Зейнетақы қорларының көрсетілетін қызметтерін есепке алу әдістемесін бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі Статистика комитеті төрағасының м.а. 2017 жылғы 16 тамыздағы № 118 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2017 жылғы 13 қыркүйекте № 15687 болып тіркелді.

"Мемлекеттік статистика туралы" Қазақстан Республикасының 2010 жылғы 19 наурыздағы Заңының 12-бабы 5) тармақшасына және Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2014 жылғы 24 қыркүйектегі № 1011 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі туралы ереженің 17-тармағы 258) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

1. Қоса беріліп отырған Зейнетақы қорларының көрсетілетін қызметтерін есепке алу әдістемеcі бекітілсін.

2. Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі Статистика комитетінің Ұлттық шоттар басқармасы Заң басқармасымен бірлесіп заңнамада белгіленген тәртіппен:

1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін;

2) осы бұйрық мемлекеттік тіркелген күннен бастап күнтізбелік он күн ішінде оның қазақ және орыс тілдерінде қағаз және электрондық түрдегі көшірмесінің ресми жариялау және Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерінің Эталондық бақылау банкіне енгізу үшін "Республикалық құқықтық ақпарат орталығы" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнына жіберілуін;

3) осы бұйрық мемлекеттік тіркелгеннен кейін күнтізбелік он күн ішінде оның көшірмесінің мерзімді баспасөз басылымдарына ресми жариялауға жіберілуін;

4) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі Статистика комитетінің интернет-ресурсында орналастырылуын қамтамасыз етсін.

3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі Статистика комитеті төрағасының орынбасарына (Г.М. Керімханова) жүктелсін.

4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі Статистика комитеті төрағасының міндетін атқарушы

Г. Керімханова

Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі Статистика комитеті төрағасының міндетін атқарушының 2017 жылғы 16 тамыздағы № 118 бұйрығымен бекітілді

Зейнетақы қорларының көрсетілетін қызметтерін есепке алу әдістемесі

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Зейнетақы қорларының көрсетілетін қызметтерін есепке алу әдістемесі (бұдан әрі - Әдістеме) халықаралық стандарттарға сәйкес қалыптастырылатын және "Мемлекеттік статистика туралы" Қазақстан Республикасының 2010 жылғы 19 наурыздағы Заңына сәйкес бекітілетін статистикалық әдіснамаға жатады.

2. Осы Әдістемені зейнетақы қорларының көрсетілетін қызметтерін есепке алу кезінде Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігі Статистика комитеті қолданады.

3. Осы Әдістеменің мақсаты зейнетақы қорларының көрсетілетін қызметтері есептеулерін жетілдіру және қаржы секторында құрылатын жалпы шығарылым, аралық тұтыну, қосылған құн бағалауларының сенімділігін арттыру болып табылады.

4. Әдіснамалық негіз ретінде 2008 жылғы Ұлттық шоттар жүйесі (бұдан әрі – 2008 жылғы ҰШЖ), 2014 жылғы Мемлекеттік қаржы статистикасы бойынша нұсқау (бұдан әрі - Нұсқау) пайдаланылды.

5. Осы Әдістемеде мынадай анықтамалар пайдаланылады:

1) аралық тұтыну - есепті кезеңде тауарлар мен қызметтер өндірісіне шығындар ретінде өндіріс үдерісінде түрленетін немесе түгелдей тұтынылатын тауарлар мен қызметтер құнын білдіреді;

2) жалпы қосылған құн – өндірістік қызметтің түпкілікті нәтижесін сипаттайды және осы өндірістік үдерістегі өңдеумен қосылған құндылықты білдіреді. Салалар деңгейінде тауарлар және көрсетілетін қызметтер шығарылымы мен аралық тұтыну арасындағы айырмашылық ретінде есептеп шығарылады, өндіріс үдерісінде тұтынылған негізгі капиталдың құнын қамтиды;

3) институционалдық бірлік – өз атынан активтерге ие, міндеттерді қабылдайтын, экономикалық қызметке қатысатын және басқа да бірліктермен операцияларға түсе алатын экономикалық бірлік;

