"Қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл жасау мақсатында төлем ұйымдары үшін ішкі бақылау қағидаларына қойылатын талаптарды бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Қаржы министрінің 2016 жылғы 4 қазандағы № 532 бұйрығына және Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2016 жылғы 28 қазандағы № 262 қаулысына өзгерістер мен толықтыру енгізу туралы

Қазақстан Республикасы Қаржы министрінің 2020 жылғы 18 қыркүйектегі № 883 және Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2020 жылғы 21 қыркүйектегі № 113 бірлескен бұйрығы мен қаулысы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2020 жылғы 29 қыркүйекте № 21304 болып тіркелді. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Қаржылық мониторинг агенттігі Төрағасының 2022 жылғы 20 қазандағы № 36 және Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2022 жылғы 20 қазандағы № 90 бірлескен бұйрығы мен қаулысымен.

Ескерту. Күші жойылды - ҚР Қаржылық мониторинг агенттігі Төрағасының 20.10.2022 № 36 және ҚР Ұлттық Банкі Басқармасының 20.10.2022 № 90 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бірлескен бұйрығы мен қаулысымен.
ЗҚАИ-ның ескертпесі!
Осы бірлескен бұйрық пен қаулы 15.11.2020 бастап қолданысқа енгізіледі

"Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" 2020 жылғы 13 мамырдағы Қазақстан Республикасының Заңын іске асыру мақсатында Қазақстан Республикасының Қаржы министрі БҰЙЫРАДЫ және Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Басқармасы ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:

1. "Қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл жасау мақсатында төлем ұйымдары үшін ішкі бақылау қағидаларына қойылатын талаптарды бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Қаржы министрінің 2016 жылғы 4 қазандағы № 532 бұйрығына және Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2016 жылғы 28 қазандағы № 262 қаулысына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 14476 тіркелген, "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде 2016 жылғы 20 желтоқсанда жарияланған) мынадай өзгерістер мен толықтыру енгізілсін:

көрсетілген Бірлескен бұйрықпен және қаулымен бекітілген қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл жасау мақсатында төлем ұйымдары үшін ішкі бақылау қағидаларына қойылатын талаптарда:

2-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"2. Талаптарда қолданылатын ұғымдар КЖТҚҚ туралы Заңда көрсетілген мағыналарда пайдаланылады.

Талаптардың мақсаттары үшін мынадай ұғымдар пайдаланылады:

1) бір жолғы операция (мәміле) – ұйымның қызметтерді (өнімдерді) ұсынуы бойынша қатынастар:

клиенттің банктік шот ашпай қолма-қол ақшамен төлемдерді жүзеге асыруы;

клиенттің банктік шотты пайдаланбай қолма-қол ақшасыз төлемді және (немесе) ақша аударымын жүзеге асыруы;

қолма-қол ақшаны қабылдауға арналған жабдықтың (құрылғының) көмегімен банктік шотқа ақша енгізу;

электрондық ақшаның сәйкестендірілмеген иелері – жеке тұлғалардың электрондық ақшаны сатып алу және пайдалану жөніндегі операцияларды жүзеге асыруы;

2) ерекше операция (мәміле) – Қаржы мониторингін жүзеге асыратын және КЖТҚҚ туралы Заңның 10-бабының 2-тармағына сәйкес қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл жөніндегі өзге де шараларды қабылдайтын уәкілетті мемлекеттік орган (бұдан әрі – қаржы мониторингі жөніндегі уәкілетті орган) бекіткен күдікті операцияларды айқындау белгілері ескеріле отырып, КЖТҚҚ туралы Заңның 4-бабының 4-тармағына сәйкес міндетті зерделеуге жататын және ұйым дербес әзірлеген операция (мәміле)";

3) қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыру (жылыстату) және терроризмді қаржыландыру тәуекелдері – ұйымды төлем ұйымдары үшін қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыру (жылыстату) және терроризмді қаржыландыру процестеріне немесе өзге қылмыстық әрекетке әдейі немесе әдейі емес тарту мүмкіндігі;

4) қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруды (жылыстатуды) және терроризмді қаржыландыруды заңдастыру тәуекелдерін басқару – қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруды (жылыстатуды) және терроризмді қаржыландыруды заңдастыру тәуекелдерін анықтау, сондай-ақ оларды азайту мониторингі бойынша ұйым қабылдайтын шаралар жиынтығы (қызметтерге, клиенттерге қатысты);

5) шекті операция – КЖТҚҚ туралы Заңның 4-бабына сәйкес қаржы мониторингіне жататын және КЖТҚҚ туралы Заңда белгіленген шекті сомаға тең не одан асатын ақшамен және (немесе) өзге мүлікпен жасалатын операция.";

6-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"6. КЖТҚҚ мақсатында ішкі бақылауды ұйымдастыру бағдарламасы:

1) КЖТҚҚ жөніндегі бөлімшенің функцияларын, оның ішінде КЖТҚҚ мақсатында ішкі бақылауды жүзеге асыру кезінде ұйымның басқа бөлімшелерімен және персоналымен, филиалдармен өзара іс-қимыл рәсімін, сондай-ақ жауапты қызметкердің функцияларын, өкілеттіктерін, жауапты қызметкердің ұйымның уәкілетті органдарымен және лауазымды тұлғаларымен өзара іс-қимыл рәсімін сипаттауды;

2) КЖТҚҚ мақсатында ішкі бақылауды және қаржы мониторингі жөніндегі уәкілетті органға хабарламаларды, оның ішінде оларды әзірлеушілер туралы мәліметтер беруді жүзеге асыру үшін пайдаланылатын автоматтандырылған ақпараттық жүйелер мен бағдарламалық қамтамасыз ету туралы мәліметтерді;

