Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (43-шығарылым) бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2020 жылғы 22 қаңтардағы № 19 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2020 жылғы 24 қаңтарда № 19923 болып тіркелді

2015 жылғы 23 қарашадағы Қазақстан Республикасы Еңбек кодексінің 16-бабының 16-1) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

1. Осы бұйрыққа қосымшаға сәйкес Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы (43-шығарылым) бекітілсін.

2. Қазақстан Республикасының Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің Еңбек және әлеуметтік әріптестік департаменті заңнамада белгіленген тәртіппен:

1) осы бұйрықты Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

2) осы бұйрық ресми жарияланғаннан кейін оны Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің интернет-ресурсында орналастыруды;

3) осы бұйрық мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің Заң қызметі департаментіне осы тармақтың 1) және 2) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтер ұсынуды қамтамасыз етсін.

3. "Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығын (43-шығарылым) бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2012 жылғы 9 қазандағы № 391-ө-м бұйрығы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 8027 болып тіркелген, 2012 жылғы 7 желтоқсанда № 185 (2193) "Заң газеті" газетінде жарияланған) күші жойылды деп танылсын.

4. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау вице-министрі А.Ә. Сарбасовқа жүктелсін.

5. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрі

Б. Нурымбетов

Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2020 жылғы 22 қаңтардағы № 19 бұйрығына қосымша

Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы (43-шығарылым)

1-тарау. Кіріспе

1. Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамасы (43-шығарылым) (бұдан әрі – БТБА (43-шығарылым) мақтаны және тінді дақылдарды алғашқы өндеуге арналған жұмыстарды көздейді.

2. БТБА-ны (43-шығарылым) Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігі әзірледі.

3. Тарифтік-біліктілік сипаттамалар осы БТБА-да (43-шығарылым) көрсетілген өндірістер мен жұмыс түрлері бар ұйымдардың меншік нысанына және ұйымдық-құқықтық нысанына қарамастан, олардағы жұмыстарды тарификациялаған және жұмысшыларға біліктілік разрядтарын белгілеген кезде қолданылады.

2-тарау. Мақтаны және тінді дақылдарды алғашқы өндеу жұмыстарына арналған разрядтар бойынша жұмысшы кәсіптерінің тарифтік-біліктілік сипаттамалары

1-параграф. Байламды ораушы, 1-разряд

4. Жұмыс сипаттамасы:

мақталы дәндерді қапшыққа, қап толтырғыш құрылғыда тегістеп орау;

талшықты, линтті, улюк пен алауды, тұқым салынған қаптарды қолмен стандарт талаптарына сәйкес тігу;

шпагат және басқа да буып-түю материалдарын дайындау;

толтырылған қаптарды, бумаларды белгіленген орынға тасымалдау;

тұқымның, талшықтың шашылуын таңдау;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік, ішкі еңбек тәртібі қағидаларын сақтау.

5. Білуге тиіс:

қапшықты толтыратын құрылғының мақсаты мен жұмыс принципі;

байламдарды тігу бойынша стандарт талаптары;

қапшықты толтыру нормасы;

буманың белгіленген габариттері мен салмағы;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік қағидалары;

ішкі еңбек тәртібінің қағидалары.

2-параграф. Буманы бақылаушы, 2-разряд

6. Жұмыс сипаттамасы:

мақта талшығы бумаларының, линт пен улюктің габариті мен орамасының дұрыстығын бақылау;

лента байлайтын жабдықты бақылау;

буманың салмағын өлшеу және таңбалау;

маркасы бойынша бумалар салмағын және мақта талшығын, линт пен улюкті ауыспалы өңдеу есебін жүргізу;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік, ішкі еңбек тәртібі қағидаларын сақтау.

7. Білуге тиіс:

таразы жабдықтарын және оларға күтім жасау қағидасын;

буманың белгіленген габариттері мен салмағы;

буманы таңбалу және орау бойынша мемлекеттік стандарттарды;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік қағидалары;

ішкі еңбек тәртібінің қағидалары.

3-параграф. Джин жабдығының операторы, 4-разряд

8. Жұмыс сипаттамасы:

инерциялық уату механизмі бар білікті джиналарда және берілген режимде сексен аралық джиналарында шитті мақтаны джинирлеу процесін жүргізу;

джин батареялары мен жанасқан технологиялық және қосалқы жабдықтарға қызмет көрсету;

мақта талшықтарын стандарт талаптарына сай алуды қамтамасыз ету;

қызмет көрсетілетін машина мен механизмдердің жұмысындағы техникалық ақауларды жою;

талшық бөлу, арам шөп және тұқым конвейеріне, улюк шабу және арам шөп шабу жабдықтарының қуаттандырушысының бітелуін жою;

шикізатты білікшені мерзімді лақтыру, кенептерді жұмыс білікшелерінде тазарту, оларды орнату және әртүрлі джиндардың пластинасын ауыстыру барысына қатысу;

араны ауыстыру, технологиялық тетіктер және ажыратқышты реттеуге, қызмет көрсетілетін машиналарға жөңдеу жұмыстарын жүргізу барысына қатысу;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік, ішкі еңбек тәртібі қағидаларын сақтау.

9. Білуге тиіс:

қызмет көрсетілетін жабдықты орнату және пайдалану қағидалары;

қызмет көрсетілетін машиналардың жұмыс органдары арасындағы саңылаулардың көлемі;

джиндаудың технологиялық процесі;

мақта шикізаты, талшықтар, тұқым және қалдықтардың стандарты;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік қағидалары;

ішкі еңбек тәртібінің қағидалары.

4-параграф. Джин жабдығының операторы, 5-разряд

10. Жұмыс сипаттамасы:

жүз отыз аралық джинді белгіленген режимде және көп соғатын мықты омыру механизмі бар білікше джинда, мақта шикізатын джиндау және арақашықтықта басқару пультінің автоматты өндірісті процесін жүргізу;

джиннің қуат беруін реттеу;

машина жұмысында туындаған олқылықтар мен басқада ақауларды жою және олардың дұрыс жұмыс істеуін қамтамасыз ету;

цехқа мақта шикізатының бірдей түскенін көзбен шолу;

аралау джиндарындағы шитті білікшесінің тығыздығын және джиндалғаннан кейінгі тұқым талшықтарының қалдықтарын тексеру;

улюктің бөлінуін ретке келтіру;

өндірістің қалдықтарын уақытында жоюды ұйымдастыру;

білікше джиндарындағы омыратын пластиналарды ретке келтіру және орнату;

технологиялық жабдықтар мен автоматизация жабдықтарды профилактикалық тазалау және жөндеу жұмыстарын жасау;

біліктілігі төмен оператордың жұмыстарын басқару;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік, ішкі еңбек тәртібі қағидаларын сақтау.

11. Білуге тиіс:

қызмет көрсетіп жатқан жабдық пен пульттың құрылғысы мен қағидасы;

жабдықты автоматтандырылған дистанционды басқару схемасы;

джинді цехтың технологиялық жабдықтарын ретке келтіру қағидалары;

мақта талшықтарының сапасына қойылатын талаптар;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік қағидалары;

ішкі еңбек тәртібінің қағидалары.

5-параграф. Джин жабдығының операторы, 6-разряд

12. Жұмыс сипаттамасы:

берілген режимде жүз жетпіс аралық джиннада шитті мақтаны джиннирлеу процесін жүргізу;

джин батареялары мен жанасқан технологиялық және қосалқы жабдықтарға қызмет көрсету;

стандарттар талаптарына сәйкес мақта талшығын алуды қамтамасыз ету;

қызмет көрсетілетін машиналар мен механизмдердің жұмысындағы техникалық ақаулықтарды жою;

талшық бұрғыш қоректендіргіштердің, арамшөпті және тұқымдық конвейерлердің, улюк сорғыш және сорғыш қондырғылардың кенжарын жою;

шикі білікшені мерзімді шығару;

аралар мен масақты торларды тазалау;

араларды ауыстыруға, технологиялық саңылаулар мен ажыратуларды реттеуге, қызмет көрсетілетін машиналарды жөндеуге қатысу;

торларды сағат сайын тазалау;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік, ішкі еңбек тәртібі қағидаларын сақтау.

13. Білуге тиіс:

қызмет көрсетілетін жабдықтың құрылысы және пайдалану қағидалары;

қызмет көрсетілетін машиналардың жұмыс органдары арасындағы саңылаулардың шамасы;

джиннирлеудің технологиялық процесі;

шитті мақтаға, талшыққа, тұқымға және қалдықтарға стандарттар;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік қағидалары;

ішкі еңбек тәртібінің қағидалары.

6-параграф. Жұмсақ тараны дайындаушы, 1-разряд

14. Жұмыс сипаттамасы:

өнімді және қалдықтарды орауға жұмсақ ыдысты қолдан дайындау, мақта талшығын, линта және талшықты өнімді байламға орау үшін шәлілердің шеттерін жапсыру;

қапшықты қолдан тігу;

қаптама үшін мата жинағын талдау;

бекітілген өлшем бойынша матаны пішу;

қолданыста болған қапшықтарды өлшемі бойынша сорттау және олардың тозу деңгейін анықтау және оларды жөндеу;

таңбалау үшін бояу дайындау;

тараны таңбалау;

белгіленген орынға материалдар мен тараны тасымалдау;

қапшықтар мен тараны қоймаға тапсыру;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік, ішкі еңбек тәртібі қағидаларын сақтау.

15. Білуге тиіс:

матаны пішу, қаптарды сорттау, матаны талдау және жұмсақ тараны таңбалау қағидасы;

шәлі мен қаптардың бекітілген өлшемі;

таңбалау үшін бояуларды дайындау тәсілі;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік қағидалары;

ішкі еңбек тәртібінің қағидалары.

7-параграф. Жұмсақ тараны дайындаушы, 2-разряд

16. Жұмыс сипаттамасы:

тігін машинкада өнімдер мен қалдықтарды орайтын жұмсақ тараны дайындау - брезенттерді, қаптарды және шәлдердің шетін тігу;

брезент дайындауға арналған матаның қиықтарын тегістеу;

қолданыста болған брезенттердің өлшемін алу және тозған брезенттерді сорттау;

брезенттерді жөңдеу және оларды сіңіру;

брезенттерді сіңіруге арналған ерітінді дайындау;

машинаны реттеу және ақауды жою;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік, ішкі еңбек тәртібі қағидаларын сақтау.

17. Білуге тиіс:

тігін машинасының мақсаты, құрылымы және қызмет көрсету қағидалары;

брезенттердің бекітілген өлшемі;

қап, шәлі, брезентті тігу тәсілдері;

брезенттерді сіңіруге арналған ерітінді дайындау тәсілдері;

брезенттерді сіңдіру қағидалары;

тігін машинасының жұмысында ақаулардың алдын алу және жою тәсілдері;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік қағидалары;

ішкі еңбек тәртібінің қағидалары.

8-параграф. Кептіргіш жабдықтың операторы, 3-разряд

18. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі жоғары оператордың басшылығымен стланцевті тресті, талшықтарды, тұқымдарды және тінді дақылдардың түтуден қалған қалдықтарын камералы, булы контейлерде, түтін-газды кептіргіш машиналарда және контейнерлерде булы кептіргіш машиналарда, тінді дақылдардың трестін сулы және булы машиналарда кептірудің техникалық процесін жүргізу;

шикізатты машинаның кептіргіш транспортеріне, кесек үгіткішке, қабат қалыптастырғыш механизмге тоқтатпай тиеу үшін шикізат қабатын белгіленген қалындықта қалыптастыру;

белгіленген тығыздықты сақтай отырып кептіретін машинаның транспортеріне материалдарды қолдан біркелкі етіп тиеу;

пневмокөлікке шикізатты тиеу кезінде кептіргіш машинаның қуат беру транспортеріне материалдарды белгіленген тығыздықпен тиелуін бақылау және қамтамасыз ету;

кептіру аймағында шикізаттың сулы бауларын кептіру бойынша жұмыстармен айналысу;

кептіргіш машинаның ағымында бекітілген, шикізат сабағын және тамырын кесу машиналарына қызмет көрсету;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік, ішкі еңбек тәртібі қағидаларын сақтау.

19. Білуге тиіс:

қызмет көрсетілетін құрылғылар мен механизмдердің құрылымы және оларды ретке келтіру қағидалары;

тінді шикізаттың талшық, қабық, тұқым мен түтілгеннен қалған қалдықтардың негізгі құрамдары мен сапалы белгісі;

оларды кептірудің технологиялық процесі;

тиелген материалдың тығыздығы;

шикізат сабағын және тамырын кесу қағидалары;

тиеу және шикізат жеткізу механизмдерін ретке келтіру және оларды пайдалану қағидасы;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік қағидалары;

ішкі еңбек тәртібінің қағидалары.

9-параграф. Кептіргіш жабдықтың операторы, 4-разряд

20. Жұмыс сипаттамасы:

сулы тін мен тінді дақылдардың сулы және булы тресті булы конвейерде және мақта шикізатын барабанды кептіргіш машиналарда пультпен басқаратан жабдықтарға бекітілген режимге сейкес кептіру процесін жүргізу;

кептіргіш машиналарға шикізатты тиеу барысына қатысу;

шикізаттың, талшықтың, тұқым мен түтуден қалған қалдықтарды құрамы мен сулылығына байланысты кептіргіш машинаның транспортеріне, оның барлық жеріне қалыңдық қабатының біркелкі тиелуін және оның тоқтаусыз жұмыс істеуін қамтамасыз ету;

кептіргіш машиналарда артудың бекітілген тығыздығын, тампературасын және сулылығын сақтау;

кептіру режимін бақылау - өлшеу құрылғыларымен бақылау және ретке келтіруді тексеру;

кептіретін машина, фильтр, ауа жібергіш, желдеткіш, камералар және транспортерлердің қалыпты жұмыс жасауын қамтамасыз ету;

кептіруден кейін тресті соңғы рет тексеру;

біліктілігі төмен оператолардың жұмысына басшылық жасау;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік, ішкі еңбек тәртібі қағидаларын сақтау.

21. Білуге тиіс:

қызмет көрсетілетін жабдықтың құрылым ерекшелігін және жөндеу қағидаларын;

бақылау-өлшеу жабдықтарының құрылымы және жұмыс мақсатын;

басқару пультындағы қондырғыларды орнату және олардың бекітілуі;

құрғақ шикізатқа және басқада материалдардың сапасына қойылатын талаптар;

кептірудің технологиялы және температуралы режимі;

технологиялы процесті реттеу қағидасы;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік қағидалары;

ішкі еңбек тәртібінің қағидалары.

10-параграф. Кептіргіш жабдықтың операторы, 5-разряд

22. Жұмыс сипаттамасы:

тінді дақылдар трестін сулы және булы кептіру автоматты бақылау және реттеу жүйесімен жабдықталған, бекітілген пультті басқару режиміне сәйкес конвейрлі булы кептіру машиналарында кептіру процессін жүргізу;

транспортерға қабаттың қалыңдығы мен еніне сәйкес тресті біркелкі тиеу және кептіру машинасының тиеу қалыңдығын реттеу, екі еселенген қабаттың дұрыс қалыптасуына және оның кепкеннен кейін дұрыс бөлуін бақылау, калорифердің тазалығын бақылау;

кептіру машинасының, басқару пультінің, фильтрдің, ауа жібергіштің, желдеткіштің, камераның, транспортердің жұмысын бақылау;

кептіру процесін автоматты басқару жүйесімен реттеу және бақылау;

техникалық ақаулардың алдын-алу және жою, кептіру машинасы мен басқада механизмдердің жөндеу жұмыстарына қатысу;

біліктілігі төмен оператолардың жұмысына басшылық жасау;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік, ішкі еңбек тәртібі қағидаларын сақтау.

23. Білуге тиіс:

қызмет көрсетілетін жабдықтың кинематикалық схемасы;

кептіру процесінің параметрлерін бақылау және реттеу, автоматты басқару жүйесіне кіретін, басқару-өлшеу жабдықтарын орнату және оларды күту қағидалары;

кептіру процесіндегі жетіспеушілік және олардың алдын алу және жою тәсілдері;

қызмет көрсетілетін жабдықты жөндеу;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік қағидалары;

ішкі еңбек тәртібінің қағидалары.

11-параграф. Қалдықтарды ағызушы, 1-разряд

24. Жұмыс сипаттамасы:

түту-жуу машинасының қалдықтарын, қалдықтарды шығаратын көліктерде бірқалыпты шығуын қамтамасыз етіп ағызу;

ағызатын каналға берілетін судың мөлшерін, өнделіп жатқан шикізаттың түріне байланысты ретке келтіру;

шығаратын көлікке түтілген қалдықтарды бірқалыпты шығуын және көліктің тоқтамай жұмыс істеуін қамтамасыз ету;

түту-жуу машинасының және шығаратын көліктердің орамдары мен бітелулерін жоюға қатысу;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік, ішкі еңбек тәртібі қағидаларын сақтау.

25. Білуге тиіс:

түту қалдықтарын тасымалдау режимі;

тасымалдаушы механизмнің мақсаты және пайдалану қағидасы;

түту-жуу машинасы мен транспортердің айналып тұратын бөлшектеріндегі орамдар мен бітелулерді жою қағидалары;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік қағидалары;

ішкі еңбек тәртібінің қағидалары.

12-параграф. Қалдық талшықты шайырлаушы, 4-разряд

26. Жұмыс сипаттамасы:

шайырлау аппараттарында қалдық талшықты шайырлау процесін жүргізу;

шайырға арналған аппаратты шайырмен толтыру;

жиналған лентаны қолмен бұрау және оларды смолды аппаратқа салу;

шайырды аппаратта қалдық талшықтың температурасы мен бу қысымын бақылау;

қалдық талшықты жоғары сапамен шайыр беруді, температура, сығым және лентаның қозғалу жылдамдығымен реттеуді қамтамасыз ету;

шайыр деңгейі мен шайырланған қалдық талшықтың салмағын бақылау;

орамдар мен үзілістерді жою;

сығу білікшесін жұмсақ қаптамамен орау және белгіленген өлшемнің диаметріне дейін жеткізу;

шайырды қалдық талшықты өлшеу және оны белгіленген орынға жеткізу, жайғастыру;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік, ішкі еңбек тәртібі қағидаларын сақтау.

27. Білуге тиіс:

шайыр аппараттың механизмінің орнатылуы мен жою қағидалары;

қалдық талшықты шайырлау режимі;

шайырлау нормасы;

шайырды қалдық талшықтың техникалық жағдайлары мен стандарттары;

шайырлау процесіне температура мен басқада факторлардың әсер етуі;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік қағидалары;

ішкі еңбек тәртібінің қағидалары.

13-параграф. Құрылғыларды тазалаушы, 2-разряд

28. Жұмыс сипаттамасы:

желдеткіш, пневмокөлікті және шнекті жабдықтарды, циклондарды, қолдық фильтрларды, оттарды және шаң басқан камераларды, траншты және басқада шаң басқыш жабдықтарды шаң мен қалдықтардан тазарту;

технологиялық құрылғы мен көлік құралдарының астынан өндіріс қалдықтарын жинау;

жинайтын бункерлерді түсіру, қалдықтарды қайта өндеуге жіберу;

қалдықтарды талдау олардан жарамды талшықтарды таңдап алу;

белгіленген орынға қалдықтарды тасымалдау;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік, ішкі еңбек тәртібі қағидаларын сақтау.

29. Білуге тиіс:

циклон, отты және шаңды камераларды және басқада шаң басқыш құрылғылардың белгіленуін және жұмыс мақсатын;

қызмет көрсетіп жатқан құрылғыларды пайдалану және тазарту режимі;

қалдықтардың түрлері және оларды талдау;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік қағидалары;

ішкі еңбек тәртібінің қағидалары.

