"Банктің пруденциялық нормативтерінің және сақталуы міндетті өзге де нормалары мен лимиттерінің нормативтік мәндері мен оларды есептеу әдістемелерін, капиталының мөлшерін және Ашық валюталық позицияны есептеу қағидалары мен оның лимиттерін белгілеу туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2017 жылғы 13 қыркүйектегі № 170 қаулысына өзгерістер енгізу туралы

Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 2022 жылғы 6 сәуірдегі № 28 қаулысы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2022 жылғы 8 сәуірде № 27486 болып тіркелді

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
Бұйрықтың қолданысқа енгізілу тәртібін 4-т. қараңыз.

Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігінің Басқармасы ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:

1. "Банктің пруденциялық нормативтерінің және сақталуы міндетті өзге де нормалары мен лимиттерінің нормативтік мәндері мен оларды есептеу әдістемелерін, капиталының мөлшерін және Ашық валюталық позицияны есептеу қағидалары мен оның лимиттерін белгілеу туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2017 жылғы 13 қыркүйектегі № 170 қаулысына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 15886 болып тіркелген) мынадай өзгерістер енгізілсін:

көрсетілген қаулымен бекітілген Банктің пруденциялық нормативтерінің және сақталуы міндетті өзге де нормалары мен лимиттерінің нормативтік мәндері мен оларды есептеу әдістемелері, капиталының мөлшерінде:

71-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"71. Өтімділік нормативтері орташа айлық негізде айқындалатын өтімділік коэффициенттерінің есептік мәндеріне қарамастан, өтімділік нормативтері есепті кезеңде банк кредиторлар мен салымшыларға мерзімі өткен міндеттемелер болған жағдайда орындалмаған деп есептеледі.

Өтімділік нормативтері:

клиенттердің ақша қаражатының әкетілуіне;

шетел валюталарына теңгенің биржалық бағамының өзгеруіне байланысты активтер мен міндеттемелердің құнын қайта бағалауға;

банк міндеттемелерінің валюталық құрылымының өзгеруіне байланысты бір немесе бірнеше өтімділік коэффициенттерінің мәндері банкке байланыссыз жағдайлар бойынша белгіленген ең төменгі мәндерден төмендеген жағдайда 2022 жылғы 21 ақпаннан 2022 жылғы 31 мамыр аралығындағы кезеңді қоса алғанда бұзылған болып есептелмейді.

Банк осындай төмендеу анықталған күннен бастап 3 (үш) жұмыс күні ішінде осындай төмендеу анықталған күннен бастап 6 (алты) айға дейінгі мерзімде өтімділік нормативтерді белгіленген ең төменгі мәндерден кем емес деңгейге дейін арттыру жөніндегі іс-шаралар жоспарын уәкілетті органға келісуге жібереді.

Уәкілетті орган осы тармақтың үшінші бөлігінде көзделген іс-шаралар жоспарын келісуді ұсынған күнінен бастап 10 (он) жұмыс күн ішінде жүзеге асырады.

Егер осы төмендеу іс-шаралар жоспарында белгіленген мерзімде жойылмаса, өтімділік коэффициенттерінің төмендеуі аталған төмендеу анықталған күннен бастап осы нормативтердің бұзылуы ретінде қаралады.";

79-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"79. Банктер 2016 жылғы 1 шілде - 2018 жылғы 31 тамыз аралығында өтімділік тәуекелін бағалау мақсатында өтімділікті өтеу коэффициентін есептейді. Өтімділікті өтеу коэффициенті есептеу нәтижелері уәкілетті органға ай сайынғы негізде ұсыныла отырып, айдың соңғы жұмыс күнінде есептеледі. Өтімділікті өтеу коэффициентінің ең төмен мәні мынадай мөлшерде белгіленеді:

2018 жылғы 1 қыркүйек пен 2018 жылғы 31 желтоқсан аралығында - 0,5;

2019 жылғы 1 қаңтар мен 2019 жылғы 31 желтоқсан аралығында - 0,6;

2020 жылғы 1 қаңтар мен 2020 жылғы 31 наурыз аралығында – 0,8, 2020 жылғы 1 сәуір мен 2020 жылғы 30 қыркүйек аралығында – 0,60, 2020 жылғы 1 қазан мен 2020 жылғы 31 желтоқсан аралығында – 0,8;

2021 жылғы 1 қаңтар мен 2021 жылғы 31 желтоқсан аралығында – 0,9;

2022 жылғы 1 қаңтардан бастап - 1.

Өтімділікті өтеу коэффициентінің мәні белгіленген ең төмен мәнінен төмендеген, бірақ мынадай мөлшерден төмен емес жағдайда:

2018 жылғы 1 қыркүйек пен 2018 жылғы 31 желтоқсан аралығында - 0,43;

2019 жылғы 1 қаңтар мен 2019 жылғы 31 желтоқсан аралығында - 0,50;

2020 жылғы 1 қаңтар мен 2020 жылғы 31 наурыз аралығында – 0,68, 2020 жылғы 1 сәуір мен 2020 жылғы 30 қыркүйек аралығында – 0,50, 2020 жылғы 1 қазан мен 2020 жылғы 31 желтоқсан аралығында – 0,68;

2021 жылғы 1 қаңтар мен 2021 жылғы 31 желтоқсан аралығында – 0,77;

2022 жылғы 1 қаңтардан бастап – 0,85,

банк осындай төмендету анықталған күннен бастап 3 (үш) жұмыс күні ішінде уәкілетті органға өтімділікті өтеу коэффициентінің мәнін белгіленген ең төменгі мәннен кем емес деңгейге дейін арттыру жөніндегі іс-шаралар жоспарын жібереді және өтімділікті өтеу коэффициенті төмендеген күннен кейінгі айдың әр жұмыс күні үшін өтімділікті өтеу коэффициентінің мәнін және жетіспеушілікті белгіленген ең төменгі мәндерге дейін есептеп шығарады.