3) КЖТҚҚ мақсатында ішкі бақылауды іске асыру барысында алынған мәліметтерді тіркеу, сондай-ақ құжаттар мен ақпаратты сақтау рәсімін;

4) ұйым қызметкерлерінің, оның ішінде жауапты қызметкердің, ұйымның уәкілетті органдары мен лауазымды адамдарының КЖТҚҚ туралы Заңды, сондай-ақ ұйым қызметкерлері жол берген ішкі бақылау қағидаларын бұзу фактілері туралы хабардар ету рәсімін;

5) ұйымды бақылайтын заңды тұлға белгілеген КЖТҚҚ жөніндегі талаптардың (бар болса) сипаттамасын;

6) кірістерді заңдастыру (жылыстату) және терроризмді қаржыландыру тәуекелдерін бағалау нәтижелерін бағалау, айқындау, құжаттық тіркеу және жаңарту рәсімін;

7) бақылау шараларын әзірлеу рәсімін, кірістерді заңдастыру (жылыстату) және терроризмді қаржыландыру тәуекелдерін басқару мен кірістерді заңдастыру (жылыстату) және терроризмді қаржыландыру тәуекелдерін азайту бойынша рәсімдерді;

8) кірістерді заңдастыру (жылыстату) және терроризмді қаржыландыру тәуекелінің дәрежесін ескере отырып, өз клиенттерін жіктеу рәсімін қамтиды.

Ұйымға КЖ/ТҚҚ мақсатында ішкі бақылауды ұйымдастыру жөніндегі қосымша шараларды бағдарламаға енгізуіне жол беріледі.";

13-тармақтың бірінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:

"13. Ұйым жыл сайынғы негізде кірістерді заңдастыру (жылыстату) және терроризмді қаржыландыру тәуекелдерін бағалау есебін және кем дегенде тәуекелдердің мынадай ерекше санаттарын: клиенттердің типі бойынша тәуекелді, елдік (географиялық) тәуекелді, қызмет көрсету (өнім) тәуекелін және (немесе) оны ұсыну тәсілін ескере отырып, қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыру (жылыстату) және терроризмді қаржыландыру тәуекелдеріне ұйым қызметтерінің (өнімдерінің) ұшырағыштық дәрежесін бағалауды жүзеге асырады.";

14-тармақтың 4) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:

"4) "өмірді сақтандыру" саласы бойынша қызметті жүзеге асыратын сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары, сақтандыру брокерлері;";

15-тармақтың 3) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:

"3) "Банктік және сақтандыру қызметінің, бағалы қағаздар нарығына кәсіби қатысушылар қызметінің және бағалы қағаздар нарығындағы өзге де лицензияланатын қызмет түрлерінің, акционерлік инвестициялық қорлар қызметінің және микроқаржылық қызметті жүзеге асыратын ұйымдар қызметінің мақсаттары үшін оффшорлық аймақтардың тізбесін белгілеу туралы" Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 2020 жылғы 24 ақпандағы № 8 қаулысымен бекітілген оффшорлық аймақтар тізбесіне енгізілген шет мемлекеттер (аумақтар), (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 20095 болып тіркелген, Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкінде 2020 жылғы 10 наурызда жарияланған);";

19-тармақтың үшінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:

"КЖТҚҚ туралы Заңның 5-бабының 7-тармағына сәйкес клиенттің тәуекел деңгейіне байланысты ұйым жүргізетін іс-шаралар дәрежесі клиенттерді тиісінше тексерудің оңайлатылған не күшейтілген шараларын қолданудан көрінеді.";

20-тармақтың 2) тармақшасының үшінші және төртінші абзацы мынадай редакцияда жазылсын:

"электрондық ақшаны пайдалана отырып жасалатын төлемдерді қабылдау кезінде айлық есептік көрсеткіштің елу еселенген мөлшерінен асатын және (немесе) оған тең;

банктік шотты пайдаланбай қолма-қол ақшасыз төлемдерді және (немесе) ақша аударымдарын қабылдау кезінде бес жүз мың теңгеден асатын;";

21-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"21. Талаптардың 20-тармағына сәйкес алынған мәліметтерді ұйым клиенттің досьесіне енгізеді (қосады), ол ұйымда клиентпен іскерлік қатынастардың барлық кезеңі бойы және олар аяқталған не біржолғы операция (мәміле) жасалған күннен бастап кемінде бес жыл сақталады.";

22 және 23-тармақтар алынып тасталсын;

24-тармақтың бірінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:

"24. Клиентті сәйкестендіру (бенефициарлық меншік иесін анықтау) процесінде ұйым осындай клиенттің (бенефициарлық меншік иесінің) террористік іс-әрекетке қатысы бар адамдардың тізімінде (бұдан әрі – Тізім) және (немесе) терроризмді және экстремизмді қаржыландырумен байланысты ұйымдар мен тұлғалардың тізбесінде, сондай-ақ КЖТҚҚ туралы Заңның 12 және 12-1 - баптарында көзделген жаппай қырып-жою қаруын таратумен байланысты ұйымдар мен тұлғалардың тізбесінде (бұдан әрі – Тізбелер) бар-жоғына тексеру жүргізеді.";

26-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"26. Клиентті (оның өкілін) және бенефициарлық меншік иесін сәйкестендіру бағдарламасы:

1) іскерлік қатынастар орнатудан және (немесе) операция жүргізуден бас тартуды, сондай-ақ іскерлік қатынастарды тоқтату рәсімі мен негіздерін қоса алғанда, клиенттерді қызмет көрсетуге қабылдау рәсімін;

