Еңбек төрелігі туралы үлгілік ережені бекіту туралы

Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрінің 2015 жылғы 25 желтоқсандағы № 1018 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2015 жылы 29 желтоқсанда № 12634 болып тіркелді.

РҚАО-ның ескертпесі!
Бұйрық 01.01.2016 ж. бастап қолданысқа енгізіледі

Қазақстан Республикасының 2015 жылғы 23 қарашадағы Еңбек кодексінің 16-бабының 21) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

1. Қоса беріліп отырған Еңбек төрелігі туралы үлгілік ереже бекiтiлсiн.

2. Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрлігінің Еңбек және әлеуметтік әріптестік департаменті заңнамада белгіленген тәртіппен:

1) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

2) осы бұйрық Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін күнтізбелік он күн ішінде оны мерзімді баспа басылымдарында және "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде ресми жариялауға жіберуді;

3) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрлігінің интернет-ресурсында орналастыруды;

4) осы бұйрық Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрлігінің Заң қызметі департаментіне осы тармақтың 1), 2) және 3) тармақшаларымен көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін.

3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму вице-министрi Б.Б. Нұрымбетовқа жүктелсiн.

4. Осы бұйрық 2016 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізіледі және ресми жариялануға тиіс.

Қазақстан Республикасының
Денсаулық сақтау және
әлеуметтік даму министрі	Т. Дүйсенова

Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау және әлеуметтiк даму министрiнiң 2015 жылғы 25 желтоқсандағы № 1018 бұйрығымен бекітілген

Еңбек төрелігі туралы үлгілік ереже

1-тарау. Жалпы ережелер

Ескерту. 1-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 28.08.2020 № 345 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

1. Еңбек төрелігі уақытша жұмыс істейтін татуластыру комиссиясында келісімге келмеген кезде еңбек дауын шешу үшін уәкілетті адамдарды тарта отырып ұжымдық еңбек дауының тараптары құратын орган.

2. Еңбек төрелігі өз қызметінде Қазақстан Республикасының Конституциясын, Қазақстан Республикасы Президентінің актілерін, Қазақстан Республикасының Еңбек кодексін, Қазақстан Республикасының заңдарын және өзге де нормативтік құқықтық актілерін басшылыққа алады.

2-тарау. Еңбек төрелігінің міндеттері мен функциялары

Ескерту. 2-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 28.08.2020 № 345 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

3. Еңбек төрелігінің міндеттері:

ұжымдық еңбек дауын сотқа дейін реттеу;

ұжымдық еңбек дауын қарау кезінде қызметкерлер және жұмыс берушілердің еңбек құқықтарының және заңды мүдделерінің қорғалуын қамтамасыз ету болып табылады.

4. Еңбек төрелігі өзіне жүктелген негізгі міндеттерге сәйкес мынадай функцияларды орындайды:

егер оның алдында ұжымдық еңбек дауы татуластыру комиссиясында реттелмеген болса, ұжымдық еңбек дауын оның мәні бойынша қарайды;

мемлекеттік органдармен өзара іс-қимыл жасайды;

ұжымдық еңбек дауының тараптарына ұжымдық еңбек дауының туындау себептері мен жағдайларын жою жөнінде ұсыныстар енгізеді;

өз құзыреті шегінде қаралатын ұжымдық еңбек дауы бойынша тараптар үшін міндетті шешімдер қабылдайды.

3-тарау. Еңбек төрелігін құру тәртібі

Ескерту. 3-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 28.08.2020 № 345 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

5. Еңбек төрелігін ұжымдық еңбек дауының тараптары татуластыру комиссиясының жұмысы тоқтатылған күннен бастап бес жұмыс күні ішінде құрады.

6. Еңбек төрелігі мүшелерінің саны, оның дербес құрамы, еңбек дауын қарау тәртібі тепе-теңдік негізде тараптардың келісімімен айқындалады.

Еңбек төрелігі кемінде бес адамнан тұрады.

Еңбек төрелігінің құрамына мемлекеттік еңбек инспекторы қосылады.

Қызметкерлердің Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасын қолдану мәселелері бойынша талаптарын қарау кезінде татуластыру комиссиясының мүшелері еңбек төрелігінің құрамына кірмейді.