14-параграф. Құрылғыларды тазалаушы, 3-разряд

30. Жұмыс сипаттамасы:

желдеткіштің дәл сорғыш және шаң басқыш жүйесінің, пневмокөліктің, циклонның, фильтрді, жасырын каналдардың тоқтамай жұмыс істеуін қамтамсыз ету;

пневмокөлік жүйесіндегі ауаның бүліну деңгейін және фильтрлейтін циклондардың шаң басу деңгейін анықтау;

пневмокөлік және басқада шаң, қалдық, жарамды және жарамсыз талшықтарды жинауға арналған құрылғының жұмыс істеу жүйесін бақылау;

техникалық қызмет көрсету, жабдықтардың барлық түрін шаң мен қалдықтардан тазарту, ауа жібергіштің бітелулерін жою;

желдеткіштің өртке қарсы жүйесін қамтамсыз ету;

шаң басқан талшықтың шаңын тазалау және оларды белгіленген орынға тасымалдау;

біліктілігі төмен құрылғы тазартушылардың жұмысын басқару;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік, ішкі еңбек тәртібі қағидаларын сақтау.

31. Білуге тиіс:

желдету және кондиционерлеу жүйелерінің құрылғысы, мақсаты және жұмыс принципі;

қалдықтардың пайда болуы кезінде жабдықтардың негізгі түрлерінің өзара іс-қимылы;

қызмет көрсетілетін құрылғыларды тазалау режимі;

жабдықты толтыру, циклон мен фильтрді ауыстыру кезінде тазарту режимі мен реті;

өңделіп жатқан өнім мен алынатын қалдықтың түрлері;

жарамды талшықтарды өндеу барысында нашар тазартудың тигізер әсері;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік қағидалары;

ішкі еңбек тәртібінің қағидалары.

15-параграф. Линтерлі жабдықтың операторы, 4-разряд

32. Жұмыс сипаттамасы:

берілген режимде тұқымдарды линтерлерде линтерлеу процесін жүргізу;

линтерлі және оған жанасқан технологиялық және көмекші жабдықтың үзіліссіз жұмыс істеуін қамтамсыз ету;

линтерлер жұмысын реттеу;

қызмет көрсететін машиналар мен механизмдер жұмысындағы ақауды жою;

линтерге жөндеу жұмыстарын жасауға және араның цилиндрін ауыстыруға қатысу;

ара мен оттық торларын тазалау;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік, ішкі еңбек тәртібі қағидаларын сақтау.

33. Білуге тиіс:

қызмет көрсетілетін жабдықты орнату және пайдалану қағидасы;

қызмет көрсетіп жатқан машина бөлшектерінің арасындағы тетіктердің мөлшері;

тұқымды линтерлеу технологиялық процесі;

линт пен тұқымның стандарты;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік қағидалары;

ішкі еңбек тәртібінің қағидалары.

16-параграф. Линтерлі жабдықтың операторы, 5-разряд

34. Жұмыс сипаттамасы:

тұқымдарды линтерлерде белгіленген режимде ұлғайтылған жұмыс камерасында линтерлеу және автоматтандырылған өндіріс процесін қашықтықтағы пультпен басқаруды жүргізу;

линтерлердің қуат алуын ретке келтіру;

машинаның жұмысындағы үзілісті және басқада ақауларды жою және олардың қалыпты жұмыс істеу режимін қамтамасыз ету;

технологиялық жабдықтар мен автоматтандыру жабдықтарын профилактикалық тазалау және жөндеу жұмыстарын жасау;

біліктілігі төмен оператордың жұмыстарын басқару;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік, ішкі еңбек тәртібі қағидаларын сақтау.

35. Білуге тиіс:

қызмет көрсетіп жатқан жабдықтар мен пультты құрылымы және экплуатация жасауды;

жабдықтарды қашықтықтан басқару автоматтандырылған схемасы;

литерлі цехтың технологиялық жабдықтарын ретке келтіру қағидалары;

линттың сапасына қойылатын талаптар;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік қағидалары;

ішкі еңбек тәртібінің қағидалары.

17-параграф. Мақта дәнін улаушы, 2-разряд

36. Жұмыс сипаттамасы:

улайтын машинада мақтаның егетін тұқымдарын улау бойынша қосымша жұмыстарды атқару;

улайтын машинаның транспортер-қуат бергішіне белгіленген мөлшерде тұқымдарды арту;

уланған қапшықтарды тұқымдармен толтыратын арнайы станокта оларды толтыру және өлшеу;

шашуға арналған тұқымдарды іріктеу;

қапшықтарды тігу, таңбалау және белгіленген орынға жеткізу;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік, ішкі еңбек тәртібі қағидаларын сақтау.

37. Білуге тиіс:

қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмыс жасау мақсаты мен принципі;

улы препараттан (улауыш) жеке қорғаныш құралдары;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік қағидалары;

ішкі еңбек тәртібінің қағидалары.

18-параграф. Мақта дәнін улаушы, 3-разряд

38. Жұмыс сипаттамасы:

мақтаның егістік дәнін улайтын машинада улау біліктілігі жоғары улаушының басшылығымен өтеді;

уды улау машинасының бункер-қуат бергішіне тиеу;

улайтын машинаға тұқымның біркелкі тиелуін реттеу;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік, ішкі еңбек тәртібі қағидаларын сақтау.

39. Білуге тиіс:

улау машинасын орнату және қызмет көрсетілуі;

улауышты шығындау мөлшері;

дәндерді улау технологиялық процесі;

препараттың улылық деңгейі;

улауышты ұстау қағидалары және жеке басын сақтау қағидалары;

улау процесін жүргізу стандарттарын және техникалық жағдайы;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік қағидалары;

ішкі еңбек тәртібінің қағидалары.

19-параграф. Мақта дәнін улаушы, 4-разряд

40. Жұмыс сипаттамасы:

улайтын машинада себетін мақта дәндерін улау;

улайтын машинаның жұмысын ретке келтіру;

тұқымдарды өндеуде технологиялық режимді сақтау;

уланған тұқымдардың сапалы дайындалуын бақылау;

улау машинасын жөндеу;

құрылғының жұмысындағы техникалық ақауларды жою;

улауыштың шығынын есептеу;

біліктілігі төмен улаушылардың жұмысына басшылық жасау және жеке басын сақтау құралдарының пайдаланылуын бақылау;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік, ішкі еңбек тәртібі қағидаларын сақтау.

41. Білуге тиіс:

улайтын машинаның жұмысын реттеу және жөндеу қағидалары;

дайындалған уланған тұқымның сапасын бақылау;

тұқымдарды улаудың технологиялық режимі;

у шығынының нормасы, оның улылығы және оны пайдалану қағидалары;

жеке басын сақтау құралдарын пайдалану қағидалары;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік қағидалары;

ішкі еңбек тәртібінің қағидалары.

20-параграф. Мақта шикізаты бунтындағы туннель төсеуші, 4-разряд

42. Жұмыс сипаттамасы:

өздігінен қызу және өздігінен жанудың алдын-алу мақсатымен мақта шикізаты бунтында тунель қазатын машинамен туннель төсеу;

машинаны бунт ішіне енгізу, жинау шнегімен мақта шикізатын іліп алу және оны алып кететін көліктермен тіркемеге немесе өндеу орнына алып беру;

машинаның жұмысындағы ақауды жою;

туннель қазу жұмыстарының технологиясын сақтау;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік, ішкі еңбек тәртібі қағидаларын сақтау.

43. Білуге тиіс:

туннель қазу жұмыстарын жүргізу технологиясы;

туннель қазатын машинаны күту қағидалары мен құрылымы;

туннельдерді төсеудің қағидасы;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік қағидалары;

ішкі еңбек тәртібінің қағидалары.

21-параграф. Су жіберуді реттеуші, 3-разряд

44. Жұмыс сипаттамасы:

шикізатты салқын суда сулау және өндірістік қажеттіліктерге бекітілген режимге сәйкес су қоймаларына суды қолмен жіберуді реттеу;

ирригиациялы жүйенің қалыпты жұмыс істеуін қамтамасыз ету;

канал, шлюз, су ағызғыш және әр түрлі жүйелердің қалыпты жұмыс істеуін бақылау және ақауларды жою;

есеп журналын ашу және оған өндірістік судың, су ағызғыш құрылғылардың әр түрінен ағымды судың шығынын жазып отыру;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік, ішкі еңбек тәртібі қағидаларын сақтау.

45. Білуге тиіс:

шикізатты салқын суда сулау және өндірістік қажеттілікке суды пайдалану режимі;

ирригациялы және су ағызғыш жүйенің сызбасы мен сипаттамасы;

су ағызғышқа таблицаларды пайдалану және ирригациялы жүйеге қызмет көрсету қағидалары;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік қағидалары;

ішкі еңбек тәртібінің қағидалары.

22-параграф. Сығу-жуу жабдығының машинисі, 2-разряд

46. Жұмыс сипаттамасы:

тресті сығу және жуу процесі алдында дайындық жұмыстарын жүргізу;

табандық пен контейнерлерден бауларды түсіру, оларды сығу-жуу жабдықтарының үстеліне жеткізу;

шикізат орамын шешу, тресті жұмарлаудан тегістеу, бауларды жұмсарту және бөлу;

белбеулерді түзету;

сығу-жуу машинасының қуат беру транспортеріне трестерді артуға қатысу;

трест пен инвентарьды қайта өңдеу орнына тасымалдау;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік, ішкі еңбек тәртібі қағидаларын сақтау.

47. Білуге тиіс:

сығу-жуу машинасының бекітілуі мен жұмыс мақсаты;

түсіру және бауларды жіберу қағидасы;

шикізаттың негізгі қасиеті мен оны күтудің қағидасы;

тресті арту тығыздығы;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік қағидалары;

ішкі еңбек тәртібінің қағидалары.

23-параграф. Сығу-жуу жабдығының машинисі, 3-разряд

48. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі жоғары машинисттің басшылығымен тресті сығу-жуу машинасында сығу және жуу;

сығу-жуу машинасының қуат беру жабдығына күтім жасау;

транспортер мен сығу-жуу машинасының қуат беру механизмының жұмысын тексеру, олардың тоқтамай жұмыс істеуін қамтамасыз ету;

қуат беру механизмінсіз жұмыс істеу барысында бекітілген қалыңдық пен қабаттың енін сақтай отырып, тресті қуат беру транспортерге тиеу;

қуат беру механизмінің жұмысын ретке келтіру;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік, ішкі еңбек тәртібі қағидаларын сақтау.

49. Білуге тиіс:

сығу-жуу машинаның қуат беру механизмінің құрылымын және пайдалану қағидасын;

тресті сығу және жуу технологиялық процесі;

қуат беру машинасының жұмысын ретке келтіру қағидасы;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік қағидалары;

ішкі еңбек тәртібінің қағидалары.

24-параграф. Сығу-жуу машинасының машинисі, 4-разряд

50. Жұмыс сипаттамасы:

тресті сығу-жуу машинасында сығу және жуу;

тресті жуу және сығу технологиялық режимін реттеу;

сығу-жуу машинасы мен қуат беру механизмін жөндеу;

сығудың сапасы мен процесін, машина мен механиздердің дұрыс жұмыс істеуін бақылау;

табылған ақаулардың алдын алу мен оларды жою шараларын жасау;

қуат беруші механизмсіз жұмыс істеу барысында тресті оның жұмсағымен кептіретін машина транспортеріне тиеу үшін қабатын қалыптастыру;

біліктілігі төмен машинистердің жұмысына басшылық жасау;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік, ішкі еңбек тәртібі қағидаларын сақтау.

51. Білуге тиіс:

сығу-жуу машинасын және қуат беру механизмін ретке келтіру және жөндеу қағидалары;

қызмет көрсететін механизмдер мен құрылғылардың жұмыс режимі;

тресті сығу режимін регламенттеу;

тресті сығу және жуу сапасының талабы;

мемлекеттік стандарттар және салалық стандарттарға сәйкес технологиялық процесті жүргізу қағидалары;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік қағидалары;

ішкі еңбек тәртібінің қағидалары.

25-параграф. Тазалағыш жабдықтың машинисі, 2-разряд

52. Жұмыс сипаттамасы:

мақта шикізатын органикалық және басқа да қоспалардан шнекті тазартқышта тазарту, сонымен қоса тінді дақылдардың тұқымын біліктілігі жоғары машинисттің басшылығымен тұқымнан тазалағыш машинада тазарту;

мақтаны өндеуде шыққан қалдықты арнайы машиналармен тазарту және тінді дақылдардың талшығын, талшықтарды бөлетін машиналардың өндеген қалдықтарынан ажыратып алу;

улюкты барабанда жұмыс жасап жатқанда – улюкты және басқада қалдықтарды машинаға тиеу;

тұқымдарды тиейтін бункерге төгу;

конденсордан талшықтарды жіберу және оларды қапшықтарға салу;

стандартты өлшемдегі тұқымдарды өлшеп қапшыққа қаптау;

тұқым, талшық және қалдықтарды белгіленген орынға тасымалдау, жинау, буып-түю және жинау;

қызмет көрсетілетін машиналарға бір келкі тиеуді қамтамасыз ету;

машина мен механизмдердің жұмысын бақылау;

қызмет көрсетілетін құрылғы мен механизмдердің бітелулерін жою және орамдарды шешу;

инвентарьды, құралдарды және қаптау материалдарын тасымалдау;

машина мен механизмдердің жұмысындағы ақауларды жою жұмысына қатысу;

белбеулерді тігу;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік, ішкі еңбек тәртібі қағидаларын сақтау.

53. Білуге тиіс:

шнекті тазартқыш, тұқым тазартқыш, талшықтарды бөлгіш машиналардың және оларға жанасатын технологиялық және көмекші құралдардың мақсаты мен жұмыс принципі;

мақта шикізатын, қабықты дақылдар тұқымын, мақта және тінді өнімдер қалдығынан тазартудың технологиялық процесі;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік қағидалары;

ішкі еңбек тәртібінің қағидалары.

26-параграф. Тазалағыш жабдықтың машинисі, 3-разряд

54. Жұмыс сипаттамасы:

мақта шикізатын органикалық және басқада қоспалардан оттық-аралау тазартқыштарда, тінді дақылдарды тұқымнан тұқым тазартқыш машиналарда тазарту;

тазартуға түскен тұқымдардың сапасын тексеру;

технологияның талаптарын ескерумен машина жұмысының режимін ретке келтіру;

тазартқыш машина мен механизмдердің жұмысының қалыпты жұмыс істеуін қамтамасыз ету және техникалық ақауларды жою;

тұқымдарды сапалы тазалау мен олардың қапталуын қамтамасыз ету;

машинаның тоқтап қалуы мен өндеуінің есебін жүргізу;

тазартылған тұқымдарды салмағы мен тазарту класына байланысты тапсыру;

біліктілігі төмен машинистердің жұмысына басшылық ету;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік, ішкі еңбек тәртібі қағидаларын сақтау.

55. Білуге тиіс:

тазартқыш машина мен оларға ұқсас технологиялық және көмекші құрылғыларды пайдалану қағидалары және құрылымы;

қызмет көрсетілетін машиналардың жұмыс бөлігінің тетік және ажыратқыш мөлшері;

тұқымның қоқымдану деңгейі және сипаты;

арам шөп түрлік құрамы;

себетін және техникалық тұқымның стандарттары;

анализға алынатын сынаманың таңдау реті;

қызмет көрсетілетін құрылғыны тиеу қағидалары;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік қағидалары;

ішкі еңбек тәртібінің қағидалары.

27-параграф. Тазалағыш жабдықтың машинисі, 4-разряд

56. Жұмыс сипаттамасы:

мақта шикізатын органикалық және өзге де қоспалардан ағымдағы тізімге кіретін тазартқыштарда тазарту;

мақта тұқымдарын тұқым тазалағыш машинада тазарту, оларды калибрлеу машинасында өлшемі бойынша сорттау және калибрлеу бойынша жұмыстарды орындау;

тұқымды тұқым тазартқыш машинаға және мақта шикізатын ағымдағы тізімге кіретін жабдықтарға түсуін ретке келтіру;

тазартатын машиналар, ағымдағы тізімге кіретін жабдықтардың жұмысындағы ақауларды жою және болып жатқан жөндеу жұмыстарына қатысу;

біліктілігі төмен машинистердің жұмысына басшылық ету;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік, ішкі еңбек тәртібі қағидаларын сақтау.

57. Білуге тиіс:

ағымдағы тізімге кіретін тазартқыш машиналардың құрылымы;

олардың жұмыстарын ретке келтіру және болып жатқан жөндеу жұмыстарының ержесі;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік қағидалары;

ішкі еңбек тәртібінің қағидалары.

28-параграф. Талшық қорабын байлаушы, 2-разряд

58. Жұмыс сипаттамасы:

талшықтарды қорапқа байлау;

өлшеу, тасымалдау және оларды белгіленген орынға қою;

қораптарды орауға арналған белбеушелерді дайындау;

өндіріс сапасы бойынша кендір мен кенептің талшықтарын уыстап алу;

тасымалдау және толық өнделмеген талшықтарды жою;

өндіріс сапасы бойынша толықтай өнделмеген талшықтарды теріп алу және уысқа қалыптастыру;

оларды қайта өндеуге жіберу;

езу-түту агрегатына және түту-жуу машинасының орамы мен бітелулерін жоюға қатысу;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік, ішкі еңбек тәртібі қағидаларын сақтау.

59. Білуге тиіс:

талшықтарды қорапқы байлау қағидасы және талшықтың толықтай өнделмегенін анықтайтын белгісі;

қырқылған талшықтың жіберілетін пайызы;

қораптың белгіленген массасы;

талшықты өлшеу қағидалары;

құрамы әртүрлі ұзын сабақты шикізатты өндеудің технологиялы режимі;

өнделіп жатқан өнімнің сапасына қойылатын талаптар;

талшықтың сорты;

езу-түту агрегаты мен түту-жуу машинасының мақсаты мен жұмыс принципі;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік қағидалары;

ішкі еңбек тәртібінің қағидалары.

29-параграф. Талшық қалдықтарын қалпына келтіру жабдықтарын тазартушы, 2-разряд

60. Жұмыс сипаттамасы:

мақта талшықтарының қалпына келтіру қалдықтарын минералды және органикалық қоспалардан тазартқыш машиналарда тазарту;

талшықтың тазартқыш машинаға түсуін реттеу;

тазартқыштардың қалыпты жұмыс істеуін қамтамасыз ету;

қызмет көрсетіп жатқан машиналардың жұмысындағы ақауларды жою;

тазартқыштардың, бөлінуші және жинаушы шнектерін, сепаратор және қоқыс сорғыш жабдықтардың бітелулерін жою;

тазартқыш және оған тоғысқан құрылғыларды мерзімді (кесте бойынша) тазарту;

тазартушылардың жөндеу жұмыстарына қатысу;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік, ішкі еңбек тәртібі қағидаларын сақтау.

61. Білуге тиіс:

тазарқыш машиналардың және оларға тоғысқан жабдықтардың құрылымы;

оларды пайдалану қағидалары;

тазартудың технологиялық процесі;

тазартқыштарды тиеудің қағидалары және оларға талшықтардың түсуін ретке келтіру;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік қағидалары;

ішкі еңбек тәртібінің қағидалары.

30-параграф. Талшықтарды түсіруші, 3-разряд

62. Жұмыс сипаттамасы:

ұзын талшықты езу-түту агрегатының транспортерінен, түту-жуу және түту машиналарынан немесе сығу пресінен түсіру;

талшық қабатын мұхият тексерумен қоса толықтай өнделмеген тұлымдарды теру;

таза талшықтарды белгіленген салмақ бойынша уыстарға қалыптастыру және оларды жіберу;

өнделген талшықтың сапасын бақылау;

езу түту агрегатына қызмет көрсетіп жатқанда уыстарды түзеу, айналдыру, қораптар, кулиткалар жасау, талшықтарды ылғалдандыру, байлау, қораптарды, талшық кулиткаларын белгіленген орынға тасымалдау;

түту-жуу машинасына қызмет көрсетіп жатқан кезде қысу пресінің сіңдіру транспортерына уыстарды салу;

пневмокөлік болған жағдайда таза талшықтарды пневможабдыққа жіберу;

агрегат пен машинаның орамдары мен бітелулерін жоюға қатысу;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік, ішкі еңбек тәртібі қағидаларын сақтау.

