Сот-сараптамалық зерттеулердің әдістемелерін әзірлеу, сынамадан өткізу және енгізу қағидаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Әділет министрінің 2017 жылғы 30 наурыздағы № 330 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2017 жылғы 6 сәуірде № 14988 болып тіркелді.

"Сот-сараптама қызметі туралы" 2017 жылғы 10 ақпандағы Қазақстан Республикасы Заңының 12-бабының 10) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

1. Қоса беріліп отырған Сот-сараптамалық зерттеулердің әдістемелерін әзірлеу, сынамадан өткізу және енгізу қағидалары бекітілсін.

2. "Сот сараптамасы зерттеулерінің әдістемелерін әзірлеу, байқаудан өткізу және енгізу қағидасын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Әділет министрінің м.а. 2015 жылғы 30 наурыздағы № 188 (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10660 болып тіркелген, "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде 2015 жылғы 14 сәуірде жарияланған) бұйрығының күші жойылды деп танылсын.

3. Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің Сараптама қызметін ұйымдастыру департаменті заңнамада белгіленген тәртіппен:

1) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

2) осы бұйрық Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелген күннен кейін күнтізбелік он күн ішінде оны Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкінде орналастыру үшін Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің "Республикалық құқықтық ақпарат орталығы" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнына жіберуді;

3) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің интернет-ресурсында орналастыруды қамтамасыз етсін.

4. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасы Әділет министрінің жетекшілік ететін орынбасарына жүктелсін.

5. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстеан Республикасының Әділет министрі

М. Бекетаев

Қазақстан Республикасы Әділет министрінің 2017 жылғы 30 наурыздағы № 330 бұйрығымен бекітілді

Сот-сараптамалық зерттеулердің әдістемелерін әзірлеу, сынамадан өткізу және енгізу қағидалары

1 тарау. Жалпы ережелер

1. Осы Сот-сараптамалық зерттеулердің әдістемелерін әзірлеу, сынамадан өткізу және енгізу қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) "Сот-сараптама қызметі туралы" Қазақстан Республикасы Заңының (бұдан әрі – Заң) 12-бабының 10) тармақшасына сәйкес әзірленген, олар сот сараптамаларын және сот сараптамасы саласындағы ғылыми зерттеулерді жүргізу кезінде әзірленетін және қолданылатын сот-сараптамалық зерттеулердің әдістемелерін (бұдан әрі – Әдістемелер) әзірлеудің, сынамадан өткізудің және енгізудің тәртібін айқындайды.

2. Әдістемелерді әзірлеудің және енгізудің мақсаты қылмыстық, азаматтық істерді және әкімшілік істердің материалдарын тергеу барысында сарапшының алдына қойылған сұрақтарды шешудің бірыңғай тәсілдерін жасау, сондай-ақ сот-сараптама қызметін ғылыми дамыту болып табылдады.

3. Әзірленетін Әдістемелерді сынамадан өткізудің мақсаты нақты жағдайларда жүргізілетін теориялық тұрғыдағы әдістемелерді сот сараптамасын жүргізу тәжірибесінде қолдану үшін олардың жарамдылығын растау болып табылады.

4. Әдістемелерді әзірлеудің және енгізудің міндеттері:

сот сараптамасы органдарының сот сарапшылары мен ғылыми қызметкерлерінің қызметін ретке келтіру және жүйелеу;

сот сараптамаларын жүргізудің прогрессивті түрлерін, әдістерін, тәсілдерін және құралдарын іздеу;

сот сараптамарын жүргізудің сапасын арттыру болып табылады.

5. Қазақстан Республикасы Әділет министрлігі сот сараптамасы органдарының (бұдан әрі - сот сараптамасы органы) сарапшылары;

сот сараптамасы органдарының қызметкерлері;

сот-сараптама қызметін лицензия негізінде жүзеге асыратын адамдар;

ғылыми-зерттеу ұйымдарының қызметкерлері Әдістемелерді әзірлеушілер (авторлары, құрастырушылары) болып табылады.

