Т.Рысқұлов ауданы бойынша 2017-2018 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі Жоспарын бекіту туралы

Жамбыл облысы Т.Рысқұлов аудандық мәслихатының 2017 жылғы 14 желтоқсандағы № 21-7 шешімі. Жамбыл облысы Әділет департаментінде 2017 жылғы 25 желтоқсанда № 3646 болып тіркелді

РҚАО-ның ескертпесі.
Құжаттың мәтінінде түпнұсқаның пунктуациясы мен орфографиясы сақталған.

"Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы" Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 23 қаңтардағы Заңының 6 бабына және "Жайылымдар туралы" Қазақстан Республикасының 2017 жылғы 20 ақпандағы Заңының 8 бабының 1) тармақшасына сәйкес Т.Рысқұлов аудандық мәслихаты ШЕШІМ ҚАБЫЛДАДЫ:

1. Қоса беріліп отырған Т. Рысқұлов ауданы бойынша, 2017-2018 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі Жоспары бекітілсін.

2. Осы шешімнің орындалуын бақылау аудандық мәслихаттың аймақты өнеркәсіп салаларын, құрылысты, энергетиканы, көлік пен байланысты, ауылшаруашылығы мен кәсіпкерлікті дамыту жөніндегі тұрақты комиссиясына жүктелсін.

3.Осы шешім әділет органдарында мемлекеттік тіркелген күннен бастап күшіне енеді және оның алғашқы ресми жарияланған күннен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Аудандық мәслихат
сессиясының төрағасы	С. Бисембаев
Аудандық мәслихат
хатшысының міндетін атқарушы	Т. Джаманбаев

Т. Рысқұлов аудандық мәслихатының 2017 жылғы 14 желтоқсандағы № 21-7 шешімімен бекітілген

Т. Рысқұлов ауданы бойынша 2017-2018 жылдарға арналған жайылымдарды басқару және оларды пайдалану жөніндегі Жоспары

Кіріспе

Т. Рысқұлов ауданының экономикасында ауыл шаруашылығы саласы жетекші орын алады. Еліміздің азық түлікпен толық қамтамасыз етуміндетін орындауда мал шаруашылығын дамытуда айрықша орын алатын болса, оның негізі-табиғи жайылымдарды тиімді және ұтымды пайдалану болып табылады. Жер пайдаланушылар мен меншік иелері үшін табиғи жайлымдарды тиімді пайдалану, жайылымның тозығын болдырмай жақсарту шараларын жүзеге асыру кезек күттірмейтін міндет. Т. Рысқұлов ауданы Жамбыл облысының оңтүстік-шығысында орналасқан Байзақ, Мойымқұм,және –Қырғыз Республикасымен шектеседі ,аумағы 9,08 мың шаршы киллометр немесе Жамбыл облысы аумағының 14,5% құрайды.

Аумағының басым көпшілігі жазық жер болғанына қарамастан, Т. Рысқұлов ауданы табиғатының әртүрлілігімен ерекшеленеді. Ауданның оңтүстігі таулы келеді. Онда Қырғыз Алатауының,Ойранды,Қарақыстақ,Сұлутөр, Шөнгер, Көкдөнен, Көгершін, Мыңбел таулары орналасқан.

Ауданың орталығы мен солтүстік бөліктері жазық. Солтүстігінде Мойынқұм құмына ұласып кетеді. Жер қойнауынан құрылыс материалдары, жер асты сулары барланған. Ауданның климаты континентальды, қысы біршама жұмсақ, жазы ыстық. Қаңтар айындағы ауаның жылдық орташа температурасы-6-8 С шілдедетиісінше +20 С- +25 С. Жауын шашынның жылдық көлемі жазық жерлерде200-250 миллиметрге дейін,таулы аймақтар мен тауларда 450-500миллиметрге дейін.Топырағы күңгірт және тақыр түстес сұр,шалғынды сұр, қарақошқыл және қаратопырақты .

Аудан бойынша 2017 жылдың 1-ші қаңтарына ірі қара мал 28844 бас,қой –ешкі 394045 бас,жылқы 14398басты құрайды және аталған малдарға арналған барлығы 21 мал тоғыту орны,15 қолдан ұрықтандыру пукті,3 мал көмінділері (биотермиялық шұнқыр) бар. Т. Рысқұлов ауданы 15 ауылдық округтен және43елді мекеннен тұрады.

Жоспардың мақсаты: жайылымдарды басқару және оларды пайдалану.

Жоспардың іске асыру мерзімі: 2017 жылдың желтоқсан айынан бастап 2018 жылдың аяғына дейін.

Құқық белгілейтін құжаттар негізінде жер санаттары, жер учаскелерінің меншік иелері және жер пайдаланушылар бөлінісінде әкімшілік-аумақтық бірлік аумағында жайылымдардың орналасу схемасынның (картасы)

Жайылымдардың қолайлы схемасы

Жайылымдардың, оның ішінде маусымдық жайылымдардың сыртқы және ішкі шекаралары мен алаңдары, жайылымдық инфрақұрылым объектілері белгіленген картасы

Жайылым пайдаланушылардың су тұтыну нормасына сәйкес жасалған су көздерiне (көлдерге, өзендерге, тоғандарға, апандарға, суару немесе суландыру каналдарына, құбырлы немесе шахталы құдықтарға) Қол жеткізу схемасы

Жайылымы жоқ жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын орналастыру үшін жайылымдарды қайта бөлу және оны берілетін жайылымдарға ауыстыру схемасы

Аудандық маңызы бар қала, кент, ауыл, ауылдық округ маңында орналасқан жайылымдармен қамтамасыз етілмеген жеке және (немесе) заңды тұлғалардың ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын шалғайдағы жайылымдарға орналастыру схемасы

Т. Рысқұлов ауданы бойынша ауыл шаруашылығы жануарларын жаюдың және айдаудың маусымдық маршруттарын белгілейтін жайылымдарды пайдалану жөніндегі күнтізбелік графигі

Р/с	Ауылдық округ атауы	Шалғай жайылымға (шөл-далалық, таулы-далалық аймақа) малдарды айдап шығарылу мерзімі	Шалғай жайылымнан (шөл-далалық, таулы далалық аймақтан) малдардың қайтарылу мерзімі	Ескерту
1	Көгершін	сәуір мамыр1-ші оңкүндігі	тамыз, қазан 2 оңкүндігі
2	Қорағаты	сәуір мамыр1-ші оңкүндігі	тамыз, қазан 2 оңкүндігі
3	Құлан	сәуір мамыр1-ші оңкүндігі	тамыз, қазан 2 оңкүндігі
4	Қайынды	сәуір мамыр1-ші оңкүндігі	тамыз, қазан 2 оңкүндігі
5	Өрнек	сәуір мамыр1-ші оңкүндігі	тамыз, қазан 2 оңкүндігі
6	Тереңөзек	сәуір мамыр1-ші оңкүндігі	тамыз, қазан 2 оңкүндігі
7	Новосель	сәуір мамыр1-ші оңкүндігі	тамыз, қазан 2 оңкүндігі
8	Ақыртөбе	сәуір мамыр1-ші оңкүндігі	тамыз, қазан 2 оңкүндігі
9	Луговой	сәуір мамыр1-ші оңкүндігі	тамыз, қазан 2 оңкүндігі
10	Абай	сәуір мамыр1-ші оңкүндігі	тамыз, қазан 2 оңкүндігі
11	Қарақыстақ	сәуір мамыр1-ші оңкүндігі	тамыз, қазан 2 оңкүндігі
12	Ақбұлақ	сәуір мамыр1-ші оңкүндігі	тамыз, қазан 2 оңкүндігі
13	Жанатұрмыс	сәуір мамыр1-ші оңкүндігі	тамыз, қазан 2 оңкүндігі
14	Құмарық	сәуір мамыр1-ші оңкүндігі	тамыз, қазан 2 оңкүндігі
15	Көкдөнен	сәуір мамыр1-ші оңкүндігі	тамыз, қазан 2 оңкүндігі

Т. Рысқұлов ауданындағы жайылымдарды геобатаникалық зерттеп-қараудың жай-күйі туралы мәліметтер

I. Жалпы мәлімет

Ауданың оңтүстігі таулы келеді. Онда Қырғыз Алатауының Ойранды, Қарақыстақ,Сұлутөр, Шөнгер, Көкдөнен, Көгершін, Мыңбелтаулары орналасқан. Ауданың орталығы мен сол түстік бөліктері жазық. Солтүстігінде Мойынқұм құмына ұласып кетеді

Климаты континентальды, қысы жұмсақ, жазы ыстық. Қаңтар айындағы ауаның жылдық орташа температурасы - 6-8 С шілдеде тиісінше +20 С- +25 С. Жауын шашынның жылдық көлемі жазық жерлерде 200-250 миллиметрге дейін, таулы аймақтар мен тауларда 450-500 миллиметрге дейін. Жері таулы-шалғынды, шалғынды-сұр, шалғынды-батпақты келеді.

