Ломбардта заттарды сақтау, ломбардтардың үй-жайларының қауіпсіздігін және техникалық нығайтылуын қамтамасыз ету жөніндегі талаптарды, ломбардтарда заңсыз алынған заттардың айналымына қарсы іс-қимыл жөніндегі шараларды белгілеу мәселелерін қоса алғанда, ломбардтардың қызметін ұйымдастыру қағидаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2019 жылғы 28 қарашадағы № 226 қаулысы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2019 жылғы 6 желтоқсанда № 19709 болып тіркелді.

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
Осы қаулы 01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі

"Микроқаржылық қызмет туралы" 2012 жылғы 26 қарашадағы Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Басқармасы ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:

1. Қоса беріліп отырған Ломбардта заттарды сақтау, ломбардтардың үй-жайларының қауіпсіздігін және техникалық нығайтылуын қамтамасыз ету жөніндегі талаптарды, ломбардтарда заңсыз алынған заттардың айналымына қарсы іс-қимыл жөніндегі шараларды белгілеу мәселелерін қоса алғанда, ломбардтардың қызметін ұйымдастыру қағидалары бекітілсін.

2. Қаржы ұйымдарының әдіснамасы және реттеу департаменті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

1) Заң департаментімен бірлесіп осы қаулыны Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

2) осы қаулы ресми жарияланғаннан кейін Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің ресми интернет-ресурсына орналастыруды;

3) осы қаулы мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде Заң департаментіне осы қаулының осы тармағының 2) тармақшасында және 3-тармағында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін.

3. Сыртқы коммуникациялар департаменті – Ұлттық Банктің баспасөз қызметі осы қаулы мемлекеттік тіркелгеннен кейін күнтізбелік он күн ішінде оның көшірмесін мерзімді баспасөз басылымдарында ресми жариялауға жіберуді қамтамасыз етсін.

4. Осы қаулының орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Төрағасының орынбасары О.А. Смоляковқа жүктелсін.

5. Осы қаулы 2020 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізіледі және ресми жариялануға тиіс.

Ұлттық Банк Төрағасы

Е. Досаев

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасы

Ішкі істер министрлігі

2019 жылғы "___" ____________

______________________

Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2019 жылғы 28 қарашадағы № 226 қаулысымен бекітілді

Ломбардта заттарды сақтау, ломбардтардың үй-жайларының қауіпсіздігін және техникалық нығайтылуын қамтамасыз ету жөніндегі талаптарды, ломбардтарда заңсыз алынған заттардың айналымына қарсы іс-қимыл жөніндегі шараларды белгілеу мәселелерін қоса алғанда, ломбардтардың қызметін ұйымдастыру қағидалары

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Осы Ломбардтардың қызметін ұйымдастыру қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) "Микроқаржы қызметі туралы" Қазақстан Республикасы Заңының (бұдан әрі - Заң) 27-бабының 4-3) тармақшасына сәйкес әзірленді және ломбардтардың қызметін ұйымдастыру тәртібін айқындайды.

2. Қағидаларда Заңда көрсетілген негізгі ұғымдар, сондай-ақ мынадай ұғымдар пайдаланылады:

1) атаулы сақтау түбіртегі - атаулы сақтау түбіртегінің мерзімі өтуі бойынша үш айдың ішінде сақталуда тұрған заттар мен ломбардтың заттарды сақтау жөніндегі міндеттері туралы мәліметтерді қамтитын, ломбард затты сақтау шартын жасасу кезінде беретін құжат;

2) жүк беруші – атаулы сақтау түбiртегiнің талаптарына сәйкес ломбардқа затты сақтауға беретін жеке тұлға;

3) кепіл билеті – кепіл нысаны мен микрокредит беру талаптары туралы мәліметтерді қамтитын, ломбард микрокредитті рәсімдеу кезінде беретін құжат;

4) кепіл нысаны – жеке пайдалануға арналған, микрокредитті өтеу бойынша міндеттемелерді орындауды қамтамасыз ететін жылжымалы мүлік;

5) талап етілмеген зат – ломбардта сақталуда тұрған және атаулы сақтау түбіртегінің мерзімі өткеннен кейін жүк беруші талап етпеген зат.