4) қаржы корпорациялары – негізінен басқа институционалдық бірліктерге қаржылық көрсетілетін қызметтерді, соның ішінде сақтандыру және зейнетақы қорларының көрсетілетін қызметтерін ұсынумен айналысатын барлық резиденттік корпорациялар;

5) нарықтық емес шығарылым - үй шаруашылықтарына қызмет көрсететін коммерциялық емес ұйымдар немесе мемлекеттік басқару органдары өндірген және басқа институционалдық бірліктерге немесе жалпы қоғамға тегін немесе экономикалық маңызы жоқ баға бойынша ұсынылатын тауарлар мен жеке немесе ұжымдық көрсетілетін қызметтер;

6) нарықтық шығарылым – экономикалық маңызы бар баға бойынша сатуға арналған шығарылым;

7) ұлттық шоттар жүйесі – елдің экономикалық қызметінің нәтижелерін сипаттайтын шоттар мен кестелердің белгілі жиынтығы түріде құрастырылған статистикалық көрсеткіштердің жүйесі;

8) үй шаруашылықтарына қызмет көрсететін коммерциялық емес ұйымдар (ҮШҚКЕҰ) – мемлекеттік басқару органдары бақыламайтын нарықтық емес ұйымдардан тұрады.

2-тарау. 2008 жылғы Ұлттық шоттар жүйесінде зейнетақы қорларының көрсетілетін қызметтерін есепке алу

6. 2008 жылғы ҰШЖ-да нарықтық және нарықтық емес шығарылым және оларды бағалау әдістері арасындағы айырмашылық жүргізіледі. Нарықтық өндіруші ретінде атқаратын зейнетақы қорының көрсетілетін қызметтерінің шығарылымы жүзеге асырылатын қызметтен табыстар туралы ақпарат негізінде анықталады. Нарықтық емес өндіруші ретінде атқаратын зейнетақы қорының көрсетілетін қызметтері шығарылымының құны өндіріске жұмсалған шығыстар сомасы бойынша анықталады.

2008 жылғы ҰШЖ-да зейнетақы қорларын нарықтық немесе нарықтық емес өндірушілер деп есепке алу аталған бірліктің қай экономикалық институционалдық секторға тиісті екеніне байланысты.

7. Нұсқауға сәйкес зейнетақы қорларын экономика секторларына жатқызудың тәсілі көрсетіледі: зейнетақы қорларын мемлекеттік басқару секторына нарықтық емес өндіруші ретінде немесе қаржылық корпорациялар секторына нарықтық өндіруші ретінде жатқызады. Зейнетақы қорын экономика секторларына жатқызудың негізгі өлшемшарты аталған бірліктің институционалды бірліктің өлшемшарттарына сәйкестігі болып табылады.

8. Институционалдық бірліктер ел экономикасын құрайтын бес институционалдық секторларға топталады:

қаржылық емес корпорациялар секторы;

қаржылық корпорациялар секторы;

мемлекеттік басқару секторы;

ҮШҚКЕҰ секторы;

үй шаруашылықтарының секторы.

2008 жылғы ҰШЖ-да бірліктерді экономиканың институционалдық секторларына жатқызу үшін концептуалдық негіз осы Әдістемеге 1-қосымшада көрсетілген.

9. Мемлекет бақылайтын және институционалды бірлік өлшемшарттарына сәйкес келетін зейнетақы қоры мемлекеттік қаржылық корпорация ретінде қарастырылады. Мемлекеттік корпорациялар арқылы (мысалы, теміржолдар, әуежелілер, мемлекеттік коммуналдық қызметтер және мемлекеттік қаржылық корпорациялар) мемлекеттік басқару органдарының мемлекеттік саясатының мақсаттарын іске асыру нәтижесінде мемлекеттік қаржылық корпорацияның ішкі секторы пайда болады. Мемлекеттік секторы және оның экономиканың институционалдық секторларымен байланысы осы Әдістемеге 2-қосымшада көрсетілген.

Мемлекет бақылайтын және институционалдық бірлік өлшемшарттарына сәйкес келмейтін зейнетақы қоры мемлекеттік басқару секторына жатады.