Аудандағы ауыл шаруашылығының негізгі саласы егіншілік және мал шаруашылығы. Ауданның негізгі бағыты ет-сүт мал шаруашылығымен қоса астық игеру. Егіншілік жүйесінде бидай, арпа, жүгері, қарбыз, өсіріледі, ал көпжылдық шөптер мал шаруашылығын азық-жеммен қамтамасыз ету үшін шығарылады. Ауыл шаруашылығына бөлінген жерлерде мал шаруашылығының қарқынды дамуына орай жайылымдық жерлерді пайдалану ұлғаюда.

Аудандағы мал ұстау – жарты жыл жайылымда, жарты жыл қыстауда. Жайылым уақыты сәуірдің соңы – мамырдың басында басталып, қазанның соңы - қарашаның басында аяқталады. Қыс уақытында мал қыстауда. Қысқы азық, тұқымы жақсартылатын жерлерден шабылғантабиғи шөптен және астық қалдықтарынан дайындалады.

Т. Рысқұлов ауданының санат бойынша бөлінген жер ауданы

Р/с №	Жер санаттары	Барлығы	Оның ішін­де
			Жайылым	Суармалы
1	Барлық ауыл шаруашылығындағы Пайдаланудағы жерлер	748105	568698	47700
2	Елдімекеннің жерлері	32134	25202	200
3	Өнеркәсіп, көлік, қорғаныс, байланыс және басқа бағыттары жерлер	9986	380	-
4	Ерекше қорғалатын табиғи аумақтағы жерлер	-	-	-
5	Орман қорының жері	62012	40100	-
6	Су қорының жері	278	-	-
7	Босалқы жер қоры	56176	21381	-
	Барлығы:	908691	703661	47900

2. Жер бедері (рельеф)

Аудан территориясының беті Қырғыз Алатауымен шектеседі,осы таулардан солтүстікке қарай ағатын 9 тау өзені бар.

Жер бедерінің ерекшелігі –бау-бақшаға қолайлы, жиі тал бұталардың айналасында, қаратал мен – теректі ағаштармен немесе шалғындармен және батпақтармен таратылған дала табақшалар болып саналады.

Т. Рысқұлов ауданының табиғи шарты, соның ішінде климат, топырақ және жер бедері дәндіжәнежемшөпдақылдармен айналасуға өте қолайлы. Табиғи құнарлы жер телімдерді, жайылым азықтар мен пішендерді алу үшін қолдануға болады.

Микрорельеф, яғни микро жер бедері топырақ қабатының кешенділігіне сәйкес келеді. Ауданның жер бедері, ауыл шаруашылық дақылдарды егу және жинау, топырақты өңдеу жұмыстарына заманауи техникаларды қолдануға ыңғайлы және мал бағуға өте қолайлы, яғнижер бедері, топырақты механикалық өңдеуге және ауыл шаруашылық дақылдарды өсіруге кедергі жасамайды.

3. Өсімдіктер

Топырақ түзілудің негізгі факторы болып, күлгін заттардың аккумуляциясы және өсімдіктердің биологиялық миграциясы қалыптастырады

Өсімдіктердің түрлерге бөлінуі, ол климатқа, жер асты суларының жақын арналасуына, жердің рельефіне, адамзаттың тіршілік әрекетіне және ауыл шаруашылық өндірісіне тікелей қатысты.

Таулы аймақтарда, таулы қою-қызыл қоңыр және ашық қызыл-қоңыр топырақ түрлері түзіліп, бетегелі-қауалы, қалтықты, астықты-жусанды шөптермен топырақ беті 30-70% жамылғыны құрайды.

Тау бөктерінде және тау етегіндегі тегістердегі сары тпоырақты жерлерде негізінен дала-жусаны жамылғысы өседі.Осы жерлерде өсімдіктердің ең көптараған тараған түрлері:жусан, қиякөпеңді, жалбыз, ебелек, қауа.Өсімдік жамылғысы 20-30% пайызды құрайды.

Сазды тегісті аудандарда,топырақтық әр түрлі болуына байланысты, өсімдік түрлері де әр түрлі болып келеді.Бұл жерлерде астықты-жусанды, бидайықты, қарашағырлы, кепірелі, түйетікенді шөптер көп кездеседі.

Төменде табиғи жайылымдарда алты өрістік жайылым айналымының сызбасы көрсетілген.

Жайылымдарды қолданудың күнтізбелік графигін есепке ала отырып бір рет жайлығаннан кейінгі алты өрістік жайылым айналымының сызбаның үлгісі

Жылдар	Жайылым өрістіктердін өмірі
	I	II	III	IV	V	VI
1	Бір рет жайылған 24.04. мен02.06 аралығы	Бір рет жайылған 03.06. мен12.07 аралығы	Бір рет жайылған 13.07. мен 21.08 аралығы	Бір рет жайылған 22.08. мен 30.09 аралығы	Бір рет жайылған 01.10. мен 10.11. аралығы	Дала демалысы (жайылым­жүрмейді)
2	Дала демалысы (жайылым жүрмейді)	Бір рет жайылған 24.04 мен 02.06 аралығы	Бір рет жайылған 03.06 мен 12.07 аралығы	Бір рет жайылған 13.07 мен 21.08 аралығы	Бір рет жайылған 22.08 мен 30.09 аралығы	Бір рет жайылған 01.10 мен 10.11. аралығы
3	Бір рет жайылған 24.04 мен 02.06 аралығы	Дала демалысы (жайылым жүрмейді)	Бір рет жайылған 03.06 мен 12.07 аралығы	Бір рет жайылған 13.07 мен 21.08 аралығы	Бір рет жайылған 22.08 мен 30.09 аралығы	Бір рет жайыл­ан 01.10 мен 10.11. аралығы
4	Бір рет жайылған 24.04 мен 02.06 аралығы	Бір рет жайылған 03.06 мен 12.07 аралығы	Дала демалысы (жайылым жүрмейді)	Бір рет жайылған 13.07 ме21.08 аралығы	Бір рет жайылған 22.08 мен 30.09 аралығы	Бір рет жайылған 01.10 мен 10.11 аралығы
5	Бір рет жайылған 24.04 мен 02.06 аралығы	Бір рет жайылған 03.06 мен 12.07 аралығы	Бір рет жайылған 13.07 мен 21.08 аралығы	Дала демалысы (жайылым жүрмейді)	Бір рет жайылған 22.08 мен 30.09 аралығы	Бір рет жайылған 01.10 мен 10.11. ара­лы­ғы
6	Бір­рет­жай­ы­л­ған 24.04. мен02.06 ара­лы­ғы	Бір­рет­жай­ы­л­ған 03.06. мен12.07 ара­лы­ғы	Бір­рет­жай­ы­л­ған 13.07. мен21.08 ара­лы­ғы	Бір­рет­жай­ы­л­ған 22.08. мен30.09 ара­лы­ғы	Да­ла де­ма­лы­сы (жай­ы­лым­жүр­мей­ді)	Бір рет жайылған 01.10 мен 10.11. аралығы

Көріп отырғандай, жайылым айналымы сызбасында, 6 жылда бір рет шөп жайылымдарына "демалыс" беріледі, яғни жайылым деградациясының алдыналады.

4. Гидрография және суландыру

Аудан территориясының беті Қырғыз Алатауымен шектеседі,осы таулардан солтүстікке қарай ағатын 9 тау өзені бар.

Көлдердің көбінің айна ауданы шағын, сондықтан тереңдігі де аз. Су көлемі, айна ауданы және көл тереңдігі түскен жауын-шашынның санына байланысты өзгеріп отырады, мал суаруға қолданылатын қазылған апандар бар.

Қорытындылай келе, суландыру көздері ауданда ауыл шаруашылықмалдарының қажеттілігін толығымен қанағаттандырып отыр.

5. Жайылым геоботаникасы

Жайылым өнімділігі анықтау үшін Республикалық мемлекеттік "Мемжер ҒӨО" кәсіпорыны мамандарының 1980-2012 жылдарда өткен геоботаникалық зерттеулерінің деректері қолданылды.Жайылым жерлердің құрғақ массасының орташа өнімділігі 3,3 центнер гектар, азық өлшеміне қайта есептегенде -1,5 центнер/гектар.Осыны қорытындылай келе, аудан жеріндегі азық бірлігіндегі қосалқы азық салмағын есептеп шығаруға болады:1,5*703661 гектар = 1055491центнер азық бірлігі.