3. Ломбард:

1) Заңда көзделген қызметті жүзеге асырады;

2) кепіл билетін беру және қарыз алушының келісімін алу жолымен ломбардта микрокредит беру және заттар кепілі туралы шарттар жасасады:

ол туралы ақпаратты кредиттік бюроға (мемлекет қатысу бар кредиттік бюроны қоспағанда) және ішкі істер органдарына беру;

кредиттік есепті алушыға және ішкі істер органдарына кредиттік есепті беру;

3) ломбард аумағында заттардың сақталуын қамтамасыз ететін және оларға бөгде адамдардың кіруін болдырмайтын оларды сақтау үшін жағдайлар жасайды;

4) кепіл затын микрокредитті өтеу мерзімі аяқталған күннен кейін кемінде күнтізбелік 30 (отыз) күн сақтайды;

5) талап етілмеген затты атаулы сақтау түбіртегінің мерзімі өткеннен кейін үш ай бойы сақтайды;

6) қарыз алушыға кепіл затының жоғалу немесе бүліну қатерінің туындағаны туралы дереу хабарлайды;

7) қарыз алушы ломбард алдындағы өз міндеттемелерін орындағаннан кейін кепіл затын кепіл билетіне сәйкес дереу қайтарады.

Ескерту. 3-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 21.02.2022 № 7 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

4. Ломбардқа Қазақстан Республикасының 1994 жылғы 27 желтоқсандағы Азаматтық кодексіне, "Қазақстан Республикасының мемлекеттік наградалары туралы" 1995 жылғы 12 желтоқсандағы, "Оңалту және банкроттық туралы" 2014 жылғы 7 наурыздағы және "Атқарушылық іс жүргізу және сот орындаушыларының мәртебесі туралы" 2010 жылғы 2 сәуірдегі Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес кепілге:

1) жылжымайтын мүлікті;

2) айналымнан алынған және айналымда шектелген заттарды;

3) тыйым салынған мүлікті;

4) үшінші тұлғалардың құқықтарымен ауыртпалық салынған мүлікті;

5) болашақта кепiл берушiнiң жеке меншігіне айналатын мүлiкті;

6) тез бұзылатын шикізатты, тамақ өнімдерін;

7) теріден тігілген және басқа да бағалы киiм-кешектерді, асхана сервиздерiн, бағалы металдардан жасалған, сондай-ақ көркемдiк құндылығы бар заттарды қоспағанда, пайдаланылып жүрген киiм-кешекті, аяқ киiмді, іш киімді, төсек-орын жабдығын, ас үй және асхана керек-жарақтарын;

8) балалар жабдықтарын;

9) мүгедектердің жүріп-тұруына арнайы арналған көлік құралдарын, мүгедектердің жүріп-тұруына арналған техникалық қосымша (компенсаторлық) құралдар мен арнайы құралдарды;

10) халықаралық және мемлекеттік жүлделерді, мемлекеттік ордендерді, медальдарды және Қазақстан Республикасының құрметті атақтарына төс белгілерін;

11) құрамында бағалы металдар мен асыл тастар бар зергерлік бұйымдарды тұтастай және жиынтығын зергерлік бұйымдарды қалдықтары ретінде кепілге алуға рұқсат берілмейді.

2-тарау. Ломбардта заттарды сақтау шарттары

5. Ломбардта затты сақтау шарты ломбард беретін атаулы сақтау түбіртегімен рәсімделеді.