Іс-шаралар жоспары өтімділікті өтеу коэффициенті мәнінің белгіленген ең төменгі мәндерден төмендеген бірінші күннен бастап күнтізбелік 30 (отыз) күннің ішінде өтімділікті өтеу коэффициентін белгіленген ең төменгі мәндерден кем емес деңгейге дейін арттыру бойынша шараларды қамтиды.

Белгіленген ең төменгі мәндерге дейін жетіспеушілік белгіленген ең төменгі мәннің және өтімділікті өтеу коэффициентінің нақты мәні арасындағы айырмашылық ретінде есептеледі.

Белгіленген ең төменгі мәндерге дейінгі жетіспеушіліктер сомасы өтімділікті өтеу коэффициентінің мәні белгіленген ең төменгі мәндерден төмендеген күннен кейінгі айда 0,25 артық емес болса норматив орындалған болып саналады.

Норматив:

өтімділікті өтеу коэффициентінің мәні осы тармақтың екінші бөлігінің екінші, үшінші, төртінші, бесінші және алтыншы абзацтарында көрсетілген деңгейден төмендеген;

өтімділікті өтеу коэффициентінің мәні белгіленген ең төменгі мәндерден, бірақ осы тармақтың екінші бөлігінің екінші, үшінші, төртінші, бесінші және алтыншы абзацтарында белгіленген шекте, соңғы 6 (алты) ай ішінде үш және одан да көп рет төмендеген;

өтімділікті өтеу коэффициентін белгіленген ең төменгі мәндерден кем емес деңгейге дейін арттыру жөніндегі іс-шаралар жоспарын жүзеге асырмаған;

жетіспеушіліктер сомасы өтімділікті өтеу коэффициентінің мәні белгіленген ең төменгі мәндерден төмен болған күннен кейінгі айда белгіленген ең төменгі мәндерден 0,25 асып кеткен жағдайларда бұзылған болып есептеледі.

Өтімділікті өтеу коэффициенті:

клиенттердің ақша қаражатының әкетілуіне;

шетел валюталарына теңгенің биржалық бағамының өзгеруіне байланысты активтер мен міндеттемелердің құнын қайта бағалауға;

банк міндеттемелерінің валюталық құрылымының өзгеруіне байланысты банкке қатыссыз жағдайда белгіленген ең төменгі мәннен төмен өтімділікті өтеу коэффициентінің мәні төмендеген жағдайда 2022 жылғы 21 ақпаннан бастап қоса алғанда 2022 жылғы 31 мамыр аралығындағы кезеңде норматив бұзылған болып есептелмейді.

Банк осындай төмендеу анықталған күннен бастап 3 (үш) жұмыс күні ішінде осындай төмендеу анықталған күннен бастап 6 (алты) айға дейінгі мерзімде өтімділікті өтеу коэффициентін белгіленген ең төменгі мәннен кем емес деңгейге дейін арттыру жөніндегі іс-шаралар жоспарын уәкілетті органға келісуге жібереді.

Уәкілетті орган осы тармақтың сегізінші бөлігінде көрсетілген іс-шаралар жоспарын келісуді ұсынған күнінен бастап 10 (он) жұмыс күн ішінде жүзеге асырады.

Егер осы төмендеу іс-шаралар жоспарында белгіленген мерзімде жойылмаған жағдайда, өтімділікті өтеу коэффициентінің төмендеуі көрсетілген төмендеу анықталған күннен бастап осы нормативтің бұзылуы ретінде қаралады.";

81-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"81. Банктер 2018 жылғы 1 қаңтар – 2018 жылғы 31 желтоқсан аралығында өтімділік тәуекелін бағалау мақсатында есептеу нәтижелерін уәкілетті органға ай сайынғы негізде ұсына отырып, нетто тұрақты қорландыру коэффициентін есептейді.

Нетто тұрақты қорландыру коэффициентінің ең төмен мәні 2019 жылғы 1 қаңтардан бастап 1,0 мөлшерінде белгіленеді.

Нетто тұрақты қорландыру коэффициенті:

клиенттердің ақша қаражатының әкетілуіне;

шетел валюталарына теңгенің биржалық бағамының өзгеруіне байланысты активтер мен міндеттемелердің құнын қайта бағалауға;

банк міндеттемелерінің валюталық құрылымының өзгеруіне байланысты оның мәні банкке байланыссыз жағдайлар бойынша белгіленген ең төменгі мәнінен төмендеген жағдайда 2022 жылғы 21 ақпаннан 2022 жылғы 31 мамыр аралығындағы кезеңді қоса алғанда бұзылған болып есептелмейді.

Банк осындай төмендеу анықталған күннен бастап 3 (үш) жұмыс күні ішінде көрсетілген төмендеу анықталған күннен бастап 6 (алты) айға дейінгі мерзімде нетто тұрақты қорландыру коэффициентін белгіленген ең төменгі мәннен кем емес деңгейге дейін арттыру жөніндегі іс-шаралар жоспарын уәкілетті органға келісуге жібереді.

Уәкілетті орган осы тармақтың төртінші бөлігінде көзделген іс-шаралар жоспарын келісуді ұсынған күнінен бастап 10 (он) жұмыс күн ішінде жүзеге асырады.

Егер осы төмендеу іс-шаралар жоспарында белгіленген мерзімде жойылмаған жағдайда онда нетто тұрақты қорландыру коэффициентінің төмендеуі аталған төмендеу анықталған күннен бастап осы нормативтің бұзылуы ретінде қарастырылады.";

83-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"83. k7 коэффициенті Қазақстан Республикасының бейрезиденттері алдындағы қысқа мерзімді міндеттемелер сомасының банктің меншікті капиталына қатынасы ретінде есептеледі.