6. Осы Қағидаларда келесі терминдер мен анықтамалар қолданылады:

1) арнаулы ғылыми білімдер – сот-сараптамалық зерттеулердің әдістемелерінде іске асырылған, мазмұны ғылыми білімді құрайтын арнаулы білім саласы;

2) сот-сараптамалық зерттеудің әдістемесі - сот сараптамасының белгілі бір тегінің, түрінің мәніне жататын нақты деректерді анықтау үшін сот сараптамасы объектілерін зерделеу кезінде қолданылатын әдістер жүйесі;

3) әдістемелерді әзірлеу - тиісті нормативтік құқықтық актілерді, оқу-әдістемелік, анықтамалық материалдар мен ғылыми жұмыстарды шығармашылық зерделеу негізінде теориялық сипаттағы материалдарды жүйелеу, сот-сараптамалық зерттеулерді жүргізудің қолда бар тәжірибесін жинақтап қорыту;

4) әдістемелерді сынамадан өткізу - бұл, нәтижесінде олардың сараптамалық тәжірибеде пайдаланылуының мүмкіндігін және қажеттілігін растайтын немесе теріске шығаратын, теориялық әзірленімдердің ережелері мен тұжырымдарын эксперименттік материалдарда тексеру;

5) әдістемелерді енгізу - әзірленген және байқаудан өткізілген әдістемелерді бекіту және сараптама қызметінде пайдалану;

6) сот-сараптамалық зерттеулер әдістемесінің төлқұжаты – сот-сараптамалық зерттеулер әдістемесі туралы ақпараттан тұратын әдістеменің бөлімі;

7) сот-сараптамалық зерттеу әдісі - сот сараптамасының нысанасына қатысты нақты деректерді анықтау үшін сот сараптамасы объектілерін зерделеу кезінде қолданылатын логикалық және (немесе) аспаптық операциялар (тәсілдер, әдістер) жүйесі.

2 тарау. Сот сараптамасы зерттеулерінің әдістемелерін әзірлеудің, сынамадан өткізудің шарттары мен тәртібі

7. Әдістемелерді әзірлеу туралы шешімді сот сараптамасы органының Ғылыми кеңесі (бұдан әрі – ҒК) қабылдайды, онда әдістемелері әзірленуі қажетті сараптама түрлерін, оны орындау нысанын анықтайды, әдістемелерді әзірлеу жөніндегі жұмыс тобын қалыптастырады, жұмыс тобының жетекшісін, жауапты орындаушыларды, әзірлеудің және сынамадан өткізудің мерзімдерін, сыртқы және ішкі рецензенттерді бекітеді және әдістемені әзірлеу, сынамадан өткізу және енгізу жөніндегі іс-шараларды бекіту жөніндегі одан арғы рәсімдерді жүргізеді.

8. Әдістемелерді әзірлеу мен енгізу жоспары сот сараптамасы органының кешенді жоспарына енгізіледі.

9. Әдістемелерді әзірлеу кезінде әзірлеуші материалдарды теориялық сипаты бойынша тиісті нормативтік құқықтық актілерді, оқу-әдістемелік, анықтамалық материалдар мен ғылыми жұмыстарды зерделеу негізінде жүйелейді, сот-сараптамалық зерттеулерді жүргізудің қолда бар тәжірибесін жинақтап қорытады.

10. Әдістеменің құрылымы келесі элементтерден тұрады:

осы Қағидаларға 1 қосымшаға сәйкес нысан бойынша титулдық парақтан;

осы Қағидаларға 2 қосымшаға сәйкес нысан бойынша төлқұжаттан;

мазмұнынан;

кіріспе бөлімінен;

негізгі бөлімінен;

қорытынды бөлімінен;

пайдаланылған дереккөздердің тізімінен;

қосымшалардан (қажет болған жағдайда).

11. Мазмұнында, олардың басталатын беттері көрсетіле отырып, барлық тарауларды, параграфтарды белгілеу жолымен жұмыстың мазмұндамасы келтіріледі, мазмұнындағы тақырыптары мәтіндегі тиісті тақырыптарды қайталайды, мазмұны жұмыстың бас жағына немесе соңына орналастырылады.

12. Кіріспе бөлімінде қысқаша нысанда:

сот-сараптамалық зерттеу әдістемесін әзірлеудің өзектілігі;

зерттеу тақырыбының практикалық маңыздылығы;

шешілетін ғылыми келелі мәселенің заманауи ахуалын бағалау;

зерттеудің мақсаттары мен міндеттері, объектісі мен мәні тұжырымдалады;

зерттеу әдістері, ғылыми-зерттеу жұмысын жүргізудің қажетті шарттары көрсетіледі;

оларды пайдалану, міндеттерді шешуді қамтамасыз ететін ғылыми негізделген нәтижелерді анықтау көрініс табады.

Кіріспе бөлімнің көлемі негізгі мәтін көлемінің 5-7% аспайды.