63. Білуге тиіс:

құрамы әртүрлі шикізатты өндеу технологиялық режимі және түту режимі;

талшықтың нөмірін, сортын анықтайтын негізгі белгілер;

өндіріліп жатқан өнімнің сапасына қойылатын талаптар;

талшықтың стандарттары;

талшықтың қырқылу және ылғалдылығының ақырғы нормасы;

езу-түту агрегатының және түту-жуу машинасының мақсаты және құрылғысы;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік қағидалары;

ішкі еңбек тәртібінің қағидалары.

31-параграф. Талшықты өңдеу бойынша ағымдағы тізімнің операторы, 3-разряд

64. Жұмыс сипаттамасы:

біліктілігі жоғары оператордың басшылығымен өтетін қысқа сабақты шикізат пен ұйпаларды өндеу, олардан шикізат алу және езгіште, түту, шайқау және кептіру машиналарында, кудель дайындайтын агрегатта және онымен жанасқан технологиялық және көмекші жабдықта тінді дақылдардан қысқа талшықтарды өндеу бойынша ағымдық тізімге қосылған құрылғыда өндеу технологиялық процесін жүргізу;

өнделіп бітпеген ұзын талшықтарды түту машинасында өндеу;

ұзын талшықтарды өндеу бойынша қосымша жұмыстарды орындау;

қызмет көрсетіп жатқан машина мен механизмнің, машинаның айналып тұратын бөлшегіндегі суландырмайтын құрылғының дұрыс жұмыс жасауын бақылау және табылған ақауларды жою;

пневмокөліктің жоқ кезінде - шикізатты, түтуден қалған қалдықтарды қабатын біркелкі қалыптастырып және оларды кептіргіш машинаның күш беру транспортерына қолдан арту;

кудель дайындайтын агрегаттан толықтай өнделмеген талшықтар мен қысқа талшықтарды алу және оны қорапқа таза талшық байламымен қайта өндеуге арту;

талшықтарды пневмокөлікке жіберу, түту машинасының сығу механизміне толықтай өнделмеген талшықтарды қолдан арту;

ұзын талшықтарды толықтай өнделмеген деңгейі бойынша уыстап теріп алу, оларды ұзындығымен түзеу, өте дымқыл талшық тұлымын жою және түтілгендерін жәшікке салу және арту;

буданы байлау, тасымалдау және оларды беліленген орынға жеткізу;

өндеуге келетін талшықтарды тасу;

түтуші барабанға, карданды валдан және оңтүстіктік кендірді өндеу барысында езу-түту агрегатының тасымалдау механизмінен және кенептің өндеуде түту-жуу жабдығынан орамдарды шешу;

ұзын талшықтарды алуға жарайтын орамдарды жайып салу үстеліне жіберу;

қызмет көрсетілетін жабдық пен қондырғының жұмыс бөлшектеріне орамдар мен бітелулер қалыптасуының алдын алу, оларды жоюдың алдын-алу және осы жабдықты жөндеу жұмыстарына қатысу;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік, ішкі еңбек тәртібі қағидаларын сақтау.

65. Білуге тиіс:

қысқа талшықтарды өндеу бойынша ағымдағы тізімге қосылған қызмет көрсету жабдықтар мен механизмдерін, түту машинасы, тасымалдау механизмі және суландырмайтын жабдықты белгілеу және пайдалану қағидалары;

қысқа сабақты шикізатты және ұйпаны және түтудің қалдықтарын кептіру және өндеу режимі;

толықтай өнделмеген талшықтарды өндеу режимі;

өнделіп жатқан материалдың түрін және оның ылғалдану нормасы;

кептіру машинасының тиелу тығыздығын;

шикізатты езгілеу машинасына және қуат алу транспортеріне тиеу қағидасы;

талшықтың негізгі қасиеті және оған қойылатын талаптар;

орамдарды шешу қағидасы;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік қағидалары;

ішкі еңбек тәртібінің қағидалары.

32-параграф. Талшықты өңдеу бойынша ағымдағы тізімнің операторы, 4-разряд

66. Жұмыс сипаттамасы:

қысқа сабақты шикізат пен ұйпаларды өндеу, олардан шикізат алу және езгіште, түту, шайқау және кептіру машиналарында, кудель дайындайтын агрегатта және онымен жанасқан технологиялық және көмекші жабдықта тінді дақылдардан қысқа талшықтарды өндеу бойынша ағымдық тізімге қосылған құрылғыда өндеу технологиялық процесіне кіріспе;

жабдықтың жұмысына және өнделіп жатқан шикізаттың ерекшелігіне және оның сапасына байланысты материалдың қабат қалыңдығын реттеу режимі;

технологиялық ағымға қосылған жабдықтың жұмысында табылған ақауларды жою;

шикізатты өндеу мен кептірудің сапасына, кептіру процесіне, қабаттың қалыңдығы мен транспортердің еніне дейін шикізатпен біркелкі тиелгеніне, транспортердің кептіретін жабдығына және транспортердің қуат алатын агрегатына шикізаттың тиелу тығыздығын жүргізу;

талшықтарды өндеу және жабдықтардың бос тұрып қалуына есеп жүргізу;

біліктілігі төмен операторлардың жұмыстарын басқару;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік, ішкі еңбек тәртібі қағидаларын сақтау.

67. Білуге тиіс:

өнделіп жатқан материалдың қырқылуына байланысты оларды тиеу және реттеу және қысқа талшықтарды теруге арналған ағымдағы механизмге қосылған жабдықтар мен механизмдер;

қырқылу және ылғалдылығына байланысты қысқа талшыққа қойылатын талаптар;

талшықтардың қырқылуына байланысты жабдықтың жұмыс істеу режимі және технологиялық процесі;

шикізат пен қысқа талшықтың стандарты;

қызмет көрсетілетін жабдықтың басты ақаулары және оларды жою қағидалары;

бітелу мен орамды жою тәсілі;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік қағидалары;

ішкі еңбек тәртібінің қағидалары.

33-параграф. Талшықты өндеу бойынша ағымдағы тізімнің операторы, 5-разряд

68. Жұмыс сипаттамасы:

шикізатты кептіретін машина, езетін-түтетін агрегатта және басқада технологиялы, стланцты трестен ұзын зығыр және кендір талшықтарын өндіретін және сорттауыш ағымдағы тізімге қосылған механизмдер мен көмекші механизмдерден ұзын сабақты шикізатты технологиялы өндіру процесін жүргізу;

өндіріліп жатқан шикізаттың сапасына байланысты ағымдағы тізімге қосылған жабдықтардың жұмыс режимін реттеу және олардың жақсы жұмыс істеуін бақылау, өндеулеріне қатысу;

талшықты өндеу және сорттау сапасына, шикізатты өндеуде технологиялық режимнің сақталуын бақылау;

өнделуге түскен шикізаттың сапасын және таңдалған өнімнің сапасын тексеру;

талшықтарды өнделу сапасын тексерумен уыстап арту;

талшықты будамға байлау;

пневмокөлік болған жағдайда талшықтарды пневмокөлікке арту;

өнделген өнімді өлшеміне және сапасына байланысты тапсыру;

өнделген шикізаттың, өнделген талшықтың және машинаның құрылымының есебін жүргізу;

нөмірдің дұрыстығын, талшықтың сортының дұрыстығын анықтайтын таңдау бақылау тексерісі;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік, ішкі еңбек тәртібі қағидаларын сақтау.

69. Білуге тиіс:

стланцты трестен ұзын зығыр және кендір талшықтарын өндеу бойынша ағымдық тізімге қосылған жабдықтар мен механизмдер;

морфологиялық құрылымын есепке ала отырып стлансты тресті өндеу реттеу режимінің қағидасы;

шикізаттың және ұзын талшықтың сипаттамасы, нөмірі, сорты, бірдей талшықтарды нөмірі және сортымен реттеу қағидасы;

бақылау әзірлемелерін өткізу тәсілі;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік қағидалары;

ішкі еңбек тәртібінің қағидалары.

34-параграф. Талшықты өндеу бойынша ағымдағы тізімнің операторы, 6-разряд

70. Жұмыс сипаттамасы:

шикізатты сыққыш-жуғыш, сулы тресті кептіруге арналған кептіру машиналарында, езу-түту агрегаты, сорттауыш машинада, талшықты өндейтін және тресті дайындау процесін автоматты басқару жүйесімен, сулау және булау трестінде ұзын талшықтарды өндеуге арналған ағымдағы топқа қосылған, көмекші жабдығы мен механизмдерде ұзын сабақты шикізатты өндеу технологиялық процесін жүргізу;

ағымдағы тізімге қосылған жабдықты жөндеу және реттеу, одан сапалы және белгіленген нөмірге сәйкес талшықты өндеуді қамтамасыз ету;

сапалы бойынша ұзын талшықтарды бағалау;

біліктілігі төмен оператордың жұмысына басшылық жасау;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік, ішкі еңбек тәртібі қағидаларын сақтау.

71. Білуге тиіс:

сулау және булау трестінен ұзын зығыр және кендір талшығын өндейтін ағымдағы тізімнің құрамына кіретін, машина мен механизмдерді жөндеу және реттеу тәсілі;

сулау және булау трестінің өндеу режимінің уақыт тәртібін реттеу;

буланған және суланған ұзын талшықтардың қолданыстағы стандарты;

талшықты өндеу және тресті өндеу процесін басқаратын бақылау-өлшеу жабдығының өлшемі;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік қағидалары;

ішкі еңбек тәртібінің қағидалары.

35-параграф. Технологиялық жабдықтың реттеуші, 4-разряд

72. Жұмыс сипаттамасы:

реттеу және болып жатқан жөндеу жұмыстары: сексен аралық джиндары және инерциялы омырғыш механизммен мақта талшықтарын өндейтін линтерлар, линт және басқа мақта өнімдерімен білікті джиндары, тінді дақылдардан қысқа талшықтар өндейтін ағымдағы тізімнің құрамына кіретін агрегат, машина және механизмдер;

жабдықтың, пневмокөліктің ақаусыз күйін бақылау және олардың бекітілген жұмыс режимін қамтамас ету;

агрегат пен машинаның бөлек бөлшектерінің тораптарын ауыстыру;

жабдықтың жұмысын реттеу, тігу және белдіктер кигізу;

түткіш құрылғыда жұмыс істеген кезде лентаны толықтыру және рулонның қалыптасуын бақылау, олардың шешу, тасу және салу, лентаның қалдықтарын ликвидациялау;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік, ішкі еңбек тәртібі қағидаларын сақтау.

73. Білуге тиіс:

әртүрлі физико-механикалық құрамдағы шикізатты өндеу барысында қызмет көрсетілетін жабдықты жөндеу және оны реттеу түрлері;

тінді дақылдардың қысқа талшықтарын өндеу, мақта шикізатын өндеу технологиялық процесі;

агрегат пен машиналардың жұмыс істеу режимі;

өнделіп жатқан шикізатқа байланысты машинаның жұмыс бөлшектерінің тетік және ажыратқыш мөлшері;

бітеу мен орауды ликвидациялау және жабдықтың жұмысындағы ақауларды жою және олардың алдын алу тәсілдері;

қызмет көрсетілетін жабдықтың жөндеу мен профилактикалық тексеру графиктері;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік қағидалары;

ішкі еңбек тәртібінің қағидалары.

36-параграф. Технологиялық жабдықтың реттеуші, 5-разряд

74. Жұмыс сипаттамасы:

болып жатқан жөндеу жұмыстары және оларды реттеу: жүзотыз аралық джин және көп соғатын мықты омыратын, сонымен қоса мақта талшықтарын, линта және басқада мақта өнімдерін өндіретін үлкейтілген жұмыс камерасы бар білікті джин механизмімен, стланца трестінен ұзын зығыр және кендір талшықтарын, кенп және тіннен ұзын талшықтар өндейтін ағымдағы тізімнің құрамына кіретін агрегат, машиналар, механизмдер;

кептіру жабдығын өнделіп жатқан шикізаттың морфологиялық құрамы және ылғалдығына байланысты тиеу процесін ретке келтіру;

бекітілген режим бойынша шикізатты өндеу барысында технологиялық процестің сақталуын, жабдықтардың және пневмокөліктің тоқтамай жұмыс істеуін қамтамасыз ету және олардың жұмыс барысында ақауларын жою;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік, ішкі еңбек тәртібі қағидаларын сақтау.

75. Білуге тиіс:

қызмет көрсетілетін жабдықты ретке келтіру әдістері және құралдарды реттеу;

мақта өнімдерін, тінді дақылдар мен зығыр тіннің ұзын талшықтарын өндеудің технологиялы процесі;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік қағидалары;

ішкі еңбек тәртібінің қағидалары.

37-параграф. Технологиялық жабдықтың реттеуші, 6-разряд

76. Жұмыс сипаттамасы:

мақта талшығын, линт және басқа да мақта өнімдерін өндіру бойынша жүзімді аралайтын джиндер мен білікше джиндерді, шитті мақта сепараторын, талшық конденсорын, шнекті (шитті, тұқымдық, ерекше, қоқыс), тұқым тазалағышты, талшықты тазалағышты, моченц және паренц трестінен ұзын зығыр және кендір талшығын өндіру бойынша ағынды желілердің құрамына кіретін агрегаттарды, машиналар мен механизмдерді баптау және ағымдағы жөндеу;

автоматты түрде жұмыс жасайтын және ағымдағы тізімге бекітілген техникалық жабдықтардың тоқтамай және жанасып жұмыс істеуін қамтамасыз ету;

жабдықтардың жұмысын бақылау;

бекітілген уақыи тәртібі режимінде қызмет көрсетілетін жабдықтың жұмысы үшін негізгі толықтыру параметрлерінің сақталуын қамтамсыз ету;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік, ішкі еңбек тәртібі қағидаларын сақтау.

77. Білуге тиіс:

қызмет көрсетілетін жабдықты реттеу және реттеу тәсілдері;

сулы және булы трестен ұзын зығыр және кендір талшықтарын өндеу процесстерін автоматты түрде ретке келтіру үшін бақылау-өлшеу құралдарын және жабдықтарын пайдалану қағидасы;

осы шикізатты өндеу режимі және технологиялық процесі;

жабдықтың жұмысындағы ақаулардың алдын алу және жою және бітеу мен орауды жою тәсілдері;

қызмет көрсететін профилактикалық тексеру және жөндеу кестесі жабдық;

джин қауіпті орындары және олардың қоршаулары;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік қағидалары;

ішкі еңбек тәртібінің қағидалары.

38-параграф. Тресті дайындаушы, 3-разряд

78. Жұмыс сипаттамасы:

тресті ашық камера, бак, сұ қоймаларында дайындау технологияслық процесін жүргізу біліктілігі жоғары трест дайындаушының басшылығымен өтеді;

престелген өсімдік сабағын және баулардың шикізат тайын ашық бактарға, камераларға немесе жасанды су қоймаларына қолдан немесе механизмнің көмегімен тиеу, бактағы шикізатқа су құю, сабақтарды қалқитындай жағдайда суға салғанда тайды салдарға немесе партияларға бөліп байлағанда технологиялық процестің талаптарына сәйкестендіру, қалқып жатқан тайларды қайта- қайта аударып тұру, кейін оларды тиеу транспортеріне немесе белгіленген орынға апару, сабақтарды толықтай суға салған кезде ұзындығы мен енің қысқышқа мықты етіп бекіту, қысқыш пен бекітулерді шешу;

сулы тресті қолдан немесе механизмні көмегімен бекітілген орынға түсіру;

шикізатты, камераны және бакты сумен жуу;

көлікті және басқада механизмдердің, тай түсіретін жабдықтың жолында ақау жоқтығын және дұрыстығын тексеру;

қабатты шикізатты және сыйымдылықтарды сулау процесіне дайындау;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік, ішкі еңбек тәртібі қағидаларын сақтау.

79. Білуге тиіс:

бактардың, суқоймаларының, қысқыш құрылғылардың, шикізатты тиейтін және түсіретін механизмдердің бекітілуімен, пайдалану қағидалары;

тресті салқын суда сулау тәсілімен дайындау технологиялық процесі;

өсімдік сабағы мен сабанның сапалы қасиетін және негізгі құрамы;

шикізатты тиеу және түсіру қағидалары;

шикізатты қалауға бекітілген тығыздықты;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік қағидалары;

ішкі еңбек тәртібінің қағидалары.

39-параграф. Тресті дайындаушы, 4-разряд

80. Жұмыс сипаттамасы:

тресті ашық камераларда, бактарда және су қоймаларында дайындаудың технологиялық процесін жүргізу;

сулау процесінің аяқталуын анықтау;

шикізатты камераларға, бактарға және су қоймаларына дұрыс тиелуін, суда жүзетін тайларды уақытылы өңдеуді, бактардағы сұйықтықты ауыстыру және оларды толтыруды, көтергіш көлік құралдары, жабдықтардың қалыпты жұмыс істеуін бақылау және олардың жұмыстарындағы ақауларды жою;

шикізатты сулау журналын жүргізу;

біліктілігі төмен тресті дайындаушылардың жұмысына басшылық жасау;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік, ішкі еңбек тәртібі қағидаларын сақтау.

81. Білуге тиіс:

шикізатты тиеу мен түсіру бойынша механизмдердің құрылысы;

қызмет көрсетілетін механизмдер мен жабдықтардың жұмысындағы ақауларды анықтау және оларды жою тәсілдері;

трестің негізгі қасиеті және сапалы белгілері;

тресті дайындау технологиялы режимі және сулау процесінің аяқталғанын анықтау тәсілдері;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік қағидалары;

ішкі еңбек тәртібінің қағидалары.

40-параграф. Тресті дайындаушы аппаратшы, 3-разряд

82. Жұмыс сипаттамасы:

тресті сулауыш бактар, камералар мен автоклавтарда суландыру және буландыру процесін біліктілігі жоғары аппаратшының басшылығымен жүргізу;

шикізатты технологиялық процесс талаптарына сәйкес табандық, контейнер, вагонетка, сығымдауыш және бакка қолмен тиеу;

шикізатты механикалық сығымдауышта сығу;

вагонеткаларды шынжырмен байлау және оларды автоклавқа арту;

белгіленген қағидаларға сәйкес бактарға табандық, контейнер және сығымдалған шикізат байламын электрлі тельфер, авто және электр тиегішпен және автоклавқа вагонеткаларды тиеу;

камераны жасыру және қысқыш жабдықтарды шешу;

сулы тресты механизмдерді пайдалана отырып, белгіленген орынға түсіру және төсеу;

шикізатты, бактарды және камераларды сумен жуу;

артылған контейнерлерді сыққыш-жуғыш машинаға тиеу және бос контейнерлерді арту теліміне жеткізу;

көлік құралдарына байламдарды, контейнерлерді және табандықтарды (канттаумен) төсеу, орнату, шешу, жүкті іліп алғыш жабдықтар мен механизмдерді орнату және шешу;

механизмдер, көлік құралдары және жабдықтарға техникалық қызмет көрсету;

жұмыстағы ақаулардың алдын алу және жою, ағымдағы жөндеу жұмыстарына қатысу;

механизмнің айналғыш бөліктерін өсімдік тіні мен сабаннан тазарту;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік, ішкі еңбек тәртібі қағидаларын сақтау.

83. Білуге тиіс:

механикалық сығымдаушының бекітілуі мен көтергіш көліктік және өзге де механизмдердің жұмыс принциптері мен міндеттері;

көтеру, орнын ауыстыру, контейнерді, вагонетканы орнату және олардың арту және түсірілу тәсілдерінің қағидасы;

тресті дайындалу технологиялық процесі;

шикізаттың негізгі қасиеті мен сапа белгісі;

шикізатты арту және түсіру қағидасы;

шикізатты бекітілген тығыздық бойынша орау және бакка салу;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік қағидалары;

ішкі еңбек тәртібінің қағидалары.

