравоохранения документы, необходимые для разрешения вопросов военно-врачебной экспертизы.

Глава 9. Военно-врачебная комиссия Десантно-штурмовых войск

Сноска. Заголовок главы 9 в редакции приказа Министра обороны РК от 18.04.2018 № 232 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

40. ВВК ДШВ создается приказом командующего ДШВ в составе определенным пунктом 18 настоящего Положения и осуществляет методическое руководство военно-врачебной экспертизой в ДШВ.

Сноска. Пункт 40 в редакции приказа Министра обороны РК от 18.04.2018 № 232 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

41. Председатель ВВК ДШВ по вопросам военно-врачебной экспертизы подчиняется начальнику ЦВВК.

Сноска. Пункт 41 в редакции приказа Министра обороны РК от 18.04.2018 № 232 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

42. На ВВК ДШВ возлагаются:

1) организация, проведение медицинского освидетельствования для определения годности к воинской службе в ДШВ граждан, призванных на воинскую службу (воинские сборы) и (или) прибывших (направленных) для службы в ДШВ из других видов и родов войск, военных учебных заведений, военнослужащих, проходящих воинскую службу в ДШВ, военнослужащих, отбираемых для обучения по военно-учетным специальностям ДШВ;

2) контроль в части, касающейся военно-врачебной экспертизы, за организацией, проведением и результатами лечебно-диагностической работы в военно-медицинских учреждениях, воинских частях;

3) анализ результатов медицинского освидетельствования военнослужащих, проходящих воинскую службу в ДШВ, и представление отчетов о результатах медицинского освидетельствования командованию ДШВ и председателю ЦВВК.

Сноска. Пункт 42 в редакции приказа Министра обороны РК от 18.04.2018 № 232 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

43. ВВК ДШВ:

1) выносит заключения о годности или негодности к службе в ДШВ;

2) пересматривает собственные заключения или заключения других ВВК (кроме заключений, вынесенных ЦВВК) о годности (негодности) к службе в ДШВ по результатам повторного медицинского освидетельствования;

3) выдает методические указания и рекомендации по вопросам медицинского освидетельствования военнослужащих, проходящих воинскую службу в ДШВ;

4) проверяет организацию и порядок медицинского освидетельствования военнослужащих в воинских частях ДШВ;

5) запрашивает из воинских частей, МОВУ, организаций здравоохранения документы, необходимые для разрешения вопросов военно-врачебной экспертизы.

Сноска. Пункт 43 в редакции приказа Министра обороны РК от 18.04.2018 № 232 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Глава 10. Медицинские комиссии местного исполнительного органа области, города республиканского значения, столицы, города и района

Сноска. Заголовок главы 10 в редакции приказа Министра обороны РК от 18.04.2018 № 232 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

44. Для определения степени годности граждан к воинской службе на постоянной основе в областях, городах республиканского значения, столице, городах и районах решением местных исполнительных органов создаются медицинские комиссии (далее – медицинские комиссии), которые проводят медицинское освидетельствование:

1) допризывников;

2) призывников;

3) военнообязанных, призываемых на воинские сборы и в учетных целях;

4) граждан, поступающих на воинскую службу по контракту, в военные учебные заведения, на военные кафедры, в специализированные организации Министерства обороны.

Сноска. Пункт 44 в редакции приказа Министра обороны РК от 18.04.2018 № 232 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

45. В состав медицинских комиссий из организаций здравоохранения выделяются врачи-специалисты, имеющие подготовку по вопросам ВВЭ: хирург, терапевт, невропатолог, психиатр, окулист, оториноларинголог, дерматовенеролог, стоматолог.

При необходимости в состав медицинских комиссий привлекаются врачи других специальностей.

Средний медицинский персонал выделяется в соответствии с заявками департаментов по делам обороны (далее – ДДО), отделов (управлений) по делам обороны (далее – О(У)ДО).

46. Областная медицинская комиссия проводится на сборных пунктах в областных центрах, городов республиканского значения и столицы.