3-тарау. Зейнетақы қорының көрсетілетін қызметтерінің жалпы шығарылымын, аралық тұтынуын және жалпы қосылған құнын есептеу

10. Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры (бұдан әрі – БЖЗҚ) көрсетілетін қызметтерінің жалпы шығарылымын және аралық тұтынуын есептеу үшін әкімшілік дереккөздерден әкімшілік деректер пайдаланылады.

11. Жалпы қосылған құн жалпы шығарылым мен аралық тұтыну арасындағы айырмашылық ретінде есептеледі. БЖЗҚ көрсетілетін қызметтерінің жалпы шығарылымын, аралық тұтынуын және жалпы қосылған құнын есептеу осы Әдістемеге 3-қосымшада келтірілген.

БЖЗҚ көрсетілетін қызметтерінің жалпы шығарылымына зейнетақы активтерінен және зейнетақы активтері бойынша инвестициялық кірістен (шығыннан) комиссиялық сыйақылар, сонымен қатар басқа да кірістер кіреді.

Аралық тұтыну комиссиялық шығыстар, ағымдағы жалдау бойынша шығыстар, өзге де әкімшілік шығыстар, өзге де шығыстар сомасы ретінде есептеледі.

Зейнетақы қорларының көрсетілетін қызметтерін есепке алу әдістемесіне 1-қосымша

2008 жылғы ҰШЖ-да бірліктерді экономиканың институционалдық секторларына жатқызу

Зейнетақы қорларының көрсетілетін қызметтерін есепке алу әдістемесіне 2-қосымша

Мемлекеттік сектор және оның экономиканың институционалдық секторларымен байланысы

Қаржылық емес корпорациялар секторы	Қаржылық корпорациялар секторы	Мемлекеттік басқару секторы	ҮШҚКЕҰ секторы	Үй шаруашылықтарының секторы
Мемлекеттік бірліктер	Мемлекеттік бірліктер	Мемлекеттік бірліктер	Жеке бірліктер	Жеке бірліктер
Жеке бірліктер	Жеке бірліктер

- Мемлекеттік сектор

Зейнетақы қорларының көрсетілетін қызметтерін есепке алу әдістемесіне 3-қосымша

БЖЗҚ көрсетілетін қызметтерінің жалпы шығарылымын, аралық тұтынуын және жалпы қосылған құнын есептеу

мың теңге

№	"Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры" АҚ пайда және шығын жөніндегі есебі	2014	2015	2016
1	Комиссиялық сыйақылар, оның ішінде:	26 423 162	58 856 318	58 563 783
2	зейнетақы активтерінен	9 239 578	14 046 830	16 088 937
3	зейнетақы активтері бойынша инвестициялық кірістен (шығыннан)	17 183 584	44 809 488	42 474 846
4	Басқа да кірістер	1 238	4 401	445 463
5	Барлығы шығарылым = 1+4	26 424 400	58 860 719	59 009 246
6	Комиссиялық шығыстар, оның ішінде:	6 337 719	20 676 396	5 854 810
7	басқарушы инвестициялық портфель сыйақылары	5 317 033	19 313 399	3 610 367
8	кастодиан банктерге сыйақылар	1 020 686	1 362 997	2 244 443
9	Ағымдағы жалдау бойынша шығыстар	592 382	823 236	1 026 763
10	Өзге де әкімшілік шығыстар	969 984	1 889 841	2 717 500
11	Өзге де шығыстар	8	7 715	0
12	Барлығы аралық тұтыну = 6+9+10+11	7 900 093	23 397 188	9 599 073
13	Жалпы қосылған құн = 5-12	18 524 307	35 463 531	49 410 173

Об утверждении Методики учета услуг пенсионных фондов

Приказ и.о. Председателя Комитета по статистике Министерства национальной экономики Республики Казахстан от 16 августа 2017 года № 118. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 13 сентября 2017 года № 15687.

В соответствии с подпунктом 5) статьи 12 Закона Республики Казахстан от 19 марта 2010 года "О государственной статистике" и подпунктом 258) пункта 17 Положения о Министерстве национальной экономики Республики Казахстан, утвержденного постановлением Правительства Республики Казахстан от 24 сентября 2014 года № 1011, ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Утвердить прилагаемую Методику учета услуг пенсионных фондов.

