Жеке тұлғаның салық салуға жататын кірістерін жанама әдіспен айқындау қағидаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Қаржы министрінің м.а. 2016 жылғы 22 шілдедегі № 383 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2016 жылы 26 тамызда № 14160 болып тіркелді. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің Бірінші орынбасары - Қазақстан Республикасы Қаржы министрінің 2020 жылғы 16 наурыздағы № 275 бұйрығымен.

Ескерту. Бұйрықтың күші жойылды – ҚР Премьер-Министрінің Бірінші орынбасары – ҚР Қаржы министрінің 16.03.2020 № 275 (01.01.2021 бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.
РҚАО-ның ескертпесі!
Бұйрық 01.01.2020 ж. бастап қолданысқа енгізіледі.

"Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы" Қазақстан Республикасының 2008 жылғы 10 желтоқсандағы Кодексінің (Салық кодексі) 643-1-бабы 6-тармағына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

1. Қоса беріліп отырған Жеке тұлғаның салық салуға жататын кірістерін жанама әдіспен айқындау қағидалары бекітілсін.

2. Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігінің Мемлекеттік кірістер комитеті (Д.Е. Ерғожин) заңнамада белгіленген тәртіпте:

1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін;

2) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін он күнтізбелік күн ішінде оны мерзімді баспа басылымдарында және "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде ресми жариялануға жолдануын:

3) осы бұйрықты Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінен алған күннен бастап бес жұмыс күні ішінде оны Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкіне орналастыру үшін Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің "Республикалық құқықтық ақпарат орталығы" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнына жолдануын;

4) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігінің интернет-ресурсында орналастырылуын қамтамасыз етсін.

3. Осы бұйрық 2020 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізіледі және ресми жариялануға жатады.

Ескерту. 3-тармақ жаңа редакцияда – ҚР Қаржы министрінің 31.03.2017 № 213 бұйрығымен.

Министрдің міндетін атқарушы

Р. Дәленов

Қазақстан Республикасы Қаржы министрінің міндетін атқарушының 2016 жылғы 22 шілдедегі № 383 бұйрығымен бекітілді

Жеке тұлғаның салық салуға жататын кірістерін жанама әдіспен айқындау қағидалары
1-тарау. Жалпы ережелер

1. Осы Жеке тұлғаның салық салуға жататын кірістерін жанама әдіспен айқындау қағидалары "Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы" Қазақстан Республикасының 2008 жылғы 10 желтоқсандағы Кодексінің (Салық кодексі) 643-1-бабы 6-тармағына сәйкес әзірленді және жеке тұлғаның салық салуға жататын кірістерін салық тексеруінің барысында жанама әдіспен айқындау қағидаларын айқындайды.

2. Салық салуға жататын жеке тұлғаның кірістерін жанама әдіспен айқындауды жеке тұлғаның жеке табыс салығы бойынша салық міндеттемесінің туындауына әкеп соғатын декларацияларында, ол көрсеткен мәліметтердің толықтығы мен анықтығын айқындау мақсатында Қазақстан Республикасының мемлекеттік кірістер органдары жүргізеді.

3. Қазақстан Республикасының мемлекеттік кірістер органдары жеке тұлғаның кірісін айқындаудың жанама әдісінің мынадай түрлерін:

1) активтердің құн өсімі әдісін;

2) шығындарды есепке алу әдісін;

3) банк шоттарындағы қаражаттың қозғалысын есепке алу әдісін қолданады.

4. Активтердің құн өсімі әдісі жеке тұлғада салықтық бақылаумен қамтылған кезеңде мемлекеттік немесе өзге де тіркеуге жататын мүлікті, сондай-ақ ол бойынша құқықтар және (немесе) мәмілелер мемлекеттік немесе өзге де тіркеуге жататын мүлікті сатып алуға арналған шығыстар болған жағдайда қолданылады.