Врач, руководящий работой медицинского персонала, – председатель медицинской комиссии:

1) до начала медицинского освидетельствования:

проверяет оснащение кабинетов врачей-специалистов перечнем инструментария, медицинского и хозяйственного имущества, необходимого для медицинского освидетельствования на призывных (сборных) пунктах согласно приложению 1 к настоящему Положению;

уточняет место, время и порядок направления граждан на обследование (лечение);

инструктирует врачей-специалистов об организации и проведении медицинского освидетельствования граждан, разъясняет нормативные правовые акты по вопросам проведения ВВЭ;

докладывает председателю комиссии по призыву (приписке) на воинскую службу - заместителю руководителя местного исполнительного органа (акима) о недостатках в подготовке граждан к медицинскому освидетельствованию.

2) в период медицинского освидетельствования:

обеспечивает взаимодействие работы врачей-специалистов;

проверяет качество оформления, обоснованность вынесенных врачами-специалистами заключений и их соответствие Требованиям;

коллегиально с врачами, входящими в состав медицинской комиссии, выносит заключение медицинской комиссии о категории годности граждан к воинской службе и показателю предназначения по видам и родам войск;

ежедневно проверяет правильность ведения книги протоколов комиссии;

проверяет своевременность направления граждан на обследование (лечение) по ранее вынесенным заключениям;

ежедневно подводит итоги, анализирует результаты медицинского освидетельствования граждан и докладывает их председателю призывной комиссии;

дает разъяснения гражданам по вопросам медицинского освидетельствования при приписке к призывным участкам, призыве на воинскую службу;

принимает участие в разрешении жалоб и заявлений, связанных с медицинским освидетельствованием граждан.

Сноска. Пункт 46 в редакции приказа Министра обороны РК от 23.12.2019 № 1058 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

47. Начальник медицинской службы (врач) департамента по делам обороны области (города республиканского значения и столицы) включается в состав медицинской комиссии, и совместно с председателем несет ответственность за организацию и качество работы медицинской комиссии.

48. В районах (городах областного значения) работа медицинских комиссий организуется первым руководителем центральных районных (городских) больниц (поликлиник) по согласованию с МОВУ с утверждением графика работы медицинских комиссий на календарный год, в том числе и без отрыва профильных специалистов медицинских организаций от основного места работы в зависимости от количества призывного контингента.

49. Постоянно действующие медицинские комиссии:

1) организуют взаимодействие с местными органами государственного управления здравоохранением, организациями здравоохранения, другими организациями по вопросам медицинского обеспечения подготовки граждан к воинской службе;

2) осуществляют методическое руководство работой подчиненных медицинских комиссий, контролируют их работу и оказывают им практической помощь по вопросам военно-врачебной экспертизе;

3) анализируют и ведут учет работы комиссий, представляют установленную отчетность;

4) по итогам призывной кампании представляют руководителю местного исполнительного органа (акиму) района (города областного значения), руководителям местных органов государственного управления здравоохранением предложения по улучшению работы медицинских комиссий;

5) совместно с местными органами государственного управления здравоохранением контролируют организацию медицинского обеспечения подготовки граждан к воинской службе;

6) ведут учет, изучение и анализ причин возврата военнослужащих срочной службы из войск;

7) пересматривают собственные заключения и заключения подчиненных медицинских комиссий;

8) запрашивают от подчиненных медицинских комиссий, из военно-медицинских учреждений, местных органов государственного управления здравоохранением, организаций здравоохранения, воинских частей, учреждений, военных учебных заведений документы (сведения), необходимые для решения вопросов военно-врачебной экспертизы;

9) истребуют документы подтверждающие изменение состояния здоровья у лиц, заявивших о своем не согласии с определением категории годности к воинской службы, причинной связи заболевания.