2. Управлению национальных счетов совместно с Юридическим управлением Комитета по статистике Министерства национальной экономики Республики Казахстан обеспечить в установленном законодательством порядке:

1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) в течение десяти календарных дней со дня государственной регистрации настоящего приказа направление его копии в бумажном и электронном виде на казахском и русском языках в Республиканское государственное предприятие на праве хозяйственного ведения "Республиканский центр правовой информации" для официального опубликования и включения в Эталонный контрольный банк нормативных правовых актов Республики Казахстан;

3) в течение десяти календарных дней после государственной регистрации настоящего приказа направление его копии на официальное опубликование в периодические печатные издания;

4) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Комитета по статистике Министерства национальной экономики Республики Казахстан.

3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего заместителя Председателя Комитета по статистике Министерства национальной экономики Республики Казахстан (Керимханова Г.М.).

4. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Исполняющий обязанности Председателя Комитета по статистике Министерства национальной экономики Республики Казахстан

Г. Керимханова

Утверждена приказом исполняющего обязанности Председателя Комитета по статистике Министерства национальной экономики Республики Казахстан от 16 августа 2017 года № 118

Методика учета услуг пенсионных фондов

Глава 1. Общие положения

1. Методика учета услуг пенсионных фондов (далее - Методика) относится к статистической методологии, формируемой в соответствии с международными стандартами и утверждаемой в соответствии с Законом Республики Казахстан от 19 марта 2010 года "О государственной статистике".

2. Настоящая Методика применяется Комитетом по статистике Министерства национальной экономики Республики Казахстан (далее - Комитет) при учете услуг пенсионных фондов.

3. Целью настоящей Методики является совершенствование расчетов услуг пенсионных фондов и повышение надежности оценок валового выпуска, промежуточного потребления и добавленной стоимости, создаваемой в финансовом секторе.

4. В качестве методологической основы использованы Система национальных счетов 2008 года (далее – СНС 2008), Руководство по статистике государственных финансов 2014 года (далее – Руководство).

5. В настоящей Методике используются следующие определения:

1) промежуточное потребление – представляет собой стоимость товаров и услуг, которые трансформируются или полностью потребляются в отчетном периоде в качестве затрат на производство товаров и услуг в процессе производства;

2) валовая добавленная стоимость – характеризует конечный результат производственной деятельности и представляет собой ценность, добавленную обработкой в данном производственном процессе. Исчисляется на уровне отраслей как разность между выпуском товаров и услуг и промежуточным потреблением, включает потребленную в процессе производства стоимость основного капитала;

3) институциональная единица – экономическая единица, которая способна от своего имени владеть активами, принимать обязательства, участвовать в экономической деятельности и вступать в операции с другими единицами;

4) финансовые корпорации – все резидентские корпорации, которые, в основном, заняты предоставлением финансовых услуг другим институциональным единицам, в том числе услуг страхования и пенсионных фондов;

5) нерыночный выпуск - товары и индивидуальные или коллективные услуги, произведенные некоммерческими организациями, обслуживающими домашние хозяйства, или органами государственного управления, предоставляемые другим институциональным единицам или обществу в целом бесплатно или по экономически незначимым ценам;

6) рыночный выпуск - выпуск, предназначенный для продажи по экономически значимым ценам;

7) система национальных счетов – система статистических показателей, построенная в виде определенного набора счетов и таблиц, характеризующих результаты экономической деятельности страны;

8) некоммерческие организации, обслуживающие домашние хозяйства (далее - НКООДХ) – состоят из нерыночных некоммерческих организаций, которые не контролируются органами государственного управления.

Глава 2. Учет услуг пенсионных фондов в Системе национальных счетов 2008 года

6. В СНС 2008 проводится различие между рыночным и нерыночным выпуском и методах их оценки. Выпуск услуг пенсионного фонда, функционирующего как рыночный производитель, определяется на основании информации о доходах от осуществляемой деятельности. Стоимость выпуска услуг пенсионного фонда, функционирующего как нерыночный производитель, определяется по сумме затрат на производство.

Учет пенсионных фондов в СНС 2008 как рыночных или нерыночных производителей зависит от принадлежности данной единицы к институциональному сектору экономики.