41-параграф. Тресті дайындаушы аппаратшы, 4-разряд

84. Жұмыс сипаттамасы:

тресті сулау және булау бактарында, камераларда, автоклавтарда технологиялық тәртіпке сәйкес және автоматты бақылау және процесті бақылау жүйесін пайдалана отырып сулау және булау технологиялық процесін жүргізу;

суды, буды, қалыпқа келтірілген сұйықтықты, бак пен автоклавқа құюды реттеу;

автоклавта буландыру кезінде және сулы-температура жүйесі мен сұйықтықтың қышқылдық жүйесін сулау барысында тұрақты қысымда сақтау;

сорғы және аэрациялық жабдықтарды жұмыс істеу барысында бақылау- өлшеу құралдарының көрсеткіштерін байқау;

буландыру мен сулау процесін аяқталу уақытын анықтау;

өңделген сұйықтық пен буды ағызу;

сыйымдылықты, шикізатты артуға дайындау;

сұйықтықты әзірлеу және оны бак, автоклавтарға құюға дайындау;

қызмет көрсетілетін жабдық, аппарат, коммуникация, автоматика жүйесіне жарамды және іркіліссіз жұмысты қамтамасыз ету және ақауын жою;

бақылау-өлшеу жабдықтарын, құқбыр және сорғылардың күйін тексеру;

шикізатты бакқа, автоклавқа дұрыс артылуын бақылау және олардан трестерді түсіру;

қызмет көрсетілетін механизмнің ағымдағы жөндеу жұмыстары;

біліктілігі төмен аппаратшылардың жұмысына басшылық жасау;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік, ішкі еңбек тәртібі қағидаларын сақтау.

85. Білуге тиіс:

автоклавтарды, қысқыш бактарды, аэрациялық жабдықтарды, көтергіш көліктік жабдықтарды пайдалану қағидасы мен құрылымы;

бақылау-өлшеу жабдықтарын пайдалану қағидалары;

автоматика құралдарын реттеу және оларды басқару қағидалары, мақсаты;

негізгі құралдар мен шикізаттың сапалы көрсеткіштерінің тресті дайындау процесіне ықпалы;

шикізатты сулау немесе булау барысының аяқталу үрдісін анықтау;

ақауларды жою тәсілдері;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік қағидалары;

ішкі еңбек тәртібінің қағидалары.

42-параграф. Тінді шикізатты кептіруші, 1-разряд

86. Жұмыс сипаттамасы:

бекітілген қалындықпен біркелкі төсеу және аудару арқылы түтуден қалған қалдықтарды және арпабастарды далада кептіру;

түтуден қалған қалдықтарды және арпабастарды кепкеннен кейін бұрымға және шөмелеге өру;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік, ішкі еңбек тәртібі қағидаларын сақтау.

87. Білуге тиіс:

түтуден қалған қалдықтарды және арпабастарды жинау, төсеу және оны аудару қағидалары;

материалдың органды лептикалы тәсілмен бағалау;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік қағидалары;

ішкі еңбек тәртібінің қағидалары.

43-параграф. Тінді шикізатты кептіруші, 2-разряд

88. Жұмыс сипаттамасы:

табиғи ылғалды қабықты шикізатты кептіру алаңыңда және қабықты талшықты бекітілген қағидаларды сақтай отырып аспаларды кептіру;

орам материалын шешу;

ылғалды бауларды конустарға желдеткіш іспеттес кептіру алаңдарына орналастыру, тай мен бауларды алдын-ала шешу;

бауларды кептіру алаңдарына орналастыру үшін тасымалдау;

сулы талшықтарды ілгіштерге ілу;

кептіру кезінде шикізат баулары мен талшықтар уысын уақыт өте ауыстырып тұру;

кептірілген шикізат пен талшықтарды жинау кезінде, толықтай кеппеген баулар мен шикізат уыстарын теріп алу, кесек бауларды түзеу, бауларды ылғалдығы бойынша сорттау және оларды байлау, тасымалдау және оларды қатарға жинау, талшықтар уысын орау және оларды қорапқа байлау;

кепкен шикізат пен талшықтарды қоймаға тапсыру;

ұйпаланған және буылған материалды жинау;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік, ішкі еңбек тәртібі қағидаларын сақтау.

89. Білуге тиіс:

тінді шикізат пен талшықтарды алаңдарда табиғи кебу қағидаларын;

тінді шикізат, талшық, тұқым және түтудің қалдығынын түрлерін;

олардың кептіруден кейінгі ылғалдылығының нормасын;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік қағидалары;

ішкі еңбек тәртібінің қағидалары.

44-параграф. Шикізат пен талшықты пресстеуші, 2-разряд

90. Жұмыс сипаттамасы:

мақталы талшықты немесе линтті престеудің алдында механикалық тегістеушімен алдын ала нығыздау;

пресс камерасын талшық немесе линтпен толтыру;

тегістеушінің жұмысын басқару;

тегістелген мақта мен линттің салмағын анықтайтын бақылау жабдықтарының жұмыс бақылау;

конденсордың бітеліп қалуын және тегістеушінің жұмысындағы техникалық ақауларды жою және оның жөндеу жұмыстарына қатысу;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік, ішкі еңбек тәртібі қағидаларын сақтау.

91. Білуге тиіс:

механикалық тегістеуіштің мақсаты мен жұмыс істеу принципі;

механикалық тегістеуге бекітілген престеліп жатқан өнімнің түрлерінің байлам бойынша салмағы;

престеліп жатқан өнімнің техникалық жағдайы;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік қағидалары;

ішкі еңбек тәртібінің қағидалары.

45-параграф. Шикізат пен талшықты престеуші, 3-разряд

92. Жұмыс сипаттамасы:

мақта және тінді талшықты, мақта линтін, талшықты қалдықтарды және костраны байлам, орнатылған габариттің түгінде салмақтыларын механикалық престе біліктілігі жоғары престеушінің басшылығымен, ал тінді шикізатты қол станоктарында престеуді жүзеге асыру;

мақта талшықтарын немесе линтті престемес бұрын, гидравликалық тегістеуішпен алдын-ала нығыздау;

тінді шикізатты, талшықтарды және қалдықтарды қолмен салу кезінде, оларды таразыға тасу, өлшеу және белгіленген сызба бойынша камераға салу;

орайтын материалдарды дайындау және жеткізу;

орамды преске салу;

байламды тығыздау, стандарт талаптарына сай оларды байлау және таңбалау, престі босату, байламды домалатып әкету;

кипті өлшеу және транспортер мен штабельде тегістеуімен бекітілген орынға тасымалдау;

табандыққа орнатылған байлам механизмдерін және табандықты канттау механизмдерін басқару;

таразы, прес, көтерме, оның жетегін, гидросорғышты, бақылау жабдықтарының қалыпты жұмыс істеуін тексеру;

пресс және конденсор, табандықты байламға орнату механизмін, табандықты канттайтын механизмдердің жұмысындағы техникалық ақауларды жою;

престің тораптарына және басқа қызмет көрсетілетін механизмдердің жұмыстарын реттеу, ұсақ жөндеу жұмыстары;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік, ішкі еңбек тәртібі қағидаларын сақтау.

93. Білуге тиіс:

қызмет көрсетілетін жабдық пен механизмнің құрылымы және жұмыс принципі;

шикізатты, талшықты, линтті және қалдықтарды престеу қағидалары;

шикізат пен өнімнің сортына байланысты габариттің, киптің салмағының, тюктың бекітілген тығыздығы;

кипті орау және таңбалау қағидалары;

орайтын материалдың шығыны мен оның мөлшері;

өнімді тасымалдау және сақтау қағидалары;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік қағидалары;

ішкі еңбек тәртібінің қағидалары.

46-параграф. Шикізат пен талшықты престеуші, 4- разряд

94. Жұмыс сипаттамасы:

орам стандартының талаптарына және бекітілген заңдылықтарына сәйкес, байлам, тай, бекітілген ауқымдылық пен салмақты механикалық престерде мақта және тінді талшықтарды, мақта линтін, талшықты қалдықтарды, костра мен зындырылған зығыр лентасын пресстеу;

престерде орнатылған өлшеу және тіркеу жабдықтарына, престеу процесінің параметрларын бақылау;

ауқымдылық, салмақ және орам сапасының бекітілген стандарттарына сәйкес байламның шығарылымын қамтамасыз ету;

механикалық престің көтермесін басқару;

престің және оның көтермесінің жұмысындағы ақауларды жою және жөндеу жұмыстарына қатысу;

байламды престеу, қаптау және таңбалаудың, қызмет көрсетілетін жабдықтың сапасын бақылау;

біліктілігі төмен престеушілердің жұмысын басқару;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік, ішкі еңбек тәртібі қағидаларын сақтау.

95. Білуге тиіс:

қызмет көрсетілетін жабдықтың құрылымы және оны пайдалану қағидалары;

байламды орау бойынша стандарт талаптары;

шикізат, талшықтарды сорттарымен анықтау принципі;

престің жұмысындағы техникалық ақауларды жою түрлері;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік қағидалары;

ішкі еңбек тәртібінің қағидалары.

47-параграф. Шикізат пен талшықты пресстеуші, 5-разряд

96. Жұмыс сипаттамасы:

мақта талшығы мен линт, қабықты шикізат пен талшықты бекітілген ауқымдылық байламында және гидропрестеу жабдықтарында және жартылай автоматтандырылған престе престеу;

гидропрестеу жабдықтары мен жартылай автоматтандырылған престерді жөндеу;

гидронасосты және механикалық престің жетегін басқару;

ағымдағы жөндеу жұмыстарына және технологиялық жабдықтар мен таразы өлшеу техникаларында жөндеу жұмыстарына қатысу;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік, ішкі еңбек тәртібі қағидаларын сақтау.

97. Білуге тиіс:

қызмет көрсетілетін жабдық мен бақылау-өлшеу жабдықтарын орнату және жөндеу тәсілдері;

өнделіп жатқан шикізаттың техникалық шарттары мен стандарттары;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік қағидалары;

ішкі еңбек тәртібінің қағидалары.

48-параграф. Шикізат пен талшықты пресстеуші, 6-разряд

98. Жұмыс сипаттамасы:

мақта талшықтары, линт, тінді талшықтарды байламда, бекітілген ауқымдылықта және таразыда, гидравликалық престерде престеу;

монометр бойынша қысымды бақылау;

габарит, салмақ және орамның сапасына стандарт және техникалық талаптарға сәйкес киптің шығаруын бақылау және қамтамасыз ету;

су насосы мен механика пресінің көтермесін басқару;

талшық пен линттан бөгде нарселерді жою;

біліктілігі төмен престеушілердің жұмысын басқару;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік, ішкі еңбек тәртібі қағидаларын сақтау.

99. Білуге тиіс:

прес, гидросорғыш, бақылау-өлшеу құралдары және басқада қызмет көрсетілетін жабдықтарды орнату және жөндеу жұмыстары;

шикізат пен талшықты орау, қаптау, және престеудің стандарты мен техникалық шаралары;

орнатылған ауқымдылық пен байлам салмағы;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік қағидалары;

ішкі еңбек тәртібінің қағидалары.

49-параграф. Шикізат пен талшықты сорттаушы, 2-разряд

100. Жұмыс сипаттамасы:

шикізат - шөмеле, кебен және қатарлар қоймаларын ашу және жинау процесінде бүлінген және шіріген шикізаттың бауларын сорттау;

шешілген бауларды байлау;

өте дымқыл бауларды кебенге және қатарға немесе механикалық ықпал ету тәсілімен мұзданған бауларды алдын-ала еріту конус пен шатырға жаю;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік, ішкі еңбек тәртібі қағидаларын сақтау.

101. Білуге тиіс:

бауларды сорттау, конус пен шатырларға орналастыру және кебен мен қатарға жаю қағидасы;

шикізат түрлері және оларды күту қағидалары;

шикізат қоймаларын жинау қағидалары;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік қағидалары;

ішкі еңбек тәртібінің қағидалары.

50-параграф. Шикізат пен талшықты сорттаушы, 3-разряд

102. Жұмыс сипаттамасы:

шикізат бауы мен қысқа талшықтардың, стандартты үлгілер мен эталондарына сәйкес органолептикалық тәсілмен сорттың сапалы белгісі мен нөмірлерін анықтап сорттау;

өте ылғалды, қоқысты және бүлінген бауларды лақтыру;

баудың кесекті және үстіңгі бөлігінен ұйпаны жою;

шешілген бауларды байлау, оларды түйіп байлау;

толық өнделмеген тұлымды теру және талшықтардан бөгде талшық емес қоспаларды жою;

талшықтарды экспортқа таңдау;

құрамында арпабас көп талшық тұлымдарын теріп алу және оларды қайта өндеуге қайтару;

сортталған талшықтарды қораптарға орау;

сортталмаған талшықтар қорабын шешу;

белгіленген орынға шикізат пен талшықтарды тасымалдау;

қысқа талшықты өндеуде ағымдағы тізім бойынша жұмыс істеу барысында, қысқа талшықтарды қызмет көрсетілетін құрылғының пневмокөлігіне жинау;

пневмокөлік болған жағдайда талшықтарды пневмо жабдыққа тиеу;

талшықтарды бөлетін және сулайтын машинаның, пневмокөлік жабдығының және басқада қысқа талшықты өндеу бойынша ағымдағы топқа қосылған жабдықтардың жұмысын бақылау;

қызмет көрсетілетін машина мен құралдардың орамдары мен бітелулерін жою жұмыстарына қатысу;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік, ішкі еңбек тәртібі қағидаларын сақтау.

103. Білуге тиіс:

бау шикізатын және қысқа талшықтарды нөмірі, органолептикалық тәсіл сортымен сорттау қағидасы;

шикізат пен талшықтың негізгі құрамын, нөмірін және сортын;

шикізат пен талшыққа қатысты стандарт пен эталонды, талшық сортының нөмірін анықтайтын әдістеме;

шикізат пен талшықтың сорттау сапасына қойылатын талаптар;

талшықты сулау және қырқу нормасының шегі;

орамдарды шешу нормасы;

қысқа талшықты ағымда сорттау барысында - құрамы әртүрлі шикізатты өндеудің технологиялы режимі, кудель дайындайтын агрегат пен сілкілеу машиналарының бекітілуі және пайдалану қағидалары, сулау және пневмокөлік жабдықтарының бекітілуі мен пайдалану қағидасы;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік қағидалары;

ішкі еңбек тәртібінің қағидалары.

51-параграф. Шикізат пен талшықты сорттаушы, 4-разряд

104. Жұмыс сипаттамасы:

түтілген ұзын талшықтың уысын бекітілген уыс салмағын сақтай отырып, нөмірін және сортты стандартты үлгілер, стандарт және эталонға сәйкес - анықтау тәсілін талшықтың бағасын өзіндік бағасысыз органды лептикалық әдісімен сапалық белгілері бойынша сорттау;

уыстарды түзету, оларды арту және айналдыру;

уыстарды бірдей сапалық белгілерімен қорапқа, бекітілген салмақтың кулитына, жапсырманы жапсыру, қораптарды, кулиттарды байлау, тасымалдау, қатарға жинау;

қорапты, кулитті байлау үшін шпагатты немесе белбеуді дайындау;

толық өндірілмеген талшықты уысқа іріктеу және қалыптастыру, оларды қорапқа, кулитқаға байлау;

конвейерлі сорттайтын машинада талшықтарды ағымда сорттау кезінде - талшықты транспортерден түсіру;

ұзын түтілген кендір талшықтарын қол тарақтарда технологияның талаптарына сәйкес тарау, таралған талшықтарды және тарақтарды сапа белгісімен сорттау;

сортталмаған талшықтарды тарау барысында-белгіленген салмақ, түс, ұзындық және басқада сапалы белгілеріне сәйкес біркелкі талшықтарды қалыптастыру;

конвейерлі сорттау көлігінің жұмысындағы табылған ақауларды жою және олардың жұмыс істеуін бақылау;

талшықтар мен тарамдарды салмағына қарай тапсыру;

біліктілігі төмен сорттаушылардың жұмысын бақылау;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік, ішкі еңбек тәртібі қағидаларын сақтау.

105. Білуге тиіс:

сорттау және ұзын талшықтардың нөмірі, сортымен тарау қағидалары;

уыс, жәшік және әртүрлі нөмірлерге арналған кулиттардың, талшық сорттарын және рұқсат етілетін ақауларды қалыптастыру;

қорап, кулитті байлау тәсілдері;

салмақ нормасы,

түтілген және таралған талшықтардың нөмірі, сортын анықтайтын сапалы белгілері;

таралған талшықтар мен тарамдардың сапасына қойылатын талаптар;

конвейрлі сорттау транспортерін орнату және пайдалану қағидалары;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік қағидалары;

ішкі еңбек тәртібінің қағидалары.

52-параграф. Шикізат пен талшықты сорттаушы, 5-разряд

106. Жұмыс сипаттамасы:

түтілген ұзын талшықтың уысын бекіткен уыс салмағы, нөмірін жән сортты органды лептикалық анықтау тәсілін талшықтың бағасын өзіндік бағасысыз стандартты үлгілер, стандарт және эталонды, сапалы белгілерін сақтай отырып, сорттау;

тапсырушылардан қабылданатын шикізаттың сапалы белгілерін қарау;

шикізатты сақтау орындарына нөмірін, сортын, тұрып қалу деңгейін, сулылығын және себу түріне қарай бөлу;

шикізатқа қабылданған жапсырмаларды жазып беру және оларды тапсырушыларға беру;

нөмірдің органды лепикалық бағасының, талшықтың сортын берілген бағалау құралымен салыстырмалы тексеру;

сорттауға түскен өнделген талшықтың салмағы мен сапасын тексеру;

сортталған талшықтың есебін жүргізу, олардың нөмірі, сорты бойынша қатарға жинау және оны сақтау;

шикізатты және талшықты сақтау және сорттау орындарына көтеріп-тасымалдау механизмінің қалыпты жағдайда болуын бақылау;

біліктілігі төмен шикізатты және талшықтарды сорттаушылардың жұмысына басшылық жасау;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік, ішкі еңбек тәртібі қағидаларын сақтау.

107. Білуге тиіс:

шикізатты нөмірі мен сорты бойынша құралды бағалау әдістемесі;

шикізатты дұрыс жинау тәсілдері;

қоймалардың көлемі мен формасы;

шикізаттың сортын;

нөмірін анықтайтын сапалы белгілер;

талшықты өндеу технологиялық процесі;

шикізат пен талшықты сорттау, қабылдау, жинау және сақтау нұсқаулықтары және қағидалары;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік қағидалары;

ішкі еңбек тәртібінің қағидалары.

53-параграф. Шикізатты артушы, 2-разряд

108. Жұмыс сипаттамасы:

мақта шикізатын пневмокөлікте және алдын ала жұмсарту және лас мақта мен бөгде нарселерді жоятын көліктер камераларына қолдан арту;

құбырдың, көліктің және бункер-сіңдіргіштің іркілісін ликвидациялау;

құбырды, көліктерді, бункер-қуат бергіш сепараторды және басқада жабдықтарды профилактикалық тазарту барысына қатысу;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік, ішкі еңбек тәртібі қағидаларын сақтау.

109. Білуге тиіс:

шикізатты пневмокөлікке және көлікке жеткізу тәртібі;

мақтаның шикізатын пайдалана білу қағидасын;

мақтаның шикізатын артушы пневмокөліктің және көліктердің мақсаты мен жұмыс принципі;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік қағидалары;

ішкі еңбек тәртібінің қағидалары.

54-параграф. Шикізатты артушы, 3-разряд

110. Жұмыс сипаттамасы:

сабағы қысқа шикізатты, ұйысулар және түтудің қалдығын езгілеу машинасына, кудел өндіруші агрегаттың сіңіргішіне, кендір шикізатын түту машинасының көлікті механизмінің қысқышына және мақта шикізатын қолмен пневмокөлікке немесе транспортерге амбардан, бунттан, қалқадан мақтаны алдына-ала жұмсарту және лас мақта шикізаты мен бөгде нарселерді жойып тиеу;

материалдың түзу, үздіксіз қабатын толассыз қалыптастыруын және шикізатты машинаға және өте сулы шикізатты теретін және жойып отыратын механизмге шикізатты біркелкі беруді қамтамасыз ету;

шикізаттың бір қабатын төсеніш үстеліне немесе сіңдіргіш транспортер машинасына және механизміне түзу қылып төсеу;

пневмокөлік құбырларын ұзарту және ауыстыру;

езгілеу және түту, сіңдіргіш машинаның жұмысын бақылау, білік агрегаты мен көліктерге қызмет көрсету;

жабдықтардың жұмысында табылған ақауларды жою;

өнделіп жатқан шикізатты тасу;

қызмет көрсетілетін құрылғыда орау және қағу жоюына қатысу;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік, ішкі еңбек тәртібі қағидаларын сақтау.