Приложение 1 к Положению об органах военно-врачебной экспертизы в Вооруженных Силах Республики Казахстан

Перечень
инструментария, медицинского и хозяйственного имущества,
необходимого для медицинского освидетельствования
на призывных (сборных) пунктах

№ п/п	Врачебно-медицинские инструменты, предметы и аппараты	Кол-во	Единица измерения
Кабинет антропометрии
1.	Весы медицинские	1	штук (далее - шт.)
2.	Динамометр ручной (плоскопружинный)	2	шт.
3.	Лента измерительная с делениями на сантиметры	1	шт.
4.	Пинцет анатомический	2	шт.
5.	Ростомер	1	шт.
6.	Спирометр	1	шт.
7.	Стекло увеличительное (лупа)	1	шт.
8.	Сфигмоманометр	1	шт.
9.	Облучатель бактерицидный стационарный	1	шт.
10.	Наркотесты (только на областном сборном пункте по количеству человек отправляемых в войска с учетом резерва)	-	-
Расходные материалы: спирт 96% - 100 мл., перчатки медицинские - 50 пар, вата 100 гр., дез. раствор для обработки инструментария, емкость для обработки инструментария - 2 шт., шприц (одноразовый) 5,0 мл. - 50 шт., медицинский халат (или костюм) - 2 шт., аммиак - 5 мл., термометр комнатный - 1 шт.
Кабинет терапевта
11.	Тонометр с стетофонендоскопом	2	комплект
12.	Термометр медицинский	3	шт.
13.	Шпатель для языка прямой двухсторонний	5	шт.
14.	Тазик почкообразный эмалированный	1	шт.
15.	Кушетка медицинская	1	шт.
16.	Лампа настольная	1	шт.
17.	Облучатель бактерицидный стационарный	1	шт.
18.	Электрокардиограф с термобумажной лентой для кардиографа (только на областной контрольной комиссии)	1	комплект
Вата 100 гр., дез. раствор для обработки инструментария, емкость для обработки инструментария - 2 шт., медицинский халат (или костюм) - 2 шт., аммиак - 5 мл.
Кабинет хирурга
19.	Стетофонендоскоп	1	шт.
20.	Угломер	1	шт.
21.	Негатоскоп	1	шт.
22.	Лента измерительная с делениями на сантиметры	1	шт.
23.	Кушетка медицинская	1	шт.
24.	Облучатель бактерицидный стационарный	1	шт.
Расходные материалы: спирт 96% - 100 мл., перчатки медицинские - 50 пар, вата 100 гр., дез. раствор для обработки инструментария, емкость для обработки инструментария - 2 шт., медицинский халат (или костюм) - 2 шт.
Кабинет невропатолога
25.	Молоточек неврологический	1	шт.
26.	Шпатель для языка прямой двухсторонний	5	шт.
27.	Лента измерительная с делениями на сантиметры	1	шт.
28.	Тазик почкообразный	1	шт.
29.	Фонарик медицинский (для офтальмоскопии)	1	шт.
30	Тонометр с стетофонендоскопом	1	комплект
31.	Кушетка медицинская	1	шт.
32.	Облучатель бактерицидный стационарный	1	шт.
Расходные материалы: спирт 96% - 100 мл., дез. раствор для обработки инструментария, емкость для обработки инструментария - 2 шт., медицинский халат (или костюм) - 2 шт.
Кабинет психиатра
33.	Молоточек неврологический	1	шт.
34.	Фонарик медицинский (для офтальмоскопии)	1	шт.
35.	Медицинский халат (или костюм)	2	шт.
36.	Облучатель бактерицидный стационарный	1	шт.
Кабинет оториноларинголога
37.	Кресло Барани (только на областной медицинской комиссии)	1	шт.
38.	Воронки ушные № 1, 2, 3, 4	3	набор
39.	Воронка ушная пневматическая	1	шт.
40.	Заглушитель ушной для исследования слуха при определении односторонней глухоты	1	шт.