6. Ломбард атаулы сақтау түбіртегі нысанын дербес әзірлейді, ол мынадай мәліметтерден тұрады:

1) ломбардтың атауы, заңды мекенжайы және нақты орналасқан жері;

2) жүк берушінің тегі, аты, әкесінің аты (бар болса), туған күні, азаматтығы, тіркеу бойынша мекенжайы, нақты тұрғылықты мекенжайы, жеке сәйкестендіру нөмірі, жүк берушінің жеке басын куәландыратын құжаттың деректерi;

3) заттың мынадай санаттарға сәйкес сыныптамасы:

асыл металдардан және асыл тастардан жасалған зергерлік және басқа бұйымдар;

бижутерия, монеталар, қымбат бағалы емес металдар және олардан жасалған бұйымдар;

көлік құралдары;

электр-техникалық жабдықтар;

ұялы байланыс құрылғылары;

өнер туындылары, коллекциялау мен антиквариат мүлiктерi;

басқа заттар;

ломбардтың ішкі құжаттарында сәйкес айқындалатын заттардың санаттары;

4) заттың атауы және егжей-тегжейлі сипаттамасы (затқа байланысты: сериялық нөмірі, моделі, жай-күйі, шығарылған күні, салмағы, түсі, өлшемі);

5) атаулы сақтау түбіртегінің мерзімі аяқталғаннан кейін талап етілмеген заттың үш айлық сақталу мерзімі;

6) ломбардтың сақтауы және басқа да төлемдері үшін төлем мөлшері;

7) заттың бағалау сомасы;

8) жүк берушінің ломбардтан сақтау үшін төлем мен ломбардқа арналған басқа да төлемдер шегергеннен кейінгі затты сатқаннан түскен соманы алу құқығы;

9) жүк берушінің пайдасына атаулы сақтау түбіртегінде көрсетілген затты өз есебінен, оны бағалаудың толық сомасында сақтандыру бойынша ломбардтың міндеттемесі;

10) заттың сақтау орны мен шарттары.

7. Талап етілмеген затты үш айлық сақтау кезеңінде және зат сатылған күнге дейін ломбард заттың сақталуына нұқсан келтірмейді.

3-тарау. Ломбардтар үй-жайларының қауіпсіздігін қамтамасыз ету және техникалық нығайту бойынша талаптар. Ломбардтарда заңсыз алынған заттардың айналымына қарсы іс-қимыл

8. Ломбардтың үй-жайы операциялық кассадан, заттарды сақтауға арналған орыннан (құлыпқа жабылатын есігі бар оқшауланған үй-жайдан) және клиенттерге қызмет көрсету аймағынан тұрады.

8-1. Заттарды сақтауға арналған орынның құрылғысы мыналарға сәйкес болуға тиіс:

1) кірпіштен немесе беріктігі жағынан кірпіштен кем емес қабырғалар;

2) қоймаға енуден қорғауды қамтамасыз ететін брондалған немесе металл кіретін есік;

3) терезедегі металл торлар (олар бар болса);

4) өрт сигнализациясының болуы.

Заттарды сақтауға арналған орын операциялық кассада немесе жеке үй-жайда орналасады.

Ескерту. 8-1-тармақпен толықтырылды – ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 24.03.2020 № 20 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

8-2. Егер ломбардтың қызметі микрокредиттерді жылжымалы мүлік кепілімен берумен ғана байланысты болған жағдайда, бұл ретте кепіл мүлкі кепіл берушінің иелігінде және пайдалануында қалса, заттарды сақтауға арналған орынның болуы талап етілмейді.

Сауда, ойын-сауық кешендерінде және күзет пен күзет сигнализациясы қондырғыларын қоса алғанда, ғимаратқа заңсыз кірудің алдын алуға арналған қорғау жүйесі бар өзге ғимараттарда орналасқан ломбардтың заттарын сақтауға арналған орынды Қағидалардың 8-1-тармағы 1), 2) және 3) тармақшаларының талаптарын сақтамастан, ломбардтың ішкі құжаттарына сәйкес жайластыруға жол беріледі.