111. Білуге тиіс:

сабағы қысқа, ұйысқан шикізатты, түту қалдықтары кендір шикізаты мен мақта шикізатын машина мен механизмдерге тиеу қағидасы;

өнделіп жатқан материалдың қырқылуына байланысты қолданыстағы машина мен механизмдерді реттеу қағидасы;

шикізат пен түтілген қалдықтардың негізгі сапалы белгілері;

өндірілетін өнімнің сапасына қойылатын талаптар;

әртүрлі қасиеттері бар шикізатты өңдеудің технологиялық режимі;

қызмет көрсетілетін машина мен механизмдердің құрылымы мен оларды пайдалану қағидалары;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік қағидалары;

ішкі еңбек тәртібінің қағидалары.

55-параграф. Шикізатты артушы, 4-разряд

112. Жұмыс сипаттамасы:

сабағы ұзын шикізатты езу-түту қабат қалыптастырушы агрегат механизміне және түту-жуу қысу механизді машинасына, түту машинасының езгіш механизміне тінді қолдан арту, сонымен қоса мақта шикізатын пневмокөлікке немесе қозғалатын ленталы транспортерға сорттаушы құрылғы жылжымалы пульттің көмегімен арту;

технологиялық құрамына байланысты шикізаттың қабатының қалындығын, қозғалмалы ленталы транспортердің құрылғы сорттаушысының жұмыс тәртібін, өнделіп жатқан шикізаттың сапасын ескере отырып түту және түтіп - жуу машинасын технологиялы құрылымын реттеу;

қабат қалыптастыру және қысу механизмдері, езу, түту, түтіп-жуу машинасына және басқа құрылғылардың жұмысын тексеру;

қызмет көрсетілетін құрылғының орамын және қағып кіргізілуін пайдалану;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік, ішкі еңбек тәртібі қағидаларын сақтау.

113. Білуге тиіс:

сабағы ұзын шикізатты, тінді және мақта шикізатын машина мен механизмге арту қағидасы;

сорттаушы-құрылғы мен басқару пультін құрылысы;

мөлшерлеу құрылғысын, елеу-түту агрегатының қабатты қалыптастырушы механизмін, түту - жуу машинасының қысу механизмін және шитті мақтаны беру жабдығын баптау және реттеу қағидасы;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік қағидалары;

ішкі еңбек тәртібінің қағидалары.

56-параграф. Шикізатты жаюшы, 2-разряд

114. Жұмыс сипаттамасы:

шикізатты біркелкі қалыңдықпен жаятын үстелдер немесе транспортерда қуат беретін машина мен езу-түту агрегатына қолдан салу;

қабат қалыптастыратын механизмге қабатты қолдан салу;

шикізаттың ұйпаланған бетін қалыпқа келтіру, сабақтың үстінгі жағынан түйіршіктер мен ұйпаларды алып тастау, жаю үстелінде тегістеуіштің жоғында шикізатты кесек бойынша тегістеу;

қызмет көрсетілетін механизмнің бітелулері мен орамдарын жоюға қатысу;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік, ішкі еңбек тәртібі қағидаларын сақтау.

115. Білуге тиіс:

шикізат қабатын қалыптастыру қағидасы;

шикізаттың негізгі қасиеті мен сапалы белгісі және олардың өңдеу режиміне ықпал етуі;

өнделген өнімнің сапасына қойылатын талаптар;

шикізатты тасушы механизм мен іліп-алғыш көліктің құрылымы және оларға қызмет көрсету қағидалары;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік қағидалары;

ішкі еңбек тәртібінің қағидалары.

57-параграф. Шикізатты жаюшы, 3-разряд

116. Жұмыс сипаттамасы:

төсеу үстелдеріне немесе шикізатты құрғақ күйінде өндейтін езу-түту агрегаттың қабат қалыптастыратын механизмінің төсейтін үстеліне түсіретін және шикізаттың орнын ауыстыратын механизмнің көмегімен езу-түту агрегатының және машинаның қуат беретін транспортеріне және шикізатты ылғалды күйде өндейтін түту-жуу машинасының қуат беретін транспортеріне шикізатты біркелкі қалыңдықта төсеу;

агрегаттың және кейінгі өндейтін машинаның жаю үстеліне бауларды байлап біркелкі беру, баулардың сулылығын бақылау, қабылданған және қайтарылған шикізаттың санын есептеу;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік, ішкі еңбек тәртібі қағидаларын сақтау.

117. Білуге тиіс:

шешу механизмінің белгіленуі, құрылымы және жою қағидалары;

жаю үстеліне шикізатты беру және орналастыру, шикізатты машина мен агрегаттарда өңдеуге жіберілуін реттеу қағидалары;

шикізатты дұрыс жаю тәсілдері;

шикізат сортының сыртқы сипаты;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік қағидалары;

ішкі еңбек тәртібінің қағидалары.

58-параграф. Шикізатты төсеуші, 2-разряд

118. Жұмыс сипаттамасы:

қабықты шикізатты шөмелеге, науаға, қатарға және өндірістік тамбурларға төсеу біліктілігі жоғары төсеушінің басшылығымен өтеді;

шикізатты сақтау орындарына жіберуге арналған көтеретін-көліктік механизмдерге қызмет көрсету;

шикізатты жинауға дайындау: өте ылғалды бауларды теру, шашылған бауларды байлау;

шикізатты төсейтін орынға қолмен немесе көлікпен жіберу немесе апару;

брезентпен шөмелені, кебенді және қатарды жабу және түзеу;

қажетті керек-жарақ пен брезентті тасымалдау;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік, ішкі еңбек тәртібі қағидаларын сақтау.

119. Білуге тиіс:

шикізатты өндірістік тамбурға, шөмелеге, кебенге, қатарға төсеу технологиясы;

шикізаттың түрлерін және олады пайдалану;

шикізатты артатын көтергіш-көлік механизмінің мақсат, жұмыс принципі және қызмет көрсету;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік қағидалары;

ішкі еңбек тәртібінің қағидалары.

59-параграф. Шикізатты төсеуші, 4-разряд

120. Жұмыс сипаттамасы:

қабықты шикізатты шөмелеге, науаға, қатарға және мақта шикізатын бунтқа төсеу қабықты және мақталы шикізатты сақтау және төсеу нұсқаулығына сәйкес төсеу;

мақта шикізатын түзетумен бунттың үстінде тегістеу;

төселіп жатқан орынға шикізатты жіберу үшін қозғалатын көтеретін көлік механизмді орнату;

ортасын есепке ала отырып шөмелеге, кебенге, науаға және білікке негіз салу;

сақтау орындарына сорып алатын труба мен өте дымқыл шикізатты төсеу кезінде шикізаттан сорып алатын канал жасау;

бүлінген мақта шикізаты және бөгде нарселерді жою;

шөмеле, кебен, қатар және бунттарды брезентпен жабу және бекітуден кейін аяқтау және жіберу;

баулардың ылғалдығының органды лептикалы тәсілмен сапасын бақылау;

шаблонның көмегімен шөмеле, кендір және біліктің және көлбеудің, баулардың сыртқы қатардағы көлбеу бұрышынан тік жардың қалануын мұқият тексеру;

біліктілігі төмен төсеушілердің жұмысын басқару;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік, ішкі еңбек тәртібі қағидаларын сақтау.

121. Білуге тиіс:

шикізатты дұрыс төсеудің тәсілі;

шитті мақтаны таптау қағидасы және шикізат нөмірінің, сортының сыртқы белгілері;

шикізатты сақтау және төсеу нұсқаулықтары;

сақталу орындарына сору трубаларын рационалды орналастыру;

көтеру-тасымал механизмдерінің құрылымын және олардың жұмысын реттеу қағидасы;

еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау, өртке қарсы қауіпсіздік қағидалары;

ішкі еңбек тәртібінің қағидалары.

3-тарау. Жұмысшы кәсіптерінің алфавиттік көрсеткіші

122. Жұмысшы кәсіптерінің алфавиттік көрсеткіші (43-шығарылым) БТБА-ның қосымшасында көрсетілген.

Жұмыстар мен жұмысшы кәсіптерінің бірыңғай тарифтік- біліктілік анықтамасы (43-шығарылым) қосымшасы

Жұмысшы кәсіптерінің алфавиттік көрсеткіші

Р/с №	Кәсіптердің атауы	Разряд диапазоны	Беті
1.	Байламды ораушы	1	3
2.	Буманы бақылаушы	2	4
3.	Джин жабдығының операторы	4-6	4
4.	Жұмсақ тараны дайындаушы	1-2	6
5.	Кептіргіш жабдықтың операторы	3-5	7
6.	Қалдықтарды ағызушы	1	10
7.	Қалдық талшықты смолаушы	4	10
8.	Құрылғыларды тазалаушы	2-3	11
9.	Линтерлі жабдықтың операторы	4-5	12
10.	Мақта дәнін улаушы	2-4	13
11.	Мақта шикізаты бунтындағы тунель төсеуші	4	15
12.	Су жіберуді реттеуші	3	15
13.	Сығу-жуу жабдығының машинисі	2-3	16
14.	Сығу-жуу машинасының машинисі	4	17
15.	Тазалағыш жабдықтың машинисі	2-4	17
16.	Талшық қорабын байлаушы	2	19
17.	Талшық қалдықтарын қалпына келтіру жабдықтарын тазартушы	2	20
18.	Талшықтарды түсіруші	3	21
19.	Талшықты өндеу бойынша ағымдағы тізімнің операторы	3-6	22
20.	Технологиялық жабдықтың реттеуші	4-6	25
21.	Тресті дайындаушы	3-4	27
22.	Тресті дайындаушы аппаратшы	3-4	29
23.	Тінді шикізатты кептіруші	1-2	30
24.	Шикізат пен талшықты пресстеуші	2-6	31
25.	Шикізат пен талшықты сорттаушы	2-5	35
26.	Шикізатты артушы	2-4	38
27.	Шикізатты жаюшы	2-3	40
28.	Шикізатты төсеуші	2; 4	41

Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 43)

Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 22 января 2020 года № 19. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 24 января 2020 года № 19923

В соответствии с подпунктом 16-1) статьи 16 Трудового кодекса Республики Казахстан от 23 ноября 2015 года ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Утвердить Единый тарифно-квалификационный справочник работ и профессий рабочих (выпуск 43) согласно приложению к настоящему приказу.

2. Департаменту труда и социального партнерства Министерства труда и социальной защиты населения Республики Казахстан в установленном законодательством порядке обеспечить:

1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства труда и социальной защиты населения Республики Казахстан после его официального опубликования;

3) в течение десяти рабочих дней после государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан представление в Департамент юридической службы Министерства труда и социальной защиты населения Республики Казахстан сведений об исполнении мероприятий, предусмотренных подпунктами 1) и 2) настоящего пункта.

3. Признать утратившим силу приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 9 октября 2012 года № 391-ө-м "Об утверждении Единого тарифно-квалификационного справочника работ и профессий рабочих (выпуск 43)" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за № 8027, опубликован 7 декабря 2012 года за № 185 (2367) в газете "Юридическая газета".

4. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на вице-министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан Сарбасова А.А.

5. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Министр труда и социальной защиты населения Республики Казахстан

Б. Нурымбетов

Приложение к приказу Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 22 января 2020 года № 19

Единый тарифно-квалификационный справочник работ и профессий рабочих (выпуск 43)

Глава 1. Введение

1. Единый тарифно-квалификационный справочник работ и профессий рабочих (выпуск 43) (далее – ЕТКС (выпуск 43) включает работы по первичной обработке хлопка и лубяных культур.

2. ЕТКС (выпуск 43) разработан Министерством труда и социальной защиты населения Республики Казахстан.

3. Тарифно-квалификационные характеристики применяются при тарификации работ и присвоении квалификационных разрядов рабочим в организациях независимо от формы их собственности и организационно-правовых форм, где имеются производства и виды работ, указанные в настоящем ЕТКС (выпуск 43).

Глава 2. Тарифно-квалификационные характеристики профессий рабочих по разрядам на работы по первичной обработке хлопка и лубяных культур

Параграф 1. Упаковщик кип, 1 разряд

4. Характеристика работ:

упаковка хлопковых семян в мешки с утрамбовкой на установке для наполнения мешков;

зашивание кип волокна, линта, улюка и костры, мешков с семенами вручную в соответствии с требованиями стандарта;

подготовка шпагата и других упаковочных материалов;

транспортировка наполненных мешков, кип в установленное место;

подбор россыпи семян, волокна;

соблюдение правил безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности, внутреннего трудового распорядка.

5. Должен знать:

назначение и принцип работы установки для наполнения мешков;

требования стандарта по зашиванию кип;

нормы наполнения мешков;

установленные габариты и вес кип;

правила безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности;

правила внутреннего трудового распорядка.

Параграф 2. Контролер кип, 2 разряд

6. Характеристика работ:

контроль габарита и правильности упаковки кип хлопкового волокна, линта и улюка;

контроль установки обвязывающей ленты;

взвешивание и маркировка кип;

ведение учета веса кип по маркам и сменной выработке хлопка-волокна, линта и улюка;

соблюдение правил безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности, внутреннего трудового распорядка.

7. Должен знать:

устройство весов и правила ухода за ними;

установленные габариты и вес кип;

требования государственных стандартов по упаковке и маркировке кип;

правила безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности;

правила внутреннего трудового распорядка.

Параграф 3. Оператор джинного оборудования, 4 разряд

8. Характеристика работ:

ведение процесса джинирования хлопка-сырца на валичных джинах с инерционным отбойным механизмом и восьмидесяти-пильных джинах в заданном режиме;

обслуживание батареи джинов и сопряженного технологического и вспомогательного оборудования;

обеспечение получения хлопка-волокна в соответствии с требованиями стандартов;

устранение технических неполадок в работе обслуживаемых машин и механизмов;

ликвидация забоев питателей волокноотводов, сорного и семенного конвейеров, улюкоотсасывающих и сороотсасывающих установок;

периодический сброс сырцового валика, чистка канавок на рабочих валиках, участие в их установке и в смене отбойных пластин на различных джинах;

участие в смене пил, регулировании технологических зазоров и разводок, в ремонте обслуживаемых машин;

соблюдение правил безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности, внутреннего трудового распорядка.

9. Должен знать:

устройство и правила эксплуатации обслуживаемого оборудования;

величины зазоров между рабочими органами обслуживаемых машин;

технологический процесс джинирования;

стандарты на хлопок-сырец, волокно, семена и отходы;

правила безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности;

правила внутреннего трудового распорядка.

Параграф 4. Оператор джинного оборудования, 5 разряд

10. Характеристика работ:

ведение процесса джинирования хлопка-сырца на валичных джинах с жестким отбойным механизмом многоударного действия и сто тридцати-пильных джинах в заданном режиме, а также с дистанционного пульта управления автоматизированным производственным процессом;

регулирование питания джинов;

ликвидация забоев и других неполадок в работе машин и обеспечение нормального режима их работы;

визуальный контроль за равномерным поступлением хлопка-сырца в цех;

проверка плотности сырцовых валиков на пильных джинах и остаточной волокнистости семян после джинирования;

регулирование выделения улюка;

организация своевременного удаления отходов производства;

установка и регулирование отбойных пластин на валичных джинах;

профилактическая чистка и ремонт технологического оборудования и приборов автоматизации;

руководство работой оператора более низкой квалификации;

соблюдение правил безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности, внутреннего трудового распорядка.

11. Должен знать:

устройство и правила эксплуатации обслуживаемого оборудования и пульта;

схему автоматизированного дистанционного управления оборудованием;

правила регулирования технологического оборудования джинного цеха;

требования, предъявляемые к качеству хлопкового волокна;

правила безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности;

правила внутреннего трудового распорядка.

Параграф 5. Оператор джинного оборудования, 6 разряд

12. Характеристика работ:

ведение процесса джинирования хлопка-сырца на сто семидесяти-пильных джинах в заданном режиме;

обслуживание батареи джинов и сопряженного технологического и вспомогательного оборудования;

обеспечение получения хлопка-волокна в соответствии с требованиями стандартов;

устранение технических неполадок в работе обслуживаемых машин и механизмов;

ликвидация забоев питателей волокноотводов, сорного и семенного конвейеров, улюкоотсасывающих и сороотсасывающих установок;

периодический сброс сырцового валика;

чистка пил и колосниковых решеток;

участие в смене пил, регулировании технологических зазоров и разводок, в ремонте обслуживаемых машин;

ежечасная чистка сеток;

соблюдение правил безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности, внутреннего трудового распорядка.

13. Должен знать:

устройство и правила эксплуатации обслуживаемого оборудования;

величины зазоров между рабочими органами обслуживаемых машин;

технологический процесс джинирования;

стандарты на хлопок-сырец, волокно, семена и отходы;

правила безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности;

правила внутреннего трудового распорядка.

Параграф 6. Заготовщик мягкой тары, 1 разряд

14. Характеристика работ:

заготовка мягкой тары для упаковки продукции и отходов вручную, проклеивание краев шалей для упаковки хлопка-волокна, линта и волокнистой продукции в кипы;

пошив мешков вручную;

разбор комплекта тканей для обшивки;

раскраивание ткани по установленным размерам;

сортировка бывших в употреблении мешков по размерам, степени изношености;

приготовление краски для маркировки;

маркировка тары;

транспортировка материалов и тары в установленное место;

сдача мешков и тары на склад;

соблюдение правил безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности, внутреннего трудового распорядка.

15. Должен знать:

правила раскроя ткани, сортировки мешков, разборки ткани и маркировки мягкой тары;

установленные размеры шалей и мешков;

способ приготовления краски для маркировки;

правила безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности;

правила внутреннего трудового распорядка.

Параграф 7. Заготовщик мягкой тары, 2 разряд

16. Характеристика работ:

заготовка мягкой тары для упаковки продукции и отходов на швейной машине: пошив брезентов, мешков и прошивание краев шалей;

стачивание кусков ткани, предназначенной для изготовления брезентов;

сортировка бывших в употреблении брезентов по размерам и степени изношенности;

ремонт и пропитка брезентов;

приготовление раствора для пропитки брезентов;

устранение неполадок в работе машины, ее регулировка;

соблюдение правил безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности, внутреннего трудового распорядка.

17. Должен знать:

назначение, устройство и правила обслуживания швейной машины;

установленные размеры брезентов;

способы пошива мешков, шалей, брезентов;

способ приготовления раствора для пропитки брезентов;

правила пропитки брезентов;

способы предупреждения и устранения неполадок в работе швейной машины;

правила безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности;

правила внутреннего трудового распорядка.

Параграф 8. Оператор сушильного оборудования, 3 разряд

18. Характеристика работ:

ведение процесса подсушки стланцевой тресты, волокна, семян и отходов трепания лубяных культур в камерных, конвейерных паровых и дымогазовых сушильных машинах, а также сушки моченцовой и паренцовой тресты лубяных культур и мокрого луба в конвейерных паровых сушильных машинах под руководством оператора более высокой квалификации;

формирование слоя сырья заданной толщины для непрерывной подачи на транспортер сушильной машины, к комлеподбивателю, в слоеформирующий механизм;

равномерная загрузка вручную материалов на транспортер сушильной машины с соблюдением установленной плотности;

при подаче сырья пневмотранспортом - контроль и обеспечение заданной толщины слоя материалов на питающем транспортере сушильной машины;

выполнение работ по сушке мокрых снопов сырья (после промприготовления) на полях сушки;

обслуживание машины по разрезанию стеблей и обрезке корней, установленной в потоке с сушильной машиной;

соблюдение правил безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности, внутреннего трудового распорядка.

19. Должен знать:

устройство и правила регулирования обслуживаемого оборудования и механизмов;

основные свойства и качественные признаки лубяного сырья, волокна, луба, отходов трепания и семян;

технологический процесс их сушки;

плотность загрузки материала;

правила резки стеблей и обрезки корней;

правила управления механизмами загрузки и регулирования подачи сырья;

правила безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности;

правила внутреннего трудового распорядка.