13. Негізгі бөлімнің тарауларында қойылған міндеттерді шешудің әдістемесі мен техникасы жан-жақты қарастырылады, алынған нәтижелер жүйелеп баяндалады. Негізгі бөлімнің мазмұны, зерттеу тақырыбын қисынды және дәйекті түрде аша отырып, оған дәлме-дәл сәйкес келеді.

14. Бөліктердің, бөлімдердің, тараулар мен параграфтардың тақырыптары нөмірленеді. Өз кезегінде, олар бір-бірімен белгілі бір оймен байланысқан бірнеше сөйлемдерден тұратын азат жолдарға бөлінеді. Бөліктердің, бөлімдердің, тараулар мен параграфтардың тақырыптары қысқа, зерттеу объектісін немесе мәнін бейнелейтін түйін сөздері болады және мазмұнын барынша дәлме-дәл бейнелейді.

15. Қорытынды бөлімі, алынған нәтижелердің кіріспе бөлімінде көрсетілген мақсаттар және міндеттермен байланысқан,олардың тізбектелген, логикалық үйлесімді баяндалуы болып табылады, әрі жүргізілген жұмыстардың логикасымен ескерілген және негізгі бөлімде баяндалған ғылыми ақпараттың синтезі нысанында болады. Қорытынды бөлімнің көлемі негізгі мәтін көлемінің 5-7% аспауы тиіс.

Зертеудің соңғы нәтижелерінен, оның ғылыми жаңалығы, теориялық маңыздылығы және практикалық құндылығы шығады.

16. Пайданылған фактілерге сілтеме жасаған кезде немесе басқа авторлардың жұмыстарынан дәйексөз келтіргенде, келтірілген материалдардың дереккөздері көрсетіледі. Мәтіндер, графикалар, кестелер, карталар, фотосуреттер және т.б. түріндегі көмекші материалдар қосымшаға шығарылады.

17. Негізгі мәтіннің қосымшалармен байланысы "қосымшаны қараңыз..." деген сөзді пайдалана отырып, сілтеме жасау арқылы жүзеге асырылады, ол қысқартылып жазылады және жақшаға алынады. Әдістеменің көлемін есептеген кезде оның қосымшалары есепке алынбайды.

18. Әдістеменің мазмұны Әдістемені әзірлеу кезінде жүргізілген зерттеудің ғылымилығын, жаңалығын және практикалық құндылығын негіздеу болып табылады.

Әдістеменің ғылымилығы зерттеудің эмпириялық және теориялық әдістерін, тұжырымдалатын логикалық ойша пайымдаулар мен қорытындыларды қолданудың ғылыми негізділігімен анықталады.

Жаңалығы, Әдістемеде ұсынылып отырған сот-сараптамалық зерттеулердің әдістері мен тәсілдері теориялық тұрғыдан негізделгендігімен және алғаш рет ұсынылып отырғандығымен анықталады.

Әдістеменің практикалық құндылығы оны сынақтан өткізу барысында анықталады.

Әдістемені жазу кезінде бір мағыналы сөздер мен терминдер пайдаланылады, сондай-ақ сөздердің көп мағыналы түсінігіне жол берілмейді.

19. Әзірлеуші (құрастырушы) әзірленген Әдістеменің жобасын төлқұжатымен бірге Ғылыми-әдістемелік кеңестің (бұдан әрі – ҒӘК) отырысында қарау үшін сот сараптамасы органына жолдайды.

20. ҒӘК қараудың нәтижесі бойынша Әдістеменің ұсынылған жобасын сынамадан өткізу туралы шешім қабылдайды, сынамадан өткізу рәсіміне қатысушыларды және оны өткізудің мерзімін анықтайды.

21. Зерттеудің аспаптық әдістерін қолдануды көздейтін Әдістемені әзірлеген жағдайда,сынамадан өткізу сот-сараптамалық зерттеу әдістерінің валидациясы арқылы жүргізіледі.

22. Сынамадан өткізу рәсіміне сот сараптамасы органының сот сарапшылары, сот-сараптама қызметін лицензия негізінде жүзеге асыратын адамдар, сондай-ақ Заңның 60-бабына сәйкес шетелдердің сот сарапшылары қатысады.

23. Сынамадан өткізу нәтижесі бойынша осы Қағидаларға 3 қосымшаға сәйкес нысан бойынша қорытынды ресімделеді.

24. Қорытындыда Әдістеменің өзектілігі, ол сынамадан өткізілген эксперименттік материал, оларды растау немесе теріске шығару, сарапшылық тәжірибеде пайдаланудың мүмкіндігі мен қажеттілігі көрсетіледі.