Жайылымдағы қосалқы азық 180-200 күнге жалғасатын жайылым кезеңінде қолданылады.Шабылған шөп пен жасанды шабылған шөптің қосалқы азығы қыстау кезеңінде қолданылады.

6. Жайылым сыйымдылығы

Жайылым сыйымдылығын анықтау, жайылым кезеңінде оның өнімділігі туралы деректер негізінде жүргізілді. Шамамен алғанда, жасыл азықтың келесі нормалары алынды(орта есеппен бір бас малға): ірі қара мал - 4 килограмм, ұсақ қара мал - 2 килограмм, жылқылар -6 килограмм. Жайылым кезеңінің ұзақтылығы 180-200 күн. Осығлайша, жайылым өнімін, малдың жасыл азықты бір күндегі қажет ету көлемін, жайылым кезеңінің ұзақтылығын біле отырып, жайылымның сыйымдылығын анықтауға болады.

Жайылымның орташа өнімділігі, яғни бір гектардан құрғақ масса 3,3 центнер, жайылым ұзақтығы 180 күн, ірі қара малы бір басына күніне 4 килограмм жасыл азық қажет, демек жайылымның барлық кезеңінде 4*180=720 килограмм немесе 7,2 центнер қажет.

Ветеринариялық-санитариялық обьектілер туралы мәлімет

Р/н №	Ауыл округі	Мал дәрігерлік пунктері	Мал тоғыту орындары	Қашырым пунктері	Мал көмінділері
1	Жаңатұрмыс	1	1	1
2	Қарақыстақ	1	1	1
3	Абай	1	1	1
4	Қорағаты	1	1	1
5	Ақбұлақ	1	2	1	1
6	Луговой	1	-	1
7	Құлан	1	1	1	1
8	Көкдөнен	1	2	1
9	Көгершін	1	1	1
10	Құмарық	1	1	1
11	Новосель	1	1	1
12	Өрнек	1	3	1	1
13	Ақыртөбе	1	1	1
14	Тереңөзек	1	4	1
15	Қайынды		1	1
	Барлығы	15	21	15	3

Рысқұлов ауданы бойынша иелерін – жайылым пайдаланушыларды, жек және (немесе) заңды тұлғаларды көрсете отырып, ауыл шаруашылығы жануарлары мал басының саны туралы туралы деректер.

Р/с	Ауыл округ	Мүйізді ірі қара (табын)	Қой-ешкі (отар)	Жылқы (үйір)
1	Жаңатұрмыс	1992	16765	1330
	Қосалқы шаруашылықта	1573	14820	1050
	Құлбарақов Ф шаруа қожалығы	155	652	90
	Молдашев А шаруа қожалығы	102	486	71
	Елшібаев Б шаруа қожалығы	75	409	59
	Тобатаев Н шаруа қожалығы	87	398	60
2	Қарақыстақ	3966	15884	841
	Қосалқы шаруашылықта	2868	5094	330
	Даулетов К шаруа қожалығы	125	6995	203
	Кабылханов А шаруа қожалығы	771	2235	240
	Мамырхан Е шаруа қожалығы	202	1560	68
3	Абай	1854	16008	467
	Қосалқы шаруашылықта	841	7318	167
	Өскенбаев Ж шаруа қожалығы	797	5812	221
	Амрекулов Р шаруа қожалығы	106	1658	56
	Шайыхов Е шаруа қожалығы	110	1220	23
4	Қорағаты	1922	13256	651
	Қосалқы шаруашылықта	1712	9336	404
	Далибаева С шаруа қожалығы	108	1425	112
	Тоқтанов Г шаруа қожалығы	102	2495	135
5	Ақбұлақ	1678	48690	1255
	Қосалқы шаруашылықта	831	12888	672
	Бохаев Б шаруа қожалығы	204	10101	187
	Таштанов А шаруа қожалығы	643	25701	396
6	Луговой	1209	5779	207
7	Құлан	2298	20901	1112
	Қосалқы шаруашылықта	1499	11426	591
	Раймкулов К шаруа қожалығы	98	1608	104
	Таңбаев Е шаруа қожалығы	356	2897	213
	Мамырбаев С шаруа қожалығы	345	4970	204
8	Көкдөнен	2132	17416	827
	Қосалқы шаруашылықта	1346	7833	292
	Ильясов С шаруа қожалығы	201	2321	114
	Ыбрайымов С шаруа қожалығы	585	7262	421
9	Көгершін	2965	19399	834
	Қосалқы шаруашылықта	2621	11375	593
	Базаралиев Х шаруа қожалығы	281	4759	190
	Ахаев С шаруа қожалығы	63	3265	51
10	Құмарық	2477	22311	1005
	Қосалқы шаруашылықта	1094	14866	545
	Амреев А шаруа қожалығы	105	2504	83
	Қораласбаев Ш шаруа қожалығы	276	1683	97
	Байсакалов А шаруа қожалығы	387	1204	62
	Қораласбаев шаруа қожалығы	615	2054	218
11	Новосель	486	6723	326
	Қосалқы шаруашылықта	396	5778	281
	Бекенов Е шаруа қожалығы	28	358	26
	Букетов С шаруа қожалығы	62	587	19
12	Өрнек	2771	109703	4221
	Қосалқы шаруашылықта	1975	88020	536
	Абитов Е шаруа қожалығы	108	2236	101
	Доненбаев С шаруа қожалығы	532	17548	3500
	Рахметілдаев Н шаруа қожалығы	156	1899	84
13	Ақыртөбе	508	7182	1236
	Қосалқы шаруашылықта	316	5396	965
	Юсупов Д шаруа қожалығы	56	562	114
	Ахметова К шаруа қожалығы	136	1224	157
14	Тереңөзек	1192	30710	636
	Қосалқы шаруашылықта	794	23214	418
	Бакулиев Т шаруа қожалығы	26	1100	12
	Абишев М шаруа қожалығы	58	1682	26
	Юсупов Ж шаруа қожалығы	116	2504	84
	Султанбаев Г шаруа қожалығы	198	2210	96
15	Қайынды	1394	20983	562
	Қосалқы шаруашылықта	1236	15559	373
	Исаев Е шаруа қожалығы	38	1013	22
	Актанбердиев шаруа қожалығы	58	2596	79
	Аманбаев А шаруа қожалығы	62	1815	88
	Барлығы	28844	394045	14398

Т. Рысқұлов ауданы бойынша ауыл шаруашылығы жануарларының түрлері мен жыныстық жас топтары бойынша қалыптастырылған үйірлердің, отарлардың, табындардың саны туралы деректер

Р/с	Ауыл округ	Табын, отар, үйірлердің саны
		Мүйізді ірі қара (табын)	Қой-ешкі (отар)	Жылқы (үйір)
1	Жаңатұрмыс	15	32	105
2	Қарақыстақ	69	37	91
3	Абай	44	16	48
4	Қорағаты	35	53	86
5	Ақбұлақ	14	16	38
6	Луговой	10	26	42
7	Құлан	14	19	38
8	Көкдөнен	20	16	54
9	Көгершін	13	29	89
10	Құмарық	5	24	62
11	Новосель	6	50	96
12	Өрнек	11	35	56
13	Ақыртөбе	21	21	82
14	Тереңөзек	8	5	38
15	Қайынды	4	5	12
	Барлығы	289	384	937

Ауыл шаруашылығы жануарларының мал басын орналастыру үшін жайылымдарды қайта бөлу және осы берілетін жайылымдарға ауыстыру іс- жоспары