Параграф 9. Оператор сушильного оборудования, 4 разряд

20. Характеристика работ:

ведение процесса сушки моченцовой и паренцовой тресты лубяных культур и мокрого луба в конвейерных паровых, а также хлопка-сырца в барабанных сушильных машинах в соответствии с установленным режимом по приборам с пульта управления;

участие в загрузке сырьем сушильных машин;

обеспечение бесперебойной загрузки транспортера сушильной машины по всей его ширине равномерным по толщине слоем в зависимости от влажности и свойств сырья, волокна, отходов трепания и семян;

соблюдение установленной плотности загрузки, температуры и влажности в сушильных машинах;

наблюдение, контроль и регулирование режима сушки по контрольно-измерительным приборам;

обеспечение нормальной работы сушильной машины, фильтров, воздуховодов, вентиляторов, камер и транспортеров;

контрольный осмотр тресты после сушки;

руководство работой операторов более низкой квалификации;

соблюдение правил безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности, внутреннего трудового распорядка.

21. Должен знать:

конструктивные особенности и правила наладки обслуживаемого оборудования;

назначение и принцип работы контрольно-измерительных приборов;

устройство и назначение приборов на пульте управления;

основные требования к качеству сухого сырья и иных материалов;

технологический и температурный режим сушки;

правила регулирования технологического процесса;

правила безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности;

правила внутреннего трудового распорядка.

Параграф 10. Оператор сушильного оборудования, 5 разряд

22. Характеристика работ:

ведение процесса сушки моченцовой и паренцовой тресты лубяных культур в конвейерных паровых сушильных машинах, оснащенных системой автоматического контроля и регулирования, в соответствии с установленным режимом с пульта управления;

контроль за равномерной загрузкой тресты на транспортер по толщине и ширине слоя и регулирование плотности загрузки сушильной машины, за правильным формированием сдвоенного слоя и разделением его после сушки, за чистотой калориферов;

наблюдение за работой сушильной машины и пульта управления, фильтров, воздуховодов, вентиляторов, камер, транспортеров;

контроль и регулирование процесса сушки посредством системы автоматического управления;

предупреждение и устранение технических неполадок, участие в ремонте сушильной машины и других механизмов;

руководство работой операторов более низкой квалификации;

соблюдение правил безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности, внутреннего трудового распорядка.

23. Должен знать:

кинематическую схему обслуживаемого оборудования;

устройство и правила обслуживания контрольно-измерительных приборов, входящих в систему автоматического управления, контроля и регулирования параметров процесса сушки;

недостатки в процессе сушки и способы их предупреждения и устранения;

правила ремонта обслуживаемого оборудования;

правила безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности;

правила внутреннего трудового распорядка.

Параграф 11. Сплавщик отходов, 1 разряд

24. Характеристика работ:

сплав отходов трепания из-под трепально-промывной машины с обеспечением равномерного наплыва отходов на выносной транспортер;

регулирование количества воды, подаваемой в сплавной канал в зависимости от вида перерабатываемого сырья;

обеспечение равномерного наплыва отходов трепания на выносной транспортер и бесперебойной работы транспортера;

участие в ликвидации намотов и забоев трепально-промывной машины и выносного транспортера;

соблюдение правил безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности, внутреннего трудового распорядка.

25. Должен знать:

режим транспортирования отходов трепания;

назначение и правила эксплуатации транспортирующего механизма;

правила удаления забоев и снятия намотов на вращающихся частях трепально-промывной машины и транспортера;

правила безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности;

правила внутреннего трудового распорядка.

Параграф 12. Смольщик пакли, 4 разряд

26. Характеристика работ:

ведение процесса осмолки пакли на смольных аппаратах;

заполнение смольных аппаратов смолой;

скручивание сложенных лент вручную и заправка их в смольный аппарат;

наблюдение за температурой смолы и давлением пара в смольном аппарате;

обеспечение высокого качества просмоливания пакли путем регулирования подачи смолы, температуры, отжима и скорости движения ленты;

контроль за уровнем смолы и весом просмоленной пакли;

ликвидация намотов и обрывов;

обмотка отжимных валов мягким покрытием и доведение диаметра до заданных размеров;

взвешивание смольной пакли, укладывание ее в установленное место;

соблюдение правил безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности, внутреннего трудового распорядка.

27. Должен знать:

устройство и правила эксплуатации механизмов смольного аппарата;

режим осмолки пакли;

нормы присмола;

стандарты и технические условия на смольную паклю;

влияние температуры и других факторов на процесс осмолки;

правила безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности;

правила внутреннего трудового распорядка.

Параграф 13. Чистильщик оборудования, 2 разряд

28. Характеристика работ:

чистка вентиляционных, пневмотранспортных и шнековых установок, циклонов, рукавных фильтров, костровых и пыльных камер, траншей и иных пылеулавливающих устройств от пыли и отходов;

сбор отходов производства и пыли из-под технологического оборудования и транспортных средств;

разгрузка сборных бункеров, передача отходов на последующую переработку;

разбор отходов и выбор из них годного волокна;

транспортировка отходов в установленное место;

соблюдение правил безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности, внутреннего трудового распорядка.

29. Должен знать:

назначение и принцип работы циклонов, костровых и пыльных камер и других пылеулавливающих установок;

режим чистки и эксплуатации обслуживаемых устройств;

виды отходов и способы их сбора;

правила безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности;

правила внутреннего трудового распорядка.

Параграф 14. Чистильщик оборудования, 3 разряд

30. Характеристика работ:

обеспечение бесперебойной работы приточно-вытяжных и пылеулавливающих систем вентиляции, пневмотранспорта, циклонов, фильтров, подпольных каналов;

определение степени разряженности воздуха в системах пневмотранспорта и степени запыленности фильтрующих циклонов;

контроль за работой систем пневмотранспорта и другого оборудования, предназначенного для сбора пыли, отходов, возвратных и невозвратных волокон;

техническое обслуживание, чистка всех видов оборудования от пыли, отходов, устранение забивок воздуховодов;

обеспечение пожарной безопасности систем вентиляции;

сбор пыли, пропыленного волокна с транспортировкой в установленное место;

руководство работой чистильщиков оборудования более низкой квалификации;

соблюдение правил безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности, внутреннего трудового распорядка.

31. Должен знать:

устройство, назначение и принцип работы систем вентиляции и кондиционирования;

взаимодействие основных видов оборудования при образовании отходов;

режим чистки обслуживаемых устройств;

порядок, режим чистки и замены циклонов, фильтров при перезаправках оборудования;

ассортимент вырабатываемой продукции и получаемых отходов;

влияние некачественной чистки оборудования на качество возвратных волокон;

правила безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности;

правила внутреннего трудового распорядка.

Параграф 15. Оператор линтерного оборудования, 4 разряд

32. Характеристика работ:

ведение процесса линтерования семян на линтерах в заданном режиме;

обеспечение бесперебойной работы линтерного и сопряженного с ним технологического и вспомогательного оборудования;

регулирование работы линтеров;

устранение неполадок в работе обслуживаемых машин и механизмов;

участие в ремонте линтеров и смене пильных цилиндров;

чистка пил и колосниковых решеток;

соблюдение правил безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности, внутреннего трудового распорядка.

33. Должен знать:

устройство и правила эксплуатации обслуживаемого оборудования;

величину зазоров между рабочими органами обслуживаемых машин;

технологический процесс линтерования семян;

стандарты на линт и семена;

правила безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности;

правила внутреннего трудового распорядка.

Параграф 16. Оператор линтерного оборудования, 5 разряд

34. Характеристика работ:

ведение процесса линтерования семян на линтерах с увеличенной рабочей камерой в заданном режиме, а также с дистанционного пульта управления автоматизированным производственным процессом;

регулирование питания линтеров;

ликвидация забоев и иных неполадок в работе машин и обеспечение нормального режима их работы;

профилактическая чистка, и ремонт технологического оборудования и приборов автоматизации;

руководство работой оператора более низкой квалификации;

соблюдение правил безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности, внутреннего трудового распорядка.

35. Должен знать:

устройство и правила эксплуатации обслуживаемого оборудования и пульта;

схему автоматизированного дистанционного управления оборудованием;

правила регулирования технологического оборудования линтерного цеха;

требования, предъявляемые к качеству линта;

правила безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности;

правила внутреннего трудового распорядка.

Параграф 17. Протравщик хлопковых семян, 2 разряд

36. Характеристика работ:

выполнение вспомогательных работ по протравливанию хлопковых посевных семян на протравочной машине;

подача семян в установленном количестве на транспортер-питатель протравочной машины;

наполнение мешков протравленными семенами на специальном станке и их взвешивание;

подбор россыпи семян;

зашивка, маркировка и перенос мешков в установленное место;

соблюдение правил безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности, внутреннего трудового распорядка.

37. Должен знать:

назначение и принцип работы обслуживаемого оборудования;

средства индивидуальной защиты от токсичности препарата (протравителя);

правила безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности;

правила внутреннего трудового распорядка.

Параграф 18. Протравщик хлопковых семян, 3 разряд

38. Характеристика работ.

протравливание хлопковых посевных семян на протравочной машине под руководством протравщика более высокой квалификации;

загрузка протравителя в бункер-питатель протравочной машины;

регулирование равномерного поступления в машину протравителя и семян;

соблюдение правил безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности, внутреннего трудового распорядка.

39. Должен знать:

устройство и правила обслуживания протравочной машины;

норму расхода протравителя;

технологический процесс протравливания семян;

степень токсичности препарата;

правила обращения с протравителем и применения средств индивидуальной защиты;

стандарты и технические условия на проведение протравливания;

правила безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности;

правила внутреннего трудового распорядка.

Параграф 19. Протравщик хлопковых семян, 4 разряд

40. Характеристика работ:

протравливание хлопковых посевных семян на протравочной машине;

регулирование работы протравечной машины;

соблюдение технологического режима обработки семян;

контроль за качественной подготовкой протравленных семян;

наладка протравочной машины;

устранение технических неполадок в работе оборудования;

учет расхода протравителя;

руководство работой протравщиков более низкой квалификации и контроль за применением средств индивидуальной защиты;

соблюдение правил безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности, внутреннего трудового распорядка.

41. Должен знать:

правила наладки и регулирования работы протравочной машины;

порядок осуществления контроля за качеством подготовки протравленных семян;

технологический режим протравливания семян;

нормы расхода протравителя, его токсичность и правила обращения с ним;

правила применения средств индивидуальной защиты;

правила безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности;

правила внутреннего трудового распорядка.

Параграф 20. Туннелепрокладчик в бунтах хлопка-сырца, 4 разряд

42. Характеристика работ:

прокладка туннелей в бунтах хлопка-сырца туннелеройной машины с целью предотвращения его от самосогревания и самовозгорания;

перемещение машины во внутрь бунта, захват хлопка-сырца подгребающим шнеком и подача его отводящим транспортером в прицеп или к месту переработки;

устранение неполадок в работе машины;

соблюдение технологии туннеле-ройных работ;

соблюдение правил безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности, внутреннего трудового распорядка.

43. Должен знать:

технологию производства туннеле-ройных работ;

устройство и правила обслуживания туннеле-ройной машины;

правила прокладки туннелей;

правила безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности;

правила внутреннего трудового распорядка.

Параграф 21. Регулировщик подачи воды, 3 разряд

44. Характеристика работ:

регулирование подачи воды в водоемы вручную в соответствии с установленным режимом холодноводной мочки сырья и производственными нуждами;

обеспечение нормальной работы ирригационной системы;

контроль за исправным состоянием каналов, шлюзов, водосливов различных систем и устранение неполадок;

ведение журнала учета и запись в него расхода производственной воды и сброса сточных вод по точкам установки водосливов;

соблюдение правил безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности, внутреннего трудового распорядка.

45. Должен знать:

режим холодноводной мочки сырья и потребления воды для производственных нужд;

схему и характеристику ирригационной системы и водосливов;

правила пользования таблицами к водосливам и обслуживания ирригационной системы;

правила безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности;

правила внутреннего трудового распорядка.

Параграф 22. Машинист отжимно-промывного оборудования, 2 разряд

46. Характеристика работ:

выполнение подготовительных работ перед процессом отжима и промывки тресты;

выгрузка снопов с поддонов и контейнеров, подача их на стол отжимно - промывного оборудования;

развязывание паковок с сырьем, выравнивание тресты по комлю, рыхление и деление снопов;

расправление поясков;

участие в загрузке тресты на питающий транспортер отжимно- промывной машины;

транспортировка тресты и инвентаря к месту переработки;

соблюдение правил безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности, внутреннего трудового распорядка.

47. Должен знать:

назначение и принцип работы отжимно - промывного оборудования;

правила выгрузки и подачи снопов;

основные свойства сырья и правила обращения с ним;

плотность загрузки тресты;

правила безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности;

правила внутреннего трудового распорядка.

Параграф 23 Машинист отжимно-промывного оборудования, 3 разряд

48. Характеристика работ:

отжим и промывка тресты на отжимно-промывной машине под руководством машиниста более высокой квалификации;

обслуживание механизма питания отжимно - промывной машины;

наблюдение за работой транспортера и механизма питания отжимно-промывной машины, обеспечение их бесперебойной работы;

при работе без питающего механизма – загрузка тресты на питающий транспортер отжимно-промывной машины с соблюдением установленной толщины и ширины слоя;

регулирование работы питающего механизма;

соблюдение правил безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности, внутреннего трудового распорядка.

49. Должен знать:

устройство и правила эксплуатации питающего механизма отжимно - промывной машины;

технологический процесс отжима и промывки тресты;

правила регулирования работы питающего механизма;

правила безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности;

правила внутреннего трудового распорядка.

Параграф 24. Машинист отжимно-промывной машины, 4 разряд

50. Характеристика работ:

отжим и промывка тресты на отжимно-промывной машине;

регулирование технологического режима промывки и отжима тресты;

наладка отжимно-промывной машины и питающего механизма;

контроль за процессом и качеством отжима, за исправным состоянием машин и механизмов;

принятие мер по предотвращению и устранению обнаруженных неисправностей;

при работе без питающего механизма-формирование слоя тресты для загрузки на транспортер сушильной машины с его рыхлением;

руководство работой машинистов более низкой квалификации;

соблюдение правил безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности, внутреннего трудового распорядка.

51. Должен знать:

правила регулирования и наладки отжимно - промывной машины и питающего механизма;

режим работы обслуживаемых оборудования и механизмов;

регламентированные режимы отжима тресты;

требования к качеству отжима и промывки тресты;

правила ведения технологического процесса согласно государственному стандарту и отраслевым стандартам;

правила безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности;

правила внутреннего трудового распорядка.

Параграф 25. Машинист очистительного оборудования, 2 разряд

52. Характеристика работ:

очистка хлопка-сырца от органических и других примесей на шнековых очистителях, а также семян лубяных культур на семяочистительных машинах под руководством машиниста более высокой квалификации;

очистка хлопковых отходов производства на специальных машинах и выделение волокна лубяных культур из отходов производства на волокноотделительных машинах;

при обслуживании улючного барабана – загрузка улюка и других отходов в машину;

засыпка семян в загрузочный бункер;

съем волокна с конденсора, набивка его в мешки;

затаривание семян стандартной массы в мешки со взвешиванием;

транспортировка, сбор, увязка и укладывание волокна, семян и отходов в установленное место;

обеспечение равномерной загрузки обслуживаемых машин;

наблюдение за работой машин и механизмов;

съем намотов и устранение забивок в обслуживаемом оборудовании и механизмах;

транспортировка инвентаря, приспособлений и тароупаковочных материалов;

участие в устранении неполадок в работе машин и механизмов;

перешивка ремней;

соблюдение правил безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности, внутреннего трудового распорядка.

53. Должен знать:

назначение и принцип работы шнековых очистителей, семяочистительных, волокноотделительных машин и сопряженного с ними технологического и вспомогательного оборудования;

технологический процесс очистки хлопка-сырца, семян лубяных культур, хлопковых и лубяных отходов производства;

правила безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности;

правила внутреннего трудового распорядка.

Параграф 26. Машинист очистительного оборудования, 3 разряд

54. Характеристика работ:

очистка хлопка-сырца от органических и других примесей на колосниково-пильчатых очистителях, а также семян лубяных культур на семяочистительных машинах;

проверка качества семян, поступающих в очистку;

регулирование режима работы машин с учетом требований технологии;

обеспечение нормальной работы и устранение технических неполадок в работе очистительных машин и механизмов;

обеспечение качественной очистки и затаривания семян;

ведение учета выработки и простоев машин;

сдача очищенных семян по массе и классу чистоты;

руководство работой машинистов более низкой квалификации;

соблюдение правил безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности, внутреннего трудового распорядка.

55. Должен знать:

устройство и правила эксплуатации очистительных машин и сопряженного с ними технологического и вспомогательного оборудования;

величины зазоров и разводок рабочих органов обслуживаемых машин;

характер и степень засоренности семян;

видовой состав сорняков;

стандарты на посевные и технические семена;

порядок отбора проб для анализа;

правила загрузки обслуживаемого оборудования;

правила безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности;

правила внутреннего трудового распорядка.

Параграф 27. Машинист очистительного оборудования, 4 разряд

56. Характеристика работ:

очистка хлопка-сырца от органических и иных примесей на очистителях, входящих в поточную линию;

выполнение работ по оголению семян хлопчатника на семяоголительной машине, калибровка и сортировка их по размерам и плотности на калибровочной машине;

регулирование поступления семян в семяоголительную машину и хлопка-сырца на оборудование поточных линий;

выявление и устранение неполадок в работе очистительных машин, входящих в поточную линию, и участие в их текущем ремонте;

руководство работой машинистов более низкой квалификации;

соблюдение правил безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности, внутреннего трудового распорядка.

57. Должен знать:

устройство очистительных машин, входящих в поточную линию;

правила регулирования их работы и текущего ремонта;

правила безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности;

правила внутреннего трудового распорядка.

Параграф 28. Связывалыщик пачек волокна, 2 разряд

58. Характеристика работ:

связывание волокна в пачки;

взвешивание, транспортировка и укладка их в установленное место;

изготовление поясков для связывания пачек;

просмотр горстей волокна пеньки и кенафа по качеству обработки;

оправка их и удаление прядей недоработанного волокна;

подбор и формирование в горсти недоработанного волокна по качеству обработки;

подача его на повторную обработку;

участие в ликвидации намотов и забивок мяльно-трепального агрегата и трепально-промывной машины;

соблюдение правил безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности, внутреннего трудового распорядка.

59. Должен знать:

правила связывания волокна в пачки и признаки, определяющие виды недоработанного волокна;

допустимый процент закостренности волокна;

установленную массу пачек;

правила взвешивания волокна;

технологический режим обработки длинностебельного сырья различных свойств;

требования, предъявляемые к качеству выпускаемой продукции;

сортность волокна;

назначение и принцип работы мяльно-трепального агрегата и трепально-промывной машины;

правила безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности;

правила внутреннего трудового распорядка.

Параграф 29. Чистильщик оборудования регенерации отходов волокна, 2 разряд

60. Характеристика работ:

очистка регенерационных отходов хлопкового волокна от минеральных и органических примесей на чистильных машинах;

регулировка поступления волокна в чистильные машины;

обеспечение нормальной работы чистителей;

устранение неполадок в работе обслуживаемых машин;

ликвидация забоев чистителей, распределительных и сборных шнеков, сепараторов и сороотсасывающих установок;

периодическая чистка (по графику) чистителей и сопряженного с ним оборудования;

участие в ремонте чистителей;

соблюдение правил безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности, внутреннего трудового распорядка.

61. Должен знать:

устройство чистильных машин и сопряженного с ним оборудования;

правила их обслуживания;

технологический процесс очистки;

правила загрузки чистителей и регулирование поступления в них волокна;

правила безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности;

правила внутреннего трудового распорядка.