25. Сынамадан өткізу нәтижесі бойынша ресімделген қорытынды ҒӘК отырысында қарау үшін жолданады.

26. Сынамадан өткізу рәсімінің нәтижесі бойынша оң немесе теріс шешім шығарылады.

27. Егер, Әдістеменің жарамдылығын эксперименталдық материалда тексеру нәтижелері Әдістемеде тұжырымдалған теориялық ережелер мен қорытындыларды сарапшылық тәжірибеде пайдаланудың мүмкіндігі мен қажеттілігін растайтын болса, сынамадан өткізудің нәтижесі оң деп танылады.

28. Егер, Әдістемеде тұжырымдалған теориялық ережелер мен қорытындылардың,оларды сот сараптамасын жүргізу кезінде практикалық қолданудың нәтижелеріне сәйкессіздігі анықталса, сынамадан өткізудің нәтижесі теріс деп танылады.

29. Сынамадан өткізудің нәтижесі теріс болған жағдайда қорытынды пысықтау үшін әзірлеушілерге (құрастырушыларға) қайта жолданады.

30. Пысықтау аяқалған соң Әдістеме қайта сынамадан өткізу үшін сынамадан өткізу рәсімі жүргізілген сот сараптамасы органына жолданады.

31. Сынамадан өткізу рәсімі аяқталған соң ҒӘК шешімі негізінде сот сараптамасы органы Әдістемені ішкі және сыртқы рецензиялауға жолдайды.

32. Әдістемені ішкі рецензиялауға тиісті мамандық бойынша бас сот сарапшысы қатысады.

33. Әдістемені сыртқы рецензиялауға тиісті мамандық бойынша сот-сараптама қызметін лицензия негізінде жүзеге асыратын адам, тиісті мамандық бойынша ғылыми немесе академиялық дәрежесі, медициналық мамандықтар бойынша жоғары немесе бірінші біліктілік санаттары бар ғылыми-зерттеу ұйымдарының қызметкері, Қазақстан Республикасымен шетелдердің жоғарғы оқу орындарының профессорлық-оқытушылық құрамы қатысады.

34. Рецензияда, рецензияланатын әдістеменің алынған тұжырымдарының өзектілігі, ғылыми жаңалығы және практикалық маңыздылығы көрініс табады және баспа түрінде ресімделеді, оған рецензент жұмыс істейтін ұйымның мөрімен куәландырылған рецензенттің қолы қойылады.

35. Сот сараптамасы органының қызметкері болып табылмайтын Әдістеменің әзірлеушісі (құрастырушысы) сот сараптамасы органына өзі әзірленген Әдістемені сынамадан өткізуге жолдау туралы жазбаша арызбен жүгінеді.

36. Сот-сараптама қызметін лицензия негізінде жүзеге асыратын адамдар әзірлеген Әдістемені сынамадан өткізу мен рецензиялау рәсіміне қойылатын талаптар сот-сараптамасы органының сот сарапшылары әзірлеген Әдістемені сынамадан өткізу мен рецензиялаудың рәсіміне қойылатын талаптармен бірдей.

5 тарау. Әдістемені енгізудің шарттары мен тәртібі

37. Сынамадан өткізу рәсімін жүргізгеннен кейін әзірленген сот сараптамасы органы Әдістеме нәтижелерінің тиімділігін және маңыздылығын бағалау үшін ұсынылған Әдістемені сот сараптамасы органының ҒӘК қарауына береді.

38. Сот сараптамасы органының ҒӘК ұсынылған Әдістемені қарау нәтижесі бойынша келесі шешімдердің бірін қабылдайды: ұсынылған Әдістемені пысықтауға қайтарады немесе ҒК бекітуіне ұсынады.

39. ҒК ұсынылған Әдістемені қарап, келесі шешімдердің бірін қабылдайды: Әдістемені бекітеді немесе пысықтауға қайтарады.

40. Сот сараптамасы органының ҒК бекіту туралы шешім қабылдағаннан кейін, Әдістеме сот сараптамаларының белгілі бір түрін (түрлерін) жүргізу практикасына енгізу үшін ұсынылады.

Әдістеме туралы мәліметтер Қазақстан Республикасы Сот-сараптамалық зерттеулер әдістемелерінің мемлекеттік тізіліміне әдістеменің төлқұжаты түрінде, олардың Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің Сот сараптамалары орталығына келіп түскен күннен бастап бес жұмыс күні ішінде енгізіледі.