Бұл әдіс белгілі бір кезең ішіндегі мүлікті сатып алуға (мысалы, жылжымайтын мүлікті, көлік құралын, бағалы қағаздар, қатысу үлесін, депозиттер) арналған шығыстарды жеке тұлғаның декларациясында көрсетілген кірістермен салыстыру жолымен қолданылады.

5. Шығындарды есепке алу әдісі жеке тұлғада салықтық бақылаумен қамтылған кезеңде осы Қағидалардың 4-тармағында көрсетілмеген шығыстар болған жағдайда қолданылады.

Бұл әдіс жеке тұлғаның осы Қағидалардың 4-тармағында көрсетілмеген шығыстарын (мысалы, қымбат тұратын демалыс, кредиттерді өтеу, мүлікті беру, соның ішінде ақшаны сыйға тарту, міндеттемелерді өтеу) жеке тұлғаның декларациясында көрсетілген кірістермен салыстыру жолымен қолданылады.

6. Банк шоттарындағы қаражаттың қозғалысын есепке алу әдісі жеке тұлғада салықтық бақылаумен қамтылған кезеңде банктердегі және банктік операциялардың жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардағы шоттарда жеке тұлғаның ақша жинақтары өзгерген жағдайда қолданылады.

Бұл әдіс банктердегі және банктік операциялардың жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардағы шоттарда жеке тұлғаның ақша жинақтарының өзгеруін (мысалы, жеке тұлғаның жиі және көлемді ақша аударымының сомалары бойынша салыстыру) жеке тұлғаның декларациясында көрсетілген кірістермен салыстыру жолымен қолданылады.

7. Қажет болған жағдайда Қазақстан Республикасының мемлекеттік кірістер органдары осы Қағидалардың 4, 5 дәне 6-тармақтарында көрсетілген әдістерді құрамдастырып қолданады.

2-тарау. Жеке тұлғаның салық салуға жататын кірістерін жанама әдіспен айқындау тәртібі

8. Жеке тұлғаның салық салуға жататын кірістерін жанама әдіспен айқындау мынадай кезеңдерден тұрады:

1) салық салу объектілерін және (немесе) салық салуға байланысты объектілерді айқындау;

2) салық салу объектілерін және (немесе) салық салуға байланысты объектілерді бағалау;

3) жеке тұлғаның табысын есептеу.

9. Қазақстан Республикасының мемлекеттік кірістер органдары салық салу объектілерін және (немесе) салық салуға байланысты объектілерді айқындау үшін:

1) жеке тұлғаның банктік есеп шотында ақшалардың бар болуы және қозғалысы туралы банктер мен банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұымдардың;

2) салық салу объектілері және (немесе) салық салуға байланысты объектілері туралы уәкілетті мемлекеттік органдардың, мемлекеттік емес ұйымдардың, жергілікті атқарушы органдардың;

3) "Салық есептілігі нысандарын және оларды жасау қағидаларын бекіту туралы" Қазақстан Республикасының Қаржы Министрінің 2014 жылғы 25 желтоқсандағы № 587 бұйрығына (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10156 болып тіркелген) сәйкес жеке және заңды тұлғалардың табыс еткен салық есептілігі нысандарынан;

4) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жеке тұлғамен жасасқан мәмілелер немесе жеке тұлғамен есеп айырысу бойынша дебиторлық және (немесе) кредиторлық берешек пайда болған тұлғаларға қатысты салықтық тексеру нәтижелері туралы;

5) бұқаралық ақпарат құралдарынан, интернет-сайттарынан (web-әмияндарды есепке ала отырып).

10. Салық салу объектілерін және (немесе) салық салуға байланысты объектілерді бағалау салық есептілігінен және (немесе) уәкілетті органдардан, сондай-ақ өзге де алынған мәліметтердің негізінде жүргізіледі.

11. Мәлімет көздері мән-жайларға, жеке тұлға қызметінің сипаты мен түріне қарай әрбір нақты жағдайда ерекшеленуі мүмкін.

