Білім беру жинақтау сақтандыруы шарты бойынша сақтандыру төлемдерінің есептемесі мен оларды жүзеге асыру қағидаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 2022 жылғы 22 қарашадағы № 94 қаулысы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2022 жылғы 29 қарашада № 30796 болып тіркелді.

Ескерту. Тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 20.03.2025 № 12 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

"Мемлекеттік білім беру жинақтау жүйесі туралы" Қазақстан Республикасының Заңы 11-1-бабының 17-тармағына сәйкес Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігінің Басқармасы ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:

Ескерту. Кіріспе жаңа редакцияда - ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 20.03.2025 № 12 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

1. Осы қаулыға қосымшаға сәйкес Білім беру жинақтау сақтандыруы шарты бойынша сақтандыру төлемдерінің есептемесі мен оларды жүзеге асыру қағидалары бекітілсін.

Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 20.03.2025 № 12 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

2. Сақтандыру нарығы және актуарлық есеп айырысу департаменті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

1) Заң департаментімен бірлесіп осы қаулыны Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

2) осы қаулыны ресми жарияланғаннан кейін Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігінің ресми интернет-ресурсына орналастыруды;

3) осы қаулы мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде Заң департаментіне осы тармақтың 2) тармақшасында көзделген іс-шараның орындалуы туралы мәліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін.

3. Осы қаулының орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Төрағасының жетекшілік ететін орынбасарына жүктелсін.

4. Осы қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының Қаржы нарығын реттеу және дамыту Агенттігінің Төрағасы

М. Абылкасымова

Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 2022 жылғы 22 қарашадағы № 94 қаулысына қосымша

Білім беру жинақтау сақтандыруы шарты бойынша сақтандыру төлемдерінің есептемесі мен оларды жүзеге асыру қағидалары

Ескерту. Қағидалар жаңа редакцияда - ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 20.03.2025 № 12 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

Осы Білім беру жинақтау сақтандыруы шарты бойынша сақтандыру төлемдерінің есептемесі мен оларды жүзеге асыру қағидалары (бұдан әрі – Тәртіп) "Мемлекеттік білім беру жинақтау жүйесі туралы" Қазақстан Республикасы Заңының (бұдан әрі – Заң) 11-1-бабының 17-тармағына сәйкес әзірленді және білім беру жинақтау сақтандыруы шарты (бұдан әрі – сақтандыру шарты) бойынша сақтандыру төлемдерінің есептемесі мен оларды жүзеге асыру қағидаларын белгілейді.

1-тарау. Сақтандыру шарты бойынша сақтандыру төлемдерінің есептемесі

1. Сақтандыру төлемі сақтандыру сыйлықақысы (жарналары), есептелген мемлекет сыйлықақысы, бастапқы білім беру капиталы және инвестициялық кіріс негізінде есептеледі.

2. Сақтандыру шарты бойынша мемлекет сыйлықақысын есептеу жыл сайын 1 қаңтардағы жағдай бойынша сақтандыру шарты бойынша есептеу сомасына жүзеге асырылады. Мемлекеттің сыйлықақысы Заңның 14-1-бабының 2-тармағына сәйкес сақтандыру шартының қолданыс кезеңінде есептеледі.

Мемлекет сыйлықақысы үшін сақтандыру сыйлықақылары (сақтандыру жарналарын), бастапқы білім беру капиталы, инвестициялық кіріс, өткен кезеңдердегі есепке жазылған мемлекет сыйлықақылары ескере отырып, сақтандыру шарты бойынша қалыптастырылған сақтандыру резервін негізге алына отырып есептеу сомасы қабылданады.

2-тарау. Сақтандыру шарты бойынша сақтандыру төлемдерін жүзеге асыру қағидалары

3. Сақтандыру шарты бойынша сақтандыру төлемі пайда алушының шетелдік білім беру ұйымына түсу жағдайын қоспағанда, Заңның 11-1-бабының 10, 12, 13, 13-1, 14-тармақтарына және 18-1-бабының 8-тармағына сәйкес қатысушы-білім беру ұйымына жүзеге асырылады.

4. Пайда алушы шетелдік білім беру ұйымына түскен жағдайда, сақтандыру төлемі Заңның 11-1-бабының 11-тармағына сәйкес ақша сомасын банк шотына "эскроу-шот" режимінде аудару арқылы жүзеге асырылады.

5. Жасалатын сақтандыру шарттары бойынша іс жүргізуге арналған шығыстар және пайда алушының атына "эскроу-шот" режимінде банк шотын ашу шығыстары қатысушы-сақтандыру ұйымының қаражаты есебінен төленеді.