	Сот-сараптамалық зерттеулердің әдістемелерін әзірлеу, сынамадан өткізу және енгізу қағидаларына 1 қосымша
	нысан

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ӘДІЛЕТ МИНИСТРЛІГІ

(Әдістемені әзірлеген ұйымның атауы)

Сот-сараптамалық (түрдің атауы) зерттеудің

ӘДІСТЕМЕСІ

(әдістеме мамандығының шифры)

(Әдістеме әзірленген қаланың атауы), 20____ ж.

	Сот-сараптамалық зерттеулердің әдістемелерін әзірлеу, сынамадан өткізу және енгізу қағидаларына 2 қосымша
	нысан

Сот-сараптамалық зерттеулер әдістемесінің төлқұжаты

1. Әдістеменің атауы
2. Әдістеме мамандығының шифры
3. Әістемені құрастырушылар туралы ақпарат
4. Әдістеменің мәні
4.1. Әдістеме шешетін сараптамалық міндеттер
4.2. Зерттеу объектілері
4.3. Зерттеу әдістері
4.4. Әдістеменің қысқаша кезең-кезеңдік сипаттамасы
5. Әдістемені Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің Сот сараптамалары орталығының Ғылыми-әдістемелік және Ғылыми кеңестерінің бірлескен отырысында қарау және мақұлдау күні туралы мәлімет
6. Әдістеменің төлқұжатын құрастырғандар туралы ақпарат

	Сот-сараптамалық зерттеулердің әдістемелерін әзірлеу, сынамадан өткізу және енгізу қағидаларына 3 қосымша
	нысан

Сот сараптамалық зерттеулердің әдістемелерін сынамадан өткізу нәтижелері бойынша қорытынды

Қорытынды берілген күн 20___ж."___" ________

Сынамадан өткізу жүргізілген сот сараптамасы органының (немесе ұйымның) атауы

______________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________

_____________________________________________ әзірлеген (құрастырған)

" ____________________________________________________________________________

(Сот сараптамалық зерттеулердің әдістемесінің атауы)

_____________________________________________________________________________ "

Ұсынылған әдістеменің өзектілігі _________________________________________________

______________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________

Ғылыми жаңалығы _____________________________________________________________

Пайдаланылған әдістердің тізбесі _________________________________________________

Пайдаланылған дереккөздердің тізбесі _____________________________________________

Пайдаланылған құралдардың тізбесі _______________________________________________

Әдістемедегі әдістердің валидациясын жүргізу туралы мәліметтер (қажет болған жағдайда)

_______________________________________________________________________________

Қайта сынамадан өткізу туралы мәліметтер (оны жүргізудің себептері мен алынған

нәтижелерді көрсете отырып):

_______________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________

Сынамадан өткізу рәсімінің нәтижелері бойынша тұжырымдалған қорытындылар

(алынған нәтижелер сенімді және әдістемені сот сараптамасын жүргізу кезінде пайдалануға

болады, пысықтау және қайта сынамадан өткізу қажет, әдістеменің мәлімделген

сипаттамаларға сәйкес еместігі ретінде сот сараптамасын жүргізу кезінде пайлану үшін қабыл

алмау)

_______________________________________________________________________________

(керектісін сызыңыз)

Сынамадан өткізуді жүргізген адамдар:

(Т.А.Ә. (ол болған жағдайда) лауазымы, қолы, күні)

Об утверждении Правил разработки, апробирования и внедрения методик судебно-экспертных исследований

Приказ Министра юстиции Республики Казахстан от 30 марта 2017 года № 330. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 6 апреля 2017 года № 14988.

В соответствии с подпунктом 10) статьи 12 Закона Республики Казахстан от 10 февраля 2017 года "О судебно-экспертной деятельности" ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Утвердить прилагаемые Правила разработки, апробирования и внедрения методик судебно-экспертных исследований.

2. Признать утратившим силу приказ и.о. Министра юстиции Республики Казахстан от 30 марта 2015 года № 188 "Об утверждении Правил разработки, апробирования и внедрения методик судебно-экспертных исследований", (зарегистрированный в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов № 10660, опубликованный в информационно-правовой системе "Әділет" 14 апреля 2015 года).

3. Департаменту организации экспертной деятельности Министерства юстиции Республики Казахстан в установленном законодательством порядке обеспечить:

1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) в течение десяти календарных дней после государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан направление его в Республиканское государственное предприятие на праве хозяйственного ведения "Республиканский центр правовой информации" Министерства юстиции Республики Казахстан для размещения в Эталонном контрольном банке нормативных правовых актов Республики Казахстан;

3) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства юстиции Республики Казахстан.

4. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего заместителя Министра юстиции Республики Казахстан.

5. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Министр юстиции Республики Казахстан

М. Бекетаев

Утверждены приказом Министра юстиции Республики Казахстан от 30 марта 2017 года № 330

Правила
разработки, апробации и внедрения методик судебно-экспертных исследований

Глава 1. Общие положения

1. Настоящие Правила разработки, апробирования и внедрения методик судебно-экспертных исследований (далее - Правила) разработаны в соответствии с подпунктом 10) статьи 12 Закона Республики Казахстан "О судебно-экспертной деятельности" (далее – Закон), которые определяют порядок разработки, апробирования и внедрения методик судебно-экспертных исследований (далее – Методики), разрабатываемых и применяемых при производстве судебных экспертиз и научных исследований в области судебных экспертиз.

2. Целью разработки и внедрения Методик является повышение качества производства судебных экспертиз, выработка единого подхода к решению поставленных перед экспертом вопросов в ходе расследования материалов уголовного, гражданского дела и дел об административных правонарушениях, а также научное развитие судебно-экспертной деятельности.

3. Целью апробирования разрабатываемых Методик является подтверждение их пригодности для использования в практике производства судебных экспертиз теоретически построенных методик, проводимая в реальных условиях.

4. Задачами разработки и внедрения Методик являются:

упорядочение и систематизация деятельности судебных экспертов и научных сотрудников органов судебной экспертизы;

поиск прогрессивных форм, методов, приемов и средств проведения судебных экспертиз;

повышение качества производства судебных экспертиз.

5. Разработчиками (авторами, составителями) Методик являются:

судебные эксперты органов судебной экспертизы Министерства юстиции Республики Казахстан (далее - орган судебной экспертизы);

сотрудники органов судебной экспертизы;

лица, занимающиеся судебно-экспертной деятельностью на основании лицензии;

сотрудники научно-исследовательских организаций.

6. В настоящих Правилах используются следующие термины и определения:

1) специальные научные знания - область специальных знаний, содержание которой составляют научные знания, реализованные в методиках судебно-экспертных исследований;

2) методика судебно-экспертного исследования - система методов, применяемых при изучении объектов судебной экспертизы для установления фактических данных, относящихся к предмету определенного рода, вида судебной экспертизы;

3) разработка методик - систематизация материалов теоретического характера на основе творческого изучения соответствующих нормативных правовых актов, учебно-методических, справочных материалов и научных работ, обобщение имеющейся практики производства судебно-экспертных исследований;

4) апробирование методик - это проверка на экспериментальном материале положений и выводов теоретических разработок, в результате которой подтверждается или опровергается возможность и необходимость их использования в экспертной практике;

5) внедрение методик - утверждение и использование разработанных и апробированных методик в экспертной деятельности;

6) паспорт методики судебно-экспертных исследований – раздел методики, содержащий информацию о методике судебно-экспертных исследований (далее – паспорт);

7) метод судебно-экспертного исследования - система логических и (или) инструментальных операций (способов, приемов), применяемых при изучении объектов судебной экспертизы для установления обстоятельств, относящихся к предмету судебной экспертизы.

Глава 2. Порядок разработки и апробации методик судебно-экспертных исследований

7. Решение о разработке Методик принимает Ученый совет органа судебной экспертизы (далее – УС), который определяет виды экспертиз, по которым необходима разработка методик, формы исполнения, формирует рабочую группу по разработке методики, утверждает руководителя рабочей группы, ответственных исполнителей, сроки разработки и апробирования, внешних и внутренних рецензентов и проводит дальнейшие процедуры по утверждению мероприятий по разработке, апробированию и внедрению методики.

8. План разработки и внедрения Методик включается в комплексный план работы органа судебной экспертизы.

9. При разработке Методик разработчик систематизирует материалы по теоретическому характеру на основе изучения соответствующих нормативных правовых актов, учебно-методических, справочных материалов и научных работ, обобщает имеющуюся практику производства судебно-экспертных исследований.

10. Структура Методики состоит из следующих элементов:

титульный лист по форме согласно приложения 1 к настоящим Правилам;

паспорт по форме согласно приложения 2 к настоящим Правилам;

оглавление;

введение;

основная часть;

заключение;

список использованных источников;

приложения (в случае необходимости).