12. Жеке тұлғалардың кірістерін есептеу үшін банктік шоттарына, төлем карточкаларына, сондай-ақ банк шотынан көшірмемен расталатын өзге де төлем және есеп-қисап құжаттарынан ақшалардың түсуі туралы ақпарат және жеке тұлғаның ақша алу фактісін растайтын басқа да ақпарат (құжаттар) пайдаланылады.

13. Жеке тұлғаның салық салуға жататын кірістерін жанама әдіспен айқындау кезінде Қазақстан Республикасының салық заңнамасында көзделген құжаттармен расталмаса жеке тұлғалардың шығындары бойынша жеке табыс салығын есептеу үшін салықтық шегерімдер қолданылмайды.

14. Жеке тұлғада активтердің, оның ішінде аяқталмаған құрылыс объектілердің, көлік құралдарының, жер учаскелерінің, материалдық емес активтердің, жалжамайтын инвистициялардың бағасын растайтын құжаттар болмаған кезде осы жеке тұлғаның кірісіне көрсетілген активтің нарықтық бағасы қосылады.

Об утверждении Правил определения доходов физического лица, подлежащего налогообложению, косвенным методом

Приказ и.о. Министра финансов Республики Казахстан от 22 июля 2016 года № 383. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 26 августа 2016 года № 14160. Утратил силу приказом Первого заместителя Премьер-Министра Республики Казахстан – Министра финансов Республики Казахстан от 16 марта 2020 года № 275.

Сноска. Утратил силу приказом Первого заместителя Премьер-Министра РК – Министра финансов РК от 16.03.2020 № 275 (вводится в действие с 01.01.2021).

В соответствии с пунктом 6 статьи 643-1 Кодекса Республики Казахстан от 10 декабря 2008 года "О налогах и других обязательных платежах в бюджет" (Налоговый кодекс) ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Утвердить прилагаемые Правила определения доходов физического лица, подлежащего налогообложению, косвенным методом.

2. Комитету государственных доходов Министерства финансов Республики Казахстан (Ергожин Д.Е.) в установленном законодательстве порядке обеспечить:

1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) в течение десяти календарных дней после государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан его направление на официальное опубликование в средствах массовой информации и информационно-правовой системе "Әділет";

3) в течение пяти рабочих дней со дня получения настоящего приказа от Министерства юстиции Республики Казахстан его направление в Республиканское государственное предприятие на праве хозяйственного введения "Республиканский центр правовой информации" Министерства юстиции Республики Казахстан для размещения в Эталонном контрольном банке нормативных правовых актов Республики Казахстан;

4) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства финансов Республики Казахстан.

3. Настоящий приказ вводится в действие с 1 января 2020 года и подлежит официальному опубликованию.

Сноска. Пункт 3 в редакции Министра финансов РК от 31.03.2017 № 213.

Исполняющий обязанности Министра Р. Даленов

	Утверждено
	приказом исполняющего
	обязанности Министра финансов
	Республики Казахстан
	от 22 июля 2016 года № 383

Правила определения доходов физического лица, подлежащего
налогообложению, косвенным методом
Глава 1. Общие положения

1. Настоящие Правила определения доходов физического лица, подлежащего налогообложению, косвенным методом разработаны в соответствии с пунктом 6 статьи 643-1 Кодекса Республики Казахстан от 10 декабря 2008 года "О налогах и других обязательных платежах в бюджет" (Налоговый кодекс) и определяют порядок определения доходов физического лица, подлежащего налогообложению, косвенным методом в ходе налоговой проверки.

2. Определение доходов физического лица, подлежащего налогообложению, косвенным методом осуществляется органами государственных доходов Республики Казахстан с целью определения полноты и достоверности сведений, указанных им в декларациях физического лица, влекущих возникновение налогового обязательства по индивидуальному подоходному налогу.

3. Органы государственных доходов Республики Казахстан применяют следующие виды косвенного метода определения дохода физического лица:

1) метод прироста стоимости активов;

2) метод учета затрат;

3) метод учета движения средств на банковских счетах.