7. Согласно Руководству выделяются два подхода отнесения пенсионных фондов к секторам экономики: отнесение пенсионных фондов в сектор государственного управления как нерыночного производителя или сектор финансовых корпораций как рыночного производителя. Основным критерием для отнесения пенсионного фонда к секторам экономики является соответствие данной единицы критериям институциональной единицы.

8. Институциональные единицы группируются в пять институциональных секторов, образующих экономику страны:

сектор нефинансовых корпораций;

сектор финансовых корпораций;

сектор государственного управления;

сектор НКООДХ;

сектор домашних хозяйств.

Концептуальная основа для отнесения той или иной единицы к соответствующим институциональным секторам экономики в СНС 2008 представлена в Приложении 1 к настоящей Методике.

9. Пенсионный фонд, контролируемый государством и соответствующий критериям институциональной единицы, рассматривается как государственная финансовая корпорация. Подсектор государственных финансовых корпораций образуется в результате реализации целей государственной политики органами государственного управления с помощью государственных корпораций (например, железных дорог, авиалиний, государственных коммунальных служб и государственных финансовых корпораций). В Приложении 2 к настоящей Методике показан государственный сектор и его связь с институциональными секторами экономики. Пенсионный фонд, контролируемый государством и не соответствующий критериям институциональной единицы, относится к сектору государственного управления.

Глава 3. Расчет валового выпуска, промежуточного потребления и валовой добавленной стоимости услуг пенсионного фонда

10. Для расчета валового выпуска и промежуточного потребления услуг Единого накопительного пенсионного фонда (далее – ЕНПФ) используются административные данные административных источников.

11. Валовая добавленная стоимость рассчитывается как разница между валовым выпуском и промежуточным потреблением. Расчет валового выпуска, промежуточного потребления и валовой добавленной стоимости услуг ЕНПФ представлен в Приложении 3 к настоящей Методике.

Валовой выпуск услуг ЕНПФ включает комиссионные вознаграждения от пенсионных активов и от инвестиционного дохода (убытка) по пенсионным активам, а также прочие доходы.

Промежуточное потребление рассчитывается как сумма комиссионных расходов, расходов по текущей аренде, прочих административных расходов, прочих расходов.

Приложение 1 к Методике учета услуг пенсионных фондов

Отнесение единиц к институциональным секторам экономики в СНС 2008

Приложение 2 к Методике учета услуг пенсионных фондов

Государственный сектор и его связь с институциональными секторами экономики

Сектор нефинансовых корпораций	Сектор финансовых корпораций	Сектор государственного управления	Сектор НКООДХ	Сектор домашних хозяйств
Государственные единицы	Государственные единицы	Государственные единицы	Частные единицы	Частные единицы
Частные единицы	Частные единицы

Приложение 3 к Методике учета услуг пенсионных фондов

Расчет валового выпуска, промежуточного потребления и валовой добавленной стоимости услуг ЕНПФ тыс. тенге

№	Отчет о прибылях и убытках АО "Единый накопительный пенсионный фонд"	2014	2015	2016
1	Комиссионные вознаграждения, в том числе:	26 423 162	58 856 318	58 563 783
2	от пенсионных активов	9 239 578	14 046 830	16 088 937
3	от инвестиционного дохода (убытка) по пенсионным активам	17 183 584	44 809 488	42 474 846
4	Прочие доходы	1 238	4 401	445 463
5	Итого выпуск = 1+4	26 424 400	58 860 719	59 009 246
6	Комиссионные расходы, из них:	6 337 719	20 676 396	5 854 810
7	вознаграждения управляющим инвестиционным портфелем	5 317 033	19 313 399	3 610 367
8	вознаграждения банкам-кастодианам	1 020 686	1 362 997	2 244 443
9	Расходы по текущей аренде	592 382	823 236	1 026 763
10	Прочие административные расходы	969 984	1 889 841	2 717 500
11	Прочие расходы	8	7 715	0
12	Итого промежуточное потребление = 6+9+10+11	7 900 093	23 397 188	9 599 073
13	Валовая добавленная стоимость = 5-12	18 524 307	35 463 531	49 410 173