2) клиентті (оның өкілін) және бенефициарлық меншік иесін сәйкестендіру рәсімін, оның ішінде клиентті тиісінше тексерудің оңайлатылған және күшейтілген шараларын қолдану рәсімдерінің ерекшеліктерін;

3) қызмет көрсетудегі немесе қызмет көрсетуге қабылданатын жеке тұлғалар арасында шетелдік жария лауазымды тұлғаларды анықтауға бағытталған шаралардың сипаттамасын;

4) клиентті (оның өкілін) және бенефициарлық меншік иесін Тізімде және Тізбелерде бар-жоғын тексеру рәсімін;

5) іскерлік қатынастарды қашықтықтан орнату кезіндегі сәйкестендіру ерекшеліктерін (клиенттің немесе оның өкілінің жеке қатысуынсыз);

6) клиентті (оның өкілін) және бенефициарлық меншік иесін сәйкестендіру процесінде алынған мәліметтерді ұйымға бақылау жасайтын заңды тұлға белгілеген КЖТҚҚ бойынша талаптарды орындау шеңберінде алмасу ерекшеліктерін (болған жағдайда);

7) клиентті (оның өкілін) және бенефициарлық меншік иесін сәйкестендіру мақсатында қосымша ақпарат көздерінің, оның ішінде мемлекеттік органдар ұсынатын ақпарат көздерінің сипаттамасын;

8) клиент (оның өкілі) және бенефициарлық меншік иесі туралы мәліметтердің дұрыстығын тексеру рәсімін;

9) клиент досьесінің нысанына, мазмұнына және жүргізу тәртібіне, мәліметтерді жаңарту кезеңділігін көрсете отырып, досьеде қамтылған мәліметтерді жаңартуға қойылатын талаптарды;

10) сәйкестендіру жүргізу кезінде алынған ақпаратқа ұйым қызметкерлерінің қол жеткізуін қамтамасыз ету рәсімін;

11) клиенттің тәуекел деңгейін бағалау рәсімін, осындай тәуекелді бағалау негіздерін;

12) клиенттен сұратылатын құжаттар мен ақпараттың тізбесін қоса алғанда, ұйымның клиенттердің бенефициарлық меншік иесін анықтауға және сәйкестендіруге бағытталған шаралар (рәсімдер) тізбесін, ұйымның жеке тұлғаны бенефициарлық меншік иесі деп тану туралы шешім қабылдау тәртібін қамтиды.

Ұйымға клиентті (оның өкілін) және бенефициарлық меншік иесін сәйкестендіру жөніндегі қосымша шараларды бағдарламаға енгізуге жол беріледі.

Егер ұйым шарт негізінде КЖТҚҚ туралы Заңға сәйкес өзге тұлғаға ұйымның клиенттеріне қатысты КЖТҚҚ туралы Заңның 5-бабы 3-тармағының 1), 2), 2-1) және 4) тармақшаларында көзделген шараларды қолдануды тапсырса, ұйым осындай тұлғалармен өзара іс-қимыл жасау қағидаларын әзірлейді, олар:

сәйкестендіру жүргізу тапсырылған ұйымның тұлғалармен шарттар жасасу рәсімін, сондай-ақ осындай шарттар жасасуға уәкілетті ұйымның лауазымды адамдарының тізбесін;

сәйкестендіру жүргізу тапсырылған ұйым мен тұлғалар арасындағы шарттарға сәйкес клиент-жеке тұлғаны, оның өкілін, пайда алушыны сәйкестендіру рәсімін;

сәйкестендіру жүргізу тапсырылған тұлғалардың сәйкестендіру жүргізу кезінде алынған мәліметтерді ұйымға беру рәсімін және мерзімдерін;

ұйымға алынған мәліметтерді беру рәсімін, мерзімдері мен толықтығын, сондай-ақ анықталған бұзушылықтарды жою бойынша ұйым қабылдайтын шараларды қоса алғанда, сәйкестендіру жүргізу тапсырылған тұлғалардың сәйкестендіру жөніндегі талаптарды сақтауын бақылауды ұйымның жүзеге асыру рәсімін;

ұйымның сәйкестендіру жүргізу тапсырылған тұлғалармен шартты орындаудан біржақты бас тарту туралы шешім қабылдау негіздерін, рәсімін және мерзімдерін, олар сәйкестендіру жөніндегі талаптарды, оның ішінде алынған мәліметтерді ұйымға беру рәсімін, мерзімдерін және толықтығын сақтамаған жағдайда, сондай-ақ осындай шешім қабылдауға уәкілетті ұйымның лауазымды адамдарының тізбесін;

ұйым сәйкестендіру жүргізуді тапсырған тұлғалардың ұйымға алынған мәліметтерді беру тәртібін, мерзімдерін және толықтығын қоса алғанда, сәйкестендіру жөніндегі талаптарды сақтамағаны үшін жауапкершілігі туралы ережелерді;

сәйкестендіру бойынша талаптарды орындау мақсатында оларға әдіснамалық көмек көрсету мәселелері бойынша сәйкестендіру жүргізу тапсырылған тұлғалармен ұйымның өзара іс-қимыл рәсімін қамтиды.