4. Метод прироста стоимости активов используется в случае наличия у физического лица в период, охваченный налоговым контролем, расходов на приобретение имущества, подлежащего государственной или иной регистрации, а также имущества, по которому права и (или) сделки подлежат государственной или иной регистрации.

Данный метод применяется путем сравнения расходов на приобретение имущества (например, недвижимости, транспортных средств, ценных бумаг, доли участия, депозитов), за определенный период с доходами, отраженными в декларации физического лица.

5. Метод учета затрат используется в случае наличия у физического лица в период, охваченный налоговым контролем, расходов, не указанных в пункте 4 настоящих Правил.

Данный метод применяется путем сравнения расходов физического лица, не указанных в пункте 4 настоящих Правил (например, дорогостоящий отдых, погашение кредитов, передача имущества, в том числе деньги в дар, погашение обязательств) с доходами, отраженными в декларации физического лица.

6. Метод учета движения средств на банковских счетах используется в случае изменения у физического лица в период, охваченный налоговым контролем, денежных накоплений физического лица на счетах в банках и организациях, осуществляющих отдельные виды банковских операций.

Данный метод применяется путем сравнения изменения денежных накоплений физического лица на счетах в банках и организациях, осуществляющих отдельные виды банковских операций (например, сравнение частых и значительных по сумме денежных переводов физическим лицом), с доходами, отраженными в декларации физического лица.

7. В случае необходимости органы государственных доходов Республики Казахстан используют комбинацию методов, указанных в пунктах 4, 5 и 6 настоящих Правил.

Глава 2. Порядок определения доходов физического лица,
подлежащего налогообложению, косвенным методом

8. Определение доходов физического лица, подлежащего налогообложению, косвенным методом состоит из следующих этапов:

1) определение объектов налогообложения и (или) объектов, связанных с налогообложением;

2) оценка объектов налогообложения и (или) объектов, связанных с налогообложением;

3) расчет дохода физического лица.

9. Для определения объектов налогообложения и (или) объектов, связанных с налогообложением, органами государственных доходов Республики Казахстан используются сведения:

1) банков и организаций, осуществляющих отдельные виды банковских операций, о наличии и движении денег на банковских счетах физического лица;

2) уполномоченных государственных органов, негосударственных организаций, местных исполнительных органов об объектах налогообложения и (или) объектах, связанных с налогообложением;

3) из форм налоговой отчетности, представленной физическими и юридическими лицами, в соответствии с приказом Министра финансов Республики Казахстан от 25 декабря 2014 года № 587 "Об утверждении форм налоговой отчетности и правил их составления" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 10156);

4) о результатах налоговых проверок в отношении лиц, с которыми физическим лицом заключались сделки в соответствии с законодательством Республики Казахстан, или по взаиморасчетам, с которыми у физического лица возникла дебиторская и (или) кредиторская задолженность;

5) от средств массовой информации, интернет-сайтов (с учетом наличия web-кошельков).

10. Оценка объектов налогообложения и (или) объектов, связанных с налогообложением, осуществляется на основании сведений, полученных из налоговой отчетности и (или) от уполномоченных органов, а также иных сведений.

11. Источники сведений могут различаться в каждом конкретном случае в зависимости от обстоятельств, характера и рода деятельности физического лица.

12. Для расчета дохода физического лица используются сведения о поступлении денег на банковские счета, платежные карточки, а также из иных платежных и расчетных документов физического лица, которые подтверждаются выпиской из банковского счета, и другая информация (документы), подтверждающие факт получения денег физическим лицом.

13. При определении доходов физического лица, подлежащего налогообложению, косвенным методом по расходам физического лица, которые не подтверждены документами, предусмотренными налоговым законодательством Республики Казахстан, не применяются налоговые вычеты для исчисления индивидуального подоходного налога.

14. При отсутствии у физического лица документов, подтверждающих стоимость активов, в том числе объектов незавершенного строительства, транспортных средств, земельных участков, нематериальных активов, инвестиционной недвижимости в доход данного физического лица включается рыночная стоимость указанного актива.