6. Сақтандыру төлемін қатысушы-сақтандыру ұйымы сақтанушының не пайда алушының өтініші негізінде немесе білім беру қызметтерін көрсету шартының көшірмесін қоса бере отырып, Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасында белгіленген тәртіппен және жағдайларда, оның заңды өкілінің өтініші негізінде жүзеге асырады.

7. Сақтандыру шарты арқылы білім беру қызметтеріне ақы төлеу сақтанушының немесе пайда алушының өтініші бойынша жүзеге асырылады. Білім беру қызметтерін көрсету шартының көшірмесін ұсынған кезде қатысушы-сақтандыру ұйымы бес жұмыс күні ішінде білім беру ұйымының банктік шотына сақтандыру төлемін аударады.

8. Пайда алушы шетелдік білім беру ұйымына келіп түскен жағдайда, сақтандыру төлемін жүзеге асыруға арналған өтінішке мемлекеттік және (немесе) орыс тілдеріндегі нотариат куәландырған аудармасымен қоса оқуға түскендігі туралы растайтын құжаттар (білім беру қызметтерін көрсету туралы шарт, инвойс) қоса беріледі.

9. Қатысушы-сақтандыру ұйымы қатысушы-білім беру ұйымына аударған сақтандыру төлемінің сомасы академиялық кезеңдегі, оқу жылы немесе бүкіл оқу мерзіміндегі оқу құнының сомасынан аспайды.

10. Сақтандыру төлемдері мөлшерінің оқыту құнынан асып кеткен сомасы Заңның 11-1-бабының 14-тармағына сәйкес сақтандырушыға, пайда алушыға не оның заңды өкіліне төленуге тиіс.

11. Заңның 11-1-бабының 11, 13, 13-1 және 15-тармақтарында көзделген жағдайларды қоспағанда, сақтандыру шарты бойынша нысаналы мақсатын сақтамай сақтандырудың қорғау мерзімі өткен жағдайда, сақтандыру шарты сақтанушыға немесе пайда алушыға сатып алу сомасы төлене отырып, мемлекет сыйлықақысы бюджетке, бастапқы білім беру капиталы Мемлекеттік білім беру жинақтау жүйесі саласындағы операторға (бұдан әрі – оператор) қайтарыла отырып бұзылады.

12. Егер үш жыл ішінде оқудан шығарылған пайда алушы оқудан шығарылған қатысушы-білім беру ұйымына қайта алынбаса не басқа қатысушы-білім беру ұйымына оқуға түспесе, онда қатысушы-сақтандыру ұйымы сақтанушыға немесе пайда алушыға сатып алу сомасын төлеуді және мемлекеттің есептелген сыйлықақысының толық сомасын бюджетке қайтаруды жүзеге асырады.

13. Пайда алушы Қазақстан Республикасының азаматтығын жоғалтқан жағдайда, сақтандыру шарты сақтанушыға немесе пайда алушыға сатып алу сомасы төлене отырып және Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 33245 болып тіркелген, бірлескен Қазақстан Республикасы Ғылым және жоғары білім министрінің 2023 жылғы 1 тамыздағы № 374 бұйрығымен және Қазақстан Республикасы Білім министрінің 2023 жылғы 2 тамыздағы № 243 бұйрығымен бекітілген Мемлекет сыйлықақысын есептеу әдістемесіне сәйкес есептелетін, білім беру қызметтеріне пайдаланылмаған мемлекеттің сыйлықақысы бюджетке және бастапқы білім беру капиталы ғылым және жоғары білім саласындағы уәкілетті орган бекітетін Бастапқы білім беру капиталын есепке жазу, пайдалану, қайтару қағидаларында көзделген мөлшерде және тәртіппен Заңның 4-бабының 6) тармақшасына сәйкес операторға қайтарыла отырып бұзылады.

14. Сақтандыру шарты бұзылған кезде, бірақ ол жасалған сәттен бастап екі жылдан ерте емес мерзімде, қатысушы-сақтандыру ұйымы мемлекет сыйлықақысын және бастапқы білім беру капиталын ескере отырып сатып алу сомасын басқа қатысушы-сақтандыру ұйымына не қатысушы-банкке аударады не сақтанушыға сақтандыру шарты бойынша сатып алу сомасын төлейді және мемлекет сыйлықақысын бюджетке және бастапқы білім беру капиталын (бар болса) операторға қайтаруды жүзеге асырады.

Тәртіптің 12, 13, 14 және 15-тармақтарында айқындалған жағдайларда, білім алуға ақы төлеу мақсатында бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорынан нысаналы жинақтар есебінен қалыптастырылған сыйлықақылардың бір бөлігін қайтару Заңның 11-1-бабы 13-тармағының екінші бөлігіне сәйкес жүзеге асырылады.