Ұйымның өзара іс-қимыл қағидаларына қосымша шарттарды енгізуіне жол беріледі.";

28-тармақтың үшінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:

"Клиент операцияларының мониторингі және зерделеу бағдарламасын іске асыру шеңберінде алынған мәліметтер клиенттің досьесіне енгізіледі және клиентпен іскерлік қатынастардың барлық кезеңі бойы және олар аяқталған не біржолғы операция (мәміле) жасалған күннен бастап кемінде бес жыл ұйымда сақталады.";

29-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"29. Клиент (оның өкілі) және бенефициарлық меншік иесі туралы қосымша мәліметтерді жаңарту кезеңділігін және (немесе) алу қажеттілігін ұйым клиенттің (клиенттер тобының) тәуекел деңгейін және (немесе) клиент пайдаланатын ұйым қызметтерінің ұшырағыштық дәрежесін, қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыру (жылыстату) және терроризмді қаржыландыру тәуекелдерін ескере отырып белгілейді.

Тәуекел деңгейі жоғары клиент (оның өкілі) және бенефициарлық меншік иесі туралы мәліметтерді жаңарту жылына кемінде бір рет жүзеге асырылады.

Клиенттің (бенефициарлық меншік иесінің) Тізімде және Тізбелерде болуын тексеру (Тізім мен Тізбелерге енгізу) клиенттің тәуекел деңгейіне байланысты емес және Тізімге және Тізбелерге өзгерістер енгізу шамасына қарай (Тізім мен Тізбелерді жаңарту) жүзеге асырылады.";

30-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"30. Клиент операцияларын мониторингтеу және зерделеу бағдарламасы:

1) КЖТҚҚ туралы Заңның 10-бабының 2-тармағына сәйкес Қаржы мониторингі жөніндегі уәкілетті орган бекіткен күдікті операцияларды айқындау белгілері негізінде жасалатын ерекше және күдікті операциялар тізбесін, сондай-ақ ұйым дербес әзірлеген ерекше және күдікті операциялар белгілерінің тізбесін;

2) КЖТҚҚ туралы Заңның 4-бабының 5-тармағына сәйкес қаржы мониторингі жөніндегі уәкілетті орган бекіткен қылмыстық кірістерді заңдастыру (жылыстату) және терроризмді қаржыландыру типологияларына, схемалары мен тәсілдеріне сәйкес келетін сипаттамалары бар клиенттің операцияларын анықтау рәсімін;

3) Талаптарда көзделген жағдайларда клиент (оның өкілі) және бенефициарлық меншік иесі туралы бұрын алынған мәліметтерді жаңарту және (немесе) қосымша мәліметтерді алу бойынша ұйымның қызметкерлері арасында міндеттерді бөлуді;

4) ұйым қызметкерлері арасында шекті, ерекше және күдікті операциялар, сондай-ақ қылмыстық кірістерді заңдастыру (жылыстату) және терроризмді қаржыландыру типологияларына, схемалары мен тәсілдеріне сәйкес келетін сипаттамалары бар операциялар туралы мәліметтерді анықтау және қызметкерлер арасында беру бойынша міндеттерді бөлуді;

5) шекті, әдеттен тыс және күдікті операцияларды анықтау кезінде бөлімшелердің өзара іс-қимыл тетігін, сондай-ақ қылмыстық кірістерді заңдастыру (жылыстату) және терроризмді қаржыландыру типологияларына, схемалары мен тәсілдеріне сәйкес келетін сипаттамалары бар операцияларды сипаттауды;

6) жауапты қызметкердің клиент операциясының біліктілігі туралы шешім қабылдау рәсімін, негіздерін және мерзімін;

7) клиенттің операциясын жүргізуден бас тарту туралы (клиенттің, бенефициарлық меншік иесінің Тізімде және Тізбелерде болуына байланысты бас тартуды қоспағанда), сондай-ақ клиентпен іскерлік қатынастарды тоқтату туралы шешім қабылдау бойынша қызметкерлердің өзара іс-қимыл рәсімін;

8) тізімдегі және тізбедегі клиенттер мен бенефициарлық меншік иелерін анықтау бойынша, сондай-ақ осындай клиенттердің ақшасымен және (немесе) өзге мүлкімен операцияларға дереу тыйым салу бойынша ұйым бөлімшелерінің (қызметкерлерінің) өзара іс-қимыл рәсімін;

9) ерекше операцияларды зерделеу нәтижелері туралы мәліметтерді, сондай-ақ шекті және күдікті операциялар (оның ішінде операция сомасы, операция валютасы) және қылмыстық кірістерді заңдастыру (жылыстату) және терроризмді қаржыландыру типологияларына, схемалары мен тәсілдеріне сәйкес келетін сипаттамалары бар операциялар туралы мәліметтерді тіркеу (оның ішінде тіркеу тәсілдері) және сақтау рәсімін;

10) қаржы мониторингі жөніндегі уәкілетті органға шекті және күдікті операциялар туралы хабарламаларды ұсыну рәсімін;

11) шекті және күдікті операцияны анықтау туралы ұйымның уәкілетті органдары мен лауазымды тұлғаларын хабардар ету рәсімін (қажет болған жағдайда);

12) клиент әдеттен тыс және (немесе) күдікті операцияларды жүйелі және (немесе) елеулі көлемде жүзеге асырған жағдайда клиентке және оның операцияларына қатысты қабылданатын шараларды қабылдау рәсімі мен сипаттамасын қамтиды.