Осы коэффициентті есептеу мақсатында Қазақстан Республикасының бейрезиденттері алдындағы міндеттемелер сомасына мыналар қосылады:

Қазақстан Республикасының бейрезиденттері алдындағы талап етілгенге дейінгі міндеттемелер, оның ішінде есеп айырысуды жүзеге асыру мерзімі белгіленбеген міндеттемелер;

Қазақстан Республикасының бейрезиденттері алдындағы бастапқы өтеу мерзімі қоса алғанда 1 (бір) жылға дейінгі мерзімді міндеттемелер;

Қазақстан Республикасының бейрезиденттері алдындағы кредитордың міндеттемелерді мерзімінен бұрын өтеуді талап ететін шартсыз құқығы бар мерзімді міндеттемелер, оның ішінде жеке және заңды тұлғалардың мерзімді және шартты депозиттерін қоспағанда, банктердің мерзімді және шартты депозиттері.

Осы коэффициентті есептеу мақсатында Қазақстан Республикасының бейрезиденттері алдындағы міндеттемелер сомасынан мыналар алып тасталады:

Қазақстан Республикасының бейрезидент- заңды тұлғаларының ағымдағы шоттары;

өз қызметін Қазақстан Республикасының аумағында жүзеге асыратын, Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 14365 болып тіркелген Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2016 жылғы 31 тамыздағы № 203 қаулысымен (бұдан әрі – № 203 қаулы) бекітілген Экономика секторларының және төлемдер белгілеу кодтарын қолдану қағидаларына сәйкес экономиканың "басқа қаржы ұйымдары - коды 5", "мемлекеттік қаржылық емес ұйымдар - коды 6", "мемлекеттік емес қаржылық емес ұйымдар - коды 7" және "үй шаруашылықтарына қызмет көрсететін коммерциялық емес ұйымдар - коды 8" секторларына кіретін шетел компанияларының филиалдары мен өкілдіктері алдындағы қысқа мерзімді міндеттемелер;

халықаралық қаржы ұйымдары болып табылатын Қазақстан Республикасының бейрезиденттері алдындағы қысқа мерзімді міндеттемелер;

2013 жылғы 1 қаңтардан бастап халықаралық есеп айырысу жүйелері (ClearstreamBanking S.A. және EuroclearBankSA/NV) болып табылатын Қазақстан Республикасының бейрезиденттері алдындағы қысқа мерзімді міндеттемелер;

банк кастодиандық шарт негізінде сақтауға қабылдаған қаражаттың инвестицияланбаған қалдықтары;

Қазақстан Республикасының бейрезиденті - бас банктің алдындағы реттелген борыштық міндеттемелер;

2022 жылғы 1 наурыздан бастап қоса алғанда 2022 жылғы 31 тамыз аралығындағы кезеңде өз талаптарында мерзімінен бұрын өтеудің пруденциялық нормативтердің Нормативтерде белгіленген мәндерден төмен мәнге төмендетуге алып келмейтіні көзделген Қазақстан Республикасының бейрезидент - бас банкі алдындағы депозиттер және кредиттер түріндегі өзге міндеттемелер.";

88-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"88. Банктің ішкі активтері активтерді (ақшаны) және Қазақстан Республикасының резиденттеріне қойылатын талаптарды (орналастырылған салымдар, берілген қарыздар, үлестік және борыштық бағалы қағаздар, дебиторлық берешек), Қазақстан Республикасының резиденттері заңды тұлғалардың жарғылық капиталына қатысуды, материалдық емес активтерді және тазартылған бағалы металдарды, Қазақстан Республикасының аумағында орналасқан (тұрған) жылжымалы және жылжымайтын мүлікті, экспортты қолдау жөніндегі функцияларды жүзеге асыратын және Қазақстан Республикасы Үкіметінің мемлекеттік кепілдігі бар ұлттық компаниямен жасалған сақтандыру төлемдері жөніндегі міндеттемелерді сөзсіз және қайтарып алынбайтын орындау туралы тармақтары бар сақтандыру шарттарымен қамтамасыз етілген, Қазақстан Республикасынан өңделген тауарлар мен көрсетілетін қызметтердің экспортын қаржыландыру үшін берілген қарыздар бойынша Қазақстан Республикасының бейрезиденттеріне қойылатын талаптарды, сондай-ақ халықаралық қаржы ұйымдарының теңгемен шығарылған және "Қазақстан қор биржасы" акционерлік қоғамының сауда жүйесінде саудаланатын облигацияларын білдіреді.

Банктің ішкі міндеттемелері реттелген борышты, мерзімсіз қаржы құралдарын, банк шығарған және кастодиандық шарт негізінде банк қабылдаған қаражаттың инвестицияланбаған қалдықтарын қоспағанда, Қазақстан Республикасының резиденттері алдындағы міндеттемелерді білдіреді.

Банктер қаражатының бір бөлігін ішкі активтерге орналастыру бойынша коэффициентті есептеу мақсаттары үшін Нормативтердің 86 және 87-тармақтарына сәйкес төмендегілердің:

жарғылық капиталдың, не;

Қазақстан Республикасының бейрезидент-еншілес ұйымдарының реттелген борышына инвестициялар, Қазақстан Республикасының бейрезидент-еншілес ұйымдарының акциялары шегерілген, бухгалтерлік баланстың деректеріне сәйкес меншікті капиталдың 0,75-ке көбейтілген ең аз мәні пайдаланылады.

Банктер қаражатының бір бөлігін ішкі активтерге орналастыру бойынша коэффициенті:

клиенттердің ақша қаражатының әкетілуіне;

шетел валюталарына теңгенің биржалық бағамының өзгеруіне байланысты активтер мен міндеттемелердің құнын қайта бағалауға;

банк міндеттемелерінің валюталық құрылымының өзгеруіне байланысты оның мәні банкке байланыссыз жағдайлар бойынша белгіленген ең төменгі мәнінен төмендеген жағдайда 2022 жылғы 21 ақпаннан 2022 жылғы 31 мамыр аралығындағы кезеңді қоса алғанда бұзылған болып есептелмейді.