15. Сақтандыру шарты бойынша сатып алу сомасы Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 3190 болып тіркелген, Қазақстан Республикасының Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттігі Басқармасының 2004 жылғы 25 қыркүйектегі № 274 қаулысымен бекітілген Жинақтаушы сақтандыру жөніндегі қызметті жүзеге асыратын сақтандыру ұйымының өз сақтанушыларына қарыздар беру және сатып алу сомасын есептеу қағидаларына, сондай-ақ жинақтаушы сақтандыру жөніндегі қызметті жүзеге асыратын Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы филиалының Қазақстан Республикасы бейрезидент-сақтандыру ұйымының өз сақтанушыларына қарыздар беруі бойынша көрсетілетін қызметтерді ұсыну тәртібі мен шарттарына сәйкес айқындалады.

Об утверждении Расчета и правил осуществления страховых выплат по договору образовательного накопительного страхования

Постановление Правления Агентства Республики Казахстан по регулированию и развитию финансового рынка от 22 ноября 2022 года № 94. Зарегистрировано в Министерстве юстиции Республики Казахстан 29 ноября 2022 года № 30796.

Сноска. Заголовок - в редакции постановления Правления Агентства РК по регулированию и развитию финансового рынка от 20.03.2025 № 12 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

В соответствии с пунктом 17 статьи 11-1 Закона Республики Казахстан "О Государственной образовательной накопительной системе" Правление Агентства Республики Казахстан по регулированию и развитию финансового рынка ПОСТАНОВЛЯЕТ:

Сноска. Преамбула - в редакции постановления Правления Агентства РК по регулированию и развитию финансового рынка от 20.03.2025 № 12 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

1. Утвердить Расчет и правила осуществления страховых выплат по договору образовательного накопительного страхования согласно приложению к настоящему постановлению.

Сноска. Пункт 1 - в редакции постановления Правления Агентства РК по регулированию и развитию финансового рынка от 20.03.2025 № 12 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

2. Департаменту страхового рынка и актуарных расчетов в установленном законодательством Республики Казахстан порядке обеспечить:

1) совместно с Юридическим департаментом государственную регистрацию настоящего постановления в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) размещение настоящего постановления на официальном интернет-ресурсе Агентства Республики Казахстан по регулированию и развитию финансового рынка после его официального опубликования;

3) в течение десяти рабочих дней после государственной регистрации настоящего постановления представление в Юридический департамент сведений об исполнении мероприятия, предусмотренного подпунктом 2) настоящего пункта.

3. Контроль за исполнением настоящего постановления возложить на курирующего заместителя Председателя Агентства Республики Казахстан по регулированию и развитию финансового рынка.

4. Настоящее постановление вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Председатель Агентства Республики Казахстан по регулированию и развитию финансового рынка

М. Абылкасымова

Приложение к постановлению Правления Агентства Республики Казахстан по регулированию и развитию финансового рынка от 22 ноября 2022 года № 94

Расчет и правила осуществления страховых выплат по договору образовательного накопительного страхования

Сноска. Приложение - в редакции постановления Правления Агентства РК по регулированию и развитию финансового рынка от 20.03.2025 № 12 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Настоящий Расчет и правила осуществления страховых выплат по договору образовательного накопительного страхования (далее – Порядок) разработан в соответствии с пунктом 17 статьи 11-1 Закона Республики Казахстан "О Государственной образовательной накопительной системе" (далее – Закон) и устанавливает расчет и правила осуществления страховых выплат по договору образовательного накопительного страхования (далее – договор страхования).

Глава 1. Расчет страховых выплат по договору страхования

1. Страховая выплата рассчитывается исходя из страховой премии (взносов), начисленной премии государства, стартового образовательного капитала и инвестиционного дохода.

2. Начисление премии государства по договору страхования осуществляется ежегодно на расчетную сумму по договору страхования по состоянию на 1 января. Премия государства начисляется в течение периода действия договора страхования в соответствии с пунктом 2 статьи 14-1 Закона.

Для премии государства принимается расчетная сумма, которая определяется исходя из сформированного страхового резерва по договору страхования с учетом страховых премий (страховых взносов), стартового образовательного капитала, инвестиционного дохода, начисленных премий государства прошлых периодов.

Глава 2. Правила осуществления страховых выплат по договору страхования

3. Страховая выплата по договору страхования осуществляется в организацию образования-участнику в соответствии с пунктами 10, 12, 13, 13-1, 14 статьи 11-1 и пунктом 8 статьи 18-1 Закона, за исключением случая поступления выгодоприобретателя в зарубежную организацию образования.