Ұйымның бағдарламаға клиент операцияларының мониторингі және зерделеу жөніндегі қосымша шараларды енгізуіне жол беріледі.";

31-тармақтың бірінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:

"31. Операцияны шекті ретінде саралаудың заңдылығы бөлігінде күмән туындаған кезде, сондай-ақ әдеттен тыс немесе күдікті операциялар мен қылмыстық кірістерді заңдастыру (жылыстату) және терроризмді қаржыландыру типологияларына, схемалары мен тәсілдеріне сәйкес келетін сипаттамалары бар операциялар анықталған кезде, көрсетілген операцияны анықтаған ұйымның қызметкері осындай операция туралы жауапты қызметкерге (КЖТҚҚ жөніндегі бөлімшеге) ұйымның ішкі құжаттарында белгіленген тәртіппен, нысанда және мерзімде хабарлама жібереді.";

мынадай мазмұндағы 31-1-тармақпен толықтырылсын:

"31-1. Клиенттің операциялары зерделенуге жатады:

ҚЖТҚҚ туралы Заңның 4-бабының 4-тармағында көрсетілген негіздер бойынша;

егер оларда күдікті операция белгілерінің сипаттамасы бар болса.

Егер ұйымда осы тармақтың бірінші бөлігінде көрсетілген операцияларды зерделеу нәтижелері бойынша клиенттің операциялары кірістерді жылыстатумен және терроризмді қаржыландырумен байланысты деп пайымдауға негіз болса, клиенттің операциялары күдікті деп танылады.

Клиенттің операцияларын күдікті операция ретінде тану (танымау) туралы шешімді ұйым клиенттің (оның өкілінің) және операцияны жүзеге асыратын бенефициарлық меншік иесінің мәртебесі мен қызметін сипаттайтын, оның иелігіндегі ақпарат пен құжаттар, сондай-ақ клиенттің қаржылық-шаруашылық қызметі, қаржылық жағдайы және іскерлік беделі туралы ақпарат негізінде дербес қабылдайды.

Операцияны жасау уақыты мен осындай операцияны күдікті деп тану уақыты арасындағы айырмашылық ұйымның ішкі бақылау қағидаларына сәйкес клиенттің операцияларын зерделеу жиілігін айқындайтын уақыт аралығынан аспауы тиіс.";

6-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"6-тарау. Қылмыстық жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл саласында қаржы мониторингі субъектілерін даярлау және оқыту бағдарламасы";

32-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"32. КЖТҚҚ мәселелері бойынша қаржы мониторингі субъектілерін даярлау және оқыту бағдарламасы КЖТҚҚ туралы Заңның 11-бабының 8-тармағына сәйкес уәкілетті орган бекітетін қызметкерлерді даярлау және оқыту жөніндегі талаптарға сай әзірленеді.".

2. Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігінің Қаржы мониторингі комитеті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

1) осы бірлескен бұйрық пен қаулыны Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

2) осы бірлескен бұйрық пен қаулыны Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігінің интернет-ресурсында орналастыруды;

3) осы бірлескен бұйрық пен қаулы Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде осы тармақтың 1) және 2) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігінің Заң қызметі департаментіне ұсынуды қамтамасыз етсін.

3. Осы бірлескен бұйрық пен қаулы 2020 жылғы 15 қарашадан бастап қолданысқа енгізіледі және міндетті жариялануға тиіс.

Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Төрағасы	Е. Досаев
Қазақстан Республикасының Қаржы министрі	Е. Жамаубаев

О внесении изменений и дополнения в приказ Министра финансов Республики Казахстан от 4 октября 2016 года № 532 и постановление Правления Национального Банка Республики Казахстан от 28 октября 2016 года № 262 "Об утверждении Требований к Правилам внутреннего контроля в целях противодействия легализации (отмыванию) доходов, полученных преступным путем, и финансированию терроризма для платежных организаций"

Совместные приказ Министра финансов Республики Казахстан от 18 сентября 2020 года № 883 и постановление Правления Национального Банка Республики Казахстан от 21 сентября 2020 года № 113. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 29 сентября 2020 года № 21304. Утратил силу совместным приказом и.о. Председателя Агентства Республики Казахстан по финансовому мониторингу от 20 октября 2022 года № 36 и постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 20 октября 2022 года № 90.

Сноска. Утратил силу совместным приказом и.о. Председателя Агентства РК по финансовому мониторингу от 20.10.2022 № 36 и постановлением Правления Национального Банка РК от 20.10.2022 № 90 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня их первого официального опубликования).
Примечание ИЗПИ!
Вводится в действие с 15.11.2020.

В целях реализации Закона Республики Казахстан от 13 мая 2020 года "О внесении изменений и дополнений в некоторые законодательные акты Республики Казахстан по вопросам противодействия легализации (отмыванию) доходов, полученных преступным путем, и финансированию терроризма" Министр финансов Республики Казахстан ПРИКАЗЫВАЕТ и Правление Национального Банка Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:

1. Внести в приказ Министра финансов Республики Казахстан от 4 октября 2016 года № 532 и постановление Правления Национального Банка Республики Казахстан от 28 октября 2016 года № 262 "Об утверждении Требований к Правилам внутреннего контроля в целях противодействия легализации (отмыванию) доходов, полученных преступным путем, и финансированию терроризма для платежных организаций" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 14476, опубликован 20 декабря 2016 года в информационно-правовой системе "Әділет") следующие изменения и дополнение:

в Требованиях к Правилам внутреннего контроля в целях противодействия легализации (отмыванию) доходов, полученных преступным путем, и финансированию терроризма для платежных организаций, утвержденных указанным совместным приказом и постановлением:

пункт 2 изложить в следующей редакции:

"2. Понятия, применяемые в Требованиях, используются в значениях, указанных в Законе о ПОДФТ.