Параграф 30. Съемщик волокна, 3 разряд

62. Характеристика работ:

съем длинного волокна с транспортера мяльно-трепального агрегата, с трепально-промывной и трепальной машин или из отжимного пресса;

тщательный просмотр слоя волокна с одновременным отбором недоработанных прядей;

формирование чистого волокна в горсти установленной массы и оправка их;

контроль качества обработки волокна;

при обслуживании мяльно-трепального агрегата - выравнивание, перекручивание горстей, формирование пачек, кулиток, увлажнение волокна, связывание, транспортировка и укладывание пачек, кулиток волокна в установленное место;

при обслуживании трепально-промывной машины - укладывание горстей на питающий транспортер отжимного пресса;

при наличии пневмотранспорта - подача чистого волокна в пневмоустановку;

участие в ликвидации намотов и забивок агрегата и машин;

соблюдение правил безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности, внутреннего трудового распорядка.

63. Должен знать:

технологический режим обработки сырья различных свойств и режим трепания;

основные признаки, определяющие номер, сорт волокна;

требования, предъявляемые к качеству выпускаемой продукции;

стандарты на волокно;

предельные нормы закостренности и влажности волокна;

назначение и устройство мяльно-трепального агрегата и трепально-промывной машины;

правила безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности;

правила внутреннего трудового распорядка.

Параграф 31. Оператор поточной линии по выработке волокна, 3 разряд

64. Характеристика работ:

ведение технологического процесса обработки короткостебельного сырья и путанины, сырца из них и отходов трепания на мяльной, трясильной и сушильной машинах, куделеприготовительном агрегате и другом сопряженном с ними технологическом и вспомогательном оборудовании и установках, включенных в поточную линию по выработке короткого волокна лубяных культур, под руководством оператора более высокой квалификации;

обработка недоработанного длинного волокна на трепальной машине;

выполнение вспомогательных работ по выработке длинного волокна;

наблюдение за работой обслуживаемых машин и механизмов, за исправным состоянием противонамоточных устройств на вращающихся частях машин и механизмов и устранение обнаруженных недостатков;

при отсутствии пневмотранспорта – формирование равномерного непрерывного слоя сырья, отходов трепания и загрузка вручную питающего транспортера сушильной машины;

съем с куделеприготовительного агрегата короткого волокна с отбором недоработанного волокна и возвращением его для повторной переработки, с увязкой чистого волокна в пачки;

подача волокна в пневмоустановку, загрузка вручную недоработанного волокна в зажимной механизм трепальной машины;

подбор горстей длинного волокна, одинаковых по степени недоработки, выравнивание их по длине, удаление прядей волокна с повышенной влажностью, оправка и укладка протрепанных горстей в пачки;

вязка пачек, транспортировка и укладывание их в установленное место;

подноска волокна, подлежащего обработке;

съем намотов с трепальных барабанов, карданных валов и транспортирующих механизмов мяльно-трепального агрегата при обработке южной конопли, трепально-промывного оборудования - при обработке кенафа;

подача на раскладочный стол намотов, годных для получения длинного волокна;

предупреждение образования намотов и забивок рабочих органов обслуживаемого оборудования и установок, принятие мер к их ликвидации и участие в ремонте этого оборудования;

соблюдение правил безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности, внутреннего трудового распорядка.

65. Должен знать:

назначение и правила обслуживания оборудования и механизмов, включенных в поточную линию по выработке короткого волокна, трепальной машины, транспортирующих механизмов и противонамоточных приспособлений;

режим сушки и обработки короткостебельного сырья и путанины, сырца и отходов трепания;

режим обработки недоработанного волокна;

виды обрабатываемого материала и нормы влажности его;

плотность загрузки транспортера сушильной машины;

правила подачи сырья в мяльную машину и на питающий транспортер;

основные свойства волокна и требования, предъявляемые к качеству длинного волокна;

правила съема намотов;

правила безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности;

правила внутреннего трудового распорядка.

Параграф 32. Оператор поточной линии по выработке волокна, 4 разряд

66. Характеристика работ:

ведение технологического процесса обработки короткостебельного сырья, путанины, сырца из них и отходов трепания на мяльной, трясильной и сушильной машинах, куделеприготовительном агрегате и другом, сопряженном с ними технологическом и вспомогательном оборудовании и установках, включенных в поточную линию по выработке короткого волокна лубяных культур;

регулирование режима работы оборудования и толщины слоя материала в зависимости от качества и особенностей перерабатываемого сырья;

устранение недостатков, обнаруженных в работе оборудования, включенного в технологический поток;

ведение процесса сушки и контроль за качеством сушки и обработки сырья, толщиной слоя и равномерной загрузкой транспортера сырьем по всей его ширине, за плотностью загрузки сырья на транспортер сушильной установки и на питающий транспортер агрегата;

ведение учета выработки волокна и простоев оборудования;

руководство работой операторов более низкой квалификации;

соблюдение правил безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности, внутреннего трудового распорядка.

67. Должен знать:

устройство оборудования и механизмов, включенных в поточную линию по выработке короткого волокна, правила их заправки и регулирования в зависимости от закостренности обрабатываемого материала;

требования, предъявляемые к качеству короткого волокна по закостренности и влажности;

технологический процесс, режим работы оборудования в зависимости от закостренности волокна;

стандарты на сырье и короткое волокно;

основные неполадки в работе обслуживаемого оборудования и правила их устранения;

способы ликвидации забивок и намотов;

правила безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности;

правила внутреннего трудового распорядка.

Параграф 33. Оператор поточной линии по выработке волокна, 5 разряд

68. Характеристика работ:

ведение технологического процесса обработки длинностебельного сырья на сушильной машине, мяльно-трепальном агрегате и другом технологическом и вспомогательном оборудовании и механизмах, включенных в поточную линию по выработке и сортировке длинного льно- и пеньковолокна из стланцевой тресты;

регулирование режима работы оборудования, включенного в поточную линию, в зависимости от качества перерабатываемого сырья, участие в контрольных разработках и в выборе наилучшего режима его работы;

контроль за качеством обработки и сортировки волокна, за соблюдением технологического режима обработки сырья;

проверка качества сырья, поступающего в обработку, и качества выработанной продукции;

оправка горстей волокна с просмотром их по качеству обработки;

увязка волокна в пачки;

при наличии пневмотранспорта - подача волокна в пневмоустановку;

сдача выработанной продукции по весу и качеству;

учет расхода перерабатываемого сырья, выработки волокна и простоев машин;

выборочная контрольная проверка правильности определения номера, сорта волокна;

соблюдение правил безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности, внутреннего трудового распорядка.

69. Должен знать:

устройство оборудования и механизмов, включенных в поточную линию по выработке длинного льно- и пеньковолокна из стланцевой тресты;

правила регулирования режима обработки стланцевой тресты с учетом ее морфологических свойств, характеристики, номера, сорта сырья и длинного волокна;

правила сортировки длинного волокна по номеру, сорту;

методы проведения контрольных разработок;

правила безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности;

правила внутреннего трудового распорядка.

Параграф 34. Оператор поточной линии по выработке волокна, 6 разряд

70. Характеристика работ:

ведение технологического процесса обработки длинностебельного сырья на отжимно-промывной и сушильной машинах для сушки мокрой тресты, мяльно-трепальном агрегате, сортировочном транспортере и ином технологическом и вспомогательном оборудовании и механизмах, включенных в поточную линию по выработке длинного волокна из моченцовой или паренцовой тресты, с автоматической системой управления процессом приготовления тресты и выработки волокна;

регулирование и наладка оборудования, включенного в поточную линию, и обеспечение высокого выхода и номера, сорта волокна;

оценка длинного волокна по качеству;

руководство работой операторов более низкой квалификации;

соблюдение правил безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности, внутреннего трудового распорядка.

71. Должен знать:

способы регулирования и наладки машин и механизмов, входящих в состав поточной линии по выработке длинного льно- и пеньковолокна из моченцовой и паренцовой тресты;

регламентированные режимы обработки моченцовой и паренцовой тресты;

действующие стандарты на длинное моченцовое и паренцовое волокно;

устройство контрольно-измерительных приборов по управлению процессом приготовления тресты и выработки волокна;

правила безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности;

правила внутреннего трудового распорядка.

Параграф 35. Наладчик технологического оборудования, 4 разряд

72. Характеристика работ:

наладка и текущий ремонт: восьмидесяти-пильных джинов и валичных джинов с инерционным отбойным механизмом и линтеров по выработке хлопкового волокна, линта и иной хлопковой продукции, агрегатов, машин и механизмов, входящих в состав поточных линий по выработке короткого волокна лубяных культур;

наблюдение за исправным состоянием оборудования, пневмотранспорта и обеспечение установленного режима их работы;

смена узлов и отдельных деталей агрегатов и машин;

регулирование работы оборудования, сшивка и надевание ремней;

при обслуживании чесальных машин - наблюдение за заправкой ленты и образованием рулонов, снятие, транспортировка и укладка их, ликвидация обрывов ленты;

соблюдение правил безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности, внутреннего трудового распорядка.

73. Должен знать:

устройство, способы регулирования и наладки обслуживаемого оборудования при переработке сырья различных физико-механических свойств;

технологический процесс переработки хлопка-сырца, выработки короткого волокна лубяных культур;

режим работы машин и агрегатов;

величины зазоров и разводок рабочих органов машин в зависимости от перерабатываемого сырья;

способы предупреждения и устранения неисправностей в работе оборудования и ликвидации забивок и намотов;

графики профилактического осмотра и ремонта обслуживаемого оборудования;

правила безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности;

правила внутреннего трудового распорядка.

Параграф 36. Наладчик технологического оборудования, 5 разряд

74. Характеристика работ:

наладка и текущий ремонт: стотридцати-пильных джинов и валичных джинов с жестким отбойным механизмом многоударного действия, в том числе с увеличенной рабочей камерой по выработке хлопкового волокна, линта и другой хлопковой продукции, агрегатов, машин, механизмов, входящих в состав поточных линий по выработке длинного льно- и пеньковолокна из стланцевой тресты, длинного волокна кенафа и луба;

регулирование процесса загрузки сушильного оборудования в зависимости от влажности и морфологических свойств обрабатываемого сырья;

обеспечение соблюдения технологического процесса, установленного режима обработки сырья, бесперебойной работы оборудования и систем пневмотранспорта, устранение неисправностей в их работе;

соблюдение правил безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности, внутреннего трудового распорядка.

75. Должен знать:

устройство, способы регулирования и наладки обслуживаемого оборудования;

технологический процесс выработки хлопковой продукции, длинного волокна лубяных культур и льняного луба;

правила безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности;

правила внутреннего трудового распорядка.

Параграф 37. Наладчик технологического оборудования, 6 разряд

76. Характеристика работ:

наладка и текущий ремонт: стосемидесяти-пильных джинов и валичных джинов по выработке хлопкового волокна, линта и другой хлопковой продукции, сепаратора хлопка - сырца, конденсора волокна, шнека (сырцового, семенного, улючного, мусорного), очистителя семян, очистителя волокна, агрегатов, машин и механизмов, входящих в состав поточных линий по выработке длинного льно- и пеньковолокна из моченцовой и паренцовой тресты;

обеспечение сопряженной и бесперебойной работы технологического оборудования, установленного в поточной линии и работающего в автоматическом режиме;

контроль за работой приборов;

обеспечение соблюдения основных заправочных параметров для работы обслуживаемого оборудования в установленном регламентированном режиме;

соблюдение правил безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности, внутреннего трудового распорядка.

77. Должен знать:

устройство, способы регулирования и наладки обслуживаемого оборудования;

устройство и правила эксплуатации контрольно-измерительных приборов и средств для автоматического регулирования процесса выработки длинного льно- и пеньковолокна из моченцовой и паренцовой тресты;

технологический процесс и режим обработки этого сырья;

способы предупреждения и устранения неисправностей в работе оборудования и ликвидации забивок и намоток;

графики профилактического осмотра и ремонта обслуживаемого оборудования;

опасные места джин и их ограждения;

правила безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности;

правила внутреннего трудового распорядка.

Параграф 38. Приготовитель тресты, 3 разряд

78. Характеристика работ.

ведение технологического процесса приготовления тресты в открытых камерах, баках, водоемах под руководством приготовителя тресты более высокой квалификации;

загрузка тюков запрессованного стебля и снопов сырья в открытые баки, камерные и естественные водоемы вручную или с помощью механизмов, заливка сырья в баках водой, при мочке стеблей плавающим способом - увязывание тюков в плоты или в партии в соответствии с требованиями технологического процесса, периодическое перевертывание плавающих тюков и подгонка их к выгрузочному транспортеру или к месту переработки, при мочке стеблей с полным погружением - укладывание и крепление продольных и поперечных прижимов, снятие прижимов и креплений;

выгрузка и укладывание мокрой тресты вручную или с применением механизмов в установленное место;

промывка сырья, камер и баков водой;

проверка исправности и наблюдение за работой транспортных и других механизмов, путей тюкосъемных устройств;

подготовка лубяного сырья и емкостей для процесса мочки;

соблюдение правил безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности, внутреннего трудового распорядка.

79. Должен знать:

назначение и правила эксплуатации баков, водоемов, прижимных устройств, механизмов по загрузке и выгрузке сырья;

технологический процесс приготовления тресты способом холодноводной мочки;

основные свойства и качественные признаки стебля и соломы;

правила загрузки и выгрузки сырья;

установленную плотность укладки сырья;

правила безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности;

правила внутреннего трудового распорядка.

Параграф 39. Приготовитель тресты, 4 разряд

80. Характеристика работ:

ведение технологического процесса приготовления тресты в открытых камерах, баках и водоемах;

определение окончания процесса мочки;

контроль за правильной загрузкой сырья в камеры, баки, водоемы, за своевременным перевертыванием плавающих тюков, за сменой жидкости в баках с полным погружением, за исправным состоянием подъемно-транспортных средств и приспособлений и устранение неполадок в их работе;

ведение журнала мочки сырья;

руководство работой приготовителей тресты более низкой квалификации;

соблюдение правил безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности, внутреннего трудового распорядка.

81. Должен знать:

устройство механизмов по загрузке и выгрузке сырья;

способы определения и устранения неисправностей в работе обслуживаемых механизмов и установок;

основные свойства и качественные признаки тресты;

технологические режимы приготовления тресты и методы определения окончания процесса мочки;

правила безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности;

правила внутреннего трудового распорядка.

Параграф 40. Аппаратчик приготовления тресты, 3 разряд

82. Характеристика работ:

ведение процесса приготовления тресты способами мочки и пропаривания в мочильных баках, камерах, автоклавах под руководством аппаратчика более высокой квалификации;

загрузка сырья на поддоны, в контейнеры, вагонетки, прессы и баки вручную в соответствии с требованиями технологического процесса;

прессование сырья на механическом подпрессовщике;

обвязывание вагонеток цепями и загрузка их в автоклавы;

загрузка поддонов, контейнеров и кип запрессованного сырья в баки электротельфером, авто- и электропогрузчиками и вагонеток в автоклавы в соответствии с установленными правилами;

укрытие камер и снятие прижимных устройств;

выгрузка и укладка мокрой тресты в установленное место с применением механизмов;

промывка сырья, баков и камер водой;

подача груженых контейнеров к отжимно-промывной машине и порожних контейнеров к участку загрузки;

укладка, установка, снятие кип, контейнеров и поддонов (с кантованием) на транспортные средства, установка и снятие грузозахватывающих приспособлений и механизмов;

техническое обслуживание механизмов, транспортных средств и приспособлений;

предотвращение и устранение неисправностей в работе, участие в текущем ремонте;

снятие намотов стеблей и соломы на вращающихся частях механизмов;

соблюдение правил безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности, внутреннего трудового распорядка.

83. Должен знать:

назначение и принцип работы механического прессовщика, подъемно-транспортных и иных механизмов;

правила подъема, перемещения, установки контейнеров, вагонеток и способы их загрузки и выгрузки;

технологический процесс приготовления тресты;

основные свойства и качественные признаки сырья;

правила загрузки и выгрузки сырья;

установленную плотность укладки сырья в паковки и баки;

правила безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности;

правила внутреннего трудового распорядка.

Параграф 41. Аппаратчик приготовления тресты, 4 разряд

84. Характеристика работ:

ведение технологического процесса приготовления тресты способами мочки и пропаривания в мочильных баках, камерах, автоклавах в соответствии с технологическим режимом и с использованием системы автоматического контроля и управления процессом;

регулирование подачи воды, пара, регенерированной жидкости в баки и автоклавы;

поддержание постоянного давления в автоклавах в процессе пропаривания, температурно-водного режима и кислотности жидкости в процессе мочки;

наблюдение за показаниями контрольно-измерительных приборов, за работой насосов и аэрационных устройств;

определение окончания процесса пропаривания и мочки;

спуск отработанной жидкости и пара;

подготовка емкостей к загрузке сырья;

приготовление жидкости и заливка ее в баки и автоклавы;

обеспечение исправного состояния и бесперебойной работы обслуживаемого оборудования, аппаратуры, коммуникаций, системы автоматики и устранение неполадок;

проверка состояния контрольно-измерительных приборов, трубопроводов, насосов;

контроль за правильной загрузкой сырья в баки, автоклавы и выгрузкой из них тресты;

текущий ремонт обслуживаемых механизмов;

руководство работой аппаратчиков более низкой квалификации;

соблюдение правил безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности, внутреннего трудового распорядка.

85. Должен знать:

устройство и правила эксплуатации автоклавов, баков прижимных, аэрационных устройств, подъемно-транспортных средств;

правила пользования контрольно-измерительными приборами;

назначение, правила регулирования средств автоматики и управления ими;

влияние основных средств и качественных показателей сырья на процесс приготовления тресты;

способы определения окончания процесса вымачивания или пропаривания сырья;

способы устранения неисправностей;

правила безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности;

правила внутреннего трудового распорядка.

Параграф 42. Сушильщик лубяного сырья, 1 разряд

86. Характеристика работ:

сушка отходов трепания и костры на полях путем расстила равномерным слоем установленной толщины с переворачиванием их;

укладка сухих отходов трепания и костры в стожки и копны после просушки;

соблюдение правил безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности, внутреннего трудового распорядка.

87. Должен знать:

правила укладки просушенных отходов трепания и костры, расстила и переворачивания их;

методы органолептической оценки влажности материала;

правила безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности;

правила внутреннего трудового распорядка.

Параграф 43. Сушильщик лубяного сырья, 2 разряд

88. Характеристика работ:

сушка лубяного сырья естественной влажности на полях сушки и лубяного волокна на вешалах с соблюдением установленных правил;

развязывание упаковочного материала;

расстановка влажных снопов веерообразно в конусы на полях сушки с предварительным развязыванием тюков и снопов;

транспортировка снопов для расстановки на полях сушки;

развешивание мокрого волокна на вешалах;

периодическое переворачивание снопов сырья и горстей волокна во время сушки;

при сборе высушенного сырья и волокна - отбор недосушенных снопов и горстей, выравнивание снопов по комлю, связывание их в снопы с сортировкой по влажности, транспортировка и укладка в штабеля, скручивание горстей волокна и связывание их в пачки;

сдача сухого сырья и волокна на склад;

сбор путанины и увязочного материала;

соблюдение правил безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности, внутреннего трудового распорядка.

89. Должен знать:

правила естественной подсушки лубяного сырья и волокна на полях;

виды лубяного сырья, волокна, семян и отходов трепания;

нормы их влажности после сушки;

правила безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности;

правила внутреннего трудового распорядка.

Параграф 44. Прессовщик сырья и волокна, 2 разряд

90. Характеристика работ:

предварительное уплотнение перед прессованием хлопкового волокна или линта механической трамбовкой;

заполнение волокном или линтом камеры пресса;

управление работой трамбовки;

наблюдение за работой контрольных приборов, определяющих массу затрамбованного волокна или линта;

ликвидация забоев конденсора и технических неполадок в работе трамбовки и участие в ее ремонте;

соблюдение правил безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности, внутреннего трудового распорядка.

91. Должен знать:

назначение и принцип работы механической трамбовки;

массу кип по видам прессуемой продукции, установленную для механической трамбовки;

технические условия на прессуемую продукцию;

правила безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности;

правила внутреннего трудового распорядка.