Банк осындай төмендеу анықталған күннен бастап 3 (үш) жұмыс күні ішінде көрсетілген төмендеу анықталған күннен бастап 6 (алты) айға дейінгі мерзімде банктер қаражатының бір бөлігін ішкі активтерге орналастыру бойынша коэффициентін белгіленген ең төменгі мәннен кем емес деңгейге дейін арттыру жөніндегі іс-шаралар жоспарын уәкілетті органға келісуге жібереді.

Уәкілетті орган осы тармақтың бесінші бөлігінде көзделген іс-шаралар жоспарын келісуді ұсынған күнінен бастап 10 (он) жұмыс күн ішінде жүзеге асырады.

Егер осы төмендеу іс-шаралар жоспарында белгіленген мерзімде жойылмаған жағдайда банктер қаражатының бір бөлігін ішкі активтерге орналастыру бойынша коэффициентінің төмендеуі көрсетілген төмендеу анықталған күннен бастап осы нормативтің бұзылуы ретінде қаралады.";

15-қосымшаға сәйкес Қолжетімді тұрақты қорландыру міндеттемелерінің кестесі осы қаулыға қосымшаға сәйкес редакцияда жазылсын;

көрсетілген қаулымен бекітілетін Ашық валюталық позицияларды есептеу қағидалары мен лимиттерiнде:

4-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"4. Ашық валюталық позицияның лимиттерi есепті апта ішінде кез келген шетел валютасы (тазартылған бағалы металл) бойынша асып түскен жағдайда кейiнгi 3 (үш) апта iшiнде бұзушылық жіберген банк үшін бұзылған валюталар (тазартылған бағалы металдар) бойынша ашық валюталық позициялардың лимиттерi осы Қағидалардың 3-тармағында белгiленген ашық валюталық позиция лимиттерiнен 5 (бес) пайыздық тармаққа азаюымен айқындалады.

Жеке алынған шетел валютасы (тазартылған бағалы металл) ашық валюталық позициясының лимиттерін бұзылуы болып мыналар есептелмейді:

0,09 (нөл бүтін жүзден тоғыз) пайыз шегінде;

банкке байланыссыз себептермен, сот шешімі бойынша банк берген қарыз валютасының өзгеру бөлігінде банк белгіленген лимиттерді асыруы.

Егер банкке қатыссыз, сот шешімі бойынша банк берген қарыз валютасының өзгеру бөлігінде банк ашық валюталық позицияларының лимиттерін асырған болса, банк ол туралы тез арада уәкілетті органға хабарлап, көрсетілген шектен асып кету айқындаған күннен бастап 3 (үш) ай ішінде жою бойынша міндеттемелер қабылдайды. Егер осы асып кету көрсетілген мерзiмде жойылмаған жағдайда онда валюталар бойынша ашық валюталық позиция лимиттерiнiң асып кетуі көрсетілген асып кету анықталған күннен бастап мұндай қалыптың бұзылуы ретінде қарастырылады.

Ашық валюталық позицияның лимиттерi:

клиенттердің ақша қаражатының әкетілуіне;

шетел валюталарына теңгенің биржалық бағамының өзгеруіне байланысты активтер мен міндеттемелердің құнын қайта бағалауға;

банк міндеттемелерінің валюталық құрылымының өзгеруіне байланысты әрбiр шетел валютасы немесе тазартылған бағалы металл бойынша банкке байланыссыз жағдайларда ашық валюталық позицияның лимиттерiнен асып кетуі жағдайында 2022 жылғы 21 ақпаннан 2022 жылғы 31 мамыр аралығындағы кезеңді қоса алғанда бұзылған деп есептелмейді.

Банк осындай асып кету анықталған күннен бастап 3 (үш) жұмыс күні ішінде көрсетілген асып кету анықталған күннен бастап 6 (алты) айға дейінгі мерзімде ашық валюталық позиция лимиттерін белгіленген ең жоғары мәндерден аспайтын деңгейге дейін төмендету жөніндегі іс-шаралар жоспарын уәкілетті органға жібереді.

Уәкілетті орган осы тармақтың бесінші бөлігінде көзделген іс-шаралар жоспарын келісуді ұсынған күнінен бастап 10 (он) жұмыс күн ішінде жүзеге асырады.

Егер осы асып кету іс-шаралар жоспарында белгіленген мерзімде жойылмаған жағдайда, ашық валюталық позиция лимиттерi мәндерінің асып кетуі осы асып кету анықталған күннен бастап осы нормативтің бұзылуы ретінде қарастырылады.".

2. Қаржы ұйымдарының әдіснамасы және пруденциялық реттеу департаменті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

1) Заң департаментімен бірлесіп осы қаулыны Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

2) осы қаулыны ресми жарияланғаннан кейін Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігінің ресми интернет-ресурсына орналастыруды;

3) осы қаулы мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде Заң департаментіне осы тармақтың 2) тармақшасында көзделген іс-шараның орындалуы туралы мәліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін.

3. Осы қаулының орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Төрағасының жетекшілік ететін орынбасарына жүктелсін.

4. Осы қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күшіне енеді. Банктің осы қаулының 1-тармағының бесінші, отыз төртінші, қырық төртінші, жетпіс бірінші, сексен алтыншы абзацтарында көрсетілген пруденциялық нормативтерді және сақталуы міндетті өзге де нормалар мен лимиттерді және банк капиталының мөлшерін және ашық валюталық позиция лимиттерін бұзуы осы қаулы қолданысқа енгізілгенге дейін анықталған жағдайларда осы қаулының 1-тармағының тоғызыншы, отыз сегізінші, қырық сегізінші, жетпіс бесінші, тоқсаныншы абзацтарында көзделген мерзім осы қаулы қолданысқа енгізілген күннен бастап есептеледі. Осы қаулының 1-тармағының жетпіс сегізінші абзацы 2022 жылғы 21 ақпаннан бастап туындаған құқықтық қатынастарға қолданылады.