Для целей Требований используются следующие понятия:

1) разовая операция (сделка) – отношения по предоставлению организацией услуг (продуктов):

осуществление клиентом платежей наличными деньгами без открытия банковского счета;

осуществление клиентом безналичного платежа и (или) перевода денег без использования банковского счета;

внесение денег на банковский счет с помощью оборудования (устройства), предназначенного для приема наличных денег;

осуществление неидентифицированными владельцами электронных денег – физическими лицами операций по приобретению и использованию электронных денег;

2) необычная операция (сделка) – операция (сделка), подлежащая обязательному изучению в соответствии с пунктом 4 статьи 4 Закона о ПОДФТ с учетом Признаков определения подозрительной операций, утвержденных уполномоченным государственным органом, осуществляющим финансовый мониторинг и принимающим иные меры по противодействию легализации (отмыванию) доходов, полученных преступным путем, и финансированию терроризма в соответствии с пунктом 2 статьи 10 Закона о ПОДФТ (далее – уполномоченный орган по финансовому мониторингу) и разработанная организацией самостоятельно;

3) риски легализации (отмывания) доходов, полученных преступным путем, и финансирования терроризма – риски преднамеренного или непреднамеренного вовлечения организации в процессы легализации (отмывания) доходов, полученных преступным путем, и финансирования терроризма или иную преступную деятельность;

4) управление рисками легализации (отмывания) доходов, полученных преступным путем, и финансирования терроризма – совокупность принимаемых организациями мер по мониторингу, выявлению рисков легализации (отмывания) доходов, полученных преступным путем, и финансирования терроризма, а также их минимизации (в отношении услуг, клиентов);

5) пороговая операция – операция с деньгами и (или) иным имуществом, подлежащая финансовому мониторингу в соответствии со статьей 4 Закона о ПОДФТ и равная либо превышающая установленную Законом о ПОДФТ пороговую сумму.";

пункт 6 изложить в следующей редакции:

"6. Программа организации внутреннего контроля в целях ПОДФТ включает:

1) описание функций подразделения по ПОДФТ, в том числе процедуру взаимодействия с другими подразделениями и персоналом организации, филиалами при осуществлении внутреннего контроля в целях ПОДФТ, а также функций, полномочий ответственного работника, процедуру взаимодействия ответственного работника с уполномоченными органами и должностными лицами организации;

2) сведения об автоматизированных информационных системах и программном обеспечении, используемых для осуществления внутреннего контроля в целях ПОДФТ и передачи сообщений в уполномоченный орган по финансовому мониторингу, в том числе сведения об их разработчиках;

3) процедуру фиксирования сведений, а также хранения документов и информации, полученных в ходе реализации внутреннего контроля в целях ПОДФТ;

4) процедуру информирования работниками организации, в том числе ответственным работником, уполномоченных органов и должностных лиц организации о ставших им известными фактах нарушения Закона о ПОДФТ, а также правил внутреннего контроля, допущенных работниками организации;

5) описание требований по ПОДФТ (при наличии), установленных юридическим лицом, которое имеет контроль над организацией;

6) процедуру оценки, определения, документального фиксирования и обновления результатов оценки рисков легализации (отмывания) доходов и финансирования терроризма;

7) процедуру разработки меры контроля, процедуры по управлению рисками легализации (отмывания) доходов и финансирования терроризма и снижению рисков легализации (отмывания) доходов и финансирования терроризма;

8) процедуру классификации своих клиентов с учетом степени риска легализации (отмывания) доходов и финансирования терроризма.

Допускается включение организацией в программу дополнительных мер по организации внутреннего контроля в целях ПОДФТ.";

часть первую пункта 13 изложить в следующей редакции:

"13. Организация на ежегодной основе осуществляет оценку степени подверженности услуг (продуктов) организации рискам легализации (отмывания) доходов, полученных преступным путем, и финансирования терроризма с учетом отчета оценки рисков легализации (отмывания) доходов и финансирования терроризма и, как минимум, следующих специфических категорий рисков: риск по типу клиентов, страновой (географический) риск, риск услуги (продукта) и (или) способа ее (его) предоставления.";

подпункт 4) пункта 14 изложить в следующей редакции:

"4) страховые (перестраховочные) организации, страховые брокеры, осуществляющие деятельность по отрасли "страхование по жизни";";

подпункт 3) пункта 15 изложить в следующей редакции:

"3) иностранные государства (территории), включенные в перечень оффшорных зон, утвержденный Постановлением Правления Агентства Республики Казахстан по регулированию и развитию финансового рынка от 24 февраля 2020 года № 8 "Об установлении Перечня офшорных зон для целей банковской и страховой деятельности, деятельности профессиональных участников рынка ценных бумаг и иных лицензируемых видов деятельности на рынке ценных бумаг, деятельности акционерных инвестиционных фондов и деятельности организаций, осуществляющих микрофинансовую деятельность" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 20095, опубликован 10 марта 2020 года в Эталонном контрольном банке нормативных правовых актах Республики Казахстан);";

часть третью пункта 19 изложить в следующей редакции:

"В зависимости от уровня риска клиента степень проводимых организацией мероприятий выражается в применении упрощенных либо усиленных мер надлежащей проверки клиентов, в соответствии с пунктом 7 статьи 5 Закона о ПОДФТ.";

абзацы третий и четвертый подпункта 2) пункта 20 изложить в следующей редакции:

"превышающую и (или) равную пятидесятикратному размеру месячного расчетного показателя при приеме платежей, совершаемых с использованием электронных денег;

превышающую пятьсот тысяч тенге при приеме безналичных платежей и (или) переводов денег без использования банковского счета;";

пункт 21 изложить в следующей редакции:

"21. Сведения, полученные в соответствии с пунктом 20 Требований, вносятся (включаются) организацией в досье клиента, которое хранится в организации на протяжении всего периода деловых отношений с клиентом и не менее пяти лет со дня их окончания либо совершения разовой операции (сделки).";