№	Елді мекен атауы	Елді мекен жерлері	Оі.халық қажеттілі­гі үшін (жайылымы ж/е шабындық алқапта­ры)	Жеке қожалық ж/е шаруа қожалықтар бойынша мал басы саны	Бір бірлікке қажет жайылым көле­мі (га)	Норматив бойынша қажет жайылым көле­мі (га)	Қосымша қажет етіле­тін жайылым (га)	Қосымша берілетін жайылымдар
								Оның ішінде
								Мемлекеттік жер қорынан (га)	Жалға берілген жерлерден (га)	Маусымдық жайылым (га)	Айдалмалы жайылым (га)
1	Көгершін ауылы	3720,0	Жайы­лымы-3424,0 га	МІҚ- 1392	11,0	15 312,0
				Уақ мал -7435	2,2	16 357,0
				Жылқы-470	13,0	6110,0
	Барлығы			9297	-	37 779,0	34 355,0	34 355,0		13 742,0	20 613,0
	Шаруа қожалықтар бойынша	56 399,67	Жайылымы-47815,0 га	МІҚ- 1573	11,0	17 303,0
				Уақ мал -11964	2,2	26 321,0
				Жылқы-364	13,0	4732,0
	Барлығы			13901		48 356,0	541,0	541,0		216,0	325,0
2	Қорағаты ауылы	3498 ,0	Жайылы­мы-3267,0 га	МІҚ- 1542	11,0	16962,0
				Уақ мал -8586	2,2	18889,2
				Жылқы-362	13,0	4706
	Барлығы			10490		40557,2	37 290,2	37 290,2		14 916,0	22 374,2
	Шаруа қожалықтар бойынша	23766,82	Жай­ы­лы­мы-17313,0 га	МІҚ- 380	11,0	4180,0
				Уақ мал -4670	2,2	10274,0
				Жыл­қы-289	13,0	3757,0
	Барлығы			5247		18211,0	898,0	898,0		359,0	539,0
3	Құлан ауылы	1756,0	Жайылы­мы- 722 га	МІҚ- 1459	11,0	16049,0
				Уақ мал -8901	2,2	19582,0
				Жыл­қы-512	13,0	6656,0
	Барлығы			10872		42287,0	41 565,0	41 565,0		16 626,0	24 939,0
	Шаруа қожалықтар бойынша	41721,0	Жайылымы-31764,0га	МІҚ- 839	11,0	9229,0
				Уақ мал- 12000	2,2	26400,0
				Жылқы-600	13,0	7800,0
	Барлығы			13439		43429,0	11 665,0	11 665,0		4 666,0	6 999,0
4	Қайынды ауылы	2180,0	Жайылы­мы-1908 га	МІҚ- 1034	11,0	11374,0
				Уақ мал -10983	2,2	24162,0
				Жыл­қы-312	13,0	4056,0
	Барлығы			12329		39592,0	37 685,0	37 685,0		15 074,0	22 611,0
	Шаруа қожалықтар бойынша	19999,32	Жайылы­мы-15646,0 га	МІҚ- 360	11,0	3960,0
				Уақ мал -10000	2,2	22000,0
				Жылқы-250	13,0	3250,0
	Барлығы			10610		29210,0	13 564,0	13 564,0		5 426,0	8 138,0
5	Өрнек ауылы	1772,0	Жайылы­мы-1526,0 га	МІҚ- 1892	11,0	20812,0
				Уақ мал -44236	2,2	97319,2
				Жыл­қы-557	13,0	7241,0
	Барлығы			46685		125372,0	123 846,0	123 846,0		49 538,0	74 308,0
	Шаруа қожалықтар бойынша	67719,11	Жайылы­мы-51325,0 га	МІҚ- 879	11,0	9669,0
				Уақ мал -65467	2,2	144027,4
				Жыл­қы-3664	13,0	47632,0
	Барлығы			70010		201328,0	150 003,0	150 003,0		60 001,0	90 002,0
6	Тереңөзек ауылы	1350,0	Жайылымы-1021 ,0 га	МІҚ- 260	11,0	2860,0
				Уақ мал -8830	2,2	19426,0
				Жыл­қы-216	13,0	2808,0
	Барлығы			9306		25094,0	24 073,0	24 073,0		9 629,0	14440,0
	Шаруа қожалықтар бойынша	46179,55	Жайылы­мы-37143,0 га	МІҚ- 932	11,0	10252,0
				Уақ мал -21880	2,2	48136,0
				Жыл­қы-420	13,0	5460,0
	Барлығы			23232		63848,0	26 705,0	26 705,0		10 682,0	16023,0
7	Новосел ауылы	723,0	Жайылы­мы-10,0 га	МІҚ- 386	11,0	4246,0
				Уақ мал -5365	2,2	11803,0
				Жыл­қы-291	13,0	3783,0
	Барлығы			6042		19832,0	19 822,0	19 822,0		7 929,0	11893,0
	Шаруа қожалықтар бойынша	19292,46	Жайылы­мы-4084,0 га	МІҚ- 100	11,0	1100,0
				Уақ мал -1358	2,2	2987,6
				Жылқы-35	13,0	455,0
	Барлығы			1493		4542,6	458,6	458,6		183,0	275,6
8	Ақыртөбе ауылы	1599,0	Жайылы­мы-1314 га	МІҚ- 508	11,0	5588,0
				Уақ мал -7182	2,2	15800,0
				Жылқы-1236	13,0	16068,0
	Барлығы			8926		37 456,0	36 142,0	36 142,0		14 457,0	21685,0
	Шаруа қожалықтар бойынша	312,0	Жай­ы­лы­мы-0	МІҚ- 0	11,0
				Уақ мал -0	2,2
				Жылқы-0	13,0
	Барлығы
9	Луговой ауылы	1768,0	Жайылы­мы-1160,0 га	МІҚ- 1209	11,0	13299,0
				Уақ мал -5779	2,2	12713,8
				Жыл­қы-207	13,0	2691,0
	Барлығы			7195		28 703,8	26 916,0	26 916,0		10 766,0	16150,0
	Шаруа қожалықтар бойынша	733,0	Жайылы­мы-628,0 га	МІҚ- 0	11,0	0
				Уақ мал -0	2,2	0
				Жылқы-0	13,0	0
	Барлығы					0
10	Абай ауылы	519,0	Жайылы­мы-268,0га	МІҚ- 772	11,0	8492,0
				Уақ мал -6735	2,2	14817,0
				Жылқы-278	13,0	3614,0
	Барлығы			7785		26 926,0	26 658,0	26 658,0		10 663,0	15995,0
	Шаруа қожалықтар бойынша	25 732,56	Жайылымы-21 336,0га	МІҚ- 1082	11,0	11902,0
				Уақ мал -9273	2,2	20400,6
				Жылқы-189	13,0	2457,0
	Барлығы			10544		34759,6	13 423,6	13 423,6		5369,4	8054,2
11	Қарақыстақ ауылы	3062,0	Жайылымы-2454,0 га	МІҚ- 2366	11,0	26026,0
				Уақ мал -10320	2,2	22704,0
				Жылқы-330	13,0	4290,0
	Барлығы			13016		53020,0	50 566,0	50 566,0		20 226,0	30 340,0
	Шаруа қожалықтар бойынша	42827,58	Жайылы­мы-31234,0 га	МІҚ- 1600	11,0	17600,0
				Уақ мал -5564	2,2	12240,8
				Жылқы-511	13,0	6643,0
	Барлығы			7675		36484,0	5 250,0	5 250,0		2 100,0	3 150,0
12	Ақбулақ ауылы	2604,0	Жайылы­мы-2130,0га	МІҚ- 863	11,0	9493,0
				Уақ мал -12211	2,2	26864,2
				Жылқы-370	13,0	4810,0
	Барлығы			13444		41 167,2	39 037,2	39037,2		15 614,0	23423,2
	Шаруа қожалықтар бойынша	55263,57	Жай­ы­лы­мы-48816,0 га	МІҚ- 815	11,0	8965,0
				Уақ мал -36479	2,2	80253,0
				Жыл­қы-885	13,0	11505,0
	Барлығы			35879		100 723,0	51907,0	51 907,0		20 762,0	31145,0
13	Жанатұрмыс ауылы	2006,0	Жай­ы­лы­мы-1717,0 га	МІҚ- 742	11,0	8162,0
				Уақ мал -10965	2,2	24123,0
				Жылқы-710	13,0	9230,0
	Барлығы			12417		41515,0	39798,0	39798,0		15919,0	23879,0
	Шаруа қожалық­тар бойынша	40968,63	Жай­ы­лы­мы-34069,0 га	МІҚ- 1250	11,0	13750,0
				Уақ мал -5800	2,2	12760,0
				Жылқы-620	13,0	8060,0
	Барлығы			3570		34570,0	501,0	501,0		200,0	301,0
14	Құмарық ауылы	1814,0	Жай­ы­лы­мы-1401 га	МІҚ- 1803	11,0	19833,0
				Уақ мал -16420	2,2	36124,0
				Жылқы-509	13,0	6617,0
	Барлығы			18732		62 574,0	61 173,0	61173,0		40 588,0	20 585,0
	Шаруа қожалықтар бойынша	77211,86	Жай­ы­лы­мы-61121,0 га	МІҚ- 674	11,0	7414,0
				Уақ мал -28226	2,2	62097,0
				Жылқы-496	13,0	6448,0
	Барлығы			29396		75 959,0	14 838,0	14 838,0		5 935,0	8 903,0
15	Көкдөнен ауылы	1455,0	Жай­ы­лы­мы-992,0 га	МІҚ- 612	11,0	6732,0
				Уақ мал -1410	2,2	3102,0
				Жылқы-292	13,0	3796,0
	Барлығы			2314		13 630,0	12 638,0	12 638,0		5 055,0	7 583,0
	Шаруа қо­жа­лықтар бойынша	52563,58	Жай­ы­лы­мы-41058,0 га	МІҚ- 1520	11,0	16720,0
				Уақ мал -16006	2,2	35213,0
				Жылқы-535	13,0	6955,0
	Аудан бойынша	600 067,35	466 666,0	422978,0		1383 465,0	783 397,0	783 397,0		313359,0	470 038,0

Т. Рысқұлов ауданы бойынша екпе және аридтік жайылымдарда ауыл шаруашылығы жануарларын жаю ерекшеліктері

Аумағының басым көпшілігі жазық жер болғанына қарамастан, Т. Рысқұлов ауданы табиғатының әртүрлілігімен ерекшеленеді. Ауданың оңтүстігі таулы келеді. Онда Қырғыз Алатауының Ойранды, Қарақыстақ, Сұлутөр, Шөнгер, Көкдөнен, Көгершін, Мыңбелтаулары орналасқан.Қырғызстан Мемлекетімен 117,5 киллометр шекаралас.