Қазақстан Республикасының Қаржы нарығын реттеу және дамыту Агенттігінің Төрағасы

М. Абылкасымова

"КЕЛІСІЛДІ" Қазақстан Республикасы Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігінің Ұлттық статистика бюросы

Қазақстан Республикасының Қаржы нарығын реттеу және дамыту Агенттігінің Басқармасының 2022 жылғы 6 сәуірдегі № 28 қаулыға қосымша Банктің пруденциялық нормативтерінің және сақталуы міндетті өзге де нормалары мен лимиттерінің нормативтік мәндері мен оларды есептеу әдістемелеріне, капиталының мөлшеріне 15-қосымша

Қолжетімді тұрақты қорландыру міндеттемелерінің кестесі

№	Баптар атауы	Қолжетімді тұрақты қорландыру коэффициенті, пайызбен
1.	Меншікті капитал Нормативтердің 11-тармағында белгіленген шегерімдерге дейін қосылады (1 (бір) жылдан аз өтеу мерзімі бар екінші деңгейдегі капитал құралдарын қоспағанда)	100
2.	Капиталдың өзге құралдары және 1 (бір) жыл және одан көп қалған өтеу мерзімі бар міндеттемелер	100
3.	Тұрақты депозиттер	95
4.	Аздап тұрақсыз депозиттер	90
5.	Қаржылық емес ұйымдар берген 1 (бір) жылдан аз қалған өтеу мерзімі бар міндеттемелер	50
6.	Клирингтік, кастодиандық қызметпен, клиенттің өтімділігін басқару қызметімен байланысты салымдар	50
7.	Шет мемлекеттердің орталық үкіметтері, шет мемлекеттердің жергілікті билік органдары және халықаралық қаржы ұйымдары ұсынған 1 (бір) жылдан аз қалған өтеу мерзімі бар міндеттемелер	50
8.	Заңды тұлғалардың салымдарын қоса алғанда 6 (алты) айдан көп және 1 (бір) жылдан аз қалған өтеу мерзімі бар міндеттемелердің өзге түрлері	50
9.	Заңды тұлғалардың 6 (алты) айдан аз қалған өтеу мерзімі бар салымдары	0
10.	Заңды тұлғалардың шартсыз мерзімінен бұрын алу мүмкіндігі бар салымдары	2023 жылғы 1 қаңтардан бастап – 0
11.	Өзге мiндеттемелер, оның ішінде мерзімсіз мiндеттемелер (мерзімі кейінге қалдырылған салық мiндеттемелері үшін ерекше режим белгілеумен)	0
12.	Егер мiндеттемелер мөлшері туынды қаржы құралдары бойынша активтердің мөлшерінен асқан жағдайда, туынды қаржы құралдары бойынша активтерді шегергенде туынды қаржы құралдары бойынша міндеттемелер бойынша нетто тұрақты қорландыру коэффициенті	0
13.	Сатып алу күнінде қаржы құралдарын, шетел валютасын сатып алудан туындайтын төлемдер	0

О внесении изменений в постановление Правления Национального Банка Республики Казахстан от 13 сентября 2017 года № 170 "Об установлении нормативных значений и методик расчетов пруденциальных нормативов и иных обязательных к соблюдению норм и лимитов, размера капитала банка и Правил расчета и лимитов открытой валютной позиции"

Постановление Правления Агентства Республики Казахстан по регулированию и развитию финансового рынка от 6 апреля 2022 года № 28. Зарегистрировано в Министерстве юстиции Республики Казахстан 8 апреля 2022 года № 27486

Примечание ИЗПИ!
Порядок введения в действие см. п. 4.

Правление Агентства Республики Казахстан по регулированию и развитию финансового рынка ПОСТАНОВЛЯЕТ:

1. Внести в постановление Правления Национального Банка Республики Казахстан от 13 сентября 2017 года № 170 "Об установлении нормативных значений и методик расчетов пруденциальных нормативов и иных обязательных к соблюдению норм и лимитов, размера капитала банка и Правил расчета и лимитов открытой валютной позиции" (зарегистрировано в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 15886) следующие изменения:

в Нормативных значениях и методиках расчетов пруденциальных нормативов и иных обязательных к соблюдению норм и лимитов, размере капитала банка, утвержденных указанным постановлением:

пункт 71 изложить в следующей редакции:

"71. Нормативы ликвидности, независимо от расчетных значений коэффициентов ликвидности, определяемых на среднемесячной основе, считаются невыполненными при наличии у банка в течение отчетного периода просроченных обязательств перед кредиторами и вкладчиками.

Нормативы ликвидности не считаются нарушенными в период с 21 февраля 2022 года по 31 мая 2022 года включительно в случае снижения значений одного либо нескольких коэффициентов ликвидности ниже установленных минимальных значений по независящим от банка обстоятельствам, связанным с:

оттоком денежных средств клиентов;

переоценкой стоимости активов и обязательств в связи с изменением биржевого курса тенге к иностранным валютам;

изменением валютной структуры обязательств банка.

Банк в течение 3 (трех) рабочих дней со дня выявления такого снижения направляет на согласование в уполномоченный орган план мероприятий по повышению нормативов ликвидности до уровня не менее установленных минимальных значений в срок до 6 (шести) месяцев со дня выявления указанного снижения.

Уполномоченный орган осуществляет согласование плана мероприятий, указанного в части третьей настоящего пункта, в течение 10 (десяти) рабочих дней со дня его представления.