11. В оглавлении приводится содержание работы путем обозначения всех глав, параграфов с указанием страниц, с которых они начинаются, заголовки оглавления повторяют соответствующие заголовки в тексте, оглавление помещается в начале или в конце работы.

12. Во введении отражаются в краткой форме:

актуальность разработки методики судебно-экспертного исследования;

практическая значимость темы исследования;

оценка современного состояния решаемой научной проблемы;

формулируются цели и задачи, объект и предмет исследования;

указываются методы исследования, необходимые условия проведения научно-исследовательской работы;

определение научно обоснованных результатов, использование которых обеспечивает решение задачи.

Объем введения не превышает 5-7 % объема основного текста.

13. В главах основной части подробно рассматривается методика и техника решения поставленных задач, описываются полученные результаты. Содержание основной части соответствует теме исследования, логично и аргументировано ее раскрывая.

14. Заголовки частей, разделов, глав и параграфов, нумеруются. В свою очередь они подразделяется на абзацы, которые состоят из нескольких предложений, связанных между собой определенной мыслью. Заголовки частей, разделов, глав и параграфов краткие, содержат ключевые слова, отражающие объект или предмет исследования и максимально точно отражают содержание.

15. Заключение представляет собой последовательное, логически стройное изложение полученных итогов в их связи с целями и задачами, указанными во введении и обусловлено логикой проведенных работ и носит форму синтеза научной информации, изложенной в основной части. Объем заключения не превышает 5-7 % объема основного текста.

Из конечных результатов исследования вытекает его научная новизна, теоретическая значимость и практическая ценность.

16. При ссылке на заимствованные факты или цитируя работы других авторов, указывается источник приводимых материалов. Вспомогательные материалы представляющие собой тексты, графики, таблицы, карты, фотографии и так далее, оформляются в виде приложений.

17. Связь основного текста с приложениями осуществляется через ссылки, используя слово "смотреть приложение...", которое сокращается и заключается в круглые скобки. При подсчете объема методики приложения не учитываются.

18. Содержание Методики представляет собой обоснование научности, новизны и практической ценности проведенного исследования при разработке Методики.

Научность Методики определяется научным обоснованием применения эмпирических и теоретических методов исследования, формулируемых логических умозаключений и выводов.

Новизна определяется тем, что предлагаемые в Методике методы и приемы судебно-экспертных исследований теоретически обоснованы и предлагаются впервые.

Практическую ценность Методики устанавливается в ходе ее апробирования.

При написании Методики применяются однозначные выражения и термины, а также исключаются многозначность толкования слов.

19. Разработчик (составитель) направляет разработанный проект Методики с паспортом в орган судебной экспертизы для рассмотрения на заседании Научно-методического совета (далее – НМС).

20. По результатам рассмотрения НМС принимает решение о проведении апробации представленного проекта Методики, определяет участников процедуры апробации и сроки ее проведения.

21. В случае разработки Методики, предусматривающей применение инструментальных методов исследования, апробация проводится посредством валидации методов судебно-экспертного исследования.

22. В процедуре апробации участвуют судебные эксперты органов судебной экспертизы, лица, занимающиеся судебно-экспертной деятельностью на основании лицензии, а также судебные эксперты иностранного государства в соответствии со статьей 60 Закона.

23. По результатам апробации оформляется заключение по форме согласно приложению 3 к настоящим Правилам.

24. В заключении указывается актуальность, экспериментальный материал на котором она апробировалась, подтверждение или опровержение, возможности и необходимости их использования в экспертной практике.

25. Оформленное по результатам апробации заключение направляется для рассмотрения на заседании НМС.

26. По результатам процедуры апробации выносится положительное или отрицательное решение.

27. Положительными признаются результаты апробации в случае, если результаты проверки пригодности Методики на экспериментальном материале подтверждают возможность и необходимость использования в экспертной практике теоретических положения и выводов, сформулированных в Методике.

28. Отрицательным признается результат апробации, если выявлено несоответствие сформулированных теоретических положений и выводов в Методике результатам их практического применения при производстве судебной экспертизы.

29. В случае отрицательных результатов апробации заключение направляется разработчикам (составителям) для доработки.

30. После доработки Методика направляется в орган судебной экспертизы, где проходила процедура апробации для проведения повторной апробации.

31. По завершению процесса апробации на основании решения НМС орган судебной экспертизы направляет Методику на внутреннее и внешнее рецензирование.

32. В проведении внутреннего рецензирования Методики участвует главный судебный эксперт по соответствующей экспертной специальности.