41.	Зеркало гортанное	2	шт.
42.	Зеркало носовое	15	шт.
43.	Зонд ушной Воячека остроконечный	1	шт.
44.	Зонд пуговчатый	2	шт.
45.	Зонд ушной с нарезкой для ваты	1	шт.
46.	Манометр ушной простой (отоманометр)	1	шт.
47.	Пинцет ушной изогнутый по ребру	1	шт.
48.	Рефлектор лобный	1	шт.
49.	Тазики почкообразные эмалированные	2	шт.
50.	Термометр медицинский	1	шт.
51.	Шкаф сухожаровой (стерилизатор)	1	шт.
52.	Шпатель для языка прямой двухсторонний	15	шт.
53.	Спиртовка	1	шт.
54.	Лампа настольная	1	шт.
55.	Облучатель бактерицидный стационарный	1	шт.
Расходные материалы: спирт 96% - 100 мл., перчатки медицинские - 50 пар, вата 100 гр., дез. раствор для обработки инструментария, емкость для обработки инструментария - 2 шт., медицинский халат (или костюм) - 2 шт.
Кабинет окулиста
56.	Векоподъемник большой	2	шт.
57.	Линейка скиаскопическая	2	шт.
58.	Линейка измерительная для подбора очков	1	шт.
59.	Лупа бинокулярная козырьковая	1	шт.
60.	Оптотипы Поляка	1	шт.
61.	Офтальмоскоп	1	шт.
62.	Очковые стекла	1	набор
63.	Осветительный аппарат для таблиц Головина-Сивцева	1	шт.
64.	Светильник офтальмологический	1	шт.
65.	Таблицы Головина-Сивцева для определения остроты зрения	1	комплект
66.	Пороговые таблицы для исследования цветового зрения	1	комплект
67.	Таблицы контрольные и знаки Поляка для исследования симуляции пониженного зрения	1	комплект
68.	Тазики почкообразные эмалированные	2	шт.
69.	Эластотонометр глазной	1	шт.
70.	Шприц с двумя тупоконечными канюлями для промывания слезных путей	2	шт.
71.	Лампа настольная	1	шт.
72.	Фонарик медицинский (для офтальмоскопии)	1	шт.
73.	Облучатель бактерицидный стационарный	1	шт.
Расходные материалы: спирт 96% - 100 мл., перчатки медицинские - 50 пар, вата 100 гр., дез. раствор для обработки инструментария, емкость для обработки инструментария - 2 шт., медицинский халат (или костюм) - 2 шт., лекарственные препараты, используемые для диагностики остроты зрения.
Кабинет стоматолога
74.	Зеркало зубное	25	шт.
75.	Зонд зубной прямой штыковидный	3	шт.
76.	Зонд зубной изогнутый под углом	25	шт.
77.	Пинцет анатомический общего назначения	2	шт.
78.	Пинцет зубной изогнутый нестандартный	10	шт.
79.	Осветительный прибор	1	шт.
80.	Облучатель бактерицидный стационарный	1	шт.
Расходные материалы: спирт 96% - 100 мл., перчатки медицинские - 50 пар, вата 100 гр., дез. раствор для обработки инструментария, емкость для обработки инструментария - 2 шт., медицинский халат (или костюм) - 2 шт.
Кабинет дерматолога
81.	Лупа	1	шт.
82.	Лампа Вуда	1	шт.
83.	Кушетка медицинская	1	шт.
84.	Ширма медицинская	1	шт.
85.	Облучатель бактерицидный стационарный	1	шт.
Расходные материалы: спирт 96% - 100 мл., перчатки медицинские - 50 пар; вата 100 гр.; дез. раствор для обработки инструментария, емкость для обработки инструментария - 2 шт., медицинский халат (или костюм) - 2 шт.
Дополнительное диагностическое оборудование для медицинских комиссий города республиканского значения и столицы, областей*
86.	Авторефрактометр	1	шт.
87.	Дерматоскоп	1	шт.
88.	Эндоскопическая визуальная система полости уха, горла и носа	1	шт.