В случае, если данное снижение не будет устранено в срок, установленный планом мероприятий, снижение коэффициентов ликвидности рассматривается как нарушение данных нормативов со дня выявления указанного снижения.";

пункт 79 изложить в следующей редакции:

"79. С 1 июля 2016 года по 31 августа 2018 года коэффициент покрытия ликвидности рассчитывается банками с целью оценки риска ликвидности. Расчет коэффициента покрытия ликвидности производится за последний рабочий день месяца с представлением результатов расчетов уполномоченному органу на ежемесячной основе. Минимальное значение коэффициента покрытия ликвидности устанавливается в размере:

с 1 сентября 2018 года по 31 декабря 2018 года - 0,5;

с 1 января 2019 года по 31 декабря 2019 года – 0,6;

с 1 января 2020 года по 31 марта 2020 года – 0,8, с 1 апреля 2020 года по 30 сентября 2020 года – 0,6, с 1 октября 2020 года по 31 декабря 2020 года – 0,8;

с 1 января 2021 года по 31 декабря 2021 года – 0,9;

с 1 января 2022 года – 1.

В случае снижения значения коэффициента покрытия ликвидности ниже установленных минимальных значений, но не ниже:

с 1 сентября 2018 года по 31 декабря 2018 года - 0,43;

с 1 января 2019 года по 31 декабря 2019 года – 0,50;

с 1 января 2020 года по 31 марта 2020 года – 0,68, с 1 апреля 2020 года по 30 сентября 2020 года – 0,50, с 1 октября 2020 года по 31 декабря 2020 года –0,68;

с 1 января 2021 года по 31 декабря 2021 года – 0,77;

с 1 января 2022 года – 0,85,

банк в течение 3 (трех) рабочих дней со дня выявления такого снижения направляет в уполномоченный орган план мероприятий по повышению значений коэффициента покрытия ликвидности до уровня не менее установленных минимальных значений, и производит за каждый рабочий день месяца, следующего за датой снижения коэффициента покрытия ликвидности, расчет значений коэффициента покрытия ликвидности и расчет недостатка до установленных минимальных значений.

План мероприятий содержит меры по повышению коэффициента покрытия ликвидности до уровня не менее установленных минимальных значений в течение не более 30 (тридцати) календарных дней со дня первого снижения значений коэффициента покрытия ликвидности ниже минимальных установленных значений.

Недостаток до установленных минимальных значений рассчитывается как разница между установленным минимальным значением и фактическим значением коэффициента покрытия ликвидности.

Норматив считается исполненным, в случае если сумма недостатков до установленных минимальных значений за месяц, следующий за датой снижения значений коэффициента покрытия ликвидности ниже минимальных установленных значений, составляет не более 0,25.

Норматив считается нарушенным в следующих случаях:

снижение значения коэффициента покрытия ликвидности ниже уровня, указанного в абзацах втором, третьем, четвертом, пятом и шестом части второй настоящего пункта;

снижение значений коэффициента покрытия ликвидности ниже минимальных установленных значений, но в пределах, установленных в абзацах втором, третьем, четвертом, пятом и шестом части второй настоящего пункта, три и более раза за последние 6 (шесть) месяцев;

не исполнение плана мероприятий по повышению коэффициента покрытия ликвидности до уровня не менее установленных минимальных значений;

превышение суммы недостатков до установленных минимальных значений за месяц, следующий за датой снижения значений коэффициента покрытия ликвидности ниже минимальных установленных значений, свыше 0,25.

Коэффициент покрытия ликвидности не считается нарушенным в период с 21 февраля 2022 года по 31 мая 2022 года включительно в случае снижения его значения ниже установленного минимального значения по независящим от банка обстоятельствам, связанным с:

оттоком денежных средств клиентов;

переоценкой стоимости активов и обязательств в связи с изменением биржевого курса тенге к иностранным валютам;

изменением валютной структуры обязательств банка.

Банк в течение 3 (трех) рабочих дней со дня выявления такого снижения направляет на согласование в уполномоченный орган план мероприятий по повышению коэффициента покрытия ликвидности до уровня не менее установленного минимального значения в срок до 6 (шести) месяцев со дня выявления указанного снижения.

Уполномоченный орган осуществляет согласование плана мероприятий, указанного в части восьмой настоящего пункта, в течение 10 (десяти) рабочих дней со дня его представления.

В случае, если данное снижение не будет устранено в срок, установленный планом мероприятий, снижение коэффициента покрытия ликвидности рассматривается как нарушение данного норматива со дня выявления указанного снижения.";

пункт 81 изложить в следующей редакции:

"81. С 1 января 2018 года по 31 декабря 2018 года коэффициент нетто стабильного фондирования рассчитывается банками с целью оценки риска ликвидности с представлением результатов расчетов уполномоченному органу на ежемесячной основе.

Минимальное значение коэффициента нетто стабильного фондирования с 1 января 2019 года устанавливается в размере 1,0.

Коэффициент нетто стабильного фондирования не считается нарушенным в период с 21 февраля 2022 года по 31 мая 2022 года включительно в случае снижения его значения ниже установленного минимального значения по независящим от банка обстоятельствам, связанным с:

оттоком денежных средств клиентов;

переоценкой стоимости активов и обязательств в связи с изменением биржевого курса тенге к иностранным валютам;

изменением валютной структуры обязательств банка.

Банк в течение 3 (трех) рабочих дней со дня выявления такого снижения направляет на согласование в уполномоченный орган план мероприятий по повышению коэффициента нетто стабильного фондирования до уровня не менее установленного минимального значения в срок до 6 (шести) месяцев со дня выявления указанного снижения.

Уполномоченный орган осуществляет согласование плана мероприятий, указанного в части четвертой настоящего пункта, в течение 10 (десяти) рабочих дней со дня его представления.