Параграф 45. Прессовщик сырья и волокна, 3 разряд

92. Характеристика работ:

прессование хлопкового и лубяного волокна, хлопкового линта, волокнистых отходов и костры в кипы и тюки установленного габарита и массы на механических прессах под руководством прессовщика более высокой квалификации, а также лубяного сырья на ручных станках;

предварительное уплотнение перед прессованием хлопкового волокна или линта гидравлической трамбовкой;

при ручной укладке лубяного сырья, волокна и отходов в пресс - транспортировка их к весам, взвешивание и укладка в камеру пресса по принятой схеме;

подготовка и подача упаковочных материалов;

заправка упаковки в пресс;

уплотнение кип, обвязка и маркировка их в соответствии с требованиями стандарта, разгрузка прессов, откатка кип;

завешивание кип и транспортировка в установленное место с укладкой на транспортер или в штабель;

управление механизмами установки кип на поддоны, механизмом кантования поддонов;

проверка исправности весов, пресса, его привода, гидронасоса, контрольных приборов;

устранение технических неполадок в работе пресса и конденсора, механизма установки кип на поддоны, механизма кантования поддонов;

регулирование работы, мелкий ремонт узлов пресса и других обслуживаемых механизмов;

соблюдение правил безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности, внутреннего трудового распорядка.

93. Должен знать:

устройство и принцип работы обслуживаемого оборудования и механизмов;

правила прессования сырья, волокна, линта и отходов;

установленную плотность, габариты и массу кип и тюков в зависимости от вида сырья и продукции;

правила упаковки и маркировки кип;

нормы расхода упаковочных материалов;

правила транспортирования и хранения продукции;

правила безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности;

правила внутреннего трудового распорядка.

Параграф 46. Прессовщик сырья и волокна, 4 разряд

94. Характеристика работ:

прессование хлопкового и лубяного волокна, хлопкового линта, волокнистых отходов, костры и просмоленной льняной ленты в кипы и тюки, установленного габарита и массы, на механических прессах в соответствии с утвержденными правилами и требованиями стандарта по упаковке;

наблюдение по измерительным и регистрирующим приборам, установленным на прессах, параметров процесса прессования;

обеспечение выпуска кип, соответствующих требованиям стандарта по габариту, весу и качеству упаковки;

управление приводом механического пресса;

устранение технических неполадок в работе пресса, его привода, участие в их ремонте;

контроль за качеством прессования, затаривания и маркировки кип, смазка обслуживаемого оборудования;

руководство работой прессовщиков более низкой квалификации;

соблюдение правил безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности, внутреннего трудового распорядка.

95. Должен знать:

устройство и правила эксплуатации обслуживаемого оборудования;

требования стандарта по упаковке кип;

принципы определения качества сырья, волокна по сортам;

способы устранения технических неисправностей в работе пресса;

правила безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности;

правила внутреннего трудового распорядка.

Параграф 47. Прессовщик сырья и волокна, 5 разряд

96. Характеристика работ:

прессование хлопкового волокна и линта, лубяного сырья и волокна в кипы установленного габарита и массы на гидропрессовых установках и полуавтоматизированных прессах;

наладка гидропрессовых установок и полуавтоматизированных прессов;

управление гидронасосом и приводом механического пресса;

участие в проведении текущего ремонта и подналадочных работ технологического оборудования и весоизмерительной техники;

соблюдение правил безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности, внутреннего трудового распорядка.

97. Должен знать:

устройство и способы наладки обслуживаемого оборудования и контрольно-измерительных приборов;

стандарты и технические условия на перерабатываемое сырье;

правила безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности;

правила внутреннего трудового распорядка.

Параграф 48. Прессовщик сырья и волокна, 6 разряд

98. Характеристика работ:

прессование хлопкового волокна и линта, лубяного волокна в кипы, установленных габарита и веса, на гидравлических прессах;

наблюдение за давлением по манометру;

обеспечение и контроль выпуска кип, соответствующих стандартам и техническим условиям по габариту, весу и качеству упаковки;

управление гидронасосом и приводом механического пресса;

удаление из волокна и линта посторонних предметов;

руководство работой прессовщика более низкой квалификации;

соблюдение правил безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности, внутреннего трудового распорядка.

99. Должен знать:

устройство и способы наладки пресса, гидронасоса, контрольно-измерительных приборов и иного обслуживаемого оборудования;

стандарты и технические условия на прессование, затаривание, упаковку сырья и волокна;

установленные габариты и вес кип;

правила безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности;

правила внутреннего трудового распорядка.

Параграф 49. Сортировщик сырья и волокна, 2 разряд

100. Характеристика работ:

отсортировка поврежденных и гнилых снопов сырья в процессе раскрытия и разборки кладей сырья - скирд, стогов и штабелей;

связывание разбитых снопов;

укладка снопов с повышенной влажностью в стожки и штабеля или расстановка их в конусы и шатры с предварительным размягчением замороженных снопов путем механического воздействия;

соблюдение правил безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности, внутреннего трудового распорядка.

101. Должен знать:

правила сортировки снопов, расстановки их в конусы и шатры и укладывания в стожки и штабеля;

виды сырья и правила обращения с ним;

правила разборки кладей сырья;

правила безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности;

правила внутреннего трудового распорядка.

Параграф 50. Сортировщик сырья и волокна, 3 разряд

102. Характеристика работ:

сортировка снопов сырья и короткого волокна по качественным признакам с определением номера, сорта органолептическим методом в соответствии со стандартными образцами и эталонами;

отбрасывание снопов с повышенной влажностью, засоренностью и поврежденных;

удаление путанины с комлевой и вершинной части снопа;

подвязка развязанных снопов, подравнивание их по комлю;

отбор недоработанных прядей и удаление из волокна посторонних неволокнистых примесей;

отбор волокна на экспорт;

отбор прядей волокна с повышенным содержанием костры и возвращение их для повторной обработки;

упаковка рассортированного волокна в пачки;

развязывание пачек несортированного волокна;

транспортировка сырья и волокна в установленное место;

при работе в поточной линии по выработке короткого волокна-съем короткого волокна с выпускного транспортера обслуживаемого оборудования;

при наличии пневмотранспорта - подача волокна в пневмоустановку;

наблюдение за работой волокноотделительной и увлажнительной машин, пневмотранспортной установки и другого оборудования, установленного в поточной линии по выработке короткого волокна;

участие в ликвидации намотов, забивок обслуживаемых машин и установок;

соблюдение правил безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности, внутреннего трудового распорядка.

103. Должен знать:

правила сортировки снопов сырья и короткого волокна по номеру, сорту органолептическим методом;

основные свойства сырья и волокна, их номера, сорта;

действующие стандарты и эталоны на сырье и волокно, методику определения номера, сорта волокна;

требования, предъявляемые к качеству сортировки сырья и волокна;

предельные нормы закостренности и увлажнения волокна;

правила съема намотов;

при сортировке короткого волокна в потоке - технологический режим обработки сырья различных свойств, назначение и правила эксплуатации куделеприготовительного агрегата и трясильной машины, увлажнительной и пневмотранспортной установок;

правила безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности;

правила внутреннего трудового распорядка.

Параграф 51. Сортировщик сырья и волокна, 4 разряд

104. Характеристика работ:

сортировка горстей длинного трепаного волокна по качественным признакам с соблюдением установленного веса горсти и определением номера, сорта органолептическим методом в соответствии со стандартными образцами, стандартом и эталонами - без самостоятельной оценки качества волокна;

выравнивание горстей, оправка и перекручивание их;

укладка горстей по однородности качественных признаков в пачки, кулитки установленного веса, вкладывание ярлыка, увязывание, транспортировка и укладывание пачек, кулиток в штабель;

изготовление пояска из обдержки или подготовка шпагата для увязывания пачек, кулиток;

отбор и формирование недоработанного волокна в горсти и связывание их в пачки, кулитки;

при сортировке волокна в потоке на конвейерном сортировочном транспортере - съем волокна с транспортера;

прочес длинного трепаного пеньковолокна на ручных гребнях в соответствии с требованиями технологии, сортировка чесаного волокна и очесов по качественным признакам;

при прочесе несортированного волокна - формирование однородных горстей волокна заданной массы по цвету, длине и иным качественным признакам;

наблюдение за работой и устранение обнаруженных недостатков в работе конвейерного сортировочного транспортера;

сдача волокна и очесов по весу;

руководство работой сортировщиков более низкой квалификации;

соблюдение правил безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности, внутреннего трудового распорядка.

105. Должен знать:

правила сортировки и прочесывания длинного волокна по номеру, сорту;

правила формирования горстей, пачек, кулиток для разных номеров, сортов волокна и допустимые отклонения;

способы вязки пачек, кулиток;

нормы веса;

качественные признаки, определяющие номер, сорт трепаного и чесаного волокна;

требования, предъявляемые к качеству чесаного волокна и очесов;

устройство и правила эксплуатации конвейерного сортировочного транспортера;

правила безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности;

правила внутреннего трудового распорядка.

Параграф 52. Сортировщик сырья и волокна, 5 разряд

106. Характеристика работ:

сортировка снопов сырья и горстей длинного трепаного волокна по качественным признакам с определением номера, сорта органолептическим методом в соответствии со стандартными образцами, стандартом и эталонами - с самостоятельной оценкой качества волокна;

осмотр принимаемого от сдатчиков сырья по качественным признакам;

распределение сырья по местам хранения с учетом номера, сорта, степени вылежки, влажности и видов посевов;

выписка приемных ярлыков на сырье и вручение их сдатчикам;

проверка правильности органолептической оценки номера, сорта волокна путем сравнения с данными инструментальной оценки;

проверка массы и качества обработки волокна, поступающего на сортировку;

ведение учета рассортированного волокна, обеспечение укладки его по номерам, сортам в штабеля и сохранности его;

контроль за исправным состоянием подъемно-транспортных механизмов по подаче сырья и волокна в места хранения и сортировки;

руководство работой сортировщиков сырья и волокна более низкой квалификации;

соблюдение правил безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности, внутреннего трудового распорядка.

107. Должен знать:

методику инструментальной оценки сырья по номеру, сорту;

способы правильной укладки сырья;

объем и формы кладей;

виды сырья и волокна;

качественные признаки, определяющие номер, сорт сырья;

технологический процесс выработки волокна;

правила и инструкции по сортировке, приемке, укладке и хранению сырья и волокна;

правила безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности;

правила внутреннего трудового распорядка.

Параграф 53. Загрузчик сырья, 2 разряд

108. Характеристика работ:

загрузка хлопка-сырца вручную в пневмотранспорт или на транспортер из камер излишков с предварительным рыхлением и удалением загрязненного хлопка и посторонних предметов;

ликвидация забоев трубопровода, транспортера и бункера-питателя;

участие в работе по профилактической чистке трубопровода, транспортера, бункера-питателя, сепаратора и другого оборудования;

соблюдение правил безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности, внутреннего трудового распорядка.

109. Должен знать:

режим подачи сырья в пневмотранспорт и на транспортер;

правила обращения с хлопком-сырцом;

назначение и принцип работы пневмотранспорта и транспортера для подачи хлопка-сырца;

правила безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности;

правила внутреннего трудового распорядка.

Параграф 54. Загрузчик сырья, 3 разряд

110. Характеристика работ:

загрузка короткостебельного сырья, путанины и отходов трепания в мяльную машину, в питатель куделеприготовительного агрегата, сырца конопли в зажимной транспортирующий механизм трепальных машин и хлопка-сырца вручную в пневмотранспорт или на транспортер из амбаров, бунтов, навесов с предварительным рыхлением хлопка и удалением загрязненного хлопка-сырца и посторонних предметов;

обеспечение бесперебойного формирования ровного, непрерывного слоя материала и равномерная подача сырья в машины и механизмы с отбором и удалением сырья повышенной влажности;

раскладывание сырья ровным слоем на раскладочных столах или питающих транспортерах машин и механизмов;

наращивание и перестановка труб пневмотранспорта;

наблюдение за работой мяльной и трепальной машин, питателя, обслуживание перевалочного агрегата и транспортера;

устранение обнаруженных недостатков в работе оборудования;

транспортировка обрабатываемого сырья;

участие в ликвидации намотов и забивок в обслуживаемом оборудовании;

соблюдение правил безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности, внутреннего трудового распорядка.

111. Должен знать:

правила загрузки короткостебельного сырья, путанины, отходов трепания, сырца конопли и хлопка-сырца в машины и механизмы;

правила регулирования применяемых машин и механизмов в зависимости от закостренности обрабатываемого материала;

основные качественные признаки сырья и отходов трепания;

требования, предъявляемые к качеству выпускаемой продукции;

технологический режим обработки сырья различных свойств;

устройство и правила эксплуатации обслуживаемых машин и механизмов;

правила безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности;

правила внутреннего трудового распорядка.

Параграф 55. Загрузчик сырья, 4 разряд

112. Характеристика работ:

загрузка длинностебельного сырья в слоеформирующий механизм мяльно-трепального агрегата и зажимной механизм трепально-промывной машины, луба в зажимной механизм трепальной машины вручную, а также хлопка-сырца в пневмотранспорт или на передвижной ленточный транспортер с помощью разборщика-питателя с переносного пульта;

регулирование толщины слоя сырца в зависимости от его технологических свойств, режима работы разборщика - питателя передвижного ленточного транспортера, трепальной и трепально - промывной машин с учетом качества перерабатываемого сырья;

наблюдение за работой слоеформирующего и зажимного механизмов, мяльной, трепальной и трепально-промывной машин и другого оборудования;

ликвидация намоток и забивок обслуживаемого оборудования;

соблюдение правил безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности, внутреннего трудового распорядка.

113. Должен знать:

правила загрузки длинностебельного сырья, луба и хлопка-сырца в машины и механизмы;

устройство разборщика - питателя, пульта управления;

правила наладки и регулирования дозирующего устройства, слоеформирующего механизма мяльно - трепального агрегата, зажимного механизма трепально - промывной машины и оборудования подачи хлопка-сырца;

правила безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности;

правила внутреннего трудового распорядка.

Параграф 56. Раскладчик сырья, 2 разряд

114. Характеристика работ:

раскладывание сырья равномерным по толщине слоем на раскладочных столах или питающих транспортерах машин и мяльно-трепальных агрегатов вручную;

перемещение слоя к слоеформирующему механизму вручную;

расправление спутанных вершинок сырья, удаление путанины с комлевой и вершинной части стебля, выравнивание сырья по комлю при отсутствии комлеподбивателя на раскладочном столе;

участие в ликвидации намотов и забивок обслуживаемого оборудования;

соблюдение правил безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности, внутреннего трудового распорядка.

115. Должен знать:

правила формирования слоя сырья;

основные свойства и качественные признаки сырья и их влияние на режим обработки;

требования, предъявляемые к качеству выпускаемой продукции;

устройство подъемно-транспортных машин и механизмов для подачи сырья и правила их обслуживания;

правила безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности;

правила внутреннего трудового распорядка.

Параграф 57. Раскладчик сырья, 3 разряд

116. Характеристика работ:

раскладывание сырья равномерным по толщине слоем на раскладочных столах или питающих транспортерах машин и мяльно-трепальных агрегатов с помощью механизма съема и перемещения сырья по раскладочному столу к слоеформирующему механизму мяльно-трепального агрегата при сухой обработке сырья и к питающему транспортеру трепально-промывной машины при мокром способе обработки сырья;

развязывание и равномерная подача снопов сырья на раскладочные столы агрегатов и машин для последующей обработки, контроль влажности снопов, учет количества принятого и возвращенного сырья;

соблюдение правил безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности, внутреннего трудового распорядка.

117. Должен знать:

назначение, устройство и правила эксплуатации механизма съема, подачи и перемещения сырья по раскладочному столу;

правила регулирования подачи сырья для обработки на машинах и агрегатах;

способы правильной раскладки сырья;

внешние признаки сорта сырья;

правила безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности;

правила внутреннего трудового распорядка.

Параграф 58. Укладчик сырья, 2 разряд

118. Характеристика работ:

укладка лубяного сырья в скирды, стога, штабеля и шохи под руководством укладчика более высокой квалификации, а также в производственные тамбуры;

обслуживание подъемно-транспортных механизмов для подачи сырья в места хранения;

подготовка сырья к укладке: отбор снопов с повышенной влажностью, связывание разбитых снопов;

подноска и подача сырья к месту укладки вручную или транспортером;

оправка и укрытие брезентом скирд, стогов и штабелей;

транспортировка необходимого инвентаря и брезента;

соблюдение правил безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности, внутреннего трудового распорядка.

119. Должен знать:

технологию укладки сырья в производственные тамбуры, скирды, стога, штабеля и шохи;

виды сырья и правила обращения с ним;

назначение, принцип работы и правила обслуживания подъемно-транспортных механизмов для подачи сырья;

правила безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности;

правила внутреннего трудового распорядка.

Параграф 59. Укладчик сырья, 4 разряд

120. Характеристика работ:

укладка лубяного сырья в скирды, стога, штабеля и шохи, а также хлопка-сырца в бунты в соответствии с инструкцией по укладке и хранению лубяного и хлопкового сырья;

трамбовка хлопка-сырца по всей поверхности бунта с разравниванием;

установка передвижных подъемно-транспортных механизмов для подачи сырья к месту укладки;

закладывание основания скирды, стога и бунта с выкладкой середины;

закладывание в места хранения вытяжных труб и выкладка из сырья вытяжных каналов при укладывании сырья с повышенной влажностью;

удаление посторонних предметов и загрязненного хлопка-сырца;

вершение, оправка, укрытие скирд, стогов, штабелей, шох и бунтов после укрытия брезентом и закрепления его;

контроль качества и влажности снопов органолептическим методом;

выверка с помощью шаблона и отвеса кладки стен скирд, стогов, бунтов и угла наклона наружного ряда снопов;

руководство работой укладчиков более низкой квалификации;

соблюдение правил безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности, внутреннего трудового распорядка.

121. Должен знать:

способы правильной укладки сырья;

правила трамбования хлопка-сырца и внешние признаки номера, сорта сырья;

инструкции по укладке и хранению сырья;

рациональное размещение вытяжных труб в местах хранения;

устройство подъемно-транспортных механизмов и правила регулирования их работы;

правила безопасности и охраны труда, противопожарной безопасности;

правила внутреннего трудового распорядка.

Глава 3. Алфавитный указатель профессий рабочих

122. Алфавитный указатель профессий рабочих приведен в приложении к ЕТКС (выпуск 43).

Приложение к Единому тарифно-квалификационному справочнику работ и профессий рабочих (выпуск 43)

Алфавитный указатель профессий рабочих

№ п/п	Наименование профессии	Диапазон разрядов	Страница
1.	Упаковщик КИП	1	3
2.	Контролер КИП	2	4
3.	Оператор джинного оборудования	4-6	4
4.	Заготовщик мягкой тары	1-2	6
5.	Оператор сушильного оборудования	3-5	8
6.	Сплавщик отходов	1	10
7.	Смольщик пакли	4	10
8.	Чистильщик оборудования	2-3	11
9.	Оператор линтерного оборудования	4-5	12
10.	Протравщик хлопковых семян	2-4	13
11.	Туннелепрокладчик в бунтах хлопка-сырца	4	15
12.	Регулировщик подачи воды	3	15
13.	Машинист отжимно-промывного оборудования	2-3	16
14.	Машинист отжимно-промывной машины	4	17
15.	Машинист очистительного оборудования	2-4	18
16.	Связывальщик пачек волокна	2	20
17.	Чистильщик оборудования регенерации отходов волокна	2	20
18.	Съемщик волокна	3	21
19.	Оператор поточной линии по выработке волокна	3-6	22
20.	Наладчик технологического оборудования	4-6	26
21.	Приготовитель тресты	3-4	28
22.	Аппаратчик приготовления тресты	3-4	29
23.	Сушильщик лубяного сырья	1-2	31
24.	Прессовщик сырья и волокна	2-6	32
25.	Сортировщик сырья и волокна	2-5	35
26.	Загрузчик сырья	2-4	38
27.	Раскладчик сырья	2-3	40
28.	Укладчик сырья	2; 4	42