пункты 22 и 23 исключить;

часть первую пункта 24 изложить в следующей редакции:

"24. В процессе идентификации клиента (выявления бенефициарного собственника) организацией проводится проверка на наличие такого клиента (бенефициарного собственника) в списке лиц, причастных к террористической деятельности (далее – Список), и (или) в перечне организаций и лиц, связанных с финансированием терроризма и экстремизма, а также в перечне организаций и лиц, связанных с распространением оружия массового уничтожения предусмотренных статьями 12 и 12-1 Закона о ПОДФТ (далее – Перечни).";

пункт 26 изложить в следующей редакции:

"26. Программа идентификации клиента (его представителя) и бенефициарного собственника включает:

1) процедуру принятия клиентов на обслуживание, включая процедуру и основания для отказа в установлении деловых отношений и (или) в проведении операции, а также прекращения деловых отношений;

2) процедуру идентификации клиента (его представителя) и бенефициарного собственника, в том числе особенности процедур применения упрощенных и усиленных мер надлежащей проверки клиента;

3) описание мер, направленных на выявление среди физических лиц, находящихся на обслуживании или принимаемых на обслуживание, иностранных публичных должностных лиц;

4) процедуру проверки клиента (его представителя) и бенефициарного собственника на наличие в Списке и Перечнях;

5) особенности идентификации при дистанционном установлении деловых отношений (без личного присутствия клиента или его представителя);

6) особенности обмена сведениями, полученными в процессе идентификации клиента (его представителя) и бенефициарного собственника, в рамках выполнения требований по ПОДФТ, установленных юридическим лицом, которое имеет контроль над организацией (при наличии);

7) описание дополнительных источников информации, в том числе предоставляемых государственными органами, в целях идентификации клиента (его представителя) и бенефициарного собственника;

8) процедуру проверки достоверности сведений о клиенте (его представителе) и бенефициарном собственнике;

9) требования к форме, содержанию и порядку ведения досье клиента, обновления сведений, содержащихся в досье, с указанием периодичности обновления сведений;

10) процедуру обеспечения доступа работников организации к информации, полученной при проведении идентификации;

11) процедуру оценки уровня риска клиента, основания оценки такого риска;

12) перечень мер (процедур), направленных на выявление и идентификацию организацией бенефициарного собственника клиентов, включая перечень запрашиваемых у клиента документов и информации, порядок принятия организацией решения о признании физического лица бенефициарным собственником.

Допускается включение организацией в программу дополнительных мер по идентификации клиента (его представителя) и бенефициарного собственника.

Если организация в соответствии с Законом о ПОДФТ на основании договора поручила иному лицу применение в отношении клиентов организации мер, предусмотренных подпунктами 1), 2), 2-1) и 4) пункта 3 статьи 5 Закона о ПОДФТ, организация разрабатывает правила ее взаимодействия с такими лицами, которые включают:

процедуру заключения организацией договоров с лицами, которым поручено проведение идентификации, а также перечень должностных лиц организации, уполномоченных заключать такие договоры;

процедуру идентификации клиента-физического лица, его представителя, выгодоприобретателя в соответствии с договорами между организацией и лицами, которым поручено проведение идентификации;

процедуру и сроки передачи организации сведений, полученных при проведении идентификации, лицами, которым поручено проведение идентификации;

процедуру осуществления организацией контроля за соблюдением лицами, которым поручено проведение идентификации, требований по идентификации, включая процедуру, сроки и полноту передачи организации полученных сведений, а также меры, принимаемые организацией по устранению выявленных нарушений;

основания, процедуру и сроки принятия организацией решения об одностороннем отказе от исполнения договора с лицами, которым поручено проведение идентификации, в случае несоблюдения ими требований по идентификации, в том числе процедуру, сроки и полноту передачи организации полученных сведений, а также перечень должностных лиц организации, уполномоченных принимать такое решение;

положения об ответственности лиц, которым организация поручила проведение идентификации, за несоблюдение ими требований по идентификации, включая порядок, сроки и полноту передачи организации полученных сведений;

процедуру взаимодействия организации с лицами, которым поручено проведение идентификации, по вопросам оказания им методологической помощи в целях выполнения требований по идентификации.

Допускается включение организацией дополнительных условий в правила взаимодействия.";

часть третью пункта 28 изложить в следующей редакции:

"Полученные в рамках реализации программы мониторинга и изучения операций клиента сведения вносятся в досье клиента и хранятся в организации на протяжении всего периода деловых отношений с клиентом и не менее пяти лет со дня их окончания либо совершения разовой операции (сделки).";

пункт 29 изложить в следующей редакции:

"29. Периодичность обновления и (или) необходимость получения дополнительных сведений о клиенте (его представителе) и бенефициарном собственнике устанавливаются организацией с учетом уровня риска клиента (группы клиентов) и (или) степени подверженности услуг организации, которыми пользуется клиент, рисков легализации (отмывания) доходов, полученных преступным путем, и финансирования терроризма.

Обновление сведений о клиенте (его представителе) и бенефициарном собственнике с высоким уровнем риска осуществляется не реже одного раза в год.