В случае, если данное снижение не будет устранено в срок, установленный планом мероприятий, снижение коэффициента нетто стабильного фондирования рассматривается как нарушение данного норматива со дня выявления указанного снижения.";

пункт 83 изложить в следующей редакции:

"83. Коэффициент k7 рассчитывается как отношение суммы краткосрочных обязательств перед нерезидентами Республики Казахстан к собственному капиталу банка.

В целях расчета данного коэффициента в сумму обязательств перед нерезидентами Республики Казахстан включаются:

обязательства перед нерезидентами Республики Казахстан до востребования, в том числе обязательства, по которым не установлен срок осуществления расчетов;

срочные обязательства перед нерезидентами Республики Казахстан с первоначальным сроком погашения до 1 (одного) года включительно;

срочные обязательства перед нерезидентами Республики Казахстан с безусловным правом кредитора требовать досрочного погашения обязательств, в том числе срочные и условные депозиты банков, за исключением срочных и условных депозитов физических и юридических лиц.

В целях расчета данного коэффициента из суммы обязательств перед нерезидентами Республики Казахстан исключаются:

текущие счета юридических лиц-нерезидентов Республики Казахстан;

краткосрочные обязательства перед филиалами и представительствами иностранных компаний, осуществляющих свою деятельность на территории Республики Казахстан, которые входят в секторы экономики "другие финансовые организации - код 5", "государственные нефинансовые организации - код 6", "негосударственные нефинансовые организации - код 7" и "некоммерческие организации, обслуживающие домашние хозяйства - код 8" в соответствии с Правилами применения кодов секторов экономики и назначения платежей, утвержденными постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 31 августа 2016 года № 203, зарегистрированным в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 14365;

краткосрочные обязательства перед нерезидентами Республики Казахстан, являющимися международными финансовыми организациями;

с 1 января 2013 года краткосрочные обязательства перед нерезидентами Республики Казахстан, являющимися международными расчетными системами (ClearstreamBanking S.A. и EuroclearBankSA/NV);

неинвестированные остатки средств, принятые банком на хранение на основании кастодиального договора;

субординированные долговые обязательства перед родительским банком - нерезидентом Республики Казахстан;

в период с 1 марта 2022 года по 31 августа 2022 года включительно иные обязательства перед родительским банком - нерезидентом Республики Казахстан в виде депозитов и кредитов, условиями которых предусмотрено, что досрочное погашение обязательства не приведет к снижению пруденциальных нормативов ниже значений, установленных Нормативами.";

пункт 88 изложить в следующей редакции:

"88. Внутренние активы банка представляют собой активы (деньги) и требования (размещенные вклады, выданные займы, долевые и долговые ценные бумаги, дебиторская задолженность) к резидентам Республики Казахстан, участие в уставном капитале юридических лиц - резидентов Республики Казахстан, нематериальные активы и аффинированные драгоценные металлы, движимое и недвижимое имущество, расположенное (находящееся) на территории Республики Казахстан, требования к нерезидентам Республики Казахстан по займам, выданным для финансирования экспорта обработанных товаров и услуг из Республики Казахстан, обеспеченные договорами страхования, содержащими пункты о безусловном и безотзывном исполнении обязательств по страховой выплате, заключенными с национальной компанией, осуществляющей функции по поддержке экспорта и имеющей государственную гарантию Правительства Республики Казахстан, а также облигации международных финансовых организаций, выпущенные в тенге и торгуемые в торговой системе акционерного общества "Казахстанская фондовая биржа".

Внутренние обязательства банка представляют собой обязательства перед резидентами Республики Казахстан, за исключением субординированного долга, бессрочных финансовых инструментов, выпущенных банком долговых ценных бумаг и неинвестированных остатков средств, принятых банком на основании кастодиального договора.

Для целей расчета коэффициента по размещению части средств банков во внутренние активы согласно пунктам 86 и 87 Нормативов используется наименьшее значение из нижеследующих:

уставного капитала либо;

собственного капитала согласно данным бухгалтерского баланса за вычетом инвестиций в субординированный долг дочерних организаций-нерезидентов Республики Казахстан, в акции дочерних организаций-нерезидентов Республики Казахстан, умноженное на 0,75.

Коэффициент по размещению части средств банков во внутренние активы не считается нарушенным в период с 21 февраля 2022 года по 31 мая 2022 года включительно в случае снижения его значения ниже установленного минимального значения по независящим от банка обстоятельствам, связанным с:

оттоком денежных средств клиентов;

переоценкой стоимости активов и обязательств в связи с изменением биржевого курса тенге к иностранным валютам;

изменением валютной структуры обязательств банка.

Банк в течение 3 (трех) рабочих дней со дня выявления такого снижения направляет на согласование в уполномоченный орган план мероприятий по повышению коэффициента по размещению части средств банков во внутренние активы до уровня не менее установленного минимального значения в срок до 6 (шести) месяцев со дня выявления указанного снижения.

Уполномоченный орган осуществляет согласование плана мероприятий, указанного в части пятой настоящего пункта, в течение 10 (десяти) рабочих дней со дня его представления.

В случае, если данное снижение не будет устранено в срок, установленный планом мероприятий, снижение коэффициента по размещению части средств банков во внутренние активы рассматривается как нарушение данного норматива со дня выявления указанного снижения.";

Таблицу обязательств доступного стабильного фондирования согласно приложению 15 изложить в редакции согласно приложению к настоящему постановлению;

в Правилах расчета и лимитах открытой валютной позиции, утвержденных указанным постановлением:

пункт 4 изложить в следующей редакции:

"4. При превышении лимитов открытой валютной позиции в течение отчетной недели по любой иностранной валюте (аффинированному драгоценному металлу), лимиты открытой валютной позиции по валютам (аффинированным драгоценным металлам) нарушения для нарушившего банка в течение последующих 3 (трех) недель определяются с уменьшением на 5 (пять) процентных пункта от лимитов открытой валютной позиции, установленных пунктом 3 Правил.