4. При поступлении выгодоприобретателя в зарубежную организацию образования страховая выплата в соответствии с пунктом 11 статьи 11-1 Закона осуществляется путем перевода суммы денег на банковский счет в режиме "эскроу-счета".

5. Расходы на ведение дела по заключаемым договорам страхования и расходы по открытию на имя выгодоприобретателя банковского счета в режиме "эскроу-счета" оплачиваются за счет средств страховой организации-участника.

6. Страховая выплата осуществляется страховой организацией-участником на основании заявления страхователя либо выгодоприобретателя или в порядке и случаях, установленных гражданским законодательством Республики Казахстан, его законного представителя с приложением копии договора оказания образовательных услуг.

7. Оплата образовательных услуг посредством договора страхования осуществляется по заявлению страхователя или выгодоприобретателя. При представлении копии договора оказания образовательных услуг страховая организация-участник в течение пяти рабочих дней перечисляет страховую выплату на банковский счет организации образования.

8. При поступлении выгодоприобретателя в зарубежную организацию образования к заявлению на осуществление страховой выплаты прилагаются подтверждающие документы о зачислении (договор об оказании образовательных услуг, инвойс) с нотариально засвидетельствованным переводом на государственный и (или) русский языки.

9. Сумма страховой выплаты, переведенной страховой организацией-участником в организацию образования-участнику, не превышает суммы стоимости обучения за академический период, учебный год или весь срок обучения.

10. Сумма превышения размера страховых выплат стоимости обучения подлежит выплате страхователю, выгодоприобретателю либо его законному представителю согласно пункту 14 статьи 11-1 Закона.

11. При истечении срока страховой защиты по договору страхования без соблюдения целевого назначения, за исключением случаев, предусмотренных пунктами 11, 13, 13-1 и 15 статьи 11-1 Закона, договор страхования расторгается с выплатой выкупной суммы страхователю или выгодоприобретателю, возвратом премии государства в бюджет, стартового образовательного капитала оператору в сфере Государственной образовательной накопительной системы (далее – оператор).

12. Если в течение трех лет выгодоприобретатель, который был отчислен, не был восстановлен в отчисленной организации образования-участнике либо не поступил на обучение в другую организацию образования-участника, то страховая организация-участник осуществляет выплату выкупной суммы страхователю или выгодоприобретателю и возврат полной суммы начисленной премии государства в бюджет.

13. При утрате выгодоприобретателем гражданства Республики Казахстан договор страхования расторгается с выплатой выкупной суммы страхователю или выгодоприобретателю и возвратом в бюджет не использованной на образовательные услуги премии государства, рассчитываемой в соответствии с Методикой расчетов премии государства, утвержденной совместным приказом Министра науки и высшего образования Республики Казахстан от 1 августа 2023 года № 374 и приказом Министра просвещения Республики Казахстан от 2 августа 2023 года № 243, зарегистрированным в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 33245 и оператору стартового образовательного капитала в размере и порядке, предусмотренном Правилами начисления, использования, возврата стартового образовательного капитала, утверждаемыми уполномоченным органом в области науки и высшего образования в соответствии с подпунктом 6) статьи 4 Закона.

14. При расторжении договора страхования, но не ранее двух лет с момента его заключения, страховая организация-участник переводит выкупную сумму с учетом премии государства и стартового образовательного капитала в другую страховую организацию-участнику либо в банк-участник, либо выплачивает страхователю выкупную сумму по договору страхования и осуществляет возврат премии государства в бюджет и стартового образовательного капитала (при наличии) оператору.

В случаях, определенных пунктами 12, 13, 14 и 15 Порядка, возврат части премий, сформированной за счет целевых накоплений из единого накопительного пенсионного фонда в целях оплаты образования, осуществляется в соответствии с частью второй пункта 13 статьи 11-1 Закона.

15. Выкупная сумма по договору страхования определяется в соответствии с Правилами выдачи страховой организацией, осуществляющей деятельность по накопительному страхованию, займов своим страхователям и расчета выкупной суммы, а также порядком и условиями предоставления услуг филиалом страховой (перестраховочной) организации-нерезидента Республики Казахстан, осуществляющим деятельность по накопительному страхованию, по выдаче страховой организацией-нерезидентом Республики Казахстан займов своим страхователям, утвержденными постановлением Правления Агентства Республики Казахстан по регулированию и надзору финансового рынка и финансовых организаций от 25 сентября 2004 года № 274, зарегистрированным в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 3190.