Ескерту. 8-2-тармақпен толықтырылды – ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 03.08.2020 № 71 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

9. Ломбардтың үй-жайы:

1) жазбаны кемінде 30 (отыз) тәулік сақтау функциясы бар бейнебақылау жүйесімен;

2) сигналды жеке күзет ұйымының орталықтандырылған күзет пунктіне шығара отырып, күзет сигнализациясымен және шұғыл шақыру пультімен жабдықталады, елді мекендерде жеке күзет ұйымы болмаған жағдайда, қосымша электр қоректендіру көзі және ломбард басшысының немесе иесінің ұялы телефонына дабыл сигналын беру мүмкіндігі бар сигнализациямен жабдықталады.

10. Ломбард кредиттік бюроға "Қазақстан Республикасындағы кредиттік бюролар және кредиттік тарихты қалыптастыру туралы" Қазақстан Республикасының Заңында белгіленген тәртіппен қарыз алушыға қатысты кез келген деректердің өзгергені немесе алынғаны туралы хабар береді, сондай-ақ кредиттік бюроға Қағидалардың 6-тармағының 3) және 4) тармақшаларына сәйкес кепілге қойылған мүлік және соттан тыс тәртіппен сатылуға жататын мүлік туралы мәліметтерді береді.

Ломбард соттан тыс тәртіппен сатылуға жататын мүлік туралы мәліметтерді сауда-саттықты жүргізу күніне дейін күнтізбелік он бес күннен кешіктірмей кредиттік бюроға береді.

11. Меншікке қарсы қылмыстық құқық бұзушылық жағдайлары тіркелген кезде ішкі істер органдары Қағидалардың 6-тармағының 4) тармақшасына сәйкес ұрланған заттар туралы мәліметтерді ломбардтарға фотобейнені (бар болса) қоса бере отырып жібереді.

Егер кепіл ретінде берілген зат ұрланған заттың сипаттамасына сәйкес келсе, ломбард бұл факт туралы ішкі істер органдарына дереу хабарлайды.

Осы тармақтың бірінші бөлігінің ережелері объектісі Қағидалардың 4-тармағында көрсетілген заттар болып табылатын қылмыстық құқық бұзушылық жағдайларына қолданылмайды.

On approval of the Rules for organizing the activities of pawnshops, including the issues of storing things in a pawnshop, establishing requirements for ensuring the safety and technical strength of pawnshop premises, measures to counter the circulation of illegally obtained things in pawnshops

Resolution of the Managing Board of the National Bank of the Republic of Kazakhstan dated November 28, 2019 No. 226. Registered with the Ministry of Justice of the Republic of Kazakhstan on December 6, 2019 No. 19709.

Unofficial translation

In accordance with the Law of the Republic of Kazakhstan dated November 26, 2012 "On Microfinance Organizations" the Managing Board of the National Bank of the Republic of Kazakhstan HEREBY RESOLVES:

1. To approve the attached Rules organizing the activities of pawnshops, including the issues of storing things in a pawnshop, establishing requirements for ensuring the safety and technical strength of pawnshop premises, measures to counter the circulation of illegally obtained things in pawnshops.

2. The Department of Methodology and Regulation of Financial Organizations in accordance with the procedure established by the legislation of the Republic of Kazakhstan shall ensure:

1) jointly with the Legal Department, state registration of this order with the Ministry of Justice of the Republic of Kazakhstan;

2) placement of this resolution on the official Internet resource of the National Bank of the Republic of Kazakhstan after its official publication;

3) within ten working days after the state registration of this order, submission to the Legal Department of information about implementation of measures, stipulated by subclause 2) of this clause and clause 3 of this resolution.

3. The Department of External Communications – press-service of the National Bank shall ensure within ten calendar days after the state registration of this resolution, submission of its copy for the official publication to the printed periodicals.

4. Control over execution of this resolution shall be entrusted to the deputy Chairman of the National Bank of the Republic of Kazakhstan Smolyakov O.A.