Проверка наличия клиента (бенефициарного собственника) в Списке и Перечнях (включения в Список и Перечни) не зависит от уровня риска клиента и осуществляется по мере внесения изменений в Список и Перечни (обновления Списка и Перечней).";

пункт 30 изложить в следующей редакции:

"30. Программа мониторинга и изучения операций клиентов включает:

"1) перечень признаков необычных и подозрительных операций, составляемый на основе Признаков определения подозрительной операций, утвержденных уполномоченным органом по финансовому мониторингу в соответствии с пунктом 2 статьи 10 Закона о ПОДФТ, а также разработанных организацией самостоятельно;

2) процедуру выявления операции клиента, имеющей характеристики, соответствующие типологиям, схемам и способам легализации (отмывания) преступных доходов и финансирования терроризма, утвержденным уполномоченным органом по финансовому мониторингу в соответствии с пунктом 5 статьи 4 Закона о ПОДФТ;

3) распределение обязанностей между работниками организации по обновлению ранее полученных и (или) получению дополнительных сведений о клиенте (его представителе) и бенефициарном собственнике в случаях, предусмотренных Требованиями;

4) распределение обязанностей между работниками организации по выявлению и передаче между работниками сведений о пороговых, необычных и подозрительных операциях, а также операциях, имеющих характеристики, соответствующие типологиям, схемам и способам легализации (отмывания) преступных доходов и финансирования терроризма;

5) описание механизма взаимодействия подразделений при выявлении пороговых, необычных и подозрительных операций, а также операций, имеющих характеристики, соответствующие типологиям, схемам и способам легализации (отмывания) преступных доходов и финансирования терроризма;

6) процедуру, основания и срок принятия ответственным работником решения о квалификации операции клиента;

7) процедуру взаимодействия работников по принятию решения об отказе в проведении операции клиента (за исключением отказа в связи с нахождением клиента, бенефициарного собственника в Списке и Перечнях), а также о прекращении деловых отношений с клиентом;

8) процедуру взаимодействия подразделений (работников) организации по выявлению клиентов и бенефициарных собственников, находящихся в Списке и Перечнях, а также по незамедлительному замораживанию операций с деньгами и (или) иным имуществом таких клиентов;

9) процедуру фиксирования (в том числе способы фиксирования) и хранения сведений о результатах изучения необычных операций, а также сведений о пороговых и подозрительных операциях (в том числе суммы операции, валюты операции) и операциях, имеющих характеристики, соответствующие типологиям, схемам и способам легализации (отмывания) преступных доходов и финансирования терроризма;

10) процедуру представления в уполномоченный орган по финансовому мониторингу сообщений о пороговых и подозрительных операциях;

11) процедуру информирования (при необходимости) уполномоченных органов и должностных лиц организации о выявлении пороговой и подозрительной операции;

12) процедуру принятия и описание мер, принимаемых в отношении клиента и его операций в случае осуществления клиентом систематически и (или) в значительных объемах необычных и (или) подозрительных операций.

Допускается включение организацией в программу дополнительных мер по мониторингу и изучению операций клиентов.";

часть первую пункта 31 изложить в следующей редакции:

"31. При возникновении сомнений в части правомерности квалификации операции в качестве пороговой, а также при выявлении необычной или подозрительной операции и операции, имеющей характеристики, соответствующие типологиям, схемам и способам легализации (отмывания) преступных доходов и финансирования терроризма, работник организации, выявивший указанную операцию, направляет сообщение о такой операции ответственному работнику (в подразделение по ПОДФТ) в порядке, в форме и в сроки, установленные внутренними документами организации.";

дополнить пунктом 31-1 следующего содержания:

"31-1. Операции клиента подлежат изучению:

по основаниям, указанным в пункте 4 статьи 4 Закона о ПОДФТ;

если они имеют характеристики признаков подозрительной операции.

Операции клиента признаются подозрительными в случае, если по результатам изучения операций, указанных в части первой настоящего пункта, у организации имеются основания полагать, что операции клиента связаны с легализацией отмывания доходов и финансирования терроризма.

Решение о признании (непризнании) операции клиента в качестве подозрительной операции организацией принимается самостоятельно на основании имеющейся в ее распоряжении информации и документов, характеризующих статус и деятельность клиента (его представителя) и бенефициарного собственника, осуществляющего операцию, а также информации о финансово-хозяйственной деятельности, финансовом положении и деловой репутации клиента.

Разница между временем совершения операции и временем признания такой операции подозрительной не может превышать промежуток времени, определяющий частоту изучения операции клиента в соответствии с правилами внутреннего контроля организации.";

заголовок главы 6 изложить в следующей редакции:

"Глава 6. Программа подготовки и обучения субъектов финансового мониторинга в сфере противодействия легализации (отмыванию) доходов, полученных преступным путем, и финансированию терроризма";

пункт 32 изложить в следующей редакции:

"32. Программа подготовки и обучения субъектов финансового мониторинга по вопросам ПОДФТ разрабатывается в соответствии с требованиями по подготовке и обучению работников, утверждаемыми уполномоченным органом в соответствии с пунктом 8 статьи 11 Закона о ПОДФТ.".

2. Комитету по финансовому мониторингу Министерства финансов Республики Казахстан в установленном законодательством Республики Казахстан порядке обеспечить:

1) государственную регистрацию настоящих совместных приказа и постановления в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) размещение настоящих совместных приказа и постановления на интернет-ресурсе Министерства финансов Республики Казахстан;

3) в течение десяти рабочих дней после государственной регистрации настоящих совместных приказа и постановления в Министерстве юстиции Республики Казахстан представление в Департамент юридической службы Министерства финансов Республики Казахстан сведений об исполнении мероприятий, предусмотренных подпунктами 1) и 2) настоящего пункта.

3. Настоящие совместные приказ и постановление вводятся в действие с 15 ноября 2020 года и подлежат обязательному опубликованию.

Председатель Национального Банка Республики Казахстан __________Е. Досаев

Министр финансов Республики Казахстан __________Е. Жамаубаев