Ескерту. 6-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 28.08.2020 № 345 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

7. Еңбек төрелігін төрелік мүшелерінің қатарынан сайлаған төраға басқарады.

8. Еңбек төрелігі туралы ереже ұжымдық еңбек дауы тараптарының келісімімен бекітіледі.

4-тарау. Ұжымдық еңбек дауын қарау рәсімі

Ескерту. 4-тараудың тақырыбы жаңа редакцияда – ҚР Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 28.08.2020 № 345 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

9. Ұжымдық еңбек дауын қарау рәсімін (нысан, шешімнің мазмұны, ұжымдық еңбек дауын қарауды тоқтата тұру мүмкіндігі, ұжымдық еңбек дауының тараптарына және әлеуметтік әріптестік органдарына шешімді тапсыру, отырыстарды шақыруды және өткізуді ұйымдастыру) еңбек төрелігі айқындайды және ол ұжымдық еңбек дауы тараптарының назарына жеткізіледі.

10. Ұжымдық еңбек дауын еңбек төрелігі ұжымдық еңбек дауы тараптары өкілдерінің міндетті түрде қатысуымен, ал қажет болғанда басқа да мүдделі адамдар өкілдерінің қатысуымен қарайды.

11. Еңбек төрелігі өз құзыреті шегінде:

ұжымдық еңбек дауы тараптарынан осы дауды қарауға қажетті ақпаратты алады;

еңбек төрелігі процесіне қатысу үшін лауазымды адамдарды және ұйымдардың басқа да қызметкерлерін, ал қажет болған жағдайда сарапшыларды және консультанттарды шақырады;

ұжымдық шарттарда, келісімдерде қамтылған нормаларға құқықтық баға береді.

12. Еңбек төрелігінің шешімі ол құрылған күннен бастап жеті жұмыс күннен кешіктірілмей төрелік мүшелерінің қарапайым көпшілік дауысымен қабылданады.

Еңбек төрелігінің бір немесе бірнеше мүшесі дәлелді себептермен болмаған кезде дауыс беру құқығын беруге, сол сияқты басқа адамдар үшін ұжымдық еңбек дауы тараптары актілерінің негізінде дауыс беруге жол беріледі.

Еңбек төрелігі мүшелерінің дауыстары тең бөлінген кезде төрағаның дауысы шешуші болып табылады. Дәлелді шешім жазбаша нысанда жазылады және оған төрелік мүшелерінің барлығы қол қояды.

13. Еңбек төрелігінің шешімі ұжымдық еңбек дауы тараптарының орындауы үшін міндетті болып табылады.

Об утверждении Типового положения о трудовом арбитраже

Приказ Министра здравоохранения и социального развития Республики Казахстан от 25 декабря 2015 года № 1018. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 29 декабря 2015 года № 12634.

В соответствии с подпунктом 21) статьи 16 Трудового кодекса Республики Казахстан от 23 ноября 2015 года ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Утвердить прилагаемое Типовое положение о трудовом арбитраже.

2. Департаменту труда и социального партнерства Министерства здравоохранения и социального развития Республики Казахстан в установленном законодательством порядке обеспечить:

1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) в течение десяти календарных дней после государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан направление на официальное опубликование в периодических печатных изданиях и информационно-правовой системе "Әділет";

3) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства здравоохранения и социального развития Республики Казахстан;

4) в течение десяти рабочих дней после государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан представление в Департамент юридической службы Министерства здравоохранения и социального развития Республики Казахстан сведений об исполнении мероприятий, предусмотренных подпунктами 1), 2) и 3) настоящего пункта.

3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на вице-министра здравоохранения и социального развития Республики Казахстан Нурымбетова Б.Б.

4. Настоящий приказ вводится в действие с 1 января 2016 года и подлежит официальному опубликованию.