Ауданың орталығы мен сол түстік бөліктері жазық. Солтүстігінде Мойынқұм құмына ұласып кетеді. Жер қойнауынан құрылыс материалдары, жер асты сулары барланған. Ауданның климаты континентальды, қысы біршама жұмсақ, жазы ыстық. Қаңтар айындағы ауаның жылдық орташа температурасы - 6-8 С шілдеде тиісінше +20 С- +25 С. Жауын шашынның жылдық көлемі жазық жерлерде 200-250 миллиметрге дейін, таулы аймақтар мен тауларда 450-500 миллиметрге дейін. Топырағы күңгірт және тақыр түстес сұр, шалғынды сұр, қарақошқыл және қара топырақты.

Т. Рысқұлов ауданы бойынша малды айдап өтуге арналған сервитуттар туралы мәлімет

Т. Рысқұлов ауданы бойынша мал айдау жолдарына жалпы ауданы 7536 га жер телімін құрайды,оның ішінде:

Мал айдау жолы "Каракыстак" – 657 гектар,

Мал айдау жолы "Кулан" – 81 гектар,

Мал айдау жолы "Корагаты" – 309 гектар,

Мал айдау жолы "Акбулак" – 1373 гектар,

Мал айдау жолы "Кокдонен" – 1638 гектар,

Мал айдау жолы "Когершин" – 589 гектар,

Мал айдау жолы "Кумарык" – 186 гектар.

Мал айдау жолы "Новосель" – 292 гектар.

Мал айдау жолы "Орнек" – 1519 гектар.

Мал айдау жолы "Теренозек" – 658 гектар.

Мал айдау жолы "Кайынды" – 234 гектар

Об утверждении Плана по управлению пастбищами и их использованию по району Т. Рыскулова на 2017-2018 годы

Решение маслихата района Т.Рыскулова Жамбылской области от 14 декабря 2017 года № 21-7. Зарегистрировано Департаментом юстиции Жамбылской области 25 декабря 2017 года № 3646

Примечание РЦПИ.
В тексте документа сохранена пунктуация и орфография оригинала.

В соответствии со статьей 6 Закона Республики Казахстан от 23 января 2001 года "О местном государственном управлении и самоуправлении в Республике Казахстан" и подпунктом 1) статьи 8 Закона Республики Казахстан от 20 февраля 2017 года "О пастбищах" маслихат района Т. Рыскулова РЕШИЛ:

1. Утвердить прилагаемый План по управлению пастбищами и их использованию по району Т. Рыскулова на 2017-2018 годы.

2. Контроль за исполнением данного решения возложить на постоянную комиссию районного маслихата по вопросам развития регионов, сфер промышленности, строительства, энергетики, транспорта, связи, сельского хозяйства и предпринимательства.

3. Настоящее решение вступает в силу со дня государственной регистрации в органах юстиции и вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Председатель сессии
маслихата района Т. Рыскулова	С. Бисембаев
Исполняющий обязанности
секретаря маслихата района Т. Рыскулова	Т. Джаманбаев

Утвержден решением маслихата Т. Рыскуловского района № 21-7 от 14 декабря 2017 года

План по управлению пастбищами и их использованию по району Т. Рыскулова на 2017-2018 годы

Введение

В экономике Т. Рыскуловского района сельскохозяйственный сектор занимает ведущее место. Если развитие скотоводства занимает ведущее место для полного обеспечения продовольствием нашей Родины, то его основа-рационально и выгодно использование природной пастбищи. Неотложенной мероприятии требует по улучшению пастбищ не допуская его изношенности, рациональное использование природной пастбищи землепользователями и собственниками. Т. Рыскуловский район расположен на юго-восточной части территории Жамбылской области, и граничит районами Байзак, Мойынкум, Мерке и Кыргызской Республикой. Площадь района Т. Рыскулова составляет 9,08 тысячи квадратных киллометров либо 14,5% от площади Жамбылской области.

Не смотря на то, что его основная часть составляет равниннную землю, природа района Т. Рыскулова обособлена своим разнообразием. Южная часть района является горной. Там расположены горы Ойранды, Каракыстак, Сулутор, Шонгер, Кокдонен, Когершин, Мынбел.

Центральную и северную часть района составляет равнина. На севере граничит песками Мойынкум. Подводные воды строительные материалы были исследованы на недрах. Климат района континентальный, зима несколько мягкий, лето жаркий. Средняя температура воздуха января месяца составляет -6-8 С, соответсвенно июль +20 С- +25 С. Годовая площадь дождя в равнинных землях составляет до 200-250 миллиметров, в горных местностях и в горах до 450-500 миллиметров. Почва темноватый и голо-серого цвета, порпурный, темно-коричневый и черноземная почва.

По району на 1 января 2017 года численность крупного рогатого скота составляет 28844 голов, овцы-козы 394045 голов, лошади 14398 голов, и имеются предназначенный для них 21 мест для купания, 15 пунктов для осеменения, 3 пунктов захоранения (биотермические ямы). По району Т. Рыскулова 15 сельских округов и 43 населенных пунктов.

Цель плана: управление пастбищами и их использования.

Срок реализации плана: начиная с декабря 2017 года до конца 2018 года.

Схема (карта) расположения пастбищ на территории Т. Рыскуловского района административно-территориальной единицы в разрезе категорий земель, собственников земельных участков и землепользователей на основании правоустанавливающих документов

Приемлемые схемы пастбищеоборотов

Карта с обозначением внешних и внутренних границ и площадей пастбищ, в том числе сезонных, объектов пастбищной инфраструктуры

Схема доступа пастбищепользователей к водоисточникам (озерам, рекам, прудам, копаням, оросительным или обводнительным каналам, трубчатым или шахтным колодцам), составленную согласно норме потребления воды

Схема перераспределения пастбищ для размещения поголовья сельскохозяйственных животных физических и (или) юридических лиц, у которых отсутствуют пастбища, и перемещения его на предоставляемые пастбища

Схема размещения поголовья сельскохозяйственных животных на отгонных пастбищах физических и (или) юридических лиц, не обеспеченных пастбищами, расположенными при городе районного значения, поселке, селе, сельском округе

Календарный график по использованию пастбищ, устанавливающий сезонные маршруты выпаса и передвижения сельскохозяйственных животных по району Т. Рыскулова

П/н	Наименование селького округа	Шалғай жайылымға (шөл-далалық, таулы-далалық аймақа) малдарды айдап шығарылу мерзімі	Время возврата животных от отдаленных пастбищ (пустынно-степной, горно степной территории)	Примечание
1	Когершин	І-декада апрель, май месяцев	ІІ-декада август, октябрь месяцев
2	Корагаты	І-декада апрель, май месяцев	ІІ-декада август, октябрь месяцев
3	Кулан	І-декада апрель, май месяцев	ІІ-декада август, октябрь месяцев
4	Кайынды	І-декада апрель, май месяцев	ІІ-декада август, октябрь месяцев
5	Орнек	І-декада апрель, май месяцев	ІІ-декада август, октябрь месяцев
6	Теренозек	І-декада апрель, май месяцев	ІІ-декада август, октябрь месяцев
7	Новосель	І-декада апрель, май месяцев	ІІ-декада август, октябрь месяцев
8	Акыртобе	І-декада апрель, май месяцев	ІІ-декада август, октябрь месяцев
9	Луговой	І-декада апрель, май месяцев	ІІ-декада август, октябрь месяцев
10	Абай	І-декада апрель, май месяцев	ІІ-декада август, октябрь месяцев
11	Каракыстак	І-декада апрель, май месяцев	ІІ-декада август, октябрь месяцев
12	Акбулак	І-декада апрель, май месяцев	ІІ-декада август, октябрь месяцев
13	Жанатурмыс	І-декада апрель, май месяцев	ІІ-декада август, октябрь месяцев
14	Кумарык	І-декада апрель, май месяцев	ІІ-декада август, октябрь месяцев
15	Кокдонен	І-декада апрель, май месяцев	ІІ-декада август, октябрь месяцев

І. Сведений о состоянии геоботанического обследования пастбищ по району Т. Рыскулова

1. Общая информация

Южная часть района является горной. Там расположены горы Ойранды, Каракыстак, Сулутор, Шонгер, Кокдонен, Когершин, МынбельЦентральную и северную часть района составляет равнина.На севере граничит песками Мойынкум.