5. This resolution shall come into force from January 1, 2020 and shall be subject to official publication.

Chairman of the National Bank

Ye. Dossayev

"AGREED"
Ministry of Internal Affairs
of the Republic of Kazakhstan
"___" ___________ 2019

Approved by the Resolution of the Managing Board of the National Bank of the Republic of Kazakhstan dated November 28, 2019 No. 226

Rules for organizing the activities of pawnshops, including the issues of storing things in a pawnshop, establishing requirements for ensuring the safety and technical strength of pawnshop premises, measures to counter the circulation of illegally obtained things in pawnshops Chapter 1. General provisions

1. These Rules for organizing the activities of pawnshops (hereinafter referred to as the Rules) have been developed in accordance with subclause 4-3) of article 27 of the Law of the Republic of Kazakhstan dated November 26, 2012 "On Microfinance Organizations" (hereinafter referred to as the Law) and determine the procedure for organizing the activities of pawnshops.

2. The Rules shall use the basic concepts, specified in the Law, as well as the following definitions:

1) registered trust receipt – a document, which is issued by a pawnshop when concluding a thing storage contract containing information about an item stored and obligations of the pawnshop on a thing storage within three months upon expiration of the registered trust receipt;

2) depositor - an individual who transfers a thing to a pawnshop for storage in accordance with the terms of a registered safe receipt;

3) pawn ticket – a document, which is issued by a pawnshop when registering a microcredit, containing information about the subject of pawning and the conditions for the provision of microcredit;

4) subject of pawning - movable property designated for personal use, ensuring the fulfillment of fulfillment of the obligation to repay the microcredit;

5) unclaimed thing – a thing, which is stored in a pawnshop and not claimed by the depositor upon the expiration of the registered trust receipt.

3. A pawnshop shall:

1) carry out activities provided for by the Law;

2) conclude contracts on providing a microloan and pledging things in a pawnshop by issuing a pawnticket and obtaining the borrower’s consent to:

the provision of information about it to the credit bureau (except for the credit bureau with state participation) and to the internal affairs bodies;

the issuance of a credit report to the recipient of the credit report and internal affairs bodies;

3) create conditions on the territory of the pawnshop for storing things, ensuring their safety and excluding access to them by unauthorized persons;

4) store the collateral for at least 30 (thirty) calendar days after the expiration date of the microloan;

5) store the unclaimed item for three months after the expiration of the personal safety receipt;

6) immediately inform the borrower about the threat of loss or damage to the collateral;

7) immediately return the pledged item in accordance with the pawnticket after the borrower fulfills his/her obligations to the pawnshop.

Footnote. Paragraph 3 is in the wording of the resolution of the Board of the Agency of the Republic of Kazakhstan for regulation and development of the financial market dated 21.02.2022 No. 7 (shall be enforced upon expiry of ten calendar days after the day of its first official publication).

4. In accordance with the Civil Code of the Republic of Kazakhstan dated December 27,1994, laws of the Republic of Kazakhstan dated December 12, 1995 "On state awards of the Republic of Kazakhstan", dated March 7, 2014 "On rehabilitation and bankruptcy" and dated April 2, 2010 "On enforcement proceedings and the status of enforcement agents" a pawn shall not be allowed to accept as a pawn:

1) immovable property;

2) things, withdrawn from circulation and limited in circulation;

3) distrained property;

4) property encumbered with the rights of third parties;

5) property that will become the property of the pledger in the future;

6) perishable raw materials, food;

7) clothing, footwear, linen, bedding, kitchen and dining utensils that were in use, with the exception of fur and other valuable clothing, dinner services, items made of precious metals, as well as having artistic value;

8) baby accessories;

9) vehicles specially designed for the movement of disabled people, technical auxiliary (compensatory) means and special transport means for disabled people;

10) international and state prizes, state orders, medals and badges for honored titles of the Republic of Kazakhstan;

11) whole and complete jewelry containing precious metals and precious stones, such as scrap jewelry.

Chapter 2. Storage conditions in a pawnshop

5. The agreement for the storage of things in a pawnshop is drawn up through the issuance of a registered trust receipt by the pawnshop.

6. The pawnshop independently develops the form of a registered trust receipt, which contains the following information:

1) name, legal address and actual location of the pawnshop;

2) surname, name, patronymic (if any) of the depositor, date of birth, nationality, address of registration, actual place of residence, individual identification number, the data of identity document of the depositor;

3) classification of a thing in accordance with the following categories:

Jewelry and other articles made of precious metals and precious stones;

costume jewelry, coins, base metals and articles made therefrom;

transport means;

electrical equipment;

cellular devices;

works of art, collectibles and antiques;

categories of things, determined in accordance with the internal documents of the pawnshop;

4) name and detailed description (depending on the item: serial number, model, condition, date of manufacture, weight, color, dimensions and other individual characteristics) of the item;

5) three months storage period for unclaimed things after the expiration of the registered trust receipt;

6) the amount of payment for storage and other payments due to the pawnshop;

7) the estimated value of the thing;

8) the right of the depositor to receive from the pawnshop the amount from the sale of the thing minus the storage fee and other payments due to the pawnshop;

9) the obligation of the pawnshop to insure the thing in favor of the depositor at its own expense, in the amount of its assessed value;

10) conditions and place of storage of the thing.

7. During the three-month storage period for an unclaimed item and until the day the thing is sold, the pawnshop does not worsen the storage conditions of the thing.

Chapter 3. Requirements for ensuring the safety and technical strength of pawnshop premises. Countering the circulation of illegally obtained things in pawnshops

8. The pawnshop room consists of an operating cash desk, a storage space (an isolated room with a locked door) and a customer service area.

8-1. The arrangement of the storage space corresponds to the following:

1) walls are of brick or not inferior in strength to brick walls;

2) the entrance door is armored or metal, providing protection against penetration into the storage;

3) metal bars on the windows (if any);

4) the presence of a fire alarm.

Storage space is located in the operating cash desk or in a separate room.

Footnote. The Rules are amended by clause 8-1 in accordance with the Resolution of the Managing Board of the Agency of the Republic of Kazakhstan for Regulation and Development of the Financial Market dated 24.03.2020 No. 20 (shall come into force from the date of its first official publication).

8-2. If the activity of a pawnshop is connected exclusively with the provision of microcredits secured by movable property, in which the pledged property remains in the possession and use of the pledger, there is no need to have a place to store things.

It is allowed to arrange a place for storing things of a pawnshop located in shopping, entertainment complexes and other buildings that have a security system to prevent unauthorized access to the building, including security and security alarm devices, without observing the requirements of subclauses 1), 2) and 3) of clause 8-1 Rules in accordance with the internal documents of the pawnshop.

Footnote. The Rules are amended by clause 8-2 in accordance with the Resolution of the Managing Board of the Agency of the Republic of Kazakhstan for Regulation and Development of the Financial Market dated 03.08.2020 No. 71 (shall come into force from the date of its first official publication).

9. A pawnshop premise shall be equipped with:

1) video surveillance systems with the function of storing records for at least 30 (thirty) days;

2) a security alarm and an emergency call panel, with a signal output to a centralized security point of a private security organization, and in the absence of a private security organization in settlements, it is equipped with an alarm that has a spare power source and the ability to transmit an alarm signal to the mobile phone of the manager or owner of the pawnshop.

10. The pawnshop informs the credit bureau in the manner prescribed by the Law of the Republic of Kazakhstan "On credit bureaus and the formation of credit histories in the Republic of Kazakhstan" about changes or receipt of any data regarding the borrower, and also provides the credit bureau with information about collateral and property, subject to implementation in the extra judicial procedure, in accordance with subclauses 3) and 4) of clause 6 of the Rules.

Information about the property to be sold out of court is provided by the pawnshop to the credit bureau no later than fifteen calendar days before the date of the auction.

11. When registering cases of criminal offences against property, the internal affairs bodies send information about stolen things to pawnshops in accordance with subclause 4) of clause 6 of the Rules, with the attachment of their photographs (if any).

If the item provided as a pledge corresponds to the description of the stolen item, the pawnshop shall immediately report this fact to the internal affairs bodies.

The provisions of part one of this clause do not apply to cases of criminal offenses, the object of which is the things specified in clause 4 of the Rules.