Министр здравоохранения
и социального развития
Республики Казахстан	Т. Дуйсенова

Утверждено приказом Министра здравоохранения и социального развития Республики Казахстан от 25 декабря 2015 года № 1018

Типовое положение о трудовом арбитраже

Глава 1. Общие положения

Сноска. Заголовок главы 1 - в редакции приказа Министра труда и социальной защиты населения РК от 28.08.2020 № 345 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

1. Трудовой арбитраж временно действующий орган, создаваемый сторонами коллективного трудового спора с привлечением уполномоченных лиц для разрешения трудового спора при недостижении соглашения в примирительной комиссии.

2. Трудовой арбитраж в своей деятельности руководствуется Конституцией Республики Казахстан, актами Президента Республики Казахстан, Трудовым кодексом Республики Казахстан, законами и иными нормативными правовыми актами Республики Казахстан.

Глава 2. Задачи и функции трудового арбитража

Сноска. Заголовок главы 2 - в редакции приказа Министра труда и социальной защиты населения РК от 28.08.2020 № 345 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

3. Задачами Трудового арбитража являются:

досудебное урегулирование коллективного трудового спора;

обеспечение защиты трудовых прав и законных интересов работников и работодателей при рассмотрении коллективного трудового спора.

4. Трудовой арбитраж в соответствии с возложенными на него задачами выполняет следующие функции:

рассматривает коллективный трудовой спор по существу, если ранее коллективный трудовой спор не был урегулирован в примирительной комиссии;

взаимодействует с государственными органами;

вносит предложения сторонам коллективного трудового спора по устранению причин и условий возникновения коллективного трудового спора;

в пределах своей компетенции принимает обязательное для сторон решение по рассмотренному коллективному трудовому спору.

Глава 3. Порядок создания трудового арбитража

Сноска. Заголовок главы 3 - в редакции приказа Министра труда и социальной защиты населения РК от 28.08.2020 № 345 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

5. Трудовой арбитраж создается сторонами коллективного трудового спора в течение пяти рабочих дней со дня прекращения работы примирительной комиссии.

6. Количество членов трудового арбитража, его персональный состав, порядок рассмотрения трудового спора определяются соглашением сторон на паритетной основе.

Трудовой арбитраж состоит не менее чем из пяти человек.

В состав трудового арбитража включаются государственный инспектор труда.

При рассмотрении требований работников по вопросам применения трудового законодательства Республики Казахстан члены примирительной комиссии не входят в состав трудового арбитража.

Сноска. Пункт 6 - в редакции приказа Министра труда и социальной защиты населения РК от 28.08.2020 № 345 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

7. Трудовой арбитраж возглавляет председатель, избранный членами арбитража из их числа.

8. Положение о трудовом арбитраже утверждается соглашением сторон коллективного трудового спора.

Глава 4. Процедура рассмотрения коллективного трудового спора

Сноска. Заголовок главы 4 - в редакции приказа Министра труда и социальной защиты населения РК от 28.08.2020 № 345 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

9. Процедура рассмотрения коллективного трудового спора (форма, содержание решения, возможность приостановления рассмотрения коллективного трудового спора, вручение решения сторонам коллективного трудового спора и органам социального партнерства, организация созыва и проведения заседаний) определяется трудовым арбитражем и доводится до сведения сторон коллективного трудового спора.

10. Коллективный трудовой спор рассматривается трудовым арбитражем с обязательным участием представителей сторон коллективного трудового спора, а также при необходимости с участием представителей других заинтересованных лиц.

11. Трудовой арбитраж в пределах своей компетенции:

получает от сторон коллективного трудового спора необходимую для рассмотрения этого спора информацию;

приглашает для участия в трудовом арбитражном процессе должностных лиц государственных органов и других работников организаций, а в необходимых случаях – экспертов и консультантов;

дает правовую оценку нормам, содержащимся в коллективных договорах, соглашениях.

12. Решение трудового арбитража принимается простым большинством голосов членов арбитража не позднее семи рабочих дней со дня его создания.

При отсутствии по уважительной причине одного либо нескольких членов трудового арбитража допускается передача права голоса, как и голосование за других лиц на основании актов сторон коллективного трудового спора.

При разделении голосов членов трудового арбитража поровну решающим является голос председателя. Мотивированное решение излагается в письменной форме и подписывается всеми членами арбитража.

13. Решение трудового арбитража является обязательным для исполнения сторонами коллективного трудового спора.