Климат района континентальный, зима несколько мягкий, лето жаркий. Средняя температура воздуха января месяца составляет -6-8 С, соответсвенно июль +20 С- +25 С. Годовая площадь дождя в равнинных землях составляет до 200-250 миллиметров, в горнях местностях и в горях до 450-500 миллиметров. Почва темноватый и голо-серого цвета, порпурный, темно-коричневый и черноземная почва

Основной сельскохозяйственной деятельностью района является земледелье и животноводство. В разновидность которого входит скотоводство, производство мясных и молочных продукций, выращивание зерновых культур. Выращиваются такие разновидности как: пшеница, ячмень, кукуруза, арбуз и так далее в том числе для кормления скота выращиваются многолетние травы. В связи с интенсивным развитием скотоводства в районе возрастает объем использование пастбищных угодий.

Содержание животных в районе в течении года делится на два вида по сезонам. Летний сезон пастбищ начинается в конце апреля - начале мая и заканчивается в конце октября - начале ноября. Зимой крупный рогатый скот содержится за счет кормовых культур, изготовленных из натуральных трави зерновых культур, которые выращены из плодотворных семян на территории района.

Площади земли района Т. Рыскулова выделенные по категориям

П №	Категории земли	Всего	В том числе
			Пастбища	Орошенные
1	Все использование земли для сельскохозяйственных угодий	748105	568698	47700
2	Земельные участки	32134	25202	200
3	Промышленность, транспорт, оборона, связь и другие земли	9986	380	-
4	Земли особо охраняемых природных территорий	-	-	-
5	Земли лесных ресурсов	62012	40100	-
6	Земли водных ресурсов	278	-	-
7	Резервный земельный фонд	56176	21381	-
	Итого	908691	703661	47900

2. Рельеф земли

Территория района находится в равномерной плоскости, местами рельеф меняется холмами и неровностями, так же имеются 9 малоҰмкие водоҰмы.

Особенность рельефа заключается в том, что основную часть окружают заросли и степи. В различных территориях разбросанные малыми деревьями как тополь и карагач, а равнины различаются своими лугами и болотами.

Природные условия Т. Рыскуловского района включая климат, почву и ландшафт идеально подходят для сельскохозяйственной деятельности. Его плодородная земля очень комфортна для использования и получения естественных и высоко производительных результатов при выращивании различных сельскохозяйственных культур.

Микрорельеф, то есть земная поверхность соответствует сложно-системным слоям почвы. Значительная часть поверхности почвы подходит для использования в районе выращивания и уборки сельскохозяйственных культур, обработки почвы и подходит для животноводства, то есть ландшафт очень удобен для механической обработки почв и выращивания сельскохозяйственных продуктов питания.

3. Растения

Растительность создавая биологическую миграцию в аккумуляции зольных веществ является главным фактором почвообразования. Видовое разнообразие растительности, ареал и характер распространения находятся в прямой зависимости от климатического фона, глубины залегания грунтовых вод, рельефа местности произрастания и от деятельности человека на территориях вовлеченных в сельскохозяйственное производство. Растительность горной части, где распространены горные темно-каштановые и светлокаштановые почвы, представлена типчаково-ковыльной, калтыковой и злаково-полынной ассоциациям. Среди растений преобладающими являются ковыль и типчак, а также калтык (дикий ячмень) и другие. Проективные покрытие почвы растительностью колеблется от 30% до 70 %.

В районе прегорной и подгорной слабо наклонной равнины на обыкновенных сероземах растительность представлена полынно-степной ассоциацией. Преобладающими из растений являются. Полынь серая, осочка пустынная, мятлик, эбелек, ковыль и др. Проективное покрытие почвы растительностью составляет около 20-30 %.

В районе сазовой равнины, где почвенный покров более разнообразен, растительность по сравнению с предгорной частью тоже более разнообразна.

Если на обыкновенных сераземах растительность представлена эфемеро-полынно-степной растительностью, то уже на более пониженных участках района к лугово-сероземным и сероземно-луговым почвам приурочен полынно-злаковый с разнотравьем травостой(пырей, лебеда, свинорой, сафора, горчак, татрник и др).

Ниже представлена таблица шести степных пастбищных угодий на естественных пастбищах.

Проект таблицы шести степных пастбищных угодий после использования одноразовых пастбищ с учетом календарных графигов использования

Годы	Номера пастбищных угодий
	I	II	III	IV	V	VI
1	Один выгон С 24.04. по 02.06	Один выгон С 03.06. по 12.07	Один выгон С 13.07. по21.08	Один выгон С 22.08. по30.09	Один выгон С 01.10. по10.11.	Отдых пастбища (выгон не производится)
2	Отдых пастбища (выгон не производится)	Один выгон С 24.04. по 02.06	Один выгон С 03.06. по 12.07	Один выгон С 13.07. по21.08	Один выгон С 22.08. по30.09	Один выгон С 01.10. по10.11.
3	Один выгон С 24.04. по 02.06	Отдых пастбища (выгон не производится)	Один выгон С 03.06. по 12.07	Один выгон С 13.07. по21.08	Один выгон С 22.08. по30.09	Один выгон С 01.10. по10.11.
4	Один выгон С 24.04. по 02.06	Один выгон С 03.06. по 12.07	Отдых пастбища (выгон не производится)	Один выгон С 13.07. по21.08	Один выгон С 22.08. по30.09	Один выгон С 01.10. по10.11.
5	Один выгон С 24.04. по 02.06	Один выгон С 03.06. по 12.07	Один выгон С 13.07. по 21.08	Отдых пастбища (выгон не производится)	Один выгон С 22.08. по30.09	Один выгон С 01.10. по10.11.
6	Один выгон С 24.04. по 02.06	Один выгон С 03.06. по 12.07	Один выгон С 13.07. по 21.08	Один выгон С 22.08. по 30.09	Отдых пастбища (выгон не производится)	Один выгон С 01.10. по10.11.

Как видно в схеме пастбищного вращения, раз в 6 лет флора данной территории "отдыхает", а это означает, что деградация пастбищ предотвращается.

4. Гидрография и полив

Территория района находится в равномерной плоскости, местами рельеф меняется холмами и неровностями, так же имеются 9 малоҰмкие водоҰмы.

Объем воды, площадь и глубина озера варьируются в зависимости от количества осадков, а также используются апаны (ручные водоемы) для водопоя животных.

В заключение можно отметить, что источники орошения и ручные водоемы полностью удовлетворяют потребности воды животными в данном районе.

5. Геоботаника пастбищ

Для определения продуктивности пастбищ использовались данные геоботанических исследований специалистов Республиканского государственного предприятия "Гос НПЦзем" на 1980-2012 годы. Средний урожай сухой массы пастбищ составляет 3,3 центнер за гектар по размеру корма - при -1,5 центнер за гектар. Суммируя это, мы можем рассчитать вес кормовой единицы в районе: 1,5 * 703661 гектар = 1055491центнера корма.

Запас пищи для скота используется для выпаса, который продлевается 180-200 дней. Вспомогательные запасы травы и запасы кошения используются в зимний период.

6. Мощность пастбищ

Определение пастбищного потенциала было основано на данных о его производительности в период пастбищ. Приблизительно были получены следующие нормы зеленой травы (в среднем одна голова): крупный рогатый скот - 4 килограмм, мелкий рогатый скот - 2 килограмм, лошадь - 6 килограмм. Продолжительность пастбищного периода составляет 180-200 дней. Таким образом, можно определить способность пастбища, зная пастбищный продукт, необходимость в один день корма для животных, продолжительность пастбищного периода.

Средняя продуктивность пастбищ, то есть сухая масса 3,3 центнера с гектара, продолжительность 180 дней, даты начала одного из выпаса скота пастбища, необходима 4 килограмм зеленой пищи на всех этапах требуется 4 * 180 = 720 килограмм или 7,2 центнер.

Сведений о ветеринарно-санитарных объектах по району Т. Рыскулова

П/н, №	Наименование селького округа	Ветеринарные пункты	Места купания животных	Пункты случек	Места захоронения животных
1	Жанатурмыс	1	1	1
2	Каракыстак	1	1	1
3	Абай	1	1	1
4	Карагаты	1	1	1
5	Акбулак	1	2	1	1
6	Луговой	1	-	1
7	Кулан	1	1	1	1
8	Кокдонен	1	2	1
9	Когершин	1	1	1
10	Кумарық	1	1	1
11	Новосель	1	1	1
12	Орнек	1	3	1	1
13	Акыртобе	1	1	1
14	Теренозек	1	4	1
15	Кайынды		1
	Всего	15	21	15	3

Данные о численности поголовья сельскохозяйственных животных по району Т. Рыскулова

Р/с	Наименование селького округа	Крупно-рогатый скот (стадо)	Овцы –козы (отара)	Лошади (табун)
1	Жаңатурмыс	1992	16765	1330
	личное подсобное хозяйство	1573	14820	1050
	Құлбарақов Ф крестьянское хозяйство	155	652	90
	Молдашев А крестьянское хозяйство	102	486	71
	Елшібаев Б крестьянское хозяйство	75	409	59
	Тобатаев Н крестьянское хозяйство	87	398	60
2	Каракыстак крестьянское хозяйство	3966	15884	841
	личное подсобное хозяйство	2868	5094	330
	Даулетов К крестьянское хозяйство	125	6995	203
	Кабылханов А	771	2235	240
	Мамырхан Е крестьянское хозяйство	202	1560	68
3	Абай	1854	16008	467
	личное подсобное хозяйство	841	7318	167
	Өскенбаев Ж крестьянское хозяйство	797	5812	221
	Амрекулов Р крестьянское хозяйство	106	1658	56
	Шайыхов Е крестьянское хозяйство	110	1220	23
4	Курагаты	1922	13256	651
	личное подсобное хозяйство	1712	9336	404
	Далибаева С крестьянское хозяйство	108	1425	112
	Тоқтанов Г крестьянское хозяйство	102	2495	135
5	Акбулак	1678	48690	1255
	личное подсобное хозяйство	831	12888	672
	Бохаев Б крестьянское хозяйство	204	10101	187
	Таштанов А крестьянское хозяйство	643	25701	396
6	Луговой	1209	5779	207
7	Кулан	2298	20901	1112
	личное подсобное хозяйство	1499	11426	591
	Раймкулов К крестьянское хозяйство	98	1608	104
	Таңбаев Е крестьянское хозяйство	356	2897	213
	Мамырбаев С крестьянское хозяйство	345	4970	204
8	Кокдонен	2132	17416	827
	личное подсобное хозяйство	1346	7833	292
	Ильясов С крестьянское хозяйство	201	2321	114
	Ыбрайымов С крестьянское хозяйство	585	7262	421
9	Когершин	2965	19399	834
	личное подсобное хозяйство	2621	11375	593
	Базаралиев Х крестьянское хозяйство	281	4759	190
	Ахаев С крестьянское хозяйство	63	3265	51
10	Кумарык	2477	44646	1005
	личное подсобное хозяйство	1094	14866	545
	Амреев А крестьянское хозяйство	105	2504	83
	Қораласбаев Ш крестьянское хозяйство	276	1683	97
	Байсакалов А крестьянское хозяйство	387	1204	62
	Қораласбаев А крестьянское хозяйство	615	2054	218
11	Новосель	486	6723	326
	личное подсобное хозяйство	396	5778	281
	Бекенов Е крестьянское хозяйство	28	358	26
	Букетов С крестьянское хозяйство	62	587	19
12	Орнек	2771	109703	4221
	личное подсобное хозяйство	1975	88020	536
	Абитов Е крестьянское хозяйство	108	2236	101
	Доненбаев С крестьянское хозяйство	532	17548	3500
	Рахметілдаев Н крестьянское хозяйство	156	1899	84
13	Акыртобе	508	7182	1236
	личное подсобное хозяйство	316	5396	965
	Юсупов Д крестьянское хозяйство	56	562	114
	Ахметова К крестьянское хозяйство	136	1224	157
14	Теренозек	1192	30710	636
	личное подсобное хозяйство	794	23214	418
	Бакулиев Т крестьянское хозяйство	26	1100	12
	Абишев М крестьянское хозяйство	58	1682	26
	Юсупов Ж крестьянское хозяйство	116	2504	84
	Султанбаев Г крестьянское хозяйство	198	2210	96
15	Қайынды	1394	20983	562
	личное подсобное хозяйство	1236	15559	373
	Исаев Е крестьянское хозяйство	38	1013	22
	Актанбердиев крестьянское хозяйство	58	2596	79
	Аманбаев А крестьянское хозяйство	62	1815	88
	Всего	28844	394045	14398

Данных о количестве гуртов, отар, табунов, сформированных по видам и половозрастным группам сельскохозяйственных животных по району Т. Рыскулова

Р/с	Наименование сельского округа	Численность табунов, отар, гуртов
		Крупно-рогатый скот	Овцы-козы	Лошади	Верблюды	Свиньи
1	Жаңатұрмыс	15	32	105
2	Қарақыстақ	69	37	91
3	Абай	44	16	48
4	Қорағаты	35	53	86
5	Ақбұлақ	14	16	38
6	Луговой	10	26	42
7	Құлан	14	19	38
8	Көкдөнен	20	16	54
9	Көгершін	13	29	89
10	Құмарық	5	24	62
11	Новосель	6	50	96
12	Өрнек	11	35	56
13	Ақыртөбе	21	21	82
14	Тереңөзек	8	5	38
15	Қайынды	4	5	12
	Барлығы	289	384	937

План мероприятий по замене пастбищ предоставляемые для размещения и перераспределения поголовья сельскохозяйственных животных

№	Наименование населенного пункта	Населенный пункт	В т.ч. для потребления населения (пастбища и сенокосы)	численность поголовья скота у населения и крестьянских хозяйств	Потребность пастбищ на одно поголовья	Потребность по норма­тиву площади пастбищ (га)	Требуемые дополни­тельные пастбища (га)	Дополнительно запрашиваемые пастбища
								В том числе
								Из государственного земельного фонда (гектар)	Из арендуемых земель (гектар)	Сезонные пастбища (гектар)	Отгоннные пастбища (гектар)
1	С.Когершин	3720,0	Пастбища 3424,0 гектар	Крупный рогатый скот - 1392	11,0	15312,0
				Овцы козы - 7435	2,2	16357,0
				Лошади 470	13,0	6110,0
	Всего			9297	-	37779,0	34 355,0	34 355,0		13 742,0	20 613,0
	Крестьянские хозяйства	56399,67	пастбища 47815,0 гектар	Крупный рогатый скот - 1573	11,0	17303,0
				Овцы-козы 11964	2,2	26321,0
				Лошади - 364	13,0	4732,0
	Все­го			13901		48356,0	541,0	541,0		216,0	325,0
2	с.Курагаты	3498 ,0	Пастбища 3267,0 гектар	Крупный рогатый скот - 1542	11,0	16962,0
				Овцы-козы --8586	2,2	18889,2
				Лоша­ди - 362	13,0	4706
	всего			10490		40557,2	37 290,2	37 290,2		14 916,0	22 374,2
	Крестьянские хозяйства	23766,82	Пастбища 17313,0 гектар	Крупный рогатый скот - 380	11,0	4180,0
				Овцы-козы --4670	2,2	10274,0
				Лошади -289	13,0	3757,0
	всего			5247		18211,0	898,0	898,0		359,0	539,0
3	с.Кулан	1756,0	пастбища 722 гектар	Крупный рогатый скот - 1459	11,0	16049,0
				Овцы-козы --8901	2,2	19582,0
				Лоша­ди-512	13,0	6656,0
	всего			10872		42287,0	41565,0	41 565,0		16 626,0	24 939,0
	Крестьянские хозяйства	41721,0	Пастбища 31764,0 гектар	Крупный рогатый скот - 839	11,0	9229,0
				Овцы-козы -- 12000	2,2	26400,0
				Лошади -600	13,0	7800,0
	всего			13439		43429,0	11665,0	11665,0		4666,0	6999,0
4	С.Кайынды	2180,0	Пастбища 1908 гектар	Крупный рогатый скот - 1034	11,0	11374,0
				Овцы-козы - -10983	2,2	24162,0
				Лошади -312	13,0	4056,0
	всего			12329		39592,0	37685,0	37 685,0		15 074,0	22 611,0
	Крестьянские хозяйства	19999,32	пастбища15646,0 гектар	Крупный рогатый скот 360	11,0	3960,0
				Овцы-козы --10000	2,2	22000,0
				Лошади -250	13,0	3250,0
	всего			10610		29210,0	13564,0	13 564,0		5426,0	8138,0
5	С.Орнек	1772,0	пастбища 1526,0 гектар	Крупный рогатый скот 1892	11,0	20812,0
				Овцы-козы --44236	2,2	97319,2
				Лошади -557	13,0	7241,0
	всего			46685		125372,0	123 846,0	123 846,0		49 538,0	74308,0
	Крестьянские хозяйства	67719,11	пастбища-51325,0 гектар	Крупный рогатый скот 879	11,0	9669,0
				Овцы-козы - -65467	2,2	144027,4
				Лошади -3664	13,0	47632,0
	всего			70010		201328,0	150 003,0	150003,0		60001,0	90002,0
6	С.Теренозек	1350,0	пастбища --1021 ,0 гектар	Крупный рогатый скот - 260	11,0	2860,0
				Овцы-козы --8830	2,2	19426,0
				Лоша­ди-216	13,0	2808,0
	всего			9306		25094,0	24073,0	24073,0		9629,0	14440,0
	Крестьянские хозяйства	46179,55	пастбища -37143,0 гек­тар	Крупный рогатый скот 932	11,0	10252,0
				Овцы-козы - -21880	2,2	48136,0
				Лошади -420	13,0	5460,0
	всего			23232		63848,0	26705,0	26705,0		10 682,0	16023,0
7	С.Новосель	723,0	пастбища- -10,0 гектар	Крупный рогатый скот - 386	11,0	4246,0
				Овцы-козы --5365	2,2	11803,0
				Лошади -291	13,0	3783,0
	всего			6042		19832,0	19822,0	19822,0		7929,0	11893,0
	Крестьянские хозяйства	19292,46	Пастбища -4084,0 гек­тар	Крупный рогатый скот - 100	11,0	1100,0
				Овцы-козы --1358	2,2	2987,6
				Лошади -35	13,0	455,0
	всего			1493		4542,6	458,6	458,6		183,0	275,6
8	С.Акыртобе	1599,0	пастбища- 1314 гек­тар	Крупный рогатый скот - 508	11,0	5588,0
				Овцы-козы --7182	2,2	15800,0
				Лошади -1236	13,0	16068,0
	всего			8926		37456,0	36142,0	36142,0		14 457,0	21685,0
	Крестьянские хозяйства	312,0	пастбища - 0 гектар	Крупный рогатый скот - 0	11,0
				Овцы-козы --0	2,2
				Лошади-0	13,0
	итого	1911,00	1314,0	0		37456,0	36142,0	36 142,0		14 457,0	21 685,0
9	С.Луговое	1768,0	пастбища--1160,0 гектар	Крупный рогатый скот - 1209	11,0	13299,0
				Овцы-козы --5779	2,2	12713,8
				Лошади -207	13,0	2691,0
	всего			7195		28703,8	26916,0	26916,0		10 766,0	16 150,0
	Крестьянские хозяйства	733,0	пастбища --628,0 гек­тар	Крупный рогатый скот 0	11,0	0
				Овцы-козы --0	2,2	0
				Лошади -0	13,0	0
	всего					0
10	С.Абай	519,0	Пастбища -268,0 гектар	Крупный рогатый скот - 772	11,0	8492,0
				Овцы-козы --6735	2,2	14817,0
				Лошади -278	13,0	3614,0
	всего			7785		26926,0	26658,0	26658,0		10 663,0	15 995,0
	Крестьянские хозяйства	25732,56	пастбища--21336,0 гек­тар	Крупный рогатый скот - 1082	11,0	11902,0
				Овцы-козы --9273	2,2	20400,6
				Лошади -189	13,0	2457,0
	всего			10544		34759,6	13423,6	13423,6		5369,4	8054,2
11	С.Каракыстак	3062,0	Пастбища -2454,0 гек­тар	Крупный рогатый скот - 2366	11,0	26026,0
				Овцы-козы --10320	2,2	22704,0
				Лошади -330	13,0	4290,0
	всего			13016		53020,0	50566,0	50 566,0		20226,0	30 340,0
	Крестьянские хозяйства	42827,58	Пастбища -31234,0 гек­тар	Крупный рогатый скот - 1600	11,0	17600,0
				Овцы-козы --5564	2,2	12240,8
				Лошади -511	13,0	6643,0
	всего			7675		36 484,0	5 250,0	5 250,0		2100,0	3 150,0
12	С.Акбулак	2604,0	Пастбища -2130,0 гек­тар	Крупный рогатый скот - 863	11,0	9493,0
				Овцы-козы --12211	2,2	26864,2
				Лошади -370	13,0	4810,0
	Крестьянские хозяйства	55263,57	пастбища- 48816,0 гек­тар	Крупный рогатый скот - 815	11,0	8965,0
				Овцы-козы --36479	2,2	80253,0
				Лошади -885	13,0	11505,0
	всего			35879		100 723,0	51 907,0	51907,0		20762,0	31145,0
13	С.Жанатурмыс	2006,0	пастби­ща -1717,0 гек­тар	Крупный рогатый скот - 742	11,0	8162,0
				Овцы-козы --10965	2,2	24123,0
				Лошади -710	13,0	9230,0
	Крестьянские хозяйства	40968,63	пастбища--34069,0 гектар	Крупный рогатый скот - 1250	11,0	13750,0
				Овцы-козы --5800	2,2	12760,0
				Лошади -620	13,0	8060,0
	всего			3570		34 570,0	501,0	501,0		200,0	301,0
14	С.Кумарык	1814,0	пастбища -1401 гек­тар	Крупный рогатый скот 1803	11,0	19833,0
				Овцы-козы --16420	2,2	36124,0
				Лошади -509	13,0	6617,0
	всего			18732		62 574,0	61173,0	61173,0		40588,0	20585,0
	Крестьянские хозяйства	77211,86	пастбища -61121,0 гектар	Крупный рогатый скот - 674	11,0	7414,0
				Овцы-козы --28226	2,2	62097,0
				Лошади -496	13,0	6448,0
	всего			29396		75959,0	14 838,0	14 838,0		5 935,0	8 903,0
15	С.Кокдонен	1455,0	пастбища -992,0 гектар	Крупный рогатый скот - 612	11,0	6732,0
				Овцы-козы --1410	2,2	3102,0
				Лошади -292	13,0	3796,0
	всего			2314		13 630,0	12 638,0	12 638,0		5 055,0	7583,0
	Крестьянские хозяйства	52563,58	пастбища -41058,0 гектар	Крупный рогатый скот - 1520	11,0	16720,0
				Овцы-козы --16006	2,2	35213,0
				Лошади -535	13,0	6955,0
	По району Т.Рыскулова	600 067,35	466 666,0	422978,0		1383 465,0	783 397,0	783 397,0		313 359,0	470 038,0

Особенности выпаса сельскохозяйственных животных на культурных и аридных пастбищах по району Т. Рыскулова

Не смотря на то, что его основная часть составляет равнинную землю, природа района Т. Рыскулова обособлена своим разнообразием. Южная часть района является горной. Там расположены горы Ойранды, Каракыстак, Сулутор, Шонгер, Кокдонен, Когершин, Мынбель

Центральную и северную часть района составляет равнина. На севере граничит песками Мойынкум. Подводные воды строительные материалы были исследованы на недрах. Климат района континентальный, зима несколько мягкое, лето жаркое. Средняя температура воздуха января месяца составляет -6-8 С, соответственно июль +20 С- +25 С. Годовая площадь дождя в равнинных землях составляет до 200-250 миллиметров, в горнях местностях и в горях до 450-500 миллиметров. Почва темноватый и голо-серого цвета, порпурный, темно-коричневый и черноземная почва.

Сведений о сервитутах для прогона скота по району Т. Рыскулова

По Рыскуловскому району земли предназначенные для прогона и переселения сельскохозяйственных животных закреплено всего 11 земельных участков. Общая площадь которых составляет 7536 гектаров, из них:

Скотопрогон "Каракыстак" – 657 гектар,

Скотопрогон "Кулан" – 81 гектар,

Скотопрогон "Корагаты" – 309 гектар,

Скотопрогон "Акбулак" – 1373 гектар,

Скотопрогон "Кокдонен" – 1638 гектар,

Скотопрогон "Когершин" – 589 гектар,

Скотопрогон "Кумарык" – 186 гектар.

Скотопрогон "Новосель" – 292 гектар.

Скотопрогон "Орнек" – 1519 гектар.

Скотопрогон "Теренозек" – 658 гектар.

Скотопрогон "Кайынды" – 234 гектар.