33. В проведении внешнего рецензирования Методики участвует лицо, занимающийся судебно-экспертной деятельностью на основании лицензии по соответствующей специальности, сотрудник научно-исследовательских организаций, имеющий ученую или академическую степень по соответствующей специальности, высшую или первую квалификационную категорию по медицинским специальностям, профессорско-преподавательский состав высших учебных заведений Республики Казахстан и зарубежных стран.

34. Рецензия отражает актуальность, научную новизну и практическую значимость полученных выводов рецензируемой методики и оформляется в печатном виде, подписывается рецензентом, удостоверенная печатью организации, где работает рецензент.

35. Разработчик (составитель) Методики, не являющийся сотрудником органа судебной экспертизы, обращается в орган судебной экспертизы с письменным заявлением о направлении на апробацию разработанной им Методики.

36. Требования к процедуре апробации и рецензирования Методик, разработанных лицами, осуществляющими судебно-экспертную деятельность на основании лицензии, идентичны требованиям к процедуре апробации и рецензирования Методик, разработанным судебными экспертами органа судебной экспертизы.

Глава 5. Условия и порядок внедрения Методики

37. После проведения процедуры апробации для оценки эффективности и значимости результатов, разработанной методики орган судебной экспертизы вносит представленную Методику на рассмотрение НМС органа судебной экспертизы.

38. НМС органа судебной экспертизы по результатам рассмотрения представленной Методики принимает одно из решений: возвращение на доработку или рекомендует представленную Методику на утверждение УС.

39. УС рассмотрев представленную Методику принимает одно из решении: утверждает Методику или возвращает ее на доработку.

40. После принятия решения УС органа судебной экспертизы об утверждении, Методика рекомендуется для внедрения в практику производства определенного вида (видов) судебных экспертиз.

Сведения о Методике вносятся в Государственный реестр методик судебно-экспертных исследований Республики Казахстан в виде паспорта методики в течение пяти рабочих дней со дня их поступления в Центр судебных экспертизы Министерства юстиции Республики Казахстан.

	Приложение 1 к Правилам разработки, апробации и внедрения Методик судебно-экспертных исследований
	Форма

МИНИСТЕРСТВО ЮСТИЦИИ РЕСПУБЛИКИ КАЗАХСТАН
(наименование организации, разработавшее Методику)

МЕТОДИКА

судебно-экспертного (наименование вида) исследования

(шифр специальности методики)

(наименование города, где разработана Методика), 20__г.

	Приложение 2 к Правилам разработки, апробации и внедрения Методик судебно-экспертных исследований
	Форма

Паспорт методики судебно-экспертных исследований

1. Наименование методики
2. Шифр специальности методики
3. Информация о разработчиках методики
4. Сущность методики
4.1. Экспертные задачи, решаемые методикой
4.2. Объекты исследования
4.3. Методы исследования
4.5. Краткое поэтапное описание методики
5. Сведения о дате рассмотрения и одобрения методики на совместном заседании Научно-методического и Ученого советов Центра судебных экспертиз Министерства юстиции Республики Казахстан
6. Информация о составителях паспорта методики

	Приложение 3 к Правилам разработки, апробации и внедрения Методик судебно-экспертных исследований
	Форма

Заключение
по результатам апробации методики
судебно-экспертного исследования

дата дачи заключения "___"____________20___ г.

Наименование органа судебной экспертизы (либо организации), где проводилось
апробирование __________________________________________________________________

"______________________________________________________________________________,
(наименование Методики судебно-экспертного исследования)

разработанную (составленную)
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________

Актуальность представленной методики
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________

Научная новизна _________________________________________________________________

Перечень использованных методов _________________________________________________

________________________________________________________________________________

Перечень использованных источников ______________________________________________

________________________________________________________________________________

Перечень использованного оборудования ____________________________________________

________________________________________________________________________________

Сведения о проведении валидации методов в Методике
(в случае необходимости) _________________________________________________________

Сведения о проведении повторной апробации (с указанием причин его проведения и
полученных результатов) __________________________________________________________

________________________________________________________________________________

Выводы, сформулированные по результатам процедуры апробации (полученные результаты
достоверны и методика может быть использована при производстве судебной экспертизы,
необходимо доработка и проведение повторной апробации, отклонение методики для
применения при производстве судебной экспертизы, как несоответствующей заявленным
характеристикам)
________________________________________________________________________________
(нужное подчеркнуть)

Лица, проводившие апробацию:

(Ф.И.О. (при наличии), должность, дата, подписи)