Не считается нарушением лимитов открытой валютной позиции по отдельно взятой иностранной валюте (аффинированному драгоценному металлу) превышение банком установленных лимитов:

в пределах 0,09 (ноль целых девять сотых) процентов;

по независящим от банка причинам в части изменения по решению суда валюты займа, выданного банком.

В случае превышения банком лимитов открытой валютной позиции по независящим от банка причинам в части изменения по решению суда валюты займа, выданного банком, банк немедленно информирует уполномоченный орган об этом и принимает обязательства по устранению превышения в течение 3 (трех) месяцев со дня выявления указанного превышения. В случае, если данное превышение не будет устранено в указанный срок, превышение лимитов открытой валютной позиции по валютам рассматривается как нарушение данного норматива со дня выявления указанного превышения.

Лимиты открытой валютной позиции не считаются нарушенными в период с 21 февраля 2022 года по 31 мая 2022 года включительно в случае превышения лимитов открытой валютной позиции по любой иностранной валюте либо аффинированному драгоценному металлу по независящим от банка обстоятельствам, связанным с:

оттоком денежных средств клиентов;

переоценкой стоимости активов и обязательств в связи с изменением биржевого курса тенге к иностранным валютам;

изменением валютной структуры обязательств банка.

Банк в течение 3 (трех) рабочих дней со дня выявления такого превышения направляет на согласование в уполномоченный орган план мероприятий по снижению лимитов открытой валютной позиции до уровня не выше установленных максимальных значений в срок до 6 (шести) месяцев со дня выявления указанного превышения.

Уполномоченный орган осуществляет согласование плана мероприятий, указанного в части пятой настоящего пункта, в течение 10 (десяти) рабочих дней со дня его представления.

В случае, если данное превышение не будет устранено в срок, установленный планом мероприятий, превышение значений лимитов открытой валютной позиции рассматривается как нарушение данного норматива со дня выявления указанного превышения.".

2. Департаменту методологии и пруденциального регулирования финансовых организаций в установленном законодательством Республики Казахстан порядке обеспечить:

1) совместно с Юридическим департаментом государственную регистрацию настоящего постановления в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) размещение настоящего постановления на официальном интернет-ресурсе Агентства Республики Казахстан по регулированию и развитию финансового рынка после его официального опубликования;

3) в течение десяти рабочих дней после государственной регистрации настоящего постановления представление в Юридический департамент сведений об исполнении мероприятия, предусмотренного подпунктом 2) настоящего пункта.

3. Контроль за исполнением настоящего постановления возложить на курирующего заместителя Председателя Агентства Республики Казахстан по регулированию и развитию финансового рынка.

4. Настоящее постановление вводится в действие со дня его первого официального опубликования. В случаях выявления банком нарушений пруденциальных нормативов и иных обязательных к соблюдению норм и лимитов, размера капитала банка и лимитов открытой валютной позиции, указанных в абзацах пятом, тридцать четвертом, сорок четвертом, семьдесят первом, восемьдесят шестом пункта 1 настоящего постановления, до введения в действие настоящего постановления, срок, предусмотренный в абзацах девятом, тридцать восьмом, сорок восьмом, семьдесят пятом, девяностом пункта 1 настоящего постановления, исчисляется со дня введения в действие настоящего постановления. Действие абзаца семьдесят восьмого пункта 1 настоящего постановления распространяется на правоотношения, возникшие с 21 февраля 2022 года.

Председатель Агентства Республики Казахстан по регулированию и развитию финансового рынка

М. Абылкасымова

"СОГЛАСОВАНО"
Бюро национальной статистики Агентства
по стратегическому планированию и реформам
Республики Казахстан

	Приложение к постановлению Правления Агентства Республики Казахстан по регулированию и развитию финансового рынка от 6 апреля 2022 года № 28
	Приложение 15 к Нормативным значениям и методикам расчетов пруденциальных нормативов и иных обязательных к соблюдению норм и лимитов, размеру капитала банка

Таблица обязательств доступного стабильного фондирования

№	Наименование статей	Коэффициент доступного стабильного фондирования, в процентах
1.	Собственный капитал включается до вычетов, установленных пунктом 11 Нормативов (за исключением инструментов капитала второго уровня со сроком погашения менее 1 (одного) года)	100
2.	Иные инструменты капитала и обязательства с оставшимся сроком погашения 1 (один) год и более	100
3.	Стабильные депозиты	95
4.	Менее стабильные депозиты	90
5.	Обязательства с оставшимся сроком погашения менее 1 (одного) года, предоставленные нефинансовыми организациями	50
6.	Вклады, связанные с клиринговой, кастодиальной деятельностью, с деятельностью по управлению ликвидностью клиента	50
7.	Обязательства с оставшимся сроком погашения менее 1 (одного) года, предоставленные центральными правительствами иностранных государств, местными органами власти иностранных государств и международными финансовыми организациями	50
8.	Иные виды обязательств, включая вклады юридических лиц, с оставшимся сроком погашения более 6 (шести) месяцев и менее 1 (одного) года	50
9.	Вклады юридических лиц с оставшимся сроком погашения менее 6 (шести) месяцев	0
10.	Вклады юридических лиц с возможностью безусловного досрочного изъятия	с 1 января 2023 года – 0
11.	Иные обязательства, в том числе бессрочные обязательства (с установлением особого режима для отсроченных налоговых обязательств)	0
12.	Коэффициент нетто стабильного фондирования по обязательствам по производным финансовым инструментам за вычетом активов по производным финансовым инструментам, в случае если размер обязательств превышает размер активов по производным финансовым инструментам	0
13.	Платежи, возникающие от покупки финансовых инструментов, иностранной